1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

15
Μουσική Αγωγή στα ολοήμερα σχολεία Πλαίσιο λειτουργίας, ιδέες και δραστηριότητες Δώρα Θεοδώρου Κωνσταντίνου Επιθεωρήτρια Μουσικής Φεβράρης 2014

Transcript of 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Page 1: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Μουσική Αγωγή στα ολοήμερα

σχολεία

Πλαίσιο λειτουργίας, ιδέες και δραστηριότητες

Δώρα Θεοδώρου Κωνσταντίνου

Επιθεωρήτρια Μουσικής

Φεβράρης 2014

Page 2: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Ας γνωριστούμε

Παιχνίδια γνωριμίας • «Χορεύοντας φιλεύουμε» Κινηθείτε στη Μουσική. Όταν η μουσική σταματά, γίνετε ζευγάρι με κάποιον

άλλο και ψιθυρίστε το όνομά σας στο αυτί του. Επαναλάβετε αρκετές φορές.

• «Νέοι φίλοι» Με τη συνοδεία της μουσικής χορέψετε ελεύθερα στο χώρο. Χορέψετε με

όσους περισσότερους μπορείτε και μάθετε τα ονόματά τους πριν τελειώσει η μουσική.

(www.moec.gov.cy → Δημοτική Εκπαίδευση → Εκπαιδευτικό υλικό → Μουσική → Βαθμίδα 1 → Μουσικά παιχνίδια και άλλες δραστηριότητες)

(Παιχνίδια που προσφέρονται για την αρχή της χρονιάς, για σκοπούς αλληλογνωριμίας των παιδιών. Το ορχηστρικό που χρησιμοποιήθηκε εδώ είναι παρμένο από τον ψηφιακό δίσκο «Στο πρώτο πρώτο πέταγμα» του Ο. Περίδη. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε όποιο κομμάτι σας αρέσει.)

Page 3: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Μουσική: πολυεπίπεδη, πολύπλευρη, συνεχής, ευρεία λειτουργία τόσο στην κοινωνία όσο και στο σχολείο

• Δράσεις σχετικές με αυτή: Απόλαυση, εκμάθηση, παραγωγή, διοχέτευση, έρευνα, δημιουργία, κριτική κτλ.

• Η πολύπλευρή της διάσταση επιτρέπει σε ΟΛΟΥΣ να ενταχθούν στις λειτουργίες της

Σχολική Μουσική Αγωγή: Στοχεύει στην ολόπλευρη μουσική ανάπτυξη του παιδιού

Ανάπτυξη τριπτύχου δεξιοτήτων (Ακρόαση, Εκτέλεση, Σύνθεση) πάνω στις μουσικές έννοιες

Ανάπτυξη μουσικού αισθητηρίου

Ανάπτυξη ευρύτερης γνώσης περί Μουσικής

Ανάπτυξη στάσεων και συμπεριφορών έναντι της

Page 4: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Πηγές προς αξιοποίηση από τους εκπαιδευτικούς των ολοήμερων σχολείων(με εύκολη πρόσβαση)

• Ιστοσελίδα Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού: πολύ και πλούσιο

υλικό προς αξιοποίηση στο χώρο της Μουσικής Αγωγής (στα θεωρητικά μέρη, επιλογή των νεότερων αναρτήσεων)

www.moec.gov.cy • Μέσα και υλικά σχολείου: εντοπίστε τους ψηφιακούς δίσκους των

κυπριακών και ελληνικών βιβλίων, βιβλία, παραμύθια που άπτονται της Μουσικής κτλ.

• Μέσα και υλικά από το εμπόριο: Κυκλοφορούν πολύ καλές εκδόσεις για κλασσικά έργα και συνθέτες. Εμπλουτίστε τη βιβλιοθήκη του σχολείου σας (προσεκτική επιλογή)

• Ιστοχώρος You tube (πάρα πολύ προσεκτική επιλογή) • Όλα τα ηλεκτρονικά μέσα που πρόκειται να χρησιμοποιήσετε,

οργανώστε τα από πριν και βεβαιωθείτε πως είναι έτοιμα προς χρήση.

Page 5: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Ιστοσελίδα Μουσικής

www.moec.gov.cy→Δημοτική Εκπαίδευση → Εκπαιδευτικό υλικό →Μουσική

Εμφανίζονται οι εξής κατηγορίες: • Μουσική: Αναλυτικό Πρόγραμμα • Εκπαιδευτικό υλικό: Βαθμίδα 1 (προδημοτική, Α’, Β’) Βαθμίδα 2 ( Γ’, Δ’, Ε’) Βαθμίδα 3 (Στ’, Γυμνάσιο) Όλες οι βαθμίδες Μουσικά Αρχεία-Παρτιτούρες Εποπτικά Βιβλία Μουσικής (ελληνικά) • Διδακτικά μέσα • Ανοικτό Σχολείο : Εκπαιδευτικά Προγράμματα Συμφωνικής

Ορχήστρας Κύπρου • Επιμόρφωση • Ενημέρωση • Επικοινωνία

Page 6: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Αξιοποίηση των πηγών για ανάπτυξη του τριπτύχου δεξιοτήτων

Ακρόαση • Μέσα από την ακρόαση τα παιδιά καλούνται να εξάγουν

παρατηρήσεις και συμπεράσματα για την ταχύτητα, την ένταση, την ενορχήστρωση, το τονικό ύψος, τη σταθερότητα ή μη της ταχύτητας, τη χροιά των οργάνων, το ύφος της μουσικής κτλ.

• Οι δραστηριότητες που ενισχύουν την ακρόαση, συμβάλλουν ταυτόχρονα στην ανάπτυξη και των άλλων δεξιοτήτων. Δε μπορεί να λειτουργεί κάθε τομέας αυτόνομα, υπάρχει αλληλεξάρτηση.

• Βλ. Ιστοσελίδα Μουσικής →Εκπ/κό υλικό → Όλες οι βαθμίδες → Προτάσεις για δημιουργικές δραστηριότητες στο μάθημα της Μουσικής

Page 7: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Ακρόαση

Παρ. 1. Οι περιπέτειες του μικρού ελέφαντα Μπαμπάρ (για Α+Β τάξη) Ηχητικό αρχείο 1 :Νανούρισμα Ηχητικό αρχείο 2:Βόλτα στην πλάτη της μαμάς Ηχητικό αρχείο 3 (2:20):Γυμναστική και μπάνιο Εισηγήσεις για διδακτική αξιοποίηση του έργου (Ιστοσελίδα:Μουσική → Ανοικτό σχολείο → Εκπαιδευτικά Προγράμματα 2012-13)

Παρ. 2. Για πάντα μαζί (χροιά οργάνων) για Γ’+Δ’ Ηχητικό 2 (4:28): διάλογος των δύο οργάνων (φλάουτο, κλαρίνο) Ηχητικό 4 (8:00): το φλάουτο σαν βάση, ισοκράτης και το κλαρίνο παίζει

μελωδία Παρόμοιοι πειραματισμοί με αυτοσχεδιασμό με αυλούς ή συνδυασμός

αυλού με μεταλλόφωνο (Για πάντα μαζί. Μια μαγική περιπέτεια με ένα φλάουτο και ένα κλαρινέτο. Γιάννα

Μυράτ, Εκδόσεις Καστανιώτη) Παρ. 3. Μότσαρτ. Ο μαγικός αυλός Το έργο είναι όπερα. Αξιοποιούμε το γεγονός της θεατρικότητας και

δημιουργούμε με τα παιδιά περιβάλλον δάσους βάσει γραφικής παρτιτούρας (Μουσική με τον Μότσαρτ και το Μαγικό Αυλό. Montse Sanuy, Violeta Monreal.

Susaeta)

Page 8: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Μότσαρτ: Ο μαγικός αυλός Η πρώτη σκηνή διαδραματίζεται στο δάσος. Ερμηνεύσετε την παρτιτούρα πιο κάτω και

ακούστε το τραγούδι του Παπαγκένο

«ΦΤΕΡΟΥΓΙΣΜΑΤΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ»: Ποια ιστορία μπορεί να περιγράφουν οι γραμμούλες και τα υπόλοιπα σύμβολα; Τι λένε μεταξύ τους τα τρία πουλάκια; Διηγηθείτε την ιστορία με ήχους. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη φωνή σας, τον αυλό σας, όργανα που έχετε στην τάξη σας, σφυρίχτρες, λαλίτσες, βρεγμένο φελλό σε πιατάκι, μπουκάλια με διαφορετικές ποσότητες νερού κ.ά.

Page 9: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Εκτέλεση στη φωνή και στα όργανα

• Φωνή: ένταση, τεχνική, έκταση, ύφος, ερμηνεία • Τραγούδι: θέση σώματος, ολοκληρωμένη

παρουσίαση, μελωδικές ασκήσεις • Παράδειγμα: Για ένα κόσμο στρογγυλό (ιστοσελίδα Μουσικής→Μουσικά Αρχεία-Παρτιτούρες, είδος αρχείου →

τραγούδια σε mp3, θεματική ενότητα ΔΙΑΦΟΡΑ)

• Κύκλος, προετοιμασία σώματος • Ρυθμικές κινήσεις • Ηχώ, μίμηση μικρών μελωδιών και κτίσιμο

μεγαλύτερων, μίμηση δυναμικής • Τελευταία τα λόγια • Παιχνίδι στον κύκλο αξιοποιώντας το τραγούδι (μέσα-έξω, αλλαγή φοράς αναλόγως των φράσεων )

Page 10: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Για έναν κόσμο στρογγυλό Κ.Καρυωτάκης

Δ. Λάγιος

Τραγούδι μου έρημο γίνε παιχνίδι

τρισεύγενο παιδί χωρίς στολίδι

στεφάνι στα μαλλιά σου από μυρτιά

φωνές λαλούν χερουβική χαρά(δις)

Στιγμούλα της αυγής τα πάντα ανοίγουν

Απίκραντη εποχή τα πάντα σμίγουν

Μια κρυφή ελπίδα μέσα στο μυαλό

Μιλώ για έναν κόσμο στρογγυλό (δις)

Βλαστάρι μάτινο στη νεραντζιά μας

Φιλούν τα χείλη μας τα δάκρυά μας

Στεφάνι στα μαλλιά μας η μυρτιά

Φωνές λαλούν χερουβική χαρά (δις)

Page 11: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Εκτέλεση όργανα

• Μπορούν να αξιοποιηθούν οι αυλοί, κρουστά, αυτοσχέδια, άχρηστα υλικά, ήχοι σώματος

• Διάφοροι τρόποι παραγωγής ήχου • Τεχνική • Χροιά • Ένταση • Διάρκεια • Να λαμβάνονται υπόψη τα χαρακτηριστικά των

οργάνων όταν πρόκειται να επιλέξουμε κάποια για κάποιο σκοπό

• Παιχνίδι συντονισμού- συγκέντρωσης(παιχνίδι 11) (ιστοσελίδα,βαθμίδα 1,Μουσικά παιχνίδια και άλλες δραστηριότητες)

Page 12: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Ιδέες για ενορχήστρωση • Παροιμίες, ρίμες:

«Τον Μάρτην ξύλα φύλαε, μεν κάψεις τα παλλούτζια»

«Βρέσιει, βρέσιει τζιαι σιονίζει τζιαι τα μάρμαρα ποτίζει»

Αξιοποίηση των στοιχείων ρυθμός, παλμός, έμφαση για σκοπούς ενορχήστρωσης, μπορεί να επενδυθεί και με ηχητικά εφφέ

• Υπάρχουσα ή γνωστή μελωδία:

Με αξιοποίηση των πιο πάνω εννοιών ενορχηστρώστε μέρος του τραγουδιού «Μιλώ για ένα κόσμο στρογγυλό»

Page 13: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Χάρτης Ακρόασης και Ενορχήστρωση

• Χρησιμοποιήστε το χάρτη ακρόασης για να ενορχηστρώσετε το τραγούδι «Αχ θάλασσά μου σκοτεινή» του Ν. Πορτοκάλογλου (χώρος youtube)

• Χρησιμοποιήστε κλάβες, ντέφια, τρίγωνα, γκουίρος, τύμπανα, βροχοποιούς, δίσκους και άλλα όργανα που πιθανό να υπάρχουν στο σχολείο σας για να συνοδεύσουν τα παιδιά ρυθμικά τις 5 διαφορετικές φράσεις του τραγουδιού

• Εμπλουτίστε με ήχους σώματος ή με αυτοσχέδια όργανα

• Χορογραφήστε κάποια από τις φράσεις

• Αυξήστε το βαθμό δυσκολίας προσθέτοντας παύσεις

Page 14: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

1 2 3 4 1 2 3 4

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

Αχ θάλασσά μου σκοτεινή

Α εισ.

Γ

Δ ρεφ.

Ε ορχ.

Α Β Β Γ Δ Ε Γ Β Β Γ Δ Ε Δ Δ

Β στρ.

Page 15: 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 ...

Συμπεράσματα

• Χαρακτηριστικά μαθήματος:εργαστηριακό, συμμετοχικό, δραστήριο, να αναπτύσσει πολλές μουσικές δυνατότητες, να παρέχει πλούτο ερεθισμάτων, ευφάνταστο

• Προγραμματισμός εκπαιδευτικού:

Καθορισμός στόχων και περιεχόμενου διδασκαλίας, συστηματικότητα, επιμονή, ο ίδιος να απολαμβάνει αυτό που κάνει

• Η Μουσική προσφέρει μοναδική αγκαλιά για όλα τα παιδιά! Βοήθησέ τα να τη βρουν!