Psychophil

Διιεληθή Δηαηξία Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο & Φπρνζεξαπείαο.

Διιεληθή Δηαηξία Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο & Φπρνζεξαπείαο

"Διιεληθή Δηαηξεία Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο & Φπρνζεξαπείαο"

ΤΣΖΜΗΚΖ ΤΜΒΟΤΛΔΤΣΗΚΖ Φηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή

Όηαν η υστολογία ζσνανηά ηην θιλοζοθία – Μέρος Ι

Σύγτρονα ρεύματα στην υστολογία: Φιλοσουική Ψστολογία και Ψστοθεραπεία 30/09/2013

Ζ δνπιεηά ηνπ θηινζνθηθνχ ζπκβνχινπ είλαη λα εμαζθαιίζεη ηα "λνεηηθά εξγαιεία" πνπ ρξεηάδεηαη θάπνηνο γηα

λ' αληηκεησπίζεη ηα πξνβιήκαηά ηνπ.

Απφ ηνλ Γηψξγν Ρίδν, Γξ Φπρνινγίαο Παλεπηζηεκίνπ ηξαζβνχξγνπ, ππεχζπλν Δ.Δ.Φ.Φ.

θαη Φ/ζ

Θα κπνξνχζακε λα πνχκε γεληθά φηη εθιλοζοθική ζσμβοσλεσηική, φπσο έρεη απηή

https://www.google.gr/search?hl=en&as_q=&as_epq=????????+???????+???????????+??????????+%26+?????????????&as_oq=&as_eq=&as_nlo=&as_nhi=&lr=&cr=&as_qdr=all&as_sitesearch=&as_occt=any&safe=images&tbs=&as_filetype=&as_rights=

https://www.google.gr/search?hl=en&as_q=&as_epq=?????????+?????????????+??????????+?????????????&as_oq=&as_eq=&as_nlo=&as_nhi=&lr=&cr=&as_qdr=all&as_sitesearch=&as_occt=any&safe=images&tbs=&as_filetype=&as_rights=

http://psychografimata.com/3173/otan-i-psichologia-sinanta-tin-filosofia-meros-i/

http://www.psychophil.gr/main/



δηακνξθσζεί ζήκεξα ζηηο ζχγρξνλεο δπηηθέο θνηλσλίεο, δελ είλαη ςπρνινγηθή ή ςπρηαηξηθή

ζπκβνπιεπηηθή ή ςπρνζεξαπεία. Ζ θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή (θ.ζ.) είλαη ε εθαξκνγή

θηινζνθηθήο ζπιινγηζηηθήο, λνεηηθήο αλάιπζεο θαη ινγηθήο ζηα πξνζσπηθά δηιήκκαηα,

εζηθά πξνβιήκαηα θαη αλεζπρίεο πνπ αληηκεησπίδνπλ θαζεκεξηλά ηα άηνκα.

Ση είδνπο όκσο πξνβιήκαηα;

Δλδερνκέλσο, πνιιά απφ ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνπκε ζηε δσή, ζχκθσλα κε ηε

ςπραλαιπηηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία, κπνξνχλ λα αληρλεπζνχλ ζε ςπρνινγηθά

ηξαχκαηα πνπ δεκηνπξγήζεθαλ ζηελ παηδηθή ειηθία θαη αληηκεησπίδνληαη κε ςπρνζεξαπεία

ή κε θαξκαθεπηηθή αγσγή.

Παξ΄ φι΄ απηά φκσο ππάξρεη έλαο κεγάινο αξηζκφο πξνβιεκάησλ πνπ είλαη δχζθνιν λα

νξηζηνχλ απφ ηελ αθαδεκατθή ςπρνπαζνινγία θαη σο εθ ηνχηνπ είλαη εμ ίζνπ δχζθνιν λ”

αληηκεησπηζηνχλ θαη λα ιπζνχλ.

Απηά ηα πξνβιήκαηα ηειηθά εκθαλίδνληαη πεξηζζφηεξν λα είλαη ελζσκαησκέλα ζηε γεληθή

λννηξνπία ηνπ αηφκνπ παξά ζαλ ςπρνινγηθά. πρλά εκθαλίδνληαη ζηα πιαίζηα γεγνλφησλ

ηεο δσήο καο ην λφεκα ησλ νπνίσλ δελ κπνξνχκε λα θαηαλνήζνπκε πιήξσο.

Θα κπνξνύζακε, γηα παξάδεηγκα, λα αλαθέξνπκε κεξηθά ηέηνηα όπσο:

-πξνβιήκαηα γάκνπ θαη γεληθά δηαπξνζσπηθψλ ζρέζεσλ

-δπζθνιίεο ζρεηηθά κε ηελ θαξηέξα

-εζηθά, ζπλαηζζεκαηηθά ή ζξεζθεπηηθά πξνβιήκαηα θαη δηιήκκαηα

-γέλλεζε αλάπεξνπ παηδηνχ ή αηθλίδηα εκθάληζε ζνβαξνχ αηπρήκαηνο ζε κέινο ηεο

νηθνγέλεηαο

-αιιαγή ζηε ζεμνπαιηθή νξκή (ελδηαθέξνλ) ηνπ ίδηνπ ή ηνπ παξηελέξ

-έιιεηςε ελδηαθέξνληνο λα γίλεη θάπνηνο γνλέαο

-έιιεηςε γεληθά ελδηαθέξνληνο γηα ηε δσή θ.α.

Η δνπιεηά ηνπ θηινζνθηθνύ ζπκβνύινπ είλαη λα εμαζθαιίζεη ηα «λνεηηθά

εξγαιεία» πνπ ρξεηάδεηαη θάπνηνο γηα λα αληηκεησπίζεη ηα πξνβιήκαηά ηνπ.

Βνεζάεη δειαδή ζην λα ζπλεηδεηνπνηήζεη ν ελδηαθεξφκελνο ηηο ιάζνο αμίεο, ηνπνζεηήζεηο,

αλαζθάιεηεο θαη θφβνπο πνπ έρνπλ κπεη ελ αγλνία ηνπ θαη έρεη πηνζεηήζεη γεληθά ζηε δσή

ηνπ ζηηο νπνίεο νθείινληαη ηα πξνβιήκαηά ηνπ. Σαπηφρξνλα δε λα «δεη» θαζαξά ηηο

ζσζηέο γη΄ απηφλ ζέζεηο, ηνπνζεηήζεηο θιπ.

Ο ζηόρνο ηνπ θ. ζ. είλαη λα ζε βνεζήζεη λα θηάζεηο ζηελ ασηοκαηανόηζη

θαηασηογνφζία θαιιηεξγψληαο παξάιιεια ην κπαιφ θαη θαζηζηψληαο δπλαηή ηελ

αλαλεσκέλε πλεπκαηηθή θαη ςπρηθή αλάπηπμε.

Οη θ. ζ. γλσξίδνπλ πσο ε πιεηνςεθία ησλ αλζξψπσλ είλαη ηθαλνί λα ιχζνπλ ηα

πεξηζζφηεξα απφ ηα θαζεκεξηλά ηνπο πξνβιήκαηα είηε κφλνη ηνπο είηε κε ηε βνήζεηα

θαιψλ θίισλ. Πνιιέο θνξέο φκσο ηα πξνβιήκαηα γίλνληαη πνιχπινθα (φρη βέβαηα απφ

κφλα ηνπο αιιά απφ δηθέο καο ιαλζαζκέλεο ζέζεηο θαη αληηδξάζεηο) θαη, γηα παξάδεηγκα,

βιέπνπκε θάπνηεο αμίεο καο λα έξρνληαη ζε ζχγθξνπζε, γεγνλφηα λα αιινηψλνληαη, νη

ζρέζεηο καο κε θάπνηα πξφζσπα λα εγθισβίδνληαη ζε θαχινπο θχθινπο, ε ιχζε θάπνηνπ

πξνβιήκαηνο λα ράλεηαη, ε δσή καο λα θαίλεηαη μαθληθά αζήκαληε θιπ. Σφηε είλαη πνπ

έλαο εθπαηδεπκέλνο θ. ζ. κπνξεί λα βνεζήζεη.

Ο θ. ζ. δνπιεχεη γεληθά κε άηνκα πνπ ην κπαιφ ηνπο είλαη πγηέο αιιά ε ζθέςε ηνπο είλαη

κπεξδεκέλε ή κπινθαξηζκέλε.

Ο θ. ζ. γλσξίδεη όηη νη πεξηζζόηεξνη άλζξσπνη δνπλ κε πνιιέο αλεμεξεύλεηεο,

αλεμέιεγθηεο θαη απζαίξεηεο ππνζέζεηο θαη αμίεο νη νπνίεο, αλαπφθεπθηα, επεξεάδνπλ

ηε ζθέςε θαη ζηε ζπλέρεηα ηε δσή θαη ηε ζπκπεξηθνξά καο. Γέρεηαη επίζεο φηη ε ζθέςε ηνπ

αλζξψπνπ είλαη επεξεαζκέλε απφ ηηο εκπεηξίεο ηεο παηδηθήο δσήο ηνπ. ρη φκσο φηη είλαη

θαζνξηζκέλε.

ηφρνο ηεο δνπιεηάο ελφο θ. ζ. δελ είλαη κφλν ην λα ιχζεη (θσηίζεη) έλα πξφβιεκα ελφο

αηφκνπ πνπ δεηάεη ηε βνήζεηά ηνπ θαη κεηά λα ηνλ αθήζεη. Ο θ. ζ. κεηά ηε ιχζε ηνπ

πξνβιήκαηνο εθπαηδεχεη ην άηνκν ζε ηξφπν ψζηε, φηαλ ηχρεη θαη μαλαπαξνπζηαζηεί ην ίδην

ή θάπνην άιιν παξεκθεξέο πξφβιεκα, λα είλαη ζε ζέζε κφλν ηνπ λα ην αληηκεησπίζεη.

Παξάιιεια δε ν θ. ζ. αζρνιείηαη θαη κε ηελ ανακούθιζη θαη ηελ πρόληυη ησλ

πξνβιεκάησλ. Κ΄ απηφ ηνλ ηξφπν πξνιαβαίλεη θαη αληηκεησπίδεη θαη ην δεπηεξνγελέο

αιιά εμ ίζνπ ζεκαληηθφ πξφβιεκα ηεο εμάξηεζεο πνπ δεκηνπξγείηαη πνιχ ζπρλά κεηαμχ

ησλ «αζζελψλ» θαη ησλ ζεξαπεπηψλ ηνπο.

Πνιινί θ. ζ. δηζηάδνπλ λα απνθαιέζνπλ ηε θηινζνθηθή ζεξαπεπηηθή «ζεξαπεία». Θαη απηφ

γηαηί ν θ. ζ., ζε αληίζεζε κε ηνλ ςπρνζεξαπεπηηθφ θψδηθα θαη πξαθηηθή, δελ θάλεη

δηαγλψζεηο ζχκθσλα κε θάπνηα αληηθεηκεληθά θαλνληζηηθά πξφηππα (normes) σο πξνο ην

«θπζηνινγηθφ » θαη ην «παζνινγηθφ», ηε ςπρηθή θαη ηελ πλεπκαηηθή πγεία. Απηφ φκσο δελ

ζεκαίλεη φηη ηειηθά ε θ. ζ. δελ είλαη «ζεξαπεπηηθή» κε ηε γεληθή έλλνηα.

Ο Wittgenstein ζεσξνχζε φηη ε θηινζνθία έρεη θαη κία πξαθηηθή ρξήζε ζην «λα ιχλεη

θφκπνπο ηεο ζθέςεο καο» γη΄ απηφ ηε ζεσξνύζε «ζεξαπεία ηεο πλεπκαηηθήο

αξξώζηηαο».

Γηα λα αλαιάβνπλ κία ηέηνηα εμεξεχλεζε, θάπνηνη θ. ζ. πξνηηκνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο

ζέζεηο θαη απφςεηο ελφο ζπγθεθξηκέλνπ θηιφζνθνπ ή κηαο ζπγθεθξηκέλεο θηινζνθηθήο

ρνιήο. Οη πεξηζζφηεξνη πηνζεηνχλ κηα πην πινπξαιηζηηθή πξνζέγγηζε πεξηζζφηεξσλ

θηινζνθηθψλ απφςεσλ, αλάινγα κε ην ζπγθεθξηκέλν πξόβιεκα θαη ηελ

πξνζσπηθόηεηα ηνπ αηόκνπ πνπ δεηάεη ηε βνήζεηά ηνπο.

Σν «θιεηδί» ζηε θ. ζ. είλαη ν πελαηοκενηρικός θαη αλνηθηόο ηξόπνο ηεο δνπιεηάο

ηνποε νπνία δελ θαζνδεγεί ηε ζθέςε ησλ αλζξψπσλ ψζηε λα ηνπο θάλεη λα απνδερηνχλ

σο «αιήζεηα» ηε ζπγθεθξηκέλε θηινζνθηθή άπνςε. Ζ πξφζεζε ηνπ θ. ζ. είλαη λα βνεζήζεη

ηνλ άλζξσπν πνπ έρεη απέλαληί ηνπ λα θηάζεη νπσζδήπνηε ζηνλ ινγηθφ θαη εζηθά

απνδεθηφ ζηφρν πνπ ν ίδηνο έρεη βάιεη ζηνλ εαπηφ ηνπ.

Γηα ηνλ θ. ζ. ε θηινζνθία δελ είλαη απιά ε κεηαθνξά κηαο πνζφηεηαο γλψζεο. Δίλαη

εελέξγεηα ηνπ λα βειηηψλεη θαλείο δηαξθψο ηε γλψζε ηνπ εαπηνχ ηνπ κέζσ ηεο δηα-ινγηθήο

ζπδήηεζεο.

Ση κπνξεί λα πεξηκέλεη θαλείο από έλα θηινζνθηθό ζύκβνπιν:

-πιήξε ερεκχζεηα

-έλα αζθαιέο πιαίζην ακνηβαίνπ ζεβαζκνχ θαη εκπηζηνζχλεο

-λα δνπιεχεη καδί ζνπ, θαζψο ζε βνεζάεη λα μεθαζαξίζεηο ηηο ακθηβνιίεο, ηνπο θφβνπο ζνπ

θαη ηηο ιαλζαζκέλεο αληηδξάζεηο θαη ηνπνζεηήζεηο ζνπ, κφλν κε ην δηάινγν. ηε θηινζνθία

θαη ζπγθεθξηκέλα ζηε θηινζνθηθή ςπρνινγία δελ ππάξρεη ηίπνηα πεξηζζφηεξν απφ ηε

ζπδήηεζε, ηελ ακθηβνιία ή ηελ απνξία.

-λα πεξηκέλεηο λα δερηείο ακεξφιεπηα ζρφιηα θαη ινγηθν-θηινζνθηθέο ζέζεηο θαη απφςεηο νη

νπνίεο ζα ζε βνεζήζνπλ λα ιχζεηο ηα πξνζσπηθά ζνπ πξνβιήκαηα θαη δηιήκκαηα θαζψο

επίζεο ζα ζε βνεζήζνπλ ζην λα κάζεηο λα παίξλεηο πην νξζνινγηθέο απνθάζεηο ζην

κέιινλ.

Ση δελ πξέπεη λα πεξηκέλεη θαλείο από ηνλ θηινζνθηθό ζύκβνπιν:

- λα θάλεη θξίζεηο γηα ζέλα θαη ηελ θαηάζηαζή ζνπ θαζψο θαη γηα νπνηνλδήπνηε άιινλ πνπ

έρεη θάπνηα ζρέζε κε ζέλα.

- λα έρεη έηνηκεο ιχζεηο (ζπληαγέο) γηα ηα ζέκαηα πνπ ηνλ απαζρνινχλ ζηε δσή ηνπ. Ο θ.

ζ. δέρεηαη φηη ν θαζέλαο είλαη κνλαδηθφο, κε δηθή ηνπ κνλαδηθή πξνζσπηθφηεηα. Χο εθ

ηνχηνπ κφλν ν ίδηνο ν ελδηαθεξφκελνο κπνξεί λα γλσξίζεη πιήξσο ην πξφβιεκά ηνπ θαζψο

θαη ηε ιχζε ηνπ. Ζ βνήζεηα ηνπ θ. ζ. είλαη λα βνεζήζεη αθξηβψο ηνλ ελδηαθεξφκελν ζ΄

απηήλ αθξηβψο ηε δηαδηθαζία.

-µε ηελ έλλνηα απηή δελ πξέπεη λα ελδηαθέξεηαη λα κάζεη γηα ηα πηνζεηεκέλα πηζηεχσ θαη

ηελ ηδενινγία ηνπ θ. ζ. Ο θηινζνθηθφο ζχκβνπινο είλαη εθεί γηα λα ζε βνεζήζεη λα ιχζεηο

ηα πξνβιήκαηα πνπ βιέπεηο φηη έρεηο θαη ηα νπνία ππνβαζκίδνπλ ηελ πνηφηεηα ηεο δσή

ζνπ. Γελ είλαη γηα λα ζε πείζεη φηη νη ηδέεο ηνπ θαη νη πεπνηζήζεηο ηνπ είλαη ζσζηφηεξεο απφ

ηηο δηθέο ζνπ.

-λα κελ πεξηκέλεηο λα ζνπ γξάςεη θάξκαθα ή λα δηαγλψζεη ςπρηαηξηθή λφζν.

Η ζύγρξνλε θιλοζοθική ζσμβοσλεσηική εκθαλίζηεθε ζηελ Κνισλία ηεο

Γεξκαλίαο ην 1981 κε ηνλ Gerb Achenbach. Γξήγνξα απηή επεθηάζεθε ζηηο Θάησ

Υψξεο, ηνλ Θαλαδά, ηε Λνξβεγία, ηελ Απζηξία, ηε Γαιιία, ηελ Διβεηία, ην Ηζξαήι, ηε Κ.

Βξεηαλία θαη ζε άιιεο επξσπατθέο ρψξεο θαη θπζηθά ζηηο ΖΠΑ φπνπ, φπσο ήηαλ

αλακελφκελν, απέθηεζε ηεξάζηηεο δηαζηάζεηο.

Ελδεηθηηθά ζρόιηα αηόκσλ πνπ ήξζαλ ζ΄ επαθή κε ηε θιλοζοθική

ζσμβοσλεσηική:

-Η δσή δελ είρε θαλέλα λόεκα. Δελ ήμεξα γηαηί έπξεπε λα δσ θαη λα αγσλίδνκαη ζηε δσή

κνπ…

-Έλνησζα δηαξθώο έλνρνο. Κνίηαδα ζηνλ θαζξέπηε θαη δελ αλαγλώξηδα ηνλ εαπηό κνπ. Δελ

κνπ άξεζε απηό πνπ ήκνπλ…

-Δελ κπόξεζα λα θαηαιάβσ πνηέ γηαηί ρώξηζα κε ηε γπλαίθα κνπ. Μαθάξη λα κπνξνύζα λα

ηελ θάλσ λα γπξίζεη πίζσ μαλά. Ήζεια λα ηελ θάλσ λα κε αγαπήζεη μαλά αιιά δελ ήμεξα

πώο…

-Αγαπνύζα πνιύ ηελ νηθνγέλεηά κνπ αιιά ήζεια λα δηαηεξώ ηαπηόρξνλα ηελ

πξνζσπηθόηεηά κνπ. Ήζεια λα είκαη ν εαπηόο κνπ…

- Οη άλζξσπνη γύξσ κνπ κε έβιεπαλ πάληα ζαλ αληηθείκελν εθκεηάιιεπζεο. Ήκνπλ πάληα

εθεί γηα λα ηνπο θαιύπησ ηηο αλάγθεο ηνπο, θαλείο όκσο δελ ελδηαθέξζεθε αλ είρα θη’ εγώ

πνηέ θάπνην πξόβιεκα…

-Αγαπάσ ηε γπλαίθα κνπ, κε ειθύνπλ όκσο θαη άιιεο γπλαίθεο. Έλνησζα άπηζηνο…

-Πάληα ήμεξα κέζα κνπ όηη ήκνπλ νκνθπιόθηινο αιιά δελ ήζεια (ή δελ άληερα) λα ην

παξαδερηώ. δελ ην έρσ πεη αθόκα ζηελ νηθνγέλεηά κνπ θαη ζηνπο θίινπο κνπ. Δελ

κπνξνύζα όκσο λα λνηώζσ ζπλέρεηα απηή ηελ ελνρή…

-Καλείο πνηέ δελ κε άθνπγε θαη ελδηαθεξόηαλ γηα ηε γλώκε κνπ…

-Ο άληξαο κνπ πέζαλε. Αλαξσηηέκαη πνηνο ν ιόγνο λα ζπλερίζσ λα δσ…

-Είκαη έγθπνο όκσο δελ ζέισ άιιν παηδί. Όκσο δελ κνπ πάεη λα θάλσ έθηξσζε. Δελ μέξσ

ηη λα θάλσ…

-Η γπλαίθα κνπ είπε πσο είρε κία ζρέζε. Με ελόριεζε πνιύ. δελ ζέισ όκσο θαη λα ηε

ρσξίζσ. Δελ μέξσ ηη λα θάλσ…

____________________

εκ.1 -Οη πεξηζζφηεξεο απφ ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο αλήθνπλ 1) ζηνλ

MauriceFriedman, Καζεγεηή Φηινζνθίαο ζην Institut of Dialogical Psychotherapy tνπ San

DiegoUniversity, 2) ζηνλ Peter Atterton, Ph.D in Philosophy from the University of

Essex,England, 3) stν La Jolla, Center for Philosophical Counseling.), 4) ζηνλ Peter Raabe

από ηελ Canadian Society for Philosophical ν νπνίνο έρεη πάξεη ph.D. ζηε Φηινζνθηθή

Σπκβνπιεπηηθή θαη 5) ζηελ American Society for Philosophy, Counseling & psychotherapy.

εκ.2 -ην ηέινο ηνπ βηβιίνπ ηνπ Lou Marinoff, Πιάησλαο, όρη Πξόδαθ (Plato, not Prozac),

πνπ θπθινθνξεί ζηα ειιεληθά απφ ηηο εθδφζεηο Ιηβάλε, ζα βξείηε πινχζηα βηβιηνγξαθία γηα

ηε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή θαζψο θαη νλφκαηα Ακεξηθαλψλ θαη Δπξσπαίσλ

θηινζνθηθψλ ζπκβνχισλ (ή θιηληθώλ θηινζόθσλ) θαη δηεπζχλζεηο Ακεξηθαληθψλ θαη

Δπξσπατθψλ Δηαηξεηψλ θηινζνθηθήο ζπκβνπιεπηηθήο.

Όηαν η υστολογία ζσνανηά ηην θιλοζοθία – Μέρος ΙΙ

Σύγτρονα ρεύματα στην υστολογία: Φιλοσουική Ψστολογία και Ψστοθεραπεία 30/06/2011

Ζ Φηινζνθηθή Φπρνινγία είλαη εμέιημε θαη ε ζπλέρεηα ηεο Τπαξμηαθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο.

Απφ ηνλ Γηψξγν Ρίδν, Γξ Φπρνινγίαο Παλεπηζηεκίνπ ηξαζβνχξγνπ, ππεχζπλν Δ.Δ.Φ.Φ.

θαη Φ/ζ

Ζ Φηινζνθία ήηαλ πάληα κία “ειηηίζηηθε” πλεπκαηηθή δξαζηεξηφηεηα ηνπ αλζξψπνπ ε

νπνία ραξαθηεξηδφηαλ απφ ηε ινγηθή (δηαλνεηηθή) έξεπλα ηεο Αιήζεηαο.

ηελ άιιε πιεπξά βξίζθεηαη εΘξεζθεία, κία αλάινγε κε ηε Φηινζνθία αξρεηππηθή

πλεπκαηηθή δξαζηεξηφηεηα θαη αλάγθε ηνπ αλζξψπνπ, ε νπνία φκσο απεπζπλφηαλ ζην

ζχλνιν ησλ αλζξψπσλ θαη ε νπνία ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ πίζηε ζηνλ Θεό (ζηνλ έλαλ ή

http://psychografimata.com/3178/otan-i-psichologia-sinanta-tin-filosofia-meros-ii/





ζε πνιινχο).

Αληίζεηα απφ φηη πηζηεχνπλ νη πεξηζζφηεξνη, ε θηινζνθία δελ είλαη κόλν κία

αθεξεκέλε θαη ζεσξεηηθή έξεπλα ηεο Αιήζεηαο. Κία δειαδή έξεπλα θαη κειέηε ηνπ

αλζξψπνπ γηα ηε θχζε ηνπ, ηελ πξνέιεπζή ηνπ θαη ηνλ πξννξηζκφ ηνπ θαζψο θαη γηα ηε

θχζε ηνπ θφζκνπ, νξαηνχ θαη αφξαηνπ, πνπ ηνλ πεξηβάιιεη.

Ζ θηινζνθία, ζε πνιιέο ρνιέο ηεο θιαζζηθήο Διιεληθήο επνρήο, πξνρσξεί πνιχ πην πέξα

απφ ηηο αθεξεκέλεο θαη ζεσξεηηθέο ελαζρνιήζεηο ηεο Λνγηθήο θαη ηεο Φπζηθήο, (θαηά ηελ

πξνζσθξαηηθή θαηά θχξην ιφγν πεξίνδν), νη νπνίεο ζηνρεχνπλ πάληα ζηελ έξεπλα ηεο

Αιήζεηαο, θαη εθθξάδεη θαη ην ηξίην ζθέινο ηεο, ηελ Ηζηθή.

Κε απηφ ην ζθέινο ηεο δηακνξθψλεη θαη εθθξάδεη ζπγθεθξηκέλεο πξαθηηθέο νδεγήζεηο θαη

εθαξκνγέο ζηε δσή ηνπ αλζξψπνπ. Οδεγήζεηο θαη εθαξκνγέο νη νπνίεο, ζην βαζκφ πνπ

εθαξκνζηνχλ ζσζηά θαη κπνξέζεη ν άλζξσπνο λα εθθξάζεη ζηε δσή ηνπ ην “δελ θαηά

θύζηλ”, εμαζθαιίδνπλ ζ’ απηφλ ην “επ δελ”. Θχξηνο εθπξφζσπνο, κεηά ην σθξάηε, ηέηνηαο

θηινζνθηθήο ζρνιήο, κε δηαρξνληθή εκβέιεηα, απνηειεί ε ηφική Διδαζκαλία.

Σν ξεχκα ηεο Φηινζνθηθήο Ψπρνινγίαο ην νπνίν γηγαληψλεηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα ζπλερψο

ζε νιφθιεξν ην δπηηθφ θφζκν, δηαπηζηψλνληαο ηελ αλαπνηειεζκαηηθφηεηα ησλ κέρξη ηψξα

ςπρνινγηθψλ απφςεσλ ζηελ επίηεπμε κηαο ζηαζεξήο πνηφηεηαο δσήο θαη απηνπξαγκάησζεο

ζηε δσή ηνχ αλζξψπνπ, ζηξέθεη άκεζα ηε ςπρνινγία, δειαδή ηε κειέηε θαη ηελ έξεπλα

ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ αλζξψπνπ, ζηηο «ξίδεο» ηεο, ηε Φηινζνθία. Θαη φηαλ αλαθεξφκαζηε

εδψ γηα ηε Φηινζνθία, ελλννχκε ηηο κεγάιεο θηινζνθηθέο ζρνιέο πνπ άλζηζαλ ζηελ

κνλαδηθή θιαζζηθή Διιεληθή Δπνρή.

Δίλαη εμέιημε θαη ε ζπλέρεηα ηεο Υπαξμηαθήο Ψπρνινγίαο θαη Ψπρνζεξαπείαο. Απηή, καδί κε

άιιεο απφςεηο ζην ρψξν ηεο αλζξσπηζηηθήο ςπρνινγίαο, απεηέιεζε ηελ αληίδξαζε ζηηο

θπξηαξρνχζεο κέρξη ηφηε ζρνιέο ςπρνινγίαο: ηε Ψπραλάιπζε θαη ην Σπκπεξηθνξηζκό

(Behaviorisme). Απηέο νη απφςεηο, παξά ηηο ζπλερείο βειηηψζεηο θαη πξνζαξκνγέο πνπ

ππέζηεζαλ κέρξη ζήκεξα πξνθεηκέλνπ λα θξαηεζνχλ ζηε δσή, εμαθνινπζνχλ λα

«βιέπνπλ» ηνλ άλζξσπν λα δηέπεηαη θαη λα δηακνξθψλεη ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ θαη γεληθά ηε

δσή ηνπ θαηά θχξην ιφγν θάησ απφ κεραληζηηθέο θαη ελζηηθηψδεηο παξνξκήζεηο. Ζ

«ζεξαπεία» εδψ επηδηψθεηαη φρη κεηά απφ ζπλεηδεηή δξάζε ηνπ ίδηνπ ηνπ αηφκνπ θάησ απφ

ηελ θαζνδήγεζε ηνπ ζεξαπεπηή ζην παξφλ, αιιά εκθαλίδεηαη (αλ εκθαληζηεί) κεηά απφ

καθξφρξνλε θαη επίπνλε αλίρλεπζε ηνπ ζεξαπεπηή ζην ραψδεο παξειζφλ (ππνζπλείδεην

θαη αζπλείδεην), φρη κφλν ην αηνκηθφ αιιά θαη ην θνηλσληθφ θαη ην θπιεηηθφ θαη ην

παγθφζκην…

Σν ξεχκα απηφ ζην ρψξν ηεο ςπρνινγίαο έρεη έξζεη θαη ζηελ Διιάδα εθπξνζσπνχκελν απφ

ηελ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΦΙΛΟΟΦΙΚΗ ΦΤΥΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ

ΦΤΥΟΘΕΡΑΠΕΙΑ.Πξφθεηηαη γηα κία επηζηεκνληθή κε θεξδνζθνπηθή νξγάλσζε πνπ

δεκηνπξγήζεθε ην 2000. Ο ζθνπόο ηεο, ζύκθσλα κε ην θαηαζηαηηθό ηεο είλαη ε

δηάδνζε ζηελ Ειιάδα ηεο λέαο παγθόζκηαο ηάζεο (ξεύκαηνο) ζην ρώξν ηεο

ςπρνινγίαο. Κία ηάζε πνπ έρεη εκθαληζηεί ηα ηειεπηαία ρξφληα θαη ε νπνία, ζθνπεχνληαο

κέζσ ηεο ζπκβνπιεπηηθήο ζηελ απνηειεζκαηηθφηεξε αληηκεηψπηζε ησλ πνιιψλ

πξνβιεκάησλ πνπ αληηκεησπίδεη ν ζχγρξνλνο άλζξσπνο, «ηνικάεη» θαη ζηξέθεηαη γηα

βνήζεηα πίζσ ζηηο «ξίδεο» ηεο, ζηε «Μεηέξα» φισλ ησλ επηζηεκψλ, ζηε θιλοζοθία. (Θαη

εδψ λνείηαη θαηά θχξην ιφγν εθιαζζηθή ειιεληθή θηινζνθία)

Απψηεξνο ζθνπφο ηεο Δηαηξείαο είλαη ε νπζηαζηηθή αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηεο δσήο ηνπ

ζεκεξηλνχ αλζξψπνπ.

Σα πεξηζζφηεξα θαη ζεκαληηθφηεξα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδεη ν ζεκεξηλφο άλζξσπνο ν

νπνίνο δεη ζε θνηλσλίεο «δπηηθνχ» ηχπνπ (θνηλσλίεο δειαδή πνπ ραξαθηεξίδνληαη απφ

ηνλεγσθεληξηζκό, ηνλ ππεξθαηαλαισηηζκό θαη ηελ πξόζθαηξε επραξίζηεζε), είλαη θαηά

θύξην ιόγν «ππαξμηαθνύ ηύπνπ». Πξνβιήκαηα δειαδή πνπ ζρεηίδνληαη φρη κε ηελ

επηβίσζε αιιά κε ηελ πνηφηεηα ηεο δσήο πνπ δεη. Πξνβιήκαηα ηα νπνία ζπλδένληαη άκεζα

ή έκκεζα φρη πιένλ κε ηελ αλέρεηα βαζηθψλ αγαζψλ αιιά, αληίζεηα, κε ην ζηξεο θαη ην

άγρνο γηα πξφζθαηξε επραξίζηεζε θαη απφθηεζε πεξηζζφηεξσλ θαη φρη πάληα βαζηθψλ θαη

σθέιηκσλ αγαζψλ, πνιχ ζπρλά δε ηειείσο πεξηηηψλ ή θαη βιαβεξψλ, ηα νπνία πηζηεχεη φηη

ζα ηνπ βειηηψζνπλ ηελ πνηφηεηα ηεο δσήο ηνπ θαη ζα ηνλ νδεγήζνπλ πιεζηέζηεξα πξνο ηελ

εσδαιμονία.





Κ΄ απηή ηελ έλλνηα, ε Δ.Δ.Φ.Φ.& Φ/ζ, καδί κε άιινπο θνξείο θαη κεκνλσκέλνπο

επηζηήκνλεο απφ ην ρψξν ηεο ςπρνινγίαο ζ” φινλ ηνλ θφζκν, ζπκπξάηηεη ζε κία

πξνζπάζεηα «αλαβάπηηζεο» ηεο επηζηήκεο ηεο ςπρνινγίαο κέζα ζηα «λάκαηα» ηεο

θηινζνθίαο απφ ηελ νπνία μεπήδεζε.

Γηα ηελ επίηεπμε απηνχ ηνπ ζθνπνχ έρεη δηακνξθψζεη έλα νινθιεξσκέλν θηινζνθηθφ

κνληέιν γηα ηνλ άλζξσπν, θάηη πνπ ηζρχεη γηα πξψηε θνξά ζ’ απηή ηελ έθηαζε ζηελ

παγθφζκηα ςπρνινγηθή γξακκαηεία. Έλα κνληέιν θαη κία θνζκνζεσξία ε νπνία πξνζπαζεί

λα δψζεη πιήξεηο θηινζνθηθέο απαληήζεηο ζε ζεκειηψδε θηινζνθηθά εξσηήκαηα πνπ

απαζρνινχζαλ ηνλ άλζξσπν ζε φιε ηελ ηζηνξία ηνπ πάλσ ζηε γε φπσο, πνηα είλαη ε θύζε

ηνπ θαη ν πξννξηζκόο ηνπ πάλσ ζηε γε θ.α.

Σα ζηνηρεία γηα ηε δεκηνπξγία ηεο θνζκνζεσξίαο απηήο αληιήζεθαλ θαηά θχξην ιφγν απφ

ηηο απφςεηο γηα ηε θχζε θαη ηνλ άλζξσπν ηεο ηφικής Φιλοζοθίας, ηνπ ηειεπηαίνπ

κεγάινπ «θξίθνπ» ηεο «θηινζνθηθήο αιχζνπ» ηεο θιαζζηθήο Διιάδαο πξηλ ηελ έιεπζε ηνπ

Υξηζηηαληζκνχ. Σαπηφρξνλα φκσο απηή ιακβάλεη ππ” φςε ηεο θαη φιε ηε κέρξη ζήκεξα

επηζηεκνληθή εκπεηξία ησλ θπξηφηεξσλ επηζηεκνληθψλ ςπρνινγηθψλ απφςεσλ γηα ηελ

εξκελεία ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ αλζξψπνπ.

Ζ εθαξκνζκέλε απηή ςπρν-θηινζνθηθή άπνςε δελ πεξηνξίδεηαη κφλν ζηελ αληηκεηψπηζε

ησλ δηαθφξσλ θνηλψο απνδεθηψλ ςπρνινγηθψλ δηαηαξαρψλ πνπ έρνπλ θαζνξηζηεί θαη

αληηκεησπίδνληαη απφ ηελ πξαθηηθή ησλ θπξηφηεξσλ ςπρνινγηθψλ απφςεσλ. Η Φ.Φ. &

Φ/θ πξνρσξάεη αθόκα πεξηζζόηεξν θαη αζρνιείηαη θπξίσο κε ηελ αληηκεηώπηζε

ησλ ιεγόκελσλ «αζσμπηφμαηικών διαηαρατών«. Αζρνιείηαη κε άιια ιφγηα κε ηελ

πξναγσγή ηεο πγείαο ηνπ αλζξψπνπ, φπσο ηελ ελλνεί ε ελ ιφγσ άπνςε. Κε

ηεθπζηνινγηθή δειαδή ιεηηνπξγία (ην «Ζελ θαηά θύζηλ» ησλ ησηθψλ) ζε φιεο ηηο

ππνζηάζεηο θαη πηπρέο ηεο χπαξμήο ηνπ. Απηή ε θαηάζηαζε, θαη ζην βαζκφ πνπ απηή

ππάξρεη, απνηειεί γηα ηε Φ.Φ. & Φ/ζ ηηο θαιχηεξεο ζπλζήθεο αλάπηπμεο θαη ελδπλάκσζεο

ηνπ «ππξήλα» ηνπ αλζξψπνπ, ηνπ θαζαπηνχ αλζξσπίλνπ φληνο, ηνπ Εγώ. Απηή ε

αλάπηπμε απνηειεί γηα ηε Φ.Φ. & Φ/ζ ηνλ απψηεξν ζθνπφ χπαξμεο ηνπ αλζξψπνπ, ηνπ

θάζε αλζξψπνπ, ζ΄ απηή ηε δσή. Σν «Ζελ θαηά θύζηλ» ησλ ππνζηάζεψλ ηνπ (ηνπ

ζψκαηνο, ηεο ςπρήο θαη ηνπ πλεχκαηφο ηνπ), απνηειεί ηελ πξνυπφζεζε γηα ηελ επίηεπμε

απηνχ ηνπ ζθνπνχ, θπξηνιεθηηθά ζθνπνύ δσήο, ηνπ αλζξψπνπ.

Με ηα παξαπάλσ δηαπηζηώλεη θαλείο όηη ε παξνύζα άπνςε βξίζθεηαη θαη θηλείηαη

απόιπηα ζην ρώξν ηεο επηζηήκεο ηεο ςπρνινγίαο. Βαζίδεηαη δε ζ’ έλα ζπγθεθξηκέλν

νινθιεξσκέλν κνληέιν πνπ αλαθέξεηαη ζηε δνκή, ηε ιεηηνπξγία, ηελ παζνγέλεζε θαη ηε

ζεξαπεπηηθή αληηκεηψπηζε ζε αηηηαηφ επίπεδν ησλ δηαηαξαρψλ ηνπ αλζξψπηλνπ

νξγαληζκνχ.

Ζ θχξηα δηαθνξνπνίεζή ηνπ ξεχκαηνο ηεο θηινζνθηθήο ζπκβνπιεπηηθήο, φπσο απηφ

εθθξάδεηαη απφ ηελ «Ειιεληθή Εηαηξεία Φηινζνθηθήο Ψπρνινγίαο θαη Ψπρνζεξαπείαο, απφ

ηνπο αληίζηνηρνπο θνξείο θαη εθθξάζεηο ηνπ «εμσηεξηθνχ», θαη ηδίσο ζηηο ΖΠΑ, είλαη φηη νη

εθηφο ειιεληθνχ ρψξνπ θ. ζ. είλαη θαηά θαλφλα Θαζεγεηέο Φηινζνθίαο θαη γεληθά θαινί

γλψζηεο ηεο θιαζζηθήο αιιά θαη ηεο λεψηεξεο θηινζνθίαο. Αληίζεηα, ζηα θαζ’ εκάο, νη θ.

ζ. δνπιεύνπλ «παηώληαο» πάλσ ζ’ έλα ζπγθεθξηκέλν ςπρν-θηινζνθηθό κνληέιν

γηα ηνλ άνθρφπο (θχζε, δνκή, ιεηηνπξγία, παζνγέλεζε θαη ς/ζεξαπεπηηθή αληηκεηψπηζή

ηνπ) ην νπνίν έρεη δηακνξθσζεί θαη εθθξάδεηαη απφ ηελ Δ.Δ.Φ.Φ. & Φ/ζ. Απηφ έρεη

πξνέιζεη απφ ηε ζπλάληεζε ηεο Υπαξμηαθήο Ψπρνινγίαο θαη Ψ/ζεξαπείαο, ηεο πιένλ

αλζξψπηλεο ςπρνινγηθήο ρνιήο, ηεο Γλσζηαθήο κεζνδνινγίαο θαη ηεο άπνςεο ηεοΣησηθήο

Φηινζνθίαο –θπξίσο- γηα ηε Φύζε θαη ηνλ Άλζξσπν.

Οη ομάδες ασηογνφζίας ηεο «Ειιεληθήο Εηαηξείαο Φηινζνθηθήο Ψπρνινγίαο θαη

Ψπρνζεξαπείαο» απεπζχλνληαη ζε γνλείο, δεπγάξηα, λένπο θαη γεληθά ζε θάζε άηνκν πνπ

ζέιεη λα αλαβαζκίζεη ηελ πνηφηεηα επηθνηλσλίαο κε αλζξψπνπο κε ηνπο νπνίνπο ζπκβηψλεη,

(ηνπο ιεγφκελνπο «δηθνύο καο«) κέζσ ηεο θαιχηεξεο γλψζεο θαη επηθνηλσλίαο κε ηνλ

εαπηφ καο.

Δίλαη θνηλή πεπνίζεζε φηη ην ππ” αξηζκφλ 1 πξφβιεκα ηεο νηθνγέλεηαο ζήκεξα φπσο θαη ηεο

θνηλσλίαο γεληθφηεξα, (θαη φρη κφλν ηεο Διιεληθήο), είλαη ε αλππαξμία

νπζηαζηηθήοεπηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ κειψλ ηεο. Πξφβιεκα ην νπνίν, αλ θαη θξχβεηαη

θαιά πίζσ απφ ηνπο ηνίρνπο ηνπ ζπηηηνχ ηήο θάζε νηθνγέλεηαο, εθδειψλεηαη ελ ηνχηνηο

θαζαξά ηφζν ζηελ πνηφηεηα ηεο δσήο πνπ δεη θαη λνηψζεη κέζα ηνπ ην θάζε κέινο ηεο φζν

θαη ζηελ πνηφηεηα ησλ κεηαμχ ηνπο ζρέζεσλ. Δθδειψλεηαη αθφκα θαη ζηηο δηάθνξεο

δξαζηεξηφηεηεο ζηηο νπνίεο δξαζηεξηνπνηείηαη θαη εθθξάδεηαη ην θάζε κέινο εθηφο ζπηηηνχ,

(ηα παηδηά ζην ζρνιείν ηνπο θαη ζηηο παξέεο ηνπο θαη νη γνλείο ζηνλ επαγγεικαηηθφ ρψξν

θαη ζηηο θνηλσληθέο ηνπο ζπλαλαζηξνθέο).

Γηα ηε Φηινζνθηθή ςπρνινγία θαη Φ/ζεξαπεία ζεσξείηαη απηνλφεην φηη, ε νπζηαζηηθή

επηθνηλσλία κε ηνπο άιινπο πεξλάεη απαξαίηεηα κέζα από ηελ νπζηαζηηθή

επηθνηλσλία κε ηνλ εαπηό καο. Θαη απηή, ε δεχηεξε επηθνηλσλία, πξνυπνζέηεη

απαξαίηεηα ηελ νπζηαζηηθή γλώζε ηνπ εαπηνύ καο (απηνζπλείδεζε).

Γηαηί άξαγε, γηα παξάδεηγκα, λα ζεσξείηαη δεδνκέλν φηη έλαο γνλέαο είλαη πάληνηε ζε ζέζε

λα θαηαιαβαίλεη θαη λα έρεη πξαγκαηηθή επαθή (ακθίδξνκε ζεηηθή θαη δεκηνπξγηθή

επηθνηλσλία) κε ηα παηδηά ηνπ; Κήπσο επεηδή θαη κφλν ηα γέλλεζε θαη δνπλ καδί απφ ηελ

αξρή;

Γηα ηνλ ηζρπξηδφκελν θάηη ηέηνην, ε πξαγκαηηθφηεηα πνπ δνπλ θαζεκεξηλά ηφζν νη γνλείο

φζν θαη ηα παηδηά, ηνλ δηαςεχδεη πιήξσο.

ηαλ έλα δεπγάξη, ππαθνχνληαο ζηνλ παλίζρπξν λόκν ηεο δηαηώληζεο ηνπ είδνπο, φπσο

απηφο εθθξάδεηαη ζηνλ άλζξσπν, γελλάεη έλαλ άιινλ άλζξσπν θαη αλαιακβάλεη ηελ

ππνρξέσζε λα ηνπ ζπκπαξαζηαζεί θαη λα ηνλ βνεζήζεη κέρξη απηφο λα αλαπηπρζεί

(σξηκάζεη) ςπρνβηνινγηθά, δελ ζεκαίλεη θαζφινπ φηη είλαη αλαγθαζηηθά θαη ζε ζέζε λα

γλσξίδεη θαη ηελ ηδηαίηεξε πξνζσπηθφηεηά ηνπ θαη ηηο ηδηαίηεξεο αλάγθεο ηνπ.

Δθφζνλ, επνκέλσο, αγλνεί θαη” νπζία έλαο γνλέαο ηνλ άλζξσπν πνπ γέλλεζε, νθείιεη λα

ηνλ γλσξίζεη.

Πψο φκσο είλαη δπλαηφ λα γλσξίζεη θάπνηνο πξαγκαηηθά έλαλ άιινλ άλζξσπν, είηε ηνλ

γέλλεζε είηε φρη, αλ αγλνεί νπζηαζηηθά ηνλ ίδην ηνπ ηνλ εαπηφ;

Κε ηα παξαπάλσ, ελλννχκε ηελ αλαγθαηφηεηα ηεο γλψζεο ησλ πξαγκαηηθά δηθψλ κνπ

ζηνηρείσλ πνπ ζπλζέηνπλ ηε δηθή κνπ ηδηαίηεξε Πξνζσπηθφηεηα θαη φρη ηελ εμσηεξηθή

(θνηλσληθή, θνζκηθή) ζπκπεξηθνξά, (λννηξνπία, ηξφπν δσήο, αληηδξάζεηο) πνπ έρσ

δηακνξθψζεη δψληαο ζ” έλα ζπγθεθξηκέλν πεξηβάιινλ.

Σα παξαπάλσ ζπλζέηνπλ αθξηβψο ηελ έλλνηα ηεο απηνγλσζίαο φπσο απηή λνείηαη εδψ.

ηαλ, επνκέλσο, πηζηεχεη θαη ιέεη θάπνηνο φηη, «γλσξίδσ θαη, επνκέλσο, επηθνηλσλώ κε ην

παηδί κνπ» ή «γλσξίδσ θαη, επνκέλσο, επηθνηλσλώ κε ηνλ (ηε) ζύδπγό κνπ θιπ.», έρνληαο

δηακνξθσκέλε κία ζπκπεξηθνξά (πξνζσπηθφηεηα) ε νπνία έρεη ειάρηζηα, θαη απηά

δηαζηξεβισκέλα, απφ ηα πξαγκαηηθά (θπζηθά) ζηνηρεία πνπ ζπλζέηνπλ ηε κία θαη

κνλαδηθή, ηε δηθή ηνπ Πξνζσπηθφηεηα, ε γλψζε απηή πξνθαλψο είλαη πνιχ ζρεηηθή. Δίλαη

δειαδή ππνθεηκεληθή.

Αλ δελ απειεπζεξώζσ, απνθαιύςσ θαη γλσξίζσ απηά ηα θπζηθά ζηνηρεία πνπ

ζπλζέηνπλ ηελ αιεζηλή Πξνζσπηθφηεηά κνπ, δε γλσξίζσ δειαδή ηνλ πξαγκαηηθφ(αιεζηλφ)

εαπηφ κνπ θαη επηθνηλσλήζσ πξαγκαηηθά µε απηφλ, δελ είλαη δπλαηφ λα γλσξίζσ

πξαγκαηηθά ηνλ άιινλ θαη λα επηθνηλσλήζσ επνκέλσο πξαγκαηηθά κε απηφλ.

” απηφλ αθξηβψο ην ζηφρν ζηνρεχνπλ ηα ελ ιφγσ νκάδεο απηνγλσζίαο ηεο Δ.Δ.Φ.Φ. &

Φ/ζ..

Δπίζεο, γηαηί λα ζεσξείηαη δεδνκέλε ε επηθνηλσλία δχν αλζξψπσλ (δεπγαξηνχ ή κε) νη

νπνίνη, ζηεξνχκελνη κηαο νπζηαζηηθήο απηνγλσζίαο, φπσο απηή ελλνείηαη παξαπάλσ,

απνθάζηζαλ θάπνηα ζηηγκή φηη κπνξνχλ λα δήζνπλ γηα πάληα καδί δεκηνπξγηθά θαη σθέιηκα

θαη γηα ηνπο δχν;

Σν δεηνχκελν θαη εδψ, φπσο θαη ζηελ πξψηε πεξίπησζε, είλαη ε ηθαλφηεηα πνπ πξέπεη λα

αλαπηχμεη ν άλζξσπνο λα επηθνηλσλεί κε ηνπο άιινπο. Κία επηθνηλσλία κε ηελ έλλνηα ηνπ

λα κπνξέζεη λα δερηεί, λα γλσξίζεη θαη, ηειηθά, λα αγαπήζεη ηνλ άιινλ.

Θαη κία δπλαηφηεηα επηθνηλσλίαο κε απηή ηελ έλλνηα, µφλν ε ασηογνφζία κπνξεί λα ηνπ

εμαζθαιίζεη…

Ήδε απφ ηελ πεξαζκέλε ρξνληά (2010), εθηφο απφ ηηο νκάδεο απηνγλσζίαο πνπ πξνζθέξεη

εδψ θαη αξθεηά ρξφληα ε Δ.Δ.Φ.Φ. & Φ/ζ ζηνπο ελδηαθεξφκελνπο, μεθίλεζαλ γηα πξψηε

θνξά ζηνλ ειιεληθφ ρψξν θαη ηα Εκπαιδεσηικά Μαθήμαηα Φστολογικών και

Φιλοζοθικών σμβούλφν. Απηά απεπζχλνληαη ζε ςπρνιφγνπο θαη κε νη νπνίνη, πέξα

απφ κία ζνβαξή ηαθηνπνίεζε ηεο δσήο ηνπο, θαηά θχξην ιφγν ηεο εζσηεξηθήο (ζρέζε κε

ηνλ εαπηφ) θαη θαη’ επέθηαζε θαη ηεο εμσηεξηθήο (ζρέζε κε ηνπο άιινπο), ελδηαθέξνληαη

λα αζρνιεζνχλ θάπνηα ζηηγκή θαη επαγγεικαηηθά σο Φιλοζοθικοί ύμβοσλοι.

_______________________

-ιν ην ζεσξεηηθν-θηινζνθηθφ ππφβαζξν ηεο Φ.Φ. & Φ/ζ φπσο απηφ εθθξάδεηαη θη

εθαξκφδεηαη ζηελ Διιάδα απφ ηελ Ειιεληθή Εηαηξεία Φηινζνθηθήο Ψπρνινγίαο θαη

Ψπρνζεξαπείαο, εκπεξηέρεηαη ζε δχν βηβιία ηνπ Γ. Ρίδνπ, Γξ ςπρνινγίαο Παλ/κίνπ

ηξαζβνχξγνπ,, ηδξπηηθνχ κέινπο ηεο Δηαηξείαο: 1) Εηζαγσγή ζηε ςπρνινγία ηνπ εληαίνπ

αλζξώπνπ (εμαληιεκέλν ζηα βηβιηνπσιεία), θαη 2) Εηζαγσγή ζηε θηινζνθηθή ςπρνινγία

θαη ςπρνζεξαπεία, ηα νπνία αλαθέξνληαη θαη ζηελ ελδεηθηηθή βηβιηνγξαθία ηνπ παξφληνο

ζεκεηψκαηνο. Θεληξ. δηάζεζε: Βηβιηνπσιείν Πύξηλνο Κόζκνο.

Βηβιηνγξαθία (ελδεηθηηθή)

- Δπίθηεηνπ, Εγρεηξίδην, Δθδ. Θάθηνο

- Δπίθηεηνπ, Δηαηξηβαί, (4 ηφκνη), Δθδ. Θάθηνο

- .J. Brun, Ο Σησηθηζκόο, Δθδ. Η. Εαραξφπνπινπ, εηξά Que sais je?

- J. B. Gourinat, Οη Σησηθνί γηα ηε ςπρή, Δθδ. Α. Θαξδακίηζα

- Α. Α. Long Η Ειιεληζηηθή Φηινζνθία, Δθδ. Κνξθσηηθφ Ίδξπκα Δζληθήο Σξαπέδεο

- Εαλ Βαι, Εηζαγσγή ζηηο Φηινζνθίεο ηνλ Υπαξμηζκνύ, Δθδ. Γσδψλε

-Lou Marinoff, Πιάησλαο όρη Πξόδαθ, Δθδ. Ιηβάλε, Αζήλα 200

-Η. Γ. Γειιή, θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή, Δθδ. Σππσζήησ Γ. Γαξδαλφο, Αζήλα 2005

-Marie de Hennezel, Ο κύρηνο ζάλαηνο, Δθδ. KOAN / Synergie, Αζήλα 2007

-Φψηε Αλαγλσζηφπνπινπ, Γ. Παπαδάηνπ, Ψπρνινγηθή πξνζέγγηζε αηόκσλ κε θαξθίλν,

Δθδ. Φιφγα

-Irving D. Yalom, Όηαλ έθιαςε ν Νίηζε, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2000

-Irving D. Yalom, Σην ληηβάλη, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2002

-Irving D. Yalom, Θξεζθεία θαη Ψπρηαηξηθή, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2003

-Irving D. Yalom, Τν δώξν ηεο ςπρνζεξαπείαο, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2004

-Irving D. Yalom, Η ζεξαπεία ηνπ Σνπελάνπεξ, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2005

-Irving D. Yalom, Σηνλ θήπν ηνπ Επίθνπξνπ, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2008

-Κάζηνπ Άιπεξ, Ο Θεόο ζηνλ Εγθέθαιν, Δθδ. ΑΒΓΟ, Αζήλα 2007

-Richard Dawkins, Η πεξί Θενύ απηαπάηε, Δθδ. θάηνπηξν, Αζήλα 2007

- Γ. Ρίδνπ, Εηζαγσγή ζηε ςπρνινγία ηνπ εληαίνπ αλζξώπνπ, Αζήλα 1997

- Γ. Ρίδνπ, Εηζαγσγή ζηε θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία, Αζήλα 2002

-Άιιαλ Πέξζπ, «Νίηζε: 99 καζήκαηα θαζεκεξηλήο θηινζνθίαο» Δθδ. Παηάθε, Αζήλα 2011



1. Αξρηθή




2. Πνηνί Είκαζηε 3. Η αλάγθε θαη ν ξόινο ηνπ θηινζνθείλ ζηνλ άλζξσπν 4. ύληνκν ηζηνξηθό ηεο ησηθήο Φηινζνθίαο 5. Σα Πάζε ηνπο ησηθνύο 6. Λνγηθή θαη Εγσηθή Ννεκνζύλε 7. Φηινζνθηθή πκβνπιεπηηθή 8. Φηινζνθηθνί ύκβνπινη, νη επαγγεικαηίεο (ή έκκηζζνη) Φίινη 9. νη βαζηθέο ζέζεηο ηεο θηινζνθηθήο ζπκβνπιεπηηθήο θαη ς/ζ 10. ην θπζηνινγηθό θαη παζνινγηθό ζηε θ.ζ. & ς/ζ 11. Πξαθηηθέο πκβνπιέο 12. Αλαθνηλώζεηο 13. πλνπηηθή Βηβιηνγξαθία 14. Επηθνηλσλήζηε καδί καο 15. Παξνπζίαζε ηνπ βηβιίνπ: Εηζαγσγή ζηε ςπρνινγία ηνπ εληαίνπ αλζξώπνπ 16. Παξνπζίαζε ηνπ βηβιίνπ: Εηζαγσγή ζηε Φηινζνθηθή Ψπρνινγία θαη Ψπρνζεξαπεία

"Γηψξγνο Ρίδνο δξ ςπρνινγίαο Παλεπηζηεκίνπ ηξαζβνχξγνπ"

Πεξηγξαθή

Σκοπός ηης εηαιρείας είμαι η γμφζηοποίηζη ζηομ ελλημικό τώρο ηοσ υστο-θιλοζοθικού

μομηέλοσ ποσ έτει διαμορθώζει και ηο οποία προβάλει μέζφ μιας υ/θ άπουης για ηη

θύζη ηοσ αμθρώποσ, ηη δομή, ηημ παθογέμεια και ηημ υ/θεραπεσηική αμηιμεηώπιζή

ηοσ. Άπουη η οποία, βριζκόμεμη ζηομ τώρο ηης εθαρμοζμέμης υστολογίας, βοηθά ηομ

άμθρφπο ζηημ αποκαηάζηαζη κάθε είδοσς δσζλειηοσργίας ποσ αιζθάμεηαι μα έτει

εμθαμιζηεί ζηομ πολσζύμθεηο και πολσεπίπεδο οργαμιζμό ηοσ, μέζφ ηης ασηογμφζίας...

Βαζηθέο πιεξνθνξίεο

Γεκηνπξγήζεθε 2000

Πξντφληα 1. νκάδεο απηνγλσζίαο

2. εθπαηδεπηηθά καζήκαηα θηινζνθηθψλ

ςπρνιφγσλ & θηινζνθηθψλ ζπκβνχισλ

ςπρ. πγείαο (κε ςπρνιφγσλ)

http://www.psychophil.gr/main/index.php?option=com_content&view=article&id=2&Itemid=2












http://www.psychophil.gr/main/index.php?option=com_qcontacts&view=contact&id=1&Itemid=12



ηνηρεία επηθνηλσλίαο

Σειέθσλν 6936965005

Γηεχζπλζε email [email protected]

Φηινζνθηθή Ψπρνινγία & Ψπρνζεξαπεία

( Ζ Τέρλε ηνπ Εελ ) Ζ Φηινζνθηθή Φπρνινγία είλαη ζήκεξα ην πιένλ ζχγρξνλν (θαη ηαπηφρξνλα ην πην παιηφ) ξεχκα ςπρνινγίαο ην νπνίν γηγαληψλεηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα ζπλερψο ζε νιφθιεξν ην δπηηθφ θφζκν. Απηφ, δηαπηζηψλνληαο ηελ αλαπνηειεζκαηηθφηεηα ησλ κέρξη ηψξα ςπρνινγηθψλ απφςεσλ ζηελ επίηεπμε κηαο ζηαζεξήο θαη ζπλερψο αλεξρφκελεο πνηφηεηαο δσήο θαη απηνπξαγκάησζεο ζηε δσή ηνπ αλζξψπνπ, απνηειεί παγθνζκίσο εδψ θαη κηα ηξηαθνληαεηία πεξίπνπ ηε ζαθή “ζηξνθή” ηεο εθαξκνζκέλεο ςπρνινγίαο πξνο ηηο “ξίδεο” ηεο, πνπ είλαη ξίδεο θαη θάζε ζχγρξνλνπ επηζηεκνληθνχ θιάδνπ, ηε Φηινζνθία. Όηαλ αλαθεξφκαζηε δε εδψ ζηε Φηινζνθία, ελλννχκε ηηο κεγάιεο θηινζνθηθέο απφςεηο (ζρνιέο) νη νπνίεο εκθαλίζηεθαλ πάλσ ζηε γε. Ηδηαίηεξα δε γηα ηνλ ειιεληθφ ρψξν, ελλννχκε θπξίσο ηηο νινθιεξσκέλεο απφςεηο φρη κφλν γηα ηνλ άλζξσπν (θχζε, δνκή, ιεηηνπξγία θαη παζνγέλεζε απηνχ) αιιά θαη γηα ην θπζηθφ πεξηβάιινλ ζην νπνίν απηφο γελληέηαη θαη δεη, ηνπ Πιάησλα, ηνπΑξηζηνηέιε, ηνπ Ζξάθιεηηνπ, ησλ πξαθηηθψλ θαη πάληα ζχγρξνλσλ ησηθώλ θηινζόθσλ θ.α. νη νπνίεο άλζηζαλ ζηε κνλαδηθή θιαζζηθή Διιεληθή Δπνρή. Ζ ζχγρξνλε θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία απνηειεί εμέιημε θαη ζπλέρεηα ηεο Τπαξμηαθήο ςπρνινγίαο θαη ςπρνζεξαπείαο. Απηή, καδί κε άιιεο απφςεηο ζην ρψξν ηεο αλζξσπηζηηθήο ςπρνινγίαο, απεηέιεζε ηελ αληίδξαζε ζηηο θπξηαξρνχζεο κέρξη ηφηε ζρνιέο ςπρνινγίαο, ηε Φπραλάιπζε θαη ην πκπεξηθνξηζκφ. Οη παξαπάλσ απφςεηο, παξά ηηο ζπλερείο βειηηψζεηο θαη πξνζαξκνγέο πνπ ππέζηεζαλ κέρξη ζήκεξα πξνθεηκέλνπ λα θξαηεζνχλ ζηε δσή, εμαθνινπζνχλ λα “βιέπνπλ” ηνλ άλζξσπν λα δηέπεηαη θαη λα δηακνξθψλεη ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ θαη γεληθά ηε δσή ηνπ θαηά θχξην ιφγν θάησ απφ κεραληζηηθέο θαη ελζηηθηψδεηο παξνξκήζεηο. Ζ “ζεξαπεία” ζπγθεθξηκέλα ζηε ςπραλάιπζε επηδηψθεηαη φρη κεηά απφ ζπλεηδεηή δξάζε ηνπ ίδηνπ ηνπ αηφκνπ θάησ απφ ηελ θαζνδήγεζε ηνπ ζεξαπεπηή ζην παξφλ αιιά εκθαλίδεηαη (αλ εκθαληζηεί) κεηά απφ καθξφρξνλε θαη επίπνλε αλίρλεπζε ηνπ ζεξαπεπηή ζην ραψδεο παξειζφλ (ππνζπλείδεην θαη αζπλείδεην), φρη κφλν ην αηνκηθφ αιιά θαη ην θνηλσληθφ θαη ην θπιεηηθφ θαη ην παγθφζκην... Σν ξεχκα απηφ ζην ρψξν ηεο εθαξκνζκέλεο ςπρνινγίαο έρεη έξζεη θαη ζηελ Διιάδα εθθξαδφκελν κε ηε κνξθή ηεο πκβνπιεπηηθήο, θαη εθπξνζσπείηαη απφ ηελ “ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΔΣΑΗΡΔΗΑ ΦΗΛΟΟΦΗΚΖ ΦΤΥΟΛΟΓΗΑ ΚΑΗ ΦΤΥΟΘΔΡΑΠΔΗΑ” (αζηηθή κε θεξδνζθνπηθή).

_________________

εθπαηδεπηηθά καζήκαηα ζηε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή

Η Ε.Ε.Φ.Φ. & Φ/ζ αλαθνηλώλεη όηη ηα εθπαηδεπηηθά καζήκαηα ησλθηινζνθηθώλ

ςπρνιόγσλ θαη θηινζνθηθώλ ζπκβνύισλ ςπρηθήο πγείαο (κε ςπρνιόγσλ), ηα νπνία έρνπλ

δηακνξθσζεί θαη πξνζθέξνληαη κε ηε κνξθή ζεκηλαξίσλ από ηελ εηαηξεία καο ζε

νιηγνκειείο νκάδεο θαη ζε "καζήκαηα εμ απνζηάζεσο" -distance learning) ζα ζπλερηζηνύλ

θαη ζηε λέα ρξνληά 2013-14.

Απηά απεπζύλνληαη ζε αλζξώπνπο, εηδηθνύο θαη κε, πνπ ελδηαθέξνληαη...

(γηα πεξηζζόηεξα βι. ζηε ζει. "Αλαθνηλώζεηο")

mailto:[email protected]

Πνηνί Είκαζηε Ζ Δ.Δ.Φ.Φ. θαη Φ/ζ δεκηνπξγήζεθε ην 2000 απφ επηζηήκνλεο ςπρνιφγνπο θαη κε κε ηε κνξθή ηεο αζηηθήο κε θεξδνζθνπηθήο εηαηξείαο. χκθσλα κε ην άξζξν 3 ηνπ θαηαζηαηηθνχ ηεο, ν ζθνπφο ηεο εηαηξείαο …είλαη ε δηάδνζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο ςπρνινγηθήο άπνςεο ζηνλ θόζκν, όπσο απηή έρεη δηακνξθσζεί θαη εθθξάδεηαη κέρξη ζήκεξα από ηα κέιε ηεο Δηαηξείαο, κε έρνπζα θακία ζρέζε κε νπνηαδήπνηε άιιε ζρεηηθή ζπλώλπκε ή κε έθθξαζε, αηνκηθή ή νκαδηθή, θαζώο θαη ε εθαξκνγή ησλ αξρώλ πνπ ηε δηέπνπλ ζηελ θαζεκεξηλή δσή ηνπ αλζξώπνπ... θνπεχεη δειαδή άκεζα ζηε δεκηνπξγία λέσλ βάζεσλ θαη πξνζαλαηνιηζκνχ ηεο επηζηήκεο ηεο ςπρνινγίαο θαζηζηψληαο ηελ πην απνηειεζκαηηθή ζηελ πξνζπάζεηα βειηίσζεο θαη αλαβάζκηζεο ηεο πνηφηεηαο ηεο δσήο ηνπ αλζξψπνπ θαη ηεο θνηλσλίαο γεληθφηεξα. Ζ άπνςε απηή απνηειεί ζπληζηακέλε αθ΄ ελφο κελ ηεο κέρξη ζήκεξα εκπεηξίαο ηεο εθαξκνζκέλεο ςπρνινγίαο, αθ΄ εηέξνπ δε ησλ θηινζνθηθψλ ξεπκάησλ θαη ζρνιψλ πνπ εκθαλίζηεθαλ ζηελ κνλαδηθή γηα ηελ εμέιημε ηεο αλζξψπηλεο δηαλφεζεο θιαζζηθή ειιεληθή επνρή ηα νπνία, μεθηλψληαο απφ ηνλ σθξάηε θαη ηνλ Πιάησλα, θαηαιήγνπλ ζηηο ζέζεηο γηα ηε Φχζε θαη ηνλ Άλζξσπν ησλ ησηθψλ Φηινζφθσλ. Πξφθεηηαη γη΄ απηά ηα "θηινζνθηθά ξεύκαηα" ηα νπνία, ρξεζηκνπνηψληαο κε ηνλ θαιχηεξν κέρξη ηφηε ηξφπν ηνλ νξζφ Λφγν (Λνγηθή), πξνζπάζεζαλ λα απαληήζνπλ άκεζα θαη κε ζαθήλεηα ζηα ζεκειηψδε εξσηήκαηα πνπ απαζρνινχζαλ πάληα ηνλ άλζξσπν. Δξσηήκαηα πνπ ζρεηίδνληαλ κε ηε θχζε ηνπ, ηελ πξνέιεπζή ηνπ θαη ηνλ πξννξηζκφ ηεο εκθάληζήο ηνπ επάλσ ζηε γε. Με απηή ηελ έλλνηα ...ε Δηαηξεία απνηειεί έλα "θίλεκα", κία πξνζπάζεηα επηζηξνθήο θαη επαλαζύλδεζεο ηεο επηζηήκεο ηεο ςπρνινγίαο κε ηηο "ξίδεο" ηεο από ηηο νπνίεο πξνήιζε, όπσο άιισζηε θαη θάζε ζύγρξνλε επηζηήκε. Απνηειεί δειαδή κία πξνζπάζεηα αλαβάπηηζεο θαη επαλαζύλδεζεο ηνπ αλζξώπνπ κε ηηο "θηινζνθηθέο ξίδεο" ηνπ... ε θακία πεξίπησζε ε ελ ιφγσ Δηαηξεία δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη απνηειεί θάπνηα ηδενινγηθή ή ζξεζθεπηηθή αίξεζε, φηη θάλεη πξνζειπηηζκφ ή φηη πξνηξέπεη ηελ απνθνπή ή ηελ απνκάθξπλζε πηζηψλ θαη νπαδψλ απφ ηε ζξεζθεία ηνπο ή ηελ ηδενπνιηηηθή θαη θνηλσληθή ηνπο ηνπνζέηεζε. ην άξζξν 4 (κέζα γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζθνπνχ) αλαθέξεηαη φηη ε εηαηξεία ζθνπεχεη... 1) Να θαιύπηεη ςπρνζεξαπεπηηθά κεκνλσκέλα άηνκα θαη, παξάιιεια, αλεμάξηεηα ή ζπλεξγαδόκελε κε δηάθνξνπο ζεζκνζεηεκέλνπο θνηλσληθνύο θνξείο (Ο.Σ.Α., Οξγαληζκνύο θαη Ννκηθά Πξόζσπα Γεκνζίνπ θαη Ηδησηηθνύ Γηθαίνπ), λα νξγαλώλεη νκαδηθά εθπαηδεπηηθά-ςπρνζεξαπεπηηθά εκηλάξηα Απηνγλσζίαο. Απηά απεπζύλνληαη ζε άηνκα πνπ ελδηαθέξνληαη λα βειηηώζνπλ κέζσ ησλ αξρώλ ηεο Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο (Φ.Φ. & Φ/ζ), όπσο απηέο εθθξάδνληαη από ηελ ελ ιόγσ Δηαηξεία, ην επίπεδν ηεο νπζηαζηηθήο (εζσηεξηθήο) ηνπο δσήο θαη, θαηά ζπλέπεηα, θαη απηό ηεο θνηλσληθήο ηνπο, όρη κε κία εμσηεξηθή (πξόρεηξε, ζπκπησκαηηθή) αληηκεηώπηζε θαη ηαρηνπνίεζε ησλ πξνβιεκαηηθώλ ηνπο ιεηηνπξγηώλ θαη ιαλζαζκέλσλ αληηδξάζεσλ αιιά κε κία εζσηεξηθή, ζε επίπεδν αηηίσλ. 2) Να εθπαηδεύεη εηδηθνύο επηζηήκνλεο (ςπρνιόγνπο, ςπρηάηξνπο, θνηλ. ιεηηνπξγνύο, εθπαηδεπηηθνύο, θ.α.) πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ηηο αξρέο θαη ηηο κεζόδνπο εξγαζίαο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ςπρνινγηθήο άπνςεο, πξνθεηκέλνπ απηνί λα θαηαζηνύλ όηαλ ρξεηαζηεί ηθαλνί λα εθθξάζνπλ θαη λα κεηαθέξνπλ ηηο εθπαηδεπηηθέο-ςπρνζεξαπεπηηθέο αξρέο ηεο Φ.Φ. & Φ/ζ ηόζν ζε νκαδηθό όζν θαη ζε αηνκηθό επίπεδν. 3) Να εθδίδεη επηζηεκνληθά πεξηνδηθά ή άιια έληππα θαη λα ρξεζηκνπνηεί θάζε κνξθήο Μ.Μ.Δ. ζηνρεύνληαο πάληα άκεζα ή έκκεζα ζηε δηάδνζε ησλ ζέζεσλ θαη ησλ ζθνπώλ ηεο Φ.Φ. & Φ/ζ θαη ζηε βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο ηεο εζσηεξηθήο (νπζηαζηηθήο) δσήο ηνπ αλζξώπνπ. 4) ε άηνκα πνπ έρνπλ ήδε γλσξίζεη κέζσ ησλ ζεκηλαξίσλ ηηο αξρέο θαη ηνπο ζηόρνπο ηεο ελ ιόγσ Δηαηξείαο θαη ζέινπλ λα θξαηήζνπλ κία επαθή κε απηή ηελ άπνςε, λα ηνπο δίδεη ηελ επθαηξία λα ην επηηπγράλνπλ απηό ζπκκεηέρνληαο σο κέιε ηεο Δηαηξείαο ζε ηαθηηθέο κεληαίεο ζπλαληήζεηο ηύπνπ. Απηή ηελ ηδηόηεηα ζα ηελ απνθηνύλ κε αίηεζή ηνπο πξνο ηελ Δηαηξεία θαηαβάιινληαο κία εηήζηα ζπλδξνκή. 5) Να δεκηνπξγεί ειεύζεξεο ηαθηηθέο ζπλαληήζεηο αηόκσλ κε ηε κνξθή θηινζνθηθώλ θαθελείσλ ζηηο νπνίεο ζα κπνξεί ν θαζέλαο πνπ ελδηαθέξεηαη λα ζπκκεηέρεη, αθνύ γίλεη κέινο θαηαβάιινληαο κία εηήζηα ή εμακεληαία ζπλδξνκή, ιακβάλνληαο κέξνο ζε θαζαξά θηινζνθηθέο ζπδεηήζεηο επί ζπγθεθξηκέλσλ πξνθαζνξηζκέλσλ ζεκάησλ. Ζ δξαζηεξηόηεηα απηή ζθνπεύεη ζηελ πξναγσγή γεληθά ηεο θηινζνθηθήο ζθέςεο θαη αληηκεηώπηζεο ησλ δηαθόξσλ όρη κόλν ζεσξεηηθώλ αιιά θαη πξαθηηθώλ πξνβιεκάησλ πνπ απαζρνινύλ ηνλ ζεκεξηλό άλζξσπν ζηελ θαζεκεξηλή δσή ηνπ. Τπεχζπλνο δηαρεηξηζηήο ηεο εηαηξείαο θαζψο θαη θάζε άιιεο δξαζηεξηφηεηαο (εθδφζεηο εληχπσλ, νκάδσλ απηνγλσζίαο θαη εθπαίδεπζε επαγγεικαηηψλ ζηηο αξρέο ηεο ζπγθεθξηκέλεο άπνςεο) είλαη ην ηδξπηηθφ κέινο ηεο

εηαηξείαο Γηψξγνο Ρίδνο, δξ ςπρνινγίαο Παλεπηζηεκίνπ ηξαζβνχξγνπ.

Η αλάγθε θαη ν ξόινο ηνπ θηινζνθείλ ζηνλ άλζξσπν Σν θηινζνθείλ απνηειεί κηα βαζηά θπζηθή (πλεπκαηηθή) ηθαλφηεηα ηνπ αλζξψπνπ. Με απηήλ πξνζπαζεί, δξαζηεξηνπνηψληαο ηηο ινγηθν-πλεπκαηηθέο δηαδηθαζίεο πνπ δηαζέηεη, λα μεπεξάζεη κηα πξνβιεκαηηθή θαηάζηαζε, εμσηεξηθή ή εζσηεξηθή, θηάλνληαο ζηα βαζχηεξα αίηηα απηήο, θηάλνληαο δειαδή ζηελ εμ αληηθεηκέλνπ Αιήζεηα

https://www.google.gr/search?hl=en&as_q=&as_epq=???????+?????+??+??????????+?????????????+????????????&as_oq=&as_eq=&as_nlo=&as_nhi=&lr=&cr=&as_qdr=all&as_sitesearch=&as_occt=any&safe=images&tbs=&as_filetype=&as_rights=

(Ννκνηέιεηα) απφ ηελ νπνία πξνέξρεηαη θαη ε νπνία δηέπεη θάζε δεκηνχξγεκα θαη θάζε θαηλφκελν. Ο θάζε άλζξσπνο δηαζέηεη απηή ηελ ηθαλόηεηα απφ ηε ζηηγκή πνπ ζα γελλεζεί ζ’ απηφλ ηνλ θφζκν. Όκσο θαη απηή, φπσο θαη πνιιέο πνπ αλαθέξνληαη ζε δηάθνξα ιεηηνπξγηθά επίπεδα θαη ππνζηάζεηο ηνπ (φπσο π.ρ. ην λα κηιάεη, λα πεξπαηάεη, λα ραίξεηαη θ.ιπ.), ππάξρεη ζε κηα αξρηθή θάζε, ζε θαηάζηαζε δπλαηόηεηαο. Γηα λα κεηεμειηρζεί ινηπφλ ζε ηθαλφηεηα, απαηηνχληαη νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο (φπσο αθξηβψο γηα λα βγεη έλα πνπιάθη απφ ην αβγφ, γηα λα γελλήζεη έλα κσξφ κηα γπλαίθα θ.ιπ. Υσξίο απηέο ηηο απαξαίηεηεο πξνυπνζέζεηο ε δπλαηφηεηα δελ εμειίζζεηαη ζε ιεηηνπξγηθή ηθαλφηεηα. Παξακέλεη πάληα δπλαηφηεηα. Καη σο ηέηνηα είλαη ζαλ λα κελ ππάξρεη. Δλδέρεηαη βέβαηα, ζηελ πεξίπησζε πνπ δελ πιεξνχληαη επαθξηβψο φιεο νη πξνυπνζέζεηο, λα ππάξμεη κελ κεηαζρεκαηηζκφο ηεο δπλαηφηεηαο ζε ηθαλφηεηα, αιιά απηφο λα είλαη ειιηπήο. Ζ ηθαλφηεηα δειαδή λα ρσιαίλεη, λα έρεη θελά, λα κελ είλαη πιήξεο. Πεηξάκαηα πνπ έρνπλ γίλεη απφ “ςπρνιφγνπο” άιισλ επνρψλ ζε δψα έρνπλ δείμεη φηη, εάλ δελ δξαζηεξηνπνηεζνχλ βαζηθέο ζσκαηηθέο ιεηηνπξγίεο θαη φξγαλα, (βάδηζε, φξαζε θ.ιπ.) κέρξη κηα νξηζκέλε ρξνληθή ζηηγκή απφ ηε γέλλεζε ηνπ δσληαλνχ νξγαληζκνχ (θξίζηκε πεξίνδνο), απηφο δελ ζα κπνξέζεη πνηέ λα δξαζηεξηνπνηήζεη απηέο ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ θαη ηα φξγαλά ηνπ θαη λα "δνπιέςνπλ" απηά ζσζηά. Καη απηφ, ρσξίο λα ππάξρεη θακία απνιχησο βιάβε ζ’ απηά θαζαπηά. Ό,ηη δε ηζρχεη ζην ζσκαηηθφ επίπεδν ελφο δσληαλνχ νξγαληζκνχ είλαη θπζηθφ θαη ινγηθφ, πξνθεηκέλνπ γηα ηνλ άλζξσπν, λα ηζρχεη αλάινγα θαη γηα ηηο άιιεο ππνζηάζεηο ηνπ, ηελ ςπρηθή θαη ηελ πλεπκαηηθή. Απηφ ζεκαίλεη φηη, άκα δελ εξεζηζηνχλ θαη δελ δξαζηεξηνπνηεζνχλ νη βαζηθέο (θπζηθέο) ιεηηνπξγίεο ηνπ αλζξψπνπ, δελ ζα κπνξέζνπλ πνηέ απηέο λα ιεηηνπξγήζνπλ πιήξσο, έσο θαζφινπ, ζχκθσλα κε ηηο θπζηθέο δπλαηφηεηέο ηνπο. Σν ίδην ηζρχεη αλαινγηθά θαη κε ην ίδην ην Εγώ, ηνλ ππξήλα ηνπ αλζξψπνπ, σο πξνο ηηο δχν βαζηθέο δπλαηφηεηέο ηνπ κε ηηο νπνίεο “γελληέηαη” ζηνλ θφζκν, ηελ θξίζε θαη ηε βνύιεζε θαζψο επίζεο θαη κε φιεο ηηο άιιεο ηδηαίηεξεο αξεηέο θαη ραξαθηεξηζηηθά ηνπ. Απηφ πνπ ζπληειεί απνθαζηζηηθά ζηε κεηαηξνπή φισλ ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ, γλσξηζκάησλ θαη αξεηψλ ηνπ αλζξψπνπ (ηξεηο ππνζηάζεηο θαη Δγψ) απφ ην επίπεδν ησλ δπλαηνηήησλ (ζπφξνη) ζε έθθξαζε ηθαλνηήησλ (άλζεζε, θαξπνθφξεζε), είλαη πξνθαλψο ν έγθαηξνο θαη ζσζηφο εξεζηζκφο θαη θηλεηνπνίεζε απηψλ απφ ην πεξηβάιινλ (ηξηζππφζηαην) ζην νπνίν δεη ν άλζξσπνο. ην βαζκφ πνπ ην ηξηζππφζηαην πεξηβάιινλ ηνπ αλζξψπνπ ζην νπνίν απηφο γελλήζεθε θαη δεη (ηδηαίηεξα δε θαηά ηελ πξψηε θαη “θξίζηκε πεξίνδν” ηεο δσήο ηνπ, θαηά ηελ νπνία ζπληειείηαη ε θπζηθή αλάπηπμε φισλ ησλ ιεηηνπξγηψλ θαη ησλ νξγάλσλ ηνπ ηξηζππφζηαηνπ νξγαληζκνχ ηνπ θαζψο επίζεο θαη ηνπ ίδηνπ ηνπ Δγψ) θαιχπηεη, πεξηζζφηεξν ή ιηγφηεξν, θαη αληαπνθξίλεηαη ζηηο ζπγθεθξηκέλεο αλαπηπμηαθέο αλάγθεο απηνχ ηνπ νξγαληζκνχ, αλάινγα ζα ζπληειεζηεί θαη ε κεηαηξνπή ησλ δπλαηνηήησλ ζε ηθαλφηεηεο. Γηα παξάδεηγκα, εάλ έλαο δσληαλφο νξγαληζκφο δηέζεηε κφλνλ πιηθή ππφζηαζε, ηφηε, γηα λα κεηαηξαπνχλ νη δπλαηφηεηεο απηήο ζε ηθαλφηεηεο θαη λα αξρίζνπλ λα ιεηηνπξγνχλ πιήξσο ζχκθσλα κε ηε θχζε ηνπ, ζα αξθνχζαλ εξεζίζκαηα κφλνλ απφ ην πιηθφ πεξηβάιινλ. Καη νη ηθαλφηεηεο ελφο ηέηνηνπ “κνλνδηάζηαηνπ” νξγαληζκνχ δελ ζα κπνξνχζαλ λα είλαη άιιεο απφ ηηο δχν ζεκειηψδεηο ηθαλφηεηεο πνπ αλαπηχζζνπλ θαη ζθξαγίδνπλ κε θάζε ηξφπν θαη κνξθή θάζε δσληαλφ νξγαληζκφ: ηελ απηνζπληήξεζε θαη ηελ αλαπαξαγσγή ηνπ είδνπο. Ζ θπζηθή ηεξαξρία εδψ (ε νπνία ζθξαγίδεη ηηο ιεηηνπξγίεο θάζε δσληαλνχ - θπζηθνχ - νξγαληζκνχ) εληάζζεη ηε δεχηεξε ηθαλφηεηα ζηελ πξψηε. Ζ απηνζπληήξεζε δειαδή ζεσξείηαη ε πξψηε απφ ηηο βαζηθέο ηθαλφηεηεο θάζε νξγαληζκνχ. Απηή εθθξάδεηαη δερφκελνο ν νξγαληζκφο απφ ην πεξηβάιινλ ηνπ ηελ θαηάιιειε γηα ηηο αλάγθεο ηνπ ηξνθή (ρεκηθέο νπζίεο πνπ δηαζέηεη ήδε ν πιηθφο νξγαληζκφο-ππφζηαζε). Ζ ηξνθή απηή δξαζηεξηνπνηεί ηνλ πιηθφ νξγαληζκφ (ηηο ήδε ππάξρνπζεο αληίζηνηρεο ρεκηθέο – πιηθέο - νπζίεο) θαη έηζη απηφο ηξέθεηαη, δσνγνλείηαη. Έηζη απηνζπληεξείηαη θαη εμαζθαιίδεη ηελ χπαξμή ηνπ ζηε δσή. Με άιια ιφγηα, δεη. Πξνθεηκέλνπ φκσο γηα ηνλ άλζξσπν πνπ καο ελδηαθέξεη, ηνλ πνιχπινθν θαη πνιπεπίπεδν (πνιπδηάζηαην) απηφλ δσληαλφ νξγαληζκφ, ζα πξέπεη λα δνχκε απηέο ηηο δχν ζεκειηψδεηο θπζηθέο δπλαηφηεηεο θαη ιεηηνπξγίεο πνπ ζθξαγίδνπλ θάζε δσληαλφ νξγαληζκφ πψο εκθαλίδνληαη ζηα δηάθνξα επίπεδά ηνπ θαη πνηεο είλαη νη αληίζηνηρεο “ηξνθέο” κε ηηο νπνίεο έρεη αλάγθε απ’ έμσ (απφ ην πεξηβάιινλ) γηα λα ηξαθεί απηφο θαη λα εμαζθαιίζεη ηελ χπαξμή ηνπ ζηε δσή, ζε φια ηα επίπεδα θαη ηηο κνξθέο απηήο. Αξρίδνληαο ινηπφλ απφ ηελ πξψηε ζεκειηψδε θπζηθή ηθαλφηεηα θαη ιεηηνπξγία θάζε δσληαλνχ νξγαληζκνχ, ηελ απηνζπληήξεζε, ζην ακέζσο αλψηεξν ηεξαξρηθά επίπεδν χπαξμεο ηνπ αλζξψπνπ χζηεξα απφ ην πιηθφ, ζην ςπρηθφ, ε “ηξνθή” πνπ έρεη αλάγθε λα πάξεη, πξνθαλψο απφ ην αληίζηνηρν ςπρηθφ πεξηβάιινλ ζην νπνίν δεη, γηα λα ζπληεξεζεί, είλαη αλαγθαζηηθά ηειείσο δηαθνξεηηθή απφ απηή ηνπ πιηθνχ πεξηβάιινληνο. Οη πην “πγηεηλέο θαη ζξεπηηθέο ηξνθέο” πνπ ζξέθνπλ κε ηνλ θαιχηεξν ηξφπν ηνλ ςπρηθφ νξγαληζκφ (δηεγείξνπλ δειαδή ηηο ήδε ππάξρνπζεο αληίζηνηρεο ςπρηθέο νπζίεο πνπ ππάξρνπλ ζε θαηάζηαζε δπλαηνηήησλ, εμαζθαιίδνληαο ζ’ απηφλ ηελ εχξπζκε θπζηθή ιεηηνπξγία ηνπ, ηε δσή ηνπ), είλαη φ,ηη δεκηνπξγεί ζ’ απηφλ ηελ θαηάζηαζε ηεο γαιήλεο θαη ηεο ραξάο (ζηελ πξαγκαηηθφηεηα είλαη δχν φςεηο κηαο θαηάζηαζεο ηεο ςπρήο). Απηή είλαη ε θπζηθή (πγηεηλή) θαηάζηαζε πνπ πξέπεη λα δηέπεη ζπλερψο ηελ ςπρή, πξνθεηκέλνπ απηή, απαιιαγκέλε απφ ηηο θχξηεο δηαηαξαρέο ηεο, ηα πάζε, λα “ζξέθεηαη πγηεηλά” θαη κε ηνλ θαιχηεξν ηξφπν απφ ην ζπγθεθξηκέλν ρψξν,

έηζη ψζηε λα εμαζθαιίδνληαη ε θπζηθή ιεηηνπξγία ηεο θαη ε δσή ηεο. ην ηξίην επίπεδν χπαξμεο, ζην πλεχκα ηνπ, ε αληίζηνηρε “πγηεηλή ηξνθή” (πλεπκαηηθέο νπζίεο) πνπ ζξέθεη ην πλεχκα κε ηνλ θαιχηεξν θαη ηνλ πην θπζηθφ ηξφπν θαη εμαζθαιίδεη ζηνλ άλζξσπν ηελ αθέξαηε χπαξμή ηνπ θαη ηε ζσζηή δσή ηνπ ζ’ απηφ ην επίπεδν, είλαη ε θαηάζηαζε ηεοηαπεηλνθξνζύλεο θαη ηεο λεθαιηόηεηαο. (Καη εδψ πξφθεηηαη γηα ηηο δχν φςεηο κηαο θαηάζηαζεο.) Μ’ απηέο ηηο θαηαζηάζεηο ην πλεχκα εμαζθαιίδεη κε ηνλ θαιχηεξν ηξφπν ηελ ηθαλφηεηά ηνπ λα αληηιακβάλεηαη θαζαξά ηελ Αιήζεηα ηφζν ζηελ αηνκηθή δσή ηνπ, σο πλεπκαηηθή νληφηεηα θαη χπαξμε, φζν θαη ζηελ θνηλσληθή θαη λα επζπγξακκίδεηαη (απηνξπζκίδεηαη) κ΄ απηή. Δμαζθαιίδεη δειαδή πψο πξέπεη λα ελεξγεί θαη πνηεο απνθάζεηο πξέπεη λα παίξλεη θάζε ζηηγκή, αθνχ ζηελ ηεξαξρία ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ απηφ βξίζθεηαη πην ςειά, απηφ είλαη πνπ απνθαζίδεη ηειηθά θαη γηα ηνλ ηξφπν δσήο θαη ηελ ηειηθή ηχρε ηνπ αλζξψπνπ. Καη θπζηθά, ζ’ απηή ηελ θαηάζηαζε επξηζθφκελν ην πλεχκα εμαζθαιίδεη πάλσ απ’ φια ηελ θαιή επηθνηλσλία κε ηνλ εζψηεξν εαπηφ ηνπ, ηνλ ππξήλα ηνπ, ην Δγψ. Απηφ θαη κφλνλ απηφ εμαζθαιίδεη ηε ζσζηή θαη επηηπρή δσή ηνπ αλζξψπνπ ζ’ απηφλ ηνλ θφζκν. Δμαζθαιίδεη δειαδή ην “δελ θαηά θχζηλ”, αθνχ κφλνλ ην Δγψ, ν θπζηθφο απηφο "θπβεξλήηεο" ηνπ αλζξψπνπ, “γλσξίδεη” αθξηβψο ηφζν ην ζθνπφ ηεο χπαξμήο ηνπ ζ’ απηή ηε δσή φζν θαη ηνλ ηξφπν (ηελ “πνξεία”) κε ηνλ νπνίν ζα επηηεπρζεί απηφο. Σέινο, απηφ ηνχην ην Δγψ, ν ππξήλαο ηνπ πλεχκαηνο θαη νιφθιεξνπ ηνπ αλζξψπνπ, ην θαζεαπηφ αλζξψπηλν νλ, εμαζθαιίδεη ηε δσή ηνπ θαη ηελ χπαξμή ηνπ, κε άιια ιφγηα “ζξέθεηαη” (απφ ηηο αληίζηνηρεο πλεπκαηηθέο νπζίεο), κε ην βαζκφ απηνγλσζίαο ηνπ (ή απηνζπλείδεζεο) πνπ απνθηά. Απηφ είλαη ε δχλακή ηνπ, ε “ηξνθή” ηνπ, απηφ ην θάλεη λα ππάξρεη θαη λα δεη πεξηζζφηεξν (κε πνηνηηθή, δπλακηθή θαη φρη κε πνζνηηθή έλλνηα) θαη λα εθθξάδεη πην δπλακηθά θαη θαζαξά ην ζέισ ηνπ θαη έηζη λα γίλεηαη θαιχηεξα απηφ αληηιεπηφ απφ ην πλεχκα ηνπ, ην νπνίν πξνζπαζεί λα επζπγξακκίδεηαη θάζε ζηηγκή κε απηφ, επζπγξακκίδνληαο ηαπηφρξνλα θαη ηηο ιεηηνπξγίεο ησλ ππφινηπσλ ππνζηάζεψλ ηνπ. Απηή ε “ππφδεημε”, ε νπνία απνηειεί ηνλ αληηθεηκεληθφ ζθνπφ ηεο δσήο ηνπ ζηνλ θφζκν, δίδεηαη ζηνλ άλζξσπν θαηά θχξην ιφγν απφ κέζα ηνπ, απφ ην βαζχηεξν ζεκείν ηεο χπαξμήο ηνπ, απφ ην Δγψ, θάζε ζηηγκή ηεο δσήο ηνπ ζ’ απηφλ ηνλ θφζκν, ζην βαζκφ (έληαζε) πνπ κπνξεί, πνπ ηνπ επηηξέπνπλ δειαδή νη δπλάκεηο ηνπ. Σαπηφρξνλα φκσο ηνπ δίδεηαη θαη απ΄ έμσ, απφ ηελ αξρή ηεο εκθάληζήο ηνπ ζηε γε θαη ζε θάζε επνρή, κε δηαθφξνπο ηξφπνπο κέζσ "μερσξηζηψλ", εθιεθηψλ αλζξψπσλ” (νδεγψλ ηνπ αλζξψπνπ). Όζνλ αθνξά ηε δεχηεξε ζεκειηψδε θπζηθή ηθαλφηεηα θαη ιεηηνπξγία ηνπ, ηελ αλαπαξαγσγή (ηνπ είδνπο ηνπ), ζηνλ πιηθφ νξγαληζκφ (ππφζηαζε) ηνπ αλζξψπνπ, απηή επηηπγράλεηαη κε ην γλσζηφ θνηλφ ηξφπν πνπ γηλφηαλ αλέθαζελ απφ θάζε δσληαλφ νξγαληζκφ. Με ηελ πξνζθνξά δειαδή (“πξνηθνδφηεζε”) γελεηηθνχ πιηθνχ ζην “ζπγαηξηθφ” απφ ηα δχν “κεηξηθά” γέλε, ην άξξελ θαη ην ζήιπ, ζηα νπνία δηαθξίλεηαη θαη απφ ηα νπνία ζπληίζεηαη θάζε δσληαλφο νξγαληζκφο. Απηή ε ίδηα αλαπαξαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα ζηελ πιηθή ππφζηαζε ηνπ αλζξψπνπ αζθνχκελε εληζρχεηαη, “ζξέθεηαη” θαη ιεηηνπξγεί απηνκάησο ζ’ απηφ ην επίπεδν. Ζ νκαιφηεηα απηήο ηεο ιεηηνπξγίαο (ηθαλφηεηαο) εδψ, εάλ δελ ζπληξέρνπλ εγγελείο ιεηηνπξγηθέο δηαηαξαρέο θαη αλσκαιίεο, δχζθνια δηαηαξάζζεηαη. ην επφκελν ηεξαξρηθά επίπεδν ηνπ αλζξψπνπ, ζηελ ςπρή, ε “αλαπαξαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα” ζπληειείηαη ζην βαζκφ πνπ έρεη θαιπθζεί επηηπρψο ε πξψηε ζεκειηψδεο ιεηηνπξγία θαη ηθαλφηεηα ηεο ςπρήο, φπσο αλαθέξεηαη πην πάλσ. Ζ “λέα χπαξμε” πνπ γελληέηαη απφ ηελ έλσζε δχν “ςπρηθψλ ζσκάησλ” είλαη ηνπ αληίζηνηρνπ επηπέδνπ. Δίλαη δειαδή κηα ςπρηθή χπαξμε (νληφηεηα), ςπρηθήο πξνθαλψο πθήο, ε νπνία “δεη” (ππάξρεη) ζην ςπρηθφ πεξηβάιινλ αλεμάξηεηα απφ ηηο “κεηξηθέο νληφηεηεο” πνπ ην γέλλεζαλ. Αλάινγε είλαη θαη ε θαηάζηαζε ζην πλεχκα. Ζ αλαπαξαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα θαη εδψ, ε νπνία είλαη αλάινγε ηεο ιεηηνπξγηθήο ηθαλφηεηαο πνπ επεηεχρζε ζηελ πξψηε ζεκειηψδε ιεηηνπξγία θαη ηθαλφηεηα ηνπ πλεχκαηνο, εκθαλίδεη, “γελλά” κηα λέα χπαξμε (νληφηεηα, ηδενκνξθή) πλεπκαηηθήο πθήο ζηνλ αληίζηνηρν πλεπκαηηθφ θφζκν (πεξηβάιινλ). Απηή, φπσο θαη νη πξνεγνχκελεο, δεη θαη θηλείηαη αλεμάξηεηα απφ ηηο κεηξηθέο (γελλεηνξηθέο). [ εκ. Ο φξνο “κεηξηθέο” εδψ, ηφζν ζην πλεπκαηηθφ φζν θαη ζην ςπρηθφ επίπεδν, δηαθνξνπνηείηαη απφ ηελ έλλνηα πνπ δίδεηαη ζην πιηθφ επίπεδν κε ην θπιεηηθφ δηαρσξηζκφ απηψλ ζε άξξελ θαη ζήιπ. Ο θάζε άλζξσπνο κπνξεί λα είλαη ηαπηφρξνλα άξξελ θαη ζήιπ ζηνηρείν. Άξξελ γηα ηνπο άιινπο (κε ην λα ηνπο “γελλά”, λα ηνπο εκπλέεη ηδέεο θαη αηζζήκαηα…), θαη ζήιπ γηα ηνλ εαπηφ ηνπ, (“γελλά” ν ίδηνο ηδέεο ή αηζζήκαηα πνπ ηνπ ελέπλεπζαλ θάπνηνη άιινη, πξφζσπα ή κε, απφ ην πεξηβάιινλ ηνπ.) Μέζα ζ’ απηφ ην ζπλερέο “γίγλεζζαη” θάζε νληφηεηα, ζε νπνηνδήπνηε απφ ην ηξηζππφζηαην πεξηβάιινλ (θφζκν) θαη αλ βξίζθεηαη, κέζα απφ ηελ θπθιηθή ηξνρηά ηεο χπαξμήο ηεο, (γέλλεζε, σξίκαλζε, ζάλαηνο), ππεξεηεί ηελ αέλαε εμειηθηηθή πνξεία ησλ “δεκηνπξγηθψλ δπλάκεσλ” νη νπνίεο “αληηκάρνληαη” ηηο “άιιεο” παγθφζκηεο δπλάκεηο, ηηο ελάληηεο ησλ πξψησλ, ηηο “θαηαζηξεπηηθέο” ή αξλεηηθέο. Ζ “Γχλακε” κε ηελ νπνία νη δεκηνπξγηθέο δπλάκεηο ηνπ χκπαληνο δεκηνπξγνχλ, δσνγνλνχλ, ζξέθνπλ (ζπληεξνχλ) θαη ζπλέρνπλ θάζε δεκηνχξγεκά ηνπο, (θάζε ηη πνπ ππάξρεη ζηε θχζε), κε ηελ νπνία ηειηθά δεκηνπξγνχλ (γελλνχλ) δσή παληνχ, έρεη πάξεη απφ ηνλ άλζξσπν έλα πνιχ θνηλφ φλνκα θαη, ηαπηφρξνλα, ην πεξηζζφηεξν παξεμεγεκέλν απφ απηφλ. Πξφθεηηαη γηα ηελ Αγάπε. Ό, ηη θαη λα πεη θάπνηνο γη’ απηή ηελ θαηάζηαζε (θαη πνιινί έρνπλ πξνζπαζήζεη λα ηελ πξνζεγγίζνπλ, λα ηελ πεξηγξάςνπλ θαη λα ηε ραξαθηεξίζνπλ ζε δηάθνξεο επνρέο), δελ πξφθεηηαη πνηέ λα ηελ νξίζεη. Αληηζέησο, φζν πξνζπαζεί ν άλζξσπνο λα ηελ πεξηγξάςεη θαη λα ηελ νξίζεη, ηφζν ηε δηαζηξεβιψλεη θαη, ηειηθά, ηελ θαιχπηεη, ηελ πεξηνξίδεη, αθνχ ζεσξεί φηη αλήθεη πφηε ζην πιηθφ, πφηε ζην ςπρηθφ θαη πφηε ζην πλεπκαηηθφ επίπεδν (ππφζηαζε)

ζηνλ άλζξσπν. Απηή φκσο “δελ είλαη πνπζελά, ηαπηφρξνλα φκσο είλαη θαη παληνχ”, αθνχ ηαπηίδεηαη κε απηέο ηηο “δπλάκεηο” πνπ είλαη αζχιιεπηεο απφ ηελ αλζξψπηλε δηάλνηα. Μφλν βησκαηηθά (εγσηθά) κπνξεί λα ηηο “δεη” θαη λα ηηο “γλσξίζεη” θάπνηνο. Σν ίδην αθξηβψο ηζρχεη επνκέλσο θαη γηα ηελ Αγάπε… Ξαλαγπξίδνληαο ζην θεληξηθφ ζέκα απηνχ ηνπ θεθαιαίνπ, γηα ηελ αλάγθε θαη ην ξφιν ηνχ “θηινζνθείλ” ζηνλ άλζξσπν, κπνξεί λα δηαπηζηψζεη ν θαζέλαο φηη, ζε θάζε επνρή ηεο ηζηνξίαο ηνπ αλζξψπνπ, νη “ιίγνη” ήηαλ πάληα εθείλνη πνπ είραλ αλαπηχμεη ηελ ηθαλφηεηα απηή, ηθαλφηεηα θαζαξά πλεπκαηηθή. Οη “πνιινί” θάιππηαλ ηε βαζηά αλάγθε πνπ είρε πάληα ν άλζξσπνο, πξνηθηζκέλνο απφ ηε θχζε, γηα ππέξβαζε ηνπ γήηλνπ εαπηνχ ηνπ θαη ηεο γήηλεο δσήο ηνπ, θαηά θχξην ιφγν κέζσ ηεο πίζηεο. (βι. ζρεηηθά θαη ζε πξνεγνχκελν θεθάιαην). Ζ δπλαηφηεηα δειαδή απηή ηνπ “θηινζνθείλ”, ηεο πλεπκαηηθήο δειαδή έξεπλαο ηεο (κέζσ ησλ ινγηθψλ δηαδηθαζηψλ) Αιήζεηαο, δελ είρε αλαπηπρζεί ην ίδην ζε φινπο. Γελ είρε δειαδή κεηεμειηρζεί εμίζνπ ζε φινπο ζε ηθαλφηεηα. Ζ ειιηπήο θαη αηειήο πλεπκαηηθή αλάπηπμε (σξίκαλζε) ζχκθσλα κε ηα παξαπάλσ θαη ε απαιιαγή απηνχ ηνπ “ρψξνπ” απφ μέλεο θαη αξλεηηθέο επηβαξχλζεηο (φπσο ςπρηθά πάζε, λννηξνπίεο, θ.ιπ.) δελ επέηξεπαλ ζηηο ινγηθέο δπλαηφηεηεο λα δξαζηεξηνπνηεζνχλ ειεχζεξα. Έηζη, αλαπφθεπθηα, θαη νη “ζπιιήςεηο” ηνπ αλζξψπνπ (γελλήζεηο) ζηνλ πλεπκαηηθφ ρψξν, ζχκθσλα κε ηα παξαπάλσ, ήηαλ ειιηπείο. Όρη δειαδή ζαθείο θαη αιεζηλέο, (πξαγκαηηθέο ηδέεο-νληφηεηεο). Καη επεηδή “ελφο θαθνχ κχξηα έπνληαη”, είλαη θπζηθφ απηέο λα “γελλνχλ” κε ηε ζεηξά ηνπο αθφκα πην κπεξδεκέλεο θαη αλππφζηαηεο ηδέεο- “ηέθλα” θ.ν.θ. Έηζη, ζηγά ζηγά νη άλζξσπνη, θάησ απφ ηε θπζηθή πλεπκαηηθή αλάγθε γηα έξεπλα θαη γλψζε ηεο Αιήζεηαο, νδεγνχκελνη απφ άηνκα νπζηαζηηθά αθαηάιιεια (αλέηνηκα, αλίθαλα) γη’ απηή ηε “δνπιεηά”, έβγαδαλ ζπκπεξάζκαηα θαη δέρνληαλ “Αιήζεηεο” (π.ρ. γηα ηε θχζε, γηα ηελ πξνέιεπζε θαη ηνλ πξννξηζκφ ηνπ αλζξψπνπ θ.ιπ.) πνπ είραλ κηθξή ή θακία ζρέζε κε ηελ πξαγκαηηθφηεηα, εγθισβηζκέλνη ζηελ θαηάζηαζε ηεο πιάλεο. Απνηέιεζκα απηήο ηεο πιάλεο ήηαλ ν άλζξσπνο λα απνκαθξχλεηαη ζπλερψο απφ ηελ Αιήζεηα, φρη κφλν ζεσξεηηθά (θηινζνθηθά), αιιά θπξίσο ζηελ πξάμε, ζηελ θαζεκεξηλή δσή ηνπ, αθνχ ν θαζέλαο, αζπλείδεηα, δεη ηειηθά ζε φιεο ηεο πηπρέο ηεο δσήο ηνπ ζχκθσλα κε απηφ πνπ πηζηεχεη θαη δέρεηαη σο αιεζηλφ. ε αλάινγε ζέζε βξηζθφηαλ θαη ε πίζηε ηνπ, ε ζπκπιεξσκαηηθή θαη εμίζνπ βαζηά κε ηελ πξψηε αλάγθε θαη δπλαηφηεηά ηνπ, ε νπνία θαιχπηεη (ζπκπιεξψλεη) φ,ηη δελ κπνξεί λα θαηαλνήζεη ν άλζξσπνο κε ην πλεχκα ηνπ (ινγηθέο δηεξγαζίεο). Οπζηαζηηθά, ζ’ απηή ηελ θαηάζηαζε ν άλζξσπνο, κε βξίζθνληαο θακία ηθαλνπνίεζε ησλ ππεξβαηηθψλ αλαγθψλ ηνπ θαη θακία σθέιεηα κε ηε δπλαηφηεηα απηή πνπ έρεη λα θηινζνθεί, ηφζν ζηελ πιηθή δσή ηνπ φζν θαη ζηελ ςπρηθή θαη ηελ πλεπκαηηθή, άξρηζε ζηαδηαθά λα ηελ εγθαηαιείπεη θαη λα κελ ηελ αζθεί. Σν ίδην θαη γηα ηνλ ίδην ιφγν έθαλε θαη εθείλνο πνπ ρξεζηκνπνηνχζε πεξηζζφηεξν γηα θάιπςε ησλ ίδησλ αλαγθψλ κε ηνλ πξψην ηε δπλαηφηεηα ηεο πίζηεο (...ζηελ Αιήζεηα). Απηφ ήηαλ κηα αλαπφθεπθηε, αζπλείδεηε αληίδξαζε ηνπ αλζξψπνπ, αθνχ έβιεπε εθ ησλ απνηειεζκάησλ (απφ ηελ πνηφηεηα δειαδή ηεο δσήο πνπ δνχζε) φηη ηφζν κε ηε ινγηθή έξεπλα ηεο Αιήζεηαο φζν θαη κε ηελ πίζηε ηνπ ζ’ απηή δελ νδεγνχληαλ ηειηθά πνπζελά. Ζ εζσηεξηθή αλάγθε ηνπ γηα ππέξβαζε έκελε κεηέσξε. Έηζη, ν άλζξσπνο κεηακνξθψλεηαη ζηαδηαθά θαη αξρίδεη λα ιεηηνπξγεί πλεπκαηηθά (θαη θαη’ επέθηαζε λα δεη αλάινγα θαη ηε δσή ηνπ) άινγα θαη παξάινγα, απνκαθξπλφκελνο ηειείσο απφ ηελ πλεπκαηηθή δπλαηφηεηα ηνπ θηινζνθείλ θαη κέζα απφ απηήλ ηελ θαηάζηαζε λα δηακνξθψλεη ηηο “αιήζεηεο” ηνπ. Σν ίδην αληίζηνηρα ζπκβαίλεη θαη ζ’ εθείλνπο πνπ θάιππηαλ ηηο ππεξβαηηθέο αλάγθεο ηνπο θαηά θχξην ιφγν κέζσ ηεο πίζηεο (ζηελ Αιήζεηα). Απηνί εδψ ή πηζηεχνληαο ζε κηα Αιήζεηα πιαλεξή ή ιεηηνπξγψληαο αληηδξαζηηθά απηνραξαθηεξίδνληαλ “άπηζηνη”, δειαδή πίζηεπαλ φηη δελ ππάξρεη αληηθεηκεληθή Αιήζεηα… (Καη απηή βεβαίσο ε “ζέζε” απνηειεί πίζηε. Μηα πίζηε φκσο πνπ είλαη πιαλεξή...) Ο ζχγρξνλνο άλζξσπνο, ν κέζνο άλζξσπνο-κέινο ησλ ζχγρξνλσλ “δπηηθψλ” θνηλσληψλ, ζηγά ζηγά έρεη κεηακνξθσζεί ζε κηα θαηαλαισηηθή θαη εδνλνζεξηθή χπαξμε θαη απνκνλσκέλνο απφ ηνπο γχξσ ηνπ, ελδηαθέξεηαη κφλν γηα ηε δηθή ηνπ πιηθή επεκεξία θαη επραξίζηεζε, γηα ηηο νπνίεο αζρνιείηαη αζηακάηεηα (κεραληθά) λχρηα θαη κέξα, δείρλεη λα έρεη ράζεη απηέο ηηο έκθπηεο δπλαηφηεηέο ηνπ γηα ππέξβαζε. Με άιια ιφγηα, κε ηε δσή πνπ έρεη δηακνξθψζεη, δείρλεη λα ηηο έρεη απηέο πξνζαξκφζεη θαη λα ηηο έρεη ζέζεη ζηελ ππεξέηεζε ηνπ κνλαδηθνχ ζηφρνπ πνπ, ελ γλψζεη ηνπ (επξηζθφκελνο ελ πιάλε) ή ελ αγλνία ηνπ, έρεη βάιεη ζηε δσή ηνπ: ηελ πξναγσγή θαη ηε βειηίσζε ηεο εμσηεξηθήο (πιηθήο) δσήο ηνπ, αδηαθνξψληαο φρη κφλν γηα ηε δσή θαη ηηο αλάγθεο ησλ γχξσ ηνπ, αιιά θαη γηα ηελ θαηάζηαζε πνπ ππάξρεη ζηε δηθή ηνπ εζσηεξηθή δσή. Σφζν ε έκθπηε δπλαηφηεηα ηνπ θηινζνθείλ φζν θαη εθείλε ηεο πίζηεο έρνπλ νπζηαζηηθά εθθπιηζηεί θαη έρνπλ κεηνπζησζεί ζε κία ζπλερή αγσλία, άγρνο θαη έληαζε ησλ ςπρηθψλ θαη ησλ πλεπκαηηθψλ δπλάκεψλ ηνπ γηα ηελ επίηεπμε απηνχ θαη κφλν ηνπ ζηφρνπ. Δλφο ζηφρνπ πνπ ζχκθσλα κε ηε Φηινζνθηθή Φπρνινγία θαη Φπρνζεξαπεία θαλεξψλεη ηελ νπζηαζηηθή αλππαξμία ηνπ πξαγκαηηθνχ Δγψ, ηνπ “θπζηθνχ θπβεξλήηε” ηεο αλζξψπηλεο χπαξμεο. ηε ζέζε δε απηνχ έρνπλ αλαξξηρεζεί θαη θαζνδεγνχλ ην “αλζξψπηλν ζθάθνο” ηα δηάθνξα αηειή, αζπλείδεηα θαη δηαρσξηζηηθά εγψ (ςεπην-εγψ) ησλ ππνζηάζεψλ ηνπ. Απηά, πξνζπαζψληαο λα επηθξαηήζεη ην έλα έλαληη ησλ άιισλ, νδεγνχλ ηνλ άλζξσπν (“ζθάθνο”) πφηε απφ εδψ θαη πφηε απφ εθεί, πξνζπαζψληαο λα θαιχςεη ην θαζέλα, επξηζθφκελν ζηελ “εμνπζία” (ζην “πεδάιην”), ηηο δηθέο ηνπ επηδηψμεηο θαη ζηφρνπο (ππέξκεηξε θηινδνμία, πιενλεμία, εδνλνζεξία, αλαηζζεζία ζηνλ πφλν θαη ζηα πξνβιήκαηα ηνπ άιινπ θ.ιπ) πνπ απνζθνπνχλ ζηελ θάιπςε ζηηγκηαίσλ θαη αηνκηθψλ (εγσηζηηθψλ) πιηθψλ αλαγθψλ, αλαγθψλ δειαδή ηεο εμσηεξηθήο δσήο ηνπ, νη νπνίεο δελ έρνπλ νπζηαζηηθά θακία ζρέζε κε ηνπο πξαγκαηηθνχο ζηφρνπο θαη ηηο αλάγθεο ηνπ αλζξψπνπ. Κακία ζρέζε δειαδή κε ην πξαγκαηηθφ ζπκθέξνλ ηνπ αιεζηλνχ εαπηνχ ηνπ.

Αθφκα φκσο θαη ζ’ απηή ηελ θαηάζηαζε επξηζθφκελνο ν άλζξσπνο, κε νπζηαζηηθά αλχπαξθην (αδχλακν) ην Δγψ ηνπ, απηφ εμαθνινπζεί ζην βάζνο ηνπ λα “δεη”, λα “ζηγνθαίεη ε θιφγα ηνπ”… Σνχην γίλεηαη έθδειν φηαλ ζηνλ θάζε άλζξσπν πνπ δεη κηα δσή ηειείσο πιαλεκέλε, θαζνδεγνχκελε απφ ηα δηάθνξα ςεπην-εγψ ηνπ, έξρνληαη πάληα θάπνηεο ζηηγκέο-επθαηξίεο, έζησ θαη θεπγαιέα, πνπ ληψζεη φηη “θάηη δελ πάεη θαιά ζηε δσή ηνπ” -φηη δελ είλαη επραξηζηεκέλνο απφ ηνλ εαπηφ ηνπ θαη απφ ην ηξφπν πνπ δεη- θαη πξνζπαζεί απφ “θάπνπ λα πηαζηεί” γηα λα ηελ αιιάμεη… Ζ αλάγθε γηα λα μαλαδσληαλέςεη θαη λα επαλαδξαζηεξηνπνηήζεη θαη πάιη ηηο βαζηθέο ππεξβαηηθέο δπλαηφηεηεο πνπ δηαζέηεη, ηε δπλαηφηεηα ηνπ θηινζνθείλ πγηψο θαη ηε δπλαηφηεηα ηεο πγηνχο πίζηεο, αθνχ ηηο απνθαζάξεη θαη ηηο απαιιάμεη απφ θάζε μέλν θαη πιαλεξφ ζηνηρείν, είλαη, θπξηνιεθηηθά γηα ηελ χπαξμή ηνπ, δσηηθήο ζεκαζίαο. Καη απηφ κπνξεί λα γίλεη κφλνλ εάλ βνεζήζεη απνηειεζκαηηθά ην “εκηζαλέο” Δγψ ηνπ λα αλαζηεζεί. Να δξαζηεξηνπνηεζεί δειαδή θαη λα αλαιάβεη ηε “θπζηθή ζέζε ηνπ” (ηε ζέζε ηνπ “θπβεξλήηε”), εθδηψθνληαο βίαηα (δπλακηθά) ηα δηάθνξα ςεπηνεγώ ηνπ (φ,ηη δειαδή δελ είλαη), ηνπο “εκπόξνπο θαη αξγπξακνηβνύο” πνπ έρνπλ κεηαηξέςεη ηνλ ηεξφ ρψξν ηνπ ζε “ρώξν εκπνξίνπ” πξόζθαηξσλ απνιαύζεσλ θαη πνλεξώλ ζπλαιιαγώλ…

ύληνκν ηζηνξηθό ηεο ησηθήο Φηινζνθίαο Ηδξπηήο ηεο ησηθήο Φηινζνθίαο (ησηθηζκόο) ππήξμε πεξί ην 300 π.Υ. ν Εήλσλ ν Κηηηεύο απφ ηελ Κχπξν, 336-264 π.Υ. Απηφο δίδαζθε ζηελ Αζήλα, ζηελ Πνηθίιε ηνά, εμ νπ θαη ην φλνκαζησηθόο Ο Εήλσλ πίζηεπε φηη κφλνλ ε θηινζνθία θαη ηα απνηειέζκαηα ηα νπνία απηή επηθέξεη ζηε δσή ηνπ αλζξψπνπ δίδνπλ ζ’ απηφλ ηελ επηπρία. Έιεγε δε ραξαθηεξηζηηθά φηη “αθ’ όηνπ ελαπάγεζα εππινώ”.* Ο ησηθηζκφο θαίλεηαη φηη απνηειεί εμέιημε ησλ ηδεψλ ησλ Κπληθψλ. Σεο ρνιήο απηήο ηδξπηήο ππήξμε ν Αληηζζέλεο, καζεηήο ηνπ σθξάηε. Απηφο εμέθξαζε κ’ έλαλ αθξαίν ηξφπν ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ κεγάινπ θηινζφθνπ θαη δηακφξθσζε ηελ αληίιεςε φηη ελάξεηνο είλαη εθείλνο ν νπνίνο δελ θαηέρεη νχηε έρεη αλάγθε απφ θαλέλα πιηθφ αγαζφ, νκνηάδνληαο έηζη πξνο ηνλ Θεφ, ν νπνίνο “νπδελόο δείηαη”. Ο Εήλσλ, επεξεαζκέλνο πξνθαλψο απφ ηε δηδαζθαιία ησλ θπληθψλ θηινζφθσλ πεξί απνρήο απφ ηα πιηθά αγαζά, ηνπνζεηεκέλνο ζε κηα πην ηζνξξνπεκέλε ζέζε, δηδάζθεη ηελ νιηγάξθεηα, ηελ αλεμαξηεζία απφ ηα πξάγκαηα ηνπ θφζκνπ, ηελ απαιιαγή απφ ηα πάζε θαη ην “δελ θαηά θύζηλ”, (“νκνινγνπκέλσο ηε θύζεη δελ, όπεξ ηαπηό ηνπ θαη’ αξεηήλ δελ”). Γηα λα κπνξέζεη φκσο ν άλζξσπνο λα δεη θαηά θχζηλ, λα δεη δειαδή πγηψο.** ζα πξέπεη πξψηα λα ηε γλσξίζεη. Καη γηα λα γλσξίζεη θάπνηνο ηε θχζε ηνπ απαξαίηεηε πξνυπφζεζε είλαη ε αηαξαμία θαη ε γαιήλε ηεο ςπρήο. Δδψ ζηεξίδεηαη, θαηά ηνπο ζησηθνχο, ε έλλνηα ηεο Ζζηθήο. Οη ηδέεο ησλ ζησηθψλ δελ έκεηλαλ ακεηάβιεηεο θαζ’ φιε ηελ δηάξθεηα ηεο ελεξγνχ χπαξμεο ηεο ρνιήο. Απηέο κεηαβάιινληαλ αλάινγα κε ηηο ηδέεο θαη ηελ πξνζσπηθφηεηα ηνπ εθάζηνηε αξρεγνχ ηεο. Έηζη εκθαλίδεηαη θαηά θαηξνχο κηα κεγάιε πνηθηιία ζρεηηθά κε ηελ θνζκνζεσξία απηψλ. Απηφ πνπ έκεηλε φκσο ζηε βάζε ηνπ αλαιινίσην απ΄ φιε ηε ζησηθή δηδαζθαιία θαη κέρξη ην ηέινο ηνπ ησηθηζκνχ θαη ην νπνίν καο ελδηαθέξεη θαηά θχξην ιφγν εδψ, είλαη ε δηδαζθαιία πεξί Ζζηθήο. Λφγσ απηψλ γεληθά ησλ δηαθνξψλ ν ησηθηζκφο δηαηξέζεθε ζε ηξεηο πεξηφδνπο: ζηελ αξραία, ηε κέζε θαη ηε λεφηεξε ηνά. ηελ πξψηε πεξίνδν αλήθνπλ ν Εήλσλ, ν Χξύζηππνο θαη ν Κιεάλζεο, ζηε δεχηεξε, νΒόεζνο, ν Παλαίηηνο θαη ν Πνζεηδώληνο θαη ζηελ ηξίηε, ν Σελέθαο, ν Μνπζώληνο, ν Δπίθηεηνο θαη ν Μάξθνο Αλησλίλνο ( Μάξθνο Απξήιηνο). Ο Εήλσλ έγξαςε πνιιά βηβιία, φπσο ηα: “Πεξί ηνπ όινπ”, “Πεξί αλζξώπνπ θύζεσο”, “Πεξί Πνιηηείαο” θ.ά. εθ ησλ νπνίσλ δελ ζψδεηαη θαλέλα. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ην δηάδνρν ηνπ Εήλσλα ζηε ρνιή, ηνλ Υξχζηππν. Όζα γλσξίδνπκε γηα ηνπο πξψηνπο ζησηθνχο πξνέξρνληαη απφ απνζπάζκαηα κεηαγελεζηέξσλ. Καη απηά φκσο είλαη αβέβαηα σο πξνο ηε γλεζηφηεηα θαη ηελ απζεληηθφηεηά ηνπο. Πιήξε δηαζσζέληα ζπγγξάκκαηα έρνπκε κφλν δχν λεφηεξσλ ζησηθψλ, ηνπ Δπίθηεηνπ (ν νπνίνο ππήξμε δνχινο απειεχζεξνο) θαη ηνπ Μάξθνπ Απξειίνπ, Ρσκαίνπ απηνθξάηνξα (...θαη “Έιιελα ζηελ ςπρή”). Ο Δπίθηεηνο (έδεζε κεηαμχ ηνπ 50 π.Υ. θαη ηνπ 120 κ.Υ. θαη κπήζεθε ζην ησηθηζκφ απφ ηνλΜνπζώλην Ρνύθν) έγξαςε ην “Δγρεηξίδην” θαη ν καζεηήο ηνπ Αξξηαλόο (ν ζπγγξαθέαο ηνπ “Αιεμάλδξνπ Αλάβαζηο”) έγξαςε, απφ ηηο ζεκεηψζεηο πνπ θξαηνχζε, ηηο “Γηαηξηβέο”. Ο δε Μάξθνο Απξήιηνο έγξαςε ζηελ ειιεληθή γιψζζα “Σα εηο εαπηφλ”. Ο ησηθηζκφο, πεξλψληαο απφ δηάθνξεο θάζεηο, παξέκεηλε αθκαίνο θαη δσληαλφο επί ηέζζεξηο αηψλεο. ην ηέινο, κε ηελ εκθάληζε ηνπ Υξηζηηαληζκνχ, απνξξνθήζεθε θαη ελζσκαηψζεθε ζηαδηαθά ζ΄ απηφλ. Οη ζησηθνί, αθνινπζψληαο ην παξάδεηγκα ηνπ σθξάηε, έδσζαλ κεγαιχηεξε ζεκαζία ζηελ πξαθηηθή

εθαξκνγή ηεο Φηινζνθίαο (Ζζηθή θαη Βηνηηθή), απ’ φζν ζηε Λνγηθή θαη ηε Φπζηθή. Υσξίο ηελ εζηθή ε ελαζρφιεζε ηνπ αλζξψπνπ κε ηε ινγηθή θαη ηε θπζηθή, φρη κφλν δελ νδεγεί πνπζελά, ζε θαλέλα νπζηαζηηθφ φθεινο ηνπ αλζξψπνπ, αιιά κπνξεί λα απνβεί επηδήκηα γη’ απηφλ. Καη’ απηνχο ε Φηινζνθία (ε επηζηήκε ε αζρνινχκελε πεξί ηεο αιεζείαο θαη ηεο θχζεσο ησλ πξαγκάησλ) είλαη “Σέρλε ηεο δσήο” θαη ζθνπφ έρεη λα ξπζκίδεη ηε δσή ηνπ αλζξψπνπ θαηά ηξφπν πξαγκαηηθά (νπζηαζηηθά) σθέιηκν γη’ απηφλ θαη λα ηνλ νδεγεί ζηελ επδαηκνλία θαη ζηελ εθπιήξσζε ηνπ αληηθεηκεληθνχ ζθνπνχ ηεο δσήο ηνπ. Ζ επδαηκνλία ηνπ αλζξώπνπ βξίζθεηαη ζηε ζπκθσλία ηεο βνύιεζήο ηνπ κε ην ζείν ιόγν πνπ δηέπεη ηνλ θόζκν. χκθσλα κε ηνλ Εήλσλα, πλεχκα θαη χιε είλαη ην ελεξγεηηθφ (Πνηνύλ ή ιόγνο) θαη ην παζεηηθφ(πάζρνλ) ζηνηρείν ηεο κίαο γελεζηνπξγνχ Αξρήο. Ο θφζκνο είλαη ην ζψκα ηνπ Θενχ. Ο άλζξσπνο θαζνξίδεηαη απφ κηα πνιχ ηζρπξή, θπζηνινγηθή (έκθπηε) αλάγθε: ηε δηαξθή πξνζηαζία θαη πξναγσγή (ππέξβαζε) ηεο δσήο ηνπ ζχκθσλα κε ηε θχζε ηνπ. Ο Δπίθηεηνο αλαθέξεη εδψ ραξαθηεξηζηηθά φηη, θαηά ηνλ σθξάηε, ε κεγαιύηεξε επηπρία ηνπ αλζξώπνπ είλαη λα παξαθνινπζεί θάζε εκέξα ηνλ εαπηό ηνπ βειηηνύκελν. Πάζε γηα ηνπο ζησηθνχο είλαη ε πεξηζζόηεξν ή ιηγόηεξν έληνλε αξλεηηθή θαη λνζεξή (αζπλείδεηε, παζεηηθή θαη αλεμέιεγθηε) θίλεζε ηεο ςπρήο κε δηαρσξηζηηθά θαη θαηαζηξεπηηθά (απην- θαη εηεξν- ) ζηνηρεία. Απφ ηελ εκθάληζε δε θαη ηελ αλεμέιεγθηε ιεηηνπξγία ησλ παζψλ, ηα νπνία παξαζχξνπλ αλαζηέιινληαο θάζε ινγηθή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξψπνπ, πξνέξρεηαη θάζε δπζηπρία ζηε δσή ηνπ.*** Σα πάζε ζπέξλνληαη απφ πνιχ λσξίο ζηε δσή ηνπ αλζξψπνπ θαη εκθαλίδνληαη αξγφηεξα κε δηάθνξεο κνξθέο: εγσηθέο αξξψζηηεο θαη δηαηαξαρέο**** γηα ηηο νπνίεο, πξνθεηκέλνπ λα απνβιεζνχλ νξηζηηθά, απαηηείηαη εθπαίδεπζε θαη ζπλερή άζθεζε ηνπ αλζξψπνπ. Ζ απνβνιή απηή κπνξεί λα γίλεη κφλν απφ ην Ζγεκνληθό (ην ζπλεηδεηφ Δγψ) ηνπ αλζξψπνπ. Με άιια ιφγηα, γηα ηνπο ζησηθνχο ε απνβνιή (έιεγρνο) ησλ παζψλ γίλεηαη φηαλ κπνξεί ν άλζξσπνο λα ηζνξξνπεί κεηαμχ ηεο εππάζεηαο θαη ηεο εκπάζεηαο, επηηπγράλνληαο ηελ απάζεηα. Οη βιέςεηο φκσο ησλ ζησηθψλ εθηείλνληαη πνιχ καθξχηεξα απφ ηελ επίηεπμε ηεο επηπρίαο ηνπ αλζξψπνπ ζ’ απηή ηε δσή αθνχ ν Δπίθηεηνο ζηηο Γηαηξηβέο ηνπ ( ΗΗ, ηζ΄, 27) ιέεη φηη “ζεόλ εμ αλζξώπνπ επηζπκνύληα γελέζζαη”. Δπνκέλσο, ν ηειηθφο ζθνπφο ηεο ησηθήο Φηινζνθίαο δελ είλαη απιψο ε εθαξκνγή νξηζκέλσλ βηνηηθψλ ή εζηθψλ αξρψλ, αιιά ε ζέσζε ηνπ αλζξψπνπ. Έξγν ηνπ θηινζφθνπ, θαηά ηνπο ζησηθνχο, είλαη λα θξνληίδεη γηα ην Ζγεκνληθό ηνπ, ην λνπ θαη ηελ ςπρή ηνπ (εζσηεξηθή δσή) θαη φρη γηα ηα εμσηεξηθά πξάγκαηα, ηα νπνία πξέπεη λα ηνλ απαζρνινχλ θαη λα ηα αληηκεησπίδεη κε ηε ινγηθή. Αλαθεξφκελνο ν Δπίθηεηνο ζηνπο αξραίνπο (πξψηκνπο) ζησηθνχο, νη νπνίνη έθαλαλ θαη δίδαζθαλ ηελ άζθεζε ζηελ εγθξάηεηα, ζηελ απάζεηα, ζηελ πιήξε απνρή θ.ιπ., έιεγε φηη... νη άλζξσπνη δελ πξέπεη λα θηάλνπλ ζε ππεξβνιέο… Αιινχ πάιη ν ίδηνο θνξπθαίνο ζησηθφο ιέεη φηη "...ην ζρνιείν ηνπ θηινζόθνπ είλαη ζαλ ην ηαηξείν (ρεηξνπξγείν), από ην νπνίν βγαίλνπλ νη θνηηώληεο επραξηζηεκέλνη κελ, αιιά πνλεκέλνη…Καη απηό ζπκβαίλεη αθνύ δελ κπαίλνπλ ζε απηό πγηείο…". Οη αθηινζφθεηνη, θαηά ηνπο ζησηθνχο, δνπλ ηπραία, νδεγνχκελνη απφ ην κνηξαίν, ρσξίο θαηεχζπλζε, ρσξίο ζθνπφ θαη ε δσή ηνπο θεχγεη κάηαηα. Δίλαη ζαλ λα κελ έδεζαλ θαλ…Δπνκέλσο, παξαδέρνληαη νη ζησηθνί καδί κε φινπο ηνπο Έιιελεο θηινζφθνπο, κφλνλ νη αζρνινχκελνη κε ηε Φηινζνθία βξίζθνπλ ηνλ νξζφ δξφκν ηεο δσήο. Σν δξφκν πνπ νδεγεί πξνο ηελ επηπρία, ηελ επδαηκνλία θαη ηελ ειεπζεξία. Μφλνλ έλαο θηιφζνθνο κπνξεί λα είλαη πξαγκαηηθά ειεχζεξνο, αθφκα θαη αλ είλαη δνχινο… Σνθία είλαη γηα ηνπο ζησηθνχο ε ππνηαγή (ε ζπλεηδεηή θαη επνκέλσο ειεχζεξε) ηνπ αλζξψπνπ ζην Θεφ θαη ε παξαδνρή ηεο εηκαξκέλεο ( λνκνηέιεηα, θχζε, πξφλνηα).***** Ζ αληίιεςε ηνπ ζησηθνχ γηα ηε δσή δελ είλαη, φπσο πηζηεχνπλ πνιινί, παζεηηθή. Ο ζησηθφο θηιφζνθνο δειαδή δελ θεξχζζεη ηελ απνρή απφ ηηο δηάθνξεο δξαζηεξηφηεηεο. Γη’ απηφ θαη ε ησηθή Φηινζνθία ξίδσζε ζηε Ρψκε, φπνπ, ηνπιάρηζηνλ κέρξη ην ηέινο ηεο δεκνθξαηίαο, νη εθπξφζσπνη ηεο αλψηεξεο ηάμεο έβιεπαλ σο θχξην ηξφπν θαηαμίσζεο ηεο χπαξμήο ηνπο ηε δξαζηεξηνπνίεζή ηνπο ζηελ πνιηηηθή θαη ζηξαηησηηθή “αξέλα”. Σνλ ζνθό, έιεγε ραξαθηεξηζηηθά ν Δπίθηεηνο, νύηε ε θηώρεηα νύηε ε ιύπε ηνλ εκπνδίδνπλ νύηε απηά ηα πξάγκαηα πνπ βγάδνπλ από ην δξόκν θαη γθξεκνηζαθίδνπλ ηνπο άπεηξνπο. Δζύ λνκίδεηο όηη εθείλνο θαηαβάιιεηαη από ηηο ζπκθνξέο. Αληηζέησο, απηόο ηηο ρξεζηκνπνηεί… Ο Φεηδίαο δελ ήμεξε λα θάλεη αγάικαηα κόλνλ από ειεθαληόδνλην. Έθηηαρλε θαη από κπξνύληδν. Αλ ηνπ πήγαηλεο κάξκαξν, έλα πην επηειέο πιηθό, ζα έθαλε πάιη ην άγαικα όζν κπνξνύζε πην ηέιεην. Με ηνλ ίδην ηξόπν ν ζνθόο, αλ κπνξέζεη, ζα δείμεη ηελ αξεηή ηνπ ζηα πινύηε όπσο θαη ζηε θηώρεηα. Σόζν ζηε ρώξα ηνπ όζν θαη ζηελ

εμνξία. Σόζν σο ζηξαηεγόο όζν θαη σο ζηξαηηώηεο. Σόζν σο πγηήο θαη αξηηκειήο όζν θαη σο άξξσζηνο θαη αλάπεξνο. Οπνηαδήπνηε ηύρε θαη αλ ηνπ ηύρεη, ζα δεκηνπξγήζεη από απηήλ θάηη αμηνκλεκόλεπην… Άιιεο ξήζεηο θαη νδεγήζεηο ησλ ζησηθψλ (ηνπ Δπίθηεηνπ θαηά θχξην ιφγν), εηδηθά γηα ην ζέκα ηεο Ζζηθήο πνπ καο ελδηαθέξεη άκεζα εδψ: ...Από εκέλα εμαξηάηαη λα κελ ππάξρεη ζηελ ςπρή κνπ θακία πνλεξία, επηδήκηα επηζπκία θαη ηαξαρή, αιιά λα βιέπσ ηα πξάγκαηα όπσο πξαγκαηηθά είλαη θαη λα ηα αληηκεησπίδσ ζύκθσλα κε ηελ πξαγκαηηθή αμία ηνπο θαη ηε ζρέζε πνπ έρνπλ γηα κέλα. Να μέξεηο όηη απηή ε δπλαηόηεηά ζνπ πξνέξρεηαη από ηε θύζε ζνπ. Σν παξαπάλσ νδεγεί ζηελ πεξηψλπκε ξήζε ηνπ Δπίθηεηνπ (θαη θαη’ επέθηαζε ησλ ζησηθψλ), ε νπνία απνηειεί θαη κία απφ ηηο βαζηθέο αξρέο ηεο Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο: "Γελ είλαη ηα πξάγκαηα πνπ κε θάλνπλ λα πνλώ αιιά ε άπνςε πνπ έρσ εγώ γηα ηα πξάγκαηα…" ...Σα πάληα ζηε θύζε είλαη εληαία θαη ην έλα ππεξεηεί ην άιιν. Έηζη θαη ηα ινγηθά όληα έγηλαλ ην έλα γηα ην άιιν. Σν λα αλέρεζαη επνκέλσο ηηο θαθίεο ησλ άιισλ απνηειεί κέξνο ηεο Γηθαηνζύλεο… Καη θάπνπ αιινχ ν Δπίθηεηνο ιέεη ην παξαπάλσ κε δηαθνξεηηθά ιφγηα (ην νπνίν απνηειεί άιιε κηα βαζηθή αξρή ηεο Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο): "Όινη νη άλζξσπνη απνηεινύλ κηα νηθνγέλεηα αθνύ πξνέξρνληαη από ηνλ ίδην Παηέξα, ηνλ έλαλ Θεό…" ...Ο απαίδεπηνο άλζξσπνο όηαλ πέζεη ζε δπζηπρία θαηεγνξεί ηνπο άιινπο. Ο κνξθσκέλνο όκσο δελ θαηεγνξεί νύηε ηνπο άιινπο νύηε ηνλ εαπηό ηνπ… ...Να κε δεηάο λα γίλνληαη ηα πξάγκαηα πνπ δελ είλαη ζηελ εμνπζία ζνπ θαη δελ εμαξηώληαη από εζέλα όπσο ηα ζέιεηο εζύ, αιιά λα ηα δέρεζαη όπσο έξρνληαη θαη ηόηε ζα είζαη επηπρηζκέλνο. ...Υαξαθηήξαο θαη ζπκπεξηθνξά ηνπ θηινζόθνπ: Κάζε σθέιεηα ή βιάβε μέξεη όηη πξνέξρεηαη από ηνλ εαπηό ηνπ θαη κόλν. ...Να ζπκάζαη πάληα όηη είζαη έλαο εζνπνηόο ζ’ έλα δξάκα (δξώκελν) όπσο ην ζέιεη ν ζπγγξαθέαο ηνπ έξγνπ. Αλ ην ζέιεη ζύληνκν, ζα είλαη ζύληνκν. Αλ ην ζέιεη καθξνζθειέο, ζα είλαη καθξνζθειέο. Αλ ζέιεη λα παίμεηο ξόιν θησρνύ, πξόζεμε λα ηνλ παίμεηο όζν κπνξείο θαιύηεξα. Σν ίδην αλ πξόθεηηαη γηα ξόιν ρσινύ ή γηα ξόιν άξρνληα ή γηα ξόιν απινύ (θνηλνύ) αλζξώπνπ. Από εζέλα εμαξηάηαη αλ ζα ηνλ παίμεηο θαιά ή όρη. Ζ εθινγή όκσο ηνπ ξόινπ αλήθεη ζε άιινλ… Δπίζεο έιεγαλ (κέζσ ηνπ Δπίθηεηνπ) φηη ...ν ζάλαηνο δελ είλαη θάηη θαθό αθνύ είλαη κία θπζηθή θαηάζηαζε (“νπδέλ θαθόλ θαηά θύζηλ”). Δπνκέλσο, δελ πξέπεη λα ηνλ θνβόκαζηε. Άιισζηε, αλ ήηαλ θάηη θαθό, δελ ζα ηνλ δερόηαλ θαη ν σθξάηεο ηειηθά έηζη όπσο ηνλ δέρηεθε, ςύρξαηκα θαη ρσξίο θόβν… ____________________ * Ο Εήλσλ ηαμίδεπε κε έλα θαξάβη κε ηνλ έκπνξα παηέξα ηνπ, ην νπνίν φκσο, ιφγσ θαθνθαηξίαο, λαπάγεζε έμσ απφ ηνλ Πεηξαηά. Απφ εθεί, χζηεξα απφ κεγάιε ηαιαηπσξία, έθηαζε ζηελ Αζήλα φπνπ έμσ απφ έλα βηβιηνπσιείν γλψξηζε ηνλ Κξάηε, θπληθφ θηιφζνθν, ηνπ νπνίνπ έγηλε καζεηήο. Έηζη άθεζε ην εκπφξην θαη αθνζηψζεθε νινθιεξσηηθά ζηε Φηινζνθία. ** Ζ ησηθή Γηδαζθαιία αζρνιήζεθε θαηά θχξην ιφγν απφ ηελ αξρή ηεο εκθάληζήο ηεο κε ηα πάζε θαη κε ηε ζεξαπεία ηνπο. Θα κπνξνχζε λα πεη θάπνηνο φηη μεθίλεζε πεξηζζφηεξν σο κηα ζεξαπεπηηθή κέζνδνο ησλ παζψλ παξά σο έλα θηινζνθηθφ ζχζηεκα κε κία νινθιεξσκέλε θνζκνζεσξία (D. Βlekeley, Ζ ζησηθή ζεξαπεία πεξί ησλ παζώλ, Αλαθνίλσζε ζην 4ν Γηεζλέο πλέδξην Διιεληθήο Φηινζνθίαο ηνλ Αχγνπζην ηνπ 1992 ζηε Ρφδν. Δπηηνκή: Ζ Διιεληζηηθή Φηινζνθία ηεο Αθαδεκίαο Αζελψλ, επηκέιεηα Κ. Βνπδνχξε, Αζήλα, 1994). Ο Υξχζηππνο έρεη γξάςεη έλα βηβιίν ηνπ νπνίνπ ζψδνληαη κφλν ειάρηζηα απνζπάζκαηα θαη θπξίσο αλαθνξέο κεηαγελεζηέξσλ εηδηθά γηα ηε ζεξαπεία ησλ παζψλ. Ο Κηθέξσλ αλαθέξεη ζ΄ έλα βηβιίν ηνπ: Αο είκαζηε πεπεηζκέλνη γη΄ απηό: κόλνλ όηαλ ε ςπρή ζεξαπεπηεί (θάηη πνπ δελ κπνξεί λα γίλεη ρσξίο ηε θηινζνθία), κόλν ηόηε ζα ηειεηώζνπλ θαη ηα βάζαλά καο. Δπνκέλσο αο αθεζνύκε ζηα ρέξηα ηεο θηινζνθίαο γηα ηε ζεξαπεία. Θα ζεξαπεπηνύκε αλ ην ζειήζνπκε..." TD3. 13. *** πλήζεηο θξάζεηο πνπ ρξεζηκνπνηνχκε θαη νη νπνίεο εθδειψλνπλ πάζνο: "Σν μέξσ πσο ήηαλ ιάζνο αιιά δελ κπνξνύζα λα θάλσ δηαθνξεηηθά". Αθόκα, "Σν έθαλα ελώ ήμεξα όηη δελ έπξεπε" θ.ιπ. **** ...φπσο ε εθδηθεηηθόηεηα, ε αληηδειία, ν θζόλνο, ε δεινηππία, ε αδηαθνξία ζηνλ πόλν ηνπ άιινπ, ε νθλεξία, ε αιαδνλεία, ε ππνθξηζία θ.ά. ***** Ο Μάξθνο Απξήιηνο ιέεη ραξαθηεξηζηηθά κεηαμχ άιισλ γηα ηε Φχζε (Θεφ): "Όια έξρνληαη από ζέλα, όια βξίζθνληαη κέζα ζε ζέλα, όια μαλαγπξίδνπλ ζε ζέλα" (Μ. Απξήιηνο, θέςεηο, IV 23).

Σα Πάζε ζηνπο ησηθνύο

χκθσλα κε ηνπο ησηθνχο ηα βαζηθά πάζε ηεο ςπρήο είλαη ηέζζεξα:

● ιύπε (ή πόλνο)

● θόβνο

● επηζπκία

● εδνλή (σο απηνζθνπφο)

Απηά ζα πξέπεη λα απνθεχγνληαη απφ ηνπο αλζξψπνπο πνπ ζέινπλ εηιηθξηλά λα δνπλ

ζχκθσλα κε ηε θχζε ηνπο, ην «δελ θαηά θύζηλ», γηαηί, ρσξίο λα ην θαηαιαβαίλνπλ,

νδεγνχληαη ζε εθθξάζεηο θαη αληηδξάζεηο γηα ηηο νπνίεο δελ ζπκθσλεί ν βαζχηεξνο εαπηφο

ηνπο, (ηνΖγεκνληθό ησλ ησηθψλ), κε απνηέιεζκα θάπνηα ζηηγκή λα κεηαληψλνπλ θαη λα

αηζζάλνληαη άζρεκα γη’ απηέο ηηο πξάμεηο ηνπο.

Δμ απηψλ, ε έληνλε θαη δεζκεπηηθή επηζπκία θαη ν θόβνο (θάπνηνπ δειαδή πξνζψπνπ ή

πξάγκαηνο πνπ ζεσξνχκε θαιφ, δειαδή σθέιηκν ή θαθφ δειαδή βιαβεξφ), είλαη πξσηνγελή,

ελψ ε εδνλή (πνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ απφθηεζε ηνπ επηζπκεηνχ) θαη ε ιύπε ή πόλνο(πνπ

απνηειεί ην αληίζεην ηεο εδνλήο θαη πξνέξρεηαη απφ ηελ αληηκεηψπηζε θάπνηνπ εμσηεξηθνχ

θνβηθνχ αληηθεηκέλνπ, ζθέςεο ή αηζζήκαηνο), ραξαθηεξίδνληαη σο δεπηεξνγελή.

Δπίζεο, ε επηζπκία θαη ε εδνλή ραξαθηεξίδνληαη απφ ηνπο ησηθνχο σο αγαζά (πάζε), ελψ

νθόβνο θαη ν πόλνο σο δεηλά ή θαθά (πάζε).

Γηα λα αληηκεησπίζνπκε θαη λα ειέγμνπκε έλα πάζνο, ζα πξέπεη λα αλαρζνχκε ζην

πξσηνγελέο επίπεδν έθθξαζήο ηνπ (επηζπκία ή θόβνο θάπνηνπ πξνζψπνπ ή πξάγκαηνο) θαη

λα ειεγρζεί ζπλεηδεηά (ινγηθά) εάλ είλαη πξάγκαηη σθέιηκν ή βιαβεξφ γηα εκάο.

Π.ρ. επηζπκώ ζθόδξα (είκαη εξσηεπκέλνο) λα παληξεπηώ θάπνηα γηα ηελ νπνία κνπ ιέλε θίινη

όηη είλαη ςπρηθά άξξσζηε ή εμαξηεκέλε ζε ηνμηθέο νπζίεο. Δγώ όκσο δελ ηνπο αθνύσ θαη θάλσ

απηό πνπ κνπ αξέζεη (κέλσ ζηελ εδνλή απνθεχγνληαο ηνλ πφλν...)

Σα παξαπάλσ επηγξάθνληαη ζπλνπηηθά απφ ηνπο ησηθνχο κε έλα ηξίιεμν: εκπάζεηα-

απάζεηα-εππάζεηα.

Απηφ ζέιεη λα πεη φηη ν άλζξσπνο πνπ ζθνπεχεη ζπλεηδεηά θαη έκπξαθηα ηε κε πεξηζηαζηαθή

επδαηκνλία ζηε δσή ηνπ, πξέπεη λα απνθεχγεη ζηηο εθθξάζεηο ηνπ ηηο αθξφηεηεο ηεοεκπάζεηαο

(κε ηελ έλλνηα ηνπ έληνλνπ θαη αλεμέιεγθηνπ πάζνπο, ην νπνίν κνξθνπνηείηαη σοέληνλε

ελεξγεηηθφηεηα θαη επηζεηηθόηεηα πξνο ηα έμσ) θαη ηεο εππάζεηαο (κε ηελ έλλνηα ηνπ έληνλνπ

θαη αλεμέιεγθηνπ πάζνπο, ην νπνίν κνξθνπνηείηαη σο έληνλε παζεηηθφηεηα θαηεπηζεηηθόηεηα

πξνο ηα κέζα), θαη λα πξνζπαζεί λα κέλεη ζηελ ελδηάκεζε ζέζε, ηεο απάζεηαο…

Λνγηθή θαη Δγσηθή Ννεκνζύλε

Σα βαζηθά ζεκεία ηεο ινγηθήο λνεκνζχλεο πνπ δηαζέηεη θαη ρξεζηκνπνηεί πεξηζζφηεξν ή ιηγφηεξν ν

θάζε άλζξσπνο, ζηα νπνία βαζίδεηαη γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ θάζε είδνπο πξνβιεκάησλ πνπ

ζπλαληά θαζεκεξηλά ζηε δσή ηνπ θαζψο θαη γηα ηελ πξνζαξκνγή ηνπ ζην πεξηβάιινλ ηνπ, είλαη:

● Φαληαζία θαη παξαγσγή ηδεώλ

● Μαζεζηαθή δπλαηόηεηα (ζπλερή ηξνθνδνζία θαη εκπινπηηζκό ζε γλώζεηο)

● Γπλαηόηεηα κλήκεο (ησλ εμσηεξηθώλ θαη εζσηεξηθώλ -ηνπ ίδηνπ- εξεζηζκάησλ θαη

πιεξνθνξηώλ

● Γπλαηόηεηα επεμεξγαζίαο θαη αθνκνίσζεο ησλ πξνζιακβαλνκέλσλ πιεξνθνξηώλ

● Γπλαηόηεηα αξηζκεηηθήο ζθέςεο

● Γπλαηόηεηα αθαηξεηηθήο θαη ζπλζεηηθήο ζθέςεο

Απφ ηελ άιιε κεξηά, ηα αληίζηνηρα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αλζξψπσλ πνπ έρνπλ αλεπηπγκέλε (ζ’ έλα

βαζκφ) ηελ εγσηθή λνεκνζύλε (θάπνηνη ηελ ιέλε θαη ζπλαηζζεκαηηθή λνεκνζύλε), ηα νπνία δελ ζπλδένληαη

απαξαίηεηα κε ηα πξνεγνχκελα θαη ηα νπνία απνθηά ζπλήζσο θαλείο κε πνιχ κεγαιχηεξε θαη πην ζπλεηδεηή

πξνζπάζεηα απφ ηα πξνεγνχκελα, είλαη:

· Μεγαιύηεξε ή κηθξόηεξε απηνθπξηαξρία θαη έιεγρνο ησλ ζπλαηζζεκάησλ…

· Σπλεηδεηνπνίεζε ησλ δπλαηνηήησλ θαη ησλ αδπλακηώλ κνπ…

· Δπειημία θαη θαιή πξνζαξκνγή ζηηο εμσηεξηθέο αιιαγέο…

· Αίζζεζε ελζνπζηαζκνύ θαη δεκηνπξγηθόηεηαο ζηε δσή…

· Σπλεηδεηνπνίεζε ησλ θάζε είδνπο «εμαξηήζεσλ» θαη «θνιιεκάησλ» πνπ έρσ ζηε δσή κνπ κε

παξάιιειε πξνζπάζεηα απειεπζέξσζήο κνπ από απηά…

· Σαθή γλώζε ηνπ ηξόπνπ πνξείαο ζηε δσή κνπ, ζε θάζε πηπρή ηεο, ηελ νπνία έρσ ραξάμεη εγώ ν

ίδηνο θαη ηελ νπνία ειέγρσ θάζε ζηηγκή όηη ηελ αθνινπζώ…

· Σσζηή (κε εγσθεληξηθή) επηθνηλσλία κε ηνπο άιινπο κε ζεβαζκό ζηελ ειεύζεξε βνύιεζε ηνπ

θαζελόο…

· Σαθή δηάθξηζε ηνπ θαηλνκεληθνύ από ην πξαγκαηηθό όθεινο θαη θέξδνο αζρέησο αλ απηό είλαη

επράξηζην ή δπζάξεζην…

Όια ηα παξαπάλσ απνηεινχλ θχξηνη ζηφρνη ηεο πξνζπάζεηαο ηνπ αλζξψπνπ γηα απηνγλσζία,φπσο απηή

πξνζεγγίδεηαη απφ ηελ Διιεληθή Δηαηξεία Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο.

Φηινζνθηθή πκβνπιεπηηθή

Η Τέρλε ηνπ Ζελ Κξίλνπκε ζθφπηκν λα θάλνπκε κία ζχληνκε αλαθνξά ζηε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή φπσο απηή έρεη δηακνξθσζεί θαη εθθξάδεηαη ηα ηειεπηαία ηξηάληα ρξφληα πεξίπνπ ζηνλ επξχηεξν ρψξν ηεο ςπρνινγίαο. Ο ιφγνο γη΄ απηή ηελ αλαθνξά είλαη γηαηί πηζηεχνπκε φηη κ΄ απηφ ηνλ ηξφπν ζα πξνζδηνξηζηνχκε θαιχηεξα θαη εκείο, αθνχ ε θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία, φπσο απηή εθθξάδεηαη απφ ηελ Διιεληθή Δηαηξεία Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο, βξίζθεηαη ζηνλ ίδην ρψξν. Απνηειεί δειαδή, ηεξνπκέλσλ θάπνησλ ηδηαηηεξνηήησλ, έθθξαζε ηνπ ίδηνπ "ξεχκαηνο" θαη ζπκκεηέρεη ζηελ πξνζπάζεηα αλαλέσζεο πνπ θάλεη ε ςπρνινγία παγθνζκίσο, ζθνπεχνληαο λα γίλεη πην απνηειεζκαηηθή θαη πην νπζηαζηηθή ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ ζεκεξηλψλ πξνβιεκάησλ ησλ αλζξψπσλ, ζηξεθφκελε "πίζσ ζηηο ξίδεο ηεο", ζηε θηινζνθία. Θα µπνξνχζακε ινηπφλ λα πνχκε γεληθά φηη ε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή δελ είλαη ςπρνινγηθή ή ςπρηαηξηθή ζπκβνπιεπηηθή ή ςπρνζεξαπεία. Ζ θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή (θ.ζ.) είλαη ε εθαξκνγή θηινζνθηθήο ζπιινγηζηηθήο, λνεηηθήο αλάιπζεο θαη ινγηθήο ζηα πξνζσπηθά δηιήκκαηα, εζηθά πξνβιήκαηα θαη αλεζπρίεο πνπ αληηκεησπίδνπλ θαζεκεξηλά ηα άηνκα. Ση είδνπο φκσο πξνβιήκαηα; Δλδερνκέλσο, πνιιά απφ ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνπκε ζηε δσή, ζχκθσλα κε ηε ςπραλαιπηηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία, κπνξνχλ λα αληρλεπζνχλ ζε ςπρνινγηθά ηξαχκαηα πνπ δεκηνπξγήζεθαλ ζηελ παηδηθή ειηθία θαη αληηκεησπίδνληαη κε ςπρνζεξαπεία ή κε θαξκαθεπηηθή αγσγή. Παξ΄ φι΄ απηά φκσο ππάξρεη έλαο κεγάινο αξηζκφο πξνβιεκάησλ πνπ είλαη δχζθνιν λα νξηζηνχλ απφ ηελ αθαδεκατθή ςπρνπαζνινγία θαη σο εθ ηνχηνπ είλαη εμ ίζνπ δχζθνιν λ' αληηκεησπηζηνχλ θαη λα ιπζνχλ. Απηά ηα πξνβιήκαηα ηειηθά εκθαλίδνληαη πεξηζζφηεξν λα είλαη ελζσκαησκέλα ζηε γεληθή λννηξνπία ηνπ αηφκνπ παξά ζαλ ςπρνινγηθά. πρλά εκθαλίδνληαη ζηα πιαίζηα γεγνλφησλ ηεο δσήο καο ην λφεκα ησλ νπνίσλ δελ κπνξνχκε λα θαηαλνήζνπκε πιήξσο.

Θα κπνξνχζακε, γηα παξάδεηγκα, λα αλαθέξνπκε κεξηθά ηέηνηα φπσο: -πξνβιήκαηα γάκνπ θαη γεληθά δηαπξνζσπηθώλ ζρέζεσλ -δπζθνιίεο ζρεηηθά κε ηελ θαξηέξα -εζηθά, ππαξμηαθά, ζπλαηζζεκαηηθά ή ζξεζθεπηηθά πξνβιήκαηα θαη δηιήκκαηα -γέλλεζε αλάπεξνπ παηδηνύ ή αηθλίδηα εκθάληζε ζνβαξνύ αηπρήκαηνο ζε κέινο ηεο νηθνγέλεηαο -αιιαγή ζηε ζεμνπαιηθή νξκή (ελδηαθέξνλ) ηνπ ίδηνπ ή ηνπ παξηελαίξ -έιιεηςε ελδηαθέξνληνο λα γίλεη θάπνηνο γνλέαο -έιιεηςε γεληθά ελδηαθέξνληνο γηα ηε δσή θ.α. Ζ δνπιεηά ηνπ θηινζνθηθνχ ζπκβνχινπ είλαη λα εμαζθαιίζεη ηα "λνεηηθά εξγαιεία" πνπ ρξεηάδεηαη θάπνηνο γηα λα αληηκεησπίζεη ηα πξνβιήκαηά ηνπ. Βνεζάεη δειαδή ζην λα ζπλεηδεηνπνηήζεη ν ελδηαθεξφκελνο ηηο ιάζνο aμίεο, ηνπνζεηήζεηο, αλαζθάιεηεο θαη θφβνπο πνπ έρνπλ κπεη ελ αγλνία ηνπ θαη έρεη πηνζεηήζεη γεληθά ζηε δσή ηνπ ζηηο νπνίεο νθείινληαη ηα πξνβιήκαηά ηνπ. Σαπηφρξνλα δε λα "δεη" θαζαξά ηηο ζσζηέο γη΄ απηφλ ζέζεηο, ηνπνζεηήζεηο θιπ. Ο ζηφρνο ηνπ θ. ζ. είλαη λα ζε βνεζήζεη λα θηάζεηο ζηελ aπηνθαηαλφεζε θαη απηνγλσζία θαιιηεξγψληαο παξάιιεια ην κπαιφ θαη θαζηζηψληαο δπλαηή ηελ αλαλεσκέλε πλεπκαηηθή θαη ςπρηθή αλάπηπμε. Οη θ. ζ. γλσξίδνπλ πσο ε πιεηνςεθία ησλ αλζξψπσλ είλαη ηθαλνί λα ιχζνπλ ηα πεξηζζφηεξα απφ ηα θαζεκεξηλά ηνπο πξνβιήκαηα είηε κφλνη ηνπο είηε κε ηε βνήζεηα θαιψλ θίισλ. Πνιιέο θνξέο φκσο ηα πξνβιήκαηα γίλνληαη πνιχπινθα (φρη βέβαηα απφ κφλα ηνπο αιιά απφ δηθέο καο ιαλζαζκέλεο ζέζεηο θαη αληηδξάζεηο) θαη, γηα παξάδεηγκα, βιέπνπκε θάπνηεο αμίεο καο λα έξρνληαη ζε ζχγθξνπζε, γεγνλφηα λα αιινηψλνληαη, νη ζρέζεηο καο κε θάπνηα πξφζσπα λα εγθισβίδνληαη ζε θαχινπο θχθινπο, ε ιχζε θάπνηνπ πξνβιήκαηνο λα ράλεηαη, ε δσή καο λα θαίλεηαη μαθληθά αζήκαληε θιπ. Σφηε είλαη πνπ έλαο εθπαηδεπκέλνο θ. ζ. κπνξεί λα βνεζήζεη. Ο θ. ζ. δνπιεχεη γεληθά κε άηνκα πνπ ην κπαιφ ηνπο είλαη πγηέο αιιά ε ζθέςε ηνπο είλαη κπεξδεκέλε ή κπινθαξηζκέλε... Ο θ. ζ. γλσξίδεη φηη νη πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη δνπλ κε πνιιέο αλεμεξεχλεηεο, αλεμέιεγθηεο θαη απζαίξεηεο (απνθεχγνπκε "ζπλεηδεηά" λα ρξεζηκνπνηήζνπκε ηε γλσζηή (;) έλλνηα θαη ςπραλαιπηηθφ φξν "ππνζπλείδεηεο") ππνζέζεηο θαη αμίεο νη νπνίεο, αλαπφθεπθηα, επεξεάδνπλ ηε ζθέςε θαη ζηε ζπλέρεηα ηε δσή θαη ηε ζπκπεξηθνξά καο. Γέρεηαη επίζεο φηη ε ζθέςε ηνπ αλζξψπνπ είλαη επεξεαζκέλε απφ ηηο εκπεηξίεο ηεο παηδηθήο δσήο ηνπ. Όρη φκσο φηη είλαη θαζνξηζκέλε. ηφρνο ηεο δνπιεηάο ελφο θ. ζ. δελ είλαη κφλν ην λα ιχζεη (θσηίζεη) έλα πξφβιεκα ελφο αηφκνπ πνπ δεηάεη ηε βνήζεηά ηνπ θαη κεηά λα ηνλ αθήζεη. Ο θ. ζ. µεηά ηε ιχζε ηνπ πξνβιήκαηνο εθπαηδεχεη ην άηνκν ζε ηξφπν ψζηε, φηαλ ηχρεη θαη μαλαπαξνπζηαζηεί ην ίδην ή θάπνην άιιν παξεκθεξέο πξφβιεκα, λα είλαη ζε ζέζε κφλν ηνπ λα ην αληηκεησπίζεη. Παξάιιεια δε ν θ. ζ. αζρνιείηαη θαη κε ηελ αλαθνχθηζε θαη ηελ πξφιεςε ησλ πξνβιεκάησλ. Μ΄ απηφ ηνλ ηξφπν πξνιαβαίλεη θαη αληηκεησπίδεη θαη ην δεπηεξνγελέο αιιά εμ ίζνπ ζεκαληηθφ πξφβιεκα ηεο εμάξηεζεο πνπ δεκηνπξγείηαη πνιχ ζπρλά κεηαμχ ησλ "αζζελψλ" θαη ησλ ζεξαπεπηψλ ηνπο. Πνιινί θ. ζ. δηζηάδνπλ λα απνθαιέζνπλ ηε θηινζνθηθή ζεξαπεπηηθή "ζεξαπεία". Καη απηφ γηαηί ν θ. ζ., ζε αληίζεζε κε ηνλ ςπρνζεξαπεπηηθφ θψδηθα θαη πξαθηηθή, δελ θάλεη δηαγλψζεηο ζχκθσλα κε θάπνηα αληηθεηκεληθά θαλνληζηηθά πξφηππα (normes) σο πξνο ην "θπζηνινγηθφ " θαη ην "παζνινγηθφ", ηε ςπρηθή θαη ηελ πλεπκαηηθή πγεία. Απηφ φκσο δελ ζεκαίλεη φηη ηειηθά ε θ. ζ. δελ είλαη "ζεξαπεπηηθή" κε ηε γεληθή έλλνηα. Ο Wittgenstein ζεσξνχζε φηη ε θηινζνθία έρεη θαη κία πξαθηηθή ρξήζε ζην "λα ιχλεη θφκπνπο ηεο ζθέςεο καο" γη΄ απηφ ηε ζεσξνχζε "ζεξαπεία ηεο πλεπκαηηθήο αξξψζηηαο". Γηα λα αλαιάβνπλ κία ηέηνηα εμεξεχλεζε, θάπνηνη θ. ζ. πξνηηκνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο ζέζεηο θαη απφςεηο ελφο ζπγθεθξηκέλνπ θηιφζνθνπ ή κηαο ζπγθεθξηκέλεο θηινζνθηθήο ρνιήο. Οη πεξηζζφηεξνη πηνζεηνχλ κηα πην πινπξαιηζηηθή πξνζέγγηζε πεξηζζφηεξσλ θηινζνθηθψλ απφςεσλ, αλάινγα κε ην ζπγθεθξηκέλν πξφβιεκα θαη ηελ πξνζσπηθφηεηα ηνπ αηφκνπ πνπ δεηάεη ηε βνήζεηά ηνπο. Σν "θιεηδί" ζηε θ. ζ. είλαη ν πειαηνθεληξηθφο θαη αλνηθηφο ηξφπνο ηεο δνπιεηάο ηνπο ε νπνία δελ θαζνδεγεί ηε ζθέςε ησλ αλζξψπσλ ψζηε λα ηνπο θάλεη λα απνδερηνχλ σο "αιήζεηα" ηε ζπγθεθξηκέλε θηινζνθηθή άπνςε. Ζ πξφζεζε ηνπ θ. ζ. είλαη λα βνεζήζεη ηνλ άλζξσπν πνπ έρεη απέλαληί ηνπ λα θηάζεη νπσζδήπνηε ζηνλ ινγηθφ θαη εζηθά απνδεθηφ ζηφρν πνπ ν ίδηνο έρεη βάιεη ζηνλ εαπηφ ηνπ. Γηα ηνλ θ. ζ. ε θηινζνθία δελ είλαη απιά ε κεηαθνξά κηαο πνζφηεηαο γλψζεο. Δίλαη ε ελέξγεηα ηνπ λα βειηηψλεη θαλείο δηαξθψο ηε γλψζε ηνπ εαπηνχ ηνπ κέζσ ηεο δηα-ινγηθήο ζπδήηεζεο. Ση κπνξεί λα πεξηκέλεη θαλείο από έλα θηινζνθηθό ζύκβνπιν: -πιήξε ερεκύζεηα -έλα αζθαιέο πιαίζην ακνηβαίνπ ζεβαζκνύ θαη εκπηζηνζύλεο -λα δνπιεύεη καδί ζνπ, θαζώο ζε βνεζάεη λα μεθαζαξίζεηο ηηο ακθηβνιίεο, ηνπο θόβνπο ζνπ θαη ηηο ιαλζαζκέλεο αληηδξάζεηο θαη ηνπνζεηήζεηο ζνπ, κόλν κε ην δηάινγν. ηε θηινζνθία θαη ζπγθεθξηκέλα ζηε θηινζνθηθή ςπρνινγία δελ ππάξρεη ηίπνηα πεξηζζόηεξν από ηε ζπδήηεζε, ηελ ακθηβνιία ή ηελ απνξία. -λα πεξηκέλεηο λα δερηείο ακεξόιεπηα ζρόιηα θαη ινγηθν-θηινζνθηθέο ζέζεηο θαη απόςεηο νη νπνίεο ζα ζε βνεζήζνπλ λα ιύζεηο ηα πξνζσπηθά ζνπ πξνβιήκαηα θαη δηιήκκαηα θαζώο επίζεο ζα ζε βνεζήζνπλ ζην λα κάζεηο λα παίξλεηο πην νξζνινγηθέο απνθάζεηο ζην κέιινλ.

Ση δελ πξέπεη λα πεξηκέλεη θαλείο απφ ηνλ θηινζνθηθφ ζχκβνπιν: - λα θάλεη θξίζεηο γηα ζέλα θαη ηελ θαηάζηαζή ζνπ θαζώο θαη γηα νπνηνλδήπνηε άιινλ πνπ έρεη θάπνηα ζρέζε κε ζέλα. - λα έρεη έηνηκεο ιύζεηο (ζπληαγέο) γηα ηα ζέκαηα πνπ ηνλ απαζρνινύλ ζηε δσή ηνπ. Ο θ. ζ. δέρεηαη όηη ν θαζέλαο είλαη κνλαδηθόο, κε δηθή ηνπ κνλαδηθή πξνζσπηθόηεηα. Χο εθ ηνύηνπ κόλν ν ίδηνο ν ελδηαθεξόκελνο κπνξεί λα γλσξίζεη πιήξσο ην πξόβιεκά ηνπ θαζώο θαη ηε ιύζε ηνπ. Ζ βνήζεηα ηνπ θ. ζ. είλαη λα βνεζήζεη αθξηβώο ηνλ ελδηαθεξόκελν ζ΄ απηήλ αθξηβώο ηε δηαδηθαζία. -µε ηελ έλλνηα απηή δελ πξέπεη λα ελδηαθέξεηαη λα κάζεη γηα ηα πηνζεηεκέλα πηζηεύσ θαη ηελ ηδενινγία ηνπ θ. ζ. Ο θηινζνθηθόο ζύκβνπινο είλαη εθεί γηα λα ζε βνεζήζεη λα ιύζεηο ηα πξνβιήκαηα πνπ βιέπεηο όηη έρεηο θαη ηα νπνία ππνβαζκίδνπλ ηελ πνηόηεηα ηεο δσή ζνπ. Γελ είλαη γηα λα ζε πείζεη όηη νη ηδέεο ηνπ θαη νη πεπνηζήζεηο ηνπ είλαη ζσζηόηεξεο από ηηο δηθέο ζνπ. -λα κελ πεξηκέλεηο λα ζνπ γξάςεη θάξκαθα ή λα δηαγλώζεη ςπρηαηξηθή λόζν. ύληνκν ηζηνξηθό ηεο θηινζνθηθήο ζπκβνπιεπηηθήο Ο σθξάηεο (469-399) ζεσξείηαη ν πξψηνο θηινζνθηθφο ζχκβνπινο. Παξνκνίαδε σο γλσζηφ ηνλ εαπηφ ηνπ ζαλ "µαία", µε ηελ έλλνηα ηνπ φηη βνεζνχζε ηνπο ζπλνκηιεηέο ηνπ λα "γελλήζνπλ"(απνθαιχςνπλ, δνπλ) νη ίδηνη

θαζαξά θαη κε ζαθήλεηα ην ππφ εμέηαζε ζέκα (πξφβιεκα) κε ηε ζσζηή θαη ηε ιαλζαζκέλε άπνςε (φςε) ηνπ. Ο Δπίθνπξνο (341-270 p. Υ.) είρε ραξαθηεξίζεη ηε θηινζνθία "ζεξαπεία ςπρήο". ζεσξνχζε φηη νη ζπδεηήζεηο πνπ γίλνληαη απφ έλα θηιφζνθν είλαη απιψο θελέο αλ δελ αλαθνπθίδνπλ ηνλ αλζξψπηλν πφλν. Οη ησηθνί επίζεο μεθαζάξηζαλ απφ ηνλ πξψην θαηξφ ηεο εκθάληζήο ηνπο φηη ε θηινζνθία δελ είλαη απιψο απνκλεκφλεπζε αθεξεκέλσλ ζεσξηψλ ή εξκελεία θεηκέλσλ αιιά κάζεζε ηεο ηέρλεο ηνπ«επ δελ». (Πεξηζζφηεξα γηα ηε ζεσξία ησλ ησηθψλ, βι. θαη ζην 2ν ηεχρνο ηεο Απηνγλσζίαο) Αξγφηεξα ν Καξηέζηνο θαη ν πηλόδα είδαλ ηε θηινζνθία ζαλ "πξάμε ζνθίαο". Ο Νίηζεπαξαπνληφηαλ πσο ε θηινζνθία είρε εθθπιηζηεί ζε κία βαξεηή αθαδεκατθή εξγαζία. Ο θηιφζνθνο κε ηε κεγαιχηεξε επηξξνή ηνλ 20ν αηψλα, ν Ludwing Wittgenstein, (1889-1951) ξσηνχζε ξεηνξηθά: "Πνηα είλαη ε ρξήζε ηεο κειέηεο ηεο θηινζνθίαο αλ κόλν ζε βνεζάεη λα κηιήζεηο κε θάπνηα αιεζνθάλεηα γηα θάπνηεο δπζλόεηεο εξσηήζεηο ζηε ινγηθή θαη άιιεο έλλνηεο θαη δελ βειηηώλεη ηε ζθέςε θαη δε δίλεη απαληήζεηο ζε ζεκαληηθέο εξσηήζεηο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο..." Ο John Dewey (1859-1952) ν γλσζηφο Ακεξηθαλφο θηιφζνθνο ηεο εθπαίδεπζεο, έγξαςε ζηηο αξρέο ηνπ 20νπ αηψλα φηη ε θηινζνθία ζα έδεηρλε ηελ πξαγκαηηθή ηεο αμία κφλν φηαλ ζηακαηνχζε λα είλαη έλα ηέρλαζκα πνπ αζρνιείηαη κε ηα πξνβιήκαηα ησλ θηινζφθσλ θαη γίλεη κία κέζνδνο θαιιηεξγεκέλε apφ θηινζφθνπο πνπ ζα αζρνινχληαη κε ηα θαζεκεξηλά πξνβιήκαηα ησλ αλζξψπσλ. Ζ ζχγρξνλε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή εκθαλίζηεθε ζηελ Κνισλία ηεο Γεξκαλίαο ην 1981 κε ηνλGerb Achenbach. Γξήγνξα απηή επεθηάζεθε ζηηο Κάησ Υψξεο, ηνλ Καλαδά, ηε Ννξβεγία, ηελ Απζηξία, ηε Γαιιία, ηελ Διβεηία, ην Ηζξαήι, ηε Μ. Βξεηαλία θαη ζε άιιεο επξσπατθέο ρψξεο θαη θπζηθά ζηηο ΖΠΑ φπνπ, φπσο ήηαλ αλακελφκελν, απέθηεζε ηεξάζηηεο δηαζηάζεηο. Δλδεηθηηθά ζρφιηα αηφκσλ πνπ ήξζαλ ζ΄ επαθή κε ηε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή: -Ζ δσή δελ είρε θαλέλα λόεκα. Γελ ήμεξα γηαηί έπξεπε λα δσ θαη λα αγσλίδνκαη ζηε δσή κνπ... -Έλνησζα δηαξθώο έλνρνο. Κνίηαδα ζηνλ θαζξέπηε θαη δελ αλαγλώξηδα ηνλ εαπηό κνπ. Γελ κνπ άξεζε απηό πνπ ήκνπλ... -Γελ κπόξεζα λα θαηαιάβσ πνηέ γηαηί ρώξηζα κε ηε γπλαίθα κνπ. Μαθάξη λα κπνξνύζα λα ηελ θάλσ λα γπξίζεη πίζσ μαλά. Ήζεια λα ηελ θάλσ λα κε αγαπήζεη μαλά αιιά δελ ήμεξα πώο... -Αγαπνύζα πνιύ ηελ νηθνγέλεηά κνπ αιιά ήζεια λα δηαηεξώ ηαπηόρξνλα ηελ πξνζσπηθόηεηά κνπ. Ήζεια λα είκαη ν εαπηόο κνπ... - Οη άλζξσπνη γύξσ κνπ κε έβιεπαλ πάληα ζαλ αληηθείκελν εθκεηάιιεπζεο. Ήκνπλ πάληα εθεί γηα λα ηνπο θαιύπησ ηηο αλάγθεο ηνπο, θαλείο όκσο δελ ελδηαθέξζεθε αλ είρα θη' εγώ πνηέ θάπνην πξόβιεκα... -Αγαπάσ ηε γπλαίθα κνπ, κε ειθύνπλ όκσο θαη άιιεο γπλαίθεο. Έλνησζα άπηζηνο... -Πάληα ήμεξα κέζα κνπ όηη ήκνπλ νκνθπιόθηινο αιιά δελ ήζεια (ή δελ άληερα) λα ην παξαδερηώ. δελ ην έρσ πεη αθόκα ζηελ νηθνγέλεηά κνπ θαη ζηνπο θίινπο κνπ. Γελ κπνξνύζα όκσο λα λνηώζσ ζπλέρεηα απηή ηελ ελνρή... -Καλείο πνηέ δελ κε άθνπγε θαη ελδηαθεξόηαλ γηα ηε γλώκε κνπ... -Ο άληξαο κνπ πέζαλε. Αλαξσηηέκαη πνηνο ν ιόγνο λα ζπλερίζσ λα δσ... -Δίκαη έγθπνο όκσο δελ ζέισ άιιν παηδί. Όκσο δελ κνπ πάεη λα θάλσ έθηξσζε. Γελ μέξσ ηη λα θάλσ... -Ζ γπλαίθα κνπ είπε πσο είρε κία ζρέζε. Με ελόριεζε πνιύ. δελ ζέισ όκσο θαη λα ηε ρσξίζσ. Γελ μέξσ ηη λα θάλσ... _________________________ εκ.1 -Οη πεξηζζφηεξεο απφ ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο αλήθνπλ 1) ζηνλ Maurice Friedman, Καζεγεηή Φηινζνθίαο ζην Institut of Dialogical Psychotherapy tνπ San Diego University, 2) ζηνλ Peter Atterton, Ph.D in Philosophy from the University of Essex, England, 3) ζην La Jolla, Center for Philosophical Counseling.), 4) ζηνλPeter Raabe απφ ηελ Canadian Society for Philosophical ν νπνίνο έρεη πάξεη ph.D. ζηε Φηινζνθηθή πκβνπιεπηηθή θαη 5) ζηελ American Society for Philosophy, Counseling & psychotherapy. εκ.2 -ην ηέινο ηνπ βηβιίνπ ηνπ Lou Marinoff, Πιάησλαο, όρη Πξόδαθ (Plato, not Prozac), πνπ θπθινθνξεί ζηα ειιεληθά απφ ηηο εθδφζεηο Ληβάλε, ζα βξείηε πινχζηα βηβιηνγξαθία γηα ηε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή θαζψο θαη νλφκαηα Ακεξηθαλψλ θαη Δπξσπαίσλ θηινζνθηθψλ ζπκβνχισλ (ή θιηληθψλ θηινζφθσλ) θαη δηεπζχλζεηο Ακεξηθαληθψλ θαη Δπξσπατθψλ Δηαηξεηψλ

θηινζνθηθήο ζπκβνπιεπηηθήο.

Φηινζνθηθνί Σύκβνπινη:

νη επαγγεικαηίεο (ή έκκηζζνη) Φίινη (ζπλέρεηα ηεο πξνεγνχκελεο ζειίδαο)

Πξφθεηηαη γηα κηα λέα εηδηθφηεηα ε νπνία εληάζζεηαη ζηελ επξχηεξε ζχγρξνλε

(επηζηεκνληθή) νκάδα ησλ ζεξαπεπηηθψλ επαγγεικαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ηνπνζεηνχληαη

ζηνλ επξχ ρψξν ηεο Υγείαο ηνπ πνιπζχλζεηνπ θαη πνιπεπίπεδνπ αλζξψπνπ. Οη ζηφρνη ηεο

εζηηάδνληαη ζηε ζπκβνπιεπηηθή (θηιηθή) ζηήξημε θαη θαζνδήγεζε ηνπ αλζξψπνπ ζηελ

επηζήκαλζε θαη ιήςε ζσζηψλ αληηδξάζεσλ θαη απνθάζεσλ ζηε δσή ηνπ θαη ηελ απνθπγή ή

δηφξζσζε ιαλζαζκέλσλ, κε απψηεξν ζηφρν πάληα ην «επ δελ». Σε ζπλερή δειαδή

αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηεο δσήο ηνπ, αηνκηθήο θαη θνηλσληθήο, ζχκθσλα κε ηε θχζε ηνπ.

Με κηα πξψηε καηηά, ζα κπνξνχζε λα πεη θαλείο φηη απηή ε εηδηθφηεηα, άγλσζηε

αθφκα ζε επαγγεικαηηθφ θαη ζπνπδαζηηθφ πεδίν ζηελ Διιάδα, θηλείηαη ζ’ έλα επίπεδν

εξαζηηερληθό, κε δειαδή επαγγεικαηηθφ θαη επηζηεκνληθφ θαη αθφκα ίζσο πεξηηηφ, κε δειαδή

αλαγθαίν, θάηη φκσο πνπ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα δελ ηζρχεη θαζφινπ.

Αο δηεπθξηληζζεί κε ηελ επθαηξία ζ’ απηφ ην ζεκείν φηη, επηζηεκνληθή δξάζε θαη

αληηκεηψπηζε, φηαλ απηή έρεη αληηθείκελν ηνλ πνιχπινθν θαη πνιπεπίπεδν άλζξσπν,

ζεσξνχκε απηή ηελ αληηκεηψπηζε ε νπνία, βαζηδφκελε ζηε ινγηθή θαη ηελπξαγκαηηθόηεηα,

(ζηε κέρξη ηψξα δειαδή ζρεηηθή εκπεηξία θαη ζηα απνηειέζκαηα πνπ είραλ δηάθνξεο

κεζνδηθέο θαη ζπζηεκαηηθέο, δει. επηζηεκνληθέο κειέηεο θαη πξαθηηθέο ηνπ παξειζφληνο επί

ηνπ ζηφρνπ πνπ ζηνρεχεη), επηιέγεη απηέο πνπ είραλ ηα βέιηηζηα απνηειέζκαηα. Απηφ βέβαηα

δε ζεκαίλεη φηη ν θάζε είδνποζεξαπεπηήο ν νπνίνο έρεη ιάβεη ηελ αλαγθαία ζεσξεηηθή θαη

πξαθηηθή επηκφξθσζε, δελ πξέπεη (θαη θαιχηεξα, δελ νθείιεη), ιακβάλνληαο πάληα ηα κέρξη

ηφηε δεδνκέλα,λα δνθηκάδεη, παίξλνληαο ηα ξίζθα, θαη λέεο πξαθηηθέο θαη εθαξκνγέο νη νπνίεο

ζηνρεχνπλ πάληα ηνλ ίδην ζηφρν.

Αλακθίβνια, νη αθαδεκατθέο ζπνπδέο πάλσ ζ’ έλα αληηθείκελν ηνπ επηζηεηνχ ζ΄ έλα

θαηνρπξσκέλν θαη αλαγλσξηζκέλν απφ ηελ πνιηηεία εθπαηδεπηηθφ ίδξπκα, απνηεινχλ κηα

ηππηθή εγγχεζε ηνπ επηζηεκνληθνχ επηπέδνπ ησλ ζπνπδψλ. Μηα εγγχεζε φηη νη απφθνηηνη

απηνχ δελ έρνπλ θακία ζρέζε κε αγύξηεο θαηηζαξιαηάλνπο νη νπνίνη ζθεηεξίδνληαη ηίηινπο θαη

ηδηφηεηεο ηηο νπνίεο δελ έρνπλ αιιά θαη δελ είραλ απνθηήζεη πνηέ, θνξντδεχνληαο ηνπο αθειείο

θαη απνβιέπνληαο ζηελ εμαπάηεζε θαη ηε θεξδνζθνπία.

ηελ παξαπάλσ παξάγξαθν ππάξρεη ηνληζκέλε ε ιέμε «ηππηθή» (εγγχεζε) ε νπνία,

πξνθαλψο, αλαθέξεηαη ζε αληηδηαζηνιή ηεο ιέμεο «νπζηαζηηθή». Πξνθεηκέλνπ γηα ζπνπδέο θαη

δξαζηεξηφηεηεο πνπ έρνπλ σο άκεζν αληηθείκελν ηνλ άλζξσπν (αλζξσπηζηηθέο ζπνπδέο θαη

επηζηήκεο, φπσο ι.ρ. είλαη ε ηαηξηθή θαη εςπρνινγία, φρη κφλν κε ηε επξεία έλλνηα ηεο

απνθαηάζηαζεο ηεο πγείαο, ηεο δηαηαξαρζείζεο δειαδή θπζηθήο θαη εχξπζκεο ιεηηνπξγίαο ηνπ

πνιχπινθνπ θαη πνιπεπίπεδνπ νξγαληζκνχ ηνπ, αιιά θαη κε ηελ έλλνηα ηεο πξφιεςεο θαη

ηεοζπληήξεζεο απηήο), απηή ε αληίζηημε είλαη απφιπηα δηθαηνινγεκέλε.

Ο θαζέλαο απφ εκάο, ζε νπνηαδήπνηε θνηλσληθή ζηξσκάησζε θαη αλ δεη ζηελ

θνηλσληθή (εμσηεξηθή) δσή ηνπ, δηαπηζηψλεη, ηδηαίηεξα ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο, πφζν πνιχ

είλαη εχινγε απηή ε αληίζηημε ζ’ απηφλ ηνλ επξχ ρψξν ηφζν ηεο αληηκεηψπηζεο φζν θαη ηεο

πξφιεςεο ησλ δηαηαξαρψλ ηεο πγείαο γεληθά ηνπ αλζξψπνπ.

Δίλαη αδηακθηζβήηεην γεγνλφο φηη ν θάζε είδνπο αζζελήο (ζσκαηηθά, ςπρηθά ή

ςπρνζσκαηηθά), απηφ πνπ ζεσξνχζε απηνλφεην θαη πεξίκελε πάληα, ηδηαίηεξα δε ζήκεξα ζηηο

ζχγρξνλεο, εγσθεληξηθέο, θαηαλαισηηθέο θαη απνμελνηηθέο θνηλσλίεο απφ ηνλ θάζε είδνπο

ζεξαπεπηή ηνπ ζηνλ νπνίν απεπζχλεηαη δεηψληαο βνήζεηα ζην πξφβιεκά ηνπ, είλαη απηφ πνπ

ζα ηνλ θάλεη λα λνηψζεη αζθάιεηα, ζηγνπξηά θαη αηζηνδνμία φηη «φια ζα πάλε θαιά».

Σν πξψην βαζηθφ ζηνηρείν πνπ ζα ηνλ θάλεη λα λνηψζεη απηφ ην πνιχ ζεκαληηθφ γηα ηελ

πεξίπησζε αίζζεκα είλαη ε άξηηα θαηάξηηζή ηνπ φρη κφλν ζην ζπγθεθξηκέλν αληηθείκελν ηεο

εηδηθφηεηάο ηνπ αιιά θαη ζε κηα φζν είλαη δπλαηφ ζθαηξηθή, νινθιεξσκέλε θαη φζν είλαη

δπλαηφ επηζηεκνληθή άπνςε γηα ηε θύζε, ηεδνκή, ηε ιεηηνπξγία, ηελ παζνγέλλεζε θαη ηελ

νιηζηηθή ζεξαπεπηηθή αληηκεηώπηζε ηνπ εληαίνπ νξγαληζκνχ ηνπ αλζξψπνπ. Καη αλ γηα ην

πξψην ζθέινο ηνπ πξψηνπ απηνχ βαζηθνχ ζηνηρείνπ (ε άξηηα δει. θαηάξηηζε) ππάξρεη γεληθά

ζηε ζχγρξνλε ζεξαπεπηηθή αθαδεκατθή θνηλφηεηα ζ' έλα νκνινγνπκέλσο ηθαλνπνηεηηθφ

επίπεδν, δελ ζα κπνξνχζακε λα πνχκε ην ίδην θαη γηα ην δεχηεξν (ηε ζθαηξηθή θαη

νινθιεξσκέλε άπνςε).

Σν δεχηεξν βαζηθφ ζηνηρείν πνπ ζα ηζρπξνπνηήζεη θαη ζα ζηαζεξνπνηήζεη απηφ ην

αίζζεκα ηνπ αζζελή, είλαη λα θαιπθζεί ε ππαξμηαθή αιιά θαη ςπρνινγηθή αλάγθε πνπ έρεη ν

αζζελήο απφ ην ζεξαπεπηή ηνπ λα ηνλ δεη κε εηιηθξηλή, θηιάλζξσπα θαη θηιηθά αηζζήκαηα.

Πξφθεηηαη γηα κηα βαζεηά αλάγθε ηνχ θάζε αλζξψπνπ πνπ δεηάεη βνήζεηα απφ έλαλ εηδηθφ γηα

θάπνην ιεηηνπξγηθφ πξφβιεκα ή δπζιεηηνπξγία ηνχ πνιπεπίπεδνπ θαη πνιπζχλζεηνπ αιιά

εληαίνπ νξγαληζκνχ ηνπ. Απηή ε αλάγθε ηνπ θξίλεηαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθή ζηελ επξεία ηαηξηθή

αληηκεηψπηζε, φρη ηφζν γηα ιφγνπο ζπλαηζζεκαηηθνχο, αλζξσπηζηηθνχο ή δενληνινγηθνχο

αιιά, θπξίσο, γηα ιφγνποζεξαπεπηηθνύο. Καη γη’ απηφ ην βαζηθφ ζηνηρείν, θαηά γεληθή

εθηίκεζε, δελ ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη ην επίπεδφ ηνπ είλαη ην ίδην ηθαλνπνηεηηθφ φπσο ην

πξψην. (εκ. -Δίλαη απηνλφεην φηη ηα παξαπάλσ δελ αθνξνχλ ην ζχλνιν ηεο επξχηεξεο

ζεξαπεπηηθήο θνηλφηεηαο).

Δίλαη γεγνλφο φηη νη ζχγρξνλεο πιηζηηθέο, θαηαλαισηηθέο, εδνλνζεξηθέο θαη

εγσθεληξηθέο θνηλσλίεο πνπ έρεη δηακνξθψζεη ν άλζξσπνο ρσξίο λα ην έρεη ζπλεηδεηνπνηήζεη,

δελ ζα κπνξνχζαλ λα αθήζνπλ αλεπεξέαζηεο θαη λα κε δηαβξψζνπλ θαη ηηο θάζε είδνπο

ζεξαπεπηηθέο θνηλφηεηεο (νκάδεο). Σνπο αλζξψπνπο δειαδή εθείλνπο-κέιε ησλ θνηλσληψλ

απηψλ νη νπνίνη έρνπλ ηάμεη ζηε δσή ηνπο, εθπαηδεπφκελνη θαηάιιεια, ηελ θαηαπνιέκεζε ηνπ

πφλνπ (ζσκαηηθνχ θαη ςπρηθνχ), ηελ εμάιεηςε ηεο άγλνηαο θαη ηνπ ζθνηαδηζηηθνχ πλεχκαηνο

θαη γεληθά ηε ζηήξημε θαη ζπκπαξάζηαζε ηνπ αλαμηνπαζνχληα θαη αδχλαηνπ (νπζηαζηηθά θαη

φρη απαξαίηεηα θαηλνκεληθά) αλζξψπνπ. Απηνχ δειαδή πνπ πνλά (ζσκαηηθά θαη ςπρηθά) θαη

απηνχ πνπ έρεη ηαξαρή θαη πάζνο (πάζρεη) ζηε ςπρή θαη ζχγρπζε ζην πλεχκα. Απηνχ κε άιια

ιφγηα ν νπνίνο έρεη εκθαλίζεη κε πγηείο (ιαλζαζκέλεο θαη λνζεξέο ιεηηνπξγηθέο θαηαζηάζεηο)

ζηελ πνιπζχλζεηε θαη πνιπεπίπεδε δσή ηνπ. Πνπ έρεη εκθαλίζεη δειαδή θαηαζηάζεηο (ηξφπν

δσήο) νη νπνηεο ηνλ νδεγνχλ, ζπλήζσο ελ αγλνία ηνπ, ζε ιαλζαζκέλεο επηινγέο θαη ζηάζεηο

ζηε δσή ηνπ ε νπνία, αλαπφθεπθηα, ππνβαζκίδεηαη πνηνηηθά ζπλερψο, είηε απηφ θαίλεηαη θαη

ην βιέπεη –ή δε ην βιέπεη, ηφζν ν ίδηνο φζν θαη νη άιινη.

Με ηα παξαπάλσ βέβαηα δελ ζέινπκε εδψ λα πνχκε φηη ε πξαγκαηηθά εηιηθξηλήο

θηιηθή ζρέζε ησλ αλζξώπσλ, απηή πνπ πάληα ππήξρε θαη ζηήξηδε νπζηαζηηθά ηνλ άλζξσπν

ζηηο δχζθνιεο, ζηηο αδχλαηεο θαη ζηηο πνλεκέλεο ζηηγκέο ηνπ, ηείλεη λα εθιείςεη εληειψο.

Απιά, δηαπηζηψλνπκε εδψ θη εκείο, καδί κε ην ζχλνιν ησλ αλζξψπσλ-κειψλ ησλ ζχγρξνλσλ

εδνλνζεξηθψλ, θαηαλαισηηθψλ θαη εγσθεληξηθψλ θνηλσληψλ πνπ έρνπκε δεκηνπξγήζεη εκείο

νη ίδηνη θαη δνχκε, φηη απηφο ν νπζηαζηηθφο «ζπλεθηηθφο θξίθνο» ηεο αλζξψπηλεο θνηλσλίαο

εμαζζελεί ζπλερψο. Σε ζέζε ηνπ δε θαηαιακβάλεη, σο κηα κε ζσκαηηθή ινηκψδε

αξξψζηηα,κηα «δήζελ θηιηθόηεηα», κηα «επίθαζε θηιίαο», κηα κε άιια ιφγηα ππνθξηηηθή θαη

πζηεξνβνπιηθή "θηιηθή ζηάζε" ε νπνία, αο ζεκεησζεί, πάληα ππήξρε ζηηο αλζξψπηλεο

θνηλσλίεο, ζε πην πεξηνξηζκέλε φκσο έθηαζε θαη θαηά θαλφλα εληνπηδφηαλ ζηα αλψηεξα

θνηλσληθν-νηθνλνκηθά ζηξψκαηα απηψλ. Ζ δηαθνξά ηψξα είλαη φηη απηή ελόζνο ηνπ «δήζελ»,

ηνπ «εηθνληθνύ» μαπιψλεηαη κε γεσκεηξηθή πξφνδν, ζαλ ηελ παλνχθια, ζε φια ηα θνηλσληθν-

νηθνλνκηθά ζηξψκαηα.

Ζ «αξλεηηθή ξνπή» απηήο ηεο θαηάζηαζεο, απηνχ ηνπ «νμπγφλνπ», ηεο αγλήο θαη

άδνιεο θηιηθήο ζρέζεο, κε ην νπνίν αλέπλεαλ θαη δνχζαλ νη αλζξψπηλεο θνηλσλίεο κέρξη

ζήκεξα, δελ θαίλεηαη λα κπνξεί ζηελ επνρή καο λα αληηζηξαθεί θαη λα ζηακαηήζεη απφ κφλε

ηεο. Οη θιαζζηθέο θχξηεο θνηλσληθέο ζεζκνζεηεκέλεο δνκέο (φπσο π.ρ. ε πνιηηηθή θαη ε

ζξεζθεπηηθή εμνπζία, (κε ηελ θαιή γεληθά έλλνηα), πνπ ιίγν-πνιχ πάληα ππήξραλ, ππάξρνπλ

θαη ζα ππάξρνπλ κε θάπνην ηξφπν ζηηο αλζξψπηλεο θνηλσλίεο, απνβιέπνληαο ζηνλ πνιηηηθφ θαη

εζηθν-ζξεζθεπηηθφ έιεγρν (θαη εδψ κε ηελ θαιή γεληθά έλλνηα) θαη ζηνρεχνληαο πάληα ζηηο

νκαιέο -ζεηηθέο, δεκηνπξγηθέο θαη πγηείο- ζρέζεηο ησλ κειψλ ησλ θνηλσληψλ), δηαπηζηψλεηαη

φηη βξίζθνληαη θαη απηέο ζε κηα αλάινγε έθπησζε ηνπ ξφινπ ηνπο. Με ηηο θνηλσλίεο πνπ

ππνηίζεηαη θαζνδεγνχλ έρνπλ δεκηνπξγήζεη έλα θαύιν θύθινφπνπ δελ κπνξεί λα πεη θαλείο κε

βεβαηφηεηα πνηνο πξνεγείηαη νπζηαζηηθά θαη πνηνο έπεηαη, πνηνο είλαη δειαδή ν «νδεγεηήο»

θαη πνηνο ν «νδεγνύκελνο». Μ’ απηή ηελ έλλνηα, ε δηάβξσζε θαη ε απφθιηζε απφ πγηείο

θαηαζηάζεηο, φπσο ε εηιηθξηλήο θαη άδνιε θηιία ζηηο αλζξψπηλεο θνηλσλίεο, νξψκελε απηή σο

απνηέιεζκα θαη έθθξαζε ηεο δηάβξσζεο θαη απφθιηζεο ηεο επαθήο ηνπ αλζξψπνπ σο άηνκν

απφ ηνλ βαζχηεξν θαη πξαγκαηηθφ εαπηφ ηνπ, απμάλεηαη ζπλερψο. Σα παξαδνζηαθά «εγεηηθά»

θνηλσληθά ζηξψκαηα πνπ ζεσξνχληαλ πάληα νη «ζεκαηνθχιαθεο», ε «εγγχεζε» θαη ην

«ζεκέιην» ηεο πγηνχο θαη δσληαλήο αλζξψπηλεο θνηλσλίαο, φπσο π.ρ. νηκνξθσκέλνη θαη νη

επηζηήκνλεο θαη γεληθά νη ιεγφκελνη «άλζξσπνη ηνπ πλεύκαηνο»ησλ ζχγρξνλσλ θνηλσληψλ,

δηαπηζηψλεηαη ζηελ επνρή καο φηη ηειηθά απηά έρνπλ γίλεη νη «κπξνζηάξεδεο», απηά είλαη

δειαδή πνπ νδεγνχλ ην «θνηλσληθφ ζψκα» φρη δπζηπρψο ζηελ πνηνηηθή πξφνδν, φπσο ζα

φθεηιαλ, αιιά ζηε δηάβξσζε, ζηε ζήςε ηνπ.

Με ηα παξαπάλσ εηζαγσγηθά, ν παξψλ επηζηεκνληθφο θνξέαο πξνζπαζεί εδψ λα θάλεη

κία πξψηε νξηνζέηεζε ηνπ θηλήηξνπ θαη ηεο αλαγθαηφηεηαο ηεο δεκηνπξγίαο ησλ

εθπαηδεπηηθψλ καζεκάησλ ησλ θηινζνθηθώλ ζπκβνύισλ, ζχκθσλα κε ην ζπκβνπιεπηηθφ

ς/ζεξαπεπηηθφ κνληέιν πνπ έρεη δηακνξθψζεη γηα ηνλ άλζξσπν.

Ζ επξεία απνδνρή απηνχ ηνπ λένπ ζρεηηθά επαγγεικαηηθνχ θιάδνπ (άγλσζηνπ φπσο

πξναλαθέξζεθε αθφκα ζηελ Διιάδα) απφ ηα πιαηηά θνηλσληθά ζηξψκαηα θνηλσληψλ «δπηηθνχ

ηχπνπ» (φπσο είλαη νη αληηπξνζσπεπηηθέο θνηλσλίεο ηέηνηνπ ηχπνπ ηεο Γ. Δπξψπεο θαη ηεο Β.

Ακεξηθήο), σο κηα δξαζηεξηφηεηα επξηζθφκελε ζηνλ επξχ ζεξαπεπηηθφ ρψξν, δίπια ζηνλ

θαζηεξσκέλν ήδε επαγγεικαηηθφ θιάδν ησλ ςπρνιόγσλ, απνδεηθλχεη θαη ηελ αλαγθαηφηεηα

ηεο χπαξμεο απηνχ ηνπ θιάδνπ. Δλφο θιάδνπ ν νπνίνο, βξηζθφκελνο θαη δξαζηεξηνπνηνχκελνο

ζην ρψξν ηεο επξχηεξεο ζεξαπεπηηθήο θνηλφηεηαο, ζθνπεχεη ηδηαίηεξα, εθηφο απφ ηε ζεξαπεία

(κε ηε γεληθή έλλνηα ηεο επαλαηνπνζέηεζεο θαη απνθαηάζηαζεο ηεο θπζηθήο -πγηνχο-

ιεηηνπξγίαο ζην ζεκείν απηφ ηνπ πνιπζχλζεηνπ θαη πνιπεπίπεδνπ νξγαληζκνχ ηνπ αλζξψπνπ

πνπ είρε δηαηαξαρζεί), ηφζν ζηελ πξόιεςε εκθάληζεο ζνβαξψλ (ηππηθψλ) ζσκαηηθψλ,

ςπρηθψλ ή ςπρνζσκαηηθψλ δηαηαξαρψλ φζν θαη ζηελ ζηήξημε ζε νμέα πξνβιήκαηα θαη

θξίζεηο ςπρνθνηλσληθνχ ηχπνπ θαη αθφκα, θαη ζηε ζπληήξεζε ηεο εχξπζκεο (πγηνχο)

ιεηηνπξγίαο ηνπ πνιπζχλζεηνπ θαη πνιπεπίπεδνπ αλζξψπνπ. Σνπ αλζξψπνπ νξψκελνπ ηφζν

σο άηνκν φζν θαη σοκέινπο ηεο θνηλσλίαο κέζα ζηελ νπνία δεη θαη πξνζπαζεί γηα ην

θαιχηεξν: γηα ηελ ζπλερή δειαδή πξνζπάζεηα γηα αλαβάζκηζε ηεο πνηόηεηαο ηεο δσήο ηνπ,

αηνκηθήο θαη θνηλσληθήο.

Απηφ αθξηβψο, ζχκθσλα κε ηελ εκεηέξα άπνςε, ζπληζηά θαη ηελ επίηεπμε ηεο

θαηάζηαζεο ηεο επδαηκνλίαο ζηνλ άλζξσπν, ηνλ ηειηθφ ζηφρν πνπ ζηνρεχεη ζηε γήηλε δσή

ηνπ ν θάζε άλζξσπνο, ζχκθσλα άιισζηε θαη κε ηνπο θιαζζηθνχο θηινζφθνπο καο.

Μ' απηά ηα δεδνκέλα, Ζ Δ.Δ.Φ.Ψ. & Ψ/ζ μεθίλεζε γηα πξψηε θνξά ζηελ Διιάδα ηελ

πεξίνδν 2010-2011, ηελ εθπαίδεπζε θηινζνθηθώλ ςπρνιόγσλ θαηθηινζνθηθώλ ζπκβνύισλ

(κε ςπρνιφγσλ). Απηή απεπζχλεηαη ζε αλζξψπνπο, εηδηθνχο θαη κε, πνπ ελδηαθέξνληαη φρη

κφλν λα θάλνπλ έλα «λνηθνθχξεκα» θαη λα βάινπλ κηα «ηάμε» ζηελ αηνκηθή ηνπο δσή (ηη

ζέινπλ θαη ηη δελ ζέινπλ, ηφζν απφ ηνλ εαπηφ ηνπο φζν θαη απφ ηνπο άιινπο θαη γεληθά απφ ηε

δσή ηνπο), αιιά θαη λα βνεζήζνπλ επαγγεικαηηθά θαη άιινπο πξνο απηφλ ην ζηφρν: ηελ

εθπαίδεπζε ησλ αλζξψπσλ ζηελ "Τέρλε ηεο Ζσήο". Κάηη πνπ γηα ηνπο ησηθνχο θηινζφθνπο,

κφλν εθηινζνθία κπνξεί λα πξνζθέξεη.

Απηά ηα εθπαηδεπηηθά καζήκαηα, ηα νπνία γίλνληαη ζε κηθξέο νκάδεο ζηα γξαθεία ηεο

εηαηξείαο καο ζηα Ηιίζηα, πεξηνρή Χίιηνλ , (αιιά θαη "εμ απνζηάζεσο" γηα ελδηαθεξφκελνπο

πνπ δνπλ εθηφο Αζήλαο ή δπζθνιεχνληαη γηα νπνηνδήπνηε ιφγν λα πξνζέξρνληαη ζην ρψξν ηεο

εηαηξείαο), δηαξθνχλ δχν ρξφληα - ελλεάκελα - (ζεκ. γηα πηπρηνχρνπο ςπρνιφγνπο, έλα ρξφλν),

κία εκέξα -έλα ηξίσξν/εβδνκάδα (γηα ηνπο "εμ απνζηάζεσο, κία ψξα/εβδνκάδα).

Γηα πεξηζζόηεξα, βι. ζηε ζει. "Αλαθνηλώζεηο" ηεο ηζηνζειίδαο καο.

Οη βαζηθέο ζέζεηο πνπ ραξαθηεξίδνπλ

ηε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή θαη ςπρνζεξαπεία φπσο απηή εθθξάδεηαη απφ ηελ

Διιεληθή Δηαηξεία Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο

1. χκθσλα κε ηελ παξνχζα άπνςε, «αζζελείο» ζεσξνχληαη a priori…φινη νη άλζξσπνη, κε

ηε δηθή ηνπο ηδηαηηεξφηεηα, ηε δηθή ηνπο κνλαδηθή «θπζηθή θαηαζθεπή»θαη ην δηθφ ηνπο

κνλαδηθφ «πεξηβάιινλ» κέζα ζην νπνίν γελλήζεθαλ θαη δνπλ. Απηνί ρσξίδνληαη ζε

ζπκπησκαηηθνύο θαη κε ζπκπησκαηηθνύο. Απεπζχλνληαη δε ζηνλ εηδηθφ ζεξαπεπηή, άζρεηα κε

ηελ ηππηθή ηνπο εηθφλα θαη ζπκπεξηθνξά, εθείλνη νη νπνίνη έρνπλ δεη ή αηζζαλζεί (νη ίδηνη ή

θάπνηνο νηθείνο) θάπνην πξφβιεκα ή δπζιεηηνπξγία (ζχκπησκα) ζηε δσή ηνπο (ε 1ε

πεξίπησζε). Απεπζχλνληαη δε αθφκα θαη εθείλνη (ην κε ζχλεζεο ζηελ ειιεληθή θνηλσλία) νη

νπνίνη, αλ θαη δελ λνηψζνπλ θάπνην ζρεηηθφ πξφβιεκα ή δπζιεηηνπξγία, δελ αηζζάλνληαη

γεληθά ηθαλνπνηεκέλνη απφ ηελ πνηφηεηα ηεο δσήο πνπ βηψλνπλ θαζεκεξηλά (ζρέζε κε ηνλ

εαπηό θαη ζρέζε κε ηνπο άιινπο) θαη δεηνχλ βνήζεηα απφ ηνλ εηδηθφ γηα λα ηε βειηηψζνπλ (ε

2επεξίπησζε).

2. Μ’ απηή ηελ έλλνηα, εμαηνκηθεχνληαο πιήξσο ηελ θάζε πεξίπησζε, ν φξνο «αζζελήο» εδψ

δελ ηαπηίδεηαη θαζφινπ κε ηελ ζεκεξηλή αθαδεκατθή θαη δηεζλψο θαζηεξσκέλε έλλνηα ηνπ

φξνπ «αζζελήο» αιιά αλαθέξεηαη ζην πσο αηζζάλεηαη ην ζπγθεθξηκέλν άηνκν θαη πφζν είλαη

ηθαλνπνηεκέλν απφ ηε δσή ηνπ, ηφζν ηελεζσηεξηθή (ζρέζε κε ηνλ εαπηφ ηνπ), ε νπνία θαη

ραξαθηεξίδεη θαηά θχξην ιφγν ηελ πνηφηεηα ηεο δσήο ηνπ, φζν θαη ηελ εμσηεξηθή (ζρέζε κε

ηνπο άιινπο), πνπ είλαη αθξηβψο εμσηεξίθεπζε, πξνβνιή απηήο ηεο θαηάζηαζεο (βαζκνχ

απηνγλσζίαο) πνπ ππάξρεη ζηελ εζσηεξηθή. Γη’ απηφ ην ιφγν, απηνχο ηνπο «αζζελείο»

πξνηηκνχκε λα ηνπο απνθαινχκε «θίινπο-εο».

3. Ζ ζρέζε ζηα θαζ’ εκάο κε ηνλ «αζζελή-θίιν-ε» πνπ δεηάεη βνήζεηα, μεθηλψληαο απφ ηε

ξνληδεξηαλή πξνζσπνθεληξηθή (θαη αξγφηεξα πειαηνθεληξηθή) πξνζέγγηζε, πξνρσξάεη εδψ

αθφκα πεξηζζφηεξν πην θνληά ζηνλ «αζζελή» κέρξη λα ηνλ θάλνπκε λα καο βιέπεη φρη ζαλ

«γηαηξό-απζεληία», θάηη ζαλ «γηαηξό-κάγν» ν νπνίνο «…ζα καο θάλεη θαιά…» αιιά ζαλ έλαλ

θαιφ, επαίζζεην, κνξθσκέλν θαη έκπηζην θίιν,«…ν νπνίνο κπνξεί λα καο βνεζήζεη λα γίλνπκε

θαιά…». Έλα θίιν ν νπνίνο βξίζθεηαη εθεί, θνληά ηνπ, γηα λα ηνλ βνεζήζεη λα δεη ην

πξφβιεκά ηνπ κέζα απφ θάπνην πξίζκα φρη κφλν δηαθνξεηηθφ απφ ην δηθφ ηνπ αιιά θαη απφ

ηηο πξνηάζεηο ησλ κέρξη ζήκεξα ζρεηηθψλ θαη αθαδεκατθά θαζηεξσκέλσλ επηζηεκνληθψλ

απφςεσλ.(1)

4. Δπζχο εμ αξρήο, δεηάκε απ’ απηνχο νη νπνίνη, εζηηάδνληαο ζε θάπνην δπζάξεζην ή

επψδπλν πξφβιεκα (ζύκπησκα) πνπ εκθαλίζηεθε ζηελ αηνκηθή ή ηελ θνηλσληθή δσή ηνπο θαη

δεηνχλ απφ ηνλ ζχκβνπιν ηελ αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ηεο δσήο ηνπο, ηελ ελεξγή

(ζπλεηδεηή) ζπκκεηνρή θαη ζπλεξγαζία ηνπο εμεγψληαο ηνπο ην πφζν είλαη απαξαίηεηε. Απηφ

πξνυπνζέηεη ηε ζπλεηδεηή απνδνρή ηνπ κνληέινπ καο κέζσ ηνπ νπνίνπ ζπληειείηαη ε φιε

ς/ζεξαπεπηηθή δηαδηθαζία

5. Γηα ην ζθνπφ απηφ, έρνπκε δηακνξθψζεη κία ζπγθεθξηκέλε θαη φζν γίλεηαη πην αλαιπηηθή

άπνςε (κνληέιν) ην νπνίν αλαθέξεηαη ζηε δνκή, ηε ιεηηνπξγία, ηελπαζνγέλεζε θαη ηε

ς/ζεξαπεπηηθή αληηκεηώπηζε ζε αηηηαηφ επίπεδν ησλ δηαηαξαρψλ ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ.

Απηφ έρεη πξνέιζεη θπξίσο απφ ην «πάληξεκα» ηεοΥπαξμηαθήο Ψπρνινγίαο θαη Ψ/ζεξαπείαο,

ηεο πιένλ αλζξψπηλεο ςπρνινγηθήο ρνιήο, ηεο Γλσζηαθήο κεζνδνινγίαο θαζψο θαη ηεο

Λνγηθν-ζπκηθήο (ή Οξζνινγηζηηθήο) ζεξαπείαο (Rational emotive therapy R.E.T.) ηνπ Albert

Ellis, κε ηηο απφςεηο ηεο Πιαησληθήο θαη ηεο Σησηθήο Φηινζνθίαο, θαηά θχξην ιφγν, γηα ηε

Φύζεθαη ηνλ Άλζξσπν.

6. Βαζηθφ «ζεξαπεπηηθφ εξγαιείν» ηεο παξνχζαο άπνςεο είλαη ε ζπλεηδεηή κειέηε θαη

αληηκεηψπηζε απφ θνηλνχ ηνπ ζεξαπεπηή θαη ηνπ ζεξαπεπφκελνπ ηεοηδηαηηεξφηεηαο θαη ηεο

κνλαδηθφηεηαο ηνπ δεχηεξνπ. Απηή ε ζπλεηδεηνπνίεζε αλαθέξεηαη ζε θάζε ηνπ έθθξαζε θαη

ιεηηνπξγία ηφζν ζηηο θπζηνινγηθέο (πγηείο), νη νπνίεο δελ καο απαζρνινχλ εδψ, φζν, θπξίσο,

ζηηο παζνινγηθέο θαη λνζεξέο πνπ καο ελδηαθέξνπλ.

Απηφ ην «εξγαιείν» ινγίδεηαη ζαλ κηα «βάζε» πάλσ ζηελ νπνία ζα πξέπεη λα βξεζεί θαη λα

ζηαζεξνπνηεζεί ν «αζζελήο». Μηα βάζε ε νπνία ζηεξίδεηαη ζε ηξία «πφδηα». Σν πξψην είλαη ε

ινγηθή (κε ηελ έλλνηα ηνπ θιαζζηθνχ νξζνύ ιόγνπ). Σν δεχηεξν είλαη ε πξαγκαηηθόηεηα θαη ην

ηξίην είλαη ε δηάθξηζε πνπ πξέπεη λα θάλεη θάζε θνξά ν αζζελήο πξνθεηκέλνπ λα ειέγρεη ηηο

ηνμηθέο (ιαλζαζκέλεο) ζέζεηο θαη αληηδξάζεηο ηνπ αλάκεζα ζε ζπκπηώκαηα θαη ζε αίηηα.

7. Ο αληηθεηκεληθφο ζηφρνο ηεο φιεο ζεξαπεπηηθήο δηαδηθαζίαο, ζχκθσλα κε ηελ παξνχζα

άπνςε, ζπλίζηαηαη ζηελ ηζρπξνπνίεζε θαη ελδπλάκσζε ηεο παξνπζίαο ζηε δσή ηνχ «αζζελή»

ηνπ θπζηθνύ, ηνπ «δσνγόλνπ θέληξνπ» θαη ππξήλα θάζε αλζξψπηλεο χπαξμεο, ηεο εζψηεξεο

ζηνηβάδαο ηνπ πνιπεπίπεδνπ θαη πνιπζχλζεηνπ αλζξψπνπ, ηνπ Εγώ. Απηφ ην «θέληξν», ηνλ

«ππξήλα» ηεο χπαξμήο ηνπ, νθείιεη λα κάζεη λα ην δηαρσξίδεη απφ ηα άιια πεξηζηαζηαθά

(επθαηξηαθά) «θέληξα» ηνπ, ηαςεπηνεγώ. Απηά έρνπλ δεκηνπξγεζεί θαη εληζρπζεί ελ αγλνία

ηνπ, σο απνηέιεζκα ιαλζαζκέλσλ δξάζεσλ θαη αληηδξάζεψλ ηνπ ζε εξεζίζκαηα, εμσηεξηθά

θαη εζσηεξηθά (δηθά ηνπ, -ζηάζεηο, ζέζεηο, λννηξνπίεο), ζε ηέηνην βαζκφ ψζηε λα έρνπλ ηειηθά

απηά ηνλ πξψην ιφγν, αληί ηνπ θπζηθνύ θέληξνπ απνθάζεσλ ηνπ αλζξώπνπ, ηνΕγώ ηνπ. ην

βαζκφ πνπ ηζρπξνπνηείηαη επνκέλσο ζηε δσή ηνπ ε παξνπζία ηνπΕγώ, εληζρχνληαη αληίζηνηρα

θαη ηα «αδύλαηα ιεηηνπξγηθά ζεκεία» (ιεηηνπξγίεο) ηνπ εληαίνπ νξγαληζκνχ ηνπ θαη

απαιιάζζνληαη απφ ηα δηάθνξα επθαηξηαθά «παξάθεληξα» ηα νπνία βξήθαλ ειεχζεξν ρψξν

θαη εγθαηαζηάζεθαλ, κπινθάξνληαο, παξαπνηψληαο ή αληηθαζηζηψληαο ην «θπζηθφ θέληξν

έθθξαζεο» ησλ ζέισ ηνχ αλζξψπνπ, ην έλα θαη κνλαδηθφ Εγώ πνπ δηαζέηεη ν θάζε άλζξσπνο.

Σν Εγώ, ζχκθσλα πάληα κε ηελ παξνχζα άπνςε, είλαη απφ ηε θχζε ηνπ αγλό.

Παξάιιεια δε είλαη ην κφλν ζεκείν ηεο αλζξψπηλεο χπαξμεο ην νπνίν γλσξίδεη αληηθεηκεληθά

ηνλ πξαγκαηηθφ ζθνπφ ηεο δσήο ηνπ αλζξψπνπ θαη, ηαπηφρξνλα, ηνλ ζπγθεθξηκέλν ηξφπν

επίηεπμήο ηνπ απφ ηνλ ζπγθεθξηκέλν άλζξσπν-θνξέα ηνπ. Πξφθεηηαη γη’ απηφλ ην ζθνπφ ηνλ

νπνίν, ζπλεηδεηά ή αζπλείδεηα, πξνζπαζεί λα γλσξίζεη θαη λα επηηχρεη ν θάζε άλζξσπνο

δψληαο ηε δσή ηνπ (απηνγλσζία, γλώζη ζαπηόλ). Μία πξνζπάζεηα ε νπνία, ζχκθσλα κε ηα

παξαπάλσ, ζπλνςίδεηαη ζηνλ επηηπρή ή κε δηαρσξηζκφ θαη έιεγρν ησλ ςεπηνεγσηθώλ ηνπ

εθθξάζεσλ ζε ζρέζε κε ηηο Εγσηθέο ηηο νπνίεο, αληίζεηα απφ ηηο πξψηεο, νθείιεη ζε θάζε ηνπ

έθθξαζε λα εληζρχεη. ην βαζκφ πνπ επηηπγράλεηαη απηή ε απηνπξαγκάησζε, επηηπγράλεη ν

άλζξσπνο απηφ πνπ νλνκάδνπλ νη ησηθνί «δελ θαηά θύζηλ» (ή δηαθνξεηηθά, «δελ πγηώο

πξαγκαηηθά, αληηθεηκεληθά»). Εελ δειαδή απξφζθνπηα, ειεχζεξα, ζχκθσλα κε ηηο δηθέο ηνπ

ηδηαίηεξεο θπζηθέο ιεηηνπξγηθέο «πξνδηαγξαθέο» ηνχ πνιπζχλζεηνπ θαη πνιπεπίπεδνπ

νξγαληζκνχ ηνπ ζε πιήξε αλάπηπμε θαη ιεηηνπξγία.

Σα θχξηα «εξγαιεία» επίηεπμεο απηνχ ηνπ αληηθεηκεληθνχ ζθνπνχ ηεο δσήο ηνπ θάζε

αλζξψπνπ, ηα νπνία ζα πξέπεη ν «αζζελήο» λα κάζεη λα ρξεζηκνπνηεί, είλαη:

α) Ο απηνέιεγρνο θάζε έθθξαζεο θαη αληίδξαζήο ηνπ κε έλα κνλαδηθφ ζηφρν: ηνλ έιεγρν κε

αληηθεηκεληθά θξηηήξηα εάλ εθθξάδεη εγσηθέο ή ςεπηνεγσηθέο ζειήζεηο. Σηο κελ πξψηεο, φπσο

αλαθέξεηαη θαη πην πάλσ, νθείιεη λα ηηο εληζρχεη, ηηο δε δεχηεξεο, αληίζεηα, λα ηηο πεξηνξίδεη.

(εκ. χκθσλα κε ην εκέηεξν κνληέιν ηνπ αλζξψπνπ, απνηειεί γεληθφ λφκν ηεο θχζεο ην ό,ηη

εθθξάδεηαη θαη δξαζηεξηνπνηείηαη, εληζρύεηαη θαη, αληίζεηα, ό,ηη δελ εθθξάδεηαη θαη αδξαλεί,

εμαζζελεί…)

β) Ζ απηναγσγή. Δδψ, αληίζεηα απφ ην πξνεγνχκελν θαζήθνλ ηνπ, ν «αζζελήο»εληζρχεη θαη

ηαπηφρξνλα απνθαζαίξεη ηηο Εγσηθέο εθθξάζεηο ηνπ, απηέο πνπ ζηελ παξνχζα άπνςε

νλνκάδνληαη αξεηέο, απφ ηα «μέλα ζηνηρεία» (παξάζηηα) ηα νπνία εκπνδίδνπλ θαη

δηαζηξεβιψλνπλ ηελ θαζαξή έθθξαζή ηνπο. Με ηνλ φξν «αξεηέο» εδψ, αλαθεξφκαζηε ζηηο

γλσζηέο (;) θαη αξθεηά μεραζκέλεο θαη παξεμεγεκέλεο ζηε ζχγρξνλε επνρή αξεηέο ηεο

θιαζζηθήο (Διιεληθήο θαη φρη κφλν) θηινζνθηθήο γξακκαηείαο. ’ απηέο, φπσο είλαη ε

Καινζύλε, ε Φηιαλζξσπία, ε Εηιηθξίλεηα, ε Αλνρή, ην Καζήθνλ, ε Δηθαηνζύλε, ην Μέηξν, ε

Τάμε, ε Υπνκνλή, ε Ειεπζεξία, ν Οξζόο Λόγνο (Καζαξή Λνγηθή), ε Τόικε (ην Θάξξνο), ε

Πεηζαξρία, ε Ταπεηλνθξνζύλε θ.α.

γ) Σέινο, ην ηξίην «εξγαιείν» εδψ είλαη λα εθπαηδεπηεί ζηελ Τέρλε ηεο επηθνηλσλίαο (κε

αλζξψπνπο θαη κε). Να εθπαηδεπηεί δειαδή ν «αζζελήο» ζην λα κάζεη λα επηθνηλσλεί ζεηηθά,

ζσζηά (ρσξίο ιάζε). Να επηθνηλσλεί δειαδή αληαιιάζζνληαο ηηο αξεηέο ηνπ θαη ηηο θπζηθέο

ηνπ δπλαηόηεηεο, κε ηηο νπνίεο έρεη «πξνηθηζηεί» απφ ηε Φύζε θαη ηηο νπνίεο έρεη κπνξέζεη λα

αλαπηχμεη ζε ηθαλόηεηεο, κε ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπ, δίλνληαο έκθαζε πεξηζζφηεξν ζην «ηη

κπνξώ λα δώζσ»(λα εληζρχζσ, λα ζηεξίμσ) εθεί πνπ ππάξρεη αλάγθε, θαη ιηγφηεξν ζην «ηη

κπνξώ λα πάξσ». Να κάζεη, κε άιια ιφγηα, λα επηθνηλσλεί ζχκθσλα κε ην «ζέισ» ηνπ Εγώ

ηνπ αληί ην «ζέισ» ησλ δηαθφξσλ, πεξηζηαζηαθψλ θαη κφληκσλ, ςεπηνεγώ ηνπ), κε θάζε

χπαξμε γχξσ ηνπ. Να κάζεη, ηέινο, λα επηθνηλσλεί ζθνπεχνληαο πάληα ηελ επίηεπμε ηνπ

αληηθεηκεληθνχ ζθνπνχ πνπ έρεη ν θάζε άλζξσπνο ζηε δσή ηνπ: ηελ επίηεπμε ηνπ «δελ θαηά

θύζηλ» θαη ηελ κέζσ απηήο ζπλερή θαη ζηαζεξή αλάπηπμε θαη ηζρπξνπνίεζε ηνπ Εγώ ηνπ, ηνπ

ππξήλα ηεο χπαξμήο ηνπ. Σν απνηέιεζκα φισλ απηψλ ζα είλαη αλαπφθεπθηα ε δεκηνπξγία ηεο

θπζηθήο θαη ζηαζεξήο Εγσηθήο Πξνζσπηθόηεηάο ηνπ (απηνπξαγκάησζεο) αληί ηεο αθχζηθεο

(λνζεξήο) θαη αζηαζνχοςεπηνεγσηθήο πξνζσπηθόηεηαο πνπ είρε κέρξη ηψξα δηακνξθψζεη.

_____________________

1. Άξαγε, έλαο απφ ηνπο αθξνγσληαίνπο ιίζνπο πνπ ζεκειηψλεη θαη ζηεξίδεη ην «επηζηεκνληθό νηθνδόκεκα» δελ

είλαη ε ζπλερήο αλαδήηεζε θαη νξζνινγηθή έξεπλα ηεο Αιήζεηαο; Ζ αληηθεηκεληθή θαη επαιεζεύζηκε

κεζνδνινγία είλαη έλαο άιινο «αθξνγσληαίνο ιίζνο» ηνπ επηζηεκνληθνχ νηθνδνκήκαηνο. Όηαλ φκσο ην

αληηθείκελν ηεο έξεπλαο είλαη ην δεκηνχξγεκα απηφ ηεο Φχζεο πνπ ιέγεηαη άλζξσπνο, πηζηεχνπκε φηη απηφο ν

δεχηεξνο «αθξνγσληαίνο ιίζνο» δελ κπνξεί λα είλαη ζηνλ ίδην βαζκφ απζηεξφο θαη απφιπηνο κε απηφλ πνπ

αλαθέξεηαη ζηελ έξεπλα ησλ δηαθφξσλ άιισλ κνξθψλ θαη θαηλνκέλσλ ηεο ιεγφκελεο «άςπρεο ύιεο»

(κνξθνπνηεκέλεο θαη κε) ζηε Φχζε . Μ' απηή ηελ έλλνηα, δερφκαζηε εδψ φηη ν κνλαδηθφο "αθξνγσληαίνο ιίζνο"

ζηε κειέηε ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ αλζξψπνπ πνπ παξακέλεη ηειηθά, είλαη ε ειέπζεξε απφ θάπνηεο θαηεζηεκέλεο

θαη θνηλά απνδεθηέο απφ ηελ αθαδεκατθή θνηλφηεηα απφςεηο θαη εξκελίεο νξζνινγηθή κειέηε ηνπ αληηθεηκέλνπ

καο, πνπ είλαη νπνιπζύλζεηνο θαη πνιπεπίπεδνο άλζξσπνο...

ην θπζηνινγηθό θαη ην παζνινγηθό

ζηε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή θαη ςπρνζεξαπεία φπσο απηφ λνείηαη απφ ηελ ειιεληθή εηαηξεία θηινζνθηθήο ςπρνινγίαο θαη ς/ζ

Σν πνηεο εθθξάζεηο, αληηδξάζεηο θαη ζπκπεξηθνξέο ηνπ αλζξψπνπ είλαη θπζηνινγηθέο

θαη πνηεο παζνινγηθέο, είλαη γλσζηφ ζηνλ επξχ ρψξν ηεο θιηληθήο ςπρνινγίαο θαη

ςπρνπαζνινγίαο πφζν είλαη ζρεηηθφ, πφζν είλαη δειαδή αζαθή θαη αθαζφξηζηα ηα φξηα

κεηαμχ ησλ δχν απηψλ ελλνηψλ εηδηθά ζηνλ άλζξσπν. Έηζη, γηα λα νξίζνπκε εδψ ηηο δχν απηέο

αζαθείο θαηαζηάζεηο, δερφκαζηε ην ππνθεηκεληθφ θξηηήξην. Απηφ ζεκαίλεη φηη, θαη΄ αξράο,

ζεσξνχκε κία θαηάζηαζε φηη είλαη "παζνινγηθή" φηαλ ν άλζξσπνο αηζζάλεηαη, λνηψζεη ν ίδηνο

έηζη. (Απηφ βέβαηα δε ζέιεη λα πεη φηη αλ δελ λνηψζεη έηζη, δελ "πάζρεη" θάπνπ. Απιά, ην

"πάζρεηλ" ηνπ εθθξάδεηαη κε ηέηνην ηξφπν θαη ζε ηέηνην βαζκφ πνπ ν ίδηνο δελ ην

αληηιακβάλεηαη...).

Απφ ηελ άιιε δε κεξηά ηζρχεη θαη ην αληίζεην: κπνξεί δειαδή λα λνηψζεη (λα λνκίδεη)

θάπνηνο φηη "πάζρεη" θαη φηη ρξεηάδεηαη θάπνηα "ζεξαπεία" ρσξίο φκσο απηφ λα

αληαπνθξίλεηαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα.

Δίλαη θνηλψο απνδεθηφ φηη νη φξνη "θπζηνινγηθφ" θαη "παζνινγηθφ" (ή "νκαιή" θαη

"αλψκαιε" ζπκπεξηθνξά) ζηνλ άλζξσπν, αλαθέξεηαη νπζηαζηηθά ζ΄ έλα πνζνηηθφ

(ζηαηηζηηθφ) ραξαθηεξηζκφ. Αλαθέξεηαη δειαδή ζην ηη ηζρχεη ζπλήζσο, θαηά κέζν φξν, ζηα

κέιε κηαο ζπγθεθξηκέλεο θνηλσλίαο κία δεδνκέλε επνρή. Κάζε απφθιηζε απ΄ απηφλ ην κέζν

φξν βγαίλεη, πεξηζζφηεξν ή ιηγφηεξν, απφ ηα φξηα ηνπ θπζηνινγηθνχ ή νκαινχ.

Απνθιίζεηο ηνπ θπζηνινγηθνχ ή νκαινχ ζηε θπζηθή γεληθά ιεηηνπξγία ηνπ αλζξψπνπ

κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ:

1) ε κε απφθηεζε ζε νξηζκέλε ειηθία ηεο αλάπηπμεο θαη γεληθά ηεο ςπρνζσκαηηθήο

σξηκφηεηαο θαη ζπγθξφηεζεο ηνπ αηφκνπ, ζχκθσλα κε ην ηη ηζρχεη ζηελ πιεηνςεθία ησλ

αηφκσλ ηεο θνηλσλίαο ζηελ νπνία δεη ην άηνκν ζηελ ίδηα πεξίπνπ ειηθία.

2) Ζ εθηξνπή γεληθά ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ αηφκνπ πξνο κε ζπλεζηζκέλεο (αλαθνξηθά πάληα

κε ην κέζν φξν ησλ γχξσ ηνπ) εθθξάζεηο θαη αληηδξάζεηο.

3) Ζ ππεξβνιηθή θαζπζηέξεζε ζηελ εκθάληζε θάπνησλ ζπγθεθξηκέλσλ ςπρν-πλεπκαηηθψλ

ζπκπεξηθνξψλ, ζε ζρέζε πάληα κε ην ηη ζπκβαίλεη ζηα άιια γεληθά κέιε ηεο θνηλσλίαο πνπ

δεη ην ζπγθεθξηκέλν άηνκν.

4) Ζ κε ηήξεζε ηεο ζπλήζνπο ζεηξάο κε ηελ νπνία εκθαλίδνληαη γεληθά ζε έλαλ πιεζπζκφ νη

δηάθνξεο ςπρν-ζσκαηηθέο θαη πλεπκαηηθέο ιεηηνπξγίεο θαηά ηε θάζε ηεο αλάπηπμεο ηνπ

αλζξψπνπ.

5) Ζ ππέξβαζε ζε κηα νξηζκέλε ρξνλνινγηθή ειηθία ησλ ζπλήζσλ ιεηηνπξγηψλ θαη

ζπκπεξηθνξψλ πνπ εκθαλίδνληαη γεληθά ζηελ πιεηνλφηεηα ησλ αηφκσλ ζηελ ίδηα πεξίπνπ

ρξνλνινγηθή ειηθία.

6) Ζ εκκνλή (πξνζθόιιεζε) ηνπ αηφκνπ ζε νξηζκέλεο αληηδξάζεηο θαη ζπκπεξηθνξέο νη νπνίεο

ζα έπξεπε λα έρνπλ πιένλ μεπεξαζηεί θαζψο θαη ε νπηζζνδξφκεζε (ή παιηλδξόκεζε) ζε

ςπρνζσκαηηθέο θαη πλεπκαηηθέο ιεηηνπξγίεο θαη ζπκπεξηθνξέο πνπ είραλ ήδε ζηελ

αλαπηπμηαθή ηνπ πνξεία μεπεξαζηεί.

Απφ ηηο παξαπάλσ πεξηπηψζεηο πνπ ζεσξνχληαη ηππηθέο απνθιίζεηο ηεο θπζηνινγηθήο

(νκαιήο) ζπκπεξηθνξάο θαη ιεηηνπξγηθφηεηαο γεληθά ηνπ αηφκνπ, ζπκπεξαίλεηαη φηη ν θνηλόο

παξάγσλ πνπ ιακβάλεηαη εδψ ππ΄ φςε γηα κηα ηέηνηα θξίζε θαη αμηνιφγεζε, είλαη ν παξάγσλ

"ρξόλνο". Απηφο απνηειεί έλα απφ ηα "βαζηθά ζεκεία αλαθνξάο" βάζεη ηνπ νπνίνπ ζα

ραξαθηεξηζηεί έλα άηνκν θπζηνινγηθφ θαη νκαιφ ή φρη. Πξφθεηηαη γηα έλαλ παξάγνληα ν

νπνίνο βξίζθεηαη εθηφο ηνπ αλζξψπνπ απηνχ θαζ΄ απηνχ. Γελ έρεη δειαδή θακία ζρέζε κε ηνλ

άλζξσπν θαη ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ. Απιά απνηειεί, φπσο αλαθέξζεθε θαη πην πάλσ, έλα

αληηθεηκεληθφ "ζεκείν αλαθνξάο" πνπ έρνπκε πάληα αλάγθε γηα λα θξίλνπκε θαη λα

αμηνινγήζνπκε νηηδήπνηε. (Πεξηζζφηεξα γηα ηε ρξνλνινγηθή ειηθία θαη γεληθά γηα ηηο

«ειηθίεο ηνπ αλζξψπνπ», βι. ζην νκψλπκν θεθάιαην ηνπ βηβιίνπ ηνπ Γ. Ρίδνπ, Εηζαγσγή ζηε

ςπρνινγία ηνπ εληαίνπ αλζξώπνπ, Αζήλα 1997).

Δίλαη πξνθαλέο φηη ηα θξηηήξηα γεληθά ηεο θπζηνινγηθήο θαη νκαιήο ή κε ιεηηνπξγίαο

θαη ζπκπεξηθνξάο ηνπ αλζξψπνπ είλαη ζπκβαηηθά. Χαξαθηεξίδνληαη δειαδή ζ΄ έλα κεγάιν

βαζκφ απφ απζαηξεζία θαη ζρεηηθφηεηα. Καη είλαη ινγηθφ λα είλαη ηα θξηηήξηα ζπκβαηηθά θαη,

επνκέλσο, απζαίξεηα θαη ζρεηηθά αθνχ, ηελ αλακελφκελε θπζηνινγηθή θαη νκαιή ιεηηνπξγία

ελφο θαηαζθεπάζκαηνο ηνπ αλζξψπνπ, π.ρ. κηαο κεραλήο, κφλν ν "θαηαζθεπαζηήο" ηνπ ή νη

"πξνδηαγξαθέο" πνπ ν ίδηνο έρεη αλαθέξεη ζαθψο, κπνξεί λα ηελ θαζνξίζεη.

Καη ζπγθεθξηκέλα, ππάξρεη εδψ απζαηξεζία θαη ζρεηηθφηεηα γηαηί δελ ιακβάλεηαη

θαζφινπ ππ΄ φςε θάηη ην νπνίν απνηειεί ζήκεξα απηνλφεην απφ φινπο ηνπο εηδηθνχο. Όηη

δειαδή, θάζε άηνκν αθνινπζεί, κέρξη έλα βαζκφ, έλα δηθφ ηνπ πξνζσπηθφ ξπζκφ αλάπηπμεο

θαη γεληθά ιεηηνπξγίαο, έθθξαζεο θαη ζπκπεξηθνξάο.

Θεσξείηαη απηνλφεην φηη, ην αλαπηπμηαθφ ζέκα θάζε δσληαλνχ νξγαληζκνχ πνπ γελλά

ε θχζε εμαξηάηαη, αθ΄ ελφο κελ απφ ηηο θιεξνλνκηθέο ηνπ θαηαβνιέο (γνλόηππν), αθ΄ εηέξνπ δε

απφ ηηο επηδξάζεηο, εξεζίζκαηα (πξνζιακβάλνπζεο) ηνπ πεξηβάιινληνο ζην νπνίν γελλήζεθε θαη

δεη. Δηδηθά δε γηα ηνλ άλζξσπν, εμαξηάηαη θπξίσο θαη από ην πώο ην ζπγθεθξηκέλν άηνκν

ρεηξίδεηαη (αληηδξά) ηηο δχν πξνεγνχκελεο παξακέηξνπο ζηε δσή ηνπ κέρξη ζήκεξα. Αλ

αληηδξνχζε δειαδήζεηηθά (Εγσηθά) ή αξλεηηθά (ςεπηνεγσηθά).

Φεχγνληαο, γηα ιίγν, απφ ηελ παγθνζκίσο αθαδεκατθή ηππνπνίεζε θαη ηαμηλφκεζε ησλ

ςπρνπαζνινγηθψλ δηαηαξαρψλ ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ αλζξψπνπ (DSM), ζα κπνξνχζακε,

ζχκθσλα κε κία «απζαίξεηε» ηαμηλφκεζε ηεο παξνχζαο άπνςεο, λα δηαθξίλνπκε απηέο ηηο

δηαηαξαρέο ζε θάπνηνπο θεληξηθνχο «θνξκνχο» (ή άμνλεο).

1. Πξνβιήκαηα επηθνηλσλίαο. Πξφθεηηαη γηα ηα θχξηα πξνβιήκαηα πνπ απαζρνινχλ ιίγν-

πνιχ φινπο ηνπο "αζζελείο" πνπ αληηκεησπίδεη ε παξνχζα άπνςε ηφζν ζε αηνκηθφ επίπεδν

φζν θαη ζ’ απηνχο πνπ δεηνχλ λα ζπκκεηάζρνπλ ζηηο νκάδεο απηνγλσζίαο ηεο θ.ς.& ς/ζ.

Απηά αλαιχνληαη ζηελ επηθνηλσλία κε ηνλ εαπηό θαη ηελ επηθνηλσλία κε ηνπο άιινπο.

χκθσλα κε ην ζεσξεηηθφ κνληέιν ηεο θ.ς. & ς/ζ, ηα πξνβιήκαηα επηθνηλσλίαο κε

ηνπο άιινπο, φπσο αλαθέξζεθε θαη πην πάλσ, πξνβάιινπλ (θαζξεπηίδνπλ) ηα πξνβιήκαηα

επηθνηλσλίαο κε ηνλ εαπηό κνπ θαη, αληίζηξνθα, απηά ζα εθθξαζηνχλ (θαζξεπηηζηνχλ)

νπσζδήπνηε κε θάπνην ηξφπν ζηελ επηθνηλσλία κε ηνπο άιινπο.

Μ΄ απηή ηελ έλλνηα, φηαλ ιέκε εδψ "πξνβιήκαηα επηθνηλσλίαο" ελλννχκε θαηά βάζε

πξνβιήκαηα επηθνηλσλίαο κε ηνλ εαπηό. Απηά ζεσξνχκε φηη βξίζθνληαη ζηνλ ππξήλα θάζε

άιινπ πξνβιήκαηνο θαη δηαηαξαρήο ηνπ ςπρηθνχ κεραληζκνχ ηνπ αλζξψπνπ.

Σν παξφλ ςπρν-θηινζνθηθφ κνληέιν ηνπ αλζξψπνπ ζεσξεί ηνλ φξν"επηθνηλσλία"

ζπλψλπκν κε ηνλ φξν "γλώζε". Με απηφ δε ηνλ φξν λνείηαη εδψ κία θαηάζηαζε βίσζεο,

βαζηάο δειαδή αληίιεςεο ηνπ εαπηνχ κνπ θαη φρη κία απιή εμσηεξηθή γλψζε. Λέγνληαο δε

ζηε ζπλέρεηα "γλώζε ηνπ εαπηνύ" (απηνγλσζία) κε ηελ παξαπάλσ έλλνηα, λνείηαη ε

ζπλεηδεηνπνίεζε ηφζν ησλ ιεγφκελσλ "αδύλαησλ ζεκείσλ κνπ" φζν θαη ησλ "ηζρπξώλ".

ην βαζκφ πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί (κε πνιχ ζπζηεκαηηθή πξνζπάζεηα) απηή ε

θαηάζηαζε (απηνγλσζία) ζηνλ άλζξσπν, ζηνλ ίδην βαζκφ απηή ηζρπξνπνηεί ηηο αδχλαηεο

ιεηηνπξγίεο (αδπλακίεο) ηνπ ςπρηθνχ κεραληζκνχ ηνπ θαη, απφ ηελ άιιε κεξηά, ζηαζεξνπνηεί

θαη εθθξάδεη θαιχηεξα (θαζαξφηεξα) ηηο ηζρπξέο, θαζψο επίζεο θαη ηηο δηαηαξαρέο θαη

αξξπζκίεο ηνπ πνιπεπίπεδνπ νξγαληζκνχ ηνπ. Έηζη θαη κφλν έηζη ζεσξνχκε φηη ν άλζξσπνο

κεηψλεη απνηειεζκαηηθά ηηο αηέιεηέο ηνπ θαη ηηο εμ απηψλ ιαλζαζκέλεο επηινγέο θαη

αληηδξάζεηο ηνπ θαη, παξάιιεια, αμηνπνηεί θαη εθθξάδεη δεκηνπξγηθά ηα ηζρπξά ηνπ ζεκεία.

Απηέο δειαδή ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ νη νπνίεο απνηεινχλ ηε "βάζε", ηελ "θηλεηήξηα δύλακε" ηεο

χπαξμήο ηνπ. Έηζη επηηπγράλεη φζν κπνξεί θαιχηεξα λα ηζνξξνπεί θαη λα ειέγρεη ηφζν ηηο

ππεξβνιέοφζν θαη ηηο ειιείςεηο ζηε δηθή ηνπ (Εγσηθή) θπζηνινγηθή έθθξαζε θαη, επνκέλσο,

ζηε θπζηνινγηθή -πγηή- ιεηηνπξγία, ηφζν ησλ αδύλαησλ φζν θαη ησλ ηζρπξώλζεκείσλ ηνπ

ςπρν-ζσκαηηθνχ νξγαληζκνχ ηνπ.

Μ΄ απηφ ην ηξφπν ζα πξέπεη λα λνείηαη ν φξνο απηνγλσζία ζηε παξνχζα έθθξαζε.

2. Έιιεηςε απηνπεπνίζεζεο. Γη΄ απηφ ην πξφβιεκα, ην νπνίν απνηειεί έλα απφ ηα πην

βαζηθά ηνπ wellbeen ηνπ αλζξψπνπ θαη γηα ην νπνίν έρνπλ γξαθηεί πνιιά κέρξη ζήκεξα απφ

άιιεο ςπρνινγηθέο απφςεηο γηα ηε θχζε θαη ηελ έθθξαζή ηνπ θαζψο θαη ηα αίηηα δεκηνπξγίαο

ηνπ, ε παξνχζα άπνςε ην "βιέπεη" ζαλ έθθξαζε φρη πξσηνγελή αιιά δεπηεξνγελή, έθθξαζε

δειαδή ζπκπησκαηηθή. Έθθξαζε ε νπνία, βαζηδφκελε ζε θάπνηα "αδχλαηα ζεκεία" καο,

εκθαλίδεηαη σο ζπλέπεηα θάπνηαο άιιεο ηζρπξφηεξεο (ζεκαληηθφηεξεο) αδπλακίαο καο. Καη ε

πην ηζρπξή (ζεκαληηθή) αδπλακία ζην αλζξψπηλν νλ, ζχκθσλα κε ηε θ.ς.& ς/ζ, δελ κπνξεί λα

είλαη άιιε απφ ηελ πξναλαθεξζείζα έιιεηςε απηνγλσζίαο.

Ζ ίδηα ζρέζε ηζρχεη θαη γηα ηα άιια γεληθά "πξνβιήκαηα" θαη "δηαηαξαρέο" πνπ

αληηκεησπίδεη ε θ.ς.& ς/ζ δνπιεχνληαο αηνκηθά ή ζε νκάδα: ην άγρνο, ηελαλεζπρία γεληθά

ηόζν γηα ηνλ εαπηό κνπ, (ηηο δηάθνξεο πηπρέο ηεο δσήο κνπ γεληθά) όζν θαη γηα ηνπο "δηθνύο

κνπ" θαζψο επίζεο θαη ηελ αλαζθάιεηα θαη ηελέιιεηςε απηνεθηίκεζεο.

Με βάζε ηηο πξναλαθεξζείζεο «παζνινγηθέο θαηαζηάζεηο» πνπ βηψλνπλ ηα άηνκα θαη

δεηνχλ ηελ αηνκηθή ή ζε νκάδα «ζεξαπεία» ηεο θηινζνθηθήο ζπκβνπιεπηηθήο θαη

ςπρνζεξαπείαο, ε κεζνδνινγία αληηκεηψπηζεο απηψλ ησλ δηαηαξαρψλ, αλαιχεηαη αληίζηνηρα

ζε ηξεηο άμνλεο (θχθινπο) αζθήζεσλ απηνγλσζίαοσο εμήο:

1νο άμνλαο (θχθινο): ζπλεηδεηνπνίεζε θαη ζπγθεθξηκέλεο αζθήζεηο πξαθηηθήο εθαξκνγήο

ειέγρνπ εθθξάζεψλ καο νη νπνίεο γίλνληαη απηφκαηα, κεραληθά (αζπλείδεηα). Απνηεινχλ

δειαδή αληηδξάζεηο θαη φρη δξάζεηο.

΄ απηφλ δειαδή ηνλ θχθιν δνπιεχνπκε ζθνπεχνληαο, ζ΄ έλα πξψην ζηάδην, λα

γλσξίζνπκε θαιά (ζπλεηδεηνπνηήζνπκε) φηη νη πεξηζζφηεξεο εθθξάζεηο καο, απ΄ φια ηα

επίπεδα θαη πηπρέο ηεο χπαξμήο καο, είλαη κεραληθέο, απηφκαηεο, δειαδήαζπλείδεηεο. Δίλαη

κε άιια ιφγηα, ζχκθσλα κε ηε ζεκεηνινγία ηεο παξνχζαο άπνςεο, αληηδξάζεηο θαη φρη

δξάζεηο ηνπ αλζξψπνπ.

Απηφ ζεκαίλεη φηη απηέο νη εθθξάζεηο καο, ηηο νπνίεο έρνπκε κάζεη θαηά ηε δηάξθεηα

ηεο δσήο καο κέζα ζην πεξηβάιινλ πνπ έρνπκε δήζεη κέρξη ζήκεξα θαη ηηο νπνίεο εθθξάδνπκε

ζπλήζσο ζηελ θαζεκεξηλή καο δσή, απνηεινχλ αληηδξάζεηο ηεο ζηηγκήο. Αληηδξάζεηο δειαδή

νη νπνίεο επηιέγνληαη φρη απφ ην κφλν αληηθεηκεληθά ζπλεηδεηφ κέξνο ηνπ αλζξψπνπ, ην

θπζηθφ "θέληξν" θαη "ππξήλα" ηεο χπαξμήο ηνπ, ην Εγώ ηνπ, αιιά απφ άιια "επθαηξηαθά

θέληξα" (εμσγελείο πεξηβαιινληηθέο θαηαζηάζεηο πνπ δηακνξθψλνπλ επθαηξηαθά ηε ζηάζε

ηνπ ζπλεηδεηνχ Δγψ ηνπ, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ). Απηά ηα "θέληξα" ηα νπνία

νλνκάδνληαη απφ ηελ παξνχζα άπνςε "ςεπην-εγώ".

Απηέο ινηπφλ νη αληηδξάζεηο είλαη θπζηθφ θαη αλακελφκελν, φληαο αζπλείδεηεο

εθθξάζεηο ηνπ αλζξψπνπ, λα κελ είλαη δπλαηφ λα απνηεινχλ εθθξάζεηο ηνπ θπζηθνχ θαη

κνλαδηθνχ Εγώ. Απηνχ δειαδή πνπ απνηειεί ην κνλαδηθφ "θέληξν" ζηνλ άλζξσπν πνπ

γλσξίδεη ην ζσζηφ, δειαδή ην πξαγκαηηθά θαη νπζηαζηηθά σθέιηκν, ην πξαγκαηηθά θαη

νπζηαζηηθά ζπκθέξνλ ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ αλζξψπνπ γηα ηε ζπγθεθξηκέλε ζηηγκή πνπ

εθθξάδεηαη.

Απηνχ ηνπ πξψηνπ ζηαδίνπ αθνινπζεί έλα δεχηεξν ζην νπνίν πεξηιακβάλνληαη

πξαθηηθέο εθαξκνγέο. Πεξηιακβάλνπλ δειαδή ζπγθεθξηκέλεο αζθήζεηο απηνειέγρνπ πνπ

εθαξκφδνπκε ζηηο εθθξάζεηο θαη αληηδξάζεηο ζε θάζε επίπεδν ζηελ θαζεκεξηλή καο δσή.

Διέγρνπκε δειαδή αλ θάζε είδνπο θξίζε θαη γεληθά έθθξαζε ζέισ καο πνπ εθδειψλνπκε

είλαη "ζχλλνκε" κε ην θπζηθό καο θέληξν, ην Εγώ. Αλ είλαη κε άιια ιφγηα ε θξίζε καο θαη

γεληθά ην ζέισ καο ζσζηφ, δειαδή νπζηαζηηθά σθέιηκν. Σελ σθειηκφηεηα ηε ζηαζκίδνπκε κε

νξηζκέλααληηθεηκεληθά θξηηήξηα ηα νπνία έρνπκε δερηεί απφ ηελ αξρή θαη ηα νπνία βαζίδνληαη

ζε ζπγθεθξηκέλεο βαζηθέο αξρέο ηνπ θπζηθνχ Δγψ θάζε αλζξψπνπ.

Με ηηο αζθήζεηο δειαδή απηέο πξνζπαζνχκε λα εθθξαδφκαζηε ζε θάζε πεξίπησζε

Δγσηθά. Έηζη, ζην βαζκφ πνπ ζπκβαίλεη επηηπρψο απηφ, επηηπγράλνπκε αλάινγα ηε κείσζε

ησλ ιαλζαζκέλσλ (γηα εκάο), άξα κε σθέιηκσλ, βιαβεξψλ (έζησ θαη αδηφξαηα) αληηδξάζεσλ.

Σαπηφρξνλα δε ηζρπξνπνηνχκε, αλάινγα θαη εδψ, ην ίδην ην Δγψ καο αθνχ, ζχκθσλα πάληα κε

ηελ παξνχζα έθθξαζε ηεο θ.ς.& ς/ζ, φζν εθθξάδεηαη ν άλζξσπνο Δγσηθά, δειαδή

ζπλεηδεηά, ηφζν απηφ ηζρπξνπνηείηαη, εληζρχεηαη. Καη αληίζηξνθα...

2νο άμνλαο. Δδψ, ζηε ζπλέρεηα, θαη ρσξίο λα ζηακαηήζεη ν θαζέλαο γηα ηνλ εαπηφ ηνπ λα

δνπιεχεη κε ηνλ απηνέιεγρν, καζαίλνπκε λα πξνζπαζνχκε πάληα πξνο ηνλ ίδην ζηφρν, κε έλαλ

άιιν δηαθνξεηηθφ ηξφπν.

πγθεθξηκέλα, αληίζεηα απφ ηηο κε πξαγκαηηθά δηθέο καο (ςεπηνεγσηθέο) αληηδξάζεηο

πνπ πξνζπαζνχκε λα βξνχκε θαη λα ειέγμνπκε ζηνλ 1ν άμνλα, εδψ πξνζπαζνχκε λα βξνχκε

θαη λα εληζρχζνπκε ηηο πξαγκαηηθά δηθέο καο, ηηο Εγσηθέοεθθξάζεηο καο. Απηέο (αλαθέξνληαη

νη πην γλσζηέο ζηε ζει. 7), ζηελ παξνχζα αληηκεηψπηζε, ηηο νλνκάδνπκε αξεηέο ηνπ

αλζξώπνπ. (Γηα ηελ αθξίβεηα, νη αξεηέο είλαη ηνπ Εγώ ηηο νπνίεο πξνζπαζεί ζηε δσή ηνπ λα

εθθξάζεη ν άλζξσπνο). Απηέο είλαη γεληθά θνηλέο γηα θάζε Δγψ, γηα θάζε δειαδή άλζξσπν.

Απιά δηαθνξνπνηνχληαη ζε θάζε άλζξσπν σο πξνο ηε θπζηθή ηνπο έληαζε (δπλακηθφ) θαη

ηξφπν έθθξαζεο.

ην βαζκφ πνπ ηηο εληζρχνπκε (ιεηηνπξγψληαο πάληα ζπλεηδεηά), αλάινγα εληζρχνπκε

θαη εδψ ην Εγώ καο. Καη φζν εληζρχεηαη ην Δγψ καο, ηφζν εθθξάδνληαη απηέο πην θαζαξά

(ακηγψο) θαη, επνκέλσο, πην δεκηνπξγηθά. Απηφ ζεκαίλεη, φπσο αθξηβψο θαη ζηνλ 1ν άμνλα, λα

έρνπκε αληηδξάζεηο θαη εθθξάζεηο γεληθά πην ζσζηέο γηα ην άηνκν, κε ιηγφηεξα ιάζε, πην

θπζηθέο θαη, επνκέλσο, πην σθέιηκεο γηα φιεο ηηο ππνζηάζεηο θαη φιεο ηηο πηπρέο ηεο χπαξμήο

ηνπ.

ηνλ 3ν άμνλα (θχθιν) πνπ αθνινπζεί, δνπιεχνπκε επηθεληξψλνληαο απνθιεηζηηθά ζην ζέκα

ηεο επηθνηλσλίαο κε ηνπο άιινπο.

Λέγνληαο εδψ "επηθνηλσλία" ελλννχκε, ζχκθσλα πάληα κε ηελ παξνχζα άπνςε θαη ζε

αληίζεζε κε φ,ηη ελλνεί ζπλήζσο ν άλζξσπνο, κία θαηάζηαζε πνπ σθειεί θαη πξνάγεη Δγσηθά,

άκεζα ή έκκεζα, θαη ηα δχν κέξε ηεο επηθνηλσλίαο, θαηεκάο θαη ηνπο άιινπο. Μνλφπιεπξν

φθεινο, ζην νπνίν θαηά θαλφλα πξνζβιέπνπλ νη άλζξσπνη επηθνηλσλψληαο, δελ ζεσξείηαη απφ

ηελ παξνχζα άπνςε πξαγκαηηθή (Δγσηθή) επηθνηλσλία θαη δελ πξνάγεη νπζηαζηηθά (Δγσηθά)

ηνλ άλζξσπν. (Καη φ,ηη δελ σθειεί θαη δελ πξνάγεη νπζηαζηηθά ηνλ άλζξσπν, ζεσξνχκε εδψ

φηη ηνλ βιάπηεη, ηνλ δεκηψλεη. Γελ ππάξρεη δειαδή ελδηάκεζε, ηξίηε ή νπδέηεξε θαηάζηαζε...)

Οινθιεξψλνληαο ν «αζζελήο» θαη απηφλ ηνλ 3ν άμνλα (θχθιν) ησλαζθήζεσλ

απηνγλσζίαο θαη, ζην βαζκφ πνπ πξνζπάζεζε λα πξαγκαηνπνηήζεη φζν κπνξνχζε θαιχηεξα

ηηο αζθήζεηο θαη ησλ ηξηψλ θχθισλ, ζα έρεη ηζρπξνπνηήζεη αλάινγα ην Εγώ ηνπ ην νπνίν ζα

εθθξάδεηαη θαζαξφηεξα θαη ηζρπξφηεξα. ην βαζκφ δε πνπ ζα εθθξάδεηαη απηφ ζε θάζε

πεξίπησζε, ν άλζξσπνο ζα ειέγρεη ηηο ιαλζαζκέλεο θαη επηβιαβείο (ηνμηθέο) αληηδξάζεηο ηνπ

θαη, παξάιιεια, ζα εθθξάδεηαη σθέιηκα γη` απηφλ.

Απηφ ζπλεπάγεηαη έλα αλακθίβνιν δπλάκσκα ηνπ Εγώ ζηε δσή ηνπ κέζσ ησλ

αζθήζεσλ πνπ έρεη θάλεη θαη πνπ ζπλερίδεη λα θάλεη. Όζν δε δπλακψλεη ην Εγώκαο, ηφζν

δπλακψλεη νπζηαζηηθά θαη ν άλζξσπνο. Καη φζν δπλακψλεη απηφο, ηφζν βειηηψλεηαη πνηνηηθά

ε δσή ηνπ. Σφζν δειαδή θαιχπηεηαη, εμαζζελεί θαη εμαθαλίδεηαη θάζε είδνπο έθθξαζεο

δηαηαξαρή, δπζιεηηνπξγία θαη αληζνξξνπία ε νπνία είρε εθδεισζεί ζηνλ πνιπεπίπεδν θαη

πνιχπηπρν, αιιά εληαίν, νξγαληζκφ ηνπ.

Πξαθηηθέο ζπκβνπιέο πνπ καο πξνζηαηεύνπλ από ηελ εκθάληζε

ςπρηθώλ δηαηαξαρώλ, όπσο κόληκν άγρνο, θαηάζιηςε θ.α. θαη

ηαπηόρξνλα βειηηώλνπλ ηελ πνηόηεηα ηεο θαζεκεξηλήο καο δσήο

(ζρέζε κε ηνλ εαπηό, ζρέζε κε ηνπο άιινπο)

Να είζηε ηθαλνπνηεκέλνη κε ηνλ εαπηό ζαο κόλν όκσο όηαλ απηόο έρεη θξηζεί θαη

αμηνινγεζεί εηιηθξηλά από εζάο θαη όρη από άιινπο…

* * *

Μελ ηαπηίδεζηε πνηέ κε πξόζσπα ή πξάγκαηα ζα λα πξόθεηηαη λα ηα έρεηε απόιπηα

«δηθά ζαο» γηα πάληα…(ν όξνο «δηθό κνπ» ζηε δσή ηνπ αλζξώπνπ έρεη πάληα ζρεηηθή

έλλνηα…)

* * *

Έρεηε πάληα ππ’ όςε ζαο όηη «δελ είλαη ηα πξάγκαηα πνπ καο ηαξάδνπλ (πξόζσπα,

γεγνλόηα, ηδέεο θιπ) αιιά ε άπνςε πνπ έρνπκε εκείο γη’ απηά…»

* * *

Σην βαζκό πνπ λνηάδνκαη γηα ηελ θαιή θαη πγηεηλή ζξέςε ηνπ ζώκαηόο κνπ, ζα πξέπεη

λα λνηάδνκαη εμ ίζνπ (ηνπιάρηζηνλ) θαη γηα ηελ θαιή θαη πγηεηλή ζξέςε θαη ηεο ςπρήο

κνπ (ηνλ ζπλαηζζεκαηηθό κνπ θόζκν) θαη ηνπ πλεύκαηόο κνπ (ηνλ πλεπκαηηθό ή λνεηηθό

κνπ θόζκν)…

* * *

Να πξνηηκάηε πάληα λα θάλεηε ό,ηη σθειεί πξαγκαηηθά ηελ πνιύπιεπξε ύπαξμή ζαο

παξά ό,ηη ηελ επραξηζηεί. Καη απηό γηαηί ην θέξδνο ηνπ σθέιηκνπ κέλεη ελώ ε

επραξίζηεζε είλαη πάληα πξόζθαηξε…

* * *

Από ηελ άιιε δε κεξηά, κελ απνθεύγεηε πνηέ ηνλ πόλν (θόπν, ζηέξεζε, ζηελαρώξηα

θιπ) ρσξίο λα δείηε κήπσο πίζσ από απηόλ ππάξρεη όθεινο…

* * *

Μελ απαηηείηε κε θάζε ηξόπν από ηνπο άιινπο πξάγκαηα (πιηθά, ζπλαηζζεκαηηθά

λνεηηθά) ηα νπνία απηνί δελ κπνξνύλ ή δελ ζέινπλ λα ζαο δώζνπλ…

* * *

Απνθεύγεηε άζθνπνπο (κε δεκηνπξγηθνύο) αληαγσληζκνύο θαη ζπγθξίζεηο κε ηνπο

γύξσ ζαο…

* * *

Σέινο, έρεηε πάληα ζην λνπ ζαο όηη, ε θαιή ζαο ζρέζε κε ηνπο άιινπο πεξλάεη κέζα

από ηε γλώζε θαη ηελ θαιή ζαο ζρέζε κε ηνλ εαπηό ζαο...

Βηβιηνγξαθία (ζπλνπηηθή)

1. Δπίθηεηνπ, Άπαληα, Γηαηξηβαί Α, Β, Γ, Γ, Δθδ. Κάθηνο, Αζήλα, 1994

2. Δπίθηεηνπ, Δγρεηξίδηνλ, κεη. Α.Κακπάλε, Δθδ. Φέμε, Αζήλα

3. Μ. Απξειίνπ, Δηο Δαπηόλ, Δθδ. Αλαγλσζηίδεο, Αζήλα

4. Jean Brun, Ο ησηθηζκόο ζεηξά Que Sais-je? No 67, Δθδ. Η. Εαραξφπνπινο, Αζήλα, 1965

5. D. N. Blekeley, Ζ ζησηθή ζεξαπεία πεξί παζώλ, η. "Διιεληζηηθή Φηινζνθία", επηκ. Καζ. Βνπδνχξεο, Αζήλα,

1994

6. Α. Αλδξηαλφπνπινπ, Αξραίνη Έιιελεο Φηιόζνθνη, Δθδ. Alvin Retman Hellas, Αζήλα

7. Κ.Θ. Παπαιεμάλδξνπ, πλνπηηθή Ηζηνξία ηεο Φηινζνθίαο, Αζήλα, 1970

8. Εαλ Βαι, Δηζαγσγή ζηνλ Τπαξμηζκό, Δθδ. Γσδψλε, Αζήλα, 1971

9. Πηεξ-Πσι Γθξαζζέ, Δζύ ν κηθξνύιεο Θεόο, Δθδ. ΡΑΠΠΑ, Αζήλα, 1971

10. Β. Φάξξηλγθηνλ, Ζ Δπηζηήκε ζηελ αξραία Διιάδα, Δθδ. Κάιβνο, Αζήλα, 1969

11. Π. Οπζπέλζθπ, 5 δηαιέμεηο πάλσ ζηε λέα ςπρνινγία, Δθδ. Πχξηλνο Κφζκνο, Αζήλα, 1972

12. Π. Οπζπέλζθπ, Σν πξόβιεκα ηνπ ηεηάξηνπ, Δθδ. Πχξηλνο θφζκνο, Αζήλα, 1988

13. N. Wiener, Θεόο θαη Μεραλή, Δθδ. Καζηαληψηε, Αζήλα, 1972

14. Κ. Γηνπλγθ, Ζ Οινθιήξσζε ηεο πξνζσπηθόηεηαο, Αζήλα, 1972

15. Α. ΄Αληιεξ, Αλζξσπνγλσζία, Δθδ. Μπνπθνπκάλε, Αζήλα, 1974

16. Δ. Φξνκ, Να έρεηο ή λα είζαη, Δθδ. Μπνπθνπκάλε, Αζήλα

17. Δ. Φξνκ, Ο θόβνο κπξνζηά ζηελ ειεπζεξία, Δθδ. Μπνπθνπκάλε, Αζήλα, 1971

18. Δ. Φξνκ, Ζ πγηήο θνηλσλία, Δθδ. Μπνπθνπκάλε, Αζήλα, 1973

19. Δ. Φξνκ, Ζ Σέρλε ηεο Αγάπεο, Δθδ. Ρνχγθα, Αζήλα

20. Δ. Φξνκ, Ο άλζξσπνο γηα ηνλ εαπηό ηνπ, Δθδ. Μπνπθνπκάλε, Αζήλα, 1974

21. K. Horney, Ο λεπξσηηθόο άλζξσπνο ηεο επνρήο καο, Δθδ. Δπίθνπξνο, Αζήλα, 1975

22. K. Horney, Απηναλάιπζε, Δθδ. Καξαβία, Αζήλα

23. K. Horney, Οη ζπγθξνύζεηο ηνπ εζσηεξηθνύ καο θόζκνπ, Δθδ. Α. Καξαβίαο, Αζήλα

24. V. Frankl, Αλαδεηώληαο λόεκα δσήο θαη ειεπζεξίαο, Αζήλα, 1972

25. V. Frankl, Ο Θεόο ηνπ αζπλεηδήηνπ, Δθδ. Σακαζζφο, Αζήλα, 1981

26. Ρ. Μαίε, Ζ έξεπλα ηνπ αλζξώπνπ γηα ηνλ εαπηό ηνπ, Δθδ. Κνληδάξε, Αζήλα, 1981

27. Ρ. Μαίε, Τπαξμηαθή Φπρνινγία, Δθδ. Δπίθνπξνο, Αζήλα, 1980

28. Ρ. Γξήλγνπσιλη, Αλαθαιύςηε ηνλ αιεζηλό εαπηό ζαο, Δθδ. Κνληδάξε, Αζήλα, 1980

29. Α. Μάζιννπ, Ζ Φπρνινγία ηεο ύπαξμεο, Δθδ. Γίνδνο, Αζήλα

30. Ρ. Λαηλγθ, Γηραζκέλνο Δαπηόο, Δθδ. Καζηαληψηεο, Αζήλα, 1977

31. Κ. Λφξεληδ, Σα 8 ζαλάζηκα ακαξηήκαηα ηνπ πνιηηηζκνύ καο, Δθδ. Γιάξνο, Αζήλα, 1974

32. Π. Βαηδιάβηθ, Ζ γιώζζα ηεο αιιαγήο, Δθδ. Κέδξνο, Αζήλα, 1986

33. Γ. Νηχεξ, Οη πεξηνρέο ησλ ζθαικάησλ ζαο, Δθδ. Γιάξνο, Αζήλα, 1981

34. Α. Καιαληδή-Αδίδη, απηνγλσζία, απηναλάιπζε θαη απηνέιεγρνο, Αζήλα, 1992

35. Ρ. Γ. Οπάηιλη, Δηζαγσγή ζηελ πξαθηηθή ςπρνινγία, Δθδ. Θπκάξη, Αζήλα, 1982

36. G. Kranzler, Μπνξείο λα αιιάμεηο απηό πνπ λνηώζεηο, Αζήλα, 1982

37. Σδσλ Κέλλεληπ, Ζ ηζρπξή ζέιεζε, Δθδ. Θπκάξη, Αζήλα, 1982

38. Γ. Ρίδνπ, Δηζαγσγή ζηε ςπρνινγία ηνπ εληαίνπ αλζξώπνπ, Αζήλα, 1997

39. Γ. Ρίδνπ, Δηζαγσγή ζηε θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία, Αζήλα 2002

40. Α. Νάζηνπηδηθ, Οη Ρίδεο, βηνινγηθή εμέιημε θαη κύζνο, αζήλα

41. I. Prigogine - I. Stengers, Σάμε κέζα από ην ράνο, Δθδ. Κέδξνο, Αζήλα, 1986

42. D. Chopra, Κβαληηθή ζεξαπεία, Δθδ. Aquarius, Αζήλα, 1991

43. Marie de Hennezel, Ο κύρηνο ζάλαηνο, Δθδ. KOAN / Synergie, Αζήλα 2007

44. Φψηε Αλαγλσζηφπνπινπ, Γ. Παπαδάηνπ, Φπρνινγηθή πξνζέγγηζε αηόκσλ κε θαξθίλν, Δθδ. Φιφγα

45. John Mc Leon, Δηζαγσγή ζηε πκβνπιεπηηθή, Δθδ. Μεηαίρκην, Αζήλα 2003

46. Irving D. Yalom, Όηαλ έθιαςε ν Νίηζε, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2000

47. Irving D. Yalom, Θξεζθεία θαη Φπρηαηξηθή, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2003

48. Irving D. Yalom, Σν δώξν ηεο ςπρνζεξαπείαο, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2004

49. Irving D. Yalom, Ζ ζεξαπεία ηνπ νπελάνπεξ, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2005

50. Irving D. Yalom, ηνλ θήπν ηνπ Δπίθνπξνπ, Δθδ. ΑΓΡΑ, Αζήλα 2008

51. Η. Γ. Γειιήο, θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή, Δθδ. Σππσζήησ Γ. Γαξδαλφο, Αζήλα 2005

52. Μάζηνπ Άιπεξ, Ο Θεόο ζηνλ Δγθέθαιν, Δθδ. ΑΒΓΟ, Αζήλα 2007

53. Richard Dawkins, Ζ πεξί Θενύ απηαπάηε, Δθδ. θάηνπηξν, Αζήλα 2007

54. Lou Marinoff, Πιάησλ όρη Πξόδαθ, Δθδ. Ληβάλε, Αζήλα

55. Άιιαλ Πέξζπ, Νίηζε: 99 Μαζήκαηα θαζεκεξηλήο θηινζνθίαο, Δθδ. Παηάθεο Αζήλα 2011

56. Ludwig Edelstein, Ο ησηθόο νθόο (ην αιεζηλό λόεκα ηνπ ησηθηζκνύ), Δθδ. Θχξαζελ, 2002 Θεζ/λίθε

εθπαηδεπηηθά καζήκαηα ζηε θηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή

(Ζ εθπαίδεπζε ζηελ Σέρλε ηνπ Εελ) Η Ε.Ε.Φ.Φ. & Φ/ζ αλαθνηλώλεη όηη ηα εθπαηδεπηηθά καζήκαηα ησλθηινζνθηθώλ

ςπρνιόγσλ θαη θηινζνθηθώλ ζπκβνύισλ ςπρηθήο πγείαο (κε ςπρνιόγσλ), ηα νπνία έρνπλ

δηακνξθσζεί θαη πξνζθέξνληαη κε ηε κνξθή ζεκηλαξίσλ, ζα ζπλερηζηνύλ ζε νιηγνκειείο

νκάδεο θαη ζε "καζήκαηα εμ απνζηάζεσο" -distance learning) θαη ζηε λέα ρξνληά 2013-

14.

Απηά απεπζύλνληαη ζε αλζξώπνπο, εηδηθνύο θαη κε, πνπ ελδηαθέξνληαη όρη κόλν λα

θάλνπλ έλα «λνηθνθύξεκα» θαη λα βάινπλ κηα «ηάμε» ζηελ δσή ηνπο (ηη ζέινπλ θαη ηη δελ

ζέινπλ, ηη θαη πνύ ππάξρεη πξόβιεκα (ζύκπησκα) θαη πνύ αθξηβώο (αίηην), ηόζν ζηελ

αηνκηθή όζν θαη ζηελ θνηλσληθή δσή ηνπο), αιιά θαη λα βνεζήζνπλ θαη θάπνηνπο άιινπο

πξνο απηόλ ην ζηόρν: ζηελ εθπαίδεπζε ησλ αλζξώπσλ ζηελ "Σέρλε ηνπ Ζελ". Κάηη πνπ

γηα ηνπο ησηθνύο θηινζόθνπο κόλν ε θηινζνθία κπνξεί λα πξνζθέξεη...

Απηά ηα καζήκαηα (νκαδηθά) γίλνληαη ζηα γξαθεία ηεο εηαηξείαο καο ζηα Θιίζηα,

νδόο Αιθκάλνο 6 πεξηνρή Υίιηνλ, θαη από ην 2011 γίλνληαη θαη "εμ απνζηάζεσο" γηα

ελδηαθεξόκελνπο πνπ δνπλ εθηόο Λεθαλνπεδίνπ ή δπζθνιεύνληαη γηα νπνηνδήπνηε ιόγν

λα πξνζέξρνληαη ζην ρώξν ησλ καζεκάησλ. Σα νκαδηθά δηαξθνύλ δύν ρξόληα-ελλεάκελα

(γηα πηπρηνύρνπο ςπρνιόγνπο έλα ρξόλν) θαη γίλνληαη κία εκέξα, έλα ηξίσξν/εβδνκάδα,

θαη ηα εμ απνζηάζεσο κηα ώξα/εβδνκάδα).

Σνλ πξώην ρξόλν ηα καζήκαηα πεξηιακβάλνπλ ηε ζεσξεηηθή θαη βησκαηηθή γλώζε

ηνπ κνληέινπ ηεο θηινζνθηθήο ςπρνινγίαο θαη ς/ζεξαπείαο γηα ηνλΆλζξσπν (θύζε, δνκή,

ιεηηνπξγία, παζνγέλεζε θαη ς/ζεξαπεπηηθή αληηκεηώπηζε), όπσο απηό έρεη δηακνξθσζεί

θαη εθαξκόδεηαη από ηελ εηαηξεία καο. Παξάιιεια δε γίλεηαη ε επεμεξγαζία ζεκειησδώλ

(δηαρξνληθώλ) θηινζνθηθώλ δηιεκκάησλ θαη πξνβιεκαηηζκώλ ηνπ αλζξώπνπ ηα νπνία

αλαθέξνληαη άκεζα ή έκκεζα ζηνλ άλζξσπν θαη δηακνξθώλνπλ ρσξίο λα ην θαηαιαβαίλεη

ηε δσή ηνπ, όπσο ηα "Τύρε & Αλαγθαηόηεηα", "Κιεξνλνκηθόηεηα & Πεξηβάιινλ",

"Επηζηήκε & Θξεζθεία", "Ύιε & Πλεύκα" θ.α.

ην δεύηεξν ρξόλν γίλνληαη βαζηθά καζήκαηα από ην ρώξν ηεο αθαδεκατθήο

ςπρνινγίαο όπσο ηα, βαζηθέο αξρέο θαη ηερληθέο ζηε ζπκβνπιεπηηθή ςπρνινγία θαη

ςπρνζεξαπεία, κειέηε βαζηθώλ ζεκάησλ θνηλσληθήο θαη θιηληθήο ςπρνινγίαο θαη

ςπρνπαζνινγίαο, θαζώο θαη ζεκάησλ πνπ αλαθέξνληαη ζην ζέκα ηεο "Τέρλεο ηεο

Επηθνηλσλίαο", κε έκθαζε ζηηο απόςεηο γη' απηό ην ζέκα ηεο ρνιήο ηνπ Palo Alto θαη

ηνπ Νεπξνγισζζνινγηθνύ Πξνγξακκαηηζκνύ. Σέινο, ζπδεηείηαη ζηελ νκάδα κε ηε κνξθή

επνπηείαο, ε αληηκεηώπηζε ζπγθεθξηκέλσλ πεξηπηώζεσλ κέζα ζηα πιαίζηα ηνπ ελ ιόγσ

ς/ζεξαπεπηηθνύ κνληέινπ.

Με απηά ζηνρεύνπκε ζην λα απνθηήζεη ν εθπαηδεπόκελνο κηα όζν ην δπλαηό

πιεξέζηεξε άπνςε, γλώζε θαη ηνπνζέηεζε ζηνλ ρεηξηζκό όζν ην δπλαηό πεξηζζόηεξσλ

"εξγαιείσλ" από ην ρώξν θαη ηελ εκπεηξία ηεο εθαξκνζκέλεο ςπρνινγίαο, όηαλ θιεζεί

λα βνεζήζεη πέξαλ ηνπ εαπηνύ ηνπ θαη θάπνηνλ άιινλ, ζηνλ εληνπηζκό θαη ζηε

ζεξαπεπηηθή αιιαγή ιαλζαζκέλσλ λννηξνπηώλ, απόςεσλ, ζέζεσλ θαη ηνπνζεηήζεσλ ζηε

δσή ηνπ. Αθόκα δε πεξηζζόηεξν, λα βνεζήζεη ζηε δηαηύπσζε ησλ ζσζηώλ απαληήζεσλ,

δνπιεύνληαο πάληα ζύκθσλα κέζα ζηα πιαίζηα ηνπ παξόληνο κνληέινπ, ζε θαίξηα

εξσηήκαηα πνπ πνηέ δελ απαληήζεθαλ μεθάζαξα. Αθόκα δε λα ζηεξίμεη, λα εληζρύζεη, λα

ζεξαπεύζεη...

Τπεύζπλνο ησλ καζεκάησλ είλαη ν Γηώξγνο Ρίδνο, δξ ςπρνινγίαο Παλεπηζηεκίνπ

ηξαζβνύξγνπ, ηδξπηηθό κέινο θαη δηαρεηξηζηήο ηεο Εηαηξείαο.

Σει. επηθνηλσλίαο: 210-6544025 (βξαδηλέο ώξεο) & 693 696 5005

Website: www.psychophil.gr - email: [email protected]

http://www.psychophil.gr/

--------------

Φεβξνπάξηνο 2012

Αληηκεησπίδνληαο ηε ςπρνθζόξα θξίζε Πεξίιεςε νκηιίαο-ζπδήηεζεο ηνπ Γηψξγνπ Ρίδνπ, δξ ςπρνινγίαο Παλ/κίνπ ηξαζβνχξγνπ,

εθπξνζψπνπ ηεο Διιεληθήο Δηαηξείαο Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο, πνπ νξγάλσζε ν Γ.Ο.Π.Α.Π. (Γεκνηηθφο Οξγαληζκφο Πνιηηηζκνχ, Αζιεηηζκνχ & Πεξηβάιινληνο) ζηε Γεκνηηθή

Βηβιηνζήθε, Αγακέκλνλνο 4 ζην Υνιαξγφ, ηε Γεπηέξα 30-1-2012 (Γεκνζηεχηεθε ζηελ ηνπηθή εθεκ. ηνπ Γήκνπ Παπάγνπ-Υνιαξγνχ «30 κέξεο…» ζηηο 3/2/12)

_____________ ηελ θνηλσλίαο καο, ζηελ νπνία έρεη εκθαληζηεί ηα ηειεπηαία ρξφληα κηα πξσηφγλσξε νηθνλνκηθή θξίζε,

(θπζηθά φρη γηα φινπο ζηνλ ίδην βαζκφ), φια ηα κέιε ηεο ηα νπνία ζέινπλ λα πξνθπιαρζνχλ απφ ηηο πνιχ ηνμηθέο

ςπρνινγηθέο ζπλέπεηεο απηήο, ζα πξέπεη λα ζπλεηδεηνπνηήζνπλ θαιά νξηζκέλεοπξαγκαηηθόηεηεο, νξηζκέλα

δεδνκέλα. Πξαγκαηηθφηεηεο θαη δεδνκέλα ηα νπνία, ζην βαζκφ πνπ ηα δερηνχκε (ζπλεηδεηνπνηήζνπκε) θαιά

κέζα καο, ζα καο εμαζθαιίζνπλ ηελ θαιχηεξε πξνθχιαμε, αληηκεηψπηζε θαη δηαρείξηζε απηήο ηεο θξίζεο ψζηε,

βγαίλνληαο θάπνηα ζηηγκή απ’ απηή φηαλ νινθιεξψζεη ηνλ θχθιν ηεο (θαηά ην …«θξίζε είλαη, ζα πεξάζεη…»),

λα βξεζνχκε ζηελ θαηεγνξία απηψλ νη νπνίνη ζα ζπλερίζνπλ ηε δσή ηνπο αλαλεσκέλνη θαη πην δπλαηνί θαη κε ηηο

ιηγφηεξεο δπλαηφλ απψιεηεο θαη ιάζε πνπ έγηλαλ ζ’ απηή ηελ πεξίνδν, ζε φια ηα επίπεδα θαη εθθξάζεηο ηεο δσήο

ηνπο. Σν θχξην δεδνκέλν πνπ ζα πξέπεη λα ζπλεηδεηνπνηεζεί είλαη φηη, απηφ θαζ’ απηφ ην γεγνλφο ηεοθξίζεο

πνπ καο πξνθαιεί πεξηζζφηεξν ή ιηγφηεξν έληνλεο ηνμηθέο ςπρηθέο αληηδξάζεηο, αλαθέξεηαη ζηελεμσηεξηθή

(πνζνηηθή) δσή καο. (εκ. Ο πξναλαθεξφκελνο ζηνλ ππφηηηιν επηζηεκνληθφο θνξέαο, ν νπνίνο έρεη δηακνξθψζεη θαη εθθξάδεη ζηελ

Διιάδα ην παγθφζκην ξεχκα ηεο θηινζνθηθήο ςπρνινγίαο ην νπνίν δξα κέζα ζηα πιαίζηα ηεο εθαξκνζκέλεο

ςπρνινγίαο θαη ζπκβνπιεπηηθήο, έρεη δηακνξθψζεη θάπνηεο βαζηθέο αξρέοπνπ ραξαθηεξίδνπλ ηνλ άλζξσπν θαη

ηε δσή ηνπ, ηηο νπνίεο επεμεξγάδεηαη ζηηο νκάδεο απηνγλσζίαο πνπ θάλεη. Μία απφ απηέο ηηο αξρέο καο ιέεη φηη «ν

άλζξσπνο δεη ηαπηόρξνλα κηα «δηπιή δσή, κίαεμσηεξηθή θαη κία εζσηεξηθή. Η νπζηαζηηθή δσή ηνπ αλζξώπνπ

είλαη ε εζσηεξηθή (ή πνηνηηθή). Η εμσηεξηθή νθείιεη λα ππεξεηεί θαη λα πξνάγεη ηελ εζσηεξηθή». (Ζ εμσηεξηθή δσή

δειαδή εδψ, δελ απνηειεί, δελ πξέπεη λα απνηειεί, απηνζθνπφ ζηε δσή καο αιιά κέζν αλάπηπμεο θαη πξναγσγήο

ηεο εζσηεξηθήο θαη νπζηαζηηθήο δσήο ηνπ…) Δθ΄ φζνλ φκσο ηειηθά ε δσή καο, ζηελ πξάμε, εζηηάδεηαη ηειηθά θαη θαηά θχξην ιφγν ζηελεμσηεξηθή

(πνζνηηθή) αληί ζηελ εζσηεξηθή θαη νπζηαζηηθή καο (πνηνηηθή) δσή, ζα πξέπεη λα εληνπηζηεί ζε πνηα πεξίπησζε

απφ ηηο παξαθάησ αλήθσ πξαγκαηηθά ζηα πιαίζηα απηήο ηεο θξίζεο. α΄ πεξίπησζε: Ζ ελ ιφγσ θξίζε αλαθέξεηαη πξάγκαηη ζε νξηζκέλα εμσηεξηθά ζπγθεθξηκέλα θαη ππαξθηά

πξνβιήκαηα ηεο αηνκηθήο θαη θνηλσληθήο κνπ δσήο. Αλαθέξεηαη κε άιια ιφγηα ζηελ εμσηεξηθή κνπ δσή. Απηά

ηα πξνβιήκαηα κπνξεί λα αλαθέξνληαη, ζ’ έλα α΄ βαζκφ, ζε κηα κηθξή ή κεγάιε ζπξξίθλσζεησλ θαηαλαισηηθψλ

κνπ ζπλεζεηψλ. ΄ έλα β΄ βαζκφ, κπνξεί λα αλαθέξνληαη ζε κηα κηθξή ή κεγάιε δπζθνιία ηθαλνπνίεζεο πάζεο

θχζεσο νηθνλνκηθψλ δεζκεχζεσλ θαη ππνρξεψζεψλ κνπ. Καη, ηέινο, ζ΄ έλα γ΄ βαζκφ, κπνξεί λα αλαθέξνληαη

ζηελ αηθλίδηα αιιαγή ησλ ζπλζεθψλ ηεο δσήο κνπ, ζπλζεθψλ πνπ ζεσξνχληαη θνηλσληθά απηνλφεηεο θαη

ζεκειηψδεηο αλάγθεο επηβίσζεο, φπσο π.ρ. ην λα έρσ εμαζθαιίζεη γηα κέλα θαη ηελ νηθνγέλεηά κνπ έλα πηάην θαΐ

ηελ εκέξα θαη κηα ζηέγε. β΄ πεξίπησζε: Σα παξαπάλσ πξνβιήκαηα, θαη ζηα ηξία επίπεδα (βαζκνχο), κπνξεί λα βηψλνληαη, πξνθαιψληαο

αλάινγα πεξηζζφηεξν ή ιηγφηεξν έληνλεο ηνμηθέο θαη ςπρνθζφξεο αληηδξάζεηο ζηε ςπρή κνπ, ζ’ έλα ππνζεηηθό

επίπεδν, δειαδή ζεσξεηηθά. Με κηα δειαδή πξννπηηθή φηη αξγά-γξήγνξα ζα «αγγίμνπλ» θη εκέλα… Οη παξαπάλσ δηεξγαζίεο (ζπλεηδεηνπνηήζεηο), ζην βαζκφ πνπ γίλνπλ ζσζηά, ζα κνπ επηηξέςνπλ

αλάινγα λα αληηκεησπίζσ ην πξφβιεκα απηφ πην ειεύζεξα, πην απνηειεζκαηηθά θαη ηειηθά πηνξεαιηζηηθά,

απαιιαγκέλνο δειαδή απφ ηηο λνζεξέο ςπρηθέο αληηδξάζεηο πνπ πξνθαινχλ ηα βηψκαηα ηφζν ηεο α΄ φζν θαη ηεο

β΄ πεξίπησζεο (άγρνο, αλαζθάιεηα, θνβίεο θαη δηάθνξα άιια πάζε , ππεξβνιέο θαη δηαζηξεβισηηθέο ηεο

πξαγκαηηθφηεηαο θαηαζηάζεηο). ’ απηή ηε ζπλεηδεηή πξνζπάζεηα αληηκεηψπηζεο ησλ ηνμηθψλ λνζνγφλσλ ζπλεπεηψλ ηεο θξίζεο, φπσο

απηή νξάηαη παξαπάλσ, ζα βνεζήζεη απνηειεζκαηηθά θαη ν εληνπηζκφο ησλ αηηίσλ πνπ καο νδήγεζαλ ζ’ απηή.

Με ηελ παξαπάλσ πξφηαζε, γίλεηαη θαλεξφ φηη ε ελ ιφγσ νηθνλνκηθή θξίζεεθηηκάηαη απφ ηελ παξνχζα άπνςε σο

ζύκπησκα κηαο λνζνγφλνπ θαηάζηαζεο. Απηή θαζ’ απηή ε λνζνγφλνο θαηάζηαζε, ην αίηην δειαδή, ζχκθσλα πάληα κε ηελ εκεηέξα άπνςε,

ζηνηρεηνζεηείηαη απφ ηνλ εγσθεληξηθό ηξόπν κε ηνλ νπνίν δνύζακε ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο ζηελ εμσηεξηθή καο δσή

(ζρέζε κε ηνπο άιινπο). Έλαλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν δνχζακε ηελ θνηλσληθή καο δσή απνβιέπνληαο θαηά βάζνο

ζην ηη κπνξώ λα πάξσ από ηνπο άιινπο αληί ηνπ ηη κπνξώ λα δώζσ ζηνλ άιινλ πνπ έρεη αλάγθε. (ηε ζέζε ηνπ

«άιινπ» κπνξεί εδψ λα είλαη έλα πξφζσπν, κηα νκάδα ή θαηεγνξία αλζξψπσλ ή αθφκα θαη νιφθιεξν ην θξάηνο

ή ε ειιεληθή θνηλσλία…) Καη απηφ φκσο ην αίηην, ην νπνίν αλαθέξεηαη, ζχκθσλα πάληα κε ηελ εκεηέξα άπνςε, ζηελεμσηεξηθή

δσή ηνπ αλζξψπνπ, δελ απνηειεί ην βαζχηεξν αίηην απηήο λνζεξήο θαηάζηαζεο ηνπ αλζξψπνπ. Απηφ βξίζθεηαη

αθξηβψο ζην κεγάιν άλνηγκα πνπ ππάξρεη κεηαμχ ησλ δχν εθθξάζεσλ ηεο δσήο ηνπ αλζξψπνπ, ηεο εμσηεξηθήο

θαη ηεο εζσηεξηθήο. Απηή (ε δεχηεξε) ζεσξείηαη, φπσο αλαθέξεηαη θαη ζηελ αξρή απηνχ ηνπ ζεκεηψκαηνο., ε

θχξηα, ε νπζηαζηηθή, ε πνηνηηθή δσή ηνπ αλζξώπνπ ζηελ νπνία ζα πξέπεη, ζχκθσλα κε ηε θχζε ηνπ, λα εζηηάδεη

θαηά θχξην ιφγν ηηο πξνζπάζεηεο γηα ζπλερή βειηίσζε ζηε δσή ηνπ ν άλζξσπνο. ’ απηφ ην ζεκειηώδεο αίηην*

νθείιεηαη ην αλαπφθεπθην ιαλζαζκέλν δήζηκν ηνπ αλζξψπνπ ζηελ εμσηεξηθή ηνπ δσή, κε ηελ εγσθεληξηθή ηνπ

έθθξαζε θαη λννηξνπία πνπ έρεη δεκηνπξγήζεη.. Μία λννηξνπία εγσθεληξηθή, θαηαλαισηηθή, εδνλνζεξηθή θαη

αδηάθνξε ζηνλ πόλν θαη ηα πξνβιήκαηα ηνπ άιινπ ε νπνία, ζαλ ηελ παλνύθια, μαπιψλεηαη θαη δηακνξθψλεη ζηγά-

ζηγά, ρσξίο λα ην έρνπκε ζπλεηδεηνπνηήζεη, φρη θπζηθά κφλν ηε δηθή καο αιιά φιεο ηηο ζχγρξνλεο θνηλσλίεο,

άιιεο πεξηζζφηεξν θαη άιιεο ιηγφηεξν. Μία λννηξνπία γηα ηε δεκηνπξγία ηεο νπνίαο επζπλφκαζηε φιν καο (πνηνο

πεξηζζφηεξν θαη πνηνο ιηγφηεξν είλαη δεπηεξεχνλ) αθνχ δερηήθακε λα ππνθαηαζηήζνπκε κε απηήλ, κηα άιιε

λννηξνπία θαη ηξφπν δσήο πνπ είραλ νη παηεξάδεο καο, νη παππνχδεο καο θαη νη πξνπαππνχδεο καο. Μηα

λννηξνπία θαη έλαλ ηξφπν δσήο δηακνξθσκέλν απφ θάπνηνπο παξαδνζηαθνχο εζηθνύο θαλόλεο θαη αμίεο πνπ

εμαζθάιηδαλ, αλ κε ηη άιιν, εθηφο απφ ηα αλαγθαία θαη βαζηθά κέζα επηβίσζεο, θαη κηα αξκνληθή θνηλσληθή

δσή. Μηα δσή ζηελ νπνία, θαηά θαλφλα, δελ ππεξηεξνχζε ην εγώ θαη ην κνπ, αιιά ην εκείο θαη ην καο. Καη κηα

ηέηνηα ζε γεληθέο γξακκέοθνηλσληθή (εμσηεξηθή) δσή, δελ κπνξεί παξά λα απνηειεί έθθξαζε, θαζξέθηηζκα κηα

αλάινγεο πνηνηηθά εζσηεξηθήο δσήο. Αλ ζέιακε λα ζπλνςίζνπκε ζε κηα πξφηαζε απηφ ην ζεκείσκα-πεξίιεςε ηεο πξναλαθεξφκελεο

νκφηηηιεο δηάιεμεο, ζα κπνξνχζακε λα πνχκε ηα εμήο: Οξψληαο κε ηελ παξαπάλσ ζέαζε ην ζέκα ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο πνπ εκθαλίζηεθε θαη αληηκεησπίδεη

ζήκεξα ε θνηλσλία καο, θξίζε ε νπνία, πξνθαλψο, δελ εκθαλίζηεθε σο …θαηάξα ή εθ ηνπ κεδελφο θαη «ηπραία»

ζηελ θνηλσλία καο, (ηελ νπνία κπνξνχκε λα ηε δνχκε σο ηνλ «αδύλαην θξίθν» κηαο αιπζίδαο πνπ λνζεί νιφθιεξε

θαη ηελ νπνία, αξγά-γξήγνξα είλαη βέβαην φηη ζα ηελ αθνινπζήζνπλ αλαπφθεπθηα, ππαθνχνληαο ζηνπο

παλίζρπξνπο λφκνπο ηεο Παγθνζκηνπνίεζεο, θαη άιιεο θνηλσλίεο-«θξίθνη» κε ηελ ίδηα λννηξνπία). Θα

κπνξνχζακε ινηπφλ λα δνχκε απηή ηελ θξίζε φρη κφλν σο έλα δεηλό, γηα θάπνηνπο πεξηζζφηεξν θαη γηα θάπνηνπο

ιηγφηεξν επψδπλν, ην νπνίν αλαθέξεηαη ζηελ εμσηεξηθή καο δσή αιιά, παξάιιεια, θαη σο έλα…δώξν, κηα

επθαηξία γηα αιιαγή απηήο ηεο λνζεξήο λννηξνπίαο ηεο θνηλσλίαο καο. Μηαο λννηξνπίαο ε νπνία θζείξεη θαη

θαηαζηξέθεη αδηφξαηα θαη, ην ρεηξφηεξν, θαηαζηξέθεη…επράξηζηα πξψηα ηνλ εζσηεξηθό (πνηνηηθφ ή πλεπκαηηθφ)

άλζξσπν, ηνλ«δεκηνπξγό» απηήο λννηξνπίαο θαη, ζηε ζπλέρεηα, θαηαζηξέθεη θαη ηνλ θνηλσληθφ ηζηφ ησλ

θνηλσληψλ ηνπ, ηελ εμσηεξηθή ηνπ δειαδή δσή ηελ νπνία δεη παξάιιεια κε ηελ εζσηεξηθή (ή αηνκηθή).

________________

λέεο νκάδεο απηνγλσζίαο

Η ΕΛΛΗΝΘΚΗ ΕΣΑΘΡΕΘΑ ΦΘΛΟΟΦΘΚΗ ΦΤΥΟΛΟΓΘΑ ΚΑΘ ΦΤΥΟΘΕΡΑΠΕΘΑ αλαθνηλώλεη όηη, εθηόο από ηα εθπαηδεπηηθά Μαζήκαηα ησλ θηινζνθηθώλ ςπρνιόγσλ θαη θηινζνθηθώλ ζπκβνύισλ (κε ςπρνιόγσλ) πνπ αλαθέξνληαη πην πάλσ, μεθηλνύλ θάζε αξρή λέαο ζαηδόλ (Οθηώβξε) θαη λέεονκάδεο απηνγλσζίαο θαζώο θαη ζπκβνπιεπηηθή αλζξσπίλσλ ζρέζεσλ θαη επηθνηλσλίαο. Απηέο απεπζύλνληαη ζε όζνπο αλαδεηνύλ ζπλεηδεηά ηελ νπζηαζηηθή βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο ηεο δσήο ηνπο

(ζρέζε κε ηνλ εαπηό, ζρέζε κε ηνπο άιινπο).

Οη ζπλεδξίεο δηεμάγνληαη ζηα γξαθεία ηεο Αιθκάλνο 6 Θιίζηα (πεξηνρή Υίιηνλ, πιεζίνλ ηαζκνύ "Μέγαξν Μνπζηθήο" ηνπ Metro).

Τπεύζπλνο ησλ καζεκάησλ είλαη ν Γ. Ρίδνο, δξ ςπρνινγίαο Παλεπηζηεκίνπ ηξαζβνύξγνπ.

Γηα πεξηζζόηεξεο πιεξνθνξίεο θαη δειώζεηο ζπκκεηνρήο ζην ηει. 210-6544025 (βξαδηλέο ώξεο) θαη ζην 693.696.5005.

---------------------

πκκεηνρή ζε πλέδξην (Μάηνο 2010)

Η Ε.Ε.Φ.Ψ. & Ψ/ζ ζπκκεηείρε ζην 3ν Παλειιήλην πλέδξην πκβνπιεπηηθήο Ψπρνινγίαο πνπ νξγάλσζε ην Σκήκα Ψπρνινγίαο ηνπ Παλ/κίνπ Κξήηεο ζην Ρέζπκλν ζηηο 6-9 Μαίνπ 2010 κε ηελ εξγαζία: "Ζ Ψπρνζεξαπεπηηθή δηαδηθαζία ζε νκάδα όπσο απηή εθαξκόδεηαη από ηε θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία".

----------------------

Αλαθνίλσζε - Ελεκέξσζε

(Οθη. 2009)

Ψπρνζεξαπεπηηθή ππνζηήξημε ππεξειίθσλ θαη αζζελώλ από αλίαηεο αζζέλεηεο θαη γεληθά αλζξώπσλ πνπ πιεζηάδνπλ ζην ηέινο ηεο δσήο ηνπο

Μέζα ζηα πιαίζηα ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο Εηαηξείαο καο κέρξη ζήκεξα, απνθαζίζηεθε λα ηηο επεθηείλνπκε απηέο θαη κε κηα λέα: ηελ ςπρνινγηθή ππνζηήξημε αλζξώπσλ πνπ πιεζηάδνπλ ζην ηέινο ηεο δσήο ηνπο, είηε πξόθεηηαη γηα ππεξήιηθεο είηε πξόθεηηαη γηα αξξώζηνπο από αλίαηεο αζζέλεηεο ή από ζνβαξά αηπρήκαηα θαη βξίζθνληαη είηε ζε Ννζειεπηηθά Θδξύκαηα είηε ζην ζπίηη ηνπο.

Η ελ ιόγσ λέα δξαζηεξηόηεηα βαζίδεηαη αθ’ ελόο κελ ζηελ άπνςε ηεο θηινζνθηθήο ςπρνινγίαο, όπσο εθθξάδεηαη απηή από ηελ Εηαηξεία καο, σο πξνο ηε δνκή θαη ηε θπζηθή ιεηηνπξγία ηνπ αλζξώπνπ, αθ’ εηέξνπ δε ζε ζρεηηθέο νδεγήζεηο ησλ Σησηθώλ. Οδεγήζεηο όπσο: «αλ ζπκβαίλνπλ δπζάξεζηα πξάγκαηα ζηε δσή ζνπ ηα νπνία όκσο μεθεύγνπλ από ηελ εμνπζία ζνπ (δελ κπνξείο δειαδή εθ ησλ πξαγκάησλ λα ηα ειέγμεηο), νθείιεηο λα κάζεηο λα ηα απνδέρεζαη θαη ηόηε ζα είζαη επηπρηζκέλνο…». Καη αθόκα ε γλσζηή θαη πηνζεηεκέλε άκεζα ή έκκεζα από πνιιέο ζύγρξνλεο ςπρνινγηθέο εθθξάζεηο «δελ είλαη ηα πξάγκαηα (πξόζσπα, ζπλζήθεο, ηδέεο θ.ιπ) πνπ

καο ηαξάδνπλ αιιά ε άπνςε πνπ έρνπκε εκείο γη΄ απηά».

Η «ιέμε-θιεηδί» γηα ηελ πξώηε από ηηο παξαπάλσ νδεγήζεηο είλαη ε «απνδέρνκαη». ην βαζκό πνπ ν άλζξσπνο θαηαθέξεη λα απνδερηεί (λα ζπκθηιησζεί κε) ην δπζάξεζην, θαη ηαπηόρξνλα ην θύζεη αλαπόθεπθην, αλάινγα βηώλεη βαζεηά κέζα ηνπ, ζηνλ ππξήλα ηεο ύπαξμήο ηνπ (ηνλ νπνίν εκείο εδώ νλνκάδνπκε Δγώ –κε έςηινλ θεθαιαίν), ηελ θαηάζηαζε ηεο επδαηκνλίαο. Απηή ηελ θαηάζηαζε ηελ νπνία, ζπλεηδεηά ή αζπλείδεηα, επηδηώθεη ν θάζε άλζξσπνο κε ό,ηη πξνζπαζεί θαη αγσλίδεηαη λα πεηύρεη ζε όιε ηνπ ηε δσή. Σν αλ έρεη κπξνζηά ηνπ πνιύ ή ιίγν ρξόλν δσήο (θάηη γηα ην νπνίν θαλείο δελ κπνξεί πνηέ λα είλαη ζίγνπξνο), απνηειεί εδώ δεπηεξεύνλ ζέκα.

Να ζεκεησζεί ηέινο όηη ε ελ ιόγσ δξαζηεξηόηεηα ηεο Εηαηξείαο καο απνθαζίζηεθε λα παξέρεηαη πξνο θάζε άκεζα ελδηαθεξόκελν δσξεάλ.

Παξνπζίαζε ηνπ βηβιίνπ "Δηζαγσγή ζηε ςπρνινγία ηνπ εληαίνπ αλζξώπνπ" ηνπ Γ. ΡΗΕΟΤ, δξ ςπρνινγίαο Παλ/κίνπ ηξαζβνχξγνπ Ηδξπηηθνχ

κέινπο ηεο Δ.Δ.Φ.Φ. & Φ/ζ Αζήλα 1997 Κεληξηθή

δηάζεζε: Βηβιηνπ. Πύξηλνο Κόζκνο, Ηππνθξάηνπ; & φισλνο Αζήλα

Τπάξρνπλ "άπεηξα" βηβιία ςπρνινγίαο, ειιεληθά θαη μέλα, πνπ έρνπλ γξαθεί ζην ρψξν ηεο γεληθήο θαη εθαξκνζκέλεο ςπρνινγίαο. Όια γεληθψο, κε ειάρηζηεο δηαθνξνπνηήζεηο, είλαη παλνκνηφηππα. Πεξηγξάθνπλ δειαδή ηηο κέρξη ζήκεξα απφςεηο θαη εκπεηξίεο ησλ γλσζηψλ ιίγν-πνιχ θαη θαηαμησκέλσλ ζην ρψξν ςπρνιφγσλ γηα ηνλ άλζξσπν. Οη απφςεηο ησλ επί κέξνπο ζεκάησλ πνπ κειεηψληαη ζ’ απηά (ζην βαζκφ πνπ κειεηψληαη…) ε δνκή, ε ιεηηνπξγία, ε παζνγέλεζε θαη ε ζεξαπεπηηθή αληηκεηψπηζε ηνπ αλζξψπνπ θαη ηεο πξνζσπηθφηεηάο ηνπ, απφ ηελ αξρή ηεο εκθάληζήο ηνπο (ηηο πξψηεο δεθαεηίεο ηνπ 20νχ αηψλα) κέρξη ζήκεξα, είλαη πεξίπνπ νη ίδηεο. Κχξηνο θνξκφο απηψλ είλαη νη απφςεηο γηα ηνλ άλζξσπν ηεο ςπραλάιπζεο θαη ηνπ ζπκπεξηθνξηζκνχ θαηά θχξην ιφγν, κε ηηο πνηθίιεο κνξθέο θαη βειηηψζεηο πνπ έρνπλ πάξεη απφ ηελ εκθάληζή ηνπο κέρξη ζήκεξα ζηελ πξνζπάζεηα ηνπο λα πξνζεγγίζνπλ θαιχηεξα ηελ πξαγκαηηθφηεηα σο πξνο ηε δνκή θαη ιεηηνπξγία ηνπ αλζξψπνπ. Γεπηεξεπφλησο δε αλαθέξνληαη θαη νη απφςεηο ησλ ζεσξεηηθψλ ηεο αλζξσπηζηηθήο-ππαξμηαθήο ςπρνινγίαο. Απφςεηο πνπ, επαλαιακβαλφκελεο γηα δεθαεηίεο ηψξα ζπλερψο ζην ίδην πάλσ θάησ κνηίβν, πξνζπαζνχλ λα εξκελεχζνπλ θαιχηεξα ηε ζεκεξηλή πξαγκαηηθφηεηα θαη ηηο ζεκεξηλέο αλάγθεο θαη πξνβιήκαηα ηνπ αλζξψπνπ. Απηφ είλαη θάηη ην νπνίν δελ ζα πξέπεη λα ην μερλάεη πνηέ ν ζεκεξηλφο ςπρνιφγνο. Να μερλάεη δειαδή φηη ή ςπρνινγία είλαη κία ζχγρξνλε εθαξκνζκέλε θαη πξαθηηθή επηζηήκε πνπ ζθνπφ έρεη φρη λα εθθξάδεη θαηά θαηξνχο δηάθνξεο ζεσξίεο ή επαλεθδφζεηο (versions) παιαηψλ ζεσξηψλ γηα ηελ πξνζσπηθφηεηα ηνπ αλζξψπνπ θαη ηα ζπζηαηηθά απηήο, ηε λφεζε, ηε θαληαζία, ηε κλήκε, ηε ζρέζε θιεξνλνκηθφηεηαο θαη πεξηβάιινληνο, θιπ. θνπφο ηεο ςπρνινγίαο (φπσο ηειηθά θαη θάζε επηζηεκνληθνχ θιάδνπ πνπ έρεη άκεζν αληηθείκελφ ηνπ ηνλ άλζξσπν) είλαη, πξέπεη λα είλαη, ε εχξεζε ηνπ θαιχηεξνπ (πην απνηειεζκαηηθνχ) ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν ζα βνεζεζεί ν ζεκεξηλφο άλζξσπνο ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ πξνβιεκάησλ θαη δπζθνιηψλ πνπ αληηκεησπίδεη ζηελ θαζεκεξηλή ηνπ δσή. Πξνβιήκαηα θαη δπζθνιίεο πνπ αλαθέξνληαη φρη ζε θάπνην πξάγκα ή ζπλζήθε έμσ απφ απηφλ αιιά ζηνλ ίδην ηνλ εαπηφ ηνπ. Πξνβιήκαηα δειαδή θαη δπζθνιίεο ζηελ πξαγκαηηθή γλψζε ηνπ εαπηνχ ηνπ, ησλ αδπλακηψλ ηνπ, ησλ "βαξψλ" θαη ησλ ζηξεβισηηθψλ θαηαζηάζεσλ πνπ θνπβαιάεη πάλσ ηνπ ρσξίο λα ην γλσξίδεη θαη νη νπνίεο δελ ηνλ αθήλνπλ λα δήζεη ηε δηθή ηνπ δσή, λα είλαη δειαδή ν εαπηφο ηνπ. Καηαζηάζεηο κε άιια ιφγηα πνπ ηνπ κεηψλνπλ ηελ πνηφηεηα ηεο δσήο πνπ δεη. Γηαηί ε πνηφηεηα ηεο δσήο ηνπ αλζξψπνπ, πνπ είλαη ηειηθά ην δεηνχκελν, ν απψηεξνο ζθνπφο θάζε επηδίσμεο ηνπ αλζξψπνπ ζηε δσή ηνπ, είλαη ζπλπθαζκέλε κε ηελ απηνγλσζία θαη ην βαζκφ έθθξαζεο ηνπ πξαγκαηηθνχ εαπηνχ ηνπ. Κάζε επηζηεκνληθφ ζχγγξακκα ςπρνινγίαο πνπ απεπζχλεηαη ζε κειεηεηέο θαη ζπνπδαζηέο φρη

κφλν ηεο ςπρνινγίαο αιιά θάζε θιάδνπ ησλ αλζξσπηζηηθψλ επηζηεκψλ, αλ δελ ζθνπεχεη άκεζα ή έκκεζα θαη κε φζν ην δπλαηφ κεγαιχηεξε ζαθήλεηα απηφ ην ζηφρν, είλαη ζηελ θαιχηεξε πεξίπησζε έλα θηινινγηθφ ζχγγξακκα. Σν αληηθείκελν ηεο ςπρνινγίαο δελ κπνξεί λα είλαη άιιν απφ ηνλ άλζξσπν, ην απφ ηε θχζε ηνπ απηφ ειεχζεξν θαη δηαξθψο εμειηζζφκελν νλ, κε ηηο άπεηξεο πηπρέο θαη εθθξάζεηο. ηφρνο ηεο δε είλαη, ζα πξέπεη λα είλαη, ε εμαζθάιηζε θαη ε πξναγσγή ηεο πξαγκαηηθήο θαη φρη θαηλνκεληθήο θαη πξφζθαηξεο εληαίαο πγείαο ηνπ θαη ε ζπλερήο βειηίσζε ηεο θνηλσληθήο, ςπρηθήο θαη πλεπκαηηθήο δσήο ηνπ. Ζ ςπρνινγία δελ κπνξεί ζε θακία πεξίπησζε λα είλαη απάλζξσπε, λα είλαη δειαδή κία "ςπρνινγία ησλ κεραλψλ" ή, ζηελ θαιχηεξε πεξίπησζε, "ςπρνινγία ησλ δψσλ", κφλν θαη κφλν γηα ζπκπεξηιακβάλεηαη ζηελ θαηεγνξία ησλ ζχγρξνλσλ επηζηεκψλ. Δίλαη απνιχησο δηθαηνινγεκέλν θαη ζεκηηφ ηα πξψηα ρξφληα (ζηηο αξρέο ηνπ 20νπ αηψλα ζεκειηψζεθαλ ζηελ παξνχζα κνξθή ηνπο νη πεξηζζφηεξεο ζχγρξνλεο επηζηήκεο), απφ ηε ζηηγκή πνπ ζέιεζε θαη απηφο ν θιάδνο λα απνθνπεί θαη λα αλεμαξηεηνπνηεζεί απφ ηε "Μάλα" ηνπ, ηε Φηινζνθία, (πνπ είλαη "Μάλα" άιισζηε θαη φισλ ησλ ζχγρξνλσλ επηζηεκψλ), λα ζειήζεη λα ρξεζηκνπνηήζεη ηε κεζνδνινγία ησλ κέρξη ηφηε αλαγλσξηζκέλσλ επηζηεκνληθψλ θιάδσλ. Σέηνηνη ηππηθνί αθαδεκατθνί θιάδνη ήηαλ (θαη παξακέλνπλ θαη κέρξη ζήκεξα) νη θιάδνη ησλ ζεηηθψλ θαη γεληθά ησλ θπζηθψλ επηζηεκψλ. Κιάδνη κε αληηθείκελν κειέηεο θαη έξεπλαο ηελ χιε θαη γεληθά ηηο κνξθέο θαη ηα θαηλφκελα ηεο θχζεο. Σα πξψηα ζπκπεξάζκαηα γηα ηε δνκή θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ αλζξψπηλνπ ςπρηζκνχ θαη ζηε ζπλέρεηα ηεο αλζξψπηλεο ζπκπεξηθνξάο, θαζψο επίζεο θαη ηεο παζνγέλεζεο απηήο, φπσο είλαη γλσζηφ, πξνέθπςαλ απφ παξαηεξήζεηο, εξγαζηεξηαθέο κειέηεο θαη πεηξάκαηα ζρεηηθψλ επηζηεκφλσλ (εζνιφγσλ, λεπξνθπζηνιφγσλ θ.α.) επί ησλ δψσλ… Καη δελ ππάξρεη θακία ακθηβνιία φηη νη βαζηθέο ιεηηνπξγίεο θαη αληηδξάζεηο πνπ ππάξρνπλ ζηα δψα κε ηε κνξθή ελζηίθησλ, ππάξρνπλ θαηά θάπνην ηξφπν κε ηε κνξθή έκθπησλ θαηαβνιψλ, νξκψλ θαη αξρεηχπσλ θαη ζηνλ άλζξσπν. Έηζη, γηα παξάδεηγκα, ηα βαζηθά έλζηηθηα ηεο επηβίσζεο θαη ηεο δηαηώληζεο ηνπ είδνπο, θαζψο επίζεο θαη ηα επηγελφκελα απηψλ φπσο ε απνθπγή ηνπ πόλνπ, ε ηθαλνπνίεζε ηεο πείλαο, ηεο δίςαο θαη ηεο ηδηνθηεζίαο, πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηε δσή θάζε κνξθήο ηνπ δσηθνχ βαζηιείνπ, ππάξρνπλ κε θάπνηνλ ηξφπν θαη ζηνλ άλζξσπν. Όκσο ζηνλ άλζξσπν ππάξρνπλ θαη άιιεο έκθπηεο θαηαβνιέο θαη δπλαηόηεηεο ηζρπξφηεξεο απφ ηηο πξψηεο, φπσο γηα παξάδεηγκα νη εζηθνί θαλόλεο θαη αμίεο πνπ είρε πάληα ζηε καθξαίσλε ηζηνξία ηνπ επί ηεο γεο, ηα ηδαληθά, ε πίζηε ζε θάπνηνλ (ή θάπνηνπο) ζεφ, θ,α. Έκθπηεο θαηαβνιέο θαη δπλαηφηεηεο νη νπνίεο ηνλ ραξαθηεξίδνπλ (μερσξίδνπλ) ζαθψο σο πλεπκαηηθή νληφηεηα ε νπνία έρεη νπζηαζηηθά ειάρηζηεο νκνηφηεηεο κε θάζε άιιν δσληαλφ νξγαληζκφ πνπ βξίζθεηαη πάλσ ζηε γε. Καη απηέο, ζην βαζκφ πνπ κπνξεί θαη ηηο ελεξγνπνηεί, ηηο εθθξάδεη, ηφζν σο άηνκν φζν θαη σο θνηλσλία, δηακνξθψλεη αλάινγα ηνπο πνιηηηζκνύο ηνπ, ηηο ηέρλεο ηνπ θαη ηηο επηζηήκεο ηνπ. Απφ απηέο ηηο δπλαηόηεηεο θαη ζην βαζκφ πνπ απηέο ελεξγνπνηεζνχλ θαη εθθξαζηνχλ απφ ηνλ άλζξσπν σο ηθαλόηεηεο, εμαξηάηαη, ζχκθσλα πάληα κε ηελ παξνχζα ςπρνθηινζνθηθή άπνςε, ην νπζηαζηηθφ μεπέξαζκα (ζεξαπεία) ησλ θάζε είδνπο πξνβιεκάησλ θαη δηαηαξαρψλ ηεο θπζηθήο ιεηηνπξγίαο ηνπ πνιπζχλζεηνπ θαη πνιπεπίπεδνπ νξγαληζκνχ ηνπ. Απηφ ζεσξνχκε σο ηνλ χςηζην ζηφρν, ην χςηζην θαζήθνλ θάζε επαγγεικαηία ιεηηνπξγνχ ηεο επαλαθνξάο, ηεο εμαζθάιηζεο αιιά θαη ηεο ζπλερνχο πξναγσγήο ηεο Τγείαο ηνπΔληαίνπ Αλζξώπνπ.

Παξνπζίαζε ηνπ βηβιίνπ "Δηζαγσγή ζηε Φηινζνθηθή Ψπρνινγία θαη Ψπρνζεξαπεία"

ηνπ Γ. ΡΘΖΟΤ, δξ ςπρνινγίαο Παλ/κίνπ ηξαζβνύξγνπ Θδξπηηθνύ κέινπο ηεο Ε.Ε.Φ.Ψ. & Ψ/ζ

Αζήλα 2002 Κεληξηθή δηάζεζε: Βηβιηνπ. Πύξηλνο Κόζκνο, Ηππνθξάηνπο & Σόισλνο Αζήλα

Σν παξφλ βηβιίν απνηειεί ζπλέρεηα ηνπ πξψηνπ βηβιίνπ ηνχ ζπγγξαθέα κε ηίηιν“Δηζαγσγή ζηελ ςπρνινγία ηνπ εληαίνπ αλζξώπνπ”, φπνπ πεξηγξάθεηαη θαη αλαιχεηαη δηεμνδηθά ν άλζξσπνο, ζχκθσλα κε ην πψο ηνλ βιέπεη ε θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία φπσο απηή έρεη

δηακνξθσζεί θαη εθθξάδεηαη απφ ηελ Διιεληθή Δηαηξεία Φηινζνθηθήο Φπρνινγίαο θαη Φπρνζεξαπείαο. Πεξηγξάθνληαη δειαδή θαη αλαιχνληαη ε δνκή θαη ε ιεηηνπξγία ηνπ, ε δεκηνπξγία ηεο πξνζσπηθφηεηάο ηνπ θαζψο θαη ην πεξηβάιινλ κέζα ζην νπνίν δεη. Δπίζεο, επεμεγείηαη ε “παζνγέλεζε” ζηνλ άλζξσπν. Πψο δειαδήδεκηνπξγνχληαη (αίηηα) θαη πψο εκθαλίδνληαη (ζπκπηώκαηα) νη δηάθνξεο δηαηαξαρέο θαη αξξπζκίεο ηεο νκαιήο θαη θπζηνινγηθήο ιεηηνπξγίαο ηνπ νξγαληζκνχ ηνπ αιιά θαη πψο ε θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία αληηκεησπίδεη ς/ζεξαπεπηηθά απηέο ηηο δηαηαξαρέο. ’ απηφ ην δεχηεξν βηβιίν γίλεηαη κία πξνζπάζεηα λα νινθιεξσζεί ζε κηα πξψηε παξνπζίαζε, θσδηθνπνηεκέλα θαη κε γεληθφ ηξφπν ε ζεσξεηηθή αιιά, θπξίσο, ε πξαθηηθή βάζε ηεο θηινζνθηθήο ςπρνινγίαο θαη ςπρνζεξαπείαο, φπσο ηνπιάρηζηνλ ηελ αληηιακβάλεηαη ε παξνχζα άπoςε.. Απηή ε ςπρν-θηινζνθηθή πξνζέγγηζε ηνπ αλζξψπνπ θαη ηεο δσήο ηνπ ζεσξεί απηφλ έλαλ ηδηαίηεξν θαη ηειείσο δηαθνξεηηθφ απφ θάζε άιινλ δσληαλφ νξγαληζκφ ν νπνίνο, δψληαο, πξνζπαζείζπλερψο λα βειηηψλεη θαη λα πξνάγεη ηελ χπαξμή ηνπ. Απηή ηνπ ε πξνζπάζεηα πεγάδεη απφ ηελ παλίζρπξε έκθπηε αλάγθε ηνπ γηα γλώζε ηεο αιήζεηαο γηα θάζε ηη πνπ πξνζέρεη θαη απαζρνιεί ην"αλήζπρν θαη πεξίεξγν πλεύκα ηνπ", κε ζεκείν αλαθνξάο

πάληα ηνλ εαπηφ ηνπ. Γηα ηελ επίηεπμε απηνχ ηνπ ζηφρνπ δελ ζηεξίδεηαη κφλν ζηελ θιηληθή εκπεηξία ηεο επηζηήκεο ηεοεθαξκνζκέλεο ςπρνινγίαο αιιά, θπξίσο, ζηεξίδεηαη θαη ζε «ζνθία (γλώζε) αηώλσλ». ηεξίδεηαη δειαδή θαη κάιηζηα θαηά θχξην ιφγν, θαη ζηε θηινζνθία, θιαζζηθή θαη λεψηεξε, θαη ζηελ αληίιεςε ηεοΑιήζεηαο πνπ πεγάδεη απ' απηή, ηφζν γηα ηνλ άλζξσπν (θύζε, δνκή, ιεηηνπξγία, παζνγέλεζε) θαη ηε δσή ηνπ πάλσ ζηε γε, φζν θαη γηα ηνλ θφζκν πνπ ηνλ πεξηβάιιεη. Αθφκα, ε παξνχζα άπνςε δελ δηζηάδεη λα ιάβεη ζνβαξά ππ' φςε ηεο θαη λα κειεηήζεη ηελ άπνςή ηνπο γηα ην ίδην πάληα αληηθείκελν, ηνλ άλζξσπν, θαη “θνξείο έθθξαζεο ηεο αιήζεηαο” απφ ηελ “απέλαληη φρζε”, απφ ην ρψξν δειαδή ησλζξεζθεηώλ. Ζ Φηινζνθία ήηαλ πάληα κηα γεληθά “ειηηίζηηθε” πλεπκαηηθή θαη ελ πνιινίο ζεσξεηηθή δξαζηεξηφηεηα ηνπ αλζξψπνπ ε νπνία εξεπλνχζε ηελ Αιήζεηα ηφζν φζνλ αθνξά ηε θχζε φζν θαη ηνλ άλζξσπν, πάλσ ζην δηπιφ άμνλα ηεο ινγηθήο θαη ηεο θπζηθήο. Πνιιέο φκσο θηινζνθηθέο ζρνιέο ηεο θιαζηθήο ειιεληθήο επνρήο πξνρσξνχλ θαη πην πέξα απφ ηηο ζεσξεηηθέο ελαζρνιήζεηο ηνπο κε ζηφρν πάληα ηελ Αιήζεηα, πάλσ ζην δηπιφ άμνλα ηεο ινγηθήο θαη ηεο θπζηθήο, θαη θάλνπλ ηηο θηινζνθηθέο (ζεσξεηηθέο) απφςεηο ηνπο πην ζπγθεθξηκέλεο. Σηο θάλνπλ δειαδή εθαξκνζκέλεο (ελλνείηαη ζηε δσή ηνπ αλζξψπνπ) θαηπξαθηηθέο. Έηζη ζπκπιεξψλνπλ ηηο θηινζνθηθέο (ζεσξεηηθν-ινγηθέο ελαζρνιήζεηο ηνπο θαη κε έλα “ηξίην ζθέινο” θαζαξά πξαθηηθφ: Σελ εζηθή. Ο φξνο απηφο δελ έρεη θακία ζρέζε κε ηελ έλλνηα πνπ ηνπ απνδίδεηαη γεληθά ζήκεξα. Ζ εζηθή εδψ, ε νπνία γηα ηνλ ιεγφκελν “δπηηθφ θφζκν” εηζήρζε ζηελ θιαζηθή επνρή νπζηαζηηθά απφ ηνλ σθξάηε, έρεη ηελ έλλνηα ηεο ππόδεημεο ηνπ ηξόπνπ κε ηνλ νπνίν ζα πξέπεη λα δεη ν άλζξσπνο ζε θάζε επνρή θαζψο θαη ησλ θπζηθψλ θαλφλσλ θαη αξρψλ (λνκνηέιεηα) ζηνπο νπνίνπο ζα πξέπεη, αθνχ ηνπο γλσξίζεη, λα ππαθνχεη θαη λα επζπγξακκίδεη θάζε έθθξαζε θαη πηπρή ηεο δσήο ηνπ, πξνθεηκέλνπ, εάλ ζέιεη, λα πεηχρεη ηνλ απψηεξν, ηνλ χςηζην ζθνπφ ηεο δσήο ηνπ: ηελ απηνγλσζία ηνπ (απηνζπλείδεζε θαη απηνπξαγκάησζε). Απηφ, κε άιια ιφγηα, ζεκαίλεη λα κπνξέζεη λα εθθξάζεη ην “δελ θαηά θύζηλ”, ησλ ησηθώλ. λα κπνξέζεη δειαδή λα επζπγξακκίζεη ηε δσή ηνπ θαη λα "ζπλεξγαζηεί" κε ην πεξηβάιινλ ηνπ, αλζξψπηλν θαη κε. Με άιια ιφγηα, λα επζπγξακκίζεη ηε δσή ηνπ θαη λα "ζπλεξγαζηεί" κε ηνπο Νόκνπο ηεο Φύζεο, ηεΦπζηθή Ννκνηέιεηα, ε νπνία δηέπεη θάζε παξνπζία θαη θαηλφκελν ζηε Φχζε. Κάπνηα «ζηηγκή» εκθαλίζηεθαλ κέζα απ’ απηφλ ην ρψξν, πάληα ζηε κνλαδηθή θιαζζηθή (Διιεληθή) επνρή, θάπνην θηιόζνθνη κε ηελ εμήο ηδηαηηεξφηεηα: εζηίαδαλ ζηελ έξεπλα -πάληα- ηεο αιήζεηαο, ηδηαίηεξα κεηά ηελ εκθάληζε ζ’ απηφ ην ρψξν θαη ηελ επνρή ηνπ σθξάηε θαη ηεοεζηθήο, κε έλα ηξφπν πην ελδειερή, πην δειαδή πξαθηηθφ, ζηνρεχνληαο θαηά θχξην ιφγν ζηελ θάιπςε βαζηθψλ εμσηεξηθψλ αλαγθψλ ηνπ αλζξψπνπ πνπ ζηφρεπαλ γεληθά ζηελ πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηεο δσήο ηνπ. Απηφ ζηγά ζηγά δηακφξθσζε γξήγνξα απηή ηελ έθθξαζε (ηξφπν) έξεπλαο ηεο αιήζεηαο πνπ νλνκάζηεθε απφ ηφηε επηζηήκε. Ζ Δπηζηήκε απνηειεί ηελ ηξίηε θαη πην ζχγρξνλε δξαζηεξηφηεηα (αλ θαη ππήξρε πάληα, κε θάπνηα κνξθή, ζηηο αλζξψπηλεο θνηλσλίεο) ην ηξίην δειαδή κέζν έξεπλαο θαη κειέηεο ηεο αιήζεηαο ηνπ αλζξψπνπ, ην νπνίν, ρξεζηκνπνηψληαο θαηά θχξην ιφγν, ηε ινγηθή (νξζό ιόγν)θαη ηελ εκπεηξία, ζέιεη λα απαιιαγεί απφ ηα ακθηβφινπ αληηθεηκεληθφηεηαο ζπκπεξάζκαηα ησλ δχν πξνεγνχκελσλ «κέζσλ έξεπλαο»: ηεο ζξεζθείαο (πνπ απνηειεί ηελ πξψηε αμηφινγε πξνζπάζεηα εξκελείαο ηεο αιήζεηαο ηνπ αλζξψπνπ, κε ζηφρν πάληα ηελ πνηνηηθή αλαβάζκηζε ηεο δσήο ηνπ, απφ ηφηε πνπ πξσηνεκθαλίζηεθε πάλσ ζηε γε), θαη ηεο κεηαγελέζηεξεο (θαη, επνκέλσο, πην εμειηγκέλεο σο πξνζπάζεηα) θηινζνθίαο. Ηδηαίηεξα δε λα «απαιιαγεί»(1) απφ ηελ πξψηε. Δδψ, ζ’ απηή ηε λέα δξαζηεξηφηεηα, ην ελδηαθέξνλ ηνπ ήηαλ απφ ηελ αξρηθή «πξσηφγνλε» εκθάληζε απηήο ηεο έθθξαζεο ηνπ πλεχκαηφο ηνπ κέρξη θαη ζήκεξα, εζηηαζκέλν ζε γεληθέο γξακκέο

ζηελ εμσηεξηθόηεηα. ηνλ εμσηεξηθφ δειαδή θφζκν θαη ζηελ εμσηεξηθή δσή ηνπ. Δζηηαζκέλν κε άιια ιφγηα ζε κηα νξηδόληηα πνξεία έξεπλαο θαη κειέηεο ηεο αιήζεηαο, ζε αληίζεζε κε ηηο δχν πξψηεο εθθξάζεηο ηνπ πλεχκαηφο ηνπ. Με ηελ ζπλερή δε θαη ζπρλά εληππσζηαθή αλάπηπμε ηεο ζχγρξνλεο ηερλνινγίαο απφ ηνλ«άλζξσπν-επηζηήκνλα» (παξ’ φιν πνπ πάληα ππήξρε ε ηερλνινγία, κε θάπνηα κνξθή, καδί κε ηελ επηζηεκνληθή πξνζέγγηζε ησλ πξαγκάησλ, ζε θάζε αλζξψπηλε θνηλσλία θαη ζε θάζε επνρή) θαη ηελ αηζζεηή βειηίσζε ησλ εμσηεξηθψλ ζπλζεθψλ ηεο δσήο ηνπ, εζηηάζηεθε απνθιεηζηηθά ζ’ απηφλ αθξηβψο ην ζηφρν πνπ απεηέιεζε ηειηθά απηνζθνπό: ηε ζπλερήο βειηίσζε απηήο ηεο δσήο ηνπ. (Γηα ηελ αθξίβεηα, πξφθεηηαη γηα βειηίσζε ησλ ζπλζεθψλ ηεο δσήο ηνπ...). Πξνζπάζεηα πνπ ζπλνςίδεηαη ζην «λα απνιακβάλσ όηη ζέισ λα θάλσ θαη κε επραξηζηεί πεξηζζόηεξν κε ην ιηγόηεξν δπλαηό θόζηνο» (ζε πιηθνχο θαη αλζξψπηλνπο γεληθά πφξνπο). Με ηελ έλλνηα απηή θαη ρσξίο λα ην ζπλεηδεηνπνηήζεη, ν άλζξσπνο απηφο ηεο «ηξίηεο γεληάο αλαδεηεηώλ ηεο αιήζεηαο», γνεηεπκέλνο απφ ηε δσή ηελ νπνία άξρηζε ζηγά-ζηγά λα απνιακβάλεη ζε φιν θαη επξχηεξα θνηλσληθά ζηξψκαηα (πεξηζζόηεξε εδνλή κε ηνλ ιηγόηεξν δπλαηό θόπν…) θαη ζπγθξίλνληάο ηελ απηή κε ην πψο ήηαλ παιηφηεξα, εληφπηζε ρσξίο λα ην θαηαιάβεη ηελ έξεπλά ηνπ θαη ην αξρέγνλν απηφ ελδηαθέξνλ ηνπ ζ’ έλα νπζηαζηηθά εμσηεξηθφ,ζ’ έλα πιηζηηθό επίπεδν. ’ απηφ ην νπνίν έγηλε ηειηθά απηνζθνπφο (πάληα ρσξίο λα ην αληηιεθζεί...) αθνχ απηφ πίζηεπε φηη ζα ηνπ εμαζθαιίδεη ζπλερψο θαη θαιχηεξε (πην επράξηζηε, πην άλεηε θαη κε ιηγφηεξν θφπν) "πνηόηεηα δσήο"(2). Απφ ηελ άιιε κεξηά, ε Θξεζθεία, κία αλάινγε κε ηε θηινζνθία αξρεηππηθή δξαζηεξηφηεηα θαη αλάγθε ηνπ αλζξψπνπ, απεπζπλφηαλ πάληα ζην ζχλνιν ησλ αλζξψπσλ θαη ζηεξηδφηαλ ζηε κε ινγηθή πίζηε ηνπ (ζην Θεφ ή ζε ζενχο). Καινχληαη δειαδή νη άλζξσπνη εδψλα πηζηέςνπλ ζηελ Αιήζεηα ε νπνία κεηαθέξεηαη ζ’ απηνχο απφ θάπνηα “μερσξηζηά άηνκα”, ηα νπνία κεζνιαβνχλ κεηαμχ ηεο Αιήζεηαο (Θενχ ή ζεψλ) θαη ησλ αλζξώπσλ ζε αληίζεζε κε ην ρψξν ηεο θηινζνθίαο φπνπ νη άλζξσπνη θαινχληαη λα εξεπλήζνπλ κφλνη ηνπο, κε ηηο δηθέο ηνπο πλεπκαηηθέο (ινγηθέο) δπλάκεηο, ηελ αιήζεηα, λα ηε γλσξίζνπλ (ζπλεηδεηνπνηήζνπλ) θαη λα επζπγξακκηζηνχλ, φπσο θαη ζηε ζξεζθεία, κ’ απηή. Οη νκάδεο απηνγλσζίαο ηεο θηινζνθηθήο ςπρνινγίαο θαη ςπρνζεξαπείαο, νη νπνίεο πεξηιακβάλνπλ έλα ζεσξεηηθφ θαη ην θχξην πξαθηηθφ κέξνο, ζθνπεχνπλ λα δψζνπλ ζε κηθξφ ρξνληθφ δηάζηεκα κηα ζπλνπηηθή αιιά πιήξε άπνςε απηνχ αθξηβψο ηνπ έξγνπ (ζηφρνπ) –έξγνπ θαη ζηόρνπ Εσήο- πνπ θαιείηαη λα θάλεη ν θάζε άλζξσπνο γηα ηνλ εαπηφ ηνπ. ην ζεσξεηηθφ κέξνο αλαθέξνληαη επηγξακκαηηθά, θαη φζν είλαη δπλαηφ νινθιεξσκέλα, ηα βαζηθά ζηνηρεία γηα ηε δνκή θαη ιεηηνπξγία ηνπ αλζξψπνπ, ην πεξηβάιινλ κέζα ζην νπνίν δεη, ν ζθνπφο γηα ηνλ νπνίν δεη, θαζψο επίζεο θαη ε παζνγέλεζε αιιά θαη ε επαλαθνξά ηεο εχξπζκεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ηξηζππφζηαηνπ νξγαληζκνχ ηνπ (βι. ζρεηηθά ζην πξψην κέξνο ηνπ βηβιίνπ). ην πξαθηηθφ κέξνο, ην νπνίν θαηαιακβάλεη ην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ θάζε θχθινπ καζεκάησλ, ε νκάδα εθπαηδεχεηαη θαη αζθείηαη πάλσ ζηηο βαζηθέο αξρέο ηεο θηινζνθηθήο ςπρνινγίαο θαη ςπρνζεξαπείαο, φπσο απηέο έρνπλ δηακνξθσζεί θαη εθθξάδνληαη σο πξαθηηθέο αζθήζεηο απφ ηελ Δ.Δ.Φ.Φ. & Φ/ζ. Απηέο νη αξρέο έρνπλ θαηά θχξην ιφγν δηακνξθσζεί απφ ηηο αλάινγεο «αηώληεο νδεγίεο» πνπ καο έρεη αθήζεη ε ησηθή Φηινζνθία, ν ηειεπηαίνο «θηινζνθηθόο θξίθνο» ηεο κνλαδηθήο θιαζζηθήο (Διιεληθήο) επνρήο, πξηλ ηελ έιεπζε ηνπ Υξηζηηαληζκνύ… Ζ θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία, ζπλδπαζκφο ηεο ςπρνινγίαο (ζχγρξνλνο επηζηεκνληθφο θιάδνο) θαη ηεο θηινζνθίαο, (ε ξίδα θάζε ζχγρξνλνπ επηζηεκνληθνχ θιάδνπ), πξνζπαζεί λα βνεζήζεη ηνλ ζεκεξηλφ άλζξσπν πνπ επηδεηεί κέζα ηνπ έληνλα θάπνηα ζπγθεθξηκέλε θαηεχζπλζε θαη βνήζεηα ζ' απηφ ην θπξηνιεθηηθά έξγν δσήο πνπ αξρίδεη κε ηε γέλλεζε ηνπ: ην "δελ θαηά θύζηλ" ησλ ησηθώλ. Δπηδεηεί δειαδή, ζπλεηδεηά ή αζπλείδεηα, λα γίλεη Άλζξσπνο αθνχ, ζχκθσλα κε ηε θηινζνθηθή ςπρνινγία θαη ςπρνζεξαπεία, φπσο απηή έρεη δηακνξθσζεί θαη εθθξάδεηαη απφ ηελ Δ.Δ.Φ.Φ. & Φ/ζ, ν άλζξσπνο δελ γελληέηαη αιιά γίλεηαη κε ζπλερή θαη ζπλεηδεηή πξνζπάζεηα ζε φιε ηνπ ηε δσή. Με άιια ιφγηα, ε θ. ς. & ς/ζ πξνζπαζεί λα βνεζήζεη ηνλ άλζξσπν, φληαο απηφο θπξηαξρεκέλνο απφ ηνλ πιηθό ππεξθαηαλαισηηζκό θαη ηελ πξφζθαηξε (ζπκπησκαηηθή) αλαθνχθηζε πνπ ηνπ πξνζθέξνπλ νη "ζεξαπεπηηθέο πξαθηηθέο" ηεο ζχγρξνλεο επνρήο, φρη κφλν ζηελ πξαγκαηηθή (κφληκε) επαλαθνξά ηεο εχξπζκεο ιεηηνπξγίαο ηεο πγείαο ηνπ πνιπζχλζεηνπ θαη πνιπεπίπεδνπ νξγαληζκνχ ηνπ, φηαλ θαη φπνπ απηή έρεη δηαηαξαρζεί, αιιά θαη ζηελ νπζηαζηηθή βειηίσζή ηεο (πξναγσγήο ηεο) έζησ θαη αλ αθφκα δελ παξαηεξείηαη θάπνηα δηαηαξαρή. Γελ έρεη δειαδή εκθαληζηεί θάπνην ζύκπησκα. Θα κπνξνχζακε δειαδή λα πνχκε φηη ζηνρεχεη ζηελ νπζηαζηηθή πξναγσγή ηεο

πνηφηεηαο ηεο δσήο ηνπ αλζξψπνπ, ηνπθάζε αλζξψπνπ, άζρεηα αλ ππάξρεη εκθαλήο (αηζζεηή) δηαηαξαρή ηεο εχξπζκεο (θπζηθήο) ιεηηνπξγίαο ηνπ νξγαληζκνχ ηνπ. Καη ζηελ πξψηε πεξίπησζε θαη ζηε δεχηεξε δελ ππάξρεη νπζηαζηηθή αιιά θαηλνκεληθή (ζπκπησκαηηθή) δηαθνξά. Σα "ηππηθά ζπκπηψκαηα" ηεο νπζηαζηηθήο δηαηαξαρήο (δελ ραίξεηαη, δελ επηθνηλσλεί, δελ αηζζάλεηαη δεκηνπξγηθόο πξαγκαηηθά ζηε δσή ηνπ, αηνκηθή –ζρέζε κε ηνλ εαπηό- θαη θνηλσληθή –ζρέζε κε ηνπο άιινπο, δελ είλαη ζίγνπξνο ηη ζέιεη θαη ηη δελ ζέιεη, ηη ηνπ αξέζεη θαη ηη δελ ηνπ αξέζεη, άγεηαη θαη θέξεηαη θαηά θύξην ιόγν από ηα πάζε ηνπ ή από εμσηεξηθνύο παξάγνληεο, θ.ιπ.), ππάξρνπλ πεξηζζφηεξν ή ιηγφηεξν θαη ζηηο δχν πεξηπηψζεηο… __________________ (1) Ζ «απαιιαγή» εδψ, πξνο άξζε θάζε παξεμήγεζεο, ζα πξέπεη λα ελλνεζεί αλαθεξφκελε σο πξνο ηνλ "θνξέα", ηνλ «νξγαληζκφ» απηφλ θαζ’ απηφλ ν νπνίνο δεκηνπξγήζεθε φηαλ δέρηεθαλ, δειαδή πίζηεςαλ ηα κέιε πνπ ζπγθξφηεζαλ αξρηθά απηέο ηηο εθθξάζεηο ζε θάπνηεο αιήζεηεο, ζην βαζκφ πνπ απηέο έγηλαλ θαηαλνεηέο απ’ απηνχο, νη νπνίεο εηπψζεθαλ θάπνηα ζηηγκή απφ θάπνηα αλζξώπηλα ρείιε θαη πνπ αλαθεξφηαλ ζηνλ αληηθεηκεληθφ ζηφρν πνπ είρε, έρεη θαη ζα έρεη πάληα ν άλζξσπνο ζηε δσή ηνπ, ζηε ζπλερή δειαδή πνηνηηθή ηνπ αλαβάζκηζε. Γελ ζπλδέεηαη πξνθαλψο απηφο ν φξνο ζε θακία πεξίπησζε κε ηνπο ηνπο μερσξηζηνχο απηνχοΑλζξώπνπο πνπ ηηο εμέθξαζαλ… (2) …Κάηη πνπ πξνθαλψο ηζρχεη, κφλν κε πηα κφλν παξαηήξεζε: φηη απηή ηνπ ε «επίηεπμε» αλαθέξεηαη κφλν, δπζηπρψο, ζηελ εμσηεξηθή ηνπ δσή, ηελ εμσηεξηθή ηνπ δηάζηαζε ηεο ύπαξμήο ηνπ, ηελ πιηθή θαη θζαξηή, ηελ κε αξρή θαη ηέινο δσή ηνπ... Καη, αθφκα πεξηζζφηεξν,: απηή ηνπ ε «επίηεπμε» έρεη γίλεη, ζχκθσλα κε ηηο θχξηεο εθθξάζεηο ζηνπο δχν πξψηνπο "ρώξνπο αλαδήηεζεο ηεο αιήζεηαο" ηνπ πλεχκαηφο ηνπ, ηεο ζξεζθείαο θαη ηεοθηινζνθίαο, ζε βάξνο ηεο νπζηαζηηθήο ηνπ δσήο: ηεο εζσηεξηθήο ή πλεπκαηηθήο δηάζηαζεο ηεο ύπαξμήο ηνπ…

Φεηδίνπ 20 15562 Υνιαξγφο

&

Αιθκάλνο 6, Πεξηνρή Υίιηνλ, Ηιίζηα

Αζήλα

[email protected]

210-6544025

693-696-5005

Εκπαιδεσηικά Μαθήμαηα Φιλοζοθικών Ψστολόγφν και Φιλοζοθικών Σσμβούλφν

Από την Ελληνική Εταιρεία Φιλοσουικής Ψστολογίας Και Ψστοθεραπείας 03/01/2012

http://psychografimata.com/3127/ekpedeftika-mathimata-filosofikon-psichologon-ke-filosofikon-simvoulon/

http://psychografimata.com/3127/ekpedeftika-mathimata-filosofikon-psichologon-ke-filosofikon-simvoulon/

Ζ Δ.Δ.Φ.Φ. & Φ/ζ αλαθνηλψλεη

φηη ε εθπαίδεπζε θηινζνθηθψλ ςπρνιφγσλ θαη θηινζνθηθψλ ζπκβνχισλ (κε ςπρνιφγσλ)

πνπ μεθίλεζε γηα πξψηε θνξά ζηελ Διιάδα απφ ηελ Δηαηξεία καο ηελ πξνεγνχκελε πεξίνδν

(2010-2011), ζα ζπλερηζηεί θαη θαηά ηε λέα πεξίνδν 2011-2012.

Απηή απεπζύλεηαη ζε αλζξψπνπο, εηδηθνχο επηζηήκνλεο (ςπρνιφγνπο, ςπρηάηξνπο, θνηλ.

ιεηηνπξγνχο θ.α.) θαη κε, πνπ ελδηαθέξνληαη φρη κφλν γηα ηε δηθή ηνπο απηνγλσζία, λα

θάλνπλ δειαδή έλα «λνηθνθχξεκα» θαη λα βάινπλ κηα «ηάμε» ζηελ αηνκηθή ηνπο δσή (ηη

δεηνχλ ηφζν απφ ηνλ εαπηφ ηνπο φζν θαη απφ ηνπο άιινπο), αιιά θαη λα βνεζήζνπλ

επαγγεικαηηθά θαη άιινπο πξνο απηόλ ην ζηόρν: ηελ εθπαίδεπζε ησλ αλζξψπσλ ζηελ

«Σέρλε ηεο Εσήο». Θάηη πνπ γηα ηνπο ησηθνχο θηινζφθνπο, κφλν ε θηινζνθία κπνξεί λα

πξνζθέξεη.

Απηά ηα εθπαηδεπηηθά καζήκαηα, ηα νπνία γίλνληαη ζε κηθξέο νκάδεο, δηαξθνχλ δχν ρξφληα

(δχν ζαηδφλ), έλα ηξίσξν ηελ εβδνκάδα.

Σνλ πξώην ρξόλν ε εθπαίδεπζε πεξηιακβάλεη ηε ζεσξεηηθή γλψζε ηνπ κνληέινπ (ην

νπνίν έρεη δηακνξθσζεί θαη έρεη δνθηκαζηεί επί ζεηξά εηψλ απφ ηελ εηαηξεία καο) γηα ηνλ

ΑΛΘΡΧΠΟ (θχζε, δνκή, ιεηηνπξγία, παζνγέλεζε θαη θηινζνθηθή θαη ς/ζεξαπεπηηθή

αληηκεηψπηζή ηνπ), φπσο απηή παξέρεηαη ζηνπο ζπκκεηέρνληεο ζηηο «νκάδεο

απηνγλσζίαο».

Σνλ δεύηεξν ρξόλν δίδνληαη νη βαζηθέο αξρέο θαη ηερληθέο ηεο πκβνπιεπηηθήο

Φπρνινγίαο θαη γίλεηαη ε επεμεξγαζία δηαρξνληθψλ δηιεκκάησλ θαη πξνβιεκαηηζκψλ ηνπ

αλζξψπηλνπ πλεχκαηνο (πνπ είλαη ηαπηφρξνλα θαη ζχγρξνλα), φπσο «Σχρε &

Αλαγθαηφηεηα», «Θιεξνλνκηθφηεηα & Πεξηβάιινλ», «Δπηζηήκε & Θξεζθεία», «Όιε &

Πλεχκα» θ.α.

Κε απηά ζηνρεχνπκε ζην λα απνθηήζεη ν εθπαηδεπφκελνο πνπ ζθνπεχεη λα

δξαζηεξηνπνηεζεί θάπνηα ζηηγκή θαη επαγγεικαηηθά, κηα φζν ην δπλαηφ μεθαζαξηζκέλε

άπνςε θαη ηνπνζέηεζε ζηνλ ρεηξηζκφ ηέηνησλ ζεκάησλ πνπ κπνξεί λα αλαδπζνχλ θαηά ηε

βνήζεηά ηνπ πξνο θάπνηνλ άιινλ (εθηφο ηνπ εαπηνχ ηνπ).

Τπεχζπλνο ησλ καζεκάησλ είλαη ν Γηώξγνο Ρίδνο, δξ ςπρνινγίαο Παλεπηζηεκίνπ

ηξαζβνχξγνπ, ηδξπηηθφ κέινο θαη δηαρεηξηζηήο ηεο Δ.Δ.Φ.Φ. & Φ/ζ.

Σειέθσλα Επηθνηλσλίαο: 210-6544025 (βξαδηλέο ψξεο) & ζην θηλ. 6936965005

email: [email protected]

site: www.psychophil.gr

Crystalia Patouli(Κρυσταλία Πατούλη)

Φηινζνθηθή ζπκβνπιεπηηθή

πκβνπιέο πνπ πξνζηαηεχνπλ απφ ηελ εκθάληζε ςπρηθψλ δηαηαξαρψλ θαη, παξάιιεια, βειηηψλνπλ

ηελ πνηφηεηα ηεο θαζεκεξηλήο καο δσήο (ζρέζε κε ηνλ εαπηφ & ζρέζε κε ηνπο άιινπο)*

__________

1. Να είζηε ηθαλνπνηεκέλνη κε ηνλ εαπηφ ζαο κφλν φκσο φηαλ απηφο έρεη θξηζεί θαη αμηνινγεζεί

εηιηθξηλά απφ εζάο θαη φρη απφ άιινπο…

2. Μελ ηαπηίδεζηε πνηέ κε πξφζσπα ή πξάγκαηα ζα λα πξφθεηηαη λα ηα έρεηε απφιπηα «δηθά ζαο» γηα

http://www.psychophil.gr/

https://www.facebook.com/crystalia.patouli

http://afigisizois.wordpress.com/2013/09/16/%cf%86%ce%b9%ce%bb%ce%bf%cf%83%ce%bf%cf%86%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%b2%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae/

πάληα…(ν φξνο «δηθφ κνπ» ζηε δσή ηνπ αλζξψπνπ έρεη πάληα ζρεηηθή έλλνηα…)

3. Έρεηε πάληα ππ’ φςε ζαο φηη «δελ είλαη ηα πξάγκαηα πνπ καο ηαξάδνπλ (πξφζσπα, γεγνλφηα, ηδέεο

θιπ) αιιά ε άπνςε πνπ έρνπκε εκείο γη’ απηά…»

4. ην βαζκφ πνπ λνηάδνκαη γηα ηελ θαιή θαη πγηεηλή ζξέςε ηνπ ζψκαηφο κνπ, ζα πξέπεη λα λνηάδνκαη

εμ ίζνπ (ηνπιάρηζηνλ) θαη γηα ηελ θαιή θαη πγηεηλή ζξέςε θαη ηεο ςπρήο κνπ (ηνλ ζπλαηζζεκαηηθφ κνπ

θφζκν) θαη ηνπ πλεχκαηφο κνπ (ηνλ πλεπκαηηθφ ή λνεηηθφ κνπ θφζκν)…

5. Να πξνηηκάηε πάληα λα θάλεηε φ,ηη σθειεί πξαγκαηηθά ηελ πνιχπιεπξε θαη εληαία χπαξμή ζαο παξά

φ,ηη ζαο επραξηζηεί. Καη απηφ γηαηί ην θέξδνο ηνπ σθέιηκνπ ηεο χπαξμήο κνπ κέλεη ελψ ε ςπρηθή

επραξίζηεζε είλαη πάληα πξφζθαηξε…

6. Απφ ηελ άιιε δε κεξηά, κελ απνθεχγεηε πνηέ ηνλ πφλν (θφπν, ζηέξεζε, ζηελαρψξηα θιπ) ρσξίο λα

δείηε κήπσο πίζσ απφ απηφλ ππάξρεη ηειηθά φθεινο…

7. Μελ απαηηείηε κε θάζε ηξφπν απφ ηνπο άιινπο πξάγκαηα (πιηθά, ζπλαηζζεκαηηθά λνεηηθά) ηα νπνία

απηνί δελ κπνξνχλ ή δελ ζέινπλ λα ζαο δψζνπλ…

8. Απνθεχγεηε άζθνπνπο (κε δεκηνπξγηθνχο) αληαγσληζκνχο θαη ζπγθξίζεηο κε ηνπο γχξσ ζαο…

9. Σέινο, έρεηε πάληα ζην λνπ ζαο φηη, ε θαιή ζαο ζρέζε κε ηνπο άιινπο πεξλάεη κέζα απφ ηε γλψζε

θαη ηελ θαιή ζαο ζρέζε κε ηνλ εαπηφ ζαο…

Η αλάγθε θαη ν ξόινο ηνπ θηινζνθείλ ζηνλ άλζξσπν

Σν θηινζνθείλ απνηειεί κηα βαζηά θπζηθή (πλεπκαηηθή) ηθαλφηεηα ηνπ αλζξψπνπ. Με απηήλ

πξνζπαζεί, δξαζηεξηνπνηψληαο ηηο ινγηθν-πλεπκαηηθέο δηαδηθαζίεο πνπ δηαζέηεη, λα μεπεξάζεη κηα

πξνβιεκαηηθή θαηάζηαζε, εμσηεξηθή ή εζσηεξηθή, θηάλνληαο ζηα βαζχηεξα αίηηα απηήο, θηάλνληαο

δειαδή ζηελ εμ αληηθεηκέλνπ Αιήζεηα (Ννκνηέιεηα) απφ ηελ νπνία πξνέξρεηαη θαη ε νπνία δηέπεη θάζε

δεκηνχξγεκα θαη θάζε θαηλφκελν.

Ο θάζε άλζξσπνο δηαζέηεη απηή ηελ ηθαλόηεηα απφ ηε ζηηγκή πνπ ζα γελλεζεί ζ’ απηφλ ηνλ θφζκν.

Όκσο θαη απηή, φπσο θαη πνιιέο πνπ αλαθέξνληαη ζε δηάθνξα ιεηηνπξγηθά επίπεδα θαη ππνζηάζεηο ηνπ

(φπσο π.ρ. ην λα κηιάεη, λα πεξπαηάεη, λα ραίξεηαη θ.ιπ.), ππάξρεη ζε κηα αξρηθή θάζε, ζε θαηάζηαζε

δπλαηόηεηαο. Γηα λα κεηεμειηρζεί ινηπφλ ζε ηθαλφηεηα, απαηηνχληαη νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο (φπσο

αθξηβψο γηα λα βγεη έλα πνπιάθη απφ ην αβγφ, γηα λα γελλήζεη έλα κσξφ κηα γπλαίθα θ.ιπ.

Χσξίο απηέο ηηο απαξαίηεηεο πξνυπνζέζεηο ε δπλαηφηεηα δελ εμειίζζεηαη ζε ιεηηνπξγηθή ηθαλφηεηα.

Παξακέλεη πάληα δπλαηφηεηα. Καη σο ηέηνηα είλαη ζαλ λα κελ ππάξρεη.

Δλδέρεηαη βέβαηα, ζηελ πεξίπησζε πνπ δελ πιεξνχληαη επαθξηβψο φιεο νη πξνυπνζέζεηο, λα ππάξμεη

κελ κεηαζρεκαηηζκφο ηεο δπλαηφηεηαο ζε ηθαλφηεηα, αιιά απηφο λα είλαη ειιηπήο. Ζ ηθαλφηεηα

δειαδή λα ρσιαίλεη, λα έρεη θελά, λα κελ είλαη πιήξεο.

Πεηξάκαηα πνπ έρνπλ γίλεη απφ “ςπρνιφγνπο” άιισλ επνρψλ ζε δψα έρνπλ δείμεη φηη, εάλ δελ

δξαζηεξηνπνηεζνχλ βαζηθέο ζσκαηηθέο ιεηηνπξγίεο θαη φξγαλα, (βάδηζε, φξαζε θ.ιπ.) κέρξη κηα

νξηζκέλε ρξνληθή ζηηγκή απφ ηε γέλλεζε ηνπ δσληαλνχ νξγαληζκνχ (θξίζηκε πεξίνδνο), απηφο δελ ζα

κπνξέζεη πνηέ λα δξαζηεξηνπνηήζεη απηέο ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ θαη ηα φξγαλά ηνπ θαη λα “δνπιέςνπλ”

απηά ζσζηά. Καη απηφ, ρσξίο λα ππάξρεη θακία απνιχησο βιάβε ζ’ απηά θαζαπηά.

Ό,ηη δε ηζρχεη ζην ζσκαηηθφ επίπεδν ελφο δσληαλνχ νξγαληζκνχ είλαη θπζηθφ θαη ινγηθφ, πξνθεηκέλνπ

γηα ηνλ άλζξσπν, λα ηζρχεη αλάινγα θαη γηα ηηο άιιεο ππνζηάζεηο ηνπ, ηελ ςπρηθή θαη ηελ πλεπκαηηθή.

Απηφ ζεκαίλεη φηη, άκα δελ εξεζηζηνχλ θαη δελ δξαζηεξηνπνηεζνχλ νη βαζηθέο (θπζηθέο) ιεηηνπξγίεο

ηνπ αλζξψπνπ, δελ ζα κπνξέζνπλ πνηέ απηέο λα ιεηηνπξγήζνπλ πιήξσο, έσο θαζφινπ, ζχκθσλα κε ηηο

θπζηθέο δπλαηφηεηέο ηνπο.

Σν ίδην ηζρχεη αλαινγηθά θαη κε ην ίδην ην Εγώ, ηνλ ππξήλα ηνπ αλζξψπνπ, σο πξνο ηηο δχν βαζηθέο

δπλαηφηεηέο ηνπ κε ηηο νπνίεο “γελληέηαη” ζηνλ θφζκν, ηελ θξίζε θαη ηε βνύιεζεθαζψο επίζεο θαη κε

φιεο ηηο άιιεο ηδηαίηεξεο αξεηέο θαη ραξαθηεξηζηηθά ηνπ.

Απηφ πνπ ζπληειεί απνθαζηζηηθά ζηε κεηαηξνπή φισλ ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ, γλσξηζκάησλ θαη

αξεηψλ ηνπ αλζξψπνπ (ηξεηο ππνζηάζεηο θαη Δγψ) απφ ην επίπεδν ησλ δπλαηνηήησλ (ζπφξνη) ζε

έθθξαζε ηθαλνηήησλ (άλζεζε, θαξπνθφξεζε), είλαη πξνθαλψο ν έγθαηξνο θαη ζσζηφο εξεζηζκφο θαη

θηλεηνπνίεζε απηψλ απφ ην πεξηβάιινλ (ηξηζππφζηαην) ζην νπνίν δεη ν άλζξσπνο.

ην βαζκφ πνπ ην ηξηζππφζηαην πεξηβάιινλ ηνπ αλζξψπνπ ζην νπνίν απηφο γελλήζεθε θαη δεη

(ηδηαίηεξα δε θαηά ηελ πξψηε θαη “θξίζηκε πεξίνδν” ηεο δσήο ηνπ, θαηά ηελ νπνία ζπληειείηαη ε

θπζηθή αλάπηπμε φισλ ησλ ιεηηνπξγηψλ θαη ησλ νξγάλσλ ηνπ ηξηζππφζηαηνπ νξγαληζκνχ ηνπ θαζψο

επίζεο θαη ηνπ ίδηνπ ηνπ Δγψ) θαιχπηεη, πεξηζζφηεξν ή ιηγφηεξν, θαη αληαπνθξίλεηαη ζηηο

ζπγθεθξηκέλεο αλαπηπμηαθέο αλάγθεο απηνχ ηνπ νξγαληζκνχ, αλάινγα ζα ζπληειεζηεί θαη ε κεηαηξνπή

ησλ δπλαηνηήησλ ζε ηθαλφηεηεο.

Γηα παξάδεηγκα, εάλ έλαο δσληαλφο νξγαληζκφο δηέζεηε κφλνλ πιηθή ππφζηαζε, ηφηε, γηα λα

κεηαηξαπνχλ νη δπλαηφηεηεο απηήο ζε ηθαλφηεηεο θαη λα αξρίζνπλ λα ιεηηνπξγνχλ πιήξσο ζχκθσλα

κε ηε θχζε ηνπ, ζα αξθνχζαλ εξεζίζκαηα κφλνλ απφ ην πιηθφ πεξηβάιινλ.

Καη νη ηθαλφηεηεο ελφο ηέηνηνπ “κνλνδηάζηαηνπ” νξγαληζκνχ δελ ζα κπνξνχζαλ λα είλαη άιιεο απφ ηηο

δχν ζεκειηψδεηο ηθαλφηεηεο πνπ αλαπηχζζνπλ θαη ζθξαγίδνπλ κε θάζε ηξφπν θαη κνξθή θάζε δσληαλφ

νξγαληζκφ: ηελ απηνζπληήξεζε θαη ηελ αλαπαξαγσγή ηνπ είδνπο.

Ζ θπζηθή ηεξαξρία εδψ (ε νπνία ζθξαγίδεη ηηο ιεηηνπξγίεο θάζε δσληαλνχ – θπζηθνχ – νξγαληζκνχ)

εληάζζεη ηε δεχηεξε ηθαλφηεηα ζηελ πξψηε. Ζ απηνζπληήξεζε δειαδή ζεσξείηαη ε πξψηε απφ ηηο

βαζηθέο ηθαλφηεηεο θάζε νξγαληζκνχ.

Απηή εθθξάδεηαη δερφκελνο ν νξγαληζκφο απφ ην πεξηβάιινλ ηνπ ηελ θαηάιιειε γηα ηηο αλάγθεο ηνπ

ηξνθή (ρεκηθέο νπζίεο πνπ δηαζέηεη ήδε ν πιηθφο νξγαληζκφο-ππφζηαζε). Ζ ηξνθή απηή

δξαζηεξηνπνηεί ηνλ πιηθφ νξγαληζκφ (ηηο ήδε ππάξρνπζεο αληίζηνηρεο ρεκηθέο – πιηθέο – νπζίεο) θαη

έηζη απηφο ηξέθεηαη, δσνγνλείηαη. Έηζη απηνζπληεξείηαη θαη εμαζθαιίδεη ηελ χπαξμή ηνπ ζηε δσή. Με

άιια ιφγηα, δεη.

Πξνθεηκέλνπ φκσο γηα ηνλ άλζξσπν πνπ καο ελδηαθέξεη, ηνλ πνιχπινθν θαη πνιπεπίπεδν

(πνιπδηάζηαην) απηφλ δσληαλφ νξγαληζκφ, ζα πξέπεη λα δνχκε απηέο ηηο δχν ζεκειηψδεηο θπζηθέο

δπλαηφηεηεο θαη ιεηηνπξγίεο πνπ ζθξαγίδνπλ θάζε δσληαλφ νξγαληζκφ πψο εκθαλίδνληαη ζηα δηάθνξα

επίπεδά ηνπ θαη πνηεο είλαη νη αληίζηνηρεο “ηξνθέο” κε ηηο νπνίεο έρεη αλάγθε απ’ έμσ (απφ ην

πεξηβάιινλ) γηα λα ηξαθεί απηφο θαη λα εμαζθαιίζεη ηελ χπαξμή ηνπ ζηε δσή, ζε φια ηα επίπεδα θαη

ηηο κνξθέο απηήο.

Αξρίδνληαο ινηπφλ απφ ηελ πξψηε ζεκειηψδε θπζηθή ηθαλφηεηα θαη ιεηηνπξγία θάζε δσληαλνχ

νξγαληζκνχ, ηελ απηνζπληήξεζε, ζην ακέζσο αλψηεξν ηεξαξρηθά επίπεδν χπαξμεο ηνπ αλζξψπνπ

χζηεξα απφ ην πιηθφ, ζην ςπρηθφ, ε “ηξνθή” πνπ έρεη αλάγθε λα πάξεη, πξνθαλψο απφ ην αληίζηνηρν

ςπρηθφ πεξηβάιινλ ζην νπνίν δεη, γηα λα ζπληεξεζεί, είλαη αλαγθαζηηθά ηειείσο δηαθνξεηηθή απφ απηή

ηνπ πιηθνχ πεξηβάιινληνο.

Οη πην “πγηεηλέο θαη ζξεπηηθέο ηξνθέο” πνπ ζξέθνπλ κε ηνλ θαιχηεξν ηξφπν ηνλ ςπρηθφ νξγαληζκφ

(δηεγείξνπλ δειαδή ηηο ήδε ππάξρνπζεο αληίζηνηρεο ςπρηθέο νπζίεο πνπ ππάξρνπλ ζε θαηάζηαζε

δπλαηνηήησλ, εμαζθαιίδνληαο ζ’ απηφλ ηελ εχξπζκε θπζηθή ιεηηνπξγία ηνπ, ηε δσή ηνπ), είλαη φ,ηη

δεκηνπξγεί ζ’ απηφλ ηελ θαηάζηαζε ηεο γαιήλεο θαη ηεο ραξάο (ζηελ πξαγκαηηθφηεηα είλαη δχν φςεηο

κηαο θαηάζηαζεο ηεο ςπρήο). Απηή είλαη ε θπζηθή (πγηεηλή) θαηάζηαζε πνπ πξέπεη λα δηέπεη ζπλερψο

ηελ ςπρή, πξνθεηκέλνπ απηή, απαιιαγκέλε απφ ηηο θχξηεο δηαηαξαρέο ηεο, ηα πάζε, λα “ζξέθεηαη

πγηεηλά” θαη κε ηνλ θαιχηεξν ηξφπν απφ ην ζπγθεθξηκέλν ρψξν, έηζη ψζηε λα εμαζθαιίδνληαη ε

θπζηθή ιεηηνπξγία ηεο θαη ε δσή ηεο.

ην ηξίην επίπεδν χπαξμεο, ζην πλεχκα ηνπ, ε αληίζηνηρε “πγηεηλή ηξνθή” (πλεπκαηηθέο νπζίεο) πνπ

ζξέθεη ην πλεχκα κε ηνλ θαιχηεξν θαη ηνλ πην θπζηθφ ηξφπν θαη εμαζθαιίδεη ζηνλ άλζξσπν ηελ

αθέξαηε χπαξμή ηνπ θαη ηε ζσζηή δσή ηνπ ζ’ απηφ ην επίπεδν, είλαη ε θαηάζηαζε ηεο

ηαπεηλνθξνζύλεο θαη ηεο λεθαιηόηεηαο. (Καη εδψ πξφθεηηαη γηα ηηο δχν φςεηο κηαο θαηάζηαζεο.)

Μ’ απηέο ηηο θαηαζηάζεηο ην πλεχκα εμαζθαιίδεη κε ηνλ θαιχηεξν ηξφπν ηελ ηθαλφηεηά ηνπ λα

αληηιακβάλεηαη θαζαξά ηελ Αιήζεηα ηφζν ζηελ αηνκηθή δσή ηνπ, σο πλεπκαηηθή νληφηεηα θαη

χπαξμε, φζν θαη ζηελ θνηλσληθή θαη λα επζπγξακκίδεηαη (απηνξπζκίδεηαη) κ΄ απηή. Δμαζθαιίδεη

δειαδή πψο πξέπεη λα ελεξγεί θαη πνηεο απνθάζεηο πξέπεη λα παίξλεη θάζε ζηηγκή, αθνχ ζηελ ηεξαξρία

ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ απηφ βξίζθεηαη πην ςειά, απηφ είλαη πνπ απνθαζίδεη ηειηθά θαη γηα ηνλ

ηξφπν δσήο θαη ηελ ηειηθή ηχρε ηνπ αλζξψπνπ.

Καη θπζηθά, ζ’ απηή ηελ θαηάζηαζε επξηζθφκελν ην πλεχκα εμαζθαιίδεη πάλσ απ’ φια ηελ θαιή

επηθνηλσλία κε ηνλ εζψηεξν εαπηφ ηνπ, ηνλ ππξήλα ηνπ, ην Δγψ. Απηφ θαη κφλνλ απηφ εμαζθαιίδεη ηε

ζσζηή θαη επηηπρή δσή ηνπ αλζξψπνπ ζ’ απηφλ ηνλ θφζκν. Δμαζθαιίδεη δειαδή ην “δελ θαηά θχζηλ”,

αθνχ κφλνλ ην Δγψ, ν θπζηθφο απηφο “θπβεξλήηεο” ηνπ αλζξψπνπ, “γλσξίδεη” αθξηβψο ηφζν ην ζθνπφ

ηεο χπαξμήο ηνπ ζ’ απηή ηε δσή φζν θαη ηνλ ηξφπν (ηελ “πνξεία”) κε ηνλ νπνίν ζα επηηεπρζεί απηφο.

Σέινο, απηφ ηνχην ην Δγψ, ν ππξήλαο ηνπ πλεχκαηνο θαη νιφθιεξνπ ηνπ αλζξψπνπ, ην θαζεαπηφ

αλζξψπηλν νλ, εμαζθαιίδεη ηε δσή ηνπ θαη ηελ χπαξμή ηνπ, κε άιια ιφγηα “ζξέθεηαη” (απφ ηηο

αληίζηνηρεο πλεπκαηηθέο νπζίεο), κε ην βαζκφ απηνγλσζίαο ηνπ (ή απηνζπλείδεζεο) πνπ απνθηά. Απηφ

είλαη ε δχλακή ηνπ, ε “ηξνθή” ηνπ, απηφ ην θάλεη λα ππάξρεη θαη λα δεη πεξηζζφηεξν (κε πνηνηηθή,

δπλακηθή θαη φρη κε πνζνηηθή έλλνηα) θαη λα εθθξάδεη πην δπλακηθά θαη θαζαξά ην ζέισ ηνπ θαη έηζη

λα γίλεηαη θαιχηεξα απηφ αληηιεπηφ απφ ην πλεχκα ηνπ, ην νπνίν πξνζπαζεί λα επζπγξακκίδεηαη θάζε

ζηηγκή κε απηφ, επζπγξακκίδνληαο ηαπηφρξνλα θαη ηηο ιεηηνπξγίεο ησλ ππφινηπσλ ππνζηάζεψλ ηνπ.

Απηή ε “ππφδεημε”, ε νπνία απνηειεί ηνλ αληηθεηκεληθφ ζθνπφ ηεο δσήο ηνπ ζηνλ θφζκν, δίδεηαη ζηνλ

άλζξσπν θαηά θχξην ιφγν απφ κέζα ηνπ, απφ ην βαζχηεξν ζεκείν ηεο χπαξμήο ηνπ, απφ ην Δγψ, θάζε

ζηηγκή ηεο δσήο ηνπ ζ’ απηφλ ηνλ θφζκν, ζην βαζκφ (έληαζε) πνπ κπνξεί, πνπ ηνπ επηηξέπνπλ δειαδή

νη δπλάκεηο ηνπ. Σαπηφρξνλα φκσο ηνπ δίδεηαη θαη απ΄ έμσ, απφ ηελ αξρή ηεο εκθάληζήο ηνπ ζηε γε

θαη ζε θάζε επνρή, κε δηαθφξνπο ηξφπνπο κέζσ “μερσξηζηψλ”, εθιεθηψλ αλζξψπσλ” (νδεγψλ ηνπ

αλζξψπνπ).

Όζνλ αθνξά ηε δεχηεξε ζεκειηψδε θπζηθή ηθαλφηεηα θαη ιεηηνπξγία ηνπ, ηελ αλαπαξαγσγή (ηνπ

είδνπο ηνπ), ζηνλ πιηθφ νξγαληζκφ (ππφζηαζε) ηνπ αλζξψπνπ, απηή επηηπγράλεηαη κε ην γλσζηφ θνηλφ

ηξφπν πνπ γηλφηαλ αλέθαζελ απφ θάζε δσληαλφ νξγαληζκφ. Με ηελ πξνζθνξά δειαδή

(“πξνηθνδφηεζε”) γελεηηθνχ πιηθνχ ζην “ζπγαηξηθφ” απφ ηα δχν “κεηξηθά” γέλε, ην άξξελ θαη ην

ζήιπ, ζηα νπνία δηαθξίλεηαη θαη απφ ηα νπνία ζπληίζεηαη θάζε δσληαλφο νξγαληζκφο.

Απηή ε ίδηα αλαπαξαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα ζηελ πιηθή ππφζηαζε ηνπ αλζξψπνπ αζθνχκελε

εληζρχεηαη, “ζξέθεηαη” θαη ιεηηνπξγεί απηνκάησο ζ’ απηφ ην επίπεδν. Ζ νκαιφηεηα απηήο ηεο

ιεηηνπξγίαο (ηθαλφηεηαο) εδψ, εάλ δελ ζπληξέρνπλ εγγελείο ιεηηνπξγηθέο δηαηαξαρέο θαη αλσκαιίεο,

δχζθνια δηαηαξάζζεηαη.

ην επφκελν ηεξαξρηθά επίπεδν ηνπ αλζξψπνπ, ζηελ ςπρή, ε “αλαπαξαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα”

ζπληειείηαη ζην βαζκφ πνπ έρεη θαιπθζεί επηηπρψο ε πξψηε ζεκειηψδεο ιεηηνπξγία θαη ηθαλφηεηα ηεο

ςπρήο, φπσο αλαθέξεηαη πην πάλσ. Ζ “λέα χπαξμε” πνπ γελληέηαη απφ ηελ έλσζε δχν “ςπρηθψλ

ζσκάησλ” είλαη ηνπ αληίζηνηρνπ επηπέδνπ. Δίλαη δειαδή κηα ςπρηθή χπαξμε (νληφηεηα), ςπρηθήο

πξνθαλψο πθήο, ε νπνία “δεη” (ππάξρεη) ζην ςπρηθφ πεξηβάιινλ αλεμάξηεηα απφ ηηο “κεηξηθέο

νληφηεηεο” πνπ ην γέλλεζαλ.

Αλάινγε είλαη θαη ε θαηάζηαζε ζην πλεχκα. Ζ αλαπαξαγσγηθή δξαζηεξηφηεηα θαη εδψ, ε νπνία είλαη

αλάινγε ηεο ιεηηνπξγηθήο ηθαλφηεηαο πνπ επεηεχρζε ζηελ πξψηε ζεκειηψδε ιεηηνπξγία θαη ηθαλφηεηα

ηνπ πλεχκαηνο, εκθαλίδεη, “γελλά” κηα λέα χπαξμε (νληφηεηα, ηδενκνξθή) πλεπκαηηθήο πθήο ζηνλ

αληίζηνηρν πλεπκαηηθφ θφζκν (πεξηβάιινλ). Απηή, φπσο θαη νη πξνεγνχκελεο, δεη θαη θηλείηαη

αλεμάξηεηα απφ ηηο κεηξηθέο (γελλεηνξηθέο). [ εκ. Ο φξνο “κεηξηθέο” εδψ, ηφζν ζην πλεπκαηηθφ φζν

θαη ζην ςπρηθφ επίπεδν, δηαθνξνπνηείηαη απφ ηελ έλλνηα πνπ δίδεηαη ζην πιηθφ επίπεδν κε ην θπιεηηθφ

δηαρσξηζκφ απηψλ ζε άξξελ θαη ζήιπ. Ο θάζε άλζξσπνο κπνξεί λα είλαη ηαπηφρξνλα άξξελ θαη ζήιπ

ζηνηρείν. Άξξελ γηα ηνπο άιινπο (κε ην λα ηνπο “γελλά”, λα ηνπο εκπλέεη ηδέεο θαη αηζζήκαηα…), θαη

ζήιπ γηα ηνλ εαπηφ ηνπ, (“γελλά” ν ίδηνο ηδέεο ή αηζζήκαηα πνπ ηνπ ελέπλεπζαλ θάπνηνη άιινη,

πξφζσπα ή κε, απφ ην πεξηβάιινλ ηνπ.)

Μέζα ζ’ απηφ ην ζπλερέο “γίγλεζζαη” θάζε νληφηεηα, ζε νπνηνδήπνηε απφ ην ηξηζππφζηαην

πεξηβάιινλ (θφζκν) θαη αλ βξίζθεηαη, κέζα απφ ηελ θπθιηθή ηξνρηά ηεο χπαξμήο ηεο, (γέλλεζε,

σξίκαλζε, ζάλαηνο), ππεξεηεί ηελ αέλαε εμειηθηηθή πνξεία ησλ “δεκηνπξγηθψλ δπλάκεσλ” νη νπνίεο

“αληηκάρνληαη” ηηο “άιιεο” παγθφζκηεο δπλάκεηο, ηηο ελάληηεο ησλ πξψησλ, ηηο “θαηαζηξεπηηθέο” ή

αξλεηηθέο.

Ζ “Γχλακε” κε ηελ νπνία νη δεκηνπξγηθέο δπλάκεηο ηνπ χκπαληνο δεκηνπξγνχλ, δσνγνλνχλ, ζξέθνπλ

(ζπληεξνχλ) θαη ζπλέρνπλ θάζε δεκηνχξγεκά ηνπο, (θάζε ηη πνπ ππάξρεη ζηε θχζε), κε ηελ νπνία

ηειηθά δεκηνπξγνχλ (γελλνχλ) δσή παληνχ, έρεη πάξεη απφ ηνλ άλζξσπν έλα πνιχ θνηλφ φλνκα θαη,

ηαπηφρξνλα, ην πεξηζζφηεξν παξεμεγεκέλν απφ απηφλ. Πξφθεηηαη γηα ηελ Αγάπε.

Ό, ηη θαη λα πεη θάπνηνο γη’ απηή ηελ θαηάζηαζε (θαη πνιινί έρνπλ πξνζπαζήζεη λα ηελ πξνζεγγίζνπλ,

λα ηελ πεξηγξάςνπλ θαη λα ηε ραξαθηεξίζνπλ ζε δηάθνξεο επνρέο), δελ πξφθεηηαη πνηέ λα ηελ νξίζεη.

Αληηζέησο, φζν πξνζπαζεί ν άλζξσπνο λα ηελ πεξηγξάςεη θαη λα ηελ νξίζεη, ηφζν ηε δηαζηξεβιψλεη

θαη, ηειηθά, ηελ θαιχπηεη, ηελ πεξηνξίδεη, αθνχ ζεσξεί φηη αλήθεη πφηε ζην πιηθφ, πφηε ζην ςπρηθφ θαη

πφηε ζην πλεπκαηηθφ επίπεδν (ππφζηαζε) ζηνλ άλζξσπν. Απηή φκσο “δελ είλαη πνπζελά, ηαπηφρξνλα

φκσο είλαη θαη παληνχ”, αθνχ ηαπηίδεηαη κε απηέο ηηο “δπλάκεηο” πνπ είλαη αζχιιεπηεο απφ ηελ

αλζξψπηλε δηάλνηα. Μφλν βησκαηηθά (εγσηθά) κπνξεί λα ηηο “δεη” θαη λα ηηο “γλσξίζεη” θάπνηνο. Σν

ίδην αθξηβψο ηζρχεη επνκέλσο θαη γηα ηελ Αγάπε…

Ξαλαγπξίδνληαο ζην θεληξηθφ ζέκα απηνχ ηνπ θεθαιαίνπ, γηα ηελ αλάγθε θαη ην ξφιν ηνχ

“θηινζνθείλ” ζηνλ άλζξσπν, κπνξεί λα δηαπηζηψζεη ν θαζέλαο φηη, ζε θάζε επνρή ηεο ηζηνξίαο ηνπ

αλζξψπνπ, νη “ιίγνη” ήηαλ πάληα εθείλνη πνπ είραλ αλαπηχμεη ηελ ηθαλφηεηα απηή, ηθαλφηεηα θαζαξά

πλεπκαηηθή. Οη “πνιινί” θάιππηαλ ηε βαζηά αλάγθε πνπ είρε πάληα ν άλζξσπνο, πξνηθηζκέλνο απφ ηε

θχζε, γηα ππέξβαζε ηνπ γήηλνπ εαπηνχ ηνπ θαη ηεο γήηλεο δσήο ηνπ, θαηά θχξην ιφγν κέζσ ηεο πίζηεο.

(βι. ζρεηηθά θαη ζε πξνεγνχκελν θεθάιαην).

Ζ δπλαηφηεηα δειαδή απηή ηνπ “θηινζνθείλ”, ηεο πλεπκαηηθήο δειαδή έξεπλαο ηεο (κέζσ ησλ

ινγηθψλ δηαδηθαζηψλ) Αιήζεηαο, δελ είρε αλαπηπρζεί ην ίδην ζε φινπο. Γελ είρε δειαδή κεηεμειηρζεί

εμίζνπ ζε φινπο ζε ηθαλφηεηα. Ζ ειιηπήο θαη αηειήο πλεπκαηηθή αλάπηπμε (σξίκαλζε) ζχκθσλα κε ηα

παξαπάλσ θαη ε απαιιαγή απηνχ ηνπ “ρψξνπ” απφ μέλεο θαη αξλεηηθέο επηβαξχλζεηο (φπσο ςπρηθά

πάζε, λννηξνπίεο, θ.ιπ.) δελ επέηξεπαλ ζηηο ινγηθέο δπλαηφηεηεο λα δξαζηεξηνπνηεζνχλ ειεχζεξα.

Έηζη, αλαπφθεπθηα, θαη νη “ζπιιήςεηο” ηνπ αλζξψπνπ (γελλήζεηο) ζηνλ πλεπκαηηθφ ρψξν, ζχκθσλα

κε ηα παξαπάλσ, ήηαλ ειιηπείο. Όρη δειαδή ζαθείο θαη αιεζηλέο, (πξαγκαηηθέο ηδέεο-νληφηεηεο). Καη

επεηδή “ελφο θαθνχ κχξηα έπνληαη”, είλαη θπζηθφ απηέο λα “γελλνχλ” κε ηε ζεηξά ηνπο αθφκα πην

κπεξδεκέλεο θαη αλππφζηαηεο ηδέεο- “ηέθλα” θ.ν.θ.

Έηζη, ζηγά ζηγά νη άλζξσπνη, θάησ απφ ηε θπζηθή πλεπκαηηθή αλάγθε γηα έξεπλα θαη γλψζε ηεο

Αιήζεηαο, νδεγνχκελνη απφ άηνκα νπζηαζηηθά αθαηάιιεια (αλέηνηκα, αλίθαλα) γη’ απηή ηε “δνπιεηά”,

έβγαδαλ ζπκπεξάζκαηα θαη δέρνληαλ “Αιήζεηεο” (π.ρ. γηα ηε θχζε, γηα ηελ πξνέιεπζε θαη ηνλ

πξννξηζκφ ηνπ αλζξψπνπ θ.ιπ.) πνπ είραλ κηθξή ή θακία ζρέζε κε ηελ πξαγκαηηθφηεηα,

εγθισβηζκέλνη ζηελ θαηάζηαζε ηεο πιάλεο. Απνηέιεζκα απηήο ηεο πιάλεο ήηαλ ν άλζξσπνο λα

απνκαθξχλεηαη ζπλερψο απφ ηελ Αιήζεηα, φρη κφλν ζεσξεηηθά (θηινζνθηθά), αιιά θπξίσο ζηελ

πξάμε, ζηελ θαζεκεξηλή δσή ηνπ, αθνχ ν θαζέλαο, αζπλείδεηα, δεη ηειηθά ζε φιεο ηεο πηπρέο ηεο δσήο

ηνπ ζχκθσλα κε απηφ πνπ πηζηεχεη θαη δέρεηαη σο αιεζηλφ.

ε αλάινγε ζέζε βξηζθφηαλ θαη ε πίζηε ηνπ, ε ζπκπιεξσκαηηθή θαη εμίζνπ βαζηά κε ηελ πξψηε

αλάγθε θαη δπλαηφηεηά ηνπ, ε νπνία θαιχπηεη (ζπκπιεξψλεη) φ,ηη δελ κπνξεί λα θαηαλνήζεη ν

άλζξσπνο κε ην πλεχκα ηνπ (ινγηθέο δηεξγαζίεο).

Οπζηαζηηθά, ζ’ απηή ηελ θαηάζηαζε ν άλζξσπνο, κε βξίζθνληαο θακία ηθαλνπνίεζε ησλ ππεξβαηηθψλ

αλαγθψλ ηνπ θαη θακία σθέιεηα κε ηε δπλαηφηεηα απηή πνπ έρεη λα θηινζνθεί, ηφζν ζηελ πιηθή δσή

ηνπ φζν θαη ζηελ ςπρηθή θαη ηελ πλεπκαηηθή, άξρηζε ζηαδηαθά λα ηελ εγθαηαιείπεη θαη λα κελ ηελ

αζθεί. Σν ίδην θαη γηα ηνλ ίδην ιφγν έθαλε θαη εθείλνο πνπ ρξεζηκνπνηνχζε πεξηζζφηεξν γηα θάιπςε

ησλ ίδησλ αλαγθψλ κε ηνλ πξψην ηε δπλαηφηεηα ηεο πίζηεο (…ζηελ Αιήζεηα).

Απηφ ήηαλ κηα αλαπφθεπθηε, αζπλείδεηε αληίδξαζε ηνπ αλζξψπνπ, αθνχ έβιεπε εθ ησλ

απνηειεζκάησλ (απφ ηελ πνηφηεηα δειαδή ηεο δσήο πνπ δνχζε) φηη ηφζν κε ηε ινγηθή έξεπλα ηεο

Αιήζεηαο φζν θαη κε ηελ πίζηε ηνπ ζ’ απηή δελ νδεγνχληαλ ηειηθά πνπζελά. Ζ εζσηεξηθή αλάγθε ηνπ

γηα ππέξβαζε έκελε κεηέσξε.

Έηζη, ν άλζξσπνο κεηακνξθψλεηαη ζηαδηαθά θαη αξρίδεη λα ιεηηνπξγεί πλεπκαηηθά (θαη θαη’ επέθηαζε

λα δεη αλάινγα θαη ηε δσή ηνπ) άινγα θαη παξάινγα, απνκαθξπλφκελνο ηειείσο απφ ηελ πλεπκαηηθή

δπλαηφηεηα ηνπ θηινζνθείλ θαη κέζα απφ απηήλ ηελ θαηάζηαζε λα δηακνξθψλεη ηηο “αιήζεηεο” ηνπ.

Σν ίδην αληίζηνηρα ζπκβαίλεη θαη ζ’ εθείλνπο πνπ θάιππηαλ ηηο ππεξβαηηθέο αλάγθεο ηνπο θαηά θχξην

ιφγν κέζσ ηεο πίζηεο (ζηελ Αιήζεηα). Απηνί εδψ ή πηζηεχνληαο ζε κηα Αιήζεηα πιαλεξή ή

ιεηηνπξγψληαο αληηδξαζηηθά απηνραξαθηεξίδνληαλ “άπηζηνη”, δειαδή πίζηεπαλ φηη δελ ππάξρεη

αληηθεηκεληθή Αιήζεηα… (Καη απηή βεβαίσο ε “ζέζε” απνηειεί πίζηε. Μηα πίζηε φκσο πνπ είλαη

πιαλεξή…)

Ο ζχγρξνλνο άλζξσπνο, ν κέζνο άλζξσπνο-κέινο ησλ ζχγρξνλσλ “δπηηθψλ” θνηλσληψλ, ζηγά ζηγά έρεη

κεηακνξθσζεί ζε κηα θαηαλαισηηθή θαη εδνλνζεξηθή χπαξμε θαη απνκνλσκέλνο απφ ηνπο γχξσ ηνπ,

ελδηαθέξεηαη κφλν γηα ηε δηθή ηνπ πιηθή επεκεξία θαη επραξίζηεζε, γηα ηηο νπνίεο αζρνιείηαη

αζηακάηεηα (κεραληθά) λχρηα θαη κέξα, δείρλεη λα έρεη ράζεη απηέο ηηο έκθπηεο δπλαηφηεηέο ηνπ γηα

ππέξβαζε.

Με άιια ιφγηα, κε ηε δσή πνπ έρεη δηακνξθψζεη, δείρλεη λα ηηο έρεη απηέο πξνζαξκφζεη θαη λα ηηο έρεη

ζέζεη ζηελ ππεξέηεζε ηνπ κνλαδηθνχ ζηφρνπ πνπ, ελ γλψζεη ηνπ (επξηζθφκελνο ελ πιάλε) ή ελ αγλνία

ηνπ, έρεη βάιεη ζηε δσή ηνπ: ηελ πξναγσγή θαη ηε βειηίσζε ηεο εμσηεξηθήο (πιηθήο) δσήο ηνπ,

αδηαθνξψληαο φρη κφλν γηα ηε δσή θαη ηηο αλάγθεο ησλ γχξσ ηνπ, αιιά θαη γηα ηελ θαηάζηαζε πνπ

ππάξρεη ζηε δηθή ηνπ εζσηεξηθή δσή.

Σφζν ε έκθπηε δπλαηφηεηα ηνπ θηινζνθείλ φζν θαη εθείλε ηεο πίζηεο έρνπλ νπζηαζηηθά εθθπιηζηεί

θαη έρνπλ κεηνπζησζεί ζε κία ζπλερή αγσλία, άγρνο θαη έληαζε ησλ ςπρηθψλ θαη ησλ πλεπκαηηθψλ

δπλάκεψλ ηνπ γηα ηελ επίηεπμε απηνχ θαη κφλν ηνπ ζηφρνπ. Δλφο ζηφρνπ πνπ ζχκθσλα κε ηε

Φηινζνθηθή Ψπρνινγία θαη Ψπρνζεξαπεία θαλεξψλεη ηελ νπζηαζηηθή αλππαξμία ηνπ πξαγκαηηθνχ

Δγψ, ηνπ “θπζηθνχ θπβεξλήηε” ηεο αλζξψπηλεο χπαξμεο. ηε ζέζε δε απηνχ έρνπλ αλαξξηρεζεί θαη

θαζνδεγνχλ ην “αλζξψπηλν ζθάθνο” ηα δηάθνξα αηειή, αζπλείδεηα θαη δηαρσξηζηηθά εγψ (ςεπην-εγψ)

ησλ ππνζηάζεψλ ηνπ. Απηά, πξνζπαζψληαο λα επηθξαηήζεη ην έλα έλαληη ησλ άιισλ, νδεγνχλ ηνλ

άλζξσπν (“ζθάθνο”) πφηε απφ εδψ θαη πφηε απφ εθεί, πξνζπαζψληαο λα θαιχςεη ην θαζέλα,

επξηζθφκελν ζηελ “εμνπζία” (ζην “πεδάιην”), ηηο δηθέο ηνπ επηδηψμεηο θαη ζηφρνπο (ππέξκεηξε

θηινδνμία, πιενλεμία, εδνλνζεξία, αλαηζζεζία ζηνλ πφλν θαη ζηα πξνβιήκαηα ηνπ άιινπ θ.ιπ) πνπ

απνζθνπνχλ ζηελ θάιπςε ζηηγκηαίσλ θαη αηνκηθψλ (εγσηζηηθψλ) πιηθψλ αλαγθψλ, αλαγθψλ δειαδή

ηεο εμσηεξηθήο δσήο ηνπ, νη νπνίεο δελ έρνπλ νπζηαζηηθά θακία ζρέζε κε ηνπο πξαγκαηηθνχο ζηφρνπο

θαη ηηο αλάγθεο ηνπ αλζξψπνπ. Κακία ζρέζε δειαδή κε ην πξαγκαηηθφ ζπκθέξνλ ηνπ αιεζηλνχ εαπηνχ

ηνπ.

Αθφκα φκσο θαη ζ’ απηή ηελ θαηάζηαζε επξηζθφκελνο ν άλζξσπνο, κε νπζηαζηηθά αλχπαξθην

(αδχλακν) ην Δγψ ηνπ, απηφ εμαθνινπζεί ζην βάζνο ηνπ λα “δεη”, λα “ζηγνθαίεη ε θιφγα ηνπ”… Σνχην

γίλεηαη έθδειν φηαλ ζηνλ θάζε άλζξσπν πνπ δεη κηα δσή ηειείσο πιαλεκέλε, θαζνδεγνχκελε απφ ηα

δηάθνξα ςεπην-εγψ ηνπ, έξρνληαη πάληα θάπνηεο ζηηγκέο-επθαηξίεο, έζησ θαη θεπγαιέα, πνπ ληψζεη φηη

“θάηη δελ πάεη θαιά ζηε δσή ηνπ” -φηη δελ είλαη επραξηζηεκέλνο απφ ηνλ εαπηφ ηνπ θαη απφ ην ηξφπν

πνπ δεη- θαη πξνζπαζεί απφ “θάπνπ λα πηαζηεί” γηα λα ηελ αιιάμεη…

Ζ αλάγθε γηα λα μαλαδσληαλέςεη θαη λα επαλαδξαζηεξηνπνηήζεη θαη πάιη ηηο βαζηθέο ππεξβαηηθέο

δπλαηφηεηεο πνπ δηαζέηεη, ηε δπλαηφηεηα ηνπ θηινζνθείλ πγηψο θαη ηε δπλαηφηεηα ηεο πγηνχο πίζηεο,

αθνχ ηηο απνθαζάξεη θαη ηηο απαιιάμεη απφ θάζε μέλν θαη πιαλεξφ ζηνηρείν, είλαη, θπξηνιεθηηθά γηα

ηελ χπαξμή ηνπ, δσηηθήο ζεκαζίαο.

Καη απηφ κπνξεί λα γίλεη κφλνλ εάλ βνεζήζεη απνηειεζκαηηθά ην “εκηζαλέο” Δγψ ηνπ λα αλαζηεζεί.

Να δξαζηεξηνπνηεζεί δειαδή θαη λα αλαιάβεη ηε “θπζηθή ζέζε ηνπ” (ηε ζέζε ηνπ “θπβεξλήηε”),

εθδηψθνληαο βίαηα (δπλακηθά) ηα δηάθνξα ςεπηνεγώ ηνπ (φ,ηη δειαδή δελ είλαη), ηνπο “εκπόξνπο θαη

αξγπξακνηβνύο” πνπ έρνπλ κεηαηξέςεη ηνλ ηεξφ ρψξν ηνπ ζε“ρώξν εκπνξίνπ” πξόζθαηξσλ

απνιαύζεσλ θαη πνλεξώλ ζπλαιιαγώλ…

_______________________________

*Διιεληθή Δηαηξεία Φηινζνθηθήο Ψπρνινγίαο θαη Ψπρνζεξαπείαο

(αζηηθή κε θεξδνζθνπηθή)

Φεηδίνπ 20 Χνιαξγφο

& Αιθκάλνο 6, Ηιίζηα, Χίιηνλ

Σει. 210-6544025 & 6936965005

Email: [email protected]

Site: www.psychophil.gr

Αξρηθή

www.psychophil.gr

Διιεληθή Δηαηξεία Φηινζνθηθήο Ψπρνινγίαο & Ψπρνζεξαπείαο

http://www.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.psychophil.gr&h=PAQEmI3Id&enc=AZMW_ZG3vW8HCLr-bXUCWkID-HIbs3aEIm6Z_DG-l-ZxXif489LUSrGbcuSYLp4r6wzY-o1rOztBVLNnJjddw27jfzg4oL88boN7kocoVxXJlaEXimeVNfTgNRJTIF5B1_1m6OOwcKT1qCLNYIWm9HJG&s=1

http://www.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.psychophil.gr&h=GAQGgH7cd&enc=AZO0qPryvRxlNNs94rn6IbTrggVOc_eLPAnD_M2rL4wKwsU36t7OJbQcR8Eg6zfB7k39rJEoH_UIO98MNmryJiv9Fp44UwtujOVCSKXLyY956EHWTiE_40-jGu7LpJWbIUA9VUmboIkfVlvITtQZi_Yc&s=1

Psychophil

Documents

Transcript of Psychophil