ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΡΟΪΔΗΣ ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΥ

Πρϐκειται για ςατιρικϐ χρονογρϊφημα που δημοςιεϑτηκε ςτα 1896, ςτην Εφημερύδα

«Εμπρϐσ». ’ αυτϐ ο ςυγγραφϋασ μασ δύνει πληροφορύεσ για τα όθη τησ εποχόσ του.

Ο αφηγητόσ πιςτεϑει πωσ εύναι μεγϊλο μειονϋκτημα να εύναι κανεύσ ευαύςθητοσ.

Γιατύ, τϐτε εύναι ο πλϋον δυςτυχόσ. Απορεύ πωσ εύναι δυνατϐν να πηγαύνει κανεύσ ςε

ςυγκεντρώςεισ πϋνθουσ, ϐπωσ ςε κηδεύα φύλου, αφοϑ η δικό του ευαύςθητη καρδιϊ

δεν το αντϋχει. Μϊλιςτα, θεωρεύ εγωώςτϋσ τουσ ςυγγενεύσ του νεκροϑ, ϐταν θρηνοϑν,

και εκνευρύζεται τϐςο απϐ τουσ θρόνουσ τουσ που δεν μπορεύ να φϊει. Επύςησ δε

δϋχεται να βοηθόςει χρηματικϊ κϊποιο φύλο του για να μπορϋςει να μονομαχόςει,

γιατύ, αν ςκοτωθεύ, δε θα εύναι ςε θϋςη να του ξεπληρώςει τα χρωςτοϑμενα.

Κυρύωσ ϐμωσ δε δανεύζει ςε φύλουσ, γιατύ ςκϋφτεται πωσ ϋτςι θα απαλλϊξει το φύλο

του απϐ την ντροπό που θα νιώςει, ϐταν δε θα μπορεύ να ξεπληρώςει το χρϋοσ του.

Φυςικϊ δε δύνει ελεημοςϑνη, γιατύ ςκϋπτεται ϐτι ϋτςι, με ςκληρϐ τρϐπο και αδιϊφορο,

παρατεύνει τη ζωό ϊρρωςτων και βαςανιςμϋνων ανθρώπων.

Μια ακϐμη απϐδειξη τησ ευαιςθηςύασ του όταν ο γϊμοσ του, ςε μεγϊλη ηλικύα, με

γυναύκα πλοϑςια και ϊςχημη, αντύ νϋασ και ωραύασ, που ϐμωσ θα θυςιαζϐταν, κϊνοντασ

το γϊμο αυτϐ και αποβλϋποντασ ςτα πλοϑτη εκεύνου. Μϊλιςτα, η ευαιςθηςύα του

δεν του επϋτρεψε, ϐταν κϊποτε η γυναύκα του όταν ϊρρωςτη, να την αντικρύζει, ενώ

εκεύνη η αδιϊφορη, ϐταν εκεύνοσ αρρώςτηςε, εύχε το ςθϋνοσ να τον βλϋπει να υποφϋρει

και να τον περιποιεύται.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

1η ενότητα: Εύναι ςαφϋσ πωσ ο ςυγγραφϋασ δεν παρουςιϊζει τα χαρακτηριςτικϊ του

ευαύςθητου ανθρώπου, αλλϊ του αναύςθητου και αδιϊφορου ςτον πϐνο των ϊλλων

και μϊλιςτα με δηκτικϐ τϐνο. Έτςι, ςτην ενϐτητα αυτό καυτηριϊζει την υποκριςύα

κϊποιων ανθρώπων που καμώνονται πωσ εύναι ειλικρινεύσ φύλοι και ϐμωσ δεν

ςυμπϊςχουν με το φύλο τουσ, οϑτε ςτην κηδεύα του πηγαύνουν. Εύναι ϊνθρωποι τησ

καλοπϋραςησ που για να μη ςτενοχωρηθοϑν, μην τυχϐν και τουσ κοπεύ η ϐρεξη, δεν

πηγαύνουν ςε θλιβερϋσ ςυγκεντρώςεισ.

2η ενότητα: Ο ςυγγραφϋασ καυτηριϊζει τον τϑπο του ςυμφεροντολϐγου και ςκληροϑ

ανθρώπου που ςκϋφτεται τα τρεχϊματα και τα ϋξοδα, ενώ ο φύλοσ του ριψοκινδυνεϑει

τη ζωό του. Η υποκριςύα του χαρακτόρα του εύναι εϑλογη, καθώσ προςπαθεύ με

ορθολογιςμοϑσ να καλϑψει τη μικροψυχύα του.

3η ενϐτητα: Με ςαφό τρϐπο τονύζεται η υποκριςύα μερικών ανθρώπων που δόθεν

ενδιαφϋρονται για την αξιοπιςτύα του φύλου τουσ, ενώ ςτην πραγματικϐτητα

αδιαφοροϑν για τα προβλόματϊ του και δεν τον βοηθοϑν αν χρειαςτεύ.

4η ενϐτητα: Ο «ευαύςθητοσ» ϊνθρωποσ υποκρύνεται το φιλεϑςπλαχνο, αυτϐν που

ενδιαφϋρεται πραγματικϊ για τη μούρα των ϊλλων, ενώ ςτην ουςύα εύναι εντελώσ

αναύςθητοσ και αδιϊφοροσ απρϐθυμοσ να προςφϋρει την παραμικρό βοόθεια.

5η ενϐτητα: Ο χαρακτόρασ του αδιϊφορου ανθρώπου παρουςιϊζεται ςτην ενϐτητα

αυτό πιο ϋκδηλα. Εύναι τϐςο προςηλωμϋνοσ ςτον εαυτϐ του, ώςτε αντιμετωπύζει

με απϊθεια την αρρώςτια τησ γυναύκασ. Μϊλιςτα, χρηςιμοποιεύ το διϊςτημα

που εκεύνη όταν ϊρρωςτη για τη δικό του διαςκϋδαςη και ψυχαγωγύα χωρύσ την

παραμικρό εκδόλωςη ςυμπϐνοιασ.

Το κείμενο χωρίζεται στις εξής ενότητες:

1η ενϐτητα: «Μεγϊλη δυςτυχύα εύναι ... εισ ϐςουσ αγαπϊ τα ελαττώματϊ των»: ο

ςυγγραφϋασ τονύζει πωσ δεν μπορεύ να πϊρει μϋροσ ςε θλιβερϋσ ςυγκεντρώςεισ.

2η ενϐτητα: «Άλλο πρϊγμα ϐπου δεν ημπορώ ... ο φύλοσ μου να ςκοτωθεύ:» δεν

παρευρύςκεται ςτη μονομαχύα του φύλου του.

3η ενϐτητα: «Μεγϊλη πρϋπει να εύναι η αναιςθηςύα ... να υπϊγω εισ την κηδεύαν του»

εύναι αντύθετοσ ςτο να δανεύζει τουσ φύλουσ.

4η ενϐτητα: «Άλλη ςκληρϐτησ και κουταμϊρα ... ενώ εγώ τρώγω μπαρμποϑνια και

φιλϋτο» δε ςυμφωνεύ με την ελεημοςϑνη.

5η ενϐτητα: «Σρανό απϐδειξισ τησ υπερβολικόσ μου ευαιςθηςύασ ... την ιδικόν μου

ϋκτακτον και μοναδικόν ευαιςθηςύα» η ευαιςθηςύα του αποδεικνϑεται και απϐ

την περύπτωςη του γϊμου του.

1. Ύφος: Με καυςτικϐ και ειρωνικϐ ϑφοσ καταφϋρνει ο ςυγγραφϋασ να εκθϋςει τα

χαρακτηριςτικϊ ενϐσ κοινωνικϊ αδιϊφορου ανθρώπου. Σο ςτϐχο του αυτϐ επιτυγχϊνει

χϊρη ςτη ζωντϊνια του κειμϋνου, με τισ μικρϋσ περιϐδουσ.

2. Αςϑνδετα ςχόματα: «χωλϐσ, ςτραβϐσ, κουλοχϋρησ», «αμϊξια, θϋατρα, γεϑματα»

3. Μεταφορϋσ: «θα μου ϋκοπτε την ϐρεξιν», «το ςπύτι λϊμπει»

4. Γλώςςα: Η γλώςςα του κειμϋνου εύναι η καθαρεϑουςα, αλλϊ απλό και κατανοητικό,

ώςτε να εξυπηρετεύ τουσ ςτϐχουσ του ςυγγραφϋα.

420

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

ε ποια κοινωνικό τϊξη ανόκει ο ευαύςθητοσ του κειμϋνου. Έχει ςημαςύα

η τοποθϋτηςό του ςε οριςμϋνη κοινωνικό τϊξη. (Να βαςύςετε την απϊντηςό

ςασ ςτισ τρεισ τελευταύεσ παραγρϊφουσ).

Απϊντηςη:

Ο ευαύςθητοσ του Ρούδη εύναι ιδιαύτερα πλοϑςιοσ. Έχει ςτην κατοχό του εφτϊ ςπύτια,

μπορεύ να τρώει αςτακϐ, μπαρμποϑνια και φιλϋτο, να κϊνει εκδρομϋσ και να

διαςκεδϊζει με ποικύλουσ τρϐπουσ, αλλϊ και να γευματύζει ςτη Μεγϊλη Βρετϊνια. Η

τοποθϋτηςό του ςτισ ανώτερεσ οικονομικϊ τϊξεισ ϋχει ωσ ςτϐχο να δεύξει την

αδιαφορύα των πλουςύων για τισ ανϊγκεσ των φτωχών, αλλϊ και την αδυναμύα τουσ να

τισ αντιληφθοϑν, αφοϑ αυτού ζουν εντελώσ διαφορετικϊ.

5η Μποροϑμε να χαρακτηρύςουμε το κεύμενο αυτϐ ρεαλιςτικϐ; Να δικαιολογόςετε

την απϊντηςό ςασ.

Απϊντηςη:

Σο κεύμενο εύναι γραμμϋνο με ρεαλιςμϐ. Ο ΡοϏδησ δεν ωραιοποιεύ καταςτϊςεισ.

Αντύθετα, περιγρϊφει με λεπτομϋρειεσ τον τρϐπο ςκϋψησ και ςυμπεριφορϊσ του όρωϊ

του, ώςτε να κϊνει κατανοητό την αδιαφορύα του για τουσ ϊλλουσ