ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1...

103
2015 ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΙΙ ΜΟΥΣΙΚΗ –ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ: -ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ -ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΜΕ Η/Υ -ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣ ΑΡΧΕΣ ΗΧΟΛΗΨΙΑΣ (ΤΑΞΗ Α ΄) ΓΕΝΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ

Transcript of ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1...

Page 1: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

2015

ΟΔΗΓΟΣΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΠΙΛΟΓΗΣΙΙ

ΜΟΥΣΙΚΗ–ΜΟΥΣΙΚΗΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ:-ΕΦΑΡΜΟΓΕΣΤΗΣΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣΣΤΗΜΟΥΣΙΚΗ

-ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΜΟΥΣΙΚΟΥΚΕΙΜΕΝΟΥΜΕΗ/Υ-ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣΑΡΧΕΣΗΧΟΛΗΨΙΑΣ

(ΤΑΞΗΑ΄)

ΓΕΝΙΚΟΜΟΥΣΙΚΟΛΥΚΕΙΟ

Page 2: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΕΙΔΙΚΟΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ:

ΔροσουλάκηςΚωνσταντίνος,ΣχολικόςΣύμβουλοςΠΕ16(Συντονιστής)ΚοτίνηςΚωνσταντίνος,ΕκπαιδευτικόςΠΕ16.01ΜηνακάκηςΔημήτριος,ΕκπαιδευτικόςΠΕ16.01ΤσερπέΓεωργία–Μαρία,ΣχολικήΣύμβουλοςΠΕ16

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣΕΠΟΠΤΕΙΑΣ:

ΑναγνωσταράΕυανθία,ΣχολικήΣύμβουλοςΠΕ16.01

ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ: ΚαραμανίδηςΧαράλαμπος,ΕκπαιδευτικόςΠΕ16.01ΣταυροπούλουΣοφία,ΕκπαιδευτικόςΠΕ16.01

«ΝΕΟΣΧΟΛΕΙΟ(Σχολείο21ουαιώνα)–ΝέοΠρόγραμμαΣπουδών»ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑ«ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΚΑΙΔΙΑΒΙΟΥΜΑΘΗΣΗ»

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

ΣωτήριοςΓκλαβάςΠρόεδροςτουΙνστιτούτουΕκπαιδευτικήςΠολιτικής

ΥπεύθυνηΠράξηςΓεωργίαΦέρμελη

ΣύμβουλοςΑ΄ΙνστιτούτουΕκπαιδευτικήςΠολιτικής

ΤοπαρόνσυγχρηµατοδοτήθηκεαπότηνΕυρωπαϊκήΈνωση(ΕυρωπαϊκόΚοινωνικόΤαµείο)καιεθνικούςπόρουςστο πλαίσιο της πράξης «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) – Νέο Πρόγραμμα Σπουδών» τουΕπιχειρησιακούΠρογράµµατος«Εκπαίδευσηκαι∆ιάΒίουΜάθηση»

Page 3: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΓΕΝΙΚΟΜΟΥΣΙΚΟΛΥΚΕΙΟ

ΟΔΗΓΟΣΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΠΙΛΟΓΗΣΙΙ

ΜΟΥΣΙΚΗ-ΜΟΥΣΙΚΗΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ:

ΜΑΘΗΜΑ:Εφαρμογέςτηςπληροφορικήςστημουσική

ΜΑΘΗΜΑ:ΕπεξεργασίαμουσικούκειμένουμεΗ/Υ

ΜΑΘΗΜΑ:Στοιχειώδειςαρχέςηχοληψίας

ΤΑΞΗ:Α΄

Page 4: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή σελ.4 Α.ΕΦΑΡΜΟΓΕΣΤΗΣΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣΣΤΗΜΟΥΣΙΚΗΚεφ.1Βασικέςέννοιεςακουστικής κεφ1.Ήχος σελ.7 ΣχέδιοΜαθήματος1.1 σελ.8 κεφ1.1Χαρακτηριστικάτωνηχητικώνκυμάτων σελ.12 κεφ1.2Κυματικάφαινόμενα σελ.13 κεφ1.3Στάσιμακύματα σελ.14 κεφ1.4Μουσικηακουστική σελ.15Κεφ.2Βασικάστοιχείαψυχοακουστικής κεφ2.1Τοαισθητήριοόργανοτηςακοής σελ.16 κεφ2.2Ακουστότητα σελ.17 κεφ2.3Τονικόύψος σελ.17 κεφ2.4-Χροιά σελ.16 ΣχέδιοΜαθηματος2 σελ.18 κεφ2.5Ακουστικήαντίληψηχώρουκαιχρόνου σελ.20Κεφ.3Βασικήθεωρίαπερίψηφιακούσήματος κεφ3.1Θεωρίαπερίεγγραφήςαναλογικούσήματος σελ.21 κεφ3.2Θεωρίαπερίεγγραφήςψηφιακούσήματος σελ.21 κεφ3.3Δειγματοληψία/κβαντισμός σελ.22 κεφ3.4Κωδικοποίησηκαισυμπίεσηαρχείωνήχου σελ.22 ΣχέδιοΜαθηματος3 σελ.23 κεφ3.5ΕγγραφήCDήχου σελ.25Κεφ.4Hardware κεφ4.1Διασυνδετικόήχου–Κάρτεςήχου σελ.26 κεφ4.2ControllersκαιπρωτόκολλοMIDI σελ.27 ΣχέδιοΜαθηματος4 σελ.28 κεφ4.3Portablerecorders σελ.30Κεφ.5Λογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου κεφ5.1Μουσικόλογισμικό σελ.31 ΣχέδιοΕργασίας-Project σελ.32 κεφ5.2Σύντομηπαρουσίασηδιαθέσιμωνλογισμικών σελ.37 κεφ5.3Μορφέςκαταγραφήςήχου σελ.38 κεφ5.4Επεξεργασίαψηφιακούσήματος σελ.39 κεφ5.5Μίξηκαιmastering σελ.40Κεφ.6Πολυμεσικέςεφαρμογές κεφ6.1ΕισαγωγήσταπολυμέσακαιΜουσική:Εικόνα–ήχος σελ.42 κεφ6.2Οπτικάκαιηχητικάεφέ σελ.43 κεφ6.3Μουσικήεπένδυσηταινίας σελ.44 Δημιουργικό-Διδακτικόσενάριο σελ.45Β.ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΜΟΥΣΙΚΟΥΚΕΙΜΕΝΟΥΜΕΗ/Υ Α.ΑνάλυσηSOFTWARE-HARDWAREΚεφ.1ΚατηγοριοποίησηκαιδιάκρισηSOFTWARE κεφ1.1Λογισμικόπεριορισμένηςπρόσβασηςκαιλειτουργιών σελ.51 κεφ1.2 ΕλεύθεροΛογισμικό σελ.51 κεφ1.3 Λογισμικόκατόπιναγοράς σελ.52 κεφ1.4 ΛογισμικόδιαθέσιμογιαΗ/Υκαιsmartphones- tablets(ios,androidκαιwindowsphone) σελ.52 κεφ1.5 VSTi(εικονικάψηφιακάμουσικάόργανα) σελ.53

Page 5: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

κεφ1.3 Ψηφιακέςτράπεζεςήχων σελ.53 Β.Εξειδικευμένοhardwareγιασύνταξηπαρτιτούρας κεφ1.7Κάρτεςήχου σελ.54 κεφ1.8 ΠρωτόκολλοMIDI σελ.55 κεφ1.9 MIDIControllers σελ.56Κεφ.2Λογισμικάαποτύπωσηςευρωπαϊκήςσημειογραφίας

κεφ2.1 Σύντομηπαρουσίασητωνδημοφιλέστερωνλογισμικών αποτύπωσηςευρωπαϊκήςσημειογραφίας σελ.58

κεφ2.2 Παρουσίασηκαιάσκησηστιςπλήρειςδωρεάνεκδόσεις λογισμικώναποτύπωσηςμουσικούκειμένου σελ.59Κεφ.3Λογισμικάαποτύπωσηςβυζαντινήςσημειογραφίας

κεφ3.1 Σύντομηπαρουσίασητωνδημοφιλέστερωνλογισμικών αποτύπωσηςβυζαντινήςσημειογραφίας σελ.63

κεφ3.2 Αναλυτικήπαρουσίασηκαιπρακτικήάσκηση σεσυγκεκριμένεςεκδόσειςλογισμικώναποτύπωσης βυζαντινήςσημειογραφίας σελ.64Γ.ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣΑΡΧΕΣΗΧΟΛΗΨΙΑΣ Κεφ.1Βασικέςέννοιεςακουστικής κεφ1.Ήχος σελ.67 κεφ1.1 Χαρακτηριστικάτωνηχητικώνκυμάτων σελ.68 κεφ1.2 Κυματικάφαινόμενα σελ.70 κεφ1.3 Μουσικήακουστική σελ.71Κεφ.2Βασικάστοιχείαψυχοακουστικής κεφ2.1Τοαισθητήριοόργανοτηςακοής σελ.72 κεφ2.2Ακουστότητα σελ.72 κεφ2.3Τονικόύψος σελ.72 κεφ2.4-Χροιά σελ.72 κεφ2.5Ακουστικήαντίληψηχώρουκαιχρόνου σελ.72Κεφ.3ΑνάλυσηHardware κεφ3.1Εισαγωγή-Κάρτεςήχου σελ.74 κεφ3.2Μικρόφωνα σελ.76 κεφ3.3Ακροδέκτες–βύσματα σελ.78 κεφ3.4Portablerecorders σελ.79 κεφ3.5DIBox σελ.80 κεφ3.6PatchBay σελ.81 κεφ3.7Κονσόλες σελ.82 κεφ3.8MonitoringSystem–Ηχεία σελ.83 κεφ3.9Ακουστικά(headphones) σελ.84 κεφ3.10Ενισχυτές σελ.85 κεφ3.11MIDIControllers σελ.87Κεφ.4Λογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου Εισαγωγή σελ.88 κεφ4.1 Σύντομηπαρουσίασηδιαθέσιμωνλογισμικών σελ.89 κεφ4.2Καταγραφήήχου σελ.91 κεφ4.3Επεξεργασίαψηφιακούσήματος σελ.92 κεφ4.4Μίξηκαιmastering σελ.94 κεφ4.5ΕγγραφήCDήχου σελ.94 Project-Ομαδικήεργασία σελ.94

Page 6: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το μάθημα «Μουσική Τεχνολογία», αποτελεί επιλογή του μαθητή στην Α' Λυκείου καιδιδάσκεταιμιαδιδακτικήώρατηνεβδομάδα.Οιμαθητέςκαλούνταιναεπιλέξουνμίααπότιςτρειςπαρακάτωενότητες:

1. Εφαρμογέςτηςπληροφορικήςστημουσική2. ΕπεξεργασίαΜουσικούκειμένουμεΗ/Υ3. Στοιχειώδειςαρχέςηχοληψίας

Σκοπός του οδηγού σπουδών του μαθήματος αποτελεί η στήριξη και καθοδήγηση τουεκπαιδευτικού μουσικής πάνω στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ), ο οποίος θακληθεί να διδάξει το μάθημα στοΜουσικό Λύκειο. Στόχος του είναι να τον βοηθήσει ναδιαμορφώσειτομαθησιακόπεριβάλλονμετακατάλληλαμέσααλλάκαινατονκατευθύνειμετιςκατάλληλεςδιδακτικέςμεθοδολογίεςώστεναεκπονήσειτομάθημάτουμεεπιτυχία.Το αντικείμενο του μαθήματος είναι εξαιρετικά επίκαιρο και το εκπαιδευτικό υλικό τοοποίο προτείνεται από τους συντάκτες του οδηγού είναι βασισμένο στις πιο σύγχρονεςπαιδαγωγικέςμεθόδους καθώς και στις βασικές δημοκρατικέςαρχές οι οποίεςπρέπει ναδιέπουντηνεκπαιδευτικήδιαδικασία.Οοδηγόςσπουδώνπαρέχειστονεκπαιδευτικό:

• Toφιλοσοφικόπλαίσιοπουδιέπειτομάθηματηςμουσικήςτεχνολογίας.• Τιςβασικέςθεωρητικέςαρχέςγιατοεπίπεδοκαιτηνηλικίατωνμαθητώνοιοποίοι

θατοπαρακολουθήσουν.• Τηνπεριγραφήτουρόλουτουεκπαιδευτικούστηντάξη.• Ενδεικτικάσχέδιαμαθημάτωνανάεκπαιδευτικήενότητα

Επίσηςπροτείνεταισχετικήβιβλιογραφίακαθώςκαιχρήσιμεςιστοσελίδεςγιατομάθημα.Όλααυτάδίνουνστον εκπαιδευτικό την δυνατότητα να κατανοήσει και ναδημιουργήσειολοκληρωμένεςδιδακτικέςενότητεςοιοποίεςθαανταποκρίνονταιπάνταστιςανάγκεςτωνμαθητώντου.Φιλοσοφικόπλαίσιοτουμαθήματος

ΜετονόροΜουσικήΤεχνολογίαεννοούμετηνανάπτυξηκαιχρήσηκάθεμορφήςτεχνικώνμέσωνκαιεργαλείων(αναλογικών,ψηφιακών,μηχανικών)πουτίθενταιστηνυπηρεσίατηςΜουσικήςτέχνηςκαιεπιστήμης.Οι αυξημένες ανάγκες της μουσικής παραγωγής και βιομηχανίας (σημειογραφία,ηχογράφηση, αναπαραγωγή), οι ανάγκες σε μηχανήματα (hardware) έτσι ώστε να είναιγρηγορότερα, πιο μικρά σε όγκο κ.α, αλλά και οι αυξημένες ανάγκες για λογισμικά(software),οδήγησανστηνραγδαίαανάπτυξητουχώρουτηςμουσικήςτεχνολογίας.Άλλοςέναςπαράγονταςοοποίοςδενπρέπειναμαςδιαφεύγειείναιφυσικάτοδιαδίκτυο,τοοποίοκιαυτόμετηνσειράτουσυνέβαλλεστηνεξέλιξητηςμουσικήςτεχνολογίαςαφούμέσααπόαυτόσυνεργάζονταικαιεπικοινωνούνεκατομμύριαχρήστεςκαθημερινά.

Page 7: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Ο μαθητής ο οποίος θα επιλέξει το μάθημα της Μουσικής Τεχνολογίας θα πρέπειταυτόχροναναενθαρρύνεταιώστενααναπτύσσεικαιτιςπαρακάτωικανότητεςσύμφωναμετηνθεωρίατωνπολλαπλώνικανοτήτωντουGardner:

1. TηνΓλωσσικήτουικανότητα2. Τηνλογικομαθηματικήτουικανότητα3. ΤηνΜουσική-Ρυθμικήτουικανότητα4. ΤηνΟπτική/χωρικήικανότητα5. Τηνκιναισθητικήικανότητα6. Τηνκοινωνικήκαιδιαπροσωπικήτουικανότητακαιτέλοςτην7. Ικανότητατηςσυναδελφικότητας/ενδοπροσωπική.

Μέσασεαυτότοπλαίσιο,τομάθηματηςΜουσικήςΤεχνολογίαςστοΛύκειο,μεγάλομέροςτουοποίουκαταλαμβάνειη«ψηφιακή»μουσικήτεχνολογία,προσφέρεταιγιατηνσύνδεσητης μουσικής με την σύγχρονη πραγματικότητα και την αποτελεσματική ανάπτυξη τωνδεξιοτήτωντωνμαθητών.

Bασικέςθεωρητικέςαρχές

Τοπιοσημαντικόστοιχείοτοοποίοπροκύπτεισύμφωναμετηνεπιστημονικήέρευναείναιότι τα μαθησιακά περιβάλλοντα τα οποία χρησιμοποιούν την τεχνολογία θα πρέπει ναακολουθούν 4 βασικά χαρακτηριστικά της μαθησιακής διαδικασίας (Roschelle, Pea,Christopher,Douglas,&Barbara,2001):

• Tηνενεργητικήσυσχέτιση(activeengagement)• Τησυμμετοχήστηνομάδα• Τηδιάδραση-ανατροφοδότηση(feedback)• Tησύνδεσημετηνπραγματικότητακαιτονκόσμοτουσήμερα.

Οι μαθητές λοιπόν σήμερα δεν αρκούνται στο να είναι παθητικοί αποδέκτες της γνώσηςαλλά έχουν μάθει να εμπλέκονται στην γνώση την οποία προτιμούν να προσλαμβάνουνμέσωτηςδιασκέδασηςκαιτωνκινήτρωνπουτουςπροσφέρειητεχνολογία.

Στο μάθημα της Μουσικής Τεχνολογίας και συγκεκριμένα στην δευτεροβάθμιαεκπαίδευση:

1. Θα πρέπει να ακολουθείται το πρόγραμμα σπουδών και οι δραστηριότητες θαπρέπει να φέρνουν σε επαφή τους μαθητές με όλα τα χαρακτηριστικά της μουσικήςέκφρασης.2. Αυτόθαπρέπειναγίνεταιμεδιάφορουςβαθμούςδυσκολίας.3. Όλα τα λογισμικά θα πρέπει να είναι ανοιχτού τύπου για να ικανοποιούν

διαφορετικάενδιαφέροντατωνμαθητώναλλάκαιμαθησιακάπρότυπα.

Ορόλοςτουεκπαιδευτικού

Page 8: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού ο οποίος καλείται να διδάξει το μάθημα της ΜουσικήςΤεχνολογίας είναι καθοριστικός, καθώςο ίδιος θαπρέπει ναμπορέσει να συσχετίσει τηντεχνολογία με τις διάφορες θεωρίες μάθησης και την ανάπτυξη του προγράμματοςσπουδών(Bower,2009).Πολλοίείναιεκείνοιοιπαιδαγωγοίοιοποίοιενίσχυσανγνωστικάμετιςαπόψειςτουςτηνδιδασκαλίαμέσωτωνυπολογιστώνκαιτηςτεχνολογίας.ΟιNoble(1999),Rowe(2001)αλλάκαιSchwaegler(1984)ήτανμερικοίαπόαυτούς.ΑκολουθώνταςτιςμαθησιακέςθεωρίεςτωνBruner(Constructivisttheory),Ausubel(SumbsumptionTheory)και Piaget (Genetic Epistimology) διακρίνουμε ότι νέες και ανταποκρινόμενες στιςαπαιτήσεις των καιρών θεωρίες, μπορούν να εφαρμοστούν και στον τομέα της μουσικήςεκπαίδευσης.

Ο εκπαιδευτικός, θα πρέπει να σχεδιάσει το μάθημά του έχοντας υπόψη του ότι οισημερινοί μαθητές είναι γεννημένοι μέσα στην τεχνολογία και την βιώνουν στηνκαθημερινότητά τους. Έτσι λοιπόν, καλείται να δημιουργήσει ένα ευέλικτο μαθησιακόπεριβάλλονκαθώςκαικίνητραγιατουςμαθητέςοιοποίοιθαπρέπειναενθαρρύνονταισεενεργητικέςκαιιδιαίτεραδημιουργικέςδραστηριότητες.

Στόχοιτουθαπρέπειναείναιηεπέκτασητωνοριζόντωντωνμαθητώνκαθώςκαιηεπαφήτους με όλες τις καινούριες εξελίξεις γύρω από τη μουσική τεχνολογία. Οι κυριότεροιάξονεςτουςοποίουςθαπρέπειναακολουθήσειοεκπαιδευτικόςείναι:

1. Ναχρησιμοποιήσουντηνμουσικήμέσωτηςτεχνολογίαςμεδημιουργικότρόπογιαναενισχύσουντηνέκφρασήτους.

2. Να αποκτήσουν γνώσεις με ιδιαίτερα διασκεδαστικό και αλλά και διαδραστικότρόπο.

3. Ναεργαστούνομαδικάκαι,4. Ναμάθουνναχρησιμοποιούντηντεχνολογίαγιαναεπιλύουνπροβλήματα.

Page 9: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Α.ΕΦΑΡΜΟΓΕΣΤΗΣΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣΣΤΗΜΟΥΣΙΚΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1Βασικέςέννοιεςακουστικής(ΣυνολικήδιάρκειατουΚεφ1.06Διδακτικέςώρες)

1.ΉχοςΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

Εισαγωγή–Τιείναιοήχος• Ηχητικάκύματασεελαστικόμέσο• Διάδοσητουήχου• ΕγκάρσιακαιδιαμήκηκύματαΣτόχοι:

- Νααντιλαμβάνονταικαιπεριγράφουντοφαινόμενοτουήχουαπότηνάποψητηςφυσικήςκαιτηςψυχοακουστικής

- Νακατανοούνκαιναπεριγράφουντοντρόπομετονοποίοδιαδίδονταιταηχητικάκύματα

Διδακτικήπρακτική:

Σεαυτήντηνενότηταοεκπαιδευτικόςπροτείνεταιναασχοληθείμετηνβασικήθεωρίαπερίήχου(ορισμός,διάδοσητωνηχητικώνκυμάτωνσταδιάφοραμέσα:στερεά,υγράήαέριακαθώςκαιστοτιείναιεγκάρσιοήδιάμηκεςηχητικόκύμα).Αυτάπροτείνεταιναγίνουνσεμια διδακτική ώρα έτσι ώστε οι μαθητές να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται τιςσυγκεκριμένεςέννοιεςκυρίωςμέσααπόδραστηριότητεςόπως:ηαναζήτησηπληροφοριώνγιατονήχοκαιηπροβολήvideoήεικόνωνγιατηνκαλύτερηκατανόησητωνεννοιών.Γιατην συγκεκριμένη ενότητα προτείνεται παρακάτω ολοκληρωμένο διδακτικό σενάριο πουαφοράσταβασικάχαρακτηριστικάτουήχου(σχέδιομαθήματος1)

Διδακτικήμεθοδολογία:

Θαχρησιμοποιηθείημέθοδοςτηςεισήγησηςσεσυνδυασμόμετηνμέθοδοαναζήτησηςπληροφοριώνκαιτηςομαδικήςεργασίας.

Yλικά-Μέσα:

- Η/Υ

- Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

- Προβολέαςvideo-εικόνων

Λέξεις–Κλειδιά:

Page 10: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ήχος,ηχητικόκύμα,εγκάρσιακαιδιαμήκηκύματα

Bιβλιογραφία:

BriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής».Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη,2001

ΔώδηςΔημήτριος,«Ηχοληψία»,Εκδ.Ίων,1995

ΣχέδιοΜαθήματος1

Eισαγωγή-Τιείναιήχος

Διάρκεια:

Στόχοιδιδακτικήςενότητας

v Νακατανοήσουνοιμαθητέςτοντρόποπαραγωγήςτουήχουτωνμουσικώνοργάνωνκαιτηςανθρώπινηςφωνής

Υλικά/Μέσα:

1. Η/Υ

2. Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

3. Λογισμικόκαταγραφήςήχου(BandinaBox,Wavelab,Soundforge,Audacity)

4. Ακουστικάμεμικρόφωνο

5. Προβολέαςvideo-εικόνων

ΛέξειςΚλειδιά:αρχείοήχου,κυματομορφή,συχνότητα,ένταση,διάρκεια,χροιά.

Πορείαδιδασκαλίας:

v Οιμαθητέςθαγνωρίσουντιείναιήχοςκαθώςκαιταχαρακτηριστικάτου.

v Θαανακαλύψουνπληροφορίεςσεσχέσημετονήχο

v Θαδημιουργήσουντιςδικέςτουςκυματομορφές

v Θαείναισεθέσηνασχολιάσουνμιακυματομορφή

v Θαηχογραφήσουνήχουςτηςεπιλογήςτουςμετηνβοήθειαλογισμικώνηχογράφησης.

Αναζήτησηήχων-Δημιουργίαηχητικώναρχείων

Page 11: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Οιμαθητέςμπορούννααναζητήσουνδιάφορουςήχουςστοδιαδίκτυο.

Προτεινόμενεςδιευθύνσεις:

www.findsounds.com,

www.oddmusic.com,

www.freesound.orgκ.α.

Ο διδάσκων προτείνει στους μαθητές να βρουν ήχους οργάνων (εγχόρδων, πνευστών,κρουστών) και να παρατηρήσουν τις διαφορές ως προς τα βασικά χαρακτηριστικά τηςκυματομορφής.Έπειτα τους προτείνει να αναζητήσουν ήχους του περιβάλλοντος ή της φύσης και ναδημιουργήσουν ένα νέο αρχείο σε όποιο λογισμικό εκείνοι επιθυμούν και υπάρχει στοεργαστήριο. (βλ. προτεινόμενα). Στην συνέχεια τους ζητά να το αποθηκεύσουν και ναεπεξεργαστούντουςήχους.Κατά την επεξεργασία ενός ήχου μπορούν να μεγενθύνουν την κυματομορφή (zoomin/out), και να παρατηρήσουν χαρακτηριστικά της όπως για παράδειγμα: διάρκειαδείγματος,ένταση,περιβάλλουσατουήχουκ.α.Μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν το λογισμικό μουσικής καταγραφής για ναηχογραφήσουντηνφωνήτουςσεσύντομεςφράσειςείτεομιλίαςείτετραγουδιού.Ο διδάσκων ζητά από τους μαθητές να παρατηρήσουν τις διαφορές στις κυματομορφέςεπισημαίνονταςτηνδιαφοράτηςκυματομορφήςτηςομιλίαςαπόεκείνηςτουτραγουδιού.Ακόμημπορούννασυγκρίνουν τιςδιαφορέςανάμεσαστις κυματομορφές γυναικείωνκαιαντρικώνφωνών.Επίσης δύναται να εξασκηθούν στην δημιουργία νέων αρχείων ακολουθώντας τιςπροτεινόμενεςασκήσεις:

1. Προτρέψτε τους μαθητές να επιλέξουν έναν ήχο κάποιου μουσικού οργάνου της

επιλογής τους και, στην συνέχεια να δημιουργήσουν ένα αρχείο στο λογισμικό

καταγραφής και επεξεργασίας ήχου, με τον ήχο που επέλεξαν. Οι εντολές οι οποίες

πρέπειναακολουθήσουνοιμαθητέςείναι:(select/copy/new/paste).

2. Να κάνουν το ίδιο επιλέγοντας όμως ήχους πολλών οργάνων. Οι εντολές οι οποίες

πρέπειναακολουθήσουνοιμαθητέςείναι:(ctrl+select/copy/new/insert).

3. Ναδημιουργήσουνμιαβάσηδεδομένωνμεδιάφορουςήχους(φύσης,περιβάλλοντος,

μουσικών οργάνων, εσαγωγή ήχων από cd, κ.α) ακολουθώντας τις εντολές:

(file/new/database).

Δημιουργίακυματομορφής

Γιαναμπορέσουνοιμαθητέςναδημιουργήσουντιςδικέςτουςκυματομορφέςμπορούνναχρησιμοποιήσουν πάλι οποιοδήποτε λογισμικό καταγραφής και επεξεργασίας ήχουκάνονταςτηνπαρακάτωάσκηση:

Page 12: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Aπό την επιλογή Tools επιλέγουν την εντολή signal generator και δημιουργούν

ημιτονοειδείς κυματομορφές (440 Hz, 1320 Hz κλπ). Ο διδάσκων προτρέπει τους

μαθητέςναπαρατηρήσουνκαινασχολιάσουνταδιαφορετικάχαρακτηριστικάτους

αφούπειραματιστούνμετηνένταση,τηνφασματικήανάλυσηκαιτηνδιάρκειατης

κάθεκυματομορφής.

• Απότηνίδιαεπιλογήστοmenuτουλογισμικού(Tools/signalgenerator)μπορούννα

δημιουργήσουνημιτονοειδείς,πριονωτέςκαιτετραγωνικέςκυματομορφές.

Ηχογράφησηήχων

Μιαπολύδημιουργικήπρότασηοποίαμπορείνααποτελέσεικαιεργασίαγιατουςμαθητέςστο τέλος του κεφαλαίου, για την ηχογράφηση ήχων αλλά και την δημιουργία μιαςπρωτότυπηςσύνθεσηςαπότουςμαθητέςείναιηχρήσητουλογισμικούBandinaBox:1. Προτείνετεστουςμαθητέςναεισάγουνμιαακολουθίααπόσυγχορδίεςπ.χ.A/D+/E+/A

καιεπιλέξτεέναστυλ,τοσυγκεκριμένοπρόγραμμαυποστηρίζειδιάφοράστυλ.

2. Να εξασκηθούν χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε στυλ τους αρέσει ή προτείνετε εσείςέναστυλγιαπαράδειγμαJazzήΒlues.

3. ΠατήστετοκουμπίRecordκαιθαανοίξειτοπαράθυροηχογράφησης

4. Εκείμπορείτεναπροτρέψετε τουςμαθητέςναηχογραφήσουντηνδική τουςμελωδίασεmidiμορφή

5. Αποθηκεύστε πατώντας ΟΚ keep take ή αν θέλετε προσπαθήστε πάλι πατώντας re-record

Για τηνηχογράφησητηςφωνής τωνμαθητώνμπορείτεναχρησιμοποιήσετεοποιοδήποτεπρόγραμμα μουσικής καταγραφής και επεξεργασίας ήχου (Wavelab 8.5, Soundforge,Audacityκλπ).

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣΕΠΕΚΤΑΣΗΣ

Για να μπορέσουν οι μαθητές να κατανοήσουν τα βασικά χαρακτηριστικά του ήχου(Συχνότητα-Ένταση-Διάρκεια-Φάσμα συχνοτήτων) θα μπορούσαμε να επεκτείνουμε τιςδραστηριότητεςτουμαθήματοςμαςωςεξής:Προτείνετεστουςμαθητέςνασκεφτούνκαιναεισάγουνστοπρόγραμμακαταγραφήςκαιεπεξεργασίας του ήχου έναν ήχο εγχόρδου οργάνου από το διαδίκτυο και έπειτα νααλλάξουν τηνσυχνότητά του, την έντασή τουκαι τηνδιάρκειά του (οι εντολές τιςοποίεςακολουθούμεείναιανάλογεςστοκάθελογισμικό).Αξιολόγηση

Κριτήριαγια τηναξιολόγηση τωνμαθητώνσεαυτό τοκεφάλαιοαποτελούνηκατανόησητωνεννοιώνπουέχουννακάνουνμεταβασικάχαρακτηριστικάτωνκυματομορφών.Αυτό

Page 13: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

μπορείναεπιτευχθείαπότονδιδάσκονταμεερωτηματολόγιααξιολόγησηςτηςενότηταςταοποίαθαέχειδημιουργήσειεκείνοςκαιθααξιολογήσειστησυνέχειατουςμαθητές.

Προτεινόμενηάσκηση:

v Κάνετε ένα νέο αρχείο με δείγματα από διάφορα όργανα (Ctrl+select/Copy/New/Insert).

v Στηνσυνέχειαπειραματιστείτεμεταβάλλονταςτηνδιάρκεια,τοτονικόύψοςκαιτηνέντασητουηχητικούαρχείου.

v Εφαρμόστε την εντολή process/reverse και αναποδογυρίστε στον άξονατουχρόνουτηνκυματομορφή.Τιπαρατηρείτε;

Αναστοχασμός

Θαπρέπεινατονίσουμεπωςσκοπόςμαςείναιαπότηναρχήναγνωρίσουνοιμαθητέςταχαρακτηριστικάτουήχου.Οήχοςθαπρέπειναδιερευνηθείσεσχέσημεταυποκειμενικάκαιτααντικειμενικάχαρακτηριστικάτου(Γεωργάκη2003):

Aντικειμενικά Yποκειμενικά

Συχνότητα(θεμελιώδηςσυχνότητα) Ύψος

Ένταση(Πλάτοςτηςταλάντωσης) Ακουστότητα(loudness)

Φάσμασυχνοτήτων Ηχόχρωμαήχροιά

Διάρκεια(σεsec) Διάρκεια(υποκειμενική)

Κατευθυντικότητα(directivity) Εντοπισμόςτουήχουστοχώρο

(binaurallistening)

Βιβλιογραφία

Γεωργάκη Αναστασία, «Σημειώσεις για το μάθημα Ανάλυση και σύνθεση ήχων», Τμήμα

ΜουσικώνΣπουδών,ΙόνιοΠανεπιστήμιο,2003

Λογισμικά:Wavelab.http://www.steinberg.net/en/products/wavelab/start.html

BandinaBox:http://www.pgmusic.com/

SoundForge:http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware

Audacity:http://audacityteam.org/

Page 14: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

1.1ΧαρακτηριστικάτωνηχητικώνκυμάτωνΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

• Ταχύτητατουήχου• Περίοδοςκύματος• Συχνότητακύματος• Μήκοςκύματος• Πλάτοςκύματος• Φάσηκύματος

Στόχοι:

- Να διατυπώνουν και ερμηνεύουν τα βασικά χαρακτηριστικά των ηχητικώνκυμάτων

- Νακατανοούντησχέσησυχνότητας-τονικούύψουςκαιπλάτους-έντασηςτουήχουκαιείναιεξοικειωμένοιμετιςμονάδεςHzκαιdB

Διδακτικήπρακτική:

Σεαυτήντηνενότηταοδιδάσκωνπροτείνεταιναασχοληθείμέσασεμιαδιδακτικήώραμετα χαρακτηριστικά του ήχου και των ηχητικών κυμάτων. Ο διδάσκων προτείνεται ναχρησιμοποιήσειδιάφορεςασκήσειςστολογισμικόκαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςτουήχουπουδιαθέτειστοεργαστήριότουσχολείουγιατηνκαλύτερηκατανόησητωνεννοιώναπότουςμαθητές.Επίσηςχρήσιμοθαήτανναμπορέσουνοιμαθητέςναεπιδοθούνσεασκήσειςόπως:α.δημιουργίακυματομορφών,β.μεταβολήτουπλάτους, γ.μεταβολήτηςσυχνότητας,δ.μεταβολήτηςφάσης.Διδακτικήμεθοδολογία:

Εισήγηση-ομαδικήεργασία

Yλικά-Μέσα:

- Η/Υ

- Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

- Λογισμικό επεξεργασίας και καταγραφής του ήχου (Wavelab 8.5, Soundforge,

Audacity)

Λέξεις–Κλειδιά:

Ταχύτητατουήχου,περίοδος,συχνότητα,μήκοςκύματος,πλάτος,φάση

Bιβλιογραφία:

BriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής».Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη,2001

ΔώδηςΔημήτριος,«Ηχοληψία»,Εκδ.Ίων,1995

http://www.steinberg.net/index.php?id=938&L=1

Page 15: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware

http://audacityteam.org/

1.2.ΚυματικάφαινόμεναΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

• Ανάκλαση• Διάθλαση• Απορρόφηση• Περίθλαση

Στόχοι:

- Να αναγνωρίζουν και ερμηνεύουν τα κυματικά φαινόμενα που αφορούν τηδιάδοση του ήχου και αναφέρουν παραδείγματα εφαρμογής τους στηνκαθημερινήζωήκαιμουσικήπράξη

Διδακτικήπρακτική:

Για τηνκαλύτερηκατανόησητωνκυματικώνφαινομένωνπροτείνονταιασκήσειςπάνωσεηχοχρωματικέςδιαφορέςμετηνχρήσηδιαφόρωνvideoαπότοδιαδίκτυοπουπεριέχουντακυματικάφαινόμενα.

Διδακτικήμεθοδολογία:

Σεαυτήντηνενότηταχρήσιμοθαήτανναχρησιμοποιηθείημέθοδοςτηςεισήγησηςμεερωτήσειςκαιαπαντήσειςαλλάκαιμέθοδοςτηςεπίδειξης.

Yλικά-Μέσα:

- Η/Υ

- Προβολέαςβίντεο-εικόνων

- Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

Λέξεις–Κλειδιά:

Ανάκλαση,διάθλαση,απορρόφηση,περίθλαση,ηχητικόκύμα

Bιβλιογραφία:

BriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής».Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη,2001

Εverest.F.Alton:«ΕγχειρίδιοΑκουστικής».Εκδ.Τζιόλα,1998

ΔώδηςΔημήτριος,«Ηχοληψία»,Εκδ.Ίων,1995

ΧαδέλληςΛουκάς,«ΉχοςκαιΜουσική»Εκδ.ΣύγχρονηΜουσική,2004

Page 16: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

1.3.ΣτάσιμακύματαΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

• Ταλαντώσειςσεχορδέςκαιστήλεςαέρος• Σύνθετοιήχοι• Αρμονικέςσυχνότητες• Ανάλυσηφάσματος• ΘόρυβοςΣτόχοι:

- Ναεξηγούντιςέννοιες«θεμελιώδηςκαιαρμονικήσυχνότητα»καιπεριγράφουντοφάσμασυχνοτήτωνήχωνμουσικώνοργάνων

- Νααντιλαμβάνονταιτηνέννοιατουθορύβουκαιτηνεπίδρασήτουσεκαταστάσειςτηςκαθημερινήςζωήςκαιτηςμουσικήςπράξης.

Διδακτικήπρακτική:

Γιατηνδιδασκαλίατηςενότηταςτωνστάσιμωνκυμάτωνπροτείνεταιείτεοπειραματισμόςμέσαστην τάξημεφυσικάμουσικάόργανα (έγχορδα, πνευστά) είτε η χρήση λογισμικώνόπωςτοWavelab8.5ήτοSoundforgeμεταοποίαμπορείναγίνειανάλυσηφάσματοςπ.χμετηνεντολήfrequencyanalyses.Γιατηνέννοιατουθορύβουοιμαθητέςκαλόθαήτανναπειραματιστούνμεδείγματαθορύβουαλλάκαι νασυζητήσουν για τηνηχορρύπανσηκαιτονθόρυβοτουπεριβάλλοντοςμεβάσητηνσχέσηκλίμακαςηχητικώνσταθμώνσεdb.

Διδακτικήμεθοδολογία:

Οιμέθοδοιτηςεπίδειξης,τηςομαδικήςεργασίαςαλλάκαιτωνερωτήσεων-απαντήσεωνθαήτανπολύχρήσιμεςσεαυτήντηνενότητα.

Yλικά-Μέσα:

- Η/Υ

- Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

- Λογισμικόεπεξεργασίαςκαικαταγραφήςτουήχου(Wavelab.8.5,Soundforge,

Audacity)

- Μουσικάόργανα(π.χ.φλάουτο,βιολί,κιθάρα)

-

Λέξεις–Κλειδιά:

Ταλάντωση,σύνθετοςήχος,αρμονικόςήχος,φάσμα,θόρυβος

Bιβλιογραφία:BriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής».Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη,2001

Page 17: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΔώδηςΔημήτριος,«Ηχοληψία»,Εκδ.Ίων,1995

http://www.steinberg.net/index.php?id=938&L=1

http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware

http://audacityteam.org/

1.4.ΜουσικήακουστικήΔιάρκεια:2διδακτικέςώρες

• Αρμονικήστήλη–διαστήματα–κλίμακες–συγκερασμός• Μουσικάόργανα• ΑνθρώπινηφωνήΣτόχοι:

- Νακατανοούντοντρόποδιευθέτησηςτωντονικώνυψώνμέσασεμιακλίμακαμεβάσητουςλόγουςσυχνοτήτων

- Νακατανοούντοντρόποπαραγωγήςτουήχουτωνμουσικώνοργάνωνκαιτηςανθρώπινηςφωνής

Διδακτικήπρακτική:

Για την ενότηταΜουσικήακουστικήπροτείνεται ο διδάσκων να αφιερώσει 3 διδακτικέςώρες στις οποίες μπορεί ενδεικτικά να ασχοληθεί με τις έννοιες: διαστήματα, κλίμακες,συγκερασμός καθώς και ακουστική των μουσικών οργάνων αλλά και της ανθρώπινηςφωνής.Χρήσιμοθαήτανο εκπαιδευτικός ναδιδάξει τιςδιαστηματικέςσχέσειςμέσω τουλόγου συχνοτήτων με τη χρήση ασκήσεων (αναφορά στο μονόχορδο του Πυθαγόρα καιστον τρόπουπολογισμούτωνδιαστημάτων).Άλλοέναπολύσημαντικόθέμαμε τοοποίοπροτείνεται να ασχοληθεί ο εκπαιδευτικός σε αυτήν την ενότητα είναι η διαφορά στοφάσμασυχνοτήτωνενόςμουσικούοργάνουκαιτηςανθρώπινηςφωνής.Επίσηςδύναταιοδιδάσκων να ασχοληθεί με την ηχογράφησηφωνής και μουσικού οργάνου που διαθέτειστοεργαστήριοκαιτηνσύγκρισητωνηχητικώναρχείωνωςπροςταβασικάχαρακτηριστικάτωνκυματομορφών.Διδακτικήμεθοδολογία:

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ηεισήγησημετηνπροσθήκηερωτήσεων-απαντήσεωνκαθώςκαιηομαδικήεργασία.

Yλικά-Μέσα:

- Η/Υ

- Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

- Προβολέαςεικόνων-βίντεο

- Λογισμικόεπεξεργασίαςκαικαταγραφήςήχου

-

Λέξεις–Κλειδιά:

Page 18: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Αρμονικήστήλη,διάστημα,κλίμακα,συγκερασμός,μουσικάόργανα,ανθρώπινηφωνή

Bιβλιογραφία:

BriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής».Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη,2001

ΔώδηςΔημήτριος,«Ηχοληψία»,Εκδ.Ίων,1995

Howard David M, Murphy Damian T: «Voice Science Acoustics and recording». Plural

Publishing,2008

http://www.steinberg.net/index.php?id=938&L=1

http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware

http://audacityteam.org/

ΚΕΦΑΛΑΙΟ2.Βασικάστοιχείαψυχοακουστικής(συνολικήδιάρκεια3διδακτικέςώρες)Εισαγωγή-Υποκειμενικάχαρακτηριστικάτουήχου2.1ΤοαισθητήριοόργανοτηςακοήςΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

Στόχοι:

- Ναπεριγράφουντοντρόπομεταβίβασηςκαιεπεξεργασίαςτηςηχητικήςπληροφορίαςστοέσωαυτίκαιτονεγκέφαλο

- Νααναγνωρίζουντηδιαφορετικήευαισθησίατουανθρώπινουαυτιούστοεύροςακουστώνσυχνοτήτων.

Διδακτικήπρακτική:

Σεαυτήντηνενότηταοεκπαιδευτικόςθαμπορούσεναπροβάλλειστουςμαθητέςεικόνες,βίντεο και animation για να κατανοήσουν καλύτερα την λειτουργία του αυτιού και τηςακοής.Διδακτικήμεθοδολογία:

Βασικήμέθοδοςεδώαποτελείηεπίδειξηαλλάκαιημέθοδοςτωνερωτήσεωνκαιαπαντήσεων.

Yλικά-Μέσα:

- Εικόνες

- Βίντεο

- Προβολέαςεικόνων-βίντεο

- Η/Υ

Page 19: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

- Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

Λέξεις–Κλειδιά:

Ανθρώπινοαυτί,εύροςσυχνοτήτων,λειτουργίατηςακοής

Bιβλιογραφία:

TomatisAlfred,«Toαυτίκαιηφωνή»,ΕλληνικάΓράμματα,1999

BriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής».Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη,2001

2.2Ακουστότητα2.3Τονικόύψος-ΧροιάΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

Στόχοι:

- Νακατανοούντιςσχέσεις:συχνότητα–τονικόύψοςένταση–ακουστότηταφάσμα–χροιά

- Να κατανοούν την έννοια τονικό ύψος και τα ψυχοακουστικά φαινόμενα πουσχετίζονταιμεαυτό

- Να αντιλαμβάνονται το ρόλο που παίζει το φάσμα του ήχου στην αντίληψη τουηχοχρώματος

Διδακτικήπρακτική:

Σεαυτήντηνενότηταοεκπαιδευτικόςέχειτηνδυνατότηταμέσααπότηνπρακτικήάσκησησε λογισμικό (π.χ soundforge, audacity) ή ακόμη και μέσα από την επίδειξη με έναηχόμετρο, να δείξει στους μαθητές τις διαφορές στην ηχητική στάθμη. Επίσης για τηνκατανόησητωνεννοιώνακουστότητα,τονικόύψοςκαιχροιάμπορείναχρησιμοποιήσειτηνμέθοδο αναζήτησης ήχων από το διαδίκτυο (www.findsounds.com). Παρακάτω δίνεταισχέδιομαθήματοςγιατιςέννοιεςτηςακουστότητας-χροιάς(Σχ.Μαθ.2)Διδακτικήμεθοδολογία:

Συζήτηση-Διάλογος,ομαδικήεργασία,πρακτικήάσκηση

Yλικά-Μέσα:

- Η/Υ

- Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

- Ηχόμετρο

- Λογισμικόεπεξεργασίαςκαικαταγραφήςτουήχου(soundforge,audacity)

-

Λέξεις–Κλειδιά:Ηχόχρωμα,χροιά,τονικόύψος,ακουστότητα

Page 20: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Bιβλιογραφία:

ΔώδηςΔημήτριος,«Ηχοληψία»,Εκδ.Ίων,1995

BriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής».Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη,2001

http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware

http://audacityteam.org/

ΣχέδιοΜαθήματος2

2.2Ακουστότητα-2.3Τονικόύψος-ΧροιάΔιάρκεια:2διδακτικέςώρες

Στόχοιδιδακτικήςενότητας:

Να κατανοήσουν οι μαθητές την έννοια του ηχοχρώματος-χροιάς και τηςακουστότητας1(loudness) του ήχου και πως αυτά συνδέονται με τον τομέα τηςΨυχοακουστικής.Yλικά-Μέσα:

1. Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

2. Η/Υ

3. Λογισμικόεπεξεργασίαςκαικαταγραφήςτουήχου(Wavelab,Soundforge,Audacity)

ΛέξειςΚλειδιά:

ηχόχρωμα-χροιά,κυματομορφή,ακουστότητα-ένταση

ΠορείαΔιδασκαλίας:

Χροιά:Προτείνεταιοιμαθητές ναγνωρίζουν τηνέννοια τουηχοχρώματος-χροιάςαπό τιςπροηγούμενεςθεωρητικέςτουςγνώσεις.Πάνωσεαυτέςεμείςμπορούμεναπροχωρήσουμεσε μια πιο αναλυτική επεξεργασία της έννοιας μέσω της Μουσικής τεχνολογίας και τηςεπιστήμης της ακουστικής. Χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες και τους αναθέτουμε τιςπαρακάτωεργασίες:1. Απότοδιαδίκτυοκαισυγκεκριμένααπότοsite:www.findsounds.comνααναζητήσουν

δύοήχουςκαινατουςαποθηκεύσουνσεμορφήWav(oέναςήχοςμπορείναείναιαπόχορδόφωνοόργανοκαιοάλλοςαπόαερόφωνο).

Μετοόρο«Ακουστότητα»,ονομάζουμετηνυποκειμενικήαίσθησητηςέντασηςενόςήχου,όπωςτηναντιλαμβάνεταικάποιοςακροατής.ΗδιεθνήςονομασίαείναιLoudnessενώστηνελληνικήβιβλιογραφίασυναντάταικαιως«στάθμηέντασης».Μονάδαμέτρησηςείναιτο«Phon».

Page 21: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

2. Στηνσυνέχειααφούμεταφέρουμε τααρχείαστο λογισμικό τοοποίοδιαθέτουμεστοεργαστήριόμαςανοίγουμετααρχείακαιπαρατηρούμετιςκυματομορφές.

3. Από τις παρατηρήσεις μας θα πρέπει να μην παραλείψουμε χαρακτηριστικά όπως οαριθμόςτωναρμονικών,ηπεριβάλλουσατουςκ.α.

4. Βάζουμετουςμαθητέςνασυγκρίνουντιςδυοκυματομορφέςκαιέπειτατουςρωτάμετιπαρατηρούνσεσχέσημετηνπεριοδικότητατουήχου.

5. Στοτέλοςεπισημαίνουμετοντρόπομετονοποίοσυγκρίνονταισύμφωναμετιςαρχέςτιςακουστικήςταδύοηχητικάαρχείασεσχέσημετηνχροιάτους.Ταχαρακτηριστικάτα οποία δηλώνουν την διαφορά δυο ήχων ως προς την χροιά μπορεί να είναι: ηπεριβάλλουσα(ADSR),τοπλάτοςτουήχουαλλάκαιτοφάσμασυχνοτήτων.

Ακουστότητα:

1. Αναζητήστεδύοήχουςαπότοsite:www.oddmusic.com2. Στην συνέχεια να τους μεταφέρετε στο λογισμικό ώστε να ανοιχτούν σαν

κυματομορφές.Τιπαρατηρείτεσεσχέσημετηνσυχνότητακαιτηνέντασήτους;Δραστηριότητεςεπέκτασης:

Σαν επέκταση του μαθήματος θα μπορούσαμε να βάλουμε στους μαθητές πληθώραδιαφορετικώνεπιλογώνωςπροςταηχητικάαρχεία.Πιοσυγκεκριμένα:

1. Κατά ομάδες να ηχογραφήσουν την φωνή τους σε σύντομες φράσεις ομιλούμενες ήτραγουδιστές και στην συνέχεια να τις συγκρίνουν ως προς τα χαρακτηριστικά τηςχροιάςτους.

2. Νασυγκρίνουνήχουςοργάνωνκαιήχουςανθρώπινηςφωνής3. Νασυγκρίνουντραγουδιστούςκαιομιλούμενουςήχους4. Νασυγκρίνουνήχουςγυναικείωνκαιανδρικώνφωνών5. Ναδημιουργήσουνημιτονοειδείςήχουςχαμηλήςέντασηςτιπαρατηρούν;6. Νααντιληφθούναπόποιάόριακαιπάνωέναςήχοςείναιακουστός(υπότοπρίσματης

ακουστότητας).

Αξιολόγηση:

Οιμαθητέςθαπρέπειναείναισεθέσηνααντιλαμβάνονταιτιςέννοιες:φάσμασυχνοτήτων,περιβάλλουσατουήχου,πλάτοςτηςκυματομορφής,αριθμόςαρμονικώνκ.α.Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του χωρισμού των μαθητών σε ομάδες και αναθέτοντάς τουςεργασίεςτιςοποίεςκατόπινοδιδάσκωναξιολογείμεβάσηταπαρακάτω:Α)Προφορικήικανότηταχρήσηςλεξιλογίουκαιόρων-25%Β)Συνεργασίατηςομάδας(ανάθεσηεργασιώνσεκαθένααπόταμέλητης)-25%Γ)Χρήσηλογισμικού-25%Δ)Επίτευξητελικούστόχου-25%

Page 22: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Αναστοχασμός:

Γιαναμπορέσουνοιμαθητέςναπροχωρήσουνσεαυτήντηνδιδακτικήενότηταθαπρέπειναείναιαρκετάεξοικειωμένοιμετηναναζήτησηήχωνστοδιαδίκτυοσεόλεςτιςμορφές:WAV,MP3κλπκαιστηνχρήσητουπρογράμματοςκαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου.

Bιβλιογραφία-Λογισμικά

ΒriceRichard:ΤεχνολογίατηςΜουσικής,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

Ιστιοσελίδαμελογισμικά:http://sxoleio.eu/Audio-tools.php

Wavelab.http://www.steinberg.net/en/products/wavelab/start.html

SoundForgehttp://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware

Audacity:http://audacityteam.org/

2.4ΑκουστικήαντίληψηχώρουκαιχρόνουΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

Στόχοι:

- Νασυνειδητοποιούντορόλοτης«αμφιωτικήςακοής»στηνακουστικήαντίληψηχώρου

Διδακτικήπρακτική:Προτείνεται ο διδάσκων να επιδοθεί σε πρακτικές ασκήσεις με τους μαθητές για ναπαρατηρήσει την στερεοφωνία, την ταυτόχρονη αναπαραγωγή σημάτων και τηνμετατόπισήτουςστοχώροκαθώςκαιναπειραματιστείσελογισμικόεπεξεργασίαςήχουμεαπλούςκαισύνθετουςήχους.Επίσηςπροτείνεταιοπειραματισμόςμεήχουςδιαφορετικήςσυχνότητας,έντασηςκαιδιάρκειας.

Διδακτικήμεθοδολογία:

Επίδειξη,ομαδικήεργασία

Yλικά-Μέσα:

- Η/Υ

- Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

- Λογισμικόεπεξεργασίαςήχου(Audacity,Wavelab8.5)

-

Λέξεις–Κλειδιά:

Στερεοφωνία,ηχητικήπηγή,απλόήχος,σύνθετοςήχος

Page 23: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Bιβλιογραφία:

ΒriceRichard:ΤεχνολογίατηςΜουσικής,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

Γ.Παπαδέλης:«ΕισαγωγήστηΜουσικήΑκουστικήΙ.ΣυνοπτικέςΣημειώσεις–ασκήσεις».

Θεσσαλονίκη:ΑΠΘ,2002.

Wavelab.http://www.steinberg.net/en/products/wavelab/start.html

Audacity:http://audacityteam.org/

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3Βασικήθεωρίαπερίψηφιακούσήματος(Συνολικά3διδακτικέςώρες)

3.1 Θεωρίαπερίεγγραφήςαναλογικούσήματος-3.2Θεωρίαπερίεγγραφήςψηφιακούσήματος(Διάρκεια:1διδακτικήώρα)

Στόχοι:

- Να διακρίνουν τα αναλογικά και ψηφιακά μέσα καταγραφής και αποθήκευσηςήχου

- Να περιγράφουν και εξηγούν τη διαδικασία ψηφιοποίησης του ήχου(δειγματοληψία-κβαντισμός-κωδικοποίηση)

Διδακτικήπρακτική:

Σε αυτήν την ενότητα ο εκπαιδευτικός προτείνεται να συζητήσει με τους μαθητές τηνιστορικήεξέλιξητηςηχογράφησης.Επίσηςθαήτανχρήσιμοναεπισημανθούνοιδιαφορέςκαθώς και τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ψηφιακής ηχογράφησης. Αυτόδύναταιναεπιτευχθείκαιμέσααπότηνπροβολήβίντεομεκαλλιτέχνεςτηςαρεσκείαςτωνμαθητώνοιοποίοιβρίσκονταιστηνδιαδικασίατηςηχογράφησηςστοστούντιο.Διδακτικήμεθοδολογία:Συζήτηση-Διάλογος,Ερωτήσεις-απαντήσειςYλικά-Μέσα:H/Y

Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

Λέξεις–Κλειδιά:

Ηχογράφηση,ψηφιακόσήμα,αναλογικόσήμα,δειγματοληψία,κβαντισμός,κωδικοποίηση

Page 24: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Bιβλιογραφία:

ΒriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής»,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

ΔώδηςΔημήτριος,«Ηχοληψία»,Εκδ.Ίων,1995

ΚαρακίτσιοςΧρήστος,«ΗτέχνητηςΜίξης»,Εκδ.Ίων,2005

Handbook_Acoustics,MicrophonesandTheirCalibration,Springer

HandbookofRecordingEngineeringSpringer,ClassicalRecordingandProduction

3.3Δειγματοληψία/κβαντισμός-3.4ΚωδικοποίησηκαισυμπίεσηαρχείωνήχουΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

Στόχοι:- Να κατανοούν ότι η επιλογή διαφορετικής δειγματοληψίας και κβάντισης

επηρεάζειτομέγεθοςτωναρχείωνήχου- Να περιγράφουν και εξηγούν τη διαδικασία ψηφιοποίησης του ήχου

(δειγματοληψία–κβαντισμός–κωδικοποίηση)Διδακτικήπρακτική:

Εδώοδιδάσκωνθαμπορούσεναεργαστείμαζίμετουςμαθητέςαφούσυζητήσουνπρώταγια την διαδικασία της ψηφιοποίησης του ήχου πάνω σε ηχογράφηση μουσικής είτεαφήγησηςσεδιαφορετικέςσυχνότητεςδειγματοληψίαςκαιεπίπεδακβαντισμού.Χρήσιμοθα ήταν οι μαθητές να κατανοήσουν την διαδικασία δειγματοληψία-κβαντισμός-κωδικοποίηση και μέσα από την έννοια του MP3. Oλοκληρωμένο σχέδιο μαθήματοςπαρατίθεταιπαρακάτω(Σχ.μαθήματος3).Διδακτικήμεθοδολογία:Oμαδικήεργασία,συζήτησηYλικά-Μέσα:

- Κάρταήχου

- Μικρόφωνο

- Η/Υ

- ΛογισμικόSoundforgeήοποιοδήποτελογισμικόεπεξεργασίαςκαικαταγραφήςτου

ήχου

Λέξεις–Κλειδιά:

Συχνότηταδειγματοληψίας,κβαντισμός,κωδικοποίηση

Bιβλιογραφία:

ΒriceRichard:ΤεχνολογίατηςΜουσικής,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

Page 25: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

SternJonathan:MP3Themeaningofaformat,DukeUniversityPress,2012

ΙστιοσελίδαμελογισμικάπουαφορούντοMp3:http://sxoleio.eu/Audio-tools.php

ΣχέδιοΜαθήματος3

3.3Δειγματοληψία/Κβαντισμός-3.4Κωδικοποίησηκαισυμπίεσηαρχείωνήχου(Διάρκεια:1διδακτικήώρα)Υλικά-Μέσα:

v Πίνακαςv Προτζέκτοραςπροβολήςv λογισμικόI–Tunes.v ΛογισμικόSoundforge

Πορείαδιδασκαλίας:

• ΝακατανοήσουνοιμαθητέςτηνέννοιατουαρχείουσυμπίεσηςMp3• Nαμπορέσουνστηνπράξηνααντιληφθούνποιέςείναιοιπαράμετροιοιοποίοι

καθορίζουντηνποιότητατουψηφιοποιημένουήχου(Συχνότηταδειγματοληψίας-Ανάλυσησεbits-Aριθμόςκαναλιώνστέρεο(1,2)

H συμπίεση των ηχητικών δεδομένων είναι η επεξεργασία τους έτσι ώστε να«χωρέσουν»έναμικρότερηςχωρητικότηταςαρχείο.ΌπωςγνωρίζουμεγιαναγίνεικαλύτερηηποιότηταενόςηχητικούαρχείουμορφήςΜp3ηόλη διαδικασία στηρίζεται στο ψυχοακουστικό φαινόμενο της «ακουστικής σκίασης»(maskingeffect).Σύμφωναμετοφαινόμενοαυτόκάποιεςσυχνότητεςπουσυμπιέζονταιδενγίνονταιαντιληπτέςαπότοανθρώπινοαυτί. Καλό θα είναι να ξεκινήσουμε την διδασκαλία μας εξηγώντας στους μαθητές τηνδιαφορά τουαναλογικούαπό τονψηφιακόήχο καθώς και την λειτουργία τουαυτιούσεπαραλληλισμόμετηνλειτουργίατουMP3έτσιώστεναγίνειαντιληπτόαπότουςμαθητέςότι έτσι όπως μέσα στο ανθρώπινο αυτί, γίνεται ένα είδος επεξεργασίας σήματος,μετατρέπονταςταηχητικάκύματασενευρικάερεθίσματα,έτσικαιστοMP3ηχητικόαρχείοεφαρμόζονταιτεχνικέςσυμπίεσηςτουήχου.Μπορούμε στον πίνακα να δείξουμε σχηματικά στους μαθητές την διαδικασίαψηφιοποίησηςτουήχου(Βλ.σχήμα.1).Έπειτα χρησιμοποιώντας το παρακάτω βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=W2-FP7twy8s&spfreload=10 μπορούμε να περιγράψουμε στους μαθητές την ανάλυση ενόςηχητικούδείγματοςσεbits.Eξηγούμεότιγιατηνκωδικοποίησητουσήματος(κβαντισμός)έχουμεέναεύρος τιμών τοοποίοπαίρνει ένανψηφιακόκωδικόκάθεφοράστοδυαδικόσύστημακαιέπειτααυτόκαταλαμβάνειτονανάλογοχώροστημνήμηγιατηνψηφιακήτουαποθήκευση. Η ποιότητα λοιπόν του σήματος εξαρτάται από το μέγεθος του δείγματος

Page 26: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

αλλά και από την συχνότητα δειγματοληψίας που χρησιμοποιήθηκε κατά τηνκωδικοποίηση.Πχ.Στιςτηλεφωνικέςεπικοινωνίεςέχουμεδειγματοληψία8000δείγματα/sec(8ΚΗΖ).Ηψηφιοποίησητουήχουέχειπολλάπλεονεκτήματααλλάκαιμειονεκτήματα.Στολογισμικό«i-Tunes»μπορούμεναδούμεπωςαποθηκεύετετοαρχείοήχουσεμορφήΜp3 αφού κατεβάσουμε ήχους σε αυτό το format από τοwww.findsounds.com. Έπειτασαν εργασία αναθέτουμε σε ομάδες μαθητών να δημιουργήσουν μια σύνθεση ένοςηχοτοπίου (π.χ. το ηχοτοπίο της βροχής, το ηχοτοπίο της νύχτας κ.α.) με ηχητικά αρχείαμορφήςΜp3στολογισμικό«Soundforge».

Δραστηριότητεςεπέκτασης

v Επιλέξτεδυοήχουςτηςαρεσκείαςσας(oέναςσεμορφήwavκαιοάλλοςσεμορφήmp3) και συγκρίνετε την ποιότητα των ηχητικών αρχείων ως προς τον ρυθμόδειγματοληψίας(samplingrate)καιτομέγεθοςτουδείγματος(samplingsize).Ποιέςοιδιαφορέςτιςοποίεςεντοπίζετε;

Αξιολόγηση

Μπορούμε να αξιολογήσουμε τους μαθητές μέσα από τις δραστηριότητες τις οποίες θακληθούν να κάνουν στην τάξη βάζοντάς τους να μας περιγράψουν ένας από την κάθεομάδαταβήματαταοποίαακολούθησανκαιμετοκατάλληλολεξιλόγιοτηνδιαφοράτουψηφιοποιημένουαρχείουMP3κατάτηνακρόασηαπόένανήχομορφήςwav.

Αναστοχασμός

Γιατηνδιδασκαλίατουσυγκεκριμένουκεφαλαίουοιμαθητέςθαπρέπειναέχουνδιδαχθείτοκεφάλαιοτηςανθρώπινηςακοήςκαιλειτουργίας.

Page 27: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Σχ.1

Βιβλιογραφία-Λογισμικά

ΒriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής»,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

SternJonathan:«MP3themeaningofaformat»,DukeUniversityPress,2012

ΙστοσελίδαμελογισμικάπουαφορούντοMP3:http://sxoleio.eu/Audio-tools.php

http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware

3.5ΕγγραφήCDήχουΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

ΣΤΟΧΟΙ:

- Nα κατανοούν ότι η επιλογή διαφορετικής δειγματοληψίας και κβάντισηςεπηρεάζειτομέγεθοςτωναρχείωνήχου

Διδακτικήπρακτική:Σκοπός του διδάσκοντα σε αυτήν την ενότητα θα πρέπει να είναι η κατανόηση από τηνπλευράτωνμαθητώντωνδιαφορετικώνηχητικώναρχείωνσυμπίεσηςτουήχου.Μπορούνεπίσηςναγίνουνυπολογισμοίσυμπιεσμένωνκαιασυμπίεστωναρχείωναλλάκαιεγγραφήήχουσεδιαφορετικάμέσα,όπωςcd,dvd,MP3.Διάρκεια:1διδακτικήώραΔιδακτικήμεθοδολογία:

Page 28: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Συζήτηση,ερωτήσεις-απαντήσεις,ομαδικήεργασίαYλικά-Μέσα:

- Πίνακας

- Η/Υ

- Cdήχου

Λέξεις–Κλειδιά:

Δειγματοληψία,κβαντισμός,μέγεθοςαρχείων

Bιβλιογραφία:

ΒriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσική»ς,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

SternJonathan:«MP3Themeaningofaformat»,DukeUniversityPress,2012

ΚΕΦΑΛΑΙΟ4.HardwareΑνάλυσηHardware(Συνολικά3διδακτικέςώρες)

4.1.Διασυνδετικόήχου–ΚάρτεςήχουΔιάρκεια:1διδακτικήώρα• Usb• Usb2• Usb3• Firewire• PCI• PCIμεbreakoutbox• PCMCIA• ExpresscardsΣτόχοι:

- Nα γνωρίζουν τα κυριότερα χαρακτηριστικά των διασυνδετικών ήχων – καρτώνήχου, όπως τη συνδεσμολογία, την ταχύτητα δειγματοληψίας και το χρόνοκαθυστέρησης μεταφοράς δεδομένων μεταξύ των συνδεδεμένων περιφερειακώνσυσκευών(latency)

- Νααξιοποιήσουντιςκάρτεςήχουωςσυσκευέςεισόδου/εξόδου- Ναεπιλέγουντηνκάρταήχουπουικανοποιείτιςδιδακτικές/προσωπικέςανάγκες

πάντασεσχέσημετονυπάρχονταηλεκτρονικόεξοπλισμό(H/Y,laptop).ΔιδακτικήΠρακτική:

Page 29: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

O εκπαιδευτικός μπορεί να παροτρύνει τους μαθητές να κάνουν εξάσκηση με διάφοραηχητικά δείγματα τα οποία θα έχουν αναζητήσει το διαδίκτυο με διαφορετικήδειγματοληψία.Επίσης μπορεί να προτείνει στους μαθητές να συνδέσουν πρακτικά, διάφορα βύσματαοργάνωνκαιφωνήςαλλάκαιμπορείνασυζητήσει τοπώςγίνεταιοέλεγχοςτουσήματοςεισόδουκαιτηςκαθυστέρησης(latency)ανάμεσαστηνκάρταήχουκαιτονΗ/Υ.Τέλος μπορεί να αναθέσει ως εργασία στους μαθητές, η ανεύρεση δεδομένων για την«καλή αγορά» μιας κάρτας ήχου για Η/Υ . Αυτό για να μπορέσουν οι μαθητές νακατανοήσουνκαλύτεραταχαρακτηριστικάταοποίαπρέπειναέχει.Διδακτικήμεθοδολογία:Εργασίασεομάδες,Συζήτηση,ερωτήσεις-απαντήσειςYλικά-Μέσα:

- Η/Υ

- Κάρτεςήχου

- USB

ΛέξειςΚλειδιά:Usb,Firewire,PCI,PCIμεbreakoutbox,PCMCIA,ExpresscardsBιβλιογραφία:ΒriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής»,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

ΚαρακίτσιοςΧρήστος,«ΗτέχνητηςΜίξης»,Εκδ.Ίων,2005

ΔώδηςΔημήτριος,«Ηχοληψία»,Εκδ.Ίων,1995

4.2.ControllersκαιπρωτόκολλοMIDIΔιάρκεια:1διδακτικήώρα• MIDIKeyboardControllers• DigitalDrumControllers• WindControllers• MIDIControllersΣτόχοι:

- Να γνωρίζουν τη θεωρία πίσω από τον τρόπο μετάδοσης και μεταφοράςδεδομένωνμέσωτουπρωτοκόλλουMIDI

- ΝααξιοποιούνστοέπακροτιςδυνατότητεςπουπροσφέρειτοπρωτόκολλοMIDI–τόσοστημουσικήσύνθεσηόσοκαιτηνοπτικήαπεικόνισηενόςμουσικούκειμένου

- Να γνωρίζουν την κατηγοριοποίηση των MIDI controllers και την επιλογή τουκαταλλήλουανάλογαμετηνπερίσταση

- Ναγνωρίζουντηχρήσητόσοτουπληκτρολογίουόσοκαιτουmidikeyboardκατάτηδιαδικασίασύνταξηςπαρτιτούρας

- Ναεπιλέξουν τους κατάλληλουςMIDI controllersανάλογαμε τοαν γίνεται λόγοςγια παραμετροποίηση μουσικών δεδομένων, εισαγωγή μουσικού κειμένου ήέλεγχοςδεδομένωνπρογραμμάτωνμουσικούλογισμικού

Page 30: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΔιδακτικήΠρακτική:Σεαυτότοκεφάλαιοοδιδάσκωνπαρουσιάζει:1.τοντρόποσύνδεσηςτουMIDIKeyboardcontrollerμετονΗ/Υμέσωδιαθέσιμωνεισόδων(USBήMIDI)και2.ΤιςδυνατότητεςενόςMIDIController.Δύναται να χρησιμοποιήσει μέσω ενόςπρογράμματος Sequencer διάφοραπαραδείγματαμεχρήσηοργάνωνγιατηνκαλύτερηκατανόησητουΜιdiController.Άλλεςπροτεινόμενεςδραστηριότητεςτιςοποίεςθαμπορούσενακάνειοδιδάσκωνμετηνενεργήσυμμετοχήτωνμαθητώνείναι:Α.ηχρήσητουMidiKeyboardγιατηνεγγραφήμιαςμουσικής σύνθεσης σε ένα λογισμικό αποτύπωσης μουσικού κειμένου να επιδοθεί σεαλλαγές στο τονικό ύψος, στην δυναμική αλλά και στην χρονική διάρκεια.2.Η χρήσηMidicontroller με χειριστήρια επεξεργασίας μέσα από λογισμικό επεξεργασίας ήχου.Παρακάτωδίνεταιαναλυτικόσχέδιοεργασίας(Σχ.Μαθ.4).Διδακτικήμεθοδολογία:Συζήτηση-διάλογος,ερωτήσεις-απαντήσεις,ομαδικήεργασίαYλικά-Μέσα:Η/ΥΛογισμικόεπεξεργασίαςήχου(π.χCubase,Reaper)MidiKeyboardKάρταήχουΛέξειςΚλειδιά:Midi,Sequencer,MidiControllerBιβλιογραφία:ΒriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής»,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

Soundforge:http://www.sonycreativesoftware.com/download/trials/soundforgepro

Wavelab:http://www.steinberg.net/en/products/wavelab/start.html

Cubase:http://www.steinberg.net/en/products/cubase/start.html

Reaper:http://www.reaper.fm/

www.MIDI.org

ΣχέδιοΜαθήματος4

4.2.ControllersκαιπρωτόκολλοMIDIΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

v 1ηώραπαρουσίασητουMidiπληκτρολογίουκαιτωνδυνατοτήτωντου.

v 2ηώραΣύνδεσητουλογισμικούμετοMidikeyboardκαιδημιουργίασύνθεσης.

Page 31: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Διδακτικήμεθοδολογία:

Παρουσίαση-Εισήγηση, εργασία κατά ομάδες και ατομική εξάσκηση - επεξεργασία τωνδεδομένωντουμαθήματος.

Yλικά-Μέσα:

• H/Υτουεργαστηρίου(έναςγιακάθεμαθητή),• Λογισμικό-Sequencer(Soundforge,Wavelab,Cubase,Reaper),• Προβολέαςπαρουσίασης• Midi-controllerkeyboard• Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

ΛέξειςΚλειδιά:Μidi,MidiKeyboard,Λογισμικόsequencer

Πορείαδιδασκαλίας:

Ξεκινάμε την παρουσίαση του midi keyboard στους μαθητές αφού τους δείξουμε πωςσυνδέεταιμετονΗ/ΥκαιτιςεπιλογέςτωνMenuτωνοποίωνχρησιμοποιούμε(Menu-Track-Νewtrack-Software-Record)καιαναλύουμετιςδυνατότητέςτου:

Ø (Εδώπαρουσιάζονταιοιπερισσότερεςαπότιςδυνατότητεςτωνvirtualinstruments,πολλέςαπόαυτέςμπορείναμηνυπάρχουνστοkeyboardτουσχολείου)

Virtualinstruments

• Pitchbend:τονικήολίσθηση• Volume:διαµόρφωσηέντασης• Velocity:διαµόρφωσηδυναµικής• Εxpression:εκφραστικότητα• Pan:µεταβολήτηςθέσηςτουήχουστηστερεοφωνικήεικόνα• Modulation:τονικήδιαµόρφωση(vibrato)• Portamento:συνεχόµενητονικήσύνδεσητωνφθόγγων• Effect control / depth: έλεγχος ενός εξωτερικού επεξεργαστή σήµατος (reverb,

delayκτλ).• Sostenuto/softpedal:µεταβολήηχοχρώµατος(µιμείταιταπεντάλτουπιάνου)• Sustain:διατήρησηήχουμετάτοτέλοςτηςνότας• Βalance:συνδυασµόςδύοδιαφορετικώνηχοχρωµάτων• Attack/ReleaseTime:έλεγχοςτηςχρονικήςδιάρκειαςτηςανάκρουσης/

απελευθέρωσηςτηςπεριβάλλουσαςτουήχου.• Brightness:«λαµπερότητα»(εξαρτάταιαπότημέθοδοσύνθεσης-διαμόρφωσηςτου

κάθεσυνθετητή)• Τimbre/Harmoniccontent:μεταβολήηχοχρώµατος

Στη συνέχεια παρουσιάζουμε με την βοήθεια ενός προβολέα παρουσίασης τοπρόγραμμα το οποίοδιαθέτουμεστο εργαστήριο και ταυτόχροναοι μαθητέςστουςυπολογιστέςτουςεκτελούντιςεντολές.Ηπρώτημαςστόχευσηείναιναμπορέσουνοιμαθητέςναεξοικειωθούνμετοmenuτουπρογράμματος.

Page 32: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Στησυνέχεια:

v Επιδεικνύουμεπώςεισάγονταιταvirtualinstrumentsv Πώς επιτυγχάνεται η επεξεργασία (edit) στην εκτέλεσή μας από το midi

keyboardv Επίσηςμπορούμεναβάλουμε τουςμαθητέςναδημιουργήσουνμιαδική τους

σύνθεση και να την ηχογραφήσουν με την βοήθεια του Μidi. Στην συνέχειαμπορούννατηνεπεξεργαστούνμετολογισμικόκαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχουτοοποίοδιαθέτουν.

Δραστηριότητεςεπέκτασης

v Βάζουμε τους μαθητές να εργαστούν σε ομάδες δημιουργώντας μια δική

τους σύνθεση. Κατόπιν προσπαθούν να μαντέψουν πόσα και ποιά

διαφορετικά όργανα χρησιμοποίησαν οι συμμαθητές τους (των άλλων

ομάδων)στιςσυνθέσειςτους.

v Χρησιμοποιούμε διαφορετικά εφέ (effects) έτσι ώστε να κατανοήσουμετηνχρήσητους.

Αξιολόγηση

v Ακρόαση των συνθέσεων των μαθητών και επίβλεψη του τι έχουνκάνει στις συνθέσεις τους έτσι ώστε να κατανοήσουμε αν πράγματιέχουνκατανοήσειτηνχρήσητουΜidiκαιτουλογισμικού.

v Περιγραφή από τους μαθητές των βημάτων που ακολούθησαν έτσιώστενα αξιολογήσουμε τοβαθμόκατά τονοποίοέχουναφομοιώσειλεξιλόγιοκαιόρους.

Αναστοχασμόςv Η διδασκαλία μας σε αυτήν την ενότητα θα πρέπει να περιλαμβάνει

προϋπάρχουσες γνώσεις τωνμαθητών σεθέματα χρήσης λογισμικώνκαταγραφής και επεξεργασίας του ήχου καθώς και των βασικώνχαρακτηριστικώντουήχου.

Βιβλιογραφία:

ΒriceRichard:«ΤεχνολογίατηςΜουσικής»,Εκδ.Τζιόλα,Θεσσαλονίκη2001

WWW.MIDI.org

Soundforge:http://www.sonycreativesoftware.com/download/trials/soundf

orgepro

Wavelab:http://www.steinberg.net/en/products/wavelab/start.html

Cubase:http://www.steinberg.net/en/products/cubase/start.html

Reaper:http://www.reaper.fm/

Page 33: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

4.3.PortablerecordersΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

Στόχοι:- Ναμπορούνναχειριστούνέναψηφιακόφορητόεγγραφέα- ΝαγνωρίζουντουςτρόπουςλειτουργίαςτωνψηφιακώνεγγραφέωνΝαμπορούννα

αποτυπώσουνηχητικάμιασυναυλία/μιαπρόβαήμιαμουσικήπαράστασηΔιδακτικήΠρακτική:Να μπορέσουν να ηχογραφήσουν μέσω ενός απλού portable recorder. Προτείνεται ηανάθεσηστουςμαθητέςμιαςηχογράφησηςφωνήςήμουσικώνοργάνωνμετηνχρήσηενόςφορητούεγγραφέαήχου.

Διδακτικήμεθοδολογία:ΟμαδικήεργασίαYλικά-Μέσα:PortablerecorderΗ/ΥΜουσικάόργαναΛέξειςΚλειδιά:Φορητόςεγγραφέαςήχου,καταγραφήήχου

Bιβλιογραφία:

AndrewBoyd,PeterStewart,RayAlexander:«BroadcastJournalism:TechniquesofRadioandTelevisionNews»,Routledge,2012

ΚΕΦΑΛΑΙΟ5

Λογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Συνολικά07διδακτικέςώρες)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ5.1Διάρκεια:2διδακτικέςώρεςΜουσικόΛογισμικό

• 1η ώρα Επίδειξη λογισμικών, επεξήγηση των εργαλείων της βασικής μπάραςεργασιών

• 2η ώρα Αναπαραγωγή και μεταφορά ενός δοσμένου μουσικού έργου σε γνωστόλογισμικόαποτύπωσηςμουσικούκειμένου

Page 34: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Στόχοι:

• Ναγνωρίζουντιςδυνατότητεςπουπροσφέρειτοδιαθέσιμομουσικόλογισμικόκαιαναγνωρίζουντησυμβολήτηςψηφιακήςτεχνολογίαςστηνεκμάθηση,δημιουργίακαιπαραγωγήκαιδιάδοσητηςμουσικής.

• Να εξοικειώνονται με τις νέες τάσεις της τεχνολογίας που αφορούν φορητέςσυσκευέςtablets/smartphones

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται:

• Να παρουσιαστούν οι βασικές αρχές της λειτουργίας των προγραμμάτωνεπεξεργασίας ηχητικού σήματος (Audio editing software) όπως λ.χ. Audition,Soundforge

• Να γίνει αναφορά στα προγράμματα αποτύπωση μουσικού κειμένου (NotationSoftware)όπωςFinale,Sibeliusκ.α

• Να παρουσιαστεί λογισμικό ανάπτυξης μουσικών δεξιοτήτων (Learning Software)π.χ.earmaster,musition

• Λογισμικό(Software)γιαέξυπνατηλέφωνα(smartphones)καιtablets• Λογισμικό(Software)γιααπομακρυσμένοέλεγχοσυσκευών• Λογισμικό(Software)γιαέλεγχοσυχνοτήτων,μέτρησητηςέντασης

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοικαιοιτεχνικέςπουθαχρησιμοποιηθούνείναιηεπίδειξη,ηεισήγηση,ηδιάδραση,ηομαδικότητα,ηενεργητική-συμμετοχικήμάθηση,παραγωγικήπορεία

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)αποτύπωσηςμουσικούκειμένου(MakeMusicFinale,Sibelius)Ø ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου

Λέξειςκλειδιά:Λογισμικόανάπτυξηςακουστικώνικανοτήτων,λογισμικόμουσικήςσημειογραφίαςΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣύγχρονο Software αποτύπωσης μουσικού κειμένου (εμπορικά, ελεύθερο λογισμικό,διαδικτυακέςδιεπαφές)

§ http://www.teachervision.fen.com/educational-technology/music/6929.html§ http://www.hnh.com/mgloss.htm§ http://www.ircam.fr§ http://www.mmb.org.gr§ http://www.soundjunction.org§ http://www.harmony-central.com§ http://www.grovemusic.com

Page 35: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

§ http://www.freebsd.org/doc/en_US.ISO8859-1/articles/serial-uart/index.html§ http://www.codamusic.com/fιnale/faqinwin.html§ http://www.gamasutra.com/education/theses/20030721/Kleeberger_thesis.pdf§ http://www.wisegeek.com/what-is-computer-assisted-instruction.htm§ http://makemusic.com§ http://www.sibeliusmusic.com

Εκπαιδευτικόλογισμικόκαιδιαδικτυακέςδιασυνδέσειςσχετικέςμετηνανάπτυξημουσικώνδεξιοτήτων

§ http://www.sibelius.com/products/auralia/index.html§ http://www.sibelius.com/products/musition/index.html§ http://www.earmaster.com/§ http://teoria.com/

ΣΧΕΔΙΟΕΡΓΑΣΙΑΣ-PROJECTΜουσικόΛογισμικό(κεφ.5.1)Πορείαδιδασκαλίας:

Χωρισμόςομάδων–ανάθεσηεργασιώνανάομάδα

Οι μαθητές χωρίζονται σε 4 ομάδες από τον επόπτη καθηγητή. Στην 1η ομάδαανατίθεται η δημιουργία μιας πρωτότυπης μουσικής σύνθεσης - ιδέας η οποία θαεκτελεστεί από τους ίδιους ή και άλλους μαθητές στο Studio του σχολείου. Η 2η ομάδααναλαμβάνει τη καταγραφή-ηχογράφηση των εκτελεσθέντων έργων της πρώτης ομάδας,μέσωτουειδικούμουσικούλογισμικούστονΗ/Υμετηβοήθειατουκαθηγητή.Η3ηομάδααναλαμβάνει την τελική επεξεργασία του σήματος και το τελικό remix. Η 4η ομάδααναλαμβάνειτονσυντονισμόκαιτηνπαραγωγήολόκληρηςτηςεργασίας(project).

Ομάδα 1η (περιγραφή): Η πρώτη ομάδα έχει να επιλέξει ανάμεσα σε φυσικά όργανα,συνθετικούς ήχους – samplers, synthesizers, loops, ή και έναν συνδυασμόαυτών για τηνσύνθεσητουέργου.Προτρέπεταιαπότονκαθηγητήησυλλογικήεργασίακαιδημιουργικήφαντασία των μαθητών έτσι ώστε στη τελική μορφή της σύνθεσης να μετέχουν όλοι οιμαθητές της ομάδας. Η εργασία μπορεί να καταγραφεί από τους μαθητές σε οδηγό-παρτιτούρα (χειρόγραφη ή και σε υπολογιστή μέσω των προγραμμάτων μουσικήςσημειογραφίας).

v Οδηγήστετουςμαθητέςσεδημιουργικόαυτοσχεδιασμόσεήχουςκαικλίμακεςjazzκαιrockσταοποίαείναιήδηπολύεξοικειωμένοι.

v Προτρέψτετουςμαθητέςναεπιλέξουνμουσικό/άόργανο/ατηςεπιλογήςτουςανάλογαμετοηχόχρωμάτουςκαιτηναγάπητουςπροςαυτό.Στηνσυνέχειαναδημιουργήσουνσεσυνεννόησημεταξύτουςμιαπρότυπησύνθεσηπουσεέναείδοςμουσικήςπουθαεπιλέξουνμετηνβοήθειατουεκπαιδευτικού.

v Δώστεέναβασικόκύκλοσυγχορδιώνσανοδηγόπάνωστονοποίοθαβασιστούνγιατηνδημιουργίατηςσύνθεσήςτους,π.χ.I–IIhalfdim-V7–IγιαjazzήI–IV–I–V–IV–I–

Page 36: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

V – I για rock & blues (μπορείτε να συνεργαστείτε κ με άλλους συναδέρφους όπωςκαθηγητέςπιάνουήθεωρητικώνμαθημάτων).ΕναλλακτικάεπίσηςκαιτοείδοςRnBμεέτοιμαdrum-bass samples και loopsαπόβιβλιοθήκεςμεελεύθερουλικόθαέχουν τοεπιθυμητόαποτέλεσμα.

v Μετέχετεκαιεσείςωθώνταςτουςμαθητέςσεαυτοσχεδιασμόεμπνέοντάςτουςαπότιςδικέςιδέες.

Ομάδα 2η (περιγραφή): Η δεύτερη ομάδα οργανώνει το τομέα της ηχογράφησης και τοστήσιμοτωνμικροφώνων.Εδώενισχύεταιηομαδικότητακαιησυνεργασίαγιαναέχουμετοεπιθυμητόαποτέλεσμα.

v Τοποθετείστε τα μικρόφωνα στο χώρο ηχοληψίας σύμφωνα με της ανάγκες τηςηχογράφησης εξηγώντας στους μαθητές τα είδη μικροφώνων (δυναμικά, πυκωντικά,ταινίαςκαιτιςυποκατηγορίες)καθώςκαιόλεςτιςτεχνικέςόπωςΧΥ,ORTFήMSκαθώςκαιτεχνικέςμεπερισσότερααπό2μικρόφωνα.

v Εξηγήστεκαιοδηγήστεταμικρόφωναστοpatchbay(εργαλείοδιασύνδεσηςσυσκευών)καιμετάστοσύστημαδρομολόγησηςτωνκαναλιώνστηνκονσόλατουήχου.

v ΓιατηνηχογράφησηστοControl room(χώροςελέγχου)θαπρέπειναερμηνεύσετετοgrouping(ομαδοποίηση)τηςκονσόλαςκαθώςκαιτιςεισόδους,εξόδουςπροενισχύσεις,πανοράματα,compressionsκαιλοιπάστοιχείατουηχητικούσήματοςπριν τηνείσοδοτουστηκάρταήχουκαιτονυπολογιστή.

v Ενεργοποιήστετοπρόγραμμακαταγραφήςκαιπολυκάναληςηχογράφησης(π.χCubaseήSonar)

v Εξηγήστετοπεριβάλλονεργασίαςορίζονταςτακανάλιαεγγραφής,τοrecord(εγγραφή),τις στάθμες εισόδου ανά κανάλι, το monitor σήμα (σήμα παρακολούθησης) σταακουστικάτωνοργανοπαιχτώνκαθώςκαιτοσήμαεγγραφής.

v Δώστε πρωτοβουλία στους μαθητές αναθέτοντάς τους την όλη διαδικασία τηςεγγραφήςαρκετέςφορέςκαισεεγγραφέςσεπολλάδιαφορετικάκανάλια.

v Εισάγετε εξωτερικά δείγματα στο project από έτοιμες ενορχηστρώσεις και μοτίβαεκτελεσμένααπόδιάφοραόργαναδιαφοροποιώνταςτοχρώμακαιτοαποτέλεσματηςηχογράφησηςσας.

v Χρησιμοποιήστετηντεχνικήπρόσθετηςηχογράφησηςπάνωστηναρχική(overdubbing)καιεξηγήστετηχρησιμότητάτης.

v Αποθηκεύστε το project σε φάκελο εργασίας για άμεση προσπέλαση δίνοντας έναόνομαευχάριστοκαιαποδεκτόαπόόλεςτιςομάδες.

Ομάδα3η(περιγραφή):Ητρίτηομάδαέχονταςτηνεπεξεργασίατουηχητικούσήματοςκαιτοτελικόremixπρέπεινα

v διαμορφώσεικαιεπεξεργαστεί τοσήμαμεβασικάεφέ:αποθορυβοποίηση,αύξηση–μείωσηηχητικής στάθμης, fade in - out, ισοστάθμιση, συμπίεσηδυναμικήςπεριοχής,προσθήκηαντήχησης,διόρθωσητονικούύψους,crossfade,volume–panenvelopes.

δείχνουμε στους μαθητές τη χρήση του limiter-compressor καθώς και την γραμμική καιπαραγραφικήεπεξεργασίαφάσματος(Equalizer)

Page 37: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

v Επέμβετεσεκάθεκανάλι ξεχωριστάκαιαφούέχετεδείξει τιςλειτουργίεςmute, solo,καιgroup.

v Εξετάστε και παρουσιάστε το φαινόμενο της απόκρυψης κατά την συγκάλυψησυχνοτήτωνπριντητελικήμίξη.

v Εξηγήστε και χρησιμοποιήστε διάφορες τεχνικές όπως αποθορυβοποίηση –αποκατάσταση(Noisereduction,click-popremover),επεξεργασίαπλάτους(Fadein-out,Amplify, Normalize), επεξεργασία δυναμικής περιοχής (Compressor – Limiter) καιεπεξεργασίαχρόνου–φάσματος(time-pitchchange)

v Κατευθυνθείτε προς την τελική μίξη αφού πρώτα ελέγξετε τις τελικές στάθμες ανάκανάλι.

v Βελτιώστετοτελικόαρχείοσταεπίπεδατηςστάθμηςέντασηςκαιύψους.v Αποθηκεύστεσεμορφήασυμπίεστουαρχείουήχου(wav)γιαπεραιτέρωεπεξεργασίαv Οιμαθητέςθαπρέπειναμάθουντηνοργάνωσητωναρχείωναποθήκευσηςκαθώςκαι

τηνμετατροπήκαιδημιουργίαενόςοπτικούδίσκουCDήχου.

Ομάδα4η(περιγραφή):Ητέταρτηομάδαείναιαυτήπουθαοργανώνεικαιθασυντονίζειόλους τους χώρους από τον χώρο ηχογράφησης (στήσιμο σε βάσεις των μικροφώνων),οργάνωση των καλωδίων ήχου, επικοινωνία με το χώρο ελέγχου καθώς και ελέγχου τηςτελικήςμορφήςτουproject.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣΕΠΕΚΤΑΣΗΣ–ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ

Για να μπορέσουν οι μαθητές να κατανοήσουν τη διαδικασία της εγγραφής τηςμουσικής μέσω λογισμικού μουσικής επεκτείνετε τις δραστηριότητες του μαθήματος σαςωςεξής:

• Προτρέψτετουςμαθητέςναεπιλέξουνέναγνωστόμουσικόέργοτηςεπιλογήςτουςήτηςομάδαςτουςγιαναδουλέψουνμεμεγαλύτερηαφοσίωσηκαιόρεξη.

• Χωρίστε ένα μεγάλο μουσικό έργο (π.χ. συμφωνία που περιέχει πολλά μουσικάόργανα) σε μικρότερα μέρη και αναθέστε όλες τις λειτουργίες καθώς και ταστοιχεία του έργου σε όλους τους μαθητές. Στο τέλος της εργασίας ενώστε τααρχείατωνμαθητώνταμέρηγιατηδημιουργίατουσυνολικούέργου,ακούστεκαιεκτυπώστετοτελικόαποτέλεσμα.

• Χρησιμοποιήστε το διαδικτυακό ιστότοπο (Youtube) για να βρείτε και ναπαρουσιάσετε εκπαιδευτικά βίντεο (tutorials) από τη χρήση του μουσικούπρογράμματος. Οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι με αυτή τη διαδικασία και τουςείναιπολύευχάριστη.

• Αναλάβετε σε συνεργασία με τους υπεύθυνους των μουσικών συνόλων τουσχολείου σας την μεταγραφή των έργων και την εκτύπωση των μερών τωνμουσικώνοργάνων.

• Προτρέψτε τους μαθητές να δημιουργήσουν μια δική τους μουσική διασκευή σεέργοπουπαρουσιάζειτοσύνολοτηςΕυρωπαϊκήςμουσικήςτουσχολείουσας.

• Δημιουργήστε το δικό σας άλμπουμ - συλλογή με μουσικές παρτιτούρες από τιςεργασίεςτωνμαθητώνμέσαστητάξη.

ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ

Θαπρέπεινατονιστείπωςσκοπόςμαςείναιναέρθουνσεεπαφήοιμαθητέςμετονχώρο των H/Y και τη σημερινή πραγματικότητα στο χώρο της μουσικής τεχνολογίας. Το

Page 38: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

λογισμικό μουσικής κειμενογραφίας, επεξεργασίας ψηφιακού σήματος καθώς και αυτούτηςπολυκάναληςηχογράφησηςδίνειτηδυνατότηταστησημερινήεποχήστονμουσικό,ναμπορεί να μεταφέρει γρήγορα και σε επαγγελματικό επίπεδο την μουσική του ιδέαεκτυπωμένη και επεξεργασμένη καθώς και διευκολύνει αυτόν που εργάζεται σε μουσικάσύνολαή καισεμουσικά studio, ναδιαμορφώσει την τελικήμορφή τηςπαρτιτούρας καιτωνδιάφορωνμερώντωνοργάνωνκαθώςκαιναεπεξεργαστείτοψηφιακόσήμασετέλειοβαθμό μέχρι τη τελική του μορφή και το γράψιμο του cd audio ταχύτερα καιαποτελεσματικότερα.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Kριτήρια για την αξιολόγηση των μαθητών σε αυτό το κεφάλαιο αποτελούν ηκατανόηση των εννοιών που έχουν να κάνουν με τηψηφιακή επεξεργασία του σήματος,τηςπολυκάναληςηχογράφησης,μετηνπροσθήκηβασικώνεφέχώρου,μετηνισοστάθμιση,μετηθέσηστηστερεοφωνίακαθώςκαιμεόλαταστοιχείαπουδιέπουνμιαμίξηκαιένασωστό mastering. Φυσικά αυτό πραγματώνεται μέσα από την εξοικείωσή τους με ταπρογράμματαψηφιακήςεπεξεργασίαςκαιπολυκάναληςηχογράφησηςόπωςεπίσηςμετηνεπαφήτουςμετοχώροεργασίαςενόςΗ/Yκαιενόςσύγχρονουστούντιοήχου.ΕΡΓΑΣΙΑΓΙΑΤΟΣΠΙΤΙ

§ Δώστεέναέτοιμοprojectπολυκάναληςεγγραφήςκαιζητήστεαπότουςμαθητέςνααλλάξουν όργανα ανά κανάλι με εικονικά ψηφιακά όργανα (VST) που υπάρχουνελεύθερακαιδιαθέσιμαστοδιαδίκτυο

§ Ετοιμάστεένααρχείοσεformatmp3,μοιράστετοστουςμαθητέςκαιζητήστετουςναεπέμβουνσεσυγκεκριμένεςπαραμέτρουςόπωςαποθορυβοποίηση–αποκατάσταση(Noisereduction,click-popremover),επεξεργασίαπλάτους(Fadein-out,Amplify,Normalize),επεξεργασίαδυναμικήςπεριοχής(Compressor–Limiter),επεξεργασίαφάσματος(Equalizer),επεξεργασίαχρόνου–φάσματος(time-pitchchange)

§ Ζητήστε από τους μαθητές να συμβάλλουν στη δημιουργία μιας πρότυπηςμουσικής βιβλιοθήκης – ηχοϊστορίας, βρίσκοντας από το διαδίκτυο ήχους τηςφύσηςκαιηχητικάεφέκαικατηγοριοποιώνταςτουςσεφακέλουςανάθέμα.

ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΜΕΑΛΛΑΜΑΘΗΜΑΤΑ-ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

§ Ηδιασύνδεσημετομάθηματηςπληροφορικήςπηγάζειαπότηναπαραίτητηγνώσηβασικώναρχώντωνηλεκτρονικώνυπολογιστώνκαιηεξοικείωσήτωνμαθητώνμεαυτούς.

§ Μετομάθηματωναγγλικώνκαθώςτομεγαλύτερομέροςτηςορολογίαςσεόλοτοφάσματουμαθήματοςβρίσκεταιστηαγγλικήγλώσσαπουσημαίνειότιοιόροιθαπρέπειναμεταφράζονται.

§ Μεόλαταυπόλοιπαμουσικάμαθήματακαθώςηγνώσητουςσυνάδειμετησωστήχρήση τωνμουσικώνορολογιώνκαι τονσυντονισμόμε τουςμουσικούςστο χώροεγγραφής.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣΓΙΑΤΟΝΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ

Πρέπει ναμάθουνοιμαθητές να χειρίζονταιμόνοι τουςσχεδόν το/α λογισμικό-άτης καταγραφής, της ψηφιακής επεξεργασίας και της πολυκάναλης ηχογράφησης της

Page 39: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

μουσικής. Η ανάθεση πρωτοβουλιών, ο πειραματισμός στα εργαλεία του μουσικούλογισμικού και η ανάθεση των ομαδικών εργασιών δημιουργεί κλίμα ομαδικότητας,συνεργατικότητας και ευθύνηςαπέναντι στον εαυτό τουςαλλά και στην ίδια την ομάδατους.ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣύγχρονοSoftwareμουσικήςκειμενογραφίας(εμπορικά,ελεύθερολογισμικό,διαδικτυακέςδιεπαφές)

§ http://www.teachervision.fen.com/educational-technology/music/6929.html§ http://www.hnh.com/mgloss.htm§ http://www.ircam.fr§ http://www.mmb.org.gr§ http://www.soundjunction.org§ http://www.harmony-central.com§ http://www.grovemusic.com§ http://www.freebsd.org/doc/en_US.ISO8859-1/articles/serial-uart/index.html§ http://www.codamusic.com/fιnale/faqinwin.html§ http://www.gamasutra.com/education/theses/20030721/Kleeberger_thesis.pdf§ http://www.wisegeek.com/what-is-computer-assisted-instruction.htm§ http://makemusic.com§ http://www.sibeliusmusic.com

ΚΕΦΑΛΑΙΟ5.2Διάρκεια:2διδακτικέςώρεςΣύντομηπαρουσίασηδιαθέσιμωνλογισμικώνκαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου

• 1ηώραεκμάθηση–εισαγωγήαρχείωνήχωνσεψηφιακόμουσικόσταθμόεργασίας

(DAW)• 2η ώρα ηχογράφηση μουσικής, ήχων περιβάλλοντος, χρήση εικονικών μουσικών

οργάνων(VSTi),καισυγχρονισμόςaudio–miditracksΣτόχοι:

• Να χρησιμοποιούν λογισμικό για να ηχογραφούν, επεξεργάζονται καιπαρουσιάζουντιςμουσικέςτουςιδέες

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• Ναεκπαιδευτούνοιμαθητέςστηνεισαγωγήαρχείωνήχουσεπεριβάλλονψηφιακούμουσικούσταθμούεργασίας(DAW)καθώςκαιναμάθουντιςλειτουργίεςαποκοπή,αντιγραφή,επικόλλησηπεριοχής–εξαγωγήσεwave,mp3.

• Ναεξασκηθούνστηνηχογράφησημουσικής,αφήγησης,ήχωνπεριβάλλοντος,αποθήκευσησεwav,mp3,καθώςκαιστηναποθήκευσητουτελικήςεργασίας(project)

• Ναπειραματιστούνμεήχουςεικονικώνμουσικώνοργάνων(VirtualInstruments)

Page 40: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Ναμάθουντωνσυγχρονισμόςaudio–miditracks• Ναπαρουσιαστείστουςμαθητέςμίαηχογράφησημέσωδιαδικτύου

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ηεισήγηση,ησυμμετοχικήμάθηση,ησυζήτηση-διάλογος,ομαδικήεργασία,πρακτικήάσκηση

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Audition,Cubase)Ø ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνουØ Μικρόφωνα

Λέξειςκλειδιά:Εικονικάμουσικάόργανα(virtualinstruments),κανάλι(track),ψηφιακόςμουσικόςσταθμόςεργασίας(DigitalAudioWorkstation)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΛογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(εμπορικά,ελεύθερολογισμικό,διαδικτυακέςδιασυνδέσεις)

§ http://www.steinberg.net/en/home.html

§ https://creative.adobe.com/products/audition

§ https://www.image-line.com/flstudio/

§ http://www.steinberg.net/index.php?id=951&L=1

§ http://www.acidplanet.com/downloads/xpress/

§ http://web.audacityteam.org/

§ https://lmms.io/

§ https://soundation.com/studio

ΚΕΦΑΛΑΙΟ5.3Διάρκεια:1διδακτικήώραΜορφέςκαταγραφήςήχουΣτόχοι:

Page 41: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Νααντιμετωπίζουναποτελεσματικάταπροβλήματατηςμουσικήςπράξηςμετηχρήσηεργαλείωντεχνολογίαςκαιπληροφορικής

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητέςδιδάσκονται

• Ναμπορούννασυγχρονίσουνaudio–miditracks.• Ναπραγματοποιούνηχογράφησημέσωδιαδικτύου.

Διδακτικήμεθοδολογία

Σεαυτήντηνενότηταχρήσιμοθαήτανναχρησιμοποιηθείημέθοδοςτηςεισήγησηςμεερωτήσειςκαιαπαντήσεις,ημέθοδοςτηςεπίδειξηςκαθώςκαιηπρακτικήάσκηση.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Audition,Cubase)Ø ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνουØ ΜικρόφωναΛέξειςκλειδιά:Πολυκάναληηχογράφηση,αποθορυβοποίηση,ηχητικήστάθμη,στερεοφωνίαΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΛογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(εμπορικά,ελεύθερολογισμικό,διαδικτυακέςδιασυνδέσεις)

§ http://www.steinberg.net/en/home.html§ https://creative.adobe.com/products/audition§ https://www.image-line.com/flstudio/§ http://www.steinberg.net/index.php?id=951&L=1§ http://www.acidplanet.com/downloads/xpress/§ http://www.steinberg.net/en/products/cubase/start.html,Cubase§ http://www.cakewalk.com/,Sonar§ https://creative.adobe.com/products/audition,Audition§ http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware,Soundforge§ ΔώδηςΔημήτριος,Ηχοληψία,Εκδ.Ίων,1995

ΚΕΦΑΛΑΙΟ5.4Διάρκεια:1διδακτικήώραΕπεξεργασίαψηφιακούσήματος

• Αποθορυβοποίηση–αποκατάσταση(Noisereduction,click-popremover)• Επεξεργασίαπλάτους(Fadein-out,Amplify,Normalize)

Page 42: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Επεξεργασίαδυναμικήςπεριοχής(Compressor–Limiter)• Επεξεργασίαφάσματος(Equalizer)• Επεξεργασίαχρόνου–φάσματος(time-pitchchange)• Delay• Reverb• Autotune–pitchcorrection

Στόχοι:

• Ναδιαμορφώνουνανάλογαμετιςανάγκεςτουςτοψηφιακόσήμαμετηχρήσηβασικώνεφέεπεξεργασίας

• Ναδιαμορφώνουνανάλογαμετιςανάγκεςτουςτοψηφιακόσήμαμετηχρήσηβασικώνεφέεπεξεργασίας

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητέςπροτείνεταινα

• Ναμάθουντηνπολυκάναληηχογράφησηενόςμουσικούσυνόλου(μεσυμβατικάήκαιμε ηλεκτρικά μουσικά όργανα, audio και/ή midi tracks) καθώς και τη τεχνικήηχογράφησηςπάνωσεάλλη(overdubbing)

• Να εμβαθύνουν στην επεξεργασία με βασικά εφέ: αποθορυβοποίηση, αύξηση –μείωσηηχητικήςστάθμης, fade in–out, ισοστάθμιση,συμπίεσηδυναμικήςπεριοχής,προσθήκηαντήχησης,διόρθωσητονικούύψους

• Ναεφαρμόζουνεφέ(effects)σεεπιμέρουςκανάλια(tracks),ναμάθουννατοποθετούνταόργαναστοπανόραμα (pan) -στερεοφωνία, νακάνουνμίξηκαι ναβελτιώνουν τοτελικόαρχείοκαιναδημιουργούνcdaudio

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοικαιοιτεχνικέςπουθαχρησιμοποιηθούνείναιηεπίδειξη,ηεισήγηση,ηδιάδραση,ηομαδικότητα,ηενεργητική-συμμετοχικήμάθηση,παραγωγικήπορεία

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Audition,SoundForge)Ø ΚάρταήχουØ ΚονσόλαήχουØ ΜικρόφωναΛέξειςκλειδιά:Hχοϊστορία,επεξεργασίαφάσματος,επεξεργασίαπλάτουςΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Page 43: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Λογισμικάπακέταεπεξεργασίαςψηφιακούσήματος(εμπορικά,ελεύθερολογισμικό,διαδικτυακέςδιεπαφές)

§ http://www.steinberg.net/en/home.html§ https://creative.adobe.com/products/audition§ https://www.image-line.com/flstudio/§ https://creative.adobe.com/products/audition,Audition§ http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware,Soundforge

ΚΕΦΑΛΑΙΟ5.5Διάρκεια:1διδακτικήώραΜίξηκαιmasteringΣτόχοι:

• ΝαβελτιώνουντοσυνολικόήχομιαςπολυκάναληςηχογράφησηςκαιδημιουργούνέναdemoCD

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεταιναδιδαχτούνοιμαθητέςνα

• Ναδημιουργήσουν«ηχοϊστορίας»μεεισαγωγήαρχείωνήχου(ήχοιαπότοφυσικόπεριβάλλον,αφήγηση,διάλογοι)σεπεριβάλλονπολυκάναληςηχογράφησης,νακάνουνεπεξεργασίαμεfadein-out,crossfade,volume–panenvelopes,καθώςκαιμίξηκαιεξαγωγήσεwav-mp3.

• Ναμάθουνναεφαρμόζουνταεφέ(effects)σεεπιμέρουςκανάλια(tracks),νατοποθετούνόργανακαιηχητικάσήματαστοεπίπεδοτηςστερεοφωνίας,νακάνουνμίξη-βελτίωσητουτελικούαρχείουκαιναμπορούνναδημιουργήσουνέναcdaudio.

• Ναμπορούνναδημιουργούνέναραδιοφωνικόσποτ

Διδακτικήμεθοδολογία

Θαχρησιμοποιηθείσυνδυασμόςμεθόδωνκαιτεχνικώνόπωςηδιάδραση,ηανάπτυξησυνεργασίας,εργασίασεομάδες,παραγωγικήπορεία

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Audition,Cubase)Ø ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνουØ Μικρόφωνα

Λέξειςκλειδιά:Μίξη,τελικήηχογράφηση,εξαγωγήσεcdaudio

Page 44: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

§ http://www.sonycreativesoftware.com/§ http://www.Adobe.com§ http://www.steinberg.com§ https://www.blender.org/§ http://www.nchsoftware.com/videopad/§ http://www.lwks.com/§ http://windows.microsoft.com/el-gr/windows-live/movie-maker§ http://web.audacityteam.org/§ http://www.gimp.org/§ https://handbrake.fr/§ ΔώδηςΔημήτριος,Ηχοληψία,Εκδ.Ίων,1995§ ΚαρακίτσιοςΧρήστος,ΗτέχνητηςΜίξης,Εκδ.Ίων,2005§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration§ HandbookofRecordingEngineeringSpringer,ClassicalRecordingandProduction

Techniques

ΚΕΦΑΛΑΙΟ6.Πολυμεσικέςεφαρμογές(Συνολικά03διδακτικέςώρες)ΚΕΦΑΛΑΙΟ6.1Διάρκεια:1διδακτικήώραΕισαγωγήσταΠολυμέσακαιμουσική,Εικόνα–ήχος

Στόχοι:

• Να μπορούν να διακρίνουν τις δύο κατηγορίες πολυμέσων (γραμμική και μηγραμμικήοργάνωσηπληροφορίας)

• Ναμπορούνναχρησιμοποιούνλογισμικόγιαστοιχειώδηεπεξεργασίαακίνητηςκαικινούμενηςεικόναςκαιτηνπαραγωγήοπτικοακουστικούψηφιακούυλικού

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• Να γίνει μια συζήτηση και ένας σχολιασμός αποσπασμάτων κινηματογραφικώνταινιώνμε έμφασηστοσυγχρονισμό εικόνας και ήχου, το ρόλο τηςμουσικής καιτωνηχητικώνεφέ

• Ναδημιουργηθείέναvideoαπόακολουθίαακίνητωνεικόνων.• Να γίνει μια προσθήκη και συγχρονισμός κειμένου, αφήγησης, μουσικής,

μεταβάσεωνκαιεφέ• Ναδημιουργηθείμίαπολυμεσικήπαρουσίασημεθέμααπότοχώροτηςμουσικής

ήτονευρύτεροχώροτηςτέχνης

Page 45: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί συνδυασμός μεθόδων και τεχνικών όπως η διάδραση, ηδιδασκαλία μέσωομάδων εργασίας, η ανάπτυξη συνεργασίας, ομαδικότητας ενεργητική-συμμετοχικήμάθηση,παραγωγικήπορεία.Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥμεDVD/BluRayrecorderØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό καταγραφής και επεξεργασίας Video σήματος (Vegas, Premiere,

Pinnacle)Ø ΚάρταvideoØ Κάμεραυψηλήςανάλυσης(HD)Ø Μικρόφωνα

Λέξειςκλειδιά:Γραμμική – μη γραμμική οργάνωση πληροφορίας, κάμερα, επεξεργασία video,γραμμικότητα,ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

§ http://www.sonycreativesoftware.com/§ http://www.Adobe.com§ https://www.blender.org/§ http://www.lwks.com/§ http://windows.microsoft.com/el-gr/windows-live/movie-maker§ http://web.audacityteam.org/§ http://www.gimp.org/§ https://handbrake.fr/§ HandbookofRecordingEngineeringSpringer,§ IEEE,SignalProcessingmagazine,DigitalVideo-CodingStandards§ DVD-AuthoringandProduction,RalphLaBragehttps://www.image-

line.com/flstudio/§ ”ΤεχνολογίαΗχογραφήσεων”,ΠαπανικολάουΓεώργιος,UNIVERSITYSTUDIOPRESS

ΚΕΦΑΛΑΙΟ6.2Διάρκεια:1διδακτικήώραΟπτικάκαιηχητικάεφέ

Στόχοι:

• Ναχρησιμοποιούνλογισμικόγιαστοιχειώδηεπεξεργασίαακίνητηςκαικινούμενηςεικόναςκαιτηνπαραγωγήοπτικοακουστικούψηφιακούυλικού.

Διδακτικήπρακτική:

Page 46: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Προτείνεταιοιμαθητέςναδιδαχτούντοντρόπο:

• ναμπορούνναδημιουργήσουνένατηλεοπτικόσποτ• να μάθουν να βιντεοσκοπούν και να μπορούν να πραγματώσουν μοντάζ

αποσπασμάτωνvideo• ναπροσθέτουνεφέμετάβασηςκαιεφέκίνησηςτωνκαρέ

Διδακτικήμεθοδολογία

Σεαυτήντηνενότηταχρήσιμοθαήτανναχρησιμοποιηθείημέθοδοςτηςεισήγησηςμεερωτήσειςκαιαπαντήσεις,ημέθοδοςτηςεπίδειξηςκαθώςκαιηπρακτικήάσκηση.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥμεDVD/BluRayrecorderØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό καταγραφής και επεξεργασίας Video σήματος (Vegas, Premiere,

Pinnacle)Ø ΚάρταvideoØ Κάμεραυψηλήςανάλυσης(HD)Ø ΜικρόφωναΛέξειςκλειδιά:Τηλεοπτικόσποτ,Capture,κάμερα,μοντάζ,επεξεργασίαvideo,γραμμικότηταΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

§ http://www.sonycreativesoftware.com/§ http://www.Adobe.com§ http://www.steinberg.com§ https://www.blender.org/§ http://www.nchsoftware.com/videopad/§ http://www.lwks.com/§ http://windows.microsoft.com/el-gr/windows-live/movie-maker§ http://web.audacityteam.org/§ http://www.gimp.org/§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration§ Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and Production

Techniques§ HandbookofRecordingEngineeringSpringer,§ IEEE,SignalProcessingmagazine,DigitalVideo-CodingStandards§ DVD-AuthoringandProduction,RalphLaBragehttps://www.image-

line.com/flstudio/§

ΚΕΦΑΛΑΙΟ6.3Διάρκεια:1διδακτικήώραΜουσικήεπένδυσηταινίας

Page 47: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Στόχοι:

• Ναμπορούννααντιληφθούντοσημαντικόρόλοτηςμουσικήςωςεπένδυσηταινίας• Ναμπορούνναχρησιμοποιούνλογισμικόγιαστοιχειώδηεπεξεργασίαακίνητηςκαι

κινούμενηςεικόναςκαιτηνπαραγωγήοπτικοακουστικούψηφιακούυλικού

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητέςδιδάσκονται

• Ναμπορούνναεπενδύσουνμουσικάμίαολιγόλεπτηταινία• Ναμπορούνναδημιουργήσουνέναvideoclip

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοικαιοιτεχνικέςπουθαχρησιμοποιηθούνείναιηεπίδειξη,ηεισήγηση,ηδιάδραση,ηομαδικότητα,ηενεργητική-συμμετοχικήμάθηση,ηπρακτικήάσκηση

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥμεDVD/BluRayrecorderØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό καταγραφής και επεξεργασίας Video σήματος (Vegas, Premiere,

Pinnacle)Ø ΚάρταvideoØ Κάμεραυψηλήςανάλυσης(HD)Ø Λογισμικό(software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Audition,SoundForge)Ø ΚάρταήχουØ ΚονσόλαήχουØ ΜικρόφωναΛέξειςκλειδιά:videoclip,μουσικήεπένδυση,μίξηήχουκαιεικόναςΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

§ http://www.steinberg.net/en/home.html§ https://creative.adobe.com/products/audition§ https://www.image-line.com/flstudio/§ https://creative.adobe.com/products/audition,Audition§ http://www.sonycreativesoftware.com/soundforgesoftware,Soundforge§ https://www.blender.org/§ http://www.nchsoftware.com/videopad/§ http://www.lwks.com/§ http://windows.microsoft.com/el-gr/windows-live/movie-maker§ http://web.audacityteam.org/§ http://www.gimp.org/§ https://handbrake.fr/

Page 48: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration§ HandbookofRecordingEngineeringSpringer,ClassicalRecordingandProduction

Techniques§ HandbookofRecordingEngineeringSpringer,§ IEEE,SignalProcessingmagazine,DigitalVideo-CodingStandards§ DVD-AuthoringandProduction,RalphLaBragehttps://www.image-

line.com/flstudio/§ ”ΤεχνολογίαΗχογραφήσεων”,ΠαπανικολάουΓεώργιος,UNIVERSITYSTUDIOPRESS

Δημιουργικό-Διδακτικόσενάριο:

Γενικά: Τα σενάρια εργασίας προτείνεται να στηρίζονται στην εξής «απλή» ιδέα (χωρίςβέβαιανααποκλείεταιηοποιαδήποτεάλληπροσέγγιση),όπουτοδεδομένουλικόείναι:

Α. «έτοιμο ηχητικό υλικό» (π.χ. η έτοιμη ηχογράφηση μιας πρόβας ή μιας συναυλίαςμουσικούσυνόλου,τουσχολείου,τοαπόσπασμαενόςμουσικούέργου,ήχοιτηςφύσηςκλπ)τοοποίουλικόθαεπενδυθείμεεικόνακινητή (video)ή ακίνητη (φωτογραφία)ή και ταδύο

Β. «έτοιμο οπτικό υλικό» (π.χ. ένα φιλμ, ένα video clip χωρίς ήχο μια εικονοληψίασυναυλίας, φωτογραφικό υλικό κλπ) το οποίο υλικό θα επενδυθεί μεήχο (μουσική, εφέκ.α.)

ΠΡΟΤΑΣΗ:

Χωρισμόςομάδων–ανάθεσηεργασιώνανάομάδα

Οι μαθητές χωρίζονται σε 4 ομάδες μεταξύ τους και με τις οδηγίες από τον επόπτηκαθηγητήγίνεταιανάθεσηωςεξής:

Η1ηομάδαθαδημιουργήσειένασενάριο-ιστορίαπουθακυριαρχήσειωςέργοστηταινίαμικρούμήκουςσύνθεση-ιδέα,ηοποίαθαεκτελεστείαπότουςίδιουςήκαιάλλουςμαθητέςστο χώρο του σχολείου ή και σε εξωτερικούς χώρους (εφόσον επιτρέπεται μετακίνησημαθητώνσεειδικούςτέτοιουςχώρους).

Η2ηομάδααναλαμβάνειτηκαταγραφή-βιντεολήψητωνσκηνώντουέργουσεσυνεργασίαμετον«σκηνοθέτη»τηςπρώτηςομάδαςκάνονταςχρήσητουεξοπλισμούτουσχολείου.

Η 3η ομάδα αναλαμβάνει τη μουσική επένδυση της παραγωγής με χρήση του ειδικούλογισμικούπολυκάναληςηχογράφησηςκαιτηνεπεξεργασίατουηχητικούσήματος.

Η 4η ομάδα αναλαμβάνει το μοντάζ, την παραγωγή ολόκληρου του project και τη τελικήκαταγραφήτουέργουσεψηφιακόδίσκο.

Συζήτηση-Τελικόςστόχοςτουproject

Page 49: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Στοσημείοαυτόπροηγείταιμιαπροβολή–ακρόασημιαςαντίστοιχηςταινίαςαναλόγουενδιαφέροντοςαπότουςμαθητέςκαισυζήτηση–ανάθεσηανάλογαμετιςπροτιμήσειςκαιρόλουςπουθέλουννααναλάβουν.

• Στηνσυνέχεια,αφούπροσδιορίσουμετουςδιακριτούςρόλους,θαπρέπεινατονιστείησπουδαιότητα του project και της επιτυχούς πραγμάτωσής τους για τη προβολή καικαταξίωση της ομάδας εργασίας στο χώρο του σχολείου και της ευρύτερης σχολικήςζωής.

• Είναι χρήσιμο ναπροσδιοριστούνοι διαφορέςανάμεσαστηνατομικήδουλειά και τησυλλογική εργασία για την επίτευξη του στόχου ως αποτέλεσμα ομαδοσυνεργατικήςπροσέγγισηςκαθώςκαιηανάπτυξησυνεργασίαςμεταξύτωνμελώνμιαςομάδας.

• Ο καθηγητής ακούει τις προτάσεις- ιδέες των μαθητών και κατευθύνει τη συζήτησηπροςτιςτελικέςαποφάσειςγιατηπορείατουproject

• Μεκαταιγισμόιδεώντωνμαθητώνανακαλούμετηνπρογενέστερηγνώσητωνμαθητώνσχετικά με τους Η/Υ, το θέατρο, τη μουσική παραγωγή, και την ενασχόλησή τους μεομαδικέςεργασίεςπαλαιότερωνετών.

ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗΠΟΡΕΙΑΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Ομάδα1η(περιγραφή):Ηπρώτηομάδαέχειναεπιλέξειανάμεσασενάριαφαντασίας,αφηρημέναήκαισυγκεκριμέναορίζονταςτουςπρωταγωνιστέςκαιδίνονταςρόλουςσεόλουςτουςσυμμετέχοντες.Οκαθηγητήςενθαρρύνειτησυλλογικήεργασία

και τη δημιουργική φαντασία των μαθητών έτσι ώστε στη τελική μορφή της έργου ναμετέχουν όλοι οι μαθητές της ομάδας. Η εργασία καλό είναι να περιέχει διαλόγους μεθεματολογία από την καθημερινή ζωή και θα αποτελέσει και δημιουργική εργασία στοτελικόμοντάζκαιτηνεναλλαγήμεταξύμουσικήςκαιδιαλόγου.Οκαθηγητήςθασυντονίζειτο τελικόκείμενοκαι τηδημιουργίαπιθανώνσκηνικώναπαραίτητωνγια τηπραγμάτωσητου«τεχνήματος»(ταινίαμικρούμήκους,videoclipκλπ)

v Οδηγήστετουςμαθητέςσεδημιουργικόαυτοσχεδιασμόμεκίνησηκαιχορευτικέςκινήσειςστιςοποίεςείναιπολύεξοικειωμένοι.

v Προτρέψτετουςμαθητέςναεπιλέξουνκοστούμιακαιόλατααπαραίτητααξεσουάργιατοθεμιτόαποτέλεσμα.ΖητήστεκαιτηβοήθειατουεκπαιδευτικούτηςθεατρικήςΑγωγήςτουσχολείουσαςπουθαβοηθήσεικαιστονυποκριτικόρόλοτωνμαθητών.

v Μετέχετεκαιεσείςωθώνταςτουςμαθητέςσεαυτοσχεδιασμόεμπνέονταςτουςαπότιςδικέςιδέες.

Ομάδα 2η (περιγραφή): Η δεύτερη ομάδα οργανώνει το τομέα της εικονοληψίας και τοστήσιμοτωνκαμερών.Εδώενισχύεταιηομαδικότητακαιησυνεργασίαγιαναέχουμετοεπιθυμητόαποτέλεσμα.

v Τοποθετείστε τις κάμερες καθώς και τους απαραίτητους φωτισμούς στο χώροσύμφωνα με της ανάγκες της ταινίας, εξηγώντας στους μαθητές τα είδη κάμερας(ψηφιακή,αναλογική, κατηγορίεςφακών,αποθηκευτικάμέσα κλπ) καθώς καιπολλέςαπότιςτεχνικέςλήψηςόπωςνυχτερινήλήψη(Nightshot),κλπ

Page 50: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

v Εξηγήστεκαικατευθύνετετηνκαταγραφήμεσταθερόσημείολήψηςήκαικινητόεάνυπάρχει.

v Δώστεπρωτοβουλίαστουςμαθητέςαναθέτοντας τους τηνόληδιαδικασία της λήψηςαρκετέςφορέςκαθώςκαισελήψειςμεδιαφορετικέςσυνθήκεςφωτόςκαιχώρου.

v Εξηγήστετηλειτουργίαfadein-outκατάτηλήψηενόςπλάνοςv Χρησιμοποιήστε την τεχνική κινούμενης κάμερας σε γρήγορα πλάνα και εξηγήστε τη

χρησιμότητάτης.

Ομάδα3(περιγραφή):ΗΤρίτηομάδα,έχονταςτηνμουσικήεπένδυσητηςταινίαςέχειτηνυποχρέωση να δημιουργήσει μουσική τέτοια που να είναι σε επιθυμητά χρονικά όριασύμφωναμετιςυποδείξειςτουσυντονιστήκαθηγητή.

v Προτρέψτε τους μαθητές να δουλέψουν κάνοντας χρήση μουσικών styles που τουςείναιοικεία,όπωςσύγχρονηpop-rock,είδημεηλεκτρονικόήχοκ.α.

v Για την μουσική παραγωγή να γίνει χρήση του studio-εξοπλισμού του σχολείου καιλογισμικώνελεύθερηςχρήσηςπουκυκλοφορούνστοδιαδίκτυο.

v Ενδεικτικάδείξτεστουςμαθητέςκαιδιαμορφώστεμιαβιβλιοθήκηαπόέτοιμουςήχουςκαιμοτίβαπουμπορούνναενσωματώσουνστημουσικήδημιουργίατους.

v Μετησυνεργασίακαιάλλωνεκπαιδευτικώνμπορούνναηχογραφήσουνκαιμουσικήαπόφυσικάόργαναήκαιταμουσικάσύνολατουσχολείουδίνονταςέτσιδιαδραστικόρόλοστομάθημακαιενσωματώνονταςέτσικαιπερισσότερουςμαθητέςστηνεργασίααυτή.

v Δημιουργικέςκαιευφάνταστεςιδέεςαπότονκαθηγητήείναικαλόναυπάρχουνκαινααποτελέσουνπηγήέμπνευσηςγιατοτελικόmixτουμουσικούέργου.

Ομάδα4(περιγραφή):ΗΤέταρτηομάδαείναιαυτήπουθαοργανώνεικαιθαμοντάρειτοτις εργασίες όλων των άλλων ομάδων και θα ετοιμάσει τη τελική μορφή του project, τοτελικόDVDκαιBluRay.

v Χρησιμοποιήστε ένα από τα παρακάτω λογισμικά για «video edit» όπως «Vegas» ή«Premiere».v Εξηγήστε το «time line» τα κανάλια video και audio και την εισαγωγή της μουσικήςεπένδυσηςστοκανάλιήχουσεόλαταformats.v Δείξτετηνλειτουργίατωνεφέμοντάζκαθώςκαιτηνσκηνώνεναλλαγήςτωνκαρέ.v Δημιουργείστεταδικάσαςεφέπουθαταενσωματώσετεστοprojectτουvideo.v Προσθέστεκανάλιμεκείμενα,υπότιτλουςκαιότιάλλοθαχρειαστείτεκαιαφήστετουςναπειραματιστούνμετιςλειτουργίεςτουμοντάζ.v Ονομάστεφάκελο εργασίας και σώζετε τοprojectανά τακτά χρονικάδιαστήματα γιατηναποφυγήλαθώνκαιαπώλειαδουλειάς.v Κάντεrender(απόδοση)τοτελικόαρχείοκαιεξαγωγήσεμορφήασυμπίεστουavivideo(βίντεο)v Ανοίξτε πρόγραμμα δημιουργίας DVD όπως το Nero και γράψτε το τελικό προϊόν σεδίσκοDVDήκαιBluRayΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣΕΠΕΚΤΑΣΗΣ-ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ

Για να μπορέσουν οι μαθητές να κατανοήσουν τη διαδικασία της video λήψης, τηςμουσικής επένδυσης, του σεναρίου, της σκηνοθεσίας και της λειτουργίας μπροστά απόκάμεραθαμπορούσαμεναεπεκτείνουμετιςδραστηριότητεςτουμαθήματοςμαςωςεξής:

Page 51: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Ενδεικτικά μπορείτε να προτρέψετε τους μαθητές να φωτογραφηθούν και να

δημιουργήσουνέναένθετο«άλμπουμ»,μεφωτογραφίεςαπόόλη τηνδιαδικασίατουproject.

• Δημιουργήστε το εξώφυλλο του DVD με τη συμμετοχή όλων των μαθητών τηςεργασίαςκαισεσυνεργασίαμετουςδιδάσκοντεςδημοσιεύστετηνστακοινωνικάδίκτυα(socialmedia)τουσχολείουπουανήκετε.

• Σε συνεργασία με τους διδάσκοντες-επιβλέποντες εκπαιδευτικούς οι μαθητές«ανεβάζουν»στοδιαδίκτυο(youtube),στηνιστοσελίδατουσχολείουκαισεκανάλιτουσχολείου(ανυπάρχει)δείγμααπότηδουλειάτους.

• Συνεργαστείτε με τοπικά τηλεοπτικά κανάλια της περιοχής, φέρνοντας σε επαφήτουςμαθητέςμετιςπραγματικέςσυνθήκεςεργασίας.

• Βρεθείτεσταγυρίσματαενόςdocumentaire(ντοκυμαντέρ)ήστείλτετηδουλειάσαςσεμαθητικούςδιαγωνισμούςμενέεςτεχνολογίες

• Χρησιμοποιήστεόλητηντάξηωςομάδαεργασίαςκαιαναλάβετετηνεικονοληψίαόλωντωνεκδηλώσεωντουσχολείουσας.

ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ

Θαπρέπεινατονίσουμεπωςσκοπόςμαςείναιαπότηναρχήέρθουνσεεπαφήοιμαθητέςμετονχώρομιαςπαραγωγήςτόσοαπότηνπλευράτουvideoόσοκαιαπόαυτήτης μουσικής επένδυσης μιας ταινίας και των χαρακτηριστικών της. Η ψηφιακήεπεξεργασίατουvideoκαιτηςεικόναςσεγραμμικόήσεμηγραμμικόεπίπεδοκαθώςκαιεκείνα τα στοιχεία που διέπουν μια παραγωγή μουσικής σε επίπεδο επένδυσης μιαςταινίαςήclipθαπρέπειναμελετηθείσεσχέσημετηνσημερινήκατάστασητουχώρουτουvideoμοντάζκαιτιςδυνατότητεςτηςεπεξεργασίαςσευψηλόεπίπεδο.Έτσιοεκπαιδευτικόςκαλόείναιναδιαμορφώσειτομάθημάτουακολουθώνταςτονπαραπάνωπαραλληλισμό.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Κριτήρια για την αξιολόγηση των μαθητών σε αυτό το κεφάλαιο αποτελούν ηκατανόησητωνεννοιώνπουέχουννακάνουνμετιςκάμερες,τιςτεχνικέςτους,τιςτεχνικέςεγγραφήςκαιλήψηςκαρέκαιπλάνωντηςταινίας.Φυσικάαυτόπραγματώνεταιμέσααπότηνεξοικείωσήτουςμεταπρογράμματαδειγματοληψίας-καταγραφής-επεξεργασίαςvideo-ήχου και εικόνας και με την επαφή τους με το χώρο εργασίας ενός video and soundrecordingstudio.

ΕΡΓΑΣΙΑΓΙΑΤΟΣΠΙΤΙ

• Δώστε ένα έτοιμο μικρό αρχείο ασυμπίεστου video και ζητήστε να τοτροποποιήσουνσεσυμπίεσηκαιδιαφορετικήςμορφήςφορμάτ(format).

• Ετοιμάστε ένα project σε φορμάτ «Adobe Premiere» ή «Sony Vegas» με αρκετάvideoκανάλιακαθώςκαικανάλιαaudioκαιζητήστεαπότουςμαθητέςνααλλάξουνροήσήματος και ναπροσθέσουν έτοιμααρχεία στο project στα video tracks απόελεύθερεςβιβλιοθήκες.

ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΜΕΑΛΛΑΜΑΘΗΜΑΤΑ-ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Page 52: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

§ Ηδιασύνδεσημετομάθηματηςπληροφορικήςπηγάζειαπότηναπαραίτητηγνώση

βασικώναρχώντωνηλεκτρονικώνυπολογιστώνκαιηεξοικείωσήτωνμαθητώνμεαυτούς.

§ Μετομάθηματωναγγλικώνκαθώςτομεγαλύτερομέροςτηςορολογίαςσεόλοτοφάσματουμαθήματοςβρίσκεταιστηαγγλικήγλώσσα.

§ Μεόλαταυπόλοιπαμουσικάμαθήματακαθώςηγνώσητουςσυνάδειμετησωστήχρήση τωνμουσικώνορολογιώνκαι τονσυντονισμόμε τουςμουσικούςστο χώροεγγραφής

§ ΜετομάθηματουΘεατρικήςΑγωγήςγιαναμυηθούνστονχώροτηςυποκριτικήςαπαραίτητοστοιχείογιατηνολοκλήρωσητουproject.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣΓΙΑΤΟΝΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ

Πρέπειναμάθουνοιμαθητέςναχειρίζονταισεικανοποιητικόβαθμότολογισμικότης γραμμικής και μη γραμμικής επεξεργασίας video, το λογισμικό της μουσικήςπαραγωγής,ναπροετοιμάζουντον τηςλήψης,νακαταγράφουντονήχοναμοντάρουντοτελικόμοντέλοεργασίας.

Ηανάθεσηπρωτοβουλιώνκαιηαμεσότηταστοντομέαπαραγωγής–επεξεργασίαςvideo, εικόνας και ήχου μέχρι το τελικό DVD δημιουργεί κλίμα ομαδικότητας,συνεργατικότητας και ευθύνης απέναντι στον εαυτό τους αλλά και στην ίδια την ομάδατους.

ΟΔΗΓΙΕΣΓΙΑΤΗΝΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣτο πρώτο κεφάλαιο: «Βασικές έννοιες ακουστικής», σύμφωνα με το Αναλυτικό

ΠρόγραμμαΣπουδώνοι δραστηριότητεςοι οποίεςπροτείνονται δεν οδηγούν τονμαθητήστηναποστήθιση εννοιώναλλά ευνοούν την κριτική σκέψη και την δημιουργική εργασίαμέσωτηςπράξης.Hαξιολόγησητουμαθητήπροτείνεταιναγίνειμέσωτηςεξοικείωσήτουμε τα προγράμματα επεξεργασίας και καταγραφής του ήχου και την κατανόηση τωνεννοιών.Μπορείλοιπόνναπεριλαμβάνειόχιμόνοποσοτικάαλλάκαιποιοτικάμέσαόπωςπ.χτηνσυζήτηση,ομαδικέςήατομικέςεργασίες.

Στο δεύτερο κεφάλαιο: «Βασικά στοιχεία Ψυχοακουστικής», η αξιολόγηση των

μαθητών γίνεται επίσης μέσα από δραστηριότητες οι οποίες προωθούν τηνδημιουργικότητατηςομάδας.ΟιμαθητέςκατανοούντιςέννοιεςτηςΨυχοακουστικήςμέσααπόαναζήτησηήχωνστοδιαδίκτυοκαιπαρουσίασης τωνεργασιώντουςστηνολομέλειατηςτάξηςέτσιώστεναχρησιμοποιηθείτοκατάλληλολεξιλόγιοκαιναγίνειηαφομοίωσητωνεννοιώναπόόλους.

Στοτρίτοκεφάλαιο:«ΒασικήθεωρίαπερίΨηφιακούσήματος»,οιμαθητέςέχουντην

δυνατότηταναεργαστούνπάνωσεβασικέςέννοιεςπουαφορούντοψηφιακόσήμα.Αυτόεπιτυγχάνεται με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού ο οποίος λειτουργεί ωε ρυθμιστής τωνεργασιώνκαιμέσααπόερωτήσειςκαιδραστηριότητεςοιοποίεςκατανέμονταιστιςομάδεςκαθώςκαιεπισημαίνονταςκάθεφοράβασικάσημείατηςθεωρίας.Οεκπαιδευτικόςμπορείνα κάνει χρήση του portfolio (φάκελος επιτευγμάτων) ή ενός ημερολογίου το οποίο θαενημερώνειγιατηνπορείατωνμαθητών.

Στο τέταρτο κεφάλαιο: «Ανάλυση Hardware», οι μαθητές έρχονται σε επαφή με τα

βασικά εξαρτήματα ηχοληψίας του ήχου.Μέσα από την παρουσίαση, την δημιουργικήεργασία,αλλάτηνχρήσηερωτηματολογίωνοεκπαιδευτικόςαντιλαμβάνεταιτοβαθμόουοιμαθητέςκατανόησαντιςδιδακτικέςενότητες.Καιεδώμπορούνναχρησιμοποιηθούνοιμέθοδοιτουφακέλουεπιτευγμάτωνήτουημερολογίου.

Page 53: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Στο πέμπτο κεφάλαιο: «Λογισμικά πακέτα καταγραφής και επεξεργασίας ήχου», η

αξιολόγηση των μαθητών γίνεται μέσα από ερωτήσεις κατανόησης και επίλυσηςπροβλημάτωνκαθώςκαιμεανάθεσηεργασιώναπότονεκπαιδευτικό.

Στο έκτο κεφάλαιο: «Πολυμεσικές εφαρμογές», η αξιολόγηση των μαθητών γίνεται

μέσω της ανάθεσης εργασιών-projectαπό τον εκπαιδευτικό οι οποίες αξιολογούνται είτεατομικάείτεανάομάδεςανάλογαμετοναριθμότωνμαθητών.

Ο εκπαιδευτικός με την βοήθεια της τεχνολογίας μπορεί να εφεύρει τους δικούς του

τρόπους αξιολόγησης της πορείας των μαθητών του μέσα από ειδικές πλατφόρμες οιοποίες υπάρχουν στο διαδίκτυο όπως για παράδειγμα η πλατφόρμα «edmodo»(https://www.edmodo.com/)ήηχρήσητηςπλατφόρμαςMoodle(https://moodle.com/).

Page 54: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Β.ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΜΟΥΣΙΚΟΥΚΕΙΜΕΝΟΥ

Α.ΑΝΑΛΥΣΗSOFTWARE-HARDWARE(Συνολικά6διδακτικέςώρες)ΚΕΦΑΛΑΙΟ1ΚατηγοριοποίησηκαιδιάκρισηSOFTWAREΚΕΦΑΛΑΙΟ1.1ΛογισμικόπεριορισμένηςπρόσβασηςκαιλειτουργιώνΚΕΦΑΛΑΙΟ1.2ΕλεύθεροΛογισμικόΣτόχοι:

• Να κατονομάζουν τις βασικές κατηγορίες λογισμικού και να μπορούν ναπεριγράφουνταχαρακτηριστικάκαιταγνωρίσματακάθεκατηγορίαςλογισμικού

• Να γνωρίζουν τα λογισμικάσύνταξηςπαρτιτούραςπου χρησιμοποιούνται ευρέωςσεΗ/Υκαιtablet/smartphones

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητέςδιδάσκονται

• Το «κατέβασμα» λογισμικού από επίσημους ιστοχώρους και να είναι σε θέση ναμπορούν να κάνουν εγκατάσταση και αφαίρεση software από Η/Υ ή/και απόsmartphone–tablet

• Επιπλέον μαθαίνουν να συντάσσουν παρτιτούρα με τη χρήση προγραμμάτωναποκλειστικάγιαtablet/smartphone

Διάρκεια(1διδακτικήώρα)

Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί συνδυασμός μεθόδων και τεχνικών όπως η διάδραση,ενεργητική-συμμετοχικήμάθηση,παραγωγικήπορεία

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)μουσικήςκειμενογραφίαςØ ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου

Λέξειςκλειδιά:Ελεύθερολογισμικό,smartphone–tablet

Page 55: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΠερίλογισμικού:

• http://el.wikipedia.org/wiki/Λογισμικό• http://www.pi-schools.gr/programs/ktp/previous_version/book1/16.pdf• http://www.pi-schools.gr/programs/ktp/previous_version/book2/01_6.pdf• http://www.freemusicsoftware.com• http://www.dontcrack.com• http://www.hitsquad.com/smm• http://www.musica.at/shareware/

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1.3ΛογισμικόδιαθέσιμοκατόπιναγοράςΚΕΦΑΛΑΙΟ1.4ΛογισμικόδιαθέσιμογιαΗ/Υκαιsmartphones-tablets(ios,androidκαιwindowsphone)

Διάρκεια(1διδακτικήώρα)

Στόχοι:

• ΝαγνωρίζουνταλογισμικάσύνταξηςπαρτιτούραςπουχρησιμοποιούνταιευρέωςσεΗ/Υκαιtablet/smartphones

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• Οιμαθητέςναμάθουννασυντάσσουνπαρτιτούραμετηχρήσηπρογραμμάτωναποκλειστικάγιαtablet/smartphone

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτηςεισήγησηςμεερωτήσειςκαιαπαντήσεις,ημέθοδοςτηςεπίδειξηςκαθώςκαιηπρακτικήάσκησηθαήτανπολύχρήσιμεςσεαυτήντηνενότητα.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)μουσικήςκειμενογραφίαςØ ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου

Λέξειςκλειδιά:

Page 56: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

λογισμικό,ios,androidκαιwindowsphoneΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΠερίλογισμικού:

• http://el.wikipedia.org/wiki/Λογισμικό• http://www.pi-schools.gr/programs/ktp/previous_version/book1/16.pdf• http://www.pi-schools.gr/programs/ktp/previous_version/book2/01_6.pdf• http://atmionline.org• http://www.ti-me.org

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1.5VSTi(εικονικάψηφιακάμουσικάόργανα)ΚΕΦΑΛΑΙΟ1.6ΨηφιακέςτράπεζεςήχωνΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

Στόχοι:

• Νακατανοούντοντρόπομετονοποίοχρησιμοποιούνταιστησύνταξημουσικούκειμένουαλλάκαιτημουσικήπαραγωγήταψηφιακά-VSTiόργανα

• Ναμπορούνναχρησιμοποιούνκαινααξιοποιούντοκατάλληλολογισμικόπροκειμένουναεμπλουτίζουντομουσικόκείμενο–παρτιτούραμεηχοχρώματαοργάνωνπροερχόμενααπόψηφιακέςτράπεζεςήχων

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• ΟιμαθητέςναμάθουνναχρησιμοποιούνταVSTi–ψηφιακάόργαναγιατηναληθοφανήηχητικήαναπαραγωγήμιαςπαρτιτούρας

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ηδιάδραση,ηεισήγησημετηνπροσθήκηερωτήσεων-απαντήσεωνκαθώςκαιηομαδικήεργασία.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

Page 57: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Ø Λογισμικό(software)μουσικήςκειμενογραφίαςκαιπολυκάναληςηχογράφησηςØ VSTiØ ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου

Λέξειςκλειδιά:VSTi,τράπεζαήχωνΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΠερίλογισμικού:

• http://el.wikipedia.org/wiki/Λογισμικό• http://www.pi-schools.gr/programs/ktp/previous_version/book1/16.pdf• http://www.pi-schools.gr/programs/ktp/previous_version/book2/01_6.pdf

Β.ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟHARDWAREΓΙΑΣΥΝΤΑΞΗΠΑΡΤΙΤΟΥΡΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1.7ΚάρτεςήχουΔιάρκεια:1διδακτικήώρα

• Διαθέσιμεςμορφές• Συνδεσμολογία• Βασικάτεχνικάχαρακτηριστικά

Στόχοι:

• Να γνωρίζουν τον τρόπο λειτουργίας των καρτών ήχου καθώς και τα κυριότεραχαρακτηριστικά τους,όπως τησυνδεσμολογία, την ταχύτηταδειγματοληψίαςκαιτο χρόνο καθυστέρησης μεταφοράς δεδομένων μεταξύ των συνδεδεμένωνπεριφερειακώνσυσκευών

• Να μπορούν να επιλέξουν την κάρτα ήχου που ικανοποιεί τις διδακτικές /προσωπικές ανάγκες πάντα σε σχέση με τον υπάρχοντα ηλεκτρονικό εξοπλισμό(H/Y,laptop)

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• Οιμαθητέςναείναισεθέσηναγνωρίζουνμέσααπόσυζήτησηεντόςτηςσχολικήςαίθουσαςταχαρακτηριστικάτωνδιασυνδετικώνήχου/καρτώνήχου

• Επίσης μέσα από μία αναλυτική παρουσίαση οι μαθητές να μάθουν τον τρόποσύνδεσηςμιας κάρτας ήχουσεΗ/Υ – laptop και παράθεσηοπτικών και ηχητικών

Page 58: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

παραδειγμάτων με μεταβολή της ταχύτητας δειγματοληψίας και του χρόνουμεταφοράςδεδομένωναπότηνκάρταήχουστονΗ/Υ–laptop.

Διδακτικήμεθοδολογία

Θαχρησιμοποιηθείημέθοδοςτηςσυζήτησης–διαλόγου,εισήγησηςσεσυνδυασμόμετηνμέθοδοαναζήτησηςπληροφοριών,τηςεργασίαςσεομάδεςκαιτηςδιδασκαλίαςμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτων.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)μουσικήςκειμενογραφίαςØ ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου

Λέξειςκλειδιά:Κάρταήχου,συνδεσμολογία,περιφερειακέςσυσκευέςΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικόγιατιςκάρτεςήχου:• https://www.youtube.com/watch?v=bPkJgiVb_C4• https://www.youtube.com/watch?v=d1rXcJuEsy0• https://www.youtube.com/watch?v=bjTxEwlypA0Διαδικτυακοίτόποι• http://en.wikipedia.org/wiki/Sound_card• http://study.com/academy/lesson/what-is-a-sound-card-definition-function-types.htmlΚΕΦΑΛΑΙΟ1.8ΠρωτόκολλοMIDIΔιάρκεια(1διδακτικήώρα)

• ΒασικήθεωρίαπερίMIDI• ΧρησιμοποίησητουπρωτοκόλλουMIDIσεεφαρμογέςσύνταξηςπαρτιτούρας

Στόχοι:

• Να κατανοούν τη θεωρία πίσω από τον τρόπο μετάδοσης και μεταφοράςδεδομένωνμέσωτουπρωτοκόλλουMIDI,αξιοποιώνταςτιςδυνατότητεςπουαυτόπροσφέρεικατάτησύνταξηπαρτιτούρας

Page 59: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Διδακτικήπρακτική:

• Προτείνεται διδασκαλίαμε τη χρήσηοπτικώνπαραδειγμάτωνπαραμετροποίησηςτων δεδομένων MIDI (αλλαγή τονικού ύψους, διάρκειας και έντασης της«ψηφιακής»νότας)

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ησυζήτηση–διάλογος,ηεισήγησησεσυνδυασμόμετηνμέθοδοαναζήτησηςπληροφοριώνκαιτηςομαδικήςεργασίας.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)μουσικήςκειμενογραφίαςØ ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου

Λέξειςκλειδιά:MIDI,μεταφοράδεδομένωνΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικόγιατοπρωτόκολλοMIDI:

• https://www.youtube.com/watch?v=IJqTtGA0Bkc• https://www.youtube.com/watch?v=tvq6uacBQEk• https://www.youtube.com/watch?v=PXcWZS7E_og• http://www.harmony-central.com• http://www.mfiles.co.uk• http://www.classicalarchives.com• http://www.mididb.com

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1.9MIDIControllersΔιάρκεια1διδακτικήώρα

• MIDIKeyboardControllers• DigitalDrumControllers• WindControllers• MIDIControllers

Page 60: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Στόχοι:

• ΝαμπορούννααναγνωρίζουντουςδιαφορετικούςτύπουςMIDIcontrollers• ΝαείναισεθέσηνασυνδέουνταMIDIcontrollersμεΗ/Υκαιlaptop• ΝαχρησιμοποιούντόσοτοπληκτρολόγιοόσοκαιτοMIDIkeyboardcontrollerκατά

τηδιαδικασίασύνταξηςπαρτιτούραςΔιδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• ΟιμαθητέςναμάθουννασυνδέουνέναMIDIKeyboardcontrollerμετονΗ/Υμέσωδιαθέσιμωνεισόδων(USBήMIDI)

• ΟκαθηγητήςναπαρουσιάσειαρκετάοπτικάπαραδείγματαχρήσηςDigitalDrumκαιWindcontroller

• ΟιμαθητέςναδιδάσκονταιτησύνταξημουσικούκειμένουευρωπαϊκήςσημειογραφίαςμεχρήσηMIDIkeyboardcontrollerήπληκτρολογίου

Διάρκεια1διδακτικήώρα

Διδακτικήμεθοδολογία.

Οιμέθοδοικαιοιτεχνικέςτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηδιδασκαλίαμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτων,ημέθοδοςτηςεισήγησηςσεσυνδυασμόμετηνμέθοδοαναζήτησηςπληροφοριώνκαιηεργασίασεομάδες.

Υλικά/Μέσα:

Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)μουσικήςκειμενογραφίαςØ ΚάρταήχουØ Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου,Digital

DrumControllers,WindControllers

Λέξειςκλειδιά:MIDIKeyboardControllers,WindController,μεταφοράδεδομένωνΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικόγιαταMIDIcontrollers:

§ https://www.youtube.com/watch?v=lAl-Rn2H5qA§ https://www.youtube.com/watch?v=AH_w7AW7jPU§ https://www.youtube.com/watch?v=Muz2lOEFYXU§ https://www.youtube.com/watch?v=e__RtX-etGk§ https://www.youtube.com/watch?v=_Ts_Av5IGUk

Page 61: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ2

Λογισμικάαποτύπωσηςευρωπαϊκήςσημειογραφίας(12διδακτικέςώρες)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ2.1(02διδακτικέςώρες)Σύντομηπαρουσίασητωνδημοφιλέστερωνλογισμικώναποτύπωσηςευρωπαϊκήςσημειογραφίας

• Finale2015• Sibelius7.5

Στόχοι:

• Να συνειδητοποιούν τις δυνατότητες και τις ευκολίες που προσφέρουν ταλογισμικάσύνταξηςπαρτιτούραςμεευρωπαϊκήσημειογραφία

• Να γνωρίζουν τα βασικά χαρακτηριστικά των πλέον διαδεδομένων λογισμικώνευρωπαϊκήςσημειογραφίας

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεταιδιδασκαλίαμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτωνγιατηναναγνώρισητων βασικών χαρακτηριστικών των συγκεκριμένων λογισμικών της ευρωπαϊκήςσημειογραφίας.Διάρκεια:2διδακτικέςώρες

ΠρόγραμμαFinale2015

• 1η ώρα εισαγωγή – σύντομη περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών καιλειτουργιώντουπρογράμματος

ΠρόγραμμαSibelius7.5

• 2ηώραεισαγωγή–τίτλος,υπότιτλος,συνθέτης,οπλισμός,όργανατηςπαρτιτούρας,εκμάθηση-επεξήγησητωνεργαλείωντηςβασικήςμπάραςεργασιών

Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της διδασκαλίας με τη χρήση οπτικώνπαραδειγμάτων,ηδιάδραση,ηανάπτυξησυνεργασίας καθώς καιημέθοδοςαναζήτησηςπληροφοριών

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ Σύνδεσηστοδιαδίκτυο

Page 62: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Ø Λογισμικό(software)αποτύπωσηςμουσικούκειμένου(Μusescore,Finalenotepad)Ø Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου

Λέξειςκλειδιά:Λογισμικό μουσικής σημειογραφίας, τονικό ύψος, στοιχεία δυναμικής και έκφρασης,ψηφιακάμουσικάόργανα(VST)ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣύγχρονο Software αποτύπωσης μουσικού κειμένου (εμπορικά, ελεύθερο λογισμικό,διαδικτυακέςδιασυνδέσεις)

§ http://www.finalemusic.com/products/finale/§ http://www.avid.com/US/products/Sibelius§ http://www.teachervision.fen.com/educational-technology/music/6929.html§ http://www.hnh.com/mgloss.htm

ΚΕΦΑΛΑΙΟ2.2Παρουσίασηκαιάσκησηστιςπλήρειςδωρεάνεκδόσειςλογισμικώναποτύπωσηςμουσικούκειμένου

Διάρκεια:10διδακτικέςώρες• Musescore2.0• FinaleNotepad

Στόχοι:

• Ναμπορέσουννασυντάξουνμίαπαρτιτούραευρωπαϊκήςσημειογραφίας• Να μπορούν να αλλάζουν το τονικό ύψος του μουσικού κειμένου και να

εξοικειωθούν με την διαδικασία προσθήκης συμβόλων, στίχων, συμβόλωνδυναμικής,tempοκαισημείωνέκφρασης

• Ναμπορούνναπροσθέτουνψηφιακάμουσικάόργανα(VSTi)γιαένααληθοφανέςκαιολοκληρωμένοηχητικόαποτέλεσμα

• Να είναι σε θέση να κατανοήσουν μέσα από οπτικά και ηχητικά παραδείγματαβασικούςκανόνεςοργανοχρησίας,οργανολογίας,θεωρίαςκαιαρμονίας

• Ναμπορούννααποθηκεύουν τηνπαρτιτούρασεποικίλεςοπτικέςκαιακουστικέςμορφές

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεταιστοχευμένηδιδασκαλίαώστεοιμαθητές:

• ναμπορούννασυντάξουνμουσικόκείμενο

Page 63: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• ναεξοικειωθούνμα τηναλλαγή τονικούύψους, tempoαναπαραγωγής, εισαγωγήστοιχείωνδυναμικήςκαιέκφρασης

• ναμάθουνπωςγίνεταιηεισαγωγήστίχων• ναμπορούνναεμπλουτίσουνμιαπαρτιτούραςμετίτλο,υπότιτλοκαισυνθέτη• ναπροσθέτουνκαινααφαιρούνεικονικάψηφιακάμουσικάόργανα(VST)• νααποθηκεύουντηνεργασίατουςσεδιάφορεςμορφέςαρχείων.

Διάρκεια:10διδακτικέςώρες

ΠρόγραμμαFinalenotepad(ήΜusescore)• 1η ώρα: Εισαγωγή – τίτλος, υπότιτλος, συνθέτης, οπλισμός, όργανα της

παρτιτούρας, παρουσίαση και εκμάθηση - επεξήγηση των εργαλείων της βασικήςμπάραςεργασιών

• 2η ώρα: Λειτουργίες επεξεργασίας, σημάδια έκφρασης, επανάληψης, δυναμικής,οπλισμού

• 3ηώρα:Σημάδιαεπανάληψης,τρίηχα–πολύηχα,διαμόρφωσησελίδας• 4ηώρα:Εισαγωγήφθογγοσήμωνμεόλουςτουςδιαθέσιμουςτρόπους:μεποντίκι,

μεπληκτρολόγιο,μεκλαβιέ.Διάρκειες,τυχαίασημάδιααλλοίωσης,• 5η ώρα: Επίπεδα πενταγράμμου, εισαγωγή δυναμικών, συγχορδίες, μουσικά

κλειδιάκαιστοιχείαέκφρασης• 6ηώρα:Εκμάθησητουspecialtoolpalette,τουadvancedtoolpaletteκαθώςκαιτου

scoremanager• 7ηώρα:Εκμάθησηκαιεπιλογήδιαφορετικώνπηγώνεισόδωνκαιεξόδων• 8η ώρα: Εξαγωγή αρχείου σε διαφορετικά φορμάτ για συμβατότητα με άλλα

μουσικάπρογράμματα• 9ηώρα:Αναφοράσεπρογράμματαπουμπορούνναχρησιμοποιηθούνωςplug-ins.• 10η ώρα: Αντιγραφή επικόλληση και μορφοποίησης πενταγράμμων καθώς και

αναπαραγωγήκαιαποθήκευσηενόςδοσμένουμουσικούέργου

Διδακτικήμεθοδολογία

Οι μέθοδοι τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιήσει ο διδάσκων είναι: η επίδειξη, ηδιδασκαλία με τη χρήση οπτικών παραδειγμάτων, η εισήγηση με την προσθήκηερωτήσεων-απαντήσεωνκαθώςκαιηομαδικήεργασία.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)μουσικήςκειμενογραφίας(Musescore2.0,FinaleNotepad)Ø Midikeyboard(πληκτρολόγιοελεγκτής)τύπουμουσικούκλαβιέπιάνου

Λέξειςκλειδιά:Λογισμικό μουσικής σημειογραφίας, τονικό ύψος, σημάδια έκφρασης, επανάληψης,δυναμικής,οπλισμού,ψηφιακάμουσικάόργανα(VST)

Page 64: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣύγχρονοSoftwareμουσικήςκειμενογραφίας(εμπορικά,ελεύθερολογισμικό,διαδικτυακέςδιασυνδέσεις)

§ http://www.finalemusic.com/products/finale-notepad/§ https://musescore.org/el

Πορείαδιδασκαλίας:

Οιμαθητέςκάθονταιστουςυπολογιστέςτηςαίθουσαςπληροφορικήςτουσχολείουένας ή και δύο σε κάθε υπολογιστή. Ο καθηγητής – επόπτης έχει φροντίσει ναεγκαταστήσει το απαραίτητο μουσικό λογισμικό που θα παρουσιαστεί στο μάθημα. Οιμαθητές καλούνται να ακολουθήσουν τις εντολές του καθηγητή για να δημιουργήσουνβήμα-βήμαμιαμουσικήπαρτιτούρα-κείμενο.ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗΠΟΡΕΙΑΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣΟ καθηγητής ζητάει από τους μαθητές - ομάδες των δύο να ανοίξουν το μουσικόπρόγραμμα«FinaleNotepad»καιαπότοεισαγωγικόπαράθυροναεπιλέξουνέγγραφοΑ4καιαπόταμουσικάόργαναεπιλογήςέναπ.χ.πιάνοκαιέναβιολί.-Ετοιμάζουντιςπληροφορίεςτουκειμένουόπωςτίτλος,κλπ.-Ορίζουντορυθμόκαιτονοπλισμότουμουσικούκειμένου.-Επιλέγουντηνεντολήsave(σώζω)καιαποθηκεύουντοέγγραφοσεέναφάκελο.-Επιλέγουντηνεισαγωγήφθογγοσήμωνμεέναναπότουςτρειςακόλουθουςτρόπους.α.Μεποντίκι,β.Μεπληκτρολόγιο,γ.Συνδυασμόςπληκτρολογίουκαιmidikeyboard.-Μαθαίνουν και εκπαιδεύονται στη χρήση της βασικής «παλέτας» εργαλείων (main toolpalette)όπωςστοιχείαπενταγράμμου,οπλισμός,ρυθμός,κείμενο,συγχορδίες,δυναμικές,εκφραστικάστοιχεία,στοιχείαδυναμικήςκ.ά.-Στοτέλοςτουμαθήματοςοκαθηγητήςεπιβάλλειτηναποθήκευσητηςτελικήςεργασίας–μουσικούκειμένουαπότουςμαθητέςσεφάκελοαποθήκευσηςδεδομένωνστονΗ/Υκαισεφορητόμέσοαποθήκευσης(π.χ.usbstick).ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣΕΠΕΚΤΑΣΗΣ–ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ

Για να μπορέσουν οι μαθητές να κατανοήσουν τη διαδικασία της αποτύπωσηςμουσικούκειμένουμέσωλογισμικού, επεκτείνετε τιςδραστηριότητες τουμαθήματοςσαςωςεξής:

§ Προτρέψτετουςμαθητέςναεπιλέξουνέναγνωστόμουσικόέργοτηςεπιλογήςτουςήτηςομάδαςτους,γιαναδουλέψουνμεμεγαλύτερηαφοσίωσηκαιόρεξη.

§ Χωρίστε ένα μεγάλο μουσικό έργο (π.χ. συμφωνία που περιέχει πολλά μουσικάόργανα) σε μικρότερα μέρη και αναθέστε όλες τις λειτουργίες καθώς και ταστοιχεία του έργου σε όλους τους μαθητές. Στο τέλος της εργασίας ενώστε τααρχεία των μαθητών για τη δημιουργία του συνολικού έργου, ακούστε καιεκτυπώστετοτελικόαποτέλεσμα.

§ Χρησιμοποιήστε το διαδικτυακό ιστότοπο (Youtube) για να βρείτε και ναπαρουσιάσετε εκπαιδευτικά βίντεο (tutorials) από τη χρήση του μουσικούπρογράμματος. Οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι με αυτή τη διαδικασία και τουςείναιπολύευχάριστη.

Page 65: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

§ Αναλάβετε σε συνεργασία με τους υπεύθυνους των μουσικών συνόλων τουσχολείου σας την μεταγραφή των έργων και την εκτύπωση των μερών τωνμουσικώνοργάνων.

§ Δημιουργήστε το δικό σας άλμπουμ - συλλογή με μουσικές παρτιτούρες από τιςεργασίεςτωνμαθητώνμέσαστητάξη.

ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ

Θαπρέπεινατονιστείπωςσκοπόςμαςείναιναέρθουνσεεπαφήοιμαθητέςμετονχώρο των H/Y και τη σημερινή πραγματικότητα στο χώρο της μουσικής τεχνολογίας. Τολογισμικόεπεξεργασίαςμουσικούκειμένουδίνειτηδυνατότηταστησημερινήεποχήστονμουσικό,ναμπορείναμεταφέρειγρήγορακαισεεπαγγελματικόεπίπεδοτηνμουσικήτουιδέα εκτυπωμένη και επεξεργασμένη καθώς και να διευκολύνει αυτόν που εργάζεται σεμουσικά σύνολα ή και σε μουσικά studio, να διαμορφώσει την τελική μορφή τηςπαρτιτούρας και των διάφορων μερών των οργάνων ταχύτερα και αποτελεσματικότερα.Έτσι ο καθηγητής - εκπαιδευτικός καλό είναι να διαμορφώσει το μάθημά τουακολουθώνταςτοπαραπάνωσκεπτικό.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Κριτήρια για την αξιολόγηση των μαθητών σε αυτό το κεφάλαιο αποτελούν ηκατανόηση των εννοιών που έχουν να κάνουν με τα εργαλεία καταχώρησης τωνφθογγοσήμων και όλων των στοιχείων μιας μουσικής παρτιτούρας. Φυσικά αυτόπραγματώνεταιμέσααπότηνεξοικείωσήτουςμεταπρογράμματαεπεξεργασίαςμουσικούκειμένουκαιμετηνεπαφήτουςμετοπεριβάλλονεργασίαςενόςΗ/Y.ΕΡΓΑΣΙΑΓΙΑΤΟΣΠΙΤΙ

• Δώστε μία έτοιμη και εκτυπωμένη μουσική παρτιτούρα (με κριτήριο τηνδιαπιστωμένη ικανότητα της τάξης) από κάθε χαρακτηριστική εποχή (Μπαρόκ,κλασικισμό, ρομαντισμό, δωδεκαφθογγισμό) και ζητήστε από τους μαθητές νααποτυπώσουνμεακρίβειασωστάμεόλαταστοιχείαπουδιέπουντηνπαρτιτούρα(έκφρασηςκλπ).

• Ετοιμάστε μια εργασία σε περιβάλλον Finale ή Sibelius με αρκετά όργανα (λ.χ.όργανααπόσύνολοεγχόρδωνήόποιοάλλοσυνδυασμόοργάνωνεπιθυμείτε)καιζητήστεαπότουςμαθητέςνααλλάξουνκλίμακες,οκτάβες,στοιχείαδυναμικής.

• Αποδώστε τομουσικόέργοαπό ταελεύθεραεικονικάμουσικάόργανα (VST)πουκυκλοφορούνστοδιαδίκτυοκαθώςμαςδίνουντηνδυνατότηταναπαρέμβουμεσεπαραμέτρουςτουήχουόπωςισοστάθμιση,χροιάκλπ

ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΜΕΑΛΛΑΜΑΘΗΜΑΤΑ-ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΗδιασύνδεσητηςενότηταςγίνεται:

Ø Με το μάθημα της πληροφορικής από όπου πηγάζει από την απαραίτητη γνώσηβασικώναρχώντωνηλεκτρονικώνυπολογιστώνκαιηεξοικείωσήτωνμαθητώνμεαυτούς.

Ø Με το μάθημα της Οργανολογίας – Οργανοχρησίας αφού ο μαθητής πρέπει ναγνωρίζειτιςεκτάσειςκαιτιςχαρακτηριστικέςτωνοργάνωνγιαταοποίαγράφεικαιδημιουργείκαθώςκαιταηχοχρώματατωνοργάνωνκαιτωνσυνδυασμότους.

Page 66: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Ø Μετομάθηματωναγγλικώνκαθώςτομεγαλύτερομέροςτηςορολογίαςσεόλοτοφάσματουμαθήματοςβρίσκεταιστηαγγλικήγλώσσαπουσημαίνειότιοιόροιθαπρέπειναμεταφράζονται.

Ø Μεόλαταυπόλοιπαμουσικάμαθήματακαθώςηγνώσητουςσυνάδειμετησωστήχρήση τωνμουσικώνορολογιώνκαι τονσυντονισμόμε τουςμουσικούςστο χώροεγγραφής.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣΓΙΑΤΟΝΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ

Πρέπει οι μαθητές να εξοικειωθούνμε το χειρισμό των λογισμικών επεξεργασίαςμουσικού κειμένου. Η ανάθεση πρωτοβουλιών, ο πειραματισμός στα εργαλεία τουμουσικού λογισμικού και η ανάθεση των ομαδικών εργασιών δημιουργεί κλίμαομαδικότητας,συνεργατικότηταςκαιευθύνηςαπέναντιστονεαυτότουςαλλάκαιστηνίδιατηνομάδατους.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3

Λογισμικάαποτύπωσηςβυζαντινήςσημειογραφίας(Συνολικά09διδακτικέςώρες)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.1Διάρκεια:2διδακτικέςώρεςΣύντομη παρουσίαση των σημαντικότερων λογισμικών αποτύπωσης βυζαντινήςσημειογραφίας

• ΒυζαντινήΚάλαμος• Βυζαντινογράφος2.0• Pandouris2.0beta

Στόχοι:

• Να γνωρίζουν τον τρόπο χρήσης των εξεταζομένων λογισμικών αποτύπωσηςβυζαντινής σημειογραφίας, τα βασικά χαρακτηριστικά και τις όποιες διαφορές /ομοιότητεςτους

Διδακτικήπρακτική:

Διάρκεια2διδακτικέςώρες

ΠρόγραμμαΒυζαντινήΚάλαμος,Βυζαντινογράφος2.0,Pandouris2.0beta

• 1η ώρα εισαγωγή – σύντομη περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών καιλειτουργιώντουπρογράμματος

• 2ηώραεπεξήγησητωνεργαλείωντηςβασικήςμπάραςεργασιώνκαιαπόδοσηςτης

βυζαντινήςπαρασημαντικήςκαιαποθήκευσης

Page 67: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Διδακτικήμεθοδολογία

Θαπραγματοποιηθείσυζήτησημέσαστηντάξημεσύντομηπαρουσίαση

Υλικά/Μέσα:

Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software) αποτύπωσης βυζαντινής παρασημαντικής (Βυζαντινή

Κάλαμος,Βυζαντινογράφος2.0,Pandouris2.0beta)

Λέξειςκλειδιά:Λογισμικόαποτύπωσηςβυζαντινήςσημειογραφίας,ισοκράτημα,βυζαντινοίήχοιΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• http://www.byzantinikalamos.com• http://Cgi.di.uoa.gr/~gbelis/• http://pandouris.com

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.2Αναλυτική παρουσίαση και πρακτική άσκηση σε συγκεκριμένες εκδόσεις λογισμικώναποτύπωσηςβυζαντινήςσημειογραφίας

Διάρκεια:7διδακτικέςώρες

• ΧρυσόςΜελωδός2013• EZPsaltica• ΜουσικάΚείμενα

Στόχοι:

• Να γνωρίζουν τον τρόπο χρήσης των εξεταζομένων λογισμικών αποτύπωσηςβυζαντινής σημειογραφίας, τα βασικά χαρακτηριστικά και τις όποιες διαφορές /ομοιότητεςτους

• Ναείναισεθέσηνασυντάξουνμίαπαρτιτούραβυζαντινήςπαρασημαντικής,μετηπαρουσίακειμένου,εικόνωνκαιισοκρατημάτων

• Να μπορούν να ψηφιοποιούν βιβλία και μουσικά κείμενα βυζαντινήςσημειογραφίαςμετηχρήσησαρωτή

• Ναακούνκαινασχολιάζουντοαποτέλεσματωνεργασιώντουςμέσαστηντάξη• Ναμάθουνπωςνακατασκευάζουν τιςπροσωπικές τουςκλίμακες (ανάλογαμε τα

ηχομόριακαιτιςδιαστηματικέςαποστάσεις)

Page 68: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεταιοιμαθητές

• Ναμπορούννασυντάξουνμουσικόκείμενομεπροσθήκημέλους,ισοκρατημάτων,εικόνωνκαισυμβόλων

• Ναεπεξεργαστούνκαιναείναισεθέσηναμπορούννααναλύσουντημουσικήορθογραφίακαιακολουθίατωνβυζαντινώνχαρακτήρων

• Ναπειραματιστούνμεκλίμακες/ήχουςβυζαντινήςμουσικής• Ναμπορούνναεξάγουντιςεργασίεςτουςσεδιάφορεςοπτικέςκαιακουστικές

μορφές• Ναμάθουνπωςναψηφιοποιούνέναμουσικόκείμενομετηχρήσησαρωτή• Να μελετήσουν και να σχολιάσουν αναφορικά με την καλαισθησία χάραξης των

«χαρακτήρων-συμβόλων» της βυζαντινής παρασημαντικής επί τη βάσει τωνεξεταζομένωνλογισμικών

• Διάρκεια:5διδακτικέςώρες

ΠρόγραμμαΧρυσόςΜελωδός2013

• 1ηώρα:εισαγωγή,ερμηνείατηςβασικήςμπάραςεργαλείων,εισαγωγήχαρακτήρωνμεπληκτρολόγιο.

• 2ηώρα:ορισμόςήχου,ορισμόςταχύτητας,εισαγωγήχαρακτήρωνμεσυντομεύσεις• 3ηώρα:επεξήγησητωνδιαθέσιμωνεργαλείωντουλογισμικού• 4ηώρα:εισαγωγήσημείωνέκφρασης,στίχωνκαιισοκρατημάτων• 5ηώρα:εισαγωγήεικόνωνκαισχημάτων,ηχητικήαναπαραγωγήαρχείων,αλλαγή

τονικούύψους,αλλαγήταχύτηταςαναπαραγωγής.Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ηεισήγησημετηνπροσθήκηερωτήσεων-απαντήσεωνηδιδασκαλίαμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτωνκαθώςκαιηενεργητική-συμμετοχικήμάθηση.

Υλικά/Μέσα:

Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)αποτύπωσηςβυζαντινήςπαρασημαντικής(ΧρυσόςΜελωδός

2013,EZPsaltica,ΜουσικάΚείμενα)

Λέξειςκλειδιά:Λογισμικόαποτύπωσηςβυζαντινήςσημειογραφίας,ισοκράτημα,βυζαντινοίήχοιΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• http://www.melodos.com

Page 69: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• http://www.stanthonysmonastery.org/music/ByzMusicFonts.html• http://Papline.gr/index.php/home

Παρουσίασηλογισμικών:«EZPsaltica»,«ΜουσικάΚείμενα»Διάρκεια:2διδακτικέςώρες

Στόχοι:

• Να γνωρίζουν τον τρόπο χρήσης των εξεταζομένων λογισμικών αποτύπωσηςβυζαντινής σημειογραφίας, τα βασικά χαρακτηριστικά και τις όποιες διαφορές /ομοιότητεςτους

2διδακτικέςώρες

• 1η ώρα εισαγωγή – σύντομη περιγραφή – με παρουσίαση DEMO των βασικώνχαρακτηριστικών και λειτουργιών των προγραμμάτων σε συνεργασία με τοπεριβάλλονWORD

• 2ηώραεπεξήγησητωνεργαλείωντηςβασικήςμπάραςεργασιώνκαιαπόδοσηςτηςβυζαντινήςπαρασημαντικής.

Page 70: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Γ.ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΕΙΣΑΡΧΕΣΗΧΟΛΗΨΙΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1

Βασικέςέννοιεςακουστικής(Συνολικά5διδακτικέςώρες)

ΕΙΣΑΓΩΓΗΔιάρκεια:2διδακτικέςώρες1.Ήχος• Εισαγωγή–Τιείναιοήχος• Ηχητικάκύματασεελαστικόμέσο• Διάδοσητουήχου• Εγκάρσιακαιδιαμήκηκύματα

Στόχοι:

• Νααντιλαμβάνονταικαιπεριγράφουντοφαινόμενοτουήχουαπότηνάποψητηςφυσικήςκαιτηςψυχοακουστικής

• Νακατανοούνκαιναπεριγράφουντοντρόπομετονοποίοδιαδίδονταιταηχητικάκύματα

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητέςδιδάσκονταικαιθαπρέπει

• Ναείναισεθέσηνααναζητούνπληροφορίες,νασυζητούν,ναανακαλύπτουνκαινακαταλήγουνσεσυμπεράσματαγιατηδημιουργία,διάδοσηκαιαντίληψητουήχου(ηχητικήπηγή-ελαστικόμέσο-ακροατής).

• Ναπαρουσιαστούνεικόνες,videoκαιanimationπουβοηθούνστηνκατανόησητουτρόπουταλάντωσηςτωνμορίωντουήχουκαιτηςδιάδοσηςτηςταλάντωσης.

2διδακτικέςώρες

• 1ηώραεισαγωγή–τιείναιοήχος• 2ηώραηχητικάκύματασεελαστικόμέσο,διάδοσητουήχου,εγκάρσιακαιδιαμήκη

κύματα

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ηεισήγησημετηνπροσθήκηερωτήσεων-απαντήσεωνηδιδασκαλίαμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτωνκαθώςκαιηενεργητική-συμμετοχικήμάθηση.

Page 71: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςψηφιακούσήματος (Audition,

Soundforge)Ø ΚάρταήχουØ Προτζέκτορας

Λέξειςκλειδιά:Ήχος,κύματαεγκάρσιακαιδιαμήκηΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ• Λογισμικόηχογράφησηςκαιεπεξεργασίαςήχου(ελεύθερολογισμικό/λογισμικό

ανοικτούκώδικαήεμπορικό)• https://creative.adobe.com/products/audition• http://web.audacityteam.org/

• Διαδικτυακέςδιασυνδέσειςδημιουργίαςκαισύνθεσηςήχων• http://onlinetonegenerator.com/pitch-shifter.html• http://www.audiosauna.com/• http://www.audiotool.com• https://soundation.com• http://webaudiodemos.appspot.com/midi-synth/index.html

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1.1Διάρκεια:1διδακτικήώραΧαρακτηριστικάτωνηχητικώνκυμάτων• Ταχύτητατουήχου• Περίοδοςκύματος• Συχνότητακύματος• Μήκοςκύματος• Πλάτοςκύματος• Φάσηκύματος

Στόχοι:

• Ναμπορούνναδιατυπώνουνκαιναερμηνεύουνταβασικάχαρακτηριστικάτωνηχητικώνκυμάτων

Page 72: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Νακατανοούντησχέσησυχνότητας-τονικούύψουςκαιπλάτους-έντασηςτουήχουκαιείναιεξοικειωμένοιμετιςμονάδεςHzκαιdB

Διδακτικήπρακτική:

Ναείναισεθέσηναχρησιμοποιούνλογισμικόμετηβοήθειατουοποίου:

§ δημιουργούναπλέςκυματομορφές§ μεταβάλλουντοπλάτοςκαιτησυχνότητα§ μεταβάλλουντηφάση§ προσθέτουνκυματομορφέςδιαφορετικήςσυχνότηταςκαιπλάτους§ συγκρίνουνκαισχολιάζουντααποτελέσματα.

Διδακτικήμεθοδολογία

Οι μέθοδοι τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιήσει ο διδάσκων είναι: η επίδειξη, ηδιδασκαλία με τη χρήση οπτικών παραδειγμάτων, η εισήγηση με την προσθήκηερωτήσεων-απαντήσεωνκαθώςκαιηομαδικήεργασία.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςψηφιακούσήματος (Audition,

Soundforge)Ø ΚάρταήχουØ προτζέκτορας

Λέξειςκλειδιά:• Ταχύτηταήχου,συχνότητα,μήκοςκύματοςΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικό υλικό που περιλαμβάνει πειραματική απόδειξη αντικειμενικών καιυποκειμενικώνχαρακτηριστικώντουήχου:

§ https://www.youtube.com/watch?v=P798-zzEwT4§ https://www.youtube.com/watch?v=RXPlHa5mRBE§ https://www.youtube.com/watch?v=_aPl4Taroow§ https://www.youtube.com/watch?v=C-Bn70PpbrM§ https://www.youtube.com/watch?v=4PyeNPZUKd8§ https://www.youtube.com/watch?v=fj0xjS3BECc§ https://www.youtube.com/watch?v=bINpLtRDuZ0

Page 73: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1.2Διάρκεια:1διδακτικήώραΚυματικάφαινόμενα• Ανάκλαση• Διάθλαση• Απορρόφηση• Περίθλαση

Στόχοι:

• Ναμπορούννααναγνωρίζουνκαιναερμηνεύουντακυματικάφαινόμεναπουαφορούντηδιάδοσητουήχουκαιαναφέρουνπαραδείγματαεφαρμογήςτουςστηνκαθημερινήζωήκαιμουσικήπράξη

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητές

• Ναείναισεθέσηναμετρούντηστάθμημιαςηχητικήςπηγήςσεδιαφορετικέςαποστάσεις.

• Ναμπορούννακαταγράφουνήχους,τραγούδι,μουσικήσεδιαφορετικάηχητικάπεριβάλλοντα.

Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί η μέθοδος της διδασκαλίας με τη χρήση οπτικώνπαραδειγμάτων,ηδιάδρασηκαθώςκαιημέθοδοςαναζήτησηςπληροφοριών

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςψηφιακούσήματος (Audition,

Soundforge)Ø ΚάρταήχουØ προτζέκτορας

Λέξειςκλειδιά:Διάδοσηήχου,ανάκλαση,απορρόφηση,περίθλασηΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΚινούμεναγραφικάγιαβασικέςέννοιεςκαιφαινόμενατηςακουστικής

• http://www.acs.psu.edu/drussell/demos.html

Page 74: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ1.3Διάρκεια:1διδακτικήώραΜουσικήακουστική• Αρμονικέςσυχνότητες–φάσμαήχου• Μουσικάόργανα• Ανθρώπινηφωνή

Στόχοι:

• Ναείναισεθέσηναεξηγούντιςέννοιες«θεμελιώδηςκαιαρμονικήσυχνότητα»καιπεριγράφουντοφάσμασυχνοτήτωνήχωνμουσικώνοργάνων

• Νακατανοούντοντρόποπαραγωγήςτουήχουτωνμουσικώνοργάνωνκαιτηςανθρώπινηςφωνής

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεταιοιμαθητές

• Ναμπορούννασυγκρίνουντοφάσμαήχωνμουσικώνοργάνωνκαιφωνής.• Νααναλύουντοφάσμαήχωνμουσικώνοργάνωνκαιανθρώπινηςφωνήςκαι

κάνουνπαρατηρήσειςγιατηνπεριοδικότηταήμητωνυπερτόνωνκαιτηνεπίδρασητουςστοηχόχρωμα.

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοικαιοιτεχνικέςτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηδιδασκαλίαμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτων,ημέθοδοςτηςεισήγησηςσεσυνδυασμόμετηνμέθοδοαναζήτησηςπληροφοριώνκαιηεργασίασεομάδες.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςψηφιακούσήματος (Audition,

Soundforge)Ø Ηχεία

Λέξειςκλειδιά:• Αρμονικέςσυχνότητες–φάσμαήχου,μουσικάόργανα,ανθρώπινηφωνήΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΠειραματικήαπόδειξηστηντάξη:

Page 75: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• http://buphy.bu.edu/~duffy/waves.htmlΔείγματαήχωνμουσικώνοργάνων:

• http://www.philharmonia.co.uk/explore/make_music:

Μουσικήακουστική• http://newt.phys.unsw.edu.au/music/

ΚΕΦΑΛΑΙΟ2

Βασικάστοιχείαψυχοακουστικής(2διδακτικέςώρες)Εισαγωγή-Υποκειμενικάχαρακτηριστικάτουήχου

2.1Τοαισθητήριοόργανοτηςακοής2.2Ακουστότητα2.3Τονικόύψος2.4Χροιά2.5ΑκουστικήαντίληψηχώρουκαιχρόνουΔιάρκεια:Συνολικάγιαόλεςτιςενότητες2.1-2.5,2διδακτικέςώρες

Στόχοι:

• Ναμπορούνναπεριγράψουντοντρόπομεταβίβασηςκαιεπεξεργασίαςτηςηχητικήςπληροφορίαςστοέσωαυτίκαιτονεγκέφαλο

• Νακατανοούντιςσχέσεις:συχνότητα–τονικόύψος,ένταση–ακουστότητα,φάσμα-χροιά

• Ναείναισεθέσηνααναγνωρίζουντηδιαφορετικήευαισθησίατουανθρώπινουαυτιούστοεύροςακουστώνσυχνοτήτων

• Νααντιλαμβάνονταιτορόλοπουπαίζειτοφάσματουήχουστηναντίληψητουηχοχρώματος

• Νασυνειδητοποιούντορόλοτης«αμφιωτικήςακοής»στηνακουστικήαντίληψηχώρου

Page 76: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Διδακτικήπρακτική:

ΕνδεικτικέςΔραστηριότητες:Οιμαθητέςναείναισεθέση:

• Μέσα από εικόνες, video και animation να αντιλαμβάνονται τη μετάδοση τωνηχητικών κυμάτων στο εσωτερικό αυτί, την αναγνώριση των συχνοτήτων στηβασικήμεμβράνηκαιτηναντίληψητουήχουστονεγκέφαλο.

• Με τη βοήθεια λογισμικού ή ηχόμετρου να πειραματίζονται με ήχους μουσικώνοργάνων ή κυματομορφές ίδιας ή διαφορετικής ηχητικής στάθμης και νασυγκρίνουντιςδιαφορέςστηστάθμηέντασηςκαιακουστότητας.

• Να σχεδιάζουν κυματομορφή βαθμιαίας αύξησης συχνότητας (Audacity chirpgenerator) σεόλοτοακουστικόφάσμακαισύγκρισητηςακουστότηταςσεόλοτοεύροςσυχνοτήτων.

• Να δημιουργούν δύο τόνουν σε απόσταση οκτάβας σε διάφορες περιοχές τουφάσματοςακουστώνσυχνοτήτων–αντίληψητουδιαστήματοςτηςοκτάβας.

• Να δημιουργούν σε κατάλληλο λογισμικό σύνθετες κυματομορφές και ναμεταβάλλουν την ένταση των αρμονικών καθώς και των παραμέτρων τηςπεριβάλλουσας.

• Να παρατήρηση τη μετατόπιση της στερεοφωνικής εικόνας δύο διαχωρισμένωνσημάτωνσεδεξί καιαριστερό κανάλιμε τηναλλαγή της έντασης και του χρόνουάφιξηςτωνδύοσημάτων.

• Να αναπαράγουν ταυτόχρονα τρία δείγματα ηχογραφημένης αφήγησης, αρχικάτοποθετημένωνστοκέντροτηςστερεοφωνίαςκαιστησυνέχειαδιαχωρισμένα.

• Να πειραματίζονται με απλούς ή σύνθετους ήχους με πολύ μικρή διαφοράσυχνότητας,έντασηςκαιδιάρκειας.

2διδακτικέςώρες

• 1ηώραεισαγωγή–υποκειμενικάχαρακτηριστικάτουήχου,τοαισθητήριοόργανοτηςακοής,καιακουστότητα

• 2ηώρατονικόύψος,χροιά,ακουστικήαντίληψηχώρουκαιχρόνουΔιδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί συνδυασμός μεθόδων και τεχνικών όπως η μέθοδος τηςεισήγησης , η διδασκαλία με τη χρήση πρακτικών παραδειγμάτων, η ενεργητική-συμμετοχικήμάθησηΥλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςψηφιακούσήματος (Audition,

Soundforge)Ø ΚάρταήχουØ Ηχεία

Page 77: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Ø βιντεοπροβολήØ προτζέκτοραςΛέξειςκλειδιά:Τονικόύψος,χροιά,ακουστότηταΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό• Φυσιολογίατηςακοήςhttps://auditoryneuroscience.com/ear• Ακουστότηταhttp://newt.phys.unsw.edu.au/jw/hearing.html• Τονικόύψοςhttps://auditoryneuroscience.com/pitch• Ανθρώπινηφωνήκαιομιλίαhttps://auditoryneuroscience.com/vocalization• Αμφιωτικήακοήhttps://auditoryneuroscience.com/spatial_hearing

• Απόκρυψηhttps://auditoryneuroscience.com/topics/masking-tone-noiseΟπτικοακουστικόυλικό(ακουστικήκαιτηνψυχοακουστική)http://demoroom.physics.ncsu.edu/html/waves_and_oscillations.html

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3

ΑνάλυσηHardware(Συνολικά11διδακτικέςώρες)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.1Διάρκεια:1διδακτικήώραΕισαγωγή-Κάρτεςήχου• Διαθέσιμεςμορφές• Συνδεσμολογία• Βασικάτεχνικάχαρακτηριστικά

Page 78: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Στόχοι:

• Ναγνωρίζουνκαιναμάθουντοντρόπολειτουργίαςτωνκαρτώνήχουκαθώςκαιτακυριότερα χαρακτηριστικά τους, όπως τη συνδεσμολογία, την ταχύτηταδειγματοληψίας και το χρόνο καθυστέρησης μεταφοράς δεδομένων μεταξύ τωνσυνδεδεμένωνπεριφερειακώνσυσκευών.

• Να μπορούν να επιλέξουν την κάρτα ήχου που ικανοποιεί τις διδακτικές /προσωπικές ανάγκες πάντα σε σχέση με τον υπάρχοντα ηλεκτρονικό εξοπλισμό(H/Y,laptop)

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητέςαφούδιδαχτούνπροτείνεται

• Ναμάθουνόλεςτιςδιαθέσιμεςμορφέςκαρτώνήχουπουυπάρχουναυτήτηστιγμήστηναγορά

• Ναεξοικειωθούνμετοντρόποσυνδεσμολογίας• Να μάθουν όλα τα βασικά χαρακτηριστικά μιας κάρτας ήχου (στοιχεία εισόδου,

διαφορετικού είδους υποδοχές, δειγματοληψία πχ. 44.1 khz – 48khz,συνδεσμολογία με τον H/Y - laptop, καθυστέρηση (Latency) και μετατροπήαναλογικούσεψηφιακόσήμα.

• Να γίνει συζήτηση εντός της σχολικής αίθουσας περί των χαρακτηριστικών τωνδιασυνδετικώνήχου/καρτώνήχου

• ΝαγίνειπαρουσίασητουτρόπουσύνδεσηςμιαςκάρταςήχουσεΗ/Υ– laptopκαιπαράθεση οπτικών και ηχητικών παραδειγμάτων με μεταβολή της ταχύτηταςδειγματοληψίαςκαι τουχρόνουμεταφοράςδεδομένωναπό τηνκάρταήχουστονΗ/Υ–laptop

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ησυζήτηση–διάλογος,ηεισήγησησεσυνδυασμόμετηνμέθοδοαναζήτησηςπληροφοριώνκαιτηςομαδικήςεργασίας.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςψηφιακούσήματος (Audition,

Soundforge)Ø Κάρταήχου

Λέξειςκλειδιά:Κάρτα ήχου (Sound card), ταχύτητα δειγματοληψίας (sampling bit rate), χρόνοςκαθυστέρησηςμεταφοράςδεδομένων(latency)

Page 79: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικόγιατιςκάρτεςήχου:

§ https://www.youtube.com/watch?v=bPkJgiVb_C4§ https://www.youtube.com/watch?v=d1rXcJuEsy0§ https://www.youtube.com/watch?v=bjTxEwlypA0

Διαδικτυακοίτόποι

§ http://en.wikipedia.org/wiki/Sound_card§ http://study.com/academy/lesson/what-is-a-sound-card-definition-function-

types.html

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.2Διάρκεια:1διδακτικήώραΜικρόφωνα• Κατηγοριοποίησημικροφώνων• Απαιτήσειςσευλικοτεχνικόεξοπλισμό• Κόστοςαγοράς/συντήρησης• Στερεοφωνικέςτεχνικέςμικροφώνων

Στόχοι:

• Να γνωρίζουν και να μπορούν να ξεχωρίζουν τους διαθέσιμους τύπουςμικροφώνων

• Νααξιοποιούντονκατάλληλοτύπομικροφώνουανάλογαμετιςανάγκεςτους• Να χρησιμοποιούν τον τύπο μικροφώνου που πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε μια

συναυλία,σεμιαηχογράφησηφωνήςή/καιενόςοργάνου• Να είναι σε θέση να λαμβάνουν ηχητικά δείγματα από εξωτερικούς ή/και

εσωτερικούςχώρους• Ναμπορούν να εντοπίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τηναντοχή του κάθε

μικροφώνουαναφορικάμε τηνκακομεταχείριση, τις εξωτερικέςσυνθήκεςκαι τηνυγρασία

• Να γνωρίζουν τη διάταξη των μικροφώνων στο χώρο και τις τεχνικές της σωστήςηχογράφησης, ανάλογα αν πρόκειται για ηχογράφηση μεμονωμένων μουσικώνοργάνων,οργανικώνσυνόλωνήφωνής

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

Page 80: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Να γίνει μια παρουσίαση των μικροφώνων (είδη μικροφώνων π.χ. δυναμικά –πυκνωτικά)

• Ναπραγματοποιηθείέναςπειραματισμόςμεδιαθέσιμουςτύπουςμικροφώνωνκαιακουστικάπαραδείγματαδιαφορετικήςχρήσηςκαιαξιοποίησηςτους

• Να γίνει εκτενής αναφορά στα χαρακτηριστικά μικροφώνων (ευαισθησία –απόκρισησυχνότητας–απόκρισηστιςαπότομεςμεταβολές)

• Να αναφερθούν τα χαρακτηριστικά κατευθυντικότητας (Παντοκατευθυντικά,σχήματος8,καρδιοειδήκλπ)

• Να εξηγηθούν οι στερεοφωνικές τεχνικές μικροφώνων όπως λ.χ. με δύοσυμπίπτονταμικρόφωνα,ΧΥκαρδιοειδών,σύστημαBrumlein,σύστημαORTFκ.ά

• Να μάθουν οι μαθητές τη συνδεσμολογία μικροφώνων και οργάνων με τηνκονσόλαήχου(είδηβυσμάτωνXLR,καρφίκλπ.)

• Ναπραγματοποιηθείοπτικήαπεικόνισητουτρόπουλειτουργίαςτωνμικροφώνων.• Να γίνει δειγματική ηχογράφηση μουσικού οργάνου ή φωνής με τη χρήση του

κατάλληλουμικροφώνου• Ναπειραματιστούνοιμαθητέςμετεχνικέςστερεοφωνικήςηχογράφησης.• Συνδυασμόςμικροφώνουμεκάρταήχουκαιοπτικήαπεικόνισητουηχητικού

σήματοςσεπρόγραμμαεπεξεργασίαςήχου.• Εξηγήστετοφαινόμενοτου«μικροφωνισμού»καιπωςαυτόδημιουργείται.• Ναγίνειαναφοράστοκόστοςτωνμικροφώνων

Διδακτικήμεθοδολογία

Θαχρησιμοποιηθείημέθοδοςτηςσυζήτησης–διαλόγου,εισήγησηςσεσυνδυασμόμετηνμέθοδοαναζήτησηςπληροφοριών,τηςεργασίαςσεομάδεςκαιτηςδιδασκαλίαςμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτων.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Audition,Cubase)Ø ΚάρταήχουØ Μικρόφωνα(πυκνωτικάκαιδυναμικά)

Λέξειςκλειδιά:Χαρακτηριστικάκατευθυντικότητας,στερεοφωνικέςτεχνικέςμικροφώνων,συνδεσμολογίαΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό:

§ https://www.youtube.com/watch?v=2edewYkE_f0§ https://www.youtube.com/watch?v=1Zz5kOXK4tE§ https://www.youtube.com/watch?v=n54WCVnREFw§ https://www.youtube.com/watch?v=h3LSEnI3ko0§ https://www.youtube.com/watch?v=HkGIGSEmd9w&list=PLogz45R0MOvV62nDKLa

E3ny_IDlj1LEE&index=6§ Modernrecordingtechniques,DavidMilesHuber

Page 81: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.3Διάρκεια:1διδακτικήώραΑκροδέκτες–βύσματα• Τύποιακροδεκτών• ΣυνδεσμολογίαακροδεκτώνΣτόχοι:

• Ναμπορούνναξεχωρίζουντουςακροδέκτεςκαιγνωρίζουνταχαρακτηριστικάτους• Ναείναιεξοικειωμένοιμετοντρόποκατασκευήςτους• Ναμπορούνναδιορθώσουνκάθεείδουςακροδέκτησεπερίπτωσηβλάβης

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• Ναγίνειπαρουσίασητωνακροδεκτών• Να γίνει αναφορά στα τεχνικά στοιχεία και γίνει επεξήγηση των βασικών αρχών

λειτουργίαςτους• Ναμάθουνναεπιδιορθώνουντουςακροδέκτεςμεβλάβη• Ναγίνειμιασυζήτησηπερίσυνεργασίαςτωνακροδεκτώνκαιποιότηταςσήματος•

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ηδιάδραση,καθώςκαιηεισήγησημετηνπροσθήκηερωτήσεων-απαντήσεων

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό(software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Audition,Cubase)Ø ΚάρταήχουØ ΚονσόλαήχουØ ΜικρόφωναØ ΑκροδέκτεςδιαφόρωνειδώνØ ΚαλώδιαήχουΛέξειςκλειδιά:Ακροδέκτης,συνδεσμολογία,τύποιακροδεκτώνΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό:

§ https://www.youtube.com/watch?v=wwoLtJhgj7c

Page 82: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

§ https://www.youtube.com/watch?v=9avq97-QSf0§ https://www.youtube.com/watch?v=YVaNGINPYDM

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.4Διάρκεια:1διδακτικήώραPortablerecorders Στόχοι:

• Ναμπορούνναχειριστούνέναψηφιακόφορητόεγγραφέα• Ναγνωρίζουντουςτρόπουςλειτουργίαςτωνψηφιακώνεγγραφέων• Να μπορούν να αποτυπώσουν ηχητικά μια συναυλία / μια πρόβα ή μια μουσική

παράσταση

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• Ναγίνειμιααναλυτικήπαρουσίασητωνδυνατοτήτωντωνportablerecorders• Να πραγματοποιηθεί μία δειγματική ηχογράφηση μουσικού οργάνου, φωνής ή

χορωδίαςμετηχρήσηενόςportablerecorder

Διδακτικήμεθοδολογία

Θαχρησιμοποιηθείδιδασκαλίαμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτωνκαθώςκαιησυμμετοχικήμάθηση.

Υλικά/Μέσα:Ø PortablerecorderκάθεμορφήςØ ΜικρόφωνοΛέξειςκλειδιά:ΨηφιακόςεγγραφέαςΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό:

• https://www.youtube.com/watch?v=fuUkeCsUWDY• https://www.youtube.com/watch?v=fjnoWjjYgNA• https://www.youtube.com/watch?v=N5eICe7Il18

Page 83: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.5Διάρκεια:1διδακτικήώραDIBox(DirectInjectionBox)• Active• Passive

Στόχοι:

• ΝαγνωρίζουντιςδυνατότητεςπουπροσφέρειτοDI-Box• Ναμπορούννακάνουντηναπαραίτητησυνδεσμολογίαανάμεσαστουςακροδέκτες

μετηνκονσόλαήτηνκάρταήχου

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεταιστουςμαθητές

• ΝαγίνειμίαοπτικήπαρουσίασηενόςDIBoxκαιοπτικάπαραδείγματαχρήσηςτου• Ναπραγματοποιηθείέναςπειραματισμόςηχητικούαποτελέσματοςμεκαιχωρίςτη

χρήσηενόςDIBox• Να γίνουν ξεκάθαρες οι διαφορές ενός ενεργητικού (active) από ενός παθητικού

(passive)DI• ΝαερμηνευτείορόλοςτουDIκαιπωςπροενισχύειτοηχητικόσήμα

Διδακτικήμεθοδολογία

Οιμέθοδοιτηςεισήγησηςμεερωτήσειςκαιαπαντήσεις,ημέθοδοςτηςεπίδειξηςκαθώςκαιηπρακτικήάσκησηθαήτανπολύχρήσιμεςσεαυτήντηνενότητα.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ DiboxØ ΚονσόλαήχουØ ΚάρταήχουØ Μικρόφωνο

Λέξειςκλειδιά:Dibox,ενεργητικό(active),παθητικό(passive)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό:

§ https://www.youtube.com/watch?v=2SBGSDKgKHo§ https://www.youtube.com/watch?v=gBCEBS2F5dw§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration

Page 84: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

§ Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and ProductionTechniques

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.6Διάρκεια:1διδακτικήώραPatchBayΣτόχοι:

• Ναγνωρίζουντοντρόπολειτουργίαςενόςpatchbay,αξιοποιώνταςστοέπακροτιςδυνατότητέςτου

• Να είναι εξοικειωμένοι με τη συνδεσμολογία των καλωδίων εισόδων και εξόδωντουpatchbay

Διδακτικήπρακτική:

Στουςμαθητέςμετάτηδιδασκαλίαπροτείνεται

• Ναγίνειεκτενήςαναφοράκαιεπεξήγησητουτρόπουλειτουργίαςενόςpatchbay• Να γίνει παρουσίαση και οπτική επίδειξη ενός patch bay και της απαραίτητης

συνδεσμολογίαςεισόδων–εξόδων• Ναερμηνευθείηπαρουσίατουpatchbayγιααπομακρυσμένησύνδεσηκαλωδίων

απότηνκονσόλαήχου.

Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί συνδυασμός μεθόδων και τεχνικών όπως η διάδραση,διδασκαλίαμετηχρήσηπαραδειγμάτων,ηπαραγωγικήπορείαΥλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ PatchbayØ ΚονσόλαήχουØ ΚάρταήχουØ Μικρόφωνο

Λέξειςκλειδιά:Patchbay,συνδεσμολογίαΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό:

§ https://www.youtube.com/watch?v=L5LqR3Lqy5s§ https://www.youtube.com/watch?v=ubfB75h4qIs

Βιβλιογραφία

Page 85: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration§ Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and Production

Techniques

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.7Διάρκεια:διδακτικήώραΚονσόλες(αναλογικές-ψηφιακές)Αναλογικές-ψηφιακές

Στόχοι:

• Να γνωρίζουν τις κυριότερες διαφορές ανάμεσα στις κονσόλες (ψηφιακές –αναλογικές)

• Ναείναισεθέσηνασυνδέσουνακροδέκτεςκαλωδίωνγιαόργανακαιγιαφωνέςμετιςκονσόλες

• Να μπορούν να λειτουργούν τις κονσόλες, προσθέτοντας εφέ, επηρεάζοντας τιςσυχνότητεςκαιρυθμίζονταςτιςεντάσειςκαναλιώνκαιεξόδων

• Ναμπορούννασυνδέουνmonitors• Να γνωρίζουν το σύνολο των διαθέσιμων λειτουργιών της κονσόλας και να

μπορούννακατευθύνουντοτελικόηχητικόσήμασε κάρταήχουή/καιεξωτερικόεγγραφέαήχου

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται:

• Ναγίνειμίααναλυτικήπαρουσίασημιαςκονσόλαςαναλογικήςήψηφιακής(analogήdigital)καιεπεξήγησητουτρόπουχειρισμούτωνκαναλιώνή/καιτηςεξόδου

• Ναπροβληθούνόλεςοιδιαθέσιμεςείσοδοικαιέξοδοιτουηχητικούσήματος• Ναγίνειπρακτικήάσκησησύνδεσηςκαλωδίωνμουσικώνοργάνωνήφωνής• Να γίνει παραμετροποίηση equalizer, gain, pan, pre-amp και effects σε

προεπιλεγμένοκανάλιεισόδου• Να εξοικειωθούν οι μαθητές με: το σύστημα εισόδου, σύστημα δρομολόγησης,

σύστημαομαδοποίησης,σύστημαπροενίσχυσης,σύστημαEQ,καισύστημαεξόδωνμιαςψηφιακήςήαναλογικήςκονσόλαςήχου

• Ναγίνειεξήγησητηςστάθμηςέντασης τωνοργάνωνανάκανάλιανάθεσηςκαι τοφαινόμενοτηςαπόκρυψης.

• Να διδαχθούν οι μαθητές πώς αποθηκεύει κανείς τις σκηνές σε μία ψηφιακήκονσόλα και ποια η χρησιμότητα αυτής της εργασίας (εύκολη προσπέλαση κάθεώρασεπροηγούμενησκηνή–εξοικονόμησηχρόνου)

• ΝαεπιδειχθείησύνδεσητηςκονσόλαςμεκάρταήχουΗ/Υήlaptop

Διδακτικήμεθοδολογία

Page 86: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Οιμέθοδοιτιςοποίεςμπορείναχρησιμοποιήσειοδιδάσκωνείναι:ηεπίδειξη,ηεισήγησημετηνπροσθήκηερωτήσεων-απαντήσεωνηδιδασκαλίαμετηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτωνκαθώςκαιηενεργητική-συμμετοχικήμάθηση.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ PatchbayØ ΚονσόλαήχουØ ΚάρταήχουØ DIØ ΜικρόφωνοΛέξειςκλειδιά:Αναλογική–ψηφιακήκονσόλαήχου,είσοδοςκαιέξοδοςσήματος,παραμετροποίησηΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό:

• https://www.youtube.com/watch?v=uX3_I27zinA• https://www.youtube.com/watch?v=Xg48SD4oGfo• https://www.youtube.com/watch?v=AzgFrTf8IOo• https://www.youtube.com/watch?v=Vy11fxKpFrY• https://www.youtube.com/watch?v=Bf2_TN-5M_E• https://www.youtube.com/watch?v=kCkcL4l29Yc• https://www.youtube.com/watch?v=adxvLifTuuQ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.8Διάρκεια:1διδακτικήώραMonitoringSystem–Ηχεία• Active• Passive

Στόχοι:

• Ναμπορούνναξεχωρίσουντουςδιαθέσιμουςτύπουςηχείων• Ναγνωρίζουντιςηλεκτρολογικέςαπαιτήσειςκαιτοhardwareπουχρειάζεταιγιατη

λειτουργίατωνηχείων• Να είναι σε θέση να επιλέξουν τον κατάλληλο τύπο ηχείων κατά περίσταση

(εσωτερικόςχώρος,εξωτερικόςχώρος,στούντιο,οικία)Διδακτικήπρακτική:

Page 87: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Προτείνεται

• Ναγίνειμίαοπτικήπαρουσίασητωνδιαθέσιμωνηχείων• Ναπραγματοποιηθείσυζήτησηπερίαποτελεσματικήςαξιοποίησηςτωνσύγχρονων

monitoringsystemστηντάξηήστηναίθουσασυναυλιών

Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί συνδυασμός μεθόδων και τεχνικών όπως η διάδραση,ενεργητική-συμμετοχικήμάθηση,διδασκαλίαμετηχρήσηπρακτικώνπαραδειγμάτων

Υλικά/Μέσα:Ø ΚονσόλαήχουØ ΗχείαØ ΜικρόφωναØ Καλώδιαήχου

Λέξειςκλειδιά:Παρακολούθηση(Monitor),ενεργητικά(active),παθητικά(passive)ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό:

• https://www.youtube.com/watch?v=WnIvGP-38IA• https://www.youtube.com/watch?v=idGvZnSnPhs• https://www.youtube.com/watch?v=XfD7RnC7P6Q

Βιβλιογραφία

§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration§ Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and Production

Techniques

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.9Διάρκεια:1διδακτικήώραΑκουστικά(headphones)

• Κλειστούτύπου(closedearheadphones)

• Ανοικτούτύπου(openearheadphones)

• Εντόςακουστικούπτερυγίου ("Inear"headphones)

Στόχοι:

• Ναμπορούνναδιακρίνουνκαινακατηγοριοποιούνταακουστικάανάλογατοντύποτους

Page 88: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Να είναι σε θέση να αξιοποιούν τα ακουστικά κατά περίπτωση (εσωτερικοί /εξωτερικοίχώροι)

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• Ναγίνειμίαπαρουσίασηκαιεπεξήγησητουτρόπουλειτουργίαςτωνδιαφορετικούτύπουακουστικών.

• Ναγίνειχρησιμοποίησηηχητικώνδειγμάτωνκαισχολιασμόςπερίτωνδιαφορώνποιότηταςσήματος.

Διδακτικήμεθοδολογία

Σεαυτήντηνενότηταχρήσιμοθαήτανναχρησιμοποιηθείημέθοδοςτηςεισήγησηςμεερωτήσειςκαιαπαντήσεις,ημέθοδοςτηςεπίδειξης

Υλικά/Μέσα:Ø Η/YØ ΚονσόλαήχουØ ΗχείαØ Ακουστικά

Λέξειςκλειδιά:Ακουστικάκλειστού-ανοιχτούτύπου

Βιβλιογραφία§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration,JohnEargle§ Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and Production

Techniques,JohnEargle

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.10Διάρκεια:1διδακτικήώραΕνισχυτέςΣτόχοι:

• Ναδιακρίνουνκαικατηγοριοποιούνταακουστικάανάλογατοντύποτους• Νααξιοποιούνταακουστικάκατάπερίπτωση(εσωτερικοί/εξωτερικοίχώροι)• Ναγνωρίζουντοντρόπολειτουργίαςκαιταχαρακτηριστικάτωνενισχυτών• Ναμπορούνναεπιλέξουντονενισχυτήπουχρειάζεταιανάλογατονπροϋπάρχοντα

ηχητικόεξοπλισμό

Page 89: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεται

• Ναγίνειμίαπαρουσίασηκαιεπεξήγησητουτρόπουλειτουργίαςτωνδιαφορετικούτύπουακουστικών

• Χρησιμοποίησηηχητικώνδειγμάτωνκαισχολιασμόςπερίτωνδιαφορώνποιότηταςσήματος

• Ναπραγματοποιηθείπειραματισμόςμεδιαφορετικούςενισχυτές• Ναγίνειαναλυτικήαναφοράκαιοπτικήαπεικόνισητωνδιαθέσιμωνδυνατοτήτων

τωνενισχυτών• Ναεξηγηθείηχρήσητωνενισχυτώνκαιποιοςορόλοτουςσεμιασυναυλία–

ηχογράφησηΔιδακτικήμεθοδολογία

Στο κεφάλαιο αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι τεχνικές της επίδειξης, τηςεισήγησης, της διδασκαλίας με τη χρήσηακουστικώνπαραδειγμάτων, της διάδρασης καιτηςπρακτικήςάσκησης

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ PatchbayØ ΚονσόλαήχουØ ΚάρταήχουØ ΜικρόφωνοØ ΑκουστικάόλωντωντύπωνØ ΕνισχυτέςØ ΗχείαΛέξειςκλειδιά:Ακουστικόκλειστούκαιανοιχτούτύπου,ενισχυτής,ηχητικόσήμαΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΑκουστικά(headphones)

Οπτικοακουστικόυλικό:

§ https://www.youtube.com/watch?v=abCau-q9VXc§ https://www.youtube.com/watch?v=o9ochivOLBA

Βιβλιογραφία

§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration§ Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and Production

TechniquesΕνισχυτές

Page 90: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Οπτικοακουστικόυλικό:§ https://www.youtube.com/watch?v=jpE82avUTqU§ https://www.youtube.com/watch?v=qHUhcyUq8KA

Βιβλιογραφία

§ Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration

ΚΕΦΑΛΑΙΟ3.11Διάρκεια:1διδακτικήώραMIDIControllers

Στόχοι:

• ΝααναγνωρίζουντουςδιαφορετικούςτύπουςMIDIcontrollers• ΝασυνδέουνταMIDIcontrollersμεΗ/Υκαιlaptop

Διδακτικήπρακτική:

Στουςμαθητέςπροτείνεται

• Να παρουσιαστούν οπτικά παραδείγματα χρήσης Digital Drum, Wind και MIDIkeyboardcontroller

• ΝαγίνεισύνδεσηMIDIKeyboardcontrollerμετονΗ/Υμέσωδιαθέσιμωνεισόδων(USBήMIDI)

Διδακτικήμεθοδολογία

Βασικήμέθοδοςεδώαποτελείηεπίδειξηαλλάκαιημέθοδοςτωνερωτήσεωνκαιαπαντήσεων.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ Midicontrollers–κλαβιέ,digitaldrumØ ΚονσόλαήχουØ Κάρταήχου

Λέξειςκλειδιά:Midicontroller,DigitalDrum,συνδεσμολογίαMIDIΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικόγιαταMIDIcontrollers:

Page 91: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

§ https://www.youtube.com/watch?v=lAl-Rn2H5qA§ https://www.youtube.com/watch?v=AH_w7AW7jPU§ https://www.youtube.com/watch?v=Muz2lOEFYXU§ https://www.youtube.com/watch?v=e__RtX-etGk§ https://www.youtube.com/watch?v=_Ts_Av5IGUk

Βιβλιογραφία

§ Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and ProductionTechniques

ΚΕΦΑΛΑΙΟ4

Λογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(Συνολικά7διδακτικέςώρες)ΕισαγωγήΔιάρκεια:1διδακτικήώρα• Αναλογική–ψηφιακήηχογράφηση• Μουσικήπαραγωγή• Στούντιοηχογραφήσεων• Homestudio

Στόχοι:

• Ναείναισεθέσηναδιακρίνουντιςδιαφορέςαναλογικήςκαιψηφιακήςηχογράφησης

• Ναγνωρίζουνταστάδιατηςμουσικήςπαραγωγής• Ναμπορούνναπεριγράψουνταμέρηενόςστούντιοηχογράφησηςκαιτο

απαραίτητοsoftwareκαιhardwareενόςhomestudio

Διδακτικήπρακτική:

ΕνδεικτικέςΔραστηριότητες:

• Ναγίνειμίασυζήτησημέσαστηντάξηγιατααναλογικάκαιψηφιακάμέσακαταγραφήςκαιαποθήκευσηςήχου.

• Ναπραγματοποιηθείμίαεκπαιδευτικήεπίσκεψησεστούντιοηχογραφήσεων.• Ναγίνειμίασυζήτησηστηντάξηγιατηδημιουργίαοικιακούπεριβάλλοντοςλήψης

καιδιαχείρισηςήχου.Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί η διδασκαλία με τη χρήση παραδειγμάτων, η παραγωγικήπορείακαιηπρακτικήεξάσκηση

Page 92: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software)καταγραφήςκαιεπεξεργασίαςψηφιακούσήματος (Audition,

Soundforge)Ø Κάρταήχου

Λέξειςκλειδιά:Μουσικήπαραγωγή,στούντιοηχογραφήσεων,homestudioΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Λογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(εμπορικά,ελεύθερολογισμικό,διαδικτυακέςδιασυνδέσεις)

§ http://www.steinberg.net/en/ome.html§ https://creative.adobe.com/products/audition§ https://www.image-line.com/flstudio/§ http://www.steinberg.net/index.php?id=951&L=1§ http://www.acidplanet.com/downloads/xpress/§ http://web.audacityteam.org/§ https://lmms.io/§ https://soundation.com/studio

ΚΕΦΑΛΑΙΟ4.1Διάρκεια:2διδακτικέςώρεςΣύντομηπαρουσίασηδιαθέσιμωνλογισμικών• DigitalAudioWorkstation• Sequencer• Sampler

Στόχοι:

• Ναγνωρίζουντιςδυνατότητεςπουπροσφέρουνταδιαθέσιμαλογισμικάκαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου

• Ναμπορούνναχρησιμοποιούνλογισμικόγιαναηχογραφούν,επεξεργάζονταικαιπαρουσιάζουντιςμουσικέςτουςιδέες

• ΝαγνωρίζουνπωςλειτουργείέναDigitalAudioWorkstation• Να γνωρίζουν τα σύγχρονα DAW’s ψηφιακής μορφής που κυκλοφορούν, και

μπορούνναταεπιλέξουνβάσεικόστους,διάδοσηςκαιλειτουργικούσυστήματος

Page 93: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Να είναι σε θέση και να μπορούν να συνδέσουν μια κάρτα ήχου ή μιαψηφιακήκονσόλαμεέναDAW

Διδακτικήπρακτική:

Μετάτηνεκμάθησηστουςμαθητέςπροτείνεται

• Ναγίνειεπίδειξητωνβασικότερωνλειτουργιώνκαιεργαλείωνπουπροσφέρουνταλογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου.

• Ναπειραματιστούνοιμαθητέςμεήχουςεικονικώνμουσικώνοργάνων• Ναγίνεισυγχρονισμόςaudio–midi.

2διδακτικέςώρες

• 1ηώραεκμάθηση–παρουσίασηενόςλογισμικούDigitalAudioWorkstation• 2ηώραεκμάθηση–παρουσίασηSequencer,Sampler

Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί συνδυασμός μεθόδων και τεχνικών όπως διδασκαλία με τηχρήσηοπτικώνπαραδειγμάτων,ησυμμετοχικήμάθηση

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software) καταγραφής και επεξεργασίας ψηφιακού σήματος και

πολυκάναληςηχογράφησηςμεVSTi(Cubase,Audition,Soundforge)Ø Κάρταήχου

Λέξειςκλειδιά:• DigitalAudioWorkstation,εικονικάμουσικάόργανα,audio-midiΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΛογισμικάπακέτακαταγραφήςκαιεπεξεργασίαςήχου(εμπορικά,ελεύθερολογισμικό,διαδικτυακέςδιεπαφές)• http://www.steinberg.net/en/ome.html• https://creative.adobe.com/products/audition• https://www.image-line.com/flstudio/• http://www.steinberg.net/index.php?id=951&L=1• http://www.acidplanet.com/downloads/xpress/• http://web.audacityteam.org/• https://lmms.io/• https://soundation.com/studio

Page 94: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Σύνδεσμοι:• http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_audio_workstation• http://createdigitalmusic.com/2005/07/yamahas-new-hardware-digital-audio-

workstations/

ΚΕΦΑΛΑΙΟ4.2Διάρκεια:1διδακτικήώραΚαταγραφήήχου• Στάθμηηχογράφησης–παραμόρφωση• Μορφέςαποθήκευσης• Μορφέςηχογράφησης• Απομακρυσμένηδιαδικτυακήηχογράφηση

Στόχοι:

• Νααντιμετωπίζουναποτελεσματικάταπροβλήματατηςμουσικήςπράξηςμετηχρήσηεργαλείωντεχνολογίαςκαιπληροφορικής

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητέςδιδάσκονταικαιμπορούν

• Ναείναισεθέσηναεισάγουναρχείαήχου–αποκοπή,αντιγραφή,επικόλλησηπεριοχής–εξαγωγήσεwavee,mp3.

• Ναπραγματοποιήσουνηχογράφησημουσικής,αφήγησης,ήχωνπεριβάλλοντος,καινααποθηκεύουνσεwave,mp3,καινααποθηκεύουντοτελικόproject.

Διδακτικήμεθοδολογία

Οι μέθοδοι της επίδειξης, αλλά και των ερωτήσεων-απαντήσεων θα ήταν πολύχρήσιμεςσεαυτήντηνενότητα.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software) καταγραφής και επεξεργασίας ψηφιακού σήματος και

πολυκάναληςηχογράφησηςμεVSTi(Cubase,Audition,Soundforge)Ø Κάρταήχου

Page 95: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Λέξειςκλειδιά:• Στάθμηηχογράφησης–παραμόρφωση,απομακρυσμένηδιαδικτυακήηχογράφησηΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΟπτικοακουστικόυλικό:• https://www.youtube.com/watch?v=HjfU3_7ky2c• https://www.youtube.com/watch?v=Ni1r_pjPY3ACubaseremoterecording• https://www.youtube.com/watch?v=9EwDmNe7SlI

ΚΕΦΑΛΑΙΟ4.3Διάρκεια:2διδακτικέςώρεςΕπεξεργασίαψηφιακούσήματος• Αποθορυβοποίηση–αποκατάσταση(Noisereduction,click-popremover)• Επεξεργασίαπλάτους(Fadein-out,Amplify,Normalize)• Επεξεργασίαδυναμικήςπεριοχής(Compressor–Limiter)• Επεξεργασίαφάσματος(Equalizer)• Επεξεργασίαχρόνου–φάσματος(time-pitchchange)• Καθυστέρηση(Delay)• Αντήχηση(Reverb)• Αυτόματοκούρδισμα–διόρθωσητονικούύψους(Autotune–pitchcorrection)

Στόχοι:

• Ναμπορούνναδιαμορφώνουνανάλογαμετιςανάγκεςτουςτοψηφιακόσήμαμετηχρήσηβασικώνεφέεπεξεργασίας

• Ναείναισεθέσηναβελτιώνουντοσυνολικόήχομιαςπολυκάναληςηχογράφησηςκαιδημιουργούνέναdemo

Διδακτικήπρακτική:

Προτείνεταιοιμαθητές

• Να μπορούν να πραγματοποιήσουν μία πολυκάναλη ηχογράφηση μουσικούσυνόλου (συμβατικά και ηλεκτρικά μουσικά όργανα, audio και/ή miditracks) –ηχογράφησηoverdubbing.

• Ναείναισεθέσηναεπεξεργάζονταιμεβασικάεφέ:αποθορυβοποίηση,αύξηση–μείωση ηχητικής στάθμης, fade in – out, ισοστάθμιση, συμπίεση δυναμικήςπεριοχής,προσθήκηαντήχησης,διόρθωσητονικούύψους.

Page 96: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Ναεφαρμόζουνεφέσεεπιμέρουςtracksπολυκάναληςηχογράφησης,τοποθέτησηστηστερεοφωνία,μίξη/βελτίωσητουτελικούαρχείουκαιδημιουργίαcdaudio

• Ναμπορέσουν ναδημιουργήσουν«ηχοϊστορία»με εισαγωγήαρχείωνήχου (ήχοιαπό το φυσικό περιβάλλον, αφήγηση, διάλογοι) σε περιβάλλον πολυκάναληςηχογράφησης,επεξεργασίαμεfadein-out,crossfade,volume–panenvelopes,μίξηκαιεξαγωγήσεwav-mp3.

2διδακτικέςώρες

• 1ηώραεκμάθηση–παρουσίασηΑποθορυβοποίηση–αποκατάσταση(Noisereduction,click-popremover),επεξεργασίαπλάτους(Fadein-out,Amplify,Normalize),επεξεργασίαδυναμικήςπεριοχής(Compressor–Limiter),επεξεργασίαφάσματος(Equalizer)

• 2ηώραεκμάθηση–παρουσίασηΕπεξεργασίαχρόνου–φάσματος(time-pitchchange),Delay,Reverb,Autotune–pitchcorrection

Διδακτικήμεθοδολογία

Θαχρησιμοποιηθείημέθοδοςτηςεισήγησηςσεσυνδυασμόμετηνμέθοδοαναζήτησηςπληροφοριών,τηςδιδασκαλίαςμετηχρήσηπαραδειγμάτωνκαιτηςομαδικήςεργασίας.

Υλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software) καταγραφής και επεξεργασίας ψηφιακού σήματος και

πολυκάναληςηχογράφησηςμεVSTi(Cubase,Audition,Soundforge)Ø Κάρταήχου

Λέξειςκλειδιά:• Αποθορυβοποίηση – αποκατάσταση, επεξεργασία πλάτους - δυναμικής περιοχής -

φάσματοςΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

§ Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and ProductionTechniques

Page 97: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ4.4ΜίξηκαιmasteringΚΕΦΑΛΑΙΟ4.5ΕγγραφήCDήχουΔιάρκεια:Συνολικάκαιγιατα2κεφάλαια,1διδακτικήώρα

Στόχοι:

• ΝαμπορούνναβελτιώνουντοσυνολικόήχομιαςπολυκάναληςηχογράφησηςκαιδημιουργούνέναdemoCD

Διδακτικήπρακτική:

Οιμαθητές

• Ναμπορούνναδημιουργήσουνραδιοφωνικούσποτ.Διδακτικήμεθοδολογία

Θα χρησιμοποιηθεί συνδυασμός μεθόδων και τεχνικών όπως η ενεργητική-συμμετοχικήμάθηση,καιηπαραγωγικήπορείαΥλικά/Μέσα:Ø Η/ΥØ ΣύνδεσηστοδιαδίκτυοØ Λογισμικό (software) καταγραφής και επεξεργασίας ψηφιακού σήματος και

πολυκάναληςηχογράφησηςμεVSTi(Cubase,Audition,Soundforge)Ø ΚάρταήχουØ μικρόφωνο

Λέξειςκλειδιά:• Μίξηκαιmastering,audiocd

PROJECT–ΟΜΑΔΙΚΗΕΡΓΑΣΙΑ

ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗΠΟΡΕΙΑΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΣΤΟΧΟΙ: 1. Η κατανόηση των εννοιών της κάρτας ήχου και των παραμέτρων της, 2.διαφοροποίηση των μικροφώνων 3. τεχνικές εγγραφής 4. Η χρήση των καλωδίων –βυσμάτωνγιατησωστήσυνδεσμολογίαμιαςαναλογικής–ψηφιακήςκονσόλαςήχου.5.Ησωστήχρήσηκαισύνδεσητωνενισχυτών–ηχείωνκαθώςκαιόλωντωνεργαλείωνγιαμίασωστήηχητικήκάλυψημιαςεκδήλωσης–συναυλίας.

Page 98: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Συζήτηση-Τελικόςστόχοςτουproject

• Σεπρώτοεπίπεδοθαπρέπειναγίνειμιασυζήτησημετονκαθηγητήκαιτουςμαθητέςκαιγίνεταιανάθεσηεργασιώνανάλογαμετιςπροτιμήσειςκαιρόλουςπουθέλουννααναλάβουν.

• Στηνσυνέχεια,αφούπροσδιορίσουμετιακριβώςθακάνειοκάθεμαθητής,θαπρέπεινατονιστείησπουδαιότητατουprojectκαιτηςεπιτυχούςπραγμάτωσήςτους.

• Είναι χρήσιμο ναπροσδιοριστούνοι διαφορέςανάμεσαστηνατομικήδουλειά και τησυλλογική εργασία για την επίτευξη του στόχου ως αποτέλεσμα της εργασίας σεομάδεςκαθώςκαιηανάπτυξησυνεργασίαςμεταξύτωνμελώνμιαςομάδας.

Πορείαδιδασκαλίας:

Οκαθηγητήςσυγκεντρώνειτουςμαθητέςστοστούντιοτουσχολείου:

Ø Παρουσιάζει την κάρτα ήχου (στοιχεία εισόδου, διαφορετικού είδους υποδοχές,δειγματοληψία πχ. 44.1 khz – 48khz, συνδεσμολογία με τον H/Y - laptop,καθυστέρηση(Latency)καιμετατροπήαναλογικούσεψηφιακόσήμα.

Ø Παρουσιάζειταμικρόφωνα(είδημικροφώνωνπ.χ.δυναμικά–πυκνωτικά)Ø Εξηγεί τα χαρακτηριστικά μικροφώνων (ευαισθησία – απόκριση συχνότητας –

απόκρισηστιςαπότομεςμεταβολές)o Αναφέρει τα χαρακτηριστικά κατευθυντικότητας (Πανκατευθυντικά,

σχήματος8,καρδιοειδήκλπ)Ø Παρουσιάζειποιαμικρόφωναθαείναιγιαηχογράφησηφωνής(δυναμικά)καιποια

γιαόργανακαιποιουτύπου.Ø Εξηγεί τις στερεοφωνικές τεχνικές μικροφώνων όπως λ.χ. με δύο συμπίπτοντα

μικρόφωνα,ΧΥκαρδιοειδών,σύστημαBrumlein,σύστημαORTFκ.άØ Δείχνει και εξηγεί τη συνδεσμολογία μικροφώνων και οργάνων με την κονσόλα

ήχου(είδηβυσμάτωνXLR,καρφίκλπ.)Ø ΕξηγείποιοςορόλοςτουDIκαιπώςπροενισχύειτοηχητικόσήμαØ Ερμηνεύειτηπαρουσίατουpatchbayγιααπομακρυσμένησύνδεσηκαλωδίωναπό

τηνκονσόλαήχου.Ø Οδηγεί τους μαθητές στο σύστημα εισόδου, σύστημα δρομολόγησης, σύστημα

ομαδοποίησης, σύστημα προενίσχυσης, σύστημα EQ, και σύστημα εξόδων μιαςψηφιακήςήαναλογικήςκονσόλαςήχου

Ø Εξηγείτηστάθμηέντασηςτωνοργάνωνανάκανάλιανάθεσηςκαιτοφαινόμενοτηςαπόκρυψης.

Ø Δείχνει πως αποθηκεύει κανείς τις σκηνές σε μία ψηφιακή κονσόλα και ποια ηχρησιμότητααυτήςτηςεργασίας(εύκοληπροσπέλασηκάθεώρασεπροηγούμενησκηνή–εξοικονόμησηχρόνου)

Ø Εξηγείτηνβοηθητικήείσοδοσήματος(AUX)Ø Εξηγείτιείναιηπαρακολούθηση(monitor),πώςσυνδέεταικαιποιοςορόλοςστην

ηχοληψία.Ø Παρουσιάζει τους τύπους ηχείων που χρησιμοποιούνται, ανάλογα το είδος της

παράστασηςπουέχουνμπροστάτουςοιμαθητές(συναυλία,ηχογράφησηκλπ)

Page 99: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

Ø Παρουσιάζει τα ακουστικά κλειστού απόανοιχτού τύπου και να διασαφηνίσει τηδιαφοράστηχρήσητους.

Ø Εξηγείτηχρήσητωνενισχυτώνκαιτορόλοτουςσεμιασυναυλία–ηχογράφηση

Χωρισμόςομάδων–ανάθεσηεργασιώνανάομάδα

Οιμαθητέςοδηγούνταιστοστούντιοηχογράφησηςτουσχολείουκαιχωρίζονταισε2ομάδες.

Μετιςοδηγίεςαπότονεπόπτηκαθηγητήγίνεταιηακόλουθηανάθεση1η ομάδα: Μεταβαίνει στο χώρο ηχογράφησης και ετοιμάζει τις συνδεσμολογίες

τωνμικροφώνωνμετακατάλληλακαλώδια.Επιλέγειτοείδοςτηςστερεοφωνικήςτεχνικήςμικροφώνωνπουθαχρειαστείγιατηνηχογράφησησυγκεκριμένωνοργάνων.

2η ομάδα: Αναλαμβάνει το συντονισμό και λειτουργία της κονσόλας ήχου, τονέλεγχοτηςσυνδεσμολογίαςστοσύστημαεισόδουκαιδρομολόγησηςσήματος,τηρύθμισητηςκάρταςήχουκαιτουΗ/Υ,καιτηχρήσητωνενισχυτώνκαιτουγραφικούισοσταθμιστή.

v Μετέχετε και εσείςστοστήσιμο τωνηχείων και τωνμικροφώνωνμεταφέροντάς τους

την εμπειρία και την γνώση σας σε πρακτικό επίπεδο ωθώντας τους μαθητές καιεμπνεύονταςτουςαπότιςδικέςσαςιδέες.

v Δοκιμάστεναμιλήσετεήναπαίξετεκάτισεκάποιοόργανομετέχονταςκαιστηπρόβαήχου.

v Πειραματιστείτεμετονήχοκαιτηστάθμηέντασηςπουεπιστρέφειστοmonitorκαθώςπροτείνετεεναλλακτικέςεπιλογέςαπόεκείνεςτωνμαθητών

v Δώστεπρωτοβουλίαστουςμαθητέςαναθέτοντάςτουςτηνόληδιαδικασίατηςλήψηςήηχογράφησηςηχητικούσήματοςαρκετέςφορές καθώς καισεδιαφορετικέςσυνθήκεςχώρου,οργάνωνκαιηχογράφησης.

v ΧρησιμοποιήστετηντεχνικήτηςομαδοποίησηςτωνFaders (grouping)καιεξηγήστετηχρησιμότητάτης.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣΕΠΕΚΤΑΣΗΣ-ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ

Γιαναμπορέσουνοιμαθητέςνακατανοήσουντηδιαδικασίατηςηχητικήςκάλυψης,καιτηςκαταγραφήςτηςμουσικήςμέσωκονσόλαςήχου,μικροφώνων,ηχείωνκαιενισχυτώνθαμπορούσαμεναεπεκτείνουμετιςδραστηριότητεςτουμαθήματοςμαςωςεξής:

• Προτείνουμεστουςμαθητέςναεργαστούνσεμίαγενικήπρόβαενόςσυνόλουτου

σχολείουσας,γιαναμάθουνσεπραγματικόχρόνοτιςσυνθήκεςεργασίαςκαιτηνετοιμότηταπουαπαιτείμιατέτοιαεργασία.Ητριβήμετουςσυμμαθητέςτουςαπότονρόλοτουηχολήπτηθαείναιμίαξεχωριστήεμπειρία.

• Προτρέπουμε τους μαθητές να αναλάβουν την ηχητική κάλυψη μιας πρόβας τουθεατρικού σχήματος του σχολείου, για να εξασκηθούν στη χρήση ασύρματωνμικροφώνων(ανυπάρχουν)]

• Προτρέπουμε τους μαθητές σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς να«ανεβάσουν»δείγμαδουλειάς τους, στοδιαδίκτυο (youtube), στο κανάλι και τηνιστοσελίδατουσχολείου.

• Προτείνουμε συνεργασία με τα τοπικά τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά κανάλια τηςπεριοχήςφέρνονταςσεεπαφήτουςμαθητέςσεπραγματικέςσυνθήκεςεργασίας.

Page 100: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• Προσκαλούμε έναν καταξιωμένο επαγγελματία του χώρου με σκοπό τη διάχυσηπροςτουςμαθητές,τωνεπαγγελματικώντεχνικώνκαιεμπειριώντου.

• Προτείνουμε τη δημιουργία «ομάδας ηχοληπτών του σχολείου», με σκοπό τηνηχοληπτικήκάλυψητωνεκδηλώσεωντουσχολείου.

ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ

Θαπρέπεινατονίσουμεπωςσκοπόςμαςείναιαπότηναρχήναέρθουνσεεπαφήοιμαθητέςμετονχώροενόςstudioηχογράφησηςκαιηχητικήςκάλυψηςμιαςεκδήλωσης.

Ηαναλογική-ψηφιακήεπεξεργασίατουήχουμετηβοήθειατωνμικροφώνωνκαιτην ευαισθησία τους, τη γραφική ισοστάθμισησευψηλό επίπεδοανάλυσης καθώς και ηχρήση των ενισχυτών και των τελικών ηχείων θα πρέπει να μελετηθεί σε σχέση με τηνσημερινή κατάσταση του συγκεκριμένου χώρου και τις δυνατότητες της επεξεργασίας σευψηλόεπίπεδο.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Κριτήρια για την αξιολόγηση των μαθητών σε αυτό το κεφάλαιο αποτελούν ηκατανόηση των εννοιών της κάρτας ήχου και των παραμέτρων της, διαφοροποίηση τωνμικροφώνωνκαιτιςτεχνικέςεγγραφήςκαθώςκαιτηνχρήσητωνκαλωδίων–βυσμάτωνγιατησωστήσυνδεσμολογίαμιαςαναλογικής–ψηφιακήςκονσόλαςήχου.

Η σωστή χρήση και σύνδεση των ενισχυτών – ηχείων καθώς και όλων τωνεργαλείων για μία σωστή ηχητική κάλυψη μιας εκδήλωσης – συναυλίας. Φυσικά αυτόπραγματώνεται μέσα από την εξοικείωσή τους σε πραγματικό χρόνο σε συνθήκες μιαςζωντανής συναυλίας - ηχογράφησης και με την επαφή τους με το χώρο εργασίας Studioηχογραφήσεων.

ΕΡΓΑΣΙΑΓΙΑΤΟΣΠΙΤΙ

• Δώστεέτοιμαμικράαρχείαήχουμεσυγκεκριμένεςπαραμορφώσειςκαιλάθηστοτρόπο δειγματοληψίας και ζητήστε από τους μαθητές να ερευνήσουν και ναεντοπίσουνταλάθησταδοσμένααρχεία.Κατόπινσυζητήστετααποτελέσματακαιπροτείνετελύσειςκαιδιορθώσεις.

• Ετοιμάστε ένα ερωτηματολόγιο με αντιστοιχίες, σωστό – λάθος και ερωτήσειςπολλαπλών επιλογών με συνδυασμό εικόνων και γραφημάτων με μικρόφωνα,συνδεσμολογίες,απεικονίσειςαπόκονσόλαήχουκαιτεχνικάζητήματαήχου.

ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΜΕΑΛΛΑΜΑΘΗΜΑΤΑ-ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

- Ηδιασύνδεσημετομάθηματηςπληροφορικήςπηγάζειαπότηναπαραίτητηγνώσηβασικώναρχώντωνηλεκτρονικώνυπολογιστώνκαιηεξοικείωσήτωνμαθητώνμεαυτούς.

- Μετομάθημα τηςφυσικής για τηνκατανόηση τωνστοιχείωνπουχαρακτηρίζουντονήχο.

Page 101: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

- Με το μάθημα της Οργανολογίας - Οργανοχρησίας καθώς η γνώση στο μάθημααυτόσυνάδειμετησωστήχρήσητωνμικροφώνωνσεσχέσημετιςιδιαιτερότητεςτωνοργάνων.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣΓΙΑΤΟΝΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ

Πρέπειναμάθουνοιμαθητέςναχειρίζονταιμόνοιτουςτολογισμικότηςμουσικήςπαραγωγής,ναπροετοιμάζουντοχώροτηςηχογράφησης,νακαταγράφουντονήχοκαθώςκαι επεξεργάζονται το ηχητικό υλικό. Η ανάθεση πρωτοβουλιών και η αμεσότητα στοντομέα παραγωγής και ήχου μέχρι το τελικό DVD, δημιουργεί κλίμα ομαδικότητας,συνεργατικότητας και ευθύνης απέναντι στον εαυτό τους αλλά και στην ίδια την ομάδατους.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Χρήσηβασικούεξοπλισμούηχοληψίας(προτεινόμεναβιβλία,διαδικτυακέςδιεπαφές)

Γιακάρτεςήχου

• https://www.youtube.com/watch?v=bPkJgiVb_C4• https://www.youtube.com/watch?v=d1rXcJuEsy0• https://www.youtube.com/watch?v=bjTxEwlypA0• http://en.wikipedia.org/wiki/Sound_card• http://study.com/academy/lesson/what-is-a-sound-card-definition-function-

types.html

Γιαμικρόφωνα

• https://www.youtube.com/watch?v=2edewYkE_f0• https://www.youtube.com/watch?v=1Zz5kOXK4tE• https://www.youtube.com/watch?v=n54WCVnREFw• https://www.youtube.com/watch?v=h3LSEnI3ko0• https://www.youtube.com/watch?v=HkGIGSEmd9w&list=PLogz4-

5R0MOvV62nDKLaE3ny_IDlj1LEE&index=6

ΓιαDI

• https://www.youtube.com/watch?v=2SBGSDKgKHo• https://www.youtube.com/watch?v=gBCEBS2F5dw

Γιακονσόλεςήχου

• https://www.youtube.com/watch?v=uX3_I27zinA• https://www.youtube.com/watch?v=Xg48SD4oGfo• https://www.youtube.com/watch?v=AzgFrTf8IOo• https://www.youtube.com/watch?v=Vy11fxKpFrY• https://www.youtube.com/watch?v=Bf2_TN-5M_E• https://www.youtube.com/watch?v=kCkcL4l29Yc

Page 102: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1

• https://www.youtube.com/watch?v=adxvLifTuuQΜουσικήΤεχνολογίακαιτεχνικέςμικρόφωνωνκαιστοιχείαηχοληψίας

• http://atmionline.org∆ικτυακός τόπος της Αµερικανικής εταιρείας µουσικής τεχνολογίας στηνεκπαίδευση

• http://www.ti-me.orgΑµερικανικός διαδικτυακός τόπος προσανατολισµένος στη χρήση της τεχνολογίαςστηµουσικήεκπαίδευση.Υπάρχουνυποδειγµατικάµαθήµαταανοιχτάσεόλουςκαιµαθήµαταπουέχουνπρόσβασηµόνοταµέλη

• http://site.aace.org/conf/ΙστοσελίδατηςένωσηςInSITE• http://www.xtec.es/rtee/eng/tutorial/index.htm

Θεωρητικέςκατευθύνσειςγιαµουσικήτεχνολογίακαιεκπαίδευση• http://www.harmony-central.com

Ενδιαφέρον portal µε πληροφορίες για οτιδήποτε σχετικό µε τη µουσική,καινούριες κυκλοφορίες µηχανηµάτων, διευθύνσεις για ζωντανές συζητήσεις, νέατου χώρου και πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό για την ηχοληψία, τη µουσικήτεχνολογίακαιτηνεκµάθησηοργάνων

Τεχνικέςχρήσηςμικροφώνων,ενισχυτών,ηχείων,ακουστικώνκαισυνδεσμολογίας

• Handbook_Acoustics_Springer,MicrophonesandTheirCalibration• Handbook of Recording Engineering Springer, Classical Recording and ProductionTechniques• HandbookofRecordingEngineeringSpringer,• IEEE,SignalProcessingmagazine,DigitalVideo-CodingStandards• ”ΤεχνολογίαΗχογραφήσεων”,ΠαπανικολάουΓεώργιος,UNIVERSITYSTUDIOPRESS

Page 103: ΟΔΗΓΟΣ ΜΜΤ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ · Κεφ.1 Βασικές έννοιες ακουστικής κεφ 1. Ήχος σελ. 67 κεφ 1.1