ΜΑΘΗΣΡΙΑ: τπαχίνη Μαπία

Α’ Σάξη

Ομάδα πποσανατολισμού: Οικονομίαρ & Διοίκησηρ

ΕΠΑ.Λ. ΙΔΗΡΟΚΑΣΡΟΤ

χολικό Έτορ: 2013-2014

2

1. Η έννοια ηης διαηροθής

Η δηαηξνθή καο κπνξεί λα δηαδξακαηίζεη ζεκαληηθό ξόιν ζηε

δηαηήξεζε ηεο θαιήο ζηνκαηηθήο πγείαο. Η πγηεηλή δίαηηα πξέπεη λα

είλαη ηζνξξνπεκέλε θαη λα παξέρεη όια ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά γηα ηελ

αλάπηπμε. Πξέπεη λα πεξηιακβάλεη όιεο ηηο θύξηεο νκάδεο ηξνθώλ

: θξνύηα θαη ιαραληθά, όζπξηα θαη γαιαθηνθνκηθά, θξέαο, ςάξη θ.ι.π

2. Μεζογειακή διαηροθή- Πσραμίδα διαηροθής

Μεζνγεηαθή δηαηξνθή είλαη όξνο πνπ

επηλνήζεθε από ηνλ θπζηνιόγν Άλζει

Κηο γηα λα πεξηγξάςεη ην κνληέιν

δηαηξνθήο, ην νπνίν αθνινπζνύζαλ νη

ιανί ησλ κεζνγεηαθώλ ρσξώλ πνπ

ζπκπεξηιακβάλνληαλ ζηε Μειέηε ησλ Δπηά

Φσξώλ. Σηε Διεθνή Διάζκεψη για ηις

Μεζογειακές Διαηροθές ην 1993 απνθαζίζηεθε

ηη ζα ζεσξείηαη πγηεηλή, παξαδνζηαθή

Μεζνγεηαθή δηαηξνθή θαη ην 1995 κηα νκάδα

επηζηήκσλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ

Φάξβαξλη δεκηνύξγεζε ηελ "Πσραμίδα ηης Μεζογειακής Διαηροθής"

3

Υδαηάνθρακες, Πρωηεΐνες, Βιηαμίνες, Μέηαλλα- ιτνοζηοιτεία

και ζε ποιες ηροθές ηα ζσνανηάμε

Υδαηάλζξαθεο: Οη πδαηάλζξαθεο είλαη ηα λνκίζκαηα

ελέξγεηαο ηνπ ζώκαηόο καο. Τα πεξηζζόηεξα ηξόθηκα πνπ

ηξώκε θαζεκεξηλά απνηεινύληαη από πδαηάλζξαθεο. Ο

νξγαληζκόο καο, ζπα ηνπο πδαηάλζξαθεο ζε κηθξόηεξα

θνκκάηηα, ηε γιπθόδε, ηα νπνία θαίεη γηα λα πάξνπκε ηελ

ελέξγεηα πνπ ρξεηαδόκαζηε όιε κέξα γηα λα δήζνπκε.

Φξεηαδόκαζηε ηνπο πδαηάλζξαθεο δηόηη είλαη ε βαζηθή πεγή

ελέξγεηαο ηνπ εγθεθάινπ καο θαη ηνπ λεπξηθνύ καο

ζπζηήκαηνο.

Πξσηεΐλεο: Οη πξσηεΐλεο είλαη ηα δνκηθά ζπζηαηηθά ή

αιιηώο ηα «ηνύβια» ηνπ νξγαληζκνύ καο. Με άιια ιόγηα ην

ζώκα καο ρξεζηκνπνηεί ηηο πξσηεΐλεο γηα λα ρηίζεη, λα

ζπληεξήζεη θαη λα επηζθεπάζεη ηνπο ηζηνύο ηνπ. Τν ζώκα

καο ρξεζηκνπνηεί πνιύ εμεηδηθεπκέλεο πξσηεΐλεο γηα λα

θάλεη ζπγθεθξηκέλεο εξγαζίεο. Γηα παξάδεηγκα, ην ζώκα

ρξεζηκνπνηεί πξσηεΐλε γηα λα θηηάμεη ηελ πεςίλε, κηα νπζία

πνπ ππάξρεη ζην ζηνκάρη θαη είλαη ππεύζπλε λα δηαιύεη ην

θξέαο ζε κηθξόηεξεο πξσηεΐλεο ή ηελ αηκνζθαηξίλε πνπ

κεηαθέξεη ην νμπγόλν ζην αίκα.

4

Βηηακίλεο: Οη βηηακίλεο θαη ηα ηρλνζηνηρεία είλαη ζπζηαηηθά

ηεο ηξνθήο ηα νπνία ρξεηάδεηαη ην ζώκα καο γηα λα

κεγαιώζεη θαη λα ιεηηνπξγήζεη. Σηελ πξαγκαηηθόηεηα, νη

βηηακίλεο, ηα κέηαιια θαη ηα ηρλνζηνηρεία είλαη

εμεηδηθεπκέλνη εξγάηεο θαη εξγαιεία κέζα ζην ζώκα καο.

Κάπνηα από απηά ν νξγαληζκόο καο ηα ρξεζηκνπνηεί ζαλ

όπια θαη ζηξαηηώηεο γηα ηελ άκπλα ηνπ νξγαληζκνύ

Άιια ηα ζηέιλεη ζε εμεηδηθεπκέλα θέληξα ειέγρνπ ηα

έλδπκα, ηα νπνία δίλνπλ εληνιέο θαη δνπιεύνπλ γηα ηελ

αλάπηπμε θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζώκαηνο.

Δλώ θάπνηα ηα ρξεζηκνπνηεί γηα ηελ αλαπλνή ηνπ

ζώκαηνο.

Αθόκε, ην ζώκα καο δελ κπνξεί λα θηηάμεη κόλν ηνπ

βηηακίλεο! Έηζη είλαη πνιύ ζεκαληηθό λα ηηο παίξλνπκε θάζε

κέξα από ηε δηαηξνθή καο.

5

Μέηαιια-ηρλνζηνηρεία: Τα κέηαιια θαη ηα ηρλνζηνηρεία

είλαη νπζίεο ηηο νπνίεο ρξεηάδεηαη ην ζώκα καο ζε

πνιύ κηθξέο πνζόηεηεο, ζε ίρλε θαη είλαη ν ζίδεξνο, ην

αζβέζηην, ην καγλήζην, ν θώζθνξνο, ην ηώδην, ην

θζόξην θ.α.

3. Πατσζαρκία και ζσζηαηικά ζηοιτεία για ηην Ελλάδα

Σύκθσλα κε έξεπλα ηνπ παγθόζκηνπ νξγαληζκνύ πγείαο (Π.Ο.Υ), ζηελ

ζεκεξηλή επνρή ε παρπζαξθία ζεσξείηαη αζζέλεηα θαη έηζη πξέπεη λα

αληηκεησπίδεηαη από όινπο ηνπο θνξείο αιιά θαη ηνπο πνιίηεο. Σε κηα

πξόζθαηε έξεπλα ζρεηηθά κε ηνλ επηπνιαζκό ηεο παρπζαξθίαο ζηεο

ρώξεο ηνπ θόζκνπ, Η Διιάδα θαηαηάρζεθε ζηελ 12ε ζέζε κε πνζνζηό

18,5% ηνπ γεληθνύ πιεζπζκνύ αλάκεζα ζε 33 ρώξεο.

6

4. Βιολογικά ηρόθιμα

Τα βηνινγηθά πξντόληα, είλαη ηξόθηκα ηα νπνία πξνέθπςαλ κέζσ ηεο

Βηνινγηθήο ή Οξγαληθήο Γεσξγίαο. Η βηνινγηθή γεσξγία είλαη έλα

ζύζηεκα δηαρείξηζεο θαη παξαγσγήο αγξνηηθώλ πξντόλησλ πνπ

ζηεξίδεηαη ζε θπζηθέο δηεξγαζίεο, ζηε κε ρξεζηκνπνίεζε ρεκηθώλ

ζπλζεηηθώλ ιηπαζκάησλ, θπηνπξνζηαηεπηηθώλ πξντόλησλ ή γελεηηθώλ

ηξνπνπνηήζεσλ θαη ζηελ ρξεζηκνπνίεζε κε ρεκηθώλ κεζόδσλ ζηελ

αληηκεηώπηζε ερζξώλ, αζζελεηώλ θαη δηδαλίσλ. Φξεζηκνπνηνύληαη

ηερληθέο παξαγσγήο θαη αλαθύθισζεο θπηηθώλ θαη δσηθώλ

ππνιεηκκάησλ πνπ δηαηεξνύλ ηελ θπζηθή ηζνξξνπία θαη ηε γνληκόηεηα

ηνπ εδάθνπο.

7

5. Τι να προζέτοσμε ζηις εηικέηες ηων ηροθίμων

Ο ξόινο ησλ εηηθεηώλ ηξνθίκσλ αλέθαζελ ήηαλ πνιύ ζπνπδαίνο,

θαζώο παξέρνπλ ζηνλ θαηαλαισηή πνιύ ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γηα

ην πξντόλ πνπ έρεη κπξνζηά ηνπ θαη ζέιεη λα αγνξάζεη. Πνιύ

πεξηζζόηεξν ζήκεξα πνπ νη ξπζκνί ηεο ζύγρξνλεο δσήο είλαη ηόζν

γξήγνξνη πνπ καο αλαγθάδνπλ λα ζηξεθόκαζηε ζηελ θαηαλάισζε

ζπζθεπαζκέλσλ ηξνθίκσλ.

Γπζηπρώο όκσο, παξ΄ όιν πνπ κειέηεο έρνπλ δείμεη πσο νη

θαηαλαισηέο ελδηαθέξνληαη γηα δηαηξνθηθέο πιεξνθνξίεο, νη

πεξηζζόηεξνη από απηνύο δε κπνξνύλ λα ηηο θαηαλνήζνπλ, αθνύ νη

εηηθέηεο ηνπο πξνθαινύλ ζύγρπζε. Μάιηζηα, ζε έξεπλα ηνπ

Παλειιήληνπ Σπιιόγνπ Γηαηηνιόγσλ ην 2006 ζρεηηθά κε ηηο εηηθέηεο

ηξνθίκσλ, βξέζεθε όηη κόλν ην 1/3 ηνπ θαηαλαισηηθνύ θνηλνύ είλαη ζε

ζέζε λα ηηο θαηαλνήζεη.

Αλ θαη γηα πνιινύο νη εηηθέηεο ηξνθίκσλ ζεσξνύληαη πεξηηηέο, ζηελ

πξαγκαηηθόηεηα απνηεινύλ απαξαίηεηα εξγαιεία πνπ καο βνεζνύλ λα

αμηνινγνύκε ηξόθηκα θαη λα απνθαζίδνπκε αλ ηειηθά ζέινπκε λα ηα

θαηαλαιώζνπκε.

6. Σστνά διαηροθικά ζθάλμαηα

Καζεκεξηλά ε δηαηξνθή καο αιιάδεη πξνο ην ρεηξόηεξν. Άγρνο,

θνύξαζε, ηξέμηκν όιε ηελ εκέξα, ζηελ δνπιεηά, ζην ζπίηη. Ξεράζακε

ηελ ζσζηή Διιεληθή δηαηξνθή. Αθόκε θαη ζε πεξίνδν θξίζεο, ηα

8

delivery θάλνπλ θαζεκεξηλά ρηιηόκεηξα ώζηε λα ηθαλνπνηήζνπλ θάζε

πεηλαζκέλν ζηνκάρη.Πξσηλό, γξήγνξν μεθίλεκα κε έλα θιηηδάλη θαθέ

θαη ηίπνηα άιιν, κία ηπξόπηηα ζην ρέξη ή κπνπγάηζα κε θξέκα. Πίηα κε

γύξν γηα κεζεκεξηαλό, αλαςπθηηθά, αιθνόι ζην επαγγεικαηηθό

ξαληεβνύ. Ληπαξά..ιηπαξά θαη πάιη ιηπαξά. Θεξκίδεο, πνιιέο

ζεξκίδεο. Καη ε δπγαξηά λα αλεβαίλεη.Σην ηέινο, ιέκε, άληε μεθηλάσ

δίαηηα από Γεπηέξα. Πόζεο Γεπηέξεο πέξαζαλ άξαγε? Γεπηέξα… έλαο

κύζνο! Η απόθαζε θαη ε ςπρνινγία καο παίδεη ζεκαληηθό ξόιν γηα ην

μεθίλεκα θαη όρη ε κέξα.

8.Διαηροθικές ζσμβοσλές

Γηα λα έρεηε ηελ θαιύηεξε δπλαηή δηαηξνθή, ρσξίο λα μεπεξλάηε ηηο

ζεξκίδεο πνπ πξέπεη λα παίξλεηε, επηιέμηε ηξόθηκα γεκάηα βηηακίλεο,

ηρλνζηνηρεία, θπηηθέο ίλεο θαη άιια ζξεπηηθά ζπζηαηηθά – θαη

ρακειόηεξα ζε ζεξκίδεο. Γηαιέμηε θξνύηα, ιαραληθά, ηξόθηκα νιηθήο

άιεζεο θαη γαιαθηνθνκηθά.