Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

53
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΩΝ

Transcript of Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

Page 1: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΩΝ

Page 2: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

• «Η βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος μέσω της εξασφάλισης ικανοποιητικών συνθηκών ασφάλειας και υγείας, αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας και προόδου και ως εκ τούτου συνιστά μέριμνα κάθε ευνοούμενης, σύγχρονης κοινωνίας»

• H Ευρωπαϊκή ένωση συνέβαλε στη διαμόρφωση κοινού νομοθετικού πλαισίου και πληροφόρησης, με κοινοτικές οδηγίες και ενημερωτικές δράσεις.

• Στην Ελλάδα ο τομέας της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας αποτελεί βασική προτεραιότητα με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας μέσω τεχνικών αλλά και οργανωτικών μέτρων σε όλα τα επίπεδα (εθνικό, τοπικό, κλαδικό και επίπεδο επιχείρησης)

• Η πολιτεία προάγει τα θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία καθορίζοντας πολιτική και κατάλληλες διαδικασίες ανάπτυξης δράσεων στο νομοθετικό, ενημερωτικό, ερευνητικό κι ελεγκτικό τομέα

«Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης»

Page 3: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

• Η πλειοψηφία των επαγγελματιών του τομέα της εγκληματικότητας που έρχονται σε επαφή με παραβάτες του νόμου, (τόσο σε επίπεδο καταστολής όσο και πρόληψης), είναι κατά κύριο λόγο:

αστυνομικοί, δικαστές, εγκληματολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, δάσκαλοι, εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας.

• Οι συνθήκες εργασίας και η ιδιαιτερότητα των καθηκόντων τους καθιστούν την απασχόλησή τους επίπονη και απαιτητική καθώς απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και προσόντα, υψηλές επαγγελματικές δεξιότητες αλλά και υποστήριξη, καθώς επίσημες έρευνες δείχνουν ότι κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, είναι δυνατόν να εκτεθούν σε μια σειρά κινδύνων που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την επαγγελματική και προσωπική τους ζωή.

• Εκτός από την ασφάλεια, οι κίνδυνοι μπορεί να είναι και ψυχοκοινωνικοί, καθώς σε αντίθεση με τα τεχνικά επαγγέλματα που προστατεύονται μέσω νομοθεσίας, για τους επαγγελματίες αυτούς, δεν υπάρχει σχετική μέριμνα, νομοθεσία και πολιτικές.

Page 4: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ

Σχετίζονται με προβλήματα στην εργασία, όπως βία, παρενόχληση, εκφοβισμός. Συχνά οδηγούν σε ψυχολογικά, σωματικά και κοινωνικά προβλήματα όπως κατάθλιψη, άγχος και εργασιακή εξουθένωση, ενώ παρατηρείται αυξημένο ποσοστό απουσίας από την εργασία ή τυπική παρουσία και αυξημένα ποσοστά ατυχημάτων και τραυματισμών.

Αιτίες που τα προκαλούν:• Προβληματικός σχεδιασμός, οργάνωση και διαχείριση της εργασίας• Υπερβολικός φόρτος εργασίας• Αντικρουόμενες απαιτήσεις και ασάφειες για το ρόλο του εργαζόμενου• Έλλειψη συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζουν τον εργαζόμενο • Κακή διαχείριση των οργανωτικών αλλαγών, εργασιακή ανασφάλεια• Αναποτελεσματική επικοινωνία, μη υποστήριξη από διοίκηση ή

συναδέλφους • Ψυχολογική, σεξουαλική παρενόχληση και βία που ασκείται από τρίτους• Άγχος όταν οι εργασιακές απαιτήσεις είναι μεγαλύτερες των ικανοτήτων

τους

Page 5: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΑΓΧΟΣ

Περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους της Ευρώπης, θεωρούν το εργασιακό άγχος σύνηθες φαινόμενο στο χώρο εργασίας τους και οι κύριες αιτίες που αναφέρθηκαν ήταν:

• η αναδιοργάνωση της εργασίας• η εργασιακή ανασφάλεια (7 στους 10 ερωτηθέντες)• οι υπερωρίες ή ο υπερβολικός φόρτος εργασίας• ο εκφοβισμός ή η παρενόχληση στην εργασία (6 στους 10

ερωτηθέντες).• Ταυτόχρονα 4 στους 10 θεωρούν ότι η αντιμετώπιση του άγχους

δεν είναι αυτή που θα έπρεπε στο χώρο εργασίας τους • οι μισοί θεωρούν ότι η διαχείριση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων

είναι πιο δύσκολη από τη διαχείριση των παραδοσιακών για την επαγγελματική ασφάλεια και υγεία.

«Ευρωπαϊκή δημοσκόπηση του EU-OSHA (ESENER)»

Page 6: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

WORKPLACE BULLYING - ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΚΟΜΕΤΑΧΕΙΡIΣΗ.WMV

https://www.youtube.com/watch?v=0vE2LoC330A

Page 7: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Η εξωτερική βία στο χώρο εργασίας αφορά: προσβολές, απειλές, σωματικές ή ψυχολογικές επιθέσεις που ασκούνται από άτομα εκτός του οργανισμού ή και από τους ίδιους τους εξυπηρετούμενους εναντίον ενός ατόμου στο χώρο εργασίας, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία, την ασφάλεια ή την ευεξία του ατόμου αυτού.

Οι επιθετικές ή βίαιες πράξεις συνήθως έχουν τη μορφή:• αγενούς συμπεριφοράς και έλλειψης σεβασμού προς του άλλους• σωματικής ή λεκτικής επιθετικότητας (πρόθεση προσβολής)• επίθεσης (πρόθεση πρόκλησης βλάβης στο άλλο πρόσωπο)

Ποιοι πλήττονται; αστυνομικοί, φύλακες φυλακών, κοινωνικοί λειτουργοί, διαχειριστές κατοικιών

κοινωνικής πρόνοιας, νοσοκόμες και άλλοι εργαζόμενοι στον τομέα υγείας, οδηγοί ταξί και λεωφορείων, εργαζόμενοι που πραγματοποιούν επισκευές στις κατοικίες, προσωπικό πρατηρίων καυσίμων, ταμίες, φύλακες χώρων στάθμευσης, φύλακες ασφαλείας και κλητήρες

Page 8: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΒΙΑΣ

Κάποιες πράξεις βίας είναι απρόβλεπτες, αλλά υπάρχουν κάποιες συνθήκες που ενδέχεται να είναι υψηλού κινδύνου.

Οι συνηθέστεροι παράγοντες κινδύνου μπορούν να προσδιοριστούν και να συνοψιστούν ως εξής:

• διακίνηση προϊόντων, χρημάτων και πολύτιμων ειδών• εργασία κατά «μονάς» (lone working)• εργασίες επιθεώρησης, ελέγχου και γενικής αρχής• επαφή με πελάτες: από άτομα που ζητούν δάνεια μέχρι

ασθενείς με ιστορικό βίας ή ασθένειες που είναι γνωστό ότι συνδέονται με την άσκηση βίας έως και ακόμα ανθρώπους υπό την επήρεια οινοπνεύματος ή ναρκωτικών ουσιών

• οργανισμοί με κακή διαχείριση καθώς μπορεί να αυξήσει την επιθετικότητα των πελατών (π.χ. ανεπάρκεια προσωπικού κ.α.)

Page 9: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΒΙΑΣ

• Αποθάρρυνση• Μείωση του φιλότιμου για την εκτέλεση του επαγγέλματος• Άγχος (ακόμα και για το έμμεσο θύμα, το μάρτυρα βίαιης πράξης) και

προσβολή της σωματικής ή ψυχολογικής υγείας.• Εμφάνιση μετα-τραυματικών συμπτωμάτων (φόβος, φοβίες,

διαταραχές ύπνου ακόμα και διαταραχές μετα-τραυματικού άγχους). • Η ευαισθησία κάθε ατόμου ποικίλει ανάλογα με το πλαίσιο, στο οποίο

εκδηλώνεται η βία και τα προσωπικά χαρακτηριστικά του θύματος. • Η σωματική βία διαπιστώνεται, αλλά όχι και ο τρόπος που θα

αντιδράσει το θύμα σε επανειλημμένες πράξεις ψυχολογικής βίας. • Τα άτομα που εργάζονται σε περιβάλλον φόβου/δυσαρέσκειας δε

μπορούν να αποδώσουν, παρατηρείται αυξημένη απουσία από την εργασία, μείωση κινήτρων προς εργασία, μείωση παραγωγικότητας, επιδείνωση εργασιακών σχέσεων.

Page 10: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΒΙΑΣ

• Εντοπισμός και αξιολόγηση των κινδύνων• Λήψη προληπτικών μέτρων (ανάλογα με τον τρόπο λειτουργίας και

οργάνωσης της εργασίας και το περιβάλλον) • Κατάρτιση και παροχή πληροφοριών στο προσωπικό

Η πρόληψη βλαβών γίνεται σε δυο επίπεδα:

Πρώτο επίπεδο: βασικός στόχος, η πρόληψη εκδήλωσης πράξεων βίας ή τουλάχιστον ο περιορισμός τους.Δεύτερο επίπεδο: εάν έχει εκδηλωθεί πράξη βίας απαιτείται υποστήριξη για το άτομο που υπέστη το περιστατικό για την ελαχιστοποίηση των επιβλαβών επιπτώσεων και την πρόληψη συναισθημάτων ενοχής που μπορεί να εκδηλώσει το θύμα μετά από μια πράξη επίθεσης (που ίσως να το αποτρέψει από την υποβολή καταγγελίας).

Page 11: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Χωριστείτε σε ομάδες. Εντοπίστε ενδεχόμενους κινδύνους στο εργασιακό σας πλαίσιο

και καταγράψτε τους σε μια λίστα. Προτείνετε μέτρα πρόληψης και καταγράψτε τα σε μια λίστα.

Page 12: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΙΔΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΣΚΗΣΗΣ ΒΙΑΣ

Στο περιβάλλον εργασίας: Μέτρα σωματικής ασφάλειας: κλειδαριές σε εισόδους, οθόνες, φωτισμός, γραφεία υποδοχής, έξοδοι

κινδύνου, συστήματα εποπτείας και συναγερμού, κωδικοποιημένη ασφάλεια θυρών, εξάλειψη άνευ εξόδου χώρων και προσοχή σε αντικείμενα που μπορούν να χρησιμεύσουν ως όπλα, καλύτερα καθίσματα και διάκοσμος κ.α.

Στην οργάνωση εργασίας • Τακτική απομάκρυνση μετρητών και πολύτιμων ειδών.• Καλύτερη υποδοχή και ενημέρωση του κοινού, διαχείριση/μείωση ουρών

αναμονής.• Επαρκές προσωπικό, προσαρμογή ωραρίου λειτουργίας στις ανάγκες

εξυπηρετούμενων.• Έλεγχος διαπιστευτηρίων επισκεπτών.• Συνοδεία του προσωπικού όπου είναι απαραίτητο.• Αποφυγή εργασίας «κατά μονάς» ή όταν δε γίνεται, επαφή με όσους

εργάζονται.

Page 13: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΙΔΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΣΚΗΣΗΣ ΒΙΑΣ

Κατάρτιση και παροχή ενημέρωσης στο προσωπικό σχετικά με:

• την αναγνώριση των μη αποδεκτών συμπεριφορών και των πρώτων ενδείξεων επιθετικότητας

• τον τρόπο διαχείρισης δύσκολων καταστάσεων και δύσκολων εξυπηρετούμενων

• τις διαδικασίες προστασίας των εργαζόμενων (οδηγίες ασφάλειας, ενέργειες περιορισμού της επιθετικότητας ατόμων, εντοπισμός πελατών με ιστορικό άσκησης βίας)

• τη διαχείριση του άγχους και τον έλεγχο των συναισθηματικών αντιδράσεων

Page 14: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΙΔΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΒΙΑΣ

• Να υπάρχουν γνωστές διαδικασίες που να ακολουθούνται σε περίπτωση βίαιου επεισοδίου με στόχο την πρόληψη περαιτέρω βλαβών.

• Ο εργαζόμενος-θύμα βίας ή μάρτυρας πράξης βίας δεν πρέπει να μένει μόνος του κατά τις ώρες που ακολουθούν τα γεγονότα.

• Πληροφόρηση των ανώτερων στελεχών και παροχή υποστήριξης στο θύμα.• Να παρέχεται στο θύμα ψυχολογική υποστήριξη αμέσως μετά το περιστατικό

αλλά και αργότερα σε περίπτωση μετα-τραυματικού άγχους.• Υποστήριξη στο θύμα σχετικά με νομικές διαδικασίες (αναφορά, νομικά

μέτρα).• Ενημέρωση υπόλοιπων εργαζομένων για την αποφυγή διάδοσης φημολογιών. • Να εξετάζονται οι εκτιμήσεις κινδύνου με σκοπό τον εντοπισμό

συμπληρωματικών απαιτούμενων μέτρων.• Πλήρη διερεύνηση του συμβάντος, χωρίς να επιρρίπτονται ευθύνες στο θύμα. • Καταγραφή του περιστατικού και αξιολόγηση του τρόπου που συνέβη για τη

βελτίωση των προληπτικών μέτρων.

Page 15: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗΣ (BURN - OUT)

Μελετήθηκε στις ΗΠΑ σε ανθρώπους διαφόρων επαγγελμάτων βοήθειας: • ιατρικό-νοσηλευτικό προσωπικό, εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς λειτουργούς,

αστυνομικούς, λειτουργούς ψυχιατρικών νοσοκομείων, ανθρώπους που εργάζονται με μικρά παιδιά και helping professions εν γένει.

• Ο όρος burn - out ή ελληνικά «εξαντλημένος/εξουθενωμένος» εκφράζει την ψυχοσωματική καταπόνηση του εργαζόμενου και την εξάντληση όλων των προσωπικών ψυχικών του αποθεμάτων κατά την προσπάθεια προσαρμογής του στις καθημερινές δυσκολίες που σχετίζονται με την επαγγελματική του δραστηριότητα.

• Ως συμπτώματα αναφέρονται: καθημερινή δυσφορία και ευερεθιστότητα, καταβολή δυνάμεων, αίσθημα «κενού», αίσθηση απογοήτευσης και ανικανότητας, ιδιαίτερα εκείνων που απασχολούνται στις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας (helping professions).

• Ξεκινά με τις πρώτες «ήττες», συνεχίζει με μια μακρά σειρά ματαιωμένων προσδοκιών, αποτυχημένων σχεδίων, έλλειψης αναγνώρισης και εφόσον δεν το «εμποδίσουν» εσωτερικές ή εξωτερικές αλλαγές, οδεύει προς τα επόμενα στάδια.

Page 16: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΣYMΠTΩMATA BURN - OUT

• συναισθηματική εξάντληση: αίσθηση συνεχούς έντασης και συναισθηματικής αποξένωσης στις διαπροσωπικές σχέσεις των εργαζόμενων

• αποπροσωποποίηση: ταυτίζεται με την αρνητική και αγενή πολλές φορές συμπεριφορά κατά τη συναναστροφή με άτομα που ζητούν και αποδέχονται τις επαγγελματικές τους υπηρεσίες και φροντίδες και

• αίσθημα μειωμένων προσωπικών επιτευγμάτων εκδηλώνεται κατά τη συνεργασία με άλλους με την πεποίθηση ότι η ικανότητα και η επιθυμία τους για επιτυχία μειώνονται συνεχώς.

Page 17: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΤΕΛΟΥΝ ΣΤΟ BURN - OUT

Η προσωπικότητα του ατόμου, καθώς συνήθως πλήττονται άτομα: σχολαστικά, που έχουν ανάγκη να αποδεικνύουν στον εαυτό τους και στους

άλλους ότι είναι ικανά και καλοπροαίρετα. Που επιθυμούν την επιδοκιμασία, την εκτίμηση και την αγάπη των άλλων, έχουν υψηλά επίπεδα ενσυναίσθησης, είναι πρόθυμα, αφοσιωμένα, με ανθρωπιστικά ιδεώδη, αγχώδη, εσωστρεφή, ψυχαναγκαστικά, ενθουσιώδη και με τάση ταύτισης με τον πάσχοντα.Παράγοντες στο εργασιακό πλαίσιο:

Ιεραρχική δομή της οργάνωσης, χρόνος εργασίας, τυχόν συνθήκες απομόνωσης, οι πελάτες, η μη αναγνώριση της επαγγελματικής αξίας από το κοινό, ανεπαρκείς πόροι, υπερβολικά αιτήματα για παραγωγικότητα, ανεπαρκής εκπαίδευση, αδιαφορία ή μη ενδεδειγμένες παρεμβάσεις προϊσταμένων ή μη κατάλληλη διαχείριση προσωπικού, υπερβολικός φόρτος εργασίας, ελλιπής ανταμοιβή και απουσία επαγγελματικών κινήτρων και η άσκηση επαγγέλματος σε τομείς πέραν των προσωπικών ενδιαφερόντων και ικανοτήτων ή μικρή ευαισθησία για την κατάρτιση του προσωπικού

Page 18: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ BURN - OUT

• Ενθάρρυνση εργαζομένων για πιο ρεαλιστικούς στόχους ώστε να έχουν περισσότερη ικανοποίηση και δημιουργία ευκαιριών σταδιοδρομίας για όλους.

• Ευκαιρίες εσωτερικής κατάρτισης για την αύξηση επάρκειας στο ρόλο τους.• Εκπαίδευση σε στρατηγικές διαχείρισης, (π.χ. διαχείριση χρόνου).• Καθοδήγηση νέων εργαζόμενων με φυλλάδια για τις δυσκολίες της εργασίας. • Χορήγηση δελτίων «Ελέγχου του burnout» σε όλο το προσωπικό.• Συμβουλευτική όσων βιώνουν έντονο εργασιακό στρες και διαχείρισή του.• Ενθάρρυνση ανάπτυξης ομάδων στήριξης και δικτύων ανταλλαγής πόρων.• Μείωση της αναλογίας του αριθμού πελατών/προσωπικού.• Κατανομή του φόρτου της πιο δύσκολης και λιγότερο ικανοποιητικής

εργασίας σε όλους τους εργαζόμενους ώστε να μην πέφτει όλο το βάρος σ’ ένα άτομο αλλά να ξέρουν να αποδίδουν όλοι.

• Περιορισμός ωρών εργασίας, χρόνος ανάπαυσης, χαλάρωσης, παύσεων. • Προτάσεις για νέες δραστηριότητες που να τροφοδοτούν τον αυθορμητισμό,

τη δημιουργικότητα και να περιορίζουν την ανία.

Page 19: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

BURNOUT - CAUSES, SYMPTOMS AND TREATMENT

https://www.youtube.com/watch?v=aVk02DiUUPo

Page 20: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΩΣ ΒΟΗΘΑΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΒΛΑΠΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ

Η καθημερινή τριβή με τους εξυπηρετούμενούς μας, μπορεί εύκολα να αφήσει ίχνη -μερικές φορές πολύ έντονα- στην συνηθισμένη συμπεριφορά της καθημερινής ζωής των εργαζόμενων, γι’ αυτό είναι σημαντικό, να μάθουμε να προστατεύουμε τους εαυτούς μας ως επαγγελματίες.

Για να προστατεύσει κανείς τον εαυτό του πρέπει να είναι διεκδικητικός (assertive) και το να είναι διεκδικητικός σημαίνει:

• Να διαχειρίζεται κάθε κατηγορία διαπροσωπικών σχέσεων χωρίς να κατακλύζεται από τα συναισθήματα που αυτές διακινούν.

• Να υποστηρίζει την άποψή του ακόμη και αν είναι αντίθετη με εκείνη του συνομιλητή του, διατηρώντας ταυτόχρονα καλή σχέση μαζί του.

• Να είναι σε θέση να επικοινωνεί χωρίς φόβους και αναστολές.• Να μην καταβάλλεται από αισθήματα κατωτερότητας, ούτε να

καυχιέται ναρκισσιστικά για τον εαυτό του.• Να βιώνει με θετικό τρόπο τη σχέση του με τους άλλους.

Page 21: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ – ΔΙΑΛΟΓΟΥ - ΑΜΥΝΑΣ

• Επίπεδο Ακρόασης 1: όταν ο συνομιλητής δεν μας κοιτάζει κατά πρόσωπο και δείχνει απορροφημένος με άλλα πράγματα ενώ μιλά μαζί μας. Εδώ καλύτερα να αναβάλουμε τη συζήτηση για άλλη στιγμή καθώς δεν εξασφαλίζουμε την προσοχή του.

• Επίπεδο Ακρόασης 2: όταν υπάρχει βλεμματική επαφή, αλλά η στάση και έκφραση του προσώπου δείχνουν μειωμένο ενδιαφέρον. Ούτε εδώ είναι επαρκές το επίπεδο επικοινωνίας.

• Επίπεδο Ακρόασης 3: όταν ο συνομιλητής μας κοιτά στο πρόσωπο και παρουσιάζει μια γενική έκφραση ενδιαφέροντος. Εδώ έχουμε ένα ενεργητικό/συμμετοχικό επίπεδο ακρόασης και ίσως τα θέματα που αναφέρουμε λαμβάνονται σοβαρά υπόψη.

Page 22: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ

• Χειριστική κριτική: όταν αυτός που ασκεί κριτική το κάνει με υπεροπτικό τρόπο, εκφράζει θυμό, προσβάλλει και γενικεύει, κάνει επιθετική κριτική και τότε ο συνομιλητής δεν έχει την ψυχολογική ετοιμότητα να ακούσει τα επιχειρήματα του άλλου. Εδώ είναι καλό να εφαρμόσουμε την τεχνική του να κατευθύνουμε τη συζήτηση αλλού καταπραΰνοντας την επιθετικότητα του άλλου και μεταθέτοντας τη συζήτηση σε μια άλλη στιγμή.

• Εποικοδομητική κριτική: Εάν κάνει απλώς υποδείξεις για να επιτευχθεί κάτι καλύτερο, χωρίς να γίνεται επικριτικός ή προσβλητικός αλλά περιγράφοντας τα γεγονότα, αυτό σημαίνει ότι κάνει δημιουργική κριτική. Αυτό που ωφελεί πάντα, είναι να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το μήνυμα που ο άλλος θέλει να μας στείλει.

Το άτομο που διαθέτει καλές κοινωνικές δεξιότητες ξέρει να:• επικοινωνεί με αποτελεσματικό και λειτουργικό τρόπο, να σέβεται τα

προσωπικά του δικαιώματα, του συνομιλητή του, και τους κανόνες της ομάδας και να υιοθετεί συμπεριφορές που αρμόζουν στο κοινωνικό πλαίσιο, στο όποιο αλληλεπιδρά,

Page 23: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

• Υπάρχουν, αλλά όχι ακόμα για όλους τους τομείς, κλάδους και οργανώσεις ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται έλλειψη ευαισθητοποίησης από τους οργανισμούς, τους φορείς, τους εργοδότες και κατά συνέπεια κι από τους ίδιους τους εργαζόμενους ως προς την προώθηση της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία.

• Μεγάλο μέρος του περιεχομένου που αφορά την εργασία με ασφάλεια των επαγγελματιών, αλλά και τη διατήρηση της ασφάλειας και των εξυπηρετούμενων, εξαρτάται από την οργανωτική και την ειδική εθνική νομοθεσία και πολιτικές.

• Επειδή όμως είναι πάντα χρήσιμο να είμαστε σε θέση να δούμε και να συγκρίνουμε τις δικές μας πρακτικές με αυτές των άλλων, ας δούμε ποιοι είναι οι κίνδυνοι και οι απειλές για τους επαγγελματίες που εργάζονται σε χώρους εργασίας σαν τους δικούς μας και τι εννοούμε με τον όρο «safeworking /εργασία με ασφάλεια».

Page 24: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΣΧΕΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θεσπίσει ειδικά μέτρα για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων όπως η οδηγία 89/391 του Συμβουλίου που περιέχει τις βασικές διατάξεις για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία:

• Οι εργοδότες πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι δεν υφίστανται βλάβες ή βία στην εργασία.

• Τα κράτη μέλη έχουν εφαρμόσει στο σύνολό τους την οδηγία αυτή μέσω της θέσπισης νομοθεσίας ενώ ορισμένα από αυτά έχουν αναπτύξει επιπλέον κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη της βίας στην εργασία

• Η ευρωπαϊκή προσέγγιση για την πρόληψη επαγγελματικών ατυχημάτων και ασθενειών εστιάζει στην εκτίμηση κινδύνου προκειμένου να προσδιοριστούν ή να εφαρμοστούν τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα.

• Η εκτίμηση κινδύνου είναι κλειδί για ασφαλείς και υγιείς χώρους εργασίας και αρμόδιος φορέας για τη χώρα μας είναι το Υπουργείο Εργασίας

• Περισσότερες πληροφορίες: Παγκόσμιος Οργανισμός Εργασίας http://osha.eu.int/ew2002/.

Page 25: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Κίνδυνος:• Γενικά σχετίζεται με το επικείμενο κακό ή την πιθανή

δυσάρεστη έκβαση ενός συμβάντος. Είναι η πιθανότητα, (χαμηλή ή υψηλή) να βλαφτεί κάποιος από μια πηγή κινδύνου και η έκταση της βλάβης αυτής.

Επαγγελματικός κίνδυνος: • Ο κίνδυνος για την υγεία και την ασφάλεια των

εργαζομένων από την επαγγελματική έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες και συνθήκες του εργασιακού περιβάλλοντος.

• Σχετίζεται άμεσα με την πιθανότητα ή συχνότητα έκθεσης των εργαζομένων σε κάποιο κίνδυνο.

Page 26: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

• Κίνδυνοι για την ασφάλεια ή κίνδυνοι ατυχήματος: Η πιθανότητα να προκληθεί τραυματισμός στους εργαζόμενους ως

συνέπεια της έκθεσης σε πηγή κινδύνου.• Κίνδυνοι για την υγεία: • Η πιθανότητα να προκληθεί αλλοίωση στη βιολογική ισορροπία των

εργαζομένων (ασθένεια) σαν συνέπεια της έκθεσης σε βλαπτικούς παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος.

• Εργονομικοί ή εγκάρσιοι κίνδυνοι για την ασφάλεια και υγεία αφορούν:

• την οργάνωση εργασίας (μονοτονία, βάρδιες, υπερωρίες κ.α.)• εργονομικούς παράγοντες (μη εργονομικός σχεδιασμός θέσεων εργασίας) • ψυχολογικούς παράγοντες (σύγχυση ή σύγκρουση ρόλων, ηθική

παρενόχληση, δυσχέρειες στην επικοινωνία, αυταρχικές συμπεριφορές)• Αντίξοες συνθήκες εργασίας (αντίξοες καιρικές συνθήκες, ακατάλληλος

εξοπλισμός, παρουσία και άλλων εργαζομένων με άλλο αντικείμενο στον ίδιο χώρο, εργασία με ζώα κ.α.)

Page 27: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΩΣ ΔΙΕΞΑΓΕΤΑΙ Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Με πολλές μεθόδους και διαδικασίες ανάλογα το μέγεθος του οργανισμού, τον αριθμό εργαζομένων, τη φύση των εργασιών και πρέπει να διεξάγονται από εξειδικευμένους επαγγελματίες.

Η πιο απλή εκτίμηση κινδύνου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μικρούς και μικρομεσαίους οργανισμούς περιλαμβάνει 5 βήματα:

• προσδιορισμός των πηγών κινδύνου και ατόμων που απειλούνται απ΄αυτές• εκτίμηση των κινδύνων και καθορισμός προτεραιοτήτων: υπολογισμός

πηγών κινδύνου (σοβαρότητα και πιθανότητα πρόκλησης βλάβης, συχνότητα έκθεσης στον κίνδυνο και καθορισμός προτεραιοτήτων βάση σοβαρότητας του κινδύνου)

• λήψη αποφάσεων σχετικά με προληπτική δράση (προσδιορισμός των κατάλληλων μέτρων ώστε οι κίνδυνοι να εξαλειφθούν ή να τεθούν υπό έλεγχο)

• ανάληψη δράσης (θέσπιση μέτρων πρόληψης-προστασίας μέσα από σχέδιο που θα καθορίζει προτεραιότητες)

• παρακολούθηση και αναθεώρηση (ανά τακτά διαστήματα για ενημέρωση)

Page 28: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Υπάρχουν πολλά εργαλεία εκτίμησης κινδύνου και μεθοδολογίες.• Η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από τις συνθήκες στο χώρο εργασίας

(αριθμό εργαζομένων, είδος δραστηριοτήτων και εξοπλισμών, συγκεκριμένα χαρακτηριστικά χώρου και κάθε άλλο ιδιαίτερο κίνδυνο).

• Συνηθέστερα εργαλεία εκτίμησης κινδύνου: κατάλογοι ελέγχου για τον εντοπισμό κινδύνων, οδηγοί, έγγραφα καθοδήγησης, εγχειρίδια, φυλλάδια, ερωτηματολόγια και διαδραστικά εργαλεία, διαδραστικό λογισμικό και εξειδικευμένες εφαρμογές ανά τομέα.

• Ο παγκόσμιος οργανισμός για τη υγεία και την ασφάλεια στην εργασία OSHA έχει αναπτύξει μια βάση δεδομένων με εργαλεία εκτίμησης κινδύνου που περιλαμβάνει εργαλεία από ολόκληρη την Ευρώπη, ενημερώνεται τακτικά και μπορούν να αναζητηθούν ανά θέμα ή τομέα και χώρα στη σελίδα: https://osha.europa.eu/el/practical-solutions/risk-assessment -tools

«Μεθοδολογικός οδηγός για την εκτίμηση & πρόληψη επαγγελματικού κινδύνου ΕΛΙΝΥΑΕ 2001)»

Page 29: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΩΣ ΔΙΕΞΑΓΕΤΑΙ Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Σε επίπεδο ΕΕ δεν υπάρχουν παγιωμένοι κανόνες για τον τρόπο διεξαγωγής εκτίμησης κινδύνου καθώς δεν υπάρχει μόνο ένας τρόπος. Διαφορετικές προσεγγίσεις αποδίδουν σε διαφορετικές περιστάσεις.

Σε γενικές γραμμές λαμβάνονται υπόψη οι εξής δυο αρχές:• Η εκτίμηση πρέπει να διασφαλίζει την κάλυψη όλων των συναφών πηγών

κινδύνου και πιθανών κινδύνων.• Μόλις προσδιοριστεί ένας κίνδυνος, η διαδικασία εκτίμησης πρέπει να

ξεκινήσει από τις γενικές αρχές, εξετάζοντας εάν μπορεί να εξαλειφθεί τελείως.

Οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ προτείνουν μια σταδιακή προσέγγιση με μια σειρά βημάτων και η επιλογή της μεθόδου εκτίμησης εξαρτάται από:

1. τη φύση του χώρου εργασίας2. το είδος της διαδικασίας 3. το είδος της εργασίας που εκτελείται 4. την τεχνική πολυπλοκότητα

Page 30: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

• Χωριστείτε σε ομάδες των 3 ατόμων.

• Υποθέστε ότι πρέπει να ετοιμάσετε ένα χώρο συνεντεύξεων, ανακρίσεων ή συμβουλευτικής στην υπηρεσία σας, ο οποίος να είναι κατάλληλος για ατομικές συναντήσεις με εξυπηρετούμενους (νέους που είναι μέλη συμμοριών ή έχουν διαπράξει σχετικά αδικήματα).

• Ποια είναι τα θέματα που πρέπει να λάβετε υπόψη σας εκτιμώντας τον κίνδυνο που υπάρχει για την υγεία και τη ασφάλειά σας;

• Καταγράψτε τα σε μια λίστα και παρουσιάστε τα σε όλη την ομάδα

Page 31: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΣΦΑΛΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΣ

• Ιδιαίτερη στρατηγική για το πώς εργαζόμαστε με συμμορίες και άτομα που αναπτύσσουν εγκληματική δράση δεν υπάρχει ακόμα στη χώρα μας, οπότε ο κάθε επαγγελματίας εφαρμόζει τις γενικές αρχές που έλαβε κατά την αρχική του εκπαίδευση

• Εκτός ίσως από τους αστυνομικούς, οι υπόλοιπες ειδικότητες εφαρμόζουν απλά τις βασικές αρχές του κλάδου και τη δεοντολογία επαγγέλματός τους, χωρίς να έχουν στη διάθεσή τους συγκεκριμένες πρακτικές που θα τους ευαισθητοποιήσουν να σκεφτούν τον πιθανό κίνδυνο που διατρέχουν με αυτές τις ομάδες εξυπηρετούμενων, μέχρι να συμβεί μια ακραία πράξη βίας ή επίθεσης ή απειλής κι εκφοβισμού.

• Χώρες που πλήττονται από τη δράση συμμοριών όπως η Αμερική και η Αγγλία και η εμπειρία τους στις πρακτικές /στρατηγικές που εφαρμόζουν, μας βοηθούν να δούμε τις γενικές κατευθύνσεις που συνιστούν μέσα από συγκεκριμένα πρωτόκολλα που ακολουθούν.

• Παρότι μπορεί να φανούν ακραία, έχουν ενδιαφέρον καθώς όλοι έχουμε αντιμετωπίσει τέτοιους κινδύνους, απλά δε δώσαμε την ανάλογη έκταση είτε γιατί αιφνιδιαστήκαμε ή δεν γνωρίζαμε τι να κάνουμε

Page 32: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΣ;

Μάλλον πως ναι!• Τα επαγγέλματά μας είναι επικίνδυνα καθώς οποιαδήποτε στιγμή

μπορεί να έρθουμε σε επαφή με ανθρώπους οπλισμένους, ψυχικά διαταραγμένους, ουσιοεξαρτώμενους, που μπορεί να εισβάλλουν στο χώρο εργασίας μας με επιθετικότητα, χρησιμοποιώντας λεκτική ή ακόμα και σωματική βία, εξοργισμένοι πιθανόν με τον τρόπο που χειριζόμαστε τις υποθέσεις τους ή άλλους λόγους, αλλά ακόμα κι όταν βγαίνουμε οι ίδιοι από το χώρο εργασίας και τα γραφεία μας κι επισκεπτόμαστε τα σπίτια τους, τις οικογένειές τους ή τα στέκια τους στο δρόμο (street work).

• Είναι πιθανό να βρεθούμε μπροστά σε απρόσμενες καταστάσεις οι οποίες να μας βάλουν σε εξαιρετικό κίνδυνο.

• Ας δούμε λοιπόν τι πρωτόκολλο ακολουθούν οι συνάδελφοί μας, δουλεύοντας με συμμορίες στην Αγγλία και την Αμερική.

Page 33: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Οι ειδικοί του τομέα παραδέχονται ότι κανείς δε μπορεί να μας εγγυηθεί ότι δε θα γίνουμε θύματα επίθεσης!!!

Ένας βασικός οδηγός περιλαμβάνει γενικά τα εξής:• Κάντε πρακτική εκτίμηση των πιθανών κινδύνων που θα συναντήσετε

πριν την έναρξη της εργασίας σας• Πριν πάτε στο σπίτι μιας οικογένειας, να έχετε ένα σχέδιο δράσης

ασφάλειας με πιθανά μέτρα προφύλαξης απ’ την εμπλοκή σας σε μια επικίνδυνη κατάσταση και μέτρα διαχείρισης των αντιπαραθέσεων

• Καταστρώστε φόρμα εκτίμησης κινδύνου (risk assessment) και συγκεντρώστε όλες τις βασικές πληροφορίες που χρειάζεστε για το σχέδιο δράσης σας. Αν το κάνετε πριν βγείτε από το γραφείο, θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε ποια μέτρα πρόληψης πρέπει να πάρετε ή αν θα πρέπει να καλέσετε κάποιον να σας συνοδεύσει (πάντα μέρα-ποτέ νύχτα).

• Προσοχή στο δρόμο, στη γειτονιά, στην περιοχή που ζει το άτομο ή η οικογένειά του

Page 34: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

• Μάθετε από πριν το ιστορικό της οικογένειας ή του ατόμου (αν έχουν απασχολήσει την αστυνομία, το σχολείο ή κοινωνικές υπηρεσίες ή έχουν ιστορικό ψυχικής ασθένειας).

• Μάθετε αν είχαν αρνητικές/προβληματικές αλληλεπιδράσεις με υπηρεσίες (συνήθως αυτά καταγράφονται στις υπηρεσίες, αλλιώς κάνετε μια έρευνα από συναδέλφους).

• Προσοχή στο ντύσιμο: να μην είναι προκλητικό και αταίριαστο των περιστάσεων, μη φοράτε κοσμήματα και μην κουβαλάτε πολύτιμα αντικείμενα ή gadgets ειδικά όταν βρίσκεστε σε απομονωμένες περιοχές με υψηλά ποσοστά εγκληματικότητας.

• Το αυτοκίνητό σας να έχει πάντα βενζίνη, να μην έχει βλάβες και το κινητό να είναι πάντα φορτισμένο με ενεργοποιημένες τις εφαρμογές GPS.

• Μάθετε ότι μπορείτε για την κουλτούρα των ομάδων πολιτοφυλακής του δρόμου γιατί ακόμα κι αν δεν εμπλέκονται στην υπόθεση, μπορεί να θεωρήσουν την παρουσία σας απειλητική και αφερέγγυα (συχνά επιτίθενται σε επιμελητές ανηλίκων).

Page 35: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ

• Αφού δεις τι μπορείς να κάνεις, φτιάξε ένα σχέδιο δράσης για την ασφάλειά σου.

• Ακολούθησε τυχόν πρωτόκολλα ασφάλειας ή πολιτικές της υπηρεσίας σου ή μείνε σε χώρους όπου είναι οπτικά ανοιχτοί ώστε να βλέπουν οι άλλοι τι γίνεται εντός (risk rooms), ή ακόμα επίτρεψε την παρουσία κι άλλου συναδέλφου στη συνάντηση.

• Σκέψου τι έγινε με παρόμοιες περιπτώσεις στο παρελθόν και πώς πήγαν.• Αν δεν έχεις εμπειρία, συμβουλεύσου κάποιον που ξέρεις ότι έχει αρκετή.• Εμπιστεύσου το ένστικτό σου. Αν κάτι «δε σου πάει καλά», δεν είναι

καλά.• Οδήγησε στη γειτονιά για να δεις αν όλα είναι ΟΚ. Yπάρχει κάτι ύποπτο;• Όταν παρκάρεις στη γειτονιά, βρες μέρος με (2) εισόδους-εξόδους, δες

ποιοι τριγυρνούν και τι κλίμα υπάρχει και μην παρκάρεις ποτέ μπροστά ακριβώς από το σπίτι.

• Φτάνοντας έξω από το σπίτι, στάσου έξω απ’ την πόρτα και άκου αν υπάρχει ένταση μέσα (φωνές, καυγάδες, ουρλιαχτά, ξύλο).

Page 36: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ

• Αφού χτυπήσεις την πόρτα, περίμενε πάντα στο πλάι και ποτέ μπροστά από την πόρτα.

• Σύστησε τον εαυτό σου καθαρά και με σαφήνεια, για να μάθουν ποιος είσαι και γιατί είσαι εκεί.

• Αξιολόγησε το άτομο/α με τα οποία μιλάς. Πώς είναι η συμπεριφορά τους; Μήπως είναι μεθυσμένοι ή έχουν πάρει ναρκωτικά;

• Πρόσεξε που βρίσκονται οι πόρτες στο σπίτι και φρόντισε καμία πόρτα να μη μείνει κλειδωμένη σε καμία περίπτωση!!!

• Σκάναρε το περιβάλλον και δες αν υπάρχουν όπλα ή μαχαίρια (συνήθως τα κρύβουν στα υπνοδωμάτια ή την κουζίνα τους).

• Δες αν υπάρχουν σύνεργα ναρκωτικών και τι κίνδυνοι υπάρχουν για σένα.• Να είσαι σε επαγρύπνηση και να παρατηρείς τα πάντα.• ΠΡΟΣΕΞΕ ΜΗΝ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΝΕΙΣ!!! Η εκτίμηση κινδύνου γίνεται και είναι χρήσιμη μόνο και μόνο για να

είμαστε ενήμεροι, να μην αιφνιδιαζόμαστε και να μειώνουμε το φόβο μας.

Page 37: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΑΝΟΥΝ ΕΥΑΛΩΤΟΥΣ

• Το να εργαζόμαστε μόνοι μας (loneworking).• Η εργασία πέρα από το ωράριό μας χωρίς να έχουν μείνει άλλα άτομα.• Σωματικές/φυσικές δυσκολίες και ειδικές ανάγκες: πχ εγκυμοσύνη,

αναπηρία, ανάρρωση από ατύχημα που μας δυσκολεύουν να μετακινηθούμε. • Η έλλειψη εμπειρίας.• Το να φαίνεσαι άτολμος και ευάλωτος, χαμένος ή μπερδεμένος.• Το να είσαι πολύ χαλαρός ή με υπερβολική αυτοπεποίθηση.• Οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που πιθανόν έχουμε τα οποία

προκαλούν υπερβολική αντίδραση σε απειλές ασφάλειας.• Η εμφάνισή μας (ψηλά τακούνια, μακιγιάζ, κοσμήματα, ακριβά gadgets

κ.α..)• Τα αξεσουάρ μας (κοσμήματα με θρησκευτικά σύμβολα ή αντικείμενα όπως

μπρελόκ, αναπτήρες με σήματα πολιτικών κομμάτων ή αθλητικών ομάδων).• Άλλες πτυχές στην εμφάνισή μας (τατουάζ, piercing που μπορεί να είναι

ελκυστικά για τον πελάτη και να αυξήσουν την προσοχή του πάνω μας).• Έλλειψη σχεδίου ασφάλειας (safety plan).

Page 38: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΡΟΩΘΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

• Οι υπηρεσίες παροχής υπηρεσιών πρέπει να έχουν πολιτικές ασφαλούς εργασίας, σωστά σχεδιασμένες κάνοντας πελάτες και εργαζόμενους να νιώθουν ασφάλεια, μειώνοντας τις πιθανότητες βίαιης ή επικίνδυνης συμπλοκής.

• Να γίνεται λόγος για θέματα ασφάλειας από την πρώτη μέρα πρόσληψης με μαθήματα απόκτησης δεξιοτήτων ασφαλείας σε όλους, ειδικά στο προσωπικό πρώτης γραμμής και

• Το προσωπικό να μάθει να αναγνωρίζει τα σημάδια μιας επικείμενης έκρηξης /ξεσπάσματος και τι μπορεί να κάνει γι’ αυτό ακόμα και με πρόβες δοκιμασίας των αντιδράσεων ώστε οι εργαζόμενοι να δοκιμάζουν τεχνικές και να μαθαίνουν τι χρειάζεται να γίνει πριν, κατά τη διάρκεια ενός βίαιου επεισοδίου, αλλά και μετά στο να υποστηρίξουν το θύμα και όποιον άλλον

• Η ασφάλεια πρέπει να ξεκινά πριν καν μπουν οι άνθρωποι στο κτίριο.• Χρήση τεχνολογικών μέτρων ασφάλειας (κάμερες ασφαλείας, panic

buttons συνδεδεμένα με την αστυνομία, κινητά με GPS και κάμερα καταγραφής, σιωπηλοί συναγερμοί με ενημέρωση κοινού.

Page 39: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΡΟΩΘΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

• Οι πελάτες πρέπει να ξέρουν τη μηδενική ανοχή της υπηρεσίας στην οπλοφορία/ οπλοκατοχή και τη χρήση ναρκωτικών η αλκοόλ πριν καν την επίσκεψη τους και την είσοδο τους εντός.

• Η αίθουσα αναμονής να είναι ευχάριστη, άνετη και ο χρόνος αναμονής στο ελάχιστο δυνατό, προσέχοντας θερμοκρασία, θόρυβο και συνωστισμό.

• Οι υπηρεσίες να προωθούν την ασφάλεια (κλειδιά ή κλείδωμα με κωδικούς). • Προσοχή στην τοποθέτηση των επίπλων στο γραφείο. Ιδανικά τόσο ο

πελάτης όσο και ο εργαζόμενος θα πρέπει να έχουν εύκολη πρόσβαση στην έξοδο (να μη στρίβεις γύρω από το γραφείο για να βγεις έξω ή να περνάς μπροστά από τον πελάτη).

• Εξάλειψε τα ευκαιριακά όπλα, όπως πρες παπιέ ,ψαλίδια και συρραπτικά από τα σημεία που μπορεί να τα αρπάξει ο πελάτης.

• Να συναντάς τους πελάτες σ ένα ασφαλές μέρος όπως το γραφείο και κατά τις ώρες εργασίας της υπηρεσίας (όχι όταν δεν είναι κανείς άλλος στο κτίριο.

• Προστάτευσε τις προσωπικές σου πληροφορίες και δεδομένα στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Page 40: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΕ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΒΙΑΣ

Υπάρχουν παράγοντες που κάνουν τους ανθρώπους πιο επιρρεπείς στη βία:• Η προγενέστερη βία: κάθε φορά που κάποιος διαπράττει μια βίαιη πράξη,

είναι πιθανό η βία να επαναληφθεί. Να κάνετε ερωτήσεις για προηγούμενη βίαιη συμπεριφορά κατά την αρχική επικοινωνία με το άτομο ή την οικογένειά του, πόσο βίαιη ή συχνή ήταν η πράξη του, πόσο συχνά είχε βίαιες σκέψεις.

• Συναίσθημα: εσωτερικοί παράγοντες συνδέονται με επιθετικές συγκρούσεις, όπως ο φόβος, η ταπείνωση, βαρεμάρα, θλίψη και μια αίσθηση αδυναμίας. Για να μειώσεις τον κίνδυνο μη βάζεις τους πελάτες σε θέσεις που τους κάνουν να αισθάνονται αμηχανία. Πρόσφερέ τους γνώσεις που τους ενισχύουν ώστε να βλέπουν άλλες μη βίαιες προοπτικές

• Φυσική κατάσταση: έλλειψη ύπνου, σωματική κούραση, χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ, εγκεφαλικές βλάβες, ζέστη, κρύο, πείνα, χρόνιος πόνος και αναπηρία

• Περιστασιακοί παράγοντες: πρόσβαση σε όπλα, επιθετικότητα στο σπίτι, κακοποίηση, αίσθημα της αδικίας και καταπίεση

• Η αναγκαστική απομάκρυνση παιδιών ή ενηλίκων απ’ το σπίτι, ειδικά όταν γίνεται μπροστά στις οικογένειές τους. Να γίνεται πάντα προγραμματισμένα!

Page 41: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Παρατήρησε το σώμα του άλλου: είναι ήρεμος ή έχει νευρικότητα? σφίγγει τις γροθιές ή τα σαγόνια του? Έχει άγριο βλέμμα ή συνοφρυωμένο πρόσωπο? έχει επαφή με την πραγματικότητα? μιλά με δυνατή φωνή ή επιτίθεται λεκτικά? Αν δεις τέτοια σημάδια συμπεριφοράς, κάνε αμέσως ένα βήμα να μειώσεις την ένταση πριν κλιμακωθεί.

Δυστυχώς δεν υπάρχουν συγκεκριμένα λόγια ή τεχνικές για να τις αξιοποιήσεις γιατί κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.

Αν θες να ηρεμήσεις ένα άτομο που είναι σε ένταση, σε γενικές γραμμές, μπορείς να ακολουθήσεις τα παρακάτω:

• Βασικότερος κανόνας είναι να παραμείνεις ήρεμος. Ένας ήρεμος τόνος και μια ήρεμη συμπεριφορά και παρουσία, μεταφέρεται και στους άλλους.

• Μην πεις όμως στον άλλον «Ηρέμησε» διότι έτσι, δείχνεις ότι δεν καταλαβαίνεις-αν καταλάβαινες, θα μπορούσες να αντιληφθείς γιατί ο ίδιος είναι τόσο αναστατωμένος.

• Μίλα με καθαρό-ευθύ τρόπο έτσι ώστε το άτομο να μπορεί να ακούσει τι του λες μέσα στο θυμό του

Page 42: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

• Ενσυναίσθηση. Να μιλάς για το πρόβλημα ή τη σύγχυση που έχει προκύψει και να αντανακλάς τα συναισθήματά του λέγοντας πιθανώς: «φαίνεσαι θυμωμένος».

• Ίσως θα είναι ευκολότερο για σένα να παραμείνεις ήρεμος αν έχεις πάντα στο μυαλό σου το εξής: «ο άλλος δεν είναι θυμωμένος μαζί σου αλλά με την κατάσταση», η άμυνα από την πλευρά σου, δίνει δικαίωμα στο θυμωμένο άτομο να αυξήσει την έντασή του.

• Η στάση του σώματός σου να μην έχει απειλητικό ύφος ή διάθεση για σύγκρουση, περπάτα αργά και να αποφεύγεις να βάζεις τα χέρια σου στους γοφούς, τις τσέπες και κυρίως στη μέση σου.

• Να μην είσαι ακριβώς απέναντι στον πελάτη αλλά κάπως δίπλα ή πλάι του.

• Να αποφεύγεις την παρατεταμένη επαφή με τα μάτια και τη σωματική εγγύτητα.

• Μην ακουμπάς ποτέ ένα θυμωμένο άτομο!

Page 43: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ

Μπορείς να χρησιμοποιήσεις κι άλλες τεχνικές για να ηρεμήσεις ένα άτομο:

• Μια μέθοδος είναι να του προσφέρεις επιλογές όπως να μιλήσετε λίγο αργότερα ή να μεσολαβήσει μια «cooling period».

• Επίτρεψε του να διαφυλάξει την προσωπικότητά του και δώστε μια διέξοδο.

• Το να αποφεύγεις να αλλάξεις θέμα στη συζήτηση μπορεί να πιάσει τόπο καμιά φορά αλλά να είσαι προσεκτικός γιατί μπορεί αυτό να θυμώσει περισσότερο τα άτομα αν καταλάβουν ότι πας να τα εκτρέψεις.

• Μη χρησιμοποιείς χιούμορ στη φάση του θυμού γιατί παρεξηγείται εύκολα και παρερμηνεύεται.

• Ακόμα κι αν το άτομο φαίνεται ότι ηρέμησε, να είσαι υπομονετικός καθώς για να ηρεμήσει απόλυτα ψυχολογικά, πρέπει να περάσουν 30-40 λεπτά!

• Αν παρόλα αυτά η κατάσταση δε βελτιώνεται, παράτα την υπόθεση και ζήτα βοήθεια!!!!!!

Page 44: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΘΝΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ P.R.I.W.A. (Psychosocial Risks & Impacts in the Workplace Assessment),

είναι το 1ο ελληνικό εργαλείο μέτρησης ψυχοκοινωνικών κινδύνων και των επιπτώσεών τους στον εργασιακό χώρο.

Στόχοι του:• Η υγεία και ευεξία των εργαζομένων, η προαγωγή της Υγείας και Ασφάλειας

στην εργασία, η αύξηση αποδοτικότητας, ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας.

• Η πρόληψη και ευαισθητοποίηση στο εργασιακό περιβάλλον• Η διαχείριση ψυχοκοινωνικών κινδύνων, ο σχεδιασμός-υλοποίηση

στοχευμένων παρεμβάσεων για την οργανωσιακή κουλτούρα (ρόλο, σχέσεις συναδέλφων, υποστήριξη από προϊστάμενο, διαφάνεια και αναγνώριση,

• Οι δυσλειτουργικές συμπεριφορές (εξαρτήσεις, βία, παρενόχληση, • Οι εργασιακές απαιτήσεις (φόρτος και ρυθμός εργασίας, • Η εξισορρόπηση εργασιακής-προσωπικής ζωής, ικανοποίηση στην εργασία

http://www.hellaseap.gr/psychosocial-risks-impacts-in-the-workplace-assessment/ (Hellas EAP & καθηγητές Πανεπιστημίου Αθηνών).

Page 45: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ – OIRA (ONLINE INTERACTIVE RISK ASSESMENT)

OIRA-Για όσους θέλουν να εμβαθύνουν!!!• Δημιουργήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια

και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA) και βασίζεται στο επιτυχημένο ολλανδικό μέσο εκτίμησης του κινδύνου (RI & E).

• Διαδικτυακή πλατφόρμα που επιτρέπει τη δημιουργία τομεακών εργαλείων εκτίμησης των κινδύνων σε κάθε γλώσσα με έναν εύκολο και τυποποιημένο τρόπο. Μας επιτρέπει να οικοδομήσουμε δωρεάν online εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν τις πολύ μικρές και μεγάλες οργανώσεις να θέσουν σε εφαρμογή (βήμα-βήμα)την εκτίμηση κινδύνου, ξεκινώντας με τον προσδιορισμό και την αξιολόγηση των κινδύνων στο χώρο εργασίας, μέχρι τη λήψη αποφάσεων και την υλοποίηση προληπτικών δράσεων, την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων.

http://www.oiraproject.eu/about

Page 46: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΣΤΙΑΚΟΣ ΠΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

• Ο OSHA δημιούργησε τη μεγαλύτερη παγκοσμίως ηλεκτρονική πύλη πληροφοριών και ειδικών γνώσεων στον τομέα της εργασιακής ασφάλειας και τη διοργάνωση πανευρωπαϊκών εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με τη συνδρομή του Δικτύου Εθνικών Εστιακών Πόλων.

• Εθνικός μας Εστιακός Πόλος είναι η Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφορίας, Επιμόρφωσης και Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας.

Στοιχεία επικοινωνίας:• Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας/Γενική Διεύθυνση

Συνθηκών και Υγιεινής της Εργασίας, Δ/νση Διαχείρισης της Πληροφόρησης, Επιμόρφωσης & Παρακολούθησης Πολιτικής Συνθηκών Εργασίας, Εθνικός Εστιακός Πόλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία

• Διεύθυνση: Πειραιώς 40,Τ.Κ. 10182, Αθήνα τηλ.:210 3214310, Ε-mail: [email protected] [email protected]

Page 47: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ• Στην Ελλάδα θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων

αναφέρθηκαν για πρώτη φορά το 1911 με το Νόμο ΓπΛΔ’/21-11-1911 «περί υγιεινής και ασφάλειας των εργατών και περί ωρών εργασίας» με το βασιλικό διάταγμα της 25ης Αυγούστου 1920 «περί κωδικοποιήσεως των περί υγιεινής και ασφάλειας των εργατικών διατάξεων».

• 1ος όμως σημαντικός νομοθετικός σταθμός στα θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων στην Ελλάδα είναι ο νόμος 1568/1985 «υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων» δίνοντας άλλη διάσταση στην αντιμετώπιση και καθιέρωση των θεμάτων αυτών. Ακολούθησαν προεδρικά διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις για την αντιμετώπιση των ιδιαίτερων κατά περίπτωση κινδύνων ανά κλάδο δραστηριότητας για διάφορα είδη εργασιών και προστασία από συγκεκριμένους παράγοντες.

Page 48: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΦΟΡΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

• Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας με τις αρμόδιες γενικές διευθύνσεις του.

• Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.).• Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου Επιθεώρησης Εργασίας

(Σ.Κ.Ε.Ε.Ε)• Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας και Ανθρωπίνου Δυναμικού

(Ε.Ι.Ε.Α.Δ.) • Κέντρο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας – (ΚΥΑΕ) της

Γενικής Δ/νσης Συνθηκών & Υγιεινής της Εργασίας Υπουργείου Εργασίας

• Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε)

• Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος (ΕΕΙΕΠ)

Page 49: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ

• Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια & την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA 1996): για τη βελτίωση της ζωής των εργαζομένων στην ΕΕ

• Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Κινδύνων του EU-OSHA: προσδιορισμός νέων και αναδυόμενων κινδύνων στον τομέα ΕΑΥ για την έγκαιρη λήψη προληπτικών και αποτελεσματικών μέτρων

• Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Προαγωγή της Υγείας στους Χώρους Εργασίας ENWHP: δίκτυο εθνικών φορέων ΑΥΕ και το «ευ εργάζεσθε»

• Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound): σχεδιασμός/καθιέρωση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης κι εργασίας στην Ευρώπη,

• Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, (ΔΟΕ)- ILO: διεθνής οργανισμός για την προστασία της εργασίας και την άρση των αδικιών εργαζόμενων.

• Ετήσια Ευρωπαϊκή Εβδομάδα για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία: εκπαιδευτικές συνεδρίες, εργαστήρια, διαγωνισμοί αφίσας, κινηματογράφου και φωτογραφίας

• Βραβεία Καλής Πρακτικής για Υγιείς και Ασφαλείς Χώρους Εργασίας

Page 50: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥ 2014

Στις 7 Απριλίου 2014 στις Βρυξέλλες ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός EU-OSHA εγκαινίασε τη νέα πανευρωπαϊκή εκστρατεία με τίτλο:

«Διαχείριση του άγχους σε Ασφαλείς και Υγιείς Χώρους Εργασίας»

Το εργασιακό άγχος στην Ευρώπη έχει ανησυχητικές διαστάσεις καθώς πρόσφατη πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση, έδειξε ότι το 51 % των εργαζoμένων το θεωρούν σύνηθες φαινόμενο στην εργασία τους και 4 στους 10 δηλώνουν ότι η αντιμετώπισή του δεν είναι η προσδοκώμενη

Page 51: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

• Όσοι ενδιαφέρεστε για τη δημιουργία της δικής σας καμπάνιας, υπάρχουν όλα τα κατάλληλα εργαλεία εδώ:

• https://osha.europa.eu/en/campaign-toolkit/how-to-run-a-campaign

• ]https://osha.europa.eu/en/campaign-toolkit

Page 52: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

ΒΡΑΒΕΙΑ OSHA ΓΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΣ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

• Το βραβείο καλύτερης ταινίας θεσπίστηκε το 2009 με σκοπό να προάγει τη σημασία της υγείας και της ασφάλειας στον χώρο εργασίας σε όλη την Ευρώπη ενθαρρύνοντας κινηματογραφιστές να δημιουργήσουν και να προβάλουν ντοκιμαντέρ με επίκεντρο τον άνθρωπο σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον εργασίας.

• Το 2013 στο 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ και Ταινιών Κινουμένων Σχεδίων της Λειψίας το πρώτο βραβείο για τους ασφαλείς και υγιείς χώρους εργασίας απονεμήθηκε στο ντοκιμαντέρ «C(us)todians» του Βραζιλιάνου Aly Muritiba.

• Το ντοκιμαντέρ, περιγράφει την καθημερινή ζωή των υπαλλήλων ενός σωφρονιστικού καταστήματος της Βραζιλίας, σκιαγραφώντας το απαιτητικό εργασιακό τους περιβάλλον, τροφοδοτώντας τη συζήτηση για τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους στην εργασία

Page 53: Ασφάλεια στην εργασία & προστασία εξυπηρετούμενων

NAPO

Ο ΝΑΡΟ επινοήθηκε για μια πληροφόρηση πέρα από τα εθνικά σύνορα σχετικά με τις ανάγκες των εργαζομένων.

• Ενσαρκώνει έναν εργατικό εργαζόμενο που πέφτει συχνά θύμα καταστάσεων στις οποίες δε μπορεί να επέμβει, αλλά μπορεί να εντοπίζει κινδύνους ή πιθανούς κινδύνους και να κάνει καλές προτάσεις για τη βελτίωση της ασφάλειας και οργάνωσης της εργασίας.

• Για όσους έχουν μια ιδέα ταινίας με ήρωα τον Napo, επισκεφθείτε:

[email protected] & http://www.napofilm.net/el/napos-films