Αριστεία & Καινοτομία στην Εκπαίδευση 2010-2011

Έντυπο Ανάπτυξης Περιεχομένου Καινοτόμου Δράσης

1 – Γράψτε μία περίληψη της καινοτόμου δράσης (μέχρι 1 σελίδα).

Τίτλος δραστηριότητας: Εικονική επίσκεψη στην πινακοθήκη της Ρόδου με χρήση

πανοραμικής εικόνας 360ο ( www.360vr.gr/Gallery)

Σχολείο: 17ο Δημοτικό Σχολείο Ρόδου

Email: kavouklis@rhodes.aegean.gr

Τηλ.Επικοιν.: 6974608461 ή 2241062829(Σχολείο)

Η τεχνολογία της πανοραμικής φωτογραφίας 360ο επιτρέπει τη δημιουργία εικονικών

περιηγήσεων υψηλής ποιότητας που μπορούν να αξιοποιηθούν στο χώρο της

εκπαίδευσης. Η προστιθέμενη παιδαγωγική αξία κάνει τις περιηγήσεις αυτές

διαδραστικούς πολυχώρους μάθησης όπου μπορούν διαθεματικά να υποστηριχθούν

ποικίλες εκπαιδευτικές δράσεις για αισθητική, πνευματική, πολιτιστική καλλιέργεια

αλλά και κάθε μορφής παιδευτικής διαδικασίας. Μόνο η φαντασία των

προγραμματιστών μπορεί να θέσει όρια στην παιδαγωγική αξιοποίηση τέτοιων

εργαλείων γιατί η τεχνολογία ανά εξάμηνο στην κυριολεξία προσφέρει νέες λύσεις σε

επίπεδο λογισμικού αλλά και υλικού.

Η πειραματική αυτή παρουσίαση της πινακοθήκης της Ρόδου δίνει τη δυνατότητα της

από απόσταση επίσκεψης με ένα νέο τρόπο που κάνει την εμπειρία περισσότερο

ρεαλιστική από ότι μπορούσαμε με τη χρήση συμβατικής τεχνολογίας που είναι άμεσα

διαθέσιμη στο ευρύ κοινό.

Με την κατάλληλη υποστήριξη η εφαρμογή μπορεί να γίνει ακόμα πιο λειτουργική και

χρηστική για συγκεκριμένες ομάδες όπως μαθητές διαφόρων βαθμίδων, πολίτες,

δυνητικούς αλλοδαπούς επισκέπτες κλπ.

2 – Περιγράψτε το πώς προέκυψε η καινοτόμος δράση (μέχρι 2 σελίδες).

Στα πλαίσια της ερευνητικής μου δράσης για πειραματισμό με καινοτόμες

διαδραστικές τεχνολογίες προσπάθησα να αξιοποιήσω την πλούσια πληροφορία που

εμπεριέχει η σχετικά νέα πολυμεσική εφαρμογή εικονικών περιηγήσεων με τη χρήση

σφαιρικών πανοραμικών φωτογραφιών 360°.

Όλοι μας έχουμε θαυμάσει στενόμακρες πανοραμικές φωτογραφίες σε αφίσες, βιβλία

και κάρτ ποστάλ. Αυτό που εντυπωσιάζει το θεατή είναι το ευρύ πεδίο της σκηνής που

διευρύνεται από τις 120° έως και τις 270° δίνοντας μια πιο ρεαλιστική απεικόνιση της

πραγματικότητας.

Τι είναι λοιπόν η σφαιρική πανοραμική απεικόνιση 360°.

Είναι ένα νέο μέσο που μετέχει των χαρακτηριστικών της φωτογραφίας και του video.

Διαθέτει την ευκρίνεια της φωτογραφίας αλλά και τη δυνατότητα περιστροφής στο

χώρο μιας κινηματογραφικής μηχανής. Αυτός ο συνδυασμός δίνει τον ιδιαίτερο

χαρακτήρα στο νέο μέσο που φιλοδοξεί να εμπλουτίσει και να κάνει ρελιστικότερες

τις εικονικές μας περιπλανήσεις στο διαδίκτυο.

Με την εξέλιξη του διδικτύου και της τεχνολογίας των πολυμέσων παρέχεται σήμερα

η δυνατότητα να δει κανείς πανοραμικές εικόνες, όχι με στατικό αλλά με διαδραστικό

τρόπο. Ο θεατής μπορεί στην οθόνη του υπολογιστή του να περιστρέψει ένα

πανόραμα και να αποκτήσει την αίσθηση του τρισδιάστατου χώρου με τέτοια

ρεαλιστικότητα όπως αν βρισκόταν "πραγματικά εκεί". Έχει ειπωθεί ότι η διαφορά

ανάμεσα στη συμβατική και την πανοραμική φωτογραφία είναι ανάλογη με την

εμπειρία που αποκομίζει κάποιος κοιτάζοντας μια πόλη μέσα από ένα παράθυρο

γραφείου και από την οροφή του κτιρίου.

3 – Περιγράψτε αναλυτικά την καινοτόμο δράση και τη διαδικασία εφαρμογής στο

σχολικό πρόγραμμα ή στη σχολική κοινότητα (μέχρι 12 σελίδες).

Τίτλος Δραστηριότητας

Αντικείμενο: Εικονική επίσκεψη στην Πινακοθήκη Ρόδου – Γνωριμία με τα εκθέματα

Τάξη: Δ΄ Δημοτικού

Σκοπός: Τέχνη – Μελέτη του γλυπτού «Περικεφαλαία Αυτοκτονίας» του γνωστού

γλύπτη Θεόφιλου

Λογισμικό: Word/PowerPoint/Internet Explorer

Η πρόσοψη με τη

διεπαφή

Παρουσίαση της εφαρμογής

Ο χρήστης έχει τις παρακάτω δυνατότητες:

1. Να επιλέξει το βίντεο της ξεναγού και να εισέλθει στην πινακοθήκη

2. Να μεταβεί στο δικτυακό τόπο της Πινακοθήκης Ρόδου

3. Να μεταβεί σε όποιον όροφο του κτηρίου επιθυμεί

4. Να επιλέξει άμεσα την αίθουσα του ορόφου που επιθυμεί

5. Να συμβουλευτεί το χάρτη της κάτοψης του ορόφου

Να επιλέξει το ειδικό υλικό με πληροφορίες και τα εικονικά βιβλία

Επιλογές διάδρασης και πλοήγησης του επισκέπτη

Άποψη αίθουσας 2ου ορόφου με ένδειξη στο πάτωμα και ξεναγό

Επιλογές διάδρασης και πλοήγησης του επισκέπτη

Ο πίνακας και οι πληροφορίες

Σύνθετο πλαίσιο με πληροφορίες για το γλύπτη Θεόδωρο.

Εικονικό βιβλίο για το Φασιανό

Ενσωματωμένο βίντεο σε σελίδα

εικονικού βιβλίου για τον Εγγονόπουλο

Κάτοψη 2ου ορόφου

Οργάνωση και προετοιμασία

Πριν ξεκινήσει η περιγραφή της οργάνωσης της εφαρμογής, αξίζει να παρατεθούν

κάποιες βασικές δυσκολίες που παρουσιάστηκαν από την αρχή. Τα εργαστήρια

ηλεκτρονικών υπολογιστών που βρίσκονται στα περισσότερα σχολεία της πόλης της

Ρόδου είναι ηλικίας τουλάχιστον 7 ετών. Αυτό σημαίνει ότι οι δυνατότητες εκτέλεσης

προγραμμάτων που έχουν απαιτήσεις σε υπολογιστική ισχύ και ανάγκη

υποσυστήματος γραφικών με αξιοπρεπές μέγεθος μνήμης είναι μάλλον ανεπαρκείς.

Το 17ο Δημοτικό Σχολείο Ρόδου, στο οποίο υπηρετώ για 17 χρόνια, με τη συνεργασία

εξαιρετικών εκπαιδευτικών, της πάντα πρόθυμης για υποστήριξη καινοτομιών

διεύθυνσης και τη δραστηριοποίηση γονέων αλλά και της ευρύτερης κοινότητας της

πόλης κατάφερε να δημιουργήσει ένα λειτουργικό εργαστήριο για την εκπαίδευση των

μαθητών μας.

Με χορηγία από ένα κοινοφελές ίδρυμα της πόλης αγόρασε 20 μαθητικούς φορητούς

υπολογιστές δίνοντας τη δυνατότητα για υποστήριξη δράσεων και στους χώρους των

τάξεων. Το πολύ αξιόλογο υποστηρηκτικό προσωπικό που αποτελείται από

δασκάλους με βαθειά και πολυετή εμπειρία σε θέματα πληροφορικής τεχνολογίας

υλοποίησε δυνατότητες ασύρματης δικτύωσης, κεντρικού ελέγχου εφαρμογών,

εξειδικευμένες εγκαταστάσεις λειτουργικών συστημάτων και τέλος σύστημα

διαδραστικού πίνακα με κοινά και φθηνά εξαρτήματα της αγοράς.

Πριν επιχειρηθεί μια κανονική διδασκαλία στα πλαίσια του μαθήματος της

Αισθητικής Αγωγής βασισμένη στο νέο αναλυτικό πρόγραμμα θεωρήσαμε σκόπιμο να

κάνουμε μια προκαταρκτική έρευνα.

Για τον λόγο αυτό δημιουργήθηκε ένα ερωτηματολόγιο με το οποίο προσπαθήσαμε να

διερευνήσουμε τη σχέση των μαθητών της περιοχής με τους υπολογιστές και το

διαδίκτυο. Έτσι δόθηκε ένα ερωτηματολόγιο στα παιδιά των τάξεων Δ΄, Ε ΄, και Στ ΄

όχι μόνο του δικού μας αλλά και του γειτονικού 16ου.

Αναφορικά με την εφαρμογή της εικονικής περιήγησης δώσαμε στους μαθητές ένα

φύλλο εργασίας για να συμπληρωθεί κατά τη διαδικασία του μαθήματος και ένα

φύλλο καταγραφής εντυπώσεων για το τέλος.

Τα ερωτηματολόγια και τα φύλλα εργασίας που δόθηκαν συνολικά ήταν:

α) ένα γενικό ερωτηματολόγιο σχέσης των μαθητών με τους υπολογιστές και το

διαδίκτυο (κοινό για όλους),

β) ένα ερωτηματολόγιο καταγραφής εντυπώσεων (κοινό για όλους)

γ) 10 δισέλιδα φυλλάδια δραστηριοτήτων μαθητών κατά την παρουσίαση της

εφαρμογής

Περιγραφή δραστηριότητας

Προετοιμασία

Δεν χρειάστηκε γνωριμία με τους μαθητές αφού η δράση ήταν ενδοσχολική και δεν

εμπλέχτηκαν άτομα πέρα από το διδακτικό προσωπικό της μονάδας. Δόθηκαν βέβαια

διευκρινήσεις για τη δράση και προετοιμάσαμε τους μαθητές όπως οφείλουμε σε κάθε

μαθησιακή διαδικασία.

Τέλος τους μοιράστηκε το ερωτηματολόγιο (α), το οποίο και συμπλήρωσαν την ίδια

ημέρα. Επίσης, δόθηκε το ίδιο ερωτηματολόγιο σε συναδέλφους του άλλου σχολείου

που αναφέραμε.

Τέλος εγκαταστάθηκε και ελέγχθηκε η εφαρμογή για τυχόν δυσλειτουργίες σε όλους

τους φορητούς υπολογιστές και σε έναν κεντρικό που χρησιμοποιούμε για

παρουσιάσεις.

Οι μαθητές την καθορισμένη διδακτική περίοδο διάρκειας 90 λεπτών, μετά το

διάλειμμα, έφθασαν στην αίθουσα με το εργαστήριο υπολογιστών που βρίσκεται στον

1ο όροφο του κτηρίου.

Εκεί οι μαθητές οργανώθηκαν σε ομάδες των 2 ατόμων καθώς με ενδιέφερε η

συνεργατική μορφή εργασίας των μαθητών.Έτσι κάθε ομάδα διέθετε ένα μικρό

υπολογιστή καθώς και τα αντίστοιχα φύλλα εργασίας.

Έπειτα από μια σύντομη παρουσίαση της εικονικής περιήγησης, των χειριστηρίων και

όλων των δυνατών τύπων διάδρασης στην μεγάλη προβαλόμενη οθόνη οι μαθητές

άνοιξαν τους υπολογιστές και πατώντας στην συντόμευση της εφαρμογής που υπήρχε

στην επιφάνεια εργασίας ξεκίνησαν. Όπου χρειαζόταν υποστήριξη τους δόθηκε.

Μαθησιακή Διαδικασία

Στη συνέχεια αφέθηκαν μόνοι οι μαθητές να περιηγηθούν την πινακοθήκη και τελικά

να καταλήξουν στο δεύτερο όροφο όπου και απαιτούσε το σενάριο του μαθήματος.

Κάθε ομάδα είχε αναλάβει να συγκεντρώσει στο αντίστοιχο φυλλάδιο στοιχεία για

συγκεκριμένα έργα σχετικά με τον τίτλο του έργου, τον καλλιτέχνη και τη χρονολογία

κατασκευής του.

Μετά τη συλλογή των στοιχείων κάθε ομάδα παραλάμβανε ένα φάκελο μέσα στον

οποίο υπήρχαν πλαστικοποιημένες μικρογραφίες των έργων που είχαν καταγράψει.

Στόχος κάθε ομάδας τώρα ήταν να τοποθετήσει σε μια μακέτα του ορόφου του

Νεστοριδείου που είχα κατασκευάσει με επενδυμένη μελαμίνη τους πίνακες στην

αντίστοιχη θέση ώστε να έχουμε μια μικρογραφία του πραγματικού χώρου.

Οι πληροφορίες της χωρικής διάστασης που εμπεριέχονται στα πανοράματα έπρεπε να

επιτρέψουν στους μαθητές να εκτελέσουν αυτή τη δράση με επιτυχία.

Όπως παρατηρήσαμε τα παιδιά ανταποκρίθηκαν με επιτυχία στις απαιτήσεις του

πρώτου σκέλους που χρειαζόταν ικανότητες χειρισμού του υπολογιστή και πλοήγησης

της περιήγησης μαζί με ενεργοποίηση διάφορων διαδικασιών διάδρασης ώστε να

αντλήσουν τις απαραίτητες πληροφορίες.

Στο δεύτερο στάδιο της εφαρμογής ακολουθήθηκε μια κατευθυνόμενη προσέγγιση

ενός έργου. Συγκεκριμένα ενός γλυπτού με τίτλο «Περικεφαλαία Αυτοκτονίας» του

γνωστού γλύπτη Θεόδωρου.

Οι μαθητές επισκέφτηκαν το έργο, μελέτησαν τις πληροφορίες σχετικά με τον

καλλιτέχνη και τα έργα του και προβληματίστηκαν με ερωτήσεις που τους δόθηκαν

όπως:

• Ποια είναι η χρήση της περικεφαλαίας ;

• Τι γνωρίζετε για τις περικεφαλαίες από την ιστορία ;

• Η περικεφαλαία είναι σύμβολο ειρήνης ή πολέμου;

• Τι ρόλο παίζει η συγκεκριμένη περικεφαλαία;

• Σας φαίνεται παράξενος ό τίτλος της; Γιατί;

• Ποια μηνύματα πιστεύετε ότι θέλει να μας μεταφέρει ο καλλιτέχνης;

• Ποια η σχέση της περικεφαλαίας με τα σύγχρονα κράνη;

• Που χρησιμοποιούνται καθημερινά;

Με τα ερεθίσματα που προκάλεσαν οι ερωτήσεις αναπτύχθηκε μια πραγματική

ιδεοθύελα και μια γόνιμη και δημιουργική συζήτηση.

Η επαφή με την τέχνη έδωσε την ευκαιρία να εκφραστούν γνώμες, να αναμοχλευτούν

ιδέες και να ξυπνήσουν συναισθήματα κάνοντας μια μαθησιακή διαδικασία

διαφορετική, πιο κοντά στην αναζήτηση και πηγαία ανακάλυψη και δόμηση της

γνώσης.

Τέλος οι μαθητές, ατομικά, συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο που αναφερόταν στις

εντυπώσεις τους αλλά και τις δυσκολίες που πιθανόν συνάντησαν.

4 – Περιγράψτε τρόπους δυνατής διεύρυνσης της εφαρμογής και σε άλλους

τομείς/αντικείμενα της σχολικής μονάδας (μέχρι 2 σελίδες).

Η παιδαγωγική αξιοποίηση των έργων που φιλοξενεί ένας μουσειακός χώρος στα

πλαίσια της διαθεματικής προσέγγισης της πραγματικότητας επιτρέπει τη χρήση και

αξιοποίηση του έργου σε όλα τα γνωστικά πεδία του σχολείου. Ένας εμπνευσμένος

δάσκαλος μπορεί να εμπλέξει το πολυτροπικό υλικό της εφαρμογής στη διδασκαλία

της γλώσσας, της ιστορίας, της γεωγραφίας, των μαθηματικών, της αισθητικής

αγωγής, της μελέτης του περιβάλλοντος κλπ.

5 – Γράψτε τις προϋποθέσεις που θεωρούνται απαραίτητες για την καλύτερη

ανάπτυξής της στο σχολείο (μέχρι 2 σελίδες).

Θα ήθελα να αναφερθούν κάποιες επιλογές που υπαγορεύτηκαν από το πλαίσιο της

εφαρμογής στο συγκεκριμένο χώρο.

Η εφαρμογή θα μπορούσε να γίνει δικτυακά αν υπήρχε η απαραίτητη ευρυζωνική

σύνδεση με το διαδίκτυο.

Η ύπαρξη σύνδεσης θα επέτρεπε στο σενάριο να αξιοποιήσει τους υπερσυνδέσμους

στα πληροφοριακά πλαίσια ώστε οι μαθητές να ανακαλύψουν μόνοι τους περισσότερα

στοιχεία και να εμπλουτίσουν τους φακέλους των καλλιτεχνών που θα εγκαινιάσουμε

τη νέα σχολική χρονιά. Η σύνδεση στο διαδίκτυο για την αναζήτηση έγινε από τον

υπολογιστή του δασκάλου για έναν από τους καλλιτέχνες.

Η σύνδεση ακόμα θα μας επέτρεπε να αυτονομηθούμε από το περιορισμένο

περιβάλλον της πινακοθήκης και να οργανώσουμε ένα πραγματικό κυνήγι

καλλιτεχνικών θησαυρών (Web Quest) στο διαδίκτυο σε πραγματικές συνθήκες όπου η

ένταση και η περιέργεια της ανακάλυψης θα βρίσκονταν σε υψηλά επίπεδα.

Η δικτύωση των μικρών υπολογιστών με το μεγάλο σύστημα προβολής θα έδινε τη

δυνατότητα να υλοποιηθεί μια πολυσυμμετοχική αναζήτηση.

Η ενορχηστρωμένη εναλλαγή ανάμεσα στα ευρήματα κάθε αυτόνομης μονάδας που

θα προβάλλονταν είτε στην μεγάλη οθόνη είτε στις οθόνες όλων των μικρών

ταυτόχρονα θα δημιουργούσε ένα ξέφρενο πανηγύρι συνεργατικής δράσης που είναι

τελικά και το μεγάλο ζητούμενο της εποχής μας: Η συνεγατική μάθηση και δράση.

Ευτυχώς που η εφαρμογή εντάσσεται στα πλαίσια του νέου προγράμματος Αισθητικής

Αγωγής και θα τύχει περισσότερης αξιοποίησης στο μέλλον. Άλλωστε ένας από τους

στόχους είναι η γνωριμία των μαθητών και του προσωπικού με τα έργα τέχνης που

φιλοξενεί στους χώρους της η Πινακοθήκη Ρόδου.

Είναι σημαντικό όταν πραγματοποιηθούν οι επισκέψεις στους χώρους του ιδρύματος

οι μαθητές να ειναι γνώστες του περιεχομένου και να αναζητούν την αισθητική

απόλαυση που μόνο η φυσική παρουσία μπορεί να χαρίσει.

Για παράδειγμα να δουν από κοντά πως ο Τσόκλης συνδυάζει ένα κομμάτι ξύλου

πάνω σε ένα τελάρο από μουσαμά ή πόσο φοβερό είναι το χάλκινο καρφί που υπάρχει

μέσα στην Περικεφαλαία Αυτοκτονίας. Την ένταση και το δυναμισμό που αποπνέουν

οι ελεύθερες πινελιές στη ράφτρα του Πατρασκίδη ή το ακατέργαστο κόκκινο χρώμα

από το σωληνάριο στις βάρκες του Τσίγκου κ.α.

6 – Γράψτε γενικότερα συμπεράσματα που εξήχθησαν (μέχρι 3 σελίδες).

Σύγκριση

Στην ερώτηση αν ήταν ευχάριστη εμπειρία

η εικονική επίσκεψη στην πινακοθήκη το

91% απάντησε θετικά.

Στην ερώτηση αν το πρόγραμμα βοήθησε

να βρουν περισσότερα στοιχεία για τους

καλλιτέχνες και τα έργα τους το 100%

απάντησε θετικά.

Στην ερώτηση αν θα ήθελαν να

επισκεφτούν την πινακοθήκη τώρα που τη

γνώρισαν μέσα από την οθόνη του

υπολογιστή το 78% απάντησε πολύ θετικά.

Στην ερώτηση αν το πρόγραμμα πετυχαίνει

να τους δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι

βρίσκονται μέσα στις αίθουσες το 76%

απάντησε θετικά.

Αξιολόγηση

Στις ερωτήσεις σχετικά με δυσκολίες στο χειρισμό της εφαρμογής είχαμε τα

παραπάνω ευρήματα.

Στις ερωτήσεις σχετικά με τις λειτουργίες - χαρακτηριστικά της εφαρμογής που

άρεσαν είχαμε τα παρακάτω ευρήματα.

7. Τεκμηριώστε σε ό,τι αφορά:

7.1 - τον καινοτόμο χαρακτήρα του υποβαλλόμενου έργου σε σχέση με την:

παραγωγή μιας νέας προσέγγισης στην εκπαιδευτική διαδικασία που στηρίζεται σε θεωρητική τεκμηρίωση

εισαγωγή για πρώτη φορά στο σχολείο μιας καθιερωμένης πρακτικής ή παιδαγωγικής προσέγγισης

αναμόρφωση/ανασχεδιασμό μιας καθιερωμένης διδακτικής προσέγγισης

7.2 –τη συμβολή του έργου στη βελτίωση της διδακτικής πράξης όπως:

επιτυχή αποτελέσματα μάθησης, προώθηση της συμμετοχής των εκπαιδευόμενων, εκπόνηση εκπαιδευτικού υλικού προσαρμοσμένου στις τοπικές συνθήκες

και στις ανάγκες των μαθητών.

7.3 – την παιδαγωγική αξία του έργου όπως:

συμβολή στην προσωπική, κοινωνική, πολιτιστική ανάπτυξη των μαθητών,

κίνητρα για την επίτευξη υψηλότερων προσδοκιών, επικέντρωση στις ανάγκες των μαθητών, καλύτερη κατανόηση/εμβάθυνση στο γνωστικό αντικείμενο/περιοχή, διευκόλυνση στη διαδικασία «μαθαίνω πώς να μαθαίνω».

7.4 – τη συμβολή στη λειτουργία της σχολικής τάξης/μονάδας όπως:

ευκολία εφαρμογής στο σχολείο, διαμόρφωση θετικού κλίματος στις σχέσεις της σχολικής κοινότητας και

στις σχέσεις με τους γονείς, συνεργασία των εκπαιδευτικών της Σχολικής Μονάδας.

(μέχρι 3 σελίδες)

Μέχρι σήμερα οι προσπάθειες ακόμα και ονομαστών μουσείων στον κόσμο δεν

έχουν πετύχει να δημιουργήσουν ανάλογη εμπειρία σε επίπεδο ποιότητας

πανοραμικής εικόνας πλήρους οθόνης. Πρόσφατα η Google παρουσίασε μια

πρόταση για απεικόνιση επιλεγμένων έργων τέχνης με τη δυνατότητα μεγέθυνσης

(zoom in) και απεικόνισης λεπτομερειών αλλά στο κομμάτι της ποιοτικής

παρουσίασης 360ο δεν έχει δοθεί η απαραίτητη έμφαση ακόμα.

Η ολοένα αυξανόμενη χρήση ΤΠΕ στην καθημερινή μαθησιακή διαδικασία καθιστά

εφαρμογές τέτοιου τύπου απαραίτητες για την υλοποίηση αυτόνομων διερευνητικών

– ανακλυπτικών αλλά και κλασικών δράσεων παρουσίασης εμπλουτισμένου

πολυτροπικού υλικού στη σχολική τάξη.

Επίσης, οι μαθητές χρειάζονται κατά βάση εκπαιδευτικά περιβάλλοντα πλούσια σε

κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, με δυνατότητες εξερεύνησης ποικίλων θεμάτων τόσο

με τους δασκάλους όσο και τους συμμαθητές τους. Ευκαιρίες για συνεργασία με πιο

έμπειρους καθοδηγητές είναι ιδιαίτερα κρίσιμες για την ανάπτυξη ανώτερων

γνωστικών λειτουργιών (Vygotsky L. S., 1978).

Η ικανότητα ανάγνωσης της εικόνας πρέπει στην εποχή μας να θεωρείται κάτι

ανάλογο με την ανάγκη γνώσης γραφής και ανάγνωσης των προηγούμενων εποχών.

Η γνώση των συμβόλων της εικαστικής γλώσσας αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για

τη διδασκαλία πολλών μαθημάτων στο σχολείο, αλλά και για την κατανόηση της

ζωής, όπως επιβάλεται σήμερα με την κυριαρχία των μέσων μαζικής ενημέρωσης

και των συστημάτων της πληροφορικής.

Κατ' αρχήν, η διδασκαλία με την παρουσίαση του εικονικού μουσειακού χώρου

μέσω του προγράμματος εικονικής περιήγησης, ενθουσίασε τους περισσότερους

μαθητές σε βαθμό μεγαλύτερο από τις αντίστοιχες παραδοσιακές διδασκαλίες. Η

τρισδιάστατη αναπαράσταση του χώρου όσο και η παρουσίαση των εκθεμάτων

ήταν επίσης σε μεγάλο βαθμό πειστική και ανταποκρινόταν καλά στην

πραγματικότητα, κάτι που κέντρισε το ενδιαφέρον των μαθητών και δημιούργησε

διάθεση εξερεύνησης του αντικειμένου.

Σημαντικός παράγοντας για την ομαλή και, όπως αποδείχθηκε, επιτυχημένη

διδασκαλία με το πρόγραμμα ήταν και το γεγονός ότι η πλειοψηφία των μαθητών

ήταν ήδη εξοικειωμένοι τόσο με τη χρήση γενικότερα του ηλεκτρονικού

υπολογιστή, όσο και με την ενασχόληση τους με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια

ειδικότερα. Δεν δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα με τη χρήση του προγράμματος, με την

πλοήγηση μέσα στο χώρο, τον εντοπισμό αλλά και την παρατήρηση όλων των

αντικειμένων.

Το δείγμα της συγκεκριμένης έρευνας ήταν αρκετά μικρό (40 μαθητές) και

σίγουρα δεν ήταν αντιπροσωπευτικό. Παρόλα αυτά όμως, είναι ικανό να δώσει μια

πρώτη εικόνα για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η εκπαιδευτική διαδικασία μέσω της

χρήσης της τεχνολογίας της εικονικής πραγματικότητας για την παρουσίαση

μουσειακών χώρων.

Επίσης, οι δυνατότητες που μπορούν να προσφέρουν ανάλογα μουσειακά

περιβάλλοντα σχεδιασμένα με τη χρήση της εικονικής πραγματικότητας είναι

πολλές. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το περιβάλλον που δημιουργήθηκε για την

παρούσα εργασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και δικτυακά, προσδίδοντας την

δυνατότητα μεγάλου αριθμού αλληλεπιδράσεων.

Σημαντικό μπορεί να θεωρηθεί ακόμα και το γεγονός ότι τέτοιου είδους

προγράμματα μπορούν να αξιοποιηθούν ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές.

Περιοχές όπου οι μαθητές των σχολείων πιθανότατα να μην έχουν την δυνατότητα

καθόλα τα σχολικά τους χρόνια να επισκεφτούν ανάλογους χώρους για παράδειγμα

εξαιτίας της απόστασης και του υψηλού κόστους μετακίνησης. Εφαρμογές Ε.Π.

μπορούν να παρέχουν τη δυνατότητα στα παιδιά να γνωρίσουν από κοντά" δείγματα

της πολιτιστικής κληρονομιάς έστω και μέσα από μια εικονική επίσκεψη.

Ανάλογα οφέλη μπορούν να έχουν π.χ. μαθητές με κινητικά προβλήματα ή

ειδικές ανάγκες γενικότερα, αλλά και ευρύτερες πληθυσμιακές ομάδες που θέλουν

να αυτομορφωθούν.

Ολοκληρώνοντας, αξίζει να επισημανθεί ότι τόσο η βελτίωση της παρούσας

εφαρμογής, από καθαρά τεχνολογική άποψη, όσο και η περαιτέρω έρευνα πάνω σε

ανάλογες εφαρμογές θα μπορούσε σίγουρα να δώσει πολύτιμες πληροφορίες αλλά

και να βελτιώσει την ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία.

8 – Γράψτε βασικές βιβλιογραφικές αναφορές (μέχρι 1 σελίδα).

Ελληνική

Ανδρέου Α., Ιστορία, Μουσείο και Σχολείο, Γ. Δεδούσης, Θεσσαλονίκη, 1996

Βέμη Β., (2006), Μουσειοπαιδαγωγική κατάρτιση των εκπαιδευτικών: Προϋπόθεση για μια «κοινή» γλώσσα μουσείου και σχολείου, Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 42, Αθήνα pp: 7-22

Γκαζή Α., (1999), "Από τις Μούσες στο Μουσείο: Η ιστορία ενός θεσμού δια μέσου των αιώνων" στο Αρχαιολογία, 70, Αθήνα, pp 39-46.

Δάλκος Γ., (2000), Σχολείο και Μουσείο, Αθήνα: Καστανιώτης.

Μεσσήνης Γ., Μικρόπουλος Τ. Α.,(2002) Ανάπτυξη Εικονικών Περιβαλλόντων με την Τεχνολογία QuickTime Virtual Reality, «Οι ΤΠΕ στην Εκπαίδευση», Τόμος Α’, Επιμ. Α. Δημητρακοπούλου, Πρακτικά 3ου Συνεδρίου ΕΤΠΕ, 26-29/9/2002, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ρόδος, Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ pp:461-470

Μούλιου Μ., Μπούνια Α., (1999), "Ο επαγγελματίας του μουσείου" στο Αρχαιολογία, 71, Αθήνα, pp 37.

Μούλιου, Μ., Μπούνια Α., (1999), "Μουσείο και Επικοινωνία" στο Αρχαιολογία, 72, Αθήνα, pp 42.

Μυρογιάννη-Αρβανιτίδη, Ε., (1999), "Ο ρόλος του μουσειοπαιδαγωγού στην Ελλάδα" στο Αρχαιολογία, 71, Αθήνα: 50-53.

Φωκίδης, Ε., (2004), Δημιουργία Περιβάλλοντος Εικονικής Πραγματικότητας για τη

Διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής, (Διδακτορική διατριβή), Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Φωκίδης, Μ., Τσολακίδης Κ., (2007), Εικονική Πραγματικότητα στην Εκπαίδευση: Θεωρία και Πράξη, Αθήνα: ΑΤΡΑΠΟΣ.

Ξενόγλωσση

Ambrose, T., Paine C., (ed), 2006, Museum Basics, Heritage: Care-Preservation-Management, London: Routledge.

Chou, C., Hsu, H.-L., Yao, Y.-S. (1997), “Construction of a virtual reality learning environment for teaching structural analysis”, Computer Applications in Engineering Education 5 (4), pp. 223–230.

Falk, J.H, (1998), “Visitors: Who does, who doesn’t and why – understanding why people go to museums”, Museum News, 77 (March-April 1998), pp.38-43.

Hein, G., (2005), Learning tin the Museum, Routledge.

Hooper – Greenhill, E., (1992), Museums and the Shaping of Knowledge, London: Routledge.

Hooper-Greenhill, E., (1994), Museum and their visitors, London: Routledge.