Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα www.kathimerini.com.cy | €2,50

ΤΗΣ ΚΥ ΡΙΑΚΗΣ

DEFY I El Primero 211/100th of a second chronograph

ZENITH, THE FUTURE OF SWISS WATCHMAKING

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 17 Μαρτίου 2019 • Eτος 11ο • Aρ. φύλλου 547

Αλλάζει το προφίλ των ακινήτων στη Λευ-κωσία, η οποία εξελίσσεται στη δεύτερηπιο ακριβή πόλη μετά τη Λεμεσό. Οι τιμέςτων ακινήτων και τα ενοίκια παίρνουντην ανιούσα. Παράγοντες που οδηγούνστις αυξήσεις είναι τα εμπορικά και επι-χειρηματικά ανοίγματα, η αποπεράτωσητης πλατείας Ελευθερίας, η παρουσία φοι-

τητών, η λειτουργία ξενοδοχείων κατη-γορίας city και μπουτίκ κ.ά. Έγκωμη καιΆγιος Ανδρέας οι ακριβότερες περιοχέςτης πρωτεύουσας, Παλλουριώτισσα καιΚαϊμακλί οι φθηνότερες. Οι τιμές μεταξύδιαμερισμάτων, κατοικιών και οικοπέδωνμπορεί να διαφέρουν σε μια κλίμακα από15-50%. Οικονομική, σελ. 4

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΕΝΘΕΤΟ «ΖΩΗ»

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ

Τα έξυπνα τηλέφωνα επηρεάζουν τους εφήβουςΠόσο έχουν επηρεάσει τα έξυπνα κινητά τους εφήβους; Σε αυτό το ερώτημαπροσπαθούν να απαντήσουν δύο ερευνητικά βιβλία, το ένα επιστημονικό καιτο άλλο δημοσιογραφικό , τα οποία βάζουν στο μικροσκόπιο τη ζωή των εφή-βων στις ΗΠΑ. Η ευρεία χρήση προκαλεί κατάθλιψη. Ζωή, σελ. 1

ΘΕΑΤΡΟ

Ποιος είναι ο ρώσος συγγραφέας Δανιήλ ΧαρμςΤο Κέντρο Παραστατικών Τεχνών ΜΙΤΟΣ συστήνει στο κυπριακό κοινό τονΡώσο συγγραφέα Δανιήλ Χαρμς με την παράσταση «Συμβάντα». Στην «Κ» μι-λάνε τέσσερις από τους συντελεστές, η Έλενα Αγαθοκλέους, ο ΔημήτρηςΖαχαρίου, η Λουκία Πιερίδου και η Έλεανα Αλεξάνδρου. Ζωή, σελ. 4

ΜΟΥΣΕΙΑ

Οδοιπορικό της «Κ» στο Μουσείο ΟδοντιατρικήςΗ «Κ» φιλοξενείται σε ένα ιδιαίτερο μουσείο, αυτό της Οδοντιατρικής, τοοποίο στεγάζεται στο κτίριο της Σχολής Οδοντιατρικής στο Γουδί. Τα εκθέματατου μουσείου αφηγούνται την ιστορία της σχολής αλλά και την εξέλιξη τηςοδοντιατρικής επιστήμης από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Ζωή, σελ. 8

ΘΡΙΛΕΡ ΣΤΟ ΟΥΕΣΤΙΝΣΤΕΡ

Αναστολή του Brexitσε πολύ θολό τοπίοΟπως και να εξελιχθούν τα πράγμα-τα, ο πολιτικός χρόνος της ΤερέζαΜέι φαίνεται ότι εξαντλείται, ύστερααπό τις αλυσιδωτές αποτυχίες τηςσύντομης πρωθυπουργίας της. Ωστό-σο το σχέδιό της για το Brexit έχειακόμη μία τελευταία ευκαιρία για ναεπιβιώσει. Ύστερα από την απόφασητης Πέμπτης για αναστολή της εξό-δου μέχρι τέλη Ιουνίου, η κυβέρνησηθα φέρει για τρίτη φορά σχέδιο συμ-φωνίας προς ψήφιση, στις αρχές τηςεβδομάδας. Σελ. 16

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Ο κεντρώος χώρος μπαίνει σε δοκιμασίαΤρία χρόνια πριν ο ενδιάμεσος χώ-ρος έβγαινε σαφώς ενδυναμωμένοςαπό την εκλογική μάχη των βουλευ-τικών. Σήμερα κόμματα του χώρουδίνουν τη δική τους μάχη για να δια-τηρηθούν στη ζωή. Το ΔΗΚΟ θέλει ναδιατηρήσει τον ρυθμιστικό του ρόλο,ο Μαρίνος Σιζόπουλος θέλει να δια-τηρήσει την έκτη έδρα, καθώς σε αν-τίθετο σενάριο ξεκινά η αμφισβήτη-ση. Οικολόγοι και Συμμαχία Πολιτώνδίνουν τη δική τους μάχη με ξεχωρι-στή καμπάνια, ενώ το ΕΛΑΜ φαίνεταινα κερδίζει έδαφος. Σελ. 15

Παραμένουν ανοικτάτα εκλογικά σενάριαΤριπλός στόχος για ευρωεκλογές

Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας ΑλέξηςΤσίπρας καλείται να πάρει πολιτικές απο-φάσεις υψηλού ρίσκου. Το αν θα προχω-ρήσει σε τετραπλές εκλογές ή θα εξαντ-λήσει την τετραετία είναι ζητήματα πουαπαιτούν ακριβείς υπολογισμούς και ηκάθε απόφαση ενέχει κινδύνους. Σελ. 19

Μία Κύπριακαι δύο Ελληνίδες Κυβερνούν στην Κομισιόν Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτή τη στιγμήοι τρεις κυρίες που κατέχουν την υψη-λότερη δυνατή διοικητική θέση, αυτήτης γενικής διευθύντριας στον τεράστιοαυτό οργανισμό με τους υψηλότερουςμισθούς στα ευρωπαϊκά όργανα, αλλάκαι τη μεγαλύτερη ευθύνη. Σελ. 19

Κ Υ Ρ Ι Ο Α Ρ Θ Ρ Ο

Θεσμική κρίση Με βάση το πόρισμα της ΕρευνητικήςΕπιτροπής για την κατάρρευση του Συ-νεργατισμού κανονικώς εχόντων τωνπραγμάτων σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκόκράτος με συντεταγμένη δημοκρατία,η κυβέρνηση θα έπρεπε να είχε παραι-τηθεί αυθωρεί και παραχρήμα. Ότανωστόσο ο υπουργός Οικονομικών, στονοποίο το πόρισμα επιρρίπτει το μεγάλοβάρος των ευθυνών, αμφισβητεί δημο-σίως την ανεξαρτησία και αμεροληψίατης ερευνητικής για λόγους σύγκρουσηςσυμφέροντος και κατονομάζοντας μέλοςτης Επιτροπής, τότε εγείρονται πολλάκαι σοβαρά ζητήματα. Όπως η επιλογήαπό τον γενικό εισαγγελέα της σύνθεσηςτης ερευνητικής που αν αληθεύει η μομ-φή του υπουργού τίθεται υπό αμφισβή-τηση και το όλον, που συνιστά συνεπα-κόλουθα και θεσμική κρίση. Το σοβα-ρότερο όμως είναι ότι η δημοκρατία μαςκάθε άλλο παρά συντεταγμένη αποδει-κνύεται.

ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΑΚΙΝΤΖΙ

Πολύ δύσκολη η συμφωνία για όρους αναφοράς

Όσο κι αν η ε/κ πλευράεξακολουθεί να επιμέ-νει, στην πολιτική ισό-τητα δεν μπορεί ναυπάρξει από μας οπι-

σθοχώρηση, λέει σε συνέντευξή τουστην «Κ» ο Τ/κ ηγέτης, εξηγώνταςένα βασικό λόγο που θεωρεί ότι είναιδύσκολη μια συμφωνία επί των όρωναναφοράς. Για το Φ.Α. ισχυρίζεταιπως επικράτησαν συμπεριφορές τύ-που, «αυτός ο χώρος είναι υπό τη δι-κή μου κυριαρχία και πράττω ό,τι νο-μίζω», γι’ αυτό, δεν θα πρέπει να εκ-πλήσσει κανένα η έναρξη άμεσα γε-ώτρησης με σκάφη της Τουρκίας. Κα-ταλήγει ωστόσο ότι αν υπάρχει μιαευκαιρία για λύση, είναι καθήκον καιευθύνη του απέναντι στις νέες γε-νιές να τη χρησιμοποιήσει. Σελ. 8

Το γάντι στην ερευνητική επιτροπή ρίχνειο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιά-δης διερωτούμενος αν επελέγετο το μέλοςτης Γιώργος Γεωργίου ανθυποψήφιος τουΝικόλα Χατζηγιάννη στον Συνεργατισμό,θα ήταν καλύτερα τα πράγματα. Όπως

λέει στην «Κ», η απόφασή του να παραι-τηθεί δεν αποτελεί ανάληψη πολιτικήςευθύνης για το πόρισμα, καθώς οι απο-φάσεις για τον Συνεργατισμό ήταν, κατάτον ίδιο, «αναγκαίες και επωφελείς». Απαν-τά για τις επικρίσεις που δέχεται γύρω

από τις επιλογές προσώπων στον Συνερ-γατισμό και για το αν ακολουθεί την τα-κτική Χριστόφια στο πόρισμα για το Μαρί.Μιλάει και για τα επόμενα πολιτικά τουβήματα, υπογραμμίζοντας πως ο ΔΗΣΥσίγουρα τον ενδιαφέρει. Σελ. 4-5

Το περασμένο Σαββατοκύ-ριακο, η πρόκληση #trashtagάλλαξε τα δεδομένα των «vi-ral» προκλήσεων, καλώνταςτους χρήστες να καθαρίσουνμολυσμένες περιοχές και ναδημοσιεύσουν φωτογραφίεςαντιπαραθέτοντας το πρινκαι το μετά. Σε μία μόλιςεβδομάδα και δίχως κανένασυντονισμό, η πρόκληση ξε-πέρασε κάθε προσδοκία μεπάνω από 350.000 χρήστεςαπό κάθε γωνιά του πλανήτηνα συμμετέχουν στην καμπά-νια. Ίσως όμως το πιο εντυ-πωσιακό χαρακτηριστικό τηςκαμπάνιας είναι ο αυθορμη-τισμός που χαρακτήρισε τηναπότομη εξάπλωσής τηςστον ιστό του Διαδικτύου,που ενεργοποίησε ανθρώ-πους από κάθε γωνιά τουπλανήτη που έπιασαν «δου-λειά» και καθάρισαν παρα-λίες, ποτάμια, ακόμα και ολό-κληρα χωριά. Σελ. 22

Η περιβαλλοντική συνείδηση γίνεται viral

ΓΝΩΜΕΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Σελ. 2Το ακριβότερο τίμημα

ΜΙΧAΛΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥAΣ Σελ. 10Η σύγκρουση συμφερόντων

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Σελ. 13Για μια ισχυρή Ευρώπη

ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Σελ. 13Βρετανία και Ευρώπη

Οι ακριβές περιοχές της ΛευκωσίαςΓιατί οι τιμές ακινήτων και ενοίκια ακολουθούν ανοδική πορεία

Ο 28χρονος Αυστραλός εθνικιστής Μπρέν-τον Τάραντ δολοφονούσε κόσμο εν ψυχρώκαι ταυτόχρονα βιντεοσκοπούσε το μα-κελειό και το μετέδιδε απευθείας, όσο ηαπεχθής και βάρβαρη ενέργειά του βρι-σκόταν σε εξέλιξη. Είχε προγραμματίσεικαι εκτέλεσε την Παρασκευή επίθεση σεδύο τζαμιά στο Christchurch της Νέας

Ζηλανδίας σκοτώνοντας 50 ανθρώπουςκαι τραυματίζοντας πολλούς άλλους. Για«μία από τις πιο μαύρες μέρες της ΝέαςΖηλανδίας» έκανε λόγο η Τζαζίντα Αρντερν,πρωθυπουργός μιας φιλειρηνικής χώραςπέντε εκατομμυρίων στην οποία οι αν-θρωποκτονίες είναι σπάνιες και συχνά οιαστυνομικοί δεν οπλοφορούν. Σελ. 20

Μακελειό σε απευθείας μετάδοσηΗ πολύνεκρη επίθεση Αυστραλού σε τζαμιά στη Νέα Ζηλανδία

Κόψαμε τα δισεκατομμύρια σε κόμματα, κυρίως στο ΑΚΕΛΚρατήσαμε στη ζωή τον Συνεργατισμό για να προστατεύσουμε τις καταθέσεις του κόσμου

Προέκταση ΗΠΑη Αν. ΜεσόγειοςH επικείμενη τριμερής

Για την Κύπρο είναι εξαιρετικά σημαντικήη σημασία που αποδίδεται στα όσα ανα-μένεται να λάβουν χώρα στην τριμερή μεΕλλάδα και Ισραήλ, αλλά και με τη συμμε-τοχή των ΗΠΑ. Το περίγραμμα των επόμε-νων βημάτων το έδωσε και ο υπ. ΕνέργειαςΓιώργος Λακκοτρύπης στο συνέδριο «CE-RAWeek 2019», και πέραν των κοιτασμάτωντου Ισραήλ είναι δεδομένο πως οι Αμερικανοίήρθαν για να μείνουν. Σελ. 6

ΛΙΜAΝΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟY

Βασιλικώνδιαστάσεων το έργοΜε σύμπραξη ιδιωτικού δημόσιου τομέα θαπροχωρήσουν οι εργασίες, ενώ καθοριστικόυπήρξε το μεγάλο ενδιαφέρον από εταιρείεςυδρογονανθράκων λόγω των ενεργειακώνεξελίξεων, αξιωματούχοι των οποίων ήδηείχαν επαφές με το Υπ. Μεταφορών. Το κό-στος της δημιουργίας θα ανέλθει στα 250εκατ. ευρώ και το χρονοδιάγραμμα ολο-κλήρωσης είναι το 2023. Σελ. 6

ΥΠΑΜ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

Χτίζουμε την Ευρ.Αμυντική ΕνωσηΓια τις εξελίξεις πέριξ της δημιουργίας μελ-λοντικά ενός ευρωπαϊκού στρατού, τοντρόπο και τις εξελίξεις πέριξ της Pesco,αλλά και το ΝΑΤΟ μιλάει στην «Κ» η Υπουρ-γός Αμυνας της Γερμανίας Ursula von derLeyen, η οποία βρέθηκε στην Κύπρο γιανα συμμετάσχει σε διάσκεψη του ΔΗΣΥγια την ασφάλεια. Σελ. 7

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α

Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

Αρχισυντάκτης: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ • Διεύθυνση συντάξεως: ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΟΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε

τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

NEA ΟΥΓΓΡΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ: Ο κόμης Τελέκυ[φωτ.: καθιστός, με τα γυαλιά] κατώρθωσε τελικώςνα σχηματίση κυβέρνησιν [...]. Η νέα Κυβέρνησιςπαραμένει εν τη συνθέσει της ως η παλαιά. [...] Ο κ.Τελέκυ εδήλωσεν ότι θα συνεχίση την ιδίαν εξωτερικήνπολιτικήν με την προκάτοχον κυβέρνησιν και ότιθα διατηρήση εν ισχύι την αντιεβραϊκήν νομοθεσίανκαι θα εφαρμόση την αγροτικήν μεταρρύθμισιν.ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ ΚΤΙ-ΡΙΩΝ: [...] Το Πανεπιστήμιον [Θεσαλονίκης] ησθάνετοεαυτό στενοχωρούμενον εφ’ όσον η αποδιδομένηβραδύτης εις την εργαστηριακήν και εν τοις Μουσείοιςάσκησιν των φοιτητών των θετικών και εφηρμοσμένωνεπιστημών επέβαλε την φοίτησίν των εις τους προςτούτο διατεθειμένους υπογείους του παλαιού κτιρίουχώρους, οίτινες απεδείχθησαν και ούτοι ανεπαρκείςτόσον προς συχνήν των ασκήσεων διεξαγωγήν όσονκαι προς δημιουργίαν γενικώς της ατμόσφαιραςτης τάξεως και ανέσεως του χώρου, αίτινες αμφότεραιδέον να επικρατούν εις τα πνευματικά εν γένει ιδρύ-ματα [...] Διά τούτο το Πανεπιστημιακόν σύνολονθεωρεί την σημερινήν ημέραν ως την πραγματικήνίδρυσιν και θεμελίωσιν του νέου μείζονος Πανεπι-στημίου της Θεσσαλονίκης.

Ο Φ Ι Λ Ι Σ Τ Ω ΡΕπιλογή και επιμέλεια:

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΝΑΚΑΚΗΣ, ΜΥΡΤΩ ΚΑΤΣΙΓΕΡΑ

80 χρόνια πρίν στην «Κ»17.III.1939

Απολογούμαι που γράφωσε πρώτο πρόσωπο αλλάόταν το αυτονόητο φτάνεινα περιφρονείται ακόμακαι από θεσμούς, τότε θε-ωρώ ότι μπορώ να υπο-

μνήσω πως έχω επανειλημμένα γράψειότι τα τρία κακά που δέρνουν αυτό τονδύσμοιρο τόπο είναι η έλλειψη λογοδο-σίας, η ατιμωρησία και η ασυδοσία. Όταναναφέρομαι σε αυτά, φέρνω ως παρα-δείγματα σύγχρονες τραγωδίες που βίωσεαυτός ο λαός, με τους αυτουργούς να μέ-νουν πάντα ατιμώρητοι, τον ίδιο να υπο-μένει στωικά και την ιστορία να επανα-λαμβάνεται με τίμημα κάθε φορά ακρι-βότερο της προηγούμενης. Θα αραδιάσωξανά τα παραδείγματα των ατιμώρητωνεγκλημάτων που τα νιώθω σαν τραύματαενός άνισου πολέμου: το πραξικόπημα,το ΧΑΚ, η «Ήλιος», το Μαρί, το σκάνδαλοτης κατάρρευσης της οικονομίας καιτώρα ο Συνεργατισμός. Ο Συνεργατισμόςπου εσχάτως εξέπνευσε, αφήνονταςαναρτημένο, στην πινακίδα της ιστορικήςσυνείδησης του τόπου, το πιστοποιητικόγεννήσεώς του με ημερομηνία 22 Νο-εμβρίου 1909 και καταγωγή το κατεχό-μενο Λευκόνοικο. Ένα ιδιότυπο πιστωτικόίδρυμα που υπήρξε σωσίβιο της αγροτικήςΚύπρου στο πρώτο μισό του 20ού αιώνααπό τους τοκογλύφους, ενώ στο δεύτερομισό βοήθησε την τεράστια πλειοψηφίατων Κυπρίων να αποκτήσει ιδιόκτητηστέγη. Τώρα δίκην επικηδείου, μια ερευ-νητική επιτροπή την οποία διόρισε ο γε-νικός εισαγγελέας, ολοκλήρωσε την έρευ-νά της και εξέδωσε πόρισμα. Αυτό, όπωςκαι στο παρελθόν άλλα πορίσματα, πυ-ροδότησε εμφύλιο μεταξύ κυβέρνησηςκαι αντιπολίτευσης. Πολύ βολικό γιατους αντιπολιτευόμενους καθότι ξέσπασεστην αφετηρία μιας προεκλογικής εκ-στρατείας που έχει εξαιρετικά μεγάλησημασία. Διότι η απαξίωση των κομμα-τικών σχηματισμών έχει φτάσει σε υψηλάεπίπεδα, η αποχή προβλέπεται ότι θακάνει νέο ρεκόρ και όλα τα κόμματα θααπολέσουν μεγάλα ποσοστά ψηφοφόρων,πλην του ακροδεξιού ΕΛΑΜ, το οποίοευνοείται από το τοξικό περιβάλλον, κα-θώς περιμαζεύει από τα χαντάκια τηςκοινωνικής δυσπραγίας θύματα σκαν-δάλων και διαπλοκής συμβατικών κομ-μάτων. Αυτών που χρόνια τώρα λένετόσα ψέματα στους πολίτες που ξέμεινανπια από οξυγόνο και λέξεις. Αυτών που

έτη και έτη διαμοιράζονταν τα συνερ-γατικά ιμάτια ως εάν να ήταν κληρονο-μικά. Αυτών που όταν είδαν τη σήψητων θεμελίων του Συνεργατισμού, με«ιερή αγανάκτηση» ανέκραξαν ότι «τομαχαίρι θα πρέπει φτάσει στο κόκαλο».Αυτών που τώρα αποκαλύπτονται ταονόματά τους σε λίστες διαγραφέντωνδανείων με επταψήφιους αριθμούς. Γιαεκείνες τις λίστες με τα πολιτικά εκτε-θειμένα πρόσωπα, ο πρόεδρος της Δη-μοκρατίας απαντώντας σε δημοσιογρα-φικό ερώτημα την Πέμπτη, είπε: «Σαναποτέλεσμα συμπεριφορών μας, μιλάωγενικότερα, έχουμε μια μειωμένη εμπι-στοσύνη από τους πολίτες, και δυστυχώςκάθε μέρα είτε με την αμφισβήτηση θε-σμών είτε με τη σύγκρουση θεσμών είτεμε ενέργειες ή πράξεις από πλευράς τουπολιτικού προσωπικού της χώρας αυτήη δυσπιστία αυξάνεται. Θα πρέπει όλουςνα μας προβληματίσει και να δούμε πώςαντιμετωπίζονται αυτά τα φαινόμεναπου συνεπώς απωθούν τον κόσμο απότην ενεργό εμπλοκή, είτε τον απωθούνλόγω περιφρόνησης». Δεν υπάρχει χάπιγια την τερατογένεση κ. πρόεδρε. Το ξέ-ρετε καλά σαν πατέρας «άριστων» πο-λιτικών τεράτων ο ίδιος. Αυτά τα φαινό-μενα πρόεδρε, που κατεδαφίζουν Συ-νεργατισμούς και κατακρημνίζουν κοι-νωνίες, αντιμετωπίζονται με την απο-κατάσταση του κύρους των θεσμών καιτων πολιτικών σχηματισμών. Είναι μιαπολύ δύσκολη και επίπονη διαδικασία,που προσομοιάζει με την απόπειρα απο-κατάστασης ενός τεράστιου σκουπιδό-τοπου με τα χέρια. Χρειάζονται, νέοι,ρωμαλέοι, έντιμοι και οραματιστές άν-θρωποι. Να κατεδαφίσουν τα κόμματακαι να οικοδομήσουν άλλα ή να ανοίξουνπόρτες και παράθυρα στα υφιστάμενα,να μπει μέσα φρέσκος αέρας να διώξειτη μούχλα και να στρέψουν στη χώραένα ποτάμι επιστημονικής γνώσης, ιδεώνκαι οραμάτων για την πατρίδα που θέλουννα φτιάξουν για τα παιδιά τους. Γιατίεμείς σήμερα το ακριβότερο τίμημα πουπληρώνουμε δεν είναι τα μη εξυπηρε-τούμενα δάνειά μας που θα μας πάνεμέχρι τον τάφο πρόεδρε, αλλά οι τραγικέςσυμβουλές που αναγκαζόμαστε να δί-νουμε στα παιδιά μας να μείνουν στοεξωτερικό όπου σπουδάζουν γιατί εδώδεν έχουν μέλλον...

Το ακριβότερο τίμημα

ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝΓράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

paraschosa@kathimerini.com.cy

1 Στη σύλληψη. Μουσταφούδι αδερφέ,αν δεν έχετε λίστα με απαγορευμένα

βιβλία στα Κατεχόμενα να την κάνετε. Ναξεκινήσετε, μάλιστα, με όλα εκείνα πουέχουν γραφτεί για τη λύση του Κυπριακού.

2 Στο DNA. Τόσα περάσαμε με τα μνημό-νια, τόσα περάσαμε με τις προσαρμο-

γές, τόσα ξεφορτωθήκαμε από την πλάτημας και τώρα σαν κλασικοί Έλληνες βρή-καμε και τον Χάρη για να τον εξοστρακί-σουμε στον Κιθαιρώνα ως μοναδικό φταί-χτη για τη ΣΚΤ. Σιγά, φταίνε οι βουλευτέςπου καθυστερούσαν τη νομοθεσία για ταΜΕΔ, φταίνε τα 3 κόμματα που διοικούσαντα μαγαζιά για 40 χρόνια, φταίει η Ευρω-παϊκή Κεντρική Τράπεζα που ήθελε ναπουληθεί η ΣΚΤ; Φταίει ο Χάρης ο Χατζη-πετρής.

3 Στον Πεπ. Πάντως, η αλήθεια είναι,ονόματα πάνω σε ονόματα (GDPR δεν

έχει;) που αποκαλύπτονται για ΠΕΠ μόνοο Πεπ της City αν μας κάνει τη χάρη καικατεβεί να μας βάλει σε σύστημα και τά-ξη, μπορεί κανείς να βγάλει άκρη. Γιατίκαι για τη ΣΚΤ, οι πολιτικοί μας παίζανεσύστημα πλημμύρα.

4 Στις ατάκες. Πάντα θα μας τρώνε οιγενικότητες, οι απροσδιοριστίες και οι

ατάκες μέσα στο Twitter από εκείνους

που ξεκινήσανε πολιτική καριέρα και τοξέρουν και από εκείνους που δεν ξέρουνπως οι πρώτοι πάνε για πολιτικοί και τουςχειροκροτούν. Είμαστε χαμένοι για χαμέ-νοι σας λέω.

5 Στην έδρα. Κρατηθείτε, έρχονται εξελί-ξεις. Δεν είναι βόας δεν είναι κροτα-

λίας. Την Τρίτη θα μάθουμε τι θα γίνει μετην 56η έδρα. Μετά από τόσο καιρό πουπαίζουμε για το θέμα εκτός έδρας, δικαστι-κής, γηπεδικής, ό,τι θέλετε, καιρός ήταν.

6 Στο κύρος. Δεν υπάρχει θέμα με τοκύρος της δικαιοσύνης ή δεν υπάρχει

κύρος στη δικαιοσύνη; Δεν κατάλαβα ποιαείναι η ερώτηση και ποιο το θέμα. Έχει κα-νείς το κινητό του Κύρου του Γρανάζημπας και ξέρει την απάντηση εκείνος;

7 Στο δημογραφικό. Κάτι γίνεται και εί-ναι τόσο πεσμένα τα ποσοστά γεννή-

σεων. Δεν γεννάμε σου λέει, δεν πλαγιά-ζουμε μαζί στο ίδιο κρεβάτι. Λες και απο-φάσισαν οι γυναίκες μας πως αρκετούς

Κυπραίους έχουμε και δεν θέλουμε άλ-λους. Σου λέει ο άλλος αν κάνω παιδί καιμου βγει Κουλίας;

8 Στο ίνστα. Μέσα σε όλα την εβδομάδαπου πέρασε κι ενώ η βρετανική βουλή

ίδρωνε και ξεΐδρωνε με τις ψηφοφορίες,αποφάσισε η Ελισάβετ να κάνει λογαρια-σμό στο ίνστα. Άμα πάει σόι το βασίλειο,πώς είναι μην είναι καρναβάλι και το βου-λευτήριο; Βέβαια έκανε ίνστα και το Μαρι-νάκι για το @akel, να μην έκανε η βασίλισ-σα;

9 Στην οικολογία. Το κόμμα του λαούκαι την οικολογίας δεν θέλει υψηλούς

δασμούς στα ρυπογόνα σαράβαλα πουέρχονται από τη Βρετανία. Θέλει όμως ΓΕ-ΣΥ για να έχουν οι καρκινοπαθείς (από τακαυσαέρια) σωστή περίθαλψη. Κυκλικήοικονομία.

10 Ο Αρέστη τα είχε με τον Χάρη γιαένα γραφείο και μια σεκρέταρι, ο

Γεωργίου τα είχε με τον Χάρη γιατί δενμπήκε αυτός CEO στην Συνεργατική. Οελεγκτής τα έχει με τον Χάρη για τον δρό-μο Χρυσοχούς - Πάφου και ο εισαγγελέαςεπειδή δεν του έκανε αυτονόμηση. Τα εί-χε με τον Χάρη και ο Φουλής γιατί το σκέ-φτηκε για την προεδρία τους ΔΗΣΥ, οοποίος διόρισε και τον Σάκη ελεγκτή, οοποίος ελεγκτής πήρε εξουσίες Βρετανούδιοικητή με την ανοχή του εισαγγελέα.Κύριε υπουργέ ο γιαλός δεν είναι στρα-βός. Απλά το pr σου στραβά αρμενίζει.

ΣΤΑΘΕΡΑ ΒΗΜΑΤΑ ΜΠΡ ΟΣΤΑ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ

Με άριστα το 10

Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Ο Μ Η Ρ Ο Υ & Σ Ε Β Ε Ρ Η / Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓΟΡΑΣ

Κάτι μαγικό συνέβη στη Λευκωσία την Παρα-σκευή. Ο Χάρης Γεωργιάδης που βάλλεταιαλύπητα από την αντιπολίτευση, η οποία ζητά-ει την παραίτησή του εδώ και τώρα πέτυχε κά-τι εκπληκτικό. Από Ιφιγένεια (εν Λευκωσία)της κυβέρνησης Αναστασιάδη μεταμορφώθη-κε διαμιάς σε από μηχανής Θεό. Και έδωσε τηλύση που ο Νίκαρος ζητούσε. Ή τουλάχιστονπροσπάθησε... Ανακοίνωσε πως μέχρι το τέ-λος του έτους θα αποχωρήσει οικειοθελώςαπό το Υπουργείο Οικονομικών, ύστερα απόσυνεννόηση με τον Healthy ώστε να υπάρξειομαλή διαδοχή. Αν και αποσύνδεσε την απο-χώρησή του από το πόρισμα της Επιτροπής γιατην κατάρρευση του Συνεργατισμού, το παγω-μένο χαμόγελό του άλλα έδειχνε. Δίνει όμωςη αποχώρησή του στο τέλος του έτους λύση ήεξομαλύνει την κατάσταση για την κυβέρνησηκαι για τον ίδιο; Και το κυριότερο: συνιστά αυ-τή η διευθέτηση ανάληψη πολιτικής ευθύνης,όπως διατείνεται;

Το ΔΗΚΟ πριν καλά, καλά ο Χάρης ολοκληρώ-σει την συνέντευξη Τύπου εξέδωσε ανακοί-νωση ζητώντας ξανά την παραίτησή του «εδώκαι τώρα» για να αποφευχθεί «πολιτική αστά-θεια και να πληγεί η αξιοπιστία της χώρας». Οδε Άντρος Κυπριανού στόλισε με νέα επίθετατον Healthy, λέγοντάς του ότι έχει απαξιώσειεντελώς τον θεσμό του προέδρου και την κυ-βέρνηση και έχει πιάσει πάτο... Σε ανάλογοτόνο και όλα τα άλλα κόμματα πλην του ΔΗΣΥ.Όπως μου έλεγε πολιτικός φίλος του Healthy«μόνο κάτι θεαματικό» μπορεί να περιορίσεικάπως τις επιπτώσεις για την κυβέρνηση. Κιαυτό θα μπορούσε να ήταν μια «πολύ καλήανακοίνωση στην τετραμερή της Ιερουσαλήμτην Τετάρτη με τη συμμετοχή του Πομπέο».Είναι αλήθεια πως η εξωτερική πολιτική είναιτο μοναδικό αποκούμπι του Healthy αυτή τηνπερίοδο. Και μόνο η συμμετοχή του Αμερικα-νού ΥΠΕΞ στην τετραμερή της Ιερουσαλήμκαταγράφεται ως επιτυχία. Τώρα αν είναι επι-τυχία της Κύπρου ή του Ισραήλ είναι άλληιστορία...

Όπως άλλη ιστορία είναι και η αμφίβολη πο-λιτική εξαργύρωση της όποιας θετικής ανα-κοίνωσης στο εσωτερικό... Κάποιες Κασσάν-δρες πάντως άρχισαν ήδη να μιλούν για επι-δείνωση της ήδη χαώδους κατάστασης το κα-λοκαίρι. Όχι μόνο γιατί στην εξίσωση θα μπεικαι το Κυπριακό, αλλά και γιατί προβλέπεταιότι θα ενταθεί η κρίση για το ΓεΣΥ. Μία ανά-γνωση θέλει να μπαίνει αναγκαστικά όπισθενκαι η κυβέρνηση αλλά και τα κόμματα «αφούτα νούμερα δεν βγαίνουν με τίποτα». Οι Κασ-

σάνδρες επιμένουν πως σε λίγους μήνες πι-θανότατα να γίνεται λόγος για μια νέα Ιφιγέ-νεια. Και αυτή ίσως να είναι ο ΚωνσταντίνοςΙωάννου...

Από πηγή μου στη Νομική Υπηρεσία ακούωπως έχει οριστεί νέα σύσκεψη εντός της νέαςεβδομάδας για να ξεκαθαρίσει το θέμα τωνποινικών ή και αστικών αδικημάτων για το Συ-νεργατισμό. Σύμφωνα με την πηγή μου, ταπράγματα φαίνεται να προχωρούν πολύ πιογρήγορα απ’ ό,τι αναμενόταν και δεν απο-κλείεται πολύ σύντομα να ακούσουμε πως θααρχίσουν ανακρίσεις. Όπως μου είπε: «Ηαναφορά του γενικού εισαγγελέα ότι θα εξε-ταστεί η πιθανότητα διάπραξης ποινικών ήάλλων αδικημάτων, ανεξάρτητα εάν αυτά συ-νέβαλαν ή όχι στην κατάρρευση του Συνεργα-τισμού, είχε τη σημασία της»...

Αυτή την εβδομάδα αναμένεται να ενταθούνοι διεργασίες για τον αντικαταστάτη της διοι-κήτριας Χρυσταλλούς. Ο Healthy, όπως απο-κάλυψε η «Κ» φαίνεται να κάνει δεύτερεςσκέψεις με την υπόθεση να έχει καθυστερή-σει επικίνδυνα. Η διοικήτρια που θα μας μεί-νει αλησμόνητη φεύγει οριστικά στις 11 Απρι-λίου και η ανακοίνωση του αντικαταστάτη τηςέπρεπε να γίνει τουλάχιστον έναν μήνα πριν,αφού θα χρειαστεί και η έγκρισή του από τηνΕυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Υπάρχουν καιάλλες τρεις σημαντικές θέσεις που πρέπει να

πληρωθούν στην Κεντρική Τράπεζα και έχειήδη αρχίσει η μουρμούρα για δυσλειτουργι-κότητα. Η μουρμούρα προς το παρόν ακούγε-ται εντός της Κεντρικής. Αν ανοίξουν το στό-μα τους και τα κόμματα της αντιπολίτευσηςδεν θα πρόκειται για απλή μουρμούρα...

Ιδιαίτερα ευαίσθητος απέναντι στους μαθη-τές που διαδήλωναν έξω από τη Βουλή τηνΠαρασκευή κατά της κλιματικής αλλαγής.Ένα σύνθημά τους φαίνεται να του προκάλε-σε τρικυμία εν κρανίω. Τι έλεγε το σύνθημα;«Συλλούρη η εμπιστοσύνη έγινε κουλούρι»!Όπως ο ίδιος δήλωσε στην Ολομέλεια οι μα-θητές τον «έβρισαν». Δεν είπε εάν εννοούσεαυτό το σύνθημα ή άλλο που δεν γράφεται...Ένας από τους παρόντες βουλευτές σχολίασεχαμηλοφώνως πως εάν ο Συλλούρης είχε χι-ούμορ θα μπορούσε να γύριζε το κλίμα και τιςεντυπώσεις. Χωρίς μάλιστα να ταλαιπωρηθεί,απλώς παραγγέλνοντας μερικά κουλούρια μετα οποία θα κερνούσε τους μαθητές...

ΚΟΥΪΖ: Αληθεύει ότι βουλευτές από δύο κόμ-ματα ζήτησαν όπως η ίδια η Βουλή ανακοινώ-σει τα ονόματα των μελών της που έχουν μηεξυπηρετούμενα δάνεια για να «καθαρίσει τοόνομα της Βουλής»; Αληθεύει επίσης πως τοαίτημα δεν πρόκειται να ικανοποιηθεί ποτέ,αφού ούτε ο πρόεδρος της Βουλής φαίνεταινα το ευνοεί, ούτε καν οι κομματάρχες τωνπροαναφερομένων βουλευτών;

«Μας επέλεξε για υπουργούς ή για αρχαία τραγωδία;»

Η αποχώρηση του Χάρη και η νέα Ιφιγένεια

Δώστε σαράβαλα στον λαό, και ΓΕΣΥ για την περίθαλψη από τα καυσαέρια.

Your story begins hereCall 8000 50 30

T R I LOGYL IMAS SOL .COM

Apartments and offices with sea views from every window Property management, security and concierge

Retreat, spa, gym and pools in each tower Swimming pool, play area, tennis court and gardens

Plaza with restaurants, bars and shops

A unique sky-rise leisure hub in Cyprus

LI VE, WORK & PLAY

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Συνέντευξη στηΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Χωρίς να αφήνει στο απυρόβλητοτην Ερευνητική Επιτροπή, τηνΚεντρική Τράπεζα, κόμματα καισυνδικάτα, ο υπουργός Οικονο-μικών Χάρης Γεωργιάδης αντε-πιτίθεται σε όσους θεωρεί ότι απόκαθέδρας και εκ των υστέρων έρ-χονται να ασκήσουν κριτική στηνπολιτική διαχείρισης του Συνερ-γατισμού που κατά την εκτίμησήτου, επιτεύχθηκαν αναβαθμίσειςτης οικονομίας, ισχυροποίησητου τραπεζικού συστήματος, δια-σφάλιση των καταθέσεων και δη-μιουργία μιας θετικής προοπτικής. –Γιατί επιλέγετε να παραιτη-θείτε στο τέλος του χρόνου;

–Επειδή θα έχω ολοκληρώσειμια μακρά θητεία στο ΥπουργείοΟικονομικών κατά τη διάρκειατης οποίας θεωρώ πως έχω πετύχειτους βασικούς στόχους που είχαθέσει. Στόχοι οι οποίοι αποτελού-

σαν βασικές πολιτικές επιδιώξειςτης κυβέρνησης που υπηρετώ. –Η παραίτησή σας αποτελείανάληψη πολιτικής ευθύνηςγια τα όσα σας καταλογίζει τοπόρισμα;

–Όχι. Οι αποφάσεις για τονΣυνεργατισμό ήταν αναγκαίεςκαι επωφελείς. Ευθύνη θα ανα-λάμβανα αν δεν ολοκληρωνότανη συμφωνία με τον Συνεργατισμό,με τον τρόπο που έχει ολοκλη-ρωθεί. Ευθύνη θα αναλάμβαναεάν σε αυτή την προσπάθεια κάτιπήγαινε στραβά. Όμως καταφέ-ραμε να διαχειριστούμε τις δυ-σκολίες, να αντιμετωπίσουμε κιν-δύνους και μια ανεύθυνη φημο-λογία που είχε αναπτυχθεί καινα ολοκληρώσουμε μία διαδικασίαπου έχει θωρακίσει την οικονομίακαι το τραπεζικό μας σύστημα.Συνεπώς, η έννοια της ανάληψηςευθύνης σε αυτή την περίπτωσηδεν έχει θέση. –Υπάρχει βεβαίως ένα πόρισμαπου αποτελεί καταπέλτη γιασας. Σας χαρακτηρίζει τον κύριοπολιτικά υπεύθυνο από το 2014και μετά και αποδίδει ευθύνεςστον πρόεδρο ακριβώς επειδήδεν σας έπαψε, υπογραμμίζον-τας πως θα μπορούσε διαφο-ρετικά να σωθεί ο Συνεργατι-σμός.

–Και έχω απαντήσει σημείο

προς σημείο στα όσα η Επιτροπήμου καταλογίζει. Αυτό που μπορώνα πω είναι πως έχω πράγματι τηβασική ευθύνη για το τι έχει γίνειστην οικονομία μας από το 2013και μετά. Στην περίπτωση όμωςτου Συνεργατισμού, τι εννοεί άρα-γε κάποιος όταν λέει να σωθεί οΣυνεργατισμός; Μήπως εννοείότι έπρεπε να διατηρηθεί ως είχε;Κρατικοποιημένος; Μα αυτό δενήταν καν η επιδίωξή μας. Με τονένα ή με τον άλλο τρόπο έπρεπενα υπάρξει η ανάλογη ρύθμισηπου να επιτρέπει τη συμμόρφωσημε τα ευρωπαϊκά εποπτικά δεδο-μένα και να διασφαλίζει τους κα-ταθέτες, τις θέσεις εργασίας καιτην οικονομική σταθερότητα.Προέκυψε στην πορεία το σενάριοτου διαχωρισμού του χαρτοφυ-λακίου στο καλό και το κακό κομ-μάτι. Η ερευνητική επιτροπήαγνοεί όλα όσα έχουν μεσολαβή-σει και τα οποία επιβεβαιώνουντην ορθότητα των κυβερνητικώναποφάσεων. Υπήρξαν αναβαθμί-σεις από οίκους αξιολόγησης, έχειενισχυθεί η αναπτυξιακή προ-οπτική, χαιρετίστηκαν οι αποφά-σεις από ευρωπαϊκούς θεσμούς.Αυτά τα προσπερνά η ερευνητικήεπιτροπή. –Μιλήσατε για fake news τηςερευνητικής επιτροπής. Θεω-ρείτε πως υπήρξε πρόθεση απότα μέλη της επιτροπής να μηνλάβουν κάποια πράγματα υπό-ψη τους;

–Έχω παραθέσει τεκμηρίωση,δεδομένα, αριθμούς που επιβε-βαιώνουν τη θέση που και ο πρό-εδρος έχει εκφράσει, ότι δηλαδή,τα συμπεράσματα της Επιτροπήςείναι λανθασμένα. Δεν είναι πρό-θεσή μου να αποδώσω σκοπιμό-τητες. Αλλά, σίγουρα θεωρούμετα συμπεράσματα της επιτροπήςως λανθασμένα. –Δίδεται η εντύπωση πως ότανένα πόρισμα δεν μας βολεύειτο απορρίπτουμε. Δεν οδηγείσε θεσμική εκτροπή κάτι τέ-τοιο;

–Δηλαδή ισχυρίζεστε ότι δενμπορεί να υπάρξει διαφορετικήάποψη; –Στην ουσία αμφισβητείτε τοπόρισμα.

–Μα δεν είναι δικαστήριο ηερευνητική επιτροπή για να είναιυπεράνω αμφισβήτησης. Κυρίωςόταν επέλεξε να λειτουργήσει μετρόπο που βασίζεται σε έντοναυποκειμενικές απόψεις. Για πα-ράδειγμα, η ερευνητική επιτροπήεύχεται την αναβίωση του Συνερ-γατισμού. Επειδή το λέει η ερευ-νητική επιτροπή πρέπει και εγώνα εύχομαι την ανασύσταση τουΣυνεργατισμού; Έχω διαφορετικήάποψη. Θεωρώ πως πρέπει ναέχουμε τραπεζικά ιδρύματα πουνα συνάδουν με τα σύγχρονα ευ-ρωπαϊκά δεδομένα και όχι να ανα-βιώνουμε δομές του περασμένουαιώνα.

O ΧΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΣΤΗΝ «Κ»

Κρατήσαμε στη ζωή τον Συνεργατισμό για ναπροστατεύσουμε τις καταθέσεις του κόσμου

Διασφαλίζεται η ανεξαρτησία-αμεροληψία της ερευνητικής, όταν έχει μέλος της ανθυποψήφιο του Νικόλα Χατζηγιάννη;

–Παραλληλίζουν τη στάση σαςστο πόρισμα με αυτήν του Δη-μήτρη Χριστόφια που αμφισβη-τούσε το πόρισμα του Πόλυ Πο-λυβίου. Τότε εσείς, με τη δημο-σιοποίηση του πορίσματος, τουζητούσατε να αναλάβει την πο-λιτική ευθύνη που του αποδι-δόταν και να παραιτηθεί. Ποιαείναι η διαφορά σε αυτή την πε-ρίπτωση;

–Στην περίπτωση του Μαρί χά-θηκαν 13 άνθρωποι, ενώ στην πε-ρίπτωση του Συνεργατισμού πετύ-χαμε αναβαθμίσεις της οικονομίας,ισχυροποίηση του τραπεζικού συ-στήματος, διασφάλιση των κατα-θέσεων και δημιουργία μια θετικήςπροοπτικής. –Βεβαίως ο πρόεδρος σήμερααποκαλύπτει πως επρόκειτο γιαένα πτώμα από το 2013. Τότεγιατί τον κρατήσατε μέχρι σή-μερα;

–Κρατήσαμε στη ζωή τον Συ-νεργατισμό για να προστατεύσουμετις καταθέσεις του κόσμου και ανυπάρχει κάτι που μετανιώνω είναιότι η κυβέρνηση του Νίκου Ανα-στασιάδη, δεν ανέλαβε ένα-ενάμισηχρόνο νωρίτερα, για να μπορέσουμεμέσα από ανάλογους χειρισμούςνα αποτρέψουμε το κούρεμα τωνκαταθέσεων που έχει αφήσει πίσωτου τεράστιο κόστος σε πάρα πολ-λούς συμπολίτες μας.–Ελέγχεστε για το ότι επιλέξατε

πρόσωπα που θεωρήθηκαν βάσειπορίσματος κατώτεροι των πε-ριστάσεων.

–Σε ποιους αναφέρεστε; –Στον Νικόλα Χατζηγιάννη τονΓιάννο Σταυρινίδη για παράδειγ-μα.

–Τον κ. Σταυρινίδη τον είχα επι-λέξει εγώ για κάποιον ρόλο; Ασχέτωςεάν συμφωνώ ή όχι με τη διαπί-στωση ότι φάνηκαν κατώτεροι τωνπεριστάσεων, δεν ήταν δικές μουεπιλογές.–Τον Νικόλα Χατζηγιάννη δεντον επιλέξατε;

–Τον επέλεξα ως μέλος του Δι-οικητικού Συμβουλίου, με άλλαοκτώ άτομα, που εξασφάλισαν τηνέγκριση και τη σύμφωνο γνώμητης Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και

της Βουλής. Αν ήταν λάθος η επι-λογή του ενός ή του άλλου μέλουςτου Διοικητικού Συμβουλίου, προ-φανώς το λάθος είναι συλλογικό.Διευκρινίζω ακόμη, ότι δεν επέλεξαούτε πρόεδρο ούτε γενικό διευθυν-τή. Ο υπουργός Οικονομικών δενέχει αρμοδιότητα να επιλέγει διευ-θυντές ή υποδιευθυντές ή άλλαανώτερα στελέχη της διεύθυνσης.Μάλιστα, ο κάθε μάρτυρας που εμ-φανίστηκε ενώπιον της ερευνητικήςεπιτροπής ερωτήθηκε με τρόποεπίμονο εάν είχα ποτέ παρέμβειστις εργασίες και στις αρμοδιότητεςτης τράπεζας, όπως είναι για πα-ράδειγμα οι διαδικασίες διορισμών.Ούτε ένας μάρτυρας δεν βρέθηκενα καταθέσει τέτοιο ισχυρισμό.Αναλαμβάνω το μερίδιο της ευθύνηςπου μου αναλογεί για την επιλογήπροσώπων ως μέλη του ΔιοικητικούΣυμβουλίου, ευθύνη την οποία επι-μερίζεται επίσης η Κεντρική Τρά-πεζα και η Βουλή. Και τονίζω ότιοι επιδόσεις αυτού του ΔιοικητικούΣυμβουλίου είναι καταγεγραμμένεςκαι δεν υστερούν σε σχέση με τιςεπιδόσεις διοικήσεων άλλων τρα-πεζών. Και δεν πρόκειται με κανέ-ναν τρόπο να φορτώσω ευθύνεςσε ανθρώπους που προσπάθησαννα βοηθήσουν σε μία δύσκολη κα-τάσταση.–Θεωρείτε την εταιρική ευθύνηανεπαρκή;

–Ξεκίνησε από το υπό το μηδέν,

δεν υπήρχε καμία δομή και διαδι-κασία εταιρικής διακυβέρνησης.Τονίζω ότι η εταιρική διακυβέρνησηδεν αφορά πρόσωπα, αλλά δομέςκαι διαδικασίες. Έτσι ορίζεται στηνομοθεσία περί τραπεζών, σε αυτάεπικεντρώθηκε η τεχνική βοήθειαπου δόθηκε από το Διεθνές Νομι-σματικό Ταμείο για τη βελτίωσητης εταιρικής διακυβέρνησης στονΣυνεργατισμό. Έπρεπε να μετα-τραπεί σε τράπεζα, έγιναν σημαν-τικά βήματα, σε βαθμό που επέτρε-ψαν σήμερα την ομαλή συγχώνευσημε την Ελληνική. Κάποιοι, σκόπιμα,συνδέουν τις αναφορές σε εταιρικήδιακυβέρνηση, που επαναλαμβάνωαφορούν δομές και διαδικασίες, μετις εκ των υστέρων κρίσεις τουςγια συγκεκριμένα πρόσωπα. Αν εί-χαν άποψη για πρόσωπα γιατί δενενάσκησαν τις εξουσίες τους; –Σε ποιους αναφέρεστε;

–Στους επόπτες. Η εποπτική αρ-χή είναι αυτή που έχει την εξουσίανα λάβει μέτρα απομάκρυνσης εάνπράγματι είχε αρνητική άποψη γιαδιοικητικό ή διευθυντικό στέλεχος.Έτσι λειτουργούν οι Κεντρικές Τρά-πεζες. Όμως να πω και κάτι άλλο.Επικεντρώνεται η κριτική στον κ.Χατζηγιάννη και στο ότι δεν κατά-φερε να μειώσει τα μη εξυπηρε-τούμενα δάνεια. Αν επελέγετο τομέλος της ερευνητικής επιτροπήςο Γιώργος Γεωργίου θα ήταν καλύ-τερα τα πράγματα;

–Γιατί αναφέρεστε συγκεκρι-μένα στον Γιώργο Γεωργίου;

–Επειδή ήταν ο ανθυποψήφιοςτου κ. Χατζηγιάννη για την ενλόγω θέση. Θα έκανε καλύτερηδουλειά σε σχέση με τη μείωσητων μη εξυπηρετούμενων δανείων;Στην τράπεζα της οποίας ηγείτοο κ. Γεωργίου, υπήρξαν μήπως κα-λύτερα αποτελέσματα; Βεβαίωςπροκύπτει και ένα άλλο ερώτημα.Πώς γίνεται ένας υποψήφιος πουδεν επελέγη για μία θέση, να με-τατρέπεται σε μέλος ερευνητικήςεπιτροπής και κρίνει τους ανθυ-ποψηφίους του και αυτούς πουδεν τον επέλεξαν; –Αμφισβητείτε συνεπώς τις επι-λογές του γενικού εισαγγελέα.Αυτό δεν παραπέμπει σε θεσμι-κή κρίση;

–Παραπέμπω σε συγκεκριμένηπρόνοια της νομοθεσίας περί ερευ-νητικών επιτροπών που τονίζειτην ανάγκη μη ύπαρξης σύγκρου-σης συμφέροντος και θέτω το εξήςαπλό ερώτημα: Διασφαλίζεταιπράγματι η ανεξαρτησία και η αμε-ροληψία της επιτροπής όταν μέλοςτης είναι κάποιος που δύο φορέςδεν έχει επιλεγεί για τη θέση τουγενικού διευθυντή; –Υπήρξε σκοπίμως αυτή η ξαφ-νική πίεση για μείωση των μηεξυπηρετούμενων δανείων από7,5 δισεκατομμύρια σε 6,4;

–Δεν υιοθετώ τέτοιες προσεγ-γίσεις. Ξέρω από πρώτο χέρι, μέσααπό τη συμμετοχή μου στα ευρω-παϊκά θεσμικά όργανα, τι σημαίνειευρωπαϊκή τραπεζική ένωση. Είναιένας εξαιρετικά φιλόδοξος στόχος

η δημιουργία της τραπεζικής ένω-σης τον οποίο υποστηρίζω ανεπι-φύλακτα, αλλά η προσαρμογή σταδεδομένα της ευρωπαϊκής τραπε-ζικής ένωσης είναι πάρα πολύ δύ-σκολη και πάρα πολύ απαιτητική.Είναι αυτή την πίεση που δέχθηκεο Συνεργατισμός, ως ο πιο αδύνα-μος κρίκος του κυπριακού τραπε-ζικού συστήματος, με βασικότεροεπιβαρυντικό παράγοντα την ποι-ότητα του χαρτοφυλακίου του, αλ-λά και το γεγονός ότι, ως κρατι-κοποιημένος, δεν διέθετε μέτοχοπου θα μπορούσε να τον ενισχύσειέστω και με ένα ευρώ. Για την κυ-βέρνηση η ανάγκη προσαρμογήςστα ευρωπαϊκά τραπεζικά δεδο-μένα ήταν ένας καθοριστικότατοςπαράγοντας που καθοδήγησε τηνλήψη αποφάσεων. Για την ερευ-

νητική επιτροπή ήταν ένας πα-ράγοντας που αγνοήθηκε πλήρως. –Πώς προέκυψαν τα 800 εκα-τομμύρια και το 1,1 δις διαγρα-φές δανείων;

–Η κάθε τράπεζα υποχρεούταινα διατηρεί προβλέψεις σχετικάμε τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.Το 2013 και η Συνεργατική και οιυπόλοιπες τράπεζες ξεκίνησαναπό χαμηλά επίπεδα προβλέψεων.Τα 800 εκατομμύρια ήταν απαίτη-ση για επιπρόσθετες προβλέψειςοι οποίες μεταφράζονται και σεαπαίτηση κεφαλαίων της τάξηςτων 600 περίπου εκατομμυρίωνπου δεν θα ήταν εφικτό να εξευ-ρεθούν για μια τράπεζα με αυτάτα χαρακτηριστικά. Μέσα από τονδιαχωρισμό του χαρτοφυλακίου,οι ανάγκες σε καινούργια κεφάλαια

έχουν περιοριστεί στα 150 εκα-τομμύρια για την ενοποιημένητράπεζα. Από την άλλη, η αναφοράσε διαγραφές δανείων ύψους 1,1δισ. αποτελεί μια σημαντική πα-ρανόηση. Επρόκειτο για λογιστικέςδιαγραφές. Το υπόλοιπο του κάθεεπηρεαζόμενου δανειολήπτη πα-ρέμεινε αμετάβλητο. Είναι μια συ-νήθης τραπεζική πρακτική. Το 1,1δισ. βρίσκεται εκεί ως πραγματικόδάνειο, με το ίδιο υπόλοιπο. Απλώςμεταφέρθηκε εκτός ισολογισμού.Άρα η αντίληψη ότι έγιναν δια-γραφές στα υπόλοιπα συγκεκρι-μένων δανειοληπτών που αθροί-ζονται σε 1,1 δισ. δεν ισχύει. –Αυτό δεν το ήξεραν τα πρόσω-πα της ερευνητικής επιτροπής;

–Δυσκολεύομαι να δώσω απάν-τηση.

Ο Γιώργος Γεωργίου ανθυποψήφιος του Νικόλα Χατζηγιάννη

Η αντίληψη ότι έγιναν διαγραφές σταυπόλοιπα συγκεκριμέ-νων δανειοληπτών πουαθροίζονται σε 1,1 δισ. δεν ισχύει και δυσκο-λεύομαι να δώσω απάν-τηση στο ερώτημα, αν δεντο ήξεραν αυτό τα πρόσω-πα της Ερευνητικής.

Αν υπάρχει κάτι που λυπάμαι είναι ότι η κυ-βέρνηση Αναστασιάδη,δεν ανέλαβε ενάμισηχρόνο νωρίτερα για ναμπορέσουμε να αποτρέ-ψουμε και το κούρεμα.

Δεν ήταν καν επιδίωξήμας να σωθεί ως είχε ο Συνεργατισμός, ούτε και θα μπορούσενα διατηρηθεί ως είχε.

Γιατί ο ίδιος ζητούσε παραίτηση Χριστόφια

«Αν ήταν λάθος η επιλογή του ενός ή του άλλου μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου, προφανώς το λάθος είναι συλλογικό. Διευκρινίζω ακόμη, ότι δεν επέλεξαούτε πρόεδρο ούτε γενικό διευθυντή», τονίζει ο υπουργός Οικονομικών, κληθείς να σχολιάσει αν έκανε λάθος επιλογές προσώπων.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Τ Ο Θ Ε Μ ΑKυριακή 17 Μαρτίου 2019

«Κατανοώ γιατί αντιδρούν (τα κόμ-ματα). Επειδή μέσα από τις απο-φάσεις των τελευταίων ετών, έχου-με αποκλείσει τα πολιτικά κόμματακαι τοπικά τους καπετανάτα απότην πρόσβαση και τη διαχείρισηδισεκατομμυρίων», αναφέρει στησυνέντευξή του ο Χάρης Γεωργιά-δης. Ξεκαθαρίζει πως τον ενδια-φέρει ο Δημοκρατικός Συναγερμόςκαι πως η παρουσία του στο Υπουρ-γικό κλείνει σε εννέα μήνες. –Δέχεστε πάντως δριμεία επίθεσηαπό όλα τα κόμματα πλην τουΔΗΣΥ…

–Κατανοώ γιατί αντιδρούν. Επει-δή μέσα από τις αποφάσεις των τε-λευταίων ετών, έχουμε αποκλείσειτα πολιτικά κόμματα και τοπικάτους καπετανάτα από την πρόσβασηκαι τη διαχείριση δισεκατομμυρίων.Επειδή ακριβώς και κατά τη διάρκειατης περιόδου 2013-2018 ο Συνερ-γατισμός μετατράπηκε σε τράπεζαχωρίς τις τοπικές επιτροπείες, αλλάμε έλεγχο από την Ευρωπαϊκή Κεν-τρική Τράπεζα. Έκλεισαν οι προ-σβάσεις που είχαν και πολιτικά κόμ-ματα και συνδικαλιστές. Η ολοκλή-ρωση των κινήσεων για τον Συνερ-γατισμό με την ενσωμάτωσή τουσε μία εμπορική τράπεζα κόβει ορι-στικά τον δρόμο σε κάποιους πουείχαν διαχρονικά το χέρι τους στο

βάζο με το μέλι. Γι’ αυτό και αντι-δρούσαν σε κάθε προσπάθεια καισε κάθε σενάριο ιδιωτικοποίησης.Συνεπώς κατανοώ γιατί αντιδρούν. –Σε ποιους αναφέρεστε; ΣτοΑΚΕΛ συγκεκριμένα;

–Κυρίως στο ΑΚΕΛ. –Ο ΔΗΣΥ δηλαδή ήταν εκτός τηςδιαδικασίας;

–Όχι. Ακούσατε τον Αβέρωφ Νε-οφύτου να αναλαμβάνει το μερίδιοτης ευθύνης και για τη δική μου πα-ράταξη, αλλά μπορεί να πιστωθείτουλάχιστον πως ο ΔΗΣΥ και η κυ-βέρνηση του Νίκου Αναστασιάδηήταν αυτοί που έθεσαν τέρμα σεαυτή την πρακτική.

–Με την ολοκλήρωση του κύκλουσας ενδέχεται να επιστρέψετεστον ΔΗΣΥ;

–Δεν αποχώρησα ποτέ από τονΔΗΣΥ για να επιστρέψω σήμερα.Απλώς υπηρετώ από διαφορετικήθέση. Δεν έχω αποφασίσει για ταεπόμενά μου βήματα. Θέλω να δώσωστον εαυτό μου μία περίοδο περι-συλλογής, κατά την οποία θα αξιο-λογήσω τα προσωπικά και τα οικο-γενειακά μου δεδομένα, αλλά καιτις πολιτικές μου επιλογές. Αλλά οΔημοκρατικός Συναγερμός σίγουραμε ενδιαφέρει, είναι η παράταξήμου και αποτελεί μια προοπτικήπου αξιολογήσω και πιθανώς θαεπιζητήσω. –Αποκλείεται η ανάληψη άλλουυπουργείου;

–Ναι. Θεωρώ πως πρέπει να ξε-κινήσω σιγά-σιγά να κλείνω τον κύ-κλο μου στο Υπουργικό Συμβούλιο. –Σας «έκαψε» πολιτικά το Υπουρ-γείο Οικονομικών;

–Είναι σίγουρα καυτή η καρέκλατου ΥΠΟΙΚ, αλλά αυτό που νιώθωείναι αυτοπεποίθηση και δύναμηπου αντλώ από τους συμπολίτεςμας. Είναι όμως γεγονός ότι ερχό-μενος σε αυτό το υπουργείο το2013 είχα πλήρη επίγνωση και γιατα θέματα που θα έπρεπε να δια-χειριστώ και για τον βαθμό δυσκο-

λίας. Εάν αυτό που με απασχολούσεήταν η εικόνα μου, προφανώς καιδεν θα αναλάμβανα. Ήταν μία πολύδύσκολη αποστολή, θεωρώ ότι τηνέχω εκπληρώσει και θα προσπα-θήσω στους επόμενους μήνες νατην ολοκληρώσω. Αν αυτό που υπο-νοείται είναι πως έχω αναλάβει πο-λιτικό κόστος, αυτό είναι απολύτωςαποδεκτό στο πλαίσιο μιας συνει-δητής απόφασης που είχα λάβεινα ανταποκριθώ στην εντολή τουπροέδρου.–Είχατε δεχτεί πιέσεις για τονεπαναδιορισμό σας. Εκ των υστέ-ρων κρίνεται λανθασμένη από-φαση να αποδεχτείτε τις πιέσεις;

–Εκ των υστέρων, θεωρώ πωςορθώς παρέμεινα. Το 2018 θα μπο-ρούσε πράγματι να σηματοδοτήσειτην ολοκλήρωση του κύκλου μου.Όμως ορθώς έμεινα, επειδή βοή-θησα την κυβέρνηση να διαχειρι-

στεί μία δύσκολη κατάσταση πουοδήγησε στη σταθεροποίηση τηςοικονομίας, στη διασφάλιση τηςαναπτυξιακής προοπτικής, στις δια-δοχικές αναβαθμίσεις της οικονο-μίας μας. Ήταν μία τελευταία δύ-σκολη αποστολή που όφειλα ναδιαχειριστώ. –Σε όλη αυτή τη διαδικασία είχατετην πλήρη στήριξη του ΔΗΣΥ;

–Ναι, είμαι απόλυτα ικανοποι-ημένος από τη στήριξη του ΔΗΣΥ.Επιβεβαιώνει ο ΔΗΣΥ ότι είναι η πα-ράταξη της ευθύνης. Αλλά ικανο-ποιημένος είμαι και για τη στάσησυγκεκριμένων κομμάτων της αν-τιπολίτευσης, που με την ψήφο τουςστη Βουλή μάς επέτρεψαν να ολο-κληρώσουμε αυτές τις κινήσεις πουέχουν φέρει τα σημερινά θετικάαποτελέσματα. –Η αντιπολίτευση βεβαίως αφήνεινα εννοηθεί πως η παραμονή σας

στο Υπ. Οικονομικών θα οδηγήσειενδεχομένως και στη μη ψήφισηκρίσιμων μεταρρυθμίσεων.

–Είμαι απόλυτα εξοικειωμένοςμε το πολιτικό παιχνίδι, αλλά μεκάποια πράγματα θεωρώ πως δενπρέπει να παίζουμε. Δεν θεωρώπως η προώθηση των μεταρρυθμί-σεων πρέπει να αποτελεί μέρος τουπολιτικού παιχνιδιού. Εάν είναι ορ-θές οι μεταρρυθμιστικές προτάσειςπρέπει να στηρίζονται. Οτιδήποτεδιαφορετικό θα ήταν ανεύθυνο καιθα αντιμετώπιζε την αποδοκιμασίατων συμπολιτών μας. –Σας ενδιαφέρει η προεδρία τουΔΗΣΥ;

–Πάλι αρχίσαμε με αυτή την σε-ναριολογία; Μα μόλις πριν από με-ρικούς μήνες εκλέξαμε πρόεδροστον ΔΗΣΥ, συνεπώς η απάντησήμου είναι, προφανώς, αρνητική.

ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Κόψαμε την πρόσβαση σε δισεκατομμύρια κομμάτων-καπετανάτων και κυρίως στο ΑΚΕΛ Δεν θεωρώ πως η προώθηση των μεταρρυθμίσεων πρέπει να αποτελέσει μέρος του πολιτικού παιχνιδιού

Ερχόμενος στο Yπουργείο Οικονομικών το 2013 είχα πλήρη επίγνωση ότι ήταν μία πολύ δύσκολη αποστολή και θεωρώ ότι την έχω εκπληρώσει.

«Η ολοκλήρωση των κινήσεων για τον Συνεργατισμό με την ενσωμάτωσή του σε μία εμπορική τράπεζα κόβει οριστικάτον δρόμο σε κάποιους που είχαν διαχρονικά το χέρι τους στο βάζο με το μέλι. Γι’ αυτό και αντιδρούσαν σε κάθε προ-σπάθεια και σε κάθε σενάριο ιδιωτικοποίησης», λέει ο Χάρης Γεωργιάδης.

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α I I Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ

Οι εξελίξειςστο ενεργειακό μέτωποόχι μόνο της Κύπρου αλλά εν γένειτης Αν. Μεσογείου, οι οποίες λαμ-βάνουν πρωτόγνωρες για την πε-ριοχή διαστάσεις με τη δράση βα-σικών παικτών παγκοσμίου εμβέ-λειας, όπως η ExxonMobil, συμπα-ρασύρει και έργα που αφορούν τοντομέα όπως είναι το λιμάνι του Βα-σιλικού. Μέσα στην εβδομάδα ηυπουργός Μεταφορών ΒασιλικήΑναστασιάδου ανακοίνωσε ότι τοκόστος της δημιουργίας νέου βιο-μηχανικού λιμανιού στο Βασιλικόθα ανέλθει στα 250 εκατ. ευρώ καιότι το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρω-σης είναι το 2023.

Πληροφορίες της εφημερίδαςτονίζουν πως το ότι τελικά το λιμάνιθα είναι μεγαλύτερο από τα αρχικάπλάνα έχει προέλθει από το μεγάλοενδιαφέρον που έχουν επιδείξειεταιρείες υδρογονανθράκων. Πέρααπό τις νέες λιμενικές υποδομέςτο γενικό σχέδιο του Βασιλικού πε-ριλαμβάνει: • Προβλήτα και jetty LNG (υγροποι-ημένο φυσικό αέριο).

• Ειδική προβλήτα για το LPG (υγρο-ποιημένο αέριο πετρελαίου).

• Προβλήτα ασφάλτου, πιθανόν συν-δυασμένη με προβλήτα εισαγωγήςLPG στο εξωτερικό μέρος του ανα-τολικού κυματοθραύστη του λιμέναΒασιλικού.

• Επέκταση του jetty της VTTV γιαπαροχή μεγαλύτερης δυνατότηταςεισαγωγών πετρελαίου.

• Σταθμόσυμπίεσης αερίου και αγωγόεξαγωγής αερίου.

Τα έργα περιλαμβάνουν και τηνπεριοχή που αποκτήθηκε τον πε-ρασμένο Δεκέμβριο, δυτικά του Ζυ-γίου, όπου βρίσκονταν εγκατεστη-μένες οι κεραίες των Άγγλων. Πρό-κειται για έξι τεμάχια γης, συνολικούεμβαδού 350.000 τετραγωνικών μέ-τρωντα οποία θα εκμισθωθούν στηνΑρχή Λιμένων Κύπρου για 99 χρόνια.

Η σύμπραξηΟ υπουργός Οικονομικών με επι-

στολή του ημερ. 27/7/2018 εισηγή-θηκε στην υπουργό Μεταφορών,όπως εξεταστεί η επιλογή της Σύμ-πραξης Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα,στην οποία, μεταξύ άλλων, θα μπο-ρούσε να προβλεφθεί η ανάθεσητου σχεδιασμού των υποδομών καιάλλων παρεμφερών υπηρεσιών στονιδιώτη επενδυτή. Σύμφωνα με τονυπουργό Οικονομικών, σε μια τέτοιαπερίπτωση, το κράτος θα είχε τηδυνατότητα να αξιολογήσει τον προ-τεινόμενο σχεδιασμό των υποδομών(και κατά πόσο αυτός ανταποκρίνεταιστις επιδιώξεις / στόχους του κρά-τους) στο πλαίσιο της αξιολόγησηςτων προσφορών που θα υποβληθούνκατά τον διαγωνισμό που θα διε-ξαχθεί. Σε αυτόν τον διαγωνισμό θαμπορούσαν ενδεχομένως να συμ-μετάσχουν και οι διεθνείς εταιρίεςπου δραστηριοποιούνται στον τομέατων υδρογονανθράκων στην ΑΟΖτης Κύπρου, είτε αυτόνομα είτε μεκοινή συμμετοχή μέσω κοινοπρα-ξίας. Στη βάση αυτής της εισήγησης,η υπουργός Μεταφορών άνοιξε κύ-κλοσυναντήσεωντόσο με την ΑρχήΛιμένων Κύπρου όσο και με τις διε-θνείς εταιρίες που δραστηριοποι-ούνται στον τομέα υδρογονανθρά-κων, καθώς και με άλλους εμπλεκό-μενους εταίρους, όπως ο ΣύνδεσμοςΝαυτικών Πρακτόρων, η Τσιμεντο-ποιία Βασιλικού και με ενδιαφερό-μενους υποψήφιους επενδυτές. Ένε-

κα της αναθεώρησης της οποίαςέτυχε το στρατηγικό σχέδιο της επέ-κτασης του Λιμένα Βασιλικού, η Αρ-χή προχώρησε στην ακύρωση τουδιαγωνισμού που είχε ήδη διενερ-γηθεί.

Γιατί στην Κύπρο Τα ερωτήματα που ανακύπτουν

τόσο ως προς την αύξηση του κό-στους όσο και του τελικού μεγέθουςπου θα έχουν τα έργα στο Βασιλικό,απαντώνται από το ενδιαφέρον πουέχουν δείξει εταιρείες οι οποίες δρα-στηριοποιούνται εν γένει στην ενερ-γειακή λεκάνη της Αν. Μεσογείουτο οποίο αξιολογήθηκε ως καθορι-στικό. Σύμφωνα με τις πληροφορίεςτης «Κ», χωρίς να κατονομάζονταιαυτές οι εταιρείες, προκύπτει πωςδεν εξαιρείται καμία από τις ήδη

γνωστές, αλλά στην εξίσωση μπαίνεικαι το γεγονός πως καταλυτικός πα-ράγοντας είναι η γεωγραφική θέσητης χώρας και το ότι η Κύπρος απο-τελεί κράτος μέλος της Ε.Ε., κάτιπου έχει σημασία από πλευράς νο-μοθεσίας και συνθηκών ασφαλείαςταυτόχρονα. Μπορεί δηλαδή οι ευ-ρωπαϊκές και οι διεθνείς εταιρείεςνα έχουν συνάψει συμφωνίες εξό-ρυξης ή και εκμετάλλευσης Φ.Α. μεχώρες της Αν. Μεσογείου ωστόσοτο γεγονός ότι μόνο η Κύπρος ανήκειστην Ε.Ε. φαίνεται σύμφωνα με πη-γές να λειτουργεί θετικά ως προςτις αποφάσεις για τις εγκαταστάσειςπου θα πάρουν οι εταιρείες αυτές.Οι ίδιες πληροφορίες τονίζουν πωςαξιωματούχοι των εταιρειών ενέρ-γειας έχουν ήδη εκδηλώσει το εν-διαφέρον τους στο Υπ. Μεταφορών.

Δεδομένων των όρων εντολής γιατο Χωροταξικό Σχέδιο Ανάπτυξηςτης περιοχής Βασιλικού, η προτε-ραιότητα διαφαίνεται να είναι πάν-τως το να εξασφαλιστεί επαρκήςχώρος για την πιθανή ανάπτυξη έωςκαι πέντε μονάδων υγροποίησηςφυσικού αερίου (LNG trains) με κα-θεμία να έχει δυναμικότητα 5 εκα-τομμυρίων τόνων ετησίως (Mtpa).

Σχέδιο ΑνάπτυξηςΤα κύρια στοιχεία του Χωροτα-

ξικού Σχεδίου είναι ζώνες ειδικά γιατα πιο κάτω:• Οι εγκαταστάσεις του σταθμού πα-ραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας τηςΑΗΚ στο Βασιλικό, της Τσιμεντο-ποιίας Βασιλικού (VCW), του λιμέναΒασιλικού, της VTTV και της Pe-trolina θα παραμείνουν ως έχουν.

• Ζώνη Υγροποίησης Φ.Α. (ΥΦΑ-LNG)η οποία θα περιλαμβάνει:

- Φάση 1 LNG - χώρο για μέχριτρία τρένα LNG (5 Mtpa ανά τρένο),καθώς και αποθήκευση, υπηρεσίεςκαι πρόσβαση –που απαιτούνταικατά την πρώτη φάση.

- Φάση 2 LNG - χώρο για έως 2τρένα LNG (5 Mtpa ανά τρένο), καθώςκαι αποθήκευση και υπηρεσίες.

- Προβλήτα LNG, σχεδιασμένηγια πολλαπλές χρήσεις, όπως εισα-γωγή LNG, εξαγωγή LNG και ενδε-χομένως εισαγωγής HFO ή εισαγω-γή/εξαγωγή πετρελαιοειδών.• Ζώνη αποθήκευσης πετρελαιοει-

δών και βιομηχανιών βασιζόμενωνστο φυσικό αέριο, η οποίαπεριλαμβάνει:

- Φάση 1 αποθήκευσης πετρελαι-οειδών –με δυνατότητα να φιλοξε-νήσει 4 εκατομμύρια m3 προϊόντωνπετρελαίου, συμπεριλαμβανομένωντων αποθηκών της VTTV και τηςPetrolina. - Φάση 2 αποθήκευσης πετρελαι-οειδών –με δυνατότητα να φιλοξε-νήσει 3 εκατομμύρια m3 προϊόντωνπετρελαίου.

- Αποθήκευση LPG στο βόρειο τμήματης Ζώνης (σε δεξαμενές υπό πίεσησε ανάχωμα (pressurised moundedstorage), με δυνατότητα αποθήκευ-σης 15.000 m3 (8000 tn). Οι εγκα-ταστάσεις θα περιλαμβάνουν καιδραστηριότητες πλήρωσης φιαλώνκαι φόρτωσης οχημάτων.- Βιομηχανίες βασιζόμενες στο φυ-σικό αέριο, π.χ. μεθανόλης και σταθ-μό συμπίεση φυσικού αερίου.• Το Master Plan περιλαμβάνει επίσηςπρόνοιες για την εγκατάστασηνέων προβλητών εισαγωγών καιεξαγωγών.

• Ζώνη Προστασίας πλάτους 500 mπεριμετρικά της Ζώνης Υγροποί-ησης Φυσικού Αερίου (LNG) και400μ περιμετρικά των ζωνών απο-θήκευσης πετρελαιοειδών και τωνβιομηχανιών βασιζόμενων στο Φ.Α.

• Μελλοντική περιοχή λατομείων γιατην Τσιμεντοποιία Βασιλικού –τοπαλιό λατομείο στο Μαρί στην κο-ρυφή του τριγώνου της γης πουαπαλλοτριώθηκε για το ΕνεργειακόΚέντρο Βασιλικού.

• Ζώνες για γραφεία και εργαστήριαΒΔ του ηλεκτροπαραγωγικού σταθ-μού του Βασιλικού και στο Βόρειοτμήμα της Ζώνης ΑπαγόρευσηςΑνάπτυξης (Restricted Develop-ment Zone).

• Πρόνοιες για την ανάπτυξη τωναπαιτούμενων έργων και υποδομώνγια την καλή και ομαλή λειτουργίατης περιοχής και των εγκαταστά-σεων, όπως:

- Αναβάθμιση του οδικού δικτύουτα περιοχής,- Πρόνοιες για τους αγωγούς φυσικούαερίου,- Αναβάθμιση του δικτύου τηλεπι-κοινωνιών,- Αναβάθμιση του δικτύου ύδρευσης,αφαλάτωσης, αποχετεύσεως και άρ-δευσης,- Αναβάθμιση του δικτύου μεταφοράςκαι διανομής ηλεκτρισμού,- Υποδομές παραγωγής ενέργειας.

Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ

Η «Ενεργειακή Αναγέννηση» στηνΑνατολική Μεσόγειο, όσο μη δόκι-μος κι αν ακούγεται σαν τίτλος, εντούτοις δεν παύει παρά να αποδει-κνύει πως η συζήτηση για τα ενερ-γειακά αποθέματα της περιοχήςέχει ξεπεράσει και τα όρια αυτήςαλλά και τα σύνορα των εμπλεκο-μένων στις εξελίξεις χωρών. Κάτιαντίστοιχο που είχε συμβεί δηλαδήκαι στην περίοδο του ύστερου Με-σαίωνα στην Ευρώπη με την Ανα-γέννηση, οπότε συνειρμικά δενείναι τυχαίο πως αυτός ο τίτλος δό-θηκε σε ένα αμιγώς τεχνοκρατικό,ενεργειακό, πάνελ στα πλαίσια τουσυνεδρίου «CERAWeek 2019», πουέλαβε χώρα στο Τέξας των ΗΠΑ καιστο οποίο συμμετείχε και ο υπ. Ενέρ-γειας Γιώργος Λακκοτρύπης. Βασικήθεματική της συζήτησης ήταν οιαλλαγές που επέρχονται στην Αν.Μεσόγειο σε πολλαπλά επίπεδα (πο-λιτικά, γεωπολιτικά, ασφάλειας καικοινωνιών) από τα ενεργειακά ευ-ρήματα και τη σύμπραξη πολλώνχωρών της περιοχής σε τριμερή καιτετραμερή σχήματα.

Με την επικείμενη τριμερή Κύ-πρου-Ελλάδας-Ισραήλ στις 20 και21 του μήνα να εδραιώνει μέσωτης συμμετοχής και των ΗΠΑ τηνΑν. Μεσόγειο ως ενεργειακό «hub»,η μετάδοση από το ειδησεογραφικόπρακτπρείο Reuters της πληρο-φορίας πως υπάρχει κοίτασμα-μα-μούθ στο Ισραήλ για το οποίο εν-διαφέρεται η Exxonmobil, ήρθε ναρίξει νερό στο μύλο της συζήτησηςγια τις ακόμη περισσότερες θετικέςπροοπτικές που δημιουργούνται.

Ναι μεν αλλά Ωστόσο, οι πληροφορίες της «Κ»

από αρμόδιες πηγές επιμένουν πωςδεν πρέπει να καταγράφεται υπέρ-ενθουσιασμός και πως θα πρέπεινα ξεπεράσουμε τους ευσεβείς πό-

θους και να παραμείνουμε προση-λωμένοι στα δεδομένα. Ποιος είναιο ευσεβής πόθος; Να καταστείπραγματικότητα η σύμπραξη τηςExxonmobil με το κράτος του Ισ-ραήλ, που δεν είναι εύκολη υπό-θεση λόγω των πολιτικών ισορρο-πιών της περιοχής. Όπως μεταδό-θηκε από το Reuters κλιμάκιο τωνΑμερικανών επισκέφθηκε το Ισ-ραήλ και συνέλεξε όγκο δεδομένων,γεωλογικών και άλλων, τα οποίαδίνουν την εκτίμηση πως πρόκειταιγια κοίτασμα της τάξεως των 75τρισ. κ.π. ΦΑ. Αρκεί να αντιληφθείκανείς πως το αιγυπτιακό «Ζορ»εμπεριέχει ποσότητες της τάξεωςτων 30 τρισ. κ.π. Οι πληροφορίεςλένε επίσης πως συζήτησαν το εν-δεχόμενο ενδιαφέρον για συμμε-τοχή της Exxonmobil σε γύρο αδει-οδότησης στον οποίο θα προχω-ρήσει το Ισραήλ, αξιωματούχοι τηςεταιρείας με τον Υπ. Ενέργειας τηςχώρας Yuval Steinitz. Πηγές ωστό-σο με τις οποίες επικοινώνησε στιςΗΠΑ η «Κ» προκρίνουν πως θα πρέ-πει άπαντες να επιδείξουν υπομονήκαι ότι έτσι κι αλλιώς οι όποιες κι-νήσεις των Αμερικανών στην πε-ριοχή δείχνουν ήδη ότι ήρθαν γιανα μείνουν.

Η κυπριακή προέκτασηΤην εβδομάδα που πέρασε όπως

ήδη αναφέρθηκε, ο υπ. ΕνέργειαςΓιώργος Λακκοτρύπης βρέθηκεστο Τέξας των ΗΠΑ στο πλαίσιοτου συνεδρίου «CERAWeek 2019».Εκεί, σύμφωνα με τις πληροφορίεςμας, είχε τη δυνατότητα ν’ ανα-

πτύξει στους συνέδρους τις λεπτο-μέρειες γύρω από τα πρόσφατα ευ-ρήματα στο στόχο «Γλαύκος», γε-νικότερα την εικόνα με τα ευρή-ματα στην ΑΟΖ και τις επόμενεςκινήσεις αλλά και το πώς προχωρείη Κύπρος μέσω διακρατικών στρα-τηγικών συμφωνιών θέλοντας ναεπιτύχει το μάξιμουμ μέσα από τηνεξόρυξη υδρογονανθράκων σε οι-κονομικό, γεωστρατηγικό και πο-λιτικό επίπεδο. Τελικός αποδέκτηςείναι έτσι κι αλλιώς οι διεθνείς αγο-ρές οπότε και στο παρόν στάδιοεξετάζονται όλες οι επιλογές μεορισμένες δε εξ αυτών να τίθενταισε ισχύ όπως είναι ο EastMed. Κάτι

που ανέλυσε και ο Υπ. Ενέργειαςστις ΗΠΑ, δηλαδή το πώς είναιαπαραίτητες αυτές οι συνέργειεςκαι πόσο σημαντικό να μετουσιώ-νονται σε πράξη, όπως έγινε καιμε το ενεργειακό φόρουμ των «5»(Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ, Ιορδα-νίας και εκπροσώπους της Παλαι-στινιακής Αρχής αλλά και της Ιτα-λίας) στο Κάιρο.

Η τριμερής στο Ισραήλ Για την Κύπρο είναι υπέρ του

δέοντος η σημασία που αποδίδεταιστα όσα αναμένεται να λάβουν χώ-ρα την επόμενη εβδομάδα στηντριμερή με την Ελλάδα και το Ισ-

ραήλ αλλά και με τη συμμετοχήτων ΗΠΑ, η οποία επιβεβαιώθηκετην Παρασκευή το απόγευμα απότο State Department. Η παρουσίατου Αμερικανού ΥΠΕΞ Μάικ Πομ-πέο φέρει πολλαπλά γεωστρατηγικάκαι πολιτικά μηνύματα και έρχεταινα ενδυναμώσει το project του Ea-stMed το οποίο πέρασε από πολλάκύματα αμφισβήτησης.

Τα μηνύματα αυτά έχουν απο-δέκτη χώρες τις περιοχές που δενεπιλέγουν τη συνεργασία αλλά τηνκορύφωση της έντασης, ενώ χώρεςόπως η Κύπρος και οι συμμετέχου-σες στα ενεργειακά σχήματα, ευελ-πιστούν στην ειρήνη και στη συ-

νεργασία σε μια περιοχή που είναιούτως ή άλλως ταραχώδης. Σε γε-νικές γραμμές αυτό ήταν και τομήνυμα της κυπριακής πλευράςστο συνέδριο του Τέξας. Σημει-ώνεται την ίδια ώρα πως η σημασίαπου δίνουν οι Αμερικανοί σε αυτότο σχήμα με Ελλάδα και Ισραήλκαι στη διεύρυνση της διακρατικήςσυμμαχίας για τη στήριξη του Εa-stMed με τη συμμετοχή της Αιγύ-πτου ήταν, σύμφωνα με πληροφο-ρίες, μία από τις βασικές επιδιώξειςτης άτυπης συνάντησης των υπουρ-γών Ενέργειας των τεσσάρων χω-ρών στο Χιούστον στα πλαίσιατου«CERAWeek 2019».

������

Το λιμάνι θα είναι μεγα-λύτερο από τα αρχικάπλάνα λόγω του μεγάλουενδιαφέροντος από εται-ρείες υδρογονανθράκων.

������

Έτσι κι αλλιώς οι όποιεςκινήσεις των Αμερικα-νών στην περιοχήδείχνουν ήδη ότιήρθαν για να μείνουν.

Βασιλικών διαστάσεων το λιμάνι στο ΒασιλικόΜε σύμπραξη ιδιωτικού δημόσιου τομέα, μεγάλο το ενδιαφέρον από εταιρείες υδρογονανθράκων λόγω των ενεργειακών εξελίξεων

Στον χάρτη που περιλαμβάνεται στην επικαιροποίηση του Master Plan για τοΒασιλικό αποτυπώνονται οι βασικοί άξονες και κατευθύνσεις μετατροπής τηςπεριοχής σε ζώνη βαριάς βιομηχανίας.

Προέκταση των ΗΠΑ η Ανατ. ΜεσόγειοςΗ επικείμενη τριμερής, οι συζητήσεις του υπ. Ενέργειας Γ. Λακκοτρύπη στις ΗΠΑ και οι εκτιμήσεις για κοίτασμα-μαμούθ στο Ισραήλ

Για την Κύπρο είναι υπέρ του δέοντος η σημασία που αποδίδεται στα όσα αναμένεται να λάβουν χώρα την επόμενηεβδομάδα στην τριμερή με την Ελλάδα και το Ισραήλ αλλά και με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, η οποία επιβεβαιώθηκε τηνΠαρασκευή το απόγευμα από το State Department.

H ασφάλεια Η μεγάλη εικόνα των ενεργει-ακών για την Κύπρο έχει σημα-σία και ως προς το πλέγμαασφαλείας που δημιουργείταιστην περιοχή. Η παρουσία εται-ρειών-κολοσσών της ενέργειαςκαι άρα οι χώρες από τις οποίεςπροέρχονται, μέσα από συνερ-γασία σε τριμερές-τετραμερέςεπίπεδο αποτελούν το πρώτοβήμα ως προς τη σταθερότηταστην περιοχή. Τα επόμενα βή-ματα αφορούν συνέργιες τωνεμπλεκόμενων χωρών και σταπεδία της Άμυνας, που για τηνΚύπρο λόγω γεωγραφικής θέ-σης αποτελεί προστιθέμενηαξία η οποία κλείνει το κενόπρος τις επιχειρησιακές δυνα-τότητες. Το ζητούμενο, όπωςλένε διπλωμάτες, δεν είναι ναμπουν στον καυγά για εμάς οιεταιρείες ή άλλες χώρες αλλάνα γίνει κατανοητό πως η πα-ρουσία τους εδώ έχει ισχυρόαποτρεπτικό αντίκτυπο. Αυτόπου οι ίδιοι ονομάζουν, ως αφε-τηρία, διπλωματία των αγωγών.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Συνέντευξη στον ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ

Για τις εξελίξεις πέριξ της δημιουρ-γίας μελλοντικά ενός ευρωπαϊκούστρατού, τον τρόπο και τις εξελίξειςπέριξ της Pesco αλλά και το ΝΑΤΟμιλάει στην «Κ» η ΥΠΑΜ της Γερ-μανίας Ursula von der Leyen, ηοποία βρέθηκε στην Κύπρο για νασυμμετάσχει σε διάσκεψη του ΔΗ-ΣΥ για την ασφάλεια.

–Η Γερμανία και η Γαλλία οδηγούντις εξελίξεις για το ΕυρωπαϊκόΤαμείο Άμυνας. Η ώθηση για τηδημιουργία του οφείλεται καιστην αποχώρηση της Βρετανίαςαπό την Ε.Ε., αλλά και την πίεσηπου ασκούν οι ΗΠΑ και ποιος εί-ναι ο τελικός σκοπός; Η δημιουρ-γία ενός ευρωπαϊκού στρατού;

–Όλοι οι Ευρωπαίοι ξέρουν πωςκανείς από εμάς δεν μπορεί να αν-ταποκριθεί με τις συνεχιζόμενεςπροκλήσεις που αφορούν την ασφά-λεια ανά την υφήλιο μόνος του. Σεαυτό το πνεύμα τα μέλη της Ε.Ε. ξε-κίνησαν τη διαδικασία «αναζωογό-νησης» της κοινής πολιτικής γιατην ασφάλεια και την άμυνα –πριναπό τη δημοψήφισμα για το Brexit–και τον Δεκέμβριο του 2017 κατα-φέραμε να δημιουργήσουμε την Pe-sco, τη μόνιμη διαρθρωμένη συνερ-γασία στην Άμυνα. Ξεκίνησαν πα-ράλληλα και ενέργειες για τη δημι-ουργία του Ευρωπαϊκού ΤαμείουΆμυνας. Μαζί με τη νέα διαδικασίαγια την άμυνα (CARD) για εμέναείναι η απαρχή μιας ΕυρωπαϊκήςΑμυντικής Ένωσης. Σε αυτό το πλαί-σιο, ένας ευρωπαϊκός στρατός είναιόραμα που μπορεί να καταστεί πραγ-ματικότητα στις επόμενες γενιές.Αυτό που βλέπουμε σήμερα, καιέχουμε ήδη καταφέρει είναι τα πρώ-τα δομημένα βήματα προς αυτή την

κατεύθυνση. Φέρνοντας στη ζωήτην Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωσηξεκινήσαμε να χτίζουμε αυτό πουεγώ αποκαλώ «στρατό των Ευρω-παίων». Διατηρούμε τους εθνικούςστρατούς, κάτω από την εξουσίατων κυρίαρχων κρατών, αλλά ενδυ-ναμωνόμαστε αμοιβαία και συντο-νιζόμαστε καλύτερα. Ένας στόχοςείναι να υπερκεράσουμε τους φραγ-μούς των στρατιωτικών συστημάτωναναπτύσσοντας κοινές λύσεις. ΤοΕυρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας παρέχειμεγαλύτερο κίνητρο προς αυτή τηνκατεύθυνση. Ο γενικός σκοπός είναιμια ασφαλής Ευρώπη. –Υπάρχει μοντέλο συνεργασίαςγια την αμυντική συνεργασία καιτη συνύπαρξη με το ΝΑΤΟ ή είναινωρίς ακόμη; Οι σκεπτικιστέςλένε επί του θέματος ότι η δημι-ουργία ευρωπαϊκού στρατού μερόλο τη φύλαξη των ευρωπαϊκώνσυνόρων θα στρέψει τις ευρω-παϊκές πολιτικές προς πολιτικέςυπεράσπισης εδάφους, άρα μα-κρύτερα από την περιορισμένητωρινή πολιτική για την κοινήάμυνα και ασφάλεια (CSDP).

–Πρώτα απ’ όλα το ΝΑΤΟ είναιο ακρογωνιαίος λίθος, η βάση γιατην ελευθερία και την ασφάλεια τηςΕυρώπης όταν μιλάμε για τη συλ-λογική άμυνα. Την ίδια ώρα υπάρ-χουν περιπτώσεις που η Ευρώπηπρέπει να δράσει μόνη της. Για πα-

ράδειγμα οι καταστάσεις κρίσεωςστη Βόρεια και Δυτική Αφρική. Προςαυτό τον σκοπό χρειαζόμαστε δομέςκαι δυνατότητες ώστε να δράσουμε,όταν το αποφασίσουμε. Αυτός είναιο ευρωπαϊκός πυλώνας της υπερατ-λαντικής ασφάλειας. Ως αποτέλεσμα,όλες μας οι προσπάθειες να ενδυ-ναμώσουμε τις στρατιωτικές δυνα-τότητες της Ε.Ε. είναι σχεδιασμένεςμε τέτοιο τρόπο που να είναι συμ-πληρωματικές στο ΝΑΤΟ. Οι Ευρω-παίοι που είναι μέλη της Ε.Ε. καιτου ΝΑΤΟ, όπως η Γερμανία, έχουμεόλοι ένα κοινό πλαίσιο δυνάμεωνκαι αναζητούμε μια win-win κατά-σταση για τα δύο ινστιτούτα (Ε.Ε.-ΝΑΤΟ). –Η Γαλλία επιθυμεί αυτή η δύναμηνα είναι εκτός του πλαισίου τηςΕ.Ε., ώστε να επιτραπεί η συμ-μετοχή της Βρετανίας μετά τηνέξοδό της από την Ε.Ε. Η Γερμανία

επιλέγει να είναι εντός πλαισίουτης Ε.Ε. Ποια είναι η δική σαςάποψη;

–Ο κοινός μας στόχος είναι μιακοινή ευρωπαϊκή φωνή. Έχουμε ξε-κινήσει να χτίζουμε την ΕυρωπαϊκήΑμυντική Ένωση. Με την PESCOστον πυρήνα αυτό το πλαίσιο θαοδηγήσει σε εναρμόνιση του σχε-διασμού και χρήση ευρωπαϊκώνστρατιωτικών δυνατοτήτων. Και ηΒρετανία είναι καλοδεχούμενη νασυμμετέχει σε συγκεκριμένα projectκαι αποστολές. Έχουμε διανύσειμεγάλη πορεία σε λίγο χρόνο καιέχουμε ακόμη μπροστά μας. Η επο-νομαζόμενη «Ευρωπαϊκή Πρωτο-βουλία Επέμβασης» (ενισχυμένοςμηχανισμός ευρωπαϊκής συνεργα-σίας στο πεδίο της άμυνας) ταιριάζεικαλά με το πλαίσιο της PESCO καιτο project οικοδόμησης μιας Ευρω-παϊκής Αμυντικής Ένωσης. Δεν αφο-

ρά μια στρατιωτική δύναμη, αλλάείναι μια στρατηγική που θα βοη-θήσει να χτιστεί εν γένει μια στρα-τηγική κουλτούρα και απλώς πρέπεινα ενώσουμε τα μέρη, καθώς προ-χωράμε. –Η ευρωπαϊκή στρατιωτική συ-νεργασία οδηγείται από τη συ-νένωση εθνικών πολιτικών άμυ-νας και με διάφορους τρόπους.Αντιπροσωπεύει αυτό μια πιθα-νότητα μεγαλύτερης σύγκλισηςή απόκλισης των εθνικών πολι-τικών που μπορεί να καθορίσειτη μελλοντική επιτυχία ή απο-τυχία της ευρωπαϊκής αμυντικήςσυνεργασίας;

–Υπάρχουσες ή αναδυόμενεςπροκλήσεις όπως τα δίκτυα τρομο-κρατίας και οι υβριδικές όπως καιοι κυβερνοαπειλές, μας καλούν νασταθούμε ενωμένοι και να βρούμελύσεις. Ευτυχώς υπάρχει βαθιά συ-ναίνεση ανάμεσα στα κράτη μέληεπί του θέματος. Εξού και σχεδόνόλα τα κράτη μέλη συμμετέχουνστην PESCO από την αρχή. Τώραεργαζόμαστε πάνω σε πραγματικούςκανόνες ως προς τις τρίτες χώρεςώστε να είμαστε έτοιμοι να συμπε-ριλάβουμε ανά περίπτωση συνερ-γάτες σε συγκεκριμένα projectόπωςγια παράδειγμα η Βρετανία. Μιασταθερή και ασφαλής Ευρώπη απευ-θύνει κάλεσμα προς τα όλα τα ευ-ρωπαϊκά έθνη για να χτίσουν αυτότο «σπίτι» και καλεί για τη στενότερηδυνατή συνεργασία ανάμεσα στηνΕ.Ε. και στο ΝΑΤΟ. –Θα υπάρξουν αλλαγές ως προςτις συνθήκες της Ε.Ε. αναφορικάμε την Άμυνα και την Εξωτερικήπολιτική;

–Το ευτυχές είναι ότι είχαμε ταεργαλεία στις συνθήκες έτοιμα ήδηαπό καιρό. Απλώς έπρεπε να ταενεργοποιήσουμε και να παραγά-

γουμε το επίσημο πλαίσιο. Αυτό εί-ναι που κάναμε ακριβώς, δημιουρ-γώντας την PESCO, μια ιδέα πουήταν βαθιά θαμμένη στη Συνθήκητης Λισσαβόνας. Έκτοτε η δυναμικήκαι η ποικιλότητα των όσων έχουνήδη αναπτυχθεί τον τελευταίο ενά-μιση χρόνο είναι απίστευτη και εν-θαρρυντική. Τώρα εναπόκειται στακράτη μέλη μας να συνεχίσουν νασυμπληρώνουν αυτό το πλαίσιογια ένα καλύτερο κοινό πλαίσιοασφάλειας. –Πώς μπορεί η Ευρώπη να κατα-στεί καλύτερος πολιτικός παίκτηςστην Αν. Μεσόγειο, στη Συρία,τον Λίβανο, τη Μέση Ανατολήκαι την εκεί διαδικασία για τηνειρήνη με σκοπό να αντιμετωπι-στεί αποτελεσματική η προσφυ-γική κρίση;

–Όλοι ξέρουμε πως στη Συρίαυπάρχει μεγάλη ανάγκη για ανθρω-πιστική ανακούφιση και βοήθεια.Η χώρα μου, καθώς και άλλες έχουνήδη συμβάλει προς αυτή την κατεύ-θυνση. Φυσικά και οι άνθρωποι χρει-άζονται περισσότερα, εύχονται γιατην ανοικοδόμηση κάτι για το οποίοθα απαιτηθούν πολλοί χρηματικοίπόροι. Εδώ πρέπει να είναι ξεκάθαροότι εμείς θα επενδύσουμε μόνο στηνανοικοδόμηση της Συρίας αν η πο-λιτική διαδικασία των Η.Ε. δημιουρ-γήσει εκείνες τις πολιτικές συνθήκεςπου απαιτούνται για όλους τους Σύ-ριους πρόσφυγες, συμπεριλαμβα-νομένων εκείνων που έφυγαν απότο καθεστώς Άσαντ, αλλά και εκεί-νων που απομακρύνθηκαν από τοντρόμο του ΙΚ, ώστε να επιτρέψουνχωρίς φόβο. Αυτές οι συνθήκες δενέχουν καταστεί ακόμη πραγματι-κότητα, αλλά θα πρέπει να τύχουνδιαρκούς δουλειάς. Σε αυτή τη δια-δικασία οι Ευρωπαίοι μπορούν ναπαίξουν σημαντικό ρόλο.

Χτίζουμε την Ευρωπαϊκή Αμυντική ΕνωσηΟ γενικός σκοπός είναι μια ασφαλής Ευρώπη τονίζει στην «Κ» η Υπουργός Αμυνας της Γερμανίας, Dr. Ursula von der Leyen

������

Φέρνοντας στη ζωή τηνΕυρωπαϊκή ΑμυντικήΈνωση ξεκινήσαμε ναχτίζουμε αυτό πουεγώ αποκαλώ «στρατότων Ευρωπαίων».

«Το ΝΑΤΟ είναι ο ακρογωνιαίος λίθος, η βάση για την ελευθερία και τηνασφάλεια της Ευρώπης, όταν μιλάμε για τη συλλογική άμυνα».

8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η

O ΜΟΥΣΤΑΦA ΑΚΙΝΤΖI ΣΤΗΝ «Κ»

Πολύ δύσκολη η συμφωνία για όρους αναφοράς Oσο και αν η ε/κ πλευρά εξακολουθεί να επιμένει στην πολιτική ισότητα δεν μπορεί να υπάρξει οπισθοχώρηση από μας

Συνέντευξη στον ΝΙΚΟ ΣΤΕΛΓΙΑ

Η συμφωνία για τους όρους ανα-φοράς είναι πολύ δύσκολη κατάτην εκτίμηση του Μουσταφά Ακιν-τζί, καθότι θεωρεί ότι η εμμονήτου προέδρου Αναστασιάδη κατάτης πολιτικής ισότητας, όπως αυτήσυμφωνήθηκε μεταξύ Χριστόφια-Ταλάτ και έγινε αποδεκτή και απότον ίδιο τον κ. Αναστασιάδη αρχικά,μειώνει τις πιθανότητες επανέναρ-ξης συνομιλιών. Στη συνέντευξήτου στην «Κ» ο Τ/κ ηγέτης είναιεπ’ αυτού κάθετος λέγοντας ότι,«από τη δική μας σκοπιά, η πολιτικήισότητα δεν είναι θέμα στο οποίομπορεί να υπάρξει οπισθοχώρηση».Ο κ. Ακιντζί μιλάει ακόμα για τοΦ.Α., τις τουρκικές γεωτρήσεις καιτα στενά περιθώρια για την επί-τευξη λύσης ομοσπονδίας, στηνοποία ο ίδιος επιμένει. –Είναι αντιληπτό πλέον ότι απότη σκοπιά της τουρκοκυπριακήςκοινότητας το αδιέξοδο αφοράστο ζήτημα της πολιτικής ισό-τητας, η οποία προσκρούει στονπροβληματισμό της ελληνοκυ-πριακής πλευράς ότι πρόκειταιστην ουσία για βέτο;

–Αυτό που κατανοεί η τ/κ πλευ-ρά υπό τον όρο πολιτική ισότηταδεν διαφέρει από τα όσα αναφέ-ρονται στις παραμέτρους του ΟΗΕ.Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότιμέχρι προσφάτως οι δύο πλευρέςείχαν καταλήξει σε συμφωνία σεαυτό το ζήτημα. Όπως θυμόμαστε,η πολιτική ισότητα, έτσι όπως εξη-γείται στις παραμέτρους του ΟΗΕ,παρά το γεγονός ότι δεν προβλέπειτην αριθμητική ισότητα δύο πλευ-ρών σε όλα τα ομοσπονδιακά όρ-γανα, προβλέπει την αποτελεσμα-τική συμμετοχή σε όλα τα όργανακαι των δύο των πλευρών. Εδώ,σημασία έχει το γεγονός ότι σε κά-ποια όργανα θα υπάρχει ίσος αριθ-μός, ενώ σε κάποια άλλα δεν θαισχύει αυτό. Λόγου χάριν στη Γε-ρουσία, στο Ανώτατο Δικαστήριο,στον Φορέα Ανταγωνισμού, στηνΕπιτροπή Δημόσιας Διοίκησης,στην επιτροπή που θα παρέχει τιςυπηκοότητες, έχει συμφωνηθεί ότιοι δύο πλευρές θα εκπροσωπούνταιισότιμα. Σε αυτά και παρόμοια όρ-γανα δεν υφίσταται πρόβλημα.Ωστόσο, στο Υπουργικό Συμβούλιοέχει συμφωνηθεί λόγου χάριν ότιη εκπροσώπηση θα γίνει με βάσητην αναλογία 7 προς 4. –Σε αυτό το σημείο από τη δικήσας σκοπιά σημασία έχει η απο-τελεσματική εκπροσώπηση, έτσιδεν είναι;

–Σε συμβούλια που δεν θα υπάρ-χει ίση εκπροσώπηση, πώς θα εξα-σφαλιστεί η αποτελεσματική συμ-μετοχή η οποία είναι παράμετροςτου ΟΗΕ; Αποτελεσματική συμμε-τοχή στις αποφάσεις σημαίνει οιδύο πλευρές να έχουν εκτός απότο δικαίωμα να εκφράζουν τη γνώ-μη τους και δικαίωμα ψήφου. Θαμπορούσε η τ/κ πλευρά να έχει δι-καίωμα ψήφου για τις αποφάσειςμε δύο τρόπους: Είτε με βέτο, είτε

με βάση τις αποφάσεις της περιόδουΤαλάτ-Χριστόφια, δηλαδή με τηνεξασφάλιση το λιγότερο μιας θε-τικής ψήφου και από τις δύο πλευ-ρές. Για την εξωτερική πολιτική,την ασφάλεια και την άμυνα σταοποία ο πρόεδρος και ο αντιπρό-εδρος θα αναλάβουν καθήκονταεκ περιτροπής έχει συμφωνηθεί ηκοινή απόφαση, δηλαδή οι απο-φάσεις θα λαμβάνονται από κοινού.Η δε μία θετική ψήφος δεν σημαίνειβέτο, αλλά αφορά τη συμμετοχή.Η μία θετική ψήφος είναι το μίνι-μουμ και δεν επιτρέπεται κάτι λι-γότερο. Σε περίπτωση που αυτόδεν γίνει αποδεκτό, δεν θα μπο-ρούμε να κάνουμε λόγο για απο-τελεσματική συμμετοχή της τ/κπλευράς στις αποφάσεις. –Ποια είναι η βασική σας έντασησε αυτό το σημείο;

–Χωρίς την αρχή της αποτελε-σματικής συμμετοχής οι αποφάσειςθα λαμβάνονται με την απλή πλει-οψηφία της ε/κ πλευράς και αυτόθα σηματοδοτεί ένα ενιαίο κράτοςκαι όχι την ομοσπονδία. Έχω τηνάποψη ότι η στάση της ε/κ ηγεσίας,η οποία αρχικά αποδέχθηκε τηνμία θετική ψήφο, την οποία στησυνέχεια απέρριψε, είναι λανθα-σμένη. Το γεγονός ότι έγινε απο-δεκτή η μία θετική ψήφος και επι-τεύχθηκε συμφωνία σε αυτό τοζήτημα, ξεκαθαρίστηκε από τονίδιο τον κ. Αναστασιάδη στην ομι-λία του στην αρχή της διάσκεψης

στο Κραν Μοντάνα. Κατόπιν ησυμφωνία αυτή αποσύρθηκε απότην ε/κ πλευρά, γεγονός που σή-μερα συνιστά παράγοντα εμποδίουεπίτευξης προόδου επί των όρωναναφοράς. Διότι, επαναλαμβάνωη πολιτική ισότητα είναι παράμε-τρος του ΟΗΕ. –Ποια είναι η άποψή σας για τονπροβληματισμό της ε/κ πλευράςσχετικά με το βέτο;

–Ο φόβος ότι στο πλαίσιο μιαςθετικής ψήφου το κράτος θα γίνειδυσλειτουργικό είναι εντελώς αδι-καιολόγητος. Σε περίπτωση πουοι Τ/κ, οι οποίοι θα εκπροσωπη-θούν σε ομόσπονδα συμβούλια μετην αναλογία 2-1 έχουν αρνητικήστάση στο σύνολό τους σε ένα θέ-μα, θα πρέπει να μελετηθούν οιαιτίες αυτής της εξέλιξης και ανα-ζητηθεί συμβιβασμός. Ωστόσο, σεπερίπτωση που δεν αποδώσετεσημασία σε αυτό το ζήτημα καιεξακολουθήσετε να λαμβάνετεαποφάσεις με απλή πλειοψηφία,το κράτος τότε θα καταστεί δυσ-λειτουργικό. Διότι αυτή η στάσηθα αποξενώσει το ένα από τα ιδρυ-τικά κράτη από το ομόσπονδο κρά-τος. Θα πρέπει να υπογραμμιστείκαι ένα άλλο σημείο. Κατά δια-στήματα, ο κ. Αναστασιάδης ανα-ρωτιέται το εξής: «Θα υπερισχύειη άποψη μιας κοινότητας που αριθ-μητικά είναι μειοψηφία;» Όχι, στιςκοινές εξουσίες οι αποφάσεις θαλαμβάνονται συνεταιρικά και θα

αναπτυχθεί η κουλτούρα του συμ-βιβασμού. Από την άλλη, σε πε-ρίπτωση που σε σημαντικά ζητή-ματα προκύψει αδιέξοδο θα υπάρ-ξουν μηχανισμοί για να ξεπερα-στούν τα εμπόδια. Το θεμέλιο τηςομοσπονδιακής αντίληψης είναιη συμμετοχή και η συμφωνία.Όπως ακριβώς συμβαίνει και στηνΕυρωπαϊκή Ένωση. Η «Νότια Κύ-προς», με πληθυσμό μικρότεροτου εκατομμυρίου, έχει τα ίδια δι-καιώματα ψήφου με τη Γερμανίαστην Ε.Ε. Δεν πρέπει να αγνοούμεαυτήν την πραγματικότητα. –Πώς σχολιάζετε τη θέση πουδιατύπωσε στην Αθήνα ο τέωςΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς, ότι οι συ-νομιλίες στο Κυπριακό κατέρ-ρευσαν επειδή η τ/κ πλευρά δενπραγματοποίησε βήματα στοζήτημα των εγγυήσεων;

–Στο Κραν Μοντάνα, καθώς σεένα τραπέζι πέντε πλευρές και ηΕ.Ε. ως παρατηρητής συζητούσαντην ασφάλεια και τις εγγυήσεις,σε ένα άλλο τραπέζι οι δύο πλευρέςσυζητούσαν τα εναπομείνανταθέματα, δηλαδή τη διοίκηση, τονκαταμερισμό εξουσίας, το εδαφικό,το περιουσιακό κ.ά. Στόχος ήτανη παράλληλη πρόοδος και στα δύοτραπέζια και η κατάληξη σε συμ-φωνία πακέτο. Πιστεύω ότι εμείς,ως τ/κ πλευρά, ξεκινώντας από τοΜον Πελεράν και αναλαμβάνονταςκατά διαστήματα πρωτοβουλίεςκάναμε με συνέπεια τα αναγκαία

βήματα σε αυτό το ζήτημα. Στοδε ζήτημα των εγγυήσεων, οι εκ-πρόσωποι της Τουρκίας, κυρίωςστη συνεργασία τους με τον γ.γ.του ΟΗΕ, εξέπεμψαν το μήνυμαότι θα έδειχναν την αναγκαία ευε-λιξία, παράλληλα με τα βήματαπου θα πραγματοποιούσε η ε/κπλευρά σε ό,τι αφορά τα δικαιώ-ματα των Τ/κ. Θα πρέπει να θυ-μηθούμε ότι ο πρωθυπουργός τηςΤουρκίας και ο πρωθυπουργός τουΗνωμένου Βασιλείου ήταν έτοιμοινα μεταβούν στο Κραν Μοντάναγια την τελική φάση. Ωστόσο,λόγω εμποδίων ανεξάρτητων απόεμάς δεν έγινε εφικτή η άφιξη τουκ. Τσίπρα στη διάσκεψη. Ως εκτούτου, δεν θα ήταν μια ρεαλιστικήπροσέγγιση να ισχυριστούμε ότιη διάσκεψη του Κραν Μοντάνα κα-τέρρευσε εξαιτίας του ζητήματοςτης ασφάλειας και των εγγυήσεων.Στο ζήτημα της ασφάλειας και τωνεγγυήσεων η διαιώνιση ή όχι τουμεγάλου χάσματος εξαρτάται απότη στάση της ε/κ πλευράς. Εμείςως τ/κ ηγεσία επιθυμούμε μια δομήστην οποία όλοι θα αισθάνονταιασφάλεια. Γι’ αυτό δηλώσαμε ότιη ανάγκη της μιας πλευράς γιαασφάλεια δεν πρέπει να δημιουργείτην εντύπωση απειλής για την άλ-λη. Με την ιδιότητα του πρώτουατόμου που εξέφρασε αυτή τηνάποψη τονίζω ότι πιστεύω σε αυτήντην αρχή. Γι’ αυτό, θα μπορούσενα βρεθεί διέξοδος πράγμα όμως

που δεν θα είναι εφικτό με μαξι-μαλιστικές προσεγγίσεις του τύ-που, «μηδέν στρατός – μηδέν εγ-γυήσεις».

Αργοπορημένα ΜΟΕ–Τι μηνύματα λάβατε από τονΝίκο Αναστασιάδη, κατά τις τε-λευταίες επαφές σας;

–Στη συνάντηση της 26ης Φε-βρουαρίου συζητήσαμε θέματα επίδύο κεφαλαίων. Γνωρίζετε τις ανα-κοινώσεις επί των μέτρων οικοδό-μησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Χωρίςαμφιβολία οι αποφάσεις για τη μό-νιμη σύνδεση στο ηλεκτρικό, τηλειτουργία των κινητών και στιςδύο πλευρές, την ανταλλαγή πινά-κων ε/κ καλλιτεχνών και οπτικοα-κουστικών αρχείων του ΡΙΚ πουαφορούν την περίοδο πριν από το1963, την εκκαθάριση 9 περιοχώναπό νάρκες και στις δύο πλευρές,συνιστούν μια θετική εξέλιξη. Αυτήτη στιγμή εμείς ως τ/κ πλευρά ερ-γαζόμαστε για ανάπτυξη και υλο-ποίηση αυτών των μέτρων. Ελπίζωότι σε αυτά τα θέματα η ε/κ πλευράδεν θα οπισθοχωρήσει. Στην πραγ-ματικότητα η συμφωνία στο ηλε-κτρικό ρεύμα και στην κινητή τη-λεφωνία αφορά το πλαίσιο-συμφω-νία που βρίσκεται ήδη στο τραπέζιτων συνομιλιών τα τελευταία 3,5χρόνια. Δυστυχώς, η ε/κ πλευρά δενσυμφώνησε για την υλοποίησή τουγια αρκετό χρονικό διάστημα. Θαήθελα να αναφέρω ότι θα με ικα-νοποιούσε η υλοποίηση των προ-νοιών της νέας συμφωνίας με βάσητις συγκλίσεις που εξασφαλίσαμε. –Τι σας ελέχθη για την αποκεν-τρωμένη ομοσπονδία;

–Η αποκεντρωμένη ομοσπονδίαήταν στο δεύτερο μέρος της συνάν-τησής μας οπότε ακούσαμε τις σκέ-ψεις του κ. Αναστασιάδη σχετικά.Ως γνωστόν, ως τ/κ πλευρά, ποτέδεν είχαμε αρνητική στάση σε ό,τιαφορά την προοπτική της παράδο-σης περισσότερων εξουσιών σταιδρυτικά κράτη. Η ε/κ πλευρά επι-θυμούσε τη συγκέντρωση περισ-σότερων εξουσιών στην κεντρικήεξουσία. Τώρα, εφόσον υπάρχει αλ-λαγή στάσης σε αυτό το θέμα, εί-μαστε έτοιμοι να αναθεωρήσουμετην κατάσταση με καλή θέληση.Αυτό το δήλωσα πολλές φορές. Τοσημείο κλειδί είναι παράλληλα μετη μείωση του αριθμού τους, ο τρό-πος με τον οποίο θα λαμβάνονταιοι αποφάσεις σε κεντρικό επίπεδο,στα θέματα που θα παραμείνουνστο κέντρο. Δυστυχώς, η διαφωνίασε αυτό το θέμα συνεχίζει να υφί-σταται. Ο κ. Αναστασιάδης έκανεμια γενική παρουσίαση για τις εξου-σίες οι οποίες θα παραμείνουν στοκέντρο. Ωστόσο, δεν παρουσίασεξεχωριστά την καθεμία η οποία θαπαραμείνει στα ιδρυτικά κράτη μεβάση τη λίστα των ομόσπονδωνεξουσιών που προορίζουμε για τοκέντρο. Σε περίπτωση που γίνει μιαπιο αναλυτική μελέτη για το θέμα,είναι σίγουρο ότι θα θέλουμε να ενη-μερωθούμε. Θα μπορούσαμε ναεστιάσουμε και σε αυτό το ζήτημα.

Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

–Ποια είναι η άποψή σας σχε-τικά με τις έρευνες για φυσικόαέριο τις οποίες θα ξεκινήσει ητ/κ πλευρά στα ανοιχτά της Κύ-πρου; Σας προβληματίζουν οιεξελίξεις στο ζήτημα του φυσι-κού αερίου;

–Ανέκαθεν τόνιζα ότι το ζήτηματου φυσικού αερίου είτε θα μετα-τραπεί σε πεδίο συνεργασίας τωνδύο κοινοτήτων της Κύπρου, τηςΤουρκίας και των χωρών της πε-ριφέρειας είτε θα μετεξελιχθεί σεπεδίο έντασης και σύγκρουσης.Επανειλημμένα επεσήμανα ότι τάσ-σομαι υπέρ της πρώτης προοπτικής.Σε περίπτωση που υπάρχει όντωςαρκετός πλούτος, θα ήταν πιο ορθόνα οργανώσουμε την όλη διαδικα-σία με κοινή λογική από την αρχή,εφόσον έχει γίνει αποδεκτό το γε-γονός ότι και οι δύο πλευρές έχουνδικαίωμα σε αυτόν. Δυστυχώς, ηε/κ διοίκηση απέρριψε αυτήν την

ιδέα με επιμονή και εξακολουθείνα πραγματοποιεί βήματα προςτην αντίθετη κατεύθυνση. Είναιδυνατόν να ακολουθηθούν επικερ-

δείς στρατηγικές με τις οποίες οιΤ/κ και η Τουρκία θα ενταχθούνστην ενεργειακή εξίσωση της Ανα-τολικής Μεσογείου, η οποία έχειμεγάλες δυνατότητες για συνερ-γασία. Αυτό υπαγορεύει η λογική.Σε αυτό το ζήτημα, αντί να συμ-φωνήσουμε και να συνεργαστούμε,επικράτησαν συμπεριφορές τουτύπου «αυτός ο χώρος είναι υπότη δική μου κυριαρχία και πράττωό,τι νομίζω». Συμπεριφορές πουαναπόφευκτα υποχρέωσαν τουςΤ/κ και την Τουρκία να πραγματο-ποιήσουν παρόμοια βήματα. Γι’αυτόν τον λόγο, στο άμεσο μέλλον,δεν θα πρέπει να εκπλήσσει κανέ-ναν η έναρξη της γεώτρησης μετα σκάφη της Τουρκίας. –Τι είδους χρονοδιάγραμμα πε-ριμένει τις συνομιλίες που εν-δέχεται να ξεκινήσουν μετά τονΙούνιο; Θα μπορούσε να προκύ-ψει λύση με βάση ένα στενό χρο-

νοδιάγραμμα, το οποίο να έχειως τελικό ορόσημο τις «προεδρι-κές εκλογές» του 2020;

–Δυστυχώς την παρούσα στιγμήδεν είναι γνωστό το αν θα ξεκινήσειή όχι η διαδικασία των διαπραγ-ματεύσεων. Υπό την υφιστάμενηκατάσταση, δυστυχώς, φαίνεταιότι η εξασφάλιση θετικού αποτε-λέσματος θα είναι ένα ιδιαίτεραδύσκολο εγχείρημα. Από τη δικήμας σκοπιά, η πολιτική ισότηταδεν είναι θέμα στο οποίο μπορείνα υπάρξει οπισθοχώρηση. Καιόσο η ε/κ πλευρά εξακολουθεί ναεπιμένει σε αυτό το ζήτημα, φαί-νεται ότι η συμφωνία θα είναι πολύδύσκολη. Επιπλέον, όπως έχει γρα-φτεί και στον Τύπο, γίνεται προ-σπάθεια για να παραφραστεί καινα αλλοιωθεί το Πλαίσιο Γκουτιέρες,της 30ής Ιουνίου 2017. Γίνεται προ-σπάθεια να εφευρεθεί ένα ανύπαρ-κτο έγγραφο της 4ης Ιουλίου. Με

βάση όλα αυτά, φαίνεται ότι είναιπολύ δύσκολη η συμφωνία και γιατους όρους αναφοράς. Σε περίπτω-ση που υπερνικηθούν αυτά τα εμ-

πόδια, θα μπορούσαμε τον Ιούνιονα αναφερθούμε, όπως αναφέρετεκαι εσείς, σε μια διαδικασία δια-πραγμάτευσης που δεν θα έχειανοιχτό τέλος και θα είναι επικεν-τρωμένη στο αποτέλεσμα. Κι αυτόδιότι στις 31 Μαρτίου στην Τουρκίαθα πραγματοποιηθούν οι δημοτικέςεκλογές. Ακόμη, στα τέλη του Μαΐ-ου θα πραγματοποιηθούν οι ευ-ρωεκλογές. Υπάρχει το ενδεχόμενονα διεξαχθούν πρόωρες εκλογέςστην Ελλάδα. Γι’ αυτό τον λόγο,αν εστιάσουμε στη διαδικασία μετάτον Ιούνιο, διαπιστώνουμε ότι όν-τως υφίσταται ένα στενό χρονο-διάγραμμα. Ωστόσο, εγώ ανέκαθενυπογράμμιζα το εξής: Στην Κύπροπρέπει να λάβουμε υπόψη μας όχιτις εκλογές, αλλά τις επόμενες γε-νιές. Αν υπάρχει μια ευκαιρία γιαλύση, είναι καθήκον και ευθύνημου απέναντι στις νέες γενιές νατη χρησιμοποιήσω.

Το φυσικό αέριο, οι γεωτρήσεις και η ομοσπονδία που «στενεύει»

Επικράτησαν συμπεριφο-ρές τύπου, «αυτός ο χώροςείναι υπό τη δική μου κυ-ριαρχία και πράττω ό,τινομίζω». Γι’ αυτό στο άμε-σο μέλλον δεν θα πρέπεινα εκπλήσσει κανέναν η έναρξη γεώτρησης μετα σκάφη της Τουρκίας.

Στην Κύπρο πρέπει να λάβουμε υπόψη μαςόχι τις εκλογές, αλλά τις επόμενες γενιές. Αν υπάρχει μια ευκαιρίαγια λύση, είναι καθήκονκαι ευθύνη μου απέναντιστις νέες γενιές να τη χρησιμοποιήσω.

Το θεμέλιο της ομοσπον-διακής αντίληψης είναι η συμμετοχή και η συμ-φωνία, όπως στην Ε.Ε. Η «Νότια Κύπρος», μεπληθυσμό μικρότερο τουεκατομμυρίου, έχει ταίδια δικαιώματα ψήφουμε τη Γερμανία στην Ε.Ε.

Στο ζήτημα της ασφάλει-ας και των εγγυήσεων θα μπορούσε να βρεθείδιέξοδος, πράγμα όμως που δεν θα είναιεφικτό με μαξιμαλιστι-κές προσεγγίσεις του τύπου, «μηδέν στρατός-μηδέν εγγυήσεις». Η μία θετική ψήφος είναι το μίνιμουμ και δεν επιτρέπεται κάτι λιγότερο. Αν αυτό δεν γίνει αποδεκτό, δεν θα μπορούμε

να κάνουμε λόγο για αποτελεσματική συμμετοχή της τ/κ πλευράς στις αποφάσεις, σημειώνει ο Μουσταφά Ακιντζί.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 9Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Ο σάλος που έχει προκληθεί για ταδάνεια σε Πολιτικά ΕκτεθειμέναΠρόσωπα (ΠΕΠ), άμα τη δημοσιο-ποιήσει της έκθεσης της ΕρευνητικήςΕπιτροπής για το Συνεργατισμό, κα-ταμαρτυρεί το προβληματικό πλαίσιοτου Πιστωτικού Συστήματος τουΣυνεργατισμού, όχι κατ’ ανάγκημετά το 2013. Οι περιπτώσεις εκείνεςπου έχουν δει το φως της δημοσιό-τητας, αποκαλύπτουν αυτό το οποίοως πρακτική είχε παγιωθεί και στοΣυνεργατισμό, πριν την οικονομική

κρίση. Την παραχώρηση δανείωνμε βάση τις εγγυήσεις, που παρου-σίαζε ο κάθε δανειολήπτης και όχιτην δυνατότητα αποπληρωμής τους.Σε κάποιες περιπτώσεις δε, όπωςπροκύπτει και από στοιχεία της έκ-θεσης, τα ποσά που παραχωρήθηκανήταν δυσανάλογα με τα σταθερά ει-σοδήματα των δανειοληπτών. Μιατέτοια περίπτωση είναι σε γνώσητης «Κ» όπου φαίνεται ξεκάθαρα,ακόμα και όταν τα προβληματικάχαρτοφυλάκια αναδιαρθρώθηκαν,πως ήταν εξαιρετικά δύσκολο έωςαδύνατο, ο κάτοχος των δανείωννα ανταποκριθεί στις υποχρεώσειςτου. Η συγκεκριμένη περίπτωση εί-ναι μια από τις 2.845 δανεισμού ΠΕΠπου συμπεριλαμβάνεται στις ΜηΕξυπηρετούμενες Χορηγήσεις (ΜΕΧ).

Η περίπτωση προβληματικού δα-

νείου ΠΕΠ που είναι εις γνώσιν της«Κ», με επίσημα στοιχεία της Alta-mira, εταιρείας που έχει αναλάβειτο προβληματικό χαρτοφυλάκιο τηςΣΚΤ, αφορά δημόσιο πρόσωπο, αξιω-ματούχο συγκεκριμένου κόμματοςπου έχει περάσει από διάφορα κρα-τικά πόστα και σήμερα παραμένειενεργό στα δημόσια πράγματα σετοπικό επίπεδο. Με βάση τα έγγραφαπου έχουμε στην κατοχή μας, τοσυγκεκριμένο ΠΕΠ και η σύζυγόςτου είναι κάτοχοι πέντε δανείωναπό συγκεκριμένη ΣΠΙ με αρχικήσυνολική έκθεση 1,327 εκατ. Για ταπέντε δάνεια το ζεύγος έχει παρου-σιάσει εγγυήσεις αγοραίας και κα-ταναγκαστικής αξίας που καλύπτειτο ύψος του δανεισμού. Ωστόσο,όπως φαίνεται και από το σημείωμαπου ετοιμάσθηκε από την Altamira,

σε δυο από τα πέντε ακίνητα πουείναι ως υποθήκη εμφανίζονται ωςδεύτερη και τρίτη υποθήκη.

1η αναδιάρθρωσηΤα πέντε δάνεια έτυχαν πρώτης

αναδιάρθρωσης στις 20/08/2015 καιεδώ φαίνεται ξεκάθαρα πως τα μη-νιαία έσοδα του ζεύγους δεν κάλυ-πταν τις δανειακές υποχρεώσειςπου συμφωνήθηκαν, με αποτέλεσμαόπως αναφέρεται και στο σημείωματης Altamira οι δανειολήπτες νακαλύψουν μόνο το 41% των μηνι-αίων δόσεων. Επίσης οι κάτοχοιτων συγκεκριμένων δανείων δενκατέβαλαν ποτέ εφάπαξ ποσό 250χιλιάδων ευρώ από ρευστοποίησηακίνητης περιουσίας που είχε συμ-φωνηθεί. Επίσης αυτό που δεν περνάαπαρατήρητο είναι πως συμφωνή-

θηκε δόση ύψους 13 χιλιάδων ευρώμέχρι εξοφλήσεως, τη στιγμή πουτα εισοδήματα δεν κάλυπταν τιςυποχρεώσεις.

2η αναδιάρθρωσηΤρία χρόνια μετά την πρώτη απο-

τυχημένη προσπάθεια, οι δυο πλευ-ρές επιχειρούν και πάλι να καταλή-ξουν σε νέα αναδιάρθρωση. Οι οφει-λές του επώνυμου δανειολήπτη καιτης συζύγου του από 1,327 εκατ.ευρώ έχουν ανέλθει μαζί με τους τό-κους στο 1,470 εκατ. ευρώ. Και εδώαυτό που έχει αξία είναι το σκεπτικόσυμφωνίας σε συνδυασμό με τα ει-σοδήματα. Ο δανειολήπτης με βάσητο σημείωμα αξιολόγησης για ανα-διάρθρωση των δανείων, παρουσιά-ζει μηνιαίο εισόδημα 4.300 ευρώ.Με βάση τις μηνιαίες υποχρεώσεις

το σύνολο των εισοδημάτων είναιελλειμματικό κατά 3 χιλιάδες ευρώ.Η εισήγηση στο αίτημα για ανα-διάρθρωση είναι θετική και όπωςαναφέρεται στο σημείωμα ο δανει-ολήπτης διαβεβαίωσε πως μπορείνα καλύψει τα όσα προνοούνταιστην δεύτερη αναδιάρθρωση. Η ει-σήγηση για θετική απάντηση στοαίτημα βασίζεται σε διαβεβαιώσειςαπό πλευράς δανειολήπτη, για κά-λυψη των υποχρεώσεων από άλλεςπηγές εισοδημάτων και στο πνεύματης δεύτερης ευκαιρίας στους πε-λάτες. Να σημειώσουμε πως η δεύ-τερη αναδιάρθρωση περιλάμβανεαρχική μηνιαία δόση 5 χιλιάδων ευ-ρών που αυξανόταν κλιμακωτά μετελική δόση μέχρι την αποπληρωμήτου δανείου των 1,470 εκατ. ευρώ,10 χιλιάδες ευρώ. Με τη συγκεκρι-μένη ρύθμιση, όπως αναφέρεταιστο σημείωμα της Altamira, και στοενδεχόμενο εκποίησης των υποθη-κών η ζημιά της τράπεζας υπολογί-σθηκε στις 150 χιλιάδες ευρώ.

2.845 ΠΕΠ στη ΣΚΤΜε βάση τα στοιχεία που κατα-

τέθηκαν ενώπιον της ΕρευνητικήςΕπιτροπής το σύνολο των ΠΕΠ ανέρ-χεται στις 2.845 από τις οποίες οι2.124 είναι φυσικά πρόσωπα. Η με-γαλύτερη κατηγορία αφορά μέληκοινοτικών Συμβουλίων (982), ακο-λουθούν μέλη ΔΣ (375), πρόεδροικοινοτικών συμβουλίων (345) καιάλλοι. Από το σύνολο των ΠΕΠ φυ-σικών προσώπων (2.124), με καθυ-στερημένα δάνεια εμφανίζονται 984ΠΕΠ. Η συνολική δανειακή έκθεσητων περιπτώσεων αυτών, ανέρχεταισε 127,07 εκατ. ευρώ με την κατη-γορία των Δημοτικών Γραμματέωννα έχει το πιο υψηλό ποσοστό ΜΕΧ,ακολουθούν τα μέλη ΔΣ ημικρατικώνοργανισμών και οι πρόεδροι κοι-νοτικών συμβουλίων.

Δάνειο 1,4 εκατ. με μηνιαίο εισόδημα 4.300 Μια χαρακτηριστική περίπτωση δανειοδότησης Πολιτικά Εκτεθειμένου Προσώπου στα γρανάζια του Συνεργατισμού από το 2010

Εννέα ΠΕΠ υψηλού δανεισμού

Μια συνολική εικόνα για τονδανεισμό Πολιτικά Εκτεθειμέ-νων Προσώπων ή συνδεδεμέ-νων προσώπων με ΠΕΠ, δίνεταιστους φακέλους που κατέθεσεστην Ερευνητική Επιτροπή οΓιώργος Χατζηνικόλας. Μέχριτις 30 Ιουνίου 2018 τα συνολι-κά υπόλοιπα δανεισμού γιαΠΕΠ ήταν στα 254,144 εκατ.ευρώ. Οι συνολικές καθυστε-ρήσεις σε σχέση με τον Σε-πτέμβριο του 2015 ανήλθαν στα90,5 εκατ. ευρώ, αύξηση45,63%. Το ποσό που διαγρά-φηκε ήταν 6,1 εκατ. ευρώ. Στηνκατηγορία των συνδεδεμένωνπροσώπων με ΠΕΠ για την ίδιαπερίοδο, τα συνολικά υπόλοιπαήταν 178,75 εκατ. ευρώ, οι κα-θυστερήσεις στα 43,9 εκατ. ευ-ρώ, οι δε συνολικές διαγραφές3,7 εκατ. ευρώ. Όπως αναφέ-ρεται στην έκθεση του κ. Χα-τζηνικόλα, ο αριθμός των ΠΕΠπου σχετίζονται με τη ΣΚΤ ξε-περνά τους 1500 εκ των οποί-ων οι 700 παρουσιάζουν τιςκαθυστερήσεις. Επίσης στηνέκθεση της Ερευνητικής Επι-τροπής συμπεριλαμβάνονταιστοιχεία για εννέα περιπτώ-σεις ΠΕΠ υψηλού δανεισμού.Οι εννέα περιπτώσεις αφορούνένα Δήμαρχο, ένα ΑνώτεροΚρατικό Αξιωματούχο, τρία μέ-λη του Κοινοβουλίου και τέσσε-ρα μέλη Δ.Σ Ημικρατικού Οργα-νισμού, με συνολικές καθυστε-ρήσεις 7.874.520,49 ευρώ.

Η περίπτωση ΠΕΠ που παρουσιάζει η «Κ» αφορά πρόσωπο με θητεία σε πόστα συγκεκριμένου κόμματος, που κατάκαιρούς κατείχε διάφορα κρατικά αξιώματα και σήμερα δραστηριοποιείται ενεργά σε τοπικό επίπεδο.

�������

Το ΠΕΠ και η σύζυγόςτους εμφανίζονται μεπέντε δάνεια συνολικούύψους 1,47 εκατ. ευρώ τα οποία έχουν αναδι-αρθρωθεί δυο φορές.

10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Υ Γ Ε Ι Α Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

ΑΡΘΡΟ / Του ΜΙΧAΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥA

Η σύγκρουση συμφερόντων

H Goldman Sachs Bank κατέχειδεσπόζουσα θέση στον κό-σμο, όχι μόνο στο οικονομικό

πεδίο, αλλά επειδή λόγω και εκτο-πίσματος καθορίζει εξελίξεις τόσοσε πολιτικό όσο και σε κοινωνικόεπίπεδο στον πλανήτη. O Jose Ma-nuel Barroso ήταν Πρόεδρος τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής για 10 ολό-κληρα χρόνια, από το 2004 μέχριτο 2014.

Ο κύριος Μπαρόζο λοιπόν, 20μήνες μετά την λήξη της θητείαςτου, προσλήφθηκε στην πιο ψηλήθέση της ιεραρχίας της GoldmanSachs/παράρτημα Ευρώπης. Η κί-νηση αυτή προκάλεσε σεισμό καιταρακούνησε συνθέμελα την ΕΕκαι λόγω του σάλου η Επιτροπήαναγκάστηκε να παραπέμψει τοθέμα στην Επιτροπή Δεοντολογίας,έστω και αν τυπικά ο Μπαρόζο δενπαραβίασε τον κανονισμό ο οποίος

όριζε ότι αφορά ενέργειες μέχρι18 μήνες μετά την λήξη της θητείας.Λόγω του Barossogate όπως απο-κλήθηκε το νόμιμο «σκάνδαλο», ηΕΕ άλλαξε τον κώδικα δεοντολογίαςτον Φεβράρη του 2018. Μετά απόδιετή έρευνα η Ευρωπαία Διαμε-σολαβητής, Emily O`Reilly, ζήτησενα επανεξεταστεί από την επιτροπήδεοντολογίας της Επιτροπής, ηαπασχόληση του πρώην προέδρουJose Manuel Barroso στην GoldmanSachs Bank όσον αφορά τη συμ-βατότητά της με τις σχετικές υπο-χρεώσεις της Συνθήκης και δήλωσετα εξής: «Οι πρώην Επίτροποι έχουνδικαίωμα στην απασχόληση μετάτη θητεία τους, αλλά ως πρώην δη-μόσιοι λειτουργοί πρέπει επίσηςνα διασφαλίσουν ότι οι ενέργειέςτους δεν υπονομεύουν την εμπι-στοσύνη των πολιτών στην ΕΕ. Ηνέα θέση του J.M.Barroso δημι-

ούργησε σοβαρές δημόσιες ανη-συχίες».

Στην Κύπρο σε αντίθεση με ταευρωπαϊκά θέσμια, είχαμε το φαι-νόμενο, εν ενεργεία Υπουργός Οι-κονομικών να διαπραγματεύεταιγια μήνες τους όρους για πρόσληψηως CEO σε Τράπεζα και να παραι-τείται από Υπουργός, ώστε άμεσανα αναλάβει ως υπάλληλος της Τρά-πεζας, χωρίς να τίθεται καν στηνδημόσια σφαίρα αν αυτή αποτε-λούσε αντιδεοντολογική συμπερι-φορά και σύγκρουση συμφερόν-των/conflict of interest.

Ο όρος αυτός δεν υπήρχε στηνδημόσια σφαίρα μέχρι πρόσφατα,οπόταν με αφορμή τα όσα έλαβανχώρα στο χώρο της Δικαιοσύνηςκαι με αφορμή την απόφαση τουΕΔΔΑ κατά της Κύπρου στην υπό-θεση Nicholas αλλά και τώρα, μετα ΜΕΔ βουλευτών οι οποίοι λαμ-

βάνουν μέρος στις αποφάσεις γιαθέματα που ενδεχομένως υπάρχουνσυγκρούσεις συμφερόντων, πλέονακούγεται ως πλημμυρίδα στις δη-μόσιες τοποθετήσεις όλων. Το πλέ-ον πρόσφατο γεγονός που ενδε-χομένως αφορά σε κατάφωρη πα-ραβίαση δεοντολογίας και conflictof interest, αφορά στο γεγονός ότιη εταιρεία Poppy Sarl, θυγατρικήτης Pimco, είναι πλέον μεγαλομέ-τοχος στην Ελληνική Τράπεζα σεποσοστό 17,30%. Υπενθυμίζω ότιη εταιρεία PIMCO αξιολόγησε τιςκεφαλαιακές ανάγκες και του Συ-νεργατισμού για την περίοδο30/6/2012 μέχρι και τις 30/6/2015οπόταν και κατέληξε στο €1,5 δισ.και ότι είναι βιώσιμος, γεγονός πουσυμφωνήθηκε με την Tρόικα καιεγκρίθηκε από την Γενική Διεύ-θυνση Ανταγωνισμού της Ευρω-παϊκής Επιτροπής για ανακεφα-

λαιοποίηση του ΣΠΤ με €1,5 δισ.από το κράτος. Αυτό έγινε μετάαπό έγκριση του σχεδίου αναδιάρ-θρωσης που ετοίμασε η ΣΚΤ καιτην υπογραφή εγγράφου με ανα-λαμβανόμενες δεσμεύσεις την31/1/2014. Στην σελίδα 754 του εμ-περιστατωμένου και τεκμηριωμέ-νου πορίσματος για τον Συνεργα-τισμό καταγράφεται ρητά και ξε-κάθαρα ότι ενδεχομένως να υπήρχεκακόβουλος σχεδιασμός για τηνκατάληξη του Συνεργατισμού:«Πρέπει δε εδώ να θυμίσουμε κάτιτο οποίο ο Υπουργός Οικονομικώνανέφερε ενώπιον της ΕρευνητικήςΕπιτροπής, ότι η πώληση ήταν έναςπολύ καλός τρόπος αποκρατικο-ποίησης.

Μήπως αυτό τον ενδιέφερε απότην αρχή, παρά τις περί του αντι-θέτου επανειλημμένες αρχικά δη-λώσεις του ότι ο Συνεργατισμός

έπρεπε να επιστρέψει εκεί όπουανήκε;» Εύλογα αναρωτιέται πλέονκάποιος αν η Pimco η οποία μπρο-στά στα μάτια μας καρπώνεταιπλουσιοπάροχα τον θάνατο τουΣυνεργατισμού, ο οποίος ξεπου-λήθηκε στην Ελληνική Τράπεζα,ενεργούσε αντικειμενικά και αμε-ρόληπτα ή αν όπως αναφέρεταιστο πόρισμα, ενεργούσε με συγ-κεκριμένο στόχο, τον οποίο βλέ-πουμε σήμερα. Η απάντηση στοερώτημα αυτό εναπόκειται πλέοννα απαντηθεί από τον γενικό ει-σαγγελέα Κώστα Κληρίδη, ο οποίοςέχει ήδη αποδείξει το ηθικό τουεκτόπισμα και βάρος αφού δεν έχειδιστάσει να ακουμπήσει πολλέςλεγόμενες ιερές αγελάδες του τόπουκαι να βάλει τον δάκτυλο επί τοντύπο των ήλων.

Ο κ. Μιχ. Παρασκευάς είναι δικηγόρος.

Του ΝΙΚΟΛΑ ΠΕΤΡΟΥ

«Τρέχουν» τα χρονοδιαγράμματαγια την υλοποίηση της μεγαλύτερηςμεταρρύθμισης του τομέα της Υγεί-ας. Μετά το άνοιγμα των καταλόγωνεγγραφής για τους προσωπικούςκαι ειδικούς ιατρούς, ήρθε η σειράτων πολιτών εφόσον σύμφωνα μετις πληροφορίες περί τα τέλη Μαρ-τίου ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγεί-ας θα καλέσει τους πολίτες να εγ-γραφούν στο Γενικό Σύστημα Υγεί-ας και να επιλέξουν τον προσωπικότους ιατρό ο οποίος θα τους καθο-

δηγεί για τις υπηρεσίες υγείας πουθα λαμβάνουν στα πλαίσια του Γε-ΣΥ. Άλλωστε, το άνοιγμα καταλό-γων για τους δικαιούχους μπορείνα θεωρηθεί και ως ένας μοχλόςπίεσης για τους προσωπικούς ια-τρούς και παιδίατρους που δενεγράφησαν μέχρι στιγμής στο Σύ-στημα, διότι η αμοιβή που θα λαμ-βάνουν θα είναι ανάλογη με τοναριθμό των πολιτών που θα εγγρα-φούν σε αυτούς. Σημειώνεται δε,

πως η συμμετοχή των πολιτών στοΓεΣΥ είναι υποχρεωτική γι’ αυτόκαι ο κάθε δικαιούχος θα μπορείνα λαμβάνει υπηρεσίες φροντίδαςυγείας μόνο όταν εγγραφεί στο μη-τρώο δικαιούχων και στον κατάλογοτου προσωπικού του ιατρού.

Τρόποι εγγραφής Η εγγραφή των πολιτών στο μη-

τρώο Δικαιούχων μπορεί να γίνειμε τρεις τρόπους. Με τον πρώτο

τρόπο, ο πολίτης μπορεί να εγγρα-φεί ο ίδιος αυτοπροσώπως δια μέ-σου τους ηλεκτρονικού του υπο-λογιστή.

Μπαίνοντας στην ιστοσελίδατου ΟΑΥ (www.gesy.org.cy), μπορείνα φτιάξει τον δικό του λογαριασμόχρήστη στην «Πύλη Δικαιούχων»και να ακολουθήσει τις διαδικασίεςεγγραφής. Στη περίπτωση όμωςπου κάποιος δεν έχει πρόσβασησε υπολογιστή ή στο διαδίκτυο, ο

Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας πα-ρέχει δύο άλλες επιλογές.

Ο δικαιούχος μπορεί είτε νααπευθυνθεί σε τρίτο πρόσωπο πουνα διατηρεί ενεργό λογαριασμόστην «Πύλη Δικαιούχων» και αυτόςνα τον βοηθήσει να εγγραφεί στοΣύστημα, είτε να επισκεφθεί τονπροσωπικό γιατρό της επιλογήςτου (εφόσον είναι συμβεβλημένοςστο ΓεΣΥ), προκειμένου αυτός νασυμπληρώσει το αίτημα εγγραφής

στο μητρώο δικαιούχων εκ μέρουςτου ασθενή του.

Ποιοι οι δικαιούχοι Δικαιούχοι είναι όλοι οι πολίτες

που διαμένουν νόμιμα στις ελεύ-θερες περιοχές της Κύπρου και εμ-πίπτουν σε μια από τις πιο κάτωκατηγορίες:

• Όλοι οι Κύπριοι πολίτες ανε-ξαρτήτως ηλικίας που διαμένουνστις ελεύθερες περιοχές.

• Πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένω-σης που έχουν άδεια μόνιμης δια-μονής στις ελεγχόμενες από τηνΚυπριακή Δημοκρατία περιοχές.

• Πολίτες Τρίτων Χωρών πουέχουν τη συνήθη διαμονή τουςστις ελεγχόμενες από την ΚυπριακήΔημοκρατία περιοχές και έχουν δι-καίωμα ίσης μεταχείρισης στουςκλάδους της κοινωνικής ασφάλισηςή έχουν άδεια μόνιμης διαμονής.

• Τα εξαρτώμενα τέκνα τωνπροαναφερόμενων δικαιούχων.

• Πρόσφυγες και πρόσωπα μεκαθεστώς συμπληρωματικής προ-στασίας που έχουν τη συνήθη δια-μονή τους στις ελεγχόμενες απότην Κ.Δ. περιοχές και είναι ανα-γνωρισμένοι πρόσφυγες ή πρόσωπαμε καθεστώς συμπληρωματικήςπροστασίας σύμφωνα με τον περίΠροσφύγων Νόμο.

Για να εγγραφεί, ωστόσο, έναςδικαιούχος στο ΓεΣΥ θα πρέπειπρωτίστως να είναι καταχωρημένοςείτε στο Αρχείο του Τμήματος Πλη-θυσμού είτε στο Αρχείο του Τμή-ματος Μετανάστευσης ή/και στοΑρχείο των Υπηρεσιών ΚοινωνικώνΑσφαλίσεων. Όσον αφορά τουςαλλοδαπούς οι οποίοι εργάζονταιστην Κύπρο και δεν έχουν ενημε-ρώσει μέχρι στιγμής τις ΥπηρεσίεςΚοινωνικών Ασφαλίσεων θα πρέπεινα μεριμνήσουν ώστε να το πρά-ξουν έγκαιρα.

Η «Κ» ήρθε επαφή με συμπολίτες ζη-τώντας την άποψη τους για την επερχό-μενη εφαρμογή του ΓεΣΥ, το τι γνωρί-ζουν γι’ αυτό, αλλά και για το αν είναιπρόθυμοι να εγκαταλείψουν την ιδιωτι-κή τους ασφάλεια υγείας.

Σταύρος, 21 ετών, φοιτητής

«Το ΓεΣΥ είναι μια προσπάθεια που γίνε-ται από την πολιτεία ο ιδιωτικός τομέαςυγείας να συζευχτεί με τον δημόσιο το-μέα υγείας», σημειώνει ο Σταύρος και το-νίζει πως το ΓεΣΥ έχει ως στόχο όλοι οιπολίτες να έχουν πρόσβαση στην ιατρο-φαρμακευτική περίθαλψη και ο κάθε πο-λίτης να έχει δυνατότητα να επιλέγει τονγιατρό που θέλει να το εξετάσει ανεξαρ-τήτως κοινωνικό – οικονομικής κατάστα-σης. Κληθείς να σχολιάσει αν πιστεύειπως θα είναι βιώσιμο, ο 21χρονος απαντάπως «πρωτίστως πρέπει να ξεκαθαρί-σουν οι γιατροί τις προθέσεις τους και με-τά να δούμε αν θα βιώσιμο ή όχι». Τονίζειδε, «πως αν τελικώς επιλυθούν οι διαφω-νίες που υπάρχουν με τους γιατρούς, τότεναι, μπορούμε να πούμε ότι θα έχουμεένα ΓεΣΥ όπως μας αξίζει. Αν όχι πιθανώςτα πράγματα να χειροτερέψουν περισσό-τερο απ’ ότι είναι σήμερα».

Πάνος, 58 ετών, πωλητής

«To μόνο που γνωρίζω είναι ότι είναι μιαασφάλεια υγείας» τονίζει ο κ. Πάνοςενώ κληθείς να σχολιάσει αν θεωρείπως θα καλυτερέψει η υφιστάμενη κα-τάσταση με την εφαρμογή του ΓεΣΥ,

απαντά πως «εγώ πιστεύω ότι θα χειρο-τερέψουν τα πράγματα και παρά τιςόποιες δεσμεύσεις τα πράγματα θα αρ-χίσουν να περιπλέκονται και πάλι. Ο για-τρός θα βλέπει πρώτα αυτόν που έχει τομέσο». Τονίζει δε, πως σε πρώτη φάσηθα κρατήσει την ιδιωτική ασφάλειαυγείας που διατηρεί και αν βεβαιωθείότι το ΓεΣΥ θα παρέχει πλήρη ιατροφαρ-μακευτική κάλυψη πιθανώς σε μεταγε-νέστερο στάδιο να την αφήσει.

Χριστίνα, 23 ετών, λογοθεραπεύτρια

«Το Γενικό Σύστημα Υγείας είναι κάτι τοοποίο είναι εφαρμοσμένο σε πολλέςχώρες του κόσμου και σύντομα θαεφαρμοστεί και στην Κύπρο». «Απ’ ότιξέρω, σημειώνει, είναι ένα ΣύστημαΥγείας στο οποίο θα μπαίνουν μέσα όσοιγιατροί επιθυμούν και θα αποκόπτεταιαπό τους πολίτες ένα ποσοστό από τονμισθό τους κάθε μήνα, για να μπορούννα επισκέπτονται όποιο γιατρό επιλέ-ξουν». Ερωτηθείσα αν πιστεύει πως θακαλυτερέψει ο τομέα της υγείας στην μετην εφαρμογή του ΓεΣΥ, η 23χρονη,απάντησε θετικά ωστόσο πρόσθεσε,«αλλά από την άλλη, έχω μια μικρή αμ-φιβολία διότι στην Κύπρο έχουμε μια νο-οτροπία αλλιώς να παρουσιάζουμε ταπράγματα και αλλιώς να γίνονται». Μάριος, 40 ετών, Δημόσιος Υπάλληλος:«Το μόνο που γνωρίζω επί της ουσίαςγια το ΓεΣΥ, είναι ότι από την 1η Μαρτίουξεκίνησαν οι αποκοπές των εισφορώνκαι πως όταν ξεκινήσει να λειτουργεί θαμπορώ να πηγαίνω σε γιατρούς και του

δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα».Προσθέτει δε, πως η εφαρμογή του θαείναι κάτι θετικό για τον τόπο αν και εφό-σον δουλέψει σωστά, διότι όπως εξηγεί,κάποιος πολίτης θα μπορεί να επισκέ-πτεται ένα γιατρό απευθείας χωρίς ναπεριμένει αρκετό διάστημα όπως συμ-βαίνει τώρα.

Λευτέρης, 28 ετών, κομμωτής

«Το ΓεΣΥ είναι ένα εγχείρημα που λαμ-βάνει χώρα προκειμένου να έχουν όλοιπρόσβαση στην υγεία, ωστόσο δεν γνω-ρίζω ποιες ακριβώς υπηρεσίες θα παρέ-χονται σε αυτό». Σημειώνει δε, πως δενείναι σίγουρος σε ποιο βαθμό θα καλυτε-ρέψουν τα πράγματα με την εφαρμογή

του, αναφέροντας χαρακτηριστικά, πως«αν δεν το δω με τα μάτια μου δεν πι-στεύω πως θα λειτουργήσει». Ερωτηθείςαν θα κρατήσει την ιδιωτική ασφάλειαυγείας που διατηρεί, ο 27χρονος αναφέ-ρει πως θα την κρατήσει, εξηγώντας πως«αυτή τη στιγμή δεν είμαι βέβαιος αν εί-μαι ασφαλισμένος». «Δεν είμαι σίγουροςτι θα γίνει με το ΓεΣΥ και πως θα λειτουρ-γήσει», καταλήγει. Δημήτρης, 30 ετών, Ασφαλιστής: «Αυτόπου γνωρίζω για το ΓεΣΥ είναι πως έχουνήδη ξεκινήσει οι αποκοπές εισφορών καιπως για τον πρώτο χρόνο εφαρμογής τουδεν θα καλύπτει την ενδονοσοκομειακήπερίθαλψη αλλά μόνο την εξωνοσοκο-μειακή». Προσθέτει δε, πως «είναι εμ-φανές ότι δεν έχει γίνει σωστή ενημέρω-

ση για το τι είναι το ΓεΣΥ και ποιες υπηρε-σίες περιλαμβάνει», εξηγώντας παράλ-ληλα, πως υπάρχουν πράγματα τα οποίαμπορεί να μάθει κάποιος αλλά πρέπει ναασχοληθεί εις βάθος. Υπογραμμίζει δε,πως «οι γιατροί με τη στάση τους δεί-χνουν πως δεν θέλουν αυτό το σύστημα,δίνοντας έτσι μια αρνητική εντύπωσηπρος τον κόσμο». Ερωτηθείς κατά πόσοπιστεύει πως θα υλοποιηθεί με επιτυχίααυτή η μεταρρύθμιση, ο 30χρονος απαν-τά: «έχω την εντύπωση ότι θα έχουμεένα προβληματικό Σχέδιο Υγείας από τιςδομές του, ούτως ώστε ο κόσμος να αη-διάσει με την ιδέα της δημόσιας και δω-ρεάν υγείας και στη συνέχεια όταν κα-ταρρεύσει το ΓεΣΥ να ιδιωτικοποιήσουντα νοσοκομεία και να δοθεί έμφαση στονιδιωτικό τομέα ούτως ώστε να εξαναγκά-σουν τον κόσμο να στραφεί προς τιςασφαλιστικές εταιρείες».

Μανώλης, 70 ετών, συνταξιούχος

«Υπάρχουν δεκαετίες που ακούω για τοΓεΣΥ αλλά δεν κατάφεραν μέχρι σήμερανα το προσφέρουν στον κόσμο». Ο κ.Μανώλης, σημειώνει πως «αν τελικώςλειτουργήσει, αυτό θα βοηθήσει όλο τονκόσμο να έχει πρόσβαση στην υγεία καιόχι μόνο οι πλούσιοι». Ερωτηθείς αν πι-στεύει πως θα είναι καλύτερες οι συνθή-κες σε περιβάλλον ΓεΣΥ, ο 70χρονος,απαντά, πως «βεβαίως θα είναι καλύτε-ρες», τονίζοντας ότι «ο κόσμος έχει κου-ραστεί να ταλαιπωρείται περιμένονταςμε τις ώρες στα δημόσια νοσοκομεία ναεξυπηρετηθεί».

Στους πολίτες ο λόγος

Τι ξέρουν και τι όχι οι πολίτες για το ΓΕΣΥΑμφιβολίες και προσδοκίες για το σύστημα, τέλη Μαρτίου το άνοιγμα καταλόγων εγγραφής για τους δικαιούχους

������

Δεν ευνοούν την εγκατά-λειψη της ιδιωτικήςτους ασφάλειαςυγείας οι δικαιούχοι. Μοχλός πίεση για τους προσωπικούς ιατρούς το άνοιγμα καταλόγων εγγραφής για τους πολίτες.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 11Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Τα καπετανάτα Μετά την ανακοίνωση την Παρασκευή τουΧάρη ότι θα μείνει στο ΥΠΟΙΚ μέχρι το τέλοςτου τρέχοντος έτους και μετά θα βάλει πλώ-ρη γι’ αλλού (βλ. Πινδάρου) δεν περιμέναμεότι θα αμολούσε και μια βόμβα μεγατόνων.Κι όμως το έκανε στη συνέντευξη που έδω-σε στη δικιά μας Μαρίνα Οικονομίδου το ίδιοαπομεσήμερο. Είπε συγκεκριμένα (βλ. σελ.5): «Κατανοώ γιατί αντιδρούν και γιατί ταέχουν με μένα. Επειδή μέσα από τις αποφά-σεις των τελευταίων ετών, όχι μόνο τώρα αλ-λά και κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετώνέχουμε αποκλείσει τα πολιτικά κόμματα καιτοπικά τους καπετανάτα από την πρόσβασηκαι τη διαχείριση δισεκατομμυρίων». Στοερώτημα δε της συναδέλφου αν αναφέρεταιστο ΑΚΕΛ, η απάντηση του Χάρη ήταν, «Κυ-ρίως στο ΑΚΕΛ». Από σήμερα λοιπόν θα πρέ-πει να αναμένεται ότι οι επικοινωνιακές οδο-μαχίες θα είναι καθημερινές και αδιάλει-πτες. Κι όποιος αντέξει. Προεκλογική γαρ.

••••Ποινικές; Οι πληροφορίες που μετέφερε στη δημόσιασφαίρα με πρωτοσέλιδο η «Χαραυγή» είναιότι ο γενικός εισαγγελέας μελετά προσεκτικάτο πόρισμα της Ερευνητικής με πρόθεση νακινήσει ποινικές διαδικασίες. Ωστόσο, υπάρ-χει και ο νόμος για τον Συνεργατισμό πουστην πρώτη του παράγραφο μεταξύ άλλωναναφέρει: «Η Κεντρική Τράπεζα, οι αρμόδιεςεποπτικές αρχές και οποιοσδήποτε σύμβου-λος ή λειτουργός της Κεντρικής Τράπεζας ήσύμβουλος, μέλος επιτροπής ή λειτουργόςτων αρμοδίων εποπτικών αρχών, σε περίπτω-ση έγερσης αγωγής, αίτησης ή άλλης νομικήςδιαδικασίας για διεκδίκηση αποζημιώσεων ήάλλης θεραπείας ή για επιβολή κύρωσηςεναντίον του σχετικά με οποιαδήποτε πράξηή παράλειψή του κατά την άσκηση των αρμο-διοτήτων και ευθυνών της Κεντρικής Τράπε-ζας ή των αρμοδίων εποπτικών αρχών δυνά-μει του παρόντος Νόμου ή δυνάμει οποιων-δήποτε κανονισμών ή διαταγμάτων που εκδί-δονται δυνάμει των διατάξεων του παρόντοςΝόμου, δεν υπέχει οποιαδήποτε ευθύνη,εκτός αν αποδειχθεί ότι η πράξη ή η παράλει-ψη δεν έγινε καλή τη πίστει ή είναι αποτέλε-σμα σοβαρής αμέλειας». Με αυτό υπόψη ποι-ος θα πάει σε ποινικές και ποιος θα ζήσει γιανα δει το τέλος μιας τέτοιας δίκης ύστερά απόπέντε με εφτά χρόνια. Άντε γεια…

••••Μπροστά οι νέοιΜετά το κάζο του Ευθύμιου Δίπλαρου με τοζωντανό πτώμα, τα συναγερμικά στελέχη

αποφάσισαν να κλειστούν στα σπίτια τους.Κάπως έτσι βγήκαν νέα, άγνωστα πρόσωπαστο προσκήνιο και στα πάνελ, είτε για να μυ-ρίσει ανανέωση είτε για να αποφύγουν τοπολιτικό κόστος τα συναγερμικά στελέχη.

••••Και ο ΑβέρωφΜπροστά βγήκε βεβαίως και ο πρόεδροςτου ΔΗΣΥ, ο οποίος ανέλαβε και την πολιτι-κή ευθύνη, αλλά θυμήθηκε παράλληλα τιςαμαρτίες των κομμάτων. Έδωσε και πλήρηστήριξη στον Χάρη, κλείνοντας μία και καλήτα στόματα που έκαναν λόγο για ρήξη μετα-ξύ των δύο ανδρών. Όπως μαθαίνει πάντωςη στήλη ο Πάφιος πρόεδρος ανησυχεί πωςτο πόρισμα του Συνεργατισμού θα αποτελέ-σει το Βατερλό και έναν ακόμα λόγο γιατί οισυναγερμικοί θα αρνηθούν να προσέλθουνμαζικά στην κάλπη.

••••Ο ροκ Τρυφωνίδης Στο εκτελεστικό γραφείο του ΔΗΚΟ συζη-τήθηκε το πόρισμα για τον Συνεργατισμό, μετο σώμα να αποφασίζει ομόφωνα πως ο Χά-ρης Γεωργιάδης πρέπει να παραιτηθεί. Ο πιοέντονος, όπως ακούγεται, για μετωπική ρή-

ξη με την κυβέρνηση, δεν ήταν άλλος απότον αντιπρόεδρο του κόμματος Αλέκο Τρυ-φωνίδη. Ο κ. Τρυφωνίδης είναι γνωστό πωςαπό το καλοκαίρι επέμενε σε σκληρό ροκ μετην κυβέρνηση.

••••Σιγή ιχθύος Σε αντίθεση με το ΔΗΚΟ που ζητάει καθη-μερινά την παραίτηση ή την παύση του ΧάρηΓεωργιάδη, στην ΕΔΕΚ έχει πέσει σιγή ιχ-θύος για το θέμα. Σε τέτοιο σημείο που κά-ποιοι εκ των υποψηφίων ευρωβουλευτώνάρχισαν να δυσφορούν και να διερωτούνταιπού το πάει ο Σιζόπουλος. Και τώρα που λέμεγια ΕΔΕΚ, αίσθηση προκάλεσε το γεγονός ότιο βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίουσυμμετέχει σε εκδήλωση της Συμμαχίας Πο-λιτών ως ομιλητής για το πόρισμα του Συνερ-γατισμού. Είναι προπομπός για νέα μεταγρα-φή ή απλώς συναδελφική αλληλεγγύη;

••••Το δύσκολο άνοιγμα Πάντως, ο Συνεργατισμός και το πόρισμαυπήρξε η αφορμή ώστε το Πολιτικό Γραφείοτου ΑΚΕΛ να αποφασίσει άνοιγμα προς ταάλλα κόμματα και συντονισμό για το εν λόγω

θέμα. Υπήρξαν βεβαίως και στελέχη πουδεν είδαν με θετικό μάτι την εν λόγω κίνησηκαι το φλερτ με το ΔΗΚΟ, όπως ο ΓιώργοςΛουκαΐδης, ο οποίος τσακώθηκε στο twitterμε τον Νικόλα Παπαδόπουλο για τον παραλ-ληλισμό με το πόρισμα στο Μαρί που έκανεο ΔΗΚΟΪκός πρόεδρος. Δεν παρέλειψε νατου θυμίσει πως «αν κάποιος αποσιωπούσετην τραπεζική ληστεία μέχρι τον Μάρτιο του2013 αυτός δεν ήταν άλλος από τον ΑβέρωφΠαπαδόπουλο το γένος Ορφανίδη». Διφω-νία και διπολισμός στην Εζεκία Παπαϊωάν-νου ή μας φαίνεται;

••••Τα poll του Βότση Μπορεί το πόρισμα να έφερε τα πάνω κάτωστο πολιτικό σύστημα, αλλά ο πρόεδρος τηςΕπιτροπής Οικονομικών Άγγελος Βότσηςφρόντισε να ελαφρύνει το κλίμα μάλιστα σερυθμούς σάμπα. Την ώρα που τα κόμματαφώναζαν για ανάληψη πολιτικών ευθυνώνγια την κατάρρευση του Συνεργατισμού οΛεμεσιανός βουλευτής ζητούσε από τουςδιαδικτυακούς του φίλους την άποψή τουςγια άλλο θέμα. Όχι για το πόρισμα προφα-νώς, αλλά για το αν στο καρναβάλι του 2020θα πρέπει να συμμετέχουν μόνο ομάδες ήάρματα που θα έχουν σατυρικό περιεχόμε-

νο. Πολιτική με έμφαση στα πραγματικάπροβλήματα του πολίτη.

••••Το μνημόσυνο του ΣπύρουΣε δρόμους παράλληλους βαδίζουν εδώ καικαιρό Καρογιανικοί και Νικολακικοί, ωστόσοτο μνημόσυνο του Σπύρου Κυπριανού υπήρ-ξε το κοινό τους συναπάντημα, μετά απόκαιρό. Όπως μαθαίνει η στήλη οι δύο ομά-δες συμπεριφέρθηκαν κόσμια. Η μόνη ηοποία φαίνεται να τα άκουσε από κάποιουςήταν η Αντιγόνη Παπαδοπούλου, η οποία λέ-γεται πως άρχισε να μοιράζει κάρτες στονκαφέ που ακολούθησε.

••••Στα βήματα ΘεοπέμπτουΠροεκλογική από τα κοινωνικά μέσα δι-κτύωσης ακολουθεί ο βουλευτής των Οικο-λόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου και φιλο-δοξεί με αυτό τον τρόπο να λάβει και τηνέκτη έδρα στην ευρωβουλή. Ο ίδιος προ-ωθεί το κοινοβουλευτικό έργο μέσω αναρ-τήσεών του και απαντά στις ερωτήσεις πολι-τών. Στα κομματικά πηγαδάκια κάποιοι απο-ρούν και διερωτούνται κατά πόσο κάτι τέ-τοιο θα του βγει σε καλό. Να τους θυμίσου-με πως με αυτή ακριβώς την τακτική κατά-φερε να βγει βουλευτής. Μήπως και άλλοινα αναθεωρήσουν την πολιτική των μνημο-σύνων και των γάμων και να ακολουθήσουντα βήματα του Θεοπέμπτου;

Πόλεμος Χάρη κατά ΑΚΕΛ και όσων έβαζαν το χέρι στο γλυκό

Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ

Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣΧάρης Γεωργιάδης

Ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωρ-γιάδης, ο οποίος σήκωσε το γάντι πουέριξαν όλα τα κόμματα και μπήκε στονπροεκλογικό μάλιστα από αριστερά…

Η Ερευνητική Επιτροπή καλείται να απαντήσει στη μομφή Χάρη Γεωργιάδη κατά πόσο διασφαλίζεται η ανεξαρτησία και η αμεροληψία τηςόταν έχει μέλος της τον κ. Γιώργο Γεωργίου, ο οποίος ήταν ανθυποψήφιος του Νικόλα Χατζηγιάννη για τη θέση στο Συνεργατισμό. Ή μήπως εί-ναι too late; Έ, ένα λάττε καλό!

Από όλα τα απίθανα της περα-σμένης εβδομάδας, αδυνατώ ακόμηνα ξεπεράσω τη λαμπρή ιδέα τηςανταλλαγής του «Δρομέα» με κά-ποιο Μεγαλέξαντρο από τα Σκόπια.Καλά να σου περάσει η συγκεκρι-μένη ιδέα απ’ το μυαλό – ακόμηκαι να σου το διασχίσει, όπως θαέλεγε η χαριτωμένη υπουργός Ερ-γασίας. Κανείς δεν φέρει ευθύνη,έναντι των τρίτων τουλάχιστον,για τις σκέψεις του. Oμως, πώς τοξεστομίζεις και, κυρίως, πώς ξεκινάςνα το πραγματοποιήσεις; Για νακάνεις το βήμα από την τρελή σκέ-ψη στην πράξη, πρέπει να είσαιπολύ αφελής, πολύ καλοπροαίρετοςκαι πολύ προοδευτικός – συνδυα-σμός άκρως επικίνδυνος.

Ο φωτεινός νους που συνέλαβετην ιδέα της ανταλλαγής προφανώςδεν καταλαβαίνει γρυ από τη ση-μασία που έχει αποκτήσει όλα αυτάτα χρόνια ο «Δρομέας» του Βαρώ-τσου για τους κατοίκους της Αθή-νας. Γι’ αυτό και τον εξισώνει τόσοεύκολα με οποιοδήποτε κακόγουστομνημειακό γλυπτό, τεχνοτροπίαςφασιστομπαρόκ, της περιόδουΓκρούεφσκι στα Σκόπια.

Καταλαβαίνω το πρόβλημα απότην πλευρά των γειτόνων και ει-λικρινώς συμπάσχω. Εφόσον, ενπάση περιπτώσει, γύρισαν σελίδα,είναι απαραίτητο για την πρω-τεύουσα της Βόρειας Μακεδονίαςνα απαλλαγεί από μνημεία και γλυ-πτά που συνιστούν την αισθητικήέκφραση ενός εθνικισμού που συμ-φωνήθηκε να τον αφήσουμε πίσω.Δεν είναι όμως αυτός λόγος για ναπρέπει να φορτωθούμε εμείς τααποτρόπαια γλυπτά τους! Δικότους είναι το πρόβλημα αυτό καιας το λύσουν μόνοι τους. Σίγουρα

θα υπάρχουν πλούσιοι Αμερικανοίπου θα τα ήθελαν και είναι πρό-θυμοι να πληρώσουν μια λογικήτιμή. Αν όχι Αμερικανοί, οπωσδή-ποτε θα υπάρχουν Κινέζοι! Εκείας ψάξουν, εμείς δεν ενδιαφερό-μαστε για σαβούρες.

Επειτα, η ίδια η ιδέα της ανταλ-λαγής γλυπτών είναι από τη φύσητης ηλίθια. Αντιμετωπίζει όλα ταγλυπτά σαν να είναι το ίδιο πράγμα.

Τα στερεί από κάθε καλλιτεχνικήαξία, τα στερεί από κάθε νόημαπου μπορεί να έχουν ως έργα τέχνηςκαι τα βλέπει σαν οποιοδήποτεάλλο δομικό στοιχείο του δημόσιουχώρου: παγκάκια, βρύσες, τουαλέ-τες, παρτέρια, γκαζόν κ.λπ. (Υπότο πρίσμα αυτού του προβλήματος,ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός ήτανπολύ βολικός: αρκούσε το γλυπτόνα δείχνει τη μούρη ενός θυμωμέ-νου Λένιν και ήταν αποδεκτό). Η

ιδέα ότι όλα τα έργα δημόσιας τέ-χνης είναι το ίδιο ,αποτελεί έκφρα-ση του ολοκληρωτισμού –αριστερούή δεξιού, αδιάφορο.

Λογικό ήταν να φρίξει ο Βαρώ-τσος όταν του παρουσιάστηκε ηλαμπρή ιδέα. Ποιος καλλιτέχνηςδεν θα έφριττε στη θέση του; Τιάλλο θα μπορούσε να του προτείνεικάποιος για να του δείξει πόσο πε-ριφρονεί το έργο του και τον ίδιο;

Υποθέτω ότι ο φωτεινός νουςπου συνέλαβε την ιδέα είχε υπ’όψιν του μια παλαιότερη συζήτησησχετικά με την απουσία ενός αν-δριάντα του Μεγάλου Αλεξάνδρουστην Αθήνα. Με περισσή προθυμίανα ικανοποιήσει τον υποψήφιονομπελίστα και πάντα με την ίδιααπλοϊκότητα, ο φωτεινός νους θασκέφθηκε, λοιπόν, ότι ένας Μεγα-λέξαντρος από τα Σκόπια θα ήτανό,τι πρέπει για να μαλακώσει κάπως

την οργή όσων διαφωνούν με τησυμφωνία των Πρεσπών. Κατ’ αρ-χάς, γιατί να χρειάζεται ένας αν-δριάντας του Μεγάλου Αλεξάνδρουστην Αθήνα δεν το καταλαβαίνω.Ειδικά στην Αθήνα δεν τον χρει-αζόμαστε. Βορείως του Ολύμπου,να στήσουν όσους θέλουν. Προ-σωπικώς, προτιμώ έναν του Δημο-σθένη και, επίσης, δεν βλέπω γιατίθα πρέπει να εκλείψουν οι ιστορικέςδιαφορές που κάνουν τόσο ενδια-φέρουσα τη ζωή.

Η αλήθεια είναι ότι η τελευταίαφορά που θυμάμαι να έγινε μιασχετική απόπειρα στην Αθήνα,ήταν επί δημαρχίας ΔημητρίουΛουδοβίκου Ραϋμόνδου κ.λπ. Αβρα-μοπούλου του Ειρηνοποιού. Εχον-τας μόλις πετύχει την ιστορικήσυμφωνία Αθηνών - Σπάρτης, μετην οποία έληξε και επισήμως οΠελοποννησιακός Πόλεμος, ο Αβρα-μόπουλος έστησε ένα μαρμάρινοβάθρο σε κάποια νησίδα μεταξύΚαλλιρρόης και Συγγρού ανάμεσασε κάτι παρτέρια, με σκοπό να δεχ-θεί τον ανδριάντα ενός έφιππουΑλέξανδρου. Ο ανδριάντας δενέφθασε ποτέ, το βάθρο έμεινε. Εχωνα περάσω πολλά χρόνια από εκείκαι δεν ξέρω αν ακόμη υπάρχει.Μακάρι να υπάρχει. Το άδειο βάθροείναι από μόνο του ένα έργο τέχνηςκαι αξίζει να μείνει ως μνημείο μα-ταιοδοξίας. Φαντασθείτε, όμως, ανήταν ποτέ δυνατό να γίνει η αν-ταλλαγή, ώστε απέναντι από τοΧίλτον να είχαμε έναν Μεγαλέξαν-τρο Σκοπίων. Η αισθητική Αβρα-μόπουλου θα είχε επιστρέψει στηνΑθήνα και μάλιστα σε εκδοχήΓκρούεφσκι.

Αισθητική Αβραμόπουλου σε εκδοχή ΓκρούεφσκιTου ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ

ΦΑΛΗΡΕΥΣkassimatis@kathimerini.gr

ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

12 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

« Όποιος και αν είναι ο πρόεδρος, δεν επι-τρέπεται το Προεδρικό να αποτελεί στόχοκαι να προκαλούνται επεισόδια που παρα-πέμπουν σε τραυματικές για τον τόπο εποχέςπου αποτυπώθηκαν στο κατεστραμμένοαπό την ΕΟΚΑ Β΄ και τη Χούντα Προεδρικό

και στην τουρκική εισβολή και κατοχή που ακολούθησαν»έλεγε στο ιστορικό διάγγελμά του μετά το Μαρί ο ΔημήτρηςΧριστόφιας. Ένα διάγγελμα που αποτέλεσε και το κύκνειοάσμα ενός προέδρου που ξεκίνησε κατά τα άλλα με τιςκαλύτερες προϋποθέσεις και έκλεισε το πολιτικό του κε-φάλαιο μάλλον άδοξα. Όχι μόνο γιατί δεν ζήτησε συγγνώμηστους συγγενείς των θυμάτων ως αναμενόταν, αλλά καιγια την πονηρή επιλογή της αναφοράς στο πραξικόπημα.Κίνηση που άλλοτε δούλευε, αλλά σε εκείνη τη συγκυρίαθεωρήθηκε δούλεμα. Πως στόχο δηλαδή είχε τον απο-προσανατολισμό από την ουσία, παρά την ανάληψη πο-λιτικών ευθυνών.

Τόση ήταν, λοιπόν, η οργή που προκάλεσε η επικοι-νωνιακή διαχείριση του Μαρί και η οικονομική κρίσηπου ακολούθησε, που ο Νίκος Αναστασιάδης από καμένοχαρτί παρουσιάστηκε ξαφνικά ως ο κατάλληλος ηγέτηςπου μπορεί να διαχειριστεί την κρίση που προκάλεσανοι προηγούμενοι. Κάπως έτσι, όταν τον Μάρτιο του 2013επέστρεφε από το κρίσιμο Eurogroup των Βρυξελλών μετο πιστόλι στον κρόταφο και το κούρεμα καταθέσεωνστην τσέπη, η κυπριακή κοινωνία δεν εξαγριώθηκε μαζίτου. Μας διαβεβαίωνε άλλωστε πως οι προηγούμενοιέφταιγαν. Αν κρίνουμε άλλωστε από το ότι οι πολίτες κα-τέκλυζαν τους δρόμους της Λεμεσού για το καρναβάλικαι περνούσαν στα ψιλά τους ξέφρενους χορούς των θυ-γατέρων στον Ρέμο μαζί με τα αστεία του γαμπρού γιατις ουρές στις ATM, είτε δεν αντιλαμβάνονταν τι θα ακο-λουθούσε του κουρέματος, είτε απέδιδαν το κακό τουςπου τους βρήκε στους χειρισμούς των προηγούμενων.

Ένα αφήγημα με το οποίο έβγαλαν επιτυχώς μία ολό-κληρη πενταετία. Γιατί κάθε φορά που ο κόσμος δυσφο-ρούσε ή αντιδρούσε σε μέτρα η απάντηση ήταν γνωστή:«Η κυβέρνηση Αναστασιάδη βάζει τάξη στο χάος πουπαρέλαβε»! Και η αλήθεια είναι πως με αυτό το αφήγημαο Νίκος Αναστασιάδης κατάφερε να επανεκλεγεί για δεύ-τερη φορά. Όμως το success story άρχισε να μπάζει νεράκαι το παιχνίδι επίρριψης ευθυνών στους προηγούμενουςάρχισε να κουράζει επικίνδυνα. Έτσι λοιπόν, όταν ο Συ-νεργατισμός για τον οποίο υπόσχονταν πως «δεν θα πω-ληθεί», πως «κάνει άλματα προόδου» πως «κερδίζει τοστοίχημα» εξαγοράστηκε συνοπτικά από την ΕλληνικήΤράπεζα, έπρεπε να βρεθεί άλλος υπαίτιος.

Τότε θυμήθηκαν το «λίπος» των εκπαιδευτικών καιδιέρρεε στα ΜΜΕ τα εκατομμύρια που κοστίζουν οι απαλ-λαγές των εκπαιδευτικών. Την ίδια ώρα δηλαδή που εξα-γοραζόταν ο Συνεργατισμός και ο πρόεδρος επέλεγε ναδιαφημίζει τις εξωτικές διακοπές του στις Σεϋχέλλες,έκριναν πως το μεγάλο πρόβλημα ήταν οι εκπαιδευτικοίπου θα προκαλούσαν την υπόλοιπη κοινωνία με τα ωφε-λήματά τους. Και όταν οι εκπαιδευτικοί κατέβηκαν σύσ-σωμοι στο Προεδρικό φρόντισαν να αναδιπλωθούνατάκτως και να αλλάξουν τακτική.

Σήμερα όμως με τη δημοσιοποίηση του πορίσματοςποιον θα φροντίσουμε να καταγγείλουμε; Σήμερα φταίειτο διαχρονικό πάρτι των κομμάτων και φυσικά οι προ-ηγούμενοι. «Εάν σου παραδώσουν ένα πτώμα, διότι αυτόήταν ο Συνεργατισμός πριν από το ’13, φέρει ευθύνηεκείνος που το ανέλαβε;» διερωτήθηκε ο Νίκος Αναστα-σιάδης, αμφισβητώντας και το πόρισμα και ανοίγονταςτον κύκλο των επιλεκτικών διαρροών μη εξυπηρετούμενωνδανείων από πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα.

Προφανώς και το πάρτι στον Συνεργατισμό ήταν δια-χρονικό, προφανώς και το κάθε κόμμα φέρει ευθύνη γιατο κατάντημά του και πρέπει να την αναλάβει. Αυτό δεναπαλλάσσει τις ευθύνες της κυβέρνησης. Ευθύνες πουκαταγράφονται ξεκάθαρα στο πόρισμα. Και σε αυτό τοσημείο θα έπρεπε να μας εξηγήσουν τον δικό τους ρόλοσε όλο αυτό. Γιατί για παράδειγμα «τάιζαν» ένα πτώμακαι μας διαβεβαίωναν για την καλή του κατάσταση. Πρω-τίστως όμως πρέπει να αναλάβουν την πολιτική ευθύνη.Γιατί το αφήγημα του Χριστόφια άρχισε να προκαλείτόσο, που καταδεικνύει πως ο Νίκος Αναστασιάδης ακο-λουθεί με μαθηματική ακρίβεια την πορεία του προκατόχουτου. Και προφανώς δεν θα μας αφορούσε, αν σε αυτήτην πορεία δεν συμπαρέσυρε και εμάς μαζί του.

Δώστεστον λαό σανό

ΔΙΕΛΚΥΣΤΙΝΔΑ / Tης ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

economidoum@kathimerini.com.cy

Άλλοι γέλασαν, άλλοι χλεύασαν, άλλοι χά-ρηκαν και άλλοι ζήλεψαν, βλέποντας τορεπορτάζ από το Λονδίνο για την οικογέ-νεια με τα 21 παιδιά, η οποία θέλει ναφέρει στον κόσμο και άλλο παιδί. Το πιοσυγκλονιστικό όμως, ήταν η εικόνα των

γονιών και παιδιών, τα μάτια των οποίων κυριολεκτικάέλαμπαν από χαρά. Χαρά η οποία λείπει, κατά τα κανόνα,από τα πρόσωπα μοναξιασμένων ανθρώπων, μικρώνκαι μεγάλων, οι οποίοι βολεύονται στην καλοπέραση,στα πλούτη και στο ραχάτι της ρουτίνας. Φυσικά στηΒρετανία η οικογένεια αυτή απολαμβάνει πολλά ωφε-λήματα και σίγουρα η οικογένεια αυτή δεν πρόκειταινα μείνει στους δρόμους. Όσοι είχαν την τύχη ή τηνατυχία να μεταβούν σε αφρικανικές χώρες και να αν-τικρίσουν ρακένδυτα και πεινασμένα παιδιά, αυτό τοοποίο έχουν να λένε, είναι για τα σπινθηροβόλα μάτιατων παιδιών, το πλατύ τους χαμόγελο, τους ατέλειωτουςχορούς και την ανεξήγητη χαρά την οποία αναδύει τοπρόσωπό τους. Ανάλογες και οι περιγραφές αστυνομικών,γιατρών, νοσοκόμων και άλλων εθελοντών, οι οποίοιπαραλαμβάνουν παράτυπους μετανάστες, όπως λέγονται,οι οποίοι φθάνουν απελπισμένοι στο νησί.

Στην Κύπρο οι ταγοί μας, συχνά πυκνά, αναλώνονταιστα καταθλιπτικά στατιστικά νούμερα, για το δημογρα-φικό πρόβλημα και τονκίνδυνο να μείνει το νησίμας χωρίς κύπριους πο-λίτες, αφού οι γεννήσειςείναι λιγότερες από τουςθανάτους. Πολύ ορθά γί-νονται εξαγγελίες για μέ-τρα στήριξης των παι-διών και των οικογενει-ών, επιχειρήματα ταοποία ωστόσο δεν φαί-νονται ικανά να πείσουνένα νέο ζευγάρι, το οποίοζει μεταξύ ανεργίας καιμισθών φτώχιας, ότι μπο-ρεί να γεννήσει πολλάπαιδιά. Η λύση στο δη-μογραφικό πρόβλημαδεν βρίσκεται μόνο στηναύξηση των επιδομάτωνκαι αυτό καταδείχθηκεσε πολλές ευρωπαϊκέςκαι όχι μόνο χώρες, εδώκαι δεκαετίες. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα οι Εβραίοι,οι οποίοι παραδοσιακά στις χώρες στις οποίες διαβιούσανγεννούσαν 8 και 10 παιδιά, ενώ όταν μετοίκησαν στοπλούσιο Ισραήλ, περιόρισαν τις γεννήσεις σε ένα μεδύο παιδιά. Εξαίρεση οι φανατικοί Εβραίοι, οι οποίοιουσιαστικά πληρώνονται από το κράτος για να γεννούνπαιδιά. Στη Γερμανία εδώ και δεκαετίες θεμελιώνουντην ανάπτυξή τους, στους μετανάστες, ενώ οι Αμερικανοίκυνηγούν πρώτα τα «δυνατά μυαλά» όλης της υφηλίουκαι ακολούθως τους φθηνούς εργάτες.

Η Κύπρος για να σωθεί από τη δημογραφική απειλήθα πρέπει σίγουρα να αλλάξει μυαλά, να αποδεχτεί καινα ενσωματώσει τους μετανάστες οι οποίοι φθάνουνστο νησί. Οι ξένοι γιατροί, οι ξένοι μάστορες, οι ξένοικαλλιτέχνες, οι ξένοι εργάτες, δεν πρέπει να θεωρούνταιαπειλεί για τους κύπριους. Πρέπει να αντικρίζονται ωςσυνεργάτες και όχι ως εχθροί οι οποίοι θα τους «φάνε»τις δουλειές τους. Δυστυχώς αυτή η νοοτροπία ισχύειεδώ και χρόνια και ίσως αυτή ήταν και η κύρια αιτίαγια το χάλι μας. Να τεθούν κριτήρια, να τεθούν προ-διαγραφές για τα προσόντα, να τεθούν έλεγχοι για τηδουλειά, τα οποία να είναι κοινά για όλους, ξένους καιντόπιους. Καλοί είναι οι δισεκατομμυριούχοι Ρώσσοι,αλλά χρειάζονται και οι νέοι άνθρωποι με όρεξη καικέφι για δουλειά. Καλή ήταν η παρεξηγημένη πρότασητου πάλαι ποτέ ισχυρού Σωκράτη Χάσικου, να αποδεχ-θούμε Χριστιανούς από τη Συρία. Άριστη είναι και ηπρόταση να εντάσσονται όλοι οι μετανάστες σε σχολεία,για να μάθουν ελληνικά και να ενταχθούν στις δομέςτης κοινωνίας. Και το πιο απλό θα «ανακατωθούν τααίματα» και να απαλλαγούμε από πολλές εκφυλιστικέςκαι άλλες σπάνιες ασθένειες, οποίες είναι αποτέλεσμααμαρτιών του παρελθόντος.

Η δημογραφικήαπειλή

ΒΟΛΕΣ / Tου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗ

kaparispan@yahoo.gr

Έτοιμα τα ρύγχη να σκορπίσουν ρίγη…

Αυτό που πρέπει όλους να μαςπροβληματίσει, κατά τις νου-θεσίες του προέδρου της Δη-μοκρατίας, είναι το πώς μέ-νουν οι πολιτικές δυνάμειςμακριά από θέματα οικονο-

μίας. Διότι, όπως μας διαφώτισε ο πρόεδρος(και επειδή εμείς ως αδαείς και ανίδεοιπου είμαστε δεν μας πέρασε καν από τομυαλό) το κατάντημα του Συνεργατισμούδεν ήταν παρά η εμπλοκή των πολιτικώνδυνάμεων σε κάθε εκλογή τοπικής επι-τροπής ΣΠΙ. Άρα σύμφωνα με τον «σοφό»μας πρόεδρο, εμείς τώρα πρέπει να προ-βληματιστούμε για κάτι το οποίο ήταν ανέ-καθεν η πεμπτουσία αυτού του συστήματοςδιαπλοκής και για το οποίο άπαντες οι κυ-βερνήσεις έχουν τη φωλιά τους λερωμένη.Αλλά ο πρόεδρός μας προφανώς θεωρείπως αυτή τη φοβερή ανακάλυψη (της τα-χινόπιτας) πρέπει να μας την σερβίρει

τώρα ως έναν νέο προβληματισμό, ο οποίοςκάπου, κάπως, κάποτε θα οδηγήσει αυτότο κράτος στην εξυγίανσή του, αλλά μέχριτότε θα απαλλάξει βέβαια και τους υπεύ-θυνους της κατάρρευσης του Συνεργατι-σμού από τις πολιτικές τους ευθύνες. Καιπροφανώς δεν προβληματίζει καν τον πρό-εδρό μας, το γεγονός πως αυτή η εξόφθαλμηδιαπλοκή των πολιτικών δυνάμεων με τοτραπεζικό σύστημα, είναι απαράδεκτο ναυποβαθμίζεται ακόμα στο επίπεδο του…προβληματισμού (!).

Αφού λοιπόν μας σέρβιρε τη φοβερήτου νουθεσία ο πρόεδρος φρόντισε να μαςδιευκρινίσει πως το πόρισμα της Επιτροπήςέχει σφάλματα (!) και να μας υπενθυμίσειπως ο Συνεργατισμός ήταν ένας «ασθενήςδιασωληνωμένος με κατεστραμμένα ταζωτικά του όργανα» όταν τον παρέλαβε.Τόσο απλοϊκά θέλει να έχουμε καταχωρη-μένο στο φτωχό μας μυαλουδάκι ένα από

τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της χώρας, ο«σοφός» μας πρόεδρος. Και τόσο απλοποι-ημένα επιμένει αυτή η κυβέρνηση να μαςπαρουσιάζει τα αδιανόητα. Και τόσο δε-δομένους μας έχουν οι ασκούντες την πο-λιτική που θεωρούν ότι αυτά τα αδιανόηταμπορούν να τα λένε τόσο αβίαστα χωρίςνα συναισθάνονται, έστω και στο ελάχιστο,πως σε μια κανονική χώρα αυτές οι εκ τωνυστέρων «νουθεσίες» και «σοφίες» τηςοκάς, θα ήταν αδιαμφισβήτητα λόγος ναπάνε όλοι στα σπίτια τους, προτού διασω-ληνώσουν ό,τι κρατιέται ακόμα σε μια«υγεία».

Επειδή ωστόσο κύριε πρόεδρε, όσο κιαν δεν μας φαίνεται, μας έχουν απομείνεικύτταρα φαιάς ουσίας, εκείνο που μαςπροβληματίζει δεν είναι οι προβληματισμοίπου μας εισηγείστε. Εκείνο που μας προ-βληματίζει είναι γιατί ενώ είχατε ένα «πτώ-μα» έπρεπε εμείς να το διασώσουμε με 2,5

δισ. από τις τσέπες μας; Γιατί αφού επρό-κειτο για «πτώμα», ένα μόλις χρόνο πρινμας διαβεβαιώνατε τόσο εσείς όσο και ταλοιπά σαΐνια του Λόφου σας, ότι «έχειεπαρκή κεφαλαιουχική ευρωστία (το πτώμα)που υπερβαίνει το 15% και ότι δεν υπάρχεικανένας λόγος ανησυχίας (για το πτώμα),επιμένοντας πως δεν πρέπει να δίνουμεσημασία στις φήμες για κατάρρευσή του(του πτώματος). Αυτό είναι που μας προ-βληματίζει και όχι οι θεωρίες περί απομά-κρυνσης των πολιτικών δυνάμεων από ταθέματα της οικονομίας. Διότι τα περί απο-μάκρυνσης έχουμε ακόμα τη διαύγεια νααντιληφθούμε ότι είναι έπεα πτερόενταπροκειμένου να τη βγάλετε καθαρή όσοιμας διαβεβαιώνατε πως το «πτώμα» είχεελπίδες διάσωσης. Και γι’ αυτή τη διάσωσηβάζατε το χέρι στη δική μας τσέπη με τοθράσος που διαθέτει όποιος θεωρεί πωςείναι Θεός και ανασταίνει. Αυτό είναι που

μας προβληματίζει. Η αλαζονεία με τηνοποία διαχειρίζεστε τη νοημοσύνη μας,όπου ακόμα και μετά το πόρισμα μιας επι-τροπής που καταδεικνύει υπευθύνουςεσείς ως «πάνσοφος» εντοπίζετε «σφάλ-ματα», αδιαφορώντας επιδεκτικά για τουςθεσμούς, τους οποίους με στόμφο μας δια-βεβαιώνατε ότι θα προστατεύατε (ανήκουνκι αυτοί προφανώς στην κατηγορία τωνπτωμάτων διάσωσης). Και ξεχνάτε πωςδιά μέσου του κυβερνητικού σας εκπρο-σώπου μας διαβεβαιώνατε ότι η κατάθεσητων 2,5 δισ. θωράκιζε τον Συνεργατισμό(που ήταν ήδη πτώμα). Αυτά είναι που μαςπροβληματίζουν κύριε πρόεδρε. Και γι’αυτά είναι που πρέπει να παραμείνουμεπροβληματισμένοι, προκειμένου να δια-σώσουμε όσα κύτταρα του εγκεφάλου μας,έχετε βαλθεί να τα νεκρώσετε.

Το θωρακισμένο πτώμαAKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ

elenixenou11@gmail.com

Μια σύλληψη για ένα βιβλίο σταΚατεχόμενα δεν είναι απλώς η κο-ρυφή του παγόβουνου στα όσασυμβαίνουν εκεί. «Εκεί». Λες καιτο εκεί δεν είναι εδώ αλλά είναικάπου αλλού, πίσω από μια κουρ-

τίνα που μας βολεύει να κρύβει όσα δεν θέλουμενα βλέπουμε. Τέλος πάντων. Το συγκεκριμένοπεριστατικό είναι η πραγματική απόδειξη πωςη Τουρκία έχει πλήρως το πάνω χέρι. Ότι έχειεισβάλει, χωρίς εισαγωγικά, στα Κατεχόμενακαι μετουσιώνει ανθρωπολογικά την κοινωνία,η οποία κοινωνία έχει αλλάξει και υποτάσσεταισε λογικές που καμία σχέση δεν έχουν με τονκαιρό που διάγουμε ημερολογιακά.

Πλέον είναι ξεκάθαρο πως το πάνω χέρι τοέχουν δυνάμεις, οι οποίεςέχουν έναν σκοπό: Την οπι-σθοχώρηση. Την παγίωση στιςθεοκρατικές λογικές μέσα απότα ιεροδιδασκαλεία που «φυ-τρώνουν» διαρκώς, τα απανω-τά τζαμιά που επιβάλλουνκουλτούρα και γίγνεσθαι, μέσααπό τις επιθέσεις σε εφημερί-δες και ανθρώπους που προ-σπαθούν να κρατήσουν ζων-τανή την επαφή με την πρό-οδο. Είναι ένα θέμα που πρέπεινα απασχολεί όλη την Κύπροκαι αν μη τι άλλο να μην υπο-πέσει στην αντίληψη του «κα-λά να πάθουν», αφού έχουνκαι θέλουν να έχουν να κάνουν με την Τουρκία.Με εμάς θα έχουν να κάνουν σε περίπτωση λύ-σης, που το πλαίσιο αυτής δεν θα κάνει αναφορέςστο ότι δεν πρέπει να συλλαμβάνονται άνθρωποιγια τα βιβλία που διαβάζουν. Αυτή τη «λογική»που φαίνεται ότι εξαπλώνεται διαρκώς στα Κα-τεχόμενα, θα την αντιμετωπίσουμε και εμείς,αλλά πρωτίστως πρέπει οι ίδιοι οι Τ/κ να επα-ναπροσδιορίσουν άμεσα το πώς θέλουν να ζή-σουν. Εύκολο ή δύσκολο, είναι περιττό. Ότανέχεις την Τουρκία στον αυχένα σου μην περι-μένεις ανώδυνες σκέψεις. Αυτό που πρέπει ναγίνει θα έπρεπε ήδη να είχε ξεκινήσει να γίνεταιπριν φτάσει η κατάσταση στο συγκεκριμένοπεριστατικό. Το θέμα κ. Ακιντζί δεν αντιμετω-πίζεται με ευχολόγια για σεβασμό στα ανθρώπιναδικαιώματα. Ζητάς από την Τουρκία να επιδείξεισε εσένα έναν τρόπο συμπεριφοράς, μια αντί-

ληψη, την οποία δεν έχει επιδείξει πουθενά(ούτε καν στο εσωτερικό της πόσο μάλλον στηνε/κ πλευρά) για δεκάδες χρόνια.

Είναι τουλάχιστον προκλητικό να εγκαλείτετους «νομοθέτες» για τις ελευθερίες που με στε-ναχώρια βλέπετε να περιορίζονται ως και τουσημείου να χάνονται στην κοινότητά σας, τηνώρα που η Τουρκία δεν παραδέχεται το τι έχεικάνει στην Κύπρο και πως πήγαν περίπατοαυτές οι ελευθερίες. Είναι τουλάχιστον κωμικότην ίδια ώρα και η Ε.Ε. να σφυρίζει αδιάφορα,προσπαθώντας μια με το καρότο και μια το μα-στίγιο να δείξει πώς αυτό που θέλει είναι ναβρει έναν τρόπο να κρατήσει και εκτός και εντόςτην Τουρκία. Είναι κωμικό να εγκαλείται η χώραστην Έκθεση του ευρωκοινοβουλίου, ευρω-

βουλευτές να λένε πως πρό-κειται για ενταξιακές-παρωδία,αλλά την ίδια να επιθυμούντην αναβάθμιση της τελωνει-ακής ένωσης. Περνάτε λάθοςμήνυμα μην περνώντας έναμήνυμα επί της ουσίας. Η αι-ώνια πολυφωνία της Ε.Ε. πουκαταλήγει σε θόρυβο. Θα πρέ-πει όλοι να δούμε πώς μπορού-με επί του εδάφους της Κύπρουνα λειτουργήσουμε ως ανάχω-μα στον αυταρχικό καλπασμότης Τουρκίας. Ο οποίος πέφτειβαρύς στα Κατεχόμενα, μετάαπό κοντά 45 χρόνια που έπεσεσε όλη την Κύπρο. Εκεί που

φτάνουν να συλλαμβάνονται άνθρωποι επειδήέχουν στην κατοχή τους ένα βιβλίο, μόνο ταχειρότερα να περιμένεις και να είσαι σίγουροςκ. Ακιντζί πως έρχονται. Αν αυτό το περιστατικό,αν οι επιθέσεις στις εφημερίδες αν όλα όσασυμβαίνουν δε σε πείθουν, αν κυρία Ευρώπηθέλεις να έχεις το μέγιστο όφελος με το ελάχιστοκόστος από την Τουρκία οπότε περιορίζεσαισε λόγια όχι σε πράξεις, τότε ετοιμαστείτε άπαν-τες να λουστούμε στην αποφορά του τουρκικούαυταρχισμού, να κολυμπήσουμε στο ποτάμιτου ετσιθελισμού με τη φορά που ορίζει ο ποιοισχυρός και ας θέσουμε επί τάπητος μια λύσηστο Κυπριακό που θα είναι μοναχά μια διπλω-ματική επιτυχία και τίποτα άλλο. Αφού μάλλοναυτό θέλουμε όλοι. Ακόμη μία κουρτίνα...

ΕΝ ΚΑΜΙΝΩ / Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ

Με την Τουρκία στον αυχένα,δεν γίνονται ανώδυνες σκέψεις

tsikalasm@kathimerini.com.cy

������

Είναι τουλάχιστον κωμι-κό την ίδια ώρα και ηΕ.Ε. να σφυρίζει αδιά-φορα, προσπαθώνταςμια με το καρότο και μιατο μαστίγιο να δείξειπώς αυτό που θέλει εί-ναι να βρει έναν τρόπονα κρατήσει και εκτόςκαι εντός την Τουρκία.

������

Όσοι είχαν την τύχηνα μεταβούν σεαφρικανικές χώρεςκαι να αντικρίσουνρακένδυτα και πει-νασμένα παιδιά, αυ-τό το οποίο έχουν ναλένε, είναι για τασπινθηροβόλα μάτιατων παιδιών, το πλα-τύ τους χαμόγελο καιτην ανεξήγητη χαράτην οποία αναδύει τοπρόσωπό τους.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 13Γ Ν Ω Μ Ε ΣKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Το άρθρο ήταν «θαμ-μένο» σε εσωτερικήσελίδα των New YorkTimes το θέμα, όμως,ήταν συναρπαστικό,σαν το σενάριο κα-

τασκοπικού θρίλερ. «Τον Οκτώβριοτου 2017, ομάδα κομάντο της αστυ-νομίας εισέβαλε στο σπίτι του Τζά-μεσον Λοπ στη Β. Καρολίνα. Κά-ποιος – δεν είναι γνωστό ποιος–είχε ειδοποιήσει ψευδώς την αστυ-νομία ότι ένοπλος είχε σκοτώσειάτομο μέσα στο σπίτι και κρατούσεόμηρο. Οταν η αστυνομία έφυγε,ο κ. Λοπ δέχθηκε τηλεφώνημα μετην απειλή ότι εάν δεν πλήρωνεμεγάλο ποσό σε Bitcoin θα ακο-λουθούσαν κι άλλα προβλήματα».

Εως εδώ η ιστορία συνιστά αστυ-νομικής φύσεως πρόβλημα για τονκ. Λοπ. Η απόφαση του κ. Λοπ,όμως, να ξεφύγει από τους εκβια-στές –να εξαφανίσει τα φυσικά καιηλεκτρονικά του ίχνη– είναι υπό-θεση που αφορά όλους μας. Για νακατανοήσουμε τον βαθμό στοοποίο έχουμε πιαστεί όλοι σε ένανπαγκόσμιο ιστό όπου η κάθε μαςκίνηση καταγράφεται, ευάλωτοισε όποιον θελήσει να εκμεταλλευ-θεί την αδυναμία μας.

Εδώ και καιρό καταλάβαμε ότιόταν μια υπηρεσία μάς παρέχεταιδωρεάν, τότε το προϊόν είμαστεεμείς. Είδαμε πώς οι γίγαντες τηςτεχνολογίας αντλούν την παντο-δυναμία τους από το γεγονός ότιπαρέχουν υπηρεσίες που είναι απα-ραίτητες για δισεκατομμύρια αν-θρώπων. Αυτό που τώρα συνειδη-τοποιούμε είναι ο βαθμός της ει-σβολής στα προσωπικά μας δεδο-μένα και πόσο εκτεθειμένοι είμα-στε. Κάμερες και οχήματα που κυ-κλοφορούν στους δρόμους φωτο-γραφίζουν τους περαστικούς, οικατασκευαστές εφαρμογών μοι-ράζονται τα προσωπικά στοιχείαμας με μεγάλες εταιρείες, εταιρείεςπαρακολουθούν τις κινήσεις μαςκαι μοιράζονται τα δεδομένα με-ταξύ τους, «έξυπνες» συσκευές μαςπαρακολουθούν μέσα στα σπίτιαμας, εταιρείες αναλύσεως DNA μοι-ράζονται τα στοιχεία μας με φαρ-μακευτικές εταιρείες, και πάει λέ-γοντας. Στις ΗΠΑ, το 64% των ερω-τηθέντων σε δημοσκόπηση τηςPew, δήλωσε ότι είχε υποστεί πα-ραβίαση προσωπικών δεδομένων.Στην Ευρώπη τα πράγματα είναιίσως καλύτερα, λόγω της εφαρμο-γής του Γενικού Κανονισμού Προ-

στασίας Προσωπικών Δεδομένων(GDPR) όμως, όλοι γνωρίζουμε πόσογρήγορα συναινούμε σε ό,τι μαςζητεί μία εταιρεία ή ένας ιστότοποςπροκειμένου να έχουμε πρόσβασηστις υπηρεσίες τους. Συναινούμεσυνεχώς στην παγίδευσή μας.

Τι γίνεται εάν προσπαθήσουμενα ξεφύγουμε από τον ιστό, ναεξαφανιστούμε από τις τράπεζεςδεδομένων, χωρίς, όμως, να απο-συρθούμε σε καλύβα στο βουνό;Η περίπτωση του κ. Λοπ, ο οποίοςεργάζεται σε εταιρεία Bitcoin,είναι διαφωτιστική. Το εγχείρημάτου αποτελείται από 15 βήματακαι στοίχισε περίπου 30.000 δο-λάρια και, όπως φαίνεται, πολλήσκέψη. Συνοπτικά, ο κ. Λοπ: Ιδρυ-σε εταιρεία περιορισμένης ευθύ-νης (ΕΠΕ) σε μία από τις τρεις πο-λιτείες των ΗΠΑ που δεν απαιτούννα φαίνεται το όνομα του ιδιο-κτήτη άνοιξε νέους τραπεζικούςλογαριασμούς και έβγαλε πιστω-τική κάρτα στο όνομα της ΕΠΕ,ενώ συχνά χρησιμοποιεί προπλη-ρωμένες κάρτες που δεν καταγρά-φουν το δικό του όνομα ή της ΕΠΕχρησιμοποιεί ρευστό απέκτησενέο αριθμό τηλεφώνου στο όνοματης ΕΠΕ και χρησιμοποιεί υπηρε-

σία που παρέχει προσωρινούςαριθμούς απενεργοποίησε όλεςτις υπηρεσίες GPS στο τηλέφωνο,χρησιμοποιώντας χωριστή συ-σκευή GPS όταν τη χρειάζεταιαγόρασε νέο σπίτι με επιταγή στοόνομα της ΕΠΕ, χωρίς στεγαστικόδάνειο μετέτρεψε το router τουσπιτιού σε VPN, ώστε οι κινήσειςτου στο Διαδίκτυο να φαίνονταιότι έρχονται από διαφορετικές δι-ευθύνσεις αγόρασε αυτοκίνητοστο όνομα της ΕΠΕ καθώς και δεύ-τερο σπίτι, το φθηνότερο που βρή-κε, τη διεύθυνση του οποίου δή-λωσε στην άδεια κυκλοφορίαςαπέκτησε γραμματοκιβώτιο σεεταιρεία μεταφορών κοντά στοσπίτι του φοράει γυαλιά ηλίου καικαπέλο ενώ έκοψε το μούσι τουγια να μην τον αναγνωρίζουν κά-μερες παρακολούθησης συνομιλείμε πελάτες μέσω βιντεοκλήσεωνκρυπτογραφεί τα στοιχεία που εί-ναι καταγεγραμμένα στις ατομικέςσυσκευές του προσέλαβε ιδιωτικόντετέκτιβ για να βρει όποιες αδυ-ναμίες στο σχέδιό του.

Λίγοι διαθέτουμε την ευκαιρίανα «εξαφανιστούμε». Μας απομένεινα αποδεχθούμε ότι οι εφιάλτεςτου χθες είναι η ζωή μας σήμερα.

Ζωή σαν κατασκοπικό θρίλερΤου ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ

Για μια ισχυρή ΕυρώπηΤου ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ

Πάγιος στόχος τηςεξωτερικής πολιτι-κής του ΗνωμένουΒασιλείου στα χρό-νια της αυτοκρατο-ρικής ακμής, αλλά

και αργότερα, ήταν να αποκλείσειτην ανάδειξη μιας κυριάρχου δυ-νάμεως στην ευρωπαϊκή ήπειρο.Η στήριξη της Οθωμανικής Αυ-τοκρατορίας έναντι των επεκτα-τικών επιβουλών της τσαρικήςΡωσίας προς τον Νότο είχε προ-ηγηθεί.

Τον δέκατο ένατο αιώνα, η Βρε-τανία διαδραμάτισε τον καθορι-στικότερο ρόλο στη συντριβή τουΝαπολέοντα Βοναπάρτη και στηναποκατάσταση της παλαιάς τάξεωςπραγμάτων στην Ευρώπη, έωςότου αυτή αντιμετώπισε, το 1848,νέα πρόκληση που όμως προερ-χόταν από αίτια εσωτερικά.

Ηγετικός υπήρξε αδιαμφισβή-τητα ο ρόλος του Ηνωμένου Βα-σιλείου στον αγώνα εναντίον τουΓερμανού αυτοκράτορα Γουλιέλ-μου, κατά τον Μεγάλο Πόλεμο.Και λίγα χρόνια αργότερα ηγήθηκετης μάχης κατά του Τρίτου Ράιχκαι του Αδόλφου Χίτλερ. Η ελευ-θέρα Ευρώπη θα έπρεπε να οφείλειευγνωμοσύνη στο Ηνωμένο Βα-σίλειο, όμως η μνήμη είναι βρα-χεία.

Επήλθε σταδιακώς εξάντλησηαλλά όχι κάμψη του ηθικού. Η αυ-τοκρατορία διελύθη. Η διαχείρισητης τύχης του κόσμου και της Ευ-ρώπης πέρασε στις ΗΠΑ και στηνΕΣΣΔ, και τότε ετέθη σε εφαρμογήη βάση για το λεγόμενο «ευρω-παϊκό εγχείρημα». Η Βρετανίαεξαρχής δεν ήταν ευπρόσδεκτηκαι ο πλέον κραυγαλέος εκφρα-στής αυτής της τάσεως υπήρξε οπρόεδρος της Γαλλίας Σαρλ ντεΓκωλ. Η χώρα που έσωσε κατ’ επα-νάληψιν την ευρωπαϊκή ήπειροαπό την επιβολή απολυταρχικώνκαθεστώτων δεν ήταν ευπρόσδε-κτη στο νέο σύστημα που οικο-δομείτο.

Το κόμμα με την ισχυρότερηιστορική μνήμη και ταυτοχρόνωςμε τη μεγαλυτέρα πρόσδεση στιςπαραδόσεις της Βρετανίας είχεαρχίσει να διχάζεται και ακολού-θησε ό,τι εν τέλει σήμερα διαδρα-ματίζεται. Με την κατάρρευσητων κομμουνιστικών καθεστώτων,για την οποία η Βρετανία είχε μεπείσμα και διαχρονικώς αγωνισθείμετά τον πόλεμο, δίχως διακυμάν-σεις, ανέκυψε το θέμα της ενο-ποιήσεως των δύο Γερμανιών. ΗΜάργκαρετ Θάτσερ είχε σοβαρό-τατες επιφυλάξεις για τις αποστα-θεροποιητικές συνέπειες που θαείχε η δημιουργία νέου γερμανικούόγκου στο κέντρο της Ευρώπης,όπως είχε συμβεί δύο φορές στηδιάρκεια του 20ού αι. Αλλά δενείχε την ισχύ να επιβάλει τις από-ψεις της.

Πέραν τούτου, δύο πρόεδροιτων ΗΠΑ, ο Μπιλ Κλίντον και οΜπαράκ Ομπάμα, συνέπλευσαναρμονικότατα με το Βερολίνο γιατη διόγκωση γερμανικής παρου-σίας στην Ε.Ε., στο πλαίσιο τηςπαγκοσμιοποιήσεως. Εως ότουφυσικά ανεδείχθη ο ΝτόναλντΤραμπ, ο οποίος αποφάσισε ναπεριορίσει στο αρμόζον μέγεθοςτη Γερμανία και την Ε.Ε.

Σήμερα η Βρετανία διέρχεταιτη φάση της μεγαλύτερης δοκι-μασίας από το τέλος του τελευ-ταίου Πολέμου. Επιχαίρουν κά-ποιοι αφελείς του ευρωπαϊκού συ-στήματος και προδικάζουν τα δει-νά μιας εξόδου –της μιας ή τηςάλλης μορφής– του Ηνωμένου Βα-σιλείου από την Ενωση.

Αλλά ακόμη και εάν η Βρετανίααποχωρήσει άναρχα ή ταπεινω-τικά, τίποτε δεν θα είναι οριστικό.Μάχες χάνει το Ηνωμένο Βασίλειο,αλλά όχι τελικώς τον πόλεμο. Πνεύ-μα μαχητικό και πείσμα χαρακτη-ρίζουν το έθνος των «εστεμμένωννήσων». Θα αντεπεξέλθουν μιαςδοκιμασίας, που αλίμονο εάν επρό-κειτο να αντιμετωπίσει οποιαδή-ποτε άλλη χώρα της Ευρώπης.

Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

Είμαστε οι Ελληνες, περισσότεροαπό άλλους λαούς, επιρρεπείς σεδιχασμούς, φατριασμούς, παθια-σμένες αντιμαχίες;

Η απώλεια της κοινωνικής συ-νοχής και ο εμπαθής αλληλοσπα-ραγμός είναι συνάρτηση της ιδιο-συγκρασίας ή της κατά κεφαλήνκαλλιέργειας ενός λαού; Είναι απο-τέλεσμα μάλλον οικονομικών συγ-κυριών ή κυρίως του αμοραλισμούτης ηγεσίας του; Θα μπορούσαν ναθεωρηθούν οι εμφύλιοι διχασμοίαπροκαθόριστες εκρήξεις κάποιουείδους συλλογικής παράνοιας, ήκαταπιεσμένων παρορμήσεων καιπεισματικής εμμονής σε ναρκισσι-στικές επενδύσεις μεγαλοϊδεατι-σμού;

Τα ερωτήματα είναι απλώς εν-δεικτικά της δυσκολίας να εντοπί-σουμε ένα μόνο συντελεστή ή πα-ράγοντα ως αιτία των δραματικώνστην ελληνική Iστορία διχασμών.Τουλάχιστον των πρόσφατων, πουσυνοδεύουν την επαναστατικήεθνεγερσία του 1821 και το κρατικότης αποκύημα στους δύο τελευταί-ους αιώνες. Ωστόσο, παρά την εμ-φανή πολλότητα των αιτίων καιαφορμών των διχαστικών διενέξεων,θα μου επιτραπεί να θεωρώ ερμη-νευτικά κρίσιμο και μεθοδολογικάγόνιμο έναν κυρίως παράγοντα καισυντελεστή: Τη διαφορά ανάμεσαστους μακραίωνες πολιτικούς εθι-σμούς των Ελλήνων και στο πολιτικόμοντέλο του έθνους-κράτους πουη Νεωτερικότητα μας επέβαλε σανμοναδική επιλογή.

Φάνηκε να μην υπάρχουν περι-θώρια άλλης επιλογής. Το όραμα

κάποιων Φαναριωτών να «αλωθείένδοθεν» η Οθωμανική Αυτοκρα-τορία από το συγκριτικά υπέρτερασε καλλιέργεια (συχνά και σε πλούτο)ελληνικό στοιχείο, ήταν μάλλον ου-τοπικό. Το ίδιο και η «Μεγάλη Ιδέα»:να αξιοποιήσει το νεόφυτο ελλαδικόκρατίδιο την κατάφωρη παρακμήτων Οθωμανών, για να επανακτήσειβαθμιαία την πανάρχαιη ελληνικήγη της Μικρασίας, του Πόντου, τωνστενών του Βοσπόρου – τον άξονατων οραμάτων της Ρωμιοσύνης:την «Πόλη και την Αγια-Σοφιά».

Για έναν περίπου αιώνα, ώς τημικρασιατική καταστροφή, η αυ-τονόητη κοσμοπολίτικη συνείδησηδεν άφηνε περιθώρια για το ερώ-τημα: Ο κοσμοπολιτισμός είναιοπωσδήποτε συνάρτηση της αυ-τοκρατορίας;

Το εδαφικά ελάχιστο κρατίδιοθα ήταν αδύνατο να διαχειριστείτην ελληνικότητα ως πρόταση πο-λιτισμού με πανανθρώπινη εμβέλεια;Η ελληνικότητα του νεωτερικούέθνους-κράτους θα εξελισσόταννομοτελειακά σε επαρχιωτικό εθνι-κισμό βαλκανικής μιζέριας; Ενα τέ-τοιο διαυγή προβληματισμό τοναπέκλεισε και η παιδαριώδης εμ-πιστοσύνη των Ελλήνων στον φι-λελληνισμό των Ευρωπαίων. Υστερααπό ταπεινωτική υποδούλωση, όχιπέντε και δέκα, αλλά τετρακοσίωνετών στον τουρκικό πρωτογονισμό,η μετα-μεσαιωνική Ευρώπη τωνιδεών του «Διαφωτισμού» και τηςεκθαμβωτικής οικονομικής ανά-πτυξης, φάνταζε στα μάτια των ρα-γιάδων σαν αναμφισβήτητα μονα-δική οδός συλλογικής ευτυχίας.

Η ομοφωνία για τον εκσυγχρο-νισμό, επομένως για την πρόσληψητης ευρωπαϊκής νεωτερικότητας,θα έλεγα ότι ήταν δεδομένη. Απότι λοιπόν προέκυψαν οι διχασμοί;Τολμώ να ισχυριστώ ότι απάντησηστο ερώτημα δίνει η μελέτη τηςδιαφοράς που υπήρξε στον εξευ-ρωπαϊσμό των εκτός του ελλαδικούκρατιδίου Ελλήνων (των κοινοτήτωντης διασποράς) και στον εξευρω-παϊσμό των εντός: των κρατικώνκαι κοινωνικών δομών στην απε-λεύθερη Ελλάδα.

Στην πρώτη περίπτωση (π.χ.του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού, τωναστικών κέντρων της Μικρασίας,του Πόντου, των παραδουνάβιωνηγεμονιών, της Τεργέστης, τηςΒιέννης, της Λειψίας κ.ο.α.) οι δομέςκαι οι θεσμοί οργάνωσης του βίουήταν αυθεντικά της Δύσης, οι Ελ-ληνες εντάσσονταν αυτονόητα,δίχως άλλη επιλογή. Ενώ, παράλ-ληλα, ελεύθερη επιλογή τους καιαπόφαση ήταν να διασώζουν ενερ-γά την ελληνική τους ταυτότητα.Στο νεόκοπο ελλαδικό κρατίδιο οιδομές και οι θεσμοί κοινωνικώνκαι κρατικών λειτουργιών δεν ήτανούτε αυθεντικά και αυτονόητα δυ-τικοί, ούτε καρπός μελετημένηςπροσαρμογής του προβλήματοςστις ιδιαιτερότητες του ελληνικούχαρακτήρα (της μακραίωνης εμ-πειρίας και εθισμών των Ελλήνων).Ο ελλαδικός Ελληνισμός υποτάχ-θηκε στο δυτικό μοντέλο κράτουςκαι κοινωνίας που του επέβαλανστανικά οι Βαυαροί ή αντέγραψεαυτό το μοντέλο με τη συνείδησητου μειονεκτικού που μιμείται, δεν

αφομοιώνει, πιθηκίζει, δεν προσ-λαμβάνει δημιουργικά το πρόσ-λημμα.

Ολοι οι σπαραχτικοί της ελλη-νικής κοινωνίας διχασμοί μοιάζουννα είναι αποτέλεσμα αυτής της σχι-ζοείδειας: Της αδυναμίας μας τωνΕλλήνων να εκσυγχρονίσουμε τηνπολιτισμική, χαρακτηρολογική μαςιδιαιτερότητα, να τη μεταφράσουμεσε πρόταση επίκαιρη με παναν-θρώπινη εμβέλεια. Ακροβατούμεανάμεσα σε έναν δυτικής κοπήςεθνικισμό, βασισμένον κυρίως σεψυχολογικές ανάγκες, ανάλογεςτης ποδοσφαιρολαγνείας. Και σεμια φιλοδυτική λιγούρα, μικρονοϊκήςξιπασιάς και εξευτελιστικής αρνη-σιπατρίας.

Για τους τρεις, τους πιο ακριβο-πληρωμένους διχασμούς του ΝέουΕλληνισμού, θα είχα να προτείνωτρία «ξεστραβωτικά», κατά την κρί-ση μου, βιβλία:

Για τον διχασμό που συνοδεύεικαταγωγικά την επαναστατική εθνο-γερσία και το κρατικό της αποκύημαπροτείνω, το εκπληκτικό μελέτηματης Ελλης Σκοπετέα, Το «πρότυποβασίλειο» και η Μεγάλη Ιδέα.

Για τον πιο μακάβριο σε συνέ-πειες διχασμό Βενιζελικών-Κων-σταντινικών, το βιβλίο: Η ιστορίατου εθνικού διχασμού κατά την αρ-θρογραφία του Ελευθερίου Βενιζέ-λου και του Ιωάννου Μεταξά, Θεσ/νί-κη, Εκδόσεις Κυρομάνος.

Για τον ψευδωνύμως λεγόμενο«εμφύλιο» (1946-1949) το μελέτηματου Νίκου Μαραντζίδη, Δημοκρα-τικός στρατός Ελλάδας, ΕκδόσειςΑλεξάνδρεια.

Γιατί επιρρεπείς στον διχασμό

Γίνεται συχνά συζή-τηση τελευταία γιατο πώς η Ευρώπηπρέπει, επιτέλους,να ξυπνήσει και νααποκτήσει τη δική

της πραγματική ισχύ, αυτό πουοι Αγγλοσάξονες αποκαλούν hardpower. Η αλήθεια είναι ότι, αν ηΕυρώπη δεν... ξυπνήσει από τονΤραμπ, μάλλον δεν θα ξυπνήσειποτέ.

Κάπου εδώ όμως αρχίζουν ταερωτήματα. Ισχυρή Ευρώπη στηνάμυνα, στην εξωτερική πολιτική

και στον τομέα των πληροφοριώνδεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τοΒερολίνο σε κεντρικό ρόλο. Αυτήείναι η πραγματικότητα, αρέσειή όχι. Η Μεγάλη Βρετανία, πουέχει σημαντικές ικανότητες σεαυτούς τους τομείς, περνάει μιαπαρατεταμένη και βαθιά κρίση,που της στερεί τη δυνατότητανα διαδραματίσει κάποιο ρόλο.Η Γαλλία το θέλει, αλλά κι εκείνη–παρά τις φιλόδοξες διακηρύξειςΜακρόν– έχει σοβαρά εσωτερικάζητήματα και ανοικτά μέτωπα.

Θέλει όμως η υπόλοιπη Ευρώ-πη τη Γερμανία σε έναν νέο, ηγε-μονικό ρόλο πέρα από αυτόν πουήδη διαδραματίζει στα οικονομικάθέματα; Και επίσης, θέλει η ίδιαη Γερμανία να τον αναλάβει; ΟιΓερμανοί είναι εξαιρετικά διστα-κτικοί στην ανάληψη πρωτοβου-λιών που θα τους εμπλέξουν σεμια πιο ενεργό εξωτερική πολιτική

και στην επέκταση των στρατιω-τικών τους δυνατοτήτων. Από τημία, είναι οι ενοχές και η αυτο-συγκράτηση που επιβάλλει σεένα κομμάτι του πολιτικού κό-σμου και της κοινωνίας η Ιστορία.Και από την άλλη, μια συντηρη-τική απέχθεια σε οτιδήποτε δια-ταράσσει το γερμανικό στάτουςκβο ή την ανάλωση γερμανικώνκονδυλίων για λογαριασμό άλλων.Η γερμανική ελίτ, με πρώτη τηΜέρκελ, αντιλαμβάνεται το κενόπου προκαλεί η πολιτική Τραμπκαι προσπαθεί διστακτικά να χα-ράξει μια νέα στρατηγική. Ηδη,άλλωστε, βρίσκονται σε εξέλιξησοβαρές διαφωνίες με την Ουά-σιγκτον, που αφορούν τις σχέσειςτου Βερολίνου με τη Μόσχα, τοναγωγό North Stream, τις κυρώσειςεναντίον του Ιράν και τη χρήσηκινεζικών υποδομών στις τηλε-πικοινωνίες.

Η Αθήνα παρακολουθεί τις εξε-λίξεις, γνωρίζοντας πως το γεω-πολιτικό παιχνίδι είναι πολύ με-γάλης κλίμακας. Την αφορά άμε-σα, όμως δεν μπορεί να κάνειπολλά για να το επηρεάσει.

Ενα σημείο, πάντως, έχει εν-διαφέρον. Γερμανοί αξιωματούχοιεπιμένουν, και έχουν δίκιο, πωςη Ε.Ε. δεν θα γίνει σοβαρός παγ-κόσμιος παίκτης ενόσω ισχύει οκανόνας της ομοφωνίας σε θέ-ματα εξωτερικής πολιτικής καιασφάλειας. Θα απαιτηθεί η κα-θιέρωση ενισχυμένης πλειοψη-φίας ώστε οι αποφάσεις να λαμ-βάνονται γρήγορα και εύκολα. ΗΕλλάδα παραδοσιακά είναι αντί-θετη σε αυτή την αλλαγή, διότιθα χάσει όποιον μοχλό πίεσηςδιαθέτει έναντι της Τουρκίας καιάλλων γειτόνων της. Θα μπορού-σε, όμως, να διεκδικήσει σαν αν-τάλλαγμα μια σαφή, απτή και ρη-τή διασφάλιση των εξωτερικώντης συνόρων από την Ε.Ε. Αυτόςείναι ένας εθνικός στόχος, πουκάποια στιγμή μπορεί να επιτευχ-θεί με συστηματική προεργασίακαι συναίνεση.

Βρετανία και Ευρώπη

ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ / Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ

ΣΚIΤ

ΣΟ Τ

ΟΥ H

ΛIΑ

MΑΚ

ΡΗ. i

mak

ris@

kath

imer

ini.

gr

�������

Η απτή και ρητή δια-σφάλιση των εξωτερι-κών μας συνόρων απότην Ε.Ε. είναι ένας εθνι-κός στόχος, που μπορείνα επιτευχθεί με συστη-ματική προεργασία καισυναίνεση.

14 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Ο λοένα και περισσότερες χώ-ρες έχουν την τάση να επι-βάλλουν έλεγχο στον χώρο

της είδησης. Ολοένα και περισ-σότερες κυβερνήσεις καθιστούνπροβληματική την ανάπτυξη στονκρίσιμο τομέα της πληροφορίας.Στις ΗΠΑ είναι πολύ γνωστές οιπυκνές επιθέσεις Τραμπ κατάΜΜΕ, ειδικότερα κατά του CNN.Στον χώρο της Ε.Ε. τα κράτη μεαυτού του είδους τις συμπεριφορέςείναι γνωστά –Πολωνία, Ουγγαρία,Ρουμανία. Προβληματική εξελίσ-σεται η κατάσταση στη Σερβία,συγκεντρωτική παραμένει η κα-τάσταση στην Τουρκία, ενώ κα-θεστώτα με παράδοση στον απο-λυταρχισμό είναι γνωστά –Ρωσία,Λευκορωσία.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβεμέτρα κατά της πολωνικής κυβέρ-νησης, καθώς η κυβέρνηση τηςΒαρσοβίας έχει επιβάλει κομματικόέλεγχο παντού. Σχηματικά, και μεκυπριακούς όρους και γα την κα-λύτερη κατανόηση του θέματος,σημαίνει την υπαγωγή των πολω-νικών ΡΙΚ και ΚΥΠΕ στο ΓΤΠ μεεπικεφαλής έμπιστο του Πολωνούπρωθυπουργού! Στην περίπτωσητης Ουγγαρίας το Ευρωπαϊκό Κοι-νοβούλιο αποφάσισε την ενεργο-ποίηση του άρθρου 7 της Συνθήκηςτης Ε.Ε. για ενδεχόμενες παρα-βιάσεις θεμελιωδών ιδρυτικώναξιών της Ένωσης, ενώ διαδηλω-τές στη Βουδαπέστη διεκδικούνκαλύτερη ποιότητα ενημέρωσης.Στο Βουκουρέστι αυξάνονται οιπιέσεις στο Agerpres να «ακολου-

θεί» τις κυβερνητικές υποδείξεις.Στη Σερβία η προεδρία Βούτσιτςέθεσε το δίλημμα στο Τανγιούγκ«ή στον απόλυτο έλεγχό μου, ήτέλος στη λειτουργία του». Παράτην πρόοδο που είχε σημειώσεισε σχέση με την προσπάθειά τουγια οικονομική βιωσιμότητα, (σχε-δόν 40% των εσόδων του από τηνανοικτή αγορά) το Τανγιούγκ οδη-γήθηκε στην εξόντωση. Στο Ισ-ραήλ μία από τις τρεις κατηγορίεςγια διαφθορά (με τη βούλα του γε-νικού εισαγγελέα της χώρας) κατάτου Β. Νετανιάχου αφορούν διευ-κολύνσεις προς επιχειρηματία μεαντάλλαγμα ευνοϊκή μεταχείρισητης κυβέρνησής του από μέσοενημέρωσης που διαθέτει.

Τι σημαίνει αυτό; Πρώτο, επι-στροφή ορισμένων χωρών στηνπολιτική του συγκεντρωτισμού,καθώς εκλεγμένες κυβερνήσειςδιακατέχονται από τον φόβο τηςδημοσιογραφικής κριτικής. Δεύ-τερο, επιβάλλεται μονοδιάστατηπληροφόρηση, συνεπώς σημει-ώνεται μείωση της δυνατότηταςτου πολίτη να έχει πλουραλιστικήενημέρωση, να ακούει διαφορετικάπράγματα. Τρίτο, συνολικά αυτόοδηγεί στην ενδυνάμωση μιας αυ-ταρχικής πρακτικής, άρα σε σοβαράελλείμματα στον χώρο της πολυ-φωνικής έκφρασης και αυτό ευθέωςεπηρεάζει την αρχή της διάκρισηςτων εξουσιών, καθώς η πρώτη επι-βάλλει έλεγχο στην τέταρτη.

Η Κύπρος χρειάζεται περισσό-τερη διαφάνεια στον τομέα πουσυνδέεται με την ιδιοκτησία των

μέσων, καθώς και την επιβολήοροφής με σαφείς περιορισμούςστη δυνατότητα κάποιου πολίτητης νήσου να αγοράζει μετοχέςσε πλείονα του ενός μέσα. Είναιαπολύτως αναγκαίο οι κανόνες ναπεριφρουρούν την αυτοτέλειακάθε μέσου και οι αλλαγές στο με-τοχικό κεφάλαιο να ανακοινώνον-ται στο πλαίσιο της πολιτικής γιατη διαφάνεια στον χώρο των κυ-πριακών ΜΜΕ. Η αδιαφάνεια καιη δυνατότητα απόκτησης εικονι-κών μετοχών δεν βοηθάει στη δη-μιουργία μιας πιο αξιόπιστης δρα-στηριότητας στον χώρο αυτό. Ηκατάσταση γίνεται ακόμα πιο πο-λύπλοκη, καθώς η «αυτολογοκρι-σία» στην παραγωγή των ειδήσεωνέχει ακόμα απήχηση –ειδήσεις μεβάση το τι αρέσει ή τι δεν αρέσει,στην εκάστοτε πολιτική εξουσίακαι προσαρμογή της έντασης ήτης έκτασής τους, αναλόγως.

Η οικονομική κρίση, οι μετα-ναστευτικές ροές και η τρομοκρα-τία συνιστούν τρεις κύριους λόγουςπου οδήγησαν ορισμένες κοινωνίεςστην αλλαγή συμπεριφοράς καιτην πολιτική εξουσία με στροφήστην εσωστρέφεια και τον συγ-κεντρωτισμό. Σε κάθε περίπτωσηδεν πρέπει να ξεχνάμε τη φύσητης «Τέταρτης Εξουσίας» και μά-λιστα σε μια εποχή που συγκατοι-κεί με τα Νέα Μέσα και τον κα-ταιγισμό από εξελίξεις στον δια-δικτυακό κόσμο. Οι δημοσιογρα-φικές ενώσεις, τοπικές ή διεθνείς,κόμματα με προοδευτικό προσα-νατολισμό, γενικότερα δυνάμεις

στον χώρο του Τύπου που αντι-λαμβάνονται πώς εξελίσσεται τοπαιχνίδι, οφείλουν να μιλήσουνανοικτά και να διεκδικήσουν τααυτονόητα. Το κράτος δικαίου, ηδιάκριση των εξουσιών και η αυ-τοτέλεια των Μέσων, που έχουνθεωρηθεί ως ιστορικές κατακτή-σεις της ευρωπαϊκής πολιτικήςπαράδοσης, σε περασμένες δε-καετίες, αμφισβητούνται ευθέωςαπό απίθανους πολιτικούς τύπουΌρμπαν, ενώ αυξάνεται η πίεσηστα Μέσα για να προβάλλουν τις«αρεστές» στην πολιτική εξουσίαειδήσεις και να αποκλείουν ή ναπεριορίζουν τις «δύσκολες».

Γι’ αυτό ο δημοσιογράφος Α.Χριστοδουλίδης υπενθυμίζει ταπιο σημαντικά: «Ο δημοσιογραφι-κός λόγος είναι λόγος δημοσίου εν-διαφέροντος, γιατί παίζει σημαντικόρόλο στην καθημερινή ενημέρωσητων πολιτών, βοηθά στην ικανο-ποιητική εξάσκηση των δικαιωμά-των και των δημοκρατικών τουςυποχρεώσεων. Είναι λόγος συναι-νετικός και διαμεσολαβητικός, έναςδίαυλος επικοινωνίας. Τα ΜΜΕέχουν τον ρόλο του «θυροφύλακα»της ενημέρωσης. Όσο ο δημοσιο-γραφικός λόγος εκφράζεται απόαξιόπιστα ΜΜΕ, από ανεξάρτητουςκαι ικανούς δημοσιογράφους μεαρχές και γνώσεις, εκφραστές τουσυμφέροντος των απλών πολιτών,τόσο η αξία του αναγνωρίζεται καιο κοινωνικοποιητικός ρόλος τουγίνεται καταλυτικός».

www.larkoslarkou.org.cy

Ανατροπές στον χώρο των ΜΜΕ...Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ

Ξεκίνησε η συγκομιδή ρυζιού στη Μιανμάρ.

E νας γέρος Ινδός κάθεται στοχωριό του, στα βάθη της Ιν-δίας, στον ίσκιο ενός δέντρου

και διαλογίζεται. Είναι πασίγνωστοςγια τη σοφία, την πραότητα καιτη γαλήνη του. Ένας νεαρός τονπροσεγγίζει με σκοπό να τον προ-καλέσει. Ο γέροντας καλημερίζειτον άγνωστο νέο χαμογελαστός.Ο νεαρός περνά αμέσως στην επί-θεση: «Γέρο, είσαι μια απάτη. Τί-ποτα δεν ξέρεις και όλα αυτά πουσυμβουλεύεις τον κόσμο είναι σα-χλαμάρες». Ο γέρος ατάραχος καιχαμογελαστός. Ο νεαρός συνεχίζει:«Γέρο, ακούς; Είσαι ένας ξοφλη-μένος. Ένας απατεώνας. Ένας τι-ποτένιος». Ο γέρος χαμογελαστός.Ο νεαρός μανιασμένος: «Καλά, κου-φός είσαι; Σου λέω είσαι ένας ψεύ-της, ένας άχρηστος κι εσύ χαμο-γελάς;» «Σε ακούω γιε μου με με-γάλη προσοχή. Να σε ρωτήσω όμωςκάτι; Αν εσύ μου προσφέρεις έναδώρο, αλλά εγώ δεν το πάρω, τότεποιος έχει το δώρο;» «Εγώ», απαντάαπορημένος ο νέος. «Τότε λοιπόνεάν εσύ μου προσφέρεις μια προ-σβολή κι εγώ αρνηθώ να τη δεχτώ,ποιος νομίζεις ότι την έχει;»

Αποτελεί καθημερινή επιλογήμας το τι θα αποφασίσουμε να κρα-τήσουμε από τα όσα συμβαίνουνγύρω μας. Πάντα θα υπάρχουν άν-θρωποι που θα προσπαθήσουν ναπροσβάλουν, να πληγώσουν καινα απογοητεύσουν. Άθελά τους ήηθελημένα. «Είναι πιο εύκολο ναφορέσεις παντόφλες παρά να στρώ-σεις με χαλιά όλο τον κόσμο» (Ιν-δικό γνωμικό). Όντας νέοι, όλοιλίγο-πολύ σκεφτήκαμε ότι θα μπο-ρέσουμε να αλλάξουμε τον κόσμο.Δεν λέω ότι δεν μπορούμε. Ωστόσο,δεν είναι τόσο εύκολο γιατί η ελεύ-θερη βούληση του καθενός επι-βάλλει να είμαστε διακριτικοί στοεάν, στο πόσο και προς τα πούέχουμε την άδεια να κάνουμε αλ-λαγές. Μέχρι τότε, εν πάση περι-πτώσει, είναι ευκολότερο και απο-τελεσματικότερο να φορέσουμεπαντόφλες και μ’ αυτές να πορευ-τούμε, προσαρμόζοντας τον εαυτόμας στις περιστάσεις και υιοθε-τώντας από το περιβάλλον μας όσαείναι για μας ωφέλιμα, απορρίπτον-τας τα επιβλαβή.

Προσαρμογή δεν σημαίνει κατ’ανάγκη παθητική αποδοχή όλωνγίνονται γύρω μας και ταύτιση μεόλα. Σημαίνει να μπορούμε να συμ-βιώσουμε με τους γύρω μας διατη-ρώντας ταυτόχρονα τον χαρακτήραμας. Προσαρμογή σημαίνει να συ-νυπάρξουμε αρμονικά, τιμώνταςτις διαφορές που κάνουν τον καθέναμας μοναδικό. Οι παντόφλες κρα-τούν τα πόδια μας καθαρά και ταβήματά μας ανάλαφρα. Βαδίζουμεμε ευθύτητα και τιμιότητα, αλλάπαράλληλα δεν τσαλαπατάμε τους

γύρω μας. Τους αφήνουμε χώρονα αναπνεύσουν και χρόνο να ηρε-μήσουν, να είναι ο εαυτός τους. Τοπόσο μας επηρεάζουν τα μικρά, τακαθημερινά, είναι θέμα επιλογής.Είτε τα αναμασούμε και τα αφή-νουμε να κάνουν κουμάντο είτε τασυζητούμε και τα επιλύουμε, είτεαποφασίζουμε να τους προσδώ-σουμε χαμηλή βαρύτητα και τα βά-ζουμε στην άκρη. Σύνηθες παρά-δειγμα, τα «όρια» του νοικοκυριού.Σε κάποιες περιπτώσεις, σχέσειςπου ξεκίνησαν υπέροχες καταντούνκαταπιεστικές και εκνευριστικές:«Πάλι εγώ πλένω τα πιάτα!», «Δεναντέχω άλλο αυτή την ακαταστα-σία!», «Γιατί δεν μπορεί επιτέλουςκανένας να στρώσει ένα κρεβάτιεδώ μέσα;»

Μία από τις ατελείωτες διαμάχεςτης συμβίωσης είναι ο καταμερι-σμός εργασίας στο νοικοκυριό. Ανέστω ένας πιστεύει ότι ο καταμε-ρισμός είναι άδικος τότε συσσω-ρεύει δυσαρέσκεια, η οποία μεγα-λώνει με τα χρόνια. Σπάνια ο κα-ταμερισμός είναι το πρόβλημα.Πολλές φορές «αναλαμβάνουμε»αυθόρμητα, αλλά άτυπα, κάποιουςρόλους, οι οποίοι διαχρονικά πα-γιώνονται. Ο λόγος που συμβαίνειαυτό δεν είναι επειδή ο/η σύντρο-φος ή τα παιδιά μας βαριούνται ήδεν θέλουν να αναλάβουν κάτι. Εί-ναι γιατί τις περισσότερες φορέςκάποιος μέσα στο σπίτι έχει χα-μηλότερα όρια ανοχής σε κάποιαθέματα. Γιατί λοιπόν βρίσκω τονεαυτό μου κάθε βράδυ στον νερο-χύτη της κουζίνας να πλένω σκεύη;Γιατί το όριο ανοχής μου στην ακα-τάστατη κουζίνα είναι πολύ χαμη-λότερο από οποιουδήποτε άλλουμέσα στο σπίτι. Αυτό σημαίνει ότιενοχλούμαι ευκολότερα και σε με-γαλύτερο βαθμό από την ακατα-στασία, οπότε αισθάνομαι τηνανάγκη να τακτοποιήσω. Αντίθεταοι υπόλοιποι δεν ενοχλούνται τόσο,δεν προσέχουν το «πρόβλημα»αμέσως, οπότε δεν αναλαμβάνουνδράση με την ίδια ταχύτητα.

Το πρώτο βήμα για την αντιμε-τώπιση του προβλήματος είναι ηκατανόηση της κινητήριας δύνα-μης πίσω από αυτό. Αντιλαμβάνο-μαι πλέον ότι ο λόγος που τακτο-ποιώ είναι προσωπική μου ανάγκηκαι όχι υποχρέωση. Σχετίζεται μετα δικά μου όρια ανοχής και όχιμε την αμέλεια κάποιου άλλου,οπότε είναι επιλογή.

Τελικά όλα εξαρτούνται απότην αντίληψή μας, τη βαρύτηταπου επιλέγουμε να τους προσδώ-σουμε και τη διάθεσή μας: είτε ερι-στική είτε φιλική και συναινετική.Ας θυμόμαστε επίσης ότι συχνά ηστάση των άλλων απέναντί μαςείναι αντικατοπτρισμός της δικήςμας συμπεριφοράς.

Όρια αντοχήςή όρια ανοχής;

Της ΚΟΡΑΛΙΑΣ ΤΙΜΟΘΕΟΥ

Ε δώ και μια δεκαετία, διεξάγον-ται ατέλειωτες συζητήσειςγια τη διαβόητη μεταρρύθμι-

ση στον χώρο της Τοπικής Αυτο-διοίκησης. Μια εξουσία που απο-τελεί ένα από τα θεμέλια και τα βά-θρα της Δημοκρατίας. Παρά το γε-γονός ότι στις προτάσεις για νο-μοθετικές αλλαγές υπάρχουν καιμεταρρυθμίσεις που κινούνται προςθετικές και εκσυγχρονιστικές αλ-λαγές, εν τούτοις ο δημόσιος διά-λογος παραμένει προσκολλημένοςσε μια και μόνο προτεινόμενη αλ-λαγή. Τη μείωση του αριθμού τωνΔήμων, στη λογική περιστολής τωνλειτουργικών δαπανών.

Την επικέντρωση του δημόσιουδιαλόγου στο θέμα του αριθμού τωνΔήμων, προάγει δυστυχώς ο ίδιοςο πρόεδρος της Δημοκρατίας. Τοέπραξε σε πρόσφατη ομιλία του σταεγκαίνια του Δημοτικού ΜεγάρουΛευκωσίας.

Ορθά ο πρώην δήμαρχος Στρο-βόλου Σάββας Ηλιοφώτου αναφέρεισε άρθρο του που δημοσιεύθηκεστον ημερήσιο τύπο: «Με το νομο-σχέδιο που κατέθεσε το ΥπουργείοΕσωτερικών, απλώς εισηγείται ναφύγουμε από τον πολυκερματισμότων Δήμων και να πάμε στον κα-

τακερματισμό, εισάγοντας και στοι-χεία διαφορετικά, ώστε η ΤοπικήΑυτοδιοίκηση, μονίμως να έχει ανάγ-κη την ποδηγέτηση του κράτους,λόγω των συγκρούσεων που με βε-βαιότητα θα υπάρχουν».

Ωστόσο, πέραν της αριθμητικήςμείωσης των Δήμων, υπάρχουν μεί-ζονος σημασίας ζητήματα, που θαπρέπει να αναδειχθούν και να ρυθ-μιστούν προκειμένου οι οργανισμοίτοπικής αυτοδιοίκησης να κατα-στούν σύγχρονοι και αποτελεσμα-τικοί. Για να καταστεί ο χώρος τηςΤοπικής Αυτοδιοίκησης ένα προ-νομιακό πεδίο διαλόγου, πολιτικώνπρωτοβουλιών και δράσεων. Για ναείναι η φωνή των πολιτών. Έναζωντανό και δημιουργικό κύτταροσυμμετοχής, πρωτοβουλιών καιδράσεων των τοπικών κοινωνιών.Κέντρο παροχής φιλικών και υψηλούεπιπέδου υπηρεσιών προς τον πο-λίτη.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορείκαι πρέπει να ανταποκριθεί, με τονδικό της αυτοτελή και σημαντικόρόλο στις μεγάλες σύγχρονες προ-κλήσεις που αφορούν:• Στο περιβάλλον και στην ποιότητα

ζωής,• Στην κοινωνική πολιτική,

• Στην παιδεία και τον πολιτισμό,• Στη νέα γενιά και τον αθλητισμό.

Οι στόχοι αυτοί προϋποθέτουνμια ριζικά διαφορετική αντίληψηγια την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οισύγχρονοι θεσμοί Αυτοδιοίκησηςπρέπει να κατέχουν σημαντική θέ-ση, γενικά αποδεκτή, στο ενιαίοπολιτικό και διοικητικό σύστηματης χώρας.

Η διοικητική αυτοτέλεια μακριάαπό αυταρχικές επεμβάσεις της κεν-τρικής διοίκησης, η αποφασιστικήαποκέντρωση εξουσιών και η οικο-νομική αυτοδυναμία αποτελούντους βασικούς πυλώνες μετεξέλιξηςτων αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης,σε πραγματικά αυτοδύναμα όργανακαι όχι σε διεκπεραιωτές και εντο-λοδόχους μιας άλλης εξουσίας.

Θα πρέπει να ανατραπεί επιτέ-λους η λογική που θέλει την ΤοπικήΑυτοδιοίκηση εξαρτημένη οικονο-μικά από το κράτος και με αρμο-διότητα τη διαχείριση δευτερευόν-των ζητημάτων. Από την άλλη πλευ-ρά, η Αυτοδιοίκηση οφείλει να αν-ταποκριθεί με συνέπεια και αποτε-λεσματικότητα στις συγκεκριμένεςευθύνες της έναντι των πολιτών. Ησυμμετοχή της Κύπρου στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση καθιστά ακόμη

πιο επιτακτική την ανάγκη για τολ-μηρές μεταρρυθμίσεις στην ΤοπικήΑυτοδιοίκηση. Η μετατροπή τηςΤοπικής Αυτοδιοίκησης σε όργανολαϊκής κυριαρχίας, βάθρο δημοκρα-τίας με αποφασιστική αποδυνάμωσητου κεντρικού κράτους, είναι η με-γάλη επιταγή της νέας εποχής.

Μέσα στο πλαίσιο μιας συνολικήςμεταρρύθμισης που θα εκσυγχρο-νίζει την κοινωνία μας και τους πο-λιτειακούς της θεσμούς, πρώτοςστόχος θα πρέπει να είναι η δυνα-τότητα συμμετοχής των πολιτώνστις κρίσιμες αποφάσεις σε κεντρικό,περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Η αναβίωση κατά κάποιο τρόποτης Εκκλησίας του Δήμου και η αυ-θεντική δημοκρατική συμμετοχήτων πολιτών προϋποθέτουν απα-ραίτητα στη νέα εποχή την ολό-πλευρη ενίσχυση των θεσμών Το-πικής Αυτοδιοίκησης και τη δρα-στική αποδυνάμωση κάθε είδουςσυγκεντρωτικών εξουσιών. Πρέπειλοιπόν να επιδιώξουμε για το σήμερακαι το αύριο κοινωνίες ενεργών πο-λιτών που θα αυτοδιαχειρίζονταιτις υποθέσεις τους με γνώμονα τοκοινό καλό, το κοινό συμφέρον, στηβάση του δημοκρατικού διαλόγου,της ανάπτυξης πρωτοβουλιών και

με συνδετικό κρίκο την ηθική καικοινωνική αλληλεγγύη. Ιδού λοιπόνένα όραμα για τον νέο αιώνα στονοποίο έχουμε εισέλθει που μπορείνα γίνει χειροπιαστή πραγματικό-τητα. Να συμφιλιώσουμε τους πο-λίτες με την εξουσία. Μια εξουσίαπου θα τη θεωρούν δική τους, πουοι ίδιοι θα τη διαμορφώνουν, θατην τροποποιούν, θα τη βελτιώνουν.Μια αυτενεργό εξουσία των πολιτώνπάνω στις υποθέσεις που τους αφο-ρούν και δεν θα είναι προέκτασητης κεντρικής εξουσίας ή ένας απότους μηχανισμούς του κράτους πουασκεί δημόσια διοίκηση κατά κρα-τική παραχώρηση.

Μια σειρά οδηγιών και κανόνωντης Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέ-πουν για την υποχρέωση των κρα-τών μελών να εκχωρούν εξουσίεςστους θεσμούς της Τοπικής Αυτο-διοίκησης. Η συμμετοχή της Κύπρουστην Ε.Ε. επιβάλλει τη σταδιακήδιεύρυνση των εξουσιών των τοπι-κών αρχών, την εκχώρηση πόρωνκαι την ανάδειξη της αυτοδιαχεί-ρισης ως μορφής διακυβέρνησηςσε τοπικό επίπεδο.

Εξουσίες και αρμοδιότητες πουμπορούν και πρέπει να εκχωρηθούνστην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι

ενδεικτικά αυτές που σήμεραασκούνται από τις Σχολικές Εφο-ρείες, τις Κρατικές Υπηρεσίες Κοι-νωνικής Μέριμνας και τις ΥπηρεσίεςΠολιτικής Άμυνας. Είναι φανερόότι οι κοινωνίες του μέλλοντος δενθα έχουν τη δομή του υπερτροφικούσυγκεντρωτικού κράτους του πα-ρελθόντος. Η εξέλιξη των κοινωνιώνκαι η προαγωγή πραγματικών συ-στημάτων δημοκρατικής οργάνωσηςθα επιφέρουν αποφασιστικό χτύ-πημα και θα αποδυναμώσουν καίριατο ισχυρό και παντοδύναμο κράτοςτης συγκεντρωτικής εξουσίας. Νέεςμορφές οργάνωσης αυτοδιαχειρι-ζόμενων τοπικών κοινωνιών θααναδειχθούν ως η νομοτελειακήεξέλιξη ενίσχυσης του ρόλου τωνίδιων των πολιτών.

Ας δώσει λοιπόν η μονοδιάστατησυζήτηση για τον αριθμό των Δήμωντη θέση της σε ένα διάλογο ουσίαςγια μετατροπή της Τοπικής Αυτο-διοίκησης σε όργανο λαϊκής κυ-ριαρχίας, βάθρο δημοκρατίας μεαποφασιστική αποδυνάμωση τουκεντρικού κράτους. Αυτή είναι ημεγάλη επιταγή της νέας εποχής.

Ο κ. Γιαννάκης Λ. Ομήρου είναι τέως πρό-εδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Για αναβίωση της Εκκλησίας του ΔήμουΤου ΓΙΑΝΝΑΚΗ Λ. ΟΜΗΡΟΥ

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 15Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Όταν τον Μάιο του 2016 το ΑΚΕΛκαταποντιζόταν, ο ΔΗΣΥ έχανε πο-σοστά και τα κόμματα του ενδιά-μεσου χώρου έμπαιναν θριαμβευ-τικά στο Κοινοβούλιο, πολλοί ήτανεκείνοι που άρχισαν να πιστεύουνπως το δίπολο Δεξιάς-Αριστεράςφθίνει και είναι καιρός για τη δη-μιουργία ενός τρίτου πόλου. Έναςτρίτος «αντισυστημικός» δρόμοςπου θα μπορούσε να οδηγήσει στηνεξουσία νέους σχηματισμούς καινέα πρόσωπα χωρίς τα δεκανίκιατων δύο μεγάλων κομμάτων. Σε αυ-τό ακριβώς το πλαίσιο κάποιοι είδανμε συμπάθεια, ακόμα και την είσοδοτου ΕΛΑΜ στη Βουλή, αλλά κυρίωςτη δυναμική παρουσία νέων κομ-μάτων εντός του χώρου που θα συ-νεργάζονταν στις επικείμενες εκλο-γές. Χρειάστηκε να περάσει η πρώτηΚυριακή των προεδρικών εκλογώνγια να διαπιστώσουν πως μέσα σεδύο χρόνια τα ποσοστά τους εξα-νεμίστηκαν και πως η πολιτική τουςεπιβίωση παίζεται κορώνα γράμ-ματα. Αυτό βεβαίως δεν ίσχυε γιατο ΕΛΑΜ, το οποίο με την παρουσίατου στις προεδρικές φάνηκε να ενι-σχύεται επικίνδυνα. Τόσο, που κομ-ματικές δημοσκοπήσεις το δείχνουνσήμερα να λαμβάνει ακόμη και δι-ψήφιο ποσοστό στις ευρωεκλογές.Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματαείναι γρίφος για όλους επί του πα-ρόντος, το σίγουρο είναι πως τακόμματα του χώρου παίζουν το τε-λευταίο τους χαρτί στις ευρωεκλο-γές, που θα καταδείξουν αν θα κλεί-σουν ή αν θα πάρουν ανάσα ζωήςγια την επόμενη εκλογική μάχη.

ΔΗΚΟ και ρυθμιστήςΓια τον Νικόλα Παπαδόπουλο η

μάχη των ευρωεκλογών αποτελεί

το μεγάλο στοίχημα και για το κόμματου, αλλά και για τη δική του πολι-τική πορεία. Θα καταδείξει αφενόςαν μπορεί να διατηρήσει τον ρυθ-μιστικό ρόλο του κόμματος στηΒουλή και αφετέρου αν μπορεί ναδιεκδικήσει με αξιώσεις είτε τηνπροεδρία της Βουλής είτε τον προ-εδρικό θώκο για την επόμενη πεν-ταετία. Στόχος του είναι να περάσειτο μήνυμα πως η Δημοκρατική Πα-ράταξη δεν έχει πλήξει το κόμμα,αλλά και ότι το ΔΗΚΟ ενισχύεται,αλιεύοντας ψηφοφόρους των μι-κρότερων κομμάτων του χώρου.

Γιατί ΜουσιούτταΣτα κομματικά πηγαδάκια συ-

ζητείται πως το ΔΗΚΟ είναι το κόμ-μα που κατάφερε να συγκεντρώσειυποψηφιότητες από όλους τους γε-ωγραφικούς χώρους, πετυχαίνονταςτο κύριο διακύβευμα των ευρωε-κλογών που είναι το οργανωτικόκομμάτι. Το ζήτημα, ωστόσο, πουτίθεται από πολλούς είναι πως πρό-κειται για ένα σκληρό ψηφοδέλτιοπου αφήνει ανικανοποίητο εκείνοτο ακροατήριο του ΔΗΚΟ που επι-διώκει πιο μετριοπαθείς θέσεις στοΚυπριακό. Πρόσωπα δηλαδή, μεθέσεις και ρητορική σχεδόν ίδιαμε αυτή της ηγεσίας.

Το μόνο πρόσωπο που φέρεταινα διαφοροποιείται από αυτή τη

γραμμή είναι ο βουλευτής του κόμ-ματος Μαρίνος Μουσιούττας, οοποίος αποτελεί και τον εκλεκτότης ηγεσίας για την έδρα στην Ευ-ρωβουλή. Αυτή η κίνηση δεν είναιδιόλου τυχαία. Όπως ανέφερε απότο φθινόπωρο η «Κ», ο κ. Μουσι-ούττας ήταν προσωπική εισήγησητου Νικόλα Παπαδόπουλου για τοψηφοδέλτιο, ενώ πολλά είναι ταστελέχη που δουλεύουν παρασκη-νιακά για την υποψηφιότητά του.Στο ενδεχόμενο εκλογής του άλ-λωστε, τον διαδέχεται στη Βουλήο αντιπρόεδρος του ΔΗΚΟ ΑλέκοςΤρυφωνίδη, ενώ διευκολύνει καιτην υποψηφιότητα Χρύση Παντε-λίδη για το 2021. Καθόλου τυχαίοάλλωστε πως στην προεκλογική

του συνάντηση στην Έγκωμη προημερών, παρευρέθησαν οι ΑλέκοςΤρυφωνίδης, Χρύσης Παντελίδηςκαι Αναστασία Παπαδοπούλου.Μήνυμα πως ο κομματικός μηχα-νισμός, αλλά και ο περίγυρος τηςηγεσίας, προωθεί μία τέτοια υπο-ψηφιότητα.

Για την υποψηφιότητα βεβαίωςτου κ. Μουσιούττα δεν εργάζεταιμόνο ο κομματικός μηχανισμός,αλλά και πρόσωπα που ενδεχομέ-νως να έβλεπαν θετικά τη Δημο-κρατική Παράταξη, τόσο λόγω τουκ. Τρυφωνίδη, ο οποίος θεωρείταιπρόσωπο που προσελκύει την εσω-κομματική αντιπολίτευση, όσο καιλόγω της στενής σχέσης που έχειο κ. Μουσιούττας με τον Χρίστο

Φλουρέντζο (στενό συνεργάτη τουΜάριου Καρογιάν και πρώην στέ-λεχος της Δημοκρατικής Παράτα-ξης). Κάτι τέτοιο θεωρείται πως θαμειώσει τις εκροές προς τη νεοσυ-σταθείσα Δημοκρατική Παράταξηκαι παράλληλα θα κλείσει την εσω-κομματική πληγή που προκλήθηκεκατά το εκλογικό συνέδριο με τονΜαρίνο Μουσιούττα και τον ΝικόλαΠαπαδόπουλο. Η προώθηση Μου-σιούττα από την ηγεσία, βεβαίως,δεν φαίνεται να περνά απαρατή-ρητη από το περιβάλλον του νυνευρωβουλευτή Μάριου Μαυρίδη,και μένει να δούμε αν ο τελευταίοςθα μιλήσει ανοικτά περί ευνοϊκήςμεταχείρισης άλλου υποψηφίου,όπως έγινε και το 2014, όταν η Αν-

τιγόνη Παπαδοπούλου κατάγγελλετην ηγεσία για προώθηση του Μά-ριου Μαυρίδη.

Η ενδυνάμωση ΔΗΠΑΤο σίγουρο είναι πάντως πως

στο ΔΗΚΟ θέλουν να κλείσουν μιακαι καλή το κεφάλαιο της Δημο-κρατικής Παράταξης και αυτό απο-τελεί το κύριο στοίχημα στις επι-κείμενες εκλογές. Αν και κομματικοίκύκλοι εκτιμούν πως η ύπαρξη τηςΔημοκρατικής Παράταξης θα πλή-ξει κυρίως τον ΔΗΣΥ, ένα καλό απο-τέλεσμα του Μάριου Καρογιάν ανη-συχεί την ΔΗΚΟϊκή ηγεσία γιαδιαρροές ψηφοφόρων από το ΔΗΚΟστο μέλλον. Η οργανωτική ικανό-τητα του Μάριου Καρογιάν φάνηκεάλλωστε στις προεδρικές εκλογέςκαι ίσως να εκπλήξει για ακόμημία φορά το κόμμα του Κέντρου.Όπως αναφέρεται άλλωστε σε προ-εκλογικές συγκεντρώσεις, στόχοςείναι η είσοδος στο Εθνικό Συμ-βούλιο.

Κάτι τέτοιο φαίνεται να ευνοείάλλωστε και ο πρόεδρος της Δη-μοκρατίας. Η είσοδός του στο Εθνι-κό Συμβούλιο και στη συνέχειαστη Βουλή θεωρείται πως θα ευ-νοήσει την κυβέρνηση. Ενδεικτικό,πως για την οργάνωσή του στο πα-ρασκήνιο εργάζονται πρόσωπαπου βρίσκονται στην κυβέρνηση,όπως ο υφυπουργός παρά τω Προ-έδρω Βασίλης Πάλμας, ο επίτροποςΑνθρωπιστικών Θεμάτων ΦώτηςΦωτίου και ο πρέσβης στην ΕλλάδαΚυριάκος Κενεβέζος. Ένα σενάριοισχυροποίησης της ΔΗΠΑ θα προ-καλέσει αναμφίβολα πονοκέφαλοστο ΔΗΚΟ και δεν αποκλείεται ναοδηγήσει σε νέες αποχωρήσεις,ακόμα και αξιωματούχων του κόμ-ματος που δίστασαν να αποχωρή-σουν νωρίτερα από το κόμμα.

Μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας το Κέντρο Ο ενδιάμεσος χώρος οδηγείται στις εκλογές με σοβαρό το διακύβευμα για την επόμενη μέρα - Ανυσιχίες για άνοδο του ΕΛΑΜ

Όσο και αν στο ΔΗΚΟ το στοίχημαείναι αν θα διατηρήσει ή όχι τονρυθμιστικό του ρόλο, στα υπόλοιπακόμματα τίθεται ένα μεγαλύτεροζήτημα, αυτό της επιβίωσης. Ο Μα-ρίνος Σιζόπουλος αποφάσισε ότιθα πορευθεί μόνος στις επικείμενεςεκλογές, παρά τις αρχικές συζητή-σεις με τα υπόλοιπα κόμματα, ανε-βάζοντας αρκετά τον πήχη και τηδυσκολία για το κόμμα του. Κομ-ματικοί κύκλοι θεωρούν πως τοκόμμα μπορεί να διατηρήσει τηνέδρα του με το ψηφοδέλτιο. Πέραντου ερείσματος που έχει ήδη ο ευ-ρωβουλευτής του κόμματος Δημή-τρης Παπαδάκης, η υποψηφιότητατου Ηλία Μυριάνθους θεωρείταιπως θα συσπειρώσει το κόμμα σεμία δυνατή για την ΕΔΕΚ επαρχία,αυτή της Πάφου. Ο κ. Σιζόπουλοςέχει στείλει και το μήνυμα της ανα-νέωσης με τις συμμετοχές του Χρί-στου Ιακώβου και της δημοσιογρά-φου Νατάσας Ιωάννου, αλλά καιμε τη μεταγραφή της Θέας Νικο-λάου από την Αλληλεγγύη. Υπάρ-χουν βεβαίως και εκείνοι που βλέ-πουν με ανησυχία τη μοναχική πο-ρεία της ΕΔΕΚ. Ήδη στο κόμματων Σοσιαλιστών φαίνεται να επι-κρατεί έντονη δυσφορία από στε-λέχη, προεξάρχοντος του ΔημήτρηΠαπαδάκη, ο οποίος το τελευταίοδιάστημα έχει διαφοροποιήσει τηθέση του από αυτήν του προέδρουτης ΕΔΕΚ και έχει αφήσει αιχμέςπερί αρχηγικοποίησης του κόμμα-τος, αλλά και συνταύτισης θέσεωνμε το ΕΛΑΜ, όπως για παράδειγμαστην περίπτωση των οδοφραγμά-των. Στην ΕΔΕΚ θεωρείται δεδομένοπως στο ενδεχόμενο απώλειας τηςέδρας, ο κ. Παπαδάκης θα αμφι-σβητήσει τον Μαρίνο Σιζόπουλοκαι θα απαιτήσει εκλογικό συνέδριο.Αυτό βεβαίως θα εξαρτηθεί και απότο ποσοστό που θα λάβει ο νυν ευ-ρωβουλευτής.

Λύση ανάγκης Πέραν όμως της ΕΔΕΚ, δύσκολα

κρίνονται τα πράγματα και για τησυνεργασία Συμμαχίας Πολιτώνκαι Οικολόγων. Η συνεργασία Συμ-μαχίας Πολιτών και Οικολόγωνεκλήφθηκε από κάποιους ως ηαπαρχή συγχώνευσης των δύο κομ-μάτων στο μέλλον, με δεδομένες

και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζειη Συμμαχία Πολιτών. Υπάρχουνβεβαίως και οι πολιτικοί κύκλοι πουχαρακτηρίζουν τη συνεργασία τωνδύο ως λύση ανάγκης, μετά και τηναπόρριψη που δέχτηκαν την υστά-τη από τον Σενέρ Λεβέντ.

Επί του παρόντος αποφεύγονταιοι κοινές συναντήσεις και προ-εκλογικές εκδηλώσεις, με τον κα-θένα να ακολουθεί ξεχωριστή προ-εκλογική εκστρατεία. Φάνηκε άλ-λωστε και από τον καβγά των προ-ηγούμενων ημερών μεταξύ Λιλλή-κα-Νικόλα-Σιζόπουλου, κατά τηνοποία ο Γιώργος Περδίκης απέφυγενα πάρει πλευρά και θέση. Όπωςαναφέρουν κομματικοί κύκλοι, ηΣυμμαχία πολιτών αναμένεται ναδουλέψει πιο οργανωτικά, οργώ-νοντας την Κύπρο, ενώ οι Οικολόγοιθα δώσουν έμφαση στο οικολογικότους έργο. Ενδεικτικό είναι άλλωστεπως το κόμμα θα μεταβεί στην Ελ-λάδα για δενδροφυτεύσεις τις επό-μενες μέρες, ενώ όπως λέγεται, οκύριος υποψήφιός τους, ο Χαρά-λαμπος Θεοπέμπτου, επιδιώκει ναεπικεντρώσει την προεκλογική τουκαμπάνια στα κοινωνικά μέσα δι-κτύωσης και σε εκδηλώσεις παράστις παραδοσιακές συγκεντρώσεις.Για τη Συμμαχία Πολιτών ένα καλόαποτέλεσμα θα δώσει ανάσα ζωήςσε μία περίοδο που το κόμμα καιο ίδιος ο Γιώργος Λιλλήκας πιέζον-ται. Στο Κίνημα Οικολόγων υπο-στηρίζουν πως η συνεργασία τωνδύο μπορεί να οδηγήσει στην κα-τάληψη της έκτης έδρας και δηστην εκλογή του κ. Θεοπέμπτου,ανοίγει σίγουρα τον δρόμο της ανα-

νέωσης, στο Κίνημα των Πρασίνωνμε την αναπληρώτρια πρόεδροΈφη Ξάνθου, να λαμβάνει τη θέσητου στη Βουλή.

Το ΕΛΑΜ στο παιχνίδι Με την Ακροδεξιά παγκοσμίως

να ενισχύεται, τα βλέμματα στρέ-φονται στο πώς θα κινηθεί το ΕΛΑΜκαι αν θα επιβεβαιωθούν οι δημο-σκοπήσεις που δείχνουν το κόμμανα κλειδώνει εισιτήριο για τις Βρυ-ξέλλες. Σε αυτό το πλαίσιο δεν είναικαθόλου τυχαία η επίθεση που δέ-χεται από τα υπόλοιπα κόμματατου χώρου. Επίθεση που αποφεύχ-θηκε μέχρι και το αποτέλεσμα τωνπροεδρικών εκλογών. Ήδη η ΕΔΕΚενισχύει την αντιφαστιστική ρη-τορική της, κάτι που φαίνεται νασυσπειρώνει τους Σοσιαλιστές λόγωκαι της ιστορίας του κόμματος. Στοίδιο πλαίσιο κινείται και η Αλλη-λεγγύη διά της Ελένης Θεοχάρους,επιχειρώντας να κλείσει μια καικαλή τα στόματα που θέλουν τοΚίνημα να έχει παρόμοια ρητορικήμε το ΕΛΑΜ. Το ζήτημα βεβαίωςσύμφωνα με δημοσκοπήσεις είναιπως η κύρια πηγή εισροών προςτο ΕΛΑΜ, φαίνεται να προέρχεταιαπό τον ΔΗΣΥ. Καθόλου τυχαίακαι η πρόσφατη επίθεση που δέ-χτηκε το ΕΛΑΜ από τον πρόεδροτου ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Τοπόσο μπορεί να πείσει το «πατριω-τικό ακροατήριο» του ΔΗΣΥ δεδο-μένης και της αποκάλυψης ότι ηγε-τικά στελέχη και υποψήφιοι τουκόμματος για τις ευρωεκλογές δενπαρουσιάστηκαν στον στρατό είναιβεβαίως ένα ζήτημα ανοικτό.

Σιζόπουλος στο εσωκομματικό εδώλιο

������

Στόχος του ΔΗΚΟ είναινα διατηρήσει τον ρυθμι-στικό του ρόλο, αλιεύον-τας ψήφους από τα μι-κρότερα κόμματα καικόβοντας τις εκροέςπρος τη ΔΗΠΑ.

Ο Μαρίνος Σιζόπουλος παίζει στις ευρωεκλογές το τελευταίο του χαρτίγια την επιβίωσή του στην προεδρία της ΕΔΕΚ.

Η συγχώνευση Η κίνηση συμπερίληψης της ΕλένηςΘεοχάρους ως πρόσωπο και όχι ωςκίνηση συνεργασίας ΔΗΚΟ-Αλληλεγ-γύη έχει το δικό της ενδιαφέρον. ΟΝικόλας Παπαδόπουλος προφανώςκαι θέλει να περάσει το μήνυμα πωςτο ΔΗΚΟ βρίσκεται ένα βήμα πριναπό τη συγχώνευση με την Αλληλεγ-γύη. Υπενθυμίζεται άλλωστε πως βά-σει δημοσκοπήσεων η Αλληλεγγύηαντιμετωπίζει θέματα επιβίωσης,έστω και αν η κα Θεοχάρους διαψεύ-δει ένα σενάριο διάλυσης του κόμμα-τος δεν αποκλείεται η συμπερίληψήτης στο ψηφοδέλτιο να αποτελεί μίαομαλή μετάβαση της Αλληλεγγύηςστο ΔΗΚΟ στο μέλλον. Υπενθυμίζεταιπως κάτι τέτοιο είχε επιχειρήσει καιο ΔΗΣΥ το 2014, με την υποψηφιότη-τα του Δημήτρη Συλλούρη, δίδονταςτην εντύπωση πως το ΕΥΡΩΚΟ βρί-σκεται ένα βήμα πριν από την αφο-μοίωσή του από τον ΔΗΣΥ.

Ο Γιώργος Λιλλήκας και ο Γιώργος Περδίκης φαίνεται να ακολουθούν ξε-χωριστή προεκλογική εκστρατεία.

16 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Του ΝΙΚΟΛΑ ΠΕΤΡΟΥ

Ενόψει των ραγδαίων εξελίξεωνπου λαμβάνουν χώρα κατά τις τε-λευταίες ημέρες σε σχέση με τηνπιθανή έξοδο του Ηνωμένου Βα-σιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση,τα σενάρια και οι ανησυχίες πουκαταγράφονται για το πλαίσιο φοί-τησης των Κύπριων φοιτητών σταβρετανικά πανεπιστήμια δίνουνκαι παίρνουν. Το όλο ζήτημα απα-σχόλησε κατά το τελευταίο διά-στημα την Επιτροπή Παιδείας, ηοποία προώθησε τροποποίηση νό-μου υπό τη μορφή κατεπείγοντοςστην Ολομέλεια της Βουλής προ-κειμένου να κατοχυρωθούν οι συμ-φωνίες (franchise) που διατηρούνοι ιδιωτικές σχολές της Κύπρου μετα εκπαιδευτικά ιδρύματα του Ηνω-μένου Βασιλείου. Συνοπτικά, η ενλόγω τροποποίηση νόμου ψηφί-στηκε ομόφωνα από τη Βουλή τηνπερασμένη Παρασκευή και στησυνέχεια αναμένεται να πάρει τηντελική έγκριση στην επόμενη συ-νεδρίαση του Υπουργικού Συμβου-λίου προκειμένου να κατοχυρωθούναυτές οι συμφωνίες και οι φοιτητέςπου σπουδάζουν στα προγράμματααυτά να διασφαλιστούν. Επιπρό-σθετα, τα μέλη της Επιτροπής Παι-δείας συζήτησαν για τις ανησυχίεςπου προκύπτουν όσον αφορά τομέλλον των Κύπριων φοιτητών πουεπιλέγουν να σπουδάσουν στα Πα-νεπιστήμια του Ηνωμένου Βασι-λείου αφού τίποτα επί της ουσίαςδεν είναι διασφαλισμένο για εκεί-νους που θα αρχίσουν τις σπουδέςτους τον Σεπτέμβριο του 2020. Συγ-

κεκριμένα, οι δύο κύριες ανησυχίεςπου υπάρχουν τώρα αφορούν απότη μία κατά πόσο οι Ευρωπαίοι φοι-τητές στη μετά Brexit εποχή θαδουν τα δίδακτρα να αυξάνονταικαι από την άλλη αν θα διακοπούντα φοιτητικά δάνεια που έπαιρναναπό τη βρετανική κυβέρνηση μέχρισήμερα. Υπενθυμίζεται δε, πως πα-ρά το γεγονός ότι όλα τα ενδεχό-μενα είναι ανοικτά, το βρετανικόΥπουργείο Παιδείας διαβεβαίωσεπως οι υφιστάμενοι φοιτητές, όπωςκαι αυτοί που θα ενταχθούν σταβρετανικά πανεπιστήμια τον Σε-πτέμβριο του 2019, είναι διασφα-λισμένοι μέχρι το τέλος των σπου-δών τους και δεν θα έρθουν αντι-μέτωποι με καμία αλλαγή.

Σενάρια για δίδακτρα Όσο αφορά γενικά το τι μέλλει

γενέσθαι, η «Κ» συνομίλησε με τονεκπρόσωπο των βρετανικών πα-νεπιστημίων, Χρύσανθο Σαββίδη,ο οποίος μας μεταφέρει το κλίμακαι όπως ο ίδιος αναφέρει, για πρώ-τη φορά στα χρονικά το Brexit έχειενώσει τα βρετανικά πανεπιστήμιαμε αποτέλεσμα να καταστεί σαφέςπρος την κυβέρνησή τους ότι σεπερίπτωση άτακτης εξόδου αυτόθα σημαίνει και παράπλευρη κα-ταστροφή της οικονομίας και κατ’

επέκταση των πανεπιστημίων.Προσθέτει δε, πως τα πανεπιστήμιαθεωρούν πως δεν θα βρεθεί βρε-τανική κυβέρνηση, η οποία θα προ-χωρήσει σε αύξηση διδάκτρων. Οκ. Σαββίδης, μεταξύ άλλων, απο-καλύπτει και τα τρία σενάρια, ταοποία εξετάζουν τα βρετανικά πα-

νεπιστήμια εφόσον η βρετανικήκυβέρνηση προχωρήσει σε έναάτακτο Brexit.

� Το πρώτο θέλει τα δίδακτραγια τους φοιτητές που προέρχονταιαπό κράτος μέλος της Ε.Ε. να πα-ραμείνουν ως έχουν.

� Το δεύτερο εξετάζει ακόμα και

το ενδεχόμενο μείωσης τους ύψουςτων διδάκτρων προκειμένου ταπανεπιστήμια του Ηνωμένου Βα-σιλείου να παραμείνουν ελκυστικόςπροορισμός φοίτησης.

� Τέλος το τρίτο σενάριο πουδιακινείται αφορά το να γίνει έναςσυνδυασμός χαμηλών διδάκτρωνμε υποτροφίες βάσει της επίδοσηςτου κάθε φοιτητή. Δηλαδή, αν κά-ποιος φοιτητής διατηρήσει υψηλέςβαθμολογίες μέχρι να πάρει απο-λυτήριο τότε να του δίνεται ένασυμβολικό ποσό κάθε χρόνο διάβίου. Ο κ. Σαββίδης, σε αυτό το ση-μείο εξηγεί πως ήδη το Λέστερ έχειαποφασίσει πως όσοι φοιτητέςέχουν απολυτήριο με βαθμό πάνωαπό 19 θα παίρνουν χίλιες λίρεςμετρητά τον χρόνο.

Κριτήρια εισδοχής και δάνειο Όσον αφορά τα κριτήρια εισ-

δοχής, ο κ. Σαββίδης, τονίζει ότιδεν αναμένεται να αλλάξουν, ενώπροσθέτει πως είτε γινεί Brexit μεσυμφωνία είτε όχι τα βρετανικάπανεπιστήμια αποφάσισαν πωςδεν πρόκειται να βάλουν περιορι-σμό στον αριθμό των ευρωπαίωνφοιτητών οπότε και όσοι τηρούντα κριτήρια εισδοχής θα μπορούννα εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο.«Επιπρόσθετα τα βρετανικά πανε-πιστήμια ζήτησαν την περασμένηΠέμπτη από την κυβέρνηση ναδιατηρηθεί το δάνειο σπουδών πουδίνεται στους Ευρωπαίους φοιτητέςέστω και αν βρεθούν εκτός ευρω-παϊκής κοινότητας, διότι δεν θέλουννα χάσουν σε καμία περίπτωση ταοφέλη που έχουν από την ευρω-

παϊκή αγορά», τονίζει. Είναι δεδο-μένο έτσι κατά την άποψή του ότιτα βρετανικά πανεπιστήμια θα κά-νουν το παν έτσι ώστε να συνεχί-σουν να αποτελούν ελκυστικό, εκ-παιδευτικό προορισμό, εφόσον θε-ωρείται και ως βαριά βιομηχανία.Από εκεί και πέρα το τι τελικώς θαισχύσει θα διαφανεί τον ερχόμενοΑπρίλιο, για τους Ευρωπαίους φοι-τητές μετά το 2020.

Παρά τις προφορικές διαβεβαι-ώσεις που φέρεται να υπάρχουναπό τα βρετανικά πανεπιστήμια,ότι το πλαίσιο των σπουδών δεναναμένεται να αλλάξει, η Παγκύ-πρια Ομοσπονδία Φοιτητικών Ενώ-σεων εκφράζει τις ανησυχίες τηςπως σε περίπτωση ενός άτακτουBrexit οι μελλοντικοί φοιτητές θακαταβάλλουν υψηλότερα δίδακτρα.Σε δηλώσεις του στην «Κ», ο γενικόςγραμματέας της ΠΟΦΕΝ, Χαρά-λαμπος Πανταζής αναφέρει πωςυπάρχουν ανησυχίες ως προς τοπλαίσιο φοίτησης των μελλοντικώνφοιτητών, δεδομένου ότι η κυβέρ-νηση μέχρι στιγμής δεν έχει το-ποθετηθεί καθόλου επί του θέματος.Σημειώνει δε, πως είχαν κάνει πρό-σφατα μια συνάντηση με τονυπουργό Παιδείας ρωτώντας το ανγνωρίζει κάτι περισσότερο επί τουθέματος, ωστόσο δεν έλαβαν κά-ποια περαιτέρω πληροφόρηση απότον κ. Χαμπιαούρη. «Το θέμα πουμας απασχολεί σε περίπτωση πουγίνει πράξη η αποχώρηση του Ην.Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένω-ση, είναι πώς θα αντιμετωπίζονταιοι ευρωπαίοι φοιτητές μετά το Bre-xit», καταλήγει.

Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Στη χώρα που γέννησε τον κοινο-βουλευτισμό, το να χάνει πρωθυ-πουργός κρίσιμη ψηφοφορία στηΒουλή των Κοινοτήτων συνιστούσεσπάνιο φαινόμενο. Η Τερέζα Μέικατάφερε να μετατρέψει την εξαί-ρεση σε κανόνα: μέχρι τώρα έχειχάσει 19 ψηφοφορίες μείζονος ση-μασίας για το μέλλον της χώραςτης. Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθείνα διατηρεί το πρωθυπουργικόαξίωμα, κάτι που ενδεχομένως νατης έχει ήδη χαρίσει μία θέση στοβιβλίο των ρεκόρ Γκίνες. Πρόκειταιγια ένα από τα πολλά παράδοξαπου βιώνει η Βρετανία, καθώς ηπεριπέτεια του Brexit εξελίσσεταισε θέατρο του παραλόγου.

Οι μεταφορές περί χάους και Τι-τανικού ακούγονται σαν κοινοτο-πίες μπροστά στα όσα διαδραμα-τίστηκαν την εβδομάδα που πέρασεστο Ουεστμίνστερ. Την Τρίτη, ηπρωθυπουργός έκανε μια δεύτερηπροσπάθεια να περάσει από τηΒουλή το σχέδιό της για το Brexit,που πήρε το πράσινο φως από τιςΒρυξέλλες, αλλά καταψηφίστηκεπανηγυρικά από τους Βρετανούςβουλευτές τον Ιανουάριο. Το μόνοπου κατάφερε ήταν να μειώσει τησυντριπτική διαφορά των 230 ψή-φων σε 149. Μια δεύτερη ταπεί-νωση μέσα σε δύο μήνες, λίγες μό-νον ημέρες πριν από την 29η Μαρ-τίου, ημερομηνία εξόδου της χώραςαπό την Ε.Ε. σύμφωνα με ψηφι-σμένο νόμο. Η κορύφωση του δρά-ματος ήρθε την επομένη. Η κυβέρ-νηση έφερε για ψήφιση πρότασηγια τον αποκλεισμό του άτακτουBrexit χωρίς συμφωνία με τις Βρυ-ξέλλες, ώστε να δοθεί λίγος ακόμηχρόνος για συμβιβασμό της τελευ-ταίας στιγμής, χωρίς ωστόσο νααποκλείει την άτακτη έξοδο σεεπόμενο χρόνο. Καθώς η Μέι δε-χόταν σφοδρές πιέσεις από τις δύο

ακραίες πτέρυγες των Συντηρητι-κών – τους θιασώτες του σκληρούBrexit, που συσπειρώνονται στηνομάδα ERG, και τους οπαδούς τηςπαραμονής στην Ε.Ε. που ελπίζουνσε ένα δεύτερο δημοψήφισμα–άφησε τους βουλευτές της να ψη-φίσουν κατά συνείδηση.

Το αποτέλεσμα ήταν να εγκριθεί,με οριακή διαφορά τεσσάρων ψή-φων, τροπολογία βουλευτών πουαπέκλειε σε οποιαδήποτε στιγμήκαι υπό οποιεσδήποτε συνθήκεςτο ενδεχόμενο της άτακτης εξόδου.Νιώθοντας να χάνει τον έλεγχοτων εξελίξεων, η Μέι προσπάθησενα επιβάλει κομματική πειθαρχίαστους βουλευτές της, καλώνταςτους να καταψηφίσουν το τροπο-ποιημένο σχέδιο απόφασης στηντελική ψηφοφορία. Η σπασμωδικήαντίδραση έγινε μπούμερανγκ. ΗΜέι έχασε τη μάχη με διαφορά όχιτεσσάρων, αλλά 43 ψήφων. Πέντεκορυφαίοι υπουργοί αρνήθηκαννα πειθαρχήσουν. Προηγουμένως,ο υπουργός Οικονομικών Φίλιπ Χά-μοντ είχε αυτονομηθεί για πρώτηφορά από την πρωθυπουργό, τεί-νοντας χείρα συνεργασίας προςτον ηγέτη των Εργατικών ΤζέρεμιΚόρμπιν για μια συναινετική λύ-ση. Το σενάριο για ένα πιο μαλακόBrexit, με παραμονή της Βρετα-νίας τουλάχιστον στην τελωνει-ακή ένωση (όπως προτείνει οΚόρμπιν), αν όχι και στην ενιαίααγορά, είχε τεθεί στην ημερήσιαδιάταξη. Εν ολίγοις, η Μέι εμφα-νιζόταν πλέον ως πρωθυπουργόςπεριορισμένης ευθύνης, χωρίςπραγματική εξουσία.

Το ραντεβού με ΓιούνκερΚαι όμως, η εβδομάδα είχε ξε-

κινήσει κάπως καλύτερα γι’ αυτήν.Υστερα από ένα Σαββατοκύριακοεντατικών διαπραγματεύσεων τουυπουργού Brexit Στίβεν Μπάρκλεϊκαι του γενικού εισαγγελέα Τζέφρι

Κοξ στις Βρυξέλλες, η Τερέζα Μέιπέταξε το βράδυ της Δευτέρας στοΣτρασβούργο για ένα σημαντικόραντεβού με τον πρόεδρο της Κο-μισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Καρπόςτης συνάντησης ήταν η παροχή,από την πλευρά της Ε.Ε., κάποιων«νομικών εγγυήσεων», οι οποίες,αν και δεν άλλαζαν ούτε κατά έναγιώτα το υπάρχον σχέδιο συμφω-νίας, επιχειρούσαν να διασκεδά-σουν τις ανησυχίες για το ενδεχό-μενο να εγκλωβιστεί επ’ άπειρονη Βρετανία στην τελωνειακή ένωσημέσω του περίφημου μηχανισμούασφαλείας για το ιρλανδικό σύνορο.Με αυτή τη μικρή παραχώρησητων Βρυξελλών, η Μέι ήλπιζε ότιθα καταφέρει το εκ πρώτης όψεωςακατόρθωτο: να μεταστρέψει τους75 σκληρούς του ERG και τους 10βουλευτές του βορειοϊρλανδικούκόμματος DUP, από το οποίο εξαρ-τάται η επιβίωση της κυβέρνησήςτης. Παραδόξως, το επόμενο πρωίήταν ο Τζέφρι Κοξ εκείνος πουέριξε τη χαριστική βολή στο σχέδιοτης Μέι. Στην πολυαναμενόμενηγνωμάτευσή του προς τους βου-λευτές, ο γενικός εισαγγελέας τό-

νισε ότι η όποια απόφαση πρέπεινα ληφθεί όχι με νομικά, αλλά μεπολιτικά κριτήρια. Ωστόσο, έσπευ-σε να αραδιάσει μια σειρά νομικί-στικα επιχειρήματα για να απο-φανθεί ότι η φρενήρης διαπραγ-ματευτική δραστηριότητά του απο-κόμισε μια τρύπα στο νερό, καθώςο κίνδυνος μακρόχρονου εγκλω-βισμού της Βρετανίας στην τελω-νειακή ένωση παραμένει. Χωρίςένα φύλλο συκής από τον γενικόεισαγγελέα, όσοι εκ των σκληρο-πυρηνικών πιέζονταν να αλλάξουνστάση δυσκολεύονταν πολύ να τοαποτολμήσουν. Θα ήταν άδικο,πάντως, να ενοχοποιηθεί η νομικήστενοκεφαλιά ενός γενικού εισαγ-γελέα για τον πολιτικό κυκεώνα.Την ευθύνη για το σημερινό αδιέ-ξοδο μοιράζεται το σύνολο τωνβρετανικών ελίτ. Πρώτα απ’ όλα,το Συντηρητικό Κόμμα, που επέλεξετην Τερέζα Μέι, μια χαμηλών τόνωνοπαδό της παραμονής, να διαχει-ριστεί την έξοδο από την Ε.Ε. Μέλοςτων Τόρις από τα εφηβικά χρόνιατης, η Τερέζα Μέι δεν θα ήθελε γιατίποτα στον κόσμο να επιτρέψειμια ιστορική διάσπαση του κόμ-ματος λόγω των διαφωνιών για τοBrexit όσο αυτή είναι αρχηγός.

Ατολμη διαχείρισηΑποτέλεσμα ήταν μια άνευρη

διαχείριση, γεμάτη παλινωδίες καιατολμία, που κατέληξε όχι να συμ-φιλιώσει, αλλά να ερεθίσει και τιςδύο πτέρυγες. Για κακή της τύχη,η Μέι γνώρισε την πιο φονική αν-τιπολίτευση όχι από τους Εργατι-

κούς, αλλά από το ίδιο της το κόμμα.Οταν μιλούσε, σχεδόν ψιθυριστάαπό την εξάντληση, στη Βουλήτων Κοινοτήτων, η Τερέζα Μέι είχετα νώτα της εκτεθειμένα σε βου-λευτές των Τόρις σαν τον ηγέτητου ERG Τζέικομπ Ρις Μογκ, ο οποί-ος, πάντα με πένθιμο ύφος, εξαπέ-λυε δηλητηριώδη βέλη εναντίοντης πρωθυπουργού, εγκαλώνταςτη για προδοσία του Brexit. Είναιεντυπωσιακό για ένα λαό που φη-μίζεται για το ψύχραιμο, ρεαλιστικότου πνεύμα, να βλέπει τις τύχεςτου να εξαρτώνται από πολιτικούςπου διαπνέονται από φαντασιώσειςαυτοκρατορικού μεγαλείου και ιδε-οληψίες ρομαντικού εθνικισμού,που καταδίκασαν άλλες μεγάλεςχώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης.Εξίσου ιδεοληπτική, όμως, υπήρξεη στάση του πιο φιλοευρωπαϊκούτμήματος των βρετανικών ελίτ καιτων συμμάχων τους στις Βρυξέλλες.Η εκστρατεία τρόμου για τον οι-κονομικό πυρηνικό χειμώνα πουθα προκαλούσε το Brexit δεν μπο-ρούσε παρά να ερεθίσει πατριωτικάαισθήματα. Αλλωστε, η βρετανικήοικονομία έχει ισχυρότερη ανά-πτυξη από τη γερμανική, η ανεργίαβρίσκεται στο ναδίρ και η χώρακατατάσσεται στην τέταρτη θέσηστον Παγκόσμιο Δείκτη Καινοτο-μίας, μπροστά από τις ΗΠΑ και τηΓερμανία. Επιπλέον, η ακύρωσητου δημοψηφίσματος θα προκα-λούσε κρίση αξιοπιστίας των πο-λιτών στο δημοκρατικό σύστημακαι απαξίωση μιας «μετανοημένης»Βρετανίας στον διεθνή στίβο.

Ημέρες δόξαςτου Ιονέσκοστο ανάκτοροΟυεστμίνστερΑναστολή του Brexit σε θολό τοπίο

ΠαρασκήνιοΟπως και να εξελιχθούν ταπράγματα, ο πολιτικός χρό-νος της Τερέζα Μέι φαίνεταιότι εξαντλείται, ύστερα απότις αλυσιδωτές αποτυχίεςτης σύντομης πρωθυπουρ-γίας της. Ωστόσο το σχέδιότης για το Brexit έχει ακόμημία τελευταία ευκαιρία γιανα επιβιώσει. Υστερα απότην απόφαση που έλαβε τοΚοινοβούλιο την Πέμπτη γιααναστολή της εξόδου μέχριτα τέλη Ιουνίου, η κυβέρνη-ση θα φέρει για τρίτη φοράσχέδιο συμφωνίας προς ψή-φιση, στις αρχές της εβδο-μάδας. Η ελπίδα της Μέι εί-ναι ότι οι σκληροπυρηνικοίτων Τόρις θα έρθουν στασυγκαλά τους και θα ψηφί-σουν το σχέδιό της ως το λι-γότερο κακό, καθώς τα ρεα-λιστικά ενδεχόμενα μακρό-χρονης αναστολής του Bre-xit, συμμετοχής της Βρετα-νίας στις ευρωεκλογές τουΜαΐου και, τελικά, δεύτερουδημοψηφίσματος απειλούννα ακυρώσουν την ιστορικήευκαιρία της εξόδου από τηνΕ.Ε. Ηδη από την Τετάρτη τοβράδυ, όπως έγραψαν οι Ti-mes, οργιάζουν στο παρα-σκήνιο επαφές της κυβέρ-νησης με την ομάδα του ERGκαι το DYP της Βόρειας Ιρ-λανδίας για μια συμβιβαστι-κή συμφωνία, η οποία θαμπορούσε να εξασφαλίσεικοινοβουλευτική πλειοψη-φία. Στις διαβουλεύσειςσυμμετέχουν ο υπουργόςBrexit Στίβεν Μπάρκλεϊ και ογενικός εισαγγελέας ΤζέφριΚοξ, ο οποίος πιέζεται να εγ-καταλείψει τη νομική ακαμ-ψία του και να διευκολύνειτη μετατόπιση των σκληρο-πυρηνικών. Παράλληλα, ηκυβέρνηση ελπίζει ότι τοσχέδιό της θα υπερψηφιστείαπό ορισμένους βουλευτέςτων Εργατικών, οι οποίοιεκλέγονται από φτωχές πε-ριφέρειες, που τάχθηκανυπέρ του Brexit στο δημο-ψήφισμα του 2016. Προς δι-ευκόλυνση των πιθανών«ανταρτών», η κυβέρνησηέδωσε τις τελευταίες ημέ-ρες εγγυήσεις για τον σεβα-σμό των εργατικών δικαιω-μάτων στη μετά Brexit εποχήκαι νομοθέτησε μέτρα γιατην οικονομική ενίσχυσηπροβληματικών περιοχών,ιδίως στη βόρεια Αγγλία.

�������

Αποδυναμωμένη από τις πολλαπλές ήττες,η Τερέζα Μέι ελπίζειακόμη να νεκραναστήσειτο σχέδιό της σε μια τρίτη ψηφοφορία.

Υστερα από την απόφαση που έλαβε το Κοινοβούλιο την Πέμπτη για αναστολή της εξόδου μέχρι τα τέλη Ιουνίου, η κυ-βέρνηση της Τερέζα Μέι θα φέρει για τρίτη φορά σχέδιο συμφωνίας προς ψήφιση, στις αρχές της εβδομάδας.

Ανοιχτά τα σενάρια για τους Κύπριους φοιτητές ενόψει Brexit �������

Διασφαλίζονται οι συνερ-γασίες ιδιωτικών σχολών- βρετανικών ιδρυμάτων,στον αέρα τα δίδακτρα.

«Τα βρετανικά πανεπιστήμια θα κάνουν το παν έτσι ώστε το Η.Β. να συνεχίσεινα αποτελεί ελκυστικό προορισμό, γιατί το κομμάτι της εκπαίδευσης θεωρεί-ται βαριά βιομηχανία», αναφέρει στην «Κ», ο Χρύσανθος Σαββίδης.

Φώτα,Κάμερα,Πάμε!

Tην Κυριακή 24 Μαρτίου μαζί με την Καθημερινή μη χάσετε τον 14ο τόμο!

,

,

18 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Λ Λ Α Δ Α Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Του ΣΤΑΥΡΟΥ Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Ποια είναι η ισχυρή επιθυμία ενόςβουλευτή; Να είναι ξανά στην επό-μενη Βουλή. Με δεδομένο αυτόντον απαράβατο κανόνα, που αφοράοριζοντίως όλα τα κόμματα, εξηγείταισε μεγάλο βαθμό η «νευρικότητα»που υπάρχει το τελευταίο διάστημαστο εσωτερικό του κυβερνώντοςκόμματος, καθώς στην περίπτωσηπου –και βάσει δημοσκοπήσεων αυ-τό θεωρείται πολύ πιθανό– ο ΣΥΡΙΖΑείναι δεύτερο κόμμα, από τους νυνβουλευτές δεν θα είναι στην επόμενηΒουλή σχεδόν οι μισοί.

Με βάση τον εκλογικό νόμο, τομεγαλύτερο πρόβλημα θα το έχουνοι βουλευτές που εκλέγονται στιςτετραεδρικές, καθώς από αυτούςτους νομούς προκύπτει ένα μεγάλοκομμάτι του μπόνους των 50 εδρώντης δεύτερης κατανομής. Από τηντελευταία Βουλή προέκυψε μια «υπε-ρεκπροσώπηση» του ΣΥΡΙΖΑ στιςδέκα συνολικά τετραεδρικές, καθώςμε εξαίρεση την Πέλλα που έχειεκλέξει δύο βουλευτές –και από ένανη Ν.Δ. και έναν η Χρυσή Αυγή–, σεόλες τις άλλες ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εκλέξειτρεις από τους τέσσερις βουλευτές,ενώ στα Χανιά ο αριθμός ανεβαίνειστο απόλυτο, καθώς και οι τέσσεριςβουλευτές είναι «ροζ», μεταξύ τωνοποίων οι κ. Σταθάκης και Πολάκης.Με τον ΣΥΡΙΖΑ δεύτερο κόμμα, θαεκλεγεί ένας βουλευτής, εξ ου καιτα σενάρια μετακόμισης του κ. Πο-λάκη. Ακόμα μεγαλύτερο είναι τοπρόβλημα σε συγκεκριμένους τε-τραεδρικούς νομούς της Β. Ελλάδας.Στην «επικίνδυνη ζώνη» ανήκουνοι νομοί Πιερίας, Ημαθίας –όπουεσχάτως έχει προστεθεί και ο κ. Τόλ-κας– Πέλλας, Καβάλας και Εβρου,στους οποίους εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ξε-περάσει το εκλογικό μέτρο του 25%,ένα ποσοστό αρκετά φιλόδοξο λόγωτης φθοράς των Πρεσπών, τότε δενθα εκλέξει κανέναν βουλευτή.

Μεγάλο «αγκάθι» είναι και οι εξα-εδρικές Α΄ Πειραιά και Ευβοίας, αλλάκαι τα πενταεδρικά Ιωάννινα, όπουσήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ έχει από τέσσεριςβουλευτές και θα «πέσει» στον έναν.Πιο αναλυτικά, στην Α΄ Πειραιάεκλέγονται οι κ. Δρίτσας και Δουζί-νας, με έναν από τους δύο να μένειεκτός, ενώ στην Εύβοια, ο υπουργόςΑγροτικής Ανάπτυξης ΒαγγέληςΑποστόλου δεν θα έχει να αντιμε-τωπίσει μόνο τους άλλους τρεις ενενεργεία βουλευτές, αλλά και τονδήμαρχο Σκύρου, Μίλτο Χατζηγιαν-νάκη, ο οποίος σύμφωνα με πληρο-φορίες θα διεκδικήσει τη βουλευτικήέδρα, έχοντας το αβαντάζ πως ανήκειστη νέα γενιά που βρίσκεται κοντάστο πρωθυπουργικό περιβάλλον.Στη Β΄ Πειραιά, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ έχεισήμερα τρεις βουλευτές, συναντούμετον κ. Βίτσα και την κ. Κασιμάτη.Στη «μάχη» προστέθηκε η κ. Μεγα-λοοικονόμου από την Ενωση Κεν-τρώων, κάτι που ερμηνεύει και τηνένταση στην τελευταία Κ.Ο., ενώστην ίδια περιφέρεια φημολογείταιπως θα προστεθεί και ο κ. Θανάσης

Παπαχριστόπουλος (πρώην ΑΝΕΛ).Από τους εσωτερικούς διαγκωνι-

σμούς δεν ξεφεύγει η Αιτωλοακαρ-νανία. Εκεί, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποκλεί-εται να εκλέξει και πάλι δύο βου-λευτές. Το γεγονός ωστόσο ότι ο κ.Κουρουμπλής μετακομίζει στο ευ-ρωψηφοδέλτιο δεν μειώνει τις εν-τάσεις. Η κριτική που έκανε ο υπο-ψήφιος ευρωβουλευτής στον κ. Μω-ραΐτη, λίγο μετά την «άφιξή» τουστον ΣΥΡΙΖΑ, δείχνει πως δεν είδεμε θετικό μάτι τη μεταπήδησή τουστον νομό του, έχοντας επιλέξει άλ-λον για «διάδοχό» του.

Στην Α΄ ΑθηνώνΕνα από τα πιο δύσκολα παζλ είναι

στην Α΄ Αθήνας, όπου σήμερα εκλέ-γονται τέσσερις βουλευτές και πι-θανόν να γίνουν τρεις. Οι εν ενεργείαωστόσο είναι «βαριά ονόματα» –οικ. Φλαμπουράρης, Φίλης, Βερναρ-δάκης, αλλά και Βούτσης– που ση-μαίνει πως ο κ. Τσίπρας πρέπει ναβρει για κάποιους «άλλη στέγη», πι-θανόν στο Επικρατείας, στο οποίοέχουν κλείσει ο κ. Σκουρλέτης καιίσως ο κ. Τζανακόπουλος. Ο αντα-γωνισμός πάντως αυξάνεται με τηνπιθανότατη κάθοδο στην Α΄ Αθηνών

της εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ ΡάνιαςΣβίγκου, ενώ αν οι βουλευτικές γί-νουν τελικά το φθινόπωρο, δεν απο-κλείεται να προστεθεί και ο ΝάσοςΗλιόπουλος, αν δεν έχει καταφέρεινα εκλεγεί δήμαρχος. Στο Ηράκλειοο κ. Μιχελογιαννάκης έχει πλέον τημετεγγραφή του κ. Δανέλλη, ο οποίοςπάντως οδεύει προς Ευρωβουλή.Από την εξίσωση δεν απουσιάζει ηΒ΄ Αθήνας, οι ισορροπίες ωστόσοείναι άγνωστες λόγω της κατάτμη-σης. Τέλος, στην Α΄ Θεσσαλονίκηςοι έδρες θα πρέπει να μοιραστούνμεταξύ των έξι εν ενεργεία βουλευ-τών –μεταξύ των οποίων ο κ. Πα-ρασκευόπουλος, ο κ. Αμανατίδηςκαι ο κ. Κουράκης– και πιθανότατατης κ. Εφης Αχτσιόγλου, η οποίααναμένεται να ενισχύσει το ψηφο-δέλτιο. Η παραπάνω μάχη «πολιτικήςεπιβίωσης», που λαμβάνει χώρα καισε άλλους νομούς, θα ισχύσει μόνοστην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι–όπως δείχνουν τα γκάλοπ– δεύτεροκόμμα. Εξ ου και, λένε έμπειροι πα-ρατηρητές, πως η τελευταία ομιλίατου κ. Τσίπρα στην Κ.Ο είχε αυστηράεσωκομματικό χαρακτήρα.

Η σφοδρή επίθεση στις εταιρείεςδημοσκοπήσεων και η αναφορά τουπως οι εκλογές θα γίνουν το φθινό-πωρο είχαν στόχο να καθησυχάσειτους βουλευτές και να «σβήσει» τις«εστίες φωτιάς» μεταξύ τους.

Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ

Μια απόφαση υψηλού ρίσκου καιαπό τις πλέον κρίσιμες της τε-τραετούς θητείας του καλείταινα λάβει το αμέσως επόμενο διά-στημα ο πρωθυπουργός Αλ. Τσί-πρας: Εάν θα προχωρήσει σε τε-τραπλές εκλογές τον Μάιο, ή εάν,όπως δημόσια διακηρύσσει εσχά-τως, θα εξαντλήσει την τετραετία,με τις εθνικές εκλογές να διεξά-γονται τον Οκτώβριο.

Το τελευταίο διάστημα, πέραντου πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα,και τα κορυφαία στελέχη, ακόμηκαι όσα έχουν αμφιβολίες για τηνορθότητα της επιλογής, μεταδίδουνπως η απόφαση για τον Οκτώβριοέχει «κλειδώσει». Ο προσανατολι-σμός στην εξάντληση της τετρα-ετίας εδράζεται σε μία «ανάγνωση»του αποτελέσματος των ευρωε-κλογών που θα δίνει στον ΣΥΡΙΖΑελπίδες για τη μεγάλη ανατροπήστις εθνικές εκλογές που θα ακο-λουθήσουν. Οπως λέγεται, ο τρι-πλός στόχος του Μεγάρου Μαξίμουστις ευρωεκλογές θα είναι: Πρώτον,η διαφορά μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑνα είναι μικρότερη των πέντε πο-σοστιαίων μονάδων. Δεύτερον, τοποσοστό της Ν.Δ. να κινηθεί κάτωαπό το ψυχολογικό φράγμα του30%, ώστε η προοπτική της αυτο-δυναμίας να εμφανίζεται απομα-κρυσμένη για τον κ. Κυριάκο Μη-τσοτάκη. Τρίτον, να αποκτήσει«υπόσταση» κάποιο κόμμα στα δε-ξιά της Ν.Δ., όπου ήδη η ΕλληνικήΛύση του κ. Κυρ. Βελόπουλου εμ-φανίζεται να προσεγγίζει το 3%.

Σύμφωνα με κυβερνητικά στε-λέχη εάν οι τρεις αυτές προϋπο-θέσεις εκπληρωθούν, ο κ. Τσίπραςθα έχει υπερβεί τον σκόπελο των

ευρωεκλογών και θα μπορεί έστωαπό μειονεκτική θέση να επιχει-ρήσει μια τελική αντεπίθεση ενόψειτων εθνικών εκλογών. Εξάλλου,προστίθεται, η προκήρυξη εθνικώνεκλογών τον Μάιο, θα συνιστά επίτης ουσίας παράδοση εξουσίας,καθώς ουδείς εκτιμά ότι στο δίμηνο

που μεσολαβεί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σεθέση να ανατρέψει το διψήφιο δη-μοσκοπικό προβάδισμα της Ν.Δ.

Στον αντίποδα, πάντως, θαπρέπει να επισημανθεί πως οιανωτέρω παραδοχές ενέχουν γιατον πρωθυπουργό και πολλα-πλούς κινδύνους. Στις ευρωεκλο-γές λόγω της χαλαρότητας τηςψήφου, οι δυσαρεστημένοι ψη-φοφόφοι του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύπιο εύκολο να κινηθούν προς μι-κρότερα κόμματα, απ’ ό,τι σε μιααναμέτρηση εθνικών εκλογών,με ισχυρά διλημματικό χαρακτή-ρα. Ετσι, τα ποσοστά του κυβερ-νώντος κόμματος υπάρχει ο κίν-δυνος να υποχωρήσουν σημαν-τικά και η διαφορά από τη Ν.Δ.,που καταγράφει ισχυρότατη συ-σπείρωση, να εκτοξευθεί. Επίσης,η ευρωκάλπη μπορεί να προσ-δώσει νέα δυναμική στο ΚΙΝΑΛ,που δοκιμάστηκε τους τελευταί-ους μήνες. Τέλος, εάν οι ευρωε-

κλογές και οι εθνικές εκλογές δενδιεξαχθούν ταυτόχρονα, μπορείοντότητα να αποκτήσει όχι μόνονένα κόμμα στα δεξιά της Ν.Δ.,αλλά και κάποιο από όσα κινούν-ται αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, όπωςγια παράδειγμα το σχήμα υπότον κ. Γ. Βαρουφάκη, που προ-στίθεται στην Πλεύση Ελευθερίαςτης κ. Ζωής Κωνσταντοπούλουκαι στη ΛΑΕ του κ. Π. Λαφαζάνη.Σε ένα τέτοιο σκηνικό ορισμένοιεκτιμούν ότι το κυβερνών κόμμαθα απειληθεί με κατάρρευση στηναναμέτρηση του Οκτωβρίου καιθα απολέσει ένα βασικό «κεκτη-μένο» του κ. Τσίπρα, να αποτε-λέσει τον έτερο κυρίαρχο πυλώνατου νέου δικομματισμού.

Το σενάριο του ΙουνίουΘα πρέπει να επισημανθεί πως

τα ενδεχόμενα τόσο της μικρήςόσο και της μεγάλης διαφοράς στηνευρωκάλπη του Μαΐου έχουν πυ-ροδοτήσει σενάρια σύμφωνα μετα οποία οι εθνικές εκλογές μπορείτελικά να μη διεξαχθούν τον Οκτώ-βριο, αλλά τον... Ιούνιο. Σύμφωναμε τα συγκεκριμένα σενάρια, εάνη ψαλίδα μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑείναι μικρή, ο κ. Τσίπρας θα επι-χειρήσει να αξιοποιήσει τη δυνα-μική που θα έχει αναπτύξει επι-σπεύδοντας την εκλογική αναμέ-τρηση. Επίσης, εάν είναι μεγάλη,θα αποπειραθεί «διαχείριση ζημιών»και δεν θα περιμένει τον Οκτώβριο,που συνεπάγεται και μεγαλύτερηέκθεση στον παράγοντα ενός τυ-χαίου γεγονότος με αρνητικές επι-πτώσεις για την κυβέρνηση.

Πάντως, παρά τη ρητορική τουκ. Τσίπρα και τα επιχειρήματα περίεξάντλησης της τετραετίας, οι κι-νήσεις του Μεγάρου Μαξίμου «φω-

τογραφίζουν» την ταυτόχρονη διε-ξαγωγή εθνικών εκλογών και ευ-ρωεκλογών τον Μάιο. Σύμφωναμε πληροφορίες, η κυβέρνηση θαακολουθήσει σκληρή γραμμή στοννέο γύρο διαβουλεύσεων με τουςθεσμούς για το ζήτημα της πρώτηςκατοικίας και δεν θα δεχθεί ρυθ-μίσεις για τα επιχειρηματικά δάνειαπου εμπεριέχουν πολιτικό κόστος,ενώ θα προωθήσει και τη ρύθμισηγια τις 120 δόσεις. Επίσης, μέχριτο Πάσχα θα προωθηθούν μία σει-ρά από νομοσχέδια που απευθύ-νονται σε διαφορετικά εκλογικάακροατήρια. Συγκεκριμένα, τονδρόμο προς τη Βουλή θα πάρουντο νομοσχέδιο για τις αλλαγές στοντρόπο εισαγωγής στα ΑΕΙ, εκείνογια το προσωπικό των ΕνόπλωνΔυνάμεων, αλλά και ο νέος ΠοινικόςΚώδικας, αμφιλεγόμενες διατάξειςτου οποίου μονοπώλησαν, σχεδόν,την περασμένη εβδομάδα την επι-καιρότητα.

Επίσης, κατά πολλούς, προεκλο-γικό άρωμα είχε η επιλογή τουπρωθυπουργού να κινηθεί «θεσμι-κά» και να υπερψηφίσει το άρθρο32 του Συντάγματος, παρότι ανοίγειτον δρόμο στη Ν.Δ. για να εκλέξειΠρόεδρο της Δημοκρατίας ακόμηκαι με 151 ψήφους. Θα πρέπει ναεπισημανθεί, δε, ότι παρότι η Πει-ραιώς δεν έχει ανοίξει τα χαρτιάτης, προσανατολισμός του κ. Μη-τσοτάκη είναι να ολοκληρώσει τησυνταγματική αναθεώρηση πουδρομολογήθηκε και όχι να εκκι-νήσει νέα. Μάλιστα, η συγκεκρι-μένη επιλογή δεν σχετίζεται μετην ανάδειξη Προέδρου, καθώς εί-ναι προφανές ότι ο κ. Τσίπρας δενθα επιχειρήσει να προκαλέσει νέεςεκλογές σε λιγότερο από έναν χρό-νο από τώρα.

������

Ο τριπλός στόχος του Μεγάρου Μαξίμουγια τις ευρωεκλογές και οι φόβοι τουπρωθυπουργού για τις επιπτώσεις που θαέχει η μη επίτευξή του.

������

Αγωνία και έντονη νευρι-κότητα των νυν βουλευτών,καθώς η κοινοβουλευτικήδύναμη του κόμματος θαμειωθεί στο μισό σε περί-πτωση εκλογικής ήττας.

Οι δηλώσεις του κ. Τσίπρα ότι οι κάλπες θα στηθούν το Οκτώβριο έχουν στόχο να καθησυχάσουν την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ.

ΑΠΕ

Προετοιμασία Μαξίμουκαι για τετραπλές εκλογέςΟ κ. Τσίπρας μιλάει για κάλπες τον Οκτώβριο, αλλά εξετάζει όλα τα σενάρια

Το δύσκολο παζλτης επόμενης μέρας στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ

Του ΜΠΑΜΠΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Οπως και να κάνουν την αριθμητική,ο λογαριασμός δεν βγαίνει. Κάντετο μόνοι σας, χωρίς δημοσκόπους.Χωρίς τις αστείες «μυστικές μετρή-σεις» που ανακάλυψε με τη φαντασίατου ο κ. Βερναρδάκης και κουστωδίαυπουργών που θυμήθηκαν το σύν-θημα «κερδάμε, σύντροφοι». Υπο-τείνουσες γελοιότητες της μικρο-πολιτικής, που δεν απηχούν σε καμίαπραγματικότητα: πόσο μάλλον σεαυτήν που έχουν να αντιμετωπίσουνοι άνθρωποι αυτής της χώρας.

Εχουμε και λέμε. Πόσα θα πάρουντα δύο πρώτα κόμματα; 60% με 70%;Κρατήστε το. Πόσα τα τρία μεσαίακόμματα; 18%-24%; Το προσθέτετεστο προηγούμενο: 78% με 94%. Πό-σοι θα περάσουν το μέτρο; Κανένας,αν οι πέντε πιάσουν τα μεγαλύτεραποσοστά τους (δύσκολο αλλά όχι

απίθανο). Το ποσοστό όσων δεν θαπεράσουν στη Βουλή θα είναι 6%και με 10%. Αν όμως περάσουν τομέτρο δύο σχηματισμοί, ένας νέοςυπερδεξιός κι ένας παλαιός υπερα-ριστερός ή, τέλος, αν μπει και ηΕνωση Κεντρώων και μείνει έξωένα άθροισμα μέχρι 9%, τότε θα εκ-προσωπηθούν οκτώ κόμματα. Σεαυτή την τελευταία και μόνον σεαυτή την περίπτωση, η Νέα Δημο-κρατία διακυβεύει την απόλυτη

πλειοψηφία. Ο κ. Τσίπρας θα ήτανευτυχής αν του καθόταν αυτό τοσενάριο. Στην Κουμουνδούρου ζουνγια να δουν αυτό το όνειρο στις 26Μαΐου. Πιστεύουν ότι η «χαλαρήψήφος» για την Ευρώπη θα συσκο-τίσει την εικόνα της δύναμης τωνκομμάτων. Είναι αλήθεια ότι ο κό-σμος φαίνεται ωραιότερος όταν ταβλέπεις όπως σε βολεύουν.

Ανεξαρτήτως της πολύ μικρήςαληθοφάνειας των σεναρίων με ταοποία περνούν την ώρα τους οι κυ-βερνητικοί, είναι καλό να έχουμεκατά νου την καταστροφή επί τηςοποίας εμφανίζονται ευχαριστημένοιαν τους «καθήσει». Πράγματι, αντο εκλογικό σώμα δείξει τον Μάιοότι είναι αναποφάσιστο ή ότι δενέχει κατανοήσει την κρισιμότητατων αμέσως επόμενων ετών, όλα,τα λίγα δηλαδή που κινούνται, θασταματήσουν και η οικονομία θα

πάρει για τα καλά τα κάτω της, θαγιγαντωθεί η καθυστέρηση των φό-ρων, περισσότερα δάνεια θα βαρέ-σουν «καμπάνα», λιγότεροι άνεργοιθα βρίσκουν δουλειά, περισσότεροιεργαζόμενοι θα κατρακυλήσουν σεκαθεστώς ασταθούς απασχόλησης.

Ευτυχώς, στη Νέα Υόρκη, ο Κυ-ριάκος Μητσοτάκης άκουσε εν-θαρρυντικά λόγια. «Κερδίστε εσείςτις εκλογές, κάντε από τον πρώτοκιόλας μήνα όσα σχεδιάζετε στηφορολογία, ξεκινήστε τις ιδιωτικο-ποιήσεις, δώστε ένα σταθερό πλαί-σιο σε όσους θέλουν να φέρουν πί-σω τα χρήματά τους, βρείτε έναmodus vivendi με τους Eυρωπαίουςπιστωτές σας κι εμείς θα σας στη-ρίξουμε», ήταν ο κοινός τόπος όλωνόσοι μίλησαν μαζί του. Είναι αλή-θεια ότι ο κ. Μητσοτάκης είναιφτιαγμένος για να πείθει ανθρώ-πους που θέλουν να νιώσουν σι-

γουριά πριν επιχειρήσουν μεγάλεςεπενδύσεις. Ενας εξ αυτών, στηνκεφαλή ενός από τα πλέον ισχυράκαι νεωτεριστικά αμοιβαία κεφά-λαια, που αναγνωρίζεται από τηλατρεία του για την ελληνική μυ-θολογία, δεν άφησε περιθώρια αμ-φιβολίας. Γνωρίζουμε πως επί δε-καετία έχετε ταλαιπωρηθεί και ότιυπάρχουν ευκαιρίες, γι’ αυτό προ-ετοιμαζόμαστε να μπούμε δυνατάστην Ελλάδα, υπό μια τριπλή προ-ϋπόθεση. Πρώτη: θα έχετε με σα-φήνεια κερδίσει τον πολιτικό χρόνοπου χρειάζεται η χώρα σας για ναανασάνει. Δεύτερη: θα κατανοή-σουν οι ευρωσυνεταίροι σας ότιχρειάζεστε δημοσιονομικό περι-θώριο και θα δώσουν σε εσάς τουπόλοιπο κομμάτι της λύσης γιατο χρέος, που δεν το έδωσαν στονκ. Τσίπρα. Τρίτη: θα διευκολύνετετην εθνική επιχειρηματικότητα,

θα καταργήσετε τα capital controls,θα κάνετε ό,τι απαιτείται για ναπάρετε τη βαθμολογία επενδυτικήςασφάλειας (investment grade) σεδώδεκα μήνες, αντί των 18 μηνώνπου με κατάσταση Τσίπρα θεωρεί-ται ως το πλέον αισιόδοξο σενάριο.Ο πρόεδρος της Ν.Δ. προσέφερεχωρίς δισταγμό την προσωπικήδιαβεβαίωσή του, λέγοντας ότι θατεθεί επικεφαλής της αναγέννησης.Εξάλλου, η οικονομία είναι το με-γαλύτερο στοίχημα των πρώτωνμηνών της νέας διακυβέρνησης.

Αν ο πρωθυπουργός αγαπά ακόμητην πατρίδα που τον μεγάλωσε, δενθα περιμένει το φθινόπωρο και θαδώσει χρόνο στον διάδοχό του ναεπιτύχει. Το ίδιο ισχύει, άλλωστε,για τον ίδιον, εφόσον πιστεύει ότιέχει πιθανότητες να κερδίσει τηνεπανεκλογή του. Ας μην ξεχνούμεότι η Ιστορία καραδοκεί!

������

Στην Κουμουνδούρουπιστεύουν ότι η «χαλαρήψήφος» για την Ευρώπηθα συσκοτίσει την εικόνα της δύναμηςτων κομμάτων.

A Ν Α Λ Υ Σ Η

Ο χρόνος των εκλογών και το στοίχημα της οικονομίας

Δ Ι Ε Θ Ν Η Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 19Κυριακή 17 Μαρτίου 2019

Είναι ---

-

-

-

-

-

--

-

-

---

-

---

-

-

-

Οικογένεια ή καριέρα;

-

-

-

-

-

---

--

---

Κάθε χρόνο -

--

--

-

--

-

--

Η πρώτη --

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

---

--

-

-

--

--

-

---

Οι Ελληνίδες που διευθύνουν την Κομισιόν

«Η διαφορετικότητα, προσόν των γυναικών»

Μιλούν για τις θυσίες που έκανανστον δρόμο προς τη διοικητική κορυφή

«Χρειάζεται επιμονή και στόχευση για να πετύχεις, καθώς τίποτα δεν γίνεται χωρίς θυσίες».

Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛ-ΛΕΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ

Είναι -

---

---

-

-

---

-

-

-

-

-

-

---

-

-

-

-

-

--

-

«Χρειάζονται αλλαγές»

--

-

-

-

-

--

-

---

-

--

«Στην Κομισιόν, αν σε κάποια συνέντευξη ερωτηθεί μία γυναίκα πόσα παιδιά έχει και αν θέλει να κάνει και άλλα, αυτό θα θεωρηθεί παρενόχληση».

«Ισότητα δεν είναι να γίνουμε ίδιοι. Ισότητα είναι οι διαφορές ανδρών και γυναικών να μη γίνονται αιτία υποτίμησης».

«Η καριέρα είναι δρόμος στρωμένος με ενοχές»

«Φεμινισμός σημαίνει επαγγελματική ισότητα»

Ειρήνη Σούκα

Θέμις Χριστοφίδου

Bιβή Mίχου

Αριστερά, η γενική διευθύντρια Μεταναστευτικής Πολιτικής και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βιβή Μίχου, πάνω η γενική διευθύντρια Προσωπικού Ειρήνη Σούκα και κάτω, η γενική διευθύντρια Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού, Θέμις Χριστοφίδου.

Δ Ι Ε Θ Ν Η20 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 17 Μαρτίου 2019

Μια θετική

--

-

--

-

-

-

-

-

-

-

--

--

Ανακρίνονται τέσσερις

-

-

--

-

-

--

-

-

--

-

---

-

-

Οι «θεωρίες»

---

--

-

-

--

-

-

---

-

---

---

-

-

Π.Γ.Π.

Ο πρόεδρος -

-

-

--

-

-

-

-

---

-

Μετεξέλιξη

-

-

-

---

-

-

--

--

-

-

--

--

---

-

-

-

--

Στρατιωτικοί

Λευκός τρόμος στην πιο ασφαλή χώρα του κόσμου

Ατλαντική Συμμαχία,κρίσιμα ερωτήματαγια το μέλλον της

Ακροδεξιός 28χρονος σκόρπισε τον θάνατο σε δύο τζαμιά στη Νέα Ζηλανδία Αδιέξοδη η παρούσα μορφή του ΝΑΤΟ

Ολα δείχνουν ότι ο δράστης επηρεάστηκε από το παράδειγμα ενός άλλου ακροδεξιού τρομοκράτη, του Νορβηγού Αντερς Μπρέιβικ.

Οι ευρωπαϊκές πολιτι-κές ελίτ συμπεριφέρο-νται ωσάν να μην έχουν εξωτερικές απειλές, βέβαιες ότι οι ΗΠΑ θα τις καλύψουν.

Πάνοπλοι -EP

A /

MAR

TIN

HU

NTE

R

Του BARRY R. POSEN THE NEW YORK TIMES

Οι τρομοκρατικές--

-

-

-

--

Υπόλογα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Δύο --

-

--

-

-

-

-

-

--

-

--

-

-

-

--

--

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

---

-

Απειλές Βόρειας Κορέας για επιστροφή στις δοκιμές πυραύλων

Δ Ι Ε Θ Ν Η Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 21Κυριακή 17 Μαρτίου 2019

Της ΕΥΡΥΔΙΚΗΣ ΜΠΕΡΣΗ

Ενα αυτοματοποιημένο --

-

--

-

-

-

--

-

Η δύσκολη καθήλωση

-

---

-

--

-

--

-

--

---

---

-

-

-

-

-

-

-

--

-

-

--

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

--

--

--

-

-

--

-

-

--

-

-

Αυστηρές -

-

--

-

-

-

Οι τρεις παράγοντες

---

-

-

--

-

-

-

--

--

---

-

-

-

-

-

--

-

-

-

--

---

REUTERS

«Θρυμματισμένο -

--

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Τα μοντέλα

Αυτοματοποίηση, η σκοτεινή πλευρά

Διαδίκτυο, το όραμαπου δημιούργησεπολλούς εφιάλτες

Η τάση για αεροσκάφη που δεν χρειάζονται έμπειρους κυβερνήτες και για οχήματα που κινούνται μόνα τους, και οι τραγωδίες

Τριάντα χρόνια από την εφεύρεσή του

Σε διάστημα τριών ημερών, η σειρά 737 Max της Boeing μετατράπηκε από χρυσοτόκος όρνιθα του αμερικανικού κολοσσού σε τοξικό προϊόν

Στις πτήσεις αεροσκαφών που μεταφέρουν εμπορεύματα, στόχος είναι να καταργηθεί τελείως η θέση του συγκυβερνήτη.

Εχει καταστεί «πλατεία χωριού, βιβλιοθήκη, ιατρείο» αλλά και τόπος εγκλήματος και ελέγχου προσωπικών δεδομένων από εταιρείες.

Ανδρες

Τον σχεδιασμό

EPA

/ FA

BRIC

E CO

FFRI

NI

22 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Δ Ι Ε Θ Ν Η Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Τα εγκαταλελειμμένα δίχτυα τωνψαράδων που βρίσκονται διάσπαρ-τα στις θάλασσες του κόσμου θε-ωρούνται από τα πιο θανατηφόρααπορρίμματα και αποτελούν εξαι-ρετικά σημαντική περιβαλλοντικήαπειλή παγκοσμίως. Ταυτόχρονα,ωστόσο, συνιστούν και πρώτη ύληπου, χάρη στη χρήση των νέων τε-χνολογιών και του έξυπνου σχεδια-σμού, μπορεί να αξιοποιηθεί γιαιδιαίτερα ευφάνταστα πρότζεκτ.Αυτή ακριβώς είναι η φιλοσοφίατου καινοτόμου προγράμματος έρευ-νας και σχεδιασμού «Second Natu-re», μιας πολυδιάστατης συνεργα-σίας του Ιδρύματος ΑικατερίνηςΛασκαρίδη με το αρχιτεκτονικόγραφείο New Raw, που σκοπό έχειτη μελέτη και την ευαισθητοποίησησχετικά με τη θαλάσσια ρύπανσηαπό τα πλαστικά. Στην καρδιά τουπρογράμματος βρίσκονται τα λε-γόμενα δίχτυα-φαντάσματα, έναιδιαίτερα συχνό φαινόμενο στις ελ-ληνικές θάλασσες με αμέτρητουςκινδύνους για τη θαλάσσια πανίδα,αλλά ταυτόχρονα και δεκάδες ευ-καιρίες για την αξιοποίησή τους σεσύγχρονα σχέδια και προγράμματαγαλάζιας και κυκλικής οικονομίας.

Στο πλαίσιο του καινοτόμου προ-γράμματος, το ίδρυμα έχει οργα-νώσει σειρά από δρώμενα, όπωςένα βραβευμένο ντοκιμαντέρ μικρούμήκους της υποψήφιας για Οσκαρκινηματογραφίστριας Δάφνης Μα-τζιαράκη, ένα συμπόσιο με κορυ-φαίους Ευρωπαίους επιστήμονεςκαι ειδικούς σε θέματα περιβάλλον-τος, καθώς και διάφορα εκπαιδευ-τικά προγράμματα για μαθητές καιεπισκέπτες του ιδρύματος σχετικάμε το πρόβλημα της ρύπανσης τωνθαλασσών από τα δίχτυα-φαντά-σματα και τα πλαστικά απορρίμμα-τα. Ωστόσο, ίσως το πιο ενδιαφέρονκομμάτι της πρωτοβουλίας είναι οδιαγωνισμός βιομηχανικού σχεδια-σμού «Second Nature», ο οποίοςκαλεί ταλαντούχους νέους Ελληνες

σχεδιαστές από 18 μέχρι 35 ετώννα δημιουργήσουν και να παρου-σιάσουν ένα πρωτότυπο προϊόνφτιαγμένο από πλαστικά απορρίμ-ματα ή ανακυκλώσιμα υλικά. Στησυνέχεια, οι σχεδιαστές που δια-κρίνονται λαμβάνουν καθοδήγησηκαι συμβουλές για τη μετατροπήτων περιβαλλοντολογικών σχεδίωντους σε ανεπτυγμένες επιχειρήσειςμε συνείδηση.

Πριν από μερικούς μήνες, έληξεη πρώτη φάση του διαγωνισμού,με τα δέκα πιο ξεχωριστά σχέδιανα προχωρούν στην επόμενη φάσηκαι να διαγωνίζονται για τρία χρη-ματικά έπαθλα ύψους 2.500 ευρώ.Παρότι ο διαγωνισμός βρίσκεταιακόμη σε εξέλιξη, μια ματιά στουςσυμμετέχοντες αρκεί για να εξο-πλιστεί κανείς με ελπίδα για τηνεξέλιξη των ωκεανών. Ανάμεσά τουςβρίσκονται ένα φίλτρο θαλάσσιωνμηχανών που διαχωρίζει τα μικρο-πλαστικά κατά τη λειτουργία τηςμηχανής, σημαδούρες φτιαγμένεςεξ ολοκλήρου από πλαστικά απορ-ρίμματα, αλλά και παιχνίδια φτιαγ-μένα από ανακυκλωμένο πλαστικόμε στόχο την ευαισθητοποίησητων παιδιών.

Η περιβαλλοντική συνείδηση γίνεται viralΔιαδικτυακή «πρόκληση» ωθεί τους χρήστες των social media να καθαρίσουν τοποθεσίες από σκουπίδια και πλαστικά

Του ΝΙΚΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

Από τα υφάσματα των επίπλων μέχριτις σακούλες των σούπερ μάρκετκαι από κομμάτια των μοντέρνωνοχημάτων μέχρι τα παιδικά παιχνί-δια, το πλαστικό στις διάφορες μορ-φές του έχει διεισδύσει στη ζωή μαςσε τέτοιο βαθμό που θεωρείται ανα-πόφευκτο κομμάτι του σύγχρονουανθρώπινου πολιτισμού. Ωστόσο,έπειτα από δεκαετίες ανεξέλεγκτηςχρήσης οι καταστροφικές του συ-νέπειες στο περιβάλλον έχουν αρ-χίσει να είναι ορατές. Σήμερα, πάνωαπό 150 εκατομμύρια τόνοι πλαστι-κού επιπλέουν στους ωκεανούς τουπλανήτη και σύμφωνα με έρευνατου Παγκόσμιου Οικονομικού Φό-

ρουμ ο αριθμός αυτός κινδυνεύεινα τριπλασιαστεί μέχρι το 2025. Ημόλυνση έχει λάβει τεράστιες δια-στάσεις ώστε, πριν από μερικούςμήνες, το Ευρωκοινοβούλιο απο-φάσισε να κρούσει τον κώδωνα τουκινδύνου και να εγκρίνει με συν-τριπτική πλειοψηφία την κατάργησηπλαστικών αντικειμένων μιας χρή-σης, όπως τα καλαμάκια και τα μα-χαιροπίρουνα. Αλλωστε, η πιο ανη-συχητική στατιστική των ερευνητώναφορά τη ματαιότητα της ρύπανσης:το 40% του πλαστικού που μολύνειτις θάλασσές μας προέρχεται απόσυσκευασίες και προϊόντα που χρη-σιμοποιήθηκαν μονάχα μία φοράπροτού απορριφθούν.

Παρότι οι καταστροφικές συνέ-πειες της ρύπανσης του πλαστικούείναι ακόμη αναστρέψιμες, για νασυμβεί αυτό απαιτείται όχι μόνο ηάμεση δράση των κυβερνήσεων καιτων κατασκευαστών, αλλά και τωνίδιων των καταναλωτών. Οι καμπά-νιες που στοχεύουν στην καλλιέρ-γεια περιβαλλοντικής συνείδησηςείναι, επομένως, πιο σημαντικέςαπό ποτέ άλλοτε. Ευτυχώς, χάρηστη δημιουργικότητά τους και στασύγχρονα εργαλεία στα οποία βα-σίζονται, οι περιβαλλοντικές καμ-πάνιες του σήμερα ξεπερνούν τηναδράνεια και καταφέρνουν να αγ-γίξουν με έξυπνους τρόπους τονσύγχρονο καταναλωτή.

Τρανό παράδειγμα: η παγκόσμιαπρόκληση #trashtag, η οποία μέσασε λίγα 24ωρα άγγιξε εκατοντάδεςχιλιάδες χρήστες των μέσων κοι-νωνικής δικτύωσης, εμπνέοντάςτους να σπεύσουν σε τοποθεσίεςπου είναι καλυμμένες με σκουπίδιακαι πλαστικά απορρίμματα και νατις καθαρίσουν. Η καμπάνια του#trashtag ακολούθησε τη λογικήτης φρενίτιδας των προϋπαρχόντωνπροκλήσεων που έχουν εμφανιστείτα τελευταία χρόνια στα social me-dia, και καλούν τους κυρίως νεαρούςχρήστες να συμμετάσχουν σε κά-ποιου είδους δύσκολη δοκιμασίακαι να αναρτήσουν στιγμιότυπαστα προφίλ τους. Στο παρελθόν, το

περιεχόμενο των προκλήσεων ήταναρκετά επιφανειακό – οι έφηβοι κα-λούνταν να καταπιούν μια κουταλιάκανέλα, ή να αδειάσουν στο κεφάλιτους έναν κουβά με παγωμένο νερό,προπαντός για διασκέδαση και ενίο-τε σε συνδυασμό με κάποιο ενημε-ρωτικό ή ακτιβιστικό σκοπό. Το πε-ρασμένο Σαββατοκύριακο, η πρό-κληση #trashtag άλλαξε τα δεδο-μένα των «viral» προκλήσεων, κα-λώντας τους χρήστες να καθαρίσουνμολυσμένες περιοχές και να δημο-σιεύσουν φωτογραφίες αντιπαρα-θέτοντας το πριν και το μετά.

Σε μία μόλις εβδομάδα και δίχωςκανένα συντονισμό, η πρόκλησηξεπέρασε κάθε προσδοκία με πάνω

από 350.000 χρήστες από κάθε γωνιάτου πλανήτη να συμμετέχουν στηνκαμπάνια. Στο εντυπωσιακό κολάζφωτογραφιών των χρηστών πουσυμμετείχαν, συναντά κανείς ένασυγκινητικό βαθμό ευαισθησίας:μία ομάδα Αμερικανών που μάζεψεόλα τα καπάκια μπουκαλιών και τακαλαμάκια που κάλυπταν μια αμ-μώδη παραλία της Καλιφόρνιας, μιαάλλη από την Ινδία που μάζεψεπάνω από 200 σακούλες που βρέ-θηκαν σε ποτάμι της επαρχίας τους,μέχρι και ένα ολόκληρο χωριό απότο Μεξικό που συγκέντρωσε συνο-λικά 30 κάδους με απορρίμματα.

Ισως όμως το πιο εντυπωσιακόχαρακτηριστικό της καμπάνιας είναι

ο αυθορμητισμός που χαρακτήρισετην απότομη εξάπλωσής της στονιστό του Διαδικτύου. Στην πραγμα-τικότητα, η ιδέα του #trashtag ξε-κίνησε το 2015 από την εταιρείαρούχων UCO, ωστόσο τότε δεν είχεκαταφέρει να ξεπεράσει τις μερικέςδεκάδες χρηστών του Διαδικτύου.Εντελώς τυχαία, πριν από μία εβδο-μάδα ένας απλός χρήστης του Fa-cebook από την Αριζόνα ονόματιΜπάιρον Ρομάν βρήκε την ξεχα-σμένη καμπάνια και αποφάσισε νατην αναδημοσιεύσει δίχως μεγάληφιλοδοξία. Προς έκπληξή του, ότανξύπνησε το επόμενο πρωί, συνει-δητοποίησε πως η δημοσίευσή τουείχε ήδη αγγίξει 100.000 προφίλστην πλατφόρμα κοινωνικής δι-

κτύωσης. «Μέσα σε λίγες ώρες είχαλάβει εκατοντάδες μηνύματα μεφωτογραφίες από καθαρισμούς»,ανέφερε έκπληκτος στους δημοσιο-γράφους.

Σαφώς, ο δρόμος για την εξάλειψητου πλαστικού από τους ωκεανούςεξακολουθεί να είναι γεμάτος δυ-σκολίες – μια διαδικτυακή καμπάνιαδεν είναι αρκετή για να καθαρίσει150 εκατομμύρια τόνους ρύπων.Ωστόσο, το γεγονός πως δίχως καμίαοργάνωση ή υποστήριξη, ένα ισχυρόπεριβαλλοντικό μήνυμα εξαπλώθηκεσε όλο τον κόσμο, δεν μπορεί παράνα μας γεμίσει ελπίδα πως οι εποχέςαλλάζουν και οι συνειδήσεις εξε-λίσσονται.

������

Σε μία μόλις εβδομάδακαι δίχως κανένα συντο-νισμό, η ανταπόκριση ξε-πέρασε κάθε προσδοκία,καθώς 350.000 χρήστεςπαγκοσμίως συμμετεί-χαν στην καμπάνια.

������

Η ιδέα ξεκίνησε το 2015, χωρίς μεγάληαπήχηση – Πριν από μία εβδομάδα ένας χρή-στης του Facebook απότην Αριζόνα αποφάσισενα την αναδημοσιεύσει.

Για τον Νεοϋορκέζο καλλιτέχνη ΣοΣιμπούγια, τα μονότονα, εφήμεραπράγματα που περνούν από τηζωή μας, κρύβουν μια σπάνια ομορ-φιά. «Οι πλαστικές σακούλες εφά-πτονται με τη ζωή μας για ένα πολύσύντομο χρονικό διάστημα, αλλάη σκληρή πραγματικότητα είναιπως οι σακούλες που επιπλέουνστους ωκεανούς του κόσμου πι-θανότατα θα ξεπεράσουν σε μα-κροβιότητα τη σύντομη ανθρώπινηζωή μας», αναφέρει ο εκκεντρικόςκαλλιτέχνης. Σε μία προσπάθειάτου να συμβιβαστεί με την εφήμερηομορφιά των αντικειμένων μιαςχρήσης και του καταστροφικούαντίκτυπου που προκαλούν στοπεριβάλλον, ο Σιμπούγια δημοσί-ευσε χθες το νέο του βιβλίο «Πλα-στικό χαρτί» (Plastic Paper). Πρό-κειται για έναν τόμο 144 σελίδωνγεμάτο φωτογραφίες που απεικο-νίζουν την πολυμορφία των σχε-δίων που εκτυπώνονται στις πλα-στικές σακούλες μιας χρήσης. Κάθεμία από αυτές τις συνέλεξε με ευ-λάβεια ο καλλιτέχνης από τουςδρόμους του Μεγάλου Μήλου, τατελευταία επτά χρόνια.

«Δεν είναι μυστικό πως οι πλα-

στικές σακούλες μιας χρήσης πνί-γουν τις πόλεις και τον πλανήτημας», αναφέρει ο Σιμπούγια, οοποίος θα δωρίσει όλα τα έσοδααπό την πώληση του συλλεκτικούβιβλίου στον οργανισμό Parley,που εργάζεται για να αντιστρέψειτη ζημιά που έχει γίνει στο οικο-σύστημα από τα επιβλαβή πλα-στικά. «Ωστόσο, ήθελα να τιμήσωτην ομορφιά αυτών των αντικει-μένων που περνούν από τη ζωήμας για ένα τόσο σύντομο χρονικόδιάστημα», προσθέτει. Στόχοςτης συλλογής του, άλλωστε, είναιμια ηχηρή έκκληση στους αστούςτου κόσμου για να δώσουν μεγα-λύτερη προσοχή στα αντικείμεναπου χρησιμοποιούν καθημερινάέτσι ώστε να τα επαναχρησιμο-

ποιούν τακτικά. Το πολύχρωμοβιβλίο, το οποίο περιέχει δημιουρ-γικές φωτογραφίες από δεκάδεςκορυφαίους φωτογράφους όπωςο Κολ Κένεντι και η Αννα Ρόμπερτς,κυκλοφόρησε χθες σε συλλεκτικήέκδοση στο πλαίσιο ειδικής εκδή-λωση στο Γουέστ Βίλατζ της ΝέαςΥόρκης και εξαντλήθηκε σε μόλιςμερικές ώρες.

Μαζί με το πρωτότυπο βιβλίοπωλήθηκαν επίσης και μία σειράαπό φανελάκια και μπλουζάκια κα-τασκευασμένα από ίνες φυκιών,μια συνεργασία ομάδας καλλιτε-χνών της Νέας Υόρκης με την εται-ρεία ρούχων Pangaia. «Είμαι σί-γουρος πως η αντίδραση των πιοκυνικών κριτικών θα είναι να κο-ροϊδέψουν το βιβλίο μου – άλλωστεπώς είναι δυνατόν μια πλαστικήσακούλα να θεωρείται τέχνη;» ανα-φέρει ο διακεκριμένος Νεοϋορκέζοςφωτογράφος, προτού προσθέσει:«Το παράδοξο είναι πως η πραγ-ματική τέχνη κρύβεται στα πιο μι-κρά πράγματα, στις πιο ασήμαντεςκαθημερινές μας συνήθειες καιστις τεράστιες επιπτώσεις πουμπορούν να επιφέρουν στον πλα-νήτη που μας φιλοξενεί».

������

Ενας ιδιαίτερος τόμος μεφωτογραφίες όπου πρω-ταγωνιστούν... πλαστικέςσακούλες – Ολα τα έσοδαθα πάνε σε οργανισμό για το περιβάλλον.

������

Αξιοποίησή τους σε σύγχρονα σχέδια , στο πλαίσιο καινοτόμουπρογράμματος του Ιδρύ-ματος AικατερίνηςΛασκαρίδη.

Ηχηρή έκκληση μέσω της τέχνης

Τις σακούλες συνέλεξε ο καλλιτέχνης Σο Σιμπούγια από τους δρόμους της Ν. Υόρκης, τα τελευταία επτά χρόνια.

Δίχτυα-φαντάσματα ως πρώτη ύλη

Θαλάσσια σκουπίδια βρίσκουν νέα χρήση, μέσω ενός πρωτότυπου διαγωνισμού για σχεδιαστές από 18 έως 35 ετών.

Ανθρωποι από κάθε γωνιά του πλανήτη έπιασαν «δουλειά» και καθάρισαν παραλίες, ποτάμια, ακόμα και ολόκληρα χωριά.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 23Δ Ι Ε Θ Ν ΗKυριακή 17 Μαρτίου 2019

ΠΑΣΑΔΕΥΤΕΡΑΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 7:00 10:00

Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΤΙΤΑΝΩΝ: ΠΟΛΙΤIKH Ή ΑΘΛΗΤΙΚΑ;

ΠΡΩΤΗ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΟΓΙΔΗΣ

Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ

Μια ιστοσελίδα, που φέρει την ονο-μασία «ένα νέο κόμμα», προκάλεσεμέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα ανα-στάτωση στο τουρκικό πολιτικόπροσκήνιο. Το κύμα αντιδράσεωνέφτασε σε τέτοιο σημείο που οιιδιοκτήτες της υποχρεώθηκαν νααναστείλουν προσωρινά την λει-τουργία της, κάνοντας αναφοράστις πιέσεις που δέχθηκαν από διά-φορες πλευρές.

Η σελίδα «ένα νέο κόμμα» ήρθεστο προσκήνιο της τουρκικής επι-καιρότητας σε μια στιγμή, κατάτην οποία στους πολιτικούς κύ-κλους της Άγκυρας συζητείται τοενδεχόμενο διάσπασης του κυβερ-νώντος Κόμματος Δικαιοσύνης καιΑνάπτυξης (ΑΚΡ) και η δημιουργίαενός νέου κεντρώου πολιτικού φο-ρέα, αμέσως μετά τις δημοτικέςεκλογές της 31ης Μαρτίου.

Οι φήμες έχουν αναστατώσειτο τουρκικό Προεδρικό, ενώ ο Ερν-τογάν προειδοποιεί δημοσίωςπρώην συνοδοιπόρους του οι οποίοιετοιμάζονται να χωρίσουν τουςδρόμους τους με το Κόμμα Δικαιο-σύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Κάνειλόγο για «προδοτική» ενέργεια καιαπειλεί ότι το τίμημα θα είναι με-γάλο.

Ο πικραμένος ΓκιουλΠοιοι βρίσκονται πίσω από το

νέο πολιτικό εγχείρημα που δεναποκλείεται να αλλάξει τις πολιτικέςισορροπίες στο τουρκικό πολιτικόπροσκήνιο; Ποιοι πολιτικοί πρω-ταγωνιστές οραματίζονται την ανά-δυση ενός νέου δεξιού φορέα; Σύμ-φωνα με πληροφορίες από τηντουρκική πρωτεύουσα, πρωταγω-νιστικό ρόλο διαδραματίζουν προ-σωπικότητες που ίδρυσαν το ΑΚΡ

και την προηγούμενη δεκαετίαβρέθηκαν σε πόστα-κλειδιά τηςτουρκικής κυβέρνησης.

Οι πληροφορίες θέλουν τονΑμντουλλάχ Γκιουλ, τον τέως Πρό-εδρο της Τουρκίας, να κινεί τα νή-ματα στο παρασκήνιο και να προ-ετοιμάζεται για την δυναμική επι-στροφή του στο πολιτικό προσκή-νιο. Σε στενή συνεργασία με πρώηνηγετικά στελέχη του ΑΚΡ και άλλωνκεντρώων κομμάτων, ο κ. Γκιουλοραματίζεται την δημιουργία ενόςνέου φιλελεύθερου συνασπισμούπου θα είναι σε θέση να δώσειτέλος μέσα σε σύντομο χρονικόδιάστημα στην τροχιά αυταρχισμούτης Τουρκίας.

Μέχρι στιγμής ο κ. Γκιουλ καιοι συνεργάτες του δεν επιβεβαι-ώνουν την δημιουργία του νέουφορέα.Το επιτελείο του κ. Γκιουλτηρεί σιγήν ιχθύος, ρίχνοντας τοβάρος του κυρίως στις παρασκη-νιακές ζυμώσεις στον χώρο τηςκεντροδεξιάς.

Η σιωπή του κ. Γκιουλ οφείλεταικυρίως στα όσα διαδραματίστηκαντο προηγούμενο διάστημα. Τηνπερίοδο των προεδρικών εκλογών,ο Επιτελάρχης της Τουρκίας κατέ-βηκε με στρατιωτικό ελικόπτεροστην αυλή της κατοικίας του κ.Γκιουλ, στην Κωνσταντινούπολη,και σε αυστηρό τόνο τον κάλεσενα αποσύρει την υποψηφιότητάτου, κάτι που τελικά πέτυχε.

Αντεπίθεση Νταβούτογλου Σύμφνα με πληροφορίες που

δεν έχουν ωστόσο επιβεβαιωθεί,εκτός από τον κ. Γκιουλ, περνάστην αντεπίθεση και ο πρώην Πρω-θυπουργός της Τουρκίας, ΑχμέτΝταβούτογλου. Στην πραγματικό-τητα η νέα πολιτική πρωτοβουλίατου κ. Νταβούτογλου ξεκίνησε ξε-

χωριστά από αυτήν του κ. Γκιουλ.Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι οι δρόμοιτων δυο πολιτικών συναντήθηκανεκ νέου, με τα δύο ξεχωριστά επι-τελεία να βολιδοσκοπούν την δη-μιουργία ενός κοινού πολιτικούφορέα.

Ο κ. Νταβούτογλου απομακρύν-θηκε από το αξίωμα του Πρωθυ-πουργού, λίγο πριν από το αποτυ-χημένο πραξικόπημα, με προσω-πική παρέμβαση του Ερντογάν.Σύμφωνα με συνεργάτες του κ.Νταβούτογλου, ο ίδιος δεν ξεπέρασεποτέ αυτό το τραύμα και δεν κρύβειτον προβληματισμό του για τηντροπή των εξελίξεων στο πολιτικόπροσκήνιο της Τουρκίας.

Όπως ο κ. Γκιουλ, έτσι και ο κ.Νταβούτογλου οραματίζεται τηνεξομάλυνση των σχέσεων της Τουρ-κίας με τους συμμάχους της, κυρίωςμε τις μεγάλες δυνάμεις της Δύσηςκαι τις ΗΠΑ. Οι δυο άνδρες τάσ-σονται, επίσης, υπέρ της ομαλο-ποίησης των σχέσεων του τουρκι-

κού κράτους με τους γείτονές τηςκαι τους Κούρδους της Μεσοπο-ταμίας. Για το εσωτερικό της χώραςεπιθυμούν να θέσουν τέρμα στηναυταρχική διακυβέρνηση του Προ-έδρου Ερντογάν.

Ο φιλόδοξος ΜπαμπατζάνΣτο νέο εγχείρημα ξεχωρίζουν

και άλλες σημαντικές προσωπικό-τητες της τουρκικής Δεξιάς. Οπρώην Υπουργός Οικονομίας καιΥπουργός Εξωτερικών της Τουρ-κίας, Αλί Μπαμπατζάν, είναι απόαυτούς που δεν κρύβουν τις φιλο-δοξίες τους για την ηγεσία τηςτουρκικής κεντροδεξιάς.

Τις φιλοδοξίες τους για τη νέαπερίοδο της πολιτικής σκηνής τηςΤουρκίας, δεν κρύβουν και άλλαπρώην υψηλόβαθμα στελέχη τουΑΚΡ. Τη νέα προσπάθεια υποστη-ρίζουν και πρώην στελέχη κεντρο-δεξιών κομμάτων, πολιτικές προ-σωπικότητες που εισήλθαν στην

πολιτική μέσα από τις δομές τουΚόμματος Μητέρας Πατρίδας καιτου Κόμματος Ορθού Δρόμου.

Τούρκοι αναλυτές εκτιμούν ότιη προσπάθεια για την δημιουργίατου νέου φορέα θα αναπτύξει νέαδυναμική μετά τις δημοτικές εκλο-γές. Σε περίπτωση που το ΑΚΡ δεχ-θεί ισχυρά πλήγματα σε αυτές τιςεκλογές, το νέο κίνημα θα έχει τηνδυνατότητα να ξεκινήσει την πο-ρεία του με περίπου 50 βουλευτέςαπό το ΑΚΡ και το ΡεπουμπλικανικόΛαϊκό Κόμμα, που θα αποχωρήσουναπό τα κόμματά τους και θα εν-ταχθούν στο νέο σχήμα.

Δύσκολο εγχείρημαΘα μπορούσε το νέο κεντρώο

κίνημα να σημειώσει επιτυχία καινα αναπτύξει σημαντική δυναμικήμέχρι τις προεδρικές και βουλευ-τικές εκλογές του 2023; Θα μπο-ρούσαν οι κ.κ. Γκιουλ, Νταβούτο-γλου και Μπαμπατζάν και άλλαπρώην ηγετικά στελέχη της τουρ-

κικής Δεξιάς να θέσουν τέρμα στηναυταρχική πορεία του κ. Ερντογάν;

Εκ πρώτης όψεως, η απάντησητου παραπάνω ερωτήματος είναιθετικού περιεχομένου. Στον κεν-τρώο χώρο υπάρχει ένα κενό. ΤοΑΚΡ του κ. Ερντογάν έχει «μετα-κομίσει» στον χώρο της εθνικιστι-κής και συντηρητικής Δεξιάς. Ηαξιωματική αντιπολίτευση δεν είναισε θέση να καλύψει το κενό πουαφήνει πίσω του το ΑΚΡ στον κεν-τρώο χώρο από πολλές απόψεις.

Στο οικονομικό πεδίο οι εξελίξειςδεν είναι ενθαρρυντικές για τηνΤουρκία. Το ίδιο ισχύει και για τηντουρκική διπλωματία. Υπό αυτέςτις συνθήκες, ένας νέος πολιτικόςφορέας, με ισχυρές προσωπικότη-τες και φιλελεύθερο προφίλ θα μπο-ρούσε να αλλάξει τα πολιτικά δε-δομένα.

Ωστόσο, το νόμισμα έχει και μιαάλλη όψη. Από την περίοδο τουπρόσφατου δημοψηφίσματος, ηΤουρκία έχει αλλάξει πολίτευμα,πολιτική τροχιά και κατευθύνσειςστο διπλωματικό πεδίο. Στο εσω-τερικό της παρουσιάζει αυταρχικάαντανακλαστικά και στο εξωτερικόδεν εμπνέει εμπιστοσύνη στουςσυμμάχους και γείτονές της. Τονέο πολίτευμα της Τουρκίας δεναφήνει πολλά περιθώρια για ελεύ-θερη πολιτική δράση της αντιπο-λίτευσης. Ο ίδιος ο Πρόεδρος τηςχώρας φτάνει στο σημείο να απει-λήσει με τον κίνδυνο της φυλάκισηςαρχηγούς της αντιπολίτευσης πουδιαφωνούν με την γραμμή του.Υπό αυτές τις συνθήκες, το σίγουροείναι ότι, αν και εφόσον δρομολο-γηθεί η δημιουργία του νέου κεν-τρώου πολιτικού φορέα, θα βρεθείαντιμέτωπος με αντιδημοκρατικέςμεθοδεύσεις, οι οποίες ενδέχεταινα επισκιάσουν τους στόχους του.

Αντάρτικο από τρεις πρώην στην ΤουρκίαΑμπτουλάχ Γκιουλ, Αχμέτ Νταβούτογλου και Αλί Μπαμπατζάν ετοιμάζουν νέο πολιτικό σχηματισμό μετά τις δημοτικές εκλογές

Ο Ερντογάν προειδοποιεί δημοσίως τους πρώην συνοδοιπόρους του. Κάνει λόγο για «προδοτική» ενέργεια και απειλείότι το τίμημα θα είναι μεγάλο.

24 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Α Θ Λ Η Τ Ι Σ Μ Ο Σ Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

ΚΟΑ και απαντήσεις Αναπόφευκτα, λόγω της φύσεως τουθέματος Ουζόχο, ο ΚΟΑ είχε βρεθεί στοεπίκεντρο. Σωστά ο Οργανισμός δεν θέ-λησε να… ρίξει λάδι στη φωτιά, απαν-τώντας και στην ουσία μπαίνοντας σε αν-τιπαράθεση εκείνες τις μέρες. Σωστά,επίσης, δεσμεύθηκε να απαντήσει καινα ξεκαθαρίσει το σκηνικό, σε σχέση μετις δικές του ενέργειες. Ωστόσο, σχεδόνέναν μήνα μετά την ολοκλήρωση τηςυπόθεσης, δεν το έχει ακόμη πράξει,έχοντας προγραμματίσει και ακυρώσει,προ λίγων ημερών, μια συνέντευξη Τύ-που για το θέμα αυτό και όχι μόνο.

* * * * *

Ομόνοια και Μακάρειο Βρε, πώς αλλάζουν οι καιροί. Ότανπρώτη η ποδοσφαιρική εταιρία τουΑΠΟΕΛ, προ τριετίας περίπου, ενδια-φέρθηκε για τη διαχείριση του Μακά-ρειου σταδίου, στην Ομόνοια είχαν προ-κύψει αντιδράσεις. «Η ΟΜΟΝΟΙΑ υπεν-θυμίζει ότι ο χώρος αποτελεί δημόσιαπεριουσία, η οποία φιλοξενεί ιστορι-κούς συλλόγους, διαφορετικά αθλήμα-τα, τμήματα και σχολές του κυπριακούμαζικού αθλητισμού. Ως τέτοια πρέπει

να παραμείνει» τόνιζε μεταξύ άλλων σεανακοίνωση της η Ομόνοια. Η κίνησητης τωρινής διοίκησης σαφώς και δενσυμβαδίζει, δείγμα της τεράστιας αλλα-γής που έχει προκύψει στο σωματείοτης Λευκωσίας, αλλά και δείγμα της οι-κονομικής δυνατότητας που πλέον δια-θέτει η Ομόνοια, σε σχέση με το 2016…

* * * * *

Περί φακέλων και ποινών Κάτι για φάκελους στη Β΄ Κατηγορία εί-χε ανακοινώσει η ΚΟΠ τις προάλλες μετις έντονες φήμες να επιμένουν ότι οιπερισσότεροι αφορούν συγκεκριμένηομάδα. Yπάρχει σκέψη στην ομοσπον-δία για λήψη αποτελεσματικού μέτρου

για την αντιμετώπιση του φαινομένου.Όλα δείχνουν ότι η σκέψη θα μετατρα-πεί σε πράξη. Δεν θα απαιτείται πιαεπίρριψη ευθύνης σε σωματείο για ναεπιβληθεί ποινή. Θα επιβάλλεται ποινήαπλώς με την εμπλοκή της σε φάκελο.

* * * * *

Πίεση στον ΣοφοκλέουςΕντονες πιέσεις δέχθηκε ο Σοφοκλέ-ους την προηγούμενη εβδομάδα προ-κειμένου να δείξει την πόρτα εξόδουστον Κερκέζ. Ο πρόεδρος αντέκρουσετην πίεση, διατηρώντας την εμπιστοσύ-νη προς το πρόσωπο του προπονητή.Μάλιστα, οι δύο άντρες είχαν πολύωρησυζήτηση για το πώς η ομάδα θα βρει

τον δρόμο. Αν όμως δεν τον βρει; Ο Σο-φοκλέους ξέρει, ίσως και ο Κερκέζ.

* * * * *

Λέτε να υπάρξει ανατροπή;Σημαντική κρίνεται η συνάντηση πουανάμεσα στην ηγεσία του ΚΟΑ και τονυπουργό Δικαιοσύνης Ιωνά Νικολάου γιατην κάρτα φιλάθλου. Φέτος είναι δύσκο-λο να αλλάξει οτιδήποτε, αλλά ας κάνου-με λίγο υπομονή γιατί στην Κύπρο δεν εί-ναι η πρώτη φορά που βιώσαμε ανατρο-πές. Αν είναι πάντως να γίνει κάτι, θααφορά τη μεταφορά του μητρώου φιλά-θλων στα σωματεία. Προς το παρόν, ηπλήρης κατάργηση είναι κάτι που στονΔΗΣΥ δεν έχουν διάθεση να συζητήσουν.

* * * * *

Ντρογκμπά παρόντος Την Τρίτη στις 11 το πρωί στο κοινοτικόστάδιο Πύλας, έχει προγραμματιστεί φι-λικός αγώνας μεταξύ της Νέας Σαλαμί-νας και της τουρκοκυπριακής MTG FC. Οαγώνας τελεί υπό την αιγίδα του Διε-θνούς Οργανισμού Peace and Sport.Παρών στην εκδήλωση θα είναι ο Ντιν-τιέ Ντρογκμπά, ο οποίος είναι αντιπρό-εδρος του οργανισμού. Ο Ντρογκμπάμάλιστα θα κάνει προθέρμανση με τουςποδοσφαιριστές των δύο ομάδων.

Η «κριτική» της Δευτέρας

ΑΠΟΨΕΙΣ

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

Τα γράψαμε δεκάδες φορές. Μησου πω, μόλις την προηγούμενηεβδομάδα «ξοδέψαμε» τοn χώρομας στην εφημερίδα, σχολιάζον-τας την αρρωστημένη νοοτροπίαή κουλτούρα που διαθέτουμε ωςοπαδοί ως προς το πώς αντιλαμ-βανόμαστε επιτυχημένο ή απο-τυχημένο έναν προπονητή. Λί-γο-πολύ καταλήξαμε ότι η πιοτιμητική θέση στο άθλημα, στην

Κύπρο θεωρείται ξεσκονόπανο στα χέρια εργα-ζόμενου σε τμήμα καθαριότητας.

Τούτη ακριβώς η προσέγγιση δεν πολύ διαφέρεικαι στο πώς αντιλαμβανόμαστε γενικότερα τηνπορεία μιας ομάδας ή ενός ποδοσφαιριστή ατομικά.Ακόμη και της προσφοράς μιας διοίκησης, ενόςπροέδρου, ενός παράγοντα. Όλοι, μα όλοι αξιο-λογούνται ανάλογα με το τι συμβαίνει το Σαββα-τοκύριακο. Εάν το αποτέλεσμα είναι θετικό, τότεη «θεοποίηση», οι κολακείες και τα κομπλιμένταγεμίζουν το μυαλό του καθενός από τη Δευτέρακαι έπειτα. Εάν το αποτέλεσμα του αγώνα είναιαρνητικό, τότε η εκμηδένιση, οι προσβολές και ηαπαξίωση κυριαρχούν στην κουβέντα της Δευτέρας.

Με αυτή ακριβώς τη νοοτροπία παρατηρείταιεύκολα η «σχιζοφρενική» συμπεριφορά που χα-ρακτηρίζει κάποιους, ίσως τους περισσότερους,ως προς τις απόψεις που διαθέτουν και εκφράζουν.Τη μία εβδομάδα είναι σούπερ ευχαριστημένοι,αισιόδοξοι… το επόμενο επταήμερο είναι πεσι-μιστές, μηδενιστές.

Με αυτά και με αυτά, με όλες δηλαδή τις υπερ-βολές και τις ακραίες θέσεις, δεν μπορεί κανείςνα αντιληφθεί την πραγματικότητα νηφάλια. Δενυπάρχουν κριτήρια, δεν αναλύονται δεδομένα καιδεν υφίσταται η σωστή αξιολόγηση.

Και όταν όλα αυτά, συντείνουν στο να μηνυπάρχει εξέλιξη. Να μην υφίσταται το ιδεατό. Αυτόδηλαδή που θα έπρεπε να αποτελούσε παράδειγμαπρος μίμηση. Ο μεγάλος και σοφός προπονητής,ο παίκτης σύμβολο, οι νεαροί που έχουν το μέλλονμπροστά τους, ο εμβληματικός πρόεδρος, η επι-τυχημένη διοίκηση και πάει λέγοντας.

Δεν διατηρείται τίποτα. Αφού τα πάντα αξιο-λογούνται από το αποτέλεσμα και όχι από τη συ-νολική δουλειά που γίνεται. Εάν για παράδειγμαη Μπαρτσελόνα δεν ήταν στη Δυτική Μεσόγειοαλλά στην Ανατολική δεν θα μπορούσε ποτέ νααγγίξει το μεγαλείο της ως κλαμπ, αφού κάποιοιθα διέκοπταν την εξέλιξη, λόγω ενός αποτελέσματοςή κάποιων κακών εμφανίσεων. Κυρίως τη Δευτέρα.Εάν δε, θα υπάρξει ποτέ κάτι αντίστοιχο της όποιαςΜπαρτσελόνα στο νησί μας, ούτε τη Δευτέρα πα-ρουσία.

Τεράστιο το ενδιαφέρον της υπό-θεσης, η οποία εξελίσσεται τιςτελευταίες μέρες, σε σχέση μετην τηλεοπτική στέγη της Ομό-νοιας και το ενδεχόμενο διακοπήςτης συνεργασίας της με την Pri-metel. Τεράστιο το ενδιαφέρονκαι με προεκτάσεις, οι οποίες δενπεριορίζονται μόνο στους δύοαυτούς… παίκτες του τηλεοπτι-κού παιχνιδιού.

Προεκτάσεις, οι οποίες αγγίζουν το τρίτο μέρος,μια άλλη τηλεοπτική πλατφόρμα, η οποία φυσιολογικάθα επωφεληθεί από το ενδεχόμενο διακοπής τηςσυνεργασίας αυτής, προεκτάσεις που επηρεάζουνκαι όλες τις υπόλοιπες υφιστάμενες συμφωνίες τη-λεοπτικών δικαιωμάτων, γιατί αναπόφευκτα, η όποιακατάληξη, είτε θα ανοίξει είτε θα κλείσει δρόμουςγια παρόμοιες κινήσεις στο μέλλον, από άλλεςομάδες, θα ανοίξει ή θα κόψει την όρεξη σε τηλεο-πτικές πλατφόρμες, σε σχέση με την ασφάλεια πουπαρέχει ένα συμβόλαιο, με τις απαραίτητες υπο-γραφές, σφραγίδες και προκαταβολή…

Υπάρχει βέβαια ένα ακόμη μέρος του όλου τη-λεοπτικού σκηνικού, ένας ακόμη… παίκτης. Ο φί-λαθλος – τηλεθεατής και στην προκειμένη περίπτωσησυνδρομητής. Σημαντικός ο ρόλος του, αφού στηνουσία σε αυτόν και τη μηνιαία συνδρομή του στο-χεύουν οι τηλεοπτικές πλατφόρμες. Από την όποιακατάληξη του θέματος και της σχέσης Ομόνοια –Pimetel, θα προκύψουν νικητές και χαμένοι, για ναέχουμε, ωστόσο, ξεκάθαρη εικόνα θα πρέπει να πε-ριμένουμε. Και αν θα πάμε σε μια δικαστική διαμάχη,ίσως πάρει καιρό να μετρηθούν κέρδη και ζημιές,να αναδειχθούν νικητές και ηττημένοι. Το μόνο σί-γουρο και πολύ πριν από την όποια τελική κατάληξη,είναι πως χαμένος της όλης υπόθεση είναι ο κόσμος,ο φίλαθλος – τηλεθεατής. Χαμένος ήταν ήδη απόκαιρό, από τη στιγμή που σε μια χώρα με πληθυσμόκάτω του εκατομμυρίου και με ένα πρωτάθλημαεπιπέδου μικρομεσαίας (ποδοσφαιρικής) χώρας, τοτηλεοπτικό προϊόν διανέμεται σε δύο και από τουχρόνου σε τρεις συνδρομητικές πλατφόρμες!

Τώρα γιατί χώρες με τεράστιο ποδοσφαιρικόεκτόπισμα, όπως η Αγγλία, η Ισπανία, η Γερμανία,η Γαλλία και η Ιταλία, προσφέρουν μεν το προϊόντους με συνδρομή, με κεντρική, ωστόσο, διαχείρισηκαι σε μία μόνο συνδρομητική πλατφόρμα και εμείςστην Κύπρο δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε μεαυτό τον τρόπο είναι άξιο απορίας. Ίσως γιατί τοbrand name των κυπριακών ομάδων είναι σε τέτοιοβαθμό και εκτόπισμα, που από μόνη της μια πλατ-φόρμα δεν μπορεί να το... αντέξει. Λέμε τώρα...

Οι χαμένοι του τηλεοπτικού παιχνιδιού

ΤουΓΙΩΡΓΟΥ ΛΟΓΙΔΗ

ΤουΧΡΙΣΤΟΥΖΑΒΟΥ

Μόνο ο ΠουλλαΐδηςΣε πολλά από τα θέματα που προέκυψαν στην Ανόρθωση εγείρονται μεγάλαερωτηματικά για τη διαχείριση που έγινε. Άλλα λέγονταν για την Όρενμπουργκκαι τη συμφωνία για Ντούρις το περασμένο καλοκαίρι, άλλα τον Γενάρη και άλλατώρα. Η ουσία είναι πως δεν πήραν λεφτά οι Ρώσοι και έχουν και το δίκαιο με τομέρος τους να προσφύγουν στη FIFA. Η διοίκηση Χατζηπαντέλα τους κάλεσεστην Κύπρο για να βρεθεί μια λύση, όμως όποια συμφωνία και να προκύψει ανδεν τους δοθεί ένα ποσό πάλι η προσφυγή θα επικρέμαται ως δαμόκλειος σπά-θη πάνω από τα κεφάλια όλων. Μόνο ο Χρήστος Πουλλαΐδης μπορεί να δώσειάμεση λύση σε αυτό το σοβαρό πρόβλημα. Σαφώς και θέλει να αναλάβει, αλλάαν δε λυθεί αυτό το θέμα κινδυνεύει να καταστραφεί και η επόμενη σεζόν. Οιεπόμενες μέρες θα κρίνουν το μέλλον της Ανόρθωσης σε μεγάλο βαθμό.

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΤΤΙΧΗ

Ο Κριστιάνο Ρονάλντο είχε στις 5 Φε-βρουαρίου τα γενέθλιά του, «έκλεισε»τα 34 χρόνια, αλλά εξακολουθεί μετους άθλους του να αποδεικνύει ότιαποτελεί «φαινόμενο» για το ποδό-σφαιρο.

Τα επιτεύγματά του είναι εκπλη-κτικά. Οι φανατικοί θαυμαστές του σεόλη τη γη είναι αμέτρητοι αλλά έχεικαι ορκισμένους εχθρούς που λα-τρεύουν να τον μισούν. Ελάχιστοιόμως αμφισβητούν πλέον την αξίατου, το ταλέντο του και την εργατικό-τητά του, την αφοσίωσή του στον στό-χο του να είναι ο κορυφαίος στο πιοδημοφιλές άθλημα στον κόσμο. Έχτισεμε «ποταμούς» ιδρώτα (και πολλά δά-κρυα), έναν ωραίο «μύθο» και φροντίζεινα τον συντηρεί και να τον εμπλουτίζει.

Είχε πάρα πολύ δύσκολα παιδικάχρόνια, αλλά κατάφερε να ανελιχθεί,έχοντας να υπερβεί μεγάλα εμπόδια,να ξεπεράσει τεράστιες δυσκολίες, δί-χως να αφήσει τις «πληγές» που του

δημιουργήθηκαν, να τον επηρεάσουναρνητικά, αλλά να αποτελέσουν «εφό-δια» για την εκπληκτική πορεία τουπρος την κορυφή.

Έχει πάρει σχεδόν τα πάντα απότίτλους, έχει διακρίσεις σε ατομικόεπίπεδο, είναι ο πλουσιότερος ποδο-σφαιριστής στον κόσμο και αποτελείένα brand name που πουλάει όσο κα-νένα άλλο. Δεν ξεχωρίζει για τον καλότου χαρακτήρα, είναι ο «τύπος» με τοαλαζονικό βλέμμα, που ιντριγκάρεικαι προκαλεί συζητήσεις επί συζητή-σεων σε κάθε γωνιά του πλανήτη, αλλάο «CR7» έχει γράψει ιστορία ως ο κα-λύτερος Πορτογάλος ποδοσφαιριστήςτης ιστορίας (ξεπέρασε Εουσέμπιο καιΦίγκο)! Το παλικαράκι από τη Μαδέιραέγινε «θρύλος» που κατάφερε να κα-τακτήσει τον κόσμο όλο.

Ο Κριστιάνο Ρονάλντο έχει και στηφετινή σεζόν με τη Γιουβέντους φο-βερές επιδόσεις, καθώς σε 36 αγώνεςμε τους «μπιανκονέρι» σε όλες τις διορ-γανώσεις έχει πετύχει 23 γκολ και έχειδώσει 11 ασίστ.

Εχει πάθει... υπερκούπωση!Από τη Σπόρτινγκ Λισαβόνας στη

Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και από εκείστη Ρεάλ Μαδρίτης και από το περα-σμένο καλοκαίρι στη Γιουβέντους, οΠορτογάλος σούπερ σταρ δεν είχεποτέ πρόβλημα να πει «ναι» σε νέεςπροκλήσεις.

Ο Ρονάλντο ήταν αυτός που «σφρά-γισε» με δικό του γκολ την αναμέτρησητων «μπιανκονέρι» με τη Μίλαν, σταμέσα Ιανουαρίου, και τους χάρισε τοιταλικό Σούπερ Καπ.

Είναι ο πρώτος τίτλος της Γιουβέν-τους για το 2019 και, φυσικά, ο πρώτοςδικός του με τη φανέλα της «ΜεγάληςΚυρίας». Βέβαια, ο ιταλικός σύλλογοςέδωσε τα 100 εκατομμύρια ευρώ τοπερασμένο καλοκαίρι στη Ρεάλ με κύ-ριο στόχο ο Κριστιάνο να τη βοηθήσεινα κατακτήσει το Τσάμπιονς Λιγκ. Με

το χατ τρικ και τη σπουδαία εμφάνισήτου στον επαναληπτικό με την Αθλέ-τικο Μαδρίτης, απέδειξε σε όλους ότιπαραμένει «σταθερή αξία».

Είναι προφανές, εξάλλου, ότι και οίδιος ο Πορτογάλος θέλει σαν τρελόςνα οδηγήσει τη Γιουβέντους στην κα-τάκτηση του τίτλου της κορυφαίας ευ-ρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσηςμε απώτερο στόχο να φτάσει και οίδιος στην έκτη «Χρυσή Μπάλα» τηςσπουδαίας καριέρας του.

Ο Ρονάλντο έχει κατακτήσει τίτλο

όπου κι αν έχει πάει, με όποια ομάδακι αν έχει παίξει, σε όποιο πρωτάθλημακι αν έχει αγωνιστεί. Ο πρώτος τουτίτλος με τη Γιουβέντους (Σούπερ ΚαπΙταλίας), είναι ο 29ος συνολικά στηνκαριέρα του σε συλλογικό, αλλά καιεθνικό επίπεδο, διότι μην ξεχνάμε ότιτο 2016 κατέκτησε το EURO με τηνΠορτογαλία στα γήπεδα της Γαλλίας.

Έχει σηκώσει το Τσάμπιονς Λιγκπέντε φορές, τέσσερις με τη «βασίλισ-σα» και μία με τους «κόκκινους δια-βόλους».

Τα περισσότερα γκολ σεευρωπαϊκές διοργανώσεις: 127

Τα περισσότερα γκολ στοΤσάμπιονς Λιγκ: 125

Τα περισσότερα γκολ σε μια σεζόν στο Τσάμπιονς Λιγκ: 17(2013-14)

Περισσότερες νίκες σε τελικούς Τσάμπιονς Λιγκ: 5

Ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που έχει σκοράρει σε 3 τελικούςΤσάμπιονς Λιγκ

Ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που έχει σκοράρει και στα 6 ματςτων ομίλων του Τσάμπιονς Λιγκ

Ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που έχει σκοράρει σε 11 σερί ματς στο Τσάμπιονς Λιγκ

Ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που έχει σκοράρει 10 γκολ κόντρα σε μια ομάδα στοΤσάμπιονς Λιγκ (Γιουβέντους)

Τα περισσότερα γκολ στην ιστορία της Ρεάλ Μαδρίτης: 450

Τα περισσότερα βραβεία ωςΚαλύτερος Ποδοσφαιριστής της UEFA: 4

Περισσότερες Χρυσές Μπάλες: 5(όσες και ο Λιονέλ Μέσι)

Περισσότερα βραβεία FIFA bestplayer: 5 (όσα και ο Λιονέλ Μέσι)

Περισσότερες συμμετοχές στηνκαλύτερη ομάδα της χρονιάς στην UEFA από το κοινό: 13

ΜΕ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚH

Περισσότερες συμμετοχές σε EURO: 21

Περισσότερες συμμετοχές σεEURO και Παγκόσμια: 38 (μαζί με τον Μπάστιαν Σβάινστάιγκερ)

Περισσότερα γκολ σε EURO: 9(όσα και ο Μισέλ Πλατινί)

Περισσότερα EURO στα οποίασκόραρε: 4

Ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που έχει σημειώσει 3 γκολ σεδιαφορετικά EURO (2012, 2016)

Τα περισσότερα γκολ σε EURO(μαζί με τα προκριματικά): 29

Τα περισσότερα γκολ σεπροκριματικά EURO καιΠαγκοσμίου Κυπέλλου: 50

Περισσότερες συμμετοχές μεΕθνική Πορτογαλίας: 154

Περισσότερα διεθνή γκολ γιαΕυρωπαίο ποδοσφαιριστή: 85

ΤΑ 22 ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚA ΡΕΚOΡ

ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ

Σπόρτινγκ Λισαβόνας

1 Σούπερ Καπ Πορτογαλίας (2002)

Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

3 Πρέμιερ Λιγκ (2007, 2008, 2009)

1 Κύπελλο Αγγλίας (2004)

2 Λιγκ Καπ (2006, 2009)

2 Κομιούνιτι Σιλντ (2007, 2008)

1 Τσάμπιονς Λιγκ (2008)

1 Παγκόσμιο ΚύπελλοΣυλλόγων (2008)

Ρεάλ Μαδρίτης

2 Πριμέρα Ντιβιζιόν (2012, 2017)

2 Κύπελλα Ισπανίας (2011, 2014)

2 Σούπερ Καπ Ισπανίας (2012, 2017)

4 Τσάμπιονς Λιγκ (2014, 2016, 2017, 2018)

3 Ευρωπαϊκά Σούπερ Καπ(2014, 2016, 2017)

3 Παγκόσμια Συλλόγων(2014, 2015, 2017)

Γιουβέντους

1 Σούπερ Καπ Ιταλίας (2019)

Εθνική Πορτογαλίας

1 Ευρωπαϊκό (2016)

1 714

15

16

17

18

19

2 0

21

22

8

9

10

11

12

13

2

3

4

5

6

Τα μεγάλα ρεκόρ και οι τίτλοιτου Κριστιάνο ΡονάλντοΟ 34χρονος σταρ, με τα κατορθώματά του, έχει σημαδέψει για πάντα το παγκόσμιο ποδόσφαιρο

�������

Ο Ρονάλντο έχει κατακτήσειτίτλο όπου κι αν έχει πάει,με όποια ομάδα κι αν έχειπαίξει, σε όποιο πρωτάθλη-μα κι αν έχει αγωνιστεί.

ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

www.pwc.com.cy/ceosurvey

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

1,63%

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

X.A.3,67% 3,92%

Nasdaq

2,02%

Nikkei

0,60%

Dax

0,39%

FTSE 100

4,71%

Πετρέλαιο

0,74%

€ /$

X.A.K.2,6%

Κύπρος 1,72% -0,13%

Γερμανία 0,08% 0,02%

Γαλλία 0,46% 0,04%

Ιταλία 2,49% 0,02%

Ισπανία 1,18% 0,14%

Ιρλανδία 0,67% 0,00%

Ελλάδα 3,80% 0,03%

Ην. Βασίλειο 1,22% 0,05%

Απόδοση δεκαετών ομολόγων

Βαθμολογία από οίκους αξιολόγησης

Οίκος Μακρο- Βραχυ-Αξιολόγησης πρόθεσμο πρόθεσμο

Χρέος Χρέος

DBRS ΒBB (low) R-2 (middle)Fitch BΒΒ- F3Moody’s Ba2 NPS&P BBΒ- Α-3

Απόδοση Εβδομαδιαία αλλαγή Α Π 0 Ψ Η / Του ΠΑΜΠΟΥ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Η κυπριακή οικονομία έχει επα-νακτήσει στο σύνολό της την πα-ραγωγή που απώλεσε ως απότοκοτης μεγάλης χρηματοοικονομικήςκρίσης. Το αρνητικό είναι ότι τοδημόσιο χρέος έχει ανέβει σε με-γάλο ύψος, όμως το ΑΕΠ βρίσκε-ται πιο πάνω από τα επίπεδα πριναπό την κρίση και η ανεργία μει-ώνεται σταθερά.

Υπάρχει όμως μια μεγάλη κα-τηγορία πολιτών που βρίσκονταισε χειρότερη θέση από ό,τι πριναπό την κρίση. Πρόκειται γιατους νέους ανθρώπους, οι οποίοιαδικούνται όσο ποτέ από τα δε-δομένα της σημερινής οικονο-μικής κατάστασης.

Η ανεργία στους νέους είναιδιπλάσια από ό,τι στον υπόλοιπο

πληθυσμό, παρά το γεγονός ότιοι νέοι της Κύπρου έχουν υψηλάακαδημαϊκά προσόντα, όντας –οι περισσότεροι– απόφοιτοι τρι-τοβάθμιας εκπαίδευσης. Ακόμακαι όταν βρίσκουν δουλειά, οιαρχικοί μισθοί εξακολουθούν ναείναι χαμηλοί σε τόσο μεγάλοβαθμό που δεν μπορούν να υπο-στηρίξουν μια αξιοπρεπή διαβίω-ση.

Ο δημόσιος τομέας παραδο-σιακά υπήρξε ένας καλός εργο-δότης για νέους ανθρώπους στηνΚύπρο. Ίσως κάποιος να έλεγευπερβολικά καλός εργοδότης.Σήμερα ο δημόσιος τομέας έχειπεριορίσει τις προσλήψεις νέωνυπαλλήλων. Ακόμα όμως και αυτοίπου εισέρχονται στον δημόσιο

τομέα δεν έχουν τα ωφελήματαπου είχαν και έχουν οι παλαιότε-ροι. Η μεγάλη διαφορά έγκειταικυρίως στο πολύ γενναιόδωροσυνταξιοδοτικό σύστημα με τοεφάπαξ και τη σύνταξη στα 60%περίπου του μισθού, ωφελήματαπου καταργήθηκαν για τους νε-οεισερχόμενους.

Οι νέοι υπήρξαν τα μεγάλαθύματα της κρίσης, καθώς η ανερ-γία ανάμεσά τους εκτινάχθηκεστο 50%, όταν οι επιχειρήσειςπροσπάθησαν να αντιμετωπίσουντην πτώση στη ζήτηση με περιο-ρισμό στο μισθολόγιο. Η ανεργίαεπέφερε μείωση στους μισθούς,αλλά και εξασθένηση των συν-τεχνιών που διαπραγματεύονταιεκ μέρους των εργαζομένων. Ακό-

μα και σήμερα, μετά τη μείωσητης ανεργίας, πολλοί νέοι εργά-ζονται με συνθήκες προσωρινήςή μερικής απασχόλησης.

Τι θα μπορούσε να γίνει γιανα περιοριστεί αυτή η άδικη κα-τάσταση για τους νέους; Το πρώτοείναι να αποφύγουμε εσφαλμένεςερμηνείες ότι οι σημερινοί νέοιείναι απρόθυμοι να δουλέψουνκαι καλομαθημένοι. Η πλειοψηφίατων νέων προέρχεται από οικο-γένειες που δύσκολα τα βγάζουνπέρα. Ασφαλώς και θέλουν ναδουλέψουν και να προχωρήσουνμε τη ζωή τους. Η Κύπρος σήμεραδεν τους δίνει πολλές ευκαιρίεςγι’ αυτό πολλοί από αυτούς επι-λέγουν να εργάζονται στο εξω-τερικό. Έτσι όμως χάνει η οικο-

νομία μας ικανούς και εκπαιδευ-μένους ανθρώπους.

Είναι επίσης σημαντικό το θέ-μα της οικονομικής θέσης τωννέων να μπει ψηλά στις προτε-ραιότητες της οικονομικής πο-λιτικής. Η οικονομία από μόνητης δεν πρόκειται να διορθώσειαυτή τη δυσμενή κατάσταση.Αντίθετα, η τάση –όχι μόνο στηνΚύπρο– είναι να επιδεινώνεταιαυτή η διαφορά. Αυτό που πρα-κτικά πρέπει να γίνεται είναι πε-ρισσότερες διευκολύνσεις γιατους νέους στην έναρξη της επαγ-γελματικής τους ζωής, αλλά καιπροσπάθεια να υπάρξουν επεν-δύσεις, ντόπιες και ξένες, που θαδημιουργήσουν νέες, καλές θέσειςεργασίας.

Η σημερινή οικονομία αδικεί όσο ποτέ τους νέους

SHELL

Επεκτείνεταικαι στην παραγωγήηλεκτρικήςενέργειας

Σελ. 11

Νέα δεδομένα στην αγορά ακινή-των δημιουργούνται στη Λευκω-σία, με τα εμπορικά και επιχειρη-ματικά ανοίγματα, την αποπερά-τωση της πλατείας Ελευθερίας,την παρουσία φοιτητών, τη λει-τουργία ξενοδοχείων κατηγορίας

city και μπουτίκ, την άφιξη ξένωνεπενδυτών και τη γενιά των mil-lenials. Οι παράμετροι αυτοί οδη-γούν σε αύξηση των τιμών τωνακινήτων, αλλά και των ενοικίων.Ωστόσο, οι τιμές δεν είναι οι ίδιεςσε όλες τις περιοχές. Έγκωμη και

Άγιος Ανδρέας οι ακριβότερες πε-ριοχές της πρωτεύουσας, Παλ-λουριώτισσα και Καϊμακλί οι φθη-νότερες. Οι τιμές μεταξύ διαμε-ρισμάτων, κατοικιών και οικοπέ-δων μπορεί να διαφέρουν σε μιακλίμακα από 15-50%. Οι ενοικια-

στικές αξίες των ακινήτων στηδυτική Λευκωσία έχουν αυξηθείπέριξ των δύο ιδιωτικών πανεπι-στημίων Ευρωπαϊκού και Λευκω-σίας, λόγω της μεγάλης συγκέν-τρωσης φοιτητών. Υπολογίζεταιότι συνολικά στην περιοχή της

Έγκωμης υπάρχουν χίλιες φοι-τητικές κλίνες. Ωστόσο παρά τηναύξηση των κλινών η προσφοράδεν ικανοποιεί πλήρως την ζήτη-ση, και αυτό έχει ως αποτέλεσματην διατήρηση, των τιμών τωνενοικίων σε ψηλά επίπεδα. Σελ.4

Οι αρμόδιες εισαγγελικές αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών διενεργούν ποινική προκαταρκτική έρευνα για να διαλευκάνουν τι συμβαίνει μεεπίμαχες συμφωνίες που συνήψε η εταιρεία Facebook με πάμπολλες ισχυρές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας (περισσότερες από 150) ώστε νατους κοινοποιήσει σωρεία δεδομένων εκατομμυρίων χρηστών του ομώνυμου κοινωνικού δικτύου της. Οι εισαγγελείς έδωσαν εντολή να τουςπαραχωρηθούν τα αρχεία τουλάχιστον δύο κορυφαίων κατασκευαστριών κινητών τηλεφώνων και άλλων ψηφιακών συσκευών. Σελ. 9

Ερευνα για συμφωνίες Facebook με εταιρείες τεχνολογίας ΣυμφωνίατραπεζώνΕΤΥΚ γιατις εισφορέςEνόψει του ΓεΣΥ

Τράπεζες και ΕΤΥΚ έδωσαν ταχέρια αναφορικά με τις εισφο-ρές στα υφιστάμενα συντεχνια-κά σχέδια ασφάλισης υγείαςκαι τις εισφορές που θα γίνονταιγια σκοπούς εφαρμογής του Γε-ΣΥ. Θα εφαρμόσουν τη συμφω-νία που υπέγραψαν αρχές τουμήνα εργοδότες και συντεχνίεςκαι θα συνεχίσουν να εισφέ-ρουν στα υφιστάμενα σχέδιαασφάλισης υγείας, μέχρι το2020. Σελ. 3

Σε ύφεση η οικονομία της ΤουρκίαςΣτα ύψη ο πληθωρισμός

Με την οικονομία της σε ύφεσηκαι τον πληθωρισμό στα ύψηοδεύει η Τουρκία προς τις δη-μοτικές εκλογές, την πρώτηεκλογική δοκιμασία που θα αν-τιμετωπίσει ο Τούρκος πρό-εδρος. Τα τελευταία στοιχείαφέρουν το ΑΕΠ να έχει συρρι-κνωθεί κατά 2,4% το τέταρτοτρίμηνο του 2018. Σελ. 10

Ακριβό μου ακίνητο, υψηλό μου ενοίκιοΓιατί οι τιμές ακολουθούν ανοδική πορεία στη Λευκωσία – Ποιες περιοχές επηρεάζονται περισσότερο

ΕΛΛΑΔΑ

Μετοχές και ομόλογαθα δίνουν «χρυσή βίζα»Η επένδυση σε ελληνικά ομόλογα, μετοχέςκαι αμοιβαία κεφάλαια θα εξασφαλίζει στοεξής άδεια παραμονής σε πολίτες τρίτωνχωρών, καθώς στο πολυνομοσχέδιο του Υπ.Οικονομίας προβλέπεται η διεύρυνση τωνεργαλείων που μπορούν να χρησιμοποι-ηθούν στο πρόγραμμα «χρυσή βίζα». Σελ. 7

ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Στρέφονται σε κτίριαυψηλών προδιαγραφώνΑναπτύξεις εξ ολοκλήρου νέων κτιρίων, αλ-λά και ανακατασκευές υφιστάμενων θα βρε-θούν στο επίκεντρο των δραστηριοτήτωνεταιρειών επενδύσεων σε ακίνητη περιου-σία, καθώς οι διοικήσεις αναζητούν αποδοτι-κότερους τρόπους για να εμπλουτίσουν τοχαρτοφυλάκιο των ακινήτων τους. Σελ. 12

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

© 2019 Deloitte Limited Tax

Tax Webcast - February 2019Be informed on the latest tax updates

Watch the video and subscribe >

ΔΗΚΤΗΣdiktis@kathimerini.com.cy

Βγήκαν και τα νέα στοιχεία τωναδειών οικοδομής από τη Στατι-στική Υπηρεσία για την χρονιάπου μας πέρασε. Όπως ήταν ανα-μενόμενο, το 2018 ακολούθησε τοσερί αυξήσεων στο συνολικό εμ-βαδόν αδειοδοτημένων έργων πουπαρατηρείται από το 2015 και μετά.Το αξιοσημείωτο, που μπορεί ναπέρασε κάπως απαρατήρητο, είναιπως η αύξηση στο συνολικό αδει-οδοτημένο εμβαδόν από το 2017στο 2018 ήταν στο 11,9% σε αντί-θεση με την αύξηση του 47,3%που σημειώθηκε από το 2016 στο2017 και του 18,8% που σημειώθη-κε από το 2015 στο 2016. Σημειώνωδε, πως η αύξηση από το 2014 στο2015 ήταν 12,3%.

Θα εστιάσω στη σύγκριση δύοδιετιών: αυτής του 2014 προς 2015και αυτής του 2017 προς 2018. Καιοι δύο είχαν μια μεταβολή στο συ-νολικό αδειοδοτημένο εμβαδόντης τάξης του 12%. Μήπως τα δύοπαρόμοια νούμερα αυξήσεων υπο-δηλώνουν το ίδιο πράγμα; Υπάρχεικάτι το ανησυχητικό που πρέπεινα γνωρίζουμε;

Η γνώμη μου είναι πως παρόλοπου τα δύο νούμερα αυξήσεων φαι-νομενικά αφορούν παρόμοια με-γέθη, στην πραγματικότητα είναιδιαφορετικά και από πίσω τουςκρύβεται μια διαφορετική ιστορίαπου περιγράφει εντελώς διαφορε-

τικά οικονομικά δεδομένα. Το επό-μενο κοινό που έχουν είναι πωςκαι οι δύο ιστορίες καταλήγουν σεθετικό συμπέρασμα.

Αν θυμηθούμε κάποια χρόνιαπίσω, από το 2009 μέχρι και το2014 (και των δύο χρονιών περι-λαμβανομένων) αυτό το στατιστικόστοιχείο κατέγραφε αρνητικές με-ταβολές ανά έτος. Δηλαδή, η οι-κοδομική δραστηριότητα συρρι-κνωνόταν αποδεικνύοντας έτσιπως η συνεισφορά της στην οικο-νομική ανάπτυξη ήταν αρνητικήκαι γι’ αυτό ως ένας σημαντικόςπνεύμονας της οικονομίας συνει-σέφερε στην (δηλαδή ενδυνάμωνετην) καταγεγραμμένη ύφεση τηςπεριόδου εκείνης.

Γι’ αυτό όταν για πρώτη φοράμετά από έξι χρονιές συνεχούςσυρρίκνωσης ήρθε η πρώτη αύξη-ση του 12,3% του 2015 ήταν έναπρώτο θετικό σημάδι ότι σαν οι-

κονομία αρχίσαμε να βγαίνουμεαπό την κρίση.

Το θετικό σημάδι του 2015 φούν-τωσε για τα καλά τις επόμενες δύοχρονιές όπου η αύξηση ανήλθεστο 18,8% (το 2016) και στο 47,3%παρακαλώ (το 2017). Αυτά κατ’εμένα ήταν όχι τόσο ενθαρρυντικάσημάδια για διάφορους λόγους. Αςπούμε ένας λόγος ήταν η απότομηυπερθέρμανση του τομέα με ό,τιαυτό συνεπάγεται: απότομη αύ-ξηση κόστους κατασκευής, χαλά-ρωση στην κατασκευαστική ποι-ότητα, αύξηση της προσφοράς χω-ρίς να υπάρχει βεβαιότητα ότι αν-τικατοπτρίζει ανάλογη αύξηση στηζήτηση κλπ.

Γι’ αυτό με έχει καθησυχάσει ηαύξηση του 11,9% που σημειώθηκετο 2018. Αν και το 2018 ακολου-θούσε τα μεγέθη του 2017 τότε θαείχαμε πραγματικό πρόβλημα, δε-δομένων των πραγματικών επιπέ-δων της ζήτησης. Η πιο ήπια αύ-ξηση του 11,9% κρίνεται γι’ αυτότο λόγο θετική επειδή σημαίνειπως δεν συνεχίζει χωρίς λόγο καιαιτία μια φρενίτιδα στην προσθήκηνέου στοκ ακινήτων. Είναι καλόνα είμαστε πιο μαζεμένοι και ναπροσπαθούμε να αποκωδικοποι-ούμε τα σωστά επίπεδα ζήτησηςέτσι ώστε να μην βρεθούμε με χι-λιάδες τετραγωνικά μέτρα αδιά-θετου στοκ.

Βλέποντας τώρα τον διαμοιρα-σμό αυτών των αδειοδοτημένωντετραγωνικών μέτρων ανά επαρχία,φαίνεται πως το 33% περίπου ανή-κει στη Λευκωσία, το 31% περίπουστη Λεμεσό, περίπου το 11% στηνΑμμόχωστο με κάτι παραπάνω ναπηγαίνει στην Πάφο και το 13%στη Λάρνακα. Η Λευκωσία εξακο-λουθεί να είναι πολύ σοβαρός παί-χτης – ιδιαίτερα αν λάβει κάποιοςυπόψη πως δεν έχει το πλεονέκτη-μα της θάλασσας.

Το πραγματικά αξιοσημείωτοείναι η επίδοση της Αμμοχώστουπου με μερίδιο 5,9% το 2017, ανέ-βηκε στο 10,9% το 2018. Φαίνεταιπως το γεγονός ότι προχωρούν με-γάλα έργα όπως η μαρίνα και τογεγονός ότι ο τουρισμός ανθεί,ώθησε την εκπόνηση περισσότε-ρων έργων.

Φυσικά σε απόλυτους αριθμούςη Αμμόχωστος ήταν ουραγός το2016 με έργα 90.700 μ² και ήτανουραγός το 2018 με 189.000μ². ΗΛευκωσία το 2018 βρέθηκε στις573.500μ² και η Λεμεσός στα541.300μ².

Ας ελπίσουμε πως το πρόσημοστα επόμενα χρόνια θα είναι θετικόκαι τα μεγέθη λογικά.

Ο Ανδρέας Α. Ανδρέου, MRICS είναι CEO,APS Andreou Property Strategy - Char-tered Surveyors

Τυχαία η αναφοράΤυχαία η σύγκριση τάσης της μείωσης των ΜηΕξυπηρετούμενων Δανείων του Συνεργατισμούκαι της Alpha Bank επί εποχές που ήταν CEO οΓιώργος Γεωργίου, που μεταξύ άλλων είναι καιμέλος της Ερευνητικής Επιτροπής που έβγαλε τοΠόρισμα για τον Συνεργατισμό. Δεν υπήρχαν άλ-λες τράπεζες για να συγκρίνει την πορεία τωνΜΕΔ ο υπουργός, αντιληπτό.

••••Κόμπος στο χτένιΠρόταση νόμου για δήλωση μη εξυπηρετούμε-νων δανείων από πολιτικά πρόσωπα στο πόθενέσχες τους κατέθεσαν κόμματα στην Ολομέλειατης Παρασκευής. Η πρόταση νόμου προνοεί ότιπολιτικά πρόσωπα τα οποία βάση νομοθεσίας εί-ναι υπόχρεα να υποβάλλουν το πόθεν έσχεςτους, θα πρέπει σε αυτό να συμπεριλαμβάνουν,αν υπάρχουν και μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Μακαλά, έπρεπε να φτάσει ο κόμπος στο χτένι γιανα ενεργοποιηθούν οι βουλευτές και να προχω-ρήσουν σε νόμο που θα δηλώνουν τα ΜΕΔ τους;Έπρεπε να αποκαλυφθεί πως υπάρχουν ΠΕΠστον Συνεργατισμό για να βγει ο γενικός εισαγγε-λέας και να δηλώσει πως πάνω από 35 βουλευ-τές έχουν Μη Εξυπηρετούμενα;

••••Ονοματολογία s01e04Το 2019 μπορεί να ονομαστεί από τώρα ως ηχρονιά της ονοματολογίας. Είχε ανακοινωθεί απότο 2018 πως θα έφευγε ο Άκερμαν από την Τρά-πεζα Κύπρου, άρα μέχρι να ανακοινώσει η Τρά-

πεζα Κύπρου τον Αράπογλου, έπαιζαν σενάρια.Έπειτα, παραιτείται αιφνιδίως ο Χούρικαν απότην Τράπεζα Κύπρου και αρχίζει η ονοματολογίαγια την διαδοχή του. Ονοματολογία και για τηνθέση του Κεντρικού Τραπεζίτη. Και τώρα, θα αρ-χίσει η ονοματολογία για την θέση του υπουργούΟικονομικών, μετά τη δήλωση της αποχώρησήςτου μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

••••Επισκέψεις στο Υπ. ΟικονομικώνΤην Παρασκευή, την ημέρα της δήλωσης απο-χώρησης του υπουργού Οικονομικών Χάρη Γε-ωργιάδη στον τρίτο όροφο του Υπουργείου Οικο-

νομικών, βρισκόταν σε περίοπτη θέση στέλεχοςτης Τράπεζας Κύπρου δίπλα στα πρόσωπα πουπαρακολουθούσαν τη συνέντευξη Τύπου. Αινιγ-ματική η επίσκεψη και η παρακολούθηση της δή-λωσης.

••••Γύρισαν επιτέλους σελίδα Μετά από τρεις μήνες συζήτηση, δύο αναβολέςκαι μια ώρα συζήτησης μόνο για τις τροπολογίες,η Ολομέλεια πέρασε τελικά τις αλλαγές για τα τέ-λη κυκλοφορίας και τον φόρο κατανάλωσης τωνοχημάτων. Προς ικανοποίηση εισαγωγέων, μετα-χειρισμένων και μη που είδαν τις πωλήσεις τουςνα παίρνουν την κατηφόρα εν αναμονή των εξε-λίξεων. Προς ικανοποίηση φυσικά και των οδη-γών παλαιών οχημάτων, καθώς τα αυξημένα τέληδεν θα ισχύσουν για τα ήδη εγγεγραμμένα, αλλάγια τις νέες εγγραφές. Άρα, τέλος καλό γιαόλους. Έκλεισε το κεφάλαιο, γυρίσαμε σελίδα.Πόσες σελίδες πρέπει να γυρίσουμε όμως για ναφτάσουμε το κεφάλαιο της ηλεκτροκίνησης;

••••Ποιος θα πρωτοπάρειΗ Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε σε νόμους τιςδύο προτάσεις νόμου για το Ταμείο Αλληλεγγύηςπρος τους κουρεμένους καταθέτες και κατόχουςαξιογράφων, που κατέθεσαν οι κοινοβουλευτι-κές ομάδες ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ και Αλληλεγγύης. Σεαυτό το ταμείο θα δοθούν 55 εκατ. ευρώ σε δύοδόσεις και αριθμό τεμαχίων κρατικής γης ύψους105 εκατ. ευρώ για να γίνει διαχείριση. Να δούμεποιος θα πρωτοπάρει αποζημίωση από το Τα-μείο.

A Π Ο Ψ Η Του JASON LANGE*

Ο περίπλοκος λόγοςπροκαλεί σύγχυση

A Π Ο Ψ Η Του ΑΝΔΡΕΑ Α. ΑΝΔΡΕΟΥ

Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίσητου 2008, οι επίσημες ανακοινώσειςτης Ομοσπονδιακής Τράπεζας τωνΗΠΑ (Fed) έγιναν τόσο δυσανά-γνωστες, που χρειαζόταν κανείςτουλάχιστον τετραετείς σπουδέςγια να τις κατανοήσει. Αυτό φαί-νεται να αλλάζει σιγά σιγά, σύμ-φωνα με ανάλυση του Reuters.Από τον Φεβρουάριο του 2018,όταν ο Τζερόμ Πάουελ ανέλαβε ταηνία της Fed, οι επίσημες ανακοι-νώσεις που εκδίδονται μετά τις τα-κτικές συνεδριάσεις του διοικητικούσυμβουλίου έχουν γίνει λιγότεροπερίπλοκες. Συν τοις άλλοις, τασχόλια του κεντρικού τραπεζίτητων ΗΠΑ στις συνεντεύξεις Τύπουείναι πιο απλά και άρα προσβάσιμαστον μέσο ακροατή. Αφενός, η αλ-λαγή αυτή είναι μέρος της προ-

σπάθειας του κ. Πάουελ να απλο-ποιήσει τον τρόπο επικοινωνίαςτης Fed. Αφετέρου, οι μηχανισμοίτης ίδιας της Fed απλοποιούνται,καθώς εγκαταλείπει τα μέτρα πο-σοτικής χαλάρωσης που εφάρμοζεεπί μία ολόκληρη δεκαετία μετάτη χρηματοπιστωτική κρίση. Σεαυτά τα μέτρα συμπεριλαμβάνον-ταν οι αγορές αμερικανικών ομο-λόγων από τις τράπεζες για τηνενίσχυση της ρευστότητας τουχρηματοπιστωτικού συστήματος.Οσο μη συμβατικά ήταν τα μέσαπου χρησιμοποιούσε η Fed για νακαταπολεμήσει την κρίση του 2008και τη συνακόλουθη ύφεση στιςΗΠΑ, τόσο πιο περίπλοκος γινότανο γραπτός λόγος της Fed, αλλά καιο προφορικός λόγος των υψηλό-βαθμων αξιωματούχων της. Ενώορισμένοι θεωρούν πως οι απότο-μες διακυμάνσεις στις αγορές πε-ριορίζονται όταν υπάρχει μεγαλύ-τερη σαφήνεια, κάποιες από τιςδηλώσεις του Πάουελ έχουν επι-τύχει το αντίθετο αποτέλεσμα. Δη-λαδή η απλή γλώσσα σε θέματανομισματικής πολιτικής μπορεί ναεπιτύχει και το αντίθετο, μη επι-θυμητό αποτέλεσμα.

Οι έμπειροι αναγνώστες τωνεπίσημων ανακοινώσεων της Fedκαταλήγουν στο συμπέρασμα πως,όταν ήταν περίπλοκος ο γραπτόςλόγος, προκαλούνταν μεγαλύτερημεταβλητότητα στους δείκτες τωναγορών. Δεν είναι ξεκάθαρο, όμως,εάν η πρόσφατη απλοποίηση τωνανακοινώσεων της Fed έχει βοη-θήσει την κοινή γνώμη να κατα-νοήσει καλύτερα τα σχέδια τηςομοσπονδιακής τράπεζας ή εάνέχει βελτιώσει τον τρόπο που οιαγορές ερμηνεύουν σωστά τις προ-θέσεις της.

«Θα περίμενε κανείς πως θαμειωνόταν η μεταβλητότητα τωναγορών», σχολιάζει ο Τσάρλς Κα-λομοίρης, οικονομολόγος στο Πα-νεπιστήμιο Κολούμπια. Οι επεν-δυτές έχουν γίνει τελευταία πιονευρικοί διότι επικρατεί αβεβαι-ότητα για την πορεία της παγκό-σμιας οικονομίας και κατ’ επέκτασητην πολιτική της Fed. Παραδείγ-ματος χάριν, ο κ. Πάουελ δεν άλλαξετον Δεκέμβριο παλαιότερη διατύ-πωση της Fed που έλεγε πως είναι«αυτόματη» η διαδικασία μείωσηςτων τοποθετήσεων σε αμερικανικάομόλογα. Παρ’ όλα αυτά, οι τιμέςτων μετοχών παρουσίασαν μεγάληπτώση, διότι οι επενδυτές ανέμενανμεγαλύτερη ευελιξία από τη Fed.

Αναλύοντας τις επίσημες ανα-κοινώσεις της Fed από το 1994 μέ-χρι το 201, συμπεραίνει κανείς πωςήταν μεγαλύτερες οι διακυμάνσειςτων αγορών όταν ο γραπτός λόγοςήταν πιο περίπλοκος. «Δεν παίζειρόλο μόνον τι λες αλλά και ο τρόποςπου το λες», σχολιάζει ο Ντέιβιντ- Γιαν Γιάνσεν, οικονομολόγος στηνκεντρική τράπεζα της Ολλανδίας.Ορισμένοι ερευνητές εξετάζουνμέχρι και τον συνδυασμό των λέ-ξεων που συσχετίζονται με τηναυστηρή ή τη χαλαρή νομισματικήπολιτική. Στις 6 Φεβρουαρίου, ο κ.Πάουελ είχε δηλώσει πως οι υπεύ-θυνοι για τη νομισματική πολιτικήτων ΗΠΑ προσπαθούν να συντά-ξουν τις επίσημες ανακοινώσειςμε τρόπο που να είναι κατανοητέςαπό την Wall Street. Προσέθεσε,όμως, πως και ο ίδιος χρησιμοποιείδικές του εκφράσεις για να γίνεταιευκολότερα αντιληπτός. Τον Ια-νουάριο, όμως, ο κ. Πάουελ κατέ-φυγε σε μία πιο περίπλοκη γλώσσαστη συνέντευξη Τύπου μετά τησυνεδρίαση της Fed. Ο λόγος είναιότι έπρεπε να εξηγήσει γιατί η ομο-σπονδιακή τράπεζα θα διατηρήσεισταθερό το κόστος δανεισμού στηναμερικανική οικονομία.* Ο κ. Jason Lange είναι αρθρογράφοςτου Reuters.

H Λ E Ξ HΤ Η Σ Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α Σ

Τιμή ΔιάθεσηςΑμοιβαίων Κεφαλαίων

Τιμή Διάθεσης ΑμοιβαίωνΚεφαλαίων καλείται η τιμήστην οποία ο επενδυτήςαγοράζει τα μερίδια Αμοι-βαίων Κεφαλαίων, και υπο-λογίζεται από το άθροισματης καθαρής τιμής των με-

ριδίων και της προμήθειας αγοράς τωνΑμοιβαίων Κεφαλαίων.

Μάριος ΧαραλαμπίδηςΚαθηγητής Διοίκησης και Οικονομικών

Cyprus Institute of Marketing / The CyprusBusiness School

Στην «τύχη» η επιλογή Alpha Bank για σύγκριση με τα ΜΕΔ της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας.

Τι μας λέει η οικοδομική βιομηχανία;�������

Η Λευκωσία εξακολου-θεί να είναι πολύ σοβα-ρός παίχτης – ιδιαίτερααν λάβει κάποιος υπόψηπως δεν έχει το πλεονέ-κτημα της θάλασσας.

������

Από τότε που ο ΤζερόμΠάουελ ανέλαβε ταηνία της Fed, οι επίση-μες ανακοινώσεις πουεκδίδονται μετά τις τακτικές συνεδριάσειςέχουν γίνει πιο κατα-νοητές.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3O I K O N O M I AKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Οι δραστικές αλλαγές, ως αποτέλεσμα τηςεξέλιξης της τεχνολογίας, γυρίζουν ανα-πόφευκτα την σελίδα στον τρόπο λει-τουργίας των επιχειρήσεων ενώ καθιστάμονόδρομο την υιοθέτηση των νέων τε-χνολογιών. Οι ανάγκες που πλέον προ-κύπτουν ήταν και το εφαλτήριο για τηνCyta ώστε να προσφέρει τις ανάλογεςλύσεις στους πελάτες της. Σε αυτή τηβάση η νέα πρόταση του Οργανισμούέχει ως επίκεντρο την ανάγκη κάθε επι-χείρησης για σωστή και αδιάλειπτη επι-κοινωνία. Πρόκειται για το σχέδιο BusinessPlan, το οποίο επικεντρώνεται στις υπη-ρεσίες τηλεφωνίας και internet και προ-σαρμόζεται στις εξατομικευμένες ανάγκεςτης κάθε επιχείρησης. Η κα Μαρία Δά-μαλου Χατζηγεωργίου, Διευθύντρια Επι-χειρηματικής αγοράς της Cyta, περιγράφειτα πλεονεκτήματα και τις προοπτικέςπου προσφέρει το νέο σχέδιο για τις επι-χειρήσεις, ενώ υπογραμμίζει την σημασίατης τεχνολογίας στο σύγχρονο επιχει-ρηματικό γίγνεσθαι. Εξηγεί επίσης πώςτο σχέδιο Business Plan, σε συνδυασμόμε την ανάπτυξη του δικτύου Fiber, μπο-ρούν να αποτελέσουν μια ελκυστική πρό-ταση για κάθε επιχείρηση.

–Σε ποιους απευθύνεται το Businessstart και ποια κενά έρχεται να καλύ-ψει;

–Το σχέδιο Business Start έρχεται νακαλύψει τις ανάγκες μιας επιχείρησηςαπό τα πρώτα της βήματα, ενώ εξελίσ-σεται και προσαρμόζεται με την πρόοδοτης επιχείρησης. Σχεδιάστηκε για να αν-ταποκρίνεται πλήρως στη σημαντικήανάγκη της κάθε επιχείρησης για αξιό-πιστη και αδιάλειπτη επικοινωνία μετους πελάτες, το προσωπικό, τους συ-νεργάτες και τους προμηθευτές της, στηνΚύπρο και το εξωτερικό. Ταυτόχρονα,προσφέρει τις απαραίτητες υψηλές τα-χύτητες που υποστηρίζουν τις καινοτόμεςεφαρμογές της πιο σύγχρονης επιχείρη-σης, καθώς και τη μέγιστη δυνατή ασφά-λεια στην επικοινωνία και τις συναλλαγέςτης. Με το Business Start, οι επιχειρήσεις

έχουν στη διάθεσή τους τρεις επιλογέςγια σταθερή τηλεφωνία (Telephony SmallBusiness, Business Telephony και Busi-ness Telephony για PBX) και οκτώ επι-λογές για ταχύτητες διαδικτύου. Οι επι-λογές αυτές μπορούν να συνδυαστούνώστε να παρέχουν την πιο κατάλληληλύση για κάθε επιχείρηση. Είναι επίσηςσημαντικό να αναφέρουμε ότι με τηνανάπτυξη του παγκύπριου δικτύου Fiberη Cyta είναι σε θέση να παρέχει υψίρ-ρυθμες ταχύτητες πρόσβασης μέχρι 1Gbps, σταθερή και αδιάλειπτη ταυτό-χρονη σύνδεση για όλους τους χρήστεςκαι όλες τις συσκευές, ταχύτερη αποστολήκαι λήψη μεγάλων αρχείων, με ελάχιστοχρόνο αναμονής, υψηλής ποιότητας ει-κόνα και φωνή για video conferencing,καθώς και γρήγορη και συνεχή πρόσβασηστις πιο σύγχρονες επιχειρηματικές εφαρ-μογές Cloud.

–Πόσο ελκυστική οικονομικά είναι ηπρότασή σας για τις νέες επιχειρή-σεις;

–Το Business Start προσφέρει δωρεάνεγκατάσταση για την τηλεφωνία και τοδιαδίκτυο και 25% έκπτωση στη μηνιαίασυνδρομή των υπηρεσιών αυτών για πε-ρίοδο δώδεκα μηνών. Επιπρόσθετα, τοΣχέδιο παρέχει προνόμια, όπως είναι οιαπεριόριστες ενδοεταιρικές κλήσεις γιακινητά RED, η δωρεάν σύνδεση στηνυπηρεσία Fax-On-Email και η δωρεάνσύνδεση και μηνιαία συνδρομή για μίαMultisim σε RED κύκλωμα, καθώς και

24/7 εξυπηρέτηση. Επομένως, το σχέδιοαποτελεί μια ιδιαίτερα ελκυστική πρότασηπρος τις νέες επιχειρήσεις.Ένα σημαντικόπλεονέκτημα που παρέχει το BusinessStart είναι η ευελιξία που το χαρακτηρίζει,αφού μπορεί να προσαρμοστεί στο προφίλτης κάθε επιχείρησης ξεχωριστά. Ακο-λουθεί το μοντέλο «pay as you grow»,που σημαίνει ότι ο επιχειρηματίας έχειτη δυνατότητα να ξεκινήσει συντηρητικά,καλύπτοντας τις βασικές ανάγκες τουκαι στη συνέχεια να το προσαρμόσει στιςανάγκες που προκύπτουν, όπως ανα-πτύσσεται η επιχείρησή του.

–Τηλεφωνία και ίντερνετ. Πόσο ση-μαντικοί είναι αυτοί οι δύο παράγοντεςγια το ξεκίνημα μιας επιχείρησης,αλλά και για τη διατήρηση επιχειρή-σεων που ήδη δραστηριοποιούνται;

–Στην ψηφιακή εποχή που διανύουμε,

με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας,προκύπτουν δραστικές αλλαγές στη δομήκαι τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρή-σεων. Η τηλεφωνία και το ίντερνετ απο-τελούν απαραίτητα εργαλεία, ενώ η υιο-θέτηση των νέων τεχνολογιών αποτελείμονόδρομο για όσες επιχειρήσεις επι-διώκουν να διασφαλίσουν, όχι μόνο τηνεπιβίωσή τους στο νέο περιβάλλον, αλλάκαι την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Ταδεδομένα αυτά ισχύουν για κάθε επιχεί-ρηση είτε αυτή βρίσκεται στο ξεκίνημάτης, είτε ήδη δραστηριοποιείται απόκαιρό. Στο πλαίσιο αυτό, αναγνωρίζονταςότι η αξιοποίηση της τεχνολογίας αποτελείανταγωνιστικό πλεονέκτημα, επενδύουμεσε αυτή και προσφέρουμε τις κατάλληλες,ολοκληρωμένες λύσεις στους πελάτεςμας με την αξιοπιστία, την ποιότητα καιτην ανώτερη εμπειρία πελάτη που μαςχαρακτηρίζουν.

–Πώς η CYTA επένδυσε μέχρι σήμεραστο κεφάλαιο των υπηρεσιών για επι-χειρήσεις; Πέραν του Business startποια άλλα προγράμματα προσφέρετεκαι ποια είναι τα μελλοντικά σας πλάνασε αυτόν τον τομέα;

–Στο σημερινό οικονομικό περιβάλλον,η εξατομίκευση των υπηρεσιών για τιςσυγκεκριμένες ανάγκες καθεμιάς επιχεί-ρησης θεωρείται, όχι απλώς χρήσιμη,αλλά απαραίτητη. Η Cyta παρέχει έναπλήρες φάσμα τηλεπικοινωνιακών υπη-ρεσιών, υπηρεσιών Cloud και ICT (Infor-mation Communication Technology),που συμβάλλουν στην αύξηση της πα-ραγωγικότητας της επιχείρησής και δια-σφαλίζουν ότι οι πελάτες της απολαμβά-νουν τεχνολογίες αιχμής. Πέραν των βα-σικών προϊόντων τηλεφωνίας, διαδικτύουκαι φιλοξενίας, έχουμε αναπτύξει καιυπηρεσίες όπως οι Metro Ethernet, VPNBusiness, IaaS με Cloud Servers, HostedExchange, Powersoft 365 και Office 365,καθώς και πληθώρα διευκολύνσεων καιεργαλείων που αυτοματοποιούν και δι-ευκολύνουν μια εταιρεία να γίνει πιο πα-ραγωγική. Οι υπηρεσίες αυτές είναι εφά-μιλλες των υπηρεσιών που παρέχουνπαγκόσμιοι τηλεπικοινωνιακοί κολοσσοίκαι επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να ανα-πτυχθούν και να μεγαλουργήσουν.Στόχοςμας παραμένει η παροχή καινοτόμων,συνδυαστικών λύσεων και προτάσεωνπου φέρνει τις επιχειρήσεις πιο κοντάστους πελάτες τους, επιτυγχάνοντας ου-σιαστικά αποτελέσματα. Το υψηλό επίπεδοτεχνογνωσίας που διαθέτει η Cyta, ηαδιαμφισβήτητη αξιοπιστία της, αλλάκαι η τεχνολογική υπεροχή των δικτύωνκαι των υποδομών της, την καθιστούνως τον συνεργάτη που κάθε επιχείρησηεμπιστεύεται και χρειάζεται δίπλα τηςγια να τη στηρίξει με ασφάλεια στην πο-ρεία της προς το μέλλον.

www.cyta.com.cy/internet-business-startΤηλεφωνική Γραμμή ΕπιχειρηματικώνΠελατών Cyta 150

Μονόδρομος για τις επιχειρήσεις, οι νέες τεχνολογίεςΗ Διευθύντρια Επιχειρηματικής Αγοράς της Cyta παρουσιάζει το νέο σχέδιο Business Start για τηλεφωνία και ίντερνετ σε επιχειρήσεις

�������

Το Business Start προσφέ-ρει δωρεάν εγκατάστασηγια την τηλεφωνία και το ίν-τερνετ και 25% έκπτωσηστη μηνιαία συνδρομή τωνυπηρεσιών αυτών για πε-ρίοδο δώδεκα μηνών.

Σταθερή τηλεφωνία και υψηλές ταχύτητες internet είναι το ζητούμενο για κάθε σύγχρονηεπιχείρηση. Αυτή την ανάγκη αναγνωρίζει η Cyta, επενδύοντας σε προγράμματα, όπως εί-ναι το Business Start, επισημαίνει η κα Δάμαλου.

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Eστω και αν δεν έχει ανακοινωθείακόμα επισήμως, τράπεζες καιΈνωση Τραπεζικών Υπαλλήλωνέδωσαν τα χέρια αναφορικά με τιςεισφορές στα υφιστάμενα συντε-χνιακά σχέδια ασφάλισης υγείαςκαι τις εισφορές που θα γίνονταιγια σκοπούς εφαρμογής του ΓενικούΣχεδίου Υγείας. Επί της ουσίας, ταδύο μέρη θα εφαρμόσουν όσα είχανσυμφωνήσει αρχές του μήνα ερ-γοδότες και συντεχνίες με τις ίδιεςρυθμίσεις ιατροφαρμακευτικήςασφάλισης που προβλέπονται στιςσυλλογικές συμβάσεις ενόψει τηςυλοποίησης του ΓεΣΥ. Η συμφωνίαυπεγράφη την Πέμπτη 28 Φεβρουα-ρίου από τους κοινωνικούς εταίρουςΣΕΚ, ΠΕΟ, ΔΕΟΚ, ΟΕΒ και ΚΕΒΕ.Προβλέπει ότι για τα επαγγελματικάΤαμεία Υγείας όπως για παράδειγμααυτό της Αρχής ΤηλεπικοινωνιώνΚύπρου (CYTA), της Αρχής Ηλε-κτροδότησης Κύπρου (AHK), τωνΞενοδοχοϋπαλλήλων και άλλα, επι-χειρήσεις και εργαζόμενοι θα συ-νεχίσουν να καταβάλλουν τις ει-σφορές στα υφιστάμενα συντε-χνιακά σχέδια ασφάλισης υγείαςμέχρι την 1/6/2020, παράλληλα μετις εισφορές που θα γίνονται γιασκοπούς ΓεΣΥ.

Όμως, για τους τραπεζοϋπαλ-λήλους και συγκεκριμένα για τοΤαμείο της Ένωσης ΤραπεζικώνΥπαλλήλων Κύπρου (ΕΤΥΚ), δενείχε παρθεί η απόφαση για το πώςθα κατανεμηθούν οι συνεισφορέςπου αφορούν το Γενικό Σχέδιο Υγεί-ας. Σύμφωνα με πληροφορίες της«Κ», οι τράπεζες εντέλει θα εισφέ-ρουν και στα Ταμεία της ΕΤΥΚ καιστο ΓεΣΥ μέχρι την ίδια περίοδο,δηλαδή μέχρι και το τέλος Ιουνίουτου 2020 οπότε και θα εφαρμοστείπλήρως το Σχέδιο Υγείας. Αν και

οι σχέσεις τραπεζών και ΕΤΥΚ δενείναι οι καλύτερες εδώ και πολλούςμήνες, διότι οι δύο πλευρές δεν ταβρίσκουν στο περιεχόμενο τωνσυλλογικών συμβάσεων, άρα καιδεν ανανεώνουν, οι υπογραφές γιατο ζήτημα του ΓεΣΥ αναμένεταινα πέσουν στο επόμενο διάστημα.Ήταν ένα ανοιχτό και υπό συζή-τηση θέμα για τους τραπεζοϋπαλ-λήλους, το οποίο στο πλαίσιο τηςγενικότερης διαφωνίας μεταξύ συν-τεχνίας και τραπεζών «βρισκότανστον αέρα». Το κλίμα μεταξύ ΕΤΥΚκαι τραπεζών έχει δυναμιτιστείενόψει των γενικότερων αλλαγώνπου αναμένεται να έρθουν στη βά-ση της τεχνολογικής εξέλιξης τωντραπεζών. Πρόσθετα, το ίδιο κλίμα

έχει βαρύνει μετά την συνεχή προ-σπάθεια όλων των τραπεζών γιαμείωση του προσωπικού τους, κάτιπου έχει κάνει τις δύο πλευρές να

μην βαίνουν την καλύτερή τουςπερίοδο.

Ποια η συμφωνίαΣύμφωνα με τις πληροφορίες,

η συμφωνία που θα υπογραφεί θαείναι ίδια με αυτή που υπεγράφηαπό τους κοινωνικούς εταίρους(εργοδότες και συντεχνίες). Προ-βλέπει τα εξής: Για την περίοδοαπό 1/3/2019 μέχρι 31/5/2019, επι-χειρήσεις και εργαζόμενοι θα συ-νεχίσουν να καταβάλλουν πλήρωςτις εισφορές στα υφιστάμενα συν-τεχνιακά σχέδια ασφάλισης υγείαςμε βάση τις σχετικές συλλογικέςσυμβάσεις. Οι εισφορές αυτές θαγίνονται παράλληλα με τις εισφορέςπου θα γίνονται για σκοπούς ΓεΣΥ.

Για την περίοδο 1/6/2019 μέχρι και31/5/2020 οι εκατέρωθεν εισφορέςστα συντεχνιακά Ταμεία Υγείαςμειώνονται κατά το ήμισυ. Την1/6/2020, με την πλήρη εφαρμογήτου ΓεΣΥ, οι εισφορές εργαζομένωνκαι εργοδοτών στα συντεχνιακάΤαμεία Υγείας τερματίζονται. Ηπιο πάνω ρύθμιση, νοουμένου ότιθα υπάρξει συμφωνία μεταξύ τωνμερών, σε καμία περίπτωση δενεμποδίζει την εισαγωγή, εφαρμογήή διατήρηση συμπληρωματικώνρυθμίσεων ασφάλισης υγείας γιαυπηρεσίες φροντίδας υγείας πουδεν παρέχονται μέσω του ΓεΣΥ.Όσον αφορά στις περιπτώσεις πουλειτουργούν Σχέδια Υγείας πέραντων συντεχνιακών Ταμείων Υγείαςσυμφωνημένα σε Συλλογικές Συμ-βάσεις, θα γίνουν διαπραγματεύσειςμεταξύ των δύο μερών. Για το τε-λευταίο μέρος, αναμένεται με τηνυπογραφή της συμφωνίας να ξε-καθαριστεί.

Την 1/6/2020, με την πλήρηεφαρμογή του ΓεΣΥ, οι εισφορέςεργαζομένων και εργοδοτών στασυντεχνιακά Ταμεία Υγείας τερ-ματίζονται, άρα το ερώτημα πουεύλογα δημιουργείται είναι για τηλειτουργία του Ταμείου της ΕΤΥΚμετά τον Ιούνιο του 2020.

Τα ποσοστάΕκτός από το κλίμα μεταξύ τρα-

πεζών και τραπεζοϋπαλλήλων πουείναι «βαρύ», έχουν βαρύνει και οιεισφορές των εργοδοτών από τηναρχή του έτους, με τις επιχειρήσειςνα έχουν να διαχειριστούν παρα-πάνω εισφορές σε κοινωνικές ασφα-λίσεις, εισφορές σε ΓεΣΥ και πα-ραχώρηση τιμάριθμου (όποια επι-χείρηση παραχωρεί).

Με βάση τον νόμο περί κοινω-νικών ασφαλίσεων, από 1/1/2019αυξάνονται οι εισφορές τόσο για

τον εργοδότη όσο και για τον ερ-γοδοτούμενο του κατά 0,5% επίτων ασφαλιστέων αποδοχών τουεργοδοτουμένου. Κατά συνέπειαη εισφορά στο Ταμείο ΚοινωνικώνΑσφαλίσεων αυξάνεται από 7.8%σε 8.3% για την κάθε πλευρά.

Με βάση τον νόμο για την εφαρ-μογή του Γενικού Σχεδίου Υγείας(ΓεΣΥ), από 1/3/2019 (1η φάσηεφαρμογής ΓεΣΥ – εξωνοσοκομει-ακή φροντίδα υγείας) ο εργοδότηςκαταβάλλει εισφορές ύψους 1,85%και ο μισθωτός 1,70% επί του συ-νόλου των αποδοχών του μισθω-τού μέχρι του ορίου των €180.000τον χρόνο. Τα χρονοδιαγράμματαεφαρμογής του ΓεΣΥ καθορίζονταιμέσα στη νομοθεσία που ομόφωναψήφισε η Βουλή στις 16 Ιουνίου2017. Η παροχή της εξωνοσοκο-μειακής περίθαλψης ξεκινά την1η Ιουνίου 2019 και τρεις μήνεςνωρίτερα, τον μήνα που διανύου-με, ξεκινούν οι εισφορές για τηνπρώτη φάση. Η πλήρης εφαρμογήτου ΓεΣΥ θα ξεκινήσει την 1η Ιου-νίου 2020 και τρεις μήνες νωρί-τερα, την 1η Μαρτίου 2020 θα ξε-κινήσει η καταβολή των πλήρωνεισφορών: Εργαζόμενοι μισθωτοί2,65%, Εργοδότες 2,90% και κρά-τος 4,70% (οι αυτοτελώς εργαζό-μενοι θα καταβάλλουν 4%, οι συν-ταξιούχοι 1,70%, αξιωματούχοι1,85%, και επί των άλλων εισοδη-μάτων τόκοι, ενοίκια κ.λπ. θα κα-ταβάλλονται εισφορές 1,85%).

Όσες επιχειρήσεις παραχωρούνΑ.Τ.Α. στο πλαίσιο σχετικής συμ-φωνίας θα έχουν από 1/1/2019 επι-βάρυνση 0,76% επί του ολικού μι-σθού. Ως εκ τούτου το ΤιμαριθμικόΕπίδομα αυξάνεται από 1η Ιανουα-ρίου 2019 και για περίοδο δώδεκαμηνών από 0,28% σε 1,04% πάνωστους νέους βασικούς μισθούςόπως έχουν διαμορφωθεί.

Τα βρήκαν τράπεζες - ΕΤΥΚ για τις εισφορέςΘα συνεχίσουν να εισφέρουν στα υφιστάμενα συντεχνιακά σχέδια ασφάλισης υγείας μέχρι το 2020

�������

Βαρύ το κλίμα μετά τησυνεχή προσπάθεια τωντραπεζών για μείωσητου προσωπικού τους,κάτι που έχει κάνει τιςδύο πλευρές να μην βαί-νουν την καλύτερή τουςπερίοδο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν, η συμφωνία που θα υπογραφεί θα είναι ίδια με αυτή που υπογράφηκεαπό τους οι κοινωνικούς εταίρους (εργοδότες και συντεχνίες) τέλος Φεβρουαρίου 2019.

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Της ΜΑΡΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Τα νέα εμπορικά και επιχειρηματικάανοίγματα στη δυτική Λευκωσία,η αποπεράτωση της πλατείας Ελευ-θερίας, η ύπαρξη των φοιτητώνκυρίως των ιδιωτικών πανεπιστη-μίων, η νέα νομοθεσία που επιτρέ-πει τη λειτουργία ξενοδοχείων κα-τηγορίας city και μπουτίκ, η άφιξηξένων επενδυτών και η γενιά τωνmillenials. Είναι όλες αυτές οι πα-ράμετροι οι οποίες φαίνεται ναεπηρεάζουν την αγορά ακινήτωνστην πρωτεύουσα και που αναμέ-νεται να δημιουργήσουν νέα δε-δομένα για συγκέντρωση ενδια-φέροντος σε συγκεκριμένες περιο-χές έναντι άλλων άρα και αύξησηή διατήρηση των τιμών ενοικίωνκαι αγοράς. Βάσει των δεδομένωνως έχουν σήμερα, ένα νεαρό ζευ-γάρι μεσαίας οικονομικής δυνατό-τητας και χωρίς τεράστιες απαιτή-σεις, το οποίο είναι έτοιμο για τοεπόμενο βήμα στη ζωή του και ανα-ζητεί κατοικία στη Λευκωσία έχειστην ουσία να επιλέξει ανάμεσασε Λακατάμεια, Δευτερά και Λατσιάκαι σε κάποια σημεία της Μακε-δονίτισσας. Αυτές θεωρούνται οιπεριοχές οι οποίες διαχρονικά πα-ρουσιάζουν τιμές συγκριτικά χα-μηλότερες σε σχέση με μια κατοικίαστην Έγκωμη ή τον Άγιο Ανδρέα,οι οποίες είναι οι ακριβότερες στηνπρωτεύουσα.

Σύμφωνα με τον διευθύνοντασύμβουλο της APS Property Stra-tegy, Ανδρέα Ανδρέου, το φάσματων αξιών αυτών των οικοπέδωνκυμαίνεται από 140-150 χιλιάδεςευρώ μέχρι 200 χιλιάδες ευρώ. Πιοπροσιτές είναι οι τιμές στην περιοχήΑγίου Δομετίου, αλλά και στην Παλ-λουριώτισσα και το Καϊμακλί, ενώδυτικότερα της Λευκωσίας, στιςπεριοχές Λακατάμεια και Κοκκι-νοτριμιθιά, οι τιμές δεν έχουν δια-φοροποιηθεί παρά την οικονομικήδραστηριότητα που καταγράφεταιμε τη λειτουργία του νέου εμπορι-κού κέντρου, αλλά και τη μελλον-τική δημιουργία του εκπτωτικού

χωριού. Θα πρέπει να αλλάξουν ταπολεοδομικά δεδομένα ώστε νασημειωθεί σημαντική διαφοροποί-ηση στις τιμές, σχολιάζει σχετικάο κ. Ανδρέου. Μέσης κατηγορίαςοικιστική περιοχή θεωρούνται επί-σης τα Λατσιά.

Eγκωμη και Άγιος ΑνδρέαςΟι ακριβότερες περιοχές στη

Λευκωσία για ενοικίαση και αγοράακινήτων είναι διαχρονικά οι ίδιες,με τις τιμές να είναι ακριβότερες

από 20% μέχρι 50% σε σχέση μετις υπόλοιπες περιοχές της Λευ-κωσίας. Για παράδειγμα η περιοχήΑγίου Ανδρέα που συνορεύει μετον σχετικά φθηνότερο Άγιο Δο-μέτιο είναι από τις ακριβότερες πε-ριοχές, λόγω της περιορισμένηςπροσφοράς. Σε αυτή την περιοχή,αλλά και στην Έγκωμη βρίσκονταικαι οι ξένες πρεσβείες. Από τιςακριβότερες περιοχές θεωρείταικαι η Έγκωμη και ιδιαίτερα η πε-ριοχή πέριξ του ξενοδοχείου HiltonPark η οποία διαχρονικά προσέλ-κυσε το ενδιαφέρον εύπορων οι-κογενειών και είναι μια περιοχήπου αποτελείται από πολυτελείςκατασκευές.

Υπάρχουν και περιοχές, όπωςγια παράδειγμα ο Στρόβολος και ηΑγλαντζιά, που δεν θεωρούνταιστο σύνολό τους ακριβές, όμωςέχουν σημεία στα οποία ενοίκιακαι αγορά είναι τσιμπημένα. Για

παράδειγμα ακριβότερη είναι η πε-ριοχή πέριξ του συνεδριακού κέν-τρου στην Αγλαντζιά. Πιο ακριβάείναι επίσης τα ακίνητα στην πε-ριοχή του νέου ΓΣΠ και της οδούΕλαιώνων στον Στρόβολο. Όσοναφορά τη Μακεδονίτισσα αν καιδεν είναι ακριβή για αγορά, πλη-σιάζοντας στον χώρο των πανεπι-στημίων, τα ενοίκια αρχίζουν ναπαίρνουν την ανιούσα.

Στην παλιά ΛευκωσίαΣτις φθηνότερες περιοχές θεω-

ρείται για οικιστική χρήση η πε-ριοχή της παλιάς Λευκωσίας, εντόςτων τειχών, ιδιαίτερα όσον αφοράτα ενοίκια, καθώς ελκύει κυρίωςενοικιαστές από τρίτες χώρες. Εν-δεχομένως το οικιστικό προφίλ τηςπεριοχής να διαφοροποιηθεί μετην ολοκλήρωση της πλατείας Ελευ-θερίας.

Σαφώς ένα τέτοιο έργο υποδο-μής θα αυξήσει την εμπορικότητατης περιοχής της παλιάς Λευκωσίας,αλλά και της λεωφόρου Μακαρίου.«Με την ολοκλήρωσή της η πλατείαθα συνδέσει την παλιά με τη νέαπόλη, και κατά προέκταση θα επω-φεληθούν και τα ακίνητα στην ευ-ρύτερη περιοχή», εκτιμά ο κ. Αν-τρέου. Ως εκ τούτου, θα δραστη-ριοποιηθούν νέου τύπου προϊόντα,εστιατόρια, καφετέριες και εμπο-ρικά καταστήματα, αναβαθμίζονταςτην εμπορική εικόνα του κέντρουτης Λευκωσίας, και μπορούν έτσινα κερδίσουν και το ενδιαφέροντων καταναλωτών που έχουν στρα-φεί στα νέα εμπορικά κέντρα πέριξτης Λευκωσίας.

Υψηλότερες λόγω φοιτητώνΟι ενοικιαστικές αξίες των ακι-

νήτων στη δυτική Λευκωσία έχουναυξηθεί πέριξ των δύο ιδιωτικώνπανεπιστημίων Ευρωπαϊκό καιΛευκωσίας, λόγω της μεγάλης συγ-κέντρωσης φοιτητών και των αναγ-κών στέγασής τους. Υπολογίζεταιότι συνολικά στην περιοχή της Έγ-κωμης υπάρχουν χίλιες φοιτητικέςκλίνες. Ωστόσο, παρά την αύξηση

των κλινών η προσφορά δεν ικα-νοποιεί πλήρως τη ζήτηση και αυτόέχει ως αποτέλεσμα τη διατήρησητων τιμών των ενοικίων σε υψηλάεπίπεδα.

Επιπλέον καταγράφεται μια αλ-λαγή στο προϊόν της φοιτητικήςεστίας, καθώς πλέον προσφέρονταιστούντιο και δωμάτιο ενός υπνο-δωματίου με έξοδα ηλεκτρισμούκαι διαδικτύου συμπεριλαμβανο-μένων στην τελική τιμή.

Συγκρατημένα οι τιμέςΚατά 90% των αγοραστών κα-

τοικιών της Λευκωσίας είναι Λευ-κωσιάτες, επισημαίνει ο κ. Ανδρέου,σημειώνοντας ότι το ποσοστό έχειμειωθεί κατά 5%, καθώς διστακτικάκαι η πρωτεύουσα άρχισε να προ-σελκύει ξένους επενδυτές και επι-χειρηματίες. Ήδη πολυτελείς οι-κιστικές μονάδες άρχισαν να ανε-γείρονται εντός του αστικού εμ-πορικού κέντρου, που απευθύνον-ται στον αγοραστή ψηλότερου ει-σοδήματος και θα προστεθούνστην αγορά ακινήτων της πρω-τεύουσας γύρω στο 2021.

Θα αρχίσουμε να τα βλέπουμενα κτίζονται εντός διετίας από σή-μερα. Πάντως σε έκθεση της Κεν-τρικής Τράπεζας αναφέρεται ότιμέχρι το 3ο τρίμηνο του 2018, ηΛευκωσία δεν είχε επηρεαστεί σεμεγάλο βαθμό από τη ζήτηση των

ακινήτων από το εξωτερικό. Έτσιεν αντιθέσει με τις τιμές των επαρ-χιών Πάφου και Αμμοχώστου, κα-ταγράφει πιο συγκρατημένες αυ-ξήσεις και γενικότερα καταγράφεισταθεροποίηση. Στα στοιχεία πουπαραθέτει η έκθεση της ΚεντρικήςΤράπεζας στην Λευκωσία ο δείκτηςτιμών κατοικιών σημείωσε σε τρι-μηνιαία βάση οριακή μείωση, ενώετησίως καταγράφει συγκρατημένηαύξηση 0,7%. Οι τιμές των διαμε-ρισμάτων αυξήθηκαν κατά 1,2%σε ετήσια βάση.

Ο παράγοντας τουρισμόςΜε δεδομένο ότι έχει δημιουρ-

γηθεί Υφυπουργείο Τουρισμού τοοποίο θα επικεντρωθεί και στηντουριστική πτυχή της πρωτεύου-σας, αλλά και του ότι έχουν αλλάξειοι νομοθεσίες για τουριστικά κα-ταλύματα και η Λευκωσία μπαίνεισταδιακά στον τουριστικό χάρτημε τους επιχειρηματίες να έχουνπλέον στα χέρια τους την επιλογήτων ξενοδοχείων city και τα bou-tique. Πρόκειται για ένα νέο είδοςπροϊόντος το οποίο στερείτο η Λευ-κωσία και αναμένεται ότι θα δώσεισημαντική τουριστική ώθηση. Αυτόκατά συνέπεια θα ενισχύσει τηντάση των τιμών προς τα πάνω κα-θώς θεωρείται δεδομένο ότι θα αυ-ξήσει την οικονομική δραστηριό-τητα της πρωτεύουσας.

Αλλάζει το προφίλστα ακίνητα της πρωτεύουσας Πώς οι αλλαγές στα ξενοδοχεία, η πλατεία Ελευθερίας και τα νέα εμπορικά κέντρα επηρεάζουν ενοίκια και τιμές

�������

Η δεύτερη ακριβότερηπόλη η Λευκωσία μετάτη Λεμεσό, αν και οι τι-μές της παρουσιάζουνσυγκρατημένες αυξή-σεις, καθώς δεν επηρε-άζεται σε μεγάλο βαθμόαπό τη ζήτηση από τοεξωτερικό.

Εγκωμη και Άγιος Ανδρέας οι ακριβότερες περιοχές της πρωτεύουσας, Παλλουριώτισσα και Καϊμακλί οι φθηνότερες.Οι τιμές μεταξύ διαμερισμάτων, κατοικιών και οικοπέδων μπορεί να διαφέρουν σε μια κλίμακα από 15- 50%.

Ποια η επίδρασητων MillenialsΕξαιρετικό ενδιαφέρον συγ-κεντρώνει το πώς η γενιά τωνMillenials και οι επιλογές τουςδιαμορφώνουν την αγορά κα-τοικιών. Στην περίπτωση τηςστέγασης, οι νέοι με ηλικίες γύ-ρω στα 30, τείνουν να προτι-μούν την ενοικίαση έναντι τηςαγοράς κατοικίας, αποφεύγον-τας έτσι το υψηλό κόστος πουσυνεπάγεται μια αγορά, και όλατα παρελκόμενα που συνεπά-γονται μιας ιδιοκτησίας ακινή-του, όπως την ευθύνη για τηνσυντήρηση ενός ακινήτου. Έτσιμπορούν να επιλέξουν ένα μον-τέρνο διαμέρισμα με περισσό-τερη ευκολία, καταβάλλονταςενοίκιο με συμβόλαιο, το οποίοδεν είναι δεσμευτικό όπως έναδάνεια αρκετών δεκάδων χιλιά-δων ευρώ. Σύμφωνα με τον κ.Ανδρέου το γεγονός ότι οι Mille-nials στρέφεται περισσότεροστην ενοικίαση διαμερίσματος ήκατοικίας, έναντι της αγοράς,δημιουργεί ένα νέο δεδομένοστην αγορά. Μειώνει την τάσηγια αγορά κατοικίας και συνει-σφέρει στην αύξηση των τιμώντων ενοικίων.

Τα παιδιάπροσφέρουν για τα παιδιάΤο ποσό των 570 ευρώ παρέδωσαντην Πέμπτη 14/03/19 μαθητές καιμαθήτριες του Δημοτικού ΣχολείουΓεροσκήπου Β΄ και του ΔημόσιουΝηπιαγωγείου Γεροσκήπου Β΄ σεμοτοσικλετιστές του Συνδέσμου«Ένα όνειρο, Μια ευχή» για παιδιάμε καρκίνο και συναφείς παθή-σεις.

Ο έρανος που διεξήχθη στα δύοσχολεία, ήταν αφιερωμένος στημνήμη του μαθητή Γιώργου Στε-φάνου που έφυγε από το ζωή το2015, χτυπημένος από λευχαιμία.

Οι μαθητές, πιστοί στην ευγενήιδέα του εθελοντισμού, συγκίνησαντους μοτοσικλετιστές που επισκέ-φθηκαν το σχολείο, δείχνοντας γιαακόμη μία φορά την έμπρακτη αλ-ληλεγγύη τους και προσφέρονταςανιδιοτελώς στον συνάνθρωπο.

Οι τελευταίες αυξήσεις στις τιμές σε πετρέλαιοκίνησης και αμόλυβδη έχουν στρέψει ξανάτο ενδιαφέρον στις εξελίξεις γύρω από τιςεναλλακτικές μορφές καυσίμων, ήτοι υγρα-έριο και μπαταρία. Στην περίπτωση τηςυγραεριοκίνησης οι εξελίξεις έχουν ξεπεράσειτις προσπάθειες ετών για εισαγωγή υγραε-ριοκίνησης στην κυπριακή αγορά. Παρά τιςπροσπάθειες ετών, το μερίδιο αγοράς πουτο υγραέριο κατάφερε να συγκεντρώσειείναι μετά βίας το 3%, ενώ τα αυτοκίνητατα οποία κινούνται με υγραέριο μόλις πουξεπερνούν τα εξακόσια. Από την άλλη οιδιαδικασίες για την έγκριση σχετικών αδειών,οι οποίες υποβάλλονται από τις εταιρείεςώστε να θέσουν σε λειτουργία τις εγκατα-στάσεις υγραερίου στα πρατήριά τους δενφαίνεται να προχωρούν. Αναφέρεται ως πα-ράδειγμα της Motor oil η οποία έχει υποβάλειαίτηση από το 2016, ενώ ακόμα δεν έχειλάβει απάντηση. Αυτό συνεπάγεται σεκόστος για τις επιχειρήσεις, οι οποίες προ-βαίνουν σε επενδύσεις δεκάδων χιλιάδωνευρώ (από 80 - 100 χιλιάδες ευρώ) χωρίςαπόσβεση. Δύο άδειες εκκρεμούν στην πε-ρίπτωση της Motor Oil, ενώ άλλη μία γιαπρατήριο στο Παραλίμνι αναμένει η ΠΕ-ΤΡΟΛΙΝΑ.

Στο 1,8% η ηλεκτροκίνησηΕνώ η υγραεριοκίνηση παλεύει να κερ-

δίσει έδαφος, οι εξελίξεις στον ανεφοδιασμότων αυτοκινήτων φαίνεται να την προσπερ-νούν. Η ηλεκτροκίνηση ήδη έχει κερδίσεισημαντικά ποσοστά στο εξωτερικό, λόγωτων μέτρων που λαμβάνονται, αλλά και τωνκινήτρων που δίνονται προς αυτή την κα-

τεύθυνση. Ωστόσο, και σε αυτή την περί-πτωση η Κύπρος ακολουθεί με ρυθμούς χε-λώνας τη νέα τάση με το μερίδιο αγοράςτων ηλεκτροκίνητων να ανέρχεται στο 1,8%των νέων εγγραφών Ιανουαρίου και Φε-βρουαρίου συνεπεία και των ελάχιστων κι-νήτρων από την κυβέρνηση.

Ως τέτοια καταγράφονται ο μηδενικόςφόρος κατανάλωσης και τελών κυκλοφορίας,αλλά και η δωρεάν στάθμευση. Εντός τωνεπόμενων εβδομάδων θα πρέπει να αναμέ-

νεται ότι θα υπάρχουν επίσημες ανακοινώ-σεις για σχέδιο επιδότησης εγκατάστασηςφωτοβολταϊκού συστήματος με τη μέθοδοτου συμψηφισμού μετρήσεων (Net Metering)και την τοποθέτηση μετρητή για την οικιακήφόρτιση υβριδικού ή ηλεκτρικού οχήματος.Αν και δεν έχουν οριστικοποιηθεί οι παρά-μετροι του σχεδίου, στις εισηγήσεις, οιοποίες εξετάζονται είναι όπως το ποσό χο-ρηγίας να ανέρχεται στα 500 ευρώ ανά κι-λοβάτ με μέγιστο ποσό τις 2 χιλιάδες ευρώ

ανά αίτηση. Πρόκειται για σχέδιο με προ-ϋπολογισμό στο μισό εκατομμύριο ευρώ.Θα μπορούσε ίσως να θεωρηθεί ως έναπρώτο αν και έμμεσο κίνητρο για την αγοράυβριδικών και ηλεκτρικών οχημάτων, καθώςθα διευκολύνει τη δυνατότητα φόρτισηςτου οχήματος στο σπίτι. Από την πλευράτου ιδιωτικού τομέα και δη των πρατηρίωντουλάχιστον μέσα στο 2019-2020 δεν περι-λαμβάνουν στα πλάνα τους τη δημιουργίαυποδομών και σημείων φόρτισης αυτοκι-νήτων στα πρατήριά τους, ενώ εκτιμάταιπως θα χρειαστεί να περάσει τουλάχιστονμία πενταετία για κάτι τέτοιο.

Τα μέτρα της κυβέρνησης«Συνεργαζόμαστε με το Υπουργείο Ενέρ-

γειας ώστε να προχωρήσουμε με κίνητραγια τα ηλεκτροκίνητα οχήματα» δήλωσεστην «Κ» η υπουργός Μεταφορών ΒασιλικήΑναστασιάδου, η οποία σημείωσε την πρό-θεση της κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσαστο κεφάλαιο «ηλεκτροκίνηση». Σημείωσε,ωστόσο, ότι δεν υπάρχει κατάληξη στον τε-λικό σχεδιασμό και το περιεχόμενο του σχε-δίου, καθώς θεωρείται βέβαιο πως θα πρέπεινα προηγηθεί συντονισμός και με το Υπουρ-γείο Οικονομικών. Στο μεταξύ το ΥπουργείοΜεταφορών αναμένεται ότι θα προχωρήσειεντός των επόμενων μηνών σε τοποθέτησηδιπλών σταθμών φόρτισης σε δέκα σημείαστην Κύπρο. Από την πλευρά του ΥπουργείουΜεταφορών επισημαίνει η υπουργός, προ-ωθείται το ηλεκτρικό όχημα στο πλαίσιοτων νέων συμβάσεων για τα λεωφορεία πουθα ξεκινήσουν τον Ιούλιο του 2020.

ΜΑΡΙΑ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Μονόδρομος τα συμβατικά καύσιμα στην ΚύπροΔεν κέρδισε το κοινό το υγραέριο κίνησης －Πολλά τα βήματα που απομένουν για την ηλεκτροκίνηση

Μηδενικός φόρος κατανάλωσης, τέλος κυκλοφορίας και δωρεάν στάθμευση είναι μέχρι στιγ-μής τα μοναδικά κίνητρα για την ηλεκτροκίνηση.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Πολλά τα καλά που προέκυψαναπό τη συμφωνία του Συνεργα-τισμού, εκτιμά η κυβέρνηση καιτο επαναλαμβάνει. Όπως ανέφερεο ίδιος ο υπουργός την Παρασκευήστην συνέντευξη Τύπου στοΥπουργείο Οικονομικών, η από-φαση για διάσπαση του Συνεργα-τισμού σε δύο μέρη και την απορ-ρόφηση του ενός μέρους από τηνΕλληνική Τράπεζα επικροτήθηκεαπό την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τρά-πεζα, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχα-νισμό, αλλά και τους διεθνείς οί-κους αξιολόγησης. Απότοκο αυτού,τον ίδιο μήνα (Σεπτέμβριο 2018)οι Οίκοι αναβάθμισαν την οικο-νομία και μετέβη στην επενδυτικήβαθμίδα, ενώ όπως οι ίδιοι οι ανα-λυτές των Οίκων ανέφεραν σε εκ-θέσεις τους, ενισχύθηκε η αξιο-πιστία της Κύπρου στη διεθνήχρηματοοικονομική κοινότητα.Ο υπουργός δηλώνει επίσης, ότιμε την πώληση του Συνεργατισμούπροστατεύθηκαν οι αποταμιεύσειςτων καταθετών, διασφαλίστηκανοι θέσεις εργασίας και τα δικαιώ-ματα των εργαζομένων της ΣΚΤ,ενώ διαφυλάχθηκαν και περιου-σιακά στοιχεία του Συνεργατισμούπου θα συμβάλουν σε ανάκτησησημαντικού μέρους των κεφαλαί-ων που καταβλήθηκαν από τοκράτος (από τον Φορέα Διαχείρι-σης Δανείων). Την ίδια θέση εξέ-φρασε και ο πρόεδρος της Δημο-κρατίας Νίκος Αναστασιάδης κατάτη γραπτή στήριξή του στο πρό-σωπο του υπουργού του.

Ο αντίλογος σε όλα τα παρα-πάνω είναι μακροσκελής, τουλά-

χιστον από μεριάς αντιπολίτευσης.Καταλογίζουν στον υπουργό (ωςτον κύριο μέτοχο της ΣΚΤ) καιστο Δ.Σ. της ΣΚΤ ότι την περίοδο2013 και εντεύθεν υπήρξαν με-γάλες παραλήψεις, ανικανότητατων στελεχών του, αδυναμία ναμειωθούν τα Μη ΕξυπηρετούμεναΔάνεια, αλλά και ότι ήταν στο-χευμένη η πώληση του καλού κομ-ματιού στην Ελληνική Τράπεζασε μηδενική τιμή με τον στόχονα ήταν πάντα αυτός, δηλαδή το

ξεπούλημά του. Ωστόσο, η απο-χώρηση του υπουργού δεν θαείναι άμεση. Θα αποχωρήσει μόλιςολοκληρωθεί το 2019. Συγκεκρι-μένα, μετά και την κατάθεση –ψήφιση του Προϋπολογισμού του2020, διότι ο κύκλος των 7 χρόνωνως υπουργός έκλεισε. «Είμαι ο μα-κροβιότερος, ίσως μαζί με τον συ-νάδελφό μου υπουργό Οικονομι-κών της Μάλτας. Στο τέλος τουέτους θα είμαι, με εξαίρεση τοναείμνηστο Ανδρέα Πατσαλίδη,

που υπηρέτησε για 11 χρόνια, μεδιαφορά ο δεύτερος μακροβιότε-ρος υπουργός Οικονομικών στηνιστορία της Κυπριακής Δημοκρα-τίας», δήλωσε χαρακτηριστικά.

«Ραφιναρίσματα»Ο υπουργός έχει όμως να προ-

χωρήσει σε μερικά «ραφιναρί-σματα» μέχρι να λήξει η θητείατου, όπως δηλώνουν πρόσωπααπό τον περίγυρό του. Οι μεγάλεςτομές, κατά τους ίδιους, αλλά και

άποψη που συμμερίζεται και ουπουργός, έγιναν. Εφαρμογή τουμνημονίου με καθαρή έξοδο, ψή-φιση νομοσχεδίων – πλαισίουπου μειώνουν τα Μη Εξυπηρε-τούμενα Δάνεια, η ιδιωτικοποίησητου Συνεργατισμού και η επιστρο-φή στην επενδυτική βαθμίδα.

Η περίοδος της δεύτερης θη-τείας για τον υπουργό ήταν εξαρ-χής για μεταρρυθμίσεις που δενχρήζουν μιας βιαστικής αντιμε-τώπισης, είναι χρονοβόρες, αλλάμπορεί να μην άπτονται και μόνοστο Υπουργείο που εκπροσωπεί.Στους εννέα μήνες πλέον, θα πρέ-πει να επιβλέψει ή να προσπαθή-σει να συμβάλει στη δημιουργία– αλλαγή αρκετών πραγμάτων.Ο κατάλογος έχει τα εξής: Μεταρ-ρύθμιση των δικαστηρίων, με-ταρρύθμιση της τοπικής αυτοδι-οίκησης, μείωση της ανεργίας,να μειωθεί το δημόσιο χρέος, νατεθούν οι βάσεις για τη μείωσητης γραφειοκρατίας, να μεταρ-ρυθμιστεί το μοντέλο της Κεν-τρικής Τράπεζας της Κύπρου, ναδημιουργηθεί φορέας ελέγχου γιατις ασφαλιστικές εταιρείες, να τε-θούν οι βάσεις για αύξηση τωνμισθών, να μειωθεί η φοροδια-φυγή, να εκδίδονται οι τίτλοι ιδιο-κτησίας γοργά.

Ακόμα θα πρέπει να ανακόψειτα όποια σύννεφα έχουν δημι-ουργηθεί για την οικονομία, όπωςότι είναι μονοθεματική, ότι δη-μιουργείται φούσκα ακινήτωναπό τη χορήγηση διαβατηρίωνέναντι επενδύσεων και άλλα. Ηλίστα είναι μακρά και το χαρτο-φυλάκιο που παραδίδει στον επό-μενο πλούσιο.

Στο πλάνοκαι ο Συρίχαςγια ΚεντρικήΑνακατεύει για ακόμη μία φορά τηντράπουλα ο πρόεδρος της Δημοκρα-τίας Νίκος Αναστασιάδης, αφού στοπροσκήνιο βγήκε ένα παλιός γνώρι-μος της Κεντρικής Τράπεζας της Κύ-πρου ο Γιώργος Συρίχας, κάνονταςτον πρόεδρο να κάνει δεύτερες σκέ-ψεις για τα δύο πρόσωπα στα οποίαφέρεται να είχε καταλήξει. Ο πρώηνΕκτελεστικός Σύμβουλος της Κεν-τρικής Τράπεζας της Κύπρου και δι-ευθυντικό στέλεχος του ΤμήματοςΕρευνών Γιώργος Συρίχας έφυγε απότην ΚΤΚ τον Σεπτέμβριο του 2018.Το όνομα του κ. Συρίχα ακούστηκεμόλις της Παρασκευή, φέρνονταςόμως αντιδράσεις μόνο στο άκουσματου ονόματός του. Η ανάρτηση σεκοινωνικό δίκτυο του τέως διοικητήτης Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου Πα-νίκου Δημητριάδη που παραιτήθηκετον Μάιο του 2014 και τη θέση τουανέλαβε η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη.Ενώ δεν κατονόμασε τον κ. Συρίχα,αλλά φαίνεται να τον «φωτογραφίζει»,αναφέροντας πως η Κύπρος χρειάζε-ται άτομο στη θέση της διοικήτριαςπου να μην έχει καμία σχέση με τοτραπεζικό σύστημα της περιόδουπριν από το 2013.

«Η Κύπρος κύριοι χρειάζεται ναγυρίσει σελίδα. Χρειάζεται άτομοστη θέση εκείνη που δεν είχε καμίασχέση με το τραπεζικό σύστημα τηςπεριόδου προ της κρίσεως. Χρειάζεταιάτομο που δεν διαπλέκεται με τοτραπεζικό κατεστημένο της χώραςκαι τα πολιτικά κόμματα», κοινοποί-ησε στο χρονολόγιό του.

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης ανα-μένεται εντός της εβδομάδας να ανα-κοινώσει το πρόσωπο που θα δια-δεχθεί την κ. Γιωρκάτζη. Η τελικήδυάδα που είχε κατά νου ο Πρόεδρος,ήταν τα πρώην και νυν μέλη της Κεν-τρικής Τράπεζας της Κύπρου, Αν-δρέας Περσιάνης και ΚωνσταντίνοςΗροδότου.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΟΥΓΚΑΛΑΣ

Κλείνει αρκετές εκκρεμότητες και μετά αποχωρεί ο ΧάρηςΜεγάλη η ατζέντα των μεταρρυθμίσεων που χρειάζεται το κράτος –Τα ανοικτά ζητήματα

Είμαι ο μακροβιότερος, ίσως μαζί με τον συνάδελφό μου υπουργό Οικονομικών της Μάλτας. Στο τέλος του έτουςθα είμαι, με εξαίρεση τον αείμνηστο Ανδρέα Πατσαλίδη που υπηρέτησε για 11 χρόνια, με διαφορά ο δεύτερος μα-κροβιότερος υπουργός Οικονομικών στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Λ Λ Α Δ Α Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Ποσό πάνω από 1.500 ευρώ υπο-λογίζεται ότι έχει εξοικονομήσειτο μέσο νοικοκυριό κατά την τε-λευταία πενταετία λόγω των πολ-λών και διαρκών προσφορών σεολοένα και περισσότερα προϊόνταστις οποίες προβαίνουν οι αλυσίδεςσούπερ μάρκετ, συχνά με τη συ-νεργασία και συγχρηματοδότησηαπό τους προμηθευτές. Στο συμ-πέρασμα αυτό καταλήγει, μεταξύάλλων, η ετήσια πανελλήνια έρευ-να του Ινστιτούτου Ερευνας Λια-νεμπορίου Καταναλωτικών Αγα-θών (ΙΕΛΚΑ) σε δείγμα 2.000 κα-ταναλωτών από όλη την Ελλάδα.

Ειδικότερα, το 2018 υπολογίζεταιότι η ετήσια εξοικονόμηση ήτανκατά μέσο όρο 318 ευρώ, το 2017326 ευρώ, το 2016 252 ευρώ, το2015 298 ευρώ και το 2014 303 ευ-ρώ. Το μειωμένο ποσό που κατα-γράφεται για το 2016 οφείλεταιστο γεγονός της υπολειτουργίαςκυρίως του δικτύου της «Μαρινό-πουλος» και δευτερευόντως της«Βερόπουλος», αλυσίδες των οποί-ων ο έλεγχος πέρασε στις «Ελλη-νικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης»και «METRO AΕBE», αντιστοίχως.Το κόστος των προωθητικών ενερ-γειών που μεταφράζεται σε εξοι-κονόμηση για τα νοικοκυριά υπο-λογίζεται σε 6 δισ. ευρώ.

Από την έρευνα, εξάλλου, προ-κύπτει ότι δύσκολα οι Ελληνες κα-

ταναλωτές θα «απεξαρτηθούν»από τις προσφορές, όπως θα επι-θυμούσαν οι επιχειρήσεις. Το 71%των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι το2018 αγόρασαν περισσότερα προ-ϊόντα σε προσφορά σε σύγκρισημε το 2017, ενώ το 59% ανέφερανότι, όταν βρουν προσφορά σταείδη που ψάχνουν, αγοράζουν με-γάλες ποσότητες και τις αποθη-κεύουν. Επιπλέον, για πάνω απότους μισούς, και συγκεκριμένα γιατο 56%, οι προσφορές είναι ο κύ-ριος λόγος για να επιλέξουν το κα-τάστημα από το οποίο θα κάνουντις αγορές τους. Το στοιχείο αυτόεξηγεί και τον μεγάλο ανταγωνισμόπου έχει αναπτυχθεί τα τελευταίαχρόνια ανάμεσα στις αλυσίδες σού-περ μάρκετ.

Σύμφωνα με την έρευνα τουΙΕΛΚΑ, το 56% των ερωτηθέντωνδηλώνει ότι προτιμά περισσότερεςπροσφορές από τις χαμηλές τιμές,ενώ το 44% δηλώνει ότι εάν δενβρει προσφορά στο προϊόν πουεπιθυμεί να αγοράσει, θα καθυ-στερήσει την αγορά μέχρι να υπάρ-ξει η κατάλληλη έκπτωση. Σημει-ώνεται ότι πλέον περίπου το 52%(κατ’ όγκο) των επώνυμων προ-ϊόντων πωλούνται υπό καθεστώςπροωθητικών ενεργειών, ενώ τοαντίστοιχο ποσοστό πριν από 10χρόνια ήταν πολύ χαμηλότερο(33,1%).

Στα 318 ευρώ το όφελοςαπό τις προσφορές σούπερ μάρκετ

Ποσό πάνω από 1.500 ευρώ υπολογίζεται ότι έχει εξοικονομήσει το μέσονοικοκυριό κατά την τελευταία πενταετία λόγω των πολλών και διαρκών προ-σφορών στα σούπερ μάρκετ.

ASSO

CIAT

ED P

RESS

Του ΠΡΟΚOΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Στοιχεία Ελλήνων με καταθέσειςστο εξωτερικό, μερίσματα, μετοχέςκαι ακίνητη περιουσία των τελευ-ταίων δύο ετών έχει στα χέρια τηςη Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσό-δων, στο πλαίσιο της αυτόματηςανταλλαγής πληροφοριών. Τα στοι-χεία αυτά επεξεργάζονται οι ελεγ-κτές της φορολογικής διοίκησηςπροκειμένου να διαπιστωθεί εάνέχουν δηλωθεί τα περιουσιακάστοιχεία που τηρούνται στο εξω-τερικό, είτε πρόκειται για ακίνηταείτε για λογαριασμούς. Οπως ανα-φέρει ανώτατος παράγων της φο-ρολογικής διοίκησης, ήδη έχει ολο-κληρωθεί η διαδικασία της ταυτο-ποίησης των στοιχείων. Συγκεκρι-μένα, το πρώτο βήμα του ελέγχουπροβλέπει την ταυτοποίηση τωνφορολογουμένων καθώς σε αρκετέςπεριπτώσεις η ΑΑΔΕ λαμβάνει μόνοόνομα, επίθετο και πατρώνυμοαπό τις ξένες αρχές. Πλέον, η ΑΑΔΕβρίσκεται στο δεύτερο μέρος, αυτότου ελέγχου που αφορά τα εισο-δήματα. Εάν, δηλαδή, τα χρήματαπου είναι κατατεθειμένα σε λογα-ριασμούς της αλλοδαπής έχουνδηλωθεί στην Ελλάδα και κατ’ επέ-κταση εάν έχουν φορολογηθεί στηχώρα μας. Η διαδικασία αυτή ανα-μένεται να ολοκληρωθεί μετά τοτέλος του πρώτου εξαμήνου οπότεκαι αναμένονται οι πρώτες ανα-κοινώσεις στην περίπτωση πουδιαπιστωθεί φοροδιαφυγή. Το τρίτομέρος του ελέγχου θα αφορά τονέλεγχο των μερισμάτων μετοχώνκαι γενικότερα χρηματοοικονομι-κών προϊόντων που διαθέτουν Ελ-ληνες στο εξωτερικό. Η διαδικασίααυτή απαιτεί χρόνο και γνώσειςκαι για αυτό τον λόγο τα αποτελέ-σματα του ελέγχου αναμένεται νακαθυστερήσουν.

Στην περίπτωση που από τον

έλεγχο διαπιστωθεί ότι δεν έχουνδηλωθεί περιουσιακά στοιχεία πουυπάρχουν στο εξωτερικό, οι φο-ρολογούμενοι βρίσκονται αντιμέ-τωποι με ελέγχους σε βάθος καιμε μεγάλα πρόστιμα. Ειδικότερα:

1. Στην περίπτωση που πρόκει-ται για χρηματικά ποσά που δεν

έχουν δηλωθεί στις φορολογικέςαρχές και τα οποία έφυγαν απότην Ελλάδα με προορισμό κάποιαχώρα του εξωτερικού, ο έλεγχοςθα φθάσει στα τελευταία πέντεέτη, καθώς το Δημόσιο δεν έχειδικαίωμα να διενεργήσει έλεγχοπέραν των πέντε ετών.

2. Στην περίπτωση που πρόκει-ται για χρηματικά ποσά που δενέχουν δηλωθεί στην Ελλάδα καιεμφανίζονται σε λογαριασμούςστο εξωτερικό χωρίς μάλιστα ναέχουν περάσει από το ελληνικότραπεζικό σύστημα ή γενικότεραχρηματοοικονομικούς οργανι-σμούς, ο έλεγχος είναι αναμφισβή-τητος και δεν περιορίζεται μόνοστα πέντε χρόνια αλλά στα δέκα.Συγκεκριμένα, ο έλεγχος επεκτεί-νεται μέχρι και το 2007, περίοδο

που παρά πολλοί διέθεταν και έβγα-ζαν στο εξωτερικό με διάφορουςτρόπους μεγάλα χρηματικά ποσά.

Επί της ουσίας υπάρχει μεγάλοςκίνδυνος τα στοιχεία του 2017 πουελήφθησαν από τις φορολογικέςαρχές να οδηγήσουν σε έλεγχο δε-καετίας, στην περίπτωση βέβαιαπου κάποιοι δεν δήλωσαν τα ποσάπου διαθέτουν στο εξωτερικό στηφορολογική τους δήλωση. Αντίθε-τα, όσοι διαθέτουν χρήματα στοεξωτερικό, τα οποία δικαιολογούν-ται από τα περιουσιακά τους στοι-χεία και έχουν φορολογηθεί, δενέχουν να ανησυχούν για το παρα-μικρό. Ωστόσο, χρήματα που δενδικαιολογούνται, που αποτελούνπροϊόν φοροδιαφυγής ή άλλων πα-ράνομων δραστηριοτήτων, δενκινδυνεύουν απλά με πρόστιμο,αλλά σχεδόν με αφανισμό.

Ο έλεγχος των στοιχείων πουαπεστάλησαν από τις συνεργαζό-μενες χώρες μπορεί πλέον να γίνειμαζικά, δεδομένου ότι η ΑΑΔΕ έχειτα πρόσφατα τραπεζικά δεδομένατων ετών 2016-2018. Με τη διάταξηπου κατατέθηκε το προηγούμενοδιάστημα στη Βουλή και η οποίαορίζει τη μαζική αποστολή αιτη-μάτων προς τις τράπεζες για τηνάντληση στοιχείων που σχετίζονταιμε τους τραπεζικούς λογαριασμούτων φορολογούμενων, οι ελεγκτέςδεν χρειάζεται να περιμένουν πότεθα τους κοινοποιηθούν τα στοιχεία.Και αυτό, καθώς η Ανεξάρτητη Αρ-χή Δημοσίων Εσόδων λαμβάνει,με τρόπο μαζικό και αυτοματοποι-ημένο, στοιχεία και πληροφορίεςπου αφορούν τραπεζικούς λογα-ριασμούς, λογαριασμούς πληρω-μών, επενδυτικών προϊόντων καιδανειακές συμβάσεις ελεγχόμενωναπό την ΑΑΔΕ φυσικών ή νομικώνπροσώπων και οντοτήτων, από ταπιστωτικά ιδρύματα που λειτουρ-γούν στην Ελλάδα.

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ

Tην πρόωρη εξόφληση των δανεί-ων του ΔΝΤ επιστρατεύει τώραως προεκλογικό της όπλο η κυ-βέρνηση, για να ισχυριστεί ότιδήθεν «διώχνει» το Ταμείο απότην Ελλάδα. Στον απόηχο των δυ-σάρεστων διαπιστώσεων της έκ-θεσης του Ταμείου προχθές, οπρωθυπουργός Αλέξης Τσίπραςχθες προανήγγειλε έμμεσα, μι-λώντας στην ΚοινοβουλευτικήΟμάδα του ΣΥΡΙΖΑ, την προεξό-φληση των δανείων του, λέγονταςπως «έχουμε σχέδιο να πάψει ναείναι εδώ το ΔΝΤ και σύντομα θατο κάνουμε πράξη».

Επί της ουσίας, πρόκειται γιατην εφαρμογή ενός σχεδίου πουεκκρεμεί εδώ και καιρό, έχει συ-ζητηθεί με τους δανειστές και αφο-ρά την εξόφληση μέρους του υπο-λοίπου των δανείων του Ταμείου.

Η υλοποίησή του, όμως, προ-ϋποθέτει έγκριση από τον Ευρω-παϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας(ESM), κι αυτή, σύμφωνα με πηγέςπου γνωρίζουν τον τρόπο που λει-τουργεί ο ESM, έχει καλύτερες πι-θανότητες να εξασφαλιστεί αφούικανοποιηθούν οι Ευρωπαίοι εταί-ροι από την πρόοδο στα προαπαι-τούμενα της δεύτερης μεταμνη-μονιακής αξιολόγησης και εγκριθείη εκταμίευση του 1 δισ. ευρώ απότο Eurogroup. Eφόσον εγκριθεί ηεκταμίευση, εκτιμούσαν χθες οιπηγές, είναι πιθανό να εγκριθείκαι η προεξόφληση του δανείουτου ΔΝΤ, καθώς θα έχει επιβεβαι-ωθεί ότι η Ελλάδα τηρεί τις υπο-χρεώσεις της και επομένως τα κρά-τη-μέλη θα δουν με θετική ματιάτο αίτημά της.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις τουυπουργείου Οικονομικών, σε πε-ρίπτωση που εγκριθεί το 1 δισ. ευ-ρώ στο Eurogroup της 5ης Απριλίουκαι ακολουθήσει το αίτημα για τηνπροεξόφληση του ΔΝΤ, δεν θαχρειαστούν πάνω από 40 ημέρεςγια να ολοκληρωθεί η απόφασηκαι έτσι η κυβέρνηση θα μπορεί

να τη διαφημίσει ενόψει εκλογώντου Mαΐου. Οι πληροφορίες ανα-φέρουν ότι οι σχετικές συζητήσειςέχουν ξεκινήσει και προχωρήσειαρκετά, αλλά επίσημο αίτημα στονESM δεν έχει υποβληθεί ακόμη.

Τα σχέδια που επεξεργάζεται τουπουργείο Οικονομικών προβλέ-πουν, σύμφωνα με πληροφορίες,την προεξόφληση δανείων ύψους3,8 δισ. ευρώ, που είναι περίπουτο υπόλοιπο των δόσεων του 2019

και του 2020. Κι αυτό γιατί τα συγ-κεκριμένα δάνεια φέρουν υψηλόεπιτόκιο, που φτάνει στο 5,13%(λόγω επιτοκιακού πέναλτι 3 πο-σοστιαίων μονάδων). Οι πηγές ανα-φέρουν ότι τα σχέδια θα μπορούσαννα τροποποιηθούν, αλλά προς τοπαρόν η επικρατούσα άποψη είναινα εξοφληθεί αυτό το τμήμα τουδανείου το οποίο αντιστοιχεί πε-ρίπου στο 40% του συνολικού υπο-λοίπου. Το όφελος δεν είναι τερά-στιο, υπολογίζεται στα 70-100 εκατ.ευρώ μεσοσταθμικά, αλλά είναιασφαλώς κάτι και κυρίως για τηνκυβέρνηση διαπιστώνεται ότι έχεισυμβολική αξία, ενόψει εκλογών.

Ο ESM έχει ανάλογο (όχι ταυτό-σημο) καθεστώς προτεραιότηταςστην εξόφληση, όπως αυτό τουΔΝΤ. Για να προεξοφλήσει η Ελλάδατο ΔΝΤ, οφείλει είτε να προεξο-φλήσει ανάλογο ποσοστό των δα-

νείων του ESM (40%, πράγμα πουείναι αδύνατον) είτε να ζητήσειεξαίρεση (waiver) από τον ESM,όπως έκανε και η Πορτογαλία. Αυτόσχεδιάζει η κυβέρνηση να κάνει.

Για την προεξόφληση, εφόσονεγκριθεί, θα χρησιμοποιηθούν κε-φάλαια από τα διαθέσιμα της χώ-ρας, περιλαμβανομένου του μα-ξιλαριού ρευστότητας. Το ΔΝΤστην έκθεσή του ανέφερε ότι ταδιαθέσιμα αυτά φτάνουν τα 30δισ. ευρώ, αλλά στο υπουργείο Οι-κονομικών υποστηρίζουν ότι είναι37,5 δισ. ευρώ συν άλλα περίπου10 δισ. ευρώ των φορέων της γε-νικής κυβέρνησης κατατεθειμένασε τράπεζες.

Η συμφωνία με τους πιστωτέςείναι να ξοδεύονται 2 δισ. ευρώ τοχρόνο από το μαξιλάρι διαθεσίμωνέως το 2021, ώστε να απομείνουνστο τέλος 10 δισ. ευρώ.

Πρόωρη εξόφληση δανείων του ΔΝΤ ενόψει εκλογώνΚυβερνητικό σχέδιο για προκαταβολή των δόσεων 2019-2020 ύψους 3,8 δισ.

������

Η υλοποίηση του κυ-βερνητικού σχεδια-σμού προϋποθέτει έγκριση από τον Ευ-ρωπαϊκό ΜηχανισμόΣταθερότητας.

Περιουσιακά στοιχεία Ελλήνων στο εξωτερικό ελέγχει η ΑΑΔΕ

Στην περίπτωση που πρόκειται για χρηματικά ποσά που δεν έχουν δη-λωθεί στην Ελλάδα και εμφανίζονται σε λογαριασμούς στο εξωτερικό,χωρίς μάλιστα να έχουν περάσει από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ήγενικότερα χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, ο έλεγχος είναι αναμφι-σβήτητος και δεν περιορίζεται μόνο στα πέντε χρόνια, αλλά στα δέκα.

EPA

Η έλλειψη επενδύσεων επιβραδύνει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίαςΣημαντική επιβράδυνση της ελλη-νικής οικονομίας, στο 0,5% το 2020από 1,5% φέτος, «βλέπει» η CapitalEconomics, επισημαίνοντας πωςη απουσία επενδύσεων, σε συν-δυασμό με την επιβράδυνση στηνυπόλοιπη Ευρωζώνη –η οποία θαέχει αρνητικές επιπτώσεις στις ελ-ληνικές εξαγωγές–, θα αποτελέσειτο μεγάλο «βαρίδι» για την ανά-πτυξη. Επιπλέον, όπως αναφέρει,ο εύθραυστος τραπεζικός κλάδος,η αργή πρόοδος των μεταρρυθμί-σεων και τα αδύναμα δημογραφικάστοιχεία αναμένεται επίσης να«χτυπήσουν» τις προοπτικές τηςΕλλάδας.

Για το 2019, όπως επισημαίνεται,η ανάπτυξη αναμένεται να κινηθείσε καλά επίπεδα, στο 1,5%, αν καιχαμηλότερα από τις εκτιμήσεις τωνθεσμών. Η κατανάλωση των νοι-κοκυριών αναμένεται να κινηθείσε ικανοποιητικό επίπεδο μετά τηναύξηση του κατώτατου μισθού τονΦεβρουάριο –η οποία θα δώσει κά-ποια ώθηση στο πραγματικό εισό-δημα των νοικοκυριών–, αλλά καιτην πτώση του πληθωρισμού. Καιπαρόλο που η καταναλωτική εμπι-στοσύνη υποχώρησε στις περισ-σότερες χώρες της Ευρωζώνης το2018, στην Ελλάδα συνέχισε ναέχει ανοδική τάση.

Επιπλέον, το σχέδιο προϋπολο-γισμού της κυβέρνησης προβλέπεισημαντική δημοσιονομική χαλά-ρωση το 2019, ενώ λόγω εκλογώναναμένεται να υπάρξουν περαιτέρωπαροχές σε σχέση με αυτές πουέχουν προγραμματιστεί.

Ωστόσο, όπως προειδοποιεί ηCapital Economics, το σκηνικό το2020 θα είναι εντελώς διαφορετικό.

Ο πληθωρισμός αναμένεται να αυ-ξηθεί και είναι δύσκολο να υπάρξειπεραιτέρω αύξηση του κατώτατουμισθού, τουλάχιστον τόσο μεγάληόσο το φετινό 11%. Επιπλέον, είναιαπίθανο να υπάρξει τόσο μεγάληδημοσιονομική επέκταση το 2020,ενώ και άλλες δυνάμεις θα επηρε-άσουν την ανάπτυξη.

Οι ιδιωτικές επενδύσεις πιθα-νότατα θα συνεχίσουν να συρρι-κνώνονται καθώς τα προβλήματαστον τραπεζικό τομέα δεν επι-λύονται, ενώ και οι δημόσιες επεν-δύσεις δεν αναμένεται να ανακάμ-ψουν επίσης. Η έκδοση 10ετούςομολόγου την περασμένη εβδο-μάδα μειώνει εν μέρει τους φόβουςγια τις προοπτικές της Ελλάδαςβραχυπρόθεσμα, ωστόσο οι κυ-βερνητικές δαπάνες εξακολουθούννα περιορίζονται από τους δημο-σιονομικούς στόχους και τα χα-μηλά επίπεδα απορρόφησης τωνκονδυλίων της Ε.Ε.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΥΡΤΑΛΗ

������

Στο μικροσκόπιο ακί-νητα, τραπεζικοί λογα-ριασμοί, μερίσματα,στο πλαίσιο της αυτό-ματης ανταλλαγήςπληροφοριών με άλλα κράτη.

Για το 2019 η ανάπτυξη αναμένεταινα κινηθεί σε καλά επίπεδα, στο1,5%, αν και χαμηλότερα από τιςεκτιμήσεις των θεσμών.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Ε Λ Λ Α Δ ΑKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

Οχι μόνο μέσω επενδύσεων σε ακί-νητα, αλλά και σε άυλους τίτλους,όπως μετοχές και ομόλογα, θα μπο-ρούν επενδυτές από τρίτες χώρεςνα λάβουν άδεια διαμονής, τη λε-γόμενη «χρυσή βίζα». Αυτό προ-βλέπει το άρθρο 42 του πολυνο-μοσχεδίου του υπουργείου Οικο-νομίας και Ανάπτυξης το οποίοπρόκειται να εισαχθεί προς συζή-τηση στην Επιτροπή Παραγωγήςκαι Εμπορίου της Βουλής αύριοΠέμπτη. Με το ίδιο άρθρο αίρονται,επίσης, περιορισμοί που αφορού-σαν τον αριθμό των ατόμων πουμπορούν να λάβουν άδεια εισόδουκαι διαμονής όταν χρηματοδοτούνεπενδυτικό σχέδιο στην Ελλάδα.

Εκτός, λοιπόν, από επενδύσειςσε ακίνητα αξίας άνω των 250.000ευρώ, το νομοσχέδιο προβλέπειτη χορήγηση της «χρυσής βίζας»και στους υπηκόους τρίτων χωρώνπου επενδύουν στα ακόλουθα προ-ϊόντα:α) Αγορά μετοχών σε αύξηση με-τοχικού κεφαλαίου ή ομολόγων μετην εισφορά του κεφαλαίου ναείναι τουλάχιστον 400.000 ευρώκατά την έκδοση ομολογιακού δα-νείου επιχειρήσεων με έδρα ή εγ-κατάσταση στην Ελλάδα που είναι

εισηγμένες στο ελληνικό Χρημα-τιστήριο.β) Εισφορά κεφαλαίου ποσού400.000 ευρώ τουλάχιστον σε εται-ρεία επενδύσεων ακίνητης περι-ουσίας (ΑΕΕΑΠ), η οποία επενδύειαποκλειστικά σε ακίνητα στην Ελ-λάδα για απόκτηση μετοχών κατάτην αύξηση του μετοχικού κεφα-λαίου αυτής.γ) Εισφορά κεφαλαίου τουλάχιστον400.000 ευρώ σε εταιρεία κεφα-λαίου επιχειρηματικών συμμετο-χών (ΕΚΕΣ) για απόκτηση μετοχώνή σε αμοιβαίο κεφάλαιο επιχειρη-ματικών συμμετοχών (ΑΚΕΣ) γιααπόκτηση μεριδίων εφόσον οι πα-ραπάνω οργανισμοί έχουν ως σκο-πό επενδύσεις αποκλειστικά σεεπιχειρήσεις με έδρα ή/και εγκα-τάσταση στην Ελλάδα.δ) Αγορά ομολόγων του ελληνικούΔημοσίου με αξία κτήσης τουλά-χιστον 400.000 ευρώ και υπολει-πόμενη διάρκεια κατά τον χρόνοαγορά τρία τουλάχιστον χρόνια,μέσω πιστωτικού ιδρύματος εγκα-τεστημένου στην Ελλάδα.ε) Προθεσμιακές καταθέσεις σεελληνικό πιστωτικό ίδρυμα. Οι κα-ταθέσεις πρέπει να είναι τουλάχι-στον 400.000 ευρώ, ετήσιας του-λάχιστον διάρκειας με πάγια εντολήανανέωσης.

στ) Αγορά μετοχών, εταιρικών ομο-λόγων ή και ομολόγων του ελλη-νικού Δημοσίου τα οποία εισάγονταιγια διαπραγμάτευση ή διαπραγμα-τεύονται ήδη στο ελληνικό Χρη-ματιστήριο. Σε αυτή την περίπτωσηη αξία κτήσης πρέπει να είναι του-λάχιστον 800.000 ευρώ.ζ) Αγορά μεριδίων αξίας κτήσηςτουλάχιστον 400.000 ευρώ σε αμοι-βαίο κεφάλαιο το οποίο έχει συ-σταθεί στην Ελλάδα ή άλλη χώρακαι επενδύει αποκλειστικά σε κι-νητές αξίας (μετοχές και εταιρικάομόλογα ή και ομόλογα του ελλη-νικού Δημοσίου) που εισάγονταιγια διαπραγμάτευση ή διαπραγ-ματεύονται ήδη στην ελληνικήχρηματιστηριακή αγορά. Το ύψοςτου ενεργητικού του αμοιβαίου κε-φαλαίου θα πρέπει να είναι του-λάχιστον 3 εκατ. ευρώ.η) Αγορά μεριδίων ή μετoχών αξίαςκτήσης τουλάχιστον 400.000 ευρώσε οργανισμό εναλλακτικών επεν-δύσεων (π.χ. εταιρείες κεφαλαίου

επιχειρηματικών συμμετοχών) οοποίος έχει συσταθεί στην Ελλάδαή σε άλλη χώρα-μέλος της Ευρω-παϊκής Ενωσης και επενδύει απο-κλειστικά σε ακίνητη περιουσίαστην Ελλάδα.

Επιπλέον, το νομοσχέδιο προ-βλέπει: α) να μην περιορίζεται οαριθμός των επενδυτών πολιτώντρίτων χωρών που μπορούν νασυμμετέχουν ως φυσικά πρόσωπαστη χρηματοδότηση επενδυτικούσχεδίου και να λάβουν άδεια εισό-δου και διαμονής στη χώρα εφόσονέκαστος επενδύει το απαιτούμενοελάχιστο ύψος κεφαλαίων και β)σε περίπτωση που στη χρηματο-δότηση επενδυτικού σχεδίου συμ-μετέχει αλλοδαπό νομικό πρόσωπομπορεί να χορηγείται άδεια εισόδουκαι διαμονής σε πολίτες τρίτωνχωρών, μετόχους ή στελέχη αυτού,ο αριθμός των οποίων κλιμακώνεταιανάλογα με το ύψος της επένδυσηςκαι με ανώτατο όριο τα τρία άτο-μα.

«Χρυσή βίζα» και με επενδύσειςσε μετοχέςκαι ομόλογαΣτις περισσότερες περιπτώσειςτο ελάχιστο όριο είναι 400.000 ευρώ

Προσλήψεις σε τομείς όπως οι κα-τασκευές, η βιομηχανία, οι μετα-φορές, το λιανικό και το χονδρικόεμπόριο, καθώς και στους τομείςύδρευσης, ηλεκτρισμού και φυσικούαερίου, αναμένεται να πραγματο-ποιήσουν οι Ελληνες εργοδότες,που σε ποσοστό 31% εκτιμούν ότιθα υπάρξει αύξηση του αριθμούτων απασχολουμένων το επόμενοτρίμηνο. Η έρευνα της Manpower-Group για το β΄ τρίμηνο του 2019παρουσιάζει τους εργοδότες στηχώρα μας ευρύτερα αισιόδοξουςως προς τις προοπτικές απασχό-λησης. Συγκεκριμένα, οι συνολικέςπροοπτικές απασχόλησης ανέρ-χονται σε +21%, φθάνοντας στουψηλότερο επίπεδο που έχει κα-ταγραφεί εδώ και 11 χρόνια.

Τα σχέδια προσλήψεων βελτιώ-νονται κατά 3 ποσοστιαίες μονάδεςσε σχέση με το προηγούμενο τρί-μηνο και εμφανίζονται ενισχυμένακατά 6 ποσοστιαίες μονάδες σεσχέση με το αντίστοιχο διάστηματου προηγούμενου έτους.

Στο επίπεδο προσλήψεων, οι ερ-γοδότες που συμμετέχουν στηνέρευνα σε ποσοστό 31% προβλέ-πουν αύξηση του αριθμού των απα-σχολουμένων, το 63% δεν προσ-δοκά κάποια αλλαγή και μόλις το4% αναμένει μείωση.

Οι ισχυρότερες προθέσεις προσ-λήψεων καταγράφονται στον τομέατων κατασκευών, με συνολικέςπροοπτικές απασχόλησης της τάξηςτου +26%. Επίσης, σημαντική αύ-ξηση του αριθμού των απασχολου-μένων προβλέπεται στον τομέαηλεκτρισμού, φυσικού αερίου καιύδρευσης, με προοπτικές της τάξηςτου +24%, και σε τρεις τομείς μεπροοπτικές της τάξης του +23%:τον τομέα της βιομηχανίας/παρα-

γωγής, τον τομέα των μεταφορώνκαι επικοινωνιών και τον τομέατου εμπορίου (χονδρική και λιανι-κή). Παράλληλα, οι εργοδότες στοντομέα της γεωργίας καταγράφουντις πιο αδύναμες προοπτικές απα-σχόλησης, της τάξης του +16%.

Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικάδηλώνει ο γενικός εμπορικός διευ-θυντής της ManpowerGroup Ελ-λάδας Χαράλαμπος Καζαντζίδης,σύμφωνα με τις πληροφορίες πουπροκύπτουν από τους πελάτες τηςεταιρείας, η μεγαλύτερη ζήτησηνέων θέσεων εργασίας αφορά θέ-σεις όπως είναι οι πωλητές και ηεξυπηρέτηση πελατών.

Οι συνολικές προοπτικές απα-σχόλησης στην ευρύτερη περιφέ-ρεια Αττικής ανέρχονται σε +22%,καθώς οι εργοδότες αναμένουν τηνισχυρότερη αγορά εργασίας τωντελευταίων 11 ετών, ενώ οι εργο-δότες στη Βόρεια Ελλάδα καταγρά-φουν προοπτικές απασχόλησηςτης τάξης του +20%.

Σε επίπεδο μεγέθους επιχείρη-σης, οι εργοδότες τόσο στις μεγάλουόσο και στις μεσαίου μεγέθους επι-χειρήσεις εκτιμούν ότι θα υπάρξουναισιόδοξες προθέσεις προσλήψεων,με συνολικές προοπτικές απασχό-λησης της τάξης του +34% και+24% αντιστοίχως, ενώ οι προ-οπτικές για τις πολύ μικρές επιχει-ρήσεις διαμορφώνονται στο +13%.

ΡΟΥΛΑ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Αισιόδοξοι για προσλήψεις τρεις στους δέκα εργοδότες το β΄ τρίμηνο

������

Σε ποιους κλάδους αναμένεται ναπραγματοποιηθούν.

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ

Στο 2% εκτιμούν οι αναλυτές τηςΕθνικής Τράπεζας ότι θα διαμορφωθείο ρυθμός ανάπτυξης το 2019, χαμη-λότερα από τις προβλέψεις της κυ-βέρνησης και των δανειστών, καθώςθεωρούν ότι η επιβράδυνση της οι-κονομίας της ευρωζώνης θα πλήξειτελικά και την ελληνική οικονομία,μέσω των εξαγωγών.

Σημειώνεται ότι η εκτίμηση αυτήγια 2% συμπίπτει με προβλέψεις καιάλλων αναλυτών στην Αθήνα, σύμ-φωνα με πληροφορίες. Στον προ-ϋπολογισμό του 2019 η κυβέρνησηπροέβλεπε ρυθμό ανάπτυξης 2,5%,το ΔΝΤ εκτιμούσε την περασμένηΤρίτη, στην πρώτη μεταπρογραμ-ματική του έκθεση, ότι αυτός θα δια-μορφωθεί στο 2,4% και, λίγες ημέρεςνωρίτερα, η Κομισιόν, στη δεύτερημεταμνημονιακή της έκθεση, επα-

ναλάμβανε την εκτίμηση των χει-μερινών της προβλέψεων για ρυθμό2,2%.

Στο μεταξύ, η ΕΛΣΤΑΤ χτύπησετο πρώτο καμπανάκι πριν από 8 ημέ-ρες, δημοσιοποιώντας την πρώτητης εκτίμηση για το ΑΕΠ του 2018,που αποδείχθηκε κατώτερο τωνπροσδοκιών, αφού ο ρυθμός διαμορ-φώθηκε στο 1,9%, από 2,1% που ανέ-μενε η κυβέρνηση στον προϋπολο-γισμό του 2019 (2,1% το ΔΝΤ και 2%η Κομισιόν). Στην ανάλυση της Δι-εύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσηςτης Εθνικής Τράπεζας για το ΑΕΠ

αναφέρεται ότι προβλέπεται περίπουσταθερός ρυθμός ανάπτυξης για το2019 (+2% ετησίως). Η τράπεζα εκτι-μά πως θα υπάρξει σημαντική επι-βράδυνση εξαγωγών αγαθών καιυπηρεσιών (στο 3,5% ετησίως από8,8% το 2018), κυρίως εξαιτίας της

επιβράδυνσης της οικονομίας τηςευρωζώνης. Επίσης, θα αυξηθούν οιεισαγωγές (κατά 4,4% ετησίως, από2,9% το 2018, λόγω ενίσχυσης τηςεσωτερικής ζήτησης), με αποτέλεσμανα υπάρχει απώλεια στήριξης απότις καθαρές εξαγωγές (-0,3 ποσοστι-

αίες μονάδες). Στον αντίποδα, εκτιμάότι οι επενδύσεις, ξεκινώντας απότη χαμηλή βάση του 2018, θα ανα-κάμψουν (προβλέπεται ρυθμός αύ-ξησής τους 10,6% ετησίως) και θαενισχυθεί περαιτέρω η ιδιωτική κα-τανάλωση (+1,6% ετησίως, από 1%το 2018), υποστηριζόμενη από τηνεκτιμώμενη αύξηση της μέσης ωρι-αίας αμοιβής εργασίας κατά περίπου2% και την αύξηση της απασχόλησηςκατά 1,3%. Ετσι, θα αντισταθμιστείη απώλεια από τις εξαγωγές, εκτιμούνοι αναλυτές.

Για το 2018, η ανάλυση της Εθνι-κής Τράπεζας κάνει αναφορά σε«αρνητική έκπληξη» από τις επεν-δύσεις, οι οποίες συρρικνώθηκανκατά 12%, μετά μία διετία ικανο-ποιητικής ανάκαμψης της τάξηςτου 7% ετησίως κατά μέσο όρο. Οιαναλυτές επισημαίνουν ότι αυτόοφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη

συρρίκνωση των επενδύσεων σεμεταφορικό εξοπλισμό και ότι ανδιορθωθεί η επίδραση αυτή, όπωςμιας στατιστικής αναταξινόμησηςπου έγινε το 2018, προκύπτει ότιοι συνολικές επενδύσεις εκτός κα-τοικιών αυξήθηκαν κατά 6% το2018. Σχολιάζουν, εξάλλου, ότι ηεπενδυτική δαπάνη αποτυπώνει τοδιπλό πρόσωπο των ελληνικών επι-χειρήσεων: τις κερδοφόρες και εξω-στρεφείς επιχειρήσεις και αυτές πουσυνεχίζουν να αντιμετωπίζουν ση-μαντικά προβλήματα επιβίωσης ήέχουν καταστεί μη βιώσιμες. «Οιυψηλές επιδόσεις της πρώτης ομάδαςαντισταθμίζονται από την αδυναμίατης δεύτερης, και αυτό αποτυπώνεταιμεταξύ άλλων στην επενδυτική δα-πάνη, με την πρώτη ομάδα επιχει-ρήσεων να επενδύει και τη δεύτερηνα παραμένει σε τροχιά αποεπέν-δυσης».

Ρυθμό ανάπτυξης 2% αναμένουν για φέτος οι αναλυτές της Εθνικής������

Στον προϋπολογισμότου 2019 η κυβέρνησηπροέβλεπε ρυθμό ανά-πτυξης 2,5%.

Η τράπεζα εκτιμά πως θα υπάρξει σημαντική επιβράδυνση εξαγωγών αγαθών καιυπηρεσιών κυρίως εξαιτίας της επιβράδυνσης της οικονομίας της ευρωζώνης.

ZHTEITAIANALYST- ASSET MANAGERH εταιρεία Resolute Asset Management (Cyprus) LTD, με αριθμό

μητρώου εργοδότη HE 330467,

ζητά να προσλάβει προσοντούχο «ANALYST- ASSET MANAGER» με

τα ακόλουθα προσόντα:

Απαιτούμενα προσόντα:

1. Αγγλική και Αραβική γλώσσα

2. Πτυχίο Πολιτικού Μηχανικού

3. Πτυχίο Project Management

4. Εμπειρία σε εργοτάξια κατά προτίμηση στη Μέση Ανατολή.

5. Δεξιότητες διαπραγμάτευσης.

6. COMPUTER SKILLS: Microsoft Office, Autocat, Photoshop

Καθήκοντα Θέσης:

1. REAL ESTATE αναλυτής με εμπειρία 3-4 χρόνια σε Project Ma-

nagement σε εργοτάξια στη Μέση Ανατολή, ώστε να βοηθήσει

την εταιρία στην επέκταση των εργασιών της προς τις χώρες

της Μέσης Ανατολής.

Προσφέρεται μισθός ανάλογος της κλίμακας Α8 και άλλα ωφελήματα.

Οι ενδιαφερόμενοι να αποστέλλουν το CV τους στο Επ. Γραφείο Λευκωσίας,

τηλ. 22403000 και Φαξ 22873170 με αντίγραφο στην εταιρεία. Στο βιο-

γραφικό σημείωμα να σημειώνεται ο αριθμός μητρώου της εταιρίας.

Ευχαριστήριο μήνυμαοικογένειας

Αγαθαγγέλου

Με βαθιά συγκίνηση και ειλικρινήευγνωμοσύνη θα θέλαμε να

ευχαριστήσουμε θερμά όλουςόσους παρέστησαν στην κηδεία

της αγαπημένης μαςΑγνής Πεταχτού-Αγαθαγγέλου,

κατέθεσαν στεφάνια καιεισφορές σε ιδρύματα, έστειλαν

συλλυπητήρια μηνύματα καισυμπαραστάθηκαν στο βαρύ μας

πένθος.

Αποχαιρετήσαμε όλοι μαζί, μεαγάπη και σεβασμό, έναν

άνθρωπο που σε όλη του τη ζωήπροσέφερε πηγαία και άδολα όλαόσα μπορούσε στους γύρω του.

Η αγαπημένη μας Αγνή μας έκανεόλους λίγο καλύτερους

ανθρώπους και έτσι θα τηθυμόμαστε.

Σας ευχαριστούμε από τα βάθητης καρδιάς μας.

Η οικογένειά της,Ρίνα Αγαθαγγέλου Σιάλαρου –

Σώτος ΣιάλαροςΔρ. Πέτρος Αγαθαγγέλου –

Γεωργία Αχιλλέως Αγαθαγγέλου

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

Ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ) ανακοινώνει την προκήρυξη ανοικτού

διαγωνισμού με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά

βάσει βέλτιστης σχέσης τιμής – ποιότητας, για την διοργάνωση Γ’ Φεστιβάλ Αγροτικού Πολιτισμού

(CPV79953000), με αριθμό ΟΑΠ/ΑΠΦ/01/19/01. Εκτιμώμενη Αξία Σύμβασης €49,500 χωρίς

ΦΠΑ.

Για τα έγγραφα, πρόσθετες πληροφορίες και διευκρινήσεις επί των εγγράφων του διαγωνισμού

οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς μπορούν να αποταθούν στο Ηλεκτρονικό Σύστημα

Δημόσιων Συμβάσεων, στη διεύθυνση: https://www.eprocurement.gov.cy/ceproc/home.do.

Οι Προσφορές υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω του χώρου για τον συγκεκριμένο διαγωνισμό

στο Ηλεκτρονικό Σύστημα Σύναψης Συμβάσεων (www.eprocurement.gov.cy) μέχρι τις 09/04/2019

και ώρα 10:00 πμ.

Για οποιεσδήποτε πληροφορίες, παρακαλώ όπως επικοινωνείτε με την αρμόδια λειτουργό

αγορών, κα Έλενα Αντωνίου, στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο eantoniou@capo.gov.cy, ή στο

τηλέφωνο 22557664.

8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Δ Ι Ε Θ Ν Η Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Ούτε ένα ούτε δύο αλλά 50 συμβό-λαια, μνημόνια και συμφωνίες συ-νεργασίας ετοιμάζεται να υπογρά-ψει με εταιρείες και κρατικούς φο-ρείς της Κίνας η Ιταλία. Η γειτονικήχώρα έχει ήδη προκαλέσει αντι-δράσεις στους κόλπους της Ε.Ε.με την απόφασή της να συμμετά-σχει στο κινεζικό σχέδιο του ΝέουΔρόμου του Μεταξιού. Τώρα προ-σεταιρίζεται τον ασιατικό οικονο-μικό γίγαντα με συμφωνίες στιςοποίες εμπλέκονται ενεργειακοίκολοσσοί, όπως οι Eni και Enel,αλλά και οι μεγαλύτερες ιταλικέςτράπεζες Unicredito και IntesaSanpaolo. Σύμφωνα με σχετικόρεπορτάζ της ιταλικής εφημερίδαςCorriere della Sera, βρίσκονταιστο στάδιο της διαπραγμάτευσης29 συμφωνίες ανάμεσα σε κρατι-κούς φορείς και υπουργεία τωνδύο χωρών και 21 συμφωνίες ανά-μεσα σε ιδιωτικές εταιρείες. Κα-λύπτουν πρακτικά όλους τους δυ-νατούς τομείς διμερούς συνεργα-σίας: συνεργασία ανάμεσα στιςτελωνειακές αρχές, αμοιβαία ανα-γνώριση αδειών οδήγησης, αν-ταλλαγή φοιτητών και ακαδημαϊ-κών και συμφωνίες μεταξύ ιδρυ-μάτων, μνημόνια κοινών διαστη-μικών ερευνών, τηλεοπτικών πα-ραγωγών με εμπλοκή της κρατικής

Rai αλλά και στον τομέα της πλη-ροφορικής. Οπως, τονίζει η ιταλικήεφημερίδα, αναμφίβολα στρατη-γικής σημασίας είναι οι συμφωνίεςπου ετοιμάζονται να υπογράψουνμε κινεζικές εταιρείες οι ιταλικέςιδιωτικές εταιρείες ή εταιρείες τουιδιωτικού τομέα στις οποίες έχεισυμμετοχή το ιταλικό κράτος.

Βρίσκονται στο στάδιο της ολο-κλήρωσης 21 μνημόνια κατανόη-σης στα οποία θα συμμετάσχουντο ιταλικό ταμείο παρακαταθηκώνκαι δανείων (Cdp), η εταιρεία υπο-δομών φυσικού αερίου la Snam,η εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικήςενέργειας Enel, η εταιρεία υπο-δομών και δικτύων ηλεκτρικήςενέργειας Terna, η μεγαλύτερηεταιρεία ναυπηγείων της Ιταλίας,η Finantieri και οι δύο μεγαλύτερεςιταλικές τράπεζες Unicredit καιIntesa Sanpaolo. Επίσης, η βιο-μηχανία εξοπλισμού και υλικώνμεταλλουργείων Danieli και ο πε-τρελαϊκός κολοσσός της Eni πουαναμένεται να υπογράψει με τηνΤράπεζα της Κίνας συμφωνία συ-νεργασίας χρηματοδότησης γιαδραστηριότητες εκμετάλλευσηςεντός της κινεζικής επικράτειας.Επίσης, η ιταλική εταιρεία φυσι-κού αερίου Italgas, οι λιμενικέςαρχές της Γένοβας και της Τερ-

γέστης αλλά και οι ιταλικοί σιδη-ρόδρομοι που θα αναλάβουν ναμεταφέρουν εμπορεύματα απότο λιμάνι του Πειραιά μέχρι τηνκαρδιά της Ευρώπης.

Εν αναμονή, έτσι, της άφιξηςτου Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκστη Ρώμη, η ιταλική εφημερίδα

υπογραμμίζει πως «πρακτικά τοσύνολο του δημόσιου τομέα ετοι-μάζεται να κλείσει συμφωνίες μετην Κίνα». Προσθέτει, άλλωστε,πως η Ε.Ε. επιχείρησε να υπο-βαθμίσει την ανησυχία για τη δι-είσδυση της Κίνας στην Ιταλία,ιδρυτικό μέλος της Ε.Ε. και χώ-ρα-μέλος του G7. Η Κομισιόν τό-νισε συγκεκριμένα πως «τα κρά-τη-μέλη δεν μπορούν να διαπραγ-ματεύονται συμφωνίες αντίθετεςμε την ευρωπαϊκή νομοθεσία,ούτε μπορούν να περιορίσουντα δικά μας περιθώρια ελιγμών».Η Κομισιόν έχει ήδη επικυρώσει13 συμφωνίες που έχουν συνάψεικράτη-μέλη με την Κίνα, καθώςήσαν όλες σύμφωνες με το ευ-ρωπαϊκό δίκαιο.

������

Η στενή οικονομική συ-νεργασία που δρομολο-γεί η Ρώμη με το Πεκί-νο έχει προκαλέσει δυ-σαρέσκεια και προβλη-ματισμό στην Κομισιόν.

«Δίνουν τα χέρια»Ιταλία και Κίναγια υπογραφή 50 συμφωνιώνΚαλύπτουν πρακτικά το σύνολοτων τομέων διμερούς συνεργασίας

Ο ρυθμός ανάπτυξης της γερμανικήςοικονομίας θα περιοριστεί σε μόλις0,6% το 2019, προέβλεψε χθες τοοικονομικό ινστιτούτο Ifo του Μο-νάχου, διότι η επιβράδυνση τηςπαγκόσμιας οικονομίας θα οδηγή-σει σε σημαντική εξασθένηση τηςζήτησης για γερμανικά βιομηχα-νικά προϊόντα. Προηγουμένως τοIfo προέβλεπε ρυθμό ανάπτυξης1,1% για το 2019, ενώ το 2018 τοΑΕΠ της Γερμανίας είχε αυξηθείμε ρυθμό 1,5%.

Ο εμπορικός πόλεμος του προ-έδρου Τραμπ, η απειλή χαοτικήςεξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε.και η επιβράδυνση της παγκόσμιαςκαι της κινεζικής οικονομίας εν-δέχεται να θέσουν τέλος στην ανά-πτυξη της γερμανικής οικονομίας,η οποία διανύει το δέκατο έτοςτης. Το δεύτερο εξάμηνο του 2018η γερμανική οικονομία μόλις πουαπέφυγε την τεχνική ύφεση και ηανάπτυξη του πρώτου τριμήνουθα είναι «μέτρια», ανακοίνωσε χθεςτο γερμανικό υπουργείο Οικονο-μίας. Ο Τίμο Βολμερχόιζερ, οικο-νομολόγος του Ifo, δήλωσε χθες

πως ο κλάδος της γερμανικής βιο-μηχανίας, περιλαμβανομένης τηςαυτοκινητοβιομηχανίας, πιθανό-τατα δεν θα συνεισφέρει καθόλουστη συνολική ανάπτυξη το 2019.«Η παγκόσμια ζήτηση για γερμα-νικά προϊόντα είναι ασθενής, επει-δή εξακολουθεί να υποχωρεί η δυ-ναμική της παγκόσμιας οικονο-μίας».

Προσέθεσε, ωστόσο, ότι η ισχυ-ρή αγορά εργασίας, ο χαμηλός πλη-θωρισμός και η σημαντική αύξησητων μισθών λογικά θα υποστηρί-ξουν την ιδιωτική κατανάλωση, ηοποία με τη σειρά της θα ενισχύσειτη συνολική ανάπτυξη. Επιπλέον,οι δημόσιες δαπάνες προβλέπεταιπως θα αυξηθούν με ρυθμό 2,6%το 2019 από 1% το 2018, αντισταθ-μίζοντας ακόμη περισσότερο τηνυποχώρηση των εξαγωγών. Για το2020 οι οικονομολόγοι του Ifo προ-βλέπουν ανάκαμψη της ανάπτυξηςστο 1,8%. Επίσης, χθες το οικονο-μικό ινστιτούτο DIW αναθεώρησετην πρόβλεψη για την ανάπτυξητο 2019 στο 1% από 1,8% προηγου-μένως.

Αυξηση ΑΕΠ 0,6% βλέπειφέτος το Ifo για τη Γερμανία

Αυξήθηκαν το 2018οι αμυντικές δαπάνεςστις χώρες του ΝΑΤΟΤα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ αύξησαν την πε-ρασμένη χρονιά τις στρατιωτικέςτους δαπάνες και η Συμμαχία πλη-σίασε τον στόχο για το 2% τουΑΕΠ αφιερωμένο στην άμυνα.Ωστόσο, οι επιδόσεις τους σε αυτότον τομέα είναι άνισες και μεγάλεςχώρες με δυναμική ανάπτυξη,όπως η Γερμανία, εξακολουθούννα υπολείπονται σοβαρά του μέσουόρου.

Αυτά είναι τα βασικά συμπερά-σματα της ετήσιας έκθεσης τουΝΑΤΟ, την οποία παρουσίασε χθεςστις Βρυξέλλες ο γενικός γραμμα-τέας του Γενς Στόλτενμπεργκ. «Βρι-σκόμαστε αντιμέτωποι με ένα πα-ράδοξο», δήλωσε σε συνέντευξηΤύπου. «Σε μια στιγμή όπου πολλοίαμφισβητούν την ισχύ του διατ-λαντικού δεσμού, στην πραγματι-κότητα κάνουμε περισσότεραπράγματα απ’ ό,τι στο παρελθόν».

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει θέσειυπό αμφισβήτηση την αξία πουαντιπροσωπεύει η Ατλαντική Συμ-μαχία για την Ουάσιγκτον, υπο-στηρίζοντας ότι οι Αμερικανοίεπωμίζονται δυσανάλογα βάρηγια την ασφάλεια των συμμάχωντους. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχειπροτείνει να διπλασιαστεί ο στό-χος του 2%, ώστε να φθάσουν οιαμυντικές δαπάνες των χωρών-μελών στο 4% του ΑΕΠ, κάτι πουδεν πείθει, ωστόσο, τους περισ-σότερους εκ των Ευρωπαίων συμ-μάχων του.

Σύμφωνα με τα στοιχεία πουδόθηκαν χθες στη δημοσιότητααπό τον Στόλτενμπεργκ, τα ευ-ρωπαϊκά κράτη-μέλη ανέβασαν

το ποσοστό των αμυντικών δα-πανών στο 1,51% του ΑΕΠ, ση-μειώνοντας ρεκόρ πενταετίας.Ωστόσο, η οικονομικά εύρωστηΓερμανία κράτησε σταθερό το πο-σοστό της στο 1,23% (σύμφωναμε τον Στόλτενμπεργκ, έχει δε-σμευθεί ότι θα το αυξήσει το 2019),ενώ Βέλγιο και Ισπανία κινούνταικάτω από το 1%. Μόνο η Εσθονία,η Ελλάδα, η Πολωνία, η Λετονία,

η Λιθουανία και η Βρετανία κά-λυψαν το στόχο του 2%. Τη μεγα-λύτερη αύξηση, της τάξης του20%, σημείωσαν οι αμυντικές δα-πάνες στη Βουλγαρία, στις Βαλ-τικές χώρες και στην Ολλανδία,ενώ Ιταλία και Καναδάς μείωσαναναλογικά τις σχετικές δαπάνες.

Ενα τρισ. δολάρια πέρυσιΣτο σύνολό τους, τα κράτη-μέλη

του ΝΑΤΟ δαπάνησαν το 2018 πε-ρίπου 1 τρισ. δολάρια σε στρατιω-τικές δαπάνες. Από αυτές, κάτι λι-γότερο από το 70% αντιστοιχείστις Ηνωμένες Πολιτείες, παρότιμέρος αυτών των δαπανών αφοράτην άμυνα της Ευρώπης.

REUTERS

Μέχρι τα τέλη του δεύτερου τριμήνου η κάμψη στην ανάπτυξη, λένε οικονομολόγοιΣήμερα η παγκόσμια οικονομία εν-δεχομένως να βρίσκεται στην πιοεπισφαλή θέση μετά τη διεθνή χρη-ματοπιστωτική κρίση, όμως, παρ’όλα αυτά, υπάρχουν λόγοι να αι-σιοδοξούμε.

Σύμφωνα με οικονομολόγους τωνBloomberg Economics, DeutscheBank και Morgan Stanley, αλλά καιπολλούς άλλους, η κάμψη στην ανά-πτυξη θα διαρκέσει μέχρι τα τέλητου πρώτου ή πιθανώς και του δευ-τέρου τριμήνου, ενώ στη συνέχειαθα αρχίσει η οικονομία να ενισχύε-ται εκ νέου. «Συνεκτιμώντας τηναπόφαση της Ομοσπονδιακής Τρά-πεζας των ΗΠΑ (Fed) να διακόψειτην αύξηση των επιτοκίων, τη σι-νοαμερικανική διένεξη και τη δέσμημέτρων για την τόνωση της κινε-ζικής οικονομίας, αναμένουμε πωςη οικονομία θα αγγίξει το κατώτατοσημείο της στα τέλη του πρώτουτριμήνου, για να αρχίσει πολύ συγ-

κρατημένα να αναθερμαίνεται στησυνέχεια», παρατηρεί ο Tομ Ορλικ,οικονομολόγος του Bloomberg Eco-nomics.

Με πρωτοπόρο τη Fed, και άλλεςκεντρικές τράπεζες είτε αποφάσισαννα διακόψουν την αύξηση του κό-στους δανεισμού είτε εισήγαγαννέες πρωτοβουλίες τόνωσης τηςοικονομίας, κατευνάζοντας τις ανη-συχίες των επενδυτών για την επι-βράδυνση της διεθνούς οικονο-μίας.Ο πρόεδρος της Fed ΤζερόμΠάουελ δήλωσε πως εκείνος και οι

συνεργάτες του θα επιδείξουν υπο-μονή και δεν θα σπεύσουν σε νέααύξηση επιτοκίων.

Ο ομόλογός του στην ΕυρωπαϊκήΚεντρική Τράπεζα, Μάριο Ντράγκι,απέκλεισε το ενδεχόμενο να κάνεικάτι τέτοιο και ανακοίνωσε νέοπρόγραμμα φθηνών δανείων γιατράπεζες.

Πέραν τούτων, ο δείκτης παγκό-σμιας ανάπτυξης της εταιρείας ερευ-νών αγοράς και ανάλυσης δεδομέ-νων ΙHS Markit εμφάνισε τον Φε-βρουάριο άνοδο από τα χαμηλότεραεπίπεδα 28μήνου προηγουμένως.Κι αυτό σχετίζεται με την ενίσχυσητου δείκτη της ζήτησης. Επιπρο-σθέτως, άνοδο τον Φεβρουάριο γιαπρώτη φορά την τελευταία τριμηνίαπαρουσίασε και ο δείκτης που αφο-ρά την πορεία του κλάδου παροχήςυπηρεσιών σε διεθνή κλίμακα. ΣτηνΚίνα ο δείκτης των νέων παραγγε-λιών στον κλάδο μεταποίησης βελ-

τιώθηκε τον Φεβρουάριο και στηΓερμανία παρατηρήθηκε άνοδοςτης στάθμης του Ρήνου, κάτι πουεπηρεάζει ευμενώς την οικονομία.Στο πεδίο της απασχόλησης, τώρα,ακόμα και με τα απογοητευτικάστοιχεία των ΗΠΑ τον μήνα Φε-βρουάριο, η γενικότερη εικόνα είναιενθαρρυντική.

Η JPMorgan Chase υπολογίζειπως η ανεργία στις ανεπτυγμένεςχώρες σήμερα κατά μέσον όρο δια-μορφώνεται στο 5%, δηλαδή σταχαμηλότερα επίπεδα 40ετίας, ενώπροβλέπεται πως θα υποχωρήσεικι άλλο. Τέλος, η JPMorgan Chaseπροβλέπει ότι οι μισθοί θα εμφα-νίσουν αύξηση 3,2% το τελευταίοτρίμηνο φέτος, δηλαδή την ταχύ-τερη μέσα στη διάρκεια της τελευ-ταίας δεκαετίας και σχεδόν μία πο-σοστιαία μονάδα μεγαλύτερη απότο 2017.

BLOOMBERG

Με πρωτοπόρο τη Fed, και άλλες κεντρικές τράπεζες είτε αποφάσισαν ναδιακόψουν την αύξηση του κόστους δανεισμού είτε εισήγαγαν νέες πρωτο-βουλίες τόνωσης της οικονομίας, κατευνάζοντας τις ανησυχίες των επενδυτών.

������

Αισιόδοξα μηνύματααπό τους αναλυτές τωνBloomberg Economics,Deutsche Bank και Morgan Stanley.

Ο Ντόναλντ Τραμπ «κουνάει το δάκτυλο» στην Ε.Ε.Προειδοποίηση απηύθυνε χθες οΝτόναλντ Τραμπ προς τις Βρυξέλ-λες πως «εάν δεν μας μιλήσουν,θα κάνουμε κάτι το οποίο θα είναιαρκετά ισχυρό οικονομικά. Θα επι-βάλλουμε δασμούς σε πολλά προ-ϊόντα τους». Από την άλλη πλευρά,οι εμπορικές διαπραγματεύσειςτων ΗΠΑ με την Κίνα βαίνουν κα-λώς, ωστόσο δεν είναι σίγουρο εάνπράγματι θα καταλήξουν σε συμ-φωνία, όπως εκτίμησε χθες ο Ντό-ναλντ Τραμπ μιλώντας σε εκπρο-σώπους Τύπου στον Λευκό Οίκο.Οι Βρυξέλλες έχουν διατηρήσειεπί πολλά χρόνια ιδιαίτερα σκληρήστάση στα εμπορικά ζητήματα,όπως υποστήριξε ο Αμερικανόςπρόεδρος μετά τη συνάντησή τουμε τον Λέο Βάραντκαρ, πρωθυ-πουργό της Ιρλανδίας, στην Ουά-σιγκτον. Η Ε.Ε. είχε ξεκινήσει τιςεμπορικές διαπραγματεύσεις μετην κυβέρνηση Ομπάμα, οι οποίεςσταμάτησαν κατά την εκλογή τουΝτόναλντ Τραμπ. «Ηταν απρόθυμοινα διαπραγματευτούν με την κυ-βέρνηση Ομπάμα και ήταν απρό-θυμοι πριν από αυτό, για να είμαιειλικρινής. Δεν κατηγορώ απλώς

τον πρόεδρο Ομπάμα», δήλωσεο Τραμπ. Η Ουάσιγκτον επιθυμείνα συμπεριλάβει στις συζητήσειςκαι τα γεωργικά προϊόντα, ενώοι Βρυξέλλες διαφωνούν. Εντασηείχαν προκαλέσει και οι δασμοίπου επέβαλε η αμερικανική κυ-βέρνηση στις εισαγωγές αλουμι-νίου και χάλυβα από την Ευρώπη,ενώ η πίεση κλιμακώνεται, καθώςχθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοψήφισε κατά της έναρξης επίση-μων εμπορικών διαπραγματεύ-σεων με την Ουάσιγκτον.

Οσον αφορά τις εμπορικές σχέ-σεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, ο Αμε-ρικανός πρόεδρος προειδοποίησετο Πεκίνο πως δεν πρόκειται να

υπογράψει εμπορική συμφωνία ηοποία δεν ικανοποιεί τις απαιτήσειςτης αμερικανικής πλευράς, ανα-φερόμενος κατά κύριο λόγο στοακανθώδες ζήτημα της προστασίαςτης πνευματικής ιδιοκτησίας. Ερ-χόμενος σε αντίθεση με προηγού-μενες δηλώσεις του, ότι η εμπορική

συμφωνία με την Κίνα επείγει, οΤραμπ δήλωσε πως δεν βιάζεταικαθόλου και ότι αυτό που προέχειείναι το κείμενο να πληροί τις προ-ϋποθέσεις που έχει θέσει. Ο ΣτίβενΜνούτσιν, υπουργός Οικονομικώντων ΗΠΑ, αναμένει πως ορισμέναζητήματα που προκύπτουν στιςσυζητήσεις ΗΠΑ - Κίνας θα επιλυ-θούν «στο εγγύς μέλλον», όπωςδήλωσε χθες. Ο Γκάρι Κον, πρώηνεπικεφαλής οικονομικός σύμβουλοςτου Τραμπ, υποστήριξε σε διαδι-κτυακή ραδιοφωνική μετάδοσηπως οι ΗΠΑ είναι «απεγνωσμένες(για μια εμπορική συμφωνία μετην Κίνα) αυτή τη στιγμή». Επίσης,σχολίασε ότι «ο Αμερικανός πρό-εδρος χρειάζεται μία νίκη».

Παρότι ο Ντόναλντ Τραμπ δενεπέβαλε επιπλέον δασμούς στα κι-νεζικά προϊόντα, που θα εφαρμό-ζονταν στην αρχή του Μαρτίου,η οικονομία της Κίνας έχει δεχθείισχυρά πλήγματα από τον εμπορικόπόλεμο. Η βιομηχανική ανάπτυξηστην Κίνα υποχώρησε στο 5,3%κατά τους δύο πρώτους μήνες του2019, καταγράφοντας το χαμηλό-τερο των τελευταίων 17 ετών.

«Εάν δεν μας μιλήσουν, θα επι-βάλλουμε δασμούς σε πολλά προ-ϊόντα τους», ανέφερε ο Αμερικα-νός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.

REU

TERS

������

Η Ουάσιγκτονεπιθυμεί νασυμπεριλάβει στιςεμπορικές συζητήσειςκαι τα γεωργικάπροϊόντα.

Η Ιταλία προσεταιρίζεται τον ασιατικό οικονομικό γίγαντα με συμφωνίεςστις οποίες εμπλέκονται ενεργειακοί κολοσσοί, όπως οι Eni και Enel, μέ-χρι και οι μεγαλύτερες ιταλικές τράπεζες Unicredito και Intesa Sanpaolo.

BLO

OM

BERG

������

Πιο κοντά στον στόχο του 2% του ΑΕΠκινούνται οι δαπάνεςτων κρατών-μελώντης Συμμαχίας,καθυστερεί η Γερμανία.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 9Δ Ι Ε Θ Ν ΗKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Οι αρμόδιες εισαγγελικές αρχές τωνΗνωμένων Πολιτειών διενεργούνποινική προκαταρκτική έρευνα γιανα διαλευκάνουν τι συμβαίνει μεεπίμαχες συμφωνίες που συνήψεη εταιρεία Facebook με πάμπολλεςισχυρές εταιρείες υψηλής τεχνο-λογίας (περισσότερες από 150),ώστε να τους κοινοποιήσει σωρεία

δεδομένων εκατομμυρίων χρηστώντου ομώνυμου κοινωνικού δικτύουτης. Οι εισαγγελείς έδωσαν εντολήνα τους παραχωρηθούν τα αρχείατουλάχιστον δύο κορυφαίων κατα-σκευαστριών κινητών τηλεφώνωνκαι άλλων ψηφιακών συσκευών. Οιεν λόγω συμφωνίες αποκαλύφθηκανπέρυσι τον Δεκέμβριο. Οπότε οιπιέσεις στην ίδια τη Facebooκ και

στον ιδρυτή της Μαρκ Ζούκερμ-περγκ γίνονται ακόμη πιο ασφυ-κτικές, ενόσω ταυτόχρονα διεξά-γονται και άλλες έρευνες στις ΗΠΑγια παραπλήσια θέματα. Εξ ου καιπρο ημερών ο κ. Ζούκερμπεργκανακοίνωσε αλλαγή μοντέλου, ώστεη Facebook από πλατφόρμα μοιρά-σματος δεδομένων να μετεξελιχθείκυρίως σε ψηφιακό χώρο ιδιωτικήςεπικοινωνίας. Ερευνες διεξάγουνεπίσης το υπουργείο Οικονομικών,η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς τωνΗΠΑ και η Επιτροπή Θεμιτού Εμ-πορίου, όπως αναφέρουν σε δημο-σίευμά τους οι New Υork Times.

Η αποκάλυψηΕιδικότερα, η μονάδα οικονομι-

κού εγκλήματος του υπουργείουξεκίνησε έρευνα, όταν αποκαλύ-φθηκε ότι η εταιρεία πολιτικώνσυμβούλων Cambridge Analyticaείχε παράτυπα αποκτήσει πρόσβα-ση σε στοιχεία 87 εκατ. χρηστώντου Facebook. Τα χρησιμοποίησεδε στη συνέχεια προκειμένου νασυνδράμει τον Ντόναλντ Τραμπνα νικήσει στις τελευταίες προ-εδρικές εκλογές της χώρας. Σύμ-φωνα με μάρτυρες που εξετάστηκανπροσφάτως στο πλαίσιο της υπό-θεσης Cambridge Analytica και μί-

λησαν ανώνυμα, ιδιαίτερο βάροςδίδεται στον ισχυρισμό της Face-book πως παραπλανήθηκε από τηνCambridge Analytica. Σε δημόσιεςδηλώσεις τους, στελέχη του ομίλουFacebook ισχυρίζονταν ότι η Cam-bridge τους ενημέρωσε πως η συλ-λογή στοιχείων γινόταν για ακα-δημαϊκούς λόγους. Ωστόσο, υπήρχευποσημείωση στην εφαρμογή, πουσυνέλεγε τα στοιχεία, ότι θα μπο-ρούσαν να χρησιμοποιηθούν καιγια εμπορικούς σκοπούς.

Η Facebook έκλεισε συμφωνίεςμε περισσότερους από 150 πανί-σχυρους ομίλους υψηλής τεχνολο-γίας, όπως οι Apple, Amazon, Mi-crosoft και Sony, σύμφωνα με τουςNΥΤ. Ετσι μπορούσαν να αποκτή-σουν προσωπικές πληροφορίεςαναρίθμητων χρηστών σχετικά μετους φίλους τους και άλλα θέματα,και να τις χρησιμοποιήσουν γιαίδιον όφελος. Αυτό ορισμένες φορέςγινόταν χωρίς τη συναίνεση τωνχρηστών, αν και η Facebook το αρ-νείται κατηγορηματικά, όπως ανα-φέρει το Reuters. Τα τελευταία δύοχρόνια η Facebook σταδιακά κα-ταργεί τις προαναφερθείσες συμ-φωνίες, oι οποίες αποδείχθηκανεπωφελέστατες. Λόγου χάριν, ημηχανή αναζήτησης Bing, ιδιοκτη-

σίας Microsoft, κατέγραψε τους φί-λους σχεδόν όλων των χρηστώντου Facebook χωρίς ρητή συγκα-τάθεση, ενώ η Amazon εξασφάλισετα ονόματα των χρηστών και στοι-χεία επικοινωνίας μέσω των φίλωντους. Η Apple κατόρθωσε να απο-κρύψει από τους χρήστες του Fa-cebook όλες τις συναφείς ενδείξεις,ώστε ούτε καν να δηλώνεται ότι οιδικές της συσκευές ζητούν τα ατο-μικά στοιχεία τους.

Οι υπέρμαχοι του απορρήτου

των ατομικών στοιχείων αναφέ-ρουν πως οι συνεργασίες μεταξύFacebook και λοιπών κολοσσώντης υψηλής τεχνολογίας φαίνεταιπως παραβιάζουν τη δική της συμ-φωνία του 2011 με την αμερικανικήΕπιτροπή Θεμιτού Εμπορίου γιατην εξασφάλιση συναίνεσης τωνχρηστών. Η συμφωνία αυτή ήταναπόρροια παλαιότερων καταγγε-λιών ότι η Facebook είχε δώσει σετρίτους προσωπικά στοιχεία κατάτρόπο τέτοιο, ώστε να εξαπατά

τους χρήστες του κοινωνικού δι-κτύου της. Συν τοις άλλοις, οι συμ-φωνίες μεταξύ Facebook και κο-λοσσών έρχονται σε αντίφαση μεδηλώσεις του Μαρκ Ζούκερμπεργκκαι άλλων στελεχών του ότι είχανπαύσει προ ετών να κοινοποιούνσε τρίτους τα στοιχείων των φίλωντων χρηστών. Τέλος, αναφέρεταιότι τα στελέχη της Επιτροπής Θε-μιτού Εμπορίου εξετάζουν το εν-δεχόμενο επιβολής προστίμου στηFacebook.

Ερευνα στις ΗΠΑ για τη «δικτύωση» Facebook με εταιρείες τεχνολογίαςΣχετικά με την κοινοποίηση προσωπικών δεδομένων εκατομμυρίων χρηστών

������

Το μέσο κοινωνικής δικτύωσης συμφώνησεμε περισσότερους από150 πανίσχυρους ομί-λους, όπως οι Apple,Amazon, Microsoftκαι Sony.

Οι πιέσεις στην εταιρεία Facebooκ και στον ιδρυτή της Μαρκ Ζούκερμπεργκ γίνονται ακόμη πιο ασφυκτικές, ενόσωταυτόχρονα διεξάγονται και άλλες έρευνες στις ΗΠΑ για παραπλήσια θέματα. Εξ ου και προ ημερών ο κ. Ζούκερμ-περγκ ανακοίνωσε αλλαγή μοντέλου, ώστε η Facebook από πλατφόρμα μοιράσματος δεδομένων να μετεξελιχθεί κυ-ρίως σε ψηφιακό χώρο ιδιωτικής επικοινωνίας.

REU

TERS

«Θα συνέχιζα να εργάζομαι για άλλα100 χρόνια, γιατί κάνω την πιο υπέ-ροχη δουλειά στον κόσμο: επινοώπροϊόντα, τα φέρνω σε επαφή μετις διαφημιστικές και πείθω ανθρώ-πους να τα αγοράσουν», είχε δη-λώσει ο δραστήριος επιχειρηματίαςΤζόσεφ Νίσιμ, ιδρυτής της ιταλικήςBolton Group, ο οποίος πέθανε αργάτο βράδυ της Τρίτης λίγες ημέρεςαφού γιόρτασε τα εκατοστά του γε-νέθλια.

Παρότι ήταν επιτυχημένος επι-χειρηματίας και φιλάνθρωπος, ο«πατέρας» της Rio Mare και άλλωνπερίπου πενήντα εταιρειών γνω-στών παγκοσμίως παρέμενε πάν-τοτε μακριά από τα φώτα της δη-μοσιότητας. Ο Νίσιμ εδραιώθηκεστην ιταλική επιχειρηματική σκηνήυιοθετώντας χαμηλό προφίλ καιακολουθώντας τολμηρή επιχειρη-ματική στρατηγική. Οταν πλέονείχε καταστήσει την Bolton Groupισχυρό παίκτη στην αγορά των κα-ταναλωτικών προϊόντων, επέλεξενα ακολουθήσει ασφαλή πολιτική,αγοράζοντας μειοψηφικά μετοχικάπακέτα σε μεγάλες εταιρείες, ενώδιαχειριζόταν την κολοσσιαία BoltonGroup σαν να ήταν οικογενειακήεπιχείρηση. Τα παιδιά του Νίσιμκατέχουν βασικές θέσεις στην επι-χείρηση. Σύμφωνα με δημοσιεύματατου ιταλικού Tύπου, ο ίδιος παρα-κολουθούσε στενά τις εργασίες τηςεταιρείας και είχε λόγο στη λήψησημαντικών αποφάσεων.

Επιχειρηματικές κινήσειςΟ ελληνικής καταγωγής Τζόσεφ

Νίσιμ έχτισε την ιταλική αυτοκρα-τορία του με περιπετειώδη τρόπο.Γεννημένος τον Φεβρουάριο του1919 σε οικογένεια Ελλήνων Εβραί-ων στη Θεσσαλονίκη, διέφυγε απότη γενέτειρά του πριν από την ει-σβολή των γερμανικών στρατευ-μάτων. Κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, ο Νίσιμ κα-τατάχθηκε στον βρετανικό στρατό,όπου έλαβε μετάλλιο ανδρείας γιατη γενναιότητα που επέδειξε στονπόλεμο, ώσπου το 1947 εγκατα-στάθηκε στην Ιταλία. «Εφθασα καιένιωσα αμέσως σαν να βρίσκομαιστο σπίτι μου, η Ιταλία ήταν πιοφιλόξενη, πιο ευγενική και πιο εξε-λιγμένη χώρα από την Ελλάδα»,είχε δηλώσει ο Νίσιμ, σύμφωνα με

την Il Sole 24 Ore. Μόλις δύο χρόνιαμετά την άφιξή του στην Ιταλία, το1949, ο Τζόσεφ Νίσιμ ίδρυσε στοΜιλάνο μια εταιρεία εισαγωγών καιεξαγωγών για καταναλωτικά προ-ϊόντα, μέσω της οποίας έγινε αι-σθητή η παρουσία του στην αγορά.Μία από τις πρώτες επιχειρηματικέςκινήσεις του ήταν ιδιαίτερα τολ-μηρή: αγόρασε έναν από τους πρώ-τους υπολογιστές της IBM, που λει-τουργούσε με διάτρητες κάρτες«προκειμένου να εισάγει προϊόντατης Procter and Gamble (P&G) στηνΙταλία», όπως είχε δηλώσει στονεπικεφαλής της IBM προτού επι-κοινωνήσει με την αμερικανικήP&G. Το στοίχημα του Νίσιμ πέτυχε,αφού κατάφερε να πείσει τα διευ-θυντικά στελέχη του αμερικανικούκολοσσού να συνεργαστούν μαζίτου. Η συνεργασία με την P&G εκτό-ξευσε την πορεία του Νίσιμ, ο οποίοςίδρυσε αμέσως μετά την Exportex,που έγινε γνωστή ως η καλύτερηεταιρεία στον κλάδο των κατανα-λωτικών αγαθών. Ο επιχειρηματίαςεξακολούθησε να ιδρύει και να εξα-γοράζει εταιρείες και να συνεργά-ζεται με μεγάλα σούπερ μάρκετ.

Το τελικό προϊόν της συναρπα-στικής πορείας του Τζόσεφ Νίσιμείναι η Bolton Group, η οποία εδρά-ζει στο Μιλάνο, με τζίρο που υπο-λογίζεται πως υπερβαίνει τα 2 δισ.ευρώ, σύμφωνα με τον ιταλικό Τύπο.Η Bolton Group περιλαμβάνει πε-ρίπου πενήντα εταιρείες, με πιο δη-μοφιλείς τη Rio Mare, την OminoBianco, την Overlay και την UHU.Πέντε είναι οι πυλώνες στους οποί-ους στηρίζεται ο όμιλος: καθαρι-στικά, προϊόντα ομορφιάς και υγι-εινής, κόλλες και, φυσικά, τρόφιμα,από τα οποία αποκομίζει σχεδόντα μισά έσοδα. Το 48% των εσόδωντης επιχείρησης προέρχεται απότην Ιταλία, αν και ο όμιλος έχει πα-ρουσία σε 139 χώρες. Εκτός απόηγέτης μιας τεράστιας επιχείρησης,ο Τζόσεφ Νίσιμ ήταν ιδιαίτερα ενερ-γός σε κοινωνικές δραστηριότητεςκαι στον τομέα των τεχνών. Απο-τέλεσε ιδρυτικό μέλος του οργανι-σμού που στηρίζει τη Σκάλα τουΜιλάνου και κατείχε σημαντική θέ-ση στην εβραϊκή κοινότητα της πό-λης. Μάλιστα, το αμφιθέατρο τουμνημείου Ολοκαυτώματος στο Μι-λάνο είναι αφιερωμένο σε αυτόν.

Ο «Ελληνας» Τζόσεφ Νίσιμ που «έχτισε» μια αυτοκρατορία

Παρότι ήταν επιτυχημένος επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος, ο Τζόσεφ Νί-σιμ, «πατέρας» της Rio Mare και άλλων περίπου πενήντα εταιρειών γνωστώνπαγκοσμίως, παρέμενε πάντοτε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.

Νέα πρόταση διάσωσης της Alitaliaφαίνεται πως θα αναζητήσει ηιταλική κυβέρνηση συνεργασίας,καθώς οι περιορισμοί που θέτουνοι ενδιαφερόμενοι επενδυτές Ea-syJet και Delta δεν βρίσκουν σύμ-φωνους τους ιταλικούς φορείς.Σε περίπτωση που το τρέχον σχέ-διο διάσωσης του εθνικού αερο-μεταφορέα της Ιταλίας αποτύχει,θα κλιμακωθεί ακόμη περισσότεροη ένταση στους κυβερνητικούςκόλπους, όπου το κλίμα είναι ήδηβαρύ λόγω των επικείμενων ευ-ρωεκλογών. Η γερμανική Lufth-ansa ενδέχεται να αποτελέσει σα-νίδα σωτηρίας, παρότι όταν είχεεπιδείξει ενδιαφέρον είχε επίσηςθέσει αυστηρές προϋποθέσεις.

Ο εθνικός αερομεταφορέας τηςγείτονος χώρας βρίσκεται υπόκαθεστώς χρεοκοπίας για δεύτερηφορά μέσα σε μία δεκαετία καιοφείλει να αποπληρώσει κρατικόδάνειο ύψους 900 εκατ. ευρώ μέχριτο τέλος Ιουνίου. Η ιταλική κυ-βέρνηση συνεργασίας ανέθεσετην αναδιαμόρφωση της Alitaliaστην κρατική εταιρεία σιδηρο-δρόμων Ferrovie dello Stato (F.S.),η οποία αναμένεται να αποκτήσειπερίπου 30% της νέας αεροπορι-κής, επενδύοντας 300 εκατ. ευρώ,σύμφωνα με την ιταλική εφημε-ρίδα La Stampa. Ωστόσο, απα-ραίτητη είναι και η συμμετοχήενός φορέα που δραστηριοποιείταιστον κλάδο της αερομεταφοράςπροκειμένου να διαχειρίζεται τηνAlitalia.

Η αμερικανική Delta έχει κα-ταθέσει επίσημη πρόταση να απο-κτήσει το 15%-20% της νέας εται-ρείας που θα προκύψει επενδύον-τας έως και 100 εκατ. ευρώ, αλλάδεν πρόκειται να ξοδέψει περισ-σότερα, σύμφωνα με ανώνυμηπηγή του Reuters. Κατά την ιτα-λική εφημερίδα Il Messaggero, οδιευθύνων σύμβουλος της F.S.πρόκειται να επισκεφθεί μέσαστις επόμενες ημέρες τον διευ-θύνοντα σύμβουλο της Delta,ώστε να τον πείσει να αυξήσειτην επένδυση.

Από την άλλη πλευρά, η βρε-τανική εταιρεία χαμηλού κόστουςEasyJet ενδιαφέρεται να αποκτή-σει το 15% των μετοχών και ορι-σμένων περιουσιακών στοιχείων

της Alitalia, ενώ έχει θέσει ωςόρους να αναλάβει αποκλειστικάτις πτήσεις σε κοντινούς προορι-σμούς και να είναι η εταιρεία εμ-πορικά βιώσιμη. Η ιταλική κυβέρ-νηση και οι επίτροποι που διαχει-ρίζονται τον εθνικό αερομεταφο-ρέα της Ιταλίας θεωρούν πως οιπροϋποθέσεις που έθεσε η EasyJetθα διασπάσουν την εταιρεία.

Με την προθεσμία κατάθεσηςσχεδίου διάσωσης στις 31 Μαρ-τίου να πλησιάζει επικίνδυνα, ηιταλική F.S. ενδέχεται να στραφείστη Lufthansa για βοήθεια. Η γερ-μανική αεροπορική εταιρεία, η

οποία δεν έχει υποβάλει επίσημηπρόταση, όταν είχε επιδείξει εν-διαφέρον, το 2018, είχε απαιτήσειτην περικοπή τουλάχιστον του40% του ανθρωπίνου δυναμικούστην Alitalia και άλλες βασικέςπερικοπές κόστους. «Πέρυσι εί-χαμε προτείνει μια αναδιαρθρω-μένη Alitalia στην ιταλική κυβέρ-νηση, με μια μείωση στο κόστοςκαι στους εργαζομένους. Κάτι τοοποίο δεν φαίνεται δυνατό τώρα.Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει τί-ποτα σε αυτή την προσφορά, αλλάη ιταλική αγορά είναι ακόμη πολύσημαντική για εμάς», δήλωσε στηLa Stampa ο Ούλρικ Σβένσον, οι-κονομικός διευθυντής της Lufth-ansa. Ωστόσο, δεν αποκλείεται ηLufthansa να επιδείξει ξανά εν-διαφέρον για την Alitalia, σύμ-φωνα με την ιταλική εφημερίδα.

Η Alitalia αναμένεται να ελέγ-χεται κατά το μεγαλύτερο μέροςαπό το κράτος και από κρατικάελεγχόμενες εταιρείες, όπως ηF.S., και κατά το υπόλοιπο απότην Delta και ίσως την EasyJet,σύμφωνα με το Bloomberg.

Αναζητείται «σανίδα σωτηρίας» για την Alitalia

Η αμερικανική Delta έχει καταθέσει επίσημη πρόταση να αποκτήσειτο 15%-20% της νέας εταιρείας που θα προκύψει, επενδύοντας έωςκαι 100 εκατ. ευρώ.

ASSO

CIAT

ED P

RESS

������

Ο αερομεταφορέαςβρίσκεται υπό καθε-στώς χρεοκοπίας καιοφείλει να αποπληρώ-σει δάνειο ύψους 900 εκατ. ευρώ μέχριτο τέλος Ιουνίου.

10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Δ Ι Ε Θ Ν Η Kυριακή 17 Μαρτίου 2019

Με την οικονομία της σε ύφεση καιτον πληθωρισμό στα ύψη οδεύειη Τουρκία προς τις δημοτικέςεκλογές, την πρώτη εκλογική δο-κιμασία που θα αντιμετωπίσει οΤούρκος πρόεδρος σε τόσο δυ-σμενείς συνθήκες.

Τα τελευταία στοιχεία φέρουντο τουρκικό ΑΕΠ να έχει συρρι-κνωθεί κατά 2,4% το τέταρτο τρί-μηνο του περασμένου έτους, ενώέχει προηγηθεί συρρίκνωσή τουκατά 1,6% το τρίτο τρίμηνο. Ησυγκυρία είναι εξαιρετικά αρνητικήγια το κυβερνών κόμμα του ΡετζέπΤαγίπ Ερντογάν που ηγείται τηςΤουρκίας επί 18 συναπτά χρόνια.Στη διάρκεια των ετών αυτών ητουρκική οικονομία αναπτυσσότανσταθερά με ετήσιο μέσον όρο ανά-πτυξης το 7%, σημειώνοντας τουςυψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξηςανάμεσα στις αναδυόμενες αγορές.Η συνεχιζόμενη ανάπτυξη οφει-λόταν, όμως, σε μεγάλο βαθμό στιςσυνεχείς εισροές ξένου κεφαλαίουπου τοποθετείτο μαζικά στα πε-ριουσιακά στοιχεία της χώρας,όταν η αμερικανική Federal Re-serve διατηρούσε τα επιτόκια σειστορικά χαμηλά επίπεδα.

Τα τελευταία δύο χρόνια, η Τουρ-κία βρέθηκε στην ίδια μοίρα μετις υπόλοιπες αναδυόμενες αγορές.

Από τη στιγμή που η Fed άρχισενα αυξάνει το κόστος δανεισμούμειώθηκαν σημαντικά οι εισροέςξένου κεφαλαίου, καθώς οι ξένοιεπενδυτές άρχισαν να επιστρέφουνστα περιουσιακά στοιχεία τωνΗΠΑ. Οι εκροές κεφαλαίων επιτα-χύνθηκαν, άλλωστε, όταν οι αλ-λεπάλληλες παρεμβάσεις του Τούρ-κου προέδρου στο έργο της κεν-τρικής τράπεζας κλόνισαν την εμ-πιστοσύνη των ξένων επενδυτών.Μεσολάβησε το περασμένο καλο-καίρι διπλωματική κρίση ανάμεσαστην Αγκυρα και στην Ουάσιγκτονπου οδήγησε την τουρκική λίρασε ελεύθερη πτώση. Παρά τη με-ρική ανάκαμψή της το φθινόπωρο,η τουρκική λίρα παραμένει κατά28% υποτιμημένη έναντι του δο-λαρίου. Χθες υποχωρούσε, άλλω-στε, περαιτέρω κατά 0,33% με τοδολάριο να αντιστοιχεί σε 5,4525τουρκικές λίρες.

Αποτέλεσμα είναι να παραμένειο πληθωρισμός επίμονα πάνω απότο 20%, αποδεικνύοντας μάταιεςτις προσπάθειες της κυβέρνησηςνα τον αναχαιτίσει προσφέρονταςφτηνά λαχανικά σε κρατικά μα-νάβικα. Την ακρίβεια που πλήττειτην αγοραστική δύναμη των Τούρ-κων αντανακλά η πτώση κατά8,9% που σημείωσε η ιδιωτική κα-

τανάλωση το τελευταίο τρίμηνοτου περασμένου έτους. Στο μεταξύ,πολλές τουρκικές επιχειρήσεις δα-νείστηκαν σε ξένο νόμισμα καιμετά την υποτίμηση της τουρκικήςλίρας δυσκολεύονται ή αδυνατούννα αποπληρώσουν τα χρέη τους.Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχείαστο τέλος του περασμένου έτους

το χρέος των τουρκικών επιχει-ρήσεων σε ξένο νόμισμα υπερέ-βαινε τα 250 δισ. δολάρια.

Τα δεινά της τουρκικής οικο-νομίας έχει, άλλωστε, επιτείνειη επιβράδυνση της παγκόσμιαςοικονομικής ανάπτυξης καθώςμείωσε σημαντικά τη ζήτηση γιατις τουρκικές εξαγωγές, ενώ πα-ράλληλα οδήγησε σε αύξηση τουκόστους δανεισμού για τη χώρακαι τις τουρκικές επιχειρήσεις.Η σημαντικότερη αγορά για τατουρκικά προϊόντα είναι η Ε.Ε.,της οποίας η ανάπτυξη επιβρα-δύνεται με την τρίτη σε μέγεθοςοικονομία της, την Ιταλία, να έχειδιολισθήσει σε ύφεση και τη με-γαλύτερη οικονομία της, τη Γερ-μανία, σε στασιμότητα.

������

Την ακρίβεια που πλήτ-τει την αγοραστική δύ-ναμη των πολιτών αντα-νακλά η πτώση κατά8,9% που σημείωσε η ιδιωτική κατανάλωση.

Η ύφεσητης οικονομίαςεντείνει την πίεσηστον Τ. ΕρντογάνΜείωση ΑΕΠ 2,4% στο δ΄ τρίμηνο, ενώ ο πληθωρισμός καλπάζει

Η σουηδική κυβέρνηση επανεξετάζειτην ιδέα επιβολής ειδικού φόρουστη χρηματοπιστωτική βιομηχανία,καθώς τράπεζες της χώρας κατηγο-ρούνται πως εμπλέκονται σε σκάν-δαλο ξεπλύματος μαύρου χρήματοςπου κυριαρχεί στην ειδησεογραφίατων χωρών της Σκανδιναβίας. Ηυπουργός Οικονομικών της ΣουηδίαςΜαγκνταλένα Αντερσον λέει πωςεπιδίωξή της είναι ο προτεινόμενοςφόρος να στοχεύει με πολύ μεγαλύ-τερη ακρίβεια τον χρηματοπιστωτικότομέα. «Θα πρέπει να περιλαμβάνειμόνο τον χρηματοπιστωτικό τομέα»,είπε η Αντερσον σε συνέντευξη πουπαραχώρησε στο Bloomberg. «Θέ-λουμε να έχει πιο στενή φορολογικήβάση και να πλήττει αυτό που στο-χεύει να πλήξει». Η σχετική πρότασηεντάσσεται σε σχέδιο ευρύτερηςφορολογικής μεταρρύθμισης και εί-ναι πιθανόν να εγκριθεί από το Κοι-νοβούλιο της χώρας, καθώς οι κα-τηγορίες ότι τράπεζες που δραστη-ριοποιούνται στη Σουηδία εμπλέ-κονται σε ξέπλυμα μαύρου χρήματοςκαι ότι βοήθησαν πλούσιους πελάτες

τους να φοροδιαφύγουν έχουν κα-θορίσει την αντίληψη της κοινήςγνώμης για τον κλάδο. «Η συμπάθειαπρος τον κλάδο δεν είναι τόσο ισχυ-ρή», λέει η Αντερσον. «Η αγάπηπρος τις τράπεζες δεν διαποτίζειτην ψυχή των Σουηδών», προσθέτει.Δεν είναι η πρώτη φορά που η κεν-τροαριστερή κυβέρνηση της Σουη-δίας προσπαθεί να επιβάλει ειδικόφόρο στις τράπεζες, ωστόσο οι προ-ηγούμενες προσπάθειες είχαν κριθείασύμβατες με τους ευρωπαϊκούς κα-νόνες περί ανταγωνισμού, ενώ οιτοπικές αρχές είχαν κατηγορήσειτην κυβέρνηση πως με τις προτάσειςτης επιβάλλει ανταγωνιστικό μει-ονέκτημα στις σουηδικές επιχειρή-σεις. Πιο πρόσφατα, όμως, η κυβέρ-νηση Λόφβεν άρχισε να εξετάζειτην περίπτωση να σχεδιάσει φόροπου θα επιβάλλεται σε τράπεζεςασχέτως του πού διατηρούν τηνέδρα τους. Η νέα ιδέα άρχισε νααναπτύσσεται μετά την απόφασητης Nordea Bank να μεταφέρει τηνέδρα της από τη Στοκχόλμη στηΦινλανδία.

Ειδικό φόρο στις τράπεζεςεξετάζει η σουηδική κυβέρνηση

Το σχέδιο στήριξηςΗ Τουρκία έχει δεχθεί ισχυρό πλήγμααπό τον εμπορικό πόλεμο του Ντό-ναλντ Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδροςέχει επιβάλει στις εισαγωγές τουρ-κικού χάλυβα δασμούς 50%, διπλά-σιους δηλαδή από τους αντίστοιχουςστον χάλυβα άλλων χωρών. Στηνπροσπάθειά της να αναθερμάνει τηνοικονομική ανάπτυξη, η κυβέρνησηΕρντογάν άσκησε πιέσεις στις κρα-τικές τράπεζες, που αύξησαν και πάλιτον δανεισμό. Το αποτέλεσμα ήταννα επανέλθει τον Δεκέμβριο η πι-στωτική επέκταση σε θετικούς ρυθ-μούς για πρώτη φορά μετά τον Αύ-γουστο του περασμένου έτους. Πα-ράλληλα, η κυβέρνηση Ερντογάν

ανακεφαλαιοποίησε τρεις μεγάλεςτράπεζες εκδίδοντας ομόλογα πουπούλησε στο ταμείο ανεργίας τηςχώρας. Αυτή τη στιγμή εκπονεί σχέδιομε σκοπό να ενισχύσει περαιτέρωτην κεφαλαιακή επάρκεια των κρα-τικών τραπεζών. Παρά την επιβρά-δυνση της ανάπτυξης, πάντως, στοσύνολο του περασμένου έτους τοτουρκικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,8%και ο Τούρκος υπουργός Οικονομίαςκαι Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ,δηλώνει αισιόδοξος πως επίκειταιταχεία ανάκαμψη. Με μήνυμά τουστο Twitter προέβλεψε πως μοχλοίτης ανάπτυξης θα είναι οι εξαγωγέςκαι ο τουρισμός που θα ενισχυθούν.

«Τα στοιχεία για το ΑΕΠ της Κίνας είναι αξιόπιστα», υποστηρίζει το ΠεκίνοΜετά τις αμφοβολίεςπου έχουν επα-νειλημμένως εκφραστεί για τηνακρίβεια των στατιστικών στοιχείωντης Κίνας, το Πεκίνο επιχειρεί νακατευνάσει τις σχετικές ανησυχίεςκαι να υπερασπιστεί τα στατιστικάστοιχεία του. «Το λογιστικό σύστη-μα που εφαρμόζουμε είναι σύμ-φωνο με τις διεθνείς προδιαγραφέςκαι τα στοιχεία μας για το ΑΕΠ τηςΚίνας είναι επιστημονικά, αξιόπι-στα και συγκρίσιμα σε διεθνές επί-πεδο», σχολίασε χθες ο Νινγκ Ζίζε,επικεφαλής της στατιστικής υπη-ρεσίας της Κίνας.

Εχει προηγηθεί την περασμένηεβδομάδα η πρωτοβουλία τεσσά-ρων Αμερικανών ακαδημαϊκώνστελεχών του Κινεζικού Πανεπι-στημίου του Χονγκ Κονγκ και τουΠανεπιστημίου του Σικάγου, πουπαρουσίασαν στο Ινστιτούτο Bro-okings μελέτη τους σχετική με την

κινεζική οικονομία. Στην εν λόγωμελέτη υποστήριζαν ότι στο χρο-νικό διάστημα από το 2008 έωςκαι το 2016 ο ετήσιος ρυθμός ανά-πτυξης της κινεζικής οικονομίαςήταν κατά μέσον όρο 1,7 εκατο-στιαίες μονάδες χαμηλότερος απότα επίσημα στοιχεία που παρου-σιάζει το Πεκίνο. Η κίνηση προ-ηγείται, έτσι, κατά λίγες ημέρεςτων επίσημων στοιχείων για τηβιομηχανική παραγωγή, τις λιανικέςπωλήσεις και τις επενδύσεις στην

Κίνα. Αυτή τη φορά το Πεκίνο θαπαρουσιάσει στατιστικά στοιχείασυνολικά για το δίμηνο Ιανουαρίουκαι Φεβρουαρίου. Στόχος του είναι,σύμφωνα με τον Κινέζο αξιωμα-τούχο, να αμβλυνθούν εποχικοίπαράγοντες όπως ο εορτασμός τουκινεζικού νέου έτους, για παρά-δειγμα, που μπορεί να στρεβλώνουντη συνολική εικόνα. Σύμφωνα μετις εκτιμήσεις αναλυτών, τα στοι-χεία αυτά θα σκιαγραφούν πλήρωςτην εικόνα της κινεζικής οικονομίαςσε επιβράδυνση καθώς όλα τα με-γέθη θα υπολείπονται των αντί-στοιχων του Δεκεμβρίου. Ειδικό-τερα, αναμένεται να παρουσιάζουντην αύξηση της βιομηχανικής πα-ραγωγής να επιβραδύνεται στο5,5% από το 5,7% του Δεκεμβρίου,την αύξηση των λιανικών πωλή-σεων στο 8,1% από το 8,2% τουΔεκεμβρίου και μόνον τις επενδύ-

σεις να αυξάνονται κατά 6,0% πε-ρισσότερο, δηλαδή από το 5,9%του Δεκεμβρίου.

Εξάλλου, το επίσημο ειδησεο-γραφικό πρακτορείο Ξιν Χουά ανέ-φερε χθες πως ο αντιπρόεδροςτης κινεζικής κυβέρνησης ΛιουΧε συμφώνησε με τον Αμερικανόεκπρόσωπο εμπορίου ΡόμπερτΛάιτχαϊζερ και τον Αμερικανόυπουργό Οικονομικών ΣτίβενΜνούτσιν να προχωρήσουν στηνεπόμενη φάση των εμπορικών συ-νομιλιών. Τόνισε επίσης πως έχουνήδη συζητήσει για ορισμένα κρί-σιμα θέματα, όπως οι διατυπώσειςμιας εμπορικής συμφωνίας. Σύμ-φωνα, πάντως, με την εκπρόσωποτου Λευκού Οίκου Σάρα ΧιούκαμπιΣάντερς, οι δύο πλευρές δεν έχουνακόμη συμφωνήσει την ημερο-μηνία έναρξης της επόμενης φά-σης των συνομιλιών.

Το Πεκίνο θα παρουσιάσει στατιστικά στοιχεία συνολικά για το δίμηνο Ιανουα-ρίου και Φεβρουαρίου, τα οποία αναμένεται να εμφανίσουν την αύξηση της βιο-μηχανικής παραγωγής να επιβραδύνεται στο 5,5% από το 5,7% του Δεκεμβρίου.

ASSO

CIAT

ED P

RESS

������

«Τσιμπημένος» προς τα πάνω ο ετήσιοςρυθμός ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας,σύμφωνα με μελέτη.

Ανάπτυξη μόλις 2,1% διεθνώς αναμένεται το α΄ τρίμηνοΠληθαίνουν τα σημάδια που δι-καιολογούν την απόφαση τηςΟμοσπονδιακής Τράπεζας τωνΗΠΑ (Fed) και της ΕυρωπαϊκήςΚεντρικής Τράπεζας να χαλαρώ-σουν τη νομισματική πολιτικήτους για τη στήριξη των οικονο-μιών τους. Ερευνα του BloombergEconomics καταλήγει στο συμ-πέρασμα πως η παγκόσμια οικο-νομία κινείται το α΄ τρίμηνο μετον χαμηλότερο ρυθμό της τε-λευταίας δεκαετίας. Ο τομέας οι-κονομικών αναλύσεων του πρα-κτορείου Bloomberg υπολογίζειπως ο ρυθμός ανάπτυξης στηνπαγκόσμια οικονομία θα διαμορ-φωθεί στο 2,1% το α΄ τρίμηνοτου 2019 από το 4% που ίσχυεστα μέσα του 2018. Πρόκειταιγια τις χαμηλότερες επιδόσειςπου σημειώνονται από τη χρη-ματοπιστωτική κρίση του 2009.

Ενισχύονται, ως εκ τούτου, οιπροειδοποιήσεις αναλυτών γιατην επιδείνωση της προοπτικήςστην παγκόσμια ανάπτυξη λόγωτου εμπορικού πολέμου Ουάσιγ-κτον - Πεκίνου, του γενικευμένουπροστατευτισμού που ασκεί ο

Λευκός Οίκος, της αβεβαιότηταςπου επικρατεί για το μέλλον τηςΒρετανίας στη μετά Brexit εποχή,αλλά και της επιβράδυνσης τηςκινεζικής οικονομίας. Την περα-σμένη εβδομάδα, μάλιστα, ο ΟΟ-ΣΑ αναθεώρησε προς τα κάτω τιςπροβλέψεις για την ανάπτυξηστην παγκόσμια οικονομία τηνπερίοδο 2019-2020.

Το πρακτορείο Bloomberg επι-σημαίνει πως θετικό σημάδι είναιη απόφαση της Fed να σταματή-σει τις αυξήσεις των επιτοκίωνστις ΗΠΑ. Παρομοίως, η ΕΚΤαποφάσισε την περασμένη εβδο-μάδα να διατηρήσει χαμηλά ταεπιτόκια στην Ευρωζώνη για με-γαλύτερη χρονική περίοδο καινα προχωρήσει σε τρίτο γύρο μεδημοπρασίες φθηνών δανείων.Σε συνέντευξη που έδωσε στιςαρχές της εβδομάδας στην ιτα-λική εφημερίδα Corriere dellaSera ο Μπενουά Κερέ, μέλος τουεκτελεστικού συμβουλίου τηςΕΚΤ, δήλωσε πως «θα χρειαστείμεγαλύτερο χρονικό διάστημαγια να ενισχυθεί ο πληθωρισμόςμε βάση τον στόχο μας, αλλά θα

το επιτύχουμε». Προσέθεσε, πα-ράλληλα, πως «η ανάπτυξη θασυνεχίσει να είναι ισχυρή, αλλάόχι όσο ήταν πριν».

Τα τελευταία στοιχεία για τηναμερικανική οικονομία, την ισχυ-ρότερη του κόσμου, σχηματίζουνσυγκεχυμένη εικόνα. Από τη μιαπλευρά, καταγράφηκε αύξησητων λιανικών πωλήσεων τον Ια-νουάριο ύστερα από τη μεγαλύ-τερη πτώση που είχε ανακοινωθείτον Δεκέμβριο και ήταν η σημαν-τικότερη της τελευταίας δεκαε-τίας. Από την άλλη, δημιουργή-θηκαν τον Φεβρουάριο μόνον20.000 θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ,αντανακλώντας τη μικρότερη μη-νιαία αύξηση από τον Σεπτέμβριοτου 2017. Στη Γερμανία, την ισχυ-ρότερη οικονομία στην Ευρωζώ-νη, τον Ιανουάριο παρουσιάστηκεαπρόσμενη πτώση της βιομηχα-νικής παραγωγής ύστερα από τημεγάλη προς τα πάνω αναθεώ-ρηση που ανακοινώθηκε για τονΔεκέμβριο. Πάντως, η παραγωγήστον μεταποιητικό κλάδο παρου-σιάζει ετήσια πτώση επί τρειςσυναπτούς μήνες.

Tην περασμένη εβδομάδα, η ΕΚΤαποφάσισε να διατηρήσει χαμηλάτα επιτόκια στην Ευρωζώνη για με-γαλύτερη χρονική περίοδο.

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 11Δ Ι Ε Θ Ν ΗKυριακή 17 Μαρτίου 2019

Η Shell αποβλέπει στο να εξελιχθείστη μεγαλύτερη εταιρεία παρα-γωγής ηλεκτρικής ενέργειας σεδιεθνή κλίμακα μέσα στα επόμεναδεκαπέντε χρόνια, επενδύονταςπερίπου 30 δισ. δολάρια στην ενλόγω δραστηριότητα. Και αυτή ηστρατηγική επιλογή της σημαίνειπως η κλιματική αλλαγή συνιστάμείζονα απειλή για το μέλλον καιτις δραστηριότητές της με τις συ-νεπαγόμενες επιπτώσεις της. Αυ-τές οι επιπτώσεις θα επιφέρουντέτοια απώλεια εσόδων για τη Sh-ell, η οποία θα είναι υψηλότερηαπό εκείνην που θα προκαλέσουνοι χαμηλές αποδόσεις της ηλε-κτρικής ενέργειας. Ο συγκεκρι-μένος κλάδος, σύμφωνα με τονΜαάρτεν Βετσέλααρ, διευθυντήτης μονάδας νέων μορφών ενέρ-γειας και φυσικού αερίου, έχειετήσιες αποδόσεις 8% - 12%. Ση-μειωτέον πως η Shell είναι η δεύ-τερη μεγαλύτερη ενεργειακή τουκόσμου. Μιλώντας στην τηλεό-ραση του Bloomberg, ο κ. Βετσέ-λααρ τόνισε τα εξής: «Πιστεύουμεότι μπορούμε να αναδειχθούμεστον μεγαλύτερο όμιλο ηλεκτρικήςενέργειας παγκοσμίως στις αρχέςτης δεκαετίας του 2030. Δεν εν-διαφερόμαστε για την ηλεκτρικήενέργεια υπό τη σημερινή μορφήτης, γιατί μας ενδιαφέρει το πώςθα είναι τα πράγματα μέσα σταεπόμενα είκοσι χρόνια».

Αυστηρότερη νομοθεσίαΟπως αναφέρει σε σχετικό δη-

μοσίευμά του το ειδησεογραφικόπρακτορείο Bloomberg, επενδυτέςκαι μέτοχοι ασκούν πιέσεις στιςεπιχειρήσεις του κλάδου της ενέρ-γειας να κινηθούν αναλόγως καινα προστατεύσουν τις δραστη-ριότητες και τα συμφέροντά τουςαπό τις επιπτώσεις της γενικότε-ρης στροφής σε καύσιμα με μι-κρότερο ανθρακικό αποτύπωμα.Αυτή η μεταστροφή μεταφράζεταικαι σε αυστηρότερη νομοθεσίαόπως οι σκληρότεροι έλεγχοι στηνΕ.Ε. για τις εκπομπές ρύπων τωναυτοκινήτων και στις επιλογές

των καταναλωτών ή τις κινητο-ποιήσεις οργανώσεων στη Γερ-μανία για πόλεις χωρίς ατμοσφαι-ρική ρύπανση. Οι πιέσεις είναιπιο ασφυκτικές στη Γηραιά Ηπει-ρο. Την περασμένη εβδομάδα, οΝορβηγός υπουργός Οικονομικώνέδωσε εντολή στα κρατικά επεν-δυτικά κεφάλαια να κάνουν απο-επενδύσεις από πετρελαϊκές καιεταιρείες φυσικού αερίου, ώστε

να προφυλαχθούν από τη σταθερήπτώση στις τιμές του «μαύρουχρυσού». Εν τω μεταξύ, ένας άλλοςκολοσσός, η βρετανική ΒΡ, έχειαποκτήσει τη μεγαλύτερη εταιρείαφόρτισης αυτοκινήτων στη Βρε-τανία, ενώ η γαλλική Total εξαγό-ρασε την εταιρεία παροχής ηλε-κτρισμού Direct Energie. Επιπλέον,οι δύο ανωτέρω επιχειρήσεις έχουνκάνει επενδύσεις και στην ηλιακήκαι την αιολική ενέργεια. Η δεShell έχει την πάροχο ηλεκτρισμούFirst Uility, την εταιρεία φόρτισηςοχημάτων NewMotion και μερίδιοστην αμερικανική μονάδα ηλιακήςενέργειας Silicon Rancsh.

Ο βραχίονας ηλεκτρικής ενέρ-γειας της Shell βρίσκεται, βέβαια,σε πειραματική φάση ακόμη. Σεσχετικό δημοσίευμά τους οι Fi-nancial Times αναφέρουν τα όσαδήλωσε ο Mαάρτεν Βετσέλααρστην παγκόσμια διάσκεψη του

κλάδου της ενέργειας στο Χιού-στον, CERAWeek. Συγκεκριμένα,τόνισε ότι για να επιτευχθεί ο στό-χος της Shell να μειώσει τις εκ-πομπές αερίων του θερμοκηπίουέως το 2035 θα πρέπει να πουλάειμεγάλες ποσότητες καθαρής ενέρ-γειας και αυτό θα την αναδείξεισε κορυφαία στο πεδίο. «Πολλοίαπό τους ανταγωνιστές μας έχουνένα ξεπερασμένο και συγκεντρω-τικό επιχειρησιακό μοντέλο, βα-σιζόμενοι στα εργοστάσια λιγνίτηκαι πυρηνικής ενέργειας», προ-σέθεσε. «Το μέλλον είναι πιο απο-κεντρωμένο και ανήκει στους πε-λάτες μας, που θα έχουν στο υπό-γειό τους μια μπαταρία φόρτισηςτου σπιτιού, αλλά και σε εκείνουςπου θα έχουν φωτοβολταϊκή εγ-κατάσταση στην ταράτσα τους –και αυτών την απόδοση θέλουμενα βελτιστοποιήσουμε ως εται-ρεία».

Στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας επεκτείνεται η Shell Σχεδιάζει επενδύσεις 30 δισ. δολ. ώς το 2035 για να εξελιχθεί σε ηγέτιδα της αγοράς

������

Η κλιματική αλλαγή και η αυστηροποίησητης νομοθεσίας ανα-γκάζουν τους πετρε-λαϊκούς κολοσσούς να επεκταθούν σε νέες δραστηριότητες.

Αν και η έρευνα που διεξάγει για τηνΑmazon η Ευρωπαία επίτροπος Αν-ταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερβρίσκεται σε προκαταρκτική φάση,έχει παρακινήσει συνεργαζόμενουςμε τον κολοσσό εμπόρους να αρ-χίσουν να μιλούν δημοσίως. Στοεπίκεντρο της έρευνας βρίσκεταιτο εξής ερώτημα: κατά πόσον ηAmazon καταχράται τη δεσπόζουσαθέση στην αγορά κάνοντας χρήσηεκατομμυρίων δεδομένων των εμ-πόρων, που φιλοξενεί, για δικό τηςόφελος. Ο Ολλανδός επιχειρηματίαςΠέτερ Σόρμπερ διατηρεί διαδικτυα-κό κατάστημα παιδικών ρούχων,το Brandkids. Οταν, λοιπόν, προπενταετίας τον προσκάλεσαν σταγραφεία της Amazon στο Μόναχο,προσήλθε χαρούμενoς επειδή ήθελενα επεκτείνει στη Γερμανία τις δρα-στηριότητές του, σύμφωνα με σχε-τικό δημοσίευμα του ειδησεογρα-φικού ιστοτόπου politico.

«Μέσα σε μια νύχτα»Οπως αναφέρει ο κ. Σόρμπερ, η

Amazon τον προσέγγισε γιατί διέ-θετε εμπορικά σήματα τύπου Tom-my Hilfiger ή IKKS, τα οποία δενμπορούσε απευθείας να τα εμπο-

ρευθεί, αλλά τα ήθελε. Η υπεύθυνητης αμερικανικής εταιρείας βοήθησετην Brandkids να αναπτυχθεί, ναφτιάξει το δικό της κατάστημα εκείκαι να εισαγάγει όλα τα απαραίτηταδεδομένα για τις πωλήσεις της. Οικριτικές των χρηστών ήταν πολύκαλές και την πρώτη χρονιά ο κ.Σόρμπερ είχε πωλήσεις 500.000 ευ-ρώ. Ενάμιση χρόνο μετά την έναρξητης συνεργασίας μέσα σε μία νύχτατα έσοδα από 10.000 ευρώ εβδομα-διαίως μηδενίστηκαν. «Και αυτόγιατί στην πράξη δεν μπορούσε κα-νείς να μας βρει και να κάνει αγορέςαπό εμάς», λέει στο politico ο κ.Σόρμπερ. «Δεν είχαμε, όμως, κάνειλάθος».

Αναφερόμενη στην έρευνα γιατην Amazon, η Μαργκρέτε Βεστάγ-κερ τονίζει πως εστιάζει στον διττόκαι αμφίσημο ρόλο της ως κατα-στήματος και χώρου υποδοχής άλ-λων καταστημάτων. Δεδομένηςτης κυριαρχίας της στο ψηφιακόεμπόριο, ενδέχεται να εκμεταλ-λεύεται τα χρήσιμα στοιχεία τωνανταγωνιστών της, ώστε να αντι-ληφθεί τις καταναλωτικές τάσεις,τα κίνητρα των ανθρώπων για νακάνουν αγορά και τι τους αρέσει

περισσότερο. «Εάν εξαρτάσαι πολύαπό την Amazon», λέει ο ΠέτερΣόρμπερ, «βλέπεις χρόνο με τονχρόνο να μεγαλώνουν οι δαπάνεςσου και η δική της κερδοφορία νααυξάνεται». Η εταιρεία απαντά πωςκάνει ό,τι και άλλοι λιανέμποροι,δηλαδή προσφέρει ευρεία γκάμαπροϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ώστενα έχουν οι πελάτες πολλές επιλογέςκαι πιο χαμηλές τιμές. Τα, δε, δικάτης προϊόντα ιδιωτικής ετικέταςείναι μόλις 1% επί του συνόλου.Συνιδιοκτήτης διαδικτυακού κα-ταστήματος που πωλεί συσκευασίεςκαφέ στην Ολλανδία είχε ανάλoγηεμπειρία, όταν θέλησε μέσω Ama-zon να επεκταθεί στη Γερμανία,σύμφωνα με το politicο. Τις πρώτες

δέκα ημέρες οι πωλήσεις του ανέ-βαιναν, αλλά μετά η Amazon τουπρότεινε να αγοράζει απευθείαςτον καφέ και να τον πωλεί μετάστην πλατφόρμα της. Η εταιρείαμπορεί να ενισχύσει τις πωλήσειςαυτές με ειδικές τεχνικές διαφήμι-σης, αλλά παράλληλα αυξάνει τονέλεγχό της επί της διαμόρφωσηςτων τιμών και των συστημάτωνδιανομής. Ο Ολλανδός έμπορος κα-φέ αρνήθηκε την πρόταση και με-ρικούς μήνες αργότερα η Amazonέκανε συμφωνία αγοράς ιδιωτικήςετικέτας καφέ απευθείας από κα-φεκοπτείο. Οι δικές του πωλήσειςυποχωρούσαν και εκείνες της Αma-zon αυξάνονταν. Ούτε ο ΠέτερΣόρμπερ ούτε ο τελευταίος επιχει-ρηματίας μπορούν να αποδείξουντον συσχετισμό της δικής τουςπτώσης πωλήσεων με την άνοδοτης Amazon. «Στην πλατφόρμαβλέπω προϊόντα εμπορικών σημά-των ή αντίγραφα εμπορικών ση-μάτων που διέθετα εγώ. Τώρα ηAmazon τα απέκτησε. Τα επέλεξεη ίδια ή είδε από τη δική μας δρα-στηριότητα ότι έκαναν καλές πω-λήσεις και έτσι το αποφάσισε;» διε-ρωτάται, τέλος, ο κ. Σόμπερ.

Προχωρεί η έρευνα της Κομισιόν κατά της Amazon

Η εταιρεία Amazon, απαντώντας στις καταγγελίες, αναφέρει πως κάνειό,τι και άλλοι λιανέμποροι, δηλαδή προσφέρει ευρεία γκάμα προϊόντωνιδιωτικής ετικέτας, ώστε να έχουν οι πελάτες πολλές επιλογές και πιο χα-μηλές τιμές.

ASSO

CIAT

ED P

RESS

������

Πώς η εταιρεία υπονο-μεύει συνεργαζόμενουςεμπόρους για δικό τηςόφελος – Η έρευνα τηςΜαργκρέτε Βεστάγκερ«ανοίγει στόματα».

Επενδυτές και μέτοχοι ασκούν πιέσεις στις επιχειρήσεις του κλάδου της ενέργειας να κινηθούν αναλόγως καινα προστατεύσουν τις δραστηριότητες και τα συμφέροντά τους από τις επιπτώσεις της γενικότερης στροφής σεκαύσιμα με μικρότερο ανθρακικό αποτύπωμα.

Eντονες αντιδράσεις προκαλεί ηεξεταζόμενη συγχώνευση των δύογερμανικών τραπεζών DeutscheBank (DΒ) και Commerzbank, ηοποία πιθανώς και να οδηγήσει σεμαζικές απώλειες θέσεων εργασίας.Δύο μέλη του ανώτατου εποπτικούοργάνου της Deutsche Bank, οιΓιαν Ντούσεκ και Στέφαν Τσου-κάλσκι, ισχυρίζονται ότι ο συνδυα-σμός δεν θα συνεισφέρει στην επί-τευξη του στόχου ενδυνάμωσηςτης πρώτης. Συν τοις άλλοις, θακοστίσει σε ανθρώπινο δυναμικό,διότι, όπως επισημαίνουν καλάπληροφορημένες πηγές, ενδεχο-μένως να καταλήξει σε περικοπέςέως και σε 30.000 θέσεων εργα-σίας.

Οι Γιαν Ντούσεκ και ΣτέφανΤσουκάλσκι είναι εκπρόσωποι τωνεργαζομένων της τραπέζης στοεποπτικό της συμβούλιο. «Απορ-ρίπτουμε τη συγχώνευση επειδήθα καταστήσει την Deutsche Bankπολύ πιο ευάλωτη σε εχθρικές εξα-γορές από το εξωτερικό, χωρίς πα-ράλληλα να την αναδείξει σε εθνικήπρωταθλήτρια, που θα ήταν και τοζητούμενο», επισημαίνει ο κ. Ντού-σεκ, μέλος του εποπτικού συμβου-λίου από το 2016. Ενστάσεις έχουνεκφράσει και μέτοχοι αλλά και εκ-πρόσωποι ρυθμιστικών αρχών, αμ-φισβητώντας το σκεπτικό πίσωαπό τη συγχώνευση. Και αυτό ση-μαίνει ότι θα υπάρξουν πολλά εμ-πόδια για τους επικεφαλής των De-utsche και Commerzbank, ΚρίστιανΖέβινγκ και Μάρτιν Τσίλκε αντί-στοιχα.

ΕρωτήματαΓια πολλά χρόνια οι δύο γερμα-

νικές τράπεζες κατέβαλλαν σύν-τονες προσπάθειες να ενισχύσουντην κερδοφορία τους και να ελέγ-ξουν την επίμονη πτώση των εσό-δων τους.

Τελικώς, τα περιθώρια του χρό-νου για να ορθοποδήσουν η κάθεμία μόνη εξαντλήθηκαν, οπότε εξε-τάζουν ως εναλλακτική τη συνέ-νωση δυνάμεων.

Ο υπουργός Οικονομικών ΟλαφΣολτς δήλωσε, στις αρχές της εβδο-μάδας, πως η κυβέρνηση συμμε-τέχει στις μεταξύ των δύο ομίλων

συζητήσεις, διαδραματίζοντας ρόλοσυνοδευτικό. Η τιμή της μετοχήςτης Deutsche Bank χθες στη Φρανκ-φούρτη δεν εμφάνισε σημαντικήμεταβολή, ενώ εκείνη της Com-merzbank είχε πτώση 0,4%. Οι με-τοχές των δύο γερμανικών χρημα-τοπιστωτικών ιδρυμάτων μέσα στοτελευταίο δωδεκάμηνο έχουν απο-λέσει σχεδόν 40% εκάστη από τηναξία τους.

Αξίζει να αναφερθεί πως οι πε-ρικοπές θέσεων εργασίας, οι οποίεςθα απαιτηθούν λόγω της συγχώ-νευσης, αποτελούν μείζον εμπόδιο.Οταν πριν από τρία χρόνια οι DB

και Commerzbank είχαν και πάλιαρχίσει συζητήσεις, αν και ανεπί-σημες, για πιθανή συμμαχία, είχεγίνει λόγος για περικοπές 20.000 -30.000 θέσεων. Αυτά ανέφεραν όσοιήταν γνώστες εκείνων των επαφών.Αλλά και όσοι ξέρουν τι συμβαίνεισήμερα κάνουν και πάλι λόγο γιαανάλογης κλίμακας περικοπές. «Κα-μία οικονομική βάση δεν έχει ησυγχώνευση, που θα έχει τέτοιοκόστος στην απασχόληση», τονίζειο Στέφαν Τσουκάλσκι, εκπρόσωποςτου σωματείου τραπεζοϋπαλλήλωνDBV και μέλος του εποπτικού συμ-βουλίου της DB. Πέραν των συνδι-καλιστικών εκπροσώπων, σοβαρέςαντιρρήσεις διατυπώνουν και μέ-τοχοι της Deustche Bank, διατει-νόμενοι ότι προτιμούν να περιορι-στούν οι δραστηριότητες της τρά-πεζας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τέ-λος, την ανησυχία εκφράζουν καιοι ρυθμιστικές αρχές, οι οποίεςόμως μπορούν να κατευναστούνεάν οι δύο τράπεζες καταδείξουνπως θα έχουν επαρκή κεφαλαιοποί-ηση.

BLOOMBERG

Κινδυνεύουν 30.000 θέσειςεργασίας από συγχώνευση DB - Commerzbank

������

Αντιδράσεις από το σωματείο τραπεζοϋ-παλλήλων, αντιρρήσειςαπό τους μετόχους,ανησυχία από τις ρυθμι-στικές αρχές.

ASSO

CIAT

ED P

RESS

Real EstateReal EstateΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

Του ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ

Πάνω από 75 ξενοδοχειακά ακί-νητα πωλούνται σήμερα σε δη-μοφιλείς τουριστικούς προορι-σμούς, ωστόσο οι συναλλαγές πουολοκληρώνονται είναι αρκετά λι-γότερες. Σύμφωνα με στελέχη τηςαγοράς ακινήτων, αυτό οφείλεταιστις αυξημένες απαιτήσεις τωνπωλητών που αποθαρρύνουν τουςενδιαφερόμενους. Οπως αναφέρεισε πρόσφατη ανάλυσή της η Ar-bitrage Real Estate, πάνω από 50ξενοδοχειακές μονάδες (εν λει-τουργία) πωλούνται σήμερα σεαξίες υψηλότερες από τη μέσηαξία ξενοδοχείων ανάλογων προ-διαγραφών. Αντίστοιχα, προς πώ-ληση βρίσκονται και πάνω από25 κενά ξενοδοχειακά ακίνηταπου δεν λειτουργούν.

Παράλληλα, πάνω από 140 ξε-νοδοχεία, αξίας άνω των 282 εκατ.ευρώ, εκτιμάται ότι βρίσκονταιστα χαρτοφυλάκια κόκκινων δα-νείων που πωλήθηκαν το 2018σε επενδυτικούς ομίλους, όπωςη Apollo Global Management, ηPIMCO και η Bain Capital. Στα-διακά και αυτά τα ξενοδοχειακάακίνητα θα αρχίσουν να διατί-θενται προς πώληση στην αγορά,είτε μεμονωμένα είτε ως χαρτο-φυλάκια. Με βάση τους αναλυτές,«η ενεργή διαχείριση των παρα-πάνω ακινήτων από τους ξένουςεπενδυτές ενδέχεται να δημιουρ-γήσει περισσότερες ευκαιρίες γιατην είσοδο νέων ελληνικών καιξένων επενδυτικών σχημάτων,τα οποία με τη σειρά τους θα συ-νεισφέρουν στη σταδιακή ανα-διαμόρφωση του ιδιοκτησιακούκαι διαχειριστικού καθεστώτοςστον ελληνικό ξενοδοχειακό το-μέα».

Πάντως, οι τιμές πώλησης τωνξενοδοχείων της Αθήνας κατα-γράφουν εκρηκτική άνοδο κατάτη διάρκεια των τελευταίων ετών,αποτελώντας την πλέον περιζή-τητη κατηγορία ακινήτων στηναγορά. Σύμφωνα με στοιχεία τηςεταιρείας ερευνών ξενοδοχείων

Hotel Valuation Services (HVS),το 2017, οι τιμές των ξενοδοχει-ακών ακινήτων στην ελληνικήπρωτεύουσα αυξήθηκαν κατά11%. Πρόκειται για την τρίτη κα-λύτερη επίδοση πανευρωπαϊκά,πίσω μόνο από τα ξενοδοχεία τηςΛισσαβώνας στην Πορτογαλίακαι της Μαδρίτης στην Ισπανία,όπου οι αξίες αυξήθηκαν κατά14,7% και 14,1% αντίστοιχα. Ση-μειωτέον δε ότι ο μέσος ευρω-παϊκός όρος δεν ξεπέρασε το3,9%. Μάλιστα, η τάση αυτή είναι

σταθερή καθόλη τη διάρκεια τωντελευταίων ετών, καθώς το 2015,οι τιμές των ξενοδοχείων στηνΑθήνα είχαν αυξηθεί κατά 12,6%και το 2016 κατά 10,6%.

Οπως αναφέρει η Arbitrageστην ανάλυσή της, οι επενδυτέςτου εξωτερικού θεωρούν ότι ταξενοδοχεία, ειδικά τα πολυτελήκαι ποιοτικά ξενοδοχεία πόλης(city hotels) της Αθήνας, έχουνκαλύτερα βασικά μεγέθη σε σχέσημε άλλες κατηγορίες ακινήτων,όπως τα γραφεία ή τα εμπορικάκέντρα. Ως εκ τούτου, αναζητούνσυνεχώς αγοραστικές ευκαιρίεςστη συγκεκριμένη αγορά. Ενδει-κτική είναι, για παράδειγμα, η εί-σοδος της διεθνούς πολυτελούςξενοδοχειακής αλυσίδας GrandHyatt στο νέο πολυτελές ξενοδο-χείο της λεωφόρου Συγγρού, πουάνοιξε το 2018 στη θέση του

πρώην Athens Ledra. Το ακίνητοείχε αποκτήσει το 2017, μέσωπλειστηριασμού, η Hines με τηHenderson Park έναντι ποσούύψους 33 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοι-χεία, κατά το διάστημα από το2014 μέχρι και το 2018 επενδύ-θηκαν πάνω από δύο δισ. ευρώγια την ανάπτυξη, εξαγορά καιανακατασκευή κυρίως μεγάλωνξενοδοχείων πέντε αστέρωνστους δημοφιλέστερους προορι-σμούς της χώρας, δηλαδή τις Κυ-κλάδες, το Ιόνιο, την Κρήτη, τηνΑττική, τη Θεσσαλονίκη και τηΧαλκιδική. Παράλληλα, εκτόςαπό τις αγορές και τις ανακαινί-σεις ξενοδοχείων, πραγματοποι-ήθηκαν και μετατροπές επαγ-γελματικών ακινήτων, κυρίωςκτιρίων γραφείων, σε ξενοδο-χεία.

Πωλητήριο σε 75 ξενοδοχειακά ακίνητα δημοφιλών προορισμώνΔιστακτικοί οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές από τις υψηλές απαιτήσεις των πωλητών

������

Αυξημένες κατά 11%είναι οι τιμές πώλησηςτων μονάδων τηςΑθήνας.

Νέα κτίρια υψηλών προδιαγραφών σχεδιάζουν οι επενδυτικές ακινήτωνΤου ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ

Αναπτύξεις εξ ολοκλήρου νέων κτι-ρίων, αλλά και ανακατασκευές υφι-στάμενων ακινήτων θα βρεθούνστο επίκεντρο των δραστηριοτή-των των εταιρειών επενδύσεωνσε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ) το2019, καθώς οι διοικήσεις των εται-ρειών αναζητούν αποδοτικότερουςτρόπους για να εμπλουτίσουν τοχαρτοφυλάκιο των ακινήτων τους.

Οπως αναφέρουν στελέχη τουκλάδου, μέσω των αναπτύξεων οιεταιρείες μπορούν να ελέγξουνπλήρως το επενδυτικό προϊόν πουεπιθυμούν να δημιουργήσουν, ορί-ζοντας επακριβώς τις προδιαγρα-φές και τα επιμέρους χαρακτηρι-στικά που επιθυμούν να έχει αυτό,με αποτέλεσμα να μπορούν ναεξασφαλίζουν μεγαλύτερη υπερα-ξία. Το στοιχείο αυτό λαμβάνειακόμα μεγαλύτερη σημασία στηνυφιστάμενη συγκυρία, δεδομένουότι η ελληνική αγορά στερείταιπλήρως νέων αναπτύξεων ακινή-των τα τελευταία χρόνια, λόγω τηςαποχής των εταιρειών ανάπτυξηςακινήτων από νέες επενδύσεις.

ΒιοκλιματικόΣτο πλαίσιο αυτό, το 2019 θα

σηματοδοτήσει την πρώτη αμιγήανάπτυξη της Εθνικής ΠανγαίαΑΕΕΑΠ, της μεγαλύτερης εταιρείαςτου κλάδου. Η εταιρεία προχωράστην κατασκευή ενός βιοκλιματι-κού κτιρίου γραφείων στον Παρά-δεισο Αμαρουσίου. Μάλιστα, ο σχε-διασμός του έργου γίνεται από την

ίδια την εταιρεία, σε συνεργασίαμε εξωτερικό συνεργάτη. Το ύψοςτης επένδυσης υπολογίζεται σε13,6 εκατ. ευρώ, ενώ το νέο κτίριοθα αναπτυχθεί σε δύο όμορα οι-κόπεδα που αποκτήθηκαν πριναπό λίγους μήνες για τον σκοπόαυτό, επιφάνειας 5,2 και 4,2 στρεμ-μάτων αντίστοιχα. Το νέο κτίριογραφείων θα προσφέρει εκμισθώ-σιμη επιφάνεια της τάξεως των 5.000τ.μ., πλέον υπογείων 3.800 τ.μ.

«Το 2019 και γενικά τα επόμεναχρόνια θα δώσουμε μεγάλη έμ-φαση στην ανάπτυξη ακινήτων,ώστε να πληρούν τις προδιαγρα-φές που εμείς θέλουμε να διαθέ-τουν τα ακίνητα του χαρτοφυλα-κίου μας. Εκτιμώ ότι η ελληνικήαγορά γραφείων στερείται σύγ-χρονων βιοκλιματικών κτιρίων,που βρίσκονται διεθνώς στηνπρώτη γραμμή της ζήτησης, καιεκεί θα πρέπει να εστιάσουμε άμε-σα», αναφέρει ο Αρις Καρυτινός,διευθύνων σύμβουλος της ΕθνικήςΠανγαία. Οπως σημειώνουν στε-λέχη του κλάδου, το σημερινόαπόθεμα γραφείων είναι παρω-χημένο και αποτελείται από μηαποδοτικά κτίρια. Επιπλέον, μετο να επενδύσει μια ΑΕΕΑΠ απότο στάδιο της ανάπτυξης εξασφα-λίζει σαφώς υψηλότερη απόδοσητων κεφαλαίων της συγκριτικάμε το να το αποκτήσει έτοιμο, κα-θώς το κόστος είναι χαμηλότερο.

Στον ΠειραιάΑξίζει να σημειωθεί ότι η στρο-

φή προς τις αναπτύξεις ακινήτων

από τις ΑΕΕΑΠ χρονολογείται ήδηαπό τους τελευταίους μήνες του2017, όταν η Grivalia Propertiesπροχώρησε στη σύσταση κοινο-πρακτικού σχήματος με την εται-ρεία ανάπτυξης ακινήτων DimandReal Estate, με αντικείμενο τηνανάπτυξη μέρους των πρώην εγ-καταστάσεων της καπνοβιομηχα-νίας Παπαστράτος στον Αγιο Διο-νύσιο Πειραιά.

Από τότε και έως σήμερα, η ει-σηγμένη, η οποία οδεύει προςαπορρόφηση από τον όμιλο τηςEurobank, έχει υπογράψει τρειςακόμα σχετικές συμφωνίες με τηνDimand Real Estate, συμμετέχον-τας στη χρηματοδότηση της ανά-πτυξης και ανάπλασης του συνό-λου των εγκαταστάσεων Παπα-στράτου, μέσω της οποίας εξα-σφαλίζει την απόκτηση σειράςυπερσύγχρονων κτιρίων γραφείων,όπως επίσης στην αντίστοιχηεπένδυση ανακατασκευής του κτι-ρίου γραφείων της Ελευθεροτυπίαςστον Νέο Κόσμο. Επενδύσεις ανά-πτυξης ακινήτων έχει όμως σεεξέλιξη και η θυγατρική GrivaliaHospitality, η οποία δρομολογείτην ανάπλαση, μεταξύ άλλων, τωνεγκαταστάσεων των «Αστεριών»της Γλυφάδας.

Και ανακατασκευέςΕν τω μεταξύ, εκτός από την

αναζήτηση νέων ευκαιριών ανά-πτυξης ακινήτων, η Εθνική Παν-γαία συνεχίζει τις ανακατασκευέςκτιρίων που απέκτησε κατά τηδιάρκεια του 2018 ή και παλιότερα,

όπου δρομολογούνται αλλαγέςχρήσης για τη μεγιστοποίηση τηςαπόδοσης. Ενα τέτοιο παράδειγμαείναι το νέο ξενοδοχείο με έμφασηστη γαστριμαργία που έλαβε πρό-σφατα άδεια λειτουργίας στην πε-ριοχή της πλατείας Συντάγματος(Μητροπόλεως 23).

Πρόκειται για κτίριο επιφάνειας4.300 τ.μ., όπου εκτός από το ξε-νοδοχείο θα λειτουργήσει καιεστιατόριο με έμφαση στα ελλη-νικά προϊόντα. Το ακίνητο απο-κτήθηκε έναντι τιμήματος της τά-ξεως των 11 εκατ. ευρώ. Η αρχικήσυμφωνία είχε συναφθεί στο τέλοςΙουλίου του 2014, με την καταβολήπροκαταβολής 1,5 εκατ. ευρώ.Μπουτίκ ξενοδοχείο θα λειτουρ-γήσει, μεταξύ άλλων, και σε άλλοένα ακίνητο της εταιρείας στησυμβολή των οδών Ερμού 66 καιΑγίας Ειρήνης 7. Πρόκειται γιακτίριο 2.525 τ.μ., το τίμημα κτήσηςτου οποίου ήταν 5,7 εκατ. ευρώ,ενώ θα δαπανηθούν επιπλέον 1,3εκατ. ευρώ για τη διαμόρφωσή τουσε κτίριο μεικτής χρήσης.

Στη ΘεσσαλονίκηΑντίστοιχα, σε έτερο διατηρητέο

ακίνητο, πλησίον των Λαδάδικωνστη Θεσσαλονίκη, δρομολογούνταιεργασίες ανακατασκευής, ώστενα διαμορφωθεί ένα σύγχρονο κτί-ριο κατοικιών που θα απευθύνον-ται σε φοιτητές.

Το συνολικό ύψος της επένδυ-σης, μαζί με την αγορά του ακι-νήτου, υπολογίζεται σε περίπου4 εκατ. ευρώ.

Η Εθνική Πανγαία ΑΕΕΑΠ θα προχωρήσει στην κατασκευή ενός βιοκλιματι-κού κτιρίου γραφείων αξίας 13,6 εκατ. ευρώ.

ΑΠΕ

Μέχρι το 2013, το θεσμικό πλαίσιογια τις ΑΕΕΑΠ ήταν εξαιρετικά πε-ριοριστικό, καθώς οι εταιρείες τουκλάδου μπορούσαν να επενδύουναποκλειστικά σε ολοκληρωμέναακίνητα εισοδήματος, δηλαδή κτίριαγραφείων, εμπορικά καταστήματακτλ. Τότε, προκειμένου να καταστείεφικτή η συμμετοχή τους και σε δια-γωνισμούς πώλησης ακινήτων τουΔημοσίου, το θεσμικό πλαίσιο, τοοποίο βρισκόταν σε ισχύ από το1999 χωρίς ουσιαστικές μεταβολές,τροποποιήθηκε με γνώμονα την πα-ροχή μεγαλύτερης ευελιξίας. Απότότε, οι εταιρείες του κλάδου μπο-

ρούν να επενδύουν, μεταξύ άλλων,σε κατοικίες, σε ξενοδοχειακά/του-ριστικά ακίνητα, να συστήνουν κοι-νοπραξίες, να συμμετέχουν σε δια-γωνισμούς, ακόμη και να αναπτύσ-σουν οικόπεδα (υπό κάποιουςόρους). Ετσι, παρασχέθηκε η δυνα-τότητα στις διοικήσεις των εταιρει-ών να διαφοροποιήσουν τη στρατη-γική τους και να κινηθούν και σε πιοεξειδικευμένες κατηγορίες ακινή-των, πέραν των συνηθισμένων. Ακό-μη, βέβαια, οι αναπτύξεις είναι με-τρημένες, ωστόσο το ενδιαφέρονείναι πολύ έντονο, σχεδόν από τοσύνολο των εταιρειών του κλάδου.

Η νέα στρατηγική των ΑΕΕΑΠ

Ευκαιρίες στα ακίνητα τωντραπεζών «βλέπει» η BriqΤου ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ

Τις ανοδικές τάσεις τόσο στις τιμές,όσο και στα ενοίκια των επαγγελμα-τικών ακινήτων θα επιχειρήσει ναεκμεταλλευτεί κατά το 2019 η διοί-κηση της Briq Properties ΑΕΕΑΠ, θυ-γατρική του ομίλου Infoquest. Εμφασηθα δοθεί κατά κύριο λόγο στα ακίνηταπου θα διοχετεύσουν στην αγορά οιτράπεζες, αλλά και στην προσθήκηκτιρίων με έντονο περιβαλλοντικόχαρακτήρα και υψηλό δείκτη ενερ-γειακής απόδοσης, καθώς αυτά είναικαι τα πλέον περιζήτητα από θεσμι-κούς επενδυτές και χρήστες, προ-σφέροντας έτσι και το περιθώριο με-γαλύτερων αποδόσεων.

Σύμφωνα με τη διοίκηση της ει-σηγμένης, «η αναγκαία εξυγίανσητου δανειακού χαρτοφυλακίου τωντραπεζών, που περιλαμβάνει αρκετάακίνητα, προσφέρει επενδυτικές ευ-καιρίες στις εταιρείες επενδύσεωνσε ακίνητη περιουσία και νέα δυνα-μική στον χώρο των ακινήτων». Εκτόςαπό τα ακίνητα των τραπεζών, στόχοςτης Briq Properties για το 2019 θαείναι η τοποθέτηση σε επαγγελματικάακίνητα υψηλών προδιαγραφών, ταοποία τηρούν τις προδιαγραφές ενερ-γειακής απόδοσης. Στο πλαίσιο αυτό,είναι πιθανή ακόμα και η συμμετοχήσε έργα ανάπτυξης ακινήτων, σε συ-νεργασία με εταιρείες του κλάδου,καθώς τέτοιου είδους ακίνητα απου-σιάζουν από την εγχώρια αγορά ακι-νήτων, λόγω της έλλειψης νέων ανα-πτύξεων κατά τη διάρκεια των τε-λευταίων ετών, απόρροια της οικο-νομικής κρίσης και της έλλειψης ζή-τησης. Σε κάθε περίπτωση, στόχοςτης εισηγμένης είναι η περαιτέρωαύξηση των μεγεθών της μέσω νέωνεπενδύσεων. Υπενθυμίζεται ότι κατάτη διάρκεια του 2018 η εταιρεία επέν-δυσε συνολικά κεφάλαια 11,5 εκατ.ευρώ για την απόκτηση πέντε νέωνακινήτων, μεταξύ των οποίων καιμια μονάδα φιλοξενίας ηλικιωμένων,επιφάνειας 1.788 τ.μ., στην οδό Φι-λελλήνων 18 στο Χαλάνδρι. Για τοσυγκεκριμένο ακίνητο δαπανήθηκε1 εκατ. ευρώ, ενώ η απόδοση ανέρ-χεται σε 8%. Πωλητής ήταν ο όμιλοςΕλλάκτωρ. Αλλη μια σημαντική κί-νηση της Briq το 2018 αφορούσε τηναπόκτηση του «μπουτίκ» ξενοδοχείουMr & Mrs White Paros, στο ομώνυμονησί των Κυκλάδων. Πωλητής ήταν

η Hotel Brain, η οποία θα παραμείνειως μισθωτής του ακινήτου. Η εν λόγωεπένδυση ανήλθε σε 3,5 εκατ. ευρώ.Μετά και τις παραπάνω επενδυτικέςκινήσεις, το χαρτοφυλάκιο της εται-ρείας αριθμεί συνολικά 14 ακίνητα,αξίας της τάξεως των 40 εκατ. ευρώ,καταγράφοντας αύξηση 51,1% σεετήσια βάση. Αναφορικά με τις προ-οπτικές της αγοράς, η διοίκηση τηςBriq εκτιμά ότι εξακολουθεί να χαρα-κτηρίζεται από το μεγάλο απόθεμαακινήτων δεύτερης ή και ακόμα χα-μηλότερης κατηγορίας, όπως επίσηςκαι από την αδυναμία των τραπεζώννα χορηγήσουν νέα δάνεια. Οπωςαναφέρεται όμως και στις ετήσιες οι-κονομικές καταστάσεις της εισηγμέ-νης, «παρ’ όλα αυτά, το τοπίο φαίνεταινα αλλάζει, νέες κατασκευές προγραμ-ματίζονται και εκδηλώνεται ενδιαφέ-ρον ξένων θεσμικών επενδυτών καθώςκαι ξένων αγοραστών να επενδύσουνστον εγχώριο τομέα των ακινήτων,όπου οι αποδόσεις είναι υψηλότερεςαπό άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Επίσης,αύξηση παρουσίασε και η ζήτησηνέων χώρων από εταιρείες σχετιζό-μενες κυρίως με τους κλάδους της τε-χνολογίας, των φαρμακευτικών προ-ϊόντων και του τουρισμού λόγω πλά-νων επιχειρηματικής μεγέθυνσης καιεπέκτασης σε νέους χώρους». Μονα-δική «παραφωνία» στα παραπάνωαποτελεί η τυχόν αρνητική επίδρασητων διαδοχικών εκλογών, κυρίως τωνβουλευτικών, στο κοινωνικοοικονο-μικό περιβάλλον και στην οικονομικήπολιτική.

������

Στόχος της εισηγμένης εί-ναι η περαιτέρω αύξησητων μεγεθών της μέσωνέων επενδύσεων.

ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

Του ΜΑΝΩΛΗ ΑΝΔΡΙΩΤΑΚΗ

Δύο ερευνητικά --

-

-

-

---

--

-

-

-

-

-

---

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

---

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

«Παιδιά ηθοποιοί»-

--

-

-

--

-

-

Ο κ. Μανώλης Ανδριωτάκης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.Από τις εκδόσεις Κριτική κυκλοφορεί το τελευταίο του μυθιστόρημα«Ο αλγόριθμος της σοφίας».

Εφηβοι δεσμώτες των smartphonesΠώς η ευρεία χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης οδηγεί τους νέους, και ειδικότερα τα κορίτσια, στην κατάθλιψη

Το 2007 ήταν το annus horribilis: τα παιδιά με σοβαρά συμπτώματα άρχισαν τότε να πολλαπλασιάζονται. Τι συνέβη; Η εμφάνιση του iPhone.

H κατάθλιψη

Οι συγγραφείς -

Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α

Κυριακή 17 Μαρτίου 20192 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

ΔΙΑΛΕΞΗ

«Το αρχαίο δράμστη σύγχρονη σκηνή»Η ΣΕΖΟΝ

Πληροφορίες info@project-season.org

Ατζέντα17.3.19 -23.3.19

Eπιμέλεια: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ art@kathimerini.com.cy

kouroupakisa@kathimerini.com.cy

Ε Π Ι Λ Ο Γ Ε Σ

ΘΕΑΤΡΟ

Πρώτη πανελλήνια πρεμιέρα για το «Elevator»H θεατρική

ληροφορίες τηλέφωνο 99122 552, 995881034, pointto@gmail.com

ΘΕΑΤΡΟ

Η «Ρένα» του Αύγουστου Κορτώ με την Υρώ ΜανέΗ συγκλονιστική

Πληροφορίες τηλέφωνο 25377277, www.pattihio.com.cy

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Εκθεση Δώρας Ορόντη Έκθεση

ΓΛΥΠΤΙΚΗ

Έκθεση «Ουτοπίες»

Η Γκαλερί

Πληροφορίες τηλέφωνο 22300150,info@apocalypse-gallery.com.cy

Μέρες μετά,

--

--

--

--

--

---

--

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

--

--

-

-

-

-

-

-

Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΤΣΟΥΝΑΚΗ

Η άνιση δίκητου καθενός μας

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

EΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ | Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Η κουφή και η ουρά της

Ξεπεράσαμε τις -

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

--

-

-

--

-

-

-

-

-

--

--

-

--

--

-

-

ΔΙΑΛΕΞΗ

Χρωματικές αξίεςστην ποίηση ΠασιαρδήΟ εικαστικός

Είσοδος ελεύθερη.

Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Α

Κυριακή 17 Μαρτίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 3

Της ΓΙΩΤΑΣ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ

Η πρώτη μου

-

-

--

-

-

--

-

--

-

--

-

---

-

--

-

--

-

-

-

-

---

-

-

Το κτίριο

--

-

-

--

-

-

---

-

Η Βάσω Κατράκη και ο Εμμανουήλ Πηλα-δάκης έστειλαν έργα τους το 1965, ενώ μία από τις πρώτες εκθέσεις του μουσείου ήταν και του Γιάννη Γαΐτη.

Η θέα

Λιτές -

Ο ελληνικός πολιτισμός ρίζωσε στα ΣκόπιαΕργα 34 Ελλήνων βρίσκονται εδώ και 55 χρόνια στη μόνιμη συλλογή του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της γείτονος

ΠαναγιώτηΚυριάκου

ΜΕ ΤΟΝ

14:00 - 16:0014:00 - 16:00

Π Ρ Ο Σ Ω Π Ο

Κυριακή 17 Μαρτίου 20194 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Συνέντευξη στονΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Το Κέντρο -

-

--

--

-

Ελενα Αγαθοκλέους

-

-

–Έλενα, να πούμε κατ’ αρχάς ποιος είναι ο Δανιήλ Χαρμς.

---

-

--

---

---

–Τι σε έκανε να τον παρουσιάσεις στο κυπριακό κοινό;

--

-

-

-

-

-

--

–Μίλησέ μου για τη δραματοποί-ηση που έκανες.

-

---

--

-

-

-

--

–Έχει θέση στο σήμερα ο λόγος του Χαρμς;

---

-

-

Δημήτρης Ζαχαρίου

-

-

–Ποιο είναι το βασικό μουσικό στοιχείο της παράστασης; Ακο-λούθησες κάποιο ιστορικό μου-σικό μονοπάτι;

--

–Υπάρχει κάτι που σε ενέπνευσε ιδιαίτερα για να «ντύσεις» μου-

σικά μια ιδιαίτερη παράσταση, όπως αυτή;

-

-

–Ποιος πιστεύεις ότι πρέπει να είναι ο ρόλος της μουσικής επέν-δυσης σε μία παράσταση;

-

--

-

Λουκία Πιερίδου

-

-

-

--

–Είναι μία ιδιαίτερη θεατρική συνθήκη τα Συμβάντα, υπάρχει κάτι που σε δυσκόλεψε περισ-σότερο;

-

-

-

–Ποιος είναι ο κόσμος που ανα-δύεται από τα «Συμβάντα»;

–Τι είδες στον Χαρμς μέσα από τα κείμενά του;

--

-

Ελεάνα Αλεξάνδρου

---

--

–Γενική ερώτηση, το γνωρίζω, αλλά πώς συντονίζεις την κίνη-ση σε μια παράσταση όπως αυτή; 

--

--

-

--

–Πού επικεντρώνεσαι σε μία χο-ρογραφία;

-

-

-

-

-

-

-

–Μπαλέτο, ρωσική πρωτοπορία, παράλογο, είναι στοιχεία που έλα-βες υπόψη σου;

--

-

-

-

-

-

-

-

«Συμβάντα»,

Παραστάσεις: -

Πρεμιέρα

Δύο κόσμοι, που μοιάζουν να είναι έναςΤο Κέντρο Παραστατικών Τεχνών ΜΙΤΟΣ συστήνει στο κυπριακό κοινό τον Ρώσο συγγραφέα Δανιήλ Χαρμς

Τα κείμενα

«Στην προκυμαία του ποταμού μας είχε μα-ζευτεί μεγάλο πλήθος. Στο ποτάμι πνιγόταν ο συνταγματάρχης Σε-πούνοφ. Με το στόμα γεμάτο νερό πεταγόταν πάνω μέχρι την κοιλιά, φώναζε και ξαναβούλια-ζε. Κοπανούσε ολόγυρα τα χέρια του και ξανα-φώναζε να τον σώσουν. Το πλήθος στεκόταν στην όχθη και κοιτούσε σκυθρωπό. «Θα πνιγεί», είπε ο Κουζμά. «Φως φανάρι», συμφώνησε ένας άντρας με τραγιά-σκα. Και πράγματι, ο συνταγματάρχης πνίγη-κε. Το πλήθος άρχισε να σκορπίζει.»

Ο Π Ε Ρ Α

Κυριακή 17 Μαρτίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 5

Της ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Οταν πια -

-

-

-

-

---

-

-

-

-

--

--

-

---

--

--

--

Σαν αρχαίο δράμα

-

-

-

-

-

----

-

-

--

--

-

-

-

-

-

--

-

Φαντάσματα στην αθηναϊκή μπελ επόκΤο μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου «Η κερένια κούκλα» ανεβαίνει στην Εθνική Λυρική Σκηνή

Μια παράσταση στην οποία οι γκόθικ αναφορές αναμειγνύονται με το αττικό τοπίο.

«Το έργο -

Β Ι Β Λ Ι Ο

Κυριακή 17 Μαρτίου 20196 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

«Ενας -

-

--

---

--

--

---

-

-

-

--

-

--

-

--

-

--

-

-

---

-

-

---

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

--

Η Ελευθερία Κυρίμη γεννήθηκε το 1968. Zει και εργάζεται στον Πει-ραιά. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαι-ολογία στο ΕΚΠΑ και έκανε μετα-πτυχιακές σπουδές στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Μόλις κυκλοφόρη-σε το πρώτο βιβλίο της (εκδ. Με-ταίχμιο) «Η θάλασσα στο χιόνι». Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σας;

Ποιος ήρωας/ηρωίδα λογοτεχνίας θα θέλατε να είστε και γιατί;

-

-

Διοργανώνετε ένα δείπνο. Ποιους συγγραφείς καλείτε, ζώντες και τεθνεώτες;

-

-

-

Ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον στοι-χείο που μάθατε πρόσφατα χάρη στην ανάγνωση ενός βιβλίου;

-

-

--

Ποιο κλασικό βι-βλίο διαβάσατε πρόσφατα για πρώτη φορά;

-

Και ποιο έχετε διαβάσει τις πε-ρισσότερες φορές;

---

Στη «Θάλασσα στο χιόνι» το ατομι-κό τραύμα συναντιέται με το συλ-λογικό. Πώς βιώνει η ηρωίδα αυτήν τη «διαδρομή»; Πώς θα θέλατε να τη βιώσουν οι αναγνώστες;

-

-

-

--

-

--

-

Είναι η ελληνική κοινωνία έτοι-μη να αναμετρηθεί με τα τραύμα-τά της;

--

-

--

-

-

-

ΠΕΡΣΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗ Το πικαρικό μυθιστόρημα και η πα-ρουσία του στον ελληνικό 19ο αιώνα εκδ. Αρτεμις, σελ. 461

Χωρίς --

--

-

--

---

-

-

-

-

--

-

--

-

---

-

---

-

-

--

-

-

--

--

--

-

-

--

--

-

-

-

---

--

--

-

-

--

-

-

Της ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΚΟΤΖΙΑ

Του ΝΙΚΟΥ ΔΑΒΒΕΤΑ

Από τον πίθηκο του Ξουθ στην Πάπισσα Ιωάννα

Ηταν ο Ομηρος κεντροαριστερός;

ΠΤΥΧΕΣ

ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ

Μήπως ορισμένοι βιάζονται να κολλήσουν στον κάθε δημιουργό που αναχωρεί από τον μάταιο τούτο κόσμο ένα «προοδευτικό» πρόσημο για να γίνει αυτομάτως αποδεκτός από το κομματικό τους ακροατήριο;

Σκανδαλωδώς, -

ΑΠΕ/

BBC

500ΛΕΞΕΙΣΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΥΡΙΜΗ

Π Α Ν Ο Ρ Α Μ Α

Κυριακή 17 Μαρτίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

EPA

/ LU

CA P

IERG

IOVA

NN

I

EPA

/ DA

NIE

L PE

REZ

NPG

EPA

/ KO

EN V

AN W

EEL

EPA

/ JE

NS

SCH

LUET

ERD

ESER

T X

/ LA

NCE

GER

BER

ΜΑΤΙΕΣΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Γράφει ο ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

Μια βαρκάδα τον Ιούλιο του 1933

ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣΟλη η μυθολογία

--

--

-

---

-

-

-

-

-

--

-

-

-

-

-

«Εκδρομήν

-

-

-

-

-

--

-

--

-

-

-

-

--

--

--

---

-

-

-

-

ΜΑΔΡΙΤΗΟ Κεν Φόλετ παρουσιάζει...Το καλοκαίρι, -

-

-

-

ΜΑΛΑΓΑΕκθεση έργων ΜατίςΤο εικονιζόμενο -

-

--

-

-

ΛΟΝΔΙΝΟΜινιατούρες του 16ου αιώναΕνας κόσμος -

-

-

-

---

ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜΡέμπραντ για παιδιάΗ Ολλανδή

-

-

-

ΠΟΤΣΝΤΑΜΠικάσο, τα τελευταία χρόνιαΟ επιμελητής

-

-

--

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΡΙ

Η σημείωση -

Σημασία έχει η αλκή της νιότης, η δύναμη του θέρους, όπως επίσης και η δύναμη της φαντασίας.

Επιμέλεια: ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μ Ο Υ Σ Ε Ι Α

Κυριακή 17 Μαρτίου 20198 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

«Πονάει ---

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Τα εκθέματα

-

--

--

-

-

-

---

--

-

--

-

--

-

Από τον Γαληνόστις μέρες μας,μια οδοντάγραδρόμος...Η «Κ» στο Μουσείο Οδοντιατρικής

Ο καθηγητής

Ο πόνος ---

Εργαλεία

ΝΙΚ

ΟΣ Κ

ΟΚΚ

ΑΛΙΑ

ΣΝ

ΙΚΟΣ

ΚΟ

ΚΚΑΛ

ΙΑΣ

Φοιτητές

Του ΣΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ

Η κίνηση του τροχού, με τον χαρακτηριστικό συριστικό ήχο, πριν από τη λειτουργία του με ηλεκτρισμό, γινόταν με το πόδι από τους βοηθούς των γιατρών.

Στη διδακτορική του

-

-

-

--

-

--

--

Ευφάνταστες συνταγές

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Το Μουσείο Οδοντιατρικής είναι ανοιχτό για επισκέψεις κοινού

και σχολείων έπειτα από τηλεφωνικό ραντεβού στο 210-74.61.319. 

Ηπαρ σαύρας για παυσίπονο και εξαγωγή από κουρείς, σιδηρουργούς

Ολόκληρες

ΝΙΚ

ΟΣ Κ

ΟΚΚ

ΑΛΙΑ

Σ

Β Ι Β Λ Ι Ο

Κυριακή 17 Μαρτίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Κυριακή 17.03.19 21:00

THE DINNER / ΤΟ ΔΕΙΠΝΟΔράμα / Drama

Σ’ ένα κομψό εστιατόριο, δειπνούν δύο φαινομενικά τέλεια ζευγάρια. Καθώς το βράδυ προχωρά, οι προσωπικές τους αδυναμίες αρχίζουν να φαίνονται και ένα σκοτεινό μυστικό που αφορά τα παιδιά τους βγαίνει στην επιφάνεια.

®

www.mesimvria.com

Brought to you by:

E D

Κ

SUNDAYNIGHTMOVIE

MOVIES BEST HD

THE BEST PLACE FOR MOVIES!

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣΗ εκλογή και οι πολιτικά καίριες αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίαςπρόλογος: Αντώνης Μακρυδημήτρηςεκδ. σελ. 206 Του ΝΙΚΟΥ ΣΠ. ΖΕΡΒΑ

Ο Πρόεδρος -

-

--

-

-

-

---

-

---

--

---

-

-

-

-

-

-

---

-

--

---

-

--

---

--

Πολιτικές σκοπιμότητες--

---

-

-

-

--

-

-

--

Ο κ. Νίκος Σπ. Ζέρβας είναι υπ. διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η ενίσχυση του προε-δρικού αξιώματος με νέες αρμοδιότητες και η μεταβολή του τρόπου εκλογής του ΠτΔ αναλύονται στο βιβλίο.

Στη μελέτη του -

Η πλειονότητα -

ΑΠΕ-

ΜΠ

Ε

Ωρα αποφάσεωνγια τον θεσμότου Προέδρουτης ΔημοκρατίαςΑλλαγές, οφέλη και κίνδυνοι

Θ Ε Α Μ Α ΤΑ

Κυριακή 17 Μαρτίου 201910 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

07.3010.10

11.10 Road Trip - (E)

11.35

12.10

13.30

14.00 EIΔHΣEIΣ14.15 ArtCafe, II - (E)

15.15

16.15

17.30

18.00 EIΔHΣEIΣ (νοηματική)18.20

-

18.50

19.20

20.00 EIΔHΣEIΣ21.0021.30

22.45

23.30 EIΔHΣEIΣ 23.3500.30

01.45

07.30

11.0011.30

12.5015.3016.00

16.50

17.5018.00 Road Trip - (E)

18.30

19.00

19.30 EIΔHΣEIΣ (Αγγλική)19.40 EIΔHΣEIΣ (Τουρκική)20.0020.30

21.05

22.00

23.4500.15 EIΔHΣEIΣ - (E)00.30

05.30

08.45

09.45

12.45

13.50

14.30

16.30

17.30

18.00 ΟΜΕGA NEWS 18.10

18.30

20.10 ΟΜΕGA NEWS 21.05

22.05

00.10-

01.00

02.00 03.00

06.10

06.40

07.30

08.20

09.20

10.30

12.00

12.20

13.10

14.00

15.40

16.30

17.30

17.55

18.00 Tα νέα του ANT1 σε 10΄18.10

19.30

20.20 Tα νέα του ANT121.20

00.10 Τίτλοι ειδήσεων00.20

01.1002.0002.50

05.20

06.30

07.00

08.00

09.40

10.50

11.30

12.00

13.00

14.40

15.20

18.00 Γεγονότα σε συντομία18.10

18.40

-

19.20

--

20.00 Τομές στα γεγονότα21.00

01.00 Γεγονότα σε τίτλους 01.1001.50

06.00

07.30

08.30

10.00

13.00

13.35

14.00

14.45

16.30

17.50 ΕΙΔΗΣΕΙΣ (νοηματική)18.00

19.30

-

20.15 ALPHA NEWS21.15

22.00

23.1501.30

03.30

05.00

07.1509.15

11.0012.35

13.1515.0018.0019.00

21.0023.1000.4002.3004.00

06.3507.50

09.15

10.45 12.2014.0515.35 17.10 18.45 20.2022.00 23.55

07.3008.4510.25

12.2514.0015.1017.0019.3021.0023.0001.0002.55

05.0007.3508.3510.00

13.15

16.2020.10 EIΔHΣEIΣ20.3021.30

22.30 23.3501.3002.30

12.00 Oggy & The Cockroaches12.30 Sabrina13.00 Angels Friends13.30 Heidi14.00 Glimmies14.30 Zig And Sharko15.00 Nonty15.30 Maya The Bee16.00 Heidi16.30 Horseland17.00 Rabbids, II17.30 Puppy In My Pocket18.00 Oggy & The Cockroaches18.30 The Owl19.00 Popples19.30 Glitter Force20.00 Digimon Fusion

ΡΙΚ1 ΡΙΚ2 ΟMEGA ANT1 ΣΙΓΜΑ ΑLPHA CAPITAL

TV PLUS

SMILE TV

MOVIES BEST

GREEK CINEMA

22.45 21.05 21.05 21.20 21.00 21.15 21.00

22.00

Ο Γάλλος

-

---

--

--

--

--

-

---

--

-

-

Ο «πυρετός» του χρυσού

--

-

-

-

-

---

---

---

Φόρος τιμήςστα κλασικάγουέστερνΗ ευρωπαϊκή ματιά του Ζακ Οντιάρστον κόσμο των πιστολάδων

Ο σκηνοθέτης

Του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ

ΤΟ ΒΑΡΟΜΕΤΡΟΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Στο φιλμ «Οι αγώνες μας»

-

-

-

-

-

-

Στη «Σκιά»

-

--

-

Στη  «Χήρα»

--

-

-

--

-

«Οι αδελφοί Σίστερ» ΓΟΥΕΣΤΕΡΝ (2018)Σκηνοθεσία: Ερμηνείες:

Ι Δ Ε Ε Σ

Κυριακή 17 Μαρτίου 2019 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

Σήμερα --

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

--

-

--

-

-

-

-

-

-

-

--

-

-

-

--

-

---

-

--

-

Ο κ. Στάθης Ψύλλος είναι καθηγητής Φιλοσοφίας της Επιστήμης και Μεταφυσικής στο ΕΚΠΑ, συγγραφέας, μεταξύ άλλων, του βιβλίου «Επιστήμη και Αλήθεια» (Οκτώ, 2009).

Το 1976, --

--

-

--

--

-

--

-

-

-

-

-

-

-

--

-

-

-

Η. Μ.

-

-

-

-

--

-

--

-

-

-

-

--

-

-

--

-

-

-

Επιμέλεια: ΧΑΡΙΔΗΜΟΣ Κ. ΤΣΟΥΚΑΣ

Το κορίτσι από τη Ρουμανία που άγγιξε το τέλειο

Πόσο ελεύθεροι είμαστε;

Ο ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ

Το βιβλίο χαρακτηρίστηκε διεθνώς «ένας στοχασμός πάνω στην υποκρισία των πο-λιτικών συστημάτων».

Η αιτιοκρατία (γνωστή και ως ντετερμινισμός) είναι η ισχυρότερη θέση σύμφωνα με την οποία ό,τι συμβαίνει στη φύση έχει μια επαρκή αιτία που το επέφερε.

Οι επιθυμίες και οι πεποιθήσεις μας είναι οι αιτίες των πρά-ξεών μας. Και ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, οι πράξεις μας είναι και αιτιακά προσδιορι-σμένες και ελεύθερες.

Το αίτημα

«Αν ψάχνετε -

SHU

TTER

STO

CK

Του ΣΤΑΘΗ ΨΥΛΛΟΥ

Προδημοσίευση της μυθιστορηματικής βιογραφίας της Νάντιας Κομανέτσι από τη Λόλα Λαφόν και τις εκδόσεις Μελάνι

Π Ρ Ο Δ Η Μ Ο Σ Ι Ε Υ Σ Η