Είδη ζώων υπό εξαφάνιση

• Δεκάδες είδη ζώων και φυτών εξαφανίζονται καθημερινά. Αιτία, η ανεξέλεγκτη συρρίκνωση

των βιοτόπων τους, το παράνομο κυνήγι, η ρύπανση της ατμόσφαιρας και οι κλιματικές

αλλαγές. Πολλά από αυτά, δεν έχουμε προλάβει καν να τα γνωρίσουμε. Όμως κάθε είδος που χάνεται, παίρνει μαζί του και ένα κομμάτι της

γενετικής και εξελικτικής ιστορίας εκατοντάδων χρόνων, πολύτιμη πηγή γνώσης για τον

άνθρωπο.

• Αντιπροσωπευτικά είδη του πλανήτη, όπως τα γιγάντια πάντα, αναγκάστηκαν να

περιοριστούν στη μισή έκταση από αυτή που καταλάμβαναν πριν μερικές δεκαετίες. Οι τίγρεις έχασαν στη διάρκεια του εικοστού

αιώνα το 90% του πληθυσμού τους! Οι ρινόκεροι απειλούνται σχεδόν περισσότερο

από κάθε άλλο μεγάλο θηλαστικό: λίγες δωδεκάδες έχουν απομείνει πια.

• Οι θαλάσσιες χελώνες αντιμετωπίζουν ένα αβέβαιο μέλλον…

• Αγριόγατος: Πιο ογκώδης και μεγαλόσωμος από την κατοικίδια γάτα, ο αγριόγατος

ξεχωρίζει κυρίως από τη φουντωτή ουρά του που έχει μήκος γύρω στα 30 εκ., φαρδαίνει

προς την άκρη και στολίζεται με σκούρες ρίγες. Το κεφάλι του είναι επίσης πιο ογκώδες από

της γάτας.

• Κοινωνική ζωήΜοναχικά ζώα, οι αγριόγατοι διαμένουν – αν η τροφή είναι άφθονη – σε μια συγκεκριμένη περιοχή, μέσα στην οποία χρησιμοποιούν σταθερές διαδρομές. Τις διαδρομές αυτές τις σημαδεύουν με εκκρίσεις αδένων που βρίσκονται στα πόδια τους αλλά και με τα ούρα ή τα κόπρανά τους. Κάθε άτομο του ίδιου φύλου υπερασπίζεται μια διακριτή επικράτεια, ενώ ένα αρσενικό και ένα θηλυκό μπορούν να μοιράζονται σε κάποιο βαθμό το χώρο. Λόγω του μοναχικού τρόπου ζωής, οι πυκνότητες των πληθυσμών του αγριόγατου είναι πολύ χαμηλές, περίπου 2 – 3 άτομα ανά 10 τ. χμ.

• Κατανομή – ΑπειλέςΟ αγριόγατος είναι είδος με πολύ

ευρεία κατανομή. Ζει σε δάση, σαβάνες και στέπες από τη δυτική Ευρώπη ως τη δυτική Κίνα και την κεντρική Ινδία καθώς και σε όλη

την Αφρικανική ήπειρο. Αναγνωρίζονται 3 υποείδη. το ευρωπαϊκό, το ασιατικό και το αραβικό – αφρικανικό. Αυτό το

τελευταίο θεωρείται και ο άγριος πρόγονος της γάτα. Στην Ελλάδα, ο αγριόγατος εξαπλώνεται σε μεγάλο

μέρος της βόρειας και κεντρικής Ελλάδας, σε ποικιλία βιότοπων από το επίπεδο της θάλασσας

μέχρι και τα 1.500 περίπου μέτρα.

• Υάκινθος Macaw (Hyacinthinus Anodorhynchus) είναι το μεγαλύτερο είδος Macaw οικογένεια. Το

μοναδικό μέγεθός του, χρώμα, και τα σημάδια κάνουν τον υάκινθο Macaw ένα από τα

δημοφιλέστερα είδη Macaw μεταξύ των εραστών και των επιστατών πουλιών. Ακριβώς όπως Λειμώνιο

Macaw, ο υάκινθος Macaw εξετάζεται περισσότερο υπάκουος από άλλα μέλη της

οικογένειας Macaw, καθιστώντας το έναν δημοφιλή κατοικίδιο ζώο.

• Ο υάκινθος Macaw επιζεί σήμερα σε τρεις γνωστούς ευδιάκριτους πληθυσμούς μέσα Νότια Αμερική: νότιος Βραζιλία, ανατολικός Βολιβία και βορειοανατολικός Παραγουάη.

Είναι δυνατό ότι μικρότερος, οι τεμαχισμένοι πληθυσμοί εμφανίζονται σε άλλους τομείς

της σειράς του. Ο βιότοπός του περιλαμβάνει την όχθη ποταμού τροπική τροπικά δάση και

έλη φοινίκων.

• Το αυστραλιανό κοάλα μπορεί να εξαφανιστεί εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη, εάν δεν γίνει κάτι "επειγόντως" ώστε να φυτευτούν

δέντρα που το προστατεύουν από τον καύσωνα και ευκάλυπτοι με τους οποίους

τρέφεται, προειδοποιεί αυστραλιανή έρευνα που δόθηκε στη δημοσιότητα.

• "Η έρευνά μας επιβεβαιώνει ότι τα κοάλα περνούν την ημέρα σε διάφορα είδη δέντρων και ότι το βράδυ πηγαίνουν στους ευκάλυπτους για να τραφούν.

Διαπιστώσαμε ότι όσο πιο πολλή ζέστη κάνει την ημέρα τόσο περισσότερο τα κοάλα έχουν την τάση να αναζητούν δέντρα με πυκνό φύλλωμα για ν' αποφύγουν τις υψηλές

θερμοκρασίες", εξηγεί ο ερευνητής.

• Το ένα τέταρτο των κοάλα που μελετήθηκαν, έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας του καύσωνα το 2009,

γεγονός ανησυχητικό για τους επιστήμονες "δεδομένης της αυξανόμενης συχνότητας των

ακραίων κλιματικών φαινομένων". Σύμφωνα με το κέντρο μελετών για το κλίμα Climate Council, ο

Σεπτέμβριος του 2013 ήταν ο θερμότερος μήνας στην Αυστραλία από τότε που υπάρχουν στοιχεία

για τον καιρό, με τη θερμοκρασία να είναι 2,75 βαθμούς πάνω από το μέσο όρο.

ΠΟΛΙΚΗ ΑΡΚΟΥΔΑΗ πολική είναι η μεγαλύτερη

αρκούδα του πλανήτη. Έχει χρώμα άσπρο και ζει στις αρκτικές

περιοχές. Το βάρος της φτάνει τα 650 κιλά .Το σώμα της εσωτερικά καλύπτεται από στρώμα λίπους και εξωτερικά από χοντρό και

κοντό τρίχωμα. Τρίχωμα έχουν και τα πέλματά της για να μη γλιστρά στον πάγο. Τρέχει με ασυνήθιστη

επιδεξιότητα στιςπαγωμένες περιοχές. Τρέφεται

κυρίως με φώκιες και με τα υπόλοιπα ζώα αλλά και ψάρια των

πόλων. Δε διστάζει να επιτεθεί ακόμη και στον άνθρωπο. Το

θηλυκό γεννάει ένα ή δύο μικρά τα οποία μένουν μαζί της για

περισσότερα από δύο χρόνια.

• Πρόκειται για τον άνθρωπο ο οποίος τις κυνηγάει για το κρέας και τη γούνα τους, ακόμη και .........αεροπορικώς ! Στη δεκαετία του 1950 οι κυνηγοί πυροβολούσαν τις αρκούδες από ψηλά με μικρά αεροπλάνα. Στη Ρωσία μόνο το 1965 σκοτώθηκαν 1500 περίπου αρκούδες. Ευτυχώς, το κυνήγι από τον αέρα έχει πλέον απαγορευτεί εντελώς. Το παραδοσιακό κυνήγι περιορίστηκε ύστερα από διεθνείς συσκέψεις ετών και μόλις το 1975 κατέληξαν σε συγκεκριμένη συμφωνία.

Μήπως μαντέψατε ποιος είναι ο κυριότερος εχθρός της πολικής αρκούδας ;

Σήμα κινδύνου για την πολική αρκούδα από τους ειδικούς

Λονδίνο

• Στην εντός 100 ετών εξαφάνιση της πολικής αρκούδας ενδέχεται να οδηγήσουν οι κλιματολογικές αλλαγές που καθιστούν το κλίμα της Γης ολοένα και θερμότερο, προκαλώντας δραματική μείωση των θαλάσσιων πάγων, έρχονται να προειδοποιήσουν οι επιστήμονες.Το σήμα κινδύνου εκπέμπει ο δόκτωρ Άντριου Ντέροσερ του Πανεπιστημίου Αλμπέρτα στο Έντμοντον, ο οποίος μετά το πέρας εκτεταμένων μελετών κατέληξε στο συμπέρασμα πως δεδομένης της κατά 9% ανά δεκαετία μείωσης των θαλάσσιων πάγων, σε διάστημα 50 ετών ενδέχεται να μην υπάρχουν πλέον πάγοι στην Αρκτική.

Λεοπάρδαλη Αμούρ

• Οι λεοπαρδάλεις Αμούρ ζουν στην ανατολική Ρωσία. Αν και η απώλεια

των ενδιαιτημάτων δεν είναι τόσο

μεγάλο πρόβλημα για τα ζώα αυτά,

αυτό που τους λείπει είναι τα

αρπακτικά! Η τροφή τους, δηλαδή, είναι ανεπαρκής για την

υποστήριξη των μεγάλων

πληθυσμών στα δάση. Επί του

παρόντος υπάρχουν μόνο 135 ζώα που

ζουν σε άγρια.

Γορίλας του βουνού

• Κατά τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια πραγματικά ραγδαία μείωση του πληθυσμού τους εξαιτίας των ανθρώπων, που μειώνουν δραματικά τα ενδιαιτήματα των ζώων αυτών με το κόψιμο των δέντρων από τα δάση όπου ζουν. Επιπλέον είναι εκτεθειμένα σε παγίδες άλλων ζώων που βάζουν λαθροκυνηγοί. Σήμερα υπάρχουν μόνο 786 γορίλες που ζουν στα βουνά Virunga, στα σύνορα του Κονγκό με τη Ρουάντα και την Ουγκάντα.

Πιγκουίνος του Μαγγελάνου

• Ένα από τα είδη που πλήττονται περισσότερο

λόγω της επιδείνωσης της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης της θερμοκρασίας

των ωκεανών και κινδυνεύουν με εκτοπισμό

και εξαφάνιση. Ο συγκεκριμένος πιγκουίνος

του Μαγγελάνου, όπως αποκαλείται, αναγκάζεται να

κολυμπά περισσότερο προκειμένου να βρει τροφή,

ενώ οι πετρελαιοκηλίδες αποτελούν κίνδυνο θάνατο

γι’ αυτόν στις θάλασσες που κινείται.

QUETZAL

• Το quetzal σχετίζεται με τον Quetzalcoatl, ο οποίος είναι ο θεός του ανέμου στο Μεξικό

και τοπικός ήρωας.• Στις σύγχρονες μέρες η Γουατεμάλα έχει ανακηρύξει το quetzal σε εθνικό πτηνό της,

λόγω της ομορφιάς του και του συμβολισμού του (σύμβολο της ελευθερίας). Επίσης, έχει

ονομάσει το εθνικό της νόμισμα quetzal.

• Η αποψίλωση των δασών αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για την επιβίωση των quetzals, αφού οι εκτάσεις δασών συνεχώς μειώνονται. Επίσης, παγιδεύονται από τους αγρότες και πωλούνται σε Ευρωπαίους και Αμερικανούς συλλέκτες.

Πολλά μουσεία και ζωολογικοί κήποι ήθελαν quetzals. Τα πουλιά όμως δεν ζουν σε αιχμαλωσία. Αυτά έχουν οδηγήσει

σε μείωση του πληθυσμού τους.• Στις χώρες που ζουν τα quetzals υπάρχουν νόμοι που τα προστατεύουν. Απαγορεύεται να σκοτώσεις quetzals ή να τα αιχμαλωτίσεις. Το πρόβλημα όμως είναι ότι οι νόμοι δεν είναι

αυστηροί και δεν εφαρμόζονται.

ΔΕΛΦΙΝΙΑ

Η εικόνα αυτή εξαφανίζεται αμέσως από μπροστά μας, αν σκεφτούμε τις απειλές που αντιμετωπίζουντα αξιαγάπητα αυτά θαλάσσια θηλαστικά. Όσο

άσχημο και αν μας ακούγεται, και πολύ περισσότερο είναι, δυστυχώς οι απειλές με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα στις θάλασσες της

Μεσογείου είναι... ουκ ολίγες. Και ενώ οι “φυσικοί εχθροί” τους είναι ελάχιστοι, οι κίνδυνοι

οφείλονται κυρίως τόσο σε ανθρωπογενείς, όσο και σε περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Τι σημαίνει δελφίνι;Το δελφίνι με το λατινικό όνομα Tursiops Truncatus ζει σε

όλες σχεδόν τις θάλασσες, εκτός από τις πολικές.Που ζει το δελφίνι;

Υπάρχουν 18 είδη δελφινιών που μερικά απ' αυτά ζουν και στη Μεσόγειο.

Ποια είναι η μεγαλύτερη απειλή για δελφίνι; Γιατί κινδυνεύει με εξαφάνιση;

Οι φυσικοί εχθροί των δελφινιών είναι ελάχιστοι. Φυσικοί τους εχθροί είναι οι καρχαρίες και ο άνθρωπος που με ή

χωρίς τη θέλησή του τα σκοτώνει ή τα τραυματίζει.

Πόσα είδη δελφινιών υπάρχουν;Συνολικά υπάρχουν 18 είδη δελφινιών.

Με τι τρέφετε το δελφίνι;Τρέφεται με ψάρια του βυθού, ζει σε βαθιά νερά και

κινείται μόνο τη νύχτα.Το δελφίνι ανήκει στην κατηγορία των

«θηλαστικών». Ποιες είναι οι διαστάσεις του.Έχει μήκος γύρω στα 2,5 μέτρα και ζυγίζει περίπου

300 κιλά. Μπορεί να φτάσει σε ηλικία τα 45 χρόνια.

Μεσογειακή Φώκια (Monachus monachus)

Ένα από τα έξι πιο απειλούμενα με εξαφάνιση θηλαστικά στον κόσμο, η μεσογειακή φώκια (Monachus monachus) ζούσε παλαιότερα σε

ολόκληρη τη Μεσόγειο, τη Μαύρη Θάλασσα και τις βορειοδυτικές

ακτές της Αφρικής. Σήμερα, δεκαπέντε εκατομμύρια χρόνια έπειτα από την εμφάνιση του

γένους Monachus στον πλανήτη μας, υπολογίζεται ότι οι μεσογειακές φώκιες που

απομένουν δεν ξεπερνούν τα 400-500 ζώα.

Απειλές Μέχρι τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι άνθρωποι κυνηγούσαν τη μεσογειακή φώκια για το δέρμα της, με το οποίο έφτιαχναν παπούτσια

και ζώνες, και για το λίπος της, από το οποίο έφτιαχναν σπαρματσέτα και σαπούνι. Στις μέρες μας το κυνήγι της για εμπορικούς σκοπούς έχει

σταματήσει, αλλά η μεσογειακή φώκια απειλείται περισσότερο παρά ποτέ. Κυριότερα

αίτια είναι η καταστροφή των βιότοπων του ζώου καθώς και η εκ προθέσεως θανάτωσή του.

Το πτηνό, σύμβολο των ελληνικών θαλασσών, απειλείται με εξαφάνιση. Ο αριθμός του

Αιγαιόγλαρου έχει μειωθεί κατά 50%, από τα 750-900 ζευγάρια που φώλιαζαν στις

ελληνικές νησίδες στα τέλη της δεκαετίας του ’90, σήμερα δεν ξεπερνούν τα 350-500.

Η σημαντικότερη αιτία που απειλεί τον Αιγαιόγλαρο, φαίνεται πως είναι η υπεραλίευση καθώς το είδος του δεν μπορεί

να πετάξει στο ανοιχτό πέλαγος για να αναζητήσει την τροφή του, αλλά την εξασφαλίζει από αφρόψαρα που

βρίσκει κατά μήκος των ακτών. Στις απειλές που αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο είδος γλάρου,

περιλαμβάνονται ακόμη, η παγίδευση του σε αλιευτικά εργαλεία όπως παραγάδια καθώς και ο ανταγωνισμός του με τον Ασημόγλαρο, ο πληθυσμός του οποίου έχει αυξηθεί υπερβολικά, λόγω της άφθονης τροφής που εξασφαλίζει

από σκουπιδότοπους. Ο Αιγαιόγλαρος εντοπίζεται μόνο στη Μεσόγειο και

δημιουργεί τις αποικίες του σε ακατοίκητες νησίδες με τις περισσότερες εξ αυτών να βρίσκονται στο νότιο και το

ανατολικό Αιγαίο. Έχει άνοιγμα φτερών που φτάνει τα 1,3 μέτρα και το χαρακτηριστικό του γνώρισμα, είναι το

σκουρόχρωμο κόκκινο ράμφος του.

ΒίδραΗ επιβίωσή της απειλείται από πολλούς κινδύνους. Ο

μεγαλύτερος κίνδυνος ΕΙΝΑΙ οι αποξηράνσεις και οι εκχερσώσεις που την εκτοπίζουν από το φυσικό της

περιβάλλον. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι τα μεγάλα τεχνικά έργα (π.χ. φράγματα) που σχεδόν την αφανίζουν. Οι

σημαντικότεροι κίνδυνοι για την επιβίωση της βίδρας προέρχονται από τον άνθρωπο και είναι η ρύπανση των

ποταμών και των λιμνών, η αποξήρανση των υγροτόπων και τα υδροηλεκτρικά φράγματα. Ωστόσο απειλή για τη βίδρα συνιστούν και η καταστροφή της παρόχθιας βλάστησης σε

λίμνες και ποτάμια και η κατάκλιση των βιοτόπων από τεχνητούς ταμιευτήρες στα ποτάμια.

Ήξερες ότι:

Χρειάζεται το γλυκό νερό για να καθαρίζει τη γούνα της. Πολλές φορές παίζει γλιστρώντας στη λάσπη των όχθων ή στο χιόνι.

Το αρσενικό ασχολείται ελάχιστα με τη φροντίδα των νεογνών. Η φωλιά της βρίσκεται σε στοά πάνω από τη

στάθμη του νερού και έχει δύο εξόδους, μία προς το έδαφος και μία προς το νερό. Η βίδρα κυνηγά συνήθως το βράδυ,

ενώ περνά την ημέρα της σε λαγούμι με υποβρύχια είσοδο. Η γούνα της προσφέρει, λόγω της δομής των τριχών, μια ιδιαίτερα αποτελεσματική μόνωση από το κρύο και την

υγρασία. Καθημερινά ξοδεύει το 10% του χρόνου της για την φροντίδα της γούνας της. Βλέπει (εξίσου καλά και μέσα στο

νερό), ακούει και μυρίζει πολύ καλά.

Οχιά της Γυάρου

Στη χειρότερη θέση σήμερα, δηλαδή σε άμεσο κίνδυνο οριστικής εξαφάνισής της, βρίσκεται η

οχιά της Μήλου, το δηλητηριώδες αλλά και μοναδικό ενδημικό (ζει αποκλειστικά και μόνον εκεί) κυκλαδίτικο φίδι. Από απειλούμενα είδη

είναι και η οχιά της Γυάρου. «Υπολογίζουμε ότι πλέον έχουν απομείνει μόλις 5.400 τέτοιες

οχιές, γι αυτό και από το 2006 έχουμε λάβει συγκεκριμένα μέτρα προστασίας τους.

Κοράλλια υπό εξαφάνισηΤα κοράλλια είναι μικρά χρωματιστά ζώα και

συγγενεύουν με τις ανεμώνες και τις μέδουσες. Έχουν πολύ μαλακό δέρμα και καλύπτονται μ ένα σκελετό έτσι ώστε να

μπορούν να προστατευθούν. Για να αναπτυχθούν και να τραφούν χρειάζονται

ηλιακό φως για αυτό και ζούνε σε ρηχά νερά.

Ένα στα τέσσερα θαλάσσια πλάσματα βρίσκουν καταφύγιο στις συμμετρικές κυψέλες τους και η ποικιλία στο χρώμα τους οφείλεται στο ότι μέσα

τους ζούνε χρωματιστά φυτά. Το 30% των κοραλλιογενών υφάλων έχει εξαφανιστεί από τις θάλασσες λόγω της μόλυνσης και των ακραίων

καιρικών συνθηκών. Τα κοράλλια προστατεύουν τις ακτογραμμές και αν δεν είχαν εξαφανιστεί από τις ακτές της Ινδονησίας ίσως το τσουνάμι να μην

ήταν τόσο καταστροφικό.