Trufwn Olumpios - Ta Timia Thaymatoyrga Kakala
-
Upload
manos-kolokythas -
Category
Documents
-
view
38 -
download
10
description
Transcript of Trufwn Olumpios - Ta Timia Thaymatoyrga Kakala
ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ
ΚΑΚΑΛΑ Μυθιστόρημα
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΑΔΟΥΧΟΣ
Κάθε γνήσιο αντίτυπο φέρει την υπογραφή του συγγραφέα
Τρύφων Ολύμπιος ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ Θεσσαλονίκη 2003 Εκδόσεις ΔΑΔΟΥΧΟΣ Τ.Θ. 50132 - ΤΚ 54013 - Θεσσαλονίκη E-mail: [email protected]
Κεντρική διάθεση: Βιβλιοπωλείο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ Ερμού 61 54623 Θεσσαλονίκη
τηλέφ.: 2310- 282782, τηλεομ.: 2310-240331
Αφιερώνεται στα θύματα και στο χαμένο έθνος των Ελλήνων, που υπέκυψαν στην ιου-δαιοχριστιανική ρομφαία και βαρβαρότητα.
Χριστούλη μου τα κακαλάκια σου, κάνε να μας γλιτώσουν!
Γιατί έγραψα αυτό το βιβλίο
Από παιδί ακόμη και όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, διδασκόμουν ότι τα πάντα στον κόσμο και στις πράξεις μας ρυθμίζονται από κάποιο υπερφυσικό θεϊκό θαύμα. Αυτό με δίδασκε η χριστιανική κοινωνία, η οποία εκτεινόταν από την οικογένεια μέχρι το πανεπιστήμιο. Αρρώσταινα κι έφερναν τον παπά να με διαβάσει, πόναγα και με άλειφαν με λάδι από το καντήλι και όταν ήμουν καλά και πάλι με διάβαζε ο παπάς για να μην πιάνει η κακία του πονηρού. Στα αυτιά μου βουίζει μέχρι σήμερα το «ρύσαι ημάς εκ του πονηρού» και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να γίνω εγώ ο ίδιος πονηρός, για να μπορώ να αντιστέκομαι στις επιβουλές του πονηρού. Ας αφήσω εκείνες τις εικόνες, τι τρομερό! Όλες, μα όλες είχαν πάνω τους τον Θεό, που δεν αγγίζεται, δεν προσεγγίζεται και διαρκώς είχε τον οφθαλμό του να με παρακολουθεί, ακόμη και στα απόκρυφά μου. Οι άγιοι, αυτοί οι βλοσυροί άγιοι του χριστιανισμού, τι φόβο μου επέβαλαν! Μόνο και μόνο που τους έβλεπα κι αισθανόμουν δέος και ένοχος και ψαχνόμουν για το κακό που είχα κάνει και από φόβο τους προσκύναγα. Ο φόβος Θεού ήταν μέσα μου, όπως μου τον φύτεψαν στην παιδική ψυχή μου.
Ιστορίες, άπειρες ιστορίες θαυμάτων αποτελούσαν την παιδική μου τροφή. Ο άγιος Αντώνιος τα έβαλε με τον διάβολο, ο άγιος τάδε σκότωσε το τέρας, η αγία τάδε γιατρεύει, ο άγιος Κερκύρας περπατάει την νύχτα, ο άγιος Ζακύνθου σηκώνεται και γυρίζει τα σπίτια των αρρώστων, η Παναγία ντύνεται σε μαυροφόρα γυναίκα και σταυρώνει τα μωρά στο μέτωπο με λάδι, και δεν συμμαζεύεται. Μια εικονίτσα ή ένα σταυρό να κουβαλάς πάνω σου, για να μην σε προ-
12 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
σβάλλει ο σατανάς. Μετά από χρόνια κατάλαβα ότι εικόνες, σταυροί, φυλαχτά, τίμια ξύλα, κομποσκοίνια απαρτίζουν τα ιερά εργαλεία του χριστιανισμού, τα εργαλεία αποβλακώσεως των πιστών. Και η καθημερινή ζωή των πιστών ρυθμίζεται από αυτά τα θαυματουργά εργαλεία, τα οποία συνιστούν τον χριστιανικό ειδωλολατρικό τρόπο υπάρξεως. Ο χριστιανός είναι όντως ένας ειδωλολάτρης στην καθημερινή του πρακτική. Η θαυματουργία εκτείνεται βέβαια πέρα από τα εργαλεία. Ο γιατρός θεραπεύει το παιδί, ο άγιος Ραφαήλ εισπράττει τις ευχαριστίες και το τάμα. Πέφτει το λεωφορείο στον γκρεμό, σκοτώνονται δεκαπέντε και σώζεται ο Βασιλάκης γιατί είχε άγιο, ενώ οι υπόλοιποι είχαν διάβολο. Πάνε καλά οι δουλειές του πορνείου, γιατί η ιδιοκτήτρια τέλεσε ευχέλαιο.
Αλλά τι είναι θαύμα; Αν και έχει κοινή ρίζα με το θαυμάζειν, έχει θρησκευτικώς επικρατήσει να σημαίνει την αναίρεση κάποιου νόμου της φύσεως δια της παρεμβολής της θείας χειρός. Και η «θεία χειρ» εκφράζει τον θεϊκό νου, ο οποίος είναι ασύλληπτος τοις αν-θρώποις. Γι αυτό οι χριστομανείς ορθόδοξοι θεολόγοι ισχυρίζονται ότι το θαύμα δεν μπορεί να εξηγηθεί με βάση την λογική. «Θαύμα καλείται, το τοις λογισμοίς ανθρώπων ουκ ερευνώμενον», διότι είναι έργο του Θεού και του θεϊκού νοός και ο άνθρωπος δεν έχει την δύναμη να εισέλθει στο θεϊκό νου. Το θαύμα συνεπώς εδράζεται στον παρά την λογική χώρο και πάνω ακριβώς στον παραλογισμό και στην αναίρεση της λογικής θεμελιώνεται ολόκληρη η χριστιανική διδασκαλία, της οποίας ακρογωνιαίος λίθος είναι η θαυματουργία. Αφού δε δεν γίνεται με οδηγό την λογική, το θαύμα δεν γίνεται ούτε σε αρμονία με τους φυσικούς νόμους. Διότι αν ήταν σύμφωνο με τους φυσικούς νόμους, δεν θα ήταν θαύμα. «Το παράδοξο είναι ότι δεν καταργεί, ούτε αναστέλλει τους φυσικούς νόμους, αλλά είναι υπεράνω αυτών, όπως ο Θεός είναι υπέρ φύσιν και όχι παρά φύσιν», λένε οι χριστιανοί θεολόγοι. Και φέρνουν ως παράδειγμα την δημιουργία των εμβίων όντων, την οποία θεωρούν ένα θαύμα, που συντελέστηκε κάποια στιγμή, χωρίς να διαταραχθούν οι νόμοι της φύσεως. Βέβαια αυτή η άποψη είναι αστεία, αφού η εμφάνιση της έμβιας ζωής, συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου, δεν είναι ούτε
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 13
υπέρ ούτε παρά φύσιν, αλλά έκφραση αυτού του ιδίου του νόμου της φύσεως. Αυτό είναι φύση, διότι η έννοια φύση σημαίνει το εξελισσόμενο και αναπτυσσόμενο.
Αντίθετα προς τους ορθοδόξους, ο Θωμάς Ακινάτης ισχυρίζεται ότι κατά το θαύμα ο Θεός αναστέλλει την λειτουργία των φυσικών νόμων, χάριν κάποιου υψηλότερου σκοπού και όταν αυτός επιτευχθεί, τους επαναφέρει σε λειτουργία. Αυτή η άποψη καταντά τον Θεό γελοίο, ο οποίος παίζει με τους νόμους, τους οποίους, στο κάτω κάτω, κατά τον χριστιανισμό, ο ίδιος έχει δημιουργήσει. Αλλά και αν ακόμη είναι έτσι, ποιος είναι ο υψηλός σκοπός; Είναι αυτός που προάγει το φυσικό γίγνεσθαι του γαλαξία μας, ή η θεραπεία της κυ-ρα-Γιώργαινας, γιατί έμεινε χήρα με πέντε παιδιά; Για ποιόν γίνονται τα θαύματα; «Θαύματα γίνονται συχνά επί του ανθρώπου, αλλά πάντοτε χάριν του ανθρώπου», ισχυρίζονται οι πατέρες. Δηλαδή ο χριστιανικός Θεός θέτει υπεράνω του σύμπαντος τον ανθρωπάκο, κορωνίδα δήθεν της δημιουργίας. Τότε οι αγελάδες θ' αναρωτηθούν, «γιατί όχι και για χάρη ημών» και οι λέοντες θα βρυχώνται αιτούμενοι θαύματα προς χάριν αυτών και οι μαϊμούδες θα δείχνουν τα δόντια τους διεκδικώντας τα δικά τους θαύματα, αφού όλα αυτά είναι δημιουργήματα του ιδίου Θεού. «Γιατί», θα λένε, «να είναι ο Θεός μεροληπτικός υπέρ του ανθρώπου και να μην σκύβει πάνω και από τα δικά μας βάσανα; Γιατί να μην αναιρεί την ανομβρία για να έχουμε εμείς οι ελέφαντες τροφή;»
Ιστορικά είναι τεκμηριωμένο ότι η θρησκεία του χριστιανισμού στηρίζεται και θεμελιώνεται επί του θαύματος. Η Παλαιά Διαθήκη είναι ένα «θαυματουργό βιβλίο», αφού γράφτηκε εξ αποκαλύψεως με θεϊκά λόγια. Συνεχώς και αδιαλείπτως είναι παρούσα η «θεία χειρ», η οποία μυστηριωδώς καθοδηγεί τον λαό του Ισραήλ. Και ο λαός αυτός ήταν άκρως θεοκρατικός, αγόμενος και καθοδηγούμενος από προφήτες μέσω θαυμάτων. Στην συνέχεια η σύλληψη και ο βίος του Ιησού Ναζωραίου συνίσταται από μια σειρά θαυμάτων. Ο Ιησούς εμφανίζεται ως ο μέγιστος των θαυματοποιών, ο οποίος, καθ' όλη την ενεργό παρουσία του, αναιρεί τους φυσικούς νόμους με τα περίφημα θαύματα. Μια μικρότερη ικανότητα θαυματουργίας
14 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
παρουσιάζουν και οι απόστολοι. Θα λέγαμε δε ότι στους «αποστολικούς χρόνους» ασκήθηκε το πλείστον της θαυματοπαραγωγής, που κατά τους πατέρες είχε ως σκοπό να πείσει τον καχύποπτο λαό,«.. .. απίστοις εδίδοτο σημεία ίνα γεννώνται πιστοί (Χρυσόστομος)». Στην συνέχεια η επικοινωνία των πιστών με τον Θεό γίνεται δια θαύματος, μέσω των μυστηρίων. Απλές πράξεις της ζωής έχουν ονομαστεί θεία μυστήρια. Η τελετή του γάμου λ.χ. έχει ονομαστεί μυστήριο, δηλαδή ανεξήγητο, στο οποίο εισέρχεται το θείον κατά παράδοξο τρόπο. Δηλαδή πράξεις καθόλου μυστηριακές, έχουν απoκτήσει συμβολικό νόημα και έχουν χαρακτηριστεί και ονομαστεί μυστήρια, κατά τα οποία συντελείται το θαύμα. Εν τοιαύτη περιπτώσει ας ονομάσουμε τις πατάτες μπιφτέκια και θα χορτάσουμε κρέας ή ας ονομάσουμε τους όνους ίππους και θα έχουμε ιππικό, όπως έλεγε ο Σω-κράτης. Έν τούτοις, αυτός ο παραλογισμός έχει καταστεί θεία πίστη των ρωμιών, μ' αποτέλεσμα να σχηματίζουν την ατομική συνείδηση της παράνοιας και την κοινωνία του παραλόγου.
Χριστιανισμός δε χωρίς το θαύμα είναι ανύπαρκτος. Επειδή αυτό είναι απάτη και αυτή η απάτη κυβερνά την χώρα των ρωμιών, Ρωμανία, επί 1700 χρόνια τώρα, έχει δημιουργήσει μια κοινωνία αποκτωμένων, του ποιμνίου, και απατεώνων, των ποιμένων και των βολεμένων. Τα «ιερά, θαυματουργά αντικείμενα», τα τοτέμ, εδώ είναι απλώς τα μέσα δημιουργίας και καλλιέργειας αυτής της καταστάσεως. Είναι τα μέσα της επιβολής της ιερής δουλείας, ως επίσης τα μέσα εκμεταλλεύσεως του δούλου ποιμνίου.
Πριν από λίγους μήνες έφτασε στην Ελλάδα η εικόνα της Παναγίας Ιεροσολυμήτισσας. Οι ιεροί ποιμένες έστησαν καλά το σκηνικό, ένα σκηνικό εξευτελισμού του ανθρώπου. Άλλωστε, προπαγάνδα και πλύση εγκεφάλου αιώνων, είχαν καταργήσει τον ορθό λόγο στα ρωμαϊκά ποίμνια, που είχαν από αιώνες διδαχτεί την υποτέλεια στα ιερά τοτέμ του χριστιανισμού. Κατόπιν ήρθαν τα ποίμνια των ΜΜΕ και προώθησαν την υπόθεση. «Σήμερα φτάνει στην χώρα μας η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Ιεροσολυμήτισσας, γιάτρισσα κατά παντός πόνου», ανακοίνωναν και το ποίμνιο λειτούργησε ως ποίμνιο, όπως από αιώνες είχε διδαχτεί. Οι ουρές ήταν ατέλειωτες και
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 15
τα παγκάρια γέμισαν και παραγέμισαν και όταν ξεχείλισαν, πληρώσαμε ναυλωμένο αεροπλάνο να μεταφέρει το ξόανο στα Ιεροσόλυμα, αφού πρώτα απέτισε τιμές η ηγεσία του τόπου και ο στρατός. Ρώτησε κανένας τους φορολογούμενους αν ήθελαν να πληρώσουν το ναυλωμένο αεροπλάνο; Ρωτάει κανένας τους φορολογούμενος, αν κάθε πάσχα θέλουν να πληρώνουν την μεταφορά του «αγίου φωτός της αναστάσεως» από το Ισραήλ; Ασφαλώς όχι. Στα κάτω κάτω, ας πληρώνουν όσοι θέλουν να είναι ποίμνια.
Ορμώμενος απ' αυτό τον εξευτελισμό της κοινωνικής συνειδήσεως και από τον ευτελισμό της αξίας άνθρωπος και Έλλην, αποφάσισα να συγγράψω το μυθιστόρημα τούτο, για να είμαι ήσυχος με την συνείδηση μου. Επιπλέον μου το επέβαλαν οι φωνές των θυμάτων της Ελλάδας, τα οποία θύματα έπεσαν στον βωμό της επικρατήσεως της μεγίστης πλάνης της ανθρωπότητας, του ιουδαιοχριστιανισμού. Ο χριστιανισμός είναι όντως μια απάτη διαρκείας εναντίον του ορθού λόγου, εναντίον του Ανθρωπισμού, εναντίον του πολιτισμού γενικώς. Και είναι απάτη, διότι αναιρεί τον άνθρωπο και προάγει τον δούλο.
Το Πετεινάρι μου
Η ψυχή μου μοιάζει με ένα πετεινάρι, που θέλει να ξεφεύγει από τον έλεγχο, και πρώτα απ' όλους να λαλεί όσες φορές κάτι καινούργιο ανακαλύπτει και να ξυπνάει τον κόσμο από χαρά. Ατίθασος ο πετεινός μου, π' ανάθεμα τον. Γι αυτό τον ονόμασα Αλέκτωρ. Ο Αλέκτωρ μου λοιπόν, αρέσκεται να πετάει τις νύχτες κρυφά από μένα και σ' αυτό διαφέρει από τους κοινούς κοκόρους, αλανιάρηδες και μη. Και τι δεν έκανα να τον πείσω ότι η νύχτα έχει κινδύνους, μα εκείνος εκεί, πεισματάρης, φεύγει στο υπερπέραν και κάθεται εκεί. «Βρε», του λέω, «άσε τον κόσμο εκείνο και μάθε τούτονε που ζεις». Αυτός τίποτα, τ' αρέσει να φεύγει στα ψηλά. Τέτοιο πετεινάρι δεν έχω μα-ταδεί. Τι να κάνω λοιπόν, αφού σε κλουβί δεν μπαίνει;
Μια μέρα σκέφτηκα να συμφιλιωθώ μαζί του. Του το πρότεινα κι εκείνος δέχτηκε. Είπαμε λοιπόν να κάνουμε ένα κοινό ταξίδι. Επειδή εγώ δεν μπορώ να πετάω στα ψηλά, του είπα: «Αλέκτορα μου, θα σε πάω να δεις τα χαμηλά, τον κόσμο εδώ τον γήινο. Θα σε πάω σε γειτονιές απόμακρες, αλλά πρόσεχε μην ξεγελαστείς από τις κότες που σίγουρα θα δούμε». Έτσι κι έγινε. Ο Αλέκτωρ μου κι εγώ πήραμε τον δρόμο να βγούμε στο σεργάνι για να δούμε από κοινού τα μέσα και τα έξω, να του λέω εκείνα που εγώ βλέπω εδώ στα χαμηλά. «Έτσι, καλό μου πετεινάρι, θ' αποκτήσουμε πείρα από αυτό τον κόσμο και όταν θα πεθάνουμε θα κουβαλάμε ένα σακί από εμπειρίες στον Άδη.» Αυτό μας έλεγε ο πατροπάτωρ Ευριπίδης. Γι αυτό αποφασίσαμε να κουβεντιάζουμε σαν καλοί φίλοι πλέον, γιατί είναι πια σημαντικό να τάχεις καλά με την ψυχή σου.
18 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Επειδή ο Αλέκτωρ μου κι εγώ ζούμε στην Ρωμανία, δηλαδή στην χώρα των ρωμιών κι επειδή έχουμε ακούσει ότι εδώ βασιλεύει η βλακεία, η υποκρισία, η πολυλογία και η ευτέλεια, θα ταξιδέψουμε μαζί μέσα στη χώρα τούτη. Σκοπό μας έχουμε κι οι δυο να βρούμε την αλήθεια.
Ήταν στις δυο ακριβώς, στις 29 Φλεβάρη 2010, όταν βιαστικά ταχύπλοο καράβι, με σημαία τον σταυρό και τον δικέφαλο αετό, εισερχόταν στο μαυροπένθιμο λιμάνι του Πειραιά, μεταφέροντας τα Αγια Κάκαλα* του Κυρίου από τον Αθω. Το αεροδρόμιο Βενιζέλος βρισκόταν οριστικά εκτός λειτουργίας και η μισή Αθήνα από το Σύνταγμα και προς Βορρά ήταν βυθισμένη σε σκόνη και καπνούς.
Ο τρόμος ήτανε παντού κι η φρίκη κυβερνούσε, αντάρα ακουγότανε που τρόμαζ' ο καθένας. Εκεί μας έσπρωξε η μοίρα για να βγούμε και να πούμε ό,τι έτυχε στον Αλέκτορα κι εμέ να δούμε την πρώτη μέρα. Ω Μούσα θλιβερή, αβάστακτη, που μας βάζεις να θρηνήσουμε την μεγάλη των καταστροφών της πόλης της Αθηνάς Παλλάδας. Ήταν νωρίς τα ξημερώματα όταν οργή Θεού πλημμύρισε κι η Πάρνηθα αναστέναζε, κι η θάλασσα εξεμάνη. Ο τρομερός Εγκέλαδος, εκείνο το πρωί, πριν ο κόκορας λαλήσει, όταν οι άνθρωποι ακόμη στην κλίνη ήταν, χτύπησε αλύπητα με επτά τους βαθμούς του Ρίχτερ. 100.000 οι νεκροί, αμέτρητοι τραυματισμένοι, 8.000 πολυκατοικίες σωριάστηκαν στη γη κι άλλες τόσες ετοιμόρροπες, φωτιές εκαίγανε παντού και σκόνη υψωνόταν, καμπάνες κτυπούσαν μοναχές, σειρήνες αντηχούσαν, άνθρωποι ημίγυμνοι εβγαίνανε στους δρόμους, μάνες θρηνολογούσανε να βρούνε
* Κάκαλα είναι ποντιακή λέξη και σημαίνει όρχεις.
20 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
τα μωρά τους, παιδιά εκλαίγανε αβοήθητα στο σωρό των ερειπίων, σκυλιά ουρλιάζανε κι αυτά, ποντίκια πιλαλούσαν κι ο ήλιος που εχάραζε κι εκείνος δε φαινόταν. Ήταν ημέρα θλιβερή, ημέρα αποφράδα. Νερά ετρέχανε παντού και ο στρατός ερχότανε να τρέξει για βοήθεια, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, όσοι επιζήσαν, μόλις εκαταλάβανε τι τους εσυνέβη, άλλοι τρέχανε να βρούνε τους δικούς τους, άλλοι πανικόβλητοι παθητικοί καθόταν και άλλοι ετοιμάζοντο να φύγουν απ' την πόλη. Γιατί όλοι εφοβότανε μην έρθει κι άλλο κύμα και δεν αφήσει όρθιο τους τοίχους π' απόμειναν. Τέτοιος γινόταν χαλασμός εκείνη την ημέρα!
Όσοι μπορούσαν έτρεξαν να δούνε τηλεόραση, να μάθουν τι συμβαίνει. Κύρια και θλιβερά μοιραία πρόσωπα ήταν οι σεισμολόγοι. Με ύφος κατηφές ένας γενειοφόρος, ισχνός, ανακοίνωνε ότι ο μέγας αυτός τεκτονικός σεισμός ήταν αποτέλεσμα της ωθήσεως της αφρικανικής πλάκας προς την ευρωπαϊκή κι εκεί μπερδευόταν μεταξύ επιστημονικής μελέτης και πληροφορήσεως. Όσο ο λαός δεν καταλάβαινε τα επιστημονικά, τόσο θριάμβευε η φαντασία του για ισχυρό μετασεισμό και τόσο περισσότερο ανέβαινε ο πανικός τους. Η σύγχυση αυξανόταν όταν στα θλιβερά παραθυράκια της τηλεοράσεως εμφανίζοντο κι άλλοι σεισμολόγοι με αντίθετες απόψεις. Κοινή όμως ήταν η πεποίθηση ότι θα ακολουθούσε ισχυρός μετασεισμός που, κατά μερικούς, θα έφτανε ίσως τα 6 ρίχτερ. Εκεί ανάμεσα ξεπεταγόταν κανένας υπουργός, που ακόμη και στην δυστυχία θέλουν να εισπράττουν πόντους για δήθεν αγάπη τους προς τον λαό.
Στην καίρια στιγμή εμφανίστηκε ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Παντελεήμων, εν μέσω 40 δεσποτάδων της Ιεράς Συνόδου, που είχαν αμέσως συναθροιστεί στην Μονή Πετράκη για να μελετήσουν την περίσταση. Κάλεσε λοιπόν τα ΜΜΕ και πήρε ύφος θεϊκό. Μέσα του ξυπνούσαν οι θείες μορφές των ιεραρχών και πατέρων της Ορθοδοξίας και προπάντων αυτή του Ιωάννη Χρυσοστόμου, του οποίου τα λόγια και ύφος χρησιμοποίησε και είπε:
ΤΑ ΤΙΜΙΑ. ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 21
Ο τρομερός αυτός σεισμός δεν ήταν άλλο από μια μικρή γεύση της οργής τον Θεού, που έρχεται αδυσώπητη προς τον αμαρτωλό λαό του. Διότι ον αγαπά Κύριος παιδεύει, μαστιγοί δε πάντα υιόν ον παραδέχεται. Αυτή η τιμωρία είναι η έκφραση της αγάπης του για να μας συνετίσει και να μας επαναφέρει στο δρόμο του. Μετανοείτε χριστιανοί και προσευχηθείτε και αφού το κάνετε ειλικρινά, ενταχθείτε παντί τω τρόπω εις την εκκλησία, που είναι σώμα Χριστού και ελπίς κάθε σωτηρίας. Ο Κύριος μόλις μου εμήνυσε ότι τότε μόνο θα μας κάνει το θαύμα του και θα σταματήσει κάθε μετασεισμό και κάθε μορφή δεινών θα αποβάλλει. Αυτό θα το αποδείξετε το απόγευμα στις δύο με την παρουσία σας στην λιτανεία των Τιμίων, Θαυ-ματουργών Κακάλων, που φτάνονν από το Άγιο Όρος. Ο Κύριος είη μεθ' υμών.
Όλα τα καράβια, εμπορικά και στρατιωτικά, είχαν παραταχτεί έξω από το λιμάνι, αφήνοντας ένα διάδρομο να περάσει το Ιερό Πλοίο, ο σωτήρας της πόλεως. Οι σειρήνες των καραβιών χτυπούσαν ασταμάτητα, οι καμπάνες των εκκλησιών του Πειραιά αντηχούσαν και δημιουργείτο μια επιβλητική όντως ατμόσφαιρα. Στην προβλήτα είχε παραταχτεί σύσσωμο το ιερατείο της Αττικής με τον αρχιεπίσκοπο επικεφαλής. Δύο ισχνοί και ψηλόσωμοι καλόγεροι εξήλθαν από το πλοίο, κρατώντας ένα αργυρό κουτί, το κουτί των Τιμίων Κακάλων. Πάραυτα γονάτισαν ρασοφόροι και μη. «Μόνο αυτά ακριβώς τα Κάκαλα μπορούν να σώσουν την πόλη», ψιθύρισε μια γριά. Πιο πίσω ήταν παραταγμένη σύμπασα η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του τόπου, ενώ είχαν παραταχτεί η στρατιωτική ορχήστρα και άγημα που παρουσίαζε όπλα. Ετέθη το κουτί σε επιτάφιο κουβούκλιο που μετέφεραν στρατιώτες, παρετάχθησαν οι νεαροί ρασοφόροι, στρατιωτικό άγημα όλων των σωμάτων, οι νεαροί πολιτικοί και ο λαός και μια τεράστια πομπή ξεκίνησε για τον καθεδρικό ναό της Αθήνας, ενώ οι γεροντότεροι και επισημότεροι στρώθηκαν στις λιμουζίνες τους με προορισμό το κέντρο. 500.000 άνθρωποι είχαν παραταχτεί εκατέρωθεν στο δρόμο προς την Αθήνα, οι οποίοι με αναφιλητά, κραυγές και σταυροκοπήματα, υποδέχοντο την ιερά πο-
22 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
μπή και τα «άγια μέλη του Κυρίου». Όλοι παρακαλούσαν στρεφόμενοι προς τον ουρανό και φώναζαν εβραϊστί τα λόγια του Χριστού στο σταυρό, «Ιλί Ιλί λαμά σαβαθιανί» (Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί με εγκαταλείπεις). Όλοι έτρεμαν τον μετασεισμό, που θα ολοκλήρωνε την καταστροφή. Ψάλτες και καλόγεροι έψαλλαν «σώσον Κύριε τον λαόν σου και ευλόγησον την κληρονομίαν σου, νίκας τοις βασιλεύσι κατά βαρβάρων δωρούμενος». Οι γεροντότεροι, περισσότερο πιστοί από τους νεότερους, γονάτιζαν στο πέρασμα της πομπής, έκαναν σταυρούς και βαθιές προκύψεις που έφταναν μέχρι το έδαφος. Η μόνη ελπίδα τους ήταν τα Ιερά Κάκαλα του Κυρίου, διότι αν τα έβαζαν στο κέντρο της Αθήνας, ο Κύριος δεν θα επέτρεπε σεισμό, από τον οποίο θα κινδύνευαν τα μόρια του, νόμιζαν.
Η πομπή έφτασε στις 4 το απόγευμα στον καθεδρικό ναό της μητροπόλεως, στην καρδιά της Αθήνας. Η γύρω περιοχή ήταν κατάμεστη, καρφίτσα δεν περνούσε, τα αγήματα του στρατού και της αστυνομίας έδιναν και πάλι τιμές, οι καμπάνες έκρουαν και στο κέντρο του ναού στήθηκαν τα Τίμια Κάκαλα. Στην μπροστινή γραμμή στεκόταν με κατάνυξη σύμπασα η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του τόπου μας, από τον πρόεδρο της δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό, υπουργούς και λοιπούς. Παπάδες, άπειροι παπάδες εντός κι εκτός του ναού, παντού παπάδες και λιβανητά, κόσμος σκυμμένος, γριές να βογκίζουν ψιθυρίζοντας «Κύριε τα Κάκαλα σου» και ύψωσε την τρεμάμενη φωνή του ο αρχιεπίσκοπος και όλοι ακολούθησαν κι έψαλλαν κι έψαλλαν, «σώζον Κύριε τον λαόν σου από λιμού, λοιμού, σεισμού, καταποντισμού». Όλοι οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου είχαν στραμμένα τα μάτια και τις ελπίδες τους προς τα Κάκαλα του Κυρίου για το μεγάλο θαύμα. Όλοι έφεραν ένα σταυρό στο χέρι -που βρέθηκαν τόσοι σταυροί ήταν θαύμα- και κυνηγούσαν τον Εγκέλαδο, ωσάν να κυνηγούσαν τον σατανά αντίχριστο. Εν τω μεταξύ καπνοί και σκόνη υψωνόταν πάνω από την πόλη, χιλιάδες οι νεκροί, χιλιάδες οι επιζώντες σκεπασμένοι στα ερείπια και τα δάκρυα συνέχιζαν να τρέχουν για τον φόβο του μετασεισμού. Είτε τό-λεγαν είτε το εσκέπτοντο, όλοι έλπιζαν στην παρέμβαση του Κυρίου μέσω των Κακάλων του.
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 23
Αλέκτωρ: Τι σου είναι λοιπόν 5 γρ βαλσαμωμένα, συρρικνωμένα Κάκαλα! Μπορούν να σώσουν την οικουμένη αν προέρχονται από Θεάνθρωπο.
Τα Κάκαλα αυτά, Αλέκτορά μου, όπως καταλαβαίνεις, δεν είναι τυχαία όργανα τυχαίου κοινού ανθρώπου. Είναι τα Κάκαλα του Θεανθρώπου, τα οποία, ως μέλη του θαυματοποιού ιδιοκτήτη τους είναι θαυματουργά και μπορούν, δια της ενεργείας που περικλείουν και δια της επικοινωνίας τους με το πρωτότυπο, ν' ανατρέψουν τους φυσικούς νόμους. Δεν είναι ο Κύριος πλάστης και δημιουργός; Ως δημιουργός κατέχει τον κόσμο και ως κτίστης γνωρίζει τα μυστικά του και μπορεί να παρεμβαίνει στο κτίσμα του. Εδώ παρακαλείται λοιπόν ο κτίστης από τον λαό του ν' αναιρέσει τους νόμους των σεισμών και μεταβολών της γης. Βέβαια θα μου πεις για ποιο λόγο τους δημιούργησε, αφού, όταν παρακαλείται, χρειάζεται να τους αναιρεί; Γιατί έκανε την γη να σείεται και να καταστρέφει την κορωνίδα της δημιουργίας του, τον άνθρωπο;
Αλέκτωρ: Τον καημένο τον ανθρωπάκο, αν και κορωνίδα, υπόκειται και υπακούει στο νόμο των σεισμών. Δεν θα έπρεπε, σαν κορωνίδα που είναι, να είναι υπέρτερος και να τους υποτάσσει;
Όπως και νάχει Αλέκτορά μου, οι σεισμοί γίνονται και όπως λένε «άγνωσται τοις ανθρώποις αι βουλαί του Κυρίου». Γι αυτό λοιπόν μην το ψάχνεις. Κοίταξε καλύτερα να πληροφορηθείς για την θαυματουργή δράση των Κακάλων, μπας και σωθούμε. Μάλιστα η δράση τους είναι αδιαμφισβήτητη, γιατί σου είπα, είναι Κάκαλα 1977 ετών και όντως δοκιμασμένα για το θαυματουργό έργο τους. Η ιστορία είναι η εξής και επίτρεψέ μου, Αλέκτορα μου, να κάνουμε ένα μακρύ ταξίδι πίσω στον χρόνο.
Όταν ο Ιησούς Ναζωραίος αποκαθηλώθηκε, νεκρός πλέον, πήγαν οι δικοί του να του απονείμουν τις νεκρικές τιμές κατά τα εβραϊκά ειω-θότα. Δηλαδή να τον πλύνουν, μυρώσουν, και σαβανώσουν, όπως έλεγε η παράδοση. Μεταξύ των δικών του ήταν και η σχεδόν γυναίκα του Μαρία Μαγδαληνή, με την οποία είχε δυο παιδιά, που λένε ότι ήταν μια πανέμορφη εβραιοπούλα της ιδίας φυλής με τον Ιησού, από
24 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
την φυλή του Δαβίδ, εγκατεστημένη στην άνω Ιουδαία. Μαζί της μετέφερε την «λεπίδα των χηρών γυναικών». Ήταν μια λεπίδα μαχαίρι, κοφτερή σαν ξυράφι, με την οποία κάθε εβραία χήρα, όταν χήρευε, θα έπρεπε να κόψει τα γενετικά όργανα του άνδρα της, να τα φυλάττει ως δείγμα αφοσιώσεως στο υπόλοιπο του βίου της, έστω και αν ακόμη παντρευόταν τον επόμενο γιο της οικογένειας. Ήταν μια παμπάλαια συνήθεια των εβραίων, αλλά και πολλών λαών της Ανατολής. Φύλαγαν μάλιστα τα γεννητικά όργανα σε μέλι για να μην σαπίζουν, τα έβαζαν στο ιερό της οικίας και μια φορά το χρόνο έκαναν ειδική τελετή φαγής μιας κουταλιάς από το μέλι για ενδυνάμωση και διατήρηση της ακμαιότητας μέχρι την επόμενη φορά. Το μέλι είχε πάρει την ιδιότητα των φυλασσομένων οργάνων και όλα μαζί, μέλι και όργανα μετατρέποντο σε ένα θαυματουργό τοτέμ. Στους χετίτες μάλιστα παρατηρείτο η λατρεία των οργάνων των νεκρών πολύ ανώτερη και σοβαρότερη από κείνη των εβραίων. Επίσης ομοιώματα από πέος, όρχεις, γυναικείο αιδοίο, ήταν λατρευτικά εργαλεία. Όμως η διατήρηση των οργάνων του νεκρού ήταν αποκλειστική παράδοση της Παλαιστίνης, όπως έχει αποδείξει ο ανθρωπολόγος R. Strauss.
Η Μαρία Μαγδαληνή πήρε λοιπόν την λεπίδα και πιστή στην παράδοση της φυλής της, αφαίρεσε τα όργανα από τον νεκρό Ιησού, για να τελέσει τα ειωθότα. Ο καημός της δύστυχης ήταν ανυπολόγιστος, αφού έχανε ένα τόσο σημαντικό άνδρα, που ήταν τόσο γνωστός για την θαυματουργή ικανότητα του. Τώρα είχε απομείνει μόνη και φτωχή με δύο παιδιά να θρέψει. Με θλίψη λοιπόν στην ψυχή έκανε την αφαίρεση, έπλυνε τα όργανα με νερό βρασμένο με σμύρνα και ρίγανη που είναι αντισηπτικά και τα πέρασε με ιερό μύρο, που είχε προμηθευτεί από τον εσσαίο ραβίνο Ισαάκ, οπαδό του Ιησού. Το μύρο αυτό ήταν παλιά συνταγή του Μωυσή, κλεμμένη από την Αίγυπτο, με το οποίο έχρισε αρχιερέα και αρχιστράτηγο τον αδελφό του Ααρών στο Σινά. Εκείνη η συνταγή κρατήθηκε μυστική ως κληρονομιά του ιουδαϊκού ιερατείου. Στην κληρονομιά αυτή ανήκει και το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, ακολουθώντας την μωυσαϊκή ρίζα του.
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 25
Μετά τα βύθισε σε μέλι από θυμάρι και κέδρο και πήρε μαζί με τις άλλες γυναίκες τον δρόμο για το σπίτι της. Την ταφή είχαν αναλάβει οι άνδρες υπό την επίβλεψη των ρωμαίων στρατιωτών. Στο σπίτι έκανε την τελετή της πρώτης χηρείας. Θέτοντας τα όργανα στο τοτεμικό ιερό της οικογένειας, προσέφερε θυμίαμα και ορκίστηκε αιώνια αφοσίωση στο νεκρό. Ταυτοχρόνως έκοψε τμήμα της κόμης της από τις μακριές κοτσίδες της, πάνω στα οποία έθεσε το βάζο με τα μελωμένα όργανα. Εκεί θα έμεναν ακίνητα για ένα χρόνο και την ίδια μέρα του χρόνου θα τα κατέβαζε, θα έτρωγε μια κουταλιά μέλι, ενώ θα το συμπλήρωνε με φρέσκο, θα προσευχόταν στο θεό και θα έκανε απολογισμό της χρονιάς που πέρασε. Μια ομολογία πίστεως δηλαδή προς τον νεκρό σύντροφο.
Έλα όμως που συνέβη κάτι που η Μαρία Μαγδαληνή δεν περίμενε, δηλαδή η ανάσταση του σώματος του Χριστού! Για έναν κοινό θνητό, η αφαίρεση των γεννητικών οργάνων δεν πείραζε, αφού ούτως ή άλλως στο χώμα θα πήγαιναν. Τώρα όμως επρόκειτο για Θεάνθρωπο, ο οποίος αναστήθηκε και ανελήφθη στους ουρανούς ολόσωμος βεβαία, αλλά με κομμένα τα μόρια του, τα οποία έμεναν στην ταπεινή γη. Ήταν δηλαδή ένας κουτσουρεμένος αναστηθείς Θεός, ο οποίος είχε αφήσει μέρος του σώματός του να μην υποστεί την διαδικασία της αναστάσεως και να βρίσκεται πού, σε ένα βάζο με μέλι.
Αφού είχαν παρέλθει τρία χρόνια, είχε σχηματιστεί πλέον οργανωμένο κίνημα χωρίς τον Ιησού, αλλά στο όνομα του, με θρησκευτικό χαρακτήρα. Ο Ιούδας Εσκαριώτης που ήθελε γρήγορη κοινωνική επανάσταση και αλλαγή, είχε φύγει από την μέση. Τον είχαν «αυτοκτονήσει» ο Πέτρος με τον Ιωάννη. Έτσι έμεινε η φράξια του Ιούδα ακέφαλη και αφού ταλαντεύτηκε για κάνα δυό χρόνια, πήρε τον χαρακτήρα επαναστατικού λαϊκού κινήματος, με σκοπό την απελευθέρωση της Παλαιστίνης από τους ρωμαίους. Η γραμμή αυτή κατέληξε στο επονομαζόμενο Κίνημα των Ζηλωτών και κατέλαβαν τα Ιεροσόλυμα, μέχρι που κατέβηκε μια ρωμαϊκή λεγεώνα από την Συρία και τα ισοπέδωσε το έτος 64. Έτσι τελείωσε η φράξια του Ιούδα Εσκαριώτη. Η άλλη πλευρά όμως αποφάσισε να προχωρήσει σε θρησκευτικό κίνημα, το οποίο θα επέφερε κοινωνικές αλλαγές συν τω
26 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
χρόνω. Αυτή η ομάδα ήταν η μεγαλύτερη και κληρονόμησε την σφραγίδα της από τον Ιησού. Αυτό έγινε στην Πεντηκοστή με τον φερόμενη επιφοίτηση του αγίου πνεύματος. Στην ουσία τότε ιδρύθηκε συγκροτημένη οργάνωση με ιεραρχία, από την οποία βγήκε ο χριστιανισμός. Όταν λοιπόν αυτό το θρησκευτικό κίνημα πήρε χαρακτήρα και απλωνόταν, έπρεπε να σχηματίσει ιερά τοτέμ για τους πιστούς του. Τότε ο Πέτρος, που φαίνεται πως ήταν ο πρακτικός της παρέας, έριξε την ιδέα της μεταφοράς των τοτεμικών γεννητικών οργάνων της οικογένειας του Ιησού στα ιερά της οργανώσεως. Ποιος όμως θα τολμούσε να τα πάρει από την πενθούσα χήρα Μαρία Μαγδαληνή; Πρότειναν την δουλειά στον αδελφό του Ιησού Ιάκωβο, τον επωνομασθέντα αργότερα αδελφόθεο, προς τον οποίο η χήρα είχε ιδιαίτερη συμπάθεια και κατά την παράδοση ήταν ο κηδεμόνας της και επιβήτοράς της. Ο Ιάκωβος αρνιόταν, όπως αναφέρεται στα Απόκρυφα Ευαγγέλια. Για να τον δελεάσουν του υποσχέθηκαν σημαντική θέση στην οργάνωση και τον διόρισαν τον πρώτο επίσκοπο στην ιστορία της ομάδας. Ήταν όντως ένας τιμητικός τίτλος. Από εκείνη την στιγμή και ένεκα των Κακάλων γεννήθηκε ο βαθμός του επισκόπου, που ισχύει μέχρι σήμερα στον χριστιανισμό. Ο Ιάκωβος πείστηκε και ανέφερε στην Μαρία Μαγδαληνή τα καθέκαστα λέγοντας:
«Καλή μου Μαρία, ο άνδρας σου ήταν και αδελφός μου αγαπητός, αλλά και Κύριος και Θεός μας και σαν Θεός μας δεν ανήκει μόνο σε σένα, αλλά σε όλους μας. Αν μπορούσαμε να τον ρωτούσαμε τον ίδιο θα συμφωνούσε, αφού θα επρόκειτο για το καλό του ιουδαϊκού λαού, για τον οποίο θυσιάστηκε.»
Η Μαρία Μαγδαληνή άκουγε με υπερηφάνεια αρχικώς, αλλά πονηρή όπως ήταν, υποψιάστηκε κάτι. Η υποψία της αυξήθηκε όταν ο Ιάκωβος έκανε μικρή παύση για να συνεχίσει:
«Το ιερό τοτέμ που έχεις θα πρέπει να αποδοθεί σε όλους και όλοι θα σε δοξάζουν στους αιώνες.»
Όταν τ' άκουσε εκείνη αγρίεψε πρώτα και μετά έκλαιγε, γιατί καλός μεν ήταν ο Ιάκωβος, αλλά καλύτερος ήταν ο Ιησούς. Θα έδινε τα μέλη του αγαπημένου της στην οργάνωση! Για σκέψου απαίτηση! Εν
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 27
τοιαύτη περιπτώσει, ποιο θα ήταν το τοτέμ χηρείας της; Θα κατέλυε την ιερή παράδοση με την οποία ανετράφη από την χήρα μητέρα της; Αυτό θα ήταν βεβήλωση των νεκρών προγόνων της. Ταυτοχρόνως, μια ολόκληρη οργάνωση και το μέλλον της κρεμόταν από αυτά τα όργανα. Έτσι της έδωκε ο Ιάκωβος να καταλάβει. Το δίλημμα λύθηκε από την γριά μάννα της. «Ιάκωβε» του είπε, «δεν μπορείς να καταλύσεις την παράδοση των προγόνων μας. Θα πρέπει να βρούμε μια συμβιβαστική λύση. Θα μοιράσουμε τα τοτέμ στα δύο, εσείς θα πάρετε τα Κάκαλα και η Μαρία θα κρατήσει το πέος που αγάπησε περισσότερο. Εσείς άλλωστε έχετε στη διάθεσή σας ένα μέρος του ιερού πέους, το πετσάκι της περιτομής.» Ήταν επίσης παράδοση να φυλάσσουν το πετσάκι, αφού το ξέραιναν στον ήλιο, να το έχει ο νέος όταν ενηλικιωθεί σαν δύναμη του ανδρισμού του. Το τοποθετούσαν μάλιστα στο τοτεμικό αρμάριο, μια κοιλότητα στον ανατολικό τοίχο τους σπιτιού τους, ένα είδος εικονοστασίου δηλαδή, όπου φυλασσόταν τα τοτεμικά εργαλεία, όπως οστά προγόνων, μέλη ηρώων της φατρίας, ομοιώματα δυνατών ζώων ζωτικής σημασίας για την ζωή τους και σημεία του Θεού. Κάθε τι που προστίθετο εκεί έπαιρνε τοτεμική ισχύ επίσης. Έτσι το πετσάκι της περιτομής του Ιησού είχε φυλαχτεί στο τοτεμικό αρμάριο από την μητέρα του, η οποία το είχε παραδώσει στον προσφιλή της Ιωάννη μετά τον θάνατο του γιου της. Αν τώρα προστίθοντο και τα Κάκαλα του Ιησού, θα έδενε καλά το τοτέμ.
Έτσι λύθηκε το θέμα και η Μαρία Μαγδαληνή κράτησε το τοτέμ της έστω και κουτσουρεμένο. Ο όρκος της για αφοσίωση δεν αλλοιώθηκε και η παράδοση διατηρήθηκε. Ο αδελφόθεος παρέλαβε με χαρά τα μελωμένα Κάκαλα, που, μαζί με το πετσάκι, επρόκειτο να γίνουν το ομαδικό τοτέμ του χριστιανισμού, το πλέον θαυματουργό όργανο των αιώνων. Με την παραλαβή συγκεντρώθηκαν οι κεφαλές της οργανώσεως και οι επιτελάρχες των τοπικών ομάδων στο σπίτι του Πέτρου. Έκαναν πλύση με κρασί και εν συνεχεία με αρωματικό νερό και ιερό μύρο και όλοι πέρασαν να τα αγγίξουν για να πάρουν δύναμη. Στην συνέχεια πρόφεραν μια αυτοσχέδια προσευχή για την στιγμή. Ειδικός σ' αυτά ήταν ο Ιωάννης. Με το πέρας των τελετουρ-
28 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
γικών, ο ταριχευτής ήταν επί τόπου. Ο αιγύπτιος Αμούν βρισκόταν εκείνο τον καιρό στα Ιεροσόλυμα, καλεσμένος του Πιλάτου, προκειμένου να ταριχεύσει και μουμιοποιήσει την θανούσα σε εφηβική ηλικία κόρη του. Η θεία πρόνοια τα είχε φέρει έτσι κατ' ευχήν. Ο απόστολος Ανδρέας είχε ήδη συζητήσει με τον Αμούν, με τον οποίο γνωριζόταν από παλιά που είχαν κάποιες εμπορικές συναλλαγές. Μάλιστα έτυχε να ταιριάζουν σε πολλά και είχαν αναπτύξει μια μικρή φιλία. Έφτασε ο Αμούν με τα εργαλεία του και κυρίως με τα φάρμακά του, φτιαγμένα από βότανα του Κάτω Νείλου και του Νοτίου Σουδάν της περιοχής Καφέ. Εκεί ήταν ο καφές αυτοφυές δηλητηριώδες φυτό, του οποίου ο χυμός χρησιμοποιείτο στην σύνθεση του φαρμάκου απολυμάνσεως και εξοντώσεως μικροβίων με πολυετή δραστική ικανότητα. Ο Αμούν έκανε καλή δουλειά, αφού άλλωστε ήταν ο πλέον φημισμένος στο είδος του και τον προτιμούσαν οι Ρωμαίοι διοικητές.
Ο αδελφόθεος Ιάκωβος έγινε όντως ο πρώτος επίσκοπος στα Ιεροσόλυμα και κληρονόμησε τα Κάκαλα, τα οποία είχαν τοποθετήσει σε αργυρό κυτίο κατασκευασμένο και φιλοτεχνημένο από τον βαβυλώνιο δούλο Αντρασάρ. Εν τω μεταξύ η οργάνωση είχε φροντίσει να κατασκευάσει ένα ευρύχωρο χαμόσπιτο έξω από τα τείχη της πόλεως. Εκεί θα ήταν το επισκοπάτο, μακριά από τα βλέμματα των ύπουλων φαρισαίων, που είχαν προσκυνήσει και συνεργάζοντο με τους ρωμαίους. Εκεί εγκαταστάθηκε ο Ιάκωβος με τις τρεις γυναίκες του, αφού η πολυγαμία ήταν συνήθης, και εκεί δεχόταν τους επικεφαλείς για τοτεμικές τελετές και συντονισμό της μυστικής οργανώσεως. Σε εκείνο το μέρος έζησε ολόκληρη τη ζωή του κι εκεί πέθανε το έτος 63, λένε, από λιθοβολισμό των μαινόμενων φαρισαίων, οι οποίοι δεν ήθελαν ν' ακούσουν για χριστιανούς. «Αυτοί οι αποστάτες έχουν σκοπό να μας ξαποστείλουν», έλεγαν. Τα Τίμια Κάκαλα δεν μπόρεσαν να τον σώσουν. Λόγω δε της προσφοράς του και του μαρτυρικού θανάτου του, ο αδελφόθεος έγινε άγιος και γιορτάζεται στις 23 Οκτωβρίου. Προσφάτως βρέθηκε η λειψανοθήκη του στη συλλογή ενός συλλέκτη, μέσα στην οποία ήταν τα «θαυματουργά οστά» του. Αυτά τα οστά διεκδικεί το Βατικανό και προτίθεται να πληρώσει
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 29
όσο κι όσο για ν' αγοράσει την λειψανοθήκη, προκειμένου να αυξήσει την θαυματουργική χωρητικότητα της αγίας έδρας.
Η μυστική οργάνωση δεν ήταν άλλη από την οργάνωση Αχράμ που ελληνιστί σημαίνει ελευθερία και με ελευθερία εννοούσαν την απελευθέρωση της Παλαιστίνης από τους ρωμαίους και τους συνεργάτες τους φαρισαίους. Ο Ιησούς Ναζωραίος ήταν ο διοργανωτής της Αχράμ, την οποία είχε παραλάβει δια πραξικοπήματος από τον εξάδελφό του επονομαζόμενο Ιωάννη Βαπτιστή, μεγαλυτέρου στην ηλικία. Ο Ιωάννης είχε πολύ κουραστεί στο να ανασυγκροτήσει την παλαιά οργάνωση των εσσαίων, που βρισκόταν σε καμπή εκείνο τον καιρό. Τα κατάφερε όμως. Είχε καλά οργανωτικά και ιδεολογικά προσόντα και έδωκε νέα πνοή στην οργάνωση, που αυξανόταν και πάλι στην έρημο του Σινά. Φαινόταν δε ότι θα γινόταν ένας δυναμικός αρχηγός. Ο Ιησούς ζήλευε τον ξάδελφο του Ιωάννη και έβαλε την, φιλενάδα του τότε, Μαρία Μαγδαληνή να προδώσει τον ξάδελφο στον Ηρώδη, τον Ρωμαίο διοικητή της Παλαιστίνης, μέσω της γυναίκας του Σαλώμης, εβραία κι εκείνη. Η Μαρία Μαγδαληνή δούλευε στο σπίτι του Ηρώδη σκοπίμως ως δούλα κι εκεί ήλθε σε επαφή με την Σαλώμη, την οποία και έπεισε να θανατωθεί ο Ιωάννης, προσφέροντας της ωραία χρυσά δώρα. Η κατηγορία της προδοσίας στηρίχτηκε στο ότι ο Ιωάννης οργάνωσε απελευθερωτικό κίνημα κατά της Ρώμης. Τι είχε να χάσει η Σαλώμη και ζήτησε το κεφάλι του Βαπτιστή. Μ' αυτό τον ιερό τρόπο άνοιξε ο δρόμος στον Ιησού να αναλάβει την αρχηγία του κινήματος των εσσαίων, μετονομάζοντας την οργάνωση σε Αχράμ. Είναι φυσικό ότι οι μετέπειτα χριστιανοί απέκρυψαν την πραγματική σχέση Ιησού και Βαπτιστή.
Ο Ιησούς όντως έδειξε ικανότητες οργανωτή και συνέλεξε το επιτελείο του των δώδεκα, που τους ονόμασε αποστόλους. Κάτω από αυτούς ήταν 70 δευτέρας διαλογής απόστολοι και κάτω από αυτούς πάλι ήταν 500 ομαδάρχες. Το δικαίωμα τοποθετήσεως τοπαρχών, ομαδαρχών και επιτελικών είχαν μόνο οι δώδεκα, για να μπορούν να ελέγχουν την κατάσταση. Αυτή η πυραμίδα λειτούργησε θαυμάσια στις στημένες λαϊκές συναθροίσεις του Ιησού. Προπαγάνδιζαν στον αφελή λαό υπέρ του θαυματοποιού Ιησού, τον γιο του ξυλουρ-
30 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
γού, έστηναν θαύματα με δικούς τους και ζητωκραύγαζαν στο όνομα του. Ο δε Ιησούς έχτισε όλη την προσωπικότητα του και πορεία του στα θαύματα. Άλλωστε αυτόν τον τρόπο καταλάβαινε ένας αγροί-κος λαός της ερήμου, όπως ήταν οι εβραίοι και ο Ιησούς εκμεταλλεύτηκε αυτή την ροπή καταλλήλως. Ένας θαυματοποιός βέβαια δεν μπορούσε να είναι ένας συνήθης κοινός άνθρωπος. Θα έπρεπε να είναι ένα υπερφυσικό ον και σαν τέτοιο δεν ήταν παρά το χέρι του Θεού επί της γης. Ήταν ο γιος του. Αυτές τις διαστάσεις του καλλιέργησαν οι δικοί του προς τα έξω και ο αμόρφωτος λαός τσίμπησε. Σε διάρκεια δύο ετών ο Ιησούς ήταν πασίγνωστος στην Ιουδαία ως θαυματοποιός, που ίσως να ήταν ο αναμενόμενος Μεσσίας. Έτσι απέκτησε αίγλη και η αίγλη κυλούσε από μόνη της και δημιουργούσε τυφλούς οπαδούς. Όσο αυξανόταν ο αριθμός των οπαδών τόσο μεγάλωνε το μέγεθος του θαυματοποιού κομπογιαννίτη και πήρε τις διαστάσεις ήρωα και ημιθέου. Αυτή η αίγλη του αποτελούσε όμως απειλή κατά της Ρώμης και κατά των φαρισαίων, οι οποίοι και αντέδρασαν αποτελεσματικά και δραστικά. Ο θάνατός του τον βρήκε όταν πια είχε αποκτήσει το μέγεθος του ημιθέου, που ήταν ο Θεός επί της γης και μπορούσε να ανατρέπει τους φυσικούς νόμους. Γι αυτό και δικαιολογημένα τα Κάκαλα του ήταν πλέον ιερά μόρια του ήρωα ή ημιθέου, τα οποία είχαν τοτεμική δύναμη για τα μέλη της οργανώσεως Αχράμ. Αφή ή προσευχή ενώπιον των Κακάλων έδινε στα μέλη της οργανώσεως τις ιδιότητες και την δύναμη του ήρωά τους. Κάτι τέτοιο άλλωστε ήταν κοινή πίστη και πράξη όλων των πρωτογόνων λαών. Επειδή ο ήρωας ήταν θαυματοποιός, τα μέλη του σώματος του είχαν τις ίδιες ιδιότητες κι έτσι ξεκίνησε η θαυματουργία των το-τεμικών αντικειμένων του χριστιανισμού.
Είχαν παρέλθει 70 χρόνια από τότε και τα Κάκαλα ονομάστηκαν, για πρώτη φορά, «τίμια και θαυματουργά» σε μια συνάθροιση που έγινε στο σπίτι του Σαούλ, που μόλις είχε εισχωρήσει στην οργάνωση Αχράμ. Ο Σαούλ ήταν ο εξυπνότερος άνθρωπος που παρουσιάστηκε ποτέ στην οργάνωση. Είχε φοβερές οργανωτικές ικανότητες και μεγάλες γνώσεις σε μαγικά και μυστήρια και μπορούσε να συλλάβει την έννοια και σημασία των πραγμάτων. Αυτός αναδιορ-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 31
γάνωσε την Αχράμ, που είχε δυσκολίες εκείνο τον καιρό, λόγω εσωτερικών φιλονικιών. Οι πρώτοι δώδεκα είχαν πεθάνει ή γεράσει, ο Ιωάννης είχε αποτραβηχτεί στην Πάτμο και οι διάδοχοι έβγαζαν κυριολεκτικά τα μάτια τους. Μόλις εισήλθε, έφτιασε δική του ομάδα σε συνεργασία με τον Πέτρο. Εκτόπισαν άλλους και πήραν τα ηνία στα χέρια τους. Ο Σαούλ φρόντισε επίσης να σχηματίσει δική του ιδιαίτερη σχέση με τον Θεό. Σκηνοθέτησε, σε συνεργασία με τον Πέτρο πάντα, την ιστοριούλα να του μιλάει ο Θεός με το «Σαούλ, Σαούλ, τι με διώκεις», να πέφτει δήθεν τυφλός στο έδαφος και ν' αναβαπτίζεται σε Σαύλος ή Παύλος. Οι πολλοί και αμόρφωτοι οπαδοί της οργάνωσης, επιρρεπείς στα θαύματα, πίστεψαν στο «θαύμα» και ο Παύλος έρχεται να είναι ο επόμενος μετά τον Ιησού που επικοινώνησε με τον Θεό απευθείας. Παλιά μου τέχνη κόσκινο, βέβαια. Το ίδιο κόλπο είχε παίξει στο Σινά ο Μωυσής με τις εντολές. Η στημένη αυτή επικοινωνία του Παύλου με τον ίδιο το Θεό, του έδωκε το εισιτήριο να γίνει ο αρχηγός της οργανώσεως και του κινήματος και σαν αρχηγός είχε δικαίωμα να διατηρεί, φυλάσσει και χρησιμοποιεί τα τοτέμ και συνεπώς τα Κάκαλα, τα οποία φρόντισε να ονομαστούν τίμια και θαυματουργά. Βέβαια ο ίδιος εγνώριζε ότι ούτε τίμια ούτε θαυματουργά ήταν, αλλά ήταν τοτέμ και εκεί δεν χωράει λογική.
Ως είδωλο λοιπόν τα είδε ο Παύλος και μάλιστα πολύ αποδοτικό στον προσηλυτισμό νέων οπαδών. Γι αυτό τα έπαιρνε μαζί του στις περιοδείες του, τα οποία παρουσίαζε στους οπαδούς ως θαυματουργά όργανα επικοινωνίας με τον Κύριο. Δηλαδή τα Κάκαλα είχαν τον ρόλο του ενδιαμέσου στην επικοινωνία αυτού του κόσμου με τον υπερβατικό, τον θεϊκό. Αν και δεν ήταν αναστημένα μαζί με το υπόλοιπο σώμα του Θεανθρώπου και δεν είχαν υποστεί την ανάλογη κάθαρση της αναλήψεως, είχαν, εν τούτοις, την θαυματουργική δύναμη της επαφής με το αναστημένο σώμα. Ως γνωστόν, κατά την ανάληψη, το σώμα του Θεανθρώπου πέρασε την διαδικασία του εκλεπτυσμού, κατά την οποία μετουσιώνεται το χονδροειδές σώμα και παίρνει αι-θερικό χαρακτήρα. Ο Παύλος λοιπόν είχε τα Κάκαλα να επικοινωνεί με τον Κύριο κατά μαγικό τρόπο και ο Κύριος μέοω των Κακά-λων του επικοινωνούσε με τον Παύλο, κατά μυστηριώδη τρόπο επί-
32 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
σης, ο οποίος στην συνέχεια, μετέφερε τις εντολές στους πιστούς. Είχαν καταστεί ένα θαυματουργικό ενδιάμεσο ή εργαλείο στα χέρια του Παύλου, ο οποίος ήταν από πριν, μεταξύ άλλων, ένας καταπληκτικός μάγος. Το μυστήριο ήταν η ειδικότητα του και η επικοινωνία ήταν ένα μυστήριο, στο οποίο ο ίδιος μετατρεπόταν σε μύστη και μυ-σταγωγό. Αυτός άλλωστε είχε επινοήσει την μυστηριακή σύνδεση με τον Θεό, με αφορμή από τα Κάκαλα. «Πώς γίνεται η επικοινωνία», τον ρώτησε ένας αφελής οπαδός του. «Αυτό είναι ένα άρρητο μυστικό», απάντησε ο Παύλος, «και τα μυστήρια δεν εξηγούνται». Από το γεγονός των Κακάλων ορμώμενος, εφεύρε πολλά μυστήρια, δηλαδή τρόπους επικοινωνίας Θεού και ποιμένων. Μάλιστα το μυστήριο περνάει πάντοτε και μόνο μέσα από τον ποιμένα και ουδέποτε απευθείας στον πιστό. Γιατί, αν γινόταν απευθείας επικοινωνία με τον Θεό, δεν θα χρειαζόταν ο αντιπρόσωπος ποιμένας. Τότε θα είχε καταργηθεί η ποιμαντορία. Αυτό το εγνώριζε ο Παύλος, που ήταν διορατικός και επιδέξιος να καταστρώνει σχέδια και να χαλιναγωγεί τον απλό λαό. Αυτός επίσης εφεύρε το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας, κατά την ποία ο άρτος και οίνος υποτίθεται ότι μετατρέπονται σε σώμα και αίμα Κυρίου, ένα τοτεμικό θαύμα δηλαδή, πέρα από τα όρια της λογικής. Αυτός ονόμασε το βάπτισμα μυστήριο, κατά το οποίο, θαυματουργικώς πάντα, το Αγιο Πνεύμα εισέρχεται στον βα-πτισθέντα, τον καθαρίζει και εντάσσει αυτόν ή αυτήν στον επουράνιο κατάλογο του ποιμνίου του Θεού.
Τα Τίμια Κάκαλα ακολούθησαν τον Παύλο στην Έφεσο, για πρώτη φορά εκτός Ιουδαίας. Εκεί υπήρχε η μεγαλύτερη, μετά της Αλεξάνδρειας, βιβλιοθήκη της αρχαιότητας, η οποία αποτελούσε την φωλιά μορφώσεως Ελλήνων και μη. Πώς θα μπορούσε όμως ένας ιουδαίος, οπλισμένος ακόμη και με τα Κάκαλα του Θεού, να πείσει τους μορφωμένους Έλληνες για την αλήθεια της Ιουδαίας και του νέου Θεού; Πολλάκις και παντοιοτρόπως προσπάθησε να τους προσηλυτίσει, αλλά ματαίως. «Τι έχεις να μας διδάξεις εσύ ανόητε και μωρέ καμηλιέρη της Ιουδαίας», του έλεγαν, κι εκείνος, απορριπτόμενος, αφήνιαζε από την οργή του και βλασφημούσε την ώρα και την στιγμή που βρισκόταν μεταξύ νοημόνων Ελλήνων. Μια φορά δε,
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 33
κρατώντας το ιερό κουτί στο χέρι, εισήλθε στο στάδιο, όπου ζήτησε να πάρει τον λόγο, όπως κι έγινε. Εκεί άρχισε να τους μιλάει για τον Θεάνθρωπο Ναζωραίο, για την βασιλεία των ουρανών και για την μεταθανάτια ζωή και αυτοί τον άκουγαν προσεκτικά. Κάποια στιγμή όμως έκανε το λάθος. Νόμιζε ότι είχε μπροστά του αγράμματους βεδουίνους, το ποίμνιο της Ιουδαίας, πλήρες από δεισιδαιμονία και είχε ξεχάσει ότι βρισκόταν στην Έφεσο, την πατρίδα του Ηρακλείτου και την γενέτειρα της δημοκρατίας και του ορθού λόγου. Σήκωσε το κουτί των Κακάλων ψηλά και είπε: «Ιδού, σ' αυτό το αργυρό κυτίο βρίσκονται τα θαυματουργά Κάκαλα του Θεανθρώπου». Δεν πρόλαβε να συνεχίσει και σύσσωμο το στάδιο φώναζε, «Δήμητρα, Δήμητρα», που ήταν η προστάτιδα της πόλεως. Είχαν καταλάβει ότι επρόκειτο περί μωρού ιουδαίου. Κατόπιν τούτου απεχώρησε κακήν κακώς από το στάδιο, με καταφανή την πίκρα στην καρδιά και την απογοήτευση ζωγραφισμένη στο πρόσωπο. Μέσα του φούντωνε το μίσος κατά των Ελλήνων και η οργή της εκδικήσεως γύριζε στο κεφάλι του.
Την επομένη το βράδυ συνάθροισε τους δικούς του προσηλύτους ιουδαίους της Εφέσου και τους ανέφερε ότι ο Κύριος είχε μιλήσει σ' αυτόν μέσω των Κακάλων του, δίνοντας εντολή να εξοντωθούν οι άπιστοι ειδωλολάτρες, δια της καταστροφής της πηγής της δυνάμεως τους, της γνώσεως και η γνώση ήταν συγκεντρωμένη στην βιβλιοθήκη. Τότε όλοι πήραν δύναμη, προσκήνυσαν τα Κάκαλα κι έγιναν άλλοι άνθρωποι, μετουσιώθηκαν σε θηρία. Άναψαν φωτιά έξω στον περίβολο, με πρόσχημα να ζεσταθούν από το κρύο, ενώ είχαν κρυφά ανοίξει την βιβλιοθήκη κι έκαιγαν βιβλία, «των οποίων η αξία έφτανε τις 50.000 χρυσές δραχμές» (Πράξεις Αποστόλων). Έκαιγαν και γέλαγαν και γλεντούσαν με την αφέλεια των Ελλήνων, μερικοί δε χόρευαν γύρω από την φωτιά από ευτυχία για την πράξη τους. Οι Έλληνες, αγαθοί στην ψυχή, δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι ανθρώπινο δίποδο επί της γης θα έκαιγε τον θησαυρό της γνώσεως και σοφίας, τα βιβλία. Έβλεπαν την φωτιά και ολόγυρά της ανθρώπους βέβαια, άκουγαν εβραϊκά να μιλούν, αλλά δεν έδιναν σημασία. Κάποιοι ιουδαίοι έκαναν υπαίθρια συναγωγή, νόμιζαν. Όταν κάποτε
34 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
κάποιος αντιλήφθηκε τι συνέβαινε, ήταν πλέον αργά. Οι ιουδαίοι, 50 τον αριθμό, μ' επικεφαλής τον Παύλο, κατέφυ
γαν στο σπίτι προσηλύτου έξω από την πόλη και εν συνεχεία έφυγαν ομαδικώς για την Μίλητο, φοβούμενοι την εκδίκηση. Όταν έφτασαν εκεί στο σπίτι κάποιου δικού τους, έθεσαν τα Τίμια Κάκαλα σε κατάλληλη θέση και γονυπετείς ευχαριστούσαν τον Θεό που τους είχε αξιώσει να επιτελέσουν ένα τέτοιο πλήγμα κατά των αηττήτων Ελλήνων. Διότι κατ' αυτό τον άγιο τρόπο θα έχαναν αυτοί την γνώση και κατά συνέπεια την ισχύ τους και τον εαυτό τους στο τέλος, όπως κι έγινε μετά από λίγους αιώνες. Το σχέδιο του Παύλου αποδείχτηκε σωστό, αλλά απέδωσε καρπούς μετά από 300 χρόνια. Γιατί, ναι μεν έκαιγαν οι ιουδαιοχριστιανοί βιβλία και βιβλιοθήκες, υπήρχαν όμως μερικά αντίτυπα, αλλά και δάσκαλοι και σχολές που διατηρούσαν την γνώση ζωντανή. Το μικρό τρωκτικό όμως, ο χριστιανισμός, κατάφερε τελικά να κατεδαφίσει το τεράστιο δένδρο της γνώσεως, τον ελληνικό πολιτισμό.
Αφού έκανε εκεί την θεϊκή δουλειά του, αναχώρησε ο Παύλος για Φιλίππους, για να φτάσει κακήν κακώς στην Αθήνα, μετά από το κυνήγημα που πέρασε στην Θεσσαλονίκη και Βέροια από τους φαρι-σαίους ομοεθνείς του. Εκεί λοιπόν, στην Πνύκα, επανέλαβε το ίδιο λάθος και ενώ οι στωικοί και οι επικούρειοι του έδωκαν τον λόγο, στο τέλος τους μίλησε για νεκρανάσταση και τους έδειξε το ιερό κουτί των Τιμίων Κακάλων, με την θαυματουργική δύναμη που περιείχε. Τότε τον παρέλαβαν ο αθηναίοι, μαζί με τον βοηθό του και τους έδεσαν για μια μέρα, με την κατηγορία της «προσβολής προς την ελληνική και ανθρώπινη νοημοσύνη και αξιοπρέπεια». Στο διάστημα εκείνο προσκόμισε ο αιγοβοσκός Πολυδεύκης έναν τράγο και αφού τον έσφαξαν, έβγαλαν τα αμελέτητά του και τα κρέμασαν στο λαιμό του Παύλου, ενώ στο λαιμό του φίλου του ιουδαίου επονομαζομένου Διονυσίου Αρεοπαγίτη κρέμασαν έναν πετεινό. Κατόπιν τους διαπόμπευσαν στην αγορά και τους ξαπόστειλαν από την πόλη. Θυμωμένος ο Παύλος, άρχισε να γράφει επιστολές προς τους δικούς του, κατηγορώντας τους Έλληνες και μάλιστα τους αθηναίους φιλοσόφους ως μωρούς, μιαρούς, κακεντρεχείς, ειδωλολάτρες, ασε-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 35
βείς στον Γιαχβέ και δεν συμμαζεύεται, επίθετα που κυριάρχησαν κατόπιν να «στολίζουν» τους Έλληνες, όταν τελικώς πήραν την εξουσία οι ιουδαιοχριστιανοί στο Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος. Έκτοτε δεν ξανατόλμησε να μιλήσει σε ελληνικό κοινό, αλλά κατέ-στρωσε το σχέδιο επιθέσεως εναντίον τους. Όταν δε πρόκειτο να πεθάνει, άφησε ευχή και κατάρα στους οπαδούς του να σέβονται τα θαυματουργά Κάκαλα και με τα Κάκαλα στο χέρι να γκρεμίσουν την ελληνική κληρονομιά από την ρίζα της. Αυτό το κάλεσμα έφερε μέσα του ο επίσκοπος Θεόφιλος, όταν έκαιγε την Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, 300 χρόνια αργότερα.
Εξήντα χρόνια μετά τον Παύλο είχε πλέον μια νέα γενιά προση-λύτων εισέλθει στην οργάνωση, από εβραίους τόσο της Παλαιστίνης όσο και της διασποράς. Ο εν γενέσει χριστιανισμός ήταν ακόμη μια ενδο-ιουδαϊκή υπόθεση, με πολλές παλινδρομήσεις, αντιφάσεις και συγκρούσεις. Ο κύριος πυρήνας όμως διατηρήθηκε και δυνάμωσε. Σ' αυτό συνέβαλε η καλοπέραση των φαρισαίων εις βάρος του απλού λαού, η εντεινόμενη εκμετάλλευση των υποδούλων από τους ρωμαίους και η γενικότερη φτώχια που μάστιζε την αυξανόμενη φτωχολογιά. Μέσα σ' αυτό το γενικότερο κλίμα, πολλοί ιουδαίοι προσεύφευγαν στην Αχράμ σαν σωτηρία. Η οργάνωση υποσχόταν απελευθέρωση από τους ρωμαίους, αλλά κυρίως μια ευτυχισμένη μεταθανάτια ζωή στα μέλη της. Αν κάποιος γινόταν μέλος και θυσιαζόταν για την κοινή υπόθεση, θα κληρονομούσε μέρος του παραδείσου στην αιώνια ουράνια βασιλεία. Μέσα λοιπόν στην δίνη της δουλείας, η φυγή σε έναν υπερβατικό κόσμο ήταν ένα καλό χάπι ελπίδας κι ευτυχίας.
Εκείνη την εποχή εισήλθε ο εβραιόπαιδας Αντώνιος, ακόμη νέος και αμούστακος, στην οργάνωση της Αχράμ. Η δεισιδαιμονία του ήταν απερίγραπτη, η οποία οφειλόταν στο άσχημο οικογενειακό περιβάλλον που είχε ζήσει. Ο πατέρας του, ένας μέθυσος μικρογαιο-κτήμονας, είχε 10 παιδιά από δύο γυναίκες και ένα με την πρώτη μεγάλη κόρη του, ενώ περίμενε ένα ακόμη με την δεύτερη. Η μητέρα του Αντωνίου ήταν η πρώτη και γεροντότερη γυναίκα του. Η δεύτερη, που ήταν πολύ νεότερη και πολύ θερμόαιμη, τσακπίνα και πονη-
36 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ρή, έβαζε τον άνδρα τους να βασανίζει την πρώτη μπροστά στα μάτια του μικρού. Όχι σπανίως ο μικρός τιμωριόταν με ξύλο και εκλει-νόταν σε αποθήκη την νύχτα, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί η ψυχή του με φοβίες. Αυτές οι φοβίες τον σημάδεψαν οριστικά και μετα-μορφώνοντο σε τέρατα μπροστά του. Εισερχόμενος στην Αχράμ έζησε από κοντά στην γιορτή των τοτέμ και έμαθε για τα θαυματουργά Κάκαλα και το πετσάκι. Ο πειρασμός και η θέληση να γιατρευτεί από τα δικά του τέρατα, τον ώθησε να κλέψει το αργυρό κυτίο και να φύγει στην έρημο μόνος, για να μην τον ανακαλύψουν. Αναγκάστηκε δηλαδή να γίνει μοναχός και απ' αυτό το τυχαίο γεγονός ξεκίνησε ένα ολόκληρο κίνημα που ονομάστηκε μοναχισμός. Απ' αυτόν δε διδάχτηκε ο άγιος Παχώμιος, που έζησε δύο αιώνες αργότερα. Τα ιερά Κάκαλα θα τον έσωζαν από τον πειρασμό του σατανά στην έρημο. Ο σατανάς αυτός δεν ήταν άλλος από αυτόν που κουβαλούσε μέσα του, από τις φοβίες και τις τρομάρες. Και όντως το θαύμα έγινε, ο άγιος σώθηκε και τα Κάκαλα έγιναν θαυματουργά. Γι αυτό τους απένειμε μεγάλη τιμή και υποσχέθηκε στον εαυτό του να καθιερώσει γιορτή στο όνομά τους. Δεν πρόλαβε όμως, αλλά οι οπαδοί του, σε ανάμνηση για τον θάνατο του σατανοκτόνου Αντωνίου, γιόρταζαν επίσης τα θαυματουργά Κάκαλα, την 17η Ιανουαρίου. Αυτό διατηρήθηκε για έναν αιώνα, όταν πλέον ο άγιος πήρε την γιορτή τελικώς δική του και η γιορτή των Κακάλων παραμερίστηκε.
Για 200 χρόνια τα Τίμια Κάκαλα είχαν χαθεί και επανεμφανίστηκαν σε μονή της Καισσαρείας. Εκείνο τον ενδιάμεσο καιρό ο χριστιανισμός ήταν ακόμη ασταθής και υπέφερε από εσωτερικές διαμάχες και αιρέσεις. Με την 1η Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας, το 325, μπήκε τάξη στα πράγματα. Λίγο πριν την Σύνοδο, αγαθή τη τύχη και με την βοήθεια της θείας πρόνοιας όμως, έγινε το θαύμα, εμφανίστηκαν τα Κάκαλα. Η ιερά παράδοση λέει ότι ο Κύριος εμφανίστηκε κατ' όναρ (στο όνειρο) στην μοναχή Πουλχερία και την προέτρεπε να ανασύρει το ιερό κουτί από μια συγκεκριμένη κρύπτη του μοναστηριού, που κανένας δεν ήξερε. Η μοναχή νήστεψε 40 ημέρες αυστηρά και προσευχόταν νυχθημερόν για να είναι καθαρή από κάθε αμαρτία και πονηρή σκέψη και την 14η Σεπτεμβρίου, ημέρα Υψώ-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 37
σεως του Τιμίου Σταυρού, που έγινε αργότερα, ανέσυρε το ιερό κουτί από μια κρύπτη κατά την οδηγία του Κυρίου.
Βέβαια η υπόθεση δεν ήταν ακριβώς έτσι. Ο Αντώνιος είχε πια περάσει τα εξήντα του και είχε, με την βοήθεια των Κακάλων, κάπως συνέλθει από τον εσωτερικό του σατανά. Έφυγε τότε από την έρημο και πήγε στην Καισαρεία, εκεί όπου το χριστιανικό κίνημα είχε περισσότερο εξαπλωθεί. Μετά από μικρή παραμονή, του επανήλθαν οι φοβίες υπό μορφή σατανά, γιατί, Αλέκτορά μου, αυτός ο σατανάς ήταν μέσα του και τον κουβαλούσε μαζί του όπου και αν πήγαινε. Αφησε λοιπόν τα Κάκαλα στην άκρη και άνοιξε μοναστήρι γυναικών, το πρώτο στην ιστορία, μ' επικεφαλής τον ίδιο. Έπεισε δε τις νεαρές μοναχές να ντύνονται θεονύμφες. Κάθε νύχτα τρεις θεονύμ-φες έμπαιναν για να του κάνουν συντροφιά, για να προφυλάσσεται από τον τρομερό σατανά. Τότε για πρώτη φορά ο καημένος ανακάλυψε την σεξουαλική ικανότητα του, που τόσα χρόνια είχε στερηθεί στην έρημο. Αλλά ανακάλυψε την ιδιοφυΐα του στο σεξουαλικό σαδισμό, αφού έπαιρνε πλέον την θέση του πατέρα του. Οι θεονύμφες διδάσκοντο σεξουαλικό μαζοχισμό. Ψυχικά άρρωστος εκείνος, έσπερνε την αρρώστια του προς τα έξω. Μάλιστα τις έβαζε να φιλούν πρώτα τα Τίμια Κάκαλα και κατόπιν τα δικά του και ύστερα δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί την ιδιοφυΐα του. Έγινε γρήγορα ένας φημισμένος επιβήτορας. Έστελνε δε τις μαζοχισμένες θεονύμφες του σ' όλη την περιοχή για να δελεάζουν νεαρές, περιγράφοντας σ' αυτές των ερώτων του Αντωνίου τα θαύματα. Κι εκείνες περίμεναν να μπουν στο μοναστήρι και ο Αντώνιος σιγά σιγά γιατρευόταν από τις φοβίες του, αφού τις φόρτωνε στις αγνές θεονύμφες. Γι αυτό φρόντισε να τιμούνται τα Τίμια Κάκαλα μαζί με τον ίδιο και η παράδοση έγινε παράδοση του μοναστηριού. Έπεισε επίσης τις θεονύμφες του να θεωρούν τα Τίμια Κάκαλα ως το τοτέμ του μοναστηριού, αλλά και ως τοτέμ χηρείας και σεξουαλικής αποχής για τις γυναίκες μετά τον θάνατο του ασφαλώς. Από τότε ξεκίνησε ο γυναικείος μοναχισμός αποχής, υπό την μορφή χηρείας και πένθους. Τα Κάκαλα ήταν συνεπώς τοτέμ αυτού του μοναστηριού και τα έκρυβαν για να μην τα πάρουν οι ανώτεροι. Μετά από 200 χρόνια λοιπόν
38 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ήταν καιρός πλέον να φανερωθούν κι έστησαν την ιστορία της Πουλχερίας, που ονομάστηκε και οσία εξ αυτού του γεγονότος. Η μια απάτη δηλαδή έφερνε την άλλη.
Την ιστορία της Πουλχερίας σκηνοθέτησε ο αρχιδιάκων της εκκλησίας της Αλεξανδρείας και μετέπειτα άγιος Αθανάσιος, ο οποίος είχε πληροφορηθεί την ύπαρξη των τοτέμ από την μοναχή Θεοδώρα που ήταν ερωμένη του, στο όνομα του Κυρίου και της χριστιανικής αγάπης ασφαλώς. Η Θεοδώρα, αν και μαζί με τις άλλες μοναχές είχαν ορκιστεί να μην φανερώσουν το μυστικό, το φανέρωσε στον αγαπημένο της Αθανάσιο, από τον οποίο ήταν ψυχικά εξαρτώμενη. Βρήκαν λοιπόν μια χαζούλα μοναχή, την Πουλχερία και την έμαθαν να λέει ένα πράγμα, «το ιερό κυτίο των Κακάλων του Κυρίου είναι στο μοναστήρι μας».
Όταν ξεκίνησε εκείνη η θυελλώδης Σύνοδος στην Νίκαια της Βυ-θηνίας, ο Αθανάσιος έπαιξε το μεγάλο πραξικόπημα της ζωής του. Πρόεδρος της Συνόδου ήταν ο ίδιος ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος, με τον οποίο είχε άριστα συνεννοηθεί ο Αθανάσιος. Είχε οπλίσει τους δικούς του με μαχαίρια, τα οποία θα τα χρησιμοποιούσαν όταν θα δινόταν το σύνθημα. Πριν αρχίσει το θέμα της Συνόδου επικαλέστηκαν, με προτροπή του Αθανασίου, το Άγιο Πνεύμα, σε κοινή προσευχή. Κανένας, ούτε και ο Αρειος δεν είχε αντίρρηση. Αμέσως μετά, με φωνή στεντόρεια και τρεμάμενη, λέει ο Αθανάσιος, χωρίς κανένας να του δώσει τον λόγο: «Αδελφοί εν Χριστώ, τα Τίμια Θαυματουργά Κάκαλα του Κυρίου βρίσκονται εδώ». Όλοι θυμήθηκαν το χαμένο τοτέμ θησαυρό από την εποχή του Παύλου. Οι οπαδοί του Αθανασίου, συνεννοημένοι, αυτομάτως και παραχρήμα γονάτισαν και αυθόρμητα και χωρίς καλά να το καταλάβουν και να προλάβουν να σκεφτούν, γονάτισαν και οι αρειανοί. Ταυτοχρόνως εισέρχονται η Θεοδώρα με την Πουλχερία κρατώντας το κουτί, η οποία επαναλάμβανε ότι είχε μάθει. «Κύριε τα Κάκαλα σου», φωνάζει δυνατά, δήθεν έντρομος, ο Αθανάσιος και παρέσυρε τους αρειανούς να σκύψουν το κεφάλι. Κι εκείνοι δεν ήταν ασφαλώς καλύτεροι, δεισιδαί-μονες ήταν όπως όλοι τους. Αυτό όμως ήταν και το σύνθημα. Όρμησαν οι δικοί του με τα μαχαίρια κι εξόντωσαν τους αντιπάλους. Μό-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 39
νο ο Αρειος σώθηκε, ο οποίος κυνηγημένος κατέφυγε στην Κιλικία και μετ' ολίγον πέθανε από την θλίψη του. Τότε ο αυτοκράτορας δήλωσε: «Ο διάβολος δεν έχει πια καμιά δύναμη εναντίον μας εφόσον εκείνο, το οποίο με κακοήθεια είχε επινοήσει για την καταστροφή μας, χτυπήθηκε στην ρίζα του». Κατ' αυτό τον τρόπο ο Αθανάσιος κατετρόπωσε τον Αρειο, όπως λέει το απολυτίκιο του. Τα Κάκαλα του Κυρίου είχαν κάνει και πάλι το θαύμα τους. Γι αυτό και δεν κρατήθηκαν πρακτικά από εκείνη την Σύνοδο. Ανενόχλητοι πλέον οι αθανασιανοί γέννησαν τον καταστατικό χάρτη του χριστιανισμού, με την επιφοίτηση του αγίου πνεύματος πάντοτε, και η Πουλχερία ονομάστηκε οσία. Τα δε Κάκαλα πέρασαν στην κατοχή της συνόδου και τοποθετήθηκαν στο επισκοπάτο της Νίκαιας. Ο Αθανάσιος κατέστη ο ήρωας του χριστιανικού δόγματος πλέον.
Το έτος 330 μετέφερε ο Κωνσταντίνος με λαμπρότητα κι επισημότητα την έδρα της αυτοκρατορίας από την παλιά στην Νέα Ρώμη, όπως μετονομάστηκε η παλιά αποικία των Μεγαρέων Βυζάντιο. Τα εγκαίνια έγιναν στις 11 Μαίου 330 και μαζί στην τελετή ήταν η οικογένειά του, δηλαδή η γυναίκα του Φάουστα, γόνος παλαιάς ρωμαϊκής οικογενείας, ο γιος του, τα πεθερικά του και η μάνα του. Ο πατέρας του Κωνστάντιος είχε πεθάνει και τα αδέλφια του είχαν εξοντωθεί από τον ίδιο σε μια αδελφοκτόνα μάχη, όπου κρινόταν η θέση του καίσαρα. Η Φάουστα ήταν πανέμορφη, μια ρωμαία σαν εκείνες που είχαν γεννήσει τον Ρωμύλο και τον Ρώμο, κόρη του Μαξιμιλια-νού, θηλυπρεπέστατη και ζουμερή, αλλά και ανδρεία σε θάρρος. Αυτή του συμπαραστεκόταν στις νίκες και πολλές φορές είχε και η ίδια συμμετάσχει σε μάχες ως μια πραγματική αμαζόνα. Η προσωπικότητα της ήταν δυνατή και λαμπερή και δεν θα ήταν παράδοξο να επισκιάσει τον ίδιο τον Κωνσταντίνο κάποια μέρα. Αυτό όμως δεν άρεσε καθόλου στον «αόρατο οφθαλμό», όπως αποκαλείτο από τον περίγυρο η μάνα του Ελένη. Ως η Ελένη του Μενελάου, και αυτή η Ελένη απετέλεσε το μοιραίο πρόσωπο βέβαια, αλλά για την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την κυριαρχία του ιουδαιοχριστιανι-σμού. Μια και μόνο γυναίκα, Αλέκτορά μου, άλλαξε τον ρουν της ανθρωπότητας.
40 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Η Ελένη, πανέμορφη όπως και η Ομηρική, θυγατέρα ενός μεθύστακα Ιλλυριού, μεγάλωσε σ' ένα περιβάλλον δυσχερέστατο για ένα κορίτσι. Η μάνα της, στερούμενη την αγάπη του συζύγου της, είχε αφοσιωθεί παντελώς στο μικρότερο γιο της. Η Ελένη μεγάλωνε χωρίς την φροντίδα της μάνας, μα ούτε και του ανύπαρκτου πατέρα. Αυτό την ανάγκασε ν' αγωνιστεί για να επιβιώσει, μα ταυτοχρόνως την σημάδεψε για όλη της την ζωή. Δεν κατόρθωσε ποτέ να συγχωρέσει την μάνα της και μισούσε τον πατέρα της για την κατάντια του. Γύρω στα δεκαεπτά της, όταν πια ήταν γυναίκα, την ώθησε η μοίρα να συναντήσει τον γιο του ρωμαίου διοικητή της Ιλλυρίας, τον Κωνστάντιο Χλωρό, κάπου 25 ετών τότε. Παντρεύτηκαν και μετά η Ελένη ανέβηκε ψηλά στα σκαλοπάτια. Πάνω στην ευτυχία της γέννησε τον μοναχογιό της Κωνσταντίνο, στην πόλη Ναϊσσό (σημερινή Νίσσα). Μετά από τρία χρόνια, το έτος 280, ο Κωνστάντιος μετακόμισε στην Ρώμη, μαζί με την Ελένη και τον γιο. Εκεί, ο μεν Κωνστάντιος βρισκόταν στον παλαιό του χώρο κι έγινε εκείνο που αρχικώς ήταν και η Ελένη σε ξένη γη, έχανε εκείνο που ήταν. Πολύ σύντομα ο Κωνστάντιος αντικατέστησε την Ελένη με την Φλάβια, μια ξανθιά γαλάτισσα, με την οποία γέννησε πέντε παιδιά. Η Ελένη πήρε τον γιο της και μετακόμισαν στην Ιλλυρία, για να ζήσει ένα διάστημα στην φτώχια. Από την Ρώμη κουβαλούσε το μίσος κατά του Κωνσταντίου και της νέας του γυναίκας, μα κυρίως εναντίον των παιδιών της. Ήταν όμως έξυπνη και δεν έδειχνε εύκολα τον φθόνο της.
Ως ήταν φυσικό αφιερώθηκε στον γιο της Κωνσταντίνο, ο οποίος ήταν και γιος και υποκατάστατο του συζύγου. Ο έρωτάς της προς τον γιο ξεπερνούσε τα όρια της μητρότητας. Τον έβλεπε σαν το άθροισμα όλων των καλών, αλλά και σαν έναν άνδρα εν γενέσει και ηδονιζόταν απ' αυτό. Θα ήταν επίσης ο άνδρας μέσα από τον οποίο θα περνούσε η εκδίκηση της στην αδικία από τον σύζυγο. Τον έπαιρνε από μικρό στο κρεβάτι και κατέληγε σε σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Έτσι ο Κωνσταντίνος παιδιόθεν έμαθε να ευχαριστιέται και να ηδονίζεται στην μοναδική ακριβή αγκαλιά, στην αγκαλιά της μάνας του. Η αγάπη προς την μάνα αντικαθίστατο από τον έρωτα και η μάνα είχε αποκτήσει δυό ρόλους ταυτοχρόνως, της μάνας και της
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ Κ ΑΚΑΛΑ 41
ερωμένης. Δηλαδή ένα οιδιπόδειο σύμπλεγμα πρώτης γραμμής. Αυτοί oι ρόλοι διατηρήθηκαν σε όλη την ζωή του, όσο και αν προσπάθησε να τα διαχωρίσει. Το ίδιο συνέβαινε και στην Ελένη. Ο γιος εισερχόταν στην συνείδηση της ως γιος και ως εραστής ταυτοχρόνως. Είχε ενωθεί με αυτόν ψυχή τε και σώματι, όπως είχε συμβεί με την δική της μάνα και τον μικρότερο αδελφό της. Έτσι αναπαραγόταν το σχέδιο από γενιά σε γενιά. Μάλιστα όταν ο Κωνσταντίνος ήταν ακόμη δεκατρία, δοκίμασε το πλήρες ερωτικό μυστήριο με την μάνα του σε μια συνεύρεση απορίας, περιέργειας, στοργής και αγάπης. Τον θεωρούσε ώριμο πλέον να γευτεί του έρωτα την ηδονή και αυτή η συνεύρεση έμεινε ανεξίτηλη σ' όλη του την ζωή. Αρχής δε γενομένης, η συνέχεια ήταν ασταμάτητη.
Κάποια στιγμή όμως έπρεπε ο γιος να διεκδικήσει από τον πατέρα του εκείνο που του ανήκε ως ρωμαίου πολίτη και πρωτότοκου γιου του Αυγούστου. Ο Κωνστάντιος είχε γίνει Αύγουστος της Δύσεως και ο Γαλέριος Αύγουστος της Ανατολής, μετά από την παραίτηση του Διοκλητιανού, το έτος 305. Γι αυτό έφυγαν και πάλι για την Ρώμη, όπου ο Κωνσταντίνος έπαιρνε ανατροφή και ετοιμασία για να γίνει κάτι σπουδαίο. Εκείνος ίσως να μην παρασκοτιζόταν για σταδιοδρομία, αλλά το μίσος της Ελένης κατά του Κωνσταντίου και της νέας του οικογένειας ήταν η καθοριστική κινητήρια δύναμη για να ωθεί τον γιο της όσο ψηλά μπορούσε και με όλα τα μέσα θεμιτά ή αθέμιτα. Και φυσικά ο γιος είχε γίνει ένα αντίγραφο της μάνας του. Πέτυχε, με δυσφορία του πατέρα Κωνσταντίου βέβαια, να γίνει διοικητής της Ανατολής, με τον όρο όμως να νυμφευτεί μια επίλεκτη της Ρώμης. Η Ελένη επ' ουδενί ήθελε τον γιο της να βρίσκεται στην αγκαλιά άλλης γυναίκας και μάλιστα όταν η ίδια δεν είχε ακόμη καλά περάσει τα 40. Προκειμένου όμως να χάσει την θέση, δέχτηκε και μετά θα τα κανόνιζε, όπως και το έκανε. Το ζεύγος δεν είχε καλά καλά γευτεί την πρώτη γαμήλια βραδιά και οδηγήθηκε σύντομα σε διαζύγιο, αφού με πανουργία άφησε την νύφη να την πιάσει με το γιο στο κρεβάτι. Η κοπέλα τάχασε και οδηγήθηκε σε τρελάδικο. Έτσι έμεινε η Ελένη με γιο και εραστή τον διοικητή της Ανατολής.
Εκεί, λέγεται, ότι ήρθε σε επαφή με το χριστιανικό κίνημα, στο
42 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
οποίο και προσχώρησε στις αρχές του 4ου αιώνα. Έβλεπε καθαρά ότι η Ανατολή θα κυριευόταν από τους πολυπληθείς χριστιανούς, και ο καιροσκοπισμός της την οδήγησε σε σύμπραξη. Ο γιος όμως πλανιόταν μεταξύ Μίθρα και Χριστού. Δεν είχαν όμως παρέλθει τρία χρόνια και ο Κωνστάντιος πέθανε στην Βρετανία. Τότε οι στρατιές ανακήρυξαν τον Κωνσταντίνο Αύγουστο. Εν τω μεταξύ, επανάσταση ξέσπασε στην Ρώμη και αυτοκράτορας ανακηρύχτηκε ο Μαξέντιος. Ο Κωνσταντίνος έκλεισε συμφωνία με τον νεαρό Αύγουστο Λικίνιο και συνέπραξαν μέχρι που νίκησαν τον Μαξέντιο, το έτος 312. Εν όψει της κρίσιμης εκείνης μάχης, η Ελένη συγκέντρωσε τους χριστιανούς της, έβαλε τον γιο να βλέπει το γνωστό όραμα «εν τούτω νίκα» και η νίκη κατά του Μαξεντίου όντως ήταν δική του, αλλά και φονεύοντας με δόλο τους ετεροθαλείς αδελφούς του. Ύστερα ήρθε η σειρά του φίλου του Αικινίου, ο οποίος εξοντώθηκε από τον μετέπειτα άγιο, το έτος 324. Έτσι έγινε αυτοκράτορας, με μια μάνα κι ερωμένη από κοντά. Μέσα του όμως διαδραματιζόταν μια πάλη για απαλλαγή από την μητρική διαστροφή και να νιώσει την θαλπωρή μιας νέας γυναίκας. Γι αυτό τόλμησε και νυμφεύτηκε την όμορφη Φάουστα με την οποία απέκτησε έναν γιο. Αυτό ήταν βέβαια μια ρωμαϊκή απαίτηση, γιατί ως αυτοκράτορας θα έπρεπε ν' αφήσει διάδοχο. Ο αγώνας του όμως δεν είχε τελείωσε. Μέσα του φούντωνε ο πόθος για την μάνα και ταλανιζόταν αφάνταστα από το πάθος, ενώ από κοντά είχε την παρενόχλησή της για να του θυμίζει την σχέση τους. Η ψυχή του ήξερε πόσο υπέφερε αυτός ο άνθρωπος! Εντός του μετέφερε τον θεό του βασάνου.
Στα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας, η Ελένη αισθανόταν παραμελημένη, ενώ αυτή η «μέγαιρα» η γυναίκα του απολάμβανε όλες τις τιμές και δόξες. Δεν άντεξε άλλο και αποφάσισε να πάρει των ομματίων της και να χαθεί. Πού όμως να πάει αφού είχε περάσει τα εξήντα; Την απάντηση πήρε από τον επίσκοπο Βαρθολομαίο, ο οποίος της έριξε την ιδέα του Τιμίου Σταυρού και την δημιουργία ιερών και αγίων τόπων για το αυξανόμενο ποίμνιο. Κι εκείνη το θεώρησε θαυμάσια ευκαιρία, διότι και θα έφευγε μακριά από τον αποστάτη γιο, αλλά και θα έκανε ένα έργο που θα έμενε στους αιώνες. Ο Βαρθολο-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 43
μαίος την συμβούλεψε πως και που και της έδωκε συνοδεία πέντε μοναχές, μα και τον ηγούμενο Ζεβεδαίο. Ξεκίνησαν από την Νέα Ρώμη τον Ιούνιο του 330 με σταθμό την Νίκαια. Εκεί συνάντησαν τον Αθανάσιο που είχε προλάβει να γίνει επίσκοπος. Αφού του ανέφεραν τον σκοπό, εκείνος αντελήφθη την σημασία του θεαρέστου έργου της και της παρέδωσε τα Τίμια Κάκαλα. Ίσως ο Κύριος, σεβόμενος τα Κάκαλά του, να την οδηγούσε σωστά στην ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού, όπως κι έγινε. Βρήκαν το ξύλο πάνω στο οποίο είχε πεθάνει ο Θεός πριν από 297 χρόνια.
Αλέκτωρ: Ποιο ξύλο αντέχει τόσο θαμμένο στο χώμα και υπό την βροχή;
Κανένα, αλλά εδώ επρόκειτο για το θεϊκό ξύλο, το οποίο είναι θαυματουργό και ανατρέπει τους νόμους της φύσεως. Η Ελένη λοιπόν, καταδιωκόμενη από το ερωτικό της πάθος προς τον απιστήσα-ντα γιο της, ανέβηκε στον Γολγοθά, αλλά ούτε δαδί δεν υπήρχε από το ιερό παλούκι πλέον. Όλα τα τεκμήρια είχαν καεί από τους βεδουίνους. Τι να κάνει τότε, παρήγγειλε κρυφά ένα κέδρινο σταυρό αναλόγων διαστάσεων από τον Λίβανο. Βέβαια ο σταυρός που μαρτύρησε ο Ιησούς ήταν ένα σκέτο παλούκι, αλλά το σχήμα που σήμερα γνωρίζουμε ήταν πανάρχαιο ελληνικό. Εκεί μαγείρεψε την ιστορία η κυρία Ελένη και καθιέρωσε τον σταυρό σε σύμβολο της χριστιανοσύνης, κατόπιν συμβουλής ενός Έλληνα στην καταγωγή, αποστάτη της πατρώας θρησκείας, του Νικόδημου, ο οποίος αργότερα αμείφτηκε με τον τίτλο του αγίου. Ο αποστάτης Νικόδημος αφαίρεσε από την Ελλάδα ένα σύμβολό της και το μετέτρεψε σε χριστιανικό. Όταν τελικά ο παραγγελθείς σταυρός έφτασε, έπρεπε να στηθεί κάπου και την 14η Σεπτεμβρίου έγινε το στήσιμο. Πλήθος πιστών συ-νέρρεε από πριν στην περιοχή. Εν τω μεταξύ η Ελένη είχε διαμηνύσει στον γιο της αυτοκράτορα ότι ήταν ευπρόσδεκτος, εφόσον θα έφερε μαζί του το κεφάλι της Φάουστας και του γιου τους, καθώς και των πεθερικών, οι οποίοι της είχαν καθίσει στο λαιμό. Τότε θα τον δεχόταν και πάλι στην «μητρική» αγκαλιά της, όπως και πριν, θα του έδινε τον έρωτα και την μητρική στοργή και ταυτοχρόνως θα έβαζε τις χιλιάδες των πιστών να τον δοξάζουν. Όταν εκείνος έλαβε
44 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
το μήνυμα τρελάθηκε. Από την μια ήθελε λογικά ν' απαλλαγεί από την μάνα του και να ριχνόταν για πάντα στην αγκαλιά και στα στητά βυζιά της αμαζόνας του, από την άλλη, το υποσυνείδητο του ξυπνούσε ένα αχαλίνωτο συναίσθημα, το αδιαπέραστο και άτρωτο συναίσθημα προς την μάνα και ερωμένη. Τρεις μέρες βασανιζόταν κλεισμένος στο γραφείο του, νηστικός και τρισάθλιος και χτυπιόταν, και χτύπαγε το κεφάλι του στον τοίχο. Τέτοιο βασανισμό να μην νιώσει άνθρωπος! Τελικά περιέπεσε σε παραλήρημα και πρόσταξε τον υπασπιστή του να φέρει τα κεφάλια των τεσσάρων, τα οποία και μετέφερε, λυτρωμένος πλέον, στην μάνα του, την παραμονή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Εκείνη τα κοίταξε, ευφράνθηκε η ψυχή της, γαλήνεψε και άνοιξε την στοργική της αγκάλη στο μοναχογιό της, που αλλού, στην κλίνη της, με δάκρυα στα μάτια και των δύο. Ο ένας είχε στερηθεί τον άλλο για μακρύ διάστημα και το πάθος και ο καημός τους είχε συνεπάρει και συνουσιάζοντο και χαϊδεύο-ντο όλη την νύχτα. Ευτυχισμένοι και οι δυο, την επομένη έστησαν θαυμάσια την γιορτή της Υψώσεως και όταν ο Σταυρός στήθηκε, έθεσε στο πόδι του το κουτί των Κακάλων και όλοι έψαλαν...
Τώρα υπήρχε σταυρός, αλλά δεν υπήρχε ο τάφος του Ιησού. Που άραγε να ήταν αυτός; Και πάλι τα θαυματουργά Κάκαλα τους οδήγησαν, πού, στον πανέμορφο, μικρό Ναό της Ουρανίας Αφροδίτης. Εκείνον τον ναό κι εκείνο το μέρος ήθελε η Ελένη για τάφο και ο Κωνσταντίνος συμφώνησε. Τι τον πείραζε, αρκεί που βρισκόταν στην στοργική αγκαλιά της και ας βεβηλωνόταν ένας ναός των προγόνων του από τους ιουδαίους. Αφαιρέθηκαν τ' αγάλματα και αντ' αυτών στήθηκαν στο κέντρο τα Κάκαλα και ο επίσκοπος και οι παπάδες, οι ηγούμενοι, οι αρχιμανδρίτες, οι καλόγεροι, παρουσία του βασιλέως και της βασιλομήτορος, ευλογούσαν τα Κάκαλα και ανακήρυξαν τον ναό σε Πανάγιο Τάφο του Σωτήρος Χριστού. Έτσι η χριστιανοσύνη απέκτησε τα ιερά των ιερών της, ένα κλεμμένο ναό για τάφο και ένα κίβδηλο σταυρό για τίμιο. Τι πείραζε όμως; Είτε αληθινά, είτε όχι, σημασία είχε ότι οι πιστοί πίστεψαν ότι έτσι ήταν και προσκυνούσαν. Αργότερα και με πρόσταγμα του Κωνσταντίνου κατεδαφίστηκε ο παλιός ναός και στην θέση του χτίστηκε η εκκλησία
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 45
του Παναγίου Τάφου, ενώ στο Όρος των Ελαιών χτίστηκε η εκκλησία της Αναλήψεως και στην Βιθλεέμ η εκκλησία της Γεννήσεως. Έκτοτε εκείνο το μέρος έχει καταστεί σημείο αναφοράς των απανταχού πιστών και σήμερα κοπάδια ποιμνίου συρρέουν στους Αγίους Τόπους, για να πάρουν την ευλογία από τα θεοβάδιστα μέρη. ευτυχισμένοι μάνα και γιος εγκατέλειψαν τους Αγίους Τόπους, παίρνοντας μαζί τους τα Τίμια Κάκαλα, αφού είχαν επιτελέσει το θαύμα τους. Κατασκεύασαν μάλιστα ειδικό ναό που θα φιλοξενούσε τα Κάκαλα, τον ναό των Αγίων Αποστόλων, ένα σημαντικό ναό της χριστιανίζουσας πλέον Νέας Ρώμης. Έζησαν δε για μικρό διάστημα στοργικά ο ένας δίπλα στον άλλο, αλλά και πάλι χωρίστηκαν όταν οι λεγεώνες απαιτούσαν διάδοχο από τον αυτοκράτορα. Τότε εκείνος αναγκαστικά νυμφεύτηκε την Φιλίππεια, με την οποία γέννησε τρεις γιους, αλλά το πάθος προς την μάννα του έμεινε ανεξίτηλο και αιώνιο. Λόγω μάλιστα της ανεκτίμητης προσφοράς τους στον χριστιανισμό, ανακηρύχθηκαν άγιοι και από τα άγια λείψανα τους έσταζαν ιερό μύρο και μια ευωδία θεϊκή απλωνόταν μόνο στους πιστούς. Αχώριστοι ήταν στην ζωή, αχώριστοι και στην γιορτή της 21ης Μαΐου.
Τριανταοκτώ χρόνια μετά την Σύνοδο της Νίκαιας, λέγεται ότι ο μετέπειτα άγιος Μερκούριος, πριν ακολουθήσει τον Ιουλιανό στην εκστρατεία κατά των Περσών, είχε προηγουμένως προσκυνήσει τα Τίμια Κάκαλα κι εκεί του εμφυσήθηκε η ιδέα από το άγιο πνεύμα, όπως είχε ομολογήσει, να δολοφονήσει τον αυτοκράτορα στο όνομα του Κυρίου. Τα Κάκαλα έκαναν το θαύμα τους, ο Ιουλιανός, ο δράκος, ο Ναβουχοδονόσορας ή το τέρας, όπως τον αποκαλούσαν οι μελίβρυτοι και αγαθοί χριστιανοί, δολοφονήθηκε και βγήκε από την μέση, για να προχωρήσει πια ακάθεκτος ο χριστιανισμός εις τους αιώνες. Με το πέρας της ιερής αποστολής, ο Μερκούριος πήγε στην Καππαδοκία και κλείστηκε στην μονή της Αγίας Βαρβάρας. Εκεί τέλεσε μεγάλη δοξολογία για να ευχαριστήσει τα Τίμια Κάκαλα για το θαύμα της δολοφονίας. Πάνω στο παραλήρημα της επιτυχίας του ονόμασε τον Ιουλιανό Παραβάτη, όνομα που του έχει μείνει μέχρι σήμερα. Και σήμερα οι ιουδαϊζοντες νεοέλληνες συνεχίζουν να
46 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
υβρίζουν έναν ελληνοτραφή αυτοκράτορα, που ήθελε να σώσει τον ελληνισμό από τον καλπάζοντα ιουδαϊσμό. Η δολοφονία του από τον άγιο σήμαινε στην ουσία το τέλος του ελληνισμού, αν και ο τελευταίος ξεριζώθηκε οριστικά με τον Ιουστινιανό. Ο Ιουλιανός ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας με ελληνική συνείδηση. Μάλιστα λέγεται ότι όταν αιμορραγούσε και πλησίαζε το τέλος του, κρατούσε στο ένα χέρι του τον Τίμαιο του Πλάτωνα και στο άλλο την Ιλιάδα και ζήτησε από τους δικούς του να τον θάψουν με αυτά τα δύο βιβλία, όπως κι έγινε. Σ' αντιπερισπασμό προς αυτή την πράξη, ο Μερκού-ριος, πολύ αργότερα βέβαια, ζήτησε να ταφεί με την Παλαιά Διαθήκη στο θώρακά του. Εκεί φαινόταν πώς δύο κόσμοι, ο ελληνικός και ο ιουδαϊκός, εύρισκαν την αντιπαράθεσή τους στην συνείδηση δύο ανθρώπων, ενός θύματος, Έλληνα, και ενός θύτη, ιουδαίου δολοφόνου. Ο Μερκούριος επιμελήθηκε της διαφημίσεως των Κακάλων δια της περιφοράς τους σε διάφορα μοναστήρια, για να έχουν την δυνατότητα οι μοναχοί και μοναχές να βλέπουν και αγγίζουν τα μέλη του Κυρίου και να παίρνουν δύναμη στον αγώνα τους κατά του παλαιού εχθρού, της Ελλάδας.
Ο θάνατος του Ιουλιανού ήρθε σαν λύτρωση για τους μεγάλους πατέρες Βασίλειο, Χρυσόστομο και Γρηγόριο. Οι δύο πρώτοι είχαν σπουδάσει στην πλατωνική σχολή της Αθήνας, συμμαθητές του μετέπειτα αυτοκράτορα Ιουλιανού. Αφού καρπώθηκαν τα αγαθά της γνώσεως των Ελλήνων, στράφηκαν στην συνέχεια εναντίον τους και ιδιαίτερα ο Χρυσόστομος, ο οποίος, αν και μαθητής του φημισμένου ρήτορα της γενέτειρας του Αντιοχείας, του Λιβανίου, αποκαλούσε τους Έλληνες φιλοσόφους μωρούς και βρωμερούς. Ήταν άνθρωπος αρρωστιάρης και η ασθένεια του τον είχε κάνει να μισεί το ευχάριστο της ζωής και μάλιστα όπως εκφραζόταν από τους Έλληνες, γιατί οι Έλληνες ήταν οι άνθρωποι της ευδαιμονίας και χαράς. Φθονούσε τους υγιείς του σώματος και του πνεύματος και τα κηρύγματα του ήταν βουτημένα στον φόβο και στο μίσος. Η ασθένεια του, μια μορφή σχιζοφρένειας, τον ταλάνιζε και είχε διαρκώς παραισθήσεις. Ενώ θα έπρεπε να είναι κλεισμένος σε κάποιο υπόγειο ή σε ψυχιατρείο σήμερα, βρήκε το χριστιανικό δόγμα σαν ελπίδα της σωτηρίας
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 47
του. Αλλά μέσα και δια του δόγματος διοχέτευε την ψύχωσή του. Όταν λοιπόν ανέβαινε στον άμβωνα, φαινόταν μειλίχιος, αλλά με την παρέλευση ενός λεπτού, γινόταν άλλος άνθρωπος. Τότε αναλάμβανε πλέον η -ψύχωση. Είχε όμως μια πολύ καλή τακτική, διότι οι ψυχωτικοί, ναι μεν είναι ασθενείς, είναι όμως νοήμονες και καλλιτέχνες, είτε σε τέχνες είτε στον λόγο. Βλέπεις, η σχιζοφρένεια και η καλλιτεχνία βρίσκονται στο ίδιο κέντρο του εγκεφάλου στον δεξιό λοβό, όπως ανακάλυψαν προσφάτως σουηδοί επιστήμονες. Πρώτα μίλαγε για αγάπη του Κυρίου προς τον άνθρωπο και αγάπη του ανθρώπου προς τον άνθρωπο. Μετά πέρναγε στην αιώνια βασιλεία και στην νεκρανάσταση που περίμενε τον πιστό, αλλά ύστερα ακολουθούσε η κόλαση και ο φοβερός σατανάς. Εκεί εύρισκε τον εαυτό του, γιατί την κόλαση και τον σατανά είχε μέσα του. Οι ψυχωτικές παραισθήσεις του έβλεπαν εκείνα που έλεγε σε εικόνες. Πυρ και λέβητες να βράζουν, φωνές ανθρώπων να ωρύονται και να κραυγάζουν σε βοήθεια, σατανάδες μικροί και μεγάλοι διαρκώς να βασανίζουν τους θανόντες αμαρτωλούς, ένας κόλαφος και μια απερίγραπτη κατάσταση θλίψεως, πόνου, δυστυχίας, βασανισμών χωρίς τέλος. Κι εκείνα που έλεγε όντως τα έβλεπε μπροστά του και ο ίδιος τρόμαζε και τον τρόμο του μετέδιδε στο ποίμνιο, το οποίο παρασυρόταν, έχανε σιγά σιγά το λογικό του κι έβλεπε τις ίδιες εικόνες με τον ψυχασθενή ιερωμένο του. Όλοι τότε μετατρέποντο σε ένα ενιαίο ψυχωτικό σώμα ποιμένος και ποιμνίου, με βάση και ουσία τον τρόμο της κολάσεως και τον φόβο του Θεού. Στο τέλος όλοι έκλαιγαν και ζητούσαν συγχώρεση από τον Θεό. Αλλά επειδή ο Θεός ήταν αόρατος, ζητούσαν συγχώρεση από τον Ιωάννη, κι εκείνος την παρείχε σε όποιον γονάτιζε μπροστά του. Έτσι ο Ιωάννης έγινε ένας απερίγραπτος ποιμένας.
Ήταν Απρίλιος του 387 στην εκκλησία του Σωτήρος Χριστού της Αντιοχείας, στην οποία, ο ιουδαϊκής καταγωγής Χρυσόστομος ήταν, επί πολλά έτη, ιερέας και ιεροκήρυκας, έφτασαν τα Τίμια Κά-καλα, σταλμένα από τον πατριάρχη Νεκτάριο, προκειμένου να βοηθήσει στο αποστολικό του έργο στην Αντιόχεια και στην Συρία γενικότερα. Η φήμη του Χρυσοστόμου είχε ξεπεράσει τα όρια της ενο-
48 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ρίας του. Ήταν ασφαλώς και αδιαμφισβήτως ο δεινότερος ψυχωτικός που είχε περάσει ποτέ από την εκκλησία του Χριστού, γιατί κατόρθωνε σε μια και μόνο συνάθροιση να μεταφέρει την ψύχωση του στο ποίμνιο και να το κάνει ν' αλαλάζει και να χτυπιέται από θλίψη, ενοχές και μετάνοια (από τι;). Ο Χρυσόστομος παρέλαβε μ' ευλάβεια το ιερό κουτί, το οποίο τοποθέτησε επί της αγίας τράπεζας, κατόπιν μεγάλης προσευχής και μετάνοιας. Ο ίδιος δεν είχε καμιά αμφιβολία ότι επρόκειτο για τα αγιασμένα Κάκαλα του Κυρίου, τα ιερά τοτέμ που συνδέουν τον πιστό με τον Θεό. Η είδηση μαθεύτηκε γρήγορα και πλήθος κόσμου από τις πλέον απόμακρες περιοχές της επισκοπής του πορευόταν επί μέρες, για να φτάσουν εκεί την ημέρα της μεγάλης δοξολογίας. Στα πρόσωπό τους καθρεπτιζόταν ο φόβος Κυρίου και η ελπίδα σωτηρίας μέσω των Κακάλων. Αν τα προσκυνούσαν ίσως να εξασφάλιζαν μια καλύτερη θέση στον μεταθανάτιο κόσμο, μακριά από τον οδυνηρό τόπο της κολάσεως. Αυτά εσκέπτο-ντο και δάκρυζαν και η πίστη στα Κάκαλα τους έδινε κουράγιο να περπατούν ασταμάτητα επί μέρες νηστικοί και ρακένδυτοι.
Αλέκτωρ: Είχαν τόσο πεισθεί οι άνθρωποι αυτοί, ώστε να νομίζουν ότι θα συναντήσουν τον Θεό;
Ήταν το ποίμνιο, Αλέκτορα μου, και το ποίμνιο είναι άβουλο, λόγω του ότι είναι κενό στην κεφαλή. Ο Χρυσόστομος κυρίως, αλλά και οι άλλοι ποιμένες, ήταν ικανοί να κενώνουν την κεφαλή του κοινού και αδαούς ανθρώπου και στο κενό τοποθετούσαν τις δικές τους μορφές και τα ιερά τέρατα της κολάσεως. Οι αμαθείς και οι αδύναμοι ψυχικά ήταν το ποίμνιο των ιουδύλων ποιμένων. Γι αυτό οι Έλληνες, που είχαν προηγμένο επίπεδο γνώσεως, γελούσαν με την κατάντια του ποιμνίου των αμαθών και καθυστερημένων αλλοεθνών της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, χωρίς να καταλάβουν ότι εκείνο το ποίμνιο θα γινόταν πολυπληθές και κάποια μέρα θα έτρωγε τους ίδιους. Εκεί την πάτησαν, αγαπητέ μου, από τον όχλο των αμαθών και ανόητων που υποτιμούσαν. Και ήρθε η θλιβερή ώρα, μέσα σε 100 χρόνια από τότε, V αναγκαστούν να γονατίσουν οι ίδιοι μπροστά στα Κάκαλα του Ιουδαίου και να γίνουν οι ίδιοι ο χλευασμός του ποιμνίου. Για σκέψου πόσο μια λεπτομέρεια τους κόστισε!
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 49
Χάθηκαν οριστικώς από την ιστορία και ξερριζώθηκε η πνευματική Ελλάς παντελώς από τον χριστιανικό συρφετό.
Ενώ οι ψαλτάδες έψαλλαν και το πλήθος συνωστιζόταν ανυπόφορα εντός και εκτός της εκκλησίας, εξέρχεται λαμπερός ο Ιωάννης από την ωραία πύλη, κρατώντας το κουτί με τα δυό χέρια ανυψωμένα και με τρεμάμενη φωνή έψαλλε:
Κύριε των δυνάμεων τα Κάκαλά σου προσκυνούμεν, σώσον ημάς Κύριε εκ των αμαρτιών μας, σώσον τον λαόν σου εκ
της φοβερής κολάσεως, σώσον ημάς Κύριε από του πειρασμού, εκδίωξον εξ' ημών το πο-
νηρόν. Κύριε τα Κάκαλά σου ευλαβείς και γονυπετείς παρακαλούμεν,
ίνα σώσωσιν ημάς εκ των αμαρτιών ημών. Τα Κάκαλά σου Κύριε φιλούμεν και δοξάζομεν την δύναμίν των. Ελεήστε Τίμια και Θαυματουργά Κάκαλα το δεινοπαθούν και
αμαρτωλόν πλήρωμα. Αλληλούια, αλληλούια, αλληλούια Γιαχβέ των προπατόρων
ημών Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ,
Με την εμφάνιση των Κακάλων το ποίμνιο εντός κι εκτός της εκκλησίας γονάτισε κι έσκυψαν το κεφάλι τους μέχρι τα γόνατα, για να μην τυφλωθούν από την λάμψη των μορίων του Κυρίου, έτσι τους είχαν πει. Και προσεύχοντο και σταυροκοπιούντο και αναστέναζαν και δάκρυα έτρεχαν από τα μάτια τους. Αμέσως συνεχίζει ο Ιωάννης και λέει:
«Αμαρτωλοί, πονηροί, και υποψήφιοι της κολάσεως του δεινού και τρομερού σατανά, ο Κύριος έστειλε τα Κάκαλά του για να σας σώσει. Αυτό το απαστράπτον κουτί να μην γυρίσετε να το κοιτάξετε, διότι όποιος το δει θα τυφλωθεί. Σκύψτε αμαρτωλοί μπροστά στα μόρια του Κυρίου και Θεού μας, για να έχετε δικαίωμα να ζητήσετε την θείαν χάριν τους και να ελεηθείτε. Μέσα σας βρίσκεται ο σατανάς και δεν σας αφήνει να πιστέψετε, να ενωθείτε με τον Θεό μας. Το
50 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
βλέπω, μέσα σας είναι η αμαρτία και μπροστά σας ξεπροβάλλουν τα λεβέτια της κολάσεως. Ο θάνατος είναι εγγύς και τότε θα πέσετε μέσα τους και θα βράζετε στους αιώνες, θα καίει πάνω σας το πυρ το εξώτερον, θα κοχλάζουν τα οστά σας και σεις θα οδύρεστε, θα θρηνείτε θρήνον μέγαν, θα παρακαλείτε με πόνον και θα καίγεστε ακόμη περισσότερο. Είστε τιποτένιοι, άκαρδοι, μιαροί και βρώμικοι στην ψυχή από τα έργα του σατανά που φωλιάζει μέσα σας. Τώρα όμως σας δίνει ο Κύριος την μοναδική ευκαιρία να σωθείτε. Γι αυτό, μετανοείτε και κλάψτε, κλάψτε και θρηνήστε ειλικρινά, γιατί μόνο η θλίψη σ' αυτή την ζωή σας επιτρέπει να δείτε την αιώνια βασιλεία μετά θάνατον. Καταραμένος να είναι εκείνος που χαίρεται και γελάει, διότι χαρά και γέλιο σ' αυτόν τον κόσμο είναι έργον του σατανά. Κλάψτε λοιπόν και οδύρεστε και φωνάζετε όλοι μαζί, «τα Κάκαλά σου Κύριε προσκυνούμεν, Κύριε ελέησόν μας, Κύριε των δυνάμεων συγχώρεσόν μας, Κύριε σώσον ημάς».
Κι έκλαιγαν, έκλαιγαν και οδύροντο τραβώντας τα μαλλιά τους και φώναζαν, «σώσε με Κύριε, προσκυνώ τα Κάκαλά σου». Μια βουή από θλίψη και ουρλιαχτά απλωνόταν στην εκκλησία και στον περίβολο και όλοι ήταν σκυμμένοι με το κεφάλι στα γόνατα, για να μην αντικρίσουν το απαστράπτον κουτί. Ο Χρυσόστομος είχε θαυμα-σίως μεταφέρει την ψύχωση του στο ποίμνιο πολλαπλασιασμένη και μια ομαδική ψύχωση απλώθηκε να σκεπάσει την οικουμένη. Αυτό το φως προσέφερε, αφού αυτό είχε μέσα του και γι αυτό ονομάστηκε Φωστήρας. Κατόπιν έψαλλε το «ευλογητός ο Θεός ημών» και αποσύρθηκε με τα Κάκαλά στο ιερό. Το ποίμνιο συνερχόταν και σηκωνόταν σιγά σιγά, αν και πολλοί παρέμεναν εκεί για πολύ διάστημα. Είχαν απολιθωθεί και συνέχιζαν να προσκυνούν το χώμα. Τα μάτια τους και το πρόσωπό τους ήταν χαμένα στο υπερπέραν. Είχαν πάρει άλλη όψη από κείνη που είχαν, όψη μεταξύ σωτηρίας και ασθένειας, Μ' άλλα λόγια είχαν γίνει ψυχωτικοί και πίστευαν ότι αυτή είναι η ομαλή κατάσταση να είσαι χριστιανός. Έφευγαν υπερκόσμιοι και ναρκωμένοι, λες και είχαν πάρει μια καλή δόση ηρωίνης. Πίστευαν όμως ότι είχαν ελπίδα σωτηρίας από το προσκύνημα των Κακάλων.
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 51
Γι αυτό γύριζαν πίσω στα χωριά τους λυτρωμένοι και αισθάνοντο τυχεροί που βίωσαν την ευλογία των Κακάλων και του Ιωάννη. Ήταν τάμα ζωής και υποχρέωση να βιώσει ο κάθε χριστιανός μια φορά το προσκύνημα των Κακάλων και να πάει στους Αγίου Τόπους, να γίνει Χατζής, όπως οι μουσουλμάνοι την Μέκκα.
Ο Ιωάννης, από αυτήν την ψυχωτική ρητορική ικανότητα του, ονομάστηκε Χρυσόστομος, λες και έρρεε χρυσός από το στόμα του. Ήταν πάντως ευτυχισμένος που είχε καταφέρει να υποτάξει πλήρως την ψυχή του ποιμνίου του. Γι αυτό η εκκλησία του Σωτήρος και το επισκοπάτο της Αντιοχείας ήταν πλέον μικρά γι αυτόν. Με τέτοιες ικανότητες και με τα Κάκαλα στο χέρι, έπρεπε να γίνει πατριάρχης, όπως όντως έγινε μερικά χρόνια αργότερα, με ιερή αποστολή να ψυχώσει ολόκληρη την αυτοκρατορία και να δημιουργήσει το απόλυτο ποίμνιο του Κυρίου επί της γης. Τότε η επουράνια Ιερουσαλήμ θα είχε το ομοίωμα της στη γη και η Νέα Ρώμη θα μετονομαζόταν σε Νέα Ιερουσαλήμ, πράγμα που πρότεινε στον αυτοκράτορα Αρκάδιο. Είχε μεγάλα σχέδια ο άνθρωπος, σχέδια για την σωτηρία ολόκληρης της ανθρωπότητας. Πίστευε ότι είχε την υψίστη αποστολή στον κόσμο και ότι ήταν το χέρι του Θεού επί της γης, από τον οποίο απευθείας είχε πάρει ευλογία. Ο Θεός τον είχε εκλέξει να σώσει την οικουμένη και ν' απλώσει τον λόγο του στα πέρατα του κόσμου. Γι αυτό ζήτησε από τον αυτοκράτορα να του επιτρέψει να δημιουργήσει τον στρατό του Χριστού από όλους τους νέους ανεξαιρέτως, που θα τους ανέτρεφε ψυχωτικά από παιδική ηλικία. Οι νεανίες θα ζούσαν σε χριστιανικά κοινόβια υπό την επίβλεψη του. Με ένα τέτοιο στρατό θα άπλωνε την χριστιανική αλήθεια, το Ευαγγέλιο, σε κάθε άκρη της γης, ακόμη και στην Κίνα. (Μιμούμενος τον Ιωάννη, ο νυν επίσκοπος Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος, ζήτησε να κάνει το ίδιο, δηλαδή να παίρνει παιδιά από πολύ ενωρίς, για να τα εντάσσει σε ιερό στράτευμα τον Κυρίου επί της γης. Αυτοί θα ήταν οι ιεροί στρατιώτες, που θα χρησιμοποιούσαν την σπάθη τους κατά των απίστων και ειδικά κατά των ελληνιζόντων, όταν θα δινόταν το σύνθημα.) Βρήκε όμως δύο ανυπέρβλητα εμπόδια, την σθεναρή αντίδραση της αυτοκράτειρας Ευδοξίας και το μίσος πολλών δεσποτάδων εναντίον
52 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
του. Είχαν καταλάβει ότι επρόκειτο περί ψυχασθενούς, γιατί τέτοιες αποστολές και χέρια Θεού είναι γνώρισμα σχιζοφρένειας. Όταν δε ο καιρός παρερχόταν και καταλάβαινε ότι δεν μπορούσε να επιτελέσει την αποστολή του, κατελήφθη από φόβο αβύσσου και αισθάνθηκε ότι η οργή του Θεού θα έπεφτε πάνω του, γιατί δεν εξετέλεσε την αποστολή. Εκεί εκδηλώθηκε η ασθένεια του. Κλείστηκε λοιπόν μέσα, πήρε τα Τίμια Κακαλα και τα παρακαλούσε νυχθημερόν να τον σώσουν από την τιμωρία του Κυρίου. Τα λιβάνιζε διαρκώς, άναβε άπειρα κεριά γύρω τους, έκανε προσευχές επί ώρες γονατιστός, αλλά έβλεπε μπροστά του μια μαύρη άβυσσο να τον ρουφάει και να ξεπροβάλλουν από μέσα της τα κόκκινα μάτια του σατανά, να τον καλούν για τον λέβητα της κολάσεως. Εκεί δεν άντεξε πλέον τον τρομερό φόβο και προσπάθησε ν' αυτοκτονήσει για να σωθεί. Όμως τον πρόλαβαν οι δικοί του και τον μετέφεραν σε μετόχι υπό επιτήρηση και βοήθεια μέχρι που πέθανε. Μερικοί λένε ότι πέθανε εξορισμένος στην Κουκουσό της Καππαδοκίας.
Ο βίος και το τέλος του Ιωάννη Χρυσοστόμου προβλημάτισε πολλούς ιεράρχες της εποχής του, αλλά και αργότερα. Ήταν βέβαια ψυχωτικός και σχιζοφρενής, αλλά είχε, μέσα από την σχιζοφρενική του ευφυΐα, βοηθήσει την κοινή υπόθεση της επικρατήσεως του χριστιανισμού εις βάρος των Ελλήνων και ελληνιζόντων. Γι αυτό είχε πολλούς φίλους-θαυμαστές αλλά και πολλούς εχθρούς και μάλιστα ομοθρήσκους. Ο μεγάλος και δυνατός πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος, επί παραδείγματι, δεν ήθελε ν' ακούσει για τον Ιωάννη. Και τι δεν έκανε να εμποδίσει τον ιεροκήρυκα της Αντιοχείας να γίνει πατριάρχης Νέας Ρώμης το 398! Μερικοί λέγανε ότι τον ζήλευε γιατί δεν μπορούσε να τον φτάσει. Σκεφτόταν λοιπόν να βρει το αίτιο της ικανότητας του Χρυσοστόμου κι έσπαζε το κεφάλι του, χωρίς αποτέλεσμα. «Ικανός είμαι κι εγώ», έλεγε, «συγκινώ κι εγώ, αλλά δεν μαζεύω τα πλήθη όπως εκείνος. Από πού άραγε έπαιρνε την δύναμή του;» Γι αυτό έστειλε έναν έμπιστο του μοναχό, τον Ιερώνυμο, στην επισκοπή της Αντιοχείας, στην οποία λειτουργούσε ο Χρυσόστομος, για να συλλέξει πληροφορίες περί του «χρυσού» ανδρός. Μετά από έξι μήνες επέστρεψε ο Ιερώνυμος με μια σημαντική πλη-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 53
ροφορία. «Ο Ιωάννης αντλούσε την δύναμη του από τα Τίμια Κόκαλα του Ιησού», είπε. «Ρε τον απατεώνα», ψιθύρισε ο Θεόφιλος κι αμέσως κατέστρωσε σχέδιο αρπαγής των Κακάλων. Την αποστολή ανέθεσε στον Ιερώνυμο βέβαια, ο οποίος ξεκίνησε με πέντε μοναχούς και πέντε μοναχές από την Αλεξάνδρεια, την άνοιξη του 390 με προορισμό την Αντιόχεια.
Τα Κάκαλα ήταν καλά φυλαγμένα στον ιερό νάρθηκα της μονής Τιμοθέου, της μεγαλύτερης μονής καλόγερων, στην οποία ησύχαζε ο Ιωάννης και είχε εμπιστοσύνη στον ηγούμενο Ησαΐα. Οι δύο ομάδες έφτασαν στην μονή στις αρχές Μαΐου και «τυχαίως» συναντήθηκαν στα προπύλαια. Επικεφαλής των γυναικών ήταν μια νέα και πανέμορφη καλλονή, από εκείνες στις οποίες ή φύση δίνει με απλοχεριά το κάλλος, την χάρη και την ηδονή, η Ελπινίκη. Η ανήκουστη ομορφιά της έκανε ακόμη και άγιο να υποκύψει, πράγμα που δικαιολογούσε το κλείσιμο της στο μοναστήρι της Παναγίας Κλαιούσης της Αλεξανδρείας. Η δύστυχη είχε χάσει τους γονείς της, Έλληνες στην καταγωγή, που έτυχε να έχουν το σπίτι τους σε μια επικίνδυνη συνοικία. Μια σύγκρουση μεταξύ ιουδαίων χριστιανών και ιουδαίων φαρισαϊστών, που ήταν συχνές εκείνο τον καιρό στην Αλεξάνδρεια, οδήγησε στην πυρπόληση της περιοχής και βρέθηκαν οι δύο ομάδες ιουδαίων να τα βρίσκουν και να καταστρέφουν τις περιουσίες των Ελλήνων. Εκεί σκοτώθηκαν οι γονείς της άτυχης Ηράκλειας, την οποία περιμάζεψαν καλόγριες που είχαν βγει με αυτό το σκοπό, το παιδομάζωμα. Έτσι βρέθηκε στο μοναστήρι με το όνομα Ελπινίκη, είχε ξεχάσει την καταγωγή της και είχε αφοσιωθεί στον Κύριο και στον Θεόφιλο. Φήμες έλεγαν ότι ο Θεόφιλος την είχε πάρει στο πατριαρχείο ως οικονόμο, με φροντίδα την κλίνη του. «Ο Θεός να τον κρίνει», έλεγε ένας καλόγερος μετά τον θάνατο του Θεοφίλου, «αλλά λέγεται ότι την είχε ερωμένη».
Όταν η πύλη του μοναστηριού άνοιξε, ανέφεραν ότι έρχονται από την μονή Σινά και είχαν ιερό τάμα να προσκυνήσουν τα Τίμια Κάκαλα. Με ύφος αγαθοφανές και θεοφοβούμενο η Ελπινίκη είπε στον φύλακα των Κακάλων, έναν νεαρό καλόγερο από την Σμύρνη, ότι είδε τον Κύριο στο θρόνο του να της λέει ότι τα Κάκαλα του χρί-
54 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ζουν της φροντίδας της, και συγκεκριμένα να ραντιστούν με άγιο μύρο. Ο καλόγερος οδήγησε και τους δέκα στον νάρθηκα. Αφού τα ράντισε και τα προσκύνησε, η Ελπινίκη παρέσυρε τον καλόγερο σε απόσταση, αφήνοντας τους άλλους να τα προσκυνούν, τον φλέρταρε, του γλυκομιλούσε και τον ηδόνιζε. Ο καημένος τσίμπησε, αφού μέσα του ξυπνούσε η άγρια φύση του, ο ερωτισμός του και οι ορμές του διεγέρθηκαν και τον ζάλιζαν, όταν από «λάθος» είδε λίγο από το φλογερό βυζί της Ελπινίκης. Ο σατανάς ο ίδιος ήταν εκεί παρών και ο καλόγερος ξέχασε και τα Κάκαλα και αυτόν ακόμη τον Κύριο εν τοις ουρανοίς, που κάθε μέρα ευλογούσε και στον όνομά του διαρκώς έψαλλε. Τώρα ήθελε να ψάλλει την ομορφιά του θηλυκού, να τραγουδήσει την φωνή του έρωτα, να κραυγάσει την ορμή του και να χώσει τα χέρια του στα βυζιά της καλλονής. Κι εκείνη δεν έπαψε να τον προκαλεί και να τον ζαλίζει περισσότερο. Εκεί βρήκε την ευκαιρία ο Ιερώνυμος και άλλαξε το κουτί των Κακάλων μ' ένα όμοιο που κουβαλούσε επί τούτου από την Αλεξάνδρεια.
Κατ' αυτόν τον ιερό τρόπο βρέθηκαν τα Κάκαλα στα χέρια του ιερού Θεοφίλου, πατριάρχη Αλεξανδρείας το καλοκαίρι του 390. Με τιμή και δόξα τα υποδέχτηκε, για να δείξει στους πιστούς τον σεβασμό που έτρεφε στα μόρια τοτέμ του Κυρίου. Μέσα του όμως χόρευε ο σατανάς και σκεπτόταν πόσο δυνατός τώρα θα γινόταν με την βοήθεια των Κακάλων. Όχι μόνο θα έκανε ερωτικά θαύματα, αλλά θαύματα προς κάθε κατεύθυνση και θα γινόταν μέγας και θα τον δόξαζαν οι άνθρωποι ανά τους αιώνας. «Τι έκανε εκείνος ο μπαγαπό-ντης Χρυσόστομος», συλλογιζόταν. «Εκείνος έκανε το πλήθος να κλαίει και να γονατίζει. Το ίδιο θα κάνω κι εγώ, έστω και με την βία». Κι ενώ έψαλλε το τρισάγιο και ακολουθούσαν οι παρακλήσεις, οργάνωνε στο μυαλό του το σχέδιο της δόξας του, όπως του το υπαγόρευε ο εντός του σατανάς. Αλλωστε, Αλέκτορα μου, οι περισσότεροι εξ αυτών των ιερών προσώπων γίνονταν φανατικοί και μισαλλόδοξοι, όχι από αγάπη, αλλά γιατί είχαν τον διάβολο μέσα τους, τον οποίο έκρυβαν με μια ωραία αγαθοφάνεια. Παρά το ελληνικό του όνομα, Θεόφιλος, ήταν εβραίος της Αλεξάνδρειας. Το σόϊ του είχε πολύ παλιά διωχθεί κατά τον μεγάλο διωγμό των εβραίων από
ΤΑ ΤΊΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 55
τον Πτολεμαίο, αλλά επέστρεψαν αργότερα. Έφεραν όμως το μίσος κατά των απαίσιων Ελλήνων επί αιώνες και κάθε εβραϊκό πάσχα έκαναν ειδική τελετή προς ανάμνηση εκείνου του διωγμού, γα να μην ξεχνούν. Δύο «απαίσιοι» άνδρες τα είχαν βάλλει με τους εβραίους, ο Πτολεμαίος και Αντίοχος της Συρίας. Και οι δύο αναθεματιζοντο, ο μεν Πτολεμαίος το πάσχα, ο δε Αντίοχος στις 13 Δεκεμβρίου, ημέρα επαναστάσεως των μακκαβαίων. Και οι δύο ήταν επικατάρατοι, όπως επικατάρατο ήταν το γένος των Ελλήνων στην ολότητα του και η Σιών δεν θα έπρεπε να ησυχάσει αν δεν εξόντωνε αυτό το γένος (προφήτης Ιεζεκιήλ). Αυτό κατορθώθηκε μέσω του χριστιανισμού βέβαια και έχουν φτάσει οι ρωμιοί να έχουν χωριό και εκκλησία την αγία Σιών.
Ο Θεόφιλος λοιπόν είχε γεννηθεί σε ιουδαϊκή οικογένεια και είχε περάσει την ιερή παράδοση της περιτομής, αλλά κυρίως διδάχτηκε το μίσος κατά των Ελλήνων. Από μικρός προσηλυτίστηκε στον χριστιανισμό και κάποια μέρα βρέθηκε αντιμέτωπος με τους γονείς του, οι οποίοι και τον αποκλήρωσαν. Πικραμένος από αυτή την ιστορία, δεν γέλασε ποτέ στην ζωή του. Μπροστά του ξεπρόβαλε πάντοτε το μίσος. Επειδή δε δεν ήταν ιδιαίτερα ευφυής, ζήλευε τους ευφυής και εγγραμμάτους, οι οποίοι ήταν κυρίως Έλληνες. Γι αυτό η ζήλια μετατρεπόταν σε φθόνο και μίσος. Έτσι μισούσε τους Έλληνες από παράδοση και από ζήλια. Και τα δύο μίση έφτιαναν την ψυχοσύνθεση του σε ένα ενιαίο χαρακτήρα παλιανθρώπου. Μάλιστα μισούσε και τους ομοϊδεάτες του θεωρητικούς του χριστιανισμού και κυρίως τον Χρυσόστομο, τον οποίο αποκαλούσε «Τράγο της Αντιοχείας». Ο Χρυσόστομος, λόγω της ασθένειας του ήταν ισχνός, το κεφάλι του μεγάλο με μαύρα μαλλιά και μακριά γένια και τα μάτια μεγάλα, βαθιά και σκοτεινά, όπως συμβαίνει σε κάθε ψυχωτικό. Ομοίαζε όντως με τράγο.
Πριν όμως χριστεί σε επίσκοπος και στην συνέχεια σε πατριάρχης Αλεξανδρείας, ζούσε στα Ιεροσόλυμα σε μονή πλησίον του Παναγίου Τάφου, την μονή Εσταυρωμένου, εκεί που σήμερα βρίσκεται το πατριαρχείο. Εκεί γνώρισε τον νεανία ακόμη, όπως ήταν κι αυτός, Ελισαίο, ένα εβραιόπουλο από την Ισπανία, γιος στρατηγού, ο
56 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
οποίος επισκεπτόταν τους Αγίους Τόπους του Χριστού, αφού είχε προσχωρήσει στον χριστιανισμό, αλλά και τα μέρη των προγόνων του. Ταίριασαν και ανάπτυξαν φιλία δεσμού και όταν ο Θεόφιλος έγινε πατριάρχης, ο Ελισαίος γινόταν αυτοκράτορας της Ρώμης με το όνομα Θεοδόσιος. Δεν είναι καθόλου παράξενο που ένας ιουδαίος γινόταν αυτοκράτορας. Ο χριστιανισμός είχε ισοπεδώσει τα έθνη, το ρωμαϊκό είχε αλλοτριωθεί και ο Ελισαίος, με την ιδιότητα του φανατικού χριστιανού, ταυτότητα μοναδική, έγινε αυτοκράτορας. Η μοίρα τους έφερε ν' ανέβουν τόσο ψηλά και οι δύο και μαζί να ξεκινήσουν τον εξουδαϊσμό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, με θύματα κυρίως τους Έλληνες και την Ελλάδα. Και οι δύο τους ήταν καλοί χριστιανοί, αφού ποτέ δεν γέλασαν, ποτέ δεν χόρεψαν και διαρκώς ήταν σε μετάνοια και προσευχή. Σε κάθε μετάνοια, είχε προηγηθεί και κάποια σφαγή κατά Ελλήνων ή ρωμαίων.
Αφού τέλεσε τα δέοντα προς το κουτί με τα Κάκαλα και το πε-τσάκι, το παρέλαβε και το κλείδωσε στο σπίτι του, για τον φόβο των ιουδαίων, που λένε. Έστειλε κατόπιν έναν καλόγερο στην Νέα Ρώμη να ενημερώσει τον φίλο του Θεοδόσιο για τα Κάκαλα και να του ζητήσει την γνώμη για το σχέδιο εξιουδαϊσμού της Αλεξάνδρειας που εκπονούσε. Ο Θεοδόσιος συμφωνούσε και επαύξησε, «πρέπει με κάθε τρόπο να καταστραφεί το Σεράπειο», μήνυσε. Ο Θεόφιλος γέλασε δυνατά για πρώτη φορά στην ζωή του. Ή ψυχή του χόρευε και το στήθος του χτυπούσε από την γεύση μιας αφάνταστης ηδονής, την ηδονή της καταστροφής. Γιατί, άλλοι ηδονίζονται από την δημιουργία και άλλοι από την καταστροφή. Έσπαζε ό,τι εύρισκε μπροστά του και γύρω του μ' αυτή την σκέψη και χόρευε και στο παραλήρημα του φώναξε την Ελπινίκη, της ξέσκισε τα ρούχα και ως αγριόχοιρος κάπρος χίμηξε πάνω της. Ήξερε ότι είχε ελληνική προέλευση, αν κι εκείνη δεν το γνώριζε, αφού νήπιο την είχαν περιμαζέψει, και την ξέσκιζε. Μέσα από αυτήν ξέσχιζε ολόκληρο το ελληνικό γένος. Και βογκούσε και την χτύπαγε πατερικά και ενώ εισχωρούσε μέσα της, έβλεπε απέναντι του τα Τίμια Κάκαλα του συμπατριώτη του Ιησού Ναζωραίου και έπαιρνε δύναμη και μαινόταν. Και η Ελπινίκη ηδονιζόταν και χαιρόταν και απολάμβανε την αγριότητα του πατριάρχη
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 57
της και νόμιζε ότι συνουσιαζόταν με τον Ιησού και Θεό της. Αλλωστε εκείνη η ίδια είχε συμβάλλει στην αρπαγή των Κοκάλων του Κυρίου. Να μην ωφεληθεί με την ανάλογη ηδονή; Έτσι, εκείνη απολάμβανε την ηδονή του Κυρίου πι εκείνος έβγαζε πάνω της το μίσος αιώνων πατά της φυλής της. Η ηδονή της συνουσίας είχε πάρει άλλες διαστάσεις, πέρα από εκείνη η φύση καθόριζε.
Επί ένα χρόνο οργάνωνε ο Θεόφιλος το πρώτο και παθοριστιπό χτύπημα κατά του ελληνισμού, γιατί δεν ήταν εύκολο σε μια πόλη που απόμη οι Έλληνες ήταν ισχυροί. Ήταν παχύποπτος προς κάθε κατεύθυνση. Μόνο ο Ιωνάθαν, ένας παπάς της αυλής του, είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη του. Ο Ιωνάθαν, ένας μελαψός κατσαροτριχης μετρίου αναστήματος, που καταγόταν από την Σαμάρεια και από οίκο βαβυλωνιακό, είχε προσφύγει στην Αλεξάνδρεια για να βρει την μοίρα του. Εκεί συνδέθηκε με το χριστιανικό κίνημα και γρήγορα έγινε παπάς στο πατριαρχείο, λόγω των καλών ικανοτήτων του. Ήταν ευφυής και αφάνταστα εφευρετικός, σ' αντίθεση προς τον αργόστροφο Θεόφιλο και πάντοτε αυτός εύρισκε την κατάλληλη λύση στα πράγματα. Η ευφυΐα του όμως πέρασε στην πανουργία, γιατί πολύ κοντά είναι τα δύο αυτά, αν εκλείπει η αρετή και ο Ιωνάθαν κατέστη ο πανουργότερος άνθρωπος του Θεόφιλου. Κατέστρωσε λοιπόν ένα σατανικό σχέδιο καταστροφής της πόλεως και το ενέκρινε ο Θεόφιλος. Είχε την γνώμη ότι η πόλη θα έπρεπε να καταστραφεί και μαζί μ' αυτήν παι ο αρχαίος πόσμος της, με σκοπό να χτιστεί ο νέος κόσμος του Ιουδαίου. Με αυτή την αρχή εκπονούσε τα σχέδια του. Ήταν δε ιδρυτής της μυστικής οργανώσεως των Μελανοχιτώνων, μια οργάνωση με σκληρό φανατισμό και μισαλλοδοξία στο όνομα του Ναζωραίου, που επρόκειτο να παίξει σημαντικό ρόλο. Μέλη της ήταν άνθρωποι που θεωρούσαν το έγκλημα σαν αρχή της σωτηρίας και της επιβολής του λόγου του Κυρίου.
Συνάντησε μυστικά τους αρχηγούς της οργανώσεως των ιουδαίων φαρισαϊστών, οι οποίοι ήταν οι φανατικότεροι στην πίστη τους στο Ταλμούδ και τους έπεισε να συμπράξουν στο μεγάλο σχέδιο με τα εξής λόγια: «Αδελφοί, προς τι η διαμάχη και διχόνοια, αφού έχουμε κοινούς προπάτορες τον Αβραάμ και τον Μωυσή και αυτούς
58 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
τιμούμε όλοι μας; Γιατί ξεχνάτε ότι ο εχθρός μας είναι οι ιερόσυλοι Έλληνες; Σας καλώ λοιπόν, εν ονόματι των προφητών μας και του Γιαχβέ να ενώσουμε τις δυνάμεις μας κατά του εχθρού μας. Αφού τον αποτελειώσουμε, ας βγάλουμε κατόπιν τα μάτια μας». Εκείνοι συγκινήθηκαν, συμφώνησαν και συντάχτηκαν μαζί του για το κοινό έργο. Εδώ φαινόταν μια ουσιώδης διαφορά μεταξύ των δύο εθνών. Οι ιουδαίοι πρώτα πολεμούν τον εχθρό και κατόπιν αλληλοσκοτώνονται, ενώ οι Έλληνες πρώτα αλληλοσκοτώνονται και κατόπιν σκέφτονται τον εχθρό, αν έχει απομείνει κανένας. Και μπήκε σε εφαρμογή το σχέδιο.
Ήταν Φθινόπωρο του 391, μήνας Σεπτέμβριος. Ο ήλιος της Αιγύπτου ήταν ακόμη καυτερός, αλλά υποφερτός και η πόλη ζούσε την καθημερινότητά της. Κάτι όμως δεν φαινόταν να πηγαίνει καλά. Για πολλές μέρες, ίσως και εβδομάδες δεν είχε γίνει καμιά φασαρία μ' εκείνους τους φανατικούς των θρησκειών, πράγμα καθημερινό εκείνα τα χρόνια. Η Αλεξάνδρεια ήταν η πόλη στην οποία διασταυρώνο-ντο όλα τα θρησκευτικά ρεύματα της εποχής. Εκεί εύρισκες χριστιανούς, ιουδαίους ταλμουδιστές, αρειανούς, κόπτες, ζωροάστρες, αιγυπτίους και σουδανούς, αλλά κυρίως Έλληνες πιστούς στα πάτρια. Τα μαχαιρώματα εγίνοντο μεταξύ των χριστιανικών αιρέσεων ή μεταξύ χριστιανών και παραδοσιακών ιουδαίων. Οι Έλληνες απαξιούσαν να ασχολούνται με δαύτους. Τους θεωρούσαν σαν κάτι ξένο προς την δική τους φύση. Υπήρχαν βέβαια και αρκετοί που είχαν προσηλυτιστεί, αλλά ο κύριος κορμός παρέμενε ζωντανός. Εκείνες τις ήσυχες μέρες λοιπόν, η πόλη είχε ξαναβρεί τον παλιό της χαρακτήρα, που στην αγορά συνομιλούσαν και ενίοτε διαφωνούσαν εντόνως οι οπαδοί των στωικών και των επικουρείων. «Τι εκπυρώ-σεις, παλιγγενεσίες και πράσινα άλογα λέτε», έλεγαν οι επικούρειοι στους στωικούς, «ό,τι γίνεται είναι εδώ και η ζωή μας είναι εδώ μπροστά μας και όχι στις εκπυρώσεις». Οι στωικοί, και παλαιότερα και εκείνο τον καιρό, είχαν αναπτύξει μια θεωρία της γενέσεως, θανάτου και αναγεννήσεως του σύμπαντος, που όντως είχε πολλά να δώσει στην επιστήμη. Η επικράτηση όμως του Θεοφίλου αργότερα έστρεψε τον λαό στην Ιουδαία και στην εβραϊκή γένεση των έξι ημε-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 59
ρών. Τόπος των συναθροίσεων και συζητήσεων ήταν οι στοές στο απάνθισμα του κάλλους, το Σεράπειο, το οποίο φιλοξενούσε την περίφημη Βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας. Κοντά σ' αυτό το μεγαλοπρεπές κτίσμα, εξαίρετο δημιούργημα των Ελλήνων, ήταν τα σπίτια των Ελλήνων πλουσίων και εγγραμμάτων. Προς τα δυτικά κατοικούσαν οι Έλληνες και προς τα ανατολικά του Σεραπειου οι ιουδαίοι, οι χριστιανοί και οι υποβαθμισμένοι της φτωχολογιάς, συνοικίες επικίνδυνες και συχνά περνούσαν τα όρια και μαχαιρώνοντο στην πλατεία του Σεραπείου. Έβλεπαν με φθόνο την συνοικία των Ελλήνων και επειδή δεν μπορούσαν να τους φτάσουν, ήθελαν το κακό τους. Εκείνες τις μέρες όμως είχε κυριολεκτικά ησυχάσει η πόλη και οι πολλοί ανακουφίστηκαν, αλλά οι λίγοι και περισσότερο νοήμονες ανησυχούσαν, γιατί τέτοια ησυχία θα φέρει την φουρτούνα. Πώς άραγε να ήταν αυτή;
Ήταν Σάββατο βράδυ 26 Σεπτεμβρίου, μόλις είχε λήξει η αργία για τους ιουδαίους. Θα ήταν 11η ώρα όταν συγκεντρώθηκαν όλοι τους με πυρσούς και πέρασαν στην συνοικία των χριστιανών και πυρπόλησαν δύο ερειπωμένα σπίτια τους και τους απειλούσαν ελληνιστί. Οι χριστιανοί νόμιζαν ότι απειλούνται από τους Έλληνες και οι εκατοντάδες πυρσοί δεν θ' άφηναν σπίτι για σπίτι άκαυτο. Τότε εξεμάνησαν κι επήραν κι εκείνοι πυρσούς, τσεκούρια και όπλα. Εδώ φάνηκε όμως η μαεστρία του Ιωνάθαν και Θεοφίλου, οι οποίοι είχαν συνεννοηθεί με τους αρχηγούς των δύο παρατάξεων. Μεθοδικά επαύξησαν την οργή κατά των Ελλήνων και χιλιάδες από δαύτους, μικροί και μεγάλοι πορεύοντο προς το κέντρο. Εκεί δόθηκε το σύνθημα: «φωτιά στους απίστους» και η φωτιά κατευθύνθηκε στο Σεράπειο. Οι λίγοι φύλακες εξοντώθηκαν και πυρ Γιαχβέ απλωνόταν κι έσπαζαν τις πόρτες με τσεκούρια κι έριχναν παντού πυρσούς, μέχρι που έφτασαν στην Βιβλιοθήκη στο βόρειο δυτικό μέρος. Ουδείς εξ αυτών είχε ποτέ δει βιβλίο στη ζωή του, αλλά οι αρχηγοί γνώριζαν κι έστρεφαν τους αμαθείς στα χιλιάδες ρολά των παπύρων και οι αδαείς τα έπαιρναν για ξάναμμα, για να συνεχίσουν την πυρκαγιά κατά των απίστων, κι έκαιγαν κι έκαιγαν και χόρευαν. Ανάμεσα τους ο Ιωνάθαν και ο Θεόφιλος που είχαν ζώσει τα ράσα τους στη
60 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
μέση και κρατούσαν πυρσούς και στα δύο χέρια κι άναβαν όπου εύρισκαν και παρότρυναν τους άλλους να συνεχίζουν με λόγια υβριστικά κατά των Ελλήνων απίστων.
Φλόγες είχαν ζώσει το τεράστιο κτίριο από παντού. Πάνω από την Βιβλιοθήκη υψώνονταν οι φλόγες τεράστιες, λες και καιγόταν η γνώση για να φύγει προς τους ουρανούς. Κι όντως έφευγε η γνώση της ανθρωπότητας μέσα από κείνο τον καπνό, για να μείνει μόνο η ιουδαϊκή Βίβλος και να μονοπωλεί την ανθρώπινη ιστορία. Έφευγε η γνώση μέσα από το μίσος των πιστών του Ναζωραίου κατά των προηγμένων Ελλήνων. Γύρω της χόρευαν και γέλαγαν οι εμπρηστές χριστιανοί και ιουδαίοι. Ήταν μεθυσμένοι από την ευτυχία τους.
Οι καπνοί που είχαν απλωθεί πάνω από την πόλη, έφτασαν μέχρι το πατριαρχείο, δύο χιλιόμετρα μακριά. Η Ελπινίκη, στο δώμα του πατριάρχη, ξύπνησε από δυσφορία, πετάχτηκε στο παράθυρο και βρέθηκε στο όραμα της κολάσεως, στις τεράστιες φλόγες που υψώνονταν στον ουρανό μέσα από το σκοτάδι της νύχτας. Εκείνη την στιγμή έμελλε η μοίρα να παίξει το τελευταίο μέρος του δράματός της. Ένιωθε τα πόδια της να βουλιάζουν στην γη και την ψυχή της να τρέμει και στα αυτιά της αντηχούσαν οι φωνές του τρόμου της μάννας και του πατέρα της, που πριν από 25 χρόνια είχαν γίνει παρανάλωμα από έναν άλλο χριστιανικό εμπρησμό τότε. Οι χριστιανοί πυρπολούσαν την νύχτα τις γειτονικές κατοικίες των Ελλήνων, για να τους εκτοπίζουν και οι γονείς της Ελπινίκης, μαζί με τον αδελφό της ήταν τρία από τα φρικτά θύματα. Ήταν τεσσάρων ετών τότε, όταν την περιμάζεψαν στο παιδομάζωμα των ρασοφόρων. Οι φλόγες του Σεραπείου ξύπνησαν μέσα της την αποθηκευμένη μνήμη της μαζί με την δυστυχία της και θυμήθηκε τον αγαπητό της πατέρα να την διδάσκει ελληνικά, να την πηγαίνει περίπατο στον κήπο του Σεραπείου και να περνούν ώρες μαζί στην Βιβλιοθήκη. Ήταν πανέξυπνο κορίτσι η Ηράκλεια και στα τέσσερα της είχε διδαχτεί Όμηρο, αριθμητική και μουσική, τους τρεις βασικούς στύλους της πολιτισμένης ανθρωπότητας. Σ' εκείνη την βιβλιοθήκη, μιμούμενη τον πατέρα της, είχε αφιερώσει την ψυχή της και ονειρευόταν να γίνει επικούρεια φιλόσοφος, μουσικός και αηδός, αφού είχε προικιστεί με
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 61
εξαίρετη φωνή. Το όνειρο χάθηκε στο μοναστήρι και η φωνή της πήγε να ψέλνει ψαλμούς του Δαβίδ. Τότε καταχώνιασε τις τραυματικές μνήμες της κι έγινε φανατική χριστιανή, δείγμα ασθένειας και τραυματικών εμπειριών. Τώρα οι φλόγες του Σεραπειου την έριχναν στην άβυσσο. Από την μια στεκόταν η θαυμάσια ελληνική της καταγωγή και από την άλλη ο φόβος Κυρίου και αυτή η άβυσσος την έκανε να τρέμει και να τρέχει με τα νυχτικά της αέρινη προς την φλεγόμενη Βιβλιοθήκη. Όρμησε μέσα στις φλόγες να σώσει τα δύο αγαπητά της βιβλία, την Οδύσσεια και τους Μουσικούς Ρυθμούς του Κόσμου του Πυθαγόρα, και όντως τα βρήκε στην θέση που ήξερε από τότε. Τι σου είναι αυτή η ψυχή! Κι ενώ εξερχόταν με ευδαιμονία στο πρόσωπο, μια πύρινη γλώσσα την τύλιξε και σαν λαμπάδα ξαπλώθηκε στον περίβολο, μπροστά στα πόδια του Θεοφίλου. Η μοίρα τα είχε έτσι κανονίσει! Εκείνος δεν έσκυψε καν, αλλά με υπεροψία και αλαζονεία την κοίταζε από ψηλά και χαιρόταν η ψυχή του. «Άτιμε ιουδαίε, μ' εξαπάτησες», του είπε, κι έσφιξε τα δύο βιβλία πάνω της κι έφυγε για τα Ηλύσια Πεδία. Δύο καλόγεροι, με προτροπή του Θεοφίλου, πέταξαν το πτώμα της στις φλόγες μαζί με τα βιβλία κι έγιναν όλα πυρ αιώνιο στον τόπο των μακάρων.
«Το πυρ επέταγε στους ουρανούς, μαζί με των Ελλήνων πνεύμα, κι έσβυσ' η Ηράκλεια, μαζί κι ο Πυθαγόρας»,
ήταν το μοιρολόι που της τραγουδούσαν, όσο υπήρχαν Έλληνες στην Αλεξάνδρεια.
Αναστάτωση, φόβος, αγανάκτηση και οργή απλώθηκε στην συνοικία των Ελλήνων, όταν έντρομοι αντίκρισαν τις φλόγες, κι άφησαν τα σπίτια τους ακόμη και οι γέροντες, κι έτρεχαν όλοι με κουβάδες κι εργαλεία να κάνουν ό,τι ήταν μπορετό στην κατάσβεση. Οι γενναιότεροι εξ αυτών αποφάσισαν να ριχτούν στις φλόγες και να σώσουν ό,τι ήταν εφικτό από τον πλούτο εκείνο τον ανεπανάληπτο της γνώσεως. Οι άλλοι τους άνοιγαν δρόμο με τα νερά και όλοι αγω-νίζοντο να σώσουν το στολίδι του ελληνισμού, το Σεράπειο. Όμως οι καπνοί και οι φλόγες κατέτρωγαν τα πάντα κι ανάμεσα εμάχοντο
62 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
σε τιτανομαχία οι Έλληνες σαν αέρινοι γίγαντες. Όταν ο Θεόφιλος και οι ιουδαίοι αντιλήφθησαν ότι κατέφθαναν Έλληνες, απομακρύνθηκαν, έσβησαν τους πυρσούς τους και τους άφηναν ν' ασχολούνται με την φλεγόμενη βιβλιοθήκη, ενώ εκείνοι εφάρμοζαν το δεύτερο σκέλος του σχεδίου. Πορεύτηκαν αθόρυβα και σκοτεινά στην καλαίσθητη συνοικία των Ελλήνων, στην οποία είχαν απομείνει μόνο οι ανήμποροι, κι εκεί ποιος είδε τον διάβολο και δεν φοβήθηκε. Άναψαν πάλι τους πυρσούς και μαζί μ' αυτούς άναβε και ο σατανάς της ψυχής τους, και αγρίεψαν, και μίσος αιώνων μαζί με ζήλια έβγαινε στα πρόσωπά τους και στα χέρια τους που πυρπολούσαν με μανία τις οικίες, μαζί με τους ανθρώπους που βρίσκοντο μέσα. Ακολούθησε πανικός και πανδαιμόνιο και η άβυσσος του ιουδαϊκού σατανά είχε κατακλείσει την οικουμένη. Παιδιά και γέροντες και μερικές μανάδες, 10.000 τον αριθμό, κυκλώθηκαν από τις φλόγες κι έγιναν υλικό της πυρομανίας του Θεοφίλου. Η καιγόμενη σάρκα τους έπνιγε τον αιθέρα, ενώ ο θρήνος απλωνόταν να θρέψει το ταξίδι ενός κόσμου που πορευόταν στο υπερπέραν, εκεί που η ευδαιμονία, οι θεοί και οι άνθρωποι γίνονται ένα. Και η νύχτα τελείωνε κι εύρισκε χριστιανούς και ιουδαίους αδελφωμένοι να πυρπολούν, τα παιδιά των Ελλήνων να φλέγονται, τους ενήλικες να αγωνίζονται στο Σεράπειο, τους καπνούς να πνίγουν την πόλη και τον θρήνο ν' απλώνεται στον ανατέλλοντα ήλιο της Αφρικής. Εκεί, η φρίκη ενώθηκε με τον θρήνο του κόσμου και θρηνεί σήμερα η ανθρωπότητα τον αφανισμό μιας τεράστιας γνώσεως, που την χρειαζόταν για την λύτρωση της και την ανύψωσή της. Την θέση της πήραν τα συναξάρια και η ιουδαϊκή Βίβλος και η «λύτρωση» πέρασε μέσα από τον αποκαλυπτικό λόγο, υποβιβάζοντας τους ανθρώπους σε ποίμνια. Κατ' αυτό τον ιερό τρόπο «ήυξανε και μεγάλωνε ο λόγος του Κυρίου».
Ο Θεόφιλος τέλεσε μεγάλη δοξολογία στον πατριαρχικό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Τα Τίμια Κάκαλα περιεφέροντο μέσα στο ναό μ' εξαπτέρυγα και θυμιατά, κι όλοι ευχαριστούσαν τον Κύριο για την μεγάλη βοήθεια του κατά των απίστων σκυλιών, των Ελλήνων. Κατόπιν ανέβηκε στον άμβωνα και απέδωσε την καταστροφή
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 63
στους αντιμαχόμενους Έλληνες, τους μιαρούς εκείνους που δεν είχαν σεβαστεί το Σεράπειο, που τόσο «αγαπούσε» ο ίδιος. «Αυτοί οι επαίσχυντοι οι Έλληνες έκαψαν τον πλούτο της πόλεως του Θεού μας», έλεγε με αγαθοφάνεια και δάκρυζε. «Αλλά χριστιανοί μου, αυτό ήταν η προειδοποίηση του Θεού μας προς τους απίστους για να συνετιστούν. Τα Τίμια Κάκαλα έκαναν αυτό το θαύμα, μέσω των οποίων εκδήλωσε ο Θεός την οργή του προς τους αλλόθρησκους. Ας δοξάσουμε τον Θεό και ας ευλογούμεν τα Κάκαλα του για την επιβο-λήν της δικαιοσύνης του εις τους αιώνες». Και το ποίμνιο γονάτισε και δόξαζε τον Κύριο και τα Κάκαλά του και όλοι προσεύχοντο με βαθιά κατάνυξη κι εχαίροντο για την εκδήλωση της οργής του Θεού κατά των Ελλήνων, ενώ οι Έλληνες θρηνούσαν τον χαμό ενός κόσμου, του ελληνικού. Μέσα στον καπνό και στην στάχτη χανόταν ο κόσμος της παλιάς δόξας και οι Έλληνες, μαχόμενοι να σώσουν το Σεράπειο, εμάχοντο να σώσουν εκείνο τον κόσμο. Όμως βρέθηκαν κυκλωμένοι από την οργή του Θεού. Έβλεπαν την Βιβλιοθήκη, το καμάρι τους να γίνεται στάχτη, θωρούσαν τις οικίες τους και τις οικογένειες τους να φλέγονται και μαζί τους καιγόταν η ψυχή τους. Εκείνοι οι ανόητοι, οι παρακατιανοί, οι αμόρφωτοι, όπως τους θεωρούσαν, είχαν τώρα πάρει την εξουσία και ο στρατός του Θεοδοσίου βρισκόταν επί τόπου, αφού το είχε ζητήσει ο φίλος του Θεόφιλος. Επειδή φοβόταν αντιδράσεις των Ελλήνων, είχε φροντίσει να έρθει ένα επιπλέον τάγμα υπερφανατικών μελανοχιτώνων, κάπου 1.000 άτομα, από την Γαλιλαία και στρατός Γότθων από την Νέα Ρώμη. Όλοι αυτοί περίμεναν να πνίξουν την Αλεξάνδρεια στο αίμα, αν τους δινόταν αφορμή.
Το σύνθημα όμως δεν δόθηκε στην Αλεξάνδρεια, λόγω της συγκρατημένης αντιδράσεως των Ελλήνων. Είχε όμως δοθεί στον Ιππόδρομο Θεσσαλονίκης, από τον ίδιο τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο. Τα δυό αδελφάκια του ιουδαϊσμού, Θεόφιλος και Θεοδόσιος, είχαν συνεννοηθεί να χτυπήσουν την ίδια μέρα και το ίδιο βράδυ στις 26 Σεπτεμβρίου του 391, ο μεν ένας στην Αλεξάνδρεια, ο δε άλλος στην Θεσσαλονίκη. 10.000 θύματα ο ένας και 25.000 ο άλλος, γι αυτό ο τελευταίος ονομάστηκε «μέγας» από την Ορθοδοξία. Μάλι-
64 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
στα ο Θεόφιλος είχε αποστείλει δικούς του μελανοχίτωνες στον Θεοδόσιο, οι οποίοι ήταν τα καλύτερα μαχαίρια της Αιγύπτου. Είχαν ανταλλαγή εγκληματιών για να δρουν με αγριότητα εκτός του δικού τους χώρου. 300 από δαύτους είχαν ορκιστεί στον Κύριο και είχαν προσκυνήσει τα Κάκαλά του πριν από την αναχώρηση τους. Μάλιστα μετέφεραν στον Θεοδόσιο ένα σημαντικό δώρο, το «Ιερό Μαχαίρι» του Πέτρου, με το οποίο, ως γνωστόν, είχε κόψει το αυτί του στρατιώτη. Το μαχαίρι είχε περιπλανηθεί μεταξύ διαφόρων χεριών, για να φτάσει τελικά στην επισκοπή. Είχε περιέλθει στην ιδιοκτησία ενός εβραίου εμπόρου, ο οποίος το δώρισε στον Θεόφιλο όταν αυτός έγινε πατριάρχης, ως δείγμα φιλίας, ομοεθνίας και συνεργασίας. Ο Θεόφιλος μάλιστα προσπάθησε να υποκαταστήσει τα Κάκαλα του Κυρίου με το μαχαίρι του Πέτρου, το οποίο ανακήρυξε θαυματουργό και όλοι οι πιστοί το προσκύνησαν, αλλά, πώς να το κάνουμε, δεν είχε την αίγλη των Κακάλων. Ήταν, παρ' όλα αυτά ένα ιερό τοτέμ, θαυματουργό, αλλά και συμβολικότατο για την περαιτέρω πορεία του χριστιανισμού. Με την συμβουλή του Ιωνάθαν, ο Θεόφιλος το απέστειλε, λοιπόν, στον Θεοδόσιο κι εκείνος χάρηκε αφάνταστα και συνέλαβε αμέσως τον «ιερό» συμβολισμό. «Δια της μαχαίρας θα επιβληθώμεν», εσκέφτηκε και το έπραξε, Πόσο ταίριαζαν Θεόφιλος και Θεοδόσιος! Ήταν οι «καταλληλότεροι» άνθρωποι στην καταλληλότερη στιγμή, για να διαδραματίσουν έναν τρομερό ρόλο στον εξιουδαϊσμό της Ελλάδας και στην παγίωση της ιουδαϊκής αιρέσεως, τον χριστιανισμό.
Ο Θεοδόσιος τέλεσε δοξολογία με την συμβουλή του πατριάρχη Νέας Ρώμης για την εύρεση του Τιμίου Ξίφους, το οποίο τέθηκε σε αγιασμένη από τον πατριάρχη θήκη. Κατόπιν το πήρε και το είχε πάντοτε μαζί του ως φυλαχτό στις επιδρομές του και κυρίως σε επιδρομές κατά των Ελλήνων. Έντυσε λοιπόν τους μελανοχίτωνες του Θεοδοσίου ελληνικά, τους όπλισε και εισήλθαν στον Ιππόδρομο. Αυτός ήταν οχυρωμένος με τον στρατό του και περίμενε, ενώ χαϊδεύε το Τίμιο Ξίφος, για να έρθουν ευνοϊκά τα πράγματα. Και όντως το ξίφος έκανε το θαύμα του. Κάποια στιγμή, ενώ οι Έλληνες αμέριμνοι παρακολουθούσαν τον ιππόδρομο, δόθηκε το σύνθημα και οι
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 65
μεν στρατιώτες όρμησαν απ' έξω προς τα μέσα, οι δε μελανοχίτω-νες, τα καλύτερα μαχαίρια, θέριζαν από μέσα. Ακολούθησε πανδαιμόνιο, οι άνθρωποι ξαφνιάστηκαν και δεν γνώριζαν τι συμβαίνει και από πού ερχόταν ο κίνδυνος. Έβλεπαν στρατιώτες της αυτοκρατορίας να φονεύουν, αλλά και Έλληνες στην περιβολή έκαναν το ίδιο και δεν ήξεραν από ποιόν να φυλαχτούν. Πανικοβλήθηκαν κι έτρεχαν προς τις εξόδους, αλλά εκεί οι στρατιώτες χτυπούσαν. Τότε έφευγαν προς το κέντρο του ιπποδρόμου, όπου και άφησαν την τελευταία τους πνοή. Περικυκλώθηκαν από στρατιώτες και μελανοχί-τωνες και δεν έμεινε ένας ζωντανός, εκτός από έναν παιδίσκο, κάπου οκτώ ετών, που κρύφτηκε κάτω από σκουπίδια. Όταν αποχώρησαν οι εγκληματίες του Χριστού, έμενε μόνο ο μικρός Κλεόνικος στο κέντρο μεταξύ των πτωμάτων, να θρηνεί με το κλάμα του τον χαμό του πατέρα του, ενώ βοηθούσαν τα βογκητά των τραυματισμένων, φτιάχνοντας μια χορωδία, την χορωδία του θανάτου.
«Μείνε γόνε μου να κλαις τον θρήνο του θανάτου, όπου παγώνουν οι 'ψυχές κι αγέρας δεν φυσάει, εκεί που ετελείωσαν τα τέκνα των Ελλήνων από μια μάχαιρα διπλή, απ' ιουδαίου χέρι»
τραγουδούσαν οι εναπομείναντες Έλληνες για δύο αιώνες ακόμη, μέχρι που χάθηκαν οριστικώς από την ιστορία. «Κατ' αυτόν τον τρόπον ηύξανε και μεγάλωνε ο λόγος του Κυρίου». Το Τίμιο Ξίφος απεδείχθη θαυματουργό στην Θεσσαλονίκη το ίδιο βράδυ που τα Τίμια Κάκαλα έκαναν τo θαύμα τους στην πυρκαγιά του Σεραπείου. Τα ιερά και άγια τοτέμ του χριστιανισμού ισχυροποιήθηκαν έτι περισσότερο, ώστε να μπορούν ευκολότερα να ασκούν την θαυματουργή δύναμή τους στο μέλλον.
Την επομένη της σφαγής, Θεόφιλος και Θεοδόσιος, το ενάρετο δίδυμο τελούσαν δοξολογία προς τα ιερά τοτέμ την ίδια ώρα, κι ευχαριστούσαν τον Κύριο για την επίδειξη της ισχύος του. Και οι δύο έριξαν την ευθύνη για την σφαγή στους Έλληνες. Μάλιστα ο Θεοδόσιος, στον λόγο του, είπε ότι οι Έλληνες αλληλοσφάζοντο και ο
66 ΤΡΥΦΩ.Ν ΟΛΥΜΠΙΟΣ
στρατός παρενέβη για να τους χωρίσει, αλλά ήταν ήδη αργά. «Δεν είναι να έχεις εμπιστοσύνη στους ειδωλολάτρες», έλεγε σε δεξίωση την επομένη. «Και μεταξύ τους ακόμη μαχαιρώνονται», και χάιδευε το Τίμιο Ξίφος και μέσα του χόρευε και χαιρόταν. Όλοι οι δικοί του τον θαύμαζαν και του εύχοντο «καλή πρόοδο, και στα επόμενα», κι εκείνος τεντωνόταν και φούντωνε ακόμη περισσότερο το εγώ του, και η ανδρεία του και δεν άργησε πολύ να έρθει και το επόμενο. Καθ' οδόν από την Θεσσαλονίκη προς την Νέα Ρώμη, περνούσε από την Καβάλα. Εκεί και παραδίπλα στους Φιλίππους, υπήρχε μια σημαντική εβραϊκή παροικία με ακμάζουσα συναγωγή. Οι Έλληνες όμως είχαν καλά κρατήσει το εμπόριο και τα κεντρικά καταστήματα ήταν δικά τους, πράγμα που είχε μπει στο στόχαστρο των εβραίων. Κάθε ορθόδοξος τρόπος εισόδου τους στο εμπόριο αποκρουόταν από τους Έλληνες, και φαινόταν ότι δεν υπήρχε άλλο τι από την χρήση βίας για το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών. Γι αυτό ενημέρωσαν τον Θεοδόσιο σχετικώς και μαζί κατέστρωσαν ένα σχέδιο. Ήταν 10 Οκτωβρίου, ημέρα των Διονυσίων στην Καβάλα και Φιλίππους. Οι Έλληνες είχαν συγκεντρωθεί στον ναό του Ζαγρέως που βρισκόταν ανάμεσα, κατά το μεσημέρι και αργότερα το βράδυ θα είχε μουσικό διαγωνισμό και εν συνεχεία συμπόσιο και διονυσιακό χορό. Κάπου 10.000 είχαν συναθροιστεί. Δεν έχασε λοιπόν ευκαιρία ο Θεοδόσιος. Μέσα του ξυπνούσαν τα λόγια του δασκάλου του: «παιδί μου, ο μέγιστος των εχθρών του έθνους είναι οι Έλληνες. Μόνο το πυρ εξ ουρανού μπορεί να τους ξεπαστρέψει», του έλεγε, και το πυρ ήρθε εκείνη την ημέρα. Το βράδυ χάιδεψε το Τίμιο Ξίφος, πλησίασε αθόρυβα με τον στρατό του, και έδωκε την διαταγή της επιθέσεως κατά των αμάχων, εκ των οποίων οι λίγοι που σώθηκαν μέσα στη νύχτα, διεμήνυσαν την καταστροφή εξ ουρανών στους υπολοίπους. Την επομένη, το εμπόριο και το κέντρο των καταστημάτων είχαν περάσει σε «σωστά» χέρια. Αρκετοί όμως προσχώρησαν στον χριστιανισμό, προκειμένου να διαφυλάξουν τις περιουσίες τους και τον εαυτό τους, αφού ο Θεοδόσιος και ο στρατός ήταν ακόμη στην περιοχή. Πέρασαν αμέσως από τον επίσκοπο των Φιλίππων Τιμόθεο, και δήλωσαν την «θέληση τους» να προσκυνήσουν τον Ιουδαίο. Εκείνος
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 67
χάρηκε ασφαλώς από την ομαδική προσχώρηση νέων μελών στο ποίμνιο και, αφού του φίλησαν το χέρι, όπως οι μαφιόζοι τον νονό, γονάτισαν μπροστά στην εικόνα του Αγίου Παύλου, πολιούχου των Φιλίππων, δήλωσαν υποταγή και βαπτίστηκαν συν γυναιξί και τέκνοις. Κάπου 2.000 προσχώρησαν εκείνη την «ευλογημένη» μέρα. Ο Τιμόθεος δοξολογούσε τον Κύριο για το θαύμα και μήνυσε στον Θεοδόσιο να παραστεί στην μεγάλη δοξολογία στην εκκλησία του αγίου, όπως κι έγινε.
Πρώτη φορά βρισκόταν στους Φιλίππους, και μάλιστα στον Άγιο Παύλο ένας αυτοκράτορας και δη ο μεγάλος Θεοδόσιος. Η παρουσία του και μόνο έδωσε αφάνταστη αίγλη και φήμη στην επισκοπή. Ετοίμασε αυτοκρατορικώς τον ναό, με ειδική θέση για τον αυτοκράτορα. Ο Θεοδόσιος έφτασε κρατώντας στο χέρι το Τίμιο Ξίφος, το οποίο τοποθετήθηκε σε ειδική στήλη μπροστά από την είσοδο της Ωραίας Πύλης και συνάμα γονάτιζαν όλοι να τον υποδεχτούν, δηλώνοντας την υποτέλεια τους, εκτός από τον Τιμόθεο βέβαια που τον φρόντιζε. Αμέσως άρχισε ευχαριστία προς το Τίμιο Ξίφος, που είχε κάνει το θαύμα του και είχε βοηθήσει τον γενναίο υπερασπιστή της Ορθοδοξίας, τον Θεοδόσιο, να κατατροπώσει τους εχθρούς του Κυρίου. Εψάλλει δοξολογία με λιβανιτά, θυμιατά και εξαπτέρυγα, Χερουβείμ και Σεραφείμ έδιναν χι έπαιρναν και όλοι σταυροκοπι-ούντο. Με το πέρας, ο Θεοδόσιος άφησε το Τίμιο Ξίφος στον επίσκοπο Τιμόθεο να το φυλάσσει για ένα διάστημα και αυτός θα συνέχιζε τον δρόμο του προς την Νέα Ρώμη. Ήταν ημέρα Κυριακή μάλιστα, όταν ο Τιμόθεος δοξολογούσε τον Θεοδόσιο και με κατάνυξη έπιανε ένα ιερό κειμήλιο στα χέρια, το οποίο είχε τόσο συμβάλλει στην αναστήλωση της Ορθοδοξίας. Στον λόγο που εξεφώνησε με ευφορία ψυχής, ανακήρυξε τον Θεοδόσιο «Μέγα» και «στύλο» της εκκλησίας του Χριστού και την Κυριακή εκείνη ως Κυριακή της Ορθοδοξίας, που γιορτάζεται μέχρι σήμερα, αλλά σε διαφορετική ημερομηνία.
Με τις τρεις μαζικές σφαγές, της Αλεξάνδρειας, Θεσσαλονίκης και Καβάλας, άνοιξε ο δρόμος πλέον για την βίαιη επιβολή του χριστιανισμού σε επίσημη θρησκεία του κράτους αφενός και αφετέρου
68 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
άνοιξε ο δρόμος των διωγμών κατά των Ελλήνων και του ελληνίζειν με αυτοκρατορικά διατάγματα, των οποίων την εφαρμογή επέβλε-παν οι κατά τόπους επίσκοποι. Τα διατάγματα ήταν αρχικώς ήπια και με ήπιες ποινές, που άρχιζαν από αποκλεισμό από την δημόσια ζωή και εργασία, κοινωνική περιφρόνηση, για να κλιμακωθούν βαθμιαίως με τον χρόνο. Πέρασαν όμως 150 χρόνια μέχρι που τελικά ετιμωρείτο το ελληνίζειν με θανατική ποινή και ο Έλλην να θεωρείται ο μιαρός εχθρός του κράτους. Στο διάστημα αυτό εύρισκαν αφορμές οι επίσκοποι κατά περιοχές να ασκούν κάποια πογκρόμ κατά του ελληνικού πληθυσμού. Αυτό γινόταν πάντοτε αφού είχε προηγηθεί προσευχή σε κάποιο ιερό κειμήλιο, το οποίο έκανε το θαύμα του και ο Θεός έδινε την έγκρισή του. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν η Θεία Δίκη της Τραπεζούντας στο έτος 400. Μια μοναχή, ονόματι Βαρβάρα, εμφανίστηκε στον επίσκοπο Τραπεζούντας Αμβρόσιο και του είπε ότι η Παναγία είχε εμφανιστεί στον ύπνο της να της λέει ότι το κτήμα του Δημοσθένους υιού του Κλεομβρότου και σε συγκεκριμένο σημείο ήταν θαμμένο ένα από τα καρφιά, με τα οποία είχε καρφωθεί ο Χριστός. Είχαν βρεθεί τα δύο την εποχή της αναστυ-λώσεως του Τιμίου Σταυρού από την Αγία Ελένη. Το ένα από τα δύο είχε δωρηθεί από τον γιο της Κωνσταντίνο στον επίσκοπο Αρμενίων Αντωνιάν, που ήταν ο πρώτος επίσκοπος σ' εκείνη την χώρα, και το οποίο φυλάσσεται μέχρι σήμερα. Το δεύτερο κλάπηκε από τους παπικούς κατά τις Σταυροφορίες και φυλάσσεται σε δομινικά-νικο μοναστήρι έξω από το Παλέρμο, στο οποίο βρίσκεται και το «άγιο σαμάρι», στο οποίο είχε καβαλήσει η παναγία Μαρία το βράδυ πριν από την γέννα του Κυρίου. Και τα δύο καρφιά ήταν θαυματουργά. Μάλιστα κανένας από τους απίστους δεν μπορούσε να τα πλησιάσει, γιατί τον χτυπούσαν και τον θανάτωναν. Το τρίτο καρφί έλειπε και βρέθηκε στον ύπνο της μοναχής Βαρβάρας της Τραπεζου-ντίας. Η Βαρβάρα επέμενε στον επίσκοπο και τον φοβέρισε ότι αν δεν ψάξουν για το καρφί θα πέσει η οργή του Χριστού πάνω του. Τι να κάνει κι αυτός, ζήτησε από τον Δημοσθένη, ιδιοκτήτη του χωρ-φαιού, να επιτρέψει στην Βαρβάρα να σκάψει. Όντως έτσι έγινε και η Βαρβάρα βρήκε το καρφί, όπως της είχε μηνύσει ο Κύριος. Τότε ο
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 69
Αμβρόσιος πείστηκε και πίστεψε και θεώρησε την Βαρβάρα ιερό πρόσωπο. Έλα όμως που εκείνη γύρευε ολόκληρη τον περιουσία του Δημοσθένη για να χτίσει μοναστήρι! Ο Δημοσθένης, ως ήταν φυσικό, αρνήθηκε και πήγε στο δικαστήριο την Βαρβάρα. Οι δικαστές όμως ήταν φίλοι του Αμβροσίου, ο οποίος ήθελε να περιορίσει την δύναμη των πιστών στα πάτρια ελληνιστών. Έβγαλαν απόφαση υπέρ της Βαρβάρας και όταν ο Δημοσθένης και πάλι αρνιόταν και οχυρώθηκε στην περιουσία του μαζί με την οικογένειά του και το σόϊ του, δόθηκε η καλή ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν λίγο τα πράγματα. Ο Αμβρόσιος έπεισε τον αυτοκρατορικό διοικητή της περιοχής να αποστείλει στρατιώτες μπροστά και πίσω ακολουθούσαν οπλισμένοι μοναχοί και όλοι μαζί ξεπάστρεψαν όχι μόνο τον Δημοσθένη και την οικογένειά του, αλλά ολόκληρο το χωριό Σουμελά, που αντλούσε το όνομά του από την Σεμέλη, μάνα του Διονύσου. Στην θέση που βρέθηκε το Τίμιο Καρφί χτίστηκε το μοναστήρι της Παναγίας και η περιουσία του χωριού μετατράπηκε σε μοναστηριακή, για να θρέφει τις 100 καλόγριες που συγκεντρώθηκαν εκεί. Αργότερα, επί Ιουστινιανού, το μοναστήρι εγνώρισε τις δόξες του, αύξησε την περιουσία του και το δυναμικό του και το Τίμιο Καρφί έγινε θαυματουργό. Πλήθος κόσμου συνέρρεαν να πάρουν κάποιο θαύμα. Τότε ο μοναχός Αθανάσιος, γνωστός και φημισμένος εικονογράφος, φιλοτέχνησε την εικόνα της Παναγίας επί ξύλου κέδρου, αφού είχε νηστέψει επί 40 ημέρες και, επί 40 νύχτες έψελνε στην Μεγαλόχαρη παρακαλώντας την να τον φωτίσει και να οδηγήσει την χείρα του. Η Παναγία ικανοποίησε την επιθυμία του και την τεσσαρακοστή εμφανίστηκε στον ύπνο του απαστράπτουσα να του λέει: «ας έχεις την ευλογία μου». Η εικόνα βγήκε μετά από αυτό το θαύμα και τοποθετήθηκε δίπλα από το Τίμιο Καρφί επί 40 μέρες. Νυχθημερόν την έψαλλαν οι μοναχές και την τεσσαρακοστή ένα φως ξεκίνησε από τον ουρανό και περιέλουσε την εικόνα και το καρφί μαζί. Έτσι έγινε η εμψύχωση του ιερού τοτέμ κατά θεϊκό τρόπο. Τουλάχιστον έτσι λένε όσοι το πιστεύουν. Λόγω δε του τοπωνυμίου ονομάστηκε Παναγία Σουμελά. Αυτή η θαυματουργή εικόνα σώθηκε εκ θαύματος κατά τον μεγάλο διωγμό. Το Τίμιο Καρφί όμως κλάπηκε, ως λέγεται, από τους τούρκους και αγνο-
70 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
είται η τύχη του. Τα άλλα δύο έχουν σωθεί, το ένα στην Αρμενία και το άλλο στο Παλέρμο, και τα δύο είναι πολύ θαυματουργά προς κάθε τι.
Μετά από την ιερή πράξη στην Καβάλα, οι μελανοχίτωνες του Θεοφίλου επέστρεψαν στην Αλεξάνδρεια, για να φροντίσουν τον σταδιακό εξαπονδρισμό των Ελλήνων από τις καλαίσθητες συνοικίες της πόλεως. Ο Θεόφιλος ήταν πλέον παντοδύναμος, όμως η δύναμη της εξουσίας του ήταν μεγαλύτερη απ' όσο άντεχε το μυαλό του. Γι αυτό είχε πάντοτε από δίπλα του τον Ιωνάθαν και τα Τίμια Κάκαλα, που του έδιναν θάρρος. Σ' όλες τις επισκέψεις του εκτός πατριαρχείου, έπαιρνε πάντοτε τα Κάκαλα. Θεωρούσε ότι είχε μαζί του την ιερή προστασία του Κυρίου, και έβαζε όλους τους πιστούς να τα προσκυνούν. Αυτό το θεωρούσε ομολογία πίστεως. Δεν τόλμησε όμως να επιχειρήσει ένα ακόμη χτύπημα κατά των Ελλήνων, όπως εκείνο του Σεραπείου. Ίσως γιατί δεν είχε εμπιστοσύνη πλέον στους συνεργάτες του φαρισαϊστές ιουδαίους, τους οποίους θεωρούσε ύπουλους και φιλάργυρους. Ίσως να τους εξαγόραζαν οι Έλληνες και στην κρίσιμη στιγμή να έστρεφαν τα μαχαίρια τους εναντίον του. Συνεπώς, η συνεργασία χριστιανών και εβραίων στο Σεράπειο ήταν μοναδική. Γι αυτό επιδιδόταν σε μικρότερα εγκλήματα και κυρίως στο παιδομάζωμα. Αυτός ο Ιωνάθαν ήταν τρομερός! Δεν του ξέφευγε παιδί αφύλακτο. Έτσι αυξανόταν ο αριθμός των οι-κοτρόφων νέων, ο οποίοι αργότερα, είτε κατέληγαν στο τάγμα των μελανοχιτώνων, είστε στο μοναστικό τάγμα, είτε στο ιερατικό. Ελάχιστοι ξέφευγαν από εκεί.
Το έτος 410, είχε ο Θεόφιλος περάσει τα 80 του και βρέθηκε νεκρός στην κλίνη του. Η παράδοση λέει ότι δίπλα του καθόταν δύο λευκοντυμένοι άγγελοι, που πήραν την ψυχή του στους ουρανούς και στον τάφο του φύτρωσε ένας τεράστιος λευκός κρίνος. Αυτό θεωρήθηκε θαύμα ασφαλώς και σημείο του Κυρίου, αφού κι ο Κύριος με έναν παρόμοιο κρίνο είχε έρθει σ' αυτόν τον κόσμο. Οι πιστοί τότε γέμισαν τους κήπους και το σπίτι τους με κρίνους, η Αλεξάνδρεια ονομάστηκε «Πόλη των Αγίων Κρίνων» και ο Θεός ευχαριστιόταν από την ευωδιά τους. Μερικοί πονηροί καλόγεροι όμως, κατασκεύ-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 71
ασαν ένα παρεκκλήσι δίπλα από το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου, με αρκετούς ξενώνες κειμένων εντός κήπων με κρίνους, το οποίο ονομάστηκε Μοναστήρι των Αγίων Κρίνων. Παρθένες κόρες μπορούσαν να συλλάβουν εκεί με την ευωδιά των κρίνων, όπως η Παναγία τον Χριστό, να γεννήσουν, και ακόμη να είναι παρθένες. Αυτό γινόταν όμως μια φορά τον χρόνο, στις 30. Μαΐου, ημέρα ταφής του οσίου Θεοφίλου Αλεξανδρείας. Κόρες πιστών συνέρεαν στον μοναστήρι πέντε μέρες πριν, έμεναν στους ιερούς ξενώνες εν μέσω κρίνων και γινόταν το θαύμα την παραμονή την νύχτα. Οι μοναχοί του Αγίου Αντωνίου, ντυμένοι στα λευκά, ως ο άγγελος Γαβριήλ, και με ένα κρίνο στο χέρι, δεν άφηναν κόρη και παρθενία. Έτσι ο Θεός έπαιρνε το μερίδιο του και οι καλόγεροι το δικό τους, αλλά και οι παρθένες απολάμβαναν την κοινωνική υπερηφάνεια ως Κόρες των Αγίων Κρίνων.
Ο Ιωνάθαν στενοχωρήθηκε για τον θάνατο του Θεοφίλου και βλασφημούσε την ώρα που είχε νυμφευτεί κείνη την απαίσια γυναίκα του, την Ρεβέκκα. Αν ήταν ανύμφευτος, θα έπαιρνε τον πατριαρχικό θρόνο εκείνη την στιγμή της χηρείας και πολύ εύκολα. Ας όψε-ται η Ρεβέκκα που τον ξεμυάλισε από μικρό. Για να μείνει όμως στα πράγματα και να παίζει τον ρόλο που είχε στο πατριαρχείο, έτρεξε την επομένη της ταφής κιόλας στην μονή Αγίας Αικατερίνης στο Σινά να πάρει επειγόντως από εκεί τον ανεψιό του Θεοφίλου από την αδελφή του, μοναχό και αρχιμανδρίτη Κύριλλο, όπως κι έγινε. Δεν χώνευε τους άλλους δύο υποψηφίους του θρόνου, τους οποίους θεωρούσε ελληνίζοντες. Τους κατηγορούσε για παιδεραστία και ανη-θικότητα. Ο Κύριλλος φαινόταν να είναι αυτός που του ταίριαζε. Δεν ήταν καθαρός Ιουδαίος βέβαια, αφού ο πατέρας του ήταν Έλληνας έμπορος της Αλεξάνδρειας. Πολύ νωρίς, στα τρία του χρόνια όμως τον έχασε και η μάννα του παντρεύτηκε έναν Ιουδαίο, τον Ιω-νά, ο οποίος ευθύνεται για την διαστροφή του Κυρίλλου. Ανώμαλος άνθρωπος αυτός ο Ιωνάς, αλλά και σκληρός, ένας αληθινός βάρβαρος. Στην αρχή που παντρεύτηκαν ήταν ευγενικός, αλλά δεν άργησε να δείξει εκείνο που στην ουσία ήταν. Συχνά την ξυλοφόρτωνε και όντας υπερσεξουαλικός, δημιουργούσε διαστροφές κι έβαζε τον μι-
72 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
κρό να βλέπει. Ηδονιζόταν απ' αυτό και ταυτοχρόνως βασάνιζε την μάννα του πάνω στο σεξουαλικό του όργιο, ενώ εκείνη, είτε είχε εθιστεί, είτε δεν μπορούσε να κάνει κι αλλιώς, το απολάμβανε. Ίσως ακολουθούσε την λαϊκή ρήση, «αν δεν μπορείς ν' αποφύγεις τον βιασμό κάτσε να τον απολαύσεις». Αυτό το σκηνικό κρατούσε για αρκετά χρόνια, μέχρι που ο Κύριλλος πάτησε τα δεκατρία, οπότε και τον ξεφορτώθηκαν από πάνω τους στο μοναστήρι του Σινά. Εκεί, ο καημένος νεανίας, έριξε στον Θεό την σωτηρία του και τα τραύματα του. Είχε κατορθώσει, με την βοήθεια ενός γέροντα, ν' απωθήσει τις τραυματικές εμπειρίες του και να τις ξεχάσει με τον χρόνο. Την θέση τους είχαν πάρει πλέον οι προσευχές, οι μετάνοιες, οι νηστείες και η νυχτερινή επικοινωνία με τον Θεό. Ήταν ένας άγιος ο Κύριλλος και η προσωπικότητα του αυτό έδειχνε όσο μεγάλωνε, αφού εμπλουτιζόταν με γνώσεις από την Βίβλο και τα πατερικά κείμενα των προγενεστέρων του. Του άρεσε ο Ωριγένης και αν δεν γινόταν μοναχός, θα προτιμούσε να είναι φιλόσοφος. Ίσως να είχε κληρονομήσει από τον Έλληνα πατέρα του κάποια καταβολή. Δεν τα κατάφερε όμως, αφού αφοσιώθηκε στο Θεό, γι αυτό έκρυβε μια φοβερή ζήλια και φθόνο κατά των φιλοσόφων.
Τελικώς ο Κύριλλος πήρε τον θρόνο και η ενθρόνιση του συνοδεύτηκε με μεγάλη λιτανεία που διέσχιζε όλη την Αλεξάνδρεια. Τέτοια λιτανεία ιουδαιοχριστιανών δεν είχε ματαγίνει εκεί. Ήταν βέβαια μια ευκαιρία επιδείξεως δυνάμεως προς τους αλλόθρησκους και ιδιαίτερα προς τους επίμονους Έλληνες. Φαινόταν καθαρά πλέον που ήταν το μέλλον και ποιοι είχαν την δύναμη επί της γης και στον ουρανό. Τον Κύριλλο ακολουθούσαν 200 μοναχοί από τον Σινά, 100 από τον Πανάγιο Τάφο και όλοι οι μοναχοί και όλες οι μοναχές από τα γύρω μοναστήρια του Αγίου Αντωνίου και της Παναγίας Κλαιούσης. Συνολικά κάπου 1000 ρασοφόροι οδηγούσαν την λιτανεία και ακολουθούσαν 2.000 μελανοχίτωνες, που ήταν οι στρατιώτες του Χριστού στην Αλεξάνδρεια και πάρα πίσω οι πιστοί με σταυρό και δάφνη στο χέρι κ έψαλλαν όλοι «Ωσαννά ο ευλογημένος ο Κύριλλος, αλληλούια, αλληλούια». Στην χειροτονία χοροστάτη-σαν οι πατριάρχες Νέας Ρώμης και Ιεροσολύμων και όλη η τελετή
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 73
ήταν μεγαλειώδης. Ούτε βασιλιάς να ήταν ο Κύριλλος. Τώρα πια η εκκλησία συγκέντρωνε επίγειο πλούτο και ασφαλώς τον έδειχνε για ψυχολογικό όπλο και προς τους πιστούς και προς τους απίστους. Οι μεν πιστοί θα θαύμαζαν και θα ευελπιστούσαν να εισπράξουν κάτι, οι δε άπιστοι να φοβούνται. Μάλιστα η χειροτονία έγινε με την βοήθεια του Αγίου Πνεύματος και των Τιμίων Κακάλων, τα οποία θεωρήθηκαν ως σώμα Κυρίου. Είχαν εξισωθεί με τον Θεό τον ίδιο και όλοι εν χορώ έψαλλαν σε πλάγιο πρώτο:
Των Τιμίων Κακάλων σου μάρτυρες γεγόναμεν Συ Χριστέ και Θεέ μας Κύριλλον στεφάνωσον, εις δόξαν των
Σων Κακάλων.
Βέβαια η σύγχυση ήταν σοβαρή, γιατί δεν μπορούσε κάποιος να διακρίνει ποιος στεφάνωνε τον Κύριλλο, ο Χριστός ή τα Κάκαλά του. Όπως και νάχει όμως, ο Κύριλλος πανηγυρικά ενθρονιζόταν και ένα φως απλώθηκε στον ναό από την στέγη, που τύλιξε τον χρι-ζόμενο και τα Κάκαλα, δείγμα παρουσίας του Αγίου Πνεύματος, ενώ ηχούσαν οι καμπάνες, τα θυμιατά μαστούρωναν τους ανθρώπους και τα εξαπτέρυγα γύριζαν γύρω του. Ειδικά θυμιατά είχαν έρθει από το Ισραήλ, ακριβή αντίγραφα των ραβινικών αρχιερατικών, σαν εκείνο που είχε φιλοτεχνήσει ο πατριάρχης Αβραάμ. Και αυτά χτυπούσαν και κουδούνιζαν κι έστελναν λιβανητά, και διαφορά δεν υπήρχε από την εβραϊκή συναγωγή. «Ρε τι εκεί τι εδώ», μουρμούριζε ένας εβραίος έμπορος που παρευρισκόταν στην χειροτονία, αφού ήθελε να τάχει καλά με όλους για εμπορικούς λόγους. «Και αυτοί δικοί μας είναι. Γιατί τρωγόμαστε άραγε;» είπε και σταυροκοπήθηκε, όπως όλοι έκαναν, για να μην διακρίνεται. «Εν χορδαίς και οργά-νοις» γινόταν λοιπόν η ενθρόνιση, και παρόμοια μουσική ψαλλόταν στους ουρανούς από τους αγγέλους του Κυρίου, όπως αναφέρει η πατερική παράδοση, απόδειξη εγκρίσεως και ευλογίας του Θεού προς τον Κύριλλο. Φαινόταν καθαρά ότι δεν επρόκειτο περί ενός κοινού επισκόπου, αλλά περί ενός εγκεκριμένου εξ ουρανών, ενός θεοστάλτου ανθρώπου από το τάγμα των αγίων του Θεού, προκειμέ-
74 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
νου να επιτελέσει ιερή αποστολή επί της γης, γι αυτό και αγίασε αργότερα.
Όσο βρισκόταν στο ανδρικό μοναστήρι του Σινά, ο Κύριλλος είχε γαληνέψει από την παιδική του τραυματική εμπειρία και είχε απροσκόπτως δοθεί στον Κύριο και Θεό του. Έλα όμως που τώρα αναγκαζόταν να βρίσκεται μεταξύ ανθρώπων όλων των ειδών και ειδικότερα κοντά στον γυναικείο σατανά! Την μόνη γυναίκα που θυμόταν στον μοναστήρι ήταν η μάννα του, κι εκείνη την έβλεπε να οργιάζει ξαπλωμένη και να ηδονίζεται και πάνω της να μαίνεται ο ίω-νάς ως θηρίο στη ζούγκλα. Τώρα θα βρισκόταν μεταξύ γυναικών, τόσο των αλλοθρήσκων, αλλά κυρίως των ομοθρήσκων και ιδιαίτερα με καλόγριες των μοναστηριών, ταγμένες φυσικά στον Κύριο. Όταν μάλιστα επισκέφτηκε, ως πατριάρχης πλέον, την γυναικεία μονή της Παναγίας Κλαιούσης, ξύπνησε μέσα του ο ερωτικός σατανάς. Ως άνδρας λοιπόν, θυμόταν τις εικόνες του Ιωνά και ταυτιζόταν μ' αυτόν. Τα μάτια του σπινθηροβολούσαν όταν αντίκριζε τις νεαρές μοναχές, τις νύμφες του Θεού, αλλά δείλιαζε και ταλαντευόταν και τα-λανιζόταν. Αγωνιζόταν πολύ για να κάνει το πρώτο βήμα. Από την μια, ξυπνούσε μέσα του κι εμφανιζόταν επίσης στον ύπνο του ο γέροντας του Σινά να του λέει, «παιδί μου η αγνεία είναι εισιτήριο δια την βασιλείαν των ουρανών». Πεταγόταν στο κρεβάτι του κι άρχιζε τα κλάματα και παρακαλούσε για συγχώρεση. Το άλλο βράδυ εμφανιζόταν ο Ιωνάς, ο οποίος αρχικώς δεν μιλούσε, αλλά γαμούσε μ' ένα φοβερά μακρύ πέος να εισχωρεί στον κόλπο της μάννας του και κατόπιν του έλεγε, «κάνε το κι εσύ, αν είσαι άνδρας». Και πάλι πεταγόταν και πάλι σταυροκοπιόταν και παρακαλούσε για συγχώρεση από τον Κύριο. Τι μαρτύριο πέρασε ο άνθρωπος επί δύο μήνες! Τελικώς τόλμησε να εξομολογηθεί τον πόνο του, που αλλού, στον Ιω-νάθαν, κι εκείνος δεν έχασε την ευκαιρία. «Μη στενοχωριέσαι και μην βασανίζεσαι, μακαριότατε», του είπε, «θα έχεις τις ωραιότερες, όποια ή όποιες θέλεις. Αυτές είναι ταγμένες ερωτικά στον Κύριο κι εσύ είσαι απεσταλμένος αντιπρόσωπος του Κυρίου. Ως αντιπρόσωπος έχεις τα δικαιώματα του Κυρίου και απόδειξη αυτού είναι ότι κρατάς τα Τίμια Κάκαλά του». «Ρε τι έξυπνος που είναι αυτός ο Ιω-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 75
νάθαν, σοφότερος και από τον γέροντα δάσκαλο μου, ο οποίος όλο για εγκράτεια μιλούσε σαν παπαγάλος», συλλογιζόταν. «Ο Ιωνάθαν έχει δίκιο, και γιατί όχι, μπορώ κι έτσι να κερδίσω την βασιλεία των ουρανών», κι έκανε το πρώτο τόλμημα. Πονηρός ο Ιωνάθαν, δεν τον προμήθευσε καμιά άπειρη νεαρή παρθένα του μοναστηριού, αλλά την Σάρα, μια μελαχρινή αιγύπτια, γύρω στα 30, που είχε περάσει από το σχολείο του έρωτα όταν δούλευε σε χάνι καραβανιών και τώρα είχε ντυθεί το ράσο στο μοναστήρι της Κλαιούσης. Αυτή τον παρέλαβε και τον δίδαξε καταλλήλως και ο Κύριλλος άρχισε να το παίρνει πάνω του και να γοητεύεται από την ιδέα ότι τελικά ήταν άνδρας αρσενικός και βαρβάτος. Αφού εμψυχώθηκε καλά δεν έφτανε πλέον η Σάρα και όρμησε για καλά στον νεότερο πληθυσμό του μοναστηριού. Ήταν νέος κι αυτός, κάπου στα 38, και στο μοναστήρι είχε στερηθεί τον έρωτα και την καλοφαγία. Τώρα έτρωγε καλά φαγητά, ξηρούς καρπούς, χουρμάδες και μέλι, σύκα και μύδια, ό,τι ήθελε η ψυχή του, κι έγινε ένας ταύρος σωστός, που κανείς δεν τον συγκρατούσε πλέον. «Πρόσεχε», τον δασκάλευε ο Ιωνάθαν, «προς τα έξω, προς το ποίμνιο, θα είσαι παντρεμένος με την αγνεία, διότι το ποίμνιο πρέπει να σε βλέπει αγνό».
Είχαν παρέλθει πέντε χρόνια από τότε, και ο Κύριλλος είχε εκ-παρθενέψει ακόμη και τις γάτες της μονής. Ο Ιωνάς ήταν μέσα του και πάλευε κι αγωνιζόταν να τον ξεπεράσει. Όμως μάταια, όσο αγωνιζόταν να τον πλησιάσει, τόσο ο Ιωνάς μεγάλωνε και διογκωνόταν, και τόσο περισσότερο αγωνιζόταν ο Κύριλλος. Είχε αφήσει το ένα μαρτύριο και κυριευόταν από το άλλο. Οι μοναχές δεν τον ικανοποιούσαν πλέον. «Αχ Χριστέ μου, τι μαζεμένες μ' ενοχές και κακομοίρες είναι», σκεπτόταν, «όλο φοβούνται την κόλαση, παναθεμά-τες και σφίγγονται. Αλλού βρίσκεται ο αληθινός και γνήσιος έρωτας, σ' αυτούς του μιαρούς Έλληνες. Αυτοί είναι ελεύθεροι και δεν φοβούνται ούτε το Θεό ούτε τον σατανά τον δικό μας. Ακόμη και οι γυναίκες τους είναι το ίδιο, αλλά πώς να μπορέσω να τις δαμάσω, αφού είναι ελεύθερες», μουρμούριζε και μετά τρελαινόταν που δεν μπορούσε να τις αποκτήσει και φώναζε το ίδιο και χτυπιόταν, κι έριχνε τα κηροπήγια στο πάτωμα. «Απαίσια των Ελλήνων ράτσα, εί-
76 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
σαι ανίκητη ακόμη και στον έρωτα, αλλά και στον τρόπο που ζεις. Γι αυτό πρέπει να χαθείς οριστικά, να προσκυνήσεις τον Δαβίδ για βασιλιά σου και να μοιάσουν οι γυναίκες σας με την Θαμάρ. Τότε μόνο θα δαμαστείς και αυτό θα γίνει στο όνομα του Κυρίου», φώναζε και παραληρούσε.
Η κατάσταση του συνεχώς βάραινε. Ήθελε να εκδικηθεί εκείνο που δεν ήταν ο ίδιος και οι όμοιοι του, εκείνο που ουδέποτε μπορούσαν να γίνουν, δηλαδή Έλληνες. Παρ' όλη την καταστροφή που είχαν υποστεί από τον Θεόφιλο και θείο του την ημέρα του Σεραπείου, είχαν αρχίσει και πάλι ν' ανακάμπτουν και να ξανοίγονται και οικονομικά και πνευματικά. Το εμπόριο και πάλι περνούσε από αυτούς και οι σχολές δεν έπαψαν και σαν να μην έφταναν αυτά, είχε ξεφυτρώσει μια γυναίκα ν' ανοίξει φιλοσοφική σχολή, η Υπατία. Για σκέψου, μια γυναίκα να κατορθώσει εκείνο που ο Κύριλλος δεν μπόρεσε, να γίνει φωτισμένος φιλόσοφος. Τώρα, αυτό το γυναικίδιο συγκέντρωνε γύρω της όλα τα μεγάλα πνεύματα της εποχής. Όλοι αυτοί έρχοντο από μακριά, μόνο και μόνο για την Υπατία και ουδείς εξ αυτών είχε ποτέ φανταστεί να επισκεφτεί τον ιερό Κύριλλο. Τι το ιδιαίτερο ήταν αυτός από ένας ιουδαίος ρασοφόρος και μάλιστα με μια διεστραμμένη ψυχή! Ενώ, αυτή η κόρη είχε αίγλη και νοημοσύνη, είχε προσωπικότητα και ελευθερία σκέψεως, ήταν ελεύθερη από τα δεσμά και τα ταμπού του χριστιανού ανθρωπάκου. Δεν ήταν δούλη του Θεού και κατ' επέκταση δεν ήταν δούλη κανενός. «Ελεύθερο πνεύμα, παναθεμάτην!»
Η Υπατία, κόρη διανοουμένων Ελλήνων της Αλεξάνδρειας, είχε γεννηθεί το 385 και ήταν μόλις έξι ετών όταν καταστράφηκε το Σε-ράπειο και σχεδόν κάηκε το σπίτι της από το μένος του Θεοφίλου. Ενώ ο πατέρας της αγωνιζόταν στην κατάσβεση της πυρκαγιάς της Βιβλιοθήκης, η μάννα και η γιαγιά της και αυτή η ίδια, μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό της, κατόρθωσαν να σβήσουν την φωτιά στο σπίτι τους. Είχαν την τύχη να βρίσκεται στην άκρη της καιομένης περιοχής, και ο αντίθετος άνεμος ευνόησε την κατάσταση τους. Έτσι σώθηκε η οικογένεια, μαζί και τα βιβλία του πατέρα της, που ήταν δάσκαλος αριστοτελικής ρητορικής. Ήταν από μικρή ένα παιδί θαύ-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 77
μα, από κείνα που η φύση προικίζει απλόχερα με όλες τις χάρες. Εξαιρετικά όμορφη και εξαιρετικά ευφυής, και στα δεκαπέντε της είχε σπουδάσει τους προσωκρατικούς και τα μαθηματικά από τον Πυθαγόρα μέχρι τον Ευκλείδη, που ήταν και πατριώτης της. Την είχε εντυπωσιάσει η μηχανική και για ένα διάστημα είχε κατά νουν να συνεχίσει τα πειράματα του Ήρωνος Αλεξανδρινού. Οι σημερινοί μελετητές λένε ότι αν το είχε κάνει και οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές, η βιομηχανική επανάσταση θα είχε γίνει 1500 χρόνια νωρίτερα και σήμερα θα βρισκόμαστε σε γαλαξιακά ταξίδια. Δεν το έκανε όμως, μα ούτε οι κοινωνικές συνθήκες του καλπάζοντος χριστιανικού σκοταδισμού επέτρεπαν κάτι τέτοιο. Μετά στράφηκε στην αστρονομία, αφού μελέτησε όλους τους αστρονόμους, αν και τα συγγράμματα των περισσοτέρων είχαν χαθεί. Υπήρχαν όμως ακόμη αρκετοί δάσκαλοι, που γνώριζαν την θύραθεν παιδεία κι έτσι μυήθηκε στην αστρονομία του Αριστάρχου Σαμίου, του Αράτου και του Πτολεμαίου. Λέγεται πως ήταν πολύ κοντά ν' αναπτύξει ένα δικό της σύστημα περί της έλξεως των σφαιρών, πράγμα που αργότερα έπραξε ο Νεύτων, μιμούμενος την Υπατία. Ακόμη είχε αρκετά αναπτύξει την θεωρία της Κοσμογονίας του Δημοκρίτου σε ένα σύστημα που περιλάμβανε, κάπως διαφοροποιημένη, την θεωρία της εκπυρώσεως των στωικών. Μετά γύρισε και πάλι στην φιλοσοφία με σειρά τον Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Στωικούς και Επίκουρο. Έτσι βρέθηκε σε ηλικία 30 ετών να είναι μια πανέμορφη κόρη κατά το σώμα και πανε-πιστήμων κατά το πνεύμα. Μια αληθής φιλόσοφος δηλαδή, ολοκληρωμένη ψυχικά και πνευματικά, που είχε φτάσει στην ωριμότητα της σκέψεως του φιλοσόφου, για να δύναται V ανοίξει δική της σχολή, όπως και το έκανε. Η σχολή της ήταν ανοιχτή για όλους, ανεξαιρέτως φυλής, φύλου και θρησκεύματος. Αυτό επέτρεπε να βρίσκονται εκεί Έλληνες, ιουδαίοι και χριστιανοί, μερικοί εκ των τελευταίων έγιναν επίσκοποι αργότερα, οφείλοντας τα μέγιστα στη φιλόσοφο. Ο Κύριλλος όμως, μαζί με τον Ιωνάθαν και τους μελανοχίτωνες, δεν άντεχαν την πρόοδό της, διότι ήταν απειλή κατά της μοναδικής αλήθειας της ιουδαϊκής Βίβλου. Επίσης δεν άντεχε να αισθάνεται ότι στην πόλη βρισκόταν μια φημισμένη φιλόσοφος ασφαλώς, αλλά και
78 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
εξαγριωνόταν από την ελευθερία της, η οποία, από την μια τον γοήτευε και από την άλλη τον εξευτέλιζε. Κύριλλος λοιπόν, Ιωνάθαν και μελανοχίτωνες, ήθελαν ευχαρίστως ν' απαλλαγούν από δαύτην, ο καθένας όμως για το δικό του λόγο. Και δεν ήταν δύσκολο να το κάνουν, αφού οι χριστιανοί είχαν πλέον το πάνω χέρι. Αμφότεροι, οι θετός και θεϊκός νόμος ήταν δικοί τους. Και ο αυτοκράτορας και ο Θεός θα έδιναν την έγκριση τους για την θανάτωση της. Αλλά να πεθάνει έτσι σκέτα με μια μαχαιριά στην καρδιά, θα ήταν μάλλον αμοιβή. Οι εχθροί του Κυρίου έπρεπε να πεθαίνουν μαρτυρικά, τόσο για να καταλάβουν το λάθος τους και να μετανοούν ακόμη και την τελευταία στιγμή, αλλά και για να παραδειγματίζονται οι υπόλοιποι, ώστε να προσχωρούν και να εντάσσονται στο ποίμνιο.
Η Υπατία όμως δεν ήταν μόνο εχθρός του ιουδαϊκού Θεού, ήταν και γυναίκα και μάλιστα γυναίκα σαν κι εκείνη που ονειρευόταν ο Κύριλλος στις σεξουαλικές του φαντασιώσεις. Είχε πια βαρεθεί τις ταγμένες στον Κύριο, τις μαυροντυμένες υποκρίτριες μοναχές. Ήθελε ελεύθερη Ελληνίδα και το πέτυχε. Ένα απόγευμα, μια ομάδα μελανοχιτώνων, με αρχηγό τον Ιωνάθαν, την απήγαγαν, όταν έφευγε από την σχολή της καθ' οδόν προς την οικία της, μέσα στο αλσύλλιο της Αφροδίτης, και την οδήγησαν στον πατριαρχικό ναό, παραδίδοντας την στον Κύριλλο. Τους πρόσταξε όλους να εξέλθουν και να περιμένουν, αφού θα συγκεντρώνοντο όλοι οι μελανοχίτωνες.
Τα είχε σχεδιάσει καλά ο Κύριλλος. Μπροστά από το ιερό είχε στήσει τα Τίμια Κάκαλα, με λαμπάδες γύρω τους και θυμιάματα να καίνε. Ο ίδιος κρατούσε ένα ξεραμένο πέος ταύρου, κοινώς βοϊδό-πουτσα, όπως οι καβαλάρηδες, μήκους ενός μέτρου, το οποίο είναι όντως το πιο φοβερό μαστίγιο. Το είχε διδαχτεί από τον ίωνά, που το χρησιμοποιούσε στην μάννα του. Καιρός ήταν πια να εφαρμόσει εκείνα που είχε παιδιόθεν διδαχτεί. Στην αρχή ρωτούσε την Υπατία για την γνώμη της περί της κοσμογονίας και άκουγε με προσοχή, δήθεν. Κατόπιν της λέει με έντονο ύφος: «δηλαδή αμφισβητείς την αλήθεια του Θεού για την δημιουργία των έξι ημερών;» Και οργισμένος την πρόσταξε να προσκυνήσει τα Κάκαλα, αλλά εκείνη έμενε ακίνητη και βουβή. Γνώριζε πλέον πολύ καλά τις προθέσεις του και δια-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 79
φυγή δεν υπήρχε. Δεν είχε παρά να υπομείνει την μοίρα της, σαν μια στωική φιλόσοφος που ήταν. Μπροστά της είχε ένα εξαγριωμένο τέρας, έναν διεστραμμένο ιουδαίο, που κατείχε την εξουσία πλέον. Με την δεύτερη προσταγή και πάλι δεν κινήθηκε. Θα ήταν αδιανόητο βέβαια ως Ελληνίδα να προσκυνήσει τα «θαυματουργά» Κάκαλα ενός ιουδαίου, αλλά για μια φιλόσοφο θα ήταν αδύνατο κάθε είδους προσκύνημα. «Ιουδαίε, οι Έλληνες προτιμούν να πεθάνουν, παρά να προσκυνήσουν και ιδιαίτερα τα βρωμερά Κάκαλα του Ιησού σας, αλλά και την φυλή σας την ίδια», του είπε. «Γι αυτό, μην φθείρεσαι, κάνε ό,τι νομίζεις ότι μπορείς, αλλά ποτέ δεν θα με νικήσεις, ούτε τώρα, ούτε στο μέλλον». Ο Κύριλλος εξεμάνη,και εκτός εαυτού πλέον, σήκωσε το μαστίγιο, το οποίο ασταμάτητα έπεφτε πάνω στο σώμα της, μέχρι που σωριάστηκε. Κατόπιν της πέταξε την χλαμύδα, η οποία από σύμπτωση σκάλωσε σε μανάλι μπροστά από την εικόνα του Ιησού Ναζωραίου, και όρμησε πάνω της χτυπώντας την όπου και ότι εύρισκε. Κι εκείνη τον κοίταζε κατάματα σαν να του έλεγε, «το σώμα μου νικάς, την ψυχή μου ποτέ». Και συνέχισε να την χτυπά και να την βιάζει, ενώ μπροστά του έβλεπε πότε την ίδια, πότε την μάννα του να την βιάζει ο ίδιος και ηδονιζόταν περισσότερο και ακόμη περισσότερο εξαγριωνόταν και ξανάβλεπε άλλη εικόνα του πατριάρχη Αβραάμ να τον παροτρύνει, τον Μωυσή να τον ευλογεί, το Δαβίδ να του παίζει φλογέρα και τον Χριστό να του λέει, «νυν κατέχεις την αιώνιον βασιλείαν των ουρανών», κι έκλαιγε και χτυπιόταν από συγκίνηση, ενώ το θύμα υπέφερε και βασανιζόταν από τον σωματικό πόνο και την ηθική ασχήμια των ιουδαίων. «Σκέψου πως θα καταντήσει η ανθρωπότητα τώρα που θα κυβερνούν οι χριστιανοί», άντεχε να σκεφτεί και πρόφερε ανήμπορα, «δύστυχε κόσμε της γνώσεως, σε κυρίεψε η αμάθεια, η διαστροφή και το μένος του Ιουδαίου». Κάποια στιγμή, εξαντλημένος ο Κύριλλος από το δικό του μαρτύριο, σηκώθηκε και φώναξε και τους λοιπούς λέγοντας, «τώρα σας την παραδίδω». Την παρέλαβαν οι μελανοχίτωνες, ενώ ο ίδιος έψαλλε μπροστά στα Κάκαλα και μερικοί ακολουθούσαν τις ψαλμωδίες, δοξάζοντας τον Ναζωραίο για την ευκαιρία που τους είχε προσφέρει να κατακτήσουν και να εξοντώσουν τον από αιώνων
80 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
εχθρό, την Ελλάδα. Ομαδικώς την βίαζαν, μέχρι που από ακατάσχετη αιμορραγία ένιωθε να σβήνει, κράτησε το σήμα του φιλοσόφου που είχε κρύψει στο χέρι της, το έφερε στο στήθος της κι έχασε τις αισθήσεις της. Μια αχτίδα φωτός έφευγε προς τον ουρανό, ενώ εκείνοι συνέχισαν τον βιασμό ο ένας μετά τον άλλο, και αφού δεν συνερχό-. ταν πια, αγρίεψαν, έβγαλαν τα ξίφη τους και την κομμάτιαζαν με απίστευτη μανία, κι έκοβαν και χαίροντο να βλέπουν το αίμα της να κυλάει στο δάπεδο του ναού. Εκεί κι εκείνη την στιγμή χυνόταν το αίμα της πνευματικής Ελλάδας.
Είχε αρχίσει να χαράζει, με το λυκαυγές να έρχεται και με μια νέα μέρα για την ανθρωπότητα. Οι βιαστές και εγκληματίες «ιεροί άνθρωποι του Θεού» αποτραβήχτηκαν προς τα Κάκαλα και έψαλλαν, ενώ σκούπιζαν τα αίματα στα μαύρα ράσα τους, όπως ο χασάπης στην ποδιά του. Ευλογούσαν τον Κύριο που έκανε το θαύμα του, για να ξεπαστρέψουν την φύση από μια φιλόσοφο. Έτσι θα ηύ-ξανε και θα εμεγάλωνε ο λόγος του Κυρίου. Μόλις ξημέρωσε οργανώθηκε μεγάλη λιτανεία στην πόλη, ενώ η είδηση είχε απλωθεί από άκρου εις άκρον. Η ταραχή που προκάλεσε ήταν απερίγραπτη και ειδικότερα στον κόσμο των γραμμάτων και της διανοήσεως. Όλη η κοινότητα των διανοουμένων θρηνούσε, αλλά ήταν μόνο διανοούμενοι. Αλλοι είχαν τα όπλα πλέον, ενώ είχε σιγήσει και παγώσει η γνώση και η αρετή και μιλούσε η γλώσσα των όπλων, με την ευλογία του Γιαχβέ.
Στην λιτανεία μπροστά πήγαιναν οι καλόγεροι με εξαπτέρυγα, πίσω παπάδες και καλόγριες με τα Τίμια Κάκαλα ψάλλοντας, ακολουθούσε ο Κύριλλος με ουρά τους δεσποτάδες και πίσω απ αυτούς οι μελανοχίτωνες κρατώντας τα μέλη της διαμελισμένης φιλοσόφου. Το ποίμνιο συμπορευόταν και διαρκώς έλεγαν, «ευλογημένα τα Κάκαλα σου Κύριε». Το κεφάλι της φιλοσόφου ξεχώριζε, αφού ήταν καρφωμένο σε ψηλό παλούκι, το οποίο μετέφερε ένας ρασοφόρος με υπερηφάνεια. Το ελαφρύ αεράκι έγλυφε και ανέμιζε τα μαλλιά της, το τελευταίο ανέμισμα της ελευθερίας μιας φιλοσόφου, που πριν λίγο είχε φύγει από μια ανθρωπότητα, στην οποία κυβερνούσε πλέον η χριστιανική βαρβαρότητα. Ταυτοχρόνως οι μελανοχίτωνες έψαλλαν
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 81
ψαλμούς του προπάτορά τους Δαβίδ. Και είχαν δικαίωμα να ψάλλουν, γιατί είχε έρθει η δική τους βασιλεία επί της γης.
Η λιτανεία κατέληξε και πάλι στον πατριαρχικό ναό της Θεοτόκου και του Σωτήρας, αφού στον δρόμο είχαν πετάξει τα μέλη της νεκρής Υπατίας στα αφρισμένα κύματα της Μεσογείου, χωρίς να επιτρέψουν τις δέουσες νεκρικές τιμές από τους οικείους της. Ακόμη και τους νεκρούς δεν εσέβοντο. Εκεί φαινόταν ότι τελείωνε ο κόσμος του πολιτισμού, για να ξεκινήσει ο εκβαρβαρισμός του ανθρώπου. Όλοι οι λαοί της αρχαιότητας άφηναν τους νεκρούς στους οικείους για ταφή. Ο γέρο-Πρίαμος πήρε ανενόχλητος τον νεκρό γιο του Έκτορα από τον στρατόπεδο των εχθρών του Αχαιών, για να του αποδώσει τις νεκρικές τιμές. Οι Πέρσες επίσης επέτρεψαν στους Έλληνες να πάρουν τους νεκρούς τους. Τώρα ερχόταν μια άλλη κατάσταση, η ιουδαϊκή, που δεν σεβόταν ούτε τους νεκρούς.
Έστησαν πάλι τα Κάκαλα στο ναό με δόξες και τιμές και ξεκίνησε το τελευταίο μέρος του δράματος. Ξεχύθηκαν μελανοχίτωνες και στρατιώτες στην πόλη και συγκέντρωναν όσους Έλληνες εύρισκαν και τους οδηγούσαν στον ναό. Εκεί, γονυπετείς τους ανάγκαζαν να προσκυνήσουν τα Κάκαλα του Κυρίου. Πολλοί προσκύνησαν για να σώσουν εαυτούς και τις οικογένειες τους. Όσοι αρνιόταν όμως φυγαδεύοντο, άλλοι μεν για κρεμάλα, άλλοι δε για δούλοι στα χωράφια των νέων κυριάρχων, των χριστιανών γαιοκτημόνων. Πολλοί εγγράμματοι αρνιόταν να υποκύψουν και αυτοί έδιναν το παράδειγμα σε πολλούς άλλους. Τότε χιλιάδες φυγαδεύοντο για δούλοι και εργάτες στις γαίες και στα ορυχεία και κυριάρχησαν οι αδαείς, οι αμόρφωτοι γόνοι, απόγονοι και κληρονόμοι του Αβραάμ και Μωυ-σή. Αφού αφανίστηκαν τα βιβλία και εξοντώθηκαν οι μορφωμένοι, έμενε μόνο το ένα και μοναδικό «ιερό» βιβλίο, η Βίβλος και οι πιστοί να δημιουργήσουν κοινωνία, την κοινωνία του ιουδαϊκού και ιου-δαϊζοντος συρφετού. Οι νικητές βγήκαν μάλιστα κι έλεγαν ότι πάσα γνώση προερχόταν από τον «περιούσιο λαό» και οι Έλληνες ήταν κλέφτες των «ιερών» κειμένων (Τερτυλλιανός). Και το ποίμνιο έτρωγε αυτή την τροφή στην Αλεξάνδρεια, η οποία εξιουδαϊστηκε οριστικά.
82 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Αν και πατριάρχης με δόξες και τιμές και τις μοναχές της Παναγίας Κλαιούσης να τον υπηρετούν παντοιοτρόπως, δεν ήταν εν τούτοις ευχαριστημένος. Ήταν ένας δυστυχής, γιατί την δυστυχία είχε μέσα του κι εκείνη πρόσφερε στους άλλους. Αλλά η δυστυχία επέστρεφε σ' αυτόν, γιατί ό,τι στέλνεις, εκείνο εισπράττεις. Αυτός ο αναθεματισμένος Ιωνάς τον καταδίωκε γιατί είχε υποτάξει την μάνα του, την είχε κατακτήσει και συνεπώς στερήσει από τον μικρό Κύριλλο. Έψαχνε μια γυναίκα, αληθινή μάννα, χωρίς Ιωνάδες και όργια, μια μάνα παντρεμένη με την αγνεία. Αλλά όταν εύρισκε τέτοια και πάλι συγχυζόταν, γιατί μπροστά του ξεπρόβαλε η γυναίκα πόρνη του Ιωνά. Τα χρόνια περνούσαν και οι τρεις μορφές, η μάνα αγνή, η μάνα πόρνη και ο Ιωνάς είχαν κουρελιάσει την ψυχή του. Έτσι κουρέλι έσπερνε την δυστυχία στους Έλληνες, του οποίους και εξόντωνε. Αλλά εκείνα τα εγκλήματα του τράναιψαν την δυστυχία, γιατί η αδικία σκοτώνει μεν το θύμα, αλλά πλήττει κάποτε και τον άδικο θύτη. Γι αυτό όσο γερνούσε, τόσο δυστροπούσε και είχε γίνει ανυπόφορος στο περιβάλλον του. Σχεδόν όλοι οι κοντινοί του έκαναν προσευχές στον Κύριο ν' απαλλαγούν το συντομότερο από δαύτον. Και το τέλος του φαινόταν να έρχεται. Επί δύο μήνες χαροπάλευε με φρικτούς πόνους στο κρεβάτι του θανάτου. Παρακαλούσε τον Θεό και τα Κάκαλά του να τον απαλλάξουν από το μαρτύριο, αλλά ούτε ο Θεός ούτε τα Κάκαλά του άκουγαν. Τελικά ξεψύχησε με το στόμα ανοιχτό, τα μάτια τρομαγμένα και τα χέρια τεντωμένα στον ουρανό από φρίκη, ένα σωστό φάντασμα. Όσοι δεν τον ήθελαν, έλεγαν πολλά εναντίον του. Όμως υπήρχαν και πιστοί οπαδοί του ως και η επίσημη εκκλησία, η οποία είχε κάθε λόγο να ευχαριστήσει το τέκνο της για την μεγάλη προσφορά του στην εδραίωση της εξουσίας της. Στην επόμενη Σύνοδο ανακηρύχθηκε «άγιος» και αμέσως κυκλοφόρησε το συναξάρια του, που έλεγε μεταξύ των άλλων: «Το λείψανο του ευ-ωδίαζε ολόκληρη την Αλεξάνδρεια και άγιο μύρο ανάβλυζε από τον τάφο του, το οποίο ήταν θαυματουργό. Το μύρον έτρεχε ως πηγή, μέχρι που την περιοχή κατέκτησαν αυτά τα «σκυλιά», οι μουσουλμάνοι. Τότε άγγελος Κυρίου έκλεισε τον κρουνό, και αφού έστειλε το ιερό λείψανο στους ουρανούς, παραμένει εκεί καθισμένος να
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 83
ανοίξει και πάλι τον κρουνό, όταν και πάλι θ' αστράψει ο σταυρός στην Αλεξάνδρεια. Τα θαύματα του λειψάνου ήταν άπειρα και πολλοί συνέρρεαν εκεί από όλη την Αφρική για να σωθούν»
Έτσι, Αλέκτορα μου, τελείωσε ο ελληνισμός της Αιγύπτου. Ο Θεός, μέσω των θαυματουργών Κακάλων του και δια της φροντίδας των αντιπροσώπων του, είχε επιβάλλει την βασιλεία του και το μαύρο ράσο απλώθηκε για να σκεπάσει κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Να φανταστείς ότι μετά την Υπατία και με την κυριλλική κυριαρχία, παύει οριστικώς η παραγωγή γνώσεως στην Αλεξάνδρεια. Καμιά σχολή, κανένας φιλόσοφος ή δάσκαλος δεν εμφανίστηκε, παρά μόνο καλόγεροι και ψαλτάδες, που νυχθημερόν έψελναν. Η λαίλαπα είχε καταπιεί την πόλη, στην οποία έκτοτε δεν άνθισε λουλούδι μέχρι σήμερα. Απέμειναν βέβαια προσκυνημένοι ρωμιοί και ένα πατριαρχείο, που τελευταία θέλει ν' αποκαλείται ελληνικό και δήθεν να φυλάει Θερμοπύλες του ελληνισμού στην Αίγυπτο. Αν δεν κάνω λάθος, αυτοί κοιτάζουν ανατολικά προς την Αγία Ιερουσαλήμ, ενώ οι Θερμοπύλες βρίσκονται σε άλλη κατεύθυνση, στην Ελλάδα, την οποία εξόντωσαν.
Αφού περατώθηκε το άγιο έργο του εξουδαϊσμού, τα Τίμια Κά-καλα δεν είχαν πλέον άλλο μεγάλο θαύμα να τελέσουν στην Αίγυπτο. Γι αυτό, συντάχθηκε μια συνοδεία 100 καλόγερων και με ευχές και τιμές τα μετέφεραν στην Νέα Ρώμη. Ο εκεί πατριάρχης είχε θυμώσει και τα ζητούσε επιμόνως. Αλλωστε εκεί είχαν πολλά θαύματα να κάνουν ακόμη και ειδικότερα με την ιερή χείρα του Γότθου Αλα-ρίχου, επί βασιλείας του Αρκαδίου, ο οποίος δεν ντράπηκε να τιμήσει το τέρας που λεηλάτησε τις ελληνικές επαρχίες, με τον στρατιωτικό τίτλο του Magister Militum per Illyricum. H συνοδεία έφτασε στην Πόλη στις 20 Οκτωβρίου του 417, όταν στον αυτοκρατορικό θρόνο καθόταν ο Θεοδόσιος Β'. Τα Κάκαλα τοποθετήθηκαν με τιμές στην Παναγία των Βλαχερνών, εψάλη η δέουσα δοξολογία παρουσία του αυτοκράτορα Θεοδοσίου και εκτέθηκαν σε λαϊκό προμήνυμα. Με συγκίνηση ο αυτοκράτορας τα χαρακτήρισε «ιερό κειμήλιο της ρωμαϊκού κράτους» και ταυτοχρόνως έδωκε εντολή να καταστραφούν όλα τα υπάρχοντα κειμήλια της προχριστιανικής Ρώ-
84 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
μης, αφού προέρχοντο από «αγρίους ειδωλολάτρες». Κατόπιν ανάγκαζε τους ελληνίζοντες απίστους να προσκυνούν τα μόρια του Κυρίου. Με σύμφωνη δε γνώμη του πατριάρχη, η 20η Οκτωβρίου ανακηρύχθηκε σε γιορτή των Τιμίων Κακάλων, γιορτή που κράτησε 200 χρόνια περίπου. Σύλληψη δε κατά τον καιρό εκείνο, θα έδινε σίγουρα θεοπαίδι» έναν έτοιμο καλόγηρο, ευλογημένο από τον Κύριο. Μάλιστα η αίρεση των Παυλικιανών (που εξοντώθηκε τον 7ο αιώνα δια της βίας), είχε την ημέρα των Κακάλων ή Κακάλια όπως λεγόταν, ανακηρύξει σε γιορτή της ιερής συνουσίας. Τότε οι ανήμπορες σε γέννα έταζαν τον εαυτό τους στα Κάκαλα, περνούσαν τις πρώτες δέκα μέρες μετά την περίοδο στο ναό της Παιδοτόκου Παναγίας, δίπλα από το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα. Εκεί λένε πως κατέβαινε ο Θεός την νύχτα και δια θαύματος γκάστρωνε τις γυναίκες.
Έτσι τα Τίμια Κάκαλα εδραιώθηκαν στην Νέα Ρώμη, για να παραμείνουν επί μερικούς αιώνες, διαδραματίζοντας κατά περιόδους σημαντικό ρόλο στα τεκταινόμενα της αυτοκρατορίας. Ο ιστορικός Φραντζής διηγείται μια ιστορία για τον ρόλο των Κακάλων στον μεγάλο λοιμό της πανώλους, που σάρωσε τον κόσμο κυριολεκτικά και αποδεκάτισε τον πληθυσμό των Ελλήνων. Λέγει λοιπόν ότι όταν ο λοιμός χτύπησε την Βασιλεύουσα, οι άνθρωποι πανικοβλήθηκαν, όπως ήταν φυσικό και μη μπορώντας να κάνουν κάτι, προσέφευγαν στα μοναστήρια και στις εκκλησίες για βοήθεια από τον Θεό. Τότε, ο διάκονος και μετέπειτα επίσκοπος Γαβριήλ, συμβούλεψε τον πατριάρχη ότι ήταν ο χρυσός καιρός για την εκκλησία και για τους ιδίους να θησαυρίσουν. Δεν εσκέπτοντο βέβαια τον κίνδυνο της πανώλους, που και οι ίδιοι διέτρεχαν. Έβγαλαν τότε τα Κάκαλα στο εκκλησάκι του αγίου Δανιήλ, που βρισκόταν στην έξοδο του τείχους προς ανατολάς και άφησαν να διαρρεύσει ότι εκεί βρισκόταν η σωτηρία από την πανώλη. Τότε πλήθος κόσμου συνωστιζόταν εκεί και προτεραιότητα για ευλογία είχαν εκείνοι που άφηναν την περιουσία τους δώρο στο Θεό. Πολλοί, μα πάρα πολλοί που είχαν κάποιο προσφιλή ασθενή στο σπίτι, έδιναν ό,τι είχαν και δεν είχαν στο Θεό, για να έχουν την ευλογία του. Και η ευλογία του Θεού δίνεται είτε σ' αυτήν είτε στην μεταθανάτια ζωή. Όσοι δε σώθηκαν από την πανώλη
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 85
και είχαν προηγουμένως αφήσει την περιουσία τους στην εκκλησία, έπαιρναν γραφτή βεβαίωση από τον Δανιήλ, μόλις πριν αποδημήσουν, για μια καλή θέση στον παράδεισο. Η πανώλη όμως εξόντωσε τον μισό πληθυσμό της αυτοκρατορίας και ειδικά τα αστικά κέντρα, στα οποία κατοικούσαν Έλληνες. Έτσι η οργή του Γιαχβέ τους χτυπούσε από δύο πλευρές, με την πανώλη και με τα όπλα των ευλογημένων.
Με την λήξη της πανώλους, έρχεται η περίφημη Στάση του Νίκα, το έτος 532. Δύο αντιμαχόμενες ομάδες, οι «κυανοί», που αντιπροσώπευαν τους χριστιανούς πιστούς στο Σύμβολο της Νίκαιας και οι οποίοι ήταν οι πλούσιοι αριστοκράτες, και οι «πράσινοι» που εξέφραζαν τα συμφέροντα των χριστιανών μονοφυσιτών, οι οποίοι ήταν οι φτωχοί χριστιανοί, πολλοί τον αριθμό, βρέθηκαν αντιμέτωπες και σε αιματηρή σύγκρουση. Κάποια στιγμή βρέθηκαν να τα βρίσκουν και όλοι μαζί τα έβαλαν κατά της κυβερνήσεως αρχικώς, αλλά κατά των «λευκών» και των «ερυθρών», δηλαδή των ομάδων που εξέφραζαν τον ελληνικό κόσμο, τους ειδωλολάτρες, όπως τους αποκαλούσαν.
Ο ιστορικός και χρονογράφος Προκόπιος, που έζησε τον 6ο αιώνα από κοντά την Στάση, μας δίνει μια σαφή και πλήρη εικόνα του ρόλου που έπαιξαν τα θαυματουργά Κάκαλα στην επανάσταση. Λέγει λοιπόν στα ανέκδοτα του ότι ο Γιουτπράβδα (=Ιουστινιανός), από μάννα δαρδάνα (νταντάνα) και πατέρα εκρωμαϊσθέντα δαρδα-νό (ή νταρντάνο), γεννημένος στην επαρχία της Ιλλυρίας, ήταν άβουλος και χαμηλής νοημοσύνης και ηθικής στάθμης άνθρωπος. Κυρίως όμως και λόγω της βλακείας του ήταν αφάνταστα προληπτικός και δεισιδαίμων, πράγμα που γνώριζε η ωραία κατά την εμφάνιση, αλλά πανούργα, πρώην πόρνη και νυν γυναίκα του, Θεοδώρα. Η πανέμορφη Θεοδώρα ήταν κόρη αρκτοτρόφου θεατρίνου και, νεαρά τότε, έλκυε τον αρσενικό κόσμο στο θέατρο, πουλώντας μάλιστα ελεύθερα τον θελκτικό έρωτά της. Η φύση την είχε προικίσει με ομορφιά, χάρη και ευφυΐα. Και τί δεν θα έδιναν οι άνδρες για να την απολαύσουν. Μετά από ένα διάστημα αποχής από τον αγοραίο έρωτα και ένα μακρό ταξίδι της στην Αφρική, επέστρεψε στην Βασιλεύ-
86 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ουσα μυημένη στον μονοφυσιτισμό. Τότε την συνάντησε ο Ιουστινιανός, την ερωτεύτηκε παράφορα, της έδωκε τον τίτλο της πατρικίας και την νυμφεύτηκε, καθιστώντας την έτσι την πρώτη κυρία της αυτοκρατορίας.
Αλέκτωρ: Ρε πώς οδηγεί η μοίρα τα πράγματα! Όταν ξέσπασε η Στάση, ο Γιουτπράβδα, δειλός και βλάκας, έβαλε
τα κλάματα και ήθελε να το σκάσει από την Nova Roma. Έπεσε με αναφιλητά στην αγκαλιά της Θεοδώρας, της οποίας ο ρόλος κατέστη μοιραίος για την κατάσταση. Σε καμιά περίπτωση δεν ήθελε να φύγει, διότι και τον θρόνο θα έχανε, αλλά ίσως και το κεφάλι της. Γι αυτό έπαιξε τα ζάρια της ζωής της. Μάζεψε τους στρατηγούς και δεσποτάδες, ως και τον πατριάρχη, οι οποίοι είχαν περάσει από πάνω της στην κοίτη της, όταν ήταν περιζήτητη πόρνη, και τους εξεβίαζε λέγοντας ότι θα τους εκθέσει αν δεν την ακολουθήσουν. Προκειμένου εκείνοι να γίνουν ο περίγελως, μαζί με τις θέσεις που τους έταζε αν νικούσαν, πίστεψαν στην πανουργία της, υπέκυψαν και μπήκαν στις προσταγές της. Έπρεπε βέβαια να πείσουν τον ηλίθιο Γιουτπράβδα, που εκείνη την στιγμή δεν συγκινιόταν πλέον από τα βυζιά της Θεοδώρας. Τότε της ήρθε η ιδέα. Οργάνωσε, μαζί με τον πατριάρχη Άνθιμο, λιτανεία και εν πομπή μετέφεραν το ιερό κουτί στο παλάτι. Όταν ο Γιουτπράβδα είδε την λιτανεία και πληροφορήθηκε ότι τ' αρχίδια του Κυρίου ήταν στον οίκο τους, αρχικώς τρόμαξε. Κατόπιν του λέει ένας δασκαλεμένος ισχνός, κιτρινιάρης καλόγερος: «Ο Κύριος σε επέλεξε να σώσεις την Πόλη. Σου στέλνει για βοήθεια τ' αρχίδια του.» Το μυαλό του Γιουτπράβδα καθάρισε, και ξεκαθάρισε ακόμη περισσότερο από τα λόγια της αποδεδειγμένως έξυπνης Θεοδώρας, η οποία και του είπε:«... για ένα Βασιλέα, ο θάνατος είναι προτιμότερος από την εξορία». Πάραυτα ζήτησε την αυτοκρατορική του στολή και συντάχθηκε με τους στρατηγούς και μάλιστα πίσω από τις πλάτες του σωματώδους Βελισσσαρίου. Βέβαια η Θεοδώρα, όπως είχε ομολογήσει στον στρατηγό Γαζή, δεν είχε παραισθήσεις και δεν είχε καμιά πίστη σε τέτοια θαύματα. Ο κώλος της είχε καταμετρήσει εκατοντάδες τέτοιων οργάνων, διαφόρων ειδών και μεγεθών. Ήξερε λοιπόν ότι η θέση των Κακάλων είναι εκεί που
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 87
ρέουν τα υγρά της ηδονής και τίποτα περισσότερο. Ήταν μάλιστα τόσο ειδικευμένη, ώστε κάθε άνδρα που έβλεπε μπορούσε να του εκτιμήσει το ειδικό βάρος των αρχιδιών του. Μια πόρνη δηλαδή, φίλε μου Αλέκτωρ, όχι κοινή, αλλά περιωπής και υψηλής νοημοσύνης και βάλε. Αυτή την πόρνη λοιπόν είχε επιλέξει ο Κύριος για να σώσει την κατάσταση και το κατάφερε. Είδες τι ωραία συνεργασία Κυρίου και τιμίων Κακάλων αφενός και μιας πανούργας πόρνης αφετέρου; Είναι ο καλύτερος συνδυασμός εξουσίας αγαπητέ μου.
Αλέκτωρ: Η πόρνη έσωσε τον Κύριο και ο Κύριος μέσω των Κακάλων του την πόρνη. Τι άλλο θα δω σ' αυτόν τον κόσμο!
Τα Κάκαλα έκαναν τα θαύματα τους. Ο Βελισσάριος σκότωσε 40.000, που, κατά «σύμπτωση», οι περισσότεροι εξ αυτών δεν ήταν ούτε «κυανοί», ούτε «πράσινοι», αλλά «λευκοί» και «ερυθροί», δηλαδή Έλληνες. Ο Γιουτπράβδα σώθηκε, η Θεοδώρα θριάμβευσε, οι στρατηγοί παρασημοφορήθηκαν και ο πατριάρχης έλαμπε. Ο αυτοκράτορας δε, με προτροπή της Θεοδώρας, τέλεσε και δοξολογία στον ναό των Αγίων Αποστόλων, έργο του μεγάλου και αγίου Κωνσταντίνου, στο όνομα των Κακάλων, αφού ο μικρός ναός της αγίας Σοφίας είχε καεί κατά την επανάσταση και υποσχήθηκε να χτίσει οίκο περίλαμπρο, όπως και το έκανε. Μάλιστα οι συνεργάτες εισέπραξαν και μια τελευταία αμοιβή από την Θεοδώρα. Μαζί με το παράσημο έπαιρναν και μια ειδική πρόσκληση για μια ειδική συνεύρεση με την Θεοδώρα, για να μην ξεχνάει την τέχνη της να πούμε. Ένα ειδικά διασκευασμένο παρεκκλήσι των Αγίων Αποστόλων -είχε πολλά τέτοια- το πλέον απόμερο, διακοσμημένο με ομοιώματα Κακάλων ποικίλων μεγεθών, δίπλα από τα γνήσια, και μέσω λιβάνων και καιομένου στύρακα, είχε τοποθετήσει την κλίνη της, της κλίνη της ηδονής της. Δικαιολογιόταν στον Γιουτπράβδα ότι καταφεύγει εκεί κάθε απόγευμα, προκειμένου να ευχαριστήσει την θεομήτορα για την σωτηρία τους. Ο άβουλος σύζυγος ευλογούσε τον Κύριο για την θεόσταλτη Θεοδώρα, το όνομά της το έλεγε άλλωστε, και της έδινε ένα χρυσό κωνσταντινάτο κάθε φορά ν' ανάβει ένα κερί γι αυτόν. Έτσι το παρεκκλήσι έτριζε κάθε απόγευμα από την ιερή συνουσία, που ονομάσθη από τους λογίους Συνουσία των Τιμίων Κακάλων,
88 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
διότι πριν από την πράξη προσεύχοντο στα Κάκαλα. Εκείνα έκαναν το θαύμα τους. Οι επιβήτορες, αν και οι περισσότεροι εξ αυτών ήταν πάνω από 50, μετατρέποντο σε μαινόμενους ταύρους και ως ταύροι ορμούσαν στα σκέλια της Θεοδώρας. Τέτοια ηδονή ούτε ο αρσενο-κοίτης πατριάρχης δεν είχε νιώσει, παρ' ότι οι συνουσίες του εγίνο-ντο εν μέσω εικόνων, κανδήλων, λιβανιών και προσευχών. Αναρωτήθηκε μάλιστα και ο ίδιος, «ρέ μπας και είναι αλήθεια ότι είναι θαυματουργά;» Το μυστικό όμως του θαύματος δεν παρέμεινε για πολύ μυστικό και όλοι οι γέροντες της άρχουσας τάξεως έτρεχαν να προσευχηθούν ή να αρπάξουν ένα λέπι από τα ιερά Τίμια Κάκαλα με κάθε τρόπο, προσφέροντας όσο κι όσο. Μα και οι γυναίκες αγρίεψαν και ζήλευαν την τύχη της Θεοδώρας και πάσχιζαν με πάθος να αποκτήσουν λέπια από τα Τίμια Κάκαλα. Μπροστά στην απειλή να εξανεμιστούν εντελώς τα Κάκαλα, η Θεοδώρα τα φυγάδευσε με την βοήθεια πέντε ευνούχων. Εκείνοι βέβαια δεν είχαν λόγο να προσκυνούν Κάκαλα. Τα μετέφεραν σε μοναστήρι γυναικών 100 χιλιόμετρα μακριά από την Πόλη. Εκεί ήταν ηγουμένη η Πολυξένη, μια παλιά φίλη και δασκάλα της Θεοδώρας, πόρνη κι εκείνη. Γερόντισσα πλέον είχε καταφύγει σε μοναστήρι για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες που είχε με τους άνδρες. Αλλά οι Γραφές δεν μιλούσαν για πορνεία μεταξύ των γυναικών. Έτσι η Πολυξένη, που λόγω της πείρας της και της εξυπνάδας είχε γίνει ηγουμένη, απαλλασσόταν βέβαια από τις προηγούμενες αμαρτίες της με τους άνδρες, πορνευόταν όμως νομίμως με νεαρές καλόγριες. Παλιά μου τέχνη κόσκινο!
Απαλλαγμένη από τα Τίμια Κάκαλα και αφού είχε ξεπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς τους στρατηγούς, η Θεοδώρα δεν άφησε στιγμή ήσυχο τον άβουλο σύζυγο. Όλες οι εκστρατείες κατά των βαρβάρων κατεστρώνοντο από την ίδια και η ίδια επέλεγε τους στρατηγούς. Ο Γιουτπράβδα μόνο υπέγραφε ή ακολουθούσε. Τέτοια πατρικία μακάρι να ήταν αυτοκράτορας! Σε κάποια στιγμή της μπήκε στην μύτη ο ορθόδοξος πατριάρχης πιστός στη Σύνοδο της Νίκαιας, αφού η ίδια ήταν μονοφυσίτισα. Γι αυτό έπεισε τον αυτοκράτορα να αυτοκηρυχθή και θρησκευτικός αρχηγός επίσης και να διακηρύξει το περίφημο «εις βασιλεύς, ένα κράτος, μια θρησκεία» και αρχη-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 89
γός όλων θα ήταν ο ίδιος, δηλαδή η Θεοδώρα. Πόσα θα είχε κάνει ακόμη αν δεν την εύρισκε ο καρκίνος σε ηλικία 40 ετών!
Η Πολυξένη μετά χαράς δέχτηκε το κουτί, αφού μάλιστα προερχόταν από την φίλη και αυτοκράτειρα πλέον Θεοδώρα, το έκρυψε ώστε καμιά άλλη να μην μπορεί να το δει και τα μάτια της άστραψαν από χαρά. Έκανε αμέσως συνειρμούς. «Λες ο πατριάρχης να είχε τούτα τα Κόκαλα στην διάθεση του και οργίαζε ως ταύρος προς κάθε κατεύθυνση»; Σταυροκοπήθηκε και μουρμούρισε, «μέγας είσαι Κύριε». Τα καταχώνιασε λοιπόν σε κρύπτη εντός του κτηρίου και όποτε εύρισκε ευκαιρία προσευχόταν: «Μέγας είσαι Κύριε και θαυμαστά τα μέλη σου. Μέγας είσαι Κύριε και προστάτεψον εκ των ανομιών μου.» Κατόπιν τα χαϊδευε ελαφρώς και άστραφτε ο νους της με ανεβασμένη την όρεξη του ερωτισμού. Ρε τι σου είναι αυτή η ψυχή των ανθρώπων! Όταν αγγίζουν ένα τοτέμ νιώθουν πως πιάνουν τον ήρωα τον ίδιο και τώρα πιάνοντας τα ιερά μόρια του Κυρίου γίνεται κάθε θαύμα πραγματικότητα. Και η Πολυξένη ένιωθε ορμή έντονη, έτοιμη να ξεσκίσει κάθε θηλυκό έστω και με την γλώσσα της. Ρε τι σου είναι η ψυχή όταν γίνεται ορμή! Στην αρχή και για μερικούς μήνες η Πολυξένη είχε βρει την απέραντη και αστείρευτη πηγή της ερωτικής ηδονής. Η όρεξή της ξεπέρασε κάθε όριο, πράγμα που προβλημάτιζε τις νεαρές καλόγριες, οι οποίες με δυσφορία δέχονταν τις καθημερινές παρενοχλήσεις της γριάς ηγουμένης. Προτιμούσαν να την βρίσκουν αναμεταξύ τους ή σε συντροφιά με την Παναγία, συνου-σιαζόμενες με τον Κύριο ή με τους αγγέλους του. Προϊόντος του χρόνου όμως, η διάθεση της Πολυξένης επέστρεψε στη φύση της. Κάθε προσπάθεια με τα ιερά Κάκαλα δεν απέδιδε. Απογοητευμένη τότε τα παράτησε στην κρύπτη. Ο θάνατός της αργότερα άφησε το ιερό κυτίο στην άγνωστη κρύπτη, χωρίς πια να γνωρίζει κανένας την τύχη των Κακάλων. Μέσα στον τοίχο του μοναστηριού κρυβόταν το ιερό κειμήλιο της Ορθοδοξίας και του χριστιανισμού γενικότερα, γνήσια όργανα από τον γεννήτορα της μεγάλης απάτης του ανθρώπου, τον χριστιανισμό.
Αλέκτωρ: Φαίνεται πως τελικά σώθηκε η ανθρωπότητα από τα ιερά Κάκαλα.
90 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Έλα όμως που δεν έγινε έτσι! Πέρασαν περισσότερο από 150 χρόνια από τον θάνατο της Πολυξένης και η φήμη των Κακάλων όχι μόνο παρέμενε ζώσα, αλλά είχε πάρει μυστηριώδεις και μυστηριακές διαστάσεις. Επειδή κανείς δεν γνώριζε που τώρα βρισκοντο, η φαντασία είχε πολλαπλασιάσει την μαγική δύναμη τους και την θαυματουργή ικανότητα τους. Όσο ο χρόνος περνούσε και οι άνθρωποι εγίνοντο περισσότερο αγράμματοι, εγκαταλείποντας τον ορθό λόγο και την παιδεία των Ελλήνων, εγίνοντο περισσότερο επιρρεπείς στην δεισιδαιμονία και στην μαγεία. Εικόνες και κειμήλια έπαιρναν θαυματουργή δύναμη και καθίσταντο τοτέμ ή ιερά είδωλα. Έτσι οι χριστιανοί έγιναν εκείνο που κατηγορούσαν, ειδωλολάτρες ολκής.
Εκείνη την εποχή στο Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος οργίαζε η αγιοποίηση. Είχε στηθεί μια μηχανή παραγωγής αγίων υπαρκτών ή μη προσώπων, με σκοπό να γεμίσει το εορτολόγιο, ώστε οι πιστοί να έχουν καθημερινώς έναν ή περισσότερους αγίους να απευθύνονται. Κατά τον 7ο και 8ο αιώνα κατασκευάστηκαν το 90% των αγίων και οσίων του χριστιανισμού. Παράλληλα, στυλίτες, σπηλίτες, ερημίτες είχαν πλημμυρίσει την αυτοκρατορία και πολλοί έπαιρναν τις οικογένειες τους και μετακόμιζαν στα μοναστήρια ως δήθεν μοναχοί, στο όνομα κάποιου αγίου. Συνέβαινε δε κάποιος που είχε κτήματα να κατασκευάσει έναν δικό του άγιο, ένα θανόν πρόσωπο της οικογένειας, να του χτίσει μοναστήρι και όλο το αγρόκτημα μετατρεπόταν σε μοναστηριακή κοινότητα. Αν δε είχαν αρκετά χρήματα και τόλμη μπορούσαν να ανακηρύξουν τον άγιο τους θαυματουργό και να γεμίζουν τα παγκάρια τους. Εκεί το κράτος δεν μπορούσε ούτε να εισπράξει φόρους, ούτε να στρατολογήσει στρατιώτες. Μαζί δε με την αγιοπαραγωγή αυξήθηκε υπέρμετρα η εικονοπαραγωγή, αλλά και η θαυματουργία των εικόνων. Μερικές προνομιούχες εικόνες κατέστησαν πιο θαυματουργές από τις άλλες, διότι τύχαινε κάποιος πανούργος να πείθει τον αφελή λαό προς τούτο. Και ο λαός είχε πλέον καταστεί ένα άβουλο ποίμνιο προς μάντρωση, που συρόταν και φερόταν από τις ορέξεις των βιαστών της ψυχής του, των επιτηδείων ρασοφόρων. Η λογική ερμηνεία τυχαίων γεγονότων αντικαταστάθηκε από τον παραλογισμό του θαύματος. Έτσι, λείψανα
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 91
αγίων, εικόνες θαυματουργές, τίμια ξύλα, τίμια δώρα, ιερά σάβανα, άγια καρφιά, τίμια πετσάκια περιτομής και πολλά ακόμη, έδιναν και έπαιρναν.
Μέσα σ' αυτόν τον τραγέλαφο του 8ου αιώνα, το μαύρο και η μαύρη αμάθεια είχαν κυριαρχήσει, ενώ ο ελληνικός χαρακτήρας της αναζητήσεως της γνώσεως είχε εκλείψει. Σ' αυτό το μαύρο χάος, ένα τυχαίο γεγονός τάραξε τα συναισθήματα του ποιμνίου. Το μοναστήρι της Πολυξένης που φιλοξενούσε τα Τίμια Κόκαλα χωρίς κανένας να το ξέρει, είχε ανεπανόρθωτα βλαφτεί από σεισμό κι έπρεπε να κατεδαφιστεί προς ανέγερση άλλου. Κατά την κατεδάφιση, η μοίρα άνοιξε την κρύπτη της Πολυξένης και φανερώθηκε το αργυρό κουτί, το οποίο έφτασε στην επισκοπή, στις 10 Ιουνίου 718. Στην αρχή δεν γνώριζαν περί τίνος επρόκειτο. Βρήκαν όμως το σημείωμα της Θεοδώρας προς την Πολυξένη, η οποία της εξηγούσε ότι τα ταριχευμένα όργανα δεν ήταν άλλα από τα Τίμια Κάκαλα του Κυρίου. Αυθορμήτως αναφώνησε ο επίσκοπος: «Χριστούλη μου τα Κάκαλά σου» και έτρεχε προς τους άλλους ρασοφόρους της επισκοπής. Όταν έμαθαν και οι άλλοι περί τίνος επρόκειτο, σωριάστηκαν όλοι καταγής σταυ-ροκοπούμενοι. Εκεί αυθόρμητα λειτούργησε το υποσυνείδητο που είχε περάσει από ποιμνιοποίηση και υποτέλεια στον Κύριο Αφέντη. Καθώς η μύτη τους άγγιζε το χώμα και οι μαύροι κώλοι ήταν στραμμένοι προς τον ουρανό, διαρκώς βογκούσαν και έλεγαν με αρχηγό τον επίσκοπο και οι άλλοι εν χορώ:
«Μέγας ει Κύριε και θαυμαστά τα μέλη του. Ευλογητός ει Κύριε, Κύριε των διδύμων Κακάλων σου. Σώσον ημάς Κύριε εκ των ανομιών μας και προστάτεψον ημάς εκ του πονηρού. Κύριε συ ει ο βασιλεύς πάντων ημών.»
Αφού προσεύχοντο και σιγά σιγά συνέρχοντο από τον κεραυνό που μόλις τους είχε χτυπήσει, θυμήθηκαν με ακρίβεια την ιστορία των Τιμιών Κακάλων. Ενώ εξακολουθούσαν να σταυροκοπιούνται γονατιστοί ακόμη μπροστά στο θαυματουργό κουτί, σπίθες άρχισαν να πετούν στα μάτια τους και ειδικότερα του επισκόπου Ιγνατίου.
92 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Παλιά καραβάνα αυτός, κατάλαβε την ανοησία, αλλά και την μεγάλη ευκαιρία δόξας και πλούτου μέσω των Κακάλων. Σήμανε η ώρα να γίνει διάσημος και δυνατός, να χτυπήσει ακόμη και τον πατριαρχικό θρόνο, όπως και το πέτυχε. Όλοι άρχισαν να σηκώνονται με άλλη όψη πλέον, αφού είχε κυριαρχήσει ο σατανάς μέσα τους, όπως διη-γόταν ο μοναχός Δανιήλ αργότερα στ' απομνημονεύματα του. Ο καημένος ο Δανιήλ, παιδί εύπορης ελληνικής οικογενείας από την Καππαδοκία, είχε κυριολεκτικά απαχθή από ρασοφόρους μοναχούς όταν ήταν ακόμη παιδίσκος 10 ετών, παρά την σθεναρή αντίρρηση των γονέων. Επειδή όμως όλοι γνώριζαν ότι επρόκειτο περί δεδηλωμένων Ελλήνων και το ελληνίζειν ετιμωρείτο με βασανιστήρια, εκτέλεση και δήμευση περιουσίας, δεν θέλησαν να τραβήξουν το σχοινί για να σωθούν οι υπόλοιποι της οικογένειας. Έτσι διέγραψαν τον μικρό Αριστόνικο, αφού οριστικά τον έχαναν και γινόταν ένα από τα πολλά θύματα του παιδομαζώματος από τους ρασοφόρους. Ο νεανίας ήταν ένας πανέμορφος κούρος, παρόμοιος σε κάλλη με τον Ηνίοχο των Δελφών, με εξαιρετικές σωματικές καλλονές και αγαθή ψυχή. Γι αυτό άξιζε πολλά και πουλήθηκε από τους μοναχούς απαγωγείς του στον ηγούμενο Ραφαήλ της Μονής Τιμίου Προδρόμου Κιλικίας, αντί του μεγάλου ποσού των 500 κωνσταντινά-των. Σαν να λέμε 5000 χρυσές λίρες σήμερα. Ντύθηκε καλογεράκι, πήρε το όνομα Δανιήλ και κοσμούσε τα δώματα του ηγουμένου Ραφαήλ, που ήταν ένας σωματώδης, κουρδουκικής καταγωγής ρασοφόρος. Εκεί ο Δανιήλ πέρασε από σκληρό προσηλυτισμό, δηλαδή πλύση εγκεφάλου και συναισθήματος, ώστε μέσα του να υπάρχουν ο φόβος Κυρίου και κολάσεως και αναντίρρητη πίστη στους αντιπροσώπους του Θεού. Μέσα από αυτή την κατήχηση επεβλήθη η σεξουαλική διαστροφή, αφού ο Κύριος μέσω των ιερών αντιπροσώπων το ζητούσε προς εξιλέωση εκ των αμαρτιών του. Έτσι ο ωραίος νεανίας συνευρισκόταν με τον ηγούμενο και πίστευε ότι τον πήδαγε ο ίδιος ο θεός σε μια ιερή συνεύρεση, εκδήλωση μιας ιδιόρρυθμης αγάπης προς τον Κύριο. Αυτά τον είχαν διδάξει. Όταν βρέθηκαν τα Τίμια Κάκαλα, ο Ραφαήλ είχε ήδη περάσει εις κόλπους Αβραάμ και ο Δανιήλ είχε φτάσει τα 35 του, αλλά η ψυχική και σεξουαλική δια-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 93
στροφή του παρέμενε μόνιμη και ζωντανή. Ψυχικά ήταν πλήρως και απολύτως υποταγμένος στην «ιερή παράδοση», η οποία έστρεφε συστηματικά την σκέψη των ανθρώπων στην πίστη και στα θαύματα. Τα Τίμια Κάκαλα ήταν για τον Δανιήλ ο Χριστός ο ίδιος, ένα μέρος του αγίου σώματος του και δεν χωρούσε αντίρρηση και αμφιβολία γι αυτό. Επειδή ο Χριστός ήταν Θεός και ο Θεός αποφάσιζε για τα πάντα και παρενέβαινε στα πάντα όπως αυτός βούλεται, κάθε πράξη θεϊκή που θέτει εκτός λειτουργίας την φύση και την φυσική νομοτέλεια, ήταν θαύμα. Ο Χριστός λοιπόν ήταν η αιώνια πηγή των θαυμάτων, δηλαδή η πηγή των αυθαιρεσιών προς την φύση και τα άγια Κάκαλά του ήταν μέρος αυτής της ιερής πηγής. Ο Δανιήλ συνέχιζε να προσκυνά ξαπλωμένος κατά γης, ενώ οι άλλοι ρασοφόροι είχαν σηκωθεί. Ο καημένος είχε χαζέψει και η αγαθή φύση του είχε μετατραπεί σε χαζομάρα. Γέρων αργότερα, είχε κάπως συνέλθει από την ζημιά και είχε κατορθώσει να συγγράψει απομνημονεύματα. Αναφέρει λοιπόν ότι στους λοιπούς ρασοφόρους είχε εισέλθει ο σατανάς και αντί να προσκυνούν και να σέβονται το τίμιο σώμα του Κυρίου, εσκέπτοντο πώς θα το χρησιμοποιούσαν για να ωφεληθούν.
Λοιπόν Αλέκτορά μου, ο επίσκοπος Ιγνάτιος οργάνωσε τεράστια πομπή στην Λαοδίκεια, την έδρα του, μεταφέροντας εν λιτανεία το θαυματουργό κουτί, το οποίο ήταν τοποθετημένο σε πορφυρό ύφασμα και το ύφασμα πάνω σε χρυσό αγγείο, το οποίο στηριζόταν σε σκαλισμένο ξύλινο κουβούκλιο, όπως ο επιτάφιος. Τέσσεροι ρασοφόροι μετέφεραν το κουβούκλιο, στολισμένο με εικόνες και άνθη. 1200 παπάδες και καλόγεροι παραταγμένοι εκατέρωθεν του κουβουκλίου με τον Ιγνάτιο μόνο στο μέσον και μπροστά να οδηγεί την πομπή. Λιβάνια και ψαλμοί έδιναν κι έπαιρναν και το ποίμνιο, που είχε πληροφορηθεί περί των Τιμίων Κακάλων, σταυροκοπιόταν και έκλαιγε και κραύγαζε με υστερία «Κύριε των δυνάμεων σώσον ημάς, Κύριε τα Κάκαλά σου προσκυνούμεν και ευλογούμεν». Η πομπή οδηγήθηκε στον μητροπολιτικό ναό, το ιερό κουτί τοποθετήθηκε σε βάση μπροστά από το Ιερό και τα Κάκαλα τέθηκαν σε λαϊκό προσκύνημα. Δεν παρέλειψαν όμως να τοποθετήσουν έξι παγκάρια, δύο στην είσοδο, δύο εκατέρωθεν του κουτιού και δύο στην έξοδο για να
94 ΤΡΥΦΟΝ ΟΛΥΜΠΓΟΣ
μην ξεφύγει κανείς. Ο λαός εισερχόταν, προσκυνούσε και ζητούσε με κλάματα κάποιο θαύμα η εκδούλευση από τον Κύριο, ενώ 12 ρασοφόροι διαρκώς έψαλλαν και λιβάνιζαν. Με την έξοδο τους, αφού είχαν συμβάλλει στα πλούτη του Ιγνατίου με τον όβολό τους και κάπως μαστουρωμένοι από τα θυμιάματα, εξέρχοντο γαλήνιοι και υπερκόσμιοι, ωσάν να είχαν συνουσιαστεί με τον Κύριο. Αν κάποιος εκείνη την στιγμή μοίραζε ράσα, οι μισοί και περισσότεροι εξ αυτών θα είχαν φορέσει το πέπλο του Ιουδαίου. Και συνέρρεαν στον ναό κάθε είδους άνθρωποι και όσο μαθευόταν, τόσο περισσότεροι συνέρρεαν, τόσο περισσότερο άναβαν θυμιάματα και οι δοξολογίες και η φήμη και η δόξα και ο πλούτος του Ιγνατίου ανερχόταν στους ουρανούς. Ήταν πλέον ο κάτοχος των Τιμίων Κακάλων, γι αυτό επωνομάσθη Ιγνάτιος ο Κακαλοκράτης ή Αρχιδοκράτης.
Αλέκτωρ: Σκέψου πόσο σημαντικό είναι να κρατά κάνει τ' αρχίδια ενός νεκρού! Ωσάν να κρατά την υδρόγειο ολόκληρη υπό τον έλεγχό του.
Το μυαλό του Ιγνατίου φούντωσε και όταν ήρθε η αυτοκράτειρα Θεανώ, σύζυγος του συριακής καταγωγής Λέοντος Γ' Ισαύρου, για να ζητήσει την δική της χάρη από τον Κύριο, βρήκε την ευκαιρία πού περίμενε. Οργάνωσε ειδική λιτανεία, προσευχή και ψαλμούς μόνο γι αυτήν και της παρέδωσε ένα λέπι από τα ιερά Κάκαλα ως φυλακτό. «Δε χάθηκε δα και ο κόσμος αν κόβουμε λίγο από τα Κάκαλα και ειδικότερα όταν αυτό to κομμάτι προορίζεται για μια αυτοκράτειρα. Και αν κάποτε τελείωνε κάποιο από τα Κάκαλα, δεν ήταν δα και δύσκολο ν' αντικατασταθεί με το αρχίδι ενός δούλου. Έτσι κι αλλιώς την ίδια εμφάνιση έχουν», σκεφτόταν ο Ιγνάτιος. Όσο τα πρόσεχε, αν και συρρικνωμένα, δεν είχαν διαφορά τ' αρχίδια του θεανθρώπου ούτε από τα δικά του, ούτε από των επιβητόρων του. Η αυτοκράτειρα θαύμασε το είδος των Κακάλων και πείστηκε ότι θα λάβει το θαύμα που ζήτησε, ενώ ο Ιγνάτιος διαρκώς και αδιαλείπτως έψελνε. Πείστηκε μάλιστα τόσο πολύ, που έδωκε ανοιχτή υπόσχεση στον Ιγνάτιο να του δώσει όποια εγκόσμια χάρη ήθελε. Και ο Ιγνάτιος δεν δείλιασε να ζητήσει τον πατριαρχικό θρόνο. Με τέτοια Κάκαλα στο χέρι και να είναι ένας απλός επίσκοπος στην Καππαδοκία;
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 95
Η αυτοκράτειρα κόμπιασε για λίγο, αλλά, αφού το καλοσκέφτηκε, συμφώνησε. Έτσι κι αλλιώς δεν χώνευε τον νυν πατριάρχη Αναστάσιο, γιατί ζήλευε τις γυναίκες και επιπλέον δεν την είχε εξυπηρετήσει σε κάποια εκδούλευση που του είχε ζητήσει παλιότερα. Καιρός ήταν ν' απαλλαγεί από δαύτον. Σοφίστηκε το τέχνασμα. Άφησε τον άνδρα της μακριά από την κοίτη της για 15 μέρες προσποιούμενη την άρρωστη. Την 16η όρμησε εκείνος μαινόμενος. Εκεί στην καίρια στιγμή του το ξεφούρνισε. Αυτός, ζαλισμένος ων, υποσχέθηκε και σε λίγες μέρες στεφόταν πατριάρχης ο Ιγνάτιος στις 28 Φεβρουαρίου του 719. Μαζί με τα υπάρχοντα του και τον νεανία επιβήτορά του, μετέφερε στην Παναγία Βλαχερνών τα ιερά Κάκαλα, τα οποία τέθηκαν σε λαϊκό προσκύνημα. Έπεσε δε τόση προπαγάνδα, ώστε ο απλός κοσμάκης, με τα δικά του βάσανα ο καθένας, έτρεχαν στα Κάκαλα για σωτηρία. Τα παγκάρια γέμιζαν και γέμιζαν και ο Ιγνάτιος πλούταινε. Για την εξυπηρέτηση, η αυτοκράτειρα μάλιστα έπαιρνε ποσοστά και βρέθηκε εκείνη και η οικογένεια της ν' αγοράζουν απέραντα κτήματα στην εύφορη πεδιάδα της Σμύρνης. Τα Τίμια Κάκαλα είχαν πλέον καταστεί ένα τρομερό τοτέμ και τα ομοιώματα έδιναν κι έπαιρναν. Εκεί ξεκίνησε το μεγάλο εμπόριο. Ο Ιγνάτιος, άνθρωπος απέραντα φιλάργυρος και πονηρός, σε συνεργασία με τον ηγούμενο Ευσέβιο της Παναγίας Δεισπέρου και του Ιεζεκιήλ της μονής Πενταλόφου του Άθω, έστησαν την βιομηχανία παραγωγής Τιμίων Κακάλων. Έφτιαναν φυλαχτά που περιείχαν λέπια από τα Τίμια Κάκαλα του Χριστού, δήθεν. Παρήγαγαν δε τόσα πολλά, ώστε εκείνα τα Κάκαλα θα πρέπει να είχαν ξεπεράσει τους δύο τόνους. Παρόμοια ιστορία είχε ξεκινήσει από την δήθεν αναστήλωση του Τιμίου Σταυρού. Από τότε μέχρι σήμερα πουλιέται τίμιο ξύλο από τους καλόγερους. Αν συναθροίσουμε πόσο τέτοιο ξύλο έχει πουληθεί επί 1650 χρόνια, δεν θα έφταναν τα δάση του Λιβάνου και της Μ. Ασίας. Τόσο τεράστιος ήταν ο Τίμιος Σταυρός! Έτσι και τα Τίμια Κάκαλα.
Αυτό τον εξευτελισμό εκμεταλλεύτηκε ο εκπεσών πατριάρχης Αναστάσιος, ο οποίος έφερε βαρέως την άκαιρη και ταπεινωτική αποβολή του από τον άγιο θρόνο. Τώρα, ως πρώτο παγώνι της Ορ-
96 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
θοδοξίας φούντωνε και έλαμπε ο Ιγνάτιος, ο οποίος μάλιστα περιέ-πιπτε συνεχώς σε βαθιά χλιδή. Είχε παραγγείλει 300 στολές αμφίων με φανταχτερά χρώματα από πορφύρα και διαμάντια. Πέντε επίσκοποι της υποτέλειάς του έπρεπε κάθε φορά να του φορούν τα άμφια και τέσσεροι παπάδες να κουβαλούν την ουρά του, που έφτανε τα 12 μέτρα. Τέτοιο παγώνι δεν είχε ματαδεί ο πατριαρχικός θρόνος. Φάνταζε και καμάρωνε, αλλά προκάλεσε την μήνιν ακόμη και του αυτοκράτορα Λέοντα Γ', ο οποίος άδραξε την ευκαιρία να καταργήσει τις εικόνες και την προσωποποιήσει του Θεού, για να ενωθεί ο χριστιανισμός με την μητέρα του θρησκεία, τον ιουδαϊσμό, αλλά και με την αδελφή θρησκεία, τον ισλαμισμό. Ο Αναστάσιος συνάθροισε μυστικά τους οπαδούς του, που βρίσκοντο σε όλες τις επισκοπές σχεδόν και οργάνωσαν έναν αγώνα. Για να μην φανεί ως προσωπική επίθεση κατά του Ιγνατίου από λόγους ποταπούς, έφεραν το θέμα ως πρόβλημα ειδωλολατρίας στον χριστιανισμό. Από εκείνη την στιγμή, το έτος 726, ξεκίνησε μια διαμάχη που κράτησε σχεδόν 150 χρόνια και στην επίσημη ιστορία ονομάστηκε Εικονομαχίες. Στην πραγματικότητα έπρεπε να ονομαστούν Κακαλομαχίες, αφού η αφορμή δόθηκε από τα Τίμια Κάκαλα. Ο Αναστάσιος και το επιτελείο του είχαν καταλάβει ότι δεν μπορούσαν να θίξουν κατά μέτωπο τα Τίμια Κάκαλα, αφού ήταν κοινή πίστη πλέον ότι ήταν κομμάτι του Θεανθρώπου. Προέτειναν την λατρεία των εικόνων που είχαν καταστεί τα ιερά τοτέμ του χριστιανισμού. Ο Ιγνάτιος και οι δικοί του θεωρούσαν την κακαλολατρεία ως την μεγίστη των εφευρέσεων του χριστιανισμού για δύο λόγους. Πρώτο, προσέδιδε τόσα έσοδα που καμιά άλλη παραγωγή ή εμπόριο στον κόσμο δεν μπορούσε να επιφέρει. Δεύτερο και ακόμη σημαντικότερο, μέσω της τυφλής λατρείας, πίστεως και υστερίας, το ποίμνιο αποβλακωνόταν ακόμη περισσότερο, πράγμα που το καθιστούσε μια αιώνια πηγή εκμεταλλεύσεως. Γιατί όσο προσκυνούσε και υποτασσόταν, τόσο έδινε τον όβο-λό του και την υποταγή του στην ιερή ποιμαντορία.
Αλέκτωρ: Για σκέψου φίλε, πόσο θαυμάσια παίζουν με την ψυχή των υποταγμένων! Αυτό θα πάθαινα κι εγώ αν ήμουνα ένα ανθρώπινο πρόβατο της εκκλησίας του Χριστού.
ΤΑ ΤΊΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 97
Το μωρό ποίμνιο λοιπόν γέμιζε τα παγκάρια του Ιγνατίου. Τα ανθρώπινα βάσανα του βίου έπεφταν μέσα στην παράνοια, στο θαύμα των Κακάλων. Όσο ο άνθρωπος εισερχόταν στην παράνοια, τόσο θαυματουργά τα Κάκαλα γινόταν και αυτό συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας.
Εκατονπενήντα χρόνια κακαλομαχίας είχαν τεράστιες διακυμάνσεις στην θέση και σημασία των Κακάλων. Τόσο η εξουσία, όσο και ο λαός είχαν χωριστεί σε δύο, σε κακαλολάτρες και σε κακαλο-μάχους. Οι κακαλολάτρες είχαν σημαία ένα ζεύγος αμελέτητα κριού και οι αντίπαλοι ένα φύλο συκιάς. Γι αυτό ονομάζοντο κριαράδες οι μεν, συκιάδες ή συκίτες οι δε. Όταν οι κριαράδες κακαλολάτρεις κυριαρχούσαν, τότε οι εκκλησίες γέμιζαν ομοιώματα κακάλων, άγια άμφια, εικόνες και πόζες ιεραρχών. Τότε τα Τίμια Κάκαλα είχαν την θέση τους στον καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας. Όταν έπαιρναν την αρχή οι συκιάδες κακαλοκτόνοι, τότε τα Τίμια Κάκαλα φυγα-δεύοντο στον Αθω και οι εκκλησίες γέμιζαν με φύλλα συκιάς.
Ο ιστορικός Φραντζής διηγείται μια ιστορία πως κατά την κα-καλομαχία έτυχε να συναντηθούν τα δύο τιμιώτατα κειμήλια της Ορθοδοξίας, τα Τίμια Κάκαλα του Κυρίου και η Αγία Ζώνη της Παναγίας. Η τελευταία στερούμενη Κακάλων, δεν άφησε τίποτα εξέχον από το σώμα της. Άλλωστε δεν ήταν και σεμνό ούτε αποδεκτό σε μια πατριαρχική κοινωνία να λατρεύεται το αιδοίο κάποιας αγίας. Αυτό δε ήταν αδιανόητο στην κοινωνία του ιουδαϊκού Γιαχβέ, που θεωρείται ο μόνος κυρίαρχος του κόσμου. Γι αυτό η θεομήτωρ άφησε μόνο την Ζώνη της ως ιερή παρακαταθήκη και «αυτή η Ζώνη έχει κάνει αμέτρητα θαύματα, ελαφρώς λιγότερα από τα Τίμια Κάκαλα», έλεγε ένας ηγούμενος του Αγίου Όρους σε μια ξενάγηση προσφάτως. Αμφότερα τα κειμήλια αυτά φυλάσσονται εκεί ως τις μέρες μας και εξέρχονται σε ειδικές περιπτώσεις κατόπιν συμβουλής του Αγίου Πνεύματος και ανάλογα με την ανάγκη των παγκαριών.
Η Αγία Ζώνη είχε πάρει τον δικό της δρόμο μετά τον θάνατο της ιδιοκτήτριας Θεοτόκου. Η καημένη η Μύριαμ φορούσε μια απλή ζώνη υφαντή από μαλλί καμήλας, η οποία ούτε μύριζε καλά ούτε εμφανίσιμη ήταν. Αυτή την ζώνη την κράτησε η Ρουθ, μια από τις τρεις
98 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
γυναίκες του αδελφόθεου, και αργότερα την διέθεσαν στην οργάνωση ως τοτεμικό αντικείμενο προς λατρεία. Κυρίως την ήθελαν ως ψυχολογικό υποκατάστατο για τους πιστούς. Άλλο είναι βέβαια να διατηρείς μια ζώνη κάποιας πατρομήτορος και άλλο μια ζώνη τοτέμ με μαγικές, υπερφυσικές ή θεϊκές ιδιότητες. Σε μια περίοδο η τύχη των Κακάλων και της Ζώνης ήταν κοινή. Τον 1ο αιώνα όμως, τα μεν Κάκαλα εκλάπησαν από τον μετέπειτα άγιο Αντώνιο, η δε Ζώνη πέρασε στα αρχεία των κατακομβιστών. Η τύχη εκείνης της αρχικής Ζώνης αγνοείται έκτοτε, αλλά έμεινε η ανάμνηση των τεραστίων θαυματουργικών ιδιοτήτων της προς κάθε πονεμένο. Εκείνη η Ζώνη λοιπόν χάθηκε κάπου στην Ρώμη. Μερικοί κακόγλωσσοι αναφέρουν ότι βρίσκεται στα χέρια του πάπα, εκ της οποίας αντλεί δύναμη για να γίνει οικουμενικός αρχηγός. Όταν η μητέρα του εγκληματία αυτοκράτορα και μετέπειτα αγίου Κωνσταντίνου, επεχείρησε την αναστήλωση του Τιμίου Σταυρού, συνέλαβε και την ιδέα της πλήρους αποκαταστάσεως των αγίων προσώπων. Η ιδέα ήλθε εξ αποκαλύψε-ως με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος. Αφού η αρχική Ζώνη είχε χαθεί, έφτιασε μια ζώνη παρόμοια των αυτοκρατορικών, αφού η Παναγία ως θεομήτωρ ήταν επίσης και βασιλομήτωρ. Ανακοίνωσε όμως ότι βρέθηκε η Ζώνη. Έτσι έπαιξε με το συναίσθημα των πιστών με αυτό το «μικρό» ψέμα. Όταν μάλιστα παρουσίασε την Ζώνη σε συνάθροιση του ποιμνίου, όλοι έπεσαν κατά γης σαν να τους είχε κτυπήσει κεραυνός, χωρίς καλά καλά να τολμήσουν να την αντικρίσουν. Η αρχική πίστη στο θρύλο είχε κάνει την θαυματουργή δουλειά της.
Όταν στον βασιλικό θρόνο ανήλθε ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ε' Κοπρώνυμος (έτος 741), που ήταν φοβερός κακαλομάχος, τα Τίμια Κάκαλα και η Αγία Ζώνη μεταφέρθηκαν κρυφίως στο Όρος και παραδόθηκαν στον ηγούμενο Ζαχαρία, ένα φανατικό κακαλόφι-λο και θαυματοπαρακευαστή. Ο Κοπρώνυμος ήταν ο μισητότερος των κακαλομάχων, αφού είχε αρχίσει ανελέητο διωγμό κατά των μοναστηριών και των μοναχών, και οι τελευταίοι τον αποκαλούσαν «πολυκέφαλο δράκο», «αντίχριστο», « κακαλοκτόνο», «μοναχομά-χο» και μοναχοφάγο. Ο Κοπρώνυμος θεωρούσε τους μοναχούς ει-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 99
δωλολάτρες και οπαδούς του σκότους, τους αφαίρεσε τα ράσα, τους ξύρισε και τους ανάγκασε να παντρευτούν. Μάλιστα κάποια φορά τους υποχρέωσε να παρελάσουν σε γραμμή στον ιππόδρομο, κρατώντας μια γυναίκα στο ένα χέρι και αμελέτητα κριού στο άλλο, ενώ ο όχλος τους χλεύαζε. Ο Ζαχαρίας ήταν υπέργηρος, μακρυπώγωνας, με κάτασπρα μαλλιά και συρρικνωμένο πρόσωπο, αφού είχε φτάσει στο έσχατο γήρας των 90 ετών. Είχε ταχτεί από τους γονείς του να γίνει καλογεροπαίδι στην μονή Αγίας Ελεούσας, στο κάτω άκρο της Κιλικίας. Εκεί είχε διδαχτεί εικονογραφία και έδειξε ένα μοναδικό ταλέντο, πράγμα που αξιοποίησε αργότερα. Πολλά μοναστήρια και εκκλησίες φέρνουν το «δια χειρός Ζαχαρίου». Ήταν αυστηρή μορφή ο Ζαχαρίας και από μικρός είχε υπερβολική πίστη στα θαύματα και στην θαυματουργή δύναμη των ιερών αντικειμένων. Αλλωστε όλη του την ζωή την είχε περάσει δημιουργώντας εικόνες και ιερά αντικείμενα, αφού ήταν ένας καλλιτέχνης. Τα Τίμια Κάκαλα και η Αγία Ζώνη ήταν γι αυτόν η παρουσία της Μύριαμ και του Χριστού. Δεν χωρούσε αντίρρηση σ' αυτό. Κατακεραύνωνε όποιον έστω και με το βλέμμα του ήθελε ν' αντιμιλήσει. Τα Κάκαλα του Κυρίου ήταν γι αυτόν ιερά, θαυματουργά και υπερκόσμια. Αυτό ήταν όλο. Την πίστη του αυτή την είχε μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές του Ιακώβ και Φίλωνα, οι οποίοι, ενήλικες πλέον, είχαν αναλάβει την φροντίδα των κειμηλίων. Σ' αυτούς ήλθαν Ζώνη και Κάκαλα, μετά από τον διωγμό του αυτοκράτορα Κοπρωνύμου.
Επί αυτοκρατορίας της Ειρήνης Αθηναίας, το έτος 800, φανατικής πακαλοφίλου, εκλήθησαν τα δύο τίμια κειμήλια της Ορθοδοξίας από τον Αθω στην Πόλη και ετέθησαν σε λαϊκό προσκύνημα. Σ' αυτό συνέβαλε πολύ ο νέος, καπαλόφιλος πατριάρχης Ταράσιος, τον οποίο διόρισε η Ειρήνη. Για πρώτη φορά τα μέλη του Κυρίου εκτίθε-ντο μαζί με την υποτιθέμενη Ζώνη της μητρός. Εκτέθηκαν λοιπόν δί-πλα-δίπλα στον ναό της Παναγίας Βλαχερνών. Οι κακαλολάτρες έγιναν ταυτοχρόνως και «ζωνόφιλοι ή ζωνολάτρες» και υστερία κυριάρχησε το άλογο ποίμνιο. Κόσμος πολύς έτρεχε με τάματα ομοιώματα ζώνες και κάκαλα, κατά προτίμηση από χρυσό, δωροδοκώντας τον Χριστό και την μητέρα του για κάποια εκδούλευση, για ένα θαύ-
100 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
μα. Το ιερατείο είχε φροντίσει καταλλήλως να έρχονται τα δώρα σε ευγενή μέταλλα, αφού τα άγια κειμήλια προέρχονταν από ευγενή πρόσωπα επίσης. Μέρα νύχτα επισκεπτόταν ο λαός τα είδωλα του, προσευχόταν με κατάνυξη, ενώ οι ψαλμωδίες μοναχών και παπάδων δεν έπαυαν και τα λιβάνια μαστούρωναν το σώμα και την ψυχή των πιστών.
Όταν η διαμάχη λύθηκε το έτος 843, έγινε η αποκατάσταση των εικόνων, αλλά κυρίως και προπάντων των Κακάλων, των οποίων το κύρος αυξήθηκε ακόμη περισσότερο. Μάλιστα την τελική νίκη των Τιμίων Κακάλων και αγίων εικόνων έφερε μια άλλη γυναίκα και μια άλλη Θεοδώρα, η Θεοδώρα χήρα του αυτοκράτορα Θεοφίλου, το έτος 842. Αυτή η Θεοδώρα έτρεφε αφάνταστη πίστη στα Τίμια Κάκαλα, αποκατέστησε την λατρεία τους, ανέβασε τον Μεθόδιο στον πατριαρχικό θρόνο και, στις 11 Μαρτίου 843 έγινε η επίσημη αποκατάσταση των θαυματουργών τοτέμ, την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Ο Μεθόδιος αποφάσισε ν' ανήκουν τα Τίμια Κάκαλα οριστικά στο πατριαρχείο Νέας Ρώμης, ενώ η Αγία Ζώνη μεταφέρθηκε στον Αθω, για να παραμείνει εκεί για τους επόμενους αιώνες. Πως θα μπορούσε άλλωστε ένας πατριάρχης ν' αφήσει τα μόρια του Κυρίου σε υποδεεστέρους, σε μοναχούς; Η κατοχή τους έδινε ισχύ, φήμη και χρήμα, που είναι ο ιδεωδέστερος συνδυασμός εξουσίας. Μάλιστα καμιά εγκόσμια εξουσία δεν μπορούσε να έχει τέτοια υπερβατικά και αιώνια μέσα αναφοράς και δυνάμεως.
Ο πατριάρχης είχε την δύναμη του Θεού μέσω των Κακάλων του και μια τέτοια εξουσία αχρήστευε ακόμη και την ισχύ του αυτοκράτορα. Για αυτό ο μετά τον Μεθόδιο πατριάρχης Ευσέβιος έστειλε, την 14η Σεπτεμβρίου, ημέρα του Τιμίου Σταυρού του 869, μήνυμα στον αυτοκράτορα και του ζητούσε δύο πράγματα: κάθε σημαντική πράξη του κράτους να εγκρίνεται από αυτόν και δεύτερο να καθιερωθεί κρατική εορτή των Τιμίων Θαυματουργών Κακάλων η 7η Μαΐου, υποθετική ημέρα αποκοπής των από το άγιο σώμα του Κυρίου. Βέβαια εκείνη η ημερομηνία δεν είχε επιλεγεί τυχαία. Ήταν η γενέθλια γιορτή του Απόλλωνα για τους Έλληνες, που πολλοί εξ αυτών κρυφά ακόμη την γιόρταζαν, ενώ αυτοί οι ατίθασοι της Πελο-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 1 0 1
ποννήσσυ ακόμη διατηρούσαν την πατρώα θρησκεία ζώσα. Η γιορτή του Απόλλωνα ζούσε ακόμη στις μνήμες και στο υποσυνείδητο των Ελλήνων, οι οποίοι, υπόδουλοι πλέον στον ιουδαϊσμό, προσπαθούσαν να επιβιώσουν. Η ζωή τους βέβαια είχε αφάνταστα δυσκολέψει και τον 9ο αιώνα οι περισσότεροι είχαν υποκύψει στην χριστιανική λαίλαπα, αφού κινδύνευε η ακεραιότητά τους μαζί με την περιουσία τους. Η ρομφαία Κυρίου δεν αστειευόταν και κανείς δεν μπορούσε να κρυφτεί.
Ως προς την εορτή των Κακάλων, ο αυτοκράτορας δεν είχε καμιά αντίρρηση και η 7η Μαΐου κατέστη κρατική πολιτειακή γιορτή με κάθε επισημότητα και μεγαλοπρέπεια. Όσον αφορούσε την ανάμειξη του πατριάρχη στο κράτος, επήλθε συμφωνία μεταξύ των για συγκυβέρνηση. Η παρουσία της εκκλησίας να είναι μεν καθοριστική, αλλά άτυπη. Μάλιστα ο αυτοκράτορας είπε στον πατριάρχη, ο οποίος και πείστηκε για του λόγου το αληθές: «Μακαριώτατε άρχοντα απεσταλμένε του Θεού, η εγκόσμια πολιτική είναι σαν το κάρβουνο, από το οποίο, όταν καίει καίγεσαι και όταν δεν καίει μουντζουρώνεσαι». Ο πατριάρχης γέλασε από την ωραία παρουσίαση και παρομοίωση και συμφώνησε να είναι μεν απόλυτα θεοκρατικό το κράτος, αλλά να φαίνεται μπροστά ο αυτοκράτορας, ο οποίος και θα εισέπραττε όλα τα δυσάρεστα. Τι ωραία περίπτωση! Όλα τα καλά να τα εισπράττει η εκκλησία και εξ αυτής ο Θεός και όλα τα κακά ο αυτοκράτορας. Έτσι στο τέλος του 9ου αιώνα μετετράπη η αυτοκρατορία σε απόλυτα θεοκρατικό κράτος, το οποίο διαρκώς έχανε την ζωτικότητα του κάτω από την αγία κυριαρχία των Τιμίων Κακάλων. Έκτοτε δεν συνήλθε πλέον και μερικές αναλαμπές του 10ου αιώνα ήταν οι τελευταίοι σπασμοί της ενέργειας του. Μαζί με την απώλεια του δυναμισμού του, έχανε διαρκώς το εμπόριο υπέρ των Βενετσιάνων αφενός, οι οποίοι συν τω χρόνω άλωσαν το κράτος μαζί με άλλους εταίρους κατά τις Σταυροφορίες και αφετέρου πολύτιμα εδάφη, τόσο στην Αίγυπτο υπέρ των Αράβων, όσο και στην Ασία υπέρ των Τούρκων. Κατά τον 10ο και 11ο αιώνα, το Ανατολικό Ρωμαϊκό κράτος ή αλλιώς η Ρωμανία, έμοιαζε με φτιασιδωμένη γριά πόρνη που ζούσε από την ιστορία της. Ταυτοχρόνως αυξανόταν η δύναμη
102 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
και η απολυταρχία της ποιμαντορίας και δεισιδαιμονία, θαυμα-τουργία, θεοκρατία, παπαδοκρατία, καλογεροκρατία κυρίεψαν απολύτως την κοινωνία. Εκείνο τον καιρό το Βυζάντιο δεν ήταν παρά ένα απέραντο μοναστήρι και η ζωή των ανθρώπων ακολουθούσε τους μοναστικούς κανόνες. Το μόνο που δεν σταμάτησαν ήταν να γαμεύονται, να πορνεύονται και να εκφυλίζονται, κάτω από τα άγια τροπάρια, λιβανιστήρια και συναξάρια. Έτσι, ένας γίγας περιέπεσε στην παρέκβασή του και στον εκφυλισμό του, έτοιμος να υποδεχτεί την αδυσώπητη μοίρα του πεθαμένου, την σήψη και τον αφανισμό.
Μέσα σ' αυτή την περίοδο τα Τίμια Κάκαλα και η γιορτή τους έφτασαν στο απόγειο της δόξας τους. Μήνες πριν προετοίμαζε ο πατριάρχης Ευσέβιος την πρώτη εορτή των Τιμίων Κακάλων την 7η Μαΐου του 870. Είχε αναθέσει σε πέντε δεσποτάδες και πέντε λαϊκούς να συγγράψουν το τελετουργικό της ημέρας, σε μια άλλη επιτροπή να ασχολείται με τα πρακτικά, ενώ ο ίδιος είχε την γενική επιστασία. Ήδη από τον Φεβρουάριο του 870 είχε αποστείλει αγγελιοφόρους του ρασοφόρους σε όλους τους επισκόπους και ηγουμένους μονών την ανακοίνωση με διαταγή να μεριμνήσουν, ώστε και χρήματα να σταλούν για την διοργάνωση και αργία να καταστεί η ημέρα, με δοξολογίες ταυτοχρόνως σε όλες τις εκκλησίες και μονές. Τα Κάκαλα του Θεού έπρεπε ασφαλώς να δοξάζονται από όλους ανεξαιρέτως τους πιστούς. Μόνο τα άπιστα σκυλιά δεν θα συμμετείχαν σε μια τέτοια προσευχή υπέρ του Κυρίου. Ο χριστιανός όμως το είχε καθήκον προς τον Θεό του, την εκκλησία του, τους αγίους και καλλινίκους μάρτυρες, αλλά και προς τους προγόνους του Ισαάκ, Ιακώβ, Αβραάμ, Μωυσή, Δαβίδ, Ρουθ Σάρα και Ρεβέκκα. Οι πρόγονοι των σημερινών ρωμιών ακόμη και από ελληνική ρίζα, είχαν πλέον γίνει στην συνείδηση ιουδαίοι.
Αλέκτωρ: Μα πώς γίνεται αυτό; Όλα μπορούν να συμβούν όταν ο νους συγχύζεται. Έχεις δει σχι
ζοφρενή; Συνδέει και συνδυάζει τα πιο απίθανα και οι ρωμιοί γονατίζουν μπροστά στους προγόνους των Ιουδαίων περισσότερο από αυτούς τους γνήσιους ιουδαίους. Είναι οι ιουδύλοι που προσπαθούν να αποδείξουν, με φανατισμό μάλιστα, εκείνο που στην ουσία
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 103
δεν είναι. Και αυτή η σύγχυση συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Καλός βέβαια ο Όμηρος, ο Πυθαγόρας και ο Αριστοτέλης, αλλά καλύτεροι ο Αβραάμ, Ησαΐας και Ηλίας, λένε οι σημερινοί ρωμιοί. Οι τελευταίοι είναι θεόπνευστοι κι εκφράζουν την σοφία του Θεού, ενώ οι πρώτοι, οι Έλληνες δηλαδή, έ δεν έχουν και πολλά και όσα έχουν είναι ανθρώπινα. Αυτή είναι, Αλέκτορα μου, η κοινή συνείδηση σήμερα, η οποία είναι ασφαλώς αποτέλεσμα των αιώνων που πέρασαν. Η γιορτή των Κακάλων είχε συμβάλλει πολύ στην διαμόρφωση αυτής της συνειδήσεως. Μάλιστα τότε ήταν εντελώς ακραία η κατάσταση. Οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς είχαν εντελώς αποκλειστεί από την κοινωνία. Θεωρούντο ως οι μιαροί ειδωλολάτρες, που είχαν φύγει μακριά από τον λόγο του Θεού. «Μόνο οι ιουδαίοι κράτησαν την αληθή πίστη, γι αυτό είναι ο περιούσιος λαός, στον οποίο όλοι οφείλουμε την σωτηρία. Γι αυτό πρέπει να τους προσκυνάμε», έλεγε συχνά ο Ευσέβιος. Εκείνο τον καιρό η ελληνική θύραθεν παιδεία είχε πλήρως εκλείψει. Ποιος τολμούσε να μιλήσει για φιλοσόφους, αν και ο λαός δεν γνώριζε καν την ύπαρξή τους. Τα Τίμια Κάκαλα έκαναν καλά το έργο της αφελληνίσεως των Ελλήνων. Ο υπερήφανος αυτός λαός είχε πλέον εκφυλιστεί και είχε γονατίσει μπροστά στα Κάκαλα ενός Ιουδαίου.
Αλέκτωρ: Πόσο μπορεί να εκπέσει ένας λαός! ώστε να τιμά το τα γεννητικά εργαλεία κάποιου ως ιερά!
Ο Ευσέβιος είχε όψη ιουδαϊκή και ήθελε πολύ να μοιάζει στην εμφάνιση του Μωυσή. Βέβαι'α δεν τον βοηθούσε το όνομα, Ευσέβιος. Ας όψεται εκείνος ο δάσκαλος κι επιβήτοράς του στην μονή Ιβήρων, ο αρσενοκοίτης Ιερεμίας, που του έδωκε αυτό το όνομα κατά την χειροτονία. Τώρα δεν μπορούσε να το αλλάξει, διότι όνομα που καταγράφεται στο βιβλίο του Θεού στον ουρανό, δεν σβήνεται από τους ανθρώπους. Θα προτιμούσε να λέγεται Μωυσής ή Ααρών. Συχνά έβαζε τον εαυτό του να συνομιλεί με τον Θεό στην καιόμενη βάτο, παίρνοντας την θέση του Μωυσή και άλλοτε πόζαρε ως Μωυσής να παίρνει αντίδωρο από το χέρι του Κυρίου. Μάλιστα, οι παπάδες του πατριαρχείου είχαν καταλάβει την λόξα του και κρυφίως τον αποκαλούσαν Μωυσίδη. Όταν συνερχόταν, καταλάβαινε ότι δεν
104 ΤΡΥΦΟΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ήταν παρά ο ουχί λιγότερο σημαντικός Ευσέβιος, ο οποίος είχε στα χέρια του τα μόρια του Θεού. Στενοχωριόταν βέβαια που έλειπε ένα κομμάτι εκ των μορίων του Κυρίου, εκτός από το πετσάκι της περι-τομής. «Αυτή η απαίσια Μαγδαληνή είχε κάνει ζημιά σε όλες τις επόμενες γενιές των χριστιανών», σκεπτόταν. Η ιδιοτέλειά της και ίσως η άγνοιά της είχε σημαντικά βλάψει την υπόθεση. «Σκέψου να είχα στα χέρια μου και το ιερό πέος τον Κυρίου, τι πράγματα θα επιτύγχανα», συλλογιζόταν. Εδώ δύο Κάκαλα αναστάτωσαν μια ολόκληρη αυτοκρατορία. Πόσο μάλλον να συνοδεύοντο και από το πέος! Θα γύριζε όλη την γη ανάποδα και ο λόγος Κυρίου θα είχε απλωθεί σε όλον τον κόσμο. Τότε θα ήταν ο ίδιος πατριάρχης ενός παγγήινου βασιλείου. Τώρα του είχαν απομείνει τα Κάκαλα που τον περιόριζαν σε ένα μετρημένο, αλλά όχι ευκαταφρόνητο αριθμό ανθρώπων.
Ο καιρός πλησίαζε και οι ετοιμασίες εντείνοντο. Η γιορτή θα ήταν τριήμερη, μια πριν και μια μετά την 7η Μαΐου, τα προεόρτια και μεθεόρτια, όπως λέγονται. Την παραμονή τελέστηκε μεγάλος εσπερινός των Κακάλων, χοροστατούντος του πατριάρχη. Τα Κάκαλα μεταφέρθηκαν από τον νάρθηκα στο κέντρο του ναού της Παναγίας Βλαχερνών μετά μεγάλης προσοχής και προσευχής. Η εκκλησία έλαμπε από τα κεριά και τα άμφια των ιερωμένων, ενώ μια διαρκής ψαλμωδία υμνούσε τον Κτίστη του κόσμου, του οποίου την τιμή είχαν να διατηρούν τα Κάκαλα. Ήταν όντως επιβλητική η υμνολογία και, όπως μαρτυρούν οι χρονογράφοι της εποχής, η τελετουργία είχε ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Με το πέρας της υμνολογίας ετέθησαν τα Κάκαλα σε προσκύνημα υπό την μελωδία των υμνωδών και καλλιφώνων, που τότε διέθετε η Πόλη του Θεού. Ρασοφόροι και μη έψαλλαν όλη την νύχτα και η εκκλησία ήταν κατάμεστη από πιστούς που απέστελλαν ύμνους, προσευχές, δεήσεις και παρακλήσεις.
Η 7η Μαΐου του 870 ήταν μια λαμπερή ημέρα. Ο ήλιος της ανοίξεως χτυπούσε φρέσκος και η φύση άνοιγε τα φυλλοκάρδια της να δεχτεί τις ακτίνες του. Ήταν ένας ωραίος ανοιξιάτικος καιρός και ο Ευσέβιος ήταν καταχαρούμενος. Ο Θεός είχε φροντίσει και αυτή την λεπτομέρεια και είχε διώξει κάθε απειλή βροχής. Ο όρθρος όλων
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 1 0 5
των μοναστηριών και εκκλησιών άρχιζε με ύμνο στα ιερά Κόκαλα, έτσι ήταν η εντολή για κείνη την ημέρα.
Ευλογητός ο Θεός ημών, Κύριε των δυνάμεων, ο μέγας βασιλεύς, των αχράντων Κακάλων σου την παρουσία υμνούμεν, τα Κάκαλά σου Κύριε ζωοδότα της τρισηλίου θεότητος, ευλογούμεν, προσκυ-νούμεν, δοξολογούμεν των θαυμάτων τους την δύναμιν. Αλληλούια, αλληλούια, αλληλούια, δόξα σοι ο Θεός ημών δόξα σοι.
Με λαμπρότητα έφτασε η πομπή της αυτοκρατορικής άμαξας στην Παναγία των Βλαχερνών. Προπορεύονταν σάλπιγγες και τα-βούλια, ως και άσκαυλοι. Διακόσιοι άνδρες της φρουράς συνόδευαν εκατέρωθεν την άμαξα, μπροστά πλάγια και, προς τα πίσω 12 άμαξες της φρουράς χωρισμένες σε δύο γραμμές κύλαγαν απαστράπτουσες και στην μέση η χρυσή άμαξα του σωματώδους Βασιλείου Α' Μακεδόνος και της Ευδοκίας, πίσω ακολουθούσαν οι άμαξες των ευγενών, ουχί κατώτερες της αυτοκρατορικής. (Ο Βασίλειος, όπως και η από αυτόν δημιουργηθείσα δυναστεία, ονομάστηκαν Μακεδόνες, αλλά ήταν αρμενικής καταγωγής, εγκατεστημένοι στην Μακεδονία). Μέσα κάθοντο, σαν πλουμιστά παγώνια οι άρχοντες, οι αρχόντισσες και τα αρχοντόπουλα με κεντημένο τον σταυρό στον χιτώνα τους. Στην συνέχεια έκλειναν την φρουρά δορυφόροι ιππείς και ακολουθούσε ο λαός που πάσχιζε μετά βδελυγμίας να δει για λίγο τους απόμακρους άρχοντες με τα ωραία ρούχα. Ήταν οι άρχοντες της χριστιανοσύνης πλέον και οι σταυροί ήταν κεντημένοι παντού. Βέβαια σε τίποτα δεν διέφεραν από τους ρωμαίους πατρικίους και αυτοκράτορες. Μόνο αυτός ο σταυρός έκανε την ειδοποιό διαφορά.
Αλέκτωρ: Όλοι αυτοί πορεύοντο να προσκυνήσουν ένα ζευγάρι Κάκαλα! Για φαντάσου φίλε μου καλέ, πόσο άξιζαν τα Κάκαλα ενός Ιουδαίου! Γι αυτό άλλωστε είναι ο περιούσιος λαός, είναι λαός μ' αρχίδια, σαν να λέμε.
Ακριβώς Αλέκτορα, είναι λαός με αρχίδια και δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι σκύβουν και τα προσκυνούν σήμερα. Δύο δισεκατομ-
106 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
μύρια χριστιανοί και μουσουλμάνοι έχουν δοσμένη την ψυχή τους στον Αβραάμ και προσκυνούν τους προγόνους των εβραίων σαν δικούς τους. Γι αυτό είναι ο περιούσιος λαός, που τελικώς θα κυριαρχήσει και θα κυβερνήσει την γη, ενώ τα λοιπά έθνη θα είναι οι υπηρέτες τους. Τα Τίμια Κάκαλα προετοιμάζουν τον δρόμο.
Στην πλατεία Θεοδοσίου, η δεύτερη τεράστια πλατεία της Νέας Ρώμης σε μέγεθος, είχαν συναθροιστεί τα Ράκη, όπως τους αποκαλούσαν. Ήταν άνδρες ρακένδυτοι της άπειρης φτωχολογιάς. Σε κάθε γιορτή, αυτοί είχαν την θέση τους μόνο σ' αυτήν την πλατεία. Δεν τους επέτρεπαν αλλού για να μην βλέπουν οι αρχόντισσες την «αηδία». Στην σημερινή γιορτή όμως δεν είχαν επιλέξει οι ίδιο να είναι εκεί. Είχαν υποχρεωθεί από τους φρουρούς να συμμετέχουν στην μεγάλη γιορτή των Κακάλων. Στρατιώτες του αυτοκράτορα είχαν επισκεφθεί την Ρακόπολη, μια τεράστια περιοχή έξω από τα τείχη με παραπήγματα και καλύβες της βρωμιάς και της δυσωδίας, και ανάγκασαν όλους τους άνδρες να συναθροιστούν στο χώρο που τους επιτρεπόταν, στην πλατεία Θεοδοσίου, η οποία κοροϊδευτικά λεγόταν Πλατεία των Ρακών. Μαζί τους ήταν και ο Αριστόδημος, ένας ψηλόσωμος, ρωμαλέος άνδρας, γύρω στα 35 με γκρίζα μαλλιά, που φερόταν σαν αρχηγός. Είχε γεννηθεί στην Ρακόπολη όπως και ο πατέρας του κι εκεί γεννήθηκαν και τα παιδιά του και θα γεννιόνταν και τα εγγόνια του, αφού τα Ράκη ήταν καταδικασμένοι να ζουν έτσι, πληρώνοντας μια παλιά αμαρτία. Συγκεκριμένα στην εποχή του Ιουστινιανού επαναστάτησαν με αρχηγό τον Αρίσταρχο, έναν στωικό με πολλή φήμη, με σκοπό να διατηρήσουν την πατρώα των Ελλήνων θρησκεία και την θύραθεν παιδεία. Πολλοί απ' αυτούς ήταν ευγενείς και νοικοκυραίοι και προπάντων εγγράμματοι. Νικήθηκαν όμως και πολλοί σκοτώθηκαν κατά την εξέγερση. Μα πιο πολλοί θανατώθηκαν με την κατηγορία του ελληνίζειν, δηλαδή επειδή εσκέπτοντο ελληνικά. Έτσι ήταν τότε, Αλέκτορα μου. Αν έλεγες ότι ήσουν Έλλην, δικαζόσουν μόνο γι αυτή την ιδιότητα. Έπρεπε να δηλώνεις ιουδαίος και θα ήσουν προνομιούχος. Όσοι επέζησαν έχασαν ό,τι είχαν και ακόμη τα δικαιώματα που οι χριστιανοί της αυτοκρατορίας είχαν. Έχασαν την τιμή τους, την περιουσία τους και τον
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 107
εαυτό τους. Τους επετράπη να ζουν έξω από τα τείχη και κάθε μέρα να πορεύονται 10 χιλιόμετρα για να εργάζονται, οι μεν γυναίκες ως υπηρέτριες στα σπίτια των χριστιανών νέων ευγενών πλέον και οι άνδρες στα σιδηρορυχεία και στα σιδεράδικα. Ήταν σιδεράδες ή οι γύφτοι της εποχής. Οι γύφτοι λοιπόν ήταν Έλληνες στην καταγωγή και συνείδηση, οι οποίοι δεν υπέκυπταν στην χριστιανοσύνη του Ιουδαίου. Αυτοί ήταν τα Ράκη και είχαν δικαίωμα να συνέρχονται μόνο στην υποβαθμισμένη Πλατεία των Ρακών.
Ο Αριστόδημος φαινόταν να είναι αγαπητός από όλους, μα και αποδεκτός ως αρχηγός τους. Τόλεγε η ψυχή του. Όλοι περίμεναν το πρόσταγμα του και θα έπεφταν και στην φωτιά ακόμη. Η αναγκαστική προσαγωγή στην πλατεία όμως δεν ήταν καλό σημάδι. Στρατιώτες πολλοί ήταν γύρω τους. Δεν ήξεραν ακριβώς τι θα έκαναν εκεί, αλλά γνώριζαν ότι από την άκρη της πλατείας θα περνούσε η πομπή της λιτανείας των Τιμίων Κακάλων. Τους προκαλούσαν απέχθεια και αηδία αυτά τα Κάκαλα. «Για σκέψου», έλεγαν, «που κατάντησαν να θεωρούν τα κάκαλα ενός άπλυτου ιουδαίου τίμια και θαυματουργά»! Ευρίσκοντο όλοι σε αναμονή και ανησυχία. Κανείς δεν μπορούσε να γνωρίζει τι θα έπρατταν αυτοί, οι τα φαιά φέροντες ιουδαϊζοντες ρασοφόροι. Ήταν ανυπολόγιστοι. Δεν θα δίσταζαν να προστάξουν τον αυτοκρατορικό στρατό και τους αιμοχαρείς δικούς τους να ορμήσουν κατά πάνω τους -και να μην μείνει κανένας, για τον απλό λόγο ότι ήταν αλλόδοξοι, ήταν Έλληνες. Αλλωστε αυτό γινόταν και στους περασμένους αιώνες, γι αυτό και εξαφανίστηκε το είδος των Ελλήνων και είχαν απομείνει όσοι είχαν τελικά συνταχθεί με του «Χριστού την πίστη την αγία». Μάλιστα οι προσφάτως αλλα-ξοπιστήσαντες Έλληνες ήταν νεοφώτιστοι και περισσότερο φανατικοί από τους παλαιοτέρους. Είχαν περάσει 50 χρόνια που είχαν ενταχθεί οριστικώς στον χριστιανισμό και πάσχιζαν με κάθε τρόπο να δείχνουν τον φανατισμό τους εμπράκτως, για να αποδεικνύουν στους παλαιοτέρους χριστο-ιουδαίους ότι ήταν δικοί τους. Και τον φανατισμό τους τον έδειχναν σε εγκλήματα κατά των Ρακών και υπολειμμάτων των Ελλήνων, αν και οι ίδιοι κατάγοντο από Έλληνες. Αυτό ονομάστηκε «ομολογία πίστεως» από την χριστιανική εκ-
108 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
κλησία και ο όρος δηλώνει ακριβώς την αφοσίωση στο Χριστό και τον φανατισμό κατά των Ελλήνων.
Αλέκτωρ: Νεοφώτιστοι χριστιανοί ελληνικής καταγωγής θανάτωναν Έλληνες πιστούς στα πάτρια, για να ομολογούν την πίστη τους και αφοσίωση τους στον Ιουδαίο; Έτσι συγχυσμένο κατάντησε το γένος των Ελλήνων!
Φορούσαν και ειδικό κόκκινο ημιχιτώνιο, που φανέρωνε την ταυτότητά τους και ονομάζοντο «Ερυθροχίτωνες». Μάλιστα είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόμος των Ρακών γύφτων. Το ερυθρό συμβόλιζε αρχικώς το αίμα Κυρίου επί του σταυρού, αλλά κατόπιν είχε μεταφερθεί να σημαίνει εκδίκηση για την σταύρωση του. Στα χρόνια εκείνα του Ευσεβίου είχε προστεθεί και άλλη σημασία, ο εξαγνισμός δι' αίματος. Είχαν πιστέψει ότι η Ορθοδοξία ήταν ταυτόσημη με την μόνη αλήθεια και έργο κάθε χριστιανού ήταν να λυτρώσει τους απίστους από την πλάνη. Η λύτρωση μάλιστα γινόταν δια της σφαγής ορισμένων εξ αυτών για να «σωθούν» οι υπόλοιποι. Αυτό ονομαζόταν «εξαγνισμός» και οι νεοφώτιστοι ερυθροχίτωνες είχαν ειδικευτεί καλά στον «εξαγνισμό» των Ελλήνων και ελληνιζόντων. Αφού θανάτωναν μερικούς και προπάντων τους ιθύνοντες, με χριστιανικά βασανιστήρια, οι υπόλοιποι πιέζοντο να γονατίσουν, να προσκυνήσουν την γη και να φιλούν τα χέρια όλων των βρωμερών καλόγερων, που παρευρίσκοντο εκεί επί τούτου. Δεν επεδίωκαν βέβαια την πλήρη εξόντωση των Ελλήνων, διότι θα είχαν πληθυσμιακό πρόβλημα, αλλά επεδίωκαν την «λύτρωση τους από την πλάνη του ελληνί-ζειν» και την ένταξή τους στις στρατιές της εκκλησίες και στους κόλπους του Αβραάμ. Όταν κάποιοι από τα Ράκη αναγκάζοντο να γονατίσουν και τελικά προσκυνούσαν, οι ερυθροχίτωνες δεν επείθο-ντο. Γι αυτό τους είχαν υπό διαρκή παρακολούθηση. Μάλιστα τους έπαιρναν τα παιδιά από 8 μέχρι 18 ετών, τα οποία μεγάλωναν στα εκπαιδευτήρια του Χριστού. Και γινόταν πολύ καλή δουλειά προσηλυτισμού και πολλά παιδιά κατέληγαν στους ερυθροχίτωνες. Η απαγωγή παιδιών δεν ήταν καινούργια, αλλά μια παμπάλαια ιδέα, που είχε εξαχθεί ως αποκύημα από το κρανίο του φανατικότερου του χριστιανισμού, του Ιωάννη Χρυσοστόμου.
ΓΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 109
Το αυτοκρατορικό ζεύγος υποδέχτηκε στα σκαλιά της Παναγίας των Βλαχερνών ο πρωτοσύγκελος του πατριάρχη, επίσκοπος Νικόδημος. Ο Ευσέβιος θεωρούσε τον εαυτό του υπέρτερο του αυτοκράτορα, γι αυτό και δεν κουνήθηκε από τον δεσποτικό του θρόνο, πράγμα που ερέθισε τον πρώτο. Αλλά έτσι όντως ήταν, διότι ο πατριάρχης είχε δύο εξουσίες στα χέρια του, την επουράνια μέσω συμβολαίων και την επίγεια μέσω του ποιμνίου. Τόσο πιστό και πολυπληθές ποίμνιο δεν είχε ο αυτοκράτορας. Γιατί λοιπόν να τον θεωρήσει ισότιμο; Μάλιστα τώρα που είχε στα χέρια του τα Τίμια Κόκαλα, τα Κάκαλα του Θεού, θα υπολόγιζε έναν θνητό και πρόσκαιρο αυτοκράτορα; Στεκόταν λοιπόν φουντωτός σαν παγώνι στο δεσποτικό. Η πορφύρα του αυτοκράτορα δεν είχε τόση αξία όση είχε του πατριάρχη, του οποίου ήταν κεντημένη με χρυσή κλωστή και διακοσμημένη με πετράδια και διαμάντια τεραστίας αξίας. Όντως ήταν επιβλητικός και πάνω του έλαμπε ο Θεός και ο επίγειος πλούτος.
Με την είσοδο του αυτοκράτορα και των εγκοσμίων αρχόντων, έκλεισε ο κύκλος και ο Ευσέβιος ύψωσε με βαριά αρμένικη προφορά την φωνή του ψάλλοντας:
Των Τιμίων Κακάλων σου Κύριε την αγίαν των πάντων δόξαν, γονυπετείς προσευχόμεθα και λέγομεν, Συ Κύριε ει ο Βασιλεύς ημών.
Όλοι σηκώθηκαν, έσκυψαν το κεφάλι και σταυροκοπιούντο με κατάνυξη. Οι περισσότεροι πίστευαν πλέον στην θαυματουργή δύναμη των Κακάλων και ενώ σταυροκοπιούντο, ζητούσαν κάποιο θαύμα ή κάποια εκδούλευση από τον Κύριο. Και συχνά άκουγες μουρμουρητά και κάπου κάπου «Δόξα στα Κάκαλά σου Κύριε». Όσοι δεν πίστευαν σ' αυτό, ευρίσκοντο εκεί είτε διότι ήταν καιροσκόποι, είτε διότι είχαν κοινωνική σχέση, είτε διότι ήταν αναγκασμένοι. Πάντως ήταν μια λαμπρή δοξολογία και όσο ο Ευσέβιος ευλογούσε τα Κάκαλα, χτυπούσαν τα σήμαντρα και οι καμπάνες, στέλνοντας την επί των Κακάλων δέηση ψηλά στους ουρανούς. Με το πέρας της δοξολογίας, ξεκίνησε η μεγάλη λιτανεία από την Παναγία
110 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Βλαχερνών προς την Αγία Σοφία, αφού θα περνούσε την πόλη ολόκληρη σε σχεδόν όλους τους μεγάλους δρόμους. Πέρασε την μεγάλη Αψίδα που είχε κατασκευάσει ο Κωνσταντίνος ο Μέγας, μνημείο για την νίκη του εναντίον του Μαξεντίου. Το σχέδιό της μάλιστα το είχε δει σε όραμα, λένε.
Αλέκτωρ: Εκείνος ο αυτοκράτορας διαρκώς οράματα σοφιζόταν, όπως εκείνο το «εν τούτω νίκα» με τον σταυρό στην μέση.
Το ιουδαϊκό ποίμνιο, Αλέκτορά μου, δεν γνώριζε άλλο από δεισιδαιμονία, προφητείες και ιερά οράματα. Μόνο αυτά τον συγκινούσαν, αφού ορθός λόγος δεν υπήρχε σε δαύτους. Γι αυτό άλλωστε δεν γέννησαν επιστήμες. Αφού, λοιπόν, άφησαν πίσω την πλατεία των Οβελίσκων (που είχαν αρπαχτεί από την Αίγυπτο επί Γιουτπρά-βδα), πέρασαν δύο στενά και βρέθηκαν στην άκρη της πλατείας των Ρακών με προορισμό δήθεν την οδό των Ρόδων που οδηγούσε στην μεγάλη λεωφόρο των Ιππέων. Τα Ράκη, συνωστισμένα στην πλατεία, έβλεπαν με ανησυχία την πομπή να πλησιάζει. Υποψιάζοντο ότι κάτι κακό θα τους συνέβαινε. Δεν εξηγείτο άλλωστε ο εξαναγκασμός της παρουσίας τους κι εκείνη την στιγμή, αφού ως Ράκη δεν μπορούσαν να διανθίζουν την λιτανεία. Επιπλέον γνώριζαν ότι ο Ευσέβιος ούτε συμπάθεια έτρεφε προς τους Έλληνες αφού ήταν αρμένης και χριστιανός, ούτε ήθελε να υπάρχουν αυτά τα Ράκη, με κίνδυνο να ζωντανέψουν, να ισχυροποιηθούν και να επαναστατήσουν εναντίον της αγίας εκκλησίας του Χριστού, όπως το είχαν κάνει παλαιότερα. Απεναντίας ο αυτοκράτορας και οι περί αυτόν οικονομικοί άρχοντες, κάτοχοι ορυχείων σιδήρου και χαλκού, ήθελαν την διατήρηση τους όπως ήταν, χωρίς ασφαλώς καμιά αναβάθμιση σε δικαιώματα. Γι αυτούς ήταν θησαυρός, αφού επληρώνοντο μόνο για το φαγητό τους και λίγο για το φαγητό της οικογένειας. Ο Ευσέβιος όμως δεν είχε άμεσο όφελος, αν και η εκκλησία κατείχε ιερά ορυχεία στην Καππαδοκία. Γι αυτόν, τα Ράκη δεν ήταν άλλοι παρά οι αλλόπιστοι, οι ειδωλολάτρες, που εγκυμονούσαν πάντοτε κίνδυνο. Γι αυτό ήθελε τον αφανισμό τους. Είχε κρυφά συνεννοηθεί με την αυτοκρατορική φρουρά, την οποία είχε δωροδοκήσει -χρήματα είχε άπειρα- όταν δοθεί το σύνθημα να ορμήσουν στην πλατεία. Ταυτοχρόνως είχε
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 111
οπλίσει εκατοντάδες δικούς του, τους οποίους είχε ντύσει με ράσα. Όταν έφτασαν στην πλατεία οι πρώτοι της λιτανείας, πετάχτηκαν από μέσα μερικές δεκάδες ρακένδυτοι να βρίζουν τους ρασοφόρους. Αυτοί βέβαια ήταν άνθρωποι του Ευσεβίου, που σκοπίμως είχαν εισχωρήσει στο πλήθος των Ρακών. Ο Αριστόδημος που βρισκόταν στο μέσον, κατάλαβε την παγίδα και όρμησε με μια ομάδα δικών του να τσακίσουν τους παρεισφρήσαντες, αλλά η ζημιά είχε γίνει. Είχαν δώσει την αφορμή που ταυτοχρόνως ήταν και το σύνθημα. Τα Ράκη, είχαν εγκλωβισθεί πανταχόθεν από ιππείς, δορυφόρους και σπαθο-φόρους πεζούς. Ταυτοχρόνως άφησαν τα ράσα οι ψευτοκαλόγεροι του Ευσεβίου και φάνηκε η κρυμμένη σπάθη τους. Τα Ράκη, άοπλα, είχαν μόνο την σωματική τους ρώμη ως όπλο. Ο Αριστόδημος μάζεψε πάραυτα τους ρωμαλέους και όρμησαν στους σπαθοφόρους καλόγερους με σκοπό να τους αρπάξουν σπάθες, όπως κι έγινε. Οι ρωμαλέοι αυτοί άνθρωποι είχαν σκληραγωγηθεί στα ορυχεία και στα σιδεράδικα και η δύναμη του ενός αντιστοιχούσε με δέκα άλλων. Οι δορυφόροι χτυπούσαν στα πλάγια, αλλά και αυτοί έχαναν δόρατα και σπάθες υπέρ των Ρακών. Για μια στιγμή φαινόταν να είναι ο Αριστόδημος ο κυρίαρχος της μάχης με λιγότερες απώλειες από τους άλλους. Αρχισε τότε ν' απωθεί από την πλατεία τους ψευτοκα-λογέρους, οι οποίοι ετρέποντο σε φυγή και τους δορυφόρους προς την άλλη κατεύθυνση, ενώ προσπαθούσε ν' ανοίξει δρόμο προς την οδό των Ρόδων, που στα ανατολικά της οδηγούσε έξω από τα τείχη. Και ενώ φαινόταν πως το επιτύγχανε, ξεπρόβαλλαν από τις γύρωθε στέγες τοξότες που γάζωναν την πλατεία από ψηλά. Ταυτοχρόνως φάνηκε το ιππικό και απέκοπτε την διαφυγή, αφήνοντας τους τοξότες να κάνουν καλά την δουλειά τους. Μετά όρμησαν κι εκείνοι και ακολούθησαν κι άλλοι. Στο τέλος η πλατεία είχε γεμίσει πτώματα και τραυματίες. Σε διάρκεια μισής ώρας 10.000 οι νεκροί των Ρακών και ουδείς επέζησε πλην του Αριστοδήμου, ο οποίος ως άλλος Αριστομένης, είχε σωθεί κρυμμένος κάτω από πτώματα. Ταυτοχρόνως πλησίαζε η πομπή της λιτανείας με λιβάνια, ύμνους και ψαλμούς στον Κύριο και στα Τίμια Κάκαλα.
Στη Ρακόπολη φυσούσε εκείνη την ημέρα ένας παράξενος άνε-
112 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
μος. Οι γυναίκες, τα παιδιά και οι γέροντες περίμεναν με αγωνία τα νέα από την πόλη. Τι άραγε απέγιναν οι δικοί τους, αφού είχαν μεταφερθεί με την βία; Η είδηση ήρθε από τον ίδιο τον Αριστόδημο, που έφτασε ντυμένος σε καλόγερο. Έτρεχε όσο πιο γρήγορα γινόταν, γιατί είχε καταλάβει ποιος θα ήταν ο δεύτερος γύρος του Ευσεβίου. Η είδηση τους πάγωσε. Ο Αριστόδημος έδωκε εντολή όσες γυναίκες και παιδιά μπορούσαν να φύγουν μαζί του, οι δε άλλοι να κρυφτούν στα γύρω φαράγγια. Οι ανήμποροι και αργοπορημένοι δεν πρόλαβαν όμως. Έφτασαν οι ιππείς του Ευσεβίου και κατέκαιγαν τον καταυλισμό μαζί με όσους είχαν εγκλωβισθεί μέσα σ' αυτόν. Όσοι κατόρθωναν να περάσουν μέσα από τις φλόγες, τους μεν αδυνάτους σκότωναν, τα μικρά αγόρια τα μάζευαν με προορισμό τους ερυθρο-χίτωνες και τις νεαρές κοπέλες τις έπαιρναν σαν λάφυρο για ικανοποίηση των ορέξεων τους. Όλα αυτά εγίνοντο την ημέρα των Τιμίων Κακάλων από ανθρώπους που έφεραν σταυρό στο στήθος. Ο Αριστόδημος, έμπειρος και αγωνιστικός, πέρασε με μεγάλες κακουχίες στην Καππαδοκία και από εκεί έφτασε, μαζί με τον κόσμο που κουβαλούσε, στην Περσία. Βρήκε άσυλο στην περιοχή των Ζωροαστρών στα βορειοδυτικά σύνορα. Εκεί έμειναν οριστικώς και πολλές γυναίκες μόνες και απροστάτευτες παντρεύτηκαν πέρσες ζωροάστρες. Απόγονοι αυτών διατηρούνται μέχρι σήμερα στο Ιράν, αφού ποτέ δεν ασπάστηκαν το Ισλάμ. Αυτό το δραματικό τέλος ήταν ο επίλογος των Ελλήνων της Μ. Ασίας, που έκλεισε οριστικά την 7η Μαΐου του 870 στην πρώτη γιορτή των Τιμίων Κακάλων επί πατριάρχου Ευσεβίου, ο οποίος αργότερα ονομάσθηκε όσιος. Οι άνθρωποι του έκαναν τα τελευταία εγκλήματα κατά της αποθανούσης Ελλάδας, την ώρα που η λιτανεία των Κακάλων με σταυρούς, εξαπτέρυγα, λαμπάδες και ψαλμωδίες πλησίαζαν την πλατεία των Ρακών.
Το πέρας της επιχειρήσεως πληροφορήθηκε ο Ευσέβιος από τον διάκονο Ζαχαρία, ένα από τα πιστότερα σκυλιά του και πρώτου εγκληματία καταδικασμένο για βιασμούς γυναικών. Τότε άλλαξε την πορεία της πομπής, όπως ακριβώς είχε προγραμματίσει, και δεν πέρασε από την πλατεία των Ρακών. Δεν είχε όρεξη να δει το θέαμα. Ο Ζαχαρίας είχε μόλις αποτελειώσει δύο τραυματίες, έναν νέο ερυ-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 1 1 3
θροχίτωνα και έναν Έλληνα γέροντα, που ετοιμοθάνατοι εχθροί, αναγνωρίστηκαν ως πατέρας και γιος. Ήταν παιδί του παιδομαζώ-ματος των ερυθροχιτώνων και ο πατέρας αναγνώρισε τον γιο από το ίδιο γενετικό σημάδι που έφεραν και οι δυο στο μέτωπο. Έκλαιγαν αγκαλιασμένοι και οι δύο ετοιμοθάνατοι, όταν τους αποτελείωσε ο Ζαχαρίας, ο διάκονος του Κυρίου. Πέρασαν στα Ηλύσια Πεδία των μακάρων.
Ο αυτοκράτορας χαιρόταν την λιτανεία και απολάμβανε τις ζητωκραυγές του λαού, αφού τίποτα δεν είχε καταλάβει. Ο Ευσέβιος είχε πάρει θεϊκό ύφος και με το χρυσό ραβδί του στεκόταν όρθιος πάνω στην ανοιχτή πατριαρχική άμαξα. Χαιρόταν πολλαπλά και ειδικά γιατί είχε οριστικώς απαλλάξει την πίστη του Χριστού από τον αιώνιο κίνδυνο, τους Έλληνες. Τώρα πια η κακαλολατρεία θα ήταν ανεμπόδιστη και ουδείς κρυμμένος ειδωλολάτρης θα τολμούσε να εμφανιστεί. Η ψυχή του χαιρόταν και ευελπιστούσε ότι θα εισέπραττε μεγάλη μεταθανάτια αμοιβή για τις πράξεις του κάπου εκ παραδε-ξιών του Πατρός. Όντως εισέπραξε τιμή όταν 100 χρόνια μετά τον θάνατό του ανακηρύχθηκε όσιος από την οικουμενική σύνοδο και τα οστά του, που ανάβλυζαν μύρο και ευωδίαζαν, όπως έλεγαν οι δικοί του, τοποθετήθηκαν σε παραπλήσιο νάρθηκα των Κακάλων στο χώρο των αγίων. Μια φορά δε το έτος, κατά την γιορτή του, έβγαιναν σε λαϊκό προσκύνημα και θεωρούντο θαυματουργά, αλλά μόνο εκείνη την ημέρα.
Η μεγαλειώδης πομπή κατέληξε στον ναό της Αγίας του Θεού Σοφίας, για να ψάλλει ο Ευσέβιος την μεγάλη δέηση προς τον Κύριο για την ευσπλαχνία του και μεγαλοψυχία του, αλλά μόνο προς τους ιερούς αντιπροσώπους του και το ποίμνιο του. Πολύ πλήθος ανθρώπων είχε εισέλθει στην τεράστια και κατάμεστη εκκλησία και άλλοι τόσοι ευρίσκοντο στον περίβολο, που ήταν μια τεράστια πλατεία. Οι της πλατείας, αν και δεν άκουγαν τις ψαλμωδίες, αφού μεγάφωνα δεν υπήρχαν, διατελούσαν όμως σε κατάνυξη και ευλάβεια, σκεπτόμενοι ότι εντός του οίκου του Θεού και τόσο κοντά τους υπήρχαν τα Τίμια του Θεανθρώπου Κάκαλα. Έτσι, σιγή κι ευλάβεια απλωνόταν σ' αυτό το θεϊκό περιβόλι, παρόμοια με την αιώνια ευ-
114 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
λάβεια που διακατέχει και διαπερνά τον κήπο των αγγέλων, υπό το βλέμμα και την σκέπη του πανάγαθου Γιαχβέ. Και αυτό θα συνεχιζόταν για πολύ αν ο γνωστός ιερός σαλός (= σαλεμένος, τρελός) Αντώνιος δεν επισκίαζε την πλατεία με την βροντερή φωνάρα του. Εκείνη την εποχή, οι ιεροί σαλοί βρίσκοντο σε έξαρση. Ήταν άνθρωποι δήθεν κατειλημμένοι από το πνεύμα του Θεού, κάπως σαν αγγελοπαρ-μένοι, και σε έκσταση έλεγαν τρελά πράγματα. Επικρατούσε δε η άποψη ότι δια του στόματος τους μιλούσε ο Θεός. Ο Αντώνιος λοιπόν άδραξε την ευκαιρία της συναθροίσεως τόσων πολλών ανθρώπων που δεν είχε ματαδεί και ανέβηκε στον γνωστό στύλο, αφού ήταν και σαλός και στυλίτης. Για να καταλάβεις, υπήρχε και μια άλλη μόδα τότε, οι ιεροί στυλίτες, κυρίως ρασοφόροι, που ανέβαιναν στο κιονόκρανο ενός ψηλού κίονα και τιμωρούσαν τον εαυτό τους να στέκουν σαν λελέκια επί ώρες, και μάλιστα σε δημόσια θέα. Αν λίγο αφαιριόταν κάποιος από δαύτους, θα έχανε την ζωή του. Ήταν οι μάγκες της εποχής. Πάνω στο στύλο οι λελεκίτες νόμιζαν ότι επικοινωνούσαν καλύτερα με τον Θεό. Αυτή η αντίληψη επικρατούσε στους πιστούς και οι λελεκίτες έχαιραν ευσέβειας και σεβασμού. Ο Αντώνιος λοιπόν έχαιρε διπλού σεβασμού, αφού ήταν ιερός σαλός και ιερός στυλίτης. Γι αυτό και ο λόγος του είχε περισσότερη απήχηση στην ψυχή του ποιμνίου. Με την στεντόρεια φωνή του άρχισε να μιλά για τα θαυματουργά Κάκαλα επί μακρόν και μεταξύ άλλων έλεγε σε παραλήρημα:
«Ο Κύριος και Σωτήρας μας εκ των αμαρτιών μας, άφησε, ενώ ήταν Θεός, να του κόψουν τα Κάκαλα προς χάριν ημών, για να τα έχουμε εδώ σήμερα και να μας δίνουν την χάρη τους και τα θαύματα τους. Καταδέχθηκε να φύγει κουτσουρεμένος στους ουρανούς για χάρη εμών των αμαρτωλών, των αναξίων να προφέρουμε το άγιο όνομά του, προς χάριν εμών των μιαρών, πονηρών και δαιμονοπαρ-μένων. Ακόμη και τα Κάκαλά του μας προσέφερε ως δείγμα της άπειρης αγάπης του για μας κι εμείς τον απαρνιόμαστε, τον βλασφημούμε, τον ποδοπατούμε και αμαρτάνουμε ενώπιον του. Αλλά, ο Κύριος είναι μεν αγαθός, δίκαιος δε και θα ρίξει πυρ και θα κατα-καύσει τους αμαρτωλούς και εις την Δευτεραν Παρουσίαν, άχ εις
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 115
την Δευτέραν Παρουσία λέγω, τότε θα κλαίτε και θα θρηνείτε αιωνίως, όταν αντιμετωπίσετε την οργή του».
Όταν ο Αντώνιος μιλούσε για την Δευτέρα Παρουσία, η μοίρα το έφερε έτσι να μιλάει για το ίδιο θέμα ο Ευσέβιος εντός της εκκλησίας. Έτσι εντός κι εκτός κυριαρχούσε ο φόβος της δευτέρας ελεύσε-ως του Κυρίου, που θα κρίνει ζώντες και νεκρούς. Ακριβώς σ' εκείνο το σημείο συνέβηκε κάτι το ανεπάντεχο, μα και μοναδικό στην ιστορία των σαλών. Επί ενός κίονος που βρισκόταν στην άλλη άκρη της πλατείας, είχε μόλις ανέβει ένας άλλος σαλός, ο Ευστράτιος, ο οποίος εμφανιζόταν για πρώτη και τελευταία φορά, αφού λιντσαρί-στηκε και αποκεφαλίστηκε από το μαινόμενο και συνεπαρμένο ποίμνιο. Ο Ευστράτιος λοιπόν διέθετε επίσης στεντόρεια φωνή, ήταν ψηλός και ρωμαλέος με γενειάδα και έφερε βυζαντινό χιτώνα. Εισήλθε στο παιχνίδι την ώρα που Αντώνιος και Ευσέβιος μιλούσαν για την Δευτέρα Παρουσία και ύψωσε την φωνή ώστε να επισκιάσει τον αντίπαλό του κι έλεγε:
«Αδελφοί εν Χριστώ, ο Κύριος αναστήθηκε στους ουρανούς σαν Θεός που ήταν, και από τους ουρανούς μας παρακολουθεί πλέον, ως ο μέγας πανόπτης οφθαλμός. Και βλέπει την μωρία μας, την βλακεία μας, μα και την αλληγορία μας και υποκρισία μας και αισθάνεται πίκρα. Αλλά αισθάνεται άπειρη πίκρα γιατί, πριν αναστηθεί, του αφαιρέθηκαν τα μόρια του και βρίσκεται κουτσουρεμένος κι ανάπηρος, ώστε να μην μπορεί να ασκεί τα επουράνια καθήκοντά του όπως οφείλει. Προς τούτο πρέπει να έχει ολόκληρο το σώμα του. Γι αυτό θα έλθει για δεύτερη φορά για να ενωθεί με τα Κάκαλά του, να τα πάρει και να φύγει κι εμάς να μας χέσει δεόντως....».
Αλέκτωρ: Ποιος από του δύο να είναι σαλός, άραγε, αναρωτιέμαι!
Δεν πρόλαβε ο Ευστράτιος να συνεχίσει. Όταν το ποίμνιο άκουσε το χέσιμο αντί να ακούει για την φιλευσπλαχνία του Θεού, αγρίεψε, και με ράβδους τον έσπρωξαν, τον έριξαν και βρέθηκαν αλλού ο χιτώνας του, αλλού τα χέρια του και αλλού το κεφάλι του. Έτσι απέμειναν οι δύο καλοί και θεάρεστοι άνθρωποι, ο Ευσέβιος και ο Αντώνιος, να ευλογούν τα Κάκαλα και τον Κύριο. «Σαλός και ο
116 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ένας, σαλός και ο άλλος, ποια η διαφορά», ψιθύρισε ένας μεσήλικας στον φίλο του. «Ναι», του απαντά εκείνος, «με την διαφορά ότι ο Αντώνιος είναι ιερός σαλός, ενώ ο Ευστράτιος είναι ο μιαρός σαλός».
Ο αυτοκράτορας και οι πλούσιοι εξεμάνησαν κατά του Ευσεβίου όταν πληροφορήθηκαν, με το πέρας της λιτανείας και δεήσεως, την σφαγή των Ρακών. Είχε χαθεί γι αυτούς πολύτιμη εργατική δύναμη και αναγκάστηκαν να φέρουν Σκύθες, οι οποίοι και ακριβότεροι ήταν, και μέθαγαν και βίαζαν. Είχαν καταστεί μια μόνιμη πληγή για τη Νέα Ρώμη και πολλές φορές είχαν σκεφτεί να τους ξαποστείλουν. Ο Ευσέβιος όμως δεν ήταν και τόσο αρνητικός εναντίον τους, αφού ήταν χριστιανοί ορθόδοξοι, προσκυνούσαν και προσεύχοντο ανελλιπώς στην εκκλησία και διέθεταν τον όβολό τους στα παγκάρια. Δεν τον ενδιέφεραν τα έθνη, αλλά η πίστη στον Κύριο, η υπακοή στους αντιπροσώπους του και η λατρεία των Τιμίων Κακάλων και των θαυματουργών εικόνων, των οστών και αντικειμένων. Όλα τα άλλα ήταν περιθωριακά.
Κατά τα 15 χρόνια της πατριαρχίας του Ευσεβίου μέχρι τον θάνατο το 885 εορταζόταν στις 7 Μαΐου τα Τίμια Κάκαλα. Μετά τον θάνατό του έπαψαν να φέρουν αυτή την ονομασία και μετονομάστηκαν σε γιορτή των Τιμίων Ανθέων. Θέλησαν κι εδώ να μιμηθούν τα Ανθεστήρια των αρχαίων Ελλήνων. Έτσι τα Ιερά Κάκαλα μεταμορφώθηκαν σε Ιερά Ανθη και συγκεκριμένα σε ορχιδέες για να μην ξεφύγουν μακριά από την παράδοση. Την αλλαγή τέλεσε ο πατριάρχης Αμβρόσιος. Του χτύπαγαν άσχημα τα Κάκαλα και οι πιστοί δέχτηκαν την μετονομασία με χαρά και για 200 χρόνια γινόταν η γιορτή των Τιμίων Ανθέων, με περιφορά των Κακάλων στους δρόμους της Νέας Ρώμης. Θα έλεγα ότι ήταν η σπουδαιότερη πολιτειακή γιορτή. Από το 910 και μετά, όταν ο αυτοκράτορας Λέων Σοφός ανακήρυξε τα θαυματουργά Κάκαλα προστάτη της πόλεως, έγινε η μόνη πολιτειακή.
Ο ιστορικός Ακάματος της εποχής εκείνης, περιγράφει την μεγάλη αυτή γιορτή το έτος 915. «Είχε αρχίσει», λέει, «η γιορτή μια βδομάδα πριν την 7η Μαΐου, όπου γινόταν η αγία μεταφορά ή μεταφό-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 117
ρια από τον νάρθηκα σε ένα λαμπρό παρεκκλήσι της Αγίας Σοφίας. Εκεί νέες παρθένες και καθαρές από περίοδο στόλιζαν το κουτί και τον περιβάλλοντα χώρο με άνθη όλων των ειδών, αλλά κυρίως με ορχιδέες, ενώ καλόγριες έψαλλαν επινίκειους ύμνους της αναστάσεως. Κανένας άνδρας δεν βρισκόταν εκεί εκείνη την ημέρα. Με το πέρας του στολισμού ακολουθούσε πόση από ηδύποτο τριαντάφυλλων. Παλαιότερα ο Αμβρόσιος είχε επιβάλλει αυτή την παράδοση και όποιο προϊόν θα υπήρχε εκεί, θα είχε σχέση με άνθη. Κατόπιν άγγιζαν το κουτί, το φιλούσαν και παρακαλούσαν για μια τίμια και θαυματουργή εκπαρθένευση μέσα στον χρόνο, και χόρευαν στον περίβολο για τρεις ώρες. Στις 5 Μαΐου, δύο μέρες πριν την κυρίως γιορτή, ήταν η ημέρα της υγείας. Τότε όλοι οι ανήμποροι προσέφευ-γαν στα Κάκαλα για το θαύμα της υγείας. Οι σκηνές που εκτυλίσσο-ντο ήταν απερίγραπτες. Οι παράλυτοι μεταφέροντο εκεί από τους οικείους τους με φορεία, όσοι μπορούσαν περπατούσαν, άλλοι δε σέρνοντο κυριολεκτικώς και κάποιοι που είχαν συγγενείς αρρώστους, είχαν τάμα να διανύσουν 500 μέτρα έρποντας. Κι έβλεπες να τρέχουν τα γόνατά τους αίμα και να δακρύζουν και να ψιθυρίζουν, «Θεούλη μου τα Κάκαλά σου». Όταν δε καταξιώνοντο μέσα από το συνωστισμό τελικώς να πλησιάσουν, έπεφταν καταγής και φιλούσαν το δάπεδο γύρω από τα θαυματουργά Κάκαλα.
Για 80 περίπου χρόνια γινόταν έτσι. Ήταν πάντοτε μια λαμπρή και προσοδοφόρα λιτανεία. Μάλιστα μια φορά τον μήνα γινόταν παρουσίαση των Κακάλων στο παρεκκλήσι. Εκεί μπορούσαν να προσφεύγουν οι ανάπηροι, οι ταλαιπωρημένοι, οι ασθενείς και δεινοπαθούντες και να ζητούν το θαύμα τους. Ειδικά εκπαιδευμένοι καλόγηροι είχαν αναλάβει την φύλαξη και την εμφάνιση των. Είχαν επίσης ειδικευτεί να εμφανίζουν κατά περιόδους κάποιο θαύμα, για να τονώνεται η διάθεση του ποιμνίου και να ποιμνιώνεται ασταμάτητα.
Ο Αμβρόσιος ήταν ευαίσθητος ιερωμένος και από τα παιδικά του χρόνια έδειχνε αγάπη στ' άνθη και ειδικά στις άγριες ορχιδέες. Ήταν ένας φυσιοδίφης. Μάλιστα έλεγε ότι τόσο είχε γοητευτεί από την ζωή των ορχιδέων, ώστε να βλέπει τα πάντα γύρω ως έκφραση
118 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
δική τους. Έβλεπε παντού ορχιδέες και όταν έγινε καλογεροπαίδι προεξέτεινε την αγάπη του σε αγάπη στ' αρχίδια του αββά αρχιμανδρίτη. Όμως ήθελε πάντα να βλέπει άνθη γύρω του. Γι αυτό ακριβώς μετέτρεψε την γιορτή των Κακάλων, -τι χυδαίο Χριστέ μου, έλεγε-, σε γιορτή των Ανθέων.
Με την πάροδο των χρόνων η φήμη και τα έσοδα των Κακάλων συνεχιζόταν. Όμως μια φοβερή χριστιανική απειλή αναφαινόταν στον ορίζοντα, συγκεκριμένα το σχίσμα των εκκλησιών, που τελικά επήλθε το έτος 1054. Οι δυτικοί ήδη είχαν ανακινήσει το θέμα της διανομής της κοινής περιουσίας. Τα Τίμια Κάκαλα ήταν ένας ανεκτίμητος θησαυρός. Πάπας και πατριάρχης ήθελαν την κατοχή τους πάση θυσία. Λένε δε οι ερευνητές ότι η αιτία για το σχίσμα ήταν ακριβώς η κατοχή των Κακάλων, γιατί μια προφητεία του Ιεζεκιήλ έλεγε ότι ο τελικός νικητής επίσκοπος θα είναι ο κάτοχος των θαυματουργών μορίων και μόρια ήταν τα Κάκαλα και το πετσάκι της περιτομής. Ο πάπας ήθελε να γίνει αυτός ο αρχηγός του χριστιανικού κόσμου, μα το ίδιο πάσχιζε και ο πατριάρχης και το κλειδί της ιστορίας ήταν τ' αρχίδια του Κυρίου. Έτσι ξέσπασε ο οδυνηρός πόλεμος μεταξύ των, που ακόμη συνεχίζεται, με αμέτρητα θύματα σε όλους τους παρελθόντες αιώνες. Το δε λεγόμενο Filioque, τι ανοησία Θεέ μου! ήταν το πρόσχημα. Μάλιστα το ερώτημα ήταν αν το Αγιο Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού. Αν ναι, τότε τα Κάκαλα, ως μέρος του Υιού Χριστού, μπορούσαν να εκπέμπουν πνεύμα Κυρίου και να ασκούν θαύματα Κατάλαβες, Αλέκτορα μου, για ποιο πόλεμο μιλούσαν μασημένα; Εκείνοι που υποστήριζαν «και εκ του Υιού» έδιναν βαρύτητα στην ποιότητα των μορίων του Κυρίου και στη σχέση τους με το Αγιο Πνεύμα. Οι άλλοι που δεν θεωρούσαν τα Κάκαλα πηγή πνεύματος, έβλεπαν την εμπορικότητα και την ισχύ που επέβαλλαν στο ποίμνιο. Έτσι η διαμάχη αυτή οδήγησε σε οριστική ρήξη των εκκλησιών βεβαίως, αλλά επιπλέον σε παρ' ολίγο ανοιχτή σύγκρουση με στρατό για την κατοχή των Κακάλων. Ομως οι παπικοί εκείνη την εποχή δεν ήταν ακόμη στρατιωτικά ισχυροί έναντι των ανατολικών και αναδιπλώθηκαν περιμένοντας την ευκαιρία στο μέλλον. Η προετοιμασία διάρκεσε 100 χρόνια και κατέληξε στις
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 119
Σταυροφορίες, που, στην ουσία, ήταν ο ιερός πόλεμος του πάπα για την αρπαγή των Κακάλων. Δεν ήταν επιτρεπτό για έναν πάπα να μην έχει στην δικαιοδοσία του τα μόρια του Κυρίου, που ήταν τα ιερότερα των κειμηλίων της χριστιανικής κληρονομιάς. Και ο πόλεμος θα ήταν ιερός, αφού θα γινόταν για τα ιερά και όσια των χριστιανικών κειμηλίων.
Φοβούμενος την κλοπή των Τίμιων Κακάλων από τους δυτικούς, ο πατριάρχης Μιχαήλ, αποφάσισε να τα φυγαδεύσει στο Άγιο Όρος, όπου τελικά θα παραμείνουν τους επόμενους αιώνες μέχρι τις μέρες μας. Ο πάπας οργίστηκε αφάνταστα από την διαφυγή, έβριζε τον πατριάρχη και αν μπορούσε θα τον αποκεφάλιζε με τα χέρια του. Τόσο είχε εκμανεί ο ιερός εκείνος άνθρωπος! Άφησε γι αυτό ευχή και κατάρα στους επόμενους να φροντίσουν να έλθουν στο Βατικανό, που θεωρείται αληθώς η έδρα του παγκοσμίου χριστιανισμού. Τέσσερες Σταυροφορίες έγιναν με αιτία τα Τίμια Κάκαλα. Τελικά με την τέταρτη αλώθηκε το Ανατολική Κράτος και ένα απίστευτο κυνηγητό άρχισε για την ανεύρεσή τους, μα μάταια. Οι καλόγεροι του Άθω είχαν κάνει καλή δουλειά. Πίστευαν μάλιστα ότι αν τα έχαναν θα χάνονταν και οι ίδιοι. Ένας χρησμός του καλόγερου και μετέπειτα οσίου Σωφρονίου, που έζησε τον 10 αιώνα, ήταν ξεκάθαρος: «Η Ορθοδοξία θα χαθεί όταν χαθούν τα Κάκαλα του Κυρίου». Αυτή η προφητεία είχε τυπωθεί καλά στην μνήμη των ηγουμένων και σε μυστικό δείπνο την παραμονή των Χριστουγέννων το 960 στην μονή Ιβήρων είχαν δώσει όρκο ενώπιον του Θεού να κρυφτούν και να μη φανερωθούν τα Κάκαλα του στους αιώνες. Το γεγονός θα ήταν κοινό μυστικό των 12 ηγουμένων και κάθε νέος ηγούμενος, μαζί με την χειροτονία του, περνούσε σε μύηση του μυστικού και σε όρκο να μην το φανερώσει. Για να είναι τα σκυλιά δεμένα όμως, ο ένας πρόσεχε τον άλλο να μην αποκαλύψει το μυστικό και η ποινή σ' αυτή την περίπτωση ήταν ο μαρτυρικός θάνατος της σταυρώσεως. Κανένας ηγούμενος όμως δεν θα τολμούσε να το κάνει, γιατί θα χανόταν ο Άθως, τα προνόμια του, ο ίδιος και το σόϊ του. Έτσι τα Κάκαλα διασώθηκαν στον Άθω και το μυστικό περνούσε από γενιά σε γενιά ηγουμένων για μερικούς αιώνες. Θεωρούσαν μάλιστα ότι η φύλαξη
120 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
τους εκεί ήταν η αιτία της επιβιώσεως του Άθω επί τόσους αιώνες. Ο Θεός από τον ουρανό φρόντιζε τα Κάκαλά του κι εκείνους που τα φρόντιζαν επί της γης.
Οι δώδεκα ηγούμενοι, συνετισθέντες προς τον χρησμό του Σωφρονίου, απέκλεισαν κάθε κίνδυνο διαφυγής των Κακαλων από τον Αθω και το μυστικό περνούσε από γενιά σε γενιά με την ίδια μύηση και τελετουργία. Η μύηση τελείωνε με όρκο δια της εναποθέσεως της δεξιάς επί των Κακάλων και ακολουθούσε ειδικός δείπνος κακαλο-φαγίας από αμελέτητα τράγου. Η φαγή του ομοιώματος ήταν αρχαία παράδοση όλων των πρωτογόνων τοτεμικών συνηθειών, οι οποίες επέζησαν και ακόμη σήμερα ισχύουν, όπως η αποκαλούμενη Θεία Κοινωνία. Μετά από τον δείπνο, ο νεομυηθείς ηγούμενος ήταν πλέον μαζί με τους λοιπούς ενωμένος σε σώμα Κακάλων του Κυρίου και όλοι μαζί είχαν τοτεμικό δεσμό με το τοτέμ που μόλις είχαν φάει. Επειδή εδώ επρόκειτο για τα Κάκαλα του Θεού, η ένωση τους με αυτό το τοτέμ ήταν ένωση με τον Θεό τον ίδιο, μέσω των Κακάλων του ασφαλώς. Δεν είχε καμιά σημασία ότι επρόκειτο περί Κακάλων. Ήταν σώμα Κυρίου, όπως κάλλιστα θα μπορούσε να είναι το χέρι του ή το αυτί του. Είχαν δε καθιερώσει να περνούν την διαδικασία της κακαλοφαγίας μια φορά τον χρόνο την ημέρα των Φώτων, αφού θα είχαν απόσχει από κρεοφαγία επί μια εβδομάδα. Αποφάσισαν δε να φέρνουν τράγους τον ένα χρόνο από το Αραράτ και τον άλλο από το Σινά, αφού ήταν άγιοι τόποι και οι δυο. Στο ένα όρος προσάραξε η Κιβωτός του Νώε, στο δε άλλο έλαβε ο Μωυσής τις εντολές από τον Κύριο για την συμμόρφωση του ιουδαϊκού λαού. Αμελέτητα τράγων από αυτά τα ιερά χώματα θα ήταν εξ ίσου ιερά. Τα περνούσαν από αγιασμό και από την ειδική τελετή της «ομοιώσε-ως», κατά την οποία τα μέλη του ζώου έπαυαν πια να είναι ένα κοινό κρέας, αλλά γίνοντο ένα τοτέμ όμοιο με τα Κάκαλα του Κυρίου. Δηλαδή, επερχόταν, δια θαύματος, η μετουσίωση των αμελετήτων των τράγων σε σώμα ή Κάκαλα Κυρίου. Η αλλαγή αυτή γινόταν δια της παρεμβολής του Αγίου Πνεύματος, που είναι ο ενδιάμεσος δεσμός μεταξύ ύλης και Θεού. Ο Θεός λοιπόν εξέπεμπε την ενέργειά του προς τα αμελέτητα μέσω του Αγίου Πνεύματος, το οποίο πραγματο-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 121
ποιούσε την μετουσίωση. Κατόπιν άρχιζε το ψήσιμο και η βρώση με ειδική προσευχή. Εκείνη την ημέρα επιτρεπόταν άφθονος οίνος, που επίσης θεωρείτο ως το αίμα Κυρίου. Έτσι συμπληρωνόταν ο το-τεμισμός των ηγουμένων, για να επαναλάβουν την ίδια διαδικασία τον άλλο χρόνο. Κατ' αυτόν τον ιερό τοτεμικό τρόπο δεν λησμονούσαν την ύπαρξη των Τιμίων Κακάλων.
Η Θεία Χάρις έφερε έτσι τα πράγματα να γίνει ηγούμενος, ένας εκ των δώδεκα, στην μονή Παντελεήμονος στον Άθω ο μετέπειτα όσιος Νίκων, το έτος 966. Η ιερά παράδοση λέει ότι η Θεία Πρόνοια τα έφερε έτσι και με την επενέργεια του Αγίου Πνεύματος, ο Νίκων ανέλαβε ένα τεράστιο και θεόπνευστο έργο. Η ευτυχής αφύπνιση του άρχισε από το εξής περιστατικό. Κάποια νύχτα ονειρεύτηκε τον Ιωάννη Χρυσόστομο να τον κατηγορεί με τα εξής: «Ξέχασες άτιμε την αποστολή σου; Δεν σκέφτεσαι τα λεβάτια της κολάσεως; Πώς θα παρουσιαστείς ενώπιον του Κυρίου κατά την επερχόμενη τελική κρίση;» Ο Νίκων ταράχτηκε από την κατηγορία του Χρυσοστόμου, πάραυτα γονάτισε και παρακαλούσε τον Κύριο για συγχώρεση. Είχε μετανοήσει για την λήθη της αποστολής του και επί 40 μέρες μετανοούσε γονατιστός μπροστά στα Τίμια Κάκαλα. Γι αυτό ονομάστηκε «Νίκων ο Μετανοείτε» και την λέξη «μετανοείτε» επαναλάμβανε κάθε στιγμή και σ' όλη του ζωή. Κατόπιν αυτού του γεγονότος εγκατέλειψε τον Αθω οριστικώς, και κατέβηκε στην Λακωνία, με ιερό σκοπό να εκχριστιανίσει τους βαρβάρους σπαρτιάτες, οι οποίοι παρέμεναν πιστοί που, αν είναι δυνατόν Θεέ μου! στα είδωλα των προγόνων τους Ελλήνων.
Ο Νίκων ήταν αρμένης στην καταγωγή και τα ελληνικά του ήταν φτωχά και με βαριά αρμένικη προφορά. Ήταν ένας χαμηλού ύψους άνθρωπος, 1,50 μ., αφού το ανάστημά του είχε διοχετευτεί στην μεγάλη καμπούρα του, την οποία κουβαλούσε στην δεξιά ωμοπλάτη του. Δεν ήταν μόνο σοβαρά καμπούρης, αλλά και αφάνταστα κακά-σχημος στο πρόσωπο. Ευτυχούς, η γενειάδα του κάλυπτε μέρος της ασχήμιας του, αλλά και πάλι δεν απείχε πολύ από ένα τέρας. Όπως ήταν η εμφάνισή του, έτσι ήταν και η ψυχή του, διότι, «οία η μορφή τοιάδε και η ψυχή», έλεγαν οι Έλληνες. Μ' αυτή την απαίσια μορφή
122 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
δεν μπορούσε αλλού, παρά σ' ένα μοναστήρι να κρυφτεί, κι εκεί μεγαλούργησε στο όνομα του Κυρίου, κάτω από τον οποίο απέκτησε νόημα ζωής και υπάρξεως. Διότι άσχημος μεν, έξυπνος δε, αλλά η εξυπνάδα του είχε βλαφτεί από την ασχήμια του και όλα μαζί απάρτιζαν έναν σώματι και πνεύματι κακό άνθρωπο, από εκείνους που ο καθένας θα πρέπει ν' αποφεύγει. Γιατί από την κακία, δεν ωφελείται ποτέ ένας αγαθός άνθρωπος.
Κατά την κακαλοφαγία των Φώτων του έτους 968, απευθύνθηκε στους λοιπούς ένδεκα ηγουμένους και είπε (με διορθωμένα ελληνικά): «Αδελφοί εν Χριστώ, με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος και την βοήθεια της Θείας Χάριτος, απεφάσισα να επωμισθώ το θεά-ρεστο έργο του εκχριστιανισμού των ειδωλολατρών της Λακεδαίμονος, οι οποίοι αποτελούν και το έσχατον μίασμα του αρχαίου κόσμου στην εποχή μας. Δια να φέρω εις αίσιον πέρας το έργον τούτο, ζητώ την βοήθεια σας και η Θεία Χάρις θα σας ευλογεί. Να μου δώσετε τα Τίμια Κάκαλα, με την βοήθεια των οποίων θα φέρω την τελική νίκη του αληθούς λόγου του Κυρίου μας». Οι ένδεκα μούδιασαν προς το παρόν, αλλά αφού το καλοσκέφτηκαν, μειδίασαν και συμφώνησαν μόνο για τριετή απουσία των Κακάλων από τον Αθω. Χαρούμενος ο Νίκων, ευχαρίστησε τους άλλους για την κατανόηση και, τον Κύριο για την εμπιστοσύνη που του έδειχνε στο να κρατά τα Τίμια Κάκαλα του.
Έφτασε στην Λακεδαίμονα την 21η Μαρτίου του 968 με το κουτί των Κακάλων ανά χείρας και δύο καλογερόπαιδες να του μεταφέρουν τις αποσκευές και να του κρατούν συντροφιά τις νύχτες στην κλίνη του. Ο ίδιος δε γράφει στην Διαθήκη του σε αρμονεοελληνικά: «...ερχόμενος εγώ εις το Αμύκλειον (προάστιο της Σπάρτης), επα-ράγγειλα τα λόγια τα θεϊκά». Πώς όμως παρήγγειλε τα «θεϊκά λόγια»; Με την βοήθεια του στρατηγού του Θέματος Πελοποννήσου Βασιλείου Αποκαύκου και του επισκόπου Θεοπέμπτου. Ο Απόκαυ-κος, εγκατεστημένος στην Κόρινθο, έλαβε διαταγή από τον αυτοκράτορα Λέοντα να καθαρίσει οριστικώς την Πελοπόννησο από το μίασμα της ειδωλολατρίας, υπακούοντας στις προσταγές του αρμέ-νη ρασοφόρου. Ο ίδιος ο Απόκαυκος ήταν ένας κοκκινοτρίχης γερ-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 123
μανογότθος, χωρίς παιδεία παι μόρφωση και συνεχώς έφερε στον ώμο του προβιά και στο κεφάλι του το βούκρανο του τέρατος Krampus. Διέθεσε λοιπόν 40.000 στρατό στην υπηρεσία του Νίκω-νος, και με αυτή την ισχύ πίσω του φανέρωσε όλη του την κακία. Γιατί οι κακοί γίνονται χειρότεροι όταν αποκτούν δύναμη. Τώρα ο Νίκων αντιπροσώπευε την οργή του Κυρίου, αλλά και του διαβόλου μαζί και σκόρπιζε τον θάνατο στους «ασεβείς».
Συγκέντρωσε όλους τους Λακεδαιμονίους και τους ανάγκαζε, με την βοήθεια του Αποκαύκου, να κατεδαφίσουν τον ναό του Αμυ-κλαίου Απόλλωνος και να χτίσουν την εκκλησία του Σωτήρος στην περίλαμπρη αγορά της Σπάρτης. Επειδή οι κάτοικοι αρνούντο να συνδράμουν και σ' αυτό πρωτοστατούσε ο Έφορος Αντίοχος, ο Νίκων εξεμάνη και οι 40.000 στρατιώτες συνέλαβαν τους στασιαστές. Οργισμένος ο όσιος, θυμήθηκε τον μαρτυρικό θάνατο του Ιησού, τράβηξε την λόγχη ενός στρατιώτη και την κατέφερε στην αριστερή πλευρά του θώρακα του Αντιόχου. Αυτός εξέπνευσε μετά από λίγο, αλλά ο Νίκων έξαλλος, συνέχιζε να χτυπά με την λόγχη στα πλευρά όποιον «άπιστο» εύρισκε μπροστά του. Είχε ειδικευτεί στα χτυπήματα των πλευρών και της πλάτης, γιατί πάντα ύπουλος ήταν. Κατόπιν τούτου οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να εργαστούν για την ανοικοδόμηση της εκκλησίας του Σωτήρος και στις 6 Αυγούστου του 970 έγιναν τα εγκαίνια. Αυτονόητο ήταν να πάρουν τα Τίμια Κάκαλα σημαντική θέση στον ναό, ως Κάκαλα του Σωτήρος. Και όντως τα Κάκαλα έκαναν το θαύμα τους. Όλοι σχεδόν οι Λακεδαιμόνιοι πέρασαν με την σειρά και προσκύνησαν τα μόρια του Κυρίου, υπό την επιτήρηση του αγίου οφθαλμού του Νίκωνος. Το θαύμα τελέστηκε από τον στρατό του Αποκαύκου, που ανάγκαζε ακόμη και τα νήπια να προσέλθουν στα εγκαίνια. Ενώ δε οι Λακεδαιμόνιοι είχαν γονατίσει, με την ευγενή «βοήθεια» τμήματος του στρατού, 20.000 άνδρες επιδιδόταν σε κατεδάφιση των μνημείων της Σπάρτης και πυρπολούσαν, λεηλατούσαν και γλεντούσαν εις βάρος των μιαρών και βρωμερών ειδωλολατρών. Εκείνες τις ώρες, ο Νίκων σκοπίμως κρατούσε τους κατοίκους αιχμαλώτους στον ναό του Σωτήρος με ένα μακρό «κήρυγμα μετανοίας», όπως ονομάστηκε, στο οποίο διαρκώς
124 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
επαναλάμβανε το «μετανοείτε, γιατί αλλιώς θα πέσει η ρομφαία του Κυρίου και θα σας κατακαύσει». Και όντως είχε πέσει η ρομφαία έξω από τον ναό, στην πόλη της Σπάρτης και στις Αμυκλές και όταν οι αιχμαλωτισμένοι εξήλθαν, δεν γνώριζαν πλέον τον τόπο τους. Τα Τίμια Κάκαλα είχαν κάνει το θαύμα τους.
Μετά από αυτή την ιερή επιτυχία του Κυρίου, Νίκων και κοκκι-νοτρίχης Απόκαυκος με 30.000 στρατό εξεστράτευσαν στην Μάνη για να επαναλάβουν το ίδιο. Αρχισαν από το Ταίναρο, γκρέμισαν τον ναό του Ποσειδώνος και με τα υλικά του έχτισαν την εκκλησία των Ασωμάτων, ενώ στην σημερινή Πλάτσα κατεδάφισαν τον ναό του Απόλλωνος, για να χτίσουν την εκκλησία του αγίου Νικολάου. 2.000 μανιάτες έχασαν την ζωή τους είτε σε μάχες κατά των εισβολέων, είτε αφήνοντας την πνοή τους στα φρικτά βασανιστήρια του Νί-κωνος, που ασκούντο παραπλεύρως του ναού, στην θέση των «στοιχειωμένων», που κανένας ακόμη και σήμερα δεν πλησιάζει. Και οι μανιάτες αναγκάστηκαν τελικώς να προσκυνήσουν τα Τίμια Κάκαλα, των οποίων η αποστολή τελείωσε τον Αύγουστο του 971. Πέντε καλόγεροι από το μετόχι του Παρορίου επέστρεψαν τα Κάκαλα στον Αθω, όπως έλεγε η συμφωνία. Ο Νίκων όμως παρέμεινε στην Λακεδαίμονα, αφού απέκτησε δικό του τεράστιο μετόχι στο Παρόρι, κάτω από τον Ταΰγετο, εκτοπίζοντας δια της βίας και των εγκλημάτων τους ιδιοκτήτες Έλληνες. Τώρα μιλούσε η ισχύς και η αλαζονεία των χριστιανών, και τα σκυλιά δεμένα, που λέμε. Είχε δε οργανώσει δίκτυο παρακολουθήσεως των νεοφώτιστων, για να είναι σίγουρος ότι δεν προσποιούνται. Για να τους ταπεινώσει ακόμη περισσότερο, καθιέρωσε άπαξ του μηνός το «ιερό λουτρό», κατά το οποίο πέντε παρθένες, οι λουτροπαρθένες, έπρεπε να τον λούζουν και λαδώνουν σε όλο του το καμπουρωμένο σώμα. Αν δε κάποια εξ αυτών τύχαινε να γκαστρωθεί, το παιδί θα ήταν ευλογημένο και θα είχε βέβαιη θέση στο μετόχι του Παρορίου. Ανάγκαζε δε τους Λακεδαιμονίους να λέγουν ότι είναι ευτυχείς που οι κόρες τους λούζουν τον άγιο άνθρωπο, τον Νίκωνα, τον μεγάλο και ιερό αντιπρόσωπο του Κυρίου. Αυτή η παράδοση διατηρήθηκε μέχρι πριν από 50 χρόνια. Οι δεσποτάδες Σπάρτης και Μάνης ασκούσαν το «ιερό λουτρό»
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 125
κατά παράδοσιν, και οι κόρες αισθάνοντο υπερηφάνεια και αγιασμένες, που είχαν την καλή τύχη να λούζουν έναν άγιο άνθρωπο, ενώ οι γονείς έτρεφαν με καμάρι την παρθένα τους, για να γίνει κάποια ευλογημένη στιγμή η λουτροπαρθένος του επισκόπου. Γι αυτό ο επίσκοπος εξερχόταν μια φορά τον μήνα σε περιοδεία με μουλάρι στα πλέον απόμακρα χωριά, για να ευλογεί και να αγιάζει τις αγνές παρθένες των φανατικών πλέον υπηκόων του. Οι άνθρωποι είχαν γίνει ποίμνια.
Από τον 11ο αιώνα καθιέρωσε ο Άθως το Άβατον για τις γυναίκες κυρίως, αλλά και για κάθε άνδρα αν δεν περνούσε από έλεγχο. Ο φόβος της απώλειας ή κλοπής των Κακάλων, τους έκανε καχύποπτους και ιδιαίτερα στις γυναίκες. Ο Σωφρόνιος το είχε πει: «Φυλάσσετε τα Τίμια Κακαλα εκ των γυναικών». Για να είναι σίγουροι λοιπόν, απέκλεισαν την είσοδο γυναικών παντελώς, γιατί ο σατανάς κατά τους μοναχούς πάντοτε ήταν ντυμένος γυναίκα ή η γυναίκα ήταν ο ίδιος ο σατανάς, νόμιζαν. Με την γλύκα και ηδονή που κουβαλούσε πάνω της, θα μπορούσε να στείλει ακόμη και τον όσιο Σωφρόνιο στην κόλαση. Ούτε θεός, ούτε διάβολος, θα μπορούσε να της αντισταθεί στην ηδονή που εκπέμπει. Επειδή δε το ήξερε ότι είναι φορέας πειρασμού και ηδονής, έπαιζε μ' αυτό και είχε γίνει ύπουλη. Γι αυτό οι πατέρες τις εκκλησίας, οι περισσότεροι των οποίων ήταν μισογύνες, την θεωρούσαν «ον ύπουλον», την είχαν ταυτίσει με τον ίδιο τον σατανά και την είχαν αποκλείσει από τα ιερά. Μάλιστα δε ήταν βρωμερή όταν είχε περίοδο και σατανική όταν δεν είχε. Κατά την σατανική φάση της θα μπορούσε να προσφέρει την ηδονή της σε κάποιον από τους πεινασμένους δώδεκα ηγουμένους, ίσως στον γεροντότερο, να τον ξεγελάσει και να μάθει την κρύπτη των Τιμίων Κακάλων. Και τότε θα ερχόταν το τέλος. «Ας την αποκλείσουμε παντελώς, να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο», συμφώνησαν και οι δώδεκα. Αλλά αυτό ήταν μεγάλη θυσία, γιατί πολλοί λαϊκοί του 10ου αιώνα εντύνοντο καλόγεροι, είτε για να αποφεύγουν την στράτευση, είτε την φορολογία, και κατέφευγαν στα μοναστήρια μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους, αλλά προσοχή, γίνοντο δεκτοί μόνο όσοι είχαν περιουσιακά στοιχεία και τα προσεταίριζαν στα μοναστηρια-
126 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
κά. Έτσι ο Άθως ήταν χωρισμένος στα δύο, στους ερημίτες και στους οικόθρεπτους. Οι τελευταίοι δούλευαν στα χωράφια, έφεραν ράσα, ακολουθούσαν το μοναστικό τυπικό, αλλά έβλεπαν την οικογένεια μια φορά την εβδομάδα. Η οικογένεια διέμενε στα μετόχια. Επιτρεπόταν δε η συνουσία μόνο κάθε Πέμπτη, που από τότε ποτέ δεν είναι νηστίσιμη μέρα από λάδι, ούτε ακόμη και η Μεγάλη Πέμπτη. Εκείνη την ημέρα βογκούσαν τα μετόχια και τα δάση του Άθω και των άλλων μονών. Μια φορά την εβδομάδα ήταν αρκετή για να ξεδίνουν. Άλλωστε όλη η ημέρα και η νύχτα ήταν στη διάθεση τους. Γι αυτό δεν έπαψαν και τα γεννητούρια στις μονές και στα μετόχια. Τα παιδιά μάλιστα ήταν αγιασμένα από τον Κύριο, γιατί ήταν αποτέλεσμα ταπεινής προσευχής καθ' όλη την εβδομάδα. Έτσι είχαν την επιφοίτηση και βοήθεια του αγίου πνεύματος, ως τέκνων εκ της ιερής συνουσίας. Γι αυτό ήταν απαλλαγμένα από την στράτευση και τις υποχρεώσεις προς το κράτος. Ήταν οι «αγιόπαιδες», όπως χαρακτηριστικά τους αποκαλούσαν και συνήθως έκαναν την ζωή τους μέσα στο μοναστήρι, αφού αυτό διέθετε αφάνταστη περιουσία. Το ήμισυ της γης της αυτοκρατορίας είχε περιέλθει στην κατοχή των μονών. Ο Άθως, επί παραδείγματι κατείχε, μετά την απελευθέρωση του 1821, όλη την εύφορη Πελοπόννησο και βρισκόταν σε πόλεμο με την μονή Αγίου Σπηλαίου Καλαβρύτων για τα περιουσιακά. Σ' όλη την χώρα ήταν αμέτρητα και πλούσια μοναστήρια και μετόχια, τα οποία χρειάζοντο χέρια για την καλλιέργεια των μοναστηριακών γαιών και οι «αγιόπαιδες» είχαν εξασφαλίσει την ζωή τους. Πα-ντρεύοντο αναμεταξύ τους, οι άνδρες φορούσαν το ράσο και οι γυναίκες φρόντιζαν τα παιδιά, ενώ κάθε Πέμπτη γινόταν το ιερό πήδημα, όπου οργίαζε ο τόπος των μοναστηριών. Ακόμη και τα μάτια των εικόνων αλληθώριζαν εκείνη την ημέρα, αφού ο Θεός, άγιοι και όσιοι ενέκριναν και συμμετείχαν νοερώς και πνευματικώς στο πήδημα του ιερού λαού, ενώ το άγιο πνεύμα ως πνεύμα Κυρίου, απλωνόταν στην αγία χώρα και ενέπνεε τους συνουσιαζόμενους και τους έδινε την χάρη του.
Οι δώδεκα ηγούμενοι λοιπόν, μετά από την προφητεία του Σωφρονίου, που ήταν αποδεκτός απ' όλους, αναγκάστηκαν να βάλλουν
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 127
τάξη στην ιστορία. Διέλυσαν τους πολυπληθείς οικόθρεπτους, τους οποίους και ξαπόστειλαν μακριά από την «αγία» γη, αν και νωρίτερα είχαν πάρει τις περιουσίες των πατέρων και πάππων τους. Χιλιάδες οικογενειών βγήκαν τότε στο δρόμο, αφού οι περιουσίες ανήκαν στις μονές πλέον. Αυτοί ονομάστηκαν Απόβλητοι και κατέκλει-σαν τις πόλεις και ειδικά την Νέα Ρώμη, αποτελούντες τα νέα ράκη, που ήταν ομόθρησκοι χριστιανοί. Προκειμένου όμως να χάσουν τα Τίμια Κάκαλα από την πανουργία κάποιας ηδονοστάλακτης σατανικής γυναίκας, ας υπέφεραν και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι. Τα Κάκαλα του Κυρίου, αν και βαλσαμωμένα και συρρικνωμένα, είχαν προφανώς μεγαλύτερη αξία από την ζωή των ζωντανών θνητών. Ήταν Κάκαλα του Θεού, βλέπεις Αλέκτορα μου.
Το παράδειγμα του Αθω ακολούθησαν και άλλες μονές και βρέθηκαν άνθρωποι να μην έχουν που την κεφαλήν κλίναι. Με παρέμβαση του αυτοκράτορα Ισαακίου Κομνηνού, το έτος 1058, επήλθε μια διπλή συμφωνία με τις μονές προς το συμφέρον και των δύο, έστω και προσωρινά. Το πρώτο σκέλος της συμφωνίας ήταν να μένουν οι Απόβλητοι με τις οικογένειες τους στα απόμακρα μετόχια, να χτίσουν τα χωριά τους σε εκκλησιαστική γη, να δουλεύουν στα χωράφια των μονών και να μοιράζονται τα έσοδα. Το δεύτερο σκέλος αφορούσε τον Ισαάκιο τον ίδιο. Τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει την προσπάθεια δημεύεσεως μοναστηριακής και εκκλησιαστικής γης που είχε αρχίσει, και να ντυθεί μοναχός στον Αθω. Έτσι λύθηκε το πρόβλημα και πολλά νέα χωριά χτίστηκαν σε εκκλησιαστική γη, κανείς δεν μπορούσε να τους διώξει από εκεί, αλλά στερούμενοι ιδιοκτησίας είχαν μετατραπεί σε κολλήγους δουλοπάροικους των μονών. Εκείνα τα κτήματα ονομάστηκαν βακούφικα και οι κάτοικοι υπηρέτες ονομάστηκαν βακούφηδες. Αυτοί αποτελούσαν την ιερή δουλοπαροικία του Θεού, αφού είχαν τεθεί κάτω από την υπηρεσία των μονών. Αν και πάμπτωχοι, είχαν ορισμένα προνόμια, όχι έναντι των μονών, αλλά έναντι του κράτους. Δεν είχαν καμιά υποχρέωση προς το κράτος και προπάντων δεν στρατεύοντο. Οι βακούφηδες λοιπόν ήταν από την μια ιεροί δουλοπάροικοι, αλλά από την άλλη προστατευόμενοι του Θεού, τιθέμενοι κάτω από την αγία προστα-
128 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
σία των αντιπροσώπων του. Υπολογίζεται ότι τον 11ο αιώνα οι βα-κούφηδες ξεπερνούσαν το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού του κράτους και αν προστεθούν οι καλόγεροι και ιερωμένοι γενικώς πάνω από τους βακούφηδες, τότε ο συνολικός αριθμός του μοναστηριακού πληθυσμού του Θεού έφτανε σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού. Ιεροί κολίγοι, καλόγεροι, ηγούμενοι, αρχιμανδρίτες και όσιοι, όλοι αυτοί αποτελούσαν την αγία κοινωνία του βυζαντινού μεσαίωνα, που ήταν παρόμοια με την ιερή κοινωνία του Θεού στον ουρανό. Ανάμεσα στα δύο υπήρχε άριστη επικοινωνία, μέσω των ιερών αντιπροσώπων και των αγγέλων του Κυρίου, ενώ πνεύμα Θεού απλωνόταν στο άγιο εκείνο κράτος! Έλα όμως που αυτή η αγία και ιερή προστασία είχε θλιβερότατο αποτέλεσμα για την ασφάλεια του κράτους. Οι στρατεύσιμοι διαρκώς ελατώνοντο με την πληγή των μοναστηριών, ενώ ταυτοχρόνως εχάνοντο πληθυσμοί από τις κατακτήσεις των εχθρών εις βάρος της αυτοκρατορίας. Οι τούρκοι στ' ανατολικά είχαν αφαιρέσει γαίες και ανθρώπους και οι άραβες στα νότια. Η διαρκής απώλεια εδαφών και ανθρώπων προς τα έξω και ανδρών προς τα μέσα, έφερε την μοιραία πτώση του κράτους στους σταυροφόρους αρχικώς και στους τούρκους αργότερα. Έτσι είχε η γενικότερη κατάσταση τον 11ο αιώνα, με τα Τίμια Κάκαλα καλά φυλαγμένα στον Αθω και με τις γυναίκες να έχουν αποβληθεί εκ των ιερών τόπων ως όντα ύπουλα και με τους βακούφηδες να καλλιεργούν την ιερή γη του Θεού. Θα μου πεις, χρειαζόταν ο Θεός γαίες και βακούφηδες; Ο Θεός όχι βέβαια, αλλά οι ιεροί αυτού αντιπρόσωποι είχαν αυτή την κοσμική ανάγκη.
Αλέκτωρ: Για σκέψου, δύο Κάκαλα ποιες κοινωνικές επιπτώσεις μπορούν να επιφέρουν!
Δεν άργησε να έρθει η 4η Σταυροφορία του 1204. Ο υποκείμενος και κύριος σκοπός της ήταν να βρεθούν τα Τίμια Κάκαλα και με δόξα και τιμή να μεταφερθούν στην Αγία Πόλη. Έτσι θα τελείωνε η παλιά διαμάχη των Κακάλων κατά το Σχίσμα, όταν ο τότε πάπας ήταν στρατιωτικά αδύναμος. Τότε είχε δεχτεί την θέση εκείνου του απαίσιου ορθόδοξου πατριάρχη, του αδελφού εν Χριστώ της Νέας Ρώμης Μιχαήλ να παραμείνουν εκεί που βρισκόταν ως κειμήλια της
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 129
Ορθοδοξίας, αφού κατά το ανατολικό δόγμα η Ορθοδοξία εξέφραζε την μόνη αλήθεια και οι άλλοι ήταν αιρετικοί. Η ευχή και κατάρα εκείνου του πάπα να παρθούν τα Κάκαλα δια της βίας, βρήκε απήχηση στην ψυχή του νυν πάπα Ιννοκεντίου (ελληνιστί Αγάθων). Το 1204 ο Θεός είχε φέρει έτσι την κατάσταση, όπου οι ανατολικοί ήταν αποδυναμωμένοι και οι δυτικοί πανίσχυροι. Αυτό το θεώρησε ο πάπας ως θεϊκό σημάδι, αλλά και ως χρυσή ευκαιρία. Έδωκε εντολή στον καρδινάλιο Μάρκο, που ήταν επικεφαλής των εκκλησιαστικών διεκδικήσεων στη Σταυροφορία, να φέρει, πάση θυσία, τα Τίμια Κάκαλα στην Ρώμη, όπου θα γινόταν η μεγίστη των λιτανειών που δεν θα είχε δει μέχρι τότε η αιωνία πόλη και ο κόσμος εν γένει. Ακόμη και οι παρελάσεις θριάμβου των αυτοκρατόρων θα ωχριούσαν μπροστά στην λιτανεία που σχεδίαζε ο πάπας. 1.000 καρδινάλιοι απ' όλο τον κόσμο, 10.000 ιερείς και 50.000 καλόγεροι θα έψαλλαν στην λιτανεία, ενώ οι καμπάνες του Αγίου Πέτρου δεν θα έπαυαν ούτε στιγμή να στέλνουν το μήνυμα στον ιδιοκτήτη των Κακάλων στους ουρανούς. Και ο ίδιος θα εισερχόταν με το ιερό κουτί στα χέρια ως ο Ιούλιος Καίσαρ και θα απολάμβανε την μεγίστη δόξα των αιώνων. Αυτά σκεπτόταν κι έτριβε τα χέρια του. Η εντολή στον Μάρκο ήταν «να μην ξαναγυρίσεις στην Ρώμη χωρίς τα Τίμια Κάκαλα». Τρεις Κακαλοφορίες νωρίτερα είχαν γίνει χωρίς αποτέλεσμα. «Αυτή όμως η τέταρτη, τι στην ευχή, θ' αφήσουμε τους μακριπώγω-νες ρασοφόρους της Ανατολής, που μοιάζουν με ραβίνους και πέρσες, να κοκορεύονται ότι δεν υπολογίζουν τον πάπα και να έχουν το μοναδικό δικαίωμα των Κακάλων;»
Πριν ξεκινήσει η 4η Σταυροφορία συναθροίστηκαν οι μεν βόρειοι στην Βενετία, οι δε νότιοι στην Ρώμη. Οι βόρειοι προσευχήθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Μάρκου και οι νότιοι στον Αγιο Πέτρο ταυτοχρόνως. Έψαλαν δοξολογία και παρεκάλεσαν γονατιστοί τον Κύριο να τους αξιώσει να δουν τα Τίμια Κάκαλά του. Μάλιστα προτάθηκε να φέρουν στο θώρακά τους το σχήμα των Κακάλων, αλλά επεκράτησε η άποψη του καρδιναλίου Βαλεντίνου, ο οποίος θεωρούσε ότι τα Κάκαλα είναι σημείο του έρωτος και όχι του πολέμου και επιπλέον θα γινόταν παρεξήγηση μεταξύ των πιστών. Από την
130 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
στάση του αυτή προς τα ιερά Κάκαλα να είναι σύμβολο του έρωτος, έγινε ο άγιος των ερωτευμένων. Πρότεινε λοιπόν να φέρουν τον σταυρό στο θώρακα, που και δέος προκαλεί και εμψυχώνει και συγκαλύπτει τις προθέσεις τους. Έτσι υιοθετήθηκε ο σταυρός και στην 4η εκστρατεία.
Ενώ οι στρατιώτες και οι αρχηγοί τους στρέφοντο στην λεηλασία της χώρας και στην διανομή των εδαφών, ο καρδινάλιος Μάρκος οργάνωνε την λεηλασία των εκκλησιών και ιερών μονών της Ανατολής. Ο δυτικός αντιπρόσωπος του Κυρίου λεηλατούσε τους οίκους του ιδίου Κυρίου στην Ανατολή. Επειδή δε οι εκκλησίες είχαν από αιώνες συναθροίσει αφάνταστο πλούτο, σημαντικότερο από αυτό του κράτους, ο θησαυρός του Μάρκου ήταν ανυπολόγιστος. Δεν άφησε σταυρό για σταυρό, εικόνα για εικόνα και όλα τα τάματα και κειμήλια της Ορθοδοξίας φορτώνοντο σε καράβια με προορισμό τον Άγιο Μάρκο της Βενετίας. Ακόμη και εναπομείναντα αγάλματα της αρχαιότητας έφευγαν είτε για Βατικανό, είτε για Βενετία. Επί μήνες κουβαλούσαν οι άμαξες στα λιμάνια και από εκεί στην Ιταλία έφευγε αμύθητος πλούτος. Δεν άφησαν τίποτα όρθιο στη Νέα Ρώμη. Όμως τα Κάκαλα του Κυρίου δεν βρίσκοντο μεταξύ των ευρημάτων. Η ευχή και κατάρα του πάπα Πίου και η εντολή του πάπα Ιννοκεντίου, έπεφτε βαριά πάνω στον καρδινάλιο Μάρκο, αλλά τα Κάκαλα πουθενά. Αφού έψαξαν παντού, άρχισαν να βασανίζουν ομόθρησκους ιερωμένους, δεσποτάδες και ηγουμένους με την μέθοδο της φάλαγγας, προκειμένου να μαρτυρήσουν εκείνο που στην ουσία δεν γνώριζαν. Βέβαια μαρτύρησαν μαρτυρικό θάνατο, αλλά κανείς δεν γνώριζε πλέον στην Πόλη που τα Κάκαλα βρίσκοντο. Άδικα όλη η φασαρία και οι ακρωτηριασμοί, Αχ αυτοί οι παπικοί, δεν έχουν ιερό και όσιο πάνω τους! Χειρότεροι από βαρβάρους ήταν. Επιτρεπόταν να κατακτήσουν ένα σχεδόν ομόθρησκο κράτος ως εχθροί, να το λεηλατήσουν και να το ετοιμάσουν να πέσει στα χέρια των τούρκων; Και όλα αυτά εγίνοντο με σπαθιά που οι χειρολαβές τους έφερναν τον σταυρό του Κυρίου και το όλο θέμα αφορούσε ένα ζευγάρι Κάκαλα.
Πάνω στο παραλήρημα της αναζητήσεως των Κακάλων και στις
ΤΑ ΤΙΜΙΑ. ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 131
μάταιες προσπάθειες, παρά τους βιασμούς, εκβιασμούς, βασανιστήρια και θανατώσεις, ο καρδινάλιος Μάρκος δεν άντεξε. Έπαθε εγκεφαλικό και σε λίγες μέρες πέθανε, αφού είχε προλάβει να λεηλατήσει τα κειμήλια της Ορθοδοξίας. Μερικοί πονηροί είπαν ότι πέθανε στα σκέλια μιας καλόγριας ρωμιάς, την οποία είχε πάρει ως λάφυρο, την στιγμή που ένιωθε την δύναμη και γλύκα του οργασμού. Γι αυτό ήταν το λείψανο του χαμογελαστό κι ευτυχισμένο. Αυτήν την κτηνωδία των δυτικών οι ορθόδοξοι δεν μπόρεσαν ποτέ να ξεχάσουν μέχρι σήμερα. Ένα χριστιανικό μίσος απλώθηκε ανάμεσα στις δύο εκκλησίες, σε σημείο ώστε να προτιμήσουν οι ανατολικοί το σαρίκι των τούρκων παρά την ράβδο του πάπα, μετά από σχεδόν 200 χρόνια, όταν πια το κράτος εκείνο έψαχνε για καλό κατακτητή. Τα Τίμια Κάκαλα όμως παρέμεναν άφαντα, ενώ το μίσος των μοναχών κατά των παπικών φούντωνε. Ο πάπας αντικατέστησε τον θανόντα Μάρκο με τον καρδινάλιο Βαστίλης Αυγουστίνο, ένα φανατικό Ισπανό. Ο Αυγουστίνος ήταν καχεκτικός και φιλάσθενος, αλλά είχε δυνατή βούληση και έτρεφε αφάνταστη οργή κατά των ορθοδόξων, που δεν ήθελαν να παραδώσουν τα Κάκαλα του Κυρίου στον μέγιστο των αντιπρόσωπων επί της γης, τον ιερό και άγιο πάπα Γρηγόριο. Ο Αυγουστίνος έφτασε στην Πόλη τον Νοέμβριο του 1204 και τον υποδέχτηκαν καθολικοί ιερείς στο λιμάνι. Όταν κατέβηκε δεν είπε κουβέντα και κατευθύνθηκε στο κατάλυμα του. Ήταν αμίλητος άνθρωπος, πάντοτε σκυθρωπός, αδύνατος μέχρι χλωμός από την ασθένεια του άσθματος, που τον ταλάνιζε. Ουδέποτε είχε γελάσει στην ζωή του, ακολουθώντας ρητά την εντολή των ιερών πατέρων της εκκλησίας. Ο καλός χρισνιανός δεν γελά, αλλά πάντοτε είναι σε θλίψη.
Την επόμενη της εγκαταστάσεώς του ο Αυγουστίνος ξεκίνησε την έρευνα για την ανεύρεση των Κακάλων. Επί μια εβδομάδα ενημερωνόταν. Το πρώτο μέλημά του ήταν να λεηλατήσει τις εναπομείνασες εκκλησίες της Ανατολής στην Καππαδοκία και στην Συρία και να αποστείλει ορθόδοξους καλόγερους και καλόγριες ως δούλους στην αναδυόμενη τότε ισπανική αριστοκρατία των ιππέων. Υπολογίζεται ότι 20.000 άνθρωποι των μοναστηριών και σε νεαρή ηλικία πουλήθηκαν στους ισπανούς ιππότες, στην περιοχή της Καταλονίας.
132 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Απόγονοι αυτών υπάρχουν μέχρι σήμερα. Μάλιστα ανέπτυξε μια κοινή δράση με τον δεσπότη της Κύπρου Ριχάρδο Λεοντόκαρδο, ο οποίος έστελνε αιχμαλώτους στους ευγενείς της Αγγλίας. Παρεμπιπτόντως, οι Αγγλοι από εκεί πήραν την ιδέα του δουλεμπορίου, την οποία εφάρμοσαν κατά κόρον στην Αφρική ως αμερικανοί αποικιοκράτες πια. Λίγο αργότερα όμως ο Λεοντόκαρδος έπαψε να ικανοποιεί τις ανάγκες των ευγενών, διότι είχε δικές του φιλοδοξίες. Εγκαταστάθηκε μονίμως στην Κύπρο και χρειαζόταν τους ανθρώπους ως εργάτες εκεί για το δικό του συμφέρον. Το επόμενο βήμα του Αυγουστίνου ήταν η άσκηση βίας κατά των ορθοδόξων ιεραρχών. 15 αρχιμανδρίτες και δεσποτάδες ευνούχισε σε μια μέρα και χωρίς αναισθητικό και απειλούσε τον πατριάρχη ότι θα πάθαινε τα ίδια και χειρότερα. Ούτε ο πατριάρχης όμως γνώριζε την κρύπτη των Κακάλων. Ενώ δε ο Αυγουστίνος ετοιμαζόταν να ευνουχίσει τον πατριάρχη δημοσίως, -οποίο θέαμα δυστυχίας Θεέ μου-, ένας καθολικός μοναχός, πονηρός και αυτός σαν τους ορθοδόξους, έρρι-ξε την θαυμάσια ιδέα: «μάλλον στο Άγιο Όρος θα κρύβονται», ψιθύρισε στ' αυτί του. Έτσι την γλίτωσε ο πατριάρχης στο παραπέντε από τον φοβερό Αυγουστίνο.
Ήταν άνοιξη του 1205 όταν πέντε γαλέρες με τον Αυγουστίνο μέσα ξεκίνησαν για τον Αθω. Οι αγιορείτες ιδέα δεν είχαν και θα πάθαιναν την μεγίστη των ζημιών, αν κάποιος ρωμιός έμπορος που γνώριζε ιταλικά και ισπανικά δεν είχε κρυφακούσει την συνομιλία των δυτικών. Εγκαίρως ειδοποιήθηκαν οι ηγούμενοι και οχύρωσαν καλά τ* απόκρημνα μοναστήρια τους. «Ε, ως εδώ και μη παρέκει», είπαν. «Αυτά τα γουρούνια οι παπικοί εδώ θα βρουν τον τάφο τους, που θα είναι και δόξα της Ορθοδοξίας μας». Οι γαλέρες έφτασαν στην κάτω άκρη του Αθω στις 6 Μαΐου, ημέρα λαμπερή. Έκρυψαν τα πλοιάρια τους σε όρμο και εισέβαλαν στην ξηρά. Επειδή όμως δεν γνώριζαν τον τόπο, έπεσαν εύκολα στην παγίδα. Μεθοδικά οδηγήθηκαν σ' ένα στενό δρόμο του φαραγγιού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Όταν εισήλθαν εκεί κάτω από τα απόκρημνα βράχια, οι ρασοφόροι μοναχοί τους έκλεισαν στις δύο άκρες, ρίχνοντας βράχια μπροστά και πίσω για να μην μπορέσουν να φύγουν και έβαλαν φω-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 133
τιά στην θαμνώδη περιοχή. Μέσα σε μια ώρα ποιος είδε δυτικό και δεν τον λυπήθηκε. Κάηκαν και οι 400 στρατιώτες μαζί με τον Αυγουστίνο, ενώ όποιος κατάφερνε να ξεφύγει από την φωτιά τον έλιωναν οι πέτρες των καλόγερων. Οι μοναχοί ανακουφισθέντες, θεώρησαν την νίκη ως θαύμα των Τιμίων Κακάλων και ως απόδειξη της προστασίας των προς την Ορθοδοξία και τον Αθω και τέλεσαν μεγάλη δοξολογία στην μονή Ιβήρων την επομένη της νίκης, την 7η Μαΐου, που παλαιότερα ήταν η γιορτή των Τιμίων Κακάλων ή Ανθέων. Ο Κύριος τα έφερε έτσι ώστε να συντριβούν οι εχθροί την ημέρα εκείνη. Ο πάπας με δυσαρέσκεια έλαβε το μήνυμα της απώλειας του Αυγουστίνου και μάλιστα κατά έναν αποτρόπαιο και βάναυσο τρόπο, να γίνει ψητός από τους απαίσιους τους ανατολικούς μαυροφου-στανάδες. Τότε σε σύνοδο με τους καρδιναλίους του απεφασίσθη να εγκαταλείψουν κάθε προσπάθεια για την ανεύρεση των Κακάλων και ασχολήθηκαν με την ξεζούμισμα του Βυζαντίου για 200 χρόνια. Υπόθεσε μάλιστα ότι είχαν χαθεί μέσα στην δίνη του χρόνου και κανένας από τους μιαρούς ορθοδόξους δεν γνώριζε πλέον τι είχαν απογίνει. «Αδίκως ευνουχίσαμε αυτούς τους απίστους», ομολόγησε, «αλλά καλά να πάθουν, αφού δεν θέλουν να ενταχθούν στην αγία Έδρα». Γι αυτό ξεχάστηκε η υπόθεση οριστικώς. Έτσι τα Τίμια Κόκαλα έμειναν ένα μυστικό των δώδεκα ηγουμένων για μερικούς αιώνες ακόμη.
Όσο διαρκούσε η ενετοκρατία, δεν ακούστηκε ο παραμικρός ψίθυρος για την ύπαρξη των Κακάλων. Οι γενιές των ηγουμένων κράτησαν το μυστικό και συνέχιζαν την κακαλοφαγία των Φώτων με την πρέπουσα μύηση και μυσταγωγία. Μάλιστα έκαναν και παρακλήσεις για να ξεκουμπιστούν οι άπιστοι αιρετικοί, οι δυτικοί, οι οποίοι όχι μόνο αμαύρωναν την χριστιανική πίστη, αλλά επιπλέον καταδυνάστευαν το ορθόδοξο ποίμνιο. Έτσι το ταλαίπωρο ποίμνιο πλήρωνε σε τρεις αφέντες, στην καθολική εκκλησία, στους Ενετούς και στην ορθόδοξη εκκλησία λιγότερο. «Για φαντάσου», έλεγαν, «το ορθόδοξο πλήρωμα του μόνου και αληθινού δόγματος του Χριστού να χρηματοδοτεί την Αγία Έδρα του τρισκατάρατου πάπα»! Γι αυτό δεν περίσσευαν πόροι για την Ορθοδοξία, η οποία περνούσε πλέον
134 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
την οικονομική της παρακμή και πενία. Καμιά νέα εκκλησία δεν χτίστηκε εκείνα τα 200 χρόνια και οι παλιές είχαν χάσει τους θησαυρούς τους και την αίγλη τους. Είχαν μετατραπεί σε ένα απλό χώρο συναθροίσεως του φτωχού ποιμνίου, σε ένα είδος ποιμνιοστασίου. Τα φαντασμαγορικά ενδύματα, τα άμφια, οι πολυέλαιοι, τα χρυσά τέμπλα, το χρυσό δεσποτικό, τα αργυρά εξαπτέρυγα και η εν γένει λαμπρότητα και ομορφιά των παλιών καιρών είχαν χαθεί πλέον οριστικά. Είχαν φύγει για την Ιταλία. Ο αμύθητος εκείνος χρυσός μάλιστα δεν φυλάχτηκε ως κειμήλιο του χριστιανισμού, εκτός λίγων περιπτώσεων. Αυτοί οι κομπιναδόροι ιταλοί είχαν εμπορευματοποιήσει τα πάντα εκείνο τόν καιρό. Αυτοί μάλιστα ευθύνονται για την γέννηση εκείνου που αργότερα ονομάστηκε «εμπορευματικός καπιταλισμός». Πήραν λοιπόν χρυσά και αργυρά κειμήλια της Ορθοδοξίας, τα έλιωσαν και έκοψαν νομίσματα για να κινηθεί το εμπόριο. Αν ήταν δυνατόν να συμβαίνει από ανθρώπους του Θεού! Εν τούτοις αυτοί το έκαναν και αποτέλεσε τον πρώτο μαζικό χρυσό, που έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη του εμπορίου και εντεύθεν στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής αστικής κοινωνίας. Η δεύτερη δόση συναθροισμένου μαζικού χρυσού ήρθε στην Ευρώπη από την λεηλασία των ινδιάνων της Αμερικής το 1600. Οι ισπανοί, σταυροφόροι του Χριστού και πάλι, λεηλατούσαν στο όνομα του Κυρίου.
Και όταν ακόμη έφυγαν οι ενετοί και οι φράγκοι, οι ηγούμενοι δεν πρόδωσαν το μυστικό τους. Στην καθιερωμένη μύηση που είχαν την ημέρα των Φώτων το 1400, αποφάσισαν να διατηρήσουν το μυστικό, επειδή η παλαιά αυτοκρατορία δεν υπήρχε πλέον και το απομεινάρι της ήταν ανίσχυρο. Μόνο η σκιά του παρελθόντος είχε απομείνει. Ο παλαιός γίγας είχε καταντήσει ένα ράκος, σαν τα ράκη των Ελλήνων που κάποτε οι ίδιοι είχαν δημιουργήσει. Ρε πως έρχονται τα πράγματα στην ιστορία! Τότε το χριστιανικό κράτος κατέλυε τον ελληνισμό, τώρα καταλυόταν και το ίδιο. Ήταν πλέον ζήτημα χρόνου να υποκύψει σε όποιον εχθρό διέθετε ετοιμοπόλεμη δύναμη. Αυτός έτυχε να είναι οι τούρκοι, που ήταν η πιο βάναυση τιμωρία της ιστορίας. Ευτυχώς όμως για την Ορθοδοξία που ήρθαν οι Οθωμανοί και όχι οι παπικοί φράγκοι. Τώρα δεν θα υπήρχε πλέον Ορθοδοξία.
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 135
Αν ο πάπας κληρονομούσε την Ανατολή, θα είχε καταπιεί το Βυζάντιο. Μερικοί μάλιστα απορούσαν γιατί δεν το έκανε, αφού διέθετε πλέον την απαραίτητη ισχύ. Κάπου ο Ποντίφικας δεν υπολόγισε σωστά τα πράγματα. Αφησε έναν βαρβαρικό λαό να γίνει μέγας. Η Ορθοδοξία όμως ωφελήθηκε από την κυριαρχία των Οθωμανών.
Ο Μωάμεθ Πορθητής, γιος ρωμιάς και γνώστης της ελληνικής, έβλεπε τον εαυτό του ως συνεχιστή της παλαιάς Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά και ως απελευθερωτής των κολλήγων και της φτω-χολογιάς. Γι αυτό πολλοί τον δέχτηκαν σαν σωτήρα. Ευφυής ων, έδωκε αφάνταστα προνόμια στην Ορθοδοξία, αλλά και σε κάθε εθνότητα που υπήρχε στο Βυζάντιο. Δεν ισοπέδωσε τα έθνη. Γι αυτό υπάρχουν μέχρι σήμερα κάπου 160 εθνότητες στην Τουρκία. Έτσι η οθωμανική κατοχή και κυριαρχία ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να συμβεί για την Ορθοδοξία. Βέβαια για το ελληνικό έθνος ίσως να ήταν καλύτερα να είχε κατακτητές ευρωπαίους αντί των τούρκων, αφού είχε προ πολλού πάψει να είναι ελεύθερο και δεν γνώριζε πια τι σημαίνει ελευθερία. Το έθνος είχε χάσει τον χαρακτήρα του από την στιγμή που έγινε η μεγάλη στροφή στον ιουδαϊσμό. Η μακραίωνη βυζαντινή κατοχή είχε αφανίσει κάθε έννοια της ελευθερίας από τους Έλληνες. Μπορούσαν να υπάρχουν μόνο υπό κατοχή. Είχαν λοιπόν την ατυχία να έχουν κατακτητές τους τούρκους και να χάσουν την Αναγέννηση. Η Ορθοδοξία εμφανιζόταν τώρα ως θρησκευτικός και πολιτικός αρχηγός των ρωμιών, δύο εξουσίες που δεν είχε νωρίτερα. Γι αυτό βρέθηκε να συμμαχεί με τους Οθωμανούς για την άλωση της Πόλης. Ο Σχολάριος, που από λαϊκός βρέθηκε να γίνει πατριάρχης σε μια βδομάδα, συνεργάστηκε με τον φίλο του Μωάμεθ, άνοιξε μαζί με τους δικούς του τις πύλες και εισήλθαν οι τούρκοι στην Πόλη. Μόνο ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος βρέθηκε το κοροίδο της υποθέσεως. Ματαίως μαχόταν, αφού η 5η φάλαγγα τον είχε προδώσει εκ των έσω. Έτσι τελείωσε πλέον και οριστικώς η ζωή της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι μογγόλοι απλώς κα-τέλυσαν το ήδη σαπισμένο κράτος.
Σ' εκείνη την δραματική ιστορία, ο Άθως έμεινε ανέπαφος και εκτός του πεδίου των δρωμένων. Οι ηγούμενοι διατηρούσαν ακόμη
136 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
την παράδοση της κακαλοφαγίας κι έτσι ταυτίζοντο με τον Θεό. Τις πρώτες δεκαετίες όμως, μετά την πατριαρχία Σχολαρίου, επεκράτησε ευτελισμός του πατριαρχικού αξιώματος, που είχε καταστεί εμπόρευμα. Αυτός ο εκχυδαϊσμός είχε αντίκτυπο στο Αγιο Όρος και σ' αυτούς τους ίδιους τους κακαλοφαγάδες ηγουμένους. Το κουτί των Κακάλων είχε μεταφερθεί από την μονή Εσταυρωμένου που φυ-λάσσοντο επί αιώνες στην μονή Λαζαριστών λόγω επισκευής της πρώτης. Η μεταφορά είχε γίνει μυστικά από τους δώδεκα. Σαράντα χρόνια μετά την πτώση της Νέας Ρώμης ο ηγούμενος της φιλοξενίας Τιμόθεος, πονηρότερος από τους άλλους,, άφησε να διαρρεύσει ότι διαθέτει θαυματουργά μόρια που τον ξανανιώνουν τουλάχιστον ερωτικά. Σκοπός ήταν, παρά την προχωρημένη ηλικία του, να προσελκύει νεανίες καλογεροπαίδια, δήθεν ότι ήταν ο δυνατότερος επι-βήτορας με την βοήθεια των θαυματουργών μελών. Αυτό γινόταν το 1492, το έτος που ανακαλύφθηκε η Αμερική στην νεώτερη εποχή από τον Κολόμβο. Ως γνωστόν οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν την ύπαρξή της. Ζήλεια και φθόνος ξέσπασε μεταξύ των ηγουμένων, μέχρι που ο φωτισμένος ηγούμενος Ιγνάτιος τον 16ο αιώνα έλυσε την διαμάχη με τον εξής τρόπο. Αφησε το κουτί να περιέρχεται τους 12 ηγουμένους των μονών ανά ένα έτος και κατά την διάρκεια του έτους επιτρεπόταν στους υπολοίπους να το προσκυνούν, ώστε να δυναμώνουν στο Libido, ή να παίρνουν θεία δύναμη στον αγώνα τους κατά του πειρασμού, με σκοπό ν' αποκτήσουν περισσότερα μόρια υπέρ των, χρήσιμα κατά την τελική κρίση. Πίστευαν δε ότι η προσευχή τόσο κοντά στα Κάκαλα του Κυρίου και Θεού, θα τους έδινε ισχυρότερα μόρια εισόδου στην επουράνια βασιλεία.
Από τον 17ο αιώνα όταν πια η Οθωμανική Αυτοκρατορία, προστάτιδα της Ορθοδοξίας, ήταν πανίσχυρη και ούτε πάπας, ούτε ρώσος πατριάρχης μπορούσαν να πάρουν με όποιο τρόπο τα Τίμια Μόρια από τον Αθω, οι ηγούμενοι αποφάσισαν να κοινοποιήσουν την ύπαρξη του μεγίστου των κειμηλίων της χριστιανοσύνης. Γνωστοποίησαν το γεγονός στον πατριάρχη και στην Υψηλή Πύλη. Και οι δύο, πατριάρχης και σουλτάνος θεώρησαν το γεγονός σπουδαίο και κερδοφόρο ο καθένας από την δική του πλευρά. Ο πατριάρχης
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 137
Ιάκωβος μόλις είχε αγοράσει την θέση του από τον σουλτάνο αντί του σπουδαίου ποσού των 3000 χρυσών γροσίων. Πάσχιζε να ξεχρεώσει το χρέος του σύντομα, ώστε να του μείνει περιθώριο να κερδοσκοπήσει και να συσσωρεύσει πλούτο. Η θέση του ήταν πάντοτε επισφαλής και επί ξύλου κρεμάμενη, δηλαδή κρεμάμενη από την Πύλη, αφού ο σουλτάνος μπορούσε να τον ξαποστείλει όποτε νόμιζε. Και αυτοί οι τούρκοι, Αλέκτορα μου, ποτέ δεν κράτησαν υπόσχεση ή συμβόλαιο. Κάθε τρία χρόνια, κατά μέσο όρο, άλλαζε ο πατριάρχης, γιατί βρισκόταν πάντοτε κάποιος κληρικός ή λαϊκός επιτήδειος και καιροσκόπος που διέθετε περισσότερα για την αγορά του θρόνου. Έτσι ο Ιάκωβος θεώρησε μεγίστη ευκαιρία την επανεμφάνιση των Τιμίων Κακάλων. Έστειλε λοιπόν τον πρωτοσύγκελο του θρόνου, επίσκοπο Ιωσήφ, στους ηγουμένους του Άθω να δανείσουν τα Κόκαλα γι ένα χρόνο, με το πρόσχημα να διατεθούν σε λαϊκό προσκύνημα, αλλά με παγκάρια από δίπλα ασφαλώς. Οι ηγούμενοι όμως, πονηρότεροι από τον πατριάρχη, αλλά και ευεργετηθέντες προηγουμένως από τα ιερά μόρια του Κυρίου, αρνήθηκαν την παράδοση. Ο Ιάκωβος εξαγριώθηκε, αλλά δεν μπορούσε τίποτα να κάνει, διότι ο Αθως είχε δικό του καθεστώς. Έτσι υπέκυψε στην μοίρα που τον χτύπησε μετά από πέντε μήνες, όταν ήταν πατριάρχης 17 μηνών. Ο σουλτάνος τον καθαίρεσε, αφού είχε βρεθεί ο αγιορείτης ηγούμενος Εφραίμ, ένας από τους δώδεκα, να πληρώσει 5.000 χρυσά γρόσια για την θέση και τα Κάκαλα στη διάθεση του σουλτάνου. Φοβερός αυτός ο Εφραίμ. Δεν σεβάστηκε ιερό και όσιο, αφού έκλεψε τόσο τα Κάκαλα, όσο και μερικά κειμήλια των μονών, προκειμένου να καταθέσει μέρος των χρημάτων της αγοράς του θρόνου. Ο σουλτάνος, αλλόπιστος ων, δεν πίστευε στα θαύματα των Κακάλων και μάλιστα ενός υποδεέστερου προφήτη από τον Μωάμεθ. Είτε ήταν από τον Ιησού Χριστό, είτε από τράγο, το ίδιο έκανε γι αυτόν. Μάλιστα του προκαλούσαν αηδία έτσι όπως ήταν συρρικνωμένα.
Αλέκτωρ: Για σκέψου, ιερά και θαυματουργά για μια μερίδα, σκουπίδια και αηδιαστικά για τους άλλους. Αχ αυτοί οι τούρκοι, είναι χυδαίοι, ασελγούν στα ιερά των άλλων, αν τύχει.
Μήπως όμως,αγαπητέ Αλέκτωρ, δεν έκαναν το ίδιο οι ρωμιοχρι-
138 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
στιανοί στο Βυζάντιο, που ασέλγησαν και κατέστρεψαν τα ιερά των Ελλήνων; Μήπως στην συνέχεια, οι αναγεννησιακοί ευρωπαίοι δεν εξόντωσαν τους πληθυσμούς της Αμερικής, προκειμένου να γονατίσουν μπροστά στον Ιουδαίο; Ξέρεις τι γίνεται; Αυτές οι δύο θρησκείες, ισλάμ και χριστιανισμός, ισχυρίζονται δύο βασικά πράγματα. Πρώτο, ότι η κάθε μια κατέχει την απόλυτη αλήθεια και δεύτερο, πρέπει να σωθούν οι αλλόπιστοι έστω και με την βία ή τον θάνατο. Το σύνθημα είναι: «σε σκοτώνω για να σε σώσω».
Αλέκτωρ: Από τι όμως να σωθούν; Εδώ τα πράγματα είναι θολά. Από την πλάνη και την αμαρτία,
λένε. Ποιος είπε ότι είναι πλάνη αυτό που πιστεύει ο άλλος; «Εμείς το λέμε, οι αντιπρόσωποι του Θεού, διότι εμείς κατέχουμε την αλήθεια», λένε.
Αλέκτωρ: Δηλαδή αυτοί αποφασίζουν τι είναι αλήθεια και τι πλάνη για τους άλλους. Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει. Και πως είναι σίγουροι ότι κατέχουν την μόνη αλήθεια;
Το ιερατείο είναι στην ουσία ο χριστιανισμός και αυτό το ιερατείο διατείνεται ότι έχει αντιπροσωπεία επί της γης του μοναδικού αληθινού Θεού, του Γιαχβέ. Τα ιερά αυτά συμβόλαια εξασφαλίζουν το μονοπώλιο της αλήθειας. Το δυστύχημα είναι ότι πολλοί εξ αυτών, αν αφαιρέσεις του καιροσκόπους, όντως πιστεύουν ότι αντιπροσωπεύουν τον αληθή θεό και συνεπώς την θεολογική αλήθεια. Όλοι οι μη χριστιανοί θεωρούνται άπιστοι, ειδωλολάτρες, μιαροί αμαρτωλοί. Μάλιστα συμβαίνει και το παράδοξο οι ορθόδοξοι να κατατάσσουν τους άλλους χριστιανούς σχεδόν στο επίπεδο του πλανημένου, του αδαούς και αμαρτωλού. Τότε καθήκον κάθε ορθοδόξου είναι να σώσει τον πλανημένο έστω και με την βία. Το ίδιο κηρύττει ο ισλαμισμός με τονισμό στην σπάθη. Όλοι οι Καφίρ (άπιστοι) ή πρέπει να εξοντωθούν ή να αλλαξοπιστήσουν. Η μητέρα θρησκεία του ισλάμ και χριστιανισμού, ο ιουδαϊσμός, θεωρεί βέβαια τους ετεροδόξους γκογίμ (άπιστους και βρώμικους), αλλά δεν ενδιαφέρεται γι αυτούς. Είναι ούτως ή άλλως χαμένοι, αφού δεν ανήκουν στον περιούσιο λαό του Ισραήλ.
Ο σουλτάνος Μαζούτ λοιπόν πρότεινε στον πατριάρχη Εφραίμ
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 139
να σχηματίσουν ομοιώματα των Τιμίων Κακάλων, τα οποία να διαβαστούν επί τέσσερα ημερόνυχτα γύρω από τα γνήσια και να πωλούνται στους ανόητους χριστιανούς. Έτσι το πρωτότυπο παρέμενε σαν μια αστείρευτη πηγή παραγωγής τιμίων εξ αντανακλάσεως κακάλων. Ταυτόχρονα οι πιστοί ανά την αυτοκρατορία και τι δε θα έδιναν ν' αγόραζαν ένα ευλογημένο ομοίωμα και μάλιστα αφού θα είχε πάρει την ιερή οσμή από το πρωτότυπο. Αυτό βέβαια λειτούργησε τον πρώτο χρόνο και πολλά σπίτια πιστών εφοδιάστηκαν τα «ιερά ομοιώματα», θαυματουργά κατά παντός κακού. Μάλιστα είχαν διδαχτεί ότι είναι τόσο θαυματουργά, ώστε θεραπεύουν κάθε νόσο και πόνο. Στο χρόνο πάνω ανακάλυψαν οι υπόλοιποι ηγούμενοι τα κλεμμένα Κάκαλα ότι τελικά τα είχε φυγαδεύσει ο πρώην συνάδελφός τους Εφραίμ, προκειμένου να πλουτίσει. Τότε ξέσπασε ένας ιερός πόλεμος μεταξύ των, ο οποίος παρέσυρε και το ποίμνιο σε αιματηρές συγκρούσεις. Οι αγοραστές των ομοιωμάτων θεωρούσαν τους εαυτούς τους ευεργετηθέντες και ήταν φιλικοί στην ιδέα του Εφραίμ. Μια άλλη μερίδα που πάσχιζε να αγοράσει κάποιο ιερό ομοίωμα, ήθελε πάση θυσία να παραμείνουν τα Κάκαλα στον Εφραίμ, έστω για τόσο χρόνο, όσος χρειαζόταν να ευλογηθούν τα παραγγελμένα ομοιώματα. Μεγάλη μερίδα με τους υπολοίπους ηγουμένους επικεφαλής, ζητούσαν την επιστροφή τους στην κοιτίδα της πίστεως, στον Άθω, ώστε να φυλάσσονται με φύλακες τις ιερές μορφές των ψαλλόντων μοναχών. Ο πόλεμος κράτησε δυο χρόνια, πολύ αιματηρός και έφερε μεγάλη αναστάτωση στην αυτοκρατορία. Έμεινε δε ιστορικά γνωστός ως Οθωμανικός Πόλεμος των Κακάλων.
Προκειμένου ο σουλτάνος να ησυχάσει από την φασαρία των ρωμιών, που φαινόταν να παίρνει τις διαστάσεις επαναστάσεως, αποφάσισε ν' απαλλαγεί απ' αυτά. Γιατί, όπως πολύ σωστά σκέφτηκε, ο θρησκευτικός φανατισμός μπορούσε να ανατρέψει και αυτόν τον ίδιο. Γι αυτό και αποδεσμεύτηκε από τα Τίμια Κάκαλα και άφησε τους ρωμιούς να τα βρουν μεταξύ τους. Επειδή όμως ποτέ δεν τα εύρισκαν, και αυτό το γνώριζε καλά, και έβγαζαν τα μάτια τους, πάλι σ' αυτόν απευθύνθηκαν για να βάλλει την τάξη, αφού οι ίδιοι ήταν
140 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
ανίκανοι να αυτοπειθαρχούν. Γι αυτό άλλωστε ήταν υπόδουλοι. Φαίνεται πως οι δούλοι δυσκολεύονται να χειριστούν την ελευθερία. Έτσι ο σουλτάνος, πανίσχυρος και πάλι, εμφανιζόταν ως εγγυητής της τάξεως, ως ο αφέντης κυρίαρχος επί ενός διχασμένου ποιμνίου των ρωμιών. Προτιμούσαν να τους βιάζει ο τούρκος, παρά να υποχωρήσουν από τις απαιτήσεις τους, έστω και λίγο. Ο σουλτάνος λειτούργησε με πονηριά. Αφησε τα Κάκαλα στον Εφραιμ για έξι μήνες, ν' αποτελειώσει τις ανειλημμένες υποχρεώσεις τους προς αυτόν τον ίδιο. Έπρεπε να εισπράξει ένα μέρος των χρημάτων που του χρωστούσε. Απαίτησε επίσης, την ημέρα της γιορτής των Κακάλων να μνημονεύονται στις εκκλησίες και τα δικά του, να προσεύχονται οι χριστιανοί για ευζωϊα, μακροζωία και ευρωστία των αρχιδιών του. Και οι ρωμιοί το δέχτηκαν κι έψαλλαν υπέρ του αφέντη τους και των αρχιδιών του. Να μην ξεχνάμε ότι ο Αλή Πασάς αργότερα έβαζε τον δεσπότη να κάνει δοξολογία για τα τσαρούχια του, καθ' ότι εκμωαμεθανισθείς αλβανός πασάς. Γιατί λοιπόν να μην βάλλει ο Μαζούτ τους δεσποτάδες και τον πατριάρχη να ψάλλουν υπέρ της υγείας και πολυσπερμίας των αρχιδιών του; Άλλωστε ένα τόσο μεγάλο χαρέμι που είχε, απαιτούσε γερά όργανα. Ο πατριάρχης δεν μπορούσε ασφαλώς ν' αρνηθεί, αφού μόλις είχε αγοράσει την θέση. Αν δεν υποχωρούσε θα έχανε ασφαλώς την θέση και το κεφάλι του. Προτιμούσε λοιπόν να υπακούει και «ας τον κρίνει ο Θεός», σκεφτόταν. Μα τι τον ένοιαζε τον Μαζούτ ο Θεός των χριστιανών;
Οι ένδεκα ηγούμενοι που είχαν παραμείνει στις μονές του Αθω, περίμεναν εναγωνίως την επιστροφή των Κακάλων και όταν αυτή επιτέλους έγινε, τελέστηκε μεγάλη δοξολογία σε όλες τις μονές. Δεν ήταν πλέον μυστικό και όλοι οι καλόγεροι, κάπου 10.000, προσεύχο-ντο και παρακαλούσαν τα Κάκαλα για κάποιο προσωπικό τους θαύμα. Λιβάνια, σήμαντρα, καμπάνες, ψαλμωδίες, έδιναν κι έπαιρναν για μια εβδομάδα. Αφού πέρασε ο πανηγυρισμός, οι ένδεκα εξέλεξαν έναν νέο ηγούμενο με το όνομα Δαβίδ, στην θέση του κλέφτη και προδότη Εφραίμ. Έτσι έγιναν και πάλι δώδεκα, αφού τελέστηκε το τυπικό της μυήσεως. Εκεί πάρθηκε η απόφαση να αφορίσουν τον τρισκατάρατο Εφραίμ, αν και ήταν ακόμη πατριάρχης. Και πράγμα-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 141
τι το έκαναν, γιατί ο πατριαρχικός θρόνος είχε χάσει πλέον την αξία του και την παλιά του αίγλη και είχε καταστεί ένα εμπόρευμα. Ο Εφραίμ θύμωσε ασφαλώς, αλλά αναδιπλώθηκε, σιώπησε και άφησε την μπόρα να περάσει, προκειμένου να παραμείνει στην θέση του και να εισπράξει το ποσό των 5.000 γροσιών, με το οποίο είχε αγοράσει τον πατριαρχικό θώκο. Εν τω μεταξύ είχε εκλείψει και η πνευματική ηγεσία των ρωμιών και τον 18ο αιώνα όλοι σχεδόν ήταν αμαθείς, αγροίκοι και δεισιδαίμονες, μ' εξαίρεση μερικούς φαναριώτες. Την αμάθεια εκμεταλλεύοντο οι πολυπληθείς καλόγεροι, που αλώνιζαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία σε μέρη ρωμιών και πουλούσαν μαγικά και κομποσκοίνια. Μέχρι τότε πουλούσαν κυρίως «τίμιο ξύλο», εικόνες, ή οστά αγίων. Με την εμφάνιση των Τιμίων Κα-κάλων δόθηκε η μεγάλη ευκαιρία να αρμέξουν το ποίμνιο, λόγω της φήμης που είχαν αποχτήσει ως μοναδικό λείψανο από τον Θεάνθρωπο. Γι αυτό ξεκίνησε μια ολόκληρη βιομηχανία κατασκευής ιερών φυλακτών, που μέσα τους είχαν δήθεν τμήμα των Κακάλων. Ξεχύθηκαν λοιπόν στην μεγάλη χώρα και πουλούσαν χωρίς τελειωμό. Αν άθροιζε κανείς το βάρος των πωληθέντων κακάλων, θα έπρεπε τα Τίμια Κόκαλα να ζύγιζαν μερικούς τόνους. Και αυτό ήταν δικαιολογημένο, γιατί, πώς θα ζούσαν οι 150.000 τεμπέληδες καλοθρεμέ-νοι ρασοφόροι που διέθετε η χριστιανοσύνη, αν δεν επιδίδονταν σε κάθε είδους άρμεγμα του ποιμνίου; Αλλωστε, γιατί το ποίμνιο να υπάρχει και να είναι ποίμνιο, αν δεν αρμέγεται και δεν κουρεύεται, αν δηλαδή δεν είναι προσοδοφόρο; Γι αυτό, όλα τα «τίμια» έγιναν εμπορεύματα. Τεμάχια τιμίων λειψάνων, κάρες αγίων, τσαρούχια οσίων και κομπολόγια καλόγερων, ήταν τα θεία θαυματουργά εμπορεύματα προς επιβίωση των τεμπέληδων. Ο Ανώνυμος Έλλην (στην Ελληνική Νομαρχία) είδε να πωλούνται δεκαέξι διαφορετικές κάρες του αγίου Χαραλάμπους. Ούτε Λερναία Ύδρα να ήταν ο άγιος. Το αποκορύφωμα της εισπράξεως ήταν αυτή της πωλήσεως Τιμίων Κακάλων, τα οποία είχαν καταστεί θαυματουργά για ό,τι μπορούσε να φανταστεί ο νους τους. Το ποίμνιο μάλιστα είχε χάσει κάθε αίσθηση του λόγου κι έβλεπε παντού και πάντοτε να κρύβεται ή ο θεός ή ο σατανάς. Αυτός ο απαίσιος ο σατανάς, φοβερό εύρημα των χρι-
142 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
στιανών, αποτελούσε και το μέσον της καταδίκης και τιμωρίας τους. Παντού έβλεπαν τα έργα του σατανά. Πίσω από κάθε θάμνο κρυβόταν αυτό το τέρας. Μόνο η προσευχή στον Θεό δεν έσωζε. Ο πιστός έπρεπε να θωρακίσει τον εαυτό του με κάποιο τίμιο αντικείμενο. Τα Τίμια Κάκαλα ήταν λοιπόν ό,τι ακριβώς χρειαζόταν στην περίπτωση. Πώς θα τολμούσε ο σατανάς να πλησιάσει κάποιον που έφερε πάνω του τα Κάκαλα του Κυρίου; Οι ρασοφόροι εσκεμμένα και δημιούργησαν και εξέθρεψαν τον σατανά. Μάλιστα τον έκαναν τεράστιο και ισάξιο του Θεού να είναι πανταχού παρών. Γιατί, πώς θα πουλούσαν φυλαχτά και κομποσκοίνια, αν δεν υπήρχε ο φόβος αυτού του τέρατος; Έργο δε αυτού ήταν και οι ασθένειες που έπλητταν τους ανθρώπους. Γι αυτό και πάλι χρειαζόταν η θαυματουργή εικόνα, το τίμιο ξύλο, τα τίμια δώρα, η αγία Ζώνη και προπάντων τα τίμια αρχίδια εισέρχονταν ως μοναδική σωτηρία. Θεραπεία από γιατρό, αν και δεν υπήρχε, ήταν άχρηστη. Άλλωστε οι πατέρες της εκκλησίας του 5ου αιώνα είχαν λύσει το θέμα δια παντός. «Μην πηγαίνετε στα ασκληπιεία», έλεγαν, «και στους ψευτογιατρούς των Ελλήνων, αρκεί η μετάνοια, η προσευχή, το ευχέλαιο και λίγο τίμιο ξύλο για να γίνετε καλά». Και οι ασθενείς προσέφευγαν στις εκκλησίες και μάλιστα σ' εκείνες που είχαν θεωρηθεί θαυματουργές. Εικόνες που έκλαιγαν, τάφοι αγίων που μοσχοβολούσαν μύρο, οστά οσίων και μαρτύρων, κάθε είδωλο γινόταν θαυματουργό.
Αλέκτωρ: Ευτυχώς που στο βασίλειο των αλεκτόρων δεν έχει εξαπλωθεί ο χριστιανισμός. Θα είμαστε όλοι οι αλέκτορες ειδωλολάτρες.
Στα τέλη του 18ου αιώνα ήταν δραματική η κατάσταση της Ρωμιοσύνης. Ο όγκος του λαού είχε εκπέσει στο βόρβορο της αμορφωσιάς κι εκείθεν στο βόθρο της δεισιδαιμονίας και στα ιερά νύχια των ρασοφόρων. Τα Τίμια Κάκαλα είχαν θριαμβεύσει σ' όλη την Οθωμανική επικράτεια. Ακόμη και τούρκοι αγόραζαν φυλαχτά Κακάλων, αφού ο Χριστός ήταν ένας προ Μωάμεθ προφήτης. Οι περιηγητές Χρυσοβέργης και ο άγγλος Spencer, που περιήλθαν την επικράτεια, βρήκαν το εμπόριο των Κακάλων να έχει τις μεγαλύτερες εισπράξεις από όλα τα εμπορεύματα, υλικά ή μη. Ήταν δε τόσο διαδεδομέ-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 143
νη η κακαλολατρεία, που απόρησαν. Πως, ενώ η γεννητική χώρα σκεπάζεται με ένα φύλλο συκιάς, ταυτόχρονα λάτρευαν τα Τίμια Κάκαλα! Σε μερικές περιοχές της Μ. Ασίας είχε επικρατήσει να λατρεύεται η εορτή των Τιμίων Ανθέων, αλλά στην υπόλοιπη επικράτεια λεγόταν είτε γιορτή των Κακάλων, είτε γιορτή των Τιμίων Αρχιδιών, είτε Αρχιδάμεια. Ο δε κόσμος τα πρόφερε τόσο φυσικά, όπως γιόρταζε την περιτομή του Κυρίου ή έλεγε την ποδιά «μπρο-στομούνα». Η λέξη «Τίμια Κάκαλα» ήταν πλήρως απαλλαγμένη από την σεξουαλική σημασία τους.
Επειδή όμως η υπερβολή φέρνει πάντοτε την αντίδραση, ήταν εύλογο ότι η υπέρμετρη πίστη στην θαυματουργία των Κακάλων και λοιπών αντικειμένων να γεννήσει ένα κίνημα διαφωτίσεως που να στηρίζεται στον ορθό λόγο. Εκείνη την εποχή, η Αναγέννηση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού είχε προχωρήσει στην Ευρώπη και ο γαλλικός Διαφωτισμός έδινε φτερά στον Ανθρωπισμό να φτερουγίσει. Ένα από τα ιδεολογήματα της εποχής ήταν, «ο άνθρωπος ο ίδιος αποφασίζει για την ζωή του και την κοινωνία του και όχι οι παπάδες και ο Θεός». Η Γαλλική Επανάσταση που ξέσπασε το 1789, έφερε έναν άλλο κόσμο στην Ευρώπη, τον κόσμο του λόγου, απορρίπτοντας την δεισιδαιμονία και παπαδοκρατία του χριστιανισμού. Μάλιστα ένας από τους στόχους της επαναστάσεως, που δυστυχώς δεν επετεύχθη, ήταν η απαλλαγή της ανθρωπότητας από τον χριστιανισμό. Μέσα σ' αυτό το πνεύμα έτυχε να ζουν Έλληνες της διασποράς, όπως ο Αδαμάντιος Κοραή; στην Γαλλία. Αλλά και οι εγγράμματοι Έλληνες της Οθωμανική επικράτειας επηρεάζοντο από τον Διαφωτισμό και αμφισβητούσαν την εκκλησιαστική κυριαρχία. Γι αυτό, με μεσολάβηση της εκκλησίας, έκλειναν διάφορες σχολές, όπως των Ιωαννίνων και της Σμύρνης, αφορίζοντο δάσκαλοι και οι θετικές επιστήμες. Τότε οι διαφωτισμένοι ξεκίνησαν αγώνα κατά της δεισιδαιμονίας και η επακολουθήσασα επανάσταση του 1821, αν και φαινομενικά εντασσόταν κάτω από την εκκλησία, ήταν στην ουσία εναντίον της. Γι αυτό, τόσο ο πατριάρχης Γρηγόριος αφόρισε την επανάσταση, όσο και οι καλόγεροι και δεσποτάδες, είτε έμεναν ουδέτεροι, είτε πρόδιδαν τους επαναστάτες στους τούρκους (αδέλ-
144 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
φια Κολοκοτρώνη), με λίγες εξαιρέσεις ασφαλώς, όπως του Παπαφλέσσα και του Δικαίου. Αυτοί οι εθνομάρτυρες, παρά την τεράστια προσφορά τους στο έθνος και την μοναδική θυσία τους, δεν αγιοποιήθηκαν ως έπρεπε, ενώ κοινοί εγκληματίες, όπως ο Κύριλλος Αλεξανδρείας και ο Κωνσταντίνος πέρασαν στον χώρο των ιερών-ταγμάτων του Κυρίου.
Οι επαναστάτες γνώριζαν την εχθρότητα της εκκλησίας. Μάλιστα ο Οδυσσέας Ανδρούτσος είχε προτείνει στον Θόδωρο Κολοκοτρώνη να καθαρίσουν πρώτα τους παπάδες και τα θαυματουργά κο-μποσκοίνια τους και κατόπιν τους τούρκους. Ο Θόδωρος όμως, αν και είχε χάσει πέντε αδέλφια σε μια νύχτα από την προδοσία των καλόγερων, συγκρατήθηκε και θεώρησε ότι θα διασπαζόταν ο κόσμος στα δύο και δεν θα τα έβγαζαν πέρα με τους τούρκους. Όμως, τόσο οι διανοούμενοι, όπως ο Κοραής, όσο και οι οπλαρχηγοί, αποφάσισαν να βάλλουν τάξη και ανάγκασαν τους ρασοφόρους να αποτραβηχτούν στα μοναστήρια τους και να μην εμφανιστούν πάλι με Τίμια Κάκαλα παντός τύπου. Ο Γέρος του Μοριά ήταν ξεκάθαρος και δεν χωρούσε λόγια: «Μαζέψτε τα Τίμια Κάκαλα να μην σας κόψω τα δικά σας» και οι καλόγεροι τρόμαξαν. Έκρυψαν το ιερό κουτί στην μονή Αναπαύσεως δια παντός, ενώ σταμάτησαν την γιορτή των Τιμίων Κακάλων ή Τιμίων Ανθέων στις 7 Μάη. Φαίνεται πως ο φόβος φυλάει τα έρμα, και τα Κάκαλα κλείστηκαν οριστικά στον Αθω, για να παραμείνουν σε αφάνεια 189 χρόνια τώρα. Η εορτή των Ανθέων περιορίστηκε μόνο στην μονή που τα φύλαγε. Όμως τα Τίμια Κάκαλα εξακολουθούσαν να αποτελούν το ύψιστο ιερό κειμήλιο, το πλέον θαυματουργό μόριο που διέθετε η Ορθοδοξία και το κρατούσε σαν το σημαντικότερο χαρτί της για την πλέον κατάλληλη στιγμή, την στιγμή που θα εκλόνιζε ψυχές και θα αποκαθίσταντο οριστικώς και δια παντός ως η μεγίστη των εορτών. Αυτή η ευκαιρία δόθηκε με τον δραματικό σεισμό της 29ης Φεβρουαρίου 2010.
Για 190 χρόνια, τα Τίμια Κάκαλα και το πετσάκι φυλάσσοντο αθόρυβα στον Αθω, όχι βέβαια γιατί συνέχισαν να φοβούνται τις απειλές του Κολοκοτρώνη, αφού αυτός πέθανε το 1844. Κυρίως φο-βούντο τις απαιτήσεις του πάπα. Όσο ο Αθως βρισκόταν κάτω από
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 145
τον σουλτάνο, ο πάπας δεν τολμούσε να τα διεκδικήσει. Με την απελευθέρωση όμως, το μικρό κρατίδιο της Ελλάδας, ανίσχυρο και κυρίως διεφθαρμένο, δεν θα μπορούσε να αντισταθεί στην ισχύ του Βατικανού. Γι αυτό κρύφτηκαν και πάλι. Τώρα όμως το απαιτούσε η περίσταση. Κινδύνευε το χριστεπώνυμο πλήρωμα της Ορθοδοξίας και θα έμεναν τα θαυματουργά Κάκαλα στην κρύπτη τους; Τι θα έλεγαν μετά οι πιστοί, αν δεν γινόταν ένα θαύμα από τον Κύριο και προστάτη τους;
Ο πάπας Πίος XIII, άμα πληροφορήθηκε το γεγονός, ένιωσε τα μάτια του ν' αστράφτουν. «Για σκέψου» ψιθύρισε, «τα Τίμια Κάκαλα δεν είχαν χαθεί. Ρε τους απαίσιους τους ανατολικούς, συνεχώς μας κοροϊδεύουν». Επικοινώνησε πάραυτα με όλους τους καρδιναλίους της Καθολικής Εκκλησίας και τους έστειλε πατρικό μήνυμα. Όλοι ταράχτηκαν, αφού επρόκειτο για ένα τόσο σημαντικό γεγονός, για τα τοτεμικά Κάκαλα του Κυρίου, που ήταν και θαυματουργά και προσοδοφόρα. Αν τα έπαιρνε το Βατικανό, θα διπλασίαζε τους επισκέπτες και θα τριπλασίαζε τα έσοδα. Αν δε τα έβγαζε σε περιοδεία, τότε ένα δισεκατομμύριο κόσμος θα γονάτιζε και δισεκατομμύρια ευρώ θα έφταναν στα ιερά ταμεία. Στο κονκλάβιο των καρδιναλίων εξεφώνησε ο πάπας έναν ιστορικό και βαρυσήμαντο λόγο.
«Αδελφοί εν Χριστώ και Αγίω Πνεύματι, η καρδιά μου σπαράζει επειδή βρίσκονται τα Τίμια Κάκαλα του Κυρίου ημών Θεανθρώπου στα χέρια εκείνων των μιαρών μαυροντυμένων κοράκων της Ορθοδοξίας. Αυτοί οι υπανάπτυκτοι, καθυστερημένοι και αναχρονιστικοί, κατόρθωσαν με τις πονηριές τους να τα αποκρύψουν για τόσους αιώνες. Η ιερά Πόλη μας θα συνεχίσει να είναι ανάπηρη χωρίς τα Τίμια Κάκαλα, διότι μας λείπει η σύνδεση με τον Κύριο μέσω των μορίων του. Αυτό μας κάνει να μην έχουμε καλή επικοινωνία με τον Θεό μας και το χειρότερο, να παίρνουν τις ευλογίες του αυτά τα κοράκια. Γι αυτό προτείνω, αγαπητοί, στο όνομα του Spirito Santo, να έρθουν τα Κάκαλα στην Αγία Πόλη μας οριστικά και να μείνουν εις τους αιώνας, όπως τούτο αρμόζει, θα πρέπει να στείλουμε αντιπρο-σωπεία αρχικώς να ζητήσουν τα ιερά όργανα με το καλό. Αν αρνη-
1 4 6 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
θούν, θα ξεσηκώσουμε το ημέτερον ποίμνιο σε σταυροφορία, που θα είναι η 5η και τελική, για να τελειώσουμε μια για πάντα με αυτά τα κοράκια. Να έχουν υπόψη τους ότι θα τους ξυρίσουμε, θα τους κουρέψουμε και θα τους ντύσουμε πολιτισμένα, και αν ακόμη δεν υποκύψουν, θα προβούμε σε αφαίρεση των δικών τους κακάλων. Ο Κύριος είναι μαζί μας».
Αυτά έλεγε το μήνυμα του ποντίφικα την στιγμή που οι μακρυ-πώγωνες ρασοφόροι της Αθήνας, η ηγεσία και ο λαός παρακαλούσαν γονυπετείς τα Τίμια Κάκαλα στην μητρόπολη να κάνουν το θαύμα τους. Κι ενώ ψαλμοί και ικεσίες εστέλνοντο στον ουρανό, οι καπνοί συνέχιζαν να πνίγουν την Αθήνα, οι πλακωμένοι ν' αργοπεθαίνουν και η απόγνωση να καθρεπτίζεται στα πρόσωπα των ζωντανών. Μόνο τα Κάκαλα μπορούσαν να τους σώσουν και η λογική χανόταν στο υπερπέραν με την βοήθεια των ρασοφόρων κομπιναδόρων και των πολιτικών καιροσκόπων και υποκριτών. Γιατί οι περισσότεροι τουλάχιστον εξ αυτών, γνώριζαν ότι τέτοιο θαύμα θα ήταν ανύπαρκτο κι έπαιζαν με την ψυχή των απλοϊκών, του ποιμνίου. Και το ποίμνιο όντως σταυροκοπιόταν και πίστευε στο θαύμα» όσο και αν οι σεισμολόγοι ενημέρωναν. Ποιος τους άκουγε αυτούς, όταν είχαν μπροστά τους τα Κάκαλα του Θεού, που μπορούσαν να υποτάξουν των Εγκέλαδο των σεισμολόγων! Σ' αυτή την παρωδία συνέβαλαν όλοι οι επίσημοι ανεξαιρέτως και όλοι σταυροκοπιού-ντο μπροστά στο ιερό κουτί με το πετσάκι και τα Κάκαλα.
Αλέκτωρ: Μα πολλούς απ' αυτούς τους έχω ξαναδεί και σε άλλες περιπτώσεις μου φάνηκαν πολύ λογικοί άνθρωποι. Τώρα τι γυρεύουν εδώ;
Ναι, Αλέκτορα μου, ο καθένας χωριστά πρέπει να είναι λογικός, ή το πλείστον εξ αυτών, αφού μάλιστα είναι εγγράμματοι. Ποιος θα μπορούσε να χαρακτηρίσει τον πρόεδρο της δημοκρατίας ή τον πρωθυπουργό αγράμματο; Κανένας. Όμως εδώ συμπεριφέρονται ως ποίμνια λόγω δύο αιτιών. Η μια βρίσκεται μέσα τους, στο υποσυνείδητο τους. Εκεί είναι και αυτοί ποίμνια. Η άλλη βρίσκεται στην σκοπιμότητα. Αυτοί οι κύριοι δημιουργούν, με την συμπεριφορά
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 147
τους, κοινωνική συνείδηση και αποχαυνώνουν τον λαό για να είναι ποίμνιο, ώστε και αυτοί να μπορούνε να διατηρούν τις υψηλές θέσεις τους. Γιατί, αν ο λαός δεν ήταν ποίμνιο, θα είχε ίσως άλλη ηγεσία και οι παρόντες θα ήταν ασήμαντοι. Τώρα, οι πλείστοι εξ αυτών είναι καιροσκόποι, υποκριτές και μεγαλοκομπιναδόροι, παράγουν κοινωνική συνείδηση, η οποία στην συνέχεια τους επανεκλέγει. Εκεί παύει πλέον η κοινωνική και ατομική λογική και στην σκέψη των απλών εισέρχονται σκύβαλα. Στα σκύβαλα υπάγονται και τα ιερά θαύματα, αλλά, αγαπητέ μου, αυτά τα ιερά δημιουργούν υποσυνείδητο προβάτου και το πρόβατο έχει μια γλώσσα, το βέλασμα. Οι θαυματόπληκτοι ρωμιοί, συνεπώς, δεν έχουν ανθρώπινη γλώσσα, όταν βρίσκονται μπροστά σε τοτέμ. Δεν ακούς το βέλασμα και δεν οσφρίζεσαι την οσμή της κοπριάς;
Συνέπεια αυτού, Αλέκτορα μου, είναι να καταστεί η ζωή του ρωμιού χριστιανού πλημμυρισμένη από θαύματα. Στη σκέψη του και στην συνείδηση του είναι το θαύμα, δηλαδή η αναίρεση των κανόνων της λογικής. Όπως ξέρεις, η λογική δεν υπάρχει χωρίς κανόνες και νόμους που έχουν διαχρονική ισχύ. Πάντοτε το 1+1 δίνει 2 και πάντοτε μια εκσφενδονισμένη πέτρα θα πέσει στην γη και μάλιστα γρηγορότερα, όσο το βάρος της αυξάνεται. Νόμος είναι επίσης να γεννιέται άνθρωπος από την συνουσία ανθρώπων, γάιδαρος από γαϊδάρους και κοτόπουλα από κότες. Νόμος ακόμη είναι να κινείται η γη γύρω από τον ήλιο και ο ήλιος μέσα στον γαλαξία και νόμος είναι να αλλάζει διαρκώς η φύση και η φύση μας. Και οι νόμοι επαναλαμβάνονται για μακρύ τουλάχιστον διάστημα. Με βάση τους νόμους και την επανάληψη τους δημιουργούμε γνώσεις και επιστήμη. Στη σειρά αυτή υπάρχει η λογική. Τι γυρεύει λοιπόν ο θαυματόπληκτος χριστιανός; Να παρέμβει ο Θεός και να αναιρέσει κάποιο νόμο για πάντα ή προσωρινά. Η κατάργηση ή διακοπή του νόμου φέρνει βέβαια αναστάτωση στην φύση και αν προχωρήσουμε σ' αυτή την λογική, τότε οι γάιδαροι θα γεννούν αλεπούδες, οι αγελάδες ανθρώπους την μια μέρα και κοκόρια την άλλη. Βέβαια οι χριστιανοί δεν ζητάνε ακριβώς τέτοια πράγματα, θα μου πεις. Οι καημένοι ζητάνε βοήθεια για προσωρινή αναίρεση του νόμου σε περίπτωση ασθενείας, θανά-
148 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
του ή φυσικής καταστροφής. Θέλουν να τα βγάλουν πέρα στην πάλη τους με την φύση. Ζητούν από τον Θεό εκείνα που δεν μπορούν να κάνουν οι ίδιοι και αντί να πάρουν την απόφαση να πολεμήσουν για την ύπαρξή τους κι επιβίωσή τους, να γίνουν ήρωες και να δαμάσουν οι ίδιοι την φύση και την φύση τους, ζητούν από τον Θεό να γίνει ο ήρωάς τους. Ζητώντας όμως την παρέμβαση, φέρνουν σε κίνδυνο τον Θεό τον ίδιο. Του ζητούν να γίνει ένας μικρός ή μεγάλος παράνομος σε νόμους που υποτίθεται ότι ο ίδιος έχει θεσπίσει. Πως λοιπόν ο θεός νομοθέτης θα καταργεί τους νόμους του, αφού νομοθέτης και νόμοι ταυτίζονται; Τι ζητούν από τον Θεό; Να καταργήσει τον εαυτό του, ν' αυτοκαθαιρεθεί; Θα μου πεις, τι να κάνουν οι καημένοι, αφού είναι ανίσχυροι; Δεν έχουμε άλλο δρόμο, αγαπητέ μου Αλέκτορα, από το να ελέγχουμε εμείς τους νόμους της φύσεως και της φύσεώς μας κι έτσι να γίνουμε θεομάχοι. Οι χριστιανοί ζητούν έλεος ως δούλοι, ενώ ο άνθρωπος γίνεται άνθρωπος, γιατί γκρεμίζει το έλεος και γίνεται μεγαλόφρων ήρωας. Αν γίνει άνθρωπος, παύει πάραυτα να είναι ποίμνιο, παύουν τα ιερά θαύματα, παύουν και οι εκμεταλλευτές κομπιναδόροι έμποροι αντιπρόσωποι του Θεού. Τότε καταρρέει αυτή η παρωδία που βλέπεις εδώ στην μητρόπολη αυτή την στιγμή και η κατάσταση αντιμετωπίζεται δια του ανθρωπίνου λόγου, δια της συστηματικής οργανώσεως της κοινωνίας και των συμβαινόντων.
Η νοοτροπία βέβαια αυτή της καταλύσεως των νόμων έχει παρέα την κατάλυση των κοινωνικών νόμων. Αφού ο χριστιανός έχει συνηθίσει στην παρανομία με την βοήθεια του Θεού του, γιατί να μην επιδιώκει την κατάλυση των κοινωνικών νόμων με την βοήθεια του ανωτέρου, βουλευτή, στρατηγού ή διαβόλου; Η χριστιανοκρατούμε-νη κοινωνία από την μια γεννάει νόμους, και από την άλλη τους καταλύει μέσω παρεμβάσεων. Είναι τα θαύματα της πολιτικής που έχουν ταλανίσει την χώρα αυτή. Αν λοιπόν, Αλέκτορα μου, γίνεις ένας πολύ καλός χριστιανός και ακολουθείς την ιερά παράδοση, τότε δεν έχεις παρά να επιδιώκεις τα θαύματα, να γίνεις ένας παράνομος και παράλογος. Τότε θα βλέπεις παντού αγίους θαυματοποιούς, εικόνες θαυματουργές και Κάκαλα υπερθαυματουργά, και όλα αυτά
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 149
θα σου ρυθμίζουν την ζωή. Θα έχεις χάσει τον λόγο και φυσικά την επιστημονική ικανότητα και θα ζεις με την προσευχή και την μετάνοια. Αν αρρωσταίνεις δεν θα πηγαίνεις σε γιατρούς, αλλά θ' αλείφεις το μέρος που σε πονάει με λάδι από το καντήλι του «παναγίου τάφου» και θα υγιαίνεις, θα προσεύχεσαι και δεν θα πονάς και θα μεταλαμβάνεις για να εξαγνίζεσαι, ώστε να μην σου κολλούν οι ιοί της γρίπης. Αυτό άλλωστε συνιστούν οι πατέρες της εκκλησίας. Θα αναρωτιέσαι βέβαια αν κάποιος από τους νυν ιεράρχες αρρωστήσει θα αρκεστεί στην προσευχή και στην θαυματουργή εικόνα; Αυτοί ασφαλώς δεν είναι ποίμνια αλλά ποιμένες και η διδασκαλία ισχύει μόνο για το ποίμνιο. «Αυτούς θα τους κρίνει ο Θεός», λέει το ποίμνιο, αφού έτσι έχει διδαχθεί.
Αλέκτωρ: Μα δεν θ' αλλάξει αυτή η θλιβερή κατάσταση; Και που πρέπει να πάει για να καλυτερεύσει ο άνθρωπος και η κοινωνία;
Αχ Αλέκτορα μου, πόσο θα ήθελα κι εγώ να ήμουν πετεινάρι σαν κι εσένα να φύγω απ' αυτόν τον κόσμο. Μετά από αιώνες κακαλολα-τρείας, το μυαλό και η ψυχή των ανθρώπων έχει κακαλοποιηθεί. Τι τ' αρχίδια του τράγου τι το μυαλό του ποιμνιωμένου ρωμιού, το ίδιο πράγμα είναι πλέον. Είναι θαυματόπληκτοι και υποκριτές ταυτοχρόνως. Προσκυνούν τα Κάκαλα και ταυτοχρόνως σκέπτονται την απάτη εναντίον της κοινωνίας και του συνανθρώπου τους. Και αυτό γιατί και το θαύμα είναι απάτη και μάλιστα ιερή, που υποτίθεται ότι συντελείται στον κόσμο του Θεού. Έτσι η υπερκόσμια απάτη έχει τον καθρέπτη της στον χριστιανό ανθρωπάκο, που τον έχει κάνει έναν παράλογο δούλο ίου Κυρίου και απατεώνα ταυτοχρόνως. Και η απάτη είναι η ουσία του χριστιανού. Σκέφτεται έτσι: «ο Θεός εξαπατά τους νόμους της φύσεως και κάνει θαύμα, κι εγώ εξαπατώ τους ανθρώπινους νόμους και κάνω θαύμα προς όφελος μου». Όλοι οι κομπιναδόροι από τέτοια απαξία λογική έχουν βγει. Γι αυτό κανένας δεν λείπει από λιτανείες, δοξολογίες και κακαλολατρείες. Είναι ομοούσιοι και δεν υπάρχει ο ένας χωρίς τον άλλο. Βλέπεις εκείνους τους δέκα στην μπροστινή σειρά, οι οποίοι με κατάνυξη σταυροκο-πιούνται μπροστά στα Τίμια Κάκαλα στην μητρόπολη; Αυτοί οι δέκα είναι υπεύθυνοι για την κατάρρευση των πολυκατοικιών από
150 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
τους σεισμούς σαν μεγαλοεργολάβοι και μηχανικοί. Βλέπεις κι εκείνους στην άλλη άκρη με τις μαύρες γραβάτες, που κι αυτοί προσεύχονται για το θαύμα; Αυτοί είναι οι ελεγκτές πολεοδόμοι του δημοσίου που υπέγραψαν τα σχέδια, αντί γερής αμοιβής. Και αυτοί εδώ είναι υπουργοί, και αυτοί προσεύχονται, αλλά και αυτοί πήραν την μίζα τους. Μα και αυτοί οι λίγοι εκεί είχαν χρηματίσει πρωθυπουργοί, και αυτοί σταυροκοπιούνται, αλλά αυτοί ευθύνονται για την αναρχία της δομήσεως, για την ρεμούλα και για την κατασπατάληση του δημοσίου πλούτου. Πιάσε τώρα τους ρασοφόρους. Βλέπεις εκείνο το παγώνι; Εκείνος είναι ο αρχιεπίσκοπος. Κλαίει μπροστά στα Κάκαλα και λιβανίζει, αλλά αυτός είναι ο ιδιοκτήτης της επιχειρήσεως που λέγεται εκκλησιαστική περιουσία και ιδιοκτήτης κυρίως του αιωνίου ποιμνίου, που αρμέγεται συνεχώς. Εκείνος ο επίσκοπος εκεί που είναι συγκινημένος, είναι και αντιπρόσωπος του Παναγίου Τάφου, που κατέχει όλα τα κτήρια των πορνείων, κινηματογράφων, θεάτρων και δημοσίων υπηρεσιών στην Αθήνα. Εκείνος ο παπάς εκεί είναι ο πλουσιώτερος των παπάδων, γιατί λαδώνοντας τον επίσκοπο, είναι μόνιμος στο Α' Νεκροταφείο. Όλοι τούτοι μιλάνε για θαύματα και ηθική και όλοι είναι κατεργάρηδες και ανήθικοι. Όπως βλέπεις μέσα στον ναό έχουν συγκεντρωθεί όλοι οι μεγα-λοαπατεώνες και ψέλνουν και παρακαλούν για το θαύμα των Κακά-λων. Απέξω είναι το άβουλο ποίμνιο που σταυροκοπιέται και όντως περιμένει το θαύμα. Μια τέλεια παρωδία στο όνομα του Θεού. Τόσο οι εντός της εκκλησίας υποκριτές, όσο οι εκτός ποιμνιωμένοι αφελείς, ζητούν από τον Θεό, ο καθένας για δικό του λόγο, να εξαπατήσει τους φυσικούς νόμους βάζοντας το δάχτυλο του, να γίνει απατεώνας. Αλλά δεν είναι παράξενο. Η όλη ουσία του χριστιανισμού είναι η απάτη ωραιοποιημένη με αγάπες και μάραθα. Ο Χριστός παρουσιάζεται να χτίζει την θεϊκή του καριέρα ως θαυματοποιός που αναιρεί τους νόμους, τους αναιρεί για να γίνει παράνομος και τους εξαπατά για να γίνει απατεώνας του φυσικού γίγνεσθαι. Αυτή ήταν η αρχική βάση και ολόκληρο το εποικοδόμημα του χριστιανισμού. Χτίστηκε πάνω στην απάτη και στην παρανομία. Γι αυτό όλοι ζητούν από τον Θεό να είναι θαυματοποιός παράνομος και απατεώ-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 151
νας, για να είναι συνεπής με την διδασκαλία του. Αυτή η κοσμοαντίληψη, θεοαντίληψη και ανθρωποαντίληψη, δεν ξεπήδησε πριν από 2.000 χρόνια. Χάνεται πίσω στην ιστορία του λαού που γέννησε τον χριστιανισμό.
Ενώ οι Έλληνες, Αλέκτορά μου, κατά την πρώιμη αρχαιότητα, απομακρύνοντο από την δεισιδαιμονία και μαγεία για να εδραιώσουν τον ανθρώπινο λόγο και τον επιστημονικό άνθρωπο, οι ιουδαίοι έχτιζαν την ταυτότητά τους στην εξ αποκαλΰψεως αλήθεια, στις προφητείες και στα θαύματα. Από τον πατριάρχη Αβραάμ, τον Μωυσή και μέσω όλων των γνωστών προφητών της Παλαιάς Διαθήκης, περνάει η ίδια και η αυτή γραμμή, το θαύμα. Μέσω θαύματος παρέλαβε ο Μωυσής τις εντολές από τον θεό, με θαύμα σκότωσε ο προφήτης Ηλίας τους 400 ιερείς των άλλων θρησκειών, θαύμα έσωσε τον Ιωνά από το κήτος, θαύμα εδώ και θαύμα εκεί και ένα τελικό θαύμα θα είναι η έλευση του Μεσσία. Αυτό και αν δεν είναι θαύμα, ο θεός να πάρει ανθρώπινο σώμα. Για σκέψου ανάγκη που είχε ο θεός να γίνει άνθρωπος σωτήρας, για να σώσει τον άνθρωπο που μόλις πριν από 60 εκατομμύρια χρόνια εμφανίστηκε επί της γης, η οποία κατά τ' άλλα έχει ηλικία 4,5 δισεκατομμύρια έτη. Ίσως και οι αγελάδες να περιμένουν κάποιο μεσσία σαν τα μούτρα τους, ίσως ακόμη και οι γάιδαροι όμοιο μ' αυτούς και οι λέοντες σαν λέοντα, όπως έλεγε κάποτε ο Ξενοφάνης.
Τελικά εμφανίστηκε ο Μεσσίας, κατά τους χριστιανούς, στο πρόσωπο του Ιησού, που ανακηρύχθηκε Θεάνθρωπος κατά την πρώτη οικουμενική σύνοδο το 325. Ήδη από τον καιρό του είχε στηθεί ένα καλοστημένο παραμύθι που εντυπωσίαζε τον κοινό, δεισιδαίμο-να ιουδαίο και μη. Όλο δε αυτό το παραμύθι στήθηκε στο θαύμα και με το θαύμα ανδρώθηκε και με το θαύμα κυβερνάει το ποίμνιο. Ένα από τα βασικά θαύματα του χριστιανισμού είναι η προετοιμασία της ενανθρωπίσεως του Κυρίου. Ήδη η γιαγιά του Ιησού, Άννα, και μητέρα της Παναγίας, αλλά και αγία σήμερα, ήταν άμεμπτη και παρθένα ακόμη και μετά την γέννα της κόρης της Μύριαμ. Το θαύμα όμως αποκορυφώνεται στο πρόσωπο της θεομήτορος, αν αφαιρέσουμε τον Θεάνθρωπο. Οι ιδιότητες της ήταν υπεράνω της ανθρωπίνης φύ-
152 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
σεως, όπου μόνο ο κόσμος των θαυμάτων υπάρχει. Σ' εκείνη την θαυματοποιό σφαίρα κινείται η Παναγία. Και αυτό είναι δικαιολογημένο γιατί, πώς θα γεννούσε το θαύμα, δηλαδή τον Θεάνθρωπο; Το ένα ψεύδος φέρνει το άλλο, γιατί η συνέχεια είναι απόρροια του προηγουμένου ψεύδους και όλο το οικοδόμημα είναι ένα καλοστημένο ψεύδος. Δηλαδή το χριστιανικό ψεύδος, Αλέκτορα μου, είναι ένα γαϊτανάκι που έχει αρχίσει να πλέκεται από την αρχή της ιουδαϊκής Γενέσεως. Αφού εξ αρχής εισήλθε το θαύμα ως αρχή δημιουργίας, η συνέχεια κυλάει από μόνη της στην αρχική γραμμή.
Ως θαύμα εισέρχεται η Μύριαμ, σύζυγος του Ιωσήφ, στην σκηνή και αποκρυσταλλώνει την πεποίθηση του θαύματος· Ανακηρύχθηκε Παναγία, μια άμεμπτη κόρη στην οποία εξέλειπε παντελώς ο δόλος, η πονηρία και η κακία. «Μώμος ουκ έστιν εν αυτή». Μάλιστα το όνομα Μύριαμ που σημαίνει Κυρία, δόθηκε «κατά πρόγνωσιν και βουλήν Θεού». Μοναδική μεταξύ των γυναικών γεννήθηκε ύστερα από αγγελική πρόρρηση, εξ επαγγελίας. Τριών ετών οδηγήθηκε, κατόπιν θείας προτροπής, στα «άγια των αγίων», ως τριτίζουσα «δά-μαλις», όπου «φυτευθείσα και πιανθείσα τω πνεύματι ωσεί ελαία κατάκαρπος, πάσης αρετής καταγώγιον γέγονεν» (Ιωάννης Δαμασκηνός), με θαύμα την ετοίμασε ο Θεός για την μεγίστη αποστολή, να την αναδείξει «κεχαριτωμένη» με τα χαρίσματα του αγίου πνεύματος. Όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, ευαγγελίζεται την σύλλη-ψιν του Υιού του Θεού δια θαύματος. Με την επέλευση του αγίου πνεύματος εκ θαύματος πάλιν απαλλάσεται από τον κοινό ρύπο της ανθρωπότητας, το προπατορικό αμάρτημα, για να γίνει θείο κατοι-κητήριο και να διακονήσει το υπερφυσικό μυστήριο της ενανθρωπίσεως του Θεού. Μάλιστα η σύλληψη έγινε ασπόρως και αφθάρτως, δηλαδή χωρίς σπέρμα και χωρίς να καταστραφεί ο παρθενικός της υμένας. Έτσι διατηρήθηκε παρθένος προ, κατά και μετά την γέννηση του Κυρίου, γι αυτό έμεινε αειπάρθενος, ένα πάλι θαύμα. Όταν πέθανε και μάλιστα τρεις μέρες και αυτή μετά την ταφή της, «μετέστη προς ζωήν», δηλαδή το σώμα της μεταφέρθηκε δια θαύματος στον ουρανό, στον οποίο είχε ήδη μετοικήσει η ψυχή της. «Νέκρωσιν η της ζωής Μήτηρ δέχεται, και τάφω τεθείσα μετά τριτήν ημέραν ευκλεώς
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 153
εξανίσταται εις αιώνας τω Υιώ συμβασιλεύουσα παι αιτούσα την των πταισμάτων ημών άφεσιν», αναφέρει ο άγιος Μάρκος Εφέσου. Έκτοτε απολαμβάνει την εσχατολογική αφθαρσία της αιωνιότητας, κατά την οποία οι νεκροί θ' αναστηθούν και θα πάρουν τα πρότερα υλικά σώματα τους. Η αειπάρθενος λοιπόν πήρε αυτή την θέση και αμοιβή πριν από τους κοινούς θνητούς δια θαύματος. Συμβασιλεύει δε με τον Υιόν της και εξ αυτής της θέσεως συμπαρίσταται και βοηθά τους ανθρώπους, μεσιτεύει υπέρ των ανθρώπων και επηρεάζει τις βουλές του Υιού. Ούσα μεσίτης, δέχεται το πλείστον των παρακλήσεων των πιστών. Επειδή δε ήταν άνθρωπος, καταλαβαίνει καλύτερα τον ανθρώπινο πόνο και σαν μητέρα κατανοεί τις μητέρες. Γι αυτό έχει στήσει ένα τεράστιο «μεσιτικό γραφείο» στους ουρανούς, στο οποίο δέχεται τις παρακλήσεις για θαύματα και στην συνέχεια τις προωθεί στον διευθυντή Κύριο και Θεό. Τι διαφορά έχει άραγε από τον γενικό γραμματέα κάποιου υπουργού, που δέχεται τις παρακλήσεις, τις προωθεί στον υπουργό και γίνεται το «θαύμα» της ευνοιοκρατίας, δηλαδή η αναίρεση του νόμου. Ό,τι γίνεται στον ουρανό, γίνεται και στην κοινωνία των ρωμιών και αντιστρόφως.
Λόγω της θέσεως της λοιπόν η Θεοτόκος έχει τεράστια θαυματουργική δύναμη και εκδηλώνεται στους ανθρώπους με ποικίλους τρόπους, είτε ως υπέρμαχος στρατηγός στους πολέμους, είτε άμισθη ιατρός στις αρρώστιες, είτε ως ταχεία σκέπη και βοήθεια σε κάθε ανάγκη. Γι αυτό έχει και τις περισσότερες θαυματουργικές εικόνες, περισσότερες και από τον Υιό της. Στην ορθόδοξη Ρωσία, 1000 θαυματουργικές εικόνες της ασκούν θαύματα. Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί κάπου 200 με διάφορα ονόματα, όπως Πορταιϊτισσα, Παραμυθία, Εικοσιφοίνισα, Λικίθων, Νιομονίτισσα, Κασσιώπια, Λι-μνία, Μυρτιδιώτισσα, Χρυσαφίτισσα, Ευαγγελίστρια, Φανερωμένη, Ιεροσολυμίτισσα, Χρυσοπηγή, Τήνου, Σκριπούς, Σπηλιώτισσα, Προσιώτισσα, Σκαφιδιώτισσα, Τρυπητή κ.α. Όλες αυτές οι εικόνες ασκούν θαύματα και συρρέει το ποίμνιο με δώρα τιμαλφή για κάποια εκδούλευση, που θα είναι κάποιο θαύμα. Δεν υπάρχει ρωμιός χριστιανός που να μην έχει ζητήσει από την Παναγία κάποια εκδούλευση έναντι κάποιου τάματος.
154 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Ο δε Ιησούς περιερχόταν τον κόσμο ως θαυματοποιός. «Και πε-ριήγεν όλην την Γαλιλαίαν ο Ιησούς... θεραπεύων πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν εν χω λαώ,... τυφλοί αναβλέπουσι και χωλοί, περι-πατούσι, λεπροί καθαρίζονται και κωφοί ακούουσι, νεκροί εγείρονται ... και προσήνεγκαν τω Ιησού πάντες οι κακώς έχοντες και πα-ρεκάλουν αυτόν ίνα καν μόνον άψωνται του κρασπέδου του ιματίου αυτού, και όσοι ήψαντο διεσώθησαν». Θαύματα εδώ και θαύματα εκεί και ο Ιησούς έδωκε το δικαίωμα και την εξουσία στους αποστόλους του να τελούν θαύματα, το δικαίωμα του «πατείν επάνω όφεων και σκορπίων και επί πάσαν την δύναμιν του εχθρού... και πνευμάτων ακαθάρτων εκβαλλειν αυτά και θεραπεύειν πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν,... ασθενούντας θεραπεύειν, λεπρούς καθαρίζειν, νεκρούς εγείρειν, δαιμόνια εκβαλλείν». Και τα μεγάλα θαύματα συνεχίστηκαν, σε πολύ λιγότερο βαθμό βέβαια, με το «Σαούλ, Σαούλ τι με διώκεις» και το «εν τούτω νίκα» και τα μικροθαύματα της θεομήτορος, των αγίων και οσίων που συνεχίζονται μέχρι σήμερα, δια των μεσιτικών γραφείων τους, τις εκκλησίες των ιερών αντιπροσώπων, των ιερωμένων. Επειδή ούτε οι άγιοι ούτε η θεομήτωρ μπορούν να μιλήσουν, ομιλούν οι αντιπρόσωποι γι αυτούς και αυτοί έχουν στήσει όλο το πανηγύρι.
Η Θεοτόκος, μαζί με την αγία ποιμαντορία, έχουν καταστεί οι μεσίτες των ανωμαλιών έναντι των νόμων της φύσεως και του σύμπαντος κόσμου, αφού η κύρια ιδιότητα τους είναι να «φροντίζουν» τους ανθρώπους μέσω θαυμάτων. Έτσι είναι μια πηγή θείας παρανομίας και απάτης και οι άνθρωποι παίρνουν αυτή την ψυχοσύνθεση, χωρίς να το εννοούν και να το καταλαβαίνουν. Συνεπώς η υπάρχουσα συνείδηση των ρωμιών, στηριζομένη στην παρανομία και απάτη, είναι αγιασμένη και έχει καταστεί θεία φύση. Γι αυτό, κάποιος απατεώνας ή παράνομος δεν ντρέπεται, αλλά αντιθέτως επαίρεται για το κατόρθωμα του, όταν αυτό γίνεται δια της αναιρέσεως των νόμων της κοινωνίας, με την παρέμβαση κάποιου και κυρίως πολιτικού. Εκτός όμως από αυτή την ιδιότητα της ανωμαλίας, οι άγιοι, παρακαλούντες την Παναγία, την διαφθείρουν και η Παναγία εν συνεχεία διαφθείρει τον Υιό της, αφού μεσιτεύει μεταξύ των αν-
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 155
θρώπων παρανόμων και του Υιού για την επδούλευση. Ο Υιός δε, που φέρεται να έχει φοβερή αδυναμία στην μητέρα του, της κάνει πάντοτε την χάρη και παρανομεί κι αυτός, έναντι των νόμων. Επειδή δε ο Υιός είναι ομοούσιος του πατρός και ταυτόσημος αυτού, τότε ο χριστιανός Θεός, στην τρισυπόστατη οντότητά του, είναι ένας απατεώνας του εαυτού του και του κοσμικού γίγνεσθαι. Διαρκώς κάνει θαύματα υπέρ της υποτιθέμενης κορωνίδας της δημιουργίας του, τον άνθρωπο. Είναι δε περισσότερο εξυπηρετικός σε πιστούς που ζητούν την εκδούλευση μέσω των αντιπροσώπων του, οι οποίοι με την σειρά τους, στήνουν μια ολόκληρη σκηνή παρωδίας μέσω των δοξολογιών και των ευχελαίων, ταμάτων, χρυσών αναθημάτων, συγχωροχαρτιών και ιερού λαδώματος. Μια τέτοια δοξολογία είναι η διαρκούσα αυτή την στιγμή των Τιμίων Κακάλων στην μητρόπολη.
Τα ευχέλαια δε, δεν διαφέρουν πολύ από τις τελετές των σατανι-στών. Κεριά, μαγικά, τίμια ξύλα, λιβάνια, σιτάρια, ευχές, παρακλήσεις στον υπέρτατο άρχοντα του κόσμου, που στην περίπτωση δεν είναι ο σατανάς, αλλά ο παρανομεύων Θεός. Και ο Θεός βέβαια έχει χεστεί για τα ευχέλαια κάποιου ασήμαντου σκουληκιού, του ανθρώπου, επί ενός ασήμαντου πλανήτη, της γης, μέσα σε ένα σύμπαν των δισεκατομμυρίων γαλαξιών. Και αυτό γιατί οι χριστιανοί από μόνοι τους έχουν δώσει τον ορισμό του εγωισμού τους, της κορωνίδας. Αν βέβαια ρωτήσεις μια αγελάδα, κι εκείνη θεωρεί τον εαυτό της κορωνίδα. Αλλά για ποια κορωνίδα μιλάμε; Για το ταπεινωμένο ποίμνιο; Για την απάρνηση της ζωής; Για τον δούλο του Θεού και των ρασοφόρων; Για το ταπεινωμένο σκουλήκι που έρπεται και σέρνεται, προκειμένου να φτάσει μπροστά σε κάποια «θαυματουργή» εικόνα; Για τους ανόητους που χάνουν τον λόγο;
Είναι δε τρομερή η εφευρετικότητα των ρασοφόρων στο να εφευρίσκουν τρόπους ταπεινώσεως του ποιμνίου. Ξεκινώντας από την θέση ότι το φθαρτό σώμα είναι φυλακή της ψυχής, αλλά και πηγή κάθε αμαρτίας, φρόντισαν να βασανίζουν το σώμα τους σαν αντίδοτο κατά της αμαρτίας. Μόνο όμως ένας μαζοχισμένος πράττει έτσι και οι μαζοχισμένοι θεόπληκτοι κατέφευγαν σε κρύπτες και σε απόκρη-
156 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
μνα βράχια ως ερημίτες, με σκοπό τον βασανισμό του σώματος και την αποχή από κάθε ηδονή. Αυτή η διεστραμμένη θέαση της ζωής πέρασε και στο ποίμνιο και προκειμένου να ζητήσει κάποιο θαύμα από την Παναγία της Τήνου, θα πρέπει να διανύσει το πλακόστρωτο σερνόμενος επί των γονάτων μέχρι την εκκλησία. Τέτοιος εξευτελισμός του ανθρώπου είναι αδιανόητος μεταξύ νοημόνων όντων. Βέβαια οι ρασοφόροι, που στέκονται ψηλά στην εκκλησία και απολαμβάνουν την υποτέλεια στην Παναγία και κατ' επέκταση σε αυτούς τους ιδίους ως αντιπρόσωποι της, εξηγούν το θέαμα της κατάντιας ως απόδειξη ταπεινώσεως μπροστά στο θείον. Δεν γνωρίζω, Αλέκτορα μου, τι είδους θείον είναι εκείνο που ζητά από τους ανθρώπους να σέρνονται. Προφανώς δεν θα πρόκειται για το αγαθόν, αλλά μάλλον είναι έργο του κακού, του εξ αυτών δημι,ουργηθέντος σατανά. Μόνο ο σατανάς, ως ο αντίποδας του αγαθού, θα επέβαλλε τέτοια βασανιστήρια. Ως εκ τούτου, είναι προφανές ότι οι αντιπρόσωποι του Θεού είναι μάλλον αντιπρόσωποι του σατανά, αφού εφευρίσκουν και επιβάλλουν στο ποίμνιο μια τέτοιου είδους κατάντια. Γιατί, μια κορωνίδα που πρέπει να σέρνεται, τι είδους κορωνίδα είναι; Δεν το έχω καταλάβει. Κορωνίδα από την μια και καταρρακωμένη προσωπικότητα από την άλλη, είναι μια τέλεια περίπτωση σχιζοφρένιας.
Ας αφήσουμε την Θεομήτορα να μεσιτεύει ψηλά στους ουρανούς, στην πάνω σφαίρα του κόσμου. Κάτω από αυτήν υπάρχουν άπειρα μεσιτικά γραφεία και μικροθαυματουργοί, δηλαδή οι άγιοι, οι όσιοι και οι καλόγεροι. 5.000 όσιοι και άγιοι, άνδρες και γυναίκες, ασκούν οι ίδιοι θαύματα ή μεσολαβούν στην Παναγία, η οποία με την σειρά της μεσολαβεί στον Υιόν, τον θαυματοποιό. Δεν υπάρχει άγιος του χριστιανισμού να γίνει άγιος, χωρίς να έχει κάνει έστω ένα θαύμα, έστω μια απάτη κατά της φύσεως. Και δεν υπάρχει πιστός που να μην έχει προσφύγει σε κάποιο άγιο για κάποια θεία εκδούλευση, έναντι αμοιβής ασφαλώς. Τα τάματα δίνουν και παίρνουν και γεμίζουν οι εκκλησίες χρυσό, κεριά και λεφτά. Η συναλλαγή δεν έχει όρια. Οι δε ρασοφόροι αξιοποιούν την συναλλαγή και χαίρονται όταν βλέπουν κάποιο θύμα να τσιμπάει. Και φέρνουν κατά καιρούς σε έκθεση τίμια δώρα, άγιες ζώνες, εικόνες ιεροσολυμίτισσες και
ΤΑ ΤΙΜΙΑ, ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΑ ΚΑΚΑΛΑ 157
διαπομπεύουν την θαυματουργία και ο λαός τρέχει και τρέχει και κλαίει και οδύρεται για να ακουμπήσει το τοτέμ. Οι ρασοφόροι από δίπλα τρέχουν παντού να εισπράξουν και βρίσκουν ετοιμοθάνατους με περιουσία. Τους τάζουν ένα μεταθανάτιο θαύμα έναντι επίγειας περιουσίας. Ο δε πιστός θύμα, που έχει γεννηθεί μέσα στην θαυμα-τοκοινωνία, έχει πάντοτε πίσω στο μυαλό του την παρανομία, αφού το έχει διδαχθεί από τον Θεό του. Και αναπαράγεται τόσο η βλακεία, όσο και η παρανομία και πανουργία με την ευλογία του Θεού.
Έτσι έχει η ιστορική κατάσταση των θαυματουργών τοτέμ. Βλέπεις τώρα αυτό το παγώνι, τον αρχιεπίσκοπο; Γονάτισε μπροστά στο κουτί των Κακάλων και όλοι καταλάβαιναν ότι έπρεπε να κάνουν το ίδιο. Πάραυτα όλοι έπεσαν στα γόνατα, από τον πρόεδρο της δημοκρατίας μέχρι τον τελευταίο απατεώνα, αλλά καταξιωμένο εργολάβο, και όλοι μουρμούριζαν, ο καθένας την δική του προσευχή και ευχή. Οι ψαλτάδες έψελναν το τεριρέμ, οι παπάδες μουρμούριζαν κάτι για μια ειδική επικοινωνία με τον Κύριο, τα λιβάνια είχαν θολώσει την ατμόσφαιρα και τα βογκητά ορισμένων έρχονταν να θυμίσουν το κακό που είχε γίνει. Εν τω μεταξύ, έξω από τον ναό ηχούσαν τα μεγάφωνα και οι καμπάνες και η μουσική του στρατού έπαιζε χαμηλά τα τροπάρια του Δαβίδ, βασιλέα των ιουδαίων κάποτε και των ρωμιών τώρα. Ο Εγκέλαδος βρυχάτο κάτω από τα πόδια τους, έτοιμος να ξεσπάσει. Και εξήλθαν κάποια στιγμή τα εξαπτέρυ-γα, που φανέρωνε ότι ξεκινούσε ολονύκτια λιτανεία στην πόλη της Αθηνάς Παλλάδας, με ιερά πλέον, όχι το πέπλο της, αλλά τα Κάκα-λα ενός Ιουδαίου.
Αλέκτωρ: Ας φύγουμε από αυτόν τον κόσμο, δεν αντέχω άλλο την βλακεία, την υποτέλεια και την κατάντια των ρωμιών, που θέλουν να διατείνονται ότι είναι Έλληνες. Θα γυρίσω πίσω στον κόσμο των πετειναριών, να πετάω όπου και όπως θέλω. Αυτοί εδώ δεν ανήκουν πλέον στην ελληνική ρίζα, είναι κάτι άλλο, που δεν θέλω να γνωρίζω και δεν θέλω να μοιάζω. Θα φύγω λοιπόν, φίλε μου και δεν θέλω άλλη ξενάγηση, για να ζω ήσυχος στον κόσμο μου.
158 ΤΡΥΦΩΝ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Οι καπνοί συνέχιζαν να σκεπάζουν την Αθήνα, οι σειρήνες να σπέρνουν την ανατριχίλα, τα κλάματα να είναι ασταμάτητα, οι ιεράρχες και οι επίσημοι να πορεύονται σε λιτανεία με τα Κάκαλα του Ιουδαίου και οι ακτίνες του ηλίου να δηλώνουν το δειλινό και την επερχόμενη νύχτα της ανησυχίας και του τρόμου, όταν αποχωρούσαμε από την μητρόπολη. Είχαμε πάρει την θλιβερή γεύση μιας δραματικής μέρας στην χώρα των ρωμιών, μιας ατέλειωτης μέρας, κατά την οποία εκτυλίχτηκε όλη η ιστορία της μεγίστης απάτης, του θαυματοποιού χριστιανισμού, που για αιώνες έχει αποβλακώσει τον ανθρώπινου νου. Ας φύγουμε Αλέκτορά μου, ας φύγουμε!