%CA%E1%ED%F4-%CC%E1%E8%E7%EC%E1%F4%E9%EA%E1

9
Πέτρος Δ. Δαμιανός 1 Εμπειρισμός, Καντ και Μαθηματικά Η εποπτεία στον Κάντ Όλο το δημιούργημα του Νεύτωνα σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με το δόγμα που περιγράφεται με τη φράση του «υποθέσεις δεν κάνω». Η φράση αυτή συνοψίζει μια σημαντική διαφορά της επιστήμης μετά την επιστημονική επανάσταση ( η οποία ολοκληρώνεται με τον Νεύτωνα) και της επιστήμης που πρότεινε ο Αριστοτέλης αλλά και ο Καρτέσιος. Αυτή η νέα επιστημολογική πρόταση επειδή επηρέασε σε πολλά επίπεδα τον ευρωπαϊκό πολιτισμό εκφράστηκε φιλοσοφικά από τον αγγλικό εμπειρισμό. Εχθρός του εμπειρισμού σε φιλοσοφικό επίπεδο είναι κάθε πρόταση που η αλήθεια της δεν προκύπτει από την εμπειρία. ή από το ίδιο το νόημα της. Ένας από τους κύριους εκπροσώπους του , o Χιούμ (Hume) υποστήριζε ότι δεν μπορούμε να παράγουμε ούτε a priori (ανεξάρτητα από εμπειρία) ούτε a posteriori (μέσω εμπειρίας) δικαιολογήσεις για ένα πλήθος πεποιθήσεών μας, όπως την πεποίθηση ότι «τα αντικείμενα παραμένουν ταυτόσημα κατά τη ροή του χρόνου» ή όπως την πεποίθηση πως «κάθε γεγονός πρέπει να έχει μία αιτία» γιατί αυτά εμπεριέχουν υποθέσεις τις οποίες ούτε η λογική ούτε η εμπειρία μπορεί να μας επιβεβαιώσει. Ο εμπειρισμός αντλούσε τη δύναμη του από την επιτυχία της «μεθοδολογίας» του Νεύτωνα, η οποία έριχνε το βάρος της στην εύρεση κανονικοτήτων της φύσης, αποφεύγοντας κάθε επεξηγητική υπόθεση. Με την επικράτηση του Εμπειρισμού, οποιοδήποτε συμπέρασμα (και όχι περιγραφή) για τον κόσμο, όσο εύλογο κι αν ήταν, μπορούσε να σπρωχτεί στο χώρο της αμφιβολίας και της αμφισβήτησης. Ήταν ο Καντ αυτός που έδωσε, σε φιλοσοφικό επίπεδο, την αποφασιστική μάχη με τον εμπειρισμό και με τον Χιούμ. Ο Καντ ισχυρίστηκε ότι ο παλιός διαχωρισμός μεταξύ a priori και a posteriori αληθειών ήταν ανεπαρκής για να περιγράψει το είδος των προτάσεων για τις οποίες υπήρχε διαφωνία. Για τον Καντ μία ανάλυση της γνώσης απαιτεί μία επιπλέον διάκριση μεταξύ συνθετικών και αναλυτικών αληθειών. Σε μία αναλυτική πρόταση το κατηγορούμενο εμπεριέχεται μέσα στο υποκείμενο. Στην πρόταση «κάθε σώμα καταλαμβάνει χώρο» η ιδιότητα το να καταλαμβάνεις χώρο αποκαλύπτεται στην

description

dsds

Transcript of %CA%E1%ED%F4-%CC%E1%E8%E7%EC%E1%F4%E9%EA%E1

  • . 1

    ,

    .

    (

    )

    .

    .

    . .

    , o (Hume)

    a priori ( ) a posteriori (

    ) ,

    .

    , ,

    . ,

    ( ) , ,

    .

    , ,

    .

    a priori a posteriori

    .

    .

    .

  • . 2

    . ,

    .

    3

    .

    a priori

    . a priori

    , ,

    . a priori,

    a priori a priori .

    a priori , Kant,

    ,

    .

    ,

    ,

    .

    a priori

    a priori

    a posteriori .

    a priori

    a posteriori

    a priori.

    , a priori

    ,

    ,

    1 2

    .

    ,

    ' ,

    , a priori,

    .

  • . 3

    a priori

    .

    ,

    . O s a priori

    .

    ,

    . ,

    .

    ,

    .

    , .

    ,

    , ,

    ( 715/743).

    ,

    , .

    .

    ( )

    ,

    . '

    . a priori

    . (. 47-8/65).

    .

    ,

    .

  • . 4

    a priori

    .

    .

    (. 239/ 298).

    , ,

    ,

    ,

    ,

    (the form) .

    ,

    .

    a

    priori

    . , , ,

    .

    a priori

    .

    , ,

    ,

    , , ..

    a priori

    .

    , , .

  • . 5

    a priori, , ,

    a priori

    ,

    (semantics) (Coffa, 1991).

    ,

    a priori.

    , ,

    a priori

    a priori.

    . 1734

    . 18 ,

    ,

    . 1784,

    ,

    .

    .

    Lagrange (Theorie des functions analytiques) 1797. '

    '

    .

    Lagrange

    .

    .

    , , , ,

  • . 6

    .

    x

    x

    .

    .

    1817

    :

    ;.

    .

    ,

    x.

    '

    , , ,

    .

    .

    .

    Cauchy,

    Weierstrass, Cantor and Dedekind

    .

    a priori .

  • . 7

    .

    .

    ,

    a priori

    .

    .

    .

    , a priori.

    19

    .

    , ,

    .

    .

    ,

    , .

    .

    19

    .

    .

    .

    .

    ,

    .

  • . 8

    .

    .

    .

    .

    .

    ;

    .

    . 1800

    ;

    .

    , 19 ,

    , .

    .

    1810.

    .

    1929 , ,

    ,

    a priori .

    .

    a priori ,

    .

  • . 9

    a posteriori

    a priori .

    .

    Coffa J. A. (1991). The semantic tradition from Kant to Carnap. Cambridge

    University Press.

    Frege, G. (1977), , 17, 19-40

    Frege, G. (1950), , . . , :

    , 1990

    Kant, I. (1784), : ,

    , . .. , : . 1989

    Kant, I. (1979), , . . , .

    ,