Το 1906, όταν ο Πάμπλο Πικάσσο αισθάνεται πως έπαψε πια να ικανοποιεί την τέλεια ισορροπία που χαρακτήριζε τα έργα της "ροζ περιόδου".

Έτσι, αυτή τη χρονιά αφιερώνει όλο το δημιουργικό του στον πίνακα που ονόμασε "Οι

δεσποινίδες της Avignon".

Ο όρος κυβισμός χρησιμοποιήθηκε

στην πραγματικότητα για πρώτη φορά από τον Γάλλο κριτικό τέχνης

Λουί Βωσέλ (Luis Vauxcelles ) όταν

έγραψε πως η ζωγραφική του

Μπράκ είχε περιοριστεί στην

απεικόνιση κύβων.

Ο κυβισμός είναι καλλιτεχνικό ρεύμα της ζωγραφικής και της γλυπτικής, στην Ευρώπη του 20ου αιώνα.

Είναι καλλιτεχνικό κίνημα που εμφανίστηκε στη Γαλλία.

Πήρε το όνομα του από την ελληνική λέξη «κύβος».

καθαρές φόρμες

περίγραμμα

γεωμετρικά σχήματα

Βλέπουν και ζωγραφίζουν το αντικείμενο από πολλές μεριές ταυτόχρονα. Διάφορες όψεις από πολλές οπτικές γωνίες.

Καταργούν το χώρο. Δεν υπάρχει μπρος – πίσω, πάνω – κάτω, μέσα – έξω. Πολλαπλές προοπτικές. Η φόρμα και ο χώρος μέσα στον οποίο υπάρχει συγχέονται. Συγχέονται ακόμη και τα ίδια τα αντικείμενα μεταξύ τους.

Χρησιμοποιούν την επανάληψη της φόρμας , γεγονός που δίνει την αίσθηση της κίνησης.

Αφαιρώντας τα επιμέρους στοιχεία , αναλύουν και φτάνουν στα δομικά στοιχεία του αντικειμένου. Όμως η αφαίρεση στον κυβισμό δεν είναι μια αυθαίρετη αφαίρεση. Στηρίζεται στην πραγματικότητα. Δομή του ορατού φαινομένου.

Βλέπουν και ζωγραφίζουν το αντικείμενο από πολλές μεριές ταυτόχρονα. Διάφορες όψεις από πολλές οπτικές γωνίες.

Καταργούν το χώρο. Δεν υπάρχει μπρος – πίσω, πάνω – κάτω, μέσα – έξω. Πολλαπλές προοπτικές. Η φόρμα και ο χώρος μέσα στον οποίο υπάρχει συγχέονται. Συγχέονται ακόμη και τα ίδια τα αντικείμενα μεταξύ τους.

Χρησιμοποιούν την επανάληψη της φόρμας , γεγονός που δίνει την αίσθηση της κίνησης.

Αφαιρώντας τα επιμέρους στοιχεία , αναλύουν και φτάνουν στα δομικά στοιχεία του αντικειμένου. Όμως η αφαίρεση στον κυβισμό δεν είναι μια αυθαίρετη αφαίρεση. Στηρίζεται στην πραγματικότητα. Δομή του ορατού φαινομένου.

Οι κυβιστές ζωγράφοι συλλαμβάνουν τον κόσμο μέσω της γεωμετρικής δομής του αντικειμένου. Απεικονίζουν τις έννοιες και τις ιδέες των πραγμάτων.

Στα έργα τέχνης κυβιστών τα αντικείμενα χωρίζονται, αναλύονται, και συνθέτονται ξανά σε μια αφηρημένη μορφή - αντί οι καλλιτέχνες να αποδίδουν τα αντικείμενα από μια συγκεκριμένη γωνία, τα διαιρούν σε πολλαπλές απόψεις, βλέποντας έτσι ταυτόχρονα πολλές διαφορετικές διαστάσεις ή όψεις των αντικειμένων. Συχνά οι επιφάνειες των όψεων, ή τα πλάνα, τέμνονται σε γωνίες που δεν έχουν κάποιο αναγνωρίσιμο βάθος.

Εισηγητές του κυβισμού ήταν ο Πάμπλο Πικάσο και ο Ζωρζ Μπρακ.

Pablo Picasso George Braque

Χουάν Γκρις (ζωγράφος-γλύπτης ) Φερνάντ Λεζέ (ζωγράφος) Ντερέιν (ζωγράφος) Ανρί Λοράν (γλύπτης) Ναταλία Γκοντσάροβα (ζωγράφος)

!Στην Ελλάδα ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας

αναδεικνύεται σε έναν από τους πιο πιστούς αλλά και πιο δημιουργικά ακόλουθους του κυβισμού.

Εξ ορισμού ο κυβισμός παραπέμπει στη γεωμετρία. Οι κυβιστές καλλιτέχνες ζωγράφιζαν όχι σε σημείο αναφοράς τα ανθρώπινα συναισθήματα, όπως οι εξπρεσιονιστές αλλά διασπώντας τις μορφές σε γεωμετρικά σχήματα και συναρμολογώντας τα ξανά.

Έτσι στους πίνακες του, άνθρωποι και αντικείμενα απεικονίζονται με ομοιόμορφα κατανεμημένα γήινα χρώματα (γκρι-καφέ) σαν πολυεδρικά γεωμετρικά στερεά!

Paul Sezan

"Ο καλλιτέχνης πρέπει να βλέπει τη

φύση σαν ένα σύνολο από

σφαίρες, κώνους, κυλίνδρους. "

«Ζωγραφίζω τ’ αντικείμενα όπως τα σκέφτομαι, όχι όπως τα βλέπω»

"Για να απεικονίσω τη φύση πρέπει να χρησιμοποιήσω τη σφαίρα, τον κύλινδρο, τον κώνο και βέβαια να θέσω το σύνολο σε προοπτική διευθέτηση. Για μας τους ανθρώπους, η φύση έχει περισσότερο βάθος παρά επιφάνεια..."

Κορυφώνεται ανάμεσα 1910-1912 και είναι η πρώτη φάση του Κυβισμού. Ονομάζεται έτσι γιατί αναλύει,

σχεδόν διαλύει τη φόρμα, το αντικείμενο, ένα πρόσωπο, ένα πορτρέτο, μια νεκρή φύση, για να

ξαναφτιάξει ένα καινούριο, μια νέα εικόνα του που ν’ ανταποκρίνεται σε μια νοητή παρά ορατή

πραγματικότητα.

Πορτραίτο του Vollard. (Πικάσο 1910)

Ο Συνθετικός Κυβισμός που ακολουθεί (1912-1914 και μετά), ονομάζεται έτσι γιατί ο καλλιτέχνης συνθέτει στη ζωγραφική επιφάνεια διάφορα

στοιχεία. Πλάι στο χρώμα που επανεμφανίζεται και στα σχήματα που είναι απλά, πλακάτα και που

περιγράφουν σχηματικά και συνοπτικά τα αντικείμενα, πλάι στην

επαλληλία των επιπέδων, τα οποία δημιουργούν ένα παιγνίδισμα μέσα-έξω σε χώρο ακαθόριστο, είναι και η χρήση διάφορων υλικών εκτός από

την παραδοσιακή μπογιά.

«Κιθάρα» (Guitar), 1913 Πικάσο.

Στον ερμητικό κυβισμό τα αναπαριστώμενα αντικείμενα είναι σε

μεγάλο βαθμό ή και απόλυτα καμιά φορά, μη αποκρυπτογραφήσιμα. Σε αυτή

την περίοδο τα έργα είναι κατά βάση μονοχρωματικά, γκρίζα, μπλε και καφέ.

Picasso - Guernica (3D_3 boyutlu).mp4

Και η κυβιστική γλυπτική υπήρξε επαναστατική, γιατί ο όγκος τυγχάνει μιας ιδιάζουσας μεταχείρισης. Οι συνεχείς επιφάνειες και η ενότητα του όγκου, της φόρμας καταργείται, γιατί κατατεμαχίζονται σε μικρότερα στοιχεία έτσι που η φόρμα γίνεται πρισματική. ‘Ετσι όσο επαναστατική υπήρξε η κυβιστική ζωγραφική άλλο τόσο στάθηκε η κυβιστική γλυπτική. Και στην τέχνη αυτή η μεταχείριση του όγκου είναι ιδιάζουσα, αφού παίρνει καινούρια μορφή με επί μέρους πρισματικούς όγκους και γεωμετρικές αιχμηρές επιφάνειες και επίπεδα με τεμαχισμού που δημιουργούν βαθιά βαθουλώματα και σκιές, όπως στο έργο «‘Άνδρας με Μαντολίνο» (1917) του Γάλλου γλύπτη Ζακ Λίψιτς (1891-1973).

Ο κυβισμός επηρέασε το σύνολο του καλλιτεχνικού κόσμου της ζωγραφικής και της γλυπτικής και έγινε η πηγή της αφηρημένης τέχνης του 20ου αιώνα και πρόδρομος των μεταγενέστερων τάσεων όπως ο φουτουρισμός, ο κονστρουκτιβισμός και ο εξπρεσιονισμός.

Επίσης επηρέασε τη λογοτεχνία και τη μουσική.

http://www.metmuseum.org/toah/hd/cube/hd_cube.htmhttp://el.wikipedia.org/wiki/Κυβισμός

http://www.picasso.fr/es/picasso_pagina_index.php

 http://www.miclub.gr/index.php/2010-04-02-16-47-33/42-2010-04-02-16-35-37/200-2011-07-11-11-39-33