ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 • Eτος 3ο • Aρ. φύλλου 155 Τιμή: €1,50Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a t h i m e r i n i . c o m . c y / f i n a n c i a l

3 DAYS AU TO M AT I C ACC I A I O - 4 5 MM

( R E F. 674 )

3 S O C

NICOSIA . LIMASSOL. TEL. 22 897 361

EY celebrates 80 years in Cyprus

ΣΗΜΕΡΑΤΟΥΡΚΙΑ

Φεύγουν τα κεφάλαιακαι «βυθίζεται» η λίραΕπιδείνωση παρουσιάζει και πάλι η οικο-νομία της Τουρκίας λόγω κυρίως της πολι-τικής αστάθειας. Το ξένο κεφάλαιο απο-χωρεί από την αγορά και η ταξική ανισότη-τα προσλαμβάνει δραματικές διαστάσεις.Η τουρκική λίρα πέφτει συνεχώς και ο Ερ-ντογάν τα βάζει με την Κεντρική Τράπεζα.Επιπτώσεις και στα κατεχόμενα. Σελ. 6, 13

ΕΛΛΑΔΑ

«Στο σφυρί» τα πρώταακίνητα 29 ΝοεμβρίουΣτις 29 Νοεμβρίου ξεκινούν οι ηλεκτρονι-κοί πλειστηριασμοί στην Ελλάδα. Σε πρώτηφάση θα επικεντρωθούν σε οφειλές φυσι-κών προσώπων που ξεκινούν από 500.000ευρώ και φθάνουν ακόμη και πάνω από τα2 εκατ. Μεζονέτες, πολυώροφα κτίρια, οι-κόπεδα, εμπορικές εγκαταστάσεις και χώ-ροι στάθμευσης περιλαμβάνονται στα ακί-νητα που θα βγουν «στο σφυρί». Σελ. 15

Οι τράπεζες προχωρούν σε δραστικέςκινήσεις για να αποφορτίσουν τους ι-σολογισμούς τους από τα «τοξικά δά-νεια». Με τις κινήσεις τους αυτές ενι-σχύουν την εκτίμηση ότι ετοιμάζονταιγια κάτι μεγαλύτερο, που, όπως έχει

γράψει η «Κ», θα είναι η δημιουργίαμιας «BadBank» μέσα στο 2018. Πηγέςόμως αναφέρουν ότι μέχρι να γίνειαυτό το μεγάλο γεγονός για τα ιστορικάτης κυπριακής οικονομίας, πρόκειταιστο αμέσως επόμενο διάστημα να α-

νακοινωθεί άλλη μια μεγάλη κίνησηαπό τράπεζα που θα οδηγήσει ή θα υ-ποβοηθήσει στη δημιουργία μιας κακήςτράπεζας. Στο μεταξύ, σημαντική αύ-ξηση στις προβλέψεις της ανακοίνωσεη Τράπεζα Κύπρου το δεύτερο τρίμηνο

του 2017, κατά 0,5 δισ. ευρώ, αιφνι-διάζοντας την αγορά ενώ χθες ανα-κοίνωσε προβλέψεις για το τρίτο τρί-μηνο του 2017 ύψους 73 εκατ. ευρώ.Εξάλλου, η Τράπεζα Κύπρου, παρου-σιάζοντας χθες τα οικονομικά της α-

ποτελέσματα, ανακοίνωσε την ίδρυσηεπενδυτικού Ταμείου Εμπορικών Α-κινήτων ύψους 190 εκατ. ευρώ. Αυτό,όπως αναφέρθηκε, θα έχει ως αποτέ-λεσμα τη μείωση του όγκου της REMUκατά σχεδόν 200 εκατ. Σελ. 4

ΝΟΤΙΟΣ ΑΦΡΙΚΗ

Η σκοτεινή πλευρά των ΓκούπταΗ βαθύπλουτη οικογένεια Γκούπτα, που ελέγχει μεγάλομέρος της οικονομικής ζωής στη Νότιo Αφρική, κατηγο-ρείται από όλον τον πολιτικό κόσμο της χώρας, πλην τηςκυβέρνησης Ζούμα, ότι με μεθόδους μαφίας βγάζει απότη μέση όποιον μπει στον δρόμο της και επιχειρήσει ναεμποδίσει τον αθέμιτο πλουτισμό της. Ακόμα και υπουρ-γούς διορίζει. Σελ. 11

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΞΙΩΣΗ

Τα επιτεύγματα ΑντετοκούνμποΠροκαλεί δέος και κερδίζει σεβασμό. Ο Γιάννης Αντε-τοκούνμπο εκτοξεύει συνεχώς την καριέρα του με τιςεμφανίσεις που πραγματοποιεί στο ΝΒΑ. Η επένδυσητων Μπακς άρχισε από πέρυσι με την υπογραφή τουπαχυλού συμβολαίου του «Greek Freak», όπως τον α-ποκαλούν, με συνολικές αποδοχές που θα «σπάσουν»το φράγμα των 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Σελ. 22

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΟΛΩΝΙΑΣ

Οχι Ευρώπη πολλών ταχυτήτωνΗ Ευρωπαϊκή Ενωση δεν πρέπει να μετατραπεί σε εγχεί-ρημα «πολλών ταχυτήτων», διαφορετικά θα χάσει τη μελ-λοντική δυναμική της, λέει ο πρόεδρος της Πολωνίας Α-ντρέι Ντούντα, ο οποίος πραγματοποίησε επίσημη επίσκε-ψη στην Αθήνα. Τάσσεται υπέρ της ένταξης των ΔυτικώνΒαλκανίων στην ΕΕ, ενώ περιγράφει το ΝΑΤΟ ως τον βασι-κό πάροχο ασφαλείας της Ευρώπης. Σελ. 16

Στην Κύπρο, καθ οδόν πρός το Λίβανο, έφθασε χθες βράδυ ο Πρωθυπουργός της χώρας Σαάντ Χαρίρι και είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στο αεροδρό-μιο Λάρνακας. Η συνάντηση Χαρίρι-Αναστασιάδη πραγματοποιήθηκε σε πολύ εγκάρδιο κλίμα. Ο Σαάντ Χαρίρι είχε μεταβεί στο Παρίσι και χθές πήγε στο Κάιρο όπου εί-χε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Φάταχ αλ-Σίσι με τον οποίο συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή καθώς και τις εξελίξεις στον Λίβανο. Σελ. 14

Η τριμερήςμετεξελίσσεται σε τετραμερήμε την ΙταλίαΣτη Σύνοδο της ΚρήτηςΔιεύρυνση του μοντέλου συνεργασίαςΚύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου με τη συμ-μετοχή και της Ιταλίας αποφασίστηκεστην πέμπτη Σύνοδο ηγετών Κύπρου,Ελλάδας, Αιγύπτου στην Λευκωσία.Όπως είπε με νόημα ο πρωθυπουργόςτης Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας, η επό-μενη Σύνοδος που θα πραγματοποιηθείστην Κρήτη θα περιλαμβάνει και άλλεςχώρες της περιοχής. Σελ. 9

Χρονοβόραη διερεύνησητων εγγράφωντου ΠαραδείσουΤεράστιος ο όγκος εργασίαςΜεγάλος χρόνος θα απαιτηθεί για ναεξεταστούν μια προς μια οι υποθέσειςπου αφορούν την Κύπρο στο θέμαμε τα Paradise Papers, καθώς ο όγκοςεργασίας είναι τεράστιος. Στο μικρο-σκόπιο του Εφόρου Φορολογίας όλεςοι περιπτώσεις. Τι έγινε και ποιες οιδιαφορές με τα Panama Papers καιτη λίστα Λανγκάρντ. Σελ. 5

Μια αρχήθα αποφασίζει για άδειεςεπενδύσεωνΤέλος στη γραφειοκρατίαΤέλος στις γραφειοκρατικές διαδικα-σίες έγκρισης μιας μεγάλης επένδυσης,επιχειρεί να βάλει ο υπ. Εσωτερικώνμε νομοσχέδιο που κατατέθηκε στηΒουλή. Με το νομοσχέδιο οι 46 αρχέςπου χρειάζονται για αδειοδότηση θαγίνουν μία και η άδεια θα δίνεται τοαργότερο σε διάστημα δώδεκα μηνών.Ο νόμος εισάγει το One stop shop καιόχι one more shop. Σελ. 7

Η καλύτερηΠαρασκευήείναι... μαύρηΗ Black Friday στην Ελλάδα

Black Friday. Η ημέρα των μεγάλωνπροσφορών, που φέτος είναι μεθαύ-ριο Παρασκευή 24 Νοεμβρίου. Ταπολλαπλάσια οφέλη σε τζίρο, ακόμηκαι ο εξαπλασιασμός του σε κάποιεςπεριπτώσεις, οδήγησαν φέτος καιτους πιο επιφυλακτικούς στην Ελ-λάδα να προετοιμαστούν κατάλληλα.Φέτος, αποφάσισαν να οργανωθούνκαι οι μικρομεσαίες εμπορικές επι-χειρήσεις. Σελ. 12

Σ Χ Ο Λ Ι Ο / Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Καλά - καλά δεν κόπασε η μπόρα πουείχε ξεσπάσει με τη Λίστα Λαγκάρντ,τη διαδέχτηκαν τα Panama Papers,ενώ τώρα έχουμε να αντιμετωπί-σουμε τα Paradise Papers. Υπάρχειόμως μια ειδοποιός διαφορά η οποίαείναι συνάμα και πολύ σημαντική.Τα Paradise Papers δεν αναφέρονταισε περιπτώσεις φοροδιαφυγής, αλλάπεριπτώσεις φοροαποφυγής. Δηλα-δή, πώς μπορείς να πεις σε κάποιαεταιρεία «γιατί ενήργησες με αυτότον τρόπο και γιατί αποφάσισες ναμεταφέρεις τα χρήματά σου σε συ-γκεκριμένο κράτος και μέσω αυτήςτης διόδου»; Η πολύ απλή απάντησηπου θα σου δώσει μια εταιρεία είναιη εξής: «Εχωκαλούς λογιστές, κάνουνκαλά τη δουλειά τους και γι΄ αυτόείναι και υπάλληλοί μου».

Στην Κύπρο εκ πρώτης όψεωςπαρουσιάστηκαν περιπτώσεις εν-δεχόμενης φοροαποφυγής 189 ονο-μάτων φυσικών προσώπων και ε-ταιρειών, 232 διευθύνσεων υποστα-τικών και 42 υπεράκτιων εταιρειών.Οπως συνέβη και με τη Λίστα Λα-γκάρντ και με τα PanamaPapers,αυτό δεν σημαίνει αυτομάτως ότιτο όνομα που εμπεριέχεται έχει προ-

χωρήσει σε κάποιο φορολογικό σφάλ-μα, μέχρι να αποδειχθεί βέβαια τοαντίθετο. Όπως επισημαίνεται καιστην «πρώτη φουρνιά» της λίσταςπου πούλησε σαν ζεστό ψωμάκι καιπου αφορούσε άλλα κράτη, παρου-σιάζονται στα «Έγγραφα του Πα-ραδείσου» οι «υπόγειες διαδρομές»

πελατών μιας νομικής εταιρείας, ό,τικαι αν σημαίνει αυτό. Όπως θέλειτο μεταφράζει κάποιος.

Μέχρι τώρα έχει κρατήσει χαμηλόπροφίλ η Κύπρος σχετικά με ταParadise -και καλά κάνει- διότι δενχρειάζεται να πυροβολεί τα πόδιατης δίχως να υπάρχει λόγος. Γι’ αυτότο σκοπό έχουμε τα ξένα ΜΜΕ, ταοποία παρουσιάζουν ανά τακτά δια-

στήματα αυτό που είναι εντυπωμένο«στο νου» τους, ότι η Κύπρος είναιένα πλυντήριο το οποίο μπορεί ναγυρίζει και να ξεπλένει μαύρο χρήμαμε πολλές στροφές.

Σε όλα τα παραπάνω υπάρχει ό-μως ένας ισχυρός αντίλογος. Σύμ-φωνα με έρευνα της Ευρωβουλήςκαι που παρουσίασαν Ευρωβουλευ-τές την περασμένη Τετάρτη στηνΟλομέλεια του Στρασβούργου, το70% των παράνομων χρηματοοι-κονομικών διόδων, χρησιμοποιού-νται από τους φοροφυγάδες -ή τουςεν δυνάμει φοροφυγάδες όπως εί-παμε- και για σκοπούς φοροδιαφυ-γής, αλλά και για σκοπούς φοροα-ποφυγής. Γι΄ αυτό κιόλας θέλει να«πάρει στα χέρια» της την κατά-σταση και να δημιουργήσει μηχα-νισμούς που να αντιμετωπίζει τέτοιαφαινόμενα.

Όπως και να έχει, επανέρχομαιστον τίτλο μου. Δεν δαγκώνουν όλοιτα μήλα στον Παράδεισο. Ας αφή-σουμε τους αρμοδίους να ελέγξουν,να αποφανθούν και έπειτα προχω-ρούμε σε πορίσματα εάν ανήκουνσε εκείνο το 70άρι τα κυπριακά ο-νόματα που παρουσιάστηκαν.

Δεν δαγκώνουν όλοι τα μήλα στον Παράδεισο

Διπλασίασε τηνπροσφορά για το Brexit η ΜέιΠληροφορίες της βρετανικής ε-φημερίδας Times αποκάλυψαν ό-τι το Λονδίνο προτίθεται να δι-πλασιάσει την προσφορά του γιατο διαζύγιο με την Ευρωπαϊκή Ε-νωση από τα 20 δισ. στα 40 δισ.ευρώ, αυξάνοντας τις ελπίδες γιαδιευθέτηση ενός από τα πιο α-κανθώδη θέματα του Brexit. ΟιΒρυξέλλες έχουν κάνει λόγο γιαυποχρεώσεις 60 δισ. ευρώ τηςΒρετανίας στον προϋπολογισμότης ΕΕ. Σελ. 13

50

60

70

80

90

100

0

100

200

300

400

500

0

0

0

0

1

2

3

Ογκος συναλλαγών (χιλιάδες €)

Γενικός Δείκτης 71,43

136,9

15/11 16/11 17/11 20/11 21/11

Κινήσεις ενόψει Κακής Τράπεζας το 2018Ψήφος εμπιστοσύνης στις κυπριακές τράπεζες από τους θεσμούς - Fund 160 εκατ. από την Τράπεζα Κύπρου

Συνάντηση Χαρίρι - Αναστασιάδη στη Λάρνακα

<<<<<<<

H Κύπρος έχει κρατήσειχαμηλό προφίλ σχετικάμε τα Paradise -και καλά κάνει- διότι δεν χρειάζεται να πυροβολεί τα πόδια της χωρίς λόγο.

01-OIK_COVER_OIK_01 21/11/17 23:38 Page 2

2 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Nοεμβρίου 2017Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α

Το χάιλαϊτ από την Τριμερή συνάντηση μετα-ξύ Αναστασιάδη, Σίσι και Τσίπρα ήταν χθες ηαμηχανία του Αλέξη όταν ο Αναστασιάδηςτον αποκάλεσε... αδελφή! Όχι ακριβώς όπωςακούγεται αλλά από σαρδάμ!...Ευρισκόμενος μεταξύ των δύο υψηλών τουπροσκεκλημένων μετά την ολοκλήρωση τηςΤριμερούς και εκφράζοντας ευχαριστίεςπρος τις συμμετέχουσες χώρες είπε: “Εύχο-μαι ό,τι καλύτερο και στην φίλη Αίγυπτοκαι (γυρίζοντας προς τον Τσίπρα) στην... α-δελφή Ελλάδα ή μητέρα Ελλάδα”. Ο Τσίπραςάρχισε να χαμογελά αμήχανα και να παρακο-λουθεί υπομονετικά τον Αναστασιάδη πουπροσπαθούσε φιλότιμα να το... σώσει. Κι ό-ντως ο Νίκαρος ενώ έκανε μικρή παύση, δενέχασε τα λόγια του! Και συνέχισε: “Αν έλεγαστην μητέρα Ελλάδα θα παρεξηγούμουν απόόσους επικαλούνται την μητέρα Τουρκία. Καιεπειδή θέλουμε ανεξαρτησία, απεξάρτηση,θέλω να τηρώ τα θέσμια και τα θέσμια είναιη αδελφική σχέση Κύπρου, είτε με την Ελλά-δα, είτε με την Τουρκία αλλά και σεβασμόστην Κυπριακή Δημοκρατία. Σας ευχαριστώθερμά!”Και έπεσε χειροκρότημα μαζί με πολλά χα-μόγελα αλλά και δυνατά γέλια!!

Αναστάτωση προκλήθηκε στην Αστυνομίααπό την απόπειρα δολοφονίας κατά του40χρονου “Γλύκα” την ώρα που η Λευκωσίαήταν γεμάτη πάνοπλους αστυνομικούς λόγωτης επίσκεψης Σίσι, Τσίπρα αλλά και της Ρε-άλ Μαδρίτης. Εκτός από τους πέραν των 200αστυνομικών που περιφέρονταν στο Προε-δρικό και αλλού (κοντά στο χώρο που έγινε ηαπόπειρα δολοφονίας) υπήρχαν και dronesαλλά και ελικόπτερο της αστυνομίας που επι-θεωρούσαν από αέρος...Πηγή μου στο αρχηγείο μου ανέφερε ότιχθες σε γραφείο υψηλόβαθμου της κυπρια-κής αστυνομίας ακούστηκαν και... γαλλικά. Ως συνέχεια των αντιδράσεων της ηγεσίαςτης αστυνομίας χαρακτήρισε η πηγή μου τηναπόφαση του Αρχηγού να επιστρέψει τοdraft πόρισμα για την αντιτρομοκρατική ά-σκηση στη Λεμεσό που θορύβησε κόσμο αλ-λά και τον ίδιο τον Ζαχαρία και (περισσότερο)τον Ιωνά λόγω των αντιδράσεων που υπήρ-ξαν...

Σύμφωνα με όσα μαθαίνω, ο Ζαχαρίας Χρυ-σοστόμου επέστρεψε τη Δευτέρα τον φάκε-λο με τα στοιχεία που αφορούν την “μυστι-κή” άσκηση ζητώντας διερεύνηση θεμάτωνπου θεώρησε πως “δεν εξετάστηκαν αναλυ-τικά”...

Η πηγή μου υποστηρίζει πως ο Αρχηγός μεοδηγίες από τον Ιωνά, είναι αποφασισμένος

να ξεκαθαρίσει πλήρως το θέμα και αν υπάρ-χουν ευθύνες να αποδοθούν γιατί “μόνο έτσιθα διατηρηθεί η εμπιστοσύνη του κοινούστην Αστυνομία”...

Αληθεύει ότι στο... draft πόρισμα στελέχητης Αστυνομίας ρίχνουν ο ένας στον άλλοτην ευθύνη για το ποιος έπρεπε να είχε ενη-μερώσει την ηγεσία για την διεξαγωγή της ά-σκησης;Όπως μου λέχθηκε το τελικό πόρισμα αναμέ-νεται προς το τέλος Νοεμβρίου.  

Συσκέψεις επί συσκέψεων ακούω ότι γίνο-νται στο επιτελείο του Νικόλα Παπαδόπου-λου με στόχο τη συσπείρωση πρώτα του ΔΗ-ΚΟ όσο και των άλλων κομμάτων που τον υ-ποστηρίζουν. Πηγή μου από την πριγκιπικήαυλή μου ανέφερε πως “έχουν κτυπήσει κα-μπανάκια να ενεργοποιηθούν οι πάντες γιανα μην χάσουμε τον πρώτο γύρο. Μετά ταπράγματα θα είναι πιο εύκολα”.

Η πηγή μου υποστηρίζει ότι η νέα εκστρα-τεία αναλαμβάνεται μετά τα αποτελέσματαπρόσφατης δημοσκόπησης και λίγο πριν διε-νεργηθεί νέα... Όπως παραστατικά μου πε-

ριέγραψε: “τόσο ο Χρύσης όσο και οι εκπρό-σωποι των άλλων κομμάτων που υποστηρί-ζουν τον Νικόλα δεσμεύτηκαν, σε ατμόσφαι-ρα που θύμιζε Φιλική Εταιρεία, ότι η επανά-σταση υπέρ του Νικόλα πρέπει να κερδηθείκαι ρίχθηκαν στη μάχη. Μόνο η ευλογία τουΑρχιεπισκόπου τους έλειπε...”.

Η παρουσία στην Κύπρο της θρυλικής ΡεάλΜαδρίτης για τον αγώνα με τον ΑΠΟΕΛ, μετον σούπερ σταρ της Ρονάλντο αλλά και όλατα άλλα αστέρια της, συμπεριλαμβανομένουκαι του Ζινεντίν Ζιντάν “ενέπνευσε” πολιτικότου ΔΗΣΥ. Όπως άκουσα το στέλεχος του κυ-βερνώντος κόμματος υπέβαλε μάλιστα τηνεμπνευσμένη του πρόταση, μεταξύ σοβαρούκαι αστείου, προς τον Φούλη αλλά και προςτον Νίκαρο: “Να καλέσετε την Ρεάλ και το Α-ΠΟΕΛ στο προεδρικό την ώρα που θα γίνεταιη Τριμερής. Να δείτε ότι θα την καλύψουνδωρεάν όλα τα διεθνή ΜΜΕ!” 

ΚΟΥΪΖ: Ποιος θα είναι ο δεύτερος υπουργόςτου Αναστασιάδη που θα δώσει απαντήσειςμέσω του Facebook στο πλαίσιο του προε-κλογικού; Σημειώνεται πως η πρώτη “εκπο-μπή” έγινε τη Δευτέρα με τον Κωνσταντίνο

Πετρίδη που για δύο ώρες απαντούσε σε ε-ρωτήσεις του κοινού μέσω Facebook. Αλη-θεύει ότι από τον λόφο της εξουσίας το όλοevent χαρακτηρίστηκε “ρεσιτάλ”, γεγονόςπου αυξάνει την ευθύνη του δεύτερου... ε-θελοντή;    

Ο Θωμάς είναι ωραίος τύπος. Στη λαϊκή α-παίτηση να προσθέσει στο μενού του “Πα-ντοπωλείου” σούπα ενόψει και της αλλαγήςτου καιρού, αντιτάσσει προς ευχαρίστησητων θαμώνων από το κυβερνητικό στρατόπε-δο, πως η πιο ωραία σούπα είναι ο προεκλο-γικός που ζούμε.

Το ότι ρουφούμε καθημερινώς προεκλογικήσούπα το βλέπεις και στο facebook. Λαλί-στατοι επιχειρηματίες και λοιποί συγγενείςεδώ και ένα μήνα είναι όλοι προσεκτικοί στοτι γράφουν και τι σχολιάζουν. Ακόμη και στοπεριβόητο “πήγαμε και δεν μας άρεσε” στοfacebook, οι κριτικές είναι υποτονικές και α-σχολούνται για τουαλέτες στα καταστήματα.Πού καιρός που την έπεφταν σταsupermarket και στα εστιατόρια.

Το θέμα συζήτησης στον Θωμά χθες ήταν ημαεστρία του τακτικού θαμώνα Μιχάλη Περ-σιάνη, να μακιγιάρει τα 9μηνα αποτελέσματατης Τράπεζας με τη χρυσόσκονη ενός “fund”που ΘΑ γίνει.

Μάστορας ο πρώην συνάδελφος. Δεν σαςλέω τις ζημιές της τράπεζας γιατί είστε κρί-μα να σας χαλάσω την ψυχολογία. Όπως λέ-νε και στη ECB ο Sir Patrick δεν είναι πλέοντραπεζίτης, αλλά chief makeup artist τηςEstee Lauder, αναφερόμενοι στη μαεστρίατου να μακιγιάρει τα αποτελέσματα της τρά-πεζας εδώ και χρόνια, και να κερδίζει χρόνο.Χρόνο που ζητά και ο Συνεργατισμός, για ναξεμπερδέψει με τους αγρότες που ήθελαννα γίνουν developers.

Εκεί αν και αφόσον χρειαστούν λεφτά, ο Χά-ρης έχει γερό κομπόδεμα για να βάλει.Γι΄αυτό “cool” στους ψιθύρους έγραψε σεχαρτομάντιλο κάποιος πελάτης σε δημοσιο-γράφο που τον ρωτούσε εναγωνιωδώς ψιθυ-ριστά για το γραμμάτιο που έχει στον Συνερ-γατισμό.

Σας έγραφα την προηγούμενη βδομάδα γιατην ιστορία των ξενοδόχων που φούσκω-σαν λογαριασμούς εστιατορίου στο Λονδίνο.Επειδή ρωτούν διάφοροι την σύνταξη θαπροσθέσω πως στην παρέα ήταν τρεις ά-ντρες και δυο γυναίκες. Όχι απαραίτηταζευγάρια.

Κατά τα φαινόμενα η οινική χρονιά φέτοςείναι πολύ καλή. Αυτό χαροποιεί ιδιαίτερατον Θωμά, ο οποίος σκοπεύει σιγά – σιγά ναπροσθέσει ντόπιο οίνο στις κάρτες του μα-γαζιού μιας και η αστική Λευκωσία σιγά – σι-γά άρχισε να εκτιμά το ευγενές σπορ που έ-

χει ως βασικό πρωταγωνιστή το γηγενές ξυ-νιστέρι και μαραθεύτικο. Αυτό που δεν εκτι-μά, όχι άδικα, ο Θωμάς είναι την γηγενή τυ-ροκομία και γι΄ αυτό επιμένει στα τυριά τουχωριού του εξ Ελλάδος. Μαθαίνω όμως πωςάλλοι βγάζουν εκατομμύρια από την κυπρια-κή τυροκομία, εξάγοντας χαλλούμι της σκό-νης και του αγελαδινού γάλακτος για χρυσά-φι. Περί ορέξεως των κουτόφραγγων ό-μως...

Πυρετωδώς ετοιμάζεται το ΠαριζιάνικοPaul στο κέντρο της Λευκωσίας. Όταν χά-νεις τον Λύσανδρο Ιωάννου εκεί τον βρί-

σκεις, να επιβλέπει το κτίσιμο του νέου τουεγχειρήματος. Κι αν για κάποιους ισχύει πωςόντως δεν μπορείς να έχεις πολλά καρπού-ζια κάτω από την ίδια μασχάλη, για τον Λύ-σανδρο αυτό δεν ισχύει.

Σας ενημερώνω πως το Paul δεν θα είναι α-πλά ένας φούρνος με γλυκά και μπακέτες,αλλά πολυτελές μπρασερί – εστιατόριο ό-που οι κυρίες θα αναπαύονται μετά το εξο-ντωτικό shopping στη Στασικράτους. Αυτό κιαν είναι απόδειξη πως ήρθε η ανάπτυξη πουθα έλεγε ο Πρόεδρος. Η ώρα του γαλλικούκαμπανίτη πλησιάζει.

Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ

Στο νοητό σταυροδρόμι της εξουσίαςτης Κύπρου ο Πρόεδρος ξεκινά την α-νάβασή του από τον πάτο του πηγαδι-ού των τειχών στην οδό Ομήρου πουδιαπερνά τον πολιτικό μας βουλευτικόπολιτισμό εντός του παρηκμασμένουπολυπολιτισμικού κήπου, για να ανέ-βει με κακουχίες ιερομάρτυρα τον Λό-φο της Σεβέρη,  ξαποσταίνοντας γιαλίγο από τα πολεμικά παίγνια υπό τοθλιμμένο βλέμμα του υπό απόκρυψητις νύχτες Κυριάκου Μάτση. Όταν ό-μως ο λόφος καταληφθεί, είτε συγκυ-ριακά είτε από τακτική μαεστρία, ταλάφυρα είναι μεθυστικά.Τον κατήφο-ρο της επιστροφής στην οδό Ομήρουδεν τον επέλεξε ποτέ κανείς.

T O Π Α Ν Τ Ο Π Ω Λ Ε Ι Ο

Η ώρα του γαλλικού καμπανίτη

Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ

Γράφει ο ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ

Η... αδελφή, η αμηχανία, η Ρεάλ και τα... γαλλικά!

Πρόσφατα, ένας Ευρωπαίος υπουργός Οικονομικών πα-ραδεχόταν σε συνομιλητές του πως όσο δεν συγκροτείταιγερμανική κυβέρνηση και δεν ορίζεται ο αντικαταστάτηςτου κ. Σόιμπλε, το Eurogroup θα υπολειτουργεί και δενθα λαμβάνει αποφάσεις για τα μεγάλα θέματα της Ευρω-ζώνης. Η ελάφρυνση του χρέους και το τι θα γίνει μετάτην 21η Αυγούστου 2018, όταν λήξει το υφιστάμενο πρό-γραμμα βοήθειας στη χώρα μας, εντάσσονται στην κα-τηγορία των θεμάτων, τα οποία δεν θα ωριμάσουν ώστενα ληφθούν αποφάσεις, όσο στο Βερολίνο υπάρχει υπη-ρεσιακή κυβέρνηση.

Σύμφωνα με το συμφωνημένο χρονοδιάγραμμα, οι συ-ζητήσεις γι’ αυτά τα θέματα θα ξεκινήσουν τον Φεβρουάριοκαι θα έχουν ολοκληρωθεί την άνοιξη, ώστε να έχει χρόνοη Ελλάδα να προχωρήσει σε δύο ή τρεις εκδόσεις ομολόγωνπριν από τη λήξη του προγράμματος. Αυτό είναι απαραίτητοπροκειμένου να δημιουργηθεί ένα μαξιλάρι ρευστότητας,το οποίο θα διευκολύνει στη συνέχεια την απρόσκοπτηπρόσβαση της χώρας στις αγορές. Για να συμβεί, όμως,

αυτό θα πρέπει να είναι σαφέςστους επενδυτές το μεταμνη-μονιακό τοπίο. Οσο δεν υπάρ-χει σταθερή κυβέρνηση ή ανοδηγηθεί η Γερμανία σε νέεςεκλογές, αναπόφευκτα θα χά-νεται χρόνος και θα εντείνεταιη αβεβαιότητα για το μέλλοντης Ελλάδας.

Κυβερνητικό στέλεχος μεάμεση εμπλοκή στις διαπραγ-ματεύσεις με τους θεσμούςσημείωνε πως η ελληνικήπλευρά έχει πλέον ακόμη πε-ρισσότερους λόγους να ολο-κληρώσει την αξιολόγηση χω-ρίς καθυστερήσεις. Εως τοEurogroup του Δεκεμβρίου θα

πρέπει να έχει επιτευχθεί συμφωνία σε τεχνικό επίπεδομε τους θεσμούς (staff-level agreement) και στο Eurogroupτου Ιανουαρίου να συμφωνηθούν τα νέα προαπαιτούμενακαι να εγκριθεί η δόση. Αν υπάρχουν εκκρεμότητες -καιστο μεταξύ δεν έχει σχηματιστεί κυβέρνηση στο Βερολί-νο- θα είναι δύσκολο για τον Γερμανό υπηρεσιακό υπουργόνα δώσει τη συγκατάθεσή του για την εκταμίευση. Γι’αυτό, θα ενταθούν οι πιέσεις στους υπουργούς να ολο-κληρώσουν τα προαπαιτούμενα. Προς την κατεύθυνσηαυτή τις επόμενες ημέρες, ο πρωθυπουργός θα έχει κατάμόνας συναντήσεις με όσους υπουργούς έχουν τις σημα-ντικότερες εκκρεμότητες (Ενέργειας, Υποδομών και Με-ταφορών, Υγείας, Δημόσιας Διοίκησης).

Ενας άλλος κίνδυνος είναι να κλείσει στην ώρα της ηαξιολόγηση, αλλά στη συνέχεια να καθυστερήσουν σε ε-πίπεδο Ευρωζώνης οι συζητήσεις και οι αποφάσεις γιατην ελάφρυνση του χρέους, ωθώντας το Διεθνές Νομι-σματικό Ταμείο σε έξοδο από το ελληνικό πρόγραμμα.Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε απρόβλεπτες επιπλοκές,κλιμάκωση της αβεβαιότητας και ανατροπή όλου του α-φηγήματος για έξοδο από το μνημόνιο και επιστροφήστην κανονικότητα.

Εκκρεμότητες, πιέσεις και κίνδυνοι

για την Αθήνα

Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ • Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

Αρχισυντάκτης: ΜΙΧΑΛΗΣ TΣΙΚΑΛΑΣ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.

Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,

χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Ο Μ Η Ρ Ο Υ Σ Ε Β Ε Ρ Η&

«Ομολογώ πως αδελφή δεν με είχαν αποκαλέσει μέχρι τώρα σε επίσημο βήμα!»

Chief makeup artist, χαρακτηρίζει η ECB τον Sir Patrick, λόγω της μαεστρίας του να μακιγιάρει τα αποτελέσματα της τράπεζας εδώ και χρόνια,και να κερδίζει χρόνο

<<<<<<<

Οσο δεν υπάρχεισταθερή κυβέρνη-ση ή αν οδηγηθείη Γερμανία σε νέεςεκλογές, αναπό-φευκτα θα χάνεταιχρόνος και θα ε-ντείνεται η αβεβαι-ότητα για το μέλ-λον της Ελλάδας.

02-OIK_SHMEIOMATARIO_KATHI 21/11/17 22:06 Page 2

Ο Δρ. Παναγιώτης Γιαννόπουλος έχει μεγάλη εμπειρία σε δικαστηριακάθέματα. Εμφανίζεται ενώπιον των τριών ανωτάτων δικαστηρίωντης Ελλάδας (Άρειου Πάγου, Συμβούλιου της Επικρατείας,Ελεγκτικού Συνέδριου) και είναι αδειοδοτημένος να ασκείδικηγορία στην Κύπρο. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου LLMστο Private International Law & Civil Procedure και διδακτορικούτίτλου PhD στο International Litigation & Civil Procedure. Πρινγίνει συνέταιρος της Michael Kyprianou and Co LLC (Θεσσαλονίκης),εργαζόταν στο δικαστηριακό τμήμα γνωστών Ελληνικών δικηγορικώνοίκων, φθάνοντας την υψηλή βαθμίδα του συνέταιρου. Ο Δρ.Γιαννόπουλος υπήρξε λέκτορας από το 2007-2011 διδάσκονταςμαθήματα Litigation, Διαιτησίας και Πολιτικής Δικονομίας, ανώτεροςλέκτορας από το 2011-2016 και Επίκουρος Καθηγητής από το2017 μέχρι σήμερα της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πα-νεπιστημίου Θράκης. Εχει επίσης διδάξει Conflict οf Law καιιατρική αμέλεια σε μεταπτυχιακά μαθήματα. Εχει δημοσιεύσει8 βιβλία πάνω σε διάφορες πτυχές του διεθνές δικαίου και τηςπολιτικής δικονομίας και έχει γράψει πέραν των 50 άρθρων καιτων 200 υπομνημάτων (notes) σε αποφάσεις δικαστηρίων. ΜιλάΕλληνικά, Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ)

Η δικηγορική εταιρεία Michael Kyprianou and Co LLC ανακοινώνει ότι σε σχέση με τις εργασίεςτης στην Ελλάδα έχουν ενταχθεί στο δυναμικό της οι ακόλουθοι δικηγόροι:

• Παναγιώτης Γιαννόπουλος (γραφείο Θεσσαλονίκης)• Ελένη Κόζη (γραφείο Θεσσαλονίκης)• John Καμπούρης (γραφείο Θεσσαλονίκης)• John Ορφανίδης (γραφείο Θεσσαλονίκης)• Γιώργος Χατζηδημητρίου (γραφείο Αθήνας)

Η εταιρεία προσφέρει τις ακόλουθες υπηρεσίες στην Ελλάδα:

• Παροχή βοήθειας προς Κύπριους επενδυτές στην Ελλάδα• Υποθέσεις αστικού, ποινικού, οικογενειακού και διοικητικού δικαίου ενώπιον των

Ελληνικών Δικαστηρίων• Εταιρικό δίκαιο• Φορολογικό δίκαιο και διεθνής φορολογικός σχεδιασμός• Τραπεζικό δίκαιο

Στοιχεία επικοινωνίας

Αθήνα: Ζαλοκώστα 5, 3ος Όροφος, Σύνταγμα, 10671 ΑθήναTηλ.: +30 210 3387060, Φαξ: +30 211 7150149, Email: athens@kyprianou.com

Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλους 3, 54624 ΘεσσαλονίκηTηλ.: +302 310 299953, Φαξ: +302 310 299954, Email: thessaloniki@kyprianou.com

WEBSITE: www.kyprianou.com

Οι δικηγόροι που στελεχώνουν τα γραφεία της εταιρείας στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη είναι οι ακόλουθοι:

Δρ. Παναγιώτης ΓιαννόπουλοςΣυνέταιρος (Θεσσαλονίκη)

H Ελένη Κόζη εμφανίζεται ενώπιον των ανωτάτων δικαστηρίωντης Ελλάδας (Αρείου Πάφου, Συμβούλου της Επικράτειας, Ε-λεγκτικού Συνέδριου). Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλουLLM. Πριν γίνει συνέταιρος της Michael Kyprianou and Co LLC(Θεσσαλονίκης), εργαζόταν στο δικαστηριακό τμήμα γνωστώνΕλληνικών δικηγορικών γραφείων ως Ανώτερη Δικηγόρος. Έχειμεγάλη εμπειρία στον τομέα των τραπεζικών και χρηματοπι-στωτικών διαφορών, των ασφαλίσεων, της επαγγελματικής καιιατρικής αμέλειας, των γαμικών διαφορών και της είσπραξηςοφειλών. Μιλά Ελληνικά, Αγγλικά και Γερμανικά.

Ελένη ΚόζηΣυνέταιρος (Θεσσαλονίκη)

Ο Δημήτρης είναι κάτοχος πτυχίου LLB του Πανεπιστημίου Αθηνώνκαι μεταπτυχιακού τίτλου LLM του Boston University. Είναι μέλοςτου Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Εχει εμπειρία στο χειρισμόκαθημερινών εμπορικών θεμάτων που αφορούν εταιρικές συμ-βάσεις ως επίσης και σε θέματα αστικού και εμπορικού δικαίου.

Δημήτρης ΚοτσιώνηςΔικηγόρος (Αθήνα)

Ο Ηλίας είναι ο επικεφαλής του γραφείου στην Ελλάδα. Είναικάτοχος πτυχίου νομικής LLB και μεταπτυχιακού τίτλου LLM τουOxford Brookes University. Είναι μέλος του Δικηγορικού ΣυλλόγουΑθηνών και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και συμβουλεύειπελάτες σε θέματα φορολογίας ως επίσης και σε θέματα εταιρικούκαι εμπορικού δικαίου. Έχει συμβουλεύσει αριθμό Ρώσων με-γαλοεπιχειρηματιών, ευρωπαϊκές εταιρείες τηλεπικοινωνιώνκαι πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες. Από το 2012, ο Ηλίαςείναι ο επικεφαλής του ελληνικού παραρτήματος για το έργοαγωγού μεταφοράς πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης.Ο Ηλίας συνεχώς προτείνεται από τον ανεξάρτητο οίκο αξιολόγησηςδικηγόρων Chambers Global (Cyprus) ως ‘εμπειρογνώμοναςπου εδρεύει στο εξωτερικό’ για το εταιρικό και εμπορικό δίκαιο.

Ηλίας ΤσινταβήςΣυνέταιρος (Αθήνα)

Η Χρυστάλλα είναι κάτοχος πτυχίου LLB και μεταπτυχιακού τίτλουLLM. Είναι μέλος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου καιτου Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Από το 2007-2014 εργαζότανστο γραφείο της εταιρείας στην Πάφο και το 2014 μετατέθηκεστο γραφείο της Αθήνας. Η Χρυστάλλα έχει μεγάλη εμπειρίασε όλους τους τομείς του αστικού και εταιρικού δικαίου της Κύ-πρου.

Χρυστάλλα ΦιλίππουΔικηγόρος (Αθήνα)

Είναι ο επικεφαλής του εταιρικού τμήματος του γραφείου της Θεσ-σαλονίκης. Είναι κάτοχος πτυχίου νομικής LLB του SalfordUniversity (Manchester). Είναι μέλος του Παγκύπριου ΔικηγορικούΣυλλόγου. Έχει εμπειρία σε θέματα αντιπροσώπευσης τοπικώνκαι διεθνών εταιρειών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ε-ξειδικεύεται επίσης στη σύσταση και διαχείριση εταιρειών καιυποκαταστημάτων στην Κύπρο και σε άλλες δικαιοδοσίες.

Χριστόφορος ΑνδρέουΔικηγόρος (Θεσσαλονίκη)

O John Καμπούρης είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Αρι-στοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και κάτοχος μετα-πτυχιακού τίτλου LLM με διάκριση cum laude. O John είναιμέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και εξειδικεύεταισε θέματα αστικών και εμπορικών διαφορών και σε θέματα Δι-αιτησίας. Μιλά Ελληνικά και Αγγλικά.

John ΚαμπούρηςΔικηγόρος (Θεσσαλονίκη)

Ο Γιώργος είναι κάτοχος πτυχίου νομικής LLΒ και μεταπτυχιακούτίτλου LLM του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.Είναι μέλος τους Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Εξειδι-κεύεται σε θέματα αστικού δικαίου, ποινικού δικαίου, ακίνητηςιδιοκτησίας, εμπορικού δικαίου και διοικητικού δικαίου.Συμβουλεύει πελάτες σε θέματα που αφορούν, μεταξύ άλλων,παράβαση σύμβασης, επίθεση, απλήρωτα τιμολόγια. Ο Γιώργοςμιλά Ελληνικά, Αγγλικά και Γαλλικά.

Γιώργος ΧατζηδημητρίουΔικηγόρος (Αθήνα)

O John Ορφανίδης είναι κάτοχος πτυχίου τίτλου LLB και μεταπτυχιακούτίτλου LLM του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Είναιμέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και εξειδικεύεταισε θέματα πολιτικού και εμπορικού δικαίου. Μιλάει Ελληνικά,Αγγλικά και Γερμανικά.

John ΟρφανίδηςΔικηγόρος (Θεσσαλονίκη)

03-OIK_KYPRIANOU ADV_KATHI 21/11/17 18:43 Page 11

4 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017Τ Ο Θ Ε Μ Α

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Ολοένα και περισσότερες κινήσεις «εκ-πλήξεων» γίνονται πλέον ορατές απότα τραπεζικά ιδρύματα της Κύπρουτον τελευταίο χρόνο, τώρα που ολο-κληρώνεται η χρονιά και μπορεί ναγίνει ένας σχετικός απολογισμός. Τατρία μεγάλα τραπεζικά ιδρύματα τηςΚύπρου, Τράπεζα Κύπρου, Συνεργα-τισμός και Ελληνική Τράπεζα, προχώ-ρησαν σε δραστικές κινήσεις το 2017για να αποφορτίσουν τους ισολογι-σμούς τους από τα «τοξικά δάνεια»,με το οποία βαρύνονται ακόμα, αν καιτο πρόγραμμα δημοσιονομικής προ-σαρμογής έχει τερματιστεί από τοΜάρτιο του 2016. Προχώρησαν η κάθεμία τράπεζα με δικές της συνταγές και

τεχνικές, με τις οποίες ποντάρουν στηνεπιτυχία και την αποξένωση του κακού«ξενιστή», των κόκκινων δανείων, απότους ισολογισμούς τους. Από τη μία ηΕλληνική Τράπεζα, η οποία συνήψεσυμφωνία με την τσεχική APS για τηνδιαχείριση των κακών της δανείων ύ-ψους 2,3 δισ. ευρώ και που άρχισε τηλειτουργία της τον Ιούνιο. Από τηνάλλη, η Συνεργατική Κυπριακή Τρά-πεζα, η οποία έδωσε τα χέρια με τηνισπανική Altamira για τον ίδιο σκοπό,έχοντας να διαχειριστεί ΜΕΔ ύψους7 δισ. ευρώ. Η Τράπεζα Κύπρου επέλεξεμια εσωτερική λύση, προσλαμβάνονταςστην Τράπεζα ειδικούς της KPMG Λον-δίνου, ώστε να ενισχύσει την ομάδαπου διαχειρίζεται τα κόκκινά της δά-νεια, ενώ παράλληλα «τρέχει» και ηειδική μονάδα της REMU, η οποία α-σχολείται με την ανταλλαγή ακινήτωνέναντι χρέους. Πρόσθετα, οι διαφορέςσυνεχίζονται, αφού όπως είχε αποκα-λύψει η «Κ», ο Συνεργατισμός πρόκειταινα ρίξει δάνεια ύψους ενός δισ. ευρώμέχρι το τέλος του χρόνου εξωλογι-στικά, η Ελληνική αφού έχει να δια-χειριστεί μικρότερα δάνεια –όπως καιο Συνεργατισμός εξάλλου- με εκποιή-σεις και αναδιαρθρώσεις δανείων, ενώη Τράπεζα Κύπρου ανακοίνωσε χθεςτη δημιουργία επενδυτικού ταμείου

ακινήτων 190 εκατ. ευρώ ως ΟργανισμόΕναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) πουθα εισαχθεί στο Χρηματιστήριο ΑξιώνΚύπρου και η δημιουργία του συμβάλλειστις προσπάθειες για μείωση του κιν-δύνου στον Ισολογισμό της Τράπεζας,αποφορτίζοντας επί της ουσίας τηREMU. Ταυτόχρονα, εντός Αυγούστουη Τράπεζα Κύπρου ανέβασε τις προ-βλέψεις της κατά 500 και πλέον εκα-τομμύρια, με την προοπτική της πώ-λησης δανείων.

«Bad Bank» ενόψει από χρόνουΌλα τα παραπάνω όμως συνθέτουν

την άποψη ότι οι Τράπεζες ετοιμάζονταιγια κάτι μεγαλύτερο, που όπως έχειγράψει η «Κ» θα είναι η δημιουργίαμιας «Bad Bank» αλλά μετά τις προε-δρικές εκλογές του 2018. Πηγές όμωςαναφέρουν ότι μέχρι να γίνει αυτό τομεγάλο γεγονός για τα ιστορικά τηςκυπριακής οικονομίας, πρόκειται στοαμέσως επόμενο διάστημα να ανακοι-νωθεί άλλη μια μεγάλη κίνηση απότράπεζα που θα οδηγήσει ή θα υπο-βοηθήσει στη δημιουργία μιας κακήςτράπεζας.

Σημαντική αύξηση στις προβλέψειςτης ανακοίνωσε η Τράπεζα Κύπρουτο δεύτερο τρίμηνο του 2017, κατά0,5 δισ. ευρώ, αιφνιδιάζοντας την αγοράσε ένα χρονικό σημείο κατά το οποίοόλο και πιο έντονα γίνονταν συζητήσειςστις επιλογές για τη ριζική αντιμετώ-πιση των κόκκινων δανείων από τιςτράπεζες. Εντούτοις, χθες στα αποτε-λέσματα του εννεάμηνου, ανακοίνωσεπροβλέψεις για το τρίτο τρίμηνο του2017 ύψους 73 εκατ. ευρώ, μειωμένακατά 88% σε τριμηνιαία βάση. Ερω-τηθείσες πηγές της Τράπεζας, γιατί ε-πέλεξε να βάλει προβλέψεις «μαμούθ»500 και πλέον εκατ. ευρώ στο προη-γούμενο τρίμηνο και δεν επέλεγε ναπροσθέτει λίγες – λίγες προβλέψεις ό-πως και έγινε στο τρίτο τρίμηνο με τα73 εκατ., είπαν ότι πρώτον έπρεπε ναπροετοιμαστούν για τις απαιτήσειςτου λογιστικού προτύπου IFRS9 πουθα τεθεί σε ισχύ από την αρχή του2018 καθώς ήθελαν να είναι και έτοιμοιστην ενδεχόμενη περίπτωση δημιουρ-γίας μιας bad bank ή πώλησης δανείων.Ταυτόχρονα, σε ερώτηση για το ανπρόκειται να γίνουν πάλι προβλέψειςτέτοιου μεγέθους στα επόμενα τρίμηνα,παρέπεμψαν την «Κ» στη δήλωση τουΔιευθύνοντος Συμβούλου Τζον Χού-ρικαν, ο οποίος σχολιάζοντας τα οικο-νομικά αποτελέσματα του εννεάμηνουείπε τα εξής: «Η κεφαλαιακή θέση τηςΤράπεζας είναι επαρκής. Στις 30 Σε-πτεμβρίου 2017, ο δείκτης ΚεφαλαίουΚοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (με με-ταβατικές διατάξεις) ανήλθε σε 12,4%και ο Συνολικός Δείκτης ΚεφαλαιακήςΕπάρκειας ανήλθε σε 13,8%. Και οιδυο δείκτες είναι πάνω από τις ελάχι-στες κεφαλαιακές απαιτήσεις. Με την

ολοκλήρωση της Διαδικασίας Εποπτι-κής Εξέτασης και Αξιολόγησης (ΔΕΕΑ)που διενεργήθηκε από την ΕΚΤ το2017, και βάσει του προσχεδίου τηςκοινοποίησης που λήφθηκε, αναμέ-νουμε βελτίωση κατά 75 μ.β. στις ε-λάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις τουΠυλώνα ΙΙ, η οποία θα αντισταθμιστείκατά 62,5 μ.β. από τις μεταβατικές δια-τάξεις για το αποθεματικό ασφαλείαςδιατήρησης κεφαλαίου που θα είναισε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2018.Έχουμε ουσιαστικά ολοκληρώσει τοέργο μας σε αναμονή της εφαρμογής

του ΔΠΧΑ 9. Η αναμενόμενη επίδρασητου ΔΠΧΑ 9 στα ίδια κεφάλαια τηςΤράπεζας για το 2018, με βάση τον ι-σολογισμό στις 30 Σεπτεμβρίου 2017,αναμένεται να είναι μείωση στα ίδιακεφάλαια ύψους από €250 εκατ. μέχρι€300 εκατ., η οποία κυμαίνεται μέσαστα πλαίσια που αναμέναμε». Άρα, ό-πως τόνισαν και οι ίδιες, στα επόμενατρίμηνα δεν αναμένονται «εκπλήξεις»,οι προβλέψεις θα κυμαίνονται στα 50– 70 εκατ. τη φορά και δεν προβλέπεταιότι θα παρεκκλίνουν από τη γραμμήαυτή.

Η Τράπεζα Κύπρου κατέγραψε ζημιές553 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του2017, σε σύγκριση με κέρδη μετά τηφορολογία ύψους 62 εκατ. για το εν-νιάμηνο 2016. Τα καθαρά κέρδη γιατο γ’ τρίμηνο του 2017 ανήλθαν σε1 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με ζημιάύψους 556 εκατ. για το β’ τρίμηνο2017 λόγω του τεράστιου όγκου προ-βλέψεων.

Οι προβλέψεις για το εννιάμηνο2017 ανήλθαν σε 729 εκατ., αυξημένεςκατά 173% σε ετήσια βάση, μετά τιςεπιπρόσθετες προβλέψεις ύψους πε-ρίπου 500 εκατ. κατά το β’ τρίμηνο2017. Οι προβλέψεις για το γ’ τρίμηνο2017 ανήλθαν σε 73 εκατ., μειωμένακατά 88% σε τριμηνιαία βάση.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνειαμειώθηκαν κατά 588 εκατ. ή κατά6% κατά τη διάρκεια του γ’ τριμήνου2017 και κατά 1,9 δισ. ή κατά 17%το εννιάμηνο 2017 και ανήλθαν σε9,164 εκατ. ευρώ και αντιπροσωπεύ-ουν το 48% του συνόλου των δανείων,σε σύγκριση με 50% στο εξάμηνοκαι 55% στο τέλος του 2016. Για πέ-μπτο συνεχόμενο τρίμηνο, όπως ση-μειώνει η Τρ. Κύπρου, η τριμηνιαίαμείωση των ΜΕΔ υπερέβη τη μείωσητων δανείων σε καθυστέρηση πέραντων 90 ημερών, κυρίως λόγω της ι-κανοποιητικής απόδοσης των ΜΕΔμετά την αναδιάρθρωσή τους, πουείχε ως αποτέλεσμα την έξοδο τουςαπό την κατηγορία των ΜΕΔ (βάσειΕΑΤ) εφόσον πληρούσαν τα κριτήρια.Το ποσοστό κάλυψης των ΜΕΔ μεπροβλέψεις βελτιώθηκε στο 49% στοεννιάμηνο, σε σύγκριση με 48% στοεξάμηνο και 41% στο τέλος του 2016.Το ποσοστό κάλυψης των ΜΕΔ λαμ-βάνοντας υπόψη τα συμβατικά υπό-λοιπα των δανείων, ανήλθαν σε 62%το εννιάμηνο, σε σύγκριση με 60%το εξάμηνο και 54% στο τέλος του2016.

Τα ίδια κεφάλαια ιδιοκτητών δια-μορφώθηκαν σε 2,562 εκατ. ευρώ στοεννιάμηνο, σε σύγκριση με 2,543εκατ. το εξάμηνο του 2017 και με3,071 εκατ. στο τέλος του 2016.Ο δεί-κτης Κεφαλαίου Κοινών ΜετοχώνΚατηγορίας 1 (CET1) (με μεταβατικέςδιατάξεις)βελτιώθηκε σε 12,4% στουςεννέα μήνες, σε σύγκριση με 12,3%στους πρώτους έξι και 14,5% στοτέλος του 2016. Κατά τη διάρκεια τουεννιαμήνου 2017 o δείκτης ΚεφαλαίουΚοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 επη-ρεάστηκε αρνητικά από τις επιπρό-σθετες προβλέψεις και την σταδιακήεφαρμογή μεταβατικών διατάξεωντης αναβαλλόμενης φορολογίας ανα-φέρεται χαρακτηριστικά, παρά τημείωση των Σταθμισμένων Περιου-σιακών Στοιχείων. Ο δείκτης Κεφα-λαίου Κοινών Μετοχών Κατηγορίας

1 (CET1) χωρίς μεταβατικές διατάξεις,προσαρμοσμένος για τις Αναβαλλό-μενες Φορολογικές Απαιτήσεις, α-νήλθε σε 11,9% στις 30 Σεπτεμβρίου2017, σε σύγκριση με 11,8% στις 30Ιουνίου 2017 και 13.9% στις 31 Δε-κεμβρίου 2016. Στις 30 Σεπτεμβρίου2017, ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαι-ακής Επάρκειας ανήλθε σε 13,8%.

Στις 30 Σεπτεμβρίου2017, ο Δεί-κτης Κάλυψης Ρευστότητας του Συ-γκροτήματος (ΔΚΡ) ανήλθε σε 141%(σε σύγκριση με 108% στις 30Ιουνίου2017 και 49% στις 31 Δεκεμβρίου2016) και πληροί τις ελάχιστες κα-νονιστικές απαιτήσεις ύψους 80%(οι οποίες θα αυξηθούν στο 100%από την 1 Ιανουαρίου 2018). Ο ΔείκτηςΚαθαρής Σταθερής Χρηματοδότησης

(ΔΚΣΧ) αναμένεται να εφαρμοστείτην 1 Ιανουαρίου 2018, με ελάχιστηαπαίτηση 100%. Στις 30 Σεπτεμβρίου2017 ο ΔΚΣΧ του Συγκροτήματος, μεβάση τα πρότυπα της Επιτροπής Βα-σιλείας III, ανήλθε σε 107% (σε σύ-γκριση με102% στις 30 Ιουνίου 2017και 95% στις 31 Δεκεμβρίου 2016).Ο Δείκτης Κάλυψης Ρευστότητας τηςΤράπεζας ανήλθε σε 141% (σε σύ-γκριση με 108% στις 30Ιουνίου 2017και 49% στις 31 Δεκεμβρίου 2016)και πληροί τις ελάχιστες κανονιστικέςαπαιτήσεις ύψους 80% (οι οποίες θααυξηθούν στο 100% από την 1 Ια-νουαρίου 2018). Ο Δείκτης ΚαθαρήςΣταθερής Χρηματοδότησης (ΔΚΣΧ)αναμένεται να εφαρμοστεί την 1 Ια-νουαρίου 2018, με ελάχιστη απαίτηση100%. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2017 οΔΚΣΧ του Συγκροτήματος, με βάσητα πρότυπα της Επιτροπής ΒασιλείαςIII, ανήλθε σε 107% (σε σύγκριση με102% στις 30 Ιουνίου 2017 και 95%στις 31 Δεκεμβρίου 2016).

Ζημιές 553 εκατ. ευρώστο εννιάμηνο για την Τράπεζα Κύπρου

Η Τράπεζα Κύπρου, παρουσιάζονταςχθες τα οικονομικά της αποτελέσματα,ανακοίνωσε την ίδρυση επενδυτικούΤαμείου Εμπορικών Ακινήτων ύψους190 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτό, όπωςαναφέρθηκε, θα έχει ως αποτέλεσματη μείωση του όγκου της REMU κατάσχεδόν 200 εκατ.Το Ταμείο θα απευ-θύνεται σε θεσμικούς και εγχώριουςεπενδυτές, βασισμένο σε 20 εμπορικάακίνητα που έχει στην κατοχή της καιείναι ενοικιασμένα σε μεγάλες επιχει-ρήσεις όπως τα Debenhams. Σύμφωναμε αυτή την κίνηση, θεωρεί πως θαμπει ένα όριο στις τιμές των ακινήτων,αφού με την επενδυτική του φύση θαδημιουργηθεί ζήτηση και για παρόμοιεςεκμεταλλεύσεις.

Πηγές από την Τράπεζα Κύπρουσημείωσαν στην «Κ» πως με τη δημι-ουργία του Fund θα αποφορτιστεί ηREMU κατά 190 εκατ. ευρώ, ώστε νατης δώσει «ανάσα» και να προχωρήσεισε περισσότερες ανταλλαγές ακινήτωνέναντι ανταλλαγής χρέους, αλλά καινα λάβει την απαραίτητη ρευστότητα.Όπως εξήγησαν, αν πωλούσαν τα ενλόγω ακίνητα, δεν θα έβρισκαν τις α-ναμενόμενες τιμές και θα έπαιρναναρκετά λιγότερα χρήματα. Ετσι επέ-λεξαν αυτή την κίνηση. Κατ’ ακρίβειαείπαν: «Δώσαμε κεφάλαια και έδωσανπίσω ακίνητα, εμείς όμως θέλουμε ναανακτήσουμε τα κεφάλαια μας, γι΄αυτό τα βάλαμε στο ταμείο. Έτσι, όλοιθα έχουν μερίδιο στα κέρδη –αφούείναι όλα ήδη νοικιασμένα- ενώ θα

κερδίσουν και από την πώλησή τους.Απώτερος στόχος δηλαδή είναι να «α-δειάσει η REMU και να λάβουμε πίσωμέρος των κεφαλαίων που είχαμε δε-σμεύσει για εκείνα τα 20 ακίνητα χωρίςνα κάνουμε και ζημιά στην αγορά α-κινήτων».

Καμία σχέση με Bad BankΕντούτοις, οι ίδιες πηγές ξεκαθά-

ρισαν πως η ίδρυση του Fund δεν μπο-ρεί να συνδεθεί σε καμία περίπτωσημε ενδεχόμενη λειτουργία μιας BadBank, ούτε άμεσα, αλλά ούτε και έμ-μεσα. «Το fund θα έχει ακίνητα καιόχι δάνεια, άρα δεν μπορεί να συσχε-τιστεί με κάτι τέτοιο. Είναι μετρήσιματα εμπορικά ακίνητα του Fund», πρό-σθεσαν.

Πλέον, όπως σημειώνει η ίδια η τρά-πεζα, ανοίγονται και νέες επιλογέςστον τρόπο με τον οποίο η τράπεζαμπορεί να διαχειριστεί εμπορικά ακί-

νητα. Η διαμόρφωση του Ταμείου ου-σιαστικά θα προσφέρει ευκαιρίες σεεπενδυτές οι οποίοι αναζητούν σταθερήαπόδοση, αφού βασίζεται σε υφιστά-μενα συμβόλαια ενοικίασης με εξα-σφαλισμένα έσοδα, ενώ ταυτόχροναμπορεί να προσδοθεί και μεγαλύτερηρευστότητα στην αγορά, αφού, τα έ-σοδα θα διατίθενται «σχεδόν εξ ολο-κλήρου» ως μέρισμα στους επενδυτές.Σύμφωνα με την τράπεζα, το 80% τωνεσόδων από ενοίκια θα μεταφέρεταιστους επενδυτές, ως μέρισμα. Από τιςαναφορές της τράπεζας συνεπάγεταιπως αυτά τα έσοδα θα κυμαίνονταιγύρω στα 10 εκατ. ευρώ τον χρόνο καιτίθενται πλέον εκτός Τράπεζας Κύπρου,με ντόπιους θεσμικούς επενδυτές νααποτελούν τον βασικό «πελάτη» τουΤαμείου.

Εκταση 90.000 τ.μ.Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν

διαρρεύσει, τα 20 ακίνητα που περι-λαμβάνονται στο νέο Ταμείο, καλύ-πτουν ολόκληρη την Κύπρο και είναισήμερα ενοικιασμένα σε μεγάλες επι-χειρήσεις, όπως το Debenhams. Τοσυνολικό εμβαδόν τους ανέρχεται στα90.000 τ.μ. Τα ακίνητα σύμφωνα μετις ίδιες πληροφορίες εστιάζονται στηνΛευκωσία, με το 45% της αξίας των ε-νοικίων, το 21% προέρχεται από τηΛεμεσό, και το 14% από την Πάφο,ενώ το 1/3 των ακινήτων είναι σε ε-μπορικές αναπτύξεις λιανικού εμπο-ρίου. Οι ενοικιαστές των ακινήτων,

λένε οι ίδιες πληροφορίες, θα έχουντα τρέχοντα συμβόλαια, με μια μονα-δική διαφοροποίηση, ότι από τη στιγμήπου τα ακίνητα πλέον ανήκουν στοΤαμείο, οι σημερινοί ενοικιαστές θαπρέπει να διαπραγματευτούν την α-νανέωση των συμβολαίων με το ταμείο,και όχι με την τράπεζα.

Μη διαπραγματεύσιμαΠρόσθετα, η Τράπεζα έχει λάβει έ-

γκριση από την Επιτροπή Κεφαλαια-γοράς Κύπρου για εγγραφή Επενδυτι-κού Ταμείου Ακινήτων, CYREITVariable Capital Investment CompanyPLC. Με την ικανοποίηση των όρωνπου τέθηκαν από την Επιτροπή Κε-φαλαιαγοράς και τη λήψη τελικής έ-γκρισης για έναρξη των λειτουργιώντου Επενδυτικού Ταμείου από την Ε-πιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η Τράπεζαθα διαθέσει όλες ή μέρος των μετοχώντου Ταμείου σε εγχώριους και διεθνείςθεσμικούς και επαγγελματίες επενδυ-τές. Οι μετοχές του Επενδυτικού Τα-μείου θα εισαχθούν, στην Αγορά ΜηΔιαπραγματεύσιμων Επενδυτικών Σχε-δίων του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύ-πρου (ΧΑΚ). Όσον αφορά στην ένταξητου fund στο Χρηματιστήριο ΑξιώνΚύπρου με το να είναι μη διαπραγμα-τεύσιμη η μετοχή, πηγές της ΤράπεζαςΚύπρου είπαν στην «Κ» ότι επελέγηαυτός ο τρόπος για να υπάρχει διαφά-νεια, ενώ δεν θα εξυπηρετούσε τηφύση του με το να εισαχθεί στα δια-πραγματεύσιμα επενδυτικά σχέδια.

Εκπλήξεις τραπεζών και στο βάθοςBad Bank Προχωρούν σε κινήσεις για να αποφορτίσουν τους ισολογισμούς τους από «τοξικά δάνεια»

<<<<<<<

Πηγές αναφέρουν ότι μέχρι να γίνει αυτό το μεγά-λο γεγονός για τα ιστορικάτης κυπριακής οικονομίας,πρόκειται στο αμέσως επό-μενο διάστημα να ανακοι-νωθεί άλλη μια μεγάλη κίνηση από τράπεζα πουθα οδηγήσει ή θα υποβοη-θήσει στη δημιουργία μιας κακής τράπεζας.

Δημιουργία Fund εμπορικών ακινήτων 190 εκατ.

Στα επόμενα τρίμηνα οι προβλέψεις της Τράπεζας Κύπρου θα κυμαίνονται στα 50 – 70 εκατ. τη φορά και δεν προβλέπεται ότι θα παρεκκλίνουν από τη γραμμή αυτή.

Ψήφος εμπιστοσύνης από τους θεσμούςΚύκλοι των θεσμών που γνωρίζουν την κατάσταση, παρουσίασαν στην «Κ» αυ-ξημένη αισιοδοξία τόσο για την πορεία της κυπριακής οικονομίας, όσο και τουτραπεζικού της συστήματος. Προειδοποιούν δε, ότι χρειάζεται να συνεχιστούνοι μεταρρυθμίσεις αλλά και η μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, έναζητούμενο που είναι ψηλά στην ατζέντα. Γενικότερα για την Κύπρο σημείωσανότι είναι σε θετικό μομέντουμ, διότι έχει μπει σε καλή τροχιά όσον αφορά σταέσοδα του δημοσίου που έχει υπεραπόδοση, από τα θετικά που έχουν προκύ-ψει από τις πολιτογραφήσεις ξένων επενδυτών, από τους θετικούς ρυθμούς α-νάπτυξης της τάξης του 3,5 – 4% που ενδεχομένως να διατηρηθούν στα αμέ-σως επόμενα χρόνια και την αύξηση της απασχόλησης. Τα παραπάνω, όπωςδήλωσαν, «πρασινίζουν» κόκκινα δάνεια και εκεί που υπήρχαν μεγάλα ανοίγ-ματα δανείων, τώρα εξυπηρετούνται ως επί το πλείστον. «Δημιουργούνται βά-σιμες προσδοκίες πως η κυπριακή οικονομία και οι κυπριακές τράπεζες που εί-ναι συνυφασμένες με αυτή, είναι σε φάση βελτίωσης. Όσον αφορά όμως σταμικρά τα δάνεια, χρειάζεται χρόνος για να εξυπηρετηθούν, μόνο ο χρόνος θατα θεραπεύσει», κατέληξαν.

<<<<<<<

Mε τη δημιουργία τουFund θα αποφορτιστεί η REMU, για να προχωρή-σει σε περισσότερες ανταλλαγές ακινήτων έναντι ανταλλαγής χρέους,αλλά και να λάβει την απαραίτητη ρευστότητα.

Οι προβλέψεις για το εννιάμηνο 2017ανήλθαν σε 729 εκατ., αυξημένες κατά173% σε ετήσια βάση.

04-OIK_ΠΟΛΙΤΙΚΗ_KATHI 21/11/17 21:46 Page 4

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Κι ενώ η δημοσιοποίηση φυσικών και νομικώνπροσώπων που εμπλέκονται στα λεγόμεναParadise Papers, δεν εμπεριείχε εν πρώτοιςστοιχεία που να αφορούν την Κύπρο, πριναπό δυο ημέρες έγινε γνωστό ότι 189 περι-πτώσεις Κυπρίων, φυσικών προσώπων καιεταιρειών, 232 διευθύνσεων υποστατικών,42 υπεράκτιων εταιρειών και μίας αναφοράςστα «others», εντοπίζονται στα δεδομένα τηςΔιεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιο-γράφων (ICIJ). Κάτι που υπήρχε και ως ενδε-χόμενο από αρμόδιες πηγές στη Λευκωσίαμε τις οποίες μίλησε η «Κ» εφόσον ο όγκοςτων δεδομένων είναι μεγάλος και τα δεδομένααυτά, ούτως ή άλλως, βρίσκονταν υπό διε-ρεύνηση από την πρώτη στιγμή που δημο-σιοποιήθηκαν, όπως τόνισαν στην «Κ» πηγέςτου ΥΠΟΙΚ.

«Εδώ όμως ισχύει η ίδια αρχή που ίσχυεκαι για τα Panama Papers. Θα πρέπει να δια-φανεί, κι αυτό θα γίνει μέσα από το τμήμαΦορολογίας, αν οι εταιρείες για παράδειγμαή και τα φυσικά πρόσωπα έχουν αποδώσειφόρο. Κι αυτό είναι θέμα του Εφόρου Φορο-λογίας όχι του εκάστοτε ΥΠΟΙΚ», τόνισαν οιίδιες πηγές. Στα Panama Papers έχουν ταυ-τοποιηθεί 1.300 φυσικά πρόσωπα και 1.100νομικά πρόσωπα, από τα οποία υπήρχε σε-βαστός αριθμός που είτε δεν είχαν τακτο-ποιήσει τις φορολογικές τους υποχρεώσεις

είτε δεν είχαν καν φορολογικό φάκελο. Στηλίστα Λαγκάρντ είχαν εμφανιστεί 490 προφίλυψηλού κινδύνου, στη λίστα Μπόργιανς, τουΥπουργού Οικονομικών του κρατιδίου τηςΒόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας, γινότανλόγος για Κύπριους καταθέτες που φέρονταννα εμπλέκονται, ενώ στα Paradise Papersκαταγράφονται 189 περιπτώσεις Κυπρίων,φυσικών προσώπων και εταιρειών.

Όλα τα προαναφερθέντα είναι υπό διε-ρεύνηση από τον Έφορο Φορολογίας που ε-ξετάζει μια προς μια τις περιπτώσεις, με αρ-μόδιες πηγές να τονίζουν πως τυχόν αναφοράονόματος ή εταιρείας σε μια από τις παραπάνωλίστες δεν σημαίνει πως έχει διαπραχθεί καιαδίκημα.

Τι έχει γίνει και τι έπεται Εφόσον όπως γίνεται αντιληπτό λόγω του

προαναφερόμενου όγκου εργασίας, ο χρόνοςπου θα απαιτηθεί για να εξεταστούν μια προςμια οι υποθέσεις είναι μεγάλος, την ίδια ώραδεν υπάρχει και χρονοδιάγραμμα.

«Οι υποθέσεις εξετάζονται και ακολουθείκαι επιβολή φορολογίας», τονίστηκε στην ε-φημερίδα από πηγές του ΥΠΟΙΚ, με τη λίσταΛαγκάρντ για παράδειγμα να έχει οδηγήσειστην επιβολή φορολογίας άνω των 40εκατ.

ευρώ. Οι πληροφορίες πάντως λένε ότι ταχρήματα αυτά δεν καταβάλλονται άμεσα, ε-φόσον υπάρχουν και ενστάσεις οι οποίεςπρέπει να εξεταστούν, ωστόσο, η διαδικασίασυνεχίζεται.

Όσον αναφορά συγκεκριμένα τη λίσταΛαγκάρντ αναμένεται και από το ΥΠΟΙΚ τοεπόμενο διάστημα νέα ενημέρωση για το ζή-τημα, ενώ σχεδόν με το που γνωστοποιήθηκανονόματα φυσικών προσώπων και εταιρειώνπου έχουν σχέση με την Κύπρο, το τμήμαΦορολογίας εξέδωσε ανακοίνωση τονίζονταςπως θα προβεί άμεσα σε όλες τις ενδεικνυό-μενες ενέργειες. Σημειώνεται πάντως ότι ηλίστα Λαγκάρντ και τα Panama Papers αφο-ρούσαν περιπτώσεις ενδεχόμενης φοροδια-φυγής, ενώ τα Paradise Papers παρουσιάζουνπεριπτώσεις ενδεχόμενης φοροαποφυγής

που δεν είναι κατακριτέο με τη «στενή ερ-μηνεία» της λέξης.

Μείζον ευρωπαϊκό θέμα Τον Ιούνιο του 2016, το Ευρωπαϊκό Κοι-

νοβούλιο συνέστησε μια εξεταστική επιτροπήγια τα έγγραφα του Παναμά, υπό την προεδρίατου ευρωβουλευτή των χριστιανοδημοκρατώνWerner Langen (ΕΛΚ). Το ίδιο ζήτησαν μεμόνιμο ή προσωρινού χαρακτήρα εξεταστικήεπιτροπή για τα Paradise Papers και οι ευ-ρωβουλευτές της ενωτικής ευρωπαϊκής αρι-

στεράς, σε συνέχεια της εξεταστικής επιτρο-πής που δημιουργήθηκε για τα Panama Papers,γνωστή και ως PANA committee.

Σε διάσκεψη τύπου αναφορικά με το ζή-τημα των φορολογικών παραδείσων στηνΕυρωπαϊκή Ένωση και τον τρόπο αντιμετώ-πισής τους που ήταν παρούσα η “Κ”, οι ευ-ρωβουλευτές διευκρίνισαν πως ίσως δεν θαμπορέσει να γίνει κατορθωτό να δημιουργηθείστην τρέχουσα θητεία του παρόντος Ευρω-κοινοβουλίου, αλλά υπογράμμισαν ότι χρει-άζεται τουλάχιστον μια επιτροπή ώστε ναασχοληθεί επισταμένως με τα Paradise Papers.«Μιλώντας με αριθμούς», οι ευρωβουλευτέςανέφεραν πως το 67% των εκθέσεων πουπηγάζουν από τις συστάσεις της Επιτροπήςγια τις ύποπτες υποθέσεις φοροαποφυγήςκαι φοροδιαφυγής, αφορούν το Ηνωμένο Βα-σίλειο και την Ολλανδία, ενώ τόνισαν ότιλόγω της φοροδιαφυγής από τα PanamaPapers έχουν χαθεί 1,5 εκατ. θέσεων εργασίαςστην ΕΕ.

Πρόσθετα, είπαν, το 70% από τις παράνομεςχρηματοοικονομικές διόδους χρησιμοποιού-νται και για σκοπούς φοροδιαφυγής, αλλάκαι φοροαποφυγής. Επί της ουσίας, είπαν,«είναι τα ίδια κανάλια και δεν υπάρχει νόημανα τα διαχωρίζουμε».

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 5Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

Οι λίστες ακολουθούν η μια την άλλη Από αυτές των Λαγκάρντ και Μπρόγιανς στα έγγραφα του Παναμά και του Παραδείσου

Α Π Ο Ψ Η Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΛΙΤΣΗ

Τέλος μνημονίου σημαίνει τέλος στη φτηνή χρηματοδότησηΑ Π Ο Ψ Η Tου ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΖΙΡΑΛΗ*

Ενα οικοσύστημα που ωριμάζει και εξαπλώνεται

<<<<<<

«Ισχύει η ίδια αρχή και για τα Panama Papers. Θα πρέπει να διαφανεί, κι αυτό θα γίνει μέσα από το τμήμα Φορολογίας,αν οι εταιρείες για παράδειγμα ή και τα φυσικά πρόσωπα έχουν αποδώσει φόρο».

<<<<<<

Γίνεται αντιληπτό ότι λόγω του όγκου εργασίας, ο χρόνος που θα απαιτηθεί για να εξεταστούν μια προς μια οι υποθέσεις είναι μεγάλος,την ίδια ώρα δεν υπάρχει και χρονοδιάγραμμα.

Ευρωβουλευτές τόνισαν ότι λόγω της φοροδιαφυγής από τα Panama Papers έχουν χαθεί 1,5 εκατ. θέσεων εργασίας στην ΕΕ.

Τα τελευταία χρόνια το ελληνικόοικοσύστημα του τεχνολογικούεπιχειρείν έχει αποκτήσει σάρ-κα και οστά. Ενδεικτικά, πρό-σφατη μελέτη μας κατέγραψε137 startups, στις οποίες επεν-δύθηκαν άνω των 200 εκατ.ευρώ σε 214 γύρους χρηματο-δότησης κατά το διάστημα2010-2016. Το 2017 αναμένεταινα ολοκληρωθεί με περί τις δέ-κα –μεγαλύτερες ή μικρότε-ρες– εξαγορές εταιρειών λογι-σμικού. Τα μεγέθη αυτά έμοι-αζαν με ουτοπία λίγα χρόνιαπριν.

Σήμερα, περισσότεροι απόδέκα χιλιάδες Eλληνες απασχο-λούνται σε καινοτόμες εταιρείεςτεχνολογίας που έχουν έδραστη χώρα. Αρκετοί ακόμα ερ-γάζονται μεμονωμένα και εξ α-ποστάσεως για εταιρείες του ε-ξωτερικού. Κάποιοι άλλοι βρί-σκονται εκτός αλλά διατηρούνποικίλους δεσμούς με τη χώρα,ενώ αποκτούν εμπειρία σε με-ρικές από τις καλύτερες εται-ρείες τεχνολογίας στον κόσμο.Oλοι μαζί αποτελούν μία κοι-νότητα που μεγαλώνει, συνερ-γάζεται και ωριμάζει καθημε-ρινά, έχοντας πλέον αποκτήσειμια κρίσιμη μάζα που μας γεμίζει

αισιοδοξία για το μέλλον. Ταπαραπάνω μεγέθη, σε σύγκρισημε άλλες αγορές, δεν είναι ιδι-αίτερα μεγάλα. Δεν είμαστεstartup nation, η τεχνολογίαδεν έχει ουσιαστική επίδρασηστα μακροοικονομικά μας – α-κόμα.

Ωστόσο, σε ένα οικοσύστημα,όπως και σε μία startup, αρχικόζητούμενο είναι να ταιριάξει τοπροϊόν στην αγορά (το λεγόμενο«product-market fit»). Oταν α-ποδειχθεί ότι κάτι δουλεύει, ημεγέθυνση μπορεί να συμβείπιο γρήγορα από ό,τι περιμένεικανείς, και το ρίσκο είναι δια-φορετικό. 

Σε startup όρους, αν τα τέσ-σερα venture capital funds πουδημιουργήθηκαν πέντε χρόνιαπριν στο πλαίσιο του προγράμ-ματος Jeremie υπήρξαν το κε-φάλαιο σποράς για τη δημιουρ-γία μιας αγοράς, τα αρκετά πε-ρισσότερα που πρόκειται να α-νακοινωθούν σύντομα στο πλαί-σιο του προγράμματος Equifundαποτελούν το Series A. Σε ένανγύρο επένδυσης με αυτά τα χα-ρακτηριστικά, ζητούμενο γιαμία startup είναι να μεγαλώσειτον κύκλο εργασιών της κατάτρεις έως πέντε φορές. Υπάρχουν

αρκετές προκλήσεις για να συμ-βεί κάτι αντίστοιχο στο οικοσύ-στημα συνολικά.

Πιστεύω ότι η πιο θεμελιώ-δης όλων είναι η καλλιέργειαμεγαλύτερων φιλοδοξιών – ε-νός ελληνικού τεχνολογικούονείρου. Η φιλοδοξία αποτελείαναγκαία προϋπόθεση για ναφτάσει κανείς μακριά – οι ικα-νότητες χτίζονται εξαιτίας της.Οι startups έχουν αποενοχο-ποιήσει το επιχειρείν.

Απομένει να μετατρέψουντο «θέλω να κάνω κάτι δικόμου» σε «μπορώ να κάνω κάτιμεγάλο». Η δημιουργία εταιρει-ών παγκόσμιας κλάσης που θαξεκινήσουν από την Ελλάδα γιανα κατακτήσουν τον κόσμο εί-ναι πλέον ρεαλιστική προοπτι-κή. Ολοένα και περισσότεροιαποκτούν καθημερινά παρα-στάσεις για το πώς αυτό συμ-βαίνει. Αυτοί αποτελούν και τομεγαλύτερο κεφάλαιο του οι-κοσυστήματος. Και όταν μίαstartup ή ένα οικοσύστημα α-ποκτήσει δυναμική, λίγα πράγ-ματα μπορούν να τα σταματή-σουν.

* Ο κ. Γιώργος Τζιραλής είναι εταί-ρος της Marathon Venture Capital.

Σε 10 ημέρες, στις 28 Νοεμβρίου,έρχονται τα κλιμάκια της τρόικαςγια να ολοκληρωθεί η τρέχουσα,τρίτη, αξιολόγηση του ελληνικούπρογράμματος. Αλλ’ ακόμη σή-μερα (έξι εργάσιμες πριν έρ-θουν...) απομένει να υλοποιηθείπερίπου το 70% των προαπαι-τουμένων. Αν κάτι ανάλογο συ-νέβαινε σε προηγούμενες φάσεις,είτε οι φωνές της τρόικας θαείχαν ακουστεί απ’ άκρη σ’ άκρητου πλανήτη είτε η τρόικα επι-δεικτικά θα ανέβαλλε την άφιξήτης έως ότου υλοποιηθεί μεγάλομέρος των δεσμεύσεων που έ-χουν αναληφθεί. Αν, μάλιστα,με δεδομένες τις εκκρεμότητες,ο πρωθυπουργός ανακοίνωνε ότιθα δώσει «μέρισμα» από το πρω-τογενές πλεόνασμα χωρίς να έχειοριστικοποιηθεί το ακριβές ύψοςτου πλεονάσματος, η Ελλάδα θααντιμετώπιζε πολύ σοβαρό πρό-βλημα. Τώρα, αντιθέτως, η ατμό-σφαιρα διατηρείται σχεδόν ει-δυλλιακή. Πώς ερμηνεύεται αυ-τό;

Οι Ευρωπαίοι εταίροι επιθυ-μούν διακαώς να τελειώσουμεμε τα μνημόνια. Το αναδιατυπώ-νω, προς αποφυγήν παρεξηγή-σεων: Οι Ευρωπαίοι εταίροι θέ-λουν να τελειώνουν με την Ελ-λάδα. Να μην ξαναπάνε στα Κοι-νοβούλιά τους με αίτημα ευνοϊκή

δανειοδότηση της Ελλάδας. Οτανλέμε ότι οι Ευρωπαίοι θέλουν νατελειώσουμε με τα μνημόνια, εν-νοούμε ότι θέλουν να μη μας ξα-ναδώσουν λεφτά – αυτή είναι ηουσία. Με αυτήν την έννοια, ούτεκάποιο νέο μνημόνιο θα υπάρξειούτε παράταση του τρέχοντοςθα γίνει. Η ιδέα απορρίφθηκε,γιατί η παράταση θα έπρεπε ναπεράσει από το γερμανικό καιάλλα Κοινοβούλια, όπερ δεν συ-ζητιέται καν.

Οι Ευρωπαίοι επιθυμούν νατελειώνουν, γι’ αυτό είναι ανε-κτικοί και, μάλιστα, μας σπρώ-χνουν για να πετύχουμε να βγού-με. Θα βγούμε. Η επόμενη ημέρα,μετά τη λήξη του μνημονίου, θαείναι μία ημέρα χωρίς ευρωπαϊκήφτηνή χρηματοδότηση. Αν η κυ-βέρνηση αυτό το λάμβανε σοβαράυπόψη της, θα είχε μεγάλη αγωνία.Και με άγχος θα έσπευδε να κάνειταχύτατα όλα όσα πρέπει να γί-νουν, ώστε να προετοιμάσει τηχώρα να βγει και να σταθεί όρθιαστις αγορές.

Η προετοιμασία θα γίνει ή δενθα γίνει σήμερα, τώρα. Ο Αύγου-στος ημερολογιακά φθάνει σε δέ-κα μήνες, πρακτικά είναι ήδηεδώ. Από τώρα πρέπει να θεμε-λιώσουμε αξιοπιστία, να την τε-στάρουμε στις αγορές βγαίνονταςδύο και τρεις φορές ενώ είμαστε

στο μνημόνιο, να δημιουργήσου-με ένα κεφαλαιακό απόθεμα α-σφαλείας για κάθε ενδεχόμενοπου θα μπορούσε να συμβεί μετάτον Αύγουστο.

Κι όμως, η κυβέρνηση συνε-χίζει να ροκανίζει τον χρόνο, ναπαίζει καθυστέρηση (ενώ, τελικά,θα τα υλοποιήσει...) σε θέματαπου έχουν κεντρική σημασία –από τους πλειστηριασμούς μέχριτην πώληση λίγων μονάδων τηςΔΕΗ. Προφανώς, δεν έχει κατα-νοήσει ότι η έξοδος της χώραςαπό το μνημόνιο σηματοδοτείτο τέλος της ευρωπαϊκής αλλη-λεγγύης, ότι μένουμε εμείς καιοι αγορές. Ούτε τι ακριβώς, αυτό,συνεπάγεται.

Βεβαίως, συνεπάγεται λιγότεροασφυκτική εποπτεία – όπως καιστις άλλες χώρες που βγήκαναπό μνημόνια. Και οι αγορές θαμας κρίνουν συνολικά για να α-ποφασίσουν αν θα μας δανείσουνή όχι, δεν θα μας επιβάλουν ναεκδώσουμε αυτήν ή την άλλη ε-γκύκλιο, να βήξουμε ή να μη βή-ξουμε ως προϋπόθεση του δα-νείου.

Αλλά δεν θα κάνουν χάρες. Θακρίνουν τη συνολική πορεία τηςχώρας με τη γνωστή αυστηρό-τητά τους, αποτιμώντας με αγο-ραία (και όχι πολιτικά...) κριτήριατους κινδύνους και ενσωματώ-

νοντάς τους στα επιτόκια πουθα ζητούν (δεν θα δάνειζαν, γιαπαράδειγμα, τη σημερινή ΔΕΗμε 5,5%...).

Επιβάλλουν την πειθαρχία τους– δεν διαπραγματεύονται «πο-λιτικά». Αν εξαρτιόμαστε απόαυτές –όπερ θα συμβεί μετά εν-νέα μήνες– χωρίς να είμαστε έ-τοιμοι, ίσως νοσταλγήσουμε ταμνημόνια.

Δεν χωρούν αυταπάτες: Ότιβγαίνουμε από το Μνημόνιο δενσημαίνει ότι, αυτομάτως, μπαί-νουμε σε κανονικότητα. Αν ή-μαστε σε κανονικότητα, άλλωστε,αν δεν είχε εκτροχιάσει τη χώραη φαυλότητα της περιόδου 2005-2009, πιθανότατα δεν θα είχαμεφτάσει στο σημείο να μπούμεσε Μνημόνιο.

Αλλά τώρα, αν δεν σπεύσουμενα αποκαθιστούμε την κανονι-κότητα στη χώρα, ίσως βρεθούμεσε χειρότερη θέση. Γιατί, τότεμας δόθηκε εμπράκτως αλληλεγ-γύη (περίπου 140 δισ. ευρώ απόΕυρώπη και ΔΝΤ…), ενώ μετάτον Αύγουστο του 2018, δεν θέλεινα μας προσφέρει κανείς, τίποτα.Γι’ αυτό οι ευρωπαίοι είναι ανε-κτικοί και μας σπρώχνουν στηνέξοδο από το Μνημόνιο. Θα βγού-με. Θα προετοιμαστούμε;..

kallitsiskostas@yahoo.com

05-OIK_POLITIKI_KATHI 21/11/17 21:50 Page 5

6 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η

Του ΝΊΚΟΥ ΣΤΈΛΓΙΑ

Σε σύντομο χρονικό διάστημα, παράλ-ληλα με την πορεία των εξελίξεωνστα πεδία της εσωτερικής πολιτικήςκαι της διπλωματίας, η συνολική ει-κόνα της τουρκικής οικονομίας ενδέ-χεται να επιδεινωθεί, προειδοποιούνΤούρκοι αναλυτές και οικονομολόγοι.Κύκλοι του τουρκικού Προεδρικούφροντίζουν να στείλουν καθησυχα-στικά μηνύματα, τονίζοντας ότι η κυ-βέρνηση και η Κεντρική Τράπεζα ε-λέγχουν και κατευθύνουν τις εξελίξεις.

Ωστόσο, στέλνουν ταυτόχρονα καισαφές μήνυμα προς την τουρκική κοι-νωνία: λίγους μήνες μετά από το α-ποτυχημένο πραξικόπημα, η χώρα α-ντιμετωπίζει μια νέα πρόκληση, μιανέα εκδοχή του πραξικοπήματος. Α-ντιπολιτευόμενοι κύκλοι ενώνουν τιςδυνάμεις τους με «σκοτεινούς», ξένουςκύκλους συμφερόντων για να πλήξουντην κυβέρνηση του Κόμματος Δικαι-οσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και ταεθνικά συμφέροντα της Τουρκίας.

Στην τουρκική αγορά η άνοδος τωνξένων νομισμάτων συνεχίζεται. Τοδολάριο της Αμερικής καταγράφει αύ-ξηση ρεκόρ, με την τουρκική οικονομίανα μετρά πλέον τις μεγάλες πληγέςτης.

Το πρωί της Τρίτης, η αναλογίατου αμερικανικού δολαρίου έναντιτης τουρκικής λίρας σκαρφάλωσε στις3,97 λίρες. Την ίδια ώρα, το ευρώ έ-φτασε στις 4,67 λίρες. Παράλληλα, σεεπίπεδα ρεκόρ βρέθηκαν και τα επι-τόκια, καταγράφοντας αύξηση 13 μο-νάδων. Από τις ιστορικής σημασίαςεξελίξεις επηρεάστηκε και η τιμή τηςχρυσής λίρας. Πλέον ένα γραμμάριότης αντιστοιχεί σε 163 λίρες Τουρκίας.Επίσης, η αναλογία της αγγλικής λίραςέφτασε στις 5,2376 (λΤ).

Εξαιτίας των έκτακτων εξελίξεων,η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας υ-

ποχρεώθηκε να παρέμβει για μια α-κόμη μέσα σε σύντομο χρονικό διά-στημα στην τουρκική αγορά. Μετάτην επέμβασή της, ένα δολάριο ΗΠΑαντιστοιχούσε σε 3,95 λίρες Τουρκίας.

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις,αυτήν την ώρα η τουρκική λίρα είναιτο νόμισμα μιας αναπτυσσόμενης χώ-ρας, το οποίο χάνει την αξία του μετους πιο γρήγορους ρυθμούς.

Ανησυχία στα κατεχόμεναΤούρκοι οικονομολόγοι σχετίζουν

την «Μαύρη Τρίτη» στην τουρκικήαγορά με τις εξελίξεις στο πολιτικόπεδίο της Τουρκίας. Ο Γενικός Διευ-θυντής της Εταιρείας Τanto CapitalPartners, Οζάν Όζκουραλ σημειώνειότι η κρίση στην τουρκική οικονομία

κορυφώνεται παράλληλα με την έ-ναρξη της εκδίκασης της υπόθεσηςδιαφθοράς στα αμερικανικά δικαστή-ρια, στην οποία εμπλέκονται κύκλοιτης τουρκικής κυβέρνησης.

Σύμφωνα με τον κ. Όζκουραλ, ταμέτρα προστασίας της Κεντρικής Τρά-πεζας ενδέχεται να μην αποδώσουνθετικά αποτελέσματα, καθώς η τουρ-κική οικονομία γίνεται όλο και πιο ευ-άλωτη προς τις επιπτώσεις των μεγά-λων αναταραχών στα πεδία της πο-λιτικής και της διπλωματίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγάληκρίση στην τουρκική οικονομία ε-πηρεάζει αρνητικά και την τουρκο-

κυπριακή κοινότητα, με πολλούς τ/κπολίτες να εκφράζουν έντονη ανη-συχία για την πορεία των εξελίξεων.Ως γνωστόν, στα κατεχόμενα, διά-φοροι τομείς της οικονομίας εξαρ-τώνται από τις εξελίξεις στην τουρ-κική αγορά και την πορεία των ξένωννομισμάτων. Λ.χ. ο κτηματομεσιτικόςτομέας εξαρτάται από την πορείατης αγγλικής λίρας στην τουρκικήαγορά. Οι τελευταίες εξελίξεις στηντουρκική αγορά έρχονται να πλήξουντα σημάδια ανάκαμψης και ανάπτυξηςτου συγκεκριμένου τομέα της τ/κ οι-κονομίας.

Εξάρτηση από ξένα κεφάλαιαΣύμφωνα με τον αναλυτή και οι-

κονομολόγο Κανσού Γιλντιρίμ, ο ο-ποίος παρακολουθεί από κοντά τις ε-ξελίξεις στην τουρκική οικονομία,στο επίκεντρο της νέας κρίσης βρί-σκεται ένας σημαντικός παράγοντας.Σε συνδυασμό με το κλίμα αβεβαιό-τητας που δημιουργούν οι κρίσεις καιοι αναταραχές στα πεδία της εσωτε-ρικής διακυβέρνησης και της διπλω-ματίας, η εξάρτηση της τουρκικής οι-κονομίας από τα ξένα, κυρίως δυτικάκεφάλαια, επιδεινώνει τη συνολικήεικόνα που εκπέμπει η αγορά τηςΤουρκίας κατά τις τελευταίες εβδο-μάδες του 2017.

Οπως επισημαίνει ο κ. Γιλντιρίμ,ο λαϊκισμός του Προέδρου Ρετζέπ Ταγ-γίπ Ερντογάν δεν είναι πλέον ικανόςνα επισκιάσει την εικόνα επιδείνωσηςπου εκπέμπει η τουρκική οικονομία.Ο Πρόεδρος Ερντογάν και οι κυβερ-νήσεις του ευθύνονται για την αύξησητης εξάρτησης της εγχώριας οικονο-μίας από τα ξένα κεφάλαια. Και όσοεπιδεινώνονται οι συνθήκες στο ε-σωτερικό της Τουρκίας, τόσο ο τουρ-κικός λαός αρχίζει να συνειδητοποιείτην σοβαρότητα της κατάστασης καινα αναρωτιέται για την αποτελεσμα-

τικότητα του κυβερνώντος κόμματοςστο πεδίο της οικονομίας.

Αναλύοντας τις τελευταίες εξελί-ξεις, ο κ. Γιλντιρίμ επισημαίνει τοεξής: «Στα χρόνια της διακυβέρνησηςτου ΑΚΡ η ηγεμονία του ξένου κεφα-λαίου στην τουρκική οικονομία ε-δραιώθηκε και ενισχύθηκε. Το 2008το ξένο κεφάλαιο έλεγχε το 52,9%του εθνικού πλούτου. Το 2011 αυτότο ποσοστό αυξήθηκε στο 63,7%. Το2015 έφτασε στο 81,9%». Στην συνέ-χεια, ο έμπειρος αναλυτής προσθέτειτα εξής: «Στα τέλη του 2016 οι τουρ-κικές εταιρείες με ξένο κεφάλαιο α-ριθμούσαν στις 53.156. Οι χώρες τηςΕΕ έχουν την πρωτοκαθεδρία σε αυτότο πεδίο. Τα κεφάλαια της Γερμανίας,της Αγγλίας και της Ολλανδίας ελέγ-χουν τις ισορροπίες στην τουρκικήοικονομία. Επίσης, αξιοσημείωτο ρόλοστην τουρκική οικονομία διαδραμα-τίζουν τα κεφάλαια του Λουξεμβούρ-γου και των ΗΠΑ».

Ο κ. Γιλντιρίμ τονίζει ότι η ανάπτυξητης οικονομίας μιας αναπτυσσόμενηςχώρας δεν είναι δυνατόν να στηριχθείεξ ολοκλήρου στα ξένα κεφάλαια καινα αγνοήσει ταυτοχρόνως την μεγάληψαλίδα που χωρίζει τις κοινωνικές τά-ξεις και τα εισοδήματα. Σήμερα, λοι-πόν, η Τουρκία πληρώνει το κόστοςαυτού του μεγάλου λάθους της δια-κυβέρνησης του ΑΚΡ. Εξαιτίας τηςπολιτικής αστάθειας στο εσωτερικότης χώρας, το ξένο κεφάλαιο αποχωρείαπό την τουρκική αγορά και η ταξικήανισότητα προσλαμβάνει δραματικέςδιαστάσεις. Η κυβέρνηση του κ. Ερ-ντογάν επιχειρεί να αντιμετωπίσειαυτήν την κρίση με δοκιμασμένες καιαποτυχημένες οικονομικές συνταγέςκαι με την ρητορική του λαϊκισμού.Αυτές οι στρατηγικές μακροπρόθεσμαδεν αποδίδουν θετικά αποτελέσματακαι η τουρκική οικονομία βυθίζεταισε μια μεγάλη συστημική κρίση.

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Η μείωση της ψαλίδας μεταξύ ΝικόλαΠαπαδόπουλου και Σταύρου Μαλά α-νάγκασε το εκλογικό επιτελείο του ΔΗ-ΚΟϊκού προέδρου να επιστρέψει σε λο-γική πρώτου γύρου, κινητοποίησε όμωςπαράλληλα πλήρως και την Εζεκία Πα-παϊωάννου. Το κόμμα της Αριστεράς,όπως και αντιστρόφως ο Ενδιάμεσος,αντιλαμβάνεται πως ο κύριος αντίπαλοςγια τον β’ γύρο είναι ο Νικόλας Παπα-δόπουλος και εκεί επικεντρώνεται. Ο ί-διος ο Νικόλας Παπαδόπουλος με τηναποφυγή του να τοποθετηθεί ξεκάθαραγύρω από τη διζωνική δικοινοτική ο-μοσπονδία, έδωσε το κατάλληλο όπλοκαι ξεκάθαρο στόχο στα ΑΚΕΛικά στε-λέχη για να κτυπήσουν, συσπειρώνονταςτους ΑΚΕΛικούς ψηφοφόρους, αλλά πα-ράλληλα να αλιεύσει μετριοπαθείς κε-ντρώους ψηφοφόρους. Το αν θα πετύχειθα φανεί το επόμενο διάστημα.

Μετριοπάθεια αλλά... Η αλήθεια είναι πως ο Σταύρος Μαλάς

επιχείρησε και επιδιώκει να κρατήσειχαμηλούς τόνους και μετριοπαθές προ-φίλ αποφεύγοντας τη σκληρή αντιπα-ράθεση με τους αντιπάλους του. Οι δη-μοσκοπήσεις ωστόσο κατέδειξαν πωςμάλλον αυτή η πολιτική δεν έχει έρεισμα.Νωθρή ήταν άλλωστε η εκκίνησή του

με τον Νικόλα Παπαδόπουλο να αποκτάσαφές προβάδισμα. Το μεγάλο διακύ-βευμα των εκλογών κινητοποίησε πλή-ρως το ΑΚΕΛ, όπου εκτός από τη με-τακίνηση του Στέφανου Στεφάνου στοεπιτελείο του Σταύρου Μαλά ξεκίνησεκαι έναν αγώνα επαφής και συσπείρω-σης των ΑΚΕΛικών ψηφοφόρων.

Σε αυτό το πλαίσιο αναγνωρίζονταςπως για τον β’ γύρο απαιτείται σπάσιμοαυγών το ΑΚΕΛ ανέλαβε τη «βρώμικηδουλειά» της σύγκρουσης. Όχι μόνοαπέναντι στην κυβέρνηση Αναστασιά-δη, επιχειρώντας να κλείσει μια καικαλή το αφήγημα περί ΔΗΣΑΚΕΛ πουδημιούργησε ο Ενδιάμεσος, αλλά κυρίως

απέναντι στον Νικόλα Παπαδόπουλο.Και αυτό γιατί στην Εζεκία Παπαϊωάν-νου αντιλαμβάνονται πως ο κύριος α-ντίπαλος αυτής της εκλογικής αναμέ-τρησης, δεν είναι άλλος από τον ΝικόλαΠαπαδόπουλο, καθώς είτε ο ΣταύροςΜαλάς είτε ο ΔΗΚΟϊκός Πρόεδρος θαπάρουν το εισιτήριο του β’ γύρου.

Ήδη από τον καιρό που ανέλαβεδράση η Εζεκία Παπαϊωάννου η ψαλίδαμειώθηκε σημαντικά μεταξύ των δύο

ανθυποψηφίων. Η ανησυχία στο ΑΚΕΛπαραμένει καθώς σε ζήτημα ποιοτικώνχαρακτηριστικών, ο Νικόλας Παπα-δόπουλος υπερέχει από τον υποψήφιοτης Αριστεράς. Τόσο σε ό,τι αφορά η-γετικά ζητήματα, όσο και σε θέσειςοικονομίας, Κυπριακού και κοινωνικήςπολιτικής. Είναι γι αυτό που το ΑΚΕΛ

επέλεξε να ξεκινήσει μετωπική επίθεση,αποδομώντας εν πολλοίς το ηγετικόπροφίλ του Νικόλα Παπαδόπουλου αλ-λά συσπειρώνοντας παράλληλα γύρωαπό την υποψηφιότητα του ΣταύρουΜαλά, τόσο τους ΑΚΕΛικούς ψηφοφό-ρους, όσο και τους μετριοπαθείς κε-ντρώους ψηφοφόρους, που δεν βλέπουντο ΑΚΕΛ ως κόκκινο πανί.

Η δήλωση του Μαρίνου Σιζόπουλουότι ο Νικόλας Παπαδόπουλος θεωρείτη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδίανομιμοποιημένη μορφή διχοτόμησης,αλλά και η αποφυγή του κ. Παπαδό-πουλου να ξεκαθαρίσει τη θέση τουπεριοριζόμενος, μετά από πολλά πυράστο ότι η ομοσπονδία δεν του προκαλείαλλεργία, υπήρξε το καταλληλότεροόπλο του ΑΚΕΛ για να κτυπήσει. Ου-δόλως τυχαίο ότι από τη μέρα που ξέ-σπασε η είδηση μέχρι και σήμερα, τοΑΚΕΛ μέσω του Γιώργου Λουκαΐδη κα-λεί καθημερινά τον Νικόλα Παπαδό-πουλο να τοποθετηθεί ξεκάθαρα, επι-κρίνοντας για πολιτική των μισόλογωνεξαιτίας προεκλογικών σκοπιμοτήτων.

Μακαριακό παραγάδιΚαθόλου τυχαία και η τοποθέτηση

του κ. Λουκαΐδη πως «το ΑΚΕΛ και ευ-ρύτερα οι μακαριακές δυνάμεις προ-ειδοποιούσαμε ότι αντί την ένωση,είναι την Τουρκία που θα έφερναν

στην Κύπρο όσοι επιδίωκαν λύση κα-λύτερη από την ανεξαρτησία, έτσι καισήμερα το αντίστοιχο είναι που θασυμβεί. Δεν θα πετύχουν καλύτερηλύση από την ΔΔΟ οι πολέμιοί της,αλλά με μαθηματική ακρίβεια θα οδη-γήσουν στην οριστικοποίηση της δι-χοτόμησης», ανέφερε χαρακτηριστικάαπευθύνοντας κάλεσμα προς τους Μα-καριακούς οπαδούς του Κέντρου, πουβλέπουν με ανησυχία με ποιους συ-νεργάζεται ο κ. Παπαδόπουλος.

Μαζί με την διζωνική δικοινοτικήομοσπονδία, το ΑΚΕΛ σύμφωνα με πο-λιτικούς κύκλους θα εντείνει την επι-θετική πολιτική του απέναντι στην οι-κονομική πολιτική του Νικόλα Παπα-δόπουλου . Όπως αναφέρουν οι ίδιοικύκλοι, στόχος είναι να καταστεί εμ-φανές πως για το κούρεμα και τις μνη-μονιακές πολιτικές, πέραν του ΝίκουΑναστασιάδη, τεράστιο μερίδιο ευθύ-νης φέρει και ο Νικόλας Παπαδόπουλος,επαναφέροντας το αφήγημα περί δι-δύμου Αβέρωφ-Νικόλα. Αυτή αναμέ-νεται να είναι και η απάντηση των Α-ΚΕΛικών στελεχών απέναντι στα περίπλήρους ταύτισης ΑΚΕΛ-ΔΗΣΥ στοΚυπριακό. Το αν θα πετύχει είναι έναζήτημα ανοικτό, καθώς πλην του ΑΚΕΛο Σταύρος Μαλάς αρνείται να μπει επίτου παρόντος σε ευθεία αντιπαράθεσημε τους ανθυποψηφίους του.

Καθαρός στόχος και αντίπαλος ο Νικόλας για το ΑΚΕΛΤο ντέρμπι για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών εντείνει την επιθετική πολιτική των επιτελείων των δύο μερών

Του ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛA

Την ώρα που στο Προεδρικό Μέγαρο,ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ΝίκοςΑναστασιάδης έδινε τα χέρια με τονΠρωθυπουργό της Ελλάδας ΑλέξηΤσίπρα και τον Πρόεδρο της ΑιγύπτουΑλ Σίσι για την αναβάθμιση της συ-νεργασίας των τριών χωρών σε πολλάεπίπεδα, μια είδηση από τα κατεχό-μενα γινόταν γνωστή. Σύμφωνα μετα όσα δημοσίευσε στην ηλεκτρονικήέκδοσή της η Κίπρις και μετέδωσεκαι το κυπριακό πρακτορείο ειδήσεωνκατόπιν, με απόφαση στις 18 Σεπτεμ-βρίου το «υπουργικό συμβούλιο» έ-δωσε εντολή να αρχίσει η προεργασίαμεταξύ των αρμοδίων «κυβερνητικώντμημάτων» και αξιωματικών του τουρ-κικού στρατού, για να οριστικοποιηθείκαι επισημανθεί η περιοχή στην πε-ρίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου πουθα δοθεί από τον κατοχικό στρατόστο «υπουργείο τουρισμού». Σύμφωναμε το δημοσίευμα στην ηλεκτρονικήσελίδα της Κίπρις, η εν λόγω απόφασητου «υπουργικού» δημοσιεύθηκε στην«επίσημη εφημερίδα» στις 13 Νοεμ-βρίου. Τον διαχωρισμό και την ορι-στικοποίηση της περιοχής θα χειρι-στούν αρμόδιοι από τα «τμήματα κτη-ματολογίου και χαρτών» και από τη«διοίκηση» των «τ/κ ειρηνευτικώνδυνάμεων». Ο «υφυπουργός τουρι-σμού», Ισμέτ Εσενγιέλ ανέφερε στηνΚίπρις ότι η περιοχή όπου στόχοςείναι να κατασκευαστεί μαρίνα μεδιεθνή διαγωνισμό, εκτείνεται απότη χερσόνησο – όπως γράφει – πουβρίσκεται «το σπίτι του διοικητή» μέ-χρι το αλιευτικό καταφύγιο. Ο Εσενγιέλαπέρριψε επίσης αναφορές περί λει-τουργίας ξενοδοχείων στην περίκλει-στη περιοχή εντός του 2018, λέγονταςότι δεν υπάρχει καμία τέτοια απόφασηή πρωτοβουλία για το θέμα των Βα-ρωσίων και της τουριστικής εκμετάλ-λευσης από «υπουργείο τουρισμού».

Παράλληλα ανακοίνωση για τιςσυμφωνίες μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου,Αιγύπτου στα πλαίσια της τριμερούς,εξέδωσε αργά χθες και το «ΥΠΕΞ».Σύμφωνα με τα όσα τονίζονται σε αυτή,τα συμφωνηθέντα ανάμεσα στις τρειςχώρες δεν αφορούν τους τ/κ και προ-στίθεται ότι ενώ πλησιάζουν οι προε-δρικές εκλογές, η «ε/κ διοίκηση τηςνότιας Κύπρου» - όπως αναφερότανη Κυβέρνηση της Δημοκρατίας – επι-ταχύνει τις μονομερείς ενέργειες πα-

ραβλέποντας τα νόμιμα – όπως γράφει– δικαιώματα των Τ/κ. Η «ε/κ διοίκηση»- όπως ανέφερε, όσο και η υφιστάμενηδιοίκηση της Αιγύπτου, πήραν την ε-ξουσία όχι μέσω νόμιμων διαδικασιών,αλλά με σφετερισμό και πραξικοπη-ματικά και λαμβάνοντας αυτό υπόψηαντικρίζουν, γράφει, με έκπληξη ότιδιεκδικούν νόμιμα δικαιώματα στουςφυσικούς πόρους γύρω από το νησί.Στο θέμα της ενέργειας δεν μπορούννα γίνονται οποιαδήποτε μονομερήβήματα ερήμην των Τ/κ, τονίζεται καιότι «μαζί με την μητέρα πατρίδα Τουρ-κία θα γίνουν αντίστοιχα βήματα στηνπεριοχή προς διαφύλαξη των δικαιω-μάτων και συμφερόντων μας». «Θέ-λουμε να υπογραμμίσουμε ότι δεν μπο-

ρούν να φέρουν αποτέλεσμα οι προ-σπάθειες δημιουργίας συμμαχιών στονησί και στην περιοχή γενικά, απο-κλείοντας από αυτές τους Τ/κ και τηνμητέρα πατρίδα Τουρκία», αναφέρειστη σχετική ανακοίνωση το «ΥΠΕΞ».

Το Κυπριακό στην τριμερή Κυρίως στο περιθώριο της τριμε-

ρούς, ο Πρόεδρος της ΔημοκρατίαςΝίκος Αναστασιάδης ενημέρωσε τουςΤσίπρα και Αλ Σίσι για την πορεία τουΚυπριακού. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδηςτόνισε ότι η επιμονή της Τουρκίας σεαπαράδεκτες αξιώσεις για διατήρησηεγγυητικών και επεμβατικών δικαιω-μάτων και για εσαεί παραμονή στρα-τευμάτων στην υπό μετεξέλιξη, ανκαι εφόσον επιτυγχάνετο λύση, Κυ-πριακή Δημοκρατία ήταν η αιτία πουοδηγήθηκε μια ύστατη προσπάθειαστο Κραν Μοντανά σε αποτυχία. «Δεναποτελεί βεβαίως την τελευταία ευ-καιρία, διότι εμείς εμμένουμε και μεαποφασιστικότητα, όπως είπαμε καιστον ΓΓ, ότι είμαστε αποφασισμένοινα προσέλθουμε σε ένα διάλογο αρκείνα υπάρχει η κατάλληλη προετοιμασίαώστε σε μια νέα σύνοδο για την Κύπρονα γνωρίζουν όλοι τις προθέσεις όλων»,τόνισε, μεταξύ άλλων.

Μαρίνα με διεθνή διαγωνισμό, μέρος της περίκλειστης Αμμοχώστου

<<<<<<<

Η απόφαση του «υπουρ-γικού» και η αντίδρασηστις συμφωνίες Λευκωσίας στα πλαίσιατης τριμερούς.

Την ώρα που Κύπρος, Αίγυπτος και Ελλάδα συμφωνούσαν σε διακρατική αναβάθ-μιση σχέσεων σε πολλά επίπεδα, το «ΥΠΕΞ» έδινε στη δημοσιότητα ανακοίνωσηγια το θέμα της ενέργειας, τονίζοντας ότι δεν μπορούν να γίνονται οποιαδήποτεμονομερή βήματα ερήμην των Τουρκοκύπριων.

Φεύγουν τα ξένα κεφάλαια καιβαθαίνει η κρίση στην Τουρκία«Μαύρη Τρίτη» για την τουρκική λίρα - Σημαντικές επιπτώσεις και στα κατεχόμενα

<<<<<<<

Εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας το ξένο κεφάλαιοαποχωρεί από την τουρκι-κή αγορά και η ταξική ανισότητα προσλαμβάνειδραματικές διαστάσεις.

Η Τουρκική λίρα είναι νόμισμα μιας αναπτυσσόμενης χώρας, το οποίο χάνει την αξία του με τους πιο γρήγορους ρυθμούς.

<<<<<<<

Η στάση του Νικόλα Παπαδόπουλου απέναντιστο ζήτημα της διζωνικήςδικοινοτικής ομοσπονδίαςυπήρξε δώρο για το ΑΚΕΛώστε να τον επικρίνει για ακραία πολιτική. Ο Σταύρος Μαλάς εξακολουθεί να κρατά χαμηλό προφίλ και να αποφεύγει τη σύ-

γκρουση, αφήνοντας στο ΑΚΕΛ να κάνει τη «βρώμικη δουλειά».

06-OIK_ΠΟΛΙΤΙΚΗ_KATHI 21/11/17 21:16 Page 6

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 7Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

Α Υ Τ Η Τ Η Ν Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 2 6 Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ Μ Ε Τ Η Ν « Κ Α Θ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η »

Η Καθημερινή σάς ταξιδεύει στην Ελλάδα του Γιώργου Ζαμπέτα,

με τις μεγαλύτερες επιτυχίες του, τις οποίες ερμήνευσαν ο ίδιος,

η Β. Μοσχολιού, ο Στ. Κόκοτας, ο ∆. Μητροπάνος, η Μαρινέλλα

και άλλοι. Ένα μοναδικό αφιέρωμα με αυθεντικά CDs στον μεγάλο

συνθέτη και ερμηνευτή, που μάγεψε με το μπουζούκι του και

σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή με τα τραγούδια του, αλλά και με

τις κινηματογραφικές εμφανίσεις του.

Αυτή την Κυριακή το πρώτο CD της κασετίνας

-Ο πιο καλός ο μαθητής- με τις αξέχαστες επιτυχίες

«Μάλιστα, κύριε», «Ο πενηντάρης», «Αγωνία» και πολλές άλλες.

Της ΜΑΡIΑΣ ΗΡΑΚΛEΟΥΣ

Πολυνομία, γραφειοκρατία, πολύπλοκεςδιαβουλεύσεις, απαρχαιωμένο κανο-νιστικό και νομοθετικό πλαίσιο, ασά-φεια στις διαδικασίες στην αδειοδό-τηση. Κάπως έτσι περιγράφεται απότους φορείς που ασχολούνται με το ε-πενδυτικό περιβάλλον στην χώρα μας,ο λαβύρινθος διαδικασιών που ξεκινάαπό την στιγμή που κάποιος θα εκ-φράσει ενδιαφέρον για μια νέα επέν-δυση. Ένα πρώτο βήμα για νοικοκύ-ρεμα της κατάστασης έγινε με το νο-μοσχέδιο για την δημιουργία του Υ-φυπουργείου Ανάπτυξης, το οποίο έχειστο μεταξύ κολλήσει στη Βουλή. Εναναμονή λοιπόν της απόφασης τηςΒουλής, το Υπουργείο Εσωτερικών ε-πανέρχεται με δεύτερο νομοσχέδιο,στόχος του οποίου είναι να μπει ένατέλος στις δαιδαλώδεις γραφειοκρατικέςδιαδικασίες έγκρισης μιας μεγάλης ε-πένδυσης. Το Υπουργείο και ο αρμόδιοςυπουργός Κωνσταντίνος Πετρίδης α-ναλαμβάνουν να ανοίξουν με νομο-σχέδιο τον δρόμο για νέες μεγάλες ε-

πενδύσεις στην χώρα μας. Ή την ίδιαώρα να κρατήσει αυτούς που ήδη άρ-χισαν να κάνουν δεύτερες σκέψειςλόγω της παρούσας κατάστασης. Δενείναι τυχαίο που το νομοσχέδιο αγκα-λιάστηκε από τον οργανισμό προσέλ-κυσης επενδύσεων, με τον πρόεδρότου Χριστόδουλο Αγκαστινιώτη να α-ναφέρει στην «Κ» ότι πρόκειται γιαένα νόμο ο οποίος θα καταργήσει τα«βασίλεια» στη δημόσια υπηρεσία. Καιαυτό καθώς «εισάγει το One stop shopκαι όχι one more shop», όπως αναφέρειχαρακτηριστικά. Βάσει των νέων δια-δικασιών δυνητικά η διαδικασία αδει-οδότησης θα γίνεται μέσα σε έξι μήνεςενώ ο μέγιστος χρόνος έκδοσης αδειώνθα είναι ο ένας χρόνος.

Με βάση το νομοσχέδιο απαλείφο-νται ουσιαστικά οι 46 πολεοδομικές

και οικοδομικές αρχές και μετατρέπο-νται σε μία και μοναδική, η οποία είναιτο τμήμα πολεοδομίας και οικήσεως.Διορίζεται υπεύθυνος έργου ο οποίοςεπιλέγεται από τον Υφυπουργό Ανά-πτυξης και επικυρώνεται από το Υ-πουργικό Συμβούλιο. Όλα αυτά ενερ-γοποιούνται εάν και εφόσον μια επέν-δυση κριθεί στρατηγική και για ναγίνει αυτό θα πρέπει να πληρούνταιένα από τέσσερα βασικά κριτήρια.

Καταρχήν, όπως προνοείται στο νο-μοσχέδιο, θα πρέπει να πρόκειται γιαεπένδυση κεφαλαίου τουλάχιστον 5εκατομμυρίων, με το 75% να προέρ-χεται από πρωτογενή κεφάλαια. Κατάδεύτερον, θα πρέπει να δημιουργούνταιτουλάχιστον 80 νέες μόνιμες θέσειςεργασίας οποιουδήποτε τύπου ή 50νέες μόνιμες θέσεις με ετήσιο μισθο-

λόγιο άνω του 1 εκατ. ευρώ. Κριτήριοαποτελεί επίσης και το αν η εταιρείαείναι γνωστή πολυεθνική εταιρεία διε-θνούς φήμης (anchor company) η οποίαθα αναπτύξει επιχειρηματική δραστη-ριότητα στην Κύπρο και θα πρέπει ναείναι εγγεγραμμένη σε σχετικές λίστεςπ.χ. Forbes 2000, NASDAQ 500, FTSE350.

Στις παραμέτρους που περιλαμβάνειτο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται και τοαν η επένδυση δίνει έμφαση στην έ-ρευνα, την ανάπτυξη και την καινο-τομία. Ελάχιστη επένδυση για τον σκο-πό αυτό ορίζεται το 1 εκατ. ευρώ. Οιδαπάνες της έρευνας και της ανάπτυξηςθα πρέπει να αποτελούν τουλάχιστοντο 10% του συνόλου των λειτουργικώνδαπανών σε ένα από τρία χρόνια ή ό-πως φαίνεται από το business plan.

Τι αλλάζειΗ νέα νομοθεσία επιχειρεί να θε-

σπίσει γρήγορες διαδικασίες με αυ-στηρά χρονικά πλαίσια για την ολο-κλήρωση της διαδικασίας αδειοδότησηςτης μεγάλης επένδυσης, να κτυπήσειστη ρίζα τους την διαφθορά και τιςπελατειακές σχέσεις και να αναβαθμίσειτην κατάταξη της χώρα σε διεθνείςδείκτες ανταγωνιστικότητας όσον α-φορά στην αδειοδότηση και λειτουργίαεπιχειρήσεων. Πώς θα το πετύχει αυτό;Με την εισαγωγή του One Stop Shopκαι του υπεύθυνου του έργου. Όλα θαπερνούν από το χέρι του υπεύθυνουτου έργου ο οποίος θα είναι και ο μόνοςμεσάζων μεταξύ του επενδυτή και τηςδημόσιας υπηρεσίας, ενώ πλέον μόνηαδειοδοτική αρχή θα είναι το τμήμαπολεοδομίας και οικήσεως. Αξίζει μόνο

να σημειωθεί ότι στο υφιστάμενο σύ-στημα, υπάρχουν συνολικά 47 τμήματακαι υπηρεσίες για έκδοση αδειών. Δέκααρχές υπάρχουν σε επίπεδο τμήματοςπολεοδομίας και οικήσεων, την ώραπου για αναπτύξεις στους δήμους Λευ-κωσίας, Λεμεσού, Πάφου και Λάρνακαςυπεύθυνοι είναι οι συγκεκριμένοι δήμοι,ενώ με εξαίρεση τους τέσσερις προα-ναφερθέντες δήμους, έχουν αρμοδιό-τητα για αδειοδότηση πέντε επαρχιακάγραφεία του τμήματος πολεοδομίαςκαι οικήσεων. Την ίδια ώρα άδεια οι-κοδομής έχουν 36 αρχές, ήτοι τριάνταδήμοι, μία κοινότητα και πέντε κλάδοιοικοδομών στις επαρχιακές διοικήσειςγια τις μη δημαρχούμενες περιοχές.

O ρόλος του project managerΜόνος μεσάζων μεταξύ επενδυτή

και δημόσιας υπηρεσίας θα είναι ο υ-πεύθυνος του έργου, ο οποίος επιφορ-τίζεται με τα καθήκοντα συντονισμούκαι παρακολούθησης της προόδου υ-λοποίησης του έργου και της ηλεκτρο-νικής διαχείρισης και παρακολούθησης.Όπως αναφέρει σχετικά ο πρόεδροςτου CIPA Χριστόδουλος Αγκαστινιώτης,αυτό σημαίνει ότι αν μια επένδυσηθεωρηθεί ότι είναι στρατηγική τότεδεν θα τρέχει ο επενδυτής στην πο-λεοδομία,στο κτηματολόγιο στο Υ-πουργείο Εργασίας, στον ΦΠΑ, στοτμήμα περιβάλλοντος και να γίνεταιμπαλάκι.

Βάζει το Υφυπουργείο projectmanager, ο οποίος είναι το ένα καιμόνο σημείο επαφής ο οποίος μέσα σετακτά χρονοδιαγράμματα παίρνει τιςαπόψεις των τμημάτων και θα αδειο-δοτεί κατευθείαν ο υφυπουργός Ανά-πτυξης την επένδυση.

Παράλληλα ετοιμάζει κατάλογο μετις άδειες και τα καθορισμένα χρονο-διαγράμματα, ετοιμάζει σε συνεργασίαμε τον διευθυντή ΤΠΟ κατάλογο δια-βουλεύσεων για οικοδομικές άδειεςκαι την σύσταση προς τον υφυπουργόγια επανεξέταση της απόφασης τηςδιοικητικής αρχής. Σημειώνεται ότι οproject manager θα επιλέγεται απότον εκάστοτε υφυπουργό Ανάπτυξηςκαι η επιλογή του θα περνά από το Υ-πουργικό Συμβούλιο.

Μέχρι τον ΙούνιοΕίναι δεδομένο την ίδια ώρα, ότι

αναπόσπαστη πτυχή του νομοσχεδίουτο οποίο κατατέθηκε και εγκρίθηκεαρχές Νοεμβρίου από το ΥπουργικόΣυμβούλιο, είναι η δημιουργία του Υ-φυπουργείου Ανάπτυξης. Σε ένα δυ-νητικό χρονοδιάγραμμα, ο μηχανισμόςταχείας αδειοδότησης μπορεί να ξε-κινήσει από τον Ιούνιο κιόλας του2018.

Αυτό προϋποθέτει ότι το νομοσχέ-διο, έχοντας ήδη πάρει το πράσινοφως από το Υπουργικό Συμβούλιο, θαψηφιστεί από την Βουλή τον Ιανουάριοτου 2018, μετά τις εκλογές. Με τη νέαπια κυβέρνηση οριστικοποιείται τοοργανόγραμμα και οι διαδικασίες, ενώτον Μάιο υπολογίζεται ότι θα λάβειχώρα και η στελέχωση του Υφυπουρ-γείου Ανάπτυξης. Ένα μήνα αργότεραθα μπορεί να αρχίσει και η λειτουργίατου μηχανισμού ταχείας αδειοδότη-σης.

Στόχος one stop shop για τις νέες επενδύσεις Με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή οι 46 αρχές γίνονται μία και η αδειοδότηση θα δίνεται το αργότερο σε διάστημα 12 μηνών

Το νομοσχέδιο δεν αναμένεται να προχωρήσει πριν από τις εκλογές του 2018, καθώς το Υφυπουργείο Ανάπτυξης, σε περίπτωσηπου περάσει από την Βουλή, θα πάρει σάρκα και οστά τον Μάρτιο του 2018.

<<<<<<<

Τα «βασίλεια της δημόσιαςυπηρεσίας» επιχειρεί νακτυπήσει το νομοσχέδιο τοοποίο εκτιμάται ότι μπορείνα λύσει τον γόρδιο δεσμότης γραφειοκρατίας.

Τι αλλάζει στην περιβαλλοντικήγνωμάτευση

Αυτή την στιγμή, υπάρχει επικά-λυψη των περιβαλλοντικών θεμά-των μεταξύ του τμήματος πολεο-δομίας και οικήσεως και του τμή-ματος περιβάλλοντος. Στη νέα κα-τάσταση το τμήμα περιβάλλοντοςαναλαμβάνει την αποκλειστικήευθύνη της διαβούλευσης με άλ-λα τμήματα που χειρίζονται συ-γκεκριμένες περιβαλλοντικές πα-ραμέτρους καθώς και με μη κυ-βερνητικούς οργανισμούς και το-πικές αρχές. Ακολούθως, με βάση τις απόψειςτων εμπλεκομένων και στα πλαί-σια των βασικών αρχών της ευρω-παϊκής οδηγίας για την εκτίμησηεπιπτώσεων στο περιβάλλον απόέργα, το τμήμα περιβάλλοντος θαπροχωρεί στην προετοιμασίαγνωμοδότησης.Με στόχο δε να μπει ένα τέλοςστην ατέρμονη διαδικασία για τηνεκτίμηση των επιπτώσεων από τοτμήμα περιβάλλοντος, καθορίζε-ται προθεσμία τριών μηνών γιατην ολοκλήρωση της διαδικασίαςαπό το τμήμα περιβάλλοντος μετάαπό διαβούλευση με όλα τα ε-μπλεκόμενα μέρη.

07-OIK_POLITIKI_KATHI 21/11/17 21:51 Page 7

8 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Nοεμβρίου 2017Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ι Σ

Λάρνακα - Βουκουρέστι, και μετά... όλη η Ευρώπη!

Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος (357) 22 755 300ή μέσω των ταξιδιωτικών πρακτόρων της περιοχής σαςwww.blueairweb.com

ΤΗΣ ΜΑΡIΑΣ ΗΡΑΚΛEΟΥΣ

Ο χριστουγεννιάτικος διάκοσμος άρχισενα κάνει την εμφάνισή του στους δρό-μους και τις βιτρίνες των καταστημά-των και ήδη καταναλωτές άρχισαν ναοργανώνουν το πρόγραμμά τους γιατην περίοδο των εορτών.

Μια περίοδος που είναι συνυφα-σμένη με τις αγορές και έτσι παρά τογεγονός ότι δεν έχουμε εισέλθει ακόμαστον κατεξοχήν μήνα των Χριστου-γέννων, άρχισαν οι πρώτες σκέψειςγια χριστουγεννιάτικα δώρα και προ-σωπικές αγορές.

Σε μια πρώτη εκτίμηση του κατα-ναλωτικού κλίματος υπάρχει αισιοδοξίατόσο στις τάξεις των καταναλωτών,που αποτελούν τον βασικότερο παίκτηστην λειτουργία της αγοράς, όσο καιστις τάξεις των λιανέμπορων.Αυτό πουκαταγράφεται είναι μια αλλαγή στηντάση της αγοράς, η οποία έχει ξεφύγειτα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετην παρέλευση της σκληρής φάσηςτης οικονομικής κρίσης, από τα είδη

ένδυσης και υπόδησης και πλέον κα-τευθύνεται στην αγορά ηλεκτρονικώνειδών. Από αυτό συνεπάγεται και ηγενικότερη αίσθηση ότι το παζάρι κι-νείται, ακολουθώντας τους θετικούςρυθμούς της οικονομίας.

Έχοντας βάλει πίσω τους τις κακέςμέρες της οικονομικής κρίσης, φαίνεταιότι η γενικότερη πεποίθηση είναι πωςφέτος η αγορά και ο τζίρος θα κινηθούνσε ακόμη ψηλότερα από τα περσινάεπίπεδα. Φυσικά σημαντικό ρόλο σεαυτό έχει να διαδραματίσει και η έ-γκαιρη καταβολή των 13ων μισθώναλλά και επιδομάτων και συντάξεων,που μπορούν να τροφοδοτήσουν τηνκαταναλωτική διάθεση.

Στους παράγοντες που μπορούν ναεπηρεάσουν τους καταναλωτές είναισαφώς και οι τιμές, οι οποίες είναι ι-διαίτερα δελεαστικές, αναφέρει ο γ.γ.της Παγκύπριας Οργάνωσης ΒιοτεχνώνΕπαγγελματιών Καταστηματαρχών(ΠΟ-ΒΕΚ), Στέφανος Κουρσάρης. Μιλώνταςστην «Κ» αναφέρει ότι υπάρχει αφθονίαπροϊόντων, καλή ποιότητα και ακόμακαλύτερη είναι η εξυπηρέτηση. Στοπαρά πέντε της έναρξης των χριστου-γεννιάτικων αγορών, τα καταστήματαέχουν ήδη προετοιμαστεί να υποδε-χθούν τους καταναλωτές με τις τιμέςνα είναι αρκετά δελεαστικές, ενώ τηντιμητική τους αναμένεται να έχουνκαι φέτος τα εμπορικά κέντρα των πό-

λεων, ειδικότερα με την διεξαγωγήδιάφορων εκδηλώσεων στους εμπο-ρικούς τους δρόμους.

Από την ΠΟΒΕΚ εκφράζεται και μιαμικρή ανησυχία για τον ρόλο που θαδιαδραματίσει η προεκλογική περίοδοςστην καταναλωτική διάθεση των κα-ταναλωτών, ανησυχία την οποία ω-στόσο δεν ενστερνίζονται και οι λια-νέμποροι, οι οποίοι διά του γ.γ. τουΠαγκύπριου συνδέσμου τους, ΜάριουΑντωνίου, εκτιμούν ότι δεν υπάρχουνσοβαρές ανακατατάξεις που να επη-

ρεάζουν είτε θετικά είτε αρνητικά τηνψυχολογία του καταναλωτή, η οποίαείναι συνυφασμένη με την κατανάλω-ση.

Εξαιρετική χρονιά το 2017Αν λάβει κανείς υπόψη τα επίπεδα

στα οποία κινήθηκε το λιανεμπόριοτην τελευταία τετραετία, είναι προφανέςότι κάθε χρόνο σημειώνεται και άνοδοςτόσο σε όγκο όσο και σε αξία. Μέχριστιγμής το 2017 περιγράφεται ως εξαι-ρετική χρονιά ενώ υπάρχει μεγάλη αι-

σιοδοξία για ένα επίσης εξαιρετικό Δε-κέμβριο, ο οποίος είναι και ο μήναςπου καθορίζει όλη την χρονιά.

Εκπτώσεις πριν και μετά Μετά και την επίσημη και διά νόμου

κατάργηση της οριοθέτησης των γιορ-τών, ο κάθε λιανέμπορος έχει την δι-καιοδοσία να προχωρήσει σε προσφο-ρές οποιαδήποτε μέρα του χρόνου. Σεαυτό το πλαίσιο, τα καρτελάκια των -20%, 30% ακόμα και 50% μπορεί νακάνουν την εμφάνισή τους ακόμα και

εν μέσω εορταστικής περιόδου. Αυτόσε συνδυασμό με την έγκαιρη κατα-βολή του 13ου μισθού αναμένεται ναενισχύσει σημαντικά την αγοραστικήδύναμη των καταναλωτών.

«Όσο πιο έγκαιρη είναι η καταβολήτου 13ου μισθού, τόσο στον ιδιωτικόόσο και στον δημόσιο τομέα, καθώςκαι των επιδομάτων και των συντά-ξεων, είναι καθοριστική η επίδρασηστην ψυχολογία του καταναλωτή γιανα βγει για ψώνια», αναφέρει σχετικάο κ. Αντωνίου.

Φυσικά η καταναλωτική διάθεσηδεν σταματά με το τέλος των εορτώνκαθώς σε αρκετές περιπτώσεις, κατα-στήματα ένδυσης και υπόδησης επι-μένουν να προχωρούν παραδοσιακάστις εκπτώσεις μετά τις 3 Ιανουαρίου.Αυτό εκτιμάται ότι διατηρεί σε ψηλάεπίπεδα τον όγκο του λιανικού εμπο-ρίου ακόμα και μετά την απομάκρυνσητου χριστουγεννιάτικου διακόσμου.

Ικανοποιημένοι οι καταναλωτέςΜε προθέρμανση την προσεχή Πα-

ρασκευή όπου θα λάβει χώρα και στηνΚύπρο ο θεσμός της Black Friday, κατάκύριο λόγο σε καταστήματα ηλεκτρικώνειδών, οι προθέσεις των καταναλωτώνθα διαφανούν ξεκάθαρα κατά τις πρώ-τες μέρες του Δεκέμβρη. Αυτό που α-ναμένεται είναι ότι θα υπάρξει κινη-τικότητα, σημειώνει ο συντονιστήςτου Κυπριακού Συνδέσμου Κατανα-λωτών Γιώργος Στυλιανού, ο οποίοςσημειώνει ότι σε γενικές γραμμές υ-πάρχει καλύτερη διάθεση στους κα-ταναλωτές σε σύγκριση με πέρσι.

«Είναι και η ασφάλεια που νιώθουνπλέον στο οικονομικό περιβάλλον, τοοποίο μπορεί να μην είναι στα ιδανικάαλλά είναι σε καλύτερα επίπεδα οπότεπιθανό να κινηθούν σε αυξημένουςρυθμούς. Δεν είναι όμως μόνο η προ-διάθεση του καταναλωτή είναι και ηαγορά», καταλήγει ο κ. Στυλιανού.

Προσφορές και 13ος ζεσταίνουν την αγοράΑισιοδοξία των καταστηματαρχών για καλύτερες επιδόσεις φέτος, στο παρά πέντε της έναρξης της γιορτινής περιόδου

Οι εκπτώσεις δεν είναι πλέον συνυφασμένες με το τέλος των γιορτών, αλλά μερίδα καταστηματαρχών προχωρούν σε προσφορές ακόμα και μεσούσης της χριστουγεννιάτικης περιόδου, κάτι που αποτελεί τονωτική ένε-ση για το λιανεμπόριο.

<<<<<<<

Άνοδο της τάξης του 5%σημείωσε ο γενικός δεί-κτης λιανικού εμπορίουσύμφωνα με την τελευταίαμέτρηση της ΣτατιστικήςΥπηρεσίας.

Α Π Ο Ψ Η Των ΑΘΗΝΑΣ ΔΡΕΤΤΑ και ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΑΝΩΛΑΚΟΥ*

Χίλιες και μία... success stories Κάθε κυβέρνηση κατά τη διάρκεια τωντελευταίων ετών προσπάθησε να πεί-σει τους πολίτες ότι χάρη στις προ-σπάθειές της η κρίση σύντομα θα «α-ποτελούσε παρελθόν» και οι επενδύ-σεις θα «άλλαζαν τη χώρα». Η συγκυ-βέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ όχι απλώς δεναποτελεί εξαίρεση, αλλά διαπρέπειστον τομέα αυτό, ίσως μάλιστα μόνοσε αυτόν. Βέβαια, δίπλα στις επενδύ-σεις που διαλαλεί πως θα πραγματο-ποιηθούν ο κ. Τσίπρας, είναι από τημία αυτές που «δεν προχωράνε», όπωςτο Ελληνικό που κινείται τα δυόμισιχρόνια της κυβέρνησής του με ρυθμούςχελώνας, η Κασσιόπη που κόλλησεκαι η Αφάντου που πάει από πρόβλημασε πρόβλημα, και από την άλλη οι μι-κρές και μεγάλες επιχειρήσεις πουφεύγουν. Είναι οι μικρομεσαίες επι-χειρήσεις που «δραπετεύουν» προςτις πιο φιλικές γειτονικές χώρες, είναιόμως και η Pepsico-ΗΒΗ που έκλεισετο εργοστάσιο των Οινοφύτων, η ΙΜΑΣτης ContiTech, το κλειστό εργοστάσιο

της BSH Hellas (πρώην Πίτσος) στουΡέντη και η Froneri Hellas, που διέκοψετη λειτουργία του εργοστασίου τηςστον Ταύρο απολύοντας τα σχεδόν200 άτομα μόνιμου και εποχικού προ-σωπικού . Δύο είναι λοιπόν τα ερωτή-ματα που προκύπτουν: Το πρώτο είναιγιατί η κυβέρνηση συμπεριφέρεταιμε αυτόν τον τρόπο και το δεύτερο τιθα έπρεπε να κάνουμε.

Στο πρώτο ερώτημα, την αρχική α-πάντηση δίνουν οι ίδιες αντιφάσειςτου ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα, από τη μία ρι-ζοσπαστική αριστερά, από την άλληρητορεία περί επιχειρηματικότηταςκαι επενδύσεων. Από τη μία αποστροφήγια τον ιδιωτικό τομέα και από τηνάλλη πρόσκληση σε επενδυτές. Για νατο πούμε πιο απλά, ο ΣΥΡΙΖΑ θυμάταιπού και πού αυτό που κάποτε παρου-σίαζε ως ριζοσπαστικό εαυτό και απότην άλλη είναι ανίκανος να μεταμορ-φωθεί σε σοσιαλδημοκρατία. Οι πα-ραστάσεις, η πολιτική κουλτούρα, αλλάκαι η διαχειριστική ανικανότητα των

στελεχών δεν του επιτρέπουν κάτι τέ-τοιο. Οι ΑΝΕΛ σε αυτή την κουβένταδεν μπορούν καν να υπάρξουν, είναιαπλά το απαραίτητο κοινοβουλευτικόσυμπλήρωμα για τον σχηματισμό κυ-βέρνησης.

Το δεύτερο ερώτημα, όμως, είναιτο πλέον σημαντικό: Τι θα έπρεπε νακάνουμε; Η πρώτη παραδοχή είναι πωςχρειαζόμαστε μεγάλα ποσά επενδύσεωνγια να επιτύχουμε μια γρήγορη οικο-νομική μεγέθυνση· σε μια πρόσφατη

μελέτη της PwC οι επενδυτικές ανάγκεςγια την περίοδο 2017-2022 εκτιμώνταισε 270 δισ. ευρώ, ενώ τα δυνητικά ποσάχρηματοδότησης για την ίδια περίοδουπολογίζονται στα 115 δισ. ευρώ. Είναιπαραπάνω από προφανές ότι το ποσόπου υπολείπεται δεν μπορεί να προέλθειαπό το Δημόσιο, είναι λοιπόν πολύ πι-θανό να υπάρξει μία ακόμη περίοδοςελλιπούς χρηματοδότησης· ειδικά αντο τραπεζικό σύστημα της χώρας εξα-κολουθήσει να βρίσκεται στην τωρινήπροβληματική κατάσταση (με αρνητικήκαθαρή αποταμίευση, διόγκωση τωνμη εξυπηρετούμενων δανείων κ.λπ.),τότε θα συμβάλει στις μειωμένες επεν-δύσεις. Τι απομένει λοιπόν; Για να α-παντήσουμε στο ερώτημα αυτό θα α-νατρέξουμε στον Δείκτη ΕμπιστοσύνηςΞένων Αμεσων Επενδύσεων όπως τοδημοσιεύει η A.T. Kearney. Οι κυριό-τερες παράμετροι που καθορίζουν τηνπραγματοποίηση μιας επένδυσης είναικατά σειρά:• Η ύπαρξη ποιοτικών ευκαιριών.

• Το μακροοικονομικό περιβάλλον.• Η διαθεσιμότητα των πόρων.• Το ύψος του ρίσκου.• Ο νομισματικός κίνδυνος.• Το ρυθμιστικό περιβάλλον.• Οι τιμές.

Εύκολα μπορεί κάποιος να παρα-τηρήσει ότι ενώ στην περίπτωση τηςχώρας μας οι ευκαιρίες φαίνεται να υ-πάρχουν και μάλιστα σε (δυστυχώς)χαμηλότατες τιμές, ο νομισματικόςκίνδυνος επίσης είναι μειωμένος μετάτη στροφή της κυβέρνησης και την ε-λαχιστοποίηση των όποιων συζητή-σεων περί Grexit, τα υπόλοιπα στοιχείαείναι προβληματικά. Το μακροοικονο-μικό περιβάλλον δεν έχει οριστικά στα-θεροποιηθεί, ενώ οι παλινωδίες του2015 και η τότε διαπραγμάτευση Τσί-πρα-Βαρουφάκη αφενός μεγάλωσαντον λογαριασμό, αφετέρου δυσκόλεψαντη σταθεροποίηση πηγαίνοντάς μαςπίσω.

Το ρυθμιστικό περιβάλλον από τηνάλλη παραμένει εχθρικό προς τις επι-

χειρήσεις που επιθυμούν να επενδύ-σουν. Στην πραγματικότητα, τα εμπό-δια ξεκινούν από τις αδειοδοτήσειςκαι τη γραφειοκρατία, επεκτείνονταιμε τις συχνές αλλαγές και το ασταθέςπεριβάλλον και η εικόνα ολοκληρώνεταιμε τις πολυετείς καθυστερήσεις στοντομέα της Δικαιοσύνης.

Αυτά ακριβώς πρέπει να αρχίσουμενα διορθώνουμε, με ταχύτητα και α-ποτελεσματικότητα εάν θέλουμε ναπείσουμε τους επενδυτές πως αποτελείευκαιρία να επενδύσουν στη χώρα. Βέ-βαια, από την άλλη μπορούμε να συ-νεχίσουμε τη μια μέρα να στέλνουμε«στα τσακίδια» μια εταιρεία και την ε-πομένη να της εκδίδουμε κάποιες άδειες.Με άλλα λόγια, εάν συνεχίσουμε έτσιτις επενδύσεις, και τα success storiesθα τα διαβάζουμε μαζί με τα υπόλοιπαπαραμύθια της Χαλιμάς.

* Η κ. Αθηνά Δρέττα είναι πρ. γ.γ. Κοινωνικής Α-σφάλισης και ο κ. Παναγιώτης Μανωλάκος είναικοινωνιολόγος.

<<<<<<

Στην πραγματικότητα, τα εμπόδια ξεκινούν απότις αδειοδοτήσεις και τη γραφειοκρατία, επεκτεί-νονται δε με τις συχνές αλλαγές και το ασταθές περιβάλλον.

Τα μέχρι στιγμής στοιχεία αποτυπώ-νουν μια ιδιαίτερα θετική εικόνα γιατο λιανικό εμπόριο. Εν αναμονή τωννεότερων στοιχείων τα οποία ανα-μένονται στις 24 Νοεμβρίου από τηνΣτατιστική Υπηρεσία η προηγούμενημέτρηση που αφορά μέχρι και τονΑύγουστο, είχε σημειώσει ετήσιααύξηση τόσο στην αξία όσο και στονόγκο του κύκλου εργασιών στο λια-νικό.

Ο Δείκτης Αξίας Κύκλου ΕργασιώνΛιανικού Εμπορίου για τον όγδοομήνα του έτους είχε αυξηθεί κατά4,2% σε σύγκριση με τον αντίστοιχομήνα του προηγούμενου έτους και

έφτασε στις 98,4 μονάδες. Υπολογί-ζεται ότι για την περίοδο Ιανουαρίου- Αυγούστου 2017, ο δείκτης σημεί-ωσε αύξηση 4,9% σε σύγκριση μετην ίδια περίοδο του 2016.

Σύμφωνα δε με τις προκαταρκτι-κές εκτιμήσεις, ο Δείκτης Όγκου Κύ-κλου Εργασιών Λιανικού Εμπορίουγια τον Αύγουστο αυξήθηκε κατά6,8% σε σύγκριση με τον αντίστοιχομήνα του προηγούμενου έτους καιέφτασε στις 101,9 μονάδες. Για τουςπρώτους οκτώ μήνες του έτους, οδείκτης υπολογίζεται ότι σημείωσεαύξηση 5,0% σε σύγκριση με τηνίδια περίοδο πέρσι.

Ανοδική πορεία για το λιανικό εμπόριο

08-OIK_ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ_KATHI 21/11/17 21:51 Page 8

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 9Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Η πέμπτη Σύνοδος Κορυφής την ηγετώνΚύπρου, Ελλάδας και Αιγύπτου στηΛευκωσία πέρα από την επιβεβαίωσητων ισχυρών δεσμών φιλίας και συ-νεργασίας των τριών χωρών έχει όλατα εχέγγυα να αποτελέσει σταθμόστην περιφερειακή συνεργασία. Οι η-γέτες Κύπρου, Ελλάδας και Αιγύπτουέβαλαν στο τραπέζι και αποφάσισανήδη, σύμφωνα με πληροφορίες της«Κ», την μετεξέλιξη του μοντέλου τωντριμερών συνεργασιών με την προ-σθήκη και άλλων χωρών της περιοχής,εξέλιξη που έρχεται να επιβεβαιώσειπληροφορίες που υπήρχαν το προη-

γούμενο διάστημα. Το ενδεχόμενο με-τατροπής της τριμερούς συνεργασίαςσε τετραμερή ή και πενταμερή απο-κάλυψε ο πρωθυπουργός της ΕλλάδαςΑλέξης Τσίπρας, κλείνοντας την ομιλίατου μετά το πέρας των επαφών στοΠροεδρικό Μέγαρο. Ο Έλληνας πρω-θυπουργός, ανακοινώνοντας ότι η 6ητριμερής Σύνοδος θα πραγματοποιηθείστην Κρήτη, με νόημα άφησε να φανείότι οι τρεις χώρες εξετάζουν την προ-οπτική ενδυνάμωσης του πλέγματοςσυνεργασίας με τη συμμετοχή και άλ-λων κρατών της περιοχής. Συγκεκρι-μένα, ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την ευχήόπως στην Κρήτη η τριμερής να είναισε θέση να υποδεχθεί και άλλες χώρες.Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ηΙταλία θα είναι το νέο μέλος με τηντριμερή να μετατρέπεται σε τετραμερήΚύπρου-Ελλάδας-Αιγύπτου και Ιταλίας.Εξέλιξη που επιβεβαιώνει το έντονοενδιαφέρον που επιδεικνύεται τελευ-ταία από ιταλικής πλευράς για τα ε-νεργειακά της περιοχής με τη συμμε-τοχή ήδη της χώρας σε επίπεδο υ-πουργών στη τριμερή Κύπρου-Ελλά-δας-Ισραήλ. Πληροφορίες που υπάρ-

χουν δείχνουν ότι υφίστανται σοβαρέςπροοπτικές για συμμετοχή και χωρώντης περιοχής στις τριμερείς συνεργα-σίες που ήδη υπάρχουν. Σύμφωνα μεπληροφορίες της «Κ», η συμμετοχήτης Ιταλίας ήταν προγραμματισμένονα ανακοινωθεί στην τριμερή της Λευ-κωσίας με την παρουσία του Ιταλούπρωθυπουργού Πάολο Τζετιλόνι ο ο-ποίος ανέβαλε την επίσκεψη λόγω κω-λύματος.

Η Διακήρυξη της ΛευκωσίαςΜετά το πέρας των διαβουλεύσεων

οι τρεις χώρες υπέγραψαν πρωτόκολλοσυνεργασίας στον τουρισμό της κρου-αζιέρας, με την «Διακήρυξη της Λευ-κωσίας» που υιοθετήθηκε να αποτελείσημείο αναφοράς για τις προτεραιό-τητες των τριών χωρών σε όλους τουςτομείς της τριμερούς συνεργασίας,ως απότοκο του μεταξύ τους διαλόγου.Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέδειξετην εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα σταενεργειακά με σημαντικές πρωτοβου-λίες που θα ενισχύσουν, όπως είπε,περαιτέρω τους ενεργειακούς σχεδια-σμούς Ελλάδας-Αιγύπτου-Κυπριακής

Δημοκρατίας. Άλλα θέματα που απα-σχόλησαν την τριμερή Σύνοδο ήτανοι διαστάσεις που λαμβάνει το φαινό-μενο των μεταναστευτικών ροών μετην διαπίστωση για ουσιαστική ε-μπλοκή της ΕΕ. Η τριμερής συνεργασίαέχει διευρυνθεί και στον τομέα τηςπληροφορικής και των επικοινωνιώνμε την έναρξη της Λειτουργίας ΔικτύουΚαινοτομίας, που άπτεται της συνερ-γασίας των τριών χωρών στον τομέατων Τεχνολογιών Πληροφορικής καιΕπικοινωνιών που έγινε μετά το πέραςτης τριμερούς σε ζωντανή σύνδεσημε την Αίγυπτο. Στα θέματα περιβάλ-λοντος ανακοινώθηκε η πραγματο-ποίηση στη Λευκωσία το 2018 επι-χειρηματικού φόρουμ στη διαχείρισηαποβλήτων. Σημαντικές αποφάσειςλήφθηκαν και για θέματα αποδήμωνμε τον Πρόεδρο Σίσι να ανακοινώνειτην πρόθεση της Αιγύπτου να οργα-νώσει μέσα στον Ιανουάριο του 2018συναπάντημα Ελλαδιτών και Κυπρίωντης Αιγύπτου με δυνατότητα να επι-σκεφθούν για μια εβδομάδα τα μέρηπου ζούσαν. Οι τρεις χώρες ασχολή-θηκαν και με τα περιφερειακά θέματα,

όπως αυτό του Λιβάνου, της Συρίαςαλλά και το Παλαιστινιακό. Στο Κυ-πριακό, Τσίπρας και Σίσι εξέφρασαντην υποστήριξή τους στις προσπάθειεςεπίλυσης του πολιτικού προβλήμα-τος.

Διμερείς σχέσειςΣχεδόν τέσσερα χρόνια μετά την

σύναψη των τριμερών συναντήσεωνη επίσημη επίσκεψη του Άλ Σίσι στηΛευκωσία κατέδειξε ότι οι σχέσεις Κύ-πρου - Αιγύπτου επεκτείνονται πέραντων ενεργειακών. Κάτι που αναδεί-χθηκε από τους δυο ηγέτες μετά τοπέρας των διμερών επαφών στο Προ-εδρικό αλλά και από το Κυπριακό-Αι-γυπτιακό επιχειρηματικό φόρουμ στοοποίο έδωσαν το «παρών» τους οιΝίκος Αναστασιάδης και Άλ Σίσι. Κοινήπαραδοχή είναι ότι οι σχέσεις Λευκω-σίας – Καΐρου βρίσκονται στο καλύτεροσημείο χωρίς να αποτελεί υπερβολήότι Κύπρος και Αίγυπτος έχουν πετύχειτην δημιουργία ενός ισχυρού άξοναμε οικονομικά και κυρίως γεωστρα-τηγικά οφέλη και για τις δυο χώρες.Όπως διαφάνηκε από την επίσημη ε-

πίσκεψη του Προέδρου της ΑιγύπτουΑλ Σίσι και τις επαφές σε αναβαθμι-σμένο κυβερνητικό επίπεδο, τα ενερ-γειακά συνεχίζουν να αποτελούν τηπρομετωπίδα, ωστόσο οι Κύπρο-Αι-γυπτιακές σχέσεις έχουν τις καλύτερεςπροοπτικές να επεκταθούν και σε άλ-λους ζωτικούς τομείς. Με 38 συμφωνίεςοι δυο χώρες έχουν χτίσει ένα ισχυρόσυμβατικό πλαίσιο για την αποφυγήδιπλής φορολογίας, τον τουρισμό, τηνεπιστήμη, την ανώτατη εκπαίδευση,τη ναυτιλία, την υγεία και τη γεωρ-γία.

Επενδυτικό κάλεσμαΕνώπιον του επιχειρηματικού κό-

σμου και από τις δυο χώρες οι Ανα-στασιάδης και Σίσι απηύθυναν έκκλη-ση να συμβάλουν στην σύσφιξη τωνεπιχειρηματικών δεσμών σε τομείςπέρα από την ενέργεια. Ο Νίκος Ανα-στασιάδης υπέδειξε τις τεράστιες προ-οπτικές που υπάρχουν στο τουρισμό,το εμπόριο αλλά και στον τομέα τωνκατασκευών. Από την πλευρά του, οΑιγύπτιος Πρόεδρος, απευθυνόμενοςσε Κύπριους επιχειρηματίες, αφού πα-ρέθεσε τα μεγέθη της αιγυπτιακής οι-κονομίας, υπέδειξε με νόημα πως ηΑίγυπτος είναι μια υποσχόμενη αγορά,πύλη στη Μέση Ανατολή και τον α-ραβικό κόσμο. Τόσο ο Νίκος Αναστα-σιάδης όσο και ο Άλ Σίσι έδωσαν ιδι-αίτερη έμφαση στο φιλικό επενδυτικόπεριβάλλον που έχει δημιουργηθείστις δυο χώρες, διαβεβαιώνοντας τουςεπιχειρηματίες ότι θα βρουν στήριξηστις όποιες προσπάθειές τους για ε-πενδύσεις.

«Πίεση» για αγωγόΗ διήμερη σύναξη στη Λευκωσία

ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούςγια το εμπορικό κομμάτι των κυπρια-κών κοιτασμάτων Φυσικού Αερίου(ΦΑ). Από τις διμερείς επαφές μια απότις σημαντικές αποφάσεις που λήφθη-καν ήταν η έναρξη διαβουλεύσεωνστις 21 Δεκεμβρίου, οι οποίες θα έχουνως στόχο την υπογραφή διακρατικήςσυμφωνίας για απευθείας αγωγό ΦΑαπό το κοίτασμα «Αφροδίτη» προςτην Αίγυπτο και τα εκεί δυο τερματικάυγροποίησης. Μια απόφαση που βάζει«πίεση» προκειμένου να υπάρξει ε-πενδυτικό ενδιαφέρον για κατασκευήτου αγωγού.

Στο συγκεκριμένο κομμάτι και οιδυο πλευρές εμφανίζονται ικανοποι-ημένες με τη Λευκωσία να εκτιμά ότιδημιουργείται ένα θετικό περιβάλλονπου θα σπρώξει το ευρύτερο εμπορικόκομμάτι του κοιτάσματος «Αφροδίτη»,

το δε Κάιρο να θέτει τις βάσεις ώστετα κοιτάσματα της περιοχής να διο-χετευθούν προς τα δυο τερματικά υ-γροποίησης τα οποία υπολειτουργούν.Εξέλιξη που φαίνεται να ικανοποιείτις ευρύτερες φιλοδοξίες της γειτονικήςχώρας να καταστεί ενεργειακό κέντροτης περιοχής.

Παράσημα και ΜνημόνιαΣτις διμερείς επαφές από κυπριακής

πλευράς συμμετείχαν έξι Υπουργοί(Οικονομίας, Ενέργειας, Μεταφορών,Δικαιοσύνης, Υγείας, Άμυνας και Γε-ωργίας) και από αιγυπτιακής τέσσερις.Στις επαφές τέθηκε πρόταση και ναπυκνώσουν οι επαφές των δυο πλευ-ρών με την πραγματοποίηση κάθε ε-ξάμηνο. Στην παρουσία των δυο ηγε-τών υπεγράφησαν δυο μνημόνια συ-ναντίληψης και ένα πρόγραμμα συ-νεργασίας:

-Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύτων Υπουργείων Υγείας των δύο χωρώνσε θέματα Δημόσιας Υγείας και Ιατρι-κής Επιστήμης.

-Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύτων Κυβερνήσεων των δύο χωρώνστους τομείς της Επιχειρηματικότητας,της Πληροφορικής και της Τεχνολογίαςτων Επικοινωνιών.

-Πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύτου Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δη-μόσιας Τάξης και του Υπουργείου Ε-σωτερικών της Αιγύπτου σε ΘέματαΑσφάλειας για τα έτη 2018-2019.

Πριν τις υπογραφές ο Πρόεδροςτης Δημοκρατίας τίμησε τον Πρόεδροτης Αιγύπτου με το Μέγα Περιδέραιοτου Τάγματος του Μακαρίου Γ’, ενώο Πρόεδρος Σίσι απένειμε στον Πρό-εδρο Αναστασιάδη το Παράσημο τουΝείλου.

Κινητικότητα στα ενεργειακάΠέρα από την σημαντική συμφωνία

για τον αγωγό ο τελευταίος μήνας του2017 χαρακτηρίζεται από έντονη κι-νητικότητα στα ενεργειακά. Η αρχήθα γίνει με την παρουσία στη Λευκωσίαμεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών γιαεπαφές που αφορούν την έρευνα, αλλάκαι εκμετάλλευση των αποθεμάτωνστην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνητης Κυπριακής Δημοκρατίας. Τη σκυ-τάλη θα πάρει η δεύτερη τετραμερήςσε επίπεδο Υπουργών μεταξύ Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ και Ιταλίας. Κατά τηνσύναξη αναμένεται να υπογραφεί μνη-μόνιο συνεργασίας για την κατασκευήτου αγωγού East Med με την Κύπρονα προωθεί και εδώ την υπογραφήδιακρατικής συμφωνίας μεταξύ τωντεσσάρων χωρών.

Η τριμερής γίνεται τετραμερής στην ΚρήτηΑποφασίσθηκε η διεύρυνση του μοντέλου συνεργασίας Κύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου με τη συμμετοχή και της Ιταλίας

<<<<<<<

Όπως διαφάνηκε απότην επίσημη επίσκεψη του Προέδρου της Αιγύ-πτου Αλ Σίσι και τις επα-φές σε αναβαθμισμένο κυβερνητικό επίπεδο, τα ενεργειακά συνεχίζουννα αποτελούν τη προμετω-πίδα των σχέσεων Λευκω-σίας – Καΐρου.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πριν από τη συνάντηση σε τριμερές επίπεδο, σε ειδικήτελετή, τίμησε τον Γενικό Γραμματέα του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών Δημή-τριο Παρασκευόπουλο με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Μακαρίου Γ’.

Η Κύπρος τίμησε το ΓΓ του Ελληνικού ΥΠΕΞΗ 21η Νοεμβρίου 2017 θα αποτελεί μιαξεχωριστή μέρα για το Γενικό Γραμ-ματέα του Ελληνικού Υπουργείου Ε-ξωτερικών Πρέσβη Δημήτριο Παρα-σκευόπουλο. Η Κύπρος διά του Προ-έδρου της Δημοκρατίας Νίκου Ανα-στασιάδη είπε ένα ζεστό ευχαριστώστον Έλληνα διπλωμάτη για τις υπη-ρεσίες που έχει προσφέρει στην υπό-θεση του κυπριακού προβλήματος.Σε μια ζεστή εκδήλωση, ο Νίκος Ανα-στασιάδης απένειμε στον κ. Παρα-σκευόπουλο τον Μεγαλόσταυρο τουΤάγματος του Μακαρίου Γ’. Παραδί-δοντας την τιμητική διάκριση, ο Πρό-εδρος της Δημοκρατίας είπε στον Γε-νικό Γραμματέα του Ελληνικού ΥΠΕΑπως η Κυπριακή Δημοκρατία επιθυμείμε τον τρόπο αυτό να εκφράσει τηναναγνώριση, αλλά και την εκτίμησήτης για τη διαχρονική συνεισφοράστην προώθηση των αδελφικών σχέ-σεων μεταξύ των δύο κρατών, αλλάκαι της υπηρεσιακής και προσωπικήςπροσφοράς του τιμωμένου προσώπουστη συνεχιζόμενη προσπάθεια γιατην αποκατάσταση της κυριαρχίαςκαι της εδαφικής ακεραιότητας της

Κυπριακής Δημοκρατίας και την α-παλλαγή της από την τουρκική κατοχή.Ο Νίκος Αναστασιάδης αναφέρθηκεστην ανιδιοτελή αγάπη του κ. Παρα-σκευόπουλου για την Κύπρο, κατάτην 40ετή διακεκριμένη και ευδόκιμηυπηρεσία σας στο ελληνικό ΥπουργείοΕξωτερικών. Το τιμώμενο πρόσωπο,παραλαμβάνοντας το παράσημο, είπεότι η 21η Νοεμβρίου είναι από τις πιοσημαντικές μέρες της ζωής του. Ο κ.Παρασκευόπουλος ευχαρίστησε τονΠρόεδρο της Δημοκρατίας λέγονταςμε συγκίνηση ότι η Κύπρος αποτελείπροσωπική προϋπόθεση για κάθε Ελ-λαδίτη. Ο κ. Παρασκευόπουλος είπεότι «η γενιά μου από τα πρώτα χρόνιατης ζωής της εντάχθηκε στον αγώναγια μια Κύπρο ελεύθερη». Ο ΓενικόςΓραμματέας του Ελληνικού ΥΠΕΣ α-νάμεσα σε άλλους ευχαρίστησε τονΥπουργό Εξωτερικών κ. Ιωάννη Κα-σουλίδη «για την τιμή που μου κάνεινα με θεωρεί κοντινό του πρόσωπο,να με αντιμετωπίζει ως έναν από τουςδιπλωμάτες του και για την εισήγησηνα μου απονεμηθεί η παρούσα τιμη-τική διάκριση».

Η επίσημη επίσκεψη (πρώτη Αιγύ-πτιου Προέδρου) στη Λευκωσίατην περασμένη Δευτέρα καθώςκαι η τριμερής Σύνοδος των ηγε-τών Κύπρου-Ελλάδας και Αιγύπτουτην επομένη είχαν ως αποτέλεσματη λήψη και εφαρμογή αυστηρώνμέτρων ασφάλειας. Με επίκεντροτο Προεδρικό Μέγαρο αλλά καιτους χώρους διαμονής των ξένωναντιπροσωπειών τα έκτακτα μέτραεπηρέασαν την καθημερινότητατων κατοίκων της πρωτεύουσας.Ειδικά για την αιγυπτιακή αποστο-λή κάθε μετακίνησή της προκα-λούσε γενική κινητοποίηση από α-έρος και εδάφους. Χαρακτηριστι-κό του κλίματος που επικρατούσεήταν η συνοδεία της πομπής απόελικόπτερο της Αστυνομίας καθ’όλη την διάρκεια της μετακίνησήςτης από το ξενοδοχείο διαμονήςπρος το Προεδρικό Μέγαρο ή σεκάποιο άλλο χώρο. Παράλληλα γι-νόντουσαν έκτακτες κυκλοφορια-κές ρυθμίσεις με αποκλεισμό πε-ριοχών. Την ίδια ένταση είχαν ταμέτρα και εντός του ΠροεδρικούΜεγάρου. Από κυπριακής πλευράς

το ελικόπτερο της Αστυνομίαςπραγματοποιούσε συνεχείς πτή-σεις πάνω από το Προεδρικό ενώγια καλύτερο και συνεχή έλεγχοαπό αέρος η Αστυνομία επιστρά-τευσε και Drone. Κατά την ημέραάφιξης του Αιγύπτιου ΠροέδρουΆλ Σίσι είχαν επιστρατευτεί και οιδυο κινητές δορυφορικές μονά-δες της Αστυνομίας, μία στο αερο-δρόμιο Λάρνακας και ή άλλη στοΠροεδρικό, δίνοντας εικόνα σεπραγματικό χρόνο από τα σημείαστο Κέντρο Επιχειρήσεων στο Αρ-χηγείο Αστυνομίας. Η είσοδος στοΠροεδρικό Μέγαρο επιτρεπότανμόνο σε άτομα με διαπιστεύσεις,ενώ έλεγχοι προσώπων και αντι-κειμένων πραγματοποιούνταν καιεντός του Προεδρικού Μεγάρου.Από πλευράς Αιγυπτίων στην Κύ-προ μεταφέρθηκε και ειδική κινη-τή μονάδα ηλεκτρονικών παρεμ-βολών στις ασύρματες επικοινω-νίες. Μια αντίστοιχη μονάδα είχεμεταφερθεί και πάλι στην Κύπροκατά την επίσκεψη του πρώην Α-μερικανού αντιπροέδρου ΤζονΜπάϊτεν.

Oι τρεις χώρες υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας στον τουρισμό της κρουαζιέρας, με την «Διακήρυξη της Λευκωσίας» πουυιοθετήθηκε να αποτελεί σημείο αναφοράς για τις προτεραιότητες των τριών χωρών σε όλους τους τομείς της τριμερούς συνερ-γασίας, ως απότοκο του μεταξύ τους διαλόγου.

Η πέμπτη Σύνοδος ηγετών Κύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου στην Λευκωσία είναι η τελευταία με την μορφή της τριμερούς. Όπως είπε με νόημα ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας, η επόμενη Σύνοδος που θα πραγματοποιηθεί στην Κρήτη θα περιλαμβάνεικαι άλλες χώρες της περιοχής.

Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας

09-OIK_DIETHNH_KATHI 21/11/17 21:49 Page 9

10-OIK_AD_KATHI 21/11/17 21:26 Page 10

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 11Δ Ι Ε Θ Ν Η

ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ ΚΤΙΡΙΟΥ

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου και η Εθνική Αρχή Στοιχημάτων ζητούντην υποβολή δήλωσης ενδιαφέροντος από άτομα ή Εταιρείες που διαθέτουνπρος ενοικίαση κτίριο στην Επαρχία Λευκωσίας, για τη στέγαση του προσωπικούτους.Σημειώνεται ότι η Πρόσκληση Δήλωσης Ενδιαφέροντος καθώς και όλα τασχετικά έγγραφα έχουν αναρτηθεί στις πιο κάτω ιστοσελίδες:Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς: www.cysec.gov.cy και κατηγορία ΠροσφορέςΕθνική Αρχή Στοιχημάτων: www.nba.gov.cy και κατηγορία Δημοσιοποιήσεις

Για πληροφορίες και διευκρινήσεις παρακαλώ καλέστε τα τηλέφωνα22506600 για την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρουκαι 22601215 για την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων Κύπρου.

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΟ ΠΕΡΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ(ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΤΟΥ 1999

ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ 12(2)

Σύμφωνα με τον Κανονισμό 12(2) των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας(Παρεκκλίσεις) Κανονισμών, με την παρούσα γνωστοποιείται ότι οΚηδεμόνας Τ/κ Περιουσιών (Διά Αντρέα Νικολάου Ρόπαλη) προτίθεταινα υποβάλει αίτηση στο Επαρχιακό Γραφείο Πολεοδομίας Λεμεσούγια τη χορήγηση πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιώντου Τοπικού Σχεδίου για την Ανέγερση Φυσικοθεραπευτηρίου –Κέντρου Αποκατάστασης. Η αίτηση αφορά το τεμάχιο 426, Φ/Σχ 2-210-342 στην περιοχή του Κοινοτικού Συμβουλίου Αγίου Τύχωνα. Ηπαρέκκλιση για την οποία υποβάλλεται η αίτηση αφορά αύξηση συ-ντελεστή κάλυψης και δόμησης.

Περισσότερες πληροφορίες είναι δυνατό να ληφθούν από τα Γραφείατης Πολεοδομικής Αρχής κατά τις εργάσιμες ώρες και ημέρες. Έγγραφεςπαραστάσεις είναι δυνατόν να υποβληθούν στην Πολεοδομική Αρχήμέσα σε διάστημα ενός μηνός από τη δημοσίευση της παρούσας ει-δοποίησης.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΤο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων ανακοινώνειπως η Ελληνική Κυβέρνηση θα παραχωρήσει μέχρι σαράντα (40) θέσεις για φοίτηση Κυπρίων(άρρενες και θήλυς) στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (Πλοιάρχων και Μηχανικών) Ελλάδας.

Οι ενδιαφερόμενοι/ες πρέπει να είναι Κύπριοι και ο ένας τουλάχιστον από τους γονείς τουςνα είναι Κύπριος στην καταγωγή και να έχουν γεννηθεί από το 1991 και μετά.

Όσοι ενδιαφέρονται να πάρουν μέρος στο διαγωνισμό πρέπει να υποβάλουν αίτηση στο ΤμήμαΕμπορικής Ναυτιλίας στη Λεμεσό, οδός Σπύρου Κυπριανού 1, Μέσα Γειτονιά, Τ.Κ. 56193,Λεμεσός.

Οι αιτήσεις πρέπει να υποβληθούν σε δύο αντίγραφα μαζί με € 20 ως δικαίωμα συμμετοχήςστις εξετάσεις, μέχρι και τις 02 Ιανουαρίου 2018 στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας στη Λεμεσό.

Έντυπα αιτήσεων υπάρχουν στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας (ΤΕΝ) στη Λεμεσό. Οι ενδιαφερόμενοιμπορούν επίσης να εξασφαλίσουν τα σχετικά έντυπα αιτήσεων και τους όρους συμμετοχήςαπό την ιστοσελίδα του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας στην διεύθυνση: www.shipping.gov.cyστη ενότητα «Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού».

Αιτήσεις θα παραλαμβάνονται στο ΤΕΝ από την 01/12/2017 και μετά. Αιτήσεις που δεν θα είναιπλήρεις δεν θα παραλαμβάνονται.

Εδώ και περίπου δύο χρόνια, η ΝότιοςΑφρική βρίσκεται στη δίνη τής πιοσοβαρής πολιτικής και οικονομικήςκρίσης που έχει γνωρίσει μετά το τέλοςτου Απαρτχάιντ, ενός σκανδάλου δια-πλοκής που λαμβάνει διεθνείς διαστά-σεις και στο οποίο έχουν εμπλακείσυμβουλευτικές εταιρείες διεθνούςκύρους, όπως η KPMG και η McKinsey.Ολα δείχνουν ότι ο κρατικός μηχανι-σμός της σημαντικότερης και μεγα-λύτερης οικονομίας στη Μαύρη ήπειροέχει αλωθεί πλήρως από τα μέλη καιτους συνεργάτες, φανερούς και αφα-νείς, της σκοτεινής και άκρως παρα-βατικής οικογένειας, ινδικής καταγω-γής, Γκούπτα.

Η εν λόγω οικογένεια κατηγορείταιαπό όλον τον πολιτικό κόσμο της χώ-ρας, πλην της κυβέρνησης Ζούμα, ότι

με μεθόδους προσιδιάζουσες περισ-σότερο στο οργανωμένο έγκλημα,παρά σε κανονικούς επιχειρηματίες,βγάζει από τη μέση όποιον μπει στονδρόμο της και επιχειρήσει να εμποδίσειτον αθέμιτο πλουτισμό της. Επιτυγ-χάνει, έτσι, να διώχνει υπουργούς καιστη θέση τους να διορίζει συνεργάτες,να καταλαμβάνει ηγετικές θέσεις σεισχυρές κρατικές εταιρείες, να παρεμ-βαίνει στις διαπραγματεύσεις ανάμεσασε κρατικές επιχειρήσεις και στους ε-πίδοξους προμηθευτές τους, και να ε-μποδίζει τη σύναψη συμφωνίας προςόφελος των δικών της εταιρειών. Εκτόςαπ’ όλα αυτά, την κατηγορούν ότι ε-νορχήστρωσε τη σύναψη πυρηνικής

συμφωνίας ύψους 70 δισ. δολ. με τηΡωσία, η οποία προβλέπει ότι η ΝότιοςΑφρική θα προμηθεύει τεράστιες πο-σότητες ουρανίου στη χώρα του Βλα-ντιμίρ Πούτιν.

Οπως αναφέρει εκτεταμένο ρεπορ-τάζ του περιοδικού Bloomberg businessweek, για να περιγράψουν όσα συμ-βαίνουν στη χώρα τους οι κάτοικοιτης Νοτίου Αφρικής καταφεύγουν σεχαρακτηρισμούς όπως «καταλήστευσητου κράτους». Χαρακτηρισμούς δηλαδήπου χρησιμοποιήθηκαν στις αρχέςτης δεκαετίας του 1990 και περιέγρα-φαν το πώς οι «ολιγάρχες» της Ρωσίας,μία ομάδα φίλων του τότε προέδρουΓέλτσιν, πήραν υπό τον έλεγχό τους

επιχειρηματικούς κολοσσούς της Ρω-σίας έναντι πινακίου φακής. Ενώ, όμως,στη Ρωσία και γενικότερα σε τέτοιεςπεριπτώσεις διαπλοκής και αθέμιτουπλουτισμού εμπλέκονται συνήθως αρ-κετές επιχειρήσεις και επιχειρηματίες,στην περίπτωση της Νοτίου Αφρικήςκινεί τα νήματα μόνον μία οικογένεια.

Οι τρεις αδερφοί Γκούπτα είναι ευ-ρέως γνωστοί στη Νότιο Αφρική αλλάμυστηριώδεις. Σε μια σπάνια συνέ-ντευξή του, ο Ατζάι Γκούπτα, ένα απότα αδέρφια, χαρακτήρισε «σκέτη α-νοησία τη φήμη ότι η οικογένειά τουληστεύει το κράτος της Νοτίου Αφρι-κής» και ισχυρίστηκε ότι λιγότερο απότο 2% των επιχειρήσεών τους αφορούν

δοσοληψίες με την κυβέρνηση. Η δια-πλοκή, όμως, της οικογένειας με τηνκυβέρνηση Ζούμα έχει προκαλέσειενός είδους ανοικτή επανάσταση στηνκοινωνία της Νοτίου Αφρικής. Εργατικάσυνδικάτα και επιχειρηματίες ζητούντην παραίτηση του προέδρου Ζούμα,ενώ ο επικεφαλής επιχειρηματικής έ-νωσης τον αποκάλεσε προσφάτως«κλέφτη». Και σύμφωνα με τον ΣίφοΠιτιάνα, πρόεδρο της εταιρείας ορυ-χείων AngloGold Ashanti, που στανιάτα του ήταν σφοδρός πολέμιος τουΑπαρτχάιντ, «αυτό που συμβαίνει αυτήντην περίοδο δεν είναι μάχη κατά τουρατσισμού, αλλά πόλεμος με θύμα ο-λόκληρη τη Νότιο Αφρική».

<<<<<<

Πάγια τακτική τους είναι να βγάζουν από τη μέση όποιον επιχειρή-σει να εμποδίσει τον αθέμιτο πλουτισμό τους. Η οικογένεια Γκούπτα (εδώ διακρίνουμε τον Ατζάι και τον Ατούλ) κατηγορείται από όλον τον πολιτικό κόσμο της χώρας, πλην της κυ-

βέρνησης Ζούμα, ότι ενορχήστρωσε τη σύναψη πυρηνικής συμφωνίας ύψους 70 δισ. δολαρίων με τη Ρωσία.

Η οικογένεια που ελέγχει οικονομίακαι κυβέρνηση στη Νότιο ΑφρικήΗ ιστορία των σκοτεινών και άκρως παραβατικών αδελφών Γκούπτα

Ο πατέρας των αδερφών Γκούπτα, ο ΣιβΚουμάρ Γκούπτα, ήταν έμπορος καρυ-κευμάτων και σαπουνιών στην Ινδία.Οταν ενηλικιώθηκαν οι γιοι του, περίπουπριν από 45 χρόνια, τους έστειλε να α-ναζητήσουν την τύχη τους τον Ατζάιστο Δελχί, τον Ρατζές στην Κίνα και τονΑτούλ στην Αφρική. Ο Ατούλ έφτασεστο Γιοχάνεσμπουργκ, εμπορική πρω-τεύουσα της Νοτίου Αφρικής, το 1993.Διέβλεψε τις ευκαιρίες που ανοίγοντανστον τομέα των προσωπικών ηλεκτρο-νικών υπολογιστών και ίδρυσε το 1994τη Sahara Computers, η οποία εισήγαγευπολογιστές. Εν τω μεταξύ, οι αδερφοίτου Ατζάι και Ρατζές έκλεισαν τις επι-χειρήσεις τους και πήγαν να βρουν τονΑτούλ στη Νότιο Αφρική. Η τύχη τουςάλλαξε το 1996, όταν ο Τάμπο Μπέκι,τότε αντιπρόεδρος της Νοτίου Αφρικής,πήρε μαζί του σε επίσκεψή του στην

Ινδία τον νεαρό Ατούλ και τον σύστησεστον πολιτικό και επιχειρηματικό κόσμο.Οταν ο Μπέκι διαδέχθηκε τον Μαντέλατο 1999, οι Γκούπτα άρχισαν να αναρ-ριχώνται στην κοινωνική και οικονομικήκλίμακα της χώρας τους.

Ο Ατζάι βρέθηκε σύντομα να συμμε-τέχει σε διεθνή επιχειρηματικά συμβού-λια, διετέλεσε οικονομικός σύμβουλοςτου Μπέκι έως τα μέσα της δεκαετίαςτου 2000, ενώ μαζί με τα αδέρφια τουείχαν πρόσβαση στα κέντρα λήψης α-ποφάσεων. Σύντομα πούλησαν τη Sahara

Computers και στράφηκαν στις εταιρείεςορυχείων. Δημιούργησαν μια εταιρείαγαιάνθρακα, την Tegeta Exploration &Resources, η οποία αναδείχθηκε σε στα-θερό προμηθευτή του κράτους. Το 2005άρχισαν να εντάσσουν στο μισθολόγιοτων εταιρειών τους μέλη της οικογένειαςΖούμα, με τους οποίους καλλιέργησανισχυρούς δεσμούς όταν ο τελευταίοςήταν ακόμη αντιπρόεδρος. Το 2007, ότανο Ζούμα ανέλαβε πρόεδρος της χώρας,έγιναν άμεσα γνωστές οι δοσοληψίεςτου με τους Γκούπτα.

Σύντομα άρχισαν να χάνουν τη θέσητους μέλη της κυβέρνησης και του κρα-τικού μηχανισμού όταν εναντιώνοντανστα σχέδια των Γκούπτα. Ο Τέμπα Μα-σέκο, αρμόδιος για την κατανομή τηςδιαφημιστικής δαπάνης, αποπέμφθηκεεπειδή δεν ικανοποίησε το αίτημα τωνΓκούπτα να διατεθεί όλη η διαφημιστική

δαπάνη για τις δικές τους εταιρείες.Την ίδια εποχή απομακρύνθηκαν απότη θέση τους οι επικεφαλής των υπη-ρεσιών της Νοτίου Αφρικής, αντίστοιχωνμε τη CIA και το FBI των ΗΠΑ. Αργότεραδήλωσαν στην εφημερίδα Mail &Guardian ότι διερευνούσαν το ενδεχό-μενο αν αποτελούσε κίνδυνο για τηνεθνική ασφάλεια η διείσδυση της οι-κογένειας Γκούπτα στον κρατικό μη-χανισμό. Τον Απρίλιο, οι δύο από τουςτρεις διεθνείς οίκους αξιολόγησης υ-ποβάθμισαν το χρέος της Νοτίου Αφρι-κής στην κατηγορία «σκουπίδια». Οικάτοικοι της Νοτίου Αφρικής ανακα-λύπτουν με θλίψη ότι όσο κι αν αγωνί-στηκαν για να στεριώσει η αξιοκρατίαστη χώρα τους, αυτοί που ασκούν τηνεξουσία κάνουν ό,τι περνάει από τα χέ-ρια της για να ευνοούν τους δικούς τουςανθρώπους.

Η εκλεκτική συγγένεια με τον Ζούμα<<<<<<

Από το 1999, οι Γκούπτα άρχισαν να αναρριχώνται στην κοινωνική και οικονο-μική κλίμακα της χώρας.

Την κατάργηση της οκτάωρης εργασίαςκαι την περαιτέρω ελαστικοποίηση τηςσχετικής νομοθεσίας εισηγούνται οιοικονομικοί σύμβουλοι της γερμανικήςκυβέρνησης. Μιλώντας στη γερμανικήεφημερίδα Welt ο Κριστόφ Σμιντ, επι-κεφαλής του εν λόγω συμβουλίου, χα-ρακτήρισε παρωχημένη την ιδέα ότι ηεργάσιμη μέρα αρχίζει το πρωί στο γρα-φείο και τελειώνει το απόγευμα. Σε ό,τιαφορά την προστασία που παρέχειστους εργαζομένους η νομοθεσία, τόνισεότι «υπήρξε αποτελεσματική στη Γερ-μανία, αλλά ορισμένες διατάξεις τηςδεν ταιριάζουν στον σημερινό ψηφιακόκόσμο». Στη Γερμανία, οι εργοδότες α-παγορεύεται να απαιτήσουν από τουςυπαλλήλους τους να εργάζονται περισ-σότερες από οκτώ ώρες την ημέρα, αλλάυπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις. Οι εργα-ζόμενοι έχουν δικαίωμα να κάνουν διά-λειμμα μισή ώρα έπειτα από οκτάωρηεργασία, ενώ πρέπει να μεσολαβούν 11ώρες από τη στιγμή που θα φύγουν απότη δουλειά μέχρι να επιστρέψουν. Σύμ-φωνα με τους οικονομικούς συμβούλους,αυτές οι διατάξεις είναι ιδιαιτέρως πε-ριοριστικές για τους εργοδότες. Ζητούν,έτσι, να αυξηθεί στις 48 ώρες την εβδο-

μάδα το ανώτατο όριο της εργασίας,αλλά και να επιτραπούν περισσότερεςεξαιρέσεις στη διάταξη για τις 11 ώρεςανάμεσα στις δύο εργάσιμες ημέρες.Σημειωτέον ότι οι ενώσεις εργοδοτώνέχουν επανειλημμένως ζητήσει ανα-θεώρηση της νομοθεσίας περί ωραρίωνεργασίας, ενώ τα εργατικά συνδικάτα

έχουν αντισταθεί σε οποιαδήποτε προ-σπάθεια αύξησης των ωρών εργασίας.Το θέμα εξετάζεται και στο πλαίσιοτων διαπραγματεύσεων για τον σχη-ματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα τηςκ. Μέρκελ και οι φίλα προσκείμενοιστον επιχειρηματικό κόσμο Φιλελεύ-θερους Δημοκράτες ζητούν χαλάρωσητης νομοθεσίας, ενώ οι Πράσινοι ζητούνευελιξία για να βελτιωθεί η ζωή τωνεργαζομένων.

Κατάργηση 8ώρου εισηγούνταισύμβουλοι της Αγκελα Μέρκελ

Αναθεωρήθηκε από το 0,6% στο 0,8% η ανάπτυξη στη Γερμανία το γ΄ τρίμηνο του 2017Η μικρή πλην θετική αναθεώρηση τουρυθμού ανάπτυξης στην Ευρωζώνητο γ΄ τρίμηνο σε σύγκριση με τηνπροηγούμενη εβδομάδα ενισχύει α-κόμα περισσότερο τις προβλέψεις γιατη θετική πορεία της οικονομικήςδραστηριότητας από τον Βορρά μέχριτον Νότο στην Ευρώπη. Η Γερμανίαεξακολουθεί να είναι βασικός οικο-νομικός πυλώνας της Ευρωζώνης. Οτριμηνιαίος ρυθμός ανάπτυξης τηςχώρας διαμορφώνεται στο 0,8% αντί0,6% που προέβλεπαν αναλυτές πουμίλησαν στο πρακτορείο Reuters.Αλλά και οικονομίες που κάποτε θε-ωρούνταν οι αδύναμοι κρίκοι της Ευ-ρωζώνης, όπως η Ιταλία και η Πορ-τογαλία, κινούνται σε υψηλούς ρυθ-μούς ανάπτυξης, με παράλληλη ενί-σχυση της απασχόλησης.

Στα τελευταία στοιχεία της Eurostatαποτυπώνεται μια θετική εικόνα για

τις οικονομίες της Κεντρικής και τηςΑνατολικής Ευρώπης, τροφοδοτώνταςπροσδοκίες για κλείσιμο της ψαλίδαςμε την υπόλοιπη Ευρώπη σε βάθοςχρόνου. Οι ετήσιοι ρυθμοί ανάπτυξηςστην Ουγγαρία, στην Τσεχία, στη Σλο-βακία και στη Βουλγαρία διαμορφώ-θηκαν στο 5%, 3,6%, 3,3% και 3,9%,αντίστοιχα. Στην Πολωνία, η ανάπτυξηαναρριχήθηκε στο 4,7%, αντανακλώ-ντας τις υψηλότερες επιδόσεις από το2011. Στο 9% εκτοξεύθηκε η ανάπτυξηστη Ρουμανία. Κινητήριος δύναμηστην ανάπτυξη αυτών των χωρών δεν

είναι μόνον οι εξαγωγές, αλλά η ενί-σχυση μισθών και συντάξεων. ΣτηνΤσεχία, οι μισθοί αναμένεται να πα-ρουσιάσουν άνοδο 7% τη διετία 2016-2017, ενώ η ανεργία στην Πολωνίαέχει υποχωρήσει στο χαμηλότερο ε-πίπεδο από τη διάλυση της ΣοβιετικήςΕνωσης. Στην Ε.Ε. και στην Ευρωζώνηο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης διαμορ-φώθηκε στο 2,5% το γ΄ τρίμηνο, κα-ταδεικνύοντας ότι η οικονομία δεν έ-μεινε ανεπηρέαστη από το δημοψή-φισμα για την ανεξαρτησία στην Κα-ταλωνία ή από την πολιτική αβεβαιό-τητα στην Ιταλία, ενόψει των γενικώνεκλογών την άνοιξη του 2018. Η Ευ-ρωζώνη δεν δείχνει να επηρεάζεταιαπό την καθυστέρηση των διαπραγ-ματεύσεων για το Brexit.

Στη Γερμανία, οι εξαγωγές και η αύ-ξηση των επενδύσεων σε εξοπλισμόδιαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο

στην ανάπτυξη, που έφθασε το 2,3%από τις αρχές του έτους έως το γ΄ τρί-μηνο. Η οικονομική δραστηριότηταστην Ιταλία ενισχύθηκε κατά 0,5% τογ΄ τρίμηνο αντί του 0,3% το β΄ τρίμηνο,με προβλέψεις για ανάπτυξη 1,5% σεετήσια βάση. Οικονομολόγοι τηςBerenberg Bank αποδίδουν τις θετικέςεπιδόσεις της ιταλικής οικονομίας στηνενίσχυση της απασχόλησης και κατ’επέκταση της καταναλωτικής εμπιστο-σύνης. Στην Πορτογαλία ο ετήσιοςρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται απότην Berenberg να διαμορφωθεί το 2017στο 2,7% αντί του 1,5% το 2016. Τοποσοστό ανεργίας μειώθηκε από το8,8% κατά το β΄ τρίμηνο στο 8,5% τογ΄ τρίμηνο. Και όμως δεν έχει ανακτηθείπλήρως το χαμένο έδαφος μετά τη χρη-ματοπιστωτική κρίση και την κρίσηχρέους, υπενθυμίζουν οικονομικοί α-ναλυτές.

Η οικονομική δραστηριότητα στην Ιταλία ενισχύθηκε κατά 0,5% το γ΄ τρίμηνο αντί του0,3% το β΄ τρίμηνο, με προβλέψεις για ανάπτυξη 1,5% σε ετήσια βάση.

<<<<<<

Σε ετήσια βάση ο ρυθμόςοικονομικής ανάπτυξης σε Ευρω- ζώνη και Ε.Ε. διαμορφώνεται στο 2,5%.

Οκτώ από τις μεγαλύτερες τράπεζεςτου κόσμου θα αρχίσουν διαπραγμα-τεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπήγια να συζητήσουν μια συμβιβαστικήλύση όσον αφορά υπόθεση χειραγώ-γησης των διεθνών αγορών συναλλάγ-ματος. Οι έρευνες που έκαναν οι Βρυ-ξέλλες κράτησαν τέσσερα χρόνια καιαφορούσαν τη μεγαλύτερη και πιο πε-ρίπλοκη υπόθεση καρτέλ με την οποίαέχει ασχοληθεί έως τώρα η Κομισιόν,καθώς οι συναλλαγές φθάνουν τα 5,3τρισ. δολάρια. Τα πρόστιμα αναμένεταινα ξεπεράσουν τα σχεδόν 2 δισ. ευρώπου πληρώθηκαν στην αντίστοιχη υ-πόθεση για τη χειραγώγηση των διε-θνών αγορών διατραπεζικών επιτοκίων.Σύμφωνα με πληροφορίες των FinancialTimes, οι UBS, Royal Bank of Scotland,JPMorgan Chase, Citigroup, Barclays,HSBC και άλλες δύο τράπεζες θα αρ-χίσουν διαπραγματεύσεις με αξιωμα-τούχους της Ε.Ε. τους επόμενους μήνες.Εχουν προηγηθεί μεμονωμένες συνα-ντήσεις των τραπεζών με τους αρμό-διους Ευρωπαίους αξιωματούχους, προ-κειμένου να αποσαφηνιστεί αν επρό-κειτο για καρτέλ ή όχι.

Κατόπιν ερευνών οι εποπτικές αρχέςτων ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Ελ-βετίας, έχουν επιβάλει πρόστιμα άνωτων 10 δισ. ευρώ στις εμπλεκόμενεςτράπεζες. Στις ΗΠΑ, επιβλήθηκανπρόστιμα 5,6 δισ. δολαρίων εις βάροςτων Barclays, Citi, JPMorgan, RBS,Bank of America και UBS. Από το 2008οι ισχυρότερες τράπεζες του κόσμουέχουν πληρώσει πρόστιμα άνω των32 δισ. δολαρίων για διάφορα παρα-πτώματα, σύμφωνα με την BostonConsulting Group. Επιλέγοντας μιασυμβιβαστική λύση, οι τράπεζες έχουντη δυνατότητα να αποφύγουν το 10%των προστίμων. Αποφεύγουν μια α-

κροαματική διαδικασία ενώπιον τουΕυρωπαϊκού Δικαστηρίου, με κίνδυνονα ασκηθούν αγωγές από υποψήφιουςενάγοντες που μπορεί να έχουν υπο-στεί ζημία από το καρτέλ.

Οι πληροφοριοδότες έχουν τη δυ-νατότητα να αποφύγουν το πρόστιμο.Χαρακτηριστικά, η Barclays είχε α-παλλαχθεί από 690 εκατ. ευρώ σε έ-ρευνα για τη χειραγώγηση των δια-τραπεζικών επιτοκίων σε ευρώ. Πα-ρομοίως, η UBS δεν πλήρωσε πρόστιμο2,5 δισ. δολαρίων για τη συμμετοχήτης στο καρτέλ χειραγώγησης των

διατραπεζικών επιτοκίων του γιεν.Διώξεις έχουν ασκηθεί, επίσης, σε με-μονωμένα τραπεζικά στελέχη. H χει-ραγώγηση των διεθνών αγορών συ-ναλλάγματος ήρθε στο προσκήνιο έ-πειτα από ηλεκτρονικά μηνύματα με-ταξύ, κυρίως, τριών υψηλόβαθμωνστελεχών της JPMorgan Chase, τηςBarclays και της Citigroup, όπου προ-καθόριζαν τις μεταξύ τους συναλλαγές.Ηταν γνωστοί ως το «Τρίο του καρτέλ».Ο Κρις Αστον ήταν επικεφαλής τωναγορών συναλλάγματος spot στηνBarclays, και μαζί με τον Ρίτσαρντ Α-σερ, πρώην στέλεχος της JPMorganChase, και τον Ρόχαν Ραμτσαντάντι,πρώην στέλεχος της Citigroup, δικά-στηκαν το καλοκαίρι στις ΗΠΑ γιασυνωμοσία όσον αφορά τη χειραγώ-γηση των αγορών συναλλάγματος.

Ετοιμες για διακανονισμό με την Ε.Ε. οκτώ τράπεζες

<<<<<<

Απειλούνται με πρόστιμοπολλών δισ. ευρώ για σύσταση καρτέλ και χειραγώγηση της αγοράς συναλλάγματος.

<<<<<<

Ζητούν να αυξηθεί στις 48 ώρες την εβδομάδα το ανώτατο όριο της εργασίας.

11-OIK_DIETHNH_KATHI 21/11/17 21:18 Page 11

12 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017Δ Ι Ε Θ Ν Η

Η καλύτερη Παρασκευή είναι... μαύρηΧρυσοφόρος για το ελληνικό εμπόριο η Black Friday – Σε ετοιμότητα αλυσίδες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Η ΕλλάδαΑρκετά διστακτικοί ήταν πέρυσι οιμικρομεσαίοι λιανέμποροι. ΣτηνΑθήνα συμμετείχαν στην BlackFriday κυρίως οι αλυσίδες και λι-γότερο τα μεμονωμένα καταστή-ματα. Σε ορισμένες περιοχές, πά-ντως, η συμμετοχή ήταν πολύ υ-ψηλότερη, όπως στα Ιωάννινα(50%) και στο Χαλάνδρι (40% τωνκαταστημάτων). Τα ποσοστά έκ-πτωσης έφτασαν έως 40%.

Η Αμερική

Το 30% του τζίρου του λιανε-μπορίου στις ΗΠΑ πραγματοποι-είται την περίοδο από την BlackFriday έως τα Χριστούγεννα.Μόνο την Black Friday υπολογί-ζεται ότι θα ψωνίσουν φέτος 115εκατομμύρια Αμερικανοί . Το66% αυτών θα ψωνίσει για ναεπωφεληθεί των εκπτώσεων, ε-νώ το 26% το κάνει για να τηρή-σει την παράδοση.

Και το Διαδίκτυο

Σύμφωνα με την Adobe DigitalInsights οι διαδικτυακές πωλή-σεις της Black Friday ξεπέρασαντα 3 δισ. δολάρια το 2016, ενώγια το 2017 οι προβλέψεις κά-νουν λόγο για αύξηση του τζί-ρου στα 5,5 δισ. δολάρια. Οι α-ριθμοί αυτοί αναμένεται να αυ-ξηθούν το 2017, καθώς πολλοίθέλουν να αποφύγουν τις τερά-στιες ουρές που σχηματίζονταιστα φυσικά καταστήματα.

Ακόμη και επταπλασιασμός των πωλήσεων σε κάποια καταστήματα

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

Πέρυσι οι περισσότεροι αιφνιδιάστηκαν.Αρκετοί αδιαφόρησαν, ουκ ολίγοι, ακόμηκαι μεγάλες λιανεμπορικές αλυσίδες, τηναποδοκίμασαν, αν όχι τη χλεύασαν.

Η επιτυχία της ωστόσο, πέρα από κάθεπρόβλεψη και προσδοκία, οδήγησε φέτοςσε δραστική αλλαγή στάσης. Ο λόγοςφυσικά για την Black Friday, την ημέρατων μεγάλων προσφορών, που φέτοςείναι την ερχόμενη Παρασκευή 24 Νο-εμβρίου. Τα πολλαπλάσια οφέλη σε τζίρο,ακόμη και ο εξαπλασιασμός του σε κά-ποιες περιπτώσεις, οδήγησαν φέτος καιτους πιο επιφυλακτικούς να προετοιμα-στούν κατάλληλα, τουλάχιστον σε επι-κοινωνιακό επίπεδο, αν και μένει ναδούμε εάν η προετοιμασία θα είναι καιστο πλέον σημαντικό επίπεδο, αυτό τηςεπάρκειας αποθεμάτων.

Το πιο ενδιαφέρον ίσως στοιχείο είναι

ότι φέτος αποφάσισαν να οργανωθούνκαι οι μικρομεσαίες εμπορικές επιχει-ρήσεις, διεκδικώντας μερίδιο από τιςλιανεμπορικές αλυσίδες, εγχώριες καιξένες, με τη σχετική προτροπή για συμ-μετοχή σε αυτή την προαιρετική ενέργειανα γίνεται από τον ίδιο τον πρόεδρο τηςΕλληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίουκαι Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) ΒασίληΚορκίδη. Οι μικρομεσαίοι πέρυσι συμ-μετείχαν σε μικρό βαθμό στην BlackFriday, πολλοί δε εξ αυτών ύστερα απόαπόφαση που έλαβαν μόλις το πρωί τηςημέρας των μεγάλων προσφορών. Η κα-θιέρωση πλέον της Black Friday στη συ-νείδηση εμπόρων και καταναλωτών ο-δήγησε φέτος και τη Γενική ΓραμματείαΕμπορίου και Προστασίας του Κατανα-λωτή να προβεί στην έκδοση οδηγιώνπρος επιχειρηματίες και καταναλωτές.

Η Βlack Friday στην Ελλάδα μετράειμόλις τρία χρόνια ζωής. Την ξεκίνησε το

2015 το εκπτωτικό χωριό McArthurGlenAthens, αξιοποιώντας το γεγονός ότι ση-μαντικό μέρος των επισκεπτών του είναιτουρίστες. Να σημειωθεί ότι φέτος τοMcArthurGlen Athens στις 24 Νοεμβρίουθα λειτουργεί από τις 8 το πρωί, δύο ώρεςνωρίτερα από το κανονικό του ωράριο.Το 2016 αποφάσισαν να σύρουν τον χορόοι μεγάλες αλυσίδες τεχνολογικών προϊ-όντων Public και Πλαίσιο, καθώς και ηαλυσίδα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικώνσυσκευών Media Markt. Η κορυφαία α-

λυσίδα στην κατηγορία ηλεκτρικών καιηλεκτρονικών συσκευών, η «Κωτσόβο-λος», πέρυσι επέλεξε να μην προβεί σεδιαφήμιση. Κάτι που, ωστόσο, δεν τηςστοίχισε σύμφωνα με τη διοίκησή τηςσε τζίρο, καθώς την ημέρα εκείνη εξα-πλασίασε τις πωλήσεις της. Φέτος, πάντως,προβαίνει σε μεγάλη διαφημιστική εκ-στρατεία για την Black Friday καθώς,όπως παραδέχεται η διοίκησή της, «ηBlack Friday είναι κάτι που δεν μπορείςνα αγνοήσεις». Την τελευταία εβδομάδαπριν από την περυσινή Black Friday α-ποφάσισαν να συμμετέχουν σχεδόν όλατα μεγάλα εμπορικά κέντρα και φυσικάπολλές λιανεμπορικές αλυσίδες. Η περυ-σινή Black Friday έφτασε βεβαίως καιστην υπερβολή, καθώς ακόμη και μεζε-δοπωλεία προέβησαν σε προσφορές α-κολουθώντας την ξαφνική μόδα της η-μέρας. Ανάλογα φαινόμενα πάντως δεναποκλείονται και φέτος, καθώς προσφορές

για την Black Friday διαφημίζουν ακόμηκαι ινστιτούτα αισθητικής.

Φέτος η προετοιμασία ξεκίνησε απόνωρίς για μικρούς και μεγάλους. Κατ’ αρ-χάς oι σχετικές ανακοινώσεις και δια-φημίσεις έχουν ξεκινήσει εδώ και δύοεβδομάδες και θα κορυφωθούν αυτή τηνεβδομάδα. Δεύτερον, αρκετές αλυσίδεςκαλούν τους καταναλωτές να εγγραφούνστα σχετικά ενημερωτικά έντυπα(newsletters) που αποστέλλονται ηλε-κτρονικά, έτσι ώστε να τους πληροφο-ρήσουν από την παραμονή της BlackFriday για τα είδη που θα διαθέσουν σεπροσφορά. Μάλιστα, στις ιστοσελίδεςτους φιλοξενούν οδηγίες για καλύτερεςκαι ασφαλέστερες αγορές, καθώς και ε-νημερωτικά άρθρα για την ιστορία τουθεσμού. Τρίτον, κάποιες αλυσίδες, όπωςγια παράδειγμα η H&M, ξεκίνησαν απότην Πέμπτη και για όλη την εβδομάδαπροσφορές.

Η απρόσμενη επιτυχία της Black Fridayστην Ελλάδα έχει να κάνει με το ότιοι Ελληνες είναι επιρρεπείς σε ξενό-φερτες μόδες; Αυτή θα ήταν η απλήαπάντηση σε μια περίοδο μη κρίσης.Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει: το δια-θέσιμο εισόδημα έχει συρρικνωθείδραστικά, τα καταστήματα χάνουνσυνεχώς τζίρο και οι καταναλωτές κυ-νηγούν τις προσφορές, είτε πρόκειταιγια προϊόντα σούπερ μάρκετ είτε γιαρούχα είτε ακόμη και για ένα δείπνοσε εστιατόριο.

Το 2016 σε σύγκριση με το 2008 οκύκλος εργασιών στο λιανεμπόριο ή-ταν χαμηλότερος κατά 36,85%, ενώο δείκτης όγκου πωλήσεων έχει υπο-

χωρήσει κατά 41,4%. Στο διάστημααυτό δεκάδες χιλιάδες λιανεμπορικέςεπιχειρήσεις έβαλαν «λουκέτο», ενώαρκετές αναγκάστηκαν να συρρικνώ-σουν το δίκτυο των καταστημάτωντους και να προχωρήσουν σε μειώσειςπροσωπικού και αμοιβών. Η BlackFriday, όπως και κάθε εκπτωτική πε-ρίοδος, αποτελεί πλέον αφενός μιατονωτική ένεση για την αγορά, αφε-τέρου μια ευκαιρία για τον καταναλωτήνα αγοράσει κάτι που είχε ονειρευτείκαι δεν μπορούσε να το αποκτήσειμε άλλον τρόπο. Το τελευταίο, βεβαίως,στον βαθμό που θα δούμε και στηνΕλλάδα εκπτώσεις ακόμη και 70%, ό-πως συμβαίνει στο εξωτερικό.

Αποκαλυπτικά για το μέγεθος τηςεπίδρασης που είχε η Black Fridayστις πωλήσεις τεσσάρων μεγάλων α-λυσίδων διαφόρων κλάδων που συμ-μετείχαν πέρυσι στην ελληνική BlackFriday, είναι τα στοιχεία της εταιρείαςQivos (πρώην Cloudbiz).

Η εταιρεία Qivos δραστηριοποιείταιστη δημιουργία προγραμμάτων επι-βράβευσης. Οι εταιρείες που συμμε-τείχαν με προσφορές στην περυσινήBlack Friday είδαν τις ημερήσιες πω-λήσεις τους να εκτοξεύονται εκείνητην Παρασκευή (25 Νοεμβρίου 2016)σε σύγκριση με την Παρασκευή 18Νοεμβρίου 2016 κατά 390% κατά μέσοόρο και 346% κατά μέσο όρο σε σύ-

γκριση με τον ημερήσιο μέσο όρο πω-λήσεων εβδομάδας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα,κάποιες αλυσίδες είδαν τις πωλήσειςτους την Black Friday αυξημένες έωςκαι 575% σε σύγκριση με μια Παρα-σκευή πριν και 519% σε σχέση μετον ημερήσιο μέσο όρο πωλήσεωνεβδομάδας. Μία από αυτές έκανε πω-λήσεις 699.637 ευρώ στην BlackFriday του 2016, ενώ μια Παρασκευήπριν οι πωλήσεις ήταν 103.592 ευρώ,και ο ημερήσιος μέσος όρος πωλή-σεών της ήταν 112.960 ευρώ. Απότην άλλη, αλυσίδες που δεν πραγμα-τοποίησαν προσφορές είδαν τις πω-λήσεις τους μειωμένες τόσο σε σύ-

γκριση με μία Παρασκευή πριν όσοκαι σε σχέση με τον ημερήσιο μέσοόρο εβδομάδας, κατά 4% και 8% α-ντιστοίχως.

Τριπλάσιες συναλλαγές πραγματο-ποιήθηκαν την περυσινή Black Fridayκαι στα ηλεκτρονικά καταστήματαστην Ελλάδα. Σύμφωνα με έρευνα τηςRTB House τα ηλεκτρονικά καταστή-ματα σημείωσαν στις 25 Νοεμβρίου2016 αύξηση στην επισκεψιμότητακατά 150% σε σχέση με τη συνολικήεπισκεψιμότητα όλου του Νοεμβρίου.Επιπλέον, οι καταναλωτές πραγμα-τοποίησαν περισσότερες συναλλαγέςκατά 228% εκείνη την ημέρα σε σχέσημε τις συναλλαγές όλου του μήνα.

<<<<<<

Την Παρασκευή 24 Νοεμβρίου η ημέρα των μεγάλων προ σφορών –Ο θεσμός μετράει τρία χρόνια ζωής στην Ελλάδα.

Μπορεί στην Ελλάδα η Βlack Fridayνα μπαίνει τώρα στη ζωή μας, όμως,στις ΗΠΑ μετρά ήδη 85 χρόνια ζωής.Ξεκίνησε το 1932, πραγματοποιείταιπάντα την Παρασκευή μετά την Ημέρατων Ευχαριστιών και σηματοδοτεί τηνέναρξη της εορταστικής περιόδου ε-νόψει των Χριστουγέννων.

Γιατί, ωστόσο, μία ημέρα που θεω-ρείται γιορτή για το λιανεμπόριο ονο-μάζεται «Μαύρη Παρασκευή»; Οι εκ-δοχές που κυκλοφορούν είναι πολλέςμε πιο δημοφιλείς τις ακόλουθες: πρώ-τον, διότι είναι μια ημέρα που οι επι-χειρήσεις από «το κόκκινο», δηλαδήαπό ζημίες, έχουν κέρδη, λόγω των υ-ψηλών πωλήσεων που διενεργούν.

Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή ο όροςBlack Friday χρησιμοποιήθηκε γιαπρώτη φορά από τροχονόμους στη Φι-λαδέλφεια των ΗΠΑ, προκειμένου ναπεριγράψουν τη φριχτή κίνηση πουείχε στους δρόμους εκείνη την ημέραλόγω των εκπτώσεων και της έναρξηςτης χριστουγεννιάτικης περιόδου. Αλ-λωστε, η ονομασία Black Friday θεω-ρείται ότι καθιερώθηκε στις αρχές τηςδεκαετίας του ’50, ενώ μέχρι τότε ήταναπλώς η επομένη μετά την Ημέρα τωνΕυχαριστιών.

Για να αντιληφθεί κάποιος τη ση-μασία που έχει ειδικά για τις ΗΠΑ ησυγκεκριμένη ημέρα, ας δούμε ορι-σμένα στοιχεία. Σύμφωνα με την έ-

ρευνα που πραγματοποιεί κάθε χρόνοη Εθνική Ομοσπονδία Λιανεμπορίουτων ΗΠΑ (National Retail Federation)σε συνεργασία με την Prosper Insightsand Analytics στη φετινή Black Fridayαναμένεται να ψωνίσουν 115 εκατομ-μύρια καταναλωτές, ενώ το 2016 ψώ-νισαν στην Black Friday 101,7 εκα-τομμύρια καταναλωτές στις ΗΠΑ. Στηνπραγματικότητα αυτό που συμβαίνειστις ΗΠΑ είναι ένα πενθήμερο προ-σφορών: ξεκινά από την Ημέρα τωνΕυχαριστιών, στη συνέχεια πραγμα-τοποιείται η Black Friday, ακολουθείη Small Business Saturday, η οποίαξεκίνησε το 2010 ως προσπάθεια ενί-σχυσης του τζίρου των μικρών επιχει-

ρήσεων, προσφορές γίνονται και τηνΚυριακή, ενώ έπεται η Cyber Monday.

Η τελευταία ξεκίνησε το 2005 καιαφορά εκπτώσεις και προσφορές στοηλεκτρονικό εμπόριο.

Συνολικά αυτό το πενθήμερο εκτι-μάται ότι θα ψωνίσουν 164 εκατομμύριακαταναλωτές, το 69% των Αμερικανών,με το 70% αυτού του αριθμού να πραγ-ματοποιεί τις αγορές του στη διάρκειατης Black Friday. Οι Αμερικανοί κατα-ναλωτές αξιοποιούν την ημέρα αυτήγια να πραγματοποιήσουν πολλές απότις χριστουγεννιάτικες αγορές τους,τάση που σιγά σιγά κάνει την εμφάνισήτης και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τηφετινή έρευνα της Deloitte για τις δα-

πάνες που θα κάνουν οι Ελληνες κα-ταναλωτές για τα Χριστούγεννα, το10% προγραμματίζει τις σχετικές α-γορές του την ερχόμενη Παρασκευή,24 Νοεμβρίου, προκειμένου να επω-φεληθεί των χαμηλότερων τιμών.

Χρόνο με τον χρόνο η επιτυχία τηςBlack Friday έχει ως συνέπεια αυτήνα εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο καιστις πέντε ηπείρους. Πλέον πραγμα-τοποιείται εκτός από τις ΗΠΑ, στονΚαναδά, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στοΜεξικό, στη Ρουμανία, στο Πακιστάν,στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Νορ-βηγία, στην Αυστραλία, στην Ισπανία,στην Κόστα Ρίκα, στον Παναμά, στηΝότια Αφρική, στην Αυστρία, στην

Ελβετία, στη Βολιβία, στην Κολομβία,στη Δανία, στη Φινλανδία, στην Ιρ-λανδία, στη Σουηδία, στην Ολλανδία,στη Νέα Ζηλανδία, στην Ουκρανία,στο Βέλγιο.

Η εξάπλωση σε πολλές από τις πα-ραπάνω χώρες έχει γίνει μετά το 2010και σε αρκετές των περιπτώσεων ξε-κίνησε από τις προσφορές που γίνονταναρχικά στα ηλεκτρονικά καταστήματακαι μάλιστα από τους παγκόσμιους κο-λοσσούς στο ηλεκτρονικό εμπόριο, ό-πως είναι η Amazon. H Amazon ξεκί-νησε από την Παρασκευή να «αποκα-λύπτει» σταδιακά τις προσφορές στιςοποίες θα προχωρήσει στις 24 Νοεμ-βρίου 2017.

Ξεκίνησε το 1932 στις ΗΠΑ και έχει εξαπλωθεί από το Πακιστάν μέχρι τη Βολιβία

12-OIK_DIETHNH_KATHI 21/11/17 21:30 Page 12

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 13Δ Ι Ε Θ Ν Η

Μεγάλη άνοδο εμφάνισαν προχθεςοι αποδόσεις των δεκαετών τουρκικώνομολόγων. Η τουρκική λίρα υποχώ-ρησε περισσότερο από 1% έναντιτου δολαρίου και ο δείκτης του Χρη-ματιστηρίου της Κωνσταντινούποληςέκλεισε με απώλειες 2,2%. Μεταξύτων επενδυτών επικρατεί κλίμα αβε-βαιότητας για δύο λόγους.

Πρώτον, η Κεντρική Τράπεζα τηςΤουρκίας δεν μπορεί να λειτουργήσειανεξάρτητα από την κυβέρνηση όσοναφορά τον πληθωρισμό. Πάντως, τοπιστωτικό ίδρυμα για να μπορέσει ναστηρίξει το τουρκικό νόμισμα δήλωσεότι θα διαθέσει ξένο συνάλλαγμα αξίας3 δισ. δολαρίων, αγοράζοντας λίρες,με στόχο να βοηθήσει τις εταιρείεςπου δανείζονται σε ευρώ ή δολάρια.Αναλυτές εκτιμούν ότι δεν αρκεί τοσυγκεκριμένο μέτρο για να αποκα-τασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ ε-πενδυτών και επιχειρηματιών. Παράταύτα, «θα αμβλυνθεί η αστάθειαστην αγορά σποτ, αφού οι εταιρείεςδεν θα σπεύσουν να αγοράσουν συ-νάλλαγμα, αποδυναμώνοντας τη λίρα»,παρατηρεί ο Γκοσέ Τσελίκ της QNBFinancbank.

Δεύτερον, οι σχέσεις Αγκυρας καιΟυάσιγκτον έχουν οξυνθεί με αφορμήτις καταγγελίες των αμερικανικώναρχών εις βάρος Τούρκων πολιτών(όπως ο έμπορος χρυσού Ρεζά Ζαράμπκαι πρώην κρατικοί αξιωματούχοι)

ότι είχαν παραβιάσει τις κυρώσειςτων ΗΠΑ εις βάρος του Ιράν.

Οσον αφορά την τουρκική λίρα, αυτήχθες εξασθένησε προς το δολάριο κατά1,2%, στις 3,9231 λίρες, ενώ από τιςαρχές της χρονιάς έχει απώλειες 10%.Το τουρκικό νόμισμα έχει υποχωρήσεικατά 20% ως προς το ευρώ. Η απόδοσητων 10ετών ομολόγων εκτινάχθηκε 46μονάδες βάσης, στο 13,01%. Οι αντι-δράσεις στην αγορά, όπως παρατηρεί

το Bloomberg, σημειώνονται μετά τιςδηλώσεις Ερντογάν. Στα τέλη της πε-ρασμένης εβδομάδας, ο Τούρκος πρό-εδρος επιτέθηκε κατά της ΚεντρικήςΤράπεζας. Ο κ. Ερντογάν επισήμανε«ότι βρίσκεται σε λάθος δρόμο, προ-σπαθώντας με εργαλείο τα υψηλότεραεπιτόκια να αντιμετωπίσει τον πλη-θωρισμό». Επί μακρόν, ο Τούρκος η-γέτης στηλιτεύει το «διεθνές λόμπι ε-πιτοκίων», όπως το ονομάζει, το οποίο

ευθύνεται και για τον πληθωρισμό. Σεάρθρο τους οι Financial Τimes επιση-μαίνουν ότι οι εκκλήσεις του Ταγίπ Ερ-ντογάν για χαμηλότερα επιτόκια δυ-σχεραίνουν και περιπλέκουν το έργοτης Κεντρικής Τράπεζας όσον αφοράτην αναχαίτιση του πληθωρισμού, οοποίος ξεπέρασε το 11%. Αναλυτές τηςCommerzbank σημειώνουν ότι «οι πο-λιτικές πιέσεις προς την Τράπεζα τηςΤουρκίας να μειώσει τα επιτόκια είναικαι ο κύριος λόγος, που χάνει την α-ξιοπιστία της - κι αυτό συμβαίνει, ότανο πληθωρισμός υπαγορεύει την αύξησητου κόστους δανεισμού».

Ανάλογη γλώσσα περί διεθνούς συ-νωμοσίας χρησιμοποιεί ο Τούρκοςπρόεδρος και όταν αναφέρεται στηνεπικείμενη δίκη του Τουρκοϊρανούεπιχειρηματία Ρεζά Ζαράμπ στις ΗΠΑ.Ο τελευταίος φέρεται να παρέκαμπτετις κυρώσεις επί του Ιράν, κάνονταςεμπόριο χρυσού αξίας δισεκατομμυ-ρίων δολαρίων με την Τεχεράνη. Εκ-πρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησηςδήλωσε ότι «πρόκειται για συνωμοσίαεναντίον της Τουρκίας και για προ-σπάθεια να πληγούν οι δεσμοί της μετο Ιράν, τη Ρωσία και άλλες χώρες».Τέλος, αναφέρεται ότι οι αμερικανικέςαρχές έχουν προβεί σε καταγγελίεςγια παραβίαση των κυρώσεων απόπρώην υπουργό Οικονομικών τηςΤουρκίας αλλά και από πρώην στελέχηκρατικής τράπεζάς της.

<<<<<<

«Η Τράπεζα της Τουρκίαςβρίσκεται σε λάθος δρόμο, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό με υψηλότε-ρα επιτόκια», υποστήριξεο Ταγίπ Ερντογάν.

Κόντρα του Ερντογάνμε την κεντρική τράπεζαγια τα υψηλά επιτόκια«Βουτιά» λίρας, αύξηση αποδόσεων στα ομόλογα, πτώση στο χρηματιστήριο μετά την παρέμβαση του Τούρκου προέδρου

Σκληρό πόκερ προς αποφυγήν σκληρού BrexitΠληροφορίες της βρετανικής εφημερίδαςTimes αποκάλυψαν ότι το Λονδίνο προ-τίθεται να διπλασιάσει την προσφοράτου για το διαζύγιο με την ΕυρωπαϊκήΕνωση από τα 20 δισ. στα 40 δισ. ευρώ,αυξάνοντας τις ελπίδες για διευθέτησηενός από τα πιο ακανθώδη θέματα τουBrexit. Οι Βρυξέλλες έχουν κάνει λόγογια υποχρεώσεις 60 δισ. ευρώ της Βρε-τανίας στον προϋπολογισμό της Ε.Ε.Επισήμως, όμως, η Βρετανίδα πρωθυ-πουργός Τερέζα Μέι δεν έχει κάνει προ-σφορά άνω των 20 δισ. ευρώ. Ο Ολλαν-δός υπουργός Εξωτερικών Χάλμπε Ζίλ-στρα δήλωσε ότι «αναμένουμε μιαν α-ξιόλογη προσφορά από τους Βρετανούς.Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρη και άμεση,αντί να συζητείται από τον Τύπο». «Ανμετά τις συζητήσεις το κόστος του δια-ζυγίου φθάσει τα 40 δισ. με 50 δισ.ευρώ, θα υπάρξουν μεγάλες αντιδράσειςαπό την κοινή γνώμη», σχολίασε ο Ρό-μπερτ Χάλφορν, μέλος των Συντηρη-τικών, στο BBC. Πράγματι, ένα από ταισχυρότερα επιχειρήματα υπέρ της α-ποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε.

ήταν ότι δεν θα χρειαζόταν οι Βρετανοίνα πληρώνουν εισφορές στον προϋ-πολογισμό της Ε.Ε. Η απόφαση τωνΒρετανών να αποχωρήσουν από τηνΕ.Ε., η οποία ελήφθη μετά το αποτέ-λεσμα του δημοψηφίσματος της 23 Ι-ουνίου 2016, θα έχει σοβαρές επιπτώσειςγια το Σίτι του Λονδίνου, το μεγαλύτεροκέντρο παροχής χρηματοοικονομικώνυπηρεσιών στην Ευρώπη.

Συνέπειες, όμως, θα υποστούν καιάλλοι τομείς, όπως οι μεταφορές και ηψυχαγωγία. Το ένα τρίτο των συναλ-λαγών στα χρηματιστήρια και στις αί-θουσες συναλλαγών του Σίτι αφορούνπελάτες από την Ε.Ε. Eκτός και αν υ-πάρξει εναλλακτική εμπορική συμφω-νία, το Σίτι θα χάσει την ελεύθερη πρό-σβαση που έχει στις αγορές κεφαλαίουτης Ε.Ε. μετά τον Μάρτιο του 2019,που είναι η καταληκτική ημερομηνίαγια το Brexit.

Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείαςακινήτων Savillis, τα ενοίκια εμπορι-κών ακινήτων στο Σίτι του Λονδίνουπαρουσίασαν τον Σεπτέμβριο τη με-

γαλύτερη ετήσια πτώση από το 2009.Επιπροσθέτως, πάνω από 200.000 ε-πιβάτες εξυπηρετούνται από δύο σταθ-μούς του Υπόγειου στο Σίτι του Λον-δίνου, τους πιο πολυσύχναστους τηςβρετανικής πρωτεύουσας.

Εν τω μεταξύ, ο Ευρωπαίος επίτροποςγια το Brexit Μισέλ Μπαρνιέ εντείνειτις πιέσεις στην κυβέρνηση Μέι. Πέραντου κόστους του διαζυγίου, ο κ. Μπαρνιέδήλωσε χθες ότι η Βρετανία θα πρέπειεπίσης να κάνει προσφορά για τα σύ-νορα της Βόρειας Ιρλανδίας, η οποίαανήκει στη Βρετανία, και της Δημο-κρατίας της Ιρλανδίας, η οποία είναιμέλος της Ε.Ε. Η αποχώρηση της Βρε-τανίας από την Ε.Ε θα σημάνει αυτό-ματα τη διακοπή της ελεύθερης διέ-λευσης ανθρώπων και αγαθών μεταξύτων συνόρων Ιρλανδίας και ΒόρειαςΙρλανδίας. Σε συνέδριο στις Βρυξέλλες,ο κ. Μπαρνιέ είπε ότι η Βόρεια Ιρλανδίαθα χρειαστεί ειδική διευθέτηση και θαπρέπει να προτείνουν λύσεις εκείνοιπου ήθελαν το Brexit.

BLOOMBERG, REUTERS

Αναλυτές σημειώνουν ότι «οι πολιτικές πιέσεις προς την Τράπεζα της Τουρκίας να μειώσει τα επιτόκια είναι και ο κύριος λό-γος που χάνει την αξιοπιστία της – κι αυτό συμβαίνει όταν ο πληθωρισμός υπαγορεύει την αύξηση του κόστους δανεισμού».

Πληροφορίες φέρουν την ΤερέζαΜέι να «ανεβαίνει» από τα 20 στα 40δισ., τη στιγμή που οι Βρυξέλλες ζη-τούν 60 δισ. ευρώ.

Ο Τουρκοϊρανός που έσπασε το εμπάργκοΟ επιχειρηματίας Ρεζά Ζαράμπ, ο οποίοςεμπορεύεται χρυσό, είχε συλληφθεί πέ-ρυσι στις ΗΠΑ. Σήμερα δεν βρίσκεταιστη φυλακή, και αυτό ίσως να έχει νακάνει με το ότι δέχθηκε να συνεργαστείμε τις Αρχές. Κατηγορείται ότι χρησι-μοποίησε το δίκτυο των εταιρειών τουγια να διοχετεύσει χρήματα μέσω αμε-ρικανικού πιστωτικού συστήματος γιαλογαριασμό του Ιράν. Επιπλέον, ο κ. Ζα-ράμπ κατηγορείται από τις αμερικανικέςαρχές ότι, για να επιτύχει τον σκοπότου, δωροδόκησε Τούρκους κρατικούςαξιωματούχους και υψηλόβαθμα στελέχη

τραπεζών. Φέρεται ότι βοηθούσε τηνΤεχεράνη να διαχειρίζεται τα έσοδα σεδολάρια από τις πωλήσεις πετρελαίου,και αυτό έως έναν βαθμό το έκανε μέσωτης κρατικής τράπεζας Turkiye HalkBankasi. Το ξέπλυμα χρημάτων ήτανσυγκεκαλυμμένο. Οι συναλλαγές ήταννομιμοφανείς, εφόσον φαινόταν ότι α-φορούσαν έσοδα από εμπόριο τροφίμων– κι αυτό δεν υπαγόταν στις κυρώσεις.Ο Μεχμέτ Χακάν Ατιλά, αναπληρωτήςδιευθύνων σύμβουλος της Turkiye HalkBankasi, συνελήφθη φέτος και κατη-γορείται ότι βοήθησε τον Ρεζά Ζαράμπ.

Οπως επισημαίνει το Bloomberg, απότην Ουάσιγκτον μέχρι την Κωνσταντι-νούπολη υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρονγια τις αποκαλύψεις που έχει κάνει οΡεζά Ζαράμπ, αν όντως τις έχει κάνει.Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν στα χέ-ρια τους οι αμερικανικές αρχές, ο Τουρ-κοϊρανός επιχειρηματίας είχε ενημερώσειτον Ταγίπ Ερντογάν για το σχέδιο πα-ράκαμψης των κυρώσεων, ζητώνταςτην αρωγή του. Επιπλέον, ο Ρεζά Ζαράμπείχε κάνει δωρεές σε φιλανθρωπικά ι-δρύματα που ελέγχονται από μέλη τηςοικογένειας Ερντογάν.

Η Alibaba επεκτείνεται από το Διαδίκτυο στο παραδοσιακό λιανεμπόριοΗ Alibaba, η μεγαλύτερη κινεζική εταιρείαηλεκτρονικού εμπορίου, ανακοίνωσεχθες ότι θα αγοράσει το 36,16% της κι-νεζικής εταιρείας λιανικού εμπορίουSun Art Retail Group έναντι 2,87 δισ.δολ. Με αυτόν τον τρόπο, ο κινεζικόςκολοσσός επιθυμεί να ανταγωνιστείτην αμερικανική Wal-Mart, προχωρώ-ντας σε μια κίνηση ματ που θα της επι-τρέψει να επεκτείνει τις δραστηριότητέςτης και στον κλάδο των λιανικών πω-λήσεων.

Σημειώνεται ότι η κινεζική Sun Artδιαθέτει περίπου 450 καταστήματα στηνΚίνα, τα οποία λειτουργούν υπό τη γαλ-λική Auchan Retail και τη RT-Mart. Στοπλαίσιο της συμφωνίας εξαγοράς, η γαλ-λική Auchan Retail θα αυξήσει το μερίδιότης στη Sun Art, ενώ η Alibaba θα αγο-ράσει το μερίδιο που διατηρούσε στηνεταιρεία η Ruentex. Οπως αναφέρει το

Reuters, o Ντάνιελ Zανγκ, διευθύνωνσύμβουλος της Alibaba, δήλωσε ότι ταπαραδοσιακά καταστήματα παίζουνπολύ σημαντικό ρόλο στην καθημερι-νότητα των καταναλωτών.

Ο ίδιος, μάλιστα, προσθέτει ότι γι’αυτόν τον λόγο τα παραδοσιακά κατα-στήματα πρέπει να ενισχυθούν μέσωτης χρήσης δεδομένων που παρέχει ητεχνολογία και αφορά τις προτιμήσειςτων καταναλωτών και τις καταναλωτικέςτους συνήθειες. Ως εκ τούτου, η Alibabaθα αποκτήσει το 36,16% της Sun Art,

η γαλλική Auchan θα διατηρήσει το36,18%, ενώ η Ruentex το 4,67%, μετην Alibaba να αναδεικνύεται στον δεύ-τερο μεγαλύτερο μέτοχο της κινεζικήςεταιρείας λιανικών πωλήσεων Sun Art.

Η κατοχή μεριδίου στο παραδοσιακόεμπόριο δίνει τη δυνατότητα στηνAlibaba να δημιουργήσει προοπτικέςγια περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείαςστο μέλλον. Ηδη έχει επενδύσει 9,3 δισ.δολ. σε καταστήματα λιανικής πώλησηςαπό το 2015, επεκτείνοντας την παρου-σία της σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ καισε καταστήματα πώλησης καφέ. Σύμ-φωνα με τον Γουιάβεν Χαν, επικεφαλήςτης Greater China Bain & Company, ηAlibaba εισέρχεται σε τομείς που δεναποτελούσαν το δυνατό σημείο της ε-ταιρείας, όπως, για παράδειγμα, η από-κτηση αδειών για την πώληση συγκε-κριμένων προϊόντων και την πληρωμή

φόρων. Ο ίδιος αναφέρει στο Reuters«από τη μία έχουν πραγματικά την α-νάγκη να το κάνουν, από την άλλη η ε-ταιρεία αντιμετωπίζει πολλές πρωτό-γνωρες προκλήσεις».

Το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Κίναπροσελκύει ολοένα και περισσότερουςκαταναλωτές, γεγονός που δικαιολογείκαι την πτώση των πωλήσεων της SunArt από το 2015. Συνεπώς, η ισχνή α-νάπτυξη της εταιρείας, σε συνδυασμόμε τα μειωμένα της κέρδη, αποτελεί βα-σικό παράγοντα για την αγορά ενός με-ριδίου από την Alibaba. Οπως και οι υ-πόλοιπες αλυσίδες λιανικών πωλήσεων,έτσι και η κινεζική Sun Art προσπαθούσετο τελευταίο διάστημα να βρει τρόπουςνα συνδυάσει το ηλεκτρονικό online ε-μπόριο με το παραδοσιακό, δημιουρ-γώντας ένα νέο μοντέλο στρατηγικήςγνωστό ως «Ο2Ο = online to offline».

Η Alibaba, θέλοντας να ανταγωνιστεί την αμερικανική Wal-Mart, προχώρησε στην ε-ξαγορά της Sun Art, που θα της επιτρέψει να δρέψει καρπούς και από το λιανεμπόριο.

<<<<<<

Αγόρασε το 36,16% της Sun Art, που ελέγχει αλυ-σίδα 450 καταστημάτων στην κινεζική αγορά.

Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ

Το Αμστερνταμ θα φιλοξενήσει τηνΕυρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων, κα-θώς χθες κέρδισε τον διαγωνισμό με-ταξύ 15 πρωτευουσών χωρών της Ε.Ε.–ανάμεσά τους και η Αθήνα– που διεκ-δίκησαν τη μεταφορά της συγκεκρι-μένης υπηρεσίας που βρισκόταν μέχρισήμερα στο Λονδίνο και εξαιτίας τουBrexit πρέπει να μεταφερθεί. Η έδρατης Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Φαρμάκωνθα πρέπει να μεταφερθεί από το Λον-δίνο στο Aμστερνταμ έως τον Μάρτιοτου 2019, οπότε θα έχει αποχωρήσειη Βρετανία από την Ε.Ε. Η ολλανδικήπρωτεύουσα αναδείχθηκε, ύστερααπό σειρά μυστικών ψηφοφοριών, ι-σόπαλη με το Μιλάνο.

Το τελικό αποτέλεσμα ήταν προϊόνκλήρωσης. Στα θετικά της υποψη-φιότητας του Αμστερνταμ ήταν ότιδιαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο αε-

ροδρόμιο στην Ευρώπη, με πάνω από300 απευθείας πτήσεις, ενώ είναι απότις πόλεις όπου εύκολα θα βρουν δου-λειά οι σύντροφοι των εργαζομένωνστην εν λόγω Υπηρεσία.

Οι υποψήφιες πρωτεύουσες, απότην Αθήνα έως τη Στοκχόλμη, επί μή-νες διεξήγαγαν εκστρατεία για νακερδίσουν τη συγκεκριμένη θέση,διότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμά-κων αποτελεί πολύτιμο περιουσιακόστοιχείο για την πόλη που θα τη φι-λοξενήσει. Η Υπηρεσία Φαρμάκων,που αξιολογεί τη δράση και την α-σφάλεια όλων των νέων φαρμάκων,απασχολεί 900 άτομα και υπολογίζεταιότι θα προσελκύει περίπου 40.000 ε-πισκέπτες τον χρόνο (30.000 διανυ-κτερεύσεις ήταν κλεισμένες το 2015σε ξενοδοχεία του Λονδίνου).

Αξίζει να επισημάνουμε ότι στοΠαρίσι, έπειτα από σκληρή μάχη μετο Λονδίνο, όπου μέχρι τώρα φιλο-ξενούνταν, θα μεταφερθεί η έδρατου Eυρωπαϊκού Τραπεζικού Φορέα.

Στο Αμστερνταμ μεταφέρεταιη Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων

13-OIK_DIETHNH_KATHI 21/11/17 21:19 Page 13

14 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017Δ Ι Ε Θ Ν Η

Στην Κύπρο, καθ οδόν πρός το Λί-βανο, έφθασε χθες βράδυ ο παραι-τηθείς Πρωθυπουργός της χώραςΣαάντ Χαρίρι και είχε συνάντησημε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στοαεροδρόμιο Λάρνακας. Η συνάντησηΧαρίρι-Αναστασιάδη πραγματοποι-ήθηκε σε πολύ εγκάρδιο κλίμα. Συ-ζητήθηκαν οι εξελίξεις με την πο-λιτική κρίση στο Λίβανο. Ο ΣαάντΧαρίρι είχε μεταβεί στο Παρίσι καιχθές πήγε στο Κάιρο όπου είχε συ-νάντηση με τον Πρόεδρο της Αιγύ-πτου Αμπντέλ Φάταχ αλ-Σίσι, ο ο-

ποίος μόλις είχε επιστρέψει από τηνΚύπρο, όπου έλαβε μέρος στην τρι-μερή σύνοδο με τον Πρόεδρο Ανα-στασιάδη και τον Πρωθυπουργό τηςΕλλάδας Αλέξη Τσίπρα.

Η συνάντηση θεωρείται από αρ-μόδιες πηγές υψίστης σημασίας ε-φόσον λαμβάνει χώρα μετά την τριή-μερη επίσκεψη του Σααντ Χαρίριστη Γαλλία και την Αίγυπτο, λίγεςμόνο ώρες μετά την αναχώρηση του

Προέδρου Αλ Σίσι από την Κύπρο.Η ενημέρωση για την πολιτική κρίσηστο Λίβανο έδωσε τον πρόεδρο τηςΔημοκρατίας τη δυνατότητα να μπο-ρεί να πάρει θέση σε υψηλότατο ε-

πίπεδο στην Ευρωπαϊκή Ενωση κατάτην τελευταία σύνοδο για τις εξε-λίξεις στην περιοχή, μαζί με τονΠρόεδρο της Γαλλίας Μανουελ Μα-κρόν. Ο ίδιος ο Σαάντ Χαρίρι εκτί-

μησε τη στάση της Κύπρου και αυτόφάνηκε χθες βράδυ με τη στάσηπου έκανε στη Λάρνακα για κατιδίαν ενημέρωση του Προέδρουτης Δημοκρατίας.

Στη Λάρνακα καθ’ οδόν προς τη Βηρυτό ο ΧαρίριΣυναντήθηκε με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και συζήτησαν τις εξελίξεις στο Λίβανο

ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Ηταν κάτι ανάμεσα σεεκτίμηση και υπόδειξη. Ο προσω-πάρχης της καγκελαρίου Μέρκελκαι υπηρεσιακός υπουργός Οικο-νομικών Πέτερ Αλτμάιερ δήλωσεχθες ότι εντός τριών εβδομάδωντα γερμανικά κόμματα θα έχουναποφασίσει για το επόμενο βήμα,μετά τον πολιτικό σεισμό που προ-ξένησε η κατάρρευση των διαπραγ-ματεύσεων σχηματισμού κυβέρ-νησης το βράδυ της Κυριακής.

Με δεδομένη την άρνηση των Σο-σιαλδημοκρατών να γίνουν εκ νέου

δεκανίκι της Αγκελα Μέρκελ («Δενείμαστε η ομάδα διάσωσης της κ.Μέρκελ», είπε η επικεφαλής της κοι-νοβουλευτικής ομάδας του SPD Α-ντρέα Νάλες), η μοναδική επιλογήπου θα αποτρέψει τις πρόωρες ε-κλογές είναι ο σχηματισμός κυβέρ-νησης μειοψηφίας.

Μια τέτοια κυβέρνηση θα μπο-ρούσε να έχει τη μορφή συγκυβέρ-νησης Χριστιανοδημοκρατών-Πρα-σίνων, με την ανοχή των Σοσιαλ-

δημοκρατών, ή τη μορφή συγκυ-βέρνησης Χριστιανοδημοκρατών-Φιλελευθέρων με την ανοχή τηςAfD. Η τελευταία επιλογή, η εξάρ-τηση δηλαδή της κοινοβουλευτικήςσταθερότητας στη χώρα-άγκυρατης Ευρώπης από ένα ακραίο αντι-συστημικό κόμμα, θεωρείται απότους σχολιαστές χείριστη ιδέα, παράτα ανοίγματα της ηγεσίας της AfDπρος αυτή την κατεύθυνση.

«Η κυβέρνηση μειοψηφίας δενείναι στα σχέδιά μου», είπε η κα-γκελάριος Μέρκελ σε τηλεοπτικήσυνέντευξη το βράδυ της Δευτέρας.«Σήμερα δεν θέλω να πω τη λέξη“ποτέ”, αλλά έχω μεγάλες αμφιβολίεςκαι θεωρώ ότι το καλύτερο θα ήταννα πάμε σε νέες εκλογές». Στην ίδιασυνέντευξη, η κ. Μέρκελ εμφανί-στηκε ιδιαίτερα ικανοποιημένη απότις πολιτικές ζυμώσεις με τους Πρά-σινους στη διάρκεια των διερευνη-τικών συνομιλιών. «Εμαθα πολλά»,είπε χαρακτηριστικά η καγκελάριος,ενώ ο επικεφαλής των ΠρασίνωνΤζεμ Οτσντεμίρ δεν απέκλεισε τησυμμετοχή του κόμματος σε κυβέρ-νηση μειοψηφίας.

Μεγαλύτερη (αν και πρόσκαιρη)σταθερότητα θα προσέφερε η επα-νέκδοση του «μεγάλου συνασπι-σμού» Χριστιανοδημοκρατών-Σο-σιαλδημοκρατών, που κυβερνά τηΓερμανία τις τελευταίες δύο τετρα-ετίες. Προς αυτή την κατεύθυνση

πιέζει επιτακτικά ο πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ενώ ο πρόεδροςτης Βουλής Βόλφγκανγκ Σόιμπλεσημειώνει ότι «η Ευρώπη χρειάζεταιμια Γερμανία ικανή να δράσει».

«Οι Σοσιαλδημοκράτες δεν πρέπεινα αφήσουν κανέναν να τους κα-τηγορήσει για λιποταξία», σχολίασεο αρθρογράφος του περιοδικού

Spiegel Γιάκομπ Αουγκστάιν. «Υπο-χρέωση συμμετοχής στην κυβέρ-νηση δεν υφίσταται, ούτε και υπο-χρέωση αυτοκαταστροφής. Αυτόθα σήμαινε για το SPD η συμμετοχήσε έναν νέο μεγάλο συνασπισμό.Το SPD είναι ακόμη αναγκαίο», κα-τέληξε.

REUTERS, A.P.

<<<<<<

«Υποχρέωση διακυβέρνη-σης δεν υφίσταται, ούτεκαι υποχρέωση αυτοκαταστροφής», λέει ογερμανικός Τύπος.

Η Αγκελα Μέρκελ δηλώνει έτοιμη για νέες εκλογές, αλλά παράλληλα προ-σπαθεί να τις αποφύγει.

EPA

Τρεις εβδομάδεςγια την κρίσιμηαπόφασηΚυβέρνηση μειοψηφίας με Πρασίνουςή πρόωρες εκλογές στη Γερμανία

ΧΑΡΑΡΕ. Η συνεδρίαση για την κα-θαίρεση του προέδρου της Ζιμπά-μπουε Ρόμπερτ Μουγκάμπε διακό-πηκε απότομα για να αναγνωστείεπιστολή του 93χρονου προέδρουπρος το Κοινοβούλιο της χώρας. Υ-στερα από 37 χρόνια στην εξουσία,ο Μουγκάμπε υπέβαλε την παραί-τησή του «με άμεση ισχύ», είδησηπου έγινε δεκτή με χορούς και πα-νηγυρισμούς στη Βουλή, αλλά καιμε ικανοποίηση στις ΗΠΑ και τηΒρετανία.

Η λακωνική ανακοίνωση της πα-ραίτησης σφραγίζει το τέλος εποχήςτου μοναδικού ηγέτη που γνώρισεη μετα-αποικιακή Ζιμπάμπουε, πρώηνΡοδεσία. Στην επιστολή δεν αναγρά-φεται ποιος θα διαδεχθεί τον Μου-γκάμπε, παρά μόνον ότι ο παραιτη-θείς πρόεδρος θα φροντίσει να δρο-μολογηθούν διαδικασίες διαδοχής

έως αύριο το βράδυ. Αξιωματούχοιτου κυβερνώντος κόμματος θεωρούνδεδομένο ότι την εξουσία τώρα θααναλάβει ο αντιπρόεδρος ΕμερσονΜνανγκάγκουα, ο οποίος ήταν επι-κεφαλής των υπηρεσιών ασφαλείας,γνωστός με το παρωνύμιο «ο κρο-κόδειλος».

«Είναι ιστορική στιγμή για τη Ζι-μπάμπουε», ανακοίνωσε η αμερι-κανική πρεσβεία στη Χαράρε, προ-σθέτοντας ότι «ανεξάρτητα από τιςβραχυπρόθεσμες εξελίξεις, ο δρόμος

για τη Ζιμπάμπουε περνάει από ε-λεύθερες, δίκαιες εκλογές με τη συμ-μετοχή όλων».

Την περασμένη εβδομάδα, ο στρα-τός της Ζιμπάμπουε είχε καταλάβειτους βασικούς μοχλούς εξουσίαςστη χώρα, ενώ το κυβερνών κόμμαZANU-PF είχε διαγράψει από τις τά-ξεις του τον ιδρυτή του.

Ο Μουγκάμπε, παρ’ όλα αυτά, δενείχε υποβάλει την παραίτησή του,ευελπιστώντας να «εγκαταστήσει»στη διαδοχή την 52χρονη σύζυγότου Γκρέις (γνωστή και ως GucciΓκρέις για τα ακριβά γούστα της).Παρά το μαζικό ξέσπασμα χαράς, ηπτώση του Μουγκάμπε ήρθε περισ-σότερο ως αποτέλεσμα εσωτερικήςδιαπάλης στους κόλπους της ελίτκαι λιγότερο ως αποτέλεσμα λαϊκήςπίεσης.

REUTERS, A.P.

Διαδηλωτές έξω από τη Βουλή τηςΖιμπάμπουε ζητούσαν καθαίρεση,αλλά τους πρόλαβε η παραίτηση.

ASSO

CIAT

ED P

RESS

Επίσημη παραίτηση Μουγκάμπε μετά 37 χρόνια<<<<<<

«Είναι ιστορική στιγμήγια τη Ζιμπάμπουε»,ανακοίνωσε η αμε -ρικανική πρεσβεία στη Χαράρε.

<<<<<<<

Ο Σαάντ Χαρίρι εκτίμησετη στάση της Κύπρου και αυτό φάνηκε χθεςβράδυ με τη στάση που έκανε στη Λάρνακαγια κατ ιδίαν ενημέρωσητου Προέδρου της Δημοκρατίας.

Σε πολύ εγκάρδιο κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση Αναστασιάδη - Χαρίρι.

Της ανταποκρίτριάς μαςστις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ

Ενα παράθυρο ευκαιρίας έπειτα από χρόνιασυνεχών κρίσεων παρουσιάζεται και πρέ-πει να το εκμεταλλευθεί η Ε.Ε. για ναδώσει μεγαλύτερη ώθηση στην εμβά-θυνσή της. Αυτό είναι το βασικό συμπέ-ρασμα της έκθεσης «Νέα Συμφωνία γιατην Ευρώπη», για τη συγγραφή της οποίαςσυμμετέχουν μία σειρά από ιδρύματακαι think tanks της Ευρώπης, ενώ για τησυγγραφή του χρειάστηκαν δύο χρόνιαδουλειάς με 10 εθνικές ομάδες ευρωπαϊ-κού προβληματισμού.

Και παρόλο που κάποιος μπορεί να υ-ποστηρίξει πως η πρόσφατη πολιτικήκρίση της Γερμανίας μικραίνει το παρά-θυρο ευκαιρίας για περισσότερη Ευρώπη,ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, ο επικεφαλήςτου European Policy Center και βασικόςσυντάκτης της έκθεσης υποστηρίζει στην«Κ» ότι οι εξελίξεις στο Βερολίνο θα δώ-σουν ακόμη περισσότερη ώθηση. Το κόμ-μα των Φιλελευθέρων (FDP) «πατούσετο φρένο σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή ο-λοκλήρωση», λέει ο Γιάννης Εμμανουη-λίδης, ενώ αν ξαναγίνουν εκλογές έχειμεγαλύτερη πιθανότητα οι Χριστιανο-δημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες νααυξήσουν τα ποσοστά τους.

Σύμφωνα με την έκθεση, διακρίνονταιτρία βασικά χαρακτηριστικά της εποχήςπου διανύει η Ευρώπη. Πρώτον, δεν έχειξεπεράσει ακόμα την «πολυκρίση» τωνπροηγούμενων ετών· δεύτερον, παραμένειη δυσπιστία ανάμεσα στα κράτη-μέλη,αλλά και ανάμεσα στις πρωτεύουσες καιστις Βρυξέλλες· τρίτον, εξαιτίας του Brexit,της ανόδου του Τραμπ αλλά και της οι-κονομικής ανάπτυξης της Ευρωζώνης,διαπιστώνεται μια ευρύτερη αισιοδοξίαγια την Ε.Ε., που οι «27» της Ευρώπηςπρέπει να εκμεταλλευθούν.

Σύντομη διάρκειαΗ τωρινή θετική συγκυρία δεν θα διαρ-

κέσει πολύ ακόμα, αναφέρει η έκθεση,ενώ βασική προϋπόθεση για αλλαγέςείναι η ευρωπαϊκή συνεργασία. «Είναιμια αναγκαιότητα σε έναν αλληλοεξαρ-τώμενο κόσμο, στον οποίο οι χώρες δενμπορούν να υπερασπιστούν τις αξίες, τασυμφέροντα και τις φιλοδοξίες μόνεςτους», αναφέρει η έκθεση. Αυτό θα γίνειμόνον αν τα μέλη της Ε.Ε. συμφωνήσουνσε «μια φιλόδοξη αλλά ρεαλιστική συμ-φωνία», αλλά και να καταπολεμήσουντον κίνδυνο μιας πιο οπισθοδρομικής,εθνικιστικής και αυταρχικής Ευρώπης.

Αυτή η συμφωνία πρώτα από όλα είναιεφικτή και δεύτερον δεν έχει σκοπό ναβάλει την Ε.Ε. να κάνει ένα τεράστιοάλμα ξαφνικά, αλλά πολλά μικρά βήματα.

Πρώτον, για να αντιμετωπιστεί ο αυ-ταρχικός λαϊκισμός πρέπει οι ηγέτες τωνκρατών-μελών να εξηγήσουν ότι η Ε.Ε.δεν είναι ο υπέρμαχος της «απεριόριστης»παγκοσμιοποίησης. Πρέπει να ενισχυθείη δυνατότητα της Ενωσης να αντιδρά ό-

ταν παραβιάζονται θεμελιώδεις αρχέςτης. Ο πολιτικοί των κρατών-μελών πρέπεινα καταλάβουν τις εύλογες ανησυχίεςτων πολιτών τους, να τις πάρουν σοβαρά,αλλά και να ενισχύσουν τη δημοκρατικήσυμμετοχή των πολιτών, ενώ πρέπει ναυπενθυμίζουν τον πραγματικό σκοπότων αυταρχικών λαϊκιστών που δεν είναιάλλος από το να «διχάσουν τις κοινωνίεςμας και να υπονομεύσουν τους βασικούςπυλώνες της δημοκρατίας», όπως ανα-φέρει η έκθεση χαρακτηριστικά.

Τι θα χρειαστείΣτην έκθεση τονίζεται πως για να γίνει

εφαρμογή των παραπάνω μέτρων σί-γουρα θα χρειαστεί, πρώτον, μια ισχυρήσυνεργασία ανάμεσα στη Γαλλία και στηΓερμανία, δίνοντας όμως και στα υπό-λοιπα κράτη-μέλη τον απαραίτητο χώρογια να να συνεισφέρουν.

Συγχρόνως, αυτός ο διάλογος θα πρέπεινα γίνει και δημόσια σε εθνικό επίπεδοβασισμένος σε συγκεκριμένες θέσειςκαι να μην περιοριστεί σε έναν γενικόδιάλογο για το αν χρειάζεται περισσότερηή λιγότερη Ευρώπη.

Η έκθεση καταλήγει ότι δεν είναι κα-θόλου βέβαιο ότι η Ε.Ε. των «27» είναισε θέση να επιτύχει έναν συμβιβασμόπου θα οδηγήσει στην περαιτέρω εμβά-θυνσή της, καθώς θα χρειαστεί ισχυρήπολιτική βούληση και θάρρος. «Είναι ηώρα όλοι μας να ανταποκριθούμε σε αυτότο κάλεσμα πάνω στο οποίο θα μας κρί-νουν οι επόμενες γενιές Ευρωπαίων» α-ναφέρεται χαρακτηριστικά.

«Νέα Συμφωνία για την Ευρώπη» και την εμβάθυνσή της

<<<<<<

Τα τρία στοιχεία της εποχήςείναι η «πολυκρίση», η δυσπι-στία κρατών-μελών μεταξύτους αλλά και με τις Βρυξέλ-λες και ο άνεμος αισιοδοξίαςπου πνέει στην Ε.Ε.

Η τωρινή θετική συγκυρία δεν θα διαρκέ-σει πολύ ακόμα, αναφέρει η έκθεση, ενώβασική προϋπόθεση για αλλαγές είναι η ευ-ρωπαϊκή συνεργασία.

ΑΓΚΥΡΑ. Την ποινή φυλάκισης τριών χρό-νων και ενός μήνα επέβαλε χθες τουρκικόδικαστήριο σε δημοσιογράφο της αντι-πολιτευόμενης εφημερίδας «Τσουμχου-ριέτ», με την κατηγορία ότι ο ίδιος προέβηστη διασπορά προπαγάνδας τρομοκρα-τικού περιεχομένου μέσω του επίσημουλογαριασμού της εφημερίδας στο Twitter.

Η κατηγορία με την οποία ήρθε αντι-μέτωπος ο δημοσιογράφος που εργαζότανγια τη διαδικτυακή έκδοση της εφημε-ρίδας, Ογκούζ Γκιουβέν, αναφέρει ότι οίδιος υποβάθμισε τον αγώνα της Αγκυραςεναντίον των υποστηρικτών του κληρικούΦετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος υποδει-κνύεται από την κυβέρνηση ως ο υπεύ-θυνος του περυσινού αποτυχημένουπραξικοπήματος.

Το επίμαχο tweet αναφερόταν στονθάνατο ενός εισαγγελέα σε τροχαίο δυ-στύχημα και, προκειμένου να περιγράψειτο γεγονός, χρησιμοποίησε την έκφραση«τον θέρισε ένα φορτηγό». Η «Τσουμ-χουριέτ», η οποία παραδοσιακά θεωρείταιότι στηρίζει την εδραίωση της εκκοσμί-κευσης, ισχυρίζεται ότι το Tweet αντι-καταστάθηκε ένα λεπτό αργότερα με άλ-λο, το οποίο ανέφερε πως ο εισαγγελέας«βρήκε τραγικό θάνατο σε τροχαίο μεφορτηγό». Ο εισαγγελέας που σκοτώθηκεήταν ο υπεύθυνος για την προετοιμασίατου αρχικού κατηγορητηρίου εις βάροςτου δικτύου του Γκιουλέν.

Ο Γκιουβέν είχε υποβληθεί σε προσω-ρινή κράτηση τον Μάιο και είχε αποφυ-λακιστεί τον Ιούνιο καθώς ήταν προ-γραμματισμένη η διεξαγωγή της δίκης.Ο ίδιος, πλέον, αναμένεται να ασκήσειέφεση εναντίον της απόφασης του δι-καστηρίου. Παράλληλα, σε εξέλιξη βρί-σκεται η διεξαγωγή δίκης για περισσό-τερους από δέκα ανταποκριτές και στε-λέχη της «Τσουμχουριέτ» σε σχέση μεξεχωριστή υπόθεση. Σε αυτήν, οι εισαγ-γελείς αναφέρουν ότι η εφημερίδα βρί-σκεται υπό τον έλεγχο των υποστηρικτώντου Γκιουλέν και αποτελεί μέσο στόχευ-

σης του Ερντογάν και κάλυψης των πρά-ξεων μαχητικών ομάδων. Οι εισαγγελείςέχουν το περιθώριο να επιβάλουν φυλά-κιση, ακόμα και 43 χρόνων, στο προσω-πικό της εφημερίδας, με την κατηγορίαότι στοχοποιεί τον Ερντογάν «με ασύμ-μετρες πολεμικές μεθόδους», κάτι το ο-ποίο επισήμως διαψεύδεται.

REUTERS, A.P.

Ποινή φυλάκισης σεδημοσιογράφο για tweet

<<<<<<

Ο Ογκούζ Γκιουβέν της«Τσουμχουριέτ» καταδικά-στηκε σε τριετή φυλάκιση.

«Μαύρη μέρα για τον Τύπο» διακηρύσσειδιαδηλωτής κατά την έναρξη της δίκης ε-ναντίον δημοσιογράφων της «Τσουμχου-ριέτ».

14-OIK_ELLADA_KATHI 22/11/17 00:13 Page 14

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 15Ε Λ Λ Α Δ Α

Της ΕΥΓΕΝΙΑΣ ΤΖΩΡΤΖΗ

Για οφειλές φυσικών ή νομικών προσώπωνπου ξεκινούν από 500.000, αλλά φθάνουνακόμη και πάνω από 2 εκατ. ευρώ, ξεκινούνοι πρώτοι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί,που κάνουν πρεμιέρα στις 29 Νοεμβρίου.

Μεζονέτες, πολυώροφα κτίρια, η ψιλήκυριότητα διατηρητέου κτιρίου, οικόπεδα,εμπορικές εγκαταστάσεις, αλλά και χώροιστάθμευσης, είναι μεταξύ αυτών που θαεκπλειστηριαστούν στα τέλη Νοεμβρίου,οπότε και ανοίγει η αυλαία της ηλεκτρο-νικής διαδικασίας.

Το ύψος των οφειλών, που διεκδικούν οιτράπεζες από τους συγκεκριμένους πλει-στηριασμούς, ανέρχεται σε δεκάδες εκα-τομμύρια και αφορούν σε δάνεια που δό-θηκαν το 2005 ή λίγο μεταγενέστερα καιπάντως πριν από το ξέσπασμα της κρίσης,όταν οι τραπεζικές δανειοδοτήσεις έρεανάφθονες. Χαρακτηριστική η περίπτωση α-κινήτου του οποίου εκπλειστηριάζεται ηψιλή κυριότητα, για χρέη φυσικού προσώπουπου φέρουν προσημειώσεις πάνω από 1,5εκατ. ευρώ από δύο συστημικές τράπεζες.Το ποσό για το οποίο επισπεύδεται ο πλει-στηριασμός αναφέρεται στα 100.000 ευρώ,αλλά όπως εξηγούν συμβολαιογράφοι πουεκτελούν πλειστηριασμούς, το ποσό τηςκατάσχεσης που αναφέρεται στο αρχείοτου πλειστηριασμού είναι συνήθως ενδει-κτικό και υποπολλαπλάσιο της συνολικήςοφειλής του δανειολήπτη. Οι τράπεζες επι-λέγουν να εγγράψουν χαμηλότερο ποσό κα-τάσχεσης, καθώς το έξοδο της κατάσχεσηςκαι το οποίο ανέρχεται στο 0,55% του ποσού(πλέον ΦΠΑ) επιβαρύνει τον οφειλέτη. Ετσι,η συνήθης πρακτική είναι το ποσό της κα-τάσχεσης για το οποίο η τράπεζα εκκινείτη διαδικασία να είναι πολύ κατώτερο τηςπραγματικής οφειλής. Μεταξύ των πλει-στηριασμών που θα πραγματοποιηθούνπρώτοι είναι μεγάλο ακίνητο, που περιλαμ-βάνει υπόγειο, ισόγειο και πρώτο όροφο (οδεύτερος όροφος είναι ημιτελής), επιφάνειας300 τ.μ., που έχει τιμή πρώτης εκκίνησης900.000 ευρώ. Υπέρ του οφειλέτη έχουν εγ-γραφεί δύο προσημειώσεις ύψους 590.000ευρώ. Παρόμοια είναι η περίπτωση δανει-ολήπτη του οποίου εκπλειστηριάζεται ηπρώτη κατοικία τους επόμενους μήνες. Ηέκτασή της φθάνει τα 650 τ.μ. και το οικό-πεδο στο οποίο βρίσκεται αριθμεί 15 στρέμ-

ματα, ενώ τα δάνεια του οφειλέτη από πάσηςλογής δραστηριότητες προσεγγίζουν τα 6,5εκατ. ευρώ! Στον κατάλογο των πλειστη-ριασμών έχουν εγγραφεί διαμερίσματα ήκαι μικρότερα ακίνητα π.χ. 60 τ.μ., που,όπως εξηγούν οι συμβολαιογράφοι που ε-κτελούν τον πλειστηριασμό, λειτουργούνείτε ως γραφεία και είναι αποτέλεσμα τηςεμπορικής δραστηριότητας των οφειλετών(π.χ. κατασκευαστές) είτε είναι εγκαταλε-λειμμένα και δεν αποτελούν πρώτη κατοικία.Σημαντικός είναι τέλος και ο αριθμός τωνεμπορικών κτιρίων που βγαίνουν πρώταστο σφυρί και τα οποία ανήκουν κυρίως σεεταιρείες που έχουν πτωχεύσει και βρίσκο-νται σε καθεστώς εκκαθάρισης, αλλά καιοικόπεδα που ανήκουν σε φυσικά ή νομικάπρόσωπα με κτίσματα ή χωρίς.

Η δέσμευση που έχει αναληφθεί από τοτραπεζικό σύστημα, ότι δηλαδή δεν θα βρε-θούμε αντιμέτωποι με πλειστηριασμούς κα-

τοικιών ευπαθών ομάδων ή οικογενειών χω-ρίς άλλα περιουσιακά στοιχεία, είναι ειλι-κρινής, αλλά όπως εξηγούν τραπεζικές πηγές,αστοχίες δεν μπορεί να αποκλειστούν. Αυτόγιατί η συντριπτική πλειονότητα των δα-νειοληπτών, από τους οποίους ζητήθηκε ηεπικαιροποίηση των στοιχείων για την α-κίνητη περιουσία τους με βάση τις δηλώσειςΕ9, αδιαφόρησε στην πρόσκληση που απη-ύθυναν οι τράπεζες μέσω του Κώδικα Δεο-ντολογίας της ΤτΕ και μόλις το 2% ανταπο-κρίθηκε παρέχοντας στοιχεία. Σε κάθε πε-ρίπτωση, όλα τα ακίνητα που βγαίνουν στονπλειστηριασμό έχουν προηγουμένως απο-τιμηθεί με βάση τις εμπορικές αξίες που έ-γιναν από εκτιμητές ακινήτων και στην πλει-ονότητα αυτών έχει υπάρξει επί τόπου πραγ-ματογνωμοσύνη, από την οποία μπορεί ναδιαπιστωθεί τόσο εάν κατοικούν οικογένειες,όπως επίσης και οι συνθήκες στις οποίεςκατοικούν.

Πρώτοι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοίγια οφειλές άνω των 500.000 ευρώΞεκινούν στις 29 Νοεμβρίου και αφορούν δάνεια που δόθηκαν το 2005 ή λίγο μεταγενέστερα

Μία εβδομάδα πριν από την έναρξη της ηλεκτρονικής δια-δικασίας, και συγκεκριμένα την Πέμπτη 23 Νοεμβρίου, οισυμβολαιογράφοι καλούνται σε έκτακτη γενική συνέλευσημε θέμα την άρση της αποχής από τους πλειστηριασμούςπου προκήρυξαν στις 4 Νοεμβρίου. Οι δεσμεύσεις που δό-θηκαν από κυβερνητικής πλευράς για την προστασία τωνσυμβολαιογράφων κατά την άσκηση των καθηκόντων τουςδεν ήταν παρά αποτέλεσμα της πίεσης που άσκησαν οιθεσμοί και του μηνύματος που εξέπεμψαν για την τήρησητης ημερομηνίας έναρξης των πλειστηριασμών στις 29 Νο-εμβρίου.

Η πραγματοποίηση πλειστηριασμών, χωρίς όρους καιπροϋποθέσεις, συνδέθηκε με την πλήρη μετάβαση στοηλεκτρονικό σύστημα και αποτελεί ξεκάθαρα το «κόκκινοπανί» της αξιολόγησης. Οι θεσμοί έχουν αναδείξει τηναναγκαιότητά τους ως προαπαιτούμενο τόσο για το κλεί-σιμο της τρίτης αξιολόγησης όσο και για την αντιμετώπισητου προβλήματος των κόκκινων δανείων που έχουν οιτράπεζες, το ύψος των οποίων φθάνει τα 105 δισ. ευρώ.Η σύνδεσή τους με την αποφυγή μιας τέταρτης ανακε-φαλαιοποίησης του τραπεζικού συστήματος δεν είναιπρόσχημα, αφού το «πάγωμα» των πλειστηριασμών υ-ποχρεώνει ουσιαστικά σε αύξηση των προβλέψεων πουέχουν σχηματίσει οι τράπεζες και η οποία ανέρχεται στο49% του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.Με δεδομένο ότι το υπόλοιπο περίπου 51% καλύπτεταιαπό εμπράγματες εξασφαλίσεις, δηλαδή από τα ακίνηταπου φέρουν ως εγγύηση, τυχόν αδυναμία αυτών των εγ-γυήσεων να ρευστοποιηθούν εξαιτίας της απαγόρευσηςτων πλειστηριασμών μηδενίζει ουσιαστικά την αξία τωνεξασφαλίσεων και οδηγεί μαθηματικά τις τράπεζες σεανάγκη νέων κεφαλαίων.

Ο κίνδυνος από την υποτίμηση αυτών των αξιών επι-σημάνθηκε από την ΕΚΤ στον διοικητή της ΤτΕ ΓιάννηΣτουρνάρα, αλλά και στον πρόεδρο της Ελληνικής ΕνωσηςΤραπεζών Νίκο Καραμούζη και υπήρξε και η αιτία για τηνπαροχή διευκρινίσεων σε σχέση με το όριο των 300.000ευρώ που έχει συνομολογηθεί ατύπως μεταξύ της κυβέρ-νησης και των τραπεζών σε ό,τι αφορά την αξία των ακι-νήτων που θα βγουν για πλειστηριασμό το προσεχές διά-στημα. Ολες οι πλευρές υποχρεώθηκαν να παραδεχθούνότι πρόκειται για ένα αρχικό κατώφλι προστασίας, πουθα ισχύσει το πολύ έως και τους πρώτους μήνες του 2018και αφού εξαντληθεί το στοκ των μεγαλύτερων ακινήτωνπου έχουν εγγραφεί για ρευστοποίηση.

Ο στόχος που έχουν εγγράψει οι τράπεζες ως έσοδοαπό τις ρευστοποιήσεις έως και το 2019 ανέρχεται σε 11δισ. ευρώ, αλλά η όλη καθυστέρηση καθιστά τον στόχοανέφικτο. Το σύστημα πάντως αναμένεται να δοκιμαστείμετά το πρώτο τρίμηνο του 2018, οπότε και οι ηλεκτρονικοίπλειστηριασμοί θα είναι σε πλήρη λειτουργία, δηλαδήθα μπορούν να πραγματοποιούνται τρεις φορές την ε-βδομάδα και σε δύο βάρδιες. Πρόκειται για ένα σύστημαπου οδηγεί ουσιαστικά σε καθημερινούς πλειστηριασμούς,αντί της μιας φοράς την εβδομάδα που ίσχυε με βάσητο παραδοσιακό μοντέλο των φυσικών πλειστηριασμών.Ο κίνδυνος για περαιτέρω πτώση των τιμών στα ακίνηταελλοχεύει πάντως και στόχος είναι κάτι τέτοιο να απο-φευχθεί.

Οι πιέσεις των θεσμώνκαι ο κίνδυνος αύξησηςτων προβλέψεων

<<<<<<

Μεζονέτες, πολυώροφα κτίρια, οικόπεδα, εμπορικές εγκαταστάσεις και χώροι στάθμευσης, είναι μεταξύ αυτών που θα εκπλειστηρια-στούν στα τέλη Νοεμβρίου.

15-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 21/11/17 21:25 Page 15

16 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017Ε Λ Λ Α Δ Α

ΠΑ

ΡΑΜΥΘΟΥΠΟΛΗ

Η παρουσιάζει την

ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΜΕΓΑΣ ΧΟΡΗΓΟΣ

ΤΗ ΠΑΡΑΜΥΘΟΥΠΟΛΗ ΟΔΗΓΕΙ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΟΝΤΑ ΣΑΣ ΤΟ

ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΕΠΙΣΗΜΟΣ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΑΣΧΟΡΗΓΟI

ΕΓΚΑΙΝΙA ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΓΚΑΙΝΙA ΜΕ ΤΟΥΣ

STAVENTO

19:00Φωταγώγηση Δέντρου

24/11/201724/11/2017

17/11/2017-07/01/201817/11/2017-07/01/2018

Συνέντευξη στον ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟ

Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν πρέπει να με-τατραπεί σε εγχείρημα «πολλών ταχυ-τήτων», διαφορετικά θα χάσει τη μελ-λοντική δυναμική της, λέει ο πρόεδροςτης Πολωνίας Αντρέι Ντούντα, ο οποίοςπραγματοποίησε επίσημη επίσκεψηστην Αθήνα. Ο κ. Ντούντα τάσσεται α-ναφανδόν υπέρ της ένταξης των ΔυτικώνΒαλκανίων στην Ε.Ε., ενώ περιγράφειτο ΝΑΤΟ ως τον βασικό πάροχο ασφα-λείας της Ευρώπης. Υποστηρίζει ότιστην πρόσφατη διαμάχη μεταξύ Βρυ-ξελλών και Βαρσοβίας, η Ευρωπαϊκή Ε-πιτροπή υπερέβη την αρχή της ουδε-τερότητας, ενώ αναφερόμενος στις δι-μερείς οικονομικές σχέσεις Ελλάδας -Πολωνίας, προβλέπει ότι αυτές μπορείνα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο.– Η Ελλάδα και η Πολωνία είναι σύμ-μαχες χώρες της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ.Σε μια περίοδο πολλαπλών κρίσεωνοι απόψεις των δύο χωρών συγκλί-νουν ή αποκλίνουν ως προς το μέλλοναυτών των δύο θεσμών;

– Οι αποφάσεις που ελήφθησαν στηνπερυσινή Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Βαρ-σοβία ικανοποίησαν τις προσδοκίεςτόσο των ανατολικών συμμάχων πουαισθάνονται την αποσταθεροποίησηστην περιφέρεια που είναι αποτέλεσματης επιθετικής πολιτικής της Ρωσίαςόσο και των συμμάχων στον Νότο, πουαντιμετωπίζουν προκλήσεις με ρίζεςστη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Α-φρική. Οι αποφάσεις-κλειδί για τηνΠολωνία ήταν φυσικά αυτές που αφο-ρούσαν την εγκαθίδρυση στις ανατο-λικές χώρες της ενισχυμένης παρουσίαςτου ΝΑΤΟ (eFP) και σήμερα είμαστε ι-κανοποιημένοι με την αποτελεσματικήτους εφαρμογή. Ταυτόχρονα, ακολου-θώντας τα βασικά σημεία της λεγόμενηςπροσέγγισης 360 μοιρών, η Πολωνίατηρεί πιστά τις δεσμεύσεις της, απο-τελώντας παράγοντα ασφάλειας στιςαποστολές της Συμμαχίας στη ΜέσηΑνατολή. Πιστεύω πως η Πολωνία καιη Ελλάδα συμφωνούν ότι από την ε-πόμενη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, που θα λάβειχώρα του χρόνου στις Βρυξέλλες, θαπρέπει να ξεκινήσει ένα νέο στάδιοστρατηγικής προσαρμογής του ΝΑΤΟ.Κατά την άποψή μας, η ίδια αντίληψηισορροπημένης συμμετοχής σε όλεςτις κατευθύνσεις θα πρέπει να πρωτο-στατεί στην περαιτέρω ανάπτυξη της

Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Aμυναςτης Ε.Ε., στο πνεύμα της διακήρυξηςτης Συνόδου του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία.Δηλώνουμε υπέρ της στήριξης της Eνω-σης στην ενίσχυση των ικανοτήτωντων νότιων συμμάχων, συμπεριλαμ-βανομένης φυσικά της Ελλάδας, γιατην αντιμετώπιση της παράνομης με-τανάστευσης και του αγώνα κατά τηςτρομοκρατίας.– Η Ε.Ε. παρέχει το απαραίτητο πλαί-σιο αντιμετώπισης αυτών των προ-κλήσεων από τα ανατολικά ή χρειά-ζεται να μεταρρυθμιστεί;

– Θα ήθελα να υπογραμμίσω πως γιατην Πολωνία το ΝΑΤΟ έχει τον ρόλοτου εγγυητή της ασφάλειας στην Ευ-

ρώπη. Γι’ αυτόν τον λόγο θέλουμε οιδράσεις στο πλαίσιο της E.E. να είναισυμπληρωματικές προς αυτές που λαμ-βάνονται από το ΝΑΤΟ. Προϋπόθεσηείναι να μην υπάρχει αλληλοεπικάλυψημηχανισμών και δομών. Δηλώνουμε υ-πέρ, πάνω από όλα, της αποτελεσματικήςυλοποίησης των ήδη προβλεπόμενωνσυνεργασιών μεταξύ του ΝΑΤΟ και τηςΕ.Ε. Αφορούν σε ζητήματα όπως: ο συ-ντονισμός ανάπτυξης των ελλιπών στρα-τιωτικών ικανοτήτων, η διοικητική μέ-ριμνα, οι ασκήσεις, οι λεγόμενες στρα-τιωτικές Σένγκεν, η κυβερνοασφάλεια,η μάχη κατά της τρομοκρατίας. Τουςτελευταίους μήνες σημειώθηκε πρόοδοςστην εμβάθυνση της συνεργασίας στηνασφάλεια μεταξύ των κρατών της Ε.Ε.Η Πολωνία θέλει να συμμετάσχει ενεργάστη δημιουργούμενη Μόνιμη Διαρθρω-μένη Συνεργασία στον τομέα της ασφά-λειας (PESCO).– Κατά τη γνώμη σας η Ε.Ε. πρέπει

να προχωρήσει σε περαιτέρω ενοποί-ηση ή τα εθνικά συμφέροντα θα πρέ-πει να υπερισχύουν στις περισσότερεςτων περιπτώσεων;

– Το ιστορικό σχέδιο της ευρωπαϊκήςενοποίησης, που έφερε τη χωρίς προη-γούμενο σταθερότητα και ευημερίαστην ήπειρό μας, δοκιμάζεται σήμερα,από εσωτερικούς και εξωτερικούς πα-ράγοντες. Αναζητώντας λύσεις, δενμπορούμε να πιέζουμε για τη «φυγήπρος τα εμπρός», καθώς το αποτέλεσμάτης θα είναι η διάλυση της ήδη εύθραυ-στης ευρωπαϊκής ενότητας. Γι’ αυτόν

τον λόγο, εκτός από τον σεβασμό τωντεσσάρων ελευθεριών που προκύπτουναπό τις ευρωπαϊκές συνθήκες, χρεια-ζόμαστε την απόλυτη τήρηση των τεσ-σάρων θεσμικών ενώσεων. Μπορούμενα απολαύσουμε την ελευθερία στηναπασχόληση, στο εμπόριο, στις υπη-ρεσίες και στην κίνηση του κεφαλαίουμόνο στο πλαίσιο του ενιαίου δικαίου,των ίδιων θεσμών, της κοινής αγοράςκαι του κοινού προϋπολογισμού. Ηπραγματοποίηση της ιδέας της Ευρώπηςτων πολλών ταχυτήτων θα σημαίνειτην οριστική απομάκρυνση από το ευ-

ρωπαϊκό σχέδιο, όπως αυτό είχε προ-ταθεί από τους ιδρυτές της Ενωσης. Ηδύναμη της Ευρώπης βρίσκεται στουςλαούς της. Γι’ αυτό η Ενωση πρέπει ναγυρίσει στις ρίζες της – στο μοντέλοτης κοινότητας των ελεύθερων λαώνκαι ίσων κρατών. Αυτό δεν σημαίνειτο να τίθεται το εθνικό συμφέρον κάθεκράτους πάνω από το συμφέρον τηςΚοινότητας. Η πηγή της ευρωπαϊκήςενότητας, έτσι όπως αναφέρεται στιςευρωπαϊκές συνθήκες, είναι η πιστήσυνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών.Πιστή, δηλαδή στηριζόμενη στην ε-μπιστοσύνη και στο γεγονός ότι δενσχεδιάζουμε προγράμματα που είναιγια μας ωφέλιμα, ενώ για άλλα κράτη -μέλη επικίνδυνα, για παράδειγμα πουπαραβιάζουν την ενεργειακή τους α-σφάλεια. Για να έχει η Ευρώπη παγκό-σμια εμβέλεια πρέπει να είναι συμμαχία,και όχι μόνο ένας συγκερασμός επιμέ-ρους συμφερόντων. Η Ενωση θα πρέπειεπίσης να παραμείνει ανοιχτή υπόθεση.Το Brexit θα είναι η πραγματική αρχήτου τέλους, εάν θεωρήσουμε πως ένακράτος μπορεί πλέον μόνο να αποχω-ρήσει από αυτήν. Εάν κλείσουμε ή πα-γώσουμε την προοπτική ένταξης νέωνκρατών-μελών, επικαλούμενοι τα εσω-τερικά προβλήματα, αυτό θα αποτελέσειμια ξεκάθαρη δήλωση αποτυχίας καιοριστική οπισθοχώρηση της προόδουόλης της ηπείρου.– Η Πολωνία έχει δεχθεί κριτική απότις Βρυξέλλες σε διάφορες περιστά-σεις. Θεωρείτε ότι οι διαφορές ανά-μεσα στις Βρυξέλλες και στη Βαρσοβίαμπορεί να γεφυρωθούν;

– Στην πολωνική πολιτική παράδοσηλειτουργεί η έννοια της διαμάχης μεταξύτων απόψεων και πολιτικών πεποιθή-σεων. Αυτό μεταφράζεται σε εμπερι-στατωμένη παρουσίαση των απόψεωνστους τομείς όπου υπάρχει η διαφοράκαι σε σεβασμό στις διαφορετικές α-ντιλήψεις χωρίς προκαταλήψεις. Γι’ αυ-τόν τον λόγο, οι διαφορετικές οπτικές,είτε στο εσωτερικό της χώρας είτε στιςδιακρατικές σχέσεις, δεν είναι κατάβάση κατακριτέες. Εχω την εντύπωση,όμως, ότι στον διάλογο μεταξύ Βαρσο-βίας και Βρυξελλών, η Ευρωπαϊκή Επι-τροπή υπερέβη την αρχή της ουδετε-ρότητας και η διαμάχη έχει χαρακτήραπολιτικό και όχι ουσιαστικό. – Υπάρχουν ισχυροί αν και όχι πολύγνωστοί δεσμοί πολιτισμού ανάμεσα

στην Ελλάδα και στην Πολωνία. Θε-ωρείτε ότι μπορεί να δημιουργηθούνανάλογοι δεσμοί και στην οικονομικήσυνεργασία;

– Δεν έχω καμία αμφιβολία. Παρατη-ρούμε ήδη τη σταθερή άνοδο των ε-μπορικών συναλλαγών. Τα τελευταία 4χρόνια οι διμερείς εμπορικές συναλλαγέςμας αυξήθηκαν κατά 60% και το προη-γούμενο έτος η αξία τους έφτασε στοσημείο-ρεκόρ του 1,3 δισ. δολ. Αισιόδοξεςείναι, επίσης, οι πληροφορίες για τηνκατάσταση της ελληνικής οικονομίας,η οποία προχωρά όλο και καλύτερα καιεπέστρεψε σε πορεία ανάπτυξης. Τα οι-κονομικά στοιχεία για την Πολωνίαείναι επίσης ενθαρρυντικά. Αυτοί οιπαράγοντες στηρίζουν την πεποίθησήμου ότι στο άμεσο μέλλον θα είμαστεμάρτυρες άλλων ρεκόρ στις διμερείς ε-μπορικές συναλλαγές μας. Την ίδια στιγ-μή, δεν θέλουμε να εφησυχάσουμε, γι’αυτό και η επίσκεψή μου στην Ελλάδα.Είμαι πεπεισμένος ότι οι προγραμμα-τισμένες συναντήσεις και συζητήσειςμε τους πιο σημαντικούς Ελληνες πο-λιτικούς και με τους επιχειρηματίες τωνδύο κρατών, θα δώσουν ώθηση στηνακόμη πιο στενή πολιτική και οικονομικήσυνεργασία.– Η Πολωνία συμφωνεί με την περαι-τέρω διεύρυνση της Ε.Ε., ιδιαίτεραστα Δυτικά Βαλκάνια;

– Η Πολωνία, σταθερά και με συνέ-πεια, δηλώνει υπέρ της διατήρησηςτης «πολιτικής ανοιχτών θυρών» στηνΕ.Ε. Δεν επιθυμούμε να κλείσουν οι θύ-ρες για κανέναν, ούτε για τα κράτη τωνΔυτικών Βαλκανίων. Αυτό θα ήταν α-σύμφωνο με το πνεύμα της ευρωπαϊκήςαλληλεγγύης. Στην Πολωνία ακόμηζουν άνθρωποι, οι οποίοι θυμούνταικαλά τις εποχές κατά τις οποίες λίγοιπίστευαν ότι η Πολωνία θα γίνει κάποτεμέλος της Ε.Ε. Φέτος συμπληρώθηκαν13 χρόνια από την ένταξή μας. Ο απο-λογισμός της συμμετοχής μας, όπως α-ποδεικνύουν ξεκάθαρα οι δημοσκοπή-σεις, κατά συντριπτική πλειονότητα ε-κτιμάται θετικά από την πολωνική κοι-νωνία. Σήμερα, όταν το ευρωπαϊκό σχέ-διο όλο και πιο συχνά αντιμετωπίζειπροκλήσεις, ο ενθουσιασμός, η αυθε-ντική φιλοευρωπαϊκή στάση των κοι-νωνιών που φιλοδοξούν να εισέλθουνστην Κοινότητα, θα ενέπνεαν την Ε-νωση και θα βοηθούσαν στην ανάκτησητης χαμένης δυναμικής της.

«Οχι» στην Ευρώπη πολλών ταχυτήτωνΟ πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα μιλά για τις σχέσεις της χώρας του με την Ελλάδα και τις «προστριβές» της με την Ε.Ε.

«Στο άμεσο μέλλον θα είμαστε μάρτυρες άλλων ρεκόρ στις διμερείς εμπορικέςσυναλλαγές μας», τονίζει ο κ. Αντρέι Ντούντα.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να γυρίσει στο μοντέλο των ελεύθερων λαών και των ίσων κρατών.Αυτό δεν σημαίνει ότι το εθνικό συμφέρον είναι πάνω από το συμφέ-ρον της Κοινότητας.

16-OIK_ELLADA_KATHI 21/11/17 21:22 Page 16

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 17Ε Λ Λ Α Δ Α

Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ

Υπό ισχυρότατες πιέσεις βρέθηκαν καιτην προηγούμενη εβδομάδα οι μετοχέςτων εγχώριων τραπεζών, με τους ε-πενδυτές να παραμένουν νευρικοί.

Το μέγα ζήτημα των κόκκινων δα-νείων και της επίτευξης των στόχωνμείωσής τους, η αβεβαιότητα για τοαποτέλεσμα του stress test και η ανη-συχία για την επίπτωση της εφαρμογήςτου νέου διεθνούς λογιστικού προτύπουIFRS 9, που οδηγεί σε αύξηση των προ-βλέψεων για τα νέα προβληματικά δά-νεια αποτελούν τις κύριες εστίες ανη-συχίες. Σύμφωνα με αναλυτές, η α-πουσία ορατότητας για την επόμενηημέρα της χώρας, μετά την ολοκλή-ρωση του τρέχοντος προγράμματοςτο ερχόμενο καλοκαίρι, αλλά και η πο-ρεία της τρίτης αξιολόγησης δημιουρ-γούν πρόσθετη αβεβαιότητα. Οπωςσημειώνουν, ακόμα δεν έχουν δοθείπειστικές απαντήσεις για το πώς θακινηθεί η Ελλάδα στη μετά το 3ο μνη-μόνιο εποχή, ενώ ουδείς πιστεύει ότιη χώρα μπορεί να προχωρήσει αυτο-δύναμα. Ετσι, πολλοί επενδυτές προ-τιμούν να διαμορφωθεί το πλαίσιο γιατην επόμενη ημέρα και κατόπιν να α-σχοληθούν με τις ελληνικές μετοχές.

Απουσία αγοραστών η αγορά διο-λισθαίνει χαμηλότερα, με τις τραπε-ζικές μετοχές να καταγράφουν μεγάλεςαπώλειες με μικρούς όγκους συναλ-λαγών, που αποτυπώνουν την έλλειψηενδιαφέροντος. Είναι χαρακτηριστικόότι από τα μέσα Ιουλίου όταν η αγοράανήλθε στο υψηλότερο σημείο λόγωτης ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιο-λόγησης και της προοπτικής επιστρο-φής της Ελλάδος στο εξωτερικό, ο δεί-κτης των τραπεζών υποχωρεί κατά45%, ενώ ο Γενικός Δείκτης του Χρη-ματιστηρίου Αθηνών καταγράφει α-πώλειες κατά περίπου 18%. Σε ό,τι α-φορά τις επιμέρους μετοχές, ο τίτλοςτης Εθνικής εμφανίζει την καλύτερηεικόνα, με πτώση 25%, που αποδίδεταιστην πρόοδο του σχεδίου αναδιάρ-θρωσης που έχει οδηγήσει, μέσω τωνπωλήσεων θυγατρικών, στη μεγάληενίσχυση της κεφαλαιακής της βάσης.Απώλειες 40% και 46% εμφανίζουν οι

μετοχές της Alpha Bank και τηςEurobank αντιστοίχως, ενώ τη χειρό-τερη εικόνα εμφανίζει η μετοχή τηςΤράπεζα Πειραιώς με απώλειες 61%,με την τράπεζα να δέχεται πρόσθετεςπιέσεις εξαιτίας των ευρημάτων τουελέγχου της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η εμπλοκή που σημειώθηκε το φθι-

νόπωρο στην έναρξη των ηλεκτρονι-κών πλειστηριασμών επιβάρυνε πε-ραιτέρω το κλίμα και πλέον πολλοίπεριμένουν να δουν αν πράγματι θαξεκινήσουν στις 29 Νοεμβρίου όπωςέχει προγραμματιστεί. Σημειώνεταιότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοίθεωρούνται κρίσιμο εργαλείο για τηναντιμετώπιση των στρατηγικών κα-κοπληρωτών και γενικότερα την επί-τευξη των στόχων μείωσης των μη ε-ξυπηρετούμενων δανείων.

Η Morgan Stanley σε έκθεσή τηςεκτιμά ότι η επίπτωση για τις τέσσεριςσυστημικές τράπεζες από την εφαρ-μογή του νέου λογιστικού προτύπουIFRS 9 θα ανέλθει στα 7,6 δισ. ευρώ.Σημειώνεται ότι το νέο λογιστικόπρότυπο που θα τεθεί σε εφαρμογή

από 1η Ιανουαρίου 2018, θα υποχρε-ώνει τις τράπεζες να σχηματίζουνπροβλέψεις όχι με βάση της ζημίεςπου έχουν συντελεστεί, αλλά τις α-ναμενόμενες πιστωτικές απώλειες,κάτι που θα οδηγήσει στη διενέργειαπερισσότερων προβλέψεων.

Ωστόσο, οι τράπεζες θα έχουν τηδυνατότητα σταδιακής απόσβεσηςτης επιβάρυνσης σε βάθος 5ετίας.

Από την πλευρά τους, στελέχη τρα-πεζών υπογραμμίζουν ότι οι πιέσειςτων τελευταίων μηνών δεν δικαιολο-γούνται με βάση τα πραγματικά δεδο-μένα. Υπογραμμίζουν την πεποίθησήτους ότι οι στόχοι μείωσης των κόκ-κινων δανείων θα επιτευχθούν, ενώεκτιμούν ότι και τα αποτελέσματα τουstress test θα είναι θετικά.

Τραπεζικές μετοχές σε ελεύθερηπτώση λόγω έντονης αβεβαιότηταςΑνησυχία για μείωση επισφαλειών, νέες προβλέψεις, αποτέλεσμα stress test

<<<<<<

Η Morgan Stanley εκτιμάότι η επίπτωση για τις τέσ-σερις συστημικές τράπεζεςαπό την εφαρμογή του νέουλογιστικού προτύπου IFRS 9 θα ανέλθει στα 7,6 δισ.

Του ΑΛΕΚΟΥ ΛΙΔΩΡΙΚΗ

Στη χρηματοδότηση αναγκών γιακεφάλαια κίνησης που απαιτού-νται για την καθημερινή τουςλειτουργία κατευθύνονται στηνπλειονότητά τους τα κεφάλαιαπου ζητούν οι μικρομεσαίες επι-χειρήσεις από το εγχώριο τρα-πεζικό σύστημα. Ειδικότερα σύμ-φωνα με συγκεντρωτικά στοιχείαπου συγκέντρωσε η «Κ», μόλιςτο 10% της ζήτησης από πλευράςμικρομεσαίων επιχειρήσεων κα-τευθύνεται για έναρξη επιχειρη-ματικής δραστηριότητας ή νέεςεπενδύσεις και το 90% για κε-φάλαια κίνησης προκειμένου ναδιασφαλιστεί η απαραίτητη ρευ-στότητα που απαιτείται για τηνκάλυψη των αναγκών τους.

Από πλευράς κλάδων της οικο-νομίας στους οποίους δραστηριο-ποιούνται οι επιχειρήσεις που τηντρέχουσα χρονική περίοδο εκδη-λώνουν ενδιαφέρον για τραπεζικόδανεισμό κατά σειρά ζήτησηςείναι των τροφίμων, του τουρι-σμού, της υγείας, της εστίασης,της ενέργειας και των υπηρεσιών.

Τη μεγαλύτερη ζήτηση την τρέ-χουσα έχει το χρηματοδοτικόπρόγραμμα COSME της Ευρωπαϊ-κής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Οι συμβάσεις που έχουν υπο-γράψει και οι τράπεζες με την Ε-ΤΕπ για το πρόγραμμα ανέρχονταισε 830 εκατ. ευρώ και έχουν ε-κταμιευθεί, σύμφωνα με εκτιμή-σεις, 360 εκατ. ευρώ, εκ των ο-ποίων τα 130 εκατ.ευρώ περίπουαπό την Eurobank. Οι χρηματο-δοτήσεις από το συγκεκριμένοπρόγραμμα στηρίζουν τις επιχει-ρηματικές πρωτοβουλίες που α-ποσκοπούν στην ενίσχυση τηςπαραγωγικότητας και της αντα-γωνιστικότητας των μικρομεσαί-ων επιχειρήσεων, παρέχονταςκεφάλαια με ευνοϊκούς όρους, μεστόχο τόσο την  την ενίσχυσητης ρευστότητάς τους όσο καιτην υλοποίηση των επενδύσεων.

H χρηματοδότηση είναι δυνατήχάρη στην εγγύηση που παρέχε-ται από το COSME και το Ευρω-παϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επεν-δύσεων (ΕΤΣΕ) που δημιουργή-θηκε στο πλαίσιο του ΕπενδυτικούΣχεδίου για την Ευρώπη. Σημα-ντικό είναι το γεγονός ότι οι εξα-σφαλίσεις για τη χρηματοδότηση

που απαιτούνται είναι μειωμένες,λόγω της εγγύησης του Ευρωπαϊ-κού Ταμείου Επενδύσεων.

Οπως τονίζει στην «Κ» στέλεχοςμε μακρά εμπειρία στον τομέαχρηματοδοτήσεων, στη διάρκειααξιολόγησης μιας αίτησης γιαδάνειο οι ΜμΕ δεν κρίνονται α-ποκλειστικά από τα ποσοτικάτους στοιχεία, αλλά συνεξετάζο-νται πολύ σοβαρά και ποιοτικάστοιχεία όπως η συναλλακτικήσυμπεριφορά, το ανθρώπινο δυ-ναμικό της επιχείρησης, τα επι-χειρηματικά σχέδια, οι καινοτο-μίες που εφαρμόζει στη λειτουρ-γίας της, οι προοπτικές της αγοράςόπου δραστηριοποιείται και σειράάλλων παραγόντων.

«Οι βιώσιμες επιχειρήσεις μεεπιχειρηματικό πλάνο δεν πρέπεινα διστάζουν σε καμία περίπτωσηνα προσφύγουν στον τραπεζικόδανεισμό με τον φόβο ότι θα α-πορριφθεί η αίτησή τους για χρη-ματοδότηση. Οι τράπεζες διαθέ-τουν πλέον ολοκληρωμένες υπη-ρεσίες, συστήματα και ανθρώπινοδυναμικό που μπορεί με μεγάληακρίβεια να αξιολογήσει μια επι-χείρηση εάν μπορεί να δανεισθείκαι δεν βασίζονται αποκλειστικάκαι μόνον σε ποσοτικά χαρακτη-ριστικά μιας χρονικής περιόδουπου μπορεί να έχουν επηρεασθείαπό εξωγενείς αρνητικούς παρά-γοντες», επισημαίνει με έμφαση.

Οι επιχειρήσεις που εκδηλώ-νουν ενδιαφέρον για τραπεζικόδανεισμό είναι από τον κλάδοτων τροφίμων, του τουρισμού,της υγείας, της εστίασης, της ενέργειας και των υπηρεσιών.

Με δανεικά κινούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις

17-OIK_ΕΛΛΑΔΑ_KATHI 21/11/17 21:28 Page 17

18 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017Ε Λ Λ Α Δ Α

1ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗΝΕΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ

1 -

2017

Άγγελος ΚοτσώνηςΑναστασία ΝικολάουΑναστασία Τζιούρου

Αναστασία ΧρυσάνθουΆννα Αλεξάνδρου

Άννα ΒασιλείουΆννα Λουκά

Άντρεα ΝικολάουΆντρεα Χριστοδουλίδου

Βάσω ΘούπουΓιώργος Γεωργίου

Γιώργος ΘεοχάρουςΓιώργος Παφίτης

Δήμητρα ΝικοδήμουΕλεάνα Χρυσάνθου Πετούση

Έλενα ΠαναγιώτουΈλενα Ζυμαρά

Ελένη ΚωνσταντίνουΕλένη Μενελάου †

Ελίνα ΚοτσώνηΕλισαβέτα Σίβας

Εύη ΣτυλιανούΈφη Ιωακείμ

Ζωή ΧατζηγιάννηΗρώ Φαρμακά

Κατερίνα ΠαπαλαμπριανούΚατερίνα Σταύρου

Κρίστια ΑνδρέουΚωνσταντίνος Σάββα

Λίλυ ΧρίστουΜάνος Γαλλιός

Μαρία ΑνδρέουΜαρία Γεωργίου

Μαρία ΖαρίφηΜαρία Φωτιάδου

Μαριάννα ΧριστοφίδουΜαριλένα Νικολάου

Μάριος ΧριστοδούλουΜαρκέλλα Μιχαήλ

Μηνάς ΑλεξίουΝατάσα Σιάμισιη

Νεόφυτος ΑβραάμΝικολέττα Κυπριανού

Οδύσσεια Γεωργίου ΤσελέπηΠαναγιώτης Βίττης

Παναγιώτης ΠασάνταςΠαύλος Μιτσιγιώρκης

Πέτρος ΑυγουστίνουΠέτρος Σιδεράς

Πηνελόπη ΚωνσταντίνουΠολύμνια Χαραλάμπους

Ραφαέλλα ΠέτρουΡεβέκκα Τριμικλινιώτου

Σιέλα ΡέϊβενΣοφία Κολοκάση

Σταύρος Ξ. ΠέτρουΣτέλιος Παπαμάρκου

Τούλα ΠαφίτηΦλώρα Μαυρομάτη

Φρόσω ΑνδρέουΦωτεινή Ευθυμίου

Χαράλαμπος ΚουρουκλάρηςΧριστίνα Ράνια Καραολή

Χριστίνα ΤσιάμαΧρίστος Αβραάμ

Σας προσκαλούμε στην 10η Ετήσια Έκθεση Νέων Κυπρίων Δημιουργών

«Κάρτ ποστάλ» και «Είναι ωραία η πόλη μου, την Κυριακή όταν ξυπνά»

Τα εγκαίνια θα τελέσει ο έντιμος Πρέσβης της Ελλάδας στην Κύπρο Κος Ηλίας Φωτόπουλος, την Παρασκευή 1η Δεκεμβρίου 2017, στις 19:00 μ.μ., στον Εκθεσιακό Χώρο «Ακαμαντίς», Αιγύπτου 10, Λευκωσία.

Επιμελήτρια Έκθεσης:

Ζωγράφος Κα Ελένη Νικοδήμου

Οργανωτής:

AKAMANTIS Business Center

Χορηγοί:

Υποστηρικτής:Χορηγός Επικοινωνίας:

Όλα τα καθαρά έσοδα από τις πωλήσεις των έργων και τις χορηγίες θα δοθούν στον Σύνδεσμο «Οι Φίλοι της Παιδικής Στέγης Λευκωσίας».

Όλα τα έργα και βιογραφικά των 65 ζωγράφων που συμμετέχουν στην έκθεση βρίσκονται στην ιστοσελίδα www.akamantis.com

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣΟι φίλοι της

παιδικής στέγης Λευκωσίας

Aιγύπτου 10, 1097 Λευκωσία, Τηλ. 22676797www.akamantis.com

Ώρες Λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 5:00-8:00 μ.μ. και Σάββατο 10:00 π.μ.-1:00 μ.μ.

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

Εικόνα στασιμότητας παρουσιάζει ηαγορά σούπερ μάρκετ, καθώς οι εκτε-ταμένες προσφορές ροκανίζουν τα ό-ποια οφέλη από τη σχετική αύξησητου όγκου πωλήσεων. Η κατάστασηείναι οριακή τόσο για τους λιανεμπό-ρους όσο και για τους προμηθευτές,οι οποίοι μοιράζονται, αν και όχι εξί-σου, το κόστος των προσφορών. Η ε-ταιρεία ερευνών αγοράς Nielsen εκτιμάότι η χρονιά θα κλείσει με θετικό πρό-σημο, ωστόσο δεν είναι λίγοι οι εκ-πρόσωποι του λιανεμπορίου που κρί-νουν ότι το 2018 θα είναι δυσκολότεροέτος και προβλέπουν συνέχιση τωνανακατατάξεων στον κλάδο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχείαπου ανακοίνωσε χθες η Nielsen στοδεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου

2017, οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετπαρουσιάζουν οριακή αύξηση 0,4%σε σύγκριση με το αντίστοιχο διά-στημα του 2016.

Στα λεγόμενα ταχυκίνητα αγαθά,τα προϊόντα δηλαδή που καταναλώ-νονται και αγοράζονται συχνά απότους καταναλωτές (γαλακτοκομικά,προϊόντα καθαρισμού, είδη προσω-πικής περιποίησης, αναψυκτικά, τυ-ποποιημένα και κατεψυγμένα τρό-φιμα), οι πωλήσεις καταγράφουν στοδεκάμηνο οριακή πτώση της τάξηςτου 0,4%. Ειδικά, μάλιστα, στα είδηπροσωπικής περιποίησης και προϊ-όντα οικιακής χρήσης η πτώση τηςαξίας των πωλήσεων είναι αντιστοί-χως 2,1% και 1,3%. Η αρκετά μεγα-λύτερη πτώση σε σύγκριση με το σύ-νολο των ταχυκίνητων αγαθών οφεί-λεται, όπως επισημαίνει η Nielsen,κυρίως στις αποπληθωριστικές πιέσειςπου δέχονται οι συγκεκριμένες κα-

τηγορίες, λόγω των έντονων προω-θητικών ενεργειών.

Ο τζίρος συνολικά στα τρόφιμα καιποτά διατηρείται στα ίδια επίπεδα μετην περυσινή χρονιά, καθώς οι όποιεςαπώλειες σε κάποιες κατηγορίες, λόγω

επίσης των προσφορών, αντισταθμί-ζονται από τις αυξήσεις που έχουν ε-πέλθει σε κάποια προϊόντα ως απο-τέλεσμα της επιβολής ή της αύξησηςτων Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης(ΕΦΚ). Χαρακτηριστικά παραδείγματα

σε αυτή την περίπτωση είναι ο καφέςκαι η μπίρα. Στον μεν καφέ επιβλήθηκεαπό την 1η Ιανουαρίου 2017 ΕΦΚ,που πρώτα δεν υπήρχε, στη δε μπίραέχει αυξηθεί από τον Ιούνιο του 2016περαιτέρω ο ΕΦΚ. Σύμφωνα με τα τε-λευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ελ-ληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ),η τιμή του καφέ τον Οκτώβριο του2017 σε σύγκριση με τον Οκτώβριοτου 2016 εμφάνιζε αύξηση 16,6%. Ητιμή της μπίρας τον Οκτώβριο του2017 σε σύγκριση με τον Μάιο του2016, λίγο πριν δηλαδή την επιβολήτης αύξησης του ΕΦΚ, εμφανίζεταιαυξημένη κατά 13,17%.

Η υψηλότερη αύξηση πωλήσεωνγια το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτω-βρίου 2017 καταγράφεται στα φρέ-σκα/χύμα προϊόντα και είναι της τάξηςτου 3%.

Το πόσο οι προσφορές επηρεάζουντον συνολικό τζίρο αποτυπώνεται καιστα στοιχεία της έτερης μεγάλης ε-ταιρείας ερευνών αγοράς, της IRI.Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμαπρος δημοσιοποίηση στοιχεία της ταοποία αφορούν στο εννεάμηνο Ιανου-αρίου - Σεπτεμβρίου 2017, αν και ο ό-γκος πωλήσεων αυξήθηκε κατά 2,1%η τιμή ανά μονάδα υποχώρησε κατά1%, γεγονός που στο εννεάμηνο έχειως συνέπεια τον περιορισμό της αύ-ξησης της αξίας πωλήσεων στο 1%.

Η επίδραση των προωθητικών ε-νεργειών αποτυπώνεται με μεγαλύτερησαφήνεια στις επιμέρους κατηγορίεςπροϊόντων. Τα στοιχεία της IRI για τοεννεάμηνο δείχνουν οριακή αύξησητου όγκου πωλήσεων των απορρυπα-ντικών και ειδών καθαρισμού σπιτιού(είδη οικιακής χρήσης) κατά 0,1%,αλλά μείωση της αξίας πωλήσεωνκατά 2,6% στο ίδιο διάστημα. Θετικόπρόσημο έχουν οι πωλήσεις σε όγκοκαι των ειδών προσωπικής φροντίδαςκαι ομορφιάς, καθώς σημειώνουν αύ-ξηση 0,5% στο εννεάμηνο, όμως οιπωλήσεις σε αξία καταγράφουν υπο-χώρηση 2,8%. Αντιστοίχως, στα είδηπροσωπικής υγιεινής ο όγκος πωλή-σεων αυξήθηκε κατά 1,4%, όμως οτζίρος της κατηγορίας συρρικνώθηκεκατά 2,5%.

Οριακή αύξηση στις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ το δεκάμηνοΟι προσφορές περιορίζουν τα οφέλη από τη μικρή ενίσχυση της κατανάλωσης

<<<<<<

Εκπρόσωποι του λιανεμπο-ρίου εκτιμούν ότι το 2018θα είναι δυσκολότερο καιπροβλέπουν συνέχιση τωνανακατατάξεων στον κλάδο.

Πολιτική αβεβαιότητα, αύξηση τωνφόρων και περιορισμένη πρόσβασησε χρηματοδότηση είναι οι τρειςκυριότεροι παράγοντες ανησυχίαςγια τις οικογενειακές επιχειρήσειςστην Ελλάδα, οι οποίες ωστόσο εμ-φανίζονται αισιόδοξες και μάλιστασε μεγαλύτερο ποσοστό σε σύγκρισημε τις οικογενειακές επιχειρήσειςστην υπόλοιπη Ευρώπη. Τούτο προ-κύπτει από το Βαρόμετρο Οικογε-νειακών Επιχειρήσεων στην Ευρώπηπου πραγματοποίησε για έκτη χρονιάη KPMG.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα απο-τελέσματα του Βαρόμετρου, το 71%των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων αι-σθάνεται αισιόδοξο για το επιχει-ρηματικό του μέλλον, ποσοστό τοοποίο αυξάνεται σε 75% για τις ελ-ληνικές επιχειρήσεις παρά τις συ-νέπειες της κρίσης. Ποσοστό μεγα-λύτερο του 70% Ελλήνων και Ευρω-παίων συμμετεχόντων, ανέφερανότι αισθάνονται σίγουροι ή πολύ σί-γουροι με τις προοπτικές της οικο-γενειακής τους επιχείρησης για τουςεπόμενους 12 μήνες.

Αρκετά διαφορετικές είναι οι προ-κλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ευ-ρωπαϊκές οικογενειακές επιχειρήσειςσε σύγκριση με τις ελληνικές. Ετσι,στο σύνολο των ευρωπαϊκών επι-χειρήσεων, το 43% των συμμετεχό-ντων θεωρεί ως σημαντικότερη πρό-κληση τον «πόλεμο για ταλέντα»και το 32% αναφέρεται στο αυξα-νόμενο κόστος εργασίας. Λόγω τηςοικονομικής κρίσης και της βίαιηςπροσαρμογής στα νέα δεδομένα,

μόνο το 6% των επιχειρήσεων στηνΕλλάδα αναφέρει ως πρόκληση τοαυξανόμενο κόστος εργασίας, ενώο «πόλεμος για ταλέντα» κατατάσ-σεται στην τέταρτη θέση (28%).

Πρωταρχικές προκλήσεις για τιςοικογενειακές επιχειρήσεις στηνΕλλάδα είναι κατά κύριο λόγο η αύ-ξηση των φόρων και η πολιτική α-βεβαιότητα (οι δύο αυτές απαντήσειςδόθηκαν από το 53% των ερωτηθέ-ντων) και ακολούθως η περιορισμένηπρόσβαση στη χρηματοδότηση(38%). Αλλες προκλήσεις που αντι-μετωπίζουν οι οικογενειακές επι-χειρήσεις στην Ελλάδα είναι η εξι-σορρόπηση οικογενειακών ανησυ-χιών και επιχειρησιακών συμφερό-ντων, καθώς και τα θέματα διαδο-χής.

Επιθυμία των οικογενειακών ε-πιχειρήσεων τόσο στην Ελλάδα όσοκαι στο εξωτερικό είναι η Ευρώπηνα προχωρήσει προς μια μεγαλύτερηενοποίηση με ποσοστά 78% και 56%αντιστοίχως.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματατου Βαρόμετρου, ο αντιπρόεδροςτης KPMG στην Ελλάδα κ. ΒαγγέληςΑποστολάκης επισήμανε ότι τα α-ποτελέσματα της έρευνας για τιςελληνικές οικογενειακές επιχειρή-σεις είναι αισιόδοξα, καθώς το 56%των συμμετεχόντων αύξησε τον κύ-κλο εργασιών του. Πίσω από αυτήτην αύξηση βρίσκονται η επένδυσηστην καινοτομία και η καλή εξυπη-ρέτηση του πελάτη στις οποίες ε-στίασε μερίδα των μικρομεσαίωνεπιχειρήσεων εν μέσω κρίσης.

Φόροι, αβεβαιότητα, ελλιπής ρευστότητα οι προκλήσειςγια οικογενειακές εταιρείες

Tο 75% των ελληνικών επιχειρήσεων αισθάνεται αισιόδοξο για το επιχειρηματι-κό του μέλλον, παρά τις συνέπειες της οικονομικές κρίσης.

18-OIK_ELLADA_KATHI 21/11/17 21:39 Page 18

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 19ΤΑ Σ Ε Ι Σ

ΤΕΥΧΟΣ 68|ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017

+ΠΕΝΤΑΝΟΣΤΙΜΑ ΣΟΚΟΛΑΤΕΝΙΑ ΕΠΙΔΟΡΠΙΑ.+ΓΛΥΚΙΕΣ ΛΙΧΟΥΔΙΕΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΚΑΦΕ.

Γιορτινά καλέσματαΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΜΕ ΜΑΖΙ ΤΟ ΜΕΝΟΥ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΤΑΠΛΗΞΕΙ ΤΟΥΣ ΚΑΛΕΣΜΕΝΟΥΣ ΣΑΣ!

Tης ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΣΑΝΟΥΔΟΥ

Σε αντίθεση με την ημερομηνία τηςγέννησής μας, η πραγματική «αφετη-ρία» της ζωής μας ως ανθρώπινων ό-ντων, όταν δηλαδή αποκτήσαμε συ-ναίσθηση του εαυτού μας και αρχίσαμενα αποθηκεύουμε αναμνήσεις, σπάνιαπροσδιορίζεται χρονικά και φυσικάποτέ δεν γίνεται αφορμή για εορτα-στικές συγκεντρώσεις. Κι όμως, όσαγνωρίζουμε για την ύπαρξή μας πριναπό αυτή τη «μαγική» στιγμή βασίζο-νται αποκλειστικά στις διηγήσεις τρί-των, τις οποίες έχουμε ενσωματώσειστην προσωπική μας αφήγηση. Η πρώ-τη σκηνή του προσωπικού μας «φιλμ»,όπου το ντοκιμαντέρ συναντά τη μυ-θοπλασία, κατά πάσα πιθανότητα δενεκτυλίσσεται πριν από τον τρίτο χρόνοτου βίου μας.

Παραδόξως, οι πρώτες αναμνήσειςμας συνήθως δεν σχετίζονται, όπωςθα υπέθετε κανείς, με δραματικά γε-γονότα, αλλά με απλά, καθημερινάπράγματα: μια βόλτα στο πάρκο, ένα

αγαπημένο παιχνίδι, ένα παιδικό δω-μάτιο, αποσπασματικές εικόνες καιακούσματα που αντιστέκονται στηφθορά. Μόνο το 25% των συμμετεχό-ντων σε σχετικές έρευνες ταυτίζει τηνπρώτη του ανάμνηση με ένα τραύμακαι πολλοί λιγότεροι με ένα απρόσμενοχαρμόσυνο γεγονός. Αν και ο πόνοςμας σημαδεύει πιο έντονα από τηχαρά, τίποτα δεν «τρέφει» τη μνήμηκαλύτερα από την επανάληψη.

Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ καιδεκαετίες πως για τον σχηματισμόμιας ανάμνησης απαιτείται η δημι-ουργία συνάψεων στον εγκέφαλο. Τατελευταία χρόνια αποκαλύφθηκε πως

η συγκεκριμένη διαδικασία συντε-λείται σταδιακά και επηρεάζεται κα-θοριστικά από το πόσο συχνά ανα-καλούμε ένα συμβάν στο μυαλό μαςή το εξιστορούμε σε άλλους ανθρώ-πους. Ετσι εξηγούνται, για παράδειγ-μα, οι ανακρίβειες στις αναμνήσειςπου σχετίζονται με κοσμοϊστορικά

γεγονότα: δύο χρόνια μετά την 11ηΣεπτεμβρίου, η πλειονότητα των Α-μερικανών δήλωνε με βεβαιότητα ότιτην ημέρα της επίθεσης είχε παρα-κολουθήσει στην τηλεόραση το πρώτοαεροπλάνο να συγκρούεται με τουςΔίδυμους Πύργους. Στην πραγματι-κότητα, η συγκεκριμένη λήψη προ-

βλήθηκε για πρώτη φορά την επομένητης τραγωδίας, στο μεταξύ όμως οιτηλεθεατές είχαν αμέτρητες ευκαιρίεςνα επεξεργαστούν τις εικόνες στομυαλό τους, «δουλεύοντάς» τες όπωςένας ζωγράφος το έργο του. Αντίστοι-χα, τα παιδιά που μεγαλώνουν ακού-γοντας συστηματικά ιστορίες από τοπρόσφατο παρελθόν τους, ως ενήλικεςτείνουν να έχουν περισσότερες καιπιο καθαρές αναμνήσεις από την παι-δική τους ηλικία, αλλά ενίοτε οι ενλόγω αναμνήσεις απέχουν από τηνπραγματικότητα. Η επανάληψη στηδιάρκεια συζητήσεων ή εσωτερικούπροβληματισμού δημιουργεί μνήμες,που ανθίστανται στη λήθη και ταυ-τόχρονα αμβλύνει το όριο ανάμεσαστην πραγματικότητα και στη φα-ντασία.

Τα νέα στοιχείαTουλάχιστον αυτό πιστεύαμε μέχρι

τώρα. Σύμφωνα με μια νέα έρευνανευροεπιστημόνων του MIT, η δημι-ουργία αναμνήσεων είναι δυνατή καιχωρίς την ενδυνάμωση των συνάψεωνανάμεσα στα κύτταρα της μνήμης (χω-ρίς, δηλαδή, να απαιτείται επανάληψη).Μέσω πειραμάτων σε ποντίκια πουεμφανίζουν συμπτώματα Αλτσχάιμερκατάφεραν να αποδείξουν ότι μια α-νάμνηση μπορεί να δημιουργηθείμέσα σε λίγα λεπτά και να παραμείνει«αποθηκευμένη» για τουλάχιστον μίαεβδομάδα. Τα πειραματόζωα δεν είχαντη δυνατότητα να θυμηθούν τι τουςείχε συμβεί (κάτι αρκετά τραυματικόώστε να παραλύουν από φόβο με τηνκατάλληλη υπενθύμιση), όμως οι ε-ρευνητές μπόρεσαν να «ξυπνήσουν»τις θαμμένες αναμνήσεις μέρες αρ-γότερα με τη βοήθεια μιας πρωτεΐνης,που προκαλεί τον σχηματισμό συνά-ψεων. Mακροπρόθεσμα, τα συμπερά-σματα της ομάδας δεν αποκλείεται νασυμβάλουν στην εύρεση νέων θερα-πειών για τη νόσο του Αλτσχάιμερ καιτο μετατραυματικό στρες. Οσο για το«χάπι» που θα μας επιτρέπει να απο-στηθίζουμε κείμενα με μια ανάγνωσηή να θυμόμαστε με ακρίβεια όλα όσαμας έχουν συμβεί, παραμένει στο πεδίοτης επιστημονικής φαντασίας.

Η αποθήκευση αναμνήσεων και η θεραπεία του ΑλτσχάιμερΣύμφωνα με έρευνα του MIT, η δημιουργία αναμνήσεων είναι δυνατή και χωρίς επανάληψη

<<<<<<

Τα συμπεράσματα της έρευνας του ΜΙΤ δεν αποκλείεται να συμ-βάλουν στην εύρεση νέων θεραπειών και γιατο μετατραυματικό στρες.

Η τέχνη έχει ασχοληθεί επί μακρόν με τη διαδικασία της μνήμης. Οι επιστήμονεςτου ΜΙΤ κατάφεραν να ξυπνήσουν θαμμένες αναμνήσεις σε πειραματόζωα.

Οι άνθρωποι που αφενός πίνουν καφέκαι αφετέρου ακολουθούν μια κατάβάση φυτοφαγική διατροφή, απο-φεύγοντας το κρέας, ιδίως αυτό πουείναι επεξεργασμένο, έχουν όπωςφαίνεται μικρότερο κίνδυνο να εμ-φανίσουν καρδιακή ανεπάρκεια,σύμφωνα με δύο νέες αμερικανικέςεπιστημονικές έρευνες, οι οποίεςπαρουσιάστηκαν σε καρδιολογικόσυνέδριο που πραγματοποιήθηκεστην Καλιφόρνια.

Η πρώτη μελέτη, η οποία είχε ωςεπικεφαλής τη Λάουρα Στίβενς τηςΙατρικής Σχολής του Πανεπιστημίουτου Κολοράντο, χρησιμοποίησε υ-πολογιστή με τεχνητή νοημοσύνη(μηχανική μάθηση) προκειμένου νααναλύσει στοιχεία που είχαν συλ-λεχθεί από χιλιάδες ανθρώπους, οιοποίοι παρακολουθούνταν στο πλαί-σιο της μακρόχρονης «καρδιολογικήςμελέτης του Φράμιγκχαμ» που τε-λείται στις ΗΠΑ. Διαπιστώθηκε ότιόσοι πίνουν καφέ, έχουν μειωμένοκίνδυνο κατά 7% για καρδιακή α-νεπάρκεια και κατά 8% για εγκεφα-λικό, με κάθε πρόσθετο φλιτζάνι κα-φέ που καταναλώνουν μέσα στηνεβδομάδα, σε σχέση με όσους δενπίνουν καθόλου καφέ. Ακολούθησεη επιβεβαίωση αυτής της συσχέτισηςμεταξύ καφέ -καρδιακής ανεπάρκειας

με στοιχεία και από δύο άλλες μελέτεςσε άλλους πληθυσμούς.

Η δεύτερη μελέτη, η οποία είχε ωςεπικεφαλής την Κάιλα Λάρα της Ια-τρικής Σχολής Icahn του Νοσοκομείουτου Ορους Σινά στη Νέα Υόρκη, ανέ-λυσε στοιχεία τα οποία είχαν συγκε-ντρωθεί για περίπου 15.700 ανθρώ-πους που ήταν άνω των 45 ετών χωρίςιστορικό καρδιακής νόσου, για μιαπερίοδο τεσσάρων ετών. Διαπιστώ-θηκε ότι όσοι έκαναν κυρίως φυτο-φαγική διατροφή και έτρωγαν ψάρια,φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητρια-κά ολικής άλεσης και απέφευγαν τακρέατα (ιδίως τα επεξεργασμένα), εί-χαν κατά μέσον όρο 42% μικρότεροκίνδυνο να εκδηλώσουν καρδιακή α-νεπάρκεια. Η καρδιακή ανεπάρκειαείναι μια χρόνια και προοδευτικά ε-πιδεινούμενη κατάσταση, κατά τηνοποία η καρδιά δυσκολεύεται να α-ντλήσει αρκετό αίμα. Προηγούμενεςμελέτες έχουν δείξει πως ο υγιεινόςτρόπος διατροφής περιορίζει σημα-ντικά τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης,ενώ η νέα μελέτη δείχνει ότι αυτό ι-σχύει και για την καρδιακή ανεπάρ-κεια. Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί πωςτα επεξεργασμένα κρέατα έχουν κα-τηγορηθεί στο παρελθόν ότι συμβάλ-λουν και στην εμφάνιση διαφόρωνμορφών καρκίνου.

Καφές και χορτοφαγία κατά της καρδιακής ανεπάρκειας

Απομακρύνουν τον κίνδυνοπαιδικού άσθματος οι γάτεςΟι γάτες δεν κρατούν μόνο τα ποντίκιαμακριά, αλλά φαίνεται πως μπορούννα κάνουν κάτι ανάλογο με το παιδικόάσθμα, τουλάχιστον σε μερικά παιδιάπου έχουν συγκεκριμένη γενετικήπροδιάθεση. Αυτό υποστηρίζει έρευνα,που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ό-ταν ένα μωρό μεγαλώνει σε σπίτι μεγάτα, μειώνεται ο κίνδυνος να εκδη-λώσει άσθμα. Οι ερευνητές του Κέ-ντρου Ερευνών Παιδικού Ασθματοςτου Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγηςανέλυσαν στοιχεία για 377 παιδιά τωνοποίων οι μητέρες είχαν άσθμα. Δια-πιστώθηκε ότι τα παιδιά με τη γονι-διακή παραλλαγή ΤΤ (άσχετα με τοαν οι μητέρες τους είχαν ή όχι άσθμα)εμφάνιζαν μειωμένο κίνδυνο να εκ-δηλώσουν άσθμα εάν υπήρχε γάταστο σπίτι τους. Το συγκεκριμένο γο-νίδιο –που υπάρχει περίπου στο ένα

τρίτο των παιδιών– ασκεί τη μεγαλύ-τερη γενετική επίδραση στο αν έναπαιδί θα εμφανίσει άσθμα. Οι γάτεςφαίνεται να μειώνουν, επίσης, την πι-θανότητα το παιδί να πάθει πνευμονίαή βρογχίτιδα. Οι ερευνητές δεν έχουνκάποια βέβαιη εξήγηση γιατί οι γάτεςδρουν προστατευτικά για τα παιδιά,με ποιον τρόπο επιδρούν στα γονίδιακαι γιατί κάτι παρόμοιο δεν συμβαίνειμε τους σκύλους που επίσης ζουν στασπίτια μας. Πιθανώς, όπως λένε, η ε-ξήγηση βρίσκεται σε βακτήρια πουέχουν μόνο οι γάτες στο σώμα τουςή σε μύκητες και ιούς που μεταφέρουνμόνο αυτές μέσα στο σπίτι. Αυτοί οιμικροοργανισμοί μπορεί να «εκπαι-δεύουν» το ανοσοποιητικό σύστηματου παιδιού, μειώνοντας έτσι την αλ-λεργική και φλεγμονώδη αντίδρασητου σώματός του.

19-OIK-TASEIS_KATHI 21/11/17 21:37 Page 19

20 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017Ξ Ε Ν Ε Σ Α Γ Ο Ρ Ε Σ

Ανοδικά κινήθηκε η χρηματιστηριακήαγορά στη συνεδρίαση της Τρίτης, κλεί-νοντας πάνω από τα επίπεδα των 720μονάδων, ενώ αυξημένος παρουσιά-στηκε και ο τζίρος. Ισχυρή ανάκαμψησημείωσαν οι τραπεζικές μετοχές, ενώμε υψηλά κέρδη έκλεισαν οι μετοχές τηςΔΕΗ και του ΑΔΜΗΕ.

O Γενικός Δείκτης Τιμών έκλεισε στις721,67 μονάδες, σημειώνοντας άνοδο

1,61%. Η αξία των συναλλαγών ανήλθεστα 69,991 εκατ. ευρώ, ενώ διακινήθηκαν50.764.977 μετοχές. Ο δείκτης υψηλήςκεφαλαιοποίησης σημείωσε άνοδο σεποσοστό 1,41%, ενώ ο δείκτης της μεσαίαςκεφαλαιοποίησης ενισχύθηκε σε ποσοστό1,59%. Από την υψηλή κεφαλαιοποίησητη μεγαλύτερη άνοδο κατέγραψαν οι με-τοχές των εταιρειών Alpha Βank (+7,14%στα 1,50 ευρώ), ΑΔΜΗΕ (+5,75% στα1,84 ευρώ), ΟΛΠ (+5,41% στα 15,97 ευρώ),Jumbo (+5,38% στα 13,31 ευρώ), ΔΕΗ(+5,00% στα 2,10 ευρώ), Attica Bank(+4,35% στα 0,048 ευρώ), Εθνικής(+3,80% στα 0,246 ευρώ) και «Ελλάκτωρ»

(+3,45% στα 1,50 ευρώ). Αντιθέτως, τημεγαλύτερη πτώση σημείωσαν οι μετοχέςτων εταιρειών «Σαράντης» (-2,32% στα13,04 ευρώ), ΟΤΕ (-0,95% στα 10,40 ευρώ)και Coca Cola HBC (-0,79% στα 27,75 ευ-ρώ). Οι επιμέρους δείκτες έκλεισαν ωςεξής: Τράπεζες 4,37%, Χρηματοοικο-νομικές Υπηρεσίες 0,83%, ΒιομηχανικάΠροϊόντα 3,27%, Εμπόριο 1,02%, Ακί-νητη Περιουσία 1,32%, Προσωπικά &Οικιακά Προϊόντα 3,84%, Τρόφιμα-Ποτά -0,78%, Πρώτες Υλες 0,67%, Κα-τασκευές 1,05%, Πετρέλαιο 2,07%, Τα-ξίδια-Αναψυχή 0,67%, Τεχνολογία1,14%, Τηλεπικοινωνίες -0,95%, Υπη-ρεσίες Κοινής Ωφελείας 5,12%, Υγεία0,92%. Τον μεγαλύτερο όγκο συναλλαγώνπαρουσίασαν η Εθνική και η Eurobankδιακινώντας 23.632.347 και 6.622.143 με-τοχές, αντιστοίχως. Τη μεγαλύτερη αξίασυναλλαγών σημείωσαν η «Σαράντης»με 21,358 εκατ. ευρώ και ο ΟΠΑΠ με7,508 εκατ. ευρώ. Ανοδικά κινήθηκαν 68μετοχές, 38 πτωτικά και 17 παρέμεινανσταθερές.

Τη μεγαλύτερη άνοδο σημείωσαν οιμετοχές: Μπουτάρης (Κ) +18,75%, AlphaΑστικά Ακίνητα +15,89%, Δούρος+11,11% και Λανακάμ (Κ) +10,37%. Τημεγαλύτερη πτώση κατέγραψαν οι με-τοχές: Frigoglass -19,79%, Euromedica-19,23%, Γ.Ε. Δημητρίου -16,67% καιPasal -14,47%.

Ανοδος 1,61%και υψηλός τζίροςστο ΧρηματιστήριοΟ Γενικός Δείκτης ολοκλήρωσετη συνεδρίαση στις 721,67 μονάδες

Συντονισμένη άνοδο σημείωσαν χθεςτα χρηματιστήρια σε Ευρώπη, Α-μερική και Ασία, με τον δείκτη S&P500 να καταγράφει, ενδοσυνεδριακά,νέο ιστορικό ρεκόρ. Είχε προηγηθείένας συνδυασμός από καλά αποτε-λέσματα επιχειρήσεων, σταθερούςρυθμούς ανάπτυξης και αισιόδοξεςπροβλέψεις από την Goldman Sachs.Ο επενδυτικός κολοσσός αναβάθ-μισε στις 2.850 μονάδες από τις2.500 μονάδες την πρόβλεψή τουγια την πορεία του S&P 500 το 2018,καθώς προεξοφλεί αύξηση των κερ-δών των επιχειρήσεων και επιτά-χυνση της ανάπτυξης στις ΗΠΑ λό-γω της αναμενόμενης φορολογικής

μεταρρύθμισης. Στην Ευρώπη καλ-λιεργήθηκε αισιοδοξία μετά την α-πόφαση της Βρετανής πρωθυπουρ-γού να αυξήσει την προσφορά τηςπρος την Ε.Ε. για το κόστος του«διαζυγίου» και ο δείκτης FTSE 100του Λονδίνου έκλεισε με κέρδη0,3%. Παράλληλα, το ευρώ ενισχύ-θηκε και αργά το βράδυ κυμαινότανσε 1,1740 δολ. Στο μεταξύ, στη Γερ-μανία παρά την πολιτική αβεβαιό-τητα που περιβάλλει τη χώρα μετάτην αποτυχία των πολιτικών κομ-μάτων να σχηματίσουν κυβέρνησησυνασπισμού, ο δείκτης Xetra DAXσημείωσε αρχικά άνοδο άνω του1%, για να περιορίσει αργότερα τα

κέρδη του και να κλείσει ενισχυμένοςκατά 0,83%. «Οι αγορές αδιαφορούνγια τα πολιτικά ζητήματα της Γερ-μανίας» σχολίασε ο Πίτερ Μπούκβατ,αναλυτής της Lindsey Group και τό-νισε πως «ο Μάριο Ντράγκι είναι οσημαντικότερος παράγοντας στιςευρωπαϊκές αγορές, ιδιαιτέρως γιατο 2018 και όχι η γερμανική πολι-τική». Μεγάλη κερδισμένη ήταν ημετοχή της Volkswagen που έκλεισεμε άνοδο 3%. Με κέρδη 0,48% έ-κλεισε, άλλωστε, ο δείκτης CAC 40του Παρισιού και με κέρδη 0,62% οFTSE MIB του Μιλάνου. Μοναδικήεξαίρεση στη γενικευμένη άνοδοήταν ο δείκτης ΙΒΕΧ 35 της Μαδρίτης

που έκλεισε με ελαφρές απώλειες0,32%. Ανοδο σημείωσαν, άλλωστε,τα χρηματιστήρια της Κίνας, καθώςκαλλιεργεί αισιοδοξία η προσπάθειατου Πεκίνου να περιορίσει το χρέοςτης χώρας και να συρρικνώσει τοσκιώδες τραπεζικό σύστημα. Τόσοο δείκτης Hang Seng στο ΧονγκΚονγκ όσο και οι μετοχές στη Σα-γκάη σημείωσαν κέρδη και ήτανη καλύτερη συνεδρίαση των τε-λευταίων επτά εβδομάδων. Ανοδικάκινήθηκαν και οι τιμές του πετρε-λαίου, με το αργό ΗΠΑ να κυμαί-νεται το βράδυ στα 56,78 δολ. τοβαρέλι και το Brent στα 62,46 δολ.το βαρέλι.

Ευφορία στις αγορές Ευρώπης, ΗΠΑ, Ασίας

«H EKT και ο Μάριο Ντράγκι είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες στις ευρωπαϊκές αγορές, ιδιαιτέρως για το 2018, και όχι οι πολιτικές εξελίξεις στηΓερμανία», σημειώνουν οικονομικοί αναλυτές.

ΣΥΝΑΛΛΑΓΜA

New York/Nέα Yόρκη (Σε δολάρια)

Πριν από

Eταιρείες το κλείσιμο Μετ. %

3M COMPANY 234,97 1,5033

ALCOA CORP 41,47 -1,7531

ALLEGHANY CRP 557,17 -0,5799

ALTRIA GROUP 65,93 0,1519

AMAZON COM 1137,25 0,9713

AMER EXPRESS C 94,36 0,4364

AMER INTL GROU 59,79 0,1675

AMGEN 169,92 0,6695

APPLE INC 173,125 1,8502

AVON PRODUCTS 1,98 2,0619

BANK OF AMERIC 26,735 -0,0187

BAXTER INTL IN 64,3899 0,7982

BOEING CO 266,474 0,6968

BRISTOL MYERS 61,68 1,4474

CAMPBELL SOUP 45,555 -8,7623

CATERPILLAR IN 137,71 0,5843

CIGNA CORP 201 0,7974

CHEVRON 115,44 0,6276

CISCO SYSTEMS 36,64 0,3836

CITIGROUP 72,43 0,5274

CERVECERIAS 26,92 2,5524

COCA-COLA CO 45,8939 0,9545

COLGATE PALMOL 72,25 0,2498

DANAOS CORP 1,675 1,5152

DIANA SHIPPING 3,93 0,7692

ENTERGY CP 86,04 0,4553

EXELON CORP 41,505 0,3748

EXXON MOBIL 80,89 0,4221

FEDEX CORP 217,37 0,0552

FORD MOTOR CO 12,16 0,2473

INTL BUS MACHI 151,98 0,9767

GENERAL DYNAMI 199,99 0,629

GENERAL ELEC C 17,9453 -0,193

GOLDM SACHS GR 238,05 -0,0336

HALLIBURTON CO 41,11 -1,1066

HARTFORD FINL 56,22 0,6625

HP INC 22,545 1,9213

HOME DEPOT INC 172,38 1,1323

HONEYWELL INTL 149,52 1,068

INTEL CORP 44,96 0,762

JOHNSON JOHNSO 138,7 0,5583

JPMORGAN CHASE 99,12 0,1111

LAZARD 47,4 0,6156

MCDONALD’S COR 168,76 1,0963

MERCK & CO 54,58 0,8872

MICROSOFT CP 83,625 1,3268

3M COMPANY 234,97 1,5033

MORGAN STANLEY 49,425 0,6414

NIKE INC CL B 59,21 -0,0675

NORFOLK SOUTHE 128,94 1,4716

PEPSICO INC 116,17 1,0965

PFIZER INC 35,6044 0,7197

PROCTER & GAMB 88,915 0,7307

RAYTHEON CO 186,04 1,1747

ROCKWELL AUTOM 193 -0,6333

SCHLUMBERGER L 61,6653 -0,0886

SOUTHERN 51,32 0,2735

STEALTHGAS 3,77 -1,5666

TSAKOS ENERGY 4,215 1,0791

UNISYS CORP 7,6 4,1096

UNITED TECH CP 117,41 0,885

UNITEDHEALTH G 212,64 1,1367

US BANCORP 51,81 -0,2311

VERIZON COMMS 46,205 0,0108

WALT DISNEY CO 102,93 0,1752

WELLS FARGO & 54,28 0,4255

WAL-MART STORE 96,86 -0,636

London/Λονδίνο(Σε πέννες)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ANGLO AMERICAN 1457,5 0,379

ASSOC.BR.FOODS 3097 0,065

ADMIRAL GROUP 1879 -0,318

ASHTEAD GRP. 1936 0

ANTOFAGASTA 965 0,469

AVIVA PLC 504,5 0,799

ASTRAZENECA 5036 1,522

BABCOCK INTL 703,5 -6,759

BAE SYSTEMS 543,5 -0,184

BARCLAYS 189,2 0,238

BRIT AM TOBACC 5091 1,779

BARRATT DEVLPM 633,5 0,079

BERKELEY GRP 3755 0,187

BR LAND CO 615,5 -0,485

BHP BILLITON 1385 1,801

BUNZL 2158 -1,461

BP 494,3 0,467

BURBERRY GRP 1761 0,686

BT GROUP 245,5 -0,122

COCACOLA HBC A 2438 -0,368

CARNIVAL 5010 1,11

CENTRICA 160,2 -0,743

COMPASS GROUP 1538 -3,331

CAPITA PLC 469,9 -2,813

CRH 2673 -2,445

DIXONS CARPHO 152,5 -2,306

DCC 7155 -0,418

DIAGEO 2601 0,463

DIRECT LINE 356,7 0,394

EXPERIAN 1550 -0,322

EASYJET 1343 5,086

FRESNILLO 1293 0,701

GKN 303 0,265

GLENCORE 362,1 0,625

GLAXOSMITHKLIN 1303 -0,799

HIKMA 1052 -4,537

HAMMERSON 520 -1,235

HARGREAVES LS 1612 1,003

HSBC HOLDINGS 729,6 0,014

INTL CONSOL AI 605,5 1,085

INTERCONT HOTE 4335 0,603

3I GROUP 914,5 -0,055

IMP.BRANDS 3130 3,403

INTU PROPERTIE 198 -1,148

INMARSAT 473,4 -4,364

INTERTEK GROUP 5175 -4,255

ITV 146,9 -1,144

JOHNSON MATTHE 3158 -3,425

KINGFISHER 308,5 1,347

LAND SECS. 925 -0,377

LEGAL & GENERA 267 0

LLOYDS BNK GRP 65,72 -0,605

LOND STOCK EXC 3810 0,158

MERLIN 361,6 -2,9

MARKS & SP. 2467164 -0,365

MONDI 1741 -0,685

NATIONAL GRID 878,2 -0,205

NEXT 4340 -0,709

OLD MUTUAL 191 0,052

PROVIDENT FINC 911,5 1,053

PRUDENTIAL 1915 1,753

PERSIMMON 2675 -0,335

PEARSON 699,5 0,72

RECKIT BNCSR G 6401 0,329

ROYAL BANK SCO 273,2 -0,146

RDS ‘A 2330 -0,043

ROYAL DTCH SHL 2377 -0,021

RELX 1769 0,397

RIO TINTO 3573 0,719

ROYAL MAIL 399,3 -0,175

ROLLS ROYCE PL 891 -0,669

RANDGOLD RES. 7165 1,201

RSA INSRANCE G 612 0,99

SAINSBURY(J) 226,7 0,845

SCHRODERS 3531 1,03

SAGE GROUP 775 0,911

SHIRE 3632 1,481

ST JAMESS PLAC 1150 -0,691

SKY PLC 948,5 -0,681

SMITHS GROUP 1502 0

SMITH&NEPHEW 1325 0,076

SPORTS DI INT 384,4 -1,688

SSE PLC 1342 0,826

STANDRD CHART 723 -0,166

SEVERN TRENT 2091 0,432

TRAVIS PERKINS 1473 0,204

TESCO 189 1,07

TUI AG 1335 0,679

TAYLOR WIMPEY 196,9 -0,203

UNILEVER 4227,5 0,667

UNITED UTIL GR 778,5 -1,268

VODAFONE GROUP 229,75 0,109

WPP PLC 1267 0,079

WHITBREAD 3534 -0,507

Zurich /Zυρίχη (Σε ελβ.φρ.)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ABB LTD N 25,27 0,52

RICHEMONT N 87,45 -0,34

GEBERIT N1 428 0,28

LAFARGEHOLCIM 55,25 -0,9

NOVARTIS N 83,55 0,54

ROCHE HOLDING 244 0,16

SGS N 2423 -0,16

SYNGENTA N 457,5 -0,27

SWATCH GROUP I 367 0,05

ADECCO N 74,4 -0,13

JULIUS BAER N 60,35 -0,17

CS GROUP AG 16,3 2,19

GIVAUDAN N 2283 -0,26

NESTLE SA 84,95 0,24

TRANSOCEAN N 10,25 1,59

SWISSCOM N 508,5 0,1

SWISS RE N 92,55 0,27

UBS GROUP N 16,96 0,12

ZURICH INSURAN 299,2 0,2

Frankfurt/Φρανκφούρτη (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ADIDAS N 187,65 2,9

ALLIANZ SE 199,35 2,85

BASF SE 93,57 1,01

BAY MOT WERKE 86,78 1,6

BEIERSDORF 98,19 0,44

BAYER N AG 109,65 1

COMMERZBANK 12,215 -0,155

CONTINENTAL AG 218,4 1,5

DAIMLER AG N 70,6 1,14

DEUTSCHE BANK 16,235 -0,115

DEUTSCHE POST 39,65 0,46

DT BOERSE N 94,15 0,04

DT LUFTHANSA A 28,91 0,1

DT TELEKOM N 14,945 -0,055

E.ON SE NA 9,815 0,047

FRESENIUS MEDI 83,58 0,74

FRESENIUS SE 62,35 -0,5

HEIDELBERGCEME 91,17 -1,8

HENKEL AG&CO V 115,1 1,55

INFINEON TECH 25,28 0,805

K+S AG NA 19,635 0,035

LINDE 190,75 1,5

MERCK KGAA 90,8 0,56

MUENCH. RUECK 191,1 1

RWE AG 19,6 -0,385

THYSSENKRUPP A 22,085 -0,175

VOLKSWAGEN VZ 170,4 5

VONOVIA SE 39,93 0,63

SIEMENS N 114,5 -0,35

SAP SE 98,25 1,25

Amsterdam/Aμστερνταμ (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

AALBERTS INDUS 41,955 0,25

AEGON 5,154 0,55

AKZO NOBEL 77,94 0,31

ALTICE A 8,29 -2,71

ASML HOLDING 157 1,59

BOSKALIS WESTM 30,82 1,1

GEMALTO 32,945 3,13

HEINEKEN 84,52 0,57

KONINKLIJKE DS 79,52 1,35

KPN KON 2,968 -1,03

NN GROUP 35,41 0,23

OCI 20,03 5,06

PHILIPS KON 33,255 0,62

RANDSTAD 50,38 0,08

RELX 19,55 0,36

ROYAL DUTCH SH 26,31 -0,11

UNIBAIL RODAMC 216,45 -0,32

UNILEVER DR 48,71 0,88

VOPAK 34,725 1,02

WOLTERS KLUWER 43,34 0,85

Milano/Mιλάνο (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

A2A SPA 1,54 1,53

ATLANTIA 27,05 26,99

AZIMUT HLDG 16,29 16,00

CIR-COMP 1,15 1,13

ENEL 5,36 5,29

EXOR 53,60 53,50

ENI 13,87 13,76

GENERALI ASS 15,26 15,28

GEOX 2,99 2,70

INTESA SANPAOL 2,768 0

LUXOTTICA 48,10 48,59

MEDIASET 3,05 3,07

MEDIOBANCA 9,52 9,52

PARMALAT 3,15 3,18

RCS MEDIAGROUP 1,16 1,11

PRYSMIAN 28,60 28,44

SNAM 4,28 4,26

STMICROELEC.N. 20,97 20,57

TELECOM ITALIA 0,68 0,68

TENARIS 12,50 12,10

TERNA 5,11 5,08

UNICREDIT 16,55 -0,78

Tokyo/Tόκιο (Σε γιέν)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %AJINOMOTO 2103,5 -0,36ASAHI GROUP HL 5569 0,63ASTELLAS PHARM 1437,5 -0,9BRIDGESTONE CO 5016 0,88CANON INC 4294 0,37CASIO COMPUTER 1679 0,3CITIZEN WATCH 827 2,1CLARION 452 0,89CREDIT SAISON 2078 0,92DAIWA SEC GROU 694,6 1,39SUBARU 3629 1,74FUJIFILM HOLDI 4483 0,45FUJITSU LTD 816,1 -0,93HINO MOTORS 1342 0,75HITACHI 846 0,26HONDA MOTOR 3701 0,38IHI 3485 1,46ISUZU MOTORS 1747 1,81

KAWASAKI HVY I 3880 4,02

KAJIMA CORP 1153 0,87

KEIO 4605 0,11

KOBE STEEL 1029 0

KONICA MINOLTA 1042 0,68

JTEKT 1997 0,91

MITSUB UFJ FG 743,9 1,18

MITSUBISHI COR 2765 0,29

MITSUBISHI ELE 1857 0,35

MITSUBISHI MOT 822 0,24

NEC CORPORATIO 2892 -0,34

NIKKON HLDG 2883 0,63NIKON CORP 2288 0,75NIPPON SUISAN 5569 0,52NISSAN MOTOR C 1071,5 0,37NOMURA HOLDING 638,4 0,88NISSAN CHEM IN 4340 0,46NIPPON PAPER I 2090 NTT DOCOMO 2845 1,48OBAYASHI CORP 1455 -0,55ODAKYU ELEC RA 2297 0,66OJI HOLDINGS 670 -0,3OSAKA GAS 2129 0,95PIONEER 206 0,49RICOH CO LTD 975 -0,31SECOM 8293 0,52SEVEN & I HLDG 4557 0,51SHARP CORP 3485 -0,29SHIMIZU CORP 1247 -0,08SHISEIDO 5275 2,17SONY CORP 5217 -0,59SMFG 4387 1,15SUMITOMO CHEM 814 2,26SUZUKI 1322 2,4TAISEI CORP 6110 0TDK CORPORATIO 8820 1,38TOBU RAILWAY 3385 0,15TOKIO MARINE H 4779 -1,26TORAY INDUSTRI 1134,5 -0,61TREND MICRO 6310 2,1TOPY INDS LTD 3415 1,19TORAY INDUSTRI 1134,5 -0,61TOSHIBA CORP 290 5,45TOYOBO 2045 1,94TOYOTA MOTOR C 7028 1,4YAMAHA CORP 3870 -0,9

Paris/Παρίσι (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %ACCOR 41,78 41,77AIR LIQUIDE 107,20 106,15ALSTOM 34,42 34,22AXA 25,39 24,97BNP PARIBAS 62,78 62,85BOUYGUES 42,56 43,09CAPGEMINI 100,15 100,50CARREFOUR 16,47 16,52CASINO GUICHAR 47,22 47,40CREDIT AGRICOL 14,00 14,00DANONE 69,25 69,11DASSAULT SYSTE 91,87 90,88EDF 10,06 10,04ESSILOR INTERN 106,75 106,70L’OREAL 187,00 186,70L.V.M.H. 251,70 249,25LAGARDERE S.C. 27,40 27,05MICHELIN 118,30 118,30PERNOD RICARD 128,70 127,95PEUGEOT 18,53 18,57KERING 396,00 392,10PUBLICIS GROUP 54,19 54,10RENAULT 86,37 86,79SAINT-GOBAIN 48,39 48,57SANOFI 76,44 75,75SCHNEIDER ELEC 70,80 71,20SOCIETE GENERA 42,96 43,05SODEXO 107,95 106,35STMICROELECTRO 20,97 20,58TF1 12,66 12,46THALES 87,34 88,00TOTAL 46,93 46,48VEOLIA ENVIRON 20,85 20,92

Madrid/Mαδρίτη (Σε ευρώ)

Εταιρείες Χθεσινό Μετ. %

ACS CONS Y SER 32,99 -0,242

ABERTIS 18,47 0,19

AENA SME 160,5 0,375

ACERINOX 11,335 0,488

ACCIONA SA 68,65 -0,737

AMADEUS 61,95 1,724

BANKIA 3,791 -1,737

BBVA 7,022 -1,363

BANKINTER 7,639 -1,126

CAIXABANK 3,87 -0,871

DSTR INT ALIME 3,938 -2,669

ENDESA 18,285 -1,162

ENAGAS 23,64 0,254

FERROVIAL 18,305 0,439

FOMENTO DE CON 9,2 1,838

GAS NATURAL 17,95 -0,056

GRIFOLS 25,25 -0,591

IBERDROLA 6,448 -0,186

INT AIRLINES G 6,835 1,065

INDRA SISTEMAS 11,755 1,118

INDITEX 29,36 -0,475

MAPFRE 2,726 -1,089

MERLIN PROP 11,145 0

ARCELORMITTAL 24,565 2,397

OBR HUARTE LAI 5,066 -2,876

RED ELECTR COR 18,11 0,166

REPSOL 15,05 0,3

BCO DE SABADEL 1,615 -1,464

BANCO SANTANDE 5,467 -0,564

SACYR 1,922 -0,311

TELEFONICA 8,516 -0,711

MEDIASET ES CO 9,346 2,669

TECNICAS REUN 24,07 -1,494

(Πηγή: Reuters) ΞENA XPHMATIΣTHPIA

<<<<<<

Ο δείκτης υψηλής κεφαλαι-οποίησης σημείωσε άνοδο σε ποσοστό 1,41%.

20-OIK_SYNALLAGMA_KATHI 21/11/17 23:45 Page 20

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 21Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Α Γ Ο Ρ Α

ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΕΛΗΤ HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 0,650 0,675 0,661 -1,7 7.717 0,651 0,675 0,661 0,15

ΤΡΚΗ Bank of Cyprus Holdings Plc (Σ) 2,620 2,650 2,627 1,3 24.122 2,630 2,640 2,640 0,38

ΔΗΕΠ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM) 0,380 0,390 0,383 -0,1 2.121 0,380 0,390 0,390 0,00

ΛΕΠΕ LCP HOLDINGS AND INVESTMENTS PUBLIC LTD (Σ) 0,004 0,004 0,004 -0,2 366 0,005 0,007 0,004 -33,33

ΣΑΕΠ CYTRUSTEES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,220 0,227

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΛΟΥΗ LOUIS PLC (Σ) 0,033 0,033 0,033 0,2 4.692 0,031 0,033 0,033 0,00

ΤΣΟΚ A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD 0,162 0,174

Τεχνολογία

ΛΟΤΖ LOGICOM PUBLIC LTD 1,240 1,250 1,246 -0,7 7.361 1,240 1,250 1,240 -0,80

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Χρηματοοικονομικά

ΓΟΥΛ WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC (Σ) 0,170 0,170 0,170 -1,4 135 0,172 0,197 0,170 -8,11

ΚΚΟΜ K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,153 0,170

ΠΑΝΔ ΠΑΝΔΩΡΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,064 0,064 0,064 0,4 10.449 0,064 0,065 0,064 6,67

ΦΙΛΟ ΦΙΛΟΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,328 0,330 0,329 2,9 5.870 0,330 0,000 0,330 10,00

ΑΤΑΣ ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 1,290 1,290 1,290 0,0 380 1,240 1,290 1,290 0,00

ΚΟΣΑ ΚΟΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,000 0,060

ΛΙΠΕ LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 1,030

ΜΙΝΕ ΜΙΝΕΡΒΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,017 0,000

ΑΙΕΠ ΑΙΑΝΤΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,002 0,000

ΑΚΕΠ ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,024

ΑΠΕΠ APOLLO INVESTMENT FUND PLC 0,140 0,145

ΒΕΝΤ CYVENTURE CAPITAL PUBLIC COMPANY LTD (AN) 0,000 0,000

ΓΙΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM) 0,000 0,000

ΔΩΕΠ ΔΩΔΩΝΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,002 0,003

ΕΛΕΠ ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,200

ΕΛΛΗ ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD 0,000 0,297

ΙΝΕΠ INTERFUND INVESTMENTS PLC 0,126 0,137

ΙΣΕΠ ΙΣΧΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (EM, Σ) 0,000 0,043

ΠΡΟΠ A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD (Σ) 0,001 0,003

ΡΕΕΠ REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,001 0,000

ΤΖΕΠ JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,017 0,017 0,017 0,2 96 0,000 0,017 0,017 6,25

ΤΟΕΠ ΤΟΞΟΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,000 0,031

ΦΑΣΤ UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,000

ΧΑΕΠ HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD (EM, Σ) 0,000 0,088

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΒΙΖΝ VISION INTERNATIONAL PEOPLE GROUP PUBLIC LTD (Σ) 0,210 0,210 0,210 -2,0 1.000 0,000 0,000 0,210 -8,70

ΕΡΜΕ ERMES DEPARTMENT STORES PLC 0,069 0,074

ΙΟΑΝ CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD (Σ) 0,000 0,022

ΛΙΝΑ PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 1,140 1,140 1,140 -1,0 2.000 1,140 1,160 1,140 -0,87

ΜΑΠΑ MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD 0,000 0,210

ΠΙΕΡ PIERIDES HOLDINGS PLC (Σ) 0,000 0,037

ΣΤΣΔ CYPRUS TRADING CORPORATION PLC (Σ) 0,222 0,268

ΑΓΡΟ “ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΑΓΡΟΥ “”Η ΠΡΟΟΔΟΣ”“ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ)” 0,803 0,000

ΑΜΑΘ AMATHUS PUBLIC LTD 0,000 0,139

ΚΛΑΡ CLARIDGE PUBLIC LTD 0,029 0,029 0,029 0,0 2.000 0,027 0,029 0,029 0,00

ΚΩΝΣ CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,170 0,178

ΛΕΠΤ LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD 0,067 0,070

ΛΟΞΕ LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,000 0,520

ΝΤΟΔ DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,000

ΡΟΧΑ ROYAL HIGHGATE PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,040

ΣΑΛΑ SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 0,419 0,421 0,420 1,0 4.950 0,370 0,424 0,421 2,68

ΣΙΤΟ C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,040 0,040 0,040 0,0 130.000 0,038 0,040 0,040 0,00

ΣΤΑΔ STADEMOS HOTELS PLC 0,000 1,600

ΤΟΚΙ TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD (Σ) 0,055 0,000

ΧΑΣΕ Ch. Charilaou Group Plc (Σ) 0,000 0,000

Βιομηχανίες

ΒΑΣΙ G.A.P. VASSILOPOULOS PUBLIC LTD 0,000 0,000

ΝΤΙΑ DISPLAY ART PLC (Σ) 0,000 0,049

ΔΒΚΔ ΔΑΣΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ (Σ) 0,000 0,000

ΚΕΤΣ THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD 0,469 0,469 0,469 0,1 588 0,469 0,488 0,469 -0,21

ΚΥΘΡ K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD 0,000 0,000

ΤΣΙΒ ΤΣΙΜΕΝΤΟΠΟΙΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 2,900 2,900 2,900 -2,5 1.000 2,910 2,930 2,900 -0,68

Καταναλωτικά αγαθά

ΡΟΛΑ ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD (Σ) 0,000 0,000

ΣΤΟ C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,000 0,016

ΑΝΠΑ A&P (ANDREOU & PARASKEVAIDES) ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,143 0,143 0,143 0,0 20.995 0,142 0,143 0,143 -0,69

ΚΕΟ KEO PLC 1,450 1,500 1,450 -5,0 26.909 0,000 1,540 1,450 -3,33

ΜΙΤΣ ΜΙΤΣΙΔΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,373

ΜΠΛΕ BLUE ISLAND PLC 0,000 0,359

ΦΡΟΥ ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 0,214 0,237 0,217 -2,0 800 0,215 0,237 0,237 0,00

Βασικά υλικά

ΛΟΡΔ LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD 0,080 0,091

ΑΓΟΡΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ

Χρηματοοικονομικά

ΕΞΕΠ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,106

ΕΣΕΦ SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD (Σ) 0,015 0,017

ΚΑΕΠ ΚΑΡΥΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ 0,000 0,089

ΚΕΑΕ CPI HOLDINGS PUBLIC LTD 0,000 0,234

ΣΛΕΠ CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD 0,001 0,001 0,001 0,0 7.278 0,001 0,002 0,001 0,00

ΤΔΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΔΙΕΘΝΕΙΣ 0,000 0,468

ΤΕΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ 0,000 0,720

ΤΚΕΠ ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ - ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΕΣ 0,000 0,000

Υπηρεσίες καταναλωτών

ΜΟΔΕ MODESTOU SOUND & VISION PUBLIC COMPANY LTD (AN) 0,000 0,014

Καταναλωτικά αγαθά

ΡΕΝΟ ΦΑΡΜΑ ΡΕΝΟΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ (AN) 0,000 0,001

ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ

ΑΛΦΚ Alpha Bank Ltd - Χρεόγραφα 2013/2018 98,90 100,00

ΕΤΜΑ1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –

ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 27,000 27,000 27,000 -200,0 1 27,00 0,00 27,000 -6,900

ΕΤΜΑ2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ –

ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 2 28,03 30,00

ΙΝΓΚΑΡΤ Ingard Property Bond Designated Activity Company (Ομόλογα) (ΑΕ) 0,00 0,00

* Η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει την αυξομείωση της μέσης σταθμικής τιμής σε σεντ από την προηγούμενη χρηματιστηριακή συνάντηση.** Στον υπολογισμό της μέσης σταθμικής τιμής συμπεριλαμβάνονται και η αξία και τα τεμάχια συναλλαγών που εκτελέστηκαν με τη μέθοδο ‘Απλή Προσυμφωνημένη Συναλλαγή’.Ειδική κατηγορία διαπραγμάτευσης: Στην Κατηγορία αυτή θα ταξινομούνται εταιρείες όταν ενδεχομένως θα συντρέχουν σοβαροί λόγοι μη πλήρους συμμόρφωσης τους με τη νομοθεσία και μη παροχής επαρκών στοιχείων /εχεγγύων προς τους επενδυτές.Αγορά ειδικών χαρακτηριστικών: ταξινομούνται εταιρείες οι οποίες έχουν: (α) δεν τηρούν τις υποχρεώσεις της διασποράς ή της εμπορευσιμότητας ή της χρηματιστηριακής αξίας της αγοράς στην οποία είναι εισηγμένες ή (β) παραλείπουν να εισαγάγουν στοΧρηματιστήριο μετοχές τους όπως προβλέπεται από το Άρθρο 129 των περί Αξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου Νόμων ή (γ) i. για τις οποίες επίκειται ουσιαστική διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους ή ii. για τις οποίες επίκειται αντίστροφη εξαγορά ήiii. οι οποίες είναι επενδυτικοί οργανισμοί και επιζητούν την απαλλαγή τους από περιορισμό αναφορικά προς τις υποχρεώσεις τους.

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΚΩΔ. ΟΝΟΜΑ ΚΑΤΩΤΑΤΗ ΑΝΩΤΑΤΗ ΜΕΣΗ ΔΙΑΦ.* ΤΙΤΛΟΙ ΑΓΟΡΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΙΜΗ % ΣΤΑΘΜ.** ΚΛΕΙΣ. ΜΕΤΑΒ.

Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2017ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

21-OIK_XA-XAK_KATHI 21/11/17 23:00 Page 21

22 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017Α Θ Λ Η Τ Ι Σ Μ Ο Σ

Συνέντευξη στονΚΩΣΤΑ ΚΟΥΚΟΥΜΑΚΑ

Στο άδειο Παλέ ντε Σπορ, δύο ώρες πριναπό την απογευματινή προπόνησητης ομάδας μπάσκετ του Άρη, είναισχεδόν παραλυτικό το συναίσθημα ναστέκεσαι στο κέντρο του παρκέ, μόνοςαπέναντι στον «Δράκο». Η Θεσσαλονίκηείναι ο νέος σταθμός της τεράστιας α-θλητικής και προπονητικής καριέραςτου Παναγιώτη Γιαννάκη. Ο ίδιος δη-λώνει ότι επιστρέφει μετά από 24 χρόνιαστο σπίτι του. Στην πρώτη του μεγάλησυνέντευξη, όχι με επίκεντρο τα α-θλητικά, ο κόουτς, που χαίρει σεβασμούόσο λίγοι και εκτός των παρκέ, μιλάειγια τη σχέση του με την πόλη της Θεσ-σαλονίκης, τη σημερινή κοινωνική κα-τάσταση στην Ελλάδα, τα εγγόνια του,το προσωνύμιο «Δράκος» και τον δικότου ορισμό της ευτυχίας.-Τι θυμάστε από τη Θεσσαλονίκητης δεκαετίας του ’80;

-Θυμάμαι μια πόλη γεμάτη ζωή, μεανθρώπους που είχαν όνειρα. Γι’ αυτόβρέθηκα κι εγώ στη Θεσσαλονίκη, διότιυπήρχαν άνθρωποι που πίστευαν στηδύναμη της πόλης και των μονάδωντης και δημιούργησαν εκείνη την ο-μάδα.-Είναι αλήθεια ότι υπογράψατε τοσυμβόλαιο με τον Άρη σε συνθήκεςμυστικότητας, στο διαμέρισμα τουΓιάννη Μπουτάρη στο Κολωνάκι;

-Είναι αλήθεια, ναι. Οι άνθρωποιτου Άρη ήθελαν να προλάβουν τιςάλλες ομάδες που ενδιαφέρονταν ναμε αποκτήσουν. Κυρίως, ήθελαν νακάνουν μια τέτοια μεταγραφή, ώστενα μην υπάρξει εν δυνάμει αντίπαλοςστο γήπεδο.-Πού μένατε τότε;

-Έμενα Κύπρου και Κερκύρας, στηνπεριοχή Βυζάντιο. Ήταν καλό σημείο,κοντά στο γήπεδο, κι επίσης ήταν ή-συχα.-Πώς βρήκατε την πόλη 24 χρόνιααργότερα;

-Έχουν γίνει αρκετά πράγματα, μουφαίνεται ότι η Θεσσαλονίκη διαθέτειπλέον ωραίους κοινόχρηστους χώρους,όπως το παραλιακό μέτωπο. Δεν έχωκυκλοφορήσει ακόμη πολύ μέσα στηνπόλη, αλλά αισθάνομαι ότι ένας άν-θρωπος που ζει στη Θεσσαλονίκη περ-νάει καλά. -Πήγατε στην παλιά σας γειτονιά;

-Πάντα περνάω, όποτε μου δίνεταιη ευκαιρία επιστρέφω εκεί, για να θυ-μηθώ τις ωραίες στιγμές που έζησα. -Θυμάστε την πρώτη φορά που βρε-θήκατε ως παίκτης στο «Αλεξάν-δρειο»;

-Ήμουν πιτσιρικάς, 16 ετών, το1975. Είχε ανέβει η ομάδα μου, ο ΙωνικόςΝίκαιας, στην Α΄ Εθνική. Ήταν εκδη-λωτικός ο κόσμος. Το γήπεδο μας φαι-νόταν υπέροχο, ήταν μπασκετικό, πολύμεγάλο για την εποχή μου. Σε έπιανεδέος.-Την πρώτη φορά ως παίκτης τουΆρη;

-Αισθάνθηκα πολύ ωραία κι άρχισανα ονειρεύομαι. -Μετά από τόσα χρόνια, ποια είναιη σχέση σας με τη Θεσσαλονίκη;

-Το 1984 είχα έρθει για να μείνωμόνιμα. Οι δυσκολίες της εποχής δη-μιούργησαν μια ένταση, λόγω του ότιο Άρης έκανε τεράστιες θυσίες για ναδημιουργήσει μια ομάδα η οποία θαέκανε την πόλη, την Ελλάδα και τηνΕυρώπη να μιλάει γι’ αυτήν. Ήταν συ-γκλονιστικό, δεν ξέρω αν έχει ανάλογοπαράδειγμα η πόλη. Ήταν ένα πολυ-διάστατο εγχείρημα. Αξίζουν συγχα-ρητήρια σε όσους έδωσαν και την ψυχήγια όλο αυτό, όμως νομίζω ότι διοικητικάδεν κατάφεραν να το οργανώσουν καινα το κάνουν μια παραγωγική δραστη-ριότητα της πόλης.-Γιατί πιστεύετε;

-Το «γιατί» υπάρχει και σήμερα. Πά-ντα πίστευα ότι θα πρέπει να δίνεταισημασία στο πώς θα δημιουργούνταιστελέχη, τόσο στη διοίκηση όσο καιστο αθλητικό αποτέλεσμα. Είναι δια-φορετικά πράγματα, που όμως πολλέςφορές μπερδεύονται γιατί είναι ελκυ-στικό το αθλητικό αποτέλεσμα. Στουςανθρώπους που διοικούν αρέσει να α-σχολούνται περισσότερο με τα αγω-νιστικά, νομίζοντας ότι έτσι βοηθούντην εξέλιξη της ομάδας.

-Επιστρέφετε 24 χρόνια μετά ωςπροπονητής. Τι είπατε την πρώτημέρα στους παίκτες σας;

-Πάντα λέω στα παιδιά ότι θέλω να

ξεπεράσουν τις ικανότητες που έχουνκι αυτό θα είναι σκληρό. Θα μάχονταιμε το μυαλό τους, που ωραιοποιεί πράγ-ματα φθηνά για την επαγγελματικήτους εξέλιξη. Είμαστε εδώ για να προ-σπαθήσουμε να κερδίσουμε τους κα-λύτερους. Κάθε μέρα να γινόμαστε κα-λύτεροι στις αντιδράσεις μας απέναντιστα προβλήματα, είτε είναι ατομικάτεχνικά είτε είναι ομαδικά. Δεν υπάρχεικάτι που δεν μπορούμε να πετύχουμε.Την ομάδα αυτή περιμένει όλος ο α-θλητικός κόσμος να τη δει σε υψηλόεπίπεδο, γιατί πάντα έχει καλή θύμηση,είτε είναι φίλαθλος της ομάδας είτε α-ντίπαλος.-Θέλετε να μου δώσετε ένα παρά-δειγμα για το brand name του Άρη;

-Φίλοι μου είχαν βρεθεί στο Παρίσικαι περίμεναν στην ουρά έξω από τομουσείο του Λούβρου. Φορούσαν ένακασκόλ του Άρη. Τους είδε ο Γάλλοςφύλακας και τους πέρασε μπροστά. -Αυτό το έχει καταλάβει ο οργανι-σμός Άρης;

-Σε μια απλή προσέγγιση και σε μιαέξαρση της ικανοποίησης για την ομάδατου, μπορεί να του περνάει από το μυα-λό. Αλλά δεν δουλεύει πάνω σε αυτό.Θέλει δουλειά, δεν είναι κάτι που μπορείαπλώς να το αισθάνεσαι, δημιουργείυποχρεώσεις.-Με τον Γκάλη κρατάτε επαφή;

-Μιλάμε κατά καιρούς, αλλά πλέονόχι τόσο συχνά. Η σκιά του είναι παντούστην ομάδα, η σάλα έχει το όνομά του.Θα λάτρευα να βρίσκεται στο γήπεδο,αν είναι δυνατόν σε καθημερινή βάση,στα παιχνίδια ή έστω σε μια-δυο εκ-δηλώσεις. Είναι ο χώρος του, εκεί όπουη προσφορά του είναι ανεκτίμητη. -Πώς βλέπετε τη σημερινή κοινω-νική κατάσταση στην Ελλάδα;

-Είναι δύσκολη, έχει δημιουργηθείένα σοκ στους ανθρώπους. Χρειάζονταιυπομονή και επιμονή, δύο αρετές πουπολλές φορές θεωρούνται μειονεκτή-ματα, όμως κάνουν τη ζωή πιο συναρ-παστική. Έχει δημιουργηθεί η εντύ-πωση ότι είμαστε στο χείλος της κα-ταστροφής, ο καθένας ατομικά καιόλοι μαζί, αλλά νομίζω πως, όταν βγαίνειο ήλιος το πρωί, έχουμε τη δύναμη νακινήσουμε γη και ουρανό. Θα ήθελανα παρακινήσω τους ανθρώπους νακαταλάβουν ότι οι μέρες είναι μονα-δικές, τα προβλήματα που έχουμε είναιμόνο για να μας αναπτύσσουν τις δε-ξιότητες. Κι επίσης, πάντα η συλλογι-κότητα είναι πιο δυνατή από το άτομο.Ο καλύτερος παίκτης είναι αυτός πουκάνει τους συμπαίκτες του καλύτε-ρους.-Ποια είναι η ευθύνη των ανθρώ-πων του αθλητισμού στη σημερινήκρίση;

-Στην καταξίωσή των αθλητών υ-πάρχει μια αντικειμενικότητα. Είσαιγυμνός μέσα στο γήπεδο, δεν παίζειρόλο το όνομα ή η καταγωγή σου, τοχρώμα ή η θρησκεία σου, μάχεσαι ώστενα γίνεις καλύτερος. Οι άνθρωποι πουείναι απ’ έξω έχουν την ευθύνη να δη-μιουργήσουν ένα know how, το πώςγίνεται δηλαδή να βελτιωθεί κάποιοςτεχνικά, αθλητικά, πνευματικά. Σήμεραο αθλητισμός εξελίσσεται σε μια παροχήόχι αυτονόητη, όπως θα έπρεπε, αλλάσε δραστηριότητα που πρέπει να φέρνειχρήματα. Ο αθλητισμός, όμως, είναιένα μεγάλο κομμάτι παιδείας που πρέπεινα εκμεταλλευτούμε. Περνά μηνύματασυμπεριφοράς, αποτελεσματικότητας,συνεργασίας. Κι επίσης είναι το θέματης υγείας, πώς τρως, αν ασχολείσαιμε το σώμα σου.-Πώς σχολιάζετε το ότι το μπάσκετείναι ο μοναδικός τομέας στην Ελ-λάδα που επί 30 χρόνια βρίσκεταισε υψηλό επίπεδο;

-Θα ήθελα να είμαστε σκληροί μετον εαυτό μας και να ξέρουμε ότι υ-πάρχει κάτι καλύτερο από αυτό πουέχουμε πετύχει. Σίγουρα το μπάσκετπαρακινεί την κοινωνία, γιατί υπάρ-χουν άνθρωποι που συνεργάζονταικαι δημιουργούν επιτυχίες, όπως ηΕθνική μπάσκετ το 1987 και του πο-δοσφαίρου το 2004, Ολυμπιονίκες ό-πως η Πατουλίδου και ο Πύρρος. Θαήθελα, όμως, να έχουμε περισσότερουςΈλληνες ως στελέχη του μπάσκετ σεόλο τον κόσμο. Παιδιά που να παίζουνστο εξωτερικό, προπονητές, στελέχηομάδων, που θα φέρνουν χρήματαστη χώρα που αγαπούν και κατάγονται.Αυτό έχει βοηθήσει πολλές χώρες, ό-πως της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Είναιωραίο και θα ήθελα να το δω σε με-γαλύτερο βαθμό.

«Δεν έχω πρόβλημα να χάσω»Ο Παναγιώτης Γιαννάκης στην πρώτη συνέντευξη μετά την επιστροφή του στον Αρη

Από τις «πτήσεις» σε μεγάλα ύψη τα τρίαπρώτα χρόνια της καριέρας του, ο Γιάν-νης Αντετοκούνμπο «εκτοξεύτηκε» στη«στρατόσφαιρα» του ΝΒΑ. Ο Giannisδεν προοδεύει απλά στην 5η χρονιάτης καριέρας του στο ΝΒΑ, αλλά κάνεισυνεχή άλματα, προκαλώντας δέοςστους αντιπάλους του και κερδίζονταςτον σεβασμό τους για τις εντυπωσιακέςεπιδόσεις του. Η επένδυση των Μπακςπου άρχισε από πέρυσι με την υπογραφήτου παχυλού συμβολαίου με συνολικέςαποδοχές που θα «σπάσουν» το φράγματων 100 εκατομμυρίων δολαρίων, έχειτη μέγιστη αγωνιστική ανταπόκρισηαπό το παιδί που δεν μετρά πλέον τααστέρια, αλλά συγκαταλέγεται στηνελίτ των σταρ του ΝΒΑ.

Από τον μέσον όρο των 6,8 πόντωνστην πρώτη χρονιά του στο Μιλγουόκι(2013), ο Αντετοκούνμπο άρχισε να«σκαρφαλώνει» στους 12,7 στον δεύτεροχρόνο, στους 16,9 τον τρίτο και στους22,9 πόντους πέρυσι.

Στους 14 πρώτους αγώνες του φετινούπρωταθλήματος, ο Αντετοκούνμπο «ε-κτόξευσε» την επιθετική παραγωγικό-τητά του, άνω των 30 πόντων και βρί-σκεται στη δεύτερη θέση των σκόρερ,με την απειροελάχιστη διαφορά του0,1 πόντου για τους λάτρεις των αριθ-μών, από τον Τζέιμς Χάρντεν (μ.ό. 30,7).

Η υψηλή συγκομιδή πόντων απέφερεστον Αντετοκούνμπο ένα ακόμη ρεκόρπου ήταν ακατάρριπτο τα 46 τελευταίαχρόνια από τον «θρύλο» Καρίμ ΑμπντούλΤζαμπάρ και το μοναδικό πρωτάθληματων Μπακς (1971), ξεπερνώντας τους400 πόντους, όπως είχε κάνει ο Τζαμπάρστον ίδιο αριθμό αγώνων (424 πόντοι).

Το ελληνικό φαινόμενο έπρεπε να«απορροφήσει» δύο σοβαρά προβλή-ματα στην αρχή της περιόδου. Το πρώτοήταν ο ερεθισμός στο γόνατό του πουδεν του επέτρεψε να παίξει με την Ε-θνική στο Ευρωμπάσκετ, λόγω και τηςγνωστής απαγόρευσης των ΜιλγουόκιΜπακς. Το πρόβλημα εξακολουθεί ναυπάρχει. Το «Greek Greak» δεν... ακού-μπησε την μπάλα για 20 ημέρες και ξε-κουράστηκε από κάθε άσκηση φυσικήςκατάστασης. Το ιατρικό επιτελείο ε-στίασε την προσοχή του στον τένοντατου ποδιού του, ακολούθησε ειδικόπρόγραμμα για την ενίσχυση των ισχίωντου, ενώ έπειτα από κάθε παιχνίδι τωνΜπακς, κάνει «warm down» και φοράγια μία ώρα την μπότα υδροθεραπείας.Το τεχνικό επιτελείο έχει συμβουλέψειτον Αντετοκούνμπο να παίζει 10-15 λε-πτά στο μάξιμουμ των σωματικών α-ντοχών του γονάτου του σε κάθε αγώνα,αλλά οι εντυπωσιακές επιδόσεις του

αυξάνονται στο υπόλοιπο διάστηματης συμμετοχής του, λόγω της ταχέωςεξελισσόμενης τεχνικής του.

Το δεύτερο πρόβλημα προέκυψεαπό τον αιφνιδιαστικό θάνατο του πα-τέρα του, Τσαρλς, τον περασμένο Σε-πτέμβριο, στο Μιλγουόκι. Στις πρώτεςημέρες μετά την κηδεία, ο Γιάννης ε-κτίμησε ότι η μοίρα της ζωής του δεντου επέτρεψε να χαρεί μαζί με τον α-γαπημένο πατέρα του τη συνταρακτικήαλλαγή που βιώνει συνολικά η οικο-γένειά του στη διαδρομή της από τουπόγειο στην πλατεία Βάθης, μέχρι

την έπαυλη στο Μιλγουόκι. Πείσμωσε,όμως, και έχει δώσει «όρκο» πάνω απότον τάφο του Τσαρλς.

«Για σένα, κάθε καλάθι μου» ήτανη υπόσχεση που άκουσαν η μητέρατου, Βερόνικα και οι τρεις αδελφοί του.Ο «Letter Bro», όπως είναι το νέο προ-σωνύμιο του Αντετοκούνμπο από τουςΚινέζους θαυμαστές του (προφανώςπροέρχεται από το AlphaBet όπως τοναποκαλούσαν οι Αμερικανοί, αρχικά,στο ΝΒΑ), συνεχίζει να απολαμβάνειτην αποθέωση των Ελλήνων ομογενώνγια τα επιτεύγματά του και να αντα-ποδίδει με τη γνώριμη ταπεινότητάτου. Στο Κλίβελαντ ο «Greek Freak»πήγε στην εξέδρα και τραγούδησε τονεθνικό ύμνο.

Οι ομογενείς στις Ηνωμένες Πολιτείεςείναι πολύ τυχεροί σε σχέση με τουςσυμπατριώτες τους στην Ελλάδα, αφούέχουν τη δυνατότητα να παρακολου-θούν διά ζώσης τον Αντετοκούνμπο.Στην Ελλάδα, ουδείς έχει προλάβει να«χορτάσει» το θέαμά του με την εθνικήομάδα και γι’ αυτό το νοσταλγικό πα-ράπονο θα χρειαστεί να περάσουν δυοχρόνια, ώστε να τον δουν... σημαιοφόροκαι φυσικό ηγέτη του αντιπροσωπευ-τικού συγκροτήματος στο Παγκόσμιοτου 2019.

Ο Αντετοκούνμποκατακτά το ΝΒΑΠροκαλέι δέος με τις φετινές επιδόσεις του

<<<<<<<

Από τον μέσον όρο των 6,8πόντων στον πρώτο χρόνο,άρχισε να «σκαρφαλώνει»στους 12,7 στον δεύτερο,στους 16,9 τον τρίτο καιστους 22,9 πέρυσι. Φέτος,στους 14 πρώτους αγώνες«εκτόξευσε» την επιθετικήπαραγωγικότητά του, άνω των 30 πόντων.

-Έχετε δημιουργήσει μια όμορφηοικογένεια.

-Ναι, και έχω δύο εγγόνια, τον Φί-λιππο και τη Δανάη, πέντε και δύοετών. Ζουν στην Αθήνα, όμως μιλάμεκαθημερινά στο τηλέφωνο. Ήρθανκαι στο γήπεδο. -Πού πηγαίνετε το πρωί μετά τον α-γώνα για να αδειάσει το μυαλό σας;

-Μου αρέσει να περπατάω και ναπαρατηρώ τη φύση, τον ήλιο, τη θά-λασσα, το βουνό. Μου αρέσουν επίσηςοι εναλλαγές του καιρού. Πώς ορίζετε την απόλυτη ευτυχία;

-(Σκέφτεται). Παιδιά, πολλά παιδιά.Ευτυχία!-Ποιο είναι το πιο συγκινητικό πράγ-μα που σας έχει πει ένας απλός άν-θρωπος στον δρόμο;

-«Παναγιώτη, σ’ αγαπάω».-Αυτό είναι βάρος ή ενθάρρυνση;Ακούμε, για παράδειγμα, στο γή-πεδο το σύνθημα «Κάνε την ομάδαπάλι πρώτη, Παναγιώτη».

-Την ομάδα θα την κάνουν τα παιδιά

πάλι πρώτη. Όσον αφορά το βάροςπου ρωτήσατε, το να σε αγαπούν δενείναι βάρος. Σου μεγαλώνει, όμως, τοπάθος.-Το «Δράκος» πώς βγήκε;

-Δεν με βλέπεις, δεν βγάζω φωτιές;(γελάει) Ο Σκουντής έμενε κοντά στοπατρικό μου και με παρακολουθούσεαπό τον Ιωνικό. Μου το κόλλησε απότον τρόπο που έπαιζα. Κυνηγούσαόλες τις φάσεις, οι συμπαίκτες μουμου έλεγαν «σταμάτα να κυνηγάς όλεςτις μπάλες πάνω-κάτω» και επιθετικάέπαιζα χωρίς φόβο. -Παίρνατε πολλά τελευταία σουτ.

-Δεν έχω πρόβλημα να χάσω, πρό-βλημα είναι να μην ξέρω γιατί έχασα.Οι Αμερικανοί λένε για τις ήττες ότιείναι σαν την κοπριά: μυρίζει, αλλάβοηθάει το δέντρο να μεγαλώσει.-Έχετε κρατήσει κάτι από το ματςμε τους Αμερικανούς στη Σαϊτάμα,το πινακάκι ή την μπάλα;

-Εντάξει, αυτά είναι κρατημένα. Έ-χω κρατήσει, όμως, τη συγκέντρωση

όλων των παικτών για τη νίκη. Δεν θατο ξεχάσω ποτέ αυτό. Δεν θα ξεχάσωπόσο ανήμποροι ήταν οι Αμερικανοί.Έβλεπα στην έκφρασή τους ότι δενπίστευαν αυτό που συνέβη. -Ο προπονητής Σιζέφσκι είπε ότιάλλαξαν τη φιλοσοφία της ομάδαςμετά από εκείνη την ήττα.

-Φυσικό είναι. Είναι άνθρωποι πουασχολούνται με τη λεπτομέρεια. Ότανήμουν προπονητής στον Ολυμπιακόκαι βρέθηκα στο Κλίβελαντ, ο ΛεμπρόνΤζέιμς ήρθε και με χαιρέτησε προσω-πικά.-Έχετε κερδίσει τα πάντα στο γή-πεδο. Χαίρετε σεβασμού και αγάπηςαπό όλους. Ποιο είναι το κίνητρογια να ξυπνάτε το πρωί;

-Η σκέψη ότι η ζωή είναι πολύ ω-ραία! Κι επίσης είναι ωραίο να βλέπειςπαιδιά με τη δίψα να εξελιχθούν. Όπωςωραίο είναι να προσπαθείς για το μπά-σκετ, που αγαπάς και στο οποίο ερ-γάζεσαι καθημερινά, να εξελίσσεταικαι να γίνεται καλύτερο.

«Το να σε αγαπούν δεν είναι βάρος»

Ο Παναγιώτης Γιαννάκης με τη φανέ-λα του Άρη τη δεκαετία του ’80, ένας από τους καλύτερους play maker στηνΕυρώπη εκείνη την εποχή.

Ο «Δράκος», ως προπονητής σήμερα στο Παλέ ντε Σπορ της Θεσσαλονίκης, αισθά-νεται ότι επέστρεψε στο σπίτι του.

22-OIK_SPOR_KATHI 21/11/17 21:33 Page 22

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017 Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 23g e e k . c o m . c y

Razer Phone

Smartphone για gamersΤο πρώτο της κινητό παρουσίασε η εταιρεία η-λεκτρονικών συσκευών, Razer, η οποία ειδι-κεύεται στην κατασκευή ηλεκτρονικών υπολο-γιστών και περιφερειακών για gamers. ΤοRazer Phone διαθέτει οθόνη QHD LCD 5.7 ι-ντσών με συχνότητα 120 Hz την ώρα που οι πε-ρισσότερες οθόνες κινητών προσφέρουν 60Hz. Η ανάλυση οθόνης ανέρχεται σε 1440p(2560x1440) και χρησιμοποιεί τεχνολογίαUltramotion frame syncing, ώστε ο ρυθμός α-νανέωσης οθόνης να ταιριάζει με το πραγματι-κό frame rate και να μην υπάρχει το περίφημοtearing στα παιχνίδια.

Mercedes-Benz

Επενδύει στα ηλεκτρικάαυτοκίνηταΗ Daimler σκοπεύει να επενδύσει 755 εκατομ-μύρια δολάρια στην Κίνα για την κατασκευήεργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκι-νήτων και μπαταριών, βοηθώντας την προσπά-θεια της Mercedes-Benz να βρεθεί μπροστά α-πό τον ανταγωνισμό στην μεγαλύτερη αγοράαυτοκινήτων στον κόσμο. Ήδη η Daimler ανα-κοίνωσε πριν από λίγες εβδομάδες ότι σχεδιά-ζει να επεκτείνει τη συνεργασία της με την κι-νέζικη αυτοκινητοβιομηχανία BYD για να κατα-σκευάσει ένα νέο ηλεκτροκίνητο μοντέλο στηνΚίνα. Όλα αυτά ενώ η τελευταία έχει θέσει αυ-στηρές προδιαγραφές για τα ηλεκτρικά καιplug-in υβριδικά αυτοκίνητα, που θα έχουν ι-σχύ από το 2019. Μάλιστα η Κίνα έχει φιλόδο-ξο στόχο για πωλήσεις δύο εκατομμυρίων ηλε-κτρικών αυτοκινήτων μέχρι το 2020.

Youtube

Νέο zoom ένεκα νέωναναλύσεωνΗ λειτουργία pinch-to-zoom προστέθηκε στοYoutube, ένεκα των νέων αναλύσεων σεsmartphones όπως τα Galaxy S8+. Και αυτό,για να ικανοποιήσει τις αναλύσεις οθονών μεαναλογία 18:9. Εντούτοις, η αναλογία των βί-ντεο θα παραμείνει παραδοσιακά στο 16:9, αλ-λά επί της ουσίας είναι μια προσθήκη για να ι-κανοποιήσει smart phones με αυτή την πε-ρίεργη αναλογία για να μην υπάρχουν μεγάλαμαύρα πλαίσια αχρησιμοποίητα στην οθόνη.

TESLA

Νέο ηλεκτροκίνητο supercarTα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα και φορτηγάτου μέλλοντος παρουσίασε η Τesla. Ο ιδρυτήςκαι επικεφαλής της, Ελον Μασκ, εμφάνισε στοκοινό την ανανεωμένη εκδοχή του Roadster, τοοποίο ονόμασε «ταχύτερο αυτοκίνητο του κό-σμου». Πρόκειται για σπορ αυτοκίνητο που λει-τουργεί με μπαταρίες, το οποίο επιταχύνει από0 σε 100 χιλιόμετρα την ώρα σε λιγότερο απόδυο δευτερόλεπτα. Η μαζική παραγωγή τουτοποθετείται το 2020. Όταν κυκλοφορήσειστον δρόμο, θα μπορεί να καλύπτει χωρίς επι-πλέον φόρτιση απόσταση 1.000 χιλιομέτρωνπερίπου. Ήδη η Tesla δέχεται παραγγελίες γιατο νέο Roadster, το οποίο θα κοστίζει 200.000δολάρια.

MARKET PLACE

Επεκτείνεται στα HORECAη Argosy TradingΣτα χέρια της Argosy Trading Company Ltd,θυγατρικής της Cyprus Trading CorporationPlc (CTC), περνούν οι εργασίες της ChrikarTrading Co Ltd, συμφωνία την οποία έχει ε-γκρίνει και η Επιτροπή Προστασίας του Α-νταγωνισμού.

Η Cyprus Trading Corporation Plc (CTC)ανακοινώνει ότι η 100% θυγατρική της εταιρείαArgosy Trading Company Ltd έχει συμφωνήσειμε την Chrikar Trading Co Ltd να εξαγοράσειόλες τις δραστηριότητες της Chrikar, συμφωνίατην οποία έχει εγκρίνει και η Επιτροπή Προ-στασίας του Ανταγωνισμού.

Αντίστροφη μέτρησηγια την Black Fridayστα PublicΤην εμπειρία Black Friday φέρνουν τα Publicγια δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Η BlackFriday καθιερώθηκε στις ΗΠΑ, τη δεκαετίατου ’60, ως η παγκόσμια γιορτή της τεχνολογίαςκαι γιορτάζεται πάντα την τελευταία Παρα-σκευή του Νοεμβρίου σε όλο τον κόσμο.

Φέτος, θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή24 Νοεμβρίου 2017, σηματοδοτώντας έτσιτην έναρξη της χριστουγεννιάτικης περιόδουκαι των εορταστικών προσφορών.

Δάνειο 10 χιλ. ευρώ σε 10 μέρες δίνει η Ellinas FinanceΤην έναρξη του δανειοδοτικού προγράμματος«10 in 10» ανακοίνωσε η Ellinas Finance. Τοπρόγραμμα βασίζεται σε γρήγορες, ευέλικτεςκαι αποτελεσματικές διαδικασίες έγκρισηςκαι προσφέρει στους καταναλωτές τη δυνα-τότητα να λάβουν προσωπικό δάνειο μέχρι€10.000 με προσωπικές εγγυήσεις, περίοδοαποπληρωμής μέχρι 5 χρόνια και επιτόκιοαπό 5%. Το «10 in 10» απευθύνεται σε φυσικάπρόσωπα 18 χρονών και άνω τα οποία ζουνκαι εργάζονται στην Κύπρο και προσφέρειλύσεις για την κάλυψη των καταναλωτικώναναγκών του κοινού, αλλά και προσωπικώνή οικογενειακών εξόδων που, μεταξύ άλλων,μπορεί να αφορούν την επιδιόρθωση ή τηνανακαίνιση κατοικίας, γαμήλια έξοδα, έξοδαδιακοπών κ.α.

Πλοίο για τους άστεγους των πλημμυρώνστέλνει ο Όμιλος LouisΒοήθεια στους πληγέντες των φονικών πλημ-μυρών που έπληξαν την Δυτική Αττική παρέχειο Όμιλος Louis. Σύμφωνα με πληροφορίες της«Κ», o Όμιλος διέθεσε το κρουαζιερόπλοιοAegean Queen στους πληγέντες για την προ-σωρινή τους στέγαση.

Το κρουαζιερόπλοιο διαθέτει 364 καμπίνες,ενώ μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και 914άτομα. Από τις φονικές πλημμύρες, 16 άνθρω-ποι έχασαν τη ζωή τους, 21 τραυματίστηκαν,4 αγνοούνται, ενώ εκατοντάδες άνθρωποιείδαν τα σπίτια και τις περιουσίες τους να κα-ταστρέφονται.

Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακά-λυψαν ένα «γήινο» εξωπλανήτησε απόσταση μόνο 11 ετών φω-τός. Όπως εκτιμούν, όχι μόνοέχει περίπου το μέγεθος τηςΓης, αλλά -το κυριότερο- οι θερ-μοκρασίες στην επιφάνειά τουεκτιμάται ότι είναι παρόμοιεςμε του δικού μας πλανήτη, απόμείον 60 έως 20 βαθμούς Κελ-σίου, γεγονός που αποτελεί μίααπό τις βασικές ευνοϊκές συν-θήκες για την ανάπτυξη ζωής.

Ο εξωπλανήτης Ross 128 bπεριφέρεται γύρω από το άστροΡος 128, έναν ήσυχο ερυθρό νά-νο. Ο νέος εξωπλανήτης είναιο δεύτερος πιο κοντινός μετάτον Proxima b που βρίσκεταιγύρω από τον Εγγύτατο του Κε-νταύρου σε απόσταση τεσσά-ρων ετών φωτός.

Ο Ross b είναι ο δεύτερος κο-ντινότερος εξωπλανήτης χωρίςακραίες θερμοκρασίες και ο πιοκοντινός γύρω από ένα αδρανή

ερυθρό νάνο. Γι’ αυτό, αναμέ-νεται να αποτελέσει κατ’ εξοχήνστόχο των μελλοντικών τηλε-σκοπίων, όπως του υπό κατα-σκευήν ευρωπαϊκού «Υπερβο-λικά Μεγάλου Τηλεσκοπίου»(ELT), τα οποία θα αναζητήσουνδυνητικά φιλόξενους εξωπλα-νήτες, ανιχνεύοντας τους κα-τάλληλους βιοδείκτες (π.χ. οξυ-γόνο) στην ατμόσφαιρά τους.

Οι ερευνητές του Ευρωπαϊ-κού Νοτίου Αστεροσκοπείου(ESO) στη Χιλή, με επικεφαλήςτον Ξαβιέ Μπονφίλς του Ινστι-τούτου Πλανητολογίας και Α-στροφυσικής του γαλλικού Πα-νεπιστημίου της Γκρενόμπλ,που χρησιμοποίησαν το όργανοHARPS για την ανακάλυψη, έ-καναν τη σχετική δημοσίευσηστο περιοδικό αστρονομίας καιαστροφυσικής «Astronomy &Astrophysics».

Ο εξωπλανήτης Ross 128 bολοκληρώνει μια πλήρη περι-

φορά γύρω από το άστρο τουσε σχεδόν δέκα γήινες μέρες (ηδιάρκεια του έτους του), κινού-μενος σε 20 φορές μικρότερηαπόσταση από το άστρο τουαπό ό,τι η Γη γύρω από τον Ή-λιο. Όμως, παρά την εγγύτηταστο άστρο του, ο Ross 128 b δέ-χεται μόνο 1,4 φορές περισσό-τερη ακτινοβολία σε σχέση μετη Γη.

Οι ερυθροί νάνοι είναι ψυχρά,αχνά και τα πιο κοινά άστραστο σύμπαν. Ορισμένοι όμως,όπως ο Εγγύτατος του Κενταύ-ρου, ο οποίος επίσης είναι ερυ-θρός νάνος, κατά διαστήματαεξαπολύουν ισχυρές εκλάμψειςπου «λούζουν» τους πλανήτεςτους με θανατηφόρες υπεριώδειςακτινοβολίες και ακτίνες-Χ. Γι’αυτό, ο κοντινότερος εξωπλα-νήτης Proxima b γύρω από τονΕγγύτατο είναι πολύ πιθανό ναμην είναι φιλόξενος.

Όμως ο Ross 128 b είναι ένα

πολύ πιο ήσυχο άστρο, συνεπώςοι εξωπλανήτες του μπορεί ναδιαθέτουν πιο ευνοϊκές συνθή-κες για τη ζωή. Μάλιστα, το ά-στρο Ross 128, μαζί με τους ό-ποιους εξωπλανήτες του, κινεί-ται προς το δικό μας ηλιακό σύ-στημα και αναμένεται να γίνειο κοντινότερος αστρικός μας«γείτονας» σε περίπου 79.000χρόνια. Έτσι, ο Ross 128 b καιόχι ο Proxima b θα είναι πια οκοντινότερος στη Γη εξωπλα-νήτης.

Οι αστρονόμοι ανακαλύπτουνόλο και περισσότερους «γήι-νους» εξωπλανήτες. Το επόμενοκρίσιμο στάδιο θα είναι να α-ποκτήσουν την ικανότητα ανά-λυσης της ατμόσφαιράς τουςμε μεγαλύτερη λεπτομέρεια,έτσι ώστε να βγάλουν αξιόπιστασυμπεράσματα κατά πόσο είναιπιθανό να έχουν αναπτυχθείμορφές ζωής σε κάποιον απόαυτούς.

Ανακαλύφθηκε ένας «γήινος» εξωπλανήτης

Ένας νέος Έλληνας ερευνητής,ο δρ Σπύρος Καρακίτσιος, βρα-βεύθηκε με το φετινό βραβείο«Long-range Research InitiativeAward (LRI) του Συμβουλίου τηςΕυρωπαϊκής Χημικής Βιομηχα-νίας (Cefic).

Το βραβείο, που συνοδεύεταιαπό το ποσό των 100.000 ευρώ,απονέμεται από το 2004 σε Ευ-ρωπαίους ερευνητές στην αρχήτης καριέρας τους, οι οποίοι κά-νουν καινοτόμες μελέτες για τιςπιθανές επιπτώσεις των χημικώνουσιών στην ανθρώπινη υγείακαι στο περιβάλλον.

Το πρόγραμμα LRI είναι μιαπρωτοβουλία της χημικής βιο-μηχανίας Ευρώπης, ΗΠΑ και Ια-πωνίας, υπό το συντονισμό τουΔιεθνούς Συμβουλίου ΧημικώνΕνώσεων, με στόχο να κατα-νοηθούν καλύτερα οι κίνδυνοιαπό τα χημικά και να δοθούνπιο αποτελεσματικές επιστη-μονικές συμβουλές στις χημικέςβιομηχανίες.

Ο Σ.Καρακίτσιος είναι λέκτο-ρας και ερευνητής περιβαλλο-ντικής χημείας στο ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης(ΑΠΘ), καθώς επίσης ερευνητής

στο Εργαστήριο Φυσικών Πό-ρων και Εναλλακτικών ΜορφώνΕνέργειας (ΕΦΕΜ) του Ινστι-τούτου ΕΚΕΤΑ. Το βραβείο α-πονεμήθηκε για το ερευνητικότου πρόγραμμα DOREMI (DOseREsponse to MIxtures), που ε-φαρμόζει μια πολυδιάστατη α-νάλυση για να ερευνήσει τις πι-θανές επιπτώσεις των νευρο-τοξικών χημικών ουσιών, όπως

βαρέων μετάλλων και πλαστι-κοποιητών, στην ανάπτυξη τουνευρικού συστήματος των παι-διών.

Στόχος του διετούς προγράμ-ματος είναι να διερευνήσει - σεανθρώπινα κύτταρα και σε πει-ραματόζωα - πόσο εξαρτώνταιαυτές οι επιπτώσεις από τη συσ-σωρευμένη επιβάρυνση του ορ-γανισμού, ανάλογα με την αύξηση

της δόσης κάθε χημικής ουσίας.Τα αποτελέσματα της έρευναςτου Έλληνα ερευνητή θα συμπε-ριληφθούν στην ευρύτερη ερευ-νητική πρωτοβουλία “EuropeanHumanBiomonitoringInitiative”(HBM4EU) της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής και 26 χωρών για την πε-ρίοδο 2017-2021.

«Με τιμά η επιλογή μου γιατο βραβείο LRI του Cefic. Θαδώσει ώθηση στην ερευνητικήμου καριέρα και θα συμβάλεισημαντικά σε ένα ασφαλέστερομέλλον για τα παιδιά μας», δή-λωσε ο Σ. Καρακίτσιος.

Σπούδασε φυσικός (2002), έ-κανε μεταπτυχιακά στη χημική,περιβαλλοντική και υπολογιστι-κή τεχνολογία-προσομοίωση(2004), πήρε το διδακτορικό τουαπό το Τμήμα Βιολογικών Ε-φαρμογών και Τεχνολογιών τουΠανεπιστημίου Ιωαννίνων(2008) με εξειδίκευση στην α-ποτίμηση της έκθεσης των αν-θρώπων στα χημικά και πραγ-ματοποίησε μεταδιδακτορικήέρευνα (2008-2011) στο ΚοινόΚέντρο Ερευνών (JRC) της ΕΕ.Έκτοτε, συνεργάζεται με τοΑΠΘ και το ΕΚΕΤΑ.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Χημικής Βιομηχανίας βράβευσε νέο Eλληνα ερευνητή

Αν έχετε ελεύθερο χρόνο, σαςαρέσουν οι γρίφοι και θέλετενα συμβάλλετε στην πρόοδοτης Ιατρικής, ίσως το Foldit είναιτο κατάλληλο παιχνίδι για εσάς.Από το 2008, πάνω από ένα ε-κατομμύριο χρήστες του Δια-δικτύου, οι περισσότεροι ελά-χιστα εξοικειωμένοι με τη βιο-χημεία, έχουν πειραματιστεί μετην αναδίπλωση πρωτεϊνών. Οιπαίκτες έρχονται αντιμέτωποιμε τρισδιάστατα μοντέλα πρω-τεϊνών, τα οποία μπορούν ναδιπλώσουν με διάφορους τρό-πους, χρησιμοποιώντας τα δια-θέσιμα εργαλεία και βαθμολο-γούνται ανάλογα με την ποιό-τητα του έργου τους. Αρχικά,στο στόχαστρο βρέθηκαν πρω-τεΐνες και ένζυμα σχετιζόμεναμε ιούς όπως ο Εμπολα και τοέιτζ, ενώ το πιο πρόσφατο πρό-τζεκτ της ομάδας του Πανεπι-

στημίου της Ουάσιγκτον αφοράτις αφλατοξίνες – καρκινογόνεςουσίες που εκτιμάται ότι επιμο-λύνουν έως και το ένα τέταρτοτων καλλιεργειών του πλανήτη.Ο πρώτος κύκλος ολοκληρώνε-

ται αυτή την εβδομάδα και στηνεπόμενη φάση οι ερευνητές θαδοκιμάσουν να αναδημιουργή-σουν στο εργαστήριο τα πλέονυποσχόμενα μοντέλα, ενώ σύ-ντομα θα ακολουθήσει το δεύ-

τερο παζλ της σειράς. Η μακρο-βιότητα του «παιχνιδιού» οφεί-λεται στην αποτελεσματικότητάτου: Τα τρισδιάστατα μοντέλαδυσκολεύουν ακόμα και τουςπιο σύγχρονους υπολογιστές,που στερούνται τη φαντασίακαι την επινοητικότητα των αν-θρώπινων χρηστών και κατάσυνέπεια κινούνται με πολύ πιοαργούς ρυθμούς. Πριν από με-ρικά χρόνια, οι παίκτες του Folditκατάφεραν να ανακαλύψουν τηδομή ενός ενζύμου του ιού τουέιτζ, η οποία διέφευγε από τουςεπιστήμονες για πάνω από μίαδεκαετία. Η ανταμοιβή τους ή-ταν η συμπερίληψή τους στηλίστα με τους συγγραφείς τουσχετικού άρθρου, που δημοσι-εύθηκε στο Nature (για πρώτηφορά, το έγκριτο περιοδικό δη-μοσίευσε κείμενο με 57.000 υ-πογραφές).

Τα βιντεοπαιχνίδια στην υπηρεσία της Ιατρικής

Πρωτεΐνη του στρεπτόκοκκου σε μορφή παζλ. Από παλαιότερο πρό-τζεκτ του Foldit.

23-OIK_TECH_KATHI 21/11/17 21:28 Page 23

AΓOPEΣ & EΠENΔYΣEIΣΤΕΤAΡΤΗ 22 NOEMBΡΙΟΥ 2017

Με πτώσηέκλεισε την Τρίτη το ΧρηματιστήριοΑξιών Κύπρου. Ο Γενικός Δείκτης του ΧΑΚέκλεισε στις 71,43 μονάδες, καταγράφονταςμικρές ζημιές σε ποσοστό 0,29%. Ο ΔείκτηςFTSE/CySE 20 έκλεισε στις 42,66 μονάδες,καταγράφοντας πτώση σε ποσοστό 0,21%.Η αξία των συναλλαγών διαμορφώθηκε στις136.933,42 ευρώ. Ζημιές κατέγραψαν οιδείκτες της Κύριας Αγοράς σε ποσοστό 0,04%και της Εναλλακτικής Αγοράς σε ποσοστό0,63%. Στο μεταξύ, οι δείκτες των Ξενοδοχείωνκαι των Επενδυτικών Εταιρειών δεν παρου-σίασαν μεταβολή. Το μεγαλύτερο επενδυτικόενδιαφέρον προσέλκυσαν οι τίτλοι της Τρά-πεζας Κύπρου με €63.364,91 (τιμή κλεισίματος€2,64 – άνοδος 0,38%), της ΚΕΟ Plc με€39.024,50 (τιμή κλεισίματος €1,45 – πτώση3,33%), της LOGICOM με €9.171,25 (τιμήκλεισίματος €1,24 – πτώση 0,80%), της CCCTOURISTENTERPRISESμε €5.200 (τιμή κλει-σίματος €0,04 – χωρίς μεταβολή) και της Ελ-ληνικής Τράπεζας με €5.100,42 (τιμή κλει-σίματος €0,66 – άνοδος 0,15%). Από τιςμετοχές που έτυχαν διαπραγμάτευσης, 6 κι-νήθηκαν ανοδικά, 9 πτωτικά και 7 παρέμειναναμετάβλητες. Ο αριθμός των συναλλαγώνήταν 101. Στο μεταξύ, το ΧρηματιστήριοΑξιών Κύπρου ανακοινώνει ότι θα επαναφέρεισε διαπραγμάτευση τους τίτλους της εταιρείαςBrozos IvyPublicLtdμόνο για μια εργάσιμηημέρα, την Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2017, εφόσονέχει παρέλθει η συνολική περίοδος αναστολήςδιαπραγμάτευσης, σύμφωνα με το Άρθρο185 του περί Αξιών και Χρηματιστηρίου ΑξιώνΚύπρου Νόμου. Ακολούθως, οι τίτλοι της ε-ταιρείας θα ανασταλούν εκ νέου από τις 22Νοεμβρίου 2017 για χρονικό διάστημα δύο

μηνών (μέχρι τις 22 Ιανουαρίου 2018), εφόσονη εταιρεία δεν έχει προβεί στην υποβολή καιδημοσιοποίηση της Εξαμηνιαίας Οικονομικήςτης Έκθεσης για την περίοδο που έληξε στις30/6/2017. Η απόφαση για την εκ νέου ανα-στολή, λήφθηκε σύμφωνα με το Άρθρο 183του περί Αξιών και Χρηματιστηρίου ΑξιώνΚύπρου Νόμου, για προστασία του επενδυ-τικού κοινού. Η εν λόγω αναστολή έχει επι-κυρωθεί από το Συμβούλιο του Χρηματιστη-ρίου. Εξάλλου, το ΧΑΚ σε συνέχεια προη-γούμενων ανακοινώσεων του, ανακοινώνειτη συνέχιση της αναστολής διαπραγμάτευσηςτων τίτλων των εταιρειών P.C. SplashWaterPublicCompanyLtdκαι Goldman& PartnersLtd, οι οποίοι είναι εισηγμένοι στη ΝΕΑ Αγοράγια επιπλέον δύο (2) μήνες, δηλαδή μέχρι καιτις 22 Ιανουαρίου 2018. Η απόφαση αυτήλήφθηκε σύμφωνα με το Άρθρο 185 του περίΑξιών και Χρηματιστηρίου Αξιών ΚύπρουΝόμου, εφόσον εξακολουθoύν να συντρέχουνοι λόγοι που επιβάλλουν τη συνέχιση της α-ναστολής διαπραγμάτευσης των εν λόγω ε-ταιρειών (Goldman& PartnersLtd: μη υποβολήκαι δημοσιοποίηση της Εξαμηνιαίας Οικο-νομικής Έκθεσης για την περίοδο που έληξεστις 30/6/2017 και P.C. Splash Water PublicCompanyLtd: μη υποβολή και δημοσιοποίησητης Ετήσιας Οικονομικής Έκθεσης για τοέτος που έληξε στις 31/12/2016 και ΕξαμηνιαίαςΟικονομικής Έκθεσης για την περίοδο πουέληξε στις 30/6/2017).

Επιπλέον, σημειώνεται ότι σε περίπτωσηπου εντός των δύο μηνών δεν συντρέχουνπλέον οι λόγοι αναστολής διαπραγμάτευσηςτων τίτλων των πιο πάνω εταιρειών, τότε ηεν λόγω αναστολή θα αρθεί.

A N A Λ Υ Σ Η

Σημαντική επιτάχυνση κα-τέγραψε η γερμανική οικο-νομία το τρίτο τρίμηνο του2017, σύμφωνα με τα προ-σωρινά στοιχεία της γερμα-νικής στατιστικής υπηρεσίαςDestatis. Παράγοντες πουοδήγησαν στη βελτίωση αυ-τή ήταν η ανάκαμψη του πα-γκόσμιου εμπορίου, η ισχυρήαύξηση της ιδιωτικής καιτης δημόσιας κατανάλωσης,καθώς και η ανοδική πορείατων ιδιωτικών επενδύσεων.Συγκεκριμένα, το ΑΕΠ τηςχώρας αναπτύχθηκε με ρυθ-μό 3,3% σε τριμηνιαία ετη-σιοποιημένη βάση (από 2,6%το δεύτερο τρίμηνο), ξεπερ-νώντας τις εκτιμήσεις τωναναλυτών οι οποίοι ανέμε-ναν ελαφρά επιβράδυνσηστο 2,4%.

Παράλληλα, η Destatis α-ναθεώρησε επί τα βελτίω ταστοιχεία του πρώτου τριμή-νου στο 3,6% έναντι αρχικώνεκτιμήσεων για ανάπτυξητης τάξεως του 2,9%. Τα ι-σχυρά οικονομικά στοιχείαγια τη Γερμανία έδωσαν ώ-θηση στο κοινό ευρωπαϊκόνόμισμα, με το ευρώ/δολ. ναανέρχεται την Τετάρτη στο1,1860, το υψηλότερο επί-πεδο σχεδόν ενός μήνα. Τηνίδια στιγμή, παρά την έγκρι-ση από τη Βουλή των Αντι-προσώπων των ΗΠΑ τουπροσχεδίου της για τη φο-ρολογική μεταρρύθμιση τηνΠέμπτη, η αβεβαιότητα τωνεπενδυτών για το εάν τελικάκαι σε ποια μορφή η πολυα-ναμενόμενη φορολογική με-ταρρύθμιση θα εγκριθεί απότο Κογκρέσο, συνέχισε ναεπηρεάζει αρνητικά το δο-λάριο ΗΠΑ.

Αλλά και νέα δημοσιεύ-ματα, που έφεραν ξανά στοπροσκήνιο το ενδεχόμενοπιθανής ανάμειξης Ρώσωναξιωματούχων στην προε-κλογική εκστρατεία του Τρα-μπ, είχαν αρνητικό αντίκτυ-πο στο δολάριο. Ως αποτέ-λεσμα, ο δολαριακός δείκτηςDXY διαπραγματευόταν γύ-

ρω στο 93,500 στις αγορέςτης Ευρώπης την Παρα-σκευή, κοντά στο χαμηλό25 ημερών 93,402 που ση-μειώθηκε την Τετάρτη, μηκαταφέρνοντας να επωφε-ληθεί από τα ισχυρότερα έ-ναντι των αναμενομένωνστοιχεία για την οικονομίατων ΗΠΑ που δημοσιεύθη-καν την εβδομάδα που δια-νύσαμε.

Ενδεικτικά, ο πληθωρι-σμός αυξήθηκε κατά 0,1%σε μηνιαία βάση τον Οκτώ-βριο, ενώ ο ετήσιος ρυθμόςυποχώρησε στο 2,0% από2,2% τον προηγούμενο μή-να, όπως αναμενόταν. Ε-ντούτοις, ο δομικός δείκτηςσημείωσε άνοδο 0,2%, μετον ετήσιο ρυθμό να ανέρ-χεται στο 1,8%, έχοντας κα-ταγράψει αύξηση 1,7% τουςπέντε τελευταίους μήνες, υ-ποστηρίζοντας το βασικόσενάριο της Fed ότι ο επί-μονα χαμηλός πληθωρισμόςτους τελευταίους μήνες πι-θανότατα αποδίδεται σε με-ταβατικούς παράγοντες. Επιπροσθέτως, οι λιανικέςπωλήσεις στις ΗΠΑ σημείω-σαν μηνιαία άνοδο 0,2% τονΟκτώβριο, ξεπερνώντας τιςπροσδοκίες της αγοράς, ενώο αντίστοιχος δείκτης για τονΣεπτέμβριο αναθεωρήθηκεανοδικά σε 1,9%, ο υψηλό-τερος από τον Μάρτιο του2015, έναντι προκαταρκτικήςεκτίμησης 1,6%. Τα θετικάστοιχεία για τη μεγαλύτερηοικονομία της Ευρωζώνης ο-δήγησαν σε αύξηση των α-ποδόσεων των γερμανικώνκυβερνητικών ομολόγων μα-κροχρόνιας διάρκειας, με τηναπόδοση του 10ετούς γερμα-νικού τίτλου να ανέρχεται σευψηλό τριών εβδομάδων κο-ντά στο 0,43% την Τετάρτη,πριν σταθεροποιηθεί κοντάστο 0,38% τις επόμενες ημέ-ρες.

* Διεύθυνση Οικονομικής Ανά-λυσης & Ερευνας Διεθνών Κε-φαλαιαγορών της Eurobank.

Αισθητή βελτίωση των χρηματοοι-κονομικών επιδόσεών τους παρου-σίασαν το 2015 οι μικρομεσαίες ε-πιχειρήσεις, καταγράφοντας την κα-λύτερη τιμή του δείκτη BIC (Best inClass) Index.

Ο δείκτης αποτυπώνει τις επιδό-σεις 17.000 μικρομεσαίων επιχειρή-σεων Α.Ε. και ΕΠΕ όλων των κλάδων,που αναλύονται από τη ΔιεύθυνσηΟικονομικής Ανάλυσης και Επενδυ-τικής Στρατηγικής της ΤράπεζαςΠειραιώς βάσει συγκεκριμένων στοι-χείων των λογιστικών τους κατα-στάσεων και συγκεκριμένα ως προςτη ρευστότητα, την αποδοτικότητακαι τη διάρθρωση των κεφαλαίωντους.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματατης ανάλυσης για το 2015 ο γενικόςδείκτης αξιολόγησης κλαδικών επι-δόσεων BIC Index διαμορφώθηκεστις 40,5 μονάδες έναντι των 38,8μονάδων του 2014, καταγράφονταςτην καλύτερη τιμή από τη στιγμήκατάρτισής του. Να σημειωθεί ότιη προηγούμενη υψηλότερη βαθμο-λογία είχε καταγραφεί προ κρίσης,όταν ο δείκτης είχε διαμορφωθείστις 40,4 μονάδες.

Στην επικαιροποιημένη έκδοσητης Τράπεζας Πειραιώς με βάση ταοικονομικά στοιχεία του 2015, επι-βεβαιώνεται η θετικότερη πορείατης μικρομεσαίας επιχειρηματικό-τητας, όπως προκύπτει από την α-νάλυση στοιχείων των λογιστικών

καταστάσεων, καθώς και από τηντάση σταθεροποίησης των κλαδικώνεπιδόσεων που είχε καταγραφεί το2014.

Με βάση τα τελευταία στοιχεία,στην κατηγορία υψηλών επιδόσεωνκατατάσσονται 32 κλάδοι (το 64%του συνόλου), με συνολικό κύκλοεργασιών 41,7 δισ. ευρώ, καθαρήκερδοφορία προ φόρων 1,8 δισ. ευρώκαι ίδια κεφάλαια ύψους 28,5 δισ.ευρώ.

Στην κατηγορία ικανοποιητικώνεπιδόσεων ανήκουν 7 κλάδοι (14%του συνόλου) με κύκλο εργασιών4,1 δισ. ευρώ, καθαρά κέρδη προφόρων 109,5 εκατ. ευρώ και ίδια κε-φάλαια 2,1 δισ. ευρώ. Στις μεσαίεςεπιδόσεις κατατάσσονται 6 κλάδοι(το 12% των κλάδων) με πωλήσεις2 δισ. ευρώ και καθαρά κέρδη προφόρων μόλις 15,1 εκατ. ευρώ. Τέλος,οι κλάδοι που υποαποδίδουν είναι5 (το 10%) με πωλήσεις 742,2 εκατ.

ευρώ και καθαρές ζημίες 78,9 εκατ.ευρώ. Οπως σημειώνεται στην ανά-λυση της Τράπεζας Πειραιώς, ύστερααπό μια περίοδο κλυδωνισμών, ιδι-αίτερα κατά τα έτη της βαθιάς ύφεσης2011-2012, η εγχώρια μικρομεσαίαεπιχειρηματικότητα φαίνεται πωςανακάμπτει σε επίπεδο παρόμοιομε εκείνο προ κρίσης.

Η βελτίωση αυτή προέρχεται απότη σταθεροποίηση σε υψηλό επίπεδοτης διάρθρωσης κεφαλαίων και τηςενίσχυσης της ρευστότητας. Ωστόσο,η διάσταση της αποδοτικότητας πουείναι συνυφασμένη με την κερδο-φορία των επιχειρήσεων, αν και έχειβελτιωθεί σε σχέση με το 2014, δενέχει κατορθώσει να επιτύχει τα ε-πίπεδα του 2007.

Το 2015 τις καλύτερες επιδόσειςκατέγραψαν «μη παραδοσιακοί» κλά-δοι, δηλαδή κλάδοι της μεταποίησηςόπως η επισκευή και εγκατάστασημηχανημάτων και εξοπλισμού, η πα-ραγωγή βασικών μετάλλων και η κα-τασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλι-σμού, καθώς και κλάδοι των υπηρε-σιών όπως ο προγραμματισμός ηλε-κτρονικών υπολογιστών και οι διοι-κητικές και υποστηρικτικές δραστη-ριότητες. Στον αντίποδα, οι χειρό-τερες επιδόσεις καταγράφηκαν σεκλάδους σχετικούς με την ιδιωτικήκατανάλωση όπως οι κλάδοι της ψυ-χαγωγίας, των μέσων μαζικής ενη-μέρωσης, της κατασκευής επίπλωνκαι των καπνικών προϊόντων.

Εχοντας υποστεί μιαν ασυνήθιστημεταμόρφωση, από συντηρητικήτράπεζα της μεταπολεμικής Γερ-μανίας σε παγκόσμιο τραπεζικόκολοσσό, η Deutsche Bank γνω-ρίζει τα τελευταία χρόνια μια πε-ριδίνηση και μια πτώση από τηνοποία είναι πολύ δύσκολο να ση-κωθεί. Σχετικό ρεπορτάζ τωνFinancial Times επιχειρεί την α-ναδρομή στους σημαντικότερουςσταθμούς της ιστορίας της, ανα-ζητώντας τις αιτίες και τους υπευ-θύνους που οδήγησαν τη μετοχήτης σε τέτοια πτώση, ώστε να φτά-σουν πέρυσι επενδυτές και πολι-τικοί να εξετάζουν τη διάσωσήτης.

Οπως επισημαίνει η βρετανικήεφημερίδα, η μετάλλαξη τηςDeutsche Bank, από τραπεζικό ό-μιλο χαμηλής κερδοφορίας με γερ-μανική πελατεία και Γερμανούςμετόχους στην επιτομή του πα-γκόσμιου καπιταλισμού πριν απότη χρηματοπιστωτική κρίση, δεναποτελεί εξαίρεση. Είναι η ακραία

εκδοχή της πορείας που ακολού-θησαν πολλές τράπεζες. Το 1995,όταν αναπτύσσονταν με ταχύτατορυθμό οι αμερικανικοί κολοσσοίJPMorgan, Goldman Sachs καιMerrill Lynch, η Deutsche απευ-θυνόταν στην εγχώρια αγορά. Α-ποτελούσε πυλώνα του μεταπο-λεμικού οικονομικού θαύματοςτης Γερμανίας έχοντας συγκεντρώ-σει χαρτοφυλάκιο μετοχών γερ-μανικών επιχειρήσεων αξίας 24δισ. μάρκων. Ενώ, όμως, οι αμε-ρικανικές τράπεζες εκμεταλλεύ-θηκαν την απορρύθμιση για ναδιεισδύσουν στην Ευρώπη, η

Deutsche κινούνταν συντηρητική,απογοητεύοντας τον τότε επικε-φαλής της, Χίλμαρ Κόπερ. Ο Κόπερήταν αυτός που εγκαινίασε την ε-πέκτασή της μετά την απογοή-τευση που γεύτηκε το 1994, όταντο γερμανικό κράτος ανέθεσε στηνGoldman Sachs την πώληση τηςDeutsche Telekom. Προσέλαβεέτσι ένα φιλόδοξο τραπεζικό στέ-λεχος της Merrill Lynch, τον Ε-ντσον Μίτσελ, στον οποίο ανέθεσενα τη μετατρέψει σε τράπεζα τηςWall Street.

Η πρώτη κίνηση του Μίτσελ ή-ταν να πουλήσει τις μετοχές γερ-

μανικών επιχειρήσεων και να χρη-σιμοποιήσει τα έσοδα για την α-νάπτυξη του επενδυτικού της βρα-χίονα, για να προσλάβει στελέχηαπό τη Merrill Lynch και να εξα-γοράσει την αμερικανική BankersTrust το 1999. Στο αποκορύφωματης δόξας της το 2007, η DeutscheBank ήταν η μεγαλύτερη τράπεζατου κόσμου, με ενεργητικό 2 τρισ.ευρώ.

Από την έρευνα των FT, όμως,και μέσα από δεκάδες συνεντεύ-ξεις με νυν και πρώην υπαλλήλουςτης, προκύπτει ότι σε αυτήν τηνπερίοδο και στις επιλογές του Ε-

ντσον Μίτσελ βρίσκονται οι ρίζεςτης σημερινής κακοδαιμονίας τηςDeutsche Bank.

Μιλώντας στους FT για την ε-πέκταση της Deutsche Bank σεπαγκόσμιο επίπεδο, πρώην υπάλ-ληλος της τράπεζας αναφέρθηκεστο μήνυμα του Μίτσελ ότι έπρεπεπάση θυσία να ενισχυθεί η πα-ρουσία της Deutsche στις ΗΠΑ.Η παλαιότερη γενιά μελών τουΔ.Σ. της τράπεζας εξέφραζαν α-νησυχίες για τη στροφή από τηΓερμανία προς τις ΗΠΑ αλλά καιγια την ισχυρή επιρροή που δε-χόταν η τράπεζα από τις «νοσηρές

αγγλοαμερικανικές μεθόδους». Υ-περίσχυσαν, όμως, όσοι υποστή-ριζαν τη μετάλλαξή της σε παγκό-σμια επενδυτική τράπεζα και μέσαστα πέντε μόνον χρόνια της θη-τείας του Μίτσελ, η τράπεζα άρχισενα αναλαμβάνει μεγάλα ρίσκα.

«Υιοθετήσαμε πρακτικές τηςΑγριας Δύσης», θυμάται υψηλό-βαθμο στέλεχος της τράπεζας,που εκτιμά ότι αν ο Μίτσελ είχεμείνει διευθύνων σύμβουλος γιαπερισσότερα χρόνια, «η DeutscheBank θα είχε καταρρεύσει με τηνεμφάνιση της κρίσης». Υπό τονΜίτσελ άλλαξε και η συμπεριφοράτων στελεχών της τράπεζας, πουβγήκαν εκτός ελέγχου, όπως συ-νέβαινε και σε άλλες τράπεζες.Μιλώντας στους FT, δύο πηγέςτης τράπεζας ανέφεραν ότι ο Μί-τσελ ζούσε αντισυμβατικό βίο,συζώντας με την ερωμένη του σεπολυτελή βίλα στο Λονδίνο, ενώάλλα στελέχη άρχισαν να κατα-χρώνται χρήματα.

Ορισμένοι έφτασαν στο σημείονα έχουν στην κατοχή τους εται-ρείες και ανέθεταν σε αυτές συμ-βόλαια που έκλειναν με τηνDeutsche Bank.

Κάποτε ένα πούλμαν έφερε πόρ-νες πολυτελείας σε χριστουγεν-νιάτικο πάρτι που διοργανώθηκεγια τους άνδρες υπαλλήλους τηςτράπεζας σε πανάκριβη σουίταξενοδοχείου. Η χρήση κοκαΐνηςέγινε συνήθης πρακτική. Και βέ-βαια η Deutsche Bank πρόσφερεμεγάλα μπόνους στα στελέχη της,κάτι που έκαναν όλες οι μεγάλεςεπενδυτικές τράπεζες, αλλά στηδική της περίπτωση ήταν δυσα-νάλογα, αν συγκριθούν με την πο-ρεία της μετοχής της. Από το 1995έως το 2016, οι μέτοχοι τηςDeutsche Bank κέρδισαν 17 δισ.ευρώ, αλλά στο ίδιο διάστημα ταμπόνους έφτασαν στα 71 δισ. ευ-ρώ. Είναι χαρακτηριστικός ο προ-βληματισμός πρώην στελέχουςτης, από τη δεκαετία του 1990,που αναρωτήθηκε μιλώντας στουςFT: «Μήπως η τράπεζα θα ήτανσε καλύτερη κατάσταση αν δενείχε προσλάβει κανέναν από ε-μάς;».

Η ιλιγγιώδης άνοδος και η ραγδαίαπτώση της Deutsche BankΠληρώνει το λάθος να υιοθετήσει τις πρακτικές των τραπεζών της Wall Street

Πτώση στο ΧΑΚ την Τρίτη

<<<<<<

Οργιώδη πάρτι, εξωφρενικά μπόνουςκαι κακοδιαχείριση συνόδευσαν τη μετεξέλιξή της σε διεθνή επενδυτική τράπεζα.

Σε τροχιά σταδιακής ανάκαμψης οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Τα θετικά στοιχείααπό τη Γερμανία

ενισχύουν το ευρώ

24-OIK_AGORES_KATHI 21/11/17 21:29 Page 24