H παράγραφος

26
Η δομή της παραγράφου Η οργάνωση της παραγράφου Οι τρόποι ανάπτυξης της παραγράφου

Transcript of H παράγραφος

Page 1: H παράγραφος

Η δομή της παραγράφου Η οργάνωση της παραγράφου

Οι τρόποι ανάπτυξης της παραγράφου

Page 2: H παράγραφος

1. Θεματική περίοδος

2. Σχόλια ή λεπτομέρειες

3. Κατακλείδα

Page 3: H παράγραφος

1. Θεματική περίοδος: η κεντρική ιδέα, «το θέμα» της παραγράφου. Βρίσκεται συνήθως στην

αρχή της παραγράφου.

2. Σχόλια ή λεπτομέρειες: οι επιμέρους ιδέες και στοιχεία που αποδεικνύουν ή σχολιάζουν τη

θεματική.

Page 4: H παράγραφος

3. Κατακλείδα: συμπέρασμα, μια γενική κρίση που ολοκληρώνει το νόημα της παραγράφου.

Βρίσκεται στο τέλος της παραγράφου και πολλές φορές παραλείπεται.

Page 5: H παράγραφος

1. Στην αρχή της παραγράφου: η παράγραφος οργανώνεται παραγωγικά, δηλαδή από τη γενική

ιδέα προς τα επιμέρους.

2. Στο τέλος της παραγράφου: η θεματική περίοδος έχει τη θέση της κατακλείδας και η

παράγραφος οργανώνεται επαγωγικά, από τα επιμέρους προς τη γενική ιδέα.

3. Ενδιάμεσα στα σχόλια της παραγράφου (πολύ σπάνια).

Page 6: H παράγραφος

Η οργάνωση της παραγράφουΟι αρετές της

1. Ενότητα: όλες οι ιδέες πρέπει να συνδέονται νοηματικά με τη θεματική.

2. Πληρότητα ανάπτυξης: η ολοκληρωμένη ανάπτυξη της παραγράφου με επαρκείς και κατάλληλες αποδεικτικές λεπτομέρειες.

Page 7: H παράγραφος

3. Αλληλουχία: η εξασφάλιση της συνοχής και της συνεκτικότητας.

Συνεκτικότητα: η εσωτερική – λογική σύνδεση των ιδεών.

Συνοχή: η εξωτερική σύνδεση των ιδεών με τη χρήση διαρθρωτικών λέξεων.

Page 8: H παράγραφος

Χρόνο: προηγουμένως, έπειτα Επεξήγηση: δηλαδή, πιο συγκεκριμένα, με άλλα λόγια

κ.ά. Παραδείγματα: λόγου χάρη, για παράδειγμα,

ενδεικτικά κ.ά. Προσθήκη: επιπρόσθετα, επίσης, ακόμη κ.ά. Απαρίθμηση, σειρά: πρώτον, δεύτερον Αντίθεση: από την άλλη πλευρά, όμως, αλλά, αντίθετα Αιτιολόγηση: γιατί, επειδή, αφού κ.ά. Αίτιο – αποτέλεσμα : εξαιτίας, λόγω, για αυτό το λόγο,

χάρη σε αυτό κλ.π. Συμπέρασμα: επομένως, συνοψίζοντας, άρα, λοιπόν

κ.ά. Διάζευξη: ή, είτε Έμφαση, βεβαιότητα: κυρίως, βέβαια, οπωσδήποτε κ.ά. Αναλογία: σαν, όπως, παρόμοια, με τον ίδιο τρόπο κ.ά.

Page 9: H παράγραφος

◦ Ορισμός και διασάφηση ορισμού◦ Διαίρεση της κύριας έννοιας σε τομείς◦ Παραδείγματα◦ Αιτιολόγηση◦ Αίτιο / αποτέλεσμα◦ Σύγκριση / Αντίθεση◦ ΑναλογίαΣυνδυασμός μεθόδων

Page 10: H παράγραφος

Στη θεματική περίοδο ορίζεται η (οριστέα) έννοια.

Ο ορισμός της έννοιας ξεκινά από την ένταξη της στο γένος, δηλαδή το πλησιέστερο σύνολο στο οποίο ανήκει.

Για να ολοκληρωθεί ο ορισμός δίνουμε και την ειδοποιό διαφορά, δηλαδή το γνώρισμα που την ξεχωρίζει από τα άλλα είδη του ίδιου γένους. Σχηματικά ο ορισμός έχει ως εξής :

Page 11: H παράγραφος

ΟΡΙΣΜΟΣ

ΟΡΙΣΤΕΑ ΕΝΝΟΙΑ ΓΕΝΟΣ ΕΙΔΟΠΟΙΟΣ ΔΙΑΦΟΡΑ

Δημοκρατία είναι Το πολίτευμα Που την εξουσία έχει ο λαός

Page 12: H παράγραφος

Συνήθως μιλώντας για δημοκρατία εννοούμε το πολίτευμα στο οποίο η εξουσία απορρέει και ασκείται από το λαό. Πρόκειται δηλαδή για εκείνο το σύστημα πολιτικής οργάνωσης στο οποίο ο λαός συμμετέχει στη λήψη των αποφάσεων που καθορίζουν τη ζωή του. Η συμμετοχή αυτή στην εποχή μας πραγματοποιείται μέσω αιρετών αντιπροσώπων. Οι τελευταίοι είναι υποχρεωμένοι να κινούνται στα πλαίσια των νόμων και του δημοκρατικού Συντάγματος, ώστε να αποφεύγεται η αυθαιρεσία. Παράλληλα υπάρχουν θεσπισμένοι μηχανισμοί ελέγχου (Βουλή, Τύπος, κ.λπ.), ενώ η διάκριση των εξουσιών προστατεύει από ενδεχόμενα φαινόμενα αυταρχισμού της εξουσίας.

Page 13: H παράγραφος

Στη θεματική πρόταση διακρίνουμε τη διαιρετέα έννοια (γένος) στα μέρη της (είδη). Η διαίρεση γίνεται με βάση κάποιο κριτήριο (διαιρετική βάση).

Διαιρετέα Διαιρετέα έννοιαέννοια

είδηείδη ΔιαιρετΔιαιρετική ική βάσηβάση

ΕκπαίδευσΕκπαίδευσηη

ΒασικήΒασικήΜέσηΜέσηΑνώτερηΑνώτερηΑνώτατΑνώτατηη

Βαθμίδα Βαθμίδα

παράδειγμα

Page 14: H παράγραφος

Στα σχόλια παρουσιάζονται αναλυτικά με τη σειρά κάθε μέρος (είδος) που προήλθε από τη διαίρεση.

Για τη συνοχή στα σχόλια χρησιμοποιούνται λέξεις-φράσεις όπως : πρώτον – δεύτερον – τέλος, το ένα - το άλλο κ.λπ.

Page 15: H παράγραφος

Η αγορά εργασίας συχνά παρουσιάζει τρία Η αγορά εργασίας συχνά παρουσιάζει τρία προβλήματα ταυτόχρονα, ήτοι ανεργία, προβλήματα ταυτόχρονα, ήτοι ανεργία, υποαπασχόληση και ετεροαπασχόλησηυποαπασχόληση και ετεροαπασχόληση.. Με Με άλλα λόγια, παρατηρούμε ταυτόχρονα άτομα που άλλα λόγια, παρατηρούμε ταυτόχρονα άτομα που επιθυμούν να εργασθούν και δεν βρίσκουν κανενός επιθυμούν να εργασθούν και δεν βρίσκουν κανενός είδους εργασία (άνεργοι), άτομα που προκειμένου να είδους εργασία (άνεργοι), άτομα που προκειμένου να είναι άνεργα προτιμούν να εργασθούν ορισμένες είναι άνεργα προτιμούν να εργασθούν ορισμένες ώρες ή ορισμένες ημέρες (υποαπασχολούμενοι) και ώρες ή ορισμένες ημέρες (υποαπασχολούμενοι) και άτομα που αναγκάζονται να εργασθούν σε θέσεις άτομα που αναγκάζονται να εργασθούν σε θέσεις εργασίας των οποίων το περιεχόμενο είναι άσχετο, εργασίας των οποίων το περιεχόμενο είναι άσχετο, εν όλω ή εν μέρει, με τις σπουδές τους ή τις εν όλω ή εν μέρει, με τις σπουδές τους ή τις ειδικεύσεις τους (ετεροαπασχολούμενοι). ειδικεύσεις τους (ετεροαπασχολούμενοι). (Θ. Λιανός)(Θ. Λιανός)

Θεματική περίοδος

Σχόλια

Page 16: H παράγραφος

Στα σχόλια παρουσιάζονται χαρακτηριστικά παραδείγματα που βοηθούν τον αναγνώστη να κατανοήσει ευκρινέστερα το γενικό, αφηρημένο ή ασαφές περιεχόμενο της θεματικής περιόδου.

Για να εισάγουμε τα παραδείγματα χρησιμοποιούμαι συνήθως λέξεις / φράσεις όπως: π.χ., για παράδειγμα, χαρακτηριστικό παράδειγμα, λόγου χάρη κ.λπ.

Page 17: H παράγραφος

Τα επαγγέλματα στα οποία μπορεί να Τα επαγγέλματα στα οποία μπορεί να εφαρμοστεί η τηλεργασία είναι πολλάεφαρμοστεί η τηλεργασία είναι πολλά. . Για παράδειγμα,Για παράδειγμα, η παρουσία ενός η παρουσία ενός γραφίστα ή ενός δημοσιογράφου σήμερα γραφίστα ή ενός δημοσιογράφου σήμερα δεν είναι απαραίτητη, αφού μπορούν να δεν είναι απαραίτητη, αφού μπορούν να δουλεύουν από το σπίτι τους δουλεύουν από το σπίτι τους χρησιμοποιώντας τον προσωπικό τους χρησιμοποιώντας τον προσωπικό τους υπολογιστή. υπολογιστή. ΕπιπλέονΕπιπλέον, με τον ίδιο τρόπο , με τον ίδιο τρόπο μπορούν να εργάζονται και όσοι μπορούν να εργάζονται και όσοι απασχολούνται στο χώρο του ηλεκτρονικού απασχολούνται στο χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου, της οικονομίας, στην παροχή εμπορίου, της οικονομίας, στην παροχή πληροφοριών ακόμη και στην εκπαίδευση. πληροφοριών ακόμη και στην εκπαίδευση. Η Η τηλεργασία τηλεργασία επομένωςεπομένως, ανατρέπει τις , ανατρέπει τις παραδοσιακές μορφές εργασίας και παραδοσιακές μορφές εργασίας και απαιτεί την προσαρμογή μας στα νέα απαιτεί την προσαρμογή μας στα νέα δεδομένα.δεδομένα.

Θεματική περίοδος

Σχόλια

Κατακλείδα

Page 18: H παράγραφος

Η θεματική περίοδος αποτελεί κρίση/άποψη η οποία τεκμηριώνεται με την παράθεση πειστικών επιχειρημάτων στα σχόλια.

Συνήθως χρησιμοποιούνται διαρθρωτικές λέξεις που δηλώνουν αιτιολόγηση : επειδή, γιατί, εφόσον, καθόσον, διότι, αφού κ.λπ.

Page 19: H παράγραφος

Στη δημοκρατία κάθε άνθρωπος είναι Στη δημοκρατία κάθε άνθρωπος είναι σεβαστός.σεβαστός. ΓιατίΓιατί ή πολιτεία που ο ίδιος με ή πολιτεία που ο ίδιος με ελεύθερη συγκατάθεση όρθωσε, υποκύπτει ελεύθερη συγκατάθεση όρθωσε, υποκύπτει και κυβερνάται σύμφωνα με το και κυβερνάται σύμφωνα με το Συνταγματικό χάρτη που ο ίδιος, με τους Συνταγματικό χάρτη που ο ίδιος, με τους ελεύθερα εκλεγμένους αντιπροσώπους του, ελεύθερα εκλεγμένους αντιπροσώπους του, σύνταξε. σύνταξε. ΓιατίΓιατί ο πολίτης κάθε τόσο, σε ο πολίτης κάθε τόσο, σε καθορισμένη προθεσμία ερωτάται αν θέλει καθορισμένη προθεσμία ερωτάται αν θέλει και ποιους θέλει να τον κυβερνήσουν ως και ποιους θέλει να τον κυβερνήσουν ως εκπρόσωποι του. εκπρόσωποι του. ΓιατίΓιατί είναι το πολίτευμα είναι το πολίτευμα του διαλόγου όπου ολόκληρη η ζωή μιας του διαλόγου όπου ολόκληρη η ζωή μιας κοινωνίας πυργώνεται προς την επιτέλεση κοινωνίας πυργώνεται προς την επιτέλεση μιας ιστορικής αποστολής με πλήρη μιας ιστορικής αποστολής με πλήρη σεβασμό προς τα ανθρώπινα δικαιώματα σεβασμό προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες, που χωρίς και τις βασικές ελευθερίες, που χωρίς αυτά, άνθρωπος αυθεντικός δε νοείται.αυτά, άνθρωπος αυθεντικός δε νοείται.

Θεματική περίοδος

Σχόλια

Page 20: H παράγραφος

Στη θεματική περίοδο παρουσιάζονται γενικά / ονομαστικά οι αιτίες και τα αποτελέσματα.

Στα σχόλια παρουσιάζονται αναλυτικά οι αιτίες ή τα αποτελέσματα, δηλαδή η διαδικασία μετάβασης από τις αιτίες στα αποτελέσματα.

Συνήθως χρησιμοποιούνται διαρθρωτικές φράσεις : λόγω, εξαιτίας, απόρροια είναι, με αποτέλεσμα, το γεγονός οδηγεί, καταλήγει κ.λπ.

Page 21: H παράγραφος

Το οικονομικό κόστος της πείνας είναι Το οικονομικό κόστος της πείνας είναι τεράστιο τόσο για τα άτομα όσο και τεράστιο τόσο για τα άτομα όσο και για τις κοινωνίες.για τις κοινωνίες. Ο υποσιτισμός οδηγεί Ο υποσιτισμός οδηγεί στην ασθένεια και στο θάνατο. Υποχρεώνει στην ασθένεια και στο θάνατο. Υποχρεώνει τις οικογένειες να ξοδεύουν τους πενιχρούς τις οικογένειες να ξοδεύουν τους πενιχρούς οικονομικούς πόρους τους για υγειονομική οικονομικούς πόρους τους για υγειονομική περίθαλψη. Μειώνει τη μαθησιακή περίθαλψη. Μειώνει τη μαθησιακή ικανότητα των παιδιών. Πνίγει την ικανότητα των παιδιών. Πνίγει την παραγωγικότητα και εμποδίζει τα άτομα να παραγωγικότητα και εμποδίζει τα άτομα να εκμεταλλεύονται τα φυσικά τους εκμεταλλεύονται τα φυσικά τους χαρίσματα. χαρίσματα. Αποτελεί τροχοπέδη για την Αποτελεί τροχοπέδη για την οικονομική μεγέθυνση και στερεί από τις οικονομική μεγέθυνση και στερεί από τις χώρες τα μέσα για να επιτύχουν ένα ανεκτό χώρες τα μέσα για να επιτύχουν ένα ανεκτό επίπεδο ανάπτυξης.επίπεδο ανάπτυξης.

Θεματική περίοδος

Σχόλια

Page 22: H παράγραφος

Στη θεματική περίοδο παρουσιάζονται οι δύο όροι της σύγκρισης - αντίθεσης.

Στα σχόλια εξηγούνται τα χαρακτηριστικά του α΄όρου και ύστερα τα διαφορετικά χαρακτηριστικά του β΄ όρου.

Για την εξασφάλιση της συνοχής, χρησιμοποιούνται αντιθετικοί σύνδεσμοι και φράσεις όπως : αντίθετα, όμως, ωστόσο, αν και, μολονότι , από τη μια …, από την άλλη… κ.ά.

Page 23: H παράγραφος

Τεράστιο χάσμα χωρίζει τον άνθρωπο που Τεράστιο χάσμα χωρίζει τον άνθρωπο που αντιμετωπίζει αισιόδοξα τη ζωή από τον αντιμετωπίζει αισιόδοξα τη ζωή από τον απαισιόδοξο.απαισιόδοξο. Ο πρώτος βλέπει τα πράγματα από Ο πρώτος βλέπει τα πράγματα από τη θετική τους πλευρά. Και αν ακόμη συναντήσει τη θετική τους πλευρά. Και αν ακόμη συναντήσει δυσκολίες ή προβλήματα, δε θα πανικοβληθεί, δε θα δυσκολίες ή προβλήματα, δε θα πανικοβληθεί, δε θα πιστέψει ότι όλα είναι «μαύρα και άραχνα» και ότι πιστέψει ότι όλα είναι «μαύρα και άραχνα» και ότι δεν υπάρχει διέξοδος. Χωρίς να υποτιμά τις δεν υπάρχει διέξοδος. Χωρίς να υποτιμά τις απώλειες, τα μελανά στοιχεία μιας κατάστασης, απώλειες, τα μελανά στοιχεία μιας κατάστασης, πιστεύει ότι τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα, για πιστεύει ότι τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα, για αυτό και δεν καταθέτει τα όπλα. Ο απαισιόδοξος αυτό και δεν καταθέτει τα όπλα. Ο απαισιόδοξος λειτουργεί εντελώς διαφορετικά. Μένει στις λειτουργεί εντελώς διαφορετικά. Μένει στις αρνητικές πλευρές μιας κατάστασης και στις πιο αρνητικές πλευρές μιας κατάστασης και στις πιο αδιέξοδες πτυχές του προβλήματος. Ακόμη και αδιέξοδες πτυχές του προβλήματος. Ακόμη και καθημερινά προβλήματα ρουτίνας, που αργά ή καθημερινά προβλήματα ρουτίνας, που αργά ή γρήγορα θα βρουν το δρόμο τους, αυτός τα γρήγορα θα βρουν το δρόμο τους, αυτός τα υπερεκτιμά και προβληματίζεται τόσο, ώστε να υπερεκτιμά και προβληματίζεται τόσο, ώστε να χαλά η διάθεση του. Πρόκειται για δύο ανθρώπινους χαλά η διάθεση του. Πρόκειται για δύο ανθρώπινους τύπους τόσο διαφορετικούς, ώστε το ίδιο πράγμα ο τύπους τόσο διαφορετικούς, ώστε το ίδιο πράγμα ο ένας να το βλέπει με τα πιο μελανά και ο άλλος με ένας να το βλέπει με τα πιο μελανά και ο άλλος με τα πιο ρόδινα χρώματα.τα πιο ρόδινα χρώματα.

Ε. Π . ΠαπανούτσοςΕ. Π . Παπανούτσος

Θεματική περίοδος

Σχόλια

Page 24: H παράγραφος

Στη θεματική περίοδο παρουσιάζουμε τους όρους που θα παρομοιάσουμε / παραλληλίσουμε.

Στα σχόλια παρουσιάζουμε αναλυτικά τις αναλογίες ανάμεσα σε αυτούς τους όρους.

Διαρθρωτικές λέξεις για την αναλογία είναι : όπως.... έτσι, σαν...

Page 25: H παράγραφος

Με την πάροδο του χρόνου, το ποδόσφαιρόέχει βρει τόσο μεγάλη απήχηση στον κόσμο, ώστε να μοιάζει με μια νέα θρησκεία. Όπωςσυμβαίνει και ανάμεσα στις διάφορες θρησκείες, έτσι και στο ποδόσφαιρο υπάρχουν μεγάλεςκόντρες και μίση ανάμεσα στους οπαδούς. Μάλιστα και στις δυο περιπτώσεις έχει χυθείπολύ αίμα. Επιπλέον όπως και στις θρησκείες έτσικαι στο ποδόσφαιρο υπάρχουν ύμνοι (τραγούδιαομάδων) αλλά και μεγάλα αναπάντητα ερωτήματα(οφ σαίντ, κλπ). Από εκεί και πέρα οιαντιπρόσωποι κάθε ομάδας, οι παίκτες, φοράνεειδικά ρούχα για να ξεχωρίζουν από όλους τουςυπόλοιπους, όπως ακριβώς γίνεται δηλαδή και μετους διάφορους ιερείς.

Θεματικήπερίοδος

Σχόλια

Page 26: H παράγραφος

Η παράγραφος δεν αναπτύσσεται πάντοτε με έναν από τους προηγούμενους τρόπους.

Συχνότερα χρησιμοποιούνται περισσότερες της μιας μεθόδου. Τότε μιλάμε για ανάπτυξη με συνδυασμό μεθόδων και εντοπίζουμε τους συγκεκριμένους τρόπους ανάπτυξης επισημαίνοντας τα αντίστοιχα χωρία