Seismos Kobe

28

description

Kobe

Transcript of Seismos Kobe

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

2

Περιεχόμενα

Περιεχόμενα ...................................................................................................... 2

Πρόλογος ........................................................................................................... 3

1. Εισαγωγή ....................................................................................................... 4

2. Ταυτότητα Σεισμού ........................................................................................ 5

3. Παράμετροι Ισχυρής Εδαφικής Κίνησης ........................................................ 9

4. Αστοχία Εδάφους και Γεωτεχνικών Έργων ................................................... 12

4.1 Κατολισθήσεις ........................................................................................ 12

4.2 Ρευστοποίηση – Πλευρική Εξάπλωση Εδάφους ..................................... 14

5. Αστοχία σε Δίκτυα Κοινής Ωφέλειας ............................................................ 19

6. Αστοχία σε Κτίρια ........................................................................................ 22

7. Διάφορες Καταστροφές Λόγω Σεισμού ....................................................... 24

Επίλογος – Συμπεράσματα .............................................................................. 27

Βιβλιογραφία ................................................................................................... 28

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

3

Περίληψη

Τον Ιανουάριο του 1995 οι κάτοικοι της νοτιοανατολικής Ιαπωνίας βίωσαν με

τον χειρότερο δυνατό τρόπο τις καταστροφικές συνέπειες ενός ισχυρού σεισμού. Ο

συνδυασμός των ιδιαιτεροτήτων της σεισμικής διέγερσης, του ελλιπούς αντισεισμικού

σχεδιασμού των έργων σε μια τόσο σεισμογενή περιοχή και η ανθρώπινη παρέμβαση –

αμέλεια είχαν ως αποτέλεσμα τη εκθετική αύξηση των απωλειών (σε ανθρώπινο

δυναμικό και σε υλικές φθορές) σε σχέση με άλλους μεγαλύτερους σε μέγεθος

σεισμούς. Άξιο αναφοράς είναι ότι οι σεισμοί του 1944 και 1946 (8.1 Richter έκαστος)

μαζί κόστισαν λιγότερο από όποια οπτική γωνία και αν το εξετάσει κανείς.

Κάποιες από τις καταστροφικές συνέπειες του σεισμού

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

4

1. Εισαγωγή

Στις 17 Ιανουαρίου του 1995, τοπική ώρα 5.46 μμ, το νοτιοανατολικό τμήμα της

Ιαπωνίας χτυπήθηκε από ένα σφοδρότατο σεισμό της τάξης των 7.2 βαθμών της

κλίμακας Richter (ή 6.9 Mw). Τις περισσότερες επιπτώσεις από το καταστρεπτικό αυτό

χτύπημα του εγκέλαδου είχε η ευρύτερη περιοχή του Kobe. Το Kobe αποτελεί τη

δεύτερη μεγαλύτερη τόσο πληθυσμιακά (1.5 εκατομμύρια κάτοικοι στην ευρύτερη

ζώνη), όσο και βιομηχανικά ανεπτυγμένα πόλη, μετά από την πρωτεύουσα, το Τόκιο. Ο

σεισμός διήρκησε μόνο για 20 δευτερόλεπτα, ωστόσο ήταν αρκετό για να αφήσει

χιλιάδες νεκρούς, ακόμα περισσότερους τραυματίες, καθώς και ανυπολόγιστες ζημιές

σε παντός είδους υποδομές (σπίτια, εργοστάσια, δρόμους, γέφυρες, αγωγοί φυσικού

αερίου, τηλεφωνικό δίκτυο, συστήματα υδροδότησης - ηλεκτροδότησης κτλ). Στον

παρακάτω πίνακα παρατίθενται συνοπτικά στοιχεία για το μέγεθος των καταστροφών,

σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές (23 Φεβρουαρίου):

Νεκροί 5.426 άνθρωποι

Τραυματίες 26.804 άνθρωποι

Άστεγοι 300.000 άνθρωποι (20% του

συνολικού πληθυσμού)

Κατεστραμμένα κτίρια 105.000 κατεδαφισμένα

ή μη επισκευάσιμα

Υλικό κόστος καταστροφών 100.000.000.000 δολάρια

Φωτιές μετά το σεισμό Ρήγμα λόγω σεισμού Πλήρης καταστροφή υποδομών

Σε αυτό το σημείο σκόπιμη είναι η αναφορά στο γεγονός ότι η Ιαπωνία, λόγω

της γεωγραφικής της θέσης, μοιραία χτυπήθηκε από ισχυρότατους σεισμούς κατά το

παρελθόν (με αποκορύφωμα αυτών στο τέλος του 2ου

παγκοσμίου πολέμου - 1944 - και

το 1946, μεγέθους 8.1 Mw – 2.553 νεκροί) και θα συνεχίσει να έχει έντονη σεισμική

δραστηριότητα και στο μέλλον.

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

5

2. Ταυτότητα Σεισμού

Η ευρύτερη περιοχή του Kobe χαρακτηρίζεται από ένα σύνθετο καθεστώς

γεωδυναμικής εξέλιξης και τεκτονικού ανασχηματισμού. Οι προαναφερθείσες

γεωφυσικές αλλαγές είναι αποτέλεσμα του ότι σύννομος ο εδαφικός χώρος της

Ιαπωνίας βρίσκεται στο σημείο συνάντησης τριών λιθοσφαιρικών πλακών: της

Ευρασιατικής, της πλάκας του Ειρηνικού και αυτής των Φιλιππίνων, όπως ακριβώς

φαίνονται στο παρακάτω σχήμα.

Κίνηση τεκτονικών πλακών κατά μήκος της Ιαπωνίας

Κοντά στην πόλη του Kobe η σκληρότερη πλάκα των Φιλιππίνων καταδύεται

κάτω από την μαλακότερη Ευρασιατική με ρυθμό 10 εκατοστών ανά χρόνο. Η χερσαία

Ιαπωνική γη έχει σχηματιστεί από το λιωμένο μάγμα, το οποίο απελευθερώνεται από

την πλάκα των Φιλιππίνων κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας. Οι σεισμοί

στην περιοχή είναι πολύ συχνοί και συμβαίνουν εξαιτίας της θραύσης των δύο

λιθοσφαιρικών πλακών, απόρροια της βίαιης σύγκρουσης των, κατά μήκος των

παρυφών αυτών. Ο σεισμός του Kobe όπως προαναφέρθηκε είχε μέγεθος 7.2 βαθμών

της κλίμακας Richter (ή 6.9 Mw), με επίκεντρο τον πορθμό του Akashi. Ο μηχανισμός

διάρρηξης του ρήγματος ήταν μια δεξιόστροφος ολίσθηση, συμβάλλοντας στη γενική

ανατολικοδυτική συμπίεση που υφίσταται ολόκληρη η Ιαπωνία στις μέρες μας. Το

σεισμικό ρήγμα υπολογίζεται να έχει μήκος περίπου 40 – 60 χλμ, 9 χλμ εκ των οποίων

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

6

ενεργοποιήθηκαν. Η μέγιστη οριζόντια μετακίνηση - παραμόρφωση του εδάφους

ανέρχεται σε 1.7 μέτρα, ενώ η αντίστοιχη κατακόρυφη σε 1.3 μέτρα.

Παραμόρφωση του εδάφους Σχετικές μετακινήσεις του εδάφους

Πανοραμική άποψη του ρήγματος (κόκκινη γραμμή)

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

7

Μια κοντινότερη άποψη του σεισμικού ρήγματος με εμφανείς τις

μεγάλες μετατοπίσεις που υπέστη

το έδαφος

Όσον αφορά τη σεισμική δράση, δυο προσεισμοί προηγήθηκαν του κυρίως

γεγονότος περίπου 12 ώρες και προήλθαν από την ίδια σεισμική ζώνη. Η μετασεισμική

ακολουθία περιελάμβανε 6000 δονήσεις, η μεγαλύτερη των οποίων ήταν της τάξης των

4.9 βαθμών της κλίμακας Richter και συνέβησαν δύο ώρες αργότερα από τον κύριο

σεισμό. Στη συνέχεια παρατίθεται μια απεικόνιση της σεισμικής διέγερσης της

περιόδου μεταξύ 17 και 31 Ιανουαρίου 1995 με τον αριθμό των καταγεγραμμένων

σεισμικών δονήσεων:

Αριθμός δονήσεων σε διάστημα δυο βδομάδων (17 – 31 Ιανουαρίου)

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

8

Ωστόσο, η μεγάλη καταστροφή στην αστική περιοχή προήλθε από τον

συνδυασμό αφενός του μικρού εστιακού βάθους (επιφανειακός σεισμός εστιακού

βάθους μόλις 16 χλμ) και αφετέρου του γεγονότος ότι το επίκεντρο βρίσκονταν πολύ

κοντά σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή (20 χλμ από την πόλη του Kobe). Τα σεισμικά

κύματα ταξίδεψαν από το νησί του Awaji (το επίκεντρο) κατά μήκος του ρήγματος

Nojima προς τις πόλεις Kobe και Osaka. Στους χάρτες που ακολουθούν φαίνονται τα

επίκεντρα των μετασεισμών σε διάστημα δύο ημερών μετά τον κύριο σεισμό.

Δεκαετίες έρευνας δείχνουν ότι ο πλέον αξιόπιστος τρόπος στην εύρεση του μεγέθους

του ρήγματος που ενεργοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του σεισμού, είναι η ενδελεχής

παρατήρηση του τόπου συγκέντρωσης των μετασεισμών.

Όρια λιθοσφαιρικών πλακών και επίκεντρα σεισμών

Επίκεντρα μετασεισμών Χάρτης σεισμικής επικινδυνότητας

Στην περίπτωση του Kobe, φαίνεται καθαρά ότι ο σεισμός ενεργοποίησε το

ρήγμα, λοξά του κυρίου, στο βόρειο άκρο της νήσου Awaji, το οποίο διέσχισε τον κόλπο

και κατά μήκος της ακτής Honshu κατευθύνθηκε ακριβώς κάτω από την πόλη. Πιθανόν

η μεγαλύτερη σύμπτωση που οδήγησε σε μαζική καταστροφή ήταν το λεγόμενο “direct

hit” (ευθύ χτύπημα) της πόλης από μια τόσο μεγάλη ενεργοποίηση του ρήγματος.

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

9

3. Παράμετροι Ισχυρής Εδαφικής Κίνησης

Η μέγιστη οριζόντια εδαφική επιτάχυνση, η οποία καταγράφηκε από το

σεισμολογικό παρατηρητήριο του Kobe μέσα στην πόλη, ήταν της τάξης του 0.83g και

εμφανίστηκε κατά μήκος του ενεργοποιημένου ρήγματος. Μέσα στην πόλη

κατεγράφησαν οριζόντιες επιταχύνσεις ύψους 0.50g την στιγμή που ο Ιαπωνικός

κανονισμός αντισεισμικότητας διαστασιολογούσε τις κατασκευές το πολύ με 0.30g

(οριζόντια σεισμική επιτάχυνση). Στη συνέχεια παρουσιάζονται με γραφική απεικόνιση

οι μέγιστες επιταχύνσεις στον όρμο και την ευρύτερη περιοχή του Kobe:

Μέγιστες επιταχύνσεις

Ακολουθούν φάσματα απόκρισης και σχεδιασμού:

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

10

Φάσματα απόκρισης από διαφορετικά σεισμολογικά κέντρα

Φάσματα απόκρισης από το παρατηρητήριο του Kobe

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

11

Φάσμα σχεδιασμού γεφυρών της Ιαπωνίας

Γίνεται ευκόλως κατανοητό ότι οι τιμές της σεισμικής επιτάχυνσης μειώνονται

με την απομάκρυνση από το ρήγμα, ωστόσο εξαρτώνται άμεσα από το υπέδαφος και

τα γεωλογικά χαρακτηριστικά του. Στους επερχόμενους σεισμογράφους γίνεται

ξεκάθαρη αυτή η διαφορά. Οι μετρήσεις έγιναν σε δυο διαφορετικού εδαφικού τύπου

περιοχές. Αριστερά, ο σεισμογράφος κατέγραψε δόνηση διάρκειας 15 sec και το

γράφημα απευθύνεται σε παρατηρητήριο θεμελιωμένο σε σκληρό βράχο. Δεξιά, οι

τρεις καταγραφές διαρκούν περίπου 2 έως 3 min, και αντιστοιχούν σε σεισμογράφους

εδρασμένους κοντά στην ακτή σε μαλακό, λασπώδες και κορεσμένο έδαφος. Αυτές οι

περιοχές έχουν και τις μεγαλύτερες καταστροφές καθώς η εδαφική σύσταση παίζει

καθοριστικό ρόλο στην δύναμη του σεισμού και τη διάρκεια αυτού, που βιώνουν οι

κατασκευές.

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

12

4. Αστοχία Εδάφους και Γεωτεχνικών Έργων

4.1 Κατολισθήσεις

Κατά τη διάρκεια του σεισμού του Kobe συνέβηκε ένας σημαντικός αριθμός

κατολισθήσεων τόσο στην αστική, όσο και στην ηπειρωτική χώρα, κυρίως στα περίχωρα

του όρους Rokko. Τα κύρια χαρακτηριστικά των κατολισθήσεων μπορούν να

συνοψιστούν στα εξής:

1. Η έκταση των κατολισθήσεων ήταν γενικά μικρή, χωρίς να ξεπερνά τις

περισσότερες φορές τα 10 με 20 m.

2. Η διεύθυνση της πλειοψηφίας των κατολισθήσεων στις βουνοπλαγιές

ήταν Βορειοανατολική – Νοτιοδυτική

3. Η κλίση των πρανών ήταν υψηλή, της τάξης των 60ο

4. Οι κατολισθήσεις συνέβησαν σε μια απόσταση ακτίνας 4 χλμ από το

ενεργοποιημένο ρήγμα.

5. Οι κατολισθήσεις που έγιναν εκτός κατοικημένης περιοχής προκάλεσαν

ήσσονος σημασίας καταστροφές, οι οποίες περιορίστηκαν στο οδικό

δίκτυο και στις υπαίθριες ψυχαγωγικές κατασκευές.

Υποχώρηση γαιών – Καταστροφή οδικού δικτύου

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

13

Κατολίσθηση βράχων – Διακοπή οδικής αρτηρίας

Υποχώρηση εδάφους με αποτέλεσμα την ενδεχόμενη καταστροφή του οικοδομήματος

Από την άλλη πλευρά, οι κατολισθήσεις εντός αστικής περιοχής είχαν ως

αποτέλεσμα τόσο την απώλεια πολλών ανθρωπίνων ζωών όσο και υψηλών υλικών

καταστροφών. Οι εν λόγω κατολισθήσεις είχαν πολύ μεγαλύτερη έκταση, φτάνοντας τα

100 m. Αυτή η διαφορά οφείλεται όχι μόνο στην εγγύτητα των κατολισθέντων

περιοχών με το ενεργοποιημένο ρήγμα, αλλά και στην ανθρώπινη παρέμβαση στη

φύση (πχ κτίζοντας κτίρια, δρόμους και τεχνητά πρανή).

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

14

4.2 Ρευστοποίηση – Πλευρική Εξάπλωση Εδάφους

Ο κύριος σεισμός οδήγησε σε εκτεταμένη ρευστοποίηση εδαφών, κυρίως κατά

μήκος της παραλιακής ζώνης. Η ρευστοποίηση προξένησε εκτεταμένες καταστροφές σε

κτίρια – κυρίως στα μικρότερα – σε δρόμους, ενώ μεγάλες εκτάσεις παρέμειναν

απρόσιτες όντας καλυμμένες από την αναδυόμενη αμμοϊλή. Τα υπάρχοντα γεωτεχνικά

δεδομένα της περιοχής εδραίωσαν το γεγονός ότι το ανωτέρω φαινόμενο πήρε μέρος

κυρίως στις εκχερσωμένες περιοχές, οι οποίες πρωτεύοντος χρησιμοποιήθηκαν ως

επεκτάσεις του λιμένα και δευτερευόντως για κτίσιμο σπιτιών . Επιπρόσθετα, η

ρευστοποίηση εμφανίστηκε στις παραλιακές περιοχές και σε αυτές όπου υπήρχαν

αλλούβια εδάφη. Κατά την επίσημη εκδοχή, η κύρια δόνηση προκάλεσε την ανάδυση

του ρευστού υλικού μέσα από τις ασυνέχειες και τις σχισμές των εδαφικών στρωμάτων

στις εκχερσωμένες περιοχές. Το βάθος της ανερχόμενης αμμοϊλής έφτασε ακόμη και τα

10 μέτρα. Οι συνέπειες του φαινομένου της ρευστοποίησης ήταν καταστροφικές. Οι

περισσότερες αποβάθρες του λιμανιού κατέστησαν άχρηστες, ενώ την ίδια τύχη είχε

και το λιμάνι στο τεχνητό νησί απέναντι του Kobe. Παρόλα αυτά, υπήρξαν κατασκευές

(αποθήκες κατασκευών, δεξαμενές καυσίμων, υψηλά κτίρια, σιλό) που έμειναν

ανεπηρέαστες της ρευστοποίησης λόγω της βαθύτερης θεμελίωσης τους σε

σκληρότερα εδάφη.

Καταστροφή ασφάλτου αποβάθρας λόγω ρευστοποίησης

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

15

Τόνοι ρευστοποιημένου εδάφους (αμμοϊλής)

Φαινόμενα ρευστοποίησης και χαλάρωσης του εδάφους στον λιμένα του Kobe

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

16

Οι δεξαμενές πήραν κλίση λόγω της καθίζησης του εδάφους

Καταστροφή οδοστρώματος και του γερανού από αστοχία κρηπιδότοιχου λόγω φαινομένων

ρευστοποίησης

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

17

Αποβάθρα λιμένα στο τεχνητό νησί – πλήρης αστοχία λόγω ρευστοποιήσεων

Καθίζηση της εκχερσωμένης γης τουλάχιστον ένα μέτρο

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

18

Κατά τη διάρκεια του σεισμού του Kobe εκτός από το προαναφερθέν φαινόμενο,

υπήρξε και πλευρική εξάπλωση εδάφους με επίσης καταστρεπτικές συνέπειες.

Παρακάτω παρουσιάζονται φωτογραφίες που αναδεικνύουν χαρακτηριστικά τις

βλάβες:

Αποκόλληση και στροφή κρηπιδότοιχου λόγω πλευρικής εξάπλωσης

Ρήγμα λόγω πλευρικής εξάπλωσης εδάφους ύψους πάνω από 40 cm

40 cm

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

19

5. Αστοχία σε Δίκτυα Κοινής Ωφέλειας

Το Kobe είναι κομβικής σημασίας για την οικονομία της Ιαπωνίας πόλη. Όπως

είναι φυσικό έχει ανεπτυγμένη υποδομή, καθώς διαθέτει υπερσύγχρονους

αυτοκινητόδρομους (Hanshin motorway) και σιδηροτροχιές για εξαιρετικά ταχύ τρένα

(bullet train), τα οποία μεταφέρουν εκατομμύρια τόνων εμπορεύματα καθημερινά. Ο

σεισμός προκάλεσε μαζικές βλάβες σε όλα τα δίκτυα μεταφοράς είτε καταστρέφοντας

πλήρως εκτεταμένα τμήματα (κατεδαφίσεις βάθρων γεφυρών, διαφορικές

μετακινήσεις, δημιουργία κλίσεων στους πυλώνες) είτε δημιουργώντας ζημιές στα

θεμέλια αυτών με αποτέλεσμα να κλείσουν πάνω από 130 χλμ οδικού και

σιδηροδρομικού δικτύου. Στον λιμένα γερανοί έγειραν επικίνδυνα ή ανετράπησαν

(φωτογραφία σελ. 15), παραθαλάσσια κτίρια υπέστησαν ανεπανόρθωτες ζημιές ενώ οι

120 από τις 150 αποβάθρες διαλύθηκαν ολοσχερώς.

Ολοκληρωτική αστοχία θεμελίων και κατάρρευση της γέφυρας του αυτοκινητόδρομου Hanshin

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

20

Μια άλλη άποψη της γέφυρας του Hanshin

Αστοχία υπόγειου σταθμού με αποτέλεσμα την καθίζηση του δρόμου

Καθίζηση χαλαρού επιχώματος σχεδόν 1 m στο τεχνητό νησί

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

21

Διατμητική αστοχία και ολίσθηση θεμελίου γέφυρας Εκρηκτική διατμητική αστοχία λόγω ελλιπούς

εγκάρσιου οπλισμού

Ανυπολόγιστες οι ζημιές που υπέστη και το σιδηροδρομικό δίκτυο

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

22

6. Αστοχία σε Κτίρια

Όπως προαναφέρθηκε, το πέρασμα του σεισμικού ρήγματος κάτω από την πόλη

του Kobe είχε ως λογικό επακόλουθο εκτεταμένες καταστροφές στα κτιριακά

συγκροτήματα. Πράγματι, πάνω από 105.000 κτίσματα παντός τύπου (κτίρια από

μπετόν, μεταλλικά, ξύλινα κλτ) μετατράπηκαν σε ερείπια. Η αιτία δε μπορεί να

αποδοθεί σε έναν μόνο παράγοντα, αλλά σε μια συστοιχία κακοτυχίας και αμέλειας. Το

σαθρό – μαλακό έδαφος (δημιουργία τρομερών φαινομένων όπως ρευστοποίηση,

καθίζηση, κατολισθήσεις) οι τεράστιες εδαφικές επιταχύνσεις (έως και 0.50g εντός

αστικής ζώνης), η ελλιπής αντισεισμικός σχεδιασμός των κατασκευών λόγω

ανεπάρκειας του κανονισμού και η ανθρώπινη παρέμβαση (εκχερσώσεις για επέκταση

λιμένα) οδήγησαν την πόλη της Ιαπωνίας στα πρόθυρα της πλήρους διάλυσης. Οι

εικόνες που ακολουθούν επαληθεύουν του λόγου το αληθές:

Κατανομή κατεδαφισμένων κτιρίων στην αστική περιοχή του Kobe κατά μήκος του

ενεργοποιημένου ρήγματος

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

23

Ολόκληρα τετράγωνα εξαφανίστηκαν

Διαφορές στις ζημιές ανάλογα με Κλίση οικοδομήματος λόγω της ρευστοποίησης του

την ηλικία και το είδος του κτιρίου εδάφους

Πιθανόν στατική ανεπάρκεια της κατασκευής Σημάδια ρευστοποίησης και στατικής ανεπάρκειας

Πιθανόν η βαριά σκεπή από κεραμίδια δημιούργησε

αυξημένες διατμητικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια

του σεισμού, τις οποίες δεν ήταν κατασκευασμένος ο

ξύλινος σκελετός να παραλάβει, με συνέπεια την

πλήρη κατάρρευσή του

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

24

7. Διάφορες Καταστροφές Λόγω Σεισμού

Μια από τις αναρίθμητες συνέπειες μιας ισχυρής σεισμικής δόνησης είναι και η

πρόκληση πυρκαγιών. Οι πυρκαγιές, πάνω από 300 στον αριθμό, προκλήθηκαν από τον

συνδυασμό των σπασμένων σωληνώσεων φυσικού αερίου και των σπιθών από τα

κομμένα ηλεκτρικά καλώδια προκαλώντας μεγάλες καταστροφές. 7.500 ξύλινα σπίτια

αποτεφρώθηκαν, εκατοντάδες άνθρωποι πέθαναν, την ώρα που το έργο των

πυροσβεστών γίνονταν αδύνατο εξαιτίας του ισοπεδωμένου οδικού δικτύου. Η έκταση

των εστιών ήταν τεράστια, όπως μαρτυρούν οι επόμενοι χάρτες:

Διανομή θανάτων στην αστική περιοχή του Kobe κατά μήκος του

ενεργοποιημένου ρήγματος

.

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

25

Με κόκκινο: Κατεστραμμένη περιοχή του Kobe από τις φωτιές

Το μέγεθος των πυρκαγιών

που προήλθε από τον σεισμό

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

26

Μια πιο κοντινή άποψη – Αποτέφρωση ξύλινων κατασκευών

Συνάμα, εκτεταμένες βλάβες προκλήθηκαν στα δίκτυα ηλεκτρισμού και

ύδρευσης μεγάλων περιοχών. Επακόλουθο ήταν η ανυπαρξία θέρμανσης, φωτός,

καθαρού νερού και άλλων βασικών αγαθών κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Έτσι, πολλοί

άνθρωποι αναγκάζονταν να κοιμηθούν μέσα στα αυτοκίνητά τους εκτεθειμένοι σε

σκληρές συνθήκες. Ο πληθυσμός που υπέφερε περισσότερο ήταν οι ευπαθείς ομάδες,

δηλαδή οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά – διακοπή μόρφωσης, αυξημένη ανεργία,

άγχος, σωματική και ψυχολογική κούραση).

Συνάθροιση του κόσμου σε καταφύγια για προστασία από τον Χειμώνα (-2

ο C)

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

27

Επίλογος – Συμπεράσματα

Η συμβολή του μεγέθους του σεισμού του Kobe στις ανυπολόγιστες υλικές

καταστροφές και στις πολυάριθμες ανθρώπινες απώλειες δεν ήταν τόσο καθοριστική,

όσο το γεγονός ότι το ενεργοποιούμενο ρήγμα στην ουσία διέσχισε αυτήν κάθε αυτή

την πόλη. Τις άμεσες συνέπειες (καταστροφή κτιρίων, γεφυρών, οδικών και

σιδηροδρομικών υποδομών) ήρθαν να πλαισιώσουν η αστοχία του εδάφους

(κατολισθήσεις, πλευρική εξάπλωση, ρευστοποίηση), καθώς και οι αναρίθμητες

πυρκαγιές με αποτέλεσμα τον προαναφερθέντα θλιβερό απολογισμό. Ωστόσο στο

σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε πως ο κρατικός μηχανισμός συνήλθε άμεσα από

το αρχικό “σοκ” και παρά τις επικρίσεις που δέχτηκε, κατάφερε σε πολύ μικρό χρονικό

διάστημα και αποκατέστησε τις βλάβες. Χαρακτηριστικά θα αναφέρουμε ότι:

• Τον Ιούλιο του 1995 αποκαταστήθηκαν πλήρως οι υδραυλικές, ηλεκτρολογικές,

τηλεφωνικές εγκαταστάσεις όπως και αυτές του φυσικού αερίου

• Οι σιδηροδρομικές γραμμές επαναλειτούργησαν τον Αύγουστο του ίδιου έτους

• Μετά από 1 χρόνο περίπου, το 80% του λιμένα είχε επιδιορθωθεί

• Έως τον Ιανουάριο του 1999, 134.000 σπίτια κατασκευάστηκαν για τους

πληγέντες του σεισμού

• Άλλαξε ο Αντισεισμικός κανονισμός όσον αφορά την ανοικοδόμηση κτιρίων

και των τεχνικών έργων

Σεισμός του Kobe (17 – 01 – 1995, Ιαπωνία)

28

Βιβλιογραφία

1. The kobe earthquake: Geodynamical Aspects by C.A. Brebbia, Wessex Institute of

Technology, Southampton, UK

2. Earthquake effects: Article by J. Louie published in 9 October 1996,

www.seismo.unr.edu

3. Beagle graphics – www.georesources.co.uk

4. Kobe earthquake: An Urban Disaster by Paul Somerville, Woodward – Clyde Federal

Services, Pasadena, California

5. Internet, http://nctr.pmel.noaa.gov

6. Internet, www.ce.berkeley.edu

7. Internet, http://www.sciencedirect.com