Vlasis Vlasidis

Θεσσαλονίκη πρωτεύουσα του dark tourism στην ΝΑ Ευρώπη

1913 κ.ε. • Αποχώρηση Ιταλών, Βουλγάρων, βασιλοφρόνων Ελλήνων, Τούρκων• Εξολόθρευση εβραικής κοινότητας• Εγκατάσταση προσφύγων• Μετανάστευση στο Νέο Κόσμο• Μεγάλη Πυρκαγιά της πόλης (1917)• Η παλιά και η νέα πόλη• Η κατοχή και ο εμφύλιος• Η εσωτερική μετανάστευση• Οι υποθέσεις Πολκ, Λαμπράκη, Παγκρατίδη κ.α.

Γιατί ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και το Μακεδονικό Μέτωπο

• Ένα παγκόσμιο γεγονός, όχι τοπικό• Αρχή του 20ου αιώνα• Ενεπλάκησαν δεκάδες στρατοί και ήλθαν στη Θεσσαλονίκη στρατοί

από τουλάχιστον 22 σημερινές χώρες• Δυο από τις τέσσερις ανακωχές υπογράφηκαν στη Θεσσαλονίκη και τη

Λήμνο• Επανεκτίμηση της σημασίας του Μακεδονικού Μετώπου για το τέλος

του πολέμου• Πολλά μνημεία και σε καλή κατάσταση• Καλή επικοινωνία • Πολλές προσωπικές ιστορίες

Το 1918 υπήρχαν στα χαρακώματα της Μακεδονίας και στα μετόπισθεν περίπου 600.000 άνδρες από την πλευρά των Κεντρικών Αυτοκρατοριών και περισσότεροι από 750.000 άνδρες από την πλευρά της Entente.

Ο γαλλικός στρατός ήταν ο πλέον πολυάριθμος καθώς από το 1916 και μέχρι το τέλος του πολέμου ξεπερνούσε τους 200.000 άνδρες με συνεχώς αυξητικές τάσεις, ενώ η Γαλλία, παράλληλα με την Armee d’ Orient, είχε αναλάβει τη Διοίκηση όλων των Συμμαχικών Δυνάμεων (σερβικών, ελληνικών, ρωσικών, ιταλικών) σε συνεργασία με τους Βρετανούς.

Disembarkation of the French army October 1915

Η επιχείρηση Θεσσαλονίκη και Μακεδονικό Μέτωπο εξελίχθηκε σε μια γιγαντιαία επιχείρηση μεταφοράς κι εγκατάστασης εκατοντάδων χιλιάδων στρατιωτών από διάφορες χώρες, που μάλιστα στην περίπτωση των Σέρβων και των Ρώσων ήλθαν άοπλοι και εξοπλίστηκαν εδώ στη Θεσσαλονίκη από το γαλλικό στρατό.

Δημιουργήθηκε μια τεράστιου μεγέθους επιμελητεία, που φρόντιζε περισσότερους από 500.000 άνδρες σε καθημερινή βάση, τόσο για τη ζωή τους, όσο και για τα μετά τον θάνατό τους.

Δημιουργήθηκαν υποδομές με τη δημιουργία σιδηροδρομικών δικτύων εκατοντάδων

χιλιομέτρων, με τη διάνοιξη δρόμων, με τη δημιουργία δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης,

Βελτιώθηκε η υγεία καθώς δημιουργήθηκαν νοσοκομεία, έγιναν αποξηράνσεις ελών και ήλθαν νέα φάρμακα, όχι μόνο για το στρατό.

Δόθηκε μεγάλη σημασία στο ανεφοδιασμό τόσων των εμπλεκόμενων στον πόλεμο, όσο και στη διατροφή των αμάχων και των προσφύγων.

Εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι σιτηρών έφθασαν στη Θεσσαλονίκη για παρασκευή ψωμιού και πιτύων από το εργοστάσιο των Αλλατίνι και κρέατος από την Αργεντινή για την τροφοδοσία των στρατευμάτων.

Δόθηκε εργασία επί πληρωμή σε δεκάδες χιλιάδες άτομα, προκειμένου να εκτελέσουν τα σχεδιαζόμενα έργα.

Δημιουργήθηκαν στρατόπεδα γύρω από την τότε Θεσσαλονίκη, τα οποία μετά την Μικρασιατική Καταστροφή χρησιμοποιήθηκαν για τη στέγαση των προσφύγων.

Μύλος Αλλατίνι

Και φυσικά ήταν οι δυνάμεις της Entente (Γάλλοι, Σέρβοι και Βρετανοί) που έσβησαν τη Μεγάλη Πυρκαγιά του 1917 που κόντεψε να αφανίσει την πόλη μας

Σχέδιο Πόλης (Ernest Hebrard, 1917)

Κι αν έχουμε σήμερα 4.000 φωτογραφίες από τη Θεσσαλονίκη και τη μακεδονική ενδοχώρα και αρκετά βίντεο σε ξηρά, θάλασσα κι αέρα, οφείλονται κυρίως στο λόχο φωτογράφων και κινηματογραφιστών που ήλθε στη Θεσσαλονίκη και οι οποίοι φωτογράφιζαν και κινηματογραφούσαν μεθοδικά όσα έπρεπε ή ήθελαν να τραβήξουν. Το υλικό αυτό είναι διαθέσιμο ελεύθερα σε χαμηλή ανάλυση μέσα από τους servers του Υπουργείου Πολιτισμού της Γαλλίας και αξίζουν συγχαρητήρια γι αυτό.

Οι Γάλλοι φωτογράφοι και κινηματογραφιστές

Οι Γάλλοι, όπως αργότερα οι Σέρβοι, οι Ρώσοι και οι Ιταλοί, αποβιβάστηκαν στη Θεσσαλονίκη στο παλιό λιμάνι, την αποβάθρα 1 του λιμανιού.

Οι Γάλλοι, όπως αργότερα οι Σέρβοι, οι Ρώσοι και οι Ιταλοί, αποβιβάστηκαν στη Θεσσαλονίκη στο παλιό λιμάνι, την αποβάθρα 1 του λιμανιού.

Το λιμάνι σήμερα

Το λιμάνι σήμερα

Σιδηροδρομικά δίκτυα (Στρατιωτική Στάση στο Κορδελιό)

Σιδηροδρομικά δίκτυα (μπροστά στο Γ’ ΣΣ)

Σιδηροδρομικά δίκτυα (μπροστά στο Γ’ ΣΣ)

Αποθήκες (Ζεϊτινλίκ 1917)

Σιδηροδρομικά δίκτυα και σερβικό στρατόπεδο (Μίκρα)

Σημερινή περιοχή Μίκρας (Νέα Κρήνη)

Βίλλα Οσμάν Μπέη-Βουλγαρικό Προξενείο-Κατοικία Σαράιγ-Γκιγιωμά

Βρετανικό Στρατηγείο (Παπάφειο Ορφανοτροφείο)

Ψυγεία κρέατος Entrepot Frigorifique

Ψυγεία κρέατος Entrepot Frigorifique

Νοσοκομεία (Μωρίς Χιρς – Εβραικής Κοινότητας που χρησιμοποιήθηκε από τους συμμάχους κι ονομάστηκε Βασιλιάς Αλέξανδρος της Σερβίας

Σήμερα κτήριο κεντρικών υπηρεσιών Νοσοκομείο Ιπποκράτειο

Ιταλικό Νοσοκομείο σήμερα παλιό νοσοκομείο Λοιμωδών

Νοσοκομείο Ρωσικής Κοινότητας σήμερα Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (Γαλλικό στρατιωτικό κοιμητήριο)

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (Μουσείο Γαλλικό)

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (Σερβικό στρατιωτικό κοιμητήριο)

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (Σερβικό μαυσωλείο – οστεοφυλάκιο)

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (επισκέψεις Σέρβων στο κοιμητήριο)

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (Βρετανικό Στρατιωτικό Κοιμητήριο)

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (Βρετανικό Στρατιωτικό Κοιμητήριο- ο σταυρός της θυσίας)

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (Ιταλικό στρατιωτικό κοιμητήριο)

Νεκρόπολη Ζεϊτινλίκ (Ρωσικό στρατιωτικό κοιμητήριο

Βρετανικό Στρατιωτικό Κοιμητήριο Μίκρας

Mikra CWGC Military cemetery (pay tribute)

Βρετανικό στρατιωτικό κοιμητήριο Εξοχής- Χορτιάτη

Ινδικό στρατιωτικό κοιμητήριο οδού Μοναστηρίου

Γαλλικά οχυρά γύρω από τη Θεσσαλονίκη

Γαλλικά οχυρά γύρω από τη Θεσσαλονίκη

Στρατιωτικές γέφυρες κοντά στη Θεσσαλονίκη

Κοινοπολιτειακό στρατιωτικό κοιμητήριο Κρηστώνης (Κιλκίς)

Γαλλική Αναθηματική Στήλη δίπλα στο Δημαρχείο (Κιλκίς)

Ρωσικό μνημείο στον Πεντάλοφο Κιλκίς

Βρετανικό στρατιωτικό κοιμητήριο Δοϊράνης

Βρετανικό ηρώο Δοϊράνης (Colonial Hill)

Ελληνικό στρατιωτικό κοιμητήριο Δοιράνης

•Σηματοδότηση μνημείων και διαδρομών

•Εκπαίδευση ξεναγών ή συνοδών βουνού

•Τυποποίηση τουριστικού προιόντων (π.χ. ημερήσιες εκδρομές)

•Συνεργασία με ειδικευμένα πρακτορεία άλλων χωρών

•Προωθητικό υλικό, τηλεοπτικό, κινηματογραφικό, internet stories

•Personal stories