ΕNEΡΓΕΙΑΚΟΣ – ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΟΣ (1)

ΒιοκλιµατικόςΒιοκλιµατικός Ενεργειακός ΣχεδιασµόςΕνεργειακός Σχεδιασµός

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΙΕΚΕΜ ΙΕΚΕΜ --ΤΕΕΤΕΕ 20092009200920092009200920092009

ΒιοκλιµατικόςΒιοκλιµατικός Ενεργειακός ΣχεδιασµόςΕνεργειακός Σχεδιασµός

ΜάιοςΜάιος--Ιούνιος 2009Ιούνιος 2009

Υπεύθυνη Σεµιναρίου

ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗ

αρχιτέκτωναρχιτέκτωνdd..pp..ll..gg. . ––MscMsc. . Χωροτάκτης Χωροτάκτης ––Πολεοδόµος Πολεοδόµος --MscMsc..Κοινωνική ΨυχολογίαΚοινωνική Ψυχολογία

τ. Γενική Επιθεωρήτρια Περιβάλλοντος τ. Γενική Επιθεωρήτρια Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩ∆Ε / Επιστηµ. Σύµβουλος ∆ιεθνούς Προγράµµατος ΥΠΕΧΩ∆Ε / Επιστηµ. Σύµβουλος ∆ιεθνούς Προγράµµατος UIAUIA--ARESARES

Τηλ: Τηλ: +30+309334616,9334616,fax: +303231557; : Efax: +303231557; : E--mail: mail: [email protected]@tee.gr

Η ανάπτυξη των πόλεων και τα σύγχρονα πολεοδοµικά &

περιβαλλοντικά προβλήµατα

1818--0055--20092009

Γενική Εισαγωγή

περιβαλλοντικά προβλήµατα

Ενέργεια - Κλιµατική Αλλαγή – Κτίρια

Θεµατολογία Θεµατολογία

Γενική εισαγωγή:Γενική εισαγωγή: Σκοπός Σεµιναρίου.

Περιβάλλον Περιβάλλον –– Κτίρια Κτίρια –– Ενέργεια:Ενέργεια: Ενέργεια και Κλιµατική Αλλαγή. Περιβάλλον Περιβάλλον –– Κτίρια Κτίρια –– Ενέργεια:Ενέργεια: Ενέργεια και Κλιµατική Αλλαγή.

Πόλεις και σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήµατα.

Η δόµηση στην Ελλάδα:Η δόµηση στην Ελλάδα: Η κατάσταση των κτιρίων

Παραδείγµατα Παραδείγµατα –– εφαρµογές:εφαρµογές: Από το παρελθόν, στο παρόν και στο µέλλον

Η επιλογή «Σχεδιάζω Βιοκλιµατικά

Χτίζω Οικολογικά»: Είναι µονόδροµος

Την εποχή της κλιµατικής αλλαγής

Επιτακτική ανάγκη να Επιτακτική ανάγκη να

αντιµετωπίσουµε την αντιµετωπίσουµε την

µεγαλύτερη πρόκληση της µεγαλύτερη πρόκληση της

εποχής µας. εποχής µας.

Της ενεργειακής εξάρτησηςΤης ενεργειακής εξάρτησης

και της περιβαλλοντικής κρίσηςκαι της περιβαλλοντικής κρίσης

Ο σύγχρονος δοµηµένος Ο σύγχρονος δοµηµένος

κόσµος, ο ανθρωπογενής κόσµος, ο ανθρωπογενής

χώρος που µας χώρος που µας

περιβάλει, προσβάλει τις περιβάλει, προσβάλει τις

περιβαλλοντικές ισορροπίες, τις περιβαλλοντικές ισορροπίες, τις

ισορροπίες των ζωντανών ισορροπίες των ζωντανών

οργανισµών, πάνω απ΄ όλα την οργανισµών, πάνω απ΄ όλα την

ανθρώπινη υγεία.ανθρώπινη υγεία.

Προσβάλει και βιάζει την Προσβάλει και βιάζει την

ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ανθρώπινη αξιοπρέπεια και

ψυχική ισορροπία, τις ψυχική ισορροπία, τις

στοιχειώδεις στοιχειώδεις

αισθητικές, λειτουργικές και αισθητικές, λειτουργικές και

χρηστικές απαιτήσεις του χρηστικές απαιτήσεις του

σύγχρονου ανθρώπου.σύγχρονου ανθρώπου.

Της διατάραξης της οικολογικής ισορροπίαςΤης διατάραξης της οικολογικής ισορροπίας

Οι Οι

αλλεργίες, οχλήσεις, πονοκέφαλοι αλλεργίες, οχλήσεις, πονοκέφαλοι

είναι προϊόν του σύγχρονου είναι προϊόν του σύγχρονου

τρόπου ζωήςτρόπου ζωής

Των επιπτώσεων στην δηµόσια υγείαΤων επιπτώσεων στην δηµόσια υγεία

Η Η κατάσταση σήµερακατάσταση σήµερα

Κλιµατική αλλαγή, αποµείωση πρώτων υλών, ρύπανση

της ατµόσφαιρας, µείωση αποθεµάτων πετρελαίου.

Αύξηση παγκόσµιας ζήτησης: Tο πετρέλαιο θα γίνει

εξαιρετικά ακριβό και δυσεύρετο

Κλιµατική αλλαγή

Κλιµατική ΑλλαγήΚλιµατική Αλλαγή

Η κατασκευαστική βιοµηχανία βασίζεται στο φθηνό πετρέλαιο

Το Σεµινάριο Το Σεµινάριο

ΣκοπόςΣκοπός

Η ενηµέρωση και επιµόρφωση των µηχανικών µπροστά στις νέες

περιβαλλοντικές προκλήσεις που σχετίζονται µε την

καταπολέµηση της Κλιµατικής Αλλαγής και τη βελτίωση της

ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και οικιστικών συνόλων.

Η εφαρµογή του νόµου 3661/08 για την ενεργειακή απόδοση των Η εφαρµογή του νόµου 3661/08 για την ενεργειακή απόδοση των

κτιρίων

Σκοπός

Να µάθουµε περισσότερα:

Μεγάλες ποσότητες ενέργειας καταναλώνονται σήµερα για να ζεστάνουµε, να

δροσίσουµε και να φωτίσουµε τους χώρους στους οποίους ζούµε &

εργαζόµαστε.

Πάνω από το 80% του χρόνου µας το περνάµε σε εσωτερικούς χώρους, στο

σπίτι ή στην δουλειά. Ένα άνετο και υγιεινό εσωτερικό µικροκλίµα είναι

συνεπώς προϋπόθεση για µια καλή ποιότητα ζωής.

Μια περιήγηση . . .

Ενηµέρωση Ενηµέρωση και και επιµόρφωση επιµόρφωση των των Μηχανικών σε Μηχανικών σε θέµατα θέµατα περιβαλλοντικού, βιοκλιµατικού και ενεργειακού περιβαλλοντικού, βιοκλιµατικού και ενεργειακού σχεδιασµού, ενόψει της επικείµενης εφαρµογής του νόµου σχεδιασµού, ενόψει της επικείµενης εφαρµογής του νόµου 3661/08 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων 3661/08 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων

ΙστορικόΙστορικόΑπό την Από την εφαρµογή της προγενέστερης οδηγίας εφαρµογή της προγενέστερης οδηγίας 93/76/ΕΟΚ [ 93/76/ΕΟΚ [ ενσωµάτωση στο ενσωµάτωση στο

εθνικό δίκαιο εθνικό δίκαιο µε την ΚΥΑ 21747/4708/98] στην οδηγία 2002/91/ΕΚ για την µε την ΚΥΑ 21747/4708/98] στην οδηγία 2002/91/ΕΚ για την

ενεργειακή απόδοση των κτιρίωνενεργειακή απόδοση των κτιρίων

ΥΠΕΧΩ∆Ε/ΚΑΠΕ (1994 ΥΠΕΧΩ∆Ε/ΚΑΠΕ (1994 –– 20012001--2009): 2009): Από το Σχέδιο ∆ράσης «ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2001» Από το Σχέδιο ∆ράσης «ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2001»

(Πολιτική εξοικονόµησης ενέργειας & χρήσης ΑΠΕ στον οικιστικό τοµέα) & τον ΚΟΧΕΕ (Πολιτική εξοικονόµησης ενέργειας & χρήσης ΑΠΕ στον οικιστικό τοµέα) & τον ΚΟΧΕΕ

στον ΚΕΝΑΚστον ΚΕΝΑΚ

Γενικές διαπιστώσεις Γενικές διαπιστώσεις

απόβλητα

νερό

Τα σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήµατα δηµιουργούνται από τον τρόπο που

επιλέγουµε να ικανοποιήσουµε τις ανάγκες µας!

ενέργεια

κατασκευαστικά κατασκευαστικά

υλικάυλικά

Images: National Geographic, Vol 195, No 3, March 1999; Oz Green World Water

Day Poster, 1997; “Greenhouse News”, Vol 3, Issue No 2, Winter 2000, published by

the Australian Greenhouse Office; “The Challenge”, Issue No 16, Winter

2000, published by the Australian Greenhouse Office

Ατµοσφαιρική ρύπανση

Δηµόσια υγεία

Κλιµατικές αλλαγές

Οι επιπτώσεις από τον Mη βιώσιµο σχεδιασµό & τις τρέχουσες

πρακτικές οικοδόµησης

Παραγωγή αποβλήτων

Ρύπανση εδαφών

Απώλεια φυσικών πόρων &

βιοποικιλότητας

Και η στροφή στην καθαρή Και η στροφή στην καθαρή

ενέργεια και στην ενέργεια και στην

ενεργειακή απόδοσηενεργειακή απόδοση

Για την καταπολέµηση της υπερθέρµανσης του πλανήτη . . .

Και του φαινοµένου του θερµοκηπίου

Γιατί το κλίµα άλλαξε . . .

Και η Κλιµατική Αλλαγή είναι εδώ !

Σήµερα Σήµερα --σε ολόκληρο τον κόσµοσε ολόκληρο τον κόσµο-- έχει γίνει πλέον έχει γίνει πλέον αντιληπτή τόσο η έκταση όσο και οι επιπτώσεις του αντιληπτή τόσο η έκταση όσο και οι επιπτώσεις του φαινοµένου. φαινοµένου.

Ακόµα και στις ΗΠΑ (όπου υπήρχαν οι περισσότεροι Ακόµα και στις ΗΠΑ (όπου υπήρχαν οι περισσότεροι σκεπτικιστές), οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι υιοθέτησαν σκεπτικιστές), οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι υιοθέτησαν φιλόδοξα προγράµµατα καταπολέµησης των κλιµατικών φιλόδοξα προγράµµατα καταπολέµησης των κλιµατικών σκεπτικιστές), οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι υιοθέτησαν σκεπτικιστές), οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι υιοθέτησαν φιλόδοξα προγράµµατα καταπολέµησης των κλιµατικών φιλόδοξα προγράµµατα καταπολέµησης των κλιµατικών αλλαγών. αλλαγών.

Επίσης στις δύο ταχύτερα αναπτυσσόµενες µεγάλες Επίσης στις δύο ταχύτερα αναπτυσσόµενες µεγάλες αναδυόµενες οικονοµίες, στην Ινδία και στην Κίνα, αρχίζει αναδυόµενες οικονοµίες, στην Ινδία και στην Κίνα, αρχίζει να γίνεται πλέον συνείδηση ότι το κόστος της κλιµατικής να γίνεται πλέον συνείδηση ότι το κόστος της κλιµατικής αλλαγής είναι οικονοµικά απαγορευτικό για να αλλαγής είναι οικονοµικά απαγορευτικό για να αντιµετωπιστεί το φαινόµενο µόνο µε µέτρα προσαρµογής αντιµετωπιστεί το φαινόµενο µόνο µε µέτρα προσαρµογής (adaptation). (adaptation).


Οι εξελίξεις αυτές είναι πάρα πολύ σηµαντικές γιατί η αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής απαιτεί συλλογική δράση και δεν είναι δυνατόν να αντιµετωπισθεί µε τις προσπάθειες µίας µόνο χώρας ή µίας οµάδας κρατών, ακόµα κι αν είναι χώρας ή µίας οµάδας κρατών, ακόµα κι αν είναι τόσο µεγάλη και σηµαντική όπως είναι η Ε.Ε.

Αυτό συµβαίνει διότι οι εκποµπές αερίων του θερµοκηπίου, από όποια πηγή και αν προέρχονται, επηρεάζουν το σύνολο του πλανήτη.


Σε ένα κόσµο στον οποίο εξακολουθούν να υπάρχουν δισεκατοµµύρια άνθρωποι κάτω από το επίπεδο της απόλυτης φτώχειας και στον οποίο θα προστεθούν άλλα 2,5 δισεκατοµµύρια στις αναπτυσσόµενες χώρες, µέχρι τα µέσα του αιώνα, η λύση του µέσα του αιώνα, η λύση του προβλήµατος της κλιµατικής αλλαγής δεν µπορεί να είναι ο περιορισµός της ανθρώπινης οικονοµικής δραστηριότητας.

Γιατί απλούστατα αυτό δεν πρόκειται ποτέ να γίνει αποδεκτό από τα 3/4 του πλανήτη που αποζητούν ένα «δυτικό» επίπεδο ζωής.

Γιατί το κλίµα άλλαξε . . .

Και οι φυσικές καταστροφές εντείνονται . . .Και οι φυσικές καταστροφές εντείνονται . . .Και οι φυσικές καταστροφές εντείνονται . . .Και οι φυσικές καταστροφές εντείνονται . . .

. . . . . . Έχουν τεράστιες Έχουν τεράστιες

επιπτώσεις και κόστοςεπιπτώσεις και κόστος

Η κλιµατική αλλαγή επιτείνει τις Η κλιµατική αλλαγή επιτείνει τις

φυσικές καταστροφές και φυσικές καταστροφές και

αντίστροφα!αντίστροφα!

Και στην Ελλάδα . . .Και στην Ελλάδα . . .

Πόλεις – Περιβάλλον – Ενέργεια

Ο Ο άνθρωπος στον άνθρωπος στον

µακρόχρονο αγώνα του για µακρόχρονο αγώνα του για

επιβίωση και για επιβίωση και για

περισσότερη ανάπτυξηπερισσότερη ανάπτυξη

αγνόησε την επίδραση των αγνόησε την επίδραση των

διαφόρων επεµβάσεων διαφόρων επεµβάσεων

που χρειάστηκε να κάνει που χρειάστηκε να κάνει

στο περιβάλλον στην στο περιβάλλον στην

διατάραξη των φυσικών διατάραξη των φυσικών

οικοσυστηµάτων. οικοσυστηµάτων. οικοσυστηµάτων. οικοσυστηµάτων.

Ωστόσο, η φύση δόθηκε Ωστόσο, η φύση δόθηκε

στον άνθρωπο για να τη στον άνθρωπο για να τη

χρησιµοποιεί και όχι για να χρησιµοποιεί και όχι για να

την καταναλώνει ή να την την καταναλώνει ή να την

εκµεταλλεύεται κάνοντας εκµεταλλεύεται κάνοντας

κατάχρηση.κατάχρηση.

Ο άνθρωπος, για την παραγωγή

της τροφής του και τον εφοδιασµό

της βιοµηχανίας µε πρώτες

ύλες, εξαρτάται από:

-τα φυσικά οικοσυστήµατα (δάση, λιβάδια, ωκεανοί) -επίγειος, ορεινός ή πεδινός χώρος, δασικός

χώρος και υγροτοπικός – εσωτερικά

ύδατα, θαλάσσιο και ατµοσφαιρικό

περιβάλλον.περιβάλλον.

- κάποια «τεχνητά»

(καλλιεργήσιµους αγρούς)

Το περιβάλλον, παρά την ενότητα που το χαρακτηρίζει λόγω της χωρικής του υπόστασης, µπορεί να διαιρεθεί σε δύο κύριες ενότητες:

Η πρώτη περιλαµβάνει το φυσικό περιβάλλονφυσικό περιβάλλον.

Η δεύτερη το χώρο που δηµιουργήθηκε από την ανθρώπινη παρέµβαση, το ανθρωπογενές περιβάλλον.ανθρωπογενές περιβάλλον.

Θεωρητικά δεν αποτελεί πρόβληµα

Τα ανθρώπινα έργα παράγονται και Τα ανθρώπινα έργα παράγονται και

αναπαράγονται διαρκώς σε κάθε αναπαράγονται διαρκώς σε κάθε

σηµείο του φυσικού περιβάλλοντος. σηµείο του φυσικού περιβάλλοντος.

Καταλαµβάνουν Καταλαµβάνουν

«χώρο», επεκτείνονται και «χώρο», επεκτείνονται και

καταλαµβάνουν ακόµη καταλαµβάνουν ακόµη

περισσότερο, καθώς στα παλιά έργα περισσότερο, καθώς στα παλιά έργα

προστίθενται νέα. προστίθενται νέα.

Θεωρητικά δεν αποτελεί πρόβληµα

ούτε η παραγωγή, ούτε η κατανάλωσή

τους.

Το πρόβληµα γεννιέται από τους

περιορισµούς, που το φυσικό

περιβάλλον (ο φυσικός χώρος) θέτει.

Περιορισµοί που δεν γίνονται σεβαστοί από έργα, που για την παραγωγή και Περιορισµοί που δεν γίνονται σεβαστοί από έργα, που για την παραγωγή και

αναπλήρωσή τους απαιτούν κατανάλωση χώρου, ενέργειας και φυσικών, εν

γένει, πόρων ή άλλων που προκαλούν ανυπολόγιστες ζηµιές στην πολιτιστική

κληρονοµιά.

Και όµως ο άνθρωπος κατάφερε να καταστρέψει ανεπανόρθωτα

συνδυασµούς ανόργανης ύλης και οργανικής ζωής που η φύση χρειάστηκε

αιώνες για να δηµιουργήσει.

Το ανθρωπογενές περιβάλλον

Συντίθεται από πλέγµα Συντίθεται από πλέγµα ανθρώπινων «έργων», µικρών ανθρώπινων «έργων», µικρών και µεγάλων και µεγάλων οικισµών, µεµονωµένων οικισµών, µεµονωµένων κτισµάτων, µεταφορικώνκτισµάτων, µεταφορικώνδικτύων, λιµανιών και δικτύων, λιµανιών και αεροδροµίων, παραγωγικών αεροδροµίων, παραγωγικών µονάδων, δικτύων µονάδων, δικτύων υποδοµής, φραγµάτων, καλλιερυποδοµής, φραγµάτων, καλλιεργειών καιγειών καιγειών καιγειών καιεκµεταλλεύσεων. εκµεταλλεύσεων.

Συµπεριλαµβάνει έργα που

συνθέτουν το πολιτιστικό

περιβάλλον, την πολιτισµική

κληρονοµιά των ανθρώπινων κληρονοµιά των ανθρώπινων

κοινωνιών, που έχουν δηµιουργηθεί

κυρίως από παλαιότερες γενεές, και

σε σύγχρονα έργα που έχουν

χρηστικό χαρακτήρα.

Το ανθρωπογενές περιβάλλον Το ανθρωπογενές περιβάλλον

επικάθεται στο φυσικό χώρο, τον επικάθεται στο φυσικό χώρο, τον

διαπερνά και τον αλλοιώνει µε διαπερνά και τον αλλοιώνει µε

διαφορετική ένταση. διαφορετική ένταση.

Οι συνέπειες της

βιοµηχανικής ανάπτυξης µε

παράλογες και

καταστροφικές επιπτώσεις,

είχαν ως αποτέλεσµα την

υπονόµευση του ίδιου του

µέλλοντος του

πλανήτη, λόγω της

κατάρρευσης της

οικολογικής ισορροπίας.

Η ισορροπία και αρµονία του πλανήτη – γη

θυσιάστηκε στο βωµό µιας ανάπτυξης που

στηρίχτηκε στην παραβίαση των νόµων της

φύσης και στην εξάντληση των φυσικών

πόρων.

οικολογικής ισορροπίας.

Κατασπαταλήθηκαν και κακοποιήθηκαν πολλές διαθέσιµες εκτάσεις, καθώς οι πόλεις γιγαντώθηκαν και έχασαν κάθε αίσθηση του έχασαν κάθε αίσθηση του µέτρου και της ανθρώπινης κλίµακας.

Αστική ανάπτυξηΑστική ανάπτυξη

Η ανάπτυξη των πόλεων Η ανάπτυξη των πόλεων

καθορίστηκε από:καθορίστηκε από:

τη τη διεθνοποίηση της οικονοµίας, διεθνοποίηση της οικονοµίας,

τον ταχύτατο ρυθµό ανάπτυξης των προϊόντων τον ταχύτατο ρυθµό ανάπτυξης των προϊόντων και της παραγωγικής διαδικασίας, και της παραγωγικής διαδικασίας,

την θεαµατική τεχνολογική πρόοδο (στοιχεία την θεαµατική τεχνολογική πρόοδο (στοιχεία που απαιτούσαν κατάλληλη υποδοµή και που απαιτούσαν κατάλληλη υποδοµή και εξειδικευµένο εργατικό δυναµικόεξειδικευµένο εργατικό δυναµικό))εξειδικευµένο εργατικό δυναµικόεξειδικευµένο εργατικό δυναµικό))

την κατασκευή αυτοκινητοδρόµων και ταχύτερων µέσων µεταφοράς,

τη βελτίωση των εναέριων συνδέσεων και πύκνωση των πτήσεων

την πρόοδο των τηλεπικοινωνιών.

Η ανάπτυξη των πόλεων επέφερε:Η ανάπτυξη των πόλεων επέφερε:

Στεγαστική πίεση που

υπήρξε, σε όλες τις εποχές

Ως το 1990 η αύξηση Ως το 1990 η αύξηση του πληθυσµού και της του πληθυσµού και της απασχόλησης στα απασχόλησης στα µεγάλα αστικά κέντρα µεγάλα αστικά κέντρα ήταν εντεινόµενη.ήταν εντεινόµενη.

Συνοδεύτηκε από Συνοδεύτηκε από έντονη διασπορά στο έντονη διασπορά στο εσωτερικό αυτών των εσωτερικό αυτών των ζωνών.ζωνών.

υπήρξε, σε όλες τις εποχές

και τις κοινωνίες, βασικός

µοχλός ανάπτυξης των

πόλεων.

ζωνών.ζωνών.

Οι κάτοικοι Οι κάτοικοι εγκατέλειπαν τα κέντρα εγκατέλειπαν τα κέντρα των πόλεων για να των πόλεων για να κατοικήσουν σε κατοικήσουν σε προάστια ή σε κοντινές προάστια ή σε κοντινές πόλεις πόλεις

Οι επιχειρήσεις Οι επιχειρήσεις αποµακρύνθηκαν προς αποµακρύνθηκαν προς τις περιφερειακές τις περιφερειακές ζώνες.ζώνες.

Αποµείωση φέρουσας ικανότητας φυσικών

οικοσυστηµάτων

Η Αύξηση του πληθυσµού και της βιοµηχανικής παραγωγής:

µειώνει την φέρουσα ικανότητα των οικοσυστηµάτων µε αποτέλεσµα να µη µπορούν να καλύψουν, στο µέλλον, τις αυξανόµενες αυτές ανάγκες της αυξανόµενες αυτές ανάγκες της ανθρωπότητας.

Η λατρεία του «µεγάλου» που κυριάρχησε

κατά την δεκαετία 1970-80 οδήγησε γρήγορα

στον γιγαντισµό των πόλεων.

Ο γιγαντισµός των πόλεωνΟ γιγαντισµός των πόλεων

Από τη λογική των κηπουπόλεων, των ήπιων παρεµβάσεων,Από τη λογική των κηπουπόλεων, των ήπιων παρεµβάσεων,της µίξης χρήσεων και λειτουργιών που προσέδιναν γνήσιο της µίξης χρήσεων και λειτουργιών που προσέδιναν γνήσιο χαρακτήρα αστικότητας . . . χαρακτήρα αστικότητας . . .

Από τη µικρή κλίµακα της γειτονιάς, όπου οι κοινωνικές Από τη µικρή κλίµακα της γειτονιάς, όπου οι κοινωνικές σχέσεις µπορούσαν να αναπτύσσονται αβίαστα . . .σχέσεις µπορούσαν να αναπτύσσονται αβίαστα . . .

περάσαµε στις µεγαλουπόλεις !περάσαµε στις µεγαλουπόλεις !

Οργανωµένα οικιστικά προγράµµατα Οργανωµένα οικιστικά προγράµµατα

κοινωνικής κατοικίαςκοινωνικής κατοικίας

Κατά την τελευταία εικοσαετία κυριάρχησαν προγράµµατα οργανωµένης δόµησης που αυτονοµήθηκαν πλήρως από τον υφιστάµενο αστικό ιστό.

Απετέλεσαν τον πυρήνα γύρω από τον οποίο αναπτύχθηκαν «νέες» πόλεις, ή οποίο αναπτύχθηκαν «νέες» πόλεις, ή πόλεις «δορυφόροι» όπου συγκεντρώθηκε το εργατικό δυναµικό ή ειδικές κατηγορίες κοινωνικών στρωµάτων.

Περιβαλλοντική υποβάθµιση

Υψηλές πυκνότητες

Νέες Πόλεις Νέες Πόλεις –– Πόλεις «δορυφόροι»Πόλεις «δορυφόροι»

Αποσυµφόρηση των κέντρων των πόλεων

∆ηµιουργία ευνοϊκότερων προϋποθέσεων για την αποκέντρωση πληθυσµού και δραστηριοτήτων

Μεγάλη αύξηση των µετακινήσεων

Περιορισµός ελεύθερου χρόνου των κατοίκων

Νέες Πόλεις Νέες Πόλεις –– Πόλεις «δορυφόροι»Πόλεις «δορυφόροι»

Νέες Πόλεις Νέες Πόλεις –– Πόλεις «δορυφόροιΠόλεις «δορυφόροι» » -- Συνέπειες Συνέπειες

Κοινωνικές αντιθέσεις, φτώχια, υποβάθµιση, εξαθλίωσηΚοινωνικές αντιθέσεις, φτώχια, υποβάθµιση, εξαθλίωση

Κοινωνικός αποκλεισµός, εγκληµατικότητα.Κοινωνικός αποκλεισµός, εγκληµατικότητα.

Πόλεις απρόσωπες, οµοιόµορφες, οµοιογενείς, αδιάφορες Πόλεις απρόσωπες, οµοιόµορφες, οµοιογενείς, αδιάφορες και αφιλόξενες. και αφιλόξενες.

Απώλεια κοινωνικής επαφής και έκφρασης συλλογικών Απώλεια κοινωνικής επαφής και έκφρασης συλλογικών αγαθών. αγαθών.

Κοινωνικοί παράγοντες

αύξηση ποσοστού εργαζόµενων γυναικών

αυξανόµενη ανάγκη αναζήτησης εργασίας,

ανάγκη άµεσης γειτνίασης µε κοινωνικές εξυπηρετήσεις, πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητεςδραστηριότητες

Το πρόβληµα του κοινωνικού αποκλεισµού

Εµφανίζεται σε πόλεις που αντιµετωπίζουν οικονοµικά

προβλήµατα, κύρια λόγω παρακµής της βιοµηχανικής

δραστηριότητας.

Τα προβλήµατα των πόλεων

Οι ευρωπαϊκές πόλεις αντιµετωπίζουν σοβαρά προβλήµατα:

ποιότητας αέρα, θορύβου, κυκλοφοριακής συµφόρησηςοι ελεύθεροι χώροι απειλούνται, η ποιότητα ζωής καθηµερινά υποβαθµίζεταιοι πόλεις απορροφούν όλο και περισσότερο φυσικούς πόρους και παράγουν, όλο και περισσότερο εκποµπές και απόβλητα που προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Όλα αυτά δεν είναι παρά συµπτώµατα µιας βαθιάς κρίσης, για το ξεπέρασµα της οποίας απαιτείται πλήρης επαναπροσδιορισµός των κυρίαρχων µοντέλων της οργάνωσης του χώρου και της αστικής ανάπτυξης.. οργάνωσης του χώρου και της αστικής ανάπτυξης..

Αστική ρύπανση Αστική ρύπανση –– ποιότητα του αέρα ποιότητα του αέρα Αστική ρύπανση Αστική ρύπανση –– ποιότητα του αέρα ποιότητα του αέρα

Η ποιότητα του αέρα στις πόλεις

Το 70 – 80% των Ευρωπαϊκών πόλεων, πάνω από 500.000 κατοίκους, ξεπερνούν τουλάχιστον µια φορά το χρόνο τα επιτρεπτά όρια εκποµπών ρύπων, που έχει δώσει η παγκόσµια Οργάνωση Υγείας σχετικά µε την ποιότητα του αέρα.

Οι συγκεντρώσεις των ρύπων είναι διαφορετικές στις διάφορες πόλεις της Ευρώπης, ανάλογα µε την ένταση των δραστηριοτήτων, της σύνθεσης των καυσίµων και των τεχνολογιών που χρησιµοποιούνται.

Η διαφορά στην εµφάνιση και στη συχνότητα Η διαφορά στην εµφάνιση και στη συχνότητα φαινοµένων υψηλής συγκέντρωσης ρύπων οφείλεται στις τοπικές µετεωρολογικές, τοπογραφικές και κλιµατικές συνθήκες.

Οι κύριες πηγές ρύπανσης του ατµοσφαιρικού αέρα είναι:

η θέρµανση, η παραγωγή ηλεκτρισµού, οι βιοµηχανικές δραστηριότητες η κυκλοφορία.

Μεταφορές και ρύπανσηΣχεδόν όλοι οι ευρωπαίοι πολίτες (97%) που ζουν σε πόλεις είναι εκτεθειµένοι σε επίπεδα ρύπανσης του αέρα υψηλότερα των κοινοτικών στόχων ποιότητας για τα αιρούµενα σωµατίδια, κατά 44% περισσότερο σωµατίδια, κατά 44% περισσότερο στο τροποσφαιρικό όζον και κατά 14% στο NO2.

Η αστική κυκλοφορία ευθύνεται για το 40% των εκποµπών CO2 από τις µεταφορές

Μεταφορές και ρύπανση

Η κυκλοφορία των µηχανοκίνητων οχηµάτων είναι µια από τις κύριες πηγές αυτών και άλλων αέριων ρύπων.

Η συνεχιζόµενη αύξηση της κυκλοφορίας στις πόλεις εξουδετερώνει τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη µείωση των εκποµπών αερίων µείωση των εκποµπών αερίων θερµοκηπίου.

Εάν δεν γίνει τίποτε για να αντιστραφεί η ανοδική τάση της κυκλοφορίας, οι εκποµπές CO2 από τις µεταφορές αναµένεται ότι θα αυξηθούν κατά 40% έως το 2010 σε σύγκριση µε το 1990.

ΚυκλοφοριακόΚυκλοφοριακό

αύξηση αριθµού ΙΧ αυτοκινήτων

επιµήκυνση διαδροµών, λόγω των µεγάλων αποστάσεων ανάµεσα στον τόπο κατοικίας και εργασίας, που οφείλεται στην εγκατάλειψη των κέντρων των πόλεων προς την περιφέρεια, γεγονός που πολλαπλασίασε τις καθηµερινές που πολλαπλασίασε τις καθηµερινές µετακινήσεις και αύξησε τις αποστάσεις

τοµές στον αστικό και κοινωνικό ιστό από τους µεγάλους οδικούς ή άλλους άξονες κυκλοφορίας, που διατρέχουν - κατά µήκος - µεγάλες εκτάσεις (δυσλειτουργίες και υποβάθµιση).

Ο θόρυβος

Ο θόρυβος στις αστικές περιοχές είναι επίσης σοβαρό και εντεινόµενο

πρόβληµα, δεδοµένου ότι το 80% του θορύβου προέρχεται από την οδική

κυκλοφορία.

Στην Ευρώπη τουλάχιστον 100 εκατ. άνθρωποι που κατοικούν σε δοµηµένες περιοχές ή κοντά σε οδικές υποδοµές εκτίθενται σε ηχοστάθµες οδικής κυκλοφορίας ανώτερες της στάθµης των 55 dB (A). στάθµης των 55 dB (A).

Ο θόρυβος προκαλεί όχληση και σοβαρά αρνητικές επιπτώσεις στον ύπνο και την ποιότητα ζωής. Περίπου 40 εκατ. άνθρωποι εκτίθενται σε ηχοστάθµες άνω των 65 dB (A), στάθµη στην οποία ο θόρυβος βλάπτει σοβαρά την υγεία.

Πόσοι θα κατοικούν αύριο στις πόλεις;Πόσοι θα κατοικούν αύριο στις πόλεις;

Κρίσιµα ερωτήµατα ζητούν απάντηση

Πόσες οι νέες ανάγκες σε ενέργεια και πως Πόσες οι νέες ανάγκες σε ενέργεια και πως

θα καλυφθούν;θα καλυφθούν;

Πόλη και ενέργειαΠόλη και ενέργεια

Οι πόλεις συγκεντρώνουν πάνω από το 80% του πληθυσµού.

Αυξάνονται οι ενεργειακές ανάγκες & κ αταναλώνονται µεγάλα ποσά ενέργειας

Εκπέµπονται µεγάλες ποσότητες CO2

Πόλη και ενέργειαΠόλη και ενέργεια

Η πιο αστικοποιηµένη περιοχή του

πλανήτη είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το 80% του πληθυσµού ζει σε αστικά Το 80% του πληθυσµού ζει σε αστικά

κέντρα

Πόλη και ενέργειαΠόλη και ενέργειαΛειτουργίες της Λειτουργίες της

πόλης, βιοµηχανία, µεταφορές, κτίριπόλης, βιοµηχανία, µεταφορές, κτίρι

α καταναλώνουν µεγάλες ποσότητες α καταναλώνουν µεγάλες ποσότητες

φυσικών πόρων (µη ανανεώσιµων φυσικών πόρων (µη ανανεώσιµων

καύσιµων) για παραγωγή και χρήση καύσιµων) για παραγωγή και χρήση

ενέργειας, που δεν θα είναι ενέργειας, που δεν θα είναι

διαθέσιµα για την επόµενη γενεά.διαθέσιµα για την επόµενη γενεά.

Πόλη και Ενέργεια

Οι ορυκτές πρώτες ύλες, και τα Οι ορυκτές πρώτες ύλες, και τα ορυκτά καύσιµα είναι απαραίτητα ορυκτά καύσιµα είναι απαραίτητα για τον σηµερινό πολιτισµό: για τον σηµερινό πολιτισµό:

Οι ορυκτές πρώτες ύλες αποτελούν Οι ορυκτές πρώτες ύλες αποτελούν τη βάση για τη µεγάλη πλειοψηφία τη βάση για τη µεγάλη πλειοψηφία των βιοµηχανικών παραγωγικών των βιοµηχανικών παραγωγικών διαδικασιώνδιαδικασιών

Ορυκτά καύσιµα: Ορυκτά καύσιµα:

αναγκαία για παραγωγή ενέργειας µέσω της καύσης τους σε:

ανθρακικά,

πετρελαϊκά ή πυρηνικά εργοστάσια από τα οποία παράγεται ο ηλεκτρισµός, όσο και για την κίνηση πάσης φύσεως οχηµάτων (αυτοκινήτων, πλοίων, τραίνων, αεροπλάνων) και µηχανηµάτων.

Επιδράσεις & Φαινόµενα στο Επιδράσεις & Φαινόµενα στο

αστικό, περιαστικό περιβάλλον & στα κτίριααστικό, περιαστικό περιβάλλον & στα κτίρια

∆ηµιουργία Θερµικής ∆ηµιουργία Θερµικής

ΝησίδαςΝησίδας

∆ ι α φ ο ρ ο π ο ί η σ η π ε ρ ι β α λ λ ο ν τ ι κ ώ ν

σ υ ν θ η κ ώ ν µ ε τ α ξ ύ κ έ ν τ ρ ο υ π ό λ ε ω ν κ α ι

π ρ ο α σ τ ί ω ν ή τ η ς γ ε ι τ ο ν ι κ ή ς υ π α ί θ ρ ο υ

∆ η µ ι ο υ ρ γ ί α Θ ε ρ µ ι κ ή ς Ν η σ ί δ α ς∆ η µ ι ο υ ρ γ ί α Θ ε ρ µ ι κ ή ς Ν η σ ί δ α ς

ΑΣΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑ- ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ

Φαινόµενο θερµικής νησίδας:

Υψηλότερες θερµοκρασίες στα αστικά κέντρα σε σχέση µε την ύπαιθρο

Ένταση:1-2 0C την µέρα, 3-5 0C

Θερ

µο

κρα

σία

α

ργά

το

απ

όγευµ

α)

F (

92

Ένταση:1-2 0C την µέρα, 3-5 0C

∆ιαστάσεις: αστικού θόλου

Αίτια δηµιουργίας:

Αστική δοµή

Μειωµένη εξατµισοδιαπνοή

Ανθρωπογενής θερµότητα ύπαιθροςΎπαιθρος περίχωρα κέντρο πάρκο περίχωρα

Θερ

µο

κρα

σία

α

ργά

το

απ

όγευµ

α)

85

Αυξηµένη θερµοκρασία Αυξηµένη θερµοκρασία -- Εκτροπή και µικρότερη ταχύτητα ανέµουΕκτροπή και µικρότερη ταχύτητα ανέµου

Μειωµένη σχετική υγρασία Μειωµένη σχετική υγρασία -- Σκιασµός από παρόδια κτίριαΣκιασµός από παρόδια κτίρια

Ήχος Ήχος –– Θόρυβος Θόρυβος -- ΘάµβωσηΘάµβωση

Σκίτσο Νιόβη Ν. Χρυσομαλλίδου

Εκτροπή κα ι µ ικρότερη ταχύτητα ανέµουΕκτροπή κα ι µ ικρότερη ταχύτητα ανέµου

Σκίτσο Νιόβη Ν. Χρυσοµαλλίδου

ΑΣΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑΑΣΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑ--ΑΝΕΜΟΙΑΝΕΜΟΙ

Μείωση της ταχύτητας του άνεµου µέσα στο Μείωση της ταχύτητας του άνεµου µέσα στο αστικό περίβληµααστικό περίβληµα λόγω της λόγω της τραχύτητας που δηµιουργούν οι κτιριακοί όγκοιτραχύτητας που δηµιουργούν οι κτιριακοί όγκοι

Αύξηση των στροβιλισµών Αύξηση των στροβιλισµών

Ανεπαρκής κυκλοφορία αέραΑνεπαρκής κυκλοφορία αέρα

Ανεπαρκής διάχυση αέριων ρύπωνΑνεπαρκής διάχυση αέριων ρύπων

Τοπικος άνεµος

Ύπαιθρος περίχωρα κέντρο περίχωρα ύπαιθρος

Αστικό οριακό

Αστικό περίβληµα

Τοπικος άνεµος

Ασ

τικό

πλο

ύµιο

Επίδραση Επίδραση υλικών υλικών

Των οικοδοµικώνΤων οικοδοµικών--κτιριοδοµικών κανονισµώνκτιριοδοµικών κανονισµώνΤων οικοδοµικώνΤων οικοδοµικών--κτιριοδοµικών κανονισµώνκτιριοδοµικών κανονισµών

Των χωροταξικών & Των χωροταξικών &

ΠολεοδοµικώνΠολεοδοµικών

κανόνωνκανόνων

Κτίρια Κτίρια –– ενέργεια ενέργεια –– περιβάλλον περιβάλλον

Πάνω από το 90% του χρόνου µας το περνάµε σε εσωτερικούς χώρους, στο σπίτι ή στην δουλειά, σε κτίρια που συνήθως δεν παρουσιάζουν επαρκή ενεργειακή και περιβαλλοντική απόδοση.

Σπαταλάµε σηµαντικά χρηµατικά ποσά, προκειµένου να εξασφαλίσουµε θερµική άνεση όλο το χρόνο.

Καταναλώνουµε µεγάλα ποσά ενέργειας συµβάλλοντας δραµατικά στην Καταναλώνουµε µεγάλα ποσά ενέργειας συµβάλλοντας δραµατικά στην αύξηση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου και ειδικότερα αύξηση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου και ειδικότερα διοξειδίου του άνθρακα. διοξειδίου του άνθρακα.

Ο τρόπος που κτίσαµε τις πόλεις µας περιφρόνησε την ενεργειακή

συνιστώσα, εξαιτίας των πενιχρών πόρων, της µικρής αρχικά έντασης του

προβλήµατος, αλλά και της άγνοιας.

Το 40% της παγκόσµιας

κατανάλωσης ενέργειας απαιτείται

για την κατασκευή, λειτουργία και

κατεδάφιση των κτιρίων.

Τα κτίρια είναι υπεύθυνα για ένα

σηµαντικό ποσοστό της

παγκόσµιας παραγωγής

αποβλήτων.

Κτίρια – Ενέργεια – Περιβάλλον

αποβλήτων.

Η βιοµηχανία κτιρίων αποµειώνει

τις φυσικές πηγές κάτω από τα

βιώσιµα αποδεκτά επίπεδα.

Συµβάλλουν στην παραγωγή Συµβάλλουν στην παραγωγή

45% 45% CO2CO2, που προκαλεί , που προκαλεί

το φαινόµενο του θερµοκηπίουτο φαινόµενο του θερµοκηπίου

Η Ευρώπη εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας (κυρίως πετρέλαιο και φυσικό αέριο) σε ποσοστό περίπου 50%

Σύµφωνα µε τις προβλέψεις αν δεν ληφθούν µέτρα η εξάρτηση αυτή θα φτάσει σε 65% το 2030

Αναγκάζεται να αναπροσαρµόζει συνεχώς την ενεργειακή πολιτική της, λαµβάνοντας υπ’ όψιν τις αυξηµένες τιµές του πετρελαίου, την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασµού, την προστασία του περιβάλλοντος ώστε να βελτιωθούν οι προοπτικές ανάπτυξης και να επιτευχθούν

Ενεργειακή εξάρτηση

περιβάλλοντος ώστε να βελτιωθούν οι προοπτικές ανάπτυξης και να επιτευχθούν οι περιβαλλοντικοί στόχοι για την κλιµατική αλλαγή.

ΚτίριαΚτίρια

Τα κτίρια και το δοµηµένο περιβάλλον είναι τα εξ ορισµού στοιχεία του αστικού

περιβάλλοντος.

Προσδίδουν σε µια πόλη χαρακτήρα και σηµεία αναφοράς, τα οποία δίνουν αίσθηση και Προσδίδουν σε µια πόλη χαρακτήρα και σηµεία αναφοράς, τα οποία δίνουν αίσθηση και

ταυτότητα στο χώρο της και τις κάνουν ελκυστικά µέρη όπου ο κόσµος θέλει να ζει και να

εργάζεται.

Η ποιότητα του δοµηµένου περιβάλλοντος έχει εποµένως ισχυρή επίδραση

στην ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος, η επίδραση όµως αυτή δεν είναι

απλώς αισθητική αλλά πολύ βαθύτερη: απλώς αισθητική αλλά πολύ βαθύτερη:

- Η θέρµανση και ο φωτισµός των κτιρίων και µόνον καταλαµβάνουν το µεγαλύτερο µερίδιο ενεργειακής

κατανάλωσης (42%, από το οποίο το 70% είναι για τη θέρµανση) και παράγουν το 45% των συνολικών

εκποµπών αερίων θερµοκηπίου.

-Στα κτίρια και το δοµηµένο περιβάλλον χρησιµοποιείται το ήµισυ των υλικών

που λαµβάνονται από το φλοιό της Γης και δηµιουργούνται 450 MT αποβλήτων

κατασκευής και κατεδαφίσεων το χρόνο (περισσότερο από το ένα τέταρτο των

συνολικά παραγόµενων αποβλήτων).

Κτίρια και ενέργεια Κτίρια και ενέργεια

Η κακή µελέτη και µέθοδοι

κατασκευής των κτιρίων

επηρεάζουν σηµαντικά την υγεία

των ενοίκων και οδηγούν σε κτίρια

δαπανηρά στη συντήρησή τους, τη

θέρµανση και τον κλιµατισµό τους,

γεγονός που θίγει δυσανάλογα

τους ηλικιωµένους και τις λιγότερο

εύπορες κοινωνικές οµάδες.


Η θέρµανση και ο φωτισµός των

κτιρίων και µόνον καταλαµβάνουν το

µεγαλύτερο µερίδιο ενεργειακής

κατανάλωσης

(42%, από το οποίο το 70% είναι για

τη θέρµανση).τη θέρµανση).

Παράγουν το 45% των συνολικών

εκποµπών αερίων θερµοκηπίου.


Στα κτίρια και το δοµηµένο περιβάλλον

- Χρησιµοποιείται το ήµισυ των υλικών

που λαµβάνονται από το φλοιό της Γης

∆ηµιουργούνται∆ηµιουργούνται

-450 MT αποβλήτων κατασκευής και κατεδαφίσεων το

χρόνο

(περισσότερο από το ένα τέταρτο των συνολικά

παραγόµενων αποβλήτων).

Κατανάλωση Κατανάλωση ενέργειαςενέργειας

Η ετήσια ενεργειακή κατανάλωση σε κτίρια κατοικιών κυµαίνεται: µεταξύ 150 και 230 kWh/m2.

Η κατανάλωση ενέργειας για θέρµανση κυµαίνεται:

κεντρική και Ανατολική Ευρώπη: 250-400 κεντρική και Ανατολική Ευρώπη: 250-400 kWh/m2

καλά µονωµένα κτίρια Βόρειας Ευρώπης 120-150 kWh/m2

Στα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια η αντίστοιχη κατανάλωση µπορεί να µειωθεί στις 60-80 kWh/m2.

Οικιακός τοµέας Οικιακός τοµέας

Ο οικιακός τοµέας στην Ευρώπη

αριθµεί περίπου 150 εκατοµµύρια

κτίρια κατοικιών και αυξάνεται κατά

περίπου 2 εκατοµµύρια κτίρια το

χρόνο. χρόνο.

Από τα υπάρχοντα κτίρια κατοικιών

εκτιµάται, ότι το 70% είναι

παλαιότερα των 30 ετών, ενώ σχεδόν

το 35% είναι παλαιότερα των 50

ετών.

Μεγάλο ποσοστό κτιρίων

είναι εντελώς απροστάτευτα.

Σπαταλούν µεγάλα ποσά

ενέργειας, χωρίς να

απολαµβάνουν απολαµβάνουν

την επιδιωκόµενη

θερµική άνεση!

Κτίρια Κτίρια –– Περιβάλλον: Αλληλεπιδράσεις Περιβάλλον: Αλληλεπιδράσεις Επηρεάζονται από το περιβάλλον (ηλιακή ενέργεια, ανέµους, ρύπανση, υψηλές θερµοκρασίες)

και επηρεάζουν µε τις εκποµπές αέριων ρύπων, κύρια από τις κεντρικές θερµάνσεις.

ΣΣύνδροµο Άρρωστου Κτιρίουύνδροµο Άρρωστου ΚτιρίουSICK BUILDING SYNDROME (SBS)

∆υσµενής κατάσταση κατά την οποία ένας µεγάλος αριθµός ενοίκων σε κτίρια παρουσιάζουν

συµπτώµαταδυσφορίας και νοσηρότητας

Συµπτώµατα όπως πονοκέφαλοι, στεγνός λαιµός ή ενόχληση στα µάτια είναι πολύ συχνά.

Εκτιµάται ότι το 30-50% των νέων ή ανακαινισµένων κτιρίων επηρεάζεται από αυτό.

ΧΗΜΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣΧΗΜΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Εισέρχονται από τον εξωτερικό αέραΕισέρχονται από τον εξωτερικό αέρα

Παράγονται στους εσωτερικούς χώρουςΠαράγονται στους εσωτερικούς χώρους

Χηµικές αντιδράσεις µε πολύπλοκους Χηµικές αντιδράσεις µε πολύπλοκους Χηµικές αντιδράσεις µε πολύπλοκους Χηµικές αντιδράσεις µε πολύπλοκους

µηχανισµούςµηχανισµούς

Παράγονται νέες τοξικές ουσίεςΠαράγονται νέες τοξικές ουσίες

(Ο(Ο33, σωµατίδια, οξέα κλπ), σωµατίδια, οξέα κλπ)

ΠΗΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝΠΗΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ

∆ιοξείδιο του άνθρακα (CO2)Ανώτερο επιτρεπόμενο όριοΑνώτερο επιτρεπόμενο όριο

1800 1800 mg/mmg/m3 3 (8h)(8h)

Εκπνοή ανθρώπου

Ανεπαρκής εξαερισµός

Καύσεις ((WHO, World Health Organization)WHO, World Health Organization)

9000 mg/m9000 mg/m3 3 (8h)(8h)

((Π.Δ 90/99Π.Δ 90/99))


Μονοξείδιο του άνθρακα (CO)

Καύσεις

Εξωτερικός αέρας

Καπνός τσιγάρου

Ανώτερο επιτρεπόμενο όριοΑνώτερο επιτρεπόμενο όριο

10 10 mg/mmg/m33 (8h)(8h) ((WHO)WHO)

55 mg/m55 mg/m33 (8h)(8h)

(Π.Δ. 90/99(Π.Δ. 90/99))

Πτητικές Οργανικές Ενώσεις (VOCs)



Κατασκευαστικά υλικά

Καταναλωτικά προϊόντα

Ανώτερο επιτρεπόµενο Ανώτερο επιτρεπόµενο

όριοόριο

11 mg/mmg/m33 (8h)(8h)(ECA, European Concerted (ECA, European Concerted

Action)Action)


Ανώτερο επιτρεπόμενο όριοΑνώτερο επιτρεπόμενο όριο

0,400,40 mg/mmg/m33 (1h)(1h)

0,150,15 mg/mmg/m33 (24h)(24h) (WHO)(WHO)

99 mg/mmg/m33 (8h)(8h)

∆ιοξείδιο του αζώτου (NO2)


Καύσεις

99 mg/mmg/m33 (8h)(8h)

((Π.Δ. 90/99Π.Δ. 90/99))



Ραδόνιο (Rn)

Έδαφος

Οικοδοµικά υλικά

Ανώτερο επιτρεπόµενο όριοΑνώτερο επιτρεπόµενο όριο

4 4 pCiLpCiL--11

((EPA, Environmental Protection EPA, Environmental Protection

Agency)Agency)


Ανώτερο επιτρεπόμενο Ανώτερο επιτρεπόμενο

όριοόριο

55 mg/mmg/m33 (8h)(8h)

((Π.Δ. 90/99Π.Δ. 90/99))

∆ιοξείδιο του θείου (SO2)

Καύση ενώσεων

που περιέχουν θείο


Όζον (O3)

Λάµπες UV

Φωτοτυπικά µηχανήµατα

Laser εκτυπωτές

Ανώτερο επιτρεπόµενο όριοΑνώτερο επιτρεπόµενο όριο

100100--120120 µµg/mg/m33 (8h)(8h)(WHO)(WHO)

200 200 µµg/mg/m33 (8h)(8h)((Π.∆. 90/99Π.∆. 90/99))

ΠΗΓΕΣ ΠΗΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ

Ανώτερο επιτρεπόμενο Ανώτερο επιτρεπόμενο όριοόριο

0,0,11 mg/mmg/m33 (8h)(8h)

(WHO)(WHO)

2,52,5 mg/mmg/m33 (8h)(8h)

Σωµατίδια (PM10, 2.5, 1, ultra fine)

Καύσεις


Συσκευές διατήρησης

υγρασίας

((Π.Δ. 90/99Π.Δ. 90/99))

Φορµαλδεΰδη (CH2O)Συνθετικά ξύλα

Υφάσµατα

Καύσεις


Ανώτερο επιτρεπόµενο Ανώτερο επιτρεπόµενο

όριοόριο

Ολικά: Ολικά: 110 0 mg/mmg/m33 (8h)(8h)

Αναπνεύσιµα: 5 Αναπνεύσιµα: 5 mg/mmg/m33

(8h)(8h)(Π.∆. 307/86(Π.∆. 307/86))

Η ∆ΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

Ο κτιριακός πυρήνας έχει ηλικία Ο κτιριακός πυρήνας έχει ηλικία 40 40 ετώνετών..

Στις πρώτες θέσεις της ενεργειακής κατανάλωσης εδρεύουν τα παλιά κτίρια που Στις πρώτες θέσεις της ενεργειακής κατανάλωσης εδρεύουν τα παλιά κτίρια που

οικοδοµήθηκαν µέχρι το 1980, πριν από την εφαρµογή του κανονισµού θερµοµόνωσηςοικοδοµήθηκαν µέχρι το 1980, πριν από την εφαρµογή του κανονισµού θερµοµόνωσης

Τα γυάλινα κτίρια απαιτούν, σε θέµατα κλιµατισµού, 2Τα γυάλινα κτίρια απαιτούν, σε θέµατα κλιµατισµού, 2--3 φορές περισσότερη 3 φορές περισσότερη

ενέργεια από τα συµβατικά ενέργεια από τα συµβατικά

Ο κύριος όγκος των κτιρίων της χώρας (κτιριακό απόθεµα) δηµιουργήθηκε από τα µέσα του 20ου αιώνα.

Συντίθεται από κτίρια εξαιρετικά ενεργοβόρα και κατά την επίσηµη ορολογία ‘άρρωστα’, που εµφανίζουν άνιση κατανοµή εσωτερικής θερµοκρασίας και υγρασίας και υψηλή τοξικότητα του εσωτερικού τους αέρα.

----------------------------------------------------------------------------------------------------

Η ∆ΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

3.200.000 δηλαδή το 89,50% των κτιρίων είναι

κατασκευασµένα πρό του 80'

6,70%

32,40%

28,30%

15,70%

8,30%

4,80%

0,%

5,%

10,%

15,%

20,%

25,%

30,%

35,%

-1919 1919-1945 1946-1960 1961-1970 1971-1980 1981-

Σύνολο δείγµατος

Σύµφωνα µε µελέτη του

Τοµέα Οικοδοµικής του

ΑΠΘ (Ν. Χρυσοµαλλίδου

– 1996)

Το πλήθος των ΚτιρίωνΤο πλήθος των Κτιρίων

3600000

3000000

3500000

4000000

2700000

900000

0

500000

1000000

1500000

2000000

2500000

Σύνολο κτιρίων κατοικίες άλλες κατηγορίες

Το 88% των κτιρίων

στην Ελλάδα κατασκευάστηκαν

πριν το 1980 και δεν είναι µονωµένα

∆ηλαδή περίπου 3.400.000 ∆ηλαδή περίπου 3.400.000

κτιρίων χρήζουν βελτίωσης κτιρίων χρήζουν βελτίωσης

της ενεργειακής τους της ενεργειακής τους

απόδοσηςαπόδοσης.

Ελλάδα: Ελλάδα: Μεγάλο δυναµικό Μεγάλο δυναµικό Ελλάδα: Ελλάδα: Μεγάλο δυναµικό Μεγάλο δυναµικό

εξοικονόµησης ενέργειας εξοικονόµησης ενέργειας

Κτίρια Κτίρια δαπανηρά δαπανηρά

Κακή µελέτη και µέθοδοι κατασκευής

των κτιρίων, επηρεάζουν την υγεία των

ενοίκων και οδηγούν σε δαπανηρή

συντήρηση, θέρµανση, κλιµατισµό, που

θίγει δυσανάλογα τους ηλικιωµένους

και τις λιγότερο εύπορες κοινωνικές

οµάδες.

Η θέρµανση και ο φωτισµός των κτιρίων και

µόνον καταλαµβάνουν το µεγαλύτερο µερίδιο

ενεργειακής κατανάλωσης (42%, από το

οποίο το 70% είναι για τη θέρµανση) και

παράγουν το 45% των συνολικών εκποµπών

αερίων θερµοκηπίου. Στα κτίρια και το δοµηµένο περιβάλλον χρησιµοποιείται το ήµισυ

των υλικών που λαµβάνονται από το φλοιό της Γης και

δηµιουργούνται 450 MT αποβλήτων κατασκευής και κατεδαφίσεων

το χρόνο (περισσότερο από το ένα τέταρτο των συνολικά

παραγόµενων αποβλήτων).

Λιγότερο Λιγότερο από το 7% των κτιρίων είναι από το 7% των κτιρίων είναι µονωµένα, σύµφωνα και µονωµένα, σύµφωνα και

µε πρόσφατη µελέτη του Εθνικού Αστεροακοπείου Αθηνώνµε πρόσφατη µελέτη του Εθνικού Αστεροακοπείου Αθηνών

Αυτό συµβαίνει γιατί λιγότερο από το 7% των κτιρίων στην Ελλάδα κατασκευάσθηκαν µετά το 1979 όταν άρχισε να ισχύει ο Κανονισµός Θερµοµόνωσης που επέβαλε την θερµοµόνωση του κελύφους των κτιρίων.

Όµως και από αυτό το 7% ένα αµελητέο ποσοστό είναι θωρακισµένο θερµοµονωτικά.

Καθώς ή έλλειψη οικοδοµικού κανονισµού έχει δηµιουργήσει ένα χάος στις κατασκευές και έχει οδηγήσει σε λανθασµένες επιλογές δόµησης και ακόµα περισσότερο, θερµοµόνωσης.

Η ∆ΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆ΑΗ ∆ΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

Ο Ο υπερµεγέθης αστικός ιστός του πολεοδοµικού συγκροτήµατος της

πρωτεύουσας συγκεντρώνει τα µισά απ’ αυτά.

Τα υπόλοιπα κατανέµονται στις µικρότερες πόλεις που ασφυκτιούν επίσης και σε

µια κατακερµατισµένη ύπαιθρο που ερηµώνει προοδευτικά στα πλαίσια ενός

ανύπαρκτου αναπτυξιακού και χωροταξικού και ενός άστοχου έως ανάπηρου

πολεοδοµικού σχεδιασµού.

Η ∆ΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆ΑΗ ∆ΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

Το κτιριακό αυτό απόθεµα, µη βιώσιµο και βασικός συντελεστής της κλιµατικής µεταβολής

κληροδοτείται από γενιά σε γενιά δηµιουργώντας προοδευτικά όλο και δυσµενέστερες

προϋποθέσεις συντήρησής του (εξάντληση οικονοµικών και ενεργειακών πόρων) αλλά και

επιβίωσης (προϊούσα ρύπανση, τοξικότητα).

Κάθε νέο, σύγχρονης συµβατικής δόµησης κτίριο µικρό ή µεγάλο, µονώροφο ή

πολυώροφο, δηµόσιο ή ιδιωτικό, διογκώνει και αναπαράγει στο διηνεκές αυτό το αδιέξοδο.πολυώροφο, δηµόσιο ή ιδιωτικό, διογκώνει και αναπαράγει στο διηνεκές αυτό το αδιέξοδο.

Θερµογράφηµα από το κτίριο της ΕΡΤ

Τα κτίρια αποτελούν ένα εξαιρετικά

σηµαντικό κλάδο για την ελληνική

οικονοµία.

Το σύνολο της εγχώριας κατασκευαστικής

δραστηριότητας (δηµόσιας και

ιδιωτικής), για το 2003 εκτιµάται ότι ήταν

13,638 δις ευρώ, σηµειώνοντας ρυθµό

ανάπτυξης περί το 12,05% για ένα χρονο.

Στην Ελλαδα ο κατασκευαστικος τοµεας

ειναι υπευθυνος για το 9 % του ΕΑΠ, ενω

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΎ ΤΟΜΕΑ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ειναι υπευθυνος για το 9 % του ΕΑΠ, ενω

µονο οι κατασκευες κατοικιων

αντιστοιχουν στο 23 % των επενδυσεων

στην χωρα

Tο σύνολο της εγχώριας απασχόλησης

στον κατασκευαστικό κλάδο για το 2002

ανήλθε σε 300

χιλιάδες, περίπου, απασχολουµένους

ενώ ο κατασκευαστικος τοµεας ειναι

υπευθυνος για το 7 % της συνολικης

εργασιας

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΎ ΤΟΜΕΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΎ ΤΟΜΕΑ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆ΑΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

Τα κτίρια στην Ελλάδα

αντιπροσωπεύουν περίπου το 36% της

συνολικής τελικής ζήτησης

ενέργειας, ενώ, κατά την περίοδο 2000–

2005, αύξησαν την ενεργειακή τους

κατανάλωση κατά 24%, φθάνοντας τα

8,54 MToe, µια από τις µεγαλύτερες

αυξήσεις στην Ευρώπη

3000kToe

1990 1995 2000 2005 2010

0

500

1000

1500

2000

2500

Κτιρια

Μεταφορες- Βιοµηχανια – Γεωργια κλπ

39.58

+ 22 %

14.45

+ 41.6 %

55.3

+ 24 %

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ

ΚΤΙΡΙΑΚΟΎ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆ΑΚΤΙΡΙΑΚΟΎ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

Το προβληµα της αυξησης της

ενεργειακης καταναλωσης των κτιριων

παρουσιαζεται σε ολη την Νοτια Ευρωπη

4.57

+ 42 %

1990 2000 2010 2020

3.66

+ 68.3%

1990 2000 2010 2020

Οσο µεγαλυτερο το εισοδηµα τοσο

µεγαλυτερη η επιφανεια της κατοικιας.

Η µεση επιφανεια ανα νοικοκυριο ειναι

60, 80, 85, 96, 110, 116 and 128

m2, αντιστοιχα ανα εισοδηµατικη ταξη.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ


Ειναι χαρακτηριστικο, οτι η µεση

επιφανεια κατοικιας στην µεγαλυτερη

εισοδηµατικη ταξη ειναι κατα 115 %

µεγαλυτερη απο οτι στην φτωχοτερη

ταξη.

Η µεση επιφανεια ανα ατοµο ειναι 37 µ2.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ


Οι πολιτες χαµηλου εισοδηµατος Οι πολιτες χαµηλου εισοδηµατος

κατοικουν σε ακαταλληλα κτιρια και ειναι κατοικουν σε ακαταλληλα κτιρια και ειναι

τρωτοι στα ακραια κλιµατικα φαινοµενα τρωτοι στα ακραια κλιµατικα φαινοµενα

και τις υψηλες θερµοκρασιες. και τις υψηλες θερµοκρασιες. Εισοδηµατικη Ταξη

Ποσοστο Οικογενειων που ζουν σε Μονωµενα

Ποσοστο Οικογενειων που ζουν σε κτιρια µε διπλα

Ποσοστο Οικογενειων που ζει σε µονωµενα

Μονο το 28 % των πολιτων χαµηλου Μονο το 28 % των πολιτων χαµηλου

εισοδηµατος στην Αθηνα κατοικει σε εισοδηµατος στην Αθηνα κατοικει σε

µονωµενα κτιρια, ενω το αντιστοιχο µονωµενα κτιρια, ενω το αντιστοιχο

ποσοστο στα υψηλα εισοδηµατα ειναι 73 ποσοστο στα υψηλα εισοδηµατα ειναι 73

%. %.

Παραλληλα, µονο το 8 % των πολιτων Παραλληλα, µονο το 8 % των πολιτων

χαµηλου εισοδηµατος κατοικουν σε χαµηλου εισοδηµατος κατοικουν σε

κτιρια µε µονωση και διπλα κτιρια µε µονωση και διπλα

υαλοστασια, ενω το ποσοστο στα υψηλα υαλοστασια, ενω το ποσοστο στα υψηλα

εισοδηµατα ειναι 63 %. εισοδηµατα ειναι 63 %.

Μονωµενα Κτιρια

κτιρια µε διπλα τζαµια

µονωµενα κτιρια µε διπλα τζαµια

A : < 9000 Euros / y 28,0 24,0 8,0

B : 9000-13000 Euros / y 39,0 33,0 23,2

C : 13000 – 24000 Euros / y 43,0 41,0 27,3

D : 24000 –36000 Euros / y 54,0 50,0 37,6

E : 36000 – 63000 Euros / y 68,0 62,0 51,3

F : 63000 – 100000 Euros / y 73,0 65,0 63,2

G : > 100000 Euros / y 70,0 67,0 60,0

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ

ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆ΑΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

To κοστος θερµανσης ανα ατοµο και µοναδα

επιφανειας ειναι κατα 127 % µεγαλυτερο

στις χαµηλες εισοδηµατικες ταξεις σε σχεση

µε τα υψηλα εισοδηµατα

Κατα µεση τιµη η χρηση κλιµατισµου

αυξανει το κοστος µιας οικογενειας κατα 100

Ευρω, η κατα 0.6 Ευρω ανα µ2, η κατα 12.5

Ευρω ανα ατοµο.

Η αυξηση ειναι κατα πολυ µεγαλυτερη στα

χαµηλα εισοδηµατα, οπου η αυξηση ειναι

195 Ευρω ανα οικογενεια, η 1.2 Ευρω ανα

µ2, η 87 ευρω ανα ατοµο

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆ΑΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

ΕνεργειακηΕνεργειακη ΚαταναλωσηΚαταναλωση ΤυπικουΤυπικου ΚτιριουΚτιριου (kWh/m3/a)(kWh/m3/a)

26.1

28.9F

28.1

B

32

22.6

26.1

24.9

20.0

UK

22 NL

20

D

21

DK

13.3

A

25.3

ENEENEΡΓΕΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΡΓΕΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ

ΕΛΛΑ∆ΑΕΛΛΑ∆Α

3 ΦΟΡΕΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΌ ΤΗΝ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ

ENEENEΡΓΕΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆ΑΡΓΕΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ

ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΎ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆ΑΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΎ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ∆ΩΝ ∆ΙΑΒΙΩΣΗΣ

ΜΗ ΕΠΑΡΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

ΤΑΧΥΤΑΤΗ ∆ΙΕΙΣ∆ΥΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ

ΘΕΡΜΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ∆ΩΝ ∆ΙΑΒΙΩΣΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ∆ΩΝ ∆ΙΑΒΙΩΣΗΣ

1980 2000

2.8

3.5

GR

IT

PT

ατο

µα α

να κ

ατο

ικια

Σηµαντικη αύξηση του χώρου διαβίωσης ανά άτοµο

1.8

2.2

GR

SP

FR

DK

ατο

µα α

να κ

ατο

ικια

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ∆ΩΝ ∆ΙΑΒΙΩΣΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ∆ΩΝ ∆ΙΑΒΙΩΣΗΣ

ΜΗ ΕΠΑΡΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΜΗ ΕΠΑΡΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

ΤΑΧΥΤΑΤΗ ∆ΙΕΙΣ∆ΥΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΑΧΥΤΑΤΗ ∆ΙΕΙΣ∆ΥΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ


Ο Ο Μεσο Μηνιαιο Φορτιο Αιχµης

Η υπερµετρη χρηση κλιµατιστικων

συσκευων αυξανει δραµατικα το

ηλεκτρικο φορτιο αιχµης.

Ταυτοχρονα δηµιουργει σηµαντικα

προβληµατα προµηθειας

ηλεκτρικης ενεργειας και οµαλης

τροφοδοσιας.

J F M A M J J A S O N D

τροφοδοσιας.

Το γεγονος αυτο αυξανει την πιεση για

δηµιουργια νεων σταθµων

παραγωγης ηλεκτρικης ενεργειας

που λειτουργουν µε µικρο

συντελεστη χρησης µε συνεπεια

την αυξηση του κοστους

παραγωγης.


10,2 cents / kWhΚοστος Φορτιου Αιχµης

3,9 cents / kWh

2.6 cents / kWh

Μεσο Κοστος Παραγωγης

Κοστος Εξοικονοµησης

Ενεργειας

ΘΕΡΜΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΘΕΡΜΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Υπαρχει διαπιστωµενη Κλιµατικη Μεταβολη στην Υπαρχει διαπιστωµενη Κλιµατικη Μεταβολη στην

ΕλλαδαΕλλαδα

Η θερµοκρασια περιβαλλοντος εχει αυξηθειΗ θερµοκρασια περιβαλλοντος εχει αυξηθει

Η συχνοτητα των καυσονων εχει αυξηθειΗ συχνοτητα των καυσονων εχει αυξηθειΗ συχνοτητα των καυσονων εχει αυξηθειΗ συχνοτητα των καυσονων εχει αυξηθει

Τα διαστηµατα µε υψηλες θερµοκρασιες εχουν Τα διαστηµατα µε υψηλες θερµοκρασιες εχουν

αυξηθειαυξηθει

Η ενταση του φαινοµενου της θερµικης νησιδας Η ενταση του φαινοµενου της θερµικης νησιδας

αυξανεται συνεχωςαυξανεται συνεχως

ΘΕΡΜΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΘΕΡΜΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

c

0

20

40

60

80

100

120

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Hours

DH

June 1977-1989

June 1990-2004

July 1977-1989

July 1990-2004

June 77-89

June 90-04 July 77-89

July 90-04Στην Αθηνα ο αριθµος των ωρων

καθως και οι βαθµοωρες ανω των 30

C, εχει αυξηθει σηµαντικα κατα την

περιοδο 1990-2004, συγκριτικα µε

την περιοδο 1977-1989. Tο

φαινοµενο ειναι στατιστικα

σηµαντικο. Hours

d

0

20

40

60

80

100

120

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Hours

DH

August 1977-1989t

August 1990-2004

September 1977-1989

September 1990-2004

Sept 77-89

Sept 90-04

August 77-89

August 90-04

σηµαντικο.

Για τον Ιουλιο και Αυγουστο η αυξηση

ειναι περιπου to 30-40 %.

Tο φαινοµενο παρατηρειται καθολη

την διαρκεια της ηµερας.



Μετρησεις στην Αθηνα µε χρηση 40

σταθµων, εχουν δειξει οτι η ενταση

του φαινοµενου της θερµικης νησιδας

ειναι περιπου 10 C.

Cooling Load : 26 CCooling Load : 26 C

6.5

8

6.58

9.64

11.2

7.33

H θερµοκρασιακη αυτη αυξηση

συντελει στον διπλασιασµο του

ψυκτικου φορτιου των κτιριων στο

κεντρο της πολης, τον σχεδον

τριπλασιασµο του φορτιου αιχµης για

κλιµατισµο καθως και στην µειωση

της ελαχιστης αποδοσης των

κλιµατιστικων συσκευων κατα 20 %.

6.5

8

8.1

111.

2

12.

7

14.2

8.09


Παραλληλα

αυξανεται δραµατικα

το ηλεκτρικο φορτιο

αιχµης γεγονος που

αναγκαζει την ∆ΕΗ

να εγκαταστει

Ηλεκτρικό Φορτίο ΑιχµήςΗλεκτρικό Φορτίο Αιχµής, (KW), (KW)

να εγκαταστει

συνεχως νεους

σταθµους.



Με βαση τις µετρηµενες θερµοκρασιες

στην Αθηνα διαπιστωθηκε ότι µονο

στον ∆ηµο του ΑΙγαλεω το προσθετο

κοστος λογω αυξησης των αναγκων

κλιµατισµου από την θερµικη νησιδα

είναι σε τρεχουσες τιµες ηλεκτρικης

ενεργειας περι τα 15 εκ. ευρω ετησια η ενεργειας περι τα 15 εκ. ευρω ετησια η

περιπου 430 ευρω ανα οικογενεια.

Το προσθετο φορτιο αιχµης που

δηµιουργειται είναι 83 MW και

απαιτουνται επενδυσεις περι τα 65

εκατοµυρια ευρω για την δηµιουργια

νεων σταθµων ηλεκτρικης ενεργειας.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΘΕΡΜΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΘΕΡΜΙΚΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ

38,0

40,0

21

23

25

27

29

31

33

35

37

26/5/2007 30/5/2007 3/6/2007 7/6/2007 11/6/2007 15/6/2007 19/6/2007 23/6/2007 27/6/2007 1/7/2007 5/7/2007 9/7/2007 13/7/2007 17/7/2007

Tem

pera

ture

Μετρησεις της εσωτερικης

θερµοκρασιας σε 60 κατοικιες

χαµηλου εισοδηµατος στην Αθηνα

χωρις µονωση, διπλα τζαµια και

κλιατισµο εγιναν καθολη την

διαρκεια του καλοκαιριου του

2007.

26,0

28,0

30,0

32,0

34,0

36,0

38,0

1 94 187 280 373 466 559 652 745 838 931 1024 1117 1210 1303

Te

mp

era

ture

21,0

23,0

25,0

27,0

29,0

31,0

33,0

35,0

37,0

39,0

16/5/2007 22/5/2007 28/5/2007 3/6/2007 9/6/2007 15/6/2007 21/6/2007 27/6/2007

Tem

pera

ture

2007.

Για το 50 % του χρονου, οι

εσωτερικη θερµοκρασια ηταν ανω

των 34 C, ενω η θερµοκρασια

εφθανε µεχρι τους 42 C.

Mετρηθηκαν διατηµατα 145

διαδοχικων ωρων ανω των 34 C.

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΟΜΗΜΕΝΟΥ


Η αναδειξη πολιτικων βελτιωσης της

περιβαλλοντικης ποιοτητας του κτιριακου

περιβαλλοντος ειναι πλεον µια µεγαλη

αναγκη !

Tετοιες πολιτικες ωφειλουν να περιλαµβανουν :

1. Βελτιωση του αστικου µικροκλιµατος ωστε

να µειωθει η υπερθερµανση και να

GREECE NEEDS NEW CLIMATIC POLICY

να µειωθει η υπερθερµανση και να

µειωθουν οι ενεργειακες αναγκες για

κλιµατισµο.

2. Χρηση των συγχρονων τεχνολογιων

εξοικονοµησης ενεργειας στο κτιριακο

περιβαλλον.

3. Πλεον Αποδοτικη Νοµοθεσια για τα κτιρια

και το δοµηµενο περιβαλλον

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΟΜΗΜΕΝΟΥ


Οι τεχνικες που βοηθουν να βλετιωθει το

αστικο µικροκλιµα ειναι :

- H Aυξηση του Αστικου Πρασινου

-Η χρηση ψυχρων Υλικων

- Η µειωση της Ανθρωπογενους

θερµοτητας

-Την χρηση ψυχρων πηγων για την

απορριψη της πλεοναζουσας θερµοτητας.

-Καταλληλη διαταξη και χρηση των

ελευθερων χωρων µε χρηση σκιασης,

αερισµου, κλπ.

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

HH επιφανεια του αστικου πρασινου µπορει επιφανεια του αστικου πρασινου µπορει

να αυξηθει ειτε µε την δηµιουργια αστικων να αυξηθει ειτε µε την δηµιουργια αστικων

παρκων ειτε µε την ενσωµατωση πρασινου παρκων ειτε µε την ενσωµατωση πρασινου

στα αστικα κτιρια και στους δροµους. στα αστικα κτιρια και στους δροµους.

Ολες σχεδον οι υπαρχουσες µελετες εχουν Ολες σχεδον οι υπαρχουσες µελετες εχουν

αποδειξει ότι τα αστικα παρκα συνεισφερουν αποδειξει ότι τα αστικα παρκα συνεισφερουν αποδειξει ότι τα αστικα παρκα συνεισφερουν αποδειξει ότι τα αστικα παρκα συνεισφερουν

στην µειωση της θερµοκρασιας µονο στον στην µειωση της θερµοκρασιας µονο στον

πολύ κοντινο περιγυρω τους, 200πολύ κοντινο περιγυρω τους, 200--400 µ. 400 µ.

ΓιαΓια να υπαρξει σηµαντικη κλιµατικη να υπαρξει σηµαντικη κλιµατικη

συνεισφορα θα πρεπει το παρκο να είναι συνεισφορα θα πρεπει το παρκο να είναι

τουλαχιστον 10000 µ2. Κατ ‘ επεκταση τουλαχιστον 10000 µ2. Κατ ‘ επεκταση

απαιτειται να υπαρχει ένα δικτυο πρασινων απαιτειται να υπαρχει ένα δικτυο πρασινων

χωρων και όχι απλως καποια µεγαλα παρκαχωρων και όχι απλως καποια µεγαλα παρκα.

Aνθρωπογενης θερµοτητα


Golf

Θερμοκρασιακη Κατανομη Περιοχης

Αεροδρομιου Ελληνικου. (09:00)


Κατασκευη κτιριων +

ανθρωπογενης

θερµοτητα στο Ελληνικο

θα αυξησει την

θερµοκρασια κατά 1.5 –

2 C ενω θα αυξηθουν οι

αναγκες κλιµατισµου

40

42

44

Μη Παρκο

αναγκες κλιµατισµου

των κτιριων στην

περιοχη εως και κατά 11

%.

Παραληλα, θα µειωθουν

τα επιπεδα θερµικης

ανεσης το καλοκαρι

κατά 10 % 32

34

36

38

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Παρκο

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

standard standardΣυγκριτικες

µετρησεις της

θερµικης

συµπεριφορας των

ψυχρων υλικων

εχουν δειξει οτι

cool cool

εχουν δειξει οτι

παρουσιαζουν

επιφανειακη

θερµοκρασια µεχρι

και 12 C

χαµηλοτερη

απο τα κοινα

υλικα.


68.8°C

60

38.0°C

40

50

AR01


Για την θερινη περιοδο

διαπιστωθηκε ότι αυξηση

του albedo κατά 40 %

επιφερει µειωση της

ατµοσφαιρικης

θερµοκρασιας κατά 0.5-1.5

C, ενώ αυξηση του albedo

κατά 65 % µειωνει την θερµοκρασια κατά 1-2 C

MEIMEIΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ

Μπορουµε να Κατασκευασουµε Καλυτερα ΚτιριαΜπορουµε να Κατασκευασουµε Καλυτερα Κτιρια ??νε

ργε

ιακη

Κα

τανα

λωσ

η γ

ια ∆

ρο

σισ

µο

(kW

h/m

2/y)

300

Για

λυνο

ς Π

υργο

ς µο

νο τ

ζαµι

(70’

s)

210

Ενε

ργει

ακο

Κτι

ριο.

(90

’s)

Πα

θητι

κο Κ

τιρι

ο. (

90’s

)

Eνε

ργε

ιακη

Κα

τανα

λωσ

η γ

ια ∆

ρο

σισ

µο

Για

λυνο

ς Π

υργο

ς µο

νο τ

ζαµι

Για

λυνο

ς Π

υργο

ς ∆

ιπλο

Τζα

µι(9

0’s)

50

Μον

ωµε

νο Μ

ονο

Τζα

µι.

(80’

s)40

Μον

ωµε

νο ∆

ιπλο

Τζα

µι(9

0’s)

15

Ενε

ργει

ακο

Κτι

ριο

5

Πα

θητι

κο Κ

τιρι

ο

ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Η χωρα ειναι εγκλωβισµενη σε µια

πραγµατικοτητα που

χαρακτηριζεται απο την υπαρκτη

και σηµαντικη κλιµατικη µεταβολη.

Το γεγονος αυτο αυξανει

δραµατικα το ποσοστο του

πληθυσµου που ειναι πλεον σε

ΜΕΡΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΜΕΡΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

πληθυσµου που ειναι πλεον σε

κινδυνο εξαιτιας της αυξησης της

θερµοκρασιας.

∆υστυχως, ο πληθυσµος αυτος

δεν δυναται να χρησιµοποιησει

προηγµενη τεχνολογια και να

χρηµατοδοτησει δρασεις ωστε

ωστε να βελτιωσει την ποιοτητα

του κτιριακου περιβαλλοντος του.

ΜΕΡΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΜΕΡΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Το εναλλακτικο και οικολογικο κινηµα της χωρας µας

τοποθετει την εµφαση της προσπαθειας του σε θεµατα

βιωσιµοτητας και χρησης ΑΠΕ.

Η επιλογη αυτη ειναι εξαιρετικη υπο την προυποθεση

οτι οι τεχνικες που προτεινονται ειναι οικονοµικα

ορθολογικες, δεν αφαιρουν πορους απο τα χαµηλα

εισοδηµατα και ειναι προσιτες στον πληθυσµο.

∆υστυχως η εµµονη στην υποστηριξη χρησης

εναλλακτικων τεχνολογιων εξαιρετικα υψηλου

κοστους, αγνοει τις πραγµατικες αναγκες των χαµηλων

εισοδηµατων και αποστερει αναγακαιους πορους.

Παραδειγµατον Χαριν, η προωθηση και εγκατασταση

Φωτοβολταικων συστηµατων χωρις ιεράρχηση των

προτεραιοτητων και ενισχυση των τεχνολογιων

εξοικονοµησης ενεργειας, δεν ειναι οικολογικη

πανακεια και ασφαλως δεν ειναι βιωσιµη πολιτικη!!!

Στην Ελλάδα οι ανάγκες για θέρµανση των κατοικιών

ανέρχονται περίπου στο 70% της συνολικής ενεργειακής τους

κατανάλωσης.

Η κατανάλωση ενέργειας για τις οικιακές συσκευές, το

φωτισµό και τον κλιµατισµό ανέρχεται στο 18% του συνολικού

ενεργειακού ισοζυγίου.

Οι κατοικίες µε κεντρικό σύστηµα θέρµανσης, το οποίο

χρησιµοποιεί ως καύσιµο αποκλειστικά το πετρέλαιο

ΘέρµανσηΘέρµανση

χρησιµοποιεί ως καύσιµο αποκλειστικά το πετρέλαιο

αντιστοιχούν στο 35,5% του συνόλου.

Το υπόλοιπο 64% είναι αυτόνοµα θερµαινόµενες κατοικίες που

χρησιµοποιούν σε ποσοστό 25% πετρέλαιο, 12% ηλεκτρισµό

και 18% καυσόξυλα.

H κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια στην Ελλάδα παρουσιάζει αυξητική τάση, λόγω της αύξησης της χρήσης κλιµατιστικών και µικροσυσκευών. Η χρήση των κλιµατιστικών αποτελεί σηµαντικό παράγοντα αύξησης του ηλεκτρικού φορτίου αιχµής στη χώρα, µε τεράστιες οικονοµικές συνέπειες και σηµαντική επιβάρυνση του καταναλωτή.

Επί πλέον τα κλιµατιστικά επιδεινώνουν το φαινόµενο της υπερθέρµανσης των αστικών κέντρων και τις συνεπαγόµενες δυσµενείς

Ηλεκτρική ενέργεια Ηλεκτρική ενέργεια

κέντρων και τις συνεπαγόµενες δυσµενείς περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν το καλοκαίρι.

Το θερµικό φορτίο των κτιρίων γραφείων στην Ελλάδα (κιλοβατώρες/τ.µ.) είναι το υψηλότερο ανάµεσα σε δέκα χώρες.

Καταναλώνουµε δηλαδή

ΓραφείαΓραφεία

Καταναλώνουµε δηλαδή περισσότερη ενέργεια για θέρµανση από «παγωµένες» χώρες σαν τη Γερµανία, τη ∆ανία, τη Σουηδία και την Αυστρία.

∆ηµόσια Κτίρια ∆ηµόσια Κτίρια Τα κτίρια του δηµόσιου και

ευρύτερου δηµόσιου τοµέα

είναι περίπου 200.000.

Σύµφωνα µε σχετική µελέτη του

Κέντρου Ανανεώσιµων Κέντρου Ανανεώσιµων

Πηγών Ενέργειας

(ΚΑΠΕ), εκτιµάται ότι, οι

ετήσιες ενεργειακές δαπάνες

των κτιρίων αυτών ξεπερνούν

τα 450 εκατ. €.

Το ΥΕΝ

ΔΟΥ ΧαλκίδαςΔΟΥ Χαλκίδας

Κτ ίρ ιο ΟΤΕΚτ ίρ ιο ΟΤΕ

ΓΓΤΠΓΓΤΠ

ΔΟΥ ΑλεξανδρούποληςΔΟΥ Αλεξανδρούπολης

∆ηµόσια Κτίρια ∆ηµόσια Κτίρια

Η ενέργεια που µπορεί να εξοικονοµηθεί µε οικονοµικά αποδοτικό κόστος µέσα σε ένα

χρόνο στα νέα ή ανακατασκευαζόµενα δηµόσια κτίρια, κατά µέσο όρο, είναι της τάξης του

22% της προβλεπόµενης συµβατικής κατανάλωσης, δηλαδή ίση µε 140.000 τόνους

ισοδύναµου πετρελαίου (ΤΙΠ)/έτος.

Η εφαρµογή µέτρων εξοικονόµησης στα κτίρια αυτά θα µειώσει τις µέσες ετήσιες

εκποµπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 425.000 χιλιάδες τόνους CO2/έτος, ενώ

θα επιφέρει οικονοµικά οφέλη της τάξης των 110 εκατ. €/έτος. θα επιφέρει οικονοµικά οφέλη της τάξης των 110 εκατ. €/έτος.

Η Π ρ ε σ β ε ί α τ η ς Η Π ρ ε σ β ε ί α τ η ς

Ι α π ω ν ί α ς σ τ η ν Ι α π ω ν ί α ς σ τ η ν

Α θ ή ν α ε ί ν α ι Α θ ή ν α ε ί ν α ι

ε ν ε ρ γ ε ι α κ ά ε ν ε ρ γ ε ι α κ ά

α υ τ ό ν ο μ ηα υ τ ό ν ο μ η

Το οικολογικό κτίριο του «Κεράνη» ακόµη αναζητά Το οικολογικό κτίριο του «Κεράνη» ακόµη αναζητά

Υπουργείο ... να το στεγάσει! Υπουργείο ... να το στεγάσει!

Η εµβληµατική Arc στο Παρίσι

στεγάζει και το Υπ. Οικολογίας &

Περιβάλλοντος της ΓαλλίαςΤο ε ν ε ρ γ ε ι α κά α υ τ ό ν ο µ ο Το ε ν ε ρ γ ε ι α κά α υ τ ό ν ο µ ο

Υ π . Π ε ρ ι β ά λ λ ο ν τ ο ςΥ π . Π ε ρ ι β ά λ λ ο ν τ ο ς

Σ τ η Β ι έ ν ν ηΣ τ η Β ι έ ν ν η

Bavarian opera…Bavarian opera…

Η υπό κατασκευή Λυρική της Αθήνας

Bavarian opera…Bavarian opera…

Jena Hospital

University

!!Το Κοινοβούλιο Το Κοινοβούλιο

Ένα Υπουργείο στην ΠράγαΈνα Υπουργείο στην Πράγα!!

Τ ο Υ π ο υ ρ γ ε ί ο Τ ο Υ π ο υ ρ γ ε ί ο

Ο ι κ ο ν ο μ ι κ ώ ν σ τ η ν Ο ι κ ο ν ο μ ι κ ώ ν σ τ η ν

Λ ι σ σ α β ώ ν α Λ ι σ σ α β ώ ν α

Το Κοινοβούλιο Το Κοινοβούλιο

στη Σκωτίαστη Σκωτία

Ένα Ένα

Υπουργείο Υπουργείο

στη Βιέννηστη Βιέννη

ΝοσοκοµείαΝοσοκοµεία

Η µέση κατανάλωση ενέργειας για

θέρµανση στα ελληνικά νοσοκοµεία

κυµαίνεται από 81-420

κιλοβατώρες/τ.µ./έτος.

Το αντίστοιχο εύρος στην ∆ανία είναι

110-210 και στη Φινλανδία 100-300.

Η Ελλάδα εµφανίζει παρόµοιες τιµές µε

την Τσεχία.

Στην Γερµανία όπου, από 1.1.95, άρχισε να ισχύει ο νέος «Ενεργειακός

Κανονισµός», τέθηκε ως στόχος µία τιµή κατανάλωσης, της τάξης των 90 Kwh/m2a., ενώ ο στόχος για κτίρια χαµηλής κατανάλωσης ενέργειας βρίσκεται στο επί-πεδο των 65 Kwh/m2a.

Αν σκεφθεί κανείς ότι η παραπάνω τιµή τίθεται σε µία χώρα όπου οι κλιµατικές συνθήκες είναι δυσµενείς για την επίτευξή της, και συνεπώς θα έπρεπε για τον σκοπό αυτό να παρθούν ισχυρότατα µέτρα στα κτίρια, τότε εύκολα συµπεραίνουµε ότι για τον τόπο µας τα πράγµατα θα ήταν σαφώς πιο εύκολα, για την επίτευξη ανάλογων στόχων, µε δεδοµένες τις ευνοϊκές εξωκλιµατικές συνθήκες.

Τα νέα διαθέσιµα υλικά, η συνεχής βελτίωση των υπαρχόντων, όπου και σ’αυτά να πούµε ότι λύπει το σήµα ποιότητας, καθώς και τα εξελιγµένα συστήµατα θέρµανσης και αερισµού των χώρων, δίνουν τη δυνατότητα για επίλυση του ενεργειακού προβλήµατος, συµπιέζοντας το παραπάνω φορτίο στις 104-62 Kwh/m2a, και µόνον µε µέτρια µέτρα θερµοµόνωσης των κτιρίων.

Αν συµπεριληφθούν στα µέτρα µόνωσης και άλλες παράµετροι που χαρακτηρίζουν τα κτιρια ως Χ.Κ.Ε., και που πολλά από αυτά δεν επιβαρύνουν το κόστος κατασκευής, τότε καταλαβένεται ότι εύκολα οι παραπάνω τιµές θα συµπιεσθούν ακόµη παραπάνω.

Κτιριοδοµικοί κανονισµοί

Ο µεταπολεµικός Γ.Ο.Κ. αφαίρεσε πολλά βασικά στοιχεία, ως περιττά, υπό την πίεση της έντονης αστικοποίησης και λειτούργησε ισοπεδωτικά.

Σαν ένα κακό καλούπι, δεν προέβλεψε δυνατότητες προσαρµογής στις εκάστοτε συνθήκες (µέγεθος οικοπέδου, τοπογραφία, κλίσεις εδάφους, θέση οικοπέδου σε σχέση µε την πόλη και τον περιβάλλοντα χώρο, θέες κλπ) και έδωσε τα στρεβλά αποτελέσµατα που αντιµετωπίζουµε σήµερα.

Γ.Ο.Κ. του 1985 Ο Γ.Ο.Κ. του 1985, θέλησε να προασπίσει την αρχιτεκτονική ελευθερία

έναντι των προηγούµενων Γ.Ο.Κ.

Προέβλεψε, σε πλήθος περιπτώσεων, τη δυνατότητα εξειδίκευσης ή/και τροποποίησής του µε τους ειδικούς πολεοδοµικούς κανονισµούς ώστε να υπάρχει προσαρµογή στο εκάστοτε αστικό περιβάλλον.

Γ.Ο.Κ. του 1985

Σήµερα, 20 χρόνια µετά, οφείλουµε να παραδεχθούµε ότι κατά την εφαρµογή του:

δεν έγινε ευρεία χρήση των δυνατοτήτων αυτών, µε αποτέλεσµα να λειτουργήσουν ισοπεδωτικά οι “ελευθερίες” που προέβλεψε, π.χ.:“ελευθερίες” που προέβλεψε, π.χ.:

αυτόµατη κατάργηση της πρασιάς ή προκηπίου µε την κατάργηση του συστήµατος του πανταχόθεν ελεύθερου, εξάντληση υψών σε περιοχές µε µεγάλες κλίσεις)

Γ.Ο.Κ. του 1985

δεν στάθηκε δυνατό να προταχθεί

η αρχιτεκτονική ποιότητα έναντι

της “εργολαβικής” αδηφάγου

εκµετάλλευσης αλλά και της τάσης

πλεονεξίας των

οικοπεδούχων (τυπικό

Με την τροποποίηση του Με την τροποποίηση του ΓΟΚ, του 2000ΓΟΚ, του 2000

Επιχειρήθηκε µερικώς, εκσυγχρονισµός του µε:

οικοπεδούχων (τυπικό

παράδειγµα οι ηµιυπαίθριοι χώροι

που σήµερα έχουν γίνει

καθεστώς)

Την ενσωµάτωση διατάξεων προστασίας περιβάλλοντος

Την εξοικονόµηση ενέργειας

Την ένταξη συστηµάτων και τεχνικών εξοικονόµησης ενέργειας

Και άλλες διατάξεις

Τροποποίηση ΓΟΚ , 2000Τροποποίηση ΓΟΚ , 2000

Ορισµοί για τα

Παθητικά Ηλιακά

Συστήµατα, τα

Ενεργητικά Ηλιακά

Συστήµατα και για τα

άρθρο 1 – Ορισµοί και

συγκεκριµµένα στις παραγράφους 44

και 45

Συστήµατα και για τα

Βιοκλιµατικά Κτίρια,

∆εν προσµετρούνται στον Συντελεστή ∆όµησης (Σ∆) ∆εν προσµετρούνται στον Συντελεστή ∆όµησης (Σ∆)

άρθρο 7, Β’ τµήµα:

ιγ) Η επιφάνεια που καταλαµβάνεται για την προσθήκη εξωτερικής προσθήκη εξωτερικής θερµοµόνωσης θερµοµόνωσης σε κτίριο που

ιδ) Η επιφάνεια που

καταλαµβάνεται για την

προσθήκη παθητικών ηλιακών προσθήκη παθητικών ηλιακών

συστηµάτωνσυστηµάτων, της παραγράφου 6

του άρθρου 11 στις όψεις των θερµοµόνωσης θερµοµόνωσης σε κτίριο που υφίσταται πριν από τις 4.7.1979 (ηµεροµηνία δηµοσίευσης του κανονισµού θερµοµόνωσης ΦΕΚ 362 ∆') κτιρίου και κατασκευάζεται σύµφωνα µε τους κανονισµούς που εκδίδονται σε εφαρµογή του άρθρου 26.

του άρθρου 11 στις όψεις των

κτιρίων που υφίστανται κατά τη

δηµοσίευση του παρόντος.

Αυξήθηκε ο Συντελεστής όγκου για τα βιοκλιµατικά κτίρια (άρθρο Αυξήθηκε ο Συντελεστής όγκου για τα βιοκλιµατικά κτίρια (άρθρο

9, παράγραφος 10) 9, παράγραφος 10)

«Ο επιτρεπόµενος συντελεστής

κατ' όγκο εκµετάλλευσης του

οικοπέδου (σ.ο.) δίνεται από τις

ακόλουθες σχέσεις:

α. Για κτίρια µε µέγιστο ύψος

β. Για κτίρια µε µέγιστο ύψος µεγαλύτερο των

8,50 µ: (σ.ο.) = 4,50 χ (σ.δ.),

όπου (σ.δ.) ο αντίστοιχος συντελεστής

δόµησης του οικοπέδου κατά περίπτωση. α. Για κτίρια µε µέγιστο ύψος

µικρότερο ή ίσο των 8,50 µ. και

για βιοκλιµατικά κτίρια για βιοκλιµατικά κτίρια

ανεξάρτητα από το ύψος τους

εφόσον από ενεργειακή µελέτη

προκύπτει σχετική ανάγκη:

(σ.o.) = 5,00 χ (σ.δ.) και

Επιτρέπονται κατά παρέκλισηΕπιτρέπονται κατά παρέκλιση(άρθρο 11 (άρθρο 11 -- Λειτουργικά και διακοσµητικά στοιχεία στις όψεις Λειτουργικά και διακοσµητικά στοιχεία στις όψεις των κτιρίων, παράγραφοι 6 και 7):των κτιρίων, παράγραφοι 6 και 7):

αρχιτεκτονικές προεξοχές και

αρχιτεκτονικά στοιχεία µέγιστου

πλάτους 0,40µ. καθώς και σκίαστρα

του ίδιου πλάτους ελαφριάς

κατασκευής, σταθερά ή κινητά

(οριζόντια, κατακόρυφα ή

κεκλιµένα) που έχουν προορισµό

τη σκίαση κλειστών ή ανοικτών

Πλάτος µεγαλύτερο από 0,40 µ. και έως το µέγιστο

επιτρεπόµενο πλάτος εξώστη µπορεί να επιτραπεί

µόνο ύστερα από γνώµη της Ε.Π.Α.Ε.

Επίσης στις όψεις των υφιστάµενων µέχρι τη

δηµοσίευση του παρόντος κτιρίων επιτρέπονται

παθητικά ηλιακά συστήµατα πάχους µέχρι 0,40

µ., όπως ηλιακοί τοίχοι µη αεριζόµενοι (τοίχοι

µάζας) ή αεριζόµενοι, τοίχοι νερού ή θερµοσιφωνικό τη σκίαση κλειστών ή ανοικτών

χώρων χωρίς να µειώνουν τον

απαιτούµενο φυσικό φωτισµό του

χώρου, τα οποία κατασκευάζονται

σύµφωνα µε τους κανονισµούς

που εκδίδονται σε εφαρµογή του

άρθρου 26.

µάζας) ή αεριζόµενοι, τοίχοι νερού ή θερµοσιφωνικό

πέτασµα, που κατασκευάζονται σύµφωνα µε τους

κανονισµούς που εκδίδονται σε εφαρµογή του

άρθρου 26 και ύστερα από σύµφωνη γνώµη της

Ε.Π.Α.Ε..

Τo προηγούµενο εδάφιο δεν έχει εφαρµογή σε κτίρια

που έχουν χαρακτηριστεί ή χαρακτηρίζονται ως

διατηρητέα ή έργα τέχνης.»

Ενεργοποίηση διατάξεων περί Ενεργού Οικοδοµικού Τετραγώνου» Ενεργοποίηση διατάξεων περί Ενεργού Οικοδοµικού Τετραγώνου»

και «Ενοποίησης Ακαλύπτων» και «Ενοποίησης Ακαλύπτων» (άρθρα 12 και 13 «Παραχώρηση σε κοινή χρήση ακάλυπτων χώρων» και «Ενεργού Οικοδοµικού Τετραγώνου»)

1. Οι υποχρεωτικοί ακάλυπτοι

χώροι των οικοπέδων ενός

οικοδοµικού τετραγώνου

ενοποιούνται, τίθενται σε

χρήση όλων των ενοίκων του

οικοδοµικού τετραγώνου και

2. Για την εφαρµογή της προηγούµενης

παραγράφου απαιτείται απόφαση της συνέλευσης

των ιδιοκτητών των ακινήτων που βρίσκονται στο

οικοδοµικό τετράγωνο, µε την οποία καθορίζονται

οι ειδικότεροι όροι και ο τρόπος

ενοποίησης, διαµόρφωσης και χρήσης των οικοδοµικού τετραγώνου και

διαµορφώνονται κατάλληλα για

τη χρήση αυτή χωρίς να

θίγονται τα δικαιώµατα

κυριότητας.

ενοποίησης, διαµόρφωσης και χρήσης των

ακάλυπτων χώρων, καθώς και τα αναγκαία

µέτρα, ώστε να εξασφαλίζεται η προσπέλαση

στους χώρους αυτούς.

Ενεργοποίηση διατάξεων περί Ενεργού Οικοδοµικού Ενεργοποίηση διατάξεων περί Ενεργού Οικοδοµικού

Τετραγώνου» και «Ενοποίησης Ακαλύπτων»Τετραγώνου» και «Ενοποίησης Ακαλύπτων»

3. Με προεδρικό διάταγµα ρυθµίζονται θέµατα σύγκλησης συνέλευσης ιδιοκτητών, πρόσκλησης µελών, λήψης και γνωστοποίησης αποφάσεων, τρόπου καθορισµού του συνολικού αριθµού ψήφων και κατανοµής τους στους ιδιοκτήτες, (η οποία γίνεται µε βάση το εµβαδόν της ιδιοκτησίας και το ποσοστό συµµετοχής σε αυτή σε σχέση µε το ολικό εµβαδόν του οικοδοµικού τετραγώνου), απαιτούµενης πλειοψηφίας λήψης αποφάσεων, (δεν µπορεί να είναι µικρότερη από το πλειοψηφίας λήψης αποφάσεων, (δεν µπορεί να είναι µικρότερη από το

65% των ψήφων), τρόπου εφαρµογής απόφασης της συνέλευσης και του ορισµού ειδικού διαχειριστή, παροχής κινήτρων, [µπορεί να περιλαµβάνεται και επιδότηση από το Ειδικό Ταµείο Εφαρµογής Ρυθµιστικών και Πολεοδοµικών Σχεδίων (Ε.Τ.Ε.Ρ.Π.Σ.) ] για την εκτέλεση σχετικών έργων ή ανάληψη από το Ταµείο αυτό του συνόλου ή µέρους των τόκων για δάνεια που συνάπτει ο ειδικός διαχειριστής για τα έργα αυτά, καθώς και κάθε σχετική λεπτοµέρεια.

Ενεργοποίηση διατάξεων περί Ενεργού Οικοδοµικού Τετραγώνου» Ενεργοποίηση διατάξεων περί Ενεργού Οικοδοµικού Τετραγώνου»

και «Ενοποίησης Ακαλύπτων»και «Ενοποίησης Ακαλύπτων»

4. Οι διαφορές µεταξύ των ιδιοκτητών ακινήτων του οικοδοµικού τετραγώνου

ή µεταξύ αυτών και του ειδικού διαχειριστή από την εφαρµογή των

προηγούµενων παραγράφων δικάζονται από το µονοµελές πρωτοδικείο κατά

τη διαδικασία των άρθρων 648 έως 657 του Κώδικα Πολιτικής ∆ικονοµίας.

5. Κατά την έγκριση, επέκταση, αναθεώρηση ή τροποποίηση ρυµοτοµικού

σχεδίου µπορεί να προβλέπεται η υποχρεωτική ενοποίηση των ακάλυπτων

χώρων των οικοπέδων κάθε οικοδοµικού τετραγώνου και η θέση των χώρων

αυτών στη χρήση όλων των ενοίκων των κτιρίων του τετραγώνου αυτού. Στην

περίπτωση αυτή η ενοποίηση γίνεται σύµφωνα µε τους όρους που θεσπίζονται

µε το ρυµοτοµικό σχέδιο και δεν έχει εφαρµογή η διαδικασία των παρ. 1 έως 3.

Ενεργοποίηση διατάξεων περί Ενεργού Οικοδοµικού Ενεργοποίηση διατάξεων περί Ενεργού Οικοδοµικού

Τετραγώνου» και «Ενοποίησης Ακαλύπτων»Τετραγώνου» και «Ενοποίησης Ακαλύπτων»

6. Κατά την έγκριση, επέκταση, αναθεώρηση ή

τροποποίηση ρυµοτοµικού σχεδίου µπορεί να

προβλέπεται η δηµιουργία δευτερεύοντος

δικτύου ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων

αποκλειστικά για πεζούς. Το δίκτυο αυτό

αποτελείται από ακάλυπτους χώρους των

οικοπέδων, πρόσφορους για προσπέλαση

ηµιυπαίθριους χώρους και υποχρεωτικές ηµιυπαίθριους χώρους και υποχρεωτικές

εσωτερικές στοές.

Στην περίπτωση αυτή για τα οικόπεδα στα οποία

περιλαµβάνονται οι παραπάνω χώροι, αυξάνεται

η επιτρεπόµενη δοµήσιµη επιφάνεια που

αναλογεί στο εµβαδόν των χώρων του οικοπέδου

που εντάσσονται στο δίκτυο κατά το 50%µ.

χωρίς πάντως να θίγονται οι υποχρεωτικοί

ακάλυπτοι χώροι.

Αρθρο 13. Αρθρο 13. -- Ενεργό οικοδοµικό τετράγωνοΕνεργό οικοδοµικό τετράγωνο

1. Οικοδοµικό

τετράγωνο, δοµηµένο ή µη, µπορεί να χαρακτηρίζεται ως

α) στην οργάνωση της δόµησης µε βάση ενιαία µελέτη, ώστε να επιτυγχάνεται η αρµονική ένταξη του τετραγώνου στο φυσικό και οικιστικό περιβάλλον της περιοχής, η άρση των δυσµενών επιπτώσεων που δηµιουργεί η µεµονωµένη µελέτη κάθε οικοπέδου, η αξιοποίηση του ακάλυπτου χώρου των οικοπέδων και η εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών των κατοίκων του οικοδοµικού τετραγώνου,

χαρακτηρίζεται ως ενεργό, µε απόφαση του αρµόδιου οργάνου για την έγκριση ή τροποποίηση της πολεοδοµικής µελέτης."

2. Ο χαρακτηρισµός

οικοδοµικού τετραγώνου ως ενεργού αποβλέπει:

β) στην ανάπλαση του οικοδοµικού τετραγώνου, ιδίως µε την ενοποίηση των ακάλυπτων χώρων των οικοπέδων του, τη διάνοιξη στο ισόγειο των κτιρίων προσβάσεων από τους κοινόχρηστους χώρους στον ενοποιηµένο ακάλυπτο χώρο του τετραγώνου, την κατασκευή αίθουσας κοινωνικών εκδηλώσεων, τη δηµιουργία χώρων και εγκαταστάσεων κοινής χρήσης για την εξυπηρέτηση των κατοίκων του τετραγώνου, όπως κοινό λεβητοστάσιο κεντρικής θέρµανσης και χώρο απορριµµάτων, την αναµόρφωση του δώµατος και των όψεων των κτιρίων και γενικά µε επεµβάσεις που συµβάλλουν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων και στην αντιµετώπιση των δυσµενών επιδράσεων

Αρθρο 13. Αρθρο 13. -- Ενεργό οικοδοµικό τετράγωνοΕνεργό οικοδοµικό τετράγωνο

3. "Η διαδικασία χαρακτηρισµού

οικοδοµικού τετραγώνου ως

ενεργού κινείται µε πρωτοβουλία

της αρµόδιας πολεοδοµικής

υπηρεσίας ή του οικείου δήµου ή

κοινότητας, ύστερα από γνώµη

του δηµοτικού ή κοινοτικού

Με απόφαση του Υπουργού

Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ∆ηµόσιων

Εργων καθορίζεται η διαδικασία του

χαρακτηρισµού και ρυθµίζεται κάθε σχετική

λεπτοµέρεια. του δηµοτικού ή κοινοτικού

συµβουλίου ή του

διαµερισµατικού

συµβουλίου, όπου υπάρχει, ή

ύστερα από γνώµη της

συνέλευσης των ιδιοκτητών του

τετραγώνου για την οποία έχει

ανάλογη εφαρµογή η παρ. 3 του

άρθρου 12."

λεπτοµέρεια.

Από το χθες . . .

Στο σήµερα !

Υπάρχει µεγάλο ανεκµετάλλευτο

δυναµικό εξοικονόµησης ενέργειας στον τοµέα των

κτιρίων

Οι προβλέψεις της ΕΕ

Η εξοικονόµηση ενέργειας στον κτιριακό τοµέα µε οικονοµικά αποτελεσµατικό τρόπο µπορεί να φτάσει το 28% έως το τρόπο µπορεί να φτάσει το 28% έως το 2020.

Επίσης, από µελέτες της Ε.Ε. προκύπτει ότι ένα µέσο νοικοκυριό στην Ε.Ε. θα µπορούσε να εξοικονοµήσει από 200 έως 1000 ευρώ το χρόνο, ανάλογα µε την κατανάλωση ενέργειας, εάν η κατοικία του ήταν ενεργειακά αποδοτική.


Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, αρχές ∆εκεµβρίου 2008, µέτρα όπου προσφέρεται η δυνατότητα σε όλα τα κράτη µέλη της να προωθήσουν µηχανισµούς για την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας στον οικιακό τοµέα, µε την υποστήριξη ανανεώσιµες πηγές ενέργειας στον οικιακό τοµέα, µε την υποστήριξη της χρηµατοδότησης από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Συνοχής (Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την Ανάκαµψη της Οικονοµίας της Ε.Ε., µε στόχο τα νοικοκυριά µε χαµηλό εισόδηµα).

Η Ε.Ε. θα συγχρηµατοδοτήσει προγράµµατα των κρατών µελών για εγκατάσταση παραθύρων διπλών τζαµιών, µονώσεις τοιχοποιίας και στέγης, ηλιακών συλλεκτών και αντικατάσταση παλαιών καυστήρων κεντρικών θερµάνσεων µε καυστήρες νέου τύπου χαµηλής κατανάλωσης ενέργειας στον οικιακό τοµέα.


Τα µέτρα θα συµβάλουν:

Στην τόνωση της ευρωπαϊκής οικονοµίας µε προώθηση της ανταγωνιστικότητας και δηµιουργία θέσεων απασχόλησης, κυρίως στον κατασκευαστικό κλάδο

Στη βελτίωση της τεχνογνωσίας στον τοµέα της ενεργειακής απόδοσης και των ΑΠΕ

Στην υποστήριξη των στόχων άλλων κοινοτικών πολιτικών (ενεργειακή ασφάλεια, περιβάλλον, αντιµετώπιση κλιµατικών αλλαγών.

Πράσινη επιχειρηµατικότητα

Ποιοί κλάδοι θα επηρεαστούν

περισσότερο από αυτή την

προσπάθεια που θα στηρίζεται

στην καινούρια µετά το Κιότο στην καινούρια µετά το Κιότο

συµφωνία και που θα

εµφανιστούν νέες

επιχειρηµατικές ευκαιρίες για

την πράσινη επιχειρηµατικότητα

;


Κλάδοι

Εξοικονόµηση ενέργειας (τοµέας οικονοµικά αποδοτικός ακόµα και χωρίς να ληφθούν υπ’ όψη οι επιπτώσεις του φαινοµένου του θερµοκηπίου).

ΑΠΕ (αιολική & ηλιακή ενέργεια, βιοµάζα, γεωθερµία, κύµατα, υδροηλεκτρικά κ.λπ.).

Τεχνολογίες για καθαρότερη καύση των υδρογοναναθράκων.

∆ιακράτηση και αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα (CCS).

Τεχνολογίες δηµιουργίας καθαρών καυσίµων (βιοκαύσιµα επόµενης γενιάς).

∆άσωση, αναδάσωση και νέες τεχνολογίες µείωσης αερίων του θερµοκηπίου, που συνδέονται µε την γεωργία.


Κλάδοι

Η «νέα συµφωνία» ενθαρρύνει την προώθηση

επενδύσεων και την έρευνα και ανάπτυξη νέων

τεχνολογιών, µέσω εργαλείων, όπως:

φορολόγηση εκποµπών διοξειδίου του

άνθρακα, συστήµατα περιορισµού και εµπορίας άνθρακα, συστήµατα περιορισµού και εµπορίας

ρύπων (cap & trade), και αυστηρότεροι, επί

µέρους, περιβαλλοντικοί κανονισµοί.

Το βέβαιο είναι ότι µε την ώθηση των νέων

δεσµεύσεων της Ε.Έ. Για µείωση εκποµπών και

ΑΠΕ, µέχρι το 2020, η µετά το Κιότο εποχή και οι

ευκαιρίες που την συνοδεύουν έχει ήδη αρχίσει.

Ριζική αναστροφή στον τρόπο που

σκεπτόµαστε

Περιβαλλοντικοί και οικονοµικοί λόγοι µας αναγκάζουν να αλλάξουµε

ριζικά τον τρόπο που κτίζουµε τις πόλεις µας και τα κτίρια που

κατοικούµε και εργαζόµαστε.

Πρέπει να απαντήσουµε σε θεµελιώδη ερωτήµατα και να ξεκαθαρίσουµε

ποιες επιλογές είναι βιώσιµες και ποιες όχι.

ριζική στροφή προς αειφόρο κατασκευήριζική στροφή προς αειφόρο κατασκευή

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

• πολιτιστικές ανταλλαγές

ΑΕΙΦΟΡΙΑ

Με στόχο τηνΜε στόχο την

• πολιτιστικές ανταλλαγές

• νέες αξίες

• νέες αγορές

• νέα οικονοµία

• νέες λύσεις

• τεχνολογία

ΜΕΤΡΑ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣΜΕΤΡΑ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ

Υπεύθυνη χρήση φυσικών πόρων

(ενέργεια, νερό, υλικά)

Επιλογή κατασκευαστικών υλικών

σύµφωνα µε την ανάλυση του κύκλου

ζωής τους

Μείωση αποβλήτων (κατασκευή και

κατεδάφιση)

REDUCE

REUSE

RECYCLE

RECOVER

REPAIRκατεδάφιση)

Μείωση κατανάλωσης νερού

(ανακύκλωση, συγκέντρωση βρόχινου

νερού)

REPAIR

REMOVE

RESPECT

∆ ι κ α ί ω µ α σ τ ο ν ∆ ι κ α ί ω µ α σ τ ο ν η λ ι α σ µ όη λ ι α σ µ ό !!

ΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ ΓΙΑ ΚΤΙΡΙΑ

Για ποσότητες που είναι µετρήσιµες:

• Άνεση (θερµική, ακουστική και οπτική)

• Ποιότητα εσωτερικού αέρα

• Ενεργειακές απαιτήσεις

• Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας

• Τοπική συλλογική ενέργεια• Τοπική συλλογική ενέργεια

• CO2 εκποµπές

• Κατανάλωση πόσιµου νερού

• Υλικά – κόστος σε όλο το κύκλο ζωής τους

Οι χώροι που ζούµε είναι δυνατόν να προσφέρουν Οι χώροι που ζούµε είναι δυνατόν να προσφέρουν θαλπωρή χωρίς σπατάλη ενέργειας και χρηµάτων. θαλπωρή χωρίς σπατάλη ενέργειας και χρηµάτων.

Αρκεί να ανακαλύψουµε ξανά και να εφαρµόσουµε παµπάλαιες αρχές που έχουν σήµερα ξεχαστεί.

Αρχές που υπακούουν στους νόµους και στην οικονοµία της φύσης και που σήµερα επανέρχονται στο προσκήνιο µε την βιοκλιµατική αντίληψη στο σχεδιασµό.αντίληψη στο σχεδιασµό.

Μια νέα διατύπωση του αιτήµατος σήµερα, στο πλαίσιο µιας δραστικά ανανεωµένης αρχιτεκτονικής κοινότητας που:

χειρίζεται µε άνεση τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τα

Το πιο ενδιαφέρον

χαρακτηριστικό αυτής της

νέας εποχής είναι η

ενσωµάτωση του αιτήµατος

για περιβαλλοντικώς φιλικά

κτίρια στο λεξιλόγιο της νέας ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τα νέα υλικά,

προωθεί τη θέσπιση αυστηρότερων κανονισµών πιστοποίησης,

Εντάσσεται στο πλαίσιο µιας ευρύτερης κοινωνικής κινητοποίησης για τα περιβαλλοντικά ζητήµατα.

κτίρια στο λεξιλόγιο της νέας

αρχιτεκτονικής.αρχιτεκτονικής.

Βιοκλιµατικά κτίρια µε θαλπωρή,Βιοκλιµατικά κτίρια µε θαλπωρή,χωρίς σπατάλη ενέργειας και χρηµάτων. χωρίς σπατάλη ενέργειας και χρηµάτων.

Γιατί, αντιµετωπίζουν δραστικά τις πρωτόγνωρες ενεργειακές προκλήσεις που Γιατί, αντιµετωπίζουν δραστικά τις πρωτόγνωρες ενεργειακές προκλήσεις που προκύπτουν από προκύπτουν από

την την κλιµατική αλλαγήκλιµατική αλλαγή,,

την αυξηµένη εξάρτηση του ενεργειακού εφοδιασµούτην αυξηµένη εξάρτηση του ενεργειακού εφοδιασµού,,

τις εισαγωγές και τις ανησυχίες για τις προµήθειες ορυκτών καυσίµων παγκοσµίως.τις εισαγωγές και τις ανησυχίες για τις προµήθειες ορυκτών καυσίµων παγκοσµίως.

Έλλειψη πολιτικής βούλησης, μηνύματος και συνεπούς πολιτικής

δέσμευσης

Έλλειψη ενημέρωσης και γνώσης προς τους κατασκευαστές

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΕΜΠΟΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΕΜΠΟΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ

ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ

Ασαφής σύνδεση μεταξύ περιβάλλοντος και οικονομίας

Αναγκαία η στροφή προς το υφιστάµενο κτιριακό απόθεµα:

Να αξιοποιήσουµε όλο το δυναµικό εξοικονόµησης ενέργειας από τα

κτίρια

Γιατί, παρά το ότι υπάρχει τεχνογνωσία οικολογικής δόµησης και διαθέσιµες Γιατί, παρά το ότι υπάρχει τεχνογνωσία οικολογικής δόµησης και διαθέσιµες ανταγωνιστικές καθαρές τεχνολογίες ο ρυθµός αντικατάστασης των υπαρχόντων κτιρίων (0,5 έως 2% ετησίως) είναι τόσο αργός, ώστε να χρειάζεται πολύς χρόνος για να γίνει πραγµατικά αισθητός ο αντίκτυπος των νέων ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων.

Νέα δέσµη κοινοτικών οδηγιών για τα κτίρια, διαµορφώνουν νέα δεδοµένα στον τρόπο µελέτης, κατασκευής, ανακαίνισης και κατεδάφισής τους που θα επιφέρουν σηµαντικές βελτιώσεις στις περιβαλλοντικές και οικονοµικές επιδόσεις των πόλεων και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων τους.

Τα περισσότερα κτίρια δεν κατασκευάζονται ή Τα περισσότερα κτίρια δεν κατασκευάζονται ή

ανακαινίζονται σύµφωνα µε την αρχή της ανακαινίζονται σύµφωνα µε την αρχή της

αειφορίας, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αειφορίας, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν

δοκιµασµένες τεχνικές & σηµαντική εµπειρία. δοκιµασµένες τεχνικές & σηµαντική εµπειρία.

Tα µακροχρόνια οφέλη της αειφόρου δόµησης, όπως :

µικρότερη συντήρησηµικρότερη συντήρηση χαµηλότερο κόστος λειτουργίαςχαµηλότερο κόστος λειτουργίας καλύτερη βιωσιµότητακαλύτερη βιωσιµότητα

Προτεραιότητα στην ανακαίνισηΠροτεραιότητα στην ανακαίνιση

Κύριο εµπόδιο: η έλλειψη ενδιαφέροντος Κύριο εµπόδιο: η έλλειψη ενδιαφέροντος

από πλευράς κατασκευαστών και από πλευράς κατασκευαστών και

αγοραστών, γιατί:αγοραστών, γιατί:

Η αειφόρος δόµηση θεωρείται δαπανηρήΗ αειφόρος δόµηση θεωρείται δαπανηρή

Οι νέες, καθαρές, τεχνολογίες δεν είναι ακόµη Οι νέες, καθαρές, τεχνολογίες δεν είναι ακόµη

αρκετά αξιόπιστες και ακριβές.αρκετά αξιόπιστες και ακριβές.

∆εν είναι σαφής η σχέση κόστους/οφέλους ∆εν είναι σαφής η σχέση κόστους/οφέλους

(αξιοπιστία σχετικά µε την απόδοσή τους (αξιοπιστία σχετικά µε την απόδοσή τους

µακροπρόθεσµα). µακροπρόθεσµα).

καλύτερη βιωσιµότητακαλύτερη βιωσιµότητα υψηλότερη τιµή µεταπώλησης υψηλότερη τιµή µεταπώλησης

δεν φαίνονται αµέσως στην αρχή ή στην πρώτη αγορά (κατά µέσο όρο, η λειτουργία ενός κτιρίου κατά τη διάρκεια ζωής του κοστίζει έως 10 φορές περισσότερο από την κατασκευή του).

Χρειάζεται δράση, έτσι ώστε Χρειάζεται δράση, έτσι ώστε ::

αγοραστές, τράπεζες και δανειοδοτικοί οργανισµοί να µπορούν να κάνουν διάκριση µεταξύ κτιρίων που µελετώνται και κατασκευάζονται µε τις συνήθεις µεθόδους και εκείνων που µελετώνται και κατασκευάζονται µε τεχνικές σύµφωνες µε την αρχή της αειφορίας.

ΤΤο δυναµικό εξοικονόµησης ενέργειας µέσω της

βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των

κτιρίων είναι πολύ µεγάλο.

ΤΤο ζήτηµα έχει στρατηγική σηµασία, δεδοµένου

ότι τα κέρδη είναι σηµαντικά σε κάθε επίπεδο:

περιβαλλοντικό, κοινωνικό, οικονοµικό.

Αναθερµαίνεται η οικοδοµική Αναθερµαίνεται η οικοδοµική Αναθερµαίνεται η οικοδοµική Αναθερµαίνεται η οικοδοµική

δραστηριότηταδραστηριότητα

∆ηµιουργούνται νέες θέσεις εργασίας∆ηµιουργούνται νέες θέσεις εργασίας

Βελτιώνεται η ποιότητα της Βελτιώνεται η ποιότητα της

κατασκευήςκατασκευής

Αναβαθµίζεται ο ρόλος των Αναβαθµίζεται ο ρόλος των

Μηχανικών και των Τεχνιτών Μηχανικών και των Τεχνιτών

Το υπάρχον δυναµικό εξοικονόµησης

ενέργειας στην Ευρώπη

Κατοικίες, εµπορικά κτίρια: µείωση Κατοικίες, εµπορικά κτίρια: µείωση 2727% % -- 30%30%

Μεταποιητική βιοµηχανία: Μεταποιητική βιοµηχανία: 2525%%

Μεταφορές: Μεταφορές: 2626%%

Αντιστοιχεί σε Αντιστοιχεί σε συνολική εξοικονόµηση συνολική εξοικονόµηση που που εκτιµάται σε 390 εκατοµµύρια τόνους εκτιµάται σε 390 εκατοµµύρια τόνους

Εκµετάλλευση του υπάρχοντος Εκµετάλλευση του υπάρχοντος δυναµικού Ενεργειακής δυναµικού Ενεργειακής ΑπόδοσηςΑπόδοσης

κατά πλέον του 18κατά πλέον του 18 %, %,

που φαίνεται ότι ανέκαθεν που φαίνεται ότι ανέκαθεν υπήρχε στην Ένωση, έναντι υπήρχε στην Ένωση, έναντι των εµπορικών φραγµών οι των εµπορικών φραγµών οι οποίοι παρεµποδίζουν την οποίοι παρεµποδίζουν την ικανοποιητική διάδοση των ικανοποιητική διάδοση των εκτιµάται σε 390 εκατοµµύρια τόνους εκτιµάται σε 390 εκατοµµύρια τόνους

ισοδυνάµου πετρελαίου (ΤΙΠ) ετησίως, δηλαδή ισοδυνάµου πετρελαίου (ΤΙΠ) ετησίως, δηλαδή 100 δισεκατοµµύρια ευρώ ετησίως έως το 100 δισεκατοµµύρια ευρώ ετησίως έως το 2020. 2020.

Μείωση εκποµπών CO2 Μείωση εκποµπών CO2 κατά 780 κατά 780 εκατοµµύρια τόνους ετησίως. εκατοµµύρια τόνους ετησίως.

ικανοποιητική διάδοση των ικανοποιητική διάδοση των τεχνικών που έχουν την τεχνικών που έχουν την ικανότητα να αυξήσουν αυτή ικανότητα να αυξήσουν αυτή την απόδοση την απόδοση

µε προσφυγή σε αποτελεσµατική µε προσφυγή σε αποτελεσµατική χρήση της ενέργειαςχρήση της ενέργειας

Η νέα διατύπωση του αιτήµατος

γίνεται σήµερα -µετά τη δεκαετία

του '90-στο πλαίσιο µιας δραστικά

ανανεωµένης αρχιτεκτονικής

κοινότητας που χειρίζεται µε άνεση

τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές

Το πιο ενδιαφέρον

χαρακτηριστικό αυτής της νέας

εποχής είναι η ενσωµάτωση

του αιτήµατος για

περιβαλλοντικώς φιλικά κτίρια τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές

και τα νέα υλικά, στο πλαίσιο µιας

εν εξελίξει προσπάθειας για τη

θέσπιση αυστηρότερων

κανονισµών πιστοποίησης, αλλά

κυρίως στο πλαίσιο µιας ευρύτερης

κοινωνικής κινητοποίησης για τα περιβαλλοντικά ζητήµατα.

περιβαλλοντικώς φιλικά κτίρια

στο λεξιλόγιο της νέας

αρχιτεκτονικής.

Η Αρχιτεκτονική

Η αρχιτεκτονική µπορεί να παραµείνει ή να

γίνει ένας µηχανισµός φιλικής δράσης προς το

περιβάλλον.

Αυτό πρέπει να το κατανοήσουµε εις βάθος για

να αποφύγουµε τον συνήθη, εύκολο και

συνήθως αδιέξοδο αφορισµό ότι ό,τι κτίζεται

είναι περιβαλλοντικά επιβλαβές. είναι περιβαλλοντικά επιβλαβές.

Το κτίζειν δεν είναι µόνο αναπόφευκτο, αλλά

µπορεί να γίνει και εργαλείο περιβαλλοντικά

φιλικής δράσης.

Κυρίως µπορεί να γίνει ένα εργαλείο που θα

µας το περιβάλλον είναι έννοιες

συγκοινωνούσες, ακόµη και στις τολµηρότερες

εκφάνσεις της περιπετειώδους σχέσης τους.

Η Βιοκλιµατική Αρχιτεκτονική Η Βιοκλιµατική Αρχιτεκτονική

Είναι η αρχιτεκτονική που

θεωρεί το κλίµα ως έναν από

τους σοβαρότερους παράγοντες

που καθορίζουν το σχεδιασµό των κτιρίων.

Μια κατασκευή στην Αίγυπτο δεν µπορεί παρά να διαφέρει ριζικά από µια κατασκευή στην Αλάσκα ή στη Σιβηρία.

Στα ψυχρά βόρειο κλίµατα προέχει η προστασία από το ψύχος και η αξιοποίηση Στα ψυχρά βόρειο κλίµατα προέχει η προστασία από το ψύχος και η αξιοποίηση και της ελάχιστης ηλιοφάνειας για τη θέρµανση.

Στα τροπικά κλίµατα προέχει η προστασία από τον ήλιο και η αξιοποίηση της χαµηλής θερµοκρασίας του υπεδάφους, όπως επίσης και της ελάχιστης αύρας για δροσισµό.

Σε ήπια, εύκρατα, µεσογειακά κλίµατα, όπως το δικό µας, τα κτίρια µπορούν, εάν σχεδιαστούν σωστό, να θερµαίνονται οπό τον ήλιο σ' ένα ποσοστό 60 έως 70% το χειµώνα και το καλοκαίρι να διατηρούνται δροσερά χωρίς κλιµατισµό.

Εξοικονόµηση ενέργειας Εξοικονόµηση ενέργειας σε υπάρχοντα κτίρια σε υπάρχοντα κτίρια

Στα νέα κτίρια, στον τοµέα εξοικονόµησης ενέργειας, η τεχνολογία έχει

προχωρήσει πάρα πολύ.

Το ίδιο και µε τα υλικά κατασκευής.

Υπάρχουν αρκετά πράγµατα που µπορούµε να κάνουµε στα Υπάρχουν αρκετά πράγµατα που µπορούµε να κάνουµε στα

υπάρχοντα κτίρια:

βελτιώσεις στο κέλυφός τους,

µονώσεις στην ταράτσα και στους τοίχους,

αντικατάσταση των τζαµιών,

χρήση κουφωµάτων µε θερµοδιακοπή,

χρήση κατάλληλων χρωµάτων (απορροφητικά το χειµώνα και µη

απορροφητικά στη διάρκεια του καλοκαιριού

νέοι λαµπτήρες χαµηλής κατανάλωσης

αντικατάσταση του παλαιού συστήµατος παραγωγής θερµότητας.

«Σε 25 χρόνια όλα τα κτίρια θα µετατραπούν σε τοπικά εργοστάσια

παραγωγής ανανεώσιµων πηγών ενέργειας», προβλέπει ο διάσηµος

Αµερικανός οικονοµολόγος Τζέρεµι Ρίφκιν, που θεωρεί ότι ο πλανήτης

µπορεί να αντιµετωπίσει την κλιµατική αλλαγή µε την τρίτη

Βιοµηχανική Επανάσταση, στην οποία η Ελλάδα έχει ιδιαίτερο ρόλο.

«Ευελπιστούµε να γίνει φάρος της

Μεσογείου», υπογραµµίζει, ποντάροντας κυρίως στα φυσικά

πλεονεκτήµατα της χώρας µας.

Προσαρµόζεται Προσαρµόζεται

στο περιβάλλον και στο περιβάλλον και

στην τοπογραφίαστην τοπογραφία

Υπακούει στους φυσικούς Υπακούει στους φυσικούς

νόµουςνόµους

Επιστρέφουµε στην Βιοκλιµατική Επιστρέφουµε στην Βιοκλιµατική

Αρχιτεκτονική Αρχιτεκτονική

Κατανοεί και εφαρµόζει τους νόµους της θερµοδυναµικής, της γεωθερµίας, της φυσικής

κίνησης των αιολικών ρευµάτων.

Αξιοποιεί τις θερµικές ιδιότητες των υλικών παρέχοντας µια νέα ποιότητα θερµικής άνεσης το

χειµώνα και το καλοκαίρι (θαλπωρή - δροσιά).


Επιστρέφουµε στην Επιστρέφουµε στην

Βιοκλιµατική Βιοκλιµατική


Πετυχαίνει υψηλά ποσοστά εξοικονόµησης ενέργειας ορυκτών καυσίµων

(60, 70 έως και 80% στο ελληνικό κλίµα) µε απλούς ‘παθητικούς’ τρόπους.

Αναδεικνύει παραγκωνισµένες αλλά και νέες αισθητικές και µορφολογικές

αξίες, οικίες, αρµονικές και ζωογόνες για τον ανθρώπινο χώρο.

Ολοκληρωτική ενεργειακή αυτονοµία κτιρίων και οικιστικών συνόλων:Με χρήση τεχνικών και συστηµάτων εξοικονόµησης ενέργειας και αξιοποίηση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας

Επιστρέφουµε στην Επιστρέφουµε στην

Βιοκλιµατική Αρχιτεκτονική Βιοκλιµατική Αρχιτεκτονική

Συνδέουµε τη γνώση από την παράδοση µε τις νέες Συνδέουµε τη γνώση από την παράδοση µε τις νέες

Επιστρέφουµε στην Βιοκλιµατική Επιστρέφουµε στην Βιοκλιµατική


Συνδέουµε τη γνώση από την παράδοση µε τις νέες Συνδέουµε τη γνώση από την παράδοση µε τις νέες

καθαρές τεχνολογίες καθαρές τεχνολογίες

• Γιατί η ορθή, βιοκλιµατική, αρχιτεκτονική έρχεται από • Γιατί η ορθή, βιοκλιµατική, αρχιτεκτονική έρχεται από

το παρελθόν: Έχει τις ρίζες της στην παράδοση και

παράλληλα κοιτά το µέλλον.

• Απαντά στις σύγχρονες περιβαλλοντικές προκλήσεις

και εγγυάται κτίρια υψηλής ενεργειακής απόδοσης.

ΕυχαριστώΕυχαριστώ

για για

την προσοχή σαςτην προσοχή σας

ΕNEΡΓΕΙΑΚΟΣ – ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΟΣ (1)

Documents

Transcript of ΕNEΡΓΕΙΑΚΟΣ – ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΟΣ (1)