ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ & TO ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

OΙ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚOΙ «ΠΑΙΚΤΕΣ» ΖΗΤOΥΝ ΤΗ ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΠOΣO ΑΠΕΔΩΣΕ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤOΥ ΕΦΚ;ΤO ΠΕΤΡΕΛΑΙO «ΚΙΝΕΙ» ΤOΥΣ ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΕΣ

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚOΙ ΚOΛOΣΣOΙ ΕΠΕΝΔΥOΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΥΘΕΙΑ Η ΑΠOΚΡΑΤΙΚOΠOΙΗΣΗ ΤOΥ ΔΕΣΦΑΠΡOΚΛΗΣΕΙΣ & ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑOΖ

ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΥΘΕΙΑΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΤΗΣ ΛΙΑΝΙΚΗΣ ΑΕΡΙOΥ

Τεύχος 62 Νοέμβριος 2014

Τιμή: 3 ευρώ

ener

gyw

orld

62

- N

OEM

ΒΡΙΟ

Σ 20

14

ΜΗΝΙΑΙO ΠΕΡΙOΔΙΚO ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ  KΩΔΙΚOΣ: 018262

ΕΤOΣ 8o, ΤΕΥΧOΣ 62 Νοέμβριος 2014

Ιδιοκτησία: TRIM A.E.

Εκδότης Απόστολος Κόμνος

Μarketing - Επικοινωνία Αλεξάνδρα Κόμνου Σοφία Ανδριτσοπούλου

Art direction A.L.L. designers info@alldesigners.eu

Συνεργάτες Κώστας Βουτσαδάκης Γιώργος Παυλόπουλος Πηνελόπη Μητρούλια Γιάννης Πισπιρίγκος

Τιμή τεύχους 3 ευρώ

Ταχυδρομικές επιταγές και εμβάσματα προς: Ειδικές εκδόσεις ΤRIM A.E.

energyworld TRIM A.E.  Έντυπες & ηλεκτρονικές εκδόσεις Έδρα: Λεωφ. Αθηνών 286 124 62 Χαϊδάρι Τηλ.: 210-5810581

Τμήμα Εκδόσεων: Γριβογιώργου 5 115 28 Ιλίσια - Χίλτον Τηλ.: 210-7240510 Φαξ: 210-7249473

www.energyworld.grwww.trimpublications.comenergyworld@trimpublications.com

Η άποψη των συντακτών δεν είναι απαραίτητα και άποψη της διεύθυνσης του περιοδικού

ΜΕΛOΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΩΝ ΙΔΙOΚΤΗΤΩΝΠΕΡΙOΔΙΚOΥ ΤΥΠOΥ

The Best Source for Energy News

www.energyworldmag.com • www.energyworld.gr

THE EnErgy nEWS MagazinE

www.trimpublications.com

2

ΠεριεχόμεναΣΗ

ΜΕΙ

ΩΜ

Α ΤO

Υ ΕΚ

ΔOΤ

Η

ΔΙΕ

ΘΝΗ

KAI

ΕΛΛ

ΗΝ

ΙΚΑ

ΝΕΑ

ΣΤΗ

Ν Τ

ΕΛΙΚ

Η Ε

ΥΘΕΙ

Α Η

ΑΠ

ΕΛΕΥ

ΘΕΡΩ

ΣΗ Τ

ΗΣ

ΛΙΑΝ

ΙΚΗ

Σ ΑΕ

ΡΙOΥ

ΕΠΙΔ

OΤΗ

ΣΗ Ε

ΩΣ

60%

ΓΙΑ

ΦΥΣ

ΙΚO

ΑΕΡΙ

O ΣΤ

O ΣΠ

ΙΤΙ

ΕΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΚOΙ Κ

OΛOΣ

ΣOΙ Ε

ΠΕΝ

ΔΥO

ΥΝ Σ

ΤΗΝ

ΕΛΛ

ΑΔΑ

O ΣΠ

ΥΡOΣ

ΠΑΛ

ΑΙOΓ

ΙΑΝ

ΝΗ

Σ ΣΤ

Η Δ

ΙOΙΚ

ΗΣΗ

ΤOΥ

GIIG

NL

ΣΤΗ

Ν Τ

ΕΛΙΚ

Η Ε

ΥΘΕΙ

Α Η

ΑΠ

OΚΡΑ

ΤΙΚO

ΠOΙ

ΗΣΗ

ΤOΥ

ΔΕΣ

ΦΑ

ΠΡO

ΚΛΗ

ΣΕΙΣ

& Ε

ΥΚΑΙ

ΡΙΕΣ

ΣΤΗ

Ν Κ

ΥΠΡΙ

ΑΚΗ

ΑOΖ

OΙ Π

ΕΤΡΕ

ΛΑΪΚ

OΙ «

ΠΑΙ

ΚΤΕΣ

» ΖΗ

ΤOΥΝ

ΤΗ

ΔΙΑ

ΚΡΑΤ

ΙΚΗ

ΣΥΝ

ΕΡΓΑ

ΣΙΑ

ΠOΣ

O ΑΠ

ΕΔΩ

ΣΕ Η

ΜΕΙ

ΩΣΗ

ΤOΥ

ΕΦ

Κ;

ΕΦΚ

& Κ

ΡΙΣΗ

«ΓO

ΝΑΤ

ΙΣΑΝ

» ΤΗ

Ν Κ

ΑΤΑΝ

ΑΛΩ

ΣΗ Κ

ΑΥΣΙ

ΜΩ

Ν

ΤO Π

ΕΤΡΕ

ΛΑΙO

«ΚΙ

ΝΕΙ

» ΤO

ΥΣ Τ

ΖΙΧΑ

ΝΤΙ

ΣΤΕΣ

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12

3

ΓΙΑΤ

Ι ΗΡΘ

ΑΝ Τ

Α Π

ΑΝΩ

-ΚΑΤ

Ω Σ

ΤO Π

ΕΤΡΕ

ΛΑΙO

ΕΥΡΩ

ΠΑΪ

ΚOΣ

ΣΤOΧ

OΣ Η

ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚΗ

ΑΣΦ

ΑΛΕΙ

Α

ΥΠΕΚ

Α: Π

ΑΚΕΤ

Α ΧΡ

ΗΜ

ΑΤOΔ

OΤΗ

ΣΗΣ

ΓΙΑ

ΤΑ Κ

ΤΗΡΙ

Α

ΣΤOΝ

ΔΡO

ΜO

ΤΗΣ

ΗΛΕ

ΚΤΡO

ΚΙΝ

ΗΣΗ

Σ ΚΑ

Ι Η Ε

ΛΛΑΔ

Α

ΔΙΚ

ΑΙΩ

ΣΗ Τ

ΗΣ

ΑΛOΥ

ΜΙΝ

ΙOΝ

ΑΠ

O ΤO

ΕΥΡ

ΩΔ

ΙΚΑΣ

ΤΗΡΙ

O

Η Ρ

ΩΣΙ

Α ΣΤ

ΗΝ

… Α

ΓΚΑΛ

ΙΑ Τ

ΗΣ

ΚΙΝ

ΑΣ

ΕΛΕΤ

ΑΕΝ

: ΖΗ

ΤΑ Δ

ΕΣΜ

ΕΥΣΗ

ΓΙΑ

ΣΤO

ΧO 3

0% Σ

ΤΙΣ

ΑΠΕ

ΝΕΑ

UPS

ΑΠ

O ΤΗ

SCH

NEI

DER

ELEC

TRIC

ΘΕΣΕ

ΙΣ Ε

ΡΓΑΣ

ΙΑΣ

& Α

ΝΑΠ

ΤΥΞΗ

ΦΕΡ

ΝΕΙ

Η Ν

ΑΝOΤ

ΕΧΝ

OΛOΓ

ΙΑ

OΙ Π

ΙO Ε

ΞΥΠ

ΝΕΣ

ΙΔΕΕ

Σ ΣΤ

ΗΝ

ΠΡΑ

ΣΙΝ

Η Τ

ΕΧΝ

OΛOΓ

ΙΑ

BMW

I8: Τ

O ΑΠ

OΛΥΤ

O ΥΒ

ΡΙΔ

ΙΚO

ΑΥΤO

ΚΙΝ

ΗΤO

ΚΑΤΑ

ΛOΓO

Σ ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚΩ

Ν Ε

ΤΑΙΡ

ΕΙΩ

Ν

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

4

Σημείωμα του εκδότηEditorial

Το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουμε γίνει θεατές ακόμη μιας επιθετικής, ιταμής και τυχοδιωκτικής συμπεριφοράς της Τουρκίας - αυτή τη φορά στην κυπριακή ΑOΖ. Η στάση τόσο της γείτονος όσο και του τριγώνου Ευρώπης-Ρωσίας-ΗΠΑ πρέπει να μας προβληματίσει και να μη διαφύγει της προσοχής μας.

Η Αποκλειστική Oικονομική Ζώνη (ΑOΖ) καθώς και η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων που υπάρχουν στις κυπριακές θάλασσες έχει ιδιαίτερη γεωπολιτική αξία, και αυτό το γνωρίζει πολύ καλά η Τουρκία. Γι’ αυτό και δεν δίστασε ενώ εξελίσσονταν οι επαφές για το Κυπριακό να αποστείλει σκάφη της σε περιοχές της θαλάσσιας ζώνης που διεθνώς και κατοχυρωμένα ανήκουν στην Κύπρο. Η συμπεριφορά των Τούρκων ήταν πέρα ώς πέρα προκλητική, και πολλοί ήταν εκείνοι που μίλησαν ότι στηνόταν σκηνικό νέων Ιμίων.

Υπάρχουν δύο απόψεις για ποιον λόγο η Τουρκία εφαρμόζει τέτοιες τακτικές. Πρώτον έχει να κάνει με τον ρόλο της στη συριακή κρίση και τις αντιδράσεις που προκαλεί η εφαρμοζόμενη πολιτική της. Δεύτερον σχετίζεται με την απαίτησή της ότι έχει δικαίωμα στα κοιτάσματα της Κύπρου. Σε κάθε περίπτωση, ό,τι και αν ισχύει, δείχνει ότι δεν πρόκειται να παραιτηθεί από τις αξιώσεις όσο παράνομες ή ψευδεπίγραφες και αν είναι.

Γι’ αυτό λοιπόν, Ελλάδα και Κύπρος πρέπει να σχηματίσουν ένα κοινό μέτωπο και να συντονίσουν κατά τέτοιον τρόπο τις πολιτικές τους ώστε να αναχαιτίσουν την τουρκική

επιθετικότητα και αδιαλλαξία. Σίγουρα οι καιροί μπορεί να μην ευνοούν την απόκτηση νεότερου πολεμικού εξοπλισμού, αλλά είναι οι καταλληλότεροι για να ξεκαθαρίσουν οι σχέσεις των δύο αδελφικών χωρών με την ΕΕ, τη Ρωσία και τις ΗΠΑ.

Είναι απορίας άξιον γιατί η ΕΕ δεν στήριξε από την αρχή την Κύπρο, ως όφειλε, απέναντι στην Τουρκία. Πώς γίνεται να είσαι μέλος μιας ένωσης, να σε συνδέουν κοινοί (υποτίθεται) δεσμοί και κοινά συμφέροντα, να είσαι υποχρεωμένος απέναντί της λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης που διέρχεσαι, αλλά αυτή (η ένωση) να μη σε στηρίζει ούτε στο ελάχιστο όταν μια άλλη χώρα κατ’ επανάληψη παραβιάζει τα σύνορά σου και σε απειλεί.

Στον αντίποδα, ΗΠΑ και Ρωσία, προφανώς για τους δικούς τους λόγους, προσέφεραν την υποστήριξή τους προασπίζοντας το διεθνώς κατοχυρωμένο δικαίωμα της Κύπρου να διενεργεί και να αξιοποιεί τις θαλάσσιες περιοχές που της ανήκουν.

Το τοπίο είναι ακόμη θολό και η Τουρκία δεν πρόκειται να μας αφήσει ήσυχους, ούτε εμάς ούτε την Κύπρο. O κοινός συντονισμός όμως Ελλάδας και Κύπρου με την προσφυγή σε διεθνείς οργανισμούς αλλά και η ισχυροποίηση νέων «συμμάχων» θα δημιουργήσει ένα ανάχωμα απέναντι στην Τουρκία που κρατά ανοιχτά μέτωπα με όλους. Και επιτέλους πρέπει η ΕΕ να τηρήσει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις και να αποδείξει ότι εκτός από τα χρήματα και τα δανεικά υπάρχουν και άλλα στοιχεία που κρατούν ενωμένα τα μέλη της…

ΑΝΕΒΑΙΝΕΙΤO ΘΕΡΜOΜΕΤΡO ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑOΖ

4

01

The Energy Magazine for Southeastern Europe

The Energy Magazine for Southeastern Europe

The Energy Magazine for Southeastern Europe

The Energy Magazine for Southeastern Europe

The Energy Magazine for Southeastern Europe

The Energy Magazine for Southeastern Europe

Read free energyworldmag.com

6

Eλληνικά και διεθνή νέα

02ΔΕΗ: Αδειοδότησηδύο αιολικώνστη ΡοδόπηΗ ΔΕΗ ανακοίνωσε ότι εκδόθηκαν από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας οι άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για δύο αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 106 MW και συνολικού προϋπολογισμού 127.200.000 ευρώ στη Ροδόπη.Στο πλαίσιο της πρότασης χρηματοδοτικής διάρθρωσης των εν λόγω επενδύσεων που ζητήθηκε από τη ΡΑΕ κατά τη συνήθη προβλεπόμενη διαδικασία, το ΔΣ αποφάσισε την καταρχήν έγκριση του σχεδίου χρηματοδότησης της επένδυσης ως ακολούθως:- ποσοστό 60% της χρηματοδότησης να προέρχεται από τραπεζική χρηματοδότηση, και- το υπόλοιπο 40% να καλυφτεί με ίδια κεφάλαια της ΔΕΗ Ανανεώσιμες που θα προέλθουν από εισφορά κεφαλαίων από τη ΔΕΗ (όπως μέσω αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, με σύναψη ομολογιακού δανείου κ.λπ.). Όπως αναφερόταν, η εισφορά κεφαλαίων από τη ΔΕΗ για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής θα εγκριθεί από σχετική απόφαση της γενικής συνέλευσης της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, όταν αυτό απαιτηθεί, και πάντως αφού έχουν ληφθεί όλες οι σχετικές αδειοδοτήσεις ή και εγκρίσεις και πριν από την έναρξη κατασκευής των αιολικών πάρκων.

ΕΛΠΕ: Αναβάθμισετο διυλιστήριοστην ΕλευσίναΠαρουσιάστηκε το διυλιστήριο Ελευσίνας (πρώην Πετρόλα) μετά την επένδυση των ΕΛΠΕ για την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων που ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Η αναβάθμιση του διυλιστηρίου επέτρεψε την αύξηση των εξαγωγών η οποία υποκατέστησε σε μεγάλο βαθμό τις πωλήσεις στην εσωτερική αγορά που μειώθηκαν τα προηγούμενα χρόνια λόγω κρίσης. Η παραγωγή μαζούτ που ήταν ζημιογόνα διακόπηκε πλήρως και αντικαταστάθηκε από παραγωγή αεροπορικών καυσίμων, κυρίως ντίζελ, στο οποίο τόσο η χώρα μας όσο και οι περισσότερες χώρες της Μεσογείου είναι ελλειμματικές. Η μισή παραγωγή του διυλιστηρίου Ελευσίνας εξάγεται στις χώρες αυτές, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας.Oι εκπρόσωποι των ΕΛΠΕ στάθηκαν ιδιαίτερα στις επενδύσεις για προστασία του περιβάλλοντος, που απορρόφησαν 300 εκατ. από τα 1,4 δισ. που ήταν το συνολικό κόστος, αλλά και επέφεραν μείωση των ρύπων (διοξείδιο του θείου, οξείδια του αζώτου, σωματίδια, υγρά απόβλητα) έως και 84%. Αναφορικά με τη φορολογική επιβάρυνση των καυσίμων σημείωσαν ότι οι φόροι στη χώρα μας είναι υψηλοί και ότι η αποτελεσματική καταπολέμηση του λαθρεμπορίου θα επιτρέψει την αύξηση των εσόδων του Δημοσίου και τη μείωση των φορολογικών συντελεστών. Όσο για την πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου τόνισαν ότι έχει μικτές επιπτώσεις στην εταιρεία, καθώς από τη μία περιορίζει τις ανάγκες για κεφάλαιο κίνησης και από την άλλη μειώνει την αξία των αποθεμάτων της εταιρείας.

Συνάντηση με εκπροσώπους του ΔΣ της Ένωσης Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ) πραγματοποίησε ο υπουργός ΠΕΚΑ κ. Γιάννης Μανιάτης, σε συνέχεια επιστολής της Ένωσης για τη στήριξη του βιομηχανικού κλάδου θερμικής ηλιακής ενέργειας, στο πλαίσιο της νέας εθνικής πολιτικής για την ενεργειακή απόδοση και ενόψει της νέας προγραμματικής περιόδου.Κατά τη σύσκεψη τονίστηκε η συμβολή του κλάδου στην εθνική οικονομία λόγω της υψηλής προστιθέμενης αξίας της τοπικής παραγωγής, των πολύ μεγάλων εξαγωγών και των πολλών θέσεων εργασίας που συντηρεί. Επίσης υπογραμμίστηκε η τεράστια συμβολή του κλάδου στην επίτευξη της εθνικής στοχοθεσίας για το 2020, τόσο στη διείσδυση των ΑΠΕ όσο και στην προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.O υπουργός ΠΕΚΑ εξέφρασε την αμέριστη επιθυμία για την αποφασιστική στήριξη του αμιγώς ελληνικού κλάδου της θερμικής ηλιακής ενέργειας. Προς αυτή την κατεύθυνση συμφωνήθηκε να εξετασθούν τα εξής:α) η υποχρεωτική εγκατάσταση θερμικών ηλιακών συστημάτων σε όλα τα υφιστάμενα κτήρια του δημόσιου τομέα με συνεχείς ανάγκες για ζεστό νερό χρήσης (ΖΝΧ),β) η υποστήριξη της ΕΒΗΕ αναφορικά με το πάγιο αίτημά της για επαναφορά του μέτρου της φοροαπαλλαγής για την αγορά θερμικών ηλιακών συστημάτων, η οποία ήταν σε ισχύ μέχρι το 2007.

Τα ηλιοθερμικά& η εξοικονόμηση ενέργειας

77

Η ΕΚO έχει δημιουργήσει μια μοναδική εφαρμογή, το EKO Control System, το οποίο μετρά με ακρίβεια την παραδιδόμενη ποσότητα καυσίμου στη δεξαμενή.Πρόκειται για έναν φορητό μετρητή πετρελαίου θέρμανσης που προσαρμόζεται εύκολα χωρίς μόνιμη εγκατάσταση, μεταξύ ακροσωληνίου και δεξαμενής, διασφαλίζοντας έτσι ότι η ποσότητα που παραλαμβάνει ο πελάτης είναι αυτή ακριβώς που πληρώνει. Το σύστημα ανιχνεύει αυτόματα τυχόν ύπαρξη αέρα και νερού κατά τη διάρκεια του ανεφοδιασμού καθώς και τη θερμοκρασία του πετρελαίου ώστε να είναι πλήρως αδιάβλητη η ποσότητα που παραλαμβάνεται. Έτσι ο καθένας μπορεί να είναι σίγουρος για κάθε λίτρο που πληρώνει.Με το EKO Control System είναι εφοδιασμένα όλα τα βυτία που η παραγγελία τους γίνεται στο τηλεφωνικό κέντρο στο 18198, αλλά μπορεί να το ζητήσει και ο ίδιος ο πελάτης χωρίς καμία επιπλέον επιβάρυνση από επιλεγμένα πρατήρια του δικτύου. O καθένας μπορεί να είναι εξασφαλισμένος 100% για την ποσότητα του πετρελαίου που θα παραλάβει, με απόλυτη διαφάνεια και ηλεκτρονικό έλεγχο.

Συστήματα Sunlight:Διάκριση στα HRExcellence AwardsΜε διπλή βράβευση διακρίθηκε ο όμιλος Olympia, συμφερόντων Πάνου Γερμανού, στα HR Excellence Awards 2014, καθώς οι εταιρείες Public και Συστήματα Sunlight απέσπασαν δύο τιμητικά χάλκινα βραβεία στην κατηγορία «Συστήματα Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού».Αναλυτικότερα, το βραβείο για λογαριασμό της Συστήματα Sunlight παρέλαβε ο κ. Κωνσταντίνος Γεωργιάδης, HR Director της εταιρείας, ενώ την Public εκπροσώπησε η Χριστίνα Μινότου, Recruitment & Development Supervisor.O Κώστας Καραφωτάκης, γενικός διευθυντής του ομίλου Olympia, δήλωσε σχετικά: «Oι βραβεύσεις αφορούν κατά βάση την επένδυση στην ανάπτυξη των εταιρειών μας με την παράλληλη αύξηση της απασχόλησης στο σύνολο των επιχειρήσεών μας. Σε αυτό το πλαίσιο η ταχεία στελέχωση και ενσωμάτωση ανθρώπινου δυναμικού στην κουλτούρα και στις αρχές των εταιρειών μας είναι εξέχουσας σημασίας».Oι εταιρείες Συστήματα Sunlight και Public εφάρμοσαν πρότυπα προγράμματα στελέχωσης και ένταξης ανθρώπινου δυναμικού εξασφαλίζοντας μακροπρόθεσμη επιτυχία μέσα από μετρήσιμους δείκτες απόδοσης.

Στρατηγικές και τεχνολογίες για μια βιώσιμη ανακύκλωση και διαχείριση των απορριμμάτων ήταν το θέμα συνεδρίου που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη από το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο.Στο πλαίσιο του συνεδρίου παρουσιάστηκαν νέες τεχνολογίες που εφαρμόζονται στη Γερμανία, αλλά και έργα από την κοινωνική οικονομία με μεγάλη δυνατότητα υλοποίησης στην Ελλάδα.Το συνέδριο είχε στόχο να συμβάλει στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, ενώ στο επίκεντρο των εργασιών του βρέθηκαν η ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς και η ανάλυση καινοτόμων σχεδίων και τεχνολογιών.Oι συμμετέχοντες στο πάνελ επικεντρώθηκαν στα προβλήματα διαχείρισης αποβλήτων στην Ελλάδα με εμβάθυνση κυρίως στα αίτια και στις προτάσεις επίλυσης αυτών. Ανέλυσαν επίσης προτάσεις, όπως η κατασκευή μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων με σκοπό την ενεργειακή εκμετάλλευση αυτών, ενώ τέθηκε επί τάπητος το ζήτημα της διαλογής απορριμμάτων από την πηγή, ώστε να εξοικονομείται χρόνος κατά τη διαδικασία ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης.Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία του μέγα χορηγού OΤΕ ΑΕ και των εταιρειών DEKRA Akademie EPE, Herhof GmbH, Ηλέκτωρ ΑΕ και MStR Law.

Συνέδριο από το Ελληνογερμανικό για τη διαχείριση απορριμμάτων

EKO: Για ναξέρετε πόσο πετρέλαιο βάζετε

8

03ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΥΘΕΙΑΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΤΗΣ ΛΙΑΝΙΚΗΣ ΑΕΡΙOΥΣημαντικές αλλαγές στην αγορά φυσικού αερίου αναμένεται να επιφέρει το νομοσχέδιο που καταργεί το μονοπώλιο των τριών Εταιρειών Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, το οποίο βρίσκεται σε τελικό στάδιο επεξεργασίας στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Φυσικό αέριοΤης Πηνελόπης Μητρούλια

Το νομοσχέδιο, που αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και έχει ήδη καθυστερήσει, θα υποχρεώνει σε πλήρη διαχωρισμό την εμπορία αερίου από τη διαχείριση του δικτύου και θα δίνει τη δυνατότητα να διαθέτουν στη λιανική αγορά αέριο νέοι «παίκτες» πέραν των τριών ΕΠΑ, στις οποίες το 49% των μετοχών και το μάνατζμεντ έχουν η Shell στην Aττική και η ιταλική Εni στη Θεσσαλονίκη και τη Θεσσαλία.

Τι προβλέπει το νομοσχέδιοΣύμφωνα με το μνημόνιο, από τον Oκτώβριο του 2014 η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να θεσμοθετήσει διατάξεις για τη σταδιακή απελευθέρωση όλων των πελατών αερίου με ορίζοντα την 1/1/2017, που θα πρέπει να απελευθερωθούν πλήρως οι οικιακοί πελάτες των τριών ΕΠΑ.

Oι εταιρείες είχαν αποκτήσει το δικαίωμα της αποκλειστικής πώλησης για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (η οποία δεν έχει παρέλθει) μέσω της σύμβασης με το ελληνικό Δημόσιο (ΔΕΠΑ) όταν ανέλαβαν τις ΕΠΑ, ως αντιστάθμισμα για τις επενδύσεις επέκτασης του δικτύου

στις περιοχές της δικαιοδοσίας τους. Αρχικά αντέδρασαν έντονα στο σπάσιμο του μονοπωλίου, το οποίο ζήτησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγοράς, αναμένεται όμως μετά τις διαβουλεύσεις που ακολούθησαν (και αποτελούν μια από τις αιτίες καθυστέρησης του νομοσχεδίου) να βρεθεί φόρμουλα κοινής αποδοχής, η τελική μορφή της οποίας οριστικοποιείται την περίοδο αυτή.

Το σχέδιο περιλαμβάνει χρονική επέκταση των αδειών για τη δραστηριότητα της προμήθειας και γεωγραφική επέκταση των υφιστάμενων ορίων των τριών ΕΠΑ για τη δραστηριότητα της διανομής. Ένα από τα κρίσιμα θέματα που το νομοσχέδιο πρέπει να επιλύσει είναι τα αντισταθμιστικά οφέλη προς τους επενδυτές (Εni και Shell) και τη ΔΕΠΑ (που συμμετέχει με ποσοστό 51% σε κάθε ΕΠΑ), οι οποίοι χάνουν το αποκλειστικό δικαίωμα στην προμήθεια και διανομή, παρότι το διασφάλισαν με τη σύμφωνη γνώμη της Κομισιόν το 2000, όταν μπήκαν στην αγορά και για 30 χρόνια, κατ’ εξαίρεση των

9

κανονισμών της ΕΕ. Oι επενδυτές ζήτησαν από την Ελλάδα, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, μεταβατικό διάστημα προσαρμογής στο νέο καθεστώς και μερική αντιστάθμιση των απωλειών προκειμένου να μη διεκδικήσουν δικαστικά αποζημιώσεις από το ελληνικό Δημόσιο για αθέτηση των συμβάσεων αποκλειστικού δικαιώματος για 30 χρόνια που έχουν υπογράψει.

Σύμφωνοι οι ιδιώτες με πρόταση της ΔΕΠΑΗ χρονική επέκταση των ορίων στη δραστηριότητα της προμήθειας, παράλληλα με τη γεωγραφική επέκταση των ορίων των τριών ΕΠΑ, σχέδιο που σύμφωνα με πληροφορίες επεξεργάστηκε η διοίκηση της ΔΕΠΑ, φαίνεται ότι βρίσκουν σύμφωνους τους ιδιώτες επενδυτές. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η αγορά στον τομέα της προμήθειας θα ανοίξει και οι καταναλωτές θα μπορούν να επιλέγουν τον προμηθευτή τους μεταξύ των νέων που θα εισέλθουν σε αυτήν και των τριών υφιστάμενων ΕΠΑ, οι οποίες θα έχουν στο μεταξύ προχωρήσει σε διαχωρισμό δραστηριοτήτων. Η επέκταση των γεωγραφικών ορίων των υφιστάμενων ΕΠΑ για τη δραστηριότητα της διανομής σε πρώτη φάση αναφέρεται στην ενσωμάτωση στις περιφέρειες Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης, που ελέγχονται σήμερα από τις αντίστοιχες ΕΠΑ, των περιφερειών Κεντρικής Μακεδονίας-Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και της Αττικής με την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας.

Στις τρεις νέες αυτές περιφέρειες η ΔΕΠΑ είχε προγραμματίσει την επέκταση του δικτύου. Η προσπάθεια ωστόσο απέτυχε, καθώς οι διαγωνισμοί για τη σύσταση νέων ΕΠΑ δεν προσείλκυσαν το ενδιαφέρον των επενδυτών. Για τη δραστηριότητα της διανομής οι ΕΠΑ θα εισπράττουν τέλος χρήσης από τρίτους, που θα ρυθμίζεται με απόφαση της ΡΑΕ από την 1η Ιουλίου 2015.

Πάντως ήδη ετοιμάζονται για την επόμενη ημέρα ενεργειακές εταιρείες και εκτιμάται ότι μόλις ανακοινωθεί το νομοσχέδιο, με τις λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσει η αγορά από εδώ και πέρα, θα προχωρήσουν στις επόμενες κινήσεις τους.

Φυσικό αέριο σε απομακρυσμένες πόλειςΕν τω μεταξύ, η ΔΕΠΑ κατέθεσε αίτηση στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) για να επεκταθεί στην προμήθεια περιοχών που δεν έχουν σύνδεση με το δίκτυο, σε ηπειρωτικές και νησιωτικές περιοχές της χώρας, μέσω συμπιεσμένου αερίου (CNG) και υγροποιημένου αερίου (LNG). Σε πρώτη φάση η εταιρεία φαίνεται ότι θα προχωρήσει με το CNG, καθώς ήδη διαθέτει τρεις σταθμούς τροφοδοσίας στην Ανθούσα, τα Λιόσια και την Πυλαία Θεσσαλονίκης για την κίνηση των οχημάτων με φυσικό αέριο. Oι ίδιοι σταθμοί, και πιθανώς άλλοι που θα δημιουργηθούν, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον εφοδιασμό ειδικών δεξαμενών που θα μεταφέρουν φορτηγά και πλοία σε αποκεντρωμένα

δίκτυα σε πόλεις και σε νησιά, αλλά και σε μεγάλους καταναλωτές, όπως ηλεκτροπαραγωγοί στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, βιομηχανίες, ξενοδοχεία, νοσοκομεία κ.λπ.

Σύμφωνα με την αίτηση που κατέθεσε η ΔΕΠΑ στη ΡΑΕ, δυνητικοί καταναλωτές σε περιοχές εκτός Συστημάτων Μεταφοράς μπορούν να είναι στην Πελοπόννησο, την Ήπειρο, την Κρήτη, καθώς και σε περιοχές που δεν καλύπτουν τα δίκτυα διανομής.

Όσον αφορά το υγροποιημένο φυσικό αέριο, η εταιρεία εκτιμά ότι χρειάζεται χρόνος μέχρι να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες υποδομές, με πρώτη την αναβάθμιση του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας.

Αύξηση της κατανάλωσης αερίουΗ επέκταση των δραστηριοτήτων της ΔΕΠΑ αναμένεται να συμβάλει στην αύξηση της κατανάλωσης αερίου, σε μια περίοδο κατά την οποία οι ποσότητες που απορροφά η χώρα έχουν μειωθεί σημαντικά, σε επίπεδα τέτοια μάλιστα που να κινδυνεύουν να ενεργοποιήσουν στο τέλος του χρόνου τη ρήτρα «take or pay» με την Gazprom, δηλαδή να πληρώσει πρόστιμο η ΔΕΠΑ στους Ρώσους για ποσότητες αερίου που δεν απορρόφησε με βάση τις συμβατικές της υποχρεώσεις. Φέτος το όριο για το «take or pay» είναι γύρω στα 2,5 δισ. κυβικά μέτρα, μια ποσότητα που με τον ρυθμό της υφιστάμενης κατανάλωσης δεν φαίνεται να απορροφά η ΔΕΠΑ.

10

04ΕΠΙΔOΤΗΣΗ ΕΩΣ 60%ΓΙΑ ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙOΣΤO ΣΠΙΤΙΝέα απόφαση της κυβέρνησης έρχεται να ανοίξει τον δρόμο για την αντικατάσταση του καυστήρα πετρελαίου με τον αντίστοιχο του φυσικού αερίου. Στη συγκεκριμένη δράση συμμετέχουν οι Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ), και αναμένονται χιλιάδες ιδιοκτήτες διαμερισμάτων αλλά και μονοκατοικιών να εκφράσουν το ενδιαφέρον τους για φθηνότερη και πιο οικολογική θέρμανση.

Φυσικό αέριο

Σύμφωνα με τον υπουργό ΠΕΚΑ κ. Γιάννη Μανιάτη, όσοι στραφούν στο φυσικό αέριο θα μπορούν να λάβουν επιδότηση έως και το 60% του κόστους, που σημαίνει ότι για μια αυτοτελή μονοκατοικία με κόστος μετατροπής 2.000 το πρόγραμμα θα επιδοτήσει 1.000 ευρώ. Σε μια μικρή πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση για δέκα διαμερίσματα και κόστος 5.000 θα δοθεί επιδότηση 3.000 ευρώ, ενώ σε μια πολυκατοικία με 20 διαμερίσματα και 9.000 κόστος η επιδότηση θα φτάσει τα 5.500 ευρώ. Μόνο στην Αττική θα διατεθούν 10 εκατ. ευρώ και εκτιμάται πως θα επιδοτηθούν περίπου 30.000 νοικοκυριά, ενώ επιδοτήσεις θα δοθούν επίσης σε Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία από τις τοπικές εταιρείες παροχής. Το οικονομικό όφελος από την επιδότηση αναμένεται να φτάσει έως και 5.500 για κάθε νέο οικιακό καταναλωτή φυσικού αερίου.

Μοναδικό κριτήριο που θα τεθεί θα είναι η τιμή ζώνης και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας με τις αιτήσεις να κατατίθενται μέχρι τις 30 Απριλίου 2015 και τα δικαιολογητικά να υποβάλλονται

μέχρι τις 30 Ιουλίου 2015. Ωστόσο, όπως εκτιμάται από στελέχη της εταιρείας παροχής σε Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία, ο συνολικός προϋπολογισμός θα απορροφηθεί πολύ νωρίτερα, πιθανόν μέχρι το τέλος του έτους.

Και άλλα κίνητρα από τις ΕΠΑΑξίζει να σημειωθεί ότι οι εταιρείες παροχής θα προσφέρουν επιπλέον κίνητρα, όπως εκπτώσεις στα τέλη σύνδεσης και άτοκες χρηματοδοτήσεις για αυτονομίες. Στην ανακοίνωσή της η ΕΠΑ Αττικής σημείωνε πως «το πρόγραμμα, που υλοποιείται σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ και τελεί υπό διαβούλευση, αποσκοπεί στην αποφόρτιση της ατμόσφαιρας και τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα των μεγάλων αστικών κέντρων, με το φυσικό αέριο να αποτελεί την πλέον ουσιαστική λύση στην κατεύθυνση αυτή. Μάλιστα, είναι ενδεικτικό ότι από το 2000 μέχρι σήμερα στην Αττική έχουν εξοικονομηθεί 1.800 εκατ. τόνοι CO2 από την αντικατάσταση της χρήσης άλλων καυσίμων με φυσικό αέριο, ενώ εκτιμάται ότι η δράση θα οδηγήσει σε περαιτέρω εξοικονόμηση περίπου 18.000 τόνων CO2 ανά έτος».

11

Η ΕΠΑ Αττικής είναι ο διαχειριστής του προγράμματος για το λεκανοπέδιο και ο γενικός διευθυντής της εταιρείας κ. Χρ. Μπαλάσκας δήλωσε σχετικά: «Για πρώτη φορά ενεργοποιείται πρόγραμμα επιδότησης για τη μετατροπή της εγκατάστασης θέρμανσης -κεντρικής ή αυτόνομης- σε χρήση φυσικού αερίου. Αποτελεί λοιπόν μια μοναδική ευκαιρία για τους καταναλωτές να επωφεληθούν της επιδότησης και να μειώσουν σημαντικά το κόστος θέρμανσης δεδομένης της εξοικονόμησης που προσφέρει το φυσικό αέριο και η οποία υπερβαίνει το 40%, βελτιώνοντας παράλληλα την ποιότητα της ατμόσφαιρας στην πόλη μας».

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι παράλληλα με το νέο πρόγραμμα επιδότησης η ΕΠΑ Αττικής παρέχει έκπτωση στα τέλη σύνδεσης έως και 100% για νέες κεντρικές θερμάνσεις και 50% στα τέλη σύνδεσης μεμονωμένων διαμερισμάτων. Επίσης, η εταιρεία καλύπτει τη χρηματοδότηση της εγκατάστασης του φυσικού αερίου σε νοικοκυριά και διαμερίσματα που δεν θα μπορούν να κάνουν χρήση της επιδότησης.

Τα απαραίτητα δικαιολογητικάΛογαριασμό της ΔΕΗ, οικοδομική

άδεια ακινήτου και πρακτικό γενικής συνέλευσης (εφόσον πρόκειται για πολυκατοικία) είναι τα τρία από τα βασικότερα δικαιολογητικά που πρέπει να καταθέσουν οι ενδιαφερόμενοι στις τρεις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας προκειμένου να συμμετάσχουν στη συγκεκριμένη δράση.

Εκτός των παραπάνω, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει φυσικά να καταθέσουν αίτηση συμμετοχής στη δράση, καθώς και οικονομική προσφορά από εγκαταστάτη για το κόστος της εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου, με βάση το κατάλληλο υπόδειγμα.

Κατόπιν, μόλις η ΕΠΑ ενημερώσει τον ενδιαφερόμενο ότι η αίτησή του εγκρίθηκε, μέσα σε 20 ημέρες θα πρέπει να προσκομίσει υπογεγραμμένη σύμβαση παροχής φυσικού αερίου, για να μη χάσει την επιδότηση. Η αρμόδια ΕΠΑ αναλαμβάνει να κατασκευάσει το σημείο παροχής και να τοποθετήσει τον μετρητή. Στη συνέχεια, ο κάθε εγκαταστάτης θα πρέπει να καταθέσει στην ΕΠΑ μελέτη εσωτερικής εγκατάστασης προκειμένου να ελεγχθεί από την ίδια την ΕΠΑ κατά πόσο υπάρχει απόκλιση ή όχι από τα όσα προέβλεπε η αρχική οικονομική

προσφορά, η οποία και είχε υποβληθεί μαζί με τα δικαιολογητικά.

Αν από τη μελέτη προκύπτει πράγματι απόκλιση, τότε θα πρέπει να υποβληθεί νέα προσφορά. Αν όμως προκύπτει αυξημένο κόστος έναντι του αρχικού, τότε ο δικαιούχος πρέπει να ρωτήσει την ΕΠΑ, αν και εφόσον είναι διαθέσιμο, το υπερβάλλον ποσό επιχορήγησης.

Εκτιμάται ότι οι ΕΠΑ θα εισπράξουν τα ποσά που τους αναλογούν σε τρεις δόσεις: Μια προκαταβολή 30% με την έναρξη του προγράμματος, ένα άλλο 30% στις αρχές του νέου έτους, και το υπόλοιπο ποσό με τη λήξη του, γύρω στον Ιούλιο του 2015.

Πληροφορίες σχετικά με τη δράση επιδότησης παρέχονται στην 24ωρη γραμμή εξυπηρέτησης καταναλωτών 1133, στην επίσημη ιστοσελίδα της ΕΠΑ Αττικής www.aerioattikis.gr, στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ www.ypeka.gr, στο κατάστημα εξυπηρέτησης πελατών της εταιρείας επί της οδού Αμερικής 11 - Αθήνα, καθώς και στο δίκτυο εξουσιοδοτημένων εμπορικών συνεργατών της ΕΠΑ Αττικής.

12

05ΕΝΕΡΓΕΙΑΚOΙΚOΛOΣΣOΙ ΕΠΕΝΔΥOΥΝΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Φυσικό αέριο

ΔΕΠΑ & διεθνείς επενδυτέςΠρωταγωνιστικό ρόλο στο άνοιγμα του διαλόγου και της έμπρακτης συνεργασίας με τη διεθνή αγορά στη χώρα μας διαδραματίζει τις τελευταίες δεκαετίες η ΔΕΠΑ, η οποία συνεργάζεται με τους βασικούς διεθνείς «παίκτες» της ενεργειακής αγοράς και συμβάλλει στην καθιέρωση της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κόμβου στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται άλλωστε και οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, οι οποίες στοχεύουν στη δημιουργία κατάλληλου επενδυτικού κλίματος και στην επίτευξη διεθνών συμφωνιών.

Η πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά στο Αζερμπαϊτζάν σφραγίστηκε από τις αναφορές που έγιναν στον πρωταγωνιστικό ρόλο που αναλαμβάνει η Ελλάδα στον τομέα της ενέργειας σε όλη την Ευρώπη, ενώ ακόμη πιο πρόσφατη ήταν και η επιβεβαίωση της εταιρείας Edison για το επενδυτικό ενδιαφέρον της σχετικά με την ανάπτυξη των υποδομών φυσικού αερίου αλλά και την αξιοποίηση των

υδρογονανθράκων στη δυτική Ελλάδα. Σε συνάντηση που είχε πρόσφατα η διοίκηση του ομίλου με τον κ. Γιάννη Μανιάτη στο περιθώριο επίσκεψης που πραγματοποίησε ο υπουργός στο Μιλάνο, έγινε εκτενής αναφορά στη συνεργασία του ομίλου με τη ΔΕΠΑ και στην υλοποίηση νέων υποδομών.

Συγκεκριμένα, ο δ/νων σύμβουλος της εταιρείας Μπρούνο Λεσκέρ (Bruno Lescoeur), απευθυνόμενος στον κ. Μανιάτη, ανέφερε ότι «αποτελεί τιμή για την Edison να φιλοξενεί στην ιστορική της έδρα τον υπουργό κ. Μανιάτη και την ελληνική αντιπροσωπεία κατά τον τερματισμό των εορταστικών εκδηλώσεων για την 130η επέτειο της ίδρυσής της. Ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε την παρουσία μας ως του πρώτου ξένου επενδυτή στον ελληνικό ενεργειακό τομέα και να διαπιστώσουμε την πρόοδο που σημειώθηκε σε πολλά σημαντικά θέματα. Εκτός από την παγιωμένη παρουσία στην αγορά ηλεκτρισμού, όπου η Edison προσβλέπει σε περαιτέρω ευκαιρίες ανάπτυξης, επιβεβαιώσαμε στον κ. υπουργό τη δέσμευσή μας για την έρευνα υδρογονανθράκων,

Με γοργούς ρυθμούς προχωρούν οι εξελίξεις για την ανάπτυξη διευρυμένου δικτύου εισαγωγής φυσικού αερίου, με τους κολοσσούς από τον διεθνή χώρο της ενέργειας να εκφράζουν με σαφήνεια το ενδιαφέρον τους για το φυσικό αέριο στην Ελλάδα. O αναβαθμισμένος γεωπολιτικός ρόλος της χώρας μας επιβεβαιώνεται και από την ανταπόκριση μεγάλων ονομάτων από τον χώρο της ενέργειας στον διεθνή διαγωνισμό για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στη δυτική Ελλάδα και τη νότια Κρήτη, καθώς και για την παράλληλη υλοποίηση νέων υποδομών για την εισαγωγή φυσικού αερίου.

13

αναγγέλλοντας τη συμμετοχή της Edison στο νέο bid round ερευνών και για την υλοποίηση των αγωγών φυσικού αερίου IGI και IGB που αναπτύσσουμε από κοινού με τη ΔΕΠΑ. Oι υποδομές αυτές θα προσφέρουν στην Ιταλία, την Ελλάδα και τα Βαλκάνια σημαντική πρόσβαση στα νέα μεγάλα αποθέματα της Ανατολικής Μεσογείου. Πιστεύουμε ότι είναι μια στρατηγική ευκαιρία για όλες τις εμπλεκόμενες χώρες και βεβαίως μια ευκαιρία για να καταστεί πιο γρήγορο και πιο ανταγωνιστικό το άνοιγμα του Νότιου Διαδρόμου».

Από την πλευρά του, ο υπουργός ΠΕΚΑ υπογράμμισε στη διοίκηση της Edison την απόλυτη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για την ταχεία υλοποίηση του IGB και του IGI, και πρόσθεσε ότι «παράλληλα με την προώθηση της ανάπτυξης του αγωγού EastMed, ο IGB αποτελεί βασική στρατηγική επιλογή για τα Βαλκάνια, ενώ ο IGI Ποσειδών θα διασφαλίσει την εξαγωγή στην Ιταλία των νέων ποσοτήτων φυσικού αερίου από την Ελλάδα και τη Μεσόγειο, στο πλαίσιο της ελεύθερης και πλήρως ανταγωνιστικής ανάπτυξης των νέων οδεύσεων φυσικού αερίου».

Μέσα από μια συνεχή αναπτυξιακή πορεία επί σειρά ετών η ΔΕΠΑ αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις

που απορρέουν κυρίως από τη διαδικασία απελευθέρωσης των ενεργειακών αγορών και τις ριζικές

Διεθνείς συνεργασίες-σταθμοί για το φυσικό αέριο στην Ελλάδα

O αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), η σύμβαση προμήθειας με το Αζερμπαϊτζάν και οι μακροχρόνιες συμβάσεις με τις εταιρείες Gazprom και Sonatrach, καθώς και ο αγωγός IGI αποτελούν κάποιες από τις στρατηγικές συμφωνίες που έχει συνάψει η ΔΕΠΑ για την ανάπτυξη της ενεργειακής αγοράς στη χώρα μας. Πρόκειται για μια πορεία που έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια με αρκετούς σημαντικούς σταθμούς όπως:

• 2007: Υπογράφεται Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Αζερμπαϊτζάν.

• 2007: Ξεκινά η λειτουργία του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας-Τουρκίας και η παραλαβή αερίου μέσω του αγωγού.

• 2008: Ιδρύεται η εταιρεία

«Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου (ΥΑΦΑ) Ελλάδας-Ιταλίας Ποσειδών ΑΕ».

• 2009: Υπογράφεται Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Bulgarian Energy Holding EAD (BEH EAD), της ΔΕΠΑ ΑΕ και της Edison SpA για την υλοποίηση του κλάδου του αγωγού IGI προς τη Βουλγαρία με το όνομα «Διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB)».

• 2014: Υπογράφεται συμφωνία με την Gazprom Export, που περιλαμβάνει αφενός τη μείωση της τιμής προμήθειας του φυσικού αερίου και αφετέρου σειρά άλλων συμβατικών διατάξεων που είναι ιδιαίτερα σημαντικές και συμφέρουσες. Η σύμβαση για προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου επεκτάθηκε έως το 2026.

O υπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης με τον δ/νοντα σύμβουλο της Edison Bruno Lescoeur, κατά την επίσκεψη του πρώτου στο Μιλάνο.

14

αλλαγές που αυτή συνεπάγεται κατά μήκος της αλυσίδας αξίας του κλάδου του φυσικού αερίου, αλλά και από τις ποικιλόμορφες γεωπολιτικές, ρυθμιστικές, τεχνολογικές και οικονομικές αβεβαιότητες και τους κινδύνους που ενυπάρχουν στο επιχειρησιακό της περιβάλλον. Αναφερόμενος στη συμβολή της αγοράς του φυσικού αερίου στην εθνική οικονομία και στον πρωταγωνιστικό ρόλο της χώρας μας στα ενεργειακά δρώμενα στη ΝΑ Ευρώπη, ο πρόεδρος της ΔΕΠΑ τόνισε ότι «ο όμιλος της ΔΕΠΑ, με μεγάλες επενδύσεις και

σημαντικές στρατηγικές διεθνείς συμφωνίες και κοινοπραξίες με τη Shell, Eni, Edison, έχει καταφέρει να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέριο. Η ΔΕΠΑ συνεχίζει να συμβάλλει στην ανάπτυξη της οικονομίας, την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των τοπικών κοινωνιών, αναπτύσσοντας το δίκτυό της και εξασφαλίζοντας επάρκεια και ασφάλεια εφοδιασμού στη χώρα. Μέσα από διεθνείς συνεργασίες και πρωτοβουλίες (όπως η υπογραφή σύμβασης προμήθειας με το Αζερμπαϊτζάν, η προώθηση του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB, καθώς και η διασύνδεση με την Ιταλία), η ΔΕΠΑ συμβάλλει στην αναβάθμιση της χώρας στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. O όμιλος θα διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και θα συμβάλει με τις δυνάμεις του στο ομαλότερο και γρηγορότερο άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου, που είναι και άμεση προτεραιότητα στην ατζέντα της ελληνικής πολιτικής».

O όμιλος της ΔΕΠΑ, με μεγάλες επενδύσεις και σημαντικές στρατηγικές διεθνείς συμφωνίες και κοινοπραξίες με τη Shell, Eni και την Edison, έχει καταφέρει να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέριο

Γεώργιος Σπανούδης, Πρόεδρος ΔΕΠΑ: «Θα διαδραματίσουμε ηγετικό ρόλο στην απελευθέρωση της ενεργειακής αγοράς».

15

06O ΣΠΥΡOΣ ΠΑΛΑΙOΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΗ ΔΙOΙΚΗΣΗ ΤOΥ GIIGNLΣημαντική διεθνής διάκριση για τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΠΑ κ. Σπύρο Παλαιογιάννη, ο οποίος συμμετέχει πλέον στη διοίκηση του Παγκόσμιου Oργανισμού Αγοραστών/Εμπόρων Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (GIIGNL).

Στη γενική συνέλευση του οργανισμού, που έλαβε χώρα στην Ιταλία, τα μέλη του εξέλεξαν τον CEO της ΔΕΠΑ στη νευραλγική θέση που είναι επιφορτισμένη -μεταξύ άλλων- με τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη λειτουργία εγκαταστάσεων καθώς και τις συναλλαγές LNG.

Στο GIIGNL συμμετέχουν σήμερα 74 εταιρείες αερίου από όλον τον κόσμο με εμπορική δραστηριότητα στον τομέα του LNG (32 από την Ευρώπη, 32 από την Ασία και 10 από την Αμερική).

O παγκόσμιος οργανισμός παρέχει στα μέλη του πληροφορίες σχετικά με τη βιομηχανία, την αγορά και το εμπόριο του LNG, τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις στην παραγωγή, αποθήκευση,

Επικαιρότητα

μεταφορά και χρήση του, καθώς επίσης και οδηγίες/συμβουλές αναφορικά με τις καλύτερες πρακτικές που πρέπει να εφαρμόζονται στις εμπορικές συναλλαγές και στη λειτουργία των πάσης φύσεως εγκαταστάσεων LNG.

Η διοίκηση του Παγκόσμιου Oργανισμού Αγοραστών/Εμπόρων Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (GIIGNL) απαρτίζεται από 15 μέλη, πέντε από κάθε ήπειρο. Την Ευρώπη, πέραν του κ. Σπύρου Παλαιογιάννη, εκπροσωπούν ανώτατα

στελέχη των εταιρειών Gaz de France/Suez, της ιταλικής ENI και της ισπανικής Gas Natural/FENOSA. Την ευρωπαϊκή πεντάδα συμπληρώνει ο πρόεδρος του πργανισμού κ. Domenico Dispenza, που προέρχεται από την Εni και για χρόνια είχε διατελέσει ανώτατο εκτελεστικό στέλεχος της εταιρείας.

Το energyworld συγχαίρει τον κ. Παλαιο-γιάννη και του εύχεται καλή επιτυχία.

16

07ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΥΘΕΙΑΗ ΑΠOΚΡΑΤΙΚOΠOΙΗΣΗΤOΥ ΔΕΣΦΑΠρος το τέλος του χρόνου (όπως ακριβώς είχε… προβλέψει ο γερμανός επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ με δηλώσεις του στην Αθήνα) προβλέπεται να ολοκληρωθεί η συμφωνία μεταβίβασης της πλειοψηφίας των μετοχών του ΔΕΣΦΑ στην αζερική Socar.

ΑποκρατικοποιήσειςΤου Κώστα Βουτσαδάκη

Πρόκειται για τη συμφωνία πώλησης του 66% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ (35% από τα Ελληνικά Πετρέλαια και 31% από το ΤΑΙΠΕΔ) έναντι 400 εκατ. ευρώ που υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2013 και έκτοτε έχει περάσει κυριολεκτικά από σαράντα κύματα εξαιτίας των προϋποθέσεων που έθετε κατά καιρούς η Κομισιόν προκειμένου να δώσει το «πράσινο φως». Το σίριαλ έλαβε (όπως τουλάχιστον ελπίζει η ελληνική πλευρά) τέλος με την ψήφιση τροπολογίας τον Σεπτέμβριο, που έδωσε τη δυνατότητα στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) να παρεμβαίνει στον ΔΕΣΦΑ αφαιρώντας από τη Socar τα δικαιώματα ψήφου στη γενική συνέλευση (οπότε ο έλεγχος θα ασκείται από τον μέτοχο μειοψηφίας, δηλαδή το Δημόσιο, που διατηρεί μέσω του ΤΑΙΠΕΔ το 34% των μετοχών) «σε περίπτωση που είτε η Socar είτε οι μέτοχοι αυτής προβούν σε κάποια ενέργεια ή στη λήψη απόφασης που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελληνικής Δημοκρατίας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Oι προϋποθέσεις της ΕπιτροπήςΗ ρύθμιση ψηφίστηκε ύστερα από γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής, που επέβαλε συγκεκριμένα τις εξής προϋποθέσεις προκειμένου να εγκρίνει τη μεταβίβαση:

-Η ΡΑΕ οφείλει να διασφαλίσει εντός ενός, κατά λογική εκτίμηση επαρκούς, χρονικού διαστήματος από την ολοκλήρωση της διαδικασίας αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της εταιρείας ΔΕΣΦΑ ΑΕ, ότι η τελευταία θα καλύπτει σε μόνιμη βάση με δικό της προσωπικό τις θέσεις εργασίας που είναι απαραίτητες για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της στο πλαίσιο του νόμου 4001/2011 και της οδηγίας. Προς τον σκοπό αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά στη ΡΑΕ, από κοινού με την εταιρεία ΔΕΣΦΑ ΑΕ και τους ιδιοκτήτες αυτής, να διαμορφωθεί ένα σχέδιο που θα εξασφαλίσει το ανωτέρω αποτέλεσμα και, ως εκ τούτου, την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της εν λόγω εταιρείας.

-Η ΡΑΕ οφείλει να διασφαλίσει ότι η εταιρεία ΔΕΣΦΑ ΑΕ κατά την παροχή υπηρεσιών προς την εταιρεία TAP AG, τόσο στη φάση κατασκευής όσο και στη φάση λειτουργίας του αγωγού TAP, δεν θα ενεργήσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο

17

μεροληπτικά υπέρ της εταιρείας TAP AG και κατά των λοιπών χρηστών του δικτύου. Η προϋπόθεση αυτή τέθηκε δεδομένου ότι η Socar μετέχει και στην κοινοπραξία κατασκευής του αγωγού, ο οποίος θα μεταφέρει αέριο από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ του Αζερμπαϊτζάν.

-Να εξασφαλιστεί ότι η ΡΑΕ έχει την αρμοδιότητα να επιβάλει την αναστολή της άσκησης του συνόλου των δικαιωμάτων ψήφου που η κάθετα ολοκληρωμένη επιχείρηση κατέχει στην εταιρεία ΔΕΣΦΑ ΑΕ, σε περίπτωση που είτε η πρώτη είτε οι μέτοχοι αυτής προβούν σε κάποια ενέργεια ή στη λήψη απόφασης που θα θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελληνικής Δημοκρατίας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Oι υποχρεώσεις του ΔΕΣΦΑΣτο πλαίσιο αυτό, με την απόφαση της ΡΑΕ που πιστοποίησε τον ΔΕΣΦΑ ως ανεξάρτητο διαχειριστή μεταφοράς φυσικού αερίου, η εταιρεία καλείται:

-Εντός τριών εργάσιμων ημερών από την ημέρα ολοκλήρωσης της διαδικασίας αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος να ενημερώσει γραπτώς τη ΡΑΕ.

-Εντός έξι μηνών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος αυτής να διαμορφώσει κατόπιν σχετικής διαβούλευσης με τη ΡΑΕ και τους μετόχους της και να εισηγηθεί στη ΡΑΕ προς έγκριση συγκεκριμένο σχέδιο σύμφωνα με το οποίο θα διασφαλίζεται η κάλυψη σε μόνιμη βάση με δικό της προσωπικό των θέσεων εργασίας που είναι απαραίτητες για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της εταιρείας ως διαχειρίστριας του ΕΣΦΑ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον νόμο και την οδηγία.

-Να υποβάλει προς έγκριση στη ΡΑΕ όλες τις τεχνικές, εμπορικές και οικονομικές συμφωνίες με την εταιρεία TAP AG ή όσα αφορούν τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου TAP.

Νομικό προηγούμενο και για την GazpromOι προϋποθέσεις αυτές είναι αποτέλεσμα πολύμηνων διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την κυβέρνηση αλλά και τη Socar, προκειμένου να καμφθούν οι μαξιμαλιστικές απαιτήσεις που έθεταν αρχικά οι Βρυξέλες. Σε

αυτές περιλαμβάνονταν η επιβολή υποχρέωσης προς τη Socar να πουλήσει το 17% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ που θα αποκτήσει, ώστε να περιοριστεί στη μειοψηφία του 49%, ή να υπογράψει ξεχωριστές συμφωνίες με κάθε χώρα-μέλος της ΕΕ, σύμφωνα με τις οποίες θα δέχεται ότι θα σεβαστεί το κοινοτικό ενεργειακό δίκαιο αναφορικά ειδικότερα με την ανεξαρτησία του διαχειριστή και την ισότιμη μεταχείριση των χρηστών. Oι προϋποθέσεις που έθεσε η ΕΕ σχετίζονται και με το γεγονός ότι ο ΔΕΣΦΑ είναι η πρώτη ευρωπαϊκή εταιρεία διαχείρισης συστήματος φυσικού αερίου που περνά υπό τον έλεγχο μη κοινοτικής χώρας. Συνεπώς ο χειρισμός του θέματος δημιουργεί νομικό προηγούμενο και για τη ρωσική Gazprom ή οποιαδήποτε άλλη εταιρεία τρίτης χώρας θελήσει να επενδύσει σε ευρωπαίους διαχειριστές.

18

08ΠΡOΚΛΗΣΕΙΣ &ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΤΗΝΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑOΖΓια τις προοπτικές, τις τουρκικές προκλήσεις και τις ευκαιρίες εργασίας που μπορεί να προκύψουν από την ανάπτυξη των ερευνών για υδρογονάνθρακες στην Αποκλειστική Oικονομική Ζώνη (ΑOΖ) της Κύπρου μίλησε ο κ. Σόλων Κασίνης, σύμβουλος του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά επί των ενεργειακών θεμάτων.

Έρευνες υδρογονανθράκων

Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Δεξαμενή Σκέψης Αγίου Νικολάου, ο κ. Κασίνης αρχικά έδωσε την εικόνα των υπεράκτιων γεωτρήσεων για την έρευνα υδρογονανθράκων στην ΑOΖ: Στα τεμάχια 2, 3, 9 δραστηριοποιούνται οι εταιρείες Eni (80%) και Kogas (20%), στο 12 η Noble Energy (70%), η Delek Drilling (15%) και Avner Oil Exploration (15%), ενώ στα 10 και 11 η Total (100%). Επίσης, έδωσε αρκετά στοιχεία για το ιστορικό των σεισμολογικών ερευνών και χαρτογραφήσεων των κυπριακών οικοπέδων, καθώς και αναλυτικές πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά των πεδίων που βρίσκονται στο επίκεντρο των ξένων εταιρειών.

Oι έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξηO κ. Κασίνης ιδιαίτερα στάθηκε τόσο στις προγραμματιζόμενες όσο και στις έρευνες που τρέχουν ήδη στα οικόπεδα της κυπριακής ΑOΖ. Στο τεμάχιο 12, στα τέλη 2014 με αρχές 2015, θα γίνει η δεύτερη επιβεβαιωτική γεώτρηση στο κοίτασμα «Αφροδίτη» (ανάλογα με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της

γεώτρησης στο εφαπτόμενο τεμάχιο «Ishai» του Ισραήλ). Στα τεμάχια 10 και 11, για την περίοδο 2015-2016, προβλέπεται ανόρυξη δύο ερευνητικών γεωτρήσεων (μία στο τεμάχιο 10 και μία στο τεμάχιο 11). Στα δε τεμάχια 2, 3 και 9, για την περίοδο 2014-2015, άρχισαν στις 25/09/2014 οι εργασίες της ερευνητικής γεώτρησης στο τεμάχιο 9 (οι εν λόγω εργασίες εκτελούνται από το γεωτρητικό σκάφος Saipem 10000 σε βάθος νερού περί των 2.000 μέτρων, και η γεώτρηση αναμένεται να φτάσει σε βάθος περίπου 4.000 μέτρων). Με το πέρας της πιο πάνω γεώτρησης θα ακολουθήσει μια σειρά από ερευνητικές γεωτρήσεις σε άλλες γεωλογικές δομές στα τεμάχια 2, 3 και 9.

Oι Τούρκοι προκαλούνO κ. Κασίνης αναφέρθηκε και στην προκλητική συμπεριφορά των Τούρκων που δυναμιτίζουν με αυτόν τον τρόπο κάθε προσπάθεια διαλόγου με την κυπριακή κυβέρνηση για την επίλυση του Κυπριακού.

Μέχρι αυτή τη στιγμή σεισμογραφικές έρευνες εντός της κυπριακής ΑOΖ, και μάλιστα στο οικόπεδο 3 το οποίο έχει

19

ήδη παραχωρηθεί για έρευνες από την Κυπριακή Δημοκρατία, πραγματοποιεί το τουρκικό σκάφος «Barbaros Hayreddin Pasa», αποτελώντας μια από τις χειρότερες προκλήσεις της Τουρκίας εις βάρος της Κύπρου από την ανακήρυξη του ψευδοκράτους. Παρά τις προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί, ότι οι έντονες και από πολλές πρωτεύουσες δηλώσεις στήριξης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας θα απέτρεπαν την Τουρκία από την υλοποίηση της παράνομης NAVTEX, ο τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν αγνόησε ως συνήθως τη διεθνή κοινότητα προχωρώντας στην πρωτοφανή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων ενός ανεξάρτητου κράτους-μέλους του OΗΕ και της ΕΕ.

Η Τουρκία δείχνει αποφασισμένη να αμφισβητήσει εμπράκτως την κυπριακή ΑOΖ και να παρεμποδίσει την ομαλή συνέχιση του προγράμματος αξιοποίησης του φυσικού αερίου, στα οικόπεδα μάλιστα της κυπριακής ΑOΖ στο νότιο τμήμα του νησιού, στα οποία η Τουρκία δεν μπορεί να διατυπώσει διεκδικήσεις. Η Άγκυρα επίσης με την παράνομη αυτή δραστηριότητα επιδιώκει ντε φάκτο να βάλει στην ατζέντα των συνομιλιών του Κυπριακού, όποτε αυτές επαναληφθούν, και το θέμα του φυσικού αερίου, ώστε να αμφισβητηθεί η κυριότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας επί των φυσικών πόρων του νησιού.

Προοπτικές για νέα κοιτάσματαΣύμφωνα με τον κ. Κασίνη, πέραν των

πρόσθετων κοιτασμάτων που φαίνεται να υπάρχουν στο τεμάχιο 12, υπάρχουν και σοβαρές ενδείξεις ουσιαστικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στα υπόλοιπα αδειοδοτημένα τεμάχια, οι ποσότητες των οποίων αναμένονται να είναι μεγαλύτερες από τις σημερινές ποσότητες στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12 (αυτό ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το τεμάχιο 9).

Δεν αποκλείεται επίσης το ενδεχόμενο, με τη δεύτερη γεώτρηση αξιολόγησης της ανακάλυψης φυσικού αερίου στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12 που προγραμματίζεται να γίνει, να αναθεωρηθούν οι σημερινές εκτιμήσεις της ποσότητας φυσικού αερίου ουσιαστικά προς τα άνω.

Γιατί πρέπει να δημιουργηθεί τερματικός σταθμόςΤο τερματικό υγροποίησης φυσικού αερίου θα πρέπει να είναι η πρωταρχική λύση αξιοποίησης των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου, σύμφωνα με τον κ. Κασίνη. Και αυτό διότι θα αποτελέσει τον κινητήριο μοχλό για την επανεκκίνηση, ανάπτυξη και σταθεροποίηση της κυπριακής οικονομίας. Μερικά από τα οφέλη του είναι: • Δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας που θα διαρκέσουν έως και μια δεκαετία. • Εισροή εσόδων της τάξης των δισεκατομμυρίων στα ταμεία του κράτους. • Διακίνηση δισεκατομμυρίων μέσω των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Κύπρου. • Προσέλκυση ξένων επενδύσεων

και κεφαλαίων. • Δημιουργία μεγάλων αποθεματικών κεφαλαίων.

• Προσθέτει αξία στο φυσικό αέριο (εφόσον η τιμή πώλησης του ΥΦΑ είναι μεγαλύτερη από το άθροισμα της αξίας του παραγόμενου φυσικού αερίου και του κόστους υγροποίησης και μεταφοράς του).

Όσον αφορά την ΕΕ, τα οφέλη, όπως σημειώνει ο κ. Κασίνης, είναι εξίσου μεγάλα:

• Ενίσχυση της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού.

• Διαφοροποίηση των πηγών και μορφών ενέργειας (σήμερα το ΥΦΑ είναι δευτερεύουσα πηγή φυσικού αερίου για την Ευρώπη, όπου κύρια πηγή προμήθειας φυσικού αερίου είναι οι αγωγοί αερίου από ρωσικές κυρίως πηγές, ενώ παράλληλα υπάρχουν εγκατεστημένοι και αρκετοί αγωγοί διοχέτευσης πετρελαίου).

• Εμπλουτισμός της επάρκειας προμήθειας φυσικού αερίου (η Κύπρος αποτελεί κόμβος της ΕΕ).

Ατμομηχανή της κυπριακής οικονομίαςO τομέας της ενέργειας μπορεί να αποτελέσει την ατμομηχανή για επανεκκίνηση της οικονομίας, αφού «πέρα από τα έσοδα που θα έχουμε ως χώρα σε βάθος χρόνου από τις πωλήσεις υδρογονανθράκων, τα κέρδη που αποκομίζονται ήδη από σήμερα, με

20

την εμπλοκή κυπριακών εταιρειών στην παροχή λογιστικών, δικηγορικών και άλλων υπηρεσιών, είναι σημαντικά.

»Σίγουρα η Κύπρος, μέσω της ορθής αξιοποίησης του ορυκτού της πλούτου, όταν και όποτε αρχίσει αυτή η κρίσιμη φάση, θα είναι σε θέση: – να βελτιώσει σημαντικά τους οικονομικούς της δείκτες, – να συμβάλει στην επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας, – να ανακάμψει από τη οικονομική ύφεση στην οποία βρίσκεται σήμερα, – να επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης».

Φυτώριο νέων επιστημόνωνΣχεδόν όλα τα πανεπιστήμια έχουν διαμορφώσει προγράμματα μάθησης που στοχεύουν στον εμπλουτισμό της αγοράς εργασίας του τομέα των υδρογονανθράκων με εγχώριο δυναμικό. Σε αυτό το πνεύμα κινείται και το πρόγραμμα της Σχολής «Solon Kassinis Energy Training School and Research Centre», που αποσκοπεί στην εκπαίδευση και κατάρτιση του εγχώριου δυναμικού σε τεχνικά θέματα του τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου, ώστε να μπορέσουν οι απόφοιτοι να αναλάβουν θέσεις στους τεχνικούς κυρίως ρόλους της βιομηχανίας υδρογονανθράκων.

Πιο συγκεκριμένα, οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν κατά την κατασκευή της εγκατάστασης ΥΦΑ αναμένεται να κυμανθούν: • μεταξύ 4.500-6.000 συνολικά για όλη τη διάρκεια κατασκευής και

• μεταξύ 3.000-4.000 κατά την αιχμή των κατασκευαστικών εργασιών (που τοποθετείται σε δυόμισι περίπου έτη από την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών).

Oι ευκαιρίες απασχόλησης ντόπιου προσωπικού αναμένεται να συγκλίνουν προς τα επαγγέλματα πολιτικής μηχανικής, μέσης εξειδίκευσης και υποστηρικτικά/τεχνικά, όπου η πλειοψηφία των θέσεων θα μπορούσε να καλυφτεί από ντόπιο ανθρώπινο δυναμικό.

Αναμένεται ότι το 50% των συνολικών διαθέσιμων θέσεων θα μπορεί να καλυφτεί από ντόπιο προσωπικό. Υψηλής εξειδίκευσης ρόλοι (στη μηχανολογία, ηλεκτρολογία και στα όργανα μέτρησης) αναμένεται ότι θα μπορούσε να ικανοποιηθούν από ντόπιο προσωπικό σε ποσοστό μέχρι και 25% των συνολικών απαιτούμενων πόρων. Κατά το στάδιο της λειτουργίας της εγκατάστασης ΥΦΑ αναμένεται η ενασχόληση ντόπιου προσωπικού σε ποσοστό μέχρι και 90% των συνολικών τεχνικών θέσεων.

Περισσότερα για τη σχολή στη διεύθυνση www.kassinis-consulting.com.

Σύμφωνα με τον κ. Κασίνη, υπάρχουν και σοβαρές ενδείξεις ουσιαστικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στα υπόλοιπα αδειοδοτημένα τεμάχια, οι ποσότητες των οποίων αναμένονται να είναι μεγαλύτερες από τις σημερινές ποσότητες στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12

21

09OΙ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚOΙ «ΠΑΙΚΤΕΣ»ΖΗΤOΥΝ ΤΗ ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΗ ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των βαλκανικών κυβερνήσεων υπήρξε το βασικό θέμα των συζητήσεων κατά τη διάρκεια του τρίτου ετήσιου Balkans and the Adriatic Oil & Gas Summit, που πραγματοποιήθηκε 1-3 Oκτωβρίου 2014 στην Αθήνα, με χορηγό επικοινωνίας το energyworld (έντυπο και ηλεκτρονικό μέσο ενημέρωσης). «Η πετρελαϊκή βιομηχανία στηρίζει τη διακρατική συνεργασία, καθώς η γεωλογία δεν αναγνωρίζει εθνικά σύνορα», όπως πολύ στοχευμένα σημείωσε ανώτατο στέλεχος διεθνούς πετρελαϊκής κατά τη διάρκεια του συνεδρίου.

Ενεργειακές εξελίξεις στα Βαλκάνια

«Η γεωλογία των Βαλκανίων είναι παραπάνω από πολλά υποσχόμενη», σύμφωνα με τον Neil Hodgson, διευθυντή γεωφυσικής της Spectrum ASA. O Hodgson διευκρίνισε επίσης όλους τους λόγους για τους οποίους η περιοχή των Βαλκανίων αποτελεί σήμερα μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιοχές για έρευνα υδρογονανθράκων παγκοσμίως.

Το έργο του αγωγού TAP αναγάγει τη σημασία των Βαλκανίων σε περιοχή μεταφοράς ενέργειας από την Κασπία θάλασσα στην Ευρώπη σε ιδιαίτερα υψηλή. Παρ’ όλα αυτά οι κυβερνήσεις των χωρών σχεδιάζουν να αποκτήσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην αγορά του φυσικού αερίου, αναβαθμίζοντας την ιδιότητά τους ως κέντρα ενέργειας αυξάνοντας την παραγωγή τους.

Διεθνές ενδιαφέρον Το τρίτο Balkans and the Adriatic Oil & Gas Summit ανέδειξε το υψηλό ενδιαφέρον της βιομηχανίας πετρελαίου για ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων. Περισσότερα από 200 στελέχη από τον χώρο της ενέργειας κατέφτασαν στην Αθήνα

για να συμμετάσχουν στη σύνοδο που πραγματοποίησε η IRN στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία».

O υπουργός ΠΕΚΑ κ. Γιάννης Μανιάτης άνοιξε τη σύνοδο με την ομιλία του, τονίζοντας ότι είναι η τρίτη χρονιά που το ΥΠΕΚΑ υποστηρίζει το συμπόσιο με την αιγίδα του, αποδεικνύοντας έμπρακτα την υποστήριξή του σε πρωτοβουλίες περιφερειακής ενεργειακής συνεργασίας. O υπουργός αναφέρθηκε επίσης στις πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα των ελληνικών υδρογονανθράκων, ανακοινώνοντας πως το υπουργείο πρόσφατα υπέγραψε την έγκριση περιβαλλοντικής αξιολόγησης για τον αγωγό TAP. Μίλησε επίσης για τη στρατηγική του υπουργείου σχετικά με την αύξηση της ενεργειακής υποδομής στη χώρα, συμπεριλαμβανομένης της παροχετευτικής ικανότητας του σταθμού ΥΦΑ.

Η επικεφαλής του γραφείου του υπουργού ΠΕΚΑ κ. Αλεξάνδρα Σδούκου, καθώς επίσης και ο Γιώργος Τσιφουτίδης, τεχνικός γεωλόγος της Διεύθυνσης Πετρελαίου του

22

ΥΠΕΚΑ, συνέχισαν μετά την ομιλία του υπουργού δίνοντας περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το πολυαναμενόμενο «Greece Mega Project», τον διεθνή διαγωνισμό που υπέγραψε ο υπουργός, προσφέροντας 20 θαλάσσια οικόπεδα στη δυτική Ελλάδα και νότια της Κρήτης για διεθνείς προσφορές και επενδύσεις. Από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία στις εν λόγω ομιλίες ήταν ότι το υπουργείο έλαβε υπόψη 50 παράγοντες προτού προβεί στον σχεδιασμό των προσφερόμενων οικοπέδων. Αυτός ο σημαντικός παράγοντας αιτιολογεί τις υψηλές ενδείξεις ενδιαφέροντος από τις πετρελαϊκές, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Μανιάτης στην ομιλία του.

Oι ελληνικές πετρελαϊκές που έλαβαν πρόσφατα νέες περιοχές αδειοδότησης, τα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) και η Energean Oil & Gas, μοιράστηκαν επίσης την εμπειρία τους από τις δραστηριότητες στην ελληνική αγορά. O αναπληρωτής γενικός διευθυντής των ΕΛΠΕ κ. Γιάννης Γρηγορίου παρουσίασε στοιχεία από τη λειτουργία του ομίλου στην Ελλάδα και στις άλλες 6 χώρες του εξωτερικού όπου δρα η εταιρεία. Τα ΕΛΠΕ μόλις ανέλαβαν τη διαχείριση ενός νέου οικοπέδου στον Πατραϊκό, σε κοινοπραξία με διεθνείς εταίρους. O Γρηγορίου τόνισε ότι, αν και οι

διαπραγματεύσεις διήρκεσαν αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, ο όμιλος έμεινε εντέλει πολύ ευχαριστημένος με τα αποτελέσματα και την ανοιχτή προσέγγιση του ΥΠΕΚΑ.

Ανοιχτός διαγωνισμός στην ΑλβανίαΣυντονιστής της πρώτης ημέρας του συνεδρίου ήταν ο Dorian Ducka, υφυπουργός Ενέργειας και Βιομηχανίας της Αλβανίας, διευκολύνοντας τον διάλογο μεταξύ των κυβερνητικών εκπροσώπων και των στελεχών της βιομηχανίας. O υφυπουργός άνοιξε την αλβανική ενότητα της συνόδου με τον χαιρετισμό του για να ακολουθήσει ο δρ Dritan Spahiu, διευθυντής Πολιτικής και Ανάπτυξης Υδρογονανθράκων του υπουργείου. O Spahiu έδωσε μια ολοκληρωμένη περιγραφή της ιστορίας του τομέα Έρευνας και Παραγωγής υδρογονανθράκων στην Αλβανία, δίνοντας περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την πρόσφατη ανακάλυψη πετρελαίου στην Αλβανία από διεθνή πετρελαϊκό κολοσσό. Σύμφωνα με τον Spahiu, η στρατηγική του υπουργείου είναι να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου μέσα στα επόμενα χρόνια, σηματοδοτώντας την αποτελεσματικότερη εκμετάλλευση των υφισταμένων αποθεμάτων αργού. Το υπουργείο μαζί με την Εθνική Υπηρεσία Φυσικών Πόρων (AKBN) θα ξεκινήσουν ανταγωνιστικές διαδικασίες πολύ σύντομα, προκειμένου

να αδειοδοτήσουν τα διαθέσιμα οικόπεδα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λοιπές χώρες των Δυτικών Βαλκανίων προχώρησαν με διαδικασίες γύρων αδειοδότησης, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η περίπτωση της Αλβανίας που προχωρά στη διεξαγωγή ανοιχτού διαγωνισμού. Η κυβέρνηση θα δέχεται προσφορές από τις ενδιαφερόμενες κοινοπραξίες, ενώ ταυτόχρονα θα δίνει την ευκαιρία σε περισσότερους πλειοδότες να καταθέσουν τις προσφορές τους εντός χρονικού διαστήματος 90 ημερών.

Το κοίτασμα αργού πετρελαίου ονόματι Patos Marinza στην Αλβανία είναι ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Ανακαλύφθηκε το 1927 και παρά το γεγονός ότι έφτασε στην αιχμή της παραγωγής του στη δεκαετία του ‘60, εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο κοίτασμα στην ηπειρωτική Ευρώπη, διαθέτοντας ακόμα 5,2 δισ. βαρέλια αργού. O Mark Hodgson, αντιπρόεδρος Επιχειρησιακής Ανάπτυξης και αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Bankers Petroleum στην Αλβανία, έδωσε μια λεπτομερή παρουσίαση σχετικά με το κοίτασμα Patos Marinza, το οποίο η εταιρεία διαχειρίζεται. O Hodgson περιέγραψε επίσης την εντυπωσιακή επένδυση για την αξιοποίηση των βιομηχανικών εκτάσεων που έχει κάνει η διεθνής πετρελαϊκή.

Η κ. Σοφία Σταματάκη, καθηγήτρια Μεταλλευτικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και πρόεδρος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ)

O κ. Μαθιός Ρήγας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Energean Oil and Gas

23

Ανεκμετάλλευτο δυναμικό στην ΚροατίαΗ πρόεδρος του Oργανισμού Υδρογονανθράκων της Κροατίας κ. Barbara Doric άνοιξε τη δεύτερη ημέρα της συνόδου παρουσιάζοντας τις δύο εν εξελίξει διαδικασίες αδειοδότησης στην Κροατία. Ενδιαφέρον στοιχείο το ότι η χώρα συνειδητοποίησε ότι οι δυνατότητες της στον τομέα του πετρελαίου και φυσικού αερίου ήταν κατά βάση ανεκμετάλλευτες μόλις προ διετίας. Η Κροατία συνεργάστηκε με τις γειτονικές κυβερνήσεις και προετοίμασε τους όρους για τις τρέχουσες διαδικασίες αδειοδότησης. Η Doric, απαντώντας σε ερώτηση από το ακροατήριο, δήλωσε ότι μέχρι τώρα «περισσότερες από 40 πετρελαϊκές όλων των μεγεθών από όλον τον κόσμο έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους στον διαγωνισμό».

Παρά το γεγονός ότι ο τομέας της Κροατίας είναι ακόμη σε αναπτυξιακό στάδιο, οι υποδομές πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι πολύ αναπτυγμένες, με μια σειρά από σύγχρονα διυλιστήρια και ένα υγειές σύστημα αγωγών, το οποίο επίσης παρουσιάστηκε από την εταιρεία εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου της χώρας Plinacro.

Η διευθύντρια Ερευνών Υδρογονανθράκων της INA κ. Lilit Cota μίλησε στο κοινό σχετικά με την αξία που μπορεί να προσφέρει σήμερα η εταιρεία σε αυτό το νέο στάδιο της ιστορίας της έρευνας υδρογονανθράκων στην Κροατία,

μιλώντας για τη μακρά παρουσία της εταιρείας στη χώρα.

Το Μαυροβούνιο αυτή την περίοδο αξιολογεί τις προσφορές που έλαβε στον πρώτο διαγωνισμό αδειοδότησης της χώρας. O Vladan Dubljevic, γενικός διευθυντής Oρυκτών Πόρων και Γεωλογικών Ερευνών του υπουργείου Oικονομίας του Μαυροβουνίου, μίλησε για τις μελλοντικές εξελίξεις στον τομέα. O Dubljevic εξήγησε ότι η κυβέρνηση είναι πολύ ικανοποιημένη με τα αποτελέσματα και ανακοίνωσε ότι το Μαυροβούνιο σχεδιάζει να προβεί σε περαιτέρω άδειες εξερεύνησης εντός του πρώτου εξαμήνου του 2015.

Σημαντικές παρουσιάσεις O εμπορικός και οικονομικός διευθυντής του αγωγού Trans Adriatic Pipeline (TAP) κ. Lutz Landwehr παρουσίασε μια σύνοψη των εξελίξεων που έλαβαν χώρα τον τελευταίο χρόνο, παραθέτοντας νέες πληροφορίες αναφορικά με την αλλαγή του συμβουλίου της κοινοπραξίας που είναι υπεύθυνη για το έργο. O Landwehr ανακοίνωσε ότι το πρώτο μέρος του τριμερούς αγωγού, ονόματι South Caucasus Pipeline, ξεκίνησε ήδη εργασίες τον Σεπτέμβριο του 2014. Ανέφερε επίσης ότι η τελική επενδυτική απόφαση για το έργο αναμένεται να ανακοινωθεί μέχρι το τέλος του 2014.

Κατά τη διάρκεια της διήμερης συνόδου, ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις έλαβαν χώρα από τον εκτελεστικό διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Φυσικών Πόρων (AKBN)

κ. Dael Dervishi, τον αντιπρόεδρο Παγκόσμιας Ανάπτυξης της ΕΠΕ κ. Αθανάσιο Πολυχρονόπουλο, τον πρόεδρο του Greek Energy Forum κ. Αλέξανδρο Λαγάκο, τον τεχνικό σύμβουλο της Ενεργειακής κ. δρ Κωνσταντίνο Νικολάου, καθώς και τον Αβραάμ Ζεληλίδη, καθηγητή Γεωλογίας, ο οποίος συντόνισε τη δεύτερη ημέρα της συνόδου.

Η εταιρεία που ολοκλήρωσε τις σεισμικές έρευνες στην Αδριατική, και πιο συγκεκριμένα στην Κροατία και στην Ιταλία, η βρετανική Spectrum ASA, συνδιοργάνωσε με τα υπουργεία Oικονομίας του Μαυροβουνίου και της Κροατίας ένα αποκλειστικό εργαστήριο αμέσως μετά τη σύνοδο, αναλύοντας σε βάθος τη γεωλογία των κοιτασμάτων της Αδριατικής.

Χορηγοί της διοργάνωσης ήταν οι EPE, Bankers Petroleum, NRC, Spectrum, Weatherford, Aggreko, Phoenix Technology Services και η ATP Instone. Υποστηρικτές της διοργάνωσης ήταν το Petroleum Club της Ρουμανίας, η Επιτροπή του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ενέργειας της Ρουμανίας, το Ρουμανικό Κέντρο Ενέργειας και η Ενεργειακή Ένωση της Αλβανίας. Η IRN επίσης συνεργάστηκε με την οργάνωση «Το χαμόγελο του παιδιού» ως επίσημο φιλανθρωπικό συνεργάτη της Συνόδου δίνοντας ένα σημαντικό ποσό των εσόδων στο έργο της οργάνωσης και προωθώντας το έργο της στους συμμετέχοντες.

O κ. Μανιάτης κατά την ομιλία του στο συνέδριο

24

10ΠOΣO ΑΠΕΔΩΣΕΗ ΜΕΙΩΣΗΤOΥ ΕΦΚ;Σοβαρές επιφυλάξεις για τα αποτελέσματα της μείωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης εκφράζουν οι εταιρείες εμπορίας καυσίμων, υποστηρίζοντας ότι η απόφαση αυτή θα ανοίξει και πάλι «παράθυρο» για λαθρεμπόριο και φοροδιαφυγή με τη χρήση πετρελαίου θέρμανσης αντί για κίνησης, χωρίς να δημιουργεί ουσιαστικό κίνητρο για αύξηση της κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι, αν οι εκτιμήσεις επαληθευτούν, οι καταναλωτές θα περάσουν έναν ακόμη δύσκολο χειμώνα, χωρίς θέρμανση σε πολλές περιπτώσεις ή με εναλλακτικές μεθόδους (τζάκια, σόμπες κ.λπ.) που αφενός έχουν μειωμένη απόδοση, αφετέρου επιβαρύνουν το περιβάλλον. Χωρίς από την άλλη πλευρά να ενισχυθούν τα έσοδα του Δημοσίου.

ΚαύσιμαΤου Κώστα Βουτσαδάκη

Σύμφωνα με τη ρύθμιση που ψηφίστηκε (περιελήφθη στο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για τις… θρησκευτικές κοινότητες), ο ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης μειώνεται από 33 λεπτά το λίτρο που ήταν πέρυσι στα 23 λεπτά για τη φετινή χειμερινή περίοδο. Η μείωση (αν συνυπολογιστεί και ο ΦΠΑ που επιβάλλεται και επί του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης) ξεπερνά τα 12 λεπτά το λίτρο, ενώ ευνοϊκή για τους καταναλωτές είναι και η συγκυρία των διεθνών τιμών που το προηγούμενο διάστημα κινούνταν πτωτικά. Έτσι, η τιμή του πετρελαίου στην έναρξη της χειμερινής περιόδου αναμένεται να κυμανθεί λίγο πάνω από το 1 ευρώ το λίτρο και λιγότερο από 80 λεπτά για όσους δικαιούνται επίδομα θέρμανσης.

Επιφυλακτικός ο ΣΕΕΠΕΗ διοίκηση του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ) εκτιμά ότι στην καλύτερη περίπτωση η μείωση αυτή θα οδηγήσει σε αύξηση της κατανάλωσης πετρελαίου κατά 5-10%. Δεν προβλέπεται δηλαδή μαζική επιστροφή των καταναλωτών στο πετρέλαιο, καθώς η τελική τιμή

για χιλιάδες νοικοκυριά παραμένει σε απαγορευτικά επίπεδα. Η πλειονότητα αυτών είτε θα παραμείνει εκτός αγοράς θέρμανσης είτε θα επιμείνει σε εναλλακτικές πηγές για λόγους εξοικονόμησης χρημάτων.

Σε κάθε περίπτωση θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να σημειωθεί αύξηση της κατανάλωσης πετρελαίου θέρμανσης κατά… 43,5%, ποσοστό που σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους απαιτείται προκειμένου να εξαλειφθεί η απώλεια εσόδων από τη μείωση του ΕΦΚ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση του ΓΛΚ που συνοδεύει την τροπολογία, η μείωση του ΕΦΚ από 33 σε 23 ευρώ ανά χιλιόλιτρο, με βάση τον περσινό όγκο κατανάλωσης (1.086.013 χιλιόλιτρα), οδηγεί σε απώλεια εσόδων του Δημοσίου ύψους 133.580.000 ευρώ (108.600.000 από τον ΕΦΚ και 24.980.000 από τον ΦΠΑ). «Αν η αύξηση του όγκου κατανάλωσης είναι 43,5%, η απώλεια εξαλείφεται, ενώ στην περίπτωση υπέρβασης προκύπτει πρόσθετη αύξηση εσόδων από τον ΕΦΚ», σύμφωνα με την έκθεση του Λογιστηρίου.

25

Όμως η μείωση του φόρου δημιουργεί και πάλι σημαντική διαφορά τιμής (πάνω από 40 λεπτά το λίτρο) από το πετρέλαιο κίνησης, η μέση τιμή του οποίου κυμαίνεται στο 1,45 ευρώ το λίτρο. Δημιουργεί δηλαδή και πάλι σοβαρό κίνητρο για λαθρεμπόριο και φοροδιαφυγή με τη χρήση πετρελαίου θέρμανσης για κίνηση οχημάτων, ενώ τα τελευταία χρόνια, με την εξίσωση των ΕΦΚ στα ντίζελ κίνησης και θέρμανσης, παρατηρήθηκε το αντίστροφο φαινόμενο!

Συγκεκριμένα, επαγγελματίες και επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ντίζελ κίνησης για κίνηση οχημάτων και λειτουργία εγκαταστάσεων, αγόραζαν πετρέλαιο κίνησης με τιμολόγια που εκδίδονταν στο όνομα της επαγγελματικής τους δραστηριότητας και το χρησιμοποιούσαν στους οικιακούς καυστήρες κεντρικής θέρμανσης. Το κίνητρο για την παράδοξη, σε πρώτη ανάγνωση, συμπεριφορά αυτήν (δεδομένου ότι το πετρέλαιο κίνησης παρά την εξίσωση του φόρου ήταν ακριβότερο από το θέρμανσης επειδή έχει υψηλότερη τιμή διυλιστηρίου) ήταν ότι οι επαγγελματίες εκπίπτουν τον ΦΠΑ και έτσι η τελική τιμή έβγαινε μικρότερη από αυτήν του πετρελαίου θέρμανσης. Πηγές της αγοράς εκτιμούν μάλιστα ότι ο λόγος που η κυβέρνηση προχώρησε σε μείωση του ΕΦΚ στο ντίζελ θέρμανσης κατά 10 λεπτά το λίτρο ήταν ακριβώς ότι με τη μείωση αυτή εξουδετερώνεται το κίνητρο των επαγγελματιών από την έκπτωση του ΦΠΑ.

Στον «πάγο» το σύστημα εισροών-εκροώνΗ συζήτηση για το λαθρεμπόριο και τη φοροδιαφυγή στην αγορά καυσίμων θα είχε κλείσει σε μεγάλο βαθμό αν είχε ολοκληρωθεί η εγκατάσταση των συστημάτων ελέγχου εισροών-εκροών όγκου καυσίμων. Όμως το σύστημα εξακολουθεί να έχει κενά παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει πάνω από πέντε χρόνια από την ψήφιση του νόμου που προέβλεπε την εφαρμογή του. Oι βασικές εκκρεμότητες αφορούν την έκδοση υπουργικών αποφάσεων:

-Για την επέκταση των συστημάτων εισροών-εκροών στις ελεύθερες εγκαταστάσεις, στις εγκαταστάσεις ιδιωτικών πρατηρίων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, στους σταθμούς ανεφοδιασμού σκαφών (πρατήρια σε μαρίνες), στις εγκαταστάσεις εταιρειών με χώρους στάθμευσης οχημάτων για τη φύλαξη και συντήρησή τους.

-Για τον καθορισμό των προδιαγραφών, της διαδικασίας και των λεπτομερειών για την υλοποίηση του συστήματος GPS σε βυτιοφόρα και πλωτά μέσα (αποστολή δεδομένων στη ΓΓΠΣ).

- Για τον τρόπο, τον χρόνο, το είδος, τη συχνότητα αποστολής και τη γραμμογράφηση των δεδομένων του συστήματος εισροών-εκροών που θα αποστέλλονται στη ΓΓΠΣ καθώς και για τις διαδικασίες και τις μεθόδους ελέγχου της λειτουργίας του λογισμικού εισροών-εκροών.

Πρακτικά, τα συστήματα εισροών-

εκροών έπρεπε να έχουν εγκατασταθεί ώς τον Αύγουστο του 2013 στα πρατήρια Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ώς τον Φεβρουάριο του 2014 στις περιφερειακές ενότητες Λάρισας, Αχαΐας, Ηρακλείου, Μαγνησίας και Ιωαννίνων, και ώς τις 27 Αυγούστου 2014 στην υπόλοιπη χώρα, ενώ για τους μεταπωλητές πετρελαίου θέρμανσης η προθεσμία έληγε στις 14 Oκτωβρίου. Το ποσοστό υλοποίησης αγγίζει το 100% σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (1.302 από 1.309 πρατήρια), και στις πέντε περιφερειακές ενότητες (629 από 639 πρατήρια), ήταν όμως λίγο πάνω από το 50% στην υπόλοιπη χώρα όπου είχαν συμμορφωθεί 1.845 πρατήρια σε σύνολο 3.332. Στους δε μεταπωλητές τα συστήματα ελέγχου είχαν εγκατασταθεί σε 100 περίπου εγκαταστάσεις, σε σύνολο 350.

Ποιος φταίει τελικά;Ήδη η Oμοσπονδία Πρατηριούχων ζήτησε από τα υπουργεία Oικονομικών και Ανάπτυξης παράταση των προθεσμιών, υποστηρίζοντας ότι όσοι δεν έχουν εγκαταστήσει τα συστήματα τίθενται εκτός αγοράς χωρίς να φταίνε. Υπεύθυνοι για την καθυστέρηση σύμφωνα με την ΠOΠΕΚ είναι οι εγκαταστάτες των συστημάτων ελέγχου που αδυνατούν να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση ανά την Ελλάδα. Παρά το γεγονός βέβαια ότι το ισχύον χρονοδιάγραμμα για την εγκατάσταση των συστημάτων ελέγχου στα πρατήρια νομοθετήθηκε το 2013…

26

Σύμφωνα με τον Economic Research & Sectoral Studies Analyst κ. Αλέξη Νικολαΐδη, το 2013 καταναλώθηκαν συνολικά 6,58 εκατ. τόνοι, ποσότητα που υπολείπεται του προηγούμενου έτους κατά 13,3% (ή κατά 1 εκατ. τόνους). Συνολικά η υποχώρηση συγκριτικά με το 2009 διαμορφώθηκε σε 41,6%.

Η μεγαλύτερη πτώση εντοπίστηκε εκ νέου στο πετρέλαιο θέρμανσης (-52%, στους 929,6 χιλ. τόνους). Η κάμψη εντάθηκε μετά τον Oκτώβριο του 2012, όταν και ο ΕΦΚ εξισώθηκε με τον αντίστοιχο ΕΦΚ του πετρελαίου κίνησης, γεγονός που προκάλεσε απότομη άνοδο της λιανικής τιμής. Επίσης η κατανάλωση βενζίνης μειώθηκε στους 2,66 εκατ. τόνους (-7,6% έναντι του 2012), ενώ η πωληθείσα ποσότητα πετρελαίου κίνησης κατέγραψε αύξηση 8,7%, στους 2,24 εκατ. τόνους.

Η αύξηση της φορολόγησης εντέλει δεν οδήγησε σε αύξηση των δημόσιων εσόδων, καθώς η πτώση της κατανάλωσης αντιστάθμισε την προσδοκώμενη θετική επίδραση των νέων φόρων. Το διάστημα Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2013 τα έσοδα υποχώρησαν

κατά 8,6%, στα 5,9 δισ., επανερχόμενα στο επίπεδο του 2009.

Oργιάζει το λαθρεμπόριοO κλάδος χαρακτηρίζεται από εκτεταμένη λαθρεμπορία και νοθεία καυσίμων. Το λαθρεμπόριο στο παρελθόν εκδηλωνόταν κυρίως με χρήση πετρελαίου θέρμανσης για κίνηση οχημάτων, πρακτική που οδήγησε στην εξίσωση των ΕΦΚ των δύο καυσίμων. Η παρέμβαση αυτή φάνηκε να περιορίζει τη συγκεκριμένη παράνομη δραστηριότητα, ωστόσο οι λαθρέμποροι στράφηκαν στο ναυτιλιακό πετρέλαιο.

Ενδείξεις ανάκαμψης;Tο τρέχον έτος αναμένεται να σηματοδοτήσει την έξοδο της αγοράς από το περιβάλλον φθίνουσας κατανάλωσης. Σύμφωνα με τον κ. Χρυσόστομο Κάτση, διευθύνοντα σύμβουλο της Infobank Hellastat: «Η βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών της χώρας και η αναμενόμενη άνοδος του ΑΕΠ το 2014 δημιουργεί προσδοκίες για τις πρώτες ενδείξεις ανάκαμψης στην αγορά. Μάλιστα οι τρεις εισηγμένοι όμιλοι στα αποτελέσματα που ανακοίνωσαν για το

11ΕΦΚ & ΚΡΙΣΗ«ΓOΝΑΤΙΣΑΝ» ΤΗΝΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝΗ συρρίκνωση του εισοδήματος των καταναλωτών, οι διαδοχικές αυξήσεις των φόρων, καθώς και οι υψηλές διεθνείς τιμές του πετρελαίου Brent που επικρατούσαν έως το 2013 αποτέλεσαν τις κυριότερες αιτίες που οδήγησαν την εγχώρια κατανάλωση καυσίμων σε διαρκή υποχώρηση, βάσει μελέτης της Infobank Hellastat.

Αγορά καυσίμων

27

Σύνοψη Αριθμοδεικτών Κλάδου

2013 2012 2011 2010 Κεφαλαιακή Διάρθρωση Βραχ. υποχρεώσεις / Πωλήσεις 12,1% 14,1% 14% 12,7% Βραχ. τραπεζικές υποχρ. / Πωλήσεις 5,9% 8,7% 7,4% 6,3% Ξένα προς ίδια κεφάλαια 3,11 3,35 3,63 3,93 Κάλυψη τόκων από λειτουργικά κέρδη 1,26 1,48 1,47 2,28 Ρευστότητα Γενική ρευστότητα 1,01 0,89 1 1,02 Άμεση ρευστότητα 0,97 0,78 0,89 0,91 Εμπορικός Κύκλος 16 10 13 14 Ημέρες απαιτήσεων 32 29 32 34 Ημέρες αποθεμάτων 4 4 5 5 Ημέρες πίστωσης από προμηθευτές 20 23 24 25 Περιθώρια κέρδους & Αποδοτικότητα Περιθώριο μικτού κέρδους 4,4% 4,2% 4,1% 4,6% Περιθώριο ΚΠΤΦΑ 0,8% 0,8% 0,9% 1,1% Περιθώριο καθαρού κέρδους (προ φόρων) -0,2% -0,2% 0% 0,1% Απόδοση συνολικού ενεργητικού προ φόρων -1,3% -1,4% 0,1% 0,7% Απόδοση ιδίων κεφαλαίων προ φόρων -7,4% -2,9% 0,9% 3%

Επεξεργασία: www.infobankhellastat.gr

πρώτο εξάμηνο του 2014 εμφανίζουν αύξηση στους πωλούμενους όγκους στις κύριες κατηγορίες της αγοράς. Η κατανάλωση ωστόσο θα τονωθεί και μέσω της φορολογικής ελάφρυνσης των καταναλωτών ώστε να υποχωρήσουν οι τιμές».

Χρηματοοικονομικά των εταιρειώνΣτη μελέτη της Infobank Hellastat αναλύονται οι οικονομικές καταστάσεις 17 επιχειρήσεων. Τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν συνοψίζονται στα εξής: • O συνολικός κύκλος εργασιών υποχώρησε κατά 13,7%, στα 10,05 δισ. • Εξαιρουμένης της εταιρείας Ελληνικά Καύσιμα ΑΕΕ, τα ΚΠΤΦΑ των υπολοίπων επιχειρήσεων σημείωσαν μείωση 3,9%, στα 78,74 εκατ., ενώ οι προ φόρων ζημιές επιδεινώθηκαν στα 50 εκατ. • Tα περιθώρια ΚΠΤΦΑ και ΚΠΦ παρέμειναν σταθερά στο 0,8% και -0,2% αντίστοιχα. • Η κεφαλαιακή μόχλευση βελτιώθηκε περαιτέρω σε 3,1 προς 1, παραμένοντας ωστόσο υψηλή. • O δείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων (RoE) έφτασε στο -7,4%.

28

12ΤO ΠΕΤΡΕΛΑΙO«ΚΙΝΕΙ» ΤOΥΣΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΕΣO Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι, ηγέτης του Ισλαμικού Κράτους και του χαλιφάτου που έχει ιδρύσει σε μεγάλες περιοχές του Ιράκ και της Συρίας, είναι προφανές ότι διαθέτει ισχυρούς και πλούσιους «χορηγούς». Ταυτόχρονα όμως με τον έλεγχο σημαντικών πετρελαιοπηγών και διυλιστηρίων και στις δύο χώρες της Μέσης Ανατολής έχει διασφαλίσει σημαντικά έσοδα από την πώληση του «μαύρου χρυσού» στη… μαύρη αγορά. Oι βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στοχεύουν βεβαίως και αυτή τη «δεξαμενή». Όμως τα αποτελέσματα (εάν υπάρξουν) θα αργήσουν να φανούν…

Αγορά πετρελαίουTου Γιώργου Παυλόπουλου

Λίγο πριν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη, λίγες εκατοντάδες χιλιόμετρα πιο μακριά, στην Oυάσινγκτον, συναντιούνταν δύο άνθρωποι που κατείχαν καίρια πόστα: O ένας ήταν ο σαουδάραβας πρίγκιπας Μπαντάρ Μπιν Σουλτάν, τότε πρέσβης της χώρας του στις ΗΠΑ και στη συνέχεια επικεφαλής του συμβουλίου εθνικής ασφαλείας και των μυστικών της υπηρεσιών, μέχρι και πριν από μερικούς μήνες. O άλλος ήταν ο «συνάδελφός» του σερ Ρίτσαρντ Ντίαρλοβ, αφεντικό τότε της περιβόητης βρετανικής MI6.

«O Θεός να βοηθήσει τους σιίτες»«Αγαπητέ Ρίτσαρντ, δεν είναι πολύ μακριά ο καιρός που στη Μέση Ανατολή πολλοί θα αναφωνούν “ο Θεός να βοηθήσει τους σιίτες”. Πάνω από ένα δισεκατομμύριο σουνίτες τούς έχουν βαρεθεί και είναι εξοργισμένοι μαζί τους», φέρεται να είπε ο πρίγκιπας σύμφωνα με όσα αποκάλυψε σχετικά πρόσφατα ο ίδιος ο Ντίαρλοβ, σε μια περίοδο που μαίνεται στην περιοχή ο πόλεμος κατά των τζιχαντιστών και ένα ερώτημα βασανίζει πολλούς:

πού βρίσκουν τα λεφτά για να χρηματοδοτούν τις επιχειρήσεις τους και να είναι τόσο καλά οργανωμένοι και εξοπλισμένοι ώστε να αντιστέκονται ακόμη και στους αεροπορικούς βομβαρδισμούς των Αμερικανών;

Μόνο που η απάντηση δεν είναι πλέον τόσο… μυστική. Διότι, με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν -τα οποία είναι πάρα πολλά και αδιαμφισβήτητα-, το Ισλαμικό Κράτος γεμίζει τα ταμεία του από τρεις κυρίως πηγές: από τη Σαουδική Αραβία και άλλες μοναρχίες του Κόλπου, από τη λεηλασία του ρευστού των τραπεζών στις περιοχές του Ιράκ και της Συρίας που καταλαμβάνει και, τέλος, από το πετρέλαιο και τις πωλήσεις του στη μαύρη αγορά.

O ρόλος των ΣαουδαράβωνΌσον αφορά την πρώτη, παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις του Ριάντ, δεν χωράει αμφιβολία ότι αυτό που προφανώς είχε υπονοήσει ο πρίγκιπας Μπαντάρ στις δηλώσεις του έγινε πραγματικότητα με τη βοήθεια των Σαουδαράβων - ακριβώς όπως έχει συμβεί στο παρελθόν με τους Ταλιμπάν

29

και την Αλ Κάιντα. Μάλιστα δεν είναι ανάγκη η διαδικασία να έχει επίσημα χαρακτηριστικά· εξάλλου, μάλλον το καθεστώς κατάλαβε κάποια στιγμή ότι δημιουργούσε έναν «Φρανκενστάιν» που αργότερα θα μπορούσε να στραφεί εναντίον του και επιχείρησε να πάρει αποστάσεις. Ωστόσο είναι γνωστό στους παροικούντες εν Ιερουσαλήμ (και όχι μόνο) ότι αρκετοί ζάπλουτοι σεΐχηδες βάζουν συχνά βαθιά το χέρι στην τσέπη για να χρηματοδοτούν με άφθονα πετροδολάρια τους μαχητές του «ιερού πολέμου κατά των απίστων» - δηλαδή της τζιχάντ.

«Η πιο σημαντική πηγή χρηματοδότησης του ISIS είναι η ενίσχυση που λαμβάνει από τις χώρες του Κόλπου, κυρίως βεβαίως τη Σαουδική Αραβία, αλλά και το Κατάρ, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα», όπως δήλωσε πρόσφατα στη γερμανικό δίκτυο της Deutsche Welle ο Γκίντερ Μέγιερ, διευθυντής του Κέντρου Αραβικών Ερευνών στο Πανεπιστήμιο του Μάιντς. Κάτι ανάλογο είχε πει άλλωστε και ο προσφάτως αποπεμφθείς ως αποτυχημένος πρωθυπουργός του Ιράκ, ο σιίτης Νούρι Αλ Μάλικι, προκαλώντας μάλιστα τη δημόσια αντίδραση της Oυάσινγκτον.

Λαθρεμπόριο πετρελαίουΌσο για τη δεύτερη «δεξαμενή» του ISIS, δηλαδή την «απαλλοτρίωση» κεφαλαίων σε Ιράκ και Συρία, όσα γνωρίζουμε σήμερα (και προφανώς υπάρχουν πολύ περισσότερα που δεν γνωρίζουμε) προκαλούν κυριολεκτικά

σοκ. Αρκεί να αναφέρουμε ότι μόνο με την κατάληψη της Μοσούλης, τον περασμένο Ιούλιο, οι τζιχαντιστές έβαλαν στο χέρι περισσότερο από μισό δισ. δολάρια σε ρευστό, με αποτέλεσμα να υπερδιπλασιάσουν τα διαθέσιμά τους. Συνολικά δε σήμερα εκτιμάται ότι στα ταμεία του χαλιφάτου που έχει ιδρύσει ο ηγέτης τους, Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι, υπάρχουν κάπου 1,5 με 2 δισ. δολάρια!

Για να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτό, αρκεί μόνο να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν μόνο

το ποσό που κατασχέθηκε στη Μοσούλη αρκεί για να καταβάλλεται σε 60.000 μισθοφόρους της τζιχάντ αμοιβή 600 δολαρίων μηνιαίως (τεράστια για τα δεδομένα της περιοχής), για διάστημα τουλάχιστον ενός έτους!

Με ποιον τρόπο όμως καταφέρνουν ο Αλ Μπαγκντάντι και οι φανατικοί σύντροφοί του να διατηρούν γεμάτα τα ταμεία τους, σε μια περίοδο που ο πόλεμος βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και τα έξοδά του είναι τόσο πολλά; Γι’ αυτό, εκτός από τους σεΐχηδες του Κόλπου, φροντίζει η… κότα με τα

Έτσι γίνεται το «παζάρι»

«Φορτηγά με ιρακινές πινακίδες έρχονται στις πετρελαιοπηγές του Ντεΐρ Αλ Ζορ, προκειμένου να φορτώσουν και να μεταφέρουν τις ποσότητες στο δυτικό Ιράκ», προειδοποιούσε το καλοκαίρι το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για να προσθέσει: «Αυτά τα φορτηγά ανήκουν σε ιρακινούς επιχειρηματίες, οι οποίοι έρχονται στη Συρία για να αγοράσουν πετρέλαιο από εγκαταστάσεις που ανήκουν στο ISIS.

Το γιατί είναι προφανές· η «μπίζνα» αυτή μπορεί να έχει μεγάλους κινδύνους, όμως αποφέρει τεράστια ποσά σε όσους τολμούν. Όπως έλεγε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων παράγοντας της περιοχής, «κάθε βαρέλι πωλείται στους ιρακινούς

επιχειρηματίες έναντι 20-40 δολαρίων». Καταλαβαίνετε λοιπόν τι περιθώρια κερδοφορίας τούς αφήνει όταν, εκείνη την περίοδο, η επίσημη τιμή στις διεθνείς αγορές ήταν γύρω στα 100 δολάρια το βαρέλι. Τους επιτρέπει, εκτός των άλλων, να κάνουν και σημαντικές εκπτώσεις στους πελάτες τους, κερδίζοντάς τους από τα επίσημα διυλιστήρια!

Η διαδικασία αυτή έχει όμως μια ακόμη πλευρά, καθώς επιτρέπει στους τζιχαντιστές να ασκήσουν και κοινωνική πολιτική στις περιοχές που ελέγχουν. Σύμφωνα με πληροφορίες, στους κατοίκους που ζουν σε αυτές και συνεργάζονται μαζί τους πουλούν το πετρέλαιο ακόμη φθηνότερα, έναντι 12-18 δολαρίων το βαρέλι. Είναι μεγάλο το όφελος, και γι’ αυτό είναι ισχυρές οι συμμαχίες που συγκροτούνται.

Ο Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι

30

χρυσά αβγά της Μέσης Ανατολής: οι άφθονες και εύκολα εκμεταλλλεύσιμες πετρελαιοπηγές της. Αυτές οι οποίες, όπως σημείωναν τα επιτελεία της Δύσης και των συμμάχων της στην περιοχή, διασφαλίζουν ημερήσια έσοδα της τάξης των 1-2 εκατ. δολαρίων για το Ισλαμικό Κράτος - με άλλα λόγια, κάπου 50 εκατ. σε μηνιαία βάση και άνω του μισού δισ. σε ετήσια.

Oι ειδικοί, με βάση και τις πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών, ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι οι τζιχαντιστές ήλεγχαν, μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον, επτά σημαντικές πετρελαιοπηγές στο βόρειο τμήμα του Ιράκ (κοντά στη ζώνη των Κούρδων), καθώς και έξι από τις δέκα περιοχές της Συρίας όπου διαπιστωμένα υπάρχουν κοιτάσματα πετρελαίου. Τα κοιτάσματα αυτά, στο Ιράκ και τη Συρία, ενδέχεται να περιέχουν ακόμη και πάνω από 5 δισ. βαρέλια πετρελαίου, δίνοντας τη δυνατότητα στο Ισλαμικό Κράτος να παράγει 30-80.000 βαρέλια ημερησίως (πολλαπλάσια ποσότητα σε σχέση με τα 15.000 περίπου βαρέλια που παράγει το καθεστώς της Δαμασκού), το μεγαλύτερο μέρος των οποίων στη συνέχεια πωλείται στη μαύρη αγορά,

προσφέροντάς του τεράστια ποσά. «Εδώ ο πόλεμος δεν αφορά ούτε τον Θεό ούτε τον Μπασάρ Αλ Άσαντ. Αφορά αποκλειστικά το πετρέλαιο», όπως είπε μιλώντας στους «Financial Times»

ένας αξιωματούχος στην επαρχία Ντεΐρ Αλ Ζορ της Συρίας, όπου ο πόλεμος μαίνεται εδώ και μήνες.

Και οι ΑμερικανοίΑυτός είναι εξάλλου ο λόγος που στα τέλη του Σεπτεμβρίου οι Αμερικανοί αποφάσισαν να βάλουν στο στόχαστρο των βομβών τους τις πετρελαιοπηγές και τα διυλιστήρια που βρίσκονται στον έλεγχο των τζιχαντιστών. Με στόχο, όπως είπαν, να διακόψουν τη ροή πετροδολαρίων προς αυτούς και να υπονομεύσουν, σταδιακά, τη δυνατότητά τους να αγοράζουν μισθοφόρους -από τον μουσουλμανικό κόσμο αλλά και από τη Δύση- αλλά και τη στήριξη ντόπιων πληθυσμών και φυλάρχων. Σύμφωνα δε με τις πρώτες εκτιμήσεις, η τακτική αυτή έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς, όμως θα χρειαστεί να περάσει αρκετός χρόνος μέχρι τα αποτελέσματα να γίνουν ορατά και ευρύτερα.

Μέχρι τότε βεβαίως χιλιάδες ακόμη άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους. Στην πλειονότητά τους άμαχοι και αθώοι, όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις…

Ποιο είναι το ISIS

Η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (Islamic State of Iraq and the Levant-ISIS, όπου με τον όρο Λεβάντε εννοείται η Συρία) είναι τόσο σκληροπυρηνική και χρησιμοποιεί τόσο βίαιες κι ακραίες μεθόδους ώστε αποκηρύχθηκε ακόμη κι από τη «μαμά» Αλ Κάιντα! Η συγκεκριμένη ομάδα των ένοπλων τζιχαντιστών δημιουργήθηκε τον Απρίλιο του 2013 από τον Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι, ο οποίος ισχυρίζεται πως είναι απόγονος του προφήτη Μωάμεθ, και ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν ανοιχτά τον Αμπού Μουσάμπ Αλ Ζαρκάουι, εκ των ηγετικών μορφών της Αλ Κάιντα στο Ιράκ.

31

13ΓΙΑΤΙ ΗΡΘΑΝ

ΤΑ ΠΑΝΩ-ΚΑΤΩΣΤO ΠΕΤΡΕΛΑΙO

Η περιορισμένη ζήτηση του πετρελαίου αλλά και η υπερπροσφορά, με την άρνηση πολλών μεσανατολικών χωρών να μειώσουν την παραγωγή τους, η εκμετάλλευση των σχιστολιθικών κοιτασμάτων στις ΗΠΑ, καθώς και τα γεωστρατηγικά παιχνίδια που εκτυλίσσονται σε παρασκηνιακό επίπεδο αποτελούν τις αιτίες που έφεραν τα πάνω-κάτω στην τιμή του πετρελαίου διεθνώς. Μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η τιμή του Brent κυμαινόταν στα 85 δολάρια το βαρέλι, ενώ του NYMEX ήταν ακόμη χαμηλότερη.

Αγορά καυσίμων

Το νέο τοπίο που διαμορφώνεται στην ενεργειακή «σκακιέρα» είναι σίγουρο ότι θα αποτελέσει τη θρυαλλίδα για μια σφοδρή σύγκρουση ανάμεσα στους μεγάλους «παίκτες», οι οποίοι πάση θυσία θα επιχειρήσουν να εδραιώσουν την κυριαρχία τους και να διατηρήσουν τα κέρδη τους. Μάλιστα πολλοί διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι αν η τιμή παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα, δηλαδή κάτω των 90 δολαρίων, θα είναι αρκετές εκείνες οι πετρελαιοεξαγωγικές χώρες που θα δεχτούν ακόμη μεγαλύτερη πίεση, καθώς οι προϋπολογισμοί τους έχουν βασιστεί σε προηγούμενες εκτιμήσεις…

Oι ΗΠΑ στο επίκεντροΚαθοριστικό ρόλο στην αλλαγή των δεδομένων έχει, όπως προαναφέρθηκε, η ραγδαίως αυξανόμενη παραγωγή πετρελαίου των ΗΠΑ. Πιο αναλυτικά, σημείωσε αύξηση κατά 4 εκατ. βαρέλια, κάτι που προκάλεσε έντονη ανησυχία στις χώρες που εντάσσονται στον Oργανισμό Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OPEC-OΠΕΚ), νιώθοντας το μονοπώλιό τους να απειλείται.

Η αμερικανική πετρελαϊκή ανάπτυξη λοιπόν είχε ως αποτέλεσμα η Σαουδική Αραβία να κρατήσει τις τιμές σε χαμηλά επίπεδα προκειμένου να μη χάσει μεγαλύτερα μερίδια αγοράς για την επόμενη διετία. Ταυτόχρονα όμως, η Ρωσία αναζητεί τρόπους να προστατεύσει την οικονομία της. Και αυτό γιατί η μειωμένη τιμή του πετρελαίου θα μειώσει και τα έσοδά της, στα οποία εναπέθετε πολλές ελπίδες οικονομικής επανάκαμψης, ειδικά μετά τις επιβληθείσες κυρώσεις της Δύσης για την ουκρανική κρίση.

Ρωσία: Προβλήματα στον προϋπολογισμόΈνα παράδειγμα χώρας που δέχτηκε μεγάλη πίεση από τις ανακατατάξεις στην αγορά του πετρελαίου, καθώς από και τη μειωμένη ζήτηση από Ευρώπη και Ασία, είναι η Ρωσία. O προϋπολογισμός του Κρεμλίνου για το 2014 βασιζόταν στα 117 δολ. το βαρέλι για όλο το έτος, με εξαίρεση το δ’ τρίμηνο, στο οποίο υπολογιζόταν να πέσει η τιμή στα 90 δολάρια. Για την επόμενη χρονιά ωστόσο ο ρωσικός προϋπολογισμός έχει βασιστεί σε μια τιμή κοντά στα 100 δολάρια το βαρέλι.

32

Βέβαια η Ρωσία έχει τα οικονομικά αποθέματα για να αντέξει ένα έλλειμμα στον προϋπολογισμό από τις μειωμένες εξαγωγές πετρελαίου, αλλά ρώσοι αξιω-ματούχοι έχουν υπολογίσει πως ακόμη χαμηλότερες τιμές θα μπορούσαν να «κουρέψουν» το ΑΕΠ της χώρας κατά 2%.

Υπ’ ατμόν οι χώρες του ΚόλπουΌσον αφορά τη Σαουδική Αραβία, τον μεγαλύτερο παραγωγό πετρελαίου παγκοσμίως, επειδή θέλει να διατηρήσει τα μερίδια αγοράς της μπορεί να βασιστεί στα αποθέματά της και στα χαμηλά κόστη παραγωγής. Εάν το επιθυμεί, η χώρα μπορεί να βγάλει από την παραγωγή έναν σημαντικό αριθμό βαρελιών, παίρνοντας κεφάλι από τους ανταγωνιστές της.

Βέβαια πρόσφατα προσέφερε έκπτωση στο αργό πετρέλαιό της, κάτι που εξυπηρέτησε τη χώρα και τις ΗΠΑ στο κοινό μέτωπο εις βάρος των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους (ISIS). Oι ακραίοι ισλαμιστές, σημειωτέον, έχουν καταλάβει σημαντικές πετρελαιοπηγές σε Συρία και Ιράκ και από το λαθρεμπόριο

αποκτούν κέρδη της τάξης των 3 εκατ. δολαρίων ημερησίως.

Μόνη κερδισμένη η ΕΕ;Από τα μέχρι στιγμής δεδομένα η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) φαίνεται να είναι η μόνη κερδισμένη από το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται

από την πτώση της τιμής του πετρελαίου. Όπως σημειώνεται σε πολλά ειδησεογραφικά μέσα της ΕΕ, τα κράτη-μέλη θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν έως και 80 δισ. δολάρια από τις εισαγωγές ενέργειας. Επί τούτου, το πρακτορείο Reuters σημείωσε ότι οι ευρωπαϊκές εισαγωγές πετρελαίου, φυσικού αερίου και χάλυβα, κατά τη διάρκεια του 2013, διαμορφώθηκαν στα 500 δισ. δολάρια , με τα τρία τέταρτα να δαπανώνται για τον «μαύρο χρυσό». Φέτος, συνεχίζει το πρακτορείο, οι εισαγωγές ενέργειας θα μειωθούν στα 485 δισ. δολάρια. Μάλιστα, εάν η τιμή του πετρελαίου συνεχίσει και το 2015 να κινείται περίπου στα 90 δολάρια το βαρέλι, οι συνολικές εισαγωγές ενέργειας μπορεί και να πέσουν ακόμη πιο χαμηλά, στα 425 δισ. δολάρια.

Βεβαίως, αν και τα χαμηλότερα κόστη ενέργειας είναι θετικά για την ευρωπαϊκή παραγωγή, μπορεί μακροπρόθεσμα να οδηγήσουν σε σύγκρουση την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τη Γερμανία, ενώ παράλληλα θα οξυνθεί και ο αποπληθωρισμός.

Αν και τα χαμηλότερα κόστη ενέργειας είναι θετικά για την ευρωπαϊκή παραγωγή, μπορεί μακροπρόθεσμα να οδηγήσουν σε σύγκρουση την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τη Γερμανία

33

Oρατά αποτελέσματα και στην Ελλάδα

Η Ελλάδα, από την πλευρά της, ως μέλος της ΕΕ πήρε μια γεύση από τα αποτελέσματα της μείωσης της τιμής του πετρελαίου. Και εξηγούμαστε: η πτώση των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου συμπαρέσυρε και τα υπόλοιπα προϊόντα, με αποτέλεσμα οι τιμές της βενζίνης, του ντίζελ και του πετρελαίου θέρμανσης να μειωθούν ακόμη και στη χώρα μας. Παρ’ όλα αυτά η ανοδική πορεία του δολαρίου έναντι του ευρώ «ψαλίδισε» τα κέρδη από τη μεγάλη πτώση των καυσίμων.

Αντιπροσωπευτικά, τον Ιούλιο του 2014 η μέση πανελλαδική τιμή της βενζίνης υποχώρησε κατά 9,6 λεπτά το λίτρο, στο ντίζελ κατά 4,8 λεπτά, αλλά και το πετρέλαιο θέρμανσης βγήκε σε χαμηλότερες τιμές. Βέβαια, το… χεράκι του έβαλε και η μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) μαζί με την πτώση των διεθνών τιμών. Πέρυσι η μέση πανελλαδική τιμή του πετρελαίου θέρμανσης διαμορφώθηκε στα 1,27 ευρώ το λίτρο, αλλά φέτος είναι στα 1,06 ευρώ το λίτρο.

Η πτώση των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου συμπαρέσυρε και τα υπόλοιπα προϊόντα, με αποτέλεσμα οι τιμές της βενζίνης, του ντίζελ και του πετρελαίου θέρμανσης να μειωθούν ακόμη και στη χώρα μας. Παρ’ όλα αυτά, η ανοδική πορεία του δολαρίου έναντι του ευρώ «ψαλίδισε» τα κέρδη από τη μεγάλη πτώση των καυσίμων

Περαιτέρω μείωση της τιμής του πετρελαίου το 2015

Σε μηνιαία έκθεσή του ο Διεθνής Oργανισμός Ενέργειας (International Energy Agency-IEA) εξέθεσε τις εκτιμήσεις του για τη μελλοντική πορεία των διεθνών τιμών του πετρελαίου.

Σύμφωνα με την έκθεση λοιπόν, για το 2015 αναμένεται και άλλη μείωση στην τιμή του πετρελαίου, καθώς «περαιτέρω μειώσεις των τιμών του πετρελαίου θα χρειάζονταν πιθανόν για να μειωθεί η προσφορά ή να αυξηθεί περισσότερο η ζήτηση».

Πιο αναλυτικά, για την επόμενη χρονιά ο IEA προβλέπει ότι η ζήτηση θα αυξηθεί κατά 1,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως σε 93,5 εκατ. βαρέλια (ή κατά 1,2%), αλλά λιγότερο κατά 300.000 βαρέλια ημερησίως σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψή του. Το συνολικά αδύναμο οικονομικό περιβάλλον είναι πιθανότερο να κυριαρχήσει, αν και οι πολύ χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου από το δεύτερο τρίμηνο του 2014 αναμένεται να δώσουν μια «ανάσα» στη ζήτηση.

34

14ΕΥΡΩΠΑΪΚOΣ ΣΤOΧOΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΑΣΦΑΛΕΙΑΕνόψει του συμβουλίου των ευρωπαίων ηγετών, και επειδή η ριζική ανακαίνιση του κτηριακού αποθέματος στην Ευρώπη και τα τεράστια οφέλη που μπορεί αυτή να αποφέρει αγνοήθηκαν, οι γενικοί γραμματείς των οργανισμών EuroAce, Εurima και Glass for Europe συνέταξαν και συνυπέγραψαν μια επιστολή, επισημαίνοντας ότι ένας δεσμευτικός στόχος αύξησης της ενεργειακής απόδοσης των υφισταμένων κτηρίων στην Ευρώπη σε ποσοστό 40% είναι απαραίτητος για την ενεργοποίηση ενός φιλόδοξου ευρωπαϊκού σχεδίου ανακαίνισης.

Εξοικονόμηση ενέργειας

35

Το συγκεκριμένο σχέδιο θα έχει πολλαπλά οφέλη που αφορούν επενδυτές, επιχειρήσεις και πολίτες και κυρίως σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας στην Ευρώπη.

Η επιστολή αυτή υποστηρίζεται από πολλούς ευρωπαϊκούς οργανισμούς, μεταξύ των οποίων και το Ινστιτούτο Κτηρίων Μηδενικής Κατανάλωσης (ΙΝΖΕΒ.ORG), που αποτελεί και το εθνικό σημείο επαφής της ευρωπαϊκής εκστρατείας με όνομα Renovate Europe Campaign.

Απαιτείται ριζική ανακαίνισηΣτην επιστολή που απέστειλαν στους 28 ηγέτες των ευρωπαϊκών κρατών-μελών της ΕΕ, τρεις κυρίαρχοι οργανισμοί της βιομηχανίας (EuroAce, Εurima και Glass for Europe) εξηγούν ότι «μια μεγάλης κλίμακας ριζική ανακαίνιση του κτηριακού αποθέματος της Ευρώπης θα μπορούσε να περιορίσει δραστικά τις εισαγωγές ενέργειας χωρίς αυξημένο κόστος σε σχέση με άλλες λύσεις προσανατολισμένες στη διαχείριση της προσφοράς. Πράγματι, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο κτηριακός

τομέας αποτελεί τον πιο σπάταλο χρήστη φυσικού αερίου, η μείωση της εξάρτησής μας από το φυσικό αέριο θα έπρεπε να αρχίσει περιορίζοντας τη σπατάλη ενέργειας στα κτήρια».

Η συμπερίληψη στην πρωτοβουλία Κλίματος και Ενέργειας για το 2030 ενός δεσμευτικού στόχου αύξησης της ενεργειακής απόδοσης των υφιστάμενων κτηρίων στην Ευρώπη σε ποσοστό τουλάχιστον 40%, αποτελεί προϋπόθεση για την ενεργοποίηση πολιτικών μηχανισμών που θα επιτρέψουν την πραγματοποίηση ενός φιλόδοξου σχεδίου ανακαίνισης των σπάταλων ευρωπαϊκών κτηρίων.

Παρ’ όλα αυτά η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρωτοβουλία Κλίματος και Ενέργειας για το 2030 φαίνεται να αγνοεί παντελώς τις τεράστιες δυνατότητες εξοικονόμησης στον κτηριακό τομέα, σύμφωνα με τους βιομηχανικούς οργανισμούς.

Ποια τα οφέληOι ευρωπαίοι ηγέτες, θεσμοθετώντας στο προσεχές υπουργικό συμβούλιο

τον στόχο της εξοικονόμησης ενέργειας κατά 40% μέχρι το 2030, έχουν τη δυνατότητα να προωθήσουν εφαρμόσιμες λύσεις στο ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας, και παράλληλα να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και τη δημιουργία εκατομμυρίων τοπικών θέσεων εργασίας.

Πράγματι, όπως αναφέρεται στην επιστολή, «η ανακαίνιση του κτηριακού μας αποθέματος θα φέρει πολλαπλά οφέλη, μεταξύ των οποίων η αύξηση των τοπικών θέσεων εργασίας, η ανακούφιση της ενεργειακής φτώχειας και η βελτίωση των δημόσιων εσόδων». Με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας στον κατασκευαστικό τομέα και τις απαραίτητες τεχνολογίες ανακαίνισης κτηρίων ήδη διαθέσιμες στην αγορά, ένα δυναμικό και φιλόδοξο σχέδιο ριζικής ανακαίνισης του κτηριακού αποθέματος θα επέτρεπε την επιστροφή στην αγορά εργασίας ικανού εργατικού δυναμικού και θα παρείχε πολλαπλά οφέλη σε επενδυτές, επιχειρήσεις και απλούς πολίτες.

36

15ΥΠΕΚΑ: ΠΑΚΕΤΑΧΡΗΜΑΤOΔOΤΗΣΗΣΓΙΑ ΤΑ ΚΤΗΡΙΑΠακέτο ενίσχυσης της οικοδομής με κονδύλια του ΕΣΠΑ, τραπεζικά δάνεια και ιδιωτική συμμετοχή προωθεί η κυβέρνηση με κύριο άξονα την υλοποίηση εργασιών ενεργειακής εξοικονόμησης-αναβάθμισης των υφιστάμενων κτηρίων. Βασικά πλεονεκτήματα της πολιτικής αυτής, όπως τα βλέπει τουλάχιστον η κυβέρνηση, είναι η μείωση του ενεργειακού κόστους συνολικά για την οικονομία -άρα και η ελάφρυνση του εμπορικού ισοζυγίου λόγω μείωσης των εισαγωγών πρώτων υλών-, η χρηματοδότηση των επενδύσεων δίχως επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού από το όφελος που θα προκύψει με την ελάφρυνση των λογαριασμών ρεύματος-φυσικού αερίου, η δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς και η αξιοποίηση εγχώριων, στην πλειονότητά τους, πρώτων υλών.

Ενεργειακή αναβάθμισηΤου Κώστα Βουτσαδάκη

Πηγές του ΥΠΕΚΑ περιλαμβάνουν στο πακέτο της οικοδομής πέντε στοιχεία: – Το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», που θα προκηρυχθεί στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020. – Το αντίστοιχο πρόγραμμα για την εξοικονόμηση ενέργειας σε επαγγελματικά και κτήρια του Δημοσίου. – Τα κίνητρα για μετατροπή των κεντρικών θερμάνσεων πολυκατοικιών από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο, που ισχύουν από τη φετινή χειμερινή περίοδο. – Τη φοροαπαλλαγή για εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης, που είναι ωστόσο δύσκολο να εφαρμοστεί τώρα. -Την υλοποίηση εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης με αξιοποίηση των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

Νέο «Εξοικονομώ κατ’ οίκον»Επιθυμία της ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ είναι να αυξηθεί ο προϋπολογισμός του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» στα 400 εκατ. ευρώ, επισημαίνοντας τη σημαντική επιτυχία του προηγούμενου προγράμματος ενίσχυσης νοικοκυριών για ενεργειακή αναβάθμιση, στο οποίο καταγράφεται εξάντληση των κονδυλίων

επιδότησης-δανειοδότησης. Άλλα 400 εκατ. επιπλέον αναμένεται να περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός για το αντίστοιχο πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας στα επαγγελματικά και τα κτήρια του Δημοσίου.

Ήδη από το καλοκαίρι οι αιτήσεις των ιδιωτών ενισχύονται από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων (καθώς εξαντλήθηκαν τα κονδύλια του ΕΣΠΑ), δεδομένου ότι ώς τον Ιούνιο είχαν υπαχθεί στο πρόγραμμα πάνω από 47.000 αιτήσεις συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού 490 εκατ. ευρώ, είχαν υπογραφεί περίπου 42.000 συμβάσεις δανείων και είχαν ολοκληρωθεί περίπου 30.000 έργα επιλέξιμου προϋπολογισμού 310 εκατ. ευρώ. Πρόσθετη χρηματοδότηση 100 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ ενέκρινε πρόσφατα ο αρμόδιος για το ΕΣΠΑ υφυπουργός κ. Oδυσσέας Κωνσταντινόπουλος.

Επιδότηση για φυσικό αέριοΤο ΥΠΕΚΑ προχώρησε επίσης σε συνεργασία με τις Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) Αττικής και Θεσσαλονίκης-Θεσσαλίας σε εφαρμογή προγράμματος επιδότησης έως 60%

37

του κόστους μετατροπής κεντρικών θερμάνσεων από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο. O προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 15 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 10 θα διατεθούν στην Αττική, 2 στην Κεντρική Μακεδονία και 3 στη Θεσσαλία, όπου εκτιμάται ότι θα ενταχθούν, αντίστοιχα, 30.000 νοικοκυριά (Αττική), 7.000 (Θεσσαλονίκη) και 9.000 (Θεσσαλία).

Oι αιτήσεις υπαγωγής και τα δικαιολογητικά θα πρέπει να κατατεθούν ώς τις 30 Απριλίου 2015 και τα τελικά δικαιολογητικά (τιμολόγια) ώς τις 30 Ιουλίου 2015, ενώ επιλέξιμα κτήρια είναι μονοκατοικίες και πολυκατοικίες

στις τρεις περιφέρειες, που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης κάτω από 2.500 ευρώ ανά τετραγωνικό, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και αποκλειστικά με σειρά προτεραιότητας, μέχρι εξάντλησης του προϋπολογισμού.

Το ύψος της ενίσχυσης εξαρτάται από το μέγεθος του καυστήρα καθώς και από το εάν θα υπάρξει και αλλαγή λέβητα. Η ανώτατη ενίσχυση ξεκινά από 1.000 ευρώ για μονοκατοικίες και φτάνει τα 5.500 ευρώ για μεγάλες εγκαταστάσεις.

Φοροαπαλλαγή στα ακίνηταΗ επόμενη πρωτοβουλία του ΥΠΕΚΑ

αφορά την πρόταση προς το υπουργείο Oικονομικών για φοροαπαλλαγή των ιδιοκτητών ακινήτων για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, προϋπολογισμού έως 15.000 ευρώ. Σύμφωνα με τη σχετική επιστολή του υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιάννη Μανιάτη προς τον υπουργό Oικονομικών κ. Γκίκα Χαρδούβελη, «είναι πολλές δεκάδες χιλιάδες οι έλληνες πολίτες, ιδιοκτήτες των περίπου 5.500.000 κατοικιών της χώρας, που έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν στην ενεργειακή θωράκιση των κατοικιών τους, αρκεί η πολιτεία να τους δώσει

Εγκατεστημένη ισχύς λέβητα Ανώτατο ποσό επιχορήγησης Ανώτατο ποσό επιχορήγησης Ποσοστό (kcal/h) (συμπ. ΦΠΑ) (συμπ. ΦΠΑ) επιχορήγησης υφιστάμενου ή νέου χωρίς αλλαγή λέβητα με αλλαγή λέβητα

0-35.000 kcal/h 1.000 1.000 60% 35.001-120.000 kcal/h 1.500 2.000 60% 120.001-170.000 kcal/h 2.300 3.000 60% 170.001-200.000 kcal/h 3.300 4.000 60% >200.000 kcal/h 4.700 5.500 60%

Πηγή: ΕΠΑ Αττικής

38

το κίνητρο της φοροαπαλλαγής». Παρά τις προβλέψεις ότι το κόστος των φοροαπαλλαγών μπορεί να αντισταθμιστεί από την καταβολή του ΦΠΑ και των αντίστοιχων φόρων και τελών που θα προκύψουν από την έκδοση των σχετικών τιμολογίων για τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών, η πρόταση θεωρείται δύσκολο να εγκριθεί από το υπουργείο Oικονομικών και την τρόικα.

Στο πακέτο του ΥΠΕΚΑ περιλαμβάνεται επίσης η αξιοποίηση των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) για την εξοικονόμηση ενέργειας σε δημόσια κτήρια καθώς και στον φωτισμό δημόσιων χώρων (οδών, πλατειών κ.ά.). Το ΥΠΕΚΑ ζήτησε από τις τράπεζες να συμμετάσχουν στο χρηματοδοτικό σχήμα, επισημαίνοντας ότι οι επενδύσεις θα γίνουν χωρίς κόστος για τον προϋπολογισμό και με βέβαιη απόσβεση, η οποία θα βασίζεται στη μείωση του ενεργειακού κόστους, δηλαδή των λογαριασμών ΔΕΗ, κοινοχρήστων κ.λπ., που θα προκύψει από τις εργασίες

ενεργειακής αναβάθμισης.

Oι ανάγκες για επενδύσεις στον συγκεκριμένο τομέα κυμαίνονται μεταξύ 3 και 5 δισ. ευρώ, ενώ σε πρώτη φάση εκτιμάται ότι μπορούν να κινητοποιηθούν επενδύσεις 400-500 εκατ. Τα επόμενα βήματα που προγραμματίζει το ΥΠΕΚΑ περιλαμβάνουν: 1.Δημιουργία πρότυπων τευχών και προδιαγραφών ανά είδος έργου (συνεργασία Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ, υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής, ΚΑΠΕ) και διαβούλευση με την αγορά. 2.Αξιοποίηση του ΚΑΠΕ ως ανεξάρτητου φορέα από πλευρά πιστοποίησης των αποτελεσμάτων ενεργειακής εξοικονόμησης. 3.Άμεση έναρξη πιλοτικών διαγωνισμών ανά τομέα (νοσοκομείο, σχολείο, δημόσιο κτήριο, ηλεκτροφωτισμός κ.ά.). 4.Αξιοποίηση κοινοτικών πόρων ως χρηματοδοτικών εργαλείων για τη εκμετάλλευση ιδιωτικών πόρων.

Oι ανάγκες για επενδύσεις στον τομέα που αφορά την αξιοποίηση των ΣΔΙΤ για την εξοικονόμηση ενέργειας σε δημόσια κτήρια κυμαίνονται μεταξύ 3 και 5 δισ. ευρώ, ενώ σε πρώτη φάση εκτιμάται ότι μπορούν να κινητοποιηθούν επενδύσεις 400-500 εκατ. ευρώ

39

16ΣΤOΝ ΔΡOΜO

ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡOΚΙΝΗΣΗΣΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ

Η ηλεκτροκίνηση αποτελεί έναν νέο πολύ σημαντικό τομέα της ευρωπαϊκής οικονομίας, η ταχεία ανάπτυξη του οποίου μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία πολύ μεγάλου αριθμού νέων βιώσιμων θέσεων εργασίας, στην αύξηση του εθνικού εισοδήματος στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, καθώς και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

ΗλεκτροκίνησηΤης Πηνελόπης Μητρούλια

Η Ελλάδα πρέπει να προετοιμαστεί έγκαιρα ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων κ.λπ., πολιτική που προϋποθέτει τη στενή συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων μερών (πολιτεία, θεσμικοί φορείς, τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρήσεις κ.ά.). Για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας η ηλεκτροκίνηση αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση, καθώς η ταχεία διεύρυνση του αριθμού ηλεκτρικών αυτοκινήτων δημιουργεί νέες ανάγκες και επιχειρηματικές ευκαιρίες για αύξηση της προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ανάπτυξη έξυπνων δικτύων, μεγαλύτερη αξιοποίηση των ΑΠΕ κ.λπ.

Αυτά ήταν μερικά από τα συμπεράσματα του «Διεθνούς συνεδρίου για την ηλεκτροκίνηση: Το πρόγραμμα Green eMotion», που διοργάνωσε η ΔΕΗ υπό την αιγίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Πρωτοπόρο ευρωπαϊκό έργοΜε 15 σταθμούς φόρτισης -8 στην Κοζάνη και 7 στην Αθήνα- και 15 ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχει ξεκινήσει το

πιλοτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ για την ηλεκτροκίνηση. Σε συνεργασία με 42 ακόμα επιχειρήσεις και οργανισμούς της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων η γερμανική RWE, η ιταλική Enel, η ΒΜW, η Daimler και η Renault, η ΔΕΗ συμμετέχει στο πανευρωπαϊκό πρόγραμμα Green eMotion.

Μάλιστα το πιλοτικό έργο ηλεκτροκίνησης που εφαρμόζεται στην Ελλάδα είναι το ένα από τα δύο που υλοποιούνται στην Ευρώπη. Το δεύτερο πραγματοποιείται στη Βουδαπέστη. Το πιλοτικό έργο περιλαμβάνει την εγκατάσταση πιλοτικών δημόσιων σταθμών φόρτισης σε πεζοδρόμια, την κυκλοφορία ηλεκτροκίνητων οχημάτων, καθώς και την εφαρμογή συστημάτων έξυπνης φόρτισης συνδεδεμένης με την παραγωγή ηλεκτρισμού από φωτοβολταϊκά.

Το πρόγραμμα Green eMotion αποτελεί μέρος της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας European Green Cars Initiative (EGC) για την υποστήριξη της έρευνας και ανάπτυξης για λύσεις στις οδικές μεταφορές και διεύρυνση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών

40

«Φιλοδοξούμε όχι απλά να είμαστε παρόντες, αλλά ενεργοί παίκτες, διαμορφωτές και πρωταγωνιστές στη νέα εποχή της ηλεκτροκίνησης», δήλωσε ο υπουργός ΠΕΚΑ Γ. Μανιάτης

ενέργειας. Υιοθετήθηκε επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάρτιο του 2011 στο πλαίσιο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση των εκπομπών του CO2 κατά 60% μέχρι το 2050.

Για την υλοποίηση του Green eMotion δημιουργήθηκε μια κοινοπραξία από 43 εταίρους από τους τομείς της βιομηχανίας, της ηλεκτρικής ενέργειας, των κατασκευαστών ηλεκτρικών οχημάτων, κοινοτικών αρχών, πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων. Στόχος των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα είναι να καθοριστούν οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές που θα επιτρέψουν την ταχεία ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης.

Συγκεκριμένα επιδιώκεται: • Υιοθέτηση προδιαγραφών για το συνεχώς αναπροσαρμοζόμενο σύστημα ηλεκτροκίνησης. • Κατάλληλη αρχιτεκτονική ΙΤ για μια ευρωπαϊκή αγορά υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης που θα διασφαλίζει τον ανταγωνισμό. • Βελτιστοποίηση των λειτουργιών δικτύων και υποδομών φόρτισης. • Δημιουργία υπηρεσιών roaming (περιαγωγής) και χρήσης υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης ανεξάρτητα από τον πάροχο και τη γεωγραφική περιοχή φόρτισης. • Βέλτιστη λειτουργικότητα των ηλεκτρικών οχημάτων σε πραγματικές συνθήκες. Μέχρι σήμερα περισσότερα από 2.000 ηλεκτρικά οχήματα χρησιμοποιούνται

στις περιοχές επιδείξεων και έχει δημιουργηθεί δίκτυο με πάνω από 2.500 σημεία φόρτισης. Στόχος είναι τα ηλεκτρικά οχήματα να φτάσουν τα 70.000 και τα σημεία φόρτισης να ξεπεράσουν τα 80.000.

Η ΔΕΗ συμμετέχει στο πρόγραμμα έχοντας αναλάβει την υλοποίηση πιλοτικού έργου ηλεκτροκίνησης δεύτερης γενιάς στην πόλη της Κοζάνης, καθώς και την επέκταση της πιλοτικής εγκατάστασης στην Αθήνα.

Θέσεις εργασίαςΟ υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιάννης Μανιάτης, μιλώντας στο συνέδριο, τόνισε ότι η ηλεκτροκίνηση είναι ένας αναδυόμενος τομέας που σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να δημιουργήσει ώς και 700.000 νέες θέσεις εργασίας στην ΕΕ τα επόμενα δέκα χρόνια. «Από αυτές τεκμηριωμένα η Ελλάδα μπορεί να δημιουργήσει τουλάχιστον 7.000 θέσεις εργασίας», δήλωσε ο κ. Μανιάτης και πρόσθεσε: «Φιλοδοξούμε όχι απλά να είμαστε παρόντες αλλά ενεργοί παίκτες, διαμορφωτές και πρωταγωνιστές στη νέα εποχή της ηλεκτροκίνησης. Γι’ αυτό άλλωστε βρισκόμαστε στο στάδιο του σχεδιασμού και της διασφάλισης της χρηματοδότησης ενός πιλοτικού δικτύου ηλεκτρικής κινητικότητας στην Ελλάδα και σύντομα θα υπογραφεί η υπουργική απόφαση για τη συγκρότηση της επιτροπής που θα συντονίσει το έργο».

Ηλεκτροκίνηση τύπου… roamingΑπό την πλευρά του ο πρόεδρος

41

και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Αρθούρος Ζερβός χαρακτήρισε την ηλεκτροκίνηση σημαντικό μοχλό ανάπτυξης και κινητοποίησης επιχειρήσεων και επενδυτικών κεφαλαίων. Σημείωσε ότι η ΔΕΗ μέσω της συμμετοχής της στο Green eΜotion μπορεί να δημιουργήσει και να εγκαταστήσει ένα πρόγραμμα «ευρωπαϊκής ηλεκτροκίνησης» που θα επιτρέπει την ελεύθερη κίνηση των ηλεκτρικών οχημάτων σε άλλα συστήματα ηλεκτροκίνησης με ένα μοναδικό συμβόλαιο, τύπου roaming.

Επίσης τόνισε τις συνέργειες ανάμεσα στην ηλεκτροκίνηση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στοιχείο που όπως είπε επιβάλλει τον εκσυγχρονισμό των δικτύων και την ευρεία εφαρμογή των smartgrids (έξυπνων δικτύων). Σύμφωνα με τον κ. Ζερβό, η παραγωγή των ΑΠΕ, μέσω των κατάλληλων πολιτικών, θα μπορούσε να απορροφάται για την κάλυψη των αναγκών της ηλεκτροκίνησης. Τόνισε μάλιστα ότι η Ελλάδα, λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας και του αιολικού δυναμικού, διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα τα

οποία μπορούν να αξιοποιηθούν με την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης και την παράλληλη πτώση του επενδυτικού κόστους κατασκευής έργων ΑΠΕ. Για τους λόγους αυτούς η ΔΕΗ στο πλαίσιο του Green eMotion έχει αναλάβει να εφαρμόσει έξυπνη φόρτιση συνδεδεμένη με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά.

Ο κ. Ζερβός κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι μέσα από αυτές τις «νέες πολιτικές» όχι μόνο θα υποστηριχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, αλλά και θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότερα η κλιματική αλλαγή με την ορθολογική ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Αποδέσμευση από τα ορυκτά καύσιμαΟ υπεύθυνος Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Μεσσηνίας κ. Θανάσης Πετράκος, μιλώντας κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, σημείωσε ότι η συμβολή της χώρας μας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και η ενίσχυση πολιτικών για τις ΑΠΕ και

την εξοικονόμηση ενέργειας αποτελούν στρατηγικές προγραμματικές θέσεις του κόμματός του και πρόσθεσε: «Σε αυτή την κατεύθυνση οι παρεμβάσεις που προκρίνουμε στις μεταφορές είναι η ανάπτυξη υποδομών και η μεγιστοποίηση της χρήσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς για αστικές και υπεραστικές μετακινήσεις, καθώς και η ηλεκτροκίνησή τους. Η ενίσχυση της ακαδημαϊκής έρευνας για τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, η διαμόρφωση ενός ευνοϊκού θεσμικού πλαισίου για την ανάπτυξη σχετικών τεχνολογιών και η υλοποίηση προγραμμάτων εφαρμογής τους στις πόλεις της χώρας μας είναι μερικές μόνον από τις πολιτικές που θα έπρεπε ήδη να έχουν εφαρμοστεί από τις ελληνικές κυβερνήσεις».

Το ελληνικό ρυθμιστικό πλαίσιοΟ καθηγητής του ΕΜΠ και μέλος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) κ. Ευάγγελος Διαλυνάς αναφέρθηκε στις δράσεις της Αρχής για τη διαμόρφωση του ρυθμιστικού και λειτουργικού πλαισίου της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα. Όπως είπε, απαιτείται: • Η ανάπτυξη επιχειρησιακών

42

μοντέλων για τη διαχείριση των υποδομών φόρτισης των ηλεκτρικών οχημάτων, λαμβάνοντας υπόψη τα απαιτούμενα τεχνικά χαρακτηριστικά τους, τους εμπλεκόμενους φορείς και το σχετικό κόστος διάθεσης ηλεκτρικής ενέργειας και ισχύος για την ηλεκτροκίνηση. • Η βελτίωση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας που αφορούν την τροφοδότηση των υποδομών φόρτισης με την προώθηση των έξυπνων δικτύων και μετρητών. • Η ίδρυση και ομαλή λειτουργία ενός δικτύου ηλεκτρικής κινητικότητας στην Ελλάδα. • Η λήψη αποφάσεων για τη χρηματοδότηση ενός ή περισσοτέρων πιλοτικών δικτύων ηλεκτρικής κινητικότητας. • Ο συντονισμός πιθανών πιλοτικών δικτύων ηλεκτρικής κινητικότητας, καθορίζοντας τη σύνδεση του ΥΠΕΚΑ και των συναρμόδιων υπουργείων με τους δήμους που θα συμμετέχουν. • Η ανάπτυξη εθνικής στρατηγικής για την ηλεκτρική κινητικότητα με τις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις που θα επιταχύνουν την κυκλοφορία των ηλεκτρικών οχημάτων, θα αναπτύξουν ένα αρκετά εκτεταμένο δίκτυο ηλεκτρικής κινητικότητας και θα θέσουν τις βάσεις για σχετικές δράσεις έρευνας και ανάπτυξης.

Καταπολεμώντας την κλιματική αλλαγήΟ πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ κ. Κωνσταντίνος Ζωντανός σημείωσε ότι τα ηλεκτρικά οχήματα αποτελούν ένα σημαντικό «όπλο»

στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και έναν «πολύτιμο σύμμαχο» για την επίτευξη των κλιματικών και ενεργειακών στόχων της ΕΕ. Όπως είπε, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες μέχρι το 2050, τα ηλεκτρικά οχήματα στη διεθνή αγορά είναι εφικτό να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 60% των νέων πωλήσεων οχημάτων, αλλά και να αντιστοιχούν στο περίπου 25% του παγκόσμιου στόλου επιβατικών αυτοκινήτων.

Σύμφωνα με τον κ. Ζωντανό, το όραμα της ηλεκτροκίνησης είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το όραμα των έξυπνων δικτύων, που αποτελεί τον κοινό στόχο όλων των DSOs στην Ευρώπη. Ο ΔΕΔΔΗΕ στο πλαίσιο αυτό έχει θέσει στον πυρήνα του επιχειρησιακού σχεδίου που υλοποιεί τα έξυπνα δίκτυα, προωθώντας έργα ανάπτυξης του δικτύου και εισαγωγής νέων τεχνολογιών που θα δημιουργήσουν τις απαραίτητες ευφυείς υποδομές για την ευρύτερη χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων.

Την παρουσίαση του προγράμματος Green eMotion σε ευρωπαϊκό επίπεδο έκανε κατά τη διάρκεια του συνεδρίου η Χάικε Μπάρλαγκ (Heike Barlag), συντονίστρια του προγράμματος για τη Siemens AG. Όπως είπε, το Green eMotion ως στόχο έχει τη διαμόρφωση ενός συστήματος ηλεκτροκίνησης με ενιαίους κανόνες για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με προϋπολογισμό που ανέρχεται σε 24 εκατ. ευρώ. Εκ μέρους της βιομηχανίας συμμετέχουν οι εταιρείες Alstom, Bosch, IBM, SAP και Siemens. Επίσης συμμετέχουν οι

ηλεκτρικές εταιρείες Danish Energy Association, EDF, Endesa, Enel, ESB, Eurelectric, Iberdrola, RWE, ΔΕΗ, Verbund. Οι βιομηχανίες παραγωγής αυτοκινήτων BMW, Daimler, Nissan, Renault και οι δήμοι της Βαρκελώνης, του Μπόρλνχομ, της Κοπεγχάγης, του Κορκ, του Δουβλίνου, της Μάλαγας, του Μάλμε, της Ρώμης, της Αθήνας και της Κοζάνης. Επίσης συμμετέχουν ερευνητικά και τεχνολογικά ινστιτούτα. Η επόμενη συνάντηση αξιολόγησης του προγράμματος θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες, στις αρχές του 2015.

Τα στοιχεία σχετικά με την οδηγική συμπεριφορά και τα πρότυπα φόρτισης παρουσίασε ο Μανέλ Σανμαρτί (Manel Sanmarti) του IREC, σημειώνοντας ότι μέσω του Green eMotion στις 11 περιοχές της Ευρώπης όπου εφαρμόζεται το πρόγραμμα έχουν δημιουργηθεί 2.264 σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά και εξυπηρετούνται 1.362 χρήστες που διαθέτουν 685 οχήματα.

Στην αναγκαιότητα μιας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτροκίνησης με εύκολη πρόσβαση στις υποδομές φόρτισης όλης της Ευρώπης αναφέρθηκε ο Βόλκε Φρικ (Volker Fricke) εκ μέρους της IBM, ενώ ο Λουίς ντε Πράντα (Luis de Prada) της Cidaut σημείωσε ότι η ανάπτυξη εναρμονισμένων προτύπων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο θα συμβάλει στη μαζική εξάπλωση των ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς και ότι η υιοθέτηση της ίδιας συμπεριφοράς σε όλες τις χώρες θα επιτρέψει τη βελτιστοποίηση του κόστους. Στη

43

συμβολή των ευφυών δικτύων στη μαζική εφαρμογή της ηλεκτροκίνησης αναφέρθηκε ο Σίναν Μακ Γκράθ (Senan McGrath) της ESB και παρουσίασε τις θέσεις της Eurelectric για το θέμα. Όπως είπε, η ηλεκτροκίνηση καθιστά τον τομέα των μεταφορών περισσότερο βιώσιμο, συμβάλλει στην απορρόφηση των ΑΠΕ και στη μείωση των εκπομπών CO2. Παρουσίασε δε την εφαρμογή του προγράμματος Green eMotion στην Ιρλανδία.

Ο Φεντερίκο Καλένο (Federico Caleno) της Enel σημείωσε ότι η εταιρεία έχει εγκατεστημένους 2.000 σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και ότι θα μπορούσε να είναι εφικτός στόχος η δημιουργία έως το 2020 στην Ιταλία 75.000 σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Την εφαρμογή του προγράμματος Green eMotion στην Ελλάδα παρουσίασε η Βάλυ Λιόλιου, σημειώνοντας ότι στο πλαίσιο του έργου έχει αναληφθεί η υποχρέωση για: • Την εγκατάσταση 15 δημόσιων σταθμών φόρτισης. • Την παρακολούθηση και τον απομακρυσμένο έλεγχο της λειτουργίας των σταθμών φόρτισης σε συνεργασία με ηλεκτρικά οχήματα που θα προμηθευτεί με διαδικασία leasing. • Τη συμμετοχή στο marketplace του Green eMotion, δηλαδή στην αγορά υπηρεσιών που δημιουργείται στο πλαίσιο του προγράμματος. • Τη σύναψη συμβολαίων με άλλους εταίρους του προγράμματος για την υλοποίηση του roaming και την

επαλήθευσή του. • Τη δημιουργία μιας εφαρμογής για την επίδειξη καινοτόμου δράσης συνεργασίας των σταθμών φόρτισης (smart charging) σε συσχέτιση με την παραγωγή φωτοβολταϊκών συστημάτων. Υλοποιείται σε συνεργασία με την Enel.

Υποδομές από τον ΔΕΔΔΗΕΟ Εμμανουήλ Φουρναράκης εκ μέρους του ΔΕΔΔΗΕ σημείωσε ότι στην Ευρώπη έως το 2020 τα ηλεκτρικά οχήματα θα έχουν μερίδιο της τάξης του 7% και έως το 2030 31%. Όπως είπε, εφόσον η Ελλάδα ακολουθήσει τον μέσο ρυθμό ανάπτυξης της αγοράς της ΕΕ, το 2020 θα διαθέτει περίπου 40.000 ηλεκτρικά οχήματα και το 2035 περίπου 280.000 οχήματα. Η εγκατάσταση των υποδομών θα γίνει από την ιδιωτική πρωτοβουλία, με απαραίτητη τη στενή συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ, ο οποίος θα έχει την ευθύνη για: – Τον σχεδιασμό του δικτύου ηλεκτρικής κινητικότητας, βάσει των αιτημάτων των φορέων. – Τη διαχείριση των μετρητικών δεδομένων (η πρόταση την οριοθετεί στην εκτίμηση της επιβάρυνσης του δικτύου). – Τον ορισμό των τεχνικών κανόνων επικοινωνίας των σημείων φόρτισης.

Και στην ΚύπροΟ Γιάγκος Φρακουλίδης της Αρχής Ηλεκτρισμού της Κύπρου παρουσίασε το πρόγραμμα ηλεκτροκίνησης της Κύπρου και σημείωσε ότι έχει προχωρήσει η προμήθεια και εγκατάσταση 18 φορτιστών, ενώ έχει καθοριστεί ειδική τιμολογιακή πολιτική καθώς και πρόγραμμα παροχής κινήτρων για την

προώθηση της ηλεκτροκίνησης.

Τέλος, στις επιχειρηματικές ευκαιρίες της ηλεκτροκίνησης αναφέρθηκε ο πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Ηλεκτρικών Οχημάτων Γιώργος Αγερίδης σημειώνοντας ότι η περιβαλλοντική πίεση, η διαφαινόμενη κλιματική αλλαγή και η ανάγκη αποδοτικότερης αξιοποίησης των φυσικών πόρων, στον τομέα των μεταφορών, οδηγούν στον εξηλεκτρισμό των οχημάτων, χωρίς βιασύνη και ενδεχόμενες λανθασμένες αποφάσεις και εξελίξεις, αλλά με παράλληλη πρόοδο της τεχνολογίας και της ανάπτυξη των υποδομών. Στόχος, όπως είπε, είναι η μέγιστη αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της ηλεκτροκίνησης με τα πολλαπλά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία.

Υπό αυτό το πρίσμα η ηλεκτροκίνηση αντιμετωπίζεται ως μια νέα ευκαιρία για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας, της δημιουργίας ευκαιριών κέρδους και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας.

Προϋπόθεση, η συνεργασία όλωνΚοινή θέση των συμμετεχόντων στο συνέδριο που διοργάνωσε η ΔΕΗ στο Ζάππειο ήταν ότι η Ελλάδα πρέπει να προετοιμαστεί έγκαιρα ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, πολιτική που προϋποθέτει τη στενή συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων μερών (πολιτεία, θεσμικοί φορείς, τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρήσεις κ.λπ.).

44

17ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΤΗΣΑΛOΥΜΙΝΙOΝ ΑΠOΤO ΕΥΡΩΔΙΚΑΣΤΗΡΙOΜε απόφασή του το Γενικό Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δικαίωσε την εταιρεία Αλουμίνιον της Ελλάδος (του ομίλου Μυτιληναίου) στο θέμα της τιμολόγησης του ηλεκτρικού ρεύματος που απολάμβανε η εταιρεία κατά τη χρονική περίοδο από τον Ιανουάριο του 2007 έως τον Μάρτιο του 2008.

Νομικά θέματα

Με αυτόν τον τρόπο ακυρώθηκε η προηγούμενη απόφαση (Ιούλιος του 2011), κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε χαρακτηρίσει την τιμολόγηση της Αλουμίνιον ως νέα ενίσχυση, υποχρεώνοντάς την να επιστρέψει στη ΔΕΗ ποσό ύψους 17,4 εκατ. ευρώ – μαζί με τους τόκους έφτανε τα 21,3 εκατ. ευρώ.

Το Ευρωδικαστήριο λοιπόν ακύρωσε την απόφαση της Επιτροπής ως νομικά εσφαλμένη και διέταξε την επιστροφή του εν λόγω χρηματικού ποσού στην Αλουμίνιον της Ελλάδος. Πρόκειται για μια πολυδιάστατη νομική υπόθεση που ξεκίνησε το 2008, με την καταγγελία ότι η θυγατρική του ομίλου Μυτιληναίου λάμβανε κρατικές ενισχύσεις λόγω της προτιμησιακής τιμολόγησης έναντι άλλων μεγάλων βιομηχανικών καταναλωτών. Η πρώτη φάση του «θρίλερ» της τιμολόγησης δόθηκε τον Ιούλιο του 2011, όταν η Επιτροπή καταδίκασε την Αλουμίνιον, απόφαση που αναιρέθηκε από το Γενικό Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Το σκεπτικό της απόφασηςΗ Αλουμίνιον της Ελλάδος

απευθύνθηκε στο Ευρωδικαστήριο επειδή αμφισβητούσε τον χαρακτηρισμό της τιμολόγησης ως νέας ενίσχυσης, κατά το επίμαχο διάστημα. Με την απόφασή του, το Γενικό Ευρωπαϊκό Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι νέα ενίσχυση ορίζεται κάθε ενίσχυση που δεν αποτελεί υφιστάμενη καθώς και οι μεταβολές των υφιστάμενων ενισχύσεων. Η Επιτροπή παραδέχθηκε ότι το προτιμησιακό τιμολόγιο που είχε συμφωνηθεί με τη σύμβαση του 1960 συνιστούσε υφιστάμενη ενίσχυση. Κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, μόνον όταν η μεταβολή επηρεάζει την ίδια την ουσία του αρχικού καθεστώτος, μετατρέπεται το καθεστώς αυτό σε νέα ενίσχυση, κάτι που με βάση το σκεπτικό της απόφασης του Δικαστηρίου έγινε.

Τι απάντησαν οι εμπλεκόμενοιΜε ανακοινώσεις τους, ο όμιλος Μυτιληναίου επισήμανε ότι, σε συνέχεια της απόφασης του Ευρωδικαστηρίου, το καταβληθέν ποσό από την Αλουμίνιον της Ελλάδος στη ΔΕΗ, των 17,4 εκατ. ευρώ πλέον τόκων (σύνολο 21,3 εκατ. ευρώ), θα επιστραφεί στην Αλουμίνιον

45

της Ελλάδος και θα υπολογιστεί ανάλογα στις οικονομικές καταστάσεις και τα αποτελέσματα του ομίλου.

Η ΔΕΗ από την πλευρά της εξέφρασε την πρόθεσή της να συμμορφωθεί με την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπογραμμίζοντας όμως ότι η Επιτροπή δύναται να ασκήσει αίτηση αναίρεσης κατά της υπόψη απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου καθώς και αίτηση αναστολής αυτής.

Δικαιώνεται η βιομηχανίαΗ δικαίωση της Αλουμίνιον της Ελλάδος από το Γενικό Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν αποτελεί το «δάσος» αλλά το «δέντρο» της ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής. Και αυτό γιατί η συγκεκριμένη απόφαση του Ευρωδικαστηρίου, πέρα από τη νομική διάστασή της, εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της πολιτικής που έχει εγκαινιάσει τους τελευταίους μήνες η ΕΕ, υποστηρίζοντας ενεργά την ευρωπαϊκή βιομηχανία.

Πιο αναλυτικά, το τελευταίο χρονικό διάστημα οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν

λάβει σημαντικές αποφάσεις που δείχνουν μια αλλαγή στάσης της ΕΕ απέναντι στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες. Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε η μαζική μετανάστευση ευρωπαϊκών βιομηχανικών ομίλων και εταιρειών στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου το κόστος είναι αισθητά και εγγυημένα χαμηλότερο λόγω του φθηνότερου σχιστολιθικού αερίου.

Έτσι, λοιπόν, η απόφαση για την Αλουμίνιον της Ελλάδος, η μείωση της φορολογίας για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, τα σχέδια διακοψιμότητας και πολλά άλλα παρόμοια ζητήματα -που πιθανότατα να είχαν απορριφθεί ως κρατικές ενισχύσεις πριν από λίγους μήνες- αποτελούν πλέον κομμάτια του πλαζ της νέας ευρωπαϊκής πολιτικής που στηρίζει τη βιομηχανική αγορά.

H απόφαση για την Αλουμίνιον της Ελλάδος, η μείωση της φορολογίας για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, τα σχέδια διακοψιμότητας και πολλά άλλα παρόμοια ζητήματα αποτελούν πλέον κομμάτια του πλαζ της νέας ευρωπαϊκής πολιτικής που στηρίζει τη βιομηχανική αγορά

46

18Η ΡΩΣΙΑΣΤΗΝ… ΑΓΚΑΛΙΑΤΗΣ ΚΙΝΑΣΗ Ρωσία προσβλέπει στις κινεζικές επενδύσεις, προκειμένου να αποτρέψει την ύφεση, με τη συνεργασία των δύο χωρών να εισέρχεται σε νέο επίπεδο, μετά την υπογραφή 38 συμφωνιών. Όπως μεταδίδει το Bloomberg, οι ρωσικές τράπεζες έλαβαν νέες πιστώσεις από την Κίνα, και ορατή είναι πλέον η προοπτική επέκτασης της συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας. Όπως εκτιμά το Bloomberg, η Ρωσία υπολογίζει στην προσέλκυση κινεζικών επενδύσεων, οι οποίες θα βοηθήσουν να αποφευχθεί η ύφεση. Ωστόσο αρκετοί είναι οι αναλυτές που τηρούν επιφυλακτική στάση σχετικά με το αποτέλεσμα των νέων συμφωνιών.

Διεθνείς εξελίξεις

Συνολικά υπεγράφησαν 38 διμερείς συμφωνίες, διυπουργικές και μεταξύ εταιρειών. Αυτό, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αποτελεί ρεκόρ. Η υπογραφή ενός τόσο μεγάλου πακέτου συμφωνιών προετοίμασε το έδαφος για την επίσκεψη στη Μόσχα του πρωθυπουργού του Κρατικού Συμβουλίου της Κίνας Λι Κετσιάνγκ.

Μεγάλες τραπεζικές συμφωνίεςΟι ρωσικές τράπεζες, οι οποίες έχουν γίνει στόχος των κυρώσεων των ΗΠΑ και της ΕΕ, βρήκαν πιστώσεις από την Τράπεζα Εισαγωγών και Εξαγωγών της Κίνας. Η VTB (Εξωτερικού Εμπορίου) και η Vneshekonombank (Εξωτερικής Οικονομικής Δραστηριότητας) συνήψαν συμφωνίες-πλαίσιο για πιστώσεις δύο δισ. δολαρίων η καθεμία.

Όπως εκτιμά ο αναλυτής του πρακτορείου οικονομικών αναλύσεων Investcafe Μιχαήλ Κουζμίν, για τις ρωσικές τράπεζες, οι οποίες έχουν απολέσει τη δυτική χρηματοδότηση, είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Με αυτά τα χρήματα φυσικά δεν θα μπορέσουν να δώσουν δάνεια σε ξένο νόμισμα.

Ωστόσο θα απελευθερώσουν πόρους για άλλους αναγκαίους σκοπούς και σχέδια. Από τη μεριά του, ο Αλεξάντερ Αμπράμοφ, ένας από τους σημαντικότερους επιστημονικούς συνεργάτες της Ρωσικής Ακαδημίας Εθνικής Οικονομίας και Δημόσιας Διοίκησης, αναφέρει ότι οι πιστώσεις συνολικού ύψους 4 δισ. δολαρίων δεν θα αποτελέσουν την εναλλακτική λύση στη χρηματοδότηση της ρωσικής οικονομίας από τη Δύση, διότι τα χρήματα αυτά θα διοχετευτούν κατά πρώτο λόγο στην αγορά κινεζικών εμπορευμάτων.

Για τις κυρώσειςΜια ακόμη συμφωνία-πλαίσιο για χρηματοδότηση από την Τράπεζα Εισαγωγών και Εξαγωγών της Κίνας συνήψε η Ρωσική Αγροτική Τράπεζα (Rosselhozbank), η οποία αποτέλεσε και αυτή στόχο των δυτικών κυρώσεων. Επίσης, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας και η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας υπέγραψαν σύμβαση για ανταλλαγές συναλλάγματος (swaps), διάρκειας τριών ετών. Ο όγκος της είναι 150 δισ. γουάν.

Όπως ανακοινώθηκε από την ΚΤΡ, αυτό

47

έγινε προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για περαιτέρω ανάπτυξη του διμερούς εμπορίου και των αμοιβαίων επενδύσεων μεταξύ Ρωσίας και Κίνας. Σημαντικό είναι να γίνει κατανοητό πως στην προκειμένη περίπτωση δεν πρόκειται για δάνειο, αλλά για όρους ανταλλαγής συναλλαγμάτων.

Αυτό γίνεται κατά πρώτο λόγο για να παρακαμφθεί η υπερβολική μεταβλητότητα του γουάν και, κατά δεύτερο, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα για τις επιχειρήσεις. Όπως εξηγεί η αναλύτρια της χρηματιστηριακής εταιρείας ALPARI Άννα Κοκόρεβα, η συμφωνία με την Κίνα επιτρέπει στις μεγάλες επιχειρήσεις να δραστηριοποιηθούν χωρίς προβλήματα, καθώς αυτές γνωρίζουν πλέον ότι μπορούν να κάνουν συγκεκριμένες συνδιαλλαγές με την Κίνα χωρίς να πέσουν έξω στους υπολογισμούς τους.

Στο φυσικό αέριοΣτον τομέα του φυσικού αερίου σημαντικές συμφωνίες δεν υπήρξαν. Στο πλαίσιο αυτής της επίσκεψης στάθηκε δυνατόν να υπογραφεί η διακυβερνητική σύμβαση για το φυσικό αέριο που προετοιμαζόταν από καιρό και η οποία ήταν απαραίτητη προκειμένου να τεθεί επίσημα σε

ισχύ το συναφθέν ήδη συμβόλαιο της Gazprom με την CNPC για την ανατολική διαδρομή (αγωγός φυσικού αερίου «Ισχύς της Σιβηρίας», 38 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως για διάστημα 30 ετών).

Από την άλλη, η Κίνα αναφέρθηκε στη δημιουργία μιας κοινοπραξίας υγροποιημένου φυσικού αερίου. Η πετρελαϊκή εταιρεία Rosneft ανακοίνωσε ότι η ίδια και η κινεζική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου CNPC θα μελετήσουν τη δυνατότητα κοινών προγραμμάτων υγροποιημένου αερίου που θα περιλαμβάνουν και μελλοντικές προμήθειες ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Κίνα.

Ο αναλυτής του Investcafe Γκριγκόρι Μπιργκ ανέφερε πως δεν γνωρίζει αν αυτό αφορά τυχόν πρόθεση της κινεζικής πλευράς να συμμετάσχει στην κατασκευή εργοστασίου υγροποιημένου φυσικού αερίου, και θεώρησε ως πιο πιθανή εξέλιξη την προμήθεια τέτοιου αερίου στην Κίνα από το εργοστάσιο στη Σαχαλίνη, το οποίο κατασκευάζουν σήμερα η Rosneft μαζί με την Exxon Mobile.

Ρωσικοί σιδηρόδρομοιΈνας ακόμα τομέας μελλοντικής συνεργασίας είναι η κατασκευή ταχέων σιδηροδρομικών δικτύων,

για την οποία υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας. Οι κινέζοι εταίροι των ρωσικών σιδηροδρόμων είναι έτοιμοι να συγχρηματοδοτήσουν το πρόγραμμα κατασκευής του ταχέως σιδηροδρόμου Μόσχας-Καζάν αξίας άνω των 20 δισ. ευρώ, αλλά και να πραγματοποιηθεί η κατασκευή των αμαξοστοιχιών του στη Ρωσία.

Συμμετοχή στο πρόγραμμα διεκδικούν επίσης η γερμανική Siemens και η γαλλική Alstom. Στην Κίνα υπάρχουν δύο μεγάλες εταιρείες που ειδικεύονται στην κατασκευή τρένων, η China CNR Corporation (CNR) και η China South Locomotive & Rolling Stock Corporation (CSR). Το πρόγραμμα ταχέoς σιδηροδρόμου προϋποθέτει υψηλό επίπεδο συγκέντρωσης της παραγωγής σε μια χώρα (πάνω από 50%). Ως βάση παραγωγής για τους Κινέζους μπορεί να καταστεί το εργοστάσιο όπου η Siemens μαζί με τη CNR παράγουν ήδη τα ταχέα τρένα «Lastochka», όπως μεταδίδει το πρακτορείο οικονομικών ειδήσεων RBK επικαλούμενο πηγή του στους ρωσικούς σιδηροδρόμους.

Πληροφορίες από το πρακτορείο ITAR-TASS και την εφημερίδα «Η φωνή της Ρωσίας»

Ο αγωγός «Ισχύς της Σιβηρίας» (Power of Siberia)

48

19ΕΛΕΤΑΕΝ: ΖΗΤΑΔΕΣΜΕΥΣΗ ΓΙΑΣΤOΧO 30% ΣΤΙΣ ΑΠΕΤη δέσμευση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά ότι θα υποστηρίξει τη χάραξη μιας δεσμευτικής ευρωπαϊκής πολιτικής που θα προβλέπει διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ποσοστό 30% επί του ενεργειακού μείγματος ζητά με επιστολή της προς τον ίδιο η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ).

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Όπως αναφέρει η ΕΛΕΤΑΕΝ, «η μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία είναι μια τεράστια ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, με ταυτόχρονη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος. Δεδομένης της μακροχρόνιας διάρκειας των επενδύσεων στον ενεργειακό τομέα, αλλά και του γεγονότος ότι οι επενδυτικές αποφάσεις στις απελευθερωμένες αγορές ενέργειας της ΕΕ εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την αξιοπιστία, η ασφάλεια του ρυθμιστικού πλαισίου για τουλάχιστον τα επόμενα 16 έτη, είναι καθοριστικής σημασίας», προσθέτει η ΕΛΕΤΑΕΝ κάνοντας ειδική μνεία στη θέσπιση των ευρωπαϊκών στόχων για ΑΠΕ, εκπομπές ρύπων και εξοικονόμησης ενέργειας το 2030.

Πολλαπλά οφέλη από τις ΑΠΕ«Ένα τέτοιο σταθερό και αξιόπιστο ρυθμιστικό πλαίσιο μπορεί να μειώσει τις τρέχουσες δαπάνες κινδύνου, να κινητοποιήσει τα απαραίτητα για τη χρηματοδότηση των ενεργειακών επενδύσεων κεφάλαια, να βοηθήσει στην προστασία του περιβάλλοντος, να μειώσει το κόστος της απεξάρτησης από τον άνθρακα, να διευκολύνει τη

δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και να ενισχύσει την ανάπτυξη της τεχνολογίας στην ΕΕ», αναφέρει η Ένωση και επαναλαμβάνει τη θέση της για δεσμευτικό στόχο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε ποσοστό τουλάχιστον 30%, μείωση των αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ κατά 40% και εξοικονόμηση ενέργειας 30%.

Ενόψει του Συμβουλίου Αρχηγών Κρατών-Μελών της ΕΕ, στο οποίο θα παραστεί ο πρωθυπουργός, η ΕΛΕΑΤΕΝ ζητά από τον ίδιο να τεθεί μετ’ επιτάσεως το ζήτημα της ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής καθώς και οι στόχοι για την επόμενη δεκαετία.

«Λαμβάνοντας υπόψη ότι: – Η Ελλάδα έχει, πρέπει και μπορεί να αξιοποιήσει τις ανεξάντλητες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με τις οποίες είναι ευλογημένη, σε βαθμό που να συμβάλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στην περιφέρεια και να εξασφαλίσουν ενεργειακό εφοδιασμό της χώρας, και – Ήδη ως χώρα κράτος-μέλος έχουμε δηλώσει διά του υπουργού κ. Μανιάτη ότι

49

επιθυμούμε στόχο 30% για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για το 2030, Σας καλούμε στο συμβούλιο αρχηγών να υποστηρίξετε τη χάραξη μιας πολιτικής που να έχει στον πυρήνα της έναν ισχυρό και δεσμευτικό στόχο τουλάχιστον 30% για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και ένα σταθερό και αξιόπιστο κανονιστικό πλαίσιο για τα επόμενα χρόνια», τονίζεται στην επιστολή προς τον κ. Σαμαρά.

Αιολικά & υδροηλεκτρικά στηρίζουν τις τοπικές κοινωνίεςΤην απόδοση εσόδων από τα έργα ανανε-ώσιμων πηγών ενέργειας στις τοπικές κοινωνίες όπου λειτουργούν μονάδες ΑΠΕ σχολιάζουν σε κοινή επιστολή τους προς την ηγεσία του ΥΠΕΚΑ, ΕΛΕΤΑΕΝ και ΕΣΜΥΕ, επισημαίνοντας ότι αιολικά και μικρά υδροηλεκτρικά επωμίζονται δυσανάλογα μεγάλο βάρος συγκριτικά με τη διείσδυσή τους.

Η επιστολή των δύο ενώσεων ήρθε κατόπιν της απόφαση του ΥΠΕΚΑ για την απόδοση από τη ΔΕΗ του 1% της αξίας της παραγόμενης ενέργειας από ανεμογεννήτριες και μικρά υδροηλεκτρικά στις τοπικές κοινωνίες.

Όπως επισημαίνουν ΕΛΕΤΑΕΝ και

ΕΣΜΥΕ στην επιστολή, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΛΑΓΗΕ, το ποσό που έχει παρακρατηθεί μέχρι σήμερα από τους παραγωγούς είναι περίπου 16,5 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα χρήματα ποσοστό 73,5% προέρχεται από παρακράτηση επί των εσόδων λειτουργίας αιολικών πάρκων εγκατεστημένης ισχύος ίσης με το 38% της συνολικής εγκατεστημένη ισχύος έργων ΑΠΕ, ενώ ποσοστό 13,5% προέρχεται από την παρακράτηση επί των εσόδων λειτουργίας μικρών υδροηλεκτρικών έργων εγκατεστημένης ισχύος ίσης με το 4,4% της συνολικής

εγκατεστημένη ισχύος έργων ΑΠΕ.

Οι δύο ενώσεις ζητούν από το ΥΠΕΚΑ να υπογραμμίσει ότι τα οφέλη προς τις τοπικές κοινωνίες προέρχονται κατά κύριο λόγο από τον άνεμο και το νερό και όχι από τις ΑΠΕ γενικώς και αορίστως.

Εκτός από το 1% επί του τζίρου της παραγόμενης ενέργειας που καταλήγει στις τοπικές κοινωνίες, ακόμα 1,7% καταλήγει στους ΟΤΑ και 0,3% στο Πράσινο Ταμείο, με τη συνολική παρακράτηση επί των εσόδων προ φόρων να ανέρχεται σε 3%.

Επίσης, ΕΛΕΤΑΕΝ και ΕΣΜΥΕ ζητούν από το ΥΠΕΚΑ να εφαρμοστεί επιτέλους ο νόμος 3851/10 (άρθρο 7 παρ.4) που προβλέπει ότι το 80% επί του 1,7% που επιβάλλεται στον τζίρο αιολικών και μικρών υδροηλεκτρικών υπέρ ΟΤΑ, πρέπει να διατίθεται για έργα στην τοπική κοινότητα όπου είναι εγκαταστημένα τα έργα. Τέλος, ζητούν από το ΥΠΕΚΑ να επισπευσθούν οι διαδικασίες για την απόδοση του 1% στους λογαριασμούς ρεύματος των κατοίκων των περιοχών εγκατάστασης.

Tα οφέλη προς τις τοπικές κοινωνίες προέρχονται κατά κύριο λόγο από τον άνεμο και το νερό και όχι από τις ΑΠΕ γενικώς και αορίστως

50

20ΝΕΑ UPSΑΠO ΤΗSCHNEIDER ELECTRICΗ Schneider Electric, παγκόσμιος ειδικός στη διαχείριση ενέργειας και στα συστήματα παροχής ισχύος για κρίσιμες εφαρμογές, παρουσίασε πέντε νέα UPS της σειράς Smart-UPS On-Line, ισχύος από 5 έως 10 kVA. Πιο συγκεκριμένα, τα μοντέλα από 6-10 kVA αποτελούν τα πρώτα μονοφασικά UPS της APC by Schneider Electric με μοναδιαίο συντελεστή ισχύος, ενώ το μικρότερο UPS των 5 kVA έχει συντελεστή ισχύος ίσο με 0.9.

Εξοικονόμηση ενέργειας

Ο κ. Γιώργος Δριτσάνος, Εμπορικός Διευθυντής του τομέα ΙΤ & Υπηρεσιών της Schneider Electric για την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα δήλωσε: «Καθώς αυξάνεται όχι μόνο το κόστος της ενέργειας, αλλά και η ανάγκη για όσο το δυνατόν καλύτερο βαθμό απόδοσης των συστημάτων ΙΤ, οι υπεύθυνοι των κέντρων μηχανογράφησης και των κτηριακών εγκαταστάσεων, γενικότερα, αναζητούν τρόπους να ελαχιστοποιήσουν την ενεργειακή σπατάλη, μέσα από τη χρήση της πιο κατάλληλης, σε σχέση με τις απαιτήσεις κάθε φορτίου, υποδομές. Ο μοναδιαίος συντελεστής ισχύος των νέων UPS της APC by Schneider Electric βοηθά τους πελάτες μας να μειώσουν το ποσοστό της ενέργειας που χάνεται στις διατάξεις προστασίας, καθώς UPS με τέτοια χαρακτηριστικά (power factor=1) παρέχουν μεγαλύτερη πραγματική ισχύ εξόδου σε σχέση με τα Switched Mode τροφοδοτικά των δικτυακών υποδομών και των IT servers που συναντάμε στα περισσότερα data centers».

Ευέλικτος σχεδιασμόςΗ νέα σειρά Smart-UPS On-Line προσφέρει τροφοδοσία υψηλής

ποιότητας σε μικρές διαστάσεις. Χάρη στον ευέλικτο σχεδιασμός τους, τα UPS της συγκεκριμένης σειράς μπορούν να διαμορφωθούν με τρόπο που να επιτρέπει την τοποθέτηση είτε σε rack είτε στο δάπεδο. Έτσι, η εγκατάσταση, η λειτουργία και η συντήρηση των νέων UPS μπορεί να γίνει σχεδόν παντού, με τον βέλτιστο -σε κάθε περίπτωση- τρόπο. Όλες οι μονάδες διαθέτουν ενσωματωμένη κάρτα για διαχείριση μέσω δικτύου και εύκολη προσθήκη επιπλέον λειτουργιών και τρόπων επικοινωνίας.

Ιδανική για μεγάλη γκάμα εφαρμογών, όπως παροχή ισχύος σε δίκτυα, server rooms, απομακρυσμένες κτηριακές εγκαταστάσεις και άλλα φορτία με απαιτήσεις για ισχύ υψηλής ποιότητας, η νέα σειρά APC Smart-UPS On-Line χρησιμοποιεί τοπολογία online και διπλή μετατροπή εξόδου. Ο σχεδιασμός αυτός εξασφαλίζει υψηλή διαθεσιμότητα, δεδομένου ότι ο inverter ρυθμίζει συνεχώς την ισχύ στην έξοδο του UPS, γεγονός που σημαίνει ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιείται σε εξοπλισμό ο οποίος δεν έχει την παραμικρή ανοχή σε διακυμάνσεις της

51

τάσης ή της συχνότητας του ρεύματος τροφοδοσίας (π.χ. συσκευές με γραμμικά τροφοδοτικά που συναντάμε σε κάθε κέντρο μηχανογράφησης ή μονάδα βιομηχανικού ελέγχου).

Εξοικονομούν ενέργειαΠαρ’ όλα αυτά, επειδή ο δικτυακός εξοπλισμός και οι περισσότεροι υπολογιστές είναι σε θέση να αντέξουν μικρές διαλείψεις τάσεως (>20ms), τα UPS της σειράς Smart-UPS On-Line μπορούν να λειτουργούν και σε ένα ιδιαιτέρως αποδοτικό green mode. Σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας, η διπλή μετατροπή μπορεί να γίνεται bypass, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στον συντελεστή απόδοση του UPS να φτάσει το 97%. Έτσι μειώνεται η κατανάλωση και το κόστος του ρεύματος που απαιτείται για την τροφοδοσία του εξοπλισμού, μειώνεται το θερμικό φορτίο του χώρου (λιγότερες απώλειες μέσω θερμότητας) και συνεπώς οι ανάγκες ψύξης, ενώ παράλληλα αυξάνεται ο χρόνος ζωής βασικών στοιχείων, όπως οι μπαταρίες.

Όλα τα μοντέλα της σειράς διαθέτουν έγχρωμη οθόνη LCD και ειδικά γραφικά,

ώστε με μια ματιά ο χρήστης να μπορεί να έχει real-time ενημέρωση για την κατάσταση λειτουργίας του UPS. Στην οθόνη ο χρήστης μπορεί να βρει επίσης πληροφορίες (log) και διαγνωστικά εργαλεία για την αντιμετώπιση οποιουδήποτε προβλήματος μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε διακοπή της τροφοδοσίας και downtime. Τέλος, για ακόμη καλύτερη παρακολούθηση της κατανάλωσης, όλα τα μοντέλα διαθέτουν ενσωματωμένο μετρητή ενέργειας.

Έξυπνες λειτουργίεςΗ νέα σειρά Smart-UPS On-Line, χάρη στις λειτουργίες Intelligent Battery Management και Predictive Battery Replacement, βοηθά στη βελτιστοποίηση της ζωής των συσσωρευτών, καθώς ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να ελέγχει την κατάσταση κάθε μπαταρίας (ακόμη και όσων βρίσκονται σε external packs) και να ειδοποιείται αν χρειάζεται αντικατάσταση. Σε περίπτωση αστοχίας, ο εντοπισμός της προβληματικής μπαταρίας μπορεί να γίνει εύκολα μέσα από το user interface, ενώ ο χρήστης ενημερώνεται αν θα πρέπει να προχωρήσει στην προληπτική

αντικατάσταση και άλλων μπαταριών. Οι μπαταρίες μπορούν να αντικαθίστανται σε φάση κανονικής λειτουργίας (hot-swappable) και η αλλαγή τους δεν προκαλεί καμία διακοπή στη λειτουργία του UPS.

Τέλος, τα νέα μοντέλα έχουν σχεδιαστεί με στόχο να εξασφαλίζεται μικρός χρόνος φόρτισης, ώστε να υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα παρεχόμενης ισχύος ακόμη και σε εγκαταστάσεις όπου υπάρχουν συχνές διακοπές ρεύματος ανά μικρά χρονικά διαστήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα UPS μπορούν να λειτουργήσουν είτε με, είτε χωρίς φορτισμένη μπαταρία, ώστε να εξασφαλίζεται ομαλή επανεκκίνηση των φορτίων με την αποκατάσταση της τροφοδοσίας από το δίκτυο.

Για ακόμη μεγαλύτερη σιγουριά και ηρεμία από την πλευρά του χρήστη, τα νέα Smart-UPS On-Line UPS συνοδεύονται από εγγύηση τριών ετών.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στις διευθύνσεις www.schneider-electric.com και www.apc.com

52

21ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ& ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΕΡΝΕΙ Η ΝΑΝOΤΕΧΝOΛOΓΙΑΣτην Ελλάδα της κρίσης λίγοι είναι οι τομείς που υπόσχονται, με πραγματικά δεδομένα, ανάπτυξη, επενδύσεις, κέρδη και θέσεις εργασίας. Πορεία αντίθετη στο ρεύμα των ερευνητικών και επιστημονικών τομέων που βρίσκονται σε αδιέξοδο εξαιτίας της οικονομικής λιτότητας, διαγράφει η νανοτεχνολογία παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα, όπου νέες εταιρείες καινοτομούν και διακρίνονται.

Νανοτεχνολογία

Το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα δημιουργούνται δεκάδες νέες εταιρείες καινοτομίας στον χώρο της νανοτεχνολογίας και των οργανικών ηλεκτρονικών. Πιο συγκεκριμένα, ήδη έχει συσταθεί ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Oργανικών Ηλεκτρονικών HOPE-A, ο οποίος στο πλαίσιο του Διεθνούς Επιστημονικού Πολυσυνεδρίου Nanotexnology 2014, που έγινε στη Θεσσαλονίκη, υπέγραψε συμφωνία για ανταλλαγή τεχνογνωσίας με σύνδεσμο Εταιρειών και Ερευνητικών Κέντρων από τη Γερμανία (Βόρεια Βεστφαλία). Oι εταιρείες νανοτεχνολογίας είναι σήμερα διασκορπισμένες σε όλη σχεδόν τη χώρα και δείχνουν τη δυναμική του κλάδου, κάτι που αφορά κυρίως του νέους επιστήμονες και ερευνητές. Το 49% αυτών των επιχειρήσεων έχει έδρα την Αττική και το 29% έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη.

Oργανικά ηλεκτρικά στη ΘεσσαλονίκηΗ Θεσσαλονίκη αναδεικνύεται σε διεθνή κόμβο ανάπτυξης της νανοτεχνολογίας, αφού μια μοναδική, για τα ελληνικά δεδομένα, πιλοτική γραμμή παραγωγής

και εκτύπωσης οργανικών ηλεκτρονικών στήνεται στο Κέντρο Νανοτεχνολογίας και Oργανικών Ηλεκτρονικών που λειτουργεί στην περιοχή του αεροδρομίου της συμπρωτεύουσας.

Σε μια έκταση 1.500 τ.μ. με ειδικό cleaning room θα παραχθούν από το φθινόπωρο κυκλώματα ενέργειας για κάθε σχεδόν πιθανή χρήση. Το στοίχημα είναι μεγάλο και αφορά ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς πολλά πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και επιχειρήσεις συμμετέχουν στο ερευνητικό πρόγραμμα «smartonics», ενώ τον ρόλο του συντονιστή έχει το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ.

«Δημιουργούμε επανάσταση στην τεχνολογία της ενέργειας, η οποία ξεκινά από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα, τη χώρα της δημοκρατίας», δηλώνει ο διευθυντής του Ινστιτούτου Προηγμένης Τεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο Surrey του Ηνωμένου Βασιλείου, προσδίδοντας μια κοινωνικοπολιτική διάσταση της προσπάθειας. Τι αναζητούν οι επιστήμονες; Ανθεκτικά και φθηνά για κάθε χρήση υλικά που εξοικονομούν πρώτες ύλες καθώς είναι σε πολύ

53

μικρό μέγεθος (νανο-) και έχουν τη μεγαλύτερη δυνατή απόδοση ενέργειας. Μεταϋλικά τα οποία αποκτούν τις ιδιότητες που θέλουν οι ερευνητές (για παράδειγμα δομικά υλικά με ενσωματωμένα κυκλώματα θέρμανσης- ψύξης σε πολλούς χρωματισμούς) και έχουν τόσες εφαρμογές ώστε να ανταποκρίνονται σε κάθε καθημερινή μας χρήση (οθόνες, συσκευασίες τροφίμων, ρούχα, φωτοβολταϊκά, εμφυτεύματα νανοϊατρικής κ.ά.).

«Τα προϊόντα νανοτεχνολογίας σε παγκόσμιο επίπεδο δημιουργούν μια αγορά με τζίρο τρισεκατομμυρίων ευρώ. Το 2013 ο τζίρος σε όλον τον κόσμο έφτασε το 1 τρισ., το 2019 αναμένεται να φτάσει τα 4 τρισ., ενώ μέχρι τώρα έχουν δημιουργηθεί 160.000 επιχειρήσεις νανοτεχνολογίας», λέει ο διευθυντής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ καθηγητής Σ. Λογοθετίδης.

Μοχλός ανάπτυξης εξειδικευμένου προσωπικούΤο 80% των νέων θέσεων εργασίας θα προκύψει από νέες εταιρείες που θα πρέπει να δημιουργηθούν στη χώρα μας και ο αριθμός τους θα πρέπει το επόμενο διάστημα να ξεπεράσει τις 10.000. Αυτό δείχνουν πρόσφατες έρευνες, ωστόσο όπως εξήγησε και ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του Διεθνούς Επιστημονικού Πολυσυνεδρίου Nanotexnology 2014

καθηγητής Στέργιος Λογοθετίδης, οι καινοτόμες επιχειρήσεις στον τομέα της νανοτεχνολογίας που ήδη λειτουργούν στη χώρα μας μπορούν να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης και απορρόφησης νέου εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού.

Έρευνα του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ έδειξε ότι το 49% των επιχειρήσεων νανοτεχνολογίας έχει έδρα την Αττική και η πλειοψηφία τους παρέχει υπηρεσίες και προϊόντα καθαρισμού επιφανειών, αμέσως μετά προϊόντα νανοϊατρικής και υφαντουργικά προϊόντα (textile). Αντίθετα στη Θεσσαλονίκη, η οποία εξελίσσεται ραγδαία σε νανοτεχνολογικό κέντρο, οι εταιρείες οργανικών ηλεκτρονικών έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό, δεύτερες έρχονται οι εταιρείες φαρμακευτικών προϊόντων και στην τρίτη θέση οι εταιρείες που παρέχουν προϊόντα καθαρισμού επιφανειών με νανοτεχνολογικά υλικά.

Στο Διεθνές Πολυεπιστημονικό Συνέδριο Nanotexnology 2014, στη Θεσσαλονίκη, συμμετείχαν περισσότεροι από 1.500 ερευνητές από 57 χώρες από όλον τον κόσμο, παρουσιάστηκαν 750 ερευνητικές εργασίες, πήραν μέρος 140 ερευνητικοί φορείς και 280 πανεπιστήμια, ενώ παρουσιάστηκαν και 40 ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα

54

22OΙ ΠΙO ΕΞΥΠΝΕΣΙΔΕΕΣ ΣΤΗΝΠΡΑΣΙΝΗ ΤΕΧΝOΛOΓΙΑΜπορεί να βρίσκονται ακόμη σε πειραματικό στάδιο, αλλά έχουν όλα τα χαρακτηριστικά που μπορούν να τις κάνουν να ξεχωρίσουν στην ενεργειακή αγορά, ακολουθώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Oυσιαστικά πρόκειται για projects που θα παράγουν (ή θα χρησιμοποιούν) ηλεκτρική ενέργεια, κάνοντας χρήση εναλλακτικών πηγών, όπως είναι οι ΑΠΕ, τα βιοκαύσιμα και τα ηλεκτρικά οχήματα.

Πράσινες τεχνολογίες

55

10. Κυψέλες καυσίμωνΗ κυψέλη καυσίμων είναι μια συσκευή με ηλεκτρόδια που παράγει ηλεκτρισμό μέσω μιας χημικής διεργασίας. Κάθε συσκευή-κυψέλη διαθέτει δύο ηλεκτρόδια, ένα θετικό και ένα αρνητικό, που ονομάζονται άνοδος και κάθοδος. Oι αντιδράσεις που συμβαίνουν προκαλούνται από αυτά τα ηλεκτρόδια. Εάν η κυψέλη εφοδιάζεται με υδρογόνο, έχει τη δυνατότητα να είναι πάνω από 80% παραγωγική. Έτσι, παράγεται ηλεκτρική ενέργεια ήσυχα και χωρίς να επιβαρύνεται το περιβάλλον, γι’ αυτό και η αμερικανική κυβέρνηση έχει στα σχέδιά της να χρηματοδοτήσει περισσότερα σχέδια και projects για ενεργειακές κυψέλες, οι οποίες θεωρεί ότι θα αποτελέσουν σημαντικό βοήθημα για την ενεργειακή μεταστροφή των ΗΠΑ.

9. Έξυπνοι μετρητέςΑυτοί οι μετρητές καταγράφουν, είτε στο γραφείο είτε στο σπίτι, την ενεργειακή κατανάλωσή σας, παρέχοντας λεπτομερή στοιχεία. Oι έξυπνοι μετρητές «συνεργάζονται» με μια εταιρεία-πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας από την οποία ουσιαστικά παίρνουν όσα στοιχεία αφορούν την ενέργεια που καταναλώνετε. Επίσης, έχουν τη δυνατότητα να ελέγχονται από τους καταναλωτές μέσω μιας εφαρμογής ή ενός έξυπνου τηλεφώνου (smartphone), για να γνωρίζουν κάθε στιγμή πότε η κατανάλωση φτάνει στα ύψη «φουσκώνοντας» τον λογαριασμό του ρεύματος. Το υπουργείο Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής της Μεγάλης Βρετανίας ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να εγκαταστήσει έξυπνους μετρητές σε όλα τα σπίτια έως το 2020.

8. Ηλιακοί πύργοιOι ηλιακοί πύργοι είναι κολώνες στο κέντρο μετακινούμενων φωτοβολταϊκών κατόπτρων. Oι καθρέφτες μετακινούνται για να δεσμεύουν την ηλιακή ακτινοβολία και να τη μεταφέρουν στον κεντρικό πύργο μέσω της αντανάκλασης. Σύμφωνα με διεθνή ερευνητικά κέντρα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι ηλιακοί πύργοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εκτεταμένα σε χώρες με μεγάλη ηλιοφάνεια, για να είναι και μεγαλύτερη η παραγωγή ηλεκτρισμού.

56

7. Ηλεκτρικά οχήματαΌλο και περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες μεγάλου βεληνεκούς, όπως η BMW ή η Nissan, αγκαλιάζουν τα ηλεκτρικά οχήματα και τα τοποθετούν στο ίδιο επίπεδο με τα υπόλοιπα συμβατικά μοντέλα τους. Προς το παρόν οι καταναλωτές διατηρούν τις επιφυλάξεις τους για τα συγκεκριμένα αυτοκίνητα, αλλά όσο θα αυξάνεται το κόστος των καυσίμων κίνησης τόσο πιο κοντά θα ερχόμαστε στην ημέρα που όλοι θα φορτίζουμε τα αυτοκίνητά μας πριν βγούμε στον δρόμο, μειώνοντας δραματικά τις εκπομπές ρύπων.

6. Μικρές πυρηνικές μονάδεςΗ συγκεκριμένη ιδέα εντοπίζεται περισσότερο στις ΗΠΑ, μια και στην Ευρώπη οι μεγαλύτερες βιομηχανικές χώρες έχουν εγκαταλείψει την πυρηνική ενέργεια. Υπάρχει η σκέψη λοιπόν να κατασκευαστούν μικρές πυρηνικές μονάδες, οι οποίες λόγω του μεγέθους τους θα είναι πιο ασφαλείς, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σχέδια υπάρχουν με ορίζοντα δεκαετίας, αλλά προς το παρόν οι οικονομικές εξελίξεις στις ΗΠΑ έχουν βάλει «φρένο» σε αυτά τα projects.

5. Λεπτά πάνελΤα λεπτά φωτοβολταϊκά πάνελ είναι η τελευταία λέξη στην ενεργειακή τεχνολογία, που διακρίνονται για την εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων. Oυσιαστικά τα εν λόγω πάνελ είναι έως και τρεις φορές λεπτότερα από τα παραδοσιακά πάνελ και μπορούν να τοποθετηθούν σε όλες τις οροφές κτηρίων. Τα πλεονεκτήματα των λεπτών φωτοβολταïκών είναι το χαμηλό τους βάρος, η ανθεκτικότητα (μπορεί κάποιος να περπατήσει πάνω τους) και η προσαρμοστικότητα σε όλες τις συνθήκες.

4. Κυματική ενέργειαΗ κυματική ενέργεια δεσμεύεται μέσω γεννητριών που τοποθετούνται στη θάλασσα. Αυτές οι τουρμπίνες εγκαθίστανται σε θαλάσσιες περιοχές με πολλά κύματα και είναι έτσι κατασκευασμένες για να μετατρέπουν την ενέργεια των κυμάτων σε ηλεκτρισμό. Μπορεί να μην είναι νέα ιδέα, αλλά χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Μεγάλη Βρετανία τρέχουν ήδη projects που περιλαμβάνουν εγκατάσταση τέτοιων τουρμπινών σε περιοχές με πολλά κύματα.

57

3. Βιοκαύσιμα από άλγηΤι κάνει την άλγη πιθανή πηγή καυσίμων; Το έλαιο που παράγει η άλγη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παραχθεί βιολογικό ντίζελ, το οποίο είναι πολύ πιο οικονομικό από το συνηθισμένο ντίζελ. Μάλιστα, στην Αυστραλία εταιρείες συνεργάζονται στενά για την κατασκευή μονάδων επεξεργασίας της άλγης και παραγωγής βιοκαυσίμων ισάξιων ποιοτικά με τα πετρελαιοειδή.

2. Ενέργεια από τα σκουπίδιαΔεν υπάρχει χώρα που να μην έχει χωματερή, μερικές μάλιστα έχουν πολύ περισσότερες από όσες πρέπει (όπως η Ελλάδα), αλλά τι θα γινόταν αν βρίσκαμε έναν τρόπο να μετατρέψουμε όλα αυτά τα σκουπίδια σε καθαρή ενέργεια; Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για την επεξεργασία των απορριμμάτων. Τέτοια παραδείγματα είναι η κομποστοποίηση και η καύση. Ειδικά η τελευταία έχει ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση μονοξειδίου του άνθρακα και υδρογόνου, τα οποία με τη σειρά τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικά καύσιμα.

1. Γεωθερμικά συστήματαΗ γεωθερμία απαιτεί την παρουσία τεκτονικών ή ηφαιστειακών γεωθερμικών πηγών, όμως τα Ενισχυμένα Γεωθερμικά Συστήματα απαιτούν μόνο ζεστά πετρώματα. Αρχικά διοχετεύεται νερό σε αυτά τα πετρώματα, το οποίο δεσμεύει τη θερμότητα του βράχου και έπειτα πετάγεται ως ατμός στην ατμόσφαιρα. Στη συνέχεια, ο ατμός δεσμεύεται με μια τουρμπίνα και παράγει ηλεκτρισμό. Αυτά τα συστήματα μπορούν να εγκατασταθούν οπουδήποτε στον κόσμο.

58

23BMW i8: ΤO ΑΠOΛΥΤOΥΒΡΙΔΙΚOΑΥΤOΚΙΝΗΤOΕίναι καλύτερο από τη φαντασία σου. Είναι γρηγορότερο από τη σκέψη σου. Με την ελκυστική σιλουέτα και τις απαλές σχεδιαστικές γραμμές του, το BMW i8 είναι το υβριδικό sports car που κάνει όλα τα άλλα οχήματα να μοιάζουν τόσο ξεπερασμένα! Και όταν οι πόρτες ανοίγουν σαν ψαλίδι και αποκαλύπτεται η οροφή του, μόνον η βαρύτητα μοιάζει ικανή να το κρατήσει από το να απογειωθεί στο φεγγάρι…

Αυτοκίνητο

Με την πρώτη ματιά, ένα σπορ αυτοκίνητο. Εξαιρετικά χαμηλό και φαρδύ όταν το παρατηρεί κανείς από μπροστά - επίπεδη σιλουέτα με δυναμικές επιφάνειες και ξεκάθαρες γραμμές. Με μια δεύτερη ματιά αποκαλύπτεται η καλοσχεδιασμένη επανάσταση. Η σχεδίαση είναι αφιερωμένη στη λειτουργικότητα. Η βιωσιμότητα και η αποδοτικότητα ισορροπούν με τη δυναμική και τον σπορ χαρακτήρα. Το BMW i8 δείχνει στον δρόμο τον τρόπο με τον οποίο συνδυάζει αυτά τα ιδανικά: αγκαλιάζει το έδαφος με το χαρακτηριστικό στιλ μιας αυθεντικής BMW.

Καθαρόαιμη σπορ σχεδίασηΜεγάλο μεταξόνιο, κοντοί πρόβολοι, στιβαρή στάση στον δρόμο, έτοιμη για «εφόρμηση»: το BMW i8 διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά ενός καθαρόαιμου σπορ αυτοκινήτου. Το μπροστινό τμήμα παρουσιάζεται εξαιρετικά χαμηλό και φαρδύ. Τα πάντα έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα την άριστη αεροδυναμική. Ταυτόχρονα, η επίπεδη, τονισμένη μάσκα ψυγείου με τα διπλά «νεφρά» καθιστά σαφείς τις καταβολές του αυτοκινήτου. Το επονομαζόμενο

«black belt» σχήματος V ξεκινά από το καπό, τυλίγεται δυναμικά γύρω από το αμάξωμα και καταλήγει στο πίσω μέρος.

Στο πλάι, το σφηνοειδές σχήμα, οι τεταμένες γραμμές και η επίπεδη σιλουέτα υπογραμμίζουν τη δυναμική και εκπληρώνουν τις προσδοκίες από ένα σπορ αυτοκίνητο. Στο μπροστινό και πίσω τμήμα, το αυτοκίνητο δείχνει τη δυναμική, τρισδιάστατη παρουσία του. Οι επιφάνειες και οι γραμμές αλληλοκαλύπτονται και συγχωνεύονται, μια σχεδιαστική μέθοδος που ονομάζεται «layering». Όλες οι επιφάνειες συνδυάζονται αρμονικά για να δημιουργήσουν αυτήν τη συμπαγή και απίστευτα ελκυστική εμφάνιση. Η συμπαγής εμφάνιση προσδίδει στο BMW i8 μια εξαιρετικά δυναμική μορφή.

Η ιδιαίτερη σπορ πλευρά του BMW i8 γίνεται αναμφισβήτητα αντιληπτή μετά την πρώτη ματιά στις εντυπωσιακές πόρτες που ανοίγουν προς τα επάνω. Οι πόρτες που ανοίγουν προς τα επάνω αποτελούν ένα ιδιαίτερο οπτικό χαρακτηριστικό και ταιριάζουν άψογα με τον αεροδυναμικό σχεδιασμό του αμαξώματος.

59

Από μέσα, οι πόρτες τονίζουν τον γενικότερο σπορ χαρακτήρα του εσωτερικού και καθοδηγούν το βλέμμα του οδηγού προς τα μπροστά. Οι διακοσμητικές λαβές της πόρτας είναι τοποθετημένες εργονομικά, στην εσωτερική πλευρά του καλύμματος της πόρτας.

Η σπορ εμφάνιση του εξωτερικού τμήματος συνεχίζεται με συνέπεια

και στο εσωτερικό του BMW i8. Όλα τα χειριστήρια έχουν δυναμική και ανάλαφρη διάταξη. Στο εσωτερικό, η σχεδιαστική φιλοσοφία του «layering» δημιουργεί μια νέα σχέση μεταξύ λειτουργικότητας και «καθαρότητας» των σχημάτων. Η κατασκευή χαμηλού βάρους ολοκληρώνεται οπτικά, π.χ. με τα ορατά στοιχεία από ανθρακονήματα στα καλύμματα των μαρσπιέ.

Ο κλασικός χαρακτήρας του σπορ αυτοκινήτου και ο τυπικός για μια BMW οδηγοκεντρικός προσανατολισμός ξεχωρίζουν στη σχεδίαση του BMW i8. Η κεντρική κονσόλα είναι στραμμένη προς τον οδηγό. Όλα τα όργανα και οι ενδείξεις στον ψηφιακό πίνακα οργάνων είναι ευανάγνωστα. Οι θέσεις των επιβατών είναι τοποθετημένες αρκετά χαμηλά ενώ τα καθίσματα χαμηλού βάρους προσφέρουν την απαιτούμενη πλευρική στήριξη και εγγυώνται ένα υψηλό επίπεδο άνεσης. Το πολυχειριστήριο iDrive είναι τοποθετημένο στην κεντρική κονσόλα, η οποία διαιρεί οπτικά το αυτοκίνητο σε δύο ζώνες.

Με τη δύναμη του κινητήρα…Χάρη στην πρωτοποριακή αρχιτεκτονική LifeDrive, το BMW i8 διακρίνεται για την ιδανική κατανομή του φορτίου ανάμεσα στους δύο άξονες αλλά και το χαμηλό κέντρο βάρους. Η τέλεια βάση για τα χαρακτηριστικά ενός κλασικού σπορ αυτοκινήτου. Επιπρόσθετα, ο συνδυασμός ηλεκτροκινητήρα με έναν ισχυρό κινητήρα βενζίνης, δημιουργεί τις βάσεις για το πιο πρωτοποριακό σπορ αυτοκίνητο της εποχής μας.

Στη λειτουργία eDrive, το BMW i8 κινείται αποκλειστικά με ηλεκτρική ενέργεια, ενώ η λειτουργία Hybrid επιτρέπει τον έξυπνο συνδυασμό των δύο συστημάτων κίνησης που προσφέρουν άριστη πρόσφυση σε όλες τις συνθήκες. Ο ηλεκτροκινητήρας ισχύος 96 kW (131 hp) είναι τοποθετημένος στον μπροστινό άξονα. Ο πίσω άξονας λαμβάνει κίνηση από έναν τρικύλινδρο κινητήρα βενζίνης με ισχύ 170 kW (231 hp). Και οι τέσσερις τροχοί μπορούν να λαμβάνουν ταυτόχρονα κίνηση από τους δύο κινητήρες, ανάλογα με τις συνθήκες οδήγησης, επωφελούμενοι από τα πλεονεκτήματα της τετρακίνησης, της κίνησης στους εμπρός τροχούς ή της κίνησης πίσω. Η τετρακίνηση του BMW i8 δείχνει τη δύναμή της στις διαδρομές εκτός πόλης και σε ταχύτητες μέχρι τα 250 km/h.

Πρωτοποριακά… βιώσιμο!Διάφορες λειτουργίες για μια εξαιρετική οδηγική εμπειρία: οι λειτουργίες COMFORT, ECO PRO, SPORT και ο διακόπτης eDrive βελτιώνουν τα χαρακτηριστικά του BMW i8 ανάλογα με τις συνθήκες οδήγησης. Η αμιγώς ηλεκτρική κίνηση είναι εφικτή σε αποστάσεις έως και 35 km, ενώ στις διαδρομές εκτός πόλης γίνεται αισθητός ο απόλυτα σπορ χαρακτήρας του αυτοκινήτου. Εδώ συνδυάζονται τα καλύτερα από δύο κόσμους: ο κινητήρας βενζίνης και ο ηλεκτροκινητήρας αποδεικνύουν ότι η τεχνική τους συμβίωση δεν απαιτεί συμβιβασμούς.

Το επαναστατικό i8 με τιμές κατανάλωσης καυσίμου και εκπομπών ρύπων ενός μικρού αυτοκινήτου, που χρησιμοποιεί έναν τρικύλινδρο κινητήρα 1.5 turbo και ένα ηλεκτρικό μοτέρ, με τη συνολική ισχύ να φτάνει τους 362 ίππους και τη ροπή τα 580 Nm, ήρθε και στην Ελλάδα!

Oνοματεπώνυμο / Νame or company

________________________________________________________________Διεύθυνση / Address

________________________________________________________________

T.K. / Postcode: ___________________________________________________

E-mail: _________________________________________________________

Τηλέφωνο / Daytime Tel. ___________________ Fax: ___________________

Θα ήθελα τιμολόγιο n

Eπάγγελμα: ______________________________________________________

Α.Φ.Μ.: ______________________ Δ.O.Υ.: _____________________________

Τρόπος πληρωμής / Method of payment

1) Εσωκλείω ταχυδρομική επιταγή / I enclose a cheque made payable to TRIM A.E. n2) Παρακαλώ χρεώστε την πιστωτική μου κάρτα / Please charge my credit card

Mastercard n Visa n Switch / Maestro nIssue number n n n n Αρ. κάρτας / Card n.

n n n n n n n n n n n n n n n nValid from / Ισχύει από n n n n Expires / Έως n n n nOνοματεπώνυμο (όπως αναγράφεται στην κάρτα) / Name on card

_________________________________________________________________

Υπογραφή / Signature ______________________________________________

Hμερομηνία / Date _________________________________________________

Η ετήσια συνδρομή εσωτερικού κοστίζει 30 ευρώ και για Ευρώπη 50 ευρώ.Συμπληρώστε αυτό το κουπόνι και ταχυδρομήστε το στη διεύθυνση:

Ειδικές εκδόσεις ΤΡΙΜ Α.Ε.Περιοδικό:energyworldΈδρα: Λεωφ. Αθηνών 286124 62 ΧαϊδάριΤηλ.: 210 5810581

Ειδικές εκδόσεις:Γριβογιώργου 5115 28 Ιλίσια - ΧίλτονΤηλ.: 210-7240510Fax: 210-7249473

energyworld@trimpublications.comwww.energyworld.gr

Annual subscription for Greece:30 euros, for Europe: 50 eurosPlease complete this coupon and send it to the following address:

TRIM S.A.energyworld MagazineHead Office: 286 Athinon Avenue124 62 Athens - GreeceTel.: +30 210 5810581

Publishing Division:5 Grivogiorgou Str.115 28 Ilissia - AthensTel.: +30 210 7240510Fax: +30 210 7249473

energyworld@trimpublications.comwww.energyworld.gr

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡOΜΗ / ANNUAL SUBSCRIPTION

Το Ελληνικό Περιοδικό για την Ενέργεια

61

24YELLOW PAGES

01. ΦOΡΕΙΣ02. ΦΥΣΙΚOΑΕΡΙO03. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΣΗλεκτρολογικόΥλικό04. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΑιoλικήΕνέργεια05. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΗλιακήΕνέργεια06. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΥδρoηλεκτρισμός07. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ08. ΒΙOΜΑΖΑ09. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ10. ΥΓΡΑΕΡΙO11. ΠΕΤΡΕΛΑΙOΔιύλιση12. ΠΕΤΡΕΛΑΙOΕμπορία13. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑΚΑΥΣΙΜΑ14. ΣΤΕΡΕΑΚΑΥΣΙΜΑΕισαγωγές-Εμπορία15. ΘΕΡΜΑΝΣΗ/ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣ16. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣΕΤΑΙΡEΙΕΣ17. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ

62

01. ΦOΡΕΙΣΔΗΜOΣΙΑΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥ(ΔΕΗ)Διεύθυνση: Χαλκοκονδύλη 30 104 32 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 5230301 / 210 5234301 Fax: 210 5237727 Website: www.dei.gr

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣΕΘΝΙΚOΥΣΥΣΤΗΜΑΤOΣ ΦΥΣΙΚOΥΑΕΡΙOΥ(ΔΕΣΦΑ)Διεύθυνση: Λ. Μεσογείων 357-359, Χαλάνδρι 152 31, Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6501200 Fax: 210 6749504 E-mail : prdesfa@desfa.gr Website: www.desfa.gr

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣΕΛΛΗΝΙΚOΥΣΥΣΤΗΜΑΤOΣΜΕΤΑΦOΡΑΣΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΑ.Ε.(ΔΕΣΜΗΕ)Διεύθυνση: Κάστορος 72 185 45 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 9466789, Fax: 210 9483221 E-mail: contact@desmie.gr Website: www.desmie.gr

ΔΙΕΘΝΗΣOΡΓΑΝΙΣΜOΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣIEA INTERNATIONALENERGYAGENCYΔιεύθυνση: 9 rue de la Fédération 75015 Paris, FRANCE Tel: +33 1 40 57 65 00/01 Fax: +33 1 40 57 65 59 E-mail: info@iea.org Website: www.iea.org

ΕΘΝΙΚOΑΣΤΕΡOΣΚOΠΕΙOΑΘΗΝΩΝ(ΕΑΑ)Διεύθυνση: Λόφος Νυμφών, Θησείο 118 10 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3490104 Fax: 210 3490120 Ε-mail: secretary@admin.noa.gr Website: www.noa.gr

ΕΛΛΗΝΙΚΗΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚΗΕΝΩΣΗΑΙOΛΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΛΕΤΑΕΝ)Λ. Κηφισίας 306, 1ος όροφος 152 32 Χαλάνδρι (Σίδερα Χαλανδρίου) Τηλέφωνα/Fax: 210 8081755 e-mail: eletaen@eletaen.gr Website: www.eletaen.gr

ΕΛΛΗΝΙΚΗΕΠΙΤΡOΠΗΑΤOΜΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΕΑΕ)Διεύθυνση: Νεαπόλεως, Τ.Θ. 60092 15310 Αγ. Παρασκευή Τηλέφωνα: 210 6506803 Fax: 210 6506762 Website: www.eeae.gr

ΕΛΛΗΝΙΚHΕΤΑΙΡΕΙΑΒΙOΜΑΖΑΣ(ΕΛΛΕΒΙOΜ)Διεύθυνση: Λεωφ. Παπανδρέου 150 165 61 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9652031 Fax: 210 9652081 e-mail: info@hellabiom.gr Website: www. hellabiom.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΙΝΣΤΙΤOΥΤOΧΑΛΚOΥ(Ε.Ι.Α.Χ.)Διεύθυνση: Πειραιώς 252 177 78 Ταύρος Τηλέφωνα: 210 4898298/94, Fax: 210 4898311 Email: info@copperalliance.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΣΣΥΝΔΕΣΜOΣΗΛΕΚΤΡOΠΑΡΑΓΩΓΩΝαπόΑΠΕΔιεύθυνση: Μεσογείων 85 115 26 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 - 6968418, Fax: 210 - 6968031 e-mail: info@hellasres.gr Website: www. hellasres.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΣΣΥΝΔΕΣΜOΣΠΑΡΑΓΩΓΩΝBIOKAYΣΙΜΩΝ(ΕΣΠΑΒ)Διεύθυνση: Πηγών 33 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 6241687 e-mail: info@espav.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΣΣΥΝΔΕΣΜOΣΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥΚΑΙΘΕΡΜOΤΗΤΑΣΔιεύθυνση: Ιουστινιανού 7 114 73 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8219118 Fax: 210 8821917 E-mail: hachp@hachp.gr Website: www.hachp.gr

ΕΝΩΣΗΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝΗΛΙΑΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΒΗΕ)Διεύθυνση: Αχαρνών 315 111 45 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 2112591 Fax: 210 2112592 E-mail: info@ebhe.gr Website: www.ebhe.gr

ΕΝΩΣΗΕΛΛΗΝΙΚΩΝΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝΘΕΡΜΑΝΣΗΣΚΑΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: Τατοίου 100 144 52 Μεταμόρφωση Τηλέφωνα: 210 36.31.207, Fax: 210 33.88.523 E-mail: info@uhhe.gr Website: http://www.uhhe.gr

ΕΠΙΤΡOΠΗΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜOΥΔιεύθυνση: Κότσικα 1Α & Πατησίων 104 34 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8846294,210 8809203-202 Fax: 210 8809132

ΙΔΡΥΜΑOΙΚOΝOΜΙΚΩΝΚΑΙΒΙOΜΗΧΑΝΙΚΩΝΕΡΕΥΝΩΝ(ΙOΒΕ) Διεύθυνση: Τσάμη Καρατάση 11 117 42 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9211200- 211 Fax : 210 9228130 , 210 9233977 E-mail: info@iobe.gr Website: www.iobe.gr

ΙΝΣΤΙΤOΥΤOΕΝΕΡΓΕΙΑΣΚΑΙΝOΤΙOΑΝΑΤOΛΙΚΗΣΕΥΡΩΠΗΣ(ΙΕΝΕ)Διεύθυνση: Αλεξάνδρου Σούτσου 3 106 71 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3628457, 210 3640278 Fax: 210-3646144 E-mail: secretariat@iene.gr Website: www.iene.gr

ΚΕΝΤΡOΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝΠΗΓΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΚΑΠΕ)Διεύθυνση: 19ο χλμ Λεωφ. Μαραθώνος 190 09 Πικέρμι Αττικής Τηλέφωνα: 210 6603300 Fax: 210 6603301-302 Ε-mail: cres@cres.gr Website: www.cres.gr/

OΜOΣΠOΝΔΙΑΒΕΝΖΙΝOΠΩΛΩΝΕΛΛΑΔΑΣΔιεύθυνση: Λόντου 8 106 81 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3820870, Fax: 210.3301977 E-mail: info@obe.gr Website: www.obe.gr

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΑΡΧΗΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: Πειραιώς 132 118 54, Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3727400 Fax: 210 3255460 E-mail: info@rae.gr Website: www.rae.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΤΑΙΡΕΙΩΝΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΩΝ(ΣΕΦ)Διεύθ.: Ακαδημίας 39 106 72 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9577470 Fax: 210 9707440 Ε-mail: info@helapco.gr Website: www.helapco.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΤΑΙΡΕΙΩΝΕΜΠOΡΙΑΣΠΕΤΡΕΛΑΙOΕΙΔΩΝΕΛΛΑΔOΣΔιεύθυνση: Ίωνος Δραγούμη 46 115 28 Ιλίσια-Αθήνα Τηλέφωνα: 210 7291.050-051, Fax: 210 7245.172 E-mail: Info@seepe.gr Website: www.seepe.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝΚΑΙΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝ(ΣΕΒ)Διεύθυνση: Ξενοφώντος 5 105 57 Αθήνα Τηλέφωνα: 211 5006000, Fax: 210 322 2929 E-mail: info@sev.org.gr Website: www.sev.org.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΠΑΡΑΓΩΓΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑΣμεΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ(ΣΠΕΦ)Διεύθυνση: Δημοκρατίας 3 151 21 Πεύκη Τηλέφωνα: 210 6854035 E-mail: info@spef.gr

ΤΕΧΝΙΚOΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙOΕΛΛΑΔΑΣ(ΤΕΕ)Διεύθυνση: Καραγεώργη Σερβίας 4, 102 48 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3291200, Fax: 210 3221772 Email: tee@central.tee.gr Website: www.tee.gr

ΥΠOΥΡΓΕΙOΠΕΡΙΒΑΛΛOΝΤOΣ,ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ &ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣΑΛΛΑΓΗΣΔιεύθυνση: Αμαλιάδος 17, 11523 Αθήνα Τηλέφωνα: 213 1515000, Fax : 210 6447608 Τμήμα Ενέργειας: Διεύθυνση: Λεωφ. Μεσογείων 119 101 92 Αθήνα Τηλέφωνα· 210 6969000 E-mail: service@dorg.minenv.gr Website: www.minenv.gr

02. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙOΔΗΜOΣΙΑΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΑΕΡΙOΥ(ΔΕΠΑ)Διεύθυνση: Mαρίνου Αντύπα 92 141 21 Ν. Ηράκλειο Τηλέφωνα: 210 2701000-5, Fax: 210 2701010 Email: pr@depa.gr Website: www.depa.gr

ΕΠΑΑΤΤΙΚΗΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Σοφ. Βενιζέλου 11 & Σερρών 141 23 Λυκόβρυση Τηλέφωνα: 210 3406000 /1133, Fax: 210 3406060 Email: info@aerioattikis.gr Website: www.aerioattikis.gr

ΠΡOΜΗΘΕΑΣGASΑ.Ε.Διεύθυνση: Λ. Κηφισίας 209 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6141130-5, Fax: 210 6140373 Email: info@promitheusgas.gr Website: www.promitheusgas.gr

HΛΕΚΤΡΙΣΜOΣ03. Ηλεκτρολογικό ΥλικόASEABROWNBOVERIA.E.(ABB)Διεύθυνση: 13ο χλμ Εθν. Oδού Αθηνών - Λαμίας 144 52 Μεταμόρφωση Τηλέφωνα: 210 2891500, Fax: 210 2891599 Email: abb@gr.abb.com Website: www.abb.gr _

63

ΕΛΛΗΝΙΚΑΚΑΛΩΔΙΑΔιεύθυνση: 57ο χλμ Εθν. Oδού Αθηνών - Λαμίας 320 11 Oινόφυτα Τηλέφωνα: 22620 31202-5 Fax: 22620 31137

SIEMENSMETERINGΑ.Ε.Διεύθυνση: Κολοκοτρώνη 5 & Δημοκρατίας 154 51 Νέο Ψυχικό Τηλέφωνα: 210 6778901-3/210 6778101-3 Fax: 210 6779565

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ04. Αιολική ΕνέργειαΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

ΕΝΤΕΚΑΑ.Ε.Διεύθυνση: Τύχης 2 152 33 Χαλάνδρι Τηλέφωνα: 210 6816803 Fax: 210 6816837

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150 Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ITAGROUPA.E.Διεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150 165 61 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9652031 Fax: 210 9652081 Email: info@itagroup.gr Website: www.itagroup.gr

TERNAA.E.Διεύθυνση: Μεσογείων 85 115 26 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6968000 Fax: 210 6968099

VestasHellasΔιεύθυνση: Βορείου Ηπείρου 74-76 & Κονίτσης 151 25 Mαρούσι Τηλέφωνα: 213 0164700 Fax: 210 9646252 Email: Vestas-hellas@vestasmail.com

ΧΡ.ΡOΚΑΣΑΒΕΕΔιεύθυνση: Ριζαρείου 3 152 33 Χαλάνδρι Τηλέφωνα: 210 8774100 Fax: 210 8774111 Email: info@rokasgroup.gr Website: www.rokasgroup.gr

05. Ηλιακή ΕνέργειαΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150 Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ΗΛΙOΑΚΜΗΑ.Ε.Διεύθυνση: 193 00 Νέα Ζωή - Απρόπυργος Τηλέφωνα: 210 5595625 Fax: 210 5595723 Email: megasun@helioakmi.com Website: www.helioakmi.com

06. ΥδρoηλεκτρισμόςIWECOA.E.Διεύθυνση: Τεγέας 1 & Αεροπορίας 164 52 Αργυρούπολη Τηλέφωνα: 210 9965110 Fax: 210 9966903 Email: iweco@otenet.gr

07. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑBPHELLASΔιεύθυνση: Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6887777 Fax: 210 6887697 Email: bpsolar.gr@bp.com Website: www.bpsolar.com

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕ-Εμπορίαεξοπλισμού&εγκατάστασησυστημάτωνΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

ECOSUNΔιεύθυνση: Βούλγαρη 58 542 49 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 327914 Fax: 2310 325693 Email: info@ecosun.gr Website: www.ecosun.gr

ELECTROTECHPOWERSYSTEMSΔιεύθυνση: Υψηλάντου 81 187 58 Κερατσίνι Τηλέφωνα: 210 4321398 Fax: 210 4321034 Email: info@electrotech.gr Website: www.electrotech.gr _

ERGONEQUIPMENTA.E.T.E.Διεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα 153 44 Γέρακας Αττικής Τηλέφωνα: 210 6049420 Fax: 210 6049448 Email: ergon@tee.gr Website: www.ergon.com.gr

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150 Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ΗΛΙOΔΥΝΑΜΗΔιεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 224 176 72 Καλλιθέα Τηλέφωνα: 210 9592323 Fax: 210 9571756 Email: ealasis@pertip.gr Website: www.heliodynami.gr

KRANNICHSOLARΜ.Ε.Π.Ε.(ΧOΝΔΡΙΚΗΠΡOΜΗΘΕΙΑΦ/ΒΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ)Διεύθυνση: Κεντρικά : Σταδίου 40, Καλοχώρι 57009, Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 751960 Fax: 2310 751540 Υποκατάστημα: Συγγρού 336, Καλλιθέα 17673, Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9531040, Fax: 210 9531041 Email: info@gr.krannich-solar.com Website: www.krannich-solar.com _

RobertBoschA.E.Διεύθυνση: Ερχείας 37, 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 5701200 Fax: 210 5770080 Email: RBGR.Greece@gr.bosch.com Website: www.bosch.gr _

SMA(αντιστροφείς-inverters)Διεύθυνση: Β. Τσιτσάνη 102 166 75 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9856660, Fax: 210 9856670 Email: info@sma-hellas.com Website: www.sma-hellas.com

ΣυστήματαSUNLIGHTΑΒΕΕΔιεύθυνση: Ερμού 2 & Νίκης 105 63 Πλατεία Συντάγματος Τηλέφωνα: 210 6245400, Fax: 210 6245409 Email: info@sunlight.gr Website: www.sunlight.gr

SOLARCELLSHELLASΔιεύθυνση: Κεντρικά Γραφεία: Λεωφ. Κηφισίας 64 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 9595159, Fax: 210 9537618 Eργοστάσιο: Βιομηχανική περιοχή Πατρών, 252 00 Άγιος Στέφανος, Block 3A Tηλέφωνα: 2610 241958, Fax: 2610 647129 Email: info@schellas.gr Website: www.schellas.gr

08. ΒΙOΜΑΖΑΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

Ν.ΑΧ.ΦΙΛΙΠΠOΠOΥΛOΣ-ΕξοπλισμόςΕνεργειακήςΑξιοποίησηςΒιομάζαςΔιεύθυνση: 1o χλμ Νεοχωρούδας - Θεσσαλονίκης Τ.Θ. 301, 57008 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 785840, Fax: 2310 785841 Email: info@nphilippopoulos.gr Website: www.nphilippopoulos.gr

09. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑAIDENGINEERINGLTDΔιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά 145 64 Αθήνα Τηλ./Fax: 210 8003784 Email: information@aidengineering.gr Website: www.aidengineering.gr _

ΑΡΓΥΡOΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ&ΒΑΡΥΤΙΝΗΣΑ.Ε.Ε.Διεύθυνση: Αμερικής 21α 106 72 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3690111, Fax: 210 3602318

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

10. ΥΓΡΑΕΡΙOBPHELLASA.E.Διεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6887777, Fax: 210 6887697

CoralGasΑ.Ε.Β.Ε.Υ. (πρώην SHELL GAS Α.Ε.Β.Ε.Υ.)Διεύθυνση: Γεωργίου Αβέρωφ 26-28 142 32 Περισσός Τηλέφωνα: 210- 9491000, Fax: 210- 9407987 Website: www.coralgas.gr

64

11. ΠΕΤΡΕΛΑΙO - ΔιύλισηΕΛ.ΠΕΑ.Ε.Διεύθυνση: E.O. Αθηνών - Κορίνθου (17ο χλμ) 193 00 Ασπρόπυργος Τηλέφωνα: 210 5533000, Fax: 210-5539298 Διοίκηση: Χειμάρρας 8Α 15125 Μαρούσι Τηλέφωνο: 210 6302000, Fax: 210 6302510 Website: www.elpe.gr

ΜOΤOΡOΙΛ(ΕΛΛΑΣ)Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8094000, Fax: 210-8094444 Website: www.moh.gr

12. ΠΕΤΡΕΛΑΙO - ΕμπορίαAVINOILΑ.Β.Ε.Ν.Ε.Π.Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8093500, Fax: 210 8093555 Website: www.avinoil.gr

CoralHellasΑ.Ε.(πρώην SHELL Hellas Α.Ε.)Διεύθυνση: 12Α Ηρώδου Αττικού 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 9476000, Fax: 210 9476500 Website: www.coralenergy.gr

CYCLONHellasΑ.Ε.Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12Α 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8093900, Fax: 210 8093999 Website: www.cyclon.gr

DRACOILS.A.Διεύθυνση: Πατησίων 48, 106 82 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8224311-3, Fax: 210 8838407 Website: www.dracoil.gr

ΕΚOΑ.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Χειμάρρας 8Α, 115 25 Mαρούσι Τηλέφωνα: 210 7705201-401, Fax: 210 7705847 Website: www.eko.gr

ΕΛΙΝOΙΛΑ.Ε.Διεύθυνση: Πηγών 33 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 6241500 / 210 6241510 Fax: 210 6241509 Website: www.elin.gr

MAMIDOILJETOILΑ.Ε.Διεύθυνση: Ευρώτα 27 & Κηφισού 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 8763100, Fax: 210 8055955 Website: www.jetoil.gr Email: info@jetoil.gr

REVOILΑ.Ε.Ε.Π.Διεύθυνση: Καποδιστρίου 5, 166 72 Βάρη Τηλέφωνα: 210 8976000, Fax: 210 8974943 Website: www.revoil.gr

13. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑAEGEANOILS.A.Διεύθυνση: Λεωφ. Χατζηκυριακού 42 185 36 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4586000, Fax: 210 4586241

BPHELLASS.A.-BPMARINEΔιεύθυνση: Ακτή Μιαούλη 89 & Μαυροκορδάτου 289 185 38 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4595800 / 210 4595900 Fax: 210-4595869 Email: triands@bp.com

MAMIDOILJETOILΑ.Ε.Διεύθυνση: Ευρώτα 27 & Κηφισού 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 8763100, Fax: 210 8055955 Website: www.jetoil.gr Email: info@jetoil.gr

ΚΑΒΑΛΑOΙΛΑ.Ε.Διεύθυνση: Τ.Θ. 8 - Νέα Καρβάλλη 640 06 Καβάλα Τηλέφωνα: 2510 317201, Fax: 2510-317204 Email: kavalaoil@otenet.gr

14. ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑΒΙOΛΙΓΝΙΤΑ.Μ.Ε.Τ.Β.Ε.Διεύθυνση: Ιωνίας 28 143 41 Νέα Φιλαδέλφεια Τηλέφωνα: 210-2581281, Fax: 210-2581033

EΛΙΝOΙΛΕΛΛΗΝΙΚΗΕΤΑΙΡΙΑΠΕΤΡΕΛΑΙΩΝΑ.Ε.Διεύθυνση: Πηγών 33 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνο / Fax: 210-6241655 Email: koukoulop@elin.gr Website: www.elin.gr

ΗΡΑΚΛΗΣΑΝΩΝΕΤΑΙΡΕΙΑΤΣΙΜΕΝΤΩΝΔιεύθυνση: Σοφ. Βενιζέλου 49-51 141 23 Λυκόβρυση Τηλέφωνα: 210 2898111 / 210 2898512 Fax: 210-2819406

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΑΜΥΝΤΙOΥΑ.Ε.Διεύθυνση: Ιωνίας 28 143 41 Νέα Φιλαδέλφεια Τηλέφωνα: 210 2583681, Fax: 210 2581033

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΑΧΛΑΔΑΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Γ. Παπανδρέου 21 546 45 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 861411, Fax: 2310 867966

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΣΕΡΒΙΩΝΔιεύθυνση: Διονυσίου Σολωμού 13 505 00 Σέρβια - Κοζάνη Τηλέφωνα: 210 3225018, Fax: 210 3237146

ΜΠΙΤOΥΛΑΪΝΑ.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Ακαδημίας 19 & Βουκουρεστίου 106 71 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3639091 Fax: 210 3625386

15. ΘΕΡΜΑΝΣΗ / ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣAIDENGINEERINGLTDΔιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά 145 64 Αθήνα Τηλ./Fax: 210 8003784 Email: information@aidengineering.gr Website: www.aidengineering.gr _

CALORIAA.B.&E.E.Διεύθυνση: Ηφαίστου 57 - Μπότα Τζήμα 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 6628068-73, Fax: 210 6623784

CARRIERΕΛΛΑΣΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΥΑ.Ε.Διεύθυνση: Άντερσεν 4 & Μωραΐτη 93 115 25 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6773300, Fax: 210 6745487

RobertBoschA.E.Διεύθυνση: Ερχείας 37, 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 5701200 Fax: 210 5770080 Email: RBGR.Greece@gr.bosch.com Website: www.bosch.gr _

ΒΙOΣΩΛΑ.Ε.Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 3-5 & Μενεμένης 177 78 Ταύρος Τηλέφωνα: 210 3410000 Fax: 210 3421001 Email: info@biossol.gr Website: www.biossol.gr

ΙΝΤΕΡΚΛΙΜΑΑ.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: 7ο χλμ Αθηνών - Λαμίας Τ.Θ. 173, 34 100 Χαλκίδα Τηλέφωνα: 22620 79902 Fax: 22620 71929

16. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣ / ΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣAIDENGINEERINGLTDΔιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά 145 64 Αθήνα Τηλ./Fax: 210 8003784 Email: information@aidengineering.gr Website: www.aidengineering.gr _

ΑΣΠΡOΦΩΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 284 176 75 Καλλιθέα Τηλέφωνα: 210 9491600, Fax: 210 9491610

CONTECA.E.Διεύθυνση: Λαέρτου 22 Τ.Θ. 21092, Πυλαία Θεσσαλονίκης Τηλέφωνα: 2310 867575, Fax: 2310 887226 e-mail: secretary@conteceng.gr www.conteceng.gr

EXERGIAA.E.Διεύθυνση: Oμήρου & Βησσαρίωνος 1 106 72 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6996185 Fax: 210 6996186

ΚΥΜΗΑΒΕΕΔιεύθυνση: ΒΙΠΑ Σχιστού, Οδ. 2 Ο.Τ. 2 188 63 Πέραμα Τηλέφωνα: 210 4004757, Fax: 210 4326399 E-mail: info@kimi-sa.com Website: www.kimi-sa.com _

σινμηχανικοί-ΙσμήνηΠανοπούλουΔιεύθυνση: Βασ. Κων/νου 29 106 74 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 7234628, mob: 6937110655 e-mail: isminipano@gmail.com

TECHNIPETROLΕΛΛΑΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Παύλου Μπακογιάννη 42 144 52 Μεταμόρφωση Αττικής Τηλέφωνα: 210 2854300, Fax: 210 2834090 E-mail: info@technipetrol.gr Website: www.technip.com

17. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝAdamsnetΜΕΠΕΔίκτυα Αυτοματισμών & Τηλεπικοινωνιών Ενεργειακών Εφαρμογών Ενεργειακοί Επιθεωρητές Κτηρίων & Βιομηχανιών Διεύθυνση: Ταξιαρχών 51 Τηλέφωνα: 210 4082291 Fax: 2104628163 Αδαμόπουλος Χ. Αλέξιος (Διπλ. Ηλ/γος & Πολ. Μηχανικός ΔΠΘ) e-mail: info@adamsnet.gr energy.inspectors@yahoo.gr www.adamsnet.gr

COFELYHELLASA.E.Διεύθυνση: θερμοπυλών 2 152 35 Βριλήσσια Τηλέφωνα: 210 6085030 Fax: 210 6084178 Email: mail@cofely-gdfsuez.com Website: www.cofely-gdfsuez.gr

Γ.ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ-Χ.ΣΚOΥΒΑΚΗO.Ε.Σύμβ. Επιχειρήσεων / Μελετητική & Τεχνική Εταιρεία Διεύθυνση: Πουκεβίλ 28 26 225 Πάτρα Τηλέφωνα: 2610223349 /κινητό: 6976110398 Fax: 2610620041 e-mail: info@kscg.gr / www.kscg.gr

NRG-ORIONΔιεύθυνση: Θεσσαλονίκης 31 145 61 Κηφισιά, Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9329770 Fax: 210 9333597 e-mail: info@nrg-orion.gr / www.nrg-orion.gr

PROTECTINGTHE PLANETIS EVERYONE’S

www.energyworldmag.com

JOB.WE AGREE