ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΙΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΚΡΙΤΕΣ (PEER REVIEW)-ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΩΝ ΚΡΙΤΩΝ

Ευάγγελος ΛυμπερόπουλοςΛέκτορας Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΙΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΚΡΙΤΕΣ (PEER REVIEW)

• Η αξιολόγηση μιας εργασίας από κριτέςαποτελεί μια κορυφαία επιστημονικήδιαδικασία που εξασφαλίζει τηνποιότητα και εγκυρότητα τωνδημοσιευόμενων άρθρων

REFEREEING PROCESSPaper

Editor-in-chief

Sectional Editor

Referees (2-4)

Sectional Editor

Authors

Revised Paper

Rejection

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΚΡΙΤΩΝ (Ι) 1) Ποιους κριτές έχουν προτείνει οι ίδιοι οι συγγραφείς

κατά την υποβολή της εργασίας

2) Με ποιους κριτές έχει συνεργασθεί με επιτυχία στοπαρελθόν το περιοδικό σε παρόμοιου ενδιαφέροντοςθέματα

3) Ποιους ερευνητές σχετικούς με το θέμα θα αναδείξειμία έρευνα π.χ. του PubMed χρησιμοποιώντας τιςλέξεις-κλειδιά του άρθρου

4) Η αποδοχή της πρόσκλησης να αξιολογήσειτο άρθρο ένας συγκεκριμένος κριτής

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΚΡΙΤΩΝ (ΙΙ)

Οι κριτές είναι ερευνητές που δουλεύουν στο ίδιο

επιστημονικό πεδίο με τους συγγραφείς

Οι κριτές δεν είναι καλύτεροι επιστήμονες από

τους συγγραφείς αλλά θεωρούνται peers, δηλαδή

συνάδελφοι της ίδιας επιστημονικής αξίας.

Άλλωστε οι ρόλοι συγγραφέα-κριτή εναλλάσσονται

περιοδικά

ΧΡΟΝΙΚΗ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ

Συνήθως 2 εβδομάδες

Τα περιοδικά υπόσχονται ταχύ χρόνο κρίσης

προκειμένου να προσελκύσουν σημαντικά

άρθρα

Yπενθυμητικά μηνύματα με το ηλεκτρονικό

ταχυδρομείο

ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΡΙΤΩΝ1)Άμεση αποδοχή της εργασίας χωρίς διορθώσεις

(εξαιρετικά σπάνια)

2) Αποδοχή της εργασίας μετά από ελάσσονος

σημασίας διορθώσεις (minor revision)

3)Αποδοχή της εργασίας μετά από μείζονος

σημασίας διορθώσεις (major revision)

4)Άμεση απόρριψη της εργασίας

REFEREEING PROCESSPaper

Editor-in-chief

Sectional Editor

Referees (2-4)

Sectional Editor

Authors

Revised Paper

Rejection

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΡΙΤΩΝ

Συνήθως μυστική

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ (I)1)Η πρόσκληση αποτελεί μεγάλη τιμή και σημαντικό

στοιχείο του CV

2) Σε περίπτωση που δεν μπορεί να ανταποκριθεί

εξαιτίας χρόνου ή εμπειρίας είναι καλύτερα να

αρνηθεί ευγενικά και αν είναι εφικτό να προτείνει

κάποιον συνάδερφό του

3)Απαραίτητο στοιχείο η ΕΧΕΜΥΘΕΙΑ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ (II)

4)Προσοχή σε θέματα σύγκρουσης συμφερόντων

5)Απαιτείται ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ

6)Απαιτείται update

ΕΡΩΤΗΜΑΕίναι πιο εύκολο να δημοσιεύσει ένα

άρθρο του στο συγκεκριμένο περιοδικό

ένας συγγραφέας που συνεργάζεται ως

κριτής με το περιοδικό?

ΤΙΤΛΟΣ

Είναι ο τίτλος πλήρης, αντικειμενικός

και κατατοπιστικός;

Ανταποκρίνεται με σαφήνεια στο

περιεχόμενο ή/και τα συμπεράσματα του

κειμένου;

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η περίληψη αποτελεί ίσως ΤΟ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ ΚΟΜΜΑΤΙ ενός άρθρου

δεδομένου ότι πολλοί αναγνώστες θα διαβάσουν

μόνο αυτήν και όχι όλο το κείμενο

Την διαβάζουμε ΚΑΙ 2Η ΦΟΡΑ μετά την ανάγνωση

όλου του άρθρου

ΕΙΣΑΓΩΓΗΠρέπει με συντομία να περιγράφει την υπάρχουσα

γνώση και την ανάγκη να γίνει η παρούσα μελέτη

Ο σκοπός της μελέτης πρέπει να διατυπώνεται με

σαφήνεια

Αν πρόκειται για παρεμβατική μελέτη είναι

καταχωρημένη σε κάποια βάση δεδομένων (π.χ.

clinicaltrials.gov)?

ΑΣΘΕΝΕΙΣ & ΜΕΘΟ∆ΟΙΈχει άδεια η μελέτη από το επιστημονικό

συμβούλιο του ιδρύματος; Έδωσαν οι ασθενείς τη

γραπτή τους συγκατάθεση για τη συμμετοχή στη

μελέτη;

Είναι η στατιστική ανάλυση που ακολουθήθηκε

σωστή; Έγιναν υπολογισμοί για το αριθμητικό

μέγεθος του δείγματος που απαιτείται;

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Είναι σωστή η παρουσίαση των αποτελεσμάτων;

Υπάρχουν παραστατικοί πίνακες και γραφήματα;

Υπάρχει σημαντική αλληλεπικάλυψη μεταξύ

κειμένου και πινάκων ή γραφημάτων;

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Είναι η συζήτηση των αποτελεσμάτων πλήρης και

ολόπλευρη;

Αναγνωρίζονται οι περιορισμοί της μελέτης;

Προτείνονται εναλλακτικοί τρόποι ερμηνείας των

αποτελεσμάτων; Είναι ισορροπημένη η συζήτηση ή

υπερτονίζει τη σημασία των αποτελεσμάτων;

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

∆ικαιολογούνται τα συμπεράσματα από τα

αποτελέσματα και τη συζήτηση;

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

Συμφωνούν με το στυλ του περιοδικού;

Είναι οι πλέον πρόσφατες πάνω στο θέμα;

ΠΙΝΑΚΕΣ & ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ

Είναι σαφή και κατανοητά;

∆ίνονται οι κατάλληλοι τίτλοι και

επεξηγήσεις;

ΓΕΝΙΚΑΕίναι σωστή η χρήση της γλώσσας

(αγγλικής);

Γίνεται επεξήγηση των συντομογραφιών όταν

εμφανίζονται για πρώτη φορά στο κείμενο;

Αναγνωρίζονται οι περιορισμοί της μελέτης;

Υπάρχει υποψία ghost writing;

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Συνήθως +εμπιστευτική

παράγραφος για τους εκδότες

Major + Minor comments

ΠΩΣ ΑΠΑΝΤΑΜΕ ΣΤΑΣΧΟΛΙΑ ΤΩΝ ΚΡΙΤΩΝ (I)

1. Ποτέ δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη η

αποδοχή της εργασίας όσο και ευνοϊκές να είναι

οι κρίσεις αν δεν απαντήσουμε σωστά όλα τα

ερωτήματα που τέθηκαν

ΠΩΣ ΑΠΑΝΤΑΜΕ ΣΤΑΣΧΟΛΙΑ ΤΩΝ ΚΡΙΤΩΝ (II)

2. Όλα τα ερωτήματα πρέπει να απαντηθούν.

Στις περισσότερες περιπτώσεις πρέπει να

συμμορφωνόμαστε με τις παρατηρήσεις των

κριτών

Μόνες εξαιρέσεις είναι όταν εμφανώς οι κριτές

κάνουν λάθος ή όταν οι γνώμες των κριτών

διίστανται πάνω σε ένα συγκεκριμένο θέμα

ΠΩΣ ΑΠΑΝΤΑΜΕ ΣΤΑΣΧΟΛΙΑ ΤΩΝ ΚΡΙΤΩΝ (III)

3. Όλες οι αλλαγές που κάναμε μέσα στο κείμενο

πρέπει να είναι υπογραμμισμένες

4. Όλες οι απαντήσεις πρέπει να δίνονται μέσα σε

μία προσεγμένη και εξαιρετικά ευγενική απαντητική

αποστολή όπου τα σχόλια των κριτών θα

απαντώνται ένα προς ένα και με παραπομπές μέσα

στο κείμενο

ΠΩΣ ΑΠΑΝΤΑΜΕ ΣΤΑΣΧΟΛΙΑ ΤΩΝ ΚΡΙΤΩΝ (IV)

5. Χρειάζεται προσοχή γιατί ορισμένες φορές αυτή

η απαντητική αποστολή δεν φτάνει ποτέ στα χέρια

των κριτών. Έτσι, δεν έχουμε την ευκαιρία σε

αυτές τις περιπτώσεις της αιτιολογημένης

διαφωνίας ή αδυναμίας και τα πράγματα γίνονται

ακόμη πιο δύσκολα

ΠΩΣ ΑΠΑΝΤΑΜΕ ΣΤΑΣΧΟΛΙΑ ΤΩΝ ΚΡΙΤΩΝ (V)

6. Kαλό είναι να λαμβάνουμε υπόψη τις

παρατηρήσεις των κριτών ακόμη και αν εξαρχής

απορρίφθηκε το άρθρο μας για δύο λόγους:

α) ο κριτής πολύ πιθανό έχει δίκιο στα σχόλιά του

και

β) είναι πιθανό να πέσουμε πάλι στον ίδιο κριτή

στο επόμενο περιοδικό που θα στείλουμε το άρθρο

www.bpath.gr

Β΄ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΚΛΙΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ