Η πειθώ

Η λογική θα σας πάει από το Α στο Β. Η φαντασία θα σας πάει

παντού. (Αϊνστάιν)

Γιατί γράφουμε ένα κείμενο;

Για να πληροφορή-

σουμε Για να ερμηνεύσου-

με Για να υποστηρίξου-

με Για να πείσουμε Για να ευχαριστή- σουμε

Ώστε να γνωρίσει ο αναγνώστης

Ώστε να καταλάβει ο αναγνώστης

Ώστε να αποδεχτεί ο αναγνώστης

Ώστε να πράξει ο αναγνώστης

Ώστε να ικανοποιηθεί ο αναγνώστης

ΔΙΑΦΩΤΗΣΗ ΠΕΙΘΩ

Περιεχόμενο

Πληροφορίες διασταυρωμένες

Τεκμήρια κάθε λογής

Ουδέτερη παρουσίαση δεδομένων

Γλώσσα

Γ΄ ενικό πρόσωπο

Ενεστώτας

Οριστική

Απουσία προσωπικών σχολίων

Περιεχόμενο

Παρουσίαση και στήριξη προσωπικών απόψεων

Ανακατασκευή επιχειρημάτων αντιπάλου

Γλώσσα

Α΄ ή Β΄ ενικό πρόσωπο

Προστακτική

Φορτισμένος λόγος

Ποια η πρόθεση του συγγραφέα;

Μορφή υποδειγματικής απάντησης, στην περίπτωση που μας ζητηθεί να εντοπίσουμε την πρόθεση του συντάκτη του κειμένου

Πρόθεση του συντάκτη αυτού του κειμένου είναι να [διαφωτίσει- πληροφορήσει / πείσει] τον αναγνώστη / ακροατή σχετικά με ………………………………………... Μια τέτοια πρόθεση χαρακτηρίζει [γράφουμε το είδος του κειμένου: άρθρο, πολιτικό, επιστημονικό, διαφημιστικό, λογοτεχνικό κείμενο κ.τ.λ] κείμενα που απευθύνονται σε [περιορισμένο / ευρύ] κοινό.

Στο περιεχόμενο διακρίνουμε: ……………………………... Όλα αυτά τα στοιχεία [πληροφορούν/ επηρεάζουν] τον αναγνώστη.

Όσον αφορά τη γλώσσα, διακρίνουμε [γράφουμε τα στοιχεία της γλώσσας με αντίστοιχα παραδείγματα, και το αποτέλεσμα που έχουν: αποστασιοποίηση, οικειότητα κ.τ.λ].

Αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο συντάκτης οργανώνει το κείμενο με σκοπό να [πληροφορήσει τον αναγνώστη / να πείσει το κοινό του].

Ποια πρόθεση, κατά τη γνώμη σας, υπηρετεί το παρακάτω κείμενο;

Η χώρα μας από την απελευθέρωση της το 1821 είχε, μια αξιοθαύμαστη διαδρομή. Από το μικρό κράτος της Ρούμελης, του Μοριά και των νησιών, από μια χώρα ερημωμένη δείτε πόσα καταφέραμε σε 170 χρόνια. Σήμερα η Ελλάδα είναι μέσα στα 25 πλέον ευημερούντα κράτη του κόσμου και ανήκει στους πιο ισχυρούς διεθνείς οργανισμούς. Με όραμα, σχεδιασμό και αποφασιστικότητα μπορούμε να επιταχύνουμε την ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και να κατανείμουμε τον παραγόμενο πλούτο πιο δίκαια.

Πρόθεση του συντάκτη είναι να πείσει τον αναγνώστη για τη δυνατότητα της παράταξής του να συμβάλλει στην ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας μας. Μια τέτοια πρόθεση χαρακτηρίζει τα πολιτικά κείμενα που απευθύνονται σε ευρύ κοινό.

Στο περιεχόμενο διακρίνουμε: τη σύγκριση ανάμεσα στο παρελθόν και στο παρόν, τη διαβεβαίωση για την ισχυρή θέση της χώρας μας και τον οραματισμό για το μέλλον, στοιχεία που φορτίζουν συναισθηματικά τον αναγνώστη.

Ως προς τη γλώσσα διακρίνουμε τη χρήση α΄ και β΄ πληθυντικού και της προστακτικής (μπορούμε, δείτε) που προσδίδουν οικειότητα και αμεσότητα, καθώς και τη χρήση ανάλογων επιθέτων (αξιοθαύμαστη, ερημωμένη).

Αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο συντάκτης οργανώνει το κείμενο με σκοπό να πείσει και να επηρεάσει άμεσα το κοινό του.

Ποια πρόθεση, κατά τη γνώμη σας, υπηρετεί το παρακάτω κείμενο;

Οι "βιοταινίες" (biofilms) είναι γλοιώδεις βακτηριακές κοινωνίες και προκαλούν επιμένουσες μολύνσεις. Από περιοδοντίτιδα και ωτίτιδες ως τη θανατηφόρο κυστική ίνωση, είναι αδύνατον να καταπολεμηθούν με αντιβιοτικά. Όχι μόνο εμποδίζουν τη διείσδυση του αντιβιοτικού κάτω από το γλοιώδες στρώμα τους αλλά μέσα σ' αυτό ορισμένοι από αυτούς τους μικροοργανισμούς έχουν δημιουργήσει περιοχές όπου διαβιούν σε ληθαργική κατάσταση, έχοντας δηλαδή περιορίσει τον μεταβολισμό τους στο ελάχιστο.

Πρόθεση του συντάκτη είναι να διαφωτίσει τον αναγνώστη για τη φύση και τη λειτουργία των «βιοταινιών».Μια τέτοια πρόθεση χαρακτηρίζει τα επιστημονικά κείμενα που απευθύνονται σε περιορισμένο κοινό.

Στο περιεχόμενο διακρίνουμε τον επιστημονικό ορισμό των βιοταινιών .Ακολουθεί αναφορά στις ασθένειες που προκαλούν, την αδυναμία αντιμετώπισής τους και τη λειτουργία του μεταβολισμού τους. Πρόκειται για ένα σύνολο εξακριβωμένων πληροφοριών και δεν προβάλλεται προσωπική άποψη.

Ως προς τη γλώσσα διακρίνουμε τη χρήση γ΄ προσώπου και της οριστικής του Ενεστώτα (είναι, προκαλούν) καθώς και τη χρήση εξειδικευμένης ορολογίας (γλοιώδεις βακτηριακές κοινωνίες).

Αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο συντάκτης οργανώνει το κείμενο με σκοπό να πληροφορήσει τον αναγνώστη και να διαφωτίσει τους ενδιαφερόμενους.

Η ΠΕΙΘΩ

Τι είναι; Η προσπάθεια που κάνει ο πομπός να διαμορφώσει, να ενισχύσει ή και να αλλάξει τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τη συμπεριφορά του δέκτη (ενός ατόμου, μιας ομάδας) σχετικά με ένα θέμα, πρόσωπο, αντικείμενο ή δραστηριότητα

Αξιοπιστία, απόσπαση εμπιστοσύνης, επηρεασμός κοινού

Αρετές του ομιλητή ή των ιδεών του

Επίκληση στο ήθος του πομπού

Διέγερση συναισθημάτων κοινού

Φορτισμένο λεξιλόγιο, αφήγηση, σχήματα λόγου, χιούμορ, ειρωνεία

Επίκληση στο συναίσθημα

Ορθότητα σκέψης

Επιχειρήματα, τεκμήρια

Επίκληση στη λογική

ΕπιδίωξηΜέσα πειθούςΜέθοδοι

πειθούς

Ενίσχυση της αξιοπιστίας ενός επιχειρήματος

Σκέψεις και απόψεις ειδικών με κύρος

Επίκληση στην αυθεντία

Ελαττώματα σκέψης αντιπάλου, εξαιτίας του χαρακτήρα του.

Αρνητικά φορτισμένο λεξιλόγιο, ύβρεις, καταγγελίες

Επίθεση στο ήθος του αντιπάλου

ΕπιδίωξηΜέσα πειθούςΜέθοδοι

πειθούς

Μορφή υποδειγματικής απάντησης

Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως κύρια μέθοδο πειθούς την…………………………….

Συγκεκριμένα, υποστηρίζει την άποψη ότι…………………………………………………

Ο συγγραφέας αξιοποιεί ως μέσο πειθούς…………………………………………..

Ποιον τρόπο πειθούς χρησιμοποιεί ο συγγραφέας; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

Δεν μπορεί να μείνει κανείς αδιάφορος. Η ευθύνη μας είναι ιστορική. Η συμπεριφορά των γειτόνων μας είναι προκλητική. Απειλούν το έθνος, την τιμή και την εθνική μας αξιοπρέπεια. Επιβάλλεται, εμείς σαν γνήσιοι πατριώτες, να συναισθανθούμε το χρέος μας και να φανούμε αντάξιοι των προγόνων μας.

Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως κύρια μέθοδο πειθούς την επίκληση στο συναίσθημα. Συγκεκριμένα, υποστηρίζει την άποψη ότι η ευθύνη του λαού μας είναι μεγάλη απέναντι στην συμπεριφορά των αντιπάλων μας, που χαρακτηρίζεται ως προκλητική. Ο συγγραφέας αξιοποιεί ως μέσα πειθούς το φορτισμένο λεξιλόγιο ,(ευθύνη ιστορική, επιβάλλεται, εθνική αξιοπρέπεια, γνήσιοι πατριώτες κ.α) την περιγραφή των ενεργειών των αντιπάλων( προκλητική συμπεριφορά, απειλούν)

ώστε να διεγείρει τα συναισθήματα του ακροατηρίου.

Ποιον τρόπο πειθούς χρησιμοποιεί ο συγγραφέας; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

Πριν ψηφίσετε σκεφτείτε: Ποιοι υπερασπίζονται την εθνική σας αξιοπρέπεια και τις δημοκρατικές κατακτήσεις. Ποιοι αγωνίζονται για τη βελτίωση του βιοτικού σας επιπέδου. Σκεφτείτε και θα διαπιστώσετε ότι εμείς αξίζουμε την ψήφο σας.

Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως κύρια μέθοδο πειθούς την επίκληση στο ήθος του πομπού. Συγκεκριμένα, υποστηρίζει την άποψη ότι οι ψηφοφόροι θα πρέπει να επιλέξουν το κόμμα του ως το πιο αξιόπιστο. Ο συγγραφέας αξιοποιεί ως μέσα πειθούς το θετικά φορτισμένο λεξιλόγιο (υπερασπίζονται, αξιοπρέπεια, δημοκρατικές κατακτήσεις, κ.α.) που έχει ως στόχο να προβάλλει τις αρετές του κόμματός του και τελικά να επηρεάσει την επιλογή των ψηφοφόρων.