4. Ergografia Kiriazi

Δημήτριος Παπαδόπουλος

«Εργογραφία αυτοτελών εκδόσεων

του Αθ. Γ. Κυριαζή (1920-1950)»

ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΎΣΑ ΕΡΓΑΣΙΑ επιχειρείται η αναλυτική βιβλιογραφική

καταγραφή των ποιητικών συλλογών που εξέδωσε ο Αθανάσιος Γ.

Κυριαζής (Αγρίνιο 1887- Θεσσαλονίκη 1950). Η ανάγκη για τη σύνταξη

της εργογραφίας αυτής προκύπτει από το γεγονός ότι κανένα από τα υπάρ

χοντα βοηθήματα δε δίνει επαρκείς και ακριβείς πληροφορίες για το έργο

του Κυριαζή.

Ο Αθανάσιος Γ. Κυριαζής καλλιέργησε αποκλειστικά τον ποιητικό

λόγο. Εκτός από τα ποιήματα που κατά καιρούς δημοσίευσε σε διάφορα

περιοδικά, εξέδωσε αυτοτελώς τις εξής δεκατρείς συλλογές: Έκατόμβη (1920), Στιγμές πού ζώ (1921), Ή καρδιά μέ τά φίδια (1922), Έπιτάφια ρόδα (1923), Στήν παλιά στράτα τού χωριού (1925), Τά ρουμελιώτικα (1928), Τά τρα

γούδια τής νύχτας (1929), 'Ονόματα γιά τρείς σταυρούς (1929), Ζωή καί Μοίρα (1932), Αίγινήτικα 'Ακρογιάλια (1936), 'Όνειρα καί παραμύθια (1947), Κοχύλια καί πετράδια (1949), Τά προπαροξύτονα (1950). 1

Δύο σημεία της ποιητικής και εκδοτικής πορείας του Κυριαζή αξίζει

να επισημανθούν. Το πρώτο αφορά τη σχετικώς καθυστερημένη πρώτη εκ

δοτική του εμφάνιση, μια και η πρώτη συλλογή του δημοσιεύτηκε μ9λις το

1920. Από τη χρονιά αυτή ώς το 1936 παρατηρείται μια συνεχής -πυκνή

στη δεκαετία 1920-1930 και aραιότερη στα επόμενα χρόνια- παρουσία. Το

δεύτερο σημείο σχετίζεται με την εκδοτική σιωπή του Κυριαζή για μία

συναπτή δεκαετία. Πράγματι, κατά τα έτη 1937-1946 ο Κυριαζής δε δημοσιεύει καμιά συλλογή, μολονότι σε βιβλία του που είχαν προηγηθεί προα

ναγγέλλονται κάποιες συλλογές έτοιμες για τύπωμα, οι οΠοίες -απ' όσο

ξέρουμε- δεν τυπώθηκαν ποτέ. Παραθέτουμε πληροφοριακά τους τίτλους

τους, ακολουθώντας τη χρονική σειρά με την οποία αναγγέλλονται στα

τυπωμένα βιβλία του: Ψαλμοί (από το 1947 συμπληρώνεται σε Ψαλμοί καί

l. Μετ&φέρω εδώ την πληροφορία του Ντίνου Χριστιανόπουλου ότι «το τελευταίο του βιβλίο Τά προπαροξύτονα είναι μεταθανάτια έκδοση και βγήκε με τη φροντίδα των φίλων του>>

(περ . Διαγώνιος, τευχ. ι ι, Ιούλ.-Σεπτ. ι967, 178).

Μολυβδο-κονδυλο-πελεκητής 2 (ι 990)

214 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ύμνοι), Τά φτερά τών άγγέλων, Τά τετράστιχα, Όταν οί δάφνες aνθησαν, Ταπει

νές καρδιές, Οί άπριλλιάτικες τρίλλιες.

Εδώ πρέπει να προστεθεί ότι η ύπαρξη ανέκδοτων ποιητικών συλλο

γών επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία που μας παρέχει το Αρχείο Κυρια

ζή.2 Από αυτά προκύπτει εύλογα το συμπέρασμα ότι ο Κυριαζής είχε, έτοι

μες σχεδόν για τύπωμα, ευάριθμες ποιητικές συλλογές. Η έκδοση των συλ

λογών αυτών ή μια συγκεντρωτική έκδοση του έργου του Κυριαζή νομί

ζουμε ότι δε στερούνται ενδιαφέροντος, θα μπορούσαν ωστόσο να επιχει

ρηθούν σε ευθετότερο χρόνο.

Αυτό που, κατά την άποψή μας, προείχε και προκρίθηκε ήταν να προ

βούμε καταρχήν στη σύνταξη μιας αναλυτικής εργογραφίας των ποιητικών

συλλογών που ο ίδιος ο Κυριαζής εξέδωσε ως ένα πρώτο, αλλά απολύτως

απαραίτητο, βήμα για τη γνωριμία με τον ποιητή και το έργο του. Είναι,

βέβαια, αυτονόητο ότι μια τέτοια απόπειρα αποτελεί μικρή μόνο συμβολή

στην κατάρτιση μιας πλήρους εργογραφίας και βιβλιογραφίας Αθανασίου

Γ. Κυριαζή.

Για τη σύνταξη της εργογραφίας ακολουθήσαμε τις εξής αρχές: Καταγρά

φονται τα βιβλιογραφικά στοιχεία της σελίδας τίτλου και επισημαίνονται

οι διαφορές (αν υπάρχουν) με το εξώφυλλο. Στον αριθμό των σελίδων συ

νυπολογίζονται και οι λευκές . Σημειώνονται επιπλέον όσες άλλες ενδείξεις ·

αφορούν το τυπογραφείο όπου τυπώθηκε το βιβλίο, το τράβηγμα της έκδο

σης (τιράζ), καθώς και αφιερώσεις , παραθέματα και τα όμοια. Επειδή ο

Κυριαζής σχεδόv ποτέ δεν τιτλοφορεί τα ποιήματά Ίου, αλλά συνήθως τα αριθμεί, ακολουθείται η αρίθμησή του και παρατίθεται ο πρώτος στίχος με

πλάγια στοιχεία. Εξαιρείται η συλλογή Κοχύλια καί πετράδια που αποτελεί

ται από δίστιχα . Όταν ένα ποίημα διαθέτει τίτλο, αυτός αναγράφεται με

όρθια πεζά στοιχεία . Τέλος, τηρείται η στίξη, η ορθογραφία και το τονικό

σύστημα του συγγραφέα· σιωπηρώς διορθώνονται οι τυπογραφικές αβλεψίες.

Η κάθετη γραμμή ω υποδεικνύει αλλαγή αράδας, ενώ η παύλα Η ύ

παρξη ευθείας γραμμής οι ορθογώνιες αγκύλες ([ ]) περικλείουν σχόλια του συντάκτη της εργογραφίας .

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Απρίλιος 1990 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥ ΛΟΣ

2. Το Αρχείο Κυριαζή βpίσκεται υπό την ευθύνη του κ. Χ.Λ. Καράογλου στο Λογοτεχνικό Αρχείο του Τομέα Μέσων και Νέων Ελληνικών Σπουδών του Τμήματος Φιλολογίας του

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ

ι. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I [τρεις ρόμβοι] I ΕΚΑΤΌΜΒΗ I ΑΘΗΝΑΙ I 1920. 19 χ 14,5 εκ., σ. 96.

π

ΠΙ

IV ν

VI VII VΙΠ

ΙΧ χ

ΧΙ

ΧΠ

ΧΠΙ

XIV xv

XVI ΧVΠ

XVIΠ

ΧΙΧ χχ

ΧΧΙ

ΧΧΠ

ΧΧΙΙΙ

XXIV xxv

XXVI XXVII

XXVIII ΧΧΙΧ χχχ

ΧΧΧΙ

ΧΧΧΙΙ

XXXIII XXXIV xxxv

XXXVI ΧΧΧVΠ

ΧΧΧVΠΙ

ΧΧΧΙΧ

Τήν όμορφιά τραγουδώ καί τήν άγάπη Γύρε άπαλά στόν ώμό μου κι' άγάλι

Σdμπως τραγούδι, σdμπως παραμύθι

Μοσ φτάνουνε δσες πέρασα φουρτούνες

Γιά κύττα iμπρός τό πέλαο πώς λαμπίζει

'Ας μπορούσα νά κλάψω. Κι' {iς μπορούσα

Γ άγάπησα, μά νά τό εlπώ,

Θάρθώ στούς ιJχτους που μαραίνουνται

Δέ θά τόν πατήσουμε τό δρόμο

Παναγιά μου Έσύ καί Σύ Παρθένα

Οϋτε .φιλί, ούτε χάίδι, ούτε λογάκι.

Τό θείό σου γέλοιο η τήν dγρια οργή σου

Μάταiο τής άγάπης μου καί φρούδο Κdτι πεθαίνει άπόψε - d5! κdτι ':4ς μήν άγγίξy iσίiς ό πόνος μου

Τής πολιτείας ό δρόμος δέν ταιριάζει

Κλαμένα μάτια, σίiς λαχτάρισα

Οί άνθοί στή βραδυνή τους χάρι

Κόκκινα, κατακόκκινα τριαντάφυλλα,

Ποιούς τάχα στοχασμούς σου άνασαλεύει

'Απριλιάτικη νύχτα. Γύρω οί κάμποι

τί κόκκινο είν' άπόψε τό φεγγάρι!

Μέ ξελόγιασεν ή Νύχτα τοσ Γενάρη

Δέν τήν ζηλεύω τή μοίρα του τεχνίτη,

Τά μάτια σου είναι τάχα η τό φεγγάρι;

Καρδιά φτωχή! σέ γέλασαν τ' άστέρια

Μήν καθρεφτίζrις στά νερά τ' ώραίό σου πρόσωπο

Νύχτα τοσ Μάη γλυκύτατη μέ τή 'μορφιά περίσσια

Ούτε τ' άητοσ φτερά δέν είπα νdχω,

Πλούσια ή όρμή τής γής στά νέα τά φύτρα,

Δέ σέ ζηλεύω, θάλασσα,

Πώς λαχταρώ lνα θάνατο Στοσ χαϊμοu, στοσ χαλασμού, στοσ σπαραγμού

'Από τά χείλη σου ηπια τή σιγή,

Σφίγγα ή άγάπη στής ζωής τή στράτα.

Σταλαγματιά τ' άπόβραδου σέ φουρφουρένιο φύλλο,

Καί τό χλωμό λουλούδι μιά ψυχή ... Κdτι μοσ λέν τά μάτια σου ... Στερνή φορά ιJντας σμίξαμε τά χέρια,

215

σ. 3 4 5 6 7 8 9

lO 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41

Α.Π.Θ. Ευχαριστώ θερμά τον κ. Καρά_9γλου, γιατί μου επέτρεψε να συμβουλευτώ το Αρχείο Κυριαζή και με βοήθησε με κάθε τρόπο σε όλα τα στάδια συγγραφής της εργασίας αυτής.

216 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥ ΛΟΣ

XL Ό χωρισμός σάν κεραυνός 42 XLI Παράδεισο τό σπήτι μού έχεις κάνy, 43

XLII Χαρά καί πόνος, άντάμα πij,ν ζευγάρι 44 XLIII Τραγούδί μου χαμόσυρτο, φτερούγα κι' άνυψώσου 45 XLIV 'Ώρα γλυκειά τού δειλινού καί τρισευλογημένη, 46 XLV Χαρούμενα καί γελαστά κι' δλα καλά ώς πέρα 47

XLVI Μύρο τού δειλινού ή άνάσα κι' άνασταίνει. .. 48 XLVII Πουλιά, πού πάντα ή ':4νοιζι σ{iς γλυκοταζειδεύει 49

XLVIII Έδώ πού άπόψε παίζαμεν οί δυό μας δλη νύχτα 50 XLIX Δέ θά σ{iς λησμονήσω χεράκια έσ{iς κερένια 51

L Καί τά πουλιά τής aνοιζης ζανάρθανε κοπάδια 52 LI Μέ τήν άνθομυρόλουστη γαλήνη τής έσπέρας 53

LII Χαρά καί πού τήν χαίρεσαι νυφούλα στολισμένη 54 LIII Τά μάτια πού έμεθούσανε κι' έμάγευαν τά πλήθη 55 LIV Βαθειά-βαθειά κάποια πληγή κρυφά σάν μέ σπαράζι:ι, 56 LV 7σκιωσε ό κάμπος κι' ή δροσιά -χαρά τού κουρασμένου- 57

LVI Μαζύ σας νι'iρθω πάρτε με, τού χινοπώρου φύλλα, 58 LVII Μάτια, πού πάντα έχαίρεστε κι'iποιας αύγής τή χάρι 59

LVIII Θλιμμένοι άνθοί! Τήν έννοιωσα τή μυστική σας λύπη! 60 LIX Ώ! τή χαρά, πού λάμπει μέσ' τό δάκρυ, 61 LX Μέ τά πρωτομαγιάτικα λουλούδια στολισμέ~η, 62

LXI Δέν τ ' ι'iκουγα τά λόγια σου. Τά μάντευα 63 LXII Στά στήθη μου ή καρδιά, καθώς τό μνήμα! 64

LXIII Ούτ ' άπάνω στά βαρειοθεμέλιωτα τά κάστρα, 65 LXIV Τήν πόλι, πού Χαν χτίσει μιά φορά 66 LXV Τ' ι'iσπρο σπιτάκι τού ψαρ{i στής θάλασσας τήν ι'iκρη 67

LXVI Λευκοί άφροί, χαρούμενα στολίδια τού κυμάτου, 68 LXVII Τώρα στό εύλογημένο τό σπητάκι μας 69

LXVIII Πές μου τόν πόνο, πού ίσκιωσε τά μάτια σου 70 LXIX Προτού ν' άνέβι:ις στό σπητάκι μας, 71 LXX Αλλο βωμόν ήμείς δέ θ' άνυψώσουμε 72

LXXI Μέσα στό εύτυχισμένο τό σπιτάκι μας 73 LXXII Μάγι, βοσκέ, ή άγάπη σου, πού τραγουδψ; τό δείλι 74

LXXIII Ό νούς μου πάντα στά παλyά τά χρόνια τριγυρίζει 74 LXXIV Άρρώστοι, πού φλογίζεσθε στά ζενικά κρεββάτια, 75 LXXV Τό περιβόλι σου έρημο καί άνάνθιστες t7 βιόλες. 75

LXXVI Μή μέ pωτψ; γιά νά σού πώ τραγούδια γιατί γράφω. 76 LXXVII Τά χείλη μου δρκον έβαλαν γιά πάντα πιά νά κλείσουν. 3 76

LXXXIV τέτοια μαλλιά τετράξανθα, πού μοιάζουν μέ τό στάχυ, 77 LXXXV 'Όσο πού ζείς θά τραγουδώ καί σάν πεθάνι:ις πάλι, 77

LXXVIII Τού κάμπου μέ άπιγκόσανε τά λάβρα καλοκαίρια, 78 LXXIX Σ{iς νηώθω κόσμοι μακρυνοί, πού λάμπετ' αύτού πάνω. 78

3. Στο σημείο αυτό παρατηρε~ται μία ανωμαλία. Συγκεκριμένα, η αρίθμηση διακόπτεται

στο IXXVII, παρεμβάλλονται τα LXXXIV και LXXXV και έπειτα συνεχίζεται κανονικά.


LXXX LXXXI

LXXXII LXXXIII LXXXVI

LXXXVII LXXXVIII

LXXXIX xc

XCI . XCII

XCIII XCIV xcv

XCVI XCVII

XCVIII XCIX

c CI

CII CIII CIV

Θυμ{iμαι τή φειδόκορμη τήν ποταμιάν άπάνου,

Μήν πfίς γιατί μού θύμωσες, πως τάχα θά πεθάνω.

Τά λόγια, τά γλυκόλογα καί τά γλυκά σου χάδια,

Τάφε, ποιόν κρύβεις πές μού το, τραγούδι νά τού γράψω.

'Αντάμα π{iμε τής ζωής τό δρόμο χέρι-χέρι

Είπαν τά γέλοια. «Δάκρυο σύ aρρωστημένο χάσου,

Έτσι γλυκά πού dπόγειρες στά κάτασπρα σεντόνια,

'Από καρδιά κι' άπό ψυχή, καλή μου, τήν Αύγούλα

Νdταν στεριά κ' ή θάλασσα, νά λείψουν τά ταl,είδια,

Τό πιό γλυκό τραγούδί μου δέ θά τό είπω έδw κάτου.

Δέ θέλω νά μέ βλέπουνε κι' δλο σέ κλαίω τά βράδυα . Μή μέ pωτ{iς aν σ' άγαπω άκόμα σάν καί πρwτα.

Πλατειές στεριές, ψηλά βουνά, πελάγη μου aφρισμένα, Τού χινοπώρου άπόκρυφα τά δέντρα τά θλιμμένα

'Όσο κι' aν θέλyς, θάλασσα, πλατειά νά κυματίζι:ις.

Τά μυστικά, πού μοϋκρυψες κι' dπόψε δέ μού τdπες

Δέ μοιάζεις τήν τριανταφυλλιά, πού aν €κλαψε, τί τάχα;

Τόσο γλυκά μ{iς τι.ϊλεγες, γιαγιά, τά παραμύθια,

'Ά.σπρο χωριό, πεντάμορφο,

Στ' άλwνι dχούνε τaργανα

Τής χαραυγής ή άναλαμπή

Ό πόνος ήταν, πού ώδηγούσε Καϋμέ, πουλάκι πώγινες

217

79 79 80 80 81 81 82 82 83 83 84 84 85 85 86 86 87 87

88-89 90-91

92 93-95

96

2. ΑΘΑΝ. r. ΚΥΡΙΑΖΗΣ I -I ΣΠΓΜΕΣ ποΥ zΩ ... Ι - I ΑΘΗΝΑ Ι 1921 [όλη η σελίδα τίτλου μέσα σε πλαίσιο].

19 χ 13 εκ., σ. 96.

Στη σ. α' του εξωφύλλου ο τίτλος -χωρίς αποσιωπητικά· κάτω αριστερά η ένδειξη

ΤΥΠΟΙΣ «ΤΥΠΟΥ» μαζί με το σήμα προφανώς του τυπογραφείου, ενώ κάτω δεξιά τα

στpιχεία: ΑΘΗΝΑ . .. 19211 -I ΕΚΔΟΣΗ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΥ I Χ. ΓΑΝΙΑΡΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ I 3, ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ, 3.

Στη σ. δ' του εξωφύλλου μέσα σε μικρό διακοσμητικό πλαίσιο η ένδειξη: ΔΡ. ΠΕ

ΝΤΕ.

Στη σ. 2: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I ΕΚΑΤΟΜΒΗ 1920.

I Μόνος, μπροστά στό λύχνο μου, πού τρέμει,

2 Έξω βογγούν οί άνεμοι καί οί μπόρες,

3 Λαμποκοπούν τά ρόδα στ' άνθογιάλι

4 Ή θλίψη μου, καθώς τό κυπαρίσσι,

5 Χαίρέ μου Αύγή, σάν ι'iσπρο περιστέρι,

6 Άνίδεα κι· dνέγνωμα τά πλήθη

σ. 5 6 7 8 9

10


7 Ένα χωριό μακριά κ' ένα βουνό 11 8 Ήλιοθεμέλιωτη χώρα, που κορώνα, 12 9 Μέ τά χλωμά τά ρόδα, πού πεθαίνουν, 13

10 'Αρχαία έρείπια, μάρμαρα, ρυθμοί, 14 11 Ήρωας έγώ, Πατρίδα μου, γιά σένα, 15 12 Ζωντανά, πλαστικά τ' άρχαία είδύλλια, 16 13 Είναι κάποιες ώρες μές στίς ώρες 17 14 Άστενικό τραγούδι μου, ποιός ξ αίρει 18 15 Νά! τό φεγγάρι, τό φεγγάρι! 19 16 Νά μέ ξεχάσετε ολοι μιάν ήμέρα. 20 17 "Ονειρο πλάνο. Τών δλων άδελφότη! 21 18 Μαρμαρωμένη προσμένει στ' άκρογιάλι, 22 19 Στήλωσα, πύργωσα παλάτια 23 20 Δυστυχισμένη γυναίκα, πού σέ δέρνει 24 21 Ψυχή μου άπελπισμένη, αύτό τό βράδι, 25 22 Μάταιο λογιάζω τfίς ζωfίς τόν κόπον, 26 23 Μέ τfίς θυσίας τά ίερά πανέρια 27 24 Τό μάτι κι άν δέ φτάνει δσο πού θέλει, 28 25 Τραγουδιστής τό δρόμο έπfίρα 29 26 Βαθειά ή πληγή. Καί δέ θά τραγουδήσω 30 27 Είπα: Θέλω .τά μάτια μου άνοιχτά 31 28 Τά τρέμω. Τ άπεχτάνομαι τά πλήθη, 32 29 Δέν ξαίρω άπ' τήν άγάπη κι ά'λλο πράμα 33 30 Κατάρα καί στό Νόμον, δπου ή βία 34 31 Είπεν ό Νόμος: Έλαχε καί στάσου 35 32 Στά μάτια κι άν σέ λόγιαζα χαρά, 36 33 Σπίθες οί όπλές του άλόγατου πετάνε 37 34 Παλαιϊκέ καημέ, κι άπ' τfίς παλιάς μου 38 35 Στου Βραχωριου τήν άκρη ένα λιοστάσι 39 36 Μάννα κ' ή έλιά τό νου μου ξεγελάει 40 37 Ήρθε καί τ' 'Άη-Γιωργιου ή άγια σκόλη, 41 38" Tfjς εύτυχίας ή ζωγραφιά στό σπίτι μας άκtρια. 42 39 Ψυχή τών δλων, τών δλων κυβερνήτρα, 43 40 Στά ξαναμμένα λιοπύρια δρόμο έπfjρα 44 41 Καί τό τραγούδι, παρηγοριά καί κλάμα, 45 42 Τόν κόσμον δλο έχεις δαμάσει 46 43 Γλυκό, άπαλό τό φώς άπάνω μου, 47 44 Σοvφερα τούς dνθούς τούς διαλεχτούς 48 45 Άπριλιάτικο δείλι, τή γραμμένη 49 46 Τήν πήρες τήν καρδούλα μου, 50 47 'Απόψε πόσο ή θλίψη μου 51 48 Άνώφελα καί τή χαρά 52 49 Κελάδι, τfίς αύγfjς φωνή, 53 50 Κρίμα στό αίμα πο/Jτρεξε ·' 54 51 Μ' tπνιξεν ή βοή του πλήθους 55

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ 219

52 Δάκριο, διαμάντι τής ψυχής, 56 53 Δέ σiiς τρέμω, άνά.ξιοι, 57 54 ':4κου τό κλάμα του νερου 58 55 Τό βαρύ τό κάστρον έπεσε, 59 56 Στ' άπάτητου βουνου τήν aκρη 60 57 Σκόρπια, σάπια πτώματα 61 58 Τό καλυβάκι άνάμερο κι ό πόθος μου τρανός. 62 59 Ώ! καρδιοχτύπι dνείπωτο, βραδάκι dλλοτινό, 63 60 Μά θaρθω · κι δπως [ρχεται του Μάρτη τό πουλί, 64 61 Παρηγοριά κ ' ή θύμηση, κι όνους τή λαχταρii, 65 62 Χαρiiς παραμαντέματα μου πήραν τήν καρδιά, 66 63 Τώρα κι aν κλαίω, τό κλάμα μου τό πίνεις, ερημιά, 67 64 Καλή μου, εγώ δέ σοϋπλεξ,α διαμάντια στά μαλλιά, 68 65 · Καί τώρα που θά πάρουμε, καρδιά μου, aναπνοή 69 66 Τό καλυβάκι aνάμερο κι ό πόθος μου τρανός. 70 67 Ψυχή μου, aποκοιμήθηκες στου πόνου τά φτερά 71 68 Τραγουδιστήν aνήμπορο καί πλάνο στρατοκόπο 72 69 Μακριά τό ροδοχάραμα μιανής Αύγής στήν πλάση, 73 70 Πλατιά χαρά τή χάρηκα καί τής δροσιiiς τή στάλα, 74 71 τί τάχα κι aν άρνήθηκεν ό κόσμος γιά τούς δυό μας 75 72 Γιά μιά στιγμή παράτησα σέ μιά γωνιά τό μόχτο, 76 73 Κι aν τή χαρά δέν tνιωσα, κι aν μόνο μέ τή θλίψη 77 74 Ένός βοσκου τό σούρισμα, Ρούμελη, εντός μου κρύβω, 78 75 Ξαίρω τούς δρόμους, πού fίσυχα περνουν μόνον οί ί'σιαοι 79 76 ';4θελα κι aν τραγούδησα, μά ή ταπεινή μου ρίμα, 80 77 Κι aπό τά νερολούλουδα, πιό μάταιη, συλλογιέμαι, 81 78 Κλαψιάρα ίτιά κι aνήμπορη καί κιτρινοφυλλούσα 82 79 Τό δρόμο, πού περάσαμε, τόν ξέχασα τό βράδι. 83 80 Στήν άκρη βάνω τήν όργή, τή θλίψη aναμερίζω, 84 81 Σπιτάκι καλοfσκιωτο, μέ τήν κληματαριά σου, 85 82 'Ανοίξτε τό παράθυρο 86 "83 'Ανοίξτε τό παράθυρο 87 84 Φτωχά, μουγγά αμόσπι, [=χαμόσπιτα ]4 88 85 Στά χέρια μου δπως σέ κρατώ, 89 86 Τό Μεσολόγγι, aθάνατο, χιλιοτραγουδημένο, 90 87 Ώ! λυσσοκυνηγήματα μές στ' aμμοχαλικάκια 91 88 Στόν "Αί~Συμιό, στόν πλάτανο, χοροί, τραγούδια, γκάϊδες, 92 89 Τά γερατειά κι aν μοϋκοψαν τή μέση, μά θάπλώσω 93 90 Γειά σου, χαρά σου, πλάτανε, τής ρεματιiiς δραγάτη 94 91 Σά σήμερα τόν χάσαμε. 'Α. γιο του νάν' τό χώμα. 95

4. Υποθέτω ότι έχουμε να κάνουμε με τυπογραφική αβλεψία και ό-τι ολόκληρη η λέξη ήταν «χαμόσπιτα» . Η μετρική μοpφή του ποιήματος συνηγορεί στην υιοθέτηση αυτής της άποψης.

~------~~~~----------------------------------------------------------------------~


3. ΆΘΆΝ. Γ. ΚΥΡΙΆΖΗ I [τυπογραφικό κόσμημα] I Hl ΚΑΡΔΙΑ I MEI ΤΑ ΦΙΔΙΑ I [μαργαρίτα] I ΕΚΔΟΣΗ «ΠΆΝΤΟΓΝΩΣτΗ» I ΆΘΗΝΆ I 1922. 24 χ 15,5 εκ., σ. ηστ'.

Στη σ. γ' του εξωφύλλου ολοσέλιδη διαφημιστική καταχώριση του περιοδικού Παντογνώστης.

Στη σ. δ' του εξωφύλλου μέσα σε πλαίσιο: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I ΕΚΑΤΟΜΒΗI 'Έκδοση 1920_Δρ. 6. - I ΣΓΙΓΜΕΣ ΠΟΥ ΖΩ I 'Έκδοση 1921 Δρ. 6. -I -I Γιά τύπωμα: I ΤΑ ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ I - I Δρ. 15. -

Στη σ . β ' η ένδειξη : Τυπώθηκε σέ 2.000 aντίτυπα aριθμημένα I Αριθ. Ι - I ΠΠΟΙΣ κ. ΚΑΜΙΝΆΡΗ & Π. ΚΥΡΙΆΚΟΥ - ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ 41.

Ι Γειά σου, γλυκειά μου 'Αθήνα· 'Αθήνα ... 2 Στά έρείπια, ή Νύχτα ποϋστησε τόν άργαλειό τοϋ τρόμου,

·3 Λογάκια γλυκομίλητα, μιάν ωρα ξεχασμένα,

4 Γλυκειά ζωή, χαρούμενα, τρικυμιστά τραγούδια,

5 Τσιγγάνα Νύχτα, μάγισσα τής όμορφιiiς, τ ' άστέρια

6 Μέσα μου κάποιος θάνατος ώραϊος καθώς ή Δύση.

7 "Αστρο. - Πουλί. - Καί σάλεψε στούς άνθισμένους κλώ.vους

8 'Ανάερο κλάμα τής νοτιiiς, βαρειά πούνε κ' ή στάλα

9 Χορτάρι, ταπεινόχορτο μέ τό λουλούδι τό μαβί,

10 Καλό στή φωτοστέφανη, βοδοκορμούσα Δύση,

11 Τέτοια, μά τέτοια μοϋ άξιζες, καρδιά, σέ τέτοιο δρόμο.

12 Καί τό τραγούδι, θάνατος. Καί κάθε έλπίδα βύθος.

13 Καρδιά μου, ή πλάση σοϋστρωσε μεταξωτή μιά στρώση. 14 Κακός βοριάς, κι a σ ' eδειρε, μικρό μου σπίτι, ώς τόσο

15 Τό κουρασμένο μου [γειρα κορμί, νά ξανασάνω.

16 .Τραγούδι, άπ' τά τριαντάφυλλα πέρασε πρώτα κ' eλα 17 Πορτοκαλιές καί λεμονιές, νυφούλες νεραντζοϋλες,

18 · Δόξα σέ σένα, ώ θάλασσα, πού στή pηχονεριά

19 Βαθειά στή λιμνοθάλασσα, σά μακρυνός άχός, 20 Σάν κεντητά ψηφιδωτά στή θάλασσα τ' άραδωτά

21 Τής άσπρης μυγδαλιiiς τά κλώνια

22 'Έλα πές μου, δπως μιάν ωρα,

23 Δέ θά πώ τραγούδι άπόψε ... 24 τί γλυκόπιοτο φαρμάκι

25 Τό παληό μυστικό

26 'Ραγισμένη καρδιά,

27 Σάν τό γινωμένο στάχυ

28 Χαρά τού άπείρου,

29 Γεμίστε μου κρασί νά πιώ.

30 Συντρόφοι, έλιΙτε γυρβολιά. ·' 31 Τά ματάκια σου μέσα πώς λάμπαν τά μαύρα!

σ. ε'-ζ'

η

θ'

ι '

ια'

ιβ'

ι γ'

ιδ'

ιε '

ι στ

ιζ'

ι η

ιθ'

κ'

κα'

κβ'

κγ '

κδ'

κε'

κστ'

κζ '

κη

κθ'

λ '

λα'

λβ'

λ γ'

λδ'-λε '

λστ '

λζ'

λη '


32 Π γλυκά πού θ' άπλώσω τά λόγια στ' dγέρι! λθ'

33 Ξεχασμένη στιγμή, τό παληό μονοπάτι. μ

34 Διαμάντι τού ματιού ή σταλαματιά σου, μα'-μβ'

35 Π χλωμό τ' ώραίο φεγγάρι! μ γ

36 Μάγια δέν πιάσανε γιά σέ. μδ'

37 Παληό μου, aρχοντικό μου σπίτι, με

38 Καλότυχα λουλούδια! Σά βραδιάζει, μ στ

39 Τά περασμένα, άγάπη μου, iiι:; μή λέμε. μζ' 40 'Έλα σιγά κι έλα κρυφά τό δείλι μη

41 Μιά νύχτα στήν άκρογιαλιά σταθήκαμε μονάχοι. μθ'

42 ·~χνα δροσι{iς τό πέλαγο aτό φώς καί aτή γαλήνη. ν

43 Θέ μου, καί τό παράπονο τό κάνω χαμογέλιο, να

44 Στ' άκροθαλάσσι, ποϋειτανε λαχτάρα τού κυμάτου νβ'

45 Στ' άκροθαλάσσι, ποϋειτανε λαχτάρα τού κυμάτου νγ

46 Χλωμό, χινοπωριάτικο μδ.ς ιiγγιζε τό δείλι, νδ'

47 Χλωμό χινοπωριάτικο μ{iς ιiγγιζε τό δείλι. ν ε

48 Τό ~έρω πώς κ' ή νιότη μας θάρθεί στιγμή νά σβύσει. ν στ

49 Κορώνα τfίς βραδιtiς ό aποσπερίτης. ν ζ'

50 Βαρειά ή κατάρα τού καιρού τό γκρέμισε τό σπίτι. νη

51 η ι τρισευλογημένα μονοπάτια νθ '

52 Οί όμορφιές γελούσανε τού 'Απρίλη, ξ '

53 Έρωτική, γλυκύτατη βραδιά ξ α'

54 'Ακόμα τόν άνήφορο! - Καί πού θά φτάσω πέ μου, ξβ'

55 Θέλουν ν' aνθίσουν τά κλαριά καί νά καρπίσει ό κάμπος, ξ γ' 56 Μικρή βαρκούλα aτό γιαλό καί τό πανί άπλωμένο. ξδ'

57 Πολλές dγάπες γύρω μου. - Μά ξέχωρα εlνε μία. ξε'

58 Μέ τή γαλήνη ιiν tπαιξα πουλί, τού κάκου. Τώρα ξ στ'

59 Τήν Ιfπαρξί μου τή χρωστώ - σέ ποιόν; τό ξέρω dληθινά. ξ ζ'

60 Θολέ ούρανέ, μαράζωμα τού κάθε, πού σέ βλέπει ξη'

61 "Ω! βραδινό παράπονο, πού τρέμεις μέσ' aτά φύλλα, ξ θ '

62 Χρυσό γιά σέ τό πήρα, νά! καί τό κρατώ aτό χέρι ο

63 Σιγαλή· βροχούλα πέφτει. σα

64 Μά τίποτε δέν ά'λλαξε dπό τότες! ο β'

65 Πρώτη φορά ή ψυχή μου dνοί τά μάτια της ογ'-οδ'

66 Ή θύμηση σ' dνάστησε σε

67 Χαρά ματιών ό fίλιος λάμπει. ο στ

68 Οί pοδοδάφνες σάλευαν σάν ξαναμμένα χείλη. ο ζ' 69 Βραδάκι. - Στό κατώφλι μας ση

70 -«Καλήν ήμέραν ι'iρχοντες ... »- οθ'-π'

71 'Όπου pημάδι, χάλασμα, θλιμμένο έρημοκλήσι πα'-πβ'

72 Έμπρός! ή Μοίρα τάχει δυάσει πγ

73 Πρώτη φορά πού κλάματα δέ σ' άγγιξαν, dγέρα5 πδ'

5. Το ποίημα αποτελείται από μία τετράστιχη στροφή, της οποίας ο πρώτος στίχος καταγράφεται εδώ. Προηγουμένως ωστόσο υπάρχει η ένδειξη: «(Λογοκρισία ενός τετραστίχου)».

222 ΔΗΜΗτpΙQΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

74 Κι οι'Jτε τζαμιά, οι'Jτε σήμαντρα. -Μόνο ψηλά τ ' άστέρια5

75 Χαρά σέ σάς, πού τώρριξεν ή μοίρα τό μαντήλι 76 'Ακούστε ! τό παράπονο, βαθειά πού κλειούν οί τάφοι

77 (Λογοκρισία δέκα όχτώ στίχων)6

78 Νύχτα γύρω μαι; κai νύχτα στήν ψυχή

79 Έξω ή Νύχτα λυσσαμiνη καί βογγάει. 80 Σιγά. - Κι liς μήν ταράζαμε τήν aγια μαι; γαλήνη.

8 Ι Κόρη, πού ή Νιότη σοι'Jκανε φτερούγες τά δυό χέρια, 82 Στάλα τού δάκρυου, μέσα σου πόσες χαρές πνιγμένες

83 Έτσι μιά μοίρα τώγραψε. Κι [τσι γιά. πάντα Θάνε, 84 Τώρα πικρή μου θύμησι, σά φώς στό περιγιάλι.

85 Ξανθές φεγγαροπρόσωπες, μέ τά μεγάλα μάτια,

πδ'

πε '

πστ'

π ζ'

π ζ'

π η

πθ'

η'-ηα'

η β '

ηγ'

η δ'

η ε'

4. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ I [άνθος] I ΕΚΔΟτΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ I ΓΕΩΡΓΙΟΥ r. ΒΑΣΙΑΕΙΟΥ I ΑΘΗΝΑΙ Ι 923.

. 14 χ 10 εκ., σ . 48.

Στη σ. α' του εξωφύλλου μπουκέτο από άνθη.

Στη σ. δ' του εξωφύλλου παράσταση νεκροκεφαλής.

Στη σ. 5 το παράθεμα: ... Μονάχα ό Χάρος άκαρδος I μέ τή ζωή πού κλέβει, I πίνει στίς βρύσες των σπιτιων I καί τή χαρά στερέβει . - I (Από τις «Στιγμές πού ζώ»).

Στη σ. 7 η πληροφορία: Ή Λιλίκα μου πέθανε στίς Ι5 του I Μάη του Ι922.

Στη σ. 46 απεικόνιση πουλιού πάνω σε μνήμα.

Στη σ. 47: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I «'Εκατόμβη» 1920 I «Στιγμές πού ζώ» Ι92Ι I «Ή Καρδιά μέ τά Φίδια» 1922.

Σε κάθε σελίδα του κειμένου (εκτός από τη σ. 9) παραστάσεις με φύλλα, κλώνους ή φυτά. Στη σ. 9 απεικόνιση μνήματος και σταυρών με άνθη.

Ι Κάποιος ήρθε καί σού μίλησε σ. 9-Ι1

2 Τά μάτια μου δέ γύρισαν άπάνω Ι2-Ι6

3 Μά μήν τού λέτε, πικρόλογες γιαγιάδες, 17-18 4 Μέ ποιόνε νά σού παραγγείλω, 19-2Ι

5 Γιά σέ, καλή μου, άνθρώπινο δέ στέκει μοιρολόί: - 22-23 6 Χάρε, κι' ι'i δέ μού τώστειλες τό Μάρτη χελιδόνι, 24-25 7 Τό Χάρο παρακάλεσα νά σού βαστάrι τό χέρι 26-27 8 Δ υό λουλουδάκια. τίποτ' ι'iλλο 28-30

6. Δεν υπάρχει ποίημα παρά μόνο η παραπάνω ένδειξη .


9 Τού φτωχικού, δέ στάθηκες, σπητιού μας, τό καμάρι, 10 Στό μνήμα, πώχουν έτοιμάσΙJ

11 Σιγά τό δείλι στό θαμπό σ' είχε τυλίξει φώς του.

12 'Απάνω άπό τό σπίτι καθώς βγαίνει

223

31-34 35ο37

38-41 42-45

S.α. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I ΣΓΗΝ ΠΑΛΙΑ ΣΓΡΑΤΑ I ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ I ΕΚΔΟτΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΖΗΚΑΚΗ Ι ΠΕΣΜΑτzοrΛΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟΥ Ι ΑΘΗΝΑΙ I 1925. 18 χ 12 εκ., σ. 136.

Στη σ. α' του εξωφύλλου ο τίτλος μέσα σε πλα,ίσιο.

Στη σ . δ' του εξωφύλλου επίσης μέσα σε πλαίσιο ολοσέλιδο ενημεpωτικό σημείωμα γιά τις νεότερες εκδόσεις του εκδοτικού οίκου Ζηκάκη. Στο κάτω μέρος η ένδειξη:

Τιμάται Δραχ. 25.

Στη σ. 136: ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I -I ΕΚΑΤΟΜΒΗ I ΣΓΙΓΜΕΣ ΠΟΥ ΖΩ I Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΦΙΔΙΑ I ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ.

I Μετανοιωμένος στρατοκόπος σ. 5-6 2 Μέσα μου κρατώ κρυμμένο, 7-10 3 Ό κάμπος όπως όνειρο στή Δύση. 11-12 4 Μέσ' στ' aπριλιάτικο τό δείλι 13-14 5 Στριφτή ή πλεξίδα σάν τό φίδι 15-16 6 Γελάει στά βάθη μου ή γαλήνη 17-18 7 Στής λεύκας τόν κορμό γραμμένα 19-20 8 Ψηλά τ' dνεμοσάλεμα τή ρίμα 21-22 9 Μαύρα ματάκια λαχταρώ 23-24

10 Άπόξω ή βαρυχειμωνιά 25-26 11 Θυμ{iμαι κάπου μιάν ελιά τεφρή. 27-28 12 Μαγεμένη νύχτα τού Μαϊού, 29-30 13 Μέσ' σ'ι:ήν καρδιά μου άναστηθήκανε 31-32 14 · Τή μυστικιά παραγγελιά 33-34 15 Τά μάτια σου, όπως μέ κοιτούσαν, 35-36 16 Κοντά σου ό πόνος dς σωπαίνει 37-38 17 Τό φώς μενεξεδένιο γύρω 39-40 18 'Απόψε χτύπησε ή καμπάνα 41-42 19 Στή στράτα τών κυπαρισσιών 43-44 20 Σπιτάκι, τής dγάπης μου φωλίτσα, 45-47 21 Μού κρούν dπόψε τήν ψυχή φτερά dπό χελιδόνια ... 48-49 22 Χαρά στό δάκρυ πού μέ χάρη 50-51 23 Μ' lνα τραγούδι ταιριαστό 52-53 24 Άπ' τή χαρά τού κόσμου πήρα μόνο 54-55 25 Θέλει ή καρδιά μου, dλλοίμονο, νά παραfιονεθεϊ, 56-57 26 Έγώ τό ξέρω -ώϊμέ- τό παραμύθι 58-59


27 Καρδιά μου, δέ σέ χτύπησαν τά πάθη τά μεγάλα, 60-61 28 Σέ μιάν 65ραν ή μπόρα μiiς brfίρε σά φύλλα. 62-63 29 Θdρθεί μιάν 65ρα κ' ή σειρά μου. 64-65 30 Διψώ τό φώς, dγάλια πού σταλάζει 66-68 31 Στά κορφοβούνια dνοίγω μονοπάτι 69-70 32 Τώρα πού εύτυχισμένα τήν ψυχή μου 71-73 33 Σώπα. Καιρός δέν είναι τώρα 74-76 34 Τήν 65ρα τούτη γίνεται σάν εύλογία τό κρίμα, 77-78 35 Ό Χάρος κάπου πέρασε. Κι dλήθεια 79-81 36 Δός μου τά χείλη. Μέσα μου ό χειμώνας 82-85 37 Καινούργιος πάλι χρόνος, μέ τή χάρη 86-87 38 . Σκλάβα ή καρδιά μου! Τά φτερά σπασμένα! 88-89 39 Ό πόνος ό μεγάλος, λυτρωτής, 90-91 40 ':4ς ποvμε δτ' ήταν ονειρο κακό! 92-93 41 Πίκρα, πού μοv ρω(,εις τήν ψυχή 94-95 42 Σώπα, παραπονιάρικη καρδιά, 96-97 43 Νύχτα χινοπωριάτικη. Ή βροχή 98-99 44 Γύρω μου τά παιδάκια μας καί σύ 100-101 45 'Ακόμα τό παράπονο ζουγραφιστό στά μάτια 102 46 Θρηνούσε τό βραδάκι όλόγυρά μας 103-104 47 Μοιάζει ή ψυχή μου τό Βοριά, βαριά τό μεσονύχτι 105-106 48 Τό μακρινό τό ρημοκκλήσι 107-109 49 Τάχα ή Σιγή σiiς ϋψωσε σά χέρια 110-112 50 Μά τί βρίσκεις σ' αύτή τήν παλιά μου ίστορία, 113-114 51 Πόσον καιρόν έχουμε χάσει! 115-116 52 Φεγγάρι Γεναριάτικο, χαρά θεοv καί λάμπει 117-118 53 Εύλογημένη πd5ρχεσαι μέ τά πουλιά τοv Μάρτη 119-120 54 Σάν ι]λιος θά περάσω καί θά ρήξω 121 -123 55 'Από τό θρήνο σάλεψε φτερά σάν περιστέρι 124-126 56 Τάχα κάποιος πέρασε. Κάποιος έχει ζήσει. 127-128 57 Μέ τά ρόδα μοuστρωσε τό στρατί μιά Δύση. 129-130 58 Πάλι dπόψε στήν παλιά μας φοινικιά. 131-135

S.β. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I ΠΗΝ ΠΑΛΙΑ ΠΡΑΤΑ I ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ I ΕΚΔΟΣΗ ΔΕΥΤΕΡΑ I ΕΚΔΟτΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΖΗΚΑΚΗ Ι ΠΕΣΜΑτzΟΓΛΟΥ ΚΑΙ πΑΝΕΠΙΣτΉΜΙΟΥ Ι ΑΘΗΝΑΙ Ι 1925. 18 χ 12 εκ., σ. 136.

Η δεύτερη αυτή έκδοση παρουσιάζει ελάχιστες διαφορές σε σχέση με την πρώτη,

σχεδόν αποκλειστικά σε ό,τι αφορά τη στίξη ή την ορθογραφία.

·'


6. ΑΘ. Γ . ΚΥΡΙΑΖΗ I ΤΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΠΚΑ I ΑΘΗΝΑ 1928.

19 χ 13 εκ., σ. 80.

225

Σε ορισμένα αντίτυπα στη σ. 2 η ένδειξη: -I "ΓΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ Γ. Η. ΚΑΛΕΡΓΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟΥ 22Β.

Στη σ. 80: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I -I "ΓΥΠΩΘΗΚΑΝΕ I -I ΕΚΑτΟΜΒΗ- έξαντλήθηκε I Σ7ΊΓΜΕΣ ΠΟΥ ΖΩ I ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ I Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΦΙΔΙΑ I ΣτΗΝ ΠΑΛΙΑ ΣτΡΑΤΑ - β' έκδοση I ΓΙΑ "ΓΥΠΩΜΑ: I - I ΤΑ τpΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΓΑΣ I ΖΩΗ ΚΑΙΜΟΙΡΑ I ΨΑΛΜΟΙ.

ΤΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΠΚΑ σ. 3

1 Μέσα μου τό χιλιάγκαθο 5 2 Κι aς πάρει τό τραγούδι μου 6 3 'Ώρα κακιά πού πήραμε 7 4 Ραχούλες καί βουνοπλαγιές, 8 5 Πώς δμοιαζε σάν ονειρο 9 6 Πάπου, προσπάπου, άνέκαθε 10 7 'Αλήθεια ποιJμασταν φτωχοί, 11 8 Κι άλήθεια ποϋμασταν φτωχοί, 12 9 Νοικοκυραίοι καλόκαρδοι 13

10 Άπλά εϊταν τά σπιτάκια μας 14 11 Χριστέ μου, τά σπιτάκια μας 15 12 Λίγη ή σοδειά, μά πρόσβαρη 16 13 Πρώτα ό Παπ{iς κι ό Δάσκαλος 17 14 Γ (ί.ρματα τά χρυσάρματα, 18 15 Μπουμπούκια μεταf,όφουντα 19 16 'Έγνοια γλυκειά τού κοριτσιού 20 17 Τά προξενολοΊσματα 21 18 Στραβά τό φέσι κ' ή πλατειά 22 19 Στό κάστρο τής ύπομονής 23 20 Γ άρχοντολόϊ τό χωριανό 24 21 Τή νύφη θά περάσουνε 25 22 Τό γράμμα κακορίζικο 26 23 Τά έρωτικά μας γράμματα 27 24 Πικρός καημός ή θύμηση 28 25 Στενό τό κοιμητήρι μας, 29 26 Κάτου άπ • τό γέρο-πλάτανο, 30 27 'Όποια άρραβώνα χαίρεται 31 28 Γούρμο σταφύλι μάντεψε 32 29 Οί ντζιτζικιές οί φ&J.πινες 33 30 Ροδακινιά όλοκόκκινη, 34 31 Άψάδα τού καλοκαιριού 35 32 Κρουστά τά μοσκοστάφυλλα, 36 33 Ξωτάρα, χωριανή ζωή, 37

226

34 Καλό στό Μάη, π' aχώριστα

35 'Ανοιχτά τά παράθυρα

36 Λεβέντη θέλει ό aνήφορος

37 Ποιός θά τό πεί τό παίνεμα,

38 Ήρθε κι ό Μάρτης κι έδιωξε 39 Πές το, μωρή, τής μάννας σου

40 Τήν έκκλησιά μας χτίσαμε

41 Προσηλιακά τό ύφάδιασμα

42 Καλόμοιρος πού γνώρισε

43 Θυσία τού πρωτομάnτορα

Μ Μπροστά χτυπάνε τ' dργανα

45 Τά μυρολόγια θάλασσα

46 Τά μάτια dθερογάλανα

47 Στόν κάμπο τό μπουμπούκιασμα

48 'Ώρα καλή, λεβέντη μου,

49 Ό χρυσικός περαστικός

50 Μακρύ τό κυπροκούδουνο

51 Μέσα στούς γιούς τούς [ντεκα

52 Στεφάνι ή κληματόβεργα

53 Μάννα, μοσ προξενεύουνε

54 Τό χάρισμά σου, γιόκα μου,

55 Καημοί δέν κουβεντιάζονται

56 Πιές τή δροσιά, πού σοϋφερα

57 Πουλάκια άλαφροφτέρουγα

58 - Μπά, πού νά φιΖς τά νύχια σου

59 κ· σί δυό κεράκι τάξαμε

60 Ρόκα vά γνέθεις βάραινες

61 Χριστούγεννα, πρωτσύγεννα

62 Τό χελιδόνι γύρισε 63 Ή Παναγιά ή Μπρουσιώτισσα

64 Κάμε, Χριστέ, τό δρόμο μου

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥ ΛΟΣ

38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 . 64 65 66 67 68

Η I ΑΓΓΕΛΙΚΆ ΤΟΥ ΜΠΕΝΑΓΗ I ΧΑΡΙΣΜΕΝΟ I ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑτΣΙΜΠΑΛΗ 69

Ή Άγγέλικα τοσ Μπεναγή 71

Ποίημα που αποτελείται από ενότητες αριθμημένες [65]-73 και καταλαμβάνει τις σελίδες 71 -79.

7. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I ΤΑ I ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΥΑΣI 'Όλα μου άπλά. Κ' ή άγάπη άκόμα I τό πιό μου άπλότερο τραγούδι ... I ΑΘΗΝΑ 1929.

20,5 χ 15 εκ., σ. 88. .Ι

Στη σ. 2 η ένδειξη: - I ΠΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ Γ. Η. ΚΑΛΕΡΓΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 22Β.


Στη σ. 86: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I -I ΕΚΑΤΟΜΒΗ I ΣΠΓΜΕΣ ΠΟΥ ΖΩ I ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ I Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΦΙΔΙΑ I ΣΊΉΝ ΠΑΛΙΑ ΣτΡΑΤΑ I ΤΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΠΚΑ I ΤΑ τΡΑΓΟΥΔΙΑ 1ΉΣ ΝΥχτΑΣI ΟΝΟΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΡΕΙΣ ΣτΑΥΡΟΥΣ I ΓΙΑ ΠΠΩΜΑ I -I ΖΩΗ ΚΑΙ ΜΟΙΡΑ I ΑΙΓΙΝΠΙΚΑ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙΑ I ΨΑΛΜΟ/.

1 'Απόψε παίζει τό φqγάρι σ. 5 2 Στή έρμη στράτα μοναχός μου, 6 3 Μέσα στή νύχτα τή θλιμμένη 7 4 Τό φώς άπόψε άγάπης χέρι 8 5 Βαθύ, βουβό τό μεσονύχτι 9 6 Στίς άνθινες θά πιώ τίς κούπες 10 7 Παίζει τ' άγέρι μέ τά κλώνια 11 8 Τό ζέρω τό παράπονό σου, 12 9 Ήταν βραδάκι σάν καί τώρα. 13

10 Τό βράδυ μέ τά χελιδόνια 14 11 Ή Νύχτα πλέχνει στ' άκρογιάλι 15 12 Σάν άπ' άσήμι κ' ή στεριά 16 13 τί νύχτα θλιβερή καί μαύρη 17 14 Βγαίνει τό φεγγαράκι στό βουνό, 18 15 Στό σπίτι ό Χάρος πd5χει κλείσει 19 16 Χίλιες χιλιάδες τάματα στής Νύχτας τό κελλf, 20 17 Κλαίνε βαρύθυμα τά πεύκα 21 18 'Έτσi κοντά μου έδώ πού γείραν 22 19 Άπλό μου τό τραγούδι. Νά τη 23 20 Κόλαση άπόψε ό στοχασμός 24 21 Καρδιά μου, άπ' τά μικρά σου χρόνια 25 22 Νεράιδες παίζουν στά βιολιά 26 23 'Απόψε πάλι νά σέ βρώ 27 24 Γιά ίδές ή Νύχτα, μιά κοκέττα, 28 25 Μάγισσα Νύχτα καί μαγεύεις. 29 26 Καλότυχα τά νιάτα, πού μπορούνε 30 27 ~πόψε, άγάπη μου, τό θάμα 31 28 Χαρούμενοι έκρατιώμαστε άπ' τά χέρια 32 29 Χρυσά εινε τά μαλλιά σου. -Κ' εfνε 33 30 'Ήτανε στ' ονειρό μου τάχα 34 31 Νά! τό φεγγάρι, ματωμένο 35 32 Καλώς το τό χλωμό φεγγάρι, 36 33 Μιά βρύση καί τό φεγγαράκι 37 34 Έδώ εινε τό τριαντάιpυλλο παρθένο 38 35 Μιά πλάση χτίζω στ' άκρινά, 39 36 Ένας διαβάτης πέρασε στή στράτα 40 37 Τό φεγγαράκι καλεστής, μέ τίς χρυσές φτερούyες, 41 38 Νύχτα, πού τ' ':Άδικο έδώ 'μπρός μου 42 39 Τό παρακάλεσα τ' άγέρι 43 40 'Όλα μου άπλά. Κ' ή dγάπη άκό{ία 44 41 Ή Νύχτα σά μιά Μυροφόρα 45


42 Φεγγάρι, πού τόν γκρέμιο τοίχο 46 43 Σέ τέτοια άταiριαστη βραδιά, 47 44 Πάντα τή νύχτα στίς άκρουλες 48 45 Φεγγάρι, φεγγαράκι, στό κατάρτι 49 46 Λάμπει τό φεγγαράκι γελαστό, 50 47 Στό παραθύρι ταιριαστές ή 'Ομορφιά κ' ή Νιότη 51 48 Σκοτεινιασμένη θάλασσα, βαριά 52 49 Στά καλυβάκια, τά σπιτάκια, σάν κλουβάκια· 53 50 Μέ τήν ποδιά τή θαλασσιά 54 51 Σά νά μήν πέρασ' άπ' τήν πλάση, 55 52 Ήταν άκόμα άμάθητη μικρούλα. 56 53 Τραγουδουσαν τά πουλιά 57 54 Μιά νύχτα μου άνοιξες τή θύρα 58 55 Στή στοιχιωμένη βρύση του χωριου, 59 56 Άπ' τ' άνοιχτό παράθυρό σου 60 57 Ή άγάπη μας τί λιγοστή I 61 58 Τής νύχτας πονηρές ματιές, 62 59 Σάν έκκλησιά κ' ή άπόμερη ραχούλα 63 60 Τό φεγγαράκι μίλησε μέ τήν καρδιά μου άγάλι 64 61 Τήν ι'iκουσα καί τή χαρά, πού γλυκοτρ'αγουδουσε, 65 62 'Όλο μιά νύχτα γύρω μου 66 63 'Ώρηα μου καί πανώρηα μου καί χώρια μου άπ' τόν κόσμο, 67 64 Κόκκινα τριαντάφυλλα, σάν αίμα, 68 65 Κι δποιο τραγούδι, άνήμπορο, κι δποια χαρά, μικρή, 69 66 Τά πουλάκια καί τ' άηδόνια, τά μπιρμπίλια, 70 67 'Απόψε ή Νύχτα μίλησε θλιμμένα: 71 68 Μεσ' στό χαρούμενο τό βράδι 72 69 Παίζει τό φεγγαράκι άπάνου 73 70 Στή νύχτα καί στήν έρημιά 74 71 Οί κρίνοι στ' ιlσπρο βλέφαρό τους 75 72 Έγώ τώv fίσκιων είδα τό χορό 76

. 73 Μεσ' στά σκοτάδια ή θύμηση άλητεύει 77 74 Χαρά στό φεγγαράκι, άγάλι 78 75 Δέ μέ τρομάζουν τ' άγριοκαίρια 79 76 . Μάϊσσα καί ξορκίστρα, του χαρτιου ξηγήτρα 80 77 Νά κλάψω άπόψε θέλω πάλι· 81 78 Ποιό τραγουδάκι νά σου στείλω 82 79 Τό φεγγαράκι καίει στά τζάμια, 83 80 Τό αίμα τής 'Αθήνας τό παλιό 84

8. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I ΟΝΟΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΡΕΙΣ ΣΥΑΥΡΟΥΣ. .. I ΑΘΗΝΑ 1929.

24 χ 16 εκ., σ. 48. ·'

Στη σ. 2 η ένδειξη: -I ΊΎΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ Γ.Η. ΚΑΛΕΡΓΗ ΠΑΝΕΠΙΣτΗΜΙΟΥ 22Β .

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ΑΘ. Γ . ΚΥΡΙΑΖΗ 229

Στη σ. 48: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I ΕΚΑΤΟΜΒΗ I ΕΓΙΓΜΕΣ ΠΟΥ ΖΩ I ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ I Η ΚΑΡ4ΙΑ ΜΕ ΤΑ ΦΙΔΙΑ I ΣτΗΝ ΠΑΛΙΑ ΕΓΡΑΤΑ I ΤΑ ΡΟΥΜΕΛ/ΩτΙΚΑ I ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ τΗΣ ΝΥΧΓΑΣ I ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΑ ΤΡΕΙΣ ΕΓΑΥΡΟΥΣ Ι ΓΙΑ ΠΠΩΜΑ Ι ΖΩΗ κΑΙ ΜΟΙΡΑ Ι ΑΙΠΝmΚΑ ΑΚΡΟΠΑΛΙΑ Ι ΨΑΛΜΟΙ.

Μάρω, Σμαράγδα καί Τριανταφυλλιά, [προλογικό ποίημα]

Μάρω

Σμαράγδα

Τριανταφυλλιά

Μάρω, Σμαράγδα καί Τριανταφυλλιά, [επιλογικό ποίημα]

σ. 5 9-21 25-30 33-45

47

9. ΑΘΑΝ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I -I ΖΩΗ ΚΑΙ ΜΟΙΡΑ I [τυπογραφικό κόσμημα] I ΑΘΗΝΑ I 1932. 20 χ 15 εκ., σ. 104.

Στη σ. δ' του εξωφύλλου η ένδειξη: - I Τύποις: Δ.Κ. ΓΑΡΥΦΑΛΛΟΥ I - .

Στη σ. 5: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I Έκατόμβη 1920 I Στιγμές πού ζώ 19211 Ή καρδιά μέ τά φίδια 1922 1 Έπιτάφια pόδα 19231 Στήν παλιά στράτα 19251 Τά 'Ρουμελιώτικα 19281 Τά τραγούδια τής νύχτας 1929 1 Όνόματα γιά τρείς σταυρούς 1930 I - I ΓΙΑ ΠΠΩΜΑ I Αίγινίτικα dκρογιάλια I Ψαλμοί.

Στη σ. 9 το παράθεμα:

Τής Μοναf,ιΟ.ς μπιστεύτηκα· τής Πολιτείας ποτέ μου.

Μέσα στή Νύχτα πού περνώ μέ τοίJ άσκητή τό pάσο,

ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΓΥΡΕΥΑ, μοίJ τώδωκες Χριστέ μου;

ΑΙ! φτάνει αύτό, τά βάσανα τοίJ κόσμου νά περάσω ...

Στη σ. 11 αφιέρωση: ΣΊΉ ΜΑΝΝΑ ΜΟΥ.

Ι Μαυροντυμένη, μαυρομαντηλοvσα

Π Τό παλιό τραγούδι, τ' όνειρό μου,

(ΖΩΗ ΚΑΙ ΜΟΙΡΑ)

ΠΙ 'Από φτωχούς γεννήθηκα σ' [να χωριό [να βράδι.

IV Βάλε νά τό πιούμε άπόψε

ν τ' άνοιξα τό σπιτάκι μας νά μπεί

VI 'Απόψε τ' όνειρο τοίJ νοίJ

VII Μή μοίJ τά σκορπίζεις τά λουλούδια

VIII Ώ, τής Ζωής μου πρώτη άρχή·

ΙΧ Είτανε μιά φορά κ' iναν καιρό,

Χ Πίσω άπό τό ντζάμι, αύγή καί βράδι,

ΧΙ ΤοίJ Γενάρη ή μυγδαλιά,

ΧΙΙ Μαράθηκε τό ώραίο στεφάνι

ΧΙΙΙ Ή Δύση, πού τής δένουν τά μαλλιά

XIV Είταν ή ώρα τής χαρ&;, καί τής άγάπης ή ώρα

σ. 13 14-18

19 20-22 23-27 28-30 31-34 35-37 38-39 40-41 42-44 45-47 48-50 51-52


xv Κάτι νά σού πώ ... Μιλιά! 53 XVI Φτωχό δεντράκι pίζωσε μονάχο 54-55

XVII Ήρθανε τά χελιδόνια καί φωλιά 56-57 XVIII Πέρασαν τά χρόνια! Πόσα χρόνια. .. 58-59 ΧΙΧ Καλή μου, δλα περνiiνε· μήν τό λές ... 60-61 χχ Τό τραγουδάκι μας, παιδιά, 62-63 ΧΧΙ 'Ά.! πόσο είνε γλυκύτερη κι άπό τού 'Απρίλη μέρα 64-66 ΧΧΙΙ Τό παράθυρο είνε ό φταίχτης, πού τό aνοίγεις βιζαβί 67-68 ΧΧΙΙΙ Κάτου dπ' τό κλωνάρι έτοvτο, τ ' άσπρο γιασεμί, 69-70 XXIV Μεσ' στήν κρύα τήv κάμαρά μου 71-73 xxv Μεσ ' στήν ταβέρνα, μεταξύ μας, 74~76

XXVI Μέ τ ' άγιοβασιλιάτικα παιγνίδια τό τραγούδι 77-79 XXVII Σαββάτο βράδι. Κι άνθισε τής φτωχογειτονιiiς 80

XXVIII Μπροστά μου ή θάλασσα ή pηχή 81-82 ΧΧΙΧ 'Αράδα τά βασιλικά καί τά ζιμπούλια μάτσο, 83 χχχ Στό σβυστό τό ντζάκι μου τί ήρθες κ' έχεις γείρει, 84 ΧΧΧΙ Τό δεντράκι άπόμονο στήν Ιiκρη 85 ΧΧΧΙΙ τ άσπρα τής άγάπης γιασεμιά, 86 ΧΧΧΙΙΙ Είμαστε δοσμένοι άλλοv, 87-89 XXXIV Τό τραγούδι τής άγάπης πάντα νιό μεσ' στήν ψυχή 90 xxxv Μεσ' στής έρημιiiς τ' άπόσκι μιά παλιά άγαπητικιά, 91

XXXVI Τdκλεισε τά σπίτια ό πόλεμος 92-94 XXXVII Έδώ εlταν μιά φορά τό σπίτι. 95-96

XXXVIII Κοντά μου ό θρήνος τής μαννούλας 97-98 ΧΧΧΙΧ Τό σπfτι μή pωτiiς ποιός τώχει κλείσει 99-100 χχχχ Τού άξιζε τής Μοίρας δποια χάρη 101 ΧΧΧΧΙ Τόργωσε ό πόλεμος καί τόσπειρε, 102

10. ΑΘ. Γ . ΚΥΡΙΑΖΗ I ΑΙΓΙΝΠΙΚΑ I ΑΚΡΟΓΙΑΛΙΑ I ΑΘΗΝΑ - 1936. [τα παραπάνω στοιχεία μέσα σε πλαίσιο που εικονίζει θαλασσινό τοπίο με γλάρους.]

Η συλλογή αποτελείται από λυτά φύλλα αριθμημένα, τυπωμένα μόνο στην εμπρό

σθια όψη και τοποθετημένα σε φάκελλο με αφτιά, τον οποίο σχηματίζουν τέσσερεις

σελίδες εξωφύλλου. Κάθε φύλλο φέρει στο κάτω μέρος την ένδειξη: Άθαν. Γ. Κυ

ριαζfj. - Τά Αίγινήτικα ακρογιάλια.

20 χ 15 εκ., σ. 80 + Ι φωτογραφία του ποιητή.

Στο οπισθόφυλλο του φακέλλου εικονίζεται θαλασσινό πουλί.

Στη σ. 2 η αφιέρωση: ΤΗΣ ΚΟΡΗΣ ΜΟΥ ΜΠΕΛΛΑΣ.

Στη σ. 3 ποίημα αφιερωμένο στην κόρη του: Κλώνε μου τής ζωής καί τής ψυχής.

Στη σ. 80: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ I -I πnΩΜΕΝΑ I ΕΚΑτΟΜΒΗ I ΣΓΙΓΜΕΣ ΠΟΥ ΖΩ I Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΦΙΔΙΑ I ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ I ΣΙΉΝ ΠΑΛΙΑ ΣΓΡΑΤΑ I ΤΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΠΚΑ I ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ Π/Σ ΝΥΧ1'ΑΣI


ΟΝΟΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΡΕΙΣ ΣτΑΥΡΟΥΣ I ΖΩΗ ΚΑΙ ΜΟΙΡΑ I ΓΙΑ τΎΠΩΜΑ I ΤΑ Φ1ΈΡΑ ΤΩΝ ΑΓΙΈΛΩΝ I ΨΑΛΜΟΙ.

ΤΑ ΑΙΓΙΝΗΠΚΑ ΑΚΡΟΓΙΆΛΙΑ

τ' άγιάσαν τά σπιτάκια σαι:; οί πόνοι

Αiyινα, πού έρωτόπαθα στό γαλανό μετάξi

Σάν άπ ' τοϋ πέλαου ν' aνθισαν τά σπλάχνα Μιά παραγκούλα ξύλινη, μονάχη κι dκρινή,

Χίλιοι τής όμορφιίiς σαι:; οί μαγνήτες,

Καρδιά μου, dπόψε άπ' τό πικρό τό δρίiμα νά μή λείψεις

Μέσα στή νύχτα ξάιpνιασμα -τής όμορφιίiς τό ρίγος

'Όπως ήρθαν, βράδι-βράδι, μ· dνοιγμένα τά πανιά,

Ή Τρίγλια κ' ή Χρυσώ, τά βαποράκια,

Μονάχα σείς τό ξέρετε, στήν πίκρα καf στήν πλήξη,

Πώς μ' είχε μεθύσει τ' άψύ καλοκαίρι,

Κflλέ μου κι άγαθέ καραβοκύρη,

'Ακόμα σέ περίμε'ιfα νdpθείς μέ τό τραγούδι,

Θυμάμαι τά δρομάκια τά στενά

Σπαρμένη γή τής Αίγιναι:;

Έσύ δέν είσαι ή θάλασσα πού μ ' είχε ταξιδέψει Ό βραδινός, άβρός, μαδοuσε dγέρας

Στήν ώφη τοϋ πελάου, πιό πέρα,

Παίξε στά πόδια του άκροθαλασσιά

'Απόψε πέφτει τό φεγγάρι

Κάτου dπ' τ; 'Απρίλη τό φεγγάρι, Κοιμήσου dπόψε, dγαπημένη,

'Όταν σέ λίγο θά νυχτώσει,

Ένα τραγούδι πού θά πώ,

Καλώς τα τά πουλιά τοϋ άιpροσ,

Στό παραθύρι μιά μικρή

Τραγούδι, πού a.ρχισα παιδί

Δικό μαι:; είνε τό βασίλειο

':4ς τό θυμηθούμε πάλι

Συγνεφιασμένη μέρα· πάλι βρέχει.

Μέσα στό βράδι σάλευαν τής λεύκας τά κλωνάρια Βραδάκι. Μεσ' στή σιγαλιά, στής ξαστεριίiς τήν πάστρα,

'Απόψε ψυχοσάββατο νά κλαίει κανείς πού βλέπει,

Τό βράδι είτανε γύρω μας, σά μιά χρυσή κορνίζα

Τό ώραίο φεγγάρι χαίρομαι τής Αίγινας τό λοuσο,

Τόν άσπρο γλάρο άκολουθώ μέ τ' dνοιχτά φτερά του Στήν άκρογιαλιά, πού ή ζωή μίiς δένει,

':4δειο είνε τό λιμάνι. Κι όμως Τής νύχτας dγρυπνιές, ώρες κακές ! • Ψαρά, τό καλυβάκι σου, τό κύμα καί τό δάκρυ

σ. 4

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

22-23 24 25 26 27 2& 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45

232

Του τραγουδιού πού σοιJεmα σέ μιάν dκρη,

Του νησιού οί φτωχές,

Ή κακιά ή φορτούνα βούλιαξε

Πόνεσα καί ματώθηκα· (Χαλάλι

Μπορεί νιϊεινε μιά θάλασσα κι άλλου· Σέ καρτερούσα καί εlπα. - Νά τη!

Βαρειά ποιJεινε γιά τίς καρδιές ή χειμωνιάτικη ώρα,

Είταν οί μέρες πού έφευγα στά ξένα Έδώ πού ή Μοίρα μ' έρριξε κ ' ή μπόρα,

Θάλασσα, πικροθάλασσα πλατειά,

Άπ' τίς άγάπες μου έμεινες ή μία·

Στήν άκρογιαλιά,

Γιατί νά κλαίς τό ριζικό μας;

Ή ζωγραφιά τής θάλασσας, μεσ' στου νερού τό άτλάζι, Τό δείλι άκολουθiiς καί πiiς άγάλια

Θάρθεί, καλή μου, ή ώρα κ' ή καρδιά,

Κρίμα στήν άταξίδευτη στεριά,

Σέ ποιά νά σέ άπιθώσω χέρια,

'Ώρα γλυκειά του πόθου, νέο φεγγάρι·

Μέ τό πλοίο πού νύχτα πέρασε,

Νύχτα κοντά στή θάλασσα κι ό νοϋς τεχνίτης πλέκει,

"Α! κάτι μάτια όλόφωτα, σάν ξάστεροι ούρανοί

Τό βαπόρι πού έχει μπεί μεσ ' στό λιμάνι

Πώς μιλούν τά κύματα, πώς λένε

τί ώραία πού πέθανες τf ώραία!

Τής ζωής μου άρχή καί τέλος τά μικρά καί τά παλιά,

Στ' άκρογιάλι καλοστόχαστη,

Νά μαντέψει άπό τά σύyνεφα

Μονάχη στήν άκρογιαλιά, μακριά άπό κόσμου μάτια,

Τής γειτονιiiς καημός καί ντέρτι άπό μικρούλα,

Τό καλοκαίρι πέρασε· καιρός νά πiiμε οί ξένοι.

Τραγούδι μου νησιώτικο, τού πόνου παρακλάδι,

ΔΗΜΗτrΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥ ΛΟΣ

46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57

• 58

59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73

74-75 76-77

78 79

11. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I [τυπογραφικό κόσμημα] I ΟΝΕΙΡΑ I ΚΑΙ I ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ I [τυπογραφικό κόσμημα] I ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ [τυπογραφικό κόσμημα]. 21 χ 15 εκ., σ. 80.

Στη σ. α' του εξωφύλλου ζωγραφική παράσταση με ζεύγος γερόντων και δέντρο σε ώρα ανέμου.

Στη σ. 79: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΠΟΙΗΤΗ I - I 1) ΣΥΛΛΟΓΕΣ τΥΠΩΜΕΝΕΣ I -I ΕΚΑΤΟΜΒΗ I ΣΠΓΜΕΣ ΠΟΥ ΖΩ I ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ I Σ7ΉΝ ΠΑΛΙΑ ΣΙ'ΡΑΤΑ I Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΦΙΔΙΑ I ΤΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΠΚΑ I ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΙΉΣ ΝΥχrΑΣ I ΟΝΟΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΡΕΙΣ ΣΙ'ΑΥΡΟΥΣ I ΖΩΗ ΚΑΙ ΜΟΙΡΑ I ΤΑ ΑΙΓΙΝΠΙΚΑ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙΑ I 2) ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΓΙΑ ΝΑ τΥΠΩΘΟΥΝ I ΤΑ Φ'ΓΕΡΑ ΤΩΝ ΑΓΓΈΛΩΝ I ΤΑ τΕτΡΑΣΙ'Ι-


ΧΑ I κοχΥΛΙΑ ΚΑΙ ΠΕτΡΑΔΙΑ I ΟΤΑΝ οι ΔΑΦΝΕΣ ΆΝΘΗΣΑΝ Ι ΨΑΛΜΟΙ ΚΑΙ ΥΜΝΟΙ Ι ΤΑΠΕΙΝΕΣ ΚΑΡΔΙΕΣ.

Στή σ . 80 ή ένδειξη : Τό έξώφυλλο σχεδιάστηκε I άπό τό ζωγράφο κ. Πολύ/ κλειτο Ρέγκο.

Τής Ζωής μας, γιά θυμητικό, [εισαγωγικό ποίημα]

Τώρα πού ή καρδιά ζητάει βοήθεια,

Κάπου μακριά έ'να σήμαντρο λαλεί

Πώς τό θυμiiμαι! Ό δρόμος είταν έρημος, Υί κι dν ή βαρυχειμωνιά

Θέλω νά ξαναπάμε πάλι έκεζ

Ένα ταξίδι πόθησα μi τ' dγρια περιστέρια

Μέσα στό φθινόπωρο τούτο, τό θολό,

Άγaπημiνη μου, σού φέρνω

Μέθυσα άπό τά τριαντάφυλλα Σέ φί1ιησα τό γλυκοχάραμα

Μαυροφορούσες κι δμοιαζες

Καί τούτος ό Χειμώνας θά περάσει

Είμαι έ'νας fίσκιος, πού θά σβήσει.

Περνούσες κι δλα γύρω εiτανε φώς,

Νά μήν έρθείς στεφανοφόρα,

Δέν είτανε περσότερο νά ζήσει!

Τό μνήμα η τό λουλούδι; δ, τι σ' άρέσει

Έρημο δέντρο, πού fίσκιωσες

'Όλα είναι λίγη θύμηση

Χρόνια μιάν άγάπη μου

Είνε κάτι όνειρα, κάτι όνειρα, Στήν κάμαρή μου άπόψε, ή θλίψη

Δέρνοντας βοριάι; άπάνω

Τά χείλι σου δέν fίπιανε Ό δρόμος εlνε σκοτεινός,

Είνε eνα παραθυράκι

Ένα τραγούδι μου, Πού τ · ιfχουσα.

Τής λύπης τό ποτήρι λές νά σπάσω;

Τού τραγουδιού μου τή λαλιά

'Αξίζει κ ' ή ζωή μας κάτι

Βιβλία χιλιάδες έχω άνοίξει

Δ όσε μου τό γέλιο σου, παιδί. Παντού φτερά· φτερά άνόιγμiνα,

Σπίτι, ό καιρός πού σ' έκλεισε,

Μοναξιά ... Καθώς .στά βάθη τού έγκρεμού χιμiiν καί πέφτουν τά νερά,

Τρείς κόρες, τρείς μικραδερφές, Τή χαρά προσμiνοντας νάρθεζ

σ. 7 9

10-11 12 13 14 15

16-17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48


Παλιό μου δέντρο τής αύλής,

Μέ τά βιβλία στά χέρια του δλη ή ζήση,

'Έλα! κι δλα dνθίσανε, δές, τά μονοπάτια

Ήσκιοι χελιδονιών στά μάρμαρα

Μιά περαστική τού δρόμου,

Μέ τό νου καί μέ τή ρίμα,

Τό τραγούδι τό δικό σου τέτοιο νάνε·

Καλόμοιρη, καλόκαρδη καί πάντα γιά καλό Τό θυμ{iμαι dκόμα. Καί ποιός ξέρει

Αύγή θέλησα νά φύγω

Λιγάκι πρίν πεθάνει τής παράγγειλε,

Τήν καρδιά μου dπίθωσα στου φονιά τά χέρια,

Έγώ τήν περιμένω τή χαρά,

Τή μέρα, συντροφιά, πήρα, τή λιόχαρη,

Θάνε βράδι δταν θdρθώ κι ό κάμπος πέρα

Μέσ' στήν καρδιά μου, δσο μικρή

'Απόψε δέ μου μίλησε,

Νά μήν είνε dπ' τή βροχή

Δός μου τό χέρι σου καί πiiμε ... Εlνε dπό κάποιους πεθαμένους

Εύλογημένη ή Μοίρα, πού σέ φέρνει

Ποιός γκρέμισε τό σπίτι δέ ρωτώ.

Τά πάθη τ' dνημέρωτα, τά γούστα τής ντροπής,

Καρδιά μου εί'μαστε σύμφωνοι, μήν κλαίς.

'Απόψε θά χαρώ τή θάλασσα Χρόνια τόν dγαπούσε κι έλυωνε

Τραγουδ{iς τό χιόνι dπό τό σπίτι;

Μιά κλεισμένη πόρτα· άς τή χτυπήσω.

Ανοιξα τήν καρδιά μου, έντός μου,

49 50

51-52 53 54

55

56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78

12. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΗ I ΚΟΧΥΛΙΑ I ΚΑΙ I ΠΕΓΡΑΔΙΑ I ΕΚΔΟΣΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ «ΜΟΡΦΕΣ>> ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - 1949. 23 χ 16,5 εκ., σ. 48.

Στη σ. α' του εξωφύλλου παράσταση που εικονίζει κοχύλια σε ακρογιαλιά.

Στη σ. 5 το παράθεμα:

Κοχύλια στίς dκρογιαλιές, στίς dμμουδιές πετράδια, σάν ποιά φορτούνα dπ ' τών βυθών σ{iς σπέρνει τά σκοτάδια!

Στη σ. 45: ΤΟΥΙΔΙΟΥΠΟΙΗΤΗI ΣΥΛΛΟΓΕΣτγΠΩΜΕΝΕΣI - 1 ΕΚΑΤΟΜΒΗI ΣΓΙΓΜΕΣΠΟΥΖΩ I ΕΠΠΑΦΙΑ ΡΟΔΑ I ΣτΗΝ ΠΛΛΙΑ ΣτΡΑΤΑ I Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΦΙΔΙΑ I ΤΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΠΚΑ I ΤΑ rΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΥχτΑΣ I ΟΝΟΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΡΕΙΣ ΣiΑΥΡΟΥΣ I ΖΩΗ ΚΑΙ ΜΟΙΡΑ I ΤΑ ΑΙΓ/ΝΠΙΚΑ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙΑ I ΟΝΕ/ΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΆ.


Στη σ. 46: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΠΟΙΗΤΉ I ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΓΙΑ τΎΠΩΜΑ I -I ΤΑ Φ1ΈΡΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ I ΟΙ ΑΠΡΙΛΙΛτJΚΕΣΤΡΙΛΛΙΕΣI ΤΑ τΕτΡΑΣτΙΧΑ I ΟΤΛΝΟΙ ΔΑΦΝΕΣΛΝΘΗΣΛΝI ΨΛΛΜΟΙΚΑΙ YMNOII

ΤΑΠΕΙΝΕΣ ΚΑΡΔΙΕΣ.

Στη σ. 47: το ΒΙΒΛΙΟ τογτο Ι ΠΠΩΘΗΚΕ ΣΤΑ I πποrΡΑΦΕΙΑ I Ν. ΝΙΚΟΛΑΪΔΉ I ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΉ.

Συλλογή που αποτελείται από 186 δίστιχα, από πέντε στις σελίδες 7-43 και ένα στη σελίδα 44. Τα δίστιχα χωρίζονται μεταξύ τους με ρομβίσκους.

13. ΑΘ. Γ. ΚΥΡΙΑΖΉ I ΤΑ ΠΡΟΠΑΡΟΞΠΟΝΑ I ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ «ΜΟΡΦΕΣ>> I ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ I 1950. 24 χ 16,5 εκ., σ. 48.

Στη σ. δ' τ<;>υ εξωφύλλου η ένδειξη: -I ΠΠΟΙΣ Ε.Τ.Ε.Θ. τΣΙΜΙΣΚΉ 72 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΉ.

Στη σ. 47: ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΠΟΙΗΤΉ I ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΠΠΩΜΕΝΕΣ I -I ΕΚΑΤΟΜΒΗI ΣτΙΓΜΕΣ ΠΟΥ ΖΩ I ΕΠΠΛΦΙΑ ΡΟΔΑ I ΣΙΉΝ ΠΛΛΙΛ ΣτΡΑΤΛ I Η ΚΑΡΔΙΛ ΜΕ ΤΑ ΦΙΔΙΑ I ΤΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩτJΚΑ I ΤΑ ΤΡΛΓΟΥΔΙΛ ΤΗΣ ΝΥΧΥΑΣ I ΟΝΟΜΛΤΑ ΓΙΑ ΤΡΕΙΣ ΣτΑΥΡΟΥΣ I ΖΩΗ ΚΑΙ ΜΟΙΡΑ I ΤΑ ΑΙΓΙΝΠΙΚΑ ΑΚΡΟΓΙΆΛΙΑ I ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΆ I ΚΟΧΥΛΙΑ ΚΑΙ ΠΕτΡΆΔΙΑ. ,r

ΤΑ ΠΡΟΠΑΡΟΞΎτΟΝΑ σ. 5

Ι Καημέ τής ξενιτειι'iς, στά νέα τονίσματα, 5 2 Τώρα τά ξένα στέκουν γύρω μου άπονα, 6 3 Τής Μοίρας τά γραμμiνα είνε άξεδιάλυτα · 7 4 Μά ώς πότε ή προσμονή μέ τά πλανέματα 8 5 Κάτι προσμένω, πότε τά μεσάνυχτα 9 6 Καημέ τών γηρατειών, στά νέα τονίσματα 10 7 Ήρθαν τάλαφροφτέρουγα πουλάκια dπό τά ξένα τους, 11 8 Καλοκαιριάτικη όμορφιά καί σείς γραμμένοι κήποι μου, 12 9 Χαρούμενη dγαπητηκιά, πού μέ καλείς κι' dνέμισες 13

10 Ψέματα; δέ θά στρώσετε καί σείς dθφα ροδόφυλλα 14 11 Στή στέγη dπάνω τή φτωχιά, πού τρίζει τό καλάμι της, 15 12 Αύλή μου, πού μοσκοβολιΊς dπό τήν dρμπαρόρριζα, 16 13 Πόσες φορές ή θύμηση μέ παίρνει τόν aνήφορο, 17 14 Μέ τέτοιες κάτι θύμησες, παλιοί μου φίλοι, πέρασα. 18 15 Τά γερατειά τά dθάρρευτα, σάν πούπουλα τά πέταξα, 19 16 Πι'iμε γιά κεί πού θι'fπρεπε ποτέ νά μή μακραίναμε· 20 17 Βαρέθηκα! βαρέθηκα! τής πολιτείας τό σάλαγο· 21 18 Πι'iμε! καί φτάνει τό στερνό, θλιμμένο ήλιοβασίλεμα, 22 19 Τά όΠωρικά μαράγγιασαν καί τά κλαριά εJν' dνάστατα 23 20 'Έτσι πλανούσα κάποτε, στά χρόνια τά παιδιάτικα, 24 21 'Αλήθεια, έτούτη ή μοναξιά, τί σπαpαγμός καί μάτωμα, 25


22 Μαύρε χειμώνα κι' άπονε, μi τών βοριάδων τ' aτια σου, 26 23 Στή σκοτεινιά καί στή χιονιά, κόσμος βογγάει καί χάνεται. 27 24 Παρακαλώ σε, πάρε με στόν κρύο, χειμώνα, δρόμο σου, 28 25 Καινούργιε χρόνε, πού οί χαρές κι' οί ελπίδες σέ μοιρώσανε 29 26 Παιδάκια μi τά τρίγωνα; πού λέτε τά καλήμερα 30 27 Έτσι Ιfλα πaνε κ' eρχονται, ξαποσταμοί, παιδέματα 31 28 Μά tyώ τής βαθειίiς πίστης μου ρυθμi, ποτέ δέ σ ' άλλαξα, 32 29 Τά ρόδα, πού τά πρόσμεναν τόσες eλπίδες γόησσες, 33 30 Φτωχή καρδιά, τόν πόνο σου πού τόσt'l. χρόνια ύπόμεινα, 34 31 Φτωχή καρδιά, στόν πόνο σου, χαρούμενη, νταγιάντισε 35 32 Φτωχή καρδιά μου, βολετό κι' ιiς είταν νά σέ ίστόριζα 36 33 Πάλι κοντά μου, όλόχαρο, σιγόπνοο κρυφομίλημα, 37 34 Μέσα μας τό θαλασσινό τραγούδι ξαναπλάθεται, 38 35 Παρθένα Βαγγελfστρα μου καί πού γιορτάζεις σήμερα, 39 36 'Όπου σταθούμε, στέκεσαι κι' Ιfπου διαβούμε, άντάμα Σου· 40 37 'Ώ! τής χαρίiς συντρόφισσα, τού πόνου παρηγόρια μας, 41 38 Παρθένα Βαγγελίστρα μου, πάντα μεγάλη ή χάρη Σου 42 39 Παλιά μου άγάπη, άξέχαστη μi τ' άσπρο κρίνο, χέρι σου, 43 40 Καλώστον τόν τραγουδιστή, τό μήνα τό λεβέντη μας 44 41 Θύμηση, γλυκειά θύμηση, σάν άπό τ' άπριλιάτικα 45 42 Ό 'Α.πρίλης ήρθε καλεστής σέ άνθούς καί τερετίσματα 46

.1·

4. Ergografia Kiriazi

Documents

Transcript of 4. Ergografia Kiriazi