Pharma & Health Business #34, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2015

#034Ν Ο Ε - Δ Ε Κ 2 0 1 5

www . v i r u s . c o m . g rI S S N : 2 2 4 1 - 0 9 6 1

ΠΡΟΦΙΛΣωτήρης Μπερσίμης

ΡΕΠΟΡΤΆΖΒαρύ το φορτίο της ΧΑΠ στην Ελλάδα

ΡΕΠΟΡΤΆΖΤο top 20 των πρωταθλητών στα γενόσημα

Pharma & Health ConferenceΑποκαλυπτικά στοιχεία για τις δαπάνες φαρμάκου

http://www.tachydema.gr/

i D Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

2 / Νοέμβριος 2011

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

katax_roche_21 x 28cm_XRHMA.pdf 1 5/10/14 8:52 AM

http://www.roche.gr

1

http://www.glaxosmithkline.gr/

i D Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

2 / Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2015

6. Προφίλ Σωτήρης Μπερσίμης Ο πρωταγωνιστής του «σήριαλ»

8. Ρεπορτάζ Pharma & Health Conference Αποκαλυπτικά στοιχεία για τις δαπάνες φαρμάκου

24. Ρεπορτάζ Βαρύ το φορτίο της ΧΑΠ στην Ελλάδα

28. Ρεπορτάζ Το top 20 των πρωταθλητών στα γενόσημα

34. Ρεπορτάζ Νέος κολοσσός στα φάρμακα

36. Άρθρο Κώστας Κάππας Πόση δόση ακτινοβολίας πήρα, γιατρέ;

40. Ρεπορτάζ Όταν ο ασθενής έρχεται τελευταίος-Το παράδειγμα των ρευματοπαθών

08 28

#034Ν Ο Ε - Δ Ε Κ 2 0 1 5τ ιμή τεύχους 10€

ΓΕΝ ΙΚΟΣ Δ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Κωνσταντίνος Ουζούνης [email protected]

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Χρήστος Χαραλαμπάκης [email protected]

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Άρης Λαυδής [email protected]

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Αμαλία Λούβαρη [email protected]

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής [email protected]

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βασιλική Αγγουρίδη [email protected]

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δήμητρα Ευθυμιάδου [email protected]

Ιοκάστη Αλειφεροπούλου [email protected]

Κοσμάς Ζακυνθινός [email protected]

36

06

3

44

56

48

ISSN: 2241-0961

EΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - CREATIVE: Θεοδοσία Μαρούτση [email protected]

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ: Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη [email protected]

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής [email protected]

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ: Νατάσσα Λαζαράκου [email protected]

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Τζένη Ρούσση [email protected]

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: [email protected] • www.virus.com.gr • www.phb.com.gr

• www.ethosmedia.eu • www.ethosevents.eu • www.alivemag.gr • www.hrima.gr • www.insuranceworld.gr • www.asfalizomai.com • www.bitdaily.gr

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ:Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος

60

44. Έρευνα Δέκα θέσεις για τις πολιτικές αντιμετώπισης του HIV/AIDS

48. Έρευνα Καρκίνος του μαστού: Σοβαρά εμπόδια από τη διάγνωση στη θεραπεία

52. Άρθρο Άννα Μαστοράκου Σοβαροί κλυδωνισμοί απειλούν τη βιωσιμότητα του ΕΟΠΥΥ

56. Άρθρο Νίκος Μανιαδάκης Αξιολογώντας την καινοτομία στην Υγεία: Μια επιτακτική ανάγκη

60. Άρθρο Γωγώ Οικονομοπούλου Η πολιτική υγείας στην Ελλάδα: Οδεύοντας προς το 2020

66. Επικαιρότητα

76. Χρηματιστήριο Ανάλυση VRS

78. Ραντεβού Υγείας

* Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

E D I T Ο R I A L


Είναι αλήθεια ότι εμείς οι

δημοσιογράφοι συνήθως εστιάζουμε

στα αρνητικά. Μέρες που είναι όμως,

με τα Χριστούγεννα να πλησιάζουν, θα

προσπαθήσω να δω το καλό σενάριο...

Η κυβέρνηση δείχνει επιτέλους

να προχωρεί στη διευθέτηση κρίσιμων

θεμάτων, όπως η παραχώρηση των

αεροδρομίων και των λιμανιών και το

άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων,

αφήνοντας πίσω της ανεπιστρεπτί τη

στείρα και ιδεοληπτική της στάση.

Σιγά σιγά αραιώνουν και οι δηλώσεις

στελεχών ότι «ψηφίζουν, ενώ διαφωνούν»!

Κουτσά-στραβά, η κυβέρνηση

προχωρεί και στα πιο καυτά θέματα,

όπως το συνταξιοδοτικό και η επιβολή του

ΦΠΑ στους αγρότες, που θα τεθούν επί

τάπητος στις αρχές του 2016. Παρά την

εύθραυστη κοινοβουλευτική πλειοψηφία

των 153 βουλευτών, δεν έχουμε

κλυδωνισμούς. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε

ότι η διατήρηση στην εξουσία ανέκαθεν

λειτουργούσε συνεκτικά...

Παράλληλα, δίδονται στη δημοσιότητα

σημαντικές υποθέσεις φοροδιαφυγής και

διαφθοράς, που ταλάνιζαν τη χώρα επί τόσα

χρόνια. Εντοπίζονται όσοι είχαν παρανόμως

παχυλές καταθέσεις στο εξωτερικό και

υποχρεώνονται να φέρουν πίσω τα

κλεμμένα. Στο μεταξύ, η κυβέρνηση βάζει σε

τάξη το άναρχο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο.

Στον τομέα της υγείας, η κυβέρνηση

προβαίνει στην αξιοκρατική επιλογή και

τοποθέτηση διοικητών στα νοσοκομεία.

Σταδιακά, ολοκληρώνονται οι νέες 3.500

προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών,

δίνοντας πολύτιμη ανάσα ζωής σε

νοσοκομεία και κέντρα υγείας.

Το πληροφοριακό σύστημα Taxis

στην Υγεία ξεκινά τη λειτουργία του,

παρέχοντας πολύτιμα δεδομένα για την

αξιοποίηση υλικών και ανθρώπινων πόρων,

τον έλεγχο του κόστους και την πάταξη της

σπατάλης. Σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο

Οργανισμό Υγείας, προσλαμβάνονται οι

πρώτοι οικογενειακοί γιατροί, που αποτελούν

τον θεμέλιο λίθο του νέου συστήματος

πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Υ.Γ.: Ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει...

Χρόνια πολλά!

Αιμίλιος Νεγκής

Υ.Γ.: Ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει...

Το καλό σενάριο…

5

http://www.boehringer-ingelheim.com/

Π Ρ Ο Φ Ι Λ


Όσοι πρωτοάκουσαν το όνομά του ούτε που γνώριζαν την ύπαρξή του. «Από πού ξεφύτρωσε τώρα αυτός που θα αναλάβει τον μεγαλύτερο

οργανισμό της χώρας με 5,5 δισ. ευρώ;» αναρωτήθηκαν όσοι άκουσαν ότι ο 40ά-ρης Σωτήρης Μπερσίμης θα καθίσει στην «ηλεκτρική καρέκλα» του ΕΟΠΥΥ. Μπορεί ο διορισμός του να άργησε κάτι μήνες –από τον Μάρτιο που πρωτογράφτηκε το όνομά του– αλλά όπως λένε και πολλοί κυβερνητικοί παράγοντες, γελώντας, στο PhB: «Το καλό πράγμα αργεί να ’ρθει!»… Επισήμως πια, ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά ανέλαβε τα καθή-κοντά του στις 14 Δεκεμβρίου, οπότε και εκδόθηκε και το ΦΕΚ του διορισμού του.

Αρκετές μέρες όμως νωρίτερα, ο «αθόρυ-βος» 40άρης καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά και του Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) είχε αρχίσει να προετοιμάζεται. Πολλοί τον έβλεπαν να μπαίνει στο κτή-ριο του ΕΟΠΥΥ στο Μαρούσι, να επισκέ-πτεται όλους τους ορόφους και να συνο-μιλεί, μαζί με τους συνεργάτες του, με διάφορα στελέχη του οργανισμού.

Όλα αυτά συνέβαιναν ενώ ο απερχό-μενος Δημήτρης Κοντός δεν είχε ακόμη αφήσει το γραφείο του. Μάλιστα, πα-ρά τις παραινέσεις του τέως πλέον προ-έδρου κ. Κοντού, να ανέβει στο γραφείο του, εκείνος αρνιόταν πεισματικά να κα-ταλάβει τη θέση του πριν εκδοθεί και ε-πισήμως το ΦΕΚ. Συνέχιζε ωστόσο σε κα-θημερινή βάση να εργάζεται διακριτικά στον οργανισμό.

Ίσως δεν λένε τυχαία συνάδελφοί του καθηγητές στο πανεπιστήμιο ότι έχει έ-ναν «επίμονο και ανυπόμονο χαρακτήρα». Ένα χαρακτηριστικό άλλωστε που τον έ-

Ο επίμονος και ανυπόμονος 40άρης

καθηγητής που αναλαμβάνει τα ηνία

του ΕΟΠΥΥ

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

ΣΩΤΉΡΉΣ ΜΠΕΡΣΊΜΉΣ*

Ο πρωταγωνιστής του "σήριαλ"

κανε να θέλει να προετοιμαστεί πριν α-κόμη αναλάβει καθήκοντα.

Ενδεχομένως, αυτή η «ανυπομονη-σία» του να τον κάνει να θέλει να οδη-γεί γρήγορα αυτοκίνητα. «Τα λατρεύει τα γρήγορα αυτοκίνητα» λένε όσοι είναι στο πλευρό του. Βέβαια, για λόγους δημοσι-ονομικής στενότητας, ο 40άρης Σωτήρης Μπερσίμης έχει περιοριστεί σε ένα κόκ-κινο Alfa Romeo, ουδόλως αργό κι αυ-τό βέβαια…

«Η ταχύτητα αυτή είναι που τον δια-κατέχει και στο θέμα του ΕΟΠΥΥ» λένε όσοι τον γνωρίζουν καλά. Θέλει άμεσα ο οργανισμός να βρει χρήματα από πη-γές που μέχρι σήμερα δεν είχαν αξιο-ποιηθεί, ώστε να μπορεί να προχωρήσει στις αλλαγές που επιθυμεί. Πιθανώς γι’ αυτόν τον λόγο να φρόντισε ο Σωτήρης Μπερσίμης να ενημερωθεί ακόμη και για θέματα που δεν περιλαμβάνονται πρώτα στην ατζέντα του ΕΟΠΥΥ.

Πηγές του PhB λένε ότι ενώ στην αρχή δεν γνώριζε τίποτα για τον «φάκελο φάρ-μακα», μέσα σε λίγες μέρες έχει μάθει ή-δη πώς λειτουργεί το σύστημα. Σε αυτό φαίνεται ότι τον βοήθησαν και οι καλές σχέσεις του με παράγοντες του εξωτερι-κού, καθώς ο νέος πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ έχει αποκτήσει μεγάλη φήμη εκεί, κυρίως λόγω των επιστημονικών ερευνών που έ-χει κάνει στο παρελθόν. Έτσι, αξιοποίησε δεόντως τις γνωριμίες του, ώστε να μπο-ρέσει να μάθει κάθε λεπτομέρεια για τον τομέα των φαρμάκων. Γι’ αυτό και προτί-θεται να κάνει άμεσα τροποποιήσεις στο σύστημα της φαρμακευτικής πολιτικής του ΕΟΠΥΥ, όπως λένε όσοι κρυφάκου-γαν στους διαδρόμους του οργανισμού όλο το προηγούμενο διάστημα.

*Πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ

7

Στο μεταξύ όμως, πριν ακόμη κάνει την εμφάνισή του επισήμως ο Σωτήρης Μπερσίμης, το όνομά του συνοδεύεται από διάφορες φημολογίες. Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως ο 40άρης, το όνομα του οποίου ακούμε εδώ και μή-νες, είναι «καλό παιδί και έχει όρεξη για δουλειά». Ορισμένοι πιο απαισιόδοξοι ι-σχυρίζονται ότι δύσκολα θα τα βγάλει πέρα, δεδομένων και των γραφειοκρα-τικών δυσκολιών που υπάρχουν στον με-γαλύτερο οργανισμό υγείας της χώρας, αλλά και επειδή δεν γνωρίζει πολλά α-πό τον χώρο της υγείας. Βέβαια, οι στε-νοί του άνθρωποι ισχυρίζονται πως όταν θέλει να μάθει κάτι, θα το κάνει ακόμη και με διαδικασία-εξπρές…

Κάπως έτσι έμαθε και ιστιοπλοΐα. Μέσα σε λίγο καιρό, ο συνομήλικος του πρω-θυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, εκπαιδεύτηκε και στις θάλασσες, εκτός από τους αριθ-μούς και τις στατιστικές στις οποίες ειδι-κεύεται. Κάπου εκεί, ανάμεσα στα ιστι-οπλοϊκά και τα κύματα, γνώρισε και τη μετέπειτα σύζυγό του, με την οποία απέ-κτησε δύο παιδιά, πέντε και οκτώ ετών.

Άλλωστε, η αγάπη του για τη θάλασσα είναι αυτή που τον έκανε να κόψει το τσι-γάρο πριν μερικά χρόνια, ενώ προηγου-μένως κάπνιζε αρειμανίως, ακόμη και δύο πακέτα την ημέρα. Μάλιστα, όσοι κάθο-νται δίπλα του δεινοπαθούν πια από τα «αντικαπνιστικά αισθήματα» του νέου προ-έδρου του ΕΟΠΥΥ. Παρότι αντικαπνιστής πλέον, ο Σωτήρης Μπερσίμης «τα ’χει βρει» με τον μανιώδη καπνιστή αναπληρωτή υ-πουργό Υγείας, Παύλο Πολάκη. Αυτόπτες μάρτυρες στο Υπουργείο Υγείας λένε στο PhB ότι ο Σωτήρης Μπερσίμης ξημερο-βραδιάζεται στο «μπαρουτοκαπνισμένο»

γραφείο του Πολάκη. Εξίσου καλές σχέσεις έχει αποκτή-

σει ο μικρότερος της παρέας και με τον Ανδρέα Ξανθό, τον οποίο γνώρι-σε πρόσφατα.

Κατά τα άλλα, ο νέος πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ είναι και λάτρης της φωτογρα-φίας. Όσοι τον ακολουθούν σε αυτό του το χόμπι λένε ότι προμηθεύεται όποιο μηχάνημα τελευταίας τεχνολογίας κυκλο-φορεί για να απαθανατίζει τις στιγμές του.

Βέβαια, στη διαδικασία αυτή, ο Σωτήρης Μπερσίμης θα χρειαστεί να «απαθανατί-σει» και όλα τα προβλήματα που πνίγουν τον μεγαλύτερο οργανισμό υγείας της χώ-ρας, τον ΕΟΠΥΥ. Και στην περίπτωση αυ-τή θα χρειαστεί πολλά «καρέ», για να κα-ταγράψει όλες τις δυσκολίες και τα χρέη του οργανισμού.

Ένα από τα πρώτα μέτωπα του 40ά-ρη προέδρου είναι οι οφειλές προς για-τρούς, κλινικές, φαρμακευτικές εταιρεί-ες, διαγνωστικά κέντρα κ.ά.

Για να φανεί συνεπής προς όλους αυ-τούς τους παρόχους θα χρειαστεί πρωτί-στως την πολιτική «ομπρέλα» της κυβέρνη-σης και του Υπουργείου Υγείας. Εξάλλου, όλοι οι προηγούμενοι πρόεδροι –τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ– διαμαρτύρονταν ότι δεν στηρίχθηκαν ικανοποιητικά, ώστε να ξεπεράσουν τα όποια αγκάθια.

Οι προηγούμενοι πάντως πρόεδροι του ΕΟΠΥΥ, καθότι 60άρηδες, δεν είχαν επί της ουσίας κάτι να χάσουν, αφού είχαν ήδη χαράξει την πορεία τους και βρίσκο-νταν στο λυκόφως της καριέρας τους. Σε αντίθεση με τον Σωτήρη Μπερσίμη, που φαίνεται πως έχει να χάσει πολλά σε περί-πτωση που το εγχείρημά του στον ΕΟΠΥΥ δεν στεφθεί με επιτυχία. Ίδωμεν…•••

8

Ρ Ε Π Ο Ρ Τ Α Ζ

/ Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2015

Το τρίτο κεφάλαιο μιας άγριας δημόσιας προσαρμογής, το Μνημόνιο ΙΙΙ, όπως ο-νοματίστηκε, σήμανε έναν νέο γύρο περικοπών, βίαιων προσαρμογών και αιφ-νίδιων αλλαγών στον χώρο της υγείας, και κυρίως του φαρμάκου. Είναι αυτό το «τσεκούρωμα» των δαπανών που ήρθε να «κουμπώσει» στη χρόνια αναποτελε-

σματικότητα του Συστήματος Υγείας και τα διαχρονικά προβλήματα, δημιουργώντας ε-κρηκτικές καταστάσεις για τον δημόσιο αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα.

Τα ερωτήματα για το παρελθόν είναι πολ-λά, όπως και η αβεβαιότητα για το παρόν και η ανησυχία για το μέλλον. Το τελευταίο

μάλιστα εμφανίζεται όλο και πιο «σκοτει-νό», κυρίως σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας και την ανεμπόδιστη

PHARMA & HEALTH CONFERENCE

Αποκαλυπτικά στοιχεία για τις δαπάνες φαρμάκου

Στο πλαισιο της κρισιμης καμπης στην οποια βρισκεται το Συστημα Υγείας της χωρας διεξηχθη το Pharma & Health Conference 2015

Επιμέλεια: Βασιλική Αγγουρίδη, Ιοκάστη Αλειφεροπουλου

Φωτογραφίες: Θ. Αναγνωστόπουλος

10



πρόσβαση των πολιτών σε υπηρεσίες υγεί-ας και φάρμακα, πόσο μάλλον σε καινο-τόμες θεραπείες και τεχνολογίες.

Σε αυτά τα ερωτήματα κλήθηκε να απα-ντήσει το 6ο Pharma & Health Conference, επιτυγχάνοντας να σκιαγραφήσει τον χώρο της υγείας, σε μια προσπάθεια να βρεθούν πηγές σπατάλης, τρόποι εξορθολογισμού, ανεκμετάλλευτες ευκαιρίες και δυνατότητες ανακατεύθυνσης πόρων αλλά και πολιτικών.

Είναι σαφές πως αν η κυβέρνηση θέ-λει να υλοποιήσει τη δέσμευσή της για ου-σιαστική αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και ενίσχυση των υπηρεσιών υγεί-ας, θα πρέπει να εξασφαλίσει την επαρκή χρηματοδότηση. Σε αυτήν την κατεύθυνση η λύση ίσως να μη βρίσκεται σε νέες οριζό-ντιες περικοπές και εξαντλητικά μέτρα για Δημόσιο και ιδιώτες. Ίσως, απλά, απαιτεί-ται να ληφθούν μέτρα που θα βάλουν τις βάσεις και θα επιτρέψουν την ουσιαστική εξοικονόμηση, τα επόμενα χρόνια, πριν δη-μιουργηθούν υπερβάσεις και δυσλειτουρ-γίες, ελλείψεις και προβλήματα.

Βέβαια, αν αναλογιστούμε πως μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές η κυβέρνηση δεν έχει φέρει εις πέρας τις ε-ξαγγελίες της για τον χώρο της υγείας, η κατάσταση καθίσταται όλο και πιο κρίσι-μη: Βελτίωση της πρόσβασης των ανασφα-λίστων στις υπηρεσίες υγείας και πρόσληψη περίπου 4.500 εργαζομένων στα νοσοκο-μεία του ΕΣΥ εντός του 2015, ηλεκτρονική διασύνδεση όλων των δομών υγείας, ενερ-γοποίηση της επιτροπής διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ, δικαιότερη συμμετοχή των α-σφαλισμένων στη φαρμακευτική δαπάνη, αναδιοργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντί-δας υγείας, νέου τύπου συμβάσεις με τους ιδιώτες παρόχους.

Στο συνέδριο, το οποίο διοργάνωσαν για 6η χρονιά η Ethos Events, το περι-οδικό Pharma & Health Business και το Virus.com.gr, υπό την αιγίδα του ΣΦΕΕ, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά πολύτι-μα δεδομένα για τη φαρμακευτική δαπά-νη ανά ιατρική ειδικότητα και γεωγραφι-κή περιφέρεια.

Τα δεδομένα, όπως θα διαβάσετε παρα-κάτω στην παρουσίαση του κυρίου Πολύζου, δείχνουν ότι τρεις ιατρικές ειδικότητες (γε-νικοί γιατροί, παθολόγοι και καρδιολόγοι) συνταγογραφούν το 80% της φαρμακευτι-κής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ για το 2014, γεγο-νός που υποδηλώνει προς ποια κατεύθυνση πρέπει να στραφεί ο έλεγχος της συνταγο-γράφησης των φαρμάκων.

Ολύμπιος ΠαπαδημητρίουΑντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ

Στον στόχο του συνεδρίου να συμβάλει σε ένα στρατηγικό σχέδιο για την Υγεία των Ελλήνων, αναφέρθηκε στην εισαγωγική του ομιλία ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), Ολύμπιος Παπαδημητρίου.

«Ο χρόνος μας έχει εξαντληθεί. Η χώρα πρέπει, το συντομότερο δυνατό, να βάλει τα πράγματα σε μια τάξη σε ό,τι αφορά στις υ-ποχρεώσεις που έχει αναλάβει και ταυτόχρο-να να υλοποιήσει μεγάλες δομικές αλλαγές. Μοιάζουμε με ένα αυτοκίνητο που εν κινήσει πρέπει να αλλάξει λάστιχα. Και ταυτόχρο-να να ελέγξει την πορεία του, για να μην ε-κτραπεί. Χωρίς ένα στρατηγικό σχέδιο η ε-κτροπή φαντάζει αναπόφευκτη» σημείωσε.

Σύμφωνα με τον κύριο Παπαδημητρίου, στο επίκεντρο αυτού του σχεδίου βρίσκε-

Τα μέλη του ΣΦΕΕ και κάθε

άλλος πάροχος δεν μπορεί

να είναι και προμηθευτές και

απεριόριστοι χρηματοδότες του

συστήματος

Ο. Παπαδημητρίου

11

ται ο Έλληνας πολίτης, ο Έλληνας ασθε-νής, που περιμένει ένα βιώσιμο Σύστημα Υγείας με διασφαλισμένη ποιότητα, που θα εξασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση στις α-ναγκαίες θεραπείες. Ταυτόχρονα, η έντο-να αναπτυξιακή διάσταση του κλάδου της υγείας μπορεί να συμβάλει και στην τόνω-ση της εθνικής οικονομίας.

Όπως ανέφερε ο κύριος Παπαδημητρίου, το στρατηγικό αυτό σχέδιο για την Υγεία πρέ-πει να περιλαμβάνει 3 ενότητες:

1. Αποτίμηση του φορτίου νοσηρό-τητας και ορθολογική χρηματο-δότηση του συστήματος

a. Μητρώα ασθενώνb. Ηλεκτρονική κάρτα ή φάκελος ασθενούςc. Χρήση των στοιχείων και εργαλείων της

ΗΔΙΚΑ για την κατάρτιση προϋπολογι-σμών βάσει στοιχείων και όχι βάσει πο-σοστών του ΑΕΠ, που αγνοούν παντελώς κοινωνικές, επιδημιολογικές, ακόμη και γεωπολιτικές συνθήκες.

d. Προτεραιότητα στην πρωτοβάθμια φρο-ντίδα υγείας, η οποία θα υποστηριχθεί καλύτερα με τη σύμπραξη των δυνάμε-ων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

e. Τεκμηριωμένοι νοσοκομειακοί προϋ-πολογισμοί.2. Πρόσβαση των ασθενών στις κα-τάλληλες θεραπείες και υπηρεσίες χωρίς διακρίσεις

a. Μηχανισμοί αξιολόγησης νέων θεραπει-ών. Να δοθεί χώρος στην καινοτομία αξι-ολογώντας τη σχέση κόστους-αποτελεσμα-τικότητας και το πρόσθετο θεραπευτικό όφελος. Ό,τι είναι φθηνό δεν είναι απα-ραίτητα το κατάλληλο, και ό,τι είναι α-κριβό δεν είναι απαραίτητα καινοτόμο.

b. Εκσυγχρονισμός του συστήματος τιμο-λόγησης και αποζημίωσης ταυτόχρονα.

Τα δυο τους είναι άρρηκτα συνδεδεμέ-να. Το κράτος δεν πληρώνει απαραίτη-τα την τιμή ενός φαρμάκου. Πληρώνει την τιμή αποζημίωσής του. Ας σταματή-σει το κυνήγι των τιμών που πλέον έχουν εξορθολογιστεί, που μόνο προβλήματα δημιουργεί στην πρόσβαση.3. Ορθολογική διαχείριση πόρων

a. Εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλ-λων που θα συμβάλουν στην πιο σωστή χρήση των φαρμάκων και στον περιο-ρισμό των μη τεκμηριωμένων θεραπευ-τικών επιλογών.

b. Μέτρα ελέγχου του όγκου της συνταγο-γράφησης, που θα στηρίζονται σε στοι-χεία και όχι σε αριθμητικά πλαφόν.

c. Αύξηση του όγκου χρήσης των γενοσή-μων, που θα δημιουργεί εξοικονόμηση στο σύστημα και ταυτόχρονα θα στηρίζει την παραγωγή φαρμάκων στην Ελλάδα.

d. Επιτροπή διαπραγμάτευσης και κλει-στών συμφωνιών.

e. Βελτιστοποίηση της διαχείρισης των κρα-τικών δομών και μεγιστοποίηση του οφέ-λους από τις ιδιωτικές δομές.«Ένα τέτοιο σχέδιο μπορούν να στηρίξουν

οι επιχειρήσεις του κλάδου αλλά μπορούν και να στηριχτούν σε αυτό» ανέφερε ο κύ-ριος Παπαδημητρίου, όμως τα μέλη του ΣΦΕΕ και κάθε άλλος πάροχος δεν μπο-ρούν να είναι και προμηθευτές και απερι-όριστοι χρηματοδότες του συστήματος. «Το σημερινό χρέος του 1,2 δισ. ευρώ προς τα μέλη του ΣΦΕΕ μόνο με καθυστέρηση απο-πληρωμής έως και 9 μήνες αποτελεί τρο-χοπέδη στα όποια επενδυτικά πλάνα τους, για πολλές εταιρείες θέτει θέμα επιβίωσης, αλλά και για το κράτος, θα μου επιτρέψε-τε να πω, αποτελεί ένα διαπραγματευτικό μειονέκτημα» κατέληξε.

1. Ολυμπιος Παπαδημητρίου, Αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ

1

12



Φαίη Κοσμοπούλου-ΔεληγιάννηΓενική διευθυντρια της ΠΕΦ

Η γενική διευθύντρια της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Φαίη Κοσμοπούλου-Δεληγιάννη, σημείωσε ότι «ο χώρος της υγείας, και συγκεκριμένα το Φάρμακο, δέχεται ακόμα πιέσεις, καθώς οι επιταγές του Μνημονίου πλήττουν ανε-πανόρθωτα την εγχώρια παραγωγή φαρ-μάκου, τον κλάδο που στηρίζει, όσο κανείς άλλος, το εθνικό σύστημα υγείας».

Όμως η ελληνική φαρμακοβιομηχανία αποτελεί λύση για την εθνική οικονομία και πυλώνα ανάπτυξης για την Ελλάδα, καθώς τα μέλη της ΠΕΦ διαθέτουν πάνω από 11.000 άμεσες θέσεις εργασίας, εξάγουν ποιοτικά ελληνικά φάρμακα σε 85 χώρες παγκοσμί-ως, κάνοντας το ελληνικό φάρμακο γνω-στό διεθνώς, και «τρέχουν» 85 ερευνητικά προγράμματα, παρά το ασφυκτικό κλίμα. «Εμείς όμως συνεχίζουμε να αντιστεκόμα-στε, παράγουμε, επενδύουμε, γιατί θέλου-με να μείνουμε στην Ελλάδα» σημείωσε.

«Ωστόσο, οι Θεσμοί επανήλθαν με σκλη-ρότερες απαιτήσεις στον χώρο του φαρμά-κου, και ειδικά για την ελληνική παραγωγή» σημείωσε. Για όλους τους εμπλεκομένους στη συγκρότηση της φαρμακευτικής πολιτι-κής, πλην των Θεσμών, είναι φανερό ότι η τιμολόγηση, σαν εργαλείο εξοικονόμησης, έχει φθάσει στα όριά της. «Κάθε περαιτέρω συμπίεση των τιμών θέτει σε κίνδυνο τη βι-ωσιμότητα φαρμακευτικών προϊόντων και επιχειρήσεων, χωρίς ουσιαστικό όφελος σε όρους εξοικονομήσεων» υπογράμμισε η Φαίη Κοσμοπούλου.

«Η μονομερής εστίαση στην τιμολόγηση δεν αντιμετωπίζει τα αίτια που συντελούν

στην αύξηση της δαπάνης, την αναίτια υ-ποκατάσταση των οικονομικότερων θερα-πειών με νέες ακριβότερες, την αδικαιολό-γητα εκτεταμένη χρήση των νέων ακριβών φαρμάκων και την αδυναμία αξιοποίησης της δυναμικής των γενοσήμων, των οποίων η διείσδυση παραμένει σε χαμηλά επίπε-δα» ξεκαθάρισε η κυρία Κοσμοπούλου.

Προειδοποίησε δε πως «υπάρχει κίνδυ-νος να γυρίσει μπούμερανγκ στη φαρμα-κευτική περίθαλψη, αφού πολλά φάρμα-κα θα είναι ασύμφορο να κυκλοφορούν στην αγορά».

«Γίνεται μια προσπάθεια διάλυσης ενός από τους τελευταίους πυλώνες ανάπτυξης της Ελλάδας, της ελληνικής φαρμακοβιο-μηχανίας, που κατέχει την τρίτη θέση στις εξαγωγές και συνεισφέρει στο ΑΕΠ της χώρας» προειδοποίησε η γενική διευθύ-ντρια της ΠΕΦ.

Γιώργος ΔραχτίδηςΜέλος του ΔΣ της ΕΝΕ

Ενωτικό ήταν το σήμα που εξέπεμψε από το βήμα του 6ου Pharma & Health Conference ο Γιώργος Δραχτίδης, μέλος του ΔΣ της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ), καλώντας όλους τους εμπλεκομένους στην Υγεία, ξεπερνώντας συντεχνιακές λο-γικές και βλέποντας πέρα από τις πολιτι-κές γωνίες που μπορεί να έχει ο καθένας, να παλέψουν από κοινού για να προσφέ-ρουν στην Ελλάδα ό,τι καλύτερο για τις ε-πόμενες γενιές.

«Λέξεις όπως βιωσιμότητα, προσβασιμό-τητα, χρηματοδότηση, κλινικές μελέτες, ηλε-κτρονική διασύνδεση είναι όροι που απα-σχολούν εντονότατα» υπογράμμισε ο κύριος Δραχτίδης. «Πρέπει όλοι μας να κάνουμε

Κάθε περαιτέρω

συμπίεση των τιμών

θέτει σε κίνδυνο τη

βιωσιμότητα προϊόντων

και επιχειρήσεων

Φ. Κοσμοπούλου

2

13

ό,τι μπορούμε, από όπου βρισκόμαστε, με ό,τι έχουμε» δήλωσε. «Η χώρα δεν υστερεί ούτε σε κτηριακή υποδομή ούτε σε επιστη-μονικό προσωπικό, αλλά σε οργάνωση και διοίκηση. Ηγέτες χρειαζόμαστε» κατέληξε ο κύριος Δραχτίδης.

Δημήτρης ΚοντόςΠρόεδρος του ΕΟΠΥΥ

Στην ομιλία του ο (τότε) πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, Δημήτρης Κοντός, αναφέρθηκε στην οικονομική βιωσιμότητα του οργανι-σμού, ο οποίος έχει κληθεί να λειτουργή-σει σε ένα ιδιαίτερα δύσκολο περιβάλλον.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε, τα τελευταία χρόνια η συνολική δαπάνη υ-γείας μειώθηκε κατά 35,3%, κατά 41% η δημόσια δαπάνη υγείας και κατά 50% η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη.

«Στο τρίτο Μνημόνιο αποτυπώθηκε η υ-ποχρέωση της χώρας να εφαρμόσει κλει-στούς προϋπολογισμούς για όλες τις κατη-γορίες υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ, σταθερούς για την επόμενη τριετία» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κύριος Κοντός.

«Το θετικό στοιχείο είναι ότι θα έχουμε ένα σταθερό περιβάλλον για τα επόμενα τρία χρόνια. Δεν θα έχουμε εκπλήξεις για περαιτέρω μείωσή του. Το αρνητικό στοι-χείο είναι ότι πρόκειται για περιορισμένο προϋπολογισμό και είναι ζητούμενο αν εί-ναι αρκετός να καλύψει τις ανάγκες ΕΟΠΥΥ και ασφαλισμένων» συμπλήρωσε.

«Ο προϋπολογισμός προβλέπει κάποια έσοδα, το ζητούμενο είναι αν έρχονται αυ-τά τα έσοδα στον ΕΟΠΥΥ» ανέφερε ο κύρι-ος Κοντός, διευκρινίζοντας πως, δυστυχώς, οι ασφαλιστικές εισφορές, που αποτελούν την κύρια πηγή εσόδων για τον οργανισμό,

αν και εισπράχθηκαν, δεν αποδόθηκαν. Είναι χαρακτηριστικό το ότι, αθροιστικά,

η υστέρηση των εισφορών φθάνει το 1,5 δισ. ευρώ, από το οποίο τα 800 εκατ. ευρώ δι-αμορφώθηκαν μόνο στο πρώτο οκτάμηνο του 2015. Την ίδια ώρα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους παρόχους φθάνουν το 1,8 δισ. ευρώ μέχρι και τον Αύγουστο, με το μεγαλύτερο μέρος να αφορά τις φαρ-μακευτικές εταιρείες.

Προκειμένου λοιπόν να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της εποχής, ο ΕΟΠΥΥ, σε πρώ-τη φάση, αναδιαμορφώνει τον ΕΚΠΥ και σχεδιάζει νέες συμβάσεις με παρόχους. Παράλληλα, δίνει έμφαση στον εκσυγχρο-νισμό της διαδικασίας παροχών και στον ε-ξορθολογισμό των δαπανών. Πρόκειται «για χώρο χωρίς κλειστούς προϋπολογισμούς και αναιμικό πλαίσιο ελέγχου, αποτελεί δε τον σημαντικότερο χώρο προκλητικής ζήτη-σης, σπατάλης, ακόμα και παραβατικότη-τας. Συνολικά, οι δαπάνες που αφορούν τις παροχές ξεπερνούν τα 500 εκατ. ετησίως, μέγεθος που δεν μπορεί να μας αφήνει α-διάφορους» υπογράμμισε ο κύριος Κοντός, τονίζοντας πως στόχος των προσπαθειών α-πό πλευράς του οργανισμού στον τομέα εί-ναι η ανακατανομή πόρων, προκειμένου να διοχετευθούν εκεί που υπάρχει ανάγκη.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ελεγχόμενης δαπάνης αποτελεί η περίπτωση των επιθε-μάτων. Σύμφωνα με τον κύριο Κοντό, κάθε μήνα 117 χιλιάδες πολίτες βάζουν επιθέματα! Η δαπάνη εκτινάχθηκε από τα 12,8 εκατ. το 2012 στα 26,5 εκατ. ευρώ για τους πρώτους πέντε μήνες του 2015. Πλέον, έχει αλλάξει ο τρόπος συνταγογράφησης, που συνοδεύ-εται από αποδεικτικό φωτογραφικό υλικό.

Αντίστοιχη σπατάλη ελέγχεται και στο κομ-μάτι των σκευασμάτων ειδικής διατροφής

2. Φαίη Κοσμοπουλου-Δεληγιάννη, Γενικη διευθυντρια της ΠΕΦ

3. Γιωργος Δραχτίδης, Μελος του ΔΣ της ΕΝΕ

4. Δημήτρης Κοντός, Πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ

3 4

14



για συγκεκριμένες παθήσεις, των οποίων η συνολική δαπάνη εκτινάχθηκε από τα 2,5 εκατ. το 2013 στα 17,9 εκατ. ευρώ το τρέ-χον έτος (έως και τον Ιούνιο).

Επιπλέον, η υπέρβαση της δαπάνης για τις διαγνωστικές εξετάσεις την περίοδο 2013-2014 ξεπέρασε το 100%. Η λήψη μέτρων ήταν, λοιπόν, απαραίτητη.

Με στόχο τον εξορθολογισμό των δαπα-νών και την εξοικονόμηση χρημάτων, ο ΕΟΠΥΥ έχει ετοιμάσει μια πρόταση τριών αξόνων. Αρχικά, στόχος ήταν η ενίσχυση των συνταγογραφικών οδηγιών, που παρουσι-άζουν βέβαια ακόμη κάποιες αδυναμίες. Συνολικά, το όφελος από αυτήν την κίνη-ση εκτιμάται πως εξοικονομεί 13 με 14%.

Το δεύτερο σημείο είναι η ανακοστολό-γηση για αρκετές εξετάσεις, η οποία επί της ουσίας είναι υποκοστολόγηση. Η πρό-ταση αυτή εκτιμάται ότι θα προσθέσει μια εξοικονόμηση πάνω από 20% και, σε συν-δυασμό τις συνταγογραφικές οδηγίες, το μάζεμα της δαπάνης θα ξεπεράσει το 30%.

Τελευταίο σημείο είναι η εφαρμογή μιας πολιτικής κλιμακωτών εκπτώσεων (rebate όγκου) για τις 6 πιο κοστοβόρες κατηγορίες εξετάσεων, που θα επιτρέψει να συγκρατη-θεί η δαπάνη χωρίς να χρειαστεί η εφαρ-μογή clawback.

Riccardo CanevariΠρόεδρος και διευθυνων συμβουλος της Novartis Hellas

Την ανάγκη να γίνουν ουσιαστικές δια-πραγματεύσεις μεταξύ της φαρμακοβιο-μηχανίας και της Πολιτείας, ώστε να μην περιοριστεί η πρόσβαση των ασθενών στα φάρμακα λόγω ανεπαρκών πόρων, ανέδειξε στην ομιλία του ο Riccardo Canevari, πρόε-

δρος και διευθύνων σύμβουλος της Novartis Hellas. Σύμφωνα με στοιχεία που παρου-σίασε, παρότι η πρόσβαση των Ελλήνων σε καινοτόμες θεραπείες γίνεται με καθυ-στέρηση 9-20 μηνών, η φαρμακευτική δα-πάνη είναι εκτός ορίων, με αποτέλεσμα ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας να κα-λείται να πληρώσει φέτος 300 εκατ. ευρώ clawback, όταν το 2013 ήταν λιγότερο α-πό 50 εκατ. ευρώ και το 2014 ξεπέρασε τα 200 εκατ. ευρώ.

Τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι το σύστη-μα δεν δουλεύει σωστά, γεγονός το οποίο συνεπάγεται επενδυτικό ρίσκο για τις εται-ρείες, όπως ανέφερε ο κύριος Canevari, τονίζοντας ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα στους εξής άξονες: 1) έλεγχος του όγκου των φαρμάκων, 2) απλοποίηση του συστήματος τιμολόγησης, 3) επιτάχυνση της πρόσβασης των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες και 4) σταθερότητα του συστήματος. Μεταξύ των προτάσεων που έκανε ο κύριος Canevari ήταν η ολοκλήρωση των Αρχείων Ασθενών και των Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων, η τα-χύτερη πτώση της τιμής στα γενόσημα και στα φάρμακα εκτός πατέντας, η επιβολή rebate βασισμένου στον όγκο και η αποζη-μίωση μόνο του 85% του κόστους των φαρ-μάκων που αποδεικνύονται αποτελεσματι-κά για τους ασθενείς.

Στρογγυλό Τραπέζι I: Βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας

Στο κρίσιμο ερώτημα κατά πόσο υπάρ-χει λύση στον γόρδιο δεσμό της βιωσιμό-τητας του Συστήματος Υγείας κλήθηκαν να απαντήσουν οι συμμετέχοντες στο πρώτο Στρογγυλό Τραπέζι του συνεδρίου.

Βασικό συμπέρασμα του πρώτου πάνελ

Το σύστημα δεν

δουλεύει σωστά,

γεγονός το οποίο

συνεπάγεται

επενδυτικό ρίσκο για

τις εταιρείες

R. Canevari

5

15

ήταν πως η βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας δεν έχει μόνο οικονομική διάστα-ση, γι’ αυτό και απαιτείται να ληφθούν συ-γκεκριμένα και αποτελεσματικά μέτρα που θα ανακατανείμουν με τέτοιον τρόπο τους πόρους, ώστε η σπατάλη να δώσει χώρο στην ανάγκη. Στην κατεύθυνση αυτή, επι-σημάνθηκε η σημασία της εκτίμησης των υγειονομικών αναγκών της χώρας, η κα-τάρτιση κατευθυντήριων οδηγιών για την ποιότητα του συστήματος με βάση τον α-σθενή και η επένδυση στην ανάπτυξη της φαρμακοβιομηχανίας.

«Η βιωσιμότητα δεν είναι μόνο ένα οι-κονομικό μέγεθος. Παρόλο που φαίνεται ότι υπάρχει μια σταθερότητα, δεν πρέπει να ξεχάσουμε και τις άλλες παραμέτρους που στηρίζουν τη βιωσιμότητα» επεσήμανε ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, Δημήτρης Κοντός, τονίζοντας πως υπάρχει «ανάγκη από συ-γκεκριμένα μέτρα που θα φέρουν αποτέ-λεσμα, και πρέπει να ανακατανεμηθούν οι πόροι και στο φάρμακο και στις εξετά-σεις, και η σπατάλη να δώσει χώρο στην ανάγκη». «Οι προϋπολογιζόμενες δαπά-νες δεν έχουν προκύψει μέσα από μελέ-τη αναγκών ανά κατηγορία, είτε στα δια-γνωστικά είτε στο φάρμακο. Χρειαζόμαστε μια εκτίμηση αναγκών, ώστε στη συνέχεια να αγοράζουμε όσες υπηρεσίες δεν καλύ-πτονται» εξήγησε.

Από την πλευρά του, ο Παναγιώτης Βάρδας, καθηγητής Καρδιολογίας, MD, PhD, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, τέως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, δι-ευθύνων σύμβουλος του ΔΣ της European Heart Agency (ESC), σημείωσε: «Χρειάζεται να θυμόμαστε ότι ο “πρίγκιπας” είναι ο α-σθενής. Το Σύστημα Υγείας προδόθηκε από όλους, με κακοδιαχείριση όλων των εμπλε-

κομένων. Χαρακτηριστικό είναι ότι έχουμε περίπου 30.000 περισσότερους γιατρούς α-πό χώρες όπως η Πορτογαλία, η Τσεχία, το Βέλγιο». Ο κύριος Βάρδας υπογράμμισε ότι το μέλλον για το Σύστημα Υγείας είναι αυ-τό που στηρίζεται στην αξία (value based medicine). «Δεν μπορεί να υποχρεώνεται ένας άνθρωπος να πληρώνει μηνιαίες ει-σφορές χωρίς να το “εισπράττει” εφόσον ασθενήσει. Είναι αναγκαίο να υπάρξουν κατευθυντήριες οδηγίες για την ποιότητα του Συστήματος Υγείας με βάση τον ασθε-νή, δηλαδή να πληρώνει αλλά να ξέρει τι υγεία αγοράζει» ανέφερε σχετικά.

Στο ίδιο τραπέζι, ο δρ Νίκος Μανιαδάκης, καθηγητής και διευθυντής του ΜΠΣ στη Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας, αναπληρωτής κοσμήτορας της ΕΣΔΥ, ανέφερε ότι όλη η Ευρώπη ασχολείται με την αναδιοργάνωση των συστημάτων υγείας. «Τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν γίνει πολλά προς τη σωστή κα-τεύθυνση, και μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο πλέον επιτυχημένος τομέας της Δημόσιας Διοίκησης, παρ’ όλα αυτά μπορούν να γί-νουν ακόμη περισσότερα» είπε χαρακτηρι-στικά. Ο κύριος Μανιαδάκης σημείωσε ότι για ένα αποτελεσματικό Σύστημα Υγείας υ-πάρχουν τα εξής βασικά συστατικά: η καλή «ραχοκοκκαλιά» με σωστά πληροφοριακά συστήματα, η επένδυση στο ανθρώπινο δυ-ναμικό, η σωστή κοστολόγηση στο φάρμα-κο, στις εξετάσεις και στα ιατροτεχνολογι-κά προϊόντα, υπογραμμίζοντας ότι «μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει η απαραίτητη εκτί-μηση υγειονομικών αναγκών της χώρας».

Τέλος, ο Riccardo Canevari, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Novartis Hellas, επεσήμανε ότι «στην Ελλάδα υπάρ-χουν καλά εργαλεία, τα οποία πρέπει να εφαρμόσουμε, όμως είναι σημαντικό τα

5. Riccardo Canevari, Πρόεδρος και διευθυνων συμβουλος της Novartis Hellas

6. (από αριστερά) R. Canevari, Πρ. & Δ/νων Συμβουλος της Novartis Hellas, Δρ Ν. Μανιαδάκης, Καθηγ. & Δ/ντης του ΜΠΣ Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, Αναπλ. Κοσμητορας της ΕΣΔΥ, Δ. Κοντός, Πρ. του ΕΟΠΥΥ, Π. Βάρδας, Καθηγ. Καρδιολογίας (MD, PhD) του Πανεπιστημίου Κρητης, τεως Πρ. της Ευρωπαϊκης Καρδιολογικης Εταιρείας, Δ/νων Συμβουλος του ΔΣ της ESC, Α. Νεγκής, Δημοσιογράφος

6

16



φαρμακευτικά προϊόντα να αποζημιώνο-νται μόνο εφόσον υπάρχει μετρήσιμη αξία για τον ασθενή. Το Υπουργείο Υγείας πρέ-πει να έχει ως προτεραιότητα την ασφάλεια των ασθενών. Παράλληλα όμως η Πολιτεία θα πρέπει να επενδύσει στην ανάπτυξη της φαρμακευτικής βιομηχανίας, για το καλό της συνολικής οικονομίας. Πρέπει να διατη-ρηθούν οι επενδύσεις και να αυξηθούν, αν είναι εφικτό». Αναφορικά με την παρούσα κατάσταση, ο κύριος Canevari τόνισε ότι υ-πάρχει θετική προοπτική, καθώς διαφαίνε-ται μια σταθερότητα, υπό την προϋπόθεση να υπάρχει ο χρόνος για να ολοκληρωθεί το έργο που ξεκίνησε. Για τη φαρμακευτι-κή δαπάνη δε ανέφερε ότι ναι μεν υπάρ-χει πλέον μια σταθερότητα, αλλά ότι δεν έ-πρεπε να πέσει κάτω από τα 2 δισ. ευρώ.

Νίκος ΠολύζοςΚαθηγητής Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιων Υγείας του Τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης, του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

Σημαντικά δεδομένα για τη φαρμακευτι-κή δαπάνη ανά ιατρική ειδικότητα και γε-ωγραφική περιφέρεια παρουσίασε ο κα-θηγητής Νίκος Πολύζος. Η έρευνα διεξήχθη από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο σε συ-νεργασία με τον ΕΟΠΥΥ.

Καταρχάς, ο κύριος Πολύζος αναφέρθη-κε στις πολιτικές ελέγχου φαρμάκων κατά την περίοδο 2011-2014. Οι πολιτικές που απέδωσαν ήταν κυρίως στο πεδίο της α-σφάλισης υγείας, δηλαδή σε ΕΟΠΥΥ και ηλεκτρονική συνταγογράφηση, παρεμβά-σεις που είχαν θετικό πρόσημο, αλλά και στο πεδίο του ελέγχου των δαπανών, με μέ-

τρα που έφεραν αρνητικό φορτίο, όπως οι απότομες μειώσεις των τιμών και του πο-σοστού κέρδους των φαρμακείων, «τα πε-ριβόητα clawback και rebate, επειδή δεν απέδωσαν τα μέτρα ελέγχου συνταγών και κατανάλωσης, όπως η θετική και η αρνη-τική λίστα».

Τα στοιχεία έδειξαν ότι τρεις ιατρικές ει-δικότητες συνταγογράφησαν το 80% της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ για το 2014. Πρόκειται για τους γενικούς για-τρούς, τους παθολόγους και τους καρδιο-λόγους, με τα δεδομένα να καταδεικνύουν σαφώς προς ποια κατεύθυνση πρέπει να στραφεί ο έλεγχος της συνταγογράφησης των φαρμάκων.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι πιο ση-μαντικές πολιτικές ελέγχου φαρμάκων για το διάστημα 2011-2014 ήταν:1. Η ασφάλιση υγείας μέσω του ΕΟΠΥΥ

και της ηλεκτρονικής συνταγογρά-φησης,

2. Ο έλεγχος συνταγών με τη θετική λίστα (μείωση), την αρνητική λίστα (αύξηση), τα μηνιαία όρια ανά γιατρό, τη δραστική ουσία/έλεγχο και τα θεραπευτικά πρω-τόκολλα κατανάλωσης και

3. Ο έλεγχος δαπανών με μειώσεις τιμών-α-σφαλιστικής τιμής, μείωση κέρδους φαρ-μακείων και clawback-rebate.Όσον αφορά τα αποτελέσματα, είναι εν-

δεικτικό ότι η εξωνοσοκομειακή δαπάνη μειώθηκε από τα 5,1 δισ. το 2009 στα 2,3 δισ. το 2014, ενώ η κατά κεφαλήν δαπάνη μειώθηκε από τα 455 εκατ. στα 200 εκατ. το 2014. Καταλήγοντας, ο κύριος Πολύζος έδωσε έμφαση σε προτάσεις όπως η συ-νεχής αξιολόγηση των στοιχείων, η τεχνική επάρκεια παρακολούθησης, η διαπραγ-ματευτική συμμετοχή, η πολιτική ανταπο-

Πολλές πολιτικές, τα

τελευταία 4 χρόνια,

χωρίς να προλαβαίνουμε

να αξιολογήσουμε τα

αποτελέσματά τους

Ν. Πολύζος

7

17

κρισιμότητα και οι διορθώσεις με βάση κά-θετες, και όχι μόνο οριζόντιες, αξιολογήσεις και πολιτικές.

Νίκος ΚωστάραςΓενικός διευθυντής της IMS Hellas

Στην ομιλία του ο Νίκος Κωστάρας, γε-νικός διευθυντής της IMS Hellas, αποτύ-πωσε τη σημερινή εικόνα της αγοράς του φαρμάκου και του φαρμακείου, με έμφα-ση στα γενόσημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, η αγορά φαρμακείου κατά το χρονικό διάστημα 2010-2015 υ-ποχώρησε μόλις κατά 0,7% σε όγκο, γεγο-νός το οποίο οφείλεται στην καλή πορεία των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ). Ειδικότερα, ενώ το φάρμα-κο (με κουπόνι) υποχώρησε κατά 8%, τα ΜΗΣΥΦΑ την ίδια περίοδο αυξήθηκαν κα-τά 17,4%. Στην ίδια χρονική περίοδο, η α-γορά φαρμακείου μειώθηκε σε αξίες κα-τά 20%, με τα φαρμακευτικά σκευάσματα να έχουν υποχωρήσει κατά 28,1% και τα ΜΗΣΥΦΑ να έχουν παρουσιάσει άνοδο της τάξης του 37,1%.

Όπως τόνισε ο κύριος Κωστάρας, τα συ-νταγογραφούμενα φάρμακα αποτελούν μό-νο το 74% των συνολικών πωλήσεων στην αγορά του φαρμακείου, έναντι του 82% που ήταν το 2010, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη οι εταιρείες να μελετήσουν εκ νέου την αλλαγή στο χαρτοφυλάκιο με τα προϊόντα τους.

Σε ό,τι αφορά τα γενόσημα, ο κύριος Κωστάρας ανέφερε ότι την τελευταία χρο-νιά το ποσοστό τους στην αγορά φαρμά-κου αυξήθηκε κατά 9,5% σε όγκο. Αν και το ποσοστό είναι μικρό, αν συνυπολογίσει κανείς τα φάρμακα που έχουν χάσει την

πατέντα τους και αυτά που δεν είχαν πο-τέ πατέντα, θα δει ότι είναι πολύ μεγάλο. Σε αξία, πάλι, τα γενόσημα παρουσίασαν πολύ μεγάλη πτώση, λόγω της μέσης τιμής (από 1,6 δισ. ευρώ σε 840 εκατ. ευρώ), κα-ταλήγοντας ότι για να αυξηθεί το ποσοστό των γενοσήμων απαιτείται μια πολιτική α-πόφαση η οποία να λαμβάνει υπόψη τόσο τον όγκο όσο και την τιμή.

Στην ομιλία του ο Νίκος Κωστάρας επε-σήμανε επίσης ότι «η αγορά φαρμακείου κατά την πενταετία 2010-2015 υποχώρησε κατά μόλις 0,7% σε όγκο, και αυτό οφείλε-ται στην καλή πορεία των ΜΗΣΥΦΑ, καθώς το Φάρμακο (με κουπόνι) υποχώρησε κα-τά 8%, ενώ τα ΜΗΣΥΦΑ την ίδια περίοδο αυξήθηκαν κατά 17,4%». Σύμφωνα με τον κύριο Κωστάρα, η αγορά του φαρμακεί-ου, την ίδια πενταετία, κατέγραψε μείωση κατά 20% σε αξίες, με τα φαρμακευτικά σκευάσματα να έχουν υποχωρήσει κατά 28,1%, ενώ τα ΜΗΣΥΦΑ παρουσίασαν ά-νοδο 37,1%. Αξίζει δε να προσθέσουμε ότι στη συνολική αγορά φαρμακείου τα συντα-γογραφούμενα φάρμακα αποτελούν πλέ-ον το 74% των συνολικών πωλήσεων, ένα-ντι του 82% που ήταν το 2010».

Στρογγυλό Τραπέζι II: Φαρμακευτική πολιτική

«Φάρμακο: Ποιες πρέπει να είναι οι προ-τεραιότητες στη χάραξη εθνικής πολιτικής;». Σε αυτήν την ερώτηση επιχείρησαν να δώ-σουν απαντήσεις οι συμμετέχοντες στο δεύ-τερο Στρογγυλό Τραπέζι.

Το ζητούμενο ήταν η κατάρτιση ενός προγράμματος δράσης που θα θεμελιώ-νει με απλό και κατανοητό τρόπο τις προ-τεραιότητες της πολιτικής ηγεσίας, ώστε τα

7. Νίκος Πολυζος, Καθηγητης Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας του Τμηματος Κοινωνικης Διοίκησης, του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

8. Νίκος Κωστάρας, Γενικός διευθυντης της IMS Hellas

8

Για να αυξηθεί το ποσοστό

των γενοσήμων απαιτείται

πολιτική απόφαση που να

λαμβάνει υπόψη τον όγκο και

την τιμή

Ν. Κωστάρας

18



εμπλεκόμενα μέρη να ξέρουν με σαφή-νεια το περιβάλλον στο οποίο κινούνται. Ακόμη, αναδείχθηκε η ανάγκη δέσμευσης και πρωτογενούς ελέγχου στο πρόγραμμα, ώστε να μην απαιτούνται στη συνέχεια «πυ-ροσβεστικές» κινήσεις, που αποδιοργανώ-νουν το σύστημα.

Δίνοντας το περίγραμμα της κυβερνητικής πολιτικής στο Φάρμακο, ο γενικός γραμμα-τέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος, ανέφερε πως οι υποστόχοι του Υπουργείου διαμορφώνονται πάνω στο τρίπτυχο «καθο-λική πρόσβαση στο φάρμακο, ορθολογική συνταγογράφηση και έλεγχος των δαπα-νών», τονίζοντας πως η προτεραιότητα δί-νεται στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και στα χαμηλά εισοδήματα, καθώς και στην αύξηση εξειδικευμένων θέσεων εργασίας. Παράλληλα, δεσμεύτηκε πως ο χάρτης υ-γείας θα είναι έτοιμος μέσα στο 2015 και τα ηλεκτρονικά μητρώα ασθενών θα είναι διαθέσιμα εντός του 2016.

«Πρέπει να επιμείνουμε να διαμορφώ-νουμε δικούς μας στόχους οι οποίοι οδη-γούν σε υποστόχους, όπως αύξηση εγχώριας παραγωγής γενοσήμων, ανάπτυξη έρευνας, πολιτική εισόδου καινοτόμων φαρμάκων, ελάττωση συμμετοχής ασθενών» ανέφερε ο κύριος Μπασκόζος. Για τα ζητήματα στα οποία επικεντρώνεται πλέον η κυβέρνηση ανέφερε ότι συμπεριλαμβάνεται η δημιουρ-γία κατευθυντήριων οδηγιών, η επέκταση και η ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής συ-νταγογράφησης, ο έλεγχος από τον ΕΟΦ της επιστημονικής πληροφορίας σε φαρ-μακευτικά σκευάσματα, η γρήγορη ενσω-μάτωση των θεραπευτικών πρωτοκόλλων.

Ο κύριος Μπασκόζος τέλος ανέφερε ότι το σχέδιο της κυβέρνησης δίνει προτεραι-ότητα στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και

στα χαμηλά εισοδήματα, καθώς και στην αύξηση εξειδικευμένων θέσεων εργασίας.

Από την πλευρά της Boehringer Ingelheim, με επενδύσεις 50 εκατ. και εξαγωγές σε 50 χώρες, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβου-λος, Δημήτρης Αναγνωστάκης, σημείωσε ότι «για να υπάρξει μεγαλύτερη προοπτι-κή πρέπει να υπάρχουν κίνητρα για την παραγωγή, όπως και να αυξηθεί η τοπική παραγωγή». Τόνισε επίσης ότι πρέπει να δοθούν στις επιχειρήσεις φορολογικά κί-νητρα, κίνητρα για τις εισφορές των εργα-ζομένων, για την επιστροφή των rebate και clawback, αφού το φάρμακο, εκτός από κοινωνικό αγαθό, είναι και επιχειρηματι-κό αγαθό, που συμβάλλει στην ανάπτυξη και στην εθνική οικονομία.

Ο Dr Joao Barroca, διευθύνων σύμβου-λος της Bayer Hellas, επιδοκίμασε τις προ-τάσεις του κυρίου Μπασκόζου επισημαίνο-ντας ότι «χρειάζονται προτάσεις απλές και πρακτικές, που μπορούμε να εφαρμόσου-με. Το ζήτημα είναι ο ασθενής να έχει το συγκεκριμένο φάρμακο που έχει ανάγκη». Τόνισε επίσης ότι τους τελευταίους 7-8 μή-νες το περιβάλλον δεν ήταν σαφές, και αυτό που απαιτείται είναι ένας «οδικός χάρτης» ώστε ο καθένας να ξέρει τι μπορεί να κάνει.

Ο Αντώνης Καρόκης, διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της MSD, σημείωσε ότι «όσο πιο πολλά δεδομένα έχουμε, οι οριζόντιες πολι-τικές φτάνουν στο τέλος τους». Σε ό,τι αφο-ρά τη διαπραγμάτευση, επεσήμανε ότι το σύστημα είχε μοναδική φιλοσοφία τη μεί-ωση της δαπάνης, υπογραμμίζοντας μετα-ξύ άλλων ότι αυτό που απαιτείται είναι ένα πιο απλό και ελεύθερο σύστημα τιμών, μια διαδικασία αποζημίωσης που θα αναγνω-ρίζει την αξία νέων φαρμάκων, αλλά και επένδυση στους ανθρώπους στον ΕΟΠΥΥ.

Χρειάζεται να

θυμόμαστε ότι ο

πρίγκιπας είναι

ο ασθενής

Π. Βάρδας

9

19

Ο Κωνσταντίνος Κοφινάς, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Merck για την Ελλάδα και την Κύπρο, σημείωσε ότι «το 1/3 του όγκου φαρμάκων μας παράγεται στην Ελλάδα, καθώς θέλουμε η ελληνική επιχείρηση να έχει εξαγωγικό χαρακτήρα, που βοηθά και σε ανάπτυξη θέσεων εργα-σίας. Πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε σε ένα πρόγραμμα δράσης και να καταλήξουμε ποιες είναι οι προτεραιότητες, σημειώνοντας ότι αν λειτουργήσουν όλα τα προαναφερό-μενα μέτρα και υπάρξει πρωτογενής έλεγ-χος, δεν θα χρειαστεί να υπάρξει πυρόσβε-ση στο τέλος με το clawback».

Ο Γιώργος Καλαμίτσης, chair of the Hellenic Liver Patient Association “Prometheus”, executive board member, European Region of the World Hepatitis Alliance, τόνισε ότι λείπει η πολιτική βούληση, αναφέροντας ενδεικτικά ότι τον περασμένο Μάιο ο πρώ-ην υπουργός Υγείας, κ. Κουρουμπλής, εί-χε δεσμευθεί ότι τον Ιούνιο θα λειτουργήσει Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, γεγονός που δεν συνέβη. Η διαπραγμάτευση θα πρέπει να γίνει στο πλαίσιο της Διαφάνειας και να αναρτώνται τα πάντα στο Διαδίκτυο.

Στρογγυλό Τραπέζι III: Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Με θέμα την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ), οι συμμετέχοντες στο τρί-το Στρογγυλό Τραπέζι του 6ου Pharma & Health Conference αναρωτήθηκαν αν τε-λικά στη χώρα μας η οικοδόμηση μιας βι-ώσιμης ΠΦΥ είναι εφικτός στόχος ή απα-τηλό όνειρο.

Η πολυπλοκότητα του θέματος έγινε εμ-φανής και κατά τη συζήτηση, η οποία χα-ρακτηρίστηκε από συγκλίσεις, αλλά και

αποκλίσεις. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες –παρά τις διαφορές τους– συνέκλιναν ως προς τη διαχρονική αδράνεια γύρω από το θέμα, όπως και τη διαχρονική πρακτι-κή της διαβούλευσης και λήψης πολιτικών αποφάσεων μακριά από τις ανάγκες των ίδιων των ασθενών.

Μεταξύ των προτάσεων που κατατέθηκαν στο «τραπέζι» του διαλόγου ήταν η ανάγκη επένδυσης στο ανθρώπινο δυναμικό, με έμ-φαση στη διεπιστημονικότητα και στη συνε-χιζόμενη εκπαίδευση, η παροχή κινήτρων στους επαγγελματίες υγείας, η αυτονόμηση των Μονάδων Υγείας και η αξιολόγηση των παρόχων, είτε προέρχονται από τον δημό-σιο είτε από τον ιδιωτικό τομέα, με τους ομι-λητές να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι για τη συμφωνία σε ένα κοινό σχέδιο για την ΠΦΥ απαιτείται άρση των ιδεοληψιών και του προσωπικού συμφέροντος.

«Αυτό που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε εί-ναι τι δεν συζητήθηκε στην ΠΦΥ» σημείωσε, ανοίγοντας τη συζήτηση, ο Χρήστος Λιονής, καθηγητής Γενικής Ιατρικής και ΠΦΥ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Καταρχάς, «δεν έχει γίνει καμία αναφο-ρά στα συμπτώματα και τις εμπειρίες του ελληνικού πληθυσμού, ενώ δεν έγινε ποτέ ουσιαστική συζήτηση για την αβεβαιότη-τα στη λήψη της απόφασης που χαρακτη-ρίζει την ΠΦΥ και τη Γενική Ιατρική, ούτε για την ανάλυση, λήψη και υποστήριξη της κλινικής απόφασης των επαγγελματιών υ-γείας στην ΠΦΥ των ακροτελεύτιων περι-οχών, και έχει ανατεθεί η ευθύνη ενημέ-ρωσής τους σε πηγές έξω από τον έλεγχό τους. Παράλληλα, δεν έγινε ποτέ ουσιαστι-κή συζήτηση για τη συνέχεια στη φροντί-δα, και φυσικά, το μείζον πρόβλημα που μας απασχολεί, δεν έγινε συζήτηση για τη

από αριστερά:9. Αντωνης Καρόκης, Δ/ντης Εταιρικών

Υποθεσεων της MSD, Κ. Kοφινάς, Πρ. & Δ/νων Συμβουλος της Merck για την Ελλάδα και την Κυπρο, Dr Joao Barroca, Δ/νων Συμβουλος της Bayer Hellas, Γ. Καλαμίτσης, Chair of the Hellenic Liver Patient Association "Prometheus", Executive Board Member-European Region of the World Hepatitis Alliance, Δ. Αναγνωστάκης, Πρ. και Δ/νων Συμβουλος της Boehringer Ingelheim Ελλάς, Γ. Μπασκόζος, Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας

10. Χρ. Λιονής, Καθηγ. Γενικης Ιατρικης και ΠΦΥ, Δρ Α. Μαριόλης, Α' Αντιπρ. ΕΛΕΓΕΙΑ, Δ/ντης ΚΥ Αρεόπολης, Κ. Σουλιωτης, Επίκ. Καθηγ. Πολιτικης Υγείας Πανεπιστημίου Πελοποννησου, Επιστημονικός Συνεργάτης-Επισκεπτης Καθηγ. Ιατρικης Σχολης ΕΚΠΑ, Π. Ν. Θεοδωράκης (MD, MSc, DipLSHTM, PhD), Συμβουλος Πολιτικης Υγείας, Αθ. Λοπατατζίδης (MSc, PhD, FRSS), Συμβουλος Διοίκησης Ομίλου Βιοϊατρικη, Δ. Ευθυμιάδου, Δημοσιογράφος

10

20



διεπιστημονική και διακλαδική συνεργα-σία, δηλαδή την ένταξη και των άλλων ε-παγγελματιών στην ΠΦΥ. Ο ασθενής έμεινε πίσω και έξω από τη συζήτηση» επεσήμανε ο κύριος Λιονής. Θέματα αποτελεσματικό-τητας της όποιας πρότασης δεν συζητήθη-καν και, τέλος, ούτε το θέμα της ποιότητας και της ασφάλειας του ασθενούς αποτέλε-σε μέρος ουσιαστικής συζήτησης.

Ο δρ Ανάργυρος Μαριόλης Α’ αντιπρό-εδρος της ΕΛΕΓΕΙΑ και διευθυντής του Κέντρου Υγείας Αρεόπολης, διαχώρισε την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας από την πρωτοβάθμια περίθαλψη, ενώ ανέδειξε τα σοβαρά προβλήματα λειτουργίας που αντιμετωπίζουν τα περισσότερα κέντρα υ-γείας. «Οι γιατροί που εφημερεύουν πλη-ρώνονται το 1/3 των εφημεριών και αρ-κετοί παραιτούνται για να γίνουν ιδιώτες γιατροί» σημείωσε ο κύριος Μαριόλης, προσθέτοντας πως «φθάσαμε στο σημείο, χωρίς νόμο, να κλείνουμε τα κέντρα υγεί-ας, σαν να είναι κομμωτήρια, το μεσημέ-ρι» υπογράμμισε και αναρωτήθηκε γιατί δεν έχουμε συζητήσει για τον θεσμό του οικογενειακού γιατρού.

«Το ότι είμαστε εδώ, μετά από τόσα χρό-νια, και συζητάμε κάτι που δεν έχει γίνει, ενώ έχει σχεδιαστεί τόσες φορές, είναι εν-δεικτικό της παθογένειας. Έχω την αίσθη-ση ότι πληρώνουμε τις συνέπειες της α-δράνειας, μιας προκλητικής αδράνειας στον χώρο της ΠΦΥ» ανέφερε ο Κυριάκος Σουλιώτης, επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και επιστημονικός συνεργάτης-επισκέπτης καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. «Έχουμε μια συντεχνιακή οπτική απέναντι στις μεταρρυθμίσεις στην Υγεία και δεν ε-ξετάζουμε ποια θα είναι η επόμενη ημέρα

για τους πολίτες» προειδοποίησε ο κύριος Σουλιώτης, τονίζοντας πως ο περισσότερος πολιτικός χρόνος έχει ξοδευτεί στη διαβού-λευση. «Δεν ακούσαμε ποτέ τι θέλουν οι ίδιοι οι πολίτες για την πρόσβαση στο Σύστημα Υγείας» σημείωσε.

Στον «γρίφο» του ίδιου του ορισμού της ΠΦΥ αναφέρθηκε ο Παύλος Ν. Θεοδωράκης (MD, MSc, DipLSHTM, PhD), σύμβουλος Πολιτικής Υγείας. «Κάτω από τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, έχει γιγαντωθεί στη χώρα ένας ανεξέλεγκτος ιδιωτικός το-μέας. Όμως οι πολίτες αναγκάζονται να ε-πιλέγουν τον ιδιωτικό τομέα, και συνεπώς θα πρέπει να κατευθύνονται στην υψηλή ποιότητα και την αριστεία» υπογράμμισε ο Αθανάσιος Λοπατατζίδης (MSc, Ph.D, FRSS), σύμβουλος Διοίκησης του ομίλου «Βιοϊατρική». Το διακύβευμα της περιόδου είναι, σύμφωνα με τον κύριο Λοπατατζίδη, τι κάνουμε για να μειώσουμε τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, και ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες. «Η Υγεία δεν είναι ανεξάρτη-τη από το φορολογικό και το ασφαλιστικό σύστημα, ούτε από την κοινωνική πολιτική. Ο καθένας από τη μεριά του θα πρέπει να βγάλει την ιδεοληψία του και προσωπικό του συμφέρον, ώστε να φτιαχτεί ένα κοινό εθνικό σχέδιο για την ανάπτυξη και εμπέ-δωση ΠΦΥ, που θα τους περιλαμβάνει ό-λους» κατέληξε.

Νίκος ΣαχίνηςΕμπορικός διευθυντής της Retail@Link

Στους τρόπους επιβίωσης και ανάπτυξης των επιχειρήσεων που δραστηριοποιού-νται στον χώρο της υγείας και του φαρμά-

Όσο τα έσοδα

παραμένουν σταθερά

τόσο οι ασκήσεις

επιβίωσης γίνονται με

τη συρρίκνωση του

λειτουργικού κόστους

Ν. Σαχίνης

11

21

κου στο σημερινό σταθερό αλλά δύσκολο οικονομικό περιβάλλον αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Νίκος Σαχίνης, εμπορικός δι-ευθυντής της Retail@Link, αναδεικνύοντας το όφελος που προκύπτει, για παράδειγμα, από την αποϋλοποίηση των παραστατικών.

«Η βάση του προβλήματος είναι το κλά-σμα που στην πάνω έχει τα έσοδα και στον παρονομαστή έχει τα λειτουργικά κόστη. Όσο τα έσοδα παραμένουν σταθερά τόσο οι ασκήσεις επιβίωσης γίνονται για τα λει-τουργικά κόστη, και συγκεκριμένα τη συρ-ρίκνωση. Στόχος είναι να τα μειώσουμε χωρίς να αλλάξουμε τη φύση και τη δομή της εταιρείας» ανέφερε ο κύριος Σαχίνης.

Όπως είπε, κάθε χάρτινο τιμολόγιο που εκδίδεται κοστίζει συνολικά σε μια επιχεί-ρηση 5 ευρώ, ενώ με το ηλεκτρονικό πα-ραστατικό τα λειτουργικά κόστη μειώνονται τουλάχιστον κατά 60%. Σύμφωνα με στοι-χεία που παρουσίασε ο κύριος Σαχίνης, α-νά 30.000 παραστατικά το όφελος θα ήταν περίπου στα 50.000 ευρώ μόνο από το ά-μεσο κόστος, χωρίς η επιχείρηση να θυσι-άσει μονάδες εργασίας ή να κάνει εκπτώ-σεις στον τρόπο που δουλεύει, κάνοντας απόσβεση της συνολικής της επένδυσης σε λιγότερο από 2 μήνες.

Η αξιοποίηση αυτής της τεχνολογίας στο Δημόσιο θα εξοικονομούσε για τα κρατικά ταμεία 1,5-2 δισ. ευρώ τον χρόνο, σύμφω-να με τον κύριο Σαχίνη, ο οποίος επεσήμα-νε πως ένας βασικός λόγος που τα δημόσια νοσοκομεία δεν την έχουν υιοθετήσει είναι η έλλειψη υποχρέωσης μέχρι και το 2018. Στον αντίποδα, ο όμιλος της Ευρωκλινικής, ο οποίος συναλλάσσεται με την Interamerican πλήρως ηλεκτρονικά, έχει ετησίως όφελος 161 χιλ. ευρώ, έχοντας κάνει απόσβεση σε έναν και τρεις μήνες, αντίστοιχα.

Δρ Αναστάσιος ΤάγαρηςΠρόεδρος του ΔΣ και διευθυνων συμβουλος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ

Τη συμβολή των ηλεκτρονικών εφαρμο-γών στη χάραξη της πολιτικής υγείας, πα-ρουσίασε στην ομιλία του ο δρ Αναστάσιος Τάγαρης, πρόεδρος του ΔΣ και διευθύνων σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ, σημειώνοντας πως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση απο-τελεί σήμερα τη μεγαλύτερη ηλεκτρονική εφαρμογή στην Ελλάδα. «Γιατροί, φαρμα-κεία και ασφαλισμένοι είναι όλοι σε έναν server» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κύρι-ος Τάγαρης.

Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε στους στό-χους του συστήματος, οι οποίοι συνοψίζο-

νται στον έλεγχο των δαπανών και τη βελ-τίωση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες, εξηγώντας ταυτόχρονα πως αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τις λει-τουργίες που ενσωματώνονται σταδιακά στο σύστημα, όπως είναι τα θεραπευτικά πρω-τόκολλα. Όπως ανακοίνωσε μάλιστα ο κύ-ριος Τάγαρης, μέχρι το τέλος του χρόνου θα εισαχθούν 10 νέα θεραπευτικά πρωτόκολλα, βάσει συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, πλέον των 15 που εφαρμόζονται.

Τα πρωτόκολλα αυτά θα αφορούν την ά-νοια, την πρώιμη νόσο Πάρκινσον, την προ-χωρημένη νόσο Πάρκινσον, την επιληψία, τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), την παρόξυνση ΧΑΠ και τη βρογχί-τιδα. Δύο ακόμη νέα θεραπευτικά πρωτό-κολλα ακολουθούν, για την ψωρίαση (πρώ-ιμη και εγκατεστημένη) και το άσθμα, ενώ πριν κλείσει ο χρόνος προβλέπεται να έ-χουν ενσωματωθεί επιπλέον τα θεραπευ-τικά πρωτόκολλα για τη θρομβοεμβολική νόσο και την καρδιακή αρρυθμία.

Παράλληλα, με τις νέες λειτουργίες που ενσωματώνονται στο σύστημα της ηλεκτρο-νικής συνταγογράφησης, αναμένονται μια σειρά από νέες εφαρμογές και υπηρεσί-ες, όπως η ενημέρωση του ασθενούς για τις επισκέψεις και τις συνταγογραφήσεις μέσω sms ή/και email, ο έλεγχος της συ-νταγογραφούμενης ποσότητας βάσει των SPC φαρμάκων και η πιλοτική λειτουργία του Συνοπτικού Φακέλου Ασθενούς (patient summary) σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρό-τυπα EPSOS.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΗΔΙΚΑ, άλλες εφαρμογές που αναμένονται είναι η ενσωμάτωση νέων θεραπευτικών πρω-τοκόλλων και ο έλεγχος του χρόνου διάρ-κειας αγωγής βάσει των SPC φαρμάκων.

11. Νίκος Σαχίνης, Εμπορικός διευθυντης της Retail@Link

12. Δρ Αναστάσιος Τάγαρης, Πρόεδρος του ΔΣ και Διευθυνων συμβουλος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ

12

Γιατροί, φαρμακεία και

ασφαλισμένοι, όλοι σε έναν

server

Αν. Τάγαρης

22



Στρογγυλό Τραπέζι IV: Ηλεκτρονική υγεία

Το σύστημα Taxis στην Υγεία ήταν το αντικείμενο του τέταρτου και τελευταίου στρογγυλού τραπεζιού του 6ου Pharma & Health Conference. Κοινή διαπίστωση των ομιλητών υπήρξε η παραδοχή πως στον τομέα της ηλεκτρονικής υγείας έχουν γίνει πολλά, αλλά δίχως όραμα, εξαιτίας της απουσίας στρατηγικού πλάνου για την Υγεία διαχρονικά από τους κυβερνώντες. Όπως ειπώθηκε ενδεικτικά, η χρήση τε-χνικών μέσων αντί για τη χρήση χαρτιού στον ΕΟΠΥΥ, θα μπορούσε να έχει όφελος για το σύστημα 15 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Αυτό που τονίστηκε είναι πως χρειάζονται καταρχάς η πολιτική απόφαση, η ανάθε-ση του έργου, η εκτίμηση του χρόνου και του κόστους και οι κατάλληλοι άνθρωποι, ενώ αναδείχθηκε η σημασία της συνύπαρ-ξης και της συλλειτουργίας του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, βάσει προτύπων και διαλειτουργικοτήτων.

Τέλος, οι ομιλητές δεν παρέλειψαν να αναφερθούν στα τεράστια συμφέροντα που λειτουργούν ως τροχοπέδη για την α-νάπτυξη των ηλεκτρονικών συστημάτων και ελέγχων, καλώντας την Πολιτεία να σταθεί αρωγός με συγκεκριμένες αποφάσεις, κα-ταλήγοντας πως το Taxinet στην Υγεία είναι εφικτό, αρκεί η ΗΔΙΚΑ να παραμείνει α-νεξάρτητη και να ενισχυθεί με πόρους και προσωπικό.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της HL7 Hellas, Αλέξανδρο Μπέρλερ, «αυτό που λείπει εί-ναι ένας κεντρικός σχεδιασμός, όπως κά-νουν τα περισσότερα κράτη». «Υπάρχουν τομείς που θα πρέπει να βελτιώσουμε, ό-πως το κομμάτι της προτυποποίησης και της

διαλειτουργικότητας, που θα προσδώσουν καλύτερη ποιότητα στα δεδομένα και τη διακίνησή τους με μεγαλύτερη ασφάλεια» τόνισε ο κύριος Μπέρλερ. «Πρέπει να συ-νεχίσουμε ό,τι κάνουμε, αλλά να τραβήξου-με ένα μικρό χειρόφρενο, ώστε να δούμε πού θέλουμε να πάμε για να καταρτίσουμε και αυτό το κεντρικό σχέδιο» υπογράμμισε.

«Ακόμα και η ηλεκτρονική συνταγογράφη-ση μας ήρθε φυτευτή. Στις 15 Αυγούστου με φωνάξανε και μου είπαν “θέλουμε σε έναν μήνα να έχουμε ηλεκτρονική συνταγογρά-φηση”, και έτσι δημιουργήθηκε» αποκάλυ-ψε ο Βλάσης Σφυρόερας, διπλωματούχος πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, σύμβουλος επι-χειρήσεων, τέως διευθύνων σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ, εκτιμώντας πως αν δεν είχαμε Μνημόνιο, δεν θα είχαμε και ηλεκτρονική συνταγογράφηση. «Τα βήματα είναι απλά, χρειάζονται πολιτικές αποφάσεις, αλλά και άνθρωποι ικανοί να τα υλοποιήσουν» ξεκα-θάρισε ο κύριος Σφυροέρας.

«Πρέπει να σταματήσουμε να διαχωρίζου-με την Υγεία από την Πληροφορική» τόνισε ο Γιώργος Κακουλίδης, πρόεδρος του ΔΣ του Ελληνικού Συνδέσμου Πληροφορικής Υγείας (ΕΣΠΥ), διευκρινίζοντας πως «δεν υπάρχει Υγεία χωρίς Ψηφιακή Υγεία. Αν υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός για την Υγεία, έχουμε και για την Ψηφιακή Υγεία».

«Πρέπει να νομοθετήσουμε και βάσει αυτού να υλοποιούμε» ανέφερε ο δρ Αναστάσιος Τάγαρης, πρόεδρος του ΔΣ και διευθύνων σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ, υπογραμμίζοντας ότι η ΗΔΙΚΑ λειτουργεί βάσει των θεσμοθε-τημένων κανόνων και διατάξεων. Ανέφερε δε ότι στα σχέδια και στις συζητήσεις με το Υπουργείο Υγείας βρίσκεται και το ενδεχό-μενο της κατάργησης του έγγραφου παρα-πεμπτικού.•••

Αυτό που λείπει

είναι ένας κεντρικός

σχεδιασμός

Αλ. Μπέρλερ

13. (από αριστερά), Βλ. Σφυρόερας, Διπλωματουχος Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, Συμβουλος Επιχειρησεων, τ. Δ/νων Συμβουλος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ, Γ. Κακουλίδης, Πρ. του ΔΣ της ΕΣΠΥ, Δρ Αν. Τάγαρης, Πρόεδρος του ΔΣ και Δ/νων Συμβουλος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ, Αλ. Μπέρλερ, Πρόεδρος της HL7 Hellas.

13

24



Πολύ ανησυχητικά είναι τα συμπεράσματα της πρώτης στο είδος της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα με αντικείμενο τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευ-μονοπάθεια (ΧΑΠ). Βρέθηκε ότι η νόσος πλήττει έναν στους δέκα Έλληνες και ε-πιφέρει δραματική επίδραση στην ποιότητα της καθημερινής ζωής των ασθενών.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και τα αποτελέσματά της ανακοινώθηκαν στο 24ο Πανελλήνιο Πνευμονολογικό Συ-νέδριο, που πραγματοποιήθηκε από τις 26 έως τις 29 Νοεμβρίου στην Αθήνα. Η μελέτη διενεργήθηκε από ομάδα ερευνητών στην οποία μετείχε η επιστημονική συνεργάτης της ΕΣΔΥ, κ. Γ. Κουρλαμπά, ενώ επικεφα-

λής ήταν ο καθηγητής κ. Ν. Μανιαδάκης. Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι απαιτού-

νται μεγαλύτερες επενδύσεις σε παρεμβά-σεις που στοχεύουν στην καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου, στην πρόληψη των ο-ξέων παροξύνσεων και στην αντιμετώπιση των χρόνιων συμπτωμάτων, καθώς αυτές ενδέχεται να μειώσουν τη συνολική επιβά-ρυνση της ΧΑΠ στην Ελλάδα.

ΕΣΔΥ

Βαρύ το φορτίο της ΧΑΠ στην Ελλάδα

Αναγνωρίζοντας τη σημαντική επίδραση που έχει η ΧΑΠ στους ασθενείς και στην κοινωνία, η ΕΠΕ και η ΕΣΔΥ πραγματοποίησαν έρευνα, τα ευρήματα της οποίας προκαλούν ιδιαίτερο προβληματισμό

του Αιμίλιου Νεγκή

• Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

26



Το πρόβλημαΗ χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια

(ΧΑΠ) αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτί-ες ανικανότητας και θανάτων παγκοσμίως, με επιπολασμό που κυμαίνεται μεταξύ 5% και 13%. Παρά τις σημαντικές προσπάθει-ες που έχουν ως στόχο την καλύτερη κατα-νόηση και την πρόληψη της επιβάρυνσης από αυτήν τη νόσο, ο Παγκόσμιος Οργα-νισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει προβλέψει ότι έ-ως το 2030 η ΧΑΠ θα έχει γίνει η τρίτη πιο συχνή αιτία θανάτου παγκοσμίως.

Πολλές μελέτες έχουν αναφέρει έκπτωση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής (HRQL) σε ασθενείς με ΧΑΠ. Παρά τη σημα-ντική επίδραση που φαίνεται να έχει η ΧΑΠ στους ασθενείς, στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και στην οικονομία, δεν υπάρ-

χουν καθόλου δεδομένα για την επίδραση της ΧΑΠ στις καθημερινές δραστηριότητες και στην παραγωγικότητα των ασθενών.

Αυτή η έλλειψη στοιχείων μπορεί να ο-δηγήσει σε υποεκτίμηση της πραγματικής επίδρασης της νόσου και, ως εκ τούτου, της ανάγκης για μια ολιστική προσέγγιση στη διαχείριση της ΧΑΠ, λαμβάνοντας υπόψη την επιβάρυνση από τη νόσο στις καθημε-ρινές δραστηριότητες.

Η έρευνα

Αναγνωρίζοντας τη σημαντική επίδραση που έχει η ΧΑΠ στους ασθενείς και στην κοι-νωνία, σε συνδυασμό με την έλλειψη υπο-στηρικτικών επιστημονικών στοιχείων στην Ελλάδα, η Ελληνική Πνευμονολογική Ε-ταιρεία (ΕΠΕ) σε συνεργασία με την Εθνι-κή Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) διεξή-γαγαν μια μελέτη για την αξιολόγηση της

επιβάρυνσης της ΧΑΠ ως προς την εργα-σία, την ποιότητα ζωής (QoL), τις καθημε-ρινές δραστηριότητες και τις ψυχολογικές καταστάσεις.

Διεξήχθη μια πανεθνική τηλεφωνική έ-ρευνα, με κλήση τυχαίων ψηφίων (RDD), για την ένταξη ασθενών με ΧΑΠ. Χρησιμο-ποιήθηκε μια αναλογική, διαστρωματωμέ-νη ανά περιοχή, συστηματική διαδικασία δειγματοληψίας, προκειμένου να διασφα-λιστεί ένα εθνικά αντιπροσωπευτικό δείγ-μα αστικού/αγροτικού πληθυσμού, βάσει της κατανομής του πληθυσμού που προέ-κυψε από την απογραφή του 2011 (www.statistics.gr).

Μεταξύ των ερωτηθέντων, 3.414 πληρού-σαν το κριτήριο της ηλικίας (≥40 ετών) και από αυτούς, οι 362 ανέφεραν ότι είχαν δι-

αγνωστεί με ΧΑΠ και οι 351 ολοκλήρωσαν την έρευνα. Όλα τα δεδομένα συλλέχθη-καν με τη μέθοδο της συνέντευξης, χρησι-μοποιώντας ένα δομημένο ερωτηματολό-γιο, σχεδιασμένο ειδικά για τους σκοπούς της μελέτης.

Αποτελέσματα

Βρέθηκε ότι ο συνολικός επιπολασμός της ΧΑΠ είναι 10,6%. Ο επιπολασμός της ΧΑΠ βρέθηκε να κυμαίνεται από 5,5% στις α-γροτικές περιοχές έως 13,6% στις αστικές περιοχές. Η πλειοψηφία των συμμετεχό-ντων ήταν άνδρες (54,1%) ηλικίας άνω των 70 ετών (41,3%).

Περίπου το 8% των συμμετεχόντων είχαν διαγνωστεί με ΧΑΠ κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, ενώ το μέσο χρονικό διάστημα που είχε μεσολαβήσει από τη διάγνωση ήταν 9,4 έτη.

Η ΧΑΠ πλήττει έναν

στους δέκα Έλληνες

Ποιότητα ζωής ασθενών με ΧΑΠ σε διάφορες χώρες

1

27

Περίπου το ένα τρίτο των ατόμων με ΧΑΠ (29,3%) ανέφεραν ότι συνεχίζουν το κά-πνισμα. Η υπέρταση (51,6%) και ο δια-βήτης (20,2%) ήταν μεταξύ των πιο συχνά αναφερόμενων συννοσηροτήτων.

Περίπου το ένα τρίτο των συμμετεχόντων (35%) ανέφεραν «λαχάνιασμα κατά το γρή-γορο βάδισμα σε επίπεδο ή σε ελαφρώς κεκλιμένο έδαφος» (Βαθμός 2 στην κλίμα-κα mRCC), ενώ μόνο το 9% των συμμετε-χόντων ανέφεραν ότι παρουσιάζουν σοβα-ρή (Βαθμός 4) αναπνευστική δυσχέρεια.

Αναφορικά με την αντιλαμβανόμενη α-πό τον ασθενή βαρύτητα της ΧΑΠ (ήπια, μέτρια ή βαριά/πολύ βαριά), η πλειο-ψηφία των συμμετεχόντων θεωρούσαν ότι η αναπνευστική τους πάθηση ήταν μέτριας βαρύτητας (34,2%) και ακολου-

θούσαν εκείνοι που θεωρούσαν ότι η α-ναπνευστική τους πάθηση είναι ήπιας βαρύτητας (33,9%).

Μόνο το 57,7% των συμμετεχόντων είχαν υψηλού βαθμού συμμόρφωση με τη φαρ-μακευτική τους αγωγή, ενώ το 13,6% εμ-φάνιζαν χαμηλού βαθμού συμμόρφωση.

Όσον αφορά την ποιότητα ζωής των συμ-μετεχόντων, η μέση τιμή χρησιμότητας βρέθηκε να είναι 0,57, υποδεικνύοντας μέτρια ποιότητα ζωής, ενώ συγκρινόμε-νη με άλλες χώρες στις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία είναι η χαμηλότερη (πίνακας 1).

Επιπλέον, κατά τη σύγκριση αυτών των α-ποτελεσμάτων με διαφορετικές διαγνώσεις στην Ελλάδα, φαίνεται ότι η ΧΑΠ επιφέ-ρει χειρότερη ποιότητα ζωής σε σύγκρι-ση με απειλητικές για τη ζωή παθήσεις όπως η στεφανιαία νόσος και η καρδια-κή ανεπάρκεια (πίνακας 2).

Παρατηρήθηκε σημαντική αρνητική συ-σχέτιση μεταξύ της ποιότητας ζωής και της ηλικίας. Συνολικά, οι συμμετέχοντες ανέφεραν σημαντική επίδραση της ΧΑΠ στην καθημερινή τους ζωή, ενώ το 61,5% από αυτούς ανέφεραν ότι η αναπνευστική τους πάθηση επηρεάζει κατά πολύ ή εν μέρει τις αθλητικές τους δραστηριότητες.

Επίσης, αξιολογήθηκε η επίδραση των συμπτωμάτων σε μια σειρά ψυχολογι-κών μεταβλητών που σχετίζονται με το άγχος και τη δυσφορία. Πάνω από τους μισούς συμμετέχοντες (52,7%) ανησυ-χούν για την εκδήλωση παροξυσμών ή πανικού όταν «δεν μπορούν να πάρουν ανάσα» (61,3%).

Επιπλέον, το 73% (περίπου τα τρία τέταρ-τα) των συμμετεχόντων θεωρούν ότι το σύ-

στημα υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να τους προσφέρει περισσότερα από αυ-τά που ήδη τους προσφέρει (πίνακας 3).Συνολικά, 98 συμμετέχοντες (27,9%) α-

νέφεραν ότι επί του παρόντος εργάζονται. Μεταξύ αυτών, περίπου το ένα τέταρτο α-νέφεραν ότι έχουν απουσιάσει από την ερ-γασία τους κατά τη διάρκεια των τελευταί-ων 12 μηνών λόγω των αναπνευστικών τους συμπτωμάτων, ενώ ο μέσος αριθμός ημε-ρών που χάθηκαν ήταν 10.

Επιπλέον, περίπου το 40% των συμμετε-χόντων ανέφεραν ότι υφίστανται περιορισμό ως προς το είδος ή την ποσότητα της εργα-σίας που μπορούν να διεκπεραιώσουν για ένα μέσο χρονικό διάστημα 8 ημερών. Τέ-λος, 39 ερωτηθέντες (11,1%) ανέφεραν ότι η αναπνευστική τους πάθηση έχει οδηγήσει κάποιο άλλο μέλος της οικογενείας τους στο να απουσιάσει από την εργασία του τουλά-χιστον μία φορά κατά το τελευταίο έτος.•••

Ο επιπολασμός

της ΧΑΠ βρέθηκε να

κυμαίνεται από 5,5%

στις αγροτικές περιοχές

έως 13,6% στις αστικές

περιοχές

1. Πίνακας 1: Cross-country: Fletcher M.J., et al., BMC Public Health, 2011. 11: 612. Sweden: Sundh J., et al., Int J Chron Obstruct Pulmon Dis, 2015. 10: 173-83. China: Wu M., et al. Health Qual Life Outcomes 13: 57. Korea: Hong J., et al., Qual Life Res 24(10): 2549-2558

2. Πίνακας 2: Tsounis D., et al., Hellenic J Cardiol, 2014. 55: 475-85 Spiraki C., et al, Hellenic J Cardiol, 2008. 49: 241-7 Maniadakis N., et al. Eur J Health Econ, 2013. 14(4): 655-665

Ποιότητα ζωής ασθενών με ΧΑΠ σε σχέση με άλλες παθήσεις στην Ελλάδα

2

28



Στα 74,2 δισ. δολ. ανήλθαν οι ετήσιες πωλήσεις στα γενόσημα φάρμακα παγκο-σμίως το 2014, και η κατηγορία εξακολουθεί να επιδεικνύει υψηλά ποσοστά συγκέντρωσης, καθώς μόλις 20 φαρμακευτικές επιχειρήσεις συγκεντρώνουν συνολικά το 83,1% των πωλήσεων, διαθέτοντας στην αγορά φάρμακα συνολι-

κής αξίας 61,7 δισ. δολ.

Σύμφωνα με στοιχεία της αμερικανικής EvaluatePharma, παρά την πληθώρα των μονάδων, οι κορυφαίες επιχειρήσεις στην κατηγορία των γενοσήμων είναι μόλις δύο. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει σε πρόσφατη έρευνά της, στην πρώτη θέση κατατάσσεται ο φαρμακευτικός κολοσσός Teva Pharmaceuticals, ενώ στη δεύτερη θέση ακολουθεί η Novartis, η οποία πουλά γενόσημα μέσω της θυγατρικής της επιχεί-ρησης Sandoz. Στο top 5 των κορυφαίων

επιχειρήσεων γενοσήμων περιλαμβάνονται γνωστές φαρμακευτικές όπως η Mylan, η Actavis και η Sun Pharmaceutical, κατέ-χοντας μερίδιο αγοράς πάνω από 5% εκά-στη. Συνολικά, η αξία των πωλήσεών τους ανέρχεται σε 35,2 δισ. δολ., συγκεντρώνο-ντας το 47% του παγκόσμιου τζίρου.

Την ίδια στιγμή, σε νέα έκθεσή της, η SNS Research αποτυπώνει τις τάσεις μεγέ-θυνσης της αγοράς, διαπιστώνοντας πως τα συνολικά έσοδα των γενοσήμων αναμένε-

Το top 20 των πρωταθλητών στα γενόσημα

Ανακατατάξεις στην παγκόσμια σκακιέρα υπόσχεται η μείωση των φαρμακευτικών δαπανών

του Κοσμά Ζακυνθινού

• Έ κ θ ε σ η τ η ς S N S R e s e a r c h δ ι α π ι σ τ ώ ν ε ι

σ υ ν ο λ ι κ ά έ σ ο δ α 3 5 0 δ ι σ . δ ο λ . α π ό τ η ν α γ ο ρ ά

τ ω ν γ ε ν ο σ ή μ ω ν έ ω ς τ ο τ έ λ ο ς τ ο υ 2 0 1 5

30



ται να φτάσουν έως και 350 δισ. δολ. μέχρι το τέλος του 2015. Η εταιρεία ερευνών, σε πρόσφατη έκδοσή της, αναλύει τις ευκαι-ρίες, τις προκλήσεις και τις προβλέψεις της για την παγκόσμια αγορά των γενοσήμων, δίνοντας έμφαση στις στρατηγικές που ε-φαρμόζονται από πλευράς των επιχειρήσε-ων για τον έλεγχο των δαπανών.

Όπως επισημαίνουν οι συντάκτες της, τα γενόσημα φάρμακα έχουν ήδη αποκτήσει σημαντικό μερίδιο αγοράς στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και τις περισσότερες ανεπτυγμέ-νες χώρες, ενώ πλέον διεισδύουν και σε μια νέα αγορά, αυτήν της Ιαπωνίας, καθώς η χώρα επιδιώκει να μειώσει τις δαπάνες για την Υγεία. Παρά τις προκλήσεις που σχετί-ζονται με τον έλεγχο ποιότητας και τα νομι-κά ζητήματα, η αγορά πρόκειται να γνωρί-

σει σημαντική ανάπτυξη κατά τα επόμενα χρόνια, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφω-θεί στο 12% ανάμεσα στο 2015 και το 2020.

Οι μεγαλύτερες εταιρείες –καθώς η α-γορά σταθεροποιείται– συνεχίζουν να αυ-ξάνουν το μερίδιό τους μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων. Εμφανής είναι μάλιστα και η προθυμία επενδύσεων σε κοινοπραξίες, καθώς και η είσοδος σε νέες αγορές ό-πως η Ιαπωνία.

Ορισμένοι παρασκευαστές γενοσήμων, προκειμένου να ξεπεράσουν τα χαμηλά περιθώρια κέρδους, στρέφουν τις δραστη-ριότητές τους στις δυνατότητες των «υβριδι-κών» φαρμάκων, τα οποία βασίζονται στο προϊόν αναφοράς αλλά μπορεί να διατίθε-νται σε διαφορετική περιεκτικότητα και με ελαφρώς διαφορετική ένδειξη. Τα εν λό-γω φάρμακα πωλούνται σε υψηλότερη τι-μή από το ομόλογο γενόσημό τους, για τα

οποία αναλογεί το 18% των δαπανών για τα γενόσημα.

Οι προσπάθειες ελέγχου των δαπανών και της επέκτασης σε γεωγραφική εμβέ-λεια επικεντρώνονται στο άνοιγμα κέντρων παραγωγής και ερευνών σε χώρες με χα-μηλό κόστος, όπως η Ινδία, η Κίνα και η Ρωσία. Ταυτόχρονα, ένας αριθμός χωρών καθοδηγούμενων από τις δυνατότητες εξοι-κονόμησης που μπορούν να προσφέρουν τα βιοομοειδή (biosimilars) φάρμακα έ-χουν προχωρήσει σε ανάλογες νομοθετι-κές διαδικασίες έγκρισης. Η SNS Research κάνει αναφορά και στη συγκεκριμένη κα-τηγορία φαρμάκων, υπολογίζοντας ότι τα εγκεκριμένα βιοομοειδή θα φέρουν έσο-δα ύψους άνω των 20 δισ. δολ. έως το τέ-λος του 2020.

Στη μάχη και τα βιοομοειδή

Τα γενόσημα είναι φάρμακα που ανα-πτύχθηκαν ώστε να είναι πανομοιότυπα με φάρμακα στα οποία έχει ήδη χορηγηθεί άδεια κυκλοφορίας. Ένα γενόσημο φάρ-μακο περιέχει την ίδια δραστική ουσία (ή περισσότερες από μία) με το φάρμακο α-ναφοράς και χορηγείται στην ίδια δόση για τη θεραπεία της ίδιας ασθένειας με το φάρμακο αναφοράς. Ωστόσο, τα γενόση-μα και τα φάρμακα αναφοράς μπορεί να διαφέρουν ως προς την ονομασία, την εμ-φάνιση και τη συσκευασία τους.

Πέρα από τα γενόσημα, φθηνότερες εκ-δόσεις κορυφαίων σε πωλήσεις βιοομοει-δών φαρμάκων διατίθενται παγκοσμίως, αποτελώντας σημαντικό βήμα προόδου. Τα βιοομοειδή είναι βιολογικά φάρμακα η δραστική ουσία των οποίων παράγεται

Μόλις 20

φαρμακευτικές συγκεντρώνουν

το 83,1% των πωλήσεων

31

από ζώντες οργανισμούς, και σχεδιάζονται έτσι ώστε να είναι παρεμφερή με τα ήδη υπάρχοντα βιολογικά. Η δραστική ουσία του βιοομοειδούς και του φαρμάκου ανα-φοράς είναι ουσιαστικά η ίδια βιολογική ουσία, μολονότι ενδέχεται να υπάρχουν ε-λάσσονες διαφορές λόγω της πολύπλοκης δομής και των μεθόδων παραγωγής της.

Σύμφωνα με αναλυτές της Citigroup, τα βιοομοειδή, κατά την περίοδο 2015-2025, θα φέρουν έσοδα ύψους τουλάχιστον 110 δισ. δολ. στους παραγωγούς τους σε βάρος των φαρμάκων αναφοράς τους. Το θετικό όμως για την κοινωνία, σύμφωνα με τις ε-κτιμήσεις, είναι ότι θα μπορούσαν να εξοι-κονομήσουν σχεδόν 50 δισ. δολ. για τα συ-στήματα υγείας. Ενώ η Thomson Reuters BioWorld, σε πρόσφατη έκθεσή της, είχε υ-

ποστηρίξει ότι η εμφάνιση των βιοομοειδών φαρμάκων θα μπορούσε να μειώσει τις δα-πάνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Υγεία από 11 έως και 33 δισ. δολ. μέχρι το 2020.

Οδηγίες ΠΟΥ

Αλλαγές στο παγκόσμιο σκηνικό πρό-σβασης των ασθενών στις καινοτόμες θερα-πείες φέρνει και η έκθεση του Παγκόσμι-ου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), στην οποία εξετάζεται ολόκληρη η αγορά φαρμάκου και αναδεικνύονται οι οικονομικοί περιο-ρισμοί που εντάθηκαν με την παγκόσμια οικονομική κρίση.

Το σύνολο των κρατών παρατήρησαν α-πό το 2000 μια ραγδαία αύξηση των φαρ-μακευτικών δαπανών, με αποτέλεσμα από το 2009 και στη συνέχεια να αναζητούνται επιτακτικά δραστικές περικοπές είτε μέσω μειώσεων των τιμών είτε με άλλα μέτρα

περιστολής του κόστους περίθαλψης, ευ-νοώντας έμμεσα την ανάπτυξη γενοσήμων.

Το σημαντικότερο στοιχείο της μελέτης όμως είναι οι περιορισμοί που ετοιμάζονται να μπουν στη φαρέτρα των γιατρών για τη διαχείριση των ασθενειών, μέσω του περιο-ρισμού του αριθμού των φαρμακευτικών θε-ραπειών, στην κατεύθυνση της ελεγχόμενης συνταγογράφησης αλλά και της προσπά-θειας αποφυγής των ανεπιθύμητων ενερ-γειών και αλληλεπιδράσεων, που ευθύνο-νται ακόμη και για το 10% των επειγουσών εισαγωγών σε νοσοκομείο.

Μεταξύ άλλων, η σχετική έκθεση του ΠΟΥ επισημαίνει πως η φαρμακευτική δαπάνη έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια, με ρυθμό κατά μέσο όρο περισσότερο από 3,5% κατ’ έτος μεταξύ 2000-2009 στις χώρες

του ΟΟΣΑ και, συνολικά, απορρόφησε κατά μέσο όρο το 18-19% των συνολικών δαπα-νών για την Υγεία το 2009, με παρόμοιους μέσους όρους σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης οδήγησε τις φαρμακευτικές δαπάνες στο να αποτελούν το μεγαλύτερο συστατικό κόστους της εξω-νοσοκομειακής περίθαλψης στην Ευρώπη. Στη συνέχεια, μεταξύ 2009 και 2013, σημει-ώθηκε πτώση της φαρμακευτικής δαπάνης σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, ως απο-τέλεσμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτι-κής και οικονομικής κρίσης –για παράδειγ-μα μέσω ειδικών παρεμβάσεων πολιτικής στην Ελλάδα, την Ισλανδία και την Πορτο-γαλία– αλλά σε αρκετά άλλα κράτη η α-νάπτυξη παρέμεινε σταθερή.

Το 2011, κατά μέσο όρο, η φαρμακευ-τική κατά κεφαλήν δαπάνη στις χώρες του ΟΟΣΑ ήταν 483 δολ. και ως ποσοστό του ΑΕΠ έφθανε το 1,5%. Η χρηματοπιστωτική

Ο φαρμακευτικός

κολοσσός Teva στην πρώτη

θέση παγκοσμίως

32



και οικονομική κρίση έχει οδηγήσει πολ-λές χώρες στο να κάνουν περικοπές στους προϋπολογισμούς της υγειονομικής περί-θαλψης, συμπεριλαμβανομένων των μειώ-σεων των τιμών των φαρμάκων, που ήταν η απάντηση πολλών ευρωπαϊκών χωρών.

Οι πολιτικές εστιάζονται στη χρήση γε-νοσήμων ως σημείου της φαρμακευτικής πολιτικής με σημαντικό περιθώριο εξοικο-νόμησης, μέσω της οποίας μπορεί να βελτι-ωθεί η πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα.

Μέτρα για τη μείωση των δαπανών πε-ριλαμβάνουν και την ανάπτυξη και εφαρ-

μογή της τεκμηριωμένης συνταγογραφίας. Με τη δημιουργία συστήματος περιοριστι-κών κριτηρίων για ορισμένα φάρμακα, ε-κτιμάται ότι η σχέση κόστους-αποτελεσμα-τικότητας μπορεί να βελτιωθεί.

Η συνταγογραφία θα μπορούσε θεω-ρητικά να συμπεριλάβει μόνο έναν περι-ορισμένο αριθμό φαρμάκων, που θα κα-λύπτουν την πλειοψηφία των αναγκών των εξωνοσοκομειακών ασθενών με παλαιότε-ρα φάρμακα, για τα οποία υπάρχουν δη-μοσιευμένα περισσότερα στοιχεία από τη χρήση τους.•••

Η Novartis μέσω της

θυγατρικής Sandoz στη δεύτερη

θέση

Μερίδιο

αγοράς άνω του 5%

συγκεντρώνει το top 5

των εταιρειών

33

http://syskevasia-expo.gr/el/

34



Αλλάζει ριζικά ο χάρτης της παγκό-σμιας φαρμακοβιομηχανίας μετά τη συμφωνία συγχώνευσης της Pfizer με την Allergan, που ανακοινώθη-

κε επισήμως στα τέλη Νοεμβρίου, μετά α-πό μαραθώνιες διαβουλεύσεις.

Η αξία του deal εκτιμάται στα 160 δισ. δολ., και πρόκειται για το δεύτερο μεγαλύ-τερο, ιστορικά, μετά τον τηλεπικοινωνιακό «γάμο» της Vodafone με τη Mannesmann το 1999. Δημιουργεί δε έναν κολοσσό με ευρύ-τατη γκάμα φαρμάκων, από το Viagra και το φάρμακο κατά της χοληστερίνης Lipitor (που αποτελούν «σημαίες» της Pfizer) έως το δημοφιλέστατο Botox της Allergan, και με χρηματιστηριακή αξία 321 δισ. δολ, που εκθρονίζει την Johnson & Johnson από τη θέση τής μεγαλύτερης εταιρείας του κλάδου.

Αν και η μεγαλύτερη Pfizer θα έχει τον έλεγχο του νέου ομίλου (με το μερίδιο των μετόχων της να διαμορφώνεται στο 56%, έναντι του 44% για τους μετόχους της

Allergan), εντούτοις η συμφωνία έχει δι-αρθρωθεί κατά τέτοιο τρόπο, ώστε τυπι-κά να είναι η Allergan που εξαγοράζει την Pfizer. Και τούτο επειδή πρόκειται για μια συμφωνία-inversion, που υπαγορεύ-εται κυρίως από φορολογικούς σκοπούς, αφού επιτρέπει στην Pfizer να μεταφέρει τη φορολογική της έδρα στην Ιρλανδία (ό-που εδρεύει η Allergan), ώστε να μειώσει δραστικά τη φορολογική της επιβάρυνση.

Σύμφωνα με υπολογισμούς της Wall Street Journal, τα κέρδη της Allergan φο-ρολογήθηκαν πέρσι με πραγματικό συντε-λεστή 4,8%, έναντι του 25,5% για την Pfizer, και ο διευθύνων σύμβουλος της τελευταίας, Ίαν Ριντ, ουδέποτε έκρυψε την επιθυμία του να βρει έναν τρόπο να «παρακάμψει» τους υψηλούς συντελεστές φορολογίας επιχει-ρήσεων στις ΗΠΑ, προκειμένου η εταιρεία να καταστεί πιο ανταγωνιστική. Η ίδια λο-γική, άλλωστε, υπαγόρευσε και την περσι-νή προσπάθεια της Pfizer να εξαγοράσει

"ΓΆΜΟΣ" PFIZER-ALLERGAN

Νέος κολοσσός στα Φάρμακα

Και εγένετο το δεύτερο μεγαλύτερο deal όλων των εποχώντου Κοσμά Ζακυνθινού

• Η αξία του deal εκτιμάται στα 160 δισ. δολ.

• Δημιουργεί έναν κολοσσό με ευρύτατη γκάμα φαρμάκων

• Με χρηματιστηριακή αξία 321 δισ. δολ. εκθρονίζει την J&J

35

την AstraZeneca, η οποία ωστόσο προσέ-κρουσε στις αντιρρήσεις του ΔΣ της βρετα-νικής εταιρείας, αλλά και της κυβέρνησης του Λονδίνου.

Η εξαγορά της Allergan από την Pfizer ίσως προκαλέσει αντιδράσεις στην Ουάσι-γκτον, με δεδομένο το ότι η κυβέρνηση Ο-μπάμα θέσπισε νομοθετικές ρυθμίσεις για να αποθαρρύνει τα inversions και να ανα-σχέσει την αιμορραγία των φορολογικών ε-σόδων. Πλην όμως, εκτιμάται ότι οι «αρχι-τέκτονες» του deal έχουν λάβει υπόψη τους τον παράγοντα αυτόν.

Σε κάθε περίπτωση, τα κεντρικά γρα-φεία της Pfizer θα μετακομίσουν μετά από 165 χρόνια από τη Νέα Υόρκη στο Δουβλί-νο. Διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, που θα διατηρήσει την επωνυμία Pfizer, θα α-ναλάβει ο Ριντ, ενώ ο ομόλογός του της Allergan, Μπρετ Σόντερς, θα πάρει τον τίτ-λο του προέδρου και γενικού εκτελεστικού διευθυντή.•••

*στοιχεία 20/11/2015Πηγή: Factset


Α Ρ Θ Ρ Ο

«Έκανε την προγραμματισμένη μαστογραφία της, πήρε τα καθησυχαστικά αποτελέσματα, αλλά ρώτησε κιόλας “πόση δόση ακτινοβολίας πήρα, για-τρέ;”. Η απάντηση ήταν “0,13 milliSieverts κυρία μου”. Τον κοίταξε περίερ-γα. Αυτός συνειδητοποίησε ξαφνικά ότι αν της απαντούσε κινέζικα, θα ήταν

πιο κατανοητός. Το διόρθωσε αμέσως: “Πήρατε μαζεμένη όση ακτινοβολία θα παίρνα-

Πόση δόση ακτινοβολίας πήρα, γιατρέ;

Πώς ακτινολόγοι, πυρηνικοί, ακτινοθεραπευτές, ακτινοφυσικοί και τεχνολόγοι-ακτινολόγοι θα δώσουν λογικές και κατανοητές απαντήσεις στους ασθενείς για τα επίπεδα ακτινοβολίας που λαμβάνουν όταν εξετάζονται

του Κώστα Κάππα, καθηγητή Ιατρικής Φυσικής-

Ακτινοφυσικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας και του Ιατρικού

Τμήματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

• Σχηματοποιώντας και απλοποιώντας

την έκθεση του οργανισμού στην ακτινοβολία

κατά τη διάρκεια εξετάσεων

• Πίνακας έκθεσης στην ακτινοβολία

37

τε από το φυσικό περιβάλλον σε διάστημα 15 ημερών, μόνο και μόνο επειδή υπάρ-χετε!”. Αυτήν τη φορά κατάλαβε. Ησύχασε για δεύτερη φορά σήμερα».

Αυτήν την τελευταία, λογική, τίμια και, πάνω απ’ όλα, κατανοητή απάντηση, οφεί-λουν και μπορούν να δώσουν ακτινολόγοι, πυρηνικοί, ακτινοθεραπευτές, ακτινοφυσι-κοί και τεχνολόγοι-ακτινολόγοι στον ασθε-νή, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία του περιορισμού των ιατρικών ακτινικών πρά-ξεων στο ελάχιστο αναγκαίο για τη μείωση του βιολογικού κινδύνου. Πώς θεμελιώνεται αυτή η προσέγγιση;

1. Ακτινοβολία φυσικού περιβάλλο-ντος: Ο ειδικός, εν συντομία, εξηγεί στον ασθενή, πάνω απ’ όλα, ότι ζούμε σε ένα φυσικό περιβάλλον γεμάτο ακτινοβολία (πετρώματα, ραδόνιο, κοσμική ακτινο-βολία, τροφές που καταναλώνουμε κ.ά.). Εκατομμύρια φωτόνια ή άλλα σωματίδια προσβάλλουν από παντού τα κύτταρά μας ανά λεπτό της ώρας. Είναι παράλογο να θεωρηθεί ότι ένα κύτταρο που πληγώνε-ται από ένα φωτόνιο ή άλλο σωμάτιο (της ακτινοβολίας) μπορεί να προκαλέσει καρ-κίνο. Αν αυτός ο κίνδυνος ήταν πράγμα-τι υπαρκτός, αυτό το άρθρο δεν θα ήταν αντικείμενο συζήτησης, καθώς δεν θα υ-πήρχε κανείς να το γράψει ή να το διαβά-σει! Η ετήσια έκθεση σε ακτινοβολία ενός ατόμου μόνο και μόνο επειδή κοιμάται, εργάζεται, περπατά, τρώει και πίνει, έχει μέση τιμή παγκοσμίως 3,5 mSv (μονάδα μέτρησης της απορροφώμενης ακτινοβο-λίας, σύντμηση της λέξης milliSievert) ή κατά προσέγγιση 0,01 mSv ημερησίως. Ας σημειωθεί ότι ο οργανισμός μας δια-θέτει μηχανισμούς αυτοπροστασίας και


Α Ρ Θ Ρ Ο

επιδιόρθωσης των βλαβών που προκα-λούνται από φωτόνια ή σωμάτια της ακτι-νοβολίας για εφάπαξ δόσεις (!) έως και 150-200 mSv.

2. Ενεργός δόση: Για λόγους απλότητας, ας θεωρηθεί ότι ενεργός δόση και δόση εί-ναι ένα και το αυτό (διαφέρουν οι δύο έν-νοιες κατά τους επιστήμονες, αλλά για τους σκοπούς αυτού του άρθρου δεν αλλάζει το νόημα). Όπως φαίνεται και στον πίνακα, η αναγκαία δόση ακτινοβολίας για την ε-κτέλεση μιας ακτινογραφίας θώρακος εί-ναι 0,02 mSv και μιας αξονικής τομογρα-φίας θώρακος 8 mSv. Με απλή διαίρεση, αποδεικνύεται ότι η αξονική τομογραφία ε-πιβαρύνει ακτινικά τον οργανισμό όσο 400 ακτινογραφίες θώρακος.

3. Σύγκριση ακτινοβολίας φυσικού πε-ριβάλλοντος και ιατρικής έκθεσης: Ο παρατηρητικός αναγνώστης θα βγάλει α-βίαστα το συμπέρασμα ότι απορροφάται η ίδια δόση ακτινοβολίας (ή με βιολογικούς όρους: η πιθανότητα είναι η ίδια να προ-κληθεί θανατηφόρος μορφή καρκίνου) είτε υποβληθεί ο ασθενής σε μια ακτινογραφία θώρακος είτε απλώς ζήσει 48 ώρες στο φυ-σικό περιβάλλον! Αυτή η απλή διαπίστωση βοηθά στο να απλουστεύονται οι εξηγήσεις προς τους ασθενείς χωρίς να χρησιμοποι-ούνται δυσνόητες επιστημονικές μονάδες μέτρησης δόσης.

4. BERT: Οι Διεθνείς Οργανισμοί Ακτινο-προστασίας, υλοποιώντας την ιδέα του κα-θηγητή Ιατρικής Φυσικής John R. Cameron (1922-2005), πρότειναν την εφαρμογή της μεθόδου BERT (Background Equivalent Radiation Time), για να κατανοεί εύκολα

ο ασθενής τι σημαίνει δόση ακτινοβολί-ας που απορρόφησε ο οργανισμός του. Η μέθοδος αυτή συγκρίνει την αναπόφευκτη δόση ακτινοβολίας που απορροφούμε όλοι από το φυσικό περιβάλλον μόνο και μόνο επειδή υπάρχουμε με τη δόση ακτινοβολί-ας που απορροφούμε ως ασθενείς επειδή υποβληθήκαμε σε μια ακτινική εξέταση.

Ας σημειωθεί ότι από τη φύση του επιδι-ωκόμενου σκοπού (ενημέρωση και κατευ-νασμός του άγχους του ασθενούς), αλλά και του γεγονότος ότι οι τιμές των πινάκων είναι συγκερασμός μετρήσεων από πολλές μονάδες, νεώτερης και παλαιότερης τεχνο-λογίας, μία έστω και πολύ χονδροειδής προσέγγιση της τιμής BERT δεν αλλοιώνει ουσιαστικά την πραγματικότητα. Οι επαγ-γελματίες υγείας γνωρίζουν, για παράδειγ-μα, ότι μια αξονική τομογραφία θώρακος αντιστοιχεί σε όρους ακτινικού κινδύνου σε 300 έως και 500 απλές ακτινογραφίες θώ-ρακος. Οποιαδήποτε και να είναι η πραγ-ματική αντιστοιχία, δεν αναιρεί το γεγονός ότι η αξονική τομογραφία είναι «ίση» με ε-κατοντάδες ακτινογραφίες.

Με άλλα λόγια, η απάντηση στον ασθενή «η ακτινογραφία κοιλίας που κάνατε σάς επιβάρυνε με 10 mSv, το ίδιο επιβαρύνε-ται ο οργανισμός σας από το περιβάλλον κάθε 3 ή 4 μήνες» παραμένει ουσιαστική και χρήσιμη για τον ασθενή, έστω κι αν οι 4 μήνες από τους 3 μήνες διαφέρουν κατά 30%.

Με βάση αυτές τις διαπιστώσεις, δημι-ουργήθηκε ο πίνακας που ακολουθεί. Για διευκόλυνση του αναγνώστη, ως μέτρο σύ-γκρισης στην τρίτη στήλη έχει επιλεγεί η α-κτινογραφία θώρακος, καθώς είναι η πλέ-ον συχνή εξέταση.•••

Πάνω απ’ όλα, ο ειδικός

εξηγεί ότι ζούμε σε ένα

φυσικό περιβάλλον γεμάτο

ακτινοβολία

Για λόγους απλότητας,

ας θεωρηθεί ότι ενεργός δόση

και δόση είναι ένα και το αυτό

39

Απορροφάται η ίδια

δόση ακτινοβολίας είτε

υποβληθεί ο ασθενής σε

μια ακτινογραφία θώρακος

είτε απλώς ζήσει 48 ώρες

στο φυσικό περιβάλλον!

* (mSv): Τυπική Ενερ-γός Δόση (ΠΟ): Ισοδυναμος αριθμός ακτινογρα-φιων θωρακαΠερίοδος παρα-μονής: "Ισοδυναμη περίοδος παραμο-νής στο φυσικό περι-βάλλον"

40



Τα σοβαρά εμπόδια πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας που αντιμετωπίζει η κοι-νότητα των ρευματοπαθών και οι αγωνίες των νέων σε ηλικία πασχόντων, αλλά και οι προοπτικές που προσφέρονται στους ασθενείς για μια ποιοτικότερη ζωή χάρη στην πρόοδο της βιοτεχνολογίας, όπως και το όφελος που προκύπτει για

το σύστημα υγείας από την έγκαιρη διάγνωση και την πρώιμη παρέμβαση, αναδείχθη-καν από τους Συλλόγους Ασθενών στο 7ο Κρητο-Κυπριακό Συμπόσιο Ρευματολογίας, που πραγματοποιήθηκε στη Λάρνακα στο διάστημα από τις 23 έως τις 25 Οκτωβρίου 2015.

Όπως είναι γνωστό, τα τελευταία χρόνια, με την κρίση, οι ρευματοπαθείς ως χρόνι-οι πάσχοντες έχουν επιβαρυνθεί σημαντι-κά από τις περικοπές στον χώρο της υγεί-ας, καθώς καλούνται να καλύψουν από τον οικογενειακό προϋπολογισμό μεγάλο μέ-

ρος των φαρμάκων, των συχνών επισκέψε-ων σε γιατρούς καθώς και των εργαστηρι-ακών και απεικονιστικών εξετάσεών τους, που είναι απαραίτητες για την παρακο-λούθηση της πορείας των νοσημάτων τους. Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι το πρόβλη-

ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΡΕΥΜΑΤΟΠΑΘΩΝ:

Όταν ο ασθενής έρχεται τελευταίος

Ρευματοπαθείς από την Κρήτη και την Κύπρο ανταλλάσσουν εμπειρίες και απόψεις

της Ιοκάστης Αλειφεροπούλου

• 7ο Κρητο-Κυπριακό Συμπόσιο Ρευματολογίας

41

μα των ανασφάλιστων ρευματοπαθών εί-ναι πολύ μεγάλο, ακόμη μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα των ασθενών που ενώ είναι ασφαλισμένοι, λόγω χαμηλού εισοδήμα-τος, αδυνατούν να καλύψουν τα συνεχώς αυξανόμενα ποσά της συμμετοχής τους.

Η Κατερίνα Κουτσογιάννη, πρόεδρος του Συλλόγου Ρευματοπαθών Κρήτης, λέει σχε-τικά στο Virus: «Είναι κάποια ανοσορρυθ-μιστικά φάρμακα, τα οποία καταφέραμε μετά από πίεση να πάνε στο 10%, η πλειο-ψηφία όμως των φαρμάκων είναι στο 25%. Κι όπως παραδέχτηκε και ο ίδιος ο ΕΟΠΥΥ, το ποσοστό αυτό στην ουσία είναι 27% και πάνω. Στο μεταξύ, λόγω της μεγάλης συ-νοσηρότητας που προκαλεί η πάθηση, ε-κτός από τη βασική θεραπεία του νοσήμα-τός τους, οι ρευματοπαθείς βρίσκονται σε αγωγή και με πολλά άλλα φάρμακα, με αποτέλεσμα το ποσοστό συμμετοχής που τελικά πληρώνουν να φτάνει ακόμη και το 40%». Η ίδια εξηγεί ότι η αδυναμία κάλυ-ψης του ποσοστού συμμετοχής στα φάρμα-κα έχει ως συνέπεια την εγκατάλειψη των θεραπειών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για την εξέλιξη της υγείας των ασθενών ό-σο και για το σύστημα υγείας γενικότερα.

Την ίδια ώρα, πολλοί πάσχοντες με σο-βαρές ρευματοπάθειες, που βρίσκονται σε αγωγή με νέες θεραπείες (τα λεγόμε-να Φάρμακα Υψηλού Κόστους), παρό-τι δεν πληρώνουν συμμετοχή, υποβάλ-λονται σε μεγάλη ταλαιπωρία για να τα προμηθευτούν από τα ελάχιστα φαρμα-κεία του ΕΟΠΥΥ. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η ταλαιπωρία των ασθενών που βρίσκο-νται σε ενδονοσοκομειακές θεραπείες, αφού τα φαρμακεία των νοσηλευτικών ι-δρυμάτων αποφεύγουν να τα προμηθευ-τούν λόγω χαμηλών προϋπολογισμών, κι

42



έτσι αναγκάζονται τουλάχιστον μία φορά τον μήνα να ταξιδεύουν αρκετά χιλιόμε-τρα για τη θεραπεία τους.

Ο πρόεδρος του Αντιρευματικού Συνδέσμου Κύπρου, Μάριος Κουλούμας, σχολιάζει στο Virus: «Στην Ελλάδα, αν και η πρόσβαση στις νέες θεραπείες είναι σε καλά επίπε-δα, οι ασθενείς πολλές φορές αναγκάζο-νται να μετακινηθούν ακόμα και σε άλλο νομό για να πάρουν τα φάρμακά τους, η προμήθεια των οποίων γίνεται μόνο από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ και εν συνεχεία η χορήγησή τους από κάποιο νοσοκομείο. Στην Κύπρο, αντίστοιχα, υπάρχει περιορι-σμός της πρόσβασης στις νέες θεραπείες, καθώς υπάρχει πρωτόκολλο το οποίο ορί-ζει πως οι ρευματοπαθείς θα πρέπει να ξε-κινήσουν με την πιο φθηνή θεραπεία, κάτι

το οποίο πέρα από αντιεπιστημονικό είναι απαράδεκτο από κάθε άποψη».

Μία επιπλέον τροχοπέδη στην ανεμπόδι-στη πρόσβαση των ρευματοπαθών στις υπη-ρεσίες υγείας είναι η έλλειψη ειδικών ρευ-ματολόγων. Όπως εξηγούν οι ασθενείς, ο ΕΟΠΥΥ είναι συμβεβλημένος με ελάχιστους ρευματολόγους, τη στιγμή που η αναμονή για ραντεβού στα δημόσια νοσοκομεία κυ-μαίνεται από 4 έως 6 μήνες, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να καταφεύγουν τελικά σε ιδιώτες γιατρούς, αραιώνοντας ταυτόχρονα τις επισκέψεις τους. Στην Κύπρο, αντίστοιχα, στην οποία δεν υπάρχουν καθόλου συμβε-βλημένοι πάροχοι, παρά μόνο το ιδιωτικό σύστημα υγείας, χωρίς κοστολόγηση πλάι στο δημόσιο, η αναμονή για μια μαγνητι-κή τομογραφία σε ένα νοσοκομείο μπορεί να αγγίξει και τα 2 χρόνια, ενώ η αναμονή για μια επέμβαση μπορεί και να ξεπερά-σει τους 24 μήνες!

Τους ασθενείς προβληματίζει επίσης σοβαρά η πλήρης απουσία παιδορευματολόγων

«Υπάρχουν κάποιοι παιδίατροι οι οποίοι έχουν ειδικευτεί κυρίως στο εξωτερικό και παρακολουθούν τα ρευματολογικά περι-στατικά. Επίσης κάποιοι ρευματολόγοι πα-ρακολουθούν μικρά παιδιά. Το θέμα είναι ότι οι γονείς εξαναγκάζονται σε αρετές με-τακινήσεις από τα νησιά στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη κ.λπ. Στην Ελλάδα μάλιστα υπάρχουν δύο Σύλλογοι Γονέων Παιδιών με νεανική ιδιοπαθή αρθρίτιδα κυρίως, οι οποίοι έχουν ως κύριο στόχο να δημιουρ-γηθεί ειδικότητα παιδορευματολογίας, ώ-στε να βγαίνουν ειδικευμένοι παιδορευμα-

τολόγοι» αναφέρει η κυρία Κουτσογιάννη. Ένας σημαντικός προβληματισμός, που

εκφράστηκε έντονα από τους νέους κυρίως ασθενείς στο Συμπόσιο, είναι ο ενδοιασμός τους για τη δημιουργία οικογένειας. Όπως προκύπτει, ο φόβος ότι ως γονείς θα κλη-ρονομήσουν στα παιδιά τους την ασθένεια, με όλες τις συνέπειες που έχει αυτό (π.χ. τερατογένεση), λειτουργεί αποτρεπτικά στα νέα ζευγάρια ασθενών. Παράγοντες που υ-πεισέρχονται σε αυτήν την απόφαση είναι η απουσία των παιδορευματολόγων καθώς και η δυσκολία ή και άρνηση συνεργασίας των ρευματολόγων με τους γυναικολόγους. Το ζήτημα αυτό εντάσσεται στο γενικότερο πρόβλημα της μονοδιάστατης αντιμετώπι-σης των ρευματοπαθών τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, αντί της ολιστικής προσέγγισης στο πλαίσιο μιας πολυδύνα-μης ρευματολογικής κλινικής με βάση τα διεθνή πρότυπα και δεδομένα.

Μετ’ εμποδίων

η πρόσβαση στις νέες

θεραπείες

1

43

Η κυρία Κουτσογιάννη εξηγεί γιατί αυτό είναι απαραίτητο: «Τα ρευματικά νοσήμα-τα έχουν πολύ μεγάλη συνοσηρότητα. Αυτό που βλέπουμε στο εξωτερικό να συμβαίνει είναι τα νοσήματα αυτά να τα αντιμετωπίζει μια πολυδύναμη ομάδα. Δηλαδή στην ίδια ομάδα υπάρχει ρευματολόγος, ορθοπαιδι-κός, καρδιολόγος, πνευμονολόγος, νεφρο-λόγος κ.λπ., γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, οι οποίοι είναι ειδικευμένοι σε ανθρώπους που έχουν κάποιο ρευματικό νόσημα. Στην Ελλάδα αυτό δεν το έχουμε. Αντίθετα, υπάρ-χει μια δυσκολία συνεργασίας των γιατρών, κι αυτό που βλέπουμε πολύ συχνά είναι ο ασθενής να κάνει τον μεσολαβητή. Πολλές φορές μάλιστα οι γιατροί από διαφορετικές ειδικότητες δεν θέλουν να μιλήσουν καν με-ταξύ τους. Το παράδειγμα της εγκυμοσύνης,

όπου απαιτείται η συνεργασία γυναικολό-γου-ρευματολόγου, είναι χαρακτηριστικό».

Άλλα ζητήματα που αναδείχθηκαν στο πλαίσιο του Συμποσίου ήταν: Η ανάγκη καταγραφής των ασθενών (registries), ώστε να μπορεί να υπολογιστεί το κόστος της θεραπείας τους και να χαρα-χθεί πλέον συγκεκριμένη πολιτική για την αντιμετώπιση των ρευματικών νοσημάτων. Η δημιουργία μητρώου ασθενών στην Κύ-προ έχει προχωρήσει μερικώς, αλλά στην Ελλάδα έχει παραμείνει ως εξαγγελία.

Η ίδρυση Πολυδύναμου Κέντρου Αποκα-τάστασης Ρευματοπαθών, που να είναι συνδεδεμένο με τη Ρευματολογική Κλι-νική, ώστε να παρέχεται η σωστή αγω-γή και στήριξη των ασθενών και κυρίως υδροθεραπεία, που είναι απαραίτητη για τη θεραπευτική αγωγή των πασχό-ντων και τη διατήρηση μιας καλής φυ-σικής κατάστασης.

Η απουσία Προγραμμάτων Εκπαίδευσης και Ενδυνάμωσης Ασθενών.Παρά τις αδυναμίες και τις τρομακτικές

ελλείψεις που βιώνουν οι ρευματοπαθείς, οι ασθενείς εξέφρασαν στο Συμπόσιο την πεποίθησή τους πως, χάρη στις νέες φαρ-μακευτικές θεραπείες, που προσφέρονται με την πρόοδο της βιοτεχνολογίας, οι νεό-τερες γενιές θα έχουν τη δυνατότητα μιας πιο ποιοτικής ζωής. Αρκεί βέβαια να έχουν πρόσβαση σε αυτές…

Είναι ενδεικτικό πως, με έγκαιρη και ορθή θεραπευτική παρέμβαση με συνθετικά τρο-ποποιητικά φάρμακα ή συνδυασμούς των φαρμάκων αυτών ή συνδυασμούς συνθετι-κών τροποποιητικών και βιολογικών τροπο-ποιητικών φαρμάκων, οι παραμορφώσεις και οι αναπηρίες που μπορεί να προκαλέ-

σουν ορισμένες ρευματικές παθήσεις, είναι εφικτό να προληφθούν ή να κατασταλούν. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν η ρευμα-τοειδής αρθρίτιδα, η ψωριασική αρθρίτι-δα, η αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα και η νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα.

«Οι ρευματοπάθειες είναι σοβαρές χρό-νιες παθήσεις, που επηρεάζουν σημαντικά ένα ποσοστό του πληθυσμού. Εάν όμως α-ντιμετωπιστούν με έναν ολιστικό και απο-τελεσματικό τρόπο, είναι προς το συμφέ-ρον της κοινωνίας και των ταμείων υγείας, καθώς η άμεση διάγνωση και άμεση θε-ραπεία προς τα άτομα αυτά μακροπρόθε-σμα μειώνει τα κόστη» σημειώνει ο κύριος Κουλούμας. «Οι ασθενείς με την κατάλλη-λη στήριξη μπορούν να έχουν μια πλήρη συμμετοχή στην κοινωνία, να φτιάξουν τη ζωή τους, μπορούν να έχουν οικογένεια, να εργάζονται και να προσφέρουν στο κοινω-νικό σύνολο» καταλήγει.•••

Αναζητώντας

με το "κιάλι" τον

εξειδικευμένο γιατρό

1. Μάριος Κουλούμας 2. Κατερίνα Κουτσογιάννη

2

44

Ε Ρ Ε Υ Ν Α


Έγκαιρη έναρξη της αντιρετροϊκής θεραπείας, με στόχο τη συνολική κάλυψη του πληθυσμού που έχει προσβληθεί από τον ιό HIV, προ-

τείνει μεταξύ άλλων η Εθνική Σχολή Δη-μόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ).

Στην πρόταση της Σχολής, που απαρτίζε-ται από μια σειρά εμπεριστατωμένων θέσε-ων σχετικά με τις πολιτικές αντιμετώπισης της HIV/AIDS λοίμωξης, τονίζεται η ανάγκη της αύξησης των σχετικών δαπανών. Σύμ-φωνα με τους οικονομολόγους υγείας της ΕΣΔΥ, χρειάζεται ένας δορυφορικός κλει-

στός προϋπολογισμός, που θα αγγίζει τα 120-150 εκατ. ευρώ, προκειμένου να κα-λυφθεί το σύνολο των οροθετικών.1. Το προσδόκιμο επιβίωσης των υπό θερα-

πευτική αντιμετώπιση-ρυθμισμένων φο-ρέων του ιού HIV/AIDS δεν απέχει πλέον από εκείνο του γενικού πληθυσμού και, ως εκ τούτου, αναδεικνύει την υψηλή ια-τρική αποτελεσματικότητα των διατιθέμε-νων θεραπευτικών σχημάτων (1).

2. Η θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθε-νών με HIV είναι εξόχως αποδοτική σε όρους κόστους-αποτελεσματικότητας, ό-

ΕΣΔΥ

Δέκα θέσεις για τις πολιτικές αντιμετώπισης του HIV/AIDS

Αύξηση των δαπανών για τη διαχείριση της HIV/AIDS λοίμωξης προτείνει η ΕΣΔΥ, υπογραμμίζοντας το υψηλό κοινωνικό και αξιακό φορτίο της πάθησης

Επιμέλεια: Τομέας Οικονομικών της Υγείας, ΕΣΔΥ (*)

• Το προφίλ της HIV/AIDS λοίμωξης και η κατεύθυνση

που πρέπει να λάβουν οι πολιτικές αντιμετώπισής της

46

Ε Ρ Ε Υ Ν Α


πως καταδεικνύεται από τη διεθνή βιβλι-ογραφία (2, 3).

3. Η θεραπευτική αγωγή είναι πλέον απο-δοτική αν η έναρξη της αγωγής είναι έ-γκαιρη, όπως δείχνουν τα κλινικά τεκ-μήρια (4-6).

4. Η σύγχρονη τάση θεραπευτικής αντιμε-τώπισης υπογραμμίζει την αναγκαιότη-τα καθολικής κάλυψης του συνόλου του πληθυσμού φορέων του ιού με αντιρε-τροϊκή θεραπεία.

5. Οι περιοριστικές συνθήκες, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης στο ευρύτερο πλαί-σιο των χωρών του ΟΟΣΑ και στην Ελλά-δα, συνεπάγονται σημαντική μείωση της υγειονομικής δαπάνης και ιδιαίτερα της δαπάνης για φαρμακευτική περίθαλψη, γεγονός το οποίο καθιστά τα ζητήματα κατανομής των πόρων πλέον δυσχερή (7).

6. Στη χώρα μας, το άμεσο κόστος της νό-σου εκτιμάται σε 6.859 ευρώ ανά ασθενή σε ετήσια βάση (2014), εκ των οποίων το 83,7% αποδίδεται στη φαρμακευτική δα-πάνη (5.741 ευρώ/ασθενή/έτος), ενώ το υπόλοιπο τμήμα οφείλεται στις εργαστη-ριακές εξετάσεις, στις επισκέψεις στα ε-ξωτερικά ιατρεία και στη νοσηλεία (1.118 ευρώ/ασθενή/έτος), (8). Στα μεγέθη αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται δραστηριότητες οι οποίες σχετίζονται με ευρύτερα μέτρα δημόσιας υγείας, πρόληψης, αγωγής της υγείας και επικοινωνίας.

7. Τα υπό φαρμακευτική θεραπευτική αντι-μετώπιση άτομα στη χώρα μας υπολογί-ζονται σε 7.700 περίπου, με συνολικό κό-στος θεραπείας 52,8 εκατ. ευρώ ετησίως. Ωστόσο, περίπου το 35% των φορέων του ιού HIV (γύρω στα 4.000 άτομα) παρα-μένουν χωρίς θεραπεία, ενώ η θεραπευ-τική κάλυψή τους μπορεί να αποτελέσει

Αναγκαιότητα καθολικής

κάλυψης του συνόλου του

πληθυσμού φορέων του ιού με

αντιρετροϊκή θεραπεία

Το άμεσο κόστος της

νόσου εκτιμάται σε 6.859 ευρώ

ανά ασθενή σε ετήσια βάση

πρόσθετο κόστος, το οποίο υπολογίζεται στα 22,9 εκατ. ευρώ ετησίως.

8. Σημαντική επίσης προβλέπεται να είναι η μελλοντική επιβάρυνση από την αύξηση του επιπολασμού, την αύξηση του προσ-δόκιμου επιβίωσης και, ως εκ τούτου, την επέκταση της θεραπείας, καθώς και την εισαγωγή νέων θεραπευτικών σχημάτων σε νέους ασθενείς με πρόσθετη δαπάνη, η οποία εκτιμάται στα 27-50 εκατ. ευρώ (9).

9. Οι σύγχρονες τάσεις αντιμετωπίζουν θεραπευτικά τον ιό HIV μέσω της εξει-δικευμένης αντιρετροϊκής θεραπείας, αλλά ταυτοχρόνως αναπτύσσουν πολι-τικές στο ζήτημα της μετάδοσης μέσω της pre-exposure prophylaxis (PrEP), δεδομένου του ότι το HIV είναι επίσης ένα πρόβλημα δημόσιας υγείας, ιδίως για τα άτομα τα οποία βιούν από κοινού και οφείλουν να λαμβάνουν μέτρα για λόγους δημόσιας υγείας και προφύλα-ξης. Η πολιτική αυτή πρόκειται να επι-βαρύνει τους προϋπολογισμούς υγείας, δεδομένου του ότι το κόστος υπολογίζε-ται σε 3.000 ευρώ ετησίως για κάθε ά-τομο, και απαιτείται πρόσθετη δαπάνη 12-21 εκατ. ευρώ για 4.000-7.000 πρό-σθετες περιπτώσεις, θέμα το οποίο μπο-ρεί να τεθεί στη συζήτηση για την προ-τεραιότητα της εθνικής πολιτικής υγείας υπό την προϋπόθεση των δυνατοτήτων των προϋπολογισμών υγείας.

10. Η χώρα εμφανίζει υψηλή επίδοση στην αντιμετώπιση του ζητήματος, δεδομένης της καθολικής κάλυψης των φορέων του ιού HIV, οι οποίοι πληρούν τα θε-ραπευτικά κριτήρια, σε συνδυασμό με τη μηδενική συμμετοχή τους στο κόστος σε σύγκριση με άλλες χώρες, και ακό-μη εμφανίζει εξαιρετικά αποτελέσμα-

47

τα ως προς τη διαχείριση των ασθενών και της νόσου.

Το συγκεκριμένο νόσημα χαρακτηρίζεται από υψηλό κοινωνικό και αξιακό φορτίο και, ως εκ τούτου, η κεντρική διοίκηση και οι δημόσιες αρχές γενικότερα οφείλουν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση με διακριτό τρόπο, μέσω της εισαγωγής ενός δορυφο-ρικού κλειστού προϋπολογισμού, ο οποίος,

με βάση τις τρέχουσες και τις αναμενόμε-νες απαιτήσεις, οφείλει να κυμαίνεται μετα-ξύ 120 και 150 εκατ. ευρώ, και στον οποίο είναι αναγκαίο να εισαχθούν εισροές από τον κρατικό προϋπολογισμό, την κοινωνι-κή ασφάλιση και άλλες πρόσθετες πηγές, όπως η ειδική φορολογία από διάφορες καταναλώσεις ή χορηγίες και άλλα έσοδα από διάφορους πόρους.

Βιβλιογραφία(1) Samji H, Cescon A, Hogg RS, Modur SP,

Althoff KN, Buchacz K, et al. Closing the gap: increases in life expectancy among treated HIV-positive individuals in the United States and Canada. PLoS One. 2013;18;8: e81355.

(2) Tse WF, Yang W, Huang W. A narrative review of cost-effectiveness analysis of people living with HIV treated with HAART: from interventions to outcomes. Clinicoecon Outcomes Res. 2015; 7: 431-439.

(3) Athanasakis K, Boubouchairopoulou N, Retsa M.R., Malese, E.M., Elbasha E.H., Kyriopoulos J. Cost-effectiveness analysis of Raltegravir in HIV-infected treatment. Value in Health Regional Issues, November 2014 Volume 17, Issue 7, Page A675.

(4) Granich R, Kahn JG, Bennett R, Holmes CB, Garg N, Serenata C, Sabin ML, et al. Expanding ART for treatment and prevention of HIV in South Africa: estimated cost and cost-effectiveness 2011-2050. PLoS One. 2012;7: e30216.

(5) Badri M, Cleary S, Maartens G, Pitt J, Bekker LG, Orrell C, et al. When to initiate highly active antiretroviral therapy in sub-Saharan Africa? A South African cost-effectiveness study. Antivir Ther. 2006;11: 63-72.

(6) Mauskopf J, Kitahata M, Kauf T, Richter A,

Tolson J. HIV antiretroviral treatment: early versus later. J Acquir Immune Defic Syndr. 2005; 15;39: 562-9.

(7) Organization for Economic Co-operation and Development. OECD Health Statistics 2014: How does Greece compare? Available at http://www.oecd.org/…/health-…/Briefing-Note-GREECE-2014.pdf (Accessed November 30, 2015).

(8) Boubouchairopoulou N, Athanasakis K, Chini M, Mangafas N, Lazanas MK, Kyriopoulos JE. Estimation of the Direct Cost of HIV-Infected Patients in Greece on an Annual Basis. Value in Health Regional Issues. 2014; 4:82-86.

(9) Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Τομέας Οι-κονομικών της Υγείας, αδημοσίευτα στοι-χεία, 2015.

(*): • Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD ([email protected]) • Κώστας Αθανασάκης, BScHS, BSc Econ, Msc Econ, PhD ([email protected]) • Νάντια Μπουμπουχαιροπούλου, MSc ([email protected])

Οι σύγχρονες τάσεις

συνδυάζουν την εξειδικευμένη

αντιρετροϊκή θεραπεία και την

pre-exposure prophylaxis


Ε Ρ Ε Υ Ν Α

Σοβαρά εμπόδια και έλλειψη ενημέρωσης καλούνται να αντιμετωπίσουν οι γυ-ναίκες στις οποίες γίνεται διάγνωση με καρκίνο του μαστού. Δυστυχώς, παρα-τηρείται συχνά καθυστέρηση από τη στιγμή της διάγνωσης μέχρι τη θεραπεία, και στο 10% προκαλούνται ανεπανόρθωτα οικονομικά προβλήματα, προκειμέ-

νου να αντεπεξέλθουν στο κόστος των θεραπειών.

ΚΑΡΚΊΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

Σοβαρά εμπόδια από τη διάγνωση στη θεραπεία

Τα εμπόδια στην πρόσβαση των ασθενών με καρκίνο του μαστού στις υπηρεσίες υγείας και το δύσκολο «ταξίδι» τους προς την ίαση αποτυπώνει νέα έρευνα του Τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής»

• Σ η μ α ν τ ι κ ό έ λ λ ε ι μ μ α ε ν η μ έ ρ ω σ η ς

τ ω ν Ε λ λ η ν ί δ ω ν μ ε κ α ρ κ ί ν ο μ α σ τ ο ύ

49

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από ομά-δα ερευνητών της Εθνικής Σχολής Δημόσι-ας Υγείας σε συνεργασία με τον Πανελλή-νιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής». Στην ομάδα συμμετείχαν η κυρία Ε. Πάβη, επιμελήτρια του Τομέα Οικονομικών της Υγείας, η κυρία Β. Τσιά-ντου, επιστημονική συνεργάτιδα του Τομέα, με επικεφαλής τον ομότιμο καθηγητή κ. Γ. Κυριόπουλο.

Σκοπός της έρευνας ήταν να αποτυπώ-σει το «ταξίδι» των γυναικών με καρκίνο του μαστού, από τη στιγμή της εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων και ενδείξεων, μέ-χρι τη διάγνωση, τη θεραπεία και το τέλος αυτής. Στη μελέτη συμμετείχαν γυναίκες οι οποίες είχαν λάβει διάγνωση μετά τον Αύ-γουστο του 2011, δεν είχαν παρουσιάσει υποτροπή ή μετάσταση και είχαν ολοκλη-ρώσει τις θεραπείες.

Το δείγμα

Η πλειοψηφία των γυναικών είχαν υψη-λό μορφωτικό επίπεδο, ήταν κάτω των 50 ετών και, κατά τη στιγμή της διάγνωσης, το 77,1% είχαν δημόσια ασφάλιση, το 19,6% δημόσια και ιδιωτική, το 1,6% αυτών είχαν βιβλιάριο απορίας, το 1,2% ιδιωτική ασφά-λιση, ενώ το υπόλοιπο 0,4% δεν είχαν α-σφάλιση. Το μέσο μηνιαίο οικογενειακό ει-σόδημα κατά την περίοδο της διάγνωσης ήταν 1.524 ευρώ. Το 69,30% των γυναικών οδηγήθηκαν στη διάγνωση λόγω κάποιου συμπτώ-ματος, ενώ μόνο το 30,70% οδηγήθηκαν στη διάγνωση μέσω προληπτικού ελέγ-χου. Οι γυναίκες καθυστέρησαν σημα-ντικά περισσότερο να απευθυνθούν σε γιατρό στην περίπτωση που είχαν εντο-


Ε Ρ Ε Υ Ν Α

πίσει κάποιο σύμπτωμα, σε σύγκριση με την περίπτωση που είχαν υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο.

Η πλειονότητα των γυναικών (54,8%) εί-χαν κάποιο γιατρό που τις παρακολου-θούσε σε σταθερή βάση πριν τη διάγνωση και στο 73,3% των περιπτώσεων ο για-τρός αυτός ήταν γυναικολόγος.

Το 49% των γυναικών δεν είχαν κάνει πο-τέ αυτοεξέταση μαστού (παρόλο που το 75,8% αυτών γνώριζαν πώς να την κά-νουν), το 53% δεν είχαν κάνει ποτέ υπέ-ρηχο μαστών και το 35,7% δεν είχαν κά-νει ποτέ μαστογραφία. Αντιθέτως, ήταν μόνο 8,7% το ποσοστό των γυναικών που δεν είχαν κάνει ποτέ τεστ Παπανικολάου.

Το 30,8% των γυναικών ανέφεραν εμπό-δια στην πρόσβαση σε γιατρό για ψηλά-

φηση/υπέρηχο και το 26,5% των γυναι-κών ανέφεραν εμπόδια στην πρόσβαση σε προληπτική μαστογραφία, με συνηθέ-στερα αίτια την υπερβολική απασχόληση σε άλλους τομείς της ζωής, την αμέλεια και το κόστος. Ως εμπόδια στην πρόσβα-ση σε γιατρό ανέφεραν τη λίστα αναμο-νής για ραντεβού (σε ποσοστό 17,1%), την απουσία ειδικότητας στον τόπο δια-μονής (14,7%) και την ύπαρξη υπηρεσί-ας υγείας σε μεγάλη απόσταση από τον τόπο κατοικίας (12,3%).

Διερεύνηση προβλήματος

Ο γιατρός πρώτης επαφής για τη διερεύ-νηση του προβλήματος ήταν κυρίως γυναι-κολόγος (σε ποσοστό 34,5%), χειρουργός μαστού (33,3%) ή ακτινολόγος (13,1%), ε-

νώ το 60,7% των γυναικών απευθύνθηκαν σε ιδιωτικό ιατρείο. Από την επίσκεψη στον πρώτο γιατρό μέχρι την παραπομπή για δι-ερεύνηση της πιθανότητας καρκίνου μεσο-λάβησαν κατά μέσο όρο 18 ημέρες.

Το 55,2% των γυναικών έκαναν βιοψία για την επιβεβαίωση της διάγνωσης, ενώ ο μέσος χρόνος για τη λήψη αποτελεσμάτων βιοψίας ήταν 3,95 ημέρες αν η βιοψία είχε γίνει στον ιδιωτικό τομέα και 8,28 ημέρες αν η βιοψία είχε γίνει στον δημόσιο τομέα.

Τα βασικά συμπεράσματα από τη μελέτη δείχνουν ότι χρειάζεται ενημέρωση και εκ-παίδευση των γυναικών, για να εντοπίζουν εγκαίρως και να αξιολογούν τα συμπτώμα-τα, ενώ υπάρχει ανάγκη για καθοδήγηση των γυναικών στο σύστημα υγείας από την πρώτη επίσκεψη μέχρι τη διάγνωση και α-

νάγκη για ψυχολογική υποστήριξη των γυ-ναικών από τη στιγμή της ανακοίνωσης της διάγνωσης και σε όλο το «ταξίδι».

Τα εμπόδια

Η δεύτερη φάση της μελέτης αφορούσε το διάστημα από τη διάγνωση έως και τη θεραπεία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 23,4% των ασθενών υποβλήθηκαν μό-νο σε ογκεκτομή. Συνολικά, το 76,2% των ασθενών υποβλήθηκαν σε κάποια από τις εξής χειρουργικές επεμβάσεις: ολική μα-στεκτομή (65,6%), τμηματεκτομή/τεταρτε-κτομή (23,4%), μερική μαστεκτομή (6,8%), άλλο (4,2%).

Προκειμένου να επιλέξουν τον χειρουργό που έκανε την επέμβαση οι γυναίκες επισκέ-φθηκαν κατά μέσο όρο 1,8 χειρουργούς.

Συχνή καθυστέρηση

από τη διάγνωση μέχρι

τη θεραπεία

51

Το 57,4% των επεμβάσεων πραγματοποι-ήθηκαν σε ιδιωτικό νοσοκομείο/κλινική και το 42,6% σε δημόσιο νοσοκομείο. Τα βασικότερα κριτήρια επιλογής νοσοκομεί-ου ήταν το πού χειρουργούσε ο επιλεγμέ-νος χειρουργός (84,1%), η επιλογή εξειδι-κευμένης ογκολογικής μονάδας/μονάδας μαστού (29,8%), ο χρόνος αναμονής για το χειρουργείο (17,5%) και το ποσό που θα έπρεπε να καταβληθεί από ίδια κεφά-λαια (9,5%).

Το 73,4% των ασθενών έκαναν χημειο-θεραπεία μετά το χειρουργείο και το 68,0% έκαναν ακτινοθεραπείες (στο 77,6% αυτών είχε προηγηθεί χημειοθεραπεία). Το 5,6% των ασθενών ανέφεραν εμπόδια στην πρό-σβαση σε γιατρό και το 3,6% αυτών ανέφε-ραν εμπόδια στην πρόσβαση σε κάποια α-

πό τις εξετάσεις, με κυριότερους λόγους το κόστος και την έλλειψη χρόνου λόγω οικο-γενειακών ή άλλων υποχρεώσεων.

Το 69,0% των γυναικών θεώρησαν ότι έλαβαν ιατρική φροντίδα εγκαίρως, αλλά παραμένει ένα 30,1% των γυναικών που ανέφεραν ότι θα μπορούσαν να είχαν λά-βει φροντίδα λίγο νωρίτερα ή πολύ νωρί-τερα. Κατά τη γνώμη τους, η καθυστέρηση αυτή σημειώθηκε κυρίως μέχρι να απευ-θυνθούν σε γιατρό (27%) ή από τη στιγμή που απευθύνθηκαν σε γιατρό μέχρι να τε-θεί η διάγνωση (41%), ενώ μικρότερα ή-ταν τα αντίστοιχα ποσοστά για το στάδιο των θεραπειών.

Το κόστος

Το κόστος της θεραπείας σε άμεσες πλη-

ρωμές ήταν, κατά μέσο όρο, 2.156 ευρώ για το χειρουργείο, 789 ευρώ για τις χη-μειοθεραπείες, 265 ευρώ για τη θεραπεία με ενδοφλέβιες εγχύσεις/βιολογικό παρά-γοντα, 707 ευρώ για τις ακτινοθεραπείες και 572 ευρώ για την παρακολούθηση.

Στην ερώτηση «πώς καλύψατε τα έξοδα που πληρώσατε από την τσέπη σας για τη θεραπεία σας;» ποσοστό 73,3% απάντη-σε «από το εισόδημά μου/της οικογένειάς μου», 35,8% «από τις αποταμιεύσεις μου», 19,0% «βοήθησαν οι γονείς μου», ενώ το 10% κατέφυγε σε δανεισμό από συγγε-νείς και φίλους και σε εκποίηση περιου-σιακών στοιχείων.

Επιπλέον, υπήρξε πρόσθετη επιβάρυν-ση της οικογένειας, λόγω πρόσληψης α-τόμου για τις δουλειές του σπιτιού και τη

φύλαξη των παιδιών (ενώ πριν δεν χρεια-ζόταν), ενώ από τις εργαζόμενες ασθενείς ποσοστό 58,5% πήραν αναρρωτική άδεια από τη δουλειά (με αποδοχές), 30,2% στα-μάτησαν να δουλεύουν για κάποιο χρο-νικό διάστημα ή πήραν άδεια άνευ απο-δοχών και 10,7% παραιτήθηκαν από τη δουλειά τους.

Τα βασικά συμπεράσματα όσον αφο-ρά το κόστος είναι ότι ασφαλιστικά ταμεία και ίδιες πληρωμές καλύπτουν τις δαπά-νες θεραπείας, ενώ από τις ίδιες πληρω-μές το μεγαλύτερο κόστος είναι αυτό του χειρουργείου, αλλά και η υπόλοιπη θερα-πεία έχει σημαντικό κόστος, γεγονός που οδήγησε ένα 10% του δείγματος σε πλήγ-μα της μελλοντικής του οικονομικής κατά-στασης, με σημαντική ακόμη επιβάρυν-ση της οικογένειας και των συγγενών.•••

Στο 10% των

γυναικών προκαλούνται

ανεπανόρθωτα οικονομικά

προβλήματα


Α Ρ Θ Ρ Ο

Το 2013, ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός οργανισμός της χώρας, πνιγμένος στις εγ-γενείς αδυναμίες του, υπέστη μεταβολή στο πλαίσιο λειτουργίας του, από πάρο-χο σε αγοραστή υπηρεσιών υγείας. Εντούτοις, τα «προπατορικά αμαρτήματα» παρέμειναν ατόφια κατά τη διάρκεια αυτής της διαδρομής, αφήνοντας ελάχι-

στες προσδοκίες για ομαλοποίηση και ανάκαμψη.

Ληξιπρόθεσμες οφειλέςΒάσει του απολογισμού που συνέταξε

ο απερχόμενος πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, Δ. Κοντός, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές (>90 ημέρες) του οργανισμού ξεπερνούσαν το 1,8 δισ. ευρώ τον Αύγουστο του 2015. Μόνο στην περίπτωση που αφιερωθούν τα 2 δισ. της υποδόσης του δανείου που θα λά-βει η χώρα αποκλειστικά στην Υγεία μπο-ρεί να ελπίσει κανείς σε μια πιο αισιόδοξη πρόβλεψη για την τύχη του οργανισμού.

Υστέρηση εισφορών από ασφαλιστικούς οργανισμούς

Ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, με δελτίο Τύπου στις 3 Σεπτεμβρίου του 2015, ανακοίνωσε ότι τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν υπεξαιρέσει τα ποσά που εισέπραξαν για λογαριασμό του και έπρεπε να αποδώσουν στον οργα-νισμό του οποίου προΐσταται, προκειμένου αυτά να καταβάλλουν τη μισθοδοσία του

Σοβαροί κλυδωνισμοί απειλούν τη βιωσιμότητα του ΕΟΠΥΥ

Τα "προπατορικά αμαρτήματα" του οργανισμού, που παραμένουν ατόφια κατά τη διάρκεια της διαδρομής του

της Άννας Μαστοράκου, προέδρου της ΕΝΙ-ΕΟΠΥΥ και του

Ιατρικού Συλλόγου Πατρών, μέλους του ΔΣ του ΠΙΣ

• Ληξιπρόθεσμες οφειλές και υστέρηση εισφορών

• Κλειστοί προϋπολογισμοί/υπερβάσεις/rebate-clawback

• Αδυναμία ελέγχου και ΙΕΕ

• Άδικο φορολογικό καθεστώς και ασαφές πλαίσιο λειτουργίας

53

προσωπικού τους και τις συντάξεις των α-σφαλισμένων τους. Βάσει της έκθεσης απο-λογισμού, η συνολική υστέρηση εισφορών άγγιζε το 1,7 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2015. Η λειτουργία του οργανισμού με υστέρηση εσόδων του τρέχοντος έτους στα περίπου 950 εκατ. ευρώ σηματοδοτεί τη στάση πληρωμών των παρόχων.

Εικονικοί προϋπολογισμοί

Ο προϋπολογισμός του 2016 που ανα-κοινώθηκε στην πραγματικότητα είναι ει-κονικός, καθώς εμφανίζει έσοδα τα ο-ποία δεν εισπράττονται. Επίσης χρέη του ΕΟΠΥΥ προς τα νοσοκομεία για νοση-λείες, φάρμακα υψηλού κόστους, κ.λπ., κατά την πάγια τακτική του Υπουργείου Υγείας, παραγράφονται, με μερική ανα-πλήρωση από τον κρατικό προϋπολογι-σμό. Κατά τους συντάκτες του προσχεδί-ου του Προϋπολογισμού του 2016, παρά την ύπαρξη τεράστιας «μαύρης τρύπας», ο οργανισμός εκτιμάται ότι θα καταφέρει να κλείσει με πλεόνασμα 9 εκατ. ευρώ (!), με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα α-ποδοθούν όλες οι ασφαλιστικές εισφορές, ακόμη και αυτή που θεσπίστηκε πρόσφα-τα για αύξηση 2% επί των κύριων συντάξε-ων και εισφορά 6% επί των επικουρικών.

Κλειστοί προϋπολογισμοί/υπερβάσεις/rebate-clawback

Οι κλειστοί προϋπολογισμοί δημιουρ-γούν ένα περιβάλλον χωρίς εκπλήξεις για τον ΕΟΠΥΥ, αλλά με πολύ δυσάρε-


Α Ρ Θ Ρ Ο

στες συνέπειες για τους συμβεβλημένους γιατρούς, καθώς οποιαδήποτε υπέρβαση «χρεώνεται» σε αυτούς. Όλες οι υπερβά-σεις αντιμετωπίζονται με παρακράτηση ποσών από τους παρόχους με τους κα-τάπτυστους μηχανισμούς έκπτωσης/επι-στροφής rebate και clawback. Η δικα-στική διαμάχη των γιατρών συνεχίζεται και, παρ’ όλες τις μαζικές αντιδράσεις και τις διαμαρτυρίες γιατρών και φορέων ασθενών, ποτέ δεν έχει συνταχθεί μελέτη του ΕΟΠΥΥ που να αποδεικνύει αν τα ποσά που προϋπολογίζονται είναι ι-κανά να καλύψουν τις ανάγκες των ασφαλισμένων.

Η αναφερόμενη αδυναμία ελέγχου από τον ΕΟΠΥΥ και το σκάνδαλο των ιδιωτικών ελεγκτικών εταιρειών

Λόγω της αναφερόμενης αδυναμίας ε-λέγχου των δαπανών από τον οργανισμό, διά νόμου θεσπίστηκε η υποχρέωση σύμ-βασης των παρόχων με ιδιωτικές ελεγκτικές εταιρείες, για την εκκαθάριση των δαπανών του ΕΟΠΥΥ που αφορούσαν το 2013. Η ε-πιλογή τους πραγματοποιήθηκε μετά από συνοπτικές διαδικασίες διαγωνισμού από τον ΕΟΠΥΥ για τους όρους και τις προϋπο-θέσεις ελέγχου. Εξαναγκάστηκαν οι πάρο-χοι να καταβάλουν το χρηματικό τίμημα του ελέγχου, χωρίς ακόμη να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία εκκαθάρισης εκ μέρους του ΕΟΠΥΥ δύο χρόνια μετά. Ο οργανισμός δεν έχει δικαιολογήσει την ολιγωρία του, ούτε έχει εκδώσει ακόμη τα αποτελέ-σματα του ελέγχου, εγείροντας πολλά ερω-

τηματικά για τις πολλαπλές σκοπιμότητες πίσω από την εμπλοκή ιδιωτικών εταιρει-ών στο ελεγκτικό έργο.

Μόνιμη στάση πληρωμών και προβληματική σύμβαση

Ο οργανισμός, λόγω της χρηματοοικο-νομικής ασφυξίας, βρίσκεται σε ένα καθε-στώς μόνιμης στάσης πληρωμών προς τους συμβεβλημένους γιατρούς, μεταφέροντας τα βάρη σε αυτούς, με οδυνηρές συνέπειες για τη βιωσιμότητα και την ποιότητα παροχής υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους. Ένα υπαρκτό παράδειγμα είναι η ανείσπρα-κτη ληξιπρόθεσμη οφειλή του 10% των δεδουλευμένων ποσών όλων των μη-νών, που εκκρεμεί από τον Ιανουάριο του 2012 για τις επισκέψεις, τις ιατρικές πράξεις και τις εργαστηριακές εξετάσεις. Στους ερ-γαστηριακούς και κλινικοεργαστηριακούς γιατρούς παρακρατείται το αντίτιμο εργα-σίας περίπου 5-6 μηνών τον χρόνο υπέρ clawback-rebate, δημιουργώντας μιαν ε-ξαιρετικά μεγάλη οικονομική δυσπραγία στην εύρυθμη λειτουργία των ιατρείων τους. Στους κλινικούς γιατρούς, οι ιατρικές επι-σκέψεις έχουν αποδοθεί στο 2015 μόνο για τους έξι πρώτους μήνες, χωρίς να έχει εκ-δοθεί ακόμη ΦΕΚ που να νομιμοποιεί την παράταση των συμβάσεων που αποφασί-στηκε από το ΔΣ του οργανισμού για το β’ εξάμηνο του 2015.

Άδικο φορολογικό καθεστώς

Ο ΕΟΠΥΥ, βάσει του νέου φορολογικού νομικού πλαισίου, απαιτεί την κατάθεση τι-

Οι ληξιπρόθεσμες

οφειλές του ΕΟΠΥΥ

ξεπερνούσαν το 1,8 δισ.

ευρώ τον Αύγουστο του 2015

Ο προϋπολογισμός

του 2016 που ανακοινώθηκε

στην πραγματικότητα είναι

εικονικός, καθώς εμφανίζει

έσοδα τα οποία δεν

εισπράττονται

55

μολογίων για κάθε υποβολή δεδουλευμέ-νης αμοιβής, βάσει της οποίας προκύπτει η φορολόγηση, ασχέτως του αν εισπράττε-ται ή όχι το ποσό εντός του ημερολογιακού έτους. Αυτό το καθεστώς, συνδυαζόμενο με τη πολύμηνη στάση πληρωμών του οργα-νισμού, δημιουργεί συνθήκες υπερβολικής φορολόγησης για ποσά που δεν έχουν ει-σπραχθεί. Πρακτικά, εκμηδενίζονται οι αμοιβές των γιατρών, καθώς σημαντι-κό μέρος των εισπραχθέντων ποσών από τον ΕΟΠΥΥ επιστρέφονται μέσω της γενικής φορολογίας.

Ασαφές πλαίσιο λειτουργίας

Μόνιμο «αγκάθι» από το 2012 –ημερομη-νία έναρξης του ΕΟΠΥΥ– αποτελεί το ασα-φές πλαίσιο λειτουργίας, με ένα πασπαρ-τού άδικων και αναδρομικών μέτρων που βάλλουν ευθέως την επαγγελμα-τική δραστηριότητα και τη βιοπορι-στική ιδιότητα του ατομικού ιατρείου. Τρανταχτά παραδείγματα είναι η μη επί-δοση της αρχικής σύμβασης στους συμβε-βλημένους γιατρούς, οι άτυπες ή παράτυπες παρατάσεις συμβάσεων που κοινοποιούνται στους δικαιούχους κυριολεκτικά στο παρά πέντε, η εφαρμογή αναδρομικών οριζόντι-ων μέτρων clawback και rebate, κατά τη διαπίστωση των υπερβάσεων, οι αιφνιδια-στικοί συμψηφισμοί δεδουλευμένων μη-νών, τα αναδρομικά αστυνομικά μέτρα, τα αγνώστου ταυτότητας κριτήρια υπερσυντα-γογράφησης κ.λπ.

Λογιστικά κριτήρια-αστυνομικά μέτρα

Η εφαρμογή ανώτατου ορίου (πλαφόν) συνταγογράφησης, η οποία ελέγχεται ηλε-κτρονικά, έχει δημιουργήσει μεγάλες στρε-βλώσεις στην άσκηση της ιατρικής πράξης, με τη θέσπιση μιας παρακινδυνευμένης συ-νταγής άσκησης ιατρικής “a la carte”, που εξοβελίζει τα επιστημονικά κριτήρια στην προσέγγιση και θεραπεία των νόσων που ταλαιπωρούν τον πληθυσμό της χώρας. Η υποχρεωτική στόχευση του ορίου συντα-γογράφησης γενόσημων φαρμάκων, συν-δυαζόμενη με τη δυσανάγνωστη κατηγο-ριοποίηση των φαρμάκων (οn/off patent, γενόσημα) στο ηλεκτρονικό σύστημα, απο-τελεί άλλο ένα επίτευγμα στρέβλωσης των διεθνών κατευθυντήριων επιστημονικών ο-δηγιών. Η έκδοση νομοθεσίας εφαρμογής χρηματικών προστίμων από 1.000-5.000 ευρώ στους «αντιφρονούντες»

Δημιουργούνται συνθήκες

υπερβολικής φορολόγησης για

ποσά που δεν έχουν εισπραχθεί

επιστημονικά αποτελεί την κορωνίδα των αποτυχημένων πολιτικών υγείας των τε-λευταίων ετών.

Ο γιατρός δεν είναι αντίπαλος του συστήματος, αλλά πολύτιμος συνεργάτης

Από την ίδρυση του μεγαλύτερου ασφα-λιστικού οργανισμού της χώρας, το ασαφές πλαίσιο, η χρηματοοικονομική ασφυξία, οι διοικητικές παραλείψεις και ασάφειες έ-χουν δημιουργήσει ένα διαρκές «θέατρο του παραλόγου», που βασανίζει τους για-τρούς, ταλαιπωρεί τους ασφαλισμένους, υ-ποδαυλίζει την ιατρική πράξη και εξαθλιώ-νει τη σχέση γιατρού-ασθενούς.

Η ΕΝΙ-ΕΟΠΥΥ δημιουργήθηκε το 2012, ως το συνδικαλιστικό όργανο των συμβεβλημένων γιατρών του ΕΟΠΥΥ, με σκοπό να προτάξει τα εργασιακά τους δικαιώματα και να προασπιστεί τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της δημό-σιας υγείας, που τείνουν να ατονήσουν κάτω από τη λαίλαπα των ασφυκτικών λο-γιστικών μέτρων της δημοσιονομικής προ-σαρμογής.

Υπό συνθήκες παρατεταμένης οικονο-μικής κρίσης, κανένα δημόσιο σύστημα υγείας στον πλανήτη δεν κατάφερε να ορθοποδήσει χωρίς τη βοήθεια και τη συμπαράσταση του ιατρικού κό-σμου. Η απαξίωση του ιατρικού έργου, οι άδικες περικοπές, τα αστυνομικά μέ-τρα, τα υπέρμετρα βάρη σαφώς δεν α-ποτελούν αποτελεσματικά εργαλεία για την επιδιωκόμενη αναβάθμιση των πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υ-γείας.•••


Α Ρ Θ Ρ Ο

Το 2025, πάνω από το 20% των Ευρωπαίων θα είναι άνω των 65 ετών, ενώ ιδιαί-τερα ταχεία αύξηση θα σημειωθεί στον αριθμό των ατόμων άνω των 80 ετών. Οι ηλικιωμένοι, που συχνά πάσχουν από χρόνιες νόσους, απορροφούν ένα μεγά-λο ποσοστό των δημόσιων δαπανών, αφού αυξάνονται οι ανάγκες τους για πε-

ρίθαλψη και κοινωνική φροντίδα.

Το δημογραφικό, σε συνδυασμό με τη ραγδαία ανάπτυξη της ιατροφαρμακευτι-κής τεχνολογίας και τις υψηλότερες προσ-δοκίες των πολιτών, δημιουργεί συνθήκες

για αυξημένες υπηρεσίες υγείας και περισ-σότερους πόρους από τα συστήματα υγείας για την κάλυψη των αναγκών αυτών. Πολ-λές φορές, ειδικά σε ένα ασφυκτικό δημο-

HTA

Αξιολογώντας την καινοτομία στην Υγεία: Μια επιτακτική ανάγκη

Το κόστος δεν αυξάνεται όταν μεγαλώνουμε, αλλά όταν μεγαλώνουμε χωρίς καλή υγεία. Έτσι, δεδομένου του ότι οι νέες τεχνολογίες είναι ακριβότερες, οι διαθέσιμοι πόροι περιορισμένοι, αλλά και καθετί νέο δεν είναι απαραίτητα και καινοτόμο, απαιτείται μια διαδικασία αξιολόγησης

του Νίκου Μανιαδάκη, αναπληρωτή κοσμήτορα, διευθυντή

του Τομέα Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας της ΕΣΔΥ

• Health Technology Assessment (HTA)

• Ο ρόλος της καινοτομίας

• Η αξιολόγηση της καινοτομίας

• Γήρανση και ιατροφαρμακευτικές ανάγκες

57

σιονομικό περιβάλλον, αυτό αντιμετωπίζε-ται ως απειλή, παρότι έχει αποδειχθεί ότι οι δαπάνες υγείας σχετίζονται άμεσα με την υγεία και το εισόδημα και οδηγούν στην ανάπτυξη και την ευημερία μιας χώρας.

Έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υ-γείας (ΠΟΥ) έδειξε ότι το 1/3 της οικονομι-κής ανάπτυξης στην Ευρώπη οφείλεται στην καλύτερη υγεία και τη μακροζωία. Για κά-θε έτος που αυξάνεται το προσδόκιμο επι-βίωσης του πληθυσμού το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά 4%. Επιπλέον, η παράταση του εργασιακού βίου κατά ένα έτος αυξάνει το ΑΕΠ γύρω στο 1%. Με βάση τα παρα-πάνω, προκύπτει ότι τελικά το κόστος δεν αυξάνεται όταν μεγαλώνουμε αλλά ό-ταν μεγαλώνουμε χωρίς καλή υγεία.

Ο ρόλος της καινοτομίας

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, καινοτομία εί-ναι η διαδικασία με την οποία μια νέα ι-δέα μετασχηματίζεται σε ένα νέο ή σημα-ντικά βελτιωμένο προϊόν ή υπηρεσία σε ό,τι αφορά την αγορά, τη μέθοδο παραγωγής ή την παροχή της υπηρεσίας αντιστοίχως.

Ειδικότερα για τα φάρμακα, και με βά-ση τον ΠΟΥ, η καινοτομία καθορίζεται μέ-σα από τα οφέλη που αυτή επιφέρει για τους ασθενείς. Τα οφέλη αυτά μπορεί να είναι θεραπευτικά, κλινικά ή σχετιζόμενα με την ποιότητα ζωής ή με άλλες κοινωνικο-οικονομικές εκβάσεις, όπως για παράδειγ-μα την ικανότητα για εργασία ή τη μείωση των νοσοκομειακών εισαγωγών.

Στον χώρο της υγείας, η καινοτομία έ-χει εφαρμογή στα φάρμακα, τις ιατρικές συσκευές, τον εξοπλισμό και το e-health. Σημαντικά βήματα έχουν γίνει στην κατα-νόηση και την αποκωδικοποίηση πολλών


Α Ρ Θ Ρ Ο

ασθενειών, και πλέον αναπτύσσονται στο-χευμένες θεραπείες με βάση το γονιδιακό προφίλ του ασθενούς, και συνεπώς με με-γαλύτερη αποτελεσματικότητα και μειωμέ-νες ανεπιθύμητες ενέργειες.

Η ανάπτυξη της ιατροφαρμακευτικής τεχνολογίας και κυρίως των καρδιολογι-κών φαρμάκων που κυκλοφόρησαν κα-τά το διάστημα από το 1980 έως το 2000 –όπως οι στατίνες– μείωσαν κατά σχεδόν 50% τα θανατηφόρα εγκεφαλικά. Οι θε-ραπείες για HIV μείωσαν σημαντικά τους θανάτους και μετέτρεψαν το HIV/AIDS σε μια χρόνια νόσο, ενώ κατά 30% μειώθη-καν και ο θάνατοι από καρκίνο με τα νέα ογκολογικά φάρμακα.

Πολύ χαρακτηριστική για την αξία της φαρμακευτικής καινοτομίας είναι η μελέ-τη του Lichtenberg, που έδειξε ότι η χρή-ση νέων φαρμάκων αύξησε το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα κατά 0,87 έτη σε διά-στημα 15 ετών (1995-2010), ενώ παράλλη-λα μείωσε σημαντικά τις μέρες παραμονής στα νοσοκομεία της χώρας.

Αξιολόγηση της καινοτομίας

Δεδομένου του ότι οι νέες τεχνολογίες εί-ναι ακριβότερες, οι διαθέσιμοι πόροι πε-ριορισμένοι, αλλά και καθετί νέο δεν είναι απαραίτητα και καινοτόμο, απαιτείται μια διαδικασία αξιολόγησης, ώστε τελικά να επιλέγονται οι στρατηγικές που είναι συμ-φέρουσες για τον ασθενή και το σύστημα υγείας. Η αξιολόγηση μιας τεχνολογίας με εφαρμογή στον χώρο της υγείας πρέπει να περιλαμβάνει τα παρακάτω κριτήρια: Την ασθένεια για την οποία απευθύνεται (τις επιπτώσεις αυτής, τον επιπολασμό της

στη χώρα κ.λπ.) Το όφελος για τον ασθενή Το κόστος της θεραπείας (εκτίμηση πραγ-ματικού κόστους, αφού συνυπολογιστεί η εξοικονόμηση από υποκατάσταση άλλων κέντρων κόστους)

Την αποδοτικότητα (σχέση κόστους/ο-φέλους)

Την επίπτωση στον προϋπολογισμό (budget impact)

Λοιπές διαστάσεις (ηθικές, κοινωνικές, νομικές κ.λπ.)Πολλές χώρες στην Ευρώπη, αλλά και

παγκοσμίως, έχουν αναπτύξει ειδικούς ορ-γανισμούς για την αξιολόγηση της τεχνολο-γίας στην Υγεία (ΗΤΑ-Health Technology Assessment). Τα αποτελέσματα της αξιο-λόγησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την τιμολόγηση, την αποζημίωση ή την κα-τάρτιση των σχετικών θεραπευτικών πρω-τοκόλλων.

Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες της Δυ-τικής Ευρώπης χωρίς HTA, κάτι πάντως που προβλέπεται να γίνει ώς το τέλος του 2017 (περιλαμβάνεται στο πρόσφατο Μνημόνιο).

Ειδικότερα για την αξιολόγηση της φαρ-μακευτικής καινοτομίας, οι περισσότεροι οργανισμοί ΗΤΑ των χωρών βάζουν στο ε-πίκεντρο τον ασθενή χρησιμοποιώντας ως κριτήρια:1. Κλινικά/θεραπευτικά οφέλη για τον α-

σθενή (βαθμό και ταχύτητα ίασης, επι-βράδυνση εξέλιξης της νόσου, ποσοστά επιβίωσης, μειωμένες ανεπιθύμητες ενέρ-γειες, βελτιωμένη συμμόρφωση με ευκο-λότερο τρόπο χορήγησης κ.λπ.).

2. Ποιότητα ζωής του ασθενούς (υψηλότερη αυτοδιαχείριση και λειτουργικότητα, βελ-τίωση ψυχολογικού φορτίου, άνεση κ.λπ.).

3. Κοινωνικοοικονομικό όφελος (μείωση συ-

Για κάθε έτος που

αυξάνεται το προσδόκιμο

επιβίωσης του πληθυσμού το

ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται

κατά 4%

Η χρήση νέων φαρμάκων

αύξησε το προσδόκιμο ζωής

στην Ελλάδα κατά 0,87 έτη σε

διάστημα 15 ετών

59

νολικού πραγματικού κόστους θεραπεί-ας, αυξημένη παραγωγικότητα, μείωση χαμένων εργατοωρών λόγω ασθένειας, αποφυγή πανδημιών κ.λπ.).Το πραγματικό κόστος μιας θε-

ραπείας συνίσταται στο άμεσο ια-τρικό κόστος, το άμεσο μη ιατρικό κόστος, το έμμεσο κόστος και το α-όρατο κόστος.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα στο ο-ποίο υπεισέρχονται διάφορα κέντρα κό-στους αποτελεί η θεραπεία της ρευμα-τοειδούς αρθρίτιδας (ΡΑ). Το κόστος των φαρμάκων αντιπροσωπεύει μόνο το 14% της συνολικής δαπάνης, ενώ η έλευση των βιολογικών παραγόντων στην αντιμετώπι-ση της νόσου μείωσε σημαντικά το νοσοκο-μειακό κόστος, μειώνοντας τις ημέρες νο-σηλείας και τον αριθμό των μυοσκελετικών επεμβάσεων των ασθενών με ΡΑ. Ωστόσο, το έμμεσο κόστος της νόσου είναι πολύ με-γάλο, καθώς το 38,5% των ασθενών με ΡΑ συνταξιοδοτούνται πρόωρα (κατά μέσο όρο σχεδόν 12 χρόνια νωρίτερα από την κανονι-κή ηλικία συνταξιοδότησης). Η αποτελεσμα-τική αντιμετώπιση της νόσου με τη χρήση των βιολογικών παραγόντων αποδείχθηκε ότι αυξάνει σημαντικά την παραγωγικότη-τα των ασθενών από τον πρώτο χρόνο και μειώνει όλα τα κέντρα κόστους (άμεσα και έμμεσα). Το μεγαλύτερο όφελος προκύπτει από τη μείωση κατά 50% των αναπηριών σε ασθενείς με ΡΑ τα τελευταία 20 χρόνια με τη χρήση αυτών των καινοτόμων βιολο-γικών φαρμάκων.

Συμπερασματικά, ως αξιολόγηση των τε-χνολογιών υγείας νοείται μια πολυδιάστατη διεργασία σύνθεσης και διερεύνησης των ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων μιας νέας τεχνολογίας από κλινική, κοινωνική,

οικονομική και ηθική πλευρά. Η όποια διαδικασία αξιολόγησης πρέ-

πει να βασίζεται στη διερεύνηση της προ-στιθέμενης κλινικής αξίας ενός φαρμά-κου προς όφελος του ασθενούς, με έναν συστηματικό, διαφανή, αντικειμενικό και εμπεριστατωμένο τρόπο. Ειδικότερα, ο σχεδιασμός πρέπει να γίνεται σε εθνικό επίπεδο, να αναγνωρίζει την τοπική επι-δημιολογία και την ετερογένεια του πλη-θυσμού αλλά και τους όποιους εξωγενείς παράγοντες ή συμβάματα (π.χ. επιδημία, μεταναστευτικό).

Η υιοθέτηση ενός πραγματιστικού μοντέ-λου αξιολόγησης που δεν οδηγεί σε καθυ-στερήσεις ή περιορισμούς στην πρόσβα-ση, αλλά έχει ασθενοκεντρικό χαρακτήρα και εμπλέκει όλους τους ενδιαφερόμενους εταίρους (κλινικούς, ασθενείς, βιομηχανία), μπορεί να αποτελέσει εργαλείο λήψης α-ποφάσεων και αποτελεσματικότερης χρή-σης των πόρων.

Σε μια εποχή δημοσιονομικών περιο-ρισμών, μεγάλων δημογραφικών αλλα-γών και αυξανόμενου ανταγωνισμού, οι πολιτικές υγείας πρέπει να υιοθετούν μια ολιστική προσέγγιση ως προς την αποδο-τικότητα των συστημάτων. Στην κατεύθυν-ση αυτή, είναι επιτακτική η αλλαγή της υφιστάμενης νοοτροπίας των silos, όπου τα επιμέρους κέντρα κόστους δεν συνδέ-ονται μεταξύ τους, με συνέπεια αποσπα-σματικές και αναποτελεσματικές πολιτικές στον χώρο του φαρμάκου (ο ΕΟΠΥΥ ενδι-αφέρεται για τη φαρμακευτική δαπάνη, οι διοικήσεις των νοσοκομείων για τη νο-σοκομειακή, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για το κόστος των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και των επι-δομάτων κ.ο.κ.).•••

Η Ελλάδα είναι από τις

λίγες χώρες της Δυτικής

Ευρώπης χωρίς HTA, κάτι

πάντως που προβλέπεται να

γίνει ώς το τέλος του 2017

60

Α Ρ Θ Ρ Ο


Διαβάζοντας στο σημερινό editorial του Lancet [1] τα σχόλια για την έκθεση του WHO «2015, Υγεία στην Ευρώπη» [2], την κρίσιμη αυτή περίοδο για το δημόσιο σύστημα υγείας της χώρας μας, αναμφίβολα γεννιούνται προβληματισμοί για την κατάσταση της υγείας των πολιτών και τη βιωσιμότητα του συστήματος στο μέλλον.

Η έκθεση αξιολογεί την υγεία και την ευημερία 900 εκατομμυρίων ανθρώπων σε 53 χώρες της ηπείρου. Συγκεκριμέ-να, αξιολογεί την πρόοδο ως προς συ-γκεκριμένους στόχους και φιλοδοξίες για ολιστική υγεία, τόσο συγκριτικά με προ-ηγούμενη έκθεση του 2012 όσο και σχε-τικά με την εφαρμογή του προγράμμα-τος Health 2020.

Πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες εμφα-νίζονται με υψηλής ποιότητας προβλέψεις υγείας, ενώ διαφορετικές προκλήσεις φαί-νεται να αντιμετωπίζουν άλλες χώρες, όπως

η Ρωσία και η Τουρκία. Γενικότερα, η Ευ-ρωπαϊκή Περιφέρεια του WHO ξεχωρίζει για τα υψηλά ποσοστά κατανάλωσης κα-πνού και αλκοόλ, την αύξηση των υπέρβα-ρων και παχύσαρκων ατόμων και τη συνα-κόλουθη επιβάρυνση της υγείας τους.

Από την έναρξή του (2010), το πρόγραμ-μα Health 2020 επιδιώκει την αντιμετώπιση των μεταδοτικών και μη μεταδοτικών ασθε-νειών στην ευρωπαϊκή περιφέρεια καθώς και την προσέλκυση επενδύσεων, προκει-μένου να ενισχυθούν τα συστήματα υγείας, οι πολιτικές δημόσιας υγείας και οι κοινό-

Η πολιτική υγείας στην Ελλάδα: Οδεύοντας προς το 2020

Προβληματισμοί για την κατάσταση της υγείας των πολιτών και τη βιωσιμότητα του συστήματος

της Γωγώς Οικονομοπούλου, νοσοκομειακού στελέχους, MSc Πολιτικής

& Σχεδιασμού Υπηρεσιών Υγείας

• Σ κ έ ψ ε ι ς κ α ι α ν τ ι δ ρ ά σ ε ι ς γ ύ ρ ω α π ό

τ ο e d i t o r i a l τ ο υ L a n c e t γ ι α

τ η ν έ κ θ ε σ η τ ο υ W H O

« 2 0 1 5 , Υ γ ε ί α σ τ η ν Ε υ ρ ώ π η »

62

Α Ρ Θ Ρ Ο


τητες. Το πρόγραμμα έχει έξι συγκεκριμέ-νους στόχους:1. Τη μείωση της πρόωρης θνησιμότητας2. Την αύξηση του προσδόκιμου ζωής3. Τη μείωση των ανισοτήτων4. Τη βελτίωση της ποιότητας ζωής5. Την επίτευξη προόδου ως προς την κα-

θολική κάλυψη υγείας6. Τη θέσπιση ανάλογων εθνικών στόχων.

Παρά το γεγονός ότι η μέθοδος για την ποσοτικοποίηση των στόχων και οι βασικοί δείκτες έχουν καθοριστεί, τα στοιχεία πα-ραμένουν ελλιπή, με αποτέλεσμα τα συ-μπεράσματα σχετικά με το πρόγραμμα να θεωρούνται προκαταρκτικά.

Ο πρώτος στόχος, η μείωση της πρόω-ρης θνησιμότητας εξαιτίας καρδιαγγεια-κών-αναπνευστικών παθήσεων, καρκίνου και διαβήτη, δείχνει να επιτυγχάνεται με την προβλεπόμενη ετήσια πτώση 1-5% [3].

Αξιοσημείωτη είναι και η καταγεγραμ-μένη μείωση θανάτων από καρδιαγγεια-κή νόσο. Η κατανάλωση καπνού μειώθηκε, αλλά λίγες χώρες κατόρθωσαν τα προσδο-κώμενα ποσοστά περιορισμού των μη με-ταδοτικών ασθενειών.

Οι εμβολιασμοί κατά της ιλαράς αυξή-θηκαν, συγκριτικά με την περίοδο 2010-12, αλλά το πρόβλημα στις ευπαθείς ομά-δες του πληθυσμού παραμένει. Πρόοδος σημειώθηκε επίσης και στη μείωση των α-νισοτήτων, π.χ. με την πτώση του αριθμού των παιδιών που δεν φοιτούν στην πρωτο-βάθμια εκπαίδευση. Αντιθέτως, η μείωση της ανεργίας κρίνεται «μέτρια», ενώ σε ε-ξέλιξη βρίσκονται οι δείκτες αξιολόγησης της ευημερίας.

Η πρόοδος για την καθολική κάλυψη των αναγκών υγείας απαιτεί, σύμφωνα με την έκθεση, «σημαντική δράση», εφόσον οι ι-

διωτικές δαπάνες (out-of-pocket) για την υγεία παραμένουν σε υψηλά επίπεδα στις περισσότερες χώρες [1].

Οι παραπάνω αναφορές σχετίζονται, κυ-ρίως, με πολιτικές πρόληψης και προαγω-γής της υγείας, πεδία προβληματικά στην Ελλάδα, στην οποία τα σοβαρά ελλείμμα-τα στη συνέχεια της φροντίδας υγείας και ο ιατροκεντρικός χαρακτήρας του ΕΣΥ προ-τάσσουν τη θεραπεία –και όχι την πρόλη-ψη– της νόσου και, τελικά, οδηγούν στην επιβάρυνση του συστήματος νοσηλευτικής περίθαλψης και στην επιδείνωση των επι-πέδων υγείας του πληθυσμού.

Η πολλά υποσχόμενη «ευημερία» [4], ως συμπληρωματικός δείκτης υγείας, σχετίζε-ται μεν με πολιτισμικά ζητήματα, αλλά εί-ναι δυνατή η αξιόπιστη μέτρησή της στα δι-αφορετικά περιβάλλοντα.

Σύμφωνα με τον C. Murray [5], θα πρέ-πει να αυξηθούν οι έρευνες για την υγεία (DALYs, QUALYs κ.λπ.), προκειμένου να εξειδικευθούν οι στοχεύσεις της προώθη-σης της ευημερίας και της εξάλειψης της νόσου. Αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι δεν είναι εύκολη η μέτρηση των διαστάσεων [6] ανάγκης υγείας: Το επείγον, η σπουδαιότητα της ανάγκης Η αναγκαία ποσότητα Η δυνατότητα να ωφεληθεί το άτομο από την ικανοποίηση της ανάγκης.Όμως, παρά την υποκειμενικότητα των

αντιλήψεων περί αναγκών, υπάρχουν α-διαμφισβήτητες, αντικειμενικές ανάγκες που πρέπει πρωτίστως να ικανοποιούνται, όπως είναι η σίτιση, η κατοικία και η φρο-ντίδα της υγείας.

Η έλλειψη ετοιμότητας και πρόβλε-ψης σχετικά με την υγεία των προσφύγων στην έκθεση του WHO επικρίνεται από το

Η έκθεση του WHO

αξιολογεί την υγεία και την

ευημερία 900 εκατομμυρίων

ανθρώπων σε 53 χώρες της

ηπείρου

Το πρόγραμμα

Health 2020 επιδιώκει την

αντιμετώπιση των μεταδοτικών

και μη μεταδοτικών ασθενειών

63

editorial του Lancet ως «απογοητευτική», εφόσον «η εν εξελίξει, μεγάλης κλίμακας, μετακίνηση ανθρώπων έχει δραματική ε-πίδραση στην περιοχή».

Επίσης, υπάρχει σκεπτικισμός και σε ό,τι αφορά τις δράσεις και τις εθνικές πο-λιτικές στοχεύσεις για την υγεία, που «υ-πολείπονται» των διακηρύξεων του προ-γράμματος Health 2020, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι «στον σύγχρονο κό-σμο οι κρίσεις που επηρεάζουν την υγεία των ανθρώπων θα πρέπει να αντιμετωπί-ζονται άμεσα και αποτελεσματικά, με ε-παρκείς πόρους και συντονισμό των ε-μπλεκόμενων φορέων» [1].

Η ανεπάρκεια των πόρων υγείας είναι δεδομένη, ενώ η ορθολογική και δικαιό-τερη διαχείριση των διαθεσίμων της χώρας βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της ρητορικής. Οι οριζόντιες, και χωρίς τεκμηρίωση, πε-

ρικοπές αυξάνουν τις ανάγκες υγείας και, συνακόλουθα, τις δημόσιες δαπάνες υγεί-ας, χωρίς –ούτε κατά διάνοια– να επιτυγ-χάνουν δημοσιονομική εξυγίανση.

Είναι επιβεβλημένη, πλέον, στη διαδρο-μή μας προς το 2020, η σοβαρή και ορα-ματική σχεδίαση των πολιτικών υγείας, με συνεχή υποστήριξή τους μέχρι την ολοκλή-ρωση των δράσεων. Είναι επιβεβλημένη πλέον η τεκμηριωμένη αναδιοργάνωση του ΕΣΥ, με ανακατανομή και επιστημο-νική διαχείριση των σπάνιων πόρων. Εί-ναι επιβεβλημένος πλέον ο –κατά Weber οριζόμενος– απρόσωπος χαρακτήρας της δημόσιας διοίκησης, με ωρίμανση και α-νεξαρτητοποίηση του Δημοσίου από συντε-χνιακά προνόμια, πελατειακές σχέσεις και ατομικές προσόδους.

Άλλως, οδεύουμε προς το 2020 έχοντας αφήσει πίσω μας… τον άνθρωπο.•••

Σημειώσεις-Αναφορές[1] “Europe in 2015-health in a diverse and changing region”, The Lancet http://www.

thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736%2815%2900311-6/fulltext[2] Κυκλοφόρησε 23 Σεπτεμβρίου 2015.[3] Η αντίστοιχη μείωση την περίοδο 2010-2012 ήταν της τάξης του 2%.[4] Η αξιολόγηση των δεικτών ευημερίας είναι σε εξέλιξη.[5] C. Murray, et al, (2015), “Global, regional, and national disability-adjusted life years

(DALYs) for 306 diseases and injuries and healthy life expectancy (HALE) for 188 countries, 1990-2013: quantifying the epidemiological transition”, The Lancet http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736%2815%2961340-X/abstract

[6] Harris J. (2009), «Deciding between patients», in: Kuhse H., Singer P., (eds), A companion to bioethics, Wiley-Blackwell, Oxford, pp. 335-350. https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=4&ved=0CDMQFjADahUKEwjN5tiNkZPIAhVK_3IKHbgMBWk&url=http%3A%2F%2Fwww.ygeia-pronoia.gr%2FUploads%2Fannouncements%2F2013%2FAnaptiksiaki-Stratigiki-2014.2020.pdf&usg=AFQjCNE8nv6qluL1aTzFbp_33CoqXUkZVw&cad=rja

Τα στοιχεία παραμένουν

ελλιπή, με αποτέλεσμα τα

συμπεράσματα σχετικά με το

πρόγραμμα να θεωρούνται

προκαταρκτικά

A Ρ Θ Ρ Ο

86 / Νοέμβριος 2011

courier

cargo

logistics

Μας εµπιστεύονται τα µεγαλύτερα ονόµατα της Ελληνικής οικονοµίας!

ΤΑΧΥ∆ΕΜΑ C.C.L.ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ:

ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 100, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ,ΤΗΛ: 210 8056550, FAX: 210 8056553www.tachydema.gr

ΓΕΝΙΚΗ Α∆ΕΙΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:E.E.T.T. A.M.: 03-017

Μας εµπιστεύονται, γιατί...

Νο1 σε αυθηµερόν διακινήσεις

Άµεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων

Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε πελάτη

Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εµβόλια, κ.λ.π.)

87

courier

cargo

logistics

Μας εµπιστεύονται τα µεγαλύτερα ονόµατα της Ελληνικής οικονοµίας!

ΤΑΧΥ∆ΕΜΑ C.C.L.ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ:

ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 100, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ,ΤΗΛ: 210 8056550, FAX: 210 8056553www.tachydema.gr

ΓΕΝΙΚΗ Α∆ΕΙΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:E.E.T.T. A.M.: 03-017

Μας εµπιστεύονται, γιατί...

Νο1 σε αυθηµερόν διακινήσεις

Άµεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων

Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε πελάτη

Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εµβόλια, κ.λ.π.)

http://www.tachydema.gr/

Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ή Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ό Τ Η Τ Α


Η πρωτοπόρος θεραπεία απευθύ-νεται σε ασθενείς με χρόνια λοί-μωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C γονότυπου 1 και 4, συμπεριλαμ-

βανομένων όσων παρουσιάζουν αντιρρο-πούμενη κίρρωση του ήπατος, συλλοίμω-ξη με HIV-1, ασθενών που λαμβάνουν θε-ραπεία υποκατάστασης οπιοειδών και α-σθενών που έχουν υποβληθεί σε μεταμό-σχευση ήπατος.

Η θεραπεία λαμβάνεται αποκλειστικά από το στόμα, είναι σύντομης διάρκειας και χωρίς ιντερφερόνη. Συνίσταται σε δι-σκία ομπιτασβίρης/παριταπρεβίρης/ριτο-

Έγκριση κυκλοφορίας στην Ευρωπα-ϊκή Ένωση για τη θεραπεία της κακής χοληστερόλης (LDL) σε συγκεκριμένους ενήλικες ασθενείς με υπερχοληστερο-λαιμία έλαβε το alirocumab της Sanofi και Regeneron Pharmaceuticals, Inc.

Η Ευρώπη, σύμφωνα με τον Παγκό-σμιο Οργανισμό Υγείας, έχει το υψη-λότερο κατά κεφαλήν ποσοστό υψη-λής χοληστερόλης στον κόσμο (54%). Η υψηλή LDL, με τη σειρά της, απο-τελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τα οποία παραμένουν η κύρια αιτία θα-νάτου σε όλο τον κόσμο. Δυστυχώς, παρά την ύπαρξη καθιερωμένης αγω-γής, συμπεριλαμβανομένων των στα-τινών ή/και άλλων θεραπειών μείω-σης των λιπιδίων, πολλοί Ευρωπαίοι εξακολουθούν να έχουν ανεπαρκώς ελεγχόμενη LDL χοληστερόλη, συ-

μπεριλαμβανομένων εκείνων με ετε-ρόζυγη οικογενή υπερχοληστερολαι-μία, υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο ή/και ατόμων με ιστορικό δυσανεξί-ας στις στατίνες. Συνεπώς, γι’ αυτούς απαιτούνται πρόσθετες θεραπευτι-κές επιλογές για τη μείωση της χο-ληστερόλης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το alirocumab για τη θεραπεία ενή-

λικων ασθενών με πρωτοπαθή υπερ-χοληστερολαιμία (ετερόζυγη οικογε-νή-HeFH και μη οικογενή) ή μικτή δυσλιπιδαιμία, ως συμπληρωματική θεραπεία στη δίαιτα: α) σε συνδυασμό με μία στατίνη ή στατίνη και άλλες υ-πολιπιδαιμικές θεραπείες, σε ασθε-νείς που δεν μπορούν να επιτύχουν τον στόχο για την LDL χοληστερόλη με τη μέγιστη ανεκτή δόση μίας στα-

1. Πρωτοπόρος θεραπεία για την ηπατίτιδα C 1. Ηπατίτιδα C 66

2. Yπερχοληστερολαιμία 66

3. Elpen 67

4. GSK 68

5. Shire 68

6. 33ος Μαραθώνιος Αθήνας 69

7. Boehringer Ingelheim 70

8. AstraZeneca 70

9. Ανοιχτή Καινοτομία 71

10. Teleflex 72

11. Merck 72

12. Λεμφοβλαστική Λευχαιμία 73

13. Μητέρα 74

14. Ιασώ 74

Ακόμη και πλήρη ίαση της ηπατίτιδας C επιτυγχάνει νέα

συνδυαστική θεραπεία της βιοφαρμακευτικής εταιρείας AbbVie, η οποία εγκρίθηκε

πρόσφατα και στη χώρα μας και αναμένει να πάρει τιμή με το νέο

Δελτίο Τιμών Φαρμάκων

2. Υπερχοληστερολαιμία

67

3. Διάκριση της

ELPEN στα Salus Index 2015

Για τη συνεχή συμβολή της στην Έρευνα & Ανάπτυξη και την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της βραβεύθηκε η ELPEN, στο πλαίσιο της ε-τήσιας συνάντησης επιχειρη-ματικής αριστείας Salus Index 2015, στον τομέα υγεία-φάρ-μακο-ομορφιά.

Χάρη στη δυναμική της πο-ρεία και τον εξωστρεφή προ-σανατολισμό της, η εταιρεία κατάφερε να πραγματοποιήσει σημαντική αύξηση θέσεων ερ-γασίας το 2014-2015, μετρώ-ντας σήμερα 656 στελέχη, σε σύνολο 870 που εργάζονται στον όμιλο. Είναι χαρακτηρι-στικό το ότι μόνο στα τμήμα-τα Έρευνας & Ανάπτυξης και στο Πειραματικό & Ερευνητικό Κέντρο έχουν γίνει 33 προσλή-ψεις από την αρχή της χρονιάς.

Επενδύοντας το 6% του τζί-ρου της σε ερευνητικά προ-γράμματα, η ELPEN ανοίγει ταυτόχρονα τον δρόμο για καινοτόμα φάρμακα υψηλής ποιότητας και θεραπευτικής αξίας, ενώ ενισχύει την εξα-γωγική της δραστηριότητα με τη λειτουργία δύο θυγατρικών εταιρειών (Γερμανία, Σουηδία) και τη διάθεση 30 σκευασμά-των υψηλής θεραπευτικής α-ξίας σε 27 ευρωπαϊκές χώρες και 60 παγκοσμίως.

ναβίρης και δισκία ντασαμπουβίρης, με ή χωρίς ριμπαβιρίνη, και οδηγεί σε ίαση ποσοστό ασθενών άνω του 95%. Μάλιστα, για τον γονότυπο 1b (ο συχνότερος γονό-τυπος στην Ελλάδα) η αποτελεσματικότητα της θεραπείας αγγίζει το 100%!

Ύπουλη αλλά θανατηφόρος νόσος, εφό-σον δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η ηπατίτι-δα C προσβάλλει το ήπαρ, προκαλώντας φλεγμονή και νέκρωση του ιστού. Εξαιτί-ας του ασυμπτωματικού της χαρακτήρα σε ποσοστό 80%, η νόσος δεν γίνεται αντι-ληπτή παρά μόνο όταν είναι πλέον αργά για οποιαδήποτε θεραπεία. Είναι χαρα-

κτηριστικό πως τρεις στους τέσσερις αν-θρώπους που πάσχουν δεν το γνωρίζουν, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε μεταμό-σχευση ήπατος και ηπατοκυτταρικό καρ-κίνο παγκοσμίως.

H ηπατίτιδα C ωστόσο, σήμερα, είναι πλέον ιάσιμη, και αν διασφαλιστεί η πρό-σβαση των ασθενών –ακόμη και εκείνων στα πρώιμα στάδια– στις νέες θεραπείες, εκτιμάται ότι η νόσος μπορεί να αποτελεί παρελθόν μέχρι το 2020!

Στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι ο αριθμός των ενήλικων ασθενών το 2014 ήταν περί-που 167.000.

1. Πρωτοπόρος θεραπεία για την ηπατίτιδα C

τίνης ή β) μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλες υπολιπιδαιμικές θεραπείες, σε ασθενείς οι οποίοι έχουν δυσανε-ξία στις στατίνες ή στους οποίους η χορήγηση στατίνης αντενδείκνυται. Η επίδραση του alirocumab στην καρ-διαγγειακή νοσηρότητα και θνητότη-τα δεν έχει προσδιοριστεί ακόμη, ενώ το φάρμακο τελεί υπό συμπληρωμα-τική παρακολούθηση.

Το alirocumab είναι ο μόνος εγκε-κριμένος από την Ευρωπαϊκή Επι-τροπή αναστολέας της PCSK9, που είναι διαθέσιμος σε 2 δόσεις έναρ-ξης (75 mg και 150 mg) και χορη-γείται υποδορίως με μια ένεση του 1 ml, μία φορά κάθε δύο εβδομάδες. Το alirocumab θα είναι διαθέσιμο σε προγεμισμένη συσκευή (πένα) της μί-ας δόσης, για χρήση από τους ίδιους τους ασθενείς.



«Η σημαντική αυτή πράξη ευθυγραμμίζεται και επιταχύνει τη στρατηγική μας για την οικοδόμηση μιας παγκόσμιας ηγετικής εταιρείας βιοτεχνολογίας, με επίκεντρο τις σπάνιες ασθένειες και τις παθήσεις ειδικότητας» τόνισε σχετι-κά ο Flemming Ornskov, MD, διευθύνων σύμβουλος της Shire.

Σύμφωνα με το Bloomberg, οι μέτοχοι της Dyax ενδέχεται να λάβουν επιπλέον 4 δολ. ανά μετοχή, ανάλογα με την πορεία έγκρισης του φαρμάκου DX-2930 για την αντιμετώπιση της κληρονομικής πάθησης του αγγειοοιδήματος. Μια τέτοια εξέλιξη θα αύξανε την αξία του deal στα 6,546 δισ. δολ. Το ενδεχόμενο της κυκλοφορίας του συγκεκριμένου προϊόντος στην αγορά θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα. Ο CFO της εταιρείας, Jeff Poulton, ανέφερε μάλιστα ότι το φάρμακο θα έχει χαμηλότερο κόστος και μεγαλύτε-ρο περιθώριο κέρδους από το Cinryze, το ανταγωνιστικό φάρμακο της Shire.

Σύμφωνα με τη φαρμακευτική, το DX-2930 μπορεί να κάνει ετήσιες πωλήσεις ύ-ψους 2 εκατ. δολ. μέχρι το 2020. Ήδη, στις κλινικές μελέτες φάσης 1b, το σκεύασμα επέδειξε ικανότητα μείωσης του αγγειοοι-δήματος σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90% σε σχέση με το εικονικό φάρμακο στα 300 mg/400 mg, σε χέρια ασθενών οι οποίοι είχαν περισσότερες από δύο εμφανίσεις αγ-γειοοιδήματος κατά τη διάρκεια του τριμή-νου που προηγήθηκε της έρευνας.

Πριν την εκκίνηση των συναλλαγών, οι μετοχές της Dyax έκαναν άλμα 31%, ε-νώ οι μετοχές της Shire υποχώρησαν κα-τά 1,2% στο Λονδίνο.

5. Εξαγορά της Dyax από τη ShireΣτην εξαγορά της

βιοτεχνολογικής εταιρείας Dyax Corp. προχώρησε

η φαρμακευτική

επιχείρηση Shire,

έναντι 37,30 δολ.

σε μετρητά για

κάθε μετοχή της

Dyax ή αντί 5,9

δισ. δολ.

4. Σχέδιο για 20 νέα

φάρμακα της GSK μέχρι το 2020

Έως και 20 νέα φάρμακα σχεδιά-ζει να υποβάλει η GlaxoSmithKline για κανονιστική έγκριση πριν από το 2020, επιδιώκοντας να «αναζωογο-νήσει» το χαρτοφυλάκιό της, που έχει πληγεί από την πτώση των πω-λήσεων του best-seller σκευάσμα-τος Advair.

Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλό της, Andrew Witty, το 80% περίπου των φαρμάκων και εμβολίων που παρουσιάστηκαν έ-χουν νέους μηχανισμούς δράσης, ενώ όπως μεταδίδει το Reuters, 7 από τα 20 νέα φάρμακα πιθανώς να καταφθάσουν στην αγορά πριν το τέλος της δεκαετίας.

Απώτερος στόχος της μεγαλύτερης φαρμακοβιομηχανίας της Βρετανίας είναι να ενισχύσει τις χαμηλές προσ-δοκίες των επενδυτών της, η εμπι-στοσύνη των οποίων στον τομέα της Έρευνας & Ανάπτυξης της εταιρείας έχει «κλονιστεί» έπειτα από ορισμέ-νες αποτυχίες φαρμάκων, σε μια ε-ποχή που πολλοί ανταγωνιστές πα-ρουσιάζουν επιτυχίες.

Η GSK παραμένει πάντως προ-σηλωμένη σε έξι βασικούς τομείς: στη θεραπεία του ιού HIV, την πνευ-μονολογία, την ογκολογία, την α-νοσοφλεγμονή, τα εμβόλια και τις σπάνιες ασθένειες.

69

6. Τρέχοντας για... καλό σκοπό

Με το σύνθημα “Let’s Run Together to Transform People’s Lives!” αγωνίστηκε η ομάδα της βιοφαρμακευτικής εταιρείας AbbVie, στηρίζοντας το έργο του Συνδέσμου Κοινωνικής Ευθύνης για Παιδιά και Νέους. Περισσότεροι από 80 εργαζόμενοι και φίλοι της AbbVie, με επικεφαλής τον γενικό διευθυντή

της εταιρείας, Πασχάλη Αποστολίδη, έδωσαν το «παρών» στο μεγάλο αθλητικό γεγονός. Για κάθε χιλιόμετρο ανά δρομέα της AbbVie Running Team η εταιρεία προσέφερε α-ντίστοιχη δωρεά προς τον ΣΚΕΠΝ, συνδράμοντας στο σημαντικό έργο που πραγματο-ποιεί ο οργανισμός για την άρση των προκαταλήψεων σχετικά με την αναπηρία, καθώς και την ενσωμάτωση των νέων με αναπηρία στην καθημερινότητα.

Για τον Σύλλογο Γονιών Παιδιών με Νεο-πλασματική Ασθένεια «Φλόγα» έτρεξε αντί-στοιχα η ομάδα του Ομίλου Pharmathen. Εβδομήντα και πλέον εργαζόμενοι της ε-ταιρείας στήριξαν με τη συμμετοχή τους την πρωτοβουλία, η οποία είχε στόχο να ενισχύ-σει και με αυτόν τον τρόπο το δύσκολο έργο της «Φλόγας» για την ισότιμη πρόσβαση των παιδιών που αντιμετωπίζουν κάποια μορφή καρκίνου σε μια καλύτερη ζωή.

Πάνω από 240 δρομείς, τέλος, αντα-ποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, η οποία με τη χορηγία της Pfizer πραγματοποίησε ε-νημερωτική εκστρατεία, εξειδικευμένες μετρήσεις αερόβιας ικανότητας άσκησης (VO2max), αλλά και σπιρομετρήσεις, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού σχε-τικά με τη σημασία της πρόληψης της πνευ-μονιοκοκκικής νόσου.

Στελέχη και συνεργάτες της ΕΠΕ, δημο-σιογράφοι και φίλοι φόρεσαν το μπλου-ζάκι της εκστρατείας “Ηealthy Lungs For

Life-Take the active option” κι έτρεξαν σε όλες τις διαδρομές του Μαραθωνίου, υπό την προπονητική καθοδήγηση του παλαί-μαχου πρωταθλητή μεσαίων αποστάσεων Μανώλη Χάντζου. Ανάμεσά του, για άλλη μια χρονιά, ο παλαίμαχος παίκτης της Ε-θνικής Ομάδας Μπάσκετ, Άγγελος Κορω-νιός, καθώς και ο ηθοποιός Αλέξανδρος Μπουρδούμης.

Λαμπρό παράδειγμα εθελοντισμού και κοινωνικής προσφοράς έδωσε και φέτος ο χώρος της φαρμακοβιομηχανίας, «τρέχοντας» μαζί με εθελοντές και φίλους στον 33ο Μαραθώνιο της Αθήνας, την Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015, για... καλό σκοπό



Η AstraZeneca επιδιώκει να φτάσει τα 45 δισ. δολ. σε πωλήσεις μέχρι το 2023, αλλά για να το κάνει αυτό χρειάζεται νέα σκευάσματα με υψηλές –όσο και των δικών της προϊόντων– πωλήσεις, συμπεριλαμβανομένων του αντιόξινου Nexium και του φαρμάκου κατά της χοληστερίνης Crestor, για τα οποία σύντομα λήγει

η περίοδος προστασίας στις ΗΠΑ.

Η βρετανική φαρμακευτική εταιρεία α-νακοίνωσε ότι θα πληρώσει 90 δολ. ανά μετοχή σε μετρητά, ένα premium της τά-ξης του 42% σε σχέση με την τιμή κλεισίμα-τος της μετοχής τέσσερις μέρες νωρίτερα.

Η συμφωνία βρίσκεται υπό την έγκρι-ση του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφί-μων και Φαρμάκων (FDA) και θα υπαχθεί στους συνήθεις ευρωπαϊκούς κανονισμούς μέχρι το τέλος του έτους. Η απόφαση του

FDA αναμένεται τον προσεχή Μάιο. Η ZS Pharma και οι 200 υπάλληλοί της

στην Καλιφόρνια, το Τέξας και το Κολοράντο θα ανήκουν εξ ολοκλήρου στη θυγατρική της AstraZeneca. Η συναλλαγή, σύμφωνα με την AstraZeneca, δεν επηρεάζει τις ε-κτιμήσεις της για το 2015, αλλά αναμένεται να επηρεάσει ελαφρώς τα κέρδη της για το 2016 και το 2017, προτού συνεισφέρει στα κέρδη της εταιρείας για το 2018.

8. Εξαγορά της ZS Pharma από την AstraZeneca

Στο ποσό των 2,7 δισ. δολ.

«κλείδωσε» η εξαγορά της

εταιρείας βιοτεχνολογίας ZS

Pharma από τη φαρμακευτική

επιχείρηση AstraZeneca,

σε μια συμφωνία που θα ενισχύσει το χαρτοφυλάκιο των φαρμάκων της για τις

καρδιοαγγειακές παθήσεις και

άλλα μεταβολικά σύνδρομα,

όπως με το προϊόν ZS-9,

το οποίο αποτελεί πιθανή

θεραπεία για την υπερκαλιαιμία

7. Boehringer:

Στο top 100 των καινοτόμων εταιρειών

Μία από τις πλέον καινοτό-μες εταιρείες παγκοσμίως για το 2015 ανακηρύχθηκε η Boehringer Ingelheim από το πρακτορείο ειδή-σεων Thomson Reuters.

Η εταιρεία, με όραμα «Αξία μέ-σω της καινοτομίας», συγκαταλέγε-ται στους πρωταθλητές της κλινικής έρευνας στη χώρα μας, με συνολι-κές επενδύσεις 11,2 εκατ. ευρώ τα τελευταία πέντε χρόνια, βάσει του διεθνούς προγράμματος κλινικών ερευνών της μητρικής. Οι πρωτο-βουλίες της Boehringer Ingelheim Hellas συνοψίζονται στο τρίπτυχο επένδυση-ανάπτυξη-στήριξη της εθνικής οικονομίας.

Τo πρακτορείο ειδήσεων Thomson Reuters χορηγεί αυτό το βραβείο από το 2011. Για να μετρήσει την καινοτόμο δύναμη και να προσδι-ορίσει τους νικητές, το πρακτορείο ειδήσεων ακολούθησε μια αναλυ-τική επιστημονική προσέγγιση που βασίζεται στα εξής βασικά κριτήρια: συνολικός όγκος διπλωμάτων ευ-ρεσιτεχνίας, ποσοστό χορηγήσεων ως προς τις αιτήσεις, παγκόσμια εμβέλεια του χαρτοφυλακίου και επιρροή των διπλωμάτων ευρεσι-τεχνίας όπως αποδεικνύεται από τις παραπομπές.

71

9. Sanofi-AstraZeneca: Μοιράζονται 210.000 χημικές ενώσεις

Η συνεργασία αυτή θα ενισχύσει το εύρος των χημικών ενώσεων που διαθέτουν οι δύο φαρμακοβιομηχανίες στο χαρτοφυλάκιό τους, επιτρέποντας την αξιοποίη-ση ενός ευρύτερου πεδίου χημικών ενώσεων για την ανάπτυξη νέων μικρομο-ριακών φάρμακων, που θα βελτιώσουν τη ζωή των ασθενών.

Οι εταιρείες έχουν επιλέξει τις χημικές ενώσεις που θα ανταλλάξουν βασιζόμε-νες στις διαφορές εκείνων που ήδη υπάρ-χουν στα αρχεία τους. Για τη διευκόλυνση της χρήσης των ενώσεων αυτών, οι εται-ρείες θα μοιραστούν μεταξύ τους χημικές δομές και συνθετικές διαδικασίες. Μετα-ξύ των εταιρειών θα ανταλλαχθούν επαρ-κείς ποσότητες χημικών ενώσεων, ώστε να πραγματοποιηθεί για αρκετά χρόνια δια-λογή υψηλής απόδοσης (HTS), προκειμέ-νου να διαπιστωθεί αν αυτές είναι ενεργές έναντι συγκεκριμένων βιολογικών στόχων. Αν μια ένωση αντιστοιχεί σε έναν στόχο (hit) μπορεί να υποστεί τροποποιήσεις για τη βελτιστοποίηση της δομής της, πριν κα-τηγοριοποιηθεί ως «αρχική ένωση» (lead compound), που μπορεί δυνητικά να προ-ωθηθεί προς ανάπτυξη.

«Είμαστε ανοιχτοί στη συνεργασία με άλλες εταιρείες, αν αυτό επιταχύνει την α-νακάλυψη νέων θεραπειών που σώζουν ή βελτιώνουν τις ζωές των ασθενών» δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο Elias Zerhouni, President, Global R&D, Sanofi.

Από την πλευρά του, ο Mene Pangalos, Executive Vice President, Innovative Medicines & Early Development, AstraZeneca, τόνι-

σε: «Έχουμε εργαστεί σκληρά τα τελευταία χρόνια, για να εμπλουτίσουμε το χαρτοφυ-λάκιο των χημικών ενώσεών μας, και αυτή η ανταλλαγή, η οποία είναι μακράν η με-γαλύτερη που έχουμε επιτύχει έως τώρα, μας δίνει τη δυνατότητα να αυξήσουμε ση-μαντικά την ποικιλομορφία του».

Η ανταλλαγή δεν συνεπάγεται οικονομι-κές επιβαρύνσεις, είτε εκ των προτέρων είτε σε περίπτωση που θα αποτελέσουν τη βά-ση για την κλινική ανάπτυξη ενός μορίου. Κάθε επιχείρηση μπορεί να διερευνήσει τις χημικές ενώσεις που λαμβάνει, χωρίς να περιοριστεί σε συγκεκριμένες νόσους.

Ένα νέο μοντέλο ανοιχτής καινοτομίας αντιπροσωπεύει η συμφωνία της άμεσης ανταλλαγής 210.000 χημικών ενώσεων ανάμεσα στη Sanofi και την AstraZeneca



Η ριζική αναμόρφωση της εμφάνισης και η εισαγωγή ενός νέου λογότυπου αντι-κατοπτρίζουν την αλλαγή της σε μια παγκόσμια εταιρεία επιστημών και τεχνο-λογίας. Συγχρόνως, έχει απλοποιηθεί ο διασχηματισμός του εταιρικού brand σε επιχειρησιακό επίπεδο.

«Η Merck έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία δέκα χρόνια» τόνισε ο Karl-Ludwig Kley, πρό-εδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και διευθύ-νων σύμβουλος. «Με τον μοναδικό συνδυασμό υψηλής εξειδίκευσης του βιοφαρμακευτικού κλάδου, του κλάδου των βιοεπιστημών και των υλικών υψηλής απόδοσης που διαθέτου-με, είμαστε σήμερα σε θέση να προσφέρου-με λύσεις που στηρίζουν τις παγκόσμιες τά-σεις, όπως η υγεία και η ψηφιοποίηση. Με πλήρως ανανεωμένη εταιρική ταυτότητα, ε-πικοινωνούμε αυτήν τη νέα μας κατεύθυνση απευθείας σε κάθε έναν από τους πελάτες μας, τους συνεργάτες μας και όλους τους εν-διαφερόμενους» είπε μεταξύ άλλων.

Με τον σχεδιασμό της νέας εταιρικής ταυτότητας, οι πρώην ανεξάρτητες εμπο-ρικές επωνυμίες Merck Serono και Merck

Millipore θα καταργηθούν. Η Merck Serono θα δραστηριοποιείται ως ο βιοφαρμακευτι-κός επιχειρηματικός τομέας της Merck και η Merck Millipore ως ο τομέας βιοεπιστη-μών της Merck.

Η Merck διατηρεί τα δικαιώματα της ε-πωνυμίας και του ονόματος Merck παγκο-σμίως. Μοναδικές εξαιρέσεις αποτελούν οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Γι’ αυτό η εταιρεία θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται σε αυ-τές τις δύο χώρες ως EMD Serono στον βι-οφαρμακευτικό επιχειρηματικό τομέα, ως EMD Performance Materials στον επιχει-ρηματικό τομέα των υλικών υψηλής από-δοσης και ως EMD Millipore στον τομέα των βιοεπιστημών, μέχρι την ολοκλήρω-ση της προγραμματισμένης εξαγοράς της Sigma-Aldrich.

11. Merck: Δημιουργία νέας εταιρικής ταυτότητας

Τη δημιουργία της

νέας εταιρικής

της ταυτότητας

ανακοίνωσε η Merck,

κορυφαία εταιρεία στον τομέα των επιστημών και της

τεχνολογίας

10. Percuvance:

Nέα εποχή στη λαπαροσκοπική χειρουργική

Με το νέο έτος, θα είναι διαθέσι-μο εμπορικά στην Ελλάδα το νέο σύστημα διαδερμικής προσπέλα-σης Percuvance της Teleflex, χάρη στο οποίο είναι δυνατή η πραγμα-τοποίηση λαπαροσκοπικής επέμβα-σης στην κοιλιά δίχως την εισαγω-γή τροκάρ. Με το καινοτόμο αυτό σύστημα των ιδιαίτερα λεπτών ερ-γαλείων, μετά την επέμβαση μό-νο μικρά και δυσδιάκριτα σημά-δια παραμένουν πάνω στο δέρμα του ασθενούς, τα οποία μετά από το σύντομο διάστημα της επούλω-σης εξαφανίζονται σχεδόν πλήρως.

Οι πρώτες λαπαροσκοπικές ε-πεμβάσεις με το Percuvance στην Ελλάδα έχουν ήδη διενεργηθεί στην Α’ Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, και οι εντυπώσεις ήταν ιδιαίτερα θετικές.

To Percuvance έχει εγκριθεί από τον FDA, ενώ έχει επίσης λάβει τη σήμανση CE. Η νέα πλατφόρμα θα κυκλοφορήσει στην Ελλάδα με την τελική της μορφή, που θα περιλαμ-βάνει ειδικά άκρα με μονοπολικό hook, spatula και κλιπ hem-o-lok για τις απολινώσεις αγγείων, με ειδικό εισαγωγέα μήκους 36 cm.

73

12. Έγκριση της ΕΕ στο blinatumomab

Η ΟΛΛ είναι ένας σπάνιος και ταχέως εξελισσόμενος καρκίνος του αίματος και του μυελού των οστών. Για ενηλίκους με υποτροπιάζουσα ή ανθεκτική ΟΛΛ, η διάμεση συνολική επιβίωση είναι μόλις τρεις έως πέντε μήνες. Εκτιμάται ότι η επίπτωση Ph- υποτροπιάζουσας ή ανθεκτικής πρόδρομης Β ΟΛΛ στους ενηλί-

κους στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι περίπου 900 ασθενείς ανά έτος.

«Το blinatumomab έχει επιδείξει αποτε-λεσματικότητα στη θεραπεία της υποτροπι-άζουσας ή ανθεκτικής ΟΛΛ, μιας πολύ δύ-σκολα αντιμετωπίσιμης νόσου, για την οποία οι ασθενείς είχαν ιστορικά περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές» δήλωσε ο Sean E. Harper, MD, εκτελεστικός αντιπρόεδρος Έ-ρευνας και Ανάπτυξης της Amgen. «Αυτή η έγκριση αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό ο-ρόσημο στην έρευνα της ανοσοθεραπείας. Το blinatumomab είναι η πρώτη κλινική επικύρωση της πλατφόρμας BiTE®, μιας νέας και καινοτόμου προσέγγισης που βο-ηθά το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του οργανισμού στην καταπολέμηση του καρκίνου» ανέφερε επιπλέον.

Η έγκριση άδειας κυκλοφορίας υπό όρους για το blinatumomab βασίζεται στα αποτε-λέσματα δύο μελετών Φάσης 2, της μελέτης ‘211 και της μελέτης ‘206. Στην εγκριτική μελέτη ‘211, στο 42,9% των ασθενών επι-τεύχθηκε πλήρης ύφεση (CR) ή CR με με-ρική αιματολογική αποκατάσταση (CRh*) με τη μονοθεραπεία με blinatumomab.

Οι πιο σοβαρές ανεπιθύμητες αντιδρά-σεις που εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της θεραπείας με blinatumomab στην ε-γκριτική μελέτη ‘211 περιελάμβαναν λοι-μώξεις, νευρολογικά συμβάντα, ουδετερο-πενία/εμπύρετη ουδετεροπενία, σύνδρομο απελευθέρωσης κυτταροκινών και σύνδρο-

μο λύσης του όγκου. Η άδεια κυκλοφορίας υπό όρους απαι-

τεί ανανέωση της άδειας σε ετήσια βάση και θα μετατραπεί σε πλήρη πρότυπη ά-δεια κυκλοφορίας μετά την εκπλήρωση των μετεγκριτικών δεσμεύσεων.

Στο blinatumomab αποδόθηκε χαρακτη-ρισμός «ορφανού φαρμάκου» από τον Ευ-ρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων το 2009 για τη θεραπεία της ΟΛΛ.

Την άδεια κυκλοφορίας υπό όρους του blinatumomab για τη θεραπεία ενηλίκων με αρνητική στο χρωμόσωμα Philadelphia (Ph), υποτροπιάζουσα ή ανθεκτική, πρόδρομη Β οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία (ΟΛΛ) ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EC)



Η επένδυση, η οποία άγγιξε το 1,5 εκατ. ευρώ, δημιούργησε εξει-δικευμένες θέσεις εργασίας που απαρτίζονται από κλινικούς εμ-

βρυολόγους, μαιευτήρες-γυναικολόγους, νοσηλευτές και διοικητικό προσωπικό με μεγάλη εμπειρία.

Κάνοντας χρήση του συστήματος RI Witness, του χρησιμότερου, πιο εξελιγμένου και α-παραίτητου συστήματος διαχείρισης Υποβο-ηθούμενης Αναπαραγωγικής Διαδικασίας ART (Assisted Reproductive Technology Management System) στον χώρο της βιο-ϊατρικής τεχνολογίας, το “Institute of Life” παρέχει τις ασφαλιστικές δικλείδες, παρα-κολουθεί και καταγράφει την προσπάθεια σε κάθε βήμα της διαδικασίας, προσφέρο-ντας με αυτόν τον τρόπο την απαραίτητη σι-γουριά στα ζευγάρια.

Με στόχο την επέκταση της τεχνογνωσίας, το “Institute of Life” ΙΑΣΩ συνεργάστηκε με

δύο παγκοσμίου φήμης εμβρυολόγους, τους Dr. Gloria Calderon και Dr. Nuno Costa Borges, ώστε να σχεδιάσουν και να ανα-πτύξουν ένα πολύ σταθερό σύστημα καλλι-έργειας εμβρύων, δημιουργώντας ιδανικές συνθήκες επώασης και ανάπτυξης.

Στη Μονάδα πραγματοποιείται πλούσιο ερευνητικό έργο στην εφαρμογή και εξέ-λιξη νέων τεχνικών εξωσωματικής γονιμο-ποίησης και στη δημιουργία πολυκεντρικών μελετών, το οποίο θα παρουσιάζεται σε ε-πιστημονικές εκδηλώσεις ή δημοσιεύσεις.

Οι θεραπείες είναι πλήρως εξατομικευμέ-νες, με ανθρωποκεντρική προσέγγιση, και η επιστημονική ομάδα επιλέγει προσεκτικά την καταλληλότερη θεραπεία μέσα από μια μεγάλη γκάμα, όπως: Εξωσωματική Γονιμο-ποίηση (IVF), Ενδομήτρια Σπερματέγχυση (IUI), Δωρεά Ωαρίων, Δωρεά Σπέρματος, Παρένθετη Μητρότητα, Διατήρηση Γονι-μότητας και Προηγμένο Γονιδιακό Έλεγχο.

14. Νέο Πρότυπο Κέντρο IVFΈνα από τα μεγαλύτερα και

πιο προηγμένα Κέντρα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής στην

Ευρώπη δημιούργησε το

ΙΑΣΩ, εγκαινιάζοντας το

“Institute of Life”, που στόχο

έχει να κάνει πραγματικότητα

το όνειρο ακόμη

περισσότερων υπογόνιμων

ζευγαριών

13. Υπερσύγχρονη

Μονάδα Τεχνητού Νεφρού

Κάλυψη από εξειδικευμένο και έμπειρο νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό όλων των ειδικοτή-των, σύγχρονες εγκαταστάσεις και άμεση δυνατότητα κλήσης σε πε-ρίπτωση έκτακτων περιστατικών, βάσει Διεθνών Πρωτοκόλλων, προσφέρει η Μονάδα Τεχνητού Νεφρού 15 κλινών που εγκαινί-ασε στον 4ο όροφό του το νοσο-κομείο ΜΗΤΕΡΑ.

Η Μονάδα διατηρεί δίκτυο επι-κοινωνίας με κέντρα αιμοκάθαρσης τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξω-τερικό, με σκοπό τη διευκόλυνση της μετακίνησης των ασθενών της όποτε προκύψει. Ακόμη, διαθέτει Κίτρινη Μονάδα για τη θεραπεία ασθενών με HBV-Ηπατίτιδα (μία κλίνη), ενώ παρέχει και τη δυνα-τότητα αιμοκάθαρσης περιστατι-κών οξείας νεφρικής ανεπάρκει-ας σε ασθενείς που νοσηλεύονται για άλλες αιτίες (πχ. ορθοπαιδικά, καρδιολογικά).

Επίσης, διαθέτει πρόσβαση για άτομα με κινητικά προβλήματα και δυνατότητα parking ελεύθερα στον υπόγειο χώρο του ΜHΤΕΡΑ. Η Μονάδα συνεργάζεται με τον ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη των θε-ραπειών που παρέχονται.

76

Α Ν Α Λ Υ Σ Η


Τιμή Μετοχής16 Νοεμβρίου 2015

Χρηματιστήριο ΗΠΑ (σε Δολ. ΗΠΑ)

$44,88

Αρ. Μετοχών (σε εκατ.) 1.490,44

Χρ. Αξία (σε εκατ. $) 66.890,95

Μέσος Ημ. Όγκος Συν. (52 εβδ.) 5.730.104

Συντελεστής Beta 0,62

Στατιστικά Στοιχεία

Μέγ. 52 εβδ. ($) 51,20 USD

Χαμ. 52 εβδ. ($) 39,06 USD

Απόδ. 1-Μ 7,19%

Απόδ. 6-Μ -7,65%

Απόδ. 12-Μ 2,68%

Πηγή: Η Εταιρεία, Χρηματιστήριο, ΗΠΑ

Πηγή: Χρηματιστήριο, ΗΠΑ

Η Πορεία της Μετοχής-Τελευταίες 52 εβδομάδες (σε Δολάρια ΗΠΑ)

Συνοπτικό προφίλ εταιρείας Η Abbott Laboratories αποτελεί έναν πολυεθνικό όμιλο εταιρειών δραστηρι-οποιούμενων στους τομείς της παραγω-γής φαρμάκων και της βιοτεχνολογίας.

Ο Όμιλος αναπτύσσεται τόσο μέσω του εμπλουτισμού του χαρτοφυλακίου προϊ-όντων του όσο και μέσω εταιρικών πρά-ξεων, όπως εξαγορές.

[BLOOMBERG TICKER: ABT:US] [REUTERS TICKER: ABT.N]

ABBOTT LABORATORIES Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Νέας Υόρκης, ΗΠΑΒασικός κλάδος δραστηριότητας: Φαρμακευτικές εταιρείες

Αποτελέσματα εννεαμήνου 2015 (από Συνεχιζόμενες Δραστηριότητες)

(σε εκατ. δολάρια)6Μ

2015%

6Μ

2014

Πωλήσεις 15.217,0 2,19% 14.891,0

Κέρδη προ Φόρων 2.353,0 37,28% 1.714,0

Καθαρά Κέρδη (μ.φ.&δ.μ.)

3.656,0 164,93% 1.380,0

Πηγή: Εταιρεία/Όμιλος. Έως την ημερομηνία της παρούσας ανάλυσης, τα τελευταία διαθέσιμα δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα αφορούσαν στο εννεάμηνο 2015.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) - www.vrs.grΑιόλου 104, Αθήνα 10564 • Τηλ. 210 3219557, 698 3603160 • Email: [email protected]

Ε ξ ε ι δ ι κ ε υ μ έ ν ο ι Χ ρ η μ α τ ο ο ι κ ο ν ο μ ι κ ο ί Σ ύ μ β ο υ λ ο ι σ τ η Δ η μ ι ο υ ρ γ ί α Ε τ α ι ρ ι κ ή ς Α ξ ί α ς κ α ι σ τ ο υ ς Τ ο μ ε ί ς τ ω ν Ε ξ α γ ο ρ ώ ν & Σ υ γ χ ω ν ε ύ σ ε ω ν . Έ τ ο ς Ί δ ρ υ σ η ς : 2 0 0 2

77

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

VRS – SFiTΑιόλου 104, Αθήνα 10564 • Τηλ. 210 3316358, 6945 851420 • Email: [email protected]

V R S - S F i T : Ε ξ ε ι δ ι κ ε υ μ έ ν ε ς Ε π ι σ τ η μ ο ν ι κ έ ς Μ ε τ α φ ρ ά σ ε ι ς . Έ τ ο ς Ί δ ρ υ σ η ς : 2 0 0 2

Ιστορικοί Δείκτες P/E της Μετοχής σε Σύγκριση με τους Δείκτες της Αγοράς (x)

Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη & Δείκτες-Περίοδος 2009-2014 (Όμιλος, σε εκατ. δολ. ΗΠΑ)

(σε εκατ. δολ. ΗΠΑ)

Πωλήσεις EBITDA ΚΠΦ ΚΜΦΔΜP/Ε (x)

P/BV(x)

EV / EBITDA

(x)

ΔΑΝΕΙΑ / ΙΔΙΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x)

ROE %

2009 30.765 8.326 7.194 5.746 11,6 2,9 8,9 0,7 25%

2010 35.167 8.712 5.713 4.626 14,5 2,9 9,2 0,7 20%

2011 38.851 8.796 5.199 4.728 14,1 2,7 8,5 0,6 19%

2012 19.050 4.142 -220 237 282,2 2,5 18,4 0,8 1%

2013 19.657 3.852 2.041 1.988 33,6 2,7 18,2 0,3 8%

2014 20.247 4.147 2.518 1.721 38,9 3,1 17,0 0,4 8%

Δείκτες Κεφαλαίου Κίνησης-Περίοδος 2009-2014 (Όμιλος, σε εκατ. δολ. ΗΠΑ)

Σε εκατ. δολ. ΗΠΑ 2009 2010 2011 2012 2013 2014Πωλήσεις 30.765 35.167 38.851 19.050 19.657 20.247

Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.) 13.209 14.665 15.541 8.899 9.193 9.218

Μικτό Περιθώριο Κέρδους % 70,04% 58,30% 60,00% 53,29% 53,23% 54,47%

Καθαρά Κέρδη μφδμ 5.746 4.626 4.728 237 1.988 1.721

Καθαρό Περιθώριο Κέρδους % 18,7% 13,2% 12,2% 1,2% 10,1% 8,5%

Ταμειακά Διαθέσιμα 8.809 3.648 6.813 10.802 3.475 4.063

Ημέρες Αποθεμάτων Ημέρες 90 79 77 156 107 105Αποθέματα 3.265 3.189 3.284 3.793 2.693 2.643

Ημέρες Πελατών Ημέρες 78 75 72 146 74 65Πελάτες 6.542 7.184 7.684 7.613 3.986 3.586

Ημέρες Προμηθευτών Ημέρες 35 38 40 74 41 42Προμηθευτές 1.281 1.536 1.721 1.797 1.026 1.064

Operating Cycle Ημέρες 168 154 149 301 181 169Cash Cycle (Ταμειακός Κύκλος) Ημέρες 132 116 109 228 140 127

Πηγή: Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.Σημείωση: Έως την ημερομηνία της παρούσας ανάλυσης, τα τελευταία διαθέσιμα δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα αφορούσαν στο εννεάμηνο 2015. Οι ιστορικοί δείκτες αποτίμησης υπολογίζονται βάσει της τρέχουσας τιμής της μετοχής.

Πηγή: FACTSET, υπολογισμοί VRS.

Ρ Α Ν Τ Ε Β Ο Ύ Υ Γ Ε Ί Α Σ


Πιείτε κρασί μαζί με νερό: Για κάθε γουλιά κρασί που πίνετε, πιείτε τρεις γουλιές

νερό. Θα περιορίσετε αυτομάτως τις θερμίδες από την κατανάλωση αλκοόλ.

Μη σπεύσετε να σερβιριστείτε: Μη βιαστείτε να σερβιριστείτε πρώτοι. Θυμηθείτε

ότι όσο αργότερα επισκεφτείτε τον μπουφέ τόσο λιγότερες θερμίδες θα πάρετε.

Βάλτε χρώμα: Έρευνα που έγινε πάνω στην ψυχολογία των χρωμάτων απέδειξε

πως ένα σερβίτσιο σε κόκκινο χρώμα μπορεί να μας ανοίξει την όρεξη, που

σημαίνει πως μπορεί να τρώμε γρηγορότερα καταναλώνοντας μεγαλύτερες μερίδες

φαγητού από ό,τι συνήθως.

Χαμηλώστε τον θερμοστάτη: Έρευνα του αμερικανικού National Institute of

Health Clinical Center απέδειξε πως όσο πιο δροσερό είναι το δωμάτιο στο οποίο

κοιμάσαι τόσο περισσότερες θερμίδες χάνεις, καθώς ο οργανισμός σου δουλεύει

ώστε να διατηρήσει τη θερμοκρασία.

Πώς να γλιτώσετε από τα περιττά κιλά στις γιορτές

Γιατί ο άνδρας μου ροχαλίζει;Το ροχαλητό, αν δεν αντιμετωπιστεί ά-μεσα, μπορεί να εξελιχθεί σε σύνδρομο του ανώτερου αναπνευστικού και να προκαλέ-σει υπνική άπνοια. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, ένας στους δύο άνδρες και μία στις τέσσερις γυναίκες ροχαλίζουν σε κα-θημερινή βάση.

Τι φταίειΦύλο: Έχει βρεθεί ότι οι άνδρες ροχαλίζουν

περισσότερο από ό,τι οι γυναίκες.Ηλικία: Η ηλικία αποτελεί άλλον έναν ε-πιβαρυντικό παράγοντα, αφού το ροχαλη-τό είναι πιο κοινό σε άτομα μέσης ηλικίας και η συχνότητά του αυξάνει στις ηλικίες α-πό 50 έως 60 ετών.Αύξηση βάρους: Η παχυσαρκία απο-τελεί ίσως την κυριότερη αιτία εμφάνισης του ροχαλητού.της Δήμητρας Ευθυμιάδου

Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας, υ-πολογίζεται ότι νοσούν περισσότε-ροι από ένα εκατομμύριο Έλληνες. Οι ηλικίες στις οποίες παρουσιάζο-

νται συχνότερα οι κεφαλαλγίες είναι από 20 μέχρι 50 ετών. Ο Παγκόσμιος Οργανι-σμός Υγείας περιλαμβάνει την κεφαλαλγία στις 20 πρώτες παθήσεις ανά τον κόσμο.

Η ημικρανία είναι μια νευροαγγειακή διαταραχή, που πυροδοτείται ως απάντη-ση σε ξαφνικές αλλαγές του εσωτερικού ή του εξωτερικού περιβάλλοντος του οργανι-σμού, και κάθε άτομο έχει έναν γενετικά καθορισμένο ημικρανικό ουδό (κατώφλι).

Γενικές αρχές της θεραπευτικής α-ντιμετώπισης της ημικρανίας

Το πρώτο βήμα στην αντιμετώπιση της ημικρανίας είναι η οριστική διάγνωση με βάση τα κριτήρια της Διεθνούς Εταιρείας Κεφαλαλγίας. Ακολουθεί η ενημέρωση και η επιμόρφωση του ασθενούς για την αναζή-

τηση εκλυτικών παραγόντων της ημικρανί-ας, η παρακολούθηση με το ημερολόγιο της κεφαλαλγίας και η αλλαγή του τρόπου ζω-ής (άσκηση, αποφυγή παράλειψης γευμά-των, καλός ύπνος). Η θεραπεία διακρίνεται σε συμπτωματική και σε χρόνια προφυλα-κτική αγωγή. Απαραίτητος παράγοντας για την ορθή αντιμετώπιση των κρίσεων απο-τελεί η τήρηση ημερολογίου των κρίσεων πριν αποφασιστεί και καθοριστεί η θερα-πεία, για να είναι επιτυχές το αποτέλεσμα.

Τι να κάνω για να γλιτώσω από τους πονοκεφάλουςΌλο και περισσότεροι

Έλληνες παρουσιάζουν πλέον συμπτώματα

κεφαλαλγίας, γεγονός που αποδίδεται από τους

ειδικούς και στο άγχος της κρίσης

79

Γίνετε λαμπερές χωρίς νυστέριΕκτός από τις διάφορες θερα-

πείες που υπόσχονται θεαματι-κές αλλαγές, μπορείτε να μειώ-σετε τις ρυτίδες αυξάνοντας τα επίπεδα κολλαγόνου και ελα-στίνης, καταναλώνοντας συγκε-κριμένες βιταμίνες.Βιταμίνη Α: Η βιταμίνη Α απο-τελεί «κλειδί» για τη δομή του δέρματος, αφού ενισχύει την ε-νυδάτωσή του και εξασφαλίζει τη νεανικότητα, την ελαστικό-τητα και την απαλότητα της ε-πιδερμίδας. Πηγές της εν λόγω βιταμίνης αποτελούν το συκώτι, ο σολομός, ο ξιφίας, τα καρότα, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα κολοκυθάκια και τα βερίκοκα.Βιταμίνη C: Η βιταμίνη C είναι άκρως αποτελεσματική στη «μά-χη» κατά των ελεύθερων ριζών στο δέρμα, παρέχοντας πολλα-πλή προστασία κατά της φθο-ράς του δέρματος. Βρίσκεται στα πορτοκάλια, τα μανταρίνια, τα α-κτινίδια, τα λεμόνια, τις φράου-λες, τις πιπεριές, το μπρόκολο, το σπανάκι.Βιταμίνη Ε: Η βιταμίνη Ε εξασφα-λίζει τη νεανική όψη της επιδερ-μίδας. Πηγές της είναι ο σολο-μός, τα όσπρια, το ελαιόλαδο, το σησαμέλαιο και τα αμύγδαλα.

Η απώλεια ό-σφρησης, ή αλ-λιώς ανοσμία, είναι ένα συχνό

σύμπτωμα του κοινού κρυολογή-ματος και σπάνια αποτελεί ένδειξη μιας σοβαρής κατάστασης. Ανάλογα με τα αί-τια, η κατάσταση μπορεί να είναι μερική ή πλήρης, προσωρινή ή μόνιμη.

Οι αιτίες που προκαλούν την ανο-σμία είναι: Προσωρινός ή μόνιμος ερε-θισμός του βλεννογόνου στο εσωτερικό της μύτης. Αυτό προκαλείται, όπως αναφέρουν

οι ειδικοί επιστήμονες της Mayo Clinic, ε-ξαιτίας ενός κοινού κρυολογήματος, κά-ποιας αλλεργικής ρινίτιδας ή και γρίπης. Ανοσμία όμως μπορεί να προκληθεί και όταν εμποδίζεται η ροή του αέρα στη μύτη.Ιγμορίτιδα: H ιγμορίτιδα είναι μια πά-θηση που μπορεί να προκαλέσει διατα-ραχές στην όσφρηση. Όταν τα ιγμόρεια κλείνουν, προκαλείται ρινική συμφόρηση, με αποτέλεσμα την ολική ή μερική απώ-λεια και της όσφρησης.Κοινό κρυολόγημα: Η απώλεια της ό-σφρησης που προκαλείται από κρυολο-γήματα, αλλεργίες ή φλεγμονές των κόλ-πων του προσώπου είναι παροδική και διαρκεί λίγες μόνο μέρες.

Γιατί δεν μυρίζω τίποτα;

Το κάπνισμα: Το κάπνισμα προκαλεί ή και επιδεινώνει αρκετά την κατάσταση.Κακή ανατομική κατασκευή: Αμυγδα-λές και κρεατάκια που πρέπει να αφαιρε-θούν, στραβό ρινικό διάφραγμα.Άλλα αίτια: Η λήψη αλκοόλ, ηρεμιστικών και αντιισταμινικών φαρμάκων. Ακόμη, η χρόνια ρινίτιδα, αλλά και τα κρυολογή-ματα κατά τα οποία πρήζονται οι αμυγδα-λές και γενικά η περιοχή του στόματος και του λαιμού.

Ουσιαστικά, πρόκειται για κατα-στροφή και αποτιτάνωση των ση-ραγγωδών σωμάτων, του βασι-κού δηλαδή τμήματος του στυτι-

κού μηχανισμού. Το αποτέλεσμα είναι μια δύσκολη –αν ό-

χι αδύνατη– ερωτική επαφή, και σε κάθε περίπτωση επώδυνη και για τους δύο συ-ντρόφους, αφού η παραμόρφωση προκα-λεί πόνο και στη σύντροφο. Η παραμόρ-φωση του πέους δεν είναι φυσιολογική και

δεν σχετίζεται με την ηλικία του άνδρα. Άλ-λωστε, το νόσημα εμφανίζεται κυρίως με-τά τα πενήντα.

Όπως εξηγεί ο δρ Κωνσταντίνος Κωνστα-ντινίδης, χειρουργός, ουρολόγος-ανδρολό-γος, πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, «συχνά οι άνδρες που εμφανίζουν τη νόσο Peyronie αναφέρουν τραυματισμό στο παρελθόν. Σήμερα γνωρίζουμε ότι και μικρότεροι τραυματισμοί, που δεν γίνονται αντιληπτοί από τον άνδρα, μπορούν σε βά-θος χρόνου να προκαλέσουν τη στροφή αυ-τή του πέους».

Αυτή όμως είναι μία από τις αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν το πρόβλημα. Νοσήματα του προστάτη, φλεγμονές, ακό-μη και συστηματικά νοσήματα, προβλήματα δηλαδή σε άλλο όργανο, ενδέχεται να επι-φέρουν το ίδιο αποτέλεσμα. Γι’ αυτό και οι ειδικοί θεωρούν εξαιρετικά σημαντικό να βρεθεί η αιτία του προβλήματος.

Γιατί "στράβωσαν" τα "προσόντα" του άνδρα μου;Και ξαφνικά τα «κάλλη» του καλού σας «παίρνουν τον στραβό τον δρόμο». Ίσως θα πρέπει να δείτε αν πρόκειται για τη νόσο Peyronie, μια σχετικά σπάνια ασθένεια, η οποία προκαλεί παραμόρφωση των ανδρικών «προσόντων», συχνά τόσο μεγάλη, που να καθιστά αδύνατη την ερωτική επαφή. Ο άνδρας αισθάνεται πόνο κατά τη διάρκεια της ερωτικής επαφής και, όχι σπάνια, δυσκολία στη στύση


Αλλάξτε την ελληνική αγορά Υγείας! Εγγραφείτε τώρα στο Ph.B (Pharma & Health Business)!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή)

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ: 50€ ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ: 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

ΚΥΠΡΟΣ: 70€ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ: 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή)

ΕΤΗΣΙΑ: 10€

(Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192)

Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ*

ΟΔΟΣ Τ.Κ. ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ ΧΩΡΑ ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ ΚΙΝΗΤΟ

FAX ΑΦΜ* ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, [email protected]Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά,κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail!

Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations),

hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

Γ Ί Ν Ε Τ Ε Σ Υ Ν Δ Ρ Ο Μ Η Τ Ε Σ !

81

final_KTX SfEE_2015_21x28cm.indd 1 18/12/15 4:27 μ.μ.

http://www.sfee.gr

A Ρ Θ Ρ Ο

4 / Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Menarini_KTX_21x28_GREEK_02_2014_HR

Πέμπτη, 11 Ιουνίου 2015 9:53:25 πμ

http://www.menarini.com

Pharma & Health Business #34, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2015

Documents

Transcript of Pharma & Health Business #34, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2015