ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα...

48
Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα www.kathimerini.com.cy | 2,90 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 • Eτος 12 ο • Aρ. φύλλου 622 DEFY INVENTOR THE FUTURE SINCE 1865 H «μυστηριώδης σχέση» παιδιών και κο- ρωνοϊού απασχόλησε τους επιστήμονες από την αρχή της πανδημίας, ιδιαίτερα επειδή η νόσος θεωρήθηκε «ασθένεια των ηλικιωμένων». Λίγο πριν ανοίξουν τα σχολεία, επιστήμονες προβληματίζο- νται για την σχέση των παιδιών με τον ιό. Μελέτη έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 10 ως 19 ετών μπορούν να μεταδώσουν τον ιό όπως ένας ενήλικας, ενώ η μεταδοτι- κότητα των φορέων κάτω των 10 ετών είναι περιορισμένη. Κάθε κράτος ακο- λουθεί διαφορετική στρατηγική για την επαναλειτουργία των σχολείων, με κύριο ωστόσο άξονα, τον μικρότερο αριθμό μα- θητών στην τάξη. Τίθεται παράλληλα και το σενάριο, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μα- θητές να φορούν μάσκες. Σελ. 20 Αίνιγμα αποτελεί η σχέση παιδιών και CΟVΙD 19 Οι επιστήμονες συνεχίζουν να αναζητούν απαντήσεις Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας κλείνουν 70 χρόνια λει- τουργίας και δεν έτυχαν ενός εκσυγχρονισμού πέραν μεμο- νωμένων προσπαθειών λέει στην «Κ» η διευθύντρια των ΥΚΕ Μαρία Κυρατζή, απορρίπτοντας ωστόσο τα περί ανικανότητας των λειτουργών. Προετοιμάζει για αλλαγές στο τμήμα από τον Οκτώβριο. Σελ. 15 Από Οκτώβριο αλλαγές στο τμήμα Κοινωνικής Ευημερίας Μαρία Κυρατζή: Υπάρχουν περιθώρια για βελτίωση Δεν έχουν αλλάξει τα χρονοδιαγράμματα για το Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα, τονίζει στην «Κ» ο υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Κώστας Καδής, προσθέτοντας ότι το έργο θα ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του 2022. Το Σε- πτέμβριο αναμένονται εξελίξεις στο θέμα του χαλουμιού. Οι- κονομική σελ. 4 Προχωρούν κανονικά οι σχεδιασμοί για τον Ακάμα Κώστας Καδής: Περιορισμοί στη διακίνηση τετράτροχων ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Επείγει! Ήταν Αύγουστος του 1571 όταν κατελήφθη η Αμμόχωστος από τους Οθωμανούς. Ήταν Αύγουστος του 1974 όταν κατελήφθη το Βα- ρώσι από τους Τούρκους. Η ιστορία φαίνεται πως επαναλαμβάνεται τραγικά καθώς μας κουβαλά συμ- φορές τα πυρακτωμένα καλοκαίρια της Ανατολικής Μεσογείου σε όλη τούτη τη θαλασσινή μας γειτονιά. Η διαλυμένη Βηρυτός, η ισοπεδω- μένη Συρία, η εξαθλιωμένη Λιβύη. Τούτη η θάλασσα επισωρεύει στα πλάσματα που την ζουν δεινά, ι- διαίτερα όταν αυτά δεν φροντίζουν ενωμένα να αντιμετωπίζουν τους κινδύνους. Εδώ, η μνήμη τις μέρες αυτές, μας πάει Μεσαοριά, Αμμό- χωστο κι από κει στην Καρπασία, καθώς 14 Αυγούστου 1974, ξεκί- νησε η δεύτερη φάση της τουρ- κικής εισβολής. Χάσαμε κι άλλους ανθρώπους κι άλλους τόπους κι άλλους κόσμους. Κι όμως φαίνεται να ξεχνάμε. Να μη μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Θυμηθείτε λοιπόν, ε- πείγει! l Οι δύο σε τακτική διαχείρισης της κατάστασης. Σελ. 4 l Προς τη διπλωματία γέρνει η τουρκική πλάστιγγα. Σελ. 4 l Η επιστροφή της Γαλλίας στην Αν. Μεσόγειο. Σελ. 15 l Μπρα ντε φερ διαρκείας με την Άγκυρα. Σελ. 16 l Τι μαρτυρούν οι κινήσεις του Όρουτς Ρέις. Σελ. 18 l Γιατί σφυρίζει αδιάφορα ο Στόλτενμπεργ. Σελ. 19 Τι λύση ψάχνει η πλειοψηφία Eρευνα βάσει πλαισίου Γκουτέρες Έρευνα για το κατά πόσο το Kυπριακό είναι επιλύσιμο πραγματοποίησαν μέσω νέας μεθοδολογίας οι δύο ακαδημαϊκοί Χάρης Ψάλτης και Νεόφυτος Λοϊζίδης. Όπως διαφαίνεται, την υποστήριξη ενός πακέτου λύσης επηρεάζουν σημαντικά το εδαφικό, το περιουσιακό και η ασφά- λεια/εφαρμογή της λύσης, ενώ η εκτε- λεστική εξουσία δεν φαίνεται να επη- ρεάζει σε τόσο μεγάλο βαθμό. Σελ. 10 Μπάιντεν -Χάρις σε τροχιά νίκης Στενός κλοιός για Τραμπ Πρώτη φορά μια μαύρη γυναίκα διεκ- δικεί ένα τόσο υψηλό αξίωμα ως υπο- ψήφια ενός από τα δύο μεγάλα κόμματα της εξουσίας. Αναλυτές θεωρούν ότι εφόσον ο Μπάιντεν νικήσει τον Τραμπ, θα λειτουργήσει ως μεταβατικός πρό- εδρος που θα φέρει στις ΗΠΑ ξανά την «κανονικότητα», για να παραδώσει τη σκυτάλη σε μια νεότερη γενιά πολιτικών υπό τη Χάρις. Σελ. 21 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΝIKOY ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ Οι εξελίξεις στο Βαρώσι θα κρίνουν το πλαίσιο λύσης Πρόταση Αναστασιάδη για σύσταση Τεχνικής Επιτροπής για περίκλειστη Με υπαρκτό το σε- νάριο δημιουργίας τετελεσμένων από την Άγκυρα πριν τις «εκλογές» στο θέμα της Αμμοχώ- στου, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης αναλύει σε συνέ- ντευξή του στην «Κ» την πρόταση της κυβέρνησης για άμεση σύσταση Tεχνικής Eπιτροπής για την ανοικο- δόμηση και επανεγκατάσταση στην περίκλειστη πόλη στη βάση και των σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕ. Καλεί τα ε/κ κόμματα αλλά και τον Μου- σταφά Ακιντζί να στηρίξουν την εν λόγω πρόταση, λαμβάνοντας υπόψη, όπως λέει, το τι πραγματικά επιδιώκει η Τουρκία τόσο για την εκλογική δια- δικασία όσο και για την μορφή λύσης του Κυπριακού. Σελ. 6 Οι διακηρύξεις που γίνονται σχέδια και «νόμοι» Τα τελευταία πέντε χρόνια γίνονται συ- γκεκριμένες κινήσεις και σχεδιασμοί για άνοιγμα του Βαρωσιού υπό τ/κ διοί- κηση. Σήμερα, οι συζητήσεις και οι στρατηγικές αναθερμαίνονται σε ένα συνδυασμό «προεδρικών εκλογών» και συνολικών τουρκικών σχεδιασμών στην Ανατολική Μεσόγειο. Σελ. 7 ΑΝΔΡEΑΣ ΠΑΡAΣΧΟΣ Σελ. 8 Μήπως πέταξε το πουλί των Βαρωσίων ή ακόμα; ΑΧΙΛΛEΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙAΔΗΣ Σελ. 9 Από τις ευκαιρίες στις δράσεις ΑΝΝΑ ΜΑΡΑΓΚΟΥ Σελ. 9 Τι σημαίνει η Αμμόχωστος για μένα Χωρίς σαφή σχεδιασμό για τον τρόπο με τον οποίο θα επαναλειτουργήσουν τα σχολεία, βρίσκονται τα αρμόδια Υ- πουργεία Παιδείας και Υγείας, λίγες μέρες πριν από την μεγάλη επιστροφή των μα- θητών. Προς το παρόν, εξετάζονται πέντε σενάρια προς αυτή την κατεύθυνση, με το επικρατέστερο να αφορά στην πα- ρουσία συγκεκριμένου αριθμού σε κάθε τάξη και στην εκ περιτροπής φοίτηση. Πολλές είναι οι εκκρεμότητες και τα ζη- τήματα που προκύπτουν, με όλα τα ε- μπλεκόμενα μέρη να λαμβάνουν τις τε- λικές αποφάσεις τους μία μόλις εβδομάδα πριν από την επαναλειτουργία των σχο- λείων. Τα κριτήρια, βάσει των οποίων θα γίνει αυτό κατορθωτό, είναι σχεδόν αποκλειστικά επιδημιολογικά και αυτά θα καθορίσουν την τελευταία στιγμή τον τρόπο επαναλειτουργίας των σχο- λείων και τα πρωτόκολλα τα οποία θα συσταθούν. Στο Υπουργείο Υγείας έχει συσταθεί μια υποεπιτροπή η οποία θα συναντηθεί την ερχόμενη Δευτέρα 17 Αυγούστου με λειτουργούς του Υπουρ- γείου Παιδείας, προκειμένου να συνδια- μορφωθεί το σχετικό πρωτόκολλο και να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις. Κοινή αντίληψη όλων είναι το ότι τα σχολεία θα πρέπει να επαναλειτουργήσουν, καθώς το γεγονός αυτό θα συμβάλει στην επα- νεκκίνηση της οικονομίας. Σελ. 5 ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ Ενας πνευματικός φάρος Δύσης και Ανατολής Ο συγγραφέας Νίκος Νικολάου Χατζημι- χαήλ σκιαγραφεί στην «Κ» την πνευματι- κή ζωή της θαλασσοφίλητης Αμμοχώ- στου. Το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώ- στου, το αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνας και η Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης ή- ταν οι πνευματικές σταθερές μαθητών και κατοίκων. Ζωή, σελ. 1 ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ο αισθησιασμός του ελληνικού καλοκαιριού Η ελευθερία της θάλασσας, η πρόκληση της ηδονικής ζωής και η περιπέτεια του πνεύματος απασχόλησαν αγαπημένους ξένους συγγραφείς. «Η θάλασσα είναι σαν τον έρωτα: μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγεις», λέει σε ένα ποίημά του ο Ντίνος Χριστιανόπουλος. Ζωή, σελ. 3-5 O Αριστοτέλης Ωνάσης εισήλθε στον χώρο της ναυτιλίας με δύο ατμόπλοια το 1932 και ό- ταν πέθανε, το 1975, ήταν ο μεγαλύτερος εφοπλιστής δεξαμενοπλοίων στον κόσμο. Τακτι- κός φιλοξενούμενος της θαλαμηγού «Χριστίνα» ήταν ο Ουίνστον Τσώρτσιλ. Σελ. 23 Ο θάνατος του Αριστοτέλη Ωνάση «Ο θρύλος θέλει τα πληρώματα από τις 104 γαλέρες και τις 6 γαλεάσσες της Βενετίας, να ρί- χνονται στη ναυμαχία της Ναυπάκτου κατά των Οθωμανών, (07/10/1571), με την ιαχή «θυμη- θείτε την Αμμόχωστο». Άρθρο του Παναγιώτη Χριστιά. Σελ. 7 ΠΕΝΤΕ ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Απροπαράσκευοι στο Υπ. Παιδείας για το άνοιγμα των σχολείων Επιστρέφουν οι μαθητές 4 με 7 Σεπτεμβρίου ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, 1941 INTERIOR OF THE BLUE BUNGALOW «Θυμηθείτε την Αμμόχωστο»! Μετά και την αύξηση των κρουσμάτων, το τριήμερο των εορτασμών του Δεκα- πενταυγούστου, εντατικοποιούνται οι έλεγχοι της αστυνομίας για τυχόν πα- ραβάσεις. Τα βλέμματα είναι επικεντρω- μένα στα ορεινά και στα παραθαλάσσια θέρετρα, όπου αναμένεται ότι θα συγκε- ντρωθεί μεγάλος αριθμός πολιτών. Ε- λεγχος θα γίνεται και σε υπεραγορές, ε- στιατόρια και καφετέριες. Σελ. 5 Σπεύδει στα θέρετρα η Αστυνομία Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι λόγω του Δεκαπενταυγούστου ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ Σε παρατεταμένη κρίση η ανατολική Μεσόγειος Ο Σεπτέμβριος είναι κρίσιμος μήνας καθώς θα διαφανεί κατά πόσο η Τουρ- κία θα κινηθεί όντως δυτικότερα στην περιοχή που οριοθέτησαν ως Αποκλει- στική Οικονομική Ζώνη η Ελλάδα και η Αίγυπτος. Θα διαπιστωθεί παράλληλα αν η TPAO θα τρυπήσει σε οικόπεδα που Τουρκία και Λιβύη όρισαν ως δικά τους. Σελ. 3

Transcript of ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα...

Page 1: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...

Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα wwwkathimerinicomcy | euro290

ΤΗΣ ΚΥ ΡΙΑΚΗΣ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 bull Eτος 12ο bull Aρ φύλλου 622

D E F Y I N V E N T O RT H E F U T U R E S I N C E 1 8 6 5

H laquoμυστηριώδης σχέσηraquo παιδιών και κο-ρωνοϊού απασχόλησε τους επιστήμονεςαπό την αρχή της πανδημίας ιδιαίτεραεπειδή η νόσος θεωρήθηκε laquoασθένειατων ηλικιωμένωνraquo Λίγο πριν ανοίξουντα σχολεία επιστήμονες προβληματίζο-νται για την σχέση των παιδιών με τονιό Μελέτη έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 10ως 19 ετών μπορούν να μεταδώσουν τον

ιό όπως ένας ενήλικας ενώ η μεταδοτι-κότητα των φορέων κάτω των 10 ετώνείναι περιορισμένη Κάθε κράτος ακο-λουθεί διαφορετική στρατηγική για τηνεπαναλειτουργία των σχολείων με κύριοωστόσο άξονα τον μικρότερο αριθμό μα-θητών στην τάξη Τίθεται παράλληλα καιτο σενάριο οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μα-θητές να φορούν μάσκες Σελ 20

Αίνιγμα αποτελεί η σχέση παιδιών και CΟVΙD 19Οι επιστήμονες συνεχίζουν να αναζητούν απαντήσεις

Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας κλείνουν 70 χρόνια λει-τουργίας και δεν έτυχαν ενός εκσυγχρονισμού πέραν μεμο-νωμένων προσπαθειών λέει στην laquoΚraquo η διευθύντρια των ΥΚΕΜαρία Κυρατζή απορρίπτοντας ωστόσο τα περί ανικανότηταςτων λειτουργών Προετοιμάζει για αλλαγές στο τμήμα απότον Οκτώβριο Σελ 15

Από Οκτώβριο αλλαγές στοτμήμα Κοινωνικής ΕυημερίαςΜαρία Κυρατζή Υπάρχουν περιθώρια για βελτίωση

Δεν έχουν αλλάξει τα χρονοδιαγράμματα για το Εθνικό ΔασικόΠάρκο Ακάμα τονίζει στην laquoΚraquo ο υπουργός Γεωργίας ΦυσικώνΠόρων και Περιβάλλοντος Κώστας Καδής προσθέτοντας ότιτο έργο θα ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του 2022 Το Σε-πτέμβριο αναμένονται εξελίξεις στο θέμα του χαλουμιού Οι-κονομική σελ 4

Προχωρούν κανονικάοι σχεδιασμοί για τον ΑκάμαΚώστας Καδής Περιορισμοί στη διακίνηση τετράτροχων

Κ Υ Ρ Ι Ο Α Ρ Θ Ρ Ο

Επείγει Ήταν Αύγουστος του 1571 ότανκατελήφθη η Αμμόχωστος απότους Οθωμανούς Ήταν Αύγουστοςτου 1974 όταν κατελήφθη το Βα-ρώσι από τους Τούρκους Η ιστορίαφαίνεται πως επαναλαμβάνεταιτραγικά καθώς μας κουβαλά συμ-φορές τα πυρακτωμένα καλοκαίριατης Ανατολικής Μεσογείου σε όλητούτη τη θαλασσινή μας γειτονιάΗ διαλυμένη Βηρυτός η ισοπεδω-μένη Συρία η εξαθλιωμένη ΛιβύηΤούτη η θάλασσα επισωρεύει σταπλάσματα που την ζουν δεινά ι-διαίτερα όταν αυτά δεν φροντίζουνενωμένα να αντιμετωπίζουν τουςκινδύνους Εδώ η μνήμη τις μέρεςαυτές μας πάει Μεσαοριά Αμμό-χωστο κι από κει στην Καρπασίακαθώς 14 Αυγούστου 1974 ξεκί-νησε η δεύτερη φάση της τουρ-κικής εισβολής Χάσαμε κι άλλουςανθρώπους κι άλλους τόπους κιάλλους κόσμους Κι όμως φαίνεταινα ξεχνάμε Να μη μαθαίνουμε απότα λάθη μας Θυμηθείτε λοιπόν ε-πείγει

l Οι δύο σε τακτική διαχείρισης της κατάστασης Σελ 4

l Προς τη διπλωματία γέρνει ητουρκική πλάστιγγα Σελ 4

l Η επιστροφή της Γαλλίας στην Αν Μεσόγειο Σελ 15

l Μπρα ντε φερ διαρκείας με την Άγκυρα Σελ 16

l Τι μαρτυρούν οι κινήσεις του Όρουτς Ρέις Σελ 18

l Γιατί σφυρίζει αδιάφορα ο Στόλτενμπεργ Σελ 19

Τι λύση ψάχνειη πλειοψηφία Eρευνα βάσει πλαισίου ΓκουτέρεςΈρευνα για το κατά πόσο το Kυπριακόείναι επιλύσιμο πραγματοποίησαν μέσωνέας μεθοδολογίας οι δύο ακαδημαϊκοίΧάρης Ψάλτης και Νεόφυτος ΛοϊζίδηςΌπως διαφαίνεται την υποστήριξη ενόςπακέτου λύσης επηρεάζουν σημαντικάτο εδαφικό το περιουσιακό και η ασφά-λειαεφαρμογή της λύσης ενώ η εκτε-λεστική εξουσία δεν φαίνεται να επη-ρεάζει σε τόσο μεγάλο βαθμό Σελ 10

Μπάιντεν -Χάριςσε τροχιά νίκηςΣτενός κλοιός για ΤραμπΠρώτη φορά μια μαύρη γυναίκα διεκ-δικεί ένα τόσο υψηλό αξίωμα ως υπο-ψήφια ενός από τα δύο μεγάλα κόμματατης εξουσίας Αναλυτές θεωρούν ότιεφόσον ο Μπάιντεν νικήσει τον Τραμπθα λειτουργήσει ως μεταβατικός πρό-εδρος που θα φέρει στις ΗΠΑ ξανά τηνlaquoκανονικότηταraquo για να παραδώσει τησκυτάλη σε μια νεότερη γενιά πολιτικώνυπό τη Χάρις Σελ 21

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΝIKOY ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ

Οι εξελίξεις στο Βαρώσιθα κρίνουν το πλαίσιο λύσηςΠρόταση Αναστασιάδη για σύσταση Τεχνικής Επιτροπής για περίκλειστη

Με υπαρκτό το σε-νάριο δημιουργίαςτετελεσμένων απότην Άγκυρα πριντις laquoεκλογέςraquo στοθέμα της Αμμοχώ-στου ο υπουργόςΕξωτερικών ΝίκοςΧριστοδουλίδηςαναλύει σε συνέ-

ντευξή του στην laquoΚraquo την πρότασητης κυβέρνησης για άμεση σύστασηTεχνικής Eπιτροπής για την ανοικο-δόμηση και επανεγκατάσταση στηνπερίκλειστη πόλη στη βάση και τωνσχετικών ψηφισμάτων των ΗΕ Καλείτα εκ κόμματα αλλά και τον Μου-σταφά Ακιντζί να στηρίξουν την ενλόγω πρόταση λαμβάνοντας υπόψηόπως λέει το τι πραγματικά επιδιώκειη Τουρκία τόσο για την εκλογική δια-δικασία όσο και για την μορφή λύσηςτου Κυπριακού Σελ 6

Οι διακηρύξεις που γίνονται σχέδια και laquoνόμοιraquoΤα τελευταία πέντε χρόνια γίνονται συ-γκεκριμένες κινήσεις και σχεδιασμοίγια άνοιγμα του Βαρωσιού υπό τκ διοί-κηση Σήμερα οι συζητήσεις και οιστρατηγικές αναθερμαίνονται σε ένασυνδυασμό laquoπροεδρικών εκλογώνraquo καισυνολικών τουρκικών σχεδιασμών στηνΑνατολική Μεσόγειο Σελ 7

ΑΝΔΡEΑΣ ΠΑΡAΣΧΟΣ Σελ 8Μήπως πέταξε το πουλί των Βαρωσίων ή ακόμα

ΑΧΙΛΛEΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙAΔΗΣ Σελ 9Από τις ευκαιρίες στις δράσεις

ΑΝΝΑ ΜΑΡΑΓΚΟΥ Σελ 9Τι σημαίνει η Αμμόχωστος για μένα

Χωρίς σαφή σχεδιασμό για τον τρόπομε τον οποίο θα επαναλειτουργήσουντα σχολεία βρίσκονται τα αρμόδια Υ-πουργεία Παιδείας και Υγείας λίγες μέρεςπριν από την μεγάλη επιστροφή των μα-θητών Προς το παρόν εξετάζονται πέντεσενάρια προς αυτή την κατεύθυνση μετο επικρατέστερο να αφορά στην πα-ρουσία συγκεκριμένου αριθμού σε κάθετάξη και στην εκ περιτροπής φοίτησηΠολλές είναι οι εκκρεμότητες και τα ζη-τήματα που προκύπτουν με όλα τα ε-μπλεκόμενα μέρη να λαμβάνουν τις τε-λικές αποφάσεις τους μία μόλις εβδομάδαπριν από την επαναλειτουργία των σχο-λείων Τα κριτήρια βάσει των οποίων

θα γίνει αυτό κατορθωτό είναι σχεδόναποκλειστικά επιδημιολογικά και αυτάθα καθορίσουν την τελευταία στιγμήτον τρόπο επαναλειτουργίας των σχο-λείων και τα πρωτόκολλα τα οποία θασυσταθούν Στο Υπουργείο Υγείας έχεισυσταθεί μια υποεπιτροπή η οποία θασυναντηθεί την ερχόμενη Δευτέρα 17Αυγούστου με λειτουργούς του Υπουρ-γείου Παιδείας προκειμένου να συνδια-μορφωθεί το σχετικό πρωτόκολλο καινα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις Κοινήαντίληψη όλων είναι το ότι τα σχολείαθα πρέπει να επαναλειτουργήσουν καθώςτο γεγονός αυτό θα συμβάλει στην επα-νεκκίνηση της οικονομίας Σελ 5

ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ

Ενας πνευματικός φάροςΔύσης και Ανατολής

Ο συγγραφέας Νίκος Νικολάου Χατζημι-χαήλ σκιαγραφεί στην laquoΚraquo την πνευματι-κή ζωή της θαλασσοφίλητης Αμμοχώ-στου Το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώ-στου το αρχαίο θέατρο της Σαλαμίναςκαι η Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης ή-ταν οι πνευματικές σταθερές μαθητώνκαι κατοίκων Ζωή σελ 1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ο αισθησιασμός τουελληνικού καλοκαιριού

Η ελευθερία της θάλασσας η πρόκλησητης ηδονικής ζωής και η περιπέτεια τουπνεύματος απασχόλησαν αγαπημένουςξένους συγγραφείς laquoΗ θάλασσα είναισαν τον έρωτα μπαίνεις και δεν ξέρειςαν θα βγειςraquo λέει σε ένα ποίημά του οΝτίνος Χριστιανόπουλος Ζωή σελ 3-5

O Αριστοτέλης Ωνάσης εισήλθε στον χώρο της ναυτιλίας με δύο ατμόπλοια το 1932 και ό-ταν πέθανε το 1975 ήταν ο μεγαλύτερος εφοπλιστής δεξαμενοπλοίων στον κόσμο Τακτι-κός φιλοξενούμενος της θαλαμηγού laquoΧριστίναraquo ήταν ο Ουίνστον Τσώρτσιλ Σελ 23

Ο θάνατος του Αριστοτέλη Ωνάση

laquoΟ θρύλος θέλει τα πληρώματα από τις 104 γαλέρες και τις 6 γαλεάσσες της Βενετίας να ρί-χνονται στη ναυμαχία της Ναυπάκτου κατά των Οθωμανών (07101571) με την ιαχή laquoθυμη-θείτε την Αμμόχωστοraquo Άρθρο του Παναγιώτη Χριστιά Σελ 7

ΠΕΝΤΕ ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Απροπαράσκευοι στο Υπ Παιδείας για το άνοιγμα των σχολείων Επιστρέφουν οι μαθητές 4 με 7 Σεπτεμβρίου

ΠΙΝ

ΑΚΑΣ

ΤΟΥ

ΠΟ

Λ ΓΕ

ΩΡΓ

ΙΟΥ

1941

INTE

RIO

RO

FTH

EBL

UE

BUN

GALO

W

laquoΘυμηθείτε την Αμμόχωστοraquo

Μετά και την αύξηση των κρουσμάτωντο τριήμερο των εορτασμών του Δεκα-πενταυγούστου εντατικοποιούνται οιέλεγχοι της αστυνομίας για τυχόν πα-ραβάσεις Τα βλέμματα είναι επικεντρω-

μένα στα ορεινά και στα παραθαλάσσιαθέρετρα όπου αναμένεται ότι θα συγκε-ντρωθεί μεγάλος αριθμός πολιτών Ε-λεγχος θα γίνεται και σε υπεραγορές ε-στιατόρια και καφετέριες Σελ 5

Σπεύδει στα θέρετρα η Αστυνομία Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι λόγω του Δεκαπενταυγούστου

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ

Σε παρατεταμένη κρίση η ανατολικήΜεσόγειοςΟ Σεπτέμβριος είναι κρίσιμος μήναςκαθώς θα διαφανεί κατά πόσο η Τουρ-κία θα κινηθεί όντως δυτικότερα στηνπεριοχή που οριοθέτησαν ως Αποκλει-στική Οικονομική Ζώνη η Ελλάδα και ηΑίγυπτος Θα διαπιστωθεί παράλληλααν η TPAO θα τρυπήσει σε οικόπεδαπου Τουρκία και Λιβύη όρισαν ως δικάτους Σελ 3

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α

Διευθύνων Σύμβουλος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ bull Διευθυντής ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ bull Σύμβουλος Εκδοσης ΑΛΚΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ

Αρχισυντάκτρια ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ bull Υπεύθυνος Υλης ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ bull Υπεύθυνος Ατελιέ ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

IδιοκτησίαlaquoΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔraquo

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε 3ος όροφος 2411 Έγκωμη Λευκωσία Κύπροςe-mail infokathimerinicomcy Τηλ 22472500 Fax Σύνταξη +357 22472540

Fax Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΕ Διευθυντής ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ bull Διεύθυνση συντάξεως ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΟΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση αναπαραγωγή διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε

τρόπο χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη

ΒΡΕΤΑΝΙΚΗΣΟΜΑΛΙΑ Δύναμις εξ ελα-φρών αγγλικών πολεμικών εβομ-βάρδισε χθες ιταλικάς στρατιωτικάςσυγκεντρώσεις πλησίον της ακτήςτης αγγλικής Σομαλίας Τα στρα-τεύματα καθώς και διάφορα αυτο-

κίνητα μεταφέροντα πολεμοφόδια διεσκορπίσθησαν συνεπείατου βομβαρδισμού και η προέλασις του εχθρού προς τοΜπουλχάρ ανεκόπη Ο εχθρός ενήργησε την Δευτέραν αε-ροπορικήν επιδρομήν εναντίον της Βερβέρας η οποία ουδέναποτέλεσμα είχεν όσον αφορά υλικάς ζημίας ή θύματα ΤοΡώυτερ μεταδίδει την εξής ανάλυσιν της εν Σομαλία κατα-στάσεως laquoΑι ιταλικαί επιθέσεις γενόμεναι εις ευρύ μέτωπονδιεξήχθησαν μετά σφοδρότητος και αποφασιστικότητοςΤο πεζικόν υπεστηρίζετο από τανκς προηγούντο δε αυτούαεροπλάνα ιπτάμενα χαμηλά βομβαρδίζοντα και πολυβο-λούντα Κατά τας πληροφορίας του Ρώυτερ η εν Σομαλίακατάστασις δύναται εν συνόψει να χαρακτηρισθή ως σοβαράόχι όμως και ως κρίσιμος μετά τας επιθέσεις και τας αντε-πιθέσεις αι οποίαι εγένοντο κατά τας δύο τελευταίας ημέραςraquo ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ Παρά το δύσκολον των καιρών παρά ταςμυρίας ανησυχίας αι οποίαι ταλανίζουν σήμερον την ψυχήνκαι την απασχολούν με τας αντιξοότητας των ημερών ηκίνησις των πιστών διά το πατροπαράδοτον προσκύνηματης Μεγαλόχαρης υπήρξε και εφέτος εξ ίσου ζωηρά Χιλιάδεςχριστιανών έχουν ταξιδεύσει εις την Τήνον και χιλιάδεςέχουν αφιερώσει την ημέραν αυτήν εις σκέψεις υψηλοτέραςκαι αγνοτέρας ΟΙΚΟΠΕΔΑ Δεν ημπορούν επί τέλους να αντιληφθούν οι διά-φοροι ευφυείς επιχειρηματίαι ότι επέρασεν ο καιρός της ευ-κόλου οικοπεδοποιήσεως του λεκανοπεδίου της ΑττικήςΔιότι είδομεν προχθές να γίνεται απόπειρα οικοπεδοποιήσεωςκαι αυτού έτι του δάσους της Κινέττας

Ο Φ Ι Λ Ι Σ Τ Ω ΡΕπιλογή και επιμέλεια

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΝΑΚΑΚΗΣ ΜΥΡΤΩ ΚΑΤΣΙΓΕΡΑ

80 χρόνια πρίν στην laquoΚraquo15VIII1940

Ξημερώματα 14ης Αυ-γούστου 1974 η Διάσκε-ψη της Γενεύης ναυαγείκαι το πρωί σπάζει ηγραμμή κατάπαυσης τουπυρός παρά τη Μια Μη-

λιά και τα τουρκικά τανκς προελαύ-νουν προς Αμμόχωστο Σύμφωνα με τοτουρκικό σχέδιο θα έφταναν μέχρι τηνεντός των τειχών πόλη για να προστα-τεύσουν τους Τκ Βγαίνοντας από τατείχη στα Βαρώσια στις 15 Αυγούστουαντίκρυσαν μια πόλη εγκαταλειμμένηΗ προδοσία που άφησε ανοχύρωτη τηνΚύπρο ολόκληρη μετέβαλε το φόβοτων ανθρώπων σε τρόμο θανάτουΈτσι κι οι Βαρωσιώτες έφυγαν από τασπίτια τους -προσωρινά όπως νόμιζαν-μέχρι να περάσει το κακό και χωρίς ναπάρουν τίποτα Το Βαρώσι ήταν τότε ηπιο όμορφη πόλη του νησιού Ξανθέςπαραλίες καινούργια ξενοδοχείαμοντέρνες καφετέριες κι ένα κόσμοευγενή κοσμοπολίτη που περιβαλλό-ταν και μια μποέμ φυσιογνωμία Ένακόσμο ηλιοκαμένο ξυπόλητο και ολί-γον αλήτη Ήταν μια νησιώτικη πολι-τεία εσπεριδοειδών και αλμύρας πουάφηνε πίσω της μια γεωγραφική ουράγοργόνας που σε έβγαζε στον Απόστο-λο Ανδρέα με τη ρουμπινένια θάλασ-σα Έτσι τη θυμάμαι στα δεκάξι μουχρόνια κι ας δεν ήμουνα Βαρωσιώτηςκι έτσι την κλαίω από τότε Ακριβώς όπως οι φίλοι μου Ο Άκος οΜενέλαος ο Ανδρέας ο Παύλος η Άν-να η Αυγή κι οι άλλοι εκείνοι που μαςέφυγαν στο αιώνιο ταξίδι με τον καημότης Το 1978 ήταν η πρώτη ευκαιρία νατην πάρουμε πίσω με το Αμερικανο-Βρετανο-Καναδικό σχέδιο λύσης Προ-ϋπόθεση να παρακαθήσει ο ΣπύροςΚυπριανού σε συνομιλίες με τον Ρα-ούφ Ντενκτάς Το ΑΚΕΛ με απαγορευ-τικό από τη Μόσχα και ο Σπύρος μεαπαγορευτικό από ντιβέλοπερς πουεπένδυαν στη Λεμεσό είπαν laquoόχιraquo Το2004 με το σχέδιο Ανάν ήταν η δεύτε-ρη ευκαιρία Ο Τάσσος Παπαδόπουλοςμε τον Δημήτρη Χριστόφια χωρίς ναδιαπραγματευτούν καθόλου το Σχέδιοείπαν το γνωστό laquoόχιraquo (θυμίζω ότι το2019 θα έφευγε και ο τελευταίοςΤούρκος στρατιώτης) Η τρίτη χαμένηγια την Αμμόχωστο ευκαιρία ήταν τονΙούλιο του 2017 στο Κραν Μοντανάόπου ο Νίκος Αναστασιάδης αντί να εκ-

μεταλλευτεί τη δυνατότητα κατάργη-σης των Εγγυήσεων που του παρου-σίασε ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέ-ρες απάντησε πως μόνο με την από-συρση όλων των στρατευμάτων θα δε-χόταν μια συμφωνία για να γράψει κιαυτός μαζί με τους Σπύρο Τάσσο καιΔημήτρη το όνομα του στην ταφόπλα-κα του Βαρωσιού Με αφορμή το ναυά-γιο στην Ελβετία το Δεκέμβριο του2017 ενώπιον της κυβέρνησης κατετέ-θη η πρόταση Θεόφιλου Αρέστη Χα-τζηχαμπή η οποία μάλλον βρήκε θέσηστις ελληνικές καλένδες Στις230220 με αφορμή συνέδριο πουέκανε η Άγκυρα στα Κατεχόμενα(150220) με 5-6 υπουργούς και τοναντιπρόεδρο Φουάτ Οκτάι από τούτητη στήλη σημειώναμε για πολλοστήφορά ότι laquoη έλλειψη λογοδοσίας σεαυτό τον τόπο και η ατιμωρησία οδη-γούν στην ασυδοσία Τι ακολουθεί Αυ-τό που μοιραία ακολουθεί στη γάγ-γραιναmiddot ο ακρωτηριασμός Αυτό πουεπίκειται τώρα και στο Κυπριακό ναχάσουμε και την περίκλειστη Αμμόχω-στοraquo Σήμερα όποιος διαβάσει τον ΝΣτέλγια (σελ 7) laquoΟι διακηρύξεις πουγίνονται σχέδια και laquoνόμοιraquo θα σχη-ματίσει εικόνα όλων των τουρκικών κι-νήσεων για το Βαρώσι τα τελευταίαπέντε χρόνιαΠροκύπτει ότι ο μόνος που αντιστεκό-ταν στην Άγκυρα ήταν ο ΜουσταφάΑκιντζί τον οποίον η κυβέρνηση Ανα-στασιάδη δια του ΥΠΕΞ Ν Χριστοδου-λίδη καλεί τώρα που έφτασε ο κόμποςστο χτένι -και μετά τη σύσκεψη Ερντο-γάν-Τατάρ στις 040820 στην Κων-σταντινούπολη για το Βαρώσι και τηνανατροπή Ακιντζί- να στηρίξει πρότα-ση της για σύσταση Τεχνικής Επιτρο-πής για ανοικοδόμηση και επανεγκα-τάσταση στην περίκλειστη Γιατί τώραΜήπως στο Προεδρικό και το ΥΠΕΞ δενέβλεπαν αυτά που έβλεπε ο διαπραγ-ματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης(laquoΚraquo 260720) laquoΔυστυχώς εγώ θε-ωρώ εδώ και αρκετό καιρό ότι δεν εί-ναι μόνο απειλές ότι οι ενέργειες γιατον εποικισμό των Βαρωσίων είναιυπό εξέλιξη έχουν ξεκινήσει εδώ καικαιρό είναι στο στάδιο της υλοποί-ησηςraquo Τα άλλα είναι προφάσεις εναμαρτίαις

Η ταφόπλακα του Βαρωσιού

ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝΓράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

paraschosakathimerinicomcy

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Και όμως υπάρχουν ιπτάμενα ζωντανάουράνια τόξα Αυτό απέδειξε ο ΚρίστιανΣπένσερ Αυστραλός φυσιοδίφης φω-τογράφος και κινηματογραφιστής πουτα τελευταία χρόνια ζει στα περίχωρατου Ρίο ντε Τζανέιρο κοντά στο εθνικόπάρκο Ιτατιαία της Βραζιλίας Εκείμέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλονπερνάει τις ημέρες του φωτογραφίζον-τας και βιντεοσκοπώντας την εγχώριαπανίδα

Τα αποτελέσματα των προσπαθειώντου είναι ομολογουμένως μαγευτικάΜία ημέρα όμως που απολάμβανε τονκαφέ του στη βεράντα ανακάλυψεκάτι εξαιρετικό όταν το ηλιακό φωςπερνά μέσα από τα φτερά του μικρού

πτηνού κολιμπρί ενός μαύρου Ιακω-βίνου δημιουργείται ένα χρωματικόπρίσμα που μεταβάλλει τις φτερούγεςτου σε μικρά ιπτάμενα ουράνια τόξα

Δεν είναι βέβαια η πρώτη φοράπου τα κολιμπρί γίνονται φωτογραφικάμοντέλα Τα μικρά πουλιά είναι μεταξύάλλων διάσημα για τη μεγάλη ταχύτηταμε την οποία κινούν τα φτερά τους

Επιπλέον η ταχύτητα με την οποίαμετακινούνται από ένα σημείο σε έναάλλο είναι εντυπωσιακή πάνω από5472 χιλιόμετρα την ώρα ενώ το όμορ-φο πολύχρωμο φτέρωμά τους τα έχεικαταστήσει αγαπημένο θέμα των φω-τογράφων που ασχολούνται με τη φύ-ση

Μετά τις πολυάριθμες φωτογραφί-σεις των κολιμπρί ο Σπένσερ παρατή-ρησε ότι όταν τα φωτογράφιζε με τονήλιο να βρίσκεται πίσω του τα φτεράτους μεταβάλλονταν σε ένα πραγματικόουράνιο τόξο

Οι εντυπωσιακές φωτογραφίες πουσήμερα αποτελούν την εξαίσια φωτο-γραφική συλλογή laquoWinged Prismsraquo(Φτερωτά Πρίσματα) όπως εξηγεί οκαλλιτέχνης δεν υπέστησαν καμίαψηφιακή επεξεργασία και αλλοίωσηκαι το αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα οφεί-λεται απλά στη διάθλαση του φωτός

μέσα από τις φτερούγες του πτηνού Πέρα από την ουρά του πουλιού και

τα φτερά μπορεί κανείς να διακρίνεικαι το σχήμα του ζώου όπως και κάποιαστοιχεία από τον περιβάλλοντα χώρο

Ο φωτογράφος επισημαίνει ότι οιφωτογραφίες της συλλογής αποτελούντην καταγραφή ενός απολύτως συν-τονισμένου Κόσμου και μας παρέχουντην ευκαιρία να δούμε ότι συχνά είναιαόρατο στον γυμνό οφθαλμό

Δεν είναι ωστόσο η πρώτη φοράπου ο πολυβραβευμένος φωτογράφοςασχολείται με αυτά τα απειροελάχιστωνδιαστάσεων πτηνά Το 2011 βιντεο-σκόπησε τις κινήσεις τους δημιουρ-

γώντας την ταινία laquoΟ χορός του χρό-νουraquo η οποία απέσπασε δέκα τουλά-χιστον διεθνή βραβεία

Η ταινία άλλωστε υπήρξε και αφορ-μή για να προσπαθήσει να απαθανατίσειτο ίδιο φυσικό θαύμα αλλά αυτή τηφορά με μόνο όπλο του τη φωτογραφικήτου μηχανή Σήμερα τονίζει ότι κανείςδεν θα μπορούσε να φανταστεί ότιαυτό το φαινόμενο δεν αποτελούσεόνειρο αλλά μία πραγματικότητα Οίδιος ομολογεί ότι έχει αντιληφθεί πόσοπολύ άγγιξαν οι φωτογραφίες του τονκόσμο καθώς καθημερινά γίνεται απο-δέκτης ηλεκτρονικών επιστολών πουτου το επιβεβαιώνουν

Τα φτερά των κολιμπρίμεταμορφώνονται σε laquoουράνια τόξαraquo

ltltltltltlt

Οι εντυπωσιακές φωτο-γραφίες όπως εξηγεί ο Κρίστιαν Σπένσερ δεν υπέστησαν καμία ψηφιακή επεξεργασία και αποτυπώνουν το θαύμα της φύσης

Το άκρως εντυπωσιακό αποτέλεσμα της φωτογράφισης ενός κολιμπρί που μετα-βάλλεται σε ζωντανό ουράνιο τόξο

Νέος εχθρός για τον Τραμπ τα ντουςΗ μειωμένη ροή δεν του επιτρέπει να φτιάξει τα μαλλιά του όπως θα ήθελε

Αλλαγές στον νόμο για την επι-τρεπόμενη ροή νερού κατά τηδιάρκεια των ντους πρότεινεχθες η αμερικανική κυβέρνησηέπειτα από τα παράπονα τουπροέδρου Ντόναλντ Τραμπ γιατη δυσκολία περιποίησης τωνμαλλιών του Σύμφωνα με νόμοπου τέθηκε σε ισχύ το 1992 μεστόχο την εξοικονόμηση ενέρ-γειας τα ντους στις ΗΠΑ δενεπιτρέπεται να παράγουν περισ-σότερα από 95 λίτρα νερού ανάλεπτό ωστόσο η αμερικανικήκυβέρνηση θέλει το όριο αυτόνα μην αφορά το συνολικό εξάρ-τημα αλλά να ισχύει για κάθεακροφύσιο του ντους ξεχωριστά

Οι αλλαγές αυτές οι οποίεςπροτάθηκαν από το αμερικανικόυπουργείο Ενέργειας την Τετάρ-τη ακολουθούν τις καταγγελίεςτου Τραμπ που έλαβαν χώρα τον

περασμένο μήνα σε συνέντευξηΤύπου στον Λευκό Οίκο ότανπαραπονέθηκε πως τα είδη μπά-νιου στη χώρα δεν λειτουργούνσύμφωνα με τις προτιμήσεις τουlaquoΘέλεις να κάνεις ένα ντους δενβγαίνει νερό Θέλεις να πλύνειςτα χέρια σου δεν βγαίνει νερόΟπότε τι κάνεις Απλώς στέκεσαι

εκεί περισσότερο ή κάνεις γιαπερισσότερα ώρα μπάνιοraquo διε-ρωτήθηκε ο Αμερικανός πρό-εδρος προτού συμπληρώσει πωςlaquoδεν ξέρω για εσάς αλλά τα δικάμου μαλλιά πρέπει να είναι τέ-λειαraquo

Προηγουμένως τον Δεκέμ-βριο του 2019 ο Τραμπ είχε γνω-στοποιήσει πως οι περιβαλλον-τικοί ρυθμιστές της κυβέρνησηςεξετάζουν τους νεροχύτες τιςβρύσες και τις τουαλέτες τηςχώρας για να αναθεωρήσουντους κανόνες που αποσκοπούνστη διατήρηση του νερού καιτων καυσίμων που το θερμαί-νουν

Οι αλλαγές στο νομοσχέδιογια την επιτρεπόμενη ροή νερούπροκάλεσαν έντονες αντιδράσειςαπό ομάδες καταναλωτών καιπροστασίας του περιβάλλοντος

οι οποίες υποστηρίζουν πως ηπροτεινόμενη χαλάρωση είναισπάταλη ανόητη και αχρείαστηlaquoΜε πέντε ή περισσότερα ακρο-φύσια θα έχουμε περίπου 40 λί-τρα ανά λεπτό να εκτοξεύονταιαπό την κεφαλή ενός ντους αρ-κετά για να ξεβράσουν κάποιονέξω από το μπάνιοraquo σχολίασεχαρακτηριστικά στο πρακτορείοειδήσεων Associated Press ο Αν-τριου Ντελάσκι εκτελεστικόςδιευθυντής της ομάδας εξοικο-νόμησης ενέργειας ApplianceStandards Awareness Project

Παρά τις προτάσεις τουυπουργείου Ενέργειας θεωρείταιαβέβαιο εάν οι αλλαγές στη νο-μοθεσία θα προχωρήσουν καθώςσύμφωνα με το πρακτορείο Re-uters η πρόταση ενδέχεται νααντιμετωπίσει δικαστική διαμάχηεάν τελικά επικυρωθεί

Ο πρόεδρος Τραμπ σε πρόσφατη ενημέρωση του Τύπου στον Λευκό Οίκο

ltltltltltlt

Πιέζει να αλλάξει οόρος που καθορίζει το όριο στη ροή τουνερού προκαλώνταςέντονες αντιδράσειςαπό ομάδες καταναλω-τών και προστασίαςτου περιβάλλοντος

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Η κρίση στην ανατολική Μεσόγειοδεν φαίνεται να λήγει με την ολο-κλήρωση των ερευνών του ΌρουτςΡέις στις 23 Αυγούστου Ο Σεπτέμ-βριος θεωρείται ο κρίσιμος μήναςκαθώς θα διαφανεί κατά πόσο ηΤουρκία θα κινηθεί όντως δυτικό-τερα στην περιοχή που οριοθέτη-σαν ως Αποκλειστική ΟικονομικήΖώνη η Ελλάδα και η Αίγυπτος δη-μιουργώντας νέα δεδομένα αλλάκαι πώς θα κινηθεί η τουρκική πε-τρελαϊκή εταιρεία TPAO η οποίααμέσως μετά το τουρκολιβυκό σύμ-φωνο ζήτησε αδειοδότηση για νατρυπήσει σε οικόπεδα τα οποία ηΤουρκία και η Λιβύη όρισαν ωςδικά τους Ήδη Αθήνα και Λευκω-σία εξετάζουν τις προθέσεις τηςΆγκυρας κατά πόσο δηλαδή οΤούρκος Πρόεδρος θα τεντώσει τοσκοινί ή αν υπάρχει σενάριο εκτό-

νωσης κρίσης και προσφυγής στοτραπέζι του διαλόγου Στο σενάριοδιαλόγου το μεγάλο ερώτημα είναιμε ποιους όρους ποιες προϋποθέ-σεις θα ξεκινήσει και ποιοι θα συμ-μετέχουν

Διπλωματικός μαραθώνιοςΜέχρι και την Πέμπτη το βράδυ

που γράφτηκε το ρεπορτάζ υπήρχεδιπλωματικός μαραθώνιος με την

Γερμανίδα Καγκελάριο Μέρκελ νααναλαμβάνει ρόλο διαμεσολαβητήμεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μεστόχο την εκτόνωση της κρίσηςκαι τον διάλογο Το Βερολίνο είχεστείλει μήνυμα στην Άγκυρα νατερματίσει τις προκλήσεις της καιείχε διαμηνύσει στην Άγκυρα πωςστόχος Γαλλίας Ελλάδας Αυστρίαςαλλά και Κύπρου θα ήταν να επι-μείνουν στο Συμβούλιο Εξωτερικών

Υποθέσεων της Παρασκευής σεκυρώσεις απέναντι στην ΤουρκίαΣημειώνεται πως μέχρι πρόσφαταη Αθήνα δεν ήταν θερμή υπέρ τηςπολιτικής των κυρώσεων Διαβου-λεύσεις με υπουργούς Εξωτερικώνάλλων κρατών μελών της ΕΕ έκανεκαι η Λευκωσία το προηγούμενοδιάστημα προς αυτή την κατεύ-θυνση Καθόλου τυχαία η δήλωσητου Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ

Μακρόν για ενίσχυση της γαλλικήςπαρουσίας στην ανατολική Μεσό-γειο αλλά και οι διαβεβαιώσεις τουυπουργού Εξωτερικών Νίκου Χρι-στοδουλίδη ότι ενισχύεται ο ευ-ρωπαϊκός στόλος στην περιοχή

Περί διαλόγουΣτη συνομιλία με την Γερμανίδα

Καγκελάριο ο Τούρκος Πρόεδροςδιαβεβαίωσε πως ο ίδιος είναι έτοι-

μος για διάλογο και πως η Άγκυραδεν επιθυμεί να μπει σε περιπέτειεςΔηλώσεις που διπλωματικοί κύκλοιστην Λευκωσία αναλύουν πως εμ-πίπτουν στην τουρκική ρητορικήπου στόχο έχει να στέλνει το μή-νυμα διαλλακτικότητας Σε αυτότο πλαίσιο υποδεικνύουν ότι βάσειτης ενημέρωσης που έχουν απότην Αθήνα το Όρουτς Ρέις πράγ-ματι έχει ποντίσει καλώδιο 10 χι-λιομέτρων στην ελληνική υφαλο-κρηπίδα Οι προθέσεις της Τουρ-κίας όπως σημειώνεται θα διαφα-νούν τον Σεπτέμβριο Διπλωματικέςπηγές στην Αθήνα σημειώνουνπως εάν δεν υπάρξει εκτόνωση τοεπόμενο διάστημα η ένταση θακορυφωθεί τον Σεπτέμβριο Όπωςσημειώνεται υπάρχει μία σοβαρήπιθανότητα τα ερευνητικά πλοίανα μετακινηθούν δυτικότερα στηνπεριοχή που οριοθέτησαν στηνπρόσφατη συμφωνία Ελλάδα καιΑίγυπτος

Ανοικτό είναι κατά πόσο εντόςΣεπτεμβρίου η πετρελαϊκή εταιρείαTPAO θα τρυπήσει σε οικόπεδαπου εμπίπτουν στην ελληνική ΑΟΖκαι έχουν συμφωνηθεί στο τουρ-κολιβυκό σύμφωνο Η εταιρεία έχειάλλωστε ζητήσει αδειοδότηση γιαγεωτρήσεις στην περιοχή και ανα-μένεται να βγουν εντός Σεπτεμ-βρίου

Τα σενάρια στο τραπέζιΣτην Άγκυρα πάντως αναλυτές

και διπλωματικοί κύκλοι υπογραμ-μίζουν πως στόχος του ΤούρκουΠροέδρου δεν είναι να μπει σε ένανπόλεμο το μεγάλο ερώτημα ωστόσοείναι με ποιους όρους και ποιεςπροϋποθέσεις laquoΌλοι θέλουν ναπάνε σε διάλογο αλλά κανείς δενβλέπει πώς μπορεί να γίνει εφικτόraquoαναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι

στην Λευκωσία Επί του παρόντοςπάντως επικρατούν τρία σενάρια

Διμερής διάλογος Ελλάδας-Τουρ-κίας εφ΄ όλης της ύλης Σε ένα τέ-τοιο σενάριο η Τουρκία θέλει ναβάλει στο τραπέζι μία σειρά ζητη-μάτων όπως τη Θράκη το Αιγαίοτην Κρήτη και το Καστελλόριζοπου θεωρείται πως θα φέρει σε δύ-σκολη θέση την Ελλάδα

Διάλογος αποκλειστικά για τοΚαστελλόριζο κάτι που μπορεί ναοδηγήσει σε προσφυγή στη Χάγηγια επίλυση των διαφορών Ένατέτοιο σενάριο θεωρείται το λιγό-τερο επώδυνο για τις δύο πλευρέςκαθώς η απόφαση ενός διεθνούςδικαστηρίου δεν θα μπορεί να επι-κριθεί από την κοινή γνώμη καινα χαρακτηριστεί ως εθνική μει-οδοσία

Περιφερειακή συνάντηση καιδιάλογος Σε μία τέτοια συνδιάσκε-ψη θα τεθούν επί τάπητος όλα ταζητήματα που αφορούν την περιο-χή συμπεριλαμβανομένων των συμ-φωνιών Κύπρου- Αιγύπτου Κύ-πρου- Ισραήλ Άγνωστο είναι τοκατά πόσο σε αυτό θα συμμετέχεικαι η Κυπριακή Δημοκρατία δεδο-μένου ότι δεν αναγνωρίζεται απότην Τουρκία ή αν θα ζητηθεί απότην Τουρκία η οποία θα έχει τονκύριο ρόλο για τη συμμετοχή τηςτκ πλευράς ως αντίβαρο στην Κυ-πριακή Δημοκρατία

Διπλωματικοί κύκλοι στη Λευ-κωσία θεωρούν ένα τέτοιο ενδε-χόμενο απομακρυσμένο καθώςπροτεραιότητα αποτελεί η επίλυσητων διαφορών μεταξύ Ελλάδας καιΤουρκίας Υπάρχουν ωστόσο καικύκλοι εντός της κυβέρνησης πουθεωρούν πως σε όλη αυτή τη συ-ζήτηση υπάρχει σοβαρός κίνδυνοςνα αμφισβητηθούν υφιστάμενεςσυμφωνίες

Σε παρατεταμένη κρίση η αν ΜεσόγειοςΚρίσιμος μήνας θεωρείται ο Σεπτέμβριος ενώ στο τραπέζι βρίσκονται ήδη τα πιθανά σενάρια διαλόγου με την Άγκυρα

ltltltltltlt

Τρία είναι τα σενάρια διαλόγου με την Τουρ-κία με την Αθήνα και τη Λευκωσία να μη ευνοούν ένα διάλογοεφ΄ όλης της ύλης Ένας περιφερειακός διάλογος θεωρείται απομακρυσμένο ενδεχόμενο στη Λευκωσία ωστόσο εκφράζονται ανησυ-

χίες ότι κάτι τέτοιο ενδεχομένως να οδηγήσει σε αμφισβήτηση υφιστάμενων συμφωνιών

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Η είσοδος του τουρκικού ερευνητι-κού σκάφους Oruc Reis την περα-σμένη Δευτέρα από το ανατολικόσημείο της ελληνικής υφαλοκρη-πίδας διαμέσου της ανακηρυγμένηςκυπριακής ΑΟΖ στα βόρεια δεν συ-νοδεύτηκε με κορύφωση της ελλη-νοτουρκικής κρίσης όπως προϊδέ-αζαν τα γεγονότα που είχαν προ-ηγηθεί στην πλευρά του Καστελό-ριζου και που οδήγησαν αρχικά σεμια αποκλιμάκωση Μια εξέλιξη πουεπιδέχεται πολλαπλών ερμηνειώνκαι εκτιμήσεων που μπορεί να σχε-τίζεται αφενός με την υπογραφήσυμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ μετην Αίγυπτο και αφετέρου με τηνπολιτική των Αθηνών σε αυτό πουείναι γνωστό τοις πάσι ως κόκκινεςγραμμές Παρά τα όσα λέγονται ηεικόνα που παρουσιάζει η περιοχήεντός της οποίας κινήθηκε το ερευ-νητικό σκάφος με τη συνοδεία αριθ-μού τουρκικών πολεμικών πλοίωναλλά και την παρουσία μονάδωνεπιφανείας του ελληνικού πολεμικούναυτικού το προηγούμενο διάστη-μα παραπέμπει περισσότερο σεμια τακτική διαχείρισης της κατά-στασης που έχει δημιουργηθεί καιαπό τις δυο πλευρές Ειδικότερα γιατην ελληνική πλευρά η εξέλιξη τωνπραγμάτων έδειξε πως η διακηρυγ-μένη αντίδραση αποτροπής σε φί-λους και εχθρούς δεν συμπεριλαμ-βάνει το κομμάτι από το Καστελόριζο

έως και τα δυτικά όρια της κυπριακήςΑΟΖ Μια περιοχή που σύμφωναμε την Αθήνα αποτελεί κομμάτι τηςελληνικής υφαλοκρηπίδας στηνανατολική Μεσόγειο πλην όμως δενείναι κατοχυρωμένη νομικά Εξέλιξηπου σχετίζεται με τη διαχρονικήδιστακτικότητα της ελληνικής δι-πλωματίας να ενισχύσει το νομικότης οπλοστάσιο έναντι των παρά-νομων τουρκικών διεκδικήσεωνπαρά τις ουκ ολίγες ευκαιρίες τουπαρελθόντος Επίσης ένα σημαντικόσυμπέρασμα που εξάγεται από τηΣυμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου είναικαι η ριζική αλλαγή της μέχρι πρό-τινος θέσης της Ελλάδας σε ό τιαφορά στη μέθοδο οριοθέτησης θα-λασσίων λειτουργικών ζωνών καιπου ήταν αυτή της μέσης γραμμής

Τα όρια των ΑθηνώνΗ έξοδος του Oruc Reis από το

λιμάνι της Αττάλειας και η περα-τζάδα του σε περιοχή της ελληνι-κής υφαλοκρηπίδας υπό τη στενήπαρακολούθηση των ελληνικώνπολεμικών πλοίων μπορεί να θε-ωρηθεί και ως μια ένδειξη μετατό-πισης των κόκκινων γραμμών τηςΕλλάδας προς δυσμάς Επιλογήπου κατά κάποιες απόψεις πολιτι-κών αναλυτών έχει να κάνει καιμε τη συμφωνία που υπέγραψε με-τά την αποκλιμάκωση της κρίσηςη Ελλάδα με την Αίγυπτο Συμφωνίαπου κατά τις ίδιες απόψεις δεν δίνειισχυρά νομικά ερείσματα στην Ελ-

λάδα να κινηθεί στη λογική τηςαποτροπής πέραν του ανατολικό-τερου σημείου της συμφωνίας οριο-θέτησης με την Αίγυπτο κάτι πουείχε συμβεί το 2018 όταν το άλλοερευνητικό σκάφος της Τουρκίαςτο Barbaros είχε επιχειρήσει ναπραγματοποιήσει και πάλι έρευνεςανατολικά της ελληνικής υφαλο-κρηπίδας με την φρεγάτα του ελ-

ληνικού πολεμικού laquoΝικηφόροςΦωκάςraquo που βρισκόταν στην πε-ριοχή να μην αντιδρά στην πα-ρούσα λογική της απλής στενήςπαρακολούθησης Σε μια πρώτηαποτίμηση της όλης κατάστασηςοι κινήσεις της ελληνικής πλευράςδεν δείχνουν σημάδια επιδείνωσηςτης όλης κατάστασης εν είδει πρό-κλησης κάποιου ατυχήματος επίτης θαλάσσης υπό την προϋπό-θεση ότι το τουρκικό ερευνητικόσκάφος δεν θα ξεπεράσει το δυτι-κότερο σημείο της περιοχής δέ-σμευσης το οποίο σχεδόν εφάπτε-ται με το δυτικό σημείο οριοθέτη-σης ΑΟΖ Ελλάδας - Αιγύπτου Σεμια τέτοια περίπτωση η προσοχήόλων είναι στραμμένη στην επό-μενη μέρα της αποχώρησης τουερευνητικού σκάφους της Τουρκίας

Η επόμενη μέραΜε την Ελλάδα όπως έδειξε και

η εξέλιξη των πραγμάτων να πε-ριορίζεται φραστικά στην πάγια θέ-ση της για τα όρια της ελληνικήςυφαλοκρηπίδας ανατολικά κατα-

γράφονται έντονες απόψεις που θέ-λουν το κομμάτι από το Καστελόριζοέως και δυτικά της ΑΟΖ της Κύπρουνα είναι στο τραπέζι ενός μελλον-τικού διαλόγου με την Τουρκία μετην Άγκυρα να διεκδικεί με αξιώσειςθαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτοκαι κάνοντας πράξη την πολιτικήάποψη πως laquoη Κύπρος κείται μα-κράνraquo Κάτι που όπως αξιολογείταιδεν αποτρέπει η συμφωνία Ελλά-δας-Αιγύπτου παρά τις ασφαλιστικέςδικλείδες που υπάρχουν σε αυτήστην περίπτωση που ένα από ταδυο μέρη αποφασίσει να έρθει σεσυμφωνία με τρίτο μέρος προϋπο-θέτει ενημέρωση και διαβούλευσητης άλλης συμβαλλόμενης χώραςστην περίπτωση αυτή της Αιγύπτουχωρίς να διευκρινίζεται εάν απαι-τείται και συμφωνία Επί του προ-κειμένου οι απόψεις που διατυπώ-νονται είναι έντονες και υποστη-ρίζουν πως η κίνηση της Τουρκίαςνα κινηθεί με την navtexγια έρευνεςστα όρια με την Αιγυπτιακή ΑΟΖαλλά και της συμφωνίας με την Ελ-λάδα δεν είναι τυχαία

Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

Υπό την σκιά των εξελίξεων τίθενταιάμεσα δύο σοβαρά ερωτήματα γιατην Τουρκία Πρώτον ποιες θα είναιοι επόμενες κινήσεις της Άγκυραςστην Αν Μεσόγειο Δεύτερον ποιοτο επόμενο βήμα μετά τις έρευνεςτου laquoΟρούτς Ρείςraquo

Νέα μελέτη του τουρκικού φιλο-κυβερνητικού κέντρου στρατηγικώνμελετών laquoSetaraquo απαντά σε αυτά τακρίσιμα ερωτήματα εστιάζοντας σεδυο κινήσεις της Τουρκίας την επό-μενη περίοδο Το πρώτο βήμα μετάτην ολοκλήρωση της αποστολήςτου laquoΟρούτς Ρείςraquo θα είναι η διεξα-γωγή νέων ερευνών στην ευρύτερηπεριοχή της Αν Μεσογείου με βάσητο Σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης καιτην συνεργασία της Άγκυρας με τηντκ πλευρά Στη μελέτη σημειώνονταιτα εξής laquoΗ Τουρκία ανακοίνωσεστις 9 Αυγούστου 2007 δυτικά τηςνήσου Κύπρου περιοχές άδειας εξε-ρεύνησης πετρελαίου και φυσικούαερίου Στις 21 Σεπτεμβρίου 2011υπεγράφη η συμφωνία οριοθέτησηςυφαλοκρηπίδας με την ΤΔΒΚ Στησυνέχεια το υπουργικό συμβούλιοτης ΤΔΒΚ έδωσε στις 22 Σεπτεμ-βρίου 2011 άδειες ερευνών υδρο-γονανθράκων γύρω από την Κύπροστην TPAO Στις 27 Απριλίου 2012η Τουρκία με απόφαση του υπουρ-γικού συμβουλίου πρόσθεσε νέεςζώνες στις περιοχές αδειών πουείχαν χορηγηθεί στην TPAO στηνηπειρωτική υφαλοκρηπίδα στις 9Αυγούστου 2007 Στις 30 Μαΐου2020 μετά τη συμφωνία με τη Λιβύηστην TPAO χορηγήθηκαν άδειες σε24 ξεχωριστά οικόπεδα στα νότιατων νησιών της Ρόδου και της Κρή-της Στην επόμενη περίοδο είναινομικά σημαντικό για την TPAO νασυνεχίσει τις δραστηριότητές της

βάσει αυτών των αδειώνraquo Παράλ-ληλα με την διεξαγωγή νέων ερευ-νών σύμφωνα με το laquoSetaraquo η Τουρ-κία πρέπει να εμποδίσει κάθε είδουςξένη ενέργεια και παρέμβαση σεπεριοχές που θεωρεί ως δική τηςυφαλοκρηπίδα Με άλλα λόγια ητουρκική πλευρά δεν αποκλείει τηνεπανάληψη των όσων συνέβησανπριν από λίγα χρόνια όταν μια ξένηεταιρία επιχείρησε να διεξάγει ερ-γασίες στα ανοιχτά της ΚύπρουΤότε το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικόεμπόδισε τις έρευνες οι οποίες θε-ωρούσε ότι δεν είχαν νόμιμη εξου-σιοδότηση

Σχολιάζοντας τα προαναφερό-μενα καλά ενημερωμένες πηγέςτης laquoΚraquo στην Άγκυρα υπογραμμίζουνότι η Τουρκία ενορχηστρώνει τανέα της βήματα με βάση το πλαίσιοτης υφαλοκρηπίδας και όχι της Απο-κλειστικής Οικονομικής Ζώνης(ΑΟΖ) Και αυτό διότι η υφαλοκρη-πίδα είναι μια περιοχή για την οποίαδεν χρειάζονται επίσημες ανακοι-νώσεις και διακρατικές συμφωνίεςΗ διπλωματική απομόνωση επιβάλ-λει λοιπόν στην Άγκυρα την χρήσητου πρώτου όρου Την ίδια στιγμήτόσο οι φιλελεύθεροι όσο και οι εθνι-κιστικοί κύκλοι στην Άγκυρα εξα-κολουθούν να χαρακτηρίζουν ωςαπομακρυσμένο το ενδεχόμενο ενόςπιθανού θερμού επεισοδίου στα ελ-ληνοτουρκικά Η προσοχή της τουρ-κικής πλευράς σε κάθε περίπτωσηπαραμένει στραμμένη στο τραπέζιτων διαπραγματεύσεων για το οποίοπραγματοποίησε κάλεσμα την Δευ-τέρα 100820 προς όλες τις χώρεςτης Μεσογείου ο πρόεδρος τηςΤουρκίας

Λίγους μήνες πριν την κορύφωσητης έντασης στην Ανατολική Με-σόγειο και την έναρξη των ερευνώντου laquoΟρούτς Ρείςraquo υψηλόβαθμος

διπλωμάτης του τουρκικού ΥΠΕΞπήγε στις ΗΠΑ για να παρουσιάσειτις θέσεις της Άγκυρας στην Ανα-τολική Μεσόγειο σε εκδήλωση τουlaquoΙδρύματος Τουρκικής Κληρονομιάς(Turkish Heritage Foundation)raquo Οπρώην πρέσβης της Τουρκίας στηνΒηρυτό Τσαγατάι Έρτζιγιες είναισήμερα ο Γενικός Γραμματέας Δι-μερών Σχέσεων Ναυτιλίας Αερο-πορίας και Συνόρων του τουρκικούΥΠΕΞ και καθηκόντως παρακολουθείαπό κοντά τις εξελίξεις στα ελληνο-τουρκικά το Κυπριακό και ολόκληρητην Ανατολική Μεσόγειο Η παρου-σίαση του Έρτζιγιες στις ΗΠΑ αρχέςΦεβρουαρίου είχε διάρκεια 40 λεπτώςκαι υπογράμμισε τρία ζητήματα πουξένισαν και κύκλους στην ΆγκυραΠρώτον Τουρκία και Ελλάδα μπο-ρούν να επιλύσουν τις διαφορέςτους στην Αν Μεσόγειο κερδίζονταςκαι οι δύο (win-win) Δεύτερον ανα-

φερόμενος στο σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης και παρουσιάζοντας χάρτημε τα υποτιθέμενα θαλάσσια σύνοραμεταξύ των δυο χωρών σημείωσεlaquoΔεν μπορώ να ισχυριστώ κάτι τέ-τοιο Ωστόσο το παρουσιάζω για λο-γαριασμό της Τουρκίαςraquo είπε εκ-φράζοντας σαφώς τον προβλημα-τισμό της τουρκικής διπλωματίαςγια τις νέες εξελίξεις στην περιοχήΤρίτον ο Έρτζιγιες δήλωσε ότι ηΤουρκία δεν έχει θαλάσσια σύνοραμε το Ισραήλ Αν και αρχικά κυβερ-νητικοί κύκλοι στην Άγκυρα να αν-τιμετώπισαν εχθρικά την οπτικήτου έμπειρου Τούρκου διπλωμάτηυπό την σκιά των τελευταίων εξε-λίξεων στην Αν Μεσόγειο πληθαί-νουν στην Τουρκία οι φωνές πουεπισημαίνουν ότι η λύση των προ-βλημάτων στην ευρύτερη περιοχήθα έρθει μέσα από την διπλωματίατην ψύχραιμη ματιά και την δια-

πραγμάτευση Τόσο ο ίδιος ο εμ-πνευστής του δόγματος laquoΓαλάζιαΠατρίδαraquo ναύαρχος (εα) Γιαϊτζίόσο και οι αναλυτές που υποστηρί-ζουν την κυβέρνηση Ερντογάν απο-κλείουν το ενδεχόμενο του θερμούεπεισοδίου στα ελληνοτουρκικά καιεστιάζουν την προσοχή τους στηνδιαπραγμάτευση που ακολουθεί

Κριτική στον ΕρντογάνΤα όσα επεσήμανε στις ΗΠΑ το

υψηλόβαθμο στέλεχος της τουρκικήςδιπλωματίας ρίχνουν φως στις δια-φορετικές απόψεις που ακούγονταιτο τελευταίο διάστημα σε σειράεθνικών ζητημάτων εντός της κυ-βερνητικής συμμαχίας της ΤουρκίαςΦιλελεύθερες φωνές που τάσσονταιυπέρ των

εναλλακτικών λύσεων του δια-λόγου και των συμβιβασμών ανα-μετρούνται με εθνικιστικούς κύκλουςπου απαιτούν από τον Πρόεδρο τηςΤουρκίας να τηρήσει αποφασιστικήστάση σε σειρά ζητημάτων ΣτοΚουρδικό λόγου χάρη ο Ερντογάνδέχεται φίλια πυρά ότι πλέον έχειπαραιτηθεί από το σχέδιο δημιουρ-γίας μιας μεγάλης ενιαίας τουρκικήςζώνης κατοχής κατά μήκος των συ-νόρων Τουρκίας-Συρίας Σε ότι αφο-ρά τις εξελίξεις στην Αν Μεσόγειοεκτός από την κριτική που δέχεταιαπό φιλελεύθερους πολιτικούς δι-πλωμάτες και αξιωματούχους εσχά-τως ο Τούρκος πρόεδρος δέχεταιπυρά για τους χειρισμούς του καιαπό κύκλους των Τουρκικών Ενό-πλων Δυνάμεων (TSK) Χαρακτηρι-στική είναι η περίπτωση του εν απο-στρατεία ναυάρχου Τζιχάντ Γιαϊτζί(πατέρα της laquoΓαλάζιας Πατρίδαςraquo)ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε τη δι-εύθυνση ενός νέου κέντρου στρα-τηγικών μελετών στο ιδιωτικό Πα-νεπιστήμιο Μπαχτσέσεχιρ με έδρα

την Κωνσταντινούπολη και διατηρείπαράρτημα στα Κατεχόμενα Σε έκ-θεση του κέντρου (την περασμένηβδομάδα) που φέρει την υπογραφήΓιαϊτζί χαρακτηρίζεται ως στρατηγικόλάθος η καθυστέρηση της αποστο-λής του laquoΟρούτς Ρείςraquo ύστερα απότην πρόσφατη διαμεσολάβηση τουγερμανικού παράγοντα Σύμφωναμε τον ίδιον αυτή η καθυστέρησηείχε μεγάλο διπλωματικό κόστος γιατην Τουρκία Από την μια έθεσευπό αμφισβήτηση το περιβόητοΣύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης αν όχιστο σύνολο του σίγουρα μια ζώνη300 χλμ ανατολικά της υποτιθέμενηςθαλάσσιας γραμμής Τουρκίας-Λι-βύης Από την άλλη η καθυστέρησηαναπτέρωσε το ηθικό της Αιγύπτουη οποία προχώρησε στη σύναψημιας συμφωνίας με την Ελλάδα Ησυμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου απο-φέρει μεγάλα στις δύο χώρες κέρδηστο διπλωματικό γεωστρατηγικόκαι ενεργειακό πεδίο της Αν Με-σογείου Στο ίδιο πλαίσιο ο ναύαρχοςΓιαϊτζί προϊδεάζει τον αναγνώστητης έκθεσης ότι οι διαπραγματεύσειςστον άξονα Ελλάδας-Τουρκίας γιατην ειρηνική διευθέτηση των προ-βλημάτων στην Αν Μεσόγειο είναιένα πολύ δύσκολο εγχείρημα γιαδυο βασικούς λόγους όπως ισχυρί-ζεται Πρώτος η Τουρκία έχει στηνΑν Μεσόγειο παράλια συνολικούμήκους 1870 τετ χλμ ενώ η Ελλάδαδια μέσου των παραλίων των νησιώνπου laquoβλέπουνraquo τα τουρκικά παράλιαέχει παράλια μήκους μόλις 167 τετχλμ Δεύτερος η τουρκική πλευράεπιμένει στην διευθέτηση των προ-βλημάτων με βάση ορισμένες αρχέςκαι προϋποθέσεις όπως η δικαιοσύ-νη η ίση απόσταση η αναλογικό-τητα η ανωτερότητα της γεωγρα-φίας το κλείσιμο (των ακτών) οι ει-δικές και ανθρώπινες συνθήκες κοκ

Η είσοδος του τουρκικού ερευνητικού σκάφους σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας δεν φαίνεται να αποτέλε-σε την κόκκινη γραμμή για την Αθήνα η αντίδραση της οποίας παρέμεινε σε φραστικό επίπεδο και σε απλή παρακο-λούθηση των τουρκικών κινήσεων

Προς τη διπλωματία γέρνει η τουρκική πλάστιγγαΣτην αποτροπή και στις διαπραγματεύσεις σύμφωνα με την Άγκυρα οι δύο νέες κατευθύνσεις της πολιτικής της στη Μεσόγειο

Τόσο οι φιλελεύθεροι Τούρκοι πολιτικοί αναλυτές όσο και οι αρθρογράφοι πουυποστηρίζουν την κυβέρνηση Ερντογάν αποκλείουν το ενδεχόμενο θερμούεπεισοδίου και εστιάζουν την προσοχή τους στη διαπραγμάτευση που ακολουθεί

Η ΚύπροςΜε τα δεδομένα που υπάρ-χουν η απουσία Συμφωνίαςοριοθέτησης θαλασσίων λει-τουργικών ζωνών μεταξύ Ελ-λάδας ndash Κύπρου είναι ένα ζή-τημα με έντονο ενδιαφέροναπό κυπριακής πλευράς τοοποίο από το 2000 και κατάδιαστήματα τέθηκε επί τάπη-τος χωρίς κατάληξη Ακόμα καιπρόσφατα όταν η ένταση στοΚαστελόριζο είχε φθάσει σταόρια θερμού επεισοδίου ηελληνική πλευρά δεν αντέ-δρασε στα μηνύματα της Λευ-κωσίας για υπογραφή συμφω-νίας οριοθέτησης ΑΟΖ Οι επι-κριτές της διαχρονικής διστα-κτικότητας της ελληνικής δι-πλωματίας εντοπίζουν κινδύ-νους αποδυνάμωσης της ελ-ληνικής θέσης για τα όρια τηςυφαλοκρηπίδας εάν το όλοθέμα αποτελέσει αντικείμενοδιαλόγου ή εάν τεθεί υπό τηνκρίση ενός διεθνούς δικαιο-δοτικού οργάνου Οι ίδιες από-ψεις θέλουν την Ελλάδα να εί-χε πλεονέκτημα απέναντιστις παράνομες τουρκικέςδιεκδικήσεις εάν είχε προχω-ρήσει με κάποιο τρόπο με νο-μική κατοχύρωση των θέσεωντης Και εδώ όπως προκύπτειυπήρχαν περιπτώσεις τα τε-λευταία 20 χρόνια Οι πρώτεςκρούσεις προς την Αθήνα έγι-ναν αρχές του 2000 και είχαντην ίδια κατάληξη ανεξαρτή-τως πολιτικών αποχρώσεωντων ελληνικών κυβερνήσεωνΜάλιστα όπως έγινε γνωστόαργότερα η γραμμή οριοθέ-τησης ΑΟΖ Κύπρου - Αιγύπτουέτυχε της διακριτικής παρέμ-βασης της ελληνικής πλευράςστη λογική μη ενόχλησης τηςΤουρκίας Η τελευταία προ-σπάθεια νομικής κατοχύρω-σης συνόρων των δυο χωρώνεπιχειρήθηκε μετά το 2015Ωστόσο και τότε το αποτέλε-σμα ήταν αρνητικό παρά τογεγονός ότι οι εμπειρογνώμο-νες των Υπουργείων Εξωτερι-κών σε Αθήνα και Λευκωσίαξεκίνησαν επαφές με εντολήτων πολιτικών προϊσταμένωντους

Σε τακτική διαχείρισηςτης κατάστασης οι δυο πλευρές Τι περιλαμβάνει η ελληνική διακηρυγμένη αντίδραση αποτροπής

ltltltltltltlt

Σημαντικό συμπέρασμαπου εξάγεται από τη Συμ-φωνία Ελλάδας - Αιγύ-πτου είναι και η ριζικήαλλαγή της μέχρι πρότι-νος θέσης της Ελλάδαςσε ό τι αφορά στη μέθο-δο οριοθέτησης θαλασ-σίων λειτουργικών ζω-νών και που ήταν αυτήτης μέσης γραμμής

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Του ΓΙΑΝΝΟΥ ΛΥΤΡΑ

Χωρίς σαφή σχεδιασμό για τον τρό-πο με τον οποίο θα επαναλειτουρ-γήσουν τα σχολεία βρίσκονται τααρμόδια Υπουργεία Παιδείας καιΥγείας λίγες μέρες πριν από τηνμεγάλη επιστροφή των μαθητώνΠρος το παρόν εξετάζονται πέντεσενάρια προς αυτή την κατεύθυν-ση με το επικρατέστερο να αφοράστην παρουσία συγκεκριμένουαριθμού σε κάθε τάξη και στην εκπεριτροπής φοίτηση Πολλές είναιοι εκκρεμότητες και τα ζητήματαπου προκύπτουν με όλα τα εμπλε-κόμενα μέρη να λαμβάνουν τις τε-λικές αποφάσεις τους μία μόλιςεβδομάδα πριν από την επαναλει-τουργία των σχολείων

Τα κριτήρια βάσει των οποίωνθα γίνει αυτό κατορθωτό είναι σχε-δόν αποκλειστικά επιδημιολογικάκαι αυτά θα καθορίσουν την τε-λευταία στιγμή τον τρόπο επανα-λειτουργίας των σχολείων και ταπρωτόκολλα τα οποία θα συστα-θούν Στο Υπουργείο Υγείας έχεισυσταθεί μια υποεπιτροπή η οποίαθα συναντηθεί την ερχόμενη Δευ-τέρα 17 Αυγούστου με λειτουργούςτου Υπουργείου Παιδείας προκει-μένου να συνδιαμορφωθεί το σχε-τικό πρωτόκολλο και να ληφθούνοι τελικές αποφάσεις Κοινή αντί-ληψη όλων είναι το ότι τα σχολείαθα πρέπει να επαναλειτουργήσουνκαθώς το γεγονός αυτό θα συμβάλειστην επανεκκίνηση της οικονο-μίας

Τα σενάριαΤην 1η Σεπτεμβρίου όλοι οι εκ-

παιδευτικοί επιστρέφουν στα σχο-λεία της Δημοτικής και της ΜέσηςΕκπαίδευσης ενώ οι μαθητές επι-στρέφουν στις 7 και στις 4 Σεπτεμ-βρίου αντίστοιχα Εν αναμονή τωνοριστικών αποφάσεων και των τε-λικών οδηγιών προς το ΥπουργείοΠαιδείας ενώπιον των αρμοδίωνβρίσκονται συγκεκριμένα σενάριαως προς τον τρόπο με τον οποίοθα λειτουργήσουν τα σχολεία μεένα εξ αυτών να φαντάζει ως τοπιο ιδανικό

1 Πλήρης επαναλειτουργία τωνσχολείων με αυστηρά υγειονομικάπρωτόκολλα

2 Εκ περιτροπής φοίτηση όπωςεφαρμόστηκε τον Μάιο

3 Φοίτηση 17 μαθητών ανάτάξη ndash οι υπόλοιποι θα φοιτούν εκπεριτροπής

4 Τηλεκπαίδευση5 Υβριδικό σύστημα εκπαίδευ-

σης με συγκεκριμένο αριθμό μα-θητών στην τάξη και τους υπόλοι-πους σε τηλεκπαίδευση που θα γί-νεται ταυτόχρονα

Από τα πέντε αυτά σενάρια πε-ρισσότερο έδαφος φαίνεται ότικερδίζει το τρίτο δηλαδή η φοίτησημόνο 17 μαθητών ανά τάξη μετους υπόλοιπους να φοιτούν εκπεριτροπής Αρμόδιοι φορείς εξή-γησαν στην laquoΚraquo πως ο αριθμόςδεν είναι τυχαίος δεδομένου ότιτο κάθε άτομο χρειάζεται χώρο 2τετραγωνικών μέτρων και σε συ-νάρτηση με το ότι οι αίθουσες δι-δασκαλίας έχουν εμβαδόν 34-35τετραγωνικά μέτρα σε αυτές συ-νιστάται να βρίσκονται ταυτόχρονα17 μαθητές και ο εκπαιδευτικός

Κι ενώ το τρίτο σενάριο φαντάζειαυτή την στιγμή το ιδανικότεροτα ζητήματα τα οποία θα κληθούννα διευθετήσουν οι αρμόδιοι είναικαίριας σημασίας Κατrsquo αρχάς εκ-φράζονται προβληματισμοί ότι δενθα είναι εφικτό μέσα στην τάξηνα χρησιμοποιείται διπλό θρανίοαπό έναν μαθητή λόγω χώρουΙδανικά πρέπει να εξασφαλιστούνμονά θρανία ή οι καρέκλες οι οποίεςχρησιμοποιούνται στα πανεπιστή-μια με την πτυσσόμενη επιφάνειαστην οποία τοποθετείται το ση-μειωματάριο Ένα δεύτερο εξίσουσοβαρό ζήτημα που πρέπει να λη-φθεί υπrsquo όψιν αφορά στον τρόπομε τον οποίο θα προετοιμάζονταιή θα παρακολουθούν το μάθημαόσοι μαθητές δεν θα είναι εφικτόνα παρευρίσκονται στις τάξεις

Κληθείς από την laquoΚraquo να τοπο-θετηθεί επί των σχεδιασμών ουπουργός Παιδείας ΠρόδρομοςΠροδρόμου επιβεβαίωσε ότι ένααπό τα σενάρια είναι η λειτουργίατων σχολείων με την εκ περιτροπής

φοίτηση των μαθητών Όπως εξή-γησε γίνονται σκέψεις για φοίτησηανά ημέρα ακόμα και ανά εβδο-μάδα ενώ μελετάται και το ενδε-χόμενο σε κάποιες περιπτώσειςνα γίνεται απογευματινή φοίτησηΣε μερικά σχολεία πρόσθεσε ο κΠροδρόμου προσφέρεται η δυνα-τότητα της διασποράς των μαθη-τών σε διάφορες άλλες αίθουσεςΤα πιο πάνω μέτρα αφορούν κυρίωςτην Δημοτική και την Μέση Εκ-παίδευση καθώς στα Λύκεια εκτόςαπό τα μαθήματα στα οποία συμ-μετέχουν όλοι οι μαθητές ως επίτο πλείστον υπάρχουν μικρότερεςομάδες μαθητών ανά τάξη πουπληρούν τα προαναφερθέντα κρι-τήρια ως προς τον αριθμό Προςτο παρόν ανέφερε ο Υπουργόςεπί των σεναρίων γίνεται δουλειάώστε να υπάρχει η ετοιμότητα απόπλευράς του Υπουργείου Παιδείαςνα ανταποκριθεί στις ανάγκες τωναποφάσεων που θα ληφθούν τιςεπόμενες εβδομάδες

Η ύλη που έμεινεhellipΑδιαμφισβήτητα η νέα σχολική

χρονιά δεν θα είναι ομαλή και όλα

τα σενάρια βασίζονται εν μέρει καιστην εξ αποστάσεως εκπαίδευσημε την βοήθεια της τεχνολογίαςΤο τελευταίο διάστημα οι επαφέςτου Υπουργείου Παιδείας με τοΥφυπουργείο Καινοτομίας είναισυνεχείς προκειμένου να ενισχυ-θούν οι υποδομές στα σχολεία Σεαυτό συμβάλλει και η Αρχή Τηλε-πικοινωνιών Κύπρου η οποία πα-ρέχει την τεχνολογία και το δίκτυοώστε να ενισχυθούν οι υφιστάμενεςυποδομές για τηλεκπαίδευση Πα-ράλληλα σε εξέλιξη βρίσκεται καιτο έργο το οποίο είχε αναγγείλει οΥπουργός Παιδείας σχετικά με τιςπροσφορές για κάλυψη σε δίκτυοκαι εξοπλισμό ωστόσο δεν αναμέ-νεται ότι θα ολοκληρωθεί μέχριτον Σεπτέμβριο Προς το παρόνείπε υπάρχει ο αριθμός των ηλε-κτρονικών ταμπλετών για την κά-λυψη των αναγκών αλλά δεν απο-κλείεται να προκύψουν νέες

Όσον αφορά στην ύλη η οποίαδεν είχε καλυφθεί εξαιτίας τουlockdown ο Υπουργός είπε ότιέχουν καταγραφεί οι ανάγκες καιέχει σταλεί η εγκύκλιος στους εκ-παιδευτικούς της Μέσης Εκπαί-δευσης ενώ έχουν εκδοθεί οδηγίεςκαι για τη Δημοτική Το πλάνο προ-βλέπει ότι για περίοδο περίπου 10ημερών από την έναρξη της σχο-λικής χρονιάς ο διδακτικός χρόνοςθα αφιερωθεί στην υποστηρικτικήδιδασκαλία με στόχο την ομαλήμετάβαση των μαθητών από τηνμια τάξη στην άλλη Ωστόσο ανά-λογα με τα πρωτόκολλα που θαδιαμορφωθούν ενδέχεται να αλ-λάξουν κάποιοι σχεδιασμοί ενώ

δεν αποκλείεται να δημιουργηθούνκαι κάποια προβλήματα Αναπρο-σαρμογές θα υπάρξουν και στααναλυτικά προγράμματα

Συνεχής αξιολόγησηΤα πρωτόκολλα που θα διαμορ-

φωθούν για την επαναλειτουργίατων σχολείων θα βασίζονται καιστα δεδομένα που θα επικρατούνανά πάσα στιγμή σε διαφορετικέςπεριοχές της Κύπρου Οι τοπικέςεξάρσεις που παρατηρήθηκαν τοτελευταίο διάστημα στην Κύπροδείχνουν ότι υπάρχει η ανάγκη γιασυνεχή αξιολόγηση της κατάστα-σης και στην λήψη μέτρων για κα-ταστολή των αναζωπυρώσεων σετοπικό επίπεδο Οπότε δεν απο-κλείεται να διαμορφωθούν πρω-τόκολλα τα οποία θα διαφέρουνανάλογα με την περιοχή και θα εί-ναι άρρηκτα συνδεδεμένα με δια-φορετικά μέτρα τα οποία ενδεχο-μένως να χρειαστεί να ληφθούνσε κάθε περιοχή ξεχωριστά Κοινήαντίληψη όλων των εμπλεκόμενωνφορέων είναι το ότι τα σχολείαπρέπει να επαναλειτουργήσουνγια χάρη και της οικονομίας Τοάνοιγμά τους θα δώσει την δυνα-τότητα στους γονείς να επιστρέ-ψουν στις εργασίες τους αποφορ-τίζοντας έτσι το κράτος από τηνανάγκη για την οικονομική στήριξήτους Η επιστροφή των μαθητώνστα σχολεία θα σημάνει την απο-τελεσματικότερη επανεκκίνησητης οικονομίας και διαφόρων το-μέων της που επηρεάστηκαν σεμεγάλο βαθμό από το κλείσιμότους εν καιρώ lockdown

Επιστροφήστα σχολείαμεν χωρίςσχεδιασμό δεΣε μετέωρο βήμα βρίσκεται το πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η χρονιά

Του ΓΙΑΝΝΟΥ ΛΥΤΡΑ

Στα βήματα χωρών του εξωτερικούστις οποίες δημιουργήθηκαν με-γάλες αλυσίδες μετάδοσης βαδίζειη Κύπρος με τις αρμόδιες αρχέςνα εκφράζουν έντονες ανησυχίεςγια την πορεία του ιού στην κοι-νότητα Το γεγονός ότι εντοπίζονταιθετικά στο νέο κορωνοϊό άτομα μεδεκάδες επαφές ενώ από άλλεςδραστηριότητες επιβεβαιωμένωνπεριστατικών που δεν συμμορφώ-νονται με τα διατάγματα του Υπουρ-γείου Υγείας έχει ως αποτέλεσματις συνεχείς εκκλήσεις από τοΥπουργείο Υγείας Ενώπιον τηςΑστυνομίας υπάρχουν ήδη υποθέ-σεις ατόμων τα οποία παράκουσαντα διατάγματα και έγιναν οι πρώτοικρίκοι αλυσίδων μετάδοσης Ενόψει του τριημέρου του Δεκαπεν-ταυγούστου οι συστάσεις τουΥπουργού Υγείας καθώς και τωναρχών οι οποίες είναι επιφορτι-σμένες με το καθήκον της επιτή-ρησης των μέτρων έχουν ήδη γίνειΗ αστυνόμευση της εφαρμογής

των διαταγμάτων αναμένεται ότιθα επικεντρωθεί στις ορεινές πε-ριοχές αλλά και στις παραλίες θέ-ρετρα τα οποία παραδοσιακά προ-τιμούν οι Κύπριοι αυτές τις μέρες

Υποθέσεις στην ΑστυνομίαΑριθμό υποθέσεων που αφο-

ρούν σε άτομα τα οποία δεν τή-ρησαν τον αυτοπεριορισμό καισε κάποιες περιπτώσεις έγιναντα ίδια ο πρώτος κρίκος αλυσίδαςμετάδοσης έχει ενώπιόν της η

Αστυνομία Σύμφωνα με τα όσαανέφερε στην laquoΚraquo ο αναπληρωτήςεκπρόσωπος τύπου του Σώματος

Στέλιος Στυλιανού τις τελευταίεςεβδομάδες η Μονάδα Επιδημιολο-γικής Επιτήρησης του Υπουργείου

Υγείας έστειλε αρκετές υποθέσειςστην Αστυνομία για διερεύνησηενώ η υπόθεση των δύο Ισραηλι-νών οι οποίοι έφτασαν πρόσφαταμε ιδιωτικό σκάφος στην ΜαρίναΛεμεσού και διακινούνταν κατάπαράβαση του πρωτοκόλλου έχειοδηγηθεί στο δικαστήριο

Υπό διερεύνηση στα γραφείατου ΤΑΕ Λάρνακας βρίσκεται καιη υπόθεση της γυναίκας που έφτα-σε από τις ΗΠΑ δεν τήρησε τοναυτοπεριορισμό και κατά συνέπειαμετέδωσε τον ιό σε δεκάδες άλλαάτομα του κύκλου της Υπενθυμί-ζεται μάλιστα ότι από το παιδικόπάρτι που είχε διοργανώσει ένακοριτσάκι ασθένησε και χρειάστηκενα διακομιστεί στο Μακάρειο Νο-σοκομείο Σύμφωνα με τον κ Στυ-λιανού έχουν ληφθεί καταθέσειςσε σχέση με την υπόθεση και έχεισυλλεχθεί μαρτυρικό υλικό Για ναληφθεί κατάθεση από την ίδιαωστόσο πρέπει να αναρρώσει πλή-ρως ώστε να μπορούν τα μέλη τηςΑστυνομίας να την προσεγγίσουνεξήγησε ο κ Στυλιανού

Αναλαμβάνει η αστυνομία τους απειθάρχητουςΟι αλυσίδες μετάδοσης του ιού και το τριήμερο του Δεκαπενταυγούστου καθιστούν εντονότερους τους ελέγχους

ltltltltltltlt

Σε παραθαλάσσια και σεορεινά θέρετρα θα επι-κεντρωθούν οι έλεγχοιαπό τις αρμόδιες αρχέςμε το βάρος να πέφτειστην Αστυνομία και στοΤμήμα Δασών για το εορ-ταστικό τριήμερο του Δε-καπενταυγούστου

Υπό διερεύνηση στα γραφεία του ΤΑΕ Λάρνακας βρίσκεται και η υπόθεση τηςγυναίκας που έφτασε από τις ΗΠΑ δεν τήρησε τον αυτοπεριορισμό και κατάσυνέπεια μετέδωσε τον ιό σε δεκάδες άλλα άτομα του κύκλου της

Επικέντρωση στα θέρετρα

Το τριήμερο των εορτασμώντου Δεκαπενταυγούστου δεδο-μένων και των συμπεριφορώνπου έχουν παρατηρηθεί το τε-λευταίο διάστημα εντατικοποι-εί τους ελέγχους της και επι-κεντρώνεται στα ορεινά και σταπαραθαλάσσια θέρετρα όπουαναμένεται ότι θα συγκεντρω-θεί μεγάλος αριθμός πολιτώνΕκτός από τις παραλίες και τουςεκδρομικούς χώρους τα μέλητης Αστυνομίας θα επιβλέπουντην εφαρμογή των διαταγμάτωνκαι των πρωτοκόλλων και σευποστατικά όπως οι υπεραγο-ρές τα εστιατόρια και οι καφε-τέριες εξήγησε ο κ ΣτυλιανούΕιδικότερα όσον αφορά στιςορεινές περιοχές και κυρίωςτους εκδρομικούς χώρους οΔιευθυντής του Τμήματος Δα-σών Χαράλαμπος Αλεξάνδρουανέφερε στην laquoΚraquo ότι οι λει-τουργοί του Τμήματος θα βρί-σκονται επί ποδός και θα επι-βλέπουν την κατάσταση πάν-τοτε σε συνεργασία με τηνΑστυνομία

Συμπεράσματατου ECDCΤο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης καιΕλέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων(ECDC) σε έκθεσή του σχετικά μετην μεταδοτικότητα του ιού στα παι-διά και τον ρόλο των σχολείων κα-τέληξε στο συμπέρασμα ότι ποσοστόμικρότερο του 5 των κρουσμάτωνσε κράτη-μέλη και στο Ηνωμένο Βα-σίλειο προέκυψε από την μετάδοσηανάμεσα σε παιδιά κάτω των 18ετών Επίσης στην έκθεση αναφέ-ρεται ότι το ποσοστό των παιδιώνπου χρήζουν νοσηλείας εξαιτίας τηςCOVID-19 είναι πολύ μικρότεροσυγκριτικά με αυτό των ενηλίκωνΠαράλληλα παρά το γεγονός ότιπολύ λίγα περιστατικά της νόσουέχουν εντοπιστεί σε σχολεία ότανπροκύπτουν είναι πολύ δύσκολο ναεντοπιστούν λόγω του ότι τα πλείσταπαιδιά είναι ασυμπτωματικά

Οι έρευνες για περιπτώσεις πουεντοπίστηκαν στο σχολικό περι-βάλλον δείχνουν ότι η μετάδοσηαπό παιδί σε παιδί στα σχολεία δενείναι συχνή ούτε είναι η κύρια αιτίατης μετάδοσης του ιού σε παιδιάτων οποίων η έναρξη της λοίμωξηςσυμπίπτει με την περίοδο κατά τηνοποία φοιτούν στο σχολείο ιδίωςστα προσχολικά και δημοτικά σχο-λεία επισημαίνει το ECDC Μάλιστακαταλήγει στο συμπέρασμα ότι ηεπαναλειτουργία των σχολείων σεευρωπαϊκές χώρες δεν έχει απο-δειχθεί ότι συνδέεται με την έξαρσητων κρουσμάτων ενώ αν τηρούνταιτα μέτρα ατομικής υγιεινής και κοι-νωνικής αποστασιοποίησης στασχολεία αυτά δεν αποτελούν με-γαλύτερο κίνδυνο από κάθε άλληοικονομική και επαγγελματική δρα-στηριότητα

Τι ισχύει αλλούΣτην Σουηδία όπου τα σχολεία

δεν έκλεισαν ποτέ ούτε εφαρμό-στηκαν συγκεκριμένα μέτρα δενδιαπιστώθηκε μεγάλη αύξηση στακρούσματα την ώρα που στην Γερ-μανία υπάρχει έντονη συζήτησησχετικά με το κατά πόσο πρέπειμαθητές και εκπαιδευτικοί να φο-ρούν μάσκες στα σχολεία ενώ εφαρ-μόζονται διαφορετικά μέτρα ανά-λογα με την κάθε περιοχή ΣτηνΒρετανία ο πρωθυπουργός ΜπόριςΤζόνσον είπε ότι ο στόχος είναι ηπλήρης επαναλειτουργία των σχο-λείων τον Σεπτέμβριο ενώ το κλεί-σιμό τους εκ νέου θα είναι το έσχατομέτρο Στην Ιταλία αποφασίστηκεη δημιουργία μικρότερων τάξεωνκαι χρήση μάσκας H διδασκαλίαθα γίνεται σε εξωτερικούς χώρουςόπου είναι δυνατόν ενώ αναμένεταιότι θα αξιοποιηθούν οι θεατρικέςαίθουσες και τα μουσεία Στην Γαλ-λία όπου περί τα τέλη Ιουνίου ηεπιστροφή στα σχολεία έγινε υπο-χρεωτική τα μέτρα έχουν ως εξήςόχι κοινωνική αποστασιοποίησηγια παιδιά νηπιαγωγείου ένα μέτροαπόσταση για παιδιά Δημοτικούκαι χρήση μάσκας από παιδιά τηςΜέσης Εκπαίδευσης όταν η κοι-νωνική αποστασιοποίηση δεν είναιδυνατόν να εφαρμοστεί

Τα σχολεία πρέπει να επαναλειτουργήσουν συμφωνούν οι αρμόδιοι φορείς γεγονός το οποίο θα συμβάλει στηναποτελεσματικότερη επανεκκίνηση της οικονομίας Η χρονιά όμως δεν προβλέπεται να είναι ομαλή

ltltltltltltlt

Γίνονται σκέψεις γιαφοίτηση ανά ημέραακόμα και ανά εβδομά-δα ενώ μελετάται και τοενδεχόμενο σε κάποιεςπεριπτώσεις να γίνεταιαπογευματινή φοίτηση

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Συνέντευξη στηΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Την εκτίμηση πως δεν αποκλείονταινέα τετελεσμένα από την Τουρκίαπριν τις laquoεκλογέςraquo εκφράζει σε συ-νέντευξή του στην laquoΚraquo ο υπουργόςΕξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδηςδεδομένου όπως λέει ότι αυτό θαωφελήσει την υποψηφιότητα τουαρεστού της Άγκυρας Τατάρ Οίδιος ξεκαθαρίζει πως μπροστά στανέα δεδομένα που δρομολογούνταιγύρω από την Αμμόχωστο έχει ήδησταλεί πρόταση στον γγ των Ηνω-μένων Εθνών και στα πέντε μόνιμαμέλη του Συμβουλίου Ασφαλείαςγια άμεση σύσταση τεχνικής επι-τροπής για την ανοικοδόμηση καιεπανεγκατάσταση στην περίκλειστηπόλη στη βάση και των σχετικώνψηφισμάτων των ΗΕ Η εν λόγωΕπιτροπή όπως εξηγεί θα απαρτί-ζεται από ξένους και Κύπριους ει-δικούς Αμμοχωστιανούς κατά προ-τίμηση οι οποίοι θα ετοιμάσουν τιςσχετικές τεχνικές μελέτες Μάλισταστην πρόταση του Προέδρου υπάρ-χει εισήγηση για χρηματοδότησητων μελετών από την ΕΕ και για εμ-πλοκή των ΗΕ για υποβοήθηση τωναναγκαίων τεχνικών εργασιών Ουπουργός Εξωτερικών καλεί και ταεκ κόμματα αλλά και τον ΜουσταφάΑκιντζί να στηρίξουν την εν λόγωπρόταση λαμβάνοντας υπόψη όπωςλέει το τι πραγματικά επιδιώκει ηΤουρκία τόσο για την εκλογική δια-δικασία όσο και για την μορφή λύσηςτου Κυπριακού-Είναι το κυπριακό και μία μακριάιστορία χαμένων ευκαιριών γιατην Αμμόχωστο

Δεν είμαι θιασώτης τέτοιων προ-σεγγίσεων για διάφορους λόγουςπου άπτονται των παραγόντων εξέ-τασης ενός τέτοιου ερωτήματοςΥπάρχουν δυο περιπτώσεις πουχρήζουν αναφοράς σε σχέση με τοερώτημά σας και γνωρίζω αρκετάκαλά γιατί για την μια ασχολήθηκαεπιστημονικά εκτεταμένα και τοδεύτερο επειδή έxω προσωπική εμ-πειρία Η πρώτη αφορά το 1978 Μεαφορμή την άρση του αμερικανικούεμπάργκο πώλησης όπλων στηνΤουρκία το καλοκαίρι του 1978 οιΑμερικανοί ανέλαβαν πρωτοβουλίαγια επανέναρξη συνομιλιών για επί-λυση του Κυπριακού που οδήγησετον Νοέμβριο του 1978 στην υπο-βολή του laquoΠλαισίου για ένα Διακα-νονισμό του Κυπριακού Προβλή-ματοςraquo (γνωστό ως το Αμερικανο-Βρετανο-Καναδικό σχέδιο λύσης)

Το Πλαίσιο το οποίοεμπεριείχε και ειδικό παράρτημαγια τα Βαρώσια θα αποτελούσε τηβάση για έναρξη διαπραγματεύσε-ων για επίλυση του Κυπριακού Πιοσυγκεκριμένα στην παράγραφο 12του Πλαισίου αναφερόταν ότι με σκο-πό την προώθηση ατμόσφαιρας κα-λής θέλησης θα πρέπει να γίνει επα-νεγκατάσταση στην περιοχή τωνΒαρωσίων υπό την αιγίδα των ΗΕκαι σύμφωνα με συγκεκριμένες ρυθ-μίσεις που αναφέρονταν ρητώς Ση-μειωνόταν μάλιστα ότι μια τέτοιαεπανεγκατάσταση θα πρέπει να ξε-κινήσει ταυτόχρονα με την επανά-ληψη των διαπραγματεύσεων Σεσχέση με τις συγκεκριμένες ρυθμί-

σεις σημειωνόταν ότι τα μέρη θαέπρεπε να συνεργασθούν με τον ΓΓγια τη ρύθμιση των όρων και επι-πτώσεων μιας σύντομης επανεγκα-τάστασης στην περιοχή των Βαρω-σίων Καταγράφονταν και συγκε-κριμένες κατευθυντήριες γραμμέςπου θα ίσχυαν και βάσει των οποί-ων (α) Η περιοχή για επανεγκατά-σταση πρέπει να περιλάβει τις εκτά-σεις που βρίσκονται ανατολικά απότο χωριό Άγιος Νικόλαος και προςτα νότια της παλιάς οδού Λευκωσίαςndash Αμμοχώστου Στον καθορισμό τηςακριβούς περιοχής για την επανεγ-κατάσταση θα έπρεπε να ληφθούνυπόψη οι ανησυχίες της τκ πλευράςγια την ασφάλεια της παλιάς Αμμο-χώστου και του λιμένος της Αμμο-χώστου (β) Η περιοχή για επανεγ-κατάσταση θα διοικείτο από τα ΗΕκαι θα θεωρείτο ως προέκταση της

νεκρής ζώνης Οι Κυπριακοί νόμοικαι κανονισμοί θα ίσχυαν στην πε-ριοχή της επανεγκατάστασης (γ)Στόχος ήταν ότι όσοι περισσότεροιπρώην κάτοικοι της περιοχής επα-νεγκατάστασης μπορούσαν να επι-στρέψουν κατά βούληση και δεν θαυπήρχε προκαθορισμένος αριθμη-τικός περιορισμός και (δ) Εκείνοιπου θα επιστρέψουν στην περιοχήτης επανεγκατάστασης δεν θα υπό-κειντο σε περαιτέρω χωρίς τη θέ-ληση τους μετακινήσειςΤο Σχέδιο απορρίφθηκε από την εκπλευρά προτού τοποθετηθεί ο Ντεν-κτάς και η Τουρκία λόγω του ότι προ-νοούσε λύση συνομοσπονδιακούχαρακτήρα αντί περιορισμού σε γε-νικές αρχές υπεισερχόταν σε λε-πτομέρειες οι οποίες θα έπρεπε νααποτελέσουν αντικείμενο διαπραγ-ματεύσεων και συμφωνίαςμεταξύ των δύο πλευρών Άξιον ανα-φοράς αποτελεί και το γεγονός ότι ηηγεσία του ΑΚΕΛ τοποθετήθηκεενάντια στο Πλαίσιο όχι λόγω τουπεριεχομένου του αλλά λόγω τηςπροέλευσης του-Η δεύτερη

Η δεύτερη αφορά τον Μάιο του2014 με αφορμή την επίσκεψη τουτότε Αμερικανού αντιπρόεδρουΜπάιντεν στην Κύπρο Ήμαστανκοντά στο να ανακοινώσει μέσαστο πλαίσιο της επίσκεψης του στηνΚύπρο και μετά από κοινή συνάν-τηση που θα είχε με τον ΠρόεδροΑναστασιάδη και τον τότε Τκ ηγέτηΈρογλου την είσοδο στην περίκλει-στη περιοχή ξένων και Κυπρίων ει-δικών που θα ετοίμαζαν μελέτη γιατην ανοικοδόμηση της περιοχής μεχρηματοδότηση από τις ΗΠΑ Τηντελευταία στιγμή πριν την άφιξη

Μπάιντεν στην Κύπρο η προσπάθειαναυάγησε λόγω άρνησης του τότεΤκ διαπραγματευτή Οζερσάι ναδεχθεί συμμετοχή ξένων και Εκστην ομάδα εμπειρογνωμόνων καιτην επιμονή του για συμμετοχήμόνο Τκ-Ήδη Οκτάι και Τατάρ έχουν προ-χωρήσει σε συμφωνία για άνοιγ-μα των Βαρωσίων το συντομό-τερο Κινδυνεύουμε να βρεθούμεενώπιον τετελεσμένων πριν τιςlaquoεκλογέςraquo στα Κατεχόμενα

Υπάρχει μια προσπάθεια απόπλευράς Τουρκίας για την οποίαδυστυχώς είναι έτοιμοι να συνερ-γαστούν και κύκλοι εντός της τουρ-κοκυπριακής κοινότητας είτε γιατίέχουν την ίδια προσέγγιση με τηνΆγκυρα είτε γιατί επιδιώκουν να εί-

ναι αρεστοί στον Ερντογαν πουβασικό στόχο έχει την αλλαγή τουπλαισίου λύσης του Κυπριακού μέσωτης δημιουργίας νέων τετελεσμένωνΕίναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο πουέχουμε την συγκεκριμένη προσέγ-γιση της Τουρκίας για το θέμα τωνυδρογονανθράκων που προβάλλουντην ανάγκη διαλόγου με κ Οζερσάικαι είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιοπου κινούνται και στο θέμα της Αμ-μοχώστου Το βλέπουμε μέσα καιαπό προσεγγίσεις που προωθούνσε άλλα θέματα Για επίτευξη αυτούτου στόχου στην Άγκυρα θεωρούνκαθοριστικής σημασίας την προ-σεχή εκλογική διαδικασία στις κα-τεχόμενες περιοχές και βλέπουμεμια σχεδόν καθημερινή παρέμβασηείτε δημόσια είτε στο παρασκήνιο

για να επικρατήσουν δυνάμεις πουαπό την πρώτη μέρα θα θέσουν ωςτουρκοκυπριακή θέση την αλλαγήβάσης λύσης του Κυπριακού Μά-λιστα στις συνομιλίες που η Τουρκίαέχει με τρίτους σε σχέση με το εν-δεχόμενο επανέναρξης των συνο-μιλιών για επίλυση του Κυπριακούπροβάλλει ως απαραίτητο συστατικόκαι στην ουσία προϋπόθεση γιαέναρξη συνομιλιών για επίλυση τουΚυπριακού την αξίωση ότι δεν απο-δέχονται να ξεκινήσουν οι συνομι-λίες από εκεί που έμειναν στο ΚρανΜοντάνα Μέσα σε αυτό το πλαίσιοδεν αποκλείω σε αριθμό θεμάτωνπου προκύπτουν ως αποτέλεσματης συνεχιζόμενης κατοχής να δού-με από πλευράς Τουρκίας προσπά-θεια δημιουργίας νέων τετελεσμέ-νων ακόμα και πριν την εκλογικήδιαδικασία στα κατεχόμενα Ειδικάαν η θεώρηση στην Τουρκία είναιότι μια τέτοια ενέργεια θα είναι βοη-θητική προς την κατεύθυνση επι-κράτησης του αρεστού της που είναιξεκάθαρο ότι είναι ο κ Τατάρ-Τελικά είναι ο Τατάρ και όχι οΟζερσάι

-Πρώτα από όλα να αναφέρω ότιοι εν λόγω τουρκικές μεθοδεύσειςπου η Άγκυρα επιχειρεί μέσω τηςεπικράτησης του κ Τατάρ να τουςπροσδώσει τη διάσταση laquoτουρκο-κυπριακών ιδεώνraquo αποδεικνύει τηνορθότητα της προσέγγισής μας περίτης ανάγκης μέσα στο πλαίσιο λύσηςτου Κυπριακού να μην δίδεται η ευ-καιρία στην Τουρκία ήκαι στο οποι-οδήποτε τρίτο κράτος να μπορεί ναπαρεμβαίνει στη διαδικασία λήψηςαποφάσεων Η ξεκάθαρη παρέμβα-ση της Τουρκίας πλέον υπέρ του κΤατάρ οδήγησε φαίνεται στην από-φαση μέχρι και τον κ Οζερσάι ναμην επισκεφθεί πρόσφατα την Τουρ-κία αλλά και να προβεί σε κάπωςδιαφορετικές τοποθετήσεις για τοθέμα της Αμμοχώστου στις 11 Αυ-γούστου -Έχουμε όμως σχέδιο αντιμετώ-πισης μίας τέτοιας εξέλιξης ή θε-ωρείτε πως είμαστε καλυμμένοιαπό τα ψηφίσματα του Συμβου-λίου Ασφαλείας

-Έχουμε να κάνουμε δυστυχώςμε μια χώρα που όπως αποδεικνύουνοι ενέργειές της σε διάφορα επίπεδακαι προς διάφορες χώρες δεν λαμ-

βάνει υπόψη ούτε προτροπές τρίτωνούτε εκκλήσεις φίλων ούτε τις όποιεςαποφάσεις και ψηφίσματα των Διε-θνών Οργανισμών Λαμβάνονταςυπόψη αυτά τα δεδομένα πουισχύουν και σε θέματα πέραν τηςΑμμοχώστου αξιοποιούμε στο έπα-κρον τα όποια μέσα έχουμε στηνδιάθεσή μας Για παράδειγμα μόλιςπολύ πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δη-μοκρατίας πέραν των πολλών άλλωνενεργειών που έχουν γίνει ειδικάγια το θέμα της Αμμοχώστου το τε-λευταίο διάστημα αποτάθηκε στονΓΓ των ΗΕ τα πέντε μόνιμα μέλητου Συμβουλίου Ασφαλείας και τουςαξιωματούχους των θεσμικών ορ-γάνων της ΕΕ ενημερώνοντας τουςγια τις τουρκικές προθέσεις και προ-τείνοντας την άμεση σύσταση Τε-χνικής Επιτροπής για την ανοικο-δόμηση και επανεγκατάσταση στηνπερίκλειστη περιοχή στην βάση καιτων σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕΗ εν λόγω Επιτροπή θα απαρτίζεταιαπό ξένους και Κύπριους ειδικούςΑμμοχωστιανούς κατά προτίμησηοι οποίοι θα ετοιμάσουν τις σχετικέςτεχνικές μελέτες Μάλιστα στηνπρόταση του Προέδρου υπάρχει ει-σήγηση για χρηματοδότηση τωνμελετών από την ΕΕ και για εμπλοκήτων ΗΕ για υποβοήθηση των ανα-γκαίων τεχνικών εργασιών -Υπάρχει θετική ανταπόκρισηγια την πρόταση Αργήσαμε νακάνουμε κινήσεις αποτροπής τηςκατάστασης

-Υπάρχει συγκεκριμένη πρότασηστο τραπέζι που είναι άμεσα συ-νυφασμένη και με τα σχετικά ψη-φίσματα των ΗΕ αμοιβαία επωφε-λής για το σύνολο των Αμμοχω-στιανών και το πιο σημαντικό δύ-ναται να λειτουργήσει καταλυτικάπρος την κατεύθυνση της επίλυσηςτου Κυπριακού στη βάση του συμ-φωνημένου πλαισίου Και θεωρώείναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρίαλαμβάνοντας υπόψη και τις μεθο-δεύσεις της Τουρκίας αλλά και τηνπροκλητική παρέμβασή της προςσυγκεκριμένο υποψήφιο στην επερ-χόμενη εκλογική διαδικασία στιςκατεχόμενες περιοχές το σύνολοτου Κυπριακού λαού Ελληνοκύπριοικαι Τουρκοκύπριοι να εργαστούνγια υλοποίηση της εν λόγω πρότα-σης Μάλιστα και η παρούσα τουρ-κοκυπριακή ηγεσία έχει ξεκάθαροκίνητρο να αποδεχθεί και να εργα-στεί για υλοποίηση της εν λόγωπρότασης λαμβάνοντας υπόψη τοτι πραγματικά επιδιώκει η Τουρκίατόσο για την εκλογική διαδικασίαόσο και για την μορφή λύσης τουΚυπριακού Το ίδιο αναμένουμε ναπράξουν και όλα τα πολιτικά κόμ-ματα Ελληνοκυπριακά και Τουρ-κοκυπριακά που είναι υπέρ τηςλύσης του Κυπριακού στη βάσητης ΔΔΟ Ελπίζουμε να κινηθούνπρος αυτή την κατεύθυνση λαμ-βάνοντας υπόψη και ότι το ΔημοτικόΣυμβούλιο της Πόλης στηρίζει αυτήτην προσπάθεια Κάτι τέτοιο θα εί-ναι ταυτόχρονα και ένα ιδιαίτεραενισχυτικό μήνυμα για την προ-οπτική επανέναρξης των συνομι-λιών από εκεί που έμειναν στο ΚρανΜοντάνα αμέσως μετά την εκλο-γική διαδικασία στις κατεχόμενεςπεριοχές

O ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΣΤΗΝ laquoΚraquo

Οι εξελίξεις στην Αμμόχωστο θα κρίνουν το πλαίσιο λύσης

Η κυβέρνηση έχει προτείνει άμεση σύσταση Τεχνικής Επιτροπής για ανοικοδόμηση και επανεγκατάσταση στην περίκλειστη περιοχή

Δεν αποκλείω σε αριθμόθεμάτων να δούμε απόπλευράς Τουρκίας προ-σπάθεια δημιουργίας νέ-ων τετελεσμένων ακόμακαι πριν τις laquoεκλογέςraquoστα κατεχόμενα

-Θεωρείτε πως οι αγωγές βοηθούντην όλη διαδικασία επίλυσης του ζη-τήματος-Σε ότι αφορά τις νομικές πτυχέςτου όλου θέματος περιλαμβανομέ-νων και σχετικών εξελίξεων σε επί-πεδο Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Αν-θρωπίνων Δικαιωμάτων βρισκόμα-στε σε στενή επικοινωνία και συν-τονισμό με τον Γενικό Εισαγγελέατης Δημοκρατίας και ως Πολιτείαστόχος είναι οι θέσεις του Κράτουςεπί του θέματος να είναι νομικάαδιάβλητες και να απαντούν πλή-ρως στους όποιους τουρκικούςισχυρισμούς Στο πλαίσιο αυτό καιχωρίς να είναι υπεύθυνο στην πα-ρούσα φάση και εφόσον εκκρε-μούν διαδικασίες να παραθέσω δη-

μόσια λεπτομέρειες οι Νομικοί μαςΣύμβουλοι στην Κύπρο και το εξω-τερικό έχοντας μελετήσει το θέμαέχουν την άποψη ότι με απόλυτοσεβασμό στο γεγονός ότι το δικαίω-μα στην περιουσία είναι ατομικόκαι ο καθένας δύναται ελεύθερανα λάβει αποφάσεις σε θέματα πουαφορούν την περιουσία του όπωςεπιθυμεί μια ενδεχόμενη καταχώ-ρηση μαζικών προσφυγών στηνΕπιτροπή Ακίνητης Περιουσίας στιςκατεχόμενες περιοχές για περιου-σίες στην περίκλειστη περιοχή ελ-λοχεύει σοβαρότατους κινδύνουςΧωρίς να υπεισέρχομαι σε λεπτο-μέρειες για ευνόητους λόγουςανάμεσα σε άλλα σύμφωνα με τιςνομικές απόψεις κάτι τέτοιο όχι

μόνο δεν αποτρέπει αλλά ενθαρ-ρύνει τους τουρκικούς σχεδια-σμούς σε σχέση με την περίκλει-στη περιοχή των Βαρωσίων Τηνίδια στιγμή μια τέτοια εξέλιξη δύ-ναται να αξιοποιηθεί από τουρκι-κής πλευράς για προώθηση τηςπροσέγγισης κύκλων στην Τουρκίακαι την τκ κοινότητα που απώτεροστόχο έχουν την δημιουργία τέτοι-ων δεδομένων στην περίκλειστηπεριοχή που θα αποτελέσουν τα-φόπλακα για την προοπτική επίλυ-σης του Κυπριακού στη βάση τηςΔΔΟ Ήταν μέσα σε αυτό το πλαίσιοπου για το θέμα υπήρξε και σχετικήδημόσια τοποθέτηση από πλευράςΚυβερνητικού Εκπροσώπου στις 12Ιουλίου

Οι μαζικές προσφυγές ελλοχεύουν σοβαρότατους κινδύνους

Μέσα στο πλαίσιο αλλαγής του πλαισίου λύσης έχουμε την συγκεκριμένηπροσέγγιση της Τουρκίας για το θέμα των υδρογονανθράκων που προβάλλουντην ανάγκη διαλόγου με κ Οζερσάι και είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που κι-νούνται και στο θέμα της Αμμοχώστου αναφέρει σε συνέντευξή του στην laquoΚraquoο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Τ Ο Θ Ε Μ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑ

laquoΘυμηθείτε την Αμμόχωστοraquo η Ευρώπη απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό

Ο θρύλος θέλει τα πληρώματααπό τις 104 γαλέρες και τις6 γαλεάσσες της Δημοκρα-

τίας της Βενετίας υπό την αρχι-στρατηγία του SebastianoVenierνα ρίχνονται στη μάχη κατά τωνΟθωμανών κατά τη ναυμαχία τηςΝαυπάκτου στις 7 Οκτωβρίου του1571 με την ιαχή laquoθυμηθείτε τηνΑμμόχωστοraquo Λιγότερο από δυομήνες νωρίτερα είχε προηγηθείτο τέλος της πολιορκίας της Αμμο-χώστου (1570-1571) η άλωση καιτο μαρτύριο του Marcantonio Bra-gadin (17 Αυγούστου 1571) τουηρωικού Βενετού διοικητή τηςφρουράς ο οποίος αντιστάθηκεπέρα από κάθε λογική προσδοκίαγια έναν ολόκληρο χρόνο στηντουρκική επέλαση αποδυναμώ-νοντας έτσι σημαντικά τις τουρ-κικές δυνάμεις Τα γεγονότα τηςπολιορκίας και της άλωσης της Αμ-μοχώστου καθώς και της ναυμαχίαςτης Ναυπάκτου περιγράφονται γλα-φυρά από την Ιταλίδα αρχαιολόγοκαι ιστορικό Maria Grazia Siliato(1926-1918) στο ιστορικό της μυ-θιστόρημα laquoΤο αίμα της Ναυπά-κτου 1571 Η μάχη που άλλαξε τημοίρα της Μεσογείουraquo (2015) Τοέργο έχει μεταφραστεί στα ελληνικάαπό τις Πανεπιστημιακές ΕκδόσειςΚύπρου με τον τίτλο laquoΤα γαλήνιανερά της Ναυπάκτουraquo (2018)

Μετά τη μακρά πολιορκία τηςΑμμοχώστου που ακολούθησε τηνκατάληψη της Λευκωσίας την 1ηΑυγούστου του 1571 οι Ενετοί πα-ραδόθηκαν με τη διαβεβαίωση ότιθα μπορούσαν να εγκαταλείψουντο νησί της Κύπρου Ο ΜουσταφάΛάλα Πασάς ο Τούρκος διοικητής

που είχε χάσει περισσότερους από52000 άνδρες στην πολιορκία δεντήρησε τον λόγο του Οι Ενετοί στρα-τιώτες φυλακίστηκαν και αλυσοδέ-θηκαν στα κουπιά των τουρκικώνγαλερών Την Παρασκευή 17 Αυ-γούστου ο Bragadin γδάρθηκε ζων-τανός μπροστά σε ένα πλήθος Οθω-μανών σε παροξυσμό Οι Τούρκοιγέμισαν το δέρμα του με άχυρο καιτο ύψωσαν στη γαλέρα του ΠασάΤο μακάβριο τρόπαιο στάλθηκε στηνΚωνσταντινούπολη όπου έγινε πε-ριφορά του Η οθωμανική αυτή θη-ριωδία αύξησε την αποφασιστικό-τητα και το θάρρος των ανδρών τηςΙεράς Συμμαχίας (Santa Liga) στηΝαύπακτο Ήξεραν ότι η μάχη ήτανκαθοριστική για τον ΧριστιανισμόΣε περίπτωση ήττας οι ακτές τηςΙταλίας και της Ισπανίας θα παρέ-μεναν εκτεθειμένες Το Ισλάμ ήτανέτοιμο να χτυπήσει την καρδιά τηςΔύσης Η ίδια η Ρώμη και το Παπικόκράτος ήταν σε κίνδυνο

Η Ιερά Συμμαχία γεννήθηκε απότην ανάγκη να βοηθηθεί η Βενετίαγια να σώσει την Κύπρο από τουςΟθωμανούς Ο Πάπας Πίος Ε΄ εκ-μεταλλεύτηκε την τουρκική εισβο-λή στην Κύπρο για να ξεπεράσειτην ανεπαρκή πλέον πολιτική τωνμικρών και περιστασιακών ενισχύ-σεων ανάμεσα στα χριστιανικάκράτη ενάντια στον οθωμανικόκίνδυνο Σκοπός του ήταν από τηναρχή η ίδρυση μιας πραγματικήςκαι ουσιαστικής συμμαχίας πουθα απέτρεπε την κατάκτηση τηςΕυρώπης από τους Τούρκους Οιδιαπραγματεύσεις ήταν αργές κα-θότι έπρεπε να ξεπεραστούν τασυχνά αντικρουόμενα συμφέροντα

των χριστιανών ηγετών Η πτώσητης Λευκωσίας οι τουρκικές αγριό-τητες και σφαγές στο νησί και ηαναπάντεχα μακρά πολιορκία τηςΑμμοχώστου δεν επέτρεπαν πε-ραιτέρω αργοπορία Η Ιερά Συμ-μαχία υπογράφηκε στις 20 Μαΐουτου 1571 πολύ αργά δηλαδή γιανα σταλούν ενισχύσεις στην ΚύπροΧρειάστηκε να καμφθούν οι αν-τιρρήσεις της Γαλλίας η οποία προ-σπαθούσε να αποκλείσει τη Βενε-τία η απροθυμία του Φίλιππου Β΄της Ισπανίας να εκστρατεύσει στηνΑνατολική Μεσόγειο ο σκεπτικι-σμός της Γαληνοτάτης για την επι-

τυχία του εγχειρήματος και οι αν-τιθέσεις ανάμεσα στον ΜεγάλοΔούκα της Τοσκάνης Κόζιμο Α΄ καιτον Ισπανό ηγεμόνα Λόγω όμωςτης κρισιμότητας της κατάστασηςη συμφωνία έτυχε ταχείας εφαρ-μογής παρά τις αντικειμενικές δυ-σκολίες συγκέντρωσης και συντο-νισμού μιας μεγάλης δύναμης Γιατην επιτυχή αντιμετώπιση τουτουρκικού στόλου απαιτούνταναπό τη συμφωνία η κατασκευή καιο οπλισμός πλοίων η στρατολό-γηση ναυτικών και στρατιωτώνκαι η προμήθεια των αναγκαίωντροφίμων και υλικών που έγινε

ακόμη πιο δύσκολη λόγω του ναυ-τικού αποκλεισμού που είχαν επι-βάλει οι τουρκικές δυνάμεις

Η έκβαση της ναυμαχίας είναιγνωστή Η χριστιανική αρμάδα των195 μικρών και μεγάλων πολεμικώνπλοίων υπό τον Ιωάννη της Αυ-στρίας γιο του Κάρολου Ε΄ και αδερ-φό του Φίλιππου Β΄ κατατρόπωσετην τουρκική δύναμη των 274 γα-λερών του οθωμανικού στόλου Οιαπώλειες για την Πύλη ήταν τέτοιεςπου εγκαταλείφθηκε η όποια προ-σπάθεια επέκτασης στη Δυτική Με-σόγειο 107 βυθισμένα πλοία 130αιχμαλωτισμένα 30000 νεκροί και7000 αιχμάλωτοι ενώ ελευθερώ-θηκαν και 15000 χριστιανοί σκλά-βοι Σε αυτά πρέπει να προστεθούνοι απώλειες των Τούρκων από τονξεσηκωμό των ελληνικών πληθυ-σμών της περιοχής

Συνολικά 450 χρόνια από τηνπρώτη άλωση της Αμμοχώστου απότους Οθωμανούς οι Νεο-Οθωμανοίτου Ερντογάν ετοιμάζονται να προ-σαρτήσουν παράνομα την περίκλει-στη πόλη της Αμμοχώστου ενώταυτόχρονα ο τουρκικός στόλοςέχει επεκταθεί από τον κόλπο τουΆντεν και την ανατολική Μεσόγειομέχρι τη Λιβύη Όπως έχουν ήδηπει μεγάλοι φιλόσοφοι η σύγκρισημε το παρελθόν είναι επικίνδυνηάχαρη και αχάριστη Η ΕυρωπαϊκήΈνωση σίγουρα δεν είναι η ΙεράΣυμμαχία ούτε η Τουρκία του Ερν-τογάν η Οθωμανική Αυτοκρατορίαπου ο ίδιος ονειρεύεται Όπως έλεγεόμως ο Μακιαβέλλι τα σταθερά χα-ρακτηριστικά στις συγκροτημένεςυποκειμενικότητες άτομα ή κράτηείναι τα ελαττώματα και όχι οι αρετές

τους Το ουσιαστικό δίδαγμα τουπολέμου των Οθωμανών με τουςΒενετούς για την Κύπρο του 1570-71 είναι οι αντιπαλότητες και τα πι-σώπλατα μαχαιρώματα μεταξύ τωνευρωπαϊκών δυνάμεων που δεν επέ-τρεψαν πριν από τη Ναύπακτο τησωτηρία της Κύπρου και της Αμμο-χώστου και μετά τη Ναύπακτο τηνεπιτυχή διαχείριση της επιβλητικήςαυτής νίκης με αποτέλεσμα να πα-ραμείνει η Κύπρος υπό τον Τουρκικόζυγό και να επεκταθούν οι Οθωμανοίμέχρι τη Λιβύη

Η ηρωική αντίσταση των Βενε-τών ο μαρτυρικός θάνατος του Mar-cantonio Bragadin και η ναυμαχίατης Ναυπάκτου οδηγούν αβίασταστο συμπέρασμα ότι η Αμμόχωστοςδεν είναι μόνο ή απλά κυπριακήαλλά ευρωπαϊκή υπόθεση Μέχριτη βίαιη αρπαγή της από τους Οθω-μανούς το 1570 η Κύπρος ανήκεστον πυρήνα του Ευρωπαϊκού Με-σαίωνα και της Αναγέννησης όπωςη Σικελία και η Μάλτα Οι τελευταίοιδεν κατέλαβαν ένα κομμάτι του Βυ-ζαντίου ή του Ελληνισμού αλλάτης Ευρωπαϊκής Δύσης Η λατινικήταυτότητα της Κύπρου είναι εξίσουισχυρή με τις υπόλοιπες πολλαπλέςτης ταυτότητες και εξαρτάται πλέοναπό την κυπριακή κοινωνία τηνπολιτισμική και πολιτική ηγεσίατης χώρας αν και πώς θα την αξιο-ποιήσει ώστε να ωθήσει την Ευρώπηνα θυμηθεί την Αμμόχωστο

Ο κ Παναγιώτης Χριστιάς είναι Αν Καθη-γητής του Πανεπιστημίου Κύπρου καιεταίρος του ερευνητικού κέντρου laquoΕυ-ρωπαϊκές Δυναμικέςraquo του Πανεπιστημί-ου του Στρασβούργου

Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

Το μέλλον της περίκλειστης πόληςτων Βαρωσίων υπήρξε αντικείμενοπολιτικής συζήτησης όχι μόνο στηνεκ κοινότητα αλλά και στην τκιδιαίτερα την τελευταία πενταετίαΣτις laquoπροεδρικέςraquo του 2015 Μου-σταφά Ακιντζί και Κουντρέτ Όζερσαϊεμφανίστηκαν στο προσκήνιο μεδυο διαφορετικές προτάσεις για τοΒαρώσι Μιλώντας στην laquoΚraquo ο Μου-σταφά Ακιντζί είχε θέσει επί τάπητοςτο άνοιγμα της περίκλειστης καιταυτόχρονα το άνοιγμα του παρά-νομου αεροδρομίου της Τύμπου σεδιεθνείς πτήσεις Από την πλευράτου ο Όζερσαϊ πρόταξε το άνοιγματων Βαρωσίων υπό τκ διοίκησηΣτη μάχη ως γνωστόν επικράτησεο Μουσταφά Ακιντζί ο οποίος μετην ανάδειξή του στην ηγεσία τηςτκ πλευράς και μέχρι την περίοδοτου Κραν Μοντάνα το καλοκαίριτου 2017 επέλεξε να εστιάσει στησυνολική διευθέτηση του Κυπριακούκι έτσι το Βαρώσι αφέθηκε ξανά στημοίρα του μέχρι τα μέσα του επό-μενου χρόνου οπόταν Άγκυρα καιτκ Δεξιά με συστηματικές κινήσειςτο επανέφεραν στο προσκήνιο Μά-λιστα στα μέσα του 2019 διακηρύχ-θηκε πολιτική ανοίγματος της πόληςυπό τκ διοίκηση ενώ προς τα τέλητου 2019 η όλη προσπάθεια ανέπτυξεσχετική δυναμική με συνάξεις επι-σκέψεις στην περιοχή και καταγρα-φή στοιχείων Τώρα αναθερμαίνεταιη προσπάθεια σε ένα συνδυασμόlaquoπροεδρικών εκλογώνraquo και συνολι-κών τουρκικών σχεδιασμών στηνΑνατολική Μεσόγειο

Από το 2015 στο 2018Παίρνοντας τα πράγματα από

την αρχή της σύγχρονης τουρκικήςοπτικής για το Βαρώσι κι έχονταςυπόψη ότι και το ζήτημα της περί-κλειστης μετρά 46 χρόνια βλέπουμεότι πριν από πέντε χρόνια ο Κ Όζερ-σαϊ διεκδίκησε τις laquoπροεδρικέςraquoπροτείνοντας άνοιγμα της πόλης

υπό τουρκική διοίκηση πρότασηπου μπήκε στο ράφι μετά την ανά-δειξη του Μουσταφά Ακιντζί στηνηγεσία των Τκ Από τότε και μέχρικαι το 2018 από διάφορες τουρκικέςκαι τκ πηγές έφταναν πληροφορίεςπου ήθελαν την τουρκική πλευράνα μελετά διάφορα σχέδια για τομέλλον του Βαρωσιού χωρίς ωστόσονα διαρρεύσουν συγκεκριμένα στοι-χεία Στα μέσα του 2018 ο τουρκικόςστρατός σε συνεργασία με τον laquoδή-μοraquo Αμμοχώστου προχώρησαν στηλειτουργία μιας πλαζ στην καρδιά

της κλειστής πόλης αποκλειστικάγια πολίτες της Τουρκίας και τηςlaquoΤΔΒΚraquo γεγονός που προκάλεσεσφοδρές αντιδράσεις στην τκ κοι-νότητα Τον Νοέμβριο του 2018υλοποιήθηκε το άνοιγμα του οδο-φράγματος της Δερύνειας και γιαπρώτη φορά πολίτες και τουρίστεςείχαν την ευκαιρία να διανύσουνένα δρόμο που περνά μέσα από τοΒαρώσι σε απόσταση αναπνοήςαπό τα εγκαταλειμμένα κτίρια

Τσουνάμι εξελίξεων το 2019Οι εξελίξεις γύρω από το Βαρώσι

θα άλλαζαν λίγο μετά τις laquoβουλευ-

τικές εκλογέςraquo του 2018 Σε αυτέςτις εκλογές το Κόμμα του Λαού (ΚΛ)του Κουντρέτ Όζερσαϊ τερμάτισετρίτο και συμμετείχε σε laquoκυβερνη-τικόraquo συνασπισμό μαζί με το δεξιόΔημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ) του Σερν-τάρ Ντενκτάς και το αριστερό Ρε-πουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα(ΡΤΚ) και το Κόμμα Κοινοτικής Δη-μοκρατίας (ΚΚΔ) (ιδρυτής του οποίουυπήρξε ο Μ Ακινζτί) Η παρουσίατων τκ δυνάμεων της λύσης στηννέα laquoκυβέρνησηraquo εμπόδισε αρχικάκινήσεις Όζερσαϊ στο ζήτημα τουΒαρωσιού Το εμπόδιο ξεπεράστηκεμε τη διάλυση της τετρακομματικήςlaquoκυβέρνησηςraquo και τη δημιουργίατης laquoκυβέρνησηςraquo συνεργασίαςΚόμματος Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ)ndash ΚΛ υπό την laquoπρωθυπουργίαraquo τουΕρσίνΤατάρ στα μέσα του 2019Με την ίδρυση της νέας laquoκυβέρνη-σηςraquo τον Μάϊο του 2019 ο Όζερσαϊμε την ιδιότητα πλέον του laquoΑντι-πρόεδρουraquo και laquoΥπουργού Εξωτε-ρικώνraquo έστρεψε το βλέμμα του εκνέου στα Βαρώσια Στα μέσα του2019 με την υποστήριξη της Άγ-κυρας η laquoκυβέρνησηraquo ανακοίνωσεδρομολόγηση του σχεδίου του ανοίγ-ματος της περίκλειστής πόλης υπότκ διοίκηση Η εξαγγελία έπιασεεξαπίνης τον Μουσταφά Ακιντζί οοποίος αμέσως μετά τις πρώτες δη-λώσεις κάλεσε έκτακτη σύσκεψηστο laquoπροεδρικόraquo ζητώντας εξηγή-σεις Ο κ Ακιντζί θεωρούσε ότι τοάνοιγμα της κλειστής πόλης υπότκ διοίκηση θα επισκίαζε τις δικοι-νοτικές σχέσεις και εξέφρασε σο-βαρές αμφιβολίες για το αν η τκπλευρά διέθετε τους κατάλληλουςπόρους την τεχνογνωσία και κυρίωςτην υποστήριξη του ΟΗΕ και τηςδιεθνούς κοινότητας για την ολο-κλήρωση του νέου σχεδίου Η αρ-νητική στάση του laquoπροεδρικούraquoδεν άλλαξε τα σχέδια Όζερσαϊ οοποίος τις πρώτες ώρες του Ιουλίουτου 2019 παραβιάζοντας τα ψηφί-σματα του ΣΑ των ΗΕ για την Αμ-μόχωστο επισκέφθηκε την κλειστή

πόλη και φωτογραφήθηκε πλαισιω-μένος από Τούρκους αξιωματικούςΠαράλληλα με αυτήν την κίνησηανακοινώθηκε και η δρομολόγησητης καταγραφής και αξιολόγησηςτων κτιρίων και των υποδομών τουΒαρωσιού Λίγες εβδομάδες μετάστα τέλη του Αυγούστου του 2019ο κ Όζερσαϊ έστησε ένα επικοινω-νιακό show στην καρδιά του Βα-ρωσιού Τκ δημοσιογράφοι οδηγή-θηκαν στο εσωτερικό της πόλης

και ο δημοσιογραφικός φακός κα-τέγραψε με την συγκατάθεση τουτουρκικού στρατού εικόνες κατε-στραμμένων κτιρίων ξενοδοχείωνκαι καταστημάτων για πρώτη φοράμετά το 1974 Την ίδια στιγμή τηνπερίκλειστη πόλη της Αμμοχώστουεπισκέφθηκε παράνομα και ο Υπουρ-γός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβού-σογλου Μιλώντας στην laquoΚraquo λίγομετά ο Τσαβούσογλου εξέφρασευποστήριξη της κυβέρνησής του

laquoστο νέο σχέδιο για το άνοιγμα τηςπόληςraquo Παράλληλα με την δημο-σιοποίηση των προθέσεων της Άγ-κυρας και της laquoκυβέρνησηςraquo Τατάργια το Βαρώσι το τκ ΕΒΚΑΦ ενε-πλάκη στο όλο εγχείρημα προβάλ-λοντας την θέση-υπόθεση ότι στοΒαρώσι υπάρχουν περιουσίες βα-κουφιών το καθεστώς ιδιοκτησίαςτων οποίων παραβιάστηκε κατάτην αγγλοκρατία και τα πρώτα χρό-νια της Κυπριακής Δημοκρατίας

Οι διακηρύξεις που γίνονται σχέδια και laquoνόμοιraquoΠέντε χρόνια κινήσεων για άνοιγμα του Βαρωσιού υπό τκ διοίκηση

Το ουσιαστικό δίδαγμα του πολέμου των Οθωμανών με τους Βενετούς γιατην Κύπρο του 1570-71 είναι οι αντιπαλότητες και τα πισώπλατα μαχαιρώματαμεταξύ των ευρωπαϊκών δυνάμεων που δεν επέτρεψαν πριν από τη Ναύπα-κτο τη σωτηρία της Κύπρου και της Αμμοχώστου και μετά την επιτυχή διαχείρι-ση της επιβλητικής αυτής νίκης με αποτέλεσμα να παραμείνει η Κύπρος υπότον Τουρκικό ζυγό και να επεκταθούν οι Οθωμανοί μέχρι τη Λιβύη

ltltltltltltlt

Το τκ ΕΒΚΑΦ ενεπλάκηστο όλο εγχείρημα προ-βάλλοντας τη θέση-υπό-θεση ότι στο Βαρώσιυπάρχουν περιουσίεςβακουφιών το καθεστώςιδιοκτησίας των οποίωνπαραβιάστηκε κατά τηναγγλοκρατία και τα πρώταχρόνια της ΚΔ και τώραδια της Επιτροπής Ακίνη-της Περιουσίας θα επιχει-ρήσει να τις διεκδικήσει

Κατά τους τελευταίους μήνες του2019 και τις αρχές του 2020 τοΒαρώσι εξακολούθησε να απα-σχολεί την επικαιρότητα καθώςπαράλληλα με την Άγκυρα ηοποία ανακοίνωσε την λειτουργίαενός νέου laquoπροξενείουraquo σε από-σταση αναπνοής από την κλειστήπόλη και η laquoκυβέρνησηraquo Τατάρέλαβε αποφάσεις που αν υλοποι-ηθούν θα επηρεάσουν το μέλλοντης περίκλειστης πόλης Συγκε-κριμένα η laquoκυβέρνησηraquo έδωσεπρόσφατα στη δημοσιότητα σχέ-διο ανέγερσης κοινωνικών κατοι-κιών στο Βαρώσι (και τη Μόρ-φου) σύμφωνα με το οποίο θαανεγείρει κατά το επόμενο διά-στημα συγκροτήματα κατοικιών ταοποία θα πλαισιώνουν σύγχρονες

αστικές υποδομές Ο ΕρσίνΤατάρμιλώντας στην laquoΚraquo χαρακτήρισετο εν λόγω σχέδιο ως ιστορικόΠαράλληλα η laquoκυβέρνησηraquo εστία-σε την προσοχή της σε ένα σχέδιοανάπτυξης για το σύνολο της Αμ-μοχώστου Σύμφωνα με τον τκτύπο το laquoκυβερνώνraquo ΚΕΕ τάσσε-ται υπέρ της διεύρυνσης του συγ-κεκριμένου σχεδίου ανάπτυξηςέτσι ώστε να συμπεριλάβει μελ-λοντικά και το Βαρώσι Παράλλη-λα τον Φεβρουάριο έγινε στο Βα-ρώσι ημερίδα για το μέλλον τηςπόλης στην οποία συμμετείχε οαντιπρόεδρος της ΤουρκίαςΦουάτ Οκτάι Μετά το τέλος τηςημερίδας ο κ Ακιντζί ξεκαθάρισεγια μια ακόμη φορά την αντίθεσήτου σε αυτήν την κίνηση ενώ στο

αντίποδα της αντίδρασης Ακιντζίο Κ Όζερσαϊ και στελέχη της laquoκυ-βέρνησηςraquo Τατάρ διακήρυξαν ότιτο άνοιγμα της κλειστής πόλης εί-ναι πλέον ζήτημα χρόνου Τηνπροηγούμενη Κυριακή όπωςέγραψε η laquoΚraquo την επόμενη πε-ρίοδο αναμένεται να σταλούνστην laquoβουλήraquo των Κατεχομένωνlaquoνέοι νόμοι που θα αφορούν τηναλλαγή του καθεστώτος του Βα-ρωσιού από laquoστρατιωτική ζώνηraquoσε αστική ζώνη και την ταυτόχρο-νη προσφυγή στην laquoΕπιτροπή Ακί-νητης Περιουσίαςraquo του ΕΒΚΑΦ καιτων πρώην ιδιοκτητών περιου-σιών στην περίκλειστη πόληraquo Τοόλο σχέδιο συζητήθηκε στις 5 Αυ-γούστου στην Κωνσταντινούπολησε συνάντηση Ερντογάν-Τατάρ

Ο εποικισμός και οι επικείμενες laquoπροεδρικές εκλογέςraquo

Στα τέλη Αυγούστου του 2019 ο Κ Όζερσαϊ έστησε ένα επικοινωνιακό show στην καρδιά του Βαρωσιού Τκ δημοσιο-γράφοι οδηγήθηκαν στο εσωτερικό της πόλης και ο δημοσιογραφικός φακός κατέγραψε με την συγκατάθεση του τουρ-κικού στρατού εικόνες κατεστραμμένων κτιρίων ξενοδοχείων και καταστημάτων για πρώτη φορά μετά το 1974

8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Το μέλλον της περίκλειστης περιο-χής των Βαρωσίων βρίσκεται στηζυγαριά όπως προκύπτει από πρα-κτικές πλέον κινήσεις της τουρ-κικής πλευράς όπως η συνάντησηΕρντογάνΤατάρ στην Κωνσταν-τινούπολη (050820) οπόταν καιτου ενεχείρησε σχέδιο για άνοιγματης περίκλειστης υπό τκ διοίκη-ση Στο Σχέδιο(βλlaquoΚraquo 090820)προβλέπεται να ψηφισθεί laquoνόμοςraquoβάσει του οποίου laquoπαλιοί ιδιο-κτήτες ακινήτων στο Βαρώσι καιτο ΕΒΚΑΦ θα προσφεύγουν ταυ-τόχρονα στην Επιτροπή ΑκίνητηςΠεριουσίας η οποία με συνοπτικές

αλλά διεθνώς αναγνωρισμένες δια-δικασίες θα επιλύει τις διενέξειςraquoΈτσι laquoορισμένες περιουσίες θαεπιστραφούν στους ιδιοκτήτεςτους και ενδεχομένως κάποιες στοΕΒΚΑΦraquo Στην Κωνσταντινούπολησυμφωνήθηκε επίσης ότι σε πε-ρίπτωση επανεκλογής Ακιντζί στιςlaquoπροεδρικέςraquo του Οκτωβρίου όλααυτά τα σχέδια κινδυνεύουνhellipΜια βδομάδα νωρίτερα στις270720 ο ΜΑ της Κύπρου στονΟΗΕ Ανδρέας Μαυρογιάννης σεσυνέντευξή του στην laquoΚraquo έλεγεlaquoΘεωρώ εδώ και αρκετό καιρό ότιδεν είναι μόνο απειλές ότι οι ενέρ-

γειες για τον εποικισμό των Βα-ρωσίων είναι υπό εξέλιξη έχουνξεκινήσει εδώ και καιρό είναι στοστάδιο της υλοποίησης Η επιβου-λή επεκτείνεται και πέρα από τηνπερίκλειστη περιοχή στην ευρύ-τερη περιοχή της Αμμοχώστουraquo

Όλα αυτά 46 ακριβώς χρόνια μετάπου laquoμπήκαν στην πόλη οι οχτροίraquoκατά τον στίχο του Γιώργου Σκούρ-τη και με το ερώτημα να επικρέ-μαται επί των κεφαλών των Αμ-μοχωστιανών και όχι μόνο Τι κάνειη Λευκωσία Σύμφωνα με τονΥΠΕΞ Ν Χριστοδουλίδη (βλ σελ6)ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πολύπρόσφατα πρότεινε στον ΓΓ τωνΗΕ στους Πέντε του ΣΑ και στηνΕΕ laquoτην άμεση σύσταση Τεχνι-κής Επιτροπής για την ανοικοδό-μηση και επανεγκατάσταση στηνπερίκλειστη περιοχή στην βάσηκαι των σχετικών ψηφισμάτων

των ΗΕ ο οποία θα απαρτίζεταιαπό ξένους και Κύπριους ειδικούςπου θα ετοιμάσουν τις σχετικέςτεχνικές μελέτεςraquohellip Αξίζει να ση-μειωθεί ότι ενώπιον της κυβέρνη-σης υπάρχει εδώ και τρία χρόνιασυγκροτημένη πολιτική πρότασητριών επιφανών Βαρωσιωτών ηοποία αντί να τύχει μελέτης καιοι συγγραφείς της να τύχουν τηςόποια απάντησης τοποθετήθηκεστο ράφι και τώρα που ο κόμποςφτάνει στο χτένι η Λευκωσίασπεύδει στη λύση της ΤεχνικήςΕπιτροπής Ενόψει της δυσμενούςσυγκυρίας η laquoΚraquo επαναφέρει σή-

μερα την πρόταση που τρεις οιεπιφανείς Βαρωσιώτες κατέθεσανστην κυβέρνηση και δημοσιοποί-ησαν μέσω της laquoΚraquo στις24122017 Πρόκειται για τουςΘεόφιλο Β Θεοφίλου Πρέσβη ετπρώην Μόνιμο Αντιπρόσωπο στηνΕΕ Γεώργιο Κ Αρέστη ΕπίτιμοΔιδάκτορα του Πανεπιστημίουτου Κεντ πρώην Δικαστή του Ανω-τάτου Δικαστηρίου και τέως Δι-καστής του Δικαστηρίου της ΕΕκαι Δημήτριο Χ Χατζηχαμπή Επί-τιμο Διδάκτορα του Πανεπιστημίουτου Exeter πρώην Πρόεδρο τουΑνωτάτου Δικαστηρίου

Μήπως πέταξε το πουλί των Βαρωσίων ή ακόμαΜετά το σχέδιο ανοίγματος της περίκλειστης περιοχής που έδωσε ο Ερντογάν στον Τατάρ ήρθε η αντίδραση της Λευκωσίας

Φρονούμε ότι οι σκέψεις και ειση-γήσεις που ακολουθούν χωρίς ναείναι πλήρεις ή εξαντλητικές σκοπόέχουν να δώσουν αυτό το στίγμαπου πρέπει να διέπει την παράδοσητων Βαρωσίων στα Ηνωμένα Έθνη

1 Η ανοικοδόμηση της πόληςπροϋποθέτει δαπάνες δισεκατομ-μυρίων και συνεχείς εργασίες πολ-λών ετών Τούτο θα καταστήσειτηνΑμμόχωστο ένα τεράστιο και διαρ-κές εργοτάξιο που πέραν της χρη-ματοδότησής του θα ελκύσει ανα-λόγως μεγάλο αριθμό επενδύσεωνκαι εργαζομένων παρέχοντας πρω-τοφανείς οικονομικές ευκαιρίες καισυμβάλλονταςτα μέγιστα στη δη-μιουργία θέσεων εργασίας και στηνάνευ προηγουμένου οικονομικήανάπτυξη ολοκλήρου της ΚύπρουΣτην ανοικοδόμηση της πόλης θαπρέπει να συμμετέχουν σε συνερ-γασία και οι Ελληνοκύπριοι και οιΤουρκοκύπριοι όπως και άλλοι ώστε

να παρέχεται ανάλογο όφελος καιστις δύο κοινότητες οι δε Τουρκο-κύπριοι αναμένεται ότι θα συνεχί-σουν να μετέχουν και στη μετέπειταοικονομική ζωή της πόλης Τούτοθα σηματοδοτήσει και την ευρύτερησυνεργασία η οποία παρέχεταιμέσω της οικονομίας αφού η οικο-νομία και μάλιστα στη σύγχρονηεποχή ενώνει

2 Η εξασφάλιση των οικονομι-κών πόρων που θα απαιτηθούν γιατην ανοικοδόμηση της πόλης σεμεγάλο βαθμό από εξωτερικές πηγέςθα διευκολυνθεί από την προοπτικήτης δικοινοτικής συμμετοχής ιδι-αιτέρως στο πολιτικό επίπεδο Συγ-κεκριμένως όσον αφορά την Ευρω-παϊκή Ένωση η συνδρομή της μπο-ρεί ευλόγως να αναμένεται και ναείναι σημαντική τονίζοντας τηνπαρουσία της αλλά και τον ευρω-παϊκό προσανατολισμό της πόληςκαι ενισχύοντας την τουρκοκυπρια-

κή κοινότητα η οποία θεωρεί εαυτήναδικημένη από την Ευρωπαϊκή Ένω-ση

3 Το λιμάνι της πόλης θα μπορείνα τεθεί υπό τη συνδιαχείριση Ελ-ληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίωνυπό καθεστώς που θα συμφωνηθείστο πλαίσιο ήδη υποβληθείσας πρό-τασης για τη διεξαγωγή νομίμωςελευθέρου εμπορίου Τα πλεονε-κτήματα και για τις δύο κοινότητεςθα είναι σημαντικά και η συνεργασίατων θα ενισχυθεί περαιτέρω

4 Η παραλιακή περιοχή νοτίωςτων τειχών η οποία ευρίσκεται κοντάστην περίκλειστη πόλη θα προσφέ-ρεται ιδανικώς για τη δημιουργίαμαρίνας με συμμετοχή στην κατα-σκευή και συνδιαχείριση των δύοκοινοτήτων υπό καθεστώς ανάλογοεκείνου του λιμανιού Τούτο πέραντου οικονομικού οφέλους θα συμ-βάλει στην εξωτερική επικοινωνίακαι στην ανάπτυξη της πόλης και

στην ενίσχυση της συνεργασίαςτων δύο κοινοτήτων

5 Η Αμμόχωστος θα προσφέ-ρεται κατrsquo εξοχήν για τη δημιουργίαδικοινοτικού Κέντρου ΚυπριακώνΣπουδών και αναλόγων εκπαιδευ-τικών και πολιτιστικών δραστηριο-τήτων προς περαιτέρω προώθησητης συνεργασίας των δύο κοινοτή-των Όπως και η οικονομία έτσικαι ο πολιτισμός ενώνει

6 Η εντός των τειχών πόλη θαμπορεί να περιληφθεί με προς τούτοδιαβήματα της Δημοκρατίας καιμάλιστα άμεσα στον κατάλογο τηςπολιτιστικής κληρονομιάς της UNE-SCO προσφερόμενη για κοινή πο-λιτιστική δραστηριότητα με διεθνήεμβέλεια

7 Η εφαρμογή του κοινοτικούκεκτημένου στα Κατεχόμενα έχειανασταλεί με την ένταξη της Κυ-πριακής Δημοκρατίας στην Ευρω-παϊκή Ένωση Μπορεί να εξετασθεί

κατά πόσο είναι πρόσφορο να επε-κταθεί το κοινοτικό κεκτημένο σταΒαρώσια με την επιστροφή των σταΗνωμένα Έθνη για επανεγκατά-σταση Τούτο θαπροσφέρει σημαν-τικό όφελος και στους Τουρκοκυ-πρίους ως πρόσβαση στην Ευρω-παϊκή Ένωση σε συνάρτηση μετην εκεί εμπλοκή και παρουσία τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης στην ανοικο-δόμηση αλλά και ενδεχόμενη συμ-μετοχή της στη λειτουργία του λι-μανιού και θα ανοίξει την προοπτικήεπέκτασης του κοινοτικού κεκτη-μένου σε όλη την Κύπρο όταν επέλ-θει η λύση

8 Στην εν λόγω περιοχή ως ομο-σπονδιακή περιοχή θα μπορούννα εγκατασταθούν θεσμοί της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης και συγκεκρι-μένως ένας Οργανισμός (Agency)λαμβανομένου μάλιστα υπrsquo όψη ότιη Κύπρος δεν έχει εισέτι εξασφαλίσειοποιοδήποτε τέτοιο Οργανισμό

Καταλύτης η ανοικοδόμηση της περίκλειστης πόλης

Το προσφυγικό πρόβλημα έπειτααπό εκείνο των πεσόντων και αγνο-ουμένων του 1974 είναι το σοβα-ρότερο των προβλημάτων της ει-σβολής και κατοχής αφού αφοράτον ίδιο τον άνθρωπο ως την ύψι-στη αξία στην κοινωνική ζωή Στα43 χρόνια που πέρασαν από τηντουρκική εισβολή με δεδομένη δετη μη επιστροφή των εκτοπισθέν-των οι περισσότεροι της πρώτηςκαι δευτέρας γενεάς εκτοπισθέντεςndash με την τρίτη γενεά να ακολουθείκοντά- δεν θα επιστρέψουν ποτέαφού έχουν αποθάνει με τον ψυχικόπόνο του εκτοπισμού και τον ανεκ-πλήρωτο πόθο της επιστροφήςΌσον αφορά ακριβώς αυτό το θέμααπό νωρίς έγινε αντιληπτό για ει-δικώς προσφερόμενους λόγουςότι η επιστροφή των κατοίκων τηςΑμμοχώστου μπορούσε να επιτευχ-θεί πριν από τη λύση του κυπριακούπροβλήματος η οποία μετά απότην παρέλευση μιας δεκαετίαςεφαίνετο και απεδείχθη να καθί-σταται δύσκολη Ήδη στη Συμφω-νία Υψηλού Επιπέδου του 1979υπήρχε πρόνοια για προτεραιότηταστην επίτευξη συμφωνίας για επα-νεγκατάσταση στα Βαρώσια υπότην αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών

ndash και Βαρώσια δεν είναι μόνο η πε-ρίκλειστη περιοχή αλλά όλη η εκτόςτων τειχών πόλη της ΑμμοχώστουΤα ψηφίσματα 550 (1984) και 789(1992) του Συμβουλίου Ασφαλείαςτων Ηνωμένων Εθνών που ακο-λούθησαν εκφράζουν την ίδια προςτούτο αντίληψη των ΗνωμένωνΕθνών και περιέχουν την απόφασητης διεθνούς κοινότητας για τηνεπιστροφή των Βαρωσίων στα Ηνω-μένα Έθνη προς επανεγκατάστασηΤα οφέλη από την εφαρμογή τωνψηφισμάτων αυτών για τους εκτο-πισθέντες κατοίκους της πόλης μετην αποκατάσταση των δικαιωμά-των των και κατrsquo επέκταση για όλητην Κύπρο θα είναι μέγιστα όπωςθα είναι και καταλυτικά για τη λύσητου Κυπριακού Είναι δεδομένη ηαπροθυμία της Τουρκίας να εφαρ-μόσει τα ψηφίσματα 550 και 789Δεν υπήρξε όμως διαχρονικά ούτεκαι συγκεκριμένη και επίμονη πο-λιτική προώθησής των από δικήςμας πλευράς ενώ παραλλήλως ανε-πτύχθη και η παρανοημένη νοο-τροπία της laquoΑμμοχωστοποίησηςraquoτου Κυπριακού με τη συνδρομήσυναισθηματικών και άλλων πα-ραγόντων ως εάν η επιστροφή τωνκατοίκων της Αμμοχώστου να προ-

εξοφλούσε την ίδια τη λύση Τοαποτέλεσμα ήτο η εδραίωση τηςτουρκικής θέσης ότι η Αμμόχωστοςθα πρέπει να είναι μέρος της λύσηςπρος τεράστια ζημία μας και όσοναφορά τους κατοίκους της πόληςκαι την Κύπρο γενικώς και όσοναφορά τη διαπραγματευτική μαςθέση αφού αφήσαμε στην Τουρ-κία ένα δυνατό διαπραγματευτικόχαρτί στο πλαίσιο της λύσης αντίνα πιέζεται συνεχώς για εφαρμογήτων ψηφισμάτων 550 και 789

Δυναμική επαναπροώθησηΟι συνθήκες σήμερα και εφrsquo

όσον οι συνομιλίες για λύση τουΚυπριακού βρίσκονται σε στασι-μότητα δεν αφήνουν άλλα περι-θώρια και καθιστούν ακόμα πιοεπιτακτική την ανάγκη ενεργούς

και δυναμικής επαναπροώθησηςτων ψηφισμάτων 550 και 789 Πέ-ραν της συνεχιζόμενης φθοράςανθρώπων και τόπων δεν μπορείνα αγνοείται η ήδη επαπειλούμενηεφαρμογή τουρκικών σχεδίων πε-ραιτέρω παγίωσης τετελεσμένωνμε την επέκταση του εποικισμούτων Βαρωσίων (ήδη τα Κάτω Βα-ρώσια και άλλες περιοχές κατοι-κήθησαν από καιρού) ή το άνοιγμάτων υπό τουρκοκυπριακή διοίκησηπου αν εκδηλωθεί ενδέχεται ναδημιουργήσει πρόσθετα προβλή-ματα στη Δημοκρατία αλλά και ναδιχάσει τους Αμμοχωστιανούς ωςεκ της απογοήτευσης και εξάντ-λησης στείρων δεκαετιών Πρέπεινα είμαστε προετοιμασμένοι προςαντιμετώπιση τέτοιων ενδεχομέ-νων προλαμβάνοντες και όχι ακο-λουθούντες τις εξελίξεις Τούτο θαεπιτευχθεί με δική μας πρώτη κί-νηση για επανέγερση του θέματοςτων Βαρωσίων στο πλαίσιο τωνψηφισμάτων των ΗνωμένωνΕθνών που θα αδυνάτιζε οποιαδή-ποτε τουρκική πρώτη κίνηση επω-φελούμενη της δικής μας αδράνειαςστο θέμα Φρονούμε ότι υπάρχειπρόσφορο έδαφος για τέτοια πρω-τοβουλία όπως προκύπτει και από

την προσφάτως σχετική αναφοράτου γενικού γραμματέα των Ηνω-μένων Εθνών στην έκθεσή του γιατην τελευταία διάσκεψη και με δε-δομένη την επανάληψη της πάγιαςθέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβου-λίουγια επιστροφή των Βαρωσίωναλλά και από την ευλόγως αναμε-νόμενη στήριξη της διεθνούς κοι-νότητας και ιδιαιτέρως της Ευρω-παϊκής Ένωσης η οποία πλέον εμ-πλέκεται στο θέμα Συγχρόνωςθα πρέπει να υπομνησθεί ότι γιανα τύχει της αναγκαίας διεθνούςστήριξης αλλά και της αποδοχήςτης από την Τουρκία η νέα πρό-ταση για τα Βαρώσια θα πρέπειεν όψει της παρόδου του χρόνουπου πολλά αλλάζει ανεπιστρεπτίκαι στο πλαίσιο της δικοινοτικό-τητας που διέπει διαχρονικά τιςπροδιαγραφές της επιδιωκόμενηςλύσης να είναι αρκούντως δελε-αστική και για τους Τουρκοκυπρί-ους προσφέροντας κατrsquo αυτόν τοντρόπο οφέλη και στις δύο κοινό-τητες Σε αυτό το πνεύμα θα μπο-ρεί να είναι καταλύτης της επανέ-νωσης και συνεργασίας των κοι-νοτήτων και της ίδιας της λύσηςχωρίς επιπτώσεις στην υφιστάμενηνομιμότητα

Οκτώ προτάσεις για παράδοση των Βαρωσίων στα ΗEltltltltltltlt

H νέα πρόταση θα πρέπει εν όψει της παρόδου του χρόνουνα είναι αρκούντως δελεαστική και για τους Τουρκοκυπρίους

ltltltltltltlt

Tο ερώτημα που επικρέμαται επί των κεφαλών των Αμμοχω-στιανών και όχι μόνο Τι κάνει η Λευκωσία

Από το λιμάνιμέχρι την Καρπασία

Προχωρούμε στη διατύπωσησκέψεων που επεκτείνονταιπέραν της επιστροφής των Βα-ρωσίων στα Ηνωμένα Έθνη γιαεπανεγκατάσταση και που θαμπο ρούσαν να τύχουν μελέτηςκαι επεξεργασίας σε μετέπειταστάδιο διευκολύνοντας μάλι-στα και την επιδιωκόμενη ομο-σπονδιακή λύση1 Για σκοπούς οικονομικήςβιωσιμότητας και ανάπτυξηςαλλά και της επιθυμητής επα-νένωσης η Αμμόχωστος μπο-ρεί να επεκταθεί σε ευρύτερηπεριοχή βορείως των τειχώνώστε να περιλαμβάνει και τηνπαλαιά και τη νέα πόλη με δυ-νατότητα επέκτασης προς καιμέχρι και την Καρπασία ηοποία και να αποτελέσει ομο-σπονδιακή περιοχή στο πλαίσιοτης λύσης διζωνικής και δικοι-νοτικής ομοσπονδίας Τούτομάλιστα θα διευκολύνει και τηδιευθέτηση του εδαφικού αλ-λά και της ακτογραμμής ηοποία θα εμπίπτει στη δικαιο-δοσία των αντιστοίχων ζωνών2 Το λιμάνι της πόλης θα μπο-ρεί να τεθεί υπό την ομοσπον-διακή κυβέρνηση ως ομοσπον-διακό λιμάνι3 Στην εν λόγω περιοχή ωςομοσπονδιακή περιοχή θαμπορούν να εγκατασταθούνθεσμοί του μελλοντικού ομό-σπονδου κράτους Ακόμα τοπροτεινόμενο Κέντρο Κυπρια-κών Σπουδών καθώς και τοήδη λειτουργούν Πανεπιστήμιοτης Ανατολικής Μεσογείουμπορούν να καταστούν ομο-σπονδιακό πανεπιστήμιο προςεμπέδωση μέσω ενιαίων σπου-δών της ομοσπονδιακής συνεί-δησης και του κοσμοπολιτι-σμού που είναι η ειρηνική συ-νύπαρξη και συνεργασία αν-θρώπων με διαφορετική εθνό-τητα θρησκεία γλώσσα καιπολιτισμό4 Με αυτά τα δεδομένα η Αμ-μόχωστος ήδη επανενωμένηως ομοσπονδιακή περιοχή θαπροσφέρεται ιδανικώς με τηλύση και ως ομοσπονδιακήπρωτεύουσα

Ο εποικισμός της Αμμοχώστου ίσως λειτουργήσει ως η βαλβίδα εκτόνωσης της έντασης που δέχεται ο Ταγίπ Ερντογάν καθώς και ως laquoλάφυροraquo που θα επιδεικνύει η Άγκυρα στο εσωτερικό σαν παράσταση νίκης

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 9Τ Ο Θ Ε Μ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Της ΑΝΝΑΣ ΜΑΡΑΓΚΟΥ

Τι σημαίνει η Αμμόχωστος για μένα

Η γείωση η αίσθηση τηςασφάλειας ότι ανήκω ότιπροέρχομαι από γη νοτισμέ-

νη και είμαι η συνέχεια των άλλωνόπως τα παιδιά μου θα είναι η δικήμου συνέχεια

Η ισορροπία μου όταν όλα γύρωαποκτούν ανησυχητικές διαστά-σεις αναγνωρίζω και εκτιμώ τηβάση μουhellipόσο απρόσιτη καιαπροσπέλαστη και αν είναι γιατην ώρα

Στο μυαλό μου αυτά που με ανά-γιωσαν με βοήθησαν να ορθοπο-δήσω οι γονείς και η οικογένειάμου ο πρόπαππος μου ο καπετάνΠαναής Αγγελάτος από την Κεφα-λονιά ο θείος Μήτσος το σπίτι μετα έργα του Γεωργίου οι κολόνεςτης Σαλαμίνας τα άλογα της Έγ-κωμης η Καμπανόπετρα ο παλιόςΝαυτικός Όμιλος και η αναζήτησητων κογχυλιών κάτω από τα δί-κτυαhellipη αίσθηση όταν βυθίζονταντα πόδια μας στην ξανθή άμμο πουκρατούσε ακόμη τη ζεστασιά τηςμέραςhellipοι τρύπες των καβουριώνκαι η χαρά να τους ξετρυπώσουμεη θάλασσα που δημιουργούσε τιςλιμνούλες των παιδικών μας χρό-νων Οι τοίχοι του σπιτιού μας μετα κολλημένα κογχύλια ανάμεσασε έργα του Κκάσιαλου και της μά-νας μαςhellipπου βρήκα αργότεραστη μεσαιωνική Αμμόχωστο καιτα αγόρασα

Αυτά με στήριξαν και συνεχί-ζουν να με στηρίζουν σε τούτουςτους καιρούς της άλυτης λύσηςτης πανδημίας της τεχνολογίαςπου διεισδύει παντού της αππω-μάρας και της απληστίας που άλ-λαξαν τη φυσιογνωμία του τόπουhellipκαι σκέφτομαι την Αμμόχωστοβλέποντας τη θάλασσα του Πωμούσκέφτομαι την Αμμόχωστο καινιώθω απέραντη ευτυχία και ευ-γνωμοσύνη που την έζησα πέραγια πέρα Στα νιάτα μου έβλεπα

το φεγγάρι να βγαίνει ολόγιομοαπό τη θάλασσα και τώρα βλέπωστην άλλη πλευρά του νησιού μουτον ήλιο να δύειhellipέτσι όπως όλαστη ζωήhellipη Ανατολή και η Δύση

ότι κι αν αυτό σημαίνει για τονκαθένα μας

Η Αμμόχωστος μου λείπει αφάν-ταστα ως χώρος ως πατρίδα laquoωςχώμα που περπάτησαraquo όπως λέεικαι το τραγούδι αλλά πάνω απόόλα μου λείπει ένας κόσμος άλλωςπως όπως λέμε στα κυπριακά Μιαανεμελιά χαρακτήριζε εκείνα ταχρόνια του 60-70hellipσίγουρα οι με-γάλοι συνειδητοποιούσαν ότι τασύννεφα ήταν ήδη ορατάhellipεμείςστον κόσμο μας που αποτελείτοαπό παρέες της παραλίας ώρεςατέλειωτες στο νερό μέχρι να σου-ρώσουν τα δάκτυλά μας να ασπρί-σουν από την αρμύρα τα μαλλιάμας να κοκκινίσουν τα μάτια μαςhellipγια τους Βαρωσιώτες που γνωρίζουνΤα στίγματα του χρόνου μπορούν

και αγγίζουν το φωτογραφικό χαρτίευτυχώς όμως όχι και τη μνήμηlaquoΕίχε μια ελευθερία αλλά και μιατρέλα το Βαρώσι τίποτα το ψεύτικοτο προσποιημένο Ήταν χώρος δι-κός μας πέρα για πέρα και η θά-λασσα ήταν μέρος της ζωής μαςΈνας κοσμοπολίτικος χώρος αυ-τούσιος που είχε κέφι προοπτικήόραμα ελπίδα όχι ξενόφερτοςούτε ξενέρωτος Αυτά μένουν αυτάκανείς δεν μπορεί να τα εξαφανίσειαπό κανένα Βαρωσιώτηraquo

η διαδρομή η καθημερινή απότο Αλάσια στην Καμήλα με σταθμόστη σχεδία και από εκεί στη Γλώσ-σα Ο Νικόλας ο Μπούλης η Λίληο Δημήτρης ο Παντελής ο Κύραςο Κόσκρωφhellipο μόνος που μπορού-σε να τα βάλει μαζί μας ήταν ο φο-

βερός Χάλος που μας νοίκιαζε κάτισαπιοκανώ που γέμιζαν τα σώματαμε ξανίδεςhellipή ο Κάκος ο μηχανικόςόταν τους ενοχλούσαμε στον Ναυ-τικό Όμιλο ενώ εκείνοι ήταν απα-σχολημένοι με τους κυριακάτικουςαγώνες ταχύπλοων σκαφώνhellipΝί-κος Μαραγκός Κόκος ο Πασιής οΜέγαςhellipστα δικά μας τα μυαλά οιήρωές μας μαζί με τον Πανίκο Ια-κώβου τον αρχηγόhellip

Και τα χρόνια περνούσαν καιόταν πέρασε και η εφηβεία ινδάλ-ματα ήταν πια οι παρέες του Σκο-τεινού και του Κομίτη- θυμάμαιτον ανταγωνισμό ανάμεσα τουςόταν απάγγελναν τους θυμάμαινα αραδιάζουν αριθμούς με θεα-τρικό ύφος στο King George πί-νοντας Pims No 1 ενώ οι άλλοι οι

πιο μεγάλοι σύχναζαν -χαρτόπαιζανδηλαδή - στον Λευκό Πύργο (πουήταν το σπίτι του παππού μας)Φυσιογνωμίες αξέχαστες ο Ηλιά-κης και τα ποιήματά του οι παρέεςτου Γιαπάνη των Οrsquobrian του Πε-τρίδη του Αλέξη οι Πράγκοι οιΧατζησωτηρίου οι Φρήμαν ηβάρκα του Βασιλειάδη οι παρέεςκαι οι ολονύχτιες πλεύσεις για ναβγούμε στην απέναντι Βύβλο στονΛίβανο η επιστροφή Οι πρώτοιέρωτες Τα ξύλα το φεγγάρι στηβεράντα

Ξεχνάς Κοιμάσαι Και το Boccacio με τα μοντέρνα

δανέζικα έπιπλα και η Χέλεν καιο Νώντας και το Γυμνάσιο με τονκήπο απέναντι και το περίπτεροτο σπίτι της Άλεξ και της Μόνικαςτο Λύκειο οι βόλτες στο Βιένναγια τα τότε ανάρπαστα χάμπουρ-κερ που τα τρώγαμε στου Χατζη-χαμπή

Είχε μια ελευθερία αλλά καιμια τρέλα το Βαρώσι τίποτα τοψεύτικο το προσποιημένο τα πρώ-τα ξενοδοχεία οι πρώτοι τουρίστεςο Paul Newman στο Κωνστάντιαμε τη γυναίκα του Δεν ήταν χώροςψεύτικος φτιαγμένος για να περ-νούν καλά μόνον οι άλλοι οι ξέ-νοιhellipΉταν δικός μας πέρα για πέ-ρα και η θάλασσα ήταν μέρος τηςζωής μας Ένας κοσμοπολίτικοςχώρος αυτούσιος που είχε κέφιπροοπτική όραμα ελπίδα όχι ξε-νόφερτος ούτε ξενέρωτος Αυτάμένουν αυτά κανείς δεν μπορείνα τα εξαφανίσει από κανένα Βα-ρωσιώτη

Θα μπορούσα να γράφω γιαώρες για το Βαρώσι για τη Σαλα-μίνα για τον ήλιο για τη θάλασσαγια την ευτυχία που νιώθω ότι έζη-σα όλα αυτά και για το πόσο μουλείπουν

Πού να καταλάβουν οι κρατούν-τες αυτή την απουσία

Του ΑΧΙΛΛEΑ ΔΗΜΗΤΡΙAΔΗ

Ακόμη μια θλιβερή επέτειος για τηνΑμμόχωστο και ειδικά για την πε-ρίκλειστη πόλη ndash το Βαρώσι Δενθα απαριθμήσω τις ευκαιρίες γιαεπιστροφή του Βαρωσιού Προτιμώνα δώσω μια διαφορετική ανάλυσηπου μπορεί να βοηθήσει τους Βα-ρωσιώτες να προβληματιστούν γιατο πού πάμε και ποιες είναι οι πι-θανότητες επιστροφής τους με ήχωρίς την λύση του Κυπριακού

Βλέπω 4 επίπεδα ανάλυσης σεσχέση με (1) Ελληνοκύπριους (2)Τουρκοκύπριους (3) ΕυρωπαϊκόΔικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιω-μάτων (ΕΔΑΔ) (4) Διεθνή Παρά-γοντα

ΕλληνοκύπριοιΤο Βαρώσι είναι ο φάρος της λύ-

σης του Κυπριακού Αν ο φάροςαυτός σβήσει τότε η πορεία προςτην λύση έχει χαθεί Σε κάθε προ-σπάθεια λύσης μέσα στα ΜέτραΟικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ)ήταν πάντα η επαναφορά του Βα-ρωσίου στον έλεγχο της Δημοκρα-τίας Τώρα δυστυχώς μετά απότο τέλμα τα τελευταία τρία χρόνιαστις συνομιλίες δεν φαίνεται φωςστην σήραγγα Μάλιστα η συζή-τηση έχει μετατοπιστεί στο άνοιγματου Βαρωσιού κάτω από τουρκικήδιοίκηση

Θα δώσει ο στρατός τον έλεγχοστην υποτελή στην Τουρκία τοπικήδιοίκηση η οποία και θα επιτρέψεισε άτομα να εισέλθουν και να αξιο-ποιήσουν τις περιουσίες είτε τουςανήκουν είτε όχι

Το θέμα είναι τι κάνουν οι Βα-ρωσιώτες Σίγουρα θα ήταν καλύ-τερα το δίλημμα να μην υπήρχεΌμως είναι εκεί Ποια είναι η θέσητων πολιτικών μας αρχηγών Τιθα συμβουλεύσουν τους Βαρωσιώ-τες να κάνουν Πώς θα τους βοη-θήσουν έμπρακτα

ΤουρκοκύπριοιΉδη ο Τούρκος αντιπρόεδρος

με επίσκεψή του στα κατεχόμεναέχει αρχίσει να μας λέγει το σχέδιοανοίγματος της πόλης Λένε τώρα

ότι θα είναι σταδιακό μετά τις εκλο-γές τον Οκτώβριο Η ΕπιτροπήΑκίνητης Ιδιοκτησίας της Τουρκίας(ΕΑΙ) που εδρεύει στην κατεχόμενηΛευκωσία έχει ήδη 280 αιτήσειςΒαρωσιωτών Θα έχουν διαφορε-τική μεταχείριση από όλους τουςάλλους Έχουμε και το ΕΒΚΑΦοπλισμένο με μια δήθεν δικαστικήαπόφαση που μας λέγει ότι του

ανήκει το Βαρώσι παρrsquo όλο τοναποικιακό συμβιβασμό το 1960 καιτις αποφάσεις του ΕΔΑΔ

ΕΔΑΔΣτο ΕΔΑΔ έχουμε την μεταβολή

της θέσης του Κράτους για την πα-ροχή βοήθειας στου Κύπριους εναν-τίον της Τουρκίας Από τον Οκτώ-βριο του 2006 άλλαξε η πολιτικήπου εφαρμοζόταν με επιτυχία απότο 1989 (τον καιρό της ΤιτίναςΛοϊ-ζίδου) Δυστυχώς καμία εξήγησηΜετά την εγκατάλειψη στην υπό-θεση της Κώμας του Γιαλού και τηνάρνηση βοήθειας στην υπόθεσητης Τύμπου είχαμε την υποτονικήυποστήριξη των 2frac12 σελίδων σε πα-ρατηρήσεις για το Βαρώσι Και σαννα μην έφταναν αυτά το Κτηματο-λόγιο ζητά και euro3000 για να δώσει

εκτίμηση για την απώλεια των ενοι-κίων Το ύψος των αποζημιώσεωνείναι τεράστιας σημασίας όχι μόνογια το Βαρώσι αλλά και για όλα τακατεχόμενα Με βάση ποιες αξίεςθα υπολογιστούν οι ζημιές για ταενοίκια Με τις τιμές των κατεχο-μένων ή με τις αντίστοιχες τιμέςστην ελεύθερη Αμμόχωστο Μεγάληη διαφορά και ακόμη πιο μεγάλη ηευθύνη του Κράτους για τη μη συ-νεργασία Τα πιστοποιητικά ιδιο-κτησίας τα εκδίδει η ΔημοκρατίαΟφείλει πιστεύω να τα υποστηρίξειδίδοντας τις επίσημες τιμές στοΕΔΑΔ Ποιος άλλος θα το κάνει ΗΤουρκία θέλει να ανοίξει το Βαρώσιγια να αναπτύξει το παραλιακό μέ-τωπο Έτσι εάν μπορούμε νομικάνα εμποδίσουμε αυτή την ανάπτυξητότε υπάρχει πιθανότητα να μην

ανοίξει Ο μόνος νομικός δρόμοςπου οδηγεί στο ΕΔΑΔ είναι με αίτησηστην ΕΑΙ και εξάντληση των τουρ-κικών ένδικων μέσων στα κατεχό-μενα Ο ιδιοκτήτης ή ο κληρονόμοςτου θα ζητά επιστροφή και ενοίκιααπό το 1974 Δεν συμβουλεύω τονκόσμο να πωλήσει απλά να διεκ-δικήσει και ο Δήμος το ΕΒΕΑ καιΑμμοχωστιανοί δικηγόροι θα μπο-

ρούσαν να βοηθήσουν Πρέπει ναεπικαιροποιήσει τα πιστοποιητικάιδιοκτησίας του Αν δε η περιουσίαείναι σε εταιρεία να επικαιροποι-ήσουν τους διευθυντές και μετόχουςΚαι κάτω από την διοίκηση τωνΗνωμένων Εθνών (ΗΕ) να ανοίξειτο Βαρώσι θα πρέπει κάποιος νααποδείξει στους ΟΗΕδες ότι είναιπράγματι ιδιοκτήτης σήμερα Τοπιστοποιητικό ιδιοκτησίας του 2020είναι το μαγικό χαρτί

Διεθνής παράγωνΠρέπει νομίζω να δούμε το Βα-

ρώσι και κάτω από το πρίσμα τουΟΗΕ Η απραξία και η απουσία δια-πραγματεύσεων στο Κυπριακό γιατα τελευταία τρία χρόνια συνιστούνσοβαρή επιδείνωση της προσπά-θειας για επιστροφή Μακάρι ηπροσφυγή στο Συμβούλιο Ασφα-λείας να φέρει αποτέλεσμα Δυ-στυχώς δεν είμαι αισιόδοξος Δενθα μιλήσω για τα Ελληνοτουρκικάδιότι η κατάσταση είναι σχεδόνεκτός ελέγχου και πιθανόν να είναιμια ευκαιρία για την Τουρκία νακάνει την κίνησή της Δυστυχώςδεν βρήκαμε σοβαρή υποστήριξηαπό την ΕΕ για την ΑΟΖ και έτσιπολύ φοβούμαι ότι ούτε εδώ θα μαςβοηθήσουν Εκτός βέβαια αν αρ-χίσει μια διαδικασία διαπραγμα-τεύσεων στα ΗΕ με βάση τα έξι ση-μεία του laquoΠλαίσιου ΓκουτέρεςraquoΑυτό μάλιστα μπορεί να γίνει σεσυντονισμό με την ΕΕ Ας θυμη-θούμε τις προτάσεις μας για ΜΟΕγια επιστροφή του Βαρωσιού καιγια το ειδικό καθεστώς του λιμανιούτης Αμμοχώστου Τελικά τα πράγ-ματα είναι δύσκολα και δεν μαςβγαίνει παρόλες τις καλές ιδέες γιαμια πράσινη πόλη ή τον καθορισμότου Βαρωσιού ως ομοσπονδιακόέδαφος όπως η Washington DC στιςΗΠΑ Γιrsquo αυτό χρειάζεται νομικόσχέδιο Β για να θωρακίσουμε τιςπεριουσίες και την επιστροφή τωνΒαρωσιωτών Διαφορετικά αφή-νουμε το Βαρώσι ανεπανόρθωταεκτεθειμένο με σοβαρή πιθανότητανα καταλήξει στο ΕΒΚΑΦ

Ο κ Αχιλλέας Δημητριάδης είναι δικηγόρος

Από τις ευκαιρίες να περάσουμε στις δράσεις Χρειάζεται νομικό σχέδιο Β΄ για να θωρακίσουμε τόσο τις περιουσίες όσο και την επιστροφή των Βαρωσιωτών στην πόλη τους

Τα στίγματα του χρόνου μπορούν και αγγίζουν το φωτογραφικό χαρτί ευτυχώς όμως όχι και τη μνήμη laquoΕίχε μια ελευθερία αλλά και μια τρέλα το Βαρώσι τίποτατο ψεύτικο το προσποιημένο Ήταν χώρος δικός μας πέρα για πέρα και η θάλασσα ήταν μέρος της ζωής μας Ένας κοσμοπολίτικος χώρος αυτούσιος που είχε κέ-φι προοπτική όραμα ελπίδα όχι ξενόφερτος ούτε ξενέρωτος Αυτά μένουν αυτά κανείς δεν μπορεί να τα εξαφανίσει από κανένα Βαρωσιώτηraquo

ltltltltltltlt

Και κάτω από την διοίκη-ση των ΗΕ να ανοίξει τοΒαρώσι θα πρέπει κάποι-ος να αποδείξει στουςΟΗΕδες ότι είναι πράγ-ματι ιδιοκτήτης σήμερα

ltltltltltlt

laquoΔέκα χρόνια έστελνε τις μέλισσές του ο Ονήσι-λος να μας κεντρίσουν ναμας ξυπνήσουν να μαςφέρουν ένα μήνυμαraquo Π Μηχανικός

ltltltltltltlt

Θα μπορούσα να γράφωγια ώρες για το Βαρώσιγια τη Σαλαμίνα για τονήλιο για τη θάλασσα γιατην ευτυχία που νιώθω ότιέζησα όλα αυτά και για τοπόσο μου λείπουν Πού νακαταλάβουν οι κρατούν-τες αυτή την απουσία

Το ύψος των αποζημιώσεων είναι τεράστιας σημασίας όχι μόνο για το Βαρώσι αλλά και για όλα τα κατεχόμενα Με βάση ποιες αξίες θα υπολογιστούν οι ζημιέςγια τα ενοίκια Με τις τιμές των κατεχομένων ή με τις αντίστοιχες τιμές στην ελεύθερη Αμμόχωστο

10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Ρ Ε Υ Ν Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΧΑΡIΔΗΜΟΥ Κ ΤΣΟYΚΑ

Ο ηγέτης ως υπερμεταδότης

Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά Μό-λις είχε τοποθετηθεί το φέ-ρετρο στο κέντρο της εκ-

κλησίας - ξεσκέπαστο όπως συ-νηθίζεται στην πόλη μας Πλήρηςημερών ο νεκρός αγαπημένος θεί-ος έμοιαζε να κοιμάται γαλήνιαΟι στενοί συγγενείς πήραν τις θέ-σεις τους πλάι στη σορό Βλέμματαχαμηλωμένα θλίψη βουβή Το εκ-κλησίασμα είχε ήδη προσέλθει γύ-ρω στα 90 άτομα Πάνω από τουςμισούς φορούσαν μάσκα

Προς το τέλος της νεκρώσιμηςακολουθίας ο ιερέας είπε λίγα λόγιαγια τον μεταστάντα ndash μεστά καισυγκινητικά Αναφέρθηκε στα παι-δικά χρόνια της απόλυτης φτώχειαςστη δεκαετία του lsquo40 στον έντιμοαγώνα του για επιβίωση στην εξαι-ρετική οικογένεια που έκανε στηνκαλοσύνη του αλλά και στον βαθύπόνο που έφερε καρτερικά για πά-νω από είκοσι χρόνια αφότου έχασετη μεγάλη κόρη του από καρκίνοΜε τον ανεπιτήδευτο επικήδειοο ιερέας παρέδιδε ουσιαστικά μα-θήματα ζωής

Πολλές φορές έχω σκεφτεί πόσοτυχερή είναι η ενορία μας να έχειτέτοιο ιερέα Ταπεινός ακούραστοςεναρμονίζει χριστιανικό λόγο καιαγαπητική πράξη Δεν χρηματίζε-ται ζει λιτά βρίσκεται δίπλα στο

πλευρό όσων τον έχουν ανάγκηΔεν είναι τυχαίο που είναι τόσοαγαπητός που γέμισε ξανά η εκ-κλησία που συρρέουν πιστοί καιαπό άλλα μέρη της χώρας να τονσυναντήσουν Δεν μπορώ να απο-φύγω την οπτική γωνία με τηνοποία συνηθίζω να βλέπω τους δη-μόσιους αξιωματούχους στα μάτιαμου είναι το πρότυπο του ηγέτη ndashτου ανθρώπου που κέρδισε τον κα-θολικό σεβασμό τιμώντας την απο-στολή του Η μεγάλη επιρροή τουείναι συμβολική - δεν απορρέειτόσο από το αξίωμά του όσο απόαυτό που ενσαρκώνει

Για να είμαι ειλικρινής από παλιάδιέκρινα κάποιο ζηλωτισμό ως τηνάλλη πλευρά των αρετών του Είχαμια αγωνία τώρα να δω πώς θα χει-ριζόταν τον τελευταίο ασπασμόστο νεκρό και τα συλλυπητήριαστους συγγενείς Τα κρούσματατου κορωνοϊού πληθαίνουν ρα-γδαία γνωρίζουμε ότι θρησκευτικέςτελετές αποτελούν εστίες υπερμε-τάδοσης καλούμαστε όλοι να αλ-λάξουμε προσωρινά τουλάχιστονσυνήθειες Το φρόνιμο σκέφτηκαθα ήταν ο ιερέας να μας καλέσεινα κάνουμε ευλαβικά το σταυρόμας μπροστά στη σορό και στησυνέχεια να συλλυπηθούμε τουςσυγγενείς προφορικά χωρίς ασπα-

σμό Δεν θα ήταν εύκολη μια τέτοιααλλαγή συνήθειας Θα ήταν όμωςαναγκαία Άλλωστε ότι οι περισ-σότεροι φορούσαν μάσκα έδειχνεότι ο κόσμος ανησυχεί

Ο ζηλωτισμός επικράτησε τηςσύνεσης Ο ιερέας ανακοίνωσε απότην Ωραία Πύλη ότι ο ίδιος θα ασπα-σθεί και το νεκρό και τους συγγε-νείς laquoΕσείςraquo είπε στο εκκλησίασμαlaquoνα κάνετε ότι λέει η συνείδησήσας Μπορείτε να τηρήσετε τα μέ-τρα της πολιτείας Εγώ πάντωςδεν φοβάμαι Όποιος πιστεύει δενκινδυνεύει Αν δεν σε σώσει ο Θεόςδεν θα σε σώσει η μάσκαraquo Πλη-σίασε το φέρετρο ασπάστηκε τονεκρό και κατόπιν τους συγγενείςΜπορείτε να μαντέψετε τι ακολού-θησε Ο κόσμος μιμήθηκε τον ιερέαΟ κοινωνικός εαυτός υπερίσχυσετου βιολογικού ενστίκτου της αυ-τοπροστασίας

Η σκηνή είναι πολλαπλώς εν-διαφέρουσα Πρώτον το μήνυμαείναι αντιφατικό Από τη μια laquoτη-ρήστε τα μέτραraquo από την άλλη laquoεί-στε ελεύθεροι να κάνετε ότι θέ-λετεraquo (άρα μπορείτε να μην τα τη-ρήσετε) Η αντιφατικότητα παγι-δεύει η ρητή διστακτική συμβουλήτου ποιμένα για τήρηση των μέ-τρων αποστασιοποίησης περιβάλ-λεται από την ισχυρότερη άρρητη

σωματοποιημένη υπόδειξή του νααποδείξουν οι πιστοί την ισχύ τηςπίστης τους αγνοώντας τα μέτραΗ μη λεκτική ndash σωματική - μεταε-πικοινωνία ακυρώνει το μήνυματης λεκτικής επικοινωνίας

Δεύτερον το μήνυμα είναι σαθρόκαι αθέλητα εγωιστικό Ακόμα κιαν θεωρήσω ότι η πίστη μου με προ-στατεύει πόσο ισχυρή πρέπει ναείναι για να συμβεί αυτό Πώς ξέρωότι δεν αυταπατώμαι Κι αν η πίστημου δεν είναι τόσο βαθιά όσο νομίζωκαι μολυνθώ Κι αν έτσι μολύνωτους άλλους γύρω μου Μπορώ ναπάρω το ρίσκο να βλάψω την υγείαμου ενόσω είμαι υπεύθυνος γιαόλους τους ανθρώπους της ζωήςμου που με έχουν ανάγκη Η ζωή

μου δεν ανήκει μόνο σε μέναmiddot ανήκεικαι στους αγαπημένους μου Μήπωςότι εγώ θεωρώ πίστη δεν είναι παράσυγκεκαλυμμένος εγωισμός

Τρίτον ο ηγέτης δεν παρουσιά-ζει θεωρητικές εναλλακτικές σεόσους τον ακολουθούν αλλά ακρι-βώς επειδή είναι ηγέτης - άρα βρί-σκεται σε περίοπτη θέση με συμ-βολικά ισχυρό λόγο προκαλώνταςμιμητική συμπεριφορά - έχει τηνευθύνη να χαράσσει το πλαίσιο εν-τός του οποίου θα κινηθούν οι άλ-λοι Ο καλός γονιός δεν λέει στοπαιδί laquoέχεις την ελευθερία να λεςή να μη λες ψέματαraquo Έχοντας θέσηευθύνης παιδαγωγεί θέτοντας μεέργα και λόγια τους κανόνες τηςέντιμης ζωής Η ελευθερία δεν είναιισοδύναμη με τη δέσμευση Για ναπαραφράσω τον Βίτγκενστάϊν εναρχή ην η πράξη της δέσμευσηςτου ηγέτη σε κανόνες που ex officioθέτει και έπεται η ελευθερία τωνάλλων να τηρούν τους κανόνες Οηγέτης που το ξεχνά αυτό παρα-βλέπει τη σημαντικότερη λειτουρ-γία του ρόλου του ndash την ευθύνητου να θέτει και να τηρεί κανόνες

Γνωρίζοντας την τεράστια εκτί-μηση που απολαμβάνει ο συγκε-κριμένος ιερέας στην πόλη μαςσκέφτομαι πόσο διαφορετική θαήταν η συμπεριφορά των παρευ-

ρισκόμενων αν έδινε το παράδειγμααποφεύγοντας κάθε ασπασμό καιχειραψία στη διάρκεια της κηδείαςκαι παροτρύνοντας τους πιστούςνα κάνουν κι αυτοί το ίδιο Ακόμηκαλύτερα πόσο καλύτερα θα ήταναν μιμούνταν τον Οικουμενικό Πα-τριάρχη και φορούσε μάσκα στηδιάρκεια της κηδείας Είμαι βέβαιοςότι όλοι θα τον ακολουθούσαν Μιαεντελώς διαφορετική συμπεριφοράθα υιοθετούνταν με τη ρεαλιστικήδυνατότητα να εμπεδωθεί για όσοχρόνο είναι αναγκαία Ο ηγέτης θαλειτουργούσε τότε ως υπερμετα-δότης ndash όχι του κορωνοϊού αλλάτης υπεύθυνης συμπεριφοράς

Χρειαζόμαστε ηγέτες-υπερμε-ταδότες ευθύνης Ανθρώπους μεεπιρροή σε κάθε ηλικιακή ομάδαΟι νουθεσίες των πολιτικών να τη-ρούμε τα μέτρα είναι κενές γιατίσυνήθως οι φορείς τους στερούνταικύρους Μόνο άνθρωποι με συμ-βολική ισχύ ndash influencers κάθε εί-δους -μπορούν να ασκήσουν ου-σιαστική επιρροή

Ο κ Χαρίδημος Τσούκας (wwwhtsou-kascom) είναι καθηγητής Στρατηγικής Δι-οίκησης στην Έδρα Columbia Ship Mana-gement Πανεπιστήμιο Κύπρου και Κο-σμήτορας της Σχολής ΜεταπτυχιακώνΣπουδών

Των ΧAΡΗ ΨAΛΤΗ και ΝΕOΦΥΤΟΥ ΛΟΪΖIΔΗ

Μετά την αποτυχία τους Κρανς Μον-τανά έχουν παρατηρηθεί σημαντικέςζυμώσεις και μετακινήσεις μέσαστην ελληνοκυπριακή κοινωνία καιτον τρόπο που αντιμετωπίζει τηνεπίλυση τους κυπριακού προβλή-ματος Συγκεκριμενα έχει αυξηθείσημαντικά το ποσοστό των Εκ πουβρίσκουν το στατους κβο απαρά-δεκτό (βρίσκεται σήμερα στο 794)και υπήρξε ξεκάθαρη απόρριψη τηςδιχοτομικής λογικής και laquoσχεδίωνΒraquo αφού σήμερα 80 απορρίπτειτα δύο κράτη Αντίθετα έχουν ενι-σχυθεί οι κεντρομόλες δυναμικέςαφού μόνο 24 απορρίπτει την Δι-ζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδίακαι μόνο 11 το ενιαίο κράτος

Ωστόσο εδώ κάποιος θα μπο-ρούσε να αντιτείνει ότι υπάρχει ένασημαντικό ποσοστό στην εκ κοι-νότητα που θέλει πρώτα να δεί τοτελικό περιεχόμενο της ΔΔΟ για ναμπορέσει να τοποθετηθεί ξεκάθαραυπέρ της σε έρευνες και συνεπώςνα έχουμε μια καθαρότερη εικόνατου τι ακριβώς μπορεί να υποστη-ριχθεί σε ένα ενδεχόμενο δημοψή-φισμα ως πακέτο λύσης του κυπρια-κού προβλήματος Όντως οι τυπικέςαπαντήσεις στις καθιερωμένες δη-μοσκοπήσεις δεν παρέχουν λεπτο-μερείς πληροφορίες σχετικά με τιςπροτιμήσεις των πολιτών αναφορικάμε τους διάφορους συμβιβασμούςπου εμπεριέχονται σε πιθανές συμ-φωνίες Για να αντιμετωπίσουμεαυτό το κενό στην πρακτική και βι-βλιογραφία των διαπραγματεύσεωντου Κυπριακού στρέψαμε την προ-σοχή μας μετά την αποτυχία στοΚρανς Μοντανά σε μια νέα εφαρ-μογή της τεχνικής της συνδυασμέ-νης ανάλυσης (conjoint analysis)σεειρηνευτικές διαδικασίες ως μιαμέθοδο που θα επιτρέψει στουςερευνητές διαπραγματευτές και τοκοινό να αποκτήσουν καλύτερη κα-τανόηση των αμοιβαίων υποχωρή-

σεων που θα μπορούσαν να απο-δεχθούν οι πολίτες στο σχεδιασμότης λύσης του κυπριακού προβλή-ματος (βλ Βόρεια Ιρλανδία στοhttpkentucytoolucyaccyhome)

Σε αυτό το άρθρο θα παρουσιά-σουμε τα κύρια αποτελέσματα τηςακαδημαικής αυτής έρευνας πουέγινε και στις δύο κοινότητες τηςΚύπρου από το Νοέμβριο του 2019μέχρι τον Μάρτιο του 2020 με συλ-λογή αντιπροσωπευτικού δείγματος(817 ΕΚ και 804 ΤΚ) από σπίτι σεσπίτι με τη μέθοδο της πολυστα-διακής στρωματοποιημένης τυχαί-ας δειγματοληψίας στη βάση τηςπρωτοβουλίας του Γενικού Γραμ-ματέα Αντόνιο Γκουτέρες και τηςλογικής αμοιβαίων συμβιβασμώνπου πρότεινε στο laquoΠακέτο Γκου-τέρεςraquo μέσω ολοκληρωμένων δια-πραγματεύσεων

Στην έρευνα αυτή εξετάσαμεσυγκεκριμένα επιλογές για τον κα-

ταμερισμό της εξουσίας το πλαίσιοτης ασφάλειας των διατάξεων γιατους εκτοπισμένους των ανθρω-πίνων δικαιωμάτων και των εδα-φικών αναπροσαρμογών που στο-χεύουν στον εντοπισμό αμοιβαίααποδεκτών συμβιβασμών και τηςζώνης πιθανών συμφωνιών κατα-λήγοντας ότι είναι δυνατό να εξευ-ρεθούν πακέτα λύσης που θα υπο-στηριχθούν σε δημοψήφισμα καιαπό τις δύο κοινότητές της Κύπρουμε κύριο στόχο να απαντήσουμε

στο ερώτημα αν το κυπριακό πρό-βλημα είναι επιλύσιμο Αν δηλαδήμπορούν να εντοπιστούν αμοιβαίωςαποδεκτά πακέτα λύσης του κυ-πριακού προβλήματος που θα γί-νουν αποδεκτά στο ενδεχόμενοδημοψηφίσματος και από τις δύοκοινότητες της Κύπρου

Τα κύρια ευρήματα της έρευναςήταν ότι από τις πρόνοιες του πα-κέτου Γκουτέρες οι σημαντικότερεςαπό αυτές που επηρεάζουν σημαν-τικά την υποστήριξη ενός πακέτου

λύσης είναι το εδαφικό το περιου-σιακό και η ασφάλεια εφαρμογήτης λύσης Αντίθετα η εκτελεστικήεξουσία δεν βρέθηκε να επηρεάζεισε σημαντικό βαθμό την απόφασητων συμμετοχόντων σε ενδεχόμενοδημοψήφισμα παρά το γεγονός ότιστο Κρανς Μοντανά είχε αναδειχθείσε κύριο διαπραγματευτικό διακύ-βευμα Επίσης πολύ σημαντικόείναι ότι οι ερωτηθέντες φαίνεταινα ευνοούν ρυθμίσεις με μεγαλύτερηεμπλοκή διεθνών οργανισμών όσον

αφορά την ασφάλεια τις αποζημιώ-σεις και την δικαστική εξουσία

Η προσομοίωση τεσσάρων πα-κέτων λύσης με συγκεκριμένο πε-ριεχόμενο και τα ποσοστά αποδο-χής τους σε ενδεχόμενο δημοψή-φισμα παρουσιάζεται στον Πίνακαπιο κάτω Το κυριότερο έυρημα εί-ναι ότι σε σχέση με το σχέδιο Ανάν(που δεν φαίνεται να γίνεται απο-δεκτό σήμερα από τις δύο κοινό-τητες) υπάρχουν τουλάχιστον δύοάλλες βελτιωμένες επιλογές που

μπορούν να τύχουν της στήριξηςκαι των δύο κοινοτήτων στο ενδε-χόμενο νέου δημοψηφίσματος Απrsquoαυτό συμπεραίνεται ότι το κυπρια-κό πρόβλημα είναι επιλύσιμο

Ο κ Χάρης Ψάλτης είναι αναπλ καθηγη-τής Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Ψυχο-λογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Ο κ Νεόφυτος Λοϊζίδης είναι καθηγητήςστη Διεθνή Ανάλυση Συγκρούσεων στοΠανεπιστήμιο του Κεντ

Είναι το κυπριακό πρόβλημα επιλύσιμο Στοιχεία από πρόσφατη έρευνα στις δύο κοινότητες με μια νέα μεθοδολογία

ltltltltltltlt

Χρειαζόμαστε ηγέτες-υπερμεταδότες ευθύνηςΑνθρώπους με επιρροήσε κάθε ηλικιακή ομάδαΟι νουθεσίες των πολιτικών να τηρούμε τα μέτρα είναι κενές γιατί συνήθως οι φορείς τουςστερούνται κύρους

Εκτελεστική εξουσία

Εδαφικό

Mε την υποστήριξηαπό τουλάχιστον ένα

τέταρτο των βουλευτώναπό κάθε κοινότητα

ΕΚ και ΤΚ συμπρόεδροινα εκλέγονται μέσωδιασταυρούμενης

ψήφου

Oλα τα κόμματα κατά αναλογία των εδρών

τους στη Βουλή

Oλα τα κόμματα κατά αναλογία των εδρών

τους στη Βουλή

Συν τη Μόρφου Συν τη Μόρφου Η Μόρφου και η ΒόρειαΚαρπασία θα γίνουν

ομοσπονδιακές περιοχές

Συν την παλιά ΜόρφουΡιζοκάρπασο Γιαλούσα

Αποζημιώσεις

Εφαρμογήεγγυήσεις

Ανώτατο δικαστήριο

Γενική υποστήριξη

50000 ευρώ (κατά μέσοόρο) και να αυξομειώνεταιμε βάση δίκαιη εκτίμησηεμπειρογνωμόνων των

Ηνωμένων Εθνών για τηναπώλεια

150000 ευρώ (κατά μέσοόρο) και να αυξομειώνεταιμε βάση δίκαιη εκτίμησηεμπειρογνωμόνων των

Ηνωμένων Εθνών για τηναπώλεια

300000 ευρώ (κατά μέσο όρο) συν εγγυημένη

στέγαση οπουδήποτεστην Κύπρο

300000 ευρώ (κατά μέσο όρο) συν εγγυημένη

στέγαση οπουδήποτεστην Κύπρο

ΟΗΕ με τις τρεις πρώηνεγγυήτριες Ελλάδα

Τουρκία και ΗνωμένοΒασίλειο

ΟΗΕ με χώρες της ΕΕόπως η Ιρλανδία η Γαλλία

και η Γερμανία

ΟΗΕ με τρίτες χώρεςόπως η Ιαπωνία η

Αυστραλία και ο Καναδάς

ΟΗΕ με τρίτα μέρη όπως το ΝΑΤΟ

Mε ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ και μειοψηφίαδικαστών που θα

διορίζεται από το ΕΔΑΔ

Mε ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ με εκ

περιτροπής προεδρία

Aπό ειδικό δικαστήριο του ΟΗΕ με έδρα

την Κύπρο

Με ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ με εκ

περιτροπής προεδρία

39 (36-42) 45 (43-49) 59 (55-62) 56 (53-60)

Ελληνοκύπριοι 33 (28-37) 47 (42-51) 65 (61-70) 58 (53-63)

Τουρκοκύπριοι 46 (41-50) 45 (40-50) 53 (48-57) 55 (51-60)

ltltltltltltlt

Aπό τις πρόνοιες του πακέτου Γκουτέρεςοι σημαντικότερες από αυτές που επηρεάζουνσημαντικά την υποστή-ριξη ενός πακέτου λύσηςείναι το εδαφικό το περι-ουσιακό και η ασφάλεια

1ΣΧEΔΙΟ ΑΝAΝ

2ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 1

3ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 2

4ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 3

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 11Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Προκάλεσαν εγκεφαλικά οι 30Η είδηση της περασμένης Δευτέρας ότι 30ΔΗΚΟϊκοί έχουν αποχωρήσει από το κόμματου Κέντρου και προσχωρούν στην Πλατ-φόρμα των πέντε στελεχών που αποχώρη-σαν προσφάτως προκάλεσε απανωτά εγ-κεφαλικά τόσο στον πέμπτο όροφο όσο καιστα παράλια όπου παραθερίζουν ΔΗΚΟϊκάκαι μη εξαιρετέα στελέχη Καθόλου τυχαί-ος ο πανικός τους αν λάβουμε υπόψη πωςο Άγγελος Βότσης σε συνέντευξή τουστην laquoΚraquo διερωτήθηκε πού βρίσκεται μίασειρά επιφανών Κεντρώων όπως οι Κυ-πριανού Αγγελίδης Κολοκασίδης και Κλε-άνθους Χρειάστηκε να διαβάσουν τον κα-τάλογο για να διαπιστώσουν πως οι πλεί-στοι έχουν αποχωρήσει εδώ και καιρό ενώένας εξ αυτών συμπεριλαμβανόταν στοψηφοδέλτιο της Συμμαχίας Πολιτών το2016

bullbullbullbullΠού είναι ο Μάρκος Και τώρα που λέμε για παλαιά επιφανήστελέχη σε πηγαδάκια της Λευκωσίας πολ-λοί ήταν εκείνοι που διερωτήθηκαν ποια εί-ναι η άποψη του πρώην αναπληρωτή προ-έδρου του ΔΗΚΟ Μάρκου Κυπριανού για ταόσα λαμβάνουν χώρα στο κόμμα του Κέν-τρου Κάποιοι λένε πως έχει κλείσει τον κύ-κλο του στην πολιτική και τις όποιες συνα-ναστροφές του στο ΔΗΚΟ άλλοι λένε πωςείναι μια καλή ευκαιρία επανόδου Και ότανλέμε επανόδου ως εν δυνάμει ndashκαι μετριο-παθέστατος- υποψήφιος ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ στιςπροεδρικές εκλογές του 2023

bullbullbullbullΒλέπει Βουλή Αν όμως προβάλλεται ως προεδρικός υπο-ψήφιος ο Μάρκος Κυπριανού ποιο να είναιάραγε το μέλλον του Νικόλα Παπαδόπου-λου Όπως φημολογείται στους κομματι-κούς διαδρόμους στο ΔΗΚΟ έχουν αποδε-χτεί πως δεν παίρνει το κόμμα περαιτέρωαποχή από την εξουσία Γι΄ αυτόν ακριβώςτον λόγο ο ΔΗΚΟϊκός Πρόεδρος είναι έτοι-μος να κλείσει προσωρινά τις όποιες βλέ-ψεις για τις προεδρικές του 23 και προετοι-μάζεται για ένα σενάριο προεδρίας τηςΒουλής Πάντως δεν πρέπει να θεωρείταιδεδομένη η συμπόρευση με το ΑΚΕΛ έλε-γαν στελέχη την περασμένη βδομάδα πουσημειώνουν ότι το κόμμα θα συζητούσεσυμπόρευση με τον ΔΗΣΥ δεδομένου ότι ουποψήφιος δεν θα αποτελεί αυτοαναίρεσήτους Σε αυτό το πλαίσιο αποκλείονταιεξαρχής για το ΔΗΚΟ ως υποψήφιοι οι Νί-κος Αναστασιάδης Αβέρωφ Νεοφύτου και

Νίκος Χριστοδουλίδης Ο καθένας για δια-φορετικούς λόγους

bullbullbullbullΤο θρίλερ της κατάταξηςΟ υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάν-νου μετά την κατάταξη της Ελλάδας στηκατηγορία Β έφαγε πολύ laquoξύλοraquo από τουςαγανακτισμένους των κοινωνικών δικτύωνΚαι τι δεν του έσουρναν περί εξυπηρέτη-σης των ξενοδόχων Τελικά ο Ιωάννου δι-καιώθηκε από την επιδημιολογική εξέλιξητης Ελλάδας Το θέμα είναι τι θα κάνει οΥπουργός αν η έξαρση νέων κρουσμάτωνστην Ελλάδα συνεχισθεί Επί του παρόντοςδεν τίθεται ζήτημα τρίτης κατηγορίας λένεοι πληροφορίες μας ωστόσο αν χρειασθείδεν θα διστάσει να το κάνει Η αλήθεια βε-βαίως είναι πως αυτό που προκάλεσε έκ-πληξη στην Αθήνα δεν ήταν η απόφαση κα-

θεαυτή αλλά η παράλειψη της Λευκωσίαςνα μην ενημερώσει εκ των προτέρων Καιαυτό όπως λέγεται συνδέεται με την κακήχημεία που έχουν ήδη Αναστασιάδης-Μη-τσοτάκης

bullbullbullbullΟι διακοπές των ταγώνΣε καλοκαιρινή νιρβάνα βρίσκεται η κυ-βέρνηση ακολουθώντας πιστά τις επιτα-γές του μήνα Αυγούστου Το σύνολο τωνμελών της κυβέρνησης κινούνται εντόςΚύπρου με πρώτο και καλύτερο τον Πρό-εδρο της Δημοκρατίας να απολαμβάνειτην καλοκαιρινή ανάπαυλα στην προεδρι-κή κατοικία του Τροόδους Από τους λιγό-τερους τυχερούς ο Υπουργός ΕξωτερικώνΝίκος Χριστοδουλίδης ο οποίος συνδυάζειδιακοπές αλλά και το καθήκον ένεκατουρκικών προκλήσεων κινούμενος μετα-

ξύ Λεμεσού γενέτειρα της συζύγου τωνπάτριων παφίτικων εδαφών και Λευκω-σίας όταν οι περιστάσεις το απαιτούν Οαναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωποςΠαναγιώτης Σεντόνας επιλέγει ΠρωταράΕπί των επάλξεων Αυγουστιάτικα βρίσκε-ται ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νου-ρής ο οποίος ευελπιστεί να βρεθεί σε κα-τάσταση διακοπών περί τα τέλη του μήναΤον κυβερνητικό εκπρόσωπο ΚυριάκοΚούσιο οι πληροφορίες τον θέλουν να μηνέχει εγκαταλείψει τη Λευκωσία Υπάρ-χουν και Υπουργοί που προγραμμάτιζανδιακοπές σε ελληνικά νησιά πλην όμωςτους τα χάλασε η μετατόπιση της Ελλάδαςστην κατηγορία Β

bullbullbullbullΨηφίζουν ΚύπροΣτο χώρο των κομμάτων η λογική που επι-

κρατεί αυτό το καλοκαίρι από πλευράς δια-κοπών είναι laquoδαγκωτόraquo Κύπρος Η Πάφοςφαίνεται να είναι ιδιαίτερα αγαπητός προ-ορισμός για τις κομματικές ηγεσίες για κά-ποιους αρχηγούς και λόγω καταγωγής Ογενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυ-πριανού παραδοσιακά τα καλοκαίρια επι-λέγει Αρόδες όπου διατηρεί κατοικία οπρόεδρος του Συναγερμού Αβέρωφ Νεο-φύτου παραδοσιακά πάει Αργάκα ενώ οεκπρόσωπος τύπου του ΔΗΣΥ ΔημήτρηςΔημητρίου αν και Λευκωσιάτης για φέτοςεπιλέγει βουνό και Τρόοδος Ο ΓιώργοςΛιλλήκας θα περάσει τον Αύγουστο στηΛευκωσία επιλέγοντας διακοπές αρχέςΣεπτεμβρίου και αυτός στην Πάφο Τον Νι-κόλα Παπαδόπουλο οι πληροφορίες τονθέλουν να κινείται μεταξύ Πάφου και Πρω-ταρά Ο Γιώργος Περδίκης σταθερός στιςεπιλογές του και φέτος ψηφίζει ΤηλλυρίαΑυτός που κάνει την διαφορά από πλευράςεπιλογών είναι ο πρόεδρος της Βουλής Δη-μήτρης Συλλούρης ο οποίος ήδη βρίσκεταισε διακοπές επιλέγοντας το Αιγαίο και τονησί της Σύρου

Το μετέωρο βήμα της επιστροφής

Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ

Σε νέες περιπέτειες μπαίνει από την επόμενη βδομάδα ο υπουργός Παιδείας Πρόδρομος Προδρόμου δεδομένου ότι η επιστροφή στα θρα-νία βρίσκεται εν πολλοίς σε μία διαδικασία αυτοσχεδιασμού Ο ίδιος θα κληθεί να λύσει τον δισεπίλυτο γρίφο ομαλής μετάβασης στα σχο-λεία με τα ταμπούρλα των αντιδράσεων να έχουν ήδη αρχίσει να κτυπούν

laquoΗμουν εκεί ως καπετάνιος τουπλοίου Ηταν μια ηλιόλουστη μέρακαι ξαφνικά μας χτύπησε μια τορ-πίλη Ηταν τραυματική εμπειρίαπροκάλεσε απόλυτη τρέλα και ξέ-φρενο πανικόraquoΟι πρόσφατες δηλώσεις τουΜπράιαν Τσέσκι ιδρυτή και διευ-θύνοντος συμβούλου του τιτάνατων βραχυπρόθεσμων μισθώσεωνAirbnb για τον αντίκτυπο της παν-δημίας στην εταιρεία του σε πρώ-τη ανάγνωση φαίνεται πως προ-σεγγίζουν το μελό Αρκεί να ανα-λογιστεί κανείς πως εν αναμονήτου δεύτερου παγκόσμιου κύματοςτης COVID-19 η εταιρεία έχει ήδηυποστεί πλήγμα ύψους ενός δισε-κατομμυρίου δολαρίων για να αν-τιληφθεί πως αντιστοιχούν σε μιαρεαλιστική εκτίμηση Η αρχή τουέτους βρήκε τον φιλόδοξο επιχει-ρηματία να αναμένει την είσοδοτης Airbnb στις χρηματιστηριακέςαγορές με την αστρονομική αποτί-μηση των 30 δισεκατομμυρίων δο-λαρίων Σήμερα η αποτίμηση τηςεταιρείας του έχει μειωθεί στοήμισυ οι εργαζόμενοι έχουν συρ-ρικνωθεί κατά 25 και ο Τσέσκιέχει βρεθεί να συζεί με τη μητέρατου για πρώτη φορά εδώ και σχε-δόν 20 χρόνιαΛίγοι τομείς χτυπήθηκαν από τηνπανδημία όσο ο τουρισμός και η οι-κονομία του διαμοιρασμού και κα-θώς το Airbnb βρίσκεται στο ση-μείο τομής και των δύο το πλήγμαήταν άμεσο και γιγάντιο Τον Μάρ-τιο οι βραχυπρόθεσμες κρατήσειςενοικίασης στην Ευρώπη μειώθη-καν κατακόρυφα κατά 80 ενώ ταέσοδα της πλατφόρμας από δημο-φιλείς αμερικανικούς αστικούςπροορισμούς όπως η Νέα Υόρκητο Σαν Φρανσίσκο και το Σιάτλ συρ-ρικνώθηκαν κατά 50 Μέχρι τον

Απρίλιο η αποτίμηση της εταιρεί-ας είχε κατρακυλήσει στα 18 δισε-κατομμύρια δολάρια ενώ ο Μάιοςβρήκε τον διευθύνοντα σύμβουλότης να ανακοινώνει την απόλυση2000 εργαζομένωνΓνωστός για το πνεύμα αισιοδοξίαςπου τον χαρακτηρίζει έπειτα απότο πρώτο πλήγμα ο Τσέσκι έκανελόγο για ανάκαμψη και καλύτερεςμέρες για την Airbnb εν αναμονήτης έλευσης του καλοκαιριού καιτης τουριστικής σεζόν Η ελπίδατου ωστόσο αποδείχθηκε κάτι πα-ραπάνω από απατηλή Το τέλος τουΙουλίου έφερε στη δημοσιότητατους εφιαλτικούς αριθμούς εσό-

δων του δεύτερου τριμήνου του2020 και τα πράγματα ήταν ακόμηπιο αποκαρδιωτικά η εταιρείαβραχυπρόθεσμων μειώσεων πα-ρουσίασε μείωση των εσόδων τηςτάξεως του 67 κερδίζοντας μό-λις 335 εκατ δολάρια Αναφορικάμε τα κέρδη του πρώτου τριμήνουποτ ανήλθαν σε 850 εκατομμύριαενώ κατά τη διάρκεια της περυσι-νής θερινής σεζόν η Airbnb πέτυ-χε κέρδη που ξεπερνούσαν το 1 δι-σεκατομμύριοΤο καράβι του Τσέσκι αντιμετώπισεήδη τρικυμίες που το κυρίευσανκαι παρότι η εταιρεία αναμένεταινα υποβάλει αρχική δημόσια πρό-

ταση για είσοδο στις χρηματιστη-ριακές αγορές τον Αύγουστο ημελλοντική του ρότα παραμένειάγνωστη Εξίσου άγνωστο παραμέ-νει και το μέλλον του laquoπληρώμα-τόςraquo του το οποίο πέρα από τουςεργαζομένους της Airbnb απαρτί-ζεται και από τους ιδιοκτήτες των 7εκατ ακινήτων που προσφέρουντα καταλύματα τους για βραχυπρό-θεσμη μίσθωση μέσω της πλατ-φόρμας Αλλωστε η σχέση μεταξύτων οικοδεσποτών και της πλατ-φόρμας ndashη ραχοκοκαλιά της φιλο-σοφίας της οικονομίας του διαμοι-ρασμούndash ίσως έχει πλέον πληγείανεπανόρθωτα

Για να βοηθήσει τους οικοδεσπό-τες να αντιμετωπίσουν το πλήγματης πανδημίας η Airbnb αποφάσι-σε να προσφέρει 17 εκατομμύριαδολάρια σε επιχορηγήσεις Ωστό-σο τα κριτήρια του προγράμματοςαπέκλεισαν τους περισσότερουςlaquoεπαγγελματίες οικοδεσπότεςraquoκαθότι μονάχα οι χρήστες με δύο ήλιγότερες καταχωρίσεις δικαιούν-ταν να υποβάλουν αίτηση Η από-φαση της εταιρείας να επιτρέψειστους ταξιδιώτες να ακυρώσουντις κρατήσεις τους δωρεάν ενίσχυ-σε περαιτέρω τη δυσπιστία των οι-κοδεσποτών ενώ μήνες έπειτααπό την έναρξη της πανδημίας

πολλοί ιδιοκτήτες εξακολουθούννα παραπονιούνται για ελλείψειςπληρωμών Η πρόσφατη δε καμπά-νια της Airbnb κατά την οποία εν-θαρρύνει τους ταξιδιώτες να κά-νουν εθελοντικές δωρεές σε οικο-δεσπότες για να τους στηρίξουνπροκάλεσε πλέον την οργή τόσοτων χρηστών όσο και των ταξιδιω-τών καθώς και χιλιάδες καυστικάσχόλια στα μέσα κοινωνικής δι-κτύωσηςΟσο δελεαστικό και αν είναι να προ-βλέψει κανείς την κατάρρευση τουκολοσσού των βραχυπρόθεσμων μι-σθώσεων είναι αρκετά νωρίς γιατέτοιες εικασίες ειδικά προτούολοκληρωθεί η αρχική δημόσιαπρόταση της εταιρείας Αλλωστε οιαναλυτές προβλέπουν πως ο απόη-χος της πανδημίας ndashταυτόχρονα μετην αύξηση της ανεργίας και τις ορι-ζόντιες οικονομικές απώλειεςndash πι-θανόν να ωθήσει δεκάδες χιλιάδεςανθρώπους στην αναζήτηση επι-πλέον εισοδήματος μέσω εναλλα-κτικών πηγών όπως οι βραχυπρόθε-σμες μισθώσειςΗ πανδημία ωστόσο φαίνεται πωςφέρνει στην επιφάνεια το σκληρόπρόσωπο της σύγχρονης οικονο-μίας του διαμοιρασμού Ως τεχνο-λογικός τιτάνας η Airbnb εξακο-λουθεί να διαθέτει αποθέματα με-τρητών και τη στήριξη αρκετώνεπενδυτών και μάλλον θα επιβιώ-σει τη φετινή χρονιά Η ραχοκοκα-λιά της από την άλλη ndashοι εκατοντά-δες χιλιάδες οικοδεσπότες πουσυμμετέχουν στην πλατφόρμαndashίσως πρέπει να αναζητήσουν νέ-ους τρόπους για να αποπληρώ-σουν τα ενοίκια και τα στεγαστικάτους δάνεια

Η πτώση του κολοσσού των μισθώσεων AirbnbΤου ΝΙΚΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

bull O κ Στέφανος Κασιμάτηςαπουσιάζει σε άδεια

Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ ndash ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ

laquoΘύματαraquo του Oruc Reis οι Υπουρ-γοί Εξωτερικών Ελλάδας και Κύ-πρου Οι τουρκικοί τσαμπουκάδεςτους χάλασαν τις καλοκαιρινές δια-κοπές Ειδικά ο Νίκος Δένδιας έχειγίνει λάστιχο με μια βαλίτσα στο έναχέρι και στο άλλο το ακουστικό τη-λεφώνου Πρόταση μετά το πέραςτης κρίσης να πάνε διακοπές στο Κα-στελόριζο και να βγάλουν και selfie

ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

12 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Τα πολιτικά κόμματα της κεντροδεξιάς κυριάρ-χησαν στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή τις τε-λευταίες δεκαετίες Αντιμετωπίζουν όμως σήμερατη σοβαρότερη τους ίσως πρόκληση η οποίαπροέρχεται από δυνάμεις του λαϊκισμού καιτου ακραίου εθνικισμού

Σε μεγάλα και μικρά κράτη της ΕΕ η κεντροδεξιά ήταναυτή που κυβέρνησε για μεγάλο χρονικό διάστημα σε εναλλαγήσυνήθως με τη σοσιαλδημοκρατία και συνέβαλε καθοριστικάστηδιεύρυνση των ατομικών ελευθεριών στον προσδιορισμότου σύγχρονου ρόλου του κράτους και στη διαμόρφωση τηςσύγχρονης οικονομικής αρχιτεκτονικής Υπήρξε ο βασικόςπυλώνας για την εδραίωση της φιλελεύθερης δημοκρατίας

Η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά ήταν ξεκάθαρα ταγμένη υπέρτης ελεύθερης οικονομίας και των ανοικτών αγορών Την ίδιαώρα πρότασσε εξίσου έντονα την ανάγκη της κοινωνικής συ-νοχής και της εθνικής ασφάλειας Για την κεντροδεξιά ηελεύθερη αγορά και το ισχυρό κράτος υπήρξαν στόχοι πα-ράλληλοι Η κεντροδεξιά είχε πάντοτε εθνικό προσανατολισμόαλλά υπήρξε ταυτόχρονα η κινητήριος δύναμη πίσω από τηνοικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ο Ρομπέρ Σουμάν οΖαν Μονέ ο Κόνραντ Αντενάουερ ο Ζισκάρ Ντrsquo Εστέν οΚωνσταντίνος Καραμανλής ο Χέλμουτ Κολ ο Γλαύκος Κληρίδηςυπήρξαν όλοι ηγέτες της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάςΠάνω σεαυτές τις βάσεις κτίστηκε η εκλογική επιτυχία αυτών τωνανοικτών πολυσυλλεκτικών και πολυφωνικών κομμάτων

Την τελευταία δεκαετία όμως τα κεντροδεξιά κόμματααντιμετωπίζουν έντονες πιέσεις όχι τόσο από την παραδοσιακήαριστερά ή από τη σοσιαλδημοκρατία αλλά από νεοφανείςλαϊκίστικες και εθνικιστικές δυνάμεις Το υπόβαθρο για τηνάνοδο αυτών των δυνάμεων προσφέρθηκε από τη διεθνή οι-κονομική κρίση Κάτω από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκεςπου είχαν διαμορφωθεί ήταν συνήθως στα κόμματα της κεν-τροδεξιάς που στράφηκαν οι ψηφοφόροι Αυτά ανέλαβαν τοβάρος της προσπάθειας για την ανάκαμψη των οικονομιώνΌμως η διάρκεια και το βάθος των οικονομικών δυσχερειώνάφησαν πληγές και έδωσαν την ευκαιρία σε αυτές τις ανο-μοιογενείς δυνάμεις να αναδειχθούν όχι τόσο ως εναλλακτικήπρόταση εξουσίας αλλά ως επιλογή διαμαρτυρίας Εξάλλουαυτά τα κόμματα το AfD στη Γερμανία η Λεπέν στη Γαλλίατο Κίνημα Πέντε Αστέρων στην Ιταλία και άλλα ποτέ δεν πα-ρουσίασαν ολοκληρωμένη και συγκροτημένη πολιτική πρότασηαλλά ένα μείγμα εύηχων και απλοϊκών συνθημάτων Επιπρό-σθετο έρεισμα βρίσκουν αυτές οι δυνάμεις λόγω της έξαρσηςτων μεταναστευτικών ροών

Η απουσία αξιόπιστης πολιτικής πρότασης δε σημαίνειβέβαια ότι δεν μπορούν αυτές οι δυνάμεις να βρεθούν στηνεξουσία η να επηρεάσουν καθοριστικά την πορεία μια χώραςΚαταδεικνύει όμως τους κινδύνους και τα αδιέξοδα που μπορείνα προκύψουν εάν η πρόκληση του λαϊκισμού και του εθνικισμούδεν αντιμετωπιστεί

Το Brexitαποτελεί ηχηρή προειδοποίηση Το αποκορύφωμαόμως υπήρξε η ανάδειξη του Ντόναλτ Τράμπ στην ηγεσίατων Ηνωμένων Πολιτειών Να σημειωθεί ότι ο Τραμπ δεν αν-τιπαρατάχθηκε με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα Το άλωσε εκτων έσω Αντί του ελευθέρου εμπορίου που αποτελούσεσημαία των Ρεπουμπλικάνων ο Τραμπ προωθεί τον προστα-τευτισμό Αντί της ισχυρής εμπλοκής στις διεθνείς υποθέσειςκαι της συνεργασίας με τους συμμάχους προωθεί τον απο-μονωτισμό Αντί να παρουσιάζεται ως πρόεδρος όλων τωνΑμερικανών λειτουργεί με τρόπο έντονα διχαστικό

Για την ώρα η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά δείχνει να έχει αν-τιστάσεις Αλλά δεν πρέπει καθόλου να υποτιμήσει την πρό-κληση του ανεύθυνου λαϊκισμού και του ακραίου εθνικισμούΠρέπει αντιθέτως να χαράξει στρατηγική για μια δυναμικήπολιτική αντεπίθεση Χωρίς να αφήνει ακάλυπτο έδαφος πουθα αξιοποιούν οι λαϊκιστές και οι εθνικιστές ούτε όμως μετρόπο θα απωθεί τους μετριοπαθείς Με ξεκάθαρη τοποθέτησηστα θέματα της ασφάλειας της προστασίας των συνόρων καιτης μετανάστευσης Με ένα νέο αφήγημα για την ευρωπαϊκήολοκλήρωση Χωρίς καθόλου να διαγράφεται η εθνική ταυ-τότητα Με προτάσεις και σχέδιο για την ανάπτυξη τιςευκαιρίες και την κοινωνική συνοχή Με καθαρή θέση υπέρτης ελεύθερης αγοράς και του ισχυρού κράτους Σε αυτή τηνπροσπάθεια ο Δημοκρατικός Συναγερμός θα είναι συμμέτοχοςκαι πρωταγωνιστής

Tου ΧΑΡΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΔιαβάζω όλα τα αφιερώματα για τον ΝτίνοΧριστιανόπουλο Διαβάζω ξανά τους στίχουςτου Και σκέφτομαι πόσο φτωχαίνουμεόταν άνθρωποι όπως τον σπουδαίο αυτόΈλληνα ποιητή φεύγουν για πάντα Καιη φτώχια δεν αφορά στο λογοτεχνικό τους

έργο Αυτό παραμένει εκεί να βουτήξεις μέσα του γιανα το ανακαλύψεις Η φτώχια εδώ λογαριάζεται αλλιώςΌταν συνειδητοποιείς πως λιγοστεύουν εκείνα τα πνευ-ματικά μυαλά τα οποία είναι διατεθειμένα να τα βάλουνμε ldquoθεούς και δαίμονεςrdquo προκειμένου να υπερασπιστούνυψηλές αξίες Πληρώνοντας μάλιστα το τίμημα να χα-ρακτηριστούν γραφικοί ή εμμονικοί από όλους όσοι δεντόλμησαν ποτέ να περπατήσουν έξω από τις γραμμέςτης συμβατικότητας για να υπερασπιστούν μια ζωή υψη-λών αξιών Και δυστυχώς με την απουσία αυτών τωνσπουδαίων μυαλών των αντισυμβατικών και των ασυμ-βίβαστων παραμένουμε ανυποψίαστοι για την ουσίατης ζωής Και θλιβερά προσκολλημένοι στην παραπλα-νημένη εκδοχή που ζούμε και την οποία η κυριαρχίατης μετριότητας μας υπαγορεύει να την πιστεύουμε ωςτην μόνη μας ldquoπραγματικότηταrdquo Ο θάνατος του ΝτίνουΧριστιανόπουλου με φέρνει λοιπόν ενώπιον αυτής τηςδιαπίστωσης Πως στερούμαστε τέτοιων πνευματικώνμυαλών τα οποία να είναι διατεθειμένα να αφήσουν τιςldquoπληγέςrdquo τους ανοιχτές προκειμένου να μας υποψιάσουνγια την άλλη εκδοχή ζωής Έτοιμοι να σηκώσουν τοβάρος αυτής της θυσίας μέσα από την βαθιά μοναξιάπου συνεπάγεται μια πραγματική ελευθερία του πνεύματοςΚαι όταν οι διανοούμενοι του μεγέθους του Ντίνου Χρι-στιανόπουλου αυτοί δηλαδή που έχουν παιδευτεί με ταβιώματα που αντιστοιχούν σε κάθε έννοια που αποτυπώνειη κάθε λέξη έχουν δημιουργικές εμμονές τότε αυτόδεν είναι για να το μέμφεται κανείς Αντιθέτως πρέπεινα το αισθάνεται σαν δώρο γιατί είναι χάρη στις δημι-ουργικές εμμονές των ελεύθερων πνευματικών μυαλώνπου μας δίνεται μια ευκαιρία να υποψιαστούμε πωςυπάρχει κάτι σαφώς πιο μεγάλο και σαφώς πιο ουσιαστικόαπό την μέτρια ευτυχία στην οποία μάθαμε να επενδύουμεΓιατί όπως έλεγε και ο Ντοστογιέφσκι ldquoείναι προτιμότεροςο υψηλός πόνος από την όποια μέτρια ευτυχίαrdquo και αναυτά τα σπουδαία μυαλά δεν επέλεγαν τον υψηλό πόνοδεν θα είχαμε καμμία πιθανότητα να λογαριαστούμε μεαλήθειες και αξίες Και είναι τόσο θλιβερό να περιορίζεικανείς την κρίση του στο κατά πόσο οι δημιουργικέςεμμονές αυτών των πνευματικών μυαλών τον βρίσκουνσύμφωνο ή όχι στο περιεχόμενό τους γιατί η ουσία δενβρίσκεται εκεί Η ουσία είναι να υπάρχουν αυτές οι ldquoδη-μιουργικές εμμονέςrdquo προκειμένου να ταρακουνιούνταιτα νερά της εφησυχασμένης μετριότητας και να προ-καλούνται ομόκεντροι κύκλοι κυμάτων στην φαινομενικήνηνεμία της βολεμένης μας σκέψης

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ήθελε να είναι ελεύθεροςκαι υπήρξε πάντοτε έτοιμος να πληρώσει το τίμημααυτής της ελευθερίας Πόσοι εκεί έξω από τους λεγόμενουςπνευματικούς μας ανθρώπους είναι έτοιμοι να πληρώσουναυτό το τίμημα Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ομολόγησεπως ακόμα κι αν γινόταν γραφικός για κείνον ήταν εξόχωςπιο σημαντικό να παραμείνει συνεπής σrsquo αυτά πουπίστευε Και όταν ήρθε η ώρα να συνταξιοδοτηθεί απέρ-ριψε με σθένος την περίφημη ldquoλογοτεχνική σύνταξηrdquoκάτι που θα του πρόσφερε μεγάλη βοήθεια εφόσον ταέσοδά του ήταν πενιχρά Προτίμησε όμως να πεθάνειφτωχός διότι η αποδοχή μιας τέτοιας σύνταξης ερχότανσε αντίθεση με την αρχή του για ουδεμία σχέση με τοκράτος Και όταν το 2012 του απονεμήθηκε το κρατικόβραβείο γραμμάτων για το σύνολο του έργου του δεν τοδέχτηκε δηλώνοντας πως ldquoτο ότι απέρριψε το βραβείοήταν για κείνον μια πράξη ζωήςrdquo Μήπως λοιπόν είναισαφώς πιο εποικοδομητικό αντί να ποστάρουμε τουςστίχους του για να δείξουμε πως είμαστε γνώστες τουέργου του ή αντί να μοιραζόμαστε τις συνεντεύξεις τουνα αρχίσουμε να διερωτόμαστε ποιοι από τους πνευμα-τικούς ανθρώπους μας είναι διατεθειμένοι να πληρώσουνένα τίμημα ώστε να υπερασπιστούν την ελευθερία τουπνεύματος Και ποιοι παρότι πνευματικοί άνθρωποι επι-λέγουν τελικά να γίνονται υπόδουλοι προκειμένου ναεξασφαλίσουν τις όποιες δικές τους ldquoελευθερίεςrdquo

Σκέψειςαποχαιρετισμού

Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ

elenixenou11gmailcom

Έξυπνος νέος με πολλές σπου-δές και όχι και τόσο ευκατα-φρόνητο οικογενειακό πορ-τοφόλι θέλησε να πραγμα-τοποιήσει ένα νεανικό τουόνειρο Να ανοίξει μια καφε-

τέρια Μοντέρνα και ολίγον εναλλακτικήΓια το κέφι του για τους φίλους του για τιςαγωνίες και τις κρυφές του επιθυμίες Ο νε-αρός μαζί με τους φίλους του βρήκαν έναωραίο μαγαζάκι ιδανικό για τα γούστα τουςστην παλιά Λευκωσία Ενημέρωσαν και τονχουβαρντά μπαμπά ο οποίος θα τσόνταρεμε μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ για τοκέφι του γιου του Ο πολύπειρος μπαμπάςπριν διαθέσει τις οικονομίες μιας ζωής πρινυπογράψει την επιταγή συνέστησε στηννεανική παρέα να φωνάξουν ένα ειδικόαπό την Ελλάδα για να τους συμβουλεύσειγια τον χώρο Οι νεαροί ευχαρίστως πλή-ρωσαν μερικές χιλιάδες ευρώ και έφεραντον ειδικό Προς έκπληξή τους πήραν αρ-νητική γνωμάτευση Ο ειδικός σε πολυσέλιδηέκθεση έγραψε πρώτα και κύρια ότι ο προ-

σανατολισμός του μαγαζιού δεν ήταν κα-τάλληλος ότι οι χώροι εντός του μαγαζιούδεν μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγ-κες για καφετέρια ότι δεν υπήρχε κοντάχώρος στάθμευσης ότι η επένδυση δεν θαμπορούσε να αποσβεστεί και ότι το εγχείρημαθα οδηγούσε σε χρεοκοπία Υιοθέτησαν τιςυποδείξεις και ματαίωσαν το εγχείρημα Τομαγαζάκι ήταν όμως laquoμούρλιαraquo και κάποιοςάλλος έξυπνος πλήρωσε το αδρό ενοίκιοκαι έκανε την μεγάλη επένδυση Όμως τααποτέλεσμα ήταν τραγικά αφού σε μερικούςμήνες χρεοκόπησε η επιχείρηση

Ο προσανατολισμός και οι χώροι μιαςεπιχείρησης δεν είναι κάτι το ασήμαντοακόμη και στην εποχή των κλιματιστικώνκαι των έξυπνων επινοήσεων ότι και ανονειρεύονται οι μεγάλοι μηχανικοί και σχε-διάζουν σπουδαίοι αρχιτέκτονες Στην Λευ-κωσία οι ταγοί της πρωτεύουσας εδώ καιδεκαετίες φαίνεται ότι ζήλεψαν την δόξατου Προκρούστη ξεχνώντας την γεωγραφικήθέση του νησιού Οι μεν laquoτραβούνraquo τηνπόλη κτίζουν και χαλούν για να την μετα-

τρέψουν σε βορειο-ευρωπαϊκή πρωτεύουσαΟι δε laquoκουντούνraquo την πόλη χαλούν και κτί-ζουν για να την μετατρέψουν σε αφρικανικήμεγαλούπολη Στο όνομα των εγκαινίων καιτης εφήμερης δόξας φαίνεται ότι ξεχνούνότι η φύση είναι πάνω από τις ανθρώπινεςαδυναμίες και φιλοδοξίες

Το γεναικοπάζαρο της Χώρας (της Λευ-κωσίας) ήταν ο χώρος όπου εμπορεύοντανοι γυναίκες την πραμάτεια τους και λειτουρ-γούσε κοντά στην Εκκλησία της Παναγίαςτης Φανερωμένης Σε παλιές φωτογραφίεςβλέπει κανείς μια όμορφη και κομψή μάλλονξύλινη κατασκευή ένα είδος πέργολας καιαπό κάτω γυναίκες να διαλαλούν τα γεν-νήματά τους Ανάλογης αρχιτεκτονικήςπροσέγγισης είναι το Παντοπωλείο τουΑγίου Αντωνίου Στην κατεχόμενη Λευκωσίαακόμη λειτουργεί το παντοπωλείο δίπλααπό την Εκκλησία της Αγίας Σοφίας Παρό-μοια κτίσματα οικοδομήθηκαν και σε άλλεςπόλεις της Κύπρου Σε όλες τις χώρες τηςΜεσογείου οι κατασκευές αυτές ονομά-ζονταν laquoσκεπαστές αγορέςraquo και συνήθως

παρέπεμπαν σε θόλους εκκλησιών πάνταγια κλιματικούς λόγους

Στην Κύπρο οι πολυσπουδαγμένοι αρ-χιτέκτονες του δεύτερου ήμισυ του 20ουαιώνα μέχρι και σήμερα βάλθηκαν να ανα-τρέψουν σοφούς κανόνες αιώνων ανατρέ-ποντας και την ισορροπία των ανθρώπωνΠαράδειγμα το οποίο μάλλον θα μείνει στηνιστορία αποτελεί η laquoχρυσήraquo Πλατεία Ελευ-θερίας Ακόμη δεν την είδαμε και όμως οήλιος ήδη καταστρέφει τα μοντέρνα παγ-κάκια και laquoκαίειraquo και τον περιβάλλονταχώρο Να δούμε αν το κατασκεύασμα θααντέξει και την πίεση των ανθρώπων Στηνείσοδο της Λευκωσίας κτίστηκε το καύχηματης πάλαι ποτέ Λαϊκής Τράπεζας από μέ-ταλλο και γυαλί στην ευρύτερη Λευκωσίακτίστηκαν δεκάδες ψηλά κτίρια από μπετόνκαι γυαλί τα οποία προκαλούν όχι μόνο μετον ήχο των τεράστιων κλιματιστικών αλλάκαι με τις αντανακλάσεις του ήλιου Τελευταίοεπίτευγμα η ακριβή οδός Στασικράτους καιη υπό κατασκευή λεωφόρος Μακαρίου κα-θώς και άλλοι δρόμοι οι οποίοι θυμίζουν

κυριολεκτικά δρόμους χωρών της βόρειαςΕυρώπης Για τις νύκτες οι δρόμοι θα είναιμια χαρά αλλά για τις καυτές καλοκαιρινέςμέρες και τις βροχερές χειμωνιάτικες μέρεςμάλλον θα είναι πολύ δύσκολο να επανέλ-θουν οι πελάτες στα ακριβά καταστήματα

Οι μόνοι οι οποίοι φαίνεται ότι αντιλή-φθησαν το laquoμεγάλο μυστικόraquo είναι οι ιδιο-κτήτες των πολυκαταστημάτων των Mallοι οποίοι ακολουθώντας το παράδειγμα αι-ώνων προσφέρουν τον θεσμό της σκεπαστήςαγοράς σε μοντέρνα έκδοση Σκεπασμένοςχώρος στάθμευσης κλιματισμός στο κτίριοκαι κυρίως όλες οι ανάγκες για διασκέδασημαζεμένες σε ένα χώρο Αν οι ταγοί της Λευ-κωσίας δεν σκεφτούν έξυπνους τρόπουςγια να προσφέρουν σκιά και δροσιά τότεμάλλον δύσκολα θα ανακάμψει το κέντροτης πρωτεύουσας Εκτός και αν έγνοια είναιμόνο οι νύκτες και όχι οι μέρες Μόνο πουτα καμώματα της νύκτας τα βλέπει η μέρακαι γελά

Το μυστικό στις σκεπαστές αγορές Tου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ

Ισραηλινό drone χτύπησε σχολείο των Ηνωμένων Εθνών στη Γάζα

Ο Αύγουστος του 2012 ήταν μίαδύσκολη περίοδος για την κυ-πριακή οικονομία και για την τότεκυβέρνηση Ο Δημήτρης Χριστό-φιας έψαχνε οικονομικό σωσίβιογια να laquoανασάνουμε και να απο-

φύγουμε τον ασφυκτικό εναγκαλισμό από τουςΕυρωπαίουςraquo όπως εξηγούσε στον ΒλαντίμιρΠούτιν όταν του ζητούσε δανεισμό ύψους 7δισ ευρώ Όπως αποκάλυπτε αργότερα τουείπε laquoδώστε μας αυτό το δάνειο κι εγώ σουεγγυώμαι ότι τα επόμενα 50 χρόνια οι Κύπριοιθα ευλογούν την Ρωσία όποιος κι αν είναιΠρόεδρος της Δημοκρατίαςraquo

Η ρωσική βοήθεια δεν ήρθε παρά τα πα-νηγύρια με τις μπαλαλάικες κατά την επίσκεψηΜεντβέτεφ και παρά την πεποίθηση του Δη-μήτρη Χριστόφια ότι ο σύντροφος Πούτιν ανη-συχούσε για τις κοινωνικές κατακτήσεις τουΑΚΕΛ που κινδύνευαν Κάπως έτσι laquoεναγκα-λιστήκαμεraquo αναγκαστικώς με τους Ευρωπαίουςκαι αρχίσαμε διαπραγματεύσεις με την Τρόικα

Όμως η ισχυρή πεποίθηση πως η Ρωσίαείναι εκεί για να μας βοηθήσει δεν αποτελούσειδεοληψία της κυβέρνησης Χριστόφια πουέληξε με τη θητεία του Ολόκληρο το πολιτικόσύστημα ήταν βέβαιο πως η ρωσική βοήθειαθα ερχόταν Ο Νίκος Αναστασιάδης κατά τονπροεκλογικό του διαβεβαίωνε πως είχε εναλ-λακτικό σχέδιο δανεισμού από τρίτη χώραφωτογραφίζοντας τη Ρωσία ενώ η Βουλή σύμ-φωνα με αποκαλύψεις του πρώην προέδρουτου ΔΗΚΟ Μάριου Καρογιάν καταψήφισε τηνπρώτη απόφαση του Eurogroup laquoγια να μηνδιακινδυνεύσει τις σχέσεις Κύπρου-ΡωσίαςraquoΜετά το laquoόχιraquo της Βουλής ο τότε υπουργόςΟικονομικών Μιχάλης Σαρρής έσπευσε στηΜόσχα για διαπραγματεύσεις ενώ ο γγ τουΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού πρότεινε τη μετάβασησύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας στη Μόσχα

Όσα ακολούθησαν του κουρέματος αποτε-λούν ιστορίες για να θυμόμαστε Και σίγουρατο ότι οι Ρώσοι δεν αποτέλεσαν τον από μηχανήςΘεό της οικονομικής μας διάσωσης άνοιξε τησυζήτηση για άλλες συμμαχίες Ο Νίκος Ανα-στασιάδης είδε πως ένας νέος σύμμαχος παίρνεισάρκα και οστά όταν κατά την επίσκεψη Μπάιν-τεν στην Κύπρο ο τελευταίος δήλωνε πωςεπειδή laquoο Τζο Μπάιντεν είναι εδώraquo είναι κα-τάλληλη στιγμή για ειρήνη στην Κύπρο

Όμως για την προσκόλληση προς τις ΗΠΑσυντέλεσαν κυρίως τα χαστούκια που δέχτηκεη Κύπρος όταν το άρωμα της Κύπρου εντοπί-στηκε στην υπόθεση Paul Manafort καθότιοι ΗΠΑ ξεσκόνιζαν Ρώσους ολιγάρχες όπως

οι Viktor Vekselberg και Oleg Deripaska πουέχουν σχέσεις με την Κύπρο και ζήτησαν απότην Κύπρο να πάρει ξεκάθαρη θέση

Η τροχιοδεικτική βολή του Προέδρου τουΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου λίγο αργότερα ότι ηεπιλογή της Κύπρου είναι η Δύση η εφαρμογήτου νόμου ndashκόκκινο πανί για τη Ρωσία- Ρούμ-πιο-Μενέντεζ και οι δηλώσεις του εκπροσώπουτύπου του ΔΗΣΥ Δημήτρη Δημητρίου ότι τοΡούμπιο - Μενέντεζ είναι μια πράξη με τηνοποία ενισχύεται η στρατηγική σχέση ΗΠΑ-Κύπρου κατέδειξαν πως η Κύπρος έκανε τηνεπιλογή της

Ένας νέος στρατηγικός εταίρος καθότι ουπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο παρα-βρέθηκε στην τριμερή με το Ισραήλ φωτο-γραφήθηκε και έκανε τον Πρόεδρο της Δημο-κρατίας να θριαμβολογεί πως αυτή η παρουσίαΠομπέο ndashασχέτως αν έγινε για να ενισχύσειπροεκλογικά τον Νετανιάχου- είναι ιστορικήκαι αποτελεί απόδειξη ότι η Κύπρος αποτελείαξιόπιστο εταίρο των ΗΠΑ

Όταν όμως οι τουρκικές γεωτρήσεις στηνκυπριακή ΑΟΖ επαναλαμβάνονταν όταν τοαβύθιστο αεροπλανοφόρο που ονομαζότανΚύπρος έβλεπε τις εταιρείες να αποχωρούνυποστηρίζοντας πως δεν θα προχωρήσουν σεγεώτρηση στην παρουσία πολεμικών πλοίωνο αξιόπιστος εταίρος ψέλλιζε κάτι περί αμφι-λεγόμενων περιοχών Ακόμα και η Ελλάδα είδεαρχικά πως η Τουρκία έσκαβε λάσπες αρνείτοευγενικά να στείλει πλοίο στην περιοχή καισήμερα ξεκαθαρίζει πως άλλο το Oruc Reisστην ελληνική ΑΟΖ και άλλο το Μπαρμπαρόζστην κυπριακή ΑΟΖ

Σήμερα η Γαλλία είναι η μόνη χώρα πουστέκεται σθεναρά απέναντι στις τουρκικέςπροκλήσεις Ο εφησυχασμός όμως ότι κάποιοςτρίτος θα σώσει την παρτίδα την υστάτη απο-τελεί όχι μόνο αυταπάτη αλλά και τη μεγάλημας παθογένεια Το σωτήριο δάνειο από τηΜόσχα δεν ήρθε οι ΗΠΑ και οι τριμερείς δενοχύρωσαν την ΑΟΖ και η Τουρκία παρά τιςπροβλέψεις μας βρήκε τρυπάνι Στην περίπτωσητης Αμμοχώστου ελπίζουμε να υπάρχει σαφέςπλάνο που θα περιλαμβάνει την αξιοποίησητου διεθνούς παράγοντα αλλά δεν θα περιο-ρίζεται στο ότι κάποιος από μηχανής θεός θαδώσει τη μάχη για μας Γιατί αν ισχύουν οιεδώ και καιρό προβλέψεις εποικισμού της πε-ρίκλειστης Αμμοχώστου δεν θα μιλούμε απλάγια νέα δεδομένα αλλά για το τετέλεσται τουΚυπριακού

Tης ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Eνας από μηχανής θεός

kaparispanyahoogr

Ο κ Χάρης Γεωργιάδης είναι αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥeconomidoumkathimerinicomcy

Το μέλλον της ευρωπαϊκής

κεντροδεξιάς

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 13Γ Ν Ω Μ Ε ΣΣάββατο 15 - Kυριακή 16 Αυγούστου 2020

Σε γάμους και βαφτί-σια στεκόμαστε μα-κριά ο ένας από τονάλλον ακουμπάμε αγ-κώνες ή γροθιές σεχαιρετισμό με χαμό-

γελα ενοχής και αμηχανίας σαννα συμμετέχουμε σε παράξενο νέοπαιχνίδι Τα πανηγύρια παράνομαοι λιτανείες λιτές τα μαγαζιά τηςνύχτας τηρούν ωράριο καφενείουΚι όμως ο κόσμος χορεύει πίνειαγκαλιάζεται όταν τα μαγαζιά κλεί-νουν οι συναθροίσεις συνεχίζονταισε δημόσιους χώρους κάτω από ταάστρα και τον ουρανό της ρομαν-τικής μας απείθειας Περάσαμε τηνάνοιξη στα θρανία της καραντίναςμάθαμε απέξω τα μηνύματα laquoΜέ-νουμε σπίτιraquo και laquoΜένουμε ασφα-λείςraquo όμως η ανάγκη μας για ασφά-λεια συγκρούεται με τον πόθο γιααυτά που γνωρίζουμε για την κα-νονικότητα μιας ζωής που στερη-θήκαμε απροειδοποίητα και βίαιαΤον κορωνοϊό δεν τον βλέπουμεώστε να συνεχίσουμε αμέριμνοιτη ζωή μας μακριά του Είναι οχιάκρυμμένη στην αγκαλιά ανύποπτουγνωστού ή αόρατη ομίχλη στηνανάσα ξένου Μας δηλητηριάζειτην ώρα της εργασίας του ταξιδιούτης διασκέδασης Οσο και αν θέ-

λουμε να δούμε τη σημερινή μαςζωή ως συνέχεια της προηγούμενηςόσο και αν η επιφάνεια των πραγ-μάτων μοιάζει ίδια γνωρίζουμε ότιούτε στην εργασία ούτε στο ταξίδιούτε στη χαρά μπορούν τα πράγ-ματα να είναι όπως πριν Ο αυξα-νόμενος αριθμός κρουσμάτων καιανθρώπων στις μονάδες εντατικήςθεραπείας υπογραμμίζει ότι ενώ οιπαραλίες τα καλοκαιρινά χρώματαη ανάγκη μας για διασκέδαση δεναλλάζουν σε αυτό το σκηνικό προ-στέθηκε ο κίνδυνος μιας βάναυσηςνέας ασθένειας και του θανάτου

Το ειδυλλιακό τοπίο και η ρα-στώνη που επιβάλλεται από τη ζέ-στη ποτέ δεν εμπόδισαν τραγωδίεςείτε στην εσωτερική πολιτική σκη-νή και στην κοινωνία είτε στις σχέ-σεις μας με τους γείτονες (όπωςυπογραμμίζει σήμερα ο πολυπράγ-μων Ερντογάν) Δικτατορίες ει-σβολές αντίσταση και σφαγές δενλογάριασαν τις λαϊκές παραδόσειςτου Ιουλίου και του Αυγούστου ndashτου θέρους γενικότερα Από τουςμύθους την αρχαία τραγωδία καιτη συλλογική μας συνείδηση γνω-ρίζουμε ότι οι κύκλοι των εποχώνοι συνήθειες και οι τελετές μας δενεμποδίζουν τις εκρήξεις βουλιμίαςκαι μίσους που κατακλύζουν τον

κόσμο αδιαφορώντας παντελώςγια τις δικές μας επιθυμίες φοβίεςκαι ασχολίες Από τις ίδιες όμωςπηγές αντλούμε και τη βεβαιότηταότι όσο δύσκολα και αν γίνουν ταπράγματα όσο και αν χαθούν αγα-πημένοι ή και εμείς οι ίδιοι θαυπάρξει επιστροφή σε μια κανονι-κότητα Μόνο τον τελευταίο αιώναείδαμε ότι η Μικρασιατική Κατα-στροφή η γερμανική Κατοχή οΕμφύλιος η χούντα των συνταγ-ματαρχών η τουρκική εισβολήστην Κύπρο η τελευταία οικονο-μική κρίση μάς στοίχισαν ακριβάαλλά η ζωή συνεχίστηκε Η Ελλάδασυνέχισε να προοδεύει σε πολλάμέτωπα κυρίως στη βελτίωση τουβιοτικού επιπέδου και της εκπαί-δευσης αδυνατούμε όμως να εκτι-μήσουμε πώς θα είχαν εξελιχθείτα πράγματα εάν αποφεύγαμε ταμεγαλύτερα πισωγυρίσματα εάνο αλληλοσπαραγμός και οι ξένεςεπεμβάσεις (άμεσα συνδεδεμένεςμε τις αδυναμίες μας) δεν laquoσυνω-μοτούσανraquo συνεχώς εναντίον τηςσταθερότητας και της εθνικής συ-νεννόησης

Σήμερα η πανδημία μάς παρέχειτη δυνατότητα να δούμε πόσο καλάθα τα καταφέρουμε μόνοι μας χωρίςτην ανάμειξη ή το ενδιαφέρον εξω-

τερικών δυνάμεων Ο πρώτος γύροςέδειξε ότι όταν παίρνουμε σοβαράτην πρόκληση όταν αναλογιζόμα-στε τις συνέπειες της αδιαφορίαςή τις αλαζονείας μας (επειδή φο-βόμαστε είτε τον θάνατο είτε ταπρόστιμα) μπορούμε να ξεπερά-σουμε και τους παλιούς μας laquoδα-σκάλουςraquo

Τώρα όμως η βιασύνη να επα-νέλθουμε σε κάτι από την κανονι-κότητα των τελευταίων δεκαετιώνώστε να μη μαραζώσει τελείως ηοικονομία συνδέεται με κακές συ-νήθειες και μας εκθέτει σε άμεσοκίνδυνο Μας σαγηνεύει η εικόνατης κανονικότητας αδιαφορούμεγια την απειλή πιστεύουμε ότι μπο-ρούμε να διαμορφώσουμε την πραγ-ματικότητα όπως θέλουμε Αυτόδεν μας το επιβάλλει κανείς ξένοςΕίναι θέμα ατομικής και συλλογικήςευθύνης εάν θα κρατήσουμε στα-θερή πορεία έως ότου η ανθρωπό-τητα βρει λύση και για αυτή τηνπανδημία ή εάν θα βουλιάξουμεΜε τα τόσα μεγάλα προβλήματαπου αντιμετωπίζουμε από τον δη-μογραφικό μαρασμό έως την ανα-διανομή δυνάμεων στον κόσμο ηαντιμετώπιση της πανδημίας θαδείξει εάν έχουμε τα εσωτερικάεφόδια για την επιβίωσή μας

Καλοκαίρι που θα κρίνει το μέλλονΤου ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ

Για τους ελληνορθο-δόξους της καθrsquo ημάςΑνατολής η Θεοτό-κος Μαρία υπήρξεδιαχρονικώς ηlaquoυπέρμαχος στρατη-

γόςraquo η καθιστώσα laquoτο κράτος απρο-σμάχητοraquo έναντι παντός κινδύνουΔεν έχει την παραμικρά σημασίαεάν η πίστη αυτή αντέχει στη βά-σανο της αριστοτελικής λογικήςΤο βέβαιο είναι ότι προσέδιδε στουςπιστούς επί αιώνες τη ζωτική ορμήνα αντιμετωπίσουν την όποια απει-λή Συμφώνως προς τους θεολόγουςπάλι η σημερινή εορτή δεν είναιημέρα πένθους για τους χριστια-νούς διότι η Κοίμηση της Θεοτόκου

δεν σηματοδοτεί το τέλος της ζωήςαλλά την απαρχή της πραγματικήςζωής

laquoΚλίμαξ προς ουρανόν ο τάφοςγίνεταιraquo λέγει ο υμνογράφος απο-τυπώνοντας σε κάτι παραπάνωαπό ένα λεπτό της ώρας το μυστή-ριο της μεταστάσεως της ΘεοτόκουΕξ ου και ο κυρ Νίκος-Γαβριήλ Πεν-τζίκης η εμβληματικότερη πνευ-ματική μορφή της Θεσσαλονίκηςπαρομοίαζε τους μαρμάρινους τά-φους των κοιμητηρίων με εορτα-στικές τούρτες

Αλλά ο κόσμος άλλαξε Η κοι-νωνία αποδόμησε τα σύμβολα καιτις αναφορές αιώνων όχι παντούβεβαίως αλλά στην αγνωστικιστικήΔύση στην οποία ανήκει ή έτσιτουλάχιστον νομίζει η Ελλάς

Τις μέρες αυτές η χώρα μας αν-τιμετωπίζει μια από τις μεγαλύτερεςκρίσεις στις σχέσεις της με τηνΤουρκία Διαχειρίζεται με τρόποορθολογικό ndashή έτσι πιστεύουν οιηγέτεςndash μια πρόκληση εξόχως σο-βαρή Εδώ και τουλάχιστον τρειςδεκαετίες η εκσυγχρονιστική ελίτndashεντός ή εκτός της εξουσίαςndash έδωσεμάχες για να απαλλάξει τη χώρααπό τους δαίμονες των προκατα-λήψεων του παρελθόντος να δια-μορφώσει νέο ιδεολόγημα πέρααπό εθνικιστικές και θρησκευτικέςlaquoεμμονέςraquo να εναρμονίσει επιτέ-λους τη χώρα με το ευρωπαϊκό γί-γνεσθαι ndash όποιο και εάν είναι αυτόΣτην ανατολική ακτή του Αιγαίουμια άλλη χώρα η Τουρκία επέλεξεπορεία αντίθετη Ο ηγέτης της Ρε-τζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη διάρκειαμακροτάτης περιόδου κυριαρχίαςτου στην τουρκική πολιτική σκηνήπροώθησε διαφορετικές επιλογές

Αναζωπύρωσε το θρησκευτικόαίσθημα των πολιτών της χώραςτου δίχως να αποδομήσει το κο-σμικό κράτος που δημιούργησε οΜουσταφά Κεμάλ αλλά ενισχύον-τας το εθνικιστικό ιδεολόγημα τωνΝεοτούρκων με ισλαμική ζωτικήορμή

Αυτήν τη διαδικασία εν Ελλάδιαποκαλούμε laquoβαρβαρότηταraquo Λη-σμονούμε ότι ιστορικώς βάρβαραφύλα καταλύουν πολιτισμένα κρά-τη Ευτυχώς ούτε οι Τούρκοι είναιτόσο βάρβαροι αλλά ούτε και εμείςοι Ελληνες τόσο πολιτισμένοι όσοπιστεύουμε

Ολα αυτά συμβαίνουν ενώ τοφάσμα του θανάτου λόγω του κο-ρωνοϊού πλανάται σε όλον τονπλανήτη Και επειδή η κοινωνίαμας είναι λογοκρατούμενη καιέπαυσε να είναι χριστιανική καθrsquoοιονδήποτε τρόπο ο τάφος στονοποίο αναφερόταν ο υμνογράφοςέπαυσε να είναι laquoκλίμαξ προς ου-ρανόνraquo Παρά ταύτα λόγω της εορ-τής και έστω με τρόπο μηχανικόlaquoΚαλή Παναγιάraquo με το περιεχόμενοπου έδιναν οι παλιοί στην ευχήαυτή

Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

Η laquoαπαισιοδοξίαraquo δεν είναι οπωσδή-ποτε ψυχολογικό γεγονός ή ιδίωμαΜπορεί να είναι και συνάρτηση κρι-τικής ικανότητας Να προϋποθέτειεκείνο το είδος κριτικής ανάλυσηςπου κατορθώνει να αναχθεί στουςπολύ κεντρικούς άξονες (στους αφε-τηριακούς αιτιώδεις παράγοντες)των προβλημάτων Ανθρωποι με μει-ωμένη ικανότητα κριτικής ανάλυσηςδεν κατορθώνουν την αφαιρετικήαναγωγή από τα πολλά δεδομέναστα καίρια και αποφασιστικά Δυ-σκολεύονται να αξιολογήσουν καιδιαβαθμίσουν τη σημασία τον ρόλοτη δυναμική κάθε δεδομένου επο-μένως και τις ενδεχόμενες αρνητικέςτου συνέπειες Γιrsquo αυτό και ευκολό-τερα laquoαισιοδοξούνraquo ταχύτερα πεί-θονται ότι laquoόλα θα πάνε καλάraquo laquoόλαμε τον καιρό θα διορθωθούνraquo

Η μειωμένη ικανότητα διάκρισηςτων πρωτευόντων από τα δευτε-ρεύοντα των ουσιωδών από τα επου-σιώδη δεν είναι απαραιτήτως συ-νάρτηση χαμηλού δείκτη ευφυΐας ήμόρφωσης ή ευαισθησίας Μπορείνα είναι μόνο σύμπτωμα μειωμένηςψυχικής αντοχής στις δυσκολίες ήστα δυσάρεστα Κατά κανόνα οι άν-θρωποι ψάχνουμε αφορμές για νααισιοδοξήσουμε κλείνουμε τα μάτιαμπροστά και σε κραυγαλέες ενδείξειςαποτυχίας δυσκολιών αδιεξόδουΗ πλειονότητα δεν αντέχει να δειτην πραγματικότητα κατά πρόσω-πο

Δεν είναι εύκολο να ζει ο άνθρω-πος τη μία και μοναδική ζωή του σεσυνθήκες συλλογικού βίου που εγ-γυώνται μόνο αρνητικές προοπτικές

Χρόνια τώρα η ελλαδική κοινωνίακρίνει και ψηφίζει παγιδευμένη στηφενάκη αποσπασματικών ελπίδωνστην ολιγάρκεια περιθωριακών laquoβελ-τιώσεωνraquo σε καλοστημένες εντυ-πώσεις ότι laquoκάτι γίνεταιraquo (από τη με-ριά της κυβέρνησης) ή ότι laquoκάτι μπο-ρεί να γίνει καλύτεραraquo (από τη μεριάτης αντιπολίτευσης)

Ειδικά και εμφατικά οι εκλογέςαποδείχνουν ότι προτιμάμε σταθεράτην laquoαισιόδοξηraquo ψευτιά από τον ρε-αλισμό των κριτικών επιγνώσεωνΕνθουσιαστήκαμε όταν γίναμε δεκτοίστη ζώνη του ευρώ κλείσαμε ταμάτια στη συνεπαγωγή μεθοδικήςαποβιομηχάνισης της χώρας στηνέντεχνη επιβολή του laquoπρογράμμα-τοςraquo βιομηχανία της Ελλάδας ο του-ρισμός μοίρα των Ελλήνων να γίνουντα γκαρσόνια και οι καμαριέρες τηςΕυρώπης Ασφαλώς υπάρχει πρό-βλημα πολιτικής ανικανότητας ηγε-τικής ανεπάρκειας δραματικά μει-ωμένης κριτικής εγρήγορσης Αλλάτο πρώτο είναι ο αφανισμός κάθεερείσματος συλλογικής αξιοπρέπειαςΘέλουμε να γίνουμε κάτι άλλο απόαυτό που είμαστε ndash laquoνα γίνουμε Ευ-ρωπαίοι για να γίνουμε επιτέλουςάνθρωποιraquo (Καραμανλής)

Το θεμελιώδες laquoπαιχνίδιraquo της πο-λιτικής παίζεται σήμερα στο πεδίοτου δημοτικού σχολείου και του γυ-μνασίου ίσως και ακόμα πιο πρινστο νηπιαγωγείο Θα μάθει το παιδίνα ταυτίζει τη γνώση με τις εντυπώ-σεις ή να συνάγει τη γνώση από τηνκριτική αμεσότητα της εμπειρίαςτων σχέσεων Οι εντυπώσεις κατα-πίνονται ηδονικά άκριτες μετασχη-

ματίζονται σε εγωτικές laquoπεποιθήσειςraquoσερβίρονται σαν laquoπληροφορίαraquo laquoενη-μέρωσηraquo laquoσχολιασμόςraquo γεγονότωνΗ μετοχή στην εμπειρία των σχέσεωνγεννιέται ανεπίγνωστα μέσα από τησπουδή της γλώσσας και τον σεβασμότης γλώσσας Τα δίχως ελπίδα λυ-τρωμού αδιέξοδα της ελλαδικής κοι-νωνίας μοιάζει να ξεκινάνε όλα απότην εργαλειακή εκδοχή της γλώσσαςπου κυριαρχεί στα ελλαδικά σχολείαndash χρηστική η γνώση από το νηπια-γωγείο ώς και το πανεπιστήμιο καιοι Ελληνόφωνοι γελοιωδώς άγλωσσοιΠάντοτε στην άσκηση της πολιτικήςυπήρχε σαν πειρασμός η προτεραι-ότητα των εντυπώσεων όχι της κοι-νωνικής προσφοράς Σήμερα ο άλ-λοτε πειρασμός είναι η μία και απο-κλειστική laquoοδηγία χρήσεωςraquo της πο-λιτικής

Οταν η πολιτική λύνει κάποια προ-βλήματα λίγοι το αντιλαμβάνονταιέστω κι αν πολλοί ωφελούνται Οτανπαράγει μόνο εντυπώσεις τότε συ-νεπαίρνει τους πολλούς Αυτή είναιη πατέντα πολιτικής συμπεριφοράςπου κληροδότησε η Νεωτερικότητατων ολοκληρωτισμών στη Μετανε-ωτερικότητα του μηδενιστικού μο-νόδρομου Και όταν οι εντυπώσειςυποκαθιστούν την πραγματικότητα(την αμεσότητα της εμπειρίας τωνσχέσεων) η υποκατάσταση κυριαρχείσε κάθε πεδίο από το χρηστικό σχο-λείο που συνεχώς ευτελίζεται γιαόφελος της κερδοσκοπίας του φρον-τιστηρίου ώς το κοινωνικό σώμα τηςενορίας και επισκοπής που αλλο-τριώνονται σε πεδία διδακτικής νοη-σιαρχίας και προσκοπικής αγαθο-

πραξίας Είναι πραγματικά οδυνηρήη απορία Πώς ανέχεται ο νοήμωνπληθυσμός του ελλαδικού κράτουςτόσες δεκαετίες τώρα τόση ντροπήαποτυχίας ανικανότητας αυθαιρεσίαςκαι αδικίας των πολιτικών Οποια κυ-βέρνηση κι αν κυβερνάει (συμβατικά)το πρώτο και μόνο που την ενδιαφέ-ρει είναι να κερδίσει τις εντυπώσειςΝα εξαγοράσει κανάλια που συνεχώςκαι αηδιαστικά την κολακεύουν εφη-μερίδες που ατιμάζουν το λειτούργηματης πληροφόρησης και της πολιτικήςκριτικής για να εισπράττουν οι εκ-δότες προνομίες που παρέχει η εξου-σία Με αποκλειστικό κριτήριο τιςεντυπώσεις επιλέγονται οι υπουργοίδιορίζονται από τον μονοκράτοραπρωθυπουργό ο Πρόεδρος της Δη-μοκρατίας ο πρόεδρος της Βουλήςοι ηγεσίες της Δικαιοσύνης των Ενό-πλων Δυνάμεων οι διοικήσεις κρα-τικών (κοινωνικών) Τραπεζών Μου-σείων Οργανισμών Κοινής ΩφέλειαςΔημόσιας Υγείας απονέμονται πα-ράσημα παρέχονται Κρατικά Βρα-βεία

Αυτή η αυτοκτονική θεσμικήαναξιοκρατία δεν θα θεραπευθείποτέ ούτε με στρατιωτικό πραξικό-πημα Μόνο όταν ακούσετε ότι αλ-λάζει η διδασκαλία της γλώσσας απότο Δημοτικό Σχολείο ότι τα παιδιάξεκινάνε τη μάθηση σπουδάζονταςτη μία και ενιαία ελληνική γλώσσααπό τον Ξενοφώντα ώς τον Σεφέρητότε θα γεννηθεί ελπίδα Τότε θαγεννηθεί σκέψη κρίση προβλημα-τισμός ανάγκη απελευθέρωσης απότην καταναλωτική μονοτροπία καιεξηλιθίωση

Το σημάδι της ανάκαμψης

laquoΚαλή Παναγιάraquo

ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ

Να έχουμε επικοινωνίαμε την Αγκυρα αλλά

Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ

Μάθαμε εξωτερικήπολιτική από έμπει-ρους και σοβαρούςανθρώπους όπως οΒύρων Θεοδωρόπου-λοszligς Ανθρώπους

που είχαν ζήσει την Τουρκία σεόλα τα κρίσιμα ορόσημα των ελ-ληνοτουρκικών σχέσεων είχανακούσει πχ με τα αυτιά τους τονθόρυβο από τις τζαμαρίες των μα-γαζιών των Ρωμιών να σπάνε τονΣεπτέμβριο του 1955 Ελεγαν πάν-τοτε ότι laquoμε τον Τούρκο πρέπει ναμιλάς ακόμη και όταν βρίσκεσαισε κρίσηraquo Και θεωρούσαν ότι μπο-ρεί να βρεθεί μια δίκαιη λύση στιςελληνοτουρκικές εκκρεμότητες

Νομίζω όμως ότι είχαν στομυαλό τους μιαν άλλη Τουρκία

Θεωρούσα τον διάλογο πάντοτεαναγκαίο και έχω επωμιστεί τοανάλογο κόστος για αυτό Απεχ-θανόμουν πάντα τους μιμητές τουΔηλιγιάννη Τους έμπειρους λαϊ-κιστές δηλαδή που πρώτα ξεσή-κωναν τον Ελληνα μετά ανακά-λυπταν ότι δεν μπορούσαν να τονμαζέψουν όταν έβλεπαν το χείλοςτης καταστροφής και στο τέλοςέβριζαν τους ξένους που δεν είχανπαρέμβει εγκαίρως

Και θεωρούσα μεγάλη laquoμαγκιάraquoτης ελληνικής εξωτερικής πολιτικήςπου α) έβαλε την Κύπρο στην ΕΕκαι β) άλλαξε δόγμα και στήριξετην ανάγκη ένταξης της Τουρκίαςστην Ενωση laquoαδειάζονταςraquo όσουςισχυρούς μάς χρησιμοποιούσαν

ως δικαιολογία Ηταν όμως μιανάλλη Τουρκία ακόμη και τα πρώταχρόνια του Ερντογάν Ποτέ δεν θαδιενοείτο να αγγίξει τη Συνθήκητης Λωζάννης ή να προβάλει τόσοπαράλογες διεκδικήσεις

Σήμερα η Τουρκία είναι μία δο-μικά αναθεωρητική δύναμη Αμ-φισβητεί συνολικά το στάτους κβοΕχει επίσης αλλάξει το πώς βλέπειτον εαυτό της Ο Ερντογάν θεωρείότι ηγείται μιας περιφερειακήςυπερδύναμης η γεωπολιτική ισχύςτης οποίας φθάνει έως τη Σομαλίακαι το Κατάρ

Η ευρωπαϊκή προοπτική δενυπάρχει σαν laquoχαρτίraquo πια Αν προ-σθέσουμε και τη θρησκευτική -νεοοθωμανική διάσταση του ηγε-μονισμού του καταλαβαίνουμε ότιέχουμε απέναντί μας μια εντελώςδιαφορετική Τουρκία

laquoΚαλά τα λες αλλά τι κάνουμεraquoθα ρωτήσετε Η απάντηση δενείναι εύκολη Ο Ερντογάν βρίσκεταιακριβώς στο όριο της στρατηγικήςύβρεως εκεί που μια χώρα ξεπερ-νάει κατά πολύ τις δυνατότητέςτης και ανοίγεται επικίνδυνα Είναιαυτό που οι Αγγλοσάξονες θα απο-καλούσαν laquooverstretchingraquo Είναιωστόσο πολύ επικίνδυνο να απο-κοιμηθείς με την ψευδαίσθηση ότιο αντίπαλος θα καταρρεύσει έναπρωί

Γιrsquo αυτό πρέπει να μιλάμε ναμην κλείσουν ποτέ τα κανάλια επι-κοινωνίας και να μη δώσουμε τηνεντύπωση ότι είμαστε εμείς οιαδιάλλακτοι Να λειτουργούμε απο-φασιστικά και αποτρεπτικά αλλάνα αποφύγουμε να πέσουμε στηνπαγίδα που μας στήνει η ΑγκυραΝα κερδίσουμε χρόνο που χρει-αζόμαστε

Δεν είναι ώρα για Δηλιγιάννηδεςαλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιοςότι μπορεί ποτέ να είναι και η ώραγια ένα συμβιβασμό με αυτή τηνΤουρκία σήμερα

ltltltltltlt

Λησμονούμε ότι ιστορι-κώς βάρβαρα φύλα κα-ταλύουν πολιτισμένακράτη Ευτυχώς ούτε οιΤούρκοι είναι τόσο βάρ-βαροι αλλά ούτε καιεμείς οι Ελληνες τόσοπολιτισμένοι όσο πι-στεύουμε

ltltltltltlt

Σήμερα η Τουρκία είναι μία δομικά αναθεωρητική δύναμη Αμφισβητεί συνολικά το στάτους κβο

ΣΚIΤ

ΣΟ Τ

ΟΥ H

ΛIΑ

MΑΚ

ΡΗ i

mak

ris

kath

imer

ini

gr

14 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

laquoΟ ι στόχοι της εξωτερικής πολι-τικής δεν προωθούνται με ρη-τορική βερμπαλισμούς και

αφορισμούς Ούτε με εσωστρέφεια ήαυτάρεσκη περιχαράκωση Αυτά οδη-γούν σε απομονωτισμό Οι στόχοι προ-ωθούνται με συνεχή παρακολούθησημε εξωστρεφή δραστηριότητα με αν-τιμετώπιση των θεμάτων με πρωτο-βουλίες και πρόγραμμαraquo Γ Κρανιδιώτης

Η πραγματικότητα σε Κύπρο και Αι-γαίο δείχνει ότι η κατάσταση βρίσκεταιστο πρώτο σκέλος της διαπίστωσηςΚρανιδιώτη Στο κυπριακό ποτέ άλλοτεδεν υπήρξε τόσο μεγάλο χρονικό διά-στημα με μηδενική επικοινωνία ανάμεσαστους ηγέτες των δύο κοινοτήτων-προ-σθέτω ο τκ ηγέτης λέγεται Μ ΑκιντζίΟ ΟΗΕ καθώς βλέπει τις εκκλήσεις τουΓΓ να μην πιάνουν τόπο κάνει τα απο-λύτως ελάχιστα και με τις συνθήκεςπου υπάρχουν στις θαλάσσιες ζώνεςείναι εξαιρετικά αμφίβολο αν η ΝέαΥόρκη κινήσει τα νήματα τον Δεκέμβριοχωρίς μιαν από κοινού ισχυρή έκκλησητων δύο ηγετών προς τούτο κάτι πουφαίνεται ουτοπικό Ο ΟΗΕ μετά τοΚραν Μοντάνα αντί να οδηγήσει σεολοκλήρωση τις διαδικασίες λχ λίγουςμήνες μετά προτίμησε να ακολουθήσειτις μακρόσυρτες διαδικασίες να απο-δεχθεί την παντελώς ακατανόηση στρο-φή στους laquoόρους αναφοράςraquo και να επι-λέξει ως αντιπρόσωπο του ΓΓ στις συ-νομιλίες μιαν διπλωμάτη με καμμίαπροηγούμενη τριβή με το Κυπριακό Ηστροφή του ΟΗΕ στα ανορθόδοξα (Λουτ)πιθανόν να οφείλεται σε παρέμβασητου εβραϊκού λόμπυ μετά από σχετική

διαβούλευση Αναστασιάδη-Νετανιάχουγια να αποκλειστεί η μισητή ΣπέχαρΗ τελευταία ζαριά στο Βερολίνο στις25 Νοεμβρίου 2019 ανάμεσα σε Γκου-τέρες-Αναστασιάδη-Ακιντζί έδωσε στηδημοσιότητα κοινό ανακοινωθέν μέσαστο οποίο υπάρχει η φράση laquoο Τκ ηγέ-της και ο Εκ ηγέτης παρακινούμενοιαπό μια αίσθηση του κατεπείγοντοςσυμφώνησαν ότι η επίτευξη μιας συ-νολικής και διαρκούς λύσης του Κυ-πριακού σε ένα προβλεπτό χρονικό ορί-ζοντα είναι ύψιστης σημασίας για τηευημερία και των δύο κοινοτήτων στομέλλον και ότι το status quo δεν είναιβιώσιμοraquo Έκτοτε τίποτε Και ο κορω-νοϊός τα έκανε όλα ακόμα πιο ακίνητα

Η ΕΕ κατέβασε ταχύτητα εμφανώςαπουσιάζει από τα τεκταινόμενα Η νέαηγεσία της αποφεύγει να μιλήσει γιατην ταμπακέρα (επίλυση Πλαίσιο Γκου-τέρες) δίνοντας έτσι διαρκή πίστωσηχρόνου στους τακτικισμούς Αναστα-σιάδη και αφήνοντας τον ΟΗΕ μόνοτου Η τελευταία κίνηση Αναστασιάδηνα βάλει από την πίσω πόρτα θέματααπό την κυπριακή ΑΟΖ στα προ μηνόςεναρκτήρια βήματα του διαλόγου Ελ-λάδας-Τουρκίας έπεσε στο κενό Η απο-δέκτης της κίνησης Α Μέρκελ απέκλεισεαυτό το ενδεχόμενο γιατί μια τέτοιαπροσθήκη θα οδηγούσε όλο το εγχεί-ρημα σε laquoξαφνικό θάνατοraquo προτρέπον-τας τον Εκ ηγέτη να απευθυνθεί στονΓΓ του ΟΗΕ πιθανώς γιατί δεν θέλει ναπροσθέσει το όνομά της στον μακρύκατάλογο των μεσολαβητών που βρί-σκονται ήδη από το 1964 στο νεκρο-ταφείο των ελεφάντων του Κυπριακού

Η ένταση στο Αιγαίο δείχνει πόσοη διαχείριση του Κυπριακού από τονΝ Αναστασιάδη έχει επηρεάσει δια-μορφωτές της εξωτερικής πολιτικήςστην Αθήνα Αλλά laquoοι στόχοι της εξω-τερικής πολιτικής δεν προωθούνται μερητορική βερμπαλισμούς και αφορι-σμούςraquo Έτσι αντί της αναγκαίας ανα-συγκρότησης του διαπραγματευτικούπλαισίου με την Τουρκία με την μεσο-λάβηση Μέρκελ ο Κ Μητσοτάκης προ-τίμησε τα laquoπουρνάριαraquo προφανώς κά-νοντας λάθος αξιολογήσεις ως προς τηνυπό διαμόρφωση νέα κατάσταση πραγ-μάτων στην περιοχή Η αντιμετώπισητων θεμάτων σημαίνει σοβαρή προ-ετοιμασία για το ΔΔ της Χάγης Τοντρόπο αυτόν στήριξαν οι Κ ΚαραμανλήςΓ Ράλλης ΚΜητσοτάκης Α Παπαν-δρεου Κ Σημίτης Η εφαρμογή του διε-θνούς δικαίου στο ζήτημα της υφαλο-κρηπίδας στο Αιγαίο αφορά μόνο το ΔΔτης Χάγης Αρκετά ευρηματικό υλικόοδήγησε σε συγκλίσεις ανάμεσα στηνΕλλάδα και την Τουρκία το 2003 συ-νεπώς δεν ξεκινούν διαπραγματεύσειςαπό το μηδένΤο μωσαϊκό των ιδεώνστο εσωτερικό της ΝΔ εμποδίζει τονηγέτη της να πάρει αποφάσεις ικανο-ποιώντας με τις αντιφάσεις του τον ΑΣαμαρά τον Κ Καραμανλή τη laquoδεξιάτου Κυρίουraquo και τους Συρίγους της Ηευθύνη ωστόσο αφορά τον ηγέτη όχιτους εσωκομματικούς συσχετισμούςτους οποίους στο κάτω κάτω ο ίδιος πε-ριέπλεξε περαιτέρω με τη στάση τουέναντι της συμφωνίας στις ΠρέσπεςΗ θεαματική επάνοδος της Ελλάδαςστην κατηγορία του laquoμονίμως παρα-

πονουμένουraquo μέλους της ΕΕ κάτι πουμε τόσο κόπο κατάφερε να αλλάξει ο ΚΣημίτης δυσκολεύει τη θέση της όπωςδείχνει η διαφωνία πολλών εταίρων τηςστην υπογραφή του ελληνοαιγυπτιακούσυμφώνου παραμονές της έναρξης τουδιαλόγου με την Τουρκία Πλέον έχειπεριορισμένη απήχηση πρώτο γιατίκαι τα άλλα κράτη-μέλη έχουν προβλή-ματα δεύτερο έχει κουράσει τους πάντεςμε την ασταμάτητη laquoιδιαιτερότητάraquo τηςχθες με τα μνημόνια σήμερα με τις θα-λάσσιες ζώνες και τρίτο οι περισσότερεςχώρες αναγνωρίζουν το σημαντικό γε-ωπολιτικό ρόλο της Τουρκίας και ζητούνόπως οι γέφυρες συνεννόησης παρα-μένουν ανοικτές Οι διεθνείς αντιδράσειςγύρω από τη δραστηριότητα του laquoΟυ-ρούτς Ρέιςraquo δεν έχουν αποτέλεσμα καιαυτό η Αθήνα έπρεπε να το γνωρίζεικαλύτερα παντός άλλου καθώς ο Κ Μη-τσοτάκης συνομιλεί καθημερινά με τονΝ Αναστασιάδη Η Αθήνα χρειάζεταινα βγάλει τον εαυτό της από τον φαύλοκύκλο και laquoμε πρωτοβουλίες και πρό-γραμμα να αντιμετωπίσει τα θέματαraquoΟ δρόμος προς τη Χάγη είναι ο πιο σοφόςωστόσο καθίσταται ολοένα και πιο δύ-σβατος όταν ο φόβος μπροστά στηνπρόοδο οδηγεί στην εσωστρέφεια καιεν τέλει στην laquoαυτάρεσκη περιχαράκω-σηraquo Ωστόσο οι λύσεις είναι εφικτέςΤο υλικό υπάρχει όπως και οι μηχανισμοίπρος αξιοποίηση Η ηγετικότητα η θέ-ληση το σχέδιο που έχει κάποιος πο-λιτικός για τη χώρα του είναι το κλειδίγια την αλλαγή σελίδας

wwwlarkoslarkouorgcy

Ταγκό με τους θαλασσινούς ελέφαντεςΤου ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ

Τ ι να πρωτογράψω για την πόλη μου τι να πρω-τοσκεφτώ για τις 14 Αυγούστου Ειδικά φέτοςο πόνος είναι μεγαλύτερος γιατίΑμμόχωστός

μου δεν σε πρόδωσε μόνο η Τουρκία Η μεγαλύτερηπροδοσία είναι από δικούς μας 1481974 μια μέραπου μας σημάδεψε για πάντα όταν ο πατέρας μουμετά την πρώτη εισβολή της 20ης Ιουλίου και όλητη βαρβαρότητα των ημερών έπρεπε να προστα-τέψει δύο παιδιάκορίτσια και την σύζυγό του καινα μας βάλει με τα ρούχα που φορούσαμε στο αυ-τοκίνητο για τις Αγγλικές Βάσεις Δεκέλειας για τοδασάκι της Άχνας όπου και μείναμε κάποιες μέρεςΜέσα στο φόβο και την αγωνία φύγαμε χωρις ναγνωρίζουμε πού βρίσκονταν άλλα μέλη της οικο-γένειας μας γιαγιάδες παππούδες θείοι θείεςξαδέλφια και φίλοι Και 46 χρόνια μετά ελαφρά τηκαρδία κάποιος που ονομάζεται και ιστορικός ναγράφει απαράδεκτα πράγματα για εμάς Να κατα-λογίζει στον Αμμοχωστιανό απλό πολίτη ότι ίσωςδεν του αξίζει να επιστρέψει Όσοι δεν βίωσαν τηνεισβολή τον πόνο που άφησε στις καρδιές ειδικάμικρών παιδιών ας κλείσουν το στόμα τους επιτέλουςΑς δείξουν κάποιο σεβασμό Δεν θέλω κανένα παι-δάκι να βιώσει ότι βιώσαμε κανέναν άνθρωπο ναζήσει βομβαρδισμούς και ξεριζωμό κανένα άνθρωπονα υποφέρει Θέλω να ζήσω ειρηνικά στο νησί μαςείναι στόχος και όραμα Ένα όραμα που μόνο μετο να κτίζονται γέφυρες επικοινωνίας με τους Τουρ-κοκύπριους που έχουν το ίδιο όραμα μαζί μας θαεπιτευχθεί Πόλη μου αγαπημένη 46 χρόνια μετάη δική μου μόνο φωνή δεν έχει σημασία δεν αγγίζεικανέναν Ερντογάν Αλλά χειρότερο απrsquo όλα είναιη συνειδητοποίηση των τεράστιων οικονομικώνσυμφερόντων αρκετών όσων δικών μας δεν θα μαςεπιτρέψουν ποτέ να επιστρέψουμε Ποτέ και τολμώνα μιλώ για συμφέροντα που δεν θέλουν η Αμμό-χωστος να σηκώσει ξανά κεφάλι Μια Αμμόχωστοςπου το 1974 με περίπου 40000 κατοίκους είχε τολιμάνι της να χειρίζεται το 90 περίπου των ει-σαγωγών και το 75 των εξαγωγών της ΚύπρουΜια πόλη που το 1974 οι τουριστικές της κλίνεςήταν περί το 60 της Κύπρου είχε πνευματικήφυσιογνωμία και ζωή που την ζήλευαν όχι μόνο οιυπόλοιπες πόλεις της Κύπρου αλλά και του Ελλη-νισμού γενικά (Λύκειο Ελληνίδων ΑμμοχωστουΣυλλογος laquoΑνόρθωσιςraquo Φιλόπτωχος Σύλλογος Δη-μοτική Βιβλιοθήκη Πινακοθήκη κλπ) είχε 13 Δη-μοτικά Σχολεια 5 Γυμνάσια 7 κινηματογράφους2 πάρκα και φυσικά το Αρχαίο Θέατρο ΣαλαμίναςΕίναι καιρός εμείς οι Αμμοχωστιανοι προτού χά-σουμε την πόλη μας -γιατί η Τουρκία πάντα ενεργείμε πρόγραμμα να αντιδράσουμε Να βγούμε απότην καθημερινότητά μας από τα κόμματα που στη-ρίξαμε τόσα χρόνια χωρίς αυτά να μας έχουν σε-βαστεί ή έχουν κάνει οτιδήποτε για την πόλη μαςΑντιθέτως ο μακροχρόνιος έχει φέρει όλα αυτάπου βιώνουμε σήμερα με τον κατακτητή να μπαίνειεκ νέου στα σπίτια μας τον Αύγουστο του 2019 μεκάμερες κλπ και να βιάζει ακόμα μια φορά κατα-στάσεις μπροστά στα άπρακτα μάτια και χέριαδικών μας πολιτικών Ξυπνήστε συμπολίτες Τώραείναι η ώρα Δεν θέλω και αρνούμαι να κλαίω μιαπόλη που ήταν τόσο ζωντανή μια πόλη που θα ξα-ναζωντανέψουμε ναι μαζι με Τουρκοκύπριουςσυμπατριώτες μας που έχουν το ίδιο όραμα για τοντόπο μας με εμάς Και είναι πολλοί και είναι φίλοιμας φτάνει να βγούμε απο ένα λήθαργο που μαςέχουνρίξει δικοί μας πολιτικοί διαχρονικά Πόλημου σε χαιρετώ Σε άφησα παιδάκι στις 1481974αλλά θα επιστρέψω 1481974 μια μέρα που δενθα ξεχάσω ποτέ όσο ζω και όσο ζω θα ελπίζω γιατην επιστροφή στην αγκαλιά σου

Η κ Αυγή Φραγκοπούλου γεννήθηκε στην Αμμόχωστο Λεω-φόρος Κέννεντυ 95

Είναι καιρός να αντιδράσουμε

Της ΑΥΓΗΣ ΦΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ

EPA

Π λήρης ταύτιση απόψεων Αθη-νών - Λευκωσίας Σύμπνοιακαι συναντίληψη όσον αφορά

τα εθνικά θέματα Πραγματικά με-γάλα λόγια που προκαλούν συγκί-νηση και σε κάνουν να νοιώθειςεθνική ανάταση αν βέβαια είσαιαρκούντως αφελής και πιστεύειςόλες αυτές τις ασυναρτησίες Δυ-στυχώς για ασυναρτησίεςπρόκειταιlaquoΟ κόσμος το lsquoχει τούμπανο κι εμείςκρυφό καμάριraquo Παρά τις εκατέρω-θεν δηλώσεις περί ταύτισης από-ψεων Αθηνών ndash Λευκωσίας και παράτις φιλότιμες προσπάθειες για ναπαρουσιαστεί συναντίληψη στονχειρισμό των ελληνοτουρκικών ζη-τημάτων οι διαφορές μεταξύ τωνκυβερνήσεων Ελλάδος και Κύπρουείναι τόσο εμφανείς που το όλο σκη-νικό φαντάζει κλασσικό παράδειγμαστρουθοκαμηλισμού

Μάλιστα η σύμπνοια και η συμ-πόρευση έχει φτάσει σε τέτοιο laquoζη-λευτόraquo σημείο που ο ΥΠΕΞ δήλωνετις προάλλες laquoΗ Κυπριακή Δημο-κρατία είναι ανεξάρτητο κράτος καικανείς δεν συζητά εκ μέρους τηςΚυπριακής Δημοκρατίαςraquo αναφε-ρόμενος στις συνομιλίες στο Βερο-

λίνο μεταξύ Ελλήνων και Τούρκωνδιπλωματών υπό την αιγίδα τηςΓερμανίας χωρίς την ενημέρωσητης Λευκωσίας Μια δήλωση laquoάδει-ασμαraquo και ίσως η πιο laquoαυστηρήraquoπου έγινε από κύπριο αξιωματούχοτα τελευταία χρόνια Τώρα αν αυτόήταν θάρρος ή θράσος από μέρουςτου ΥΠΕΞ και αν διαθέτει το ανά-λογο πολιτικό ανάστημα για να επω-μισθεί κάτι τέτοιο να είστε σίγουροιότι θα φανεί στην πορείαΠαρομοίουπνεύματος με αυτό του Νίκου Χρι-στοδουλίδη ήσαν και οι δηλώσειςτου απορριπτικού μετώπου Όλοιεπέκριναν τον Έλληνα πρωθυπουρ-γό για το εθνικό του laquoατόπημαraquoΆκουσον άκουσον Να δεχθεί ναπαρακαθίσει η Ελλάδα σε συνομιλίεςτην στιγμή που τα τουρκικά γεω-τρύπανα και τα ερευνητικά σκάφηαλωνίζουν την κυπριακή ΑΟΖ Καιτο χειρότερο χωρίς την ενημέρωσηκαι την έγκριση του laquoεθνικού κέν-τρουraquo Βέβαια το ότι εμείς συνομι-λούμε με τον εισβολέα για σχεδόνμισό αιώνα την στιγμή που 40000πάνοπλοι Τούρκοι στρατιώτες αλω-νίζουν την πατρώα γη δεν είναι τοίδιο Άλλο η κατεχόμενη γη και άλλο

η πολλά υποσχόμενη ΑΟΖ Πολλοίμάλιστα δήλωναν δικαιωμένοι γιατο γεγονός ότι από την πρώτη στιγμήήσαν επιφυλακτικοί με τον ΚυριάκοΜητσοτάκη Από την μια οι οικο-γενειακές του καταβολές υιός Κων-σταντίνου Μητσοτάκη και αδελφόςΝτόρας Μπακογιάννη και από τηνάλλη οι πρωτοβουλίες που ανέλαβεμέσω των Αμερικανών για αποκλι-μάκωση της έντασης στα ελληνο-τουρκικά ήσαν δείγματα γραφήςγια την πολιτική κατευνασμού τηςΆγκυρας που θα ακολουθούσε Καιενώ το πατριωτικό μέτωπο σκια-γραφούσε το προφίλ του Έλληναπρωθυπουργού και τον είχε ήδηκατατάξει στην κατηγορία των Ελ-λήνων πολιτικών μειωμένων εθνι-κών αντιστάσεων πλάι στον Κων-σταντίνο Καραμανλή στον ΚώσταΣημίτη και σίγουρα στον πατέραΜητσοτάκη ήρθε η μεγάλη ανα-τροπή laquoΜηδένα προ του τέλουςμακάριζεraquo Ό Κυριάκος επιστρέφειστον ορθό δρόμο Υπογράφει συμ-φωνία με την Αίγυπτο για τις θα-λάσσιες ζώνες τμηματική βέβαιααφούαφήνει εκτός το Καστελλόριζοαλλά μια εξέλιξη που ήταν αρκετή

για να διακοπούν οι οποιεσδήποτεσυνομιλίες Ελλάδος - Τουρκίας Όλοαυτό χαιρετίστηκε με laquoεθνική υπε-ρηφάνειαraquo από όλα ανεξαιρέτως τακόμματα Όχι πως όλοι αυτοί κό-πτονται για την οριοθέτηση τηςΑΟΖ Ελλάδας ndash Αιγύπτου αλλά τοζητούμενο ήταν να συντηρηθεί ηένταση και να διακοπεί κάθε είδοςσυνεννόησης Δυστυχώς εδώ κα-ταντήσαμε Είμαστε τόσο παθια-σμένοι για λύση που όταν αρχίζουνσυνομιλίες Ελλάδος - Τουρκίας γιατα ελληνοτουρκικά που σίγουραμπορούν να βοηθήσουν καταλυτικάτην επίλυση του Κυπριακού είτεδιαμαρτυρόμαστε είτε στην καλύ-τερη περίπτωση τηρούμε σιγήν ιχ-θύος και όταν διακόπτεται κάθε συ-νεννόηση τότε κτυπούμε χαρμό-συνα τις καμπάνες Μετά βέβαιατις πρώτες αντιδράσεις για την κί-νηση της Ελλάδος σε σχέση με τηνσυμφωνία με την Αίγυπτο έγινεμια πιο αντικειμενική και ψύχραιμηαξιολόγηση Μετά από δεύτερη ανά-γνωση και κατόπιν ωρίμου σκέψεωςοι πολιτικοί μας αναλυτές και γενικάοι διάφοροι πολιτικοί φωστήρεςπου πάντα εν μέσω κρίσεων ευδο-

κιμούν στον τόπο μας αποφάνθη-καν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκηςτελικά έκανε laquoμισές δουλειέςraquo Ησυμφωνία χαρακτηρίζεται βιαστική(αφού οι διαπραγματεύσεις διήρ-κεσαν μόνο 15 χρόνια) τσαπατσου-λιά και κατά συνέπεια ετεροβαρήςγια την Ελλάδα Δεν αναγνωρίζεταιπλήρης επήρεια στην Κρήτη δενσυμπεριλαμβάνεται ολόκληρη η Ρό-δος δεν εμπεριέχει καθόλου το σύμ-πλεγμα του Καστελλόριζου και τοκυριότερο δεν αφήνει προοπτικέςγια οριοθέτηση ΑΟΖ Κύπρου - Ελ-λάδος Αυτά είναι μερικά μόνο απότα laquoεκτρώματαraquo της συμφωνίας Σί-γουρα η Ελληνική Κυβέρνηση ευ-θύνεται όπως και η προηγούμενηγια την σημερινή κατάσταση Οιευθύνες αυτές μάλιστα θα γίνουνασήκωτες σε περίπτωση σύρραξηςΕλλάδοςndashΤουρκίας που ανεξάρτητααπό την έκβασή της οι επιπτώσειςθα είναι καταστροφικές για τον ελ-ληνισμόΌμωςη συμφωνία Ελλάδος- Αιγύπτου δεν μπορεί να θεωρηθείη πηγή της έντασης Αντίθετα ησυμφωνία αυτή όπως και αυτή μετην Ιταλία αποτελούν μια ρεαλι-στική προσέγγιση μακριά από λαϊ-

κισμούς και μαξιμαλισμούς που θαμπορούσε υπό προϋποθέσεις ναεπιλύσει τις ελληνοτουρκικές δια-φορές Η ευθύνη του Έλληνα Πρω-θυπουργού έγκειται στην ανοχήπου επέδειξε και που δυστυχώςφαίνεται να συνεχίζεινα επιδεικνύειμε τις συμπεριφορές των δικών μαςπολιτικών Δυστυχώς δεν ήταν αρ-κούντως σαφής από την αρχή ότανανέλαβε την πρωθυπουργία Ακο-λούθησε και αυτός το καταστροφικόδόγμα laquoΗ Κύπρος αποφασίζει καιη Ελλάςσυμπαρίσταταιraquo αφήνονταςέτσι τον κάθε πολιτικάντη μικρόή μεγάλο να πολιτεύεταιμε περισσήέπαρση εντός αλλά κυρίως εκτόςνα περιφέρεται στα πολιτικά σαλόνιατων Βρυξελλών να δείχνει κόκκινεςκάρτες δεξιά και αριστερά και νακουνάει το δάκτυλο σε όλους μηεξαιρουμένου του εθνικού κέντρουΓενικά ευθύνεται γιατί ανέχθηκεακροβατισμούςσε τεντωμένο σχοινίπου θέτουν σε κίνδυνο τον ευρύτεροελληνισμό

Ο κ Θεόδωρος Θεοδώρου είναι ειδικόςπρογραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογι-στών

Οι τσαπατσουλιές και οι ευθύνες του Κυριάκου ΜητσοτάκηΤου ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ

Οι διαδηλώσεις συνεχίζονται στον Λίβανο μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού και την κήρυξη έκτακτων εκλογών

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 15Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΚΥΡΙΑΚΟΥ Ν ΠΟΧΑΝΗ

Η επιστροφή της Γαλλίας στην Ανατολική Μεσόγειο δράσεις και αντιδράσεις

Ο Πρόεδρος της Γαλλίας Em-manuelMacron στις 6 Αυ-γούστου έγινε ο πρώτος πρό-

εδρος δυτικού κράτους που επι-σκέφθηκε την κατεστραμμένη πόλητης Βηρυτού μετά τη φονική έκρη-ξη που συγκλόνισε όλο τον κόσμοΚατά την επίσκεψή του και απευ-θυνόμενος στο λαό του Λιβάνουυποσχέθηκε άμεση βοήθεια και κά-λεσε για ένα νέο πολιτικό σύστημαΣτις δηλώσεις του αναφέρθηκε σεένα νέο πολιτικό συμβόλαιο πολι-τική αλλαγή και σε μια κυβέρνησηενότητας προσθέτοντας ότι την 1ηΣεπτεμβρίου θα επιστρέψει και θαεπανεξετάσει την κατάσταση Κά-ποιοι έσπευσαν να τον κατηγορή-σουν για παρέμβαση και δη ανάρ-μοστη στα εσωτερικά ενός κράτουςΟ ίδιος όμως σε δηλώσεις του σεδημοσιογράφους μετά από την επί-σκεψη δήλωσε ότι αυτό που δια-κυβεύεται δεν είναι μια laquoγαλλικήλύσηraquo αλλά μια laquoνέα πολιτική τάξηraquoσε μια κακοποιημένη χώρα Ποιεςόμως ήταν οι αντιδράσεις τόσο εν-τός όσον και εκτός του Λιβάνουαπέναντι στην επίσκεψη Macronκαι στις δηλώσεις του

Σε μια χώρα όπου το 54 είναιΜουσουλμάνοι (Σουνίτες και Σιίτεςβρίσκονται περίπου στα ίδια πο-σοστά) το 405 Χριστιανοί και το55 Δρούζοι και με ένα μοναδικόσύστημα διανομής βουλευτικώνεδρών σε κάθε θρησκευτική ομάδαήταν αναμενόμενο ότι οι αντιδρά-

σεις θα διέφεραν Όπως αναμενό-μενο ήταν σε μια χώρα με κατε-στραμμένη οικονομία με υποδομέςκοινωνικών παροχών να υπολει-τουργούν και τον πληθωρισμό ναδιογκώνεται μια μεγάλη μάζα τουλαού να ελπίζει σε απαλλαγή απότο πολιτικό κατεστημένο και σεοτιδήποτε καλύτερο Κάτω από αυ-τές τις τραγικές συνθήκες και μεεπιστέγασμα τη χαριστική βολήτης μεγάλης έκρηξης δεκάδες χι-λιάδες απελπισμένοι Λιβανέζοι υπέ-

γραψαν αίτημα ζητώντας την επι-στροφή της γαλλικής εντολής Τιμπορεί να κάνει όμως η σημερινήΓαλλία στον Λίβανο και στην ευ-ρύτερη περιοχή Είναι σίγουρο ότιδεν έχει την ίδια επιρροή που είχεπριν από 30 ή 40 χρόνια για να μηναναφερθούμε στην περίοδο 1920ndash 1948 όπου ο Λίβανος βρισκόταν

υπό τη γαλλική εντολή μια εντολήόμως που της είχε δοθεί από τηντότε Κοινωνία των Εθνών Πώς λοι-πόν σκέφτεται ο Γάλλος Πρόεδροςνα φέρει την lsquoπολιτική αλλαγήrsquoΠολλοί αναλυτές πιστεύουν ότιαυτή η πολιτική αλλαγή που υπο-σχέθηκε στο λαό του Λιβάνου εμ-περιέχει την μετριότητα και όχι

την πλήρη απαλλαγή από το πολι-τικό κατεστημένο Αυτό ερμηνεύε-ται και από την επικοινωνία πουείχε με τον Πρόεδρο Trump απότον οποίο ζήτησε να χαλαρώσει τιςκυρώσεις προς την Hezbollah χα-ρακτηρίζοντας τις ως μη παραγω-γικές Αυτό έχει απογοητεύσει μιαμεγάλη μάζα του λαού του Λιβάνου

Κάποιοι αναλυτές προχωρούν πιοπέρα λέγοντας ότι ο Macron θέλεινα επαναφέρει τον Saad Hariri μεμια κυβέρνηση ενότητας με ανταλ-λάγματα και παραχωρήσεις απότην Hezbollah η οποία υποστηρί-ζεται από το Ιράν Αυτό το χαρα-κτηρίζουν ως κακή προοπτική καιβλέπουν ότι θα μπορούσαν να ξε-σπάσουν συγκρούσεις μεταξύ τωνθρησκευτικών ομάδων ιδιαίτεραόταν η Hezbollah θεωρείται υπεύ-θυνη για την αποθήκευση του υλι-κού που έχει προκαλέσει την έκρηξηκαι καταστράφηκαν χριστιανικέςκυρίως περιοχές

Είναι φανερό ότι οι ισορροπίεςστην περιοχή έχουν αλλάξει Η προ-σπάθεια του Γάλλου Προέδρου συγ-κρούεται με τις επιθυμίες και διεκ-δικήσεις δυνάμεων που έχουν εδραι-ωθεί εδώ και αρκετό καιρό Σε τη-λεφωνική επικοινωνία με τον BNetanyahu ο Ισραηλινός Πρωθυ-πουργός επαίνεσε τον Macron γιατις ενέργειές του εξέφρασε τηνεπιθυμία του να προσφέρει ανθρω-πιστική βοήθεια αλλά συνάμα τουζήτησε την απομάκρυνση των πυ-ραύλων και των εκρηκτικών τηςHezbollah από τι κατοικημένες πε-ριοχές

Από την άλλη ο Αντιπρόεδροςτης Τουρκίας Fouat Oktay ο οποίοςεπισκέφτηκε τον Λίβανο το περα-σμένο Σαββατοκύριακο σε μιαεπίδειξη στήριξης δήλωσε ότι ηΆγκυρα δε θα καθορίσει τις πολι-

τικές της με βάση τις επιθυμίεςτου Macron τονίζοντας ότι η Γαλ-λία είναι αυτή που παρεμβαίνειστα εσωτερικά του Λιβάνου κα-ταλήγοντας ότι laquoδεν παίρνουμεστα σοβαρά τον Macron Είναι σανκακομαθημένο παιδί στην περιο-χήraquo Κατηγόρησε επίσης τη Γαλλίαότι laquoεφαρμόζει εξωτερική πολιτικήβάσει αποικιακής προοπτικής καιότι η Τουρκία λειτουργεί σε μέρηόπως η Αφρική για παροχή ανθρω-πιστικής βοήθειαςraquo Η αντιπαρά-θεση Τουρκίας ndash Γαλλίας φαίνεταιότι συνεχίζεται και σε αυτή τηνπεριοχή

Είναι φανερό ότι η Γαλλία έχειαποφασίσει να επιστρέψει στηνΑν Μεσόγειο πιο δυναμικά Μέχρισήμερα η παρουσία της ήταν μέσαστο πλαίσιο των εθνικών της απο-στολών ndash Επιχείρηση laquoΒαστίληraquo -υποστηρίζοντας την UNIFIL Σή-μερα βλέπουμε μια πιο δυναμικήανάμειξη και παρουσία στην πε-ριοχή τόσο διπλωματικά όσο καιστρατιωτικά και επειδή τίποτα δενείναι τυχαίο έτσι και η ΣυμφωνίαΣυνεργασίας Κύπρου ndash Γαλλίαςδεν είναι τυχαία Η διπλωματίααπαιτεί στήριξη από την στρατιω-τική ισχύ και η τελευταία απαιτείυποδομές πλησίον του χώρου εν-διαφέροντος

Ο κ Κυριάκος Ν Ποχάνης είναιαρχιπλοί-αρχος (εα) του ΠΝ (Πρώην ΔιοικητήςΚυπριακού Ναυτικού)

Συνέντευξη στουςΑΝΤΡΗ ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΥκαι ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

laquoΟι Υπηρεσίες κλείνουν 70 χρόνιαλειτουργίας και δεν έτυχαν ενός εκ-συγχρονισμού πέραν μεμονωμένωνπροσπαθειώνraquo λέει η διευθύντριατου Τμήματος Κοινωνικής Ευημε-ρίας Μαρία Κυρατζή σε συνέντευξήτης στην laquoΚraquo σημειώνοντας πωςστη διαδρομή αρυών των χρόνωνάλλαξαν πολλά σε ότι αφορά τακοινωνικά προβλήματα Σημειώνειπως το σύστημα χρήζει εκσυγχρο-νισμού και αναδιάρθρωσης και ση-μειώνει πως αναμένονται αλλαγέςαπό τον Οκτώβριο Αρνείται πωςπεριπτώσεις κρύβονται κάτω απότο χαλί και πως επικρατεί νόμοςσιωπής στο τμήμα της ενώ για τιςεπικρίσεις που δέχονται οι λειτουρ-γοί της σημειώνει πως υπάρχουνπεριθώρια βελτίωσης αλλά δεν δέ-χεται να μιλούν για ανίκανους λει-τουργούς -Πού αποδίδεται η εσωστρέφειατων ΥΚΕ Ένας νόμος της σιωπήςπου κυριαρχεί

-Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευη-μερίας (ΥΚΕ) είχαν επιλέξει να μηνσυζητούν δημόσια Ο λόγος ήτανη διαφύλαξη προσωπικών ευαίσθη-των στοιχείων και για λόγους δε-οντολογίας Εκείνο που συνήθωςζητείται είναι η λεπτομερής αναφοράσε στοιχεία που δεν είναι δυνατόνα δοθούν προς τα έξω Το ζητού-μενο σήμερα είναι η εξοικείωσητου κόσμου στο τι προσφέρουν οιΥπηρεσίες πρακτική που οι Υπη-ρεσίες δεν επιδίωξαν αφενός γιατους πιο πάνω λόγους και αφετέρουδιότι μόλις καταλάγιαζε η κρίσηαπό κάποιο περιστατικό δεν υπήρχεδημοσιογραφικό ενδιαφέρον Τοτελευταίο χρονικό διάστημα κατα-βάλλεται προσπάθεια να μιλήσουμεγια τις Υπηρεσίες με εξωστρέφειαπου είναι και ένα από τα κύρια ζη-τήματα της αναδιάρθρωσης τωνΥΚΕ -Ωστόσο ο κόσμος σε πολλές πε-ριπτώσεις θεωρεί ότι με αυτόντον τρόπο κρύβονται πράγματακάτω από το χαλί σε συνάρτησημε ευαίσθητες υποθέσεις πουβλέπουν το φως της δημοσιότη-τας και φανερώνουν αδυναμίεςΑυτό συμβαίνει

-Τίποτα δεν προσπαθούμε νακρύψουμε Πρόκειται για μια δημό-σια υπηρεσία που λειτουργεί στηβάση νομοθεσιών και κανονισμώνΣτα πλαίσια της διερεύνησης τέ-τοιων υποθέσεων τηρήθηκε ότι

προνοούσε ο νόμος στη βάση τωνσυστάσεων του Γεν ΕισαγγελέαΕπιπλέον δεν τιμά έναν επαγγελ-ματία να θέλει να κρύψει οτιδήποτεκαι δεν υπάρχει περίπτωση να συμ-βεί κάτι τέτοιο Διαχειριζόμαστεέναν τεράστιο όγκο ζητημάτων καιπέραν των 60 προγραμμάτων Στηδημοσιότητα βγαίνουν κάποιες πε-ριπτώσεις Ως Υπηρεσίες δεν συζη-τούμε δημόσια τι είναι επιτυχημένηπαρέμβαση για να αντισταθμιστείμε την προηγούμενη κρίση που είδετο φως της δημοσιότητας Το ναμετακινηθεί ένα παιδί από το σπίτιτου είναι πολύ σοβαρό και ευαί-σθητο θέμα και αποτελεί το τελευ-ταίο μέτρο στήριξης οικογενειώνκατάσταση που δεν προσφέρεταινα ανακοινωθεί ως επιτυχία -Περιπτώσεις όμως όπως πχ τουΣτυλιανού του 19μηνου βρέφουςδείχνουν τις αδυναμίες του Τμή-ματος Θεωρείτε ότι υπάρχουνλειτουργοί που δεν επιτελούνσωστά τη δουλειά τους και αμαυ-ρώνουν τις ΥΚΕ

-Όπως σε όλα τα σχήματα εργα-σίας υπάρχουν λειτουργοί με δια-φορετική απόδοση και γιrsquo αυτό πρέ-πει να ακολουθούνται οι νόμοι καιοι διαδικασίες από τους λειτουργούς

όλης της διοικητικής ιεραρχίας Γιανα μιλάμε για επιτυχημένη παρέμ-βαση πρέπει εκτός από τον εκσυγ-χρονισμό των Υπηρεσιών να υπάρ-χει καλύτερος συντονισμός για μιαεπικαιροποιημένη παρέμβαση πουνα είναι ο κύριος στόχος όλων τωνεμπλεκόμενων επαγγελματιών απόόλες τις συναρμόδιες ΥπηρεσίεςΓια το σκοπό αυτό τείνουμε το χέριβοήθειας σε όλους τους εμπλεκό-μενους πχ η πρόσφατη πρωτοβου-λία με τον Αρχηγό Αστυνομίας καιτην Επίτροπο Προστασίας του Παι-διού για συγκεκριμένα θέματα Ηπροσπάθεια του εκσυγχρονισμούπρέπει να έχει τη συμμετοχή όλωνμας Οι αδυναμίες δεν είναι μόνοθέμα στις ΥΚΕ Οι Υπηρεσίες κλεί-νουν 70 χρόνια λειτουργίας και δενέτυχαν ενός εκσυγχρονισμού πέρανμεμονωμένων προσπαθειών Στηδιαδρομή άλλαξαν πολλά Το κοι-

νωνικό πρόβλημα εξελίχθηκε σεσύνθετο και κατεπείγον Υπάρχουνζητήματα λειτουργίας στελέχωσης(που ποτέ δεν είπα ότι αυτό είναιμόνο το πρόβλημα) καλύτερες συ-νεργασίες νrsquo αναλάβει ο καθέναςτην αρμοδιότητα του κα Η διά-γνωση είναι μία σοβαρή υπόθεσηιδιαίτερα όταν τα γεγονότα είναιμεταβαλλόμενα για να βαρύνει μόνοένα επαγγελματία -Δεν υπάρχει ωστόσο επαρκήςεξειδίκευση των λειτουργών σω-στά

Το ζήτημα της εξειδίκευσης ήτανδιαχρονικό θέμα και θεωρώ ότι είναισημαντική και απαραίτητη Τίποτεόμως δεν εγγυάται ότι το αποτέλε-σμα της παρέμβασης θα είναι γραμ-μικό Θα έπρεπε να είχαμε μαγικόραβδί Οπότε θέλουμε να προάγουμετην εξειδίκευση με την αναδιάρ-θρωση τον εκσυγχρονισμό του νο-

μοθετικού πλαισίου τα εργαλείασυνέργειες εξασφάλιση προσωπι-κού κά Έτσι θα δημιουργηθούνκαλύτερες συνθήκες παρέμβασηςπρος όφελος της εξειδίκευσης ηοποία θα συμβάλει ουσιαστικά στηδιάγνωση και σίγουρα στη διαχεί-ριση που πρέπει να αναφερθεί ότισε κάποιες περιπτώσεις έχει ζητή-ματα αλλά σε κάποιες άλλες έχειθετικές εκβάσεις Θα προστεθείεπίσης για πρώτη φορά η επαγγελ-ματική εποπτεία η οποία μαζί μετη διοικητική θα συμβάλουν στονέλεγχο και στην ποιοτική προσφοράυπηρεσιών -Η αξιολογητική κρίση

-Σε σχέση με την αξιολογητικήκρίση υπάρχουν περιθώρια βελτίω-σης Δεν δέχομαι ότι είναι ανίκανοιοι Λειτουργοί Κοινωνικών Υπηρε-σιών Στελέχη διαφορετικών ταχυ-τήτων υπάρχουν όπως σε όλα τα

πλαίσια εργασίας Είναι υποχρέωσητων Υπηρεσιών να βοηθήσουν τουςΛειτουργούς Σαφώς εκείνος πουδεν κάνει σωστά τη δουλειά του καιαποδειχθεί ως έτσι θα αντιμετω-πιστεί ανάλογα Ο στόχος της βελ-τίωσης είναι πάγιος -Ποιο είναι το κυριότερο πρό-βλημα Ποια είναι αυτά που αύριοτο πρωί πρέπει να διορθώσετεάμεσα

-Εκείνο που επιδιώκεται τελευ-ταία είναι να αποδοθεί στους λει-τουργούς μία αδυναμία Δεν μπορώνα απομονώσω κάτι Η πολυθεμα-τικότητα βρίσκεται στο τραπέζι καιθα βγουν προσφορές στο πλαίσιοτης αναδιάρθρωσης για εξασφάλισηεπαγγελματιών διαφόρων ειδικο-τήτων η εκπαίδευση η στελέχωσηο εκσυγχρονισμός των διαδικασιώνκαι των νομοθεσιών η τεκμηρίωσηη ενίσχυση της διαχείρισης κά

Από Οκτώβριο αλλαγές στην κοινωνική ευημερίαΥπάρχουν περιθώρια βελτίωσης αλλά δεν δέχομαι να μιλάμε για ανίκανους λειτουργούς λέει η διευθύντρια των ΥΚΕ Μαρία Κυρατζή

ltltltltltltlt

Είναι φανερό ότι οι ισορ-ροπίες στην περιοχήέχουν αλλάξει Η προ-σπάθεια του ΓάλλουΠροέδρου συγκρούεταιμε τις επιθυμίες και διεκ-δικήσεις δυνάμεων πουέχουν εδραιωθεί εδώ καιαρκετό καιρό στο Λίβανο

Πλάνο αναδιάρθρωσης με προϋπολογισμό 75 εκατ ευρώ-Ποιο είναι το πλάνο της αναδιάρ-θρωσης-Είναι συγχρηματοδοτούμενο έρ-γο με ορίζοντα υλοποίησης το2023 και προϋπολογισμό euro75 εκΗ πρώτη φάση αφορά την εξα-σφάλιση επαγγελματιών για τηνενίσχυση πολυθεματικότηταςπου περιλαμβάνει ψυχολόγουςαξιολογητές επαγγελματικήεποπτεία τις συνέργειες με τιςΑρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησηςκά Αναμένεται η προκήρυξηπροσφορών τις επόμενες ημέ-ρες Μέχρι τον Οκτώβριο αναμέ-νεται να έχουμε αποτελέσματαΕξασφαλίσαμε ένα άλλο συγχρη-ματοδοτούμενο έργο που θαβοηθήσει με την ενίσχυση προ-σωπικού σε θέματα μετανάστευ-σης Οι ΥΚΕ θα ενισχυθούν με 64μέλη προσωπικού εκ των οποίωνοι 42 θα είναι λειτουργοί που θασυμβάλουν σε θέματα ασύλουκαι ασυνόδευτων παιδιών Ετσιθα γίνει μία ανακατανομή εργα-σίας ώστε να εξυπηρετήσουμεδιαφορετικά και άλλα προγράμ-ματα Ταυτόχρονα προωθούνταιοι ενέργειες για πλήρωση 27 μό-νιμων Λειτουργών ΚοινωνικώνΥπηρεσιών ενδεχομένως τονερχόμενο Οκτώβριο

Τίποτα δεν προσπαθούμενα κρύψουμε Πρόκειταιγια μια δημόσια υπηρε-σία που λειτουργεί στηβάση νομοθεσιών και κανονισμών Στα πλαίσιατης διερεύνησης τέτοιωνυποθέσεων τηρήθηκε ότι προνοούσε ο νόμος

Οι Υπηρεσίες κλείνουν70 χρόνια λειτουργίας καιδεν έτυχαν ενός εκσυγ-χρονισμού πέραν μεμο-νωμένων προσπαθειών

H Γαλλία έχει αποφασίσει να επιστρέψει στην Αν Μεσόγειο πιο δυναμικάΣήμερα βλέπουμε μια πιο δυναμική ανάμειξη και παρουσία στην περιοχή τό-σο διπλωματικά όσο και στρατιωτικά και επειδή τίποτα δεν είναι τυχαίο έτσικαι η Συμφωνία Συνεργασίας Κύπρου ndash Γαλλίας δεν είναι τυχαία Η διπλωμα-τία απαιτεί στήριξη από την στρατιωτική ισχύ και η τελευταία απαιτεί υποδο-μές πλησίον του χώρου ενδιαφέροντος

Η διευθύντρια των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας μιλά στην laquoΚraquo για τις επικρίσεις που δέχεται το Τμήμα της γιααναλγησία ανικανότητα λειτουργών και για τη φημολογία επικράτησης ενός νόμου σιωπής

E Λ Λ Α Δ Α16 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Προετοιμασμένη για ένα laquoμπρα ντε φερraquo διαρκείας με την Αγκυρα εί-ναι η Αθήνα παρότι είναι σαφές πως στόχος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελεί μέσω των διπλωματικών πρωτο-βουλιών που αναπτύσσονται στο παρασκήνιο να υπάρξει αποκλι-μάκωση και οι δύο πλευρές να καθίσουν στο τραπέζι των διε-ρευνητικών επαφών οι οποίες ματαιώθηκαν με απόφαση της Τουρκίας

Η κυβέρνηση ανέμενε την οξεία τουρκική αντίδραση στην υπογρα-φή της συμφωνίας με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ Ομως έκρινε πως αποτελούσε ένα ανα-γκαίο ρίσκο καθώς πλέον η Αθή-να laquoδιεμβόλισεraquo το τουρκολιβυκό μνημόνιο ενώ διαθέτει ένα ισχυ-ρότατο διπλωματικό όπλο στην περίπτωση κατά την οποία το ζή-τημα των θαλασσίων ζωνών παρα-πεμφθεί στο ∆ιεθνές ∆ικαστήριο της Χάγης Παράλληλα στο Μέ-γαρο Μαξίμου κυριαρχεί η εκτί-μηση ότι κάθε ημέρα που περνά-ει με το laquoΟρούτς Ρέιςraquo να κινείται εντός της παράνομης τουρκικής NAVTEX παρά τις εντυπώσεις σε επικοινωνιακό επίπεδο η Αθήνα ισχυροποιεί τη θέση της τόσο στο επιχειρησιακό όσο και στο διπλω-ματικό επίπεδο

Οπως αναφέρουν στενοί συ-νεργάτες του πρωθυπουργού το laquoΟρούτς Ρέιςraquo επί της ουσίας δεν πραγματοποιεί έρευνες στην ελλη-νική υφαλοκρηπίδα καθώς συνο-δεύεται από δέκα τουρκικά πολε-μικά πλοία Στην πραγματικότητα προσθέτουν πρόκειται για μια laquoδι-ακήρυξηraquo διεκδίκησης του Τούρ-κου προέδρου κ Ταγίπ Ερντογάν που όμως απαντάται στην πράξη από την παρουσία του ελληνικού ναυτικού

Επίσης καθημερινά η Ελλάδα ισχυροποιεί τα διπλωματικά της ερείσματα με την Αγκυρα να εκτί-

θεται καθώς συντηρεί την έντα-ση και δημιουργεί κινδύνους ενός σοβαρού laquoατυχήματοςraquo στην πε-ριοχή Η πλέον κρίσιμη εξέλιξη στη διπλωματική σκακιέρα είναι βεβαίως η έλευση των γαλλικών δυνάμεων η οποία laquoκλείδωσεraquo κα-τά την τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν την

Τετάρτη το βράδυ Ομως παράλ-ληλα θα πρέπει να επισημανθεί η ουσιαστική ενεργοποίηση της Ουάσιγκτον όπως αποτυπώθηκε από την ιδιαίτερα θετική ανακοί-νωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αλλά και από τη συνάντηση στη Βιέν-νη του υπουργού Εξωτερικών Ν ∆ένδια με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο

Τέλος η Αθήνα έχει ενεργο-ποιήσει και την laquoπαράμετροraquo της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπως προκύ-πτει και από την προγραμματισμέ-νη για χθες σύνοδο των υπουρ-γών Εξωτερικών

Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ως βασικό laquoδίαυλοraquo στη συγκεκριμέ-νη κατεύθυνση τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μι-σέλ και όχι το Βερολίνο Τούτο γί-νεται για συμβολικούς αλλά και

ουσιαστικούς λόγους Ο κ Μισέλ εκφράζει το σύνολο της Ευρωπα-ϊκής Ενωσης σε βάθος χρόνου και όχι μόνο κατά το τρέχον εξάμη-νο όπως η γερμανική προεδρία Παράλληλα στο Βερολίνο είναι σαφές πως υπήρξε σκεπτικισμός για την ndashεπιβεβλημένη πάντωςndash επιλογή της κυβέρνησης να υπο-γράψει τη συμφωνία με την Αίγυ-πτο ενώ υπήρχαν συζητήσεις για την επανεκκίνηση των διερευνη-τικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας Πάντως με δεδομένο τον απόλυτο ρεαλισμό που χαρα-κτηρίζει τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ θεωρείται βέβαιη η επανενεργοποίηση του Βερο-λίνου αρχής γενομένης από τις τηλεφωνικές επικοινωνίες με τις δύο πλευρές την περασμένη Πέ-μπτη Εξάλλου είναι σαφές ότι η

κ Μέρκελ δεν πρόκειται να αφή-σει τον κ Μακρόν και το Παρίσι να laquoμονοπωλήσουνraquo την ευρωπαϊ-κή παρουσία στο σκηνικό που δια-μορφώνεται στην Ανατ Μεσόγειο

Η στρατηγική που θα ακολου-θήσει το επόμενο διάστημα η Αθή-να αποτυπώθηκε στο laquoδιάγγελμαraquo στο οποίο προέβη την περασμένη Τετάρτη ο πρωθυπουργός Ο κ Μητσοτάκης απηύθυνε μήνυμα απόλυτης επιχειρησιακής ετοιμό-τητας και αποτροπής τετελεσμέ-νων Τούτο κρίθηκε απαραίτητο τόσο έναντι της κοινής γνώμης όσο και έναντι των Ενόπλων ∆υ-νάμεων που βρίσκονται τα τελευ-ταία εικοσιτετράωρα σε laquoκόκκινοraquo συναγερμό

Παράλληλα όμως ο πρωθυ-πουργός κατέστησε σαφές πως η Αθήνα είναι έτοιμη μετά την

αποκλιμάκωση της έντασης να καθίσει στο τραπέζι των συζητή-σεων με την Αγκυρα για το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών Εξάλλου στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρείται βέβαιο πως είναι θέμα χρόνου ο κ Ερντογάν να μεταβάλει στρατηγι-κή Απλά προστίθεται δεν μπορεί να το πράξει άμεσα για επικοινω-νιακούς λόγους κυρίως εξαιτίας του σκηνικού στο εσωτερικό της Τουρκίας

Τέλος οι εξελίξεις με την Αγκυ-ρα έχουν αντανάκλαση και στην εσωτερική πολιτική σκηνή Ο κ Μητσοτάκης ενημέρωσε αναλυτι-κά τους πολιτικούς αρχηγούς ακό-μη και για την επικείμενη τότε συμφωνία με το Παρίσι αλλά το κλίμα ειδικά με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι βαρύ καθώς ο κ Αλέξης Τσίπρας έσπευσε να ασκήσει δημοσίως κριτική για τους κυβερνητικούς χειρισμούς μεσούσης της κρίσης Πάντως σύμφωνα με πληροφο-ρίες η Κουμουνδούρου εάν έχει τη σχετική ενημέρωση δεν θα εί-ναι αρνητική σε συζήτηση με την Αγκυρα για συμφωνία ανάλογη εκείνης με την Αίγυπτο

Σε κάθε περίπτωση στις προθέ-σεις του πρωθυπουργού δεν είναι η σύγκληση συμβουλίου των πο-λιτικών αρχηγών υπό την Πρόε-δρο της ∆ημοκρατίας κ Κατερίνα Σακελλαροπούλου Οπως αναφέ-ρεται πρώτον δεν είναι δεδομέ-νο ότι θα υπάρξει κοινός τόπος μεταξύ των κομμάτων Και δεύ-τερον το συμβούλιο θα μετέδι-δε μια εικόνα laquoδραματοποίησηςraquo της κατάστασης αναντίστοιχη με όσα συμβαίνουν στο πεδίο Κα-τά τις συνομιλίες με τους πολιτι-κούς αρχηγούς ο κ Μητσοτάκης τους γνωστοποίησε πως για ευνό-ητους λόγους η συμφωνία με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ θα κυρωθεί από την ελληνι-κή Βουλή το ταχύτερο δυνατόν Πιθανότατα δε στις 26 ή 27 του μήνα όταν θα επαναρχίσουν οι εργασίες της

Απαντες ανέμεναν την έκρηξη επι-θετικής προκλητικότητας της Τουρ-κίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στις σχέσεις της με την Ελλάδα Ουδείς ωστόσο ακόμα και τώρα είναι σε θέση να προβλέψει είτε την εξέλιξη και τη μορφή της πε-ραιτέρω κλιμάκωσης εκ μέρους της Αγκυρας είτε το πότε ο κύκλος της επικίνδυνης έντασης θα κλείσει

Ισως οι περισσότεροι να περί-μεναν λίγο αργότερα να παρου-σιαστεί αυτό το κύμα της τουρκι-κής επιθετικότητας ενδεχομένως τον Σεπτέμβριο Φαίνεται ωστό-σο πως η υπογραφή της ελληνο-αιγυπτιακής συμφωνίας για μετα-ξύ τους μερική οριοθέτηση ΑΟΖ επιτάχυνε τις εξελίξεις αιφνιδιά-ζοντας και εξοργίζοντας τον πλέ-ον προβλέψιμα laquoαπρόβλεπτοraquo Ρε-τζέπ Ταγίπ Ερντογάν Ο Τούρκος πρόεδρος άναψε το πράσινο φως να αρχίσει άμεσα να υλοποιείται η προαναγγελθείσα επιχείρηση των κανονιοφόρων στο όνομα της προάσπισης των τουρκικών δικαι-ωμάτων και συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή Αιχμή του δό-ρατος στην παρούσα φάση και ενώ είχαν προηγηθεί ndashκαι εξακο-λουθούν να υλοποιούνταιndash δρά-σεις εις βάρος της Κύπρου απο-τελεί η έξοδος του ερευνητικού laquoΟρούτς Ρέιςraquo για laquoέρευνεςraquo σε πε-ριοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας και κυπριακής ΑΟΖ Συνοδευόμενο από πλοία του τουρκικού πολεμι-κού ναυτικού πλέει τα τελευταία 24ωρα στην προαναφερθείσα πε-ριοχή που δέσμευσε μέσω παρά-τυπα εκδοθείσας NAVTEX ndash αφού είναι εκτός χώρου δικαιοδοσίας της Τουρκίας γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι κύριος στόχος

αυτής της δράσης δεν είναι τόσο η πραγματοποίηση ερευνών αλλά η ντε φάκτο αμφισβήτηση των ελ-ληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και καταγραφή της παρουσίας της διά της βίας

Ο τρόπος αντίδρασης της Αθή-νας δηλαδή η εμφάνιση αντανα-κλαστικών άμεσης επιχειρησιακής ετοιμότητας αφενός αλλά και η ανάπτυξη εντονότατης διπλωμα-τικής δράσης αφετέρου εκτιμάται πως αποτέλεσε τον δεύτερο αιφ-νιδιασμό του Τούρκου προέδρου

∆ιαβάζοντας το υπό διαμόρφω-ση διεθνές σκηνικό θέλησε να επι-δείξει συναινετικό πρόσωπο και γιrsquo αυτό συμπεριέλαβε τόσο στις δημόσιες τοποθετήσεις του όσο και σε επαφές που έχει με κορυ-φαίους δυτικούς αξιωματούχους ndashξεχωρίζει η τηλεφωνική επικοι-νωνία του με τη Γερμανίδα καγκε-λάριο Αγκελα Μέρκελ το μεσημέρι της Πέμπτηςndash ορολογία προσήλω-σης σε διάλογο και ειρηνικές δια-πραγματεύσεις Σπάνια αλλά και ορισμένοι άλλοι όπως ο υπουργός Αμυνας Ακάρ μιλάνε κάποτε για την ανάγκη διαλόγου για την επί-λυση των προβλημάτων Ωστόσο από τις επιλογές της Αγκυρας και τη δράση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων αυτοακυρώνονται οι αναφορές περί βούλησης να δια-λεχθούν χωρίς το όπλο πάνω στο τραπέζι

Περαιτέρω κλιμάκωση

Ενδεικτικό είναι ότι την ώρα που θέλει να δείξει ένα τέτοιο πρό-σωπο ο κ Ερντογάν όχι μόνο συ-ντηρεί το χαρτί του laquoΟρούτς Ρέιςraquo αν και δεν φαίνεται να το θεωρεί πλέον τόσο επαρκές για να απο-κομίσει όσα προσδοκούσε αλλά και προχωράει γρήγορα και σε πε-

ραιτέρω κλιμάκωση της προκλητι-κής συμπεριφοράς της Τουρκίας

Στο πλαίσιο αυτό την κύρια κίνηση έκανε ο υπουργός Εξωτε-ρικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου προαναγγέλλοντας νέες έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο προσ-διορίζοντάς τες μάλιστα εντός των τελευταίων ημερών του Αυγού-στου (υπενθυμίζεται ότι η εν εξε-λίξει δράση του laquoΟρούτς Ρέιςraquo στη συγκεκριμένη περιοχή νότια της Ρόδου - νοτιοανατολικά της Κρή-της αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 23 τρέχοντος) κάνοντας λό-γο μάλιστα για τα laquoδυτικά όρια της υφαλοκρηπίδας μαςraquo Αναφέρεται στα όρια Ρόδου Καρπάθου Κά-σου και Κρήτης και συγκεκριμένα στα 6 μίλια Οπως ερμηνεύεται πρόκειται ουσιαστικά για έρευνες

εντός περιοχών του τουρκολιβυ-κού μνημονίου

Σε ανάλογο μήκος κύματος ο υπουργός Αμυνας της γείτο-νος Χουλουσί Ακάρ δήλωσε πως laquoστην Ανατολική Μεσόγειο δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο επιβί-ωσης οποιουδήποτε σχεδίου που δεν περιλαμβάνει την Τουρκίαraquo και συμπλήρωσε laquoΠρέπει να είναι γνωστό ότι οι θάλασσές μας είναι η γαλάζια πατρίδα μας Κάθε στα-γόνα είναι πολύτιμηraquo

Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα δεν ήταν δυνατόν να μην κάνει την εμφάνισή του και ο αρχηγός του τουρκικού ακροδεξιού κόμματος MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί laquoΟσοι κάνουν προβοκάτσιες στη θάλασ-σα τους περιμένει ο πνιγμός Το αποτέλεσμα των προκλήσεων στα χωρικά μας ύδατα είναι η βύθι-ση οι κοιλιές των ψαριών ο βυ-θόςraquo είπε

Επιθετική στάση

Επί του πεδίου δηλαδή εντός της περιοχής της NAVTEX η τουρ-κική στάση παραμένει επίσης στη σφαίρα της επιθετικότητας Αρχι-κά αγνοούνταν οι επαναλαμβανό-μενες εκκλήσεις των μονάδων του Πολεμικού Ναυτικού της Ελλάδας

που βρίσκονται από την πρώτη στιγμή σε θέσεις ασφυκτικής πα-ρακολούθησης της τουρκικής δρά-σης να αποχωρήσουν από περιο-χή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας Στη συνέχεια ανοιγόκλειναν τον πομπό εντοπισμού προκειμένου να laquoκρυφτούνraquo από τα ραντάρ Με-τά και αφού είδαν πως τίποτα εκ των δύο δεν ήταν αποτελεσματι-κό απλώς επέλεξαν να απαντή-σουν ότι είναι τα ελληνικά πλοία που βρίσκονται σε τουρκική υφα-λοκρηπίδα και πως πρέπει εκείνα να αποχωρήσουν

laquoΗ ερευνητική σεισμική δρα-στηριότητα του σκάφους μας ldquoΟρούτς Ρέιςrdquo είχε προγραμματι-στεί για τον περασμένο Ιούλιο σε περιοχές εντός της υφαλοκρηπί-δας μαςraquo αναφέρθηκε σε ανακοί-νωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Τα περαιτέρω έχουν αναλάβει ο προπαγανδιστικός μη-χανισμός και ορισμένα ΜΜΕ της Τουρκίας για να επιβεβαιώσουν με τη σειρά τους πλήρως τους New York Times που επικαλούμενοι Ευ-ρωπαίους διπλωμάτες σημειώνουν laquoΟλο και πιο διεκδικητική φιλό-δοξη και απολυταρχική η Τουρ-κία έχει γίνει ldquoο ελέφαντας στο δωμάτιοrdquo για το ΝΑΤΟraquo

Οι χωρίς περιστροφές πλέον επίσημες ανα-φορές στο οθωμανικό αυτοκρατορικό παρελ-θόν της Τουρκίας καθώς επίσης η χρήση όρων εξαιρετικά φορτισμένων στη διεθνή διπλωματική γλώσσα κατά τις αναφο-ρές στην Αθήνα και στα φίλια προς τη χώρα μας κράτη από την Αγκυρα προκαλούν αίσθησηΓια laquoάξονες του κακού που συγκροτούνται ενα-ντίον της Τουρκίαςraquo έκα-νε λόγο σε επίσημη ανα-κοίνωσή του (108) το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ενώ πρό-σθετε πως η Μεσόγει-ος laquoήταν υπό τουρκική κυριαρχία επί αιώνεςraquo Η φιλοκυβερνητική εφη-μερίδα laquoΓενί Σαφάκraquo σε δημοσίευμά της με αφορμή τη συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου ανέ-φερε ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει laquoσυμφωνί-ες πειρατώνraquoΚατά τα λοιπά ο κ Ερ-ντογάν μόλις προχθές παρουσίαζε τη συμπε-ριφορά της Ελλάδας σε Αιγαίο και Μεσόγειο ως laquoμοχθηρήraquo θέτοντας εκ νέου θέμα Καστελλό-ριζου μιλούσε για την Αγία Σοφία και ήγειρε και πάλι θέμα δικαιωμά-των της μειονότητας στη ΘράκηΠρο ημερών ο απόστρα-τος ναύαρχος Τσιχάτ Για-ϊτζί έλεγε ότι οι νησίδες Ρω και Στρογγύλη γύρω από το Καστελλόριζο ανήκουν στην Τουρκία ως διάδοχο της Οθωμα-νικής Αυτοκρατορίας

Επιθετικήρητορική

laquoΜπρα ντε φερraquo διαρκείας με Τουρκία

Τραβάει το σχοινίτων προκλήσεωνο Ερντογάν

Οι κινήσεις του πρωθυπουργού στη διπλωματική σκακιέρα η συμφωνία με Μακρόν και ο ρόλος της Αγκελα Μέρκελ

Τι είπε ο κ Μητσοτάκης κατά τις συνομιλίες με τους πολιτικούς αρχηγούς ndash Εντόςτου μήνα η κύρωσητης συμφωνίαςμε Αίγυπτο για την ΑΟΖ

Η Αγκυρα προανήγγειλε νέες έρευνεςστην Ανατ Μεσόγειο προσδιορίζοντάς τες μάλιστα εντόςτων τελευταίωνημερών του Αυγούστου

Παρά την επικοινωνία που είχε την Πέμπτη με την καγκελάριο Μέρκελ ο Ταγίπ Ερντογάν επιδεικνύοντας συναινετι-κό πρόσωπο η δράση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ακυρώνει στην πράξη τις αναφορές της τουρκικής πλευράς περί βούλησης να διαλεχθεί χωρίς το όπλο πάνω στο τραπέζι (φωτ αρχείου)

ΙΝΤΙ

ΜΕ

ΝΕW

SA

P

EM

RA

H G

UR

EL

Του Κ Π ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ

Tου ΓΙΩΡΓΟΥ Σ ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ

Η πλέον κρίσιμη εξέλιξη στη διπλωματική σκακιέρα είναι η έλευση των γαλλικών δυνάμεων η οποία laquoκλείδωσεraquo κατά την τηλεφωνική επικοινωνία του πρω-θυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν την Τετάρτη το βράδυ (φωτ από την επίσκεψη του κ Μητσοτάκη στο Παρίσι τον περασμένο Ιανουάριο)

E Λ Λ Α Δ Α18 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Ως ένα laquoεργαλείοraquo για την ισχυροποί-ηση των γεωπολιτικών διεκδικήσεων και αξιώσεων επί του πεδίου αξιοποι-εί όπως όλα δείχνουν η Αγκυρα το ερευνητικό σκάφος laquoΟρούτς Ρέιςraquo Προσθέτοντας μία ακόμη ψηφίδα στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό πα-γίωσης της δικής της laquoανάγνωσηςraquo διεθνών συμβάσεων που διέπουν το δίκαιο της θάλασσας με βασικό κρι-τήριο την προβολή μαξιμαλιστικών θέσεων ενόψει μιας διαπραγμάτευ-σης με την Ελλάδα αλλά και συνο-λικότερα της οριστικοποίησης θα-λασσίων ζωνών στη νοτιοανατολική Μεσόγειο Το συμπέρασμα αυτό δεί-χνει να προκύπτει αβίαστα για όσους έχουν σαφή γνώση της μεθοδολογί-ας με βάση την οποία διενεργούνται οι θαλάσσιες σεισμικές έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων και διαπιστώνουν ότι αυτό που τις τε-λευταίες ημέρες γίνεται στην ελλη-νική υφαλοκρηπίδα ελάχιστη σχέση έχει με επιστημονική μεθοδολογία και ερευνητική πρακτική

Η laquoΚraquo απευθύνθηκε στον κ Κώ-στα Νικολάου γεωλόγο πετρελαίων και ενεργειακό οικονομολόγο με πολύχρονη δραστηριοποίηση στον τομέα αυτό γνώστη του αντικειμέ-νου ο οποίος παρακολουθεί σε βά-θος χρόνου τις τουρκικές κινήσεις

ndash Τι είδους έρευνες έχει τη δυνα-

τότητα να κάνει το laquoΟρούτς Ρέιςraquo

ndash Το τουρκικό ερευνητικό σκά-φος έχει τη δυνατότητα διενέργειας σεισμογραφικών ερευνών δύο και τριών διαστάσεων Ωστόσο αξί-ζει να σημειωθεί ότι δεν θεωρεί-ται από τους ειδικούς ερευνητικό αιχμής όσον αφορά τον εξοπλισμό και την τεχνολογία που φέρει τα οποία είναι κάπως παρωχημένα Η διεθνώς παγιωμένη πρακτική των σεισμικών ερευνών για κοιτάσματα υδρογονανθράκων υπαγορεύει τη διεξαγωγή ερευνών δύο διαστάσε-ων σε ένα πρώτο στάδιο Με αυτές γίνεται αναγνωριστικός έλεγχος σε τεράστιες περιοχές και με βάση τα δεδομένα απομονώνονται - προσδι-ορίζονται πιο μικρές ζώνες της τά-ξεως των 200-1000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στις οποίες ακολουθεί το δεύτερο στάδιο αυτό των ερευ-νών τριών διαστάσεων Ο τρόπος που κινείται το τουρκικό ερευνη-τικό δεν παραπέμπει σε μια τέτοια μεθοδολογία και πρακτική και ως εκ τούτου δεν είναι ερευνητικός ο στόχος που η Αγκυρα θέτει αυ-

τή τη στιγμή για το συγκεκριμένο σκάφος

ndash Οταν λέμε καλώδια τι ακριβώς

εννοούμε

ndash Οι σύγχρονες έρευνες τριών διαστάσεων γίνονται με 10 - 14 κα-λώδια που απλώνονται σε μήκος χι-λιομέτρων στη θάλασσα Πρόκειται για εξοπλισμό που φέρει υδρόφωνα προκειμένου να καταγράφονται σει-σμικά κύματα Τα ερευνητικά σκά-φη φέρουν επίσης κανόνια αέρα τα οποία προκαλούν σεισμικές διε-

γέρσεις για τις έρευνες Το laquoΟρούτς Ρέιςraquo διαθέτει έξι τέτοια καλώδια αλ-λά θεωρείται εξαιρετικά αμφίβολο ότι έχει καταφέρει να τα απλώσει δεδομένης της υπερσυγκέντρωσης πολεμικών πλοίων γύρω από την περιοχή στην οποία κινείται πλοία που εμποδίζουν την ανάπτυξη των καλωδίων Το μόνο που θα μπορούσε να γίνεται είναι έρευνες δύο διαστά-σεων με ένα καλώδιο ίσως

ndash Μπορεί να διαπιστωθεί εάν

έχουν απλωθεί καλώδια από κά-

ποιο σύστημα καταγραφής κά-

ποιο δορυφόρο ή από υποβρύχιο

ndash Θα μπορούσε πολύ εύκολα αυτό να διαπιστωθεί με λήψεις από drones Ωστόσο η ανάπτυξη των πολεμικών πλοίων γύρω από το ερευνητικό σκά-φος δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο Από όσα έχουμε δει πάντως σαν εικόνα δεν προκύπτει ότι μπορεί να έχει γί-νει ορθή ανάπτυξη του δικτύου καλω-δίων ώστε να προχωρήσει η έρευνα

ndash Πόσο διαρκεί μια ολοκληρωμέ-

νη σεισμογραφική έρευνα προ-

κειμένου να προκύψουν αξιόπι-

στα στοιχεία

ndash Προκειμένου να καλυφθεί με σωστή επιστημονικά έρευνα η πε-ριοχή που δέσμευσε η Τουρκία με NAVTEX θα πρέπει να διαρκέσει κατrsquo ελάχιστον τρεις μήνες και με ορθές επιστημονικά πρακτικές όχι με τον τρόπο που κινούνται το laquoΟρούτς Ρέιςraquo και τα συνοδευτικά πολεμικά πλοία

laquoΔεν είναιερευνητικόςο στόχοςτης ΑγκυραςraquoΤι μαρτυρούν οι κινήσεις του laquoΟρούτς Ρέιςraquo

Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

ndash Τα πολεμικά πλοία πώς επηρε-

άζουν τις έρευνες

ndash Ο συνοδευτικός στολίσκος από πολεμικά πλοία που περιτριγυρίζουν το laquoΟρούτς Ρέιςraquo παρεμποδίζει την έρευνα Η ορθή συνοδεία για τη διε-ξαγωγή ερευνών θα ήταν αυτή των δύο μικρών συνοδευτικών ερευνητι-κών σκαφών που διαθέτει το τουρκι-κό ερευνητικό και τα οποία σύμφω-να με τις φωτογραφίες και τα βίντεο που έχουν δημοσιοποιηθεί βρίσκο-νται έξω από ένα δυνητικό ερευνη-τικό πεδίο Πέραν αυτού ο θόρυβος από τα πολεμικά πλοία στην περιο-χή των ερευνών εμποδίζει την ορθή καταγραφή των σεισμικών κυμάτων Κατά κανόνα και κατά την καθιερω-μένη πρακτική η έκδοση NAVTEX γίνεται ακριβώς προκειμένου στην περιοχή που προγραμματίζεται να πραγματοποιηθούν έρευνες να πε-ριορισθεί η διέλευση πλοίων και οι συνακόλουθες οχλήσεις που αυτή προκαλεί και δεν επιτρέπουν την ορ-θή καταγραφή δεδομένων Υπό αυτό το πρίσμα ένα ερευνητικό σκάφος συνοδευόμενο από τόσα πολεμικά

πλοία και η παρουσία στην περιοχή ανάλογου αριθμού ελληνικών πολε-μικών πλοίων κάθε άλλο παρά συνη-γορεί στο ότι η Αγκυρα έχει σοβαρή πρόθεση να πραγματοποιήσει έρευ-νες Η εικόνα στη θαλάσσια περιοχή που κινείται το laquoΟρούτς Ρέιςraquo είναι αυτή της στρατιωτικής ανάπτυξης δυνάμεων και όχι επιστημονικής διάταξης για ορθή έρευνα

ndash Οπότε γιατί γίνεται όλο αυτό

ndash Ολα αυτά συνηγορούν στη δι-απίστωση ότι στη δεδομένη συγκυ-ρία η τουρκική πλευρά επισπεύδει προκειμένου να ισχυροποιήσει την παρουσία της στις περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος σε μια μελλοντική διαπραγμάτευση για τον καθορι-

σμό θαλασσίων ζωνών και όχι δι-ότι πράγματι επιδιώκει να αντλή-σει πληροφορίες αναφορικά με την ύπαρξη ή όχι κοιτασμάτων

ndash Καθώς παρακολουθείτε το θέ-

μα των ερευνών για κοιτάσματα

υδρογονανθράκων σε βάθος χρό-

νου τι διαπιστώνετε σε σχέση με

τον τρόπο που κινήθηκε όλα αυτά

τα χρόνια η Αγκυρα

ndash Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών έρχονται ως συνέχεια πο-λυετούς στρατηγικής επιλογής της Αγκυρας να προσπαθήσει με τον τρόπο αυτό να ισχυροποιήσει τις θέσεις της Για τον λόγο αυτό άλλω-στε προχώρησε στην αγορά ερευ-νητικού σκάφους και γεωτρύπα-νων Σε ένα προηγούμενο στάδιο η Αγκυρα επιχείρησε να προχωρήσει σε παραχώρηση δικαιώματος ερευ-νών σε ξένες εταιρείες ή να μισθώ-σει προς τούτο ερευνητικά σκάφη τρίτων χωρών Η επιλογή εκείνη θα είχε και ένα χαρακτήρα έμμε-σης αναγνώρισης από τρίτα μέρη της δικαιοδοσίας που ισχυρίζεται

ότι έχει στις περιοχές διενέργειας των ερευνών Ωστόσο όταν κατέ-στη σαφές στις ξένες εταιρείες και στις κυβερνήσεις τρίτων χωρών ότι πρόκειται για ένα παιχνίδι διεκδική-σεων και γεωπολιτικής αμφισβήτη-σης το όποιο ενδιαφέρον laquoπάγωσεraquo και η τουρκική πλευρά δεν μπορού-σε να βρει ερευνητικά σκάφη και εταιρείες πρόθυμες να εξυπηρετή-σουν τους σχεδιασμούς της Καμία μεγάλη και σοβαρή εταιρεία δεν θα έμπαινε σε τέτοιες περιπέτειες Ετσι η Τουρκία στράφηκε στην επι-λογή της αγοράς ερευνητικού σκά-φους και της ανάθεσης των ερευ-νών στην κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ (Tuumlrkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı) η οποία λειτουργεί περισσότερο ως βραχίονας άσκησης εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και εξυπη-ρέτησης αυτών ακριβώς των σχεδι-ασμών για παγίωση διεκδικήσεων

ndash Υπάρχουν ενδείξεις περί κοι-

τασμάτων υδρογονανθράκων

στις περιοχές που διεκδικεί η

Τουρκία

Ενδείξεις σαφώς και υπάρχουν Ολοκληρωμένη έρευνα δεν έχει γί-νει ακόμη στην περιοχή ωστόσο συναντιούνται εκεί οι γεωλογικές συνθήκες και τα χαρακτηριστικά εκείνα που δίνουν πιθανότητες να υπάρχουν υδρογονάνθρακες και ει-δικότερα φυσικό αέριο Μάλιστα η Τουρκία έχει στο παρελθόν προχω-ρήσει σε έρευνες δύο διαστάσεων σε κάποια σημεία της περιοχής τα αποτελέσματα των οποίων έδειχναν υποσχόμενα και προφανώς με βά-ση εκείνες τις έρευνες προχωρεί και θέτει τις αξιώσεις της τώρα

ndash Ποια είναι η βασική επιδίωξη

της Αγκυρας με τη NAVTEX που

έχει εκδώσει

ndash Αρχής γενομένης από εκείνη που εξέδωσε η Αγκυρα τον περα-σμένο μήνα μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι πρόκειται για NAVTEX laquoπολιτικέςraquo και όχι με κριτήριο τις απαιτήσεις μιας ουσιαστικής σει-σμογραφικής έρευνας O χαρακτηρι-σμός αυτός προκύπτει εάν λάβουμε υπόψη και αναλύσουμε τις παραμέ-

τρους της διάρκειας και άλλων δε-δομένων που μια ουσιαστική σει-σμογραφική έρευνα απαιτεί και οι οποίες απουσιάζουν από τις τουρ-κικές κινήσεις και επιλογές Είναι πιστεύω περισσότερο από σαφές ότι ουσιαστικά η Τουρκία ενδιαφέ-ρεται πρωτίστως για κινήσεις που θα ενισχύσουν τις συντεταγμένες της laquoΓαλάζιας Πατρίδαςraquo τις διεκ-δικήσεις της δηλαδή σε θαλάσσιο χώρο και θαλάσσιες ζώνες όπως αυ-τές πολύ χαρακτηριστικά αποτυπώ-θηκαν στο τουρκολιβυκό σύμφωνο βασικό χαρακτηριστικό του οποίου είναι η χάραξη μέσης γραμμής με βάση τις ηπειρωτικές ακτές κάθε χώρας η οποία επί της ουσίας αρνεί-ται ότι τα νησιά έχουν επήρεια στη χάραξη θαλασσίων ζωνών Η Αγκυ-ρα επιλέγει να αγνοεί τις σχετικές πρόνοιες των διεθνών συμβάσεων προβάλλοντας μαξιμαλιστικές διεκ-δικήσεις και με τις κινήσεις της στο πεδίο επιχειρεί να παγιώσει τις διεκ-δικήσεις αυτές με προφανή στόχο να τις μεταφέρει ως δεδομένα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων

laquoΣτρατιωτική ανάπτυξη δυνάμεων και όχι επιστημονική διάταξηraquo

laquoΗ Τουρκία επισπεύδει για να ισχυροποιήσει την παρουσία της στις περιοχές ειδικού ενδιαφέροντοςraquo

laquoΑπό όσα έχουμε δει δεν προκύπτει ότιμπορεί να έχει γίνει ορ-θή ανάπτυξη του δικτύ-ου καλωδίων ώστε να προχωρήσει η έρευναraquo

E Λ Λ Α Δ Α Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 19Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Ο Εμανουέλ Μακρόν επιχείρησε τον περασμένο Νοέμβριο με τη συνέ-ντευξή του στον Economist να προ-καλέσει ένα ηλεκτροσόκ στη διεθνή κοινότητα χαρακτηρίζοντας το ΝΑ-ΤΟ laquoεγκεφαλικά νεκρόraquo ωστόσο τί-ποτα δεν άλλαξε Αμέτοχη η Βορειο-ατλαντική Συμμαχία παρακολουθεί την Αγκυρα να προχωρεί στην αμφι-σβήτηση των διεθνών συνθηκών με ένα ερώτημα να πλανάται στα κρά-τη-μέλη laquoΠοιο είναι το μέλλον του άρθρου 5 που προβλέπει στρατιω-τική συνδρομή μεταξύ των χωρών που την απαρτίζουν εάν ένας από τους συμμάχους δεχθεί επίθεσηraquo Η ενεργοποίησή του είναι σίγουρα προβληματική όταν οι δύο εμπλε-κόμενοι είναι μέλη όπως συμβαίνει στην περίπτωση Ελλάδας - Τουρκίας

Ο Γενς Στόλτενμπεργκ ως επι-κεφαλής ενός πολιτικοστρατιωτι-κού οργανισμού ασφάλειας είτε ψά-χνει να βρει τον ρόλο του στα νέα γεωπολιτικά δεδομένα είτε όπως μαρτυρά η στάση του τους τελευ-ταίους μήνες έχει αποφασίσει να προχωρήσει πιο πέρα και από το δόγμα του Γιόζεφ Λουνς Ο πρώην γραμματέας (1971-1984) διατύπω-σε τη θέση ότι δεν είναι προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ να εμπλέκεται στις διμερείς διαφορές μεταξύ των συμμάχων Στην πράξη το laquoδόγμα Λουνςraquo εξηγεί ότι το ΝΑΤΟ δεν θα περιλαμβάνει στις ασκήσεις του περιοχές για τις οποίες υπήρχε δι-αφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρ-κίας για το εάν είναι αποστρατιω-τικοποιημένες Εκτοτε η Λήμνος έχει εξαιρεθεί παρά την ύπαρξη γνωμοδότησης της νομικής υπη-ρεσίας του ΝΑΤΟ που ανέφερε ότι δεν είναι στρατιωτικοποιημένη Την τακτική των ίσων αποστάσε-ων ακολούθησε και ο πρώην γγ της Συμμαχίας Αντερς Ράσμουσεν όμως τώρα οι απειλές του Ερντογάν για τη laquoΓαλάζια Πατρίδαraquo κάνουν το μείγμα ακόμα πιο εκρηκτικό

∆ύο είναι τα ενδεχόμενα Ο Γενς Στόλτενμπεργκ να τηρεί την παρά-δοση των τελευταίων περίπου 44 ετών ή όπως δείχνουν τα πρόσφα-τα γεγονότα να κάνει τα στραβά μάτια σε σχέση με την επιθετικό-τητα της Τουρκίας βάσει στρατη-γικής Στην κρίση στον Εβρο τον

περασμένο Μάρτιο είχε προειδο-ποιήσει την Ευρώπη πως πρέπει να βρει έναν τρόπο να συνεργαστεί με τη laquoσημαντική σύμμαχοraquo που είναι η Τουρκία Την ώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν ωθούσε απελπισμένους ανθρώπους στα ελληνικά σύνορα ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ το μόνο που είχε να ζητήσει με δήλωσή του στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων AFP ήταν μια πιο ρεαλιστική προσέγγι-ση στο θέμα τονίζοντας πως η ΕΕ θα πρέπει να βρει έναν τρόπο συ-νεργασίας με την Aγκυρα

Εντονη δυσαρέσκεια κατα-γράφηκε στην Αθήνα στα μέσα Μαΐου με τη δήλωσή του στη La Repubblica ότι η Συμμαχία είναι έτοιμη να στηρίξει την κυβέρνη-ση Σαράζ H αντιπροσωπεία της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ είχε προχωρή-σει στις απαραίτητες κινήσεις και ndashσύμφωνα με το υπουργείο Εξω-τερικώνndash έλαβε διαβεβαιώσεις ότι οι συγκεκριμένες δηλώσεις του κ Στόλτενμπεργκ δεν αποδόθηκαν σωστά Σε μια κρίσιμη στιγμή του εμφυλίου στην Τρίπολη με την Αγκυρα να παίζει έναν σκοτεινό ρόλο και την ελληνική κυβέρνηση να επιχειρεί να κάνει σαφές πως το τουρκολιβυκό μνημόνιο δεν έχει καμία ισχύ η αναφορά του είχε θε-ωρηθεί πως αποτελεί laquoλευκή επιτα-γήraquo στον Ταγίπ Ερντογάν

Στη δήλωσή του φέρεται να είχε αναφέρει πως laquoστη Λιβύη υπάρχει εμπάργκο όπλων που πρέπει να τη-ρείται από όλες τις πλευρές ωστό-σο αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει

να βάζουμε στο ίδιο επίπεδο τις δυνάμεις με επικεφαλής τον Χα-λίφα Χαφτάρ και την κυβέρνηση του Σαράζ που είναι η μόνη που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕraquo Στις 19 Μαΐου σε δημοσίευμα του TRT World ο γενικός γραμματέας φέρε-ται να επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της στρατιωτικής συμμαχίας στην υποστήριξη της Λιβύης σε επίπεδο ασφάλειας και άμυνας ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Σαράζ Σε επικοινωνία του και με τον Ταγίπ Ερντογάν είχε συ-ζητήσει την πιθανότητα αποστολής ανάπτυξης επιχειρησιακών δυνατο-τήτων στην Τρίπολη

Ηχηρό καμπανάκι

Σφυρίζει αδιάφορα ο Γενς Στόλ-τενμπεργκ ή έχει διαλέξει στρατό-πεδο Αν παλαιότερα η πολιτική ίσων αποστάσεων που εφάρμοζε περνούσε σχεδόν απαρατήρητη το σοβαρό ναυτικό επεισόδιο με-ταξύ Τουρκίας και Γαλλίας στα

ανοιχτά των λιβυκών ακτών χτύ-πησε ένα ηχηρό καμπανάκι για τον ρόλο του ισχυρού άνδρα της Συμ-μαχίας Σίγουρα ο πρώην πρωθυ-πουργός της Νορβηγίας όπως και όλοι οι Σκανδιναβοί αντιμετωπίζει λόγω της μεγάλης γεωγραφικής απόστασης μεταξύ Βορρά-Νότου πολύ ψυχρά τα ελληνοτουρκικά ζητήματα ∆εν είναι όμως μόνο αυτός ο λόγος που γέρνει τη ζυ-γαριά υπέρ του Ταγίπ Ερντογάν ∆είχνει να προτάσσει το ζήτημα της Συρίας και των αμερικανικών συμφερόντων όπου οι Τούρκοι εί-ναι πολλαπλώς χρήσιμοι

Εμπειροι διεθνολόγοι εκτιμούν μιλώντας στην laquoΚraquo πως ο κ Στόλ-τενμπεργκ είναι της άποψης ότι η Αγκυρα δεν πρέπει να αποξενω-θεί περαιτέρω αφού ο ρόλος της είναι εξαιρετικά σημαντικός τόσο σε σχέση με τη Ρωσία όσο και με το Ιράν Η Τουρκία είναι επίσης χώ-ρα-κλειδί για τις επιχειρήσεις της Συμμαχίας στη Μαύρη Θάλασσα

και στον Καύκασο (απέναντι στη Ρωσία) Οσον αφορά τη μεγάλη δύ-ναμη της ΕΕ τη Γερμανία οι εμπο-ρικές και επενδυτικές σχέσεις που έχει με την Τουρκία είναι αποτρε-πτικές στο να επιτρέψει έτσι απλά ο Ερντογάν να πέσει σε δυσμένεια

Γιατί ο Στόλτενμπεργκ σφυρίζει αδιάφοραΕνώ η τουρκική προκλητικότητα στην Αν Μεσόγειο κλιμακώνεται ο γγ του ΝΑΤΟ τηρεί στάση παρεξηγήσιμης ουδετερότητας

Η στάση του στην κρίση στον Εβρο τον περασμέ-νο Μάρτιο και έναντι της κυβέρνησης Σαράζ στη Λιβύη έχει προκα-λέσει την έντονη δυσα-ρέσκεια της Αθήνας

Εμπειροι διεθνολόγοι μιλώντας στην laquoΚraquo εκτιμούν πως ο κ Στόλτενμπεργκ είναι της άποψης ότι η Τουρκία δεν πρέπει να αποξενωθεί περαιτέρω αφού ο ρόλος της είναι σημαντικός τόσο σε σχέση με τη Ρωσία όσο και με το Ιράν Είναι επίσης χώρα-κλειδί για τις επιχειρήσεις της Συμμαχίας σε Μαύρη Θάλασσα και Καύκασο

AP

R

AH

MAT

GU

L

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΖΟΛΕΤΟΥ

Ο τίτλος του δημοφιλούς δοκιμίου του Τζέιμς Μπάλντουιν laquoΗ πυρκα-γιά της επόμενης φοράςraquo αποτελεί προειδοποίηση για κινδύνους τους οποίους προτιμούμε να αγνοήσου-με Είναι επίσης συναγερμός κατά του εφησυχασμού Τα τελευταία χρόνια πολλοί αναλυτές υπογράμ-μισαν τον ενισχυόμενο κίνδυνο στην Ανατολική Μεσόγειο με τους περισσότερους να καταλήγουν ότι και οι δύο πλευρές αρκούνται σε πό-ζες και επίδειξη δύναμης με στόχο την άσκηση διπλωματικής πίεσης και τα εσωτερικά πολιτικά οφέλη

Γιατί η παρούσα ένταση με αφορ-μή αντίπαλες θαλάσσιες αξιώσεις στην Ανατολική Μεσόγειο να είναι διαφορετική από παλαιότερες ∆υ-στυχώς υπάρχουν πολλοί και καλοί λόγοι να ανησυχούμε

Πρώτον οι παρούσες εντάσεις επη-ρεάζουν πολύ μεγαλύτερη περιοχή με διαφορετικές εστίες τριβών και εμπλεκόμενους παίκτες Η διένεξη για την Κύπρο που αποτελούσε κάποτε από μόνη της πηγή κινδύ-νων εξελίχθηκε πλέον σε πολιτικό και όχι αμυντικό ζήτημα Συρία και Λιβύη αποτελούν πλέον εμβλημα-τικά παραδείγματα των νέων περι-φερειακών γεωπολιτικών συσχετι-σμών με μόνιμο χάος σε συνθήκες ένοπλης σύρραξης Οι laquoεξωτερι-κοί παίκτεςraquo από τη μεριά τους έχουν γίνει πιο τολμηροί στη χρή-ση ένοπλων μέσων ευθέως ή μέ-σω τοπικών αντιπροσώπων τους Ο

κατάλογος δυνητικών θερμών αντι-παραθέσεων είναι μακρύς Τουρ-κία με Ρωσία στη Συρία ή τη Λι-βύη Τουρκία εναντίον Αιγύπτου ή Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και ndashακόμη πιο ανησυχητικόndash Τουρκία με Ελλάδα Κύπρο Ισραήλ ή Γαλλία

Οι παλαιές αναστολές και η συντη-ρητική χρήση στρατιωτικής ισχύος από την Αγκυρα έχουν πλέον πα-ρέλθει έχοντας εκπνεύσει μετά τις επιχειρησιακές επιτυχίες της Τουρ-κίας σε Συρία και Λιβύη Αυτό συνο-δεύθηκε από το νέο τουρκικό ναυ-τικό δόγμα με κεντρικό άξονα τη ναυτική παρουσία Οι διεκδικήσεις της Αγκυρας σε ότι αφορά την υφα-λοκρηπίδα και τον εναέριο χώρο δεν έχουν μεταβληθεί ουσιαστικά Η ύπαρξη υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου καθώς και η αυξημένη

ικανότητα προβολής της τουρκι-κής ισχύος έχουν μεταβάλει την εξίσωση Στα γεμάτα άγχος χρόνια πριν από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 το Αιγαίο ήταν στο επίκεντρο των ελληνοτουρκικών τριβών Σή-μερα το Αιγαίο απασχολεί πάλι με

τη σύνθεση του ανταγωνισμού και τις πιθανότητες σύρραξης να είναι πολύ μεγαλύτερες

Δεύτερον τα πράγματα μπορούν πάντα να πάνε άσχημα Η κρίση ΙμίωνΚαρντάκ του 1996 προσέφε-

ρε διδάγματα σε όλες τις πλευρές ενώ αναδείχθηκε στην κρισιμότερη στιγμή της ελληνοτουρκικής έντα-σης που ταλαιπωρεί την περιοχή και το ΝΑΤΟ εδώ και δεκαετίες Οι δύο χώρες κινδύνευσαν να εμπλα-κούν σε ανεπιθύμητη και από τις

δύο πλευρές σύρραξη εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο τα μέσα ενη-μέρωσης κάλυψαν την κρίση και λόγω της πίεσης της κοινής γνώ-μης σε μία εποχή κατά την οποία οι χρόνοι μετάδοσης των πληροφο-ριών ήταν πιο αργοί από ότι σήμε-ρα και τα μέσα κοινωνικής δικτύ-ωσης ανύπαρκτα Οι στρατιωτικοί επιτελείς των δύο χωρών γνωρίζο-νταν προσωπικά και η συνεννόηση ήταν εφικτή Αθήνα και Αγκυρα με σημαντική βοήθεια από την Ουά-σιγκτον αποτραβήχτηκαν από το χείλος του γκρεμού ενώ η κρίση εισήγαγε παρατεταμένη περίοδο αποκλιμάκωσης στο Αιγαίο

Η περιοχή σήμερα είναι σκηνικό εντατικών αεροναυτικών επιχει-ρήσεων χωρίς την ύπαρξη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και πε-ριορισμού κινδύνων που εφαρμό-ζονταν ακόμη και στον Ψυχρό Πό-λεμο Με τα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια να εμφανίζονται καχύπο-πτα ο κίνδυνος εσφαλμένου υπο-λογισμού αυξάνεται Το μόνο που απαιτείται άλλωστε είναι ένας λά-θος υπολογισμός στην ερμηνεία της εικόνας ραντάρ επιφανείας για να ξεσπάσει ένα θερμό επεισόδιο Το πρόσφατο περιστατικό μεταξύ γαλλικών και τουρκικών πολεμικών πλοίων θα μπορούσε να έχει πάρει επικίνδυνες διαστάσεις

Τέλος οι συμμαχικές σχέσεις έχουν αλλάξει ριζικά Πολλοί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θέτουν το ερώτημα εάν η Τουρκία είναι εταίρος ή κράτος-ταραξίας Η συζήτηση αυτή είναι

υπερβολική Ουδείς αμφιβάλλει όμως ότι η στρατηγική σχέση με-ταξύ της Αγκυρας και των υπερατ-λαντικών εταίρων της έχει φθάσει στο σημείο θραύσης Την ίδια ώρα οι δεσμοί ασφαλείας της Ελλάδας και με τις δύο ακτές του Ατλαντικού ουδέποτε υπήρξαν στενότεροι Σε περίπτωση που η πολιτική αποκο-τιά οδηγήσει σε ένοπλη σύρραξη στην Ανατολική Μεσόγειο η Αγκυ-ρα θα έχει να αντιμετωπίσει την ισχυρή αντίδραση των ΝΑΤΟϊκών της εταίρων ∆εν θα υπάρξουν νι-κητές σε αυτή την αντιπαράθεση Ισως σημάνει το τέλος της προοπτι-κής ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και το de facto laquoπάγωμαraquo της συνερ-γασίας της Αγκυρας με το ΝΑΤΟ Η Ελλάδα θα βρεθεί τότε αντιμέτωπη στα ανατολικά σύνορά της με μία απομονωμένη και ασταθή Τουρκία

Ποιος θα αναλάβει πρωτοβουλίες για να αποσοβηθεί αυτό το σενάριο Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες δεν δια-θέτουν την αναγκαία επιρροή πάνω στην Τουρκία Το Παρίσι επέλεξε να ενισχύσει τη ναυτική του ισχύ στην περιοχή δηλώνοντας αλλη-λέγγυο με την Αθήνα και έτοιμο να αντιμετωπίσει τις τουρκικές προ-κλήσεις Αν Αθήνα και Αγκυρα δεν επιτύχουν την αποκλιμάκωση της κρίσης με ίδια μέσα το Βερολίνο ή άλλες δυνάμεις θα κληθούν να σβή-σουν αυτή τη φορά την πυρκαγιά

O κ Ian Lesser είναι αντιπρόεδρος του German Marshall Fund of the United States και εκτελεστικός διευθυντής του GMF στις Βρυξέλλες

Το μόνο που απαιτείται άλλωστε είναι ένας λάθος υπολογισμός στην ερμηνεία της εικό-νας ραντάρ επιφανείας για να ξεσπάσει ένα θερμό επεισόδιο

Α Π Ο Ψ Η

Η πυρκαγιά των ημερών μας

Διπλωματικοί κύκλοι δεί-χνουν να κρατούν απο-στάσεις από το έργο που έχει επιδείξει έως τώρα ο Γενς Στόλτενμπεργκ επι-σημαίνοντας πως laquoδεν έχει πείσειraquo και την ίδια ώρα δεν εμφανίζονται αισιό-δοξοι πως έχει τη δύναμη να αλλάξει πολιτική Αυ-τό σημαίνει πως η ελλη-νική πλευρά δεν πρέπει να προσδοκά στη στήριξη του επικεφαλής του ΝΑΤΟ στη νέα περιπέτεια με το laquoOruc Reisraquo Ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσούκαλης δήλωσε στην laquoΚraquo laquoΟ πρώτος γγ του ΝΑΤΟ είχε πει ότι ο ρό-λος της Ατλαντικής Συμ-μαχίας ήταν να κρατήσει τους Σοβιετικούς εκτός τους Αμερικανούς εντός και τους Γερμανούς κά-τω Αλλαξαν από τότε ρι-ζικά τα δεδομένα Τα μέλη δεν συμφωνούν πάντα ως προς τη μορφή και το μέ-γεθος της εξωτερικής απει-λής η Αμερική του προ-έδρου Τραμπ κατηγορεί τους Ευρωπαίους συμμά-χους ότι δεν συμμετέχουν ισότιμα στις αμυντικές δα-πάνες και θεωρεί αυτονό-ητο ότι οι υπόλοιποι θα την ακολουθούν σε ότι αποφασίσει ενώ ο Γάλλος πρόεδρος (σαν τον τρε-λό του χωριού που έλεγε την αλήθεια) φωνάζει ότι η Συμμαχία είναι κλινικά νεκρή Οσο για εμάς τη χρειαζόμαστε ακόμη αλ-λά δεν πρέπει να περιμέ-νουμε ότι θα λύσει όλα μας τα προβλήματαraquo

laquoΔεν έχει πείσειraquo

ASS

OCI

ATED

PR

ESS

To laquoΟρούτς Ρέιςraquo αποτελεί ακόμη ένα επεισόδιο στη μακρά σειρά εντάσεων που εξελίσσονται στην Ανατολική Μεσόγειο Σε περίπτωση που η πολιτική απο-κοτιά οδηγήσει σε ένοπλη σύρραξη στην περιοχή η Αγκυρα θα έχει να αντιμε-τωπίσει την ισχυρή αντίδραση των νατοϊκών εταίρων της

Του IAN LESSER

Κ Ο Σ Μ Ο Σ20 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Εντείνεται η παγκόσμια αγωνία για την γιγάντωση της πανδημίας COVID-19 Ο κορωνοϊός μέσα σε οκτώ περίπου μήνες προσέβαλε περισσότερα από 20 εκατομμύρια ανθρώπους προκαλώντας τον θά-νατο τουλάχιστον 750000 Ακόμα και σήμερα ο παθογόνος παράγο-ντας δεν έχει αποκαλύψει στους επιστήμονες που τον μελετούν νυχθημερόν πλήρως τα μυστικά του ούτε κάποιες παραδοξότητες της συμπεριφοράς του

Τώρα που το καλοκαίρι βαίνει προς το τέλος του και σύντομα θα χτυπήσει το κουδούνι στα σχολεία ο τρόπος που ο κορωνοϊός επηρε-άζει τους μικρότερους σε ηλικία βρίσκεται στο επίκεντρο του εν-διαφέροντος Η αλήθεια είναι ότι οι συνέπειές του στους ανήλικους πάντα προκαλούσαν πονοκέφαλο στους ειδικούς που είχαν αντιλη-φθεί ότι αντίθετα με τους υπόλοι-πους αναπνευστικούς ιούς ο νέος κορωνοϊός δεν προσέβαλε τα μικρά παιδιά τόσο εύκολα Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει επrsquo ουδενί ότι είναι άτρωτα σε αυτόν Πολλά παιδιά αρρωσταίνουν και κάποια χάνουν τη ζωή από COVID-19 Πρόσφατη μελέτη παιδιάτρων στις ΗΠΑ διαπί-στωσε ότι 97000 μικροί Αμερικανοί διαγνώστηκαν με κορωνοϊό μόνο τις δύο τελευταίες εβδομάδες του Ιουλίου δηλαδή περισσότερο από το 25 των συνολικών κρουσμάτων σε ανηλίκους στις ΗΠΑ

H laquoμυστηριώδης σχέσηraquo παιδιών και κορωνοϊού απασχόλησε τους επιστήμονες ήδη από την αρχή της πανδημίας ιδιαίτερα επειδή η νό-σος θεωρήθηκε laquoασθένεια των ηλι-κιωμένωνraquo Τον Απρίλιο ο Γάλλος επιδημιολόγος Αρνό Φοντανέ ερευ-νώντας την έκταση της επιδημίας στην πολίχνη Κρεπί-αν-Βαλουά βορειοανατολικά του Παρισιού δι-απίστωσε ότι αν και ο κορωνοϊός είχε διασπαρεί εκτενώς σε γυμνά-σια και λύκεια προσβάλλοντας το 38 των μαθητών στο απυρόβλη-το παρέμεναν τα έξι δημοτικά της πόλης όπου είχε προσβληθεί μόλις το 9 των παιδιών

Μία δεύτερη μελέτη που εκπο-νήθηκε στη Νότια Κορέα σε 65000

κρούσματα της COVID-19 έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 10 έως 19 ετών μπορούν να μεταδώσουν τον ιό ακριβώς όπως ένας άρρωστος ενή-λικας ενώ η μετάδοση είναι πολύ σπανιότερη όταν ο φορέας είναι νεότερος των 10 ετών

Πολλές μελέτες υποδεικνύουν ότι ο κορωνοϊός πλήττει διαφορετικά τα πιο μικρά παιδιά από ότι τα μεγαλύ-τερα Το laquoηλικιακό σημείο καμπήςraquo για τη συμπεριφορά του κορωνοϊού στους ανηλίκους είναι η εφηβεία Τα περισσότερα μικρά παιδιά που νοσούν είναι είτε ασυμπτωματικά είτε εμφανίζουν πολύ ήπια συμπτώ-ματα Εκτενέστατη μελέτη που έγι-νε σε 2143 παιδιά στην Κίνα έδει-ξε ότι στο σύνολο τους (94) ήταν ασυμπτωματικά ή είχαν ήπια μέ-χρι μέσης βαρύτητας συμπτώματα Οπως επισημαίνει η επιδημιολόγος Ζόι Χαϊντ του πανεπιστημίου της ∆υτικής Αυστραλίας τα ηπιότερα συμπτώματα σημαίνει ότι τα μικρά παιδιά βήχουν σπανιότερα και κα-τά συνέπεια απελευθερώνουν στο περιβάλλον μικρότερο ιικό φορτίο Αρα είναι λιγότερο μολυσματικά Η

δρ Νάταλι Μακντέρμοτ του Βασιλι-κού Κολεγίου του Λονδίνου τονίζει ότι κάποια παιδιά μπορεί να ταλαι-πωρούνται από μακροχρόνιες συ-νέπειες της λοίμωξης όπως είναι η μεγάλη κόπωση και οι γονείς οφεί-λουν να αναζητούν ιατρικές συμ-βουλές όταν παρατηρούν κάτι πα-ράξενο στο παιδί τους

Ο Μαξ Λάου επιδημιολόγος στο πανεπιστήμιο Εμορι που μελετά σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας της Τζόρτζια τις περιπτώσεις υπερ-μετάδοσης του ιού κατέγραψε δύο ενδιαφέρουσες πραγματικότητες ότι μετά τη χαλάρωση των περιο-ριστικών μέτρων τα κρούσματα με-

ταξύ των μικρών παιδιών ήταν συ-γκριτικά λίγα παρότι εκτινάχθηκαν στους εφήβους άνω των 15 ετών και ότι δεν επιβεβαιώθηκε καμία εμ-φάνιση επιδημικής εστίας όπου ο laquoασθενής μηδένraquo ήταν μικρό παιδί

Πόσο είναι όμως εφικτό τα σχο-λεία όπου καθημερινά συναθροί-ζεται μεγάλος αριθμός παιδιών να θωρακιστούν κατά το δυνατόν από την COVID-19 Αυτή είναι laquoη ερώ-τηση του ενός εκατομμυρίου δολα-ρίωνraquo και ήδη πολλά κράτη ανά τον κόσμο ακολούθησαν διαφορετικές στρατηγικές Στο Βιετνάμ τα παιδιά θερμομετρούνται πριν μπουν στο μάθημα ενώ στην Ουρουγουάη οι

μικροί μαθητές υποβάλλονται κάθε τόσο σε δειγματοληπτικά τεστ ανί-χνευσης του κορωνοϊού Στις ΗΠΑ πολλά σχολεία θα επιλέξουν τη δια-δικτυακή διδασκαλία ή ένα συνδυα-σμό της με τη συμβατική αναλόγως των συνθηκών

Ωστόσο η απάντηση στο πρό-βλημα της έναρξης των μαθημάτων μπορεί να είναι αρκετά απλούστε-ρη και ευκολότερη στην εφαρμογή της επισημαίνουν οι ειδικοί που με-λέτησαν πολλές από τις διαφορετι-κές στρατηγικές λειτουργίας των σχολείων Η πιο αποτελεσματική λύση για τη θωράκιση των σχολεί-ων εκτιμούν είναι να διατηρηθούν

ολιγομελείς οι τάξεις και να ζητηθεί από τα μεγαλύτερα σε ηλικία παι-διά που μπορούν να μεταδώσουν αποτελεσματικότερα τον παθογό-νο παράγοντα να φορούν μάσκα και να τηρούν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης

Αυτο το μοντέλο εφαρμόστηκε με ικανοποιητικά αποτελέσματα μετά τη χαλάρωση των περιοριστι-κών μέτρων το τελευταίο δίμηνο σε Φινλανδία και ∆ανία Οι πολυ-μελείς τάξεις laquoέσπασανraquo σε μικρό-τερα τμήματα με 15 έως 20 μαθη-τές οι οποίοι συναντιόντουσαν στα διαλείμματα σε ανοικτούς χώρους όπου υπάρχει μικρότερος κίνδυνος

μετάδοσης Τα οφέλη από αυτή την προσέγγιση είναι πολλαπλά γιατί η ύπαρξη ενός κρούσματος δεν επι-βάλλει το αυτόματο κλείσιμο όλης της σχολικής μονάδας ενώ διευκο-λύνεται και το έργο των αρμόδιων φορέων που θα πρέπει να ιχνηλατή-σουν τις επαφές του αρρώστου Οι επιστήμονες ωστόσο τονίζουν ότι οι προσεγγίσεις που θα ακολουθήσει κάθε χώρα εξαρτώνται από το επι-δημιολογικό φορτίο που τη βαρύνει

Οι θεωρίες

Γιατί όμως τα παιδιά επηρεάζο-νται λιγότερο από την COVID-19 Οι θεωρίες που προτείνουν οι ειδικοί είναι πολλές Κάποιοι πιστεύουν ότι πιθανώς αυτό συμβαίνει επειδή ο υποδοχέας ACE2 μέσω του οποί-ου ο νέος κορωνοϊός εισβάλλει στα κύτταρα ελέγχεται αναπτυξιακά από την ηλικία Oταν είσαι μικρό-τερος διαθέτεις χαμηλότερες συ-γκεντρώσεις της πρωτεΐνης και ο ιός προσδένεται στα κύτταρα του αναπνευστικού πιο δύσκολα

Σύμφωνα με μία διαφορετική θε-ωρία τα παιδιά είναι παραδόξως πιο προστατευμένα από την COVID-19 γιατί διαθέτουν πιο ανώριμο ανο-σοποιητικό σύστημα και έτσι δεν πυροδοτείται η υπερβολική ανοσο-ποιητική αντίδραση laquoκαταιγίδα κυ-τοκινώνraquo που οδηγεί πολλούς ενή-λικες στον θάνατο

Βέβαια κάποια παιδιά που θα προσβληθούν από τον κορωνοϊό θα νοσήσουν βαριά από το Πολυ-συστημικό Φλεγμονώδες Σύνδρο-μο που συνδέεται με τον παθογό-νο παράγοντα και έχει ομοιότητες με το σύνδρομο Καβασάκι Οι έφη-βοι μάλιστα που θα εμφανίσουν το σύνδρομο θα αντιμετωπίσουν πολύ βαρύτερες συνέπειες και μπορεί να οδηγηθούν σε καρδιακή ανεπάρκεια ή ακόμα και τον θάνατο

Οι ειδικοί που μελετούν τον νέο κορωνοϊό παραδέχονται ότι ακόμα γνωρίζουν πολύ λίγα και αισιοδοξούν ότι καθημερινά θα αυξάνονται οι γνώσεις τους Για αυτόν ακριβώς τον λόγο και μέχρι η πανδημία να απο-τελέσει ένα θλιβερό παρελθόν είναι επιτακτικό όλοι να χρησιμοποιούν ευλαβικά τα λίγα όπλα που έχουμε στη διάθεσή μας μάσκες και μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης

Η εποχή της πανδημίας θεωρητικά έπρεπε να στέψει με δόξα την τε-χνητή νοημοσύνη ∆ισεκατομμύρια δολάρια επενδύθηκαν σε προγράμ-ματα για την ανάπτυξή της και όλοι πίστεψαν ότι θα έδινε λύση σε κά-θε πρόβλημα Ετσι όταν ξεκίνησε η πανδημία COVID-19 πλήθος τέτοιων πρωτοποριακών συστημάτων κλή-θηκε να επιτελέσει το καθήκον του

Κάποια συστήματα αναζήτησαν νέα συστατικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παρα-σκευή εμβολίου άλλα προσπάθησαν να βελτιώσουν τις διαγνωστικές μας ικανότητες Κάποια κατέγραψαν την πορεία της νόσου ή προσπάθησαν να προβλέψουν την εξέλιξη της υγεί-ας των ασθενών Αλλα δημιούργη-σαν αλγορίθμους για τον αριθμό των κρουσμάτων αναλόγως των διαφορε-τικών πολιτικών επιλογών ή αναζή-τησαν ομοιότητες και διαφορές στις περιοχές που έπληξε ο κορωνοϊός

Η αλήθεια δυστυχώς είναι ότι τα αποτελέσματα των φιλόδοξων προσπαθειών ήταν άκρως απογο-ητευτικά Ελάχιστα προγράμματα έφεραν έστω και περιορισμένα απο-τελέσματα Η πανδημία αντιθέτως αποκάλυψε πόσο εύθραυστη είναι η τεχνητή νοημοσύνη Συστήματα που πρότειναν είδη ψυχαγωγίας ανί-χνευαν απάτες ή διαχειρίζονταν την απογραφή των προμηθειών στις επι-χειρήσεις λοξοδρομήσαν καθώς η υγειονομική κρίση τα εξανάγκασε να προσαρμοστούν στην τάχιστη συλ-λογική μεταβολή της συμπεριφοράς

Αντιθέτως ο απρόσμενος ήρω-

ας που αναδείχθηκε από τις στά-χτες της πανδημίας είναι το πλή-θος Πλήθη επιστημόνων από όλο τον κόσμο μοιράστηκαν δεδομένα και γνώσεις με μεγαλύτερη ταχύ-τητα από ποτέ Πλήθη τοπικών κα-τασκευαστών δημιούργησαν μέσα προσωπικής προστασίας (μάσκες προσωπίδες κοκ) εφοδιάζοντας τα νοσοκομεία που είχαν laquoμείνει στον αέραraquo λόγω των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα Πλήθη πολι-τών οργάνωσαν μέσω ομάδων αλ-ληλοβοήθειας τρόπους για να φρο-ντίζει ο ένας τον άλλο

Η πανδημία COVID-19 μας υπενθύμισε με πόση ταχύτητα οι άνθρωποι μπορούν να προσαρ-μόσουν τις υπάρχουσες γνώσεις ικανότητες και συμπεριφορές σε απολύτως νέες συνθήκες κάτι που τα συστήματα τεχνητής νοημοσύ-νης αδυνατούν να κάνουν τουλά-χιστον επί του παρόντος

Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέ-τωποι με μια εξαιρετικά δύσκολη πρόκληση την ανάκαμψη από τη μεγαλύτερη οικονομική συρρίκνω-ση της Ιστορίας τη στιγμή που τα κοινωνικά χάσματα και οι ανισό-τητες είναι πιο αισθητά από ποτέ Ταυτόχρονα μια άλλη παγκόσμια κρίση η κλιματική αλλαγή παρα-μονεύει στον ορίζοντα

Το βρετανικό Ιδρυμα Καινοτομί-ας Nesta προτείνει μια καινοτόμο λύση σε αυτά τα περίπλοκα προ-βλήματα το αντάμωμα των ικα-νοτήτων της μηχανικής ευφυΐας και αυτής του πλήθους ώστε να

δημιουργηθούν νέα συστήματα laquoσυλλογικής νοημοσύνηςraquo

Το 2019 η Nesta χρηματοδότη-σε 12 πειράματα για την προώθηση της γνώσης σχετικά με τον τρόπο που η laquoσυλλογική νοημοσύνηraquo μπο-ρεί να βοηθήσει στην επίλυση με-γάλων κοινωνικών προβλημάτων Σήμερα που ξεκινάει η ανοικοδό-μηση μετά την ολοκληρωτική κατα-

στροφή της πανδημίας οφείλουμε να διδαχθούμε από τα συμπεράσμα-τα αυτών των πειραμάτων

Σε ένα από αυτά οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Επιστημών και Τε-χνολογίας Νόησης της Ρώμης με-λέτησαν τη χρήση ενός προγράμ-ματος τεχνητής νοημοσύνης που είχε σχεδιαστεί για να εξαλείφει τις κοινωνικές προκαταλήψεις κατά τη συλλογική λήψη αποφάσεων Το σύστημα υπέκρυπτε πληροφορίες από τα μέλη της ομάδας σχετικά με τις προηγούμενες εκτιμήσεις άλλων μελών ενθαρρύνοντας τους συμμε-τέχοντες να δαπανήσουν περισσό-τερη ώρα στη δική τους αξιολόγηση επιλογών Οπως αποδείχθηκε το σύστημα κατάφερε να περιορίσει την laquoαγελαία συμπεριφοράraquo που συνήθως εκδηλώνεται όταν οι άν-θρωποι αρνούνται να αφουγκρα-στούν διαφορετικές απόψεις ή τη γνώμη της μειοψηφίας

Είναι βέβαιο ότι μπορούμε να πε-τύχουμε θαυμαστά αποτελέσματα αν συνταιριάξουμε σωστά την τεχνη-τή νοημοσύνη και την ευφυΐα του πλήθους Επίσης καταρρίπτονται οι διαδεδομένες αντιλήψεις για τις αρνητικές συνέπειες της τεχνητής νοημοσύνης Οταν τέτοια συστήμα-τα εφαρμοστούν προσεκτικά μπορεί να μας βοηθήσουν στην υιοθέτηση διαφορετικών θεωρήσεων των προ-βλημάτων μας επιτρέποντάς μας να τα λύσουμε επιτυχέστερα εκμηδε-νίζοντας τις κοινωνικές προκαταλή-ψεις που σήμερα συχνά αποτελούν αξεπέραστο εμπόδιο Επί τους παρό-ντος συνεχίζεται ο πειραματισμός με πρωτοποριακούς συνδυασμούς συλλογικής και μηχανικής ευφυΐας Ο κόσμος μεταβάλλεται και έχει έλ-θει το πλήρωμα του χρόνου για τη ριζική μεταβολή της τεχνητής νοη-μοσύνης και των εφαρμογών της

REUTERS AP

Το Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης του Πανεπι-στημίου των Βρυξελλών πραγματοποίησε ένα νέο πείραμα στο πλαίσιο του οποίου ζήτησε από τους συμμετέχοντες να αναθέ-σουν τις αποφάσεις στους λεγόμενους laquoΠράκτορες Τεχνητής Νοημοσύνηςraquo τους οποίους επέλεξαν για να τους εκπροσωπή-σουν Οι ερευνητές δια-πίστωσαν ότι οι συμμε-τέχοντες επέλεγαν τους laquoπράκτορεςraquo έχοντας κα-τά νουν συλλογικούς μα-κροπρόθεσμους στόχους αντί βραχυπρόθεσμων που θα μπορούσαν να με-γιστοποιήσουν τα ατομικά τους οφέλη Οι επιστήμο-νες εξεπλάγησαν διαπι-στώνοντας την προθυμία των πολιτών να υιοθετή-σουν ακόμα και αυστηρά μέτρα κοινωνικής αποστα-σιοποίησης προκειμένου να νικήσουμε συλλογικά τον κορωνοϊό Αραγε οι πολίτες θα είναι εξίσου δεκτικοί στο να ενεργή-σουν με γνώμονα το κοι-νό καλό αν προϋποθέτει πχ τον ριζικό περιορισμό των εκπομπών άνθρακα Η τεχνητή νοημοσύνη άλ-λωστε που απογοήτευ-σε στην αντιμετώπιση της πανδημίας έχει μία ακόμα ευκαιρία να αποδείξει την αξία της καθώς θα κληθεί να διαδραματίσει πρωτεύ-οντα ρόλο στην επίλυση των προκλήσεων της κλι-ματικής αλλαγής

Συλλογικό καλό

Η αινιγματική σχέση παιδιών και COVID-19

Η τεχνητή νοημοσύνηδεν πέρασετο τεστ κορωνοϊού

Η φθινοπωρινή επαναλειτουργία των σχολείων προβληματίζει τους επιστήμονες οι οποίοι συνεχίζουν να αναζητούν απαντήσεις

Μελέτη έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 10 έως 19 ετών μπορούν να μεταδώσουν τον ιό όπως ένας ενήλι-κος ενώ η μεταδοτικό-τητα φορέων κάτω των 10 ετών είναι περιορισμένη

Mια καινοτόμος λύση θα είναι το αντάμωμα των ικανοτήτων της μηχανικής ευφυΐας και αυτής του πλήθους ώστε να δημιουργηθούν νέα συστήματα laquoσυλλο-γικής νοημοσύνηςraquo

Νέες εφαρμογές για smartphones αναγνωρίζουν το πρόσωπο του χρήστη ακόμη και αν φοράει μάσκα Ωστόσο η τεχνητή νοημοσύνη τον καιρό της πανδημίας πέρασε κάτω από τον πήχυ των προσδοκιών

Της ΔΙΟΝΥΣΙΑΣ ΒΟΡΙΔΗ

SHU

TTER

STO

CK

Κ Ο Σ Μ Ο Σ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 21Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Το 2008 ο γερουσιαστής Ιλινόι Μπα-ράκ Ομπάμα έγραψε Ιστορία κατα-φέρνοντας να γίνει ο πρώτος μαύ-ρος πρόεδρος της Αμερικής Οκτώ χρόνια αργότερα όλοι ή σχεδόν όλοι περιμέναμε ότι οι ΗΠΑ θα περ-νούσαν άλλο ένα ορόσημο φέρνο-ντας για πρώτη φορά μια γυναίκα στον Λευκό Οίκο Ωστόσο η Χίλαρι Κλίντον τα κατάφερε να τρέχει μό-νη και να έρθει δεύτερη (έστω όχι σε ψήφους αλλά σε εκλέκτορες) αφήνοντας όλο τον κόσμο να ανα-ρωτιέται από ποιον γαλαξία έπεσε εκείνο το παράξενο πλάσμα στο 1600 της Λεωφόρου Πενσυλβανίας

Στις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου οι Αμερικανοί θα έχουν άλλη μία ευκαιρία να υπερβούν έστω και στο συμβολικό επίπεδο τα κληρονομημένα όρια της ∆ημοκρα-τίας τους Τους την προσέφερε την περασμένη Τρίτη ο ∆ημοκρατικός προεδρικός υποψήφιος Τζο Μπάι-ντεν επιλέγοντας για υποψήφια αντιπρόεδρο τη γερουσιαστή Καλι-φόρνιας Κάμαλα Χάρις Για πρώτη φορά μια μαύρη γυναίκα διεκδικεί ένα τόσο υψηλό αξίωμα ως υποψή-φια ενός από τα δύο μεγάλα κόμμα-τα εξουσίας Οπως κι αν αξιολογεί κανείς την πολιτική διαδρομή της 55χρονης γερουσιαστού δεν μπο-ρεί να προσπεράσει το γεγονός ότι η επιλογή της αντανακλά μεταξύ άλλων και την έντονη επίδραση ισχυρών λαϊκών κινημάτων της τε-λευταίας διετίας όπως το φεμινι-στικό MeToo και το κίνημα των μαύρων Black Lives Matter στην κεντρική πολιτική σκηνή

Μάλιστα αρκετοί στις ΗΠΑ εί-δαν την από καιρό αναμενόμενη απόφαση του Μπάιντεν ως το πρώ-το βήμα για την ανάδειξη της Χάρις στην προεδρία το 2024 Εάν νική-σει τον Τραμπ στις 3 Νοεμβρίου ο τέως αντιπρόεδρος του Ομπάμα θα είναι ο γηραιότερος πρόεδρος των ΗΠΑ στην τελετή της ορκωμοσίας του έχοντας κλείσει τα 78 του χρό-νια Αναλυτές θεωρούν εξαιρετικά δύσκολο να διεκδικήσει και δεύτε-ρη προεδρική θητεία και πολύ πι-θανότερο να λειτουργήσει ως με-ταβατικός πρόεδρος ο οποίος θα επαναφέρει τις ΗΠΑ σε μια κάποια κανονικότητα ύστερα από τη χαώδη τετραετία Τραμπ για να παραδώσει τη σκυτάλη σε μια νεότερη γενιά πολιτικών υπό την Κάμαλα Χάρις

Από πολλές απόψεις η επιλο-γή του Μπάιντεν ήταν μια προ-βλέψιμη ασφαλής κίνηση χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο Αν και δεν έχει

ακόμη κλείσει την πρώτη θητεία της στη Γερουσία η Χάρις έγινε γνωστή σε πανεθνική κλίμακα με τους φιλιππικούς της εναντίον του δικαστή Μπρετ Κάβανο στις θυ-ελλώδεις ακροάσεις για τον διορι-σμό του στο Ανώτατο ∆ικαστήριο όπως και με την υποψηφιότητά της για το προεδρικό χρίσμα πριν από λίγους μήνες Παρά την ήττα της στις προκριματικές εδραίω-σε την εικόνα της ως ανερχόμε-νο αστέρι των ∆ημοκρατικών Κι αν πάνω στη φωτιά των ντιμπέιτ είπε κάποιες πολύ επώδυνες κου-βέντες για τον Μπάιντεν ο βετε-ράνος πολιτικός που μπήκε στη Γερουσία όταν η Χάρις ήταν μόλις οκτώ ετών δεν ήταν ο άνθρωπος

που θα της το κρατούσε μανιάτικοAλλωστε και οι δύο ανήκουν

στην ίδια μετριοπαθή πτέρυγα των ∆ημοκρατικών γεγονός που αναμφισβήτητα έπαιξε τον ρόλο του Στο μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής διαδρομής της η Χάρις υπηρέτησε ως εισαγγελέας Σαν Φρανσίσκο και γενικός εισαγγε-λέας Καλιφόρνιας εφαρμόζοντας αυστηρές πολιτικές laquoνόμου και τά-ξηςraquo Στις προκριματικές εκλογές η αριστερή πτέρυγα του κόμματος της κόλλησε τη ρετσινιά laquoη Χάρις είναι μπάτσοςraquo θυμίζοντας ότι παρά τις προοδευτικές θέσεις που είχε διακηρύξει για θέματα όπως η θανατική ποινή η χρήση μαρι-χουάνας οι γάμοι ομοφυλοφίλων και πολλά άλλα απέφυγε να τις εφαρμόσει ως γενική εισαγγελέ-ας Ωστόσο ο Μπάιντεν υπολογί-ζει και μάλλον έχει δίκιο ότι είναι τέτοια η οργή των προοδευτικών εναντίον του Τραμπ που θα ξεπε-ράσουν τις όποιες ενστάσεις τους έστω με κρύα καρδιά όταν έρθει η ώρα της ψήφου Το βέβαιο είναι ότι η Χάρις ενισχύει τη συσπείρω-ση της μαύρης κοινότητας γύρω από τον Μπάιντεν κάτι ιδιαίτερα

σημαντικό σε διαφιλονικούμενες πολιτείες Το 2016 η αποχή πολ-λών μαύρων που είχαν υποστηρίξει αναφανδόν τον Ομπάμα στοίχισε πολύ ακριβά στη Χίλαρι Κλίντον

Προβάδισμα και laquoφαντάσματαraquo

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις πριν από την επιλογή της Χάρις έδιναν στον Μπάιντεν προβάδισμα οκτώ έως δέκα μονάδων έναντι του Τραμπ Η ψαλίδα έκλεισε κατά δύο έως τρεις μονάδες από τον προ-ηγούμενο μήνα αλλά παραμένει υψηλή και δύσκολα ανατρέψιμη Βέβαια πολλοί από τους ∆ημοκρα-τικούς βλέπουν μπροστά τους τα φαντάσματα του 2016 όταν η Χί-λαρι Κλίντον είχε κι αυτή σημαντι-κό προβάδισμα έναντι του Τραμπ δυόμισι με τρεις μήνες πριν από τις εκλογές Τις ανησυχίες τους ενισχύ-ει το γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ όσων δηλώνουν ότι είναι σίγουροι για το τι θα ψηφίσουν εμφανίζεται αισθητά μικρότερη (39 Μπάιντεν - 35 Τραμπ) Ωστόσο οι πιθανότη-τες να δούμε το ίδιο έργο για δεύτε-ρη φορά είναι μάλλον μικρές

Σε αντίθεση με τη Χίλαρι Κλί-ντον ο Τζο Μπάιντεν δεν έχει ταυ-

τιστεί με τη διαπλοκή και δεν προ-καλεί τόσο ισχυρές αντιπάθειες σε μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώ-ματος Αν το 2016 το ∆ημοκρατικό Κόμμα ήταν ανοιχτά διασπασμένο και πολλοί οπαδοί του αριστερού Μπέρνι Σάντερς δεν πήγαν να ψη-φίσουν (μεταξύ άλλων γιατί δεν πε-ρίμεναν ότι θα μπορούσε να βγει ο Τραμπ) αυτή τη φορά ο Μπάιντεν έχει την υποστήριξη όλων από τον Μπιλ Κλίντον και τον Μπα-ράκ Ομπάμα μέχρι τον Σάντερς Στο μεταξύ η τραγελαφική δια-χείριση της COVID-19 και η οικο-νομική κρίση διαβρώνουν σταθε-ρά την επιρροή του Τραμπ ακόμη και στις πιο ευνοϊκές για τον ίδιο κατηγορίες του εκλογικού σώμα-τος όπως οι λευκοί συνταξιούχοι Τέλος στις περισσότερες από τις διαφιλονικούμενες πολιτείες που θα κρίνουν την πλειοψηφία στο κολέγιο των εκλεκτόρων η πλά-στιγγα γέρνει περισσότερο ή λιγό-τερο αποφασιστικά στην πλευρά του Μπάιντεν ενώ οι Ρεπουμπλι-κανοί κινδυνεύουν να υποστούν πανωλεθρία και στα δύο Σώματα του Κογκρέσου χάνοντας και τη Γερουσία

Μπάιντεν - Χάρις σε τροχιά νίκηςΗ επιλογή της γερουσιαστού Καλιφόρνιας για την αντιπροεδρία συσπειρώνει τους μαύρους χωρίς να ερεθίζει τους κεντρώους

EPA

B

IDEN

CA

MPA

IGN

A

DA

M S

CHU

LTZ

Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Καθώς η πανδημία έχει μα-ταιώσει τα σχέδιά του για μεγάλες προεκλογικές συ-γκεντρώσεις ο Τραμπ ενα-ποθέτει τις ελπίδες του για αντιστροφή του κλίματος στα ντιμπέιτ με τον Μπάι-ντεν Εχουν προγραμματι-στεί τρεις αναμετρήσεις με την αυλαία να ανοίγει στις 29 Σεπτεμβρίου στο Κλίβε-λαντ ενώ στις 7 Οκτωβρίου θα γίνει το μοναδικό ντιμπέ-ιτ μεταξύ των υποψήφιων αντιπροέδρων Αντιδρώντας σπασμωδικά στα δυσοίω-να προγνωστικά ο Τραμπ εμφανίζει τον αντίπαλό του περίπου ως ανοϊκό ανίκανο να αρθρώσει δυο προτάσεις στη σειρά και κατά το συ-νήθειό του προεξοφλεί ότι θα τον συντρίψει Κάτι πολύ αμφίβολο όμως Στη διάρ-κεια της πανδημίας ο Τραμπ είχε το μονοπώλιο με τα κα-θημερινά μπρίφινγκ αλλά εκείνο που κατάφερε ήταν να βάλει πολλά γκολ στη δική του εστία με τις ανεκ-διήγητες δηλώσεις του περί χρήσης απορρυπαντικών υπεριωδών ακτίνων και πά-ει λέγοντας Αλλοι απρόβλε-πτοι παράγοντες ανησυχούν περισσότερο τους ∆ημοκρα-τικούς Λόγω COVID-19 είναι δύσκολο να φανταστεί κα-νείς ψηφοφόρους να συνω-στίζονται σε μεγάλες ουρές επί ώρες Ηδη 19 πολιτείες έχουν πει laquoναιraquo στην επι-στολική ψήφο δυνατότητα την οποία προβλέπεται να χρησιμοποιήσουν τουλάχι-στον 89 εκατομμύρια Αμε-ρικανοί Ο Τραμπ έχει ήδη δηλώσει την αντίθεσή του και πολλοί φοβούνται κύμα ενστάσεων και προσφυγών ιδίως αν το αποτέλεσμα εί-ναι οριακό σε κάμποσες πο-λιτείες Οι New York Times προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο να έχουμε laquoόχι μία αλλά 12 Φλόρινταraquo Εκτός βέβαια αν η διαφορά είναι τόσο συντριπτική εις βάρος του Τραμπ που θα κλείσει μεμιάς όλα τα στόματα ακό-μη και το δικό του

Απρόβλεπτοιπαράγοντες

Η γερουσιαστής Κάμαλα Χάρις θα γίνει η πρώτη Αφροαμερικανίδα γυναίκα και η πρώτη που έλκει την καταγωγή της από την Ασία (ο πα-τέρας της γεννήθηκε στην Τζα-μάικα και η μητέρα της στην Ιν-δία) υποψήφια μεγάλου κόμματος για ανώτατο αξίωμα Θεωρούμενη μετριοπαθής ρεαλίστρια η Χάρις υπήρξε ομοσπονδιακή εισαγγελέ-ας προτού εκλεγεί στη Γερουσία το 2016 Η 55χρονη Χάρις γεννή-θηκε στο Οκλαντ της Καλιφόρνιας ενώ υπηρέτησε ως υπουργός ∆ι-καιοσύνης της πολιτείας και ομο-σπονδιακή εισαγγελέας στο Σαν Φρανσίσκο Οταν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της για το χρίσμα των ∆ημοκρατικών το 2019 η γε-ρουσιαστής επεδίωξε να παρουσι-άσει τον εαυτό της ως ιδεολογική συνεχίστρια της Σίρλεϊ Τσίζολμ της πρώτης Αφροαμερικανής που εξελέγη στο Κογκρέσο και διεκ-δίκησε το χρίσμα του κόμματος για την προεδρική αναμέτρηση του 1972

Η σταδιοδρομία της Χάρις ως εισαγγελέα προβλήθηκε από την εκστρατεία της ως το μεγάλο της πλεονέκτημα Η ίδια περιγράφει τον εαυτό της ως laquoπροοδευτική εισαγγελέαraquo και υποστηρίζει ότι μπορεί κάποιος να είναι αυστηρός με την εγκληματικότητα συνειδη-τοποιώντας παράλληλα τις βαθιές

αδικίες της ποινικής δικαιοσύνης Το ζήτημα αυτό αναμένεται να συ-ζητηθεί εκτενώς στην προεκλογική περίοδο και στον απόηχο της εθνι-κής κατακραυγής κατά της αστυ-νομικής βίας και του συστημικού ρατσισμού στην αστυνομία Η υπο-ψήφια αντιπρόεδρος εξηγεί ότι έγι-νε εισαγγελέας γιατί πίστευε στην ικανότητά της να αναμορφώσει το

σύστημα εκ των έσω μήνυμα το οποίο βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της εκστρατείας της για το προε-δρικό χρίσμα των ∆ημοκρατικών

Κάποιες πτυχές της καριέρας της έχουν προκαλέσει όμως επι-κρίσεις από την Αριστερά Ως υπουργός ∆ικαιοσύνης της Καλι-φόρνιας σπανίως άσκησε διώξεις εναντίον αστυνομικών που κατη-γορούνταν για τον θάνατο πολιτών αν και προς το τέλος της θητείας της διέταξε έρευνες εις βάρος αστυ-νομικών διευθύνσεων ∆έχθηκε επίσης επικρίσεις για την άρνησή της να επιτρέψει τη χρήση προηγ-μένων μεθόδων ανάλυσης DNA οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν

ανατρέψει την καταδίκη του Αφρο-αμερικανού θανατοποινίτη Κέβιν Κούπερ και για την απόφασή της να στηρίξει ορισμένες καταγγελίες για παραβίαση των κανόνων από εισαγγελείς

Ως αντίπαλος της θανατικής ποι-νής αρνήθηκε να την προτείνει ως ομοσπονδιακή εισαγγελέας του Σαν Φρανσίσκο το 2004 σε καταδικα-σθέντα για ανθρωποκτονία αστυ-νομικού προκαλώντας διαμαρτυ-ρίες Μία δεκαετία αργότερα όμως επέλεξε να εφεσιβάλει κατά της απόφασης δικαστή ο οποίος κήρυ-ξε αντισυνταγματική τη θανατική ποινή θεωρώντας ότι επιτελούσε το καθήκον της ως υπουργός ∆ι-

καιοσύνης της πολιτείας Το σχέδιο μεταρρύθμισης της ποινικής δικαι-οσύνης το οποίο υπέβαλε ως υπο-ψήφια για το χρίσμα περιέχει πολ-λές προοδευτικές προτάσεις στις οποίες είχε αντισταθεί στα πρώτα βήματα της σταδιοδρομίας της

Κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας της στη Γερουσία η Χάρις έγινε γνωστή για τις διεισδυτικές και οξείες ερωτήσεις που απηύθυ-νε σε μέλη της κυβέρνησης Τραμπ στις καταθέσεις τους ενώπιον του σώματος Τα τελευταία χρόνια επε-δίωξε να συνταχθεί στο πλευρό της αριστερής πτέρυγας των ∆ημοκρα-τικών υποστηρίζοντας αρχικά το νομοσχέδιο του Μπέρνι Σάντερς

για καθολική υγειονομική κάλυ-ψη του πληθυσμού για να μετα-βάλει αργότερα τη θέση της πάνω στο ζήτημα Συνέχισε ωστόσο να στηρίζει την πρόταση για αύξηση του κατώτατου ωρομίσθιου στα 15 δολάρια και την αναθεώρηση του συστήματος αποφυλάκισης με χρηματική εγγύηση

Η Χάρις υποστήριξε ένθερμα τα νομοσχέδια καταπολέμησης των φυλετικών διακρίσεων στον από-ηχο της δολοφονίας του Αφροα-μερικανού Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικούς καθώς και όσα κα-τατέθηκαν με στόχο τη μεταρρύθ-μιση της αστυνομίας Η σημερινή εν αναμονή υποψήφια αντιπρό-εδρος εγκατέλειψε τη διεκδίκη-ση του προεδρικού χρίσματος του κόμματος στα τέλη του 2019 κα-θώς στέρευαν τα προεκλογικά της κεφάλαια

Η πρώτη της καλή εμφάνιση στο ντιμπέιτ των ∆ημοκρατικών ευνό-ησε τη δημοτικότητά της χωρίς ωστόσο να κεφαλαιοποιήσει τη δυ-ναμική της αυτή Οταν ανακοίνωσε για πρώτη φορά την υποψηφιότη-τά της τον Ιανουάριο του 2019 η Κάμαλα Χάρις θεωρήθηκε αμέσως laquoυποψήφια πρώτης γραμμήςraquo ενώ κανείς δεν μπορεί να αμφισβητή-σει ότι άφησε το αποτύπωμά της στην πρώτη φάση της εκστρατεί-ας Η επιρροή της οφείλεται στο ότι ήταν η πρώτη που κατέθεσε σαφείς προτάσεις για την προστασία της άμβλωσης από κατά τόπους δικα-

στικά προσκόμματα και απαγορεύ-σεις θέση την οποία υιοθέτησαν έκτοτε οι περισσότεροι ∆ημοκρα-τικοί υποψήφιοι

Παρά την καλή της εμφάνιση στο πρώτο ντιμπέιτ όταν αμφι-σβήτησε ευθέως τις περγαμηνές του Τζο Μπάιντεν σε θέματα φυ-λετικών διακρίσεων η Χάρις δεν έδειξε ποτέ ότι εμπνέεται από σαφή ιδεολογικά κίνητρα και απέφυγε να παρουσιάσει συνεκτική ιδεολογική πλατφόρμα Σε μία προσπάθεια να διαλυθούν οι όποιες υπόνοιες αντι-πάθειας μεταξύ Μπάιντεν και Χά-ρις η πρώην υπουργός ∆ικαιοσύ-νης της Καλιφόρνιας υπενθύμισε πρόσφατα ότι συνδέεται με φιλία με την οικογένεια Μπάιντεν κα-θώς συνεργάσθηκε στενά με τον γιο του Μπάιντεν Μπο για την εκπόνηση νομοθεσίας με στόχο τον έλεγχο του τραπεζικού τομέα

Καθrsquo όλη τη διάρκεια της στα-διοδρομίας της η Χάρις είχε την ικανότητα να προσελκύει μετρι-οπαθείς ψηφοφόρους των ∆ημο-κρατικών καθώς και την εκλογι-κά κρίσιμη κατηγορία γυναικών ψηφοφόρων από τα προάστια των αμερικανικών πόλεων Με την επι-λογή της ως υποψήφιας αντιπροέ-δρου διαφωνεί όμως η αριστερή πτέρυγα του κόμματος θεωρώντας ότι η υποψήφια δεν μοιράζεται το μεταρρυθμιστικό προοδευτικό τους όραμα ιδίως σε ότι αφορά την κα-ταπολέμηση του ρατσισμού και της αστυνομικής αυθαιρεσίας

Από το εισαγγελικό γραφείο στον πολιτικό στίβο

Το ανερχόμενο αστέρι των Δημοκρατικών συνδυάζει το μαχητικό πνεύμα με τον πολιτικό ρεαλισμό

Κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας της στη Γερουσία η Κάμαλα Χάρις έγινε γνωστή για τις διεισδυτικές και οξείες ερωτήσεις που απηύθυνε σε μέ-λη της κυβέρνησης Τραμπ στις καταθέσεις τους ενώπιον του σώματος

AP

A

ND

REW

HA

RN

IK

Στενεύουν τα περιθώρια για τον Ντόναλντ Τραμπ ενώ οι Ρεπουμπλικανοί κινδυνεύουν να υποστούν πανωλε-θρία και στα δύο σώματα του Κογκρέσου

Αναλυτές θεωρούν δύσκολο ο 78χρονος σήμερα Μπάιντεν να διεκδικήσει και δεύτερη θητεία συνεπώς εφόσον νικήσει τον Τραμπ είναι πιθανότερο να λει-τουργήσει ως μεταβατικός πρόεδρος που θα φέρει στις ΗΠΑ ξανά την laquoκανονικότηταraquo για να παραδώσει τη σκυτάλη σε μια νεότερη γενιά πολιτικών υπό τη Χάρις

Των MAGGIE ASTOR και SYDNEY EMBERTHE NEW YORK TIMES

Κ Ο Σ Μ Ο Σ22 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

AP

laquoΕίχα πει στο παρελθόν ότι το σύ-στημα της διαφθοράς είναι βαθιά ριζωμένο σε όλες τις γωνίες του κράτους αλλά διαπίστωσα ότι το καθεστώς της διαφθοράς είναι μεγαλύτερο από το κράτος Υπο-βάλλω σήμερα την παραίτηση της κυβέρνησής μου Ο Θεός ας προ-στατέψει τον Λίβανο Ο Θεός ας προστατέψει τον Λίβανο Ο Θεός ας προστατέψει τον Λίβανοraquo Με τη θεατρικά επαναλαμβανόμενη αυτή επίκληση ο Χασάν Ντιάμπ πρωθυπουργός από τις αρχές της χρονιάς αποποιήθηκε τις ευθύνες για τη φοβερή έκρηξη της 4ης Αυ-γούστου που ισοπέδωσε το λιμάνι της Βηρυτού κοστίζοντας τη ζωή περίπου 200 ανθρώπων

Αν υπάρχει μια βεβαιότητα που ξεπροβάλλει μέσα από τον σωρό των ερειπίων του πάλαι ποτέ laquoΠα-ρισιού της Μέσης Ανατολήςraquo είναι ότι κανείς δεν αναλαμβάνει την

ευθύνη Ούτε αυτοί που μετέφε-ραν τις 2750 τόνους νιτρικού αμ-μωνίου στο λιμάνι της Βηρυτού το 2013 ούτε η διαχειριστική αρχή του λιμανιού που είχε τα επικίν-δυνα εκρηκτικά τόσα χρόνια υπό την εποπτεία της ούτε οι δικα-στές στους οποίους ζητήθηκε να απελευθερώσουν το φορτίο προς πώληση ούτε οι υπηρεσίες ασφα-λείας ούτε τα αρμόδια υπουργεία ούτε οι κυβερνήσεις των προηγού-μενων χρόνων κανείς

Ομως η έκρηξη συνέβη και οι συγγενείς των νεκρών οι 6000 τραυματίες οι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που έχασαν σπίτια και μαγαζιά αλλά και εκατομμύρια άλ-λοι που θα κληθούν να πληρώσουν με τους φόρους τους τον λογαρια-σμό της ανοικοδόμησης απαιτούν εξηγήσεις Στους δρόμους της Βη-ρυτού διαδηλωτές ζητούν όχι μό-νο την παραίτηση της κυβέρνη-σης που πράγματι υποβλήθηκε τη ∆ευτέρα αλλά συνολικά την κά-θαρση ενός συστήματος που έχει αποτύχει στα πιο στοιχειώδη τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της οικονομικής ευημερίας

Πελατειακά δίκτυα

Προκειμένου να αποφεύγονται οι εντάσεις τα αξιώματα στον Λί-βανο μοιράζονται μεταξύ των θρη-σκευτικών κοινοτήτων με αποτέ-λεσμα η κάθε κοινότητα να μπορεί να προστρέξει στα δικά της παγι-ωμένα πελατειακά δίκτυα Είναι ενδιαφέρουσα η απάντηση που έδωσε στον βετεράνο ανταποκρι-τή της εφημερίδας Independent Ρόμπερτ Φισκ ναυτιλιακός πρά-κτορας της Βηρυτού όταν ο Φισκ ρώτησε ποιος επιτέλους κάνει κου-μάντο στο λιμάνι laquoΟλοι έχουν τους

ανθρώπους τους στο λιμάνι ndash οι σουνίτες οι σιίτες οι χριστιανοί όλοι Αν θέλω να εκτελωνιστεί ένα φορτίο γρήγορα μπορεί να πέσω σε ανθρώπους του Μπέρι (του αρ-χηγού του σιιτικού κινήματος Αμάλ και προέδρου της Βουλής) Αν αυ-τοί ζητούν πολλά πάω στη Χεζμπο-λάχ για να δω αν οι δικοί τους τε-λωνειακοί μπορούν να κάνουν τη δουλειά με λιγότεραraquo laquoΉ στους χριστιανούς ή στους λιγοστούς ∆ρούζουςraquo προσθέτει με τη σει-ρά του ο Φισκ

Τα πελατειακά δίκτυα λειτουρ-γούν αμφίδρομα με τις κορυφές να υπόσχονται ότι θα laquoτακτοποιή-σουνraquo τους δικούς τους σύστημα που λειτουργούσε όσο κυκλοφο-ρούσε χρήμα και η χώρα ήταν πό-λος έλξης κεφαλαίων από τη Μέση Ανατολή αλλά τορπιλίστηκε όταν ο Λευκός Οίκος επέβαλε κυρώσεις σε τράπεζες που έχουν συναλλαγές με το Ιράν προξενώντας σοβαρά

προβλήματα στο τραπεζικό σύστη-μα και στην οικονομία Τον ∆εκέμ-βριο η οικονομική κατάρρευση εί-χε ήδη κατεβάσει τον κόσμο στους δρόμους σε τεράστιες διαδηλώσεις οι οποίες ξεθύμαναν όταν ανέλαβε η κυβέρνηση laquoανεξάρτητων εμπει-ρογνωμόνωνraquo του Ντιάμπ

Κίνδυνος πολέμου

Η τωρινή νέα έκφραση λαϊκής οργής θα μπορούσε να εξυπηρετή-σει την προϋπάρχουσα δεδηλωμέ-νη επιδίωξη των ΗΠΑ της Σαου-δικής Αραβίας και του Ισραήλ να αποσπάσουν τον Λίβανο από τον σιιτικό άξονα Ιράν - Ιράκ - Συρίας Υπάρχει δηλαδή το ενδεχόμενο οι εκκλήσεις για σαρωτικές αλλαγές να μην αφορούν μόνο την κατα-πολέμηση της διαφθοράς αλλά να επιχειρηθεί να αλλάξει ο στρατη-γικός προσανατολισμός της χώρας μέσω της αλλαγής του συστήματος διακυβέρνησης

Ως πρώην υπουργός Εξωτερι-κών του Ισραήλ ο Σλόμο Μπεν Αμι θα επιθυμούσε διακαώς να συμ-βεί κάτι τέτοιο ώστε να απαλλα-γεί το Ισραήλ από τον φόβο της Χεζμπολάχ ∆εν μπορεί ωστόσο να παραγνωρίζει τους τεράστιους κινδύνους laquoΤην τελευταία δεκαπε-νταετία το Ιράν έχει ξοδέψει πολλά για να μετατρέψει τον Λίβανο σε δικό του προνομιακό στρατηγικό πεδίο Ως αποτέλεσμα η Χεζμπο-λάχ είναι πιο ισχυρή από ποτέ και ο Λίβανος πιο εξαρτημένος από ποτέ από εξωτερικές δυνάμεις ndash μεταξύ αυτών το Ιράν η Συρία και η Ρω-σίαraquo γράφει ο Μπεν Αμι σε σχόλιο για το Project Syndicate laquoΑυτές οι δυνάμεις δεν θα επιτρέψουν τη μεταρρύθμιση ενός πολιτικού συ-στήματος που καθιστά τον Λίβανο τόσο σημαντικό κρίκο της περιφε-ρειακής τους στρατηγικής έστω και αν γίνει η χώρα νέα Λιβύηraquo

Ο Μπεν Αμι καταλήγει με μια προειδοποίηση laquoΑντί για μια νέα Επανάσταση των Κέδρων (κύμα δι-αδηλώσεων που οδήγησε σε απο-χώρηση των συριακών στρατευ-μάτων από τον Λίβανο το 2005) οι προσπάθειες για προώθηση μεταρ-ρυθμίσεων μπορεί να οδηγήσουν σε μια σύγκρουση στα πρότυπα του εμφυλίου πολέμου του 1975-1990 με τις ξένες δυνάμεις και τις αντίπαλες τοπικές πολιτοφυλακές να ενώνουν τις δυνάμεις τους για να διαλύσουν τον Λίβανοraquo ∆εν θα είναι η πρώτη φορά που ο λα-ός ζητεί να σαρωθεί το υπάρχον σύστημα εξουσίας με υψηλά ιδε-ώδη όπως ο εκδημοκρατισμός η καταπολέμηση της διαφθοράς ή η ανατροπή ενός δικτάτορα για να διαπιστώσει ότι μαζί καταρρέει και ολόκληρη η χώρα

Ανάμεσα στην επανάσταση και στον εμφύλιο ο ΛίβανοςΗ παραίτηση της κυβέρνησης μετά τη φονική έκρηξη δεν λύνει τα προβλήματα

Συνεχίζονται οι διαδη-λώσεις καθώς η τραγω-δία της Βηρυτού εξά-ντλησε την υπομονή των πολιτών με το φατρι-αστικό πολιτικό σύστημα

Εθελοντές φοιτητές βοηθούν στον καθαρισμό κατεστραμμένων κτιρίων στην καρδιά της Βηρυτού μία εβδομάδα με-τά τη φονική έκρηξη στο λιμάνι της πόλης που άφησε άστεγους περίπου 250000 ανθρώπους

Της ΕΥΡΥΔΙΚΗΣ ΜΠΕΡΣΗ

Η διαδρομή του καραβιού laquoRhosusraquo που μετέφερε το νιτρικό αμμώ-νιο από τη Μαύρη Θάλασσα στη Μοζαμβίκη (όπου δεν έφθασε ποτέ) το 2013 το έφερε και στον Πειραιά laquoΟταν ο καπετάνιος συνάντησε τον Γκρεγκούσκιν (τον Ρώσο κάτοικο Κύπρου που είχε ναυλώσει το καρά-βι) στον Πειραιά σε μια στάση ανεφοδιασμού τον Οκτώβριο κατάλα-βε το μέγεθος των οικονομικών προβλημάτων τουraquo αναφέρει έρευνα της εφημερίδας Independent Ο Γκρεγκούσκιν τους ζήτησε να κάνουν στάση στη Βηρυτό πριν περάσουν από το Σουέζ ώστε να φορτώσουν επιπλέον εμπόρευμα όμως οι Αρχές του Λιβάνου έκριναν το καράβι αναξιόπλοο και δεν του επέτρεψαν τον απόπλου ∆ύο χρόνια αργότε-ρα το laquoRhosusraquo βούλιαξε στο λιμάνι της Βηρυτού ενώ το φορτίο είχε εκφορτωθεί στην Αποθήκη 12 όπου συνυπήρχε με διαλυτικό μπογιάς εξαιρετικά πτητικό σε συνθήκες καύσωνα καθώς και με πυροτεχνήμα-τα οι λάμψεις των οποίων έδωσαν μια σουρεαλιστική εικόνα στις πρώ-τες στιγμές της πυρκαγιάς λίγο πριν από τη μεγαλύτερη έκρηξη στην ιστορία του Λιβάνου

Το μοιραίο πλοίο από τη Μαύρη Θάλασσα

Την περασμένη Κυριακή ο Αλεξά-ντερ Λουκασένκο επανεξελέγη για έκτη συνεχόμενη φορά στο προεδρικό αξίωμα της Λευκο-ρωσίας συγκεντρώνοντας ένα υποτιθέμενο 80 των ψήφων και έχοντας πλέον κερδίσει κά-θε εκλογική διαδικασία στη χώ-ρα από το 1994 Oλες οι εκλο-γικές του νίκες ndashεξαιρουμένης της πρώτηςndash αμφισβητούνται ευρέως από παρατηρητές και από τη διεθνή κοινότητα ως ανελεύθερες και νοθευμένες χαρίζοντας στον Λουκασένκο τον τίτλο του laquoτελευταίου δι-κτάτορα της Ευρώπηςraquo Ωστό-σο παρότι οι παρατυπίες των εκλογικών διαδικασιών έχουν επαναληφθεί ουκ ολίγες φορές ο απόηχος της διαμάχης είναι αδιαμφισβήτητα πρωτοφανής

laquo∆εν έχουν γίνει ποτέ δι-αδηλώσεις τέτοιου μεγέθους και τέτοιας διάρκειας ενώ δεν έχει ποτέ υπάρξει τέτοιας βιαι-ότητας καταστολήraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ολεγκ Γκού-λαγκ εκπρόσωπος της Επιτρο-πής του Ελσίνκι στη Λευκορω-σία αναφερόμενος στις μαζικές και οργισμένες διαδηλώσεις με αίτημα τη δίκαιη καταμέτρηση των ψήφων των εκλογών Από τις αρχές της εβδομάδας πε-ρισσότερες από 30 πόλεις της χώρας έχουν μετατραπεί σε πε-δία μάχης μεταξύ εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών και των κυβερνητικών δυνάμεων κα-ταστολής με την αστυνομική βία να κλιμακώνεται εκθετικά

Περισσότεροι από 6000 άν-θρωποι έχουν συλληφθεί με-τά τις εκλογές ndashδίχως να είναι γνωστό πόσοι εξ αυτών παρα-μένουν υπό κράτησηndash εκατο-ντάδες βίντεο που απεικονίζουν τη δυσανάλογη χρήση βίας από την αστυνομία έχουν κατακλύ-σει το ∆ιαδίκτυο ενώ το βράδυ της Τρίτης έφερε και τον πρώ-το επιβεβαιωμένο θάνατο ενός διαδηλωτή κατά τη διάρκεια αντιπαράθεσης με τις δυνάμεις ασφαλείας Ταυτόχρονα παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει διατάξει την απαγόρευση της κυκλοφορίας στα μεγάλα αστι-κά κέντρα το κλείσιμο του με-τρό στο Μινσκ τον περιορισμό της πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο σε μεγάλο τμήμα της χώρας και τη χρήση πυρομαχικών από την αστυνομία οι διαμαρτυρίες δεν δείχνουν σημάδια υποχώρησης

Καταλυτικός παράγων για το εύρος των αντιδράσεων είναι η δημοφιλία της υποψήφιας της αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχα-νούσκαγια η οποία κατάφερε να οργανώσει τις μεγαλύτερες προεκλογικές συγκεντρώσεις στη σύγχρονη ιστορία της χώ-ρας ndash παρότι τα επίσημα απο-τελέσματα της πιστώνουν λιγό-τερο από το 10 των ψήφων Αφού πρώτα αμφισβήτησε τα αποτελέσματα της αναμέτρη-

σης της Κυριακής η νεαρή πολι-τικός παρέμεινε εξαφανισμένη για πάνω από ένα 24ωρο προ-καλώντας έντονες ανησυχίες σε μέλη της καμπάνιας της και δεκάδες αξιωματούχους που δεν κατάφεραν να έρθουν σε επικοινωνία μαζί της παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές τους Η Τιχανούσκαγια εμφα-νίσθηκε τελικά στη Λιθουανία το μεσημέρι της Τρίτης όπου φαίνεται πως κατέφυγε για να προστατεύσει τη ζωή της ίδιας και της οικογένειάς της Παρότι η φυγή της από τη χώρα παρα-μένει τυλιγμένη από ένα πέπλο μυστηρίου πολλοί αναλυτές ει-κάζουν πως ήταν αποτέλεσμα κυβερνητικού εκβιασμού ndash άλ-λωστε αρκετά μέλη της προε-κλογικής της εκστρατείας παρα-μένουν υπό καθεστώς ομηρίας

Η πύρρειος νίκη του laquoτελευ-ταίου δικτάτορα της Ευρώπηςraquo συνοδεύεται και από σημαντικές

γεωπολιτικές εξελίξεις οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τις προσπά-θειες του Λουκασένκο να αμφι-ταλαντευθεί διπλωματικά ανά-μεσα στην ΕΕ και το Κρεμλίνο Οπως ήταν αναμενόμενο η βίαιη καταστολή των διαμαρτυριών πυροδότησε έντονες αντιδρά-σεις από την πλευρά της Ευρω-παϊκής Επιτροπής η οποία την Τρίτη αποκάλεσε νοθευμένες τις εκλογές και έκανε λόγο για επαναπροσδιορισμό των σχέσε-ών της με τη Λευκορωσία Ενώ το σενάριο επιβολής κυρώσεων έναντι του Λουκασένκο δείχνει ολοένα και πιο πιθανό η Πολω-νία δήλωσε πως είναι έτοιμη να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολα-βητή ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση της Λευ-κορωσίας με τον υπουργό Εξω-τερικών Γιάτσεκ Τσαπούτοβιτς να αναφέρει ότι laquoυπάρχει ακόμη χώρος για διάλογοraquo

Ωστόσο τα μάτια όλων των αναλυτών είναι στραμμένα προς τη Μόσχα καθότι στο συγχα-ρητήριο τηλεγράφημά του προς τον Λουκασένκο ο Ρώσος πρό-εδρος Βλαντιμίρ Πούτιν τόνισε πως ήρθε η ώρα για laquoστενότε-ρες σχέσεις μεταξύ των δύο χω-ρώνraquo Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο ηγετών είχαν καταρρεύσει τον Ιανουάριο έπειτα από ρήξη σχετικά με την οικονομική στή-ριξη που λαμβάνει το Μινσκ από τη Μόσχα ενώ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ο Λουκασένκο είχε διατάξει τη σύλληψη Ρώσων μισθοφόρων κατηγορώντας τους για πλεκτά-νη εις βάρος του

Η πύρρειος νίκη του τελευταίου ευρω-δικτάτοραΟργή για το 80 του Λουκασένκο

Δεν έχουν γίνει ποτέ τέτοιου μεγέθους και τέτοιας διάρκειας διαδηλώσεις στη Λευκορωσία

Του ΝΙΚΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

laquoΟι ζωές των Λευκορώσων μετράνεraquo αναγράφεται σε πλακάτ διαδη-λωτή έξω από την πρεσβεία της Λευκορωσίας στη Ρίγα της Λετονίας

EPA

Το 40 των τελειοφοίτων λυκείου στη Βρετανία είδε τους βαθμούς των εξετάσεων A-level του να αναθεω-ρούνται προς τα κάτω σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη των καθηγη-τών βαθμολογητών τους

Σχεδόν 300000 μαθητές ενη-μερώθηκαν για τους βαθμούς τους μέσω email αλλά και με φυσική πα-ρουσία με πολλούς από αυτούς να επιστρέφουν στα σχολεία τους για πρώτη φορά μετά τη διακοπή των μαθημάτων εξαιτίας της πανδημίας τον Μάρτιο Ο κανόνας της laquoεξισορ-ρόπησηςraquo όμως που επιβλήθηκε λόγω της καραντίνας και της διακο-πής λειτουργίας πολλών σχολείων σημαίνει ότι 40 των αποτελεσμά-

των του υπουργείου (που προέρχο-νται από στατιστική επεξεργασία με εφαρμογή της εξισορρόπησης) έχουν χαμηλότερο συνολικό βαθμό από αυτόν που υπέβαλαν τα λύκεια για τους υποψηφίους

Το αγγλικό σύστημα εκπαιδευ-τικής αξιολόγησης καθορίζει το βαθμό απολυτηρίου σύμφωνα με την κατάταξη του μαθητή στο σχο-λείο αλλά και σε συνάρτηση με τον laquoβαθμόraquo που εξασφαλίζει το συγκε-κριμένο λύκειο από το υπουργείο Παιδείας Επικριτές του συστήμα-τος αυτού υποστηρίζουν ότι ο αλγό-ριθμος αυτός δημιουργεί στρεβλώ-σεις στη βαθμολόγηση μαθητών ευνοώντας όσους φοιτούν σε λύ-

κεια εύπορων περιοχών τα οποία βαθμολογούνται συστηματικά με υψηλότερο βαθμό

Από τη μεριά της η υπηρεσία το-ποθέτησης φοιτητών στην ανώτα-τη παιδεία Ucas ανακοίνωσε ότι τα πανεπιστήμια σχεδιάζουν φέτος να είναι laquoυπερβολικά εύκαμπταraquo στις απαιτήσεις τους απέναντι στους μελλοντικούς φοιτητές ακόμη και για όσους δεν έχουν εξασφαλίσει καλούς βαθμούς Την άρνησή της να επιτρέψει την υποβάθμιση της βαθμολογίας των A levels των λυκεί-ων αποκάλυψε η Σκωτία ανακοινώ-νοντας ότι τα πανεπιστήμιά της θα λάβουν υπόψη τους τη βαθμολογία των λυκείων και όχι τα αναθεωρη-

μένα μέσω του αλγόριθμου στοιχεία του υπουργείου Μαθητής λυκείου στο Ιλινγκ της Αγγλίας εξετάζει ήδη να καταθέσει αγωγή με τη βοήθεια συνδικάτου εκπαιδευτικών για να υποστηρίξει ότι ο βαθμολογικός αλ-γόριθμος είναι άδικος

Καταπέλτης για την κυβέρνη-ση υπήρξε ο επικεφαλής της αντι-πολίτευσης των Εργατικών Κιρ Στάρμερ laquoΚάτι πήγε προφανώς πολύ στραβά με τα φετινά αποτε-λέσματα των εξετάσεων A level Σχεδόν το 40 των νέων είδε τους βαθμούς του να μειώνονται κάτι που σημαίνει ότι οι ευκαιρίες χι-λιάδων νέων ανθρώπων μπορεί να ακυρώθηκανraquo

Χάος στα βρετανικά σχολεία προκάλεσε ο νέος τρόπος βαθμολόγησης

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 23Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Οταν ο Ωνάσης πέθα-νε στις 15 Μαρτίου 1975 ήταν ο μεγαλύ-τερος εφοπλιστής δε-ξαμενοπλοίων στον κόσμο Είκοσι πέντε

χρόνια αργότερα την πρώτη Ια-νουαρίου 2000 η Lloydrsquos List η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εφημερίδα του κόσμου δημοσίευσε πρωτοσέ-λιδο άρθρο με τίτλο laquoΓίγαντες που άλλαξαν τη φυσιογνωμία της ναυ-τιλίαςraquo με τον Αριστοτέλη Ωνάση στη μέση του πρωτοσέλιδου Ομως τα σκάφη του Ωνάση δεν όργωναν

μόνο τους ωκεανούς του κόσμου αλλά και τους αιθέρες Η Ολυμπιακή Αεροπορία ένας αερομεταφορέας με παγκόσμια εμβέλεια ήταν δη-μιούργημά του Το 1974 ο Αριστο-τέλης Ωνάσης ήταν ο μεγαλύτερος εργοδότης Ελλήνων απασχολώντας 10000 εργαζομένους σε όλες του τις επιχειρήσεις στη θάλασσα και στον αέρα Τι είναι αυτό που έκανε τον Αριστοτέλη Ωνάση τόσο επιτυχη-μένο επιχειρηματία σε παγκόσμιο επίπεδο Η απάντηση βρίσκεται σε μια σειρά καινοτομιών στην οργά-νωση και διοίκηση επιχειρήσεων που εισήγαγε και αποτελούν κοινή πρακτική σήμερα

Ο θάνατος του Αριστοτέλη ΩνάσηΟ θρύλος του ελληνικού εφοπλισμού του 20ού αιώνα βασίστηκε στην καινοτομία και στην επιχειρηματική τόλμη

Της ΤΖΕΛΙΝΑΣ ΧΑΡΛΑΥΤΗ

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης εισήλθε στον χώρο της ναυτιλίας με δύο ατμόπλοια το 1932 Ηταν ο πρώτος Ελληνας εφοπλιστής που εισήλθε στη ναυτιλία δεξα-μενοπλοίων το 1938 Οταν πέθανε το 1975 ήταν ο μεγαλύτερος εφοπλιστής δεξαμενοπλοίων στον κόσμο

Η επιχειρηματική δραστηριότητα του Αριστοτέλη Ωνάση διήρκεσε 51 χρό-νια από το 1924 έως το 1975 Τα πρώτα 30 χρόνια της επιχειρημα-τικής του δράσης δεν ήταν ούτε δι-άσημος ούτε εξαιρετικά πλούσιος ήταν ένας μικρός και μεσαίος εφο-πλιστής Είναι τα τελευταία 21 χρό-νια της ζωής του από το 1954 έως το 1975 που έγινε μεγιστάνας και παγκοσμίως γνωστός

Η άνοδος στην κορυφή δεν ήταν εύκολη Παρά τη φιλολογία των λα-ϊκών αναγνωσμάτων δεν ξεκίνη-σε από το μηδέν και τα πρώτα του χρήματα τα έκανε στην Ελλάδα με το οικογενειακό εμπορικό δίκτυο του πατέρα του με επιχειρηματικές βάσεις τον Πειραιά το Μπουένος Αϊρες και το Μοντεβιδέο Το 1932 τη χειρότερη χρονιά της διεθνούς οικονομικής κρίσης εισήλθε στη ναυτιλία αγοράζοντας τα δύο πρώτα του μεταχειρισμένα ατμόπλοια υπό ελληνική σημαία με ελληνική ναυ-τιλιακή επιχείρηση με έδρα τον Πει-ραιά Ο Ωνάσης νεοεισερχόμενος στην ελληνική ναυτιλία ακολούθη-σε τα χνάρια της ελληνικής ναυτι-λιακής παράδοσης με την Ιθάκη και τους Ιθακήσιους ναυτικούς να αποτελούν τη βάση των στελεχών και του ναυτεργατικού δυναμικού των πλοίων και των γραφείων του

Με την επιχειρηματική οξυδέρ-κεια και τον κοσμοπολιτισμό που τον διέκριναν ο Ωνάσης δεν μα-θήτευσε μόνο δίπλα στους Ελλη-νες εφοπλιστές του Λονδίνου που ασχολούνταν αποκλειστικά με τη φορτηγό ναυτιλία ξηρών φορτίων αλλά και με τους Νορβηγούς που ασχολούνταν με τη μεταφορά πε-τρελαίου και τη ναυτιλία δεξαμε-νοπλοίων Ηταν ο πρώτος Ελληνας εφοπλιστής που εισήλθε στη ναυ-τιλία δεξαμενοπλοίων το 1938 και

αυτή είναι η πρώτη του καινοτο-μία στον ελληνικό εφοπλισμό που καθόρισε τη μεταπολεμική πορεία του Το 1939 πρωτοπήγε στις Ηνω-μένες Πολιτείες όπου και εγκα-ταστάθηκε μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου εκμεταλλευ-όμενος τέσσερα δεξαμενόπλοια

Το πρώτο σούπερ τάνκερ

Είναι το 1946 που έκανε τη δεύ-τερη καινοτομία αυτή τη φορά στον διεθνή εφοπλισμό Πήρε το πρώτο του δάνειο για αγορά πλοί-ων από αμερικανικά χρηματοπι-στωτικά ιδρύματα με βάση όχι μό-νο την εγγύηση πλοίων αλλά και χρονοναυλώσεις που είχε συνάψει με εμπορικές ή πετρελαϊκές επιχει-ρήσεις Είναι αυτός που άνοιξε για πρώτη φορά την πόρτα των αμερι-κανικών τραπεζών στη χρηματο-δότηση της διεθνούς ναυτιλίας Από το 1946 έως το 1954 ο Ωνά-σης εκμεταλλευόμενος τη συγκυ-ρία και τις ευκαιρίες της εποχής εκτινάχτηκε στα ύψη και έγινε ο μεγαλύτερος Ελληνας εφοπλιστής με στόλο σχεδόν 80 πλοίων ολικής χωρητικότητας περίπου ενός εκα-τομμυρίου κόρων Τη δεκαετία του 1950 έγινε διάσημος με θετικά και αρνητικά πρόσημα Το 1952 στρά-φηκε στα κατεστραμμένα γερμανι-κά ναυπηγεία του Αμβούργου και της Βρέμης τα οποία αναβίωσε παραγγέλνοντας τον απίθανο αριθ-μό των 18 δεξαμενοπλοίων για τα επόμενα δύο χρόνια Εκεί αναδει-κνύεται η τρίτη καινοτομία του η συμβολή του στην ανάπτυξη της τεχνολογίας των δεξαμενοπλοίων και στον γιγαντισμό τους τα οποία συνέχισε μέχρι τον θάνατό του Το πρώτο δεξαμενόπλοιο που ονομά-στηκε laquoσούπερ τάνκερraquo παγκοσμί-ως είναι το laquoΤίνα Ωνάσηraquo το 1956

Ομως ο Ωνάσης αναδείχθηκε σε ηγε-τική μορφή της παγκόσμιας ναυτι-λίας γιατί άλλαξε τη μορφή της πα-γκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρησης σύμφωνα με τις ανάγκες της παγκο-σμιοποιημένης οικονομίας του νέ-ου μεταπολεμικού κόσμου Οταν ο Ωνάσης ξεκίνησε την επιχειρηματι-κή του δράση τη δεκαετία του 1920 οι μεγαλύτεροι εφοπλιστικοί όμιλοι στον κόσμο ήταν βρετανικοί και οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις καθορίζο-νταν από τις εθνικές κυρίως ευρω-παϊκές νομοθεσίες και τον απόηχο της απερχόμενης αποικιοκρατίας Τα θεμέλια της επιχειρηματικής αρχιτεκτονικής του εφοπλιστικού ομίλου του Αριστοτέλη Ωνάση ήταν ένα πολύπλοκο ιδιοκτησιακό πλέγ-μα από πολλαπλά ελέγχουσες υπε-ράκτιες εταιρείες κυρίως παναμαϊ-κές και λιβεριανές και διοίκηση από πολλαπλές τοποθεσίες Με αυτόν τον τρόπο η τέταρτη και ίσως πιο σημαντική καινοτομία του είναι ότι δημιούργησε το πρότυπο της παγκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρη-σης το οποίο έγινε το παράδειγμα προς μίμηση διεθνώς ούτως ώστε η συντριπτική πλειονότητα των ναυ-τιλιακών επιχειρήσεων διεθνώς να το ακολουθεί μέχρι σήμερα

Το 1954 αγόρασε τη μεγαλύτερη τουριστική και κτηματική επιχείρη-ση του Μόντε Κάρλο το κέντρο της ευρωπαϊκής και διεθνούς επιχειρη-ματικής laquoαριστοκρατίαςraquo Την ίδια εποχή η αλλαγή της αμερικανικής κυβέρνησης από τον ∆ημοκρατικό Τρούμαν στον Ρεπουμπλικανό Αϊ-ζενχάουερ έφερε την προσπάθεια ταπείνωσης της προηγούμενης κυ-βέρνησης με στόχαστρο την ισχυρή ομάδα των Ελλήνων εφοπλιστών

της Νέας Υόρκης και επίκεντρο τον Ωνάση Γιατί ο Ωνάσης εν τω μετα-ξύ είχε προβεί σε μια προκλητική συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία η οποία τον έφερε σε άμεση αντι-παράθεση με τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών Η σύγκρου-ση με την Αμερική τον άφησε αλώ-βητο αλλά τον έκανε να στραφεί διά παντός προς την Ευρώπη και την Ελλάδα

Καλές πολιτικές σχέσεις

Ο Ωνάσης ήταν ένας διεθνής επι-χειρηματίας που είχε βιώσει τον πα-ραλογισμό και τη βία των εθνικών κρατών στα 18 του χρόνια με την καταστροφή της Σμύρνης Γιrsquo αυτό είχε πάντα πάνω από δύο πόλους

διοίκησης των επιχειρήσεών του σε διαφορετικά κράτη και προσπαθού-σε πάντα να έχει καλές σχέσεις με όλες τις κυβερνήσεις των κρατών στα οποία δρούσε ανεξαρτήτως πολιτικών αποχρώσεων στην Αργε-ντινή με τον Περόν στις Ηνωμένες Πολιτείες με το ∆ημοκρατικό Κόμ-μα και τη κυβέρνηση Τρούμαν στη

Γερμανία με τον Αντε-νάουερ στο Μονακό με τον πρίγκιπα Ραινιέ στη Σαουδική Αραβία με τον βασιλιά Ιμπν-Σα-ούντ και τον γιο του Σα-ούντ στη Γαλλία με τον Πομπιντού Στην Ελλά-δα από την αρχή της επιχειρηματικής του

δράσης προσπάθησε να αναπτύ-ξει σχέσεις με το ελληνικό κράτος Κατάφερε να αναπτύξει σχέσεις με στελέχη των κυβερνήσεων Βενιζέ-λου από το 1928 Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1940 προσπάθησε να αναπτύξει σχέσεις με τις ασταθείς μεταπολεμικές κυβερνήσεις και δεν το επέτυχε κυρίως λόγω του άγρι-ου ανταγωνισμού από το ελληνικό εφοπλιστικό κατεστημένο της επο-χής που είχε στραφεί εναντίον του Τον τελικό σύμμαχο που σφράγισε και τη σχέση του με την Ελλάδα τον βρήκε στο πρόσωπο του Κωνσταντί-νου Καραμανλή το 1956 όταν αγό-ρασε την μικρή τοπική ΤΑΕ (Τεχνι-κές Αεροπορικές Εκμεταλλεύσεις) Εκτοτε διατήρησε στενές σχέσεις με όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις οιουδήποτε πολιτικού χρώματος και πεποιθήσεων από τον Γεώργιο Παπανδρέου μέχρι τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο

Η επίδραση του Ωνάση στην Ελ-

λάδα είναι μέσα από τον εφοπλι-σμό και τον τουρισμό Η επίδραση που είχε στον ελληνικό εφοπλισμό ήταν καθοριστική εφόσον πρώτοι οι Ελληνες εφοπλιστές ακολούθη-σαν κατά πόδας το παράδειγμά του με αποτέλεσμα να ανέλθουν στην κορυφή του παγκόσμιου στόλου Ο τουρισμός στην Ελλάδα κατάφερε να εκτιναχτεί εν μέρει χάρη και στην Ολυμπιακή Αεροπορία έναν πρωτοκλασάτο εθνικό μεταφορέα με δρομολόγια και διαφήμιση της χώρας σε όλον τον κόσμο

Ο Ωνάσης έφτιαξε τον μοναδικό στην Ελλάδα επιχειρηματικό εφο-πλιστικό όμιλο που συνεχίζει να ακμάζει όχι από την ίδια του την οικογένεια αλλά από την επιχει-ρηματική οικογένεια που εκείνος διάλεξε Η ναυτιλιακή επιχείρηση Ωνάση μια παγκόσμια επιχείρηση με έντονο εθνικό χρώμα συνεχίζει να είναι σήμερα ανάμεσα στις πρώ-τες ελληνικές εταιρείες δεξαμενο-πλοίων με τα κέρδη της να προι-κοδοτούν ετησίως τον πολιτισμό και την κοινωνία της σύγχρονης Ελλάδας μέσω του Ιδρύματος Ωνά-ση πάντα σύμφωνα με τις επιταγές του ιδρυτή της

H κ Τζελίνα Χαρλαύτη (gelinaharlagmailcom) είναι καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας Tο βιβλίο της laquoCreating Global Shipping Aristotle Onassis the Vagliano Brothers and the Business of Shipping c1820-1970raquo στο οποίο βασίζεται το παρόν κείμενο κυκλοφόρησε το 2019 από το Cambridge University Press

Η ελληνική παράδοσηκαι η πορεία στην κορυφή

Το πρότυπο της παγκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρησης

45χρόνια

πριν

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Αριστερά με την πρώτη σύζυγό του Τίνα Λιβανού ∆εξιά με την Τζάκι Κένεντι λίγο μετά τον γάμο τους Ενδιαμέσως είχε θυελλώδη σχέση με τη Μαρία Κάλλας

Ο θάνατος του 70χρονου Αριστοτέ-λη Ωνάση σε νοσοκομείο του Παρι-σιού στην πρώτη σελίδα της laquoΚraquo

Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ υπήρξε τακτικός φιλοξενούμενος της θαλαμηγού του Αριστοτέλη Ωνάση laquoΧριστίναraquo

μα και τη κυμα και τη κυ

Είναι αυτό που λέμε άβυσσος η ψυχή τουανθρώπου Τόσους μήνες καρτερικότηταςνοσταλγίας και υπομονής για το πότε θαξαναδούμε την μπάλα να κυλά στον αγω-νιστικό χώροhellip και όσο πλησιάζει η στιγ-μή τρομάζεις

Θέλοντας και μη η εξιδανίκευση τουποδοσφαιρικού πρωταθλήματος αποσύ-ρεται και τη θέση της παίρνει η σκληρήπραγματικότητα Και εκεί που η σκέψη

σου αρμενίζει στα ήρεμα και γαλήνια νερά που πλέει τοάθλημα στη φύση του ευθύς αμέσως οδηγείσαι στιςφουρτούνες στους βάλτους και τα έλη που κόλλησε εδώκαι χρόνια το κυπριακό πρωτάθλημα

Η δίψα για το ποδόσφαιρο μεταμορφώνεται σε απέχθειακαι η ανασφάλεια διαδέχεται την προσδοκία για ναξαναδείς ποδόσφαιρο Ρεαλιστικά προσεγγίζοντας τηνκατάσταση δεν μπορείς να αποφύγεις τα δεδομένα πουδιέπουν το πρωτάθλημά μας

Σκανδαλώδεις διαιτησίες ανοργανωσιά εκ μέρους τωνδιοργανωτών άδεια γήπεδα προπαγανδιστικές ανακοι-νώσεις ομάδων οπαδικά μίση και πάθη προκατάληψηστημένοι αγώνες χυδαίες δηλώσεις παραγόντων υβριστικέςκαι ερειστικές ανακοινώσεις οργανωμένων οπαδών ανά-λυση αμφισβητούμενων φάσεων από κάθε λογής ειδικό-ανειδίκευτο συνιστούν μεταξύ άλλων το μωσαϊκό μιαςπραγματικότητας που θα ξεδιπλωθεί ενώπιόν μας το ερ-χόμενο Σαββατοκύριακο με την έναρξη της πρώτης αγω-νιστικής

Άμα κιόλας στα πιο πάνω προσθέσεις την laquoιδιαιτε-ρότηταraquo που πηγάζει μέσα από την εμφάνιση του κορωνοϊούστη ζωή μας τότε όσοι ασχολούμαστε με το άθλημα δενέχουμε άλλη επιλογή από το να οχυρωθούμε κυρίωςψυχικά για νrsquo αντέξουμε ότι παράλογο προκύψει τούτητη χρονιά που μας έρχεται

Εδώ καλά καλά για χρόνια έχει αποδειχθεί ότι ακόμηκαι με τα αυτονόητα δυσκολευόμαστε Αναρωτιέται κανείςπώς θrsquo αντιδράσουμε ποδοσφαιρικά μιλώντας απέναντιστην πάρα-νορμάλ κατάσταση που δημιουργεί η επιδημίαΕπί τούτου μετά σιγουριάς θεωρώ ότι το τραγελαφικόστοιχείο θα εισβάλει για τα καλά στη ζωή μας

Όπως και να έχει Αναπόφευκτα η σκληρή πραγμα-τικότητα σε προσγειώνει αναγκάζοντας σε να δεις καιτις δύο όψεις της Από τη μια η σκέψη για το ιδεατό καιαπό την άλλη το ανεπιθύμητο Ανάλογα με το πώς οκαθένας το προσεγγίζει Διχάζεσαι ακόμη και στην προ-σπάθεια σου να ευχηθείς το καλύτερο Από τη μια δηλαδήελπίζεις να παν όλα καλά και από την άλλη ένα επιφώνημαφόβου βγαίνει μέσα από τη ψυχή σου Κάτι δηλαδή όπωςο τίτλος του κειμένου

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣΑΠΟΨΕΙΣ

Σ Α Β Β ΑΤ Ο 1 5 - Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 1 6 Α Υ Γ ΟΥ Σ Τ ΟΥ 2 0 2 0

ΤουΧΡΙΣΤΟΥΖΑΒΟΥ

Καλό ξεκίνημα ωχ

Ευτυχώς που τα φιλικά παιγνίδια προ-ετοιμασίας ολοκληρώθηκαν Όχι μόνογιατί πρακτικά αυτό σημαίνει πως αρχίζει(επιτέλους) το νέο πρωτάθλημα αλλάκυρίως γιατί με όλα όσα ακούστηκανειπώθηκαν ή εκτιμήθηκαν τις τελευταίεςμέρες θα μπορούσε να πιστέψει κάποιοςπως δεν βρισκόμαστε λίγο πριν τηνέναρξη της νέας περιόδου αλλά κοντάστην ολοκλήρωση της με αξιόπιστο

δείγμα πολλών αγωνιστικών ασφαλές για εξαγωγή συμ-περασμάτων

Έχει πολλές φορές λεχθεί πως τα φιλικά είναι γιατους προπονητές Πως τα φιλικά διεξάγονται κάτω απόιδιαίτερες συνθήκες για τις ομάδες και σε μια περίοδοκατά την οποία φυσιολογικά δεν μπορούν οι ποδοσφαι-ριστές να βρίσκονται στην καλύτερη αγωνιστική τουςκατάσταση Μάταια όμως Για τον κύπριο φίλαθλο ndash προ-πονητή της κερκίδας ένα φιλικό ακόμη και το πρώτοείναι αρκετό Κάποιοι αποφάσισαν ήδη για τη δυναμι-κότητα κάποιων ομάδων για φαβορί και αουτσάιντερΚάποιοι έχουν κάνει ήδη τις συγκρίσεις με δείγματααπό τη μια το περσινό πρωτάθλημα και από την άλλητρία ή τέσσερα φιλικά Ένα γκολ μια ντρίμπλα ή μιαασίστ έφθασε και περίσσεψε τις τελευταίες μέρες γιανα αναδειχθούν παικταράδες και μεταγραφέςhellip λίραεκατό Δύο ndash τρία φιλικά χωρίς να σκοράρουν κάποιοιήταν υπέρ ndash αρκετά για να αναδείξουμε τα πρώτα laquoπαλτάraquoτου φετινού πρωταθλήματος τις πρώτεςhellip πατάτες τηςφετινής μεταγραφική περιόδου

Προκύπτει και ένα καινούργιο στοιχείο αυτό το κα-λοκαίρι Ο πολύς laquoθόρυβοςraquo για τους κύπριους ποδο-σφαιριστές Περισσότεροι από κάθε προηγούμενη περίοδοπροετοιμασίας στις αποστολές των ομάδων και την ίδιαώρα αριθμός ρεκόρ σε συμμετοχές και αγωνιστικά λεπτάστα φιλικά προετοιμασίας Βρήκαν laquoτροφήraquo και πολλάρεπορτάζ και φυσιολογικά προέκυψαν οι πηχυαίοι τίτλοιlaquoΤους πιστεύειraquo ο ένας laquoΤους εμπιστεύεται και το δείχνειraquoο άλλος και σωρεία οι εκτιμήσεις πως φέτος είναι η χρονιάκάποιων και γενικότερα του κύπριου ποδοσφαιριστήΞεχνώντας πως τα ρόστερ ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθείπως υπολείπονται ακόμη μεταγραφές ως επί το πλείστονξένων ποδοσφαιριστών

Γενικότερα ξεχνούμε πως άλλο φιλικά και άλλο επίσημεςαγωνιστικές υποχρεώσεις Άλλο δοκιμές από ένα προ-πονητή και άλλο πλάνο και τακτική με στόχο τους βαθμούςΕυτυχώς λοιπόν που τα φιλικά τελείωσαν Σε λίγες μέρεςπολύ περισσότερο με την πάροδο κάποιων εβδομάδωνθα μπορούμε να μιλάμε με πραγματικά ποδοσφαιρικάδεδομένα Και θα έχει ενδιαφέρον ηhellip ντρίμπλα όλωνόσοι θα αποδειχθεί για άλλη μια φορά ότι βιάστηκανhellip

ΤουΓΙΩΡΓΟΥ ΛΟΓΙΔΗ

Την πρώτη του συνέντευξη ως παίκτηςτης Λίβερπουλ έδωσε ο Κώστας Τσι-μίκας ο οποίος τόνισε την ανυπομο-νησία του για την έναρξη των αγωνι-στικών υποχρεώσεων με τους κόκκι-νους

Αναλυτικά όσα είπε στην επίσημησελίδα της Λίβερπουλ

-Είμαι πολύ χαρούμενος Είμαι υπε-ρήφανος που είμαι εδώ Για εμένα ηΛίβερπουλ είναι η μεγαλύτερη ομάδαστον κόσμο Είναι τιμή να βρίσκομαιεδώ και θα δώσω τον καλύτερό μουεαυτό Μου αρέσει πολύ Μου αρέσειπολύ το πρωτάθλημα εδώ Το έβλεπαστην τηλεόραση και ήταν πάντα όνειρόμου από μικρό παιδί να έρθω και ναπαίξω στην Premier League-Ποια ήταν η αντίδραση σου ότανέμαθες ότι η Λίβερπουλ ενδιαφέ-ρεται για εσένα

-Στην αρχή δεν μπορούσα να το πι-στέψω αλλά τελικά είμαι πολύ χαρού-μενος που ήρθα εδώ και θα αγωνιστώγια τη Λίβερπουλ-Τα πράγματα γύρω από την μετα-γραφή σου εξελίχθηκαν πολύ γρή-γορα αφότου έδωσες το τελευταίοσου παιχνίδι με τον Ολυμπιακό τηνπερασμένη Πέμπτη με την ΓουλβςΠώς το βίωσες όλο αυτό

-Μετά από εκείνο το ματς ήμουνέτοιμος να έρθω εδώ και να αποδεχθώτην πρόκληση Όπως είπα και πρινείμαι έτοιμος να αγωνιστώ με τη φανέλατης Λίβερπουλ-Πόσα ξέρεις για την ομάδα

-Ο αδερφός μου είναι οπαδός τηςΛίβερπουλ και με έσπρωξε να έρθωεδώ Ακόμα και τώρα δεν το πιστεύειότι είμαι εδώ Τώρα που θα δει τις φω-τογραφίες θα το καταλάβει ότι υπέ-γραψα και θα είναι χαρούμενος Όληη οικογένειά μου και ο αδερφός μουείναι πολύ χαρούμενοι-Για όσους δεν σε έχουν δει να παί-ζεις περίγραψε μας τον εαυτό σουως παίκτης

-Αγωνίζομαι στο αριστερό άκρο τηςάμυνας και δίνω τα πάντα σε κάθελεπτό του αγώνα για την ομάδα-Πόσο σημαντική ήταν για εσένα ηπερσινή σεζόν Επαιξες σε 46 παι-χνίδια κέρδισες το πρωτάθλημαστην χώρα σου και είχες και συμ-μετοχές στο Champions League

-Παίξαμε πολύ καλά ως ομάδα ήμα-σταν μια οικογένεια Ήταν η καλύτερησεζόν για εμένα και μετά από αυτό ημεταγραφή μου εδώ είναι το καλύτεροδώρο για εμένα Τώρα ανήκω στη Λί-

βερπουλ και είμαι έτοιμος να τα δώσωόλα σε αυτή τη νέα πρόκληση-Στην Λίβερπουλ δίνεται μεγάλη έμ-φαση στα full-back όσον αφορά τοστιλ παιχνιδιού Είσαι έτοιμος γιrsquoαυτή την πρόκληση

-Με πολλή δουλειά και συγκέντρω-ση κάνοντας αυτό που θέλει ο προ-πονητής μπορώ να είμαι στο υψηλό-τερο επίπεδο Θέλω να πετύχω τουςστόχους μας Να πάρουμε πάλι το πρω-τάθλημα και να κατακτήσουμε το Ch-ampions League-Πόσο επηρέασε την απόφασή σουνα έρθεις στον σύλλογο η παρουσίατου Γιούργκεν Κλοπ ως προπονητήςΠόσο ενθουσιασμένος είσαι πούθα δουλέψεις μαζί του

-Είμαι πολύ ενθουσιασμένος γιατί

για μένα είναι ένας από τους καλύτεροςπροπονητές στον κόσμο Είμαι πολύενθουσιασμένος πού διάλεξε εμέναγια να είμαι ένα από τα αριστερά μπακτης ομάδας-Θα ανταγωνίζεσαι τον ΆντριουΡόμπερτσον ένα από τα καλύτερααριστερά μπακ στην Ευρώπη Πώςπροσεγγίζεις αυτή την πρόκλησητο να μαθαίνεις από αυτόν και ναπαλεύετε για μία θέση

-Είναι ένα πολύ καλό ταλέντο Θαδώσω τον καλύτερο εαυτό μου για ναπαίξω Ξέρω ότι ο Ρόμπερτσον είναιένα από τα καλύτερα αριστερά μπακτου κόσμου όμως αυτό μου δίνει έξτρακίνητρο να δουλέψω σκληρά-Δε μεσολαβεί πολύς χρόνος ανά-μεσα σε αυτή τη σεζόν και την επό-μενη και η σεζόν 2020-21 έρχεταιπολύ σύντομα Θα κάνεις ένα διά-λειμμα τώρα ή θα ξεκινήσεις ναπροπονείσαι αυτή την εβδομάδα

-Δεν ξέρω ακόμα πρέπει να μιλήσωμε τον προπονητή Αυτός θα μου πειτι πρέπει να κάνω-Δε γνωρίζουμε ακόμα πότε θα έχειςτην ευκαιρία να παίξεις μπροστάστο κοινό του Ανφιλντ όμως πόσοανυπομονείς για αυτό

-Ελπίζω πρώτα απrsquo όλα να παίξω σεαυτό το γήπεδο (και) μετά ελπίζω νανιώσω πώς οι οπαδοί τραγουδάνε τατραγούδια Νομίζω ότι είμαι έτοιμοςγια αυτό και ελπίζω να συμβεί σύντο-μα-Επιμένεις στο νούμερο 21 στη Λί-βερπουλ πού το φόραγες και στονΟλυμπιακό Υπάρχει κάποιος λόγοςγια αυτό

-Μου αρέσει σαν αριθμός Το πήραστην Ολλανδία όταν έπαιζα εκεί μετάτο φόρεσα για 2 χρόνια στον Ολυμ-πιακό και τώρα (το φοράω και) εδώ-Ποιες είναι οι φιλοδοξίες σου ωςπαίκτης της Λίβερπουλ τόσο για τησεζόν πού έρχεται όσο και πέρααπό αυτή

-Να πετύχουμε τους στόχους μαςΝα κερδίσουμε ξανά το πρωτάθλημακαι επίσης να κερδίσουμε το Cham-pions League-Τέλος ποιο θα ήταν το μήνυμά σουγια τους οπαδούς της Λίβερπουλπού παρακολουθούν και διαβάζουντην πρώτη σου συνέντευξη

-Να είναι κοντά στην ομάδα γιατίτους χρειαζόμαστε να τραγουδούν γιατην ομάδα και στο τέλος της σεζόνθα μπορούν να πανηγυρίσουν

laquoΠρωτάθλημα και ChampionsLeague με τη ΛίβερπουλraquoΟι στόχοι του Κώστα Τσιμίκα στην θρυλική ομάδα του μεγάλου λιμανιού της Αγγλίας

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

Σταύρος ΠαπασταύρουΗ επιστροφή του κυρίου Σταύρου Πα-πασταύρου στην Κύπρο φυσιολογικά(ξανά) ανοίγει το πολύκροτο θέμα τωνπρο μερικών μηνών καταγγελιών τουγια τα κακώς έχοντα του κυπριακούποδοσφαίρου Στην τελευταία του τη-λεοπτική παρουσία και συνέντευξη(στην Cablenet) ο κύριος Παπασταύ-ρου δεσμεύθηκε πως θα δώσει στοι-χεία στην Αστυνομία κάτι που αρνήθη-κε λίγο μετά τις δικές του καταγγελίεςΟφείλει να το πράξει όπως οφείλεικαι η κυπριακή Αστυνομία να το επι-διώξει Οφείλει ο κύριος Παπασταύ-ρου να δώσει μια απάντηση σε όσουςθεώρησαν τις καταγγελίες του άλλημια κίνηση εντυπωσιασμού και άνευουσίας από τις πολλές που τα τελευ-ταία χρόνια έχουν καταγραφεί στο κυ-πριακό ποδόσφαιροhellip

ΑκιντόλαΚαλός ποδοσφαιριστής στο μικρόέστω περσινό δείγμα του στο κυπριακόπρωτάθλημα Κατανοητή ως ένα μεγά-λο βαθμό η προσπάθεια και κυρίως ηεπιμονή Ομόνοιας και ΑΠΟΕΛ για τηναπόκτηση του Φθάσαμε ωστόσο κον-τά στην έναρξη της νέας περιόδου τοθέμα παραμένει στάσιμο και το ερώτη-

μα φυσιολογικό Άξιζε ή και αξίζει ακό-μη τόση επιμονή και υπομονή η περί-πτωση Ακιντόλα Δεν υπήρχαν άλλεςπεριπτώσεις καλών ποδοσφαιριστώνειδικά όταν είσαι διατεθειμένος να ξο-δέψεις τόσα πολλά για αγορά αλλά καισυμβόλαιο ενός ποδοσφαιριστή Εκτόςκαι αν πέρα από τα προσόντα του Νιγη-ριανού νεαρού ποδοσφαιριστή μέτρη-σε πολύ περισσότερο απrsquo όσο θα έπρε-πε και το γόητρο ως προς την επικρά-τηση έναντι του laquoαιώνιουraquo αντιπάλουόχι βέβαια στο γήπεδο αλλά σrsquo ένα επι-κοινωνιακό παιγνίδιhellip

Κορωνοϊός- πρωτάθλημαΞεκινά σε λίγες μέρες το πρώτο πρωτά-θλημα στην ιστορία υπό την απειλή τηςπανδημίας Οι πάντες σε ατομικό καισυλλογικό επίπεδο καλούνται να είναισε εγρήγορσή για την αντιμετώπισησοβαρών και καμιά φορά μη σοβαρώνκαταστάσεων Αποτελεί τεστ για όλουςκαι κυρίως την ΚΟΠ ως διοργανώτρια

Ελπίδα και ρεαλισμόςΈνα πράγμα είναι να ελπίζεις ότι θα αν-τεπεξέλθουμε των δυσκολιών της επι-δημίας και άλλο το να προσεγγίζεις την

κατάσταση με ρεαλισμό Προς το πα-ρόν η αλήθεια κανείς δεν έχει δώσειδείγμα αφού η κατάσταση είναι πέραγια πέρα πρωτόγνωρη Αν όμως σκε-φτείς πως χειριζόμαστε σοβαρές κατα-στάσεις στο ποδόσφαιρο τότε δενέχεις παρά να τρομάξεις γιrsquo αυτά πουέπονται

Να δείξει άλλο πρόσωποΗ τελευταία πρόβα της Ομόνοιας ενό-ψει Αραράτ ήταν το ματς με τη Δόξαπου έγινε την περασμένη Τρίτη στοΓΣΠ Δεν ήταν ικανοποιητική η εμφάνι-ση Η Ομόνοια θα πρέπει να αγωνιστείπολύ καλύτερα μέσα στο Ερεβάν για ναπροκριθεί στο Β γύρο του ΓιουρόπαΛινγκ Όχι πως οι Αρμένιοι διαθέτουνδα και κανένα φοβερό και τρομερό σύ-νολο Απλώς η Ομόνοια θα πρέπει νααγωνιστεί με βάση τις δυνατότητες τηςΌπως είπε και ο Χένινγκ Μπεργκ laquoπρέ-πει να παίξουμε κοντά στο πιο ψηλόμας επίπεδοraquo

Ρεφ που φέρνειhellip εφιάλτηΟρίστηκε ο διαιτητής της αναμέτρησηςμεταξύ της Αραράτ-Αρμενίας και τηςΟμόνοιας ο οποίος θα διεξαχθεί την

ερχόμενη Τετάρτη στο Ερεβάν laquoΆρ-χονταςraquo της αναμέτρησης θα είναι οΣεμπάστιαν Κολτέσκου ο οποίος είναιαπό την Ρουμανία Βοηθοί του οι Ράν-του Γκίγκουλεακ Βλαντίμιρ Ούρζιτσακαι 4ος ο Ράντου ΠετρέσκουΗ εθνικότητα του ρεφ προκαλεί εφιάλ-τες στον Ομονοιάτη Όλοι θυμούνταιεκείνο τον ανεκδιήγητο ΑλεξάντερΤούντορ στο ματς με τη Δυναμό Μό-σχας στο ΓΣΠ τον Αύγουστο του 2014που με τις αποφάσεις του έστειλε τουςΡώσους στους ομίλους του ΓιουρόπαΛινγκ Η εθνικότητα δεν παραπέμπειβέβαια σεhellip επανάληψη αλλά προκαλείαναπόφευκτα συνειρμούς γιατί αυτόπου συνέβη τότε δεν διαγράφεται απότο μυαλό κανενός laquoπράσινουraquo οπαδού

Μηhellip αυθεντικέςΌτι και να μου πείτε οι τελικές φάσειςτου Τσάμπιονς και του Γιουρόπα Λινγκδεν είναιhellipαυθεντικές Από τη στιγμήπου είναι ετεροχρονισμένες παραστά-σεις λόγω covid 19 με τις ομάδες laquoφορ-τωμένεςraquo αλλά και με το φόβο του co-vid 19 ας τελειώνουν μια ώρα αρχύτε-ρα Να ξεκουραστούν επιτέλους και οιποδοσφαιριστές που οι μεγαλόσχημοιτου ποδοσφαίρου τους παίρνουν γιαρομπότ

Φιλικά (ευτυχώς) τέλος

ltltltltltltlt

Μου αρέσει πολύ το πρω-τάθλημα εδώ Το έβλεπαστην τηλεόραση και ήτανόνειρό μου από μικρό παιδί να έρθω και να παί-ξω στην Premier League

laquoH περσινή ήταν η καλύτερη σεζόν για εμένα και μετά από αυτό η μεταγραφή μου εδώ είναι το καλύτερο δώροraquo

ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

wwwpwccomcy

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

205

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

XA-042 -032

Nasdaq

120

Nikkei

224

Dax

144

FTSE 100

043

Πετρέλαιο

097

euro $

XAK-007

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Της MADELEINE NGO BLOOMBERG

Οι χρεοκοπίες των μεγάλων επι-χειρήσεων αυξάνονται με ταχύ-τατους ρυθμούς αλλά υπάρχεικαι ακόμη μία επίπτωση του κο-ρωνοϊού στις επιχειρήσεις Σύμ-φωνα με διάχυτες πληροφορίεςχιλιάδες μικρές επιχειρήσεις έχουνεξαφανιστεί από την επέλασητης πανδημίας και η επίπτωσηαυτών των χρεοκοπιών ενδέχεταινα είναι τεράστια στην αμερικα-νική οικονομία

Αυτό το κύμα των χρεοκοπιώνπαραμένει μυστικό εν μέρει διότιτα στοιχεία σχετικά με τις μικρέςεπιχειρήσεις είναι συγκεχυμένακαι διότι συχνά οι ιδιοκτήτες τωνεταιρειών αυτών δεν έχουν χρέοςΕπομένως δεν καταφεύγουν σεδικαστήρια για να χρεοκοπήσουν

Σύμφωνα με στοιχεία του Yelp

περισσότερες από 80000 επιχει-ρήσεις στις ΗΠΑ έκλεισαν ορι-στικά από τις αρχές Μαρτίου μέχριτις 25 Ιουλίου Περίπου 800 μικρέςεπιχειρήσεις κατέφυγαν από ταμέσα Φεβρουαρίου μέχρι το τέλοςΙουλίου στο άρθρο 11 του αμερι-κανικού πτωχευτικού κώδικασύμφωνα με το American Ban-kruptcy Institute Το τελευταίοπροβλέπει πως μέχρι το τέλος τουέτους οι πτωχεύσεις μικρών επι-χειρήσεων θα αυξηθούν κατά36 σε σχέση με ολόκληρο το2019

Μολονότι μεμονωμένα οι επι-χειρήσεις αυτές είναι μικρές οσυνολικός αντίκτυπος των χρε-οκοπιών θα μπορούσε να είναιαξιοσημείωτος Οι εταιρείες μελιγότερους από 500 εργαζομένους

συνεισφέρουν περίπου το 44της οικονομικής δραστηριότηταςστις ΗΠΑ σύμφωνα με σχετικήέκθεση της Ενωσης Μικρομεσαί-ων Επιχειρήσεων και στελεχώ-νονται σχεδόν από τους μισούςΑμερικανούς εργαζομένους

Το άρθρο 11 του πτωχευτικούκώδικα προστατεύει τις επιχει-

ρήσεις από τους πιστωτές τουςόσο οι ιδιοκτήτες σχεδιάζουν κά-ποιο πρόγραμμα αναδιάρθρωσηςΩστόσο για τις μικρότερες επι-χειρήσεις ο επιπλέον χρόνος εν-δέχεται να μην κάνει καμία δια-φορά

Ορισμένοι ιδιοκτήτες φοβούν-ται ότι η χρεοκοπία θα μπορούσενα βλάψει τις πιστοληπτικές τουςαξιολογήσεις και να καταστρέψειτις μελλοντικές τους ευκαιρίεςγια δημιουργία νέων επιχειρήσε-ων Οι χρεοκοπημένες επιχειρή-σεις έχουν μεγαλύτερη πιθανό-τητα (24) να λάβουν άρνησηγια λήψη δανείου και η απόρριψητης αίτησης φαίνεται στην πι-στοληπτική αξιολόγηση για ταεπόμενα 10 χρόνια

Σίγουρα ο ρυθμός κατάρρευ-

σης των μικρών επιχειρήσεων εί-ναι υψηλός ακόμα και υπό φυ-σιολογικές συνθήκες Σχεδόν οιμισές επιβιώνουν για περισσότεροαπό πέντε χρόνια Ωστόσο η φθο-ρά της πανδημίας σε συνδυασμόμε την κάθετη μείωση της οικο-νομικής δραστηριότητας επιβα-ρύνει ακόμα και τις ακμάζουσεςεπιχειρήσεις Περίπου 58 τωνιδιοκτητών μικρών επιχειρήσεωνφοβούνται πως θα κλείσουν μό-νιμα

Σύμφωνα με έρευνα της εθνι-κής ομοσπονδίας ανεξάρτητωνεπιχειρήσεων το 31 των ιδιο-κτητών κατέγραψε χαμηλότερεςπωλήσεις τους τελευταίους τρειςμήνες ενώ το 7 σημείωσε υψη-λότερες πωλήσεις σε σχέση μετην αντίστοιχη περίοδο του 2019

Η πανδημία εξαφανίζει τις μικρές αμερικανικές επιχειρήσεις

Υφεση ρεκόρ 204 στη Βρετανία

Σκάλωσεστη Βουλήη ΤοπικήΑυτοδιοίκησηΑγνωστο πότε θα ψηφιστείΣκάλωσε στη Βουλή η μεταρρύθ-μιση για την τοπική αυτοδιοίκησηΤο όλο θέμα παραμένει άγνωστοπότε θα μπει στην ατζέντα της αρ-μόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπήςΕσωτερικών για συζήτηση Εκφρά-ζονται έντονες ανησυχίες για τηντύχη της μεταρρύθμισης σε σημείοπου να εκφράζονται απόψεις πουτην θέλουν να μετατίθεται χρονικάγια την επόμενη Βουλή Σελ 3

Σε 4 άξονεςτο νέο πλάνοτης ΕλληνικήςΣυνέντευξη Φοίβου Λεοντίου

Σε εξέλιξη βρίσκεται ο μετασχημα-τισμός της Ελληνικής Τράπεζαςδηλώνει ο Ανώτατος ΔιευθυντήςΛειτουργικών Εργασιών ΦοίβοςΛεοντίου Eστιάζει στο μοντέλο καιτις διαδικασίες δανεισμού τη λει-τουργία των καταστημάτων τηστρατηγική των ψηφιακών κανα-λιών και το ασφαλιστικό μοντέλοΕπισημαίνει ότι το σχέδιο δράσηςτης τράπεζας σε σχέση με τον κο-ρωνοϊό αποδείχθηκε ιδιαίτερα απο-τελεσματικό Σελ 6

ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΝΟ

Συμβουλευτείτε τον γ ιατρό ή τον φαρμακοποιό σας ΤΗΛ 22 056 300 ΔΙΑΤΙΘΕΤΑΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ

ΕΛΛΑΔΑ

Funds θα ενοικιάζουνσπίτια όσων πτώχευσαν

Ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια δηλαδήfunds θα αναλάβουν τον φορέα απόκτησηςκαι επαναμίσθωσης ακινήτων στην Ελλάδαο οποίος θα παρεμβαίνει αγοράζοντας τασπίτια όσων οφειλετών έχουν στεγαστικόδάνειο με υποθήκη την πρώτη τους κατοικίακαι δεν εξυπηρετούν το δάνειό τους Σελ 12

ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ

Στα 1900 δολτην ουγγιάέπεσε η τιμήτου χρυσού

Σελ 10

Ετοιμο το 2022 το Εθνικό Πάρκο ΑκάμαΚώστας Καδής Προχωρούν κανονικά οι διαδικασίες - Εχουν αποκοπεί ορισμένες διαδρομές για τετράτροχες

Η πανδημίαδεν έχει αλλάξει τα χρο-νοδιαγράμματα και τους σχεδια-σμούς για το Εθνικό Δασικό ΠάρκοΑκάμα τονίζει σε συνέντευξη στηνlaquoΚraquo ο υπουργός Γεωργίας ΚώσταςΚαδής προσθέτοντας ότι το έργοθα ολοκληρωθεί πρίν από το τέλος

του 2022 Επισημαίνει ότι οι δια-δικασίες προχωρούν κανονικά καιήδη έχουν γίνει σχετικές ρυθμίσειςκαι περιορισμοί στην διακίνησητων τετράτροχων εντός του πάρ-κου Δεν επιτρέπονται κατασκη-νώσεις στον Ακάμα ενώ έχουν

αποκοπεί συγκεκριμένες διαδρομέςγια τις τετράτροχες Περί τα τέλητου χρόνου θα ξεκαθαρίσει και οπροϋπολογισμός του έργου πουαυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότιθα ξεπεράσει τα 10 εκατ ευρώΠροσθέτει ότι οι όποιες αντιδρά-

σεις έχουν εκφραστεί δεν συνδέ-ονται άμεσα με τους σχεδιασμούςγια το πάρκο του Ακάμα αλλά μετις ευρύτερες προοπτικές ανά-πτυξης της περιοχής Ο υπουργόςΓεωργίας αναφέρεται επίσης σεάλλα δύο σημαντικά ζητήματα

που άπτονται του χαρτοφυλακίουτου τις δράσεις για το Ταμείο Ανά-καμψης και τις εξελίξεις για τηνκατοχύρωση του χαλουμιού Καιγια τα δύο ζητήματα ο Σεπτέμβριοςφαίνεται να είναι εξαιρετικά ση-μαντικός μήνας Σελ 4

Συντριπτικό ήταν τοπλήγμα της πανδημίας γιατην οικονομία τηςΒρετανίας που τοδεύτερο τρίμηνομειώθηκε κατά το 15Κατέγραψε έτσι τημεγαλύτερη ύφεση απόκάθε άλλη ευρωπαϊκήχώρα το ίδιο χρονικόδιάστημα αλλά και τημεγαλύτερη ύφεση στηνιστορία της Παρά την ανάκαμψη πουκαταγράφηκε τον Ιούνιοσυνολικά το τρίμηνοΑπριλίου - Ιουνίου τοβρετανικό ΑΕΠ μειώθηκεκατά 204 σε σύγκρισημε το αμέσωςπροηγούμενο τρίμηνο Στον κλάδο εστίασηςεστιατορίων και μπαρ ηπτώση έφτασε το 847ενώ οι πωλήσειςαυτοκινήτων και οιλιανικές πωλήσειςμειώθηκαν κατά 63 Tην ίδια ώρα οιβρετανικές επιχειρήσειςπιέζουν για να συνεχιστείτο πρόγραμμα στήριξηςτων μισθών τωνυπαλλήλων

Σελ 11

Κύπρος 082 -002Γερμανία -045 -009Γαλλία -018 -005Ιταλία 096 002Ισπανία 029 002Ιρλανδία -011 -006Ελλάδα 107 006Ην Βασίλειο 022 012

Απόδοση δεκαετών ομολόγων

Βαθμολογία από οίκους αξιολόγησης

Οίκος Μακρο- Βραχυ-Αξιολόγησης πρόθεσμο πρόθεσμο

Χρέος Χρέος

DBRS ΒBB (low) R-2 (middle)Fitch BΒΒ- F3Moodyrsquos Ba2 NPSampP BBΒ- Α-3

Απόδοση Εβδομαδιαία αλλαγή

ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Απειλούνται με λουκέτο40000 κέντρα στην Ελλάδα

Με λουκέτο κινδυνεύει 1 στις 4 επιχειρή-σεις του κλάδου εστίασης στην Ελλάδαεξαιτίας των περιοριστικών μέτρων πουέχουν επιβληθεί με στόχο τη συγκράτησητης εξάπλωσης του ιού Εκπρόσωποι τουκλάδου αναφέρουν ότι αναμένεται να κλεί-σουν 30000-40000 επιχειρήσεις Σελ 9

ltltltltltlt

Περισσότερεςαπό80000 μικρές εται-ρείες στις ΗΠΑ έκλει-σαν οριστικά από τιςαρχές Μαρτίου μέχρι τις 25 Ιουλίου

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΔΗΚΤΗΣ diktiskathimerinicomcy

Πόλεμος των εμβολίων O πόλεμος των εμβολίων άρχισε αμέσως μετάτην ανακοίνωση της ρωσικής πλευράς για τηνκαταχώρηση εμβολίου κατά του κορωνοϊού μετην κωδική ονομασία sputnikV Χωρίς καθυστέ-ρηση ακολούθησε η αντίδραση του Αμερικανούπροέδρου ο οποίος φέρεται να ζήτησε να ενη-μερωθεί για την πορεία των πραγμάτων σε σχέ-ση με τις αμερικανικές προσπάθειες ανακάλυ-ψης εμβολίου Σύμφωνα πάντως με όλες τιςπληροφορίες η ανακοίνωση κάποιων εξελίξε-ων και από αμερικανικής πλευράς είναι θέμαημερών Ωστόσο Αμερικανοί και Ευρωπαίοιέσπευσαν να σημειώσουν ότι το εμβόλιο πουανακοίνωσε ο πρόεδρος Πούτιν δεν έχει περά-σει το τρίτο στάδιο ερευνών όπως συμβαίνει μετις δικές τους προσπάθειες

bullbullbullbullΒρετανική κατάρρευση Τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρώπη κατέγραψεη βρετανική οικονομία κατά το β΄ τρίμηνο του2020 καταγράφοντας μείωση 20 Η πτώσησημειώθηκε σε όλους τους κλάδους και είναι ημεγαλύτερη στην ιστορία της χώρας Προηγου-μένως η στατιστική υπηρεσία ανακοίνωσε τηναπώλεια 220000 θέσεων εργασίας την ίδια πε-ρίοδο Η μεγαλύτερη ανησυχία τώρα αφοράστην κατάσταση που θα δημιουργηθεί όταν με-τά τον Οκτώβριο θα τερματιστούν τα προγράμ-ματα στήριξης των εργαζομένων τα οποία κα-λύπτουν μεγάλο μέρος του μηναίου μισθού γιατους κλάδους που επηρεάζονται από την παν-δημία

bullbullbullbullΑυξημένες αποδόσειςΤη μεγάλη αύξηση στην τιμή του χρυσού ακο-λούθησε η μεγάλη βουτιά που σημειώθηκε τηνεβδομάδα που μας πέρασε Ως αποτέλεσα τηςβίαιης διόρθωσης ο χρυσός έχασε το όριο των2000 δολαρίων ανά ουγγιά Η εξήγηση τουφαινομένου βρίσκεται πιθανότατα στη μεγάληκαι απότομη πτώση των αμερικανικών ομολό-γων γεγονός που οδήγησε τους επενδυτές νακλειδώσουν τα κέρδη που καταγράφουν στοχρυσό όλο αυτό το διάστημα Οι κινήσεις τωναγορών αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό το γε-γονός ότι η αμερικανική οικονομία ως αποτέλε-σμα των συνεπειών της πανδημίας βρίσκεταιαντιμέτωπη με μεγάλες ανάγκες για δανεισμόστο επόμενο διάστημα Ως εκ τούτου οι επεν-δυτές αποτιμούν υψηλότερα το ρίσκο διακράτη-σης των υφιστάμενων αμερικανικών ομολόγωνσήμερα και ζητούν αυξημένες αποδόσεις

bullbullbullbullΜέτρα σήμερα Όπως είναι η τάση των τελευταίων μηνών αρκε-

τές χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματααναγκάστηκαν εξαιτίας της πανδημίας να αυξή-σουν το δανεισμό τους εκμεταλλευόμενες τημεγάλη ρευστότητα που διαθέτουν οι κεντρικέςτράπεζες Το επόμενο διάστημα αναμένονταινέες εκδόσεις χρέους από κυβερνήσεις και επι-χειρήσεις με αποτέλεσμα το πρόβλημα να με-

γεθύνεται Η στιγμή που θα διακοπούν τα προ-γράμματα στήριξης του χρέους από τις κεντρι-κές τράπεζες θα βρει αρκετές χώρες με δυσα-νάλογες ανάγκες χρέους που θα πρέπει να εξυ-πηρετήσουν Ο κίνδυνος για αθετήσεις θα είναιορατός και μια νέα κρίση χρέους είναι το τελευ-ταίο που θα πρέπει να εύχεται κανείς ως απόρ-ροια της πανδημίας Καθώς ο χρόνος το επιτρέ-πει αφού τα προγράμματα θα είναι σε ισχύ γιατο επόμενο διάστημα θα πρέπει να γίνει αξιο-λόγηση της βιωσιμότητας του χρέους των χω-ρών και να ληφθούν μέτρα σήμερα πριν να εί-ναι αργά

bullbullbullbullΝέα πραγματικότητα Η νέα πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οιναυτιλιακές επιχειρήσεις ένεκα της πανδη-μίας είναι η δυσκολία στην αλλαγή των πλη-ρωμάτων με αποτέλεσμα να παρακωλύεται ηκανονική ροή των εργασιών Οι δυσκολίες πουπαρουσιάζονται έχουν να κάνουν τόσο με ταπληρώματα που παραλαμβάνουν όσο και με ταπληρώματα που παραδίδουν Η πρώτη κατηγο-ρία δυσκολεύεται να ταξιδέψει προς την Ασίαόπου γίνονται οι περισσότερες παραλαβέςενώ η δεύτερη κατηγορία αντιμετωπίζει δυ-σκολίες στον επαναπατρισμό λόγω των διαδι-κασιών που επιβάλλουν οι χώρες υποδοχήςγια ταξιδιώτες από την Ασία

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Του ΚΏΣΤΑ ΚΑΛΛΊΤΣΗ

Υπάρχουν λεφτά έχουμε 70 δισ ευρώ

H Λ E Ξ HΤ Η Σ Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α Σ

Αποταμίευση Αποταμίευση καλείται ηδιαδικασία συσσώρευ-σηςφύλαξηςαποθήκευ-σηςεξοικονόμησης ρευ-στού για μελλοντική χρή-ση είτε για κατανάλωση(δαπάνη για απόκτηση και

άμεση χρήση αγαθών και υπηρεσιών) εί-τε για επένδυση (δέσμευσηδαπάνη κε-φαλαίου για μελλοντική μεγιστοποίησήτου ή για δημιουργία νέων κεφαλαιουχι-κών αγαθών)

Μάριος ΧαραλαμπίδηςΚαθηγητής Διοίκησης και Οικονομικών

Cyprus Institute of Marketing The Cyprus Bu-siness School

Τα κεφάλαια που αναλογούν στηνΕλλάδα από το ευρωπαϊκό ΤαμείοΑνάκαμψης τα 32 δισ ευρώ μαζίμε τα περίπου 20 δισ που τηςαναλογούν μέσω ΕΣΠΑ δίνουνστην πατρίδα μας μια μοναδικήιστορικά ευκαιρία όχι απλώς ναανακάμψει οικονομικά αλλά κυ-ριολεκτικά να αλλάξει τροχιά Εί-μαι μεταξύ όσων το υποστήριξαναπό την πρώτη στιγμή και επι-μένουν να το υπογραμμίζουνΠρόκειται για μια ευκαιρία πουθα ήταν αδιανόητη πριν από λί-γους ελάχιστους μήνες

Οφείλεται στο γεγονός ότι ηΕυρωπαϊκή Ενωση βρέθηκε μπρο-στά σε ένα υπαρξιακό δίλημμαεξαιτίας της πανδημίας και τωνοικονομικών συνεπειών της laquoΑλ-ληλεγγύη ή Διάλυσηraquo το είπαν οιΙταλοί laquoΑλληλεγγύηraquo απάντησανΜέρκελ - Μακρόν Τα 32+20 δισμας ήρθαν ως μάννα εξ ουρανού

Λάθος Δεν ήρθαν Δεν έχουμεκερδίσει 32+20=52 δισ Το μόνοπου κερδίσαμε είναι η δυνατότητανα τα κερδίσουμε αν κι εφόσονλειτουργήσουμε γρήγορα έξυπνακαι αποτελεσματικά κερδίσαμεμια ευκαιρία να απορροφήσουμε32 δισ μέσα στην τριετία 2021-23 και άλλα 20 δισ μέσα στηνεπταετία 2021-27 Μέχρι τώραδυσκολευόμαστε να απορροφή-σουμε 3 δισ ετησίως Αν τώρα τακαταφέρουμε καλώς Αν όχι οιεταίροι θα πουν laquoεμείς σας ταπροσφέραμε εσείς δυστυχώς δενμπορέσατε να τα απορροφήσετείσως μια άλλη φορά σας ευχαρι-στούμε γεια σαςraquo Αντί λοιπόννα τριγυρίζουμε περιχαρείς ωςαν είχαμε στην τσέπη 52 (κατάέναν ανορθόδοξο υπολογισμό70) δισ συνετό θα ήταν να ανα-

σκουμπωθούμε για να επιδιώξουμενα καταφέρουμε να τα πάρουμε

Θα είναι δύσκολο Οι ευρωπαϊ-κοί μηχανισμοί θα είναι αυστηροίστις εξετάσεις και στην κρίσητους Επιπλέον κάθε κράτος θαμπορεί να επεμβαίνει σε προ-γράμματα άλλου αν κρίνει ότικάτι δεν πάει καλά ή δεν του αρέ-σει Πέραν τούτου ένα πρώτομείζον θέμα είναι πώς πού γιατην εξυπηρέτηση ποιων στόχωνθα τα απορροφήσουμε ndash ώστε νααλλάξουμε άρδην το παραγωγικόμοντέλο προς σύγχρονες κατευ-θύνσεις βιώσιμης ανάπτυξης κιόχι να συντηρηθεί όποιο ζόμπικυκλοφορεί Κι ένα δεύτερο μείζονθέμα άμεσα συνδεδεμένο με ταπροηγούμενα σε ποιο περιβάλλονκανόνων και θεσμών θα γίνει ηαπορρόφησή τους Θα υλοποι-ηθούν μεταρρυθμίσεις (υπερ)ώρι-μες κι αναγκαίες ή θα συνεχιστούνσυζητήσεις φιλολογικού χαρα-κτήρα ndash μεταρρυθμίσεις θα λένεκαι μεταρρυθμίσεις δεν θα βλέ-πουμε

Νομίζω ότι αντί να μειώνουμετις δυσκολίες και να αμβλύνουμετα εμπόδια κάνουμε το αντίθετοΠαράδειγμα η θορυβώδης προ-παγάνδα για 70 δισ που δήθενμας δόθηκαν που τροφοδοτεί τιςαυταπάτες και ανοίγει την όρεξησε όποιον περπατά σε αυτή τηχώρα Αποσιωπώντας ότι δεν μαςδόθηκε παρά μια ευκαιρία να ταδιεκδικήσουμε ότι αυτή συνο-δεύεται με περιοριστικούς όρουςκι αυστηρά κριτήρια εύλογα προ-καλείται η σκέψη laquoαφού πήραμε70 δισ δεν μπορεί κάτι θα πάρωκι εγώraquo Υπάρχουν λεφτά έτσιακούν την κυβερνητική προπα-γάνδα όσοι υποφέρουν από τηνκρίση ndash κι από το φθινόπωρο όλοικάτι θα ζητούν Υπάρχουν λεφτάακούν και στον επιχειρηματικόκόσμο ndash κι αρχίζουν να αναρωτι-ούνται γιατί να βάλουν δικά τουςλεφτά αντί να κάνουν ιδιωτικήεπένδυση με δημόσιο χρήμα Τοπρόβλημα είναι ότι αυτά τα λεφτάδεν υπάρχουν Αν το συνειδητο-ποιήσει η κυβέρνηση θα το εξη-γήσει σε όλους τους υπόλοιπους

kallitsiskostasyahoocom

Αυξήθηκαν οι φωλιές των καρέτα καρέτα στην ΕλλάδαΤην τρίτη καλύτερη χρονιά από το1984 ως προς τον αριθμό των φω-λιών της καρέτα καρέτα φαίνεταιότι διανύουμε φέτος σύμφωνα μεστοιχεία που έδωσε στη δημοσιό-τητα ο ΑΡΧΕΛΩΝ οργανισμός οοποίος δραστηριοποιείται συστη-ματικά στις περιοχές ωοτοκίας τηςΖακύνθου από το 1984 Συγκεκρι-μένα laquoοι ερευνητές και οι εθελοντέςτου ΑΡΧΕΛΩΝ έχουν φέτος κατα-γράψει πάνω από 1700 φωλιές στηΖάκυνθο σε συνεργασία με το Εθνι-κό Θαλάσσιο Πάρκοraquo Ο πληθυσμόςτων φωλιών που φιλοξενούνται κά-θε χρόνο στον κόλπο του Λαγανάαυξομειώνεται όπως συμβαίνει μετους περισσότερους πληθυσμούςθαλάσσιων χελωνών στον κόσμοΑντίστοιχα laquoστον ΚυπαρισσιακόΚόλπο φέτος ο ΑΡΧΕΛΩΝ κατέ-γραψε πάνω από 3500 φωλιές στα95 χλμ παραλίας που αποτελούντον πυρήνα του βιοτόπου περισ-σότερες από κάθε άλλη χρονιά απότο 1984 και μετάraquo Αν και στην πε-ριοχή αυτή επίσης σημειώνονταιετήσιες αυξομειώσεις την τελευ-ταία δεκαετία έχει αναγνωριστείμια σημαντική αυξητική τάση στοναριθμό των φωλιών

Παρά τη διάχυτη αίσθηση ταπαραπάνω ενθαρρυντικά νέα δεναποδίδονται στην καραντίνα όπωςεξηγεί η επιστημονική ομάδα τουΑΡΧΕΛΩΝ Ο αριθμός των φωλιώνσχετίζεται με εκείνον των θηλυκώνχελωνών που φτάνουν στην πα-ραλία ωοτοκίας

laquoΟι χελώνες που ωοτοκούν στηνΕλλάδα διαβιούν στα πεδία δια-τροφής τους στον Κόλπο του Γκαμ-πές (Βόρεια Αφρική) και στη ΒόρειαΑδριατική οι οποίες κάθε δύο τρίαχρόνια μεταναστεύουν στις περιο-χές ωοτοκίας για να αφήσουν τα

αυγά τους Το αν και πότε μία θη-λυκή χελώνα είναι έτοιμη να με-ταναστεύσει από το διατροφικότης πεδίο προς την παραλία ανα-παραγωγής της εξαρτάται από πολ-λούς παράγοντεςraquo τονίζουν απότον ΑΡΧΕΛΩΝ laquoΟ σημαντικότεροςπαράγων είναι η καλή διατροφήτης δηλαδή η αποθήκευση επαρ-κούς λίπους που θα τη βοηθήσεινα αντέξει το μεγάλο ενεργειακό

κόστος της μετανάστευσης και τηςαναπαραγωγής που διαρκούν απότον Φεβρουάριο μέχρι και τον Αύ-γουστοraquo

Η καραντίνα και τα περιοριστικάμέτρα για την COVID-19 εφαρμό-στηκαν σχεδόν σε όλο τον κόσμοτην άνοιξη του 2020 μία περίοδοκατά την οποία οι θαλάσσιες χε-λώνες στη Μεσόγειο είχαν ήδη αρ-χίσει το μεγάλο τους ταξίδι επο-

μένως είναι μάλλον απίθανο τα μέ-τρα να επηρέασαν την απόφασήτους

Η μοναδική επίδραση της κα-ραντίνας αφορά την περιορισμένηανθρώπινη δραστηριότητα στιςπαραλίες ωοτοκίας που τις έκανεκατά τι πιο φιλόξενες laquoΟι συνθήκεςγια την ωοτοκία φέτος μέχρι το τέ-λος Ιουνίου ήταν ιδανικές γιατίυπήρχε σχεδόν μηδενική όχληση

Αρα όσες είχαν ήδη φτάσει εκείμπορούσαν να βγουν στην παραλίακαι να αφήσουν τα αυγά τους ανε-νόχλητα Από τον Ιούλιο και μετάεμφανίστηκαν ομπρέλες και ξα-πλώστρες σε συγκεκριμένα τμή-ματα των παραλιών ωοτοκίας σεόλες τις περιοχές που παρακολουθείο ΑΡΧΕΛΩΝ πράγμα που δυσχε-ραίνει σε κάποιο βαθμό την ωοτο-κίαraquo

Η φετινή χαμηλή τουριστική κί-νηση αποτελεί έναν θετικό οιωνόlaquoΟχι απαραίτητα καθώς ο υψηλόςαριθμός φωλιών δεν συνεπάγεταιαπαραίτητα υψηλό αριθμό νεοσ-σών Υπήρξαν χρονιές με πολλέςφωλιές αλλά το ποσοστό εκκόλα-ψης των αυγών ήταν χαμηλότεροαπό άλλες χρονιές με λιγότερεςφωλιέςraquo

Μετά την εκκόλαψη των νεοσ-σών εκκρεμεί η διαδρομή τους μέ-χρι τη θάλασσα κι εκεί βρίσκεταιακόμη ένα πρόβλημα η φωτορύ-πανση Σε όλες τις περιοχές ωοτο-κίας στην Ελλάδα υπάρχουν σημείαή και ολόκληρες παραλίες στιςοποίες καταβάλλεται τεράστια προ-σπάθεια για να διασωθούν τα χε-λωνάκια που αποπροσανατολίζον-ται από τα φώτα

Η φετινή χαμηλή τουριστικήδραστηριότητα δεν σημαίνει αναγ-καστικά ότι θα μειωθούν τα φώταστις παραλίες ωοτοκίας Ο ΑΡΧΕ-ΛΩΝ κάνει έκκληση σε όλους ναχαμηλώνουν ή να σβήνουν τα φώταμετά τις 11 το βράδυ μέχρι το τέλοςΣεπτεμβρίου laquoΑυτό αποτελεί γιαεμάς την πρόκληση και την ευκαι-ρία αυτού του καλοκαιριού με τονκορωνοϊόraquo καταλήγουν στην ανα-κοίνωσή τους οι επιστήμονες τουοργανισμού

Ι Φ

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΑΡΧΕΛΩΝ οργανισμός που δραστηριοποιείται συστηματικά στις περιοχές ωοτοκίας της Ζακύνθουφαίνεται ότι διανύουμε φέτος την τρίτη καλύτερη χρονιά από το 1984 ως προς τον αριθμό των φωλιών της καρέτα καρέτα

A L

AM

AJ

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ltltltltltlt

Οι ερευνητές του ΑΡΧΕ-ΛΩΝ κατέγραψαν πάνωαπό 1700 στη Ζάκυνθοκαι περισσότερες από3500 στον Κυπαρισσια-κό Κόλπο

Προβληματίζει η ανεργία βrsquo τρίμηνου στην Κύπρο σε μια περίοδο που όλοι ανέμεναν μιαγρήγορη ανάκαμψη

ltltltltltlt

laquoΑφού πήραμε 70 δισευρώ δεν μπορεί κάτι θα πάρω κι εγώraquoΟλοι κάτι περιμένουνσε λίγο όλοι κάτι θα ζητούν

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Μάθε περισσότεραΤ +357 26843331E recruitmentnupaccyW wwwnupaccy

ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ς

ΠΡΟπτυχιακά

ΤΟ ΝΕΑΠΟΛΙΣ

σπουδασε με ασφαλειαδίπλα σου

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Στις ελληνικές καλένδες κινδυνεύεινα παραπεμφθεί μια από τις φιλό-δοξες κυβερνητικές μεταρρυθμίσειςπου αφορά την τοπική αυτοδιοίκη-ση Αρκετούς μήνες μετά την απο-στολή του πακέτου των νομοσχε-δίων στη Βουλή από το ΥπουργείοΕσωτερικών το όλο θέμα παραμένειάγνωστο πότε θα μπει στην ατζέντατης αρμόδιας κοινοβουλευτικής επι-τροπής Εσωτερικών για συζήτησημια διαδικασία η οποία εφόσον ολο-κληρωθεί θα οδηγήσει τα νομοσχέ-δια στην Ολομέλεια για ψήφιση Ηπλευρά της κυβέρνησης η οποίαεπείγεται να ολοκληρώσει την όληδιαδικασία το συντομότερο δυνατόνεπί του παρόντος δηλώνει άγνοιαγια το χρόνο έναρξης της συζήτησηςστην Επιτροπή Εσωτερικών Κάτιανάλογο συμβαίνει και στην Επι-τροπή Εσωτερικών η οποία παρα-πέμπει για την καθυστέρηση στακοινοβουλευτικά κόμματα τα οποίαπαρά τις επανειλημμένες εκκλήσειςτης προέδρου της Επιτροπής ΕλένηςΜαύρου δεν έχουν αποστείλει τιςθέσεις τους Η εικόνα που επικρατείσε ένα τόσο σοβαρό για την τοπικήαυτοδιοίκηση θέμα δημιουργεί έν-τονες ανησυχίες για την τύχη τηςίδιας της μεταρρύθμισης σε σημείοπου να εκφράζονται απόψεις πουτην θέλουν να μετατίθεται χρονικάγια την επόμενη Βουλή

Η κυβέρνησηΤο αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερι-

κών διά του Νίκου Νουρή από τονπερασμένο χειμώνα είχε εμφανιστείέτοιμο για μια εντατική συζήτησηστην Επιτροπή Εσωτερικών προ-κειμένου η Βουλή να μην αναγκα-σθεί να κληθεί να ψηφίσει τα νο-μοσχέδια υπό καθεστώς πίεσης της

προεκλογικής περιόδου για τις βου-λευτικές Παρά την έκκληση τότετα κόμματα δεν φαίνεται να ασπά-ζονται τις κυβερνητικές ανησυχίεςμε αποτέλεσμα οι προκαταρκτικέςδιαδικασίες έναρξης της συζήτησηςστην Επιτροπή Εσωτερικών να προ-χωρούν με ρυθμούς χελώνας Απότότε μέχρι και σήμερα η ΕπιτροπήΕσωτερικών έθεσε τα θέματα προςσυζήτηση έγινε ανταλλαγή από-ψεων ωστόσο η πρόεδρος της Επι-τροπής παρά την υπενθύμιση πουέγινε αναμένει ακόμα τις τοποθε-τήσεις των κομμάτων Λαμβάνονταςυπόψη ότι οι εργασίες της Βουλήςείναι προγραμματισμένες να επα-ναληφθούν περί τα μέσα Σεπτεμ-βρίου ο χρόνος που απομένει λει-τουργεί πιεστικά και ενισχύει τιςανησυχίες ότι της μεταρρύθμισηςθα επιληφθεί η επόμενη ΒουλήΣτην κυβέρνηση η επικρατούσα

άποψη είναι πως εάν τα νομοσχέδιαδεν πάνε στην Ολομέλεια για ψή-φιση έως τέλος Οκτωβρίου τα κόμ-ματα υπό την πίεση των βουλευτι-κών εκλογών θα παραπέμψουν τοόλο ζήτημα στην επόμενη ΒουλήΜπροστά στην ολοένα και πιο ορατήκαθυστέρηση το Υπουργείο Εσω-τερικών θα προσπαθήσει να τρέξειτην όλη διαδικασία χωρίς να μπορείνα προβλεφθεί το αποτέλεσμα

Η ΒουλήΟι ανησυχίες για παραπομπή της

μεταρρύθμισης στην επόμενη Βουλήβρίσκουν απήχηση και εντός τηςΕπιτροπής Εσωτερικών Με βάσητο έργο που έχει επιτελεσθεί μέχρισήμερα ενώπιον της ΕπιτροπήςΕσωτερικών έχουν τεθεί οκτώκατ΄αρχήν θέματα προς συζήτησηΤα θέματα αυτά περιγράφονται μεσαφήνεια σε ένα έγγραφο το οποίο

έχει ετοιμασθεί και στο οποίο πε-ριλαμβάνονται το υπό συζήτησηθέμα καθώς επίσης και η κατ΄αρχήνθέση των κομμάτων συγκλίσεις ήενναλακτικές επιλογές Αναλυτικά

Δομή Επαρχιακού ΟργανισμούΤο νομοσχέδιο προβλέπει τη λει-

τουργία ενός 15μελούς Συμβουλίουτο οποίο θα αποτελείται από εκπρο-σώπους των Δήμων (10) και τωνσυμπλεγμάτων Κοινοτήτων (5) τηςεπαρχίας Πρόεδρος θα είναι ο Δή-μαρχος του ομώνυμου Δήμου κάθεεπαρχίας Στο θέμα αυτό τα μέλητης Επιτροπής δίνουν ως εναλλα-κτικές επιλογές

-Διατήρηση ΠροέδρουΣυμβού-λιου που θα εκπροσωπούν τις εκλεγ-μένες τοπικές αρχές Ο ρόλος τουςθα είναι στρατηγικόςεποπτικός -Απόδοση των εκτελεστικών αρμο-διοτήτων (διοίκηση προσφορέςπροσλήψεις κλπ) σε ένα Ανώτατο

Εκτελεστικό Διευθυντή + Διευθυν-τική Ομάδα οι οποίοι θα λογοδοτούνστο Συμβούλιο

Πολεοδομικές αρμοδιότητεςΤο νομοσχέδιο προβλέπει την

απόδοση πολεοδομικών αρμοδιο-τήτων στους νέους δήμους (πέρανόσων είναι ήδη πολεοδομικές αρχές)με την παρέλευση πέντε χρόνωνκαι αφού αξιολογηθεί η ικανότηταστελέχωσης η αποτελεσματικότητακαι η βιωσιμότητα των παρεχόμενωνυπηρεσιών χωρίς όμως να καθορί-ζονται τα κριτήρια αξιολόγησηςΑυτό σημαίνει όπως αναφέρεταιστη λίστα των θεμάτων ότι υπάρ-χουν δήμοι που δεν θα μπορέσουνποτέ ndash ή έστω για μεγάλο χρονικόδιάστημα- να αναλάβουν αυτές τιςαρμοδιότητες Ως εναλλακτικές επι-λογές δίνονται

-Ενιαίες Πολεοδομικές Αρχές μεμεταφορά των πολεοδομικών αρ-μοδιοτήτων στους Επαρχιακούς Ορ-γανισμούς

-Καθορισμός των κριτηρίωνΣχολικές ΕφορείεςΤο νομοσχέδιο προβλέπει την

ανάληψη της άσκησης των αρμο-διοτήτων των σχολικών εφορειώναπό τις Δημοτικές Επιτροπές Σχο-λικών Υποδομών και Κτηρίων (θαέχουν εκτελεστική εξουσία) μετην πάροδο πέντε χρόνων απότην έναρξη ισχύος του νόμου Στοκομμάτι αυτό διαφαίνεται σύγκλι-ση στην πολιτική θέση Προτεί-νεται να απαλειφθούν οι συγκε-κριμένες πρόνοιες ώστε να δοθείχρόνος διαβούλευσης και καλύ-τερης επεξεργασίας των σχετικώνπρονοιών

Οικονομικά και κοστολόγηση νέωναρμοδιοτήτων

Σε σχέση με την οικονομικήστήριξη των Δήμων το νομοσχέδιοπροβλέπει ότι σε περίπτωση που

τα τέλη κυκλοφορίας των ιδιωτικήςκαι δημόσιας χρήσης αυτοκινήτωνμειωθούν ουσιωδώς laquoΤο ΥπουργικόΣυμβούλιο δύναται να παρέχεικρατική χορηγία στους ΔήμουςraquoΕδώ τα μέλη της Επιτροπής Εσω-τερικών δίνουν τις εναλλακτικέςεπιλογές

-Μηχανισμός αναπροσαρμογήςτου ποσού αυτού σε περίπτωσησοβαρής μείωσης

-Διαδικασία κοστολόγησης νέωναρμοδιοτήτων που θα μεταφερθούνστους Δήμους και μεταφορά τωναντίστοιχων πόρων από το Κράτοςπρος τους Δήμους

-Καθορισμός συγκεκριμένου πο-σοστού χορηγίας επί του ΑΕΠ

Τα μέλη της Επιτροπής Εσωτε-ρικών διατυπώνουν ερωτηματικάσε τρία σοβαρά ζητήματα της με-ταρρύθμισης

Εκλογικά-Εφαρμογή απλής αναλογικής

για δημοτικούς συμβούλους-Εκλογή αντιδημάρχων-Επιτροπές διαμερισμάτων (αρ-

μοδιότητες τρόπος επιλογήςεκλο-γής)

-Όρια θητειώνΣτα υπό συζήτηση θέματα πε-

ριλαμβάνονται και οι συνενώσειςμε απλή αναφορά ότι το νομοσχέδιοόπως κατατέθηκε προνοεί τη δη-μιουργία 17 νέων Δήμων που θαπροέλθουν από τις συνενώσεις 30Δήμων και 48 Κοινοτήτων Επίσηςστα θέματα που θα συζητηθούνπεριλαμβάνονται το αίτημα κομ-μάτων για τα Δημοψηφίσματα σετοπικό επίπεδο καθώς και η παρά-ταση της θητείας υφιστάμενων το-πικών αρχών έως το 2024 προκει-μένου οι επόμενες εκλογές στηντοπική αυτοδιοίκηση να διεξαχθούνταυτόχρονα με τις εκλογές για τοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Βαλτωμένη σε Βουλή η Τοπική ΑυτοδιοίκησηΕκφράζονται έντονες ανησυχίες η ολοκλήρωση της συζήτησης και ψήφισης των νομοσχεδίων να γίνει από την επόμενη Βουλή

Το Υπουργείο Εσωτερικών εμφανίζεται έτοιμο για εντατικοποίηση της συζήτησης ενώπιον της Επιτροπής Εσωτερικώντης Βουλής προκειμένου μέχρι τέλος Οκτωβρίου το πακέτο νομοσχεδίων να οδηγηθούν στην Ολομέλεια για ψήφιση

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Συνέντευξη στη ΜΑΡΙΑ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Η πανδημία έχει αλλάξει πολλά δε-δομένα και έχει προκαλέσει τηναναβολή χρονοδιαγραμμάτων σεπολλά έργα Δεν φαίνεται ωστόσονα έχει επηρεάσει την πορεία τωνσχεδιασμών για το Εθνικό ΔασικόΠάρκο Ακάμα το οποίο προχωράκανονικά στην ολοκλήρωση τουπριν από το τέλος του 2022 Ήδημάλιστα έχουν γίνει σχετικές ρυθ-μίσεις και περιορισμοί στην διακί-νηση των τετράτροχων εντός τουπάρκου Περί τα τέλη του χρόνουθα ξεκαθαρίσει και ο προϋπολογι-σμός του έργου που αυτή τη στιγμήυπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα10 εκατ ευρώ Σε συνέντευξη τουστην laquoΚraquo ο υπουργός Γεωργίας Φυ-σικών Πόρων και ΠεριβάλλοντοςΚώστας Καδής αναφέρεται επίσηςσε άλλα δύο σημαντικά ζητήματαπου άπτονται του χαρτοφυλακίουτου- τις δράσεις για το Ταμείο Ανά-καμψης και τις εξελίξεις για τηνκατοχύρωση του χαλουμιού Καιγια τα δύο ζητήματα για τα οποίαο Σεπτέμβριος φαίνεται να είναιεξαιρετικά σημαντικός μήνας-Τέλος του 2022 θα λειτουργήσειτο Εθνικό Δασικό Πάρκο ΑκάμαΈχει αλλάξει το χρονοδιάγραμμαλόγω της πανδημίας που μεσο-λάβησε

- Από το 2018 ο στόχος που εί-χαμε θέσει ως Κυβέρνηση ήταν ναλειτουργήσει το πάρκο πλήρωςπριν από το τέλος του 2022 Ο στό-χος παραμένει και σήμερα ο ίδιοςΔώσαμε αρκετό χρόνο για να πραγ-ματοποιηθούν εξαντλητικές δια-βουλεύσεις και να εκπονηθούνόλες οι αναγκαίες μελέτες ώστενα επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατήσυναίνεση και να αποφευχθούνοποιαδήποτε λάθη Όλες οι σημαν-τικές δράσεις που είναι απαραίτητεςγια τη λειτουργία του Πάρκου βρί-σκονται σε εξέλιξη ή ακόμα καιστο τελικό στάδιο Στόχος μας είναιόλες αυτές οι μελέτες και δράσειςνα ολοκληρωθούν πριν το τέλοςτου 2020 ώστε να αρχίσουν ταέργα μέσα στο 2021 Σταθερή βού-ληση μας παραμένει η πλήρης λει-τουργία του Πάρκου πριν το τέλοςτου 2022 Η μέχρι τώρα πρόοδοςμας επιτρέπει να πιστεύουμε ότιο στόχος αυτός είναι εφικτός Αυτήτη στιγμή είναι σε εξέλιξη η λε-πτομερής διαμόρφωση των αρχι-τεκτονικών και κατασκευαστικώνσχεδίων για τις υποδομές που θαδημιουργηθούν στο Πάρκο η με-λέτη βελτίωσης του οδικού δικτύουη διαμόρφωση κανόνων λειτουρ-γίας του Πάρκου καθώς και η ΕιδικήΟικολογική Αξιολόγηση του Σχε-δίου Μέχρι το τέλος του 2022 θαεκτελεστούν όλα εκείνα που είναιαναγκαία για την εύρυθμη λειτουρ-γία του Πάρκου όπως η βελτίωσητου κύριου οδικού δικτύου η δη-μιουργία αναψυκτηρίων χώρωνστάθμευσης ενημέρωσης και υγι-εινής η σήμανση η πρόσληψη καιεκπαίδευση παρκοφυλάκων κλπΘα ήθελα να σημειώσω ότι η υλο-ποίηση του Σχεδίου για την Αει-φόρο Ανάπτυξη του Εθνικού Δα-σικού Πάρκου στον Ακάμα θεω-ρείται ύψιστης προτεραιότητας γιατην Κυβέρνηση και αποτελεί προ-σωπική εξαγγελία του Προέδρουτης Δημοκρατίας-Ποιος είναι ο προϋπολογισμόςτου έργου

-Ο ακριβής προϋπολογισμός τουέργου θα είναι γνωστός μόνο μετάτην περαιτέρω επεξεργασία τωνσχεδίων του οδικού δικτύου καιτων υποδομών υπηρεσιών που θακατασκευαστούν στους 14 κόμβουςδηλαδή πριν το τέλος του χρόνουΕκτιμάται όμως ότι θα ξεπεράσειτα 10 εκατομμύρια ευρώ Η πιο με-γάλη δαπάνη θα απαιτηθεί για βελ-τίωση του οδικού δικτύου ίσωςπάνω από το 50 του συνολικούπροϋπολογισμού -Άρα πέραν των 5 εκατ αναμέ-νεται να αξιοποιηθεί στην βελ-τίωση του οδικού δικτύου Τιπροβλέπουν οι σχεδιασμοί

-Η βελτίωση του οδικού δικτύουθα στηριχθεί στη μελέτη ειδικώνεμπειρογνωμόνων που βρίσκεταισε εξέλιξη Οι σχεδιασμοί προβλέ-πουν την προσεκτική και σταδιακήβελτίωση 587 χιλιομέτρων δρόμων

εντός του Πάρκου και όλων τωνκύριων δρόμων πρόσβασης απότις Κοινότητες προς το Πάρκο μή-κους 275 χλμ Η βελτίωση θα γίνειπάνω στις υπάρχουσες οδεύσειςκαι δεν θα δημιουργηθούν νέοιδρόμοι Η βελτίωση περιλαμβάνειδιαπλάτυνση ή και μείωση του πλά-τους όπου οι δρόμοι είναι πολύπλατιοί επίστρωση με φιλικά προςτο περιβάλλον υλικά κατασκευήέργων παροχέτευσης νερού κα-τάλληλη σήμανση και δημιουργίαχώρων στάθμευσης Δρόμοι πουέχουν δημιουργηθεί αυθαίρετα θακαταργηθούν εντελώς ενώ σε άλ-λους που θα αποκοπούν θα επι-τρέπεται η πρόσβαση με ποδήλατοή για πεζούς ή με λεωφορείο πουθα παρέχει το Πάρκο Τέλος κάποιοιδρόμοι θα είναι εντελώς κλειστοίγια ιδιωτικά οχήματα και ανοικτοίμόνο για υπηρεσιακά οχήματα

Μετrsquo εμποδίων οι τετράτροχες-Μέχρι το 2022 όταν θα έχουνολοκληρωθεί όλες οι δράσειςθα συνεχίζεται ανεξέλεγκτα οικατασκηνώσεις και η κυκλοφο-ρία με τις τετράτροχες στην πε-ριοχής

- Ούτε και σήμερα επιτρέπονταιοι κατασκηνώσεις στον Ακάμα και

όπου εντοπίζονται τέτοια περιστα-τικά καταγγέλλονται Εκτιμώ ωστό-σο ότι η εποπτεία του πάρκου θαείναι πολύ μεγαλύτερη και αυστη-ρότερη με την έναρξη της λειτουρ-γίας του αφού αναμένεται ότι θαπροσληφθεί ειδικό προσωπικό ndash17 παρκοφύλακες- το οποίο θα εκ-παιδευτεί ειδικά για αυτό τον σκο-πό Τότε θα μπορεί να ελέγχεταιπολύ πιο συστηματικά αυτή η δρα-στηριότητα Το ίδιο ισχύει και γιατις τετράτροχες Πρέπει ωστόσονα σημειώσω ότι σε σχέση με τοκομμάτι της διακίνησης ήδη όπωςπροβλεπόταν σε μια από τις δράσειςπου είχαν εξαγγελθεί έχουν απο-κοπεί συγκεκριμένες διαδρομές οιοποίες οδηγούσαν σε περιβαλλον-τικά ευαίσθητους οικότοπους καιέχουν μπει πάσσαλοι που εμποδί-ζουν την διακίνηση των τετράτρο-χων σε αυτά τα σημεία Η προσπά-θεια αποκοπής αυτών των οδεύ-σεων διευρύνεται Ήδη άμα πάεικάποιος σήμερα να επισκεφθεί τονΑκάμα μπαίνοντας από την Το-ξεύτρα προς την Λάρα θα δει δεξιάκαι αριστερά του δρόμου πασαλά-κια που έχουν αποκόψει την πρό-σβαση σε μηχανοκίνητα που σεδιαφορετικές περιπτώσεις κινούν-ταν ακόμα και πάνω στην άμμο

-Άρα πλέον δεν θα έχουμε φαι-νόμενα με τετράτροχες να κι-νούνται πάνω στην άμμο

-Δεν αποκλείεται παντελώς ηπρόσβαση στην άμμο αλλά έχουναποκλειστεί αρκετά σημεία σταοποία γινόταν μέχρι σήμερα αυτήη παρατυπία Επίσης και σε αυτότο κομμάτι έχουμε επιθεωρητές οιοποίοι περιπολούν στην περιοχήκαι αυτό θα γίνει πολύ πιο συστη-ματικά και ολοκληρωμένα με τηνλειτουργία του πάρκου -Είναι σύμφωνες οι τοπικές αρ-χές με το τι προνοεί το σχέδιο

-Οι τοπικές αρχές στην συντρι-πτική τους πλειονότητα είναι σύμ-φωνες με την υλοποίηση του σχε-δίου Οι όποιες αντιδράσεις δενσυνδέονται άμεσα με το ίδιο τοπάρκο αλλά με τις ευρύτερες προ-οπτικές ανάπτυξης της περιοχήςοι οποίες καλύπτονται από το το-πικό σχέδιο για τον Ακάμα Εκείνοθα καθορίσει συντελεστές και πε-ριοχές ανάπτυξης και αφορά πολύπερισσότερο τις ίδιες τις κοινότη-τες αν και κατά την άποψη μου ηλειτουργία του πάρκου θα φέρειτεράστια οφέλη μέσα από την διο-χέτευση ενός μεγάλου αριθμού επι-σκεπτών που θα φτάνουν στο πάρ-κο προς τις κοινότητες Η φιλοσοφία

πάνω στην οποία βασίζεται η λει-τουργία του πάρκου είναι να υπάρ-χει άμεση σύνδεση του με τις κοι-νότητες που βρίσκονται περιφε-ρειακά του Ο κόσμος που θα ει-σέρχεται μέσα στο πάρκο θα έχεικάποιες βασικές διευκολύνσειςόμως το να βρει ταβέρνα για ναφάει και χώρο διανυχτέρευσης θατα βρίσκει στις κοινότητες και όχιμέσα στο πάρκο

Από Σεπτέμβριο η ανάκαμψη-Ποιες δράσεις προωθούνταιστον τομέα του περιβάλλοντοςστο πλαίσιο του Ταμείου Ανά-καμψης Τι κονδύλι αναλογεί σεαυτόν τον τομέα από το σύνολοτου 1 δισ

-Αυτή τη στιγμή σε εθνικό επί-πεδο ετοιμάζεται από την ΓενικήΔιεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμ-μάτων Συντονισμού και Ανάπτυξηςτο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης στοοποίο θα υπάρχει αναφορά σε όλουςτους τομείς και ειδικότερα στο Πε-ριβάλλον Η κατανομή των χρη-μάτων δεν έχει γίνει αλλά θεωρώότι οι περιβαλλοντικές δράσεις θαέχουν ένα σημαντικό μερίδιο απόαυτά τα χρήματα Η συνεισφοράτου Υπουργείου μας θα κινείταιπρος δύο κατευθύνσεις Αφενόςθα συνδέεται με τη συμπερίληψηκαι υλοποίηση σημαντικών δρά-σεων και πολιτικών στον ευρύτεροτομέα του περιβάλλοντος Για πα-ράδειγμα είναι ξεκάθαρο ότι τοΣχέδιο πρέπει να περιλαμβάνειδράσεις του Εθνικού Σχεδίου γιατην Ενέργεια και το Κλίμα ώστενα μην υπάρξει κάποια καθυστέ-ρηση στην υλοποίησή του Αφε-τέρου η συνεισφορά μας θα αφοράτη συμβολή μας στο να αξιολογη-θούν και να καταστούν περιβαλ-λοντικά φιλικές και αειφόρες όλεςοι πολιτικές που θα εφαρμοστούναπό την Κυβέρνηση -Πότε θα ξεκινήσουμε να βλέ-πουμε τις δράσεις

-Αναμένω ότι η συζήτηση γιατις δράσεις θα αρχίσει τον Σεπτέμ-βριο Φυσικά κάποιες δράσεις οιοποίες ήδη έχουν προγραμματιστείστο σχέδιο για την Ενέργεια καιτο Κλίμα μπορεί να στηριχθούναπό το Ταμείο και να ενταχθούνμέσα

Αρχίζουν το 2021 τα έργα για τον ΑκάμαΚώστας Καδής Αλλάζει το οδικό δίκτυο εντός του πάρκου δεν αλλάζουν τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του σχεδίου

Οι όποιες αντιδράσεις έχουν εκφραστεί δεν συνδέονται άμεσα με τους σχεδιασμούς για το πάρκο του Ακάμα αλλά με τις ευρύτερες προοπτικές ανάπτυξης τηςπεριοχής οι οποίες καλύπτονται από το τοπικό σχέδιο αναφέρει ο κ Καδής

-Αγροτικός κόσμος και παν-δημία Συνεχίζουν να πλήτ-τονται οι παραγωγοί και όπωςφαίνεται δύσκολοι θα είναικαι οι επόμενοι μήνες Μιλούμεγια καταστροφή του αγροτικούκόσμου Υπάρχουν πλάνα γιαεπιπλέον μέτρα στήριξης τους

- Ο στόχος μας είναι να παρα-μείνει βιώσιμος ο αγροτικός κό-σμος Αν έδειξε κάτι η πανδημίαείναι το πόσο πολύτιμος είναι οαγροτικός τομέας για να διατη-ρηθεί η επάρκεια και η ασφάλειατροφίμων Είχαμε τρόφιμα σε με-γάλο βαθμό διότι λειτούργησε οαγροτικός τομέας Έτσι ο στόχοςμας θα πρέπει να είναι η διατή-ρηση του Ήταν φανερό ωστόσοότι ο πρωτογενής τομέας πλήγηκε

σε μεγάλο βαθμό κυρίως λόγωτης αδυναμίας διάθεσης των γε-ωργικών προϊόντων ως αποτέ-λεσμα των μέτρων περιορισμούτης πανδημίας Για την αντιμε-τώπιση των επιπτώσεων αυτώντο Υπουργικό Συμβούλιο έχει εγ-κρίνει τρία πακέτα στήριξης τουαγροτικού τομέα που περιλαμ-βάνουν συνολικά 27 στοχευμέναμέτρα με έναν προϋπολογισμότης τάξης των 15 εκατομμυρίωνευρώ

Στο ποσό αυτό δεν περιλαμ-βάνονται τα 11 και πλέον εκα-τομμύρια ευρώ που δόθηκανστους αγρότες μας για αποζη-μιώσεις Έχουμε επίσης εξασφα-λίσει απόφαση του ΥπουργικούΣυμβουλίου για ετοιμασία σχε-

δίων στήριξης του τομέα τωνκαρπουζιών του ελαιόλαδου καιτης χοιροτροφίας ενώ είναι σεδιαδικασία ετοιμασίας και ειδικόμέτρο για στήριξη των μόνιμωνκαλλιεργειών στις ορεινές περιο-χές Σε κάποια από τα μέτρα έχειαρχίσει ήδη η καταβολή των προ-βλεπόμενων ποσών η οποία θασυνεχιστεί μέσα στην επόμενηπερίοδο

Πέραν τούτων αυτή την στιγ-μή επεξεργαζόμαστε το νέο πρό-γραμμα αγροτικής ανάπτυξηςγια τη νέα προγραμματική πε-ρίοδο 2021- 2027 στο πλαίσιοτου οποίου θα διατεθούν αρκετάεκατομμύρια στον αγροτικό το-μέα

Αλλά ο στόχος μας δεν είναι

απλά να δώσουμε ενίσχυση στουςαγρότες αλλά να κάνουμε τηνγεωργία μας πιο ανταγωνιστικήώστε να μπορεί να επιβιώσει ακό-μα και σε δύσκολες καταστάσειςαξιοποιώντας παράλληλα και τασυγκριτικά μας πλεονεκτήματαπου είναι η ταυτότητα και η ποι-ότητα των προϊόντων μας Γιαπαράδειγμα το χαλούμι έχει τόσηεπιτυχία διότι έχει ταυτότητακαι ιδιαίτερα χαρακτηριστικάπου το διακρίνουν Το ίδιο καιοι κυπριακές πατάτες και η κυ-πριακή ιχθυοκαλλιέργεια Είναιπροϊόντα που έχουν καταξιωθείστις διεθνείς αγορές λόγω τηςταυτότητας και της ποιότηταςτους και δείχνουν τον δρόμο προςτα πού πρέπει να κινηθούμε

Aρχισε η καταβολή ποσών στους αγρότες

Eρχονται εξελίξεις για το χαλούμι-Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η δια-δικασία κατοχύρωσης του χαλου-μιού ως ΠΟΠ Έχει καταγραφείοποιαδήποτε πρόοδος στο θέμα-Θα ονόμαζα σημαντική πρόοδοτο γεγονός ότι αυτή τη στιγμήκαι για πρώτη φορά όλες οιδιαστάσεις του φακέλου τουχαλουμιού εξετάζονται συντο-νισμένα και συνολικά και όχιαποσπασματικά από την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Σημειώνω ότιστο παρελθόν διαφορετικέςυπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής αντιμετώπιζαν το θέμαμε διαφορετικές προσεγγίσεις Οι αρμόδιοι για το θέμα Επίτρο-ποι μετά και από τις συναντή-σεις που είχα μαζί τους έχουναντιληφθεί τη σημασία που έχειτο ζήτημα αυτό για την ΚύπροΆλλωστε το θέμα του χαλουμι-ού τέθηκε και από τον ίδιο τονΠρόεδρο Αναστασιάδη στηνΠρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής ως θέμα προτεραιότη-τας για την Κύπρο Ευελπιστώότι πολύ σύντομα μόλις το επι-τρέψουν οι συνθήκες θα έχωσυνάντηση από κοινού με τουςαρμόδιους ευρωπαίους Επιτρό-πους για να συζητήσουμε τουςτρόπους με τους οποίους μπο-ρεί να φτάσουμε το συντομότε-ρο στην κατοχύρωση Αυτή τηνστιγμή για πρώτη φορά διαφο-ρετικές υπηρεσίες της Κομισιόνεξετάζουν μαζί το θέμα κάτιπου δεν ίσχυε στο παρελθόν Ηπροσδοκία και η ελπίδα μας εί-ναι να υπάρξει αποτέλεσμα αυ-τή την φορά Ευελπιστώ ότι Σε-πτέμβριο θα υπάρχουν ενδεί-ξεις για την πορεία της διαδικα-σίας κατοχύρωσης

ltltltltltlt

Μέχρι το τέλος του 2022θα ολοκληρωθεί η βελ-τίωση του κύριου οδι-κού δικτύου η δημιουρ-γία αναψυκτηρίων χώ-ρων στάθμευσης η σή-μανση και η πρόσληψηπαρκοφυλάκων

ltltltltltlt

Το έργο θα ξεπεράσειτα 10 εκατ ευρώ εκ τωνοποίων πέραν του 50θα αφορά την βελτίωσητου οδικού δικτύου

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η O I K O N O M I A Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Α Ρ Θ Ρ Ο Του ΠAΝΟΥ ΛΟΪΖΟΥ ΠΑΡΡA

Συμφωνία αποφυγής της διπλής φορολόγησης με διπλή φορολόγηση

Συνέντευξη στονΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Η Ελληνική Τράπεζα έχει σε εξέλιξημεγάλο έργο μετασχηματισμού τοοποίο εστιάζει σε τέσσερεις βασι-κούς άξονες Στο μοντέλο και οιδιαδικασίες δανεισμού τη λειτουρ-γία των καταστημάτων και γενι-κότερα εξυπηρέτησης των πελα-τών τη στρατηγική των ψηφιακώνκαναλιών και το ασφαλιστικό μον-τέλο

Σε συνέντευξή του στην laquoΚraquo οΑνώτατος Διευθυντής Λειτουργι-κών Εργασιών Φοίβος Λεοντίουτονίζει πως το σχέδιο δράσης πουυλοποίησε η τράπεζα μέχρι τώρασε σχέση με τον κορωνοϊό απο-δείχθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικόεπιτυγχάνοντας στον απόλυτο βαθ-μό τον στόχο μας για προστασίατης δημόσιας υγείας Τέλος επι-σημαίνει πως περισσότεροι από45000 νέοι χρήστες εγγράφηκανστα ψηφιακά κανάλια από την αρχήτου έτους ενώ η χρήση τους αυ-ξήθηκε πέραν του 30- Ποια ήταν τα πρώτα βήματατης τράπεζας όταν ξέσπασε ηκρίση του κορωνοϊού

- H Ελληνική Τράπεζα προχώ-ρησε νωρίς σε ενέργειες και προ-γραμματισμό προτού ακόμη εμ-φανιστούν κρούσματα στην ΚύπροΜε την εμφάνιση του ιού στην Κύ-προ προχώρησε στη λήψη όλωντων ενδεικνυόμενων μέτρων μειδιαίτερη έμφαση στην υγεία τουπροσωπικού και των πελατών τηςεφαρμόζοντας το σχέδιο Επιχει-ρησιακής Συνέχειας της ΤράπεζαςΑκολουθήσαμε πιστά τις οδηγίεςτων αρχών και όχι μόνο Συνεργα-ζόμαστε με ειδικό επιδημιολόγοκαι εφαρμόζουμε Πλαίσιο Διαχεί-ρισης Περιστατικών COVD-19 τοοποίο συμπεριλαμβάνει διάφορασενάρια - είδη περιστατικών καιτη διαχείρισή τους Το προσωπικόενημερώνεται σε τακτά χρονικάδιαστήματα για όλα τα μέτρα προ-σωπικής υγιεινής ασφάλειας καιυγείας στις εγκαταστάσεις της Τρά-πεζας Λήφθηκαν αυξημένα μέτρακαθαριότητας και απολύμανσηςστα κτήρια θερμομετρικός έλεγχοςκαι έλεγχος εισόδου στα κτήριακαι καταστήματά μας

Η αρμόδια Επιτροπή ΔιαχείρισηςΚρίσεων παρακολουθώντας στενάτις εξελίξεις προέβη σε διάφορεςαποφάσεις όπως την εργασία απότο σπίτι (σε αυτή την κατεύθυνσημεγάλο μέρος του προσωπικού προ-μηθεύτηκε με φορητούς υπολογι-στές) τον περιορισμό των ταξιδιώνστο εξωτερικό την αντικατάστασητων υπηρεσιακών συναντήσεωνμε τηλεδιασκέψεις την αναστολήεπισκέψεων συνεργατών από τοεξωτερικό τη μείωση του αριθμούτων καταστημάτων και την αύξησητου αριθμού του προσωπικού στοΚέντρο Επικοινωνίας Πελατώνπροτρέποντας παράλληλα τους πε-λάτες μας να χρησιμοποιούν τιςκάρτες και ψηφιακά μας κανάλια- Ο κίνδυνος φήμης έπαιξε ση-μαντικό ρόλο για τις όποιες απο-φάσεις πάρθηκαν

- Όλες οι αποφάσεις λήφθηκανμε κύριο γνώμονα την επιτακτικήανάγκη για περιορισμό της εξά-

πλωσης του ιού Κάποιες αποφάσειςήταν δύσκολες όπως η μείωση τουδικτύου των καταστημάτων μαςκαι η διακοπή της λειτουργίας τωνκινητών μονάδων ήταν όμως οιενδεικνυόμενες υπό τις περιστά-σεις - Είδατε τον κόσμο να στρέφεταιστα τεχνολογικά μέσα Υπάρ-χουν διαθέσιμα στοιχεία με πο-σοστά για να laquoεικονοποιήσουμεraquoαυτή τη στροφή

- Περισσότεροι από 45000 νέοιχρήστες εγγράφηκαν στα ψηφιακάμας κανάλια από την αρχή τουέτους ενώ η χρήση των ψηφιακώνκαναλιών αυξήθηκε πέραν του30 Επιπρόσθετα εκδόθηκαν πε-ρισσότερες από 50000 νέες χρε-ωστικές κάρτες Η Τράπεζά μας μεδιάφορες ενέργειες και καμπάνιεςενθαρρύνει τη χρήση των καρτώντων ΑΤΜ του Κέντρου Επικοινω-νίας Πελατών και των ψηφιακώνκαναλιών

Στα εναλλακτικά κανάλια- Τα καταστήματα έκλεισαν μετην κατάσταση του κορωνοϊούαλλά η τράπεζα να συνέχισε ναδουλεύει κανονικά με τα μισάκαταστήματα ανοιχτά Ποιο τοπλάνο με τα καταστήματα καιτους υπαλλήλους από εδώ καιπέρα

- Βασικό μας μέλημα από τηνπρώτη στιγμή ήταν η διασφάλισητης απρόσκοπτης εξυπηρέτησηςτων πελατών μας φροντίζονταςπαράλληλα για την προστασία τηςυγείας τόσο των μελών του προ-σωπικού μας όσο και του κοινού

Δράσαμε τάχιστα και λάβαμεόλα τα απαραίτητα προληπτικά μέ-τρα μεταξύ των οποίων και η μεί-ωση του δικτύου των καταστημά-των μας

Σήμερα έξι μήνες μετά το πρώτοξέσπασμα της πανδημίας Covid-19 και παρά τη χαλάρωση των πε-ριοριστικών μέτρων είναι πασι-φανές ότι ο υγειονομικός κίνδυνοςεξακολουθεί να υφίσταται και ηανάγκη για τήρηση μέτρων κοινω-νικής αποστασιοποίησης παραμένειεπιβεβλημένη Είναι απαραίτητονα είμαστε σε εγρήγορση τόσο σεπροσωπικό όσο και σε συλλογικόεπίπεδο

Το σχέδιο δράσης που υλοποί-ησε η Ελληνική Τράπεζα μέχρι τώ-ρα αποδείχθηκε ιδιαίτερα αποτε-λεσματικό επιτυγχάνοντας στοναπόλυτο βαθμό τον στόχο μας γιαπροστασία της δημόσιας υγείαςΚατά συνέπεια θα συνεχίσουμενα λειτουργούμε με βάση το υφι-στάμενο επιχειρησιακό μοντέλοφέρνοντας τις υπηρεσίες μας πιοκοντά στους πελάτες μας μέσω τωνψηφιακών μας καναλιών εξυπηρέ-τησης Οι προσπάθειές μας λοιπόνεστιάζονται στη μετάβαση και εκ-

παίδευση των πελατών μας σταεναλλακτικά κανάλια εξυπηρέτη-σης όπως είναι οι ATM τα ψηφιακάκανάλια και το Κέντρο ΕπικοινωνίαςΠελατών

Τονίζουμε ότι οι πελάτες μαςκάτοχοι χρεωστικής κάρτας μπο-ρούν να εκτελούν τις συναλλαγέςαγορές τους με ασφάλεια καθrsquo όλητη διάρκεια του 24ώρου ενώ στηδιάθεσή τους βρίσκεται πάντα τομεγάλο δίκτυο ΑΤΜ της ΕλληνικήςΤράπεζας παγκύπρια για να εκτε-λούν τις πλείστες τραπεζικές συ-

ναλλαγές όλες τις ώρες και μέρεςεύκολα και γρήγορα αποφεύγονταςτην επίσκεψη στα καταστήματα - Υπάρχει κάποιο καινούργιοπλάνο ldquoαλλαγήςrdquo (transforma-tion) της τράπεζας σε θέμα ψη-φιοποίησης

- Η Τράπεζά μας έχει σε εξέλιξημεγάλο έργο μετασχηματισμού(Transformation Plan) το οποίοεστιάζει σε τέσσερις βασικούς άξο-νες (το μοντέλο και οι διαδικασίεςδανεισμού τη λειτουργία των κα-ταστημάτων και γενικότερα εξυ-πηρέτησης των πελατών τη στρα-τηγική των ψηφιακών καναλιώνκαι το ασφαλιστικό μοντέλο)

Στόχος μας είναι να φέρουμετην εξέλιξη στον τομέα της εξυ-πηρέτησης και της αυτοεξυπηρέ-τησης προσφέροντας εξειδικευμέ-νες λύσεις προσαρμοσμένες στομέγιστο δυνατό βαθμό στις ανάγκεςτου κάθε πελάτη ξεχωριστάΟρα-ματιζόμαστε μια ομαλή μετάβασηαπό το παραδοσιακό τραπεζικόμοντέλο στο μοντέλο του μέλλον-τος εκπαιδεύοντας τους πελάτεςμας στη νέα εποχή

Σε εξέλιξη το έργο μετασχηματισμούτης ΕλληνικήςΣε τέσσερις άξονες το πλάνο για τα επόμενα χρόνια

ltltltltltlt

Περισσότεροι από45000 νέοι χρήστεςεγγράφηκαν στα ψη-φιακά κανάλια της Ελληνικής από την αρχήτου έτους ενώ η χρήσητων ψηφιακών κανα-λιών αυξήθηκε πέραντου 30

ltltltltltlt

Το σχέδιο δράσης πουυλοποίησε η ΕλληνικήΤράπεζα μέχρι τώρααποδείχθηκε ιδιαίτερααποτελεσματικό επι-τυγχάνοντας στον από-λυτο βαθμό τον στόχομας για προστασία τηςδημόσιας υγείας

Μπορεί η Λευκωσία να βγήκε σεπανηγυρικούς τόνους όπως άλλω-στε το συνηθίζει επικοινωνιακάανακοινώνοντας την επικαιροποί-ηση της Συμφωνίας για την απο-φυγή διπλής φορολόγησης με τηνΡωσική Ομοσπονδία εντούτοις ηπραγματικότητα είναι διαφορετική

Εδώ και μερικούς μήνες φημο-λογούνταν έντονα ότι ο ΒλαδιμήρΠούτιν έδωσε εντολή στις φορο-λογικές αρχές της Ρωσίας να φρον-τίσουν για την ενίσχυση των φο-ρολογικών εσόδων της χώρας Οιχαμηλές τιμές του φυσικού αερίουκαι το σοκ στην ρωσική οικονομίαλόγω πανδημίας είχαν καταστήσειεπιτακτική την ανάγκη να κλείσειη στρόφιγγα των εκροών Για τιςπροθέσεις του Ρώσου προέδρουφαίνεται να ήταν ενήμερο το κυ-πριακό Υπουργείο Οικονομικώνπαρά τις αντίθετες διακηρύξειςΜάλιστα στις 3 Αυγούστου ο ΡώσοςΥπουργός Οικονομικών δήλωσεότι οι διαπραγματεύσεις με τις κυ-πριακές αρχές δεν καρποφόρησανκαι πως η Ρωσία θα κινήσει τις δια-δικασίες απόσυρσης από τη Συμ-φωνία αποφυγής διπλής φορολό-γησης Όπως φαίνεται οι κυπριακέςπροσπάθειες που καταβλήθηκανώστε να αντισταθμιστούν οι ρω-

σικές απαιτήσεις δεν είχαν γίνειαποδεκτές

Στη συνέχεια αναγκάστηκε ναπαρέμβει ο ίδιος ο κ Πετρίδης οοποίος αποφάσισε να παραστείστην τελευταία συνάντηση Έστωκι αν ο ίδιος δήλωνε έκπληκτος γιατις δηλώσεις του Ρώσου ομολόγουτου θεωρώντας τη συνάντηση στις10 Αυγούστου ως laquoτον τελευταίογύρο διαπραγματεύσεωνraquo όπωςόλα δείχνουν η συνάντηση έκλεισεδίχως κανένα περιθώριο διαπραγ-μάτευσης καθώς οι βασικές ρωσι-κές απαιτήσεις ικανοποιήθηκανστο έπακρο

Δύο από τους βασικούς πυλώνεςτης Συμφωνίας μεταξύ Κύπρου ndashΡωσίας όπως αυτή συνομολογή-θηκε το 1998 είναι η αποφυγή φο-ρολόγησης των μερισμάτων καιτων τόκων που προκύπτουν στοένα εκ των δύο κρατών όταν ο δι-καιούχος τους είναι φορολογικόςκάτοικος του άλλου κράτους Σύμ-φωνα με τις αρχικές πρόνοιες ανένας Ρώσος κάτοικος Κύπρου δια-τηρεί επιχείρηση που δραστηριο-ποιείται στην Ρωσία τότε τα με-ρίσματα που του αναλογούσαν απότα κέρδη θα φορολογούνταν μά-ξιμουμ με 5 από το Ρωσικό κράτος(Για κεφάλαια κάτω των 100χιλ ευ-

ρώ 10) Τα υπόλοιπα θα μεταφέ-ρονταν στην Κύπρο και θα φορο-λογούνταν με τον ειδικό φόρο άμυ-νας 17 (SCD) Αντίθετα αν έναςΡώσος κάτοικος Μόσχας είχε επεν-δύσει σε κάποια επιχείρηση μεέδρα την Κύπρο τα μερίσματα πουτου αναλογούν θα μεταφέροντανστη Μόσχα κατευθείαν χωρίς κά-ποια παρακράτηση από την Κυ-πριακή Δημοκρατία αλλά θα φο-ρολογούνταν μονάχα από το Ρω-σικό κράτος

Ο συνδυασμός των δύο με δαι-δαλώδεις εταιρικές δομές παρέχει

για δεκαετίες ισχυρό φορολογικόπλεονέκτημα στην Κυπριακή Δη-μοκρατία Ομοίως με τους τόκουςαν ένας Ρώσος κάτοικος Κύπρουδιατηρούσε τραπεζικό λογαριασμόστην Μόσχα οι εισπρακτέοι τόκοιδεν θα φορολογούνταν στην Ρωσίααλλά κατευθείαν στην ΚυπριακήΔημοκρατία με τον φόρο άμυνας(SDC)

Το πιο πάνω Σύμφωνο αποφυγήςτης διπλής φορολόγησης τροπο-ποιήθηκε το 2010 χωρίς όμως ναεπηρεαστούν οι βασικές του πα-ράμετροι Προστέθηκαν κυρίως δι-ευκρινίσεις και πρόνοιες συνερ-γασίας μεταξύ των δύο κρατών Ηνέα όμως τροποποίηση αγγίζει ου-σιώδη άρθρα μεταβάλλοντας τηφύση και το πνεύμα της ΣυμφωνίαςΠλέον για την Ρωσική Ομοσπονδίαοι προαναφερθείσες διατάξειςπα-ραδείγματα θεωρούνται αντίθετεςτων συμφερόντων της Οπότε απαί-τησε και πέτυχε όπως η παρακρά-τηση του 5 γίνει 15 για τα με-ρίσματα που θα μεταφέρονται στηνΚύπρο ενώ το 0 των τόκων όπωςεπίσης φτάσει στο 15 Ξεκάθαραη νέα ρύθμιση είναι ετεροβαρήςγια τα συμφέροντα της ΚυπριακήςΔημοκρατίας αλλά αντί για το ρε-ζίλεμα ακύρωσης της Συμφωνίας

επί της αρχής της υιοθετήθηκανπλήρως οι ρωσικές απαιτήσεις

Τώρα μένει να δούμε πώς θα κι-νηθούν τα ρωσικά κεφάλαια στοάκουσμα της είδησης αυτής καιπώς θα επηρεαστούν τα φορολογικάέσοδα της Κυπριακής ΔημοκρατίαςΒραχυπρόθεσμα τα περιθώρια ελιγ-μών είναι μικρά Σε μεσοπρόθεσμοδιάστημα ενδέχεται να επηρεαστείο ρόλος της Κύπρου ως όχημα επεν-δύσεων στην Ρωσική ΟμοσπονδίαΗ πιο συνήθης περίπτωση αξιο-ποίησης του προηγούμενου καθε-στώτος είναι η ίδρυση μητρικήςεταιρίας στην Κύπρο όπου μέσωμιας θυγατρικής στην Ρωσία γι-νόντουσαν επενδύσεις σε διάφο-ρους τομείς Τα κέρδη από τον πα-ραγόμενο πλούτο φορολογούνταιμεν υπό το καθεστώς του ρωσικούεταιρικού φόρου αλλά τα μερίσμα-τα μεταφέρονται στην κυπριακήμητρική εταιρία Η παρακράτησητου 5 ήταν ασήμαντη μπροστάστο όφελος της μεταφοράς κεφα-λαίων σε χώρα χαμηλού ή και μη-δενικού συντελεστή (βλέπε 0 SDCγια μη φορολογικούς κάτοικους)Σήμερα που η παρακράτηση θα εί-ναι 15 αν κάποιος λάβει υπόψητο σύνολο των υποχρεώσεων πουθα προκύψουν σωρευτικά από τις

δύο χώρες ενδεχομένως να ανα-ζητήσει άλλη χώρα-όχημα για επεν-δύσεις ή στην τελική να επενδύσειαπευθείας από τη Ρωσία Με λίγαλόγια ένα πλεονέκτημα της Κύπρουπαύει να υφίσταται Αν τώρα αυτόθα τη θέσει σε μειονεκτική θέσηθα εξαρτηθεί από τις αντίστοιχεςσυμφωνίες τις οποίες θα επιτύχειη Ρωσία με ανταγωνιστικές χώρεςόπως η Μάλτα κι η Ολλανδία Ήακόμα από το τι θα σκαρφιστούνγια να μετριάσουν τις αρνητικέςεπιδράσεις οι δαιμόνιους laquoεθνικοίraquoλογιστές και δικηγόροι Παρόλοπου είναι νωρίς για ασφαλή συμ-περάσματα ως προς τις τελικές αν-τιδράσεις των ρωσικών κεφαλαίωνγια άλλη μια φορά τίθεται το ερώ-τημα κατά πόσο είμαστε σε θέσηνα συντηρούμε ένα οικονομικόμοντέλο που βασίζεται μονάχα σετρεις δραστηριότητες (κατασκευέςτουρισμό και χρηματοοικονομικέςυπηρεσίες) Με τον τουρισμό ναχωλαίνει λόγω πανδημίας και τιςκατασκευές να μένουν από καύσι-μα είναι αμφίβολο αν η προσκόλ-λησή μας στους τομείς αυτούς θασυνεχίσει να είναι βιώσιμη

O κ Πάνος Λοΐζου Παρράς είναιοικονομολόγος

Βασικό μας μέλημα από την πρώτη στιγμή ήταν η διασφάλιση της απρόσκοπτης εξυπηρέτησης των πελατών μαςαναφέρει ο κ Λεοντίου

ltltltltltlt

Ξεκάθαρα η νέα ρύθμι-ση είναι ετεροβαρής για τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημο-κρατίας αλλά αντί για το ρεζίλεμα ακύρω-σης της Συμφωνίας επίτης αρχής της υιοθετή-θηκαν πλήρως οι ρωσι-κές απαιτήσεις

Το πλάνο της Ελληνικής Τράπεζαςτα επόμενα χρόνια συμπεριλαμβά-νει - συνεχή ανανέωση των ψηφιακώνκαναλιών και ενίσχυση της λει-τουργικότητας τους- εκσυγχρονισμό και εξορθολογι-σμό καταστημάτων- ΑΤΜ νέας γενιάς με μια πλήρηγκάμα υπηρεσιών

- Αναβαθμισμένο Κέντρο Επικοι-νωνίας Πελατών προσφέρονταςπερισσότερες υπηρεσίες μέσω αυ-τού αλλά και εφαρμόζοντας εξερ-χόμενες καμπάνιες που έχουν νακάνουν για παράδειγμα με τηνπροώθηση προϊόντων και υπηρε-σιών αλλά και την εκπαίδευση-ενεργοποίηση των πελατών στιςκάρτες και τα ψηφιακά κανάλια

Οι βασικοί πυλώνες του σχεδίου

Ε Λ Λ Α Δ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

Η πανδημία διευρύνει την απόκλι-ση του προϋπολογισμού ο οποί-ος εμφανίζει laquoτρύπαraquo ύψους 936 δισ ευρώ το επτάμηνο Ιανουαρί-ου - Ιουλίου αυξημένη κατά 3 δισ ευρώ σε σύγκριση με το διάστη-μα Ιανουαρίου - Ιουνίου ∆ηλα-δή μέσα σε ένα μήνα η laquoτρύπαraquo άνοιξε κατά 46 Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους το πρωτογενές έλλειμμα διαμορ-φώθηκε στα 8199 δισ ευρώ ενώ υπό κανονικές συνθήκες ο προϋ-πολογισμός θα έπρεπε να κατα-γράφει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 116 δισ ευρώ (απόκλιση 936 δισ ευρώ) όπως προέβλεπε ο αρχικός στόχος

Η μείωση των φορολογικών εσόδων (κυρίως του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος) ύψους 35 δισ και οι διογκωμένες δαπάνες κατά 45 δισ ευρώ για την αντι-μετώπιση της πανδημίας εκτρο-χίασαν όπως φαίνεται τον προ-ϋπολογισμό

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θ Σκυλα-κάκη laquoτα στοιχεία του προϋπολο-γισμού του Ιουλίου 2020 δείχνουν μια μείωση των εσόδων από φό-ρους κατά 15 σε σχέση με τις προβλέψεις του ndashπρο κορωνοϊ-ούndash προϋπολογισμού Η μείωση αυτή είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις μειώσεις των δύο προηγού-μενων μηνών (Ιούνιος -169 Μά-ιος -355) όπου καταγράφηκε η επίπτωση του lockdown και των εκτεταμένων αναστολών φορολο-γικών υποχρεώσεωνraquo

Τα έσοδα του Ιουλίου σύμφω-

να με τον αναπληρωτή υπουργό επηρεάστηκαν αρνητικά από τη χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογι-κών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου ει-σοδήματος έως τις 28 Αυγούστου καθώς και από τις δευτερογενείς επιπτώσεις της παγκόσμιας παν-δημίας μέσω της βαθιάς ύφεσης που επιφέρει στον τουρισμό

Ο κ Σκυλακάκης τονίζει ότι η παγκόσμια πανδημία θα συνεχί-σει να επηρεάζει πολύ σημαντικά τα δημόσια έσοδα μέσω του του-ρισμού και των εξαγωγών μέχρι κατrsquo ελάχιστον τον Οκτώβριο - Νοέμβριο του 2020 Ωστόσο επι-σημαίνει ότι το προσεχές διάστη-μα θα εισρεύσουν στα δημόσια

ταμεία σημαντικοί ευρωπαϊκοί πόροι μέσω του προγράμματος laquoSUREraquo και των συνδεδεμένων με την COVID-19 δαπανών ΕΣ-ΠΑ που αρχίζουν να εισπράττο-νται εντός του μηνός Αυγούστου

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία τα έσοδα από φόρους ανήλθαν στο επτάμηνο σε 22678 δισ ευρώ μειωμένα κατά 357 δισ ευρώ ή 136 έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην ειση-γητική έκθεση του προϋπολογι-σμού 2020 Ωστόσο σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμή-σεις για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020 που περιλαμβάνο-νται στο Πρόγραμμα Σταθερότη-τας το οποίο κατατέθηκε στην ΕΕ στις 30 Απριλίου 2020 και οι

οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα κατά περίπου 42 εκατ ευρώ παρά τη χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογι-κών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου ει-σοδήματος έως τις 28 Αυγούστου Μόνο τον Ιούλιο τα έσοδα από φό-ρους ανήλθαν σε 4416 δισ ευρώ μειωμένα κατά 777 εκατ ευρώ ή 15 έναντι του μηνιαίου στόχου

Οι δαπάνες του κρατικού προϋ-πολογισμού για την περίοδο Ιανου-αρίου - Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα 34757 εκατ ευρώ και παρουσιά-ζονται αυξημένες κατά 4599 δισ ευρώ έναντι του στόχου (30158 δισ ευρώ) Οι κυριότερες αιτίες της απόκλισης είναια) Η δαπάνη αποζημίωσης ειδι-κού σκοπού (μισθωτών και επι-στημόνων) λόγω της πανδημίας COVID-19 ύψους περίπου 1118 δισ ευρώβ) Η δαπάνη ενίσχυσης επιχειρή-σεων με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους περίπου 864 εκατ ευρώ γ) Η δαπάνη έκτακτης επιχορήγη-σης προς τον ΕΦΚΑ και τον ΕΟ-ΠΥΥ για την κάλυψη υστέρησης εσόδων από τις μειωμένες ασφα-λιστικές εισφορές λόγω της παν-δημίας ύψους 262 και 263 εκατ ευρώ αντιστοίχωςδ) Οι αυξημένες εκροές του Π∆Ε κατά 2293 δισ ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για την αποζημίω-ση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Το 35 των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών (84191) που έχει υποβάλει φορολογική δή-λωση απαλλάσσεται από την προ-καταβολή φόρου σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ανε-ξάρτητη Αρχή ∆ημοσίων Εσόδων

Συνολικά 238288 επιχειρήσεις δικαιούνται προς το παρόν μειω-μένη προκαταβολή φόρου με τις περισσότερες εξ αυτών να κατα-βάλλουν μειωμένη προκαταβολή κατά 50

Το 62 των επιχειρήσεων συ-νολικά που έχει υποβάλει αρχική δήλωση θα τύχει της μειωμένης προκαταβολής

Σημειώνεται ότι σε σύνολο πε-ρίπου 900000 επιχειρήσεων (ατο-μικές και νομικά πρόσωπα) αρχι-κή δήλωση έχει υποβληθεί από 385793 επιχειρήσεις Αυτό σημαί-νει ότι με την ολοκλήρωση της δια-δικασίας υποβολής των δηλώσεων θα αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των επιχειρήσεων που θα laquoκερδί-σουνraquo τη μειωμένη προκαταβο-λή φόρου

Οπως τονίζεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε η ΑΑ∆Ε laquoΟλοκληρώ-θηκε η ενημέρωση των επιχειρή-σεων που υπάγονται στο καθεστώς των νέων μειωμένων συντελεστών προκαταβολής φόρου και είχαν υποβάλει δήλωση φορολογίας ει-σοδήματος έως και τη ∆ευτέρα 10 Αυγούστου 2020raquo Εως την ανωτέ-ρω ημερομηνία αρχική δήλωση είχαν υποβάλει 385793 επιχειρή-σεις εκ των οποίων οι 325085 εί-ναι ατομικές ενώ τα νομικά πρό-σωπα ανέρχονται σε 60708

Εξ αυτών δικαιούχοι μείωσης προκαταβολής με βάση τα στοι-χεία εσόδων τους όπως ορίζο-νται στη σχετική νομοθεσία εί-ναι 238288 επιχειρήσεις εκ των

οποίων οι 200759 είναι ατομικές και τα νομικά πρόσωπα 37529 Οι μειώσεις κατανέμονται ως εξής Ατομικές επιχειρήσειςndash Μείωση 30 έχουν 13285 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 50 έχουν 105503 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 70 έχουν 12994 επι-χειρήσειςndash Μείωση 100 έχουν 68977 επι-χειρήσειςΝομικά πρόσωπαndash Μείωση 30 έχουν 5259 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 50 έχουν 13313 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 70 έχουν 3743 επι-χειρήσεις

ndash Μείωση 100 έχουν 15214 επι-χειρήσεις

Για τις επιχειρήσεις που υπέ-βαλαν ή θα υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος από τη ∆ευτέρα 10 Αυγούστου και με-τά η μείωση της προκαταβολής υπολογίζεται αυτόματα με την εκκαθάριση ∆ηλαδή οι ανωτέ-ρω επιχειρήσεις δεν θα χρειαστεί να υποβάλουν τροποποιητική δή-λωση κάτι το οποίο θα πρέπει να πράξουν το αργότερο έως τις 30 ∆εκεμβρίου οι 238288 επιχειρή-σεις που δικαιούνται τη μείωση της προκαταβολής

ΠΡ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Απαλλάσσονταιαπό προκαταβολήφόρου 84191 εταιρείες

laquoΤρύπαraquo στον προϋπολογισμό936 δισ ευρώ λόγω της πανδημίαςΣτα τέλη Ιουλίου το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 8199 δισ

Συνολικά 238288 επιχειρήσεις δικαιού-νται προς το παρόν μειωμένη προκαταβο-λή φόρου

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών τον Ιούλιο τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4416 δισ ευρώ μειωμένα κατά 777 εκατ ευρώ ή 15 έναντι του μηνιαίου στόχου

Ε Λ Λ Α Δ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20208 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Προς το χειρότερο μέχρι στιγμής σενάριο για τον ελληνικό τουρι-σμό παραπέμπουν οι έως τώρα επιδόσεις του αλλά και οι τελευ-ταίες εκτιμήσεις του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρή-σεων (ΣΕΤΕ) Ειδικότερα ο πρό-εδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος αν και σε συνέντευξή του στις 21 Ιουνίου στην laquoΚαθημερινήraquo είχε εκφράσει την εκτίμηση για έσοδα 20-25 των περυσινών 185 δισεκατομμυρίων ευρώ τώ-ρα δηλώνει πως laquoο Ιούλιος και η εξέλιξη της πανδημίας διεθνώς κάνουν πλέον ρεαλιστικό ένα σε-νάριο εσόδων μεταξύ 3 και 35 δισεκατομμυρίων δηλαδή κάτω του 20 των περυσινών ταξιδιω-τικών εισπράξεωνraquo Παράλληλα υπογραμμίζει πως laquoπαραμένει η ανάγκη για ρεαλισμό και σχεδι-ασμό νέων μέτρων στήριξης ερ-γαζόμενων και επιχειρήσεων κα-θώς οι επιπτώσεις σε κοινωνία και οικονομία θα είναι πολύ σοβαρές τους επόμενους μήνεςraquo

Τα 15 δισεκατομμύρια που θα λείψουν από τις φετινές ταξιδιω-τικές εισπράξεις από το εξωτερι-κό αντιστοιχούν σε ποσοστό που πλησιάζει τα επίπεδα του 75 του ΑΕΠ καθιστώντας σαφές πως και τα δυσμενή σενάρια για την ανά-πτυξη εν γένει καθίστανται πλέον πιθανότερα

Η επιδείνωση στων εκτιμήσε-ων για τα μεγέθη αυτά προκύπτει ύστερα από τον πολύ ασθενικό Ιούλιο αλλά και το εν εξελίξει όπως εκτιμάται δεύτερο κύμα της παν-δημίας Είναι χαρακτηριστικό πως η επιβατική κίνηση στα 14 περιφε-ρειακά αεροδρόμια που διαχειρί-ζεται η Fraport Greece κατέγραψε σημαντική πτώση και τον μήνα Ιούλιο Σύμφωνα με τα στοιχεία της παραχωρησιούχου ο συνο-

λικός αριθμός επιβατών στους 14 αερολιμένες υποχώρησε τον Ιού-λιο σε 13 εκατ από 53 εκατ τον αντίστοιχο μήνα του 2019 μετα-βολή που αντιστοιχεί σε πτώση 751 Μεγαλύτερη πτώση κα-ταγράφεται στις αφίξεις εξωτερι-κού (-785) σε σχέση με αυτές από το εσωτερικό (-565) Υπο-χώρηση κατά 70 κατέγραψε η επιβατική κίνηση τον Ιούλιο και στον ∆ιεθνή Αερολιμένα Αθηνών από όπου διακινήθηκαν συνολικά 894 χιλιάδες επιβάτες έναντι περί-που 3 εκατ ατόμων τον ίδιο μήνα

πέρυσι Η μείωση των επιβατών εξωτερικού να είναι υψηλότερη καθώς διαμορφώνεται στο 761

Η τουριστική βιομηχανία ενα-ποθέτει πλέον τις ελπίδες της στις αφίξεις από τη Βρετανία και την προοπτική ενός καλού Σεπτεμβρί-ου Η επιβολή του μέτρου καρα-ντίνας την τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου από τους Βρετανούς για όσους τουρίστες επιστρέφουν από ισπανικούς προορισμούς φαί-νεται ότι έστρεψε τελικά πολλούς εξ αυτών σε άλλους μεσογειακούς προορισμούς όπως η Ελλάδα

Ομως με την επιδημιολογική εικόνα της Ελλάδας να χειροτε-ρεύει υπάρχει η ανησυχία πως ανάλογο μέτρο μπορεί να επιβλη-θεί και σε όσους επιστρέφουν από την Ελλάδα

Οσον αφορά πληροφορίες για αυξημένες πληρότητες τον Αύ-γουστο σε ορισμένους προορι-σμούς διευκρινίζεται πως όπου αυτό αληθεύει αναφέρεται στις μονάδες που είναι ανοικτές την ώρα που ένας σημαντικός αριθ-

μός συγκροτημάτων παραμένει κλειστός Ειδικότερα ένας μεγά-λος αριθμός ξενοδοχείων εκτιμά-ται περισσότερα από 4 στα 10 θα παραμείνουν φέτος κλειστά Αυτό προκύπτει και από το γεγονός πως από τις 6800 μικρές και μεγάλες μονάδες (επί συνολικού πλήθους 10000) οι οποίες ζήτησαν και έλα-βαν υγειονομικά πρωτόκολλα για να λειτουργήσουν περίπου 1000 δεν άνοιξαν εξαιτίας αμελητέων ή και ανύπαρκτων κρατήσεων

Επιπλέον οι σχετικά βελτιω-μένες πληρότητες του Αυγούστου στηρίζονται στην πλειονότητά τους σε Ελληνες επισκέπτες

Με δεδομένο πλέον το δεύτε-ρο κύμα της πανδημίας στην Ελ-λάδα αλλά και τις αγορές από τις οποίες φιλοδοξεί να προσελκύσει επισκέπτες η συρρίκνωση της οικονομίας της φιλοξενίας στην Ελλάδα σε ποσοστό άνω του 80 φέτος εμφανίζεται βέβαιη Μένει μόνον να φανεί αν η ύφεση αυτή θα περιοριστεί στο 80 ή αν θα είναι τελικά ακόμα μεγαλύτερηhellip

Τα 15 δισπου θα λείψουν από τις ταξιδιωτικές εισπράξειςαπό το εξωτερικό αντιστοιχούνστο 75 του ΑΕΠ

Προβλέψεις για συρρίκνωσητουριστικών εσόδων άνω του 80Αναμένεται να διαμορφωθούν φέτος σε 3 με 35 δισ από 185 δισ πέρυσι Το άνοιγμα νέων καταστημάτων

σε βάθος τριετίας έχει θέσει ως στόχο η διοίκηση της αλυσίδας λιανικής βιολογικών προϊόντων laquoΒιολογικό Χωριόraquo στρέφοντας το βλέμμα της από το 2021 και μετά τόσο στην περιφέρεια ndashει-δικότερα στην περιοχή της Θεσ-σαλονίκηςndash όσο και στην αγορά του εξωτερικού (Μεγάλη Βρετα-νία Μέση Ανατολή)

Μέσα στα επόμενα τρία χρό-νια η διοίκηση προσδοκά να έχει ξεπεράσει τα 25 καταστήματα διατηρώντας μέχρι στιγμής ένα δίκτυο συνολικά 12 καταστη-μάτων

Μάλιστα πρόσφατα προχώρη-σε στο άνοιγμα ενός νέου κατα-στήματος στο Μαρούσι ενώ μέ-σα στο 2020 θα προσθέσει στο δίκτυό της ακόμα δύο ένα στα δυτικά προάστια και άλλο ένα στον Πειραιά ανεβάζοντας τον αριθμό τους στα 15 Η επέκταση της αλυσίδας και σε άλλες περιο-χές της Αττικής καθώς και η αύ-ξηση των πωλήσεων σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα κατά το δίμηνο του lockdown αναμένεται να ενισχύσουν τον τζίρο της laquoΒιολογικό Χωριόraquo ο οποίος εκτιμάται ndashμε τα μέχρι στιγμής δεδομέναndash πως θα αγ-γίξει τα 145-15 εκατ ευρώ το 2020 από 12 εκατ το 2019

laquoΤο 2020 ξεκίνησε με σημα-ντική αύξηση του ποσοστού πω-λήσεων σε σύγκριση με πέρυσι Στη συνέχεια από τα μέσα του Μαρτίου και έπειτα οι πωλήσεις ενισχύθηκαν κατά πολύ Ενδει-κτικά τον Μάρτιο την περίοδο της έξαρσης του κορωνοϊού οι πωλήσεις σημείωσαν άνοδο 70 συγκριτικά με πέρυσιraquo αναφέρει στην laquoΚraquo ο γενικός διευθυντής της αλυσίδας Γιάννης ∆εληκά-ρης προσθέτοντας ότι κατά τη διάρκεια του lockdown (Μάρτιος - Μάιος) αυτές ενισχύθηκαν κατά 50 Την περίοδο της καραντί-νας τα τρόφιμα ιδίως τα όσπρια

και τα ζυμαρικά κυριάρχησαν στο καλάθι των καταναλωτών εν αντιθέσει με τα συμπληρώματα τροφής και τα καλλυντικά που αντιπροσωπεύουν ένα μικρότερο ποσοστό πωλήσεων της τάξεως του 6-7

Ακόμη πιο μεγάλη ήταν η αύ-ξηση των πωλήσεων στο e-shop της αλυσίδας η οποία ξεπέρασε το 300 ενώ αντίστοιχη ήταν και η αύξηση των πωλήσεων που πραγματοποιήθηκαν μέσω των τηλεφωνικών παραγγελιών την περίοδο της καραντίνας Αξίζει

να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 200 μικρές ατομικές επιχειρή-σεις που περιλαμβάνουν στην γκάμα τους και βιολογικά προϊό-ντα εκ των οποίων περίπου 100 βρίσκονται στην Αττική (green stores)

Επίσης υπάρχουν 2-3 μικρές αλυσίδες 4 καταστημάτων που πωλούν βιολογικά προϊόντα ενώ χώρο για την πώληση και βιολο-γικών τροφίμων διαθέτουν και οι μεγάλοι παίκτες του λιανε-μπορίου

laquoΣτο ldquoΒιολογικό Χωριόrdquo οι πε-λάτες μπορούν να προμηθευτούν όλες τις κατηγορίες βιολογικών τροφίμωνraquo αναφέρει ο κ ∆ε-ληκάρης επισημαίνοντας ότι η αλυσίδα δίνει έμφαση σε ειδικές κατηγορίες καταναλωτών όπως είναι οι vegan οι χορτοφάγοι ή όσοι αφαιρούν το αλάτι ή τη ζάχαρη από τη διατροφή τους

Αύξηση τζίρου 50σημείωσε η αλυσίδαlaquoΒιολογικό Χωριόraquo

Του ΗΛΙΑ Γ ΜΠΕΛΛΟΥ

Οι πρόσφατες εκτιμήσεις γα μικρότερο αριθμό αφίξεων ξένων τουριστών στηρίζονται αφενός στις χαμηλές επι-δόσεις του Ιουλίου και αφετέρου στο εν εξελίξει δεύτερο κύμα της πανδημίας

Η ενίσχυση των πωλήσεων καταγράφηκετο τρίμηνο που είχε επιβληθεί καραντίνα (Μάρτιος - Μάιος)

Στο πρόγραμμα laquoΣυν-Εργασίαraquo εντάσσει και τους εποχικούς ερ-γαζομένους που προσελήφθησαν έως τις 10 Αυγούστου το υπουρ-γείο Εργασίας καθώς η πράξη νομοθετικού περιεχομένου που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ απελευ-θερώνει τις προϋποθέσεις για την ημερομηνία πρόσληψης Στο νέο πακέτο μέτρων που περιλαμβάνει η ΠΝΠ η στήριξη εργοδοτών και εργαζομένων έχει δύο άξονες που φτάνουν έως και τον Σεπτέμβριο ώστε να εξασφαλιστεί η προσαρ-μογή στις εξαιρετικά δύσκολες οι-κονομικές συνθήκες και μάλιστα εν μέσω αναζωπύρωσης της παν-δημίας του κορωνοϊού

Οπως έχει αποκαλύψει η laquoΚraquo με τη νέα ρύθμιση δίνεται η δυ-νατότητα αναστολής συμβάσε-ων εργασίας για τους μήνες Αύ-γουστο και Σεπτέμβριο όχι μόνο στις επιχειρήσεις του τουρισμού και των μεταφορών αλλά και σε αυτές του επισιτισμού του πολι-τισμού και του αθλητισμού κα-θώς και κάθε άλλου κλάδου που πλήττεται σημαντικά βάσει ΚΑ∆ Στην πράξη δίνεται η δυνατότη-τα στις χιλιάδες επιχειρήσεις του επισιτισμού που τον Ιούλιο είχαν τεθεί εκτός αναστολών συμβά-σεων να κάνουν χρήση του μέ-τρου για τους ίδιους ή και για νέους εργαζομένους Αναλυτικά βάσει της ΠΝΠ οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους επισιτισμού αθλητι-σμού και πολιτισμού καθώς και κάθε άλλου είδους επιχειρήσεις που ανήκουν στους πληττόμε-

νους ΚΑ∆ μπορούν να θέτουν σε αναστολή σύμβασης μέρος ή ακόμη και το 100 των εργαζο-μένων τους είτε είχαν τεθεί σε αναστολή τους προηγούμενους μήνες είτε όχι ∆ίνεται επίσης η δυνατότητα στους εργοδότες

να θέτουν σε αναστολή εργαζο-μένους τους οποίους είχαν ανα-καλέσει οριστικά στο παρελθόν

Οπως ρητά αναφέρεται στη ρύθμιση σε αναστολή μπορούν να τεθούν οι εργαζόμενοι που έχουν προσληφθεί έως και τη δη-μοσίευση της νέας ρύθμισης σε ΦΕΚ ήτοι τη 10η Αυγούστου Η αναστολή μπορεί να διαρκέσει έως 30 ημέρες ανά μήνα Οι ερ-γαζόμενοι που θα τεθούν σε ανα-στολή ολόκληρο τον Αύγουστο ή και ολόκληρο τον Σεπτέμβριο θα λάβουν 534 ευρώ ανά μήνα ∆ιαφορετικά η αποζημίωση ει-δικού σκοπού θα υπολογιστεί με βάση τις ημέρες της αναστολής

ανά μήνα με βάση υπολογισμού τα 178 ευρώ ανά ημέρα Και σε αυτή την περίπτωση ισχύει η ρή-τρα της μη απόλυσης καθώς οι εργοδότες υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις του προσω-πικού τους με απολύσεις για όσο χρόνο κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής και σε κάθε περί-πτωση μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου Οι εργοδότες υποχρεούνται επί-σης μετά τη λήξη του χρονικού διαστήματος της αναστολής να διατηρήσουν για χρονικό διάστη-μα 30 ημερών τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας

Παράλληλα στη νέα ΠΝΠ γί-νεται ακόμη μία προσπάθεια δι-άσωσης του μηχανισμού laquoΣυν-Εργασίαraquo που ανοίγει πλέον και για τους εποχικούς εργαζομένους Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με την αρχική διάταξη ο μηχανι-σμός εφαρμόστηκε σε εργαζο-μένους που είχαν εξαρτημένη σχέση εργασίας πλήρους απασχό-λησης στις 30 Μαΐου του 2020 Με την προϋπόθεση αυτή απο-κλείονταν από την ένταξη στον μηχανισμό οι εποχικοί εργαζό-μενοι που προσλήφθηκαν τον Ιούνιο τον Ιούλιο ή και τον Αύ-γουστο Με τη νέα διάταξη διευ-ρύνεται το πεδίο εφαρμογής του προγράμματος προκειμένου να ενταχθούν περισσότεροι εργα-ζόμενοι σε αυτόν καθώς προ-βλέπεται πως στον μηχανισμό laquoΣυν-Εργασίαraquo εντάσσονται όλοι οι εργαζόμενοι πλήρους απασχό-λησης που έχουν προσληφθεί μέ-χρι την ημερομηνία δημοσίευσης της ΠΝΠ σε ΦΕΚ

Οι εργαζόμενοι που θα τεθούν σε αναστολή ολόκληρο τον Αύγουστο ή και ολόκληρο τον Σεπτέμβριο θα λάβουν 534 ευρώ ανά μήνα ∆ιαφορετι-κά η αποζημίωση ειδικού σκοπού θα υπολογιστεί με τις ημέρες της ανα-στολής ανά μήνα και με βάση υπολογισμού τα 178 ευρώ ανά ημέρα

Της ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Προβλέπεται αναστολή σύμβασης και ένταξη στο laquoΣυν-Εργασίαraquo για όσους προσελήφθησαν έως 10 Αυγούστου

Παράταση αναστολής συμβάσεωνlaquoΣυν-Εργασίαςraquo έως ΣεπτέμβριοΔύο άξονες στήριξης εργοδοτών και εργαζομένων προβλέπει η νέα ΠΝΠ

ΙΝΤΙ

ΜΕ

Η συνολική αξία εξαγωγών το διά-στημα Μαρτίου - Μαΐου 2020 ανήλθε σε 62839 εκατ ευρώ αναφέρει σε ανάλυσή της η ΕΛ-ΣΤΑΤ

Πιο αναλυτικά μεταξύ Μαρ-τίου - Μαΐου 2020 και της αντί-στοιχης περιόδου του 2019 πα-ρατηρούνται οι εξής μεταβολέςbull Η συνολική αξία των εξαγω-γών των επιχειρήσεων σε κάθε μία από τις οποίες η επιμέρους αξία εξαγωγών παρουσίασε μεί-ωση μεγαλύτερη από 50 ανήλ-θε σε 9779 εκατ ευρώ ενώ η αξία εξαγωγών που αντιστοιχεί σε μείωση μικρότερη από 50 ανήλθε σε 22928 εκατ ευρώbull Η συνολική αξία των εξαγω-γών των επιχειρήσεων σε κάθε μία από τις οποίες η επιμέρους αξία εξαγωγών παρουσίασε αύ-ξηση ανήλθε σε 30132 εκατ ευρώ

Οσον αφορά τις επιχειρήσεις σε αναστολή λειτουργίας λόγω COVID-19 εξετάζεται η επίδραση αναφορικά με δύο παράγοντες τον αριθμό των επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν εξαγωγές και την αξία των εξαγωγών Αναλυ-τικότερα

Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις που κατατάσσονται σε ΚΑ∆ που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργί-ας με κρατική εντολή λόγω της COVID-19 αποτελούν το 91 του συνόλου των εξαγωγικών επιχει-ρήσεων κατά το έτος 2019 Πα-ράλληλα οι επιχειρήσεις των εν λόγω κλάδων οικονομικής δρα-στηριότητας αποτελούν το 76 του συνόλου των επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν εξαγωγές αγαθών κατά τη χρονική περί-οδο Μαρτίου - Μαΐου 2019 και αντίστοιχα το 64 για το 2020

Η αξία των εξαγωγών αγαθών των επιχειρήσεων που κατατάσ-σονται σε ΚΑ∆ που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας με κρατι-κή εντολή λόγω του κορωνοϊού αποτελεί το 27 του συνόλου της αξίας εξαγωγών αγαθών κα-τά το έτος 2019 Παράλληλα η αξία των εξαγωγών αγαθών των επιχειρήσεων των εν λόγω κλά-δων οικονομικής δραστηριότητας αποτελεί το 23 και το 21 της συνολικής αξίας των εξαγωγών αγαθών κατά τη χρονική περί-οδο Μαρτίου - Μαΐου 2019 και 2020 αντίστοιχα

Τέλος η ανάλυση της ΕΛΣΤΑΤ εστιάζει στο διεθνές εμπόριο αγαθών και στη συνολική αξία των εξαγωγών κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου - Μαΐου 2020 η οποία ανήλθε στο ποσό των 121658 εκατ ευρώ έναντι 140586 εκατ ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2019 παρου-σιάζοντας δηλαδή μείωση σε ευ-ρώ 135 Η μεγαλύτερη μείωση στην αξία εξαγωγών - αποστο-λών κατά το διάστημα Ιανουα-ρίου - Μαΐου 2020 ως προς το ίδιο διάστημα του έτους 2019 παρουσιάζεται στην ομάδα τυπο-ποιημένης ταξινόμησης αγαθών ΤΤ∆Ε 3 laquoΟρυκτά καύσιμα λιπα-ντικά κλπraquo κατά 398 ενώ η μεγαλύτερη αύξηση στην ομάδα 4 laquoΛάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσηςraquo κατά 431

Ο κορωνοϊός έπληξετις εξαγωγές το τρίμηνοΜαρτίου - Μαΐου

Η κατηγορία laquoΟρυκτά καύσιμα λιπαντικά κλπraquo εμφανίζει τη μεγαλύτερη πτώση

Ε Λ Λ Α Δ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Το 80 των επιχειρήσεων θα κα-ταβάλει μειωμένη προκαταβολή φόρου με τις περισσότερες εξ αυ-τών να πληρώνουν τη μισή προ-καταβολή για το έτος 2020 Τα στοιχεία που ελήφθησαν από τις εφορίες όλης της χώρας δείχνουν ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους η καθίζηση του τζίρου ήταν συντρι-πτική δεδομένων των μέτρων που είχαν ληφθεί από την κυβέρνηση Υπό αυτές τις συνθήκες παράγων του οικονομικού επιτελείου υπο-λογίζει ότι φέτος οι επιχειρήσεις θα πληρώσουν λιγότερο φόρο (φό-ρο εισοδήματος συν προκαταβολή φόρου) ύψους 12-15 δισ ευρώ Σύμφωνα με τη νομοθεσίαbull Εάν το ποσοστό πτώσης τζίρου το πρώτο εξάμηνο του 2020 ένα-ντι του πρώτου εξαμήνου 2019 ήταν μεταξύ 5-15 η προκατα-βολή φόρου μειώνεται κατά 30bull Για πτώση τζίρου 151-25 η προκαταβολή περιορίζεται στο 50bull Για πτώση τζίρου 251-35 το ποσοστό της μείωσης φτάνει στο 70bull Για πτώση τζίρου άνω του 35 η προκαταβολή φόρου μηδενί-ζεται

Για τον υπολογισμό λαμβά-νονται υπόψη οι δηλώσεις ΦΠΑ του πρώτου εξαμήνου 2019 και του πρώτου εξαμήνου του 2020 ως εξήςα) Για όσους τηρούν απλογραφι-κά λογιστικά αρχεία λαμβάνεται υπόψη η δήλωση ΦΠΑ του πρώ-του τριμήνου που έχει υποβληθεί και η δήλωση ΦΠΑ του δευτέρου τριμήνου που υποβλήθηκε μέχρι τις 3172020 ήβ) Για όσους τηρούν διπλογρα-φικά λογιστικά αρχεία οι δηλώ-σεις ΦΠΑ Ιανουαρίου - Μαΐου που έχουν υποβληθεί και η δήλωση ΦΠΑ Ιουνίου που υποβλήθηκε μέ-χρι τις 3172020

Για τα νομικά πρόσωπα ή νομι-κή οντότητα ή φυσικό πρόσωπο που ασκούν επιχειρηματική δρα-στηριότητα και δεν έχουν υπο-χρέωση υποβολής δήλωσης ΦΠΑ καθrsquo όλη τη διάρκεια των συγκρι-νόμενων εξαμήνων το ποσό της προκαταβολής φόρου εισοδήμα-τος μειώνεται κατά 50

Σημειώνεται ότι όσες εταιρεί-ες επιχειρήσουν να επωφεληθούν της μειωμένης προκαταβολής χω-ρίς να τη δικαιούνται ολικά ή μερικά επιβάλλεται από τη φο-

ρολογική διοίκηση πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της μειωμένης προκαταβολής που όφειλαν να καταβάλουν

Οι επιχειρήσεις που δικαιού-νται τη μειωμένη προκαταβολή φόρου θα πρέπει να έχουν λά-βει ήδη μήνυμα στην προσω-πική τους θυρίδα στο Taxisnet Οσες είναι δικαιούχοι της μειω-μένης προκαταβολής θα πρέπει να υποβάλουν τροποποιητική δή-λωση το αργότερο μέχρι τις 30 ∆εκεμβρίου 2020 Στο μήνυμα αναφέρονται τα εξής laquoΜε βάση τα στοιχεία εσόδων από τις σχε-τικές φορολογικές δηλώσεις σας δικαιούστε μείωση του συντελε-

στή προκαταβολής του φόρου ει-σοδήματος φορολογικού έτους 2020 Επωφεληθείτε άμεσα από την παραπάνω μείωση του συ-ντελεστή προκαταβολής φόρου υποβάλλοντας τροποποιητική δή-λωση για το έτος 2019 μέχρι την 30122020 Η υποβολή της τρο-ποποιητικής δήλωσης αυτής είναι πολύ απλή και χρειάζεται ελάχι-στα λεπτά της ώρας Μετά την είσοδό σας στην εφαρμογή ει-σοδήματος του myTAXISnet επι-λέγετε υποβολή τροποποιητικής δήλωσης και οριστικοποιείτε τη δήλωση που εμφανίζεται χωρίς να απαιτείται κάποια συμπλήρω-ση του περιεχομένου τηςraquo

Ενδεικτικά για το πώς διαμορ-φώνεται η μείωση της προκατα-βολής φόρου είναι τα ακόλουθα παραδείγματα

Παραδείγματα ndash Εστω επιχείρηση (φυσικό

πρόσωπο νομικό πρόσωπο ή νο-μική οντότητα) εμφανίζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου του 2019 ύψους 80000 ευρώ ενώ

αντίστοιχα εμφανίζει κύκλο ερ-γασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου 2020 ύψους 60000 ευρώ Στην πε-ρίπτωση αυτή η ποσοστιαία μεί-ωση του κύκλου εργασιών ΦΠΑ που έχει επέλθει κατά το πρώτο εξάμηνο 2020 συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο 2019 είναι 25 και επομένως η επιχείρηση δι-καιούται μείωση προκαταβολής φόρου 50

Εστω επιχείρηση εμφανίζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου 2019 ύψους 120000 ευρώ ενώ αντίστοιχα εμφανί-ζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώ-του εξαμήνου 2020 ύψους 40000 ευρώ Στην περίπτωση αυτή η ποσοστιαία μείωση του κύκλου εργασιών ΦΠΑ που έχει επέλθει κατά το πρώτο εξάμηνο 2020 συ-γκριτικά με το πρώτο εξάμηνο 2019 είναι 6666 και επομένως η επιχείρηση δικαιούται μείωση προκαταβολής φόρου 100

Εταιρεία που ανήκει στον τρι-τογενή τομέα της οικονομίας εμ-φανίζει ετήσιο κύκλο εργασιών ΦΠΑ για το 2019 ύψους 120000 ευρώ εκ των οποίων στο τρίτο τρίμηνο του 2019 αντιστοιχούν 70000 ευρώ δηλαδή ποσοστό άνω του 50 του ετήσιου κύκλου εργασιών ΦΠΑ του ίδιου έτους Στην περίπτωση αυτή μηδενίζεται η προκαταβολή φόρου εισοδήμα-τος που υπολογίζεται στη δήλω-ση για το φορολογικό έτος 2019

Επιχείρηση που ανήκει στον τριτογενή τομέα της οικονομίας εμφανίζει ετήσιο κύκλο εργασιών ΦΠΑ για το 2019 ύψους 160000 ευρώ εκ των οποίων στο τρίτο τρίμηνο του 2019 αντιστοιχούν 75000 ευρώ δηλαδή ποσοστό κάτω του 50 του ετήσιου κύ-κλου εργασιών ΦΠΑ του ίδιου έτους Στην περίπτωση αυτή δεν έχει εφαρμογή η διάταξη για μη βεβαίωσημηδενισμό της προκα-ταβολής φόρου εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2019

Εστω ότι ένα νομικό πρόσω-πο με φορολογικό έτος που λή-γει στις 30 Ιουνίου έχει υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήμα-τος για το φορολογικό έτος 2019 για το ακόλουθο χρονικό διάστη-μα 172019 - 3062020 Στην περίπτωση αυτή για σκοπούς μείωσης της προκαταβολής εξε-τάζεται η μείωση του κύκλου ερ-γασιών ΦΠΑ το πρώτο εξάμηνο του 2020 έναντι του πρώτου εξα-μήνου του 2019 κατά ρητή δια-τύπωση του νόμου

Με λουκέτο κινδυνεύει 1 στις 4 επι-χειρήσεις του κλάδου εστίασης εξαιτίας των περιοριστικών μέ-τρων που έχουν επιβληθεί με στό-χο τη συγκράτηση της εξάπλωσης του ιού Εκπρόσωποι του κλάδου αναφέρουν στην laquoΚraquo ότι αναμένε-ται να κλείσουν 30000-40000 επι-χειρήσεις από τις περίπου 120000 και άνω που δραστηριοποιούνται στον κλάδο επισημαίνοντας ότι μέσα στο επόμενο διάστημα μπο-ρεί να χρεοκοπήσουν επιχειρήσεις που δεν κατόρθωσαν να επιβιώ-σουν κατά τη διάρκεια της παν-δημίας Μολονότι αναγνωρίζουν την ανάγκη λήψης μέτρων προ-στασίας κατά της διασποράς του κορωνοϊού οι ίδιοι θεωρούν το ίδιο αναγκαία τη λήψη μέτρων στήριξης από την πολιτεία για τις επιχειρήσεις εστίασης καθώς η πανδημική κρίση έχει πλήξει σημαντικά τη ρευστότητά τους

Εν τω μεταξύ η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να κα-τεβάσουν ρολά μπαρ και εστια-τόρια σε συγκεκριμένες περιοχές από τις 12 το βράδυ έως τις 7 το πρωί (118-238) χαρακτηρίζεται laquoκαταστροφικήraquo από παράγοντες του κλάδου καθώς ήδη υπάρχουν σκέψεις από πολλές επιχειρήσεις να μην ανοίξουν καθόλου Πα-ράλληλα προειδοποιούν ότι το κλείσιμο των καταστημάτων τις συγκεκριμένες ώρες μπορεί να

δημιουργήσει συνωστισμό σε άλ-λα μέρη (πχ πλατείες παραλίες) λόγω της διακίνησης αλκοόλ από μικρότερα σημεία πώλησης (μί-νι μάρκετ)

laquoΗδη υπάρχει δυστοκία στην πληρωμή των υποχρεώσεων που έχουν συσσωρευτεί όλο αυτό το διάστημα ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει κύμα αθέτησης πλη-ρωμώνraquo αναφέρει στην laquoΚraquo ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ και πρόε-δρος της Πανελλήνιας Ομοσπον-

δίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργος Καββαθάς

laquoΣτις περιοχές όπου έχει επι-βληθεί μερικό ή ολικό lockdown θα πρέπει να υπάρχουν οριζόντια μέτρα στήριξης όπως η αναστο-λή πληρωμών η χρηματοδότηση του κλάδου η μείωση των συ-ντελεστών ΦΠΑ η κάλυψη στο 100 του μη μισθολογικού κό-στους από την πολιτεία ρυθμί-σεις των οφειλών των επιχειρή-

σεων καθώς και παράταση έως το τέλος του χρόνου της έκπτωσης φόρου κατά 40 για τα ενοίκια που καταβάλλουν οι επαγγελματί-ες του χώρουraquo Κατά τον ίδιο εάν δεν υπάρξουν μέτρα στήριξης ο κλάδος οδηγείται σε καταστρο-φή ενώ μπορεί να ακολουθήσει και στάση πληρωμών η οποία θα είναι επιζήμια τόσο για το ∆ημό-σιο όσο και για τους ιδιώτες που συναλλάσσονται με τον κλάδο

Ζοφερή είναι η εικόνα που επικρατεί και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης όπου τα καταστή-ματα εστίασης και διασκέδασης καλούνται ήδη από χθες να πε-ριορίσουν το ωράριο λειτουργίας τους Εκπρόσωπος του συλλόγου εστίασης της Θεσσαλονίκης επι-σημαίνει ότι laquoμετά το κλείσιμο των καταστημάτων για 3 μήνες ο κλάδος δεν έχει καταφέρει να ορθοποδήσει

Αυτό που συμβαίνει τώρα εί-ναι μια μείωση της λειτουργικό-τητας των καταστημάτων Στο μεταξύ από τη στιγμή που δεν υπάρχουν μέτρα ενίσχυσης από την κυβέρνηση θα προκληθούν προβλήματα ρευστότηταςraquo Εκ-πρόσωπος του κλάδου αναφέρει ότι εκτός από την επιστρεπτέα προκαταβολή δεν έχει υπάρξει κάποιου άλλου είδους οικονομική βοήθεια προς τον κλάδο

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΝΤΗ

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Στο υπ Οικονομικών εκτιμούν ότι η φορο-λογική επιβάρυνση των εταιρειών θα είναι χαμηλότερη κατά 12-15 δισ

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται ανά την επικράτεια τα έργα αναβάθμισης οδοφωτισμού σε δήμους και πε-ριφέρειες με ολοκληρωμένους 25 διαγωνισμούς ενώ περίπου άλλοι 25 βρίσκονται σε διαδικασία δημο-πράτησης Οι περισσότεροι δήμοι επιλέγουν πλέον τη μέθοδο ΣΕΑ (συμβάσεις ενεργειακής αναβάθ-μισης) σημειώνουν πηγές της αγο-ράς Τούτο συμβαίνει διότι πολλοί θεωρούν ότι η απλή προμήθεια led φωτιστικών και λαμπτήρων ενέχει και τεχνολογικά ρίσκα καταλήγο-ντας σε μεγαλύτερο κόστος τελικά για τον δήμο αφού η συντήρηση και η λειτουργία του συστήματος είναι κοστοβόρες στο βάθος της δωδεκαετίας περίοδος που προβλέ-πουν οι περισσότεροι από αυτούς τους διαγωνισμούς Σημαντική πα-ράμετρος είναι και η υπο-ελλειμμα-τική αξία του project όταν μετά τη λήξη της σύμβασης τα φωτιστικά και τα συστήματα ελέγχου και λει-τουργίας παραμένουν στον δήμο

Στη φάση αξιολόγησης βρίσκε-ται και ο μεγάλος διαγωνισμός αλ-λαγής φωτιστικών της Περιφέρειας Αττικής και σύμφωνα με πληρο-φορίες κατά τη διαδικασία απορ-ρίφθηκαν όλες οι προσφορές πλην μιας οπότε ενδέχεται αναφέρουν κύκλοι της αγοράς η περιφέρεια να επαναπροκηρύξει τον διαγωνισμό των 30 εκατ ευρώ Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα οδο-φωτισμού με στόχο την εξοικονό-μηση πόρων με αντικείμενο την αντικατάσταση των λαμπτήρων στο περιφερειακό οδικό δίκτυο Το οδικό δίκτυο της Περιφέρειας Αττικής έχει μήκος περίπου 1700 χιλιόμετρα και ο οδοφωτισμός του γίνεται ακόμα με παλαιού τύπου λαμπτήρες με την εγκατεστημέ-νη ονομαστική ισχύ τους να υπο-λογίζεται στα 93 MW Το έργο πε-ριλαμβάνει την αντικατάσταση περίπου 21920 φωτιστικών σε βα-σικούς οδικούς άξονες με φωτιστι-κά υψηλής ενεργειακής απόδοσης έτσι ώστε η εγκατεστημένη ισχύς να μειωθεί κάτω από τα 37 MW

ήτοι εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 60

Μια τέτοιου τύπου αλλά μικρό-τερου έργου σύμβαση ενεργειακής αναβάθμισης υπεγράφη πριν από λίγες ημέρες μεταξύ του ∆ήμου Βέ-λου-Βόχας του νομού Κορινθίας και της εταιρείας ενεργειακής εξοικο-νόμησης (Energy Service Company) laquoΒασήλιος ΑΕraquo Προβλέπει την αντικατάσταση των περίπου 5600 παλαιών φωτιστικών και λαμπτή-ρων του δήμου με νέα υπερσύγχρο-να φωτιστικά led διασυνδεδεμένα μεταξύ τους καθώς και τη συντήρη-ση και τη διαχείριση του συστήμα-τος Η εξοικονόμηση για τον δήμο θα είναι άνω του 80 και σε αυτήν συμπεριλαμβάνεται η εξοικονόμη-ση από την περίοδο λειτουργίας και συντήρησης του συστήματος από τον ανάδοχο για 10 έτη

Το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 19 εκατ ευρώ Η ίδια ανάδο-χος έχει αναλάβει ήδη τέσσερα έρ-γα εγκατάστασης και λειτουργίας οδοφωτισμού ενώ φέρεται να έχει μειοδοτήσει σε άλλους τόσους δια-γωνισμούς μικρών δήμων όπως τα Καμένα Βούρλα και η Μαρώνεια Πρόσφατα ανέλαβε και ξεκίνησαν ήδη να τρέχουν συμβάσεις της στα Βριλήσσια και στην Κόνιτσα αλλά και στην Καλαμάτα Η χρηματο-δότηση και επένδυση στην περί-πτωση του δήμου το νομού Κοριν-θίας πραγματοποιείται 100 από πλευράς του αναδόχου όπως σε όλα τα έργα ΣΕΑ και η αμοιβή του αναδόχου θα προκύψει από μέρος της ωφέλειας της εξοικονόμησης του δήμου

ΗΛΙΑΣ Γ ΜΠΕΛΛΟΣ

Σε εξέλιξη 50 έργααναβάθμισης οδοφωτισμού

Μειωμένη προκαταβολή φόρουγια οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις

Απειλή για 40000 λουκέτα στην εστίαση φέτος

Οι περισσότερες θα έχουν ελάφρυνση άνω του 50 σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία

Πιθανόν να προκηρυ-χθεί εκ νέου ο διαγωνισμός της Περιφέρειας Αττι-κής ύψους 30 εκατ

Περιφέρειες και δήμοι στοχεύουν σε εξοικονόμηση ενέργειας 60 με 80

Σε όσες εταιρείες επιχειρήσουν να επωφεληθούν της μειωμένης προκα-ταβολής χωρίς να τη δικαιούνται ολικά ή μερικά επιβάλλεται από τη φο-ρολογική διοίκηση πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της μειωμένης προκατα-βολής που όφειλαν να καταβάλουν

Η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να κατεβάσουν ρολά μπαρ και εστι-ατόρια σε συγκεκριμένες περιοχές από τις 12 το βράδυ έως τις 7 το πρωί (118-238) χαρακτηρίζεται laquoκαταστροφικήraquo από παράγοντες του κλάδου

ΑΠ

Ε

Η έντονη αβεβαιότητα λόγω της παν-δημικής κρίσης επέφερε πρόσκαι-ρες αλλαγές στην καταναλωτική δαπάνη οι οποίες με τη σειρά τους επηρέασαν άλλους τομείς της οι-κονομίας αναφέρει ανάλυση της Alpha Bank η οποία δημοσιεύεται στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομι-κών εξελίξεων της διεύθυνσης Οι-κονομικών Μελετών

Σύμφωνα με εμπειρικές μελέ-τες κατά τη διάρκεια οικονομικών υφέσεων ιδιαίτερα όταν έπονται υγειονομικών κρίσεων τα αυστη-ρά περιοριστικά μέτρα και ο υψη-λός κίνδυνος εξάπλωσης των επι-δημιών έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη συμπεριφορά των καταναλω-τών καθώς γίνονται πιο laquoσυντη-ρητικοίraquo στις αγορές τους λόγω της ανασφάλειας για το μέλλον και ειδικά για τις προοπτικές απα-σχόλησης και την εξέλιξη των ει-σοδημάτων

Τούτο επιβεβαιώνεται και από τα πρόσφατα στοιχεία της οικονο-μικής συγκυρίας αφού φαίνεται ότι οι Ελληνες καταναλωτές το δίμηνο Μαρτίου - Απριλίου περιορίστηκαν κυρίως στα είδη πρώτης ανάγκης και στις ανελαστικές αγορές από τις μεγάλες αλυσίδες τροφίμων και

τα φαρμακεία ενώ παράλληλα μει-ώθηκε κατακόρυφα η ζήτηση για διαρκή αγαθά και είδη υψηλής ει-σοδηματικής ελαστικότητας (πχ έπιπλα συσκευές ένδυση)

Το συνδυαστικό αποτέλεσμα των δύο αυτών εξελίξεων συνέ-βαλε στην υποχώρηση της δα-πάνης των νοικοκυριών η οποία ως ένα βαθμό οδήγησε στην αύ-ξηση της laquoαναγκαστικήςraquo απο-ταμίευσης (οι καταναλωτές δεν μπορούν να δαπανήσουν εξαιτί-ας του lockdown)

Ως αποτέλεσμα σημειώθηκε σημαντική άνοδος της καταθετι-κής βάσης των νοικοκυριών το δι-άστημα Μαρτίου - Μαΐου 2020 Η υποχώρηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών έχει μεγάλη βαρύτη-τα για την ανάκτηση μέρους της αναπτυξιακής δυναμικής της οικο-νομίας από το επόμενο έτος αφού σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμη-ση της συμβουλευτικής εταιρείας McKinsey μια πτώση της δαπάνης για αγαθά και υπηρεσίες που δεν είναι πρώτης ανάγκης (πχ αυτο-κίνητα συσκευές εστιατόρια τα-ξίδια) κατά 40-50 δύναται να οδηγήσει σε υποχώρηση του ΑΕΠ περίπου κατά 10

Τα απαραίτητα αγόρασανοι καταναλωτές το δίμηνοΜαρτίου - Απριλίου

Ε Λ Λ Α Δ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 202010 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δι-σεκατομμυρίων ευρώ που αποφά-σισαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τον πε-ρασμένο μήνα δεν πρόκειται να διακυβεύσει την πιστοληπτική αξι-ολόγηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης που βρίσκεται στο ανώτερο επίπε-δο Σύμφωνα με τους δύο από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους πιστο-ληπτικής αξιολόγησης Moodyrsquos και Fitch η βαθμολογία των τρι-ών Α είναι απολύτως ασφαλής πα-ρά τον εκτεταμένο δανεισμό που προβλέπεται στο πλαίσιο του Τα-μείου Ανάκαμψης με σκοπό την ανάταση των ευρωπαϊκών οικονο-μιών από το πλήγμα της πανδημί-ας Οπως τονίζουν οι δύο οίκοι η βαθμολογία ΑΑΑ όπως και κάθε βαθμολογία πιστοληπτικής αξιο-λόγησης εξαρτάται από την ικα-νότητα και την προθυμία βέβαια του δανειολήπτη να αποπληρώσει το χρέος του Στην περίπτωση του κοινού χρέους ύψους 750 δισεκα-τομμυρίων ευρώ που θα εκδώσει η Κομισιόν για λογαριασμό των χωρών-μελών της ΕΕ υπάρχουν επαρκείς εγγυήσεις από τις πρό-σθετες εισφορές χωρών με βαθ-μολογία ΑΑΑ όπως η Γερμανία και η Ολλανδία Γιrsquo αυτό και δεν πρόκειται να κινδυνεύσει η βαθ-μολογία των τριών Α όσες κι αν είναι οι διαφωνίες και οι διενέξεις μεταξύ των χωρών-μελών σχετικά με τους πρόσθετους φόρους που θα επιβάλουν για να αποπληρώ-σουν το νέο χρέος

Η συμφωνία για το Ταμείο Ανά-καμψης προβλέπει πως η ΕΕ θα διερευνήσει τη δυνατότητα άντλη-σης εσόδων από νέους πόρους όπως για παράδειγμα ο υπό συ-ζήτηση ψηφιακός φόρος ο φόρος στις ψηφιακές υπηρεσίες δηλαδή ή ο φόρος σε ρυπογόνους εισαγω-γές Μέχρι στιγμής επικρατεί διχο-γνωμία μεταξύ των χωρών-μελών σχετικά με τους νέους φόρους αλ-λά όπως τονίζουν οι δύο οίκοι οι

διαφωνίες αυτές δεν πρόκειται να καθορίσουν τη φερεγγυότητα και το αξιόχρεο της ΕΕ ούτε και τη βαθμολογία του χρέους της

Μιλώντας σχετικά στους Financial Times ο Ντίτμαρ Χόρ-νουνγκ διευθυντικό στέλεχος της Moodyrsquos υπογράμμισε πως οι ευ-ρωπαϊκές κυβερνήσεις προβλέ-πουν παράλληλα στον προϋπολο-γισμό της ΕΕ πρόσθετα κεφάλαια ύψους 80 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως για την αποπληρωμή των νέων ομολόγων Οπως τόνισε χα-

ρακτηριστικά laquoμε αυτό το δεδο-μένο η προέλευση των εσόδων είναι δευτερεύουσας σημασίαςraquo Ανάλογες είναι οι δηλώσεις και στελεχών της Fitch που υπογράμ-μισαν πως η βαθμολογία των τρι-ών Α δεν εξαρτάται από την ικα-νότητα της ΕΕ να διασφαλίσει αυτούς τους πόρους από συγκε-κριμένους φόρους

Σύμφωνα πάντως με τον Αρ-νό Λουί διευθυντικό στέλεχος της Fitch υπάρχει ένας κίνδυνος που προέρχεται από τη στάση των λεγόμενων laquoφειδωλώνraquo χω-ρών του πλούσιου ευρωπαϊκού Βορρά Ο εν λόγω οίκος αξιολόγη-σης θα παρακολουθεί προσεκτικά τη στάση αυτών των χωρών εν προκειμένω Αυστρίας Ολλανδί-ας Σουηδίας και ∆ανίας και ει-δικότερα τυχόν αντιδράσεις τους σε κάθε αίτημα για αυξημένες ει-σφορές στον κοινό προϋπολογι-σμό Οι εν λόγω χώρες έχουν ως

γνωστόν συσπειρώσει τις δυνά-μεις τους και εναντιώνονται στις αυξήσεις δαπανών ενώ ζητούν μικρότερο κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ Οπως τονίζει ο κ Λουί τυχόν αύξηση των εισφορών εν-δέχεται να διευρύνει περαιτέρω τις διαφορές ανάμεσα στις χώρες που εισφέρουν περισσότερο στον προϋπολογισμό τις χώρες laquoκαθα-ρούς χορηγούςraquo όπως είθισται να λέγονται και σε εκείνες που επωφελούνται τα μέγιστα και εί-ναι κυρίως οι χώρες του ευρωπαϊ-κού Νότου Ως εκ τούτου η Fitch προειδοποιεί διά στόματος του κ Λουί πως laquoτυχόν πολιτικές εξελί-ξεις ικανές να υπονομεύσουν τη συνοχή μεταξύ των χωρών-μελών ή να οδηγήσουν σε αναθεώρηση της κοινής απόφασης για στήρι-ξη των ευρωπαϊκών οικονομιών θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την πιστοληπτική αξι-ολόγηση της ΕΕraquo

Σύμφωνα με τους δύο από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch και Moodyrsquos η βαθμολογία ΑΑΑ εξαρτάται από την ικανότητα του δανειολήπτη να αποπληρώσει το χρέος του

Για το κοινό χρέος των 750 δισ του Τα-μείου Ανάκαμψης υπάρχουν επαρκείς εγγυήσεις και πρό-σθετες εισφορές

Απολύτως ασφαλής παραμένειη πιστοληπτική αξιολόγηση της ΕΕΔεν κινδυνεύει η βαθμολογία ΑΑΑ λόγω του εκτεταμένου δανεισμού

ΑΝΑΛΥΣΗ

Ντόναλντ Τραμπ διεθνές εμπόριο Τουρκία Αυτή είναι η τριπλέτα των κινδύνων που αντιμετωπί-ζουν οι αναδυόμενες αγορές τις επόμενες ημέρες μετά την περίο-δο κατά την οποία οι κινήσεις των διεθνών νομισμάτων ακολουθού-σαν το σενάριο του Αυγούστου ndash κι αυτό σημαίνει ότι την προηγού-μενη εβδομάδα οι ισοτιμίες τους είχαν αυξημένη αστάθεια την εντονότερη μάλιστα από τον Μάρ-τιο όταν ξέσπασε η πανδημία Οι αποφάσεις Τραμπ ενδεχομένως να λειτουργήσουν ως πυξίδα σε πρώτη φάση για τους διαπραγ-ματευτές Αν και τα σχετικά δια-τάγματα αφορούν την παράταση των επιδομάτων ανεργίας και την προσωρινή φοροαπαλλαγή επί του μισθού για ορισμένους εργαζομέ-νους ίσως απλώς να προσφέρουν μια βραχύβια ανακούφιση από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού Συν τοις άλλοις ίσως θέσουν σε κίνδυνο τις διαπραγμα-τεύσεις με τους ∆ημοκρατικούς του Κογκρέσου γύρω από ένα ευ-ρύτερου φάσματος πρόγραμμα βοήθειας Στο επίπεδο τώρα του διεθνούς εμπορίου ενδεχομένως τα πράγματα να είναι πιο προβλη-ματικά Η περαιτέρω δυνητική κλιμάκωση των εντάσεων μετα-ξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κί-νας με την προγραμματισμένη επανεξέταση της πρώτης φάσης της εμπορικής διμερούς συμφωνί-ας τους γύρω στις 15 Αυγούστου ίσως εξασθενήσει τη διάθεση των επενδυτών και των συναλλασσο-μένων στη διεθνή κεφαλαιαγορά να αναλαμβάνουν ρίσκο

Η πρωτοβουλία του Αμερικα-νού προέδρου να απαγορεύσει στους ομίλους των Ηνωμένων Πολιτειών τις συναλλαγές με τις κινεζικές εφαρμογές TikTok και WeChat άσκησε πιέσεις στις με-τοχές των επιχειρήσεων των ανα-

πτυσσόμενων κρατών καθώς και στα ομόλογα τα εκπεφρασμένα στα αντίστοιχα νομίσματα

Μια επιδείνωση που θα λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις πέραν των διπλωματικών σχέσεων και θα επεκταθεί και στις οικονομι-κές σχέσεις καιή στην εμπορική διακρατική συμφωνία ενδέχεται να αποτρέψει τους επενδυτές να αναλάβουν ρίσκο με τις τοπο-θετήσεις τους Και πέραν όλων αυτών υπάρχει και η Τουρκία Τις τελευταίες ημέρες συνδέθη-κε με την καταβύθιση της λίρας σε πρωτοφανή επίπεδα ναδίρ εν συγκρίσει με το δολάριο αφορ-μής δοθείσης από την απόφαση των αρχών να μην κάνουν πα-ρεμβάσεις στις χρηματαγορές και να χαλαρώσουν ορισμένους από τους περιορισμούς που είχαν εξαντλήσει τα όρια του τουρκι-κού νομίσματος επί σειρά μη-νών Επιπροσθέτως στα τέλη της περασμένης εβδομάδας οι ρυθμιστικές αρχές της Τουρκίας ανακοίνωσαν τη φοροαπαλλαγή των πωλήσεων σε ξένο συνάλ-λαγμα που διεκπεραιώνουν εγχώ-ρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με αποδέκτριες ξένες τράπεζες laquoΣε συνθήκες ρευστότητας Αυ-γούστου ο απόηχος των αποφά-σεων της Τουρκίας για τη διακο-πή στήριξης της λίρας θα γίνει αισθητός σε όλες τις αγορές των αναδυόμενων χωρών με τις υψη-λές αποδόσεις μιας και οι επεν-δυτές μάλλον θα ανησυχήσουν εν αναμονή των επόμενων αλυ-σιδωτών αντιδράσεων εξαιτίας του κορωνοϊούraquo παρατηρούν οι υπεύθυνοι στρατηγικής αγορών της Goldman Sachs Την προη-γούμενη εβδομάδα σημειωτέ-ον η τουρκική λίρα είχε τη σο-βαρότερη απώλεια μεταξύ των νομισμάτων των αναδυόμενων οικονομιών σε ποσοστό 42

Τρεις παράγοντεςαποσταθεροποίησης

Tων NETTY ISMAIL SIMON FLINT και JUSTIN VILLAMIL BLOOMBERG

Εχοντας πραγματοποιήσει ένα πραγματικό ράλι από την αρχή του έτους όταν δηλαδή οι επεν-δυτές άρχισαν να καταφεύγουν σε ασφαλείς επενδύσεις εξαιτίας της πανδημίας ο χρυσός υποχώρησε εντέλει αυτή την εβδομάδα κάτω από τα 1900 δολάρια η ουγγιά Από τον Ιανουάριο μέχρι την υπο-χώρησή του αυτή την εβδομάδα ο χρυσός είχε ενισχυθεί περίπου 30 και είχε καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με πολλά άλλα πολύτιμα μέταλλα για τα οποία η ζήτηση αυξήθηκε αισθητά εν μέσω της πανδημίας

Η υποχώρηση του χρυσού

οφείλεται εν μέρει στα ενθαρρυ-ντικά οικονομικά αποτελέσματα σε ολόκληρο τον κόσμο τα οποία σε πολλές περιπτώσεις ήταν καλύ-τερα από τα προσδοκώμενα Πα-ράλληλα οι διαπραγματεύσεις της αμερικανικής Γερουσίας σχετικά με τη διοχέτευση ενός νέου πα-κέτου στήριξης στην παγκόσμια υπερδύναμη έδωσε ακόμη μεγα-λύτερη ώθηση στους επενδυτές παγκοσμίως

Εκτός αυτού το επενδυτικό κλίμα βελτιώθηκε αυτή την εβδο-μάδα μετά την ανακοίνωση του

Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πού-τιν για έγκριση του πρώτου εμβο-λίου κατά του κορωνοϊού Μολο-νότι η ασφάλεια του εμβολίου και οι λόγοι πίσω από την εσπευσμέ-νη έγκρισή του αμφισβητήθηκαν έντονα από τη διεθνή κοινότη-τα υπήρξε μια διάχυτη αισιοδο-ξία και πολλοί επενδυτές στρά-φηκαν ξανά σε πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις

Πιο αναλυτικά την Τρίτη ο χρυσός υποχώρησε έως και 53 και όδευε προς τη χειρότερη ημε-ρήσια πτώση από τον Ιούνιο του 2013 Η τιμή του χρυσού συγκρα-

τήθηκε εντέλει λίγο κάτω από τα 1900 δολάρια η ουγγιά και έκτο-τε έχει σταθεροποιηθεί Ωστό-σο ορισμένοι οικονομολόγοι και αναλυτές της αγοράς υποστηρί-ζουν ότι η πανδημία του κορω-νοϊού θα επιδεινώσει ξανά το επενδυτικό κλίμα και συνεπώς ο χρυσός θα συνεχίσει το ράλι τουΑξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι μόλις την προηγούμενη εβδομά-δα το πολύτιμο μέταλλο έφθασε στο ιστορικά υψηλό επίπεδο των 2072 δολαρίων η ουγγιά

laquoΝιώθω πως πρόκειται για μια σύντομη υποχώρηση ∆εν μπο-

ρούσαμε να παραβλέψουμε τις πρωινές ειδήσεις σχετικά με το πιθανό ρωσικό εμβόλιο και με-τά επικρατούσε μια διαρκής αι-σιοδοξία στις αγορέςraquo σχολία-σε χαρακτηριστικά στο Reuters ο Εντουαρντ Μόγια αναλυτής στην OANDA Ο Μόγια αναφε-ρόταν βέβαια στην υποχώρηση της Τρίτης όταν ο Ρώσος πρό-εδρος ανακοίνωσε την έγκριση του εμβολίου

Με την επέλαση του κορωνο-ϊού οι κεντρικές τράπεζες και οι κυβερνήσεις εφάρμοσαν έκτα-κτα μέτρα στήριξης και διοχέτευ-σαν πρωτοφανή ρευστότητα στη διεθνή οικονομία Εξαιτίας της αστάθειας και της αβεβαιότητας που επικρατούσε οι επενδυτές στράφηκαν στον χρυσό ανεβά-ζοντας την τιμή του πολύτιμου μετάλλου σε πρωτοφανή επίπε-δα Την ίδια στιγμή οι αποδόσεις των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου υποχώρησαν σε αρνη-τικό επίπεδο Αντιθέτως την Τρί-τη με την τεράστια υποχώρηση του χρυσού οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων στις ΗΠΑ αυξάνονταν

laquoH κατάσταση με τα πολύτι-μα μέταλλα διαμορφώθηκε από την πτώση των επιτοκίων δανει-σμού τις προβλέψεις για σταθε-ρή αύξηση του πληθωρισμού και την υποχώρηση του αμερικανι-κού δολαρίου

Πλέον το ράλι αυτό επιβρα-δύνεται όσο αυτοί οι παράγο-ντες εξασθενούνraquo σχολίασε στο Reuters o Μπαρτ Μελέκ υψηλόβαθμο στέλεχος στην TD Securities

Τα ενθαρρυντικά νέα για την έγκριση του πρώτου εμβολίου έστρεψαν τους επεν-δυτές σε πιο ριψοκίν-δυνες τοποθετήσεις

Απότομη υποχώρηση της τιμήςτου χρυσού μετά το ξέφρενο ράλιΑπό το ιστορικό υψηλό των 2072 δολ η ουγγιά έπεσε στο επίπεδο των 1900 δολ

Η δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος των αερομετα-φορών αποτυπώνεται και στα τε-λευταία οικονομικά στοιχεία εξα-μήνου της μεγάλης εταιρείας της Νοτιοανατολικής Ασίας Cathay Pacific Airways αλλά και στην ανυ-παρξία νέων παραγγελιών τον Ιού-λιο αεροσκαφών της αμερικανικής αεροναυπηγικής Boeing Κι αυτή η αλυσιδωτή αντίδραση είναι αναμε-νόμενη εφόσον οι άνθρωποι έχουν περιορίσει τις μετακινήσεις τους και οι απαγορεύσεις έχουν επανέλθει στο προσκήνιο έστω και σε μικρό-τερο βαθμό

Ειδικότερα η Cathay με έδρα το Χονγκ Κονγκ εμφάνισε το πρώτο εξάμηνο τρέχοντος έτους καθαρές ζημίες της τάξεως του 13 δισεκατομ-μυρίου δολαρίων (99 δισ δολάρια Χονγκ Κονγκ) διότι η πανδημία ακι-νητοποίησε τον κλάδο Το εν λόγω διάστημα μετέφερε συγκεκριμένα 44 εκατομμύρια επιβάτες όταν την ίδια περίοδο το 2019 είχε μετακινή-σει 183 εκατομμύρια Τα επιβατικά έσοδα ελαττώθηκαν δραστικά κατά 72 στα 104 δισεκατομμύρια δολά-ρια Χονγκ Κονγκ εφόσον με τα αε-ροσκάφη της πετούσαν κατά μέσον όρο μόλις 500 άνθρωποι ημερησίως τους μήνες Απρίλιο και Μάιο σύμ-φωνα με το Bloomberg Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ομίλου της Cathay Pacific Πάτρικ Χίλι δήλωσε τα εξής laquoΗ παγκόσμια κρίση της δημόσιας υγείας απο-δεκάτισε τον κλάδο των ταξιδιών και το μέλλον παραμένει αβέβαιο ενώ οι ειδήμονες προβλέπουν πως η ανάκαμψή του και η επαναφορά του σε προ κρίσης επίπεδα απαι-τεί πολλά χρόνιαraquo Είναι ενδιαφέ-ρον ότι ο κορωνοϊός εμφανίστηκε ακριβώς τη στιγμή που η Cathay

προσπαθούσε να ορθοποδήσει από τις μεγάλες διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ Αυτές είχαν οδηγήσει σε ανασχηματισμό των διοικητικών κλιμακίων της και σε δραστική πτώ-ση της επιβατικής κίνησης κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2019 όταν το Χονγκ Κονγκ περιέπεσε σε ύφεση ndash το μόνο φωτεινό σημείο είναι η μεταφορά εμπορευμάτων με αύξη-ση εσόδων 88 το πρώτο εξάμηνο σε ετήσια βάση

Οι προοπτικές παραμένουν προ-βληματικές εξαιτίας της εξάπλωσης του ιού ενώ η ∆ιεθνής Ενωσης Αε-ρομεταφορών τοποθετεί την ανά-καμψη του κλάδου από το 2024 και μετά Ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις βελτίωσης στις πτήσεις εσωτερικού σε ορισμένες αγορές όπως της Κί-νας ενώ η παγκόσμια επιβατική κί-νηση σήμερα είναι σχεδόν η μισή από την αντίστοιχη πέρυσι αλλά και η υψηλότερη από το ξέσπασμα της πανδημίας Η Boeing από τη δική της πλευρά δεν είχε καμία νέα παραγγελία για αεροσκάφη τον μήνα Ιούλιο ενώ της ακύρωσαν 43 παραγγελίες Αυτές αφορούσαν το 737 ΜΑΧ το οποίο κάποτε ήταν δημοφιλέστατο αλλά από πέρυσι τον Μάρτιο έχει καθηλωθεί εξαιτίας δύο πολύνεκρων δυστυχημάτων

Ζημίες 13 δισ δολγια Cathay Pacificτο πρώτο εξάμηνο

Οικονομικοί αναλυτές σημειώνουν ότι εν μέσω πανδημίας είναι εξαιρετι-κά πιθανό το κλίμα να επιδεινωθεί εκ νέου στις αγορές και ο χρυσός να ξα-ναβρεί την ανοδική τάση του

Η μεγαλύτερη αερο-πορική της ΝΑ Ασίας μετέφερε 44 εκατ επιβάτες έναντι 183 εκατ την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι

Δ Ι Ε Θ Ν ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

Συντριπτικό ήταν το πλήγμα της πανδημίας για την οικονομία της Βρετανίας που το δεύτερο τρίμηνο μειώθηκε κατά το 15 Κατέγραψε έτσι τη μεγαλύτερη ύφεση από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα στο ίδιο χρονικό διάστημα αλλά και τη μεγαλύτερη ύφεση στην ιστο-ρία της Παρά την ανάκαμψη που καταγράφηκε τον Ιούνιο συνολι-κά στο τρίμηνο Απριλίου - Ιουνίου το βρετανικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 204 σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο

Τα επιμέρους στοιχεία προδί-δουν άλλωστε ότι συρρικνώθη-καν ανεξαιρέτως όλοι οι κλάδοι της οικονομίας Οπως και στις άλλες οικονομίες η αναστολή της οικο-νομικής δραστηριότητας έπληξε περισσότερο όσους τομείς εξαρ-τώνται από την κοινωνική επαφή όπως ο τομέας των ξενοδοχείων της εστίασης και της ψυχαγωγίας Ειδικότερα ο κλάδος της εστίασης εστιατορίων και μπαρ κατέγραψε πτώση 847 ενώ οι πωλήσεις αυ-τοκινήτων και οι λιανικές πωλή-σεις σημείωσαν πτώση 63

Μεσολάβησε η ανάκαμψη του Ιουνίου όταν το βρετανικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 87 σε σύγκριση με τον Μάιο εκπλήσσοντας και τους περισσότερους οικονομο-λόγους αλλά επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις της Τράπεζας της Αγγλίας Εχει ωστόσο προηγη-θεί η μείωση κατά 22 που κα-τέγραψε το βρετανικό ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του έτους Ετσι συνολικά από τα τέλη του 2019 η μείωση του βρετανικού ΑΕΠ φτάνει στο 221 και είναι διπλά-σια από την αντίστοιχη της αμε-ρικανικής οικονομίας που συρ-ρικνώθηκε κατά 106

Στην Ευρώπη άλλωστε η μο-ναδική οικονομία που έχει κατα-γράψει μεγαλύτερη ύφεση συνο-λικά από το τέλος του περασμένου έτους είναι η Ισπανία το ΑΕΠ της

οποίας μειώθηκε κατά 227 Στο ίδιο χρονικό διάστημα το ΑΕΠ της Γαλλίας μειώθηκε κατά 189 της Ιταλίας κατά 171 και της Γερμα-νίας κατά 119 Σε ότι αφορά την Ευρωζώνη ο μέσος όρος ύφεσης το δεύτερο τρίμηνο ήταν 121

Μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων οι βρετανικές επιχει-ρήσεις ασκούν και πάλι πιέσεις στην κυβέρνηση Μπόρις Τζόν-σον ζητώντας να παραταθεί το πρόγραμμα στήριξης των μισθών των υπαλλήλων τους και να προ-

χωρήσει σε νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας

Μιλώντας στο βρετανικό δίκτυο BBC ο Βρετανός υπουργός Οικο-νομικών Ρίσι Σουνάκ τόνισε πως η κυβέρνηση laquoέχει να αντιμετωπί-σει κάτι χωρίς προηγούμενοraquo ενώ χαρακτήρισε την περίοδο που δι-ανύουμε laquoπολύ δύσκολη και αβέ-βαιη εποχήraquo Προσέθεσε επίσης πως η κυβέρνηση καλείται να λά-βει δύσκολες αποφάσεις

Υπέστη πάντως επιθετική κρι-τική από τη σκιώδη υπουργό Ερ-γασίας του αντιπολιτευόμενου Ερ-γατικού Κόμματος Ανελιζ Ντοντς σχετικά με τις θέσεις εργασίας που χάθηκαν στη διάρκεια του δευτέ-ρου τριμήνου Τα σχετικά στοιχεία είχαν δοθεί στη δημοσιότητα από την Τρίτη και καταδεικνύουν πως στο διάστημα από τον Απρίλιο μέ-χρι και τον Ιούνιο χάθηκαν στη Βρετανία 220000 θέσεις εργασίας Η κ Ντοντς χαρακτήρισε ιστορικό

λάθος της κυβέρνησης Τζόνσον την απόφασή της να ανακαλέσει σταδιακά το πρόγραμμα κάλυψης των μισθών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα δεδομένου ότι η χώρα βρίσκεται σε ύφεση

Οι προειδοποιήσεις της δεν φά-νηκε να πτοούν τον κ Σουνάκ που τόνισε πως ενδεχομένως πολλοί άνθρωποι θα χάσουν τις θέσεις εργασίας τους μέσα στους επόμε-νους μήνες Σημειωτέον πως το ποσοστό της ανεργίας στη Βρετα-νία αναμένεται να υπερδιπλασια-στεί και να εκτιναχθεί πριν από τα Χριστούγεννα στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τη δεκαετία του 1980 Σύμφωνα πάντως με τον Βρετανό υπουργό Οικονομικών η χώρα θα ξεπερά-σει αυτή τη δύσκολη κατάσταση Μιλώντας στα βρετανικά ΜΜΕ δι-αβεβαίωσε τους ψηφοφόρους ότι laquoκανείς δεν πρόκειται να μείνει χωρίς ελπίδα ή χωρίς ευκαιρίεςraquo

Tο ποσοστό της ανεργίας στη Βρετανία αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί και να εκτιναχθεί πριν από τα Χριστού-γεννα στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τη δεκαετία του 1980

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση του ΑΕΠ από κάθε άλλη ευρω-παϊκή χώρα το συγκε-κριμένο διάστημα

Στο ιστορικό υψηλό 204εκτινάχθηκε η ύφεση στη ΒρετανίαΣτο β΄ τρίμηνο του έτους με τον κλάδο της εστίασης να σημειώνει απώλειες 847

ΑΝΑΛΥΣΗ

H παγκόσμια οικονομική κρίση έχει προκαλέσει ιστορικές απώλειες θέ-σεων εργασίας στον ανεπτυγμένο κόσμο Στις δε φτωχές χώρες οι συνέπειες είναι ακόμα δριμύτερες Σε τόπους όπου τα νέα κρούσμα-τα αυξάνονται τμήματα της τοπι-κής οικονομίας παραμένουν εκτός λειτουργίας και εκατομμύρια άν-θρωποι βλέπουν τις ζωές τους να διαλύονται Η Παγκόσμια Τράπε-ζα υπολογίζει ότι η πανδημία θα οδηγήσει στην πλήρη ένδεια σχε-δόν 71 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο δηλαδή όλοι τους θα προσπαθούν να επιβιώσουν με λιγότερο από 190 δολ ημερησίως Σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις ο αριθμός των φτωχών ίσως να είναι ακόμα μεγαλύτερος Από τη δική τους πλευρά οι κυβερνήσεις αγω-νίζονται να ανταποκριθούν ενώ οι χώρες με τα χαμηλότερα εισο-δήματα έχουν δαπανήσει κατά μέσον όρο μόλις 1 δολάριο κατά κεφαλήν σε απευθείας οικονομι-κή βοήθεια προς τους πολίτες τους εν συγκρίσει με τα αντίστοιχα 121 δολάρια των πλούσιων χωρών Οι κυβερνήσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο τώρα για να μπορέσουν να αποτρέψουν περαιτέρω καταστρο-φές θα πρέπει να κινητοποιηθούν ακόμα περισσότερο για τους μη έχοντες και οι πλούσιες χώρες να προετοιμασθούν να βοηθήσουν Η βέλτιστη λύση είναι να εκμεταλ-λευθούν την τεχνολογία ώστε να μπορέσουν να διοχετεύσουν χρή-ματα άμεσα στα χέρια των φτω-χών Οι έρευνες δείχνουν ότι το να μπορεί κανείς να παρέχει κα-τευθείαν στα φτωχά νοικοκυριά κάποια χρήματα συμβάλλει στο να υπάρξουν υψηλότερες αποτα-μιεύσεις και καλύτερη κατάσταση υγείας των μελών τους καθώς και βελτιωμένες επιδόσεις των παι-διών στο σχολείο εν συγκρίσει με άλλες μορφές βοήθειας Αφrsquo

ης στιγμής ξέσπασε η πανδημία περισσότεροι από 1 δισεκατομμύ-ριο άνθρωποι έχουν λάβει κάποιας μορφής επίδομα από το κράτος συμπεριλαμβανομένων και 140 εκατομμυρίων εργαζομένων στην παραοικονομία

Σε πολλές περιπτώσεις τα ποσά καταβλήθηκαν μέσω συστημάτων ψηφιακών πληρωμών όπως είναι τα laquoπορτοφόλιαraquo στα κινητά τη-λέφωνα μέσω των οποίων οι άν-θρωποι είχαν πρόσβαση σε χρή-ματα με τη χρήση των συσκευών αυτών Οταν έχουν ορθώς σχεδια-στεί και εφαρμοσθεί οι ηλεκτρονι-κές πληρωμές αποδεικνύονται πιο γρήγορες πιο ασφαλείς λιγότερο δαπανηρές από τη συμβατική πα-ροχή του κράτους υπό τη μορφή ρευστού Με το να περιοριστεί η ανάγκη για διά ζώσης συναλλαγές μειώνεται επιπλέον και ο κίνδυνος διασποράς του ιού Ορισμένες κυ-βερνήσεις αποδείχθηκαν πολύ δη-μιουργικές και ευφάνταστες στο πώς χρησιμοποίησαν τα συστή-ματα ηλεκτρονικών πληρωμών ώστε να φθάσουν τα επιδόματά τους και στους εργαζομένους στις παρυφές της επίσημης οικονομί-ας εκ των οποίων πάμπολλοι κιν-δυνεύουν να χρεοκοπήσουν Στο Τόγκο της ∆υτικής Αφρικής η κα-τεπείγουσα λόγω πανδημίας βοή-θεια έφθασε σε 500000 πολίτες σε διάστημα μόνο δύο εβδομάδων Αρχής γενομένης από τον Απρί-λιο η κυβέρνηση της Κολομβίας έχει χρησιμοποιήσει τα ψηφιακά laquoπορτοφόλιαraquo για να διαθέτει ένα μικρό μηνιαίο επίδομα σε 1 εκα-τομμύριο νοικοκυριά τα οποία δεν έχουν τραπεζικό λογαριασμό Στη Ναμίμπια όταν ξέσπασαν τα κρού-σματα επινοήθηκε ένα σύστημα πληρωμών με τα κινητά τηλέφω-να για όσους δεν είχαν επίσημη απασχόληση ndash ο πληθυσμός της χώρας φθάνει τα 25 εκατομμύρια

Στήριξη φτωχών νοικοκυριών με ψηφιακές πληρωμές

BLOOMBERG

O οικονομικός αντίκτυπος της πανδη-μίας στη Γερμανία δεν περιορίζεται μόνον στη μείωση των εξαγωγών της και στη συρρίκνωση του ΑΕΠ της Εχει παράλληλα αρνητικές συνέ-πειες και για τα έσοδα του γερμανι-κού κράτους Σχετικό ρεπορτάζ της Deutsche Welle που επικαλείται τη μηνιαία έκθεση του υπουργείου Οι-κονομικών αναφέρει πως τον Ιού-νιο καταβλήθηκαν στο γερμανικό κράτος κατά 19 λιγότεροι φόροι απrsquo ότι τον Μάιο laquoΟι οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης του κορωνο-ϊούraquo αναφέρει η έκθεση laquoόπως και τα μέτρα που υλοποιήθηκαν λόγω αυ-τής εξακολουθούν να επιβαρύνουν τα συνολικά έσοδα από φόρους σε σημαντικό βαθμόraquo

Μέτρα στήριξης Eξαιτίας των άμεσων οικονομι-

κών συνεπειών της πανδημίας μι-κρές και μεσαίες επιχειρήσεις έπρε-πε να στηριχθούν Στα μέτρα αυτά συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων η μειωμένη προκαταβολή φόρου η μη εφαρμογή εκτελεστικών μέτρων ενάντια σε υπόχρεους η αναβολή

της πληρωμής φόρου Στην έκθεση δεν συμπεριλαμβάνονται τα καθαρά έσοδα δήμων και κοινοτήτων

Εξετάζοντας την πορεία των κρα-τικών εσόδων από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο η ανάλυση του υπουρ-γείου Οικονομικών διαπιστώνει μια μείωση των εισπράξεων κατά 91 σε σχέση με το ανάλογο εξάμηνο πέρυσι Σε ότι αφορά τα έσοδα του πρώτου εξαμήνου του κεντρικού κράτους δηλαδή χωρίς τα κρατίδια και τους δήμους οι εισπράξεις μει-ώθηκαν σε σχέση με πέρυσι κατά 125 δισ ευρώ στα 1493 δισ ευρώ Παράλληλα αυξήθηκαν τα κρατικά έξοδα κατά 16 στα 2001 δισ ευρώ Οι πρόσθετες δαπάνες αφορούσαν στην πλειονότητά τους άμεσες επι-χορηγήσεις σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες πλήττονται

από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού Οπως πάντως ανα-φέρει άλλο ρεπορτάζ της Deutsche Welle η γερμανική οικονομία έχει έως τώρα βγει σε μεγάλο βαθμό αλώ-βητη από την πανδημία χάρη στο άνευ προηγουμένου πακέτο των 750 δισ ευρώ που διέθεσε η κυβέρνηση για να αποτρέψει τις πτωχεύσεις τις μαζικές απολύσεις και να προστατεύ-σει τα γερμανικά νοικοκυριά από τη φτώχεια Παράλληλα τα φθηνά δά-νεια σε επιχειρήσεις οι επιδοτήσεις μισθών και η κρατική ενίσχυση στη Lufthansa περιόρισαν τον αντίκτυ-πο της πανδημίας

Δεύτερο κύμαΤο πρόβλημα είναι όμως πως

ίσως να μην επιδείξει την ίδια αντοχή αν πληγεί από δεύτερο κύμα Οπως τονίζουν οικονομικοί αναλυτές το δεύτερο κύμα θα καταφθάσει το φθι-νόπωρο ή τον χειμώνα όταν αρχί-ζουν να αποδυναμώνονται παράγο-ντες που ενισχύουν την οικονομία Παράλληλα ενδέχεται να συμπέσει με έναν νέο γύρο μέτρων προστα-τευτισμού της Ουάσιγκτον κατά της

Ευρώπης αναλόγως με το αποτέλε-σμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ αλλά και με την έξοδο της Βρε-τανίας από τη μεταβατική περίοδο χωρίς να έχει προηγηθεί εμπορική συμφωνία με την ΕΕ Οπως τόνισε στην Deutsche Welle ο επικεφαλής του Γερμανικού Οικονομικού Ινστι-τούτου της Κολωνίας Ουμπέρτους Μπαρντ laquo Γερμανία είναι μια ανοι-κτή οικονομία που εξαρτάται από τις εισαγωγές και τις εξαγωγές και ένα άτακτο Brexit όπως και μια νέα σειρά εμπορικών περιορισμών από τις ΗΠΑ θα απειλήσει την ευημερία τηςraquo Ολα αυτά σημαίνουν άλλωστε ότι δεν είναι ανάγκη να πληγεί από ένα ισχυρό δεύτερο κύμα με πολλά κρούσματα για να οξυνθούν προβλή-ματα στην οικονομία

Αρκεί να αντιμετωπίσουν ένα ισχυρό δεύτερο κύμα άλλες χώρες που θα μειώσουν τις εισαγωγές τους από την ισχυρότερη βιομηχανική δύναμη της Ευρώπης Σημειωτέον ότι τον Απρίλιο οι γερμανικές εξα-γωγές παρουσίασαν πτώση σχεδόν 25 ενώ είχε προηγηθεί υποχώρησή τους κατά 12 τον Μάρτιο

Η Ελβετία ενδέχεται να βρεθεί στη δυ-σάρεστη θέση να κατηγορείται από την Ουάσιγκτον για χειραγώγηση του νομίσματός της Στην περίπτω-ση αυτή θα γίνει πολύ πιο δύσκολο το έργο της κεντρικής τράπεζας της χώρας Στην εκτίμηση αυτή προέβη ο ελβετικός τραπεζικός όμιλος UBS

Οπως επισημαίνει ο Αλεσάντρο Μπι οικονομολόγος του εν λόγω τραπεζικού ομίλου η Ελβετία πα-ρεμβαίνει επί χρόνια στις αγορές συναλλάγματος για να αποτρέψει την ανεξέλεγκτη εκτίναξη του ελβε-τικού φράγκου Πληροί έτσι όλα τα κριτήρια που έχουν θέσει οι αμερι-κανικές αρχές για να καταχωρισθεί

μεταξύ των χωρών που χειραγωγούν το νόμισμά τους καθώς ήδη εμφανί-ζει υψηλό εμπορικό πλεόνασμα και πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών Από την πλευρά της η Τράπεζα της Ελβετίας υποστηρίζει πως τα αρνη-τικά επιτόκια και οι παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος είναι απολύτως αναγκαία για να αποτρέ-

ψει μια κρίση αποπληθωρισμού και μια ύφεση

Οι ιθύνοντες που χαράσσουν πο-λιτική στην κεντρική τράπεζα της χώρας υπογραμμίζουν πως δεν προ-σπαθούν να κρατήσουν τεχνητά το νόμισμα σε χαμηλά επίπεδα αλλά μόνον να αποτρέψουν μια υπερβο-λική ανατίμησή του

Ενδεικτικό επεισόδιο που απα-σχολεί τις ελβετικές αρχές γύρω από τις κινήσεις του ελβετικού φράγκου παραδοσιακού ασφαλούς καταφυγί-ου σε εποχές αβεβαιότητας ήταν η ιλιγγιώδης εκτίναξή του στις αρχές του 2015 όταν η Τράπεζα της Ελβε-τίας ανακάλεσε σύνδεσή του με το

ευρώ Σύμφωνα με τον Αλεσάντρο Μπι laquoπολλά θα εξαρτηθούν από τη διπλωματία των ελβετικών αρχών και την καλή θέληση των ΗΠΑraquo Οπως υπογραμμίζει ο ίδιος η υπερ-δύναμη δεν αποκλείεται να αποφύ-γει τέτοιες επιθετικές κινήσεις ∆εν κρύβει πάντως την ανησυχία του για το τι μπορεί να συμβεί στο μέλ-λον σε ότι αφορά την ισοτιμία του ελβετικού φράγκου

Οπως τονίζει laquoακόμη κι αν απο-φευχθεί μια σύγκρουση με τις ΗΠΑ και μόνον το γεγονός ότι η Ελβετία πληροί και τις τρεις προϋποθέσεις για να κατηγορηθεί για χειραγώγηση του νομίσματος αποτελεί κίνδυνο

ενδέχεται να καλλιεργήσει ανασφά-λεια για το μέλλον της νομισματικής πολιτικής που τηρεί η Τράπεζα της Ελβετίας ενώ μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες διακυμάνσεις στην ισοτιμία του ελβετικού νομίσματος

Η χώρα των Αλπεων βρίσκεται άλλωστε προ πολλού στον κατάλογο των χωρών των οποίων οι κινήσεις καταγράφονται για να διαπιστωθεί κατά πόσον χειραγωγούν το νόμι-σμά τους

Και είναι ανοικτό το ενδεχόμενο να κατηγορηθεί τον επόμενο μήνα όταν οι αμερικανικές αρχές θα δώ-σουν στη δημοσιότητα σχετική έκ-θεσή τους

Συρρικνώθηκαν κατά 19 τα φορολογικά έσοδα τον Ιούνιο στη Γερμανία

Υπόνοιες για χειραγώγηση του φράγκου από την Ελβετία

Σε επίπεδο εξαμήνου οι κρατικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά 125 δισ ευρώ

Οι ΗΠΑ καταρτίζουν έκθεση για τις κινήσεις της ελβετικής κεντρικής τράπεζας

Τα μέτρα που έλαβε το Βερολίνο όπως φθηνά δάνεια σε επιχειρήσεις και επιδοτήσεις μισθών αλλά και η κρατική ενίσχυση στην αεροπορική εταιρεία Lufthansa περιόρισαν τον αντίκτυπο της πανδημίας

Σύμφωνα με την UBS η Ελβετία παρεμβαίνει επί χρόνια στις αγορές συναλλάγματος για να αποτρέψει την ανεξέλεγκτη εκτίναξη του φρά-γκου

Real EstateReal EstateΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

Α Ρ Θ Ρ Ο Του ΑΝΔΡΕΑ Α ΑΝΔΡΕΟΥ

Ποια ακίνητα βρίσκονται σε πρώτη ζήτησηΟι οικονομικές εξελίξεις και οι προ-σωπικές περιστάσεις του κόσμουέχουν τα τελευταία χρόνια καθορίσειποιες κατηγορίες ακινήτων βρί-σκονται σε πρώτη ζήτηση

Όπως έχει άλλωστε διαφανεί ημεγαλύτερη υποκατηγορία οικιστι-κών προτάσεων είναι αυτή των δια-μερισμάτων η οποία δεν ξεπερνάσε αρχικό ύψος επένδυσης τιςeuro250000 Είναι κατανοητό πως σταψηλά δώματα αυτής της κλίμακαςπαίζει η Λευκωσία και η Λεμεσόςενώ οι υπόλοιπες επαρχίες βρίσκον-ται περίπου στο 50 με 60 αυτώντων αριθμών σε σχέση με τις δύοακριβές επαρχίες για παρόμοιου τύ-που διαμερίσματα

Είναι γιrsquo αυτό το λόγο που γιαπαράδειγμα η Λάρνακα έχει μπειστο ραντάρ αρκετών ανθρώπωνπροερχόμενων τόσο από Λευκωσίαόσο και από Λεμεσό οι οποίοι συγ-κρίνοντας τιμές αγοράς αλλά καιενοικίασης διαμερισμάτων την βρί-σκουν αρκετά πιο συμφέρουσα ακό-μη συνυπολογίζοντας και το κόστοςκαθημερινού ταξιδιού από και προςτον χώρο εργασίας τους

Η επόμενη κατηγορία αυξημένουενδιαφέροντος είναι αυτή της ημια-νεξάρτητης κατοικίας Αυτή παίζειμεταξύ των euro230000 και των

euro470000 σε ότι αφορά στο αρχικόκόστος επένδυσης Και πάλι τόσοη Λευκωσία όσο και η Λεμεσός βρί-σκονται στα ψηλά σκαλοπάτια τηςκλίμακας ακολουθούμενες από τηΛάρνακα και τις άλλες επαρχίεςΕδώ η ψαλίδα διαφοροποίησης φαι-νομενικά είναι πιο μικρή αλλά κάτιτέτοιο δεν ισχύει σε πραγματικούςόρους και η κύρια αιτία εξηγείταιπιο κάτω

Στις πιο laquoφθηνέςraquo οικιστικές λύ-σεις οι κατηγορίες επένδυσης είναιπιο διακριτές μεταξύ τους Δηλαδήπιο εύκολα μπορούμε να διακρί-νουμε σε ποιους απευθύνεται τοπροϊόν Όσο το κόστος επένδυσηςαυξάνεται τόσο πιο γκρίζο γίνεται

το τοπίο Για παράδειγμα ένα δια-μέρισμα το οποίο πωλείται προςeuro350000 στη Λεμεσό ή μια κατοικίαη οποία πωλείται προς euro550000στη Λευκωσία απευθύνεται τόσοσε ξένους όσο και σε ντόπιους Κατάαναλογία μια κατοικία η οποία πω-λείται προς euro350000 στη Λάρνακααπευθύνεται κατά κύριο λόγο σεξένους και δευτερευόντως σε ντό-πιους Αν όμως ο Λευκωσιάτης επι-λέξει να ζήσει Λάρνακα τότε τοlaquoάπιαστοraquo του όνειρο στη Λευκωσία

μπορεί να πραγματοποιηθεί ξεπερ-νώντας κάθε του προσδοκία

Μια σοβαρή μετάλλαξη των δύοπιο πάνω κατηγοριών η οποία απλάενισχύει περισσότερο το εύρος τηςζήτησης γιrsquo αυτές τις κατηγορίεςείναι η ζήτηση μεταχειρισμένων οι-κιστικών προτάσεων και η ανακαί-νιση μετατροπή τους έτσι ώστε ναέρθουν στην πλήρωση των σύγχρο-νων αναγκών των νέων τους ενοί-κων Αυτό είναι κάτι που πιστεύωθα αυξηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό

για πολλούς και διάφορους λόγουςΈνας τέτοιος λόγος είναι η χαμηλήαρχική τιμή αγοράς δεύτερος είναιτο γενικά μεγαλύτερο εμβαδόν τέ-τοιων μονάδων τρίτος είναι η μη-δενική χρέωση ΦΠΑ και τέταρτοςείναι η ευχέρεια ανακαίνισης σταπροσωπικά γούστα του κάθε ιδιο-κτήτη Φυσικά για κάθε θετικό λόγομπορώ να αναφέρω τουλάχιστονάλλο ένα αρνητικό γιατί κάτι τέτοιοελλοχεύει σοβαρούς κινδύνους καιαπαιτείται μεγάλη προσοχή Οι πάλαιποτέ laquohotraquo κατηγορίες αγοράς κτη-μάτων δηλαδή οικοπέδων και χω-ραφιών έχουν πέσει χαμηλά στηλίστα ενδιαφέροντος των ιδιωτώναγοραστών επειδή οι νέες γενιέςτων 30s+ δύσκολα παίρνουν τηναπόφαση να κτίσουν οι ίδιοι το σπίτιτους τόσο λόγω μεγάλου απαιτού-μενου προϋπολογισμού όσο και φα-σαρίας και τρεξίματος οπότε το ου-σιαστικό ενδιαφέρον για αγορά γηςπροέρχεται από επιχειρηματίες ανά-πτυξης που δεν έχουν το σωστόστοκ και επιζητούν να το αποκτή-σουν ή που απλά θέλουν να μπουνσε μια περιοχή επειδή αυτή η πε-ριοχή είναι ελκυστική για το προϊόνπου προσφέρουν Η ερχόμενη χρο-νική περίοδος θα είναι ενδιαφέρουσααπό πολλές απόψεις Το κρατικό

πρόγραμμα επιδότησης του επιτο-κίου για νεαρά ζευγάρια που θέλουννα αποκτήσουν τη στέγη τους ανα-μένω να δουλέψει θετικά αλλά ακό-μη πιο θετικά έως καταλυτικά ανα-μένω να λειτουργήσει η ολιγοήμερηαδειοδότηση οικιστικών αναπτύξεωνπου μπήκε μόλις πρόσφατα σε εφαρ-μογή

Παρόλο που δεν είναι laquomy cupof tearaquo να κτίζω πάνω στα ερείπιατων άλλων οι πρόσφατες τραγικέςεξελίξεις στη γειτονική Βηρυτόαναμένω ότι θα φέρουν ένα μεγάλοκύμα ενδιαφέροντος για αγορά καιενοικίαση οικιστικών μονάδων απόΛιβανέζους καθώς και εμπορικώνβιομηχανικών μονάδων σε μικρό-τερο βαθμό Φυσικά δεν θα μπορείνα εξυπηρετηθεί όλο το ενδιαφέρονεπειδή δεν είναι όλοι που έχουν τηνευχέρεια διακίνησης κεφαλαίωναπό χώρες του εξωτερικού και ναπληρούν συνάμα τα κριτήρια εισα-γωγής συναλλάγματος και ανοίγ-ματος λογαριασμών Χρειάζεταιπροσοχή αλλά σίγουρα συναλλαγέςθα γίνονται για αρκετό χρονικό διά-στημα από τώρα

Ο κ Ανδρέας Α Ανδρέου MRICS είναιCEO της APS Andreou PropertyStrategy - Chartered Surveyors

H Λάρνακα έχει μπει στο ραντάρ αρκετών ανθρώπων προερχόμενων τόσοαπό Λευκωσία όσο και από Λεμεσό οι οποίοι συγκρίνοντας τιμές αγοράς αλ-λά και ενοικίασης διαμερισμάτων την βρίσκουν αρκετά πιο συμφέρουσα

ltltltltltlt

Οι πάλαι ποτέ laquohotraquo κατηγορίες αγοράςκτημάτων δηλαδή οικοπέδων και χωρα-φιών έχουν πέσει χα-μηλά στη λίστα ενδια-φέροντος των ιδιωτώναγοραστών

Σε funds ακίνητα οφειλετώνπου κηρύσσουν πτώχευση Από ιδιωτικό και όχι δημόσιο φορέα η επαναμίσθωσή τους στον δανειολήπτη

ΤηςΕΥΓΕΝΙΑΣ ΤΖΩΡΤΖΗ

Ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια δηλαδήfunds θα κληθούν να αναλάβουν τονφορέα απόκτησης και επαναμίσθωσηςακινήτων ο οποίος θα παρεμβαίνει αγο-ράζοντας τα σπίτια όσων οφειλετώνέχουν στεγαστικό δάνειο με υποθήκητην πρώτη τους κατοικία και δεν εξυ-πηρετούν το δάνειό τους

Η πρόβλεψη για τη δημιουργία ενόςφορέα που θα αγοράζει τα ακίνητα πουβγαίνουν στον πλειστηριασμό από τιςτράπεζες και τα funds που έχουν αγο-ράσει δάνεια που δεν εξυπηρετούνταιδίνοντας τη δυνατότητα σε ευάλωτα

νοικοκυριά να συνεχίσουν να μένουνσε αυτό καταβάλλοντας ενοίκιο υπάρχειστο προσχέδιο του νέου πτωχευτικούνόμου Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδια-σμό ο φορέας αυτός θα ήταν δημόσιοςκαι θα ασκούσε ένα είδος κοινωνικήςπολιτικής επιτρέποντας στους οφειλέτεςαυτούς να συνεχίσουν να διαμένουνστο ακίνητό τους καταβάλλοντας ενοίκιοακόμη και μετά την απώλεια της κυ-ριότητας του ακινήτου τους

Η προοπτική τον ρόλο αυτό να ανα-λάβει ένας δημόσιος φορέας ανατρέ-πεται μετά τις αντιδράσεις των θεσμών

και ειδικά της Ευρωπαϊκής ΚεντρικήςΤράπεζας που αντέτειναν ότι με τοντρόπο αυτό ο φορέας θα αποτελέσεικαταφύγιο όσων δεν πληρώνουν τοστεγαστικό τους δάνειο laquoπαρκάρονταςraquoτην πρώτη τους κατοικία στο Δημόσιοκαι συνεχίζοντας να μένουν σε αυτήχωρίς επιπτώσεις Οι θεσμοί θεωρούνότι ακόμη και αν ένας δανειολήπτηςδεν πληρώνει στον δημόσιο φορέα τοενοίκιο που οφείλει προκειμένου ναμπορεί να διαμένει στο ακίνητο το κρά-τος δεν πρόκειται για λόγους πολιτικήςνα του κάνει έξωση Ετσι μετά τις σχε-

τικές διαβουλεύσεις η κυβέρνηση προ-σανατολίζεται στην ανάθεση της δρα-στηριότητας σε ιδιώτη που σύμφωναμε πληροφορίες της laquoΚraquo θα αναδειχθείύστερα από διεθνή διαγωνισμό

Η ανάθεση σε ιδιωτικά κεφάλαιααπεμπλέκει το Δημόσιο από την αγοράαλλά και τη διαχείριση των ακινήτωνπου θα μεταβιβαστούν στο πλαίσιο τουπλειστηριασμού ή της πτώχευσης ενόςοφειλέτη και εξασφαλίζει ότι αυτός θατηρεί την υποχρέωση καταβολής ενοι-κίου Στην περίπτωση που δεν την τηρείθα χάνει τη δυνατότητα να διαμένει

στο ακίνητο Σύμφωνα με τις ίδιες πλη-ροφορίες ο φορέας που θα δημιουργηθείμε ιδιωτικά κεφάλαια θα παρεμβαίνειδηλαδή θα αγοράζει το ακίνητο κατάτο στάδιο του πλειστηριασμού του είτεαπό την τράπεζα είτε το fund που έχειαγοράσει το δάνειο Να σημειωθεί ότιέως πρόσφατα οι τράπεζες αγόραζαντο 85 - 90 των ακινήτων που έβγαζανσε πλειστηριασμό Σύμφωνα μάλισταμε εκτιμήσεις της αγοράς η παρέμβασητου ιδιωτικού φορέα θα γίνεται στο στά-διο του τρίτου πλειστηριασμού πουκατά τεκμήριο γίνεται σε χαμηλότερηαξία από την αρχική τιμή βάσει τηςοποίας το ακίνητο βγαίνει σε πλειστη-ριασμό Με τον τρόπο αυτό θα μπορείνα αποκτά σε χαμηλή τιμή το ακίνητοπου πλειστηριάζεται έτσι ώστε να μπορείστη συνέχεια να το μισθώνει στον δα-νειολήπτη που έχει χάσει την κυριότητάτου με χαμηλό ενοίκιο Σύμφωνα μεεκτιμήσεις το σχέδιο αυτό θα κινητο-ποιήσει την αγορά του real estate αφούθα δημιουργήσει ζήτηση ακόμη και γιατα ακίνητα που δεν είναι μεγάλης αξίαςκαι τα οποία δεν αποτελούν σήμερα εμ-πορεύσιμη ύλη για τις τράπεζες Πρό-κειται κυρίως για τα ακίνητα που δενείναι εμπορικά ελκυστικά και τα οποίαοι τράπεζες ή τα funds δεν επιλέγουννα laquoδιεκδικήσουνraquo μέσω των πλειστη-ριασμών

Αντιθέτως τα ακίνητα αυτά μπορείνα προσελκύσουν το ενδιαφέρον τωνδανειοληπτών που είχαν την κυριότητάτους εφόσον πλέον μπορούν να διαμέ-νουν σε αυτά έναντι χαμηλού ενοικίουσε σχέση με τη δόση για την εξόφλησητου δανείου που έπρεπε να πληρώνουνστην τράπεζα

ltltltltltlt

Ακόμη και μετά την απώλεια της κυριότηταςοι οφειλέτες θα συνεχί-σουν να μένουν στην κατοικία τους

Στεγαστικό επίδομα για καταβολή ενοικίουΟπως θα προβλέπει το σχέδιο του νέουπτωχευτικού νόμου ο οφειλέτης θαέχει το δικαίωμα να διαμένει στο ακίνητοέχοντας μισθώσει το ακίνητό του απότον φορέα Η διάρκεια της μίσθωσηςορίζεται σε 12 έτη ενώ το μίσθωμα πουθα καταβάλλει θα ορίζεται με βάση από-δοση που αντιστοιχεί προς το μέσο επι-τόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαι-νόμενο επιτόκιο που ίσχυε σύμφωναμε το στατιστικό δελτίο της ΤτΕ ανα-προσαρμοζόμενο με το επιτόκιο ανα-φοράς της ΕΚΤ Εντός συγκεκριμένου

χρονικού διαστήματος από την έναρξητης μίσθωσης ο μισθωτής θα μπορείνα αιτηθεί τη μετατροπή της σε μίσθωσημε δικαίωμα επαναγοράς και εικοσαετήδιάρκεια Εφόσον ο οφειλέτης καταβάλειτο σύνολο των μισθωμάτων για όλη τηδιάρκεια της μίσθωσης τότε θα δι-καιούται τη μεταβίβαση της κυριότηταςτης πρώτης κατοικίας στον ίδιο ή στουςνόμιμους διαδόχους του Η μίσθωσηθα καταγγέλλεται εφόσον ο μισθωτήςείναι υπερήμερος ως προς την καταβολήτριών μισθωμάτων και η υπερημερία

δεν θεραπευθεί ως προς το σύνολό τηςεντός μηνός από τη σχετική όχλησητου μισθωτή Εάν πρόκειται για ευάλωτονοικοκυριό ο νέος πτωχευτικός νόμοςπροβλέπει το δικαίωμα ο οφειλέτης ναλάβει και στεγαστικό επίδομα από τοκράτος Το επίδομα στέγασης θα κα-ταβάλλεται με βάση τα κριτήρια πουέχει ορίσει το υπουργείο Εργασίας γιατα ευάλωτα νοικοκυριά δηλαδή μεβάση τα εισοδηματικά και τα περιου-σιακά στοιχεία που διαθέτει Στην πε-ρίπτωση που ο ευάλωτος οφειλέτης κα-

ταρτίσει μίσθωση για την πρώτη τουκατοικία το επίδομα θα καταβάλλεταιστον φορέα απόκτησης και επαναμί-σθωσης για τη μερική εξόφληση τουμισθώματος Ετσι ο φορέας θα εξασφα-λίζει σταθερά έσοδα από την εκμίσθωσητων ακινήτων καθιστώντας την εμ-πλοκή του στην όλη διαδικασία ως δρα-στηριότητα χαμηλού ρίσκου Με τοντρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα κινητο-ποιηθεί το ενδιαφέρον μεγάλων επεν-δυτικών κεφαλαίων που δραστηριο-ποιούνται ήδη στη χώρα μας

Η ανάθεση σε ιδιωτικά κεφάλαια απεμπλέκει το Δημόσιο από την αγορά αλλά καιτη διαχείριση των ακινήτων που θα μεταβιβαστούν στο πλαίσιο του πλειστηρια-σμού ή της πτώχευσης

Ξεκινάει η ενεργειακήαναβάθμισηδημοσίων κτιρίων

Με συνολικό προϋπολογισμό 500 εκατ ευρώ ξεκινάειτο πρόγραμμα laquoΗλέκτραraquo για την ενεργειακή ανα-βάθμιση δημοσίων κτιρίων Το πρόγραμμα θα laquoτρέξειraquoκατά την περίοδο 2020-2026 με φορέα διαχείρισηςτο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και χθεςδημοσιεύθηκε η σχετική κοινή υπουργική απόφασητων συναρμόδιων υπουργών

Σκοπός του προγράμματος είναι η βελτίωση τηςενεργειακής απόδοσης των κτιρίων φορέων τηςγενικής κυβέρνησης με παρεμβάσεις που συνδέονταιμε την τυπική χρήση του εκάστοτε κτιρίου και αφορούντην ενέργεια που χρησιμο-ποιείται για θέρμανση ψύξηαερισμό φωτισμό κλπ

Τα κτίρια που εντάσσον-ται στο laquoΗλέκτραraquo θα πρέπειμετά τις παρεμβάσεις να κα-τατάσσονται τουλάχιστονστην κατηγορία ενεργειακήςαπόδοσης Β σύμφωνα μετον εκάστοτε ισχύοντα κα-νονισμό ενεργειακής από-δοσης κτιρίων

Οι πόροι προέρχονται απόδανεισμό από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων(ΤΠΔ) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ)Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος καιΕνέργειας διερευνά τη δυνατότητα χρηματοδότησηςτου εν λόγω προγράμματος και μέσα από το ΤαμείοΑνάκαμψης

Η χρηματοδότηση των έργων που θα ενταχθούνστο laquoΗλέκτραraquo πραγματοποιείται εν μέρει μέσω επεν-δυτικών δανείων που χορηγούνται από το ΤΠΔ καισυνομολογούνται μέσω δανειακών συμβάσεων μεταξύτων δικαιούχων φορέων και του Ταμείου

Η εξυπηρέτηση των εν λόγω δανείων γίνεται απόλογαριασμό που συστήνεται στο ΤΠΔ για τις ανάγκεςτου προγράμματος και χρηματοδοτείται από το πρό-γραμμα δημοσίων επενδύσεων του ΥΠΕΝ

Η υπόλοιπη χρηματοδότηση μπορεί να προέρχεταιαπό ίδιους πόρους των φορέων της γενικής κυβέρ-νησης

Κριτήρια για την επιλογή και ένταξη των έργωνστο πρόγραμμα laquoΗλέκτραraquo αποτελούν

α) Η επαρκής τεκμηρίωση της βελτίωσης της ενερ-γειακής απόδοσης

β) Ο ολοκληρωμένος και λειτουργικός χαρακτήραςτων προτεινόμενων έργων που πρέπει να συμμορ-φώνονται με τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ

γ) Η επαρκής τεχνική τεκμηρίωση των σχεδιαζό-μενων παρεμβάσεων στο κέλυφος και τα τεχνικά συ-στήματα του κτιρίου

δ) Η κατάθεση τεκμηριωμένου προϋπολογισμούκαι χρονοδιαγράμματος υλοποίησης

ε) Η οικονομική βιωσιμότηταστ) Η εκπόνηση σχεδίου ενεργειακής απόδοσης

όπου απαιτείται από τον νόμοΣτις προσκλήσεις για την υποβολή αιτήσεων

ένταξης στο πρόγραμμα ορίζονται και εξειδικεύονταιη διάρκεια και η διαδικασία της υποβολής τα έντυπακαι δικαιολογητικά που απαιτούνται η ανάλυση τωνκριτηρίων η προτεραιοποίηση των αναγκών η απαι-τούμενη ιδία συμμετοχή των δικαιούχων φορέων καιοι υποχρεώσεις τους

ltltltltltlt

Ο προϋπολογι-σμός του προ-γράμματοςlaquoΗλέκτραraquoανέρχεται σε500 εκατ ευρώ

ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

Συνέντευξη στον

ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Πέρασαν σαράντα έξι χρόνια από τον Αύγουστο του 1974 όταν η Αμμόχω-στος η πόλη του Ευαγόρα αφέθη-κε στη φθορά του χρόνου προδο-μένη και αυτή όπως και ολόκληρη η Κύπρος από τα συμφέροντα των ολίγων που όμως όρισαν το μέλλον χιλιάδων άλλων ∆ημοτική Βιβλιοθή-κη και Πινακοθήκη Αμμοχώστου Γυμνάσιο Αμμοχώστου Αρχαίο Θέ-ατρο Σαλαμίνας ΓΦ Πιερίδης Γ Πολ Γεωργίου Θεοδόσης Νικολά-ου Ζυμπουλάκης Περσεφόνη Πα-παδοπούλου με τις laquoΕστιάδεςraquo ∆ημ Ν Μαραγκός Ν Βραχίμης Κυριά-κος Χατζηιωάννου Μαρία Ιωάννου Κυριάκος Χαραλαμπίδης και τόσεςτόσοι άλλεςοι ζωγράφισαν διάβα-σαν άκουσαν την πόλη και αυτός ο απόηχος φτάνει στις μέρες μας τυ-λιγμένος με την αχλή του ένδοξου παρελθόντος και του άδηλου μέλλο-ντος της πόλης όμως δεν της πρέ-πει να μένει άπυστη και άιστη Για την Αμμόχωστο των Γραμμάτων και των Τεχνών μίλησα με τον συγγρα-φέα Νίκο Νικολάου-Χατζημιχαήλ ο οποίος αφότου τελείωσε το δημοτι-κό σχολείο στο Βασίλι της Καρπασί-ας μετέβη στην Αμμόχωστο ώστε να συνεχίσει τις εγκύκλιες σπουδές του Τελευταίο βιβλίο του η συλλο-γή διηγημάτων laquoΦυσορρόοςraquo από τις εκδόσεις Βακχικόν Αθήνα 2019ndashΚύριε Νικολάου τι είναι για εσάς

η Αμμόχωστος

ndashΗ Αμμόχωστος είναι ο τόπος όπου έμαθα γράμματα ερωτεύτηκα για πρώτη φορά και τελικά η ίδια η πόλη έγινε έρωτας που όσο περνούν τα χρόνια γίνεται και πιο σφοδρός αλλά δυστυχώς σε συνθήκες που μου δημιουργούν συναισθήματα οδύνης και πόνου αβάστακτουndashΜάθατε γράμματα μου λέτε ποιοι

σας τα έμαθαν

ndashΌταν τελείωσε ο απελευθερω-τικός αγώνας στη νεαρή Κυπριακή ∆ημοκρατία μας υπήρξε ενθουσια-σμός και μεγάλη δραστηριότητα Άρχισαν να εφαρμόζονται σχέδια ανάπτυξης σε όλους τους τομείς Τα σχολεία δημιουργούσαν επεκτάσεις με πολλές νέες αίθουσες ή χτίζονταν καινούργια για να δεχτούν χιλιάδες μαθητές που ήταν διψασμένοι για μόρφωση Το φημισμένο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου ήταν στις δόξες του κι εμείς τα δωδεκάχρο-να υπήρξαμε πολύ τυχεροί γιατί ένα εκλεκτό επιτελείο καθηγητών κάτω από το αυστηρό βλέμμα του δρος Κυριάκου Π Χατζηιωάννου ξεκίνησαν αμέσως δουλειά όχι μόνο για να μας μάθουν γράμματα αλλά κυρίως για να μας κάνουν ελεύθερα σκεπτόμενους ανθρώπους να γνω-ρίσουμε ποιοι είμαστε από πού κα-ταγόμαστε και πού πηγαίνουμε Και όπως λέει σε ένα ποίημά του ο ίδιος laquoείμαστε ευλογημένοι γιατί πήραμε από τη νήσο Σαλαμίνα τη θεϊκή κα-ταγωγή από τους Αθηναίους τη σο-φία απrsquo τους Αργείους τη βασιλική μεγαλοπρέπεια από τους Αρκάδες την τέχνη που τα όρη γίνονται πεδι-άδεςraquo Θυμάμαι ήταν πολύ μεγάλες οι ανάγκες σε διδακτικό προσωπικό και έτσι προσλαμβάνονταν ως καθη-γητές ακόμα και φοιτητές που δεν είχαν τελειώσει τις πτυχιακές τους εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο όπως ο Κυριάκος Πλησής ο πρώτος μας φιλόλογος Ονόματα όπως οι προα-ναφερθέντες και οι Θεοδόσης Νι-κολάου Παναγιώτης Σέργης Νίκος Χατζημιχαήλ Παναγιώτης Μιχαήλ και οι εξ Ελλάδος καθηγητές Γιάν-νης Αναγνωστόπουλος Χριστόφο-ρος Μηλιώνης Γιώργος Παπαδόπου-λος ο Γιώργος Μπισκίνης -γιος του ακαδημαϊκού ζωγράφου ∆ημήτρη Μπισκίνη- και τόσοι άλλοι λάμπρυ-ναν το σχολείο μας με τις γνώσεις

τον ενθουσιασμό και τη μεθοδικό-τητά τους ndashΠολιτιστικός φάρος το Γυμνά-

σιό σαςhellip

ndashΤο σχολείο μας αποτελούσε για την πόλη το σπουδαιότερο πνευμα-τικό κέντρο αλλά διακρινόταν και σε άλλους τομείς όπως στον αθλη-τισμό όπου ξεχώριζε σε πανελληνί-ους αγώνες στίβου Με πρωτοστάτη τον δρα Χατζηϊωάννου ιδρύθηκε ο Επιστημονικός Φιλολογικός Σύλλο-γος Αμμοχώστου -ο περίφημος ΕΦ-ΣΑ- που έδωσε στην πόλη πραγμα-τική πνευματική ζωή και κίνηση Παρακολουθούσαμε όχι μόνο τους καθηγητές μας αλλά και πολλούς διακεκριμένους ανθρώπους των γραμμάτων από τον ελλαδικό χώ-ρο να δίνουν ανοικτές για το κοινό διαλέξεις λογοτεχνικού και επιστη-μονικού ενδιαφέροντος ∆ίνονταν παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας είτε μπροστά από τα αρχαιοπρεπή προπύλαια του γυμνασίου μας είτε στο αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνας παραστάσεις που ξεπερνούσαν τα μαθητικά επίπεδα ndashΤο θέατρο της Σαλαμίνας πεδί-

ον δόξης λαμπρόνhellip μαγιά πολι-

τιστικήhellip

ndashΤο θέατρο κατακλυζόταν και από τους μαθητές και από τον κό-σμο Ο Παναγιώτης Σέργης ήταν ο εμπνευστής ο διδάξας η ψυχή αυτών των παραστάσεων Παρα-στάσεις αρχαίας τραγωδίας για το κοινό αλλά και για τους μαθητές έδωσαν και άλλα σχήματα όπως το Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας το Θέατρο Τέχνης και άλλοι Ήταν μια μαγική εποχή για την Αμμόχωστο συνέχεια μιας άλλης προηγούμενης εποχής εξ ίσου ενδιαφέρουσας και μέσα σε τούτο το δημιουργικό κλί-μα μπολιάστηκαν από τη μαγιά της πολλά παιδιά που αργότερα διακρί-θηκαν και πέραν της Κύπρου ως θε-ατράνθρωποι ηθοποιοί σκηνογρά-φοι κτλ Στην Αμμόχωστο υπήρχαν και άλλα σχήματα με σημαντική πο-λιτιστική δραστηριότητα όπως το Λύκειο Ελληνίδων Στην πόλη από το 1955 είχε ιδρυθεί η ∆ημοτική Βιβλιοθήκη με πλούσια δραστηρι-ότητα σε σχέση με το Γυμνάσιο και αργότερα το 1960 ιδρύθηκε η ∆ημοτική Πινακοθήκη με σημαντι-κή συλλογή έργων Τέχνης Κυπρίων

και Ελλαδιτών ζωγράφων Ένα μέ-ρος αυτής της συλλογής εκτίθεται αυτή την εποχή στη Λευκωσία με τίτλο laquoΞαναγέννησηraquo με έργα που επέστρεψε στους ιδιοκτήτες τους το κατοχικό καθεστώς μέσω ενός προγράμματος ανταλλαγής ndashΑκόμη ένας πολιτιστικός φάρος

η Βιβλιοθήκη

ndashΣτη βιβλιοθήκη πηγαίναμε για διάβασμα μόνοι μας αλλά και ομα-δικά κατά τάξεις Μια φορά πήγαμε για να παρακολουθήσουμε αν θυ-μάμαι καλά μια ταινία με θέμα laquoΟ άνθρωπος στο διάστημαraquo Γινόταν πολλή φασαρία και ο διευθυντής ο κ Γιώργος Πιερίδης ndashπου πάντα είχε πολύ αυστηρό ύφοςndash προσπαθούσε να επιβάλει την τάξη Μας έλεγε πως laquoεδώ είναι βιβλιοθήκη και ο πρώ-τος κανόνας της βιβλιοθήκης είναι η σιωπήraquo Κοντά και ο Στέφανος Ζυμπουλάκης -ένας χρόνος τώρα που μας έφυγε- τον βοηθούσε δια-κριτικά Κι εδώ επικρατούσε δημι-ουργική δραστηριότητα ∆ίνονταν διαλέξεις για το κοινό από σπουδαί-ους ανθρώπους του πνεύματος και τα κείμενά τους εκδίδονταν σε δελ-τίο ή σε αυτόνομες εκδόσεις όπως γινόταν και με τον ΕΦΣΑ Είχα την τύχη να συνεργαστώ με τον φίλο Ζυμπουλάκη μετά την εισβολή στην πνευματική ομάδα του σπουδαίου περιοδικού του Φοίβου Σταυρίδη laquoο Κύκλοςraquo μαζί μας ήταν και ο Θεοδό-σης Νικολάου Το ίδιο το Γυμνάσιό μας είχε τη δική του περίφημη βιβλι-οθήκη με χιλιάδες τόμους βιβλίων

δωρεά του ∆ημητρίου Μαραγκού Η βιβλιοθήκη μας laquoδεν ήταν μια νεκρή βιβλιοθήκη όπου κατέφευγαν οι μο-νήρειςraquo όπως είπε ο Χριστόφορος Μηλιώνης laquoαλλά ήταν λειτουργι-κή γιατί οι καθηγητές φρόντιζαν να κρατούν τους μαθητές σε επαφή με τη βιβλιοθήκηraquo ndashΤώρα τι σκέφτεστε για την Αμ-

μόχωστο

ndashΘλίβομαι γιατί βρίσκονται συ-μπατριώτες μας που πιστεύουν πως δεν αξίζει στους Αμμοχωστιανούς να τους επιτραπεί η επιστροφή στην πόλη τους και άλλοι πάλι εκτοξεύ-ουν ασταμάτητα κατηγορίες πως δεν έχουμε αίσθηση πατρίδας Θλίβο-μαι για την ανικανότητα των πολι-τικών κομμάτων θλίβομαι για την ακόρεστη δίψα του χρυσαφιού για τη διαφθορά και την ατιμωρησία στον τόπο γιατί όλα αυτά οδηγούν στην κούραση και την αδιαφορία Τι να πω θλίβομαι και διερωτώμαι κι εγώ όπως ο δρ Χατζηιωάννου ο γυμνασιάρχης μας που κάποτε ολοκλήρωσε μια διάλεξή του με τα λόγια αυτά laquoΤώρα βλέπουμε την πό-λη μας στα όνειρά μας και με πόνο αναρωτιόμαστε Ήταν άραγε ένα φωτεινό μετέωρο που έσβησε για πάντα από το ουράνιο στερέωμα της Κύπρου ή θα ξαναλάμψει και πάλι όπως πρινraquo Η πόλη ανέπνεε μέσα σε ένα μαγικό κλίμα θα μπο-ρούσαμε να μιλάμε για ώρες για την Αμμόχωστο Όσοι έζησαν στην Αμ-μόχωστο έχουν πιαστεί για πάντα στα δίκτυα της

Η πόλη που ήξερε να κοιτάζει μπροστάΜερικές μόνο πινελιές από την πνευματική Αμμόχωστο από τον συγγραφέα Νίκο Νικολάου Χατζημιχαήλ

laquohellipΠού να πάει Ακόμα έβρισκε σπόρους και βλαστούς κι επι-βίωνε Πετούσε πάνω από την πόλη του που άλλαζε γρήγορα όψη Στους δρόμους είχαν φυ-τρώσει θάμνοι διατρυπώ ντας ακόμα και την άσφαλτο και κά-θε μέρα γίνονταν όλο και πιο ψηλοί Παντού υπήρχαν τζάμια σπασμένα σάπια ξύλα πεσμέ-νοι σοβάδες και ανάμεσα στους σκουριασμένους σωλήνες και τους πεταμένους τσίγκους κυ-κλοφορούσαν αρουραίοι και φί-δια Κάθε μέρα που ξημέρωνε έκανε την πόλη του πιο γκρίζα μουντή και καταθλι πτική Ήταν όμως η πόλη του Κι η από φαση που είχε πάρει ήταν οριστική και αμε τάκλητη εδώ θα ζούσε για πάντα

hellipΌσοι επισκέπτονται τώρα

την πόλη πηγαί νουν μέχρι το συρματόπλεγμα και καρφώνο-νται εκεί για πολλή ώρα σιω-πηλοί με τα μάτια δα κρυσμένα ακούνε το κύμα που δεν ησυ-χάζει ποτέ σκάει στην αμμου-διά ασταμάτητα και είναι το μό-νο πράγμα που δεν έχει αλλάξει από τότε σε τίποτε αναπολούν τις ευτυχισμέ νες στιγμές που έζησαν σrsquo αυτή την υπέροχη

πόλη βάζουν το χέρι στο μέ-τωπο αντήλιο ή παίρ νουν τα κιάλια και προσηλώνονται σε κά ποιο σημείο τεντώνουν το χέρι δείχνουν κάτι στο διπλανό τους γιατί όπου και να κοιτά-ξουν όλο και κάτι θα δουν που να συνδέεται με τη ζωή που έζη-σαν εδώ και επαναλαμβάνουν ψιθυριστά την ίδια δισύλλαβη λέξη laquoγιατίraquo

Πολλοί μαρτυρούν με έκπλη-ξη ότι κάθε φορά που πηγαί-νουν βλέπουν ένα παράξενο πουλί να τρι γυρνά εκεί κοντά- είναι το πουλί που laquoδεν πε θαίνει ποτέraquo το βλέπουν να κάθεται επάνω στα θλιβερά και ανατρι-χιαστικά συρματοπλέγ ματα και να επαναλαμβάνει δυ νατά μια και μοναδική φράση laquoτην πόλη έκτισε ο Τεύκρος ο γιος του Τε-λαμώνα ο Τεύκροοοοοοος hellipraquo

Ύστερα χάνεται μέσα στην γκρίζα θολούρα της βουβής πό-λης κι ακούγεται μόνο το γοε-ρό κι ασταμάτητο βογγητό τής θάλασσαςraquo

Σημ Ο παπαγάλος υπήρξε στην πραγματικότητα και ζούσε ευτυχι-σμένος στον μικρό κήπο της πόλης μπροστά από το Γυμνάσιό μας Κά-ποια μέρα όμως έγινε το κακό

Αποσπάσματα από το διήγημα laquoΗ πόλη όληraquo

Η πόλη ανέπνεε μέσα σε ένα μαγικό κλίμα θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες για την Αμμόχωστο Όσοι έζησαν στην Αμμόχωστο έχουν πιαστεί για πάντα στα δίκτυα της

laquoΘλίβομαι γιατί βρίσκονται συμπατριώτες μας που πιστεύουν πως δεν αξίζει στους Αμμοχωστιανούς να τους επιτραπεί η επιστροφή στην πόλη τους και άλ-λοι πάλι εκτοξεύουν ασταμάτητα κατηγορίες πως δεν έχουμε αίσθηση πατρίδαςraquo λέει ο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ

Το Γυμνάσιο Αμμοχώστου συνήθιζε να δίνει παραστάσεις αρχαίας τραγωδί-ας είτε μπροστά από τα αρχαιοπρεπή προπύλαιά του γυμνασίου είτε στο αρ-χαίο θέατρο της Σαλαμίνας παραστάσεις που πολλές φορές ξεπερνούσαν τα μαθητικά επίπεδα

Στη Δημοτική Βιβλιοθήκη οι μαθητές αλλά και πολλοί Αμμοχωστιανοί πα-ρακολουθούσαν καθηγητές από το Γυμνάσιο αλλά και πολλούς διακεκριμέ-νους ανθρώπους των γραμμάτων από τον ελλαδικό χώρο να δίνουν ανοικτές για το κοινό διαλέξεις λογοτεχνικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος

Α Τ Ζ Ε Ν ΤΑ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20202 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

ΥΠΟΒΟΛΕΙΟΤου ΒΑΣΙΛΗ ΑΓΓΕΛΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

∆εν αναγνωρίζει ο Τούρκος υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ στα νησιά λέει αλλά σκίζεται κατrsquo αυτάς να πείσει τη Λιβύη του Σαράζ να υπο-γράψει συμφωνία ΑΟΖ με τη Μάλτα Κατά τη γνώμη του δηλαδή δικαιούται ΑΟΖ η Μάλτα που έχει έκταση 316 τετρ χλμ αλλά δεν δι-καιούται η Ρόδος των 1400 τετρ χλμ ούτε καν η Κρήτη των 8300 τετρ χλμ ndash που είναι δηλαδή 26 φορές μεγαλύτερη από τη Μάλτα Καλά βέβαια από τότε που η Τουρκία διαγνώ-στηκε πάσχουσα από δημιουργικό αλληθωρι-σμό γεγονός που της επέτρεψε να λοξέψει τό rsquoνα μάτι της δεξά rsquoσαπέρα και να δει τη Λι-βύη μπροστά της φάντη μπαστούνι ας μην περιμένουμε και χαρτογραφικές ακρίβειες από αυτήν Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν θα της βάλει κανείς τα γυαλιά (να ξαλληθωρίσει) ndash και ποιος θα rsquoνrsquo αυτός Αλλά θα τολμήσω να πω έχουμε κι εμείς ένα κάποιο πρόβλη-μα ∆εν γίνεται νομίζω να διακηρύσσουμε επισημότατα ότι για να αρχίσουμε διάλογο με την Τουρκία πρέπει α) να σταματήσει τις προ-κλήσεις και β) να αποδεχθεί εκ των προτέρων αυτό που ορίζει (ερήμην της καλώς ή κακώς) το διεθνές δίκαιο ότι δηλαδή και τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα Μα αν αποδεχτεί εκ των προτέρων και τον δεύτερο από τους δύο αυτούς όρους μας για ποιο λόγο να γίνουν δι-απραγματεύσεις Για να της παραχωρήσου-με κατιτίς ndash ότι έχουμε ευχαρίστηση Ξέρω rsquoγω δεν παριστάνω τον Αγγελο Συρίγο ή τον Κωνσταντίνο Φίλη αλλά μου φαίνεται πως σαν πολύ ψηλά έχουμε πάρει τον αμανέ ∆ιότι ο μαξιμαλισμός να μαντρώσεις πράγματι την Τουρκία στις ακτές της και αναφέρομαι στις νότιες μεσογειακές ούτε λογική επιδίωξη μου φαίνεται ndashάσε δε laquoρεαλιστική πολιτικήraquondash ούτε ομαλές γειτονικές σχέσεις θα μπορού-σε στον αιώνα τον άπαντα να θεμελιώσει ∆εν νομίζω ότι αυτή η κατά υπερφίαλων επιδι-ώξεων θέση συνιστά κανενός είδους απεμπό-ληση των εθνικών μας συμφερόντων Μηδέν άγαν προτείνει Μην απαντάμε στον αλληθω-ρισμό με υπερμετρωπία Το ψάρι ψήνεται κι απrsquo τις δυο μεριές ως γνωστόν ndash Τουρκία απrsquo τη μια κορωνοϊός απrsquo την άλλη Καλοκαιρι-νές εικόνες ειδυλλιακές Ψήνεται και ξερο-ψήνεται ήρθαν κι οι πλημμύρες παρέα με τις τόσες πυρκαγιές κάρβουνο το ψαροκέφαλο αλλά κι η ουρά Κινδυνεύουμε κι από πάνω να μας αρπάξουν το μισοκαμένο ψάρι οι γάτες των ελλειμμάτων και να βρεθούμε το κατα-χείμωνο ανέστιοι και πένητες Ευτυχώς που υπάρχουν τα αμύθητα πια laquoρεπορτάζraquo γραπτά και τηλεραδιακά για την πορεία της πανδη-μίας laquoΜειωμένα σε σχέση με τις προηγού-μενες ημέρες αλλά εξίσου πολλά είναι τα νέα κρούσματα του κορωνοϊούhellipraquo Νά rsquoναι καλά οι άνθρωποι ndash laquoμειωμέναraquo μεν αλ-λά laquoεξίσου πολλάraquo ∆ροσούλα μες στις ζέ-στες laquoΘα περιμέναμε τουλάχιστον να έχει το θάρρος να αναλάβει την ευθύνη και να πει μια συγγνώμη στους πληγέντες και στις οικογένειες των θυμάτωνhellipraquo Ο ΣΥΡΙΖΑ για τις πλημμύρες στην Εύβοια και την εκεί επί-σκεψη Μητσοτάκη Αυτοί δεν έμαθαν από όσα έκαναν όταν ήταν κυβέρνηση αλλrsquo από όσα δεν έκαναν Οχι μόνο διαθέτει Νεο-λαία ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά της οργανώνει και κά-μπινγκ κάθε καλοκαίρι Φέτος μάλιστα το κάμπινγκ των νέων συριζαίων πήγε ΓράμμοndashΒίτσι στα χνάρια των ενδόξων εποχών του ∆ημοκρατικού Στρατού και του Εμφυλίου Εγινε φυσικά όργιο σχολίων στο ∆ιαδίκτυο και στον Τύπο για τη δροσερή επαναστατικό-τητα του γεγονότος και για το όλον ζήτημα μίλησε στα laquoΝέαraquo ο επικεφαλής της Νεολαί-ας ndash αλλά αδυνατώ να σχολιάσω περαιτέ-ρω διότι στο τέλος θα έβαζα πια όσα θαυ-μαστικά συνηθίζει να σπέρνει στο τουίτερ ο Πολάκης Κι εγώ ξέρετεmiddot και το ένα σπα-νιότατα Αλλά το πορτρέτο του συριζαίου νεολαίου που συνοδεύει το κείμενο Μία φωτογραφία χίλιες λέξεις Εντελώς περιτ-τό το κείμενο

EΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ | Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Τα laquoΚύπριαraquo πάνε στα Σούσα

Tο πρόγραμμα για τα Κύπρια 2020 έγινε γνωστό λίγο πριν από την έναρξή του και ενόσω η ιστοσελίδα προβολής του

είναι υπό κατασκευήhellip και η σελίδα του φεστιβάλ στο facebook (έως την Πέμπτη 13 Αυγούστου 2020) ως πρόσφατα ποστ έχει ανακοίνωση του ΥΠΠΑΝ από τις 26 ∆εκεμβρίου 2019 και αμέσως προηγούμε-νη ανάρτηση εκδήλωση του Οκτωβρίου 2019 για αν μην πω για την ιστοσελίδα των Πολιτιστικών Υπηρεσιών εκεί έμει-ναν στο 2011 γιατί και το 2012 στο ακό-μα ανενεργό ιστότοπο παραπέμπει Μή-πως δεν είναι σίγουροι αν τελικά θα γίνει λόγω των εξελίξεων του κορωνοϊού Σου λέει μην το ανακοινώσουμε επίσημα και μετά δεν μπορούμε να φέρουμε τις ελλη-νικές παραγωγές γιατί από εκεί θα έρ-θουν οι περισσότερες Πάντως αν ισχύει το πρόγραμμα που κυκλοφόρησε μάλλον έχουμε θεματάκι

Φυσικά και κατανοώ ότι το πρόγραμμα

του διεθνούς φεστιβάλ laquoΚύπριαraquo το οποίο ανακοινώθηκε σχεδόν στα κρυφά καταρ-τίστηκε υπό αντίξοες συνθήκες εξαιτίας του COVID-19 και των επιπτώσεών του και μάλλον τροποποιήθηκε και δεν είναι αυτό της αρχικής ιδέας Ωστόσο οι παραγωγές οι οποίες τελικά εγκρίθηκαν κάθε άλλο παρά προάγουν τον διεθνή χαρακτήρα του φεστι-βάλ ενισχύουν την πολιτιστική εξωστρέ-φεια και εισάγουν νέες ιδέες στον πολιτι-στικό χάρτη του νησιού Απλώς θα δούμε κάποιες θεατρικές παραστάσεις επιπλέον από Ελλάδα οι οποίες μπορεί και να ερχό-ντουσαν σε συνεργασία με κάποιο δημοτικό θέατρο ή κάποια δημοτική πολιτιστική επι-χείρηση Για να μην παρεξηγηθώ δεν υπο-βιβάζω τις παραγωγές άλλωστε δεν τις έχω δει απλώς για διεθνές φεστιβάλ περιμένει κανείς κάτι περισσότερο ίσως κάτι εναλλα-κτικό Κάτι που δεν βλέπουμε συχνά Ναι ο Καστελλούτσι πέρυσι ήταν ενδιαφέρουσα πρόταση ασχέτως αν δεν είχε καλή τύχη

Τώρα θα μου πείτε ότι χρειάζονται χρήμα-τα και αυτά δεν υπάρχουν δεν μπορείς να κάνεις σοβαρό φεστιβάλ με προϋπολογισμό πάνω κάτω 500000 ευρώ

Πάντως από το πρόγραμμα που πα-ρουσιάστηκε δεν νομίζω ότι μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι επιτυγχάνονται οι στόχοι του Φεστιβάλ οι οποίοι είναι laquoΗ παρουσίαση παραγωγών παραστατικών τεχνών που να διασφαλίζουν ένα εξαιρε-τικά υψηλό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα η παρουσίαση παραγωγών που να προβάλ-λουν πανανθρώπινες αξίες και προβλη-ματισμό πάνω σε κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα της εποχής μας μέσα από μια διαχρονική προσέγγιση η παρουσίαση παραγωγών που να είναι πρωτότυπες και σύγχρονες στην σκέψη και σύλληψη η παρουσίαση παραγωγών πέραν της πεπα-τημένης που να λειτουργούν με ένα ανα-τρεπτικό και συνάμα δημιουργικό τρόπο και που να καλύπτουν όλο το φάσμα των

παραστατικών τεχνών ιδιαίτερη έμφαση στην καινοτόμα προσέγγιση υποβολή προτάσεων για συνεργασίες Κυπρίων και ξένων καλλιτεχνών με στόχο τον εμβολι-ασμό της κυπριακής δημιουργίας κτλraquo

∆υστυχώς δεν βλέπω πώς με τις 12 παραγωγές από Κύπρο Ελλάδα και Μάλ-τα που επελέγησαν επιτυγχάνεται έστω και ένας από τους παραπάνω στόχους που έχει θέσει το διεθνές φεστιβάλ laquoΚύ-πριαraquo Συγκεκριμένα οι έξι είναι θεατρι-κές παραστάσεις (μία εκ των οποίων παι-δική) τέσσερις από την Ελλάδα και δύο από την Κύπρο και κατά την άποψή μου απλώς θα γίνουν κάποιες θεατρικές πα-ραστάσεις ndashαν γίνουν λόγω COVID-19ndash οι οποίες θα είναι καλές πολύ καλές ή απλώς υποφερτές τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο

Επίσης θα δοθούν έξι συναυλίες Τρεις είναι κυπριακές (η μία συμπαραγωγή της ΣΟΚ και του Φεστιβάλ Κύπρια) μία από

τη Ελλάδα και μία από τη Μάλτα και μία Κύπρος-Ελλάδας (του Κύπριου Χρήστου Πήττα) ∆ηλαδή πάλι στα καθrsquo υμάς και άγιος ο Θεός

Μήπως τελικά θα ήταν καλύτερα το φετινό Φεστιβάλ να είχε αναβληθεί και τα προϋπολογισθέντα χρήματα είτε να δινό-ντουσαν προς ενίσχυση την ντόπιας καλ-λιτεχνικής παραγωγής είτε ndashαν αυτό είναι δυνατόνndash να εντάσσονταν στον επόμενο προϋπολογισμό του Φεστιβάλ ώστε αυτό να κάνει μία δυναμική και επαναστατική αρχή το 2021 Μήπως θα έπρεπε να το ξα-νασκεφτούν στην Ιφιγενείας το ενδεχόμενο να μη γίνουν τα laquoΚύπριαraquo γιατί συγγνώμη κιόλας αυτό δεν αρμόζει στο laquoκορυφαίο πολιτιστικό γεγονός της Κύπρουraquo

Υγ Επίσης για ακόμη μία χρονιά από τον χάρτη των εκδηλώσεων απουσιάζει η ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου και η Πάφος

Ατζέντα

Eπιμέλεια ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ artkathimerinicomcy

kouroupakisakathimerinicomcy

louilkathimerinicomcy

Ε Π Ι Λ Ο Γ Ε Σ

Μελοδραματικά μονοδιάστατη βιογραφία χολιγουντιανής κοπής με σπουδαία ερμηνεία από τον βραβευμένο με Χρυσή Σφαίρα Έντι Ρεντμέιν και βεβαίως Όσκαρ Α΄ αντρικού ρόλου Υπόθεση του έργου Η γνωριμία η σχέση και η κοινή γαμήλια ζωή του διάσημου αστροφυσικού Στίβεν Χόκινγκ και της πρώτης συζύγου του Τζέιν Γουάιντ από το Κέι-μπριτζ του 1963 ως και τη δεκαετία του rsquo90 Σε σκηνοθεσία του James Marsh Πρωταγω-νιστούν Eddie Redmayne Felicity Jones Tom Prior Κέντρο Τεχνών Κίμωνος Κίμωνος Πάφος Παρασκευή 21 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πληροφορίες τηλέφωνο 26102180

ΣΙΝΕΜΑ

The theory of everything

ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο Αλκίνοος στο Κηποθέατρο ΛεμεσούΟ Αλκίνοος Ιωαννίδης μόνος επί σκηνής παίζει και τραγουδά-ει τα τραγούδια του στην απλούστερη μορφή τους μεταφέρο-ντάς μας στη στιγμή της δημιουργίας τους Ακολουθώντας μια παράδοση αιώνων αυτή των τροβαδούρων ταξιδεύει με μια κιθάρα ή ένα λαούτο και μοιράζεται αισθήματα σκέψεις εμπει-ρίες όνειρα και πραγματικότητες που αφορούν όλους μας Το πρόγραμμα αυτό έχει παρουσιαστεί σε πολλές χώρες του εξω-τερικού αλλά και στην Ελλάδα σε μικρούς συναυλιακούς χώ-ρους ή σε μεγάλα θέατρα όπως το Θέατρο Λυκαβηττού στην Αθήνα και το Θέατρο ∆άσους στην Θεσσαλονίκη Ένα πρόγραμ-μα ακρόασης αλλά και συμμετοχής που μας ταξιδεύει μέσα από τις εντάσεις και τις σιωπές του στον πυρήνα της ιερής αυ-τής τέχνης Πρωταγωνιστές όπως πάντα τα ίδια τα τραγούδια Στέκονται μπροστά μας γυμνά και ευάλωτα όπως γεννήθηκαν αλλά και δυνατά όσο ποτέ Μαζί τους ζούμε την κατάργηση της απόστασης την μαγεία της συνύπαρξης και την μετατροπή του μοναχικού σε συλλογικό Κηποθέατρο Λεμεσού Λόρδου Βύρω-να Λεμεσός Κυριακή 23 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πλη-

ροφορίες εισιτήρια 77777040

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Είμαστε ακόμα ζωντανοίΣυνεχίζεται και αυτή τη βδο-μάδα η ομαδική έκθεση lsquoWe are still aliversquo-laquoΕίμαστε ακόμα ζωντανοίraquo στην Isnotgallery contemporary Στην έκθε-ση συμμετέχουν οι Μαρία Κοφτερού Αντρέας Σκουφά-ρης Άντρος Ευσταθίου και ο Μιχάλης Βρυωνίδης Την επι-μέλεια της έκθεσης έχει ο Άντρος Ευσταθίου Η έκθεση αντικατοπτρίζει τον τίτλο της

αφού και οι τέσσερις καλλιτέχνες κατά κάποιον τρόπο δηλώνουν το εικαστικό τους παρών με μια μικρή έκθεση με δώδεκα έργα τέχνης και θέλει να περάσει το μήνυ-μα ότι είμαστε ακόμη ζωντανοί είναι ένα μήνυμα ελπίδας και μια νότα θετικότητας Isnotgallery Οδυσσέως 11 Παλιά Πόλη Λευκωσία Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή 1700-2000 Πληροφορίες τηλέφωνο 99569498

ΣΙΝΕΜΑ

The Nile Hilton incidentΗ ταινία απέσπασε το μεγάλο Βραβείο Επιτροπής στο Sundance Μεγάλο Βρα-βείο στο ∆ιεθνές Φεστιβάλ Αστυνομι-κών Ταινιών Beaune Grand Jury Prize at Sundance Grand Prix at the Beaune International Film Festival Υπόθε-ση του έργου Κάιρο λίγες βδομάδες πριν την Αιγυπτιακή Επανάσταση του 2011 Ο Νουρεντίν είναι ένας αξιωματι-κός αστυνομίας που έχει αναλάβει την έρευνα του θανάτου μιας νεαρής τρα-γουδίστριας Η έρευνά του θα τον φέ-ρει αντιμέτωπο με ένα σκάνδαλο όπου εμπλέκεται η εξουσία Πληροφορίες

τηλέφωνο 22348203 ndash 22349085

16-2382020

ΜΟΥΣΙΚΗ

Eleni Era και Freedom Candlemaker στο Λωφορειο Η Eleni Era με τον Freedom Candlemaker στην καλοκαιρινή σκηνή του Λεωφορείου Η Eleni θα παρουσιάσει κομμάτια από το δί-σκο της lsquoRise Loversquo που κυκλοφόρησε το 2019 από την Louvana Records διασκευές ελλη-νικών και ξένων τραγουδιών που αγαπά κα-θώς και καινούργιο υλικό από τον δεύτερό της

δίσκο οι ηχογραφήσεις του οποίου θα πραγματοποιηθούν τον Σεπτέμ-βριο Ο Freedom Candlemaker (Λευτέρης Μουμτζής) θα κάνει την πρώτη του ζωντανή εμφάνιση για το 2020 Κυκλοφόρησε το κομμάτι Gold μέσα στον Απρίλιο ενώ πέρσι είχε κυκλοφορήσει το δίσκο Beaming Light με την Inner Ear Records Θα παίξει κομμάτια από όλη του τη δισκογραφία και πιθανό και κάποια ακυκλοφόρητα κομμάτια Επίσης μαζί με την Era θα τραγουδήσουν δικά τους αγαπημένα κομμάτια Καφενείο Λεωφορείο Πλ ∆ημαρχείας 26 Λευκωσία Σάββατο 22 Αυγούστου 2020 στις 845 μμ Πληροφορίες τηλέφωνο 97748177

ΣΙΝΕΜΑ

Παύση στο Κέντρο Τεχνών ΚίμωνοςΈνα κοινωνικό δράμα για τις ανθρώπινες σχέσεις και την κα-θημερινότητα με εξισορροπητι-κές δόσεις χιούμορ Μια ταινία για όλους τους ανθρώπους που μεγαλώνουν ανυπομονώντας να ζήσουν Υποθεση του έρ-γου Παγιδευμένη στη δυστυ-χία ενός καταπιεστικού γάμου η Ελπίδα βρίσκεται μπροστά σε μια τεράστια βιολογική και ψυχολογική αλλαγή Η μονότο-νη ζωή της διαταράσσεται όταν στην αντίληψή της πραγματικό-τητα και φαντασία αρχίζουν να συγχέονται φέρνοντάς την ξα-νά αντιμέτωπη με το σώμα της τις επιθυμίες της τον χρόνο Σε σκηνοθεσία της Τώνια Μισιαλή Πρωταγωνιστούν Στέλλα Φυρο-γένη Ανδρέας Βασιλείου Πόπη Αβραάμ Andrey Pilipenko Κέ-ντρο Τεχνών Κίμωνος Κίμωνος Πάφος Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πληροφορί-

ες τηλέφωνο 26102180

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 3

Της ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Η Νάνσυ η Ελένη η Αμφιτρίτη Οι παραλίες της Νάξου οι σπηλιές του Καστελλόριζου τα βράχια της Κέρ-κυρας τα ήρεμα νερά του Πόρου Ο αισθησιασμός του ελληνικού καλο-καιριού και η ελευθερία της θάλασ-σας η πρόκληση της ηδονικής ζω-ής και η περιπέτεια του πνεύματος στα τρυφερά νερά της Μεσογείου

Τα κείμενα που ανθολογούμε εί-ναι σπαράγματα αγαπημένων ανα-γνώσεων αποσπάσματα από βιβλία που διαβάστηκαν καλοκαίρια ndashγιrsquo αυτό είναι ταλαιπωρημένα τα χάρ-τινα εξώφυλλά τουςndash και ξαναδια-βάστηκαν σε σκοτεινούς χειμώνες μεταφέροντας φως στους ταλαιπω-ρημένους ∆υστυχώς σχεδόν όλα είναι εξαντλημένα στους εκδότες τους και μας λείπουν πολύ ndash δεν είναι ευκαιρία να τα ξαναδούν οι εκ-δότες Οι συγγραφείς τους είναι ξέ-νοι λογοτέχνες που επισκέφτηκαν την Ελλάδα και την αγάπησαν Οι περισσότεροι την ταξίδεψαν πολ-λά χρόνια πριν αλλά όπως συμβαί-νει με τις μαγικές συναντήσεις η στιγμή έγινε αιώνια και σταμάτησε εκεί laquoστην πρώτη κατάδυση στην καρδιά της Ελλάδαςraquo όπως έλεγε ο Μισέλ Ντεόν στις laquoΣελίδες για την Ελλάδαraquo (εκδ Χατζηνικολή)

laquoΠερπατάμε δίπλα στο νερό όπου έρχονται να πεθάνουν οι μέ-δουσες μαζεύουμε βότσαλα σαν κόκκους κεχριμπαριού σπαράγ-ματα πορφύρας σκόνη από αμέθυ-στο από αλάβαστρο Στη θάλασσα παίζουν δελφίνια Η σιωπή βασιλεύ-ει διαυγής σαν τον αέρα που σου επιτρέπει να ξεχωρίζεις απέναντι τις ακτές της Πάρου το σκοτεινό βουνό με το άσπρο εκκλησάκι στην κορυφή του τον Προφήτη Ηλία φύ-λακα όλων των κορυφών Γδυνόμα-στε μπαίνουμε στο κρύο νερό που καίει το δέρμα σφίγγει τους μυς Είναι μια στιγμή απερίγραπτης χα-ράς Πίσω από την αμμουδιά υψώ-νονται τα βουνά της Νάξου ξανθά μέσα στο φως του πρωινού Μέσα στη νύχτα χρόνων μια ομάδα από

νύμφες χόρεψε σε τούτη την παρα-λία οι Ωκεανίδες Μία από αυτές η Αμφιτρίτη ξεπερνούσε τις άλλες σε ομορφιά όταν την είδε ο Ποσειδώ-νας Θέλησε να την πιάσει τρομο-κρατημένη όμως η νύμφη ρίχτηκε στο νερό κι εξαφανίστηκε Ο Ποσει-δώνας ανέθεσε σε ένα δελφίνι να τη βρει Οταν η νύμφη κουράστηκε το δελφίνι την άρπαξε και τη γύρι-σε στο παλάτι του θεού Από εκεί-νο τον γάμο γεννήθηκε ο Τρίτων μισός άνθρωπος μισό ψάρι Ο Πο-σειδώνας διατήρησε μια ιδιαίτερη στοργή για το νησί της Αμφιτρίτης Να πιστέψουμε ότι γιrsquo αυτό όταν είδε τις ακτές της Νάξου ηρέμησε ο θυμός του και παραδόθηκε στη γλύκα της ανάμνησης των πρώτων ερώτων τουraquo

Ο Μισέλ Ντεόν έζησε χρόνια εδώ ndashαπό τη δεκαετία του 1960 έως το 1987ndash έμαθε την Ελλάδα θύμωσε μαζί της αλλά ποτέ δεν στέρεψε όπως έγραφε η ευγνω-μοσύνη που της όφειλε Ο Λόρενς Ντάρελ από την άλλη χρωστά στην Κέρκυρα του Μεσοπολέμου τη συγ-γραφική του έμπνευση Ο τόπος τού χάρισε ανάμεσα στα άλλα μερικές από τις πιο αισθαντικές περιγραφές του Ιονίου πελάγους laquoΣτις πλευρές του ldquoΒαν Νόρντενrdquo η θάλασσα σχηματίζει μια αφρι-σμένη γραμμή Καθώς ο άνεμος διακόπτεται τrsquo αυτιά πιάνουν τους ξερούς σαν σήματα Μορς ήχους των τζιτζικιών ψηλά πάνω από τους βράχους ενώ πιο ψηλά ακό-μα ακούγεται η μεταλλική σκληρή

φωνή μιας γυναίκας που τραγου-δάει Η Νάνσυ κυριευμένη από μια από εκείνες τις ωραίες μη συ-νειδητές διαθέσεις κάθεται στην πλώρη με το κεφάλι ριγμένο προς το πίσω τα χείλη ανοιχτά με τα μακριά ξανθά μαλλιά ριγμένα πά-νω από τα αυτιά ndash σαν λαγουδάκι με στητά αυτιά Καταπίνοντας τον άνεμο σαν μια φανταστική μορφή κεφαλιού σε κάποια προϊστορική πλώρη ∆εν μπορεί κανείς να κρί-νει από τη θλιμμένη έκφραση του ακίνητου προσώπου της αν ακούει το τραγούδι ή όχι ή αν πραγματι-κά το τραγούδι δεν βρίσκεται στο νου κάποιου και το ακούει να περ-νά καθαρό και πάνω από το λευκά πανιά εκεί όπου οι αετοί σαν κομ-μάτια σπασμένου βράχου πέφτουν

και ξανασηκώνονται και ξαναπέ-φτουν κάτω στις αόρατες κλίμακες τον γαλάζιου Πόσο λίγα απrsquo αυτά μπορούν να περιγραφούν με λό-γιαraquo (laquoΗ σπηλιά του Πρόσπερουraquo εκδ Μεταίχμιο)

Ο κοσμογυρισμένος Χαβιέρ Ρε-βέρτε στην laquoΚαρδιά του Oδυσσέαraquo (εκδ Πατάκης) καταγράφει την πε-ριήγησή του σε τοπία και τόπους ndashεδώ στο Καστελλόριζοndash που τον θάμπωσαν δημιουργώντας έναν προσωπικό οδηγό για όσους ανα-ζητούν την εμπειρία του ταξιδιού laquoΜισή ώρα αφότου αποπλεύσαμε το σκάφος μείωσε ταχύτητα και ο Νίκος προσέγγισε την ακτή δέκα περίπου μέτρα από μια ανοιχτή σχισμή στον πετρώδη βράχο Είχε μόλις ενάμισι μέτρο ύψος και τρία πλάτος και ήταν κάπως ανησυχητι-κή η ιδέα να μπει κανείς κολυμπώ-ντας από την τρύπα εκείνη Ομως

η Ελένη αποφασισμένη περισσό-τερο από όλους σηκώθηκε έβγαλε το φόρεμα και έμεινε με ένα σεμνό μονοκόμματο μαγιό Στη συνέχεια μου έδωσε την τσάντα ldquoΚρατήστε την στο σακίδιό σας και κλείστε το καλά έχω όλα μου τα χρήματα μέσαrdquo είπε χαμηλόφωνα κοντά στο αυτί μου Ωραία σκέφτηκα είχα ήδη σύντροφο στο νησί των ερωτευμένωνraquo

Για τον Ζακ Λακαριέρ και laquoΤο ελληνικό καλοκαίριraquo του (εκδ Ι Χατζηνικολή) δεν χρειάζεται κανέ-να σχόλιο Αρκεί η νοσταλγία των ευτυχισμένων χρόνων του καθενός μας να συμπληρώσει τις λέξεις ndash στο απόσπασμα ταξίδια με πλοίο στην Ελλάδα του rsquo50 laquoΠάνω στο κατάστρωμα του βαποριού παντού

φύρδην μίγδην τυλιγμένα τα κορ-μιά στις κουβέρτες ξεπαγιάζουν μέ-σα στον υγρό και κρύο άνεμο που φυσάει τώρα και τόσες ώρες Πίσω λάμπες αιωρούνται μέσα στη νύχτα σαν τρελά λαμπιόνια φώτα μιας περασμένης κιόλας γιορτής που οι συνδαιτυμόνες της κυλίστηκαν καταγής Εδώ όμως έχουν μεθύσει από αέρα κρύο και σκαμπανεβά-σματα Κάτω από μερικά κορμιά κιλίμια ψαθιά Στο πλάι πανέρια βαλίτσες στρώματα κλουβιά με πουλιά χωρίς τα οποία κανένας Ελληνας φαίνεται ότι δεν μπορεί να ταξιδέψει raquo

Ο Χένρι Μίλερ ήρθε στην Ελλά-δα το 1939 ndashφιλοξενούμενος του Ντάρελ αρχικώςndash αψηφώντας τους οιωνούς του πολέμου Εφτιαξε εδώ μια πολύτιμη παρέα τον Σεφέρη τον Κατσίμπαλη τον Χατζηκυριά-κο-Γκίκα και εξαιτίας τους η παρα-μονή του παρατάθηκε όσο μπόρε-σε περισσότερο Οι εντυπώσεις του από τη χώρα και τους ανθρώπους έγιναν ένα βιβλίο το κλασικό πλέ-ον laquoΟ Κολοσσός του Μαρουσιούraquo (εκδ Μεταίχμιο) laquoΤο να πλέεις αρ-γά ανάμεσα στους δρόμους του Πό-ρου είναι σαν να ξαναζείς τη χαρά του περάσματος από τη μήτρα στον κόσμο Είναι μια χαρά πολύ βαθιά για να τη θυμάται κανείς Μια χα-ρά που μοιάζει μrsquo εκείνες τις μου-διασμένες απολαύσεις των ηλίθιων που γεννούν τέτοιους θρύλους σαν εκείνο της γέννησης ενός νησιού απrsquo τα συντρίμμια κάποιου πλοίου Το πλοίο το πέρασμα οι περιστρε-φόμενοι τοίχοι το ήρεμο τρεμού-λιασμα της κοιλιάς του πλοίου το εκτυφλωτικό φως οι πράσινες φι-δίσιες καμπύλες της ακτής οι γε-νειάδες που κρέμονται πάνω απrsquo το κεφάλι σου απrsquo τους κατοίκους του νησιού όλα αυτά και η πάλλουσα ανάσα της φιλίας της συμπάθειας της καθοδήγησης σε αγκαλιάζουν και σε μαγεύουν ώσπου ανατινά-ζεσαι σαν άστρο που τέλειωσε τον σκοπό του και η καρδιά σου στέλνει τα λιωμένα συντρίμμια της παντού στον κόσμοraquo

Αφιερώνουμε το σημε-ρινό ένθετο στις θάλασσες των μύθων και των τερά-των των σέρφερ και της ενάλιας αρχαιολογίας

Ο αισθησιασμός του ελληνικού καλοκαιριού και η ελευθερία της θάλασσας η πρόκληση της ηδονικής ζωής και η περιπέτεια του πνεύματος στα νερά της Μεσογείου απασχόλησαν αγαπημένους ξένους συγγραφείς Φωτογραφία του Νίκου Κοκκαλιά

Η δική μαςθάλασσαhellipτων ξένωνΣπαράγματα από

τα βιβλία λογοτεχνών

που ερωτεύθηκαν

το ελληνικό καλοκαίρι

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20204 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Της ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Μερικά από τα σπάνια πλάσματα που ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ανέ-συρε από τα βάθη της γνώσης των μεγαλύτερων παραμυθάδων και πε-ριηγητών του κόσμου εκείνα που ζουν στα σύνορα όπου διασταυρώ-νεται ο πραγματικός με τον φαντα-στικό κόσμο είναι όντα της θάλασ-σας Το laquoΒιβλίο των φανταστικών όντωνraquo είναι ένας ζωολογικός κήπος που απευθύνεται σε ονειροπόλους και προφανώς δεν θα μπορούσε να λείπει το aquarium Κολλάμε λοι-πόν τη μύτη μας στο κρύσταλλο και θαυμάζουμε τα φρικτά και υπέροχα γεννήματα του ανθρώπινου νου Ή μήπως κάποια από αυτά τα τέρατα κολυμπούν ακόμη στα σκοτάδια της αβύσσου στα κατάμαυρα νερά των ωκεανών

Το άλογο της θάλασσας σε αντί-θεση με τα περισσότερα φανταστι-κά ζώα δεν είναι σύνθετο πλάσμα δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα άγριο άλογο που ζει στη θάλασσα και βγαίνει στην ακτή μόνο τις αφέγγαρες νύχτες όταν ο μπάτης τού φέρνει μυρωδιές από φοράδες Σε κάποιο απροσδιόριστο νησί ndashίσως πρόκειται για το Βόρνεοndash οι

σταβλίτες φέρνουν και δένουν στην ακτή τις καλύτερες φοράδες του βα-σιλιά και κρύβονται κάτω από τη γη Εδώ είναι που ο Σεβάχ ο θαλασσινός αντίκρισε τον επιβήτορα να υψώ-νεται από τη θάλασσα τον είδε να βατεύει το θηλυκό και άκουσε την κραυγή του Κατά τον Μπέρτον η οριστική έκδοση των laquoΧιλίων και μιας νυχτώνraquo χρονολογείται περί τον 13ο αιώνα Τον ίδιο αιώνα έζη-σε και ο κοσμογράφος Ζακαρίγια αλ Καζίνι ο οποίος στην πραγμα-τεία του laquoΘαύματα της δημιουρ-γίαςraquo έγραφε τα εξής laquoΤο άλογο της θάλασσας είναι σαν το άλογο της στεριάς μόνο που η χαίτη του κι η ουρά του είναι μακρύτερες το χρώμα του είναι πιο αστραφτερό οι οπλές του είναι σχιστές σαν του άγριου βοδιού κι ενώ το μπόι του δεν διαφέρει από εκείνο του αλό-γου της στεριάς είναι κομμάτι πιο ψηλό από το γαϊδούριraquo Ο ίδιος πα-ρατηρεί ότι μια διασταύρωση των δύο ειδών του θαλάσσιου δηλαδή και του στεριανού μας δίνει μια πολύ όμορφη ράτσα κάπου δε μι-λάει για ένα μαύρο πόνι με άσπρες βούλες σαν ασημένιες πούλιες Ενας Κινέζος περιηγητής του 18ου αιώ-να ο Ουάνγκ Τάι-Χάι γράφει laquoΤο

άλογο της θάλασσας κάνει την εμ-φάνισή του στην ακρογιαλιά όταν ψάχνει για φοράδα καμιά φορά το πιάνουν Το τρίχωμά του είναι μαύ-ρο και γυαλιστερό η ουρά του εί-ναι μακριά και σέρνεται στο χώμα Οταν είναι στη στεριά πηγαίνει σαν όλα τrsquo άλλα άλογα είναι πολύ ήμε-ρο και μπορεί μέσα σε μια μέρα να διανύσει εκατοντάδες μίλια Καλό είναι όμως να μην το βάλεις σε πο-τάμι για να το λούσεις γιατί μόλις δει νερό ξαναγίνεται όπως παλιά και φεύγει μακριά κολυμπώνταςraquo Πολλοί εθνολόγοι αποδίδουν τον ισλαμικό αυτό θρύλο στον ελληνο-ρωμαϊκό θρύλο για τον άνεμο που γονιμοποιεί τις φοράδες Ο Βιργίλι-ος στο Τρίτο Βιβλίο των Γεωργικών μετέγραψε αυτήν τη δοξασία σε στί-χους Η ερμηνεία του Πλίνιου (Η΄ 92) είναι πιο πεζή laquoΕίναι γνωστό ότι στη Λουσιτανία στην περιοχή της Ολίσιπο κατά μήκος του Τάγου οι φοράδες στέκονται με το πρόσω-πο στον δυτικό άνεμο που φυσάει και συλλαμβάνουν την ανάσα της ζωής έτσι γεννιέται ένα πολύ γρή-γορο πουλάρι που όμως δεν ζει πά-νω από τρία χρόνιαraquo Ο ιστορικός Ιουστίνος διακινδυνεύει την εικα-σία ότι η γέννηση αυτού τον μύθου

οφείλεται στη ρητορική υπερβολή laquoγιοι τον ανέμουraquo που λέγεται για τα πολύ γρήγορα άλογα

Ο Λυκόφρων ο Κλαυδιανός και ο Βυζαντινός χρονογράφος Ιωάν-νης Τζέτζης έχουν κατά καιρούς αναφερθεί στον Ιχθυοκένταυρο σε κλασικά κείμενα δε βρίσκουμε άλλες αναφορές Η λέξη χρησιμο-ποιείται για τα όντα εκείνα που ορι-σμένοι μυθολόγοι αποκαλούν και Κενταυρο-τρίτωνες Οι απεικονίσεις τους αφθονούν τόσο στην ελληνική όσο και στη ρωμαϊκή γλυπτική Από πάνω ώς τη μέση είναι άνθρωποι έχουν ουρά δελφινιού και τα μπρο-στινά τους πόδια είναι σαν του αλό-γου ή του λιονταριού Η θέση τους είναι μεταξύ των εναλίων θεοτήτων κοντά στους ιππόκαμπους

Προτού γίνει τέρας και μεταμορ-φωθεί σε βράχια η Σκύλλα ήταν μια νύμφη που την είχε ερωτευθεί ο Γλαύκος ένας από τους ενάλιους θεούς Για να την κερδίσει ο Γλαύ-κος ζήτησε βοήθεια από την Κίρκη που όλοι ήξεραν πόσο καλά γνώριζε τα βότανα και τις μαγγανείες Ομως η Κίρκη μόλις είδε τον Γλαύκο τον ερωτεύθηκε κεραυνοβόλα μόνο που δεν κατάφερε να τον κάνει να ξεχάσει τη Σκύλλα έτσι για να τι-μωρήσει την αντίζηλό της έχυσε ένα απόσταγμα από δηλητηριώδη βότανα στην πηγή όπου λουζόταν η νύμφη Τότε (Οβιδίου Μεταμορφώ-σεις Ι∆΄ 59-67) laquoΕρχεται η Σκύλλα και μπαίνει στο νερό μέχρι τη μέ-ση ξαφνικά βλέπει τα λαγόνια της να παραμορφώνονται σε τερατώδη σχήματα που αλυχτάνε Στην αρχή μη θέλοντας να πιστέψει ότι αυτά τα πράγματα που αλυχτάνε αγριε-μένα είναι μέλη τον δικού της του κορμιού το βάζει στα πόδια και πα-σχίζει να τrsquo αποδιώξει Φεύγοντας όμως παίρνει μαζί της κι αυτό από το οποίο θέλει να ξεφύγει και ψη-λαφώντας τους μηρούς της τις κνή-

μες και τα πόδια της δεν βρίσκει παρά μόνον κεφάλια σκυλιών που χάσκουν σαν κι αυτά που πρέπει να rsquoχε ο Κέρβερος Στέκεται πάνω σε λυσσασμένα σκυλιά τα λαγό-νια κι η κοιλιά της είναι κλεισμένα μέσα σrsquo έναν κλοιό τεράτωνraquo Στο τέλος ένιωσε να στηρίζεται σε δώ-δεκα πόδια κι είχε έξι κεφάλια με τρεις σειρές δόντια το καθένα Τό-σο πολύ την τρομοκράτησε αυτή η μεταμόρφωση που ρίχτηκε στη θάλασσα στο στενό που χωρίζει την Ιταλία από τη Σικελία εκεί οι θεοί την έκαναν βράχια Οταν έχει φουρτούνα οι ναυτικοί ακούν τον φοβερό βρυχηθμό που κάνουν τα κύματα όταν μπαίνουν στις σπηλιές των βράχων Τον θρύλο αυτόν βρί-σκουμε και στις σελίδες του Ομή-ρου και του Παυσανία

Αφήνοντας τώρα τον μεγάλο Μπόρχες οι θρύλοι και οι αφηγήσεις για τέρατα έχουν τη δική τους ξε-χωριστή θέση στη ναυτική ιστορία ndash και στη λεγόμενη κρυπτο-ζωολο-γία Το πιο θρυλικό από αυτά τα θα-λάσσια τέρατα είναι το Κράκεν το οποίο άλλοτε ταυτοποιείται ως γιγα-ντιαίο χταπόδι και άλλοτε ως καλα-μάρι Ενα τέτοιο πλάσμα επιτίθεται και στον laquoΝαυτίλοraquo του πλοιάρχου Νέμο στις laquoΕίκοσι χιλιάδες λεύγες κάτω από τη θάλασσαraquo του Ιουλίου Βερν ∆εν είναι ξεκάθαρο πού τε-λειώνει η αλήθεια και πού αρχίζει ο μύθος πάντως στους ωκεανούς της Γης έχουν όντως παρατηρηθεί γιγά-ντια καλαμάρια συχνά ξεβρασμένα σε ακτές (όπου και φωτογραφήθη-καν) Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ένα καλαμάρι έξι μέτρων που ξεβράστηκε στις ακτές του κόλπου Τρίνιτι του Καναδά και εξετάστηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημί-ου Μεμόριαλ το 1965 Η ονομασία laquoκράκενraquo παραπέμπει στους Βίκινγκ και πιθανώς σε μια αρχαία σκανδι-ναβική διάλεκτο να σημαίνει laquoχτα-πόδιraquo Υποτίθεται πως ήταν ο φό-βος και ο τρόμος των υπερβόρειων ναυτικών του βόρειου Ατλαντικού

Τον 19ο αιώνα το φαλαινοθηρικό laquoΚάσλοτraquo βρέθηκε μπροστά στο απροσδόκητο θέαμα μιας φάλαι-νας να έχει πιαστεί στα πλοκάμια ενός μεγάλου καλαμαριού Η μάχη επιβίωσης που ακολούθησε ήταν τι-τάνια Ωστόσο θεάσεις του ακόμη και επιθέσεις έχουν καταγραφεί και μέσα στον εικοστό αιώνα Σύμφωνα με τον Αρθουρ Κλαρκ τη δεκαετία του rsquo30 ένα τάνκερ 15000 τόνων έπλεε στις Νότιες Θάλασσες ανοι-χτά από τη Σαμόα Ταξίδευε με 12 κόμβους όταν ένα μεγάλο καλαμάρι το προσπέρασε στη συνέχεια όμως επιτέθηκε αρπάζοντας το πλοίο από τη μέση της καρίνας Είχε όμως φρι-κτό τέλος καθώς κομματιάστηκε από τις προπέλες του πλοίου Επί-σης μεσούντος του Β΄ Παγκοσμί-ου Πολέμου Βρετανοί ναυαγοί που δέχθηκαν την επίθεση γερμανικού υποβρυχίου στον νότιο Ατλαντικό δέχθηκαν την επίθεση ενός Κράκεν το οποίο μάλιστα άρπαξε έναν άτυ-χο ναύτη ινδικής καταγωγής

Πλάσματα της αβύσσου του νου μαςΜύθοι δοξασίες και περιγραφές για το άλογο της θάλασσας τον Ιχθυοκένταυρο τη Σκύλλα και το τρομερό Κράκεν

Τα πλοκάμια του θανάτουΤα πλοκάμια των γιγαντιαίων κα-λαμαριών (των τρομερών κράκεν) έχουν μυζητήρες που ενεργούν σαν βεντούζες πάνω στη σάρκα του θύματος Στο εσωτερικό των μυζητήρων σειρές από νύχια λει-τουργούν σαν αγκίστρια Το θήρα-μα σύρεται έτσι προς το στόμα του καλαμαριού που είναι ένα ράμφος αρκετά δυνατό για να κόψει συρμα-τόσχοινο Θυμίζει ράμφος παπαγά-λου και είναι εξαιρετικά κοφτερό Κατόπιν αναλαμβάνουν δράση μι-κρά δόντια που βρίσκονται στα εν-δότερα του ράμφους ψιλοκόβοντας τη σάρκα του θηράματος Παλαιό-τερες θεωρίες ήθελαν τα γιγαντιαία καλαμάρια να τρέφονται ακόμη και με μεγάλες φάλαινες αλλά και οι φάλαινες με αυτά

Είναι όλα γεννήματα του ανθρώπινου μυαλού ή μήπως κάποια από αυτά κολυμπούν ακόμη στα κατάμαυρα νερά των ωκεανών

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 5

LOVE FM 1007ΠΡΩΤΟ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΣΑΣ

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

104

ΜΕ 64 ΚΑΙ 82 ΛΕΠΤΑ

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΡΕΥΝΑ ΑΚΡΟΑΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΕΣ 13-80 ΕΤΩΝ ΣΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ 13 ndash 3152020 (ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ SYMMETRON MARKET RESEARCH amp CONREAD RESEARCH BUREAU)

ΠΡΩΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ1η

ΤΑΣΟΣ ndash ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ

175

ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ 1ο

ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

216

ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ 1ο

ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ 35-44

ΜΟΥΣΙΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ1ο

ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ

ΣΤΟ ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΚΡΟΑΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Του ΝΙΚΟΛΑ ΖΩΗ

Καλοί και άγιοι οι ρεμβασμοί πλάι στην ακροθαλασσιά Ωφέλιμες και ιερές οι ελπίδες για μια αλλιώτικη ζωή που γεννά η απεραντοσύνη της θάλασσας Ας μην κάνουμε ότι δεν το ζήσαμε έστω μια φορά από όλους τους πιθανούς συνδυασμούς τοπίων και αισθημάτων από όλες τις αυθαίρετες συσχετίσεις ανάμε-σα στα σκαμπανεβάσματα του νε-ρού και στα πηγαινέλα της καρδιάς μία από τις πιο εθιστικές από τις πλέον ικανές να συγκινήσουν ακό-μα και τον πιο στρυφνό βουνίσιο είναι εκείνη μεταξύ θάλασσας και ερωτικού καημού θάλασσας και ανεκπλήρωτου έρωτα θάλασσας και αποχωρισμού επιθυμίας ατε-λέσφορης Και γιατί να αποκλεί-σουμε θα πει κανείς την επιθυμία που τελεσφόρησε Μα γιατί τότε θα είχαμε λιγότερες ιστορίες να διηγη-θούμε Μία τέτοια ιστορία είναι κι ο έρωτας του Φλορεντίνο Αρίσα και της Φερμίνα ∆άσα που γεννιέται σε ένα λιμάνι της Καραϊβικής και εξιστορείται από τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες στο laquoΟ έρωτας στα χρόνια της χολέραςraquo (εκδ Λιβάνη μτφρ Κλαίτη Σωτηριάδου-Μπαρά-χας) Είναι ένας έρωτας που για τον Φλορεντίνο Αρίσα συμπυκνώνει μία από τις αλήθειες που σπάνια ομολογούνται ήταν laquoτο βάρος που στήριζε τη ζωή τουraquo Και ήταν ένας έρωτας-μαρτύριο ένα μαρτύριο που ο Φλορεντίνο ήθελε να το χαρεί

Ας τραβήξουμε από το ράφι τον laquoΜάγοraquo του Τζον Φόουλς (εκδ Εστία μτφρ Φαίδων Ταμβακάκης)

Ενα μυθιστόρημα laquoφιλοσοφικόraquo όπως λέγεται ή ένα μυθιστόρημα για την εξερεύνηση του γνωστού και άγνωστου εαυτού για τη λογι-κή και την πίστη τη ζωή και τον θάνατο τα ύψη και τα βάθη της τέ-χνης τον πόλεμο και την ειρήνη αλλά και για την αναζήτηση μια θολής επιθυμίας σε ένα ελληνικό νησί με πεντακάθαρα νερά ένα νησί με ρυθμούς ανθρώπινους και ενίοτε μυστικούς Ο ήρωάς μας Νί-

κολας Ερφ καθηγητής αγγλικών σε ένα σχολείο της laquoΦράξουraquo μπλέ-κεται στα δίχτυα ενός αινιγματι-κού κατοίκου ονόματι Μόρίς Κόγ-χις κυρίως στον επώδυνο ιστό της προστατευόμενης του Κόγχι Λίλης Μοντγκόμερι

Ιδού πώς την περιγράφει ο Νίκο-λας μια μέρα που ενώ κολυμπούσε την αντίκρισε έξω στην ακτή laquoΣτε-κόταν εκεί λαμπρή φιγούρα πάνω στα λευκόγκριζα βότσαλα με την ώχρα του λόφου και τα πράσινα φυ-τά πίσω της Αρχισα να κολυμπώ όσο πιο γρήγορα μπορούσα Προ-χώρησε μερικά βήματα πάνω στις πέτρες και μετά σταμάτησε και με παρακολουθούσε Τέλος σηκώθη-

κα στάζοντας λαχανιασμένος και την κοίταξα Ηταν περίπου δέκα μέτρα μακριά φορούσε ένα εξαι-ρετικά χαριτωμένο καλοκαιρινό φόρεμα της εποχής του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου Είχε σκού-ρες μπλε λευκές και ροζ ρίγες και κρατούσε μια ομπρέλα με κρόσσια από το ίδιο ύφασμα Φορούσε τον θαλασσινό αέρα σαν κόσμημαraquo

Σε ένα άλλο ράφι εκείνης της βι-βλιοθήκης μας περιμένει η laquoΓραμμή του ορίζοντοςraquo του Χρήστου Βακα-λόπουλου (εκδ Εστία) Οχι δεν εί-ναι ένα βιβλίο για τον χωρισμό Ή τουλάχιστον δεν είναι μόνο αυτό Η ταυτότητα της ηρωίδας γράφει laquoΡέα Φραντζή κι είναι μια γυναίκα χωρισμένη μια γυναίκα που βγάζει εισιτήριο για την Πάτμο που κοιτά-ζει τις σειρές των κυμάτων από το κατάστρωμα που θέλει απλώς να φύγει ∆εν έχει μπει στη θάλασσα από τότε που ήρθε πρέπει να δια-λέξει τη στιγμήraquo γράφει ο Βακα-λόπουλος Κάποτε συνεχίζει της ήταν πολύ απλό να πάει για μπά-νιο Πλέον όμως για λόγους της καρδιάς laquoπρέπει να διαλέξεις με προσοχή τη στιγμή που θα πέσεις στη θάλασσαraquo

Ανεβαίνοντας για λίγο σε ένα νοητό κατάστρωμα ας στραφούμε στον laquoΝαυαγόraquo του Αντώνη Τραυ-λαντώνη (laquoΙστορίες της θάλασσαςraquo εκδ Αιγόκερως) και ας ακούσουμε την ιστορία ενός μούτσου που σε μια φουρτούνα προσπάθησε χωρίς επιτυχία να σώσει τη νεαρή καπε-τάννισα έκτοτε ζει ημίτρελος σε ένα μοναστήρι ελπίζοντας ότι η θάλασσα θα τη φέρει πίσω

Ας ξεφυλλίσουμε το laquoΜεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλωςraquo του Γε-ωργίου Βιζυηνού (όπ) και ας χαμο-γελάσουμε πικρά με τον ήρωα που στη διάρκεια ενός ταξιδιού ποθεί μια νεάνιδα ενώ εκείνη αποδίδει την ερωτική του δυσφορία στην laquoτόσην τρικυμίανraquo Θα μπορού-σαμε επίσης να ακούσουμε έναν αγαπημένο αφηγητή θαλασσιών περιπετειών τον Νίκο Καββαδία που στο μυθιστόρημα laquoΗ Βάρδιαraquo (εκδ Αγρα) δέχεται να πει στον συνομιλητή του την ιστορία της Marie Laure laquoΝαιhellip Στάσουhellip Λες για εκείνη τη μικρή Γαλλίδα στο Bandolraquo λέει ο ήρωας με αυτό το μείγμα όρεξης και αδιαθεσίας που χαρακτηρίζει τον ερωτικό καημό laquoΤην ξανθιά που δεν βαφότανε που δεν έπαιζε στη ρουλέτα που καθόταν ξαπλωμένη στη βεράντα του φτηνού ξενοδοχείου Εhellip γιrsquo αυτή ∆εν ξέρωhellip ∆εν την ξανά-δαhellip Με με τραντάζεις έτσιhellip ∆εν

την αγαπούσα Στη θάλασσα που ταξιδεύω ∆ενhellip Εγώ μονάχα τη θάλασσαhellipraquo

Οφείλουμε όμως μια στάση στο ράφι της Ενατης Τέχνης Ας επιλέ-ξουμε εδώ τη μελωδική laquoΜπαλά-ντα της αλμυρής θάλασσαςraquo του Ούγκο Πρατ (εκδ Ars Longa μτφρ Αρης Μαλανδράκης) με πρωταγω-νιστή τον τυχοδιώκτη με τη χρυσή καρδιά τον Κόρτο Μαλτέζε Μπλέ-κεται σε αμέτρητες περιπέτειες ο ήρωάς μας κι ας είναι η πρώτη του ιστορία δημοσιευμένη το 1967 άσπλαχνοι λαθρέμποροι δαιμόνιοι αυτόχθονες λιγομίλητοι Γερμανοί αξιωματικοί τον κυνηγούν ή τον δι-ευκολύνουν κι όλα αυτά με φόντο τον Ειρηνικό Ωκεανό Στο τέλος η καρδιά του Κόρτο Μαλτέζε χτυπά-ει μόνο για την Πανδώρα Γκρού-βεσνορ κι ας μην παραδέχθηκαν ποτέ τα αμοιβαία αισθήματά τους Σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές αποχωρισμού εν πλω αφού κοιτα-

χτούν για μερικές στιγμές η Παν-δώρα του ανακοινώνει ότι δεν θα τον ακολουθήσει laquoΤο ξέρωraquo απο-κρίνεται εκείνος

Η πρωταρχική αγάπηΝα θυμηθούμε και το laquoΟνειρο

στο κύμαraquo ή το laquoΕρως-Ηρωςraquo του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Κά-ποιος μπορεί να μας επισήμαινε ότι οι ανεκπλήρωτοι έρωτες της ξηράς ή της θαλάσσης τα βάρη που στηρίζουν τις ζωές μας τελι-κά μας ακινητοποιούν χώρια που κρύβουν την ανάγκη για μια αγάπη πρωταρχική Ας είναι Αντιπρότα-ση υπάρχει laquoΗ θάλασσα είναι σαν τον έρωτα μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγειςraquo λέει σε ένα ποίημά του ο Ντίνος Χριστιανόπουλος Για να καταλήξει laquoΑλίμονο αν κόψου-με τα μπάνια μόνο και μόνο γιατί πνίγηκαν πέντε-έξι Αλίμονο αν προδώσουμε τη θάλασσα γιατί έχει τρόπους να μας καταπίνειraquo

laquoΗ θάλασσα είναι σαν τον έρωτα μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγειςraquo λέει σε ένα ποίημά του ο Ντίνος Χριστιανόπουλος

Σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές αποχωρισμού εν πλω αφού κοιταχτούν για μερικές στιγμές η Πανδώρα ανακοι-νώνει στον Κόρτο Μαλτέζε (φωτ) ότι δεν θα τον ακολουθήσει laquoΤο ξέρωraquo αποκρίνεται εκείνος

Ανεκπλήρωτοι έρωτεςπου τους πήρε το κύμαΛογοτεχνικά ταξίδια της καρδιάς στο απέραντο γαλάζιο

Β Ι Β Λ Ι Ο

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20206 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Η πανδημία του κορωνοϊού προκα-λεί παγκόσμιο τρόμο και απελπι-σία δοκιμάζοντας τις αντοχές όχι μόνο της οικονομίας ή της δημό-σιας υγείας και της αποτελεσμα-τικότητας της κρατικής μηχανής αλλά πολύ περισσότερο τις αν-θρώπινες σχέσεις Ο παρών τόμος που εξέδωσε η Ακαδημία Θεολογι-κών Σπουδών Βόλου με κείμενα προβληματισμού για τη νέα κατά-σταση που δημιουργήθηκε ndashπρω-τόγνωρη σε όλους μαςndash στοχεύει όπως επισημαίνουν στον πρόλογό τους οι επιμελητές του τόμου Ν Ασπρούλης και Nathaniel Wood στη laquoβαθιά θεολογική αποτίμησή τηςraquo και στην προσφορά υλοποι-ήσιμων προτάσεων θεμελιωμένων laquoστη μακραίωνη παράδοση της Εκ-κλησίας μας με κατεξοχήν έμφαση στην προσωπική ετερότητα την υγεία την προστασία της ατομικής ύπαρξης κάποτε ακόμη και εις βά-ρος του σωματειακού χαρακτήρα της εκκλησιαστικής μας ύπαρξηςraquo

Η πρόκληση του κορωνοϊού αποτελεί αφορμή στοχασμού για τη στάση της Εκκλησίας και δη της Ορθόδοξης απέναντι στο φαι-νόμενο Στα άρθρα τους οι συγ-γραφείς του τόμου βιώνοντας την εμπειρία της πανδημίας ουσια-στικά συνδιαλέγονται και ανταλ-λάσσουν απόψεις δημιουργώ-ντας εκείνες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για έναν γόνιμο διάλογο που θα συμβάλει στην υι-οθέτηση υπεύθυνης στάσης από πλευράς Ορθόδοξης Εκκλησίας Αν ξεφυλλίσουμε τα άρθρα του παρόντος τόμου βλέπουμε την αγωνία των συγγραφέων για τη διαχείριση αυτής της κρίσης

Ο τόμος χωρίζεται σε δύο μέ-ρη Το πρώτο μέρος επιγράφεται laquoΘεολογικοί παράμετροιraquo και προ-σπαθεί να δώσει απαντήσεις σε ζητήματα που προβληματίζουν πιστούς και μη πιστούς Πρέπει να τελείται η Θεία Ευχαριστία χωρίς πιστούς Τι γίνεται με την αποχή από τη Θεία Μετάληψη την επο-χή της πανδημίας Μεταδίδεται ο κορωνοϊός μέσω της Θείας Κοι-νωνίας Ο γνωστός ακαδημαϊκός μητροπολίτης Γέρων Περγάμου κ Ιωάννης ο διάκονος π Mark Roosien λέκτορας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Γέιλ κά δίνουν τις δικές τους απαντή-σεις και εκδοχές

Το δεύτερο και εκτενέστερο μέρος επιγράφεται laquoΠοιμαντικές

προκλήσειςraquo και επικεντρώνεται στη διαχείριση της πανδημίας κυρίως από τους ποιμένες της Εκ-κλησίας Εξαιρετικά ενδιαφέροντα άρθρα αντιμετωπίζουν το πρόβλη-μα από μια διαφορετική οπτική ματιά ∆ηλωτικοί οι τίτλοι laquoΗ αξία της απραξίας Μαθήματα από τον κορωνοϊό για τη σιωπή και την ησυχίαraquo του π Ιωάννη Χρυσαυ-γή laquoΣυμπόνια σε καιρούς κρίσης Αμφισβητώντας τον πολιτισμό της αδικίαςraquo της καθηγήτριας φιλοσο-φίας Crina Gschwandtner laquoΟνει-

δος ή αγάπη στην εποχή της παν-δημίαςraquo του π Elias Villis

Ιδιαίτερα στέκομαι στον επί-λογο του άρθρου της Crina Gschwandtner laquoΗ κρίση του κο-ρωνοϊού προσφέρει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για αναστοχα-σμό για αλλαγή νοοτροπίας και αντιλήψεων Είναι υποχρέωση όσων θέλουμε να λεγόμαστε και να είμαστε Χριστιανοί laquoνα προ-χωρήσουμε πέρα από τις ατομι-κές φιλανθρωπικές πράξεις ώστε να αντιμετωπίσουμε τις βαθιές κοινωνικές οικονομικές και φυ-λετικές ανισότητες που διαιωνί-ζουν τη φτώχεια την έλλειψη στέ-γης και τα δυσανάλογα ποσοστά ασθένειας και θανάτου ∆εν μπο-ρεί να υπάρχει ldquoπνευματικήrdquo σω-τηρία που να αγνοεί τον πόνο των φτωχώνraquo Η laquoπνευματικήraquo σω-τηρία ορίζεται ορθά και απαντά εμμέσως και στα ερωτήματα του πρώτου μέρους του τόμου

Τρίτο και τελευταίο μέρος απο-τελεί το laquoΕπίμετροraquo με τρία άρ-θρα Ξεχώρισα το δεύτερο του π Αθανασίου Καρατζογιάννη εφημερίου στον Αγιο ∆ημήτριο Maasmechelen laquoΜια μαρτυρία lsquolsquoΒγήκα από την εντατικήrsquorsquoraquo Ο π Αθανάσιος περιγράφει με γλαφυ-ρό τρόπο την τρομακτική εμπειρία που έζησε Μιλάει για ένα Πάσχα αλλιώτικο laquoένα Πάσχα γυμνό από εξωτερικά σημάδια αλλά πλούσιο σε βιώματα αναστάσιμαraquo

Η κρίση του κορωνοϊού απέ-δειξε τελικά ότι είναι επιτακτι-κή η ανάγκη αναζήτησης και από πλευράς Θεολογίας ερμηνευτικών κριτηρίων για την αποτίμηση και αξιολόγηση της κατάστασης Και-ρός του ποιήσαι

Ο κ Χαράλαμπος Β Στεργιούλης είναι φιλόλογος στα Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια Ν Μπακογιάννη και δρ Βυζαντινής Φιλολογίας στο ΑΠΘ

Ο Γρηγόρης Αζαριάδης γεννήθη-κε τον Φλεβάρη του 1951 στην Αθήνα όπου και ζει με τη γυναίκα του Νίτσα Βραχνίδου και τα παι-διά του Χρήστο Σοφία και Στρα-τή Το πρώτο του μυθιστόρημα laquoΠαλιοί λογαριασμοίraquo εκδόθη-κε το 2012 Ακολούθησαν laquoΗ τε-λευταία παράσταση της Μαρίνας Φιλίππουraquo και laquoΤο μοτίβο του δο-λοφόνουraquo που κυκλοφόρησαν το 2013 και το 2015 αντίστοιχα όλα από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδη Το 2018 εκδόθηκε ο laquoΣκοτεινός λαβύρινθοςraquo από το Μεταίχμιο Η laquoΠαραπλάνησηraquo είναι το πέμπτο του μυθιστόρημα και κυκλοφο-ρεί επίσης από το Μεταίχμιο Κρι-τικές του και θεωρητικά άρθρα για την αστυνομική λογοτεχνία δημοσιεύονται σε εφημερίδες (laquoΤα Νέαraquo laquoΕλεύθερος Τύποςraquo) και διάφορα sites Λατρεύει το neopolar και το κλασικό noir Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σαςlaquoΤίποτα δεν χάνεταιraquo της Κλοέ Μεντί και laquoΑυτή η χώρα που τη δολοφο-νούνraquo του Ζιλ Βενσάν Ποιος ήρωαςηρωίδα της αστυνο-μικής λογοτεχνίας θα θέλατε να είστε και γιατίΟ επιθεωρητής Μπεκ των Σουηδών πρωτοπόρων Σγιεβάλ και Βαλέε Ο λόγος είναι ότι αποτελεί αρχετυπικό ήρωα όλων των σύγχρονων αστυνο-μικών (και όχι μόνο) πρωταγωνιστι-κών χαρακτήρων Διοργανώνετε ένα δείπνο Ποιους συγγραφείς αστυνομικής λογο-τεχνίας καλείτε ζώντες και τε-θνεώτεςΤσάντλερ Χάμετ Μανσέτ Φαζαρ-ντί Ιζό Σγιεβάλ και Βαλέε Μανκέλ Πέρσον Λάρσον και Νταλ Ποιο είναι το βιβλίο που έχετε διαβάσει τις περισσότερες φορέςΟ τελικός παίζεται ανάμεσα στην laquoΠρηνή θέση του σκοπευτήraquo του Μανσέτ και τον laquoΜεγάλο αποχαιρετι-σμόraquo του Τσάντλερ Θα μας συστήσετε την αστυ-νόμο Τρύπη Τις αδυναμίες της τα μυστικά της ∆ύσκολη ερώτηση με δεδο-μένη την πρόθεση του συγ-

γραφέα να κρατήσει στο σκοτεινό μέρος της σκηνής πολλά χαρακτηρι-στικά της αστυνόμου Τρύπη Τουτέ-στιν να μείνει laquoκοινωνικά αποστα-σιοποιημένηraquo από το αναγνωστικό κοινό Σε κάθε περίπτωση η Τρύπη είναι μια έξυπνη σκληρή και δυναμι-κή γοητευτική γυναίκα σαραντακάτι καρατίων υπέρμαχος της ομαδικής δουλειάς επίμονη και αναλυτική στον χώρο της αστυνομικής έρευ-νας που τυγχάνει της αποδοχής των συνεργατών της σε κάθε επίπεδο και χάρη στις ικανότητές της κάνει κα-ριέρα στον οπωσδήποτε ανδροκρα-τούμενο κόσμο της ελληνικής αστυ-νομίας Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ο laquoκαφές Τρύπηraquo τα συμμετρι-κά δακτυλίδια καπνού όταν καπνίζει και η σύνθλιψη μεγάλων συνδετή-ρων με τα μακριά της δάχτυλα Πώς προέκυψε η ιδέα ενός σίριαλ κίλερ που σκοτώνει με τόσο ειδε-χθή τρόπο τα θύματά του Τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να γράψω αυτό που αποκαλώ laquoελληνι-κό ευρωπαϊκό αστυνομικό μυθιστό-ρημαraquo διατηρώντας τον laquoελληνι-κόraquo χαρακτήρα του κειμένου αλλά εμπλουτίζοντας τον με στοιχεία του ευρωπαϊκού αστυνομικού Ενα βασι-κό τέτοιο στοιχείο είναι η laquoιδιαιτερό-τηταraquo των δολοφονιών Πιστεύω ότι τα αποτρόπαια εγκλήματα σοκάρουν τον αναγνώστη προκαλούν αυθόρ-μητη έκρηξη αδρεναλίνης και τον βάζουν από πολύ νωρίς στην ατμό-σφαιρα και την πλοκή του μυθιστορήματος

ΑΪ ΟΓΚΑΟΥΑΤα αιρετικά παραμύθιαΑνθολόγιο ποιημάτωνΑνθολόγηση - Μετάφραση Βαγγέλης Αλεξόπουλος Διώνη Δημητριάδουεκδ Βακχικόν σελ 184

Κόρη μητέρας αφρικανικής καταγω-γής και βιολογικό παιδί ενός Ιάπω-να (τον οποίο δεν φαίνεται να γνώ-ρισε ποτέ) με καταγωγή την οποία η ίδια μυθολογούσε ως πολυεθνική - πολυφυλετική η Αμερικανίδα Αϊ Ογκάουα ή απλώς laquoΑϊraquo (1947-2010) αποτελεί μια πολύ ξεχωριστή πε-ρίπτωση στην παγκόσμια ποίηση Αν η υπερβολή η θραύση των ηθι-κών και συναισθηματικών ορίων η ακραία πρόκληση δεν σας ασκούν έλξη τότε η ιδιότυπη ποιήτρια δεν θα αποτελέσει κατάλληλο ανάγνω-σμα Υπάρχει όμως στrsquo αλήθεια κανείς που έστω και ανομολόγη-τα δεν κρυφοκοιτάζει με την άκρη του ματιού του προς την κόλαση ιδίως όταν η θέασή της προσφέ-ρεται ανώδυνα στην οικονομική συσκευασία ενός ποιήματος

∆ολοφόνοι και αιμομείκτες παι-δεραστές και βιαστές αποξενωμέ-νοι εραστές που ανήκουν στα εξα-θλιωμένα κατώτερα στρώματα της αμερικανικής κοινωνίας αλλά μαζί και κάποιες διασημότητες με τρα-γική μοίρα που συμπληρώνουν το

άλλο μισό του (αμερικανικού) μύ-θου πρωταγωνιστούν σε πρώτο πρόσωπο στα ποιήματά της laquoΑι-σθάνομαι ότι ο δραματικός μονό-λογος ήταν η φόρμα στην οποία γεννήθηκα για να γράφω και την αγαπώ τόσο παθιασμένα ή ίσως πιο παθιασμένα από όσο αγάπησα ποτέ μου άνδραraquo έλεγε η ποιήτρια

Η περιδιάβα-ση στο έργο της στην υπό συζή-τηση εκτενή αν-θολογία με πε-ρισσότερα από 50 ποιήματα από όλο το χρονικό φάσμα των δημο-σιεύσεών της (ξε-κινώντας από τη συλλογή laquoΣκληρό-τηταraquo (1973) και φθάνοντας στο εύγλωττο laquo∆εν παραδίνομαιraquo (2010) που δημο-σιεύθηκε μετά θάνατον) δικαιώ-νει τούτο το εκφρασμένο πάθος Ανάμεσα στους laquoκαταραμένουςraquo πρωταγωνιστές της ξεχωρίζει ο ινδιάνικης καταγωγής πεζοναύ-της Αϊρα Χέιζ γνωστός από τη laquoστημένηraquo φωτογραφία κατά τη μάχη του Ιβο Τζίμα ανάμεσα σε Αμερικανούς και Ιάπωνες που

πέθανε από το αλκοόλ και την κατάθλιψη Η Αϊ του αφιερώνει το ποίημα laquo∆εν μπορώ να πάρω μπροςraquo κλείνοντας με στίχους γενικής εφαρμογής σε πολλούς από τους αδιέξοδους ήρωες των ποιημάτων της laquoΠερνάω το τζιν και τις δικαιολογίες από το χέρι

στο στόμα αλλά είμαι εγώ Είμαι εγώ Είμαι η μό-νη βρόμικη συνή-θεια που δεν μπο-ρώ να κόψωraquo

Στο τελευταίο ποίημα (laquoΤο χρονι-κό του καρκίνουraquo) το ποιητικό εγώ μοιάζει να ταυτίζε-ται με το πραγμα-τικό διαβαίνοντας ηθελημένα τις πύ-λες του μαρτυρίου Η αφηγήτρια περι-γράφει τον θάνατό

της από καρκίνο του οποίου αρνή-θηκε τη διάγνωση και την ιατρική αντιμετώπιση Τα βιογραφικά ση-μειώματα της Αϊ κάνουν λόγο για θάνατο από τις επιπτώσεις ενός καρκίνου που δεν διαγνώσθηκε

Από τα έργα του Μπρεχτ μέχρι το laquoΜακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νί-κοraquo του Σαββόπουλου γνωρίζουμε πως όταν τα laquoαποβράσματαraquo της

κοινωνίας παίρνουν τον λόγο η καθαρτική λειτουργία της τέχνης είναι (τουλάχιστον) διπλή Αφενός στοιχειοθετείται αντικειμενικά μια έμμεση ή άμεση καταγγελία των κοινωνικών συνθηκών που τα γεννά Αφετέρου απονέμεται υποκειμενικά στον καθένα μας το μερίδιο των σκοτεινών ταυτί-σεων που του αναλογεί για να ανακουφίσει την ψυχή του Αλλά βέβαια καμία από τις λειτουργίες αυτές της τέχνης δεν δικαιώνεται απλώς και μόνο επειδή καταγγέλ-λει ή επειδή αποφορτίζει το αν-θρώπινο σκότος Χρειάζεται ndashθα ακουστεί περίεργο ή οξύμωροndash ομορφιά καλλιτεχνική ομορφιά Μονάχα έτσι η τέχνη εν προκει-μένω η ποιητική δικαιώνεται

Η Αϊ βραβευμένη ποιήτρια έχει την ομορφιά με το μέρος της ακό-μη και όταν πραγματεύεται απο-τρόπαια θέματα Η ομορφιά του δραματικού μονολόγου της δημι-ουργείται με ελάχιστες λέξεις Και ιδού ατμόσφαιρα χαρακτήρες κορύφωση Οι αναγνώστες του Καβάφη θα αναγνωρίσουν εύκο-λα την τεχνική Ενας στοιχειώδης υπομνηματισμός θα βοηθούσε την αναγνώστριατον αναγνώστη να παρακολουθήσει με λιγότερα ερωτήματα αυτά τα υψηλής θερ-μοκρασίας ποιήματα

Της ΜΑΡΙΑΣ ΤΟΠΑΛΗ

Του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ Β ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗ

Ποίηση των φτωχών των κολασμένων των αδιάγνωστων

Η Ορθοδοξία ενώπιον της πανδημίας του κορωνοϊού

ΚΡΙΤΙΚΗ

ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ

Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου εξέδωσε έναν τόμο με κείμενα θεολογικού προβληματισμού ως προς τη νέα κατάσταση

Η υγειονομική κρίση απέδειξε ότι είναι επιτακτική η ανάγκη αναζήτησης από πλευράς Θεολογίας ερμηνευτικών κριτηρίων για την αποτίμηση και την αξιολόγησή της

500ΛΕΞΕΙΣΜΕ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΖΑΡΙΑΔΗ

στι

οιους γο-ε-

αρ-νκέλ

ε ορέςν υ ιρετι-

σφαιρα και την πλοκή του μυθιστορήματος

Σ Τ Η Λ Ε Σ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

THE

WA

LLA

CE C

OLL

ECTI

ON

SAB

INE

GLA

UB

ITZ

DPA

AN

DR

EA J

EMO

LO

MU

SEE

DEL

ACR

OIX

ΜΑΤΙΕΣΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Γράφει ο ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

Η κληρονομιά του μπρουταλισμού στην Τσεχία

Χάι-κου του Δεκαπενταύγουστου

ΠΡΑΓΑΤα μοντέρνα κτίρια με εκείνη την έντονη πλαστικότητα που συνή-θως το ευρύ κοινό δεν έχει συνη-θίσει να αγαπάει δεν τα συνδέει κανείς αυτόματα με την ποιητική ατμόσφαιρα της Πράγας Η πρω-τεύουσα της Τσεχίας εύκολα συν-δέεται με τη μεσαιωνική και ανα-γεννησιακή κληρονομιά της με το μπαρόκ και τον ρομαντισμό με τα νεωτερικά ρεύματα μετά το 1900 αλλά δύσκολα με τον μπρουταλι-σμό ένα ώριμο ρεύμα του μοντερ-νισμού με κτίρια συνήθως ογκώ-δη με γυμνό μπετόν αλλά και με μια πλαστικότητα στη μορφή που

πρόδιδε την απόσταση από τον λειτουργικό μοντερνισμό του rsquo40 και του rsquo50 Ο μπρουταλισμός είναι ένα διεθνές ρεύμα των δεκαετιών του rsquo60 και του rsquo70 με πολλά τοπι-κά ιδιώματα σε όλες τις χώρες (και στην Ελλάδα φυσικά) που τα τε-λευταία χρόνια αποκτά φίλους και μελετάται ως ένα ενδιαφέρον κε-φάλαιο της αρχιτεκτονικής του ει-κοστού αιώνα Μια μεγάλη έκθεση στο Εθνικό Μουσείο της Τσεχίας στην Πράγα εστιάζει στην μπρου-ταλιστική κληρονομιά της χώρας (και μέσω αυτής των όμορων χω-ρών της Κεντρικής Ευρώπης ιδίως εκείνων που ανήκαν στο Σύμφωνο

της Βαρσοβίας κατά τον Ψυχρό Πό-λεμο) Η έκθεση είναι κυρίως φω-τογραφική και το γραφείο Τύπου του μουσείου ανταποκρίθηκε και έστειλε μια επιλογή από εντυπω-σιακές και απολύτως ενδεικτικές φωτογραφίες που αντανακλούν το αισθητικό περιβάλλον αυτής της αρχιτεκτονικής τάσης την εικοσα-ετία 1960-1980 Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί από μεγάλο αριθμό πο-λιτών αυτός ο αρχιτεκτονικός ρυθ-μός καθώς η εκτίμησή του προϋ-ποθέτει έκθεση και εμπειρία στην εξέλιξη των μοντερνιστικών ρευ-μάτων Ωστόσο ο μπρουταλισμός έχει αποκτήσει τους προστάτες και

υπερασπιστές του καθώς πολλά από αυτά τα κτίσματα σε όλον τον κόσμο από τις ΗΠΑ ώς τη Ρωσία (και ευρύτερα την πρώην ΕΣΣ∆) καταδικάζονται σε κατεδάφιση η οποία κατά κανόνα συνοδεύε-ται από αντιδράσεις ανακούφισης και ικανοποίησης Σημαντικοί αρ-χιτέκτονες έχουν αφήσει ενδιαφέ-ροντα δείγματα μπρουταλιστικής αρχιτεκτονικής που σαν οργανι-κές φόρμες επιδρούσαν στο πε-ριβάλλον με τρόπο διεκδικητικό και πολλές φορές επισκίαζαν τα γειτονικά τους κτίρια Ορισμένα όμως ήταν ελεύθερα από γειτνιά-σεις στέγαζαν γραφεία ή υπηρεσί-

ες κρατικούς οργανισμούς ή ακό-μη και ξενοδοχεία και κατοικίες σχημάτιζαν έναν οικιστικό κόσμο στα όρια μιας ακραίας φαντασίας ενίοτε καταθλιπτικής και άλλοτε ελεύθερης ανάλογα την οπτική που επέλεγε κανείς ή τις συνθή-κες γένεσης αυτών των κτιρίων Πρόσφατα ο μπρουταλισμός στην πρώην Γιουγκοσλαβία επί Τίτο κέρ-δισε διεθνή δημοσιότητα μέσα από εκθέσεις και εκδόσεις Η Τσεχία με αυτήν την έκθεση που διαρκεί ώς τον Νοέμβριο παραθέτει στο ευ-ρύ κοινό τη δική της συλλογή από αυτά τα παράξενα μοντέρνα κτίρια του rsquo60-rsquo70

Κάπου κάτι έχασετη θάλασσα κοιτάζοντας στο κύμα καλπάζει η απουσία Οι μουσικές που σε κοιμίζουνβλέφαρα δάκρυα αστερισμοί χορδή που τρεμοπαίζει αέναα Η αυγή ήρθε μαζί με τον άνεμοσάλεψε ελαφρά η κουρτίνα ήταν μόνο τrsquo αδειανό σεντόνι Την άνοιγε βλέφαρο το βλέφαρομες στα ποτάμια των ποδιών της η ζωή έτριξε κάπου μέσα τους

Μόνη μπήκε στη θάλασσατα κύματα παραμέριζαν μα εκείνη τrsquo αποζητούσε Λίγο προτού χαράξειτα πουλιά πιάνουν ένα τραγούδι το φάντασμα στο δωμάτιο Τrsquo αστέρια τρέμουνε βουβά

θρυμματισμένη νύχτα παγερή πύρινες βολίδες ο πόθος τους Μια δροσοσταλίδατο ρυάκι καθώς κυλά ψάξε δε θα το βρεις Το σύννεφο πάνω στο τζάμιπίσω τους ένα ζευγάρι μάτια ηχώ μιας κατηγορίας Να κάτι εκεί όπου τίποταδεν θα έπρεπε να είναι το ίχνος ενός ποτηριού

Κοιτούσε λέει τον ουρανόκάτι έπεφτε σαν πούπουλο ένα βάρος κυματίζει ακόμα Η κραυγή θρυμματίζει τη νύχταφως μιας ξοδεμένης επιθυμίας τώρα τα βλέφαρα είναι βαριά Την κοιτούσε όλη νύχταγύριζε μέσα στον ύπνο της ο εφιάλτης είχε το πρόσωπό του Η θέα ενός υγρού βλέμματοςτο νερό που τρέχει ανάμεσά τους αυτό ήταν αποχαιρετισμός

ΛΟΝΔΙΝΟΟ μπρούντζος της ΦλωρεντίαςΕνα από τα θετικά της πανδημίας είναι ο τρόπος που πολλά μουσεία επιχειρούν να διατηρούν το ενδια-φέρον του κοινού Η Συλλογή Γουά-λας (Wallace Collection) ένα από τα ωραία μικρά μουσεία του Λονδίνου παρουσιάζει τα λιγότερο γνωστά εκθέματά της μέσα από τις προτά-σεις των επιμελητών Η επιμελήτρια Ada de Wit επέλεξε να δώσει έμφα-ση στα περίφημα μπρούντζινα της Φλωρεντίας του 17ου αιώνα και σε μια εξαίσια σειρά με τους άθλους του Ηρακλέους

ΟΣΤΑΝΔΗΜουσείο Τζέιμς ΕνσορΤο νέο αξιοθέατο της Οστάνδης στο Βέλγιο είναι το πλήρως ανακαινι-σμένο μουσείο για τον ζωγράφο Τζέ-ιμς Ενσορ (1860-1949) που στεγάζε-ται στο σπίτι του Και στην Οστάνδη έζησε σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του Το νέο μουσείο έχει επεκταθεί και σε γειτονικό οίκημα και προσφέρει πλέον μια ευέλικτη διαδραστική εμπειρία με αφορμή τον εξπρεσι-ονιστικό κόσμο του Τζέιμς Ενσορ Υπάρχει επίσης εφαρμογή για να περπατήσετε στα βήματα του Εν-σορ στους δρόμους της Οστάνδης

ΡΩΜΗΕπέκταση του MaXXIΗ επέκταση του MaXXI εκτός Ρώμης είναι ένα από τα νέα στον κόσμο των μουσείων Το MaXXI σχεδια-σμένο από το γραφείο της Ζάχα Χα-ντίτ είναι ένα μουσείο αφιερωμένο στην τέχνη του 21ου αιώνα Το πα-ράρτημά του ο νέος του βραχίονας όμως είναι ένα παλάτσο του 18ου αιώνα στην πόλη Λrsquo Ακουιλα που είχε πληγεί από σεισμούς το 2009 Η ανακατασκευή του ιστορικού κτι-ρίου έγινε με ρωσικά κεφάλαια σε συνεργασία με το ιταλικό υπουρ-γείο Πολιτισμού

ΠΑΡΙΣΙΜουσείο ΝτελακρουάΑπό τα αγαπημένα μουσεία όσων αγα-πούν το Παρίσι το Μουσείο Ντε-λακρουά βρίσκεται σε μία από τις ωραιότερες μικρές πλατείες του Σεν Ζερμέν Η επαναλειτουργία του μου-σείου που αποτελεί τμήμα του ορ-γανισμού του Λούβρου έγινε στα τέλη του Ιουνίου και συνοδεύτηκε από ένα δώρο Η είσοδος των επτά ευρώ καταργήθηκε και το κοινό ει-σέρχεται δωρεάν για όλη τη διάρ-κεια του καλοκαιριού με την ελπίδα να τονωθεί η κίνηση και να προ-σελκυσθούν επιπλέον επισκέπτες

ΒΕΡΟΛΙΝΟΜότσαρτ και ΜάμποΠρώτο κόρνο στη Φιλαρμονική του Βερολίνου η χαρισματική μουσι-κός Σάρα Γουίλις μας χαρίζει ένα νέο προσωπικό άλμπουμ που είναι η χαρά της ζωής Απευθύνεται σε όσους αγαπούν τη μουσική και θέ-λουν να αφεθούν στην απόλαυσή της Από την Κούβα και τους δρό-μους της Αβάνας η 51χρονη Σάρα Γουίλις συνδυάζει τις δύο αγάπες της τον Μότσαρτ και το μάμπο σε ένα συνδυασμό που αιφνιδιάζει και ευφραίνει (Sarah Willis laquoMozart y Mamboraquo)

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΡΙ

Επιμέλεια ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

laquoΚάπου κάτι έχασε τη θάλασσα κοιτάζοντας στο κύμα καλπάζει η απου-σίαraquo Η φωτογραφία είναι του Γιώργη Γερόλυμπου

Μια δροσοσταλίδατο ρυάκι καθώςκυλά ψάξεδε θα το βρεις

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20208 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ

Ολα ξεκίνησαν από ένα κομμένο χέ-ρι Χάλκινο για την ακρίβεια Οταν το έφτιαξαν το 460 πΧ κρατούσε κεραυνό Παρά την υπερφυσική του δύναμη βρέθηκε μπλεγμένο στα δίχτυα ενός ψαρά ακρωτηρια-σμένο από το υπόλοιπο σώμα του θεού που είχε μείνει στον πυθμέ-να Ανασύρθηκε στην επιφάνεια ανάμεσα σε ταπεινά μύδια και κα-βούρια το σωτήριον έτος 1928 Ο αλιεύς κατέγραψε με ακρίβεια τη θέση κοντά στο Ακρωτήρι Αρτε-μίσιο στην Εύβοια

Ολόκληρη επιχείρηση οργανώ-θηκε Ο καπετάνιος μάζεψε σφουγ-γαράδες με αρχηγό του τσούρμου έναν Αυστριακό που ζούσε στο Πήλιο και είχε γίνει ψαράς τον Αλ-φόνς Χοχάουζερ και επέστρεψαν στο σημείο Βουτηχτάδες έπεφταν ο ένας μετά τον άλλο και γύριζαν εξαντλημένοι με ματωμένη μύτη από την πίεση χωρίς να δουν τί-ποτα στον λασπώδη βυθό Το μόνο που διέκριναν ήταν ένα κοραλλέ-νιο δεντράκι σε μάκρος ίσαμε το μπράτσο Ομως τα κοράλλια δεν ευδοκιμούν στη λάσπη

Με την τρίτη βουτιά και με τη βοήθεια μιας τσουγκράνας ανα-κάλυψαν έκπληκτοι πως το κο-ράλλι βλάσταινε από τον αφα-λό ενός χάλκινου θεού που ήταν σκεπασμένος και δεν φαινόταν Οταν κατάφεραν να ανασύρουν το άγαλμα ndashόπως περιγράφει το περιστατικό ο Βέρνερ Χέλβιγκ συγγραφέας και φίλος του Αλ-φόνςndash φάνηκε στον ορίζοντα ένα σκάφος του Λιμενικού Μέσα σε λίγα λεπτά το γλυπτό είχε κατα-σχεθεί Ηταν ο ∆ίας του Αρτεμι-σίου που σήμερα δεσπόζει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Χοχάουζερ παρέμεινε ψαράς και ήξερε τα νερά του Παγασητι-κού και των Σποράδων σαν το χέρι του Η γνώση αυτή του ξαναφάνη-κε χρήσιμη μία ακόμη φορά στη ζωή του Με το ξέσπασμα του Πο-λέμου οι Ελληνες τον απέλασαν και οι Αυστριακοί τον ανάγκασαν να καταταγεί στη Βέρμαχτ και να επιστρέψει στο Πήλιο ως υποδε-κανέας και διερμηνέας Το 1942 ήρθε στην περιοχή ένας διάση-μος συμπατριώτης του τον οποίον κλήθηκε να βοηθήσει ο Χανς Χας

Ο Χας (1919-2013) μεγαλωμέ-νος στην Αυστρία δεν είχε βι-ώματα θάλασσας Ομως σε ένα ταξίδι του σε νεαρή ηλικία στη νότια Γαλλία είδε τον Αμερικανό πιλότο δημοσιογράφο και συγ-γραφέα Γκάι Γκιλπάτρικ να κά-νει ψαροντούφεκο κάτι τελείως άγνωστο και εξωτικό για την επο-χή Η συνάντησή τους ήταν κα-

θοριστική για τη ζωή του Ο Χας ανακάλυψε τη μαγεία του βυθού και άρχισε να ενδιαφέρεται για την υδροβιολογία Παράτησε τη Νομική και τελείωσε τη Ζωολογία Το σπουδαιότερο ήταν όμως ότι χάρις στο πείσμα του εξέλιξε τις πρωτόγονες τότε συσκευές κατά-δυσης κατασκεύασε μια πρωτό-λεια υποβρύχια κάμερα και τρά-βηξε τις παρθενικές φωτογραφίες το 1939 στη ∆αλματία

Ο Χας ήταν επίσης ο πρώτος που κατάλαβε πως για να παρα-

τηρήσει τα ψάρια και τα ζώα της θάλασσας θα έπρεπε να κολυμπάει και ο ίδιος όπως τα ψάρια και να μην περπατάει στον βυθό όπως οι δύτες που φορούσαν το σκά-φανδρο Πρώτη φορά δοκίμασε να κάνει κάτι τέτοιο τον Ιούνιο του 1942 στο Αιγαίο Οπως λένε οι ντόπιοι ο Αλφόνς δεν του έδειξε μόνο τη χλωρίδα και την πανίδα αλλά και πολλά αρχαία ναυάγια Αμφορείς και αντικείμενα βγήκαν από τον βυθό και μπήκαν σε κού-τες με πριονίδι για να ταξιδέψουν στη ναζιστική Γερμανία Ο Αυστρι-ακός ανεδείχθη σε μεγάλη μορφή των καταδύσεων και κονταροχτυ-πήθηκε με τον περίφημο Κουστό για την πρωτιά στις υποβρύχιες λήψεις Το 1943 ο Γάλλος κατά-φερε να κατασκευάσει την πρώτη ολοκληρωμένη συσκευή αυτόνο-μης κατάδυσης

Ο Ζακ-Ιβ Κουστό (1910-1997) με το θρυλικό πλοίο laquoΚαλυψώraquo έγινε ένας πραγματικός εξερευνη-

τής του ερέβους του βυθού και ο laquoπρεσβευτήςraquo όλων των πλασμά-των της θάλασσας που γνωρίσα-με στις κινηματογραφικές ταινίες του αλλά και στις εκπομπές του καθώς προβλήθηκαν σε ολόκλη-ρη την υφήλιο Καρχαρίες σαλά-χια φώκιες λεονταρόψαρα έγιναν τηλεοπτικοί αστέρες ήδη από τη δεκαετία του rsquo50 και μέσα στα κα-τοπινά χρόνια

Ανάμεσα στις πολυάριθμες απο-στολές του ήρθε και στην Ελλάδα έπειτα από επίσημη πρόσκληση για να ερευνήσει το ναυάγιο των Αντικυθήρων Είχε ξαναπεράσει από το σημείο το 1959 Ειρωνεία της τύχης πάλι ένα ακρωτηρια-σμένο μπράτσο αγάλματος είχε laquoειδοποιήσειraquo τους σφουγγαράδες από τη Σύμη ndashοι οποίοι κατέφυγαν στο νησάκι για να γλιτώσουν μια τρικυμία στον Μαλέα το 1900ndash πως κάτι κρύβεται στον βυθό

Προτού φτάσει στα Αντικύθη-ρα ο Κουστό είχε κάνει έρευνες

στην Κρήτη στη Γαύδο στον Μα-ραθώνα και στο ηφαίστειο της Σα-ντορίνης Στο ναυάγιο χρησιμο-ποίησε το σύστημα Suceuse τον μεγάλο σπιράλ σωλήνα που ρού-φαγε άμμο από τον πυθμένα και την έβγαζε στο κατάστρωμα του laquoΚαλυψώraquo για κοσκίνισμα αλλά και στο βαθυσκάφος laquoSoucouperaquo Τελικά η σοδειά από την προσπά-θειά του ήταν πλούσια με δύο μι-κρά χάλκινα αγάλματα και άλλα ευρήματα Οταν πήγα στα Αντι-κύθηρα το 2014 ένας ντόπιος μού διηγήθηκε για έναν ηλικιωμένο που δεν εμπιστευόταν τους Γάλ-λους και φοβόταν ότι κάτι μπορεί να αρπάξουν Εστηνε μια καρέ-κλα στον κάβο δίπλα από το ναυ-άγιο και τους παρακολουθούσε με κιάλια από το ξημέρωμα μέχρι το βράδυ

Και βέβαια μπορεί όλοι οι Ελ-ληνες να ξέρουν τον Κουστό αλ-λά ελάχιστοι γνωρίζουν τον Πίτερ Θροκμόρτον (1928-1990) Αμερι-

κανό συγγραφέα δημοσιογράφο και δύτη ο οποίος κατάφερε να ανακαλύψει στα δικά μας νερά το πιο παλιό ναυάγιο στον κόσμο Εί-ναι εκείνο στη νησίδα ∆οκός κο-ντά στην Υδρα που χρονολογεί-ται από το 2200 πΧ Ο Αμερικανός ήταν από τους δημιουργούς του Ινστιτούτου Ενάλιων Αρχαιολογι-κών Ερευνών στην πατρίδα μας προτού δημιουργηθεί η Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων Με έναν περίεργο τρόπο θεωρείται ο laquoπα-τέραςraquo της επιστήμης της ενάλι-ας αρχαιολογίας To 1959 εντόπι-σε στο Ακρωτήρι της Χεληδονίας Ακρας στην Τουρκία ένα ναυάγιο της Εποχής του Χαλκού Επεισε το Πανεπιστήμιο Πεν στις ΗΠΑ να χορηγήσει την έρευνά του η οποία έγινε για πρώτη φορά από ομάδα ειδικών και αρχαιολόγων όπως ο Τζορτζ Μπας που εκπαι-δεύτηκαν στις υποβρύχιες κατα-δύσεις με αυτό τον αντικειμενι-κό σκοπό

Δύο κομμένα χέρια έδειξαν τον δρόμοΕλληνικές αρχαιότητες που ήλθαν στο φως χάρις σε πρωτοπόρους ξένους των καταδύσεων και σφουγγαράδες

Ολοι ξέρουν τον Κουστό αλλά ελάχιστοι γνωρί-ζουν τον Πίτερ Θροκ-μόρτον που κατάφερε να ανακαλύψει στα δικά μας νερά το πιο παλιό ναυάγιο στον κόσμο

Αριστερά ο Αυστριακός Χανς Χας ο οποίος εξέλιξε τις πρωτόγονες συσκευ-ές κατάδυσης ενώ κατασκεύασε και μια πρωτόλεια υποβρύχια κάμεραmiddot επά-νω ο Αμερικανός συγγραφέας δημοσιογράφος και δύτης Πίτερ Θροκμόρτον και κάτω γραμματόσημο προς τιμήν του Ζακ-Ιβ Κουστό

SHU

TTER

STO

CK

O Δίας του Αρτεμισίου που σήμερα δεσπόζει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο εντοπίστηκε το 1928 κοντά στο ομώνυμο ακρωτήρι της Εύβοιας

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 26 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ

Τήνος αρχές Σεπτέμβρη και ο και-ρός είχε αλλάξει απότομα Οι τε-λευταίοι επισκέπτες του νησιού έφευγαν σιγά σιγά ο βοριάς έμοια-ζε να έρχεται από κάπου πολύ μα-κριά βόρεια και παγωμένα ίσως από τη Μαύρη Θάλασσα Το νερό άλλαζε για πρώτη φορά όψη μετά τρεις μήνες καλοκαιριού κι έδειχνε τα δόντια του Τα κύματα μύριζαν χειμώνα

Φτάσαμε απόγευμα στην παρα-λία κι είδαμε τη φουσκοθαλασσιά να αφρίζει Ο αέρας λυσσομανού-σε κι είπαμε να περιμένουμε μή-πως κοπάσει Oταν οι τελευταίες ακτίνες του ήλιου κρύφτηκαν πί-σω από την πλαγιά του βουνού ο αέρας έπεφτε και γραμμές από τέ-λεια και μεγάλα κύματα άρχισαν να σχηματίζονται μέσα στο ημίφως Eνα λεπτό μετά είμαστε στα ανοι-χτά και βλέπουμε το επόμενο σετ να έρχεται από τον ορίζοντα σαν στρατιά από αφηνιασμένα άλο-γα laquoΚάνε κουπί γιατί θα μας φά-νεraquo μου φωνάζει ο φίλος μου και αρχίζουμε να κωπηλατούμε προς τα βαθιά εκεί όπου ελπίζαμε το κύμα δεν θα έχει σκάσει ακόμα

∆εν προλάβαμε κι ένα τρίμετρο υδάτινο βουνό προσγειώθηκε πά-νω μας Μέσα στο σκοτάδι και την αναμπουμπούλα βρέθηκα ξαφνικά να μην καταλαβαίνω πού βρίσκε-ται ο ουρανός και πού η γη Αφησα τον εαυτό μου ελεύθερο αφέθηκα στο laquoπλυντήριοraquo ndash ξέροντας πως σε λίγο θα αναδυθώ στην επιφά-νεια και θα πάρω ανάσα

Ξαπλώνω πάλι στο σανίδι και πάω να πάρω θέση εκ νέου Τα κύ-ματα πια ήταν τέλεια Η όψη τους μέσα στο ημίφως ήταν σαν σκούρο

γυαλί με λάμψεις από το φεγγάρι ∆εύτερη προσπάθεια laquoEνα κύμα έστω ένα και βγαίνω ένα κύμα για να βγωraquo Το βλέμμα μου συναντάει αυτό του φίλου που γελάει σατανι-κά φωνάζοντας laquoΦοβάσαι Μήτσο φοβάσαιraquo

Το γέλιο του το παίρνει ο αέρας και τη θέση του παίρνει ένας ήχος από καταρράκτη Βλέπω μια μεγά-λη σκιά να υψώνεται Παίρνω θέση η σκιά με σπρώχνει η ώθηση είναι μεγάλη σε κάνει να νιώθεις μικρός κι ανάλαφρος λες και ξαφνικά δεν υπάρχει βαρύτητα αλλά επικρατούν άλλοι νόμοι Oταν πατάω όρθιος πάνω στο σανίδι υπάρχει μπροστά από τα πόδια μου μια υδάτινη κατη-φόρα Σκύβω για να κρατήσω την ισορροπία μου η κατηφόρα γίνεται τοίχος προσπαθώ να στρίψω αλλά

πέφτω στο νερό Η πτώση γίνεται απότομα και δεν έχω προλάβει να πάρω αναπνοή Λέω στον εαυτό μου laquoτώρα ηρέμησε ndash θα σε ξαναβγάλει έξω σε λίγα δευτερόλεπταraquo Αυτή τη φορά όμως δεν έχω πολλή ανάσα Στροβιλίζομαι στον βυθό και σε λίγο αναδύομαι στην επιφάνεια κι εκεί έρχεται πάνω μου το επόμενο κύ-μα Πίνω νερό βρίσκομαι ξανά στο

laquoπλυντήριοraquo δεν έχω ανάσα Αρχίζω μέσα μου και γελάω η αναπνοή μου τελειώνει ακούω γέλια εγώ γελάω σκεπτόμενος laquoΩχ την πατήσαμεraquo Και το γέλιο μου ενώνεται με άλλα γέλια Εχω μια εικόνα θολή αλλά ζωντανή κάπου στο μυαλό μου ndash ίσως να την κατασκεύασα κιόλας στην πορεία Μια φωνή να μου λέει laquoΠόσο στα σοβαρά το είχες πάρει όλο αυτόraquo Είναι λες και τελείωσε η ζωή μου και με περιμένουν σαν σε πάρτι γενεθλίων-έκπληξη όλοι οι άνθρωποι με τους οποίους κάπο-τε συνδέθηκα

Σε κατάσταση ναυτίας εξάντλη-σης και περίεργης μέθης κρατιέμαι από το σανίδι και το κύμα με βγά-ζει στην ακτή Ακούω ακόμα τα γέ-λια νιώθω ζαλάδα δεν ξέρω πόση ώρα μου παίρνει για να ξαναβρώ την αναπνοή μου ∆ιψάω θέλω να πιω νερό προσπαθώ να σηκωθώ να πάω προς την καντίνα Βλέπω κάτι να κινείται στη θάλασσα με την άκρη του ματιού μου Γυρνάω και βλέπω τον φίλο μου να πιάνει ένα τέλειο κύμα μέσα στο σκοτά-δι Το φεγγάρι ίσα ίσα τον κάνει να φαίνεται πάνω στην κρυστάλλινη όψη του νερού που σκίζεται από μια λεπτή άσπρη γραμμή

∆υο-τρεις μέρες μετά ξαναβρέ-θηκα στην ίδια παραλία με το απω-θημένο να πιάσω ένα καλό κύμα όσο κρατάει αυτό το φθινοπωρινό μελτέμι Και το κύμα εκείνο το από-γευμα ήταν 15 μέτρο ύψος εύκολο και μπορούσε να σε τσουλήσει για περίπου 200 μέτρα από τη βόρεια ώς τη νότια άκρη της παραλίας Τσού-λησα πάνω του και το ένιωσα κάτω από τα πόδια μου να σπρώχνει και να απομακρύνεται λες και καβάλα-γα τη ράχη ενός ζώου που τρέχει

Το φεγγάρι είχε βγει ξανά και η

διαδρομή πάνω στο νερό δεν είχε σταματήσει ακόμα Eνιωθα ένα παι-δικό χαμόγελο να σχηματίζεται στο πρόσωπό μου Μετακινούμουν όρ-θιος πάνω στο νερό και γύρω μου έβλεπα τα κοφτερά βράχια της Κο-λυμπήθρας πίσω από την ακτή τον ατέλειωτο κάμπο της και από πίσω τη γραμμή του ορίζοντα προς το βόρειο Αιγαίο Ηταν λες και πέτα-γα σε χαμηλή ταχύτητα και πλα-γίως πάνω από το νερό μέσα στο βραδινό τοπίο Χωρίς βάρος με μια χαρά που είχα να νιώσω από παιδί

Οταν το κύμα τελείωσε περπά-τησα στην άμμο νιώθοντας λες και πετάγεται ηλεκτρική ενέργεια από τα άκρα μου Λίγες ώρες μετά ξά-πλωνα στο κρεβάτι μου κι ένιωθα πως το κεφάλι μου ακτινοβολεί στο σκοτάδι Ηταν λες και με κάποιο τρόπο το κύμα βρισκόταν ακόμα κάτω από τα πόδια μου ζωντανό ή λες και είχε μπει κάπως στο σώ-μα μου Εκλεινα τα μάτια μου να κοιμηθώ κι έβλεπα μπροστά μου το μετείκασμα των υδάτινων γραμ-μών Προσπαθώντας τον επόμενο

καιρό να αναλύσω τι συνέβη στις δυο αυτές εμπειρίες που είχα σκέ-φτηκα πως ίσως ήταν φευγαλέες εικόνες του θανάτου και της αθα-νασίας Και ο θάνατος κι η αθανα-σία (όπως το κύμα και εγώ όπως ο απόλυτος έλεγχος και το απόλυτο χάσιμο του ελέγχου ή ο φόβος κι η ηδονή) έμοιαζαν σαν να είναι τόσο κοντά που δεν μπορούσες να ξεχω-ρίσεις το ένα από τrsquo άλλο

Ο κ Δημήτρης Καραΐσκος είναι graphic designer και φωτογράφος

Για σερφ στην ΤήνοΔύο εμπειρίες ανάμεσα στον θάνατο και στην αθανασία

Στροβιλίζομαι στον βυθό και σε λίγο αναδύ-ομαι στην επιφάνεια κι εκεί έρχεται πάνω μου το επόμενο κύμα Πίνω νερό βρίσκομαι ξανά στο laquoπλυντήριοraquo δεν έχω ανάσα

Το νερό άλλαζε για πρώτη φορά όψη ύστερα από τρεις μήνες καλοκαιριού κι έδειχνε τα δόντια του

Θ Ε Α Μ Α ΤΑ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 202010 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

0730 Συναυλία Πυξ Λαξ - (E) 1000 Καμώματα τζι αρώματα V - (E) 1100 EU4U II - (E) 1200 Στην άκρη του παράδεισου - (E)1330 Αμύνεσθαι περί πάτρης - (E)1355 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)1400 Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία - (Ε)1415 Αrt Cafeacute III - (E)1515 Σπίτι στη φύση ΙΙΙ - (E)1545 Τετ - Α - Τετ - (E) Τάκης Ζαχαράτος1700 Μαζί Birlikte ∆ικοινοτική εκπομπή1755 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)1800 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)1825 Η κυρά του μεταξιού - (E) ∆ραματική σειρά εποχής1850 Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία - (Ε) Σειρά ντοκιμαντέρ 1925 Οι γενιές της σιωπής - (Ε) ∆ραματική σειρά εποχής2000 EIΔHΣEIΣ2105 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)2115 Παραδοσιακή βραδιά στο ΡΙΚ - (Ε)2255 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)2300 EIΔHΣEIΣ2315 Χωρίς αποσκευές - (Ε) 2345 Μαζί Birlikte - (E)0030 Τετ - Α - Τετ - (E)0145 Συνέχεια επαναλήψεων

0730 Η μάγισσα και το μαγεμένο δεντράκι - (Ε) Παιδική θεατρική παράσταση0845 Παιδική ζώνη α Μάγια η μέλισσα β Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον γ O μικρός Χνουδωτός δ Γουίσπερ ε Μπόμπι και Μπιλ 1100 Στη Χώρα του Γιατί - (Ε) Παιδικό πρόγραμμα1130 Παιδική ζώνη1530 Στη Χώρα του Γιατί - (Ε)1600 Ιστορίες του χωρκού-(E) Κυπριακή κωμική σειρά1630 Μανώλης και Κατίνα-(E) Κυπριακή κωμική σειρά1700 Το σόιν -(E) Κωμική σειρά 1720 Βοήθεια συρρίκνωσα τη δασκάλα μου Οικογενειακή περιπέτεια1900 Μονόλογοι - (E)1940 EIΔHΣEIΣ (στην Αγγλική)1950 EIΔHΣEIΣ (στην Τουρκική)2000 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)2105 Eγώ η Λητώ ∆ομέστικα - (Ε) ∆ραματική σειρά 2215 Συναυλία Κλασικής Μουσικής0040 Μονόλογοι - (E) Σειρά πολιτιστικών εκπομπών0115 EIΔHΣEIΣ - (Ε)0135 ΓΙΟΥΡΟΝΙΟΥΣ

0700 Σημεία και τέρατα - (E) Κωμική σειρά0800 The Booth - (E) Ψυχαγωγική εκπομπή0945 Κitchen Health Eκπομπή μαγειρικής1020 Life is a beach Ταξιδιωτική εκπομπή1120 Μπάτσο αγάπη μου - (E) Κωμική σειρά1220 Για πάντα παιδιά - (Ε) Κωμική σειρά1300 Τροχός της τύχης - (E)1500 Η μαμά λείπει ταξίδι για δουλειές - (E) Κωμική σειρά1600 Την τύχη μου μέσα - (Ε) Κωμική σειρά1800 OMEGA NEWS1810 Fars Attack - (Ε) Σατιρική εκπομπή με τον Χάρη Αριστείδου1910 Χαρούμενος ταξιδιώτης Ταξιδιωτική εκπομπή2010 OMEGA NEWS2110 OMEGA Troll Show - (E) Σατιρική εκπομπή2210 ∆ύο βδομάδες προθεσμία (Two weeks notice) Pομαντική κωμωδία με τους Xιου Γκραντ Σάντρα Mπούλοκ κά 2330 Ιtrsquos showtime Mουσικοχορευτικό show0130 Daddy cool - (E) Kωμική σειρά 0230 Μουσικό κουτί - (E) Ψυχαγωγικό τηλεπαιχνίδι0400 DanSing Junior - (Ε)

0600 Πρωινή ενημέρωση0620 Ξαφνικά μπαμπάς - (E) Μεξικανική σειρά0800 Πέτα τη φριτέζα - (Ε) Κωμική σειρά0850 La Pasta Pomilώri - (E) Κυπριακή κωμική σειρά 0940 Santa Γιολάντα - (Ε) Κωμική σειρά1015 ∆εληγιάννειο Παρθεναγωγείο - (Ε)1200 Υγεία πάνω απrsquo όλα1250 Food nrsquo friends Εκποπή μαγειρικής1345 Football stories - (E)1440 Την πάτησα - (E) Κυπριακή σειρά 1520 ΛίτσαCom - (E)1650 Ξαφνικά μπαμπάς Μεξικανική σειρά 1800 Tα νέα του ANT1 σε 10΄1810 Συνέχεια της σειράς1915 Άγριες μέλισσες - (E) ∆ραματική σειρά2020 Tα νέα του ANT12120 Πέτα τη φριτέζα - (E) Κωμική σειρά 2210 La Pasta Pomilώri - (E) Κυπριακή κωμική σειρά 2300 Από μηχανής (Ex Machina) Tαινία επιστημονικής φαντασίας με τους Ντόναλ Γκλίζον Όσκαρ Άιζακ κά0100 Tίτλοι ειδήσεων0110 Το σόι μου μέσα - (E)0200 Ο γητευτής - (E) Ελληνική σειρά0250 Πόσο γλυκά με σκοτώνεις - (E)

0700 Μια βαλίτσα γεύσεις - (E) Εκπομπή μαγειρικής0800 Παντρεμένοι κι οι δυο -(E) Κωμική σειρά 0840 Κόκκινο ποδήλατο - (E) Εκπομπή μαγειρικής0930 Καλό μεσημεράκι - (E)1130 Στο χωρκόν μας - (E)1230 Προορισμός Ευτυχία - (E) Ταξιδιωτική εκπομπή1320 Boυράτε γειτόνοι - (E) Κωμική σειρά1450 Ζωή ποδήλατο - (E) Κοινωνική σειρά1550 Οι Τάκκοι - (E) Κωμική σειρά1650 Happy Traveller - (E) Ταξιδιωτική εκπομπή1750 Guess my age - (E) Ττηλεπαιχνίδι1800 Tα γεγονότα σε συντομία1810 Guess my age (Συνέχεια)1850 Boυράτε γειτόνοι - (E)2010 Τομές στα γεγονότα2120 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (E) laquoΑφιέρωμα στον Γιώργο Ζαμπέταraquo0020 Γεγονότα σε τίτλους 0030 Άλλα λόγια θκειε παπά - (Ε) Κυπριακή κωμική σειρά0130 Το στέκι της παρέας - (Ε) Ψυχαγωγική εκπομπή0400 Καταιγίδα - (Ε) ∆ραματική σειρά

0600 Η κουζίνα της μαμάς-(Ε)0630 Έρωτας με επιδότηση ΟΓΑ - (Ε) Κωμική σειρά0730 60΄ Ελλάδα - (Ε) Οδοιπορικό0845 24 ώρες - (Ε) 0930 Παραμύθι αλλιώς - (Ε) Κωμική σειρά1030 Deal - (Ε) Τηλεπαιχνίδι1115 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (Ε) Ψυχαγωγική εκπόμπή1330 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα - (Ε) Ελληνική κωμική σειρά1520 Μη μασάς - (Ε) Εκπομπή μαγειρικής 1645 Η φαμίλια - (Ε) Κωμική σειρά1800 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)1810 Akirsquos Food Tour1900 Το σόι σου - (Ε) Κωμική σειρά2020 ALPHA NEWS2120 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα - (Ε) Κωμική σειρά2245 Κάρμα - (Ε) Κοινωνική δραματοποιημένη σειρά2345 Mεσάνυχτα Late night εκπομπή 0130 Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα - (Ε) Αστυνομική σειρά0215 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (Ε)

0700 Here Comes The Grump0845 Kung Fu Yoga1045 Knightfall ΙΙ - Ep 3 amp 41245 Sweet Home Alabama1445 Berlin I Love You1700 Air Force One1910 Dernier Amour2100 Enderrsquos Game 2300 Warsaw rsquo440000 Modus 2 - Ep 40100 Sweet Home Alabama0250 Berlin I Love You

0615 Τρίτη και 130755 Φωνάζει ο κλέφτης0920 Αγάπησα και πόνεσα1050 Ο εμποράκος1220 Ένα νερό κυρα-Βαγγελιώ1350 ∆άσκαλε τι δίδασκες1515 Μαύρη Γη1640 Σrsquo αγαπώ1830 Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες1955 Η Αλίκη δικτάτωρ2200 Ο ξυπόλυτος πρίγκηψ2345 Οι αμαρτωλοί0120 Οι γαμπροί της Ευτυχίας0240 Λόλα

ΡΙΚ1 ΤHΛ 22862000 ΡΙΚ2 ΤHΛ 22862000 ΟMEGA ΤHΛ 22477777 ANT1 ΤHΛ 22200200 ΣΙΓΜΑ ΤHΛ 22580100 ΑLPHA ΤHΛ 22212400 MOVIES BEST

GREEK CINEMA

2115 Παραδοσιακή βραδιά 2105 Eγώ η Λητώ ∆ομέστικα 2210 Two weeks notice 2210 La Pasta Pomilώri 2120 Στην υγειά μας ρε παιδιά 2245 Κάρμα 2100 Enderrsquos Game

2200 Ο ξυπόλυτος πρίγκηψ

0610 Παιδική ζώνη0930 Cook Eat - (Ε) Εκπομπή μαγειρικής1100 Τηλεαγορά1300 Travel Guide Ταξιδιωτική εκπομπή1350 ΑΝΝΙΤΑ κοίτα - (E)1635 Τηλεαγορά1830 Αόρατος φακός1900 Ταξίδι γεύσεων ΙΙ - (Ε) Eκπομπή μαγειρικής2015 Ο καιρός2020 Για πάντα νέοι - (E)2130 Το ταξίδι της ζωής2230 Ξένη ταινία0020 Ξένη ταινία0200 Ξένες σειρές

0600 Sashatanya0755 Ξυπνάμε αλλιώς0800 Comedy Club1200 Comedy Woman1300 Comedy Club1800 Patriot - Κωμική σειρά2000 Κάποτε στη Ρωσία2200 Haters2300 Stand Up0000 Σπίτι 20200 Stand Up0300 THT Best0400 THT Gold

CAPITAL ΤHΛ 25577577

TV PLUS ΤHΛ 22259000

THT ΤHΛ 22270745

0755 Tηλεαγορά 0820 Ξένη ταινία 1015 Ξένη ταινία 1200 Tηλεαγορά1230 Φίφης ο ακτύπητος Κωμωδία1400 Tηλεαγορά1530 Η κυρία ∆ήμαρχος Κωμωδία1700 Tηλεαγορά1900 Ξένες ταινίες0100 Mother of all lies Θρίλερ

Του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ

Η Παρθένος του Αυγούστου ΚΟΜΕΝΤΙ (2019)Σκηνοθεσία Χονάς ΤρουέμπαΕρμηνείες Ιτσάσο Αράνα Βίτο Σαντζ Ισαμπέλ Στοφέλ

Μια ισπανική ταινία ασορτί με την καλοκαιρινή ραστώνη η οποία κυριεύει τέτοιον καιρό τα πάντα έρχεται αυτή την εβδομάδα για να παρηγορήσει κυρίως όσους από εμάς παραμένουμε ακόμα στην πόλη Λίγο πριν κλείσει τα 33 της χρόνια η Εύα παίρνει την απόφαση να περάσει τον Αύγου-στο στη Μαδρίτη αντί για κάποιο παραλιακό τουριστικό θέρετρο Μένοντας στο σπίτι ενός συνα-δέλφου που λείπει σε διακοπές η κοπέλα περνάει δύο εβδομάδες γεμάτες από απρόσμενες συνα-ντήσεις κάνει νέες φιλίες ενώ παράλληλα πραγματοποιεί ένα ταξίδι-εξπρές προς την ωριμότητα που θα τη βοηθήσει στη συνέχεια της ζωής της

Ο Χονάς Τρουέμπα (laquoΟι ρο-μαντικοί εξόριστοιraquo) κινηματο-γραφεί σχεδόν εμμονικά αλλά και με ιδιαίτερη ευαισθησία την εξαιρετική πρωταγωνίστριά του Ιτσάσο Αράνα η οποία μάλιστα συνυπογράφει μαζί του και το σενάριο της ταινίας Το τελευ-ταίο καταφέρνει να μας παρασύ-ρει σε μια αλυσίδα συνεχόμενων διαλογικών σεκάνς περισσότε-ρο ή λιγότερο επιτυχημένων οι οποίες πάντως κυλούν ρυθμικά δίχως να δημιουργούν κενά και χασμωδίες Η Εύα μιλάει με γνω-στούς αγνώστους ή ακόμα και κρυφακούει συζητήσεις Κάπως έτσι η αρκετά μεγάλη διάρκεια περνάει ευχάριστα σαν διαρκής

περιπλάνηση ανάμεσα σε τόπους και ανθρώπους

Πολλούς ανθρώπους αφού παρά την αρχική δήλωση πως η πόλη το καλοκαίρι αδειάζει η Εύα βρίσκεται σχεδόν πάντοτε σε συνθήκες συνωστισμού Το ταξίδι βέβαια εδώ είναι και κυ-ριολεκτικό παρόλο που η ξενα-γός μας παραμένει στη Μαδρίτη

Κι αυτό γιατί μια αυθόρμητη απόφαση θα κάνει την Εύα του-ρίστρια στην ίδια της την πόλη την οποία θα δει επίσης με και-νούργιο μάτι από τα μουσεία μέχρι τα καφέ και τα νυχτερινά στέκια η ισπανική πρωτεύουσα αποκαλύπτεται ως τόπος γεμά-τος ζωντάνια και ενδιαφέρον πέρα από τη γυαλισμένη επιφά-νεια Μαδριλένος και ο ίδιος ο σκηνοθέτης επιχειρεί φανερά να εισχωρήσει στις εναλλακτικές γωνιές ενός πολυπολιτισμικού αστικού τοπίου

Ιστορία ενηλικίωσηςΚυρίως όμως η ταινία αποτε-

λεί μια ιστορία δεύτερης ενηλι-κίωσης για τη νέα γυναίκα laquoΟι προσδοκίες και οι απαιτήσεις της κοινωνίας χαμηλώνουν το καλο-καίριraquo ακούγεται σε κάποιον από τους διαλόγους Η ευρισκόμενη σε μεταίχμιο Εύα ταλαντεύεται ανάμεσα στην πίστη (στη θρη-σκεία στους φίλους στην ίδια την πόλη) και στις παρορμήσεις της που συχνά αναλαμβάνουν το τιμόνι

Η θερινή ραθυμία θα λει-τουργήσει μάλλον ευεργετικά για την ίδια ανοίγοντας καινούρ-για μονοπάτια Καθώς η γιορτή της Παρθένου πλησιάζει εκεί-νη μοιάζει πολύ πιο γαλήνια και σίγουρη από όσο ένα (δικό μας) δίωρο πριν

Suburra υπόγεια πόλη frac12ΘΡΙΛΕΡ (2015)Σκηνοθεσία Στέφανο ΣολίμαΕρμηνείες Πιερφρανσέσκο Φαβίνο Ελιο Τζερμάνο

Από την πλατφόρμα του Cinobo διαλέγουμε ένα από τα κορυφαία μαφιόζικα θρίλερ των τελευταίων ετών το οποίο μας μεταφέρει βα-θιά στον υπόκοσμο της Αιώνιας Πόλης Ο laquoσαμουράιraquo ένας βετε-ράνος γκάνγκστερ φέρνει σε συ-νεννόηση όλες τις ντόπιες φαμί-λιες της μαφίας προκειμένου να μετατρέψει μια παραλιακή κωμό-πολη κοντά στη Ρώμη σε ιταλικό Λας Βέγκας Αρωγός του είναι ένας διεφθαρμένος πολιτικός με αδυ-ναμία στις νεαρές πόρνες και στα ναρκωτικά ο οποίος έχει ισχυρές laquoπλάτεςraquo και μέσα στο Βατικανό Το σχέδιο πάει πρίμα μέχρι που τα laquoαφεντικάraquo ξαναθυμούνται τις διαφορές τους και ξεκινούν έναν άγριο πόλεμο απειλώντας να κά-νουν στάχτη το όνειρο του laquoσα-μουράιraquo

Η Suburra ήταν γειτονιά της αρχαίας Ρώμης έδρα του υποκό-σμου της εποχής γεμάτη καταγώ-

για και οίκους ανοχής Η σύγχρονη Suburra του Σολίμα ο οποίος έχει σκηνοθετήσει και το τηλεοπτικό laquoGomorrahraquo είναι η ίδια η Ιταλία Μια κοινωνία σε σήψη όπου όλες οι αξίες φτάνουν ακριβώς στο ύψος των κερδών που μπορούν να απο-φέρουν ndash ακόμη και η βροχή που πέφτει αδιάκοπα αδυνατεί να την καθαρίσει

Φυσικά και πρόκειται για αλ-ληγορία δεν είναι δα η σύγχρονη Ρώμη εφάμιλλη της εποχής του Κα-λιγούλα παραμένει ωστόσο απο-λαυστικός ο τρόπος που το φιλμ θίγει πολύ πραγματικά ζητήματα

TidelandsΦΑΝΤΑΣΙΑΣ (2018)Δημιουργός Στίβεν Εργουιν Νέιθαν ΜέιφιλντΕρμηνείες Σαρλότ Μπεστ Μάρκο Πιγκόσι Ελσα Πατακί

Η αυστραλιανή μίνι σειρά του Netflix συνδυάζει το αστυνομικό μυστή-ριο με την επιστημονική φαντα-σία σε ένα γοητευτικό πακέτο από αυτά που μας έρχονται κα-τά καιρούς από τους αντίποδες Η νεαρή Καλ αποφυλακίζεται με-τά 10 χρόνια και επιστρέφει στο

μικρό ψαροχώρι όπου μεγάλωσε Ταυτόχρονα το πτώμα ενός άνδρα εμφανίζεται στην παραλία πυρο-δοτώντας εξελίξεις στην τοπική κοινωνία η τελευταία κρύβει τα δικά της μυστικά με πρώτο αυτό ενός γειτονικού κοινόβιου όπου μια παράξενη ομάδα ανθρώπων με υπερφυσικά χαρίσματα ζει με τους δικούς της κανόνες

Τα επτά επεισόδια της σειράς μπλέκουν το κλασικό θρίλερ της μικρής κοινωνίας με τους μύθους της θάλασσας που είναι τόσο δημο-φιλείς σε μέρη όπως η Αυστραλία

Η (πανέμορφη) Σαρλότ Μπεστ πρωταγωνιστεί στον ρόλο μιας κο-πέλας με τσαγανό η οποία ωστό-σο προσπαθεί να βρει τα πατή-ματά της σε ένα περιβάλλον με ελάχιστους συμμάχους ενώ ταυ-τόχρονα αναζητεί την ίδια της την ταυτότητα

Γύρω της αναπτύσσονται αρκε-τοί ενδιαφέροντες χαρακτήρες με πρώτη την αινιγματική laquoβασίλισ-σαraquo των Ταϊντλάντερς (έτσι λέγο-νται οι κάτοικοι του κοινόβιου) αλλά και το μοναδικό τοπίο της Ωκεανίας που προσθέτει εξωτι-σμό και παραπάνω μυστήριο στο σύνολο

laquoSuburra υπόγεια πόληraquo (πάνω) και laquoTidelandsraquo (κάτω) σε Cinobo και Netflix αντίστοιχα δύο επιλογές που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή

Από την laquoυπόγειαraquo Ρώμη στην εξωτική Αυστραλία

Ησυχες μέρεςτου Αυγούστουστη ΜαδρίτηΙσπανική πρόταση παρηγοριά

για όσους έμειναν πίσω στην πόλη

Η ευρισκόμενη σε μεταίχμιο Εύα ταλαντεύεται ανάμεσα στην πίστη (στη θρησκεία στους φίλους στην ίδια την πόλη) και στις παρορμήσεις της που συχνά αναλαμβάνουν το τιμόνι Η θερινή ραθυμία θα λειτουργήσει μάλλον ευεργετικά για την ίδια ανοίγοντας καινούργια μονοπάτια

HOME CINEMA

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

SHU

TTER

STO

CKΣΤ

ΡΑΤΟ

Σ Κ

ΑΛ

ΑΦ

ΑΤΗ

Σ

Της ΜΑΡΙΑΛΕΝΑΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Περπατάς μέσα στη θάλασσα και χαϊδεύεις τις πτυχώσεις του νε-ρού Λυγίζεις αφήνεσαι να βυθι-στείς σε πρόσθια και ύπτια θέση Κλείνεις τα μάτια Η θάλασσα δεν είναι μόνον a state of mind όπως πολύς ντόρος έγινε είναι κυρίως a state of being ∆εν υπάρχει τρό-πος να μιλήσεις για τη θάλασσα και να μην αγγίξεις χιλιοειπωμέ-νες αφηγήσεις Είναι όμως πάντα ένα μυστήριο για την ανθρώπι-νη ύπαρξη για την έλξη που της ασκεί Οπως και δεν υπάρχει έργο τέχνης που να μην εμπνέεται από το υγρό στοιχείο

Υπάρχουν όμως δύο ταινίες που με στοίχειωσαν σε διαφορετικές περιόδους της ζωής μου Στην πρώ-ιμη εφηβεία εκεί που πρωτοεξε-ρευνούσα τη σχέση μου με την επόμενη μετάβαση της φύσης το

πώς από παιδί γίνεσαι γυναίκα και στη νεότητα στον πρώτο μεγάλο έρωτα εκεί όπου νομίζεις ότι επι-θυμείς να ανήκεις για πάντα

∆ύο διαφορετικές ταινίες υφο-λογικά και θεματολογικά με δύο δημιουργούς που τοποθέτησαν τη θάλασσα στο έργο τους μέσα στις πιο σημαντικές ανθρώπινες ανάγκες στον έρωτα και στον θά-νατο Και οι δύο ταινίες μπορούν να ερμηνευτούν ψυχαναλυτικά Ταυτίζουν τη θάλασσα με τη γυ-ναικεία φύση όπως ο Σίγκμουντ Φρόιντ και κυρίως ο Ούγγρος ψυ-χαναλυτής Σάντορ Φερέντσι ανέ-δειξαν στο έργο τους μέσα από την laquoΕρμηνεία των Ονείρωνraquo και το περίφημο δοκίμιο του δεύτερου με τίτλο laquoΘάλασσαraquo

∆εν έχουμε δει όνειρα ότι βυθι-ζόμαστε στο νερό Ο ήλιος ανοίγει το δέρμα πάνω από τα βλέφαρα και δημιουργεί πρόσκαιρες αντανα-κλάσεις Το σώμα δεν μας ανήκει μέσα στο νερό Ημασταν νερό και πριν γεννηθούμε Στην ωκεάνια ησυχία της κοιλιάς της μητέρας Ακουγα έναν βόμβο σαν απορρο-φητήρα μου έλεγαν Τους ίδιους ήχους αναζητούσε και ο Ζακ Μα-

γιόλ στην περίφημη ταινία laquoΑπέ-ραντο Γαλάζιοraquo του Λικ Μπεσόν όταν κατέβαινε στον βυθό της θά-λασσας χωρίς μπουκάλες Hταν ο πρωταθλητής της ελεύθερης κατά-δυσης του 20ού αιώνα Μαζί με τον φίλο του Eντσο Μολινάρι (Μαϊόρκα το πραγματικό του όνομα) παρά-βγαιναν στο ποιος θα καταφέρει να ξαναγίνει ψάρι Αναζητούσαν το άπιαστο Ιδίως ο πρωταγωνιστής το οποίον υποδυόταν ο ηθοποιός Ζαν Μαρκ Μπαρ ndashτον οποίον έπει-τα από χρόνια απουσίας από τον κινηματογράφο ξανασυναντάμε στη δεύτερη ταινία που αναφέ-ρω το laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo του Λαρς Φον Τρίερ ndash μέσα από τη σιωπηλή του ερμηνεία αποτύ-πωνε την επιθυμία του εμβρύου να ξαναγυρίσει στην αγκάλη μιας μήτρας Να μείνει εκεί χωρίς να αναπνέει περίκλειστος και ασφα-λής Εκεί επέστρεψε Εμεινε για πάντα μέσα στο νερό Το όνειρό του με την υπέροχη μουσική του Eρίκ Σερά στοίχειωσε τα εφηβικά μου όνειρα Γιατί ήθελε να ακού-σει τα δελφίνια αναζητώντας να ακούσει την κοιλιά της δικής του μητέρας

Bγήκαμε βιαίως στη ζωή Κα-νείς δεν ήταν έτοιμος για αυτήν την έξοδο Για την ξηρασία Οσο και να περιβληθήκαμε με αγάπη το τραύμα της γέννησης παραμέ-νει Οπως λέει ο Φερέντσι laquoτο πέ-φτω στο νερό είναι το πιο αρχαϊ-κό σύμβολο αυτό της επιστροφής στη μήτρα της μητέρας Ενώ το σώζομαι από το νερό τονίζει το επεισόδιο της γέννησης δηλαδή της εξόδου στη γη Η πρώτη μεγά-λη απειλή που ενέσκηψε στα ζώα όλα υδρόβια αρχικά δεν ήταν ο κατακλυσμός αλλά η απειλή της ξηρασίαςraquo

Παιδική ηλικίαΟ Ζακ Μαγιόλ ήταν μικρός τη

δεκαετία του rsquo60 στην Αμοργό όταν έκανε τις πρώτες του βου-τιές Εσχιζε τη θάλασσα με ορμή Τις πρώτες μου βουτιές τις έκανα στη Νάξο Η μόνη μας προίκα είναι η παιδική μας ηλικία Η θάλασσα μέσα στο σεληνιακό τοπίο νοτίζει κάθε ονειροπόλησή μου Από όλα τα σπίτια που διέθετε στο νησί η οικογένεια της μητέρας μου ο πα-τέρας μου επέλεγε για τα πρώτα μας χρόνια το πιο απομονωμένο Εκείνο που είχε φτιαχτεί ως παρά-σπιτο για τις δύσκολες μέρες της μεταφοράς του σμυριγλιού του πετρώματος που έβγαινε από τα έγκατα της ναξιακής πέτρας Ενα μικρό σπίτι φτιαγμένο από πέτρα πάνω σε μια αγριεμένη θάλασσα σε έναν περίκλειστο ανταριασμέ-

νο όρμο Χωρίς πόσιμο νερό χωρίς ηλεκτρικό στις αρχές του rsquo80 Το σπίτι της πρώτης μου μνήμης από το νερό Με το πρώτο φως κατέβαι-να και βουτούσα στα φουρτουνια-σμένα νερά του Λυώνα Σήμερα με δέος συλλογίζομαι πόσο ακατάλλη-λη θάλασσα ήταν αυτή για μικρά παιδιά Με πέτρες τσούχτρες είχε και κύματα δυσανάλογα της ικανό-τητάς μου να κολυμπώ Σαράντα χρόνια όμως τώρα επιστρέφω σε αυτήν τη θάλασσα

Δαμάζοντας τον μαζοχισμό∆εν είναι τυχαίο ότι η θάλασσα

ο έρωτας ο ύπνος έχουν κάτι πολύ βαθύ κοινό Μια κοινή αφετηρία Εκτοτε ψάχνουμε να βρούμε με ποιον τρόπο θα ξαναβυθιστούμε

στον άλλον Και εκεί έρχονται ο ύπνος και ο έρωτας

Ο ∆ανός Λαρς Φον Τρίερ είναι ο σκηνοθέτης που αναδεικνύει πτυ-χές της γυναικείας σεξουαλικότη-τας μέσα από τις ταινίες του Στην πρώτη του ταινία που κάνει αίσθη-ση (1996) laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo αναδεικνύει ένα φαινόμενο για το οποίο ελάχιστα αντέχουμε να μιλά-με αλλά είναι κομβικής σημασίας για να καταλάβουμε τον τρόπο που ερωτεύεται η γυναίκα τον γυναι-κείο μαζοχισμό απαραίτητος για να υπάρξει το θήλυ Για να αντέξει τον πόνο είτε της διείσδυσης είτε της γέννας Η παθητικότητα είναι συνυφασμένη με την απόλαυση στη γυναικεία ψυχοσύνθεση Η Εμιλι Γουάτσον πρωταγωνίστρια

της ταινίας από υπερβολική αγά-πη στον άνδρα της που υφίσταται ένα εργατικό ατύχημα δέχεται να δίνεται ερωτικά σε άλλους άνδρες για να τον ικανοποιήσει Προσφέ-ρει το σώμα της από υπερβολική αφοσίωση Η ταινία είναι όλη πο-τισμένη από την αρμύρα και την υγρασία της Σκωτίας Από μια τρι-κυμία όμοια με του Λυώνα Η θά-λασσα όπως και στο laquoΑπέραντο Γαλάζιοraquo υποδέχεται το σώμα της ηρωίδας σαν μια επιστροφή μετά τον θάνατό της σε μία από τις πιο συγκινητικές σκηνές στην ιστορία του σινεμά

Γιατί τι είναι ο έρωτας Μια μο-ναχική καταβύθιση μια βουτιά στο σώμα και στην ψυχή ενός άλλου αυτού που μας ερωτεύεται και τον ερωτευόμαστε για να ξαναγίνουμε για λίγο ένα Ο άνδρας να μπει μέ-σα στα υγρά του γυναικείου σώμα-τος να διεισδύσει να κατοικήσει να την τεκνοποιήσει να ξεκουρα-στεί Η γυναίκα από την άλλη μέ-σα από την πορεία του φύλου της μαθαίνει να αντέχει να δίνει να κατοικείται να προσφέρει την κοι-λότητά της να γίνεται μήτρα Ψυ-χική και σωματική Η θάλασσα και για τα δύο φύλα είναι το υγρό στοι-χείο που μας επιτρέπει να γίνου-με άνθρωποι αλλά και δημιουργοί Που μας κάνει να αναπαυόμαστε να ξεπλένουμε τα βάρη μας αλλά μας φοβίζει κιόλας με το άπειρο τις αστάθμητες διαθέσεις της

∆εν είναι τυχαίο ότι εμείς που ζούμε σε αυτή την ευλογημένη με-σογειακή χώρα ξεπλένουμε πολλά από τα κρίματά μας το καλοκαίρι Αυτό φαίνεται ιδιαίτερα φέτος με-τά την επιβεβλημένη καραντίνα Η θάλασσα είναι το μοναδικό βάλ-σαμο ακόμα και ως σκέψη

Ισως γιατί όλη η ανθρώπινη ζωή αναζητεί ισορροπία ανάμεσα στη φαντασίωση της μοναχικής ανυ-παρξίας και της επιθυμίας να ενω-θούμε με τον άλλον για να γνω-ρίσουμε τι τελικά κρύβεται στον βυθό της επίγειας ζωής

Ταινίες που αναφέρονται στο κεί-μενο laquoΑπέραντο Γαλάζιοraquo του Λικ Μπεσόν και laquo∆αμάζοντας τα κύμα-ταraquo του Λαρς Φον Τρίερ Μουσική Τα σάουντρακ των δύο παραπάνω ταινιών το άλμπουμ laquoEusaraquo του Γιαν Τίρσεν το laquoChant des sirensraquo του Φρέρο Ντελαβέγκα και το laquoWavesraquo του Λουντοβίκο Εϊνάντι Βιβλία laquoΘάλασσα δοκίμιο για μια θεωρία της γενετήσιας ζωήςraquo του Σαντόρ Φερέντσι (εκδ Γαβριηλίδης μετά-φραση Ερη Κούρια) και laquoΕρμηνεία των Ονείρωνraquo του Σίγκμουντ Φρόιντ (εκδ Επίκουρος μετάφραση Βασί-λης Πατσογιάννης)

Γυ(μ)νή και θάλασσαΕρμηνεύοντας τη βαθύτερη έλξη που ασκεί το υγρό στοιχείο στον άνθρωπο ndash Ημασταν νερό και πριν γεννηθούμε

Δεν υπάρχει τρόπος να μιλήσεις για τη θάλασσα και να μην αγγίξεις χιλιοειπωμένες αφηγήσεις Είναι όμως πάντα ένα μυστήριο για την ανθρώπινη ύπαρξη για την έλξη που της ασκεί

Γιατί τι είναι ο έρωτας Μια μοναχική κατα-βύθιση στο σώμα και στην ψυχή ενός άλλου αυτού που μας ερωτεύε-ται και τον ερωτευόμαστε για να ξαναγίνουμε για λίγο ένα

laquoΤο πέφτω στο νερό είναι το πιο αρχαϊκό σύμβολο αυτό της επιστροφής στη μήτρα της μητέ-ραςraquo λέει ο Φερέντσι

Η αναζήτησητης πρώτηςανυπαρξίας

Η θάλασσα είναι η μητέρα Η μητέρα είναι στην πραγματικό-τητα ένα σύμβολο και ένα μερι-κό υποκατάστατο του ωκεανού μας λέει ο Φερέντσι Αναζητά-με μέσα στη θάλασσα εκείνη την πρώτη ανυπαρξία Η ησυχία που υπάρχει στον βυθό είναι ισοδύ-ναμο του ύπνου laquoΟ ύπνος είναι ένα περίβλημα πέταξέ τοraquo λέει ο Γκαίτε στον Φάουστ Στα όνειρά μας βυθιζόμαστε στον εαυτό μας Ανδρες και γυναίκες θέλουμε να διεισδύσουμε σε έναν τόπο που μας καλεί αλλά δεν τον αντέχου-με για πάντα Ετσι μόνον στιγ-μές υπάρχουμε πάλι μέσα του Οπως και στον έρωτα Στο βάθος της ανθρώπινης εξέλιξης υπάρ-χει εκείνη η πρώτη θάλασσα που μας περιείχε ως ψάρια πολύ πριν εγκαταλείψουμε τα βράγχια και αποκτήσουμε πνεύμονες και πα-τήσουμε στη Γη Υπάρχει όμως και η θάλασσα στην οποία βρισκό-μασταν εννιά μήνες μέσα της Το αμνιακό υγρό στο οποίο κολυ-μπούσαμε μικρά ψαράκια πριν βγάλουμε χέρια και πόδια Εκεί μέσα στη ζεστασιά μιας κολυμπή-θρας ονειρευτήκαμε Οτι είχαμε μια μητέρα όλη δική μας σε μια σφιχτή αγαστή ένωση που μό-νον ευδαιμονία προσέφερε Και έπειτα χωριστήκαμε Το νερό μας ξεπλύθηκε αλλά έμεινε μέσα στο σώμα να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του οργανισμού μας Εκεί γεννιέται η σεξουαλικότητά μας Μέσα στο νερό

Στην ταινία laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo η θάλασσα υποδέχεται το σώμα της ηρωίδας σαν μια επιστροφή μετά τον θάνατό της

  • 20200816_01
  • 20200816_02
  • 20200816_03
  • 20200816_04
  • 20200816_05
  • 20200816_06
  • 20200816_07
  • 20200816_08
  • 20200816_09
  • 20200816_10
  • 20200816_11
  • 20200816_12
  • 20200816_13
  • 20200816_14
  • 20200816_15
  • 20200816_16
  • 20200816_17
  • 20200816_18
  • 20200816_19
  • 20200816_20
  • 20200816_21
  • 20200816_22
  • 20200816_23
  • 20200816_24
  • 20200816_25
  • 20200816_26
  • 20200816_27
  • 20200816_28
  • 20200816_29
  • 20200816_30
  • 20200816_31
  • 20200816_32
  • 20200816_33
  • 20200816_34
  • 20200816_35
  • 20200816_36
  • 20200816_37
  • 20200816_38
  • 20200816_39
  • 20200816_40
  • 20200816_41
  • 20200816_42
  • 20200816_43
  • 20200816_44
  • 20200816_45
  • 20200816_46
  • 20200816_47
  • 20200816_48
Page 2: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α

Διευθύνων Σύμβουλος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ bull Διευθυντής ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ bull Σύμβουλος Εκδοσης ΑΛΚΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ

Αρχισυντάκτρια ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ bull Υπεύθυνος Υλης ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ bull Υπεύθυνος Ατελιέ ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

IδιοκτησίαlaquoΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔraquo

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε 3ος όροφος 2411 Έγκωμη Λευκωσία Κύπροςe-mail infokathimerinicomcy Τηλ 22472500 Fax Σύνταξη +357 22472540

Fax Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΕ Διευθυντής ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ bull Διεύθυνση συντάξεως ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΟΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση αναπαραγωγή διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε

τρόπο χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη

ΒΡΕΤΑΝΙΚΗΣΟΜΑΛΙΑ Δύναμις εξ ελα-φρών αγγλικών πολεμικών εβομ-βάρδισε χθες ιταλικάς στρατιωτικάςσυγκεντρώσεις πλησίον της ακτήςτης αγγλικής Σομαλίας Τα στρα-τεύματα καθώς και διάφορα αυτο-

κίνητα μεταφέροντα πολεμοφόδια διεσκορπίσθησαν συνεπείατου βομβαρδισμού και η προέλασις του εχθρού προς τοΜπουλχάρ ανεκόπη Ο εχθρός ενήργησε την Δευτέραν αε-ροπορικήν επιδρομήν εναντίον της Βερβέρας η οποία ουδέναποτέλεσμα είχεν όσον αφορά υλικάς ζημίας ή θύματα ΤοΡώυτερ μεταδίδει την εξής ανάλυσιν της εν Σομαλία κατα-στάσεως laquoΑι ιταλικαί επιθέσεις γενόμεναι εις ευρύ μέτωπονδιεξήχθησαν μετά σφοδρότητος και αποφασιστικότητοςΤο πεζικόν υπεστηρίζετο από τανκς προηγούντο δε αυτούαεροπλάνα ιπτάμενα χαμηλά βομβαρδίζοντα και πολυβο-λούντα Κατά τας πληροφορίας του Ρώυτερ η εν Σομαλίακατάστασις δύναται εν συνόψει να χαρακτηρισθή ως σοβαράόχι όμως και ως κρίσιμος μετά τας επιθέσεις και τας αντε-πιθέσεις αι οποίαι εγένοντο κατά τας δύο τελευταίας ημέραςraquo ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ Παρά το δύσκολον των καιρών παρά ταςμυρίας ανησυχίας αι οποίαι ταλανίζουν σήμερον την ψυχήνκαι την απασχολούν με τας αντιξοότητας των ημερών ηκίνησις των πιστών διά το πατροπαράδοτον προσκύνηματης Μεγαλόχαρης υπήρξε και εφέτος εξ ίσου ζωηρά Χιλιάδεςχριστιανών έχουν ταξιδεύσει εις την Τήνον και χιλιάδεςέχουν αφιερώσει την ημέραν αυτήν εις σκέψεις υψηλοτέραςκαι αγνοτέρας ΟΙΚΟΠΕΔΑ Δεν ημπορούν επί τέλους να αντιληφθούν οι διά-φοροι ευφυείς επιχειρηματίαι ότι επέρασεν ο καιρός της ευ-κόλου οικοπεδοποιήσεως του λεκανοπεδίου της ΑττικήςΔιότι είδομεν προχθές να γίνεται απόπειρα οικοπεδοποιήσεωςκαι αυτού έτι του δάσους της Κινέττας

Ο Φ Ι Λ Ι Σ Τ Ω ΡΕπιλογή και επιμέλεια

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΝΑΚΑΚΗΣ ΜΥΡΤΩ ΚΑΤΣΙΓΕΡΑ

80 χρόνια πρίν στην laquoΚraquo15VIII1940

Ξημερώματα 14ης Αυ-γούστου 1974 η Διάσκε-ψη της Γενεύης ναυαγείκαι το πρωί σπάζει ηγραμμή κατάπαυσης τουπυρός παρά τη Μια Μη-

λιά και τα τουρκικά τανκς προελαύ-νουν προς Αμμόχωστο Σύμφωνα με τοτουρκικό σχέδιο θα έφταναν μέχρι τηνεντός των τειχών πόλη για να προστα-τεύσουν τους Τκ Βγαίνοντας από τατείχη στα Βαρώσια στις 15 Αυγούστουαντίκρυσαν μια πόλη εγκαταλειμμένηΗ προδοσία που άφησε ανοχύρωτη τηνΚύπρο ολόκληρη μετέβαλε το φόβοτων ανθρώπων σε τρόμο θανάτουΈτσι κι οι Βαρωσιώτες έφυγαν από τασπίτια τους -προσωρινά όπως νόμιζαν-μέχρι να περάσει το κακό και χωρίς ναπάρουν τίποτα Το Βαρώσι ήταν τότε ηπιο όμορφη πόλη του νησιού Ξανθέςπαραλίες καινούργια ξενοδοχείαμοντέρνες καφετέριες κι ένα κόσμοευγενή κοσμοπολίτη που περιβαλλό-ταν και μια μποέμ φυσιογνωμία Ένακόσμο ηλιοκαμένο ξυπόλητο και ολί-γον αλήτη Ήταν μια νησιώτικη πολι-τεία εσπεριδοειδών και αλμύρας πουάφηνε πίσω της μια γεωγραφική ουράγοργόνας που σε έβγαζε στον Απόστο-λο Ανδρέα με τη ρουμπινένια θάλασ-σα Έτσι τη θυμάμαι στα δεκάξι μουχρόνια κι ας δεν ήμουνα Βαρωσιώτηςκι έτσι την κλαίω από τότε Ακριβώς όπως οι φίλοι μου Ο Άκος οΜενέλαος ο Ανδρέας ο Παύλος η Άν-να η Αυγή κι οι άλλοι εκείνοι που μαςέφυγαν στο αιώνιο ταξίδι με τον καημότης Το 1978 ήταν η πρώτη ευκαιρία νατην πάρουμε πίσω με το Αμερικανο-Βρετανο-Καναδικό σχέδιο λύσης Προ-ϋπόθεση να παρακαθήσει ο ΣπύροςΚυπριανού σε συνομιλίες με τον Ρα-ούφ Ντενκτάς Το ΑΚΕΛ με απαγορευ-τικό από τη Μόσχα και ο Σπύρος μεαπαγορευτικό από ντιβέλοπερς πουεπένδυαν στη Λεμεσό είπαν laquoόχιraquo Το2004 με το σχέδιο Ανάν ήταν η δεύτε-ρη ευκαιρία Ο Τάσσος Παπαδόπουλοςμε τον Δημήτρη Χριστόφια χωρίς ναδιαπραγματευτούν καθόλου το Σχέδιοείπαν το γνωστό laquoόχιraquo (θυμίζω ότι το2019 θα έφευγε και ο τελευταίοςΤούρκος στρατιώτης) Η τρίτη χαμένηγια την Αμμόχωστο ευκαιρία ήταν τονΙούλιο του 2017 στο Κραν Μοντανάόπου ο Νίκος Αναστασιάδης αντί να εκ-

μεταλλευτεί τη δυνατότητα κατάργη-σης των Εγγυήσεων που του παρου-σίασε ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέ-ρες απάντησε πως μόνο με την από-συρση όλων των στρατευμάτων θα δε-χόταν μια συμφωνία για να γράψει κιαυτός μαζί με τους Σπύρο Τάσσο καιΔημήτρη το όνομα του στην ταφόπλα-κα του Βαρωσιού Με αφορμή το ναυά-γιο στην Ελβετία το Δεκέμβριο του2017 ενώπιον της κυβέρνησης κατετέ-θη η πρόταση Θεόφιλου Αρέστη Χα-τζηχαμπή η οποία μάλλον βρήκε θέσηστις ελληνικές καλένδες Στις230220 με αφορμή συνέδριο πουέκανε η Άγκυρα στα Κατεχόμενα(150220) με 5-6 υπουργούς και τοναντιπρόεδρο Φουάτ Οκτάι από τούτητη στήλη σημειώναμε για πολλοστήφορά ότι laquoη έλλειψη λογοδοσίας σεαυτό τον τόπο και η ατιμωρησία οδη-γούν στην ασυδοσία Τι ακολουθεί Αυ-τό που μοιραία ακολουθεί στη γάγ-γραιναmiddot ο ακρωτηριασμός Αυτό πουεπίκειται τώρα και στο Κυπριακό ναχάσουμε και την περίκλειστη Αμμόχω-στοraquo Σήμερα όποιος διαβάσει τον ΝΣτέλγια (σελ 7) laquoΟι διακηρύξεις πουγίνονται σχέδια και laquoνόμοιraquo θα σχη-ματίσει εικόνα όλων των τουρκικών κι-νήσεων για το Βαρώσι τα τελευταίαπέντε χρόνιαΠροκύπτει ότι ο μόνος που αντιστεκό-ταν στην Άγκυρα ήταν ο ΜουσταφάΑκιντζί τον οποίον η κυβέρνηση Ανα-στασιάδη δια του ΥΠΕΞ Ν Χριστοδου-λίδη καλεί τώρα που έφτασε ο κόμποςστο χτένι -και μετά τη σύσκεψη Ερντο-γάν-Τατάρ στις 040820 στην Κων-σταντινούπολη για το Βαρώσι και τηνανατροπή Ακιντζί- να στηρίξει πρότα-ση της για σύσταση Τεχνικής Επιτρο-πής για ανοικοδόμηση και επανεγκα-τάσταση στην περίκλειστη Γιατί τώραΜήπως στο Προεδρικό και το ΥΠΕΞ δενέβλεπαν αυτά που έβλεπε ο διαπραγ-ματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης(laquoΚraquo 260720) laquoΔυστυχώς εγώ θε-ωρώ εδώ και αρκετό καιρό ότι δεν εί-ναι μόνο απειλές ότι οι ενέργειες γιατον εποικισμό των Βαρωσίων είναιυπό εξέλιξη έχουν ξεκινήσει εδώ καικαιρό είναι στο στάδιο της υλοποί-ησηςraquo Τα άλλα είναι προφάσεις εναμαρτίαις

Η ταφόπλακα του Βαρωσιού

ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝΓράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

paraschosakathimerinicomcy

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Και όμως υπάρχουν ιπτάμενα ζωντανάουράνια τόξα Αυτό απέδειξε ο ΚρίστιανΣπένσερ Αυστραλός φυσιοδίφης φω-τογράφος και κινηματογραφιστής πουτα τελευταία χρόνια ζει στα περίχωρατου Ρίο ντε Τζανέιρο κοντά στο εθνικόπάρκο Ιτατιαία της Βραζιλίας Εκείμέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλονπερνάει τις ημέρες του φωτογραφίζον-τας και βιντεοσκοπώντας την εγχώριαπανίδα

Τα αποτελέσματα των προσπαθειώντου είναι ομολογουμένως μαγευτικάΜία ημέρα όμως που απολάμβανε τονκαφέ του στη βεράντα ανακάλυψεκάτι εξαιρετικό όταν το ηλιακό φωςπερνά μέσα από τα φτερά του μικρού

πτηνού κολιμπρί ενός μαύρου Ιακω-βίνου δημιουργείται ένα χρωματικόπρίσμα που μεταβάλλει τις φτερούγεςτου σε μικρά ιπτάμενα ουράνια τόξα

Δεν είναι βέβαια η πρώτη φοράπου τα κολιμπρί γίνονται φωτογραφικάμοντέλα Τα μικρά πουλιά είναι μεταξύάλλων διάσημα για τη μεγάλη ταχύτηταμε την οποία κινούν τα φτερά τους

Επιπλέον η ταχύτητα με την οποίαμετακινούνται από ένα σημείο σε έναάλλο είναι εντυπωσιακή πάνω από5472 χιλιόμετρα την ώρα ενώ το όμορ-φο πολύχρωμο φτέρωμά τους τα έχεικαταστήσει αγαπημένο θέμα των φω-τογράφων που ασχολούνται με τη φύ-ση

Μετά τις πολυάριθμες φωτογραφί-σεις των κολιμπρί ο Σπένσερ παρατή-ρησε ότι όταν τα φωτογράφιζε με τονήλιο να βρίσκεται πίσω του τα φτεράτους μεταβάλλονταν σε ένα πραγματικόουράνιο τόξο

Οι εντυπωσιακές φωτογραφίες πουσήμερα αποτελούν την εξαίσια φωτο-γραφική συλλογή laquoWinged Prismsraquo(Φτερωτά Πρίσματα) όπως εξηγεί οκαλλιτέχνης δεν υπέστησαν καμίαψηφιακή επεξεργασία και αλλοίωσηκαι το αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα οφεί-λεται απλά στη διάθλαση του φωτός

μέσα από τις φτερούγες του πτηνού Πέρα από την ουρά του πουλιού και

τα φτερά μπορεί κανείς να διακρίνεικαι το σχήμα του ζώου όπως και κάποιαστοιχεία από τον περιβάλλοντα χώρο

Ο φωτογράφος επισημαίνει ότι οιφωτογραφίες της συλλογής αποτελούντην καταγραφή ενός απολύτως συν-τονισμένου Κόσμου και μας παρέχουντην ευκαιρία να δούμε ότι συχνά είναιαόρατο στον γυμνό οφθαλμό

Δεν είναι ωστόσο η πρώτη φοράπου ο πολυβραβευμένος φωτογράφοςασχολείται με αυτά τα απειροελάχιστωνδιαστάσεων πτηνά Το 2011 βιντεο-σκόπησε τις κινήσεις τους δημιουρ-

γώντας την ταινία laquoΟ χορός του χρό-νουraquo η οποία απέσπασε δέκα τουλά-χιστον διεθνή βραβεία

Η ταινία άλλωστε υπήρξε και αφορ-μή για να προσπαθήσει να απαθανατίσειτο ίδιο φυσικό θαύμα αλλά αυτή τηφορά με μόνο όπλο του τη φωτογραφικήτου μηχανή Σήμερα τονίζει ότι κανείςδεν θα μπορούσε να φανταστεί ότιαυτό το φαινόμενο δεν αποτελούσεόνειρο αλλά μία πραγματικότητα Οίδιος ομολογεί ότι έχει αντιληφθεί πόσοπολύ άγγιξαν οι φωτογραφίες του τονκόσμο καθώς καθημερινά γίνεται απο-δέκτης ηλεκτρονικών επιστολών πουτου το επιβεβαιώνουν

Τα φτερά των κολιμπρίμεταμορφώνονται σε laquoουράνια τόξαraquo

ltltltltltlt

Οι εντυπωσιακές φωτο-γραφίες όπως εξηγεί ο Κρίστιαν Σπένσερ δεν υπέστησαν καμία ψηφιακή επεξεργασία και αποτυπώνουν το θαύμα της φύσης

Το άκρως εντυπωσιακό αποτέλεσμα της φωτογράφισης ενός κολιμπρί που μετα-βάλλεται σε ζωντανό ουράνιο τόξο

Νέος εχθρός για τον Τραμπ τα ντουςΗ μειωμένη ροή δεν του επιτρέπει να φτιάξει τα μαλλιά του όπως θα ήθελε

Αλλαγές στον νόμο για την επι-τρεπόμενη ροή νερού κατά τηδιάρκεια των ντους πρότεινεχθες η αμερικανική κυβέρνησηέπειτα από τα παράπονα τουπροέδρου Ντόναλντ Τραμπ γιατη δυσκολία περιποίησης τωνμαλλιών του Σύμφωνα με νόμοπου τέθηκε σε ισχύ το 1992 μεστόχο την εξοικονόμηση ενέρ-γειας τα ντους στις ΗΠΑ δενεπιτρέπεται να παράγουν περισ-σότερα από 95 λίτρα νερού ανάλεπτό ωστόσο η αμερικανικήκυβέρνηση θέλει το όριο αυτόνα μην αφορά το συνολικό εξάρ-τημα αλλά να ισχύει για κάθεακροφύσιο του ντους ξεχωριστά

Οι αλλαγές αυτές οι οποίεςπροτάθηκαν από το αμερικανικόυπουργείο Ενέργειας την Τετάρ-τη ακολουθούν τις καταγγελίεςτου Τραμπ που έλαβαν χώρα τον

περασμένο μήνα σε συνέντευξηΤύπου στον Λευκό Οίκο ότανπαραπονέθηκε πως τα είδη μπά-νιου στη χώρα δεν λειτουργούνσύμφωνα με τις προτιμήσεις τουlaquoΘέλεις να κάνεις ένα ντους δενβγαίνει νερό Θέλεις να πλύνειςτα χέρια σου δεν βγαίνει νερόΟπότε τι κάνεις Απλώς στέκεσαι

εκεί περισσότερο ή κάνεις γιαπερισσότερα ώρα μπάνιοraquo διε-ρωτήθηκε ο Αμερικανός πρό-εδρος προτού συμπληρώσει πωςlaquoδεν ξέρω για εσάς αλλά τα δικάμου μαλλιά πρέπει να είναι τέ-λειαraquo

Προηγουμένως τον Δεκέμ-βριο του 2019 ο Τραμπ είχε γνω-στοποιήσει πως οι περιβαλλον-τικοί ρυθμιστές της κυβέρνησηςεξετάζουν τους νεροχύτες τιςβρύσες και τις τουαλέτες τηςχώρας για να αναθεωρήσουντους κανόνες που αποσκοπούνστη διατήρηση του νερού καιτων καυσίμων που το θερμαί-νουν

Οι αλλαγές στο νομοσχέδιογια την επιτρεπόμενη ροή νερούπροκάλεσαν έντονες αντιδράσειςαπό ομάδες καταναλωτών καιπροστασίας του περιβάλλοντος

οι οποίες υποστηρίζουν πως ηπροτεινόμενη χαλάρωση είναισπάταλη ανόητη και αχρείαστηlaquoΜε πέντε ή περισσότερα ακρο-φύσια θα έχουμε περίπου 40 λί-τρα ανά λεπτό να εκτοξεύονταιαπό την κεφαλή ενός ντους αρ-κετά για να ξεβράσουν κάποιονέξω από το μπάνιοraquo σχολίασεχαρακτηριστικά στο πρακτορείοειδήσεων Associated Press ο Αν-τριου Ντελάσκι εκτελεστικόςδιευθυντής της ομάδας εξοικο-νόμησης ενέργειας ApplianceStandards Awareness Project

Παρά τις προτάσεις τουυπουργείου Ενέργειας θεωρείταιαβέβαιο εάν οι αλλαγές στη νο-μοθεσία θα προχωρήσουν καθώςσύμφωνα με το πρακτορείο Re-uters η πρόταση ενδέχεται νααντιμετωπίσει δικαστική διαμάχηεάν τελικά επικυρωθεί

Ο πρόεδρος Τραμπ σε πρόσφατη ενημέρωση του Τύπου στον Λευκό Οίκο

ltltltltltlt

Πιέζει να αλλάξει οόρος που καθορίζει το όριο στη ροή τουνερού προκαλώνταςέντονες αντιδράσειςαπό ομάδες καταναλω-τών και προστασίαςτου περιβάλλοντος

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Η κρίση στην ανατολική Μεσόγειοδεν φαίνεται να λήγει με την ολο-κλήρωση των ερευνών του ΌρουτςΡέις στις 23 Αυγούστου Ο Σεπτέμ-βριος θεωρείται ο κρίσιμος μήναςκαθώς θα διαφανεί κατά πόσο ηΤουρκία θα κινηθεί όντως δυτικό-τερα στην περιοχή που οριοθέτη-σαν ως Αποκλειστική ΟικονομικήΖώνη η Ελλάδα και η Αίγυπτος δη-μιουργώντας νέα δεδομένα αλλάκαι πώς θα κινηθεί η τουρκική πε-τρελαϊκή εταιρεία TPAO η οποίααμέσως μετά το τουρκολιβυκό σύμ-φωνο ζήτησε αδειοδότηση για νατρυπήσει σε οικόπεδα τα οποία ηΤουρκία και η Λιβύη όρισαν ωςδικά τους Ήδη Αθήνα και Λευκω-σία εξετάζουν τις προθέσεις τηςΆγκυρας κατά πόσο δηλαδή οΤούρκος Πρόεδρος θα τεντώσει τοσκοινί ή αν υπάρχει σενάριο εκτό-

νωσης κρίσης και προσφυγής στοτραπέζι του διαλόγου Στο σενάριοδιαλόγου το μεγάλο ερώτημα είναιμε ποιους όρους ποιες προϋποθέ-σεις θα ξεκινήσει και ποιοι θα συμ-μετέχουν

Διπλωματικός μαραθώνιοςΜέχρι και την Πέμπτη το βράδυ

που γράφτηκε το ρεπορτάζ υπήρχεδιπλωματικός μαραθώνιος με την

Γερμανίδα Καγκελάριο Μέρκελ νααναλαμβάνει ρόλο διαμεσολαβητήμεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μεστόχο την εκτόνωση της κρίσηςκαι τον διάλογο Το Βερολίνο είχεστείλει μήνυμα στην Άγκυρα νατερματίσει τις προκλήσεις της καιείχε διαμηνύσει στην Άγκυρα πωςστόχος Γαλλίας Ελλάδας Αυστρίαςαλλά και Κύπρου θα ήταν να επι-μείνουν στο Συμβούλιο Εξωτερικών

Υποθέσεων της Παρασκευής σεκυρώσεις απέναντι στην ΤουρκίαΣημειώνεται πως μέχρι πρόσφαταη Αθήνα δεν ήταν θερμή υπέρ τηςπολιτικής των κυρώσεων Διαβου-λεύσεις με υπουργούς Εξωτερικώνάλλων κρατών μελών της ΕΕ έκανεκαι η Λευκωσία το προηγούμενοδιάστημα προς αυτή την κατεύ-θυνση Καθόλου τυχαία η δήλωσητου Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ

Μακρόν για ενίσχυση της γαλλικήςπαρουσίας στην ανατολική Μεσό-γειο αλλά και οι διαβεβαιώσεις τουυπουργού Εξωτερικών Νίκου Χρι-στοδουλίδη ότι ενισχύεται ο ευ-ρωπαϊκός στόλος στην περιοχή

Περί διαλόγουΣτη συνομιλία με την Γερμανίδα

Καγκελάριο ο Τούρκος Πρόεδροςδιαβεβαίωσε πως ο ίδιος είναι έτοι-

μος για διάλογο και πως η Άγκυραδεν επιθυμεί να μπει σε περιπέτειεςΔηλώσεις που διπλωματικοί κύκλοιστην Λευκωσία αναλύουν πως εμ-πίπτουν στην τουρκική ρητορικήπου στόχο έχει να στέλνει το μή-νυμα διαλλακτικότητας Σε αυτότο πλαίσιο υποδεικνύουν ότι βάσειτης ενημέρωσης που έχουν απότην Αθήνα το Όρουτς Ρέις πράγ-ματι έχει ποντίσει καλώδιο 10 χι-λιομέτρων στην ελληνική υφαλο-κρηπίδα Οι προθέσεις της Τουρ-κίας όπως σημειώνεται θα διαφα-νούν τον Σεπτέμβριο Διπλωματικέςπηγές στην Αθήνα σημειώνουνπως εάν δεν υπάρξει εκτόνωση τοεπόμενο διάστημα η ένταση θακορυφωθεί τον Σεπτέμβριο Όπωςσημειώνεται υπάρχει μία σοβαρήπιθανότητα τα ερευνητικά πλοίανα μετακινηθούν δυτικότερα στηνπεριοχή που οριοθέτησαν στηνπρόσφατη συμφωνία Ελλάδα καιΑίγυπτος

Ανοικτό είναι κατά πόσο εντόςΣεπτεμβρίου η πετρελαϊκή εταιρείαTPAO θα τρυπήσει σε οικόπεδαπου εμπίπτουν στην ελληνική ΑΟΖκαι έχουν συμφωνηθεί στο τουρ-κολιβυκό σύμφωνο Η εταιρεία έχειάλλωστε ζητήσει αδειοδότηση γιαγεωτρήσεις στην περιοχή και ανα-μένεται να βγουν εντός Σεπτεμ-βρίου

Τα σενάρια στο τραπέζιΣτην Άγκυρα πάντως αναλυτές

και διπλωματικοί κύκλοι υπογραμ-μίζουν πως στόχος του ΤούρκουΠροέδρου δεν είναι να μπει σε ένανπόλεμο το μεγάλο ερώτημα ωστόσοείναι με ποιους όρους και ποιεςπροϋποθέσεις laquoΌλοι θέλουν ναπάνε σε διάλογο αλλά κανείς δενβλέπει πώς μπορεί να γίνει εφικτόraquoαναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι

στην Λευκωσία Επί του παρόντοςπάντως επικρατούν τρία σενάρια

Διμερής διάλογος Ελλάδας-Τουρ-κίας εφ΄ όλης της ύλης Σε ένα τέ-τοιο σενάριο η Τουρκία θέλει ναβάλει στο τραπέζι μία σειρά ζητη-μάτων όπως τη Θράκη το Αιγαίοτην Κρήτη και το Καστελλόριζοπου θεωρείται πως θα φέρει σε δύ-σκολη θέση την Ελλάδα

Διάλογος αποκλειστικά για τοΚαστελλόριζο κάτι που μπορεί ναοδηγήσει σε προσφυγή στη Χάγηγια επίλυση των διαφορών Ένατέτοιο σενάριο θεωρείται το λιγό-τερο επώδυνο για τις δύο πλευρέςκαθώς η απόφαση ενός διεθνούςδικαστηρίου δεν θα μπορεί να επι-κριθεί από την κοινή γνώμη καινα χαρακτηριστεί ως εθνική μει-οδοσία

Περιφερειακή συνάντηση καιδιάλογος Σε μία τέτοια συνδιάσκε-ψη θα τεθούν επί τάπητος όλα ταζητήματα που αφορούν την περιο-χή συμπεριλαμβανομένων των συμ-φωνιών Κύπρου- Αιγύπτου Κύ-πρου- Ισραήλ Άγνωστο είναι τοκατά πόσο σε αυτό θα συμμετέχεικαι η Κυπριακή Δημοκρατία δεδο-μένου ότι δεν αναγνωρίζεται απότην Τουρκία ή αν θα ζητηθεί απότην Τουρκία η οποία θα έχει τονκύριο ρόλο για τη συμμετοχή τηςτκ πλευράς ως αντίβαρο στην Κυ-πριακή Δημοκρατία

Διπλωματικοί κύκλοι στη Λευ-κωσία θεωρούν ένα τέτοιο ενδε-χόμενο απομακρυσμένο καθώςπροτεραιότητα αποτελεί η επίλυσητων διαφορών μεταξύ Ελλάδας καιΤουρκίας Υπάρχουν ωστόσο καικύκλοι εντός της κυβέρνησης πουθεωρούν πως σε όλη αυτή τη συ-ζήτηση υπάρχει σοβαρός κίνδυνοςνα αμφισβητηθούν υφιστάμενεςσυμφωνίες

Σε παρατεταμένη κρίση η αν ΜεσόγειοςΚρίσιμος μήνας θεωρείται ο Σεπτέμβριος ενώ στο τραπέζι βρίσκονται ήδη τα πιθανά σενάρια διαλόγου με την Άγκυρα

ltltltltltlt

Τρία είναι τα σενάρια διαλόγου με την Τουρ-κία με την Αθήνα και τη Λευκωσία να μη ευνοούν ένα διάλογοεφ΄ όλης της ύλης Ένας περιφερειακός διάλογος θεωρείται απομακρυσμένο ενδεχόμενο στη Λευκωσία ωστόσο εκφράζονται ανησυ-

χίες ότι κάτι τέτοιο ενδεχομένως να οδηγήσει σε αμφισβήτηση υφιστάμενων συμφωνιών

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Η είσοδος του τουρκικού ερευνητι-κού σκάφους Oruc Reis την περα-σμένη Δευτέρα από το ανατολικόσημείο της ελληνικής υφαλοκρη-πίδας διαμέσου της ανακηρυγμένηςκυπριακής ΑΟΖ στα βόρεια δεν συ-νοδεύτηκε με κορύφωση της ελλη-νοτουρκικής κρίσης όπως προϊδέ-αζαν τα γεγονότα που είχαν προ-ηγηθεί στην πλευρά του Καστελό-ριζου και που οδήγησαν αρχικά σεμια αποκλιμάκωση Μια εξέλιξη πουεπιδέχεται πολλαπλών ερμηνειώνκαι εκτιμήσεων που μπορεί να σχε-τίζεται αφενός με την υπογραφήσυμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ μετην Αίγυπτο και αφετέρου με τηνπολιτική των Αθηνών σε αυτό πουείναι γνωστό τοις πάσι ως κόκκινεςγραμμές Παρά τα όσα λέγονται ηεικόνα που παρουσιάζει η περιοχήεντός της οποίας κινήθηκε το ερευ-νητικό σκάφος με τη συνοδεία αριθ-μού τουρκικών πολεμικών πλοίωναλλά και την παρουσία μονάδωνεπιφανείας του ελληνικού πολεμικούναυτικού το προηγούμενο διάστη-μα παραπέμπει περισσότερο σεμια τακτική διαχείρισης της κατά-στασης που έχει δημιουργηθεί καιαπό τις δυο πλευρές Ειδικότερα γιατην ελληνική πλευρά η εξέλιξη τωνπραγμάτων έδειξε πως η διακηρυγ-μένη αντίδραση αποτροπής σε φί-λους και εχθρούς δεν συμπεριλαμ-βάνει το κομμάτι από το Καστελόριζο

έως και τα δυτικά όρια της κυπριακήςΑΟΖ Μια περιοχή που σύμφωναμε την Αθήνα αποτελεί κομμάτι τηςελληνικής υφαλοκρηπίδας στηνανατολική Μεσόγειο πλην όμως δενείναι κατοχυρωμένη νομικά Εξέλιξηπου σχετίζεται με τη διαχρονικήδιστακτικότητα της ελληνικής δι-πλωματίας να ενισχύσει το νομικότης οπλοστάσιο έναντι των παρά-νομων τουρκικών διεκδικήσεωνπαρά τις ουκ ολίγες ευκαιρίες τουπαρελθόντος Επίσης ένα σημαντικόσυμπέρασμα που εξάγεται από τηΣυμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου είναικαι η ριζική αλλαγή της μέχρι πρό-τινος θέσης της Ελλάδας σε ό τιαφορά στη μέθοδο οριοθέτησης θα-λασσίων λειτουργικών ζωνών καιπου ήταν αυτή της μέσης γραμμής

Τα όρια των ΑθηνώνΗ έξοδος του Oruc Reis από το

λιμάνι της Αττάλειας και η περα-τζάδα του σε περιοχή της ελληνι-κής υφαλοκρηπίδας υπό τη στενήπαρακολούθηση των ελληνικώνπολεμικών πλοίων μπορεί να θε-ωρηθεί και ως μια ένδειξη μετατό-πισης των κόκκινων γραμμών τηςΕλλάδας προς δυσμάς Επιλογήπου κατά κάποιες απόψεις πολιτι-κών αναλυτών έχει να κάνει καιμε τη συμφωνία που υπέγραψε με-τά την αποκλιμάκωση της κρίσηςη Ελλάδα με την Αίγυπτο Συμφωνίαπου κατά τις ίδιες απόψεις δεν δίνειισχυρά νομικά ερείσματα στην Ελ-

λάδα να κινηθεί στη λογική τηςαποτροπής πέραν του ανατολικό-τερου σημείου της συμφωνίας οριο-θέτησης με την Αίγυπτο κάτι πουείχε συμβεί το 2018 όταν το άλλοερευνητικό σκάφος της Τουρκίαςτο Barbaros είχε επιχειρήσει ναπραγματοποιήσει και πάλι έρευνεςανατολικά της ελληνικής υφαλο-κρηπίδας με την φρεγάτα του ελ-

ληνικού πολεμικού laquoΝικηφόροςΦωκάςraquo που βρισκόταν στην πε-ριοχή να μην αντιδρά στην πα-ρούσα λογική της απλής στενήςπαρακολούθησης Σε μια πρώτηαποτίμηση της όλης κατάστασηςοι κινήσεις της ελληνικής πλευράςδεν δείχνουν σημάδια επιδείνωσηςτης όλης κατάστασης εν είδει πρό-κλησης κάποιου ατυχήματος επίτης θαλάσσης υπό την προϋπό-θεση ότι το τουρκικό ερευνητικόσκάφος δεν θα ξεπεράσει το δυτι-κότερο σημείο της περιοχής δέ-σμευσης το οποίο σχεδόν εφάπτε-ται με το δυτικό σημείο οριοθέτη-σης ΑΟΖ Ελλάδας - Αιγύπτου Σεμια τέτοια περίπτωση η προσοχήόλων είναι στραμμένη στην επό-μενη μέρα της αποχώρησης τουερευνητικού σκάφους της Τουρκίας

Η επόμενη μέραΜε την Ελλάδα όπως έδειξε και

η εξέλιξη των πραγμάτων να πε-ριορίζεται φραστικά στην πάγια θέ-ση της για τα όρια της ελληνικήςυφαλοκρηπίδας ανατολικά κατα-

γράφονται έντονες απόψεις που θέ-λουν το κομμάτι από το Καστελόριζοέως και δυτικά της ΑΟΖ της Κύπρουνα είναι στο τραπέζι ενός μελλον-τικού διαλόγου με την Τουρκία μετην Άγκυρα να διεκδικεί με αξιώσειςθαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτοκαι κάνοντας πράξη την πολιτικήάποψη πως laquoη Κύπρος κείται μα-κράνraquo Κάτι που όπως αξιολογείταιδεν αποτρέπει η συμφωνία Ελλά-δας-Αιγύπτου παρά τις ασφαλιστικέςδικλείδες που υπάρχουν σε αυτήστην περίπτωση που ένα από ταδυο μέρη αποφασίσει να έρθει σεσυμφωνία με τρίτο μέρος προϋπο-θέτει ενημέρωση και διαβούλευσητης άλλης συμβαλλόμενης χώραςστην περίπτωση αυτή της Αιγύπτουχωρίς να διευκρινίζεται εάν απαι-τείται και συμφωνία Επί του προ-κειμένου οι απόψεις που διατυπώ-νονται είναι έντονες και υποστη-ρίζουν πως η κίνηση της Τουρκίαςνα κινηθεί με την navtexγια έρευνεςστα όρια με την Αιγυπτιακή ΑΟΖαλλά και της συμφωνίας με την Ελ-λάδα δεν είναι τυχαία

Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

Υπό την σκιά των εξελίξεων τίθενταιάμεσα δύο σοβαρά ερωτήματα γιατην Τουρκία Πρώτον ποιες θα είναιοι επόμενες κινήσεις της Άγκυραςστην Αν Μεσόγειο Δεύτερον ποιοτο επόμενο βήμα μετά τις έρευνεςτου laquoΟρούτς Ρείςraquo

Νέα μελέτη του τουρκικού φιλο-κυβερνητικού κέντρου στρατηγικώνμελετών laquoSetaraquo απαντά σε αυτά τακρίσιμα ερωτήματα εστιάζοντας σεδυο κινήσεις της Τουρκίας την επό-μενη περίοδο Το πρώτο βήμα μετάτην ολοκλήρωση της αποστολήςτου laquoΟρούτς Ρείςraquo θα είναι η διεξα-γωγή νέων ερευνών στην ευρύτερηπεριοχή της Αν Μεσογείου με βάσητο Σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης καιτην συνεργασία της Άγκυρας με τηντκ πλευρά Στη μελέτη σημειώνονταιτα εξής laquoΗ Τουρκία ανακοίνωσεστις 9 Αυγούστου 2007 δυτικά τηςνήσου Κύπρου περιοχές άδειας εξε-ρεύνησης πετρελαίου και φυσικούαερίου Στις 21 Σεπτεμβρίου 2011υπεγράφη η συμφωνία οριοθέτησηςυφαλοκρηπίδας με την ΤΔΒΚ Στησυνέχεια το υπουργικό συμβούλιοτης ΤΔΒΚ έδωσε στις 22 Σεπτεμ-βρίου 2011 άδειες ερευνών υδρο-γονανθράκων γύρω από την Κύπροστην TPAO Στις 27 Απριλίου 2012η Τουρκία με απόφαση του υπουρ-γικού συμβουλίου πρόσθεσε νέεςζώνες στις περιοχές αδειών πουείχαν χορηγηθεί στην TPAO στηνηπειρωτική υφαλοκρηπίδα στις 9Αυγούστου 2007 Στις 30 Μαΐου2020 μετά τη συμφωνία με τη Λιβύηστην TPAO χορηγήθηκαν άδειες σε24 ξεχωριστά οικόπεδα στα νότιατων νησιών της Ρόδου και της Κρή-της Στην επόμενη περίοδο είναινομικά σημαντικό για την TPAO νασυνεχίσει τις δραστηριότητές της

βάσει αυτών των αδειώνraquo Παράλ-ληλα με την διεξαγωγή νέων ερευ-νών σύμφωνα με το laquoSetaraquo η Τουρ-κία πρέπει να εμποδίσει κάθε είδουςξένη ενέργεια και παρέμβαση σεπεριοχές που θεωρεί ως δική τηςυφαλοκρηπίδα Με άλλα λόγια ητουρκική πλευρά δεν αποκλείει τηνεπανάληψη των όσων συνέβησανπριν από λίγα χρόνια όταν μια ξένηεταιρία επιχείρησε να διεξάγει ερ-γασίες στα ανοιχτά της ΚύπρουΤότε το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικόεμπόδισε τις έρευνες οι οποίες θε-ωρούσε ότι δεν είχαν νόμιμη εξου-σιοδότηση

Σχολιάζοντας τα προαναφερό-μενα καλά ενημερωμένες πηγέςτης laquoΚraquo στην Άγκυρα υπογραμμίζουνότι η Τουρκία ενορχηστρώνει τανέα της βήματα με βάση το πλαίσιοτης υφαλοκρηπίδας και όχι της Απο-κλειστικής Οικονομικής Ζώνης(ΑΟΖ) Και αυτό διότι η υφαλοκρη-πίδα είναι μια περιοχή για την οποίαδεν χρειάζονται επίσημες ανακοι-νώσεις και διακρατικές συμφωνίεςΗ διπλωματική απομόνωση επιβάλ-λει λοιπόν στην Άγκυρα την χρήσητου πρώτου όρου Την ίδια στιγμήτόσο οι φιλελεύθεροι όσο και οι εθνι-κιστικοί κύκλοι στην Άγκυρα εξα-κολουθούν να χαρακτηρίζουν ωςαπομακρυσμένο το ενδεχόμενο ενόςπιθανού θερμού επεισοδίου στα ελ-ληνοτουρκικά Η προσοχή της τουρ-κικής πλευράς σε κάθε περίπτωσηπαραμένει στραμμένη στο τραπέζιτων διαπραγματεύσεων για το οποίοπραγματοποίησε κάλεσμα την Δευ-τέρα 100820 προς όλες τις χώρεςτης Μεσογείου ο πρόεδρος τηςΤουρκίας

Λίγους μήνες πριν την κορύφωσητης έντασης στην Ανατολική Με-σόγειο και την έναρξη των ερευνώντου laquoΟρούτς Ρείςraquo υψηλόβαθμος

διπλωμάτης του τουρκικού ΥΠΕΞπήγε στις ΗΠΑ για να παρουσιάσειτις θέσεις της Άγκυρας στην Ανα-τολική Μεσόγειο σε εκδήλωση τουlaquoΙδρύματος Τουρκικής Κληρονομιάς(Turkish Heritage Foundation)raquo Οπρώην πρέσβης της Τουρκίας στηνΒηρυτό Τσαγατάι Έρτζιγιες είναισήμερα ο Γενικός Γραμματέας Δι-μερών Σχέσεων Ναυτιλίας Αερο-πορίας και Συνόρων του τουρκικούΥΠΕΞ και καθηκόντως παρακολουθείαπό κοντά τις εξελίξεις στα ελληνο-τουρκικά το Κυπριακό και ολόκληρητην Ανατολική Μεσόγειο Η παρου-σίαση του Έρτζιγιες στις ΗΠΑ αρχέςΦεβρουαρίου είχε διάρκεια 40 λεπτώςκαι υπογράμμισε τρία ζητήματα πουξένισαν και κύκλους στην ΆγκυραΠρώτον Τουρκία και Ελλάδα μπο-ρούν να επιλύσουν τις διαφορέςτους στην Αν Μεσόγειο κερδίζονταςκαι οι δύο (win-win) Δεύτερον ανα-

φερόμενος στο σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης και παρουσιάζοντας χάρτημε τα υποτιθέμενα θαλάσσια σύνοραμεταξύ των δυο χωρών σημείωσεlaquoΔεν μπορώ να ισχυριστώ κάτι τέ-τοιο Ωστόσο το παρουσιάζω για λο-γαριασμό της Τουρκίαςraquo είπε εκ-φράζοντας σαφώς τον προβλημα-τισμό της τουρκικής διπλωματίαςγια τις νέες εξελίξεις στην περιοχήΤρίτον ο Έρτζιγιες δήλωσε ότι ηΤουρκία δεν έχει θαλάσσια σύνοραμε το Ισραήλ Αν και αρχικά κυβερ-νητικοί κύκλοι στην Άγκυρα να αν-τιμετώπισαν εχθρικά την οπτικήτου έμπειρου Τούρκου διπλωμάτηυπό την σκιά των τελευταίων εξε-λίξεων στην Αν Μεσόγειο πληθαί-νουν στην Τουρκία οι φωνές πουεπισημαίνουν ότι η λύση των προ-βλημάτων στην ευρύτερη περιοχήθα έρθει μέσα από την διπλωματίατην ψύχραιμη ματιά και την δια-

πραγμάτευση Τόσο ο ίδιος ο εμ-πνευστής του δόγματος laquoΓαλάζιαΠατρίδαraquo ναύαρχος (εα) Γιαϊτζίόσο και οι αναλυτές που υποστηρί-ζουν την κυβέρνηση Ερντογάν απο-κλείουν το ενδεχόμενο του θερμούεπεισοδίου στα ελληνοτουρκικά καιεστιάζουν την προσοχή τους στηνδιαπραγμάτευση που ακολουθεί

Κριτική στον ΕρντογάνΤα όσα επεσήμανε στις ΗΠΑ το

υψηλόβαθμο στέλεχος της τουρκικήςδιπλωματίας ρίχνουν φως στις δια-φορετικές απόψεις που ακούγονταιτο τελευταίο διάστημα σε σειράεθνικών ζητημάτων εντός της κυ-βερνητικής συμμαχίας της ΤουρκίαςΦιλελεύθερες φωνές που τάσσονταιυπέρ των

εναλλακτικών λύσεων του δια-λόγου και των συμβιβασμών ανα-μετρούνται με εθνικιστικούς κύκλουςπου απαιτούν από τον Πρόεδρο τηςΤουρκίας να τηρήσει αποφασιστικήστάση σε σειρά ζητημάτων ΣτοΚουρδικό λόγου χάρη ο Ερντογάνδέχεται φίλια πυρά ότι πλέον έχειπαραιτηθεί από το σχέδιο δημιουρ-γίας μιας μεγάλης ενιαίας τουρκικήςζώνης κατοχής κατά μήκος των συ-νόρων Τουρκίας-Συρίας Σε ότι αφο-ρά τις εξελίξεις στην Αν Μεσόγειοεκτός από την κριτική που δέχεταιαπό φιλελεύθερους πολιτικούς δι-πλωμάτες και αξιωματούχους εσχά-τως ο Τούρκος πρόεδρος δέχεταιπυρά για τους χειρισμούς του καιαπό κύκλους των Τουρκικών Ενό-πλων Δυνάμεων (TSK) Χαρακτηρι-στική είναι η περίπτωση του εν απο-στρατεία ναυάρχου Τζιχάντ Γιαϊτζί(πατέρα της laquoΓαλάζιας Πατρίδαςraquo)ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε τη δι-εύθυνση ενός νέου κέντρου στρα-τηγικών μελετών στο ιδιωτικό Πα-νεπιστήμιο Μπαχτσέσεχιρ με έδρα

την Κωνσταντινούπολη και διατηρείπαράρτημα στα Κατεχόμενα Σε έκ-θεση του κέντρου (την περασμένηβδομάδα) που φέρει την υπογραφήΓιαϊτζί χαρακτηρίζεται ως στρατηγικόλάθος η καθυστέρηση της αποστο-λής του laquoΟρούτς Ρείςraquo ύστερα απότην πρόσφατη διαμεσολάβηση τουγερμανικού παράγοντα Σύμφωναμε τον ίδιον αυτή η καθυστέρησηείχε μεγάλο διπλωματικό κόστος γιατην Τουρκία Από την μια έθεσευπό αμφισβήτηση το περιβόητοΣύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης αν όχιστο σύνολο του σίγουρα μια ζώνη300 χλμ ανατολικά της υποτιθέμενηςθαλάσσιας γραμμής Τουρκίας-Λι-βύης Από την άλλη η καθυστέρησηαναπτέρωσε το ηθικό της Αιγύπτουη οποία προχώρησε στη σύναψημιας συμφωνίας με την Ελλάδα Ησυμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου απο-φέρει μεγάλα στις δύο χώρες κέρδηστο διπλωματικό γεωστρατηγικόκαι ενεργειακό πεδίο της Αν Με-σογείου Στο ίδιο πλαίσιο ο ναύαρχοςΓιαϊτζί προϊδεάζει τον αναγνώστητης έκθεσης ότι οι διαπραγματεύσειςστον άξονα Ελλάδας-Τουρκίας γιατην ειρηνική διευθέτηση των προ-βλημάτων στην Αν Μεσόγειο είναιένα πολύ δύσκολο εγχείρημα γιαδυο βασικούς λόγους όπως ισχυρί-ζεται Πρώτος η Τουρκία έχει στηνΑν Μεσόγειο παράλια συνολικούμήκους 1870 τετ χλμ ενώ η Ελλάδαδια μέσου των παραλίων των νησιώνπου laquoβλέπουνraquo τα τουρκικά παράλιαέχει παράλια μήκους μόλις 167 τετχλμ Δεύτερος η τουρκική πλευράεπιμένει στην διευθέτηση των προ-βλημάτων με βάση ορισμένες αρχέςκαι προϋποθέσεις όπως η δικαιοσύ-νη η ίση απόσταση η αναλογικό-τητα η ανωτερότητα της γεωγρα-φίας το κλείσιμο (των ακτών) οι ει-δικές και ανθρώπινες συνθήκες κοκ

Η είσοδος του τουρκικού ερευνητικού σκάφους σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας δεν φαίνεται να αποτέλε-σε την κόκκινη γραμμή για την Αθήνα η αντίδραση της οποίας παρέμεινε σε φραστικό επίπεδο και σε απλή παρακο-λούθηση των τουρκικών κινήσεων

Προς τη διπλωματία γέρνει η τουρκική πλάστιγγαΣτην αποτροπή και στις διαπραγματεύσεις σύμφωνα με την Άγκυρα οι δύο νέες κατευθύνσεις της πολιτικής της στη Μεσόγειο

Τόσο οι φιλελεύθεροι Τούρκοι πολιτικοί αναλυτές όσο και οι αρθρογράφοι πουυποστηρίζουν την κυβέρνηση Ερντογάν αποκλείουν το ενδεχόμενο θερμούεπεισοδίου και εστιάζουν την προσοχή τους στη διαπραγμάτευση που ακολουθεί

Η ΚύπροςΜε τα δεδομένα που υπάρ-χουν η απουσία Συμφωνίαςοριοθέτησης θαλασσίων λει-τουργικών ζωνών μεταξύ Ελ-λάδας ndash Κύπρου είναι ένα ζή-τημα με έντονο ενδιαφέροναπό κυπριακής πλευράς τοοποίο από το 2000 και κατάδιαστήματα τέθηκε επί τάπη-τος χωρίς κατάληξη Ακόμα καιπρόσφατα όταν η ένταση στοΚαστελόριζο είχε φθάσει σταόρια θερμού επεισοδίου ηελληνική πλευρά δεν αντέ-δρασε στα μηνύματα της Λευ-κωσίας για υπογραφή συμφω-νίας οριοθέτησης ΑΟΖ Οι επι-κριτές της διαχρονικής διστα-κτικότητας της ελληνικής δι-πλωματίας εντοπίζουν κινδύ-νους αποδυνάμωσης της ελ-ληνικής θέσης για τα όρια τηςυφαλοκρηπίδας εάν το όλοθέμα αποτελέσει αντικείμενοδιαλόγου ή εάν τεθεί υπό τηνκρίση ενός διεθνούς δικαιο-δοτικού οργάνου Οι ίδιες από-ψεις θέλουν την Ελλάδα να εί-χε πλεονέκτημα απέναντιστις παράνομες τουρκικέςδιεκδικήσεις εάν είχε προχω-ρήσει με κάποιο τρόπο με νο-μική κατοχύρωση των θέσεωντης Και εδώ όπως προκύπτειυπήρχαν περιπτώσεις τα τε-λευταία 20 χρόνια Οι πρώτεςκρούσεις προς την Αθήνα έγι-ναν αρχές του 2000 και είχαντην ίδια κατάληξη ανεξαρτή-τως πολιτικών αποχρώσεωντων ελληνικών κυβερνήσεωνΜάλιστα όπως έγινε γνωστόαργότερα η γραμμή οριοθέ-τησης ΑΟΖ Κύπρου - Αιγύπτουέτυχε της διακριτικής παρέμ-βασης της ελληνικής πλευράςστη λογική μη ενόχλησης τηςΤουρκίας Η τελευταία προ-σπάθεια νομικής κατοχύρω-σης συνόρων των δυο χωρώνεπιχειρήθηκε μετά το 2015Ωστόσο και τότε το αποτέλε-σμα ήταν αρνητικό παρά τογεγονός ότι οι εμπειρογνώμο-νες των Υπουργείων Εξωτερι-κών σε Αθήνα και Λευκωσίαξεκίνησαν επαφές με εντολήτων πολιτικών προϊσταμένωντους

Σε τακτική διαχείρισηςτης κατάστασης οι δυο πλευρές Τι περιλαμβάνει η ελληνική διακηρυγμένη αντίδραση αποτροπής

ltltltltltltlt

Σημαντικό συμπέρασμαπου εξάγεται από τη Συμ-φωνία Ελλάδας - Αιγύ-πτου είναι και η ριζικήαλλαγή της μέχρι πρότι-νος θέσης της Ελλάδαςσε ό τι αφορά στη μέθο-δο οριοθέτησης θαλασ-σίων λειτουργικών ζω-νών και που ήταν αυτήτης μέσης γραμμής

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Του ΓΙΑΝΝΟΥ ΛΥΤΡΑ

Χωρίς σαφή σχεδιασμό για τον τρό-πο με τον οποίο θα επαναλειτουρ-γήσουν τα σχολεία βρίσκονται τααρμόδια Υπουργεία Παιδείας καιΥγείας λίγες μέρες πριν από τηνμεγάλη επιστροφή των μαθητώνΠρος το παρόν εξετάζονται πέντεσενάρια προς αυτή την κατεύθυν-ση με το επικρατέστερο να αφοράστην παρουσία συγκεκριμένουαριθμού σε κάθε τάξη και στην εκπεριτροπής φοίτηση Πολλές είναιοι εκκρεμότητες και τα ζητήματαπου προκύπτουν με όλα τα εμπλε-κόμενα μέρη να λαμβάνουν τις τε-λικές αποφάσεις τους μία μόλιςεβδομάδα πριν από την επαναλει-τουργία των σχολείων

Τα κριτήρια βάσει των οποίωνθα γίνει αυτό κατορθωτό είναι σχε-δόν αποκλειστικά επιδημιολογικάκαι αυτά θα καθορίσουν την τε-λευταία στιγμή τον τρόπο επανα-λειτουργίας των σχολείων και ταπρωτόκολλα τα οποία θα συστα-θούν Στο Υπουργείο Υγείας έχεισυσταθεί μια υποεπιτροπή η οποίαθα συναντηθεί την ερχόμενη Δευ-τέρα 17 Αυγούστου με λειτουργούςτου Υπουργείου Παιδείας προκει-μένου να συνδιαμορφωθεί το σχε-τικό πρωτόκολλο και να ληφθούνοι τελικές αποφάσεις Κοινή αντί-ληψη όλων είναι το ότι τα σχολείαθα πρέπει να επαναλειτουργήσουνκαθώς το γεγονός αυτό θα συμβάλειστην επανεκκίνηση της οικονο-μίας

Τα σενάριαΤην 1η Σεπτεμβρίου όλοι οι εκ-

παιδευτικοί επιστρέφουν στα σχο-λεία της Δημοτικής και της ΜέσηςΕκπαίδευσης ενώ οι μαθητές επι-στρέφουν στις 7 και στις 4 Σεπτεμ-βρίου αντίστοιχα Εν αναμονή τωνοριστικών αποφάσεων και των τε-λικών οδηγιών προς το ΥπουργείοΠαιδείας ενώπιον των αρμοδίωνβρίσκονται συγκεκριμένα σενάριαως προς τον τρόπο με τον οποίοθα λειτουργήσουν τα σχολεία μεένα εξ αυτών να φαντάζει ως τοπιο ιδανικό

1 Πλήρης επαναλειτουργία τωνσχολείων με αυστηρά υγειονομικάπρωτόκολλα

2 Εκ περιτροπής φοίτηση όπωςεφαρμόστηκε τον Μάιο

3 Φοίτηση 17 μαθητών ανάτάξη ndash οι υπόλοιποι θα φοιτούν εκπεριτροπής

4 Τηλεκπαίδευση5 Υβριδικό σύστημα εκπαίδευ-

σης με συγκεκριμένο αριθμό μα-θητών στην τάξη και τους υπόλοι-πους σε τηλεκπαίδευση που θα γί-νεται ταυτόχρονα

Από τα πέντε αυτά σενάρια πε-ρισσότερο έδαφος φαίνεται ότικερδίζει το τρίτο δηλαδή η φοίτησημόνο 17 μαθητών ανά τάξη μετους υπόλοιπους να φοιτούν εκπεριτροπής Αρμόδιοι φορείς εξή-γησαν στην laquoΚraquo πως ο αριθμόςδεν είναι τυχαίος δεδομένου ότιτο κάθε άτομο χρειάζεται χώρο 2τετραγωνικών μέτρων και σε συ-νάρτηση με το ότι οι αίθουσες δι-δασκαλίας έχουν εμβαδόν 34-35τετραγωνικά μέτρα σε αυτές συ-νιστάται να βρίσκονται ταυτόχρονα17 μαθητές και ο εκπαιδευτικός

Κι ενώ το τρίτο σενάριο φαντάζειαυτή την στιγμή το ιδανικότεροτα ζητήματα τα οποία θα κληθούννα διευθετήσουν οι αρμόδιοι είναικαίριας σημασίας Κατrsquo αρχάς εκ-φράζονται προβληματισμοί ότι δενθα είναι εφικτό μέσα στην τάξηνα χρησιμοποιείται διπλό θρανίοαπό έναν μαθητή λόγω χώρουΙδανικά πρέπει να εξασφαλιστούνμονά θρανία ή οι καρέκλες οι οποίεςχρησιμοποιούνται στα πανεπιστή-μια με την πτυσσόμενη επιφάνειαστην οποία τοποθετείται το ση-μειωματάριο Ένα δεύτερο εξίσουσοβαρό ζήτημα που πρέπει να λη-φθεί υπrsquo όψιν αφορά στον τρόπομε τον οποίο θα προετοιμάζονταιή θα παρακολουθούν το μάθημαόσοι μαθητές δεν θα είναι εφικτόνα παρευρίσκονται στις τάξεις

Κληθείς από την laquoΚraquo να τοπο-θετηθεί επί των σχεδιασμών ουπουργός Παιδείας ΠρόδρομοςΠροδρόμου επιβεβαίωσε ότι ένααπό τα σενάρια είναι η λειτουργίατων σχολείων με την εκ περιτροπής

φοίτηση των μαθητών Όπως εξή-γησε γίνονται σκέψεις για φοίτησηανά ημέρα ακόμα και ανά εβδο-μάδα ενώ μελετάται και το ενδε-χόμενο σε κάποιες περιπτώσειςνα γίνεται απογευματινή φοίτησηΣε μερικά σχολεία πρόσθεσε ο κΠροδρόμου προσφέρεται η δυνα-τότητα της διασποράς των μαθη-τών σε διάφορες άλλες αίθουσεςΤα πιο πάνω μέτρα αφορούν κυρίωςτην Δημοτική και την Μέση Εκ-παίδευση καθώς στα Λύκεια εκτόςαπό τα μαθήματα στα οποία συμ-μετέχουν όλοι οι μαθητές ως επίτο πλείστον υπάρχουν μικρότερεςομάδες μαθητών ανά τάξη πουπληρούν τα προαναφερθέντα κρι-τήρια ως προς τον αριθμό Προςτο παρόν ανέφερε ο Υπουργόςεπί των σεναρίων γίνεται δουλειάώστε να υπάρχει η ετοιμότητα απόπλευράς του Υπουργείου Παιδείαςνα ανταποκριθεί στις ανάγκες τωναποφάσεων που θα ληφθούν τιςεπόμενες εβδομάδες

Η ύλη που έμεινεhellipΑδιαμφισβήτητα η νέα σχολική

χρονιά δεν θα είναι ομαλή και όλα

τα σενάρια βασίζονται εν μέρει καιστην εξ αποστάσεως εκπαίδευσημε την βοήθεια της τεχνολογίαςΤο τελευταίο διάστημα οι επαφέςτου Υπουργείου Παιδείας με τοΥφυπουργείο Καινοτομίας είναισυνεχείς προκειμένου να ενισχυ-θούν οι υποδομές στα σχολεία Σεαυτό συμβάλλει και η Αρχή Τηλε-πικοινωνιών Κύπρου η οποία πα-ρέχει την τεχνολογία και το δίκτυοώστε να ενισχυθούν οι υφιστάμενεςυποδομές για τηλεκπαίδευση Πα-ράλληλα σε εξέλιξη βρίσκεται καιτο έργο το οποίο είχε αναγγείλει οΥπουργός Παιδείας σχετικά με τιςπροσφορές για κάλυψη σε δίκτυοκαι εξοπλισμό ωστόσο δεν αναμέ-νεται ότι θα ολοκληρωθεί μέχριτον Σεπτέμβριο Προς το παρόνείπε υπάρχει ο αριθμός των ηλε-κτρονικών ταμπλετών για την κά-λυψη των αναγκών αλλά δεν απο-κλείεται να προκύψουν νέες

Όσον αφορά στην ύλη η οποίαδεν είχε καλυφθεί εξαιτίας τουlockdown ο Υπουργός είπε ότιέχουν καταγραφεί οι ανάγκες καιέχει σταλεί η εγκύκλιος στους εκ-παιδευτικούς της Μέσης Εκπαί-δευσης ενώ έχουν εκδοθεί οδηγίεςκαι για τη Δημοτική Το πλάνο προ-βλέπει ότι για περίοδο περίπου 10ημερών από την έναρξη της σχο-λικής χρονιάς ο διδακτικός χρόνοςθα αφιερωθεί στην υποστηρικτικήδιδασκαλία με στόχο την ομαλήμετάβαση των μαθητών από τηνμια τάξη στην άλλη Ωστόσο ανά-λογα με τα πρωτόκολλα που θαδιαμορφωθούν ενδέχεται να αλ-λάξουν κάποιοι σχεδιασμοί ενώ

δεν αποκλείεται να δημιουργηθούνκαι κάποια προβλήματα Αναπρο-σαρμογές θα υπάρξουν και στααναλυτικά προγράμματα

Συνεχής αξιολόγησηΤα πρωτόκολλα που θα διαμορ-

φωθούν για την επαναλειτουργίατων σχολείων θα βασίζονται καιστα δεδομένα που θα επικρατούνανά πάσα στιγμή σε διαφορετικέςπεριοχές της Κύπρου Οι τοπικέςεξάρσεις που παρατηρήθηκαν τοτελευταίο διάστημα στην Κύπροδείχνουν ότι υπάρχει η ανάγκη γιασυνεχή αξιολόγηση της κατάστα-σης και στην λήψη μέτρων για κα-ταστολή των αναζωπυρώσεων σετοπικό επίπεδο Οπότε δεν απο-κλείεται να διαμορφωθούν πρω-τόκολλα τα οποία θα διαφέρουνανάλογα με την περιοχή και θα εί-ναι άρρηκτα συνδεδεμένα με δια-φορετικά μέτρα τα οποία ενδεχο-μένως να χρειαστεί να ληφθούνσε κάθε περιοχή ξεχωριστά Κοινήαντίληψη όλων των εμπλεκόμενωνφορέων είναι το ότι τα σχολείαπρέπει να επαναλειτουργήσουνγια χάρη και της οικονομίας Τοάνοιγμά τους θα δώσει την δυνα-τότητα στους γονείς να επιστρέ-ψουν στις εργασίες τους αποφορ-τίζοντας έτσι το κράτος από τηνανάγκη για την οικονομική στήριξήτους Η επιστροφή των μαθητώνστα σχολεία θα σημάνει την απο-τελεσματικότερη επανεκκίνησητης οικονομίας και διαφόρων το-μέων της που επηρεάστηκαν σεμεγάλο βαθμό από το κλείσιμότους εν καιρώ lockdown

Επιστροφήστα σχολείαμεν χωρίςσχεδιασμό δεΣε μετέωρο βήμα βρίσκεται το πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η χρονιά

Του ΓΙΑΝΝΟΥ ΛΥΤΡΑ

Στα βήματα χωρών του εξωτερικούστις οποίες δημιουργήθηκαν με-γάλες αλυσίδες μετάδοσης βαδίζειη Κύπρος με τις αρμόδιες αρχέςνα εκφράζουν έντονες ανησυχίεςγια την πορεία του ιού στην κοι-νότητα Το γεγονός ότι εντοπίζονταιθετικά στο νέο κορωνοϊό άτομα μεδεκάδες επαφές ενώ από άλλεςδραστηριότητες επιβεβαιωμένωνπεριστατικών που δεν συμμορφώ-νονται με τα διατάγματα του Υπουρ-γείου Υγείας έχει ως αποτέλεσματις συνεχείς εκκλήσεις από τοΥπουργείο Υγείας Ενώπιον τηςΑστυνομίας υπάρχουν ήδη υποθέ-σεις ατόμων τα οποία παράκουσαντα διατάγματα και έγιναν οι πρώτοικρίκοι αλυσίδων μετάδοσης Ενόψει του τριημέρου του Δεκαπεν-ταυγούστου οι συστάσεις τουΥπουργού Υγείας καθώς και τωναρχών οι οποίες είναι επιφορτι-σμένες με το καθήκον της επιτή-ρησης των μέτρων έχουν ήδη γίνειΗ αστυνόμευση της εφαρμογής

των διαταγμάτων αναμένεται ότιθα επικεντρωθεί στις ορεινές πε-ριοχές αλλά και στις παραλίες θέ-ρετρα τα οποία παραδοσιακά προ-τιμούν οι Κύπριοι αυτές τις μέρες

Υποθέσεις στην ΑστυνομίαΑριθμό υποθέσεων που αφο-

ρούν σε άτομα τα οποία δεν τή-ρησαν τον αυτοπεριορισμό καισε κάποιες περιπτώσεις έγιναντα ίδια ο πρώτος κρίκος αλυσίδαςμετάδοσης έχει ενώπιόν της η

Αστυνομία Σύμφωνα με τα όσαανέφερε στην laquoΚraquo ο αναπληρωτήςεκπρόσωπος τύπου του Σώματος

Στέλιος Στυλιανού τις τελευταίεςεβδομάδες η Μονάδα Επιδημιολο-γικής Επιτήρησης του Υπουργείου

Υγείας έστειλε αρκετές υποθέσειςστην Αστυνομία για διερεύνησηενώ η υπόθεση των δύο Ισραηλι-νών οι οποίοι έφτασαν πρόσφαταμε ιδιωτικό σκάφος στην ΜαρίναΛεμεσού και διακινούνταν κατάπαράβαση του πρωτοκόλλου έχειοδηγηθεί στο δικαστήριο

Υπό διερεύνηση στα γραφείατου ΤΑΕ Λάρνακας βρίσκεται καιη υπόθεση της γυναίκας που έφτα-σε από τις ΗΠΑ δεν τήρησε τοναυτοπεριορισμό και κατά συνέπειαμετέδωσε τον ιό σε δεκάδες άλλαάτομα του κύκλου της Υπενθυμί-ζεται μάλιστα ότι από το παιδικόπάρτι που είχε διοργανώσει ένακοριτσάκι ασθένησε και χρειάστηκενα διακομιστεί στο Μακάρειο Νο-σοκομείο Σύμφωνα με τον κ Στυ-λιανού έχουν ληφθεί καταθέσειςσε σχέση με την υπόθεση και έχεισυλλεχθεί μαρτυρικό υλικό Για ναληφθεί κατάθεση από την ίδιαωστόσο πρέπει να αναρρώσει πλή-ρως ώστε να μπορούν τα μέλη τηςΑστυνομίας να την προσεγγίσουνεξήγησε ο κ Στυλιανού

Αναλαμβάνει η αστυνομία τους απειθάρχητουςΟι αλυσίδες μετάδοσης του ιού και το τριήμερο του Δεκαπενταυγούστου καθιστούν εντονότερους τους ελέγχους

ltltltltltltlt

Σε παραθαλάσσια και σεορεινά θέρετρα θα επι-κεντρωθούν οι έλεγχοιαπό τις αρμόδιες αρχέςμε το βάρος να πέφτειστην Αστυνομία και στοΤμήμα Δασών για το εορ-ταστικό τριήμερο του Δε-καπενταυγούστου

Υπό διερεύνηση στα γραφεία του ΤΑΕ Λάρνακας βρίσκεται και η υπόθεση τηςγυναίκας που έφτασε από τις ΗΠΑ δεν τήρησε τον αυτοπεριορισμό και κατάσυνέπεια μετέδωσε τον ιό σε δεκάδες άλλα άτομα του κύκλου της

Επικέντρωση στα θέρετρα

Το τριήμερο των εορτασμώντου Δεκαπενταυγούστου δεδο-μένων και των συμπεριφορώνπου έχουν παρατηρηθεί το τε-λευταίο διάστημα εντατικοποι-εί τους ελέγχους της και επι-κεντρώνεται στα ορεινά και σταπαραθαλάσσια θέρετρα όπουαναμένεται ότι θα συγκεντρω-θεί μεγάλος αριθμός πολιτώνΕκτός από τις παραλίες και τουςεκδρομικούς χώρους τα μέλητης Αστυνομίας θα επιβλέπουντην εφαρμογή των διαταγμάτωνκαι των πρωτοκόλλων και σευποστατικά όπως οι υπεραγο-ρές τα εστιατόρια και οι καφε-τέριες εξήγησε ο κ ΣτυλιανούΕιδικότερα όσον αφορά στιςορεινές περιοχές και κυρίωςτους εκδρομικούς χώρους οΔιευθυντής του Τμήματος Δα-σών Χαράλαμπος Αλεξάνδρουανέφερε στην laquoΚraquo ότι οι λει-τουργοί του Τμήματος θα βρί-σκονται επί ποδός και θα επι-βλέπουν την κατάσταση πάν-τοτε σε συνεργασία με τηνΑστυνομία

Συμπεράσματατου ECDCΤο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης καιΕλέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων(ECDC) σε έκθεσή του σχετικά μετην μεταδοτικότητα του ιού στα παι-διά και τον ρόλο των σχολείων κα-τέληξε στο συμπέρασμα ότι ποσοστόμικρότερο του 5 των κρουσμάτωνσε κράτη-μέλη και στο Ηνωμένο Βα-σίλειο προέκυψε από την μετάδοσηανάμεσα σε παιδιά κάτω των 18ετών Επίσης στην έκθεση αναφέ-ρεται ότι το ποσοστό των παιδιώνπου χρήζουν νοσηλείας εξαιτίας τηςCOVID-19 είναι πολύ μικρότεροσυγκριτικά με αυτό των ενηλίκωνΠαράλληλα παρά το γεγονός ότιπολύ λίγα περιστατικά της νόσουέχουν εντοπιστεί σε σχολεία ότανπροκύπτουν είναι πολύ δύσκολο ναεντοπιστούν λόγω του ότι τα πλείσταπαιδιά είναι ασυμπτωματικά

Οι έρευνες για περιπτώσεις πουεντοπίστηκαν στο σχολικό περι-βάλλον δείχνουν ότι η μετάδοσηαπό παιδί σε παιδί στα σχολεία δενείναι συχνή ούτε είναι η κύρια αιτίατης μετάδοσης του ιού σε παιδιάτων οποίων η έναρξη της λοίμωξηςσυμπίπτει με την περίοδο κατά τηνοποία φοιτούν στο σχολείο ιδίωςστα προσχολικά και δημοτικά σχο-λεία επισημαίνει το ECDC Μάλιστακαταλήγει στο συμπέρασμα ότι ηεπαναλειτουργία των σχολείων σεευρωπαϊκές χώρες δεν έχει απο-δειχθεί ότι συνδέεται με την έξαρσητων κρουσμάτων ενώ αν τηρούνταιτα μέτρα ατομικής υγιεινής και κοι-νωνικής αποστασιοποίησης στασχολεία αυτά δεν αποτελούν με-γαλύτερο κίνδυνο από κάθε άλληοικονομική και επαγγελματική δρα-στηριότητα

Τι ισχύει αλλούΣτην Σουηδία όπου τα σχολεία

δεν έκλεισαν ποτέ ούτε εφαρμό-στηκαν συγκεκριμένα μέτρα δενδιαπιστώθηκε μεγάλη αύξηση στακρούσματα την ώρα που στην Γερ-μανία υπάρχει έντονη συζήτησησχετικά με το κατά πόσο πρέπειμαθητές και εκπαιδευτικοί να φο-ρούν μάσκες στα σχολεία ενώ εφαρ-μόζονται διαφορετικά μέτρα ανά-λογα με την κάθε περιοχή ΣτηνΒρετανία ο πρωθυπουργός ΜπόριςΤζόνσον είπε ότι ο στόχος είναι ηπλήρης επαναλειτουργία των σχο-λείων τον Σεπτέμβριο ενώ το κλεί-σιμό τους εκ νέου θα είναι το έσχατομέτρο Στην Ιταλία αποφασίστηκεη δημιουργία μικρότερων τάξεωνκαι χρήση μάσκας H διδασκαλίαθα γίνεται σε εξωτερικούς χώρουςόπου είναι δυνατόν ενώ αναμένεταιότι θα αξιοποιηθούν οι θεατρικέςαίθουσες και τα μουσεία Στην Γαλ-λία όπου περί τα τέλη Ιουνίου ηεπιστροφή στα σχολεία έγινε υπο-χρεωτική τα μέτρα έχουν ως εξήςόχι κοινωνική αποστασιοποίησηγια παιδιά νηπιαγωγείου ένα μέτροαπόσταση για παιδιά Δημοτικούκαι χρήση μάσκας από παιδιά τηςΜέσης Εκπαίδευσης όταν η κοι-νωνική αποστασιοποίηση δεν είναιδυνατόν να εφαρμοστεί

Τα σχολεία πρέπει να επαναλειτουργήσουν συμφωνούν οι αρμόδιοι φορείς γεγονός το οποίο θα συμβάλει στηναποτελεσματικότερη επανεκκίνηση της οικονομίας Η χρονιά όμως δεν προβλέπεται να είναι ομαλή

ltltltltltltlt

Γίνονται σκέψεις γιαφοίτηση ανά ημέραακόμα και ανά εβδομά-δα ενώ μελετάται και τοενδεχόμενο σε κάποιεςπεριπτώσεις να γίνεταιαπογευματινή φοίτηση

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Συνέντευξη στηΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Την εκτίμηση πως δεν αποκλείονταινέα τετελεσμένα από την Τουρκίαπριν τις laquoεκλογέςraquo εκφράζει σε συ-νέντευξή του στην laquoΚraquo ο υπουργόςΕξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδηςδεδομένου όπως λέει ότι αυτό θαωφελήσει την υποψηφιότητα τουαρεστού της Άγκυρας Τατάρ Οίδιος ξεκαθαρίζει πως μπροστά στανέα δεδομένα που δρομολογούνταιγύρω από την Αμμόχωστο έχει ήδησταλεί πρόταση στον γγ των Ηνω-μένων Εθνών και στα πέντε μόνιμαμέλη του Συμβουλίου Ασφαλείαςγια άμεση σύσταση τεχνικής επι-τροπής για την ανοικοδόμηση καιεπανεγκατάσταση στην περίκλειστηπόλη στη βάση και των σχετικώνψηφισμάτων των ΗΕ Η εν λόγωΕπιτροπή όπως εξηγεί θα απαρτί-ζεται από ξένους και Κύπριους ει-δικούς Αμμοχωστιανούς κατά προ-τίμηση οι οποίοι θα ετοιμάσουν τιςσχετικές τεχνικές μελέτες Μάλισταστην πρόταση του Προέδρου υπάρ-χει εισήγηση για χρηματοδότησητων μελετών από την ΕΕ και για εμ-πλοκή των ΗΕ για υποβοήθηση τωναναγκαίων τεχνικών εργασιών Ουπουργός Εξωτερικών καλεί και ταεκ κόμματα αλλά και τον ΜουσταφάΑκιντζί να στηρίξουν την εν λόγωπρόταση λαμβάνοντας υπόψη όπωςλέει το τι πραγματικά επιδιώκει ηΤουρκία τόσο για την εκλογική δια-δικασία όσο και για την μορφή λύσηςτου Κυπριακού-Είναι το κυπριακό και μία μακριάιστορία χαμένων ευκαιριών γιατην Αμμόχωστο

Δεν είμαι θιασώτης τέτοιων προ-σεγγίσεων για διάφορους λόγουςπου άπτονται των παραγόντων εξέ-τασης ενός τέτοιου ερωτήματοςΥπάρχουν δυο περιπτώσεις πουχρήζουν αναφοράς σε σχέση με τοερώτημά σας και γνωρίζω αρκετάκαλά γιατί για την μια ασχολήθηκαεπιστημονικά εκτεταμένα και τοδεύτερο επειδή έxω προσωπική εμ-πειρία Η πρώτη αφορά το 1978 Μεαφορμή την άρση του αμερικανικούεμπάργκο πώλησης όπλων στηνΤουρκία το καλοκαίρι του 1978 οιΑμερικανοί ανέλαβαν πρωτοβουλίαγια επανέναρξη συνομιλιών για επί-λυση του Κυπριακού που οδήγησετον Νοέμβριο του 1978 στην υπο-βολή του laquoΠλαισίου για ένα Διακα-νονισμό του Κυπριακού Προβλή-ματοςraquo (γνωστό ως το Αμερικανο-Βρετανο-Καναδικό σχέδιο λύσης)

Το Πλαίσιο το οποίοεμπεριείχε και ειδικό παράρτημαγια τα Βαρώσια θα αποτελούσε τηβάση για έναρξη διαπραγματεύσε-ων για επίλυση του Κυπριακού Πιοσυγκεκριμένα στην παράγραφο 12του Πλαισίου αναφερόταν ότι με σκο-πό την προώθηση ατμόσφαιρας κα-λής θέλησης θα πρέπει να γίνει επα-νεγκατάσταση στην περιοχή τωνΒαρωσίων υπό την αιγίδα των ΗΕκαι σύμφωνα με συγκεκριμένες ρυθ-μίσεις που αναφέρονταν ρητώς Ση-μειωνόταν μάλιστα ότι μια τέτοιαεπανεγκατάσταση θα πρέπει να ξε-κινήσει ταυτόχρονα με την επανά-ληψη των διαπραγματεύσεων Σεσχέση με τις συγκεκριμένες ρυθμί-

σεις σημειωνόταν ότι τα μέρη θαέπρεπε να συνεργασθούν με τον ΓΓγια τη ρύθμιση των όρων και επι-πτώσεων μιας σύντομης επανεγκα-τάστασης στην περιοχή των Βαρω-σίων Καταγράφονταν και συγκε-κριμένες κατευθυντήριες γραμμέςπου θα ίσχυαν και βάσει των οποί-ων (α) Η περιοχή για επανεγκατά-σταση πρέπει να περιλάβει τις εκτά-σεις που βρίσκονται ανατολικά απότο χωριό Άγιος Νικόλαος και προςτα νότια της παλιάς οδού Λευκωσίαςndash Αμμοχώστου Στον καθορισμό τηςακριβούς περιοχής για την επανεγ-κατάσταση θα έπρεπε να ληφθούνυπόψη οι ανησυχίες της τκ πλευράςγια την ασφάλεια της παλιάς Αμμο-χώστου και του λιμένος της Αμμο-χώστου (β) Η περιοχή για επανεγ-κατάσταση θα διοικείτο από τα ΗΕκαι θα θεωρείτο ως προέκταση της

νεκρής ζώνης Οι Κυπριακοί νόμοικαι κανονισμοί θα ίσχυαν στην πε-ριοχή της επανεγκατάστασης (γ)Στόχος ήταν ότι όσοι περισσότεροιπρώην κάτοικοι της περιοχής επα-νεγκατάστασης μπορούσαν να επι-στρέψουν κατά βούληση και δεν θαυπήρχε προκαθορισμένος αριθμη-τικός περιορισμός και (δ) Εκείνοιπου θα επιστρέψουν στην περιοχήτης επανεγκατάστασης δεν θα υπό-κειντο σε περαιτέρω χωρίς τη θέ-ληση τους μετακινήσειςΤο Σχέδιο απορρίφθηκε από την εκπλευρά προτού τοποθετηθεί ο Ντεν-κτάς και η Τουρκία λόγω του ότι προ-νοούσε λύση συνομοσπονδιακούχαρακτήρα αντί περιορισμού σε γε-νικές αρχές υπεισερχόταν σε λε-πτομέρειες οι οποίες θα έπρεπε νααποτελέσουν αντικείμενο διαπραγ-ματεύσεων και συμφωνίαςμεταξύ των δύο πλευρών Άξιον ανα-φοράς αποτελεί και το γεγονός ότι ηηγεσία του ΑΚΕΛ τοποθετήθηκεενάντια στο Πλαίσιο όχι λόγω τουπεριεχομένου του αλλά λόγω τηςπροέλευσης του-Η δεύτερη

Η δεύτερη αφορά τον Μάιο του2014 με αφορμή την επίσκεψη τουτότε Αμερικανού αντιπρόεδρουΜπάιντεν στην Κύπρο Ήμαστανκοντά στο να ανακοινώσει μέσαστο πλαίσιο της επίσκεψης του στηνΚύπρο και μετά από κοινή συνάν-τηση που θα είχε με τον ΠρόεδροΑναστασιάδη και τον τότε Τκ ηγέτηΈρογλου την είσοδο στην περίκλει-στη περιοχή ξένων και Κυπρίων ει-δικών που θα ετοίμαζαν μελέτη γιατην ανοικοδόμηση της περιοχής μεχρηματοδότηση από τις ΗΠΑ Τηντελευταία στιγμή πριν την άφιξη

Μπάιντεν στην Κύπρο η προσπάθειαναυάγησε λόγω άρνησης του τότεΤκ διαπραγματευτή Οζερσάι ναδεχθεί συμμετοχή ξένων και Εκστην ομάδα εμπειρογνωμόνων καιτην επιμονή του για συμμετοχήμόνο Τκ-Ήδη Οκτάι και Τατάρ έχουν προ-χωρήσει σε συμφωνία για άνοιγ-μα των Βαρωσίων το συντομό-τερο Κινδυνεύουμε να βρεθούμεενώπιον τετελεσμένων πριν τιςlaquoεκλογέςraquo στα Κατεχόμενα

Υπάρχει μια προσπάθεια απόπλευράς Τουρκίας για την οποίαδυστυχώς είναι έτοιμοι να συνερ-γαστούν και κύκλοι εντός της τουρ-κοκυπριακής κοινότητας είτε γιατίέχουν την ίδια προσέγγιση με τηνΆγκυρα είτε γιατί επιδιώκουν να εί-

ναι αρεστοί στον Ερντογαν πουβασικό στόχο έχει την αλλαγή τουπλαισίου λύσης του Κυπριακού μέσωτης δημιουργίας νέων τετελεσμένωνΕίναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο πουέχουμε την συγκεκριμένη προσέγ-γιση της Τουρκίας για το θέμα τωνυδρογονανθράκων που προβάλλουντην ανάγκη διαλόγου με κ Οζερσάικαι είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιοπου κινούνται και στο θέμα της Αμ-μοχώστου Το βλέπουμε μέσα καιαπό προσεγγίσεις που προωθούνσε άλλα θέματα Για επίτευξη αυτούτου στόχου στην Άγκυρα θεωρούνκαθοριστικής σημασίας την προ-σεχή εκλογική διαδικασία στις κα-τεχόμενες περιοχές και βλέπουμεμια σχεδόν καθημερινή παρέμβασηείτε δημόσια είτε στο παρασκήνιο

για να επικρατήσουν δυνάμεις πουαπό την πρώτη μέρα θα θέσουν ωςτουρκοκυπριακή θέση την αλλαγήβάσης λύσης του Κυπριακού Μά-λιστα στις συνομιλίες που η Τουρκίαέχει με τρίτους σε σχέση με το εν-δεχόμενο επανέναρξης των συνο-μιλιών για επίλυση του Κυπριακούπροβάλλει ως απαραίτητο συστατικόκαι στην ουσία προϋπόθεση γιαέναρξη συνομιλιών για επίλυση τουΚυπριακού την αξίωση ότι δεν απο-δέχονται να ξεκινήσουν οι συνομι-λίες από εκεί που έμειναν στο ΚρανΜοντάνα Μέσα σε αυτό το πλαίσιοδεν αποκλείω σε αριθμό θεμάτωνπου προκύπτουν ως αποτέλεσματης συνεχιζόμενης κατοχής να δού-με από πλευράς Τουρκίας προσπά-θεια δημιουργίας νέων τετελεσμέ-νων ακόμα και πριν την εκλογικήδιαδικασία στα κατεχόμενα Ειδικάαν η θεώρηση στην Τουρκία είναιότι μια τέτοια ενέργεια θα είναι βοη-θητική προς την κατεύθυνση επι-κράτησης του αρεστού της που είναιξεκάθαρο ότι είναι ο κ Τατάρ-Τελικά είναι ο Τατάρ και όχι οΟζερσάι

-Πρώτα από όλα να αναφέρω ότιοι εν λόγω τουρκικές μεθοδεύσειςπου η Άγκυρα επιχειρεί μέσω τηςεπικράτησης του κ Τατάρ να τουςπροσδώσει τη διάσταση laquoτουρκο-κυπριακών ιδεώνraquo αποδεικνύει τηνορθότητα της προσέγγισής μας περίτης ανάγκης μέσα στο πλαίσιο λύσηςτου Κυπριακού να μην δίδεται η ευ-καιρία στην Τουρκία ήκαι στο οποι-οδήποτε τρίτο κράτος να μπορεί ναπαρεμβαίνει στη διαδικασία λήψηςαποφάσεων Η ξεκάθαρη παρέμβα-ση της Τουρκίας πλέον υπέρ του κΤατάρ οδήγησε φαίνεται στην από-φαση μέχρι και τον κ Οζερσάι ναμην επισκεφθεί πρόσφατα την Τουρ-κία αλλά και να προβεί σε κάπωςδιαφορετικές τοποθετήσεις για τοθέμα της Αμμοχώστου στις 11 Αυ-γούστου -Έχουμε όμως σχέδιο αντιμετώ-πισης μίας τέτοιας εξέλιξης ή θε-ωρείτε πως είμαστε καλυμμένοιαπό τα ψηφίσματα του Συμβου-λίου Ασφαλείας

-Έχουμε να κάνουμε δυστυχώςμε μια χώρα που όπως αποδεικνύουνοι ενέργειές της σε διάφορα επίπεδακαι προς διάφορες χώρες δεν λαμ-

βάνει υπόψη ούτε προτροπές τρίτωνούτε εκκλήσεις φίλων ούτε τις όποιεςαποφάσεις και ψηφίσματα των Διε-θνών Οργανισμών Λαμβάνονταςυπόψη αυτά τα δεδομένα πουισχύουν και σε θέματα πέραν τηςΑμμοχώστου αξιοποιούμε στο έπα-κρον τα όποια μέσα έχουμε στηνδιάθεσή μας Για παράδειγμα μόλιςπολύ πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δη-μοκρατίας πέραν των πολλών άλλωνενεργειών που έχουν γίνει ειδικάγια το θέμα της Αμμοχώστου το τε-λευταίο διάστημα αποτάθηκε στονΓΓ των ΗΕ τα πέντε μόνιμα μέλητου Συμβουλίου Ασφαλείας και τουςαξιωματούχους των θεσμικών ορ-γάνων της ΕΕ ενημερώνοντας τουςγια τις τουρκικές προθέσεις και προ-τείνοντας την άμεση σύσταση Τε-χνικής Επιτροπής για την ανοικο-δόμηση και επανεγκατάσταση στηνπερίκλειστη περιοχή στην βάση καιτων σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕΗ εν λόγω Επιτροπή θα απαρτίζεταιαπό ξένους και Κύπριους ειδικούςΑμμοχωστιανούς κατά προτίμησηοι οποίοι θα ετοιμάσουν τις σχετικέςτεχνικές μελέτες Μάλιστα στηνπρόταση του Προέδρου υπάρχει ει-σήγηση για χρηματοδότηση τωνμελετών από την ΕΕ και για εμπλοκήτων ΗΕ για υποβοήθηση των ανα-γκαίων τεχνικών εργασιών -Υπάρχει θετική ανταπόκρισηγια την πρόταση Αργήσαμε νακάνουμε κινήσεις αποτροπής τηςκατάστασης

-Υπάρχει συγκεκριμένη πρότασηστο τραπέζι που είναι άμεσα συ-νυφασμένη και με τα σχετικά ψη-φίσματα των ΗΕ αμοιβαία επωφε-λής για το σύνολο των Αμμοχω-στιανών και το πιο σημαντικό δύ-ναται να λειτουργήσει καταλυτικάπρος την κατεύθυνση της επίλυσηςτου Κυπριακού στη βάση του συμ-φωνημένου πλαισίου Και θεωρώείναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρίαλαμβάνοντας υπόψη και τις μεθο-δεύσεις της Τουρκίας αλλά και τηνπροκλητική παρέμβασή της προςσυγκεκριμένο υποψήφιο στην επερ-χόμενη εκλογική διαδικασία στιςκατεχόμενες περιοχές το σύνολοτου Κυπριακού λαού Ελληνοκύπριοικαι Τουρκοκύπριοι να εργαστούνγια υλοποίηση της εν λόγω πρότα-σης Μάλιστα και η παρούσα τουρ-κοκυπριακή ηγεσία έχει ξεκάθαροκίνητρο να αποδεχθεί και να εργα-στεί για υλοποίηση της εν λόγωπρότασης λαμβάνοντας υπόψη τοτι πραγματικά επιδιώκει η Τουρκίατόσο για την εκλογική διαδικασίαόσο και για την μορφή λύσης τουΚυπριακού Το ίδιο αναμένουμε ναπράξουν και όλα τα πολιτικά κόμ-ματα Ελληνοκυπριακά και Τουρ-κοκυπριακά που είναι υπέρ τηςλύσης του Κυπριακού στη βάσητης ΔΔΟ Ελπίζουμε να κινηθούνπρος αυτή την κατεύθυνση λαμ-βάνοντας υπόψη και ότι το ΔημοτικόΣυμβούλιο της Πόλης στηρίζει αυτήτην προσπάθεια Κάτι τέτοιο θα εί-ναι ταυτόχρονα και ένα ιδιαίτεραενισχυτικό μήνυμα για την προ-οπτική επανέναρξης των συνομι-λιών από εκεί που έμειναν στο ΚρανΜοντάνα αμέσως μετά την εκλο-γική διαδικασία στις κατεχόμενεςπεριοχές

O ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΣΤΗΝ laquoΚraquo

Οι εξελίξεις στην Αμμόχωστο θα κρίνουν το πλαίσιο λύσης

Η κυβέρνηση έχει προτείνει άμεση σύσταση Τεχνικής Επιτροπής για ανοικοδόμηση και επανεγκατάσταση στην περίκλειστη περιοχή

Δεν αποκλείω σε αριθμόθεμάτων να δούμε απόπλευράς Τουρκίας προ-σπάθεια δημιουργίας νέ-ων τετελεσμένων ακόμακαι πριν τις laquoεκλογέςraquoστα κατεχόμενα

-Θεωρείτε πως οι αγωγές βοηθούντην όλη διαδικασία επίλυσης του ζη-τήματος-Σε ότι αφορά τις νομικές πτυχέςτου όλου θέματος περιλαμβανομέ-νων και σχετικών εξελίξεων σε επί-πεδο Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Αν-θρωπίνων Δικαιωμάτων βρισκόμα-στε σε στενή επικοινωνία και συν-τονισμό με τον Γενικό Εισαγγελέατης Δημοκρατίας και ως Πολιτείαστόχος είναι οι θέσεις του Κράτουςεπί του θέματος να είναι νομικάαδιάβλητες και να απαντούν πλή-ρως στους όποιους τουρκικούςισχυρισμούς Στο πλαίσιο αυτό καιχωρίς να είναι υπεύθυνο στην πα-ρούσα φάση και εφόσον εκκρε-μούν διαδικασίες να παραθέσω δη-

μόσια λεπτομέρειες οι Νομικοί μαςΣύμβουλοι στην Κύπρο και το εξω-τερικό έχοντας μελετήσει το θέμαέχουν την άποψη ότι με απόλυτοσεβασμό στο γεγονός ότι το δικαίω-μα στην περιουσία είναι ατομικόκαι ο καθένας δύναται ελεύθερανα λάβει αποφάσεις σε θέματα πουαφορούν την περιουσία του όπωςεπιθυμεί μια ενδεχόμενη καταχώ-ρηση μαζικών προσφυγών στηνΕπιτροπή Ακίνητης Περιουσίας στιςκατεχόμενες περιοχές για περιου-σίες στην περίκλειστη περιοχή ελ-λοχεύει σοβαρότατους κινδύνουςΧωρίς να υπεισέρχομαι σε λεπτο-μέρειες για ευνόητους λόγουςανάμεσα σε άλλα σύμφωνα με τιςνομικές απόψεις κάτι τέτοιο όχι

μόνο δεν αποτρέπει αλλά ενθαρ-ρύνει τους τουρκικούς σχεδια-σμούς σε σχέση με την περίκλει-στη περιοχή των Βαρωσίων Τηνίδια στιγμή μια τέτοια εξέλιξη δύ-ναται να αξιοποιηθεί από τουρκι-κής πλευράς για προώθηση τηςπροσέγγισης κύκλων στην Τουρκίακαι την τκ κοινότητα που απώτεροστόχο έχουν την δημιουργία τέτοι-ων δεδομένων στην περίκλειστηπεριοχή που θα αποτελέσουν τα-φόπλακα για την προοπτική επίλυ-σης του Κυπριακού στη βάση τηςΔΔΟ Ήταν μέσα σε αυτό το πλαίσιοπου για το θέμα υπήρξε και σχετικήδημόσια τοποθέτηση από πλευράςΚυβερνητικού Εκπροσώπου στις 12Ιουλίου

Οι μαζικές προσφυγές ελλοχεύουν σοβαρότατους κινδύνους

Μέσα στο πλαίσιο αλλαγής του πλαισίου λύσης έχουμε την συγκεκριμένηπροσέγγιση της Τουρκίας για το θέμα των υδρογονανθράκων που προβάλλουντην ανάγκη διαλόγου με κ Οζερσάι και είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που κι-νούνται και στο θέμα της Αμμοχώστου αναφέρει σε συνέντευξή του στην laquoΚraquoο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Τ Ο Θ Ε Μ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑ

laquoΘυμηθείτε την Αμμόχωστοraquo η Ευρώπη απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό

Ο θρύλος θέλει τα πληρώματααπό τις 104 γαλέρες και τις6 γαλεάσσες της Δημοκρα-

τίας της Βενετίας υπό την αρχι-στρατηγία του SebastianoVenierνα ρίχνονται στη μάχη κατά τωνΟθωμανών κατά τη ναυμαχία τηςΝαυπάκτου στις 7 Οκτωβρίου του1571 με την ιαχή laquoθυμηθείτε τηνΑμμόχωστοraquo Λιγότερο από δυομήνες νωρίτερα είχε προηγηθείτο τέλος της πολιορκίας της Αμμο-χώστου (1570-1571) η άλωση καιτο μαρτύριο του Marcantonio Bra-gadin (17 Αυγούστου 1571) τουηρωικού Βενετού διοικητή τηςφρουράς ο οποίος αντιστάθηκεπέρα από κάθε λογική προσδοκίαγια έναν ολόκληρο χρόνο στηντουρκική επέλαση αποδυναμώ-νοντας έτσι σημαντικά τις τουρ-κικές δυνάμεις Τα γεγονότα τηςπολιορκίας και της άλωσης της Αμ-μοχώστου καθώς και της ναυμαχίαςτης Ναυπάκτου περιγράφονται γλα-φυρά από την Ιταλίδα αρχαιολόγοκαι ιστορικό Maria Grazia Siliato(1926-1918) στο ιστορικό της μυ-θιστόρημα laquoΤο αίμα της Ναυπά-κτου 1571 Η μάχη που άλλαξε τημοίρα της Μεσογείουraquo (2015) Τοέργο έχει μεταφραστεί στα ελληνικάαπό τις Πανεπιστημιακές ΕκδόσειςΚύπρου με τον τίτλο laquoΤα γαλήνιανερά της Ναυπάκτουraquo (2018)

Μετά τη μακρά πολιορκία τηςΑμμοχώστου που ακολούθησε τηνκατάληψη της Λευκωσίας την 1ηΑυγούστου του 1571 οι Ενετοί πα-ραδόθηκαν με τη διαβεβαίωση ότιθα μπορούσαν να εγκαταλείψουντο νησί της Κύπρου Ο ΜουσταφάΛάλα Πασάς ο Τούρκος διοικητής

που είχε χάσει περισσότερους από52000 άνδρες στην πολιορκία δεντήρησε τον λόγο του Οι Ενετοί στρα-τιώτες φυλακίστηκαν και αλυσοδέ-θηκαν στα κουπιά των τουρκικώνγαλερών Την Παρασκευή 17 Αυ-γούστου ο Bragadin γδάρθηκε ζων-τανός μπροστά σε ένα πλήθος Οθω-μανών σε παροξυσμό Οι Τούρκοιγέμισαν το δέρμα του με άχυρο καιτο ύψωσαν στη γαλέρα του ΠασάΤο μακάβριο τρόπαιο στάλθηκε στηνΚωνσταντινούπολη όπου έγινε πε-ριφορά του Η οθωμανική αυτή θη-ριωδία αύξησε την αποφασιστικό-τητα και το θάρρος των ανδρών τηςΙεράς Συμμαχίας (Santa Liga) στηΝαύπακτο Ήξεραν ότι η μάχη ήτανκαθοριστική για τον ΧριστιανισμόΣε περίπτωση ήττας οι ακτές τηςΙταλίας και της Ισπανίας θα παρέ-μεναν εκτεθειμένες Το Ισλάμ ήτανέτοιμο να χτυπήσει την καρδιά τηςΔύσης Η ίδια η Ρώμη και το Παπικόκράτος ήταν σε κίνδυνο

Η Ιερά Συμμαχία γεννήθηκε απότην ανάγκη να βοηθηθεί η Βενετίαγια να σώσει την Κύπρο από τουςΟθωμανούς Ο Πάπας Πίος Ε΄ εκ-μεταλλεύτηκε την τουρκική εισβο-λή στην Κύπρο για να ξεπεράσειτην ανεπαρκή πλέον πολιτική τωνμικρών και περιστασιακών ενισχύ-σεων ανάμεσα στα χριστιανικάκράτη ενάντια στον οθωμανικόκίνδυνο Σκοπός του ήταν από τηναρχή η ίδρυση μιας πραγματικήςκαι ουσιαστικής συμμαχίας πουθα απέτρεπε την κατάκτηση τηςΕυρώπης από τους Τούρκους Οιδιαπραγματεύσεις ήταν αργές κα-θότι έπρεπε να ξεπεραστούν τασυχνά αντικρουόμενα συμφέροντα

των χριστιανών ηγετών Η πτώσητης Λευκωσίας οι τουρκικές αγριό-τητες και σφαγές στο νησί και ηαναπάντεχα μακρά πολιορκία τηςΑμμοχώστου δεν επέτρεπαν πε-ραιτέρω αργοπορία Η Ιερά Συμ-μαχία υπογράφηκε στις 20 Μαΐουτου 1571 πολύ αργά δηλαδή γιανα σταλούν ενισχύσεις στην ΚύπροΧρειάστηκε να καμφθούν οι αν-τιρρήσεις της Γαλλίας η οποία προ-σπαθούσε να αποκλείσει τη Βενε-τία η απροθυμία του Φίλιππου Β΄της Ισπανίας να εκστρατεύσει στηνΑνατολική Μεσόγειο ο σκεπτικι-σμός της Γαληνοτάτης για την επι-

τυχία του εγχειρήματος και οι αν-τιθέσεις ανάμεσα στον ΜεγάλοΔούκα της Τοσκάνης Κόζιμο Α΄ καιτον Ισπανό ηγεμόνα Λόγω όμωςτης κρισιμότητας της κατάστασηςη συμφωνία έτυχε ταχείας εφαρ-μογής παρά τις αντικειμενικές δυ-σκολίες συγκέντρωσης και συντο-νισμού μιας μεγάλης δύναμης Γιατην επιτυχή αντιμετώπιση τουτουρκικού στόλου απαιτούνταναπό τη συμφωνία η κατασκευή καιο οπλισμός πλοίων η στρατολό-γηση ναυτικών και στρατιωτώνκαι η προμήθεια των αναγκαίωντροφίμων και υλικών που έγινε

ακόμη πιο δύσκολη λόγω του ναυ-τικού αποκλεισμού που είχαν επι-βάλει οι τουρκικές δυνάμεις

Η έκβαση της ναυμαχίας είναιγνωστή Η χριστιανική αρμάδα των195 μικρών και μεγάλων πολεμικώνπλοίων υπό τον Ιωάννη της Αυ-στρίας γιο του Κάρολου Ε΄ και αδερ-φό του Φίλιππου Β΄ κατατρόπωσετην τουρκική δύναμη των 274 γα-λερών του οθωμανικού στόλου Οιαπώλειες για την Πύλη ήταν τέτοιεςπου εγκαταλείφθηκε η όποια προ-σπάθεια επέκτασης στη Δυτική Με-σόγειο 107 βυθισμένα πλοία 130αιχμαλωτισμένα 30000 νεκροί και7000 αιχμάλωτοι ενώ ελευθερώ-θηκαν και 15000 χριστιανοί σκλά-βοι Σε αυτά πρέπει να προστεθούνοι απώλειες των Τούρκων από τονξεσηκωμό των ελληνικών πληθυ-σμών της περιοχής

Συνολικά 450 χρόνια από τηνπρώτη άλωση της Αμμοχώστου απότους Οθωμανούς οι Νεο-Οθωμανοίτου Ερντογάν ετοιμάζονται να προ-σαρτήσουν παράνομα την περίκλει-στη πόλη της Αμμοχώστου ενώταυτόχρονα ο τουρκικός στόλοςέχει επεκταθεί από τον κόλπο τουΆντεν και την ανατολική Μεσόγειομέχρι τη Λιβύη Όπως έχουν ήδηπει μεγάλοι φιλόσοφοι η σύγκρισημε το παρελθόν είναι επικίνδυνηάχαρη και αχάριστη Η ΕυρωπαϊκήΈνωση σίγουρα δεν είναι η ΙεράΣυμμαχία ούτε η Τουρκία του Ερν-τογάν η Οθωμανική Αυτοκρατορίαπου ο ίδιος ονειρεύεται Όπως έλεγεόμως ο Μακιαβέλλι τα σταθερά χα-ρακτηριστικά στις συγκροτημένεςυποκειμενικότητες άτομα ή κράτηείναι τα ελαττώματα και όχι οι αρετές

τους Το ουσιαστικό δίδαγμα τουπολέμου των Οθωμανών με τουςΒενετούς για την Κύπρο του 1570-71 είναι οι αντιπαλότητες και τα πι-σώπλατα μαχαιρώματα μεταξύ τωνευρωπαϊκών δυνάμεων που δεν επέ-τρεψαν πριν από τη Ναύπακτο τησωτηρία της Κύπρου και της Αμμο-χώστου και μετά τη Ναύπακτο τηνεπιτυχή διαχείριση της επιβλητικήςαυτής νίκης με αποτέλεσμα να πα-ραμείνει η Κύπρος υπό τον Τουρκικόζυγό και να επεκταθούν οι Οθωμανοίμέχρι τη Λιβύη

Η ηρωική αντίσταση των Βενε-τών ο μαρτυρικός θάνατος του Mar-cantonio Bragadin και η ναυμαχίατης Ναυπάκτου οδηγούν αβίασταστο συμπέρασμα ότι η Αμμόχωστοςδεν είναι μόνο ή απλά κυπριακήαλλά ευρωπαϊκή υπόθεση Μέχριτη βίαιη αρπαγή της από τους Οθω-μανούς το 1570 η Κύπρος ανήκεστον πυρήνα του Ευρωπαϊκού Με-σαίωνα και της Αναγέννησης όπωςη Σικελία και η Μάλτα Οι τελευταίοιδεν κατέλαβαν ένα κομμάτι του Βυ-ζαντίου ή του Ελληνισμού αλλάτης Ευρωπαϊκής Δύσης Η λατινικήταυτότητα της Κύπρου είναι εξίσουισχυρή με τις υπόλοιπες πολλαπλέςτης ταυτότητες και εξαρτάται πλέοναπό την κυπριακή κοινωνία τηνπολιτισμική και πολιτική ηγεσίατης χώρας αν και πώς θα την αξιο-ποιήσει ώστε να ωθήσει την Ευρώπηνα θυμηθεί την Αμμόχωστο

Ο κ Παναγιώτης Χριστιάς είναι Αν Καθη-γητής του Πανεπιστημίου Κύπρου καιεταίρος του ερευνητικού κέντρου laquoΕυ-ρωπαϊκές Δυναμικέςraquo του Πανεπιστημί-ου του Στρασβούργου

Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

Το μέλλον της περίκλειστης πόληςτων Βαρωσίων υπήρξε αντικείμενοπολιτικής συζήτησης όχι μόνο στηνεκ κοινότητα αλλά και στην τκιδιαίτερα την τελευταία πενταετίαΣτις laquoπροεδρικέςraquo του 2015 Μου-σταφά Ακιντζί και Κουντρέτ Όζερσαϊεμφανίστηκαν στο προσκήνιο μεδυο διαφορετικές προτάσεις για τοΒαρώσι Μιλώντας στην laquoΚraquo ο Μου-σταφά Ακιντζί είχε θέσει επί τάπητοςτο άνοιγμα της περίκλειστης καιταυτόχρονα το άνοιγμα του παρά-νομου αεροδρομίου της Τύμπου σεδιεθνείς πτήσεις Από την πλευράτου ο Όζερσαϊ πρόταξε το άνοιγματων Βαρωσίων υπό τκ διοίκησηΣτη μάχη ως γνωστόν επικράτησεο Μουσταφά Ακιντζί ο οποίος μετην ανάδειξή του στην ηγεσία τηςτκ πλευράς και μέχρι την περίοδοτου Κραν Μοντάνα το καλοκαίριτου 2017 επέλεξε να εστιάσει στησυνολική διευθέτηση του Κυπριακούκι έτσι το Βαρώσι αφέθηκε ξανά στημοίρα του μέχρι τα μέσα του επό-μενου χρόνου οπόταν Άγκυρα καιτκ Δεξιά με συστηματικές κινήσειςτο επανέφεραν στο προσκήνιο Μά-λιστα στα μέσα του 2019 διακηρύχ-θηκε πολιτική ανοίγματος της πόληςυπό τκ διοίκηση ενώ προς τα τέλητου 2019 η όλη προσπάθεια ανέπτυξεσχετική δυναμική με συνάξεις επι-σκέψεις στην περιοχή και καταγρα-φή στοιχείων Τώρα αναθερμαίνεταιη προσπάθεια σε ένα συνδυασμόlaquoπροεδρικών εκλογώνraquo και συνολι-κών τουρκικών σχεδιασμών στηνΑνατολική Μεσόγειο

Από το 2015 στο 2018Παίρνοντας τα πράγματα από

την αρχή της σύγχρονης τουρκικήςοπτικής για το Βαρώσι κι έχονταςυπόψη ότι και το ζήτημα της περί-κλειστης μετρά 46 χρόνια βλέπουμεότι πριν από πέντε χρόνια ο Κ Όζερ-σαϊ διεκδίκησε τις laquoπροεδρικέςraquoπροτείνοντας άνοιγμα της πόλης

υπό τουρκική διοίκηση πρότασηπου μπήκε στο ράφι μετά την ανά-δειξη του Μουσταφά Ακιντζί στηνηγεσία των Τκ Από τότε και μέχρικαι το 2018 από διάφορες τουρκικέςκαι τκ πηγές έφταναν πληροφορίεςπου ήθελαν την τουρκική πλευράνα μελετά διάφορα σχέδια για τομέλλον του Βαρωσιού χωρίς ωστόσονα διαρρεύσουν συγκεκριμένα στοι-χεία Στα μέσα του 2018 ο τουρκικόςστρατός σε συνεργασία με τον laquoδή-μοraquo Αμμοχώστου προχώρησαν στηλειτουργία μιας πλαζ στην καρδιά

της κλειστής πόλης αποκλειστικάγια πολίτες της Τουρκίας και τηςlaquoΤΔΒΚraquo γεγονός που προκάλεσεσφοδρές αντιδράσεις στην τκ κοι-νότητα Τον Νοέμβριο του 2018υλοποιήθηκε το άνοιγμα του οδο-φράγματος της Δερύνειας και γιαπρώτη φορά πολίτες και τουρίστεςείχαν την ευκαιρία να διανύσουνένα δρόμο που περνά μέσα από τοΒαρώσι σε απόσταση αναπνοήςαπό τα εγκαταλειμμένα κτίρια

Τσουνάμι εξελίξεων το 2019Οι εξελίξεις γύρω από το Βαρώσι

θα άλλαζαν λίγο μετά τις laquoβουλευ-

τικές εκλογέςraquo του 2018 Σε αυτέςτις εκλογές το Κόμμα του Λαού (ΚΛ)του Κουντρέτ Όζερσαϊ τερμάτισετρίτο και συμμετείχε σε laquoκυβερνη-τικόraquo συνασπισμό μαζί με το δεξιόΔημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ) του Σερν-τάρ Ντενκτάς και το αριστερό Ρε-πουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα(ΡΤΚ) και το Κόμμα Κοινοτικής Δη-μοκρατίας (ΚΚΔ) (ιδρυτής του οποίουυπήρξε ο Μ Ακινζτί) Η παρουσίατων τκ δυνάμεων της λύσης στηννέα laquoκυβέρνησηraquo εμπόδισε αρχικάκινήσεις Όζερσαϊ στο ζήτημα τουΒαρωσιού Το εμπόδιο ξεπεράστηκεμε τη διάλυση της τετρακομματικήςlaquoκυβέρνησηςraquo και τη δημιουργίατης laquoκυβέρνησηςraquo συνεργασίαςΚόμματος Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ)ndash ΚΛ υπό την laquoπρωθυπουργίαraquo τουΕρσίνΤατάρ στα μέσα του 2019Με την ίδρυση της νέας laquoκυβέρνη-σηςraquo τον Μάϊο του 2019 ο Όζερσαϊμε την ιδιότητα πλέον του laquoΑντι-πρόεδρουraquo και laquoΥπουργού Εξωτε-ρικώνraquo έστρεψε το βλέμμα του εκνέου στα Βαρώσια Στα μέσα του2019 με την υποστήριξη της Άγ-κυρας η laquoκυβέρνησηraquo ανακοίνωσεδρομολόγηση του σχεδίου του ανοίγ-ματος της περίκλειστής πόλης υπότκ διοίκηση Η εξαγγελία έπιασεεξαπίνης τον Μουσταφά Ακιντζί οοποίος αμέσως μετά τις πρώτες δη-λώσεις κάλεσε έκτακτη σύσκεψηστο laquoπροεδρικόraquo ζητώντας εξηγή-σεις Ο κ Ακιντζί θεωρούσε ότι τοάνοιγμα της κλειστής πόλης υπότκ διοίκηση θα επισκίαζε τις δικοι-νοτικές σχέσεις και εξέφρασε σο-βαρές αμφιβολίες για το αν η τκπλευρά διέθετε τους κατάλληλουςπόρους την τεχνογνωσία και κυρίωςτην υποστήριξη του ΟΗΕ και τηςδιεθνούς κοινότητας για την ολο-κλήρωση του νέου σχεδίου Η αρ-νητική στάση του laquoπροεδρικούraquoδεν άλλαξε τα σχέδια Όζερσαϊ οοποίος τις πρώτες ώρες του Ιουλίουτου 2019 παραβιάζοντας τα ψηφί-σματα του ΣΑ των ΗΕ για την Αμ-μόχωστο επισκέφθηκε την κλειστή

πόλη και φωτογραφήθηκε πλαισιω-μένος από Τούρκους αξιωματικούςΠαράλληλα με αυτήν την κίνησηανακοινώθηκε και η δρομολόγησητης καταγραφής και αξιολόγησηςτων κτιρίων και των υποδομών τουΒαρωσιού Λίγες εβδομάδες μετάστα τέλη του Αυγούστου του 2019ο κ Όζερσαϊ έστησε ένα επικοινω-νιακό show στην καρδιά του Βα-ρωσιού Τκ δημοσιογράφοι οδηγή-θηκαν στο εσωτερικό της πόλης

και ο δημοσιογραφικός φακός κα-τέγραψε με την συγκατάθεση τουτουρκικού στρατού εικόνες κατε-στραμμένων κτιρίων ξενοδοχείωνκαι καταστημάτων για πρώτη φοράμετά το 1974 Την ίδια στιγμή τηνπερίκλειστη πόλη της Αμμοχώστουεπισκέφθηκε παράνομα και ο Υπουρ-γός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβού-σογλου Μιλώντας στην laquoΚraquo λίγομετά ο Τσαβούσογλου εξέφρασευποστήριξη της κυβέρνησής του

laquoστο νέο σχέδιο για το άνοιγμα τηςπόληςraquo Παράλληλα με την δημο-σιοποίηση των προθέσεων της Άγ-κυρας και της laquoκυβέρνησηςraquo Τατάργια το Βαρώσι το τκ ΕΒΚΑΦ ενε-πλάκη στο όλο εγχείρημα προβάλ-λοντας την θέση-υπόθεση ότι στοΒαρώσι υπάρχουν περιουσίες βα-κουφιών το καθεστώς ιδιοκτησίαςτων οποίων παραβιάστηκε κατάτην αγγλοκρατία και τα πρώτα χρό-νια της Κυπριακής Δημοκρατίας

Οι διακηρύξεις που γίνονται σχέδια και laquoνόμοιraquoΠέντε χρόνια κινήσεων για άνοιγμα του Βαρωσιού υπό τκ διοίκηση

Το ουσιαστικό δίδαγμα του πολέμου των Οθωμανών με τους Βενετούς γιατην Κύπρο του 1570-71 είναι οι αντιπαλότητες και τα πισώπλατα μαχαιρώματαμεταξύ των ευρωπαϊκών δυνάμεων που δεν επέτρεψαν πριν από τη Ναύπα-κτο τη σωτηρία της Κύπρου και της Αμμοχώστου και μετά την επιτυχή διαχείρι-ση της επιβλητικής αυτής νίκης με αποτέλεσμα να παραμείνει η Κύπρος υπότον Τουρκικό ζυγό και να επεκταθούν οι Οθωμανοί μέχρι τη Λιβύη

ltltltltltltlt

Το τκ ΕΒΚΑΦ ενεπλάκηστο όλο εγχείρημα προ-βάλλοντας τη θέση-υπό-θεση ότι στο Βαρώσιυπάρχουν περιουσίεςβακουφιών το καθεστώςιδιοκτησίας των οποίωνπαραβιάστηκε κατά τηναγγλοκρατία και τα πρώταχρόνια της ΚΔ και τώραδια της Επιτροπής Ακίνη-της Περιουσίας θα επιχει-ρήσει να τις διεκδικήσει

Κατά τους τελευταίους μήνες του2019 και τις αρχές του 2020 τοΒαρώσι εξακολούθησε να απα-σχολεί την επικαιρότητα καθώςπαράλληλα με την Άγκυρα ηοποία ανακοίνωσε την λειτουργίαενός νέου laquoπροξενείουraquo σε από-σταση αναπνοής από την κλειστήπόλη και η laquoκυβέρνησηraquo Τατάρέλαβε αποφάσεις που αν υλοποι-ηθούν θα επηρεάσουν το μέλλοντης περίκλειστης πόλης Συγκε-κριμένα η laquoκυβέρνησηraquo έδωσεπρόσφατα στη δημοσιότητα σχέ-διο ανέγερσης κοινωνικών κατοι-κιών στο Βαρώσι (και τη Μόρ-φου) σύμφωνα με το οποίο θαανεγείρει κατά το επόμενο διά-στημα συγκροτήματα κατοικιών ταοποία θα πλαισιώνουν σύγχρονες

αστικές υποδομές Ο ΕρσίνΤατάρμιλώντας στην laquoΚraquo χαρακτήρισετο εν λόγω σχέδιο ως ιστορικόΠαράλληλα η laquoκυβέρνησηraquo εστία-σε την προσοχή της σε ένα σχέδιοανάπτυξης για το σύνολο της Αμ-μοχώστου Σύμφωνα με τον τκτύπο το laquoκυβερνώνraquo ΚΕΕ τάσσε-ται υπέρ της διεύρυνσης του συγ-κεκριμένου σχεδίου ανάπτυξηςέτσι ώστε να συμπεριλάβει μελ-λοντικά και το Βαρώσι Παράλλη-λα τον Φεβρουάριο έγινε στο Βα-ρώσι ημερίδα για το μέλλον τηςπόλης στην οποία συμμετείχε οαντιπρόεδρος της ΤουρκίαςΦουάτ Οκτάι Μετά το τέλος τηςημερίδας ο κ Ακιντζί ξεκαθάρισεγια μια ακόμη φορά την αντίθεσήτου σε αυτήν την κίνηση ενώ στο

αντίποδα της αντίδρασης Ακιντζίο Κ Όζερσαϊ και στελέχη της laquoκυ-βέρνησηςraquo Τατάρ διακήρυξαν ότιτο άνοιγμα της κλειστής πόλης εί-ναι πλέον ζήτημα χρόνου Τηνπροηγούμενη Κυριακή όπωςέγραψε η laquoΚraquo την επόμενη πε-ρίοδο αναμένεται να σταλούνστην laquoβουλήraquo των Κατεχομένωνlaquoνέοι νόμοι που θα αφορούν τηναλλαγή του καθεστώτος του Βα-ρωσιού από laquoστρατιωτική ζώνηraquoσε αστική ζώνη και την ταυτόχρο-νη προσφυγή στην laquoΕπιτροπή Ακί-νητης Περιουσίαςraquo του ΕΒΚΑΦ καιτων πρώην ιδιοκτητών περιου-σιών στην περίκλειστη πόληraquo Τοόλο σχέδιο συζητήθηκε στις 5 Αυ-γούστου στην Κωνσταντινούπολησε συνάντηση Ερντογάν-Τατάρ

Ο εποικισμός και οι επικείμενες laquoπροεδρικές εκλογέςraquo

Στα τέλη Αυγούστου του 2019 ο Κ Όζερσαϊ έστησε ένα επικοινωνιακό show στην καρδιά του Βαρωσιού Τκ δημοσιο-γράφοι οδηγήθηκαν στο εσωτερικό της πόλης και ο δημοσιογραφικός φακός κατέγραψε με την συγκατάθεση του τουρ-κικού στρατού εικόνες κατεστραμμένων κτιρίων ξενοδοχείων και καταστημάτων για πρώτη φορά μετά το 1974

8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Το μέλλον της περίκλειστης περιο-χής των Βαρωσίων βρίσκεται στηζυγαριά όπως προκύπτει από πρα-κτικές πλέον κινήσεις της τουρ-κικής πλευράς όπως η συνάντησηΕρντογάνΤατάρ στην Κωνσταν-τινούπολη (050820) οπόταν καιτου ενεχείρησε σχέδιο για άνοιγματης περίκλειστης υπό τκ διοίκη-ση Στο Σχέδιο(βλlaquoΚraquo 090820)προβλέπεται να ψηφισθεί laquoνόμοςraquoβάσει του οποίου laquoπαλιοί ιδιο-κτήτες ακινήτων στο Βαρώσι καιτο ΕΒΚΑΦ θα προσφεύγουν ταυ-τόχρονα στην Επιτροπή ΑκίνητηςΠεριουσίας η οποία με συνοπτικές

αλλά διεθνώς αναγνωρισμένες δια-δικασίες θα επιλύει τις διενέξειςraquoΈτσι laquoορισμένες περιουσίες θαεπιστραφούν στους ιδιοκτήτεςτους και ενδεχομένως κάποιες στοΕΒΚΑΦraquo Στην Κωνσταντινούπολησυμφωνήθηκε επίσης ότι σε πε-ρίπτωση επανεκλογής Ακιντζί στιςlaquoπροεδρικέςraquo του Οκτωβρίου όλααυτά τα σχέδια κινδυνεύουνhellipΜια βδομάδα νωρίτερα στις270720 ο ΜΑ της Κύπρου στονΟΗΕ Ανδρέας Μαυρογιάννης σεσυνέντευξή του στην laquoΚraquo έλεγεlaquoΘεωρώ εδώ και αρκετό καιρό ότιδεν είναι μόνο απειλές ότι οι ενέρ-

γειες για τον εποικισμό των Βα-ρωσίων είναι υπό εξέλιξη έχουνξεκινήσει εδώ και καιρό είναι στοστάδιο της υλοποίησης Η επιβου-λή επεκτείνεται και πέρα από τηνπερίκλειστη περιοχή στην ευρύ-τερη περιοχή της Αμμοχώστουraquo

Όλα αυτά 46 ακριβώς χρόνια μετάπου laquoμπήκαν στην πόλη οι οχτροίraquoκατά τον στίχο του Γιώργου Σκούρ-τη και με το ερώτημα να επικρέ-μαται επί των κεφαλών των Αμ-μοχωστιανών και όχι μόνο Τι κάνειη Λευκωσία Σύμφωνα με τονΥΠΕΞ Ν Χριστοδουλίδη (βλ σελ6)ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πολύπρόσφατα πρότεινε στον ΓΓ τωνΗΕ στους Πέντε του ΣΑ και στηνΕΕ laquoτην άμεση σύσταση Τεχνι-κής Επιτροπής για την ανοικοδό-μηση και επανεγκατάσταση στηνπερίκλειστη περιοχή στην βάσηκαι των σχετικών ψηφισμάτων

των ΗΕ ο οποία θα απαρτίζεταιαπό ξένους και Κύπριους ειδικούςπου θα ετοιμάσουν τις σχετικέςτεχνικές μελέτεςraquohellip Αξίζει να ση-μειωθεί ότι ενώπιον της κυβέρνη-σης υπάρχει εδώ και τρία χρόνιασυγκροτημένη πολιτική πρότασητριών επιφανών Βαρωσιωτών ηοποία αντί να τύχει μελέτης καιοι συγγραφείς της να τύχουν τηςόποια απάντησης τοποθετήθηκεστο ράφι και τώρα που ο κόμποςφτάνει στο χτένι η Λευκωσίασπεύδει στη λύση της ΤεχνικήςΕπιτροπής Ενόψει της δυσμενούςσυγκυρίας η laquoΚraquo επαναφέρει σή-

μερα την πρόταση που τρεις οιεπιφανείς Βαρωσιώτες κατέθεσανστην κυβέρνηση και δημοσιοποί-ησαν μέσω της laquoΚraquo στις24122017 Πρόκειται για τουςΘεόφιλο Β Θεοφίλου Πρέσβη ετπρώην Μόνιμο Αντιπρόσωπο στηνΕΕ Γεώργιο Κ Αρέστη ΕπίτιμοΔιδάκτορα του Πανεπιστημίουτου Κεντ πρώην Δικαστή του Ανω-τάτου Δικαστηρίου και τέως Δι-καστής του Δικαστηρίου της ΕΕκαι Δημήτριο Χ Χατζηχαμπή Επί-τιμο Διδάκτορα του Πανεπιστημίουτου Exeter πρώην Πρόεδρο τουΑνωτάτου Δικαστηρίου

Μήπως πέταξε το πουλί των Βαρωσίων ή ακόμαΜετά το σχέδιο ανοίγματος της περίκλειστης περιοχής που έδωσε ο Ερντογάν στον Τατάρ ήρθε η αντίδραση της Λευκωσίας

Φρονούμε ότι οι σκέψεις και ειση-γήσεις που ακολουθούν χωρίς ναείναι πλήρεις ή εξαντλητικές σκοπόέχουν να δώσουν αυτό το στίγμαπου πρέπει να διέπει την παράδοσητων Βαρωσίων στα Ηνωμένα Έθνη

1 Η ανοικοδόμηση της πόληςπροϋποθέτει δαπάνες δισεκατομ-μυρίων και συνεχείς εργασίες πολ-λών ετών Τούτο θα καταστήσειτηνΑμμόχωστο ένα τεράστιο και διαρ-κές εργοτάξιο που πέραν της χρη-ματοδότησής του θα ελκύσει ανα-λόγως μεγάλο αριθμό επενδύσεωνκαι εργαζομένων παρέχοντας πρω-τοφανείς οικονομικές ευκαιρίες καισυμβάλλονταςτα μέγιστα στη δη-μιουργία θέσεων εργασίας και στηνάνευ προηγουμένου οικονομικήανάπτυξη ολοκλήρου της ΚύπρουΣτην ανοικοδόμηση της πόλης θαπρέπει να συμμετέχουν σε συνερ-γασία και οι Ελληνοκύπριοι και οιΤουρκοκύπριοι όπως και άλλοι ώστε

να παρέχεται ανάλογο όφελος καιστις δύο κοινότητες οι δε Τουρκο-κύπριοι αναμένεται ότι θα συνεχί-σουν να μετέχουν και στη μετέπειταοικονομική ζωή της πόλης Τούτοθα σηματοδοτήσει και την ευρύτερησυνεργασία η οποία παρέχεταιμέσω της οικονομίας αφού η οικο-νομία και μάλιστα στη σύγχρονηεποχή ενώνει

2 Η εξασφάλιση των οικονομι-κών πόρων που θα απαιτηθούν γιατην ανοικοδόμηση της πόλης σεμεγάλο βαθμό από εξωτερικές πηγέςθα διευκολυνθεί από την προοπτικήτης δικοινοτικής συμμετοχής ιδι-αιτέρως στο πολιτικό επίπεδο Συγ-κεκριμένως όσον αφορά την Ευρω-παϊκή Ένωση η συνδρομή της μπο-ρεί ευλόγως να αναμένεται και ναείναι σημαντική τονίζοντας τηνπαρουσία της αλλά και τον ευρω-παϊκό προσανατολισμό της πόληςκαι ενισχύοντας την τουρκοκυπρια-

κή κοινότητα η οποία θεωρεί εαυτήναδικημένη από την Ευρωπαϊκή Ένω-ση

3 Το λιμάνι της πόλης θα μπορείνα τεθεί υπό τη συνδιαχείριση Ελ-ληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίωνυπό καθεστώς που θα συμφωνηθείστο πλαίσιο ήδη υποβληθείσας πρό-τασης για τη διεξαγωγή νομίμωςελευθέρου εμπορίου Τα πλεονε-κτήματα και για τις δύο κοινότητεςθα είναι σημαντικά και η συνεργασίατων θα ενισχυθεί περαιτέρω

4 Η παραλιακή περιοχή νοτίωςτων τειχών η οποία ευρίσκεται κοντάστην περίκλειστη πόλη θα προσφέ-ρεται ιδανικώς για τη δημιουργίαμαρίνας με συμμετοχή στην κατα-σκευή και συνδιαχείριση των δύοκοινοτήτων υπό καθεστώς ανάλογοεκείνου του λιμανιού Τούτο πέραντου οικονομικού οφέλους θα συμ-βάλει στην εξωτερική επικοινωνίακαι στην ανάπτυξη της πόλης και

στην ενίσχυση της συνεργασίαςτων δύο κοινοτήτων

5 Η Αμμόχωστος θα προσφέ-ρεται κατrsquo εξοχήν για τη δημιουργίαδικοινοτικού Κέντρου ΚυπριακώνΣπουδών και αναλόγων εκπαιδευ-τικών και πολιτιστικών δραστηριο-τήτων προς περαιτέρω προώθησητης συνεργασίας των δύο κοινοτή-των Όπως και η οικονομία έτσικαι ο πολιτισμός ενώνει

6 Η εντός των τειχών πόλη θαμπορεί να περιληφθεί με προς τούτοδιαβήματα της Δημοκρατίας καιμάλιστα άμεσα στον κατάλογο τηςπολιτιστικής κληρονομιάς της UNE-SCO προσφερόμενη για κοινή πο-λιτιστική δραστηριότητα με διεθνήεμβέλεια

7 Η εφαρμογή του κοινοτικούκεκτημένου στα Κατεχόμενα έχειανασταλεί με την ένταξη της Κυ-πριακής Δημοκρατίας στην Ευρω-παϊκή Ένωση Μπορεί να εξετασθεί

κατά πόσο είναι πρόσφορο να επε-κταθεί το κοινοτικό κεκτημένο σταΒαρώσια με την επιστροφή των σταΗνωμένα Έθνη για επανεγκατά-σταση Τούτο θαπροσφέρει σημαν-τικό όφελος και στους Τουρκοκυ-πρίους ως πρόσβαση στην Ευρω-παϊκή Ένωση σε συνάρτηση μετην εκεί εμπλοκή και παρουσία τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης στην ανοικο-δόμηση αλλά και ενδεχόμενη συμ-μετοχή της στη λειτουργία του λι-μανιού και θα ανοίξει την προοπτικήεπέκτασης του κοινοτικού κεκτη-μένου σε όλη την Κύπρο όταν επέλ-θει η λύση

8 Στην εν λόγω περιοχή ως ομο-σπονδιακή περιοχή θα μπορούννα εγκατασταθούν θεσμοί της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης και συγκεκρι-μένως ένας Οργανισμός (Agency)λαμβανομένου μάλιστα υπrsquo όψη ότιη Κύπρος δεν έχει εισέτι εξασφαλίσειοποιοδήποτε τέτοιο Οργανισμό

Καταλύτης η ανοικοδόμηση της περίκλειστης πόλης

Το προσφυγικό πρόβλημα έπειτααπό εκείνο των πεσόντων και αγνο-ουμένων του 1974 είναι το σοβα-ρότερο των προβλημάτων της ει-σβολής και κατοχής αφού αφοράτον ίδιο τον άνθρωπο ως την ύψι-στη αξία στην κοινωνική ζωή Στα43 χρόνια που πέρασαν από τηντουρκική εισβολή με δεδομένη δετη μη επιστροφή των εκτοπισθέν-των οι περισσότεροι της πρώτηςκαι δευτέρας γενεάς εκτοπισθέντεςndash με την τρίτη γενεά να ακολουθείκοντά- δεν θα επιστρέψουν ποτέαφού έχουν αποθάνει με τον ψυχικόπόνο του εκτοπισμού και τον ανεκ-πλήρωτο πόθο της επιστροφήςΌσον αφορά ακριβώς αυτό το θέμααπό νωρίς έγινε αντιληπτό για ει-δικώς προσφερόμενους λόγουςότι η επιστροφή των κατοίκων τηςΑμμοχώστου μπορούσε να επιτευχ-θεί πριν από τη λύση του κυπριακούπροβλήματος η οποία μετά απότην παρέλευση μιας δεκαετίαςεφαίνετο και απεδείχθη να καθί-σταται δύσκολη Ήδη στη Συμφω-νία Υψηλού Επιπέδου του 1979υπήρχε πρόνοια για προτεραιότηταστην επίτευξη συμφωνίας για επα-νεγκατάσταση στα Βαρώσια υπότην αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών

ndash και Βαρώσια δεν είναι μόνο η πε-ρίκλειστη περιοχή αλλά όλη η εκτόςτων τειχών πόλη της ΑμμοχώστουΤα ψηφίσματα 550 (1984) και 789(1992) του Συμβουλίου Ασφαλείαςτων Ηνωμένων Εθνών που ακο-λούθησαν εκφράζουν την ίδια προςτούτο αντίληψη των ΗνωμένωνΕθνών και περιέχουν την απόφασητης διεθνούς κοινότητας για τηνεπιστροφή των Βαρωσίων στα Ηνω-μένα Έθνη προς επανεγκατάστασηΤα οφέλη από την εφαρμογή τωνψηφισμάτων αυτών για τους εκτο-πισθέντες κατοίκους της πόλης μετην αποκατάσταση των δικαιωμά-των των και κατrsquo επέκταση για όλητην Κύπρο θα είναι μέγιστα όπωςθα είναι και καταλυτικά για τη λύσητου Κυπριακού Είναι δεδομένη ηαπροθυμία της Τουρκίας να εφαρ-μόσει τα ψηφίσματα 550 και 789Δεν υπήρξε όμως διαχρονικά ούτεκαι συγκεκριμένη και επίμονη πο-λιτική προώθησής των από δικήςμας πλευράς ενώ παραλλήλως ανε-πτύχθη και η παρανοημένη νοο-τροπία της laquoΑμμοχωστοποίησηςraquoτου Κυπριακού με τη συνδρομήσυναισθηματικών και άλλων πα-ραγόντων ως εάν η επιστροφή τωνκατοίκων της Αμμοχώστου να προ-

εξοφλούσε την ίδια τη λύση Τοαποτέλεσμα ήτο η εδραίωση τηςτουρκικής θέσης ότι η Αμμόχωστοςθα πρέπει να είναι μέρος της λύσηςπρος τεράστια ζημία μας και όσοναφορά τους κατοίκους της πόληςκαι την Κύπρο γενικώς και όσοναφορά τη διαπραγματευτική μαςθέση αφού αφήσαμε στην Τουρ-κία ένα δυνατό διαπραγματευτικόχαρτί στο πλαίσιο της λύσης αντίνα πιέζεται συνεχώς για εφαρμογήτων ψηφισμάτων 550 και 789

Δυναμική επαναπροώθησηΟι συνθήκες σήμερα και εφrsquo

όσον οι συνομιλίες για λύση τουΚυπριακού βρίσκονται σε στασι-μότητα δεν αφήνουν άλλα περι-θώρια και καθιστούν ακόμα πιοεπιτακτική την ανάγκη ενεργούς

και δυναμικής επαναπροώθησηςτων ψηφισμάτων 550 και 789 Πέ-ραν της συνεχιζόμενης φθοράςανθρώπων και τόπων δεν μπορείνα αγνοείται η ήδη επαπειλούμενηεφαρμογή τουρκικών σχεδίων πε-ραιτέρω παγίωσης τετελεσμένωνμε την επέκταση του εποικισμούτων Βαρωσίων (ήδη τα Κάτω Βα-ρώσια και άλλες περιοχές κατοι-κήθησαν από καιρού) ή το άνοιγμάτων υπό τουρκοκυπριακή διοίκησηπου αν εκδηλωθεί ενδέχεται ναδημιουργήσει πρόσθετα προβλή-ματα στη Δημοκρατία αλλά και ναδιχάσει τους Αμμοχωστιανούς ωςεκ της απογοήτευσης και εξάντ-λησης στείρων δεκαετιών Πρέπεινα είμαστε προετοιμασμένοι προςαντιμετώπιση τέτοιων ενδεχομέ-νων προλαμβάνοντες και όχι ακο-λουθούντες τις εξελίξεις Τούτο θαεπιτευχθεί με δική μας πρώτη κί-νηση για επανέγερση του θέματοςτων Βαρωσίων στο πλαίσιο τωνψηφισμάτων των ΗνωμένωνΕθνών που θα αδυνάτιζε οποιαδή-ποτε τουρκική πρώτη κίνηση επω-φελούμενη της δικής μας αδράνειαςστο θέμα Φρονούμε ότι υπάρχειπρόσφορο έδαφος για τέτοια πρω-τοβουλία όπως προκύπτει και από

την προσφάτως σχετική αναφοράτου γενικού γραμματέα των Ηνω-μένων Εθνών στην έκθεσή του γιατην τελευταία διάσκεψη και με δε-δομένη την επανάληψη της πάγιαςθέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβου-λίουγια επιστροφή των Βαρωσίωναλλά και από την ευλόγως αναμε-νόμενη στήριξη της διεθνούς κοι-νότητας και ιδιαιτέρως της Ευρω-παϊκής Ένωσης η οποία πλέον εμ-πλέκεται στο θέμα Συγχρόνωςθα πρέπει να υπομνησθεί ότι γιανα τύχει της αναγκαίας διεθνούςστήριξης αλλά και της αποδοχήςτης από την Τουρκία η νέα πρό-ταση για τα Βαρώσια θα πρέπειεν όψει της παρόδου του χρόνουπου πολλά αλλάζει ανεπιστρεπτίκαι στο πλαίσιο της δικοινοτικό-τητας που διέπει διαχρονικά τιςπροδιαγραφές της επιδιωκόμενηςλύσης να είναι αρκούντως δελε-αστική και για τους Τουρκοκυπρί-ους προσφέροντας κατrsquo αυτόν τοντρόπο οφέλη και στις δύο κοινό-τητες Σε αυτό το πνεύμα θα μπο-ρεί να είναι καταλύτης της επανέ-νωσης και συνεργασίας των κοι-νοτήτων και της ίδιας της λύσηςχωρίς επιπτώσεις στην υφιστάμενηνομιμότητα

Οκτώ προτάσεις για παράδοση των Βαρωσίων στα ΗEltltltltltltlt

H νέα πρόταση θα πρέπει εν όψει της παρόδου του χρόνουνα είναι αρκούντως δελεαστική και για τους Τουρκοκυπρίους

ltltltltltltlt

Tο ερώτημα που επικρέμαται επί των κεφαλών των Αμμοχω-στιανών και όχι μόνο Τι κάνει η Λευκωσία

Από το λιμάνιμέχρι την Καρπασία

Προχωρούμε στη διατύπωσησκέψεων που επεκτείνονταιπέραν της επιστροφής των Βα-ρωσίων στα Ηνωμένα Έθνη γιαεπανεγκατάσταση και που θαμπο ρούσαν να τύχουν μελέτηςκαι επεξεργασίας σε μετέπειταστάδιο διευκολύνοντας μάλι-στα και την επιδιωκόμενη ομο-σπονδιακή λύση1 Για σκοπούς οικονομικήςβιωσιμότητας και ανάπτυξηςαλλά και της επιθυμητής επα-νένωσης η Αμμόχωστος μπο-ρεί να επεκταθεί σε ευρύτερηπεριοχή βορείως των τειχώνώστε να περιλαμβάνει και τηνπαλαιά και τη νέα πόλη με δυ-νατότητα επέκτασης προς καιμέχρι και την Καρπασία ηοποία και να αποτελέσει ομο-σπονδιακή περιοχή στο πλαίσιοτης λύσης διζωνικής και δικοι-νοτικής ομοσπονδίας Τούτομάλιστα θα διευκολύνει και τηδιευθέτηση του εδαφικού αλ-λά και της ακτογραμμής ηοποία θα εμπίπτει στη δικαιο-δοσία των αντιστοίχων ζωνών2 Το λιμάνι της πόλης θα μπο-ρεί να τεθεί υπό την ομοσπον-διακή κυβέρνηση ως ομοσπον-διακό λιμάνι3 Στην εν λόγω περιοχή ωςομοσπονδιακή περιοχή θαμπορούν να εγκατασταθούνθεσμοί του μελλοντικού ομό-σπονδου κράτους Ακόμα τοπροτεινόμενο Κέντρο Κυπρια-κών Σπουδών καθώς και τοήδη λειτουργούν Πανεπιστήμιοτης Ανατολικής Μεσογείουμπορούν να καταστούν ομο-σπονδιακό πανεπιστήμιο προςεμπέδωση μέσω ενιαίων σπου-δών της ομοσπονδιακής συνεί-δησης και του κοσμοπολιτι-σμού που είναι η ειρηνική συ-νύπαρξη και συνεργασία αν-θρώπων με διαφορετική εθνό-τητα θρησκεία γλώσσα καιπολιτισμό4 Με αυτά τα δεδομένα η Αμ-μόχωστος ήδη επανενωμένηως ομοσπονδιακή περιοχή θαπροσφέρεται ιδανικώς με τηλύση και ως ομοσπονδιακήπρωτεύουσα

Ο εποικισμός της Αμμοχώστου ίσως λειτουργήσει ως η βαλβίδα εκτόνωσης της έντασης που δέχεται ο Ταγίπ Ερντογάν καθώς και ως laquoλάφυροraquo που θα επιδεικνύει η Άγκυρα στο εσωτερικό σαν παράσταση νίκης

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 9Τ Ο Θ Ε Μ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Της ΑΝΝΑΣ ΜΑΡΑΓΚΟΥ

Τι σημαίνει η Αμμόχωστος για μένα

Η γείωση η αίσθηση τηςασφάλειας ότι ανήκω ότιπροέρχομαι από γη νοτισμέ-

νη και είμαι η συνέχεια των άλλωνόπως τα παιδιά μου θα είναι η δικήμου συνέχεια

Η ισορροπία μου όταν όλα γύρωαποκτούν ανησυχητικές διαστά-σεις αναγνωρίζω και εκτιμώ τηβάση μουhellipόσο απρόσιτη καιαπροσπέλαστη και αν είναι γιατην ώρα

Στο μυαλό μου αυτά που με ανά-γιωσαν με βοήθησαν να ορθοπο-δήσω οι γονείς και η οικογένειάμου ο πρόπαππος μου ο καπετάνΠαναής Αγγελάτος από την Κεφα-λονιά ο θείος Μήτσος το σπίτι μετα έργα του Γεωργίου οι κολόνεςτης Σαλαμίνας τα άλογα της Έγ-κωμης η Καμπανόπετρα ο παλιόςΝαυτικός Όμιλος και η αναζήτησητων κογχυλιών κάτω από τα δί-κτυαhellipη αίσθηση όταν βυθίζονταντα πόδια μας στην ξανθή άμμο πουκρατούσε ακόμη τη ζεστασιά τηςμέραςhellipοι τρύπες των καβουριώνκαι η χαρά να τους ξετρυπώσουμεη θάλασσα που δημιουργούσε τιςλιμνούλες των παιδικών μας χρό-νων Οι τοίχοι του σπιτιού μας μετα κολλημένα κογχύλια ανάμεσασε έργα του Κκάσιαλου και της μά-νας μαςhellipπου βρήκα αργότεραστη μεσαιωνική Αμμόχωστο καιτα αγόρασα

Αυτά με στήριξαν και συνεχί-ζουν να με στηρίζουν σε τούτουςτους καιρούς της άλυτης λύσηςτης πανδημίας της τεχνολογίαςπου διεισδύει παντού της αππω-μάρας και της απληστίας που άλ-λαξαν τη φυσιογνωμία του τόπουhellipκαι σκέφτομαι την Αμμόχωστοβλέποντας τη θάλασσα του Πωμούσκέφτομαι την Αμμόχωστο καινιώθω απέραντη ευτυχία και ευ-γνωμοσύνη που την έζησα πέραγια πέρα Στα νιάτα μου έβλεπα

το φεγγάρι να βγαίνει ολόγιομοαπό τη θάλασσα και τώρα βλέπωστην άλλη πλευρά του νησιού μουτον ήλιο να δύειhellipέτσι όπως όλαστη ζωήhellipη Ανατολή και η Δύση

ότι κι αν αυτό σημαίνει για τονκαθένα μας

Η Αμμόχωστος μου λείπει αφάν-ταστα ως χώρος ως πατρίδα laquoωςχώμα που περπάτησαraquo όπως λέεικαι το τραγούδι αλλά πάνω απόόλα μου λείπει ένας κόσμος άλλωςπως όπως λέμε στα κυπριακά Μιαανεμελιά χαρακτήριζε εκείνα ταχρόνια του 60-70hellipσίγουρα οι με-γάλοι συνειδητοποιούσαν ότι τασύννεφα ήταν ήδη ορατάhellipεμείςστον κόσμο μας που αποτελείτοαπό παρέες της παραλίας ώρεςατέλειωτες στο νερό μέχρι να σου-ρώσουν τα δάκτυλά μας να ασπρί-σουν από την αρμύρα τα μαλλιάμας να κοκκινίσουν τα μάτια μαςhellipγια τους Βαρωσιώτες που γνωρίζουνΤα στίγματα του χρόνου μπορούν

και αγγίζουν το φωτογραφικό χαρτίευτυχώς όμως όχι και τη μνήμηlaquoΕίχε μια ελευθερία αλλά και μιατρέλα το Βαρώσι τίποτα το ψεύτικοτο προσποιημένο Ήταν χώρος δι-κός μας πέρα για πέρα και η θά-λασσα ήταν μέρος της ζωής μαςΈνας κοσμοπολίτικος χώρος αυ-τούσιος που είχε κέφι προοπτικήόραμα ελπίδα όχι ξενόφερτοςούτε ξενέρωτος Αυτά μένουν αυτάκανείς δεν μπορεί να τα εξαφανίσειαπό κανένα Βαρωσιώτηraquo

η διαδρομή η καθημερινή απότο Αλάσια στην Καμήλα με σταθμόστη σχεδία και από εκεί στη Γλώσ-σα Ο Νικόλας ο Μπούλης η Λίληο Δημήτρης ο Παντελής ο Κύραςο Κόσκρωφhellipο μόνος που μπορού-σε να τα βάλει μαζί μας ήταν ο φο-

βερός Χάλος που μας νοίκιαζε κάτισαπιοκανώ που γέμιζαν τα σώματαμε ξανίδεςhellipή ο Κάκος ο μηχανικόςόταν τους ενοχλούσαμε στον Ναυ-τικό Όμιλο ενώ εκείνοι ήταν απα-σχολημένοι με τους κυριακάτικουςαγώνες ταχύπλοων σκαφώνhellipΝί-κος Μαραγκός Κόκος ο Πασιής οΜέγαςhellipστα δικά μας τα μυαλά οιήρωές μας μαζί με τον Πανίκο Ια-κώβου τον αρχηγόhellip

Και τα χρόνια περνούσαν καιόταν πέρασε και η εφηβεία ινδάλ-ματα ήταν πια οι παρέες του Σκο-τεινού και του Κομίτη- θυμάμαιτον ανταγωνισμό ανάμεσα τουςόταν απάγγελναν τους θυμάμαινα αραδιάζουν αριθμούς με θεα-τρικό ύφος στο King George πί-νοντας Pims No 1 ενώ οι άλλοι οι

πιο μεγάλοι σύχναζαν -χαρτόπαιζανδηλαδή - στον Λευκό Πύργο (πουήταν το σπίτι του παππού μας)Φυσιογνωμίες αξέχαστες ο Ηλιά-κης και τα ποιήματά του οι παρέεςτου Γιαπάνη των Οrsquobrian του Πε-τρίδη του Αλέξη οι Πράγκοι οιΧατζησωτηρίου οι Φρήμαν ηβάρκα του Βασιλειάδη οι παρέεςκαι οι ολονύχτιες πλεύσεις για ναβγούμε στην απέναντι Βύβλο στονΛίβανο η επιστροφή Οι πρώτοιέρωτες Τα ξύλα το φεγγάρι στηβεράντα

Ξεχνάς Κοιμάσαι Και το Boccacio με τα μοντέρνα

δανέζικα έπιπλα και η Χέλεν καιο Νώντας και το Γυμνάσιο με τονκήπο απέναντι και το περίπτεροτο σπίτι της Άλεξ και της Μόνικαςτο Λύκειο οι βόλτες στο Βιένναγια τα τότε ανάρπαστα χάμπουρ-κερ που τα τρώγαμε στου Χατζη-χαμπή

Είχε μια ελευθερία αλλά καιμια τρέλα το Βαρώσι τίποτα τοψεύτικο το προσποιημένο τα πρώ-τα ξενοδοχεία οι πρώτοι τουρίστεςο Paul Newman στο Κωνστάντιαμε τη γυναίκα του Δεν ήταν χώροςψεύτικος φτιαγμένος για να περ-νούν καλά μόνον οι άλλοι οι ξέ-νοιhellipΉταν δικός μας πέρα για πέ-ρα και η θάλασσα ήταν μέρος τηςζωής μας Ένας κοσμοπολίτικοςχώρος αυτούσιος που είχε κέφιπροοπτική όραμα ελπίδα όχι ξε-νόφερτος ούτε ξενέρωτος Αυτάμένουν αυτά κανείς δεν μπορείνα τα εξαφανίσει από κανένα Βα-ρωσιώτη

Θα μπορούσα να γράφω γιαώρες για το Βαρώσι για τη Σαλα-μίνα για τον ήλιο για τη θάλασσαγια την ευτυχία που νιώθω ότι έζη-σα όλα αυτά και για το πόσο μουλείπουν

Πού να καταλάβουν οι κρατούν-τες αυτή την απουσία

Του ΑΧΙΛΛEΑ ΔΗΜΗΤΡΙAΔΗ

Ακόμη μια θλιβερή επέτειος για τηνΑμμόχωστο και ειδικά για την πε-ρίκλειστη πόλη ndash το Βαρώσι Δενθα απαριθμήσω τις ευκαιρίες γιαεπιστροφή του Βαρωσιού Προτιμώνα δώσω μια διαφορετική ανάλυσηπου μπορεί να βοηθήσει τους Βα-ρωσιώτες να προβληματιστούν γιατο πού πάμε και ποιες είναι οι πι-θανότητες επιστροφής τους με ήχωρίς την λύση του Κυπριακού

Βλέπω 4 επίπεδα ανάλυσης σεσχέση με (1) Ελληνοκύπριους (2)Τουρκοκύπριους (3) ΕυρωπαϊκόΔικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιω-μάτων (ΕΔΑΔ) (4) Διεθνή Παρά-γοντα

ΕλληνοκύπριοιΤο Βαρώσι είναι ο φάρος της λύ-

σης του Κυπριακού Αν ο φάροςαυτός σβήσει τότε η πορεία προςτην λύση έχει χαθεί Σε κάθε προ-σπάθεια λύσης μέσα στα ΜέτραΟικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ)ήταν πάντα η επαναφορά του Βα-ρωσίου στον έλεγχο της Δημοκρα-τίας Τώρα δυστυχώς μετά απότο τέλμα τα τελευταία τρία χρόνιαστις συνομιλίες δεν φαίνεται φωςστην σήραγγα Μάλιστα η συζή-τηση έχει μετατοπιστεί στο άνοιγματου Βαρωσιού κάτω από τουρκικήδιοίκηση

Θα δώσει ο στρατός τον έλεγχοστην υποτελή στην Τουρκία τοπικήδιοίκηση η οποία και θα επιτρέψεισε άτομα να εισέλθουν και να αξιο-ποιήσουν τις περιουσίες είτε τουςανήκουν είτε όχι

Το θέμα είναι τι κάνουν οι Βα-ρωσιώτες Σίγουρα θα ήταν καλύ-τερα το δίλημμα να μην υπήρχεΌμως είναι εκεί Ποια είναι η θέσητων πολιτικών μας αρχηγών Τιθα συμβουλεύσουν τους Βαρωσιώ-τες να κάνουν Πώς θα τους βοη-θήσουν έμπρακτα

ΤουρκοκύπριοιΉδη ο Τούρκος αντιπρόεδρος

με επίσκεψή του στα κατεχόμεναέχει αρχίσει να μας λέγει το σχέδιοανοίγματος της πόλης Λένε τώρα

ότι θα είναι σταδιακό μετά τις εκλο-γές τον Οκτώβριο Η ΕπιτροπήΑκίνητης Ιδιοκτησίας της Τουρκίας(ΕΑΙ) που εδρεύει στην κατεχόμενηΛευκωσία έχει ήδη 280 αιτήσειςΒαρωσιωτών Θα έχουν διαφορε-τική μεταχείριση από όλους τουςάλλους Έχουμε και το ΕΒΚΑΦοπλισμένο με μια δήθεν δικαστικήαπόφαση που μας λέγει ότι του

ανήκει το Βαρώσι παρrsquo όλο τοναποικιακό συμβιβασμό το 1960 καιτις αποφάσεις του ΕΔΑΔ

ΕΔΑΔΣτο ΕΔΑΔ έχουμε την μεταβολή

της θέσης του Κράτους για την πα-ροχή βοήθειας στου Κύπριους εναν-τίον της Τουρκίας Από τον Οκτώ-βριο του 2006 άλλαξε η πολιτικήπου εφαρμοζόταν με επιτυχία απότο 1989 (τον καιρό της ΤιτίναςΛοϊ-ζίδου) Δυστυχώς καμία εξήγησηΜετά την εγκατάλειψη στην υπό-θεση της Κώμας του Γιαλού και τηνάρνηση βοήθειας στην υπόθεσητης Τύμπου είχαμε την υποτονικήυποστήριξη των 2frac12 σελίδων σε πα-ρατηρήσεις για το Βαρώσι Και σαννα μην έφταναν αυτά το Κτηματο-λόγιο ζητά και euro3000 για να δώσει

εκτίμηση για την απώλεια των ενοι-κίων Το ύψος των αποζημιώσεωνείναι τεράστιας σημασίας όχι μόνογια το Βαρώσι αλλά και για όλα τακατεχόμενα Με βάση ποιες αξίεςθα υπολογιστούν οι ζημιές για ταενοίκια Με τις τιμές των κατεχο-μένων ή με τις αντίστοιχες τιμέςστην ελεύθερη Αμμόχωστο Μεγάληη διαφορά και ακόμη πιο μεγάλη ηευθύνη του Κράτους για τη μη συ-νεργασία Τα πιστοποιητικά ιδιο-κτησίας τα εκδίδει η ΔημοκρατίαΟφείλει πιστεύω να τα υποστηρίξειδίδοντας τις επίσημες τιμές στοΕΔΑΔ Ποιος άλλος θα το κάνει ΗΤουρκία θέλει να ανοίξει το Βαρώσιγια να αναπτύξει το παραλιακό μέ-τωπο Έτσι εάν μπορούμε νομικάνα εμποδίσουμε αυτή την ανάπτυξητότε υπάρχει πιθανότητα να μην

ανοίξει Ο μόνος νομικός δρόμοςπου οδηγεί στο ΕΔΑΔ είναι με αίτησηστην ΕΑΙ και εξάντληση των τουρ-κικών ένδικων μέσων στα κατεχό-μενα Ο ιδιοκτήτης ή ο κληρονόμοςτου θα ζητά επιστροφή και ενοίκιααπό το 1974 Δεν συμβουλεύω τονκόσμο να πωλήσει απλά να διεκ-δικήσει και ο Δήμος το ΕΒΕΑ καιΑμμοχωστιανοί δικηγόροι θα μπο-

ρούσαν να βοηθήσουν Πρέπει ναεπικαιροποιήσει τα πιστοποιητικάιδιοκτησίας του Αν δε η περιουσίαείναι σε εταιρεία να επικαιροποι-ήσουν τους διευθυντές και μετόχουςΚαι κάτω από την διοίκηση τωνΗνωμένων Εθνών (ΗΕ) να ανοίξειτο Βαρώσι θα πρέπει κάποιος νααποδείξει στους ΟΗΕδες ότι είναιπράγματι ιδιοκτήτης σήμερα Τοπιστοποιητικό ιδιοκτησίας του 2020είναι το μαγικό χαρτί

Διεθνής παράγωνΠρέπει νομίζω να δούμε το Βα-

ρώσι και κάτω από το πρίσμα τουΟΗΕ Η απραξία και η απουσία δια-πραγματεύσεων στο Κυπριακό γιατα τελευταία τρία χρόνια συνιστούνσοβαρή επιδείνωση της προσπά-θειας για επιστροφή Μακάρι ηπροσφυγή στο Συμβούλιο Ασφα-λείας να φέρει αποτέλεσμα Δυ-στυχώς δεν είμαι αισιόδοξος Δενθα μιλήσω για τα Ελληνοτουρκικάδιότι η κατάσταση είναι σχεδόνεκτός ελέγχου και πιθανόν να είναιμια ευκαιρία για την Τουρκία νακάνει την κίνησή της Δυστυχώςδεν βρήκαμε σοβαρή υποστήριξηαπό την ΕΕ για την ΑΟΖ και έτσιπολύ φοβούμαι ότι ούτε εδώ θα μαςβοηθήσουν Εκτός βέβαια αν αρ-χίσει μια διαδικασία διαπραγμα-τεύσεων στα ΗΕ με βάση τα έξι ση-μεία του laquoΠλαίσιου ΓκουτέρεςraquoΑυτό μάλιστα μπορεί να γίνει σεσυντονισμό με την ΕΕ Ας θυμη-θούμε τις προτάσεις μας για ΜΟΕγια επιστροφή του Βαρωσιού καιγια το ειδικό καθεστώς του λιμανιούτης Αμμοχώστου Τελικά τα πράγ-ματα είναι δύσκολα και δεν μαςβγαίνει παρόλες τις καλές ιδέες γιαμια πράσινη πόλη ή τον καθορισμότου Βαρωσιού ως ομοσπονδιακόέδαφος όπως η Washington DC στιςΗΠΑ Γιrsquo αυτό χρειάζεται νομικόσχέδιο Β για να θωρακίσουμε τιςπεριουσίες και την επιστροφή τωνΒαρωσιωτών Διαφορετικά αφή-νουμε το Βαρώσι ανεπανόρθωταεκτεθειμένο με σοβαρή πιθανότητανα καταλήξει στο ΕΒΚΑΦ

Ο κ Αχιλλέας Δημητριάδης είναι δικηγόρος

Από τις ευκαιρίες να περάσουμε στις δράσεις Χρειάζεται νομικό σχέδιο Β΄ για να θωρακίσουμε τόσο τις περιουσίες όσο και την επιστροφή των Βαρωσιωτών στην πόλη τους

Τα στίγματα του χρόνου μπορούν και αγγίζουν το φωτογραφικό χαρτί ευτυχώς όμως όχι και τη μνήμη laquoΕίχε μια ελευθερία αλλά και μια τρέλα το Βαρώσι τίποτατο ψεύτικο το προσποιημένο Ήταν χώρος δικός μας πέρα για πέρα και η θάλασσα ήταν μέρος της ζωής μας Ένας κοσμοπολίτικος χώρος αυτούσιος που είχε κέ-φι προοπτική όραμα ελπίδα όχι ξενόφερτος ούτε ξενέρωτος Αυτά μένουν αυτά κανείς δεν μπορεί να τα εξαφανίσει από κανένα Βαρωσιώτηraquo

ltltltltltltlt

Και κάτω από την διοίκη-ση των ΗΕ να ανοίξει τοΒαρώσι θα πρέπει κάποι-ος να αποδείξει στουςΟΗΕδες ότι είναι πράγ-ματι ιδιοκτήτης σήμερα

ltltltltltlt

laquoΔέκα χρόνια έστελνε τις μέλισσές του ο Ονήσι-λος να μας κεντρίσουν ναμας ξυπνήσουν να μαςφέρουν ένα μήνυμαraquo Π Μηχανικός

ltltltltltltlt

Θα μπορούσα να γράφωγια ώρες για το Βαρώσιγια τη Σαλαμίνα για τονήλιο για τη θάλασσα γιατην ευτυχία που νιώθω ότιέζησα όλα αυτά και για τοπόσο μου λείπουν Πού νακαταλάβουν οι κρατούν-τες αυτή την απουσία

Το ύψος των αποζημιώσεων είναι τεράστιας σημασίας όχι μόνο για το Βαρώσι αλλά και για όλα τα κατεχόμενα Με βάση ποιες αξίες θα υπολογιστούν οι ζημιέςγια τα ενοίκια Με τις τιμές των κατεχομένων ή με τις αντίστοιχες τιμές στην ελεύθερη Αμμόχωστο

10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Ρ Ε Υ Ν Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΧΑΡIΔΗΜΟΥ Κ ΤΣΟYΚΑ

Ο ηγέτης ως υπερμεταδότης

Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά Μό-λις είχε τοποθετηθεί το φέ-ρετρο στο κέντρο της εκ-

κλησίας - ξεσκέπαστο όπως συ-νηθίζεται στην πόλη μας Πλήρηςημερών ο νεκρός αγαπημένος θεί-ος έμοιαζε να κοιμάται γαλήνιαΟι στενοί συγγενείς πήραν τις θέ-σεις τους πλάι στη σορό Βλέμματαχαμηλωμένα θλίψη βουβή Το εκ-κλησίασμα είχε ήδη προσέλθει γύ-ρω στα 90 άτομα Πάνω από τουςμισούς φορούσαν μάσκα

Προς το τέλος της νεκρώσιμηςακολουθίας ο ιερέας είπε λίγα λόγιαγια τον μεταστάντα ndash μεστά καισυγκινητικά Αναφέρθηκε στα παι-δικά χρόνια της απόλυτης φτώχειαςστη δεκαετία του lsquo40 στον έντιμοαγώνα του για επιβίωση στην εξαι-ρετική οικογένεια που έκανε στηνκαλοσύνη του αλλά και στον βαθύπόνο που έφερε καρτερικά για πά-νω από είκοσι χρόνια αφότου έχασετη μεγάλη κόρη του από καρκίνοΜε τον ανεπιτήδευτο επικήδειοο ιερέας παρέδιδε ουσιαστικά μα-θήματα ζωής

Πολλές φορές έχω σκεφτεί πόσοτυχερή είναι η ενορία μας να έχειτέτοιο ιερέα Ταπεινός ακούραστοςεναρμονίζει χριστιανικό λόγο καιαγαπητική πράξη Δεν χρηματίζε-ται ζει λιτά βρίσκεται δίπλα στο

πλευρό όσων τον έχουν ανάγκηΔεν είναι τυχαίο που είναι τόσοαγαπητός που γέμισε ξανά η εκ-κλησία που συρρέουν πιστοί καιαπό άλλα μέρη της χώρας να τονσυναντήσουν Δεν μπορώ να απο-φύγω την οπτική γωνία με τηνοποία συνηθίζω να βλέπω τους δη-μόσιους αξιωματούχους στα μάτιαμου είναι το πρότυπο του ηγέτη ndashτου ανθρώπου που κέρδισε τον κα-θολικό σεβασμό τιμώντας την απο-στολή του Η μεγάλη επιρροή τουείναι συμβολική - δεν απορρέειτόσο από το αξίωμά του όσο απόαυτό που ενσαρκώνει

Για να είμαι ειλικρινής από παλιάδιέκρινα κάποιο ζηλωτισμό ως τηνάλλη πλευρά των αρετών του Είχαμια αγωνία τώρα να δω πώς θα χει-ριζόταν τον τελευταίο ασπασμόστο νεκρό και τα συλλυπητήριαστους συγγενείς Τα κρούσματατου κορωνοϊού πληθαίνουν ρα-γδαία γνωρίζουμε ότι θρησκευτικέςτελετές αποτελούν εστίες υπερμε-τάδοσης καλούμαστε όλοι να αλ-λάξουμε προσωρινά τουλάχιστονσυνήθειες Το φρόνιμο σκέφτηκαθα ήταν ο ιερέας να μας καλέσεινα κάνουμε ευλαβικά το σταυρόμας μπροστά στη σορό και στησυνέχεια να συλλυπηθούμε τουςσυγγενείς προφορικά χωρίς ασπα-

σμό Δεν θα ήταν εύκολη μια τέτοιααλλαγή συνήθειας Θα ήταν όμωςαναγκαία Άλλωστε ότι οι περισ-σότεροι φορούσαν μάσκα έδειχνεότι ο κόσμος ανησυχεί

Ο ζηλωτισμός επικράτησε τηςσύνεσης Ο ιερέας ανακοίνωσε απότην Ωραία Πύλη ότι ο ίδιος θα ασπα-σθεί και το νεκρό και τους συγγε-νείς laquoΕσείςraquo είπε στο εκκλησίασμαlaquoνα κάνετε ότι λέει η συνείδησήσας Μπορείτε να τηρήσετε τα μέ-τρα της πολιτείας Εγώ πάντωςδεν φοβάμαι Όποιος πιστεύει δενκινδυνεύει Αν δεν σε σώσει ο Θεόςδεν θα σε σώσει η μάσκαraquo Πλη-σίασε το φέρετρο ασπάστηκε τονεκρό και κατόπιν τους συγγενείςΜπορείτε να μαντέψετε τι ακολού-θησε Ο κόσμος μιμήθηκε τον ιερέαΟ κοινωνικός εαυτός υπερίσχυσετου βιολογικού ενστίκτου της αυ-τοπροστασίας

Η σκηνή είναι πολλαπλώς εν-διαφέρουσα Πρώτον το μήνυμαείναι αντιφατικό Από τη μια laquoτη-ρήστε τα μέτραraquo από την άλλη laquoεί-στε ελεύθεροι να κάνετε ότι θέ-λετεraquo (άρα μπορείτε να μην τα τη-ρήσετε) Η αντιφατικότητα παγι-δεύει η ρητή διστακτική συμβουλήτου ποιμένα για τήρηση των μέ-τρων αποστασιοποίησης περιβάλ-λεται από την ισχυρότερη άρρητη

σωματοποιημένη υπόδειξή του νααποδείξουν οι πιστοί την ισχύ τηςπίστης τους αγνοώντας τα μέτραΗ μη λεκτική ndash σωματική - μεταε-πικοινωνία ακυρώνει το μήνυματης λεκτικής επικοινωνίας

Δεύτερον το μήνυμα είναι σαθρόκαι αθέλητα εγωιστικό Ακόμα κιαν θεωρήσω ότι η πίστη μου με προ-στατεύει πόσο ισχυρή πρέπει ναείναι για να συμβεί αυτό Πώς ξέρωότι δεν αυταπατώμαι Κι αν η πίστημου δεν είναι τόσο βαθιά όσο νομίζωκαι μολυνθώ Κι αν έτσι μολύνωτους άλλους γύρω μου Μπορώ ναπάρω το ρίσκο να βλάψω την υγείαμου ενόσω είμαι υπεύθυνος γιαόλους τους ανθρώπους της ζωήςμου που με έχουν ανάγκη Η ζωή

μου δεν ανήκει μόνο σε μέναmiddot ανήκεικαι στους αγαπημένους μου Μήπωςότι εγώ θεωρώ πίστη δεν είναι παράσυγκεκαλυμμένος εγωισμός

Τρίτον ο ηγέτης δεν παρουσιά-ζει θεωρητικές εναλλακτικές σεόσους τον ακολουθούν αλλά ακρι-βώς επειδή είναι ηγέτης - άρα βρί-σκεται σε περίοπτη θέση με συμ-βολικά ισχυρό λόγο προκαλώνταςμιμητική συμπεριφορά - έχει τηνευθύνη να χαράσσει το πλαίσιο εν-τός του οποίου θα κινηθούν οι άλ-λοι Ο καλός γονιός δεν λέει στοπαιδί laquoέχεις την ελευθερία να λεςή να μη λες ψέματαraquo Έχοντας θέσηευθύνης παιδαγωγεί θέτοντας μεέργα και λόγια τους κανόνες τηςέντιμης ζωής Η ελευθερία δεν είναιισοδύναμη με τη δέσμευση Για ναπαραφράσω τον Βίτγκενστάϊν εναρχή ην η πράξη της δέσμευσηςτου ηγέτη σε κανόνες που ex officioθέτει και έπεται η ελευθερία τωνάλλων να τηρούν τους κανόνες Οηγέτης που το ξεχνά αυτό παρα-βλέπει τη σημαντικότερη λειτουρ-γία του ρόλου του ndash την ευθύνητου να θέτει και να τηρεί κανόνες

Γνωρίζοντας την τεράστια εκτί-μηση που απολαμβάνει ο συγκε-κριμένος ιερέας στην πόλη μαςσκέφτομαι πόσο διαφορετική θαήταν η συμπεριφορά των παρευ-

ρισκόμενων αν έδινε το παράδειγμααποφεύγοντας κάθε ασπασμό καιχειραψία στη διάρκεια της κηδείαςκαι παροτρύνοντας τους πιστούςνα κάνουν κι αυτοί το ίδιο Ακόμηκαλύτερα πόσο καλύτερα θα ήταναν μιμούνταν τον Οικουμενικό Πα-τριάρχη και φορούσε μάσκα στηδιάρκεια της κηδείας Είμαι βέβαιοςότι όλοι θα τον ακολουθούσαν Μιαεντελώς διαφορετική συμπεριφοράθα υιοθετούνταν με τη ρεαλιστικήδυνατότητα να εμπεδωθεί για όσοχρόνο είναι αναγκαία Ο ηγέτης θαλειτουργούσε τότε ως υπερμετα-δότης ndash όχι του κορωνοϊού αλλάτης υπεύθυνης συμπεριφοράς

Χρειαζόμαστε ηγέτες-υπερμε-ταδότες ευθύνης Ανθρώπους μεεπιρροή σε κάθε ηλικιακή ομάδαΟι νουθεσίες των πολιτικών να τη-ρούμε τα μέτρα είναι κενές γιατίσυνήθως οι φορείς τους στερούνταικύρους Μόνο άνθρωποι με συμ-βολική ισχύ ndash influencers κάθε εί-δους -μπορούν να ασκήσουν ου-σιαστική επιρροή

Ο κ Χαρίδημος Τσούκας (wwwhtsou-kascom) είναι καθηγητής Στρατηγικής Δι-οίκησης στην Έδρα Columbia Ship Mana-gement Πανεπιστήμιο Κύπρου και Κο-σμήτορας της Σχολής ΜεταπτυχιακώνΣπουδών

Των ΧAΡΗ ΨAΛΤΗ και ΝΕOΦΥΤΟΥ ΛΟΪΖIΔΗ

Μετά την αποτυχία τους Κρανς Μον-τανά έχουν παρατηρηθεί σημαντικέςζυμώσεις και μετακινήσεις μέσαστην ελληνοκυπριακή κοινωνία καιτον τρόπο που αντιμετωπίζει τηνεπίλυση τους κυπριακού προβλή-ματος Συγκεκριμενα έχει αυξηθείσημαντικά το ποσοστό των Εκ πουβρίσκουν το στατους κβο απαρά-δεκτό (βρίσκεται σήμερα στο 794)και υπήρξε ξεκάθαρη απόρριψη τηςδιχοτομικής λογικής και laquoσχεδίωνΒraquo αφού σήμερα 80 απορρίπτειτα δύο κράτη Αντίθετα έχουν ενι-σχυθεί οι κεντρομόλες δυναμικέςαφού μόνο 24 απορρίπτει την Δι-ζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδίακαι μόνο 11 το ενιαίο κράτος

Ωστόσο εδώ κάποιος θα μπο-ρούσε να αντιτείνει ότι υπάρχει ένασημαντικό ποσοστό στην εκ κοι-νότητα που θέλει πρώτα να δεί τοτελικό περιεχόμενο της ΔΔΟ για ναμπορέσει να τοποθετηθεί ξεκάθαραυπέρ της σε έρευνες και συνεπώςνα έχουμε μια καθαρότερη εικόνατου τι ακριβώς μπορεί να υποστη-ριχθεί σε ένα ενδεχόμενο δημοψή-φισμα ως πακέτο λύσης του κυπρια-κού προβλήματος Όντως οι τυπικέςαπαντήσεις στις καθιερωμένες δη-μοσκοπήσεις δεν παρέχουν λεπτο-μερείς πληροφορίες σχετικά με τιςπροτιμήσεις των πολιτών αναφορικάμε τους διάφορους συμβιβασμούςπου εμπεριέχονται σε πιθανές συμ-φωνίες Για να αντιμετωπίσουμεαυτό το κενό στην πρακτική και βι-βλιογραφία των διαπραγματεύσεωντου Κυπριακού στρέψαμε την προ-σοχή μας μετά την αποτυχία στοΚρανς Μοντανά σε μια νέα εφαρ-μογή της τεχνικής της συνδυασμέ-νης ανάλυσης (conjoint analysis)σεειρηνευτικές διαδικασίες ως μιαμέθοδο που θα επιτρέψει στουςερευνητές διαπραγματευτές και τοκοινό να αποκτήσουν καλύτερη κα-τανόηση των αμοιβαίων υποχωρή-

σεων που θα μπορούσαν να απο-δεχθούν οι πολίτες στο σχεδιασμότης λύσης του κυπριακού προβλή-ματος (βλ Βόρεια Ιρλανδία στοhttpkentucytoolucyaccyhome)

Σε αυτό το άρθρο θα παρουσιά-σουμε τα κύρια αποτελέσματα τηςακαδημαικής αυτής έρευνας πουέγινε και στις δύο κοινότητες τηςΚύπρου από το Νοέμβριο του 2019μέχρι τον Μάρτιο του 2020 με συλ-λογή αντιπροσωπευτικού δείγματος(817 ΕΚ και 804 ΤΚ) από σπίτι σεσπίτι με τη μέθοδο της πολυστα-διακής στρωματοποιημένης τυχαί-ας δειγματοληψίας στη βάση τηςπρωτοβουλίας του Γενικού Γραμ-ματέα Αντόνιο Γκουτέρες και τηςλογικής αμοιβαίων συμβιβασμώνπου πρότεινε στο laquoΠακέτο Γκου-τέρεςraquo μέσω ολοκληρωμένων δια-πραγματεύσεων

Στην έρευνα αυτή εξετάσαμεσυγκεκριμένα επιλογές για τον κα-

ταμερισμό της εξουσίας το πλαίσιοτης ασφάλειας των διατάξεων γιατους εκτοπισμένους των ανθρω-πίνων δικαιωμάτων και των εδα-φικών αναπροσαρμογών που στο-χεύουν στον εντοπισμό αμοιβαίααποδεκτών συμβιβασμών και τηςζώνης πιθανών συμφωνιών κατα-λήγοντας ότι είναι δυνατό να εξευ-ρεθούν πακέτα λύσης που θα υπο-στηριχθούν σε δημοψήφισμα καιαπό τις δύο κοινότητές της Κύπρουμε κύριο στόχο να απαντήσουμε

στο ερώτημα αν το κυπριακό πρό-βλημα είναι επιλύσιμο Αν δηλαδήμπορούν να εντοπιστούν αμοιβαίωςαποδεκτά πακέτα λύσης του κυ-πριακού προβλήματος που θα γί-νουν αποδεκτά στο ενδεχόμενοδημοψηφίσματος και από τις δύοκοινότητες της Κύπρου

Τα κύρια ευρήματα της έρευναςήταν ότι από τις πρόνοιες του πα-κέτου Γκουτέρες οι σημαντικότερεςαπό αυτές που επηρεάζουν σημαν-τικά την υποστήριξη ενός πακέτου

λύσης είναι το εδαφικό το περιου-σιακό και η ασφάλεια εφαρμογήτης λύσης Αντίθετα η εκτελεστικήεξουσία δεν βρέθηκε να επηρεάζεισε σημαντικό βαθμό την απόφασητων συμμετοχόντων σε ενδεχόμενοδημοψήφισμα παρά το γεγονός ότιστο Κρανς Μοντανά είχε αναδειχθείσε κύριο διαπραγματευτικό διακύ-βευμα Επίσης πολύ σημαντικόείναι ότι οι ερωτηθέντες φαίνεταινα ευνοούν ρυθμίσεις με μεγαλύτερηεμπλοκή διεθνών οργανισμών όσον

αφορά την ασφάλεια τις αποζημιώ-σεις και την δικαστική εξουσία

Η προσομοίωση τεσσάρων πα-κέτων λύσης με συγκεκριμένο πε-ριεχόμενο και τα ποσοστά αποδο-χής τους σε ενδεχόμενο δημοψή-φισμα παρουσιάζεται στον Πίνακαπιο κάτω Το κυριότερο έυρημα εί-ναι ότι σε σχέση με το σχέδιο Ανάν(που δεν φαίνεται να γίνεται απο-δεκτό σήμερα από τις δύο κοινό-τητες) υπάρχουν τουλάχιστον δύοάλλες βελτιωμένες επιλογές που

μπορούν να τύχουν της στήριξηςκαι των δύο κοινοτήτων στο ενδε-χόμενο νέου δημοψηφίσματος Απrsquoαυτό συμπεραίνεται ότι το κυπρια-κό πρόβλημα είναι επιλύσιμο

Ο κ Χάρης Ψάλτης είναι αναπλ καθηγη-τής Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Ψυχο-λογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Ο κ Νεόφυτος Λοϊζίδης είναι καθηγητήςστη Διεθνή Ανάλυση Συγκρούσεων στοΠανεπιστήμιο του Κεντ

Είναι το κυπριακό πρόβλημα επιλύσιμο Στοιχεία από πρόσφατη έρευνα στις δύο κοινότητες με μια νέα μεθοδολογία

ltltltltltltlt

Χρειαζόμαστε ηγέτες-υπερμεταδότες ευθύνηςΑνθρώπους με επιρροήσε κάθε ηλικιακή ομάδαΟι νουθεσίες των πολιτικών να τηρούμε τα μέτρα είναι κενές γιατί συνήθως οι φορείς τουςστερούνται κύρους

Εκτελεστική εξουσία

Εδαφικό

Mε την υποστήριξηαπό τουλάχιστον ένα

τέταρτο των βουλευτώναπό κάθε κοινότητα

ΕΚ και ΤΚ συμπρόεδροινα εκλέγονται μέσωδιασταυρούμενης

ψήφου

Oλα τα κόμματα κατά αναλογία των εδρών

τους στη Βουλή

Oλα τα κόμματα κατά αναλογία των εδρών

τους στη Βουλή

Συν τη Μόρφου Συν τη Μόρφου Η Μόρφου και η ΒόρειαΚαρπασία θα γίνουν

ομοσπονδιακές περιοχές

Συν την παλιά ΜόρφουΡιζοκάρπασο Γιαλούσα

Αποζημιώσεις

Εφαρμογήεγγυήσεις

Ανώτατο δικαστήριο

Γενική υποστήριξη

50000 ευρώ (κατά μέσοόρο) και να αυξομειώνεταιμε βάση δίκαιη εκτίμησηεμπειρογνωμόνων των

Ηνωμένων Εθνών για τηναπώλεια

150000 ευρώ (κατά μέσοόρο) και να αυξομειώνεταιμε βάση δίκαιη εκτίμησηεμπειρογνωμόνων των

Ηνωμένων Εθνών για τηναπώλεια

300000 ευρώ (κατά μέσο όρο) συν εγγυημένη

στέγαση οπουδήποτεστην Κύπρο

300000 ευρώ (κατά μέσο όρο) συν εγγυημένη

στέγαση οπουδήποτεστην Κύπρο

ΟΗΕ με τις τρεις πρώηνεγγυήτριες Ελλάδα

Τουρκία και ΗνωμένοΒασίλειο

ΟΗΕ με χώρες της ΕΕόπως η Ιρλανδία η Γαλλία

και η Γερμανία

ΟΗΕ με τρίτες χώρεςόπως η Ιαπωνία η

Αυστραλία και ο Καναδάς

ΟΗΕ με τρίτα μέρη όπως το ΝΑΤΟ

Mε ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ και μειοψηφίαδικαστών που θα

διορίζεται από το ΕΔΑΔ

Mε ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ με εκ

περιτροπής προεδρία

Aπό ειδικό δικαστήριο του ΟΗΕ με έδρα

την Κύπρο

Με ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ με εκ

περιτροπής προεδρία

39 (36-42) 45 (43-49) 59 (55-62) 56 (53-60)

Ελληνοκύπριοι 33 (28-37) 47 (42-51) 65 (61-70) 58 (53-63)

Τουρκοκύπριοι 46 (41-50) 45 (40-50) 53 (48-57) 55 (51-60)

ltltltltltltlt

Aπό τις πρόνοιες του πακέτου Γκουτέρεςοι σημαντικότερες από αυτές που επηρεάζουνσημαντικά την υποστή-ριξη ενός πακέτου λύσηςείναι το εδαφικό το περι-ουσιακό και η ασφάλεια

1ΣΧEΔΙΟ ΑΝAΝ

2ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 1

3ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 2

4ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 3

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 11Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Προκάλεσαν εγκεφαλικά οι 30Η είδηση της περασμένης Δευτέρας ότι 30ΔΗΚΟϊκοί έχουν αποχωρήσει από το κόμματου Κέντρου και προσχωρούν στην Πλατ-φόρμα των πέντε στελεχών που αποχώρη-σαν προσφάτως προκάλεσε απανωτά εγ-κεφαλικά τόσο στον πέμπτο όροφο όσο καιστα παράλια όπου παραθερίζουν ΔΗΚΟϊκάκαι μη εξαιρετέα στελέχη Καθόλου τυχαί-ος ο πανικός τους αν λάβουμε υπόψη πωςο Άγγελος Βότσης σε συνέντευξή τουστην laquoΚraquo διερωτήθηκε πού βρίσκεται μίασειρά επιφανών Κεντρώων όπως οι Κυ-πριανού Αγγελίδης Κολοκασίδης και Κλε-άνθους Χρειάστηκε να διαβάσουν τον κα-τάλογο για να διαπιστώσουν πως οι πλεί-στοι έχουν αποχωρήσει εδώ και καιρό ενώένας εξ αυτών συμπεριλαμβανόταν στοψηφοδέλτιο της Συμμαχίας Πολιτών το2016

bullbullbullbullΠού είναι ο Μάρκος Και τώρα που λέμε για παλαιά επιφανήστελέχη σε πηγαδάκια της Λευκωσίας πολ-λοί ήταν εκείνοι που διερωτήθηκαν ποια εί-ναι η άποψη του πρώην αναπληρωτή προ-έδρου του ΔΗΚΟ Μάρκου Κυπριανού για ταόσα λαμβάνουν χώρα στο κόμμα του Κέν-τρου Κάποιοι λένε πως έχει κλείσει τον κύ-κλο του στην πολιτική και τις όποιες συνα-ναστροφές του στο ΔΗΚΟ άλλοι λένε πωςείναι μια καλή ευκαιρία επανόδου Και ότανλέμε επανόδου ως εν δυνάμει ndashκαι μετριο-παθέστατος- υποψήφιος ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ στιςπροεδρικές εκλογές του 2023

bullbullbullbullΒλέπει Βουλή Αν όμως προβάλλεται ως προεδρικός υπο-ψήφιος ο Μάρκος Κυπριανού ποιο να είναιάραγε το μέλλον του Νικόλα Παπαδόπου-λου Όπως φημολογείται στους κομματι-κούς διαδρόμους στο ΔΗΚΟ έχουν αποδε-χτεί πως δεν παίρνει το κόμμα περαιτέρωαποχή από την εξουσία Γι΄ αυτόν ακριβώςτον λόγο ο ΔΗΚΟϊκός Πρόεδρος είναι έτοι-μος να κλείσει προσωρινά τις όποιες βλέ-ψεις για τις προεδρικές του 23 και προετοι-μάζεται για ένα σενάριο προεδρίας τηςΒουλής Πάντως δεν πρέπει να θεωρείταιδεδομένη η συμπόρευση με το ΑΚΕΛ έλε-γαν στελέχη την περασμένη βδομάδα πουσημειώνουν ότι το κόμμα θα συζητούσεσυμπόρευση με τον ΔΗΣΥ δεδομένου ότι ουποψήφιος δεν θα αποτελεί αυτοαναίρεσήτους Σε αυτό το πλαίσιο αποκλείονταιεξαρχής για το ΔΗΚΟ ως υποψήφιοι οι Νί-κος Αναστασιάδης Αβέρωφ Νεοφύτου και

Νίκος Χριστοδουλίδης Ο καθένας για δια-φορετικούς λόγους

bullbullbullbullΤο θρίλερ της κατάταξηςΟ υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάν-νου μετά την κατάταξη της Ελλάδας στηκατηγορία Β έφαγε πολύ laquoξύλοraquo από τουςαγανακτισμένους των κοινωνικών δικτύωνΚαι τι δεν του έσουρναν περί εξυπηρέτη-σης των ξενοδόχων Τελικά ο Ιωάννου δι-καιώθηκε από την επιδημιολογική εξέλιξητης Ελλάδας Το θέμα είναι τι θα κάνει οΥπουργός αν η έξαρση νέων κρουσμάτωνστην Ελλάδα συνεχισθεί Επί του παρόντοςδεν τίθεται ζήτημα τρίτης κατηγορίας λένεοι πληροφορίες μας ωστόσο αν χρειασθείδεν θα διστάσει να το κάνει Η αλήθεια βε-βαίως είναι πως αυτό που προκάλεσε έκ-πληξη στην Αθήνα δεν ήταν η απόφαση κα-

θεαυτή αλλά η παράλειψη της Λευκωσίαςνα μην ενημερώσει εκ των προτέρων Καιαυτό όπως λέγεται συνδέεται με την κακήχημεία που έχουν ήδη Αναστασιάδης-Μη-τσοτάκης

bullbullbullbullΟι διακοπές των ταγώνΣε καλοκαιρινή νιρβάνα βρίσκεται η κυ-βέρνηση ακολουθώντας πιστά τις επιτα-γές του μήνα Αυγούστου Το σύνολο τωνμελών της κυβέρνησης κινούνται εντόςΚύπρου με πρώτο και καλύτερο τον Πρό-εδρο της Δημοκρατίας να απολαμβάνειτην καλοκαιρινή ανάπαυλα στην προεδρι-κή κατοικία του Τροόδους Από τους λιγό-τερους τυχερούς ο Υπουργός ΕξωτερικώνΝίκος Χριστοδουλίδης ο οποίος συνδυάζειδιακοπές αλλά και το καθήκον ένεκατουρκικών προκλήσεων κινούμενος μετα-

ξύ Λεμεσού γενέτειρα της συζύγου τωνπάτριων παφίτικων εδαφών και Λευκω-σίας όταν οι περιστάσεις το απαιτούν Οαναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωποςΠαναγιώτης Σεντόνας επιλέγει ΠρωταράΕπί των επάλξεων Αυγουστιάτικα βρίσκε-ται ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νου-ρής ο οποίος ευελπιστεί να βρεθεί σε κα-τάσταση διακοπών περί τα τέλη του μήναΤον κυβερνητικό εκπρόσωπο ΚυριάκοΚούσιο οι πληροφορίες τον θέλουν να μηνέχει εγκαταλείψει τη Λευκωσία Υπάρ-χουν και Υπουργοί που προγραμμάτιζανδιακοπές σε ελληνικά νησιά πλην όμωςτους τα χάλασε η μετατόπιση της Ελλάδαςστην κατηγορία Β

bullbullbullbullΨηφίζουν ΚύπροΣτο χώρο των κομμάτων η λογική που επι-

κρατεί αυτό το καλοκαίρι από πλευράς δια-κοπών είναι laquoδαγκωτόraquo Κύπρος Η Πάφοςφαίνεται να είναι ιδιαίτερα αγαπητός προ-ορισμός για τις κομματικές ηγεσίες για κά-ποιους αρχηγούς και λόγω καταγωγής Ογενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυ-πριανού παραδοσιακά τα καλοκαίρια επι-λέγει Αρόδες όπου διατηρεί κατοικία οπρόεδρος του Συναγερμού Αβέρωφ Νεο-φύτου παραδοσιακά πάει Αργάκα ενώ οεκπρόσωπος τύπου του ΔΗΣΥ ΔημήτρηςΔημητρίου αν και Λευκωσιάτης για φέτοςεπιλέγει βουνό και Τρόοδος Ο ΓιώργοςΛιλλήκας θα περάσει τον Αύγουστο στηΛευκωσία επιλέγοντας διακοπές αρχέςΣεπτεμβρίου και αυτός στην Πάφο Τον Νι-κόλα Παπαδόπουλο οι πληροφορίες τονθέλουν να κινείται μεταξύ Πάφου και Πρω-ταρά Ο Γιώργος Περδίκης σταθερός στιςεπιλογές του και φέτος ψηφίζει ΤηλλυρίαΑυτός που κάνει την διαφορά από πλευράςεπιλογών είναι ο πρόεδρος της Βουλής Δη-μήτρης Συλλούρης ο οποίος ήδη βρίσκεταισε διακοπές επιλέγοντας το Αιγαίο και τονησί της Σύρου

Το μετέωρο βήμα της επιστροφής

Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ

Σε νέες περιπέτειες μπαίνει από την επόμενη βδομάδα ο υπουργός Παιδείας Πρόδρομος Προδρόμου δεδομένου ότι η επιστροφή στα θρα-νία βρίσκεται εν πολλοίς σε μία διαδικασία αυτοσχεδιασμού Ο ίδιος θα κληθεί να λύσει τον δισεπίλυτο γρίφο ομαλής μετάβασης στα σχο-λεία με τα ταμπούρλα των αντιδράσεων να έχουν ήδη αρχίσει να κτυπούν

laquoΗμουν εκεί ως καπετάνιος τουπλοίου Ηταν μια ηλιόλουστη μέρακαι ξαφνικά μας χτύπησε μια τορ-πίλη Ηταν τραυματική εμπειρίαπροκάλεσε απόλυτη τρέλα και ξέ-φρενο πανικόraquoΟι πρόσφατες δηλώσεις τουΜπράιαν Τσέσκι ιδρυτή και διευ-θύνοντος συμβούλου του τιτάνατων βραχυπρόθεσμων μισθώσεωνAirbnb για τον αντίκτυπο της παν-δημίας στην εταιρεία του σε πρώ-τη ανάγνωση φαίνεται πως προ-σεγγίζουν το μελό Αρκεί να ανα-λογιστεί κανείς πως εν αναμονήτου δεύτερου παγκόσμιου κύματοςτης COVID-19 η εταιρεία έχει ήδηυποστεί πλήγμα ύψους ενός δισε-κατομμυρίου δολαρίων για να αν-τιληφθεί πως αντιστοιχούν σε μιαρεαλιστική εκτίμηση Η αρχή τουέτους βρήκε τον φιλόδοξο επιχει-ρηματία να αναμένει την είσοδοτης Airbnb στις χρηματιστηριακέςαγορές με την αστρονομική αποτί-μηση των 30 δισεκατομμυρίων δο-λαρίων Σήμερα η αποτίμηση τηςεταιρείας του έχει μειωθεί στοήμισυ οι εργαζόμενοι έχουν συρ-ρικνωθεί κατά 25 και ο Τσέσκιέχει βρεθεί να συζεί με τη μητέρατου για πρώτη φορά εδώ και σχε-δόν 20 χρόνιαΛίγοι τομείς χτυπήθηκαν από τηνπανδημία όσο ο τουρισμός και η οι-κονομία του διαμοιρασμού και κα-θώς το Airbnb βρίσκεται στο ση-μείο τομής και των δύο το πλήγμαήταν άμεσο και γιγάντιο Τον Μάρ-τιο οι βραχυπρόθεσμες κρατήσειςενοικίασης στην Ευρώπη μειώθη-καν κατακόρυφα κατά 80 ενώ ταέσοδα της πλατφόρμας από δημο-φιλείς αμερικανικούς αστικούςπροορισμούς όπως η Νέα Υόρκητο Σαν Φρανσίσκο και το Σιάτλ συρ-ρικνώθηκαν κατά 50 Μέχρι τον

Απρίλιο η αποτίμηση της εταιρεί-ας είχε κατρακυλήσει στα 18 δισε-κατομμύρια δολάρια ενώ ο Μάιοςβρήκε τον διευθύνοντα σύμβουλότης να ανακοινώνει την απόλυση2000 εργαζομένωνΓνωστός για το πνεύμα αισιοδοξίαςπου τον χαρακτηρίζει έπειτα απότο πρώτο πλήγμα ο Τσέσκι έκανελόγο για ανάκαμψη και καλύτερεςμέρες για την Airbnb εν αναμονήτης έλευσης του καλοκαιριού καιτης τουριστικής σεζόν Η ελπίδατου ωστόσο αποδείχθηκε κάτι πα-ραπάνω από απατηλή Το τέλος τουΙουλίου έφερε στη δημοσιότητατους εφιαλτικούς αριθμούς εσό-

δων του δεύτερου τριμήνου του2020 και τα πράγματα ήταν ακόμηπιο αποκαρδιωτικά η εταιρείαβραχυπρόθεσμων μειώσεων πα-ρουσίασε μείωση των εσόδων τηςτάξεως του 67 κερδίζοντας μό-λις 335 εκατ δολάρια Αναφορικάμε τα κέρδη του πρώτου τριμήνουποτ ανήλθαν σε 850 εκατομμύριαενώ κατά τη διάρκεια της περυσι-νής θερινής σεζόν η Airbnb πέτυ-χε κέρδη που ξεπερνούσαν το 1 δι-σεκατομμύριοΤο καράβι του Τσέσκι αντιμετώπισεήδη τρικυμίες που το κυρίευσανκαι παρότι η εταιρεία αναμένεταινα υποβάλει αρχική δημόσια πρό-

ταση για είσοδο στις χρηματιστη-ριακές αγορές τον Αύγουστο ημελλοντική του ρότα παραμένειάγνωστη Εξίσου άγνωστο παραμέ-νει και το μέλλον του laquoπληρώμα-τόςraquo του το οποίο πέρα από τουςεργαζομένους της Airbnb απαρτί-ζεται και από τους ιδιοκτήτες των 7εκατ ακινήτων που προσφέρουντα καταλύματα τους για βραχυπρό-θεσμη μίσθωση μέσω της πλατ-φόρμας Αλλωστε η σχέση μεταξύτων οικοδεσποτών και της πλατ-φόρμας ndashη ραχοκοκαλιά της φιλο-σοφίας της οικονομίας του διαμοι-ρασμούndash ίσως έχει πλέον πληγείανεπανόρθωτα

Για να βοηθήσει τους οικοδεσπό-τες να αντιμετωπίσουν το πλήγματης πανδημίας η Airbnb αποφάσι-σε να προσφέρει 17 εκατομμύριαδολάρια σε επιχορηγήσεις Ωστό-σο τα κριτήρια του προγράμματοςαπέκλεισαν τους περισσότερουςlaquoεπαγγελματίες οικοδεσπότεςraquoκαθότι μονάχα οι χρήστες με δύο ήλιγότερες καταχωρίσεις δικαιούν-ταν να υποβάλουν αίτηση Η από-φαση της εταιρείας να επιτρέψειστους ταξιδιώτες να ακυρώσουντις κρατήσεις τους δωρεάν ενίσχυ-σε περαιτέρω τη δυσπιστία των οι-κοδεσποτών ενώ μήνες έπειτααπό την έναρξη της πανδημίας

πολλοί ιδιοκτήτες εξακολουθούννα παραπονιούνται για ελλείψειςπληρωμών Η πρόσφατη δε καμπά-νια της Airbnb κατά την οποία εν-θαρρύνει τους ταξιδιώτες να κά-νουν εθελοντικές δωρεές σε οικο-δεσπότες για να τους στηρίξουνπροκάλεσε πλέον την οργή τόσοτων χρηστών όσο και των ταξιδιω-τών καθώς και χιλιάδες καυστικάσχόλια στα μέσα κοινωνικής δι-κτύωσηςΟσο δελεαστικό και αν είναι να προ-βλέψει κανείς την κατάρρευση τουκολοσσού των βραχυπρόθεσμων μι-σθώσεων είναι αρκετά νωρίς γιατέτοιες εικασίες ειδικά προτούολοκληρωθεί η αρχική δημόσιαπρόταση της εταιρείας Αλλωστε οιαναλυτές προβλέπουν πως ο απόη-χος της πανδημίας ndashταυτόχρονα μετην αύξηση της ανεργίας και τις ορι-ζόντιες οικονομικές απώλειεςndash πι-θανόν να ωθήσει δεκάδες χιλιάδεςανθρώπους στην αναζήτηση επι-πλέον εισοδήματος μέσω εναλλα-κτικών πηγών όπως οι βραχυπρόθε-σμες μισθώσειςΗ πανδημία ωστόσο φαίνεται πωςφέρνει στην επιφάνεια το σκληρόπρόσωπο της σύγχρονης οικονο-μίας του διαμοιρασμού Ως τεχνο-λογικός τιτάνας η Airbnb εξακο-λουθεί να διαθέτει αποθέματα με-τρητών και τη στήριξη αρκετώνεπενδυτών και μάλλον θα επιβιώ-σει τη φετινή χρονιά Η ραχοκοκα-λιά της από την άλλη ndashοι εκατοντά-δες χιλιάδες οικοδεσπότες πουσυμμετέχουν στην πλατφόρμαndashίσως πρέπει να αναζητήσουν νέ-ους τρόπους για να αποπληρώ-σουν τα ενοίκια και τα στεγαστικάτους δάνεια

Η πτώση του κολοσσού των μισθώσεων AirbnbΤου ΝΙΚΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

bull O κ Στέφανος Κασιμάτηςαπουσιάζει σε άδεια

Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ ndash ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ

laquoΘύματαraquo του Oruc Reis οι Υπουρ-γοί Εξωτερικών Ελλάδας και Κύ-πρου Οι τουρκικοί τσαμπουκάδεςτους χάλασαν τις καλοκαιρινές δια-κοπές Ειδικά ο Νίκος Δένδιας έχειγίνει λάστιχο με μια βαλίτσα στο έναχέρι και στο άλλο το ακουστικό τη-λεφώνου Πρόταση μετά το πέραςτης κρίσης να πάνε διακοπές στο Κα-στελόριζο και να βγάλουν και selfie

ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

12 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Τα πολιτικά κόμματα της κεντροδεξιάς κυριάρ-χησαν στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή τις τε-λευταίες δεκαετίες Αντιμετωπίζουν όμως σήμερατη σοβαρότερη τους ίσως πρόκληση η οποίαπροέρχεται από δυνάμεις του λαϊκισμού καιτου ακραίου εθνικισμού

Σε μεγάλα και μικρά κράτη της ΕΕ η κεντροδεξιά ήταναυτή που κυβέρνησε για μεγάλο χρονικό διάστημα σε εναλλαγήσυνήθως με τη σοσιαλδημοκρατία και συνέβαλε καθοριστικάστηδιεύρυνση των ατομικών ελευθεριών στον προσδιορισμότου σύγχρονου ρόλου του κράτους και στη διαμόρφωση τηςσύγχρονης οικονομικής αρχιτεκτονικής Υπήρξε ο βασικόςπυλώνας για την εδραίωση της φιλελεύθερης δημοκρατίας

Η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά ήταν ξεκάθαρα ταγμένη υπέρτης ελεύθερης οικονομίας και των ανοικτών αγορών Την ίδιαώρα πρότασσε εξίσου έντονα την ανάγκη της κοινωνικής συ-νοχής και της εθνικής ασφάλειας Για την κεντροδεξιά ηελεύθερη αγορά και το ισχυρό κράτος υπήρξαν στόχοι πα-ράλληλοι Η κεντροδεξιά είχε πάντοτε εθνικό προσανατολισμόαλλά υπήρξε ταυτόχρονα η κινητήριος δύναμη πίσω από τηνοικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ο Ρομπέρ Σουμάν οΖαν Μονέ ο Κόνραντ Αντενάουερ ο Ζισκάρ Ντrsquo Εστέν οΚωνσταντίνος Καραμανλής ο Χέλμουτ Κολ ο Γλαύκος Κληρίδηςυπήρξαν όλοι ηγέτες της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάςΠάνω σεαυτές τις βάσεις κτίστηκε η εκλογική επιτυχία αυτών τωνανοικτών πολυσυλλεκτικών και πολυφωνικών κομμάτων

Την τελευταία δεκαετία όμως τα κεντροδεξιά κόμματααντιμετωπίζουν έντονες πιέσεις όχι τόσο από την παραδοσιακήαριστερά ή από τη σοσιαλδημοκρατία αλλά από νεοφανείςλαϊκίστικες και εθνικιστικές δυνάμεις Το υπόβαθρο για τηνάνοδο αυτών των δυνάμεων προσφέρθηκε από τη διεθνή οι-κονομική κρίση Κάτω από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκεςπου είχαν διαμορφωθεί ήταν συνήθως στα κόμματα της κεν-τροδεξιάς που στράφηκαν οι ψηφοφόροι Αυτά ανέλαβαν τοβάρος της προσπάθειας για την ανάκαμψη των οικονομιώνΌμως η διάρκεια και το βάθος των οικονομικών δυσχερειώνάφησαν πληγές και έδωσαν την ευκαιρία σε αυτές τις ανο-μοιογενείς δυνάμεις να αναδειχθούν όχι τόσο ως εναλλακτικήπρόταση εξουσίας αλλά ως επιλογή διαμαρτυρίας Εξάλλουαυτά τα κόμματα το AfD στη Γερμανία η Λεπέν στη Γαλλίατο Κίνημα Πέντε Αστέρων στην Ιταλία και άλλα ποτέ δεν πα-ρουσίασαν ολοκληρωμένη και συγκροτημένη πολιτική πρότασηαλλά ένα μείγμα εύηχων και απλοϊκών συνθημάτων Επιπρό-σθετο έρεισμα βρίσκουν αυτές οι δυνάμεις λόγω της έξαρσηςτων μεταναστευτικών ροών

Η απουσία αξιόπιστης πολιτικής πρότασης δε σημαίνειβέβαια ότι δεν μπορούν αυτές οι δυνάμεις να βρεθούν στηνεξουσία η να επηρεάσουν καθοριστικά την πορεία μια χώραςΚαταδεικνύει όμως τους κινδύνους και τα αδιέξοδα που μπορείνα προκύψουν εάν η πρόκληση του λαϊκισμού και του εθνικισμούδεν αντιμετωπιστεί

Το Brexitαποτελεί ηχηρή προειδοποίηση Το αποκορύφωμαόμως υπήρξε η ανάδειξη του Ντόναλτ Τράμπ στην ηγεσίατων Ηνωμένων Πολιτειών Να σημειωθεί ότι ο Τραμπ δεν αν-τιπαρατάχθηκε με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα Το άλωσε εκτων έσω Αντί του ελευθέρου εμπορίου που αποτελούσεσημαία των Ρεπουμπλικάνων ο Τραμπ προωθεί τον προστα-τευτισμό Αντί της ισχυρής εμπλοκής στις διεθνείς υποθέσειςκαι της συνεργασίας με τους συμμάχους προωθεί τον απο-μονωτισμό Αντί να παρουσιάζεται ως πρόεδρος όλων τωνΑμερικανών λειτουργεί με τρόπο έντονα διχαστικό

Για την ώρα η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά δείχνει να έχει αν-τιστάσεις Αλλά δεν πρέπει καθόλου να υποτιμήσει την πρό-κληση του ανεύθυνου λαϊκισμού και του ακραίου εθνικισμούΠρέπει αντιθέτως να χαράξει στρατηγική για μια δυναμικήπολιτική αντεπίθεση Χωρίς να αφήνει ακάλυπτο έδαφος πουθα αξιοποιούν οι λαϊκιστές και οι εθνικιστές ούτε όμως μετρόπο θα απωθεί τους μετριοπαθείς Με ξεκάθαρη τοποθέτησηστα θέματα της ασφάλειας της προστασίας των συνόρων καιτης μετανάστευσης Με ένα νέο αφήγημα για την ευρωπαϊκήολοκλήρωση Χωρίς καθόλου να διαγράφεται η εθνική ταυ-τότητα Με προτάσεις και σχέδιο για την ανάπτυξη τιςευκαιρίες και την κοινωνική συνοχή Με καθαρή θέση υπέρτης ελεύθερης αγοράς και του ισχυρού κράτους Σε αυτή τηνπροσπάθεια ο Δημοκρατικός Συναγερμός θα είναι συμμέτοχοςκαι πρωταγωνιστής

Tου ΧΑΡΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΔιαβάζω όλα τα αφιερώματα για τον ΝτίνοΧριστιανόπουλο Διαβάζω ξανά τους στίχουςτου Και σκέφτομαι πόσο φτωχαίνουμεόταν άνθρωποι όπως τον σπουδαίο αυτόΈλληνα ποιητή φεύγουν για πάντα Καιη φτώχια δεν αφορά στο λογοτεχνικό τους

έργο Αυτό παραμένει εκεί να βουτήξεις μέσα του γιανα το ανακαλύψεις Η φτώχια εδώ λογαριάζεται αλλιώςΌταν συνειδητοποιείς πως λιγοστεύουν εκείνα τα πνευ-ματικά μυαλά τα οποία είναι διατεθειμένα να τα βάλουνμε ldquoθεούς και δαίμονεςrdquo προκειμένου να υπερασπιστούνυψηλές αξίες Πληρώνοντας μάλιστα το τίμημα να χα-ρακτηριστούν γραφικοί ή εμμονικοί από όλους όσοι δεντόλμησαν ποτέ να περπατήσουν έξω από τις γραμμέςτης συμβατικότητας για να υπερασπιστούν μια ζωή υψη-λών αξιών Και δυστυχώς με την απουσία αυτών τωνσπουδαίων μυαλών των αντισυμβατικών και των ασυμ-βίβαστων παραμένουμε ανυποψίαστοι για την ουσίατης ζωής Και θλιβερά προσκολλημένοι στην παραπλα-νημένη εκδοχή που ζούμε και την οποία η κυριαρχίατης μετριότητας μας υπαγορεύει να την πιστεύουμε ωςτην μόνη μας ldquoπραγματικότηταrdquo Ο θάνατος του ΝτίνουΧριστιανόπουλου με φέρνει λοιπόν ενώπιον αυτής τηςδιαπίστωσης Πως στερούμαστε τέτοιων πνευματικώνμυαλών τα οποία να είναι διατεθειμένα να αφήσουν τιςldquoπληγέςrdquo τους ανοιχτές προκειμένου να μας υποψιάσουνγια την άλλη εκδοχή ζωής Έτοιμοι να σηκώσουν τοβάρος αυτής της θυσίας μέσα από την βαθιά μοναξιάπου συνεπάγεται μια πραγματική ελευθερία του πνεύματοςΚαι όταν οι διανοούμενοι του μεγέθους του Ντίνου Χρι-στιανόπουλου αυτοί δηλαδή που έχουν παιδευτεί με ταβιώματα που αντιστοιχούν σε κάθε έννοια που αποτυπώνειη κάθε λέξη έχουν δημιουργικές εμμονές τότε αυτόδεν είναι για να το μέμφεται κανείς Αντιθέτως πρέπεινα το αισθάνεται σαν δώρο γιατί είναι χάρη στις δημι-ουργικές εμμονές των ελεύθερων πνευματικών μυαλώνπου μας δίνεται μια ευκαιρία να υποψιαστούμε πωςυπάρχει κάτι σαφώς πιο μεγάλο και σαφώς πιο ουσιαστικόαπό την μέτρια ευτυχία στην οποία μάθαμε να επενδύουμεΓιατί όπως έλεγε και ο Ντοστογιέφσκι ldquoείναι προτιμότεροςο υψηλός πόνος από την όποια μέτρια ευτυχίαrdquo και αναυτά τα σπουδαία μυαλά δεν επέλεγαν τον υψηλό πόνοδεν θα είχαμε καμμία πιθανότητα να λογαριαστούμε μεαλήθειες και αξίες Και είναι τόσο θλιβερό να περιορίζεικανείς την κρίση του στο κατά πόσο οι δημιουργικέςεμμονές αυτών των πνευματικών μυαλών τον βρίσκουνσύμφωνο ή όχι στο περιεχόμενό τους γιατί η ουσία δενβρίσκεται εκεί Η ουσία είναι να υπάρχουν αυτές οι ldquoδη-μιουργικές εμμονέςrdquo προκειμένου να ταρακουνιούνταιτα νερά της εφησυχασμένης μετριότητας και να προ-καλούνται ομόκεντροι κύκλοι κυμάτων στην φαινομενικήνηνεμία της βολεμένης μας σκέψης

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ήθελε να είναι ελεύθεροςκαι υπήρξε πάντοτε έτοιμος να πληρώσει το τίμημααυτής της ελευθερίας Πόσοι εκεί έξω από τους λεγόμενουςπνευματικούς μας ανθρώπους είναι έτοιμοι να πληρώσουναυτό το τίμημα Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ομολόγησεπως ακόμα κι αν γινόταν γραφικός για κείνον ήταν εξόχωςπιο σημαντικό να παραμείνει συνεπής σrsquo αυτά πουπίστευε Και όταν ήρθε η ώρα να συνταξιοδοτηθεί απέρ-ριψε με σθένος την περίφημη ldquoλογοτεχνική σύνταξηrdquoκάτι που θα του πρόσφερε μεγάλη βοήθεια εφόσον ταέσοδά του ήταν πενιχρά Προτίμησε όμως να πεθάνειφτωχός διότι η αποδοχή μιας τέτοιας σύνταξης ερχότανσε αντίθεση με την αρχή του για ουδεμία σχέση με τοκράτος Και όταν το 2012 του απονεμήθηκε το κρατικόβραβείο γραμμάτων για το σύνολο του έργου του δεν τοδέχτηκε δηλώνοντας πως ldquoτο ότι απέρριψε το βραβείοήταν για κείνον μια πράξη ζωήςrdquo Μήπως λοιπόν είναισαφώς πιο εποικοδομητικό αντί να ποστάρουμε τουςστίχους του για να δείξουμε πως είμαστε γνώστες τουέργου του ή αντί να μοιραζόμαστε τις συνεντεύξεις τουνα αρχίσουμε να διερωτόμαστε ποιοι από τους πνευμα-τικούς ανθρώπους μας είναι διατεθειμένοι να πληρώσουνένα τίμημα ώστε να υπερασπιστούν την ελευθερία τουπνεύματος Και ποιοι παρότι πνευματικοί άνθρωποι επι-λέγουν τελικά να γίνονται υπόδουλοι προκειμένου ναεξασφαλίσουν τις όποιες δικές τους ldquoελευθερίεςrdquo

Σκέψειςαποχαιρετισμού

Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ

elenixenou11gmailcom

Έξυπνος νέος με πολλές σπου-δές και όχι και τόσο ευκατα-φρόνητο οικογενειακό πορ-τοφόλι θέλησε να πραγμα-τοποιήσει ένα νεανικό τουόνειρο Να ανοίξει μια καφε-

τέρια Μοντέρνα και ολίγον εναλλακτικήΓια το κέφι του για τους φίλους του για τιςαγωνίες και τις κρυφές του επιθυμίες Ο νε-αρός μαζί με τους φίλους του βρήκαν έναωραίο μαγαζάκι ιδανικό για τα γούστα τουςστην παλιά Λευκωσία Ενημέρωσαν και τονχουβαρντά μπαμπά ο οποίος θα τσόνταρεμε μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ για τοκέφι του γιου του Ο πολύπειρος μπαμπάςπριν διαθέσει τις οικονομίες μιας ζωής πρινυπογράψει την επιταγή συνέστησε στηννεανική παρέα να φωνάξουν ένα ειδικόαπό την Ελλάδα για να τους συμβουλεύσειγια τον χώρο Οι νεαροί ευχαρίστως πλή-ρωσαν μερικές χιλιάδες ευρώ και έφεραντον ειδικό Προς έκπληξή τους πήραν αρ-νητική γνωμάτευση Ο ειδικός σε πολυσέλιδηέκθεση έγραψε πρώτα και κύρια ότι ο προ-

σανατολισμός του μαγαζιού δεν ήταν κα-τάλληλος ότι οι χώροι εντός του μαγαζιούδεν μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγ-κες για καφετέρια ότι δεν υπήρχε κοντάχώρος στάθμευσης ότι η επένδυση δεν θαμπορούσε να αποσβεστεί και ότι το εγχείρημαθα οδηγούσε σε χρεοκοπία Υιοθέτησαν τιςυποδείξεις και ματαίωσαν το εγχείρημα Τομαγαζάκι ήταν όμως laquoμούρλιαraquo και κάποιοςάλλος έξυπνος πλήρωσε το αδρό ενοίκιοκαι έκανε την μεγάλη επένδυση Όμως τααποτέλεσμα ήταν τραγικά αφού σε μερικούςμήνες χρεοκόπησε η επιχείρηση

Ο προσανατολισμός και οι χώροι μιαςεπιχείρησης δεν είναι κάτι το ασήμαντοακόμη και στην εποχή των κλιματιστικώνκαι των έξυπνων επινοήσεων ότι και ανονειρεύονται οι μεγάλοι μηχανικοί και σχε-διάζουν σπουδαίοι αρχιτέκτονες Στην Λευ-κωσία οι ταγοί της πρωτεύουσας εδώ καιδεκαετίες φαίνεται ότι ζήλεψαν την δόξατου Προκρούστη ξεχνώντας την γεωγραφικήθέση του νησιού Οι μεν laquoτραβούνraquo τηνπόλη κτίζουν και χαλούν για να την μετα-

τρέψουν σε βορειο-ευρωπαϊκή πρωτεύουσαΟι δε laquoκουντούνraquo την πόλη χαλούν και κτί-ζουν για να την μετατρέψουν σε αφρικανικήμεγαλούπολη Στο όνομα των εγκαινίων καιτης εφήμερης δόξας φαίνεται ότι ξεχνούνότι η φύση είναι πάνω από τις ανθρώπινεςαδυναμίες και φιλοδοξίες

Το γεναικοπάζαρο της Χώρας (της Λευ-κωσίας) ήταν ο χώρος όπου εμπορεύοντανοι γυναίκες την πραμάτεια τους και λειτουρ-γούσε κοντά στην Εκκλησία της Παναγίαςτης Φανερωμένης Σε παλιές φωτογραφίεςβλέπει κανείς μια όμορφη και κομψή μάλλονξύλινη κατασκευή ένα είδος πέργολας καιαπό κάτω γυναίκες να διαλαλούν τα γεν-νήματά τους Ανάλογης αρχιτεκτονικήςπροσέγγισης είναι το Παντοπωλείο τουΑγίου Αντωνίου Στην κατεχόμενη Λευκωσίαακόμη λειτουργεί το παντοπωλείο δίπλααπό την Εκκλησία της Αγίας Σοφίας Παρό-μοια κτίσματα οικοδομήθηκαν και σε άλλεςπόλεις της Κύπρου Σε όλες τις χώρες τηςΜεσογείου οι κατασκευές αυτές ονομά-ζονταν laquoσκεπαστές αγορέςraquo και συνήθως

παρέπεμπαν σε θόλους εκκλησιών πάνταγια κλιματικούς λόγους

Στην Κύπρο οι πολυσπουδαγμένοι αρ-χιτέκτονες του δεύτερου ήμισυ του 20ουαιώνα μέχρι και σήμερα βάλθηκαν να ανα-τρέψουν σοφούς κανόνες αιώνων ανατρέ-ποντας και την ισορροπία των ανθρώπωνΠαράδειγμα το οποίο μάλλον θα μείνει στηνιστορία αποτελεί η laquoχρυσήraquo Πλατεία Ελευ-θερίας Ακόμη δεν την είδαμε και όμως οήλιος ήδη καταστρέφει τα μοντέρνα παγ-κάκια και laquoκαίειraquo και τον περιβάλλονταχώρο Να δούμε αν το κατασκεύασμα θααντέξει και την πίεση των ανθρώπων Στηνείσοδο της Λευκωσίας κτίστηκε το καύχηματης πάλαι ποτέ Λαϊκής Τράπεζας από μέ-ταλλο και γυαλί στην ευρύτερη Λευκωσίακτίστηκαν δεκάδες ψηλά κτίρια από μπετόνκαι γυαλί τα οποία προκαλούν όχι μόνο μετον ήχο των τεράστιων κλιματιστικών αλλάκαι με τις αντανακλάσεις του ήλιου Τελευταίοεπίτευγμα η ακριβή οδός Στασικράτους καιη υπό κατασκευή λεωφόρος Μακαρίου κα-θώς και άλλοι δρόμοι οι οποίοι θυμίζουν

κυριολεκτικά δρόμους χωρών της βόρειαςΕυρώπης Για τις νύκτες οι δρόμοι θα είναιμια χαρά αλλά για τις καυτές καλοκαιρινέςμέρες και τις βροχερές χειμωνιάτικες μέρεςμάλλον θα είναι πολύ δύσκολο να επανέλ-θουν οι πελάτες στα ακριβά καταστήματα

Οι μόνοι οι οποίοι φαίνεται ότι αντιλή-φθησαν το laquoμεγάλο μυστικόraquo είναι οι ιδιο-κτήτες των πολυκαταστημάτων των Mallοι οποίοι ακολουθώντας το παράδειγμα αι-ώνων προσφέρουν τον θεσμό της σκεπαστήςαγοράς σε μοντέρνα έκδοση Σκεπασμένοςχώρος στάθμευσης κλιματισμός στο κτίριοκαι κυρίως όλες οι ανάγκες για διασκέδασημαζεμένες σε ένα χώρο Αν οι ταγοί της Λευ-κωσίας δεν σκεφτούν έξυπνους τρόπουςγια να προσφέρουν σκιά και δροσιά τότεμάλλον δύσκολα θα ανακάμψει το κέντροτης πρωτεύουσας Εκτός και αν έγνοια είναιμόνο οι νύκτες και όχι οι μέρες Μόνο πουτα καμώματα της νύκτας τα βλέπει η μέρακαι γελά

Το μυστικό στις σκεπαστές αγορές Tου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ

Ισραηλινό drone χτύπησε σχολείο των Ηνωμένων Εθνών στη Γάζα

Ο Αύγουστος του 2012 ήταν μίαδύσκολη περίοδος για την κυ-πριακή οικονομία και για την τότεκυβέρνηση Ο Δημήτρης Χριστό-φιας έψαχνε οικονομικό σωσίβιογια να laquoανασάνουμε και να απο-

φύγουμε τον ασφυκτικό εναγκαλισμό από τουςΕυρωπαίουςraquo όπως εξηγούσε στον ΒλαντίμιρΠούτιν όταν του ζητούσε δανεισμό ύψους 7δισ ευρώ Όπως αποκάλυπτε αργότερα τουείπε laquoδώστε μας αυτό το δάνειο κι εγώ σουεγγυώμαι ότι τα επόμενα 50 χρόνια οι Κύπριοιθα ευλογούν την Ρωσία όποιος κι αν είναιΠρόεδρος της Δημοκρατίαςraquo

Η ρωσική βοήθεια δεν ήρθε παρά τα πα-νηγύρια με τις μπαλαλάικες κατά την επίσκεψηΜεντβέτεφ και παρά την πεποίθηση του Δη-μήτρη Χριστόφια ότι ο σύντροφος Πούτιν ανη-συχούσε για τις κοινωνικές κατακτήσεις τουΑΚΕΛ που κινδύνευαν Κάπως έτσι laquoεναγκα-λιστήκαμεraquo αναγκαστικώς με τους Ευρωπαίουςκαι αρχίσαμε διαπραγματεύσεις με την Τρόικα

Όμως η ισχυρή πεποίθηση πως η Ρωσίαείναι εκεί για να μας βοηθήσει δεν αποτελούσειδεοληψία της κυβέρνησης Χριστόφια πουέληξε με τη θητεία του Ολόκληρο το πολιτικόσύστημα ήταν βέβαιο πως η ρωσική βοήθειαθα ερχόταν Ο Νίκος Αναστασιάδης κατά τονπροεκλογικό του διαβεβαίωνε πως είχε εναλ-λακτικό σχέδιο δανεισμού από τρίτη χώραφωτογραφίζοντας τη Ρωσία ενώ η Βουλή σύμ-φωνα με αποκαλύψεις του πρώην προέδρουτου ΔΗΚΟ Μάριου Καρογιάν καταψήφισε τηνπρώτη απόφαση του Eurogroup laquoγια να μηνδιακινδυνεύσει τις σχέσεις Κύπρου-ΡωσίαςraquoΜετά το laquoόχιraquo της Βουλής ο τότε υπουργόςΟικονομικών Μιχάλης Σαρρής έσπευσε στηΜόσχα για διαπραγματεύσεις ενώ ο γγ τουΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού πρότεινε τη μετάβασησύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας στη Μόσχα

Όσα ακολούθησαν του κουρέματος αποτε-λούν ιστορίες για να θυμόμαστε Και σίγουρατο ότι οι Ρώσοι δεν αποτέλεσαν τον από μηχανήςΘεό της οικονομικής μας διάσωσης άνοιξε τησυζήτηση για άλλες συμμαχίες Ο Νίκος Ανα-στασιάδης είδε πως ένας νέος σύμμαχος παίρνεισάρκα και οστά όταν κατά την επίσκεψη Μπάιν-τεν στην Κύπρο ο τελευταίος δήλωνε πωςεπειδή laquoο Τζο Μπάιντεν είναι εδώraquo είναι κα-τάλληλη στιγμή για ειρήνη στην Κύπρο

Όμως για την προσκόλληση προς τις ΗΠΑσυντέλεσαν κυρίως τα χαστούκια που δέχτηκεη Κύπρος όταν το άρωμα της Κύπρου εντοπί-στηκε στην υπόθεση Paul Manafort καθότιοι ΗΠΑ ξεσκόνιζαν Ρώσους ολιγάρχες όπως

οι Viktor Vekselberg και Oleg Deripaska πουέχουν σχέσεις με την Κύπρο και ζήτησαν απότην Κύπρο να πάρει ξεκάθαρη θέση

Η τροχιοδεικτική βολή του Προέδρου τουΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου λίγο αργότερα ότι ηεπιλογή της Κύπρου είναι η Δύση η εφαρμογήτου νόμου ndashκόκκινο πανί για τη Ρωσία- Ρούμ-πιο-Μενέντεζ και οι δηλώσεις του εκπροσώπουτύπου του ΔΗΣΥ Δημήτρη Δημητρίου ότι τοΡούμπιο - Μενέντεζ είναι μια πράξη με τηνοποία ενισχύεται η στρατηγική σχέση ΗΠΑ-Κύπρου κατέδειξαν πως η Κύπρος έκανε τηνεπιλογή της

Ένας νέος στρατηγικός εταίρος καθότι ουπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο παρα-βρέθηκε στην τριμερή με το Ισραήλ φωτο-γραφήθηκε και έκανε τον Πρόεδρο της Δημο-κρατίας να θριαμβολογεί πως αυτή η παρουσίαΠομπέο ndashασχέτως αν έγινε για να ενισχύσειπροεκλογικά τον Νετανιάχου- είναι ιστορικήκαι αποτελεί απόδειξη ότι η Κύπρος αποτελείαξιόπιστο εταίρο των ΗΠΑ

Όταν όμως οι τουρκικές γεωτρήσεις στηνκυπριακή ΑΟΖ επαναλαμβάνονταν όταν τοαβύθιστο αεροπλανοφόρο που ονομαζότανΚύπρος έβλεπε τις εταιρείες να αποχωρούνυποστηρίζοντας πως δεν θα προχωρήσουν σεγεώτρηση στην παρουσία πολεμικών πλοίωνο αξιόπιστος εταίρος ψέλλιζε κάτι περί αμφι-λεγόμενων περιοχών Ακόμα και η Ελλάδα είδεαρχικά πως η Τουρκία έσκαβε λάσπες αρνείτοευγενικά να στείλει πλοίο στην περιοχή καισήμερα ξεκαθαρίζει πως άλλο το Oruc Reisστην ελληνική ΑΟΖ και άλλο το Μπαρμπαρόζστην κυπριακή ΑΟΖ

Σήμερα η Γαλλία είναι η μόνη χώρα πουστέκεται σθεναρά απέναντι στις τουρκικέςπροκλήσεις Ο εφησυχασμός όμως ότι κάποιοςτρίτος θα σώσει την παρτίδα την υστάτη απο-τελεί όχι μόνο αυταπάτη αλλά και τη μεγάλημας παθογένεια Το σωτήριο δάνειο από τηΜόσχα δεν ήρθε οι ΗΠΑ και οι τριμερείς δενοχύρωσαν την ΑΟΖ και η Τουρκία παρά τιςπροβλέψεις μας βρήκε τρυπάνι Στην περίπτωσητης Αμμοχώστου ελπίζουμε να υπάρχει σαφέςπλάνο που θα περιλαμβάνει την αξιοποίησητου διεθνούς παράγοντα αλλά δεν θα περιο-ρίζεται στο ότι κάποιος από μηχανής θεός θαδώσει τη μάχη για μας Γιατί αν ισχύουν οιεδώ και καιρό προβλέψεις εποικισμού της πε-ρίκλειστης Αμμοχώστου δεν θα μιλούμε απλάγια νέα δεδομένα αλλά για το τετέλεσται τουΚυπριακού

Tης ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Eνας από μηχανής θεός

kaparispanyahoogr

Ο κ Χάρης Γεωργιάδης είναι αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥeconomidoumkathimerinicomcy

Το μέλλον της ευρωπαϊκής

κεντροδεξιάς

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 13Γ Ν Ω Μ Ε ΣΣάββατο 15 - Kυριακή 16 Αυγούστου 2020

Σε γάμους και βαφτί-σια στεκόμαστε μα-κριά ο ένας από τονάλλον ακουμπάμε αγ-κώνες ή γροθιές σεχαιρετισμό με χαμό-

γελα ενοχής και αμηχανίας σαννα συμμετέχουμε σε παράξενο νέοπαιχνίδι Τα πανηγύρια παράνομαοι λιτανείες λιτές τα μαγαζιά τηςνύχτας τηρούν ωράριο καφενείουΚι όμως ο κόσμος χορεύει πίνειαγκαλιάζεται όταν τα μαγαζιά κλεί-νουν οι συναθροίσεις συνεχίζονταισε δημόσιους χώρους κάτω από ταάστρα και τον ουρανό της ρομαν-τικής μας απείθειας Περάσαμε τηνάνοιξη στα θρανία της καραντίναςμάθαμε απέξω τα μηνύματα laquoΜέ-νουμε σπίτιraquo και laquoΜένουμε ασφα-λείςraquo όμως η ανάγκη μας για ασφά-λεια συγκρούεται με τον πόθο γιααυτά που γνωρίζουμε για την κα-νονικότητα μιας ζωής που στερη-θήκαμε απροειδοποίητα και βίαιαΤον κορωνοϊό δεν τον βλέπουμεώστε να συνεχίσουμε αμέριμνοιτη ζωή μας μακριά του Είναι οχιάκρυμμένη στην αγκαλιά ανύποπτουγνωστού ή αόρατη ομίχλη στηνανάσα ξένου Μας δηλητηριάζειτην ώρα της εργασίας του ταξιδιούτης διασκέδασης Οσο και αν θέ-

λουμε να δούμε τη σημερινή μαςζωή ως συνέχεια της προηγούμενηςόσο και αν η επιφάνεια των πραγ-μάτων μοιάζει ίδια γνωρίζουμε ότιούτε στην εργασία ούτε στο ταξίδιούτε στη χαρά μπορούν τα πράγ-ματα να είναι όπως πριν Ο αυξα-νόμενος αριθμός κρουσμάτων καιανθρώπων στις μονάδες εντατικήςθεραπείας υπογραμμίζει ότι ενώ οιπαραλίες τα καλοκαιρινά χρώματαη ανάγκη μας για διασκέδαση δεναλλάζουν σε αυτό το σκηνικό προ-στέθηκε ο κίνδυνος μιας βάναυσηςνέας ασθένειας και του θανάτου

Το ειδυλλιακό τοπίο και η ρα-στώνη που επιβάλλεται από τη ζέ-στη ποτέ δεν εμπόδισαν τραγωδίεςείτε στην εσωτερική πολιτική σκη-νή και στην κοινωνία είτε στις σχέ-σεις μας με τους γείτονες (όπωςυπογραμμίζει σήμερα ο πολυπράγ-μων Ερντογάν) Δικτατορίες ει-σβολές αντίσταση και σφαγές δενλογάριασαν τις λαϊκές παραδόσειςτου Ιουλίου και του Αυγούστου ndashτου θέρους γενικότερα Από τουςμύθους την αρχαία τραγωδία καιτη συλλογική μας συνείδηση γνω-ρίζουμε ότι οι κύκλοι των εποχώνοι συνήθειες και οι τελετές μας δενεμποδίζουν τις εκρήξεις βουλιμίαςκαι μίσους που κατακλύζουν τον

κόσμο αδιαφορώντας παντελώςγια τις δικές μας επιθυμίες φοβίεςκαι ασχολίες Από τις ίδιες όμωςπηγές αντλούμε και τη βεβαιότηταότι όσο δύσκολα και αν γίνουν ταπράγματα όσο και αν χαθούν αγα-πημένοι ή και εμείς οι ίδιοι θαυπάρξει επιστροφή σε μια κανονι-κότητα Μόνο τον τελευταίο αιώναείδαμε ότι η Μικρασιατική Κατα-στροφή η γερμανική Κατοχή οΕμφύλιος η χούντα των συνταγ-ματαρχών η τουρκική εισβολήστην Κύπρο η τελευταία οικονο-μική κρίση μάς στοίχισαν ακριβάαλλά η ζωή συνεχίστηκε Η Ελλάδασυνέχισε να προοδεύει σε πολλάμέτωπα κυρίως στη βελτίωση τουβιοτικού επιπέδου και της εκπαί-δευσης αδυνατούμε όμως να εκτι-μήσουμε πώς θα είχαν εξελιχθείτα πράγματα εάν αποφεύγαμε ταμεγαλύτερα πισωγυρίσματα εάνο αλληλοσπαραγμός και οι ξένεςεπεμβάσεις (άμεσα συνδεδεμένεςμε τις αδυναμίες μας) δεν laquoσυνω-μοτούσανraquo συνεχώς εναντίον τηςσταθερότητας και της εθνικής συ-νεννόησης

Σήμερα η πανδημία μάς παρέχειτη δυνατότητα να δούμε πόσο καλάθα τα καταφέρουμε μόνοι μας χωρίςτην ανάμειξη ή το ενδιαφέρον εξω-

τερικών δυνάμεων Ο πρώτος γύροςέδειξε ότι όταν παίρνουμε σοβαράτην πρόκληση όταν αναλογιζόμα-στε τις συνέπειες της αδιαφορίαςή τις αλαζονείας μας (επειδή φο-βόμαστε είτε τον θάνατο είτε ταπρόστιμα) μπορούμε να ξεπερά-σουμε και τους παλιούς μας laquoδα-σκάλουςraquo

Τώρα όμως η βιασύνη να επα-νέλθουμε σε κάτι από την κανονι-κότητα των τελευταίων δεκαετιώνώστε να μη μαραζώσει τελείως ηοικονομία συνδέεται με κακές συ-νήθειες και μας εκθέτει σε άμεσοκίνδυνο Μας σαγηνεύει η εικόνατης κανονικότητας αδιαφορούμεγια την απειλή πιστεύουμε ότι μπο-ρούμε να διαμορφώσουμε την πραγ-ματικότητα όπως θέλουμε Αυτόδεν μας το επιβάλλει κανείς ξένοςΕίναι θέμα ατομικής και συλλογικήςευθύνης εάν θα κρατήσουμε στα-θερή πορεία έως ότου η ανθρωπό-τητα βρει λύση και για αυτή τηνπανδημία ή εάν θα βουλιάξουμεΜε τα τόσα μεγάλα προβλήματαπου αντιμετωπίζουμε από τον δη-μογραφικό μαρασμό έως την ανα-διανομή δυνάμεων στον κόσμο ηαντιμετώπιση της πανδημίας θαδείξει εάν έχουμε τα εσωτερικάεφόδια για την επιβίωσή μας

Καλοκαίρι που θα κρίνει το μέλλονΤου ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ

Για τους ελληνορθο-δόξους της καθrsquo ημάςΑνατολής η Θεοτό-κος Μαρία υπήρξεδιαχρονικώς ηlaquoυπέρμαχος στρατη-

γόςraquo η καθιστώσα laquoτο κράτος απρο-σμάχητοraquo έναντι παντός κινδύνουΔεν έχει την παραμικρά σημασίαεάν η πίστη αυτή αντέχει στη βά-σανο της αριστοτελικής λογικήςΤο βέβαιο είναι ότι προσέδιδε στουςπιστούς επί αιώνες τη ζωτική ορμήνα αντιμετωπίσουν την όποια απει-λή Συμφώνως προς τους θεολόγουςπάλι η σημερινή εορτή δεν είναιημέρα πένθους για τους χριστια-νούς διότι η Κοίμηση της Θεοτόκου

δεν σηματοδοτεί το τέλος της ζωήςαλλά την απαρχή της πραγματικήςζωής

laquoΚλίμαξ προς ουρανόν ο τάφοςγίνεταιraquo λέγει ο υμνογράφος απο-τυπώνοντας σε κάτι παραπάνωαπό ένα λεπτό της ώρας το μυστή-ριο της μεταστάσεως της ΘεοτόκουΕξ ου και ο κυρ Νίκος-Γαβριήλ Πεν-τζίκης η εμβληματικότερη πνευ-ματική μορφή της Θεσσαλονίκηςπαρομοίαζε τους μαρμάρινους τά-φους των κοιμητηρίων με εορτα-στικές τούρτες

Αλλά ο κόσμος άλλαξε Η κοι-νωνία αποδόμησε τα σύμβολα καιτις αναφορές αιώνων όχι παντούβεβαίως αλλά στην αγνωστικιστικήΔύση στην οποία ανήκει ή έτσιτουλάχιστον νομίζει η Ελλάς

Τις μέρες αυτές η χώρα μας αν-τιμετωπίζει μια από τις μεγαλύτερεςκρίσεις στις σχέσεις της με τηνΤουρκία Διαχειρίζεται με τρόποορθολογικό ndashή έτσι πιστεύουν οιηγέτεςndash μια πρόκληση εξόχως σο-βαρή Εδώ και τουλάχιστον τρειςδεκαετίες η εκσυγχρονιστική ελίτndashεντός ή εκτός της εξουσίαςndash έδωσεμάχες για να απαλλάξει τη χώρααπό τους δαίμονες των προκατα-λήψεων του παρελθόντος να δια-μορφώσει νέο ιδεολόγημα πέρααπό εθνικιστικές και θρησκευτικέςlaquoεμμονέςraquo να εναρμονίσει επιτέ-λους τη χώρα με το ευρωπαϊκό γί-γνεσθαι ndash όποιο και εάν είναι αυτόΣτην ανατολική ακτή του Αιγαίουμια άλλη χώρα η Τουρκία επέλεξεπορεία αντίθετη Ο ηγέτης της Ρε-τζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη διάρκειαμακροτάτης περιόδου κυριαρχίαςτου στην τουρκική πολιτική σκηνήπροώθησε διαφορετικές επιλογές

Αναζωπύρωσε το θρησκευτικόαίσθημα των πολιτών της χώραςτου δίχως να αποδομήσει το κο-σμικό κράτος που δημιούργησε οΜουσταφά Κεμάλ αλλά ενισχύον-τας το εθνικιστικό ιδεολόγημα τωνΝεοτούρκων με ισλαμική ζωτικήορμή

Αυτήν τη διαδικασία εν Ελλάδιαποκαλούμε laquoβαρβαρότηταraquo Λη-σμονούμε ότι ιστορικώς βάρβαραφύλα καταλύουν πολιτισμένα κρά-τη Ευτυχώς ούτε οι Τούρκοι είναιτόσο βάρβαροι αλλά ούτε και εμείςοι Ελληνες τόσο πολιτισμένοι όσοπιστεύουμε

Ολα αυτά συμβαίνουν ενώ τοφάσμα του θανάτου λόγω του κο-ρωνοϊού πλανάται σε όλον τονπλανήτη Και επειδή η κοινωνίαμας είναι λογοκρατούμενη καιέπαυσε να είναι χριστιανική καθrsquoοιονδήποτε τρόπο ο τάφος στονοποίο αναφερόταν ο υμνογράφοςέπαυσε να είναι laquoκλίμαξ προς ου-ρανόνraquo Παρά ταύτα λόγω της εορ-τής και έστω με τρόπο μηχανικόlaquoΚαλή Παναγιάraquo με το περιεχόμενοπου έδιναν οι παλιοί στην ευχήαυτή

Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

Η laquoαπαισιοδοξίαraquo δεν είναι οπωσδή-ποτε ψυχολογικό γεγονός ή ιδίωμαΜπορεί να είναι και συνάρτηση κρι-τικής ικανότητας Να προϋποθέτειεκείνο το είδος κριτικής ανάλυσηςπου κατορθώνει να αναχθεί στουςπολύ κεντρικούς άξονες (στους αφε-τηριακούς αιτιώδεις παράγοντες)των προβλημάτων Ανθρωποι με μει-ωμένη ικανότητα κριτικής ανάλυσηςδεν κατορθώνουν την αφαιρετικήαναγωγή από τα πολλά δεδομέναστα καίρια και αποφασιστικά Δυ-σκολεύονται να αξιολογήσουν καιδιαβαθμίσουν τη σημασία τον ρόλοτη δυναμική κάθε δεδομένου επο-μένως και τις ενδεχόμενες αρνητικέςτου συνέπειες Γιrsquo αυτό και ευκολό-τερα laquoαισιοδοξούνraquo ταχύτερα πεί-θονται ότι laquoόλα θα πάνε καλάraquo laquoόλαμε τον καιρό θα διορθωθούνraquo

Η μειωμένη ικανότητα διάκρισηςτων πρωτευόντων από τα δευτε-ρεύοντα των ουσιωδών από τα επου-σιώδη δεν είναι απαραιτήτως συ-νάρτηση χαμηλού δείκτη ευφυΐας ήμόρφωσης ή ευαισθησίας Μπορείνα είναι μόνο σύμπτωμα μειωμένηςψυχικής αντοχής στις δυσκολίες ήστα δυσάρεστα Κατά κανόνα οι άν-θρωποι ψάχνουμε αφορμές για νααισιοδοξήσουμε κλείνουμε τα μάτιαμπροστά και σε κραυγαλέες ενδείξειςαποτυχίας δυσκολιών αδιεξόδουΗ πλειονότητα δεν αντέχει να δειτην πραγματικότητα κατά πρόσω-πο

Δεν είναι εύκολο να ζει ο άνθρω-πος τη μία και μοναδική ζωή του σεσυνθήκες συλλογικού βίου που εγ-γυώνται μόνο αρνητικές προοπτικές

Χρόνια τώρα η ελλαδική κοινωνίακρίνει και ψηφίζει παγιδευμένη στηφενάκη αποσπασματικών ελπίδωνστην ολιγάρκεια περιθωριακών laquoβελ-τιώσεωνraquo σε καλοστημένες εντυ-πώσεις ότι laquoκάτι γίνεταιraquo (από τη με-ριά της κυβέρνησης) ή ότι laquoκάτι μπο-ρεί να γίνει καλύτεραraquo (από τη μεριάτης αντιπολίτευσης)

Ειδικά και εμφατικά οι εκλογέςαποδείχνουν ότι προτιμάμε σταθεράτην laquoαισιόδοξηraquo ψευτιά από τον ρε-αλισμό των κριτικών επιγνώσεωνΕνθουσιαστήκαμε όταν γίναμε δεκτοίστη ζώνη του ευρώ κλείσαμε ταμάτια στη συνεπαγωγή μεθοδικήςαποβιομηχάνισης της χώρας στηνέντεχνη επιβολή του laquoπρογράμμα-τοςraquo βιομηχανία της Ελλάδας ο του-ρισμός μοίρα των Ελλήνων να γίνουντα γκαρσόνια και οι καμαριέρες τηςΕυρώπης Ασφαλώς υπάρχει πρό-βλημα πολιτικής ανικανότητας ηγε-τικής ανεπάρκειας δραματικά μει-ωμένης κριτικής εγρήγορσης Αλλάτο πρώτο είναι ο αφανισμός κάθεερείσματος συλλογικής αξιοπρέπειαςΘέλουμε να γίνουμε κάτι άλλο απόαυτό που είμαστε ndash laquoνα γίνουμε Ευ-ρωπαίοι για να γίνουμε επιτέλουςάνθρωποιraquo (Καραμανλής)

Το θεμελιώδες laquoπαιχνίδιraquo της πο-λιτικής παίζεται σήμερα στο πεδίοτου δημοτικού σχολείου και του γυ-μνασίου ίσως και ακόμα πιο πρινστο νηπιαγωγείο Θα μάθει το παιδίνα ταυτίζει τη γνώση με τις εντυπώ-σεις ή να συνάγει τη γνώση από τηνκριτική αμεσότητα της εμπειρίαςτων σχέσεων Οι εντυπώσεις κατα-πίνονται ηδονικά άκριτες μετασχη-

ματίζονται σε εγωτικές laquoπεποιθήσειςraquoσερβίρονται σαν laquoπληροφορίαraquo laquoενη-μέρωσηraquo laquoσχολιασμόςraquo γεγονότωνΗ μετοχή στην εμπειρία των σχέσεωνγεννιέται ανεπίγνωστα μέσα από τησπουδή της γλώσσας και τον σεβασμότης γλώσσας Τα δίχως ελπίδα λυ-τρωμού αδιέξοδα της ελλαδικής κοι-νωνίας μοιάζει να ξεκινάνε όλα απότην εργαλειακή εκδοχή της γλώσσαςπου κυριαρχεί στα ελλαδικά σχολείαndash χρηστική η γνώση από το νηπια-γωγείο ώς και το πανεπιστήμιο καιοι Ελληνόφωνοι γελοιωδώς άγλωσσοιΠάντοτε στην άσκηση της πολιτικήςυπήρχε σαν πειρασμός η προτεραι-ότητα των εντυπώσεων όχι της κοι-νωνικής προσφοράς Σήμερα ο άλ-λοτε πειρασμός είναι η μία και απο-κλειστική laquoοδηγία χρήσεωςraquo της πο-λιτικής

Οταν η πολιτική λύνει κάποια προ-βλήματα λίγοι το αντιλαμβάνονταιέστω κι αν πολλοί ωφελούνται Οτανπαράγει μόνο εντυπώσεις τότε συ-νεπαίρνει τους πολλούς Αυτή είναιη πατέντα πολιτικής συμπεριφοράςπου κληροδότησε η Νεωτερικότητατων ολοκληρωτισμών στη Μετανε-ωτερικότητα του μηδενιστικού μο-νόδρομου Και όταν οι εντυπώσειςυποκαθιστούν την πραγματικότητα(την αμεσότητα της εμπειρίας τωνσχέσεων) η υποκατάσταση κυριαρχείσε κάθε πεδίο από το χρηστικό σχο-λείο που συνεχώς ευτελίζεται γιαόφελος της κερδοσκοπίας του φρον-τιστηρίου ώς το κοινωνικό σώμα τηςενορίας και επισκοπής που αλλο-τριώνονται σε πεδία διδακτικής νοη-σιαρχίας και προσκοπικής αγαθο-

πραξίας Είναι πραγματικά οδυνηρήη απορία Πώς ανέχεται ο νοήμωνπληθυσμός του ελλαδικού κράτουςτόσες δεκαετίες τώρα τόση ντροπήαποτυχίας ανικανότητας αυθαιρεσίαςκαι αδικίας των πολιτικών Οποια κυ-βέρνηση κι αν κυβερνάει (συμβατικά)το πρώτο και μόνο που την ενδιαφέ-ρει είναι να κερδίσει τις εντυπώσειςΝα εξαγοράσει κανάλια που συνεχώςκαι αηδιαστικά την κολακεύουν εφη-μερίδες που ατιμάζουν το λειτούργηματης πληροφόρησης και της πολιτικήςκριτικής για να εισπράττουν οι εκ-δότες προνομίες που παρέχει η εξου-σία Με αποκλειστικό κριτήριο τιςεντυπώσεις επιλέγονται οι υπουργοίδιορίζονται από τον μονοκράτοραπρωθυπουργό ο Πρόεδρος της Δη-μοκρατίας ο πρόεδρος της Βουλήςοι ηγεσίες της Δικαιοσύνης των Ενό-πλων Δυνάμεων οι διοικήσεις κρα-τικών (κοινωνικών) Τραπεζών Μου-σείων Οργανισμών Κοινής ΩφέλειαςΔημόσιας Υγείας απονέμονται πα-ράσημα παρέχονται Κρατικά Βρα-βεία

Αυτή η αυτοκτονική θεσμικήαναξιοκρατία δεν θα θεραπευθείποτέ ούτε με στρατιωτικό πραξικό-πημα Μόνο όταν ακούσετε ότι αλ-λάζει η διδασκαλία της γλώσσας απότο Δημοτικό Σχολείο ότι τα παιδιάξεκινάνε τη μάθηση σπουδάζονταςτη μία και ενιαία ελληνική γλώσσααπό τον Ξενοφώντα ώς τον Σεφέρητότε θα γεννηθεί ελπίδα Τότε θαγεννηθεί σκέψη κρίση προβλημα-τισμός ανάγκη απελευθέρωσης απότην καταναλωτική μονοτροπία καιεξηλιθίωση

Το σημάδι της ανάκαμψης

laquoΚαλή Παναγιάraquo

ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ

Να έχουμε επικοινωνίαμε την Αγκυρα αλλά

Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ

Μάθαμε εξωτερικήπολιτική από έμπει-ρους και σοβαρούςανθρώπους όπως οΒύρων Θεοδωρόπου-λοszligς Ανθρώπους

που είχαν ζήσει την Τουρκία σεόλα τα κρίσιμα ορόσημα των ελ-ληνοτουρκικών σχέσεων είχανακούσει πχ με τα αυτιά τους τονθόρυβο από τις τζαμαρίες των μα-γαζιών των Ρωμιών να σπάνε τονΣεπτέμβριο του 1955 Ελεγαν πάν-τοτε ότι laquoμε τον Τούρκο πρέπει ναμιλάς ακόμη και όταν βρίσκεσαισε κρίσηraquo Και θεωρούσαν ότι μπο-ρεί να βρεθεί μια δίκαιη λύση στιςελληνοτουρκικές εκκρεμότητες

Νομίζω όμως ότι είχαν στομυαλό τους μιαν άλλη Τουρκία

Θεωρούσα τον διάλογο πάντοτεαναγκαίο και έχω επωμιστεί τοανάλογο κόστος για αυτό Απεχ-θανόμουν πάντα τους μιμητές τουΔηλιγιάννη Τους έμπειρους λαϊ-κιστές δηλαδή που πρώτα ξεσή-κωναν τον Ελληνα μετά ανακά-λυπταν ότι δεν μπορούσαν να τονμαζέψουν όταν έβλεπαν το χείλοςτης καταστροφής και στο τέλοςέβριζαν τους ξένους που δεν είχανπαρέμβει εγκαίρως

Και θεωρούσα μεγάλη laquoμαγκιάraquoτης ελληνικής εξωτερικής πολιτικήςπου α) έβαλε την Κύπρο στην ΕΕκαι β) άλλαξε δόγμα και στήριξετην ανάγκη ένταξης της Τουρκίαςστην Ενωση laquoαδειάζονταςraquo όσουςισχυρούς μάς χρησιμοποιούσαν

ως δικαιολογία Ηταν όμως μιανάλλη Τουρκία ακόμη και τα πρώταχρόνια του Ερντογάν Ποτέ δεν θαδιενοείτο να αγγίξει τη Συνθήκητης Λωζάννης ή να προβάλει τόσοπαράλογες διεκδικήσεις

Σήμερα η Τουρκία είναι μία δο-μικά αναθεωρητική δύναμη Αμ-φισβητεί συνολικά το στάτους κβοΕχει επίσης αλλάξει το πώς βλέπειτον εαυτό της Ο Ερντογάν θεωρείότι ηγείται μιας περιφερειακήςυπερδύναμης η γεωπολιτική ισχύςτης οποίας φθάνει έως τη Σομαλίακαι το Κατάρ

Η ευρωπαϊκή προοπτική δενυπάρχει σαν laquoχαρτίraquo πια Αν προ-σθέσουμε και τη θρησκευτική -νεοοθωμανική διάσταση του ηγε-μονισμού του καταλαβαίνουμε ότιέχουμε απέναντί μας μια εντελώςδιαφορετική Τουρκία

laquoΚαλά τα λες αλλά τι κάνουμεraquoθα ρωτήσετε Η απάντηση δενείναι εύκολη Ο Ερντογάν βρίσκεταιακριβώς στο όριο της στρατηγικήςύβρεως εκεί που μια χώρα ξεπερ-νάει κατά πολύ τις δυνατότητέςτης και ανοίγεται επικίνδυνα Είναιαυτό που οι Αγγλοσάξονες θα απο-καλούσαν laquooverstretchingraquo Είναιωστόσο πολύ επικίνδυνο να απο-κοιμηθείς με την ψευδαίσθηση ότιο αντίπαλος θα καταρρεύσει έναπρωί

Γιrsquo αυτό πρέπει να μιλάμε ναμην κλείσουν ποτέ τα κανάλια επι-κοινωνίας και να μη δώσουμε τηνεντύπωση ότι είμαστε εμείς οιαδιάλλακτοι Να λειτουργούμε απο-φασιστικά και αποτρεπτικά αλλάνα αποφύγουμε να πέσουμε στηνπαγίδα που μας στήνει η ΑγκυραΝα κερδίσουμε χρόνο που χρει-αζόμαστε

Δεν είναι ώρα για Δηλιγιάννηδεςαλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιοςότι μπορεί ποτέ να είναι και η ώραγια ένα συμβιβασμό με αυτή τηνΤουρκία σήμερα

ltltltltltlt

Λησμονούμε ότι ιστορι-κώς βάρβαρα φύλα κα-ταλύουν πολιτισμένακράτη Ευτυχώς ούτε οιΤούρκοι είναι τόσο βάρ-βαροι αλλά ούτε καιεμείς οι Ελληνες τόσοπολιτισμένοι όσο πι-στεύουμε

ltltltltltlt

Σήμερα η Τουρκία είναι μία δομικά αναθεωρητική δύναμη Αμφισβητεί συνολικά το στάτους κβο

ΣΚIΤ

ΣΟ Τ

ΟΥ H

ΛIΑ

MΑΚ

ΡΗ i

mak

ris

kath

imer

ini

gr

14 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

laquoΟ ι στόχοι της εξωτερικής πολι-τικής δεν προωθούνται με ρη-τορική βερμπαλισμούς και

αφορισμούς Ούτε με εσωστρέφεια ήαυτάρεσκη περιχαράκωση Αυτά οδη-γούν σε απομονωτισμό Οι στόχοι προ-ωθούνται με συνεχή παρακολούθησημε εξωστρεφή δραστηριότητα με αν-τιμετώπιση των θεμάτων με πρωτο-βουλίες και πρόγραμμαraquo Γ Κρανιδιώτης

Η πραγματικότητα σε Κύπρο και Αι-γαίο δείχνει ότι η κατάσταση βρίσκεταιστο πρώτο σκέλος της διαπίστωσηςΚρανιδιώτη Στο κυπριακό ποτέ άλλοτεδεν υπήρξε τόσο μεγάλο χρονικό διά-στημα με μηδενική επικοινωνία ανάμεσαστους ηγέτες των δύο κοινοτήτων-προ-σθέτω ο τκ ηγέτης λέγεται Μ ΑκιντζίΟ ΟΗΕ καθώς βλέπει τις εκκλήσεις τουΓΓ να μην πιάνουν τόπο κάνει τα απο-λύτως ελάχιστα και με τις συνθήκεςπου υπάρχουν στις θαλάσσιες ζώνεςείναι εξαιρετικά αμφίβολο αν η ΝέαΥόρκη κινήσει τα νήματα τον Δεκέμβριοχωρίς μιαν από κοινού ισχυρή έκκλησητων δύο ηγετών προς τούτο κάτι πουφαίνεται ουτοπικό Ο ΟΗΕ μετά τοΚραν Μοντάνα αντί να οδηγήσει σεολοκλήρωση τις διαδικασίες λχ λίγουςμήνες μετά προτίμησε να ακολουθήσειτις μακρόσυρτες διαδικασίες να απο-δεχθεί την παντελώς ακατανόηση στρο-φή στους laquoόρους αναφοράςraquo και να επι-λέξει ως αντιπρόσωπο του ΓΓ στις συ-νομιλίες μιαν διπλωμάτη με καμμίαπροηγούμενη τριβή με το Κυπριακό Ηστροφή του ΟΗΕ στα ανορθόδοξα (Λουτ)πιθανόν να οφείλεται σε παρέμβασητου εβραϊκού λόμπυ μετά από σχετική

διαβούλευση Αναστασιάδη-Νετανιάχουγια να αποκλειστεί η μισητή ΣπέχαρΗ τελευταία ζαριά στο Βερολίνο στις25 Νοεμβρίου 2019 ανάμεσα σε Γκου-τέρες-Αναστασιάδη-Ακιντζί έδωσε στηδημοσιότητα κοινό ανακοινωθέν μέσαστο οποίο υπάρχει η φράση laquoο Τκ ηγέ-της και ο Εκ ηγέτης παρακινούμενοιαπό μια αίσθηση του κατεπείγοντοςσυμφώνησαν ότι η επίτευξη μιας συ-νολικής και διαρκούς λύσης του Κυ-πριακού σε ένα προβλεπτό χρονικό ορί-ζοντα είναι ύψιστης σημασίας για τηευημερία και των δύο κοινοτήτων στομέλλον και ότι το status quo δεν είναιβιώσιμοraquo Έκτοτε τίποτε Και ο κορω-νοϊός τα έκανε όλα ακόμα πιο ακίνητα

Η ΕΕ κατέβασε ταχύτητα εμφανώςαπουσιάζει από τα τεκταινόμενα Η νέαηγεσία της αποφεύγει να μιλήσει γιατην ταμπακέρα (επίλυση Πλαίσιο Γκου-τέρες) δίνοντας έτσι διαρκή πίστωσηχρόνου στους τακτικισμούς Αναστα-σιάδη και αφήνοντας τον ΟΗΕ μόνοτου Η τελευταία κίνηση Αναστασιάδηνα βάλει από την πίσω πόρτα θέματααπό την κυπριακή ΑΟΖ στα προ μηνόςεναρκτήρια βήματα του διαλόγου Ελ-λάδας-Τουρκίας έπεσε στο κενό Η απο-δέκτης της κίνησης Α Μέρκελ απέκλεισεαυτό το ενδεχόμενο γιατί μια τέτοιαπροσθήκη θα οδηγούσε όλο το εγχεί-ρημα σε laquoξαφνικό θάνατοraquo προτρέπον-τας τον Εκ ηγέτη να απευθυνθεί στονΓΓ του ΟΗΕ πιθανώς γιατί δεν θέλει ναπροσθέσει το όνομά της στον μακρύκατάλογο των μεσολαβητών που βρί-σκονται ήδη από το 1964 στο νεκρο-ταφείο των ελεφάντων του Κυπριακού

Η ένταση στο Αιγαίο δείχνει πόσοη διαχείριση του Κυπριακού από τονΝ Αναστασιάδη έχει επηρεάσει δια-μορφωτές της εξωτερικής πολιτικήςστην Αθήνα Αλλά laquoοι στόχοι της εξω-τερικής πολιτικής δεν προωθούνται μερητορική βερμπαλισμούς και αφορι-σμούςraquo Έτσι αντί της αναγκαίας ανα-συγκρότησης του διαπραγματευτικούπλαισίου με την Τουρκία με την μεσο-λάβηση Μέρκελ ο Κ Μητσοτάκης προ-τίμησε τα laquoπουρνάριαraquo προφανώς κά-νοντας λάθος αξιολογήσεις ως προς τηνυπό διαμόρφωση νέα κατάσταση πραγ-μάτων στην περιοχή Η αντιμετώπισητων θεμάτων σημαίνει σοβαρή προ-ετοιμασία για το ΔΔ της Χάγης Τοντρόπο αυτόν στήριξαν οι Κ ΚαραμανλήςΓ Ράλλης ΚΜητσοτάκης Α Παπαν-δρεου Κ Σημίτης Η εφαρμογή του διε-θνούς δικαίου στο ζήτημα της υφαλο-κρηπίδας στο Αιγαίο αφορά μόνο το ΔΔτης Χάγης Αρκετά ευρηματικό υλικόοδήγησε σε συγκλίσεις ανάμεσα στηνΕλλάδα και την Τουρκία το 2003 συ-νεπώς δεν ξεκινούν διαπραγματεύσειςαπό το μηδένΤο μωσαϊκό των ιδεώνστο εσωτερικό της ΝΔ εμποδίζει τονηγέτη της να πάρει αποφάσεις ικανο-ποιώντας με τις αντιφάσεις του τον ΑΣαμαρά τον Κ Καραμανλή τη laquoδεξιάτου Κυρίουraquo και τους Συρίγους της Ηευθύνη ωστόσο αφορά τον ηγέτη όχιτους εσωκομματικούς συσχετισμούςτους οποίους στο κάτω κάτω ο ίδιος πε-ριέπλεξε περαιτέρω με τη στάση τουέναντι της συμφωνίας στις ΠρέσπεςΗ θεαματική επάνοδος της Ελλάδαςστην κατηγορία του laquoμονίμως παρα-

πονουμένουraquo μέλους της ΕΕ κάτι πουμε τόσο κόπο κατάφερε να αλλάξει ο ΚΣημίτης δυσκολεύει τη θέση της όπωςδείχνει η διαφωνία πολλών εταίρων τηςστην υπογραφή του ελληνοαιγυπτιακούσυμφώνου παραμονές της έναρξης τουδιαλόγου με την Τουρκία Πλέον έχειπεριορισμένη απήχηση πρώτο γιατίκαι τα άλλα κράτη-μέλη έχουν προβλή-ματα δεύτερο έχει κουράσει τους πάντεςμε την ασταμάτητη laquoιδιαιτερότητάraquo τηςχθες με τα μνημόνια σήμερα με τις θα-λάσσιες ζώνες και τρίτο οι περισσότερεςχώρες αναγνωρίζουν το σημαντικό γε-ωπολιτικό ρόλο της Τουρκίας και ζητούνόπως οι γέφυρες συνεννόησης παρα-μένουν ανοικτές Οι διεθνείς αντιδράσειςγύρω από τη δραστηριότητα του laquoΟυ-ρούτς Ρέιςraquo δεν έχουν αποτέλεσμα καιαυτό η Αθήνα έπρεπε να το γνωρίζεικαλύτερα παντός άλλου καθώς ο Κ Μη-τσοτάκης συνομιλεί καθημερινά με τονΝ Αναστασιάδη Η Αθήνα χρειάζεταινα βγάλει τον εαυτό της από τον φαύλοκύκλο και laquoμε πρωτοβουλίες και πρό-γραμμα να αντιμετωπίσει τα θέματαraquoΟ δρόμος προς τη Χάγη είναι ο πιο σοφόςωστόσο καθίσταται ολοένα και πιο δύ-σβατος όταν ο φόβος μπροστά στηνπρόοδο οδηγεί στην εσωστρέφεια καιεν τέλει στην laquoαυτάρεσκη περιχαράκω-σηraquo Ωστόσο οι λύσεις είναι εφικτέςΤο υλικό υπάρχει όπως και οι μηχανισμοίπρος αξιοποίηση Η ηγετικότητα η θέ-ληση το σχέδιο που έχει κάποιος πο-λιτικός για τη χώρα του είναι το κλειδίγια την αλλαγή σελίδας

wwwlarkoslarkouorgcy

Ταγκό με τους θαλασσινούς ελέφαντεςΤου ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ

Τ ι να πρωτογράψω για την πόλη μου τι να πρω-τοσκεφτώ για τις 14 Αυγούστου Ειδικά φέτοςο πόνος είναι μεγαλύτερος γιατίΑμμόχωστός

μου δεν σε πρόδωσε μόνο η Τουρκία Η μεγαλύτερηπροδοσία είναι από δικούς μας 1481974 μια μέραπου μας σημάδεψε για πάντα όταν ο πατέρας μουμετά την πρώτη εισβολή της 20ης Ιουλίου και όλητη βαρβαρότητα των ημερών έπρεπε να προστα-τέψει δύο παιδιάκορίτσια και την σύζυγό του καινα μας βάλει με τα ρούχα που φορούσαμε στο αυ-τοκίνητο για τις Αγγλικές Βάσεις Δεκέλειας για τοδασάκι της Άχνας όπου και μείναμε κάποιες μέρεςΜέσα στο φόβο και την αγωνία φύγαμε χωρις ναγνωρίζουμε πού βρίσκονταν άλλα μέλη της οικο-γένειας μας γιαγιάδες παππούδες θείοι θείεςξαδέλφια και φίλοι Και 46 χρόνια μετά ελαφρά τηκαρδία κάποιος που ονομάζεται και ιστορικός ναγράφει απαράδεκτα πράγματα για εμάς Να κατα-λογίζει στον Αμμοχωστιανό απλό πολίτη ότι ίσωςδεν του αξίζει να επιστρέψει Όσοι δεν βίωσαν τηνεισβολή τον πόνο που άφησε στις καρδιές ειδικάμικρών παιδιών ας κλείσουν το στόμα τους επιτέλουςΑς δείξουν κάποιο σεβασμό Δεν θέλω κανένα παι-δάκι να βιώσει ότι βιώσαμε κανέναν άνθρωπο ναζήσει βομβαρδισμούς και ξεριζωμό κανένα άνθρωπονα υποφέρει Θέλω να ζήσω ειρηνικά στο νησί μαςείναι στόχος και όραμα Ένα όραμα που μόνο μετο να κτίζονται γέφυρες επικοινωνίας με τους Τουρ-κοκύπριους που έχουν το ίδιο όραμα μαζί μας θαεπιτευχθεί Πόλη μου αγαπημένη 46 χρόνια μετάη δική μου μόνο φωνή δεν έχει σημασία δεν αγγίζεικανέναν Ερντογάν Αλλά χειρότερο απrsquo όλα είναιη συνειδητοποίηση των τεράστιων οικονομικώνσυμφερόντων αρκετών όσων δικών μας δεν θα μαςεπιτρέψουν ποτέ να επιστρέψουμε Ποτέ και τολμώνα μιλώ για συμφέροντα που δεν θέλουν η Αμμό-χωστος να σηκώσει ξανά κεφάλι Μια Αμμόχωστοςπου το 1974 με περίπου 40000 κατοίκους είχε τολιμάνι της να χειρίζεται το 90 περίπου των ει-σαγωγών και το 75 των εξαγωγών της ΚύπρουΜια πόλη που το 1974 οι τουριστικές της κλίνεςήταν περί το 60 της Κύπρου είχε πνευματικήφυσιογνωμία και ζωή που την ζήλευαν όχι μόνο οιυπόλοιπες πόλεις της Κύπρου αλλά και του Ελλη-νισμού γενικά (Λύκειο Ελληνίδων ΑμμοχωστουΣυλλογος laquoΑνόρθωσιςraquo Φιλόπτωχος Σύλλογος Δη-μοτική Βιβλιοθήκη Πινακοθήκη κλπ) είχε 13 Δη-μοτικά Σχολεια 5 Γυμνάσια 7 κινηματογράφους2 πάρκα και φυσικά το Αρχαίο Θέατρο ΣαλαμίναςΕίναι καιρός εμείς οι Αμμοχωστιανοι προτού χά-σουμε την πόλη μας -γιατί η Τουρκία πάντα ενεργείμε πρόγραμμα να αντιδράσουμε Να βγούμε απότην καθημερινότητά μας από τα κόμματα που στη-ρίξαμε τόσα χρόνια χωρίς αυτά να μας έχουν σε-βαστεί ή έχουν κάνει οτιδήποτε για την πόλη μαςΑντιθέτως ο μακροχρόνιος έχει φέρει όλα αυτάπου βιώνουμε σήμερα με τον κατακτητή να μπαίνειεκ νέου στα σπίτια μας τον Αύγουστο του 2019 μεκάμερες κλπ και να βιάζει ακόμα μια φορά κατα-στάσεις μπροστά στα άπρακτα μάτια και χέριαδικών μας πολιτικών Ξυπνήστε συμπολίτες Τώραείναι η ώρα Δεν θέλω και αρνούμαι να κλαίω μιαπόλη που ήταν τόσο ζωντανή μια πόλη που θα ξα-ναζωντανέψουμε ναι μαζι με Τουρκοκύπριουςσυμπατριώτες μας που έχουν το ίδιο όραμα για τοντόπο μας με εμάς Και είναι πολλοί και είναι φίλοιμας φτάνει να βγούμε απο ένα λήθαργο που μαςέχουνρίξει δικοί μας πολιτικοί διαχρονικά Πόλημου σε χαιρετώ Σε άφησα παιδάκι στις 1481974αλλά θα επιστρέψω 1481974 μια μέρα που δενθα ξεχάσω ποτέ όσο ζω και όσο ζω θα ελπίζω γιατην επιστροφή στην αγκαλιά σου

Η κ Αυγή Φραγκοπούλου γεννήθηκε στην Αμμόχωστο Λεω-φόρος Κέννεντυ 95

Είναι καιρός να αντιδράσουμε

Της ΑΥΓΗΣ ΦΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ

EPA

Π λήρης ταύτιση απόψεων Αθη-νών - Λευκωσίας Σύμπνοιακαι συναντίληψη όσον αφορά

τα εθνικά θέματα Πραγματικά με-γάλα λόγια που προκαλούν συγκί-νηση και σε κάνουν να νοιώθειςεθνική ανάταση αν βέβαια είσαιαρκούντως αφελής και πιστεύειςόλες αυτές τις ασυναρτησίες Δυ-στυχώς για ασυναρτησίεςπρόκειταιlaquoΟ κόσμος το lsquoχει τούμπανο κι εμείςκρυφό καμάριraquo Παρά τις εκατέρω-θεν δηλώσεις περί ταύτισης από-ψεων Αθηνών ndash Λευκωσίας και παράτις φιλότιμες προσπάθειες για ναπαρουσιαστεί συναντίληψη στονχειρισμό των ελληνοτουρκικών ζη-τημάτων οι διαφορές μεταξύ τωνκυβερνήσεων Ελλάδος και Κύπρουείναι τόσο εμφανείς που το όλο σκη-νικό φαντάζει κλασσικό παράδειγμαστρουθοκαμηλισμού

Μάλιστα η σύμπνοια και η συμ-πόρευση έχει φτάσει σε τέτοιο laquoζη-λευτόraquo σημείο που ο ΥΠΕΞ δήλωνετις προάλλες laquoΗ Κυπριακή Δημο-κρατία είναι ανεξάρτητο κράτος καικανείς δεν συζητά εκ μέρους τηςΚυπριακής Δημοκρατίαςraquo αναφε-ρόμενος στις συνομιλίες στο Βερο-

λίνο μεταξύ Ελλήνων και Τούρκωνδιπλωματών υπό την αιγίδα τηςΓερμανίας χωρίς την ενημέρωσητης Λευκωσίας Μια δήλωση laquoάδει-ασμαraquo και ίσως η πιο laquoαυστηρήraquoπου έγινε από κύπριο αξιωματούχοτα τελευταία χρόνια Τώρα αν αυτόήταν θάρρος ή θράσος από μέρουςτου ΥΠΕΞ και αν διαθέτει το ανά-λογο πολιτικό ανάστημα για να επω-μισθεί κάτι τέτοιο να είστε σίγουροιότι θα φανεί στην πορείαΠαρομοίουπνεύματος με αυτό του Νίκου Χρι-στοδουλίδη ήσαν και οι δηλώσειςτου απορριπτικού μετώπου Όλοιεπέκριναν τον Έλληνα πρωθυπουρ-γό για το εθνικό του laquoατόπημαraquoΆκουσον άκουσον Να δεχθεί ναπαρακαθίσει η Ελλάδα σε συνομιλίεςτην στιγμή που τα τουρκικά γεω-τρύπανα και τα ερευνητικά σκάφηαλωνίζουν την κυπριακή ΑΟΖ Καιτο χειρότερο χωρίς την ενημέρωσηκαι την έγκριση του laquoεθνικού κέν-τρουraquo Βέβαια το ότι εμείς συνομι-λούμε με τον εισβολέα για σχεδόνμισό αιώνα την στιγμή που 40000πάνοπλοι Τούρκοι στρατιώτες αλω-νίζουν την πατρώα γη δεν είναι τοίδιο Άλλο η κατεχόμενη γη και άλλο

η πολλά υποσχόμενη ΑΟΖ Πολλοίμάλιστα δήλωναν δικαιωμένοι γιατο γεγονός ότι από την πρώτη στιγμήήσαν επιφυλακτικοί με τον ΚυριάκοΜητσοτάκη Από την μια οι οικο-γενειακές του καταβολές υιός Κων-σταντίνου Μητσοτάκη και αδελφόςΝτόρας Μπακογιάννη και από τηνάλλη οι πρωτοβουλίες που ανέλαβεμέσω των Αμερικανών για αποκλι-μάκωση της έντασης στα ελληνο-τουρκικά ήσαν δείγματα γραφήςγια την πολιτική κατευνασμού τηςΆγκυρας που θα ακολουθούσε Καιενώ το πατριωτικό μέτωπο σκια-γραφούσε το προφίλ του Έλληναπρωθυπουργού και τον είχε ήδηκατατάξει στην κατηγορία των Ελ-λήνων πολιτικών μειωμένων εθνι-κών αντιστάσεων πλάι στον Κων-σταντίνο Καραμανλή στον ΚώσταΣημίτη και σίγουρα στον πατέραΜητσοτάκη ήρθε η μεγάλη ανα-τροπή laquoΜηδένα προ του τέλουςμακάριζεraquo Ό Κυριάκος επιστρέφειστον ορθό δρόμο Υπογράφει συμ-φωνία με την Αίγυπτο για τις θα-λάσσιες ζώνες τμηματική βέβαιααφούαφήνει εκτός το Καστελλόριζοαλλά μια εξέλιξη που ήταν αρκετή

για να διακοπούν οι οποιεσδήποτεσυνομιλίες Ελλάδος - Τουρκίας Όλοαυτό χαιρετίστηκε με laquoεθνική υπε-ρηφάνειαraquo από όλα ανεξαιρέτως τακόμματα Όχι πως όλοι αυτοί κό-πτονται για την οριοθέτηση τηςΑΟΖ Ελλάδας ndash Αιγύπτου αλλά τοζητούμενο ήταν να συντηρηθεί ηένταση και να διακοπεί κάθε είδοςσυνεννόησης Δυστυχώς εδώ κα-ταντήσαμε Είμαστε τόσο παθια-σμένοι για λύση που όταν αρχίζουνσυνομιλίες Ελλάδος - Τουρκίας γιατα ελληνοτουρκικά που σίγουραμπορούν να βοηθήσουν καταλυτικάτην επίλυση του Κυπριακού είτεδιαμαρτυρόμαστε είτε στην καλύ-τερη περίπτωση τηρούμε σιγήν ιχ-θύος και όταν διακόπτεται κάθε συ-νεννόηση τότε κτυπούμε χαρμό-συνα τις καμπάνες Μετά βέβαιατις πρώτες αντιδράσεις για την κί-νηση της Ελλάδος σε σχέση με τηνσυμφωνία με την Αίγυπτο έγινεμια πιο αντικειμενική και ψύχραιμηαξιολόγηση Μετά από δεύτερη ανά-γνωση και κατόπιν ωρίμου σκέψεωςοι πολιτικοί μας αναλυτές και γενικάοι διάφοροι πολιτικοί φωστήρεςπου πάντα εν μέσω κρίσεων ευδο-

κιμούν στον τόπο μας αποφάνθη-καν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκηςτελικά έκανε laquoμισές δουλειέςraquo Ησυμφωνία χαρακτηρίζεται βιαστική(αφού οι διαπραγματεύσεις διήρ-κεσαν μόνο 15 χρόνια) τσαπατσου-λιά και κατά συνέπεια ετεροβαρήςγια την Ελλάδα Δεν αναγνωρίζεταιπλήρης επήρεια στην Κρήτη δενσυμπεριλαμβάνεται ολόκληρη η Ρό-δος δεν εμπεριέχει καθόλου το σύμ-πλεγμα του Καστελλόριζου και τοκυριότερο δεν αφήνει προοπτικέςγια οριοθέτηση ΑΟΖ Κύπρου - Ελ-λάδος Αυτά είναι μερικά μόνο απότα laquoεκτρώματαraquo της συμφωνίας Σί-γουρα η Ελληνική Κυβέρνηση ευ-θύνεται όπως και η προηγούμενηγια την σημερινή κατάσταση Οιευθύνες αυτές μάλιστα θα γίνουνασήκωτες σε περίπτωση σύρραξηςΕλλάδοςndashΤουρκίας που ανεξάρτητααπό την έκβασή της οι επιπτώσειςθα είναι καταστροφικές για τον ελ-ληνισμόΌμωςη συμφωνία Ελλάδος- Αιγύπτου δεν μπορεί να θεωρηθείη πηγή της έντασης Αντίθετα ησυμφωνία αυτή όπως και αυτή μετην Ιταλία αποτελούν μια ρεαλι-στική προσέγγιση μακριά από λαϊ-

κισμούς και μαξιμαλισμούς που θαμπορούσε υπό προϋποθέσεις ναεπιλύσει τις ελληνοτουρκικές δια-φορές Η ευθύνη του Έλληνα Πρω-θυπουργού έγκειται στην ανοχήπου επέδειξε και που δυστυχώςφαίνεται να συνεχίζεινα επιδεικνύειμε τις συμπεριφορές των δικών μαςπολιτικών Δυστυχώς δεν ήταν αρ-κούντως σαφής από την αρχή ότανανέλαβε την πρωθυπουργία Ακο-λούθησε και αυτός το καταστροφικόδόγμα laquoΗ Κύπρος αποφασίζει καιη Ελλάςσυμπαρίσταταιraquo αφήνονταςέτσι τον κάθε πολιτικάντη μικρόή μεγάλο να πολιτεύεταιμε περισσήέπαρση εντός αλλά κυρίως εκτόςνα περιφέρεται στα πολιτικά σαλόνιατων Βρυξελλών να δείχνει κόκκινεςκάρτες δεξιά και αριστερά και νακουνάει το δάκτυλο σε όλους μηεξαιρουμένου του εθνικού κέντρουΓενικά ευθύνεται γιατί ανέχθηκεακροβατισμούςσε τεντωμένο σχοινίπου θέτουν σε κίνδυνο τον ευρύτεροελληνισμό

Ο κ Θεόδωρος Θεοδώρου είναι ειδικόςπρογραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογι-στών

Οι τσαπατσουλιές και οι ευθύνες του Κυριάκου ΜητσοτάκηΤου ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ

Οι διαδηλώσεις συνεχίζονται στον Λίβανο μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού και την κήρυξη έκτακτων εκλογών

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 15Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΚΥΡΙΑΚΟΥ Ν ΠΟΧΑΝΗ

Η επιστροφή της Γαλλίας στην Ανατολική Μεσόγειο δράσεις και αντιδράσεις

Ο Πρόεδρος της Γαλλίας Em-manuelMacron στις 6 Αυ-γούστου έγινε ο πρώτος πρό-

εδρος δυτικού κράτους που επι-σκέφθηκε την κατεστραμμένη πόλητης Βηρυτού μετά τη φονική έκρη-ξη που συγκλόνισε όλο τον κόσμοΚατά την επίσκεψή του και απευ-θυνόμενος στο λαό του Λιβάνουυποσχέθηκε άμεση βοήθεια και κά-λεσε για ένα νέο πολιτικό σύστημαΣτις δηλώσεις του αναφέρθηκε σεένα νέο πολιτικό συμβόλαιο πολι-τική αλλαγή και σε μια κυβέρνησηενότητας προσθέτοντας ότι την 1ηΣεπτεμβρίου θα επιστρέψει και θαεπανεξετάσει την κατάσταση Κά-ποιοι έσπευσαν να τον κατηγορή-σουν για παρέμβαση και δη ανάρ-μοστη στα εσωτερικά ενός κράτουςΟ ίδιος όμως σε δηλώσεις του σεδημοσιογράφους μετά από την επί-σκεψη δήλωσε ότι αυτό που δια-κυβεύεται δεν είναι μια laquoγαλλικήλύσηraquo αλλά μια laquoνέα πολιτική τάξηraquoσε μια κακοποιημένη χώρα Ποιεςόμως ήταν οι αντιδράσεις τόσο εν-τός όσον και εκτός του Λιβάνουαπέναντι στην επίσκεψη Macronκαι στις δηλώσεις του

Σε μια χώρα όπου το 54 είναιΜουσουλμάνοι (Σουνίτες και Σιίτεςβρίσκονται περίπου στα ίδια πο-σοστά) το 405 Χριστιανοί και το55 Δρούζοι και με ένα μοναδικόσύστημα διανομής βουλευτικώνεδρών σε κάθε θρησκευτική ομάδαήταν αναμενόμενο ότι οι αντιδρά-

σεις θα διέφεραν Όπως αναμενό-μενο ήταν σε μια χώρα με κατε-στραμμένη οικονομία με υποδομέςκοινωνικών παροχών να υπολει-τουργούν και τον πληθωρισμό ναδιογκώνεται μια μεγάλη μάζα τουλαού να ελπίζει σε απαλλαγή απότο πολιτικό κατεστημένο και σεοτιδήποτε καλύτερο Κάτω από αυ-τές τις τραγικές συνθήκες και μεεπιστέγασμα τη χαριστική βολήτης μεγάλης έκρηξης δεκάδες χι-λιάδες απελπισμένοι Λιβανέζοι υπέ-

γραψαν αίτημα ζητώντας την επι-στροφή της γαλλικής εντολής Τιμπορεί να κάνει όμως η σημερινήΓαλλία στον Λίβανο και στην ευ-ρύτερη περιοχή Είναι σίγουρο ότιδεν έχει την ίδια επιρροή που είχεπριν από 30 ή 40 χρόνια για να μηναναφερθούμε στην περίοδο 1920ndash 1948 όπου ο Λίβανος βρισκόταν

υπό τη γαλλική εντολή μια εντολήόμως που της είχε δοθεί από τηντότε Κοινωνία των Εθνών Πώς λοι-πόν σκέφτεται ο Γάλλος Πρόεδροςνα φέρει την lsquoπολιτική αλλαγήrsquoΠολλοί αναλυτές πιστεύουν ότιαυτή η πολιτική αλλαγή που υπο-σχέθηκε στο λαό του Λιβάνου εμ-περιέχει την μετριότητα και όχι

την πλήρη απαλλαγή από το πολι-τικό κατεστημένο Αυτό ερμηνεύε-ται και από την επικοινωνία πουείχε με τον Πρόεδρο Trump απότον οποίο ζήτησε να χαλαρώσει τιςκυρώσεις προς την Hezbollah χα-ρακτηρίζοντας τις ως μη παραγω-γικές Αυτό έχει απογοητεύσει μιαμεγάλη μάζα του λαού του Λιβάνου

Κάποιοι αναλυτές προχωρούν πιοπέρα λέγοντας ότι ο Macron θέλεινα επαναφέρει τον Saad Hariri μεμια κυβέρνηση ενότητας με ανταλ-λάγματα και παραχωρήσεις απότην Hezbollah η οποία υποστηρί-ζεται από το Ιράν Αυτό το χαρα-κτηρίζουν ως κακή προοπτική καιβλέπουν ότι θα μπορούσαν να ξε-σπάσουν συγκρούσεις μεταξύ τωνθρησκευτικών ομάδων ιδιαίτεραόταν η Hezbollah θεωρείται υπεύ-θυνη για την αποθήκευση του υλι-κού που έχει προκαλέσει την έκρηξηκαι καταστράφηκαν χριστιανικέςκυρίως περιοχές

Είναι φανερό ότι οι ισορροπίεςστην περιοχή έχουν αλλάξει Η προ-σπάθεια του Γάλλου Προέδρου συγ-κρούεται με τις επιθυμίες και διεκ-δικήσεις δυνάμεων που έχουν εδραι-ωθεί εδώ και αρκετό καιρό Σε τη-λεφωνική επικοινωνία με τον BNetanyahu ο Ισραηλινός Πρωθυ-πουργός επαίνεσε τον Macron γιατις ενέργειές του εξέφρασε τηνεπιθυμία του να προσφέρει ανθρω-πιστική βοήθεια αλλά συνάμα τουζήτησε την απομάκρυνση των πυ-ραύλων και των εκρηκτικών τηςHezbollah από τι κατοικημένες πε-ριοχές

Από την άλλη ο Αντιπρόεδροςτης Τουρκίας Fouat Oktay ο οποίοςεπισκέφτηκε τον Λίβανο το περα-σμένο Σαββατοκύριακο σε μιαεπίδειξη στήριξης δήλωσε ότι ηΆγκυρα δε θα καθορίσει τις πολι-

τικές της με βάση τις επιθυμίεςτου Macron τονίζοντας ότι η Γαλ-λία είναι αυτή που παρεμβαίνειστα εσωτερικά του Λιβάνου κα-ταλήγοντας ότι laquoδεν παίρνουμεστα σοβαρά τον Macron Είναι σανκακομαθημένο παιδί στην περιο-χήraquo Κατηγόρησε επίσης τη Γαλλίαότι laquoεφαρμόζει εξωτερική πολιτικήβάσει αποικιακής προοπτικής καιότι η Τουρκία λειτουργεί σε μέρηόπως η Αφρική για παροχή ανθρω-πιστικής βοήθειαςraquo Η αντιπαρά-θεση Τουρκίας ndash Γαλλίας φαίνεταιότι συνεχίζεται και σε αυτή τηνπεριοχή

Είναι φανερό ότι η Γαλλία έχειαποφασίσει να επιστρέψει στηνΑν Μεσόγειο πιο δυναμικά Μέχρισήμερα η παρουσία της ήταν μέσαστο πλαίσιο των εθνικών της απο-στολών ndash Επιχείρηση laquoΒαστίληraquo -υποστηρίζοντας την UNIFIL Σή-μερα βλέπουμε μια πιο δυναμικήανάμειξη και παρουσία στην πε-ριοχή τόσο διπλωματικά όσο καιστρατιωτικά και επειδή τίποτα δενείναι τυχαίο έτσι και η ΣυμφωνίαΣυνεργασίας Κύπρου ndash Γαλλίαςδεν είναι τυχαία Η διπλωματίααπαιτεί στήριξη από την στρατιω-τική ισχύ και η τελευταία απαιτείυποδομές πλησίον του χώρου εν-διαφέροντος

Ο κ Κυριάκος Ν Ποχάνης είναιαρχιπλοί-αρχος (εα) του ΠΝ (Πρώην ΔιοικητήςΚυπριακού Ναυτικού)

Συνέντευξη στουςΑΝΤΡΗ ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΥκαι ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

laquoΟι Υπηρεσίες κλείνουν 70 χρόνιαλειτουργίας και δεν έτυχαν ενός εκ-συγχρονισμού πέραν μεμονωμένωνπροσπαθειώνraquo λέει η διευθύντριατου Τμήματος Κοινωνικής Ευημε-ρίας Μαρία Κυρατζή σε συνέντευξήτης στην laquoΚraquo σημειώνοντας πωςστη διαδρομή αρυών των χρόνωνάλλαξαν πολλά σε ότι αφορά τακοινωνικά προβλήματα Σημειώνειπως το σύστημα χρήζει εκσυγχρο-νισμού και αναδιάρθρωσης και ση-μειώνει πως αναμένονται αλλαγέςαπό τον Οκτώβριο Αρνείται πωςπεριπτώσεις κρύβονται κάτω απότο χαλί και πως επικρατεί νόμοςσιωπής στο τμήμα της ενώ για τιςεπικρίσεις που δέχονται οι λειτουρ-γοί της σημειώνει πως υπάρχουνπεριθώρια βελτίωσης αλλά δεν δέ-χεται να μιλούν για ανίκανους λει-τουργούς -Πού αποδίδεται η εσωστρέφειατων ΥΚΕ Ένας νόμος της σιωπήςπου κυριαρχεί

-Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευη-μερίας (ΥΚΕ) είχαν επιλέξει να μηνσυζητούν δημόσια Ο λόγος ήτανη διαφύλαξη προσωπικών ευαίσθη-των στοιχείων και για λόγους δε-οντολογίας Εκείνο που συνήθωςζητείται είναι η λεπτομερής αναφοράσε στοιχεία που δεν είναι δυνατόνα δοθούν προς τα έξω Το ζητού-μενο σήμερα είναι η εξοικείωσητου κόσμου στο τι προσφέρουν οιΥπηρεσίες πρακτική που οι Υπη-ρεσίες δεν επιδίωξαν αφενός γιατους πιο πάνω λόγους και αφετέρουδιότι μόλις καταλάγιαζε η κρίσηαπό κάποιο περιστατικό δεν υπήρχεδημοσιογραφικό ενδιαφέρον Τοτελευταίο χρονικό διάστημα κατα-βάλλεται προσπάθεια να μιλήσουμεγια τις Υπηρεσίες με εξωστρέφειαπου είναι και ένα από τα κύρια ζη-τήματα της αναδιάρθρωσης τωνΥΚΕ -Ωστόσο ο κόσμος σε πολλές πε-ριπτώσεις θεωρεί ότι με αυτόντον τρόπο κρύβονται πράγματακάτω από το χαλί σε συνάρτησημε ευαίσθητες υποθέσεις πουβλέπουν το φως της δημοσιότη-τας και φανερώνουν αδυναμίεςΑυτό συμβαίνει

-Τίποτα δεν προσπαθούμε νακρύψουμε Πρόκειται για μια δημό-σια υπηρεσία που λειτουργεί στηβάση νομοθεσιών και κανονισμώνΣτα πλαίσια της διερεύνησης τέ-τοιων υποθέσεων τηρήθηκε ότι

προνοούσε ο νόμος στη βάση τωνσυστάσεων του Γεν ΕισαγγελέαΕπιπλέον δεν τιμά έναν επαγγελ-ματία να θέλει να κρύψει οτιδήποτεκαι δεν υπάρχει περίπτωση να συμ-βεί κάτι τέτοιο Διαχειριζόμαστεέναν τεράστιο όγκο ζητημάτων καιπέραν των 60 προγραμμάτων Στηδημοσιότητα βγαίνουν κάποιες πε-ριπτώσεις Ως Υπηρεσίες δεν συζη-τούμε δημόσια τι είναι επιτυχημένηπαρέμβαση για να αντισταθμιστείμε την προηγούμενη κρίση που είδετο φως της δημοσιότητας Το ναμετακινηθεί ένα παιδί από το σπίτιτου είναι πολύ σοβαρό και ευαί-σθητο θέμα και αποτελεί το τελευ-ταίο μέτρο στήριξης οικογενειώνκατάσταση που δεν προσφέρεταινα ανακοινωθεί ως επιτυχία -Περιπτώσεις όμως όπως πχ τουΣτυλιανού του 19μηνου βρέφουςδείχνουν τις αδυναμίες του Τμή-ματος Θεωρείτε ότι υπάρχουνλειτουργοί που δεν επιτελούνσωστά τη δουλειά τους και αμαυ-ρώνουν τις ΥΚΕ

-Όπως σε όλα τα σχήματα εργα-σίας υπάρχουν λειτουργοί με δια-φορετική απόδοση και γιrsquo αυτό πρέ-πει να ακολουθούνται οι νόμοι καιοι διαδικασίες από τους λειτουργούς

όλης της διοικητικής ιεραρχίας Γιανα μιλάμε για επιτυχημένη παρέμ-βαση πρέπει εκτός από τον εκσυγ-χρονισμό των Υπηρεσιών να υπάρ-χει καλύτερος συντονισμός για μιαεπικαιροποιημένη παρέμβαση πουνα είναι ο κύριος στόχος όλων τωνεμπλεκόμενων επαγγελματιών απόόλες τις συναρμόδιες ΥπηρεσίεςΓια το σκοπό αυτό τείνουμε το χέριβοήθειας σε όλους τους εμπλεκό-μενους πχ η πρόσφατη πρωτοβου-λία με τον Αρχηγό Αστυνομίας καιτην Επίτροπο Προστασίας του Παι-διού για συγκεκριμένα θέματα Ηπροσπάθεια του εκσυγχρονισμούπρέπει να έχει τη συμμετοχή όλωνμας Οι αδυναμίες δεν είναι μόνοθέμα στις ΥΚΕ Οι Υπηρεσίες κλεί-νουν 70 χρόνια λειτουργίας και δενέτυχαν ενός εκσυγχρονισμού πέρανμεμονωμένων προσπαθειών Στηδιαδρομή άλλαξαν πολλά Το κοι-

νωνικό πρόβλημα εξελίχθηκε σεσύνθετο και κατεπείγον Υπάρχουνζητήματα λειτουργίας στελέχωσης(που ποτέ δεν είπα ότι αυτό είναιμόνο το πρόβλημα) καλύτερες συ-νεργασίες νrsquo αναλάβει ο καθέναςτην αρμοδιότητα του κα Η διά-γνωση είναι μία σοβαρή υπόθεσηιδιαίτερα όταν τα γεγονότα είναιμεταβαλλόμενα για να βαρύνει μόνοένα επαγγελματία -Δεν υπάρχει ωστόσο επαρκήςεξειδίκευση των λειτουργών σω-στά

Το ζήτημα της εξειδίκευσης ήτανδιαχρονικό θέμα και θεωρώ ότι είναισημαντική και απαραίτητη Τίποτεόμως δεν εγγυάται ότι το αποτέλε-σμα της παρέμβασης θα είναι γραμ-μικό Θα έπρεπε να είχαμε μαγικόραβδί Οπότε θέλουμε να προάγουμετην εξειδίκευση με την αναδιάρ-θρωση τον εκσυγχρονισμό του νο-

μοθετικού πλαισίου τα εργαλείασυνέργειες εξασφάλιση προσωπι-κού κά Έτσι θα δημιουργηθούνκαλύτερες συνθήκες παρέμβασηςπρος όφελος της εξειδίκευσης ηοποία θα συμβάλει ουσιαστικά στηδιάγνωση και σίγουρα στη διαχεί-ριση που πρέπει να αναφερθεί ότισε κάποιες περιπτώσεις έχει ζητή-ματα αλλά σε κάποιες άλλες έχειθετικές εκβάσεις Θα προστεθείεπίσης για πρώτη φορά η επαγγελ-ματική εποπτεία η οποία μαζί μετη διοικητική θα συμβάλουν στονέλεγχο και στην ποιοτική προσφοράυπηρεσιών -Η αξιολογητική κρίση

-Σε σχέση με την αξιολογητικήκρίση υπάρχουν περιθώρια βελτίω-σης Δεν δέχομαι ότι είναι ανίκανοιοι Λειτουργοί Κοινωνικών Υπηρε-σιών Στελέχη διαφορετικών ταχυ-τήτων υπάρχουν όπως σε όλα τα

πλαίσια εργασίας Είναι υποχρέωσητων Υπηρεσιών να βοηθήσουν τουςΛειτουργούς Σαφώς εκείνος πουδεν κάνει σωστά τη δουλειά του καιαποδειχθεί ως έτσι θα αντιμετω-πιστεί ανάλογα Ο στόχος της βελ-τίωσης είναι πάγιος -Ποιο είναι το κυριότερο πρό-βλημα Ποια είναι αυτά που αύριοτο πρωί πρέπει να διορθώσετεάμεσα

-Εκείνο που επιδιώκεται τελευ-ταία είναι να αποδοθεί στους λει-τουργούς μία αδυναμία Δεν μπορώνα απομονώσω κάτι Η πολυθεμα-τικότητα βρίσκεται στο τραπέζι καιθα βγουν προσφορές στο πλαίσιοτης αναδιάρθρωσης για εξασφάλισηεπαγγελματιών διαφόρων ειδικο-τήτων η εκπαίδευση η στελέχωσηο εκσυγχρονισμός των διαδικασιώνκαι των νομοθεσιών η τεκμηρίωσηη ενίσχυση της διαχείρισης κά

Από Οκτώβριο αλλαγές στην κοινωνική ευημερίαΥπάρχουν περιθώρια βελτίωσης αλλά δεν δέχομαι να μιλάμε για ανίκανους λειτουργούς λέει η διευθύντρια των ΥΚΕ Μαρία Κυρατζή

ltltltltltltlt

Είναι φανερό ότι οι ισορ-ροπίες στην περιοχήέχουν αλλάξει Η προ-σπάθεια του ΓάλλουΠροέδρου συγκρούεταιμε τις επιθυμίες και διεκ-δικήσεις δυνάμεων πουέχουν εδραιωθεί εδώ καιαρκετό καιρό στο Λίβανο

Πλάνο αναδιάρθρωσης με προϋπολογισμό 75 εκατ ευρώ-Ποιο είναι το πλάνο της αναδιάρ-θρωσης-Είναι συγχρηματοδοτούμενο έρ-γο με ορίζοντα υλοποίησης το2023 και προϋπολογισμό euro75 εκΗ πρώτη φάση αφορά την εξα-σφάλιση επαγγελματιών για τηνενίσχυση πολυθεματικότηταςπου περιλαμβάνει ψυχολόγουςαξιολογητές επαγγελματικήεποπτεία τις συνέργειες με τιςΑρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησηςκά Αναμένεται η προκήρυξηπροσφορών τις επόμενες ημέ-ρες Μέχρι τον Οκτώβριο αναμέ-νεται να έχουμε αποτελέσματαΕξασφαλίσαμε ένα άλλο συγχρη-ματοδοτούμενο έργο που θαβοηθήσει με την ενίσχυση προ-σωπικού σε θέματα μετανάστευ-σης Οι ΥΚΕ θα ενισχυθούν με 64μέλη προσωπικού εκ των οποίωνοι 42 θα είναι λειτουργοί που θασυμβάλουν σε θέματα ασύλουκαι ασυνόδευτων παιδιών Ετσιθα γίνει μία ανακατανομή εργα-σίας ώστε να εξυπηρετήσουμεδιαφορετικά και άλλα προγράμ-ματα Ταυτόχρονα προωθούνταιοι ενέργειες για πλήρωση 27 μό-νιμων Λειτουργών ΚοινωνικώνΥπηρεσιών ενδεχομένως τονερχόμενο Οκτώβριο

Τίποτα δεν προσπαθούμενα κρύψουμε Πρόκειταιγια μια δημόσια υπηρε-σία που λειτουργεί στηβάση νομοθεσιών και κανονισμών Στα πλαίσιατης διερεύνησης τέτοιωνυποθέσεων τηρήθηκε ότι προνοούσε ο νόμος

Οι Υπηρεσίες κλείνουν70 χρόνια λειτουργίας καιδεν έτυχαν ενός εκσυγ-χρονισμού πέραν μεμο-νωμένων προσπαθειών

H Γαλλία έχει αποφασίσει να επιστρέψει στην Αν Μεσόγειο πιο δυναμικάΣήμερα βλέπουμε μια πιο δυναμική ανάμειξη και παρουσία στην περιοχή τό-σο διπλωματικά όσο και στρατιωτικά και επειδή τίποτα δεν είναι τυχαίο έτσικαι η Συμφωνία Συνεργασίας Κύπρου ndash Γαλλίας δεν είναι τυχαία Η διπλωμα-τία απαιτεί στήριξη από την στρατιωτική ισχύ και η τελευταία απαιτεί υποδο-μές πλησίον του χώρου ενδιαφέροντος

Η διευθύντρια των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας μιλά στην laquoΚraquo για τις επικρίσεις που δέχεται το Τμήμα της γιααναλγησία ανικανότητα λειτουργών και για τη φημολογία επικράτησης ενός νόμου σιωπής

E Λ Λ Α Δ Α16 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Προετοιμασμένη για ένα laquoμπρα ντε φερraquo διαρκείας με την Αγκυρα εί-ναι η Αθήνα παρότι είναι σαφές πως στόχος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελεί μέσω των διπλωματικών πρωτο-βουλιών που αναπτύσσονται στο παρασκήνιο να υπάρξει αποκλι-μάκωση και οι δύο πλευρές να καθίσουν στο τραπέζι των διε-ρευνητικών επαφών οι οποίες ματαιώθηκαν με απόφαση της Τουρκίας

Η κυβέρνηση ανέμενε την οξεία τουρκική αντίδραση στην υπογρα-φή της συμφωνίας με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ Ομως έκρινε πως αποτελούσε ένα ανα-γκαίο ρίσκο καθώς πλέον η Αθή-να laquoδιεμβόλισεraquo το τουρκολιβυκό μνημόνιο ενώ διαθέτει ένα ισχυ-ρότατο διπλωματικό όπλο στην περίπτωση κατά την οποία το ζή-τημα των θαλασσίων ζωνών παρα-πεμφθεί στο ∆ιεθνές ∆ικαστήριο της Χάγης Παράλληλα στο Μέ-γαρο Μαξίμου κυριαρχεί η εκτί-μηση ότι κάθε ημέρα που περνά-ει με το laquoΟρούτς Ρέιςraquo να κινείται εντός της παράνομης τουρκικής NAVTEX παρά τις εντυπώσεις σε επικοινωνιακό επίπεδο η Αθήνα ισχυροποιεί τη θέση της τόσο στο επιχειρησιακό όσο και στο διπλω-ματικό επίπεδο

Οπως αναφέρουν στενοί συ-νεργάτες του πρωθυπουργού το laquoΟρούτς Ρέιςraquo επί της ουσίας δεν πραγματοποιεί έρευνες στην ελλη-νική υφαλοκρηπίδα καθώς συνο-δεύεται από δέκα τουρκικά πολε-μικά πλοία Στην πραγματικότητα προσθέτουν πρόκειται για μια laquoδι-ακήρυξηraquo διεκδίκησης του Τούρ-κου προέδρου κ Ταγίπ Ερντογάν που όμως απαντάται στην πράξη από την παρουσία του ελληνικού ναυτικού

Επίσης καθημερινά η Ελλάδα ισχυροποιεί τα διπλωματικά της ερείσματα με την Αγκυρα να εκτί-

θεται καθώς συντηρεί την έντα-ση και δημιουργεί κινδύνους ενός σοβαρού laquoατυχήματοςraquo στην πε-ριοχή Η πλέον κρίσιμη εξέλιξη στη διπλωματική σκακιέρα είναι βεβαίως η έλευση των γαλλικών δυνάμεων η οποία laquoκλείδωσεraquo κα-τά την τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν την

Τετάρτη το βράδυ Ομως παράλ-ληλα θα πρέπει να επισημανθεί η ουσιαστική ενεργοποίηση της Ουάσιγκτον όπως αποτυπώθηκε από την ιδιαίτερα θετική ανακοί-νωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αλλά και από τη συνάντηση στη Βιέν-νη του υπουργού Εξωτερικών Ν ∆ένδια με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο

Τέλος η Αθήνα έχει ενεργο-ποιήσει και την laquoπαράμετροraquo της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπως προκύ-πτει και από την προγραμματισμέ-νη για χθες σύνοδο των υπουρ-γών Εξωτερικών

Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ως βασικό laquoδίαυλοraquo στη συγκεκριμέ-νη κατεύθυνση τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μι-σέλ και όχι το Βερολίνο Τούτο γί-νεται για συμβολικούς αλλά και

ουσιαστικούς λόγους Ο κ Μισέλ εκφράζει το σύνολο της Ευρωπα-ϊκής Ενωσης σε βάθος χρόνου και όχι μόνο κατά το τρέχον εξάμη-νο όπως η γερμανική προεδρία Παράλληλα στο Βερολίνο είναι σαφές πως υπήρξε σκεπτικισμός για την ndashεπιβεβλημένη πάντωςndash επιλογή της κυβέρνησης να υπο-γράψει τη συμφωνία με την Αίγυ-πτο ενώ υπήρχαν συζητήσεις για την επανεκκίνηση των διερευνη-τικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας Πάντως με δεδομένο τον απόλυτο ρεαλισμό που χαρα-κτηρίζει τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ θεωρείται βέβαιη η επανενεργοποίηση του Βερο-λίνου αρχής γενομένης από τις τηλεφωνικές επικοινωνίες με τις δύο πλευρές την περασμένη Πέ-μπτη Εξάλλου είναι σαφές ότι η

κ Μέρκελ δεν πρόκειται να αφή-σει τον κ Μακρόν και το Παρίσι να laquoμονοπωλήσουνraquo την ευρωπαϊ-κή παρουσία στο σκηνικό που δια-μορφώνεται στην Ανατ Μεσόγειο

Η στρατηγική που θα ακολου-θήσει το επόμενο διάστημα η Αθή-να αποτυπώθηκε στο laquoδιάγγελμαraquo στο οποίο προέβη την περασμένη Τετάρτη ο πρωθυπουργός Ο κ Μητσοτάκης απηύθυνε μήνυμα απόλυτης επιχειρησιακής ετοιμό-τητας και αποτροπής τετελεσμέ-νων Τούτο κρίθηκε απαραίτητο τόσο έναντι της κοινής γνώμης όσο και έναντι των Ενόπλων ∆υ-νάμεων που βρίσκονται τα τελευ-ταία εικοσιτετράωρα σε laquoκόκκινοraquo συναγερμό

Παράλληλα όμως ο πρωθυ-πουργός κατέστησε σαφές πως η Αθήνα είναι έτοιμη μετά την

αποκλιμάκωση της έντασης να καθίσει στο τραπέζι των συζητή-σεων με την Αγκυρα για το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών Εξάλλου στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρείται βέβαιο πως είναι θέμα χρόνου ο κ Ερντογάν να μεταβάλει στρατηγι-κή Απλά προστίθεται δεν μπορεί να το πράξει άμεσα για επικοινω-νιακούς λόγους κυρίως εξαιτίας του σκηνικού στο εσωτερικό της Τουρκίας

Τέλος οι εξελίξεις με την Αγκυ-ρα έχουν αντανάκλαση και στην εσωτερική πολιτική σκηνή Ο κ Μητσοτάκης ενημέρωσε αναλυτι-κά τους πολιτικούς αρχηγούς ακό-μη και για την επικείμενη τότε συμφωνία με το Παρίσι αλλά το κλίμα ειδικά με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι βαρύ καθώς ο κ Αλέξης Τσίπρας έσπευσε να ασκήσει δημοσίως κριτική για τους κυβερνητικούς χειρισμούς μεσούσης της κρίσης Πάντως σύμφωνα με πληροφο-ρίες η Κουμουνδούρου εάν έχει τη σχετική ενημέρωση δεν θα εί-ναι αρνητική σε συζήτηση με την Αγκυρα για συμφωνία ανάλογη εκείνης με την Αίγυπτο

Σε κάθε περίπτωση στις προθέ-σεις του πρωθυπουργού δεν είναι η σύγκληση συμβουλίου των πο-λιτικών αρχηγών υπό την Πρόε-δρο της ∆ημοκρατίας κ Κατερίνα Σακελλαροπούλου Οπως αναφέ-ρεται πρώτον δεν είναι δεδομέ-νο ότι θα υπάρξει κοινός τόπος μεταξύ των κομμάτων Και δεύ-τερον το συμβούλιο θα μετέδι-δε μια εικόνα laquoδραματοποίησηςraquo της κατάστασης αναντίστοιχη με όσα συμβαίνουν στο πεδίο Κα-τά τις συνομιλίες με τους πολιτι-κούς αρχηγούς ο κ Μητσοτάκης τους γνωστοποίησε πως για ευνό-ητους λόγους η συμφωνία με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ θα κυρωθεί από την ελληνι-κή Βουλή το ταχύτερο δυνατόν Πιθανότατα δε στις 26 ή 27 του μήνα όταν θα επαναρχίσουν οι εργασίες της

Απαντες ανέμεναν την έκρηξη επι-θετικής προκλητικότητας της Τουρ-κίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στις σχέσεις της με την Ελλάδα Ουδείς ωστόσο ακόμα και τώρα είναι σε θέση να προβλέψει είτε την εξέλιξη και τη μορφή της πε-ραιτέρω κλιμάκωσης εκ μέρους της Αγκυρας είτε το πότε ο κύκλος της επικίνδυνης έντασης θα κλείσει

Ισως οι περισσότεροι να περί-μεναν λίγο αργότερα να παρου-σιαστεί αυτό το κύμα της τουρκι-κής επιθετικότητας ενδεχομένως τον Σεπτέμβριο Φαίνεται ωστό-σο πως η υπογραφή της ελληνο-αιγυπτιακής συμφωνίας για μετα-ξύ τους μερική οριοθέτηση ΑΟΖ επιτάχυνε τις εξελίξεις αιφνιδιά-ζοντας και εξοργίζοντας τον πλέ-ον προβλέψιμα laquoαπρόβλεπτοraquo Ρε-τζέπ Ταγίπ Ερντογάν Ο Τούρκος πρόεδρος άναψε το πράσινο φως να αρχίσει άμεσα να υλοποιείται η προαναγγελθείσα επιχείρηση των κανονιοφόρων στο όνομα της προάσπισης των τουρκικών δικαι-ωμάτων και συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή Αιχμή του δό-ρατος στην παρούσα φάση και ενώ είχαν προηγηθεί ndashκαι εξακο-λουθούν να υλοποιούνταιndash δρά-σεις εις βάρος της Κύπρου απο-τελεί η έξοδος του ερευνητικού laquoΟρούτς Ρέιςraquo για laquoέρευνεςraquo σε πε-ριοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας και κυπριακής ΑΟΖ Συνοδευόμενο από πλοία του τουρκικού πολεμι-κού ναυτικού πλέει τα τελευταία 24ωρα στην προαναφερθείσα πε-ριοχή που δέσμευσε μέσω παρά-τυπα εκδοθείσας NAVTEX ndash αφού είναι εκτός χώρου δικαιοδοσίας της Τουρκίας γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι κύριος στόχος

αυτής της δράσης δεν είναι τόσο η πραγματοποίηση ερευνών αλλά η ντε φάκτο αμφισβήτηση των ελ-ληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και καταγραφή της παρουσίας της διά της βίας

Ο τρόπος αντίδρασης της Αθή-νας δηλαδή η εμφάνιση αντανα-κλαστικών άμεσης επιχειρησιακής ετοιμότητας αφενός αλλά και η ανάπτυξη εντονότατης διπλωμα-τικής δράσης αφετέρου εκτιμάται πως αποτέλεσε τον δεύτερο αιφ-νιδιασμό του Τούρκου προέδρου

∆ιαβάζοντας το υπό διαμόρφω-ση διεθνές σκηνικό θέλησε να επι-δείξει συναινετικό πρόσωπο και γιrsquo αυτό συμπεριέλαβε τόσο στις δημόσιες τοποθετήσεις του όσο και σε επαφές που έχει με κορυ-φαίους δυτικούς αξιωματούχους ndashξεχωρίζει η τηλεφωνική επικοι-νωνία του με τη Γερμανίδα καγκε-λάριο Αγκελα Μέρκελ το μεσημέρι της Πέμπτηςndash ορολογία προσήλω-σης σε διάλογο και ειρηνικές δια-πραγματεύσεις Σπάνια αλλά και ορισμένοι άλλοι όπως ο υπουργός Αμυνας Ακάρ μιλάνε κάποτε για την ανάγκη διαλόγου για την επί-λυση των προβλημάτων Ωστόσο από τις επιλογές της Αγκυρας και τη δράση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων αυτοακυρώνονται οι αναφορές περί βούλησης να δια-λεχθούν χωρίς το όπλο πάνω στο τραπέζι

Περαιτέρω κλιμάκωση

Ενδεικτικό είναι ότι την ώρα που θέλει να δείξει ένα τέτοιο πρό-σωπο ο κ Ερντογάν όχι μόνο συ-ντηρεί το χαρτί του laquoΟρούτς Ρέιςraquo αν και δεν φαίνεται να το θεωρεί πλέον τόσο επαρκές για να απο-κομίσει όσα προσδοκούσε αλλά και προχωράει γρήγορα και σε πε-

ραιτέρω κλιμάκωση της προκλητι-κής συμπεριφοράς της Τουρκίας

Στο πλαίσιο αυτό την κύρια κίνηση έκανε ο υπουργός Εξωτε-ρικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου προαναγγέλλοντας νέες έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο προσ-διορίζοντάς τες μάλιστα εντός των τελευταίων ημερών του Αυγού-στου (υπενθυμίζεται ότι η εν εξε-λίξει δράση του laquoΟρούτς Ρέιςraquo στη συγκεκριμένη περιοχή νότια της Ρόδου - νοτιοανατολικά της Κρή-της αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 23 τρέχοντος) κάνοντας λό-γο μάλιστα για τα laquoδυτικά όρια της υφαλοκρηπίδας μαςraquo Αναφέρεται στα όρια Ρόδου Καρπάθου Κά-σου και Κρήτης και συγκεκριμένα στα 6 μίλια Οπως ερμηνεύεται πρόκειται ουσιαστικά για έρευνες

εντός περιοχών του τουρκολιβυ-κού μνημονίου

Σε ανάλογο μήκος κύματος ο υπουργός Αμυνας της γείτο-νος Χουλουσί Ακάρ δήλωσε πως laquoστην Ανατολική Μεσόγειο δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο επιβί-ωσης οποιουδήποτε σχεδίου που δεν περιλαμβάνει την Τουρκίαraquo και συμπλήρωσε laquoΠρέπει να είναι γνωστό ότι οι θάλασσές μας είναι η γαλάζια πατρίδα μας Κάθε στα-γόνα είναι πολύτιμηraquo

Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα δεν ήταν δυνατόν να μην κάνει την εμφάνισή του και ο αρχηγός του τουρκικού ακροδεξιού κόμματος MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί laquoΟσοι κάνουν προβοκάτσιες στη θάλασ-σα τους περιμένει ο πνιγμός Το αποτέλεσμα των προκλήσεων στα χωρικά μας ύδατα είναι η βύθι-ση οι κοιλιές των ψαριών ο βυ-θόςraquo είπε

Επιθετική στάση

Επί του πεδίου δηλαδή εντός της περιοχής της NAVTEX η τουρ-κική στάση παραμένει επίσης στη σφαίρα της επιθετικότητας Αρχι-κά αγνοούνταν οι επαναλαμβανό-μενες εκκλήσεις των μονάδων του Πολεμικού Ναυτικού της Ελλάδας

που βρίσκονται από την πρώτη στιγμή σε θέσεις ασφυκτικής πα-ρακολούθησης της τουρκικής δρά-σης να αποχωρήσουν από περιο-χή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας Στη συνέχεια ανοιγόκλειναν τον πομπό εντοπισμού προκειμένου να laquoκρυφτούνraquo από τα ραντάρ Με-τά και αφού είδαν πως τίποτα εκ των δύο δεν ήταν αποτελεσματι-κό απλώς επέλεξαν να απαντή-σουν ότι είναι τα ελληνικά πλοία που βρίσκονται σε τουρκική υφα-λοκρηπίδα και πως πρέπει εκείνα να αποχωρήσουν

laquoΗ ερευνητική σεισμική δρα-στηριότητα του σκάφους μας ldquoΟρούτς Ρέιςrdquo είχε προγραμματι-στεί για τον περασμένο Ιούλιο σε περιοχές εντός της υφαλοκρηπί-δας μαςraquo αναφέρθηκε σε ανακοί-νωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Τα περαιτέρω έχουν αναλάβει ο προπαγανδιστικός μη-χανισμός και ορισμένα ΜΜΕ της Τουρκίας για να επιβεβαιώσουν με τη σειρά τους πλήρως τους New York Times που επικαλούμενοι Ευ-ρωπαίους διπλωμάτες σημειώνουν laquoΟλο και πιο διεκδικητική φιλό-δοξη και απολυταρχική η Τουρ-κία έχει γίνει ldquoο ελέφαντας στο δωμάτιοrdquo για το ΝΑΤΟraquo

Οι χωρίς περιστροφές πλέον επίσημες ανα-φορές στο οθωμανικό αυτοκρατορικό παρελ-θόν της Τουρκίας καθώς επίσης η χρήση όρων εξαιρετικά φορτισμένων στη διεθνή διπλωματική γλώσσα κατά τις αναφο-ρές στην Αθήνα και στα φίλια προς τη χώρα μας κράτη από την Αγκυρα προκαλούν αίσθησηΓια laquoάξονες του κακού που συγκροτούνται ενα-ντίον της Τουρκίαςraquo έκα-νε λόγο σε επίσημη ανα-κοίνωσή του (108) το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ενώ πρό-σθετε πως η Μεσόγει-ος laquoήταν υπό τουρκική κυριαρχία επί αιώνεςraquo Η φιλοκυβερνητική εφη-μερίδα laquoΓενί Σαφάκraquo σε δημοσίευμά της με αφορμή τη συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου ανέ-φερε ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει laquoσυμφωνί-ες πειρατώνraquoΚατά τα λοιπά ο κ Ερ-ντογάν μόλις προχθές παρουσίαζε τη συμπε-ριφορά της Ελλάδας σε Αιγαίο και Μεσόγειο ως laquoμοχθηρήraquo θέτοντας εκ νέου θέμα Καστελλό-ριζου μιλούσε για την Αγία Σοφία και ήγειρε και πάλι θέμα δικαιωμά-των της μειονότητας στη ΘράκηΠρο ημερών ο απόστρα-τος ναύαρχος Τσιχάτ Για-ϊτζί έλεγε ότι οι νησίδες Ρω και Στρογγύλη γύρω από το Καστελλόριζο ανήκουν στην Τουρκία ως διάδοχο της Οθωμα-νικής Αυτοκρατορίας

Επιθετικήρητορική

laquoΜπρα ντε φερraquo διαρκείας με Τουρκία

Τραβάει το σχοινίτων προκλήσεωνο Ερντογάν

Οι κινήσεις του πρωθυπουργού στη διπλωματική σκακιέρα η συμφωνία με Μακρόν και ο ρόλος της Αγκελα Μέρκελ

Τι είπε ο κ Μητσοτάκης κατά τις συνομιλίες με τους πολιτικούς αρχηγούς ndash Εντόςτου μήνα η κύρωσητης συμφωνίαςμε Αίγυπτο για την ΑΟΖ

Η Αγκυρα προανήγγειλε νέες έρευνεςστην Ανατ Μεσόγειο προσδιορίζοντάς τες μάλιστα εντόςτων τελευταίωνημερών του Αυγούστου

Παρά την επικοινωνία που είχε την Πέμπτη με την καγκελάριο Μέρκελ ο Ταγίπ Ερντογάν επιδεικνύοντας συναινετι-κό πρόσωπο η δράση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ακυρώνει στην πράξη τις αναφορές της τουρκικής πλευράς περί βούλησης να διαλεχθεί χωρίς το όπλο πάνω στο τραπέζι (φωτ αρχείου)

ΙΝΤΙ

ΜΕ

ΝΕW

SA

P

EM

RA

H G

UR

EL

Του Κ Π ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ

Tου ΓΙΩΡΓΟΥ Σ ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ

Η πλέον κρίσιμη εξέλιξη στη διπλωματική σκακιέρα είναι η έλευση των γαλλικών δυνάμεων η οποία laquoκλείδωσεraquo κατά την τηλεφωνική επικοινωνία του πρω-θυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν την Τετάρτη το βράδυ (φωτ από την επίσκεψη του κ Μητσοτάκη στο Παρίσι τον περασμένο Ιανουάριο)

E Λ Λ Α Δ Α18 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Ως ένα laquoεργαλείοraquo για την ισχυροποί-ηση των γεωπολιτικών διεκδικήσεων και αξιώσεων επί του πεδίου αξιοποι-εί όπως όλα δείχνουν η Αγκυρα το ερευνητικό σκάφος laquoΟρούτς Ρέιςraquo Προσθέτοντας μία ακόμη ψηφίδα στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό πα-γίωσης της δικής της laquoανάγνωσηςraquo διεθνών συμβάσεων που διέπουν το δίκαιο της θάλασσας με βασικό κρι-τήριο την προβολή μαξιμαλιστικών θέσεων ενόψει μιας διαπραγμάτευ-σης με την Ελλάδα αλλά και συνο-λικότερα της οριστικοποίησης θα-λασσίων ζωνών στη νοτιοανατολική Μεσόγειο Το συμπέρασμα αυτό δεί-χνει να προκύπτει αβίαστα για όσους έχουν σαφή γνώση της μεθοδολογί-ας με βάση την οποία διενεργούνται οι θαλάσσιες σεισμικές έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων και διαπιστώνουν ότι αυτό που τις τε-λευταίες ημέρες γίνεται στην ελλη-νική υφαλοκρηπίδα ελάχιστη σχέση έχει με επιστημονική μεθοδολογία και ερευνητική πρακτική

Η laquoΚraquo απευθύνθηκε στον κ Κώ-στα Νικολάου γεωλόγο πετρελαίων και ενεργειακό οικονομολόγο με πολύχρονη δραστηριοποίηση στον τομέα αυτό γνώστη του αντικειμέ-νου ο οποίος παρακολουθεί σε βά-θος χρόνου τις τουρκικές κινήσεις

ndash Τι είδους έρευνες έχει τη δυνα-

τότητα να κάνει το laquoΟρούτς Ρέιςraquo

ndash Το τουρκικό ερευνητικό σκά-φος έχει τη δυνατότητα διενέργειας σεισμογραφικών ερευνών δύο και τριών διαστάσεων Ωστόσο αξί-ζει να σημειωθεί ότι δεν θεωρεί-ται από τους ειδικούς ερευνητικό αιχμής όσον αφορά τον εξοπλισμό και την τεχνολογία που φέρει τα οποία είναι κάπως παρωχημένα Η διεθνώς παγιωμένη πρακτική των σεισμικών ερευνών για κοιτάσματα υδρογονανθράκων υπαγορεύει τη διεξαγωγή ερευνών δύο διαστάσε-ων σε ένα πρώτο στάδιο Με αυτές γίνεται αναγνωριστικός έλεγχος σε τεράστιες περιοχές και με βάση τα δεδομένα απομονώνονται - προσδι-ορίζονται πιο μικρές ζώνες της τά-ξεως των 200-1000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στις οποίες ακολουθεί το δεύτερο στάδιο αυτό των ερευ-νών τριών διαστάσεων Ο τρόπος που κινείται το τουρκικό ερευνη-τικό δεν παραπέμπει σε μια τέτοια μεθοδολογία και πρακτική και ως εκ τούτου δεν είναι ερευνητικός ο στόχος που η Αγκυρα θέτει αυ-

τή τη στιγμή για το συγκεκριμένο σκάφος

ndash Οταν λέμε καλώδια τι ακριβώς

εννοούμε

ndash Οι σύγχρονες έρευνες τριών διαστάσεων γίνονται με 10 - 14 κα-λώδια που απλώνονται σε μήκος χι-λιομέτρων στη θάλασσα Πρόκειται για εξοπλισμό που φέρει υδρόφωνα προκειμένου να καταγράφονται σει-σμικά κύματα Τα ερευνητικά σκά-φη φέρουν επίσης κανόνια αέρα τα οποία προκαλούν σεισμικές διε-

γέρσεις για τις έρευνες Το laquoΟρούτς Ρέιςraquo διαθέτει έξι τέτοια καλώδια αλ-λά θεωρείται εξαιρετικά αμφίβολο ότι έχει καταφέρει να τα απλώσει δεδομένης της υπερσυγκέντρωσης πολεμικών πλοίων γύρω από την περιοχή στην οποία κινείται πλοία που εμποδίζουν την ανάπτυξη των καλωδίων Το μόνο που θα μπορούσε να γίνεται είναι έρευνες δύο διαστά-σεων με ένα καλώδιο ίσως

ndash Μπορεί να διαπιστωθεί εάν

έχουν απλωθεί καλώδια από κά-

ποιο σύστημα καταγραφής κά-

ποιο δορυφόρο ή από υποβρύχιο

ndash Θα μπορούσε πολύ εύκολα αυτό να διαπιστωθεί με λήψεις από drones Ωστόσο η ανάπτυξη των πολεμικών πλοίων γύρω από το ερευνητικό σκά-φος δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο Από όσα έχουμε δει πάντως σαν εικόνα δεν προκύπτει ότι μπορεί να έχει γί-νει ορθή ανάπτυξη του δικτύου καλω-δίων ώστε να προχωρήσει η έρευνα

ndash Πόσο διαρκεί μια ολοκληρωμέ-

νη σεισμογραφική έρευνα προ-

κειμένου να προκύψουν αξιόπι-

στα στοιχεία

ndash Προκειμένου να καλυφθεί με σωστή επιστημονικά έρευνα η πε-ριοχή που δέσμευσε η Τουρκία με NAVTEX θα πρέπει να διαρκέσει κατrsquo ελάχιστον τρεις μήνες και με ορθές επιστημονικά πρακτικές όχι με τον τρόπο που κινούνται το laquoΟρούτς Ρέιςraquo και τα συνοδευτικά πολεμικά πλοία

laquoΔεν είναιερευνητικόςο στόχοςτης ΑγκυραςraquoΤι μαρτυρούν οι κινήσεις του laquoΟρούτς Ρέιςraquo

Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

ndash Τα πολεμικά πλοία πώς επηρε-

άζουν τις έρευνες

ndash Ο συνοδευτικός στολίσκος από πολεμικά πλοία που περιτριγυρίζουν το laquoΟρούτς Ρέιςraquo παρεμποδίζει την έρευνα Η ορθή συνοδεία για τη διε-ξαγωγή ερευνών θα ήταν αυτή των δύο μικρών συνοδευτικών ερευνητι-κών σκαφών που διαθέτει το τουρκι-κό ερευνητικό και τα οποία σύμφω-να με τις φωτογραφίες και τα βίντεο που έχουν δημοσιοποιηθεί βρίσκο-νται έξω από ένα δυνητικό ερευνη-τικό πεδίο Πέραν αυτού ο θόρυβος από τα πολεμικά πλοία στην περιο-χή των ερευνών εμποδίζει την ορθή καταγραφή των σεισμικών κυμάτων Κατά κανόνα και κατά την καθιερω-μένη πρακτική η έκδοση NAVTEX γίνεται ακριβώς προκειμένου στην περιοχή που προγραμματίζεται να πραγματοποιηθούν έρευνες να πε-ριορισθεί η διέλευση πλοίων και οι συνακόλουθες οχλήσεις που αυτή προκαλεί και δεν επιτρέπουν την ορ-θή καταγραφή δεδομένων Υπό αυτό το πρίσμα ένα ερευνητικό σκάφος συνοδευόμενο από τόσα πολεμικά

πλοία και η παρουσία στην περιοχή ανάλογου αριθμού ελληνικών πολε-μικών πλοίων κάθε άλλο παρά συνη-γορεί στο ότι η Αγκυρα έχει σοβαρή πρόθεση να πραγματοποιήσει έρευ-νες Η εικόνα στη θαλάσσια περιοχή που κινείται το laquoΟρούτς Ρέιςraquo είναι αυτή της στρατιωτικής ανάπτυξης δυνάμεων και όχι επιστημονικής διάταξης για ορθή έρευνα

ndash Οπότε γιατί γίνεται όλο αυτό

ndash Ολα αυτά συνηγορούν στη δι-απίστωση ότι στη δεδομένη συγκυ-ρία η τουρκική πλευρά επισπεύδει προκειμένου να ισχυροποιήσει την παρουσία της στις περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος σε μια μελλοντική διαπραγμάτευση για τον καθορι-

σμό θαλασσίων ζωνών και όχι δι-ότι πράγματι επιδιώκει να αντλή-σει πληροφορίες αναφορικά με την ύπαρξη ή όχι κοιτασμάτων

ndash Καθώς παρακολουθείτε το θέ-

μα των ερευνών για κοιτάσματα

υδρογονανθράκων σε βάθος χρό-

νου τι διαπιστώνετε σε σχέση με

τον τρόπο που κινήθηκε όλα αυτά

τα χρόνια η Αγκυρα

ndash Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών έρχονται ως συνέχεια πο-λυετούς στρατηγικής επιλογής της Αγκυρας να προσπαθήσει με τον τρόπο αυτό να ισχυροποιήσει τις θέσεις της Για τον λόγο αυτό άλλω-στε προχώρησε στην αγορά ερευ-νητικού σκάφους και γεωτρύπα-νων Σε ένα προηγούμενο στάδιο η Αγκυρα επιχείρησε να προχωρήσει σε παραχώρηση δικαιώματος ερευ-νών σε ξένες εταιρείες ή να μισθώ-σει προς τούτο ερευνητικά σκάφη τρίτων χωρών Η επιλογή εκείνη θα είχε και ένα χαρακτήρα έμμε-σης αναγνώρισης από τρίτα μέρη της δικαιοδοσίας που ισχυρίζεται

ότι έχει στις περιοχές διενέργειας των ερευνών Ωστόσο όταν κατέ-στη σαφές στις ξένες εταιρείες και στις κυβερνήσεις τρίτων χωρών ότι πρόκειται για ένα παιχνίδι διεκδική-σεων και γεωπολιτικής αμφισβήτη-σης το όποιο ενδιαφέρον laquoπάγωσεraquo και η τουρκική πλευρά δεν μπορού-σε να βρει ερευνητικά σκάφη και εταιρείες πρόθυμες να εξυπηρετή-σουν τους σχεδιασμούς της Καμία μεγάλη και σοβαρή εταιρεία δεν θα έμπαινε σε τέτοιες περιπέτειες Ετσι η Τουρκία στράφηκε στην επι-λογή της αγοράς ερευνητικού σκά-φους και της ανάθεσης των ερευ-νών στην κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ (Tuumlrkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı) η οποία λειτουργεί περισσότερο ως βραχίονας άσκησης εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και εξυπη-ρέτησης αυτών ακριβώς των σχεδι-ασμών για παγίωση διεκδικήσεων

ndash Υπάρχουν ενδείξεις περί κοι-

τασμάτων υδρογονανθράκων

στις περιοχές που διεκδικεί η

Τουρκία

Ενδείξεις σαφώς και υπάρχουν Ολοκληρωμένη έρευνα δεν έχει γί-νει ακόμη στην περιοχή ωστόσο συναντιούνται εκεί οι γεωλογικές συνθήκες και τα χαρακτηριστικά εκείνα που δίνουν πιθανότητες να υπάρχουν υδρογονάνθρακες και ει-δικότερα φυσικό αέριο Μάλιστα η Τουρκία έχει στο παρελθόν προχω-ρήσει σε έρευνες δύο διαστάσεων σε κάποια σημεία της περιοχής τα αποτελέσματα των οποίων έδειχναν υποσχόμενα και προφανώς με βά-ση εκείνες τις έρευνες προχωρεί και θέτει τις αξιώσεις της τώρα

ndash Ποια είναι η βασική επιδίωξη

της Αγκυρας με τη NAVTEX που

έχει εκδώσει

ndash Αρχής γενομένης από εκείνη που εξέδωσε η Αγκυρα τον περα-σμένο μήνα μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι πρόκειται για NAVTEX laquoπολιτικέςraquo και όχι με κριτήριο τις απαιτήσεις μιας ουσιαστικής σει-σμογραφικής έρευνας O χαρακτηρι-σμός αυτός προκύπτει εάν λάβουμε υπόψη και αναλύσουμε τις παραμέ-

τρους της διάρκειας και άλλων δε-δομένων που μια ουσιαστική σει-σμογραφική έρευνα απαιτεί και οι οποίες απουσιάζουν από τις τουρ-κικές κινήσεις και επιλογές Είναι πιστεύω περισσότερο από σαφές ότι ουσιαστικά η Τουρκία ενδιαφέ-ρεται πρωτίστως για κινήσεις που θα ενισχύσουν τις συντεταγμένες της laquoΓαλάζιας Πατρίδαςraquo τις διεκ-δικήσεις της δηλαδή σε θαλάσσιο χώρο και θαλάσσιες ζώνες όπως αυ-τές πολύ χαρακτηριστικά αποτυπώ-θηκαν στο τουρκολιβυκό σύμφωνο βασικό χαρακτηριστικό του οποίου είναι η χάραξη μέσης γραμμής με βάση τις ηπειρωτικές ακτές κάθε χώρας η οποία επί της ουσίας αρνεί-ται ότι τα νησιά έχουν επήρεια στη χάραξη θαλασσίων ζωνών Η Αγκυ-ρα επιλέγει να αγνοεί τις σχετικές πρόνοιες των διεθνών συμβάσεων προβάλλοντας μαξιμαλιστικές διεκ-δικήσεις και με τις κινήσεις της στο πεδίο επιχειρεί να παγιώσει τις διεκ-δικήσεις αυτές με προφανή στόχο να τις μεταφέρει ως δεδομένα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων

laquoΣτρατιωτική ανάπτυξη δυνάμεων και όχι επιστημονική διάταξηraquo

laquoΗ Τουρκία επισπεύδει για να ισχυροποιήσει την παρουσία της στις περιοχές ειδικού ενδιαφέροντοςraquo

laquoΑπό όσα έχουμε δει δεν προκύπτει ότιμπορεί να έχει γίνει ορ-θή ανάπτυξη του δικτύ-ου καλωδίων ώστε να προχωρήσει η έρευναraquo

E Λ Λ Α Δ Α Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 19Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Ο Εμανουέλ Μακρόν επιχείρησε τον περασμένο Νοέμβριο με τη συνέ-ντευξή του στον Economist να προ-καλέσει ένα ηλεκτροσόκ στη διεθνή κοινότητα χαρακτηρίζοντας το ΝΑ-ΤΟ laquoεγκεφαλικά νεκρόraquo ωστόσο τί-ποτα δεν άλλαξε Αμέτοχη η Βορειο-ατλαντική Συμμαχία παρακολουθεί την Αγκυρα να προχωρεί στην αμφι-σβήτηση των διεθνών συνθηκών με ένα ερώτημα να πλανάται στα κρά-τη-μέλη laquoΠοιο είναι το μέλλον του άρθρου 5 που προβλέπει στρατιω-τική συνδρομή μεταξύ των χωρών που την απαρτίζουν εάν ένας από τους συμμάχους δεχθεί επίθεσηraquo Η ενεργοποίησή του είναι σίγουρα προβληματική όταν οι δύο εμπλε-κόμενοι είναι μέλη όπως συμβαίνει στην περίπτωση Ελλάδας - Τουρκίας

Ο Γενς Στόλτενμπεργκ ως επι-κεφαλής ενός πολιτικοστρατιωτι-κού οργανισμού ασφάλειας είτε ψά-χνει να βρει τον ρόλο του στα νέα γεωπολιτικά δεδομένα είτε όπως μαρτυρά η στάση του τους τελευ-ταίους μήνες έχει αποφασίσει να προχωρήσει πιο πέρα και από το δόγμα του Γιόζεφ Λουνς Ο πρώην γραμματέας (1971-1984) διατύπω-σε τη θέση ότι δεν είναι προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ να εμπλέκεται στις διμερείς διαφορές μεταξύ των συμμάχων Στην πράξη το laquoδόγμα Λουνςraquo εξηγεί ότι το ΝΑΤΟ δεν θα περιλαμβάνει στις ασκήσεις του περιοχές για τις οποίες υπήρχε δι-αφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρ-κίας για το εάν είναι αποστρατιω-τικοποιημένες Εκτοτε η Λήμνος έχει εξαιρεθεί παρά την ύπαρξη γνωμοδότησης της νομικής υπη-ρεσίας του ΝΑΤΟ που ανέφερε ότι δεν είναι στρατιωτικοποιημένη Την τακτική των ίσων αποστάσε-ων ακολούθησε και ο πρώην γγ της Συμμαχίας Αντερς Ράσμουσεν όμως τώρα οι απειλές του Ερντογάν για τη laquoΓαλάζια Πατρίδαraquo κάνουν το μείγμα ακόμα πιο εκρηκτικό

∆ύο είναι τα ενδεχόμενα Ο Γενς Στόλτενμπεργκ να τηρεί την παρά-δοση των τελευταίων περίπου 44 ετών ή όπως δείχνουν τα πρόσφα-τα γεγονότα να κάνει τα στραβά μάτια σε σχέση με την επιθετικό-τητα της Τουρκίας βάσει στρατη-γικής Στην κρίση στον Εβρο τον

περασμένο Μάρτιο είχε προειδο-ποιήσει την Ευρώπη πως πρέπει να βρει έναν τρόπο να συνεργαστεί με τη laquoσημαντική σύμμαχοraquo που είναι η Τουρκία Την ώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν ωθούσε απελπισμένους ανθρώπους στα ελληνικά σύνορα ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ το μόνο που είχε να ζητήσει με δήλωσή του στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων AFP ήταν μια πιο ρεαλιστική προσέγγι-ση στο θέμα τονίζοντας πως η ΕΕ θα πρέπει να βρει έναν τρόπο συ-νεργασίας με την Aγκυρα

Εντονη δυσαρέσκεια κατα-γράφηκε στην Αθήνα στα μέσα Μαΐου με τη δήλωσή του στη La Repubblica ότι η Συμμαχία είναι έτοιμη να στηρίξει την κυβέρνη-ση Σαράζ H αντιπροσωπεία της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ είχε προχωρή-σει στις απαραίτητες κινήσεις και ndashσύμφωνα με το υπουργείο Εξω-τερικώνndash έλαβε διαβεβαιώσεις ότι οι συγκεκριμένες δηλώσεις του κ Στόλτενμπεργκ δεν αποδόθηκαν σωστά Σε μια κρίσιμη στιγμή του εμφυλίου στην Τρίπολη με την Αγκυρα να παίζει έναν σκοτεινό ρόλο και την ελληνική κυβέρνηση να επιχειρεί να κάνει σαφές πως το τουρκολιβυκό μνημόνιο δεν έχει καμία ισχύ η αναφορά του είχε θε-ωρηθεί πως αποτελεί laquoλευκή επιτα-γήraquo στον Ταγίπ Ερντογάν

Στη δήλωσή του φέρεται να είχε αναφέρει πως laquoστη Λιβύη υπάρχει εμπάργκο όπλων που πρέπει να τη-ρείται από όλες τις πλευρές ωστό-σο αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει

να βάζουμε στο ίδιο επίπεδο τις δυνάμεις με επικεφαλής τον Χα-λίφα Χαφτάρ και την κυβέρνηση του Σαράζ που είναι η μόνη που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕraquo Στις 19 Μαΐου σε δημοσίευμα του TRT World ο γενικός γραμματέας φέρε-ται να επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της στρατιωτικής συμμαχίας στην υποστήριξη της Λιβύης σε επίπεδο ασφάλειας και άμυνας ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Σαράζ Σε επικοινωνία του και με τον Ταγίπ Ερντογάν είχε συ-ζητήσει την πιθανότητα αποστολής ανάπτυξης επιχειρησιακών δυνατο-τήτων στην Τρίπολη

Ηχηρό καμπανάκι

Σφυρίζει αδιάφορα ο Γενς Στόλ-τενμπεργκ ή έχει διαλέξει στρατό-πεδο Αν παλαιότερα η πολιτική ίσων αποστάσεων που εφάρμοζε περνούσε σχεδόν απαρατήρητη το σοβαρό ναυτικό επεισόδιο με-ταξύ Τουρκίας και Γαλλίας στα

ανοιχτά των λιβυκών ακτών χτύ-πησε ένα ηχηρό καμπανάκι για τον ρόλο του ισχυρού άνδρα της Συμ-μαχίας Σίγουρα ο πρώην πρωθυ-πουργός της Νορβηγίας όπως και όλοι οι Σκανδιναβοί αντιμετωπίζει λόγω της μεγάλης γεωγραφικής απόστασης μεταξύ Βορρά-Νότου πολύ ψυχρά τα ελληνοτουρκικά ζητήματα ∆εν είναι όμως μόνο αυτός ο λόγος που γέρνει τη ζυ-γαριά υπέρ του Ταγίπ Ερντογάν ∆είχνει να προτάσσει το ζήτημα της Συρίας και των αμερικανικών συμφερόντων όπου οι Τούρκοι εί-ναι πολλαπλώς χρήσιμοι

Εμπειροι διεθνολόγοι εκτιμούν μιλώντας στην laquoΚraquo πως ο κ Στόλ-τενμπεργκ είναι της άποψης ότι η Αγκυρα δεν πρέπει να αποξενω-θεί περαιτέρω αφού ο ρόλος της είναι εξαιρετικά σημαντικός τόσο σε σχέση με τη Ρωσία όσο και με το Ιράν Η Τουρκία είναι επίσης χώ-ρα-κλειδί για τις επιχειρήσεις της Συμμαχίας στη Μαύρη Θάλασσα

και στον Καύκασο (απέναντι στη Ρωσία) Οσον αφορά τη μεγάλη δύ-ναμη της ΕΕ τη Γερμανία οι εμπο-ρικές και επενδυτικές σχέσεις που έχει με την Τουρκία είναι αποτρε-πτικές στο να επιτρέψει έτσι απλά ο Ερντογάν να πέσει σε δυσμένεια

Γιατί ο Στόλτενμπεργκ σφυρίζει αδιάφοραΕνώ η τουρκική προκλητικότητα στην Αν Μεσόγειο κλιμακώνεται ο γγ του ΝΑΤΟ τηρεί στάση παρεξηγήσιμης ουδετερότητας

Η στάση του στην κρίση στον Εβρο τον περασμέ-νο Μάρτιο και έναντι της κυβέρνησης Σαράζ στη Λιβύη έχει προκα-λέσει την έντονη δυσα-ρέσκεια της Αθήνας

Εμπειροι διεθνολόγοι μιλώντας στην laquoΚraquo εκτιμούν πως ο κ Στόλτενμπεργκ είναι της άποψης ότι η Τουρκία δεν πρέπει να αποξενωθεί περαιτέρω αφού ο ρόλος της είναι σημαντικός τόσο σε σχέση με τη Ρωσία όσο και με το Ιράν Είναι επίσης χώρα-κλειδί για τις επιχειρήσεις της Συμμαχίας σε Μαύρη Θάλασσα και Καύκασο

AP

R

AH

MAT

GU

L

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΖΟΛΕΤΟΥ

Ο τίτλος του δημοφιλούς δοκιμίου του Τζέιμς Μπάλντουιν laquoΗ πυρκα-γιά της επόμενης φοράςraquo αποτελεί προειδοποίηση για κινδύνους τους οποίους προτιμούμε να αγνοήσου-με Είναι επίσης συναγερμός κατά του εφησυχασμού Τα τελευταία χρόνια πολλοί αναλυτές υπογράμ-μισαν τον ενισχυόμενο κίνδυνο στην Ανατολική Μεσόγειο με τους περισσότερους να καταλήγουν ότι και οι δύο πλευρές αρκούνται σε πό-ζες και επίδειξη δύναμης με στόχο την άσκηση διπλωματικής πίεσης και τα εσωτερικά πολιτικά οφέλη

Γιατί η παρούσα ένταση με αφορ-μή αντίπαλες θαλάσσιες αξιώσεις στην Ανατολική Μεσόγειο να είναι διαφορετική από παλαιότερες ∆υ-στυχώς υπάρχουν πολλοί και καλοί λόγοι να ανησυχούμε

Πρώτον οι παρούσες εντάσεις επη-ρεάζουν πολύ μεγαλύτερη περιοχή με διαφορετικές εστίες τριβών και εμπλεκόμενους παίκτες Η διένεξη για την Κύπρο που αποτελούσε κάποτε από μόνη της πηγή κινδύ-νων εξελίχθηκε πλέον σε πολιτικό και όχι αμυντικό ζήτημα Συρία και Λιβύη αποτελούν πλέον εμβλημα-τικά παραδείγματα των νέων περι-φερειακών γεωπολιτικών συσχετι-σμών με μόνιμο χάος σε συνθήκες ένοπλης σύρραξης Οι laquoεξωτερι-κοί παίκτεςraquo από τη μεριά τους έχουν γίνει πιο τολμηροί στη χρή-ση ένοπλων μέσων ευθέως ή μέ-σω τοπικών αντιπροσώπων τους Ο

κατάλογος δυνητικών θερμών αντι-παραθέσεων είναι μακρύς Τουρ-κία με Ρωσία στη Συρία ή τη Λι-βύη Τουρκία εναντίον Αιγύπτου ή Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και ndashακόμη πιο ανησυχητικόndash Τουρκία με Ελλάδα Κύπρο Ισραήλ ή Γαλλία

Οι παλαιές αναστολές και η συντη-ρητική χρήση στρατιωτικής ισχύος από την Αγκυρα έχουν πλέον πα-ρέλθει έχοντας εκπνεύσει μετά τις επιχειρησιακές επιτυχίες της Τουρ-κίας σε Συρία και Λιβύη Αυτό συνο-δεύθηκε από το νέο τουρκικό ναυ-τικό δόγμα με κεντρικό άξονα τη ναυτική παρουσία Οι διεκδικήσεις της Αγκυρας σε ότι αφορά την υφα-λοκρηπίδα και τον εναέριο χώρο δεν έχουν μεταβληθεί ουσιαστικά Η ύπαρξη υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου καθώς και η αυξημένη

ικανότητα προβολής της τουρκι-κής ισχύος έχουν μεταβάλει την εξίσωση Στα γεμάτα άγχος χρόνια πριν από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 το Αιγαίο ήταν στο επίκεντρο των ελληνοτουρκικών τριβών Σή-μερα το Αιγαίο απασχολεί πάλι με

τη σύνθεση του ανταγωνισμού και τις πιθανότητες σύρραξης να είναι πολύ μεγαλύτερες

Δεύτερον τα πράγματα μπορούν πάντα να πάνε άσχημα Η κρίση ΙμίωνΚαρντάκ του 1996 προσέφε-

ρε διδάγματα σε όλες τις πλευρές ενώ αναδείχθηκε στην κρισιμότερη στιγμή της ελληνοτουρκικής έντα-σης που ταλαιπωρεί την περιοχή και το ΝΑΤΟ εδώ και δεκαετίες Οι δύο χώρες κινδύνευσαν να εμπλα-κούν σε ανεπιθύμητη και από τις

δύο πλευρές σύρραξη εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο τα μέσα ενη-μέρωσης κάλυψαν την κρίση και λόγω της πίεσης της κοινής γνώ-μης σε μία εποχή κατά την οποία οι χρόνοι μετάδοσης των πληροφο-ριών ήταν πιο αργοί από ότι σήμε-ρα και τα μέσα κοινωνικής δικτύ-ωσης ανύπαρκτα Οι στρατιωτικοί επιτελείς των δύο χωρών γνωρίζο-νταν προσωπικά και η συνεννόηση ήταν εφικτή Αθήνα και Αγκυρα με σημαντική βοήθεια από την Ουά-σιγκτον αποτραβήχτηκαν από το χείλος του γκρεμού ενώ η κρίση εισήγαγε παρατεταμένη περίοδο αποκλιμάκωσης στο Αιγαίο

Η περιοχή σήμερα είναι σκηνικό εντατικών αεροναυτικών επιχει-ρήσεων χωρίς την ύπαρξη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και πε-ριορισμού κινδύνων που εφαρμό-ζονταν ακόμη και στον Ψυχρό Πό-λεμο Με τα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια να εμφανίζονται καχύπο-πτα ο κίνδυνος εσφαλμένου υπο-λογισμού αυξάνεται Το μόνο που απαιτείται άλλωστε είναι ένας λά-θος υπολογισμός στην ερμηνεία της εικόνας ραντάρ επιφανείας για να ξεσπάσει ένα θερμό επεισόδιο Το πρόσφατο περιστατικό μεταξύ γαλλικών και τουρκικών πολεμικών πλοίων θα μπορούσε να έχει πάρει επικίνδυνες διαστάσεις

Τέλος οι συμμαχικές σχέσεις έχουν αλλάξει ριζικά Πολλοί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θέτουν το ερώτημα εάν η Τουρκία είναι εταίρος ή κράτος-ταραξίας Η συζήτηση αυτή είναι

υπερβολική Ουδείς αμφιβάλλει όμως ότι η στρατηγική σχέση με-ταξύ της Αγκυρας και των υπερατ-λαντικών εταίρων της έχει φθάσει στο σημείο θραύσης Την ίδια ώρα οι δεσμοί ασφαλείας της Ελλάδας και με τις δύο ακτές του Ατλαντικού ουδέποτε υπήρξαν στενότεροι Σε περίπτωση που η πολιτική αποκο-τιά οδηγήσει σε ένοπλη σύρραξη στην Ανατολική Μεσόγειο η Αγκυ-ρα θα έχει να αντιμετωπίσει την ισχυρή αντίδραση των ΝΑΤΟϊκών της εταίρων ∆εν θα υπάρξουν νι-κητές σε αυτή την αντιπαράθεση Ισως σημάνει το τέλος της προοπτι-κής ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και το de facto laquoπάγωμαraquo της συνερ-γασίας της Αγκυρας με το ΝΑΤΟ Η Ελλάδα θα βρεθεί τότε αντιμέτωπη στα ανατολικά σύνορά της με μία απομονωμένη και ασταθή Τουρκία

Ποιος θα αναλάβει πρωτοβουλίες για να αποσοβηθεί αυτό το σενάριο Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες δεν δια-θέτουν την αναγκαία επιρροή πάνω στην Τουρκία Το Παρίσι επέλεξε να ενισχύσει τη ναυτική του ισχύ στην περιοχή δηλώνοντας αλλη-λέγγυο με την Αθήνα και έτοιμο να αντιμετωπίσει τις τουρκικές προ-κλήσεις Αν Αθήνα και Αγκυρα δεν επιτύχουν την αποκλιμάκωση της κρίσης με ίδια μέσα το Βερολίνο ή άλλες δυνάμεις θα κληθούν να σβή-σουν αυτή τη φορά την πυρκαγιά

O κ Ian Lesser είναι αντιπρόεδρος του German Marshall Fund of the United States και εκτελεστικός διευθυντής του GMF στις Βρυξέλλες

Το μόνο που απαιτείται άλλωστε είναι ένας λάθος υπολογισμός στην ερμηνεία της εικό-νας ραντάρ επιφανείας για να ξεσπάσει ένα θερμό επεισόδιο

Α Π Ο Ψ Η

Η πυρκαγιά των ημερών μας

Διπλωματικοί κύκλοι δεί-χνουν να κρατούν απο-στάσεις από το έργο που έχει επιδείξει έως τώρα ο Γενς Στόλτενμπεργκ επι-σημαίνοντας πως laquoδεν έχει πείσειraquo και την ίδια ώρα δεν εμφανίζονται αισιό-δοξοι πως έχει τη δύναμη να αλλάξει πολιτική Αυ-τό σημαίνει πως η ελλη-νική πλευρά δεν πρέπει να προσδοκά στη στήριξη του επικεφαλής του ΝΑΤΟ στη νέα περιπέτεια με το laquoOruc Reisraquo Ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσούκαλης δήλωσε στην laquoΚraquo laquoΟ πρώτος γγ του ΝΑΤΟ είχε πει ότι ο ρό-λος της Ατλαντικής Συμ-μαχίας ήταν να κρατήσει τους Σοβιετικούς εκτός τους Αμερικανούς εντός και τους Γερμανούς κά-τω Αλλαξαν από τότε ρι-ζικά τα δεδομένα Τα μέλη δεν συμφωνούν πάντα ως προς τη μορφή και το μέ-γεθος της εξωτερικής απει-λής η Αμερική του προ-έδρου Τραμπ κατηγορεί τους Ευρωπαίους συμμά-χους ότι δεν συμμετέχουν ισότιμα στις αμυντικές δα-πάνες και θεωρεί αυτονό-ητο ότι οι υπόλοιποι θα την ακολουθούν σε ότι αποφασίσει ενώ ο Γάλλος πρόεδρος (σαν τον τρε-λό του χωριού που έλεγε την αλήθεια) φωνάζει ότι η Συμμαχία είναι κλινικά νεκρή Οσο για εμάς τη χρειαζόμαστε ακόμη αλ-λά δεν πρέπει να περιμέ-νουμε ότι θα λύσει όλα μας τα προβλήματαraquo

laquoΔεν έχει πείσειraquo

ASS

OCI

ATED

PR

ESS

To laquoΟρούτς Ρέιςraquo αποτελεί ακόμη ένα επεισόδιο στη μακρά σειρά εντάσεων που εξελίσσονται στην Ανατολική Μεσόγειο Σε περίπτωση που η πολιτική απο-κοτιά οδηγήσει σε ένοπλη σύρραξη στην περιοχή η Αγκυρα θα έχει να αντιμε-τωπίσει την ισχυρή αντίδραση των νατοϊκών εταίρων της

Του IAN LESSER

Κ Ο Σ Μ Ο Σ20 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Εντείνεται η παγκόσμια αγωνία για την γιγάντωση της πανδημίας COVID-19 Ο κορωνοϊός μέσα σε οκτώ περίπου μήνες προσέβαλε περισσότερα από 20 εκατομμύρια ανθρώπους προκαλώντας τον θά-νατο τουλάχιστον 750000 Ακόμα και σήμερα ο παθογόνος παράγο-ντας δεν έχει αποκαλύψει στους επιστήμονες που τον μελετούν νυχθημερόν πλήρως τα μυστικά του ούτε κάποιες παραδοξότητες της συμπεριφοράς του

Τώρα που το καλοκαίρι βαίνει προς το τέλος του και σύντομα θα χτυπήσει το κουδούνι στα σχολεία ο τρόπος που ο κορωνοϊός επηρε-άζει τους μικρότερους σε ηλικία βρίσκεται στο επίκεντρο του εν-διαφέροντος Η αλήθεια είναι ότι οι συνέπειές του στους ανήλικους πάντα προκαλούσαν πονοκέφαλο στους ειδικούς που είχαν αντιλη-φθεί ότι αντίθετα με τους υπόλοι-πους αναπνευστικούς ιούς ο νέος κορωνοϊός δεν προσέβαλε τα μικρά παιδιά τόσο εύκολα Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει επrsquo ουδενί ότι είναι άτρωτα σε αυτόν Πολλά παιδιά αρρωσταίνουν και κάποια χάνουν τη ζωή από COVID-19 Πρόσφατη μελέτη παιδιάτρων στις ΗΠΑ διαπί-στωσε ότι 97000 μικροί Αμερικανοί διαγνώστηκαν με κορωνοϊό μόνο τις δύο τελευταίες εβδομάδες του Ιουλίου δηλαδή περισσότερο από το 25 των συνολικών κρουσμάτων σε ανηλίκους στις ΗΠΑ

H laquoμυστηριώδης σχέσηraquo παιδιών και κορωνοϊού απασχόλησε τους επιστήμονες ήδη από την αρχή της πανδημίας ιδιαίτερα επειδή η νό-σος θεωρήθηκε laquoασθένεια των ηλι-κιωμένωνraquo Τον Απρίλιο ο Γάλλος επιδημιολόγος Αρνό Φοντανέ ερευ-νώντας την έκταση της επιδημίας στην πολίχνη Κρεπί-αν-Βαλουά βορειοανατολικά του Παρισιού δι-απίστωσε ότι αν και ο κορωνοϊός είχε διασπαρεί εκτενώς σε γυμνά-σια και λύκεια προσβάλλοντας το 38 των μαθητών στο απυρόβλη-το παρέμεναν τα έξι δημοτικά της πόλης όπου είχε προσβληθεί μόλις το 9 των παιδιών

Μία δεύτερη μελέτη που εκπο-νήθηκε στη Νότια Κορέα σε 65000

κρούσματα της COVID-19 έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 10 έως 19 ετών μπορούν να μεταδώσουν τον ιό ακριβώς όπως ένας άρρωστος ενή-λικας ενώ η μετάδοση είναι πολύ σπανιότερη όταν ο φορέας είναι νεότερος των 10 ετών

Πολλές μελέτες υποδεικνύουν ότι ο κορωνοϊός πλήττει διαφορετικά τα πιο μικρά παιδιά από ότι τα μεγαλύ-τερα Το laquoηλικιακό σημείο καμπήςraquo για τη συμπεριφορά του κορωνοϊού στους ανηλίκους είναι η εφηβεία Τα περισσότερα μικρά παιδιά που νοσούν είναι είτε ασυμπτωματικά είτε εμφανίζουν πολύ ήπια συμπτώ-ματα Εκτενέστατη μελέτη που έγι-νε σε 2143 παιδιά στην Κίνα έδει-ξε ότι στο σύνολο τους (94) ήταν ασυμπτωματικά ή είχαν ήπια μέ-χρι μέσης βαρύτητας συμπτώματα Οπως επισημαίνει η επιδημιολόγος Ζόι Χαϊντ του πανεπιστημίου της ∆υτικής Αυστραλίας τα ηπιότερα συμπτώματα σημαίνει ότι τα μικρά παιδιά βήχουν σπανιότερα και κα-τά συνέπεια απελευθερώνουν στο περιβάλλον μικρότερο ιικό φορτίο Αρα είναι λιγότερο μολυσματικά Η

δρ Νάταλι Μακντέρμοτ του Βασιλι-κού Κολεγίου του Λονδίνου τονίζει ότι κάποια παιδιά μπορεί να ταλαι-πωρούνται από μακροχρόνιες συ-νέπειες της λοίμωξης όπως είναι η μεγάλη κόπωση και οι γονείς οφεί-λουν να αναζητούν ιατρικές συμ-βουλές όταν παρατηρούν κάτι πα-ράξενο στο παιδί τους

Ο Μαξ Λάου επιδημιολόγος στο πανεπιστήμιο Εμορι που μελετά σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας της Τζόρτζια τις περιπτώσεις υπερ-μετάδοσης του ιού κατέγραψε δύο ενδιαφέρουσες πραγματικότητες ότι μετά τη χαλάρωση των περιο-ριστικών μέτρων τα κρούσματα με-

ταξύ των μικρών παιδιών ήταν συ-γκριτικά λίγα παρότι εκτινάχθηκαν στους εφήβους άνω των 15 ετών και ότι δεν επιβεβαιώθηκε καμία εμ-φάνιση επιδημικής εστίας όπου ο laquoασθενής μηδένraquo ήταν μικρό παιδί

Πόσο είναι όμως εφικτό τα σχο-λεία όπου καθημερινά συναθροί-ζεται μεγάλος αριθμός παιδιών να θωρακιστούν κατά το δυνατόν από την COVID-19 Αυτή είναι laquoη ερώ-τηση του ενός εκατομμυρίου δολα-ρίωνraquo και ήδη πολλά κράτη ανά τον κόσμο ακολούθησαν διαφορετικές στρατηγικές Στο Βιετνάμ τα παιδιά θερμομετρούνται πριν μπουν στο μάθημα ενώ στην Ουρουγουάη οι

μικροί μαθητές υποβάλλονται κάθε τόσο σε δειγματοληπτικά τεστ ανί-χνευσης του κορωνοϊού Στις ΗΠΑ πολλά σχολεία θα επιλέξουν τη δια-δικτυακή διδασκαλία ή ένα συνδυα-σμό της με τη συμβατική αναλόγως των συνθηκών

Ωστόσο η απάντηση στο πρό-βλημα της έναρξης των μαθημάτων μπορεί να είναι αρκετά απλούστε-ρη και ευκολότερη στην εφαρμογή της επισημαίνουν οι ειδικοί που με-λέτησαν πολλές από τις διαφορετι-κές στρατηγικές λειτουργίας των σχολείων Η πιο αποτελεσματική λύση για τη θωράκιση των σχολεί-ων εκτιμούν είναι να διατηρηθούν

ολιγομελείς οι τάξεις και να ζητηθεί από τα μεγαλύτερα σε ηλικία παι-διά που μπορούν να μεταδώσουν αποτελεσματικότερα τον παθογό-νο παράγοντα να φορούν μάσκα και να τηρούν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης

Αυτο το μοντέλο εφαρμόστηκε με ικανοποιητικά αποτελέσματα μετά τη χαλάρωση των περιοριστι-κών μέτρων το τελευταίο δίμηνο σε Φινλανδία και ∆ανία Οι πολυ-μελείς τάξεις laquoέσπασανraquo σε μικρό-τερα τμήματα με 15 έως 20 μαθη-τές οι οποίοι συναντιόντουσαν στα διαλείμματα σε ανοικτούς χώρους όπου υπάρχει μικρότερος κίνδυνος

μετάδοσης Τα οφέλη από αυτή την προσέγγιση είναι πολλαπλά γιατί η ύπαρξη ενός κρούσματος δεν επι-βάλλει το αυτόματο κλείσιμο όλης της σχολικής μονάδας ενώ διευκο-λύνεται και το έργο των αρμόδιων φορέων που θα πρέπει να ιχνηλατή-σουν τις επαφές του αρρώστου Οι επιστήμονες ωστόσο τονίζουν ότι οι προσεγγίσεις που θα ακολουθήσει κάθε χώρα εξαρτώνται από το επι-δημιολογικό φορτίο που τη βαρύνει

Οι θεωρίες

Γιατί όμως τα παιδιά επηρεάζο-νται λιγότερο από την COVID-19 Οι θεωρίες που προτείνουν οι ειδικοί είναι πολλές Κάποιοι πιστεύουν ότι πιθανώς αυτό συμβαίνει επειδή ο υποδοχέας ACE2 μέσω του οποί-ου ο νέος κορωνοϊός εισβάλλει στα κύτταρα ελέγχεται αναπτυξιακά από την ηλικία Oταν είσαι μικρό-τερος διαθέτεις χαμηλότερες συ-γκεντρώσεις της πρωτεΐνης και ο ιός προσδένεται στα κύτταρα του αναπνευστικού πιο δύσκολα

Σύμφωνα με μία διαφορετική θε-ωρία τα παιδιά είναι παραδόξως πιο προστατευμένα από την COVID-19 γιατί διαθέτουν πιο ανώριμο ανο-σοποιητικό σύστημα και έτσι δεν πυροδοτείται η υπερβολική ανοσο-ποιητική αντίδραση laquoκαταιγίδα κυ-τοκινώνraquo που οδηγεί πολλούς ενή-λικες στον θάνατο

Βέβαια κάποια παιδιά που θα προσβληθούν από τον κορωνοϊό θα νοσήσουν βαριά από το Πολυ-συστημικό Φλεγμονώδες Σύνδρο-μο που συνδέεται με τον παθογό-νο παράγοντα και έχει ομοιότητες με το σύνδρομο Καβασάκι Οι έφη-βοι μάλιστα που θα εμφανίσουν το σύνδρομο θα αντιμετωπίσουν πολύ βαρύτερες συνέπειες και μπορεί να οδηγηθούν σε καρδιακή ανεπάρκεια ή ακόμα και τον θάνατο

Οι ειδικοί που μελετούν τον νέο κορωνοϊό παραδέχονται ότι ακόμα γνωρίζουν πολύ λίγα και αισιοδοξούν ότι καθημερινά θα αυξάνονται οι γνώσεις τους Για αυτόν ακριβώς τον λόγο και μέχρι η πανδημία να απο-τελέσει ένα θλιβερό παρελθόν είναι επιτακτικό όλοι να χρησιμοποιούν ευλαβικά τα λίγα όπλα που έχουμε στη διάθεσή μας μάσκες και μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης

Η εποχή της πανδημίας θεωρητικά έπρεπε να στέψει με δόξα την τε-χνητή νοημοσύνη ∆ισεκατομμύρια δολάρια επενδύθηκαν σε προγράμ-ματα για την ανάπτυξή της και όλοι πίστεψαν ότι θα έδινε λύση σε κά-θε πρόβλημα Ετσι όταν ξεκίνησε η πανδημία COVID-19 πλήθος τέτοιων πρωτοποριακών συστημάτων κλή-θηκε να επιτελέσει το καθήκον του

Κάποια συστήματα αναζήτησαν νέα συστατικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παρα-σκευή εμβολίου άλλα προσπάθησαν να βελτιώσουν τις διαγνωστικές μας ικανότητες Κάποια κατέγραψαν την πορεία της νόσου ή προσπάθησαν να προβλέψουν την εξέλιξη της υγεί-ας των ασθενών Αλλα δημιούργη-σαν αλγορίθμους για τον αριθμό των κρουσμάτων αναλόγως των διαφορε-τικών πολιτικών επιλογών ή αναζή-τησαν ομοιότητες και διαφορές στις περιοχές που έπληξε ο κορωνοϊός

Η αλήθεια δυστυχώς είναι ότι τα αποτελέσματα των φιλόδοξων προσπαθειών ήταν άκρως απογο-ητευτικά Ελάχιστα προγράμματα έφεραν έστω και περιορισμένα απο-τελέσματα Η πανδημία αντιθέτως αποκάλυψε πόσο εύθραυστη είναι η τεχνητή νοημοσύνη Συστήματα που πρότειναν είδη ψυχαγωγίας ανί-χνευαν απάτες ή διαχειρίζονταν την απογραφή των προμηθειών στις επι-χειρήσεις λοξοδρομήσαν καθώς η υγειονομική κρίση τα εξανάγκασε να προσαρμοστούν στην τάχιστη συλ-λογική μεταβολή της συμπεριφοράς

Αντιθέτως ο απρόσμενος ήρω-

ας που αναδείχθηκε από τις στά-χτες της πανδημίας είναι το πλή-θος Πλήθη επιστημόνων από όλο τον κόσμο μοιράστηκαν δεδομένα και γνώσεις με μεγαλύτερη ταχύ-τητα από ποτέ Πλήθη τοπικών κα-τασκευαστών δημιούργησαν μέσα προσωπικής προστασίας (μάσκες προσωπίδες κοκ) εφοδιάζοντας τα νοσοκομεία που είχαν laquoμείνει στον αέραraquo λόγω των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα Πλήθη πολι-τών οργάνωσαν μέσω ομάδων αλ-ληλοβοήθειας τρόπους για να φρο-ντίζει ο ένας τον άλλο

Η πανδημία COVID-19 μας υπενθύμισε με πόση ταχύτητα οι άνθρωποι μπορούν να προσαρ-μόσουν τις υπάρχουσες γνώσεις ικανότητες και συμπεριφορές σε απολύτως νέες συνθήκες κάτι που τα συστήματα τεχνητής νοημοσύ-νης αδυνατούν να κάνουν τουλά-χιστον επί του παρόντος

Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέ-τωποι με μια εξαιρετικά δύσκολη πρόκληση την ανάκαμψη από τη μεγαλύτερη οικονομική συρρίκνω-ση της Ιστορίας τη στιγμή που τα κοινωνικά χάσματα και οι ανισό-τητες είναι πιο αισθητά από ποτέ Ταυτόχρονα μια άλλη παγκόσμια κρίση η κλιματική αλλαγή παρα-μονεύει στον ορίζοντα

Το βρετανικό Ιδρυμα Καινοτομί-ας Nesta προτείνει μια καινοτόμο λύση σε αυτά τα περίπλοκα προ-βλήματα το αντάμωμα των ικα-νοτήτων της μηχανικής ευφυΐας και αυτής του πλήθους ώστε να

δημιουργηθούν νέα συστήματα laquoσυλλογικής νοημοσύνηςraquo

Το 2019 η Nesta χρηματοδότη-σε 12 πειράματα για την προώθηση της γνώσης σχετικά με τον τρόπο που η laquoσυλλογική νοημοσύνηraquo μπο-ρεί να βοηθήσει στην επίλυση με-γάλων κοινωνικών προβλημάτων Σήμερα που ξεκινάει η ανοικοδό-μηση μετά την ολοκληρωτική κατα-

στροφή της πανδημίας οφείλουμε να διδαχθούμε από τα συμπεράσμα-τα αυτών των πειραμάτων

Σε ένα από αυτά οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Επιστημών και Τε-χνολογίας Νόησης της Ρώμης με-λέτησαν τη χρήση ενός προγράμ-ματος τεχνητής νοημοσύνης που είχε σχεδιαστεί για να εξαλείφει τις κοινωνικές προκαταλήψεις κατά τη συλλογική λήψη αποφάσεων Το σύστημα υπέκρυπτε πληροφορίες από τα μέλη της ομάδας σχετικά με τις προηγούμενες εκτιμήσεις άλλων μελών ενθαρρύνοντας τους συμμε-τέχοντες να δαπανήσουν περισσό-τερη ώρα στη δική τους αξιολόγηση επιλογών Οπως αποδείχθηκε το σύστημα κατάφερε να περιορίσει την laquoαγελαία συμπεριφοράraquo που συνήθως εκδηλώνεται όταν οι άν-θρωποι αρνούνται να αφουγκρα-στούν διαφορετικές απόψεις ή τη γνώμη της μειοψηφίας

Είναι βέβαιο ότι μπορούμε να πε-τύχουμε θαυμαστά αποτελέσματα αν συνταιριάξουμε σωστά την τεχνη-τή νοημοσύνη και την ευφυΐα του πλήθους Επίσης καταρρίπτονται οι διαδεδομένες αντιλήψεις για τις αρνητικές συνέπειες της τεχνητής νοημοσύνης Οταν τέτοια συστήμα-τα εφαρμοστούν προσεκτικά μπορεί να μας βοηθήσουν στην υιοθέτηση διαφορετικών θεωρήσεων των προ-βλημάτων μας επιτρέποντάς μας να τα λύσουμε επιτυχέστερα εκμηδε-νίζοντας τις κοινωνικές προκαταλή-ψεις που σήμερα συχνά αποτελούν αξεπέραστο εμπόδιο Επί τους παρό-ντος συνεχίζεται ο πειραματισμός με πρωτοποριακούς συνδυασμούς συλλογικής και μηχανικής ευφυΐας Ο κόσμος μεταβάλλεται και έχει έλ-θει το πλήρωμα του χρόνου για τη ριζική μεταβολή της τεχνητής νοη-μοσύνης και των εφαρμογών της

REUTERS AP

Το Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης του Πανεπι-στημίου των Βρυξελλών πραγματοποίησε ένα νέο πείραμα στο πλαίσιο του οποίου ζήτησε από τους συμμετέχοντες να αναθέ-σουν τις αποφάσεις στους λεγόμενους laquoΠράκτορες Τεχνητής Νοημοσύνηςraquo τους οποίους επέλεξαν για να τους εκπροσωπή-σουν Οι ερευνητές δια-πίστωσαν ότι οι συμμε-τέχοντες επέλεγαν τους laquoπράκτορεςraquo έχοντας κα-τά νουν συλλογικούς μα-κροπρόθεσμους στόχους αντί βραχυπρόθεσμων που θα μπορούσαν να με-γιστοποιήσουν τα ατομικά τους οφέλη Οι επιστήμο-νες εξεπλάγησαν διαπι-στώνοντας την προθυμία των πολιτών να υιοθετή-σουν ακόμα και αυστηρά μέτρα κοινωνικής αποστα-σιοποίησης προκειμένου να νικήσουμε συλλογικά τον κορωνοϊό Αραγε οι πολίτες θα είναι εξίσου δεκτικοί στο να ενεργή-σουν με γνώμονα το κοι-νό καλό αν προϋποθέτει πχ τον ριζικό περιορισμό των εκπομπών άνθρακα Η τεχνητή νοημοσύνη άλ-λωστε που απογοήτευ-σε στην αντιμετώπιση της πανδημίας έχει μία ακόμα ευκαιρία να αποδείξει την αξία της καθώς θα κληθεί να διαδραματίσει πρωτεύ-οντα ρόλο στην επίλυση των προκλήσεων της κλι-ματικής αλλαγής

Συλλογικό καλό

Η αινιγματική σχέση παιδιών και COVID-19

Η τεχνητή νοημοσύνηδεν πέρασετο τεστ κορωνοϊού

Η φθινοπωρινή επαναλειτουργία των σχολείων προβληματίζει τους επιστήμονες οι οποίοι συνεχίζουν να αναζητούν απαντήσεις

Μελέτη έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 10 έως 19 ετών μπορούν να μεταδώσουν τον ιό όπως ένας ενήλι-κος ενώ η μεταδοτικό-τητα φορέων κάτω των 10 ετών είναι περιορισμένη

Mια καινοτόμος λύση θα είναι το αντάμωμα των ικανοτήτων της μηχανικής ευφυΐας και αυτής του πλήθους ώστε να δημιουργηθούν νέα συστήματα laquoσυλλο-γικής νοημοσύνηςraquo

Νέες εφαρμογές για smartphones αναγνωρίζουν το πρόσωπο του χρήστη ακόμη και αν φοράει μάσκα Ωστόσο η τεχνητή νοημοσύνη τον καιρό της πανδημίας πέρασε κάτω από τον πήχυ των προσδοκιών

Της ΔΙΟΝΥΣΙΑΣ ΒΟΡΙΔΗ

SHU

TTER

STO

CK

Κ Ο Σ Μ Ο Σ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 21Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Το 2008 ο γερουσιαστής Ιλινόι Μπα-ράκ Ομπάμα έγραψε Ιστορία κατα-φέρνοντας να γίνει ο πρώτος μαύ-ρος πρόεδρος της Αμερικής Οκτώ χρόνια αργότερα όλοι ή σχεδόν όλοι περιμέναμε ότι οι ΗΠΑ θα περ-νούσαν άλλο ένα ορόσημο φέρνο-ντας για πρώτη φορά μια γυναίκα στον Λευκό Οίκο Ωστόσο η Χίλαρι Κλίντον τα κατάφερε να τρέχει μό-νη και να έρθει δεύτερη (έστω όχι σε ψήφους αλλά σε εκλέκτορες) αφήνοντας όλο τον κόσμο να ανα-ρωτιέται από ποιον γαλαξία έπεσε εκείνο το παράξενο πλάσμα στο 1600 της Λεωφόρου Πενσυλβανίας

Στις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου οι Αμερικανοί θα έχουν άλλη μία ευκαιρία να υπερβούν έστω και στο συμβολικό επίπεδο τα κληρονομημένα όρια της ∆ημοκρα-τίας τους Τους την προσέφερε την περασμένη Τρίτη ο ∆ημοκρατικός προεδρικός υποψήφιος Τζο Μπάι-ντεν επιλέγοντας για υποψήφια αντιπρόεδρο τη γερουσιαστή Καλι-φόρνιας Κάμαλα Χάρις Για πρώτη φορά μια μαύρη γυναίκα διεκδικεί ένα τόσο υψηλό αξίωμα ως υποψή-φια ενός από τα δύο μεγάλα κόμμα-τα εξουσίας Οπως κι αν αξιολογεί κανείς την πολιτική διαδρομή της 55χρονης γερουσιαστού δεν μπο-ρεί να προσπεράσει το γεγονός ότι η επιλογή της αντανακλά μεταξύ άλλων και την έντονη επίδραση ισχυρών λαϊκών κινημάτων της τε-λευταίας διετίας όπως το φεμινι-στικό MeToo και το κίνημα των μαύρων Black Lives Matter στην κεντρική πολιτική σκηνή

Μάλιστα αρκετοί στις ΗΠΑ εί-δαν την από καιρό αναμενόμενη απόφαση του Μπάιντεν ως το πρώ-το βήμα για την ανάδειξη της Χάρις στην προεδρία το 2024 Εάν νική-σει τον Τραμπ στις 3 Νοεμβρίου ο τέως αντιπρόεδρος του Ομπάμα θα είναι ο γηραιότερος πρόεδρος των ΗΠΑ στην τελετή της ορκωμοσίας του έχοντας κλείσει τα 78 του χρό-νια Αναλυτές θεωρούν εξαιρετικά δύσκολο να διεκδικήσει και δεύτε-ρη προεδρική θητεία και πολύ πι-θανότερο να λειτουργήσει ως με-ταβατικός πρόεδρος ο οποίος θα επαναφέρει τις ΗΠΑ σε μια κάποια κανονικότητα ύστερα από τη χαώδη τετραετία Τραμπ για να παραδώσει τη σκυτάλη σε μια νεότερη γενιά πολιτικών υπό την Κάμαλα Χάρις

Από πολλές απόψεις η επιλο-γή του Μπάιντεν ήταν μια προ-βλέψιμη ασφαλής κίνηση χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο Αν και δεν έχει

ακόμη κλείσει την πρώτη θητεία της στη Γερουσία η Χάρις έγινε γνωστή σε πανεθνική κλίμακα με τους φιλιππικούς της εναντίον του δικαστή Μπρετ Κάβανο στις θυ-ελλώδεις ακροάσεις για τον διορι-σμό του στο Ανώτατο ∆ικαστήριο όπως και με την υποψηφιότητά της για το προεδρικό χρίσμα πριν από λίγους μήνες Παρά την ήττα της στις προκριματικές εδραίω-σε την εικόνα της ως ανερχόμε-νο αστέρι των ∆ημοκρατικών Κι αν πάνω στη φωτιά των ντιμπέιτ είπε κάποιες πολύ επώδυνες κου-βέντες για τον Μπάιντεν ο βετε-ράνος πολιτικός που μπήκε στη Γερουσία όταν η Χάρις ήταν μόλις οκτώ ετών δεν ήταν ο άνθρωπος

που θα της το κρατούσε μανιάτικοAλλωστε και οι δύο ανήκουν

στην ίδια μετριοπαθή πτέρυγα των ∆ημοκρατικών γεγονός που αναμφισβήτητα έπαιξε τον ρόλο του Στο μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής διαδρομής της η Χάρις υπηρέτησε ως εισαγγελέας Σαν Φρανσίσκο και γενικός εισαγγε-λέας Καλιφόρνιας εφαρμόζοντας αυστηρές πολιτικές laquoνόμου και τά-ξηςraquo Στις προκριματικές εκλογές η αριστερή πτέρυγα του κόμματος της κόλλησε τη ρετσινιά laquoη Χάρις είναι μπάτσοςraquo θυμίζοντας ότι παρά τις προοδευτικές θέσεις που είχε διακηρύξει για θέματα όπως η θανατική ποινή η χρήση μαρι-χουάνας οι γάμοι ομοφυλοφίλων και πολλά άλλα απέφυγε να τις εφαρμόσει ως γενική εισαγγελέ-ας Ωστόσο ο Μπάιντεν υπολογί-ζει και μάλλον έχει δίκιο ότι είναι τέτοια η οργή των προοδευτικών εναντίον του Τραμπ που θα ξεπε-ράσουν τις όποιες ενστάσεις τους έστω με κρύα καρδιά όταν έρθει η ώρα της ψήφου Το βέβαιο είναι ότι η Χάρις ενισχύει τη συσπείρω-ση της μαύρης κοινότητας γύρω από τον Μπάιντεν κάτι ιδιαίτερα

σημαντικό σε διαφιλονικούμενες πολιτείες Το 2016 η αποχή πολ-λών μαύρων που είχαν υποστηρίξει αναφανδόν τον Ομπάμα στοίχισε πολύ ακριβά στη Χίλαρι Κλίντον

Προβάδισμα και laquoφαντάσματαraquo

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις πριν από την επιλογή της Χάρις έδιναν στον Μπάιντεν προβάδισμα οκτώ έως δέκα μονάδων έναντι του Τραμπ Η ψαλίδα έκλεισε κατά δύο έως τρεις μονάδες από τον προ-ηγούμενο μήνα αλλά παραμένει υψηλή και δύσκολα ανατρέψιμη Βέβαια πολλοί από τους ∆ημοκρα-τικούς βλέπουν μπροστά τους τα φαντάσματα του 2016 όταν η Χί-λαρι Κλίντον είχε κι αυτή σημαντι-κό προβάδισμα έναντι του Τραμπ δυόμισι με τρεις μήνες πριν από τις εκλογές Τις ανησυχίες τους ενισχύ-ει το γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ όσων δηλώνουν ότι είναι σίγουροι για το τι θα ψηφίσουν εμφανίζεται αισθητά μικρότερη (39 Μπάιντεν - 35 Τραμπ) Ωστόσο οι πιθανότη-τες να δούμε το ίδιο έργο για δεύτε-ρη φορά είναι μάλλον μικρές

Σε αντίθεση με τη Χίλαρι Κλί-ντον ο Τζο Μπάιντεν δεν έχει ταυ-

τιστεί με τη διαπλοκή και δεν προ-καλεί τόσο ισχυρές αντιπάθειες σε μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώ-ματος Αν το 2016 το ∆ημοκρατικό Κόμμα ήταν ανοιχτά διασπασμένο και πολλοί οπαδοί του αριστερού Μπέρνι Σάντερς δεν πήγαν να ψη-φίσουν (μεταξύ άλλων γιατί δεν πε-ρίμεναν ότι θα μπορούσε να βγει ο Τραμπ) αυτή τη φορά ο Μπάιντεν έχει την υποστήριξη όλων από τον Μπιλ Κλίντον και τον Μπα-ράκ Ομπάμα μέχρι τον Σάντερς Στο μεταξύ η τραγελαφική δια-χείριση της COVID-19 και η οικο-νομική κρίση διαβρώνουν σταθε-ρά την επιρροή του Τραμπ ακόμη και στις πιο ευνοϊκές για τον ίδιο κατηγορίες του εκλογικού σώμα-τος όπως οι λευκοί συνταξιούχοι Τέλος στις περισσότερες από τις διαφιλονικούμενες πολιτείες που θα κρίνουν την πλειοψηφία στο κολέγιο των εκλεκτόρων η πλά-στιγγα γέρνει περισσότερο ή λιγό-τερο αποφασιστικά στην πλευρά του Μπάιντεν ενώ οι Ρεπουμπλι-κανοί κινδυνεύουν να υποστούν πανωλεθρία και στα δύο Σώματα του Κογκρέσου χάνοντας και τη Γερουσία

Μπάιντεν - Χάρις σε τροχιά νίκηςΗ επιλογή της γερουσιαστού Καλιφόρνιας για την αντιπροεδρία συσπειρώνει τους μαύρους χωρίς να ερεθίζει τους κεντρώους

EPA

B

IDEN

CA

MPA

IGN

A

DA

M S

CHU

LTZ

Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Καθώς η πανδημία έχει μα-ταιώσει τα σχέδιά του για μεγάλες προεκλογικές συ-γκεντρώσεις ο Τραμπ ενα-ποθέτει τις ελπίδες του για αντιστροφή του κλίματος στα ντιμπέιτ με τον Μπάι-ντεν Εχουν προγραμματι-στεί τρεις αναμετρήσεις με την αυλαία να ανοίγει στις 29 Σεπτεμβρίου στο Κλίβε-λαντ ενώ στις 7 Οκτωβρίου θα γίνει το μοναδικό ντιμπέ-ιτ μεταξύ των υποψήφιων αντιπροέδρων Αντιδρώντας σπασμωδικά στα δυσοίω-να προγνωστικά ο Τραμπ εμφανίζει τον αντίπαλό του περίπου ως ανοϊκό ανίκανο να αρθρώσει δυο προτάσεις στη σειρά και κατά το συ-νήθειό του προεξοφλεί ότι θα τον συντρίψει Κάτι πολύ αμφίβολο όμως Στη διάρ-κεια της πανδημίας ο Τραμπ είχε το μονοπώλιο με τα κα-θημερινά μπρίφινγκ αλλά εκείνο που κατάφερε ήταν να βάλει πολλά γκολ στη δική του εστία με τις ανεκ-διήγητες δηλώσεις του περί χρήσης απορρυπαντικών υπεριωδών ακτίνων και πά-ει λέγοντας Αλλοι απρόβλε-πτοι παράγοντες ανησυχούν περισσότερο τους ∆ημοκρα-τικούς Λόγω COVID-19 είναι δύσκολο να φανταστεί κα-νείς ψηφοφόρους να συνω-στίζονται σε μεγάλες ουρές επί ώρες Ηδη 19 πολιτείες έχουν πει laquoναιraquo στην επι-στολική ψήφο δυνατότητα την οποία προβλέπεται να χρησιμοποιήσουν τουλάχι-στον 89 εκατομμύρια Αμε-ρικανοί Ο Τραμπ έχει ήδη δηλώσει την αντίθεσή του και πολλοί φοβούνται κύμα ενστάσεων και προσφυγών ιδίως αν το αποτέλεσμα εί-ναι οριακό σε κάμποσες πο-λιτείες Οι New York Times προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο να έχουμε laquoόχι μία αλλά 12 Φλόρινταraquo Εκτός βέβαια αν η διαφορά είναι τόσο συντριπτική εις βάρος του Τραμπ που θα κλείσει μεμιάς όλα τα στόματα ακό-μη και το δικό του

Απρόβλεπτοιπαράγοντες

Η γερουσιαστής Κάμαλα Χάρις θα γίνει η πρώτη Αφροαμερικανίδα γυναίκα και η πρώτη που έλκει την καταγωγή της από την Ασία (ο πα-τέρας της γεννήθηκε στην Τζα-μάικα και η μητέρα της στην Ιν-δία) υποψήφια μεγάλου κόμματος για ανώτατο αξίωμα Θεωρούμενη μετριοπαθής ρεαλίστρια η Χάρις υπήρξε ομοσπονδιακή εισαγγελέ-ας προτού εκλεγεί στη Γερουσία το 2016 Η 55χρονη Χάρις γεννή-θηκε στο Οκλαντ της Καλιφόρνιας ενώ υπηρέτησε ως υπουργός ∆ι-καιοσύνης της πολιτείας και ομο-σπονδιακή εισαγγελέας στο Σαν Φρανσίσκο Οταν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της για το χρίσμα των ∆ημοκρατικών το 2019 η γε-ρουσιαστής επεδίωξε να παρουσι-άσει τον εαυτό της ως ιδεολογική συνεχίστρια της Σίρλεϊ Τσίζολμ της πρώτης Αφροαμερικανής που εξελέγη στο Κογκρέσο και διεκ-δίκησε το χρίσμα του κόμματος για την προεδρική αναμέτρηση του 1972

Η σταδιοδρομία της Χάρις ως εισαγγελέα προβλήθηκε από την εκστρατεία της ως το μεγάλο της πλεονέκτημα Η ίδια περιγράφει τον εαυτό της ως laquoπροοδευτική εισαγγελέαraquo και υποστηρίζει ότι μπορεί κάποιος να είναι αυστηρός με την εγκληματικότητα συνειδη-τοποιώντας παράλληλα τις βαθιές

αδικίες της ποινικής δικαιοσύνης Το ζήτημα αυτό αναμένεται να συ-ζητηθεί εκτενώς στην προεκλογική περίοδο και στον απόηχο της εθνι-κής κατακραυγής κατά της αστυ-νομικής βίας και του συστημικού ρατσισμού στην αστυνομία Η υπο-ψήφια αντιπρόεδρος εξηγεί ότι έγι-νε εισαγγελέας γιατί πίστευε στην ικανότητά της να αναμορφώσει το

σύστημα εκ των έσω μήνυμα το οποίο βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της εκστρατείας της για το προε-δρικό χρίσμα των ∆ημοκρατικών

Κάποιες πτυχές της καριέρας της έχουν προκαλέσει όμως επι-κρίσεις από την Αριστερά Ως υπουργός ∆ικαιοσύνης της Καλι-φόρνιας σπανίως άσκησε διώξεις εναντίον αστυνομικών που κατη-γορούνταν για τον θάνατο πολιτών αν και προς το τέλος της θητείας της διέταξε έρευνες εις βάρος αστυ-νομικών διευθύνσεων ∆έχθηκε επίσης επικρίσεις για την άρνησή της να επιτρέψει τη χρήση προηγ-μένων μεθόδων ανάλυσης DNA οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν

ανατρέψει την καταδίκη του Αφρο-αμερικανού θανατοποινίτη Κέβιν Κούπερ και για την απόφασή της να στηρίξει ορισμένες καταγγελίες για παραβίαση των κανόνων από εισαγγελείς

Ως αντίπαλος της θανατικής ποι-νής αρνήθηκε να την προτείνει ως ομοσπονδιακή εισαγγελέας του Σαν Φρανσίσκο το 2004 σε καταδικα-σθέντα για ανθρωποκτονία αστυ-νομικού προκαλώντας διαμαρτυ-ρίες Μία δεκαετία αργότερα όμως επέλεξε να εφεσιβάλει κατά της απόφασης δικαστή ο οποίος κήρυ-ξε αντισυνταγματική τη θανατική ποινή θεωρώντας ότι επιτελούσε το καθήκον της ως υπουργός ∆ι-

καιοσύνης της πολιτείας Το σχέδιο μεταρρύθμισης της ποινικής δικαι-οσύνης το οποίο υπέβαλε ως υπο-ψήφια για το χρίσμα περιέχει πολ-λές προοδευτικές προτάσεις στις οποίες είχε αντισταθεί στα πρώτα βήματα της σταδιοδρομίας της

Κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας της στη Γερουσία η Χάρις έγινε γνωστή για τις διεισδυτικές και οξείες ερωτήσεις που απηύθυ-νε σε μέλη της κυβέρνησης Τραμπ στις καταθέσεις τους ενώπιον του σώματος Τα τελευταία χρόνια επε-δίωξε να συνταχθεί στο πλευρό της αριστερής πτέρυγας των ∆ημοκρα-τικών υποστηρίζοντας αρχικά το νομοσχέδιο του Μπέρνι Σάντερς

για καθολική υγειονομική κάλυ-ψη του πληθυσμού για να μετα-βάλει αργότερα τη θέση της πάνω στο ζήτημα Συνέχισε ωστόσο να στηρίζει την πρόταση για αύξηση του κατώτατου ωρομίσθιου στα 15 δολάρια και την αναθεώρηση του συστήματος αποφυλάκισης με χρηματική εγγύηση

Η Χάρις υποστήριξε ένθερμα τα νομοσχέδια καταπολέμησης των φυλετικών διακρίσεων στον από-ηχο της δολοφονίας του Αφροα-μερικανού Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικούς καθώς και όσα κα-τατέθηκαν με στόχο τη μεταρρύθ-μιση της αστυνομίας Η σημερινή εν αναμονή υποψήφια αντιπρό-εδρος εγκατέλειψε τη διεκδίκη-ση του προεδρικού χρίσματος του κόμματος στα τέλη του 2019 κα-θώς στέρευαν τα προεκλογικά της κεφάλαια

Η πρώτη της καλή εμφάνιση στο ντιμπέιτ των ∆ημοκρατικών ευνό-ησε τη δημοτικότητά της χωρίς ωστόσο να κεφαλαιοποιήσει τη δυ-ναμική της αυτή Οταν ανακοίνωσε για πρώτη φορά την υποψηφιότη-τά της τον Ιανουάριο του 2019 η Κάμαλα Χάρις θεωρήθηκε αμέσως laquoυποψήφια πρώτης γραμμήςraquo ενώ κανείς δεν μπορεί να αμφισβητή-σει ότι άφησε το αποτύπωμά της στην πρώτη φάση της εκστρατεί-ας Η επιρροή της οφείλεται στο ότι ήταν η πρώτη που κατέθεσε σαφείς προτάσεις για την προστασία της άμβλωσης από κατά τόπους δικα-

στικά προσκόμματα και απαγορεύ-σεις θέση την οποία υιοθέτησαν έκτοτε οι περισσότεροι ∆ημοκρα-τικοί υποψήφιοι

Παρά την καλή της εμφάνιση στο πρώτο ντιμπέιτ όταν αμφι-σβήτησε ευθέως τις περγαμηνές του Τζο Μπάιντεν σε θέματα φυ-λετικών διακρίσεων η Χάρις δεν έδειξε ποτέ ότι εμπνέεται από σαφή ιδεολογικά κίνητρα και απέφυγε να παρουσιάσει συνεκτική ιδεολογική πλατφόρμα Σε μία προσπάθεια να διαλυθούν οι όποιες υπόνοιες αντι-πάθειας μεταξύ Μπάιντεν και Χά-ρις η πρώην υπουργός ∆ικαιοσύ-νης της Καλιφόρνιας υπενθύμισε πρόσφατα ότι συνδέεται με φιλία με την οικογένεια Μπάιντεν κα-θώς συνεργάσθηκε στενά με τον γιο του Μπάιντεν Μπο για την εκπόνηση νομοθεσίας με στόχο τον έλεγχο του τραπεζικού τομέα

Καθrsquo όλη τη διάρκεια της στα-διοδρομίας της η Χάρις είχε την ικανότητα να προσελκύει μετρι-οπαθείς ψηφοφόρους των ∆ημο-κρατικών καθώς και την εκλογι-κά κρίσιμη κατηγορία γυναικών ψηφοφόρων από τα προάστια των αμερικανικών πόλεων Με την επι-λογή της ως υποψήφιας αντιπροέ-δρου διαφωνεί όμως η αριστερή πτέρυγα του κόμματος θεωρώντας ότι η υποψήφια δεν μοιράζεται το μεταρρυθμιστικό προοδευτικό τους όραμα ιδίως σε ότι αφορά την κα-ταπολέμηση του ρατσισμού και της αστυνομικής αυθαιρεσίας

Από το εισαγγελικό γραφείο στον πολιτικό στίβο

Το ανερχόμενο αστέρι των Δημοκρατικών συνδυάζει το μαχητικό πνεύμα με τον πολιτικό ρεαλισμό

Κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας της στη Γερουσία η Κάμαλα Χάρις έγινε γνωστή για τις διεισδυτικές και οξείες ερωτήσεις που απηύθυνε σε μέ-λη της κυβέρνησης Τραμπ στις καταθέσεις τους ενώπιον του σώματος

AP

A

ND

REW

HA

RN

IK

Στενεύουν τα περιθώρια για τον Ντόναλντ Τραμπ ενώ οι Ρεπουμπλικανοί κινδυνεύουν να υποστούν πανωλε-θρία και στα δύο σώματα του Κογκρέσου

Αναλυτές θεωρούν δύσκολο ο 78χρονος σήμερα Μπάιντεν να διεκδικήσει και δεύτερη θητεία συνεπώς εφόσον νικήσει τον Τραμπ είναι πιθανότερο να λει-τουργήσει ως μεταβατικός πρόεδρος που θα φέρει στις ΗΠΑ ξανά την laquoκανονικότηταraquo για να παραδώσει τη σκυτάλη σε μια νεότερη γενιά πολιτικών υπό τη Χάρις

Των MAGGIE ASTOR και SYDNEY EMBERTHE NEW YORK TIMES

Κ Ο Σ Μ Ο Σ22 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

AP

laquoΕίχα πει στο παρελθόν ότι το σύ-στημα της διαφθοράς είναι βαθιά ριζωμένο σε όλες τις γωνίες του κράτους αλλά διαπίστωσα ότι το καθεστώς της διαφθοράς είναι μεγαλύτερο από το κράτος Υπο-βάλλω σήμερα την παραίτηση της κυβέρνησής μου Ο Θεός ας προ-στατέψει τον Λίβανο Ο Θεός ας προστατέψει τον Λίβανο Ο Θεός ας προστατέψει τον Λίβανοraquo Με τη θεατρικά επαναλαμβανόμενη αυτή επίκληση ο Χασάν Ντιάμπ πρωθυπουργός από τις αρχές της χρονιάς αποποιήθηκε τις ευθύνες για τη φοβερή έκρηξη της 4ης Αυ-γούστου που ισοπέδωσε το λιμάνι της Βηρυτού κοστίζοντας τη ζωή περίπου 200 ανθρώπων

Αν υπάρχει μια βεβαιότητα που ξεπροβάλλει μέσα από τον σωρό των ερειπίων του πάλαι ποτέ laquoΠα-ρισιού της Μέσης Ανατολήςraquo είναι ότι κανείς δεν αναλαμβάνει την

ευθύνη Ούτε αυτοί που μετέφε-ραν τις 2750 τόνους νιτρικού αμ-μωνίου στο λιμάνι της Βηρυτού το 2013 ούτε η διαχειριστική αρχή του λιμανιού που είχε τα επικίν-δυνα εκρηκτικά τόσα χρόνια υπό την εποπτεία της ούτε οι δικα-στές στους οποίους ζητήθηκε να απελευθερώσουν το φορτίο προς πώληση ούτε οι υπηρεσίες ασφα-λείας ούτε τα αρμόδια υπουργεία ούτε οι κυβερνήσεις των προηγού-μενων χρόνων κανείς

Ομως η έκρηξη συνέβη και οι συγγενείς των νεκρών οι 6000 τραυματίες οι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που έχασαν σπίτια και μαγαζιά αλλά και εκατομμύρια άλ-λοι που θα κληθούν να πληρώσουν με τους φόρους τους τον λογαρια-σμό της ανοικοδόμησης απαιτούν εξηγήσεις Στους δρόμους της Βη-ρυτού διαδηλωτές ζητούν όχι μό-νο την παραίτηση της κυβέρνη-σης που πράγματι υποβλήθηκε τη ∆ευτέρα αλλά συνολικά την κά-θαρση ενός συστήματος που έχει αποτύχει στα πιο στοιχειώδη τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της οικονομικής ευημερίας

Πελατειακά δίκτυα

Προκειμένου να αποφεύγονται οι εντάσεις τα αξιώματα στον Λί-βανο μοιράζονται μεταξύ των θρη-σκευτικών κοινοτήτων με αποτέ-λεσμα η κάθε κοινότητα να μπορεί να προστρέξει στα δικά της παγι-ωμένα πελατειακά δίκτυα Είναι ενδιαφέρουσα η απάντηση που έδωσε στον βετεράνο ανταποκρι-τή της εφημερίδας Independent Ρόμπερτ Φισκ ναυτιλιακός πρά-κτορας της Βηρυτού όταν ο Φισκ ρώτησε ποιος επιτέλους κάνει κου-μάντο στο λιμάνι laquoΟλοι έχουν τους

ανθρώπους τους στο λιμάνι ndash οι σουνίτες οι σιίτες οι χριστιανοί όλοι Αν θέλω να εκτελωνιστεί ένα φορτίο γρήγορα μπορεί να πέσω σε ανθρώπους του Μπέρι (του αρ-χηγού του σιιτικού κινήματος Αμάλ και προέδρου της Βουλής) Αν αυ-τοί ζητούν πολλά πάω στη Χεζμπο-λάχ για να δω αν οι δικοί τους τε-λωνειακοί μπορούν να κάνουν τη δουλειά με λιγότεραraquo laquoΉ στους χριστιανούς ή στους λιγοστούς ∆ρούζουςraquo προσθέτει με τη σει-ρά του ο Φισκ

Τα πελατειακά δίκτυα λειτουρ-γούν αμφίδρομα με τις κορυφές να υπόσχονται ότι θα laquoτακτοποιή-σουνraquo τους δικούς τους σύστημα που λειτουργούσε όσο κυκλοφο-ρούσε χρήμα και η χώρα ήταν πό-λος έλξης κεφαλαίων από τη Μέση Ανατολή αλλά τορπιλίστηκε όταν ο Λευκός Οίκος επέβαλε κυρώσεις σε τράπεζες που έχουν συναλλαγές με το Ιράν προξενώντας σοβαρά

προβλήματα στο τραπεζικό σύστη-μα και στην οικονομία Τον ∆εκέμ-βριο η οικονομική κατάρρευση εί-χε ήδη κατεβάσει τον κόσμο στους δρόμους σε τεράστιες διαδηλώσεις οι οποίες ξεθύμαναν όταν ανέλαβε η κυβέρνηση laquoανεξάρτητων εμπει-ρογνωμόνωνraquo του Ντιάμπ

Κίνδυνος πολέμου

Η τωρινή νέα έκφραση λαϊκής οργής θα μπορούσε να εξυπηρετή-σει την προϋπάρχουσα δεδηλωμέ-νη επιδίωξη των ΗΠΑ της Σαου-δικής Αραβίας και του Ισραήλ να αποσπάσουν τον Λίβανο από τον σιιτικό άξονα Ιράν - Ιράκ - Συρίας Υπάρχει δηλαδή το ενδεχόμενο οι εκκλήσεις για σαρωτικές αλλαγές να μην αφορούν μόνο την κατα-πολέμηση της διαφθοράς αλλά να επιχειρηθεί να αλλάξει ο στρατη-γικός προσανατολισμός της χώρας μέσω της αλλαγής του συστήματος διακυβέρνησης

Ως πρώην υπουργός Εξωτερι-κών του Ισραήλ ο Σλόμο Μπεν Αμι θα επιθυμούσε διακαώς να συμ-βεί κάτι τέτοιο ώστε να απαλλα-γεί το Ισραήλ από τον φόβο της Χεζμπολάχ ∆εν μπορεί ωστόσο να παραγνωρίζει τους τεράστιους κινδύνους laquoΤην τελευταία δεκαπε-νταετία το Ιράν έχει ξοδέψει πολλά για να μετατρέψει τον Λίβανο σε δικό του προνομιακό στρατηγικό πεδίο Ως αποτέλεσμα η Χεζμπο-λάχ είναι πιο ισχυρή από ποτέ και ο Λίβανος πιο εξαρτημένος από ποτέ από εξωτερικές δυνάμεις ndash μεταξύ αυτών το Ιράν η Συρία και η Ρω-σίαraquo γράφει ο Μπεν Αμι σε σχόλιο για το Project Syndicate laquoΑυτές οι δυνάμεις δεν θα επιτρέψουν τη μεταρρύθμιση ενός πολιτικού συ-στήματος που καθιστά τον Λίβανο τόσο σημαντικό κρίκο της περιφε-ρειακής τους στρατηγικής έστω και αν γίνει η χώρα νέα Λιβύηraquo

Ο Μπεν Αμι καταλήγει με μια προειδοποίηση laquoΑντί για μια νέα Επανάσταση των Κέδρων (κύμα δι-αδηλώσεων που οδήγησε σε απο-χώρηση των συριακών στρατευ-μάτων από τον Λίβανο το 2005) οι προσπάθειες για προώθηση μεταρ-ρυθμίσεων μπορεί να οδηγήσουν σε μια σύγκρουση στα πρότυπα του εμφυλίου πολέμου του 1975-1990 με τις ξένες δυνάμεις και τις αντίπαλες τοπικές πολιτοφυλακές να ενώνουν τις δυνάμεις τους για να διαλύσουν τον Λίβανοraquo ∆εν θα είναι η πρώτη φορά που ο λα-ός ζητεί να σαρωθεί το υπάρχον σύστημα εξουσίας με υψηλά ιδε-ώδη όπως ο εκδημοκρατισμός η καταπολέμηση της διαφθοράς ή η ανατροπή ενός δικτάτορα για να διαπιστώσει ότι μαζί καταρρέει και ολόκληρη η χώρα

Ανάμεσα στην επανάσταση και στον εμφύλιο ο ΛίβανοςΗ παραίτηση της κυβέρνησης μετά τη φονική έκρηξη δεν λύνει τα προβλήματα

Συνεχίζονται οι διαδη-λώσεις καθώς η τραγω-δία της Βηρυτού εξά-ντλησε την υπομονή των πολιτών με το φατρι-αστικό πολιτικό σύστημα

Εθελοντές φοιτητές βοηθούν στον καθαρισμό κατεστραμμένων κτιρίων στην καρδιά της Βηρυτού μία εβδομάδα με-τά τη φονική έκρηξη στο λιμάνι της πόλης που άφησε άστεγους περίπου 250000 ανθρώπους

Της ΕΥΡΥΔΙΚΗΣ ΜΠΕΡΣΗ

Η διαδρομή του καραβιού laquoRhosusraquo που μετέφερε το νιτρικό αμμώ-νιο από τη Μαύρη Θάλασσα στη Μοζαμβίκη (όπου δεν έφθασε ποτέ) το 2013 το έφερε και στον Πειραιά laquoΟταν ο καπετάνιος συνάντησε τον Γκρεγκούσκιν (τον Ρώσο κάτοικο Κύπρου που είχε ναυλώσει το καρά-βι) στον Πειραιά σε μια στάση ανεφοδιασμού τον Οκτώβριο κατάλα-βε το μέγεθος των οικονομικών προβλημάτων τουraquo αναφέρει έρευνα της εφημερίδας Independent Ο Γκρεγκούσκιν τους ζήτησε να κάνουν στάση στη Βηρυτό πριν περάσουν από το Σουέζ ώστε να φορτώσουν επιπλέον εμπόρευμα όμως οι Αρχές του Λιβάνου έκριναν το καράβι αναξιόπλοο και δεν του επέτρεψαν τον απόπλου ∆ύο χρόνια αργότε-ρα το laquoRhosusraquo βούλιαξε στο λιμάνι της Βηρυτού ενώ το φορτίο είχε εκφορτωθεί στην Αποθήκη 12 όπου συνυπήρχε με διαλυτικό μπογιάς εξαιρετικά πτητικό σε συνθήκες καύσωνα καθώς και με πυροτεχνήμα-τα οι λάμψεις των οποίων έδωσαν μια σουρεαλιστική εικόνα στις πρώ-τες στιγμές της πυρκαγιάς λίγο πριν από τη μεγαλύτερη έκρηξη στην ιστορία του Λιβάνου

Το μοιραίο πλοίο από τη Μαύρη Θάλασσα

Την περασμένη Κυριακή ο Αλεξά-ντερ Λουκασένκο επανεξελέγη για έκτη συνεχόμενη φορά στο προεδρικό αξίωμα της Λευκο-ρωσίας συγκεντρώνοντας ένα υποτιθέμενο 80 των ψήφων και έχοντας πλέον κερδίσει κά-θε εκλογική διαδικασία στη χώ-ρα από το 1994 Oλες οι εκλο-γικές του νίκες ndashεξαιρουμένης της πρώτηςndash αμφισβητούνται ευρέως από παρατηρητές και από τη διεθνή κοινότητα ως ανελεύθερες και νοθευμένες χαρίζοντας στον Λουκασένκο τον τίτλο του laquoτελευταίου δι-κτάτορα της Ευρώπηςraquo Ωστό-σο παρότι οι παρατυπίες των εκλογικών διαδικασιών έχουν επαναληφθεί ουκ ολίγες φορές ο απόηχος της διαμάχης είναι αδιαμφισβήτητα πρωτοφανής

laquo∆εν έχουν γίνει ποτέ δι-αδηλώσεις τέτοιου μεγέθους και τέτοιας διάρκειας ενώ δεν έχει ποτέ υπάρξει τέτοιας βιαι-ότητας καταστολήraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ολεγκ Γκού-λαγκ εκπρόσωπος της Επιτρο-πής του Ελσίνκι στη Λευκορω-σία αναφερόμενος στις μαζικές και οργισμένες διαδηλώσεις με αίτημα τη δίκαιη καταμέτρηση των ψήφων των εκλογών Από τις αρχές της εβδομάδας πε-ρισσότερες από 30 πόλεις της χώρας έχουν μετατραπεί σε πε-δία μάχης μεταξύ εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών και των κυβερνητικών δυνάμεων κα-ταστολής με την αστυνομική βία να κλιμακώνεται εκθετικά

Περισσότεροι από 6000 άν-θρωποι έχουν συλληφθεί με-τά τις εκλογές ndashδίχως να είναι γνωστό πόσοι εξ αυτών παρα-μένουν υπό κράτησηndash εκατο-ντάδες βίντεο που απεικονίζουν τη δυσανάλογη χρήση βίας από την αστυνομία έχουν κατακλύ-σει το ∆ιαδίκτυο ενώ το βράδυ της Τρίτης έφερε και τον πρώ-το επιβεβαιωμένο θάνατο ενός διαδηλωτή κατά τη διάρκεια αντιπαράθεσης με τις δυνάμεις ασφαλείας Ταυτόχρονα παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει διατάξει την απαγόρευση της κυκλοφορίας στα μεγάλα αστι-κά κέντρα το κλείσιμο του με-τρό στο Μινσκ τον περιορισμό της πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο σε μεγάλο τμήμα της χώρας και τη χρήση πυρομαχικών από την αστυνομία οι διαμαρτυρίες δεν δείχνουν σημάδια υποχώρησης

Καταλυτικός παράγων για το εύρος των αντιδράσεων είναι η δημοφιλία της υποψήφιας της αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχα-νούσκαγια η οποία κατάφερε να οργανώσει τις μεγαλύτερες προεκλογικές συγκεντρώσεις στη σύγχρονη ιστορία της χώ-ρας ndash παρότι τα επίσημα απο-τελέσματα της πιστώνουν λιγό-τερο από το 10 των ψήφων Αφού πρώτα αμφισβήτησε τα αποτελέσματα της αναμέτρη-

σης της Κυριακής η νεαρή πολι-τικός παρέμεινε εξαφανισμένη για πάνω από ένα 24ωρο προ-καλώντας έντονες ανησυχίες σε μέλη της καμπάνιας της και δεκάδες αξιωματούχους που δεν κατάφεραν να έρθουν σε επικοινωνία μαζί της παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές τους Η Τιχανούσκαγια εμφα-νίσθηκε τελικά στη Λιθουανία το μεσημέρι της Τρίτης όπου φαίνεται πως κατέφυγε για να προστατεύσει τη ζωή της ίδιας και της οικογένειάς της Παρότι η φυγή της από τη χώρα παρα-μένει τυλιγμένη από ένα πέπλο μυστηρίου πολλοί αναλυτές ει-κάζουν πως ήταν αποτέλεσμα κυβερνητικού εκβιασμού ndash άλ-λωστε αρκετά μέλη της προε-κλογικής της εκστρατείας παρα-μένουν υπό καθεστώς ομηρίας

Η πύρρειος νίκη του laquoτελευ-ταίου δικτάτορα της Ευρώπηςraquo συνοδεύεται και από σημαντικές

γεωπολιτικές εξελίξεις οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τις προσπά-θειες του Λουκασένκο να αμφι-ταλαντευθεί διπλωματικά ανά-μεσα στην ΕΕ και το Κρεμλίνο Οπως ήταν αναμενόμενο η βίαιη καταστολή των διαμαρτυριών πυροδότησε έντονες αντιδρά-σεις από την πλευρά της Ευρω-παϊκής Επιτροπής η οποία την Τρίτη αποκάλεσε νοθευμένες τις εκλογές και έκανε λόγο για επαναπροσδιορισμό των σχέσε-ών της με τη Λευκορωσία Ενώ το σενάριο επιβολής κυρώσεων έναντι του Λουκασένκο δείχνει ολοένα και πιο πιθανό η Πολω-νία δήλωσε πως είναι έτοιμη να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολα-βητή ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση της Λευ-κορωσίας με τον υπουργό Εξω-τερικών Γιάτσεκ Τσαπούτοβιτς να αναφέρει ότι laquoυπάρχει ακόμη χώρος για διάλογοraquo

Ωστόσο τα μάτια όλων των αναλυτών είναι στραμμένα προς τη Μόσχα καθότι στο συγχα-ρητήριο τηλεγράφημά του προς τον Λουκασένκο ο Ρώσος πρό-εδρος Βλαντιμίρ Πούτιν τόνισε πως ήρθε η ώρα για laquoστενότε-ρες σχέσεις μεταξύ των δύο χω-ρώνraquo Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο ηγετών είχαν καταρρεύσει τον Ιανουάριο έπειτα από ρήξη σχετικά με την οικονομική στή-ριξη που λαμβάνει το Μινσκ από τη Μόσχα ενώ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ο Λουκασένκο είχε διατάξει τη σύλληψη Ρώσων μισθοφόρων κατηγορώντας τους για πλεκτά-νη εις βάρος του

Η πύρρειος νίκη του τελευταίου ευρω-δικτάτοραΟργή για το 80 του Λουκασένκο

Δεν έχουν γίνει ποτέ τέτοιου μεγέθους και τέτοιας διάρκειας διαδηλώσεις στη Λευκορωσία

Του ΝΙΚΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

laquoΟι ζωές των Λευκορώσων μετράνεraquo αναγράφεται σε πλακάτ διαδη-λωτή έξω από την πρεσβεία της Λευκορωσίας στη Ρίγα της Λετονίας

EPA

Το 40 των τελειοφοίτων λυκείου στη Βρετανία είδε τους βαθμούς των εξετάσεων A-level του να αναθεω-ρούνται προς τα κάτω σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη των καθηγη-τών βαθμολογητών τους

Σχεδόν 300000 μαθητές ενη-μερώθηκαν για τους βαθμούς τους μέσω email αλλά και με φυσική πα-ρουσία με πολλούς από αυτούς να επιστρέφουν στα σχολεία τους για πρώτη φορά μετά τη διακοπή των μαθημάτων εξαιτίας της πανδημίας τον Μάρτιο Ο κανόνας της laquoεξισορ-ρόπησηςraquo όμως που επιβλήθηκε λόγω της καραντίνας και της διακο-πής λειτουργίας πολλών σχολείων σημαίνει ότι 40 των αποτελεσμά-

των του υπουργείου (που προέρχο-νται από στατιστική επεξεργασία με εφαρμογή της εξισορρόπησης) έχουν χαμηλότερο συνολικό βαθμό από αυτόν που υπέβαλαν τα λύκεια για τους υποψηφίους

Το αγγλικό σύστημα εκπαιδευ-τικής αξιολόγησης καθορίζει το βαθμό απολυτηρίου σύμφωνα με την κατάταξη του μαθητή στο σχο-λείο αλλά και σε συνάρτηση με τον laquoβαθμόraquo που εξασφαλίζει το συγκε-κριμένο λύκειο από το υπουργείο Παιδείας Επικριτές του συστήμα-τος αυτού υποστηρίζουν ότι ο αλγό-ριθμος αυτός δημιουργεί στρεβλώ-σεις στη βαθμολόγηση μαθητών ευνοώντας όσους φοιτούν σε λύ-

κεια εύπορων περιοχών τα οποία βαθμολογούνται συστηματικά με υψηλότερο βαθμό

Από τη μεριά της η υπηρεσία το-ποθέτησης φοιτητών στην ανώτα-τη παιδεία Ucas ανακοίνωσε ότι τα πανεπιστήμια σχεδιάζουν φέτος να είναι laquoυπερβολικά εύκαμπταraquo στις απαιτήσεις τους απέναντι στους μελλοντικούς φοιτητές ακόμη και για όσους δεν έχουν εξασφαλίσει καλούς βαθμούς Την άρνησή της να επιτρέψει την υποβάθμιση της βαθμολογίας των A levels των λυκεί-ων αποκάλυψε η Σκωτία ανακοινώ-νοντας ότι τα πανεπιστήμιά της θα λάβουν υπόψη τους τη βαθμολογία των λυκείων και όχι τα αναθεωρη-

μένα μέσω του αλγόριθμου στοιχεία του υπουργείου Μαθητής λυκείου στο Ιλινγκ της Αγγλίας εξετάζει ήδη να καταθέσει αγωγή με τη βοήθεια συνδικάτου εκπαιδευτικών για να υποστηρίξει ότι ο βαθμολογικός αλ-γόριθμος είναι άδικος

Καταπέλτης για την κυβέρνη-ση υπήρξε ο επικεφαλής της αντι-πολίτευσης των Εργατικών Κιρ Στάρμερ laquoΚάτι πήγε προφανώς πολύ στραβά με τα φετινά αποτε-λέσματα των εξετάσεων A level Σχεδόν το 40 των νέων είδε τους βαθμούς του να μειώνονται κάτι που σημαίνει ότι οι ευκαιρίες χι-λιάδων νέων ανθρώπων μπορεί να ακυρώθηκανraquo

Χάος στα βρετανικά σχολεία προκάλεσε ο νέος τρόπος βαθμολόγησης

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 23Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Οταν ο Ωνάσης πέθα-νε στις 15 Μαρτίου 1975 ήταν ο μεγαλύ-τερος εφοπλιστής δε-ξαμενοπλοίων στον κόσμο Είκοσι πέντε

χρόνια αργότερα την πρώτη Ια-νουαρίου 2000 η Lloydrsquos List η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εφημερίδα του κόσμου δημοσίευσε πρωτοσέ-λιδο άρθρο με τίτλο laquoΓίγαντες που άλλαξαν τη φυσιογνωμία της ναυ-τιλίαςraquo με τον Αριστοτέλη Ωνάση στη μέση του πρωτοσέλιδου Ομως τα σκάφη του Ωνάση δεν όργωναν

μόνο τους ωκεανούς του κόσμου αλλά και τους αιθέρες Η Ολυμπιακή Αεροπορία ένας αερομεταφορέας με παγκόσμια εμβέλεια ήταν δη-μιούργημά του Το 1974 ο Αριστο-τέλης Ωνάσης ήταν ο μεγαλύτερος εργοδότης Ελλήνων απασχολώντας 10000 εργαζομένους σε όλες του τις επιχειρήσεις στη θάλασσα και στον αέρα Τι είναι αυτό που έκανε τον Αριστοτέλη Ωνάση τόσο επιτυχη-μένο επιχειρηματία σε παγκόσμιο επίπεδο Η απάντηση βρίσκεται σε μια σειρά καινοτομιών στην οργά-νωση και διοίκηση επιχειρήσεων που εισήγαγε και αποτελούν κοινή πρακτική σήμερα

Ο θάνατος του Αριστοτέλη ΩνάσηΟ θρύλος του ελληνικού εφοπλισμού του 20ού αιώνα βασίστηκε στην καινοτομία και στην επιχειρηματική τόλμη

Της ΤΖΕΛΙΝΑΣ ΧΑΡΛΑΥΤΗ

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης εισήλθε στον χώρο της ναυτιλίας με δύο ατμόπλοια το 1932 Ηταν ο πρώτος Ελληνας εφοπλιστής που εισήλθε στη ναυτιλία δεξα-μενοπλοίων το 1938 Οταν πέθανε το 1975 ήταν ο μεγαλύτερος εφοπλιστής δεξαμενοπλοίων στον κόσμο

Η επιχειρηματική δραστηριότητα του Αριστοτέλη Ωνάση διήρκεσε 51 χρό-νια από το 1924 έως το 1975 Τα πρώτα 30 χρόνια της επιχειρημα-τικής του δράσης δεν ήταν ούτε δι-άσημος ούτε εξαιρετικά πλούσιος ήταν ένας μικρός και μεσαίος εφο-πλιστής Είναι τα τελευταία 21 χρό-νια της ζωής του από το 1954 έως το 1975 που έγινε μεγιστάνας και παγκοσμίως γνωστός

Η άνοδος στην κορυφή δεν ήταν εύκολη Παρά τη φιλολογία των λα-ϊκών αναγνωσμάτων δεν ξεκίνη-σε από το μηδέν και τα πρώτα του χρήματα τα έκανε στην Ελλάδα με το οικογενειακό εμπορικό δίκτυο του πατέρα του με επιχειρηματικές βάσεις τον Πειραιά το Μπουένος Αϊρες και το Μοντεβιδέο Το 1932 τη χειρότερη χρονιά της διεθνούς οικονομικής κρίσης εισήλθε στη ναυτιλία αγοράζοντας τα δύο πρώτα του μεταχειρισμένα ατμόπλοια υπό ελληνική σημαία με ελληνική ναυ-τιλιακή επιχείρηση με έδρα τον Πει-ραιά Ο Ωνάσης νεοεισερχόμενος στην ελληνική ναυτιλία ακολούθη-σε τα χνάρια της ελληνικής ναυτι-λιακής παράδοσης με την Ιθάκη και τους Ιθακήσιους ναυτικούς να αποτελούν τη βάση των στελεχών και του ναυτεργατικού δυναμικού των πλοίων και των γραφείων του

Με την επιχειρηματική οξυδέρ-κεια και τον κοσμοπολιτισμό που τον διέκριναν ο Ωνάσης δεν μα-θήτευσε μόνο δίπλα στους Ελλη-νες εφοπλιστές του Λονδίνου που ασχολούνταν αποκλειστικά με τη φορτηγό ναυτιλία ξηρών φορτίων αλλά και με τους Νορβηγούς που ασχολούνταν με τη μεταφορά πε-τρελαίου και τη ναυτιλία δεξαμε-νοπλοίων Ηταν ο πρώτος Ελληνας εφοπλιστής που εισήλθε στη ναυ-τιλία δεξαμενοπλοίων το 1938 και

αυτή είναι η πρώτη του καινοτο-μία στον ελληνικό εφοπλισμό που καθόρισε τη μεταπολεμική πορεία του Το 1939 πρωτοπήγε στις Ηνω-μένες Πολιτείες όπου και εγκα-ταστάθηκε μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου εκμεταλλευ-όμενος τέσσερα δεξαμενόπλοια

Το πρώτο σούπερ τάνκερ

Είναι το 1946 που έκανε τη δεύ-τερη καινοτομία αυτή τη φορά στον διεθνή εφοπλισμό Πήρε το πρώτο του δάνειο για αγορά πλοί-ων από αμερικανικά χρηματοπι-στωτικά ιδρύματα με βάση όχι μό-νο την εγγύηση πλοίων αλλά και χρονοναυλώσεις που είχε συνάψει με εμπορικές ή πετρελαϊκές επιχει-ρήσεις Είναι αυτός που άνοιξε για πρώτη φορά την πόρτα των αμερι-κανικών τραπεζών στη χρηματο-δότηση της διεθνούς ναυτιλίας Από το 1946 έως το 1954 ο Ωνά-σης εκμεταλλευόμενος τη συγκυ-ρία και τις ευκαιρίες της εποχής εκτινάχτηκε στα ύψη και έγινε ο μεγαλύτερος Ελληνας εφοπλιστής με στόλο σχεδόν 80 πλοίων ολικής χωρητικότητας περίπου ενός εκα-τομμυρίου κόρων Τη δεκαετία του 1950 έγινε διάσημος με θετικά και αρνητικά πρόσημα Το 1952 στρά-φηκε στα κατεστραμμένα γερμανι-κά ναυπηγεία του Αμβούργου και της Βρέμης τα οποία αναβίωσε παραγγέλνοντας τον απίθανο αριθ-μό των 18 δεξαμενοπλοίων για τα επόμενα δύο χρόνια Εκεί αναδει-κνύεται η τρίτη καινοτομία του η συμβολή του στην ανάπτυξη της τεχνολογίας των δεξαμενοπλοίων και στον γιγαντισμό τους τα οποία συνέχισε μέχρι τον θάνατό του Το πρώτο δεξαμενόπλοιο που ονομά-στηκε laquoσούπερ τάνκερraquo παγκοσμί-ως είναι το laquoΤίνα Ωνάσηraquo το 1956

Ομως ο Ωνάσης αναδείχθηκε σε ηγε-τική μορφή της παγκόσμιας ναυτι-λίας γιατί άλλαξε τη μορφή της πα-γκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρησης σύμφωνα με τις ανάγκες της παγκο-σμιοποιημένης οικονομίας του νέ-ου μεταπολεμικού κόσμου Οταν ο Ωνάσης ξεκίνησε την επιχειρηματι-κή του δράση τη δεκαετία του 1920 οι μεγαλύτεροι εφοπλιστικοί όμιλοι στον κόσμο ήταν βρετανικοί και οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις καθορίζο-νταν από τις εθνικές κυρίως ευρω-παϊκές νομοθεσίες και τον απόηχο της απερχόμενης αποικιοκρατίας Τα θεμέλια της επιχειρηματικής αρχιτεκτονικής του εφοπλιστικού ομίλου του Αριστοτέλη Ωνάση ήταν ένα πολύπλοκο ιδιοκτησιακό πλέγ-μα από πολλαπλά ελέγχουσες υπε-ράκτιες εταιρείες κυρίως παναμαϊ-κές και λιβεριανές και διοίκηση από πολλαπλές τοποθεσίες Με αυτόν τον τρόπο η τέταρτη και ίσως πιο σημαντική καινοτομία του είναι ότι δημιούργησε το πρότυπο της παγκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρη-σης το οποίο έγινε το παράδειγμα προς μίμηση διεθνώς ούτως ώστε η συντριπτική πλειονότητα των ναυ-τιλιακών επιχειρήσεων διεθνώς να το ακολουθεί μέχρι σήμερα

Το 1954 αγόρασε τη μεγαλύτερη τουριστική και κτηματική επιχείρη-ση του Μόντε Κάρλο το κέντρο της ευρωπαϊκής και διεθνούς επιχειρη-ματικής laquoαριστοκρατίαςraquo Την ίδια εποχή η αλλαγή της αμερικανικής κυβέρνησης από τον ∆ημοκρατικό Τρούμαν στον Ρεπουμπλικανό Αϊ-ζενχάουερ έφερε την προσπάθεια ταπείνωσης της προηγούμενης κυ-βέρνησης με στόχαστρο την ισχυρή ομάδα των Ελλήνων εφοπλιστών

της Νέας Υόρκης και επίκεντρο τον Ωνάση Γιατί ο Ωνάσης εν τω μετα-ξύ είχε προβεί σε μια προκλητική συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία η οποία τον έφερε σε άμεση αντι-παράθεση με τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών Η σύγκρου-ση με την Αμερική τον άφησε αλώ-βητο αλλά τον έκανε να στραφεί διά παντός προς την Ευρώπη και την Ελλάδα

Καλές πολιτικές σχέσεις

Ο Ωνάσης ήταν ένας διεθνής επι-χειρηματίας που είχε βιώσει τον πα-ραλογισμό και τη βία των εθνικών κρατών στα 18 του χρόνια με την καταστροφή της Σμύρνης Γιrsquo αυτό είχε πάντα πάνω από δύο πόλους

διοίκησης των επιχειρήσεών του σε διαφορετικά κράτη και προσπαθού-σε πάντα να έχει καλές σχέσεις με όλες τις κυβερνήσεις των κρατών στα οποία δρούσε ανεξαρτήτως πολιτικών αποχρώσεων στην Αργε-ντινή με τον Περόν στις Ηνωμένες Πολιτείες με το ∆ημοκρατικό Κόμ-μα και τη κυβέρνηση Τρούμαν στη

Γερμανία με τον Αντε-νάουερ στο Μονακό με τον πρίγκιπα Ραινιέ στη Σαουδική Αραβία με τον βασιλιά Ιμπν-Σα-ούντ και τον γιο του Σα-ούντ στη Γαλλία με τον Πομπιντού Στην Ελλά-δα από την αρχή της επιχειρηματικής του

δράσης προσπάθησε να αναπτύ-ξει σχέσεις με το ελληνικό κράτος Κατάφερε να αναπτύξει σχέσεις με στελέχη των κυβερνήσεων Βενιζέ-λου από το 1928 Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1940 προσπάθησε να αναπτύξει σχέσεις με τις ασταθείς μεταπολεμικές κυβερνήσεις και δεν το επέτυχε κυρίως λόγω του άγρι-ου ανταγωνισμού από το ελληνικό εφοπλιστικό κατεστημένο της επο-χής που είχε στραφεί εναντίον του Τον τελικό σύμμαχο που σφράγισε και τη σχέση του με την Ελλάδα τον βρήκε στο πρόσωπο του Κωνσταντί-νου Καραμανλή το 1956 όταν αγό-ρασε την μικρή τοπική ΤΑΕ (Τεχνι-κές Αεροπορικές Εκμεταλλεύσεις) Εκτοτε διατήρησε στενές σχέσεις με όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις οιουδήποτε πολιτικού χρώματος και πεποιθήσεων από τον Γεώργιο Παπανδρέου μέχρι τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο

Η επίδραση του Ωνάση στην Ελ-

λάδα είναι μέσα από τον εφοπλι-σμό και τον τουρισμό Η επίδραση που είχε στον ελληνικό εφοπλισμό ήταν καθοριστική εφόσον πρώτοι οι Ελληνες εφοπλιστές ακολούθη-σαν κατά πόδας το παράδειγμά του με αποτέλεσμα να ανέλθουν στην κορυφή του παγκόσμιου στόλου Ο τουρισμός στην Ελλάδα κατάφερε να εκτιναχτεί εν μέρει χάρη και στην Ολυμπιακή Αεροπορία έναν πρωτοκλασάτο εθνικό μεταφορέα με δρομολόγια και διαφήμιση της χώρας σε όλον τον κόσμο

Ο Ωνάσης έφτιαξε τον μοναδικό στην Ελλάδα επιχειρηματικό εφο-πλιστικό όμιλο που συνεχίζει να ακμάζει όχι από την ίδια του την οικογένεια αλλά από την επιχει-ρηματική οικογένεια που εκείνος διάλεξε Η ναυτιλιακή επιχείρηση Ωνάση μια παγκόσμια επιχείρηση με έντονο εθνικό χρώμα συνεχίζει να είναι σήμερα ανάμεσα στις πρώ-τες ελληνικές εταιρείες δεξαμενο-πλοίων με τα κέρδη της να προι-κοδοτούν ετησίως τον πολιτισμό και την κοινωνία της σύγχρονης Ελλάδας μέσω του Ιδρύματος Ωνά-ση πάντα σύμφωνα με τις επιταγές του ιδρυτή της

H κ Τζελίνα Χαρλαύτη (gelinaharlagmailcom) είναι καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας Tο βιβλίο της laquoCreating Global Shipping Aristotle Onassis the Vagliano Brothers and the Business of Shipping c1820-1970raquo στο οποίο βασίζεται το παρόν κείμενο κυκλοφόρησε το 2019 από το Cambridge University Press

Η ελληνική παράδοσηκαι η πορεία στην κορυφή

Το πρότυπο της παγκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρησης

45χρόνια

πριν

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Αριστερά με την πρώτη σύζυγό του Τίνα Λιβανού ∆εξιά με την Τζάκι Κένεντι λίγο μετά τον γάμο τους Ενδιαμέσως είχε θυελλώδη σχέση με τη Μαρία Κάλλας

Ο θάνατος του 70χρονου Αριστοτέ-λη Ωνάση σε νοσοκομείο του Παρι-σιού στην πρώτη σελίδα της laquoΚraquo

Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ υπήρξε τακτικός φιλοξενούμενος της θαλαμηγού του Αριστοτέλη Ωνάση laquoΧριστίναraquo

μα και τη κυμα και τη κυ

Είναι αυτό που λέμε άβυσσος η ψυχή τουανθρώπου Τόσους μήνες καρτερικότηταςνοσταλγίας και υπομονής για το πότε θαξαναδούμε την μπάλα να κυλά στον αγω-νιστικό χώροhellip και όσο πλησιάζει η στιγ-μή τρομάζεις

Θέλοντας και μη η εξιδανίκευση τουποδοσφαιρικού πρωταθλήματος αποσύ-ρεται και τη θέση της παίρνει η σκληρήπραγματικότητα Και εκεί που η σκέψη

σου αρμενίζει στα ήρεμα και γαλήνια νερά που πλέει τοάθλημα στη φύση του ευθύς αμέσως οδηγείσαι στιςφουρτούνες στους βάλτους και τα έλη που κόλλησε εδώκαι χρόνια το κυπριακό πρωτάθλημα

Η δίψα για το ποδόσφαιρο μεταμορφώνεται σε απέχθειακαι η ανασφάλεια διαδέχεται την προσδοκία για ναξαναδείς ποδόσφαιρο Ρεαλιστικά προσεγγίζοντας τηνκατάσταση δεν μπορείς να αποφύγεις τα δεδομένα πουδιέπουν το πρωτάθλημά μας

Σκανδαλώδεις διαιτησίες ανοργανωσιά εκ μέρους τωνδιοργανωτών άδεια γήπεδα προπαγανδιστικές ανακοι-νώσεις ομάδων οπαδικά μίση και πάθη προκατάληψηστημένοι αγώνες χυδαίες δηλώσεις παραγόντων υβριστικέςκαι ερειστικές ανακοινώσεις οργανωμένων οπαδών ανά-λυση αμφισβητούμενων φάσεων από κάθε λογής ειδικό-ανειδίκευτο συνιστούν μεταξύ άλλων το μωσαϊκό μιαςπραγματικότητας που θα ξεδιπλωθεί ενώπιόν μας το ερ-χόμενο Σαββατοκύριακο με την έναρξη της πρώτης αγω-νιστικής

Άμα κιόλας στα πιο πάνω προσθέσεις την laquoιδιαιτε-ρότηταraquo που πηγάζει μέσα από την εμφάνιση του κορωνοϊούστη ζωή μας τότε όσοι ασχολούμαστε με το άθλημα δενέχουμε άλλη επιλογή από το να οχυρωθούμε κυρίωςψυχικά για νrsquo αντέξουμε ότι παράλογο προκύψει τούτητη χρονιά που μας έρχεται

Εδώ καλά καλά για χρόνια έχει αποδειχθεί ότι ακόμηκαι με τα αυτονόητα δυσκολευόμαστε Αναρωτιέται κανείςπώς θrsquo αντιδράσουμε ποδοσφαιρικά μιλώντας απέναντιστην πάρα-νορμάλ κατάσταση που δημιουργεί η επιδημίαΕπί τούτου μετά σιγουριάς θεωρώ ότι το τραγελαφικόστοιχείο θα εισβάλει για τα καλά στη ζωή μας

Όπως και να έχει Αναπόφευκτα η σκληρή πραγμα-τικότητα σε προσγειώνει αναγκάζοντας σε να δεις καιτις δύο όψεις της Από τη μια η σκέψη για το ιδεατό καιαπό την άλλη το ανεπιθύμητο Ανάλογα με το πώς οκαθένας το προσεγγίζει Διχάζεσαι ακόμη και στην προ-σπάθεια σου να ευχηθείς το καλύτερο Από τη μια δηλαδήελπίζεις να παν όλα καλά και από την άλλη ένα επιφώνημαφόβου βγαίνει μέσα από τη ψυχή σου Κάτι δηλαδή όπωςο τίτλος του κειμένου

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣΑΠΟΨΕΙΣ

Σ Α Β Β ΑΤ Ο 1 5 - Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 1 6 Α Υ Γ ΟΥ Σ Τ ΟΥ 2 0 2 0

ΤουΧΡΙΣΤΟΥΖΑΒΟΥ

Καλό ξεκίνημα ωχ

Ευτυχώς που τα φιλικά παιγνίδια προ-ετοιμασίας ολοκληρώθηκαν Όχι μόνογιατί πρακτικά αυτό σημαίνει πως αρχίζει(επιτέλους) το νέο πρωτάθλημα αλλάκυρίως γιατί με όλα όσα ακούστηκανειπώθηκαν ή εκτιμήθηκαν τις τελευταίεςμέρες θα μπορούσε να πιστέψει κάποιοςπως δεν βρισκόμαστε λίγο πριν τηνέναρξη της νέας περιόδου αλλά κοντάστην ολοκλήρωση της με αξιόπιστο

δείγμα πολλών αγωνιστικών ασφαλές για εξαγωγή συμ-περασμάτων

Έχει πολλές φορές λεχθεί πως τα φιλικά είναι γιατους προπονητές Πως τα φιλικά διεξάγονται κάτω απόιδιαίτερες συνθήκες για τις ομάδες και σε μια περίοδοκατά την οποία φυσιολογικά δεν μπορούν οι ποδοσφαι-ριστές να βρίσκονται στην καλύτερη αγωνιστική τουςκατάσταση Μάταια όμως Για τον κύπριο φίλαθλο ndash προ-πονητή της κερκίδας ένα φιλικό ακόμη και το πρώτοείναι αρκετό Κάποιοι αποφάσισαν ήδη για τη δυναμι-κότητα κάποιων ομάδων για φαβορί και αουτσάιντερΚάποιοι έχουν κάνει ήδη τις συγκρίσεις με δείγματααπό τη μια το περσινό πρωτάθλημα και από την άλλητρία ή τέσσερα φιλικά Ένα γκολ μια ντρίμπλα ή μιαασίστ έφθασε και περίσσεψε τις τελευταίες μέρες γιανα αναδειχθούν παικταράδες και μεταγραφέςhellip λίραεκατό Δύο ndash τρία φιλικά χωρίς να σκοράρουν κάποιοιήταν υπέρ ndash αρκετά για να αναδείξουμε τα πρώτα laquoπαλτάraquoτου φετινού πρωταθλήματος τις πρώτεςhellip πατάτες τηςφετινής μεταγραφική περιόδου

Προκύπτει και ένα καινούργιο στοιχείο αυτό το κα-λοκαίρι Ο πολύς laquoθόρυβοςraquo για τους κύπριους ποδο-σφαιριστές Περισσότεροι από κάθε προηγούμενη περίοδοπροετοιμασίας στις αποστολές των ομάδων και την ίδιαώρα αριθμός ρεκόρ σε συμμετοχές και αγωνιστικά λεπτάστα φιλικά προετοιμασίας Βρήκαν laquoτροφήraquo και πολλάρεπορτάζ και φυσιολογικά προέκυψαν οι πηχυαίοι τίτλοιlaquoΤους πιστεύειraquo ο ένας laquoΤους εμπιστεύεται και το δείχνειraquoο άλλος και σωρεία οι εκτιμήσεις πως φέτος είναι η χρονιάκάποιων και γενικότερα του κύπριου ποδοσφαιριστήΞεχνώντας πως τα ρόστερ ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθείπως υπολείπονται ακόμη μεταγραφές ως επί το πλείστονξένων ποδοσφαιριστών

Γενικότερα ξεχνούμε πως άλλο φιλικά και άλλο επίσημεςαγωνιστικές υποχρεώσεις Άλλο δοκιμές από ένα προ-πονητή και άλλο πλάνο και τακτική με στόχο τους βαθμούςΕυτυχώς λοιπόν που τα φιλικά τελείωσαν Σε λίγες μέρεςπολύ περισσότερο με την πάροδο κάποιων εβδομάδωνθα μπορούμε να μιλάμε με πραγματικά ποδοσφαιρικάδεδομένα Και θα έχει ενδιαφέρον ηhellip ντρίμπλα όλωνόσοι θα αποδειχθεί για άλλη μια φορά ότι βιάστηκανhellip

ΤουΓΙΩΡΓΟΥ ΛΟΓΙΔΗ

Την πρώτη του συνέντευξη ως παίκτηςτης Λίβερπουλ έδωσε ο Κώστας Τσι-μίκας ο οποίος τόνισε την ανυπομο-νησία του για την έναρξη των αγωνι-στικών υποχρεώσεων με τους κόκκι-νους

Αναλυτικά όσα είπε στην επίσημησελίδα της Λίβερπουλ

-Είμαι πολύ χαρούμενος Είμαι υπε-ρήφανος που είμαι εδώ Για εμένα ηΛίβερπουλ είναι η μεγαλύτερη ομάδαστον κόσμο Είναι τιμή να βρίσκομαιεδώ και θα δώσω τον καλύτερό μουεαυτό Μου αρέσει πολύ Μου αρέσειπολύ το πρωτάθλημα εδώ Το έβλεπαστην τηλεόραση και ήταν πάντα όνειρόμου από μικρό παιδί να έρθω και ναπαίξω στην Premier League-Ποια ήταν η αντίδραση σου ότανέμαθες ότι η Λίβερπουλ ενδιαφέ-ρεται για εσένα

-Στην αρχή δεν μπορούσα να το πι-στέψω αλλά τελικά είμαι πολύ χαρού-μενος που ήρθα εδώ και θα αγωνιστώγια τη Λίβερπουλ-Τα πράγματα γύρω από την μετα-γραφή σου εξελίχθηκαν πολύ γρή-γορα αφότου έδωσες το τελευταίοσου παιχνίδι με τον Ολυμπιακό τηνπερασμένη Πέμπτη με την ΓουλβςΠώς το βίωσες όλο αυτό

-Μετά από εκείνο το ματς ήμουνέτοιμος να έρθω εδώ και να αποδεχθώτην πρόκληση Όπως είπα και πρινείμαι έτοιμος να αγωνιστώ με τη φανέλατης Λίβερπουλ-Πόσα ξέρεις για την ομάδα

-Ο αδερφός μου είναι οπαδός τηςΛίβερπουλ και με έσπρωξε να έρθωεδώ Ακόμα και τώρα δεν το πιστεύειότι είμαι εδώ Τώρα που θα δει τις φω-τογραφίες θα το καταλάβει ότι υπέ-γραψα και θα είναι χαρούμενος Όληη οικογένειά μου και ο αδερφός μουείναι πολύ χαρούμενοι-Για όσους δεν σε έχουν δει να παί-ζεις περίγραψε μας τον εαυτό σουως παίκτης

-Αγωνίζομαι στο αριστερό άκρο τηςάμυνας και δίνω τα πάντα σε κάθελεπτό του αγώνα για την ομάδα-Πόσο σημαντική ήταν για εσένα ηπερσινή σεζόν Επαιξες σε 46 παι-χνίδια κέρδισες το πρωτάθλημαστην χώρα σου και είχες και συμ-μετοχές στο Champions League

-Παίξαμε πολύ καλά ως ομάδα ήμα-σταν μια οικογένεια Ήταν η καλύτερησεζόν για εμένα και μετά από αυτό ημεταγραφή μου εδώ είναι το καλύτεροδώρο για εμένα Τώρα ανήκω στη Λί-

βερπουλ και είμαι έτοιμος να τα δώσωόλα σε αυτή τη νέα πρόκληση-Στην Λίβερπουλ δίνεται μεγάλη έμ-φαση στα full-back όσον αφορά τοστιλ παιχνιδιού Είσαι έτοιμος γιrsquoαυτή την πρόκληση

-Με πολλή δουλειά και συγκέντρω-ση κάνοντας αυτό που θέλει ο προ-πονητής μπορώ να είμαι στο υψηλό-τερο επίπεδο Θέλω να πετύχω τουςστόχους μας Να πάρουμε πάλι το πρω-τάθλημα και να κατακτήσουμε το Ch-ampions League-Πόσο επηρέασε την απόφασή σουνα έρθεις στον σύλλογο η παρουσίατου Γιούργκεν Κλοπ ως προπονητήςΠόσο ενθουσιασμένος είσαι πούθα δουλέψεις μαζί του

-Είμαι πολύ ενθουσιασμένος γιατί

για μένα είναι ένας από τους καλύτεροςπροπονητές στον κόσμο Είμαι πολύενθουσιασμένος πού διάλεξε εμέναγια να είμαι ένα από τα αριστερά μπακτης ομάδας-Θα ανταγωνίζεσαι τον ΆντριουΡόμπερτσον ένα από τα καλύτερααριστερά μπακ στην Ευρώπη Πώςπροσεγγίζεις αυτή την πρόκλησητο να μαθαίνεις από αυτόν και ναπαλεύετε για μία θέση

-Είναι ένα πολύ καλό ταλέντο Θαδώσω τον καλύτερο εαυτό μου για ναπαίξω Ξέρω ότι ο Ρόμπερτσον είναιένα από τα καλύτερα αριστερά μπακτου κόσμου όμως αυτό μου δίνει έξτρακίνητρο να δουλέψω σκληρά-Δε μεσολαβεί πολύς χρόνος ανά-μεσα σε αυτή τη σεζόν και την επό-μενη και η σεζόν 2020-21 έρχεταιπολύ σύντομα Θα κάνεις ένα διά-λειμμα τώρα ή θα ξεκινήσεις ναπροπονείσαι αυτή την εβδομάδα

-Δεν ξέρω ακόμα πρέπει να μιλήσωμε τον προπονητή Αυτός θα μου πειτι πρέπει να κάνω-Δε γνωρίζουμε ακόμα πότε θα έχειςτην ευκαιρία να παίξεις μπροστάστο κοινό του Ανφιλντ όμως πόσοανυπομονείς για αυτό

-Ελπίζω πρώτα απrsquo όλα να παίξω σεαυτό το γήπεδο (και) μετά ελπίζω νανιώσω πώς οι οπαδοί τραγουδάνε τατραγούδια Νομίζω ότι είμαι έτοιμοςγια αυτό και ελπίζω να συμβεί σύντο-μα-Επιμένεις στο νούμερο 21 στη Λί-βερπουλ πού το φόραγες και στονΟλυμπιακό Υπάρχει κάποιος λόγοςγια αυτό

-Μου αρέσει σαν αριθμός Το πήραστην Ολλανδία όταν έπαιζα εκεί μετάτο φόρεσα για 2 χρόνια στον Ολυμ-πιακό και τώρα (το φοράω και) εδώ-Ποιες είναι οι φιλοδοξίες σου ωςπαίκτης της Λίβερπουλ τόσο για τησεζόν πού έρχεται όσο και πέρααπό αυτή

-Να πετύχουμε τους στόχους μαςΝα κερδίσουμε ξανά το πρωτάθλημακαι επίσης να κερδίσουμε το Cham-pions League-Τέλος ποιο θα ήταν το μήνυμά σουγια τους οπαδούς της Λίβερπουλπού παρακολουθούν και διαβάζουντην πρώτη σου συνέντευξη

-Να είναι κοντά στην ομάδα γιατίτους χρειαζόμαστε να τραγουδούν γιατην ομάδα και στο τέλος της σεζόνθα μπορούν να πανηγυρίσουν

laquoΠρωτάθλημα και ChampionsLeague με τη ΛίβερπουλraquoΟι στόχοι του Κώστα Τσιμίκα στην θρυλική ομάδα του μεγάλου λιμανιού της Αγγλίας

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

Σταύρος ΠαπασταύρουΗ επιστροφή του κυρίου Σταύρου Πα-πασταύρου στην Κύπρο φυσιολογικά(ξανά) ανοίγει το πολύκροτο θέμα τωνπρο μερικών μηνών καταγγελιών τουγια τα κακώς έχοντα του κυπριακούποδοσφαίρου Στην τελευταία του τη-λεοπτική παρουσία και συνέντευξη(στην Cablenet) ο κύριος Παπασταύ-ρου δεσμεύθηκε πως θα δώσει στοι-χεία στην Αστυνομία κάτι που αρνήθη-κε λίγο μετά τις δικές του καταγγελίεςΟφείλει να το πράξει όπως οφείλεικαι η κυπριακή Αστυνομία να το επι-διώξει Οφείλει ο κύριος Παπασταύ-ρου να δώσει μια απάντηση σε όσουςθεώρησαν τις καταγγελίες του άλλημια κίνηση εντυπωσιασμού και άνευουσίας από τις πολλές που τα τελευ-ταία χρόνια έχουν καταγραφεί στο κυ-πριακό ποδόσφαιροhellip

ΑκιντόλαΚαλός ποδοσφαιριστής στο μικρόέστω περσινό δείγμα του στο κυπριακόπρωτάθλημα Κατανοητή ως ένα μεγά-λο βαθμό η προσπάθεια και κυρίως ηεπιμονή Ομόνοιας και ΑΠΟΕΛ για τηναπόκτηση του Φθάσαμε ωστόσο κον-τά στην έναρξη της νέας περιόδου τοθέμα παραμένει στάσιμο και το ερώτη-

μα φυσιολογικό Άξιζε ή και αξίζει ακό-μη τόση επιμονή και υπομονή η περί-πτωση Ακιντόλα Δεν υπήρχαν άλλεςπεριπτώσεις καλών ποδοσφαιριστώνειδικά όταν είσαι διατεθειμένος να ξο-δέψεις τόσα πολλά για αγορά αλλά καισυμβόλαιο ενός ποδοσφαιριστή Εκτόςκαι αν πέρα από τα προσόντα του Νιγη-ριανού νεαρού ποδοσφαιριστή μέτρη-σε πολύ περισσότερο απrsquo όσο θα έπρε-πε και το γόητρο ως προς την επικρά-τηση έναντι του laquoαιώνιουraquo αντιπάλουόχι βέβαια στο γήπεδο αλλά σrsquo ένα επι-κοινωνιακό παιγνίδιhellip

Κορωνοϊός- πρωτάθλημαΞεκινά σε λίγες μέρες το πρώτο πρωτά-θλημα στην ιστορία υπό την απειλή τηςπανδημίας Οι πάντες σε ατομικό καισυλλογικό επίπεδο καλούνται να είναισε εγρήγορσή για την αντιμετώπισησοβαρών και καμιά φορά μη σοβαρώνκαταστάσεων Αποτελεί τεστ για όλουςκαι κυρίως την ΚΟΠ ως διοργανώτρια

Ελπίδα και ρεαλισμόςΈνα πράγμα είναι να ελπίζεις ότι θα αν-τεπεξέλθουμε των δυσκολιών της επι-δημίας και άλλο το να προσεγγίζεις την

κατάσταση με ρεαλισμό Προς το πα-ρόν η αλήθεια κανείς δεν έχει δώσειδείγμα αφού η κατάσταση είναι πέραγια πέρα πρωτόγνωρη Αν όμως σκε-φτείς πως χειριζόμαστε σοβαρές κατα-στάσεις στο ποδόσφαιρο τότε δενέχεις παρά να τρομάξεις γιrsquo αυτά πουέπονται

Να δείξει άλλο πρόσωποΗ τελευταία πρόβα της Ομόνοιας ενό-ψει Αραράτ ήταν το ματς με τη Δόξαπου έγινε την περασμένη Τρίτη στοΓΣΠ Δεν ήταν ικανοποιητική η εμφάνι-ση Η Ομόνοια θα πρέπει να αγωνιστείπολύ καλύτερα μέσα στο Ερεβάν για ναπροκριθεί στο Β γύρο του ΓιουρόπαΛινγκ Όχι πως οι Αρμένιοι διαθέτουνδα και κανένα φοβερό και τρομερό σύ-νολο Απλώς η Ομόνοια θα πρέπει νααγωνιστεί με βάση τις δυνατότητες τηςΌπως είπε και ο Χένινγκ Μπεργκ laquoπρέ-πει να παίξουμε κοντά στο πιο ψηλόμας επίπεδοraquo

Ρεφ που φέρνειhellip εφιάλτηΟρίστηκε ο διαιτητής της αναμέτρησηςμεταξύ της Αραράτ-Αρμενίας και τηςΟμόνοιας ο οποίος θα διεξαχθεί την

ερχόμενη Τετάρτη στο Ερεβάν laquoΆρ-χονταςraquo της αναμέτρησης θα είναι οΣεμπάστιαν Κολτέσκου ο οποίος είναιαπό την Ρουμανία Βοηθοί του οι Ράν-του Γκίγκουλεακ Βλαντίμιρ Ούρζιτσακαι 4ος ο Ράντου ΠετρέσκουΗ εθνικότητα του ρεφ προκαλεί εφιάλ-τες στον Ομονοιάτη Όλοι θυμούνταιεκείνο τον ανεκδιήγητο ΑλεξάντερΤούντορ στο ματς με τη Δυναμό Μό-σχας στο ΓΣΠ τον Αύγουστο του 2014που με τις αποφάσεις του έστειλε τουςΡώσους στους ομίλους του ΓιουρόπαΛινγκ Η εθνικότητα δεν παραπέμπειβέβαια σεhellip επανάληψη αλλά προκαλείαναπόφευκτα συνειρμούς γιατί αυτόπου συνέβη τότε δεν διαγράφεται απότο μυαλό κανενός laquoπράσινουraquo οπαδού

Μηhellip αυθεντικέςΌτι και να μου πείτε οι τελικές φάσειςτου Τσάμπιονς και του Γιουρόπα Λινγκδεν είναιhellipαυθεντικές Από τη στιγμήπου είναι ετεροχρονισμένες παραστά-σεις λόγω covid 19 με τις ομάδες laquoφορ-τωμένεςraquo αλλά και με το φόβο του co-vid 19 ας τελειώνουν μια ώρα αρχύτε-ρα Να ξεκουραστούν επιτέλους και οιποδοσφαιριστές που οι μεγαλόσχημοιτου ποδοσφαίρου τους παίρνουν γιαρομπότ

Φιλικά (ευτυχώς) τέλος

ltltltltltltlt

Μου αρέσει πολύ το πρω-τάθλημα εδώ Το έβλεπαστην τηλεόραση και ήτανόνειρό μου από μικρό παιδί να έρθω και να παί-ξω στην Premier League

laquoH περσινή ήταν η καλύτερη σεζόν για εμένα και μετά από αυτό η μεταγραφή μου εδώ είναι το καλύτερο δώροraquo

ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

wwwpwccomcy

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

205

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

XA-042 -032

Nasdaq

120

Nikkei

224

Dax

144

FTSE 100

043

Πετρέλαιο

097

euro $

XAK-007

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Της MADELEINE NGO BLOOMBERG

Οι χρεοκοπίες των μεγάλων επι-χειρήσεων αυξάνονται με ταχύ-τατους ρυθμούς αλλά υπάρχεικαι ακόμη μία επίπτωση του κο-ρωνοϊού στις επιχειρήσεις Σύμ-φωνα με διάχυτες πληροφορίεςχιλιάδες μικρές επιχειρήσεις έχουνεξαφανιστεί από την επέλασητης πανδημίας και η επίπτωσηαυτών των χρεοκοπιών ενδέχεταινα είναι τεράστια στην αμερικα-νική οικονομία

Αυτό το κύμα των χρεοκοπιώνπαραμένει μυστικό εν μέρει διότιτα στοιχεία σχετικά με τις μικρέςεπιχειρήσεις είναι συγκεχυμένακαι διότι συχνά οι ιδιοκτήτες τωνεταιρειών αυτών δεν έχουν χρέοςΕπομένως δεν καταφεύγουν σεδικαστήρια για να χρεοκοπήσουν

Σύμφωνα με στοιχεία του Yelp

περισσότερες από 80000 επιχει-ρήσεις στις ΗΠΑ έκλεισαν ορι-στικά από τις αρχές Μαρτίου μέχριτις 25 Ιουλίου Περίπου 800 μικρέςεπιχειρήσεις κατέφυγαν από ταμέσα Φεβρουαρίου μέχρι το τέλοςΙουλίου στο άρθρο 11 του αμερι-κανικού πτωχευτικού κώδικασύμφωνα με το American Ban-kruptcy Institute Το τελευταίοπροβλέπει πως μέχρι το τέλος τουέτους οι πτωχεύσεις μικρών επι-χειρήσεων θα αυξηθούν κατά36 σε σχέση με ολόκληρο το2019

Μολονότι μεμονωμένα οι επι-χειρήσεις αυτές είναι μικρές οσυνολικός αντίκτυπος των χρε-οκοπιών θα μπορούσε να είναιαξιοσημείωτος Οι εταιρείες μελιγότερους από 500 εργαζομένους

συνεισφέρουν περίπου το 44της οικονομικής δραστηριότηταςστις ΗΠΑ σύμφωνα με σχετικήέκθεση της Ενωσης Μικρομεσαί-ων Επιχειρήσεων και στελεχώ-νονται σχεδόν από τους μισούςΑμερικανούς εργαζομένους

Το άρθρο 11 του πτωχευτικούκώδικα προστατεύει τις επιχει-

ρήσεις από τους πιστωτές τουςόσο οι ιδιοκτήτες σχεδιάζουν κά-ποιο πρόγραμμα αναδιάρθρωσηςΩστόσο για τις μικρότερες επι-χειρήσεις ο επιπλέον χρόνος εν-δέχεται να μην κάνει καμία δια-φορά

Ορισμένοι ιδιοκτήτες φοβούν-ται ότι η χρεοκοπία θα μπορούσενα βλάψει τις πιστοληπτικές τουςαξιολογήσεις και να καταστρέψειτις μελλοντικές τους ευκαιρίεςγια δημιουργία νέων επιχειρήσε-ων Οι χρεοκοπημένες επιχειρή-σεις έχουν μεγαλύτερη πιθανό-τητα (24) να λάβουν άρνησηγια λήψη δανείου και η απόρριψητης αίτησης φαίνεται στην πι-στοληπτική αξιολόγηση για ταεπόμενα 10 χρόνια

Σίγουρα ο ρυθμός κατάρρευ-

σης των μικρών επιχειρήσεων εί-ναι υψηλός ακόμα και υπό φυ-σιολογικές συνθήκες Σχεδόν οιμισές επιβιώνουν για περισσότεροαπό πέντε χρόνια Ωστόσο η φθο-ρά της πανδημίας σε συνδυασμόμε την κάθετη μείωση της οικο-νομικής δραστηριότητας επιβα-ρύνει ακόμα και τις ακμάζουσεςεπιχειρήσεις Περίπου 58 τωνιδιοκτητών μικρών επιχειρήσεωνφοβούνται πως θα κλείσουν μό-νιμα

Σύμφωνα με έρευνα της εθνι-κής ομοσπονδίας ανεξάρτητωνεπιχειρήσεων το 31 των ιδιο-κτητών κατέγραψε χαμηλότερεςπωλήσεις τους τελευταίους τρειςμήνες ενώ το 7 σημείωσε υψη-λότερες πωλήσεις σε σχέση μετην αντίστοιχη περίοδο του 2019

Η πανδημία εξαφανίζει τις μικρές αμερικανικές επιχειρήσεις

Υφεση ρεκόρ 204 στη Βρετανία

Σκάλωσεστη Βουλήη ΤοπικήΑυτοδιοίκησηΑγνωστο πότε θα ψηφιστείΣκάλωσε στη Βουλή η μεταρρύθ-μιση για την τοπική αυτοδιοίκησηΤο όλο θέμα παραμένει άγνωστοπότε θα μπει στην ατζέντα της αρ-μόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπήςΕσωτερικών για συζήτηση Εκφρά-ζονται έντονες ανησυχίες για τηντύχη της μεταρρύθμισης σε σημείοπου να εκφράζονται απόψεις πουτην θέλουν να μετατίθεται χρονικάγια την επόμενη Βουλή Σελ 3

Σε 4 άξονεςτο νέο πλάνοτης ΕλληνικήςΣυνέντευξη Φοίβου Λεοντίου

Σε εξέλιξη βρίσκεται ο μετασχημα-τισμός της Ελληνικής Τράπεζαςδηλώνει ο Ανώτατος ΔιευθυντήςΛειτουργικών Εργασιών ΦοίβοςΛεοντίου Eστιάζει στο μοντέλο καιτις διαδικασίες δανεισμού τη λει-τουργία των καταστημάτων τηστρατηγική των ψηφιακών κανα-λιών και το ασφαλιστικό μοντέλοΕπισημαίνει ότι το σχέδιο δράσηςτης τράπεζας σε σχέση με τον κο-ρωνοϊό αποδείχθηκε ιδιαίτερα απο-τελεσματικό Σελ 6

ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΝΟ

Συμβουλευτείτε τον γ ιατρό ή τον φαρμακοποιό σας ΤΗΛ 22 056 300 ΔΙΑΤΙΘΕΤΑΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ

ΕΛΛΑΔΑ

Funds θα ενοικιάζουνσπίτια όσων πτώχευσαν

Ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια δηλαδήfunds θα αναλάβουν τον φορέα απόκτησηςκαι επαναμίσθωσης ακινήτων στην Ελλάδαο οποίος θα παρεμβαίνει αγοράζοντας τασπίτια όσων οφειλετών έχουν στεγαστικόδάνειο με υποθήκη την πρώτη τους κατοικίακαι δεν εξυπηρετούν το δάνειό τους Σελ 12

ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ

Στα 1900 δολτην ουγγιάέπεσε η τιμήτου χρυσού

Σελ 10

Ετοιμο το 2022 το Εθνικό Πάρκο ΑκάμαΚώστας Καδής Προχωρούν κανονικά οι διαδικασίες - Εχουν αποκοπεί ορισμένες διαδρομές για τετράτροχες

Η πανδημίαδεν έχει αλλάξει τα χρο-νοδιαγράμματα και τους σχεδια-σμούς για το Εθνικό Δασικό ΠάρκοΑκάμα τονίζει σε συνέντευξη στηνlaquoΚraquo ο υπουργός Γεωργίας ΚώσταςΚαδής προσθέτοντας ότι το έργοθα ολοκληρωθεί πρίν από το τέλος

του 2022 Επισημαίνει ότι οι δια-δικασίες προχωρούν κανονικά καιήδη έχουν γίνει σχετικές ρυθμίσειςκαι περιορισμοί στην διακίνησητων τετράτροχων εντός του πάρ-κου Δεν επιτρέπονται κατασκη-νώσεις στον Ακάμα ενώ έχουν

αποκοπεί συγκεκριμένες διαδρομέςγια τις τετράτροχες Περί τα τέλητου χρόνου θα ξεκαθαρίσει και οπροϋπολογισμός του έργου πουαυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότιθα ξεπεράσει τα 10 εκατ ευρώΠροσθέτει ότι οι όποιες αντιδρά-

σεις έχουν εκφραστεί δεν συνδέ-ονται άμεσα με τους σχεδιασμούςγια το πάρκο του Ακάμα αλλά μετις ευρύτερες προοπτικές ανά-πτυξης της περιοχής Ο υπουργόςΓεωργίας αναφέρεται επίσης σεάλλα δύο σημαντικά ζητήματα

που άπτονται του χαρτοφυλακίουτου τις δράσεις για το Ταμείο Ανά-καμψης και τις εξελίξεις για τηνκατοχύρωση του χαλουμιού Καιγια τα δύο ζητήματα ο Σεπτέμβριοςφαίνεται να είναι εξαιρετικά ση-μαντικός μήνας Σελ 4

Συντριπτικό ήταν τοπλήγμα της πανδημίας γιατην οικονομία τηςΒρετανίας που τοδεύτερο τρίμηνομειώθηκε κατά το 15Κατέγραψε έτσι τημεγαλύτερη ύφεση απόκάθε άλλη ευρωπαϊκήχώρα το ίδιο χρονικόδιάστημα αλλά και τημεγαλύτερη ύφεση στηνιστορία της Παρά την ανάκαμψη πουκαταγράφηκε τον Ιούνιοσυνολικά το τρίμηνοΑπριλίου - Ιουνίου τοβρετανικό ΑΕΠ μειώθηκεκατά 204 σε σύγκρισημε το αμέσωςπροηγούμενο τρίμηνο Στον κλάδο εστίασηςεστιατορίων και μπαρ ηπτώση έφτασε το 847ενώ οι πωλήσειςαυτοκινήτων και οιλιανικές πωλήσειςμειώθηκαν κατά 63 Tην ίδια ώρα οιβρετανικές επιχειρήσειςπιέζουν για να συνεχιστείτο πρόγραμμα στήριξηςτων μισθών τωνυπαλλήλων

Σελ 11

Κύπρος 082 -002Γερμανία -045 -009Γαλλία -018 -005Ιταλία 096 002Ισπανία 029 002Ιρλανδία -011 -006Ελλάδα 107 006Ην Βασίλειο 022 012

Απόδοση δεκαετών ομολόγων

Βαθμολογία από οίκους αξιολόγησης

Οίκος Μακρο- Βραχυ-Αξιολόγησης πρόθεσμο πρόθεσμο

Χρέος Χρέος

DBRS ΒBB (low) R-2 (middle)Fitch BΒΒ- F3Moodyrsquos Ba2 NPSampP BBΒ- Α-3

Απόδοση Εβδομαδιαία αλλαγή

ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Απειλούνται με λουκέτο40000 κέντρα στην Ελλάδα

Με λουκέτο κινδυνεύει 1 στις 4 επιχειρή-σεις του κλάδου εστίασης στην Ελλάδαεξαιτίας των περιοριστικών μέτρων πουέχουν επιβληθεί με στόχο τη συγκράτησητης εξάπλωσης του ιού Εκπρόσωποι τουκλάδου αναφέρουν ότι αναμένεται να κλεί-σουν 30000-40000 επιχειρήσεις Σελ 9

ltltltltltlt

Περισσότερεςαπό80000 μικρές εται-ρείες στις ΗΠΑ έκλει-σαν οριστικά από τιςαρχές Μαρτίου μέχρι τις 25 Ιουλίου

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΔΗΚΤΗΣ diktiskathimerinicomcy

Πόλεμος των εμβολίων O πόλεμος των εμβολίων άρχισε αμέσως μετάτην ανακοίνωση της ρωσικής πλευράς για τηνκαταχώρηση εμβολίου κατά του κορωνοϊού μετην κωδική ονομασία sputnikV Χωρίς καθυστέ-ρηση ακολούθησε η αντίδραση του Αμερικανούπροέδρου ο οποίος φέρεται να ζήτησε να ενη-μερωθεί για την πορεία των πραγμάτων σε σχέ-ση με τις αμερικανικές προσπάθειες ανακάλυ-ψης εμβολίου Σύμφωνα πάντως με όλες τιςπληροφορίες η ανακοίνωση κάποιων εξελίξε-ων και από αμερικανικής πλευράς είναι θέμαημερών Ωστόσο Αμερικανοί και Ευρωπαίοιέσπευσαν να σημειώσουν ότι το εμβόλιο πουανακοίνωσε ο πρόεδρος Πούτιν δεν έχει περά-σει το τρίτο στάδιο ερευνών όπως συμβαίνει μετις δικές τους προσπάθειες

bullbullbullbullΒρετανική κατάρρευση Τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρώπη κατέγραψεη βρετανική οικονομία κατά το β΄ τρίμηνο του2020 καταγράφοντας μείωση 20 Η πτώσησημειώθηκε σε όλους τους κλάδους και είναι ημεγαλύτερη στην ιστορία της χώρας Προηγου-μένως η στατιστική υπηρεσία ανακοίνωσε τηναπώλεια 220000 θέσεων εργασίας την ίδια πε-ρίοδο Η μεγαλύτερη ανησυχία τώρα αφοράστην κατάσταση που θα δημιουργηθεί όταν με-τά τον Οκτώβριο θα τερματιστούν τα προγράμ-ματα στήριξης των εργαζομένων τα οποία κα-λύπτουν μεγάλο μέρος του μηναίου μισθού γιατους κλάδους που επηρεάζονται από την παν-δημία

bullbullbullbullΑυξημένες αποδόσειςΤη μεγάλη αύξηση στην τιμή του χρυσού ακο-λούθησε η μεγάλη βουτιά που σημειώθηκε τηνεβδομάδα που μας πέρασε Ως αποτέλεσα τηςβίαιης διόρθωσης ο χρυσός έχασε το όριο των2000 δολαρίων ανά ουγγιά Η εξήγηση τουφαινομένου βρίσκεται πιθανότατα στη μεγάληκαι απότομη πτώση των αμερικανικών ομολό-γων γεγονός που οδήγησε τους επενδυτές νακλειδώσουν τα κέρδη που καταγράφουν στοχρυσό όλο αυτό το διάστημα Οι κινήσεις τωναγορών αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό το γε-γονός ότι η αμερικανική οικονομία ως αποτέλε-σμα των συνεπειών της πανδημίας βρίσκεταιαντιμέτωπη με μεγάλες ανάγκες για δανεισμόστο επόμενο διάστημα Ως εκ τούτου οι επεν-δυτές αποτιμούν υψηλότερα το ρίσκο διακράτη-σης των υφιστάμενων αμερικανικών ομολόγωνσήμερα και ζητούν αυξημένες αποδόσεις

bullbullbullbullΜέτρα σήμερα Όπως είναι η τάση των τελευταίων μηνών αρκε-

τές χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματααναγκάστηκαν εξαιτίας της πανδημίας να αυξή-σουν το δανεισμό τους εκμεταλλευόμενες τημεγάλη ρευστότητα που διαθέτουν οι κεντρικέςτράπεζες Το επόμενο διάστημα αναμένονταινέες εκδόσεις χρέους από κυβερνήσεις και επι-χειρήσεις με αποτέλεσμα το πρόβλημα να με-

γεθύνεται Η στιγμή που θα διακοπούν τα προ-γράμματα στήριξης του χρέους από τις κεντρι-κές τράπεζες θα βρει αρκετές χώρες με δυσα-νάλογες ανάγκες χρέους που θα πρέπει να εξυ-πηρετήσουν Ο κίνδυνος για αθετήσεις θα είναιορατός και μια νέα κρίση χρέους είναι το τελευ-ταίο που θα πρέπει να εύχεται κανείς ως απόρ-ροια της πανδημίας Καθώς ο χρόνος το επιτρέ-πει αφού τα προγράμματα θα είναι σε ισχύ γιατο επόμενο διάστημα θα πρέπει να γίνει αξιο-λόγηση της βιωσιμότητας του χρέους των χω-ρών και να ληφθούν μέτρα σήμερα πριν να εί-ναι αργά

bullbullbullbullΝέα πραγματικότητα Η νέα πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οιναυτιλιακές επιχειρήσεις ένεκα της πανδη-μίας είναι η δυσκολία στην αλλαγή των πλη-ρωμάτων με αποτέλεσμα να παρακωλύεται ηκανονική ροή των εργασιών Οι δυσκολίες πουπαρουσιάζονται έχουν να κάνουν τόσο με ταπληρώματα που παραλαμβάνουν όσο και με ταπληρώματα που παραδίδουν Η πρώτη κατηγο-ρία δυσκολεύεται να ταξιδέψει προς την Ασίαόπου γίνονται οι περισσότερες παραλαβέςενώ η δεύτερη κατηγορία αντιμετωπίζει δυ-σκολίες στον επαναπατρισμό λόγω των διαδι-κασιών που επιβάλλουν οι χώρες υποδοχήςγια ταξιδιώτες από την Ασία

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Του ΚΏΣΤΑ ΚΑΛΛΊΤΣΗ

Υπάρχουν λεφτά έχουμε 70 δισ ευρώ

H Λ E Ξ HΤ Η Σ Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α Σ

Αποταμίευση Αποταμίευση καλείται ηδιαδικασία συσσώρευ-σηςφύλαξηςαποθήκευ-σηςεξοικονόμησης ρευ-στού για μελλοντική χρή-ση είτε για κατανάλωση(δαπάνη για απόκτηση και

άμεση χρήση αγαθών και υπηρεσιών) εί-τε για επένδυση (δέσμευσηδαπάνη κε-φαλαίου για μελλοντική μεγιστοποίησήτου ή για δημιουργία νέων κεφαλαιουχι-κών αγαθών)

Μάριος ΧαραλαμπίδηςΚαθηγητής Διοίκησης και Οικονομικών

Cyprus Institute of Marketing The Cyprus Bu-siness School

Τα κεφάλαια που αναλογούν στηνΕλλάδα από το ευρωπαϊκό ΤαμείοΑνάκαμψης τα 32 δισ ευρώ μαζίμε τα περίπου 20 δισ που τηςαναλογούν μέσω ΕΣΠΑ δίνουνστην πατρίδα μας μια μοναδικήιστορικά ευκαιρία όχι απλώς ναανακάμψει οικονομικά αλλά κυ-ριολεκτικά να αλλάξει τροχιά Εί-μαι μεταξύ όσων το υποστήριξαναπό την πρώτη στιγμή και επι-μένουν να το υπογραμμίζουνΠρόκειται για μια ευκαιρία πουθα ήταν αδιανόητη πριν από λί-γους ελάχιστους μήνες

Οφείλεται στο γεγονός ότι ηΕυρωπαϊκή Ενωση βρέθηκε μπρο-στά σε ένα υπαρξιακό δίλημμαεξαιτίας της πανδημίας και τωνοικονομικών συνεπειών της laquoΑλ-ληλεγγύη ή Διάλυσηraquo το είπαν οιΙταλοί laquoΑλληλεγγύηraquo απάντησανΜέρκελ - Μακρόν Τα 32+20 δισμας ήρθαν ως μάννα εξ ουρανού

Λάθος Δεν ήρθαν Δεν έχουμεκερδίσει 32+20=52 δισ Το μόνοπου κερδίσαμε είναι η δυνατότητανα τα κερδίσουμε αν κι εφόσονλειτουργήσουμε γρήγορα έξυπνακαι αποτελεσματικά κερδίσαμεμια ευκαιρία να απορροφήσουμε32 δισ μέσα στην τριετία 2021-23 και άλλα 20 δισ μέσα στηνεπταετία 2021-27 Μέχρι τώραδυσκολευόμαστε να απορροφή-σουμε 3 δισ ετησίως Αν τώρα τακαταφέρουμε καλώς Αν όχι οιεταίροι θα πουν laquoεμείς σας ταπροσφέραμε εσείς δυστυχώς δενμπορέσατε να τα απορροφήσετείσως μια άλλη φορά σας ευχαρι-στούμε γεια σαςraquo Αντί λοιπόννα τριγυρίζουμε περιχαρείς ωςαν είχαμε στην τσέπη 52 (κατάέναν ανορθόδοξο υπολογισμό70) δισ συνετό θα ήταν να ανα-

σκουμπωθούμε για να επιδιώξουμενα καταφέρουμε να τα πάρουμε

Θα είναι δύσκολο Οι ευρωπαϊ-κοί μηχανισμοί θα είναι αυστηροίστις εξετάσεις και στην κρίσητους Επιπλέον κάθε κράτος θαμπορεί να επεμβαίνει σε προ-γράμματα άλλου αν κρίνει ότικάτι δεν πάει καλά ή δεν του αρέ-σει Πέραν τούτου ένα πρώτομείζον θέμα είναι πώς πού γιατην εξυπηρέτηση ποιων στόχωνθα τα απορροφήσουμε ndash ώστε νααλλάξουμε άρδην το παραγωγικόμοντέλο προς σύγχρονες κατευ-θύνσεις βιώσιμης ανάπτυξης κιόχι να συντηρηθεί όποιο ζόμπικυκλοφορεί Κι ένα δεύτερο μείζονθέμα άμεσα συνδεδεμένο με ταπροηγούμενα σε ποιο περιβάλλονκανόνων και θεσμών θα γίνει ηαπορρόφησή τους Θα υλοποι-ηθούν μεταρρυθμίσεις (υπερ)ώρι-μες κι αναγκαίες ή θα συνεχιστούνσυζητήσεις φιλολογικού χαρα-κτήρα ndash μεταρρυθμίσεις θα λένεκαι μεταρρυθμίσεις δεν θα βλέ-πουμε

Νομίζω ότι αντί να μειώνουμετις δυσκολίες και να αμβλύνουμετα εμπόδια κάνουμε το αντίθετοΠαράδειγμα η θορυβώδης προ-παγάνδα για 70 δισ που δήθενμας δόθηκαν που τροφοδοτεί τιςαυταπάτες και ανοίγει την όρεξησε όποιον περπατά σε αυτή τηχώρα Αποσιωπώντας ότι δεν μαςδόθηκε παρά μια ευκαιρία να ταδιεκδικήσουμε ότι αυτή συνο-δεύεται με περιοριστικούς όρουςκι αυστηρά κριτήρια εύλογα προ-καλείται η σκέψη laquoαφού πήραμε70 δισ δεν μπορεί κάτι θα πάρωκι εγώraquo Υπάρχουν λεφτά έτσιακούν την κυβερνητική προπα-γάνδα όσοι υποφέρουν από τηνκρίση ndash κι από το φθινόπωρο όλοικάτι θα ζητούν Υπάρχουν λεφτάακούν και στον επιχειρηματικόκόσμο ndash κι αρχίζουν να αναρωτι-ούνται γιατί να βάλουν δικά τουςλεφτά αντί να κάνουν ιδιωτικήεπένδυση με δημόσιο χρήμα Τοπρόβλημα είναι ότι αυτά τα λεφτάδεν υπάρχουν Αν το συνειδητο-ποιήσει η κυβέρνηση θα το εξη-γήσει σε όλους τους υπόλοιπους

kallitsiskostasyahoocom

Αυξήθηκαν οι φωλιές των καρέτα καρέτα στην ΕλλάδαΤην τρίτη καλύτερη χρονιά από το1984 ως προς τον αριθμό των φω-λιών της καρέτα καρέτα φαίνεταιότι διανύουμε φέτος σύμφωνα μεστοιχεία που έδωσε στη δημοσιό-τητα ο ΑΡΧΕΛΩΝ οργανισμός οοποίος δραστηριοποιείται συστη-ματικά στις περιοχές ωοτοκίας τηςΖακύνθου από το 1984 Συγκεκρι-μένα laquoοι ερευνητές και οι εθελοντέςτου ΑΡΧΕΛΩΝ έχουν φέτος κατα-γράψει πάνω από 1700 φωλιές στηΖάκυνθο σε συνεργασία με το Εθνι-κό Θαλάσσιο Πάρκοraquo Ο πληθυσμόςτων φωλιών που φιλοξενούνται κά-θε χρόνο στον κόλπο του Λαγανάαυξομειώνεται όπως συμβαίνει μετους περισσότερους πληθυσμούςθαλάσσιων χελωνών στον κόσμοΑντίστοιχα laquoστον ΚυπαρισσιακόΚόλπο φέτος ο ΑΡΧΕΛΩΝ κατέ-γραψε πάνω από 3500 φωλιές στα95 χλμ παραλίας που αποτελούντον πυρήνα του βιοτόπου περισ-σότερες από κάθε άλλη χρονιά απότο 1984 και μετάraquo Αν και στην πε-ριοχή αυτή επίσης σημειώνονταιετήσιες αυξομειώσεις την τελευ-ταία δεκαετία έχει αναγνωριστείμια σημαντική αυξητική τάση στοναριθμό των φωλιών

Παρά τη διάχυτη αίσθηση ταπαραπάνω ενθαρρυντικά νέα δεναποδίδονται στην καραντίνα όπωςεξηγεί η επιστημονική ομάδα τουΑΡΧΕΛΩΝ Ο αριθμός των φωλιώνσχετίζεται με εκείνον των θηλυκώνχελωνών που φτάνουν στην πα-ραλία ωοτοκίας

laquoΟι χελώνες που ωοτοκούν στηνΕλλάδα διαβιούν στα πεδία δια-τροφής τους στον Κόλπο του Γκαμ-πές (Βόρεια Αφρική) και στη ΒόρειαΑδριατική οι οποίες κάθε δύο τρίαχρόνια μεταναστεύουν στις περιο-χές ωοτοκίας για να αφήσουν τα

αυγά τους Το αν και πότε μία θη-λυκή χελώνα είναι έτοιμη να με-ταναστεύσει από το διατροφικότης πεδίο προς την παραλία ανα-παραγωγής της εξαρτάται από πολ-λούς παράγοντεςraquo τονίζουν απότον ΑΡΧΕΛΩΝ laquoΟ σημαντικότεροςπαράγων είναι η καλή διατροφήτης δηλαδή η αποθήκευση επαρ-κούς λίπους που θα τη βοηθήσεινα αντέξει το μεγάλο ενεργειακό

κόστος της μετανάστευσης και τηςαναπαραγωγής που διαρκούν απότον Φεβρουάριο μέχρι και τον Αύ-γουστοraquo

Η καραντίνα και τα περιοριστικάμέτρα για την COVID-19 εφαρμό-στηκαν σχεδόν σε όλο τον κόσμοτην άνοιξη του 2020 μία περίοδοκατά την οποία οι θαλάσσιες χε-λώνες στη Μεσόγειο είχαν ήδη αρ-χίσει το μεγάλο τους ταξίδι επο-

μένως είναι μάλλον απίθανο τα μέ-τρα να επηρέασαν την απόφασήτους

Η μοναδική επίδραση της κα-ραντίνας αφορά την περιορισμένηανθρώπινη δραστηριότητα στιςπαραλίες ωοτοκίας που τις έκανεκατά τι πιο φιλόξενες laquoΟι συνθήκεςγια την ωοτοκία φέτος μέχρι το τέ-λος Ιουνίου ήταν ιδανικές γιατίυπήρχε σχεδόν μηδενική όχληση

Αρα όσες είχαν ήδη φτάσει εκείμπορούσαν να βγουν στην παραλίακαι να αφήσουν τα αυγά τους ανε-νόχλητα Από τον Ιούλιο και μετάεμφανίστηκαν ομπρέλες και ξα-πλώστρες σε συγκεκριμένα τμή-ματα των παραλιών ωοτοκίας σεόλες τις περιοχές που παρακολουθείο ΑΡΧΕΛΩΝ πράγμα που δυσχε-ραίνει σε κάποιο βαθμό την ωοτο-κίαraquo

Η φετινή χαμηλή τουριστική κί-νηση αποτελεί έναν θετικό οιωνόlaquoΟχι απαραίτητα καθώς ο υψηλόςαριθμός φωλιών δεν συνεπάγεταιαπαραίτητα υψηλό αριθμό νεοσ-σών Υπήρξαν χρονιές με πολλέςφωλιές αλλά το ποσοστό εκκόλα-ψης των αυγών ήταν χαμηλότεροαπό άλλες χρονιές με λιγότερεςφωλιέςraquo

Μετά την εκκόλαψη των νεοσ-σών εκκρεμεί η διαδρομή τους μέ-χρι τη θάλασσα κι εκεί βρίσκεταιακόμη ένα πρόβλημα η φωτορύ-πανση Σε όλες τις περιοχές ωοτο-κίας στην Ελλάδα υπάρχουν σημείαή και ολόκληρες παραλίες στιςοποίες καταβάλλεται τεράστια προ-σπάθεια για να διασωθούν τα χε-λωνάκια που αποπροσανατολίζον-ται από τα φώτα

Η φετινή χαμηλή τουριστικήδραστηριότητα δεν σημαίνει αναγ-καστικά ότι θα μειωθούν τα φώταστις παραλίες ωοτοκίας Ο ΑΡΧΕ-ΛΩΝ κάνει έκκληση σε όλους ναχαμηλώνουν ή να σβήνουν τα φώταμετά τις 11 το βράδυ μέχρι το τέλοςΣεπτεμβρίου laquoΑυτό αποτελεί γιαεμάς την πρόκληση και την ευκαι-ρία αυτού του καλοκαιριού με τονκορωνοϊόraquo καταλήγουν στην ανα-κοίνωσή τους οι επιστήμονες τουοργανισμού

Ι Φ

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΑΡΧΕΛΩΝ οργανισμός που δραστηριοποιείται συστηματικά στις περιοχές ωοτοκίας της Ζακύνθουφαίνεται ότι διανύουμε φέτος την τρίτη καλύτερη χρονιά από το 1984 ως προς τον αριθμό των φωλιών της καρέτα καρέτα

A L

AM

AJ

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ltltltltltlt

Οι ερευνητές του ΑΡΧΕ-ΛΩΝ κατέγραψαν πάνωαπό 1700 στη Ζάκυνθοκαι περισσότερες από3500 στον Κυπαρισσια-κό Κόλπο

Προβληματίζει η ανεργία βrsquo τρίμηνου στην Κύπρο σε μια περίοδο που όλοι ανέμεναν μιαγρήγορη ανάκαμψη

ltltltltltlt

laquoΑφού πήραμε 70 δισευρώ δεν μπορεί κάτι θα πάρω κι εγώraquoΟλοι κάτι περιμένουνσε λίγο όλοι κάτι θα ζητούν

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Μάθε περισσότεραΤ +357 26843331E recruitmentnupaccyW wwwnupaccy

ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ς

ΠΡΟπτυχιακά

ΤΟ ΝΕΑΠΟΛΙΣ

σπουδασε με ασφαλειαδίπλα σου

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Στις ελληνικές καλένδες κινδυνεύεινα παραπεμφθεί μια από τις φιλό-δοξες κυβερνητικές μεταρρυθμίσειςπου αφορά την τοπική αυτοδιοίκη-ση Αρκετούς μήνες μετά την απο-στολή του πακέτου των νομοσχε-δίων στη Βουλή από το ΥπουργείοΕσωτερικών το όλο θέμα παραμένειάγνωστο πότε θα μπει στην ατζέντατης αρμόδιας κοινοβουλευτικής επι-τροπής Εσωτερικών για συζήτησημια διαδικασία η οποία εφόσον ολο-κληρωθεί θα οδηγήσει τα νομοσχέ-δια στην Ολομέλεια για ψήφιση Ηπλευρά της κυβέρνησης η οποίαεπείγεται να ολοκληρώσει την όληδιαδικασία το συντομότερο δυνατόνεπί του παρόντος δηλώνει άγνοιαγια το χρόνο έναρξης της συζήτησηςστην Επιτροπή Εσωτερικών Κάτιανάλογο συμβαίνει και στην Επι-τροπή Εσωτερικών η οποία παρα-πέμπει για την καθυστέρηση στακοινοβουλευτικά κόμματα τα οποίαπαρά τις επανειλημμένες εκκλήσειςτης προέδρου της Επιτροπής ΕλένηςΜαύρου δεν έχουν αποστείλει τιςθέσεις τους Η εικόνα που επικρατείσε ένα τόσο σοβαρό για την τοπικήαυτοδιοίκηση θέμα δημιουργεί έν-τονες ανησυχίες για την τύχη τηςίδιας της μεταρρύθμισης σε σημείοπου να εκφράζονται απόψεις πουτην θέλουν να μετατίθεται χρονικάγια την επόμενη Βουλή

Η κυβέρνησηΤο αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερι-

κών διά του Νίκου Νουρή από τονπερασμένο χειμώνα είχε εμφανιστείέτοιμο για μια εντατική συζήτησηστην Επιτροπή Εσωτερικών προ-κειμένου η Βουλή να μην αναγκα-σθεί να κληθεί να ψηφίσει τα νο-μοσχέδια υπό καθεστώς πίεσης της

προεκλογικής περιόδου για τις βου-λευτικές Παρά την έκκληση τότετα κόμματα δεν φαίνεται να ασπά-ζονται τις κυβερνητικές ανησυχίεςμε αποτέλεσμα οι προκαταρκτικέςδιαδικασίες έναρξης της συζήτησηςστην Επιτροπή Εσωτερικών να προ-χωρούν με ρυθμούς χελώνας Απότότε μέχρι και σήμερα η ΕπιτροπήΕσωτερικών έθεσε τα θέματα προςσυζήτηση έγινε ανταλλαγή από-ψεων ωστόσο η πρόεδρος της Επι-τροπής παρά την υπενθύμιση πουέγινε αναμένει ακόμα τις τοποθε-τήσεις των κομμάτων Λαμβάνονταςυπόψη ότι οι εργασίες της Βουλήςείναι προγραμματισμένες να επα-ναληφθούν περί τα μέσα Σεπτεμ-βρίου ο χρόνος που απομένει λει-τουργεί πιεστικά και ενισχύει τιςανησυχίες ότι της μεταρρύθμισηςθα επιληφθεί η επόμενη ΒουλήΣτην κυβέρνηση η επικρατούσα

άποψη είναι πως εάν τα νομοσχέδιαδεν πάνε στην Ολομέλεια για ψή-φιση έως τέλος Οκτωβρίου τα κόμ-ματα υπό την πίεση των βουλευτι-κών εκλογών θα παραπέμψουν τοόλο ζήτημα στην επόμενη ΒουλήΜπροστά στην ολοένα και πιο ορατήκαθυστέρηση το Υπουργείο Εσω-τερικών θα προσπαθήσει να τρέξειτην όλη διαδικασία χωρίς να μπορείνα προβλεφθεί το αποτέλεσμα

Η ΒουλήΟι ανησυχίες για παραπομπή της

μεταρρύθμισης στην επόμενη Βουλήβρίσκουν απήχηση και εντός τηςΕπιτροπής Εσωτερικών Με βάσητο έργο που έχει επιτελεσθεί μέχρισήμερα ενώπιον της ΕπιτροπήςΕσωτερικών έχουν τεθεί οκτώκατ΄αρχήν θέματα προς συζήτησηΤα θέματα αυτά περιγράφονται μεσαφήνεια σε ένα έγγραφο το οποίο

έχει ετοιμασθεί και στο οποίο πε-ριλαμβάνονται το υπό συζήτησηθέμα καθώς επίσης και η κατ΄αρχήνθέση των κομμάτων συγκλίσεις ήενναλακτικές επιλογές Αναλυτικά

Δομή Επαρχιακού ΟργανισμούΤο νομοσχέδιο προβλέπει τη λει-

τουργία ενός 15μελούς Συμβουλίουτο οποίο θα αποτελείται από εκπρο-σώπους των Δήμων (10) και τωνσυμπλεγμάτων Κοινοτήτων (5) τηςεπαρχίας Πρόεδρος θα είναι ο Δή-μαρχος του ομώνυμου Δήμου κάθεεπαρχίας Στο θέμα αυτό τα μέλητης Επιτροπής δίνουν ως εναλλα-κτικές επιλογές

-Διατήρηση ΠροέδρουΣυμβού-λιου που θα εκπροσωπούν τις εκλεγ-μένες τοπικές αρχές Ο ρόλος τουςθα είναι στρατηγικόςεποπτικός -Απόδοση των εκτελεστικών αρμο-διοτήτων (διοίκηση προσφορέςπροσλήψεις κλπ) σε ένα Ανώτατο

Εκτελεστικό Διευθυντή + Διευθυν-τική Ομάδα οι οποίοι θα λογοδοτούνστο Συμβούλιο

Πολεοδομικές αρμοδιότητεςΤο νομοσχέδιο προβλέπει την

απόδοση πολεοδομικών αρμοδιο-τήτων στους νέους δήμους (πέρανόσων είναι ήδη πολεοδομικές αρχές)με την παρέλευση πέντε χρόνωνκαι αφού αξιολογηθεί η ικανότηταστελέχωσης η αποτελεσματικότητακαι η βιωσιμότητα των παρεχόμενωνυπηρεσιών χωρίς όμως να καθορί-ζονται τα κριτήρια αξιολόγησηςΑυτό σημαίνει όπως αναφέρεταιστη λίστα των θεμάτων ότι υπάρ-χουν δήμοι που δεν θα μπορέσουνποτέ ndash ή έστω για μεγάλο χρονικόδιάστημα- να αναλάβουν αυτές τιςαρμοδιότητες Ως εναλλακτικές επι-λογές δίνονται

-Ενιαίες Πολεοδομικές Αρχές μεμεταφορά των πολεοδομικών αρ-μοδιοτήτων στους Επαρχιακούς Ορ-γανισμούς

-Καθορισμός των κριτηρίωνΣχολικές ΕφορείεςΤο νομοσχέδιο προβλέπει την

ανάληψη της άσκησης των αρμο-διοτήτων των σχολικών εφορειώναπό τις Δημοτικές Επιτροπές Σχο-λικών Υποδομών και Κτηρίων (θαέχουν εκτελεστική εξουσία) μετην πάροδο πέντε χρόνων απότην έναρξη ισχύος του νόμου Στοκομμάτι αυτό διαφαίνεται σύγκλι-ση στην πολιτική θέση Προτεί-νεται να απαλειφθούν οι συγκε-κριμένες πρόνοιες ώστε να δοθείχρόνος διαβούλευσης και καλύ-τερης επεξεργασίας των σχετικώνπρονοιών

Οικονομικά και κοστολόγηση νέωναρμοδιοτήτων

Σε σχέση με την οικονομικήστήριξη των Δήμων το νομοσχέδιοπροβλέπει ότι σε περίπτωση που

τα τέλη κυκλοφορίας των ιδιωτικήςκαι δημόσιας χρήσης αυτοκινήτωνμειωθούν ουσιωδώς laquoΤο ΥπουργικόΣυμβούλιο δύναται να παρέχεικρατική χορηγία στους ΔήμουςraquoΕδώ τα μέλη της Επιτροπής Εσω-τερικών δίνουν τις εναλλακτικέςεπιλογές

-Μηχανισμός αναπροσαρμογήςτου ποσού αυτού σε περίπτωσησοβαρής μείωσης

-Διαδικασία κοστολόγησης νέωναρμοδιοτήτων που θα μεταφερθούνστους Δήμους και μεταφορά τωναντίστοιχων πόρων από το Κράτοςπρος τους Δήμους

-Καθορισμός συγκεκριμένου πο-σοστού χορηγίας επί του ΑΕΠ

Τα μέλη της Επιτροπής Εσωτε-ρικών διατυπώνουν ερωτηματικάσε τρία σοβαρά ζητήματα της με-ταρρύθμισης

Εκλογικά-Εφαρμογή απλής αναλογικής

για δημοτικούς συμβούλους-Εκλογή αντιδημάρχων-Επιτροπές διαμερισμάτων (αρ-

μοδιότητες τρόπος επιλογήςεκλο-γής)

-Όρια θητειώνΣτα υπό συζήτηση θέματα πε-

ριλαμβάνονται και οι συνενώσειςμε απλή αναφορά ότι το νομοσχέδιοόπως κατατέθηκε προνοεί τη δη-μιουργία 17 νέων Δήμων που θαπροέλθουν από τις συνενώσεις 30Δήμων και 48 Κοινοτήτων Επίσηςστα θέματα που θα συζητηθούνπεριλαμβάνονται το αίτημα κομ-μάτων για τα Δημοψηφίσματα σετοπικό επίπεδο καθώς και η παρά-ταση της θητείας υφιστάμενων το-πικών αρχών έως το 2024 προκει-μένου οι επόμενες εκλογές στηντοπική αυτοδιοίκηση να διεξαχθούνταυτόχρονα με τις εκλογές για τοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Βαλτωμένη σε Βουλή η Τοπική ΑυτοδιοίκησηΕκφράζονται έντονες ανησυχίες η ολοκλήρωση της συζήτησης και ψήφισης των νομοσχεδίων να γίνει από την επόμενη Βουλή

Το Υπουργείο Εσωτερικών εμφανίζεται έτοιμο για εντατικοποίηση της συζήτησης ενώπιον της Επιτροπής Εσωτερικώντης Βουλής προκειμένου μέχρι τέλος Οκτωβρίου το πακέτο νομοσχεδίων να οδηγηθούν στην Ολομέλεια για ψήφιση

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Συνέντευξη στη ΜΑΡΙΑ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Η πανδημία έχει αλλάξει πολλά δε-δομένα και έχει προκαλέσει τηναναβολή χρονοδιαγραμμάτων σεπολλά έργα Δεν φαίνεται ωστόσονα έχει επηρεάσει την πορεία τωνσχεδιασμών για το Εθνικό ΔασικόΠάρκο Ακάμα το οποίο προχωράκανονικά στην ολοκλήρωση τουπριν από το τέλος του 2022 Ήδημάλιστα έχουν γίνει σχετικές ρυθ-μίσεις και περιορισμοί στην διακί-νηση των τετράτροχων εντός τουπάρκου Περί τα τέλη του χρόνουθα ξεκαθαρίσει και ο προϋπολογι-σμός του έργου που αυτή τη στιγμήυπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα10 εκατ ευρώ Σε συνέντευξη τουστην laquoΚraquo ο υπουργός Γεωργίας Φυ-σικών Πόρων και ΠεριβάλλοντοςΚώστας Καδής αναφέρεται επίσηςσε άλλα δύο σημαντικά ζητήματαπου άπτονται του χαρτοφυλακίουτου- τις δράσεις για το Ταμείο Ανά-καμψης και τις εξελίξεις για τηνκατοχύρωση του χαλουμιού Καιγια τα δύο ζητήματα για τα οποίαο Σεπτέμβριος φαίνεται να είναιεξαιρετικά σημαντικός μήνας-Τέλος του 2022 θα λειτουργήσειτο Εθνικό Δασικό Πάρκο ΑκάμαΈχει αλλάξει το χρονοδιάγραμμαλόγω της πανδημίας που μεσο-λάβησε

- Από το 2018 ο στόχος που εί-χαμε θέσει ως Κυβέρνηση ήταν ναλειτουργήσει το πάρκο πλήρωςπριν από το τέλος του 2022 Ο στό-χος παραμένει και σήμερα ο ίδιοςΔώσαμε αρκετό χρόνο για να πραγ-ματοποιηθούν εξαντλητικές δια-βουλεύσεις και να εκπονηθούνόλες οι αναγκαίες μελέτες ώστενα επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατήσυναίνεση και να αποφευχθούνοποιαδήποτε λάθη Όλες οι σημαν-τικές δράσεις που είναι απαραίτητεςγια τη λειτουργία του Πάρκου βρί-σκονται σε εξέλιξη ή ακόμα καιστο τελικό στάδιο Στόχος μας είναιόλες αυτές οι μελέτες και δράσειςνα ολοκληρωθούν πριν το τέλοςτου 2020 ώστε να αρχίσουν ταέργα μέσα στο 2021 Σταθερή βού-ληση μας παραμένει η πλήρης λει-τουργία του Πάρκου πριν το τέλοςτου 2022 Η μέχρι τώρα πρόοδοςμας επιτρέπει να πιστεύουμε ότιο στόχος αυτός είναι εφικτός Αυτήτη στιγμή είναι σε εξέλιξη η λε-πτομερής διαμόρφωση των αρχι-τεκτονικών και κατασκευαστικώνσχεδίων για τις υποδομές που θαδημιουργηθούν στο Πάρκο η με-λέτη βελτίωσης του οδικού δικτύουη διαμόρφωση κανόνων λειτουρ-γίας του Πάρκου καθώς και η ΕιδικήΟικολογική Αξιολόγηση του Σχε-δίου Μέχρι το τέλος του 2022 θαεκτελεστούν όλα εκείνα που είναιαναγκαία για την εύρυθμη λειτουρ-γία του Πάρκου όπως η βελτίωσητου κύριου οδικού δικτύου η δη-μιουργία αναψυκτηρίων χώρωνστάθμευσης ενημέρωσης και υγι-εινής η σήμανση η πρόσληψη καιεκπαίδευση παρκοφυλάκων κλπΘα ήθελα να σημειώσω ότι η υλο-ποίηση του Σχεδίου για την Αει-φόρο Ανάπτυξη του Εθνικού Δα-σικού Πάρκου στον Ακάμα θεω-ρείται ύψιστης προτεραιότητας γιατην Κυβέρνηση και αποτελεί προ-σωπική εξαγγελία του Προέδρουτης Δημοκρατίας-Ποιος είναι ο προϋπολογισμόςτου έργου

-Ο ακριβής προϋπολογισμός τουέργου θα είναι γνωστός μόνο μετάτην περαιτέρω επεξεργασία τωνσχεδίων του οδικού δικτύου καιτων υποδομών υπηρεσιών που θακατασκευαστούν στους 14 κόμβουςδηλαδή πριν το τέλος του χρόνουΕκτιμάται όμως ότι θα ξεπεράσειτα 10 εκατομμύρια ευρώ Η πιο με-γάλη δαπάνη θα απαιτηθεί για βελ-τίωση του οδικού δικτύου ίσωςπάνω από το 50 του συνολικούπροϋπολογισμού -Άρα πέραν των 5 εκατ αναμέ-νεται να αξιοποιηθεί στην βελ-τίωση του οδικού δικτύου Τιπροβλέπουν οι σχεδιασμοί

-Η βελτίωση του οδικού δικτύουθα στηριχθεί στη μελέτη ειδικώνεμπειρογνωμόνων που βρίσκεταισε εξέλιξη Οι σχεδιασμοί προβλέ-πουν την προσεκτική και σταδιακήβελτίωση 587 χιλιομέτρων δρόμων

εντός του Πάρκου και όλων τωνκύριων δρόμων πρόσβασης απότις Κοινότητες προς το Πάρκο μή-κους 275 χλμ Η βελτίωση θα γίνειπάνω στις υπάρχουσες οδεύσειςκαι δεν θα δημιουργηθούν νέοιδρόμοι Η βελτίωση περιλαμβάνειδιαπλάτυνση ή και μείωση του πλά-τους όπου οι δρόμοι είναι πολύπλατιοί επίστρωση με φιλικά προςτο περιβάλλον υλικά κατασκευήέργων παροχέτευσης νερού κα-τάλληλη σήμανση και δημιουργίαχώρων στάθμευσης Δρόμοι πουέχουν δημιουργηθεί αυθαίρετα θακαταργηθούν εντελώς ενώ σε άλ-λους που θα αποκοπούν θα επι-τρέπεται η πρόσβαση με ποδήλατοή για πεζούς ή με λεωφορείο πουθα παρέχει το Πάρκο Τέλος κάποιοιδρόμοι θα είναι εντελώς κλειστοίγια ιδιωτικά οχήματα και ανοικτοίμόνο για υπηρεσιακά οχήματα

Μετrsquo εμποδίων οι τετράτροχες-Μέχρι το 2022 όταν θα έχουνολοκληρωθεί όλες οι δράσειςθα συνεχίζεται ανεξέλεγκτα οικατασκηνώσεις και η κυκλοφο-ρία με τις τετράτροχες στην πε-ριοχής

- Ούτε και σήμερα επιτρέπονταιοι κατασκηνώσεις στον Ακάμα και

όπου εντοπίζονται τέτοια περιστα-τικά καταγγέλλονται Εκτιμώ ωστό-σο ότι η εποπτεία του πάρκου θαείναι πολύ μεγαλύτερη και αυστη-ρότερη με την έναρξη της λειτουρ-γίας του αφού αναμένεται ότι θαπροσληφθεί ειδικό προσωπικό ndash17 παρκοφύλακες- το οποίο θα εκ-παιδευτεί ειδικά για αυτό τον σκο-πό Τότε θα μπορεί να ελέγχεταιπολύ πιο συστηματικά αυτή η δρα-στηριότητα Το ίδιο ισχύει και γιατις τετράτροχες Πρέπει ωστόσονα σημειώσω ότι σε σχέση με τοκομμάτι της διακίνησης ήδη όπωςπροβλεπόταν σε μια από τις δράσειςπου είχαν εξαγγελθεί έχουν απο-κοπεί συγκεκριμένες διαδρομές οιοποίες οδηγούσαν σε περιβαλλον-τικά ευαίσθητους οικότοπους καιέχουν μπει πάσσαλοι που εμποδί-ζουν την διακίνηση των τετράτρο-χων σε αυτά τα σημεία Η προσπά-θεια αποκοπής αυτών των οδεύ-σεων διευρύνεται Ήδη άμα πάεικάποιος σήμερα να επισκεφθεί τονΑκάμα μπαίνοντας από την Το-ξεύτρα προς την Λάρα θα δει δεξιάκαι αριστερά του δρόμου πασαλά-κια που έχουν αποκόψει την πρό-σβαση σε μηχανοκίνητα που σεδιαφορετικές περιπτώσεις κινούν-ταν ακόμα και πάνω στην άμμο

-Άρα πλέον δεν θα έχουμε φαι-νόμενα με τετράτροχες να κι-νούνται πάνω στην άμμο

-Δεν αποκλείεται παντελώς ηπρόσβαση στην άμμο αλλά έχουναποκλειστεί αρκετά σημεία σταοποία γινόταν μέχρι σήμερα αυτήη παρατυπία Επίσης και σε αυτότο κομμάτι έχουμε επιθεωρητές οιοποίοι περιπολούν στην περιοχήκαι αυτό θα γίνει πολύ πιο συστη-ματικά και ολοκληρωμένα με τηνλειτουργία του πάρκου -Είναι σύμφωνες οι τοπικές αρ-χές με το τι προνοεί το σχέδιο

-Οι τοπικές αρχές στην συντρι-πτική τους πλειονότητα είναι σύμ-φωνες με την υλοποίηση του σχε-δίου Οι όποιες αντιδράσεις δενσυνδέονται άμεσα με το ίδιο τοπάρκο αλλά με τις ευρύτερες προ-οπτικές ανάπτυξης της περιοχήςοι οποίες καλύπτονται από το το-πικό σχέδιο για τον Ακάμα Εκείνοθα καθορίσει συντελεστές και πε-ριοχές ανάπτυξης και αφορά πολύπερισσότερο τις ίδιες τις κοινότη-τες αν και κατά την άποψη μου ηλειτουργία του πάρκου θα φέρειτεράστια οφέλη μέσα από την διο-χέτευση ενός μεγάλου αριθμού επι-σκεπτών που θα φτάνουν στο πάρ-κο προς τις κοινότητες Η φιλοσοφία

πάνω στην οποία βασίζεται η λει-τουργία του πάρκου είναι να υπάρ-χει άμεση σύνδεση του με τις κοι-νότητες που βρίσκονται περιφε-ρειακά του Ο κόσμος που θα ει-σέρχεται μέσα στο πάρκο θα έχεικάποιες βασικές διευκολύνσειςόμως το να βρει ταβέρνα για ναφάει και χώρο διανυχτέρευσης θατα βρίσκει στις κοινότητες και όχιμέσα στο πάρκο

Από Σεπτέμβριο η ανάκαμψη-Ποιες δράσεις προωθούνταιστον τομέα του περιβάλλοντοςστο πλαίσιο του Ταμείου Ανά-καμψης Τι κονδύλι αναλογεί σεαυτόν τον τομέα από το σύνολοτου 1 δισ

-Αυτή τη στιγμή σε εθνικό επί-πεδο ετοιμάζεται από την ΓενικήΔιεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμ-μάτων Συντονισμού και Ανάπτυξηςτο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης στοοποίο θα υπάρχει αναφορά σε όλουςτους τομείς και ειδικότερα στο Πε-ριβάλλον Η κατανομή των χρη-μάτων δεν έχει γίνει αλλά θεωρώότι οι περιβαλλοντικές δράσεις θαέχουν ένα σημαντικό μερίδιο απόαυτά τα χρήματα Η συνεισφοράτου Υπουργείου μας θα κινείταιπρος δύο κατευθύνσεις Αφενόςθα συνδέεται με τη συμπερίληψηκαι υλοποίηση σημαντικών δρά-σεων και πολιτικών στον ευρύτεροτομέα του περιβάλλοντος Για πα-ράδειγμα είναι ξεκάθαρο ότι τοΣχέδιο πρέπει να περιλαμβάνειδράσεις του Εθνικού Σχεδίου γιατην Ενέργεια και το Κλίμα ώστενα μην υπάρξει κάποια καθυστέ-ρηση στην υλοποίησή του Αφε-τέρου η συνεισφορά μας θα αφοράτη συμβολή μας στο να αξιολογη-θούν και να καταστούν περιβαλ-λοντικά φιλικές και αειφόρες όλεςοι πολιτικές που θα εφαρμοστούναπό την Κυβέρνηση -Πότε θα ξεκινήσουμε να βλέ-πουμε τις δράσεις

-Αναμένω ότι η συζήτηση γιατις δράσεις θα αρχίσει τον Σεπτέμ-βριο Φυσικά κάποιες δράσεις οιοποίες ήδη έχουν προγραμματιστείστο σχέδιο για την Ενέργεια καιτο Κλίμα μπορεί να στηριχθούναπό το Ταμείο και να ενταχθούνμέσα

Αρχίζουν το 2021 τα έργα για τον ΑκάμαΚώστας Καδής Αλλάζει το οδικό δίκτυο εντός του πάρκου δεν αλλάζουν τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του σχεδίου

Οι όποιες αντιδράσεις έχουν εκφραστεί δεν συνδέονται άμεσα με τους σχεδιασμούς για το πάρκο του Ακάμα αλλά με τις ευρύτερες προοπτικές ανάπτυξης τηςπεριοχής οι οποίες καλύπτονται από το τοπικό σχέδιο αναφέρει ο κ Καδής

-Αγροτικός κόσμος και παν-δημία Συνεχίζουν να πλήτ-τονται οι παραγωγοί και όπωςφαίνεται δύσκολοι θα είναικαι οι επόμενοι μήνες Μιλούμεγια καταστροφή του αγροτικούκόσμου Υπάρχουν πλάνα γιαεπιπλέον μέτρα στήριξης τους

- Ο στόχος μας είναι να παρα-μείνει βιώσιμος ο αγροτικός κό-σμος Αν έδειξε κάτι η πανδημίαείναι το πόσο πολύτιμος είναι οαγροτικός τομέας για να διατη-ρηθεί η επάρκεια και η ασφάλειατροφίμων Είχαμε τρόφιμα σε με-γάλο βαθμό διότι λειτούργησε οαγροτικός τομέας Έτσι ο στόχοςμας θα πρέπει να είναι η διατή-ρηση του Ήταν φανερό ωστόσοότι ο πρωτογενής τομέας πλήγηκε

σε μεγάλο βαθμό κυρίως λόγωτης αδυναμίας διάθεσης των γε-ωργικών προϊόντων ως αποτέ-λεσμα των μέτρων περιορισμούτης πανδημίας Για την αντιμε-τώπιση των επιπτώσεων αυτώντο Υπουργικό Συμβούλιο έχει εγ-κρίνει τρία πακέτα στήριξης τουαγροτικού τομέα που περιλαμ-βάνουν συνολικά 27 στοχευμέναμέτρα με έναν προϋπολογισμότης τάξης των 15 εκατομμυρίωνευρώ

Στο ποσό αυτό δεν περιλαμ-βάνονται τα 11 και πλέον εκα-τομμύρια ευρώ που δόθηκανστους αγρότες μας για αποζη-μιώσεις Έχουμε επίσης εξασφα-λίσει απόφαση του ΥπουργικούΣυμβουλίου για ετοιμασία σχε-

δίων στήριξης του τομέα τωνκαρπουζιών του ελαιόλαδου καιτης χοιροτροφίας ενώ είναι σεδιαδικασία ετοιμασίας και ειδικόμέτρο για στήριξη των μόνιμωνκαλλιεργειών στις ορεινές περιο-χές Σε κάποια από τα μέτρα έχειαρχίσει ήδη η καταβολή των προ-βλεπόμενων ποσών η οποία θασυνεχιστεί μέσα στην επόμενηπερίοδο

Πέραν τούτων αυτή την στιγ-μή επεξεργαζόμαστε το νέο πρό-γραμμα αγροτικής ανάπτυξηςγια τη νέα προγραμματική πε-ρίοδο 2021- 2027 στο πλαίσιοτου οποίου θα διατεθούν αρκετάεκατομμύρια στον αγροτικό το-μέα

Αλλά ο στόχος μας δεν είναι

απλά να δώσουμε ενίσχυση στουςαγρότες αλλά να κάνουμε τηνγεωργία μας πιο ανταγωνιστικήώστε να μπορεί να επιβιώσει ακό-μα και σε δύσκολες καταστάσειςαξιοποιώντας παράλληλα και τασυγκριτικά μας πλεονεκτήματαπου είναι η ταυτότητα και η ποι-ότητα των προϊόντων μας Γιαπαράδειγμα το χαλούμι έχει τόσηεπιτυχία διότι έχει ταυτότητακαι ιδιαίτερα χαρακτηριστικάπου το διακρίνουν Το ίδιο καιοι κυπριακές πατάτες και η κυ-πριακή ιχθυοκαλλιέργεια Είναιπροϊόντα που έχουν καταξιωθείστις διεθνείς αγορές λόγω τηςταυτότητας και της ποιότηταςτους και δείχνουν τον δρόμο προςτα πού πρέπει να κινηθούμε

Aρχισε η καταβολή ποσών στους αγρότες

Eρχονται εξελίξεις για το χαλούμι-Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η δια-δικασία κατοχύρωσης του χαλου-μιού ως ΠΟΠ Έχει καταγραφείοποιαδήποτε πρόοδος στο θέμα-Θα ονόμαζα σημαντική πρόοδοτο γεγονός ότι αυτή τη στιγμήκαι για πρώτη φορά όλες οιδιαστάσεις του φακέλου τουχαλουμιού εξετάζονται συντο-νισμένα και συνολικά και όχιαποσπασματικά από την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Σημειώνω ότιστο παρελθόν διαφορετικέςυπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής αντιμετώπιζαν το θέμαμε διαφορετικές προσεγγίσεις Οι αρμόδιοι για το θέμα Επίτρο-ποι μετά και από τις συναντή-σεις που είχα μαζί τους έχουναντιληφθεί τη σημασία που έχειτο ζήτημα αυτό για την ΚύπροΆλλωστε το θέμα του χαλουμι-ού τέθηκε και από τον ίδιο τονΠρόεδρο Αναστασιάδη στηνΠρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής ως θέμα προτεραιότη-τας για την Κύπρο Ευελπιστώότι πολύ σύντομα μόλις το επι-τρέψουν οι συνθήκες θα έχωσυνάντηση από κοινού με τουςαρμόδιους ευρωπαίους Επιτρό-πους για να συζητήσουμε τουςτρόπους με τους οποίους μπο-ρεί να φτάσουμε το συντομότε-ρο στην κατοχύρωση Αυτή τηνστιγμή για πρώτη φορά διαφο-ρετικές υπηρεσίες της Κομισιόνεξετάζουν μαζί το θέμα κάτιπου δεν ίσχυε στο παρελθόν Ηπροσδοκία και η ελπίδα μας εί-ναι να υπάρξει αποτέλεσμα αυ-τή την φορά Ευελπιστώ ότι Σε-πτέμβριο θα υπάρχουν ενδεί-ξεις για την πορεία της διαδικα-σίας κατοχύρωσης

ltltltltltlt

Μέχρι το τέλος του 2022θα ολοκληρωθεί η βελ-τίωση του κύριου οδι-κού δικτύου η δημιουρ-γία αναψυκτηρίων χώ-ρων στάθμευσης η σή-μανση και η πρόσληψηπαρκοφυλάκων

ltltltltltlt

Το έργο θα ξεπεράσειτα 10 εκατ ευρώ εκ τωνοποίων πέραν του 50θα αφορά την βελτίωσητου οδικού δικτύου

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η O I K O N O M I A Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Α Ρ Θ Ρ Ο Του ΠAΝΟΥ ΛΟΪΖΟΥ ΠΑΡΡA

Συμφωνία αποφυγής της διπλής φορολόγησης με διπλή φορολόγηση

Συνέντευξη στονΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Η Ελληνική Τράπεζα έχει σε εξέλιξημεγάλο έργο μετασχηματισμού τοοποίο εστιάζει σε τέσσερεις βασι-κούς άξονες Στο μοντέλο και οιδιαδικασίες δανεισμού τη λειτουρ-γία των καταστημάτων και γενι-κότερα εξυπηρέτησης των πελα-τών τη στρατηγική των ψηφιακώνκαναλιών και το ασφαλιστικό μον-τέλο

Σε συνέντευξή του στην laquoΚraquo οΑνώτατος Διευθυντής Λειτουργι-κών Εργασιών Φοίβος Λεοντίουτονίζει πως το σχέδιο δράσης πουυλοποίησε η τράπεζα μέχρι τώρασε σχέση με τον κορωνοϊό απο-δείχθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικόεπιτυγχάνοντας στον απόλυτο βαθ-μό τον στόχο μας για προστασίατης δημόσιας υγείας Τέλος επι-σημαίνει πως περισσότεροι από45000 νέοι χρήστες εγγράφηκανστα ψηφιακά κανάλια από την αρχήτου έτους ενώ η χρήση τους αυ-ξήθηκε πέραν του 30- Ποια ήταν τα πρώτα βήματατης τράπεζας όταν ξέσπασε ηκρίση του κορωνοϊού

- H Ελληνική Τράπεζα προχώ-ρησε νωρίς σε ενέργειες και προ-γραμματισμό προτού ακόμη εμ-φανιστούν κρούσματα στην ΚύπροΜε την εμφάνιση του ιού στην Κύ-προ προχώρησε στη λήψη όλωντων ενδεικνυόμενων μέτρων μειδιαίτερη έμφαση στην υγεία τουπροσωπικού και των πελατών τηςεφαρμόζοντας το σχέδιο Επιχει-ρησιακής Συνέχειας της ΤράπεζαςΑκολουθήσαμε πιστά τις οδηγίεςτων αρχών και όχι μόνο Συνεργα-ζόμαστε με ειδικό επιδημιολόγοκαι εφαρμόζουμε Πλαίσιο Διαχεί-ρισης Περιστατικών COVD-19 τοοποίο συμπεριλαμβάνει διάφορασενάρια - είδη περιστατικών καιτη διαχείρισή τους Το προσωπικόενημερώνεται σε τακτά χρονικάδιαστήματα για όλα τα μέτρα προ-σωπικής υγιεινής ασφάλειας καιυγείας στις εγκαταστάσεις της Τρά-πεζας Λήφθηκαν αυξημένα μέτρακαθαριότητας και απολύμανσηςστα κτήρια θερμομετρικός έλεγχοςκαι έλεγχος εισόδου στα κτήριακαι καταστήματά μας

Η αρμόδια Επιτροπή ΔιαχείρισηςΚρίσεων παρακολουθώντας στενάτις εξελίξεις προέβη σε διάφορεςαποφάσεις όπως την εργασία απότο σπίτι (σε αυτή την κατεύθυνσημεγάλο μέρος του προσωπικού προ-μηθεύτηκε με φορητούς υπολογι-στές) τον περιορισμό των ταξιδιώνστο εξωτερικό την αντικατάστασητων υπηρεσιακών συναντήσεωνμε τηλεδιασκέψεις την αναστολήεπισκέψεων συνεργατών από τοεξωτερικό τη μείωση του αριθμούτων καταστημάτων και την αύξησητου αριθμού του προσωπικού στοΚέντρο Επικοινωνίας Πελατώνπροτρέποντας παράλληλα τους πε-λάτες μας να χρησιμοποιούν τιςκάρτες και ψηφιακά μας κανάλια- Ο κίνδυνος φήμης έπαιξε ση-μαντικό ρόλο για τις όποιες απο-φάσεις πάρθηκαν

- Όλες οι αποφάσεις λήφθηκανμε κύριο γνώμονα την επιτακτικήανάγκη για περιορισμό της εξά-

πλωσης του ιού Κάποιες αποφάσειςήταν δύσκολες όπως η μείωση τουδικτύου των καταστημάτων μαςκαι η διακοπή της λειτουργίας τωνκινητών μονάδων ήταν όμως οιενδεικνυόμενες υπό τις περιστά-σεις - Είδατε τον κόσμο να στρέφεταιστα τεχνολογικά μέσα Υπάρ-χουν διαθέσιμα στοιχεία με πο-σοστά για να laquoεικονοποιήσουμεraquoαυτή τη στροφή

- Περισσότεροι από 45000 νέοιχρήστες εγγράφηκαν στα ψηφιακάμας κανάλια από την αρχή τουέτους ενώ η χρήση των ψηφιακώνκαναλιών αυξήθηκε πέραν του30 Επιπρόσθετα εκδόθηκαν πε-ρισσότερες από 50000 νέες χρε-ωστικές κάρτες Η Τράπεζά μας μεδιάφορες ενέργειες και καμπάνιεςενθαρρύνει τη χρήση των καρτώντων ΑΤΜ του Κέντρου Επικοινω-νίας Πελατών και των ψηφιακώνκαναλιών

Στα εναλλακτικά κανάλια- Τα καταστήματα έκλεισαν μετην κατάσταση του κορωνοϊούαλλά η τράπεζα να συνέχισε ναδουλεύει κανονικά με τα μισάκαταστήματα ανοιχτά Ποιο τοπλάνο με τα καταστήματα καιτους υπαλλήλους από εδώ καιπέρα

- Βασικό μας μέλημα από τηνπρώτη στιγμή ήταν η διασφάλισητης απρόσκοπτης εξυπηρέτησηςτων πελατών μας φροντίζονταςπαράλληλα για την προστασία τηςυγείας τόσο των μελών του προ-σωπικού μας όσο και του κοινού

Δράσαμε τάχιστα και λάβαμεόλα τα απαραίτητα προληπτικά μέ-τρα μεταξύ των οποίων και η μεί-ωση του δικτύου των καταστημά-των μας

Σήμερα έξι μήνες μετά το πρώτοξέσπασμα της πανδημίας Covid-19 και παρά τη χαλάρωση των πε-ριοριστικών μέτρων είναι πασι-φανές ότι ο υγειονομικός κίνδυνοςεξακολουθεί να υφίσταται και ηανάγκη για τήρηση μέτρων κοινω-νικής αποστασιοποίησης παραμένειεπιβεβλημένη Είναι απαραίτητονα είμαστε σε εγρήγορση τόσο σεπροσωπικό όσο και σε συλλογικόεπίπεδο

Το σχέδιο δράσης που υλοποί-ησε η Ελληνική Τράπεζα μέχρι τώ-ρα αποδείχθηκε ιδιαίτερα αποτε-λεσματικό επιτυγχάνοντας στοναπόλυτο βαθμό τον στόχο μας γιαπροστασία της δημόσιας υγείαςΚατά συνέπεια θα συνεχίσουμενα λειτουργούμε με βάση το υφι-στάμενο επιχειρησιακό μοντέλοφέρνοντας τις υπηρεσίες μας πιοκοντά στους πελάτες μας μέσω τωνψηφιακών μας καναλιών εξυπηρέ-τησης Οι προσπάθειές μας λοιπόνεστιάζονται στη μετάβαση και εκ-

παίδευση των πελατών μας σταεναλλακτικά κανάλια εξυπηρέτη-σης όπως είναι οι ATM τα ψηφιακάκανάλια και το Κέντρο ΕπικοινωνίαςΠελατών

Τονίζουμε ότι οι πελάτες μαςκάτοχοι χρεωστικής κάρτας μπο-ρούν να εκτελούν τις συναλλαγέςαγορές τους με ασφάλεια καθrsquo όλητη διάρκεια του 24ώρου ενώ στηδιάθεσή τους βρίσκεται πάντα τομεγάλο δίκτυο ΑΤΜ της ΕλληνικήςΤράπεζας παγκύπρια για να εκτε-λούν τις πλείστες τραπεζικές συ-

ναλλαγές όλες τις ώρες και μέρεςεύκολα και γρήγορα αποφεύγονταςτην επίσκεψη στα καταστήματα - Υπάρχει κάποιο καινούργιοπλάνο ldquoαλλαγήςrdquo (transforma-tion) της τράπεζας σε θέμα ψη-φιοποίησης

- Η Τράπεζά μας έχει σε εξέλιξημεγάλο έργο μετασχηματισμού(Transformation Plan) το οποίοεστιάζει σε τέσσερις βασικούς άξο-νες (το μοντέλο και οι διαδικασίεςδανεισμού τη λειτουργία των κα-ταστημάτων και γενικότερα εξυ-πηρέτησης των πελατών τη στρα-τηγική των ψηφιακών καναλιώνκαι το ασφαλιστικό μοντέλο)

Στόχος μας είναι να φέρουμετην εξέλιξη στον τομέα της εξυ-πηρέτησης και της αυτοεξυπηρέ-τησης προσφέροντας εξειδικευμέ-νες λύσεις προσαρμοσμένες στομέγιστο δυνατό βαθμό στις ανάγκεςτου κάθε πελάτη ξεχωριστάΟρα-ματιζόμαστε μια ομαλή μετάβασηαπό το παραδοσιακό τραπεζικόμοντέλο στο μοντέλο του μέλλον-τος εκπαιδεύοντας τους πελάτεςμας στη νέα εποχή

Σε εξέλιξη το έργο μετασχηματισμούτης ΕλληνικήςΣε τέσσερις άξονες το πλάνο για τα επόμενα χρόνια

ltltltltltlt

Περισσότεροι από45000 νέοι χρήστεςεγγράφηκαν στα ψη-φιακά κανάλια της Ελληνικής από την αρχήτου έτους ενώ η χρήσητων ψηφιακών κανα-λιών αυξήθηκε πέραντου 30

ltltltltltlt

Το σχέδιο δράσης πουυλοποίησε η ΕλληνικήΤράπεζα μέχρι τώρααποδείχθηκε ιδιαίτερααποτελεσματικό επι-τυγχάνοντας στον από-λυτο βαθμό τον στόχομας για προστασία τηςδημόσιας υγείας

Μπορεί η Λευκωσία να βγήκε σεπανηγυρικούς τόνους όπως άλλω-στε το συνηθίζει επικοινωνιακάανακοινώνοντας την επικαιροποί-ηση της Συμφωνίας για την απο-φυγή διπλής φορολόγησης με τηνΡωσική Ομοσπονδία εντούτοις ηπραγματικότητα είναι διαφορετική

Εδώ και μερικούς μήνες φημο-λογούνταν έντονα ότι ο ΒλαδιμήρΠούτιν έδωσε εντολή στις φορο-λογικές αρχές της Ρωσίας να φρον-τίσουν για την ενίσχυση των φο-ρολογικών εσόδων της χώρας Οιχαμηλές τιμές του φυσικού αερίουκαι το σοκ στην ρωσική οικονομίαλόγω πανδημίας είχαν καταστήσειεπιτακτική την ανάγκη να κλείσειη στρόφιγγα των εκροών Για τιςπροθέσεις του Ρώσου προέδρουφαίνεται να ήταν ενήμερο το κυ-πριακό Υπουργείο Οικονομικώνπαρά τις αντίθετες διακηρύξειςΜάλιστα στις 3 Αυγούστου ο ΡώσοςΥπουργός Οικονομικών δήλωσεότι οι διαπραγματεύσεις με τις κυ-πριακές αρχές δεν καρποφόρησανκαι πως η Ρωσία θα κινήσει τις δια-δικασίες απόσυρσης από τη Συμ-φωνία αποφυγής διπλής φορολό-γησης Όπως φαίνεται οι κυπριακέςπροσπάθειες που καταβλήθηκανώστε να αντισταθμιστούν οι ρω-

σικές απαιτήσεις δεν είχαν γίνειαποδεκτές

Στη συνέχεια αναγκάστηκε ναπαρέμβει ο ίδιος ο κ Πετρίδης οοποίος αποφάσισε να παραστείστην τελευταία συνάντηση Έστωκι αν ο ίδιος δήλωνε έκπληκτος γιατις δηλώσεις του Ρώσου ομολόγουτου θεωρώντας τη συνάντηση στις10 Αυγούστου ως laquoτον τελευταίογύρο διαπραγματεύσεωνraquo όπωςόλα δείχνουν η συνάντηση έκλεισεδίχως κανένα περιθώριο διαπραγ-μάτευσης καθώς οι βασικές ρωσι-κές απαιτήσεις ικανοποιήθηκανστο έπακρο

Δύο από τους βασικούς πυλώνεςτης Συμφωνίας μεταξύ Κύπρου ndashΡωσίας όπως αυτή συνομολογή-θηκε το 1998 είναι η αποφυγή φο-ρολόγησης των μερισμάτων καιτων τόκων που προκύπτουν στοένα εκ των δύο κρατών όταν ο δι-καιούχος τους είναι φορολογικόςκάτοικος του άλλου κράτους Σύμ-φωνα με τις αρχικές πρόνοιες ανένας Ρώσος κάτοικος Κύπρου δια-τηρεί επιχείρηση που δραστηριο-ποιείται στην Ρωσία τότε τα με-ρίσματα που του αναλογούσαν απότα κέρδη θα φορολογούνταν μά-ξιμουμ με 5 από το Ρωσικό κράτος(Για κεφάλαια κάτω των 100χιλ ευ-

ρώ 10) Τα υπόλοιπα θα μεταφέ-ρονταν στην Κύπρο και θα φορο-λογούνταν με τον ειδικό φόρο άμυ-νας 17 (SCD) Αντίθετα αν έναςΡώσος κάτοικος Μόσχας είχε επεν-δύσει σε κάποια επιχείρηση μεέδρα την Κύπρο τα μερίσματα πουτου αναλογούν θα μεταφέροντανστη Μόσχα κατευθείαν χωρίς κά-ποια παρακράτηση από την Κυ-πριακή Δημοκρατία αλλά θα φο-ρολογούνταν μονάχα από το Ρω-σικό κράτος

Ο συνδυασμός των δύο με δαι-δαλώδεις εταιρικές δομές παρέχει

για δεκαετίες ισχυρό φορολογικόπλεονέκτημα στην Κυπριακή Δη-μοκρατία Ομοίως με τους τόκουςαν ένας Ρώσος κάτοικος Κύπρουδιατηρούσε τραπεζικό λογαριασμόστην Μόσχα οι εισπρακτέοι τόκοιδεν θα φορολογούνταν στην Ρωσίααλλά κατευθείαν στην ΚυπριακήΔημοκρατία με τον φόρο άμυνας(SDC)

Το πιο πάνω Σύμφωνο αποφυγήςτης διπλής φορολόγησης τροπο-ποιήθηκε το 2010 χωρίς όμως ναεπηρεαστούν οι βασικές του πα-ράμετροι Προστέθηκαν κυρίως δι-ευκρινίσεις και πρόνοιες συνερ-γασίας μεταξύ των δύο κρατών Ηνέα όμως τροποποίηση αγγίζει ου-σιώδη άρθρα μεταβάλλοντας τηφύση και το πνεύμα της ΣυμφωνίαςΠλέον για την Ρωσική Ομοσπονδίαοι προαναφερθείσες διατάξειςπα-ραδείγματα θεωρούνται αντίθετεςτων συμφερόντων της Οπότε απαί-τησε και πέτυχε όπως η παρακρά-τηση του 5 γίνει 15 για τα με-ρίσματα που θα μεταφέρονται στηνΚύπρο ενώ το 0 των τόκων όπωςεπίσης φτάσει στο 15 Ξεκάθαραη νέα ρύθμιση είναι ετεροβαρήςγια τα συμφέροντα της ΚυπριακήςΔημοκρατίας αλλά αντί για το ρε-ζίλεμα ακύρωσης της Συμφωνίας

επί της αρχής της υιοθετήθηκανπλήρως οι ρωσικές απαιτήσεις

Τώρα μένει να δούμε πώς θα κι-νηθούν τα ρωσικά κεφάλαια στοάκουσμα της είδησης αυτής καιπώς θα επηρεαστούν τα φορολογικάέσοδα της Κυπριακής ΔημοκρατίαςΒραχυπρόθεσμα τα περιθώρια ελιγ-μών είναι μικρά Σε μεσοπρόθεσμοδιάστημα ενδέχεται να επηρεαστείο ρόλος της Κύπρου ως όχημα επεν-δύσεων στην Ρωσική ΟμοσπονδίαΗ πιο συνήθης περίπτωση αξιο-ποίησης του προηγούμενου καθε-στώτος είναι η ίδρυση μητρικήςεταιρίας στην Κύπρο όπου μέσωμιας θυγατρικής στην Ρωσία γι-νόντουσαν επενδύσεις σε διάφο-ρους τομείς Τα κέρδη από τον πα-ραγόμενο πλούτο φορολογούνταιμεν υπό το καθεστώς του ρωσικούεταιρικού φόρου αλλά τα μερίσμα-τα μεταφέρονται στην κυπριακήμητρική εταιρία Η παρακράτησητου 5 ήταν ασήμαντη μπροστάστο όφελος της μεταφοράς κεφα-λαίων σε χώρα χαμηλού ή και μη-δενικού συντελεστή (βλέπε 0 SDCγια μη φορολογικούς κάτοικους)Σήμερα που η παρακράτηση θα εί-ναι 15 αν κάποιος λάβει υπόψητο σύνολο των υποχρεώσεων πουθα προκύψουν σωρευτικά από τις

δύο χώρες ενδεχομένως να ανα-ζητήσει άλλη χώρα-όχημα για επεν-δύσεις ή στην τελική να επενδύσειαπευθείας από τη Ρωσία Με λίγαλόγια ένα πλεονέκτημα της Κύπρουπαύει να υφίσταται Αν τώρα αυτόθα τη θέσει σε μειονεκτική θέσηθα εξαρτηθεί από τις αντίστοιχεςσυμφωνίες τις οποίες θα επιτύχειη Ρωσία με ανταγωνιστικές χώρεςόπως η Μάλτα κι η Ολλανδία Ήακόμα από το τι θα σκαρφιστούνγια να μετριάσουν τις αρνητικέςεπιδράσεις οι δαιμόνιους laquoεθνικοίraquoλογιστές και δικηγόροι Παρόλοπου είναι νωρίς για ασφαλή συμ-περάσματα ως προς τις τελικές αν-τιδράσεις των ρωσικών κεφαλαίωνγια άλλη μια φορά τίθεται το ερώ-τημα κατά πόσο είμαστε σε θέσηνα συντηρούμε ένα οικονομικόμοντέλο που βασίζεται μονάχα σετρεις δραστηριότητες (κατασκευέςτουρισμό και χρηματοοικονομικέςυπηρεσίες) Με τον τουρισμό ναχωλαίνει λόγω πανδημίας και τιςκατασκευές να μένουν από καύσι-μα είναι αμφίβολο αν η προσκόλ-λησή μας στους τομείς αυτούς θασυνεχίσει να είναι βιώσιμη

O κ Πάνος Λοΐζου Παρράς είναιοικονομολόγος

Βασικό μας μέλημα από την πρώτη στιγμή ήταν η διασφάλιση της απρόσκοπτης εξυπηρέτησης των πελατών μαςαναφέρει ο κ Λεοντίου

ltltltltltlt

Ξεκάθαρα η νέα ρύθμι-ση είναι ετεροβαρής για τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημο-κρατίας αλλά αντί για το ρεζίλεμα ακύρω-σης της Συμφωνίας επίτης αρχής της υιοθετή-θηκαν πλήρως οι ρωσι-κές απαιτήσεις

Το πλάνο της Ελληνικής Τράπεζαςτα επόμενα χρόνια συμπεριλαμβά-νει - συνεχή ανανέωση των ψηφιακώνκαναλιών και ενίσχυση της λει-τουργικότητας τους- εκσυγχρονισμό και εξορθολογι-σμό καταστημάτων- ΑΤΜ νέας γενιάς με μια πλήρηγκάμα υπηρεσιών

- Αναβαθμισμένο Κέντρο Επικοι-νωνίας Πελατών προσφέρονταςπερισσότερες υπηρεσίες μέσω αυ-τού αλλά και εφαρμόζοντας εξερ-χόμενες καμπάνιες που έχουν νακάνουν για παράδειγμα με τηνπροώθηση προϊόντων και υπηρε-σιών αλλά και την εκπαίδευση-ενεργοποίηση των πελατών στιςκάρτες και τα ψηφιακά κανάλια

Οι βασικοί πυλώνες του σχεδίου

Ε Λ Λ Α Δ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

Η πανδημία διευρύνει την απόκλι-ση του προϋπολογισμού ο οποί-ος εμφανίζει laquoτρύπαraquo ύψους 936 δισ ευρώ το επτάμηνο Ιανουαρί-ου - Ιουλίου αυξημένη κατά 3 δισ ευρώ σε σύγκριση με το διάστη-μα Ιανουαρίου - Ιουνίου ∆ηλα-δή μέσα σε ένα μήνα η laquoτρύπαraquo άνοιξε κατά 46 Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους το πρωτογενές έλλειμμα διαμορ-φώθηκε στα 8199 δισ ευρώ ενώ υπό κανονικές συνθήκες ο προϋ-πολογισμός θα έπρεπε να κατα-γράφει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 116 δισ ευρώ (απόκλιση 936 δισ ευρώ) όπως προέβλεπε ο αρχικός στόχος

Η μείωση των φορολογικών εσόδων (κυρίως του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος) ύψους 35 δισ και οι διογκωμένες δαπάνες κατά 45 δισ ευρώ για την αντι-μετώπιση της πανδημίας εκτρο-χίασαν όπως φαίνεται τον προ-ϋπολογισμό

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θ Σκυλα-κάκη laquoτα στοιχεία του προϋπολο-γισμού του Ιουλίου 2020 δείχνουν μια μείωση των εσόδων από φό-ρους κατά 15 σε σχέση με τις προβλέψεις του ndashπρο κορωνοϊ-ούndash προϋπολογισμού Η μείωση αυτή είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις μειώσεις των δύο προηγού-μενων μηνών (Ιούνιος -169 Μά-ιος -355) όπου καταγράφηκε η επίπτωση του lockdown και των εκτεταμένων αναστολών φορολο-γικών υποχρεώσεωνraquo

Τα έσοδα του Ιουλίου σύμφω-

να με τον αναπληρωτή υπουργό επηρεάστηκαν αρνητικά από τη χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογι-κών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου ει-σοδήματος έως τις 28 Αυγούστου καθώς και από τις δευτερογενείς επιπτώσεις της παγκόσμιας παν-δημίας μέσω της βαθιάς ύφεσης που επιφέρει στον τουρισμό

Ο κ Σκυλακάκης τονίζει ότι η παγκόσμια πανδημία θα συνεχί-σει να επηρεάζει πολύ σημαντικά τα δημόσια έσοδα μέσω του του-ρισμού και των εξαγωγών μέχρι κατrsquo ελάχιστον τον Οκτώβριο - Νοέμβριο του 2020 Ωστόσο επι-σημαίνει ότι το προσεχές διάστη-μα θα εισρεύσουν στα δημόσια

ταμεία σημαντικοί ευρωπαϊκοί πόροι μέσω του προγράμματος laquoSUREraquo και των συνδεδεμένων με την COVID-19 δαπανών ΕΣ-ΠΑ που αρχίζουν να εισπράττο-νται εντός του μηνός Αυγούστου

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία τα έσοδα από φόρους ανήλθαν στο επτάμηνο σε 22678 δισ ευρώ μειωμένα κατά 357 δισ ευρώ ή 136 έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην ειση-γητική έκθεση του προϋπολογι-σμού 2020 Ωστόσο σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμή-σεις για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020 που περιλαμβάνο-νται στο Πρόγραμμα Σταθερότη-τας το οποίο κατατέθηκε στην ΕΕ στις 30 Απριλίου 2020 και οι

οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα κατά περίπου 42 εκατ ευρώ παρά τη χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογι-κών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου ει-σοδήματος έως τις 28 Αυγούστου Μόνο τον Ιούλιο τα έσοδα από φό-ρους ανήλθαν σε 4416 δισ ευρώ μειωμένα κατά 777 εκατ ευρώ ή 15 έναντι του μηνιαίου στόχου

Οι δαπάνες του κρατικού προϋ-πολογισμού για την περίοδο Ιανου-αρίου - Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα 34757 εκατ ευρώ και παρουσιά-ζονται αυξημένες κατά 4599 δισ ευρώ έναντι του στόχου (30158 δισ ευρώ) Οι κυριότερες αιτίες της απόκλισης είναια) Η δαπάνη αποζημίωσης ειδι-κού σκοπού (μισθωτών και επι-στημόνων) λόγω της πανδημίας COVID-19 ύψους περίπου 1118 δισ ευρώβ) Η δαπάνη ενίσχυσης επιχειρή-σεων με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους περίπου 864 εκατ ευρώ γ) Η δαπάνη έκτακτης επιχορήγη-σης προς τον ΕΦΚΑ και τον ΕΟ-ΠΥΥ για την κάλυψη υστέρησης εσόδων από τις μειωμένες ασφα-λιστικές εισφορές λόγω της παν-δημίας ύψους 262 και 263 εκατ ευρώ αντιστοίχωςδ) Οι αυξημένες εκροές του Π∆Ε κατά 2293 δισ ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για την αποζημίω-ση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Το 35 των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών (84191) που έχει υποβάλει φορολογική δή-λωση απαλλάσσεται από την προ-καταβολή φόρου σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ανε-ξάρτητη Αρχή ∆ημοσίων Εσόδων

Συνολικά 238288 επιχειρήσεις δικαιούνται προς το παρόν μειω-μένη προκαταβολή φόρου με τις περισσότερες εξ αυτών να κατα-βάλλουν μειωμένη προκαταβολή κατά 50

Το 62 των επιχειρήσεων συ-νολικά που έχει υποβάλει αρχική δήλωση θα τύχει της μειωμένης προκαταβολής

Σημειώνεται ότι σε σύνολο πε-ρίπου 900000 επιχειρήσεων (ατο-μικές και νομικά πρόσωπα) αρχι-κή δήλωση έχει υποβληθεί από 385793 επιχειρήσεις Αυτό σημαί-νει ότι με την ολοκλήρωση της δια-δικασίας υποβολής των δηλώσεων θα αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των επιχειρήσεων που θα laquoκερδί-σουνraquo τη μειωμένη προκαταβο-λή φόρου

Οπως τονίζεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε η ΑΑ∆Ε laquoΟλοκληρώ-θηκε η ενημέρωση των επιχειρή-σεων που υπάγονται στο καθεστώς των νέων μειωμένων συντελεστών προκαταβολής φόρου και είχαν υποβάλει δήλωση φορολογίας ει-σοδήματος έως και τη ∆ευτέρα 10 Αυγούστου 2020raquo Εως την ανωτέ-ρω ημερομηνία αρχική δήλωση είχαν υποβάλει 385793 επιχειρή-σεις εκ των οποίων οι 325085 εί-ναι ατομικές ενώ τα νομικά πρό-σωπα ανέρχονται σε 60708

Εξ αυτών δικαιούχοι μείωσης προκαταβολής με βάση τα στοι-χεία εσόδων τους όπως ορίζο-νται στη σχετική νομοθεσία εί-ναι 238288 επιχειρήσεις εκ των

οποίων οι 200759 είναι ατομικές και τα νομικά πρόσωπα 37529 Οι μειώσεις κατανέμονται ως εξής Ατομικές επιχειρήσειςndash Μείωση 30 έχουν 13285 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 50 έχουν 105503 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 70 έχουν 12994 επι-χειρήσειςndash Μείωση 100 έχουν 68977 επι-χειρήσειςΝομικά πρόσωπαndash Μείωση 30 έχουν 5259 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 50 έχουν 13313 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 70 έχουν 3743 επι-χειρήσεις

ndash Μείωση 100 έχουν 15214 επι-χειρήσεις

Για τις επιχειρήσεις που υπέ-βαλαν ή θα υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος από τη ∆ευτέρα 10 Αυγούστου και με-τά η μείωση της προκαταβολής υπολογίζεται αυτόματα με την εκκαθάριση ∆ηλαδή οι ανωτέ-ρω επιχειρήσεις δεν θα χρειαστεί να υποβάλουν τροποποιητική δή-λωση κάτι το οποίο θα πρέπει να πράξουν το αργότερο έως τις 30 ∆εκεμβρίου οι 238288 επιχειρή-σεις που δικαιούνται τη μείωση της προκαταβολής

ΠΡ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Απαλλάσσονταιαπό προκαταβολήφόρου 84191 εταιρείες

laquoΤρύπαraquo στον προϋπολογισμό936 δισ ευρώ λόγω της πανδημίαςΣτα τέλη Ιουλίου το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 8199 δισ

Συνολικά 238288 επιχειρήσεις δικαιού-νται προς το παρόν μειωμένη προκαταβο-λή φόρου

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών τον Ιούλιο τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4416 δισ ευρώ μειωμένα κατά 777 εκατ ευρώ ή 15 έναντι του μηνιαίου στόχου

Ε Λ Λ Α Δ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20208 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Προς το χειρότερο μέχρι στιγμής σενάριο για τον ελληνικό τουρι-σμό παραπέμπουν οι έως τώρα επιδόσεις του αλλά και οι τελευ-ταίες εκτιμήσεις του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρή-σεων (ΣΕΤΕ) Ειδικότερα ο πρό-εδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος αν και σε συνέντευξή του στις 21 Ιουνίου στην laquoΚαθημερινήraquo είχε εκφράσει την εκτίμηση για έσοδα 20-25 των περυσινών 185 δισεκατομμυρίων ευρώ τώ-ρα δηλώνει πως laquoο Ιούλιος και η εξέλιξη της πανδημίας διεθνώς κάνουν πλέον ρεαλιστικό ένα σε-νάριο εσόδων μεταξύ 3 και 35 δισεκατομμυρίων δηλαδή κάτω του 20 των περυσινών ταξιδιω-τικών εισπράξεωνraquo Παράλληλα υπογραμμίζει πως laquoπαραμένει η ανάγκη για ρεαλισμό και σχεδι-ασμό νέων μέτρων στήριξης ερ-γαζόμενων και επιχειρήσεων κα-θώς οι επιπτώσεις σε κοινωνία και οικονομία θα είναι πολύ σοβαρές τους επόμενους μήνεςraquo

Τα 15 δισεκατομμύρια που θα λείψουν από τις φετινές ταξιδιω-τικές εισπράξεις από το εξωτερι-κό αντιστοιχούν σε ποσοστό που πλησιάζει τα επίπεδα του 75 του ΑΕΠ καθιστώντας σαφές πως και τα δυσμενή σενάρια για την ανά-πτυξη εν γένει καθίστανται πλέον πιθανότερα

Η επιδείνωση στων εκτιμήσε-ων για τα μεγέθη αυτά προκύπτει ύστερα από τον πολύ ασθενικό Ιούλιο αλλά και το εν εξελίξει όπως εκτιμάται δεύτερο κύμα της παν-δημίας Είναι χαρακτηριστικό πως η επιβατική κίνηση στα 14 περιφε-ρειακά αεροδρόμια που διαχειρί-ζεται η Fraport Greece κατέγραψε σημαντική πτώση και τον μήνα Ιούλιο Σύμφωνα με τα στοιχεία της παραχωρησιούχου ο συνο-

λικός αριθμός επιβατών στους 14 αερολιμένες υποχώρησε τον Ιού-λιο σε 13 εκατ από 53 εκατ τον αντίστοιχο μήνα του 2019 μετα-βολή που αντιστοιχεί σε πτώση 751 Μεγαλύτερη πτώση κα-ταγράφεται στις αφίξεις εξωτερι-κού (-785) σε σχέση με αυτές από το εσωτερικό (-565) Υπο-χώρηση κατά 70 κατέγραψε η επιβατική κίνηση τον Ιούλιο και στον ∆ιεθνή Αερολιμένα Αθηνών από όπου διακινήθηκαν συνολικά 894 χιλιάδες επιβάτες έναντι περί-που 3 εκατ ατόμων τον ίδιο μήνα

πέρυσι Η μείωση των επιβατών εξωτερικού να είναι υψηλότερη καθώς διαμορφώνεται στο 761

Η τουριστική βιομηχανία ενα-ποθέτει πλέον τις ελπίδες της στις αφίξεις από τη Βρετανία και την προοπτική ενός καλού Σεπτεμβρί-ου Η επιβολή του μέτρου καρα-ντίνας την τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου από τους Βρετανούς για όσους τουρίστες επιστρέφουν από ισπανικούς προορισμούς φαί-νεται ότι έστρεψε τελικά πολλούς εξ αυτών σε άλλους μεσογειακούς προορισμούς όπως η Ελλάδα

Ομως με την επιδημιολογική εικόνα της Ελλάδας να χειροτε-ρεύει υπάρχει η ανησυχία πως ανάλογο μέτρο μπορεί να επιβλη-θεί και σε όσους επιστρέφουν από την Ελλάδα

Οσον αφορά πληροφορίες για αυξημένες πληρότητες τον Αύ-γουστο σε ορισμένους προορι-σμούς διευκρινίζεται πως όπου αυτό αληθεύει αναφέρεται στις μονάδες που είναι ανοικτές την ώρα που ένας σημαντικός αριθ-

μός συγκροτημάτων παραμένει κλειστός Ειδικότερα ένας μεγά-λος αριθμός ξενοδοχείων εκτιμά-ται περισσότερα από 4 στα 10 θα παραμείνουν φέτος κλειστά Αυτό προκύπτει και από το γεγονός πως από τις 6800 μικρές και μεγάλες μονάδες (επί συνολικού πλήθους 10000) οι οποίες ζήτησαν και έλα-βαν υγειονομικά πρωτόκολλα για να λειτουργήσουν περίπου 1000 δεν άνοιξαν εξαιτίας αμελητέων ή και ανύπαρκτων κρατήσεων

Επιπλέον οι σχετικά βελτιω-μένες πληρότητες του Αυγούστου στηρίζονται στην πλειονότητά τους σε Ελληνες επισκέπτες

Με δεδομένο πλέον το δεύτε-ρο κύμα της πανδημίας στην Ελ-λάδα αλλά και τις αγορές από τις οποίες φιλοδοξεί να προσελκύσει επισκέπτες η συρρίκνωση της οικονομίας της φιλοξενίας στην Ελλάδα σε ποσοστό άνω του 80 φέτος εμφανίζεται βέβαιη Μένει μόνον να φανεί αν η ύφεση αυτή θα περιοριστεί στο 80 ή αν θα είναι τελικά ακόμα μεγαλύτερηhellip

Τα 15 δισπου θα λείψουν από τις ταξιδιωτικές εισπράξειςαπό το εξωτερικό αντιστοιχούνστο 75 του ΑΕΠ

Προβλέψεις για συρρίκνωσητουριστικών εσόδων άνω του 80Αναμένεται να διαμορφωθούν φέτος σε 3 με 35 δισ από 185 δισ πέρυσι Το άνοιγμα νέων καταστημάτων

σε βάθος τριετίας έχει θέσει ως στόχο η διοίκηση της αλυσίδας λιανικής βιολογικών προϊόντων laquoΒιολογικό Χωριόraquo στρέφοντας το βλέμμα της από το 2021 και μετά τόσο στην περιφέρεια ndashει-δικότερα στην περιοχή της Θεσ-σαλονίκηςndash όσο και στην αγορά του εξωτερικού (Μεγάλη Βρετα-νία Μέση Ανατολή)

Μέσα στα επόμενα τρία χρό-νια η διοίκηση προσδοκά να έχει ξεπεράσει τα 25 καταστήματα διατηρώντας μέχρι στιγμής ένα δίκτυο συνολικά 12 καταστη-μάτων

Μάλιστα πρόσφατα προχώρη-σε στο άνοιγμα ενός νέου κατα-στήματος στο Μαρούσι ενώ μέ-σα στο 2020 θα προσθέσει στο δίκτυό της ακόμα δύο ένα στα δυτικά προάστια και άλλο ένα στον Πειραιά ανεβάζοντας τον αριθμό τους στα 15 Η επέκταση της αλυσίδας και σε άλλες περιο-χές της Αττικής καθώς και η αύ-ξηση των πωλήσεων σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα κατά το δίμηνο του lockdown αναμένεται να ενισχύσουν τον τζίρο της laquoΒιολογικό Χωριόraquo ο οποίος εκτιμάται ndashμε τα μέχρι στιγμής δεδομέναndash πως θα αγ-γίξει τα 145-15 εκατ ευρώ το 2020 από 12 εκατ το 2019

laquoΤο 2020 ξεκίνησε με σημα-ντική αύξηση του ποσοστού πω-λήσεων σε σύγκριση με πέρυσι Στη συνέχεια από τα μέσα του Μαρτίου και έπειτα οι πωλήσεις ενισχύθηκαν κατά πολύ Ενδει-κτικά τον Μάρτιο την περίοδο της έξαρσης του κορωνοϊού οι πωλήσεις σημείωσαν άνοδο 70 συγκριτικά με πέρυσιraquo αναφέρει στην laquoΚraquo ο γενικός διευθυντής της αλυσίδας Γιάννης ∆εληκά-ρης προσθέτοντας ότι κατά τη διάρκεια του lockdown (Μάρτιος - Μάιος) αυτές ενισχύθηκαν κατά 50 Την περίοδο της καραντί-νας τα τρόφιμα ιδίως τα όσπρια

και τα ζυμαρικά κυριάρχησαν στο καλάθι των καταναλωτών εν αντιθέσει με τα συμπληρώματα τροφής και τα καλλυντικά που αντιπροσωπεύουν ένα μικρότερο ποσοστό πωλήσεων της τάξεως του 6-7

Ακόμη πιο μεγάλη ήταν η αύ-ξηση των πωλήσεων στο e-shop της αλυσίδας η οποία ξεπέρασε το 300 ενώ αντίστοιχη ήταν και η αύξηση των πωλήσεων που πραγματοποιήθηκαν μέσω των τηλεφωνικών παραγγελιών την περίοδο της καραντίνας Αξίζει

να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 200 μικρές ατομικές επιχειρή-σεις που περιλαμβάνουν στην γκάμα τους και βιολογικά προϊό-ντα εκ των οποίων περίπου 100 βρίσκονται στην Αττική (green stores)

Επίσης υπάρχουν 2-3 μικρές αλυσίδες 4 καταστημάτων που πωλούν βιολογικά προϊόντα ενώ χώρο για την πώληση και βιολο-γικών τροφίμων διαθέτουν και οι μεγάλοι παίκτες του λιανε-μπορίου

laquoΣτο ldquoΒιολογικό Χωριόrdquo οι πε-λάτες μπορούν να προμηθευτούν όλες τις κατηγορίες βιολογικών τροφίμωνraquo αναφέρει ο κ ∆ε-ληκάρης επισημαίνοντας ότι η αλυσίδα δίνει έμφαση σε ειδικές κατηγορίες καταναλωτών όπως είναι οι vegan οι χορτοφάγοι ή όσοι αφαιρούν το αλάτι ή τη ζάχαρη από τη διατροφή τους

Αύξηση τζίρου 50σημείωσε η αλυσίδαlaquoΒιολογικό Χωριόraquo

Του ΗΛΙΑ Γ ΜΠΕΛΛΟΥ

Οι πρόσφατες εκτιμήσεις γα μικρότερο αριθμό αφίξεων ξένων τουριστών στηρίζονται αφενός στις χαμηλές επι-δόσεις του Ιουλίου και αφετέρου στο εν εξελίξει δεύτερο κύμα της πανδημίας

Η ενίσχυση των πωλήσεων καταγράφηκετο τρίμηνο που είχε επιβληθεί καραντίνα (Μάρτιος - Μάιος)

Στο πρόγραμμα laquoΣυν-Εργασίαraquo εντάσσει και τους εποχικούς ερ-γαζομένους που προσελήφθησαν έως τις 10 Αυγούστου το υπουρ-γείο Εργασίας καθώς η πράξη νομοθετικού περιεχομένου που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ απελευ-θερώνει τις προϋποθέσεις για την ημερομηνία πρόσληψης Στο νέο πακέτο μέτρων που περιλαμβάνει η ΠΝΠ η στήριξη εργοδοτών και εργαζομένων έχει δύο άξονες που φτάνουν έως και τον Σεπτέμβριο ώστε να εξασφαλιστεί η προσαρ-μογή στις εξαιρετικά δύσκολες οι-κονομικές συνθήκες και μάλιστα εν μέσω αναζωπύρωσης της παν-δημίας του κορωνοϊού

Οπως έχει αποκαλύψει η laquoΚraquo με τη νέα ρύθμιση δίνεται η δυ-νατότητα αναστολής συμβάσε-ων εργασίας για τους μήνες Αύ-γουστο και Σεπτέμβριο όχι μόνο στις επιχειρήσεις του τουρισμού και των μεταφορών αλλά και σε αυτές του επισιτισμού του πολι-τισμού και του αθλητισμού κα-θώς και κάθε άλλου κλάδου που πλήττεται σημαντικά βάσει ΚΑ∆ Στην πράξη δίνεται η δυνατότη-τα στις χιλιάδες επιχειρήσεις του επισιτισμού που τον Ιούλιο είχαν τεθεί εκτός αναστολών συμβά-σεων να κάνουν χρήση του μέ-τρου για τους ίδιους ή και για νέους εργαζομένους Αναλυτικά βάσει της ΠΝΠ οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους επισιτισμού αθλητι-σμού και πολιτισμού καθώς και κάθε άλλου είδους επιχειρήσεις που ανήκουν στους πληττόμε-

νους ΚΑ∆ μπορούν να θέτουν σε αναστολή σύμβασης μέρος ή ακόμη και το 100 των εργαζο-μένων τους είτε είχαν τεθεί σε αναστολή τους προηγούμενους μήνες είτε όχι ∆ίνεται επίσης η δυνατότητα στους εργοδότες

να θέτουν σε αναστολή εργαζο-μένους τους οποίους είχαν ανα-καλέσει οριστικά στο παρελθόν

Οπως ρητά αναφέρεται στη ρύθμιση σε αναστολή μπορούν να τεθούν οι εργαζόμενοι που έχουν προσληφθεί έως και τη δη-μοσίευση της νέας ρύθμισης σε ΦΕΚ ήτοι τη 10η Αυγούστου Η αναστολή μπορεί να διαρκέσει έως 30 ημέρες ανά μήνα Οι ερ-γαζόμενοι που θα τεθούν σε ανα-στολή ολόκληρο τον Αύγουστο ή και ολόκληρο τον Σεπτέμβριο θα λάβουν 534 ευρώ ανά μήνα ∆ιαφορετικά η αποζημίωση ει-δικού σκοπού θα υπολογιστεί με βάση τις ημέρες της αναστολής

ανά μήνα με βάση υπολογισμού τα 178 ευρώ ανά ημέρα Και σε αυτή την περίπτωση ισχύει η ρή-τρα της μη απόλυσης καθώς οι εργοδότες υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις του προσω-πικού τους με απολύσεις για όσο χρόνο κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής και σε κάθε περί-πτωση μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου Οι εργοδότες υποχρεούνται επί-σης μετά τη λήξη του χρονικού διαστήματος της αναστολής να διατηρήσουν για χρονικό διάστη-μα 30 ημερών τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας

Παράλληλα στη νέα ΠΝΠ γί-νεται ακόμη μία προσπάθεια δι-άσωσης του μηχανισμού laquoΣυν-Εργασίαraquo που ανοίγει πλέον και για τους εποχικούς εργαζομένους Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με την αρχική διάταξη ο μηχανι-σμός εφαρμόστηκε σε εργαζο-μένους που είχαν εξαρτημένη σχέση εργασίας πλήρους απασχό-λησης στις 30 Μαΐου του 2020 Με την προϋπόθεση αυτή απο-κλείονταν από την ένταξη στον μηχανισμό οι εποχικοί εργαζό-μενοι που προσλήφθηκαν τον Ιούνιο τον Ιούλιο ή και τον Αύ-γουστο Με τη νέα διάταξη διευ-ρύνεται το πεδίο εφαρμογής του προγράμματος προκειμένου να ενταχθούν περισσότεροι εργα-ζόμενοι σε αυτόν καθώς προ-βλέπεται πως στον μηχανισμό laquoΣυν-Εργασίαraquo εντάσσονται όλοι οι εργαζόμενοι πλήρους απασχό-λησης που έχουν προσληφθεί μέ-χρι την ημερομηνία δημοσίευσης της ΠΝΠ σε ΦΕΚ

Οι εργαζόμενοι που θα τεθούν σε αναστολή ολόκληρο τον Αύγουστο ή και ολόκληρο τον Σεπτέμβριο θα λάβουν 534 ευρώ ανά μήνα ∆ιαφορετι-κά η αποζημίωση ειδικού σκοπού θα υπολογιστεί με τις ημέρες της ανα-στολής ανά μήνα και με βάση υπολογισμού τα 178 ευρώ ανά ημέρα

Της ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Προβλέπεται αναστολή σύμβασης και ένταξη στο laquoΣυν-Εργασίαraquo για όσους προσελήφθησαν έως 10 Αυγούστου

Παράταση αναστολής συμβάσεωνlaquoΣυν-Εργασίαςraquo έως ΣεπτέμβριοΔύο άξονες στήριξης εργοδοτών και εργαζομένων προβλέπει η νέα ΠΝΠ

ΙΝΤΙ

ΜΕ

Η συνολική αξία εξαγωγών το διά-στημα Μαρτίου - Μαΐου 2020 ανήλθε σε 62839 εκατ ευρώ αναφέρει σε ανάλυσή της η ΕΛ-ΣΤΑΤ

Πιο αναλυτικά μεταξύ Μαρ-τίου - Μαΐου 2020 και της αντί-στοιχης περιόδου του 2019 πα-ρατηρούνται οι εξής μεταβολέςbull Η συνολική αξία των εξαγω-γών των επιχειρήσεων σε κάθε μία από τις οποίες η επιμέρους αξία εξαγωγών παρουσίασε μεί-ωση μεγαλύτερη από 50 ανήλ-θε σε 9779 εκατ ευρώ ενώ η αξία εξαγωγών που αντιστοιχεί σε μείωση μικρότερη από 50 ανήλθε σε 22928 εκατ ευρώbull Η συνολική αξία των εξαγω-γών των επιχειρήσεων σε κάθε μία από τις οποίες η επιμέρους αξία εξαγωγών παρουσίασε αύ-ξηση ανήλθε σε 30132 εκατ ευρώ

Οσον αφορά τις επιχειρήσεις σε αναστολή λειτουργίας λόγω COVID-19 εξετάζεται η επίδραση αναφορικά με δύο παράγοντες τον αριθμό των επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν εξαγωγές και την αξία των εξαγωγών Αναλυ-τικότερα

Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις που κατατάσσονται σε ΚΑ∆ που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργί-ας με κρατική εντολή λόγω της COVID-19 αποτελούν το 91 του συνόλου των εξαγωγικών επιχει-ρήσεων κατά το έτος 2019 Πα-ράλληλα οι επιχειρήσεις των εν λόγω κλάδων οικονομικής δρα-στηριότητας αποτελούν το 76 του συνόλου των επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν εξαγωγές αγαθών κατά τη χρονική περί-οδο Μαρτίου - Μαΐου 2019 και αντίστοιχα το 64 για το 2020

Η αξία των εξαγωγών αγαθών των επιχειρήσεων που κατατάσ-σονται σε ΚΑ∆ που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας με κρατι-κή εντολή λόγω του κορωνοϊού αποτελεί το 27 του συνόλου της αξίας εξαγωγών αγαθών κα-τά το έτος 2019 Παράλληλα η αξία των εξαγωγών αγαθών των επιχειρήσεων των εν λόγω κλά-δων οικονομικής δραστηριότητας αποτελεί το 23 και το 21 της συνολικής αξίας των εξαγωγών αγαθών κατά τη χρονική περί-οδο Μαρτίου - Μαΐου 2019 και 2020 αντίστοιχα

Τέλος η ανάλυση της ΕΛΣΤΑΤ εστιάζει στο διεθνές εμπόριο αγαθών και στη συνολική αξία των εξαγωγών κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου - Μαΐου 2020 η οποία ανήλθε στο ποσό των 121658 εκατ ευρώ έναντι 140586 εκατ ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2019 παρου-σιάζοντας δηλαδή μείωση σε ευ-ρώ 135 Η μεγαλύτερη μείωση στην αξία εξαγωγών - αποστο-λών κατά το διάστημα Ιανουα-ρίου - Μαΐου 2020 ως προς το ίδιο διάστημα του έτους 2019 παρουσιάζεται στην ομάδα τυπο-ποιημένης ταξινόμησης αγαθών ΤΤ∆Ε 3 laquoΟρυκτά καύσιμα λιπα-ντικά κλπraquo κατά 398 ενώ η μεγαλύτερη αύξηση στην ομάδα 4 laquoΛάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσηςraquo κατά 431

Ο κορωνοϊός έπληξετις εξαγωγές το τρίμηνοΜαρτίου - Μαΐου

Η κατηγορία laquoΟρυκτά καύσιμα λιπαντικά κλπraquo εμφανίζει τη μεγαλύτερη πτώση

Ε Λ Λ Α Δ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Το 80 των επιχειρήσεων θα κα-ταβάλει μειωμένη προκαταβολή φόρου με τις περισσότερες εξ αυ-τών να πληρώνουν τη μισή προ-καταβολή για το έτος 2020 Τα στοιχεία που ελήφθησαν από τις εφορίες όλης της χώρας δείχνουν ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους η καθίζηση του τζίρου ήταν συντρι-πτική δεδομένων των μέτρων που είχαν ληφθεί από την κυβέρνηση Υπό αυτές τις συνθήκες παράγων του οικονομικού επιτελείου υπο-λογίζει ότι φέτος οι επιχειρήσεις θα πληρώσουν λιγότερο φόρο (φό-ρο εισοδήματος συν προκαταβολή φόρου) ύψους 12-15 δισ ευρώ Σύμφωνα με τη νομοθεσίαbull Εάν το ποσοστό πτώσης τζίρου το πρώτο εξάμηνο του 2020 ένα-ντι του πρώτου εξαμήνου 2019 ήταν μεταξύ 5-15 η προκατα-βολή φόρου μειώνεται κατά 30bull Για πτώση τζίρου 151-25 η προκαταβολή περιορίζεται στο 50bull Για πτώση τζίρου 251-35 το ποσοστό της μείωσης φτάνει στο 70bull Για πτώση τζίρου άνω του 35 η προκαταβολή φόρου μηδενί-ζεται

Για τον υπολογισμό λαμβά-νονται υπόψη οι δηλώσεις ΦΠΑ του πρώτου εξαμήνου 2019 και του πρώτου εξαμήνου του 2020 ως εξήςα) Για όσους τηρούν απλογραφι-κά λογιστικά αρχεία λαμβάνεται υπόψη η δήλωση ΦΠΑ του πρώ-του τριμήνου που έχει υποβληθεί και η δήλωση ΦΠΑ του δευτέρου τριμήνου που υποβλήθηκε μέχρι τις 3172020 ήβ) Για όσους τηρούν διπλογρα-φικά λογιστικά αρχεία οι δηλώ-σεις ΦΠΑ Ιανουαρίου - Μαΐου που έχουν υποβληθεί και η δήλωση ΦΠΑ Ιουνίου που υποβλήθηκε μέ-χρι τις 3172020

Για τα νομικά πρόσωπα ή νομι-κή οντότητα ή φυσικό πρόσωπο που ασκούν επιχειρηματική δρα-στηριότητα και δεν έχουν υπο-χρέωση υποβολής δήλωσης ΦΠΑ καθrsquo όλη τη διάρκεια των συγκρι-νόμενων εξαμήνων το ποσό της προκαταβολής φόρου εισοδήμα-τος μειώνεται κατά 50

Σημειώνεται ότι όσες εταιρεί-ες επιχειρήσουν να επωφεληθούν της μειωμένης προκαταβολής χω-ρίς να τη δικαιούνται ολικά ή μερικά επιβάλλεται από τη φο-

ρολογική διοίκηση πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της μειωμένης προκαταβολής που όφειλαν να καταβάλουν

Οι επιχειρήσεις που δικαιού-νται τη μειωμένη προκαταβολή φόρου θα πρέπει να έχουν λά-βει ήδη μήνυμα στην προσω-πική τους θυρίδα στο Taxisnet Οσες είναι δικαιούχοι της μειω-μένης προκαταβολής θα πρέπει να υποβάλουν τροποποιητική δή-λωση το αργότερο μέχρι τις 30 ∆εκεμβρίου 2020 Στο μήνυμα αναφέρονται τα εξής laquoΜε βάση τα στοιχεία εσόδων από τις σχε-τικές φορολογικές δηλώσεις σας δικαιούστε μείωση του συντελε-

στή προκαταβολής του φόρου ει-σοδήματος φορολογικού έτους 2020 Επωφεληθείτε άμεσα από την παραπάνω μείωση του συ-ντελεστή προκαταβολής φόρου υποβάλλοντας τροποποιητική δή-λωση για το έτος 2019 μέχρι την 30122020 Η υποβολή της τρο-ποποιητικής δήλωσης αυτής είναι πολύ απλή και χρειάζεται ελάχι-στα λεπτά της ώρας Μετά την είσοδό σας στην εφαρμογή ει-σοδήματος του myTAXISnet επι-λέγετε υποβολή τροποποιητικής δήλωσης και οριστικοποιείτε τη δήλωση που εμφανίζεται χωρίς να απαιτείται κάποια συμπλήρω-ση του περιεχομένου τηςraquo

Ενδεικτικά για το πώς διαμορ-φώνεται η μείωση της προκατα-βολής φόρου είναι τα ακόλουθα παραδείγματα

Παραδείγματα ndash Εστω επιχείρηση (φυσικό

πρόσωπο νομικό πρόσωπο ή νο-μική οντότητα) εμφανίζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου του 2019 ύψους 80000 ευρώ ενώ

αντίστοιχα εμφανίζει κύκλο ερ-γασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου 2020 ύψους 60000 ευρώ Στην πε-ρίπτωση αυτή η ποσοστιαία μεί-ωση του κύκλου εργασιών ΦΠΑ που έχει επέλθει κατά το πρώτο εξάμηνο 2020 συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο 2019 είναι 25 και επομένως η επιχείρηση δι-καιούται μείωση προκαταβολής φόρου 50

Εστω επιχείρηση εμφανίζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου 2019 ύψους 120000 ευρώ ενώ αντίστοιχα εμφανί-ζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώ-του εξαμήνου 2020 ύψους 40000 ευρώ Στην περίπτωση αυτή η ποσοστιαία μείωση του κύκλου εργασιών ΦΠΑ που έχει επέλθει κατά το πρώτο εξάμηνο 2020 συ-γκριτικά με το πρώτο εξάμηνο 2019 είναι 6666 και επομένως η επιχείρηση δικαιούται μείωση προκαταβολής φόρου 100

Εταιρεία που ανήκει στον τρι-τογενή τομέα της οικονομίας εμ-φανίζει ετήσιο κύκλο εργασιών ΦΠΑ για το 2019 ύψους 120000 ευρώ εκ των οποίων στο τρίτο τρίμηνο του 2019 αντιστοιχούν 70000 ευρώ δηλαδή ποσοστό άνω του 50 του ετήσιου κύκλου εργασιών ΦΠΑ του ίδιου έτους Στην περίπτωση αυτή μηδενίζεται η προκαταβολή φόρου εισοδήμα-τος που υπολογίζεται στη δήλω-ση για το φορολογικό έτος 2019

Επιχείρηση που ανήκει στον τριτογενή τομέα της οικονομίας εμφανίζει ετήσιο κύκλο εργασιών ΦΠΑ για το 2019 ύψους 160000 ευρώ εκ των οποίων στο τρίτο τρίμηνο του 2019 αντιστοιχούν 75000 ευρώ δηλαδή ποσοστό κάτω του 50 του ετήσιου κύ-κλου εργασιών ΦΠΑ του ίδιου έτους Στην περίπτωση αυτή δεν έχει εφαρμογή η διάταξη για μη βεβαίωσημηδενισμό της προκα-ταβολής φόρου εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2019

Εστω ότι ένα νομικό πρόσω-πο με φορολογικό έτος που λή-γει στις 30 Ιουνίου έχει υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήμα-τος για το φορολογικό έτος 2019 για το ακόλουθο χρονικό διάστη-μα 172019 - 3062020 Στην περίπτωση αυτή για σκοπούς μείωσης της προκαταβολής εξε-τάζεται η μείωση του κύκλου ερ-γασιών ΦΠΑ το πρώτο εξάμηνο του 2020 έναντι του πρώτου εξα-μήνου του 2019 κατά ρητή δια-τύπωση του νόμου

Με λουκέτο κινδυνεύει 1 στις 4 επι-χειρήσεις του κλάδου εστίασης εξαιτίας των περιοριστικών μέ-τρων που έχουν επιβληθεί με στό-χο τη συγκράτηση της εξάπλωσης του ιού Εκπρόσωποι του κλάδου αναφέρουν στην laquoΚraquo ότι αναμένε-ται να κλείσουν 30000-40000 επι-χειρήσεις από τις περίπου 120000 και άνω που δραστηριοποιούνται στον κλάδο επισημαίνοντας ότι μέσα στο επόμενο διάστημα μπο-ρεί να χρεοκοπήσουν επιχειρήσεις που δεν κατόρθωσαν να επιβιώ-σουν κατά τη διάρκεια της παν-δημίας Μολονότι αναγνωρίζουν την ανάγκη λήψης μέτρων προ-στασίας κατά της διασποράς του κορωνοϊού οι ίδιοι θεωρούν το ίδιο αναγκαία τη λήψη μέτρων στήριξης από την πολιτεία για τις επιχειρήσεις εστίασης καθώς η πανδημική κρίση έχει πλήξει σημαντικά τη ρευστότητά τους

Εν τω μεταξύ η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να κα-τεβάσουν ρολά μπαρ και εστια-τόρια σε συγκεκριμένες περιοχές από τις 12 το βράδυ έως τις 7 το πρωί (118-238) χαρακτηρίζεται laquoκαταστροφικήraquo από παράγοντες του κλάδου καθώς ήδη υπάρχουν σκέψεις από πολλές επιχειρήσεις να μην ανοίξουν καθόλου Πα-ράλληλα προειδοποιούν ότι το κλείσιμο των καταστημάτων τις συγκεκριμένες ώρες μπορεί να

δημιουργήσει συνωστισμό σε άλ-λα μέρη (πχ πλατείες παραλίες) λόγω της διακίνησης αλκοόλ από μικρότερα σημεία πώλησης (μί-νι μάρκετ)

laquoΗδη υπάρχει δυστοκία στην πληρωμή των υποχρεώσεων που έχουν συσσωρευτεί όλο αυτό το διάστημα ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει κύμα αθέτησης πλη-ρωμώνraquo αναφέρει στην laquoΚraquo ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ και πρόε-δρος της Πανελλήνιας Ομοσπον-

δίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργος Καββαθάς

laquoΣτις περιοχές όπου έχει επι-βληθεί μερικό ή ολικό lockdown θα πρέπει να υπάρχουν οριζόντια μέτρα στήριξης όπως η αναστο-λή πληρωμών η χρηματοδότηση του κλάδου η μείωση των συ-ντελεστών ΦΠΑ η κάλυψη στο 100 του μη μισθολογικού κό-στους από την πολιτεία ρυθμί-σεις των οφειλών των επιχειρή-

σεων καθώς και παράταση έως το τέλος του χρόνου της έκπτωσης φόρου κατά 40 για τα ενοίκια που καταβάλλουν οι επαγγελματί-ες του χώρουraquo Κατά τον ίδιο εάν δεν υπάρξουν μέτρα στήριξης ο κλάδος οδηγείται σε καταστρο-φή ενώ μπορεί να ακολουθήσει και στάση πληρωμών η οποία θα είναι επιζήμια τόσο για το ∆ημό-σιο όσο και για τους ιδιώτες που συναλλάσσονται με τον κλάδο

Ζοφερή είναι η εικόνα που επικρατεί και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης όπου τα καταστή-ματα εστίασης και διασκέδασης καλούνται ήδη από χθες να πε-ριορίσουν το ωράριο λειτουργίας τους Εκπρόσωπος του συλλόγου εστίασης της Θεσσαλονίκης επι-σημαίνει ότι laquoμετά το κλείσιμο των καταστημάτων για 3 μήνες ο κλάδος δεν έχει καταφέρει να ορθοποδήσει

Αυτό που συμβαίνει τώρα εί-ναι μια μείωση της λειτουργικό-τητας των καταστημάτων Στο μεταξύ από τη στιγμή που δεν υπάρχουν μέτρα ενίσχυσης από την κυβέρνηση θα προκληθούν προβλήματα ρευστότηταςraquo Εκ-πρόσωπος του κλάδου αναφέρει ότι εκτός από την επιστρεπτέα προκαταβολή δεν έχει υπάρξει κάποιου άλλου είδους οικονομική βοήθεια προς τον κλάδο

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΝΤΗ

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Στο υπ Οικονομικών εκτιμούν ότι η φορο-λογική επιβάρυνση των εταιρειών θα είναι χαμηλότερη κατά 12-15 δισ

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται ανά την επικράτεια τα έργα αναβάθμισης οδοφωτισμού σε δήμους και πε-ριφέρειες με ολοκληρωμένους 25 διαγωνισμούς ενώ περίπου άλλοι 25 βρίσκονται σε διαδικασία δημο-πράτησης Οι περισσότεροι δήμοι επιλέγουν πλέον τη μέθοδο ΣΕΑ (συμβάσεις ενεργειακής αναβάθ-μισης) σημειώνουν πηγές της αγο-ράς Τούτο συμβαίνει διότι πολλοί θεωρούν ότι η απλή προμήθεια led φωτιστικών και λαμπτήρων ενέχει και τεχνολογικά ρίσκα καταλήγο-ντας σε μεγαλύτερο κόστος τελικά για τον δήμο αφού η συντήρηση και η λειτουργία του συστήματος είναι κοστοβόρες στο βάθος της δωδεκαετίας περίοδος που προβλέ-πουν οι περισσότεροι από αυτούς τους διαγωνισμούς Σημαντική πα-ράμετρος είναι και η υπο-ελλειμμα-τική αξία του project όταν μετά τη λήξη της σύμβασης τα φωτιστικά και τα συστήματα ελέγχου και λει-τουργίας παραμένουν στον δήμο

Στη φάση αξιολόγησης βρίσκε-ται και ο μεγάλος διαγωνισμός αλ-λαγής φωτιστικών της Περιφέρειας Αττικής και σύμφωνα με πληρο-φορίες κατά τη διαδικασία απορ-ρίφθηκαν όλες οι προσφορές πλην μιας οπότε ενδέχεται αναφέρουν κύκλοι της αγοράς η περιφέρεια να επαναπροκηρύξει τον διαγωνισμό των 30 εκατ ευρώ Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα οδο-φωτισμού με στόχο την εξοικονό-μηση πόρων με αντικείμενο την αντικατάσταση των λαμπτήρων στο περιφερειακό οδικό δίκτυο Το οδικό δίκτυο της Περιφέρειας Αττικής έχει μήκος περίπου 1700 χιλιόμετρα και ο οδοφωτισμός του γίνεται ακόμα με παλαιού τύπου λαμπτήρες με την εγκατεστημέ-νη ονομαστική ισχύ τους να υπο-λογίζεται στα 93 MW Το έργο πε-ριλαμβάνει την αντικατάσταση περίπου 21920 φωτιστικών σε βα-σικούς οδικούς άξονες με φωτιστι-κά υψηλής ενεργειακής απόδοσης έτσι ώστε η εγκατεστημένη ισχύς να μειωθεί κάτω από τα 37 MW

ήτοι εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 60

Μια τέτοιου τύπου αλλά μικρό-τερου έργου σύμβαση ενεργειακής αναβάθμισης υπεγράφη πριν από λίγες ημέρες μεταξύ του ∆ήμου Βέ-λου-Βόχας του νομού Κορινθίας και της εταιρείας ενεργειακής εξοικο-νόμησης (Energy Service Company) laquoΒασήλιος ΑΕraquo Προβλέπει την αντικατάσταση των περίπου 5600 παλαιών φωτιστικών και λαμπτή-ρων του δήμου με νέα υπερσύγχρο-να φωτιστικά led διασυνδεδεμένα μεταξύ τους καθώς και τη συντήρη-ση και τη διαχείριση του συστήμα-τος Η εξοικονόμηση για τον δήμο θα είναι άνω του 80 και σε αυτήν συμπεριλαμβάνεται η εξοικονόμη-ση από την περίοδο λειτουργίας και συντήρησης του συστήματος από τον ανάδοχο για 10 έτη

Το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 19 εκατ ευρώ Η ίδια ανάδο-χος έχει αναλάβει ήδη τέσσερα έρ-γα εγκατάστασης και λειτουργίας οδοφωτισμού ενώ φέρεται να έχει μειοδοτήσει σε άλλους τόσους δια-γωνισμούς μικρών δήμων όπως τα Καμένα Βούρλα και η Μαρώνεια Πρόσφατα ανέλαβε και ξεκίνησαν ήδη να τρέχουν συμβάσεις της στα Βριλήσσια και στην Κόνιτσα αλλά και στην Καλαμάτα Η χρηματο-δότηση και επένδυση στην περί-πτωση του δήμου το νομού Κοριν-θίας πραγματοποιείται 100 από πλευράς του αναδόχου όπως σε όλα τα έργα ΣΕΑ και η αμοιβή του αναδόχου θα προκύψει από μέρος της ωφέλειας της εξοικονόμησης του δήμου

ΗΛΙΑΣ Γ ΜΠΕΛΛΟΣ

Σε εξέλιξη 50 έργααναβάθμισης οδοφωτισμού

Μειωμένη προκαταβολή φόρουγια οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις

Απειλή για 40000 λουκέτα στην εστίαση φέτος

Οι περισσότερες θα έχουν ελάφρυνση άνω του 50 σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία

Πιθανόν να προκηρυ-χθεί εκ νέου ο διαγωνισμός της Περιφέρειας Αττι-κής ύψους 30 εκατ

Περιφέρειες και δήμοι στοχεύουν σε εξοικονόμηση ενέργειας 60 με 80

Σε όσες εταιρείες επιχειρήσουν να επωφεληθούν της μειωμένης προκα-ταβολής χωρίς να τη δικαιούνται ολικά ή μερικά επιβάλλεται από τη φο-ρολογική διοίκηση πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της μειωμένης προκατα-βολής που όφειλαν να καταβάλουν

Η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να κατεβάσουν ρολά μπαρ και εστι-ατόρια σε συγκεκριμένες περιοχές από τις 12 το βράδυ έως τις 7 το πρωί (118-238) χαρακτηρίζεται laquoκαταστροφικήraquo από παράγοντες του κλάδου

ΑΠ

Ε

Η έντονη αβεβαιότητα λόγω της παν-δημικής κρίσης επέφερε πρόσκαι-ρες αλλαγές στην καταναλωτική δαπάνη οι οποίες με τη σειρά τους επηρέασαν άλλους τομείς της οι-κονομίας αναφέρει ανάλυση της Alpha Bank η οποία δημοσιεύεται στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομι-κών εξελίξεων της διεύθυνσης Οι-κονομικών Μελετών

Σύμφωνα με εμπειρικές μελέ-τες κατά τη διάρκεια οικονομικών υφέσεων ιδιαίτερα όταν έπονται υγειονομικών κρίσεων τα αυστη-ρά περιοριστικά μέτρα και ο υψη-λός κίνδυνος εξάπλωσης των επι-δημιών έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη συμπεριφορά των καταναλω-τών καθώς γίνονται πιο laquoσυντη-ρητικοίraquo στις αγορές τους λόγω της ανασφάλειας για το μέλλον και ειδικά για τις προοπτικές απα-σχόλησης και την εξέλιξη των ει-σοδημάτων

Τούτο επιβεβαιώνεται και από τα πρόσφατα στοιχεία της οικονο-μικής συγκυρίας αφού φαίνεται ότι οι Ελληνες καταναλωτές το δίμηνο Μαρτίου - Απριλίου περιορίστηκαν κυρίως στα είδη πρώτης ανάγκης και στις ανελαστικές αγορές από τις μεγάλες αλυσίδες τροφίμων και

τα φαρμακεία ενώ παράλληλα μει-ώθηκε κατακόρυφα η ζήτηση για διαρκή αγαθά και είδη υψηλής ει-σοδηματικής ελαστικότητας (πχ έπιπλα συσκευές ένδυση)

Το συνδυαστικό αποτέλεσμα των δύο αυτών εξελίξεων συνέ-βαλε στην υποχώρηση της δα-πάνης των νοικοκυριών η οποία ως ένα βαθμό οδήγησε στην αύ-ξηση της laquoαναγκαστικήςraquo απο-ταμίευσης (οι καταναλωτές δεν μπορούν να δαπανήσουν εξαιτί-ας του lockdown)

Ως αποτέλεσμα σημειώθηκε σημαντική άνοδος της καταθετι-κής βάσης των νοικοκυριών το δι-άστημα Μαρτίου - Μαΐου 2020 Η υποχώρηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών έχει μεγάλη βαρύτη-τα για την ανάκτηση μέρους της αναπτυξιακής δυναμικής της οικο-νομίας από το επόμενο έτος αφού σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμη-ση της συμβουλευτικής εταιρείας McKinsey μια πτώση της δαπάνης για αγαθά και υπηρεσίες που δεν είναι πρώτης ανάγκης (πχ αυτο-κίνητα συσκευές εστιατόρια τα-ξίδια) κατά 40-50 δύναται να οδηγήσει σε υποχώρηση του ΑΕΠ περίπου κατά 10

Τα απαραίτητα αγόρασανοι καταναλωτές το δίμηνοΜαρτίου - Απριλίου

Ε Λ Λ Α Δ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 202010 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δι-σεκατομμυρίων ευρώ που αποφά-σισαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τον πε-ρασμένο μήνα δεν πρόκειται να διακυβεύσει την πιστοληπτική αξι-ολόγηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης που βρίσκεται στο ανώτερο επίπε-δο Σύμφωνα με τους δύο από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους πιστο-ληπτικής αξιολόγησης Moodyrsquos και Fitch η βαθμολογία των τρι-ών Α είναι απολύτως ασφαλής πα-ρά τον εκτεταμένο δανεισμό που προβλέπεται στο πλαίσιο του Τα-μείου Ανάκαμψης με σκοπό την ανάταση των ευρωπαϊκών οικονο-μιών από το πλήγμα της πανδημί-ας Οπως τονίζουν οι δύο οίκοι η βαθμολογία ΑΑΑ όπως και κάθε βαθμολογία πιστοληπτικής αξιο-λόγησης εξαρτάται από την ικα-νότητα και την προθυμία βέβαια του δανειολήπτη να αποπληρώσει το χρέος του Στην περίπτωση του κοινού χρέους ύψους 750 δισεκα-τομμυρίων ευρώ που θα εκδώσει η Κομισιόν για λογαριασμό των χωρών-μελών της ΕΕ υπάρχουν επαρκείς εγγυήσεις από τις πρό-σθετες εισφορές χωρών με βαθ-μολογία ΑΑΑ όπως η Γερμανία και η Ολλανδία Γιrsquo αυτό και δεν πρόκειται να κινδυνεύσει η βαθ-μολογία των τριών Α όσες κι αν είναι οι διαφωνίες και οι διενέξεις μεταξύ των χωρών-μελών σχετικά με τους πρόσθετους φόρους που θα επιβάλουν για να αποπληρώ-σουν το νέο χρέος

Η συμφωνία για το Ταμείο Ανά-καμψης προβλέπει πως η ΕΕ θα διερευνήσει τη δυνατότητα άντλη-σης εσόδων από νέους πόρους όπως για παράδειγμα ο υπό συ-ζήτηση ψηφιακός φόρος ο φόρος στις ψηφιακές υπηρεσίες δηλαδή ή ο φόρος σε ρυπογόνους εισαγω-γές Μέχρι στιγμής επικρατεί διχο-γνωμία μεταξύ των χωρών-μελών σχετικά με τους νέους φόρους αλ-λά όπως τονίζουν οι δύο οίκοι οι

διαφωνίες αυτές δεν πρόκειται να καθορίσουν τη φερεγγυότητα και το αξιόχρεο της ΕΕ ούτε και τη βαθμολογία του χρέους της

Μιλώντας σχετικά στους Financial Times ο Ντίτμαρ Χόρ-νουνγκ διευθυντικό στέλεχος της Moodyrsquos υπογράμμισε πως οι ευ-ρωπαϊκές κυβερνήσεις προβλέ-πουν παράλληλα στον προϋπολο-γισμό της ΕΕ πρόσθετα κεφάλαια ύψους 80 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως για την αποπληρωμή των νέων ομολόγων Οπως τόνισε χα-

ρακτηριστικά laquoμε αυτό το δεδο-μένο η προέλευση των εσόδων είναι δευτερεύουσας σημασίαςraquo Ανάλογες είναι οι δηλώσεις και στελεχών της Fitch που υπογράμ-μισαν πως η βαθμολογία των τρι-ών Α δεν εξαρτάται από την ικα-νότητα της ΕΕ να διασφαλίσει αυτούς τους πόρους από συγκε-κριμένους φόρους

Σύμφωνα πάντως με τον Αρ-νό Λουί διευθυντικό στέλεχος της Fitch υπάρχει ένας κίνδυνος που προέρχεται από τη στάση των λεγόμενων laquoφειδωλώνraquo χω-ρών του πλούσιου ευρωπαϊκού Βορρά Ο εν λόγω οίκος αξιολόγη-σης θα παρακολουθεί προσεκτικά τη στάση αυτών των χωρών εν προκειμένω Αυστρίας Ολλανδί-ας Σουηδίας και ∆ανίας και ει-δικότερα τυχόν αντιδράσεις τους σε κάθε αίτημα για αυξημένες ει-σφορές στον κοινό προϋπολογι-σμό Οι εν λόγω χώρες έχουν ως

γνωστόν συσπειρώσει τις δυνά-μεις τους και εναντιώνονται στις αυξήσεις δαπανών ενώ ζητούν μικρότερο κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ Οπως τονίζει ο κ Λουί τυχόν αύξηση των εισφορών εν-δέχεται να διευρύνει περαιτέρω τις διαφορές ανάμεσα στις χώρες που εισφέρουν περισσότερο στον προϋπολογισμό τις χώρες laquoκαθα-ρούς χορηγούςraquo όπως είθισται να λέγονται και σε εκείνες που επωφελούνται τα μέγιστα και εί-ναι κυρίως οι χώρες του ευρωπαϊ-κού Νότου Ως εκ τούτου η Fitch προειδοποιεί διά στόματος του κ Λουί πως laquoτυχόν πολιτικές εξελί-ξεις ικανές να υπονομεύσουν τη συνοχή μεταξύ των χωρών-μελών ή να οδηγήσουν σε αναθεώρηση της κοινής απόφασης για στήρι-ξη των ευρωπαϊκών οικονομιών θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την πιστοληπτική αξι-ολόγηση της ΕΕraquo

Σύμφωνα με τους δύο από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch και Moodyrsquos η βαθμολογία ΑΑΑ εξαρτάται από την ικανότητα του δανειολήπτη να αποπληρώσει το χρέος του

Για το κοινό χρέος των 750 δισ του Τα-μείου Ανάκαμψης υπάρχουν επαρκείς εγγυήσεις και πρό-σθετες εισφορές

Απολύτως ασφαλής παραμένειη πιστοληπτική αξιολόγηση της ΕΕΔεν κινδυνεύει η βαθμολογία ΑΑΑ λόγω του εκτεταμένου δανεισμού

ΑΝΑΛΥΣΗ

Ντόναλντ Τραμπ διεθνές εμπόριο Τουρκία Αυτή είναι η τριπλέτα των κινδύνων που αντιμετωπί-ζουν οι αναδυόμενες αγορές τις επόμενες ημέρες μετά την περίο-δο κατά την οποία οι κινήσεις των διεθνών νομισμάτων ακολουθού-σαν το σενάριο του Αυγούστου ndash κι αυτό σημαίνει ότι την προηγού-μενη εβδομάδα οι ισοτιμίες τους είχαν αυξημένη αστάθεια την εντονότερη μάλιστα από τον Μάρ-τιο όταν ξέσπασε η πανδημία Οι αποφάσεις Τραμπ ενδεχομένως να λειτουργήσουν ως πυξίδα σε πρώτη φάση για τους διαπραγ-ματευτές Αν και τα σχετικά δια-τάγματα αφορούν την παράταση των επιδομάτων ανεργίας και την προσωρινή φοροαπαλλαγή επί του μισθού για ορισμένους εργαζομέ-νους ίσως απλώς να προσφέρουν μια βραχύβια ανακούφιση από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού Συν τοις άλλοις ίσως θέσουν σε κίνδυνο τις διαπραγμα-τεύσεις με τους ∆ημοκρατικούς του Κογκρέσου γύρω από ένα ευ-ρύτερου φάσματος πρόγραμμα βοήθειας Στο επίπεδο τώρα του διεθνούς εμπορίου ενδεχομένως τα πράγματα να είναι πιο προβλη-ματικά Η περαιτέρω δυνητική κλιμάκωση των εντάσεων μετα-ξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κί-νας με την προγραμματισμένη επανεξέταση της πρώτης φάσης της εμπορικής διμερούς συμφωνί-ας τους γύρω στις 15 Αυγούστου ίσως εξασθενήσει τη διάθεση των επενδυτών και των συναλλασσο-μένων στη διεθνή κεφαλαιαγορά να αναλαμβάνουν ρίσκο

Η πρωτοβουλία του Αμερικα-νού προέδρου να απαγορεύσει στους ομίλους των Ηνωμένων Πολιτειών τις συναλλαγές με τις κινεζικές εφαρμογές TikTok και WeChat άσκησε πιέσεις στις με-τοχές των επιχειρήσεων των ανα-

πτυσσόμενων κρατών καθώς και στα ομόλογα τα εκπεφρασμένα στα αντίστοιχα νομίσματα

Μια επιδείνωση που θα λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις πέραν των διπλωματικών σχέσεων και θα επεκταθεί και στις οικονομι-κές σχέσεις καιή στην εμπορική διακρατική συμφωνία ενδέχεται να αποτρέψει τους επενδυτές να αναλάβουν ρίσκο με τις τοπο-θετήσεις τους Και πέραν όλων αυτών υπάρχει και η Τουρκία Τις τελευταίες ημέρες συνδέθη-κε με την καταβύθιση της λίρας σε πρωτοφανή επίπεδα ναδίρ εν συγκρίσει με το δολάριο αφορ-μής δοθείσης από την απόφαση των αρχών να μην κάνουν πα-ρεμβάσεις στις χρηματαγορές και να χαλαρώσουν ορισμένους από τους περιορισμούς που είχαν εξαντλήσει τα όρια του τουρκι-κού νομίσματος επί σειρά μη-νών Επιπροσθέτως στα τέλη της περασμένης εβδομάδας οι ρυθμιστικές αρχές της Τουρκίας ανακοίνωσαν τη φοροαπαλλαγή των πωλήσεων σε ξένο συνάλ-λαγμα που διεκπεραιώνουν εγχώ-ρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με αποδέκτριες ξένες τράπεζες laquoΣε συνθήκες ρευστότητας Αυ-γούστου ο απόηχος των αποφά-σεων της Τουρκίας για τη διακο-πή στήριξης της λίρας θα γίνει αισθητός σε όλες τις αγορές των αναδυόμενων χωρών με τις υψη-λές αποδόσεις μιας και οι επεν-δυτές μάλλον θα ανησυχήσουν εν αναμονή των επόμενων αλυ-σιδωτών αντιδράσεων εξαιτίας του κορωνοϊούraquo παρατηρούν οι υπεύθυνοι στρατηγικής αγορών της Goldman Sachs Την προη-γούμενη εβδομάδα σημειωτέ-ον η τουρκική λίρα είχε τη σο-βαρότερη απώλεια μεταξύ των νομισμάτων των αναδυόμενων οικονομιών σε ποσοστό 42

Τρεις παράγοντεςαποσταθεροποίησης

Tων NETTY ISMAIL SIMON FLINT και JUSTIN VILLAMIL BLOOMBERG

Εχοντας πραγματοποιήσει ένα πραγματικό ράλι από την αρχή του έτους όταν δηλαδή οι επεν-δυτές άρχισαν να καταφεύγουν σε ασφαλείς επενδύσεις εξαιτίας της πανδημίας ο χρυσός υποχώρησε εντέλει αυτή την εβδομάδα κάτω από τα 1900 δολάρια η ουγγιά Από τον Ιανουάριο μέχρι την υπο-χώρησή του αυτή την εβδομάδα ο χρυσός είχε ενισχυθεί περίπου 30 και είχε καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με πολλά άλλα πολύτιμα μέταλλα για τα οποία η ζήτηση αυξήθηκε αισθητά εν μέσω της πανδημίας

Η υποχώρηση του χρυσού

οφείλεται εν μέρει στα ενθαρρυ-ντικά οικονομικά αποτελέσματα σε ολόκληρο τον κόσμο τα οποία σε πολλές περιπτώσεις ήταν καλύ-τερα από τα προσδοκώμενα Πα-ράλληλα οι διαπραγματεύσεις της αμερικανικής Γερουσίας σχετικά με τη διοχέτευση ενός νέου πα-κέτου στήριξης στην παγκόσμια υπερδύναμη έδωσε ακόμη μεγα-λύτερη ώθηση στους επενδυτές παγκοσμίως

Εκτός αυτού το επενδυτικό κλίμα βελτιώθηκε αυτή την εβδο-μάδα μετά την ανακοίνωση του

Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πού-τιν για έγκριση του πρώτου εμβο-λίου κατά του κορωνοϊού Μολο-νότι η ασφάλεια του εμβολίου και οι λόγοι πίσω από την εσπευσμέ-νη έγκρισή του αμφισβητήθηκαν έντονα από τη διεθνή κοινότη-τα υπήρξε μια διάχυτη αισιοδο-ξία και πολλοί επενδυτές στρά-φηκαν ξανά σε πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις

Πιο αναλυτικά την Τρίτη ο χρυσός υποχώρησε έως και 53 και όδευε προς τη χειρότερη ημε-ρήσια πτώση από τον Ιούνιο του 2013 Η τιμή του χρυσού συγκρα-

τήθηκε εντέλει λίγο κάτω από τα 1900 δολάρια η ουγγιά και έκτο-τε έχει σταθεροποιηθεί Ωστό-σο ορισμένοι οικονομολόγοι και αναλυτές της αγοράς υποστηρί-ζουν ότι η πανδημία του κορω-νοϊού θα επιδεινώσει ξανά το επενδυτικό κλίμα και συνεπώς ο χρυσός θα συνεχίσει το ράλι τουΑξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι μόλις την προηγούμενη εβδομά-δα το πολύτιμο μέταλλο έφθασε στο ιστορικά υψηλό επίπεδο των 2072 δολαρίων η ουγγιά

laquoΝιώθω πως πρόκειται για μια σύντομη υποχώρηση ∆εν μπο-

ρούσαμε να παραβλέψουμε τις πρωινές ειδήσεις σχετικά με το πιθανό ρωσικό εμβόλιο και με-τά επικρατούσε μια διαρκής αι-σιοδοξία στις αγορέςraquo σχολία-σε χαρακτηριστικά στο Reuters ο Εντουαρντ Μόγια αναλυτής στην OANDA Ο Μόγια αναφε-ρόταν βέβαια στην υποχώρηση της Τρίτης όταν ο Ρώσος πρό-εδρος ανακοίνωσε την έγκριση του εμβολίου

Με την επέλαση του κορωνο-ϊού οι κεντρικές τράπεζες και οι κυβερνήσεις εφάρμοσαν έκτα-κτα μέτρα στήριξης και διοχέτευ-σαν πρωτοφανή ρευστότητα στη διεθνή οικονομία Εξαιτίας της αστάθειας και της αβεβαιότητας που επικρατούσε οι επενδυτές στράφηκαν στον χρυσό ανεβά-ζοντας την τιμή του πολύτιμου μετάλλου σε πρωτοφανή επίπε-δα Την ίδια στιγμή οι αποδόσεις των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου υποχώρησαν σε αρνη-τικό επίπεδο Αντιθέτως την Τρί-τη με την τεράστια υποχώρηση του χρυσού οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων στις ΗΠΑ αυξάνονταν

laquoH κατάσταση με τα πολύτι-μα μέταλλα διαμορφώθηκε από την πτώση των επιτοκίων δανει-σμού τις προβλέψεις για σταθε-ρή αύξηση του πληθωρισμού και την υποχώρηση του αμερικανι-κού δολαρίου

Πλέον το ράλι αυτό επιβρα-δύνεται όσο αυτοί οι παράγο-ντες εξασθενούνraquo σχολίασε στο Reuters o Μπαρτ Μελέκ υψηλόβαθμο στέλεχος στην TD Securities

Τα ενθαρρυντικά νέα για την έγκριση του πρώτου εμβολίου έστρεψαν τους επεν-δυτές σε πιο ριψοκίν-δυνες τοποθετήσεις

Απότομη υποχώρηση της τιμήςτου χρυσού μετά το ξέφρενο ράλιΑπό το ιστορικό υψηλό των 2072 δολ η ουγγιά έπεσε στο επίπεδο των 1900 δολ

Η δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος των αερομετα-φορών αποτυπώνεται και στα τε-λευταία οικονομικά στοιχεία εξα-μήνου της μεγάλης εταιρείας της Νοτιοανατολικής Ασίας Cathay Pacific Airways αλλά και στην ανυ-παρξία νέων παραγγελιών τον Ιού-λιο αεροσκαφών της αμερικανικής αεροναυπηγικής Boeing Κι αυτή η αλυσιδωτή αντίδραση είναι αναμε-νόμενη εφόσον οι άνθρωποι έχουν περιορίσει τις μετακινήσεις τους και οι απαγορεύσεις έχουν επανέλθει στο προσκήνιο έστω και σε μικρό-τερο βαθμό

Ειδικότερα η Cathay με έδρα το Χονγκ Κονγκ εμφάνισε το πρώτο εξάμηνο τρέχοντος έτους καθαρές ζημίες της τάξεως του 13 δισεκατομ-μυρίου δολαρίων (99 δισ δολάρια Χονγκ Κονγκ) διότι η πανδημία ακι-νητοποίησε τον κλάδο Το εν λόγω διάστημα μετέφερε συγκεκριμένα 44 εκατομμύρια επιβάτες όταν την ίδια περίοδο το 2019 είχε μετακινή-σει 183 εκατομμύρια Τα επιβατικά έσοδα ελαττώθηκαν δραστικά κατά 72 στα 104 δισεκατομμύρια δολά-ρια Χονγκ Κονγκ εφόσον με τα αε-ροσκάφη της πετούσαν κατά μέσον όρο μόλις 500 άνθρωποι ημερησίως τους μήνες Απρίλιο και Μάιο σύμ-φωνα με το Bloomberg Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ομίλου της Cathay Pacific Πάτρικ Χίλι δήλωσε τα εξής laquoΗ παγκόσμια κρίση της δημόσιας υγείας απο-δεκάτισε τον κλάδο των ταξιδιών και το μέλλον παραμένει αβέβαιο ενώ οι ειδήμονες προβλέπουν πως η ανάκαμψή του και η επαναφορά του σε προ κρίσης επίπεδα απαι-τεί πολλά χρόνιαraquo Είναι ενδιαφέ-ρον ότι ο κορωνοϊός εμφανίστηκε ακριβώς τη στιγμή που η Cathay

προσπαθούσε να ορθοποδήσει από τις μεγάλες διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ Αυτές είχαν οδηγήσει σε ανασχηματισμό των διοικητικών κλιμακίων της και σε δραστική πτώ-ση της επιβατικής κίνησης κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2019 όταν το Χονγκ Κονγκ περιέπεσε σε ύφεση ndash το μόνο φωτεινό σημείο είναι η μεταφορά εμπορευμάτων με αύξη-ση εσόδων 88 το πρώτο εξάμηνο σε ετήσια βάση

Οι προοπτικές παραμένουν προ-βληματικές εξαιτίας της εξάπλωσης του ιού ενώ η ∆ιεθνής Ενωσης Αε-ρομεταφορών τοποθετεί την ανά-καμψη του κλάδου από το 2024 και μετά Ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις βελτίωσης στις πτήσεις εσωτερικού σε ορισμένες αγορές όπως της Κί-νας ενώ η παγκόσμια επιβατική κί-νηση σήμερα είναι σχεδόν η μισή από την αντίστοιχη πέρυσι αλλά και η υψηλότερη από το ξέσπασμα της πανδημίας Η Boeing από τη δική της πλευρά δεν είχε καμία νέα παραγγελία για αεροσκάφη τον μήνα Ιούλιο ενώ της ακύρωσαν 43 παραγγελίες Αυτές αφορούσαν το 737 ΜΑΧ το οποίο κάποτε ήταν δημοφιλέστατο αλλά από πέρυσι τον Μάρτιο έχει καθηλωθεί εξαιτίας δύο πολύνεκρων δυστυχημάτων

Ζημίες 13 δισ δολγια Cathay Pacificτο πρώτο εξάμηνο

Οικονομικοί αναλυτές σημειώνουν ότι εν μέσω πανδημίας είναι εξαιρετι-κά πιθανό το κλίμα να επιδεινωθεί εκ νέου στις αγορές και ο χρυσός να ξα-ναβρεί την ανοδική τάση του

Η μεγαλύτερη αερο-πορική της ΝΑ Ασίας μετέφερε 44 εκατ επιβάτες έναντι 183 εκατ την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι

Δ Ι Ε Θ Ν ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

Συντριπτικό ήταν το πλήγμα της πανδημίας για την οικονομία της Βρετανίας που το δεύτερο τρίμηνο μειώθηκε κατά το 15 Κατέγραψε έτσι τη μεγαλύτερη ύφεση από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα στο ίδιο χρονικό διάστημα αλλά και τη μεγαλύτερη ύφεση στην ιστο-ρία της Παρά την ανάκαμψη που καταγράφηκε τον Ιούνιο συνολι-κά στο τρίμηνο Απριλίου - Ιουνίου το βρετανικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 204 σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο

Τα επιμέρους στοιχεία προδί-δουν άλλωστε ότι συρρικνώθη-καν ανεξαιρέτως όλοι οι κλάδοι της οικονομίας Οπως και στις άλλες οικονομίες η αναστολή της οικο-νομικής δραστηριότητας έπληξε περισσότερο όσους τομείς εξαρ-τώνται από την κοινωνική επαφή όπως ο τομέας των ξενοδοχείων της εστίασης και της ψυχαγωγίας Ειδικότερα ο κλάδος της εστίασης εστιατορίων και μπαρ κατέγραψε πτώση 847 ενώ οι πωλήσεις αυ-τοκινήτων και οι λιανικές πωλή-σεις σημείωσαν πτώση 63

Μεσολάβησε η ανάκαμψη του Ιουνίου όταν το βρετανικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 87 σε σύγκριση με τον Μάιο εκπλήσσοντας και τους περισσότερους οικονομο-λόγους αλλά επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις της Τράπεζας της Αγγλίας Εχει ωστόσο προηγη-θεί η μείωση κατά 22 που κα-τέγραψε το βρετανικό ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του έτους Ετσι συνολικά από τα τέλη του 2019 η μείωση του βρετανικού ΑΕΠ φτάνει στο 221 και είναι διπλά-σια από την αντίστοιχη της αμε-ρικανικής οικονομίας που συρ-ρικνώθηκε κατά 106

Στην Ευρώπη άλλωστε η μο-ναδική οικονομία που έχει κατα-γράψει μεγαλύτερη ύφεση συνο-λικά από το τέλος του περασμένου έτους είναι η Ισπανία το ΑΕΠ της

οποίας μειώθηκε κατά 227 Στο ίδιο χρονικό διάστημα το ΑΕΠ της Γαλλίας μειώθηκε κατά 189 της Ιταλίας κατά 171 και της Γερμα-νίας κατά 119 Σε ότι αφορά την Ευρωζώνη ο μέσος όρος ύφεσης το δεύτερο τρίμηνο ήταν 121

Μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων οι βρετανικές επιχει-ρήσεις ασκούν και πάλι πιέσεις στην κυβέρνηση Μπόρις Τζόν-σον ζητώντας να παραταθεί το πρόγραμμα στήριξης των μισθών των υπαλλήλων τους και να προ-

χωρήσει σε νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας

Μιλώντας στο βρετανικό δίκτυο BBC ο Βρετανός υπουργός Οικο-νομικών Ρίσι Σουνάκ τόνισε πως η κυβέρνηση laquoέχει να αντιμετωπί-σει κάτι χωρίς προηγούμενοraquo ενώ χαρακτήρισε την περίοδο που δι-ανύουμε laquoπολύ δύσκολη και αβέ-βαιη εποχήraquo Προσέθεσε επίσης πως η κυβέρνηση καλείται να λά-βει δύσκολες αποφάσεις

Υπέστη πάντως επιθετική κρι-τική από τη σκιώδη υπουργό Ερ-γασίας του αντιπολιτευόμενου Ερ-γατικού Κόμματος Ανελιζ Ντοντς σχετικά με τις θέσεις εργασίας που χάθηκαν στη διάρκεια του δευτέ-ρου τριμήνου Τα σχετικά στοιχεία είχαν δοθεί στη δημοσιότητα από την Τρίτη και καταδεικνύουν πως στο διάστημα από τον Απρίλιο μέ-χρι και τον Ιούνιο χάθηκαν στη Βρετανία 220000 θέσεις εργασίας Η κ Ντοντς χαρακτήρισε ιστορικό

λάθος της κυβέρνησης Τζόνσον την απόφασή της να ανακαλέσει σταδιακά το πρόγραμμα κάλυψης των μισθών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα δεδομένου ότι η χώρα βρίσκεται σε ύφεση

Οι προειδοποιήσεις της δεν φά-νηκε να πτοούν τον κ Σουνάκ που τόνισε πως ενδεχομένως πολλοί άνθρωποι θα χάσουν τις θέσεις εργασίας τους μέσα στους επόμε-νους μήνες Σημειωτέον πως το ποσοστό της ανεργίας στη Βρετα-νία αναμένεται να υπερδιπλασια-στεί και να εκτιναχθεί πριν από τα Χριστούγεννα στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τη δεκαετία του 1980 Σύμφωνα πάντως με τον Βρετανό υπουργό Οικονομικών η χώρα θα ξεπερά-σει αυτή τη δύσκολη κατάσταση Μιλώντας στα βρετανικά ΜΜΕ δι-αβεβαίωσε τους ψηφοφόρους ότι laquoκανείς δεν πρόκειται να μείνει χωρίς ελπίδα ή χωρίς ευκαιρίεςraquo

Tο ποσοστό της ανεργίας στη Βρετανία αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί και να εκτιναχθεί πριν από τα Χριστού-γεννα στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τη δεκαετία του 1980

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση του ΑΕΠ από κάθε άλλη ευρω-παϊκή χώρα το συγκε-κριμένο διάστημα

Στο ιστορικό υψηλό 204εκτινάχθηκε η ύφεση στη ΒρετανίαΣτο β΄ τρίμηνο του έτους με τον κλάδο της εστίασης να σημειώνει απώλειες 847

ΑΝΑΛΥΣΗ

H παγκόσμια οικονομική κρίση έχει προκαλέσει ιστορικές απώλειες θέ-σεων εργασίας στον ανεπτυγμένο κόσμο Στις δε φτωχές χώρες οι συνέπειες είναι ακόμα δριμύτερες Σε τόπους όπου τα νέα κρούσμα-τα αυξάνονται τμήματα της τοπι-κής οικονομίας παραμένουν εκτός λειτουργίας και εκατομμύρια άν-θρωποι βλέπουν τις ζωές τους να διαλύονται Η Παγκόσμια Τράπε-ζα υπολογίζει ότι η πανδημία θα οδηγήσει στην πλήρη ένδεια σχε-δόν 71 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο δηλαδή όλοι τους θα προσπαθούν να επιβιώσουν με λιγότερο από 190 δολ ημερησίως Σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις ο αριθμός των φτωχών ίσως να είναι ακόμα μεγαλύτερος Από τη δική τους πλευρά οι κυβερνήσεις αγω-νίζονται να ανταποκριθούν ενώ οι χώρες με τα χαμηλότερα εισο-δήματα έχουν δαπανήσει κατά μέσον όρο μόλις 1 δολάριο κατά κεφαλήν σε απευθείας οικονομι-κή βοήθεια προς τους πολίτες τους εν συγκρίσει με τα αντίστοιχα 121 δολάρια των πλούσιων χωρών Οι κυβερνήσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο τώρα για να μπορέσουν να αποτρέψουν περαιτέρω καταστρο-φές θα πρέπει να κινητοποιηθούν ακόμα περισσότερο για τους μη έχοντες και οι πλούσιες χώρες να προετοιμασθούν να βοηθήσουν Η βέλτιστη λύση είναι να εκμεταλ-λευθούν την τεχνολογία ώστε να μπορέσουν να διοχετεύσουν χρή-ματα άμεσα στα χέρια των φτω-χών Οι έρευνες δείχνουν ότι το να μπορεί κανείς να παρέχει κα-τευθείαν στα φτωχά νοικοκυριά κάποια χρήματα συμβάλλει στο να υπάρξουν υψηλότερες αποτα-μιεύσεις και καλύτερη κατάσταση υγείας των μελών τους καθώς και βελτιωμένες επιδόσεις των παι-διών στο σχολείο εν συγκρίσει με άλλες μορφές βοήθειας Αφrsquo

ης στιγμής ξέσπασε η πανδημία περισσότεροι από 1 δισεκατομμύ-ριο άνθρωποι έχουν λάβει κάποιας μορφής επίδομα από το κράτος συμπεριλαμβανομένων και 140 εκατομμυρίων εργαζομένων στην παραοικονομία

Σε πολλές περιπτώσεις τα ποσά καταβλήθηκαν μέσω συστημάτων ψηφιακών πληρωμών όπως είναι τα laquoπορτοφόλιαraquo στα κινητά τη-λέφωνα μέσω των οποίων οι άν-θρωποι είχαν πρόσβαση σε χρή-ματα με τη χρήση των συσκευών αυτών Οταν έχουν ορθώς σχεδια-στεί και εφαρμοσθεί οι ηλεκτρονι-κές πληρωμές αποδεικνύονται πιο γρήγορες πιο ασφαλείς λιγότερο δαπανηρές από τη συμβατική πα-ροχή του κράτους υπό τη μορφή ρευστού Με το να περιοριστεί η ανάγκη για διά ζώσης συναλλαγές μειώνεται επιπλέον και ο κίνδυνος διασποράς του ιού Ορισμένες κυ-βερνήσεις αποδείχθηκαν πολύ δη-μιουργικές και ευφάνταστες στο πώς χρησιμοποίησαν τα συστή-ματα ηλεκτρονικών πληρωμών ώστε να φθάσουν τα επιδόματά τους και στους εργαζομένους στις παρυφές της επίσημης οικονομί-ας εκ των οποίων πάμπολλοι κιν-δυνεύουν να χρεοκοπήσουν Στο Τόγκο της ∆υτικής Αφρικής η κα-τεπείγουσα λόγω πανδημίας βοή-θεια έφθασε σε 500000 πολίτες σε διάστημα μόνο δύο εβδομάδων Αρχής γενομένης από τον Απρί-λιο η κυβέρνηση της Κολομβίας έχει χρησιμοποιήσει τα ψηφιακά laquoπορτοφόλιαraquo για να διαθέτει ένα μικρό μηνιαίο επίδομα σε 1 εκα-τομμύριο νοικοκυριά τα οποία δεν έχουν τραπεζικό λογαριασμό Στη Ναμίμπια όταν ξέσπασαν τα κρού-σματα επινοήθηκε ένα σύστημα πληρωμών με τα κινητά τηλέφω-να για όσους δεν είχαν επίσημη απασχόληση ndash ο πληθυσμός της χώρας φθάνει τα 25 εκατομμύρια

Στήριξη φτωχών νοικοκυριών με ψηφιακές πληρωμές

BLOOMBERG

O οικονομικός αντίκτυπος της πανδη-μίας στη Γερμανία δεν περιορίζεται μόνον στη μείωση των εξαγωγών της και στη συρρίκνωση του ΑΕΠ της Εχει παράλληλα αρνητικές συνέ-πειες και για τα έσοδα του γερμανι-κού κράτους Σχετικό ρεπορτάζ της Deutsche Welle που επικαλείται τη μηνιαία έκθεση του υπουργείου Οι-κονομικών αναφέρει πως τον Ιού-νιο καταβλήθηκαν στο γερμανικό κράτος κατά 19 λιγότεροι φόροι απrsquo ότι τον Μάιο laquoΟι οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης του κορωνο-ϊούraquo αναφέρει η έκθεση laquoόπως και τα μέτρα που υλοποιήθηκαν λόγω αυ-τής εξακολουθούν να επιβαρύνουν τα συνολικά έσοδα από φόρους σε σημαντικό βαθμόraquo

Μέτρα στήριξης Eξαιτίας των άμεσων οικονομι-

κών συνεπειών της πανδημίας μι-κρές και μεσαίες επιχειρήσεις έπρε-πε να στηριχθούν Στα μέτρα αυτά συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων η μειωμένη προκαταβολή φόρου η μη εφαρμογή εκτελεστικών μέτρων ενάντια σε υπόχρεους η αναβολή

της πληρωμής φόρου Στην έκθεση δεν συμπεριλαμβάνονται τα καθαρά έσοδα δήμων και κοινοτήτων

Εξετάζοντας την πορεία των κρα-τικών εσόδων από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο η ανάλυση του υπουρ-γείου Οικονομικών διαπιστώνει μια μείωση των εισπράξεων κατά 91 σε σχέση με το ανάλογο εξάμηνο πέρυσι Σε ότι αφορά τα έσοδα του πρώτου εξαμήνου του κεντρικού κράτους δηλαδή χωρίς τα κρατίδια και τους δήμους οι εισπράξεις μει-ώθηκαν σε σχέση με πέρυσι κατά 125 δισ ευρώ στα 1493 δισ ευρώ Παράλληλα αυξήθηκαν τα κρατικά έξοδα κατά 16 στα 2001 δισ ευρώ Οι πρόσθετες δαπάνες αφορούσαν στην πλειονότητά τους άμεσες επι-χορηγήσεις σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες πλήττονται

από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού Οπως πάντως ανα-φέρει άλλο ρεπορτάζ της Deutsche Welle η γερμανική οικονομία έχει έως τώρα βγει σε μεγάλο βαθμό αλώ-βητη από την πανδημία χάρη στο άνευ προηγουμένου πακέτο των 750 δισ ευρώ που διέθεσε η κυβέρνηση για να αποτρέψει τις πτωχεύσεις τις μαζικές απολύσεις και να προστατεύ-σει τα γερμανικά νοικοκυριά από τη φτώχεια Παράλληλα τα φθηνά δά-νεια σε επιχειρήσεις οι επιδοτήσεις μισθών και η κρατική ενίσχυση στη Lufthansa περιόρισαν τον αντίκτυ-πο της πανδημίας

Δεύτερο κύμαΤο πρόβλημα είναι όμως πως

ίσως να μην επιδείξει την ίδια αντοχή αν πληγεί από δεύτερο κύμα Οπως τονίζουν οικονομικοί αναλυτές το δεύτερο κύμα θα καταφθάσει το φθι-νόπωρο ή τον χειμώνα όταν αρχί-ζουν να αποδυναμώνονται παράγο-ντες που ενισχύουν την οικονομία Παράλληλα ενδέχεται να συμπέσει με έναν νέο γύρο μέτρων προστα-τευτισμού της Ουάσιγκτον κατά της

Ευρώπης αναλόγως με το αποτέλε-σμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ αλλά και με την έξοδο της Βρε-τανίας από τη μεταβατική περίοδο χωρίς να έχει προηγηθεί εμπορική συμφωνία με την ΕΕ Οπως τόνισε στην Deutsche Welle ο επικεφαλής του Γερμανικού Οικονομικού Ινστι-τούτου της Κολωνίας Ουμπέρτους Μπαρντ laquo Γερμανία είναι μια ανοι-κτή οικονομία που εξαρτάται από τις εισαγωγές και τις εξαγωγές και ένα άτακτο Brexit όπως και μια νέα σειρά εμπορικών περιορισμών από τις ΗΠΑ θα απειλήσει την ευημερία τηςraquo Ολα αυτά σημαίνουν άλλωστε ότι δεν είναι ανάγκη να πληγεί από ένα ισχυρό δεύτερο κύμα με πολλά κρούσματα για να οξυνθούν προβλή-ματα στην οικονομία

Αρκεί να αντιμετωπίσουν ένα ισχυρό δεύτερο κύμα άλλες χώρες που θα μειώσουν τις εισαγωγές τους από την ισχυρότερη βιομηχανική δύναμη της Ευρώπης Σημειωτέον ότι τον Απρίλιο οι γερμανικές εξα-γωγές παρουσίασαν πτώση σχεδόν 25 ενώ είχε προηγηθεί υποχώρησή τους κατά 12 τον Μάρτιο

Η Ελβετία ενδέχεται να βρεθεί στη δυ-σάρεστη θέση να κατηγορείται από την Ουάσιγκτον για χειραγώγηση του νομίσματός της Στην περίπτω-ση αυτή θα γίνει πολύ πιο δύσκολο το έργο της κεντρικής τράπεζας της χώρας Στην εκτίμηση αυτή προέβη ο ελβετικός τραπεζικός όμιλος UBS

Οπως επισημαίνει ο Αλεσάντρο Μπι οικονομολόγος του εν λόγω τραπεζικού ομίλου η Ελβετία πα-ρεμβαίνει επί χρόνια στις αγορές συναλλάγματος για να αποτρέψει την ανεξέλεγκτη εκτίναξη του ελβε-τικού φράγκου Πληροί έτσι όλα τα κριτήρια που έχουν θέσει οι αμερι-κανικές αρχές για να καταχωρισθεί

μεταξύ των χωρών που χειραγωγούν το νόμισμά τους καθώς ήδη εμφανί-ζει υψηλό εμπορικό πλεόνασμα και πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών Από την πλευρά της η Τράπεζα της Ελβετίας υποστηρίζει πως τα αρνη-τικά επιτόκια και οι παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος είναι απολύτως αναγκαία για να αποτρέ-

ψει μια κρίση αποπληθωρισμού και μια ύφεση

Οι ιθύνοντες που χαράσσουν πο-λιτική στην κεντρική τράπεζα της χώρας υπογραμμίζουν πως δεν προ-σπαθούν να κρατήσουν τεχνητά το νόμισμα σε χαμηλά επίπεδα αλλά μόνον να αποτρέψουν μια υπερβο-λική ανατίμησή του

Ενδεικτικό επεισόδιο που απα-σχολεί τις ελβετικές αρχές γύρω από τις κινήσεις του ελβετικού φράγκου παραδοσιακού ασφαλούς καταφυγί-ου σε εποχές αβεβαιότητας ήταν η ιλιγγιώδης εκτίναξή του στις αρχές του 2015 όταν η Τράπεζα της Ελβε-τίας ανακάλεσε σύνδεσή του με το

ευρώ Σύμφωνα με τον Αλεσάντρο Μπι laquoπολλά θα εξαρτηθούν από τη διπλωματία των ελβετικών αρχών και την καλή θέληση των ΗΠΑraquo Οπως υπογραμμίζει ο ίδιος η υπερ-δύναμη δεν αποκλείεται να αποφύ-γει τέτοιες επιθετικές κινήσεις ∆εν κρύβει πάντως την ανησυχία του για το τι μπορεί να συμβεί στο μέλ-λον σε ότι αφορά την ισοτιμία του ελβετικού φράγκου

Οπως τονίζει laquoακόμη κι αν απο-φευχθεί μια σύγκρουση με τις ΗΠΑ και μόνον το γεγονός ότι η Ελβετία πληροί και τις τρεις προϋποθέσεις για να κατηγορηθεί για χειραγώγηση του νομίσματος αποτελεί κίνδυνο

ενδέχεται να καλλιεργήσει ανασφά-λεια για το μέλλον της νομισματικής πολιτικής που τηρεί η Τράπεζα της Ελβετίας ενώ μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες διακυμάνσεις στην ισοτιμία του ελβετικού νομίσματος

Η χώρα των Αλπεων βρίσκεται άλλωστε προ πολλού στον κατάλογο των χωρών των οποίων οι κινήσεις καταγράφονται για να διαπιστωθεί κατά πόσον χειραγωγούν το νόμι-σμά τους

Και είναι ανοικτό το ενδεχόμενο να κατηγορηθεί τον επόμενο μήνα όταν οι αμερικανικές αρχές θα δώ-σουν στη δημοσιότητα σχετική έκ-θεσή τους

Συρρικνώθηκαν κατά 19 τα φορολογικά έσοδα τον Ιούνιο στη Γερμανία

Υπόνοιες για χειραγώγηση του φράγκου από την Ελβετία

Σε επίπεδο εξαμήνου οι κρατικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά 125 δισ ευρώ

Οι ΗΠΑ καταρτίζουν έκθεση για τις κινήσεις της ελβετικής κεντρικής τράπεζας

Τα μέτρα που έλαβε το Βερολίνο όπως φθηνά δάνεια σε επιχειρήσεις και επιδοτήσεις μισθών αλλά και η κρατική ενίσχυση στην αεροπορική εταιρεία Lufthansa περιόρισαν τον αντίκτυπο της πανδημίας

Σύμφωνα με την UBS η Ελβετία παρεμβαίνει επί χρόνια στις αγορές συναλλάγματος για να αποτρέψει την ανεξέλεγκτη εκτίναξη του φρά-γκου

Real EstateReal EstateΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

Α Ρ Θ Ρ Ο Του ΑΝΔΡΕΑ Α ΑΝΔΡΕΟΥ

Ποια ακίνητα βρίσκονται σε πρώτη ζήτησηΟι οικονομικές εξελίξεις και οι προ-σωπικές περιστάσεις του κόσμουέχουν τα τελευταία χρόνια καθορίσειποιες κατηγορίες ακινήτων βρί-σκονται σε πρώτη ζήτηση

Όπως έχει άλλωστε διαφανεί ημεγαλύτερη υποκατηγορία οικιστι-κών προτάσεων είναι αυτή των δια-μερισμάτων η οποία δεν ξεπερνάσε αρχικό ύψος επένδυσης τιςeuro250000 Είναι κατανοητό πως σταψηλά δώματα αυτής της κλίμακαςπαίζει η Λευκωσία και η Λεμεσόςενώ οι υπόλοιπες επαρχίες βρίσκον-ται περίπου στο 50 με 60 αυτώντων αριθμών σε σχέση με τις δύοακριβές επαρχίες για παρόμοιου τύ-που διαμερίσματα

Είναι γιrsquo αυτό το λόγο που γιαπαράδειγμα η Λάρνακα έχει μπειστο ραντάρ αρκετών ανθρώπωνπροερχόμενων τόσο από Λευκωσίαόσο και από Λεμεσό οι οποίοι συγ-κρίνοντας τιμές αγοράς αλλά καιενοικίασης διαμερισμάτων την βρί-σκουν αρκετά πιο συμφέρουσα ακό-μη συνυπολογίζοντας και το κόστοςκαθημερινού ταξιδιού από και προςτον χώρο εργασίας τους

Η επόμενη κατηγορία αυξημένουενδιαφέροντος είναι αυτή της ημια-νεξάρτητης κατοικίας Αυτή παίζειμεταξύ των euro230000 και των

euro470000 σε ότι αφορά στο αρχικόκόστος επένδυσης Και πάλι τόσοη Λευκωσία όσο και η Λεμεσός βρί-σκονται στα ψηλά σκαλοπάτια τηςκλίμακας ακολουθούμενες από τηΛάρνακα και τις άλλες επαρχίεςΕδώ η ψαλίδα διαφοροποίησης φαι-νομενικά είναι πιο μικρή αλλά κάτιτέτοιο δεν ισχύει σε πραγματικούςόρους και η κύρια αιτία εξηγείταιπιο κάτω

Στις πιο laquoφθηνέςraquo οικιστικές λύ-σεις οι κατηγορίες επένδυσης είναιπιο διακριτές μεταξύ τους Δηλαδήπιο εύκολα μπορούμε να διακρί-νουμε σε ποιους απευθύνεται τοπροϊόν Όσο το κόστος επένδυσηςαυξάνεται τόσο πιο γκρίζο γίνεται

το τοπίο Για παράδειγμα ένα δια-μέρισμα το οποίο πωλείται προςeuro350000 στη Λεμεσό ή μια κατοικίαη οποία πωλείται προς euro550000στη Λευκωσία απευθύνεται τόσοσε ξένους όσο και σε ντόπιους Κατάαναλογία μια κατοικία η οποία πω-λείται προς euro350000 στη Λάρνακααπευθύνεται κατά κύριο λόγο σεξένους και δευτερευόντως σε ντό-πιους Αν όμως ο Λευκωσιάτης επι-λέξει να ζήσει Λάρνακα τότε τοlaquoάπιαστοraquo του όνειρο στη Λευκωσία

μπορεί να πραγματοποιηθεί ξεπερ-νώντας κάθε του προσδοκία

Μια σοβαρή μετάλλαξη των δύοπιο πάνω κατηγοριών η οποία απλάενισχύει περισσότερο το εύρος τηςζήτησης γιrsquo αυτές τις κατηγορίεςείναι η ζήτηση μεταχειρισμένων οι-κιστικών προτάσεων και η ανακαί-νιση μετατροπή τους έτσι ώστε ναέρθουν στην πλήρωση των σύγχρο-νων αναγκών των νέων τους ενοί-κων Αυτό είναι κάτι που πιστεύωθα αυξηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό

για πολλούς και διάφορους λόγουςΈνας τέτοιος λόγος είναι η χαμηλήαρχική τιμή αγοράς δεύτερος είναιτο γενικά μεγαλύτερο εμβαδόν τέ-τοιων μονάδων τρίτος είναι η μη-δενική χρέωση ΦΠΑ και τέταρτοςείναι η ευχέρεια ανακαίνισης σταπροσωπικά γούστα του κάθε ιδιο-κτήτη Φυσικά για κάθε θετικό λόγομπορώ να αναφέρω τουλάχιστονάλλο ένα αρνητικό γιατί κάτι τέτοιοελλοχεύει σοβαρούς κινδύνους καιαπαιτείται μεγάλη προσοχή Οι πάλαιποτέ laquohotraquo κατηγορίες αγοράς κτη-μάτων δηλαδή οικοπέδων και χω-ραφιών έχουν πέσει χαμηλά στηλίστα ενδιαφέροντος των ιδιωτώναγοραστών επειδή οι νέες γενιέςτων 30s+ δύσκολα παίρνουν τηναπόφαση να κτίσουν οι ίδιοι το σπίτιτους τόσο λόγω μεγάλου απαιτού-μενου προϋπολογισμού όσο και φα-σαρίας και τρεξίματος οπότε το ου-σιαστικό ενδιαφέρον για αγορά γηςπροέρχεται από επιχειρηματίες ανά-πτυξης που δεν έχουν το σωστόστοκ και επιζητούν να το αποκτή-σουν ή που απλά θέλουν να μπουνσε μια περιοχή επειδή αυτή η πε-ριοχή είναι ελκυστική για το προϊόνπου προσφέρουν Η ερχόμενη χρο-νική περίοδος θα είναι ενδιαφέρουσααπό πολλές απόψεις Το κρατικό

πρόγραμμα επιδότησης του επιτο-κίου για νεαρά ζευγάρια που θέλουννα αποκτήσουν τη στέγη τους ανα-μένω να δουλέψει θετικά αλλά ακό-μη πιο θετικά έως καταλυτικά ανα-μένω να λειτουργήσει η ολιγοήμερηαδειοδότηση οικιστικών αναπτύξεωνπου μπήκε μόλις πρόσφατα σε εφαρ-μογή

Παρόλο που δεν είναι laquomy cupof tearaquo να κτίζω πάνω στα ερείπιατων άλλων οι πρόσφατες τραγικέςεξελίξεις στη γειτονική Βηρυτόαναμένω ότι θα φέρουν ένα μεγάλοκύμα ενδιαφέροντος για αγορά καιενοικίαση οικιστικών μονάδων απόΛιβανέζους καθώς και εμπορικώνβιομηχανικών μονάδων σε μικρό-τερο βαθμό Φυσικά δεν θα μπορείνα εξυπηρετηθεί όλο το ενδιαφέρονεπειδή δεν είναι όλοι που έχουν τηνευχέρεια διακίνησης κεφαλαίωναπό χώρες του εξωτερικού και ναπληρούν συνάμα τα κριτήρια εισα-γωγής συναλλάγματος και ανοίγ-ματος λογαριασμών Χρειάζεταιπροσοχή αλλά σίγουρα συναλλαγέςθα γίνονται για αρκετό χρονικό διά-στημα από τώρα

Ο κ Ανδρέας Α Ανδρέου MRICS είναιCEO της APS Andreou PropertyStrategy - Chartered Surveyors

H Λάρνακα έχει μπει στο ραντάρ αρκετών ανθρώπων προερχόμενων τόσοαπό Λευκωσία όσο και από Λεμεσό οι οποίοι συγκρίνοντας τιμές αγοράς αλ-λά και ενοικίασης διαμερισμάτων την βρίσκουν αρκετά πιο συμφέρουσα

ltltltltltlt

Οι πάλαι ποτέ laquohotraquo κατηγορίες αγοράςκτημάτων δηλαδή οικοπέδων και χωρα-φιών έχουν πέσει χα-μηλά στη λίστα ενδια-φέροντος των ιδιωτώναγοραστών

Σε funds ακίνητα οφειλετώνπου κηρύσσουν πτώχευση Από ιδιωτικό και όχι δημόσιο φορέα η επαναμίσθωσή τους στον δανειολήπτη

ΤηςΕΥΓΕΝΙΑΣ ΤΖΩΡΤΖΗ

Ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια δηλαδήfunds θα κληθούν να αναλάβουν τονφορέα απόκτησης και επαναμίσθωσηςακινήτων ο οποίος θα παρεμβαίνει αγο-ράζοντας τα σπίτια όσων οφειλετώνέχουν στεγαστικό δάνειο με υποθήκητην πρώτη τους κατοικία και δεν εξυ-πηρετούν το δάνειό τους

Η πρόβλεψη για τη δημιουργία ενόςφορέα που θα αγοράζει τα ακίνητα πουβγαίνουν στον πλειστηριασμό από τιςτράπεζες και τα funds που έχουν αγο-ράσει δάνεια που δεν εξυπηρετούνταιδίνοντας τη δυνατότητα σε ευάλωτα

νοικοκυριά να συνεχίσουν να μένουνσε αυτό καταβάλλοντας ενοίκιο υπάρχειστο προσχέδιο του νέου πτωχευτικούνόμου Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδια-σμό ο φορέας αυτός θα ήταν δημόσιοςκαι θα ασκούσε ένα είδος κοινωνικήςπολιτικής επιτρέποντας στους οφειλέτεςαυτούς να συνεχίσουν να διαμένουνστο ακίνητό τους καταβάλλοντας ενοίκιοακόμη και μετά την απώλεια της κυ-ριότητας του ακινήτου τους

Η προοπτική τον ρόλο αυτό να ανα-λάβει ένας δημόσιος φορέας ανατρέ-πεται μετά τις αντιδράσεις των θεσμών

και ειδικά της Ευρωπαϊκής ΚεντρικήςΤράπεζας που αντέτειναν ότι με τοντρόπο αυτό ο φορέας θα αποτελέσεικαταφύγιο όσων δεν πληρώνουν τοστεγαστικό τους δάνειο laquoπαρκάρονταςraquoτην πρώτη τους κατοικία στο Δημόσιοκαι συνεχίζοντας να μένουν σε αυτήχωρίς επιπτώσεις Οι θεσμοί θεωρούνότι ακόμη και αν ένας δανειολήπτηςδεν πληρώνει στον δημόσιο φορέα τοενοίκιο που οφείλει προκειμένου ναμπορεί να διαμένει στο ακίνητο το κρά-τος δεν πρόκειται για λόγους πολιτικήςνα του κάνει έξωση Ετσι μετά τις σχε-

τικές διαβουλεύσεις η κυβέρνηση προ-σανατολίζεται στην ανάθεση της δρα-στηριότητας σε ιδιώτη που σύμφωναμε πληροφορίες της laquoΚraquo θα αναδειχθείύστερα από διεθνή διαγωνισμό

Η ανάθεση σε ιδιωτικά κεφάλαιααπεμπλέκει το Δημόσιο από την αγοράαλλά και τη διαχείριση των ακινήτωνπου θα μεταβιβαστούν στο πλαίσιο τουπλειστηριασμού ή της πτώχευσης ενόςοφειλέτη και εξασφαλίζει ότι αυτός θατηρεί την υποχρέωση καταβολής ενοι-κίου Στην περίπτωση που δεν την τηρείθα χάνει τη δυνατότητα να διαμένει

στο ακίνητο Σύμφωνα με τις ίδιες πλη-ροφορίες ο φορέας που θα δημιουργηθείμε ιδιωτικά κεφάλαια θα παρεμβαίνειδηλαδή θα αγοράζει το ακίνητο κατάτο στάδιο του πλειστηριασμού του είτεαπό την τράπεζα είτε το fund που έχειαγοράσει το δάνειο Να σημειωθεί ότιέως πρόσφατα οι τράπεζες αγόραζαντο 85 - 90 των ακινήτων που έβγαζανσε πλειστηριασμό Σύμφωνα μάλισταμε εκτιμήσεις της αγοράς η παρέμβασητου ιδιωτικού φορέα θα γίνεται στο στά-διο του τρίτου πλειστηριασμού πουκατά τεκμήριο γίνεται σε χαμηλότερηαξία από την αρχική τιμή βάσει τηςοποίας το ακίνητο βγαίνει σε πλειστη-ριασμό Με τον τρόπο αυτό θα μπορείνα αποκτά σε χαμηλή τιμή το ακίνητοπου πλειστηριάζεται έτσι ώστε να μπορείστη συνέχεια να το μισθώνει στον δα-νειολήπτη που έχει χάσει την κυριότητάτου με χαμηλό ενοίκιο Σύμφωνα μεεκτιμήσεις το σχέδιο αυτό θα κινητο-ποιήσει την αγορά του real estate αφούθα δημιουργήσει ζήτηση ακόμη και γιατα ακίνητα που δεν είναι μεγάλης αξίαςκαι τα οποία δεν αποτελούν σήμερα εμ-πορεύσιμη ύλη για τις τράπεζες Πρό-κειται κυρίως για τα ακίνητα που δενείναι εμπορικά ελκυστικά και τα οποίαοι τράπεζες ή τα funds δεν επιλέγουννα laquoδιεκδικήσουνraquo μέσω των πλειστη-ριασμών

Αντιθέτως τα ακίνητα αυτά μπορείνα προσελκύσουν το ενδιαφέρον τωνδανειοληπτών που είχαν την κυριότητάτους εφόσον πλέον μπορούν να διαμέ-νουν σε αυτά έναντι χαμηλού ενοικίουσε σχέση με τη δόση για την εξόφλησητου δανείου που έπρεπε να πληρώνουνστην τράπεζα

ltltltltltlt

Ακόμη και μετά την απώλεια της κυριότηταςοι οφειλέτες θα συνεχί-σουν να μένουν στην κατοικία τους

Στεγαστικό επίδομα για καταβολή ενοικίουΟπως θα προβλέπει το σχέδιο του νέουπτωχευτικού νόμου ο οφειλέτης θαέχει το δικαίωμα να διαμένει στο ακίνητοέχοντας μισθώσει το ακίνητό του απότον φορέα Η διάρκεια της μίσθωσηςορίζεται σε 12 έτη ενώ το μίσθωμα πουθα καταβάλλει θα ορίζεται με βάση από-δοση που αντιστοιχεί προς το μέσο επι-τόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαι-νόμενο επιτόκιο που ίσχυε σύμφωναμε το στατιστικό δελτίο της ΤτΕ ανα-προσαρμοζόμενο με το επιτόκιο ανα-φοράς της ΕΚΤ Εντός συγκεκριμένου

χρονικού διαστήματος από την έναρξητης μίσθωσης ο μισθωτής θα μπορείνα αιτηθεί τη μετατροπή της σε μίσθωσημε δικαίωμα επαναγοράς και εικοσαετήδιάρκεια Εφόσον ο οφειλέτης καταβάλειτο σύνολο των μισθωμάτων για όλη τηδιάρκεια της μίσθωσης τότε θα δι-καιούται τη μεταβίβαση της κυριότηταςτης πρώτης κατοικίας στον ίδιο ή στουςνόμιμους διαδόχους του Η μίσθωσηθα καταγγέλλεται εφόσον ο μισθωτήςείναι υπερήμερος ως προς την καταβολήτριών μισθωμάτων και η υπερημερία

δεν θεραπευθεί ως προς το σύνολό τηςεντός μηνός από τη σχετική όχλησητου μισθωτή Εάν πρόκειται για ευάλωτονοικοκυριό ο νέος πτωχευτικός νόμοςπροβλέπει το δικαίωμα ο οφειλέτης ναλάβει και στεγαστικό επίδομα από τοκράτος Το επίδομα στέγασης θα κα-ταβάλλεται με βάση τα κριτήρια πουέχει ορίσει το υπουργείο Εργασίας γιατα ευάλωτα νοικοκυριά δηλαδή μεβάση τα εισοδηματικά και τα περιου-σιακά στοιχεία που διαθέτει Στην πε-ρίπτωση που ο ευάλωτος οφειλέτης κα-

ταρτίσει μίσθωση για την πρώτη τουκατοικία το επίδομα θα καταβάλλεταιστον φορέα απόκτησης και επαναμί-σθωσης για τη μερική εξόφληση τουμισθώματος Ετσι ο φορέας θα εξασφα-λίζει σταθερά έσοδα από την εκμίσθωσητων ακινήτων καθιστώντας την εμ-πλοκή του στην όλη διαδικασία ως δρα-στηριότητα χαμηλού ρίσκου Με τοντρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα κινητο-ποιηθεί το ενδιαφέρον μεγάλων επεν-δυτικών κεφαλαίων που δραστηριο-ποιούνται ήδη στη χώρα μας

Η ανάθεση σε ιδιωτικά κεφάλαια απεμπλέκει το Δημόσιο από την αγορά αλλά καιτη διαχείριση των ακινήτων που θα μεταβιβαστούν στο πλαίσιο του πλειστηρια-σμού ή της πτώχευσης

Ξεκινάει η ενεργειακήαναβάθμισηδημοσίων κτιρίων

Με συνολικό προϋπολογισμό 500 εκατ ευρώ ξεκινάειτο πρόγραμμα laquoΗλέκτραraquo για την ενεργειακή ανα-βάθμιση δημοσίων κτιρίων Το πρόγραμμα θα laquoτρέξειraquoκατά την περίοδο 2020-2026 με φορέα διαχείρισηςτο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και χθεςδημοσιεύθηκε η σχετική κοινή υπουργική απόφασητων συναρμόδιων υπουργών

Σκοπός του προγράμματος είναι η βελτίωση τηςενεργειακής απόδοσης των κτιρίων φορέων τηςγενικής κυβέρνησης με παρεμβάσεις που συνδέονταιμε την τυπική χρήση του εκάστοτε κτιρίου και αφορούντην ενέργεια που χρησιμο-ποιείται για θέρμανση ψύξηαερισμό φωτισμό κλπ

Τα κτίρια που εντάσσον-ται στο laquoΗλέκτραraquo θα πρέπειμετά τις παρεμβάσεις να κα-τατάσσονται τουλάχιστονστην κατηγορία ενεργειακήςαπόδοσης Β σύμφωνα μετον εκάστοτε ισχύοντα κα-νονισμό ενεργειακής από-δοσης κτιρίων

Οι πόροι προέρχονται απόδανεισμό από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων(ΤΠΔ) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ)Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος καιΕνέργειας διερευνά τη δυνατότητα χρηματοδότησηςτου εν λόγω προγράμματος και μέσα από το ΤαμείοΑνάκαμψης

Η χρηματοδότηση των έργων που θα ενταχθούνστο laquoΗλέκτραraquo πραγματοποιείται εν μέρει μέσω επεν-δυτικών δανείων που χορηγούνται από το ΤΠΔ καισυνομολογούνται μέσω δανειακών συμβάσεων μεταξύτων δικαιούχων φορέων και του Ταμείου

Η εξυπηρέτηση των εν λόγω δανείων γίνεται απόλογαριασμό που συστήνεται στο ΤΠΔ για τις ανάγκεςτου προγράμματος και χρηματοδοτείται από το πρό-γραμμα δημοσίων επενδύσεων του ΥΠΕΝ

Η υπόλοιπη χρηματοδότηση μπορεί να προέρχεταιαπό ίδιους πόρους των φορέων της γενικής κυβέρ-νησης

Κριτήρια για την επιλογή και ένταξη των έργωνστο πρόγραμμα laquoΗλέκτραraquo αποτελούν

α) Η επαρκής τεκμηρίωση της βελτίωσης της ενερ-γειακής απόδοσης

β) Ο ολοκληρωμένος και λειτουργικός χαρακτήραςτων προτεινόμενων έργων που πρέπει να συμμορ-φώνονται με τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ

γ) Η επαρκής τεχνική τεκμηρίωση των σχεδιαζό-μενων παρεμβάσεων στο κέλυφος και τα τεχνικά συ-στήματα του κτιρίου

δ) Η κατάθεση τεκμηριωμένου προϋπολογισμούκαι χρονοδιαγράμματος υλοποίησης

ε) Η οικονομική βιωσιμότηταστ) Η εκπόνηση σχεδίου ενεργειακής απόδοσης

όπου απαιτείται από τον νόμοΣτις προσκλήσεις για την υποβολή αιτήσεων

ένταξης στο πρόγραμμα ορίζονται και εξειδικεύονταιη διάρκεια και η διαδικασία της υποβολής τα έντυπακαι δικαιολογητικά που απαιτούνται η ανάλυση τωνκριτηρίων η προτεραιοποίηση των αναγκών η απαι-τούμενη ιδία συμμετοχή των δικαιούχων φορέων καιοι υποχρεώσεις τους

ltltltltltlt

Ο προϋπολογι-σμός του προ-γράμματοςlaquoΗλέκτραraquoανέρχεται σε500 εκατ ευρώ

ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

Συνέντευξη στον

ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Πέρασαν σαράντα έξι χρόνια από τον Αύγουστο του 1974 όταν η Αμμόχω-στος η πόλη του Ευαγόρα αφέθη-κε στη φθορά του χρόνου προδο-μένη και αυτή όπως και ολόκληρη η Κύπρος από τα συμφέροντα των ολίγων που όμως όρισαν το μέλλον χιλιάδων άλλων ∆ημοτική Βιβλιοθή-κη και Πινακοθήκη Αμμοχώστου Γυμνάσιο Αμμοχώστου Αρχαίο Θέ-ατρο Σαλαμίνας ΓΦ Πιερίδης Γ Πολ Γεωργίου Θεοδόσης Νικολά-ου Ζυμπουλάκης Περσεφόνη Πα-παδοπούλου με τις laquoΕστιάδεςraquo ∆ημ Ν Μαραγκός Ν Βραχίμης Κυριά-κος Χατζηιωάννου Μαρία Ιωάννου Κυριάκος Χαραλαμπίδης και τόσεςτόσοι άλλεςοι ζωγράφισαν διάβα-σαν άκουσαν την πόλη και αυτός ο απόηχος φτάνει στις μέρες μας τυ-λιγμένος με την αχλή του ένδοξου παρελθόντος και του άδηλου μέλλο-ντος της πόλης όμως δεν της πρέ-πει να μένει άπυστη και άιστη Για την Αμμόχωστο των Γραμμάτων και των Τεχνών μίλησα με τον συγγρα-φέα Νίκο Νικολάου-Χατζημιχαήλ ο οποίος αφότου τελείωσε το δημοτι-κό σχολείο στο Βασίλι της Καρπασί-ας μετέβη στην Αμμόχωστο ώστε να συνεχίσει τις εγκύκλιες σπουδές του Τελευταίο βιβλίο του η συλλο-γή διηγημάτων laquoΦυσορρόοςraquo από τις εκδόσεις Βακχικόν Αθήνα 2019ndashΚύριε Νικολάου τι είναι για εσάς

η Αμμόχωστος

ndashΗ Αμμόχωστος είναι ο τόπος όπου έμαθα γράμματα ερωτεύτηκα για πρώτη φορά και τελικά η ίδια η πόλη έγινε έρωτας που όσο περνούν τα χρόνια γίνεται και πιο σφοδρός αλλά δυστυχώς σε συνθήκες που μου δημιουργούν συναισθήματα οδύνης και πόνου αβάστακτουndashΜάθατε γράμματα μου λέτε ποιοι

σας τα έμαθαν

ndashΌταν τελείωσε ο απελευθερω-τικός αγώνας στη νεαρή Κυπριακή ∆ημοκρατία μας υπήρξε ενθουσια-σμός και μεγάλη δραστηριότητα Άρχισαν να εφαρμόζονται σχέδια ανάπτυξης σε όλους τους τομείς Τα σχολεία δημιουργούσαν επεκτάσεις με πολλές νέες αίθουσες ή χτίζονταν καινούργια για να δεχτούν χιλιάδες μαθητές που ήταν διψασμένοι για μόρφωση Το φημισμένο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου ήταν στις δόξες του κι εμείς τα δωδεκάχρο-να υπήρξαμε πολύ τυχεροί γιατί ένα εκλεκτό επιτελείο καθηγητών κάτω από το αυστηρό βλέμμα του δρος Κυριάκου Π Χατζηιωάννου ξεκίνησαν αμέσως δουλειά όχι μόνο για να μας μάθουν γράμματα αλλά κυρίως για να μας κάνουν ελεύθερα σκεπτόμενους ανθρώπους να γνω-ρίσουμε ποιοι είμαστε από πού κα-ταγόμαστε και πού πηγαίνουμε Και όπως λέει σε ένα ποίημά του ο ίδιος laquoείμαστε ευλογημένοι γιατί πήραμε από τη νήσο Σαλαμίνα τη θεϊκή κα-ταγωγή από τους Αθηναίους τη σο-φία απrsquo τους Αργείους τη βασιλική μεγαλοπρέπεια από τους Αρκάδες την τέχνη που τα όρη γίνονται πεδι-άδεςraquo Θυμάμαι ήταν πολύ μεγάλες οι ανάγκες σε διδακτικό προσωπικό και έτσι προσλαμβάνονταν ως καθη-γητές ακόμα και φοιτητές που δεν είχαν τελειώσει τις πτυχιακές τους εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο όπως ο Κυριάκος Πλησής ο πρώτος μας φιλόλογος Ονόματα όπως οι προα-ναφερθέντες και οι Θεοδόσης Νι-κολάου Παναγιώτης Σέργης Νίκος Χατζημιχαήλ Παναγιώτης Μιχαήλ και οι εξ Ελλάδος καθηγητές Γιάν-νης Αναγνωστόπουλος Χριστόφο-ρος Μηλιώνης Γιώργος Παπαδόπου-λος ο Γιώργος Μπισκίνης -γιος του ακαδημαϊκού ζωγράφου ∆ημήτρη Μπισκίνη- και τόσοι άλλοι λάμπρυ-ναν το σχολείο μας με τις γνώσεις

τον ενθουσιασμό και τη μεθοδικό-τητά τους ndashΠολιτιστικός φάρος το Γυμνά-

σιό σαςhellip

ndashΤο σχολείο μας αποτελούσε για την πόλη το σπουδαιότερο πνευμα-τικό κέντρο αλλά διακρινόταν και σε άλλους τομείς όπως στον αθλη-τισμό όπου ξεχώριζε σε πανελληνί-ους αγώνες στίβου Με πρωτοστάτη τον δρα Χατζηϊωάννου ιδρύθηκε ο Επιστημονικός Φιλολογικός Σύλλο-γος Αμμοχώστου -ο περίφημος ΕΦ-ΣΑ- που έδωσε στην πόλη πραγμα-τική πνευματική ζωή και κίνηση Παρακολουθούσαμε όχι μόνο τους καθηγητές μας αλλά και πολλούς διακεκριμένους ανθρώπους των γραμμάτων από τον ελλαδικό χώ-ρο να δίνουν ανοικτές για το κοινό διαλέξεις λογοτεχνικού και επιστη-μονικού ενδιαφέροντος ∆ίνονταν παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας είτε μπροστά από τα αρχαιοπρεπή προπύλαια του γυμνασίου μας είτε στο αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνας παραστάσεις που ξεπερνούσαν τα μαθητικά επίπεδα ndashΤο θέατρο της Σαλαμίνας πεδί-

ον δόξης λαμπρόνhellip μαγιά πολι-

τιστικήhellip

ndashΤο θέατρο κατακλυζόταν και από τους μαθητές και από τον κό-σμο Ο Παναγιώτης Σέργης ήταν ο εμπνευστής ο διδάξας η ψυχή αυτών των παραστάσεων Παρα-στάσεις αρχαίας τραγωδίας για το κοινό αλλά και για τους μαθητές έδωσαν και άλλα σχήματα όπως το Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας το Θέατρο Τέχνης και άλλοι Ήταν μια μαγική εποχή για την Αμμόχωστο συνέχεια μιας άλλης προηγούμενης εποχής εξ ίσου ενδιαφέρουσας και μέσα σε τούτο το δημιουργικό κλί-μα μπολιάστηκαν από τη μαγιά της πολλά παιδιά που αργότερα διακρί-θηκαν και πέραν της Κύπρου ως θε-ατράνθρωποι ηθοποιοί σκηνογρά-φοι κτλ Στην Αμμόχωστο υπήρχαν και άλλα σχήματα με σημαντική πο-λιτιστική δραστηριότητα όπως το Λύκειο Ελληνίδων Στην πόλη από το 1955 είχε ιδρυθεί η ∆ημοτική Βιβλιοθήκη με πλούσια δραστηρι-ότητα σε σχέση με το Γυμνάσιο και αργότερα το 1960 ιδρύθηκε η ∆ημοτική Πινακοθήκη με σημαντι-κή συλλογή έργων Τέχνης Κυπρίων

και Ελλαδιτών ζωγράφων Ένα μέ-ρος αυτής της συλλογής εκτίθεται αυτή την εποχή στη Λευκωσία με τίτλο laquoΞαναγέννησηraquo με έργα που επέστρεψε στους ιδιοκτήτες τους το κατοχικό καθεστώς μέσω ενός προγράμματος ανταλλαγής ndashΑκόμη ένας πολιτιστικός φάρος

η Βιβλιοθήκη

ndashΣτη βιβλιοθήκη πηγαίναμε για διάβασμα μόνοι μας αλλά και ομα-δικά κατά τάξεις Μια φορά πήγαμε για να παρακολουθήσουμε αν θυ-μάμαι καλά μια ταινία με θέμα laquoΟ άνθρωπος στο διάστημαraquo Γινόταν πολλή φασαρία και ο διευθυντής ο κ Γιώργος Πιερίδης ndashπου πάντα είχε πολύ αυστηρό ύφοςndash προσπαθούσε να επιβάλει την τάξη Μας έλεγε πως laquoεδώ είναι βιβλιοθήκη και ο πρώ-τος κανόνας της βιβλιοθήκης είναι η σιωπήraquo Κοντά και ο Στέφανος Ζυμπουλάκης -ένας χρόνος τώρα που μας έφυγε- τον βοηθούσε δια-κριτικά Κι εδώ επικρατούσε δημι-ουργική δραστηριότητα ∆ίνονταν διαλέξεις για το κοινό από σπουδαί-ους ανθρώπους του πνεύματος και τα κείμενά τους εκδίδονταν σε δελ-τίο ή σε αυτόνομες εκδόσεις όπως γινόταν και με τον ΕΦΣΑ Είχα την τύχη να συνεργαστώ με τον φίλο Ζυμπουλάκη μετά την εισβολή στην πνευματική ομάδα του σπουδαίου περιοδικού του Φοίβου Σταυρίδη laquoο Κύκλοςraquo μαζί μας ήταν και ο Θεοδό-σης Νικολάου Το ίδιο το Γυμνάσιό μας είχε τη δική του περίφημη βιβλι-οθήκη με χιλιάδες τόμους βιβλίων

δωρεά του ∆ημητρίου Μαραγκού Η βιβλιοθήκη μας laquoδεν ήταν μια νεκρή βιβλιοθήκη όπου κατέφευγαν οι μο-νήρειςraquo όπως είπε ο Χριστόφορος Μηλιώνης laquoαλλά ήταν λειτουργι-κή γιατί οι καθηγητές φρόντιζαν να κρατούν τους μαθητές σε επαφή με τη βιβλιοθήκηraquo ndashΤώρα τι σκέφτεστε για την Αμ-

μόχωστο

ndashΘλίβομαι γιατί βρίσκονται συ-μπατριώτες μας που πιστεύουν πως δεν αξίζει στους Αμμοχωστιανούς να τους επιτραπεί η επιστροφή στην πόλη τους και άλλοι πάλι εκτοξεύ-ουν ασταμάτητα κατηγορίες πως δεν έχουμε αίσθηση πατρίδας Θλίβο-μαι για την ανικανότητα των πολι-τικών κομμάτων θλίβομαι για την ακόρεστη δίψα του χρυσαφιού για τη διαφθορά και την ατιμωρησία στον τόπο γιατί όλα αυτά οδηγούν στην κούραση και την αδιαφορία Τι να πω θλίβομαι και διερωτώμαι κι εγώ όπως ο δρ Χατζηιωάννου ο γυμνασιάρχης μας που κάποτε ολοκλήρωσε μια διάλεξή του με τα λόγια αυτά laquoΤώρα βλέπουμε την πό-λη μας στα όνειρά μας και με πόνο αναρωτιόμαστε Ήταν άραγε ένα φωτεινό μετέωρο που έσβησε για πάντα από το ουράνιο στερέωμα της Κύπρου ή θα ξαναλάμψει και πάλι όπως πρινraquo Η πόλη ανέπνεε μέσα σε ένα μαγικό κλίμα θα μπο-ρούσαμε να μιλάμε για ώρες για την Αμμόχωστο Όσοι έζησαν στην Αμ-μόχωστο έχουν πιαστεί για πάντα στα δίκτυα της

Η πόλη που ήξερε να κοιτάζει μπροστάΜερικές μόνο πινελιές από την πνευματική Αμμόχωστο από τον συγγραφέα Νίκο Νικολάου Χατζημιχαήλ

laquohellipΠού να πάει Ακόμα έβρισκε σπόρους και βλαστούς κι επι-βίωνε Πετούσε πάνω από την πόλη του που άλλαζε γρήγορα όψη Στους δρόμους είχαν φυ-τρώσει θάμνοι διατρυπώ ντας ακόμα και την άσφαλτο και κά-θε μέρα γίνονταν όλο και πιο ψηλοί Παντού υπήρχαν τζάμια σπασμένα σάπια ξύλα πεσμέ-νοι σοβάδες και ανάμεσα στους σκουριασμένους σωλήνες και τους πεταμένους τσίγκους κυ-κλοφορούσαν αρουραίοι και φί-δια Κάθε μέρα που ξημέρωνε έκανε την πόλη του πιο γκρίζα μουντή και καταθλι πτική Ήταν όμως η πόλη του Κι η από φαση που είχε πάρει ήταν οριστική και αμε τάκλητη εδώ θα ζούσε για πάντα

hellipΌσοι επισκέπτονται τώρα

την πόλη πηγαί νουν μέχρι το συρματόπλεγμα και καρφώνο-νται εκεί για πολλή ώρα σιω-πηλοί με τα μάτια δα κρυσμένα ακούνε το κύμα που δεν ησυ-χάζει ποτέ σκάει στην αμμου-διά ασταμάτητα και είναι το μό-νο πράγμα που δεν έχει αλλάξει από τότε σε τίποτε αναπολούν τις ευτυχισμέ νες στιγμές που έζησαν σrsquo αυτή την υπέροχη

πόλη βάζουν το χέρι στο μέ-τωπο αντήλιο ή παίρ νουν τα κιάλια και προσηλώνονται σε κά ποιο σημείο τεντώνουν το χέρι δείχνουν κάτι στο διπλανό τους γιατί όπου και να κοιτά-ξουν όλο και κάτι θα δουν που να συνδέεται με τη ζωή που έζη-σαν εδώ και επαναλαμβάνουν ψιθυριστά την ίδια δισύλλαβη λέξη laquoγιατίraquo

Πολλοί μαρτυρούν με έκπλη-ξη ότι κάθε φορά που πηγαί-νουν βλέπουν ένα παράξενο πουλί να τρι γυρνά εκεί κοντά- είναι το πουλί που laquoδεν πε θαίνει ποτέraquo το βλέπουν να κάθεται επάνω στα θλιβερά και ανατρι-χιαστικά συρματοπλέγ ματα και να επαναλαμβάνει δυ νατά μια και μοναδική φράση laquoτην πόλη έκτισε ο Τεύκρος ο γιος του Τε-λαμώνα ο Τεύκροοοοοοος hellipraquo

Ύστερα χάνεται μέσα στην γκρίζα θολούρα της βουβής πό-λης κι ακούγεται μόνο το γοε-ρό κι ασταμάτητο βογγητό τής θάλασσαςraquo

Σημ Ο παπαγάλος υπήρξε στην πραγματικότητα και ζούσε ευτυχι-σμένος στον μικρό κήπο της πόλης μπροστά από το Γυμνάσιό μας Κά-ποια μέρα όμως έγινε το κακό

Αποσπάσματα από το διήγημα laquoΗ πόλη όληraquo

Η πόλη ανέπνεε μέσα σε ένα μαγικό κλίμα θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες για την Αμμόχωστο Όσοι έζησαν στην Αμμόχωστο έχουν πιαστεί για πάντα στα δίκτυα της

laquoΘλίβομαι γιατί βρίσκονται συμπατριώτες μας που πιστεύουν πως δεν αξίζει στους Αμμοχωστιανούς να τους επιτραπεί η επιστροφή στην πόλη τους και άλ-λοι πάλι εκτοξεύουν ασταμάτητα κατηγορίες πως δεν έχουμε αίσθηση πατρίδαςraquo λέει ο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ

Το Γυμνάσιο Αμμοχώστου συνήθιζε να δίνει παραστάσεις αρχαίας τραγωδί-ας είτε μπροστά από τα αρχαιοπρεπή προπύλαιά του γυμνασίου είτε στο αρ-χαίο θέατρο της Σαλαμίνας παραστάσεις που πολλές φορές ξεπερνούσαν τα μαθητικά επίπεδα

Στη Δημοτική Βιβλιοθήκη οι μαθητές αλλά και πολλοί Αμμοχωστιανοί πα-ρακολουθούσαν καθηγητές από το Γυμνάσιο αλλά και πολλούς διακεκριμέ-νους ανθρώπους των γραμμάτων από τον ελλαδικό χώρο να δίνουν ανοικτές για το κοινό διαλέξεις λογοτεχνικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος

Α Τ Ζ Ε Ν ΤΑ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20202 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

ΥΠΟΒΟΛΕΙΟΤου ΒΑΣΙΛΗ ΑΓΓΕΛΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

∆εν αναγνωρίζει ο Τούρκος υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ στα νησιά λέει αλλά σκίζεται κατrsquo αυτάς να πείσει τη Λιβύη του Σαράζ να υπο-γράψει συμφωνία ΑΟΖ με τη Μάλτα Κατά τη γνώμη του δηλαδή δικαιούται ΑΟΖ η Μάλτα που έχει έκταση 316 τετρ χλμ αλλά δεν δι-καιούται η Ρόδος των 1400 τετρ χλμ ούτε καν η Κρήτη των 8300 τετρ χλμ ndash που είναι δηλαδή 26 φορές μεγαλύτερη από τη Μάλτα Καλά βέβαια από τότε που η Τουρκία διαγνώ-στηκε πάσχουσα από δημιουργικό αλληθωρι-σμό γεγονός που της επέτρεψε να λοξέψει τό rsquoνα μάτι της δεξά rsquoσαπέρα και να δει τη Λι-βύη μπροστά της φάντη μπαστούνι ας μην περιμένουμε και χαρτογραφικές ακρίβειες από αυτήν Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν θα της βάλει κανείς τα γυαλιά (να ξαλληθωρίσει) ndash και ποιος θα rsquoνrsquo αυτός Αλλά θα τολμήσω να πω έχουμε κι εμείς ένα κάποιο πρόβλη-μα ∆εν γίνεται νομίζω να διακηρύσσουμε επισημότατα ότι για να αρχίσουμε διάλογο με την Τουρκία πρέπει α) να σταματήσει τις προ-κλήσεις και β) να αποδεχθεί εκ των προτέρων αυτό που ορίζει (ερήμην της καλώς ή κακώς) το διεθνές δίκαιο ότι δηλαδή και τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα Μα αν αποδεχτεί εκ των προτέρων και τον δεύτερο από τους δύο αυτούς όρους μας για ποιο λόγο να γίνουν δι-απραγματεύσεις Για να της παραχωρήσου-με κατιτίς ndash ότι έχουμε ευχαρίστηση Ξέρω rsquoγω δεν παριστάνω τον Αγγελο Συρίγο ή τον Κωνσταντίνο Φίλη αλλά μου φαίνεται πως σαν πολύ ψηλά έχουμε πάρει τον αμανέ ∆ιότι ο μαξιμαλισμός να μαντρώσεις πράγματι την Τουρκία στις ακτές της και αναφέρομαι στις νότιες μεσογειακές ούτε λογική επιδίωξη μου φαίνεται ndashάσε δε laquoρεαλιστική πολιτικήraquondash ούτε ομαλές γειτονικές σχέσεις θα μπορού-σε στον αιώνα τον άπαντα να θεμελιώσει ∆εν νομίζω ότι αυτή η κατά υπερφίαλων επιδι-ώξεων θέση συνιστά κανενός είδους απεμπό-ληση των εθνικών μας συμφερόντων Μηδέν άγαν προτείνει Μην απαντάμε στον αλληθω-ρισμό με υπερμετρωπία Το ψάρι ψήνεται κι απrsquo τις δυο μεριές ως γνωστόν ndash Τουρκία απrsquo τη μια κορωνοϊός απrsquo την άλλη Καλοκαιρι-νές εικόνες ειδυλλιακές Ψήνεται και ξερο-ψήνεται ήρθαν κι οι πλημμύρες παρέα με τις τόσες πυρκαγιές κάρβουνο το ψαροκέφαλο αλλά κι η ουρά Κινδυνεύουμε κι από πάνω να μας αρπάξουν το μισοκαμένο ψάρι οι γάτες των ελλειμμάτων και να βρεθούμε το κατα-χείμωνο ανέστιοι και πένητες Ευτυχώς που υπάρχουν τα αμύθητα πια laquoρεπορτάζraquo γραπτά και τηλεραδιακά για την πορεία της πανδη-μίας laquoΜειωμένα σε σχέση με τις προηγού-μενες ημέρες αλλά εξίσου πολλά είναι τα νέα κρούσματα του κορωνοϊούhellipraquo Νά rsquoναι καλά οι άνθρωποι ndash laquoμειωμέναraquo μεν αλ-λά laquoεξίσου πολλάraquo ∆ροσούλα μες στις ζέ-στες laquoΘα περιμέναμε τουλάχιστον να έχει το θάρρος να αναλάβει την ευθύνη και να πει μια συγγνώμη στους πληγέντες και στις οικογένειες των θυμάτωνhellipraquo Ο ΣΥΡΙΖΑ για τις πλημμύρες στην Εύβοια και την εκεί επί-σκεψη Μητσοτάκη Αυτοί δεν έμαθαν από όσα έκαναν όταν ήταν κυβέρνηση αλλrsquo από όσα δεν έκαναν Οχι μόνο διαθέτει Νεο-λαία ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά της οργανώνει και κά-μπινγκ κάθε καλοκαίρι Φέτος μάλιστα το κάμπινγκ των νέων συριζαίων πήγε ΓράμμοndashΒίτσι στα χνάρια των ενδόξων εποχών του ∆ημοκρατικού Στρατού και του Εμφυλίου Εγινε φυσικά όργιο σχολίων στο ∆ιαδίκτυο και στον Τύπο για τη δροσερή επαναστατικό-τητα του γεγονότος και για το όλον ζήτημα μίλησε στα laquoΝέαraquo ο επικεφαλής της Νεολαί-ας ndash αλλά αδυνατώ να σχολιάσω περαιτέ-ρω διότι στο τέλος θα έβαζα πια όσα θαυ-μαστικά συνηθίζει να σπέρνει στο τουίτερ ο Πολάκης Κι εγώ ξέρετεmiddot και το ένα σπα-νιότατα Αλλά το πορτρέτο του συριζαίου νεολαίου που συνοδεύει το κείμενο Μία φωτογραφία χίλιες λέξεις Εντελώς περιτ-τό το κείμενο

EΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ | Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Τα laquoΚύπριαraquo πάνε στα Σούσα

Tο πρόγραμμα για τα Κύπρια 2020 έγινε γνωστό λίγο πριν από την έναρξή του και ενόσω η ιστοσελίδα προβολής του

είναι υπό κατασκευήhellip και η σελίδα του φεστιβάλ στο facebook (έως την Πέμπτη 13 Αυγούστου 2020) ως πρόσφατα ποστ έχει ανακοίνωση του ΥΠΠΑΝ από τις 26 ∆εκεμβρίου 2019 και αμέσως προηγούμε-νη ανάρτηση εκδήλωση του Οκτωβρίου 2019 για αν μην πω για την ιστοσελίδα των Πολιτιστικών Υπηρεσιών εκεί έμει-ναν στο 2011 γιατί και το 2012 στο ακό-μα ανενεργό ιστότοπο παραπέμπει Μή-πως δεν είναι σίγουροι αν τελικά θα γίνει λόγω των εξελίξεων του κορωνοϊού Σου λέει μην το ανακοινώσουμε επίσημα και μετά δεν μπορούμε να φέρουμε τις ελλη-νικές παραγωγές γιατί από εκεί θα έρ-θουν οι περισσότερες Πάντως αν ισχύει το πρόγραμμα που κυκλοφόρησε μάλλον έχουμε θεματάκι

Φυσικά και κατανοώ ότι το πρόγραμμα

του διεθνούς φεστιβάλ laquoΚύπριαraquo το οποίο ανακοινώθηκε σχεδόν στα κρυφά καταρ-τίστηκε υπό αντίξοες συνθήκες εξαιτίας του COVID-19 και των επιπτώσεών του και μάλλον τροποποιήθηκε και δεν είναι αυτό της αρχικής ιδέας Ωστόσο οι παραγωγές οι οποίες τελικά εγκρίθηκαν κάθε άλλο παρά προάγουν τον διεθνή χαρακτήρα του φεστι-βάλ ενισχύουν την πολιτιστική εξωστρέ-φεια και εισάγουν νέες ιδέες στον πολιτι-στικό χάρτη του νησιού Απλώς θα δούμε κάποιες θεατρικές παραστάσεις επιπλέον από Ελλάδα οι οποίες μπορεί και να ερχό-ντουσαν σε συνεργασία με κάποιο δημοτικό θέατρο ή κάποια δημοτική πολιτιστική επι-χείρηση Για να μην παρεξηγηθώ δεν υπο-βιβάζω τις παραγωγές άλλωστε δεν τις έχω δει απλώς για διεθνές φεστιβάλ περιμένει κανείς κάτι περισσότερο ίσως κάτι εναλλα-κτικό Κάτι που δεν βλέπουμε συχνά Ναι ο Καστελλούτσι πέρυσι ήταν ενδιαφέρουσα πρόταση ασχέτως αν δεν είχε καλή τύχη

Τώρα θα μου πείτε ότι χρειάζονται χρήμα-τα και αυτά δεν υπάρχουν δεν μπορείς να κάνεις σοβαρό φεστιβάλ με προϋπολογισμό πάνω κάτω 500000 ευρώ

Πάντως από το πρόγραμμα που πα-ρουσιάστηκε δεν νομίζω ότι μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι επιτυγχάνονται οι στόχοι του Φεστιβάλ οι οποίοι είναι laquoΗ παρουσίαση παραγωγών παραστατικών τεχνών που να διασφαλίζουν ένα εξαιρε-τικά υψηλό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα η παρουσίαση παραγωγών που να προβάλ-λουν πανανθρώπινες αξίες και προβλη-ματισμό πάνω σε κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα της εποχής μας μέσα από μια διαχρονική προσέγγιση η παρουσίαση παραγωγών που να είναι πρωτότυπες και σύγχρονες στην σκέψη και σύλληψη η παρουσίαση παραγωγών πέραν της πεπα-τημένης που να λειτουργούν με ένα ανα-τρεπτικό και συνάμα δημιουργικό τρόπο και που να καλύπτουν όλο το φάσμα των

παραστατικών τεχνών ιδιαίτερη έμφαση στην καινοτόμα προσέγγιση υποβολή προτάσεων για συνεργασίες Κυπρίων και ξένων καλλιτεχνών με στόχο τον εμβολι-ασμό της κυπριακής δημιουργίας κτλraquo

∆υστυχώς δεν βλέπω πώς με τις 12 παραγωγές από Κύπρο Ελλάδα και Μάλ-τα που επελέγησαν επιτυγχάνεται έστω και ένας από τους παραπάνω στόχους που έχει θέσει το διεθνές φεστιβάλ laquoΚύ-πριαraquo Συγκεκριμένα οι έξι είναι θεατρι-κές παραστάσεις (μία εκ των οποίων παι-δική) τέσσερις από την Ελλάδα και δύο από την Κύπρο και κατά την άποψή μου απλώς θα γίνουν κάποιες θεατρικές πα-ραστάσεις ndashαν γίνουν λόγω COVID-19ndash οι οποίες θα είναι καλές πολύ καλές ή απλώς υποφερτές τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο

Επίσης θα δοθούν έξι συναυλίες Τρεις είναι κυπριακές (η μία συμπαραγωγή της ΣΟΚ και του Φεστιβάλ Κύπρια) μία από

τη Ελλάδα και μία από τη Μάλτα και μία Κύπρος-Ελλάδας (του Κύπριου Χρήστου Πήττα) ∆ηλαδή πάλι στα καθrsquo υμάς και άγιος ο Θεός

Μήπως τελικά θα ήταν καλύτερα το φετινό Φεστιβάλ να είχε αναβληθεί και τα προϋπολογισθέντα χρήματα είτε να δινό-ντουσαν προς ενίσχυση την ντόπιας καλ-λιτεχνικής παραγωγής είτε ndashαν αυτό είναι δυνατόνndash να εντάσσονταν στον επόμενο προϋπολογισμό του Φεστιβάλ ώστε αυτό να κάνει μία δυναμική και επαναστατική αρχή το 2021 Μήπως θα έπρεπε να το ξα-νασκεφτούν στην Ιφιγενείας το ενδεχόμενο να μη γίνουν τα laquoΚύπριαraquo γιατί συγγνώμη κιόλας αυτό δεν αρμόζει στο laquoκορυφαίο πολιτιστικό γεγονός της Κύπρουraquo

Υγ Επίσης για ακόμη μία χρονιά από τον χάρτη των εκδηλώσεων απουσιάζει η ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου και η Πάφος

Ατζέντα

Eπιμέλεια ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ artkathimerinicomcy

kouroupakisakathimerinicomcy

louilkathimerinicomcy

Ε Π Ι Λ Ο Γ Ε Σ

Μελοδραματικά μονοδιάστατη βιογραφία χολιγουντιανής κοπής με σπουδαία ερμηνεία από τον βραβευμένο με Χρυσή Σφαίρα Έντι Ρεντμέιν και βεβαίως Όσκαρ Α΄ αντρικού ρόλου Υπόθεση του έργου Η γνωριμία η σχέση και η κοινή γαμήλια ζωή του διάσημου αστροφυσικού Στίβεν Χόκινγκ και της πρώτης συζύγου του Τζέιν Γουάιντ από το Κέι-μπριτζ του 1963 ως και τη δεκαετία του rsquo90 Σε σκηνοθεσία του James Marsh Πρωταγω-νιστούν Eddie Redmayne Felicity Jones Tom Prior Κέντρο Τεχνών Κίμωνος Κίμωνος Πάφος Παρασκευή 21 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πληροφορίες τηλέφωνο 26102180

ΣΙΝΕΜΑ

The theory of everything

ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο Αλκίνοος στο Κηποθέατρο ΛεμεσούΟ Αλκίνοος Ιωαννίδης μόνος επί σκηνής παίζει και τραγουδά-ει τα τραγούδια του στην απλούστερη μορφή τους μεταφέρο-ντάς μας στη στιγμή της δημιουργίας τους Ακολουθώντας μια παράδοση αιώνων αυτή των τροβαδούρων ταξιδεύει με μια κιθάρα ή ένα λαούτο και μοιράζεται αισθήματα σκέψεις εμπει-ρίες όνειρα και πραγματικότητες που αφορούν όλους μας Το πρόγραμμα αυτό έχει παρουσιαστεί σε πολλές χώρες του εξω-τερικού αλλά και στην Ελλάδα σε μικρούς συναυλιακούς χώ-ρους ή σε μεγάλα θέατρα όπως το Θέατρο Λυκαβηττού στην Αθήνα και το Θέατρο ∆άσους στην Θεσσαλονίκη Ένα πρόγραμ-μα ακρόασης αλλά και συμμετοχής που μας ταξιδεύει μέσα από τις εντάσεις και τις σιωπές του στον πυρήνα της ιερής αυ-τής τέχνης Πρωταγωνιστές όπως πάντα τα ίδια τα τραγούδια Στέκονται μπροστά μας γυμνά και ευάλωτα όπως γεννήθηκαν αλλά και δυνατά όσο ποτέ Μαζί τους ζούμε την κατάργηση της απόστασης την μαγεία της συνύπαρξης και την μετατροπή του μοναχικού σε συλλογικό Κηποθέατρο Λεμεσού Λόρδου Βύρω-να Λεμεσός Κυριακή 23 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πλη-

ροφορίες εισιτήρια 77777040

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Είμαστε ακόμα ζωντανοίΣυνεχίζεται και αυτή τη βδο-μάδα η ομαδική έκθεση lsquoWe are still aliversquo-laquoΕίμαστε ακόμα ζωντανοίraquo στην Isnotgallery contemporary Στην έκθε-ση συμμετέχουν οι Μαρία Κοφτερού Αντρέας Σκουφά-ρης Άντρος Ευσταθίου και ο Μιχάλης Βρυωνίδης Την επι-μέλεια της έκθεσης έχει ο Άντρος Ευσταθίου Η έκθεση αντικατοπτρίζει τον τίτλο της

αφού και οι τέσσερις καλλιτέχνες κατά κάποιον τρόπο δηλώνουν το εικαστικό τους παρών με μια μικρή έκθεση με δώδεκα έργα τέχνης και θέλει να περάσει το μήνυ-μα ότι είμαστε ακόμη ζωντανοί είναι ένα μήνυμα ελπίδας και μια νότα θετικότητας Isnotgallery Οδυσσέως 11 Παλιά Πόλη Λευκωσία Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή 1700-2000 Πληροφορίες τηλέφωνο 99569498

ΣΙΝΕΜΑ

The Nile Hilton incidentΗ ταινία απέσπασε το μεγάλο Βραβείο Επιτροπής στο Sundance Μεγάλο Βρα-βείο στο ∆ιεθνές Φεστιβάλ Αστυνομι-κών Ταινιών Beaune Grand Jury Prize at Sundance Grand Prix at the Beaune International Film Festival Υπόθε-ση του έργου Κάιρο λίγες βδομάδες πριν την Αιγυπτιακή Επανάσταση του 2011 Ο Νουρεντίν είναι ένας αξιωματι-κός αστυνομίας που έχει αναλάβει την έρευνα του θανάτου μιας νεαρής τρα-γουδίστριας Η έρευνά του θα τον φέ-ρει αντιμέτωπο με ένα σκάνδαλο όπου εμπλέκεται η εξουσία Πληροφορίες

τηλέφωνο 22348203 ndash 22349085

16-2382020

ΜΟΥΣΙΚΗ

Eleni Era και Freedom Candlemaker στο Λωφορειο Η Eleni Era με τον Freedom Candlemaker στην καλοκαιρινή σκηνή του Λεωφορείου Η Eleni θα παρουσιάσει κομμάτια από το δί-σκο της lsquoRise Loversquo που κυκλοφόρησε το 2019 από την Louvana Records διασκευές ελλη-νικών και ξένων τραγουδιών που αγαπά κα-θώς και καινούργιο υλικό από τον δεύτερό της

δίσκο οι ηχογραφήσεις του οποίου θα πραγματοποιηθούν τον Σεπτέμ-βριο Ο Freedom Candlemaker (Λευτέρης Μουμτζής) θα κάνει την πρώτη του ζωντανή εμφάνιση για το 2020 Κυκλοφόρησε το κομμάτι Gold μέσα στον Απρίλιο ενώ πέρσι είχε κυκλοφορήσει το δίσκο Beaming Light με την Inner Ear Records Θα παίξει κομμάτια από όλη του τη δισκογραφία και πιθανό και κάποια ακυκλοφόρητα κομμάτια Επίσης μαζί με την Era θα τραγουδήσουν δικά τους αγαπημένα κομμάτια Καφενείο Λεωφορείο Πλ ∆ημαρχείας 26 Λευκωσία Σάββατο 22 Αυγούστου 2020 στις 845 μμ Πληροφορίες τηλέφωνο 97748177

ΣΙΝΕΜΑ

Παύση στο Κέντρο Τεχνών ΚίμωνοςΈνα κοινωνικό δράμα για τις ανθρώπινες σχέσεις και την κα-θημερινότητα με εξισορροπητι-κές δόσεις χιούμορ Μια ταινία για όλους τους ανθρώπους που μεγαλώνουν ανυπομονώντας να ζήσουν Υποθεση του έρ-γου Παγιδευμένη στη δυστυ-χία ενός καταπιεστικού γάμου η Ελπίδα βρίσκεται μπροστά σε μια τεράστια βιολογική και ψυχολογική αλλαγή Η μονότο-νη ζωή της διαταράσσεται όταν στην αντίληψή της πραγματικό-τητα και φαντασία αρχίζουν να συγχέονται φέρνοντάς την ξα-νά αντιμέτωπη με το σώμα της τις επιθυμίες της τον χρόνο Σε σκηνοθεσία της Τώνια Μισιαλή Πρωταγωνιστούν Στέλλα Φυρο-γένη Ανδρέας Βασιλείου Πόπη Αβραάμ Andrey Pilipenko Κέ-ντρο Τεχνών Κίμωνος Κίμωνος Πάφος Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πληροφορί-

ες τηλέφωνο 26102180

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 3

Της ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Η Νάνσυ η Ελένη η Αμφιτρίτη Οι παραλίες της Νάξου οι σπηλιές του Καστελλόριζου τα βράχια της Κέρ-κυρας τα ήρεμα νερά του Πόρου Ο αισθησιασμός του ελληνικού καλο-καιριού και η ελευθερία της θάλασ-σας η πρόκληση της ηδονικής ζω-ής και η περιπέτεια του πνεύματος στα τρυφερά νερά της Μεσογείου

Τα κείμενα που ανθολογούμε εί-ναι σπαράγματα αγαπημένων ανα-γνώσεων αποσπάσματα από βιβλία που διαβάστηκαν καλοκαίρια ndashγιrsquo αυτό είναι ταλαιπωρημένα τα χάρ-τινα εξώφυλλά τουςndash και ξαναδια-βάστηκαν σε σκοτεινούς χειμώνες μεταφέροντας φως στους ταλαιπω-ρημένους ∆υστυχώς σχεδόν όλα είναι εξαντλημένα στους εκδότες τους και μας λείπουν πολύ ndash δεν είναι ευκαιρία να τα ξαναδούν οι εκ-δότες Οι συγγραφείς τους είναι ξέ-νοι λογοτέχνες που επισκέφτηκαν την Ελλάδα και την αγάπησαν Οι περισσότεροι την ταξίδεψαν πολ-λά χρόνια πριν αλλά όπως συμβαί-νει με τις μαγικές συναντήσεις η στιγμή έγινε αιώνια και σταμάτησε εκεί laquoστην πρώτη κατάδυση στην καρδιά της Ελλάδαςraquo όπως έλεγε ο Μισέλ Ντεόν στις laquoΣελίδες για την Ελλάδαraquo (εκδ Χατζηνικολή)

laquoΠερπατάμε δίπλα στο νερό όπου έρχονται να πεθάνουν οι μέ-δουσες μαζεύουμε βότσαλα σαν κόκκους κεχριμπαριού σπαράγ-ματα πορφύρας σκόνη από αμέθυ-στο από αλάβαστρο Στη θάλασσα παίζουν δελφίνια Η σιωπή βασιλεύ-ει διαυγής σαν τον αέρα που σου επιτρέπει να ξεχωρίζεις απέναντι τις ακτές της Πάρου το σκοτεινό βουνό με το άσπρο εκκλησάκι στην κορυφή του τον Προφήτη Ηλία φύ-λακα όλων των κορυφών Γδυνόμα-στε μπαίνουμε στο κρύο νερό που καίει το δέρμα σφίγγει τους μυς Είναι μια στιγμή απερίγραπτης χα-ράς Πίσω από την αμμουδιά υψώ-νονται τα βουνά της Νάξου ξανθά μέσα στο φως του πρωινού Μέσα στη νύχτα χρόνων μια ομάδα από

νύμφες χόρεψε σε τούτη την παρα-λία οι Ωκεανίδες Μία από αυτές η Αμφιτρίτη ξεπερνούσε τις άλλες σε ομορφιά όταν την είδε ο Ποσειδώ-νας Θέλησε να την πιάσει τρομο-κρατημένη όμως η νύμφη ρίχτηκε στο νερό κι εξαφανίστηκε Ο Ποσει-δώνας ανέθεσε σε ένα δελφίνι να τη βρει Οταν η νύμφη κουράστηκε το δελφίνι την άρπαξε και τη γύρι-σε στο παλάτι του θεού Από εκεί-νο τον γάμο γεννήθηκε ο Τρίτων μισός άνθρωπος μισό ψάρι Ο Πο-σειδώνας διατήρησε μια ιδιαίτερη στοργή για το νησί της Αμφιτρίτης Να πιστέψουμε ότι γιrsquo αυτό όταν είδε τις ακτές της Νάξου ηρέμησε ο θυμός του και παραδόθηκε στη γλύκα της ανάμνησης των πρώτων ερώτων τουraquo

Ο Μισέλ Ντεόν έζησε χρόνια εδώ ndashαπό τη δεκαετία του 1960 έως το 1987ndash έμαθε την Ελλάδα θύμωσε μαζί της αλλά ποτέ δεν στέρεψε όπως έγραφε η ευγνω-μοσύνη που της όφειλε Ο Λόρενς Ντάρελ από την άλλη χρωστά στην Κέρκυρα του Μεσοπολέμου τη συγ-γραφική του έμπνευση Ο τόπος τού χάρισε ανάμεσα στα άλλα μερικές από τις πιο αισθαντικές περιγραφές του Ιονίου πελάγους laquoΣτις πλευρές του ldquoΒαν Νόρντενrdquo η θάλασσα σχηματίζει μια αφρι-σμένη γραμμή Καθώς ο άνεμος διακόπτεται τrsquo αυτιά πιάνουν τους ξερούς σαν σήματα Μορς ήχους των τζιτζικιών ψηλά πάνω από τους βράχους ενώ πιο ψηλά ακό-μα ακούγεται η μεταλλική σκληρή

φωνή μιας γυναίκας που τραγου-δάει Η Νάνσυ κυριευμένη από μια από εκείνες τις ωραίες μη συ-νειδητές διαθέσεις κάθεται στην πλώρη με το κεφάλι ριγμένο προς το πίσω τα χείλη ανοιχτά με τα μακριά ξανθά μαλλιά ριγμένα πά-νω από τα αυτιά ndash σαν λαγουδάκι με στητά αυτιά Καταπίνοντας τον άνεμο σαν μια φανταστική μορφή κεφαλιού σε κάποια προϊστορική πλώρη ∆εν μπορεί κανείς να κρί-νει από τη θλιμμένη έκφραση του ακίνητου προσώπου της αν ακούει το τραγούδι ή όχι ή αν πραγματι-κά το τραγούδι δεν βρίσκεται στο νου κάποιου και το ακούει να περ-νά καθαρό και πάνω από το λευκά πανιά εκεί όπου οι αετοί σαν κομ-μάτια σπασμένου βράχου πέφτουν

και ξανασηκώνονται και ξαναπέ-φτουν κάτω στις αόρατες κλίμακες τον γαλάζιου Πόσο λίγα απrsquo αυτά μπορούν να περιγραφούν με λό-γιαraquo (laquoΗ σπηλιά του Πρόσπερουraquo εκδ Μεταίχμιο)

Ο κοσμογυρισμένος Χαβιέρ Ρε-βέρτε στην laquoΚαρδιά του Oδυσσέαraquo (εκδ Πατάκης) καταγράφει την πε-ριήγησή του σε τοπία και τόπους ndashεδώ στο Καστελλόριζοndash που τον θάμπωσαν δημιουργώντας έναν προσωπικό οδηγό για όσους ανα-ζητούν την εμπειρία του ταξιδιού laquoΜισή ώρα αφότου αποπλεύσαμε το σκάφος μείωσε ταχύτητα και ο Νίκος προσέγγισε την ακτή δέκα περίπου μέτρα από μια ανοιχτή σχισμή στον πετρώδη βράχο Είχε μόλις ενάμισι μέτρο ύψος και τρία πλάτος και ήταν κάπως ανησυχητι-κή η ιδέα να μπει κανείς κολυμπώ-ντας από την τρύπα εκείνη Ομως

η Ελένη αποφασισμένη περισσό-τερο από όλους σηκώθηκε έβγαλε το φόρεμα και έμεινε με ένα σεμνό μονοκόμματο μαγιό Στη συνέχεια μου έδωσε την τσάντα ldquoΚρατήστε την στο σακίδιό σας και κλείστε το καλά έχω όλα μου τα χρήματα μέσαrdquo είπε χαμηλόφωνα κοντά στο αυτί μου Ωραία σκέφτηκα είχα ήδη σύντροφο στο νησί των ερωτευμένωνraquo

Για τον Ζακ Λακαριέρ και laquoΤο ελληνικό καλοκαίριraquo του (εκδ Ι Χατζηνικολή) δεν χρειάζεται κανέ-να σχόλιο Αρκεί η νοσταλγία των ευτυχισμένων χρόνων του καθενός μας να συμπληρώσει τις λέξεις ndash στο απόσπασμα ταξίδια με πλοίο στην Ελλάδα του rsquo50 laquoΠάνω στο κατάστρωμα του βαποριού παντού

φύρδην μίγδην τυλιγμένα τα κορ-μιά στις κουβέρτες ξεπαγιάζουν μέ-σα στον υγρό και κρύο άνεμο που φυσάει τώρα και τόσες ώρες Πίσω λάμπες αιωρούνται μέσα στη νύχτα σαν τρελά λαμπιόνια φώτα μιας περασμένης κιόλας γιορτής που οι συνδαιτυμόνες της κυλίστηκαν καταγής Εδώ όμως έχουν μεθύσει από αέρα κρύο και σκαμπανεβά-σματα Κάτω από μερικά κορμιά κιλίμια ψαθιά Στο πλάι πανέρια βαλίτσες στρώματα κλουβιά με πουλιά χωρίς τα οποία κανένας Ελληνας φαίνεται ότι δεν μπορεί να ταξιδέψει raquo

Ο Χένρι Μίλερ ήρθε στην Ελλά-δα το 1939 ndashφιλοξενούμενος του Ντάρελ αρχικώςndash αψηφώντας τους οιωνούς του πολέμου Εφτιαξε εδώ μια πολύτιμη παρέα τον Σεφέρη τον Κατσίμπαλη τον Χατζηκυριά-κο-Γκίκα και εξαιτίας τους η παρα-μονή του παρατάθηκε όσο μπόρε-σε περισσότερο Οι εντυπώσεις του από τη χώρα και τους ανθρώπους έγιναν ένα βιβλίο το κλασικό πλέ-ον laquoΟ Κολοσσός του Μαρουσιούraquo (εκδ Μεταίχμιο) laquoΤο να πλέεις αρ-γά ανάμεσα στους δρόμους του Πό-ρου είναι σαν να ξαναζείς τη χαρά του περάσματος από τη μήτρα στον κόσμο Είναι μια χαρά πολύ βαθιά για να τη θυμάται κανείς Μια χα-ρά που μοιάζει μrsquo εκείνες τις μου-διασμένες απολαύσεις των ηλίθιων που γεννούν τέτοιους θρύλους σαν εκείνο της γέννησης ενός νησιού απrsquo τα συντρίμμια κάποιου πλοίου Το πλοίο το πέρασμα οι περιστρε-φόμενοι τοίχοι το ήρεμο τρεμού-λιασμα της κοιλιάς του πλοίου το εκτυφλωτικό φως οι πράσινες φι-δίσιες καμπύλες της ακτής οι γε-νειάδες που κρέμονται πάνω απrsquo το κεφάλι σου απrsquo τους κατοίκους του νησιού όλα αυτά και η πάλλουσα ανάσα της φιλίας της συμπάθειας της καθοδήγησης σε αγκαλιάζουν και σε μαγεύουν ώσπου ανατινά-ζεσαι σαν άστρο που τέλειωσε τον σκοπό του και η καρδιά σου στέλνει τα λιωμένα συντρίμμια της παντού στον κόσμοraquo

Αφιερώνουμε το σημε-ρινό ένθετο στις θάλασσες των μύθων και των τερά-των των σέρφερ και της ενάλιας αρχαιολογίας

Ο αισθησιασμός του ελληνικού καλοκαιριού και η ελευθερία της θάλασσας η πρόκληση της ηδονικής ζωής και η περιπέτεια του πνεύματος στα νερά της Μεσογείου απασχόλησαν αγαπημένους ξένους συγγραφείς Φωτογραφία του Νίκου Κοκκαλιά

Η δική μαςθάλασσαhellipτων ξένωνΣπαράγματα από

τα βιβλία λογοτεχνών

που ερωτεύθηκαν

το ελληνικό καλοκαίρι

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20204 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Της ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Μερικά από τα σπάνια πλάσματα που ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ανέ-συρε από τα βάθη της γνώσης των μεγαλύτερων παραμυθάδων και πε-ριηγητών του κόσμου εκείνα που ζουν στα σύνορα όπου διασταυρώ-νεται ο πραγματικός με τον φαντα-στικό κόσμο είναι όντα της θάλασ-σας Το laquoΒιβλίο των φανταστικών όντωνraquo είναι ένας ζωολογικός κήπος που απευθύνεται σε ονειροπόλους και προφανώς δεν θα μπορούσε να λείπει το aquarium Κολλάμε λοι-πόν τη μύτη μας στο κρύσταλλο και θαυμάζουμε τα φρικτά και υπέροχα γεννήματα του ανθρώπινου νου Ή μήπως κάποια από αυτά τα τέρατα κολυμπούν ακόμη στα σκοτάδια της αβύσσου στα κατάμαυρα νερά των ωκεανών

Το άλογο της θάλασσας σε αντί-θεση με τα περισσότερα φανταστι-κά ζώα δεν είναι σύνθετο πλάσμα δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα άγριο άλογο που ζει στη θάλασσα και βγαίνει στην ακτή μόνο τις αφέγγαρες νύχτες όταν ο μπάτης τού φέρνει μυρωδιές από φοράδες Σε κάποιο απροσδιόριστο νησί ndashίσως πρόκειται για το Βόρνεοndash οι

σταβλίτες φέρνουν και δένουν στην ακτή τις καλύτερες φοράδες του βα-σιλιά και κρύβονται κάτω από τη γη Εδώ είναι που ο Σεβάχ ο θαλασσινός αντίκρισε τον επιβήτορα να υψώ-νεται από τη θάλασσα τον είδε να βατεύει το θηλυκό και άκουσε την κραυγή του Κατά τον Μπέρτον η οριστική έκδοση των laquoΧιλίων και μιας νυχτώνraquo χρονολογείται περί τον 13ο αιώνα Τον ίδιο αιώνα έζη-σε και ο κοσμογράφος Ζακαρίγια αλ Καζίνι ο οποίος στην πραγμα-τεία του laquoΘαύματα της δημιουρ-γίαςraquo έγραφε τα εξής laquoΤο άλογο της θάλασσας είναι σαν το άλογο της στεριάς μόνο που η χαίτη του κι η ουρά του είναι μακρύτερες το χρώμα του είναι πιο αστραφτερό οι οπλές του είναι σχιστές σαν του άγριου βοδιού κι ενώ το μπόι του δεν διαφέρει από εκείνο του αλό-γου της στεριάς είναι κομμάτι πιο ψηλό από το γαϊδούριraquo Ο ίδιος πα-ρατηρεί ότι μια διασταύρωση των δύο ειδών του θαλάσσιου δηλαδή και του στεριανού μας δίνει μια πολύ όμορφη ράτσα κάπου δε μι-λάει για ένα μαύρο πόνι με άσπρες βούλες σαν ασημένιες πούλιες Ενας Κινέζος περιηγητής του 18ου αιώ-να ο Ουάνγκ Τάι-Χάι γράφει laquoΤο

άλογο της θάλασσας κάνει την εμ-φάνισή του στην ακρογιαλιά όταν ψάχνει για φοράδα καμιά φορά το πιάνουν Το τρίχωμά του είναι μαύ-ρο και γυαλιστερό η ουρά του εί-ναι μακριά και σέρνεται στο χώμα Οταν είναι στη στεριά πηγαίνει σαν όλα τrsquo άλλα άλογα είναι πολύ ήμε-ρο και μπορεί μέσα σε μια μέρα να διανύσει εκατοντάδες μίλια Καλό είναι όμως να μην το βάλεις σε πο-τάμι για να το λούσεις γιατί μόλις δει νερό ξαναγίνεται όπως παλιά και φεύγει μακριά κολυμπώνταςraquo Πολλοί εθνολόγοι αποδίδουν τον ισλαμικό αυτό θρύλο στον ελληνο-ρωμαϊκό θρύλο για τον άνεμο που γονιμοποιεί τις φοράδες Ο Βιργίλι-ος στο Τρίτο Βιβλίο των Γεωργικών μετέγραψε αυτήν τη δοξασία σε στί-χους Η ερμηνεία του Πλίνιου (Η΄ 92) είναι πιο πεζή laquoΕίναι γνωστό ότι στη Λουσιτανία στην περιοχή της Ολίσιπο κατά μήκος του Τάγου οι φοράδες στέκονται με το πρόσω-πο στον δυτικό άνεμο που φυσάει και συλλαμβάνουν την ανάσα της ζωής έτσι γεννιέται ένα πολύ γρή-γορο πουλάρι που όμως δεν ζει πά-νω από τρία χρόνιαraquo Ο ιστορικός Ιουστίνος διακινδυνεύει την εικα-σία ότι η γέννηση αυτού τον μύθου

οφείλεται στη ρητορική υπερβολή laquoγιοι τον ανέμουraquo που λέγεται για τα πολύ γρήγορα άλογα

Ο Λυκόφρων ο Κλαυδιανός και ο Βυζαντινός χρονογράφος Ιωάν-νης Τζέτζης έχουν κατά καιρούς αναφερθεί στον Ιχθυοκένταυρο σε κλασικά κείμενα δε βρίσκουμε άλλες αναφορές Η λέξη χρησιμο-ποιείται για τα όντα εκείνα που ορι-σμένοι μυθολόγοι αποκαλούν και Κενταυρο-τρίτωνες Οι απεικονίσεις τους αφθονούν τόσο στην ελληνική όσο και στη ρωμαϊκή γλυπτική Από πάνω ώς τη μέση είναι άνθρωποι έχουν ουρά δελφινιού και τα μπρο-στινά τους πόδια είναι σαν του αλό-γου ή του λιονταριού Η θέση τους είναι μεταξύ των εναλίων θεοτήτων κοντά στους ιππόκαμπους

Προτού γίνει τέρας και μεταμορ-φωθεί σε βράχια η Σκύλλα ήταν μια νύμφη που την είχε ερωτευθεί ο Γλαύκος ένας από τους ενάλιους θεούς Για να την κερδίσει ο Γλαύ-κος ζήτησε βοήθεια από την Κίρκη που όλοι ήξεραν πόσο καλά γνώριζε τα βότανα και τις μαγγανείες Ομως η Κίρκη μόλις είδε τον Γλαύκο τον ερωτεύθηκε κεραυνοβόλα μόνο που δεν κατάφερε να τον κάνει να ξεχάσει τη Σκύλλα έτσι για να τι-μωρήσει την αντίζηλό της έχυσε ένα απόσταγμα από δηλητηριώδη βότανα στην πηγή όπου λουζόταν η νύμφη Τότε (Οβιδίου Μεταμορφώ-σεις Ι∆΄ 59-67) laquoΕρχεται η Σκύλλα και μπαίνει στο νερό μέχρι τη μέ-ση ξαφνικά βλέπει τα λαγόνια της να παραμορφώνονται σε τερατώδη σχήματα που αλυχτάνε Στην αρχή μη θέλοντας να πιστέψει ότι αυτά τα πράγματα που αλυχτάνε αγριε-μένα είναι μέλη τον δικού της του κορμιού το βάζει στα πόδια και πα-σχίζει να τrsquo αποδιώξει Φεύγοντας όμως παίρνει μαζί της κι αυτό από το οποίο θέλει να ξεφύγει και ψη-λαφώντας τους μηρούς της τις κνή-

μες και τα πόδια της δεν βρίσκει παρά μόνον κεφάλια σκυλιών που χάσκουν σαν κι αυτά που πρέπει να rsquoχε ο Κέρβερος Στέκεται πάνω σε λυσσασμένα σκυλιά τα λαγό-νια κι η κοιλιά της είναι κλεισμένα μέσα σrsquo έναν κλοιό τεράτωνraquo Στο τέλος ένιωσε να στηρίζεται σε δώ-δεκα πόδια κι είχε έξι κεφάλια με τρεις σειρές δόντια το καθένα Τό-σο πολύ την τρομοκράτησε αυτή η μεταμόρφωση που ρίχτηκε στη θάλασσα στο στενό που χωρίζει την Ιταλία από τη Σικελία εκεί οι θεοί την έκαναν βράχια Οταν έχει φουρτούνα οι ναυτικοί ακούν τον φοβερό βρυχηθμό που κάνουν τα κύματα όταν μπαίνουν στις σπηλιές των βράχων Τον θρύλο αυτόν βρί-σκουμε και στις σελίδες του Ομή-ρου και του Παυσανία

Αφήνοντας τώρα τον μεγάλο Μπόρχες οι θρύλοι και οι αφηγήσεις για τέρατα έχουν τη δική τους ξε-χωριστή θέση στη ναυτική ιστορία ndash και στη λεγόμενη κρυπτο-ζωολο-γία Το πιο θρυλικό από αυτά τα θα-λάσσια τέρατα είναι το Κράκεν το οποίο άλλοτε ταυτοποιείται ως γιγα-ντιαίο χταπόδι και άλλοτε ως καλα-μάρι Ενα τέτοιο πλάσμα επιτίθεται και στον laquoΝαυτίλοraquo του πλοιάρχου Νέμο στις laquoΕίκοσι χιλιάδες λεύγες κάτω από τη θάλασσαraquo του Ιουλίου Βερν ∆εν είναι ξεκάθαρο πού τε-λειώνει η αλήθεια και πού αρχίζει ο μύθος πάντως στους ωκεανούς της Γης έχουν όντως παρατηρηθεί γιγά-ντια καλαμάρια συχνά ξεβρασμένα σε ακτές (όπου και φωτογραφήθη-καν) Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ένα καλαμάρι έξι μέτρων που ξεβράστηκε στις ακτές του κόλπου Τρίνιτι του Καναδά και εξετάστηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημί-ου Μεμόριαλ το 1965 Η ονομασία laquoκράκενraquo παραπέμπει στους Βίκινγκ και πιθανώς σε μια αρχαία σκανδι-ναβική διάλεκτο να σημαίνει laquoχτα-πόδιraquo Υποτίθεται πως ήταν ο φό-βος και ο τρόμος των υπερβόρειων ναυτικών του βόρειου Ατλαντικού

Τον 19ο αιώνα το φαλαινοθηρικό laquoΚάσλοτraquo βρέθηκε μπροστά στο απροσδόκητο θέαμα μιας φάλαι-νας να έχει πιαστεί στα πλοκάμια ενός μεγάλου καλαμαριού Η μάχη επιβίωσης που ακολούθησε ήταν τι-τάνια Ωστόσο θεάσεις του ακόμη και επιθέσεις έχουν καταγραφεί και μέσα στον εικοστό αιώνα Σύμφωνα με τον Αρθουρ Κλαρκ τη δεκαετία του rsquo30 ένα τάνκερ 15000 τόνων έπλεε στις Νότιες Θάλασσες ανοι-χτά από τη Σαμόα Ταξίδευε με 12 κόμβους όταν ένα μεγάλο καλαμάρι το προσπέρασε στη συνέχεια όμως επιτέθηκε αρπάζοντας το πλοίο από τη μέση της καρίνας Είχε όμως φρι-κτό τέλος καθώς κομματιάστηκε από τις προπέλες του πλοίου Επί-σης μεσούντος του Β΄ Παγκοσμί-ου Πολέμου Βρετανοί ναυαγοί που δέχθηκαν την επίθεση γερμανικού υποβρυχίου στον νότιο Ατλαντικό δέχθηκαν την επίθεση ενός Κράκεν το οποίο μάλιστα άρπαξε έναν άτυ-χο ναύτη ινδικής καταγωγής

Πλάσματα της αβύσσου του νου μαςΜύθοι δοξασίες και περιγραφές για το άλογο της θάλασσας τον Ιχθυοκένταυρο τη Σκύλλα και το τρομερό Κράκεν

Τα πλοκάμια του θανάτουΤα πλοκάμια των γιγαντιαίων κα-λαμαριών (των τρομερών κράκεν) έχουν μυζητήρες που ενεργούν σαν βεντούζες πάνω στη σάρκα του θύματος Στο εσωτερικό των μυζητήρων σειρές από νύχια λει-τουργούν σαν αγκίστρια Το θήρα-μα σύρεται έτσι προς το στόμα του καλαμαριού που είναι ένα ράμφος αρκετά δυνατό για να κόψει συρμα-τόσχοινο Θυμίζει ράμφος παπαγά-λου και είναι εξαιρετικά κοφτερό Κατόπιν αναλαμβάνουν δράση μι-κρά δόντια που βρίσκονται στα εν-δότερα του ράμφους ψιλοκόβοντας τη σάρκα του θηράματος Παλαιό-τερες θεωρίες ήθελαν τα γιγαντιαία καλαμάρια να τρέφονται ακόμη και με μεγάλες φάλαινες αλλά και οι φάλαινες με αυτά

Είναι όλα γεννήματα του ανθρώπινου μυαλού ή μήπως κάποια από αυτά κολυμπούν ακόμη στα κατάμαυρα νερά των ωκεανών

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 5

LOVE FM 1007ΠΡΩΤΟ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΣΑΣ

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

104

ΜΕ 64 ΚΑΙ 82 ΛΕΠΤΑ

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΡΕΥΝΑ ΑΚΡΟΑΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΕΣ 13-80 ΕΤΩΝ ΣΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ 13 ndash 3152020 (ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ SYMMETRON MARKET RESEARCH amp CONREAD RESEARCH BUREAU)

ΠΡΩΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ1η

ΤΑΣΟΣ ndash ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ

175

ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ 1ο

ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

216

ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ 1ο

ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ 35-44

ΜΟΥΣΙΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ1ο

ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ

ΣΤΟ ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΚΡΟΑΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Του ΝΙΚΟΛΑ ΖΩΗ

Καλοί και άγιοι οι ρεμβασμοί πλάι στην ακροθαλασσιά Ωφέλιμες και ιερές οι ελπίδες για μια αλλιώτικη ζωή που γεννά η απεραντοσύνη της θάλασσας Ας μην κάνουμε ότι δεν το ζήσαμε έστω μια φορά από όλους τους πιθανούς συνδυασμούς τοπίων και αισθημάτων από όλες τις αυθαίρετες συσχετίσεις ανάμε-σα στα σκαμπανεβάσματα του νε-ρού και στα πηγαινέλα της καρδιάς μία από τις πιο εθιστικές από τις πλέον ικανές να συγκινήσουν ακό-μα και τον πιο στρυφνό βουνίσιο είναι εκείνη μεταξύ θάλασσας και ερωτικού καημού θάλασσας και ανεκπλήρωτου έρωτα θάλασσας και αποχωρισμού επιθυμίας ατε-λέσφορης Και γιατί να αποκλεί-σουμε θα πει κανείς την επιθυμία που τελεσφόρησε Μα γιατί τότε θα είχαμε λιγότερες ιστορίες να διηγη-θούμε Μία τέτοια ιστορία είναι κι ο έρωτας του Φλορεντίνο Αρίσα και της Φερμίνα ∆άσα που γεννιέται σε ένα λιμάνι της Καραϊβικής και εξιστορείται από τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες στο laquoΟ έρωτας στα χρόνια της χολέραςraquo (εκδ Λιβάνη μτφρ Κλαίτη Σωτηριάδου-Μπαρά-χας) Είναι ένας έρωτας που για τον Φλορεντίνο Αρίσα συμπυκνώνει μία από τις αλήθειες που σπάνια ομολογούνται ήταν laquoτο βάρος που στήριζε τη ζωή τουraquo Και ήταν ένας έρωτας-μαρτύριο ένα μαρτύριο που ο Φλορεντίνο ήθελε να το χαρεί

Ας τραβήξουμε από το ράφι τον laquoΜάγοraquo του Τζον Φόουλς (εκδ Εστία μτφρ Φαίδων Ταμβακάκης)

Ενα μυθιστόρημα laquoφιλοσοφικόraquo όπως λέγεται ή ένα μυθιστόρημα για την εξερεύνηση του γνωστού και άγνωστου εαυτού για τη λογι-κή και την πίστη τη ζωή και τον θάνατο τα ύψη και τα βάθη της τέ-χνης τον πόλεμο και την ειρήνη αλλά και για την αναζήτηση μια θολής επιθυμίας σε ένα ελληνικό νησί με πεντακάθαρα νερά ένα νησί με ρυθμούς ανθρώπινους και ενίοτε μυστικούς Ο ήρωάς μας Νί-

κολας Ερφ καθηγητής αγγλικών σε ένα σχολείο της laquoΦράξουraquo μπλέ-κεται στα δίχτυα ενός αινιγματι-κού κατοίκου ονόματι Μόρίς Κόγ-χις κυρίως στον επώδυνο ιστό της προστατευόμενης του Κόγχι Λίλης Μοντγκόμερι

Ιδού πώς την περιγράφει ο Νίκο-λας μια μέρα που ενώ κολυμπούσε την αντίκρισε έξω στην ακτή laquoΣτε-κόταν εκεί λαμπρή φιγούρα πάνω στα λευκόγκριζα βότσαλα με την ώχρα του λόφου και τα πράσινα φυ-τά πίσω της Αρχισα να κολυμπώ όσο πιο γρήγορα μπορούσα Προ-χώρησε μερικά βήματα πάνω στις πέτρες και μετά σταμάτησε και με παρακολουθούσε Τέλος σηκώθη-

κα στάζοντας λαχανιασμένος και την κοίταξα Ηταν περίπου δέκα μέτρα μακριά φορούσε ένα εξαι-ρετικά χαριτωμένο καλοκαιρινό φόρεμα της εποχής του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου Είχε σκού-ρες μπλε λευκές και ροζ ρίγες και κρατούσε μια ομπρέλα με κρόσσια από το ίδιο ύφασμα Φορούσε τον θαλασσινό αέρα σαν κόσμημαraquo

Σε ένα άλλο ράφι εκείνης της βι-βλιοθήκης μας περιμένει η laquoΓραμμή του ορίζοντοςraquo του Χρήστου Βακα-λόπουλου (εκδ Εστία) Οχι δεν εί-ναι ένα βιβλίο για τον χωρισμό Ή τουλάχιστον δεν είναι μόνο αυτό Η ταυτότητα της ηρωίδας γράφει laquoΡέα Φραντζή κι είναι μια γυναίκα χωρισμένη μια γυναίκα που βγάζει εισιτήριο για την Πάτμο που κοιτά-ζει τις σειρές των κυμάτων από το κατάστρωμα που θέλει απλώς να φύγει ∆εν έχει μπει στη θάλασσα από τότε που ήρθε πρέπει να δια-λέξει τη στιγμήraquo γράφει ο Βακα-λόπουλος Κάποτε συνεχίζει της ήταν πολύ απλό να πάει για μπά-νιο Πλέον όμως για λόγους της καρδιάς laquoπρέπει να διαλέξεις με προσοχή τη στιγμή που θα πέσεις στη θάλασσαraquo

Ανεβαίνοντας για λίγο σε ένα νοητό κατάστρωμα ας στραφούμε στον laquoΝαυαγόraquo του Αντώνη Τραυ-λαντώνη (laquoΙστορίες της θάλασσαςraquo εκδ Αιγόκερως) και ας ακούσουμε την ιστορία ενός μούτσου που σε μια φουρτούνα προσπάθησε χωρίς επιτυχία να σώσει τη νεαρή καπε-τάννισα έκτοτε ζει ημίτρελος σε ένα μοναστήρι ελπίζοντας ότι η θάλασσα θα τη φέρει πίσω

Ας ξεφυλλίσουμε το laquoΜεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλωςraquo του Γε-ωργίου Βιζυηνού (όπ) και ας χαμο-γελάσουμε πικρά με τον ήρωα που στη διάρκεια ενός ταξιδιού ποθεί μια νεάνιδα ενώ εκείνη αποδίδει την ερωτική του δυσφορία στην laquoτόσην τρικυμίανraquo Θα μπορού-σαμε επίσης να ακούσουμε έναν αγαπημένο αφηγητή θαλασσιών περιπετειών τον Νίκο Καββαδία που στο μυθιστόρημα laquoΗ Βάρδιαraquo (εκδ Αγρα) δέχεται να πει στον συνομιλητή του την ιστορία της Marie Laure laquoΝαιhellip Στάσουhellip Λες για εκείνη τη μικρή Γαλλίδα στο Bandolraquo λέει ο ήρωας με αυτό το μείγμα όρεξης και αδιαθεσίας που χαρακτηρίζει τον ερωτικό καημό laquoΤην ξανθιά που δεν βαφότανε που δεν έπαιζε στη ρουλέτα που καθόταν ξαπλωμένη στη βεράντα του φτηνού ξενοδοχείου Εhellip γιrsquo αυτή ∆εν ξέρωhellip ∆εν την ξανά-δαhellip Με με τραντάζεις έτσιhellip ∆εν

την αγαπούσα Στη θάλασσα που ταξιδεύω ∆ενhellip Εγώ μονάχα τη θάλασσαhellipraquo

Οφείλουμε όμως μια στάση στο ράφι της Ενατης Τέχνης Ας επιλέ-ξουμε εδώ τη μελωδική laquoΜπαλά-ντα της αλμυρής θάλασσαςraquo του Ούγκο Πρατ (εκδ Ars Longa μτφρ Αρης Μαλανδράκης) με πρωταγω-νιστή τον τυχοδιώκτη με τη χρυσή καρδιά τον Κόρτο Μαλτέζε Μπλέ-κεται σε αμέτρητες περιπέτειες ο ήρωάς μας κι ας είναι η πρώτη του ιστορία δημοσιευμένη το 1967 άσπλαχνοι λαθρέμποροι δαιμόνιοι αυτόχθονες λιγομίλητοι Γερμανοί αξιωματικοί τον κυνηγούν ή τον δι-ευκολύνουν κι όλα αυτά με φόντο τον Ειρηνικό Ωκεανό Στο τέλος η καρδιά του Κόρτο Μαλτέζε χτυπά-ει μόνο για την Πανδώρα Γκρού-βεσνορ κι ας μην παραδέχθηκαν ποτέ τα αμοιβαία αισθήματά τους Σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές αποχωρισμού εν πλω αφού κοιτα-

χτούν για μερικές στιγμές η Παν-δώρα του ανακοινώνει ότι δεν θα τον ακολουθήσει laquoΤο ξέρωraquo απο-κρίνεται εκείνος

Η πρωταρχική αγάπηΝα θυμηθούμε και το laquoΟνειρο

στο κύμαraquo ή το laquoΕρως-Ηρωςraquo του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Κά-ποιος μπορεί να μας επισήμαινε ότι οι ανεκπλήρωτοι έρωτες της ξηράς ή της θαλάσσης τα βάρη που στηρίζουν τις ζωές μας τελι-κά μας ακινητοποιούν χώρια που κρύβουν την ανάγκη για μια αγάπη πρωταρχική Ας είναι Αντιπρότα-ση υπάρχει laquoΗ θάλασσα είναι σαν τον έρωτα μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγειςraquo λέει σε ένα ποίημά του ο Ντίνος Χριστιανόπουλος Για να καταλήξει laquoΑλίμονο αν κόψου-με τα μπάνια μόνο και μόνο γιατί πνίγηκαν πέντε-έξι Αλίμονο αν προδώσουμε τη θάλασσα γιατί έχει τρόπους να μας καταπίνειraquo

laquoΗ θάλασσα είναι σαν τον έρωτα μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγειςraquo λέει σε ένα ποίημά του ο Ντίνος Χριστιανόπουλος

Σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές αποχωρισμού εν πλω αφού κοιταχτούν για μερικές στιγμές η Πανδώρα ανακοι-νώνει στον Κόρτο Μαλτέζε (φωτ) ότι δεν θα τον ακολουθήσει laquoΤο ξέρωraquo αποκρίνεται εκείνος

Ανεκπλήρωτοι έρωτεςπου τους πήρε το κύμαΛογοτεχνικά ταξίδια της καρδιάς στο απέραντο γαλάζιο

Β Ι Β Λ Ι Ο

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20206 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Η πανδημία του κορωνοϊού προκα-λεί παγκόσμιο τρόμο και απελπι-σία δοκιμάζοντας τις αντοχές όχι μόνο της οικονομίας ή της δημό-σιας υγείας και της αποτελεσμα-τικότητας της κρατικής μηχανής αλλά πολύ περισσότερο τις αν-θρώπινες σχέσεις Ο παρών τόμος που εξέδωσε η Ακαδημία Θεολογι-κών Σπουδών Βόλου με κείμενα προβληματισμού για τη νέα κατά-σταση που δημιουργήθηκε ndashπρω-τόγνωρη σε όλους μαςndash στοχεύει όπως επισημαίνουν στον πρόλογό τους οι επιμελητές του τόμου Ν Ασπρούλης και Nathaniel Wood στη laquoβαθιά θεολογική αποτίμησή τηςraquo και στην προσφορά υλοποι-ήσιμων προτάσεων θεμελιωμένων laquoστη μακραίωνη παράδοση της Εκ-κλησίας μας με κατεξοχήν έμφαση στην προσωπική ετερότητα την υγεία την προστασία της ατομικής ύπαρξης κάποτε ακόμη και εις βά-ρος του σωματειακού χαρακτήρα της εκκλησιαστικής μας ύπαρξηςraquo

Η πρόκληση του κορωνοϊού αποτελεί αφορμή στοχασμού για τη στάση της Εκκλησίας και δη της Ορθόδοξης απέναντι στο φαι-νόμενο Στα άρθρα τους οι συγ-γραφείς του τόμου βιώνοντας την εμπειρία της πανδημίας ουσια-στικά συνδιαλέγονται και ανταλ-λάσσουν απόψεις δημιουργώ-ντας εκείνες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για έναν γόνιμο διάλογο που θα συμβάλει στην υι-οθέτηση υπεύθυνης στάσης από πλευράς Ορθόδοξης Εκκλησίας Αν ξεφυλλίσουμε τα άρθρα του παρόντος τόμου βλέπουμε την αγωνία των συγγραφέων για τη διαχείριση αυτής της κρίσης

Ο τόμος χωρίζεται σε δύο μέ-ρη Το πρώτο μέρος επιγράφεται laquoΘεολογικοί παράμετροιraquo και προ-σπαθεί να δώσει απαντήσεις σε ζητήματα που προβληματίζουν πιστούς και μη πιστούς Πρέπει να τελείται η Θεία Ευχαριστία χωρίς πιστούς Τι γίνεται με την αποχή από τη Θεία Μετάληψη την επο-χή της πανδημίας Μεταδίδεται ο κορωνοϊός μέσω της Θείας Κοι-νωνίας Ο γνωστός ακαδημαϊκός μητροπολίτης Γέρων Περγάμου κ Ιωάννης ο διάκονος π Mark Roosien λέκτορας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Γέιλ κά δίνουν τις δικές τους απαντή-σεις και εκδοχές

Το δεύτερο και εκτενέστερο μέρος επιγράφεται laquoΠοιμαντικές

προκλήσειςraquo και επικεντρώνεται στη διαχείριση της πανδημίας κυρίως από τους ποιμένες της Εκ-κλησίας Εξαιρετικά ενδιαφέροντα άρθρα αντιμετωπίζουν το πρόβλη-μα από μια διαφορετική οπτική ματιά ∆ηλωτικοί οι τίτλοι laquoΗ αξία της απραξίας Μαθήματα από τον κορωνοϊό για τη σιωπή και την ησυχίαraquo του π Ιωάννη Χρυσαυ-γή laquoΣυμπόνια σε καιρούς κρίσης Αμφισβητώντας τον πολιτισμό της αδικίαςraquo της καθηγήτριας φιλοσο-φίας Crina Gschwandtner laquoΟνει-

δος ή αγάπη στην εποχή της παν-δημίαςraquo του π Elias Villis

Ιδιαίτερα στέκομαι στον επί-λογο του άρθρου της Crina Gschwandtner laquoΗ κρίση του κο-ρωνοϊού προσφέρει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για αναστοχα-σμό για αλλαγή νοοτροπίας και αντιλήψεων Είναι υποχρέωση όσων θέλουμε να λεγόμαστε και να είμαστε Χριστιανοί laquoνα προ-χωρήσουμε πέρα από τις ατομι-κές φιλανθρωπικές πράξεις ώστε να αντιμετωπίσουμε τις βαθιές κοινωνικές οικονομικές και φυ-λετικές ανισότητες που διαιωνί-ζουν τη φτώχεια την έλλειψη στέ-γης και τα δυσανάλογα ποσοστά ασθένειας και θανάτου ∆εν μπο-ρεί να υπάρχει ldquoπνευματικήrdquo σω-τηρία που να αγνοεί τον πόνο των φτωχώνraquo Η laquoπνευματικήraquo σω-τηρία ορίζεται ορθά και απαντά εμμέσως και στα ερωτήματα του πρώτου μέρους του τόμου

Τρίτο και τελευταίο μέρος απο-τελεί το laquoΕπίμετροraquo με τρία άρ-θρα Ξεχώρισα το δεύτερο του π Αθανασίου Καρατζογιάννη εφημερίου στον Αγιο ∆ημήτριο Maasmechelen laquoΜια μαρτυρία lsquolsquoΒγήκα από την εντατικήrsquorsquoraquo Ο π Αθανάσιος περιγράφει με γλαφυ-ρό τρόπο την τρομακτική εμπειρία που έζησε Μιλάει για ένα Πάσχα αλλιώτικο laquoένα Πάσχα γυμνό από εξωτερικά σημάδια αλλά πλούσιο σε βιώματα αναστάσιμαraquo

Η κρίση του κορωνοϊού απέ-δειξε τελικά ότι είναι επιτακτι-κή η ανάγκη αναζήτησης και από πλευράς Θεολογίας ερμηνευτικών κριτηρίων για την αποτίμηση και αξιολόγηση της κατάστασης Και-ρός του ποιήσαι

Ο κ Χαράλαμπος Β Στεργιούλης είναι φιλόλογος στα Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια Ν Μπακογιάννη και δρ Βυζαντινής Φιλολογίας στο ΑΠΘ

Ο Γρηγόρης Αζαριάδης γεννήθη-κε τον Φλεβάρη του 1951 στην Αθήνα όπου και ζει με τη γυναίκα του Νίτσα Βραχνίδου και τα παι-διά του Χρήστο Σοφία και Στρα-τή Το πρώτο του μυθιστόρημα laquoΠαλιοί λογαριασμοίraquo εκδόθη-κε το 2012 Ακολούθησαν laquoΗ τε-λευταία παράσταση της Μαρίνας Φιλίππουraquo και laquoΤο μοτίβο του δο-λοφόνουraquo που κυκλοφόρησαν το 2013 και το 2015 αντίστοιχα όλα από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδη Το 2018 εκδόθηκε ο laquoΣκοτεινός λαβύρινθοςraquo από το Μεταίχμιο Η laquoΠαραπλάνησηraquo είναι το πέμπτο του μυθιστόρημα και κυκλοφο-ρεί επίσης από το Μεταίχμιο Κρι-τικές του και θεωρητικά άρθρα για την αστυνομική λογοτεχνία δημοσιεύονται σε εφημερίδες (laquoΤα Νέαraquo laquoΕλεύθερος Τύποςraquo) και διάφορα sites Λατρεύει το neopolar και το κλασικό noir Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σαςlaquoΤίποτα δεν χάνεταιraquo της Κλοέ Μεντί και laquoΑυτή η χώρα που τη δολοφο-νούνraquo του Ζιλ Βενσάν Ποιος ήρωαςηρωίδα της αστυνο-μικής λογοτεχνίας θα θέλατε να είστε και γιατίΟ επιθεωρητής Μπεκ των Σουηδών πρωτοπόρων Σγιεβάλ και Βαλέε Ο λόγος είναι ότι αποτελεί αρχετυπικό ήρωα όλων των σύγχρονων αστυνο-μικών (και όχι μόνο) πρωταγωνιστι-κών χαρακτήρων Διοργανώνετε ένα δείπνο Ποιους συγγραφείς αστυνομικής λογο-τεχνίας καλείτε ζώντες και τε-θνεώτεςΤσάντλερ Χάμετ Μανσέτ Φαζαρ-ντί Ιζό Σγιεβάλ και Βαλέε Μανκέλ Πέρσον Λάρσον και Νταλ Ποιο είναι το βιβλίο που έχετε διαβάσει τις περισσότερες φορέςΟ τελικός παίζεται ανάμεσα στην laquoΠρηνή θέση του σκοπευτήraquo του Μανσέτ και τον laquoΜεγάλο αποχαιρετι-σμόraquo του Τσάντλερ Θα μας συστήσετε την αστυ-νόμο Τρύπη Τις αδυναμίες της τα μυστικά της ∆ύσκολη ερώτηση με δεδο-μένη την πρόθεση του συγ-

γραφέα να κρατήσει στο σκοτεινό μέρος της σκηνής πολλά χαρακτηρι-στικά της αστυνόμου Τρύπη Τουτέ-στιν να μείνει laquoκοινωνικά αποστα-σιοποιημένηraquo από το αναγνωστικό κοινό Σε κάθε περίπτωση η Τρύπη είναι μια έξυπνη σκληρή και δυναμι-κή γοητευτική γυναίκα σαραντακάτι καρατίων υπέρμαχος της ομαδικής δουλειάς επίμονη και αναλυτική στον χώρο της αστυνομικής έρευ-νας που τυγχάνει της αποδοχής των συνεργατών της σε κάθε επίπεδο και χάρη στις ικανότητές της κάνει κα-ριέρα στον οπωσδήποτε ανδροκρα-τούμενο κόσμο της ελληνικής αστυ-νομίας Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ο laquoκαφές Τρύπηraquo τα συμμετρι-κά δακτυλίδια καπνού όταν καπνίζει και η σύνθλιψη μεγάλων συνδετή-ρων με τα μακριά της δάχτυλα Πώς προέκυψε η ιδέα ενός σίριαλ κίλερ που σκοτώνει με τόσο ειδε-χθή τρόπο τα θύματά του Τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να γράψω αυτό που αποκαλώ laquoελληνι-κό ευρωπαϊκό αστυνομικό μυθιστό-ρημαraquo διατηρώντας τον laquoελληνι-κόraquo χαρακτήρα του κειμένου αλλά εμπλουτίζοντας τον με στοιχεία του ευρωπαϊκού αστυνομικού Ενα βασι-κό τέτοιο στοιχείο είναι η laquoιδιαιτερό-τηταraquo των δολοφονιών Πιστεύω ότι τα αποτρόπαια εγκλήματα σοκάρουν τον αναγνώστη προκαλούν αυθόρ-μητη έκρηξη αδρεναλίνης και τον βάζουν από πολύ νωρίς στην ατμό-σφαιρα και την πλοκή του μυθιστορήματος

ΑΪ ΟΓΚΑΟΥΑΤα αιρετικά παραμύθιαΑνθολόγιο ποιημάτωνΑνθολόγηση - Μετάφραση Βαγγέλης Αλεξόπουλος Διώνη Δημητριάδουεκδ Βακχικόν σελ 184

Κόρη μητέρας αφρικανικής καταγω-γής και βιολογικό παιδί ενός Ιάπω-να (τον οποίο δεν φαίνεται να γνώ-ρισε ποτέ) με καταγωγή την οποία η ίδια μυθολογούσε ως πολυεθνική - πολυφυλετική η Αμερικανίδα Αϊ Ογκάουα ή απλώς laquoΑϊraquo (1947-2010) αποτελεί μια πολύ ξεχωριστή πε-ρίπτωση στην παγκόσμια ποίηση Αν η υπερβολή η θραύση των ηθι-κών και συναισθηματικών ορίων η ακραία πρόκληση δεν σας ασκούν έλξη τότε η ιδιότυπη ποιήτρια δεν θα αποτελέσει κατάλληλο ανάγνω-σμα Υπάρχει όμως στrsquo αλήθεια κανείς που έστω και ανομολόγη-τα δεν κρυφοκοιτάζει με την άκρη του ματιού του προς την κόλαση ιδίως όταν η θέασή της προσφέ-ρεται ανώδυνα στην οικονομική συσκευασία ενός ποιήματος

∆ολοφόνοι και αιμομείκτες παι-δεραστές και βιαστές αποξενωμέ-νοι εραστές που ανήκουν στα εξα-θλιωμένα κατώτερα στρώματα της αμερικανικής κοινωνίας αλλά μαζί και κάποιες διασημότητες με τρα-γική μοίρα που συμπληρώνουν το

άλλο μισό του (αμερικανικού) μύ-θου πρωταγωνιστούν σε πρώτο πρόσωπο στα ποιήματά της laquoΑι-σθάνομαι ότι ο δραματικός μονό-λογος ήταν η φόρμα στην οποία γεννήθηκα για να γράφω και την αγαπώ τόσο παθιασμένα ή ίσως πιο παθιασμένα από όσο αγάπησα ποτέ μου άνδραraquo έλεγε η ποιήτρια

Η περιδιάβα-ση στο έργο της στην υπό συζή-τηση εκτενή αν-θολογία με πε-ρισσότερα από 50 ποιήματα από όλο το χρονικό φάσμα των δημο-σιεύσεών της (ξε-κινώντας από τη συλλογή laquoΣκληρό-τηταraquo (1973) και φθάνοντας στο εύγλωττο laquo∆εν παραδίνομαιraquo (2010) που δημο-σιεύθηκε μετά θάνατον) δικαιώ-νει τούτο το εκφρασμένο πάθος Ανάμεσα στους laquoκαταραμένουςraquo πρωταγωνιστές της ξεχωρίζει ο ινδιάνικης καταγωγής πεζοναύ-της Αϊρα Χέιζ γνωστός από τη laquoστημένηraquo φωτογραφία κατά τη μάχη του Ιβο Τζίμα ανάμεσα σε Αμερικανούς και Ιάπωνες που

πέθανε από το αλκοόλ και την κατάθλιψη Η Αϊ του αφιερώνει το ποίημα laquo∆εν μπορώ να πάρω μπροςraquo κλείνοντας με στίχους γενικής εφαρμογής σε πολλούς από τους αδιέξοδους ήρωες των ποιημάτων της laquoΠερνάω το τζιν και τις δικαιολογίες από το χέρι

στο στόμα αλλά είμαι εγώ Είμαι εγώ Είμαι η μό-νη βρόμικη συνή-θεια που δεν μπο-ρώ να κόψωraquo

Στο τελευταίο ποίημα (laquoΤο χρονι-κό του καρκίνουraquo) το ποιητικό εγώ μοιάζει να ταυτίζε-ται με το πραγμα-τικό διαβαίνοντας ηθελημένα τις πύ-λες του μαρτυρίου Η αφηγήτρια περι-γράφει τον θάνατό

της από καρκίνο του οποίου αρνή-θηκε τη διάγνωση και την ιατρική αντιμετώπιση Τα βιογραφικά ση-μειώματα της Αϊ κάνουν λόγο για θάνατο από τις επιπτώσεις ενός καρκίνου που δεν διαγνώσθηκε

Από τα έργα του Μπρεχτ μέχρι το laquoΜακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νί-κοraquo του Σαββόπουλου γνωρίζουμε πως όταν τα laquoαποβράσματαraquo της

κοινωνίας παίρνουν τον λόγο η καθαρτική λειτουργία της τέχνης είναι (τουλάχιστον) διπλή Αφενός στοιχειοθετείται αντικειμενικά μια έμμεση ή άμεση καταγγελία των κοινωνικών συνθηκών που τα γεννά Αφετέρου απονέμεται υποκειμενικά στον καθένα μας το μερίδιο των σκοτεινών ταυτί-σεων που του αναλογεί για να ανακουφίσει την ψυχή του Αλλά βέβαια καμία από τις λειτουργίες αυτές της τέχνης δεν δικαιώνεται απλώς και μόνο επειδή καταγγέλ-λει ή επειδή αποφορτίζει το αν-θρώπινο σκότος Χρειάζεται ndashθα ακουστεί περίεργο ή οξύμωροndash ομορφιά καλλιτεχνική ομορφιά Μονάχα έτσι η τέχνη εν προκει-μένω η ποιητική δικαιώνεται

Η Αϊ βραβευμένη ποιήτρια έχει την ομορφιά με το μέρος της ακό-μη και όταν πραγματεύεται απο-τρόπαια θέματα Η ομορφιά του δραματικού μονολόγου της δημι-ουργείται με ελάχιστες λέξεις Και ιδού ατμόσφαιρα χαρακτήρες κορύφωση Οι αναγνώστες του Καβάφη θα αναγνωρίσουν εύκο-λα την τεχνική Ενας στοιχειώδης υπομνηματισμός θα βοηθούσε την αναγνώστριατον αναγνώστη να παρακολουθήσει με λιγότερα ερωτήματα αυτά τα υψηλής θερ-μοκρασίας ποιήματα

Της ΜΑΡΙΑΣ ΤΟΠΑΛΗ

Του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ Β ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗ

Ποίηση των φτωχών των κολασμένων των αδιάγνωστων

Η Ορθοδοξία ενώπιον της πανδημίας του κορωνοϊού

ΚΡΙΤΙΚΗ

ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ

Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου εξέδωσε έναν τόμο με κείμενα θεολογικού προβληματισμού ως προς τη νέα κατάσταση

Η υγειονομική κρίση απέδειξε ότι είναι επιτακτική η ανάγκη αναζήτησης από πλευράς Θεολογίας ερμηνευτικών κριτηρίων για την αποτίμηση και την αξιολόγησή της

500ΛΕΞΕΙΣΜΕ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΖΑΡΙΑΔΗ

στι

οιους γο-ε-

αρ-νκέλ

ε ορέςν υ ιρετι-

σφαιρα και την πλοκή του μυθιστορήματος

Σ Τ Η Λ Ε Σ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

THE

WA

LLA

CE C

OLL

ECTI

ON

SAB

INE

GLA

UB

ITZ

DPA

AN

DR

EA J

EMO

LO

MU

SEE

DEL

ACR

OIX

ΜΑΤΙΕΣΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Γράφει ο ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

Η κληρονομιά του μπρουταλισμού στην Τσεχία

Χάι-κου του Δεκαπενταύγουστου

ΠΡΑΓΑΤα μοντέρνα κτίρια με εκείνη την έντονη πλαστικότητα που συνή-θως το ευρύ κοινό δεν έχει συνη-θίσει να αγαπάει δεν τα συνδέει κανείς αυτόματα με την ποιητική ατμόσφαιρα της Πράγας Η πρω-τεύουσα της Τσεχίας εύκολα συν-δέεται με τη μεσαιωνική και ανα-γεννησιακή κληρονομιά της με το μπαρόκ και τον ρομαντισμό με τα νεωτερικά ρεύματα μετά το 1900 αλλά δύσκολα με τον μπρουταλι-σμό ένα ώριμο ρεύμα του μοντερ-νισμού με κτίρια συνήθως ογκώ-δη με γυμνό μπετόν αλλά και με μια πλαστικότητα στη μορφή που

πρόδιδε την απόσταση από τον λειτουργικό μοντερνισμό του rsquo40 και του rsquo50 Ο μπρουταλισμός είναι ένα διεθνές ρεύμα των δεκαετιών του rsquo60 και του rsquo70 με πολλά τοπι-κά ιδιώματα σε όλες τις χώρες (και στην Ελλάδα φυσικά) που τα τε-λευταία χρόνια αποκτά φίλους και μελετάται ως ένα ενδιαφέρον κε-φάλαιο της αρχιτεκτονικής του ει-κοστού αιώνα Μια μεγάλη έκθεση στο Εθνικό Μουσείο της Τσεχίας στην Πράγα εστιάζει στην μπρου-ταλιστική κληρονομιά της χώρας (και μέσω αυτής των όμορων χω-ρών της Κεντρικής Ευρώπης ιδίως εκείνων που ανήκαν στο Σύμφωνο

της Βαρσοβίας κατά τον Ψυχρό Πό-λεμο) Η έκθεση είναι κυρίως φω-τογραφική και το γραφείο Τύπου του μουσείου ανταποκρίθηκε και έστειλε μια επιλογή από εντυπω-σιακές και απολύτως ενδεικτικές φωτογραφίες που αντανακλούν το αισθητικό περιβάλλον αυτής της αρχιτεκτονικής τάσης την εικοσα-ετία 1960-1980 Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί από μεγάλο αριθμό πο-λιτών αυτός ο αρχιτεκτονικός ρυθ-μός καθώς η εκτίμησή του προϋ-ποθέτει έκθεση και εμπειρία στην εξέλιξη των μοντερνιστικών ρευ-μάτων Ωστόσο ο μπρουταλισμός έχει αποκτήσει τους προστάτες και

υπερασπιστές του καθώς πολλά από αυτά τα κτίσματα σε όλον τον κόσμο από τις ΗΠΑ ώς τη Ρωσία (και ευρύτερα την πρώην ΕΣΣ∆) καταδικάζονται σε κατεδάφιση η οποία κατά κανόνα συνοδεύε-ται από αντιδράσεις ανακούφισης και ικανοποίησης Σημαντικοί αρ-χιτέκτονες έχουν αφήσει ενδιαφέ-ροντα δείγματα μπρουταλιστικής αρχιτεκτονικής που σαν οργανι-κές φόρμες επιδρούσαν στο πε-ριβάλλον με τρόπο διεκδικητικό και πολλές φορές επισκίαζαν τα γειτονικά τους κτίρια Ορισμένα όμως ήταν ελεύθερα από γειτνιά-σεις στέγαζαν γραφεία ή υπηρεσί-

ες κρατικούς οργανισμούς ή ακό-μη και ξενοδοχεία και κατοικίες σχημάτιζαν έναν οικιστικό κόσμο στα όρια μιας ακραίας φαντασίας ενίοτε καταθλιπτικής και άλλοτε ελεύθερης ανάλογα την οπτική που επέλεγε κανείς ή τις συνθή-κες γένεσης αυτών των κτιρίων Πρόσφατα ο μπρουταλισμός στην πρώην Γιουγκοσλαβία επί Τίτο κέρ-δισε διεθνή δημοσιότητα μέσα από εκθέσεις και εκδόσεις Η Τσεχία με αυτήν την έκθεση που διαρκεί ώς τον Νοέμβριο παραθέτει στο ευ-ρύ κοινό τη δική της συλλογή από αυτά τα παράξενα μοντέρνα κτίρια του rsquo60-rsquo70

Κάπου κάτι έχασετη θάλασσα κοιτάζοντας στο κύμα καλπάζει η απουσία Οι μουσικές που σε κοιμίζουνβλέφαρα δάκρυα αστερισμοί χορδή που τρεμοπαίζει αέναα Η αυγή ήρθε μαζί με τον άνεμοσάλεψε ελαφρά η κουρτίνα ήταν μόνο τrsquo αδειανό σεντόνι Την άνοιγε βλέφαρο το βλέφαρομες στα ποτάμια των ποδιών της η ζωή έτριξε κάπου μέσα τους

Μόνη μπήκε στη θάλασσατα κύματα παραμέριζαν μα εκείνη τrsquo αποζητούσε Λίγο προτού χαράξειτα πουλιά πιάνουν ένα τραγούδι το φάντασμα στο δωμάτιο Τrsquo αστέρια τρέμουνε βουβά

θρυμματισμένη νύχτα παγερή πύρινες βολίδες ο πόθος τους Μια δροσοσταλίδατο ρυάκι καθώς κυλά ψάξε δε θα το βρεις Το σύννεφο πάνω στο τζάμιπίσω τους ένα ζευγάρι μάτια ηχώ μιας κατηγορίας Να κάτι εκεί όπου τίποταδεν θα έπρεπε να είναι το ίχνος ενός ποτηριού

Κοιτούσε λέει τον ουρανόκάτι έπεφτε σαν πούπουλο ένα βάρος κυματίζει ακόμα Η κραυγή θρυμματίζει τη νύχταφως μιας ξοδεμένης επιθυμίας τώρα τα βλέφαρα είναι βαριά Την κοιτούσε όλη νύχταγύριζε μέσα στον ύπνο της ο εφιάλτης είχε το πρόσωπό του Η θέα ενός υγρού βλέμματοςτο νερό που τρέχει ανάμεσά τους αυτό ήταν αποχαιρετισμός

ΛΟΝΔΙΝΟΟ μπρούντζος της ΦλωρεντίαςΕνα από τα θετικά της πανδημίας είναι ο τρόπος που πολλά μουσεία επιχειρούν να διατηρούν το ενδια-φέρον του κοινού Η Συλλογή Γουά-λας (Wallace Collection) ένα από τα ωραία μικρά μουσεία του Λονδίνου παρουσιάζει τα λιγότερο γνωστά εκθέματά της μέσα από τις προτά-σεις των επιμελητών Η επιμελήτρια Ada de Wit επέλεξε να δώσει έμφα-ση στα περίφημα μπρούντζινα της Φλωρεντίας του 17ου αιώνα και σε μια εξαίσια σειρά με τους άθλους του Ηρακλέους

ΟΣΤΑΝΔΗΜουσείο Τζέιμς ΕνσορΤο νέο αξιοθέατο της Οστάνδης στο Βέλγιο είναι το πλήρως ανακαινι-σμένο μουσείο για τον ζωγράφο Τζέ-ιμς Ενσορ (1860-1949) που στεγάζε-ται στο σπίτι του Και στην Οστάνδη έζησε σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του Το νέο μουσείο έχει επεκταθεί και σε γειτονικό οίκημα και προσφέρει πλέον μια ευέλικτη διαδραστική εμπειρία με αφορμή τον εξπρεσι-ονιστικό κόσμο του Τζέιμς Ενσορ Υπάρχει επίσης εφαρμογή για να περπατήσετε στα βήματα του Εν-σορ στους δρόμους της Οστάνδης

ΡΩΜΗΕπέκταση του MaXXIΗ επέκταση του MaXXI εκτός Ρώμης είναι ένα από τα νέα στον κόσμο των μουσείων Το MaXXI σχεδια-σμένο από το γραφείο της Ζάχα Χα-ντίτ είναι ένα μουσείο αφιερωμένο στην τέχνη του 21ου αιώνα Το πα-ράρτημά του ο νέος του βραχίονας όμως είναι ένα παλάτσο του 18ου αιώνα στην πόλη Λrsquo Ακουιλα που είχε πληγεί από σεισμούς το 2009 Η ανακατασκευή του ιστορικού κτι-ρίου έγινε με ρωσικά κεφάλαια σε συνεργασία με το ιταλικό υπουρ-γείο Πολιτισμού

ΠΑΡΙΣΙΜουσείο ΝτελακρουάΑπό τα αγαπημένα μουσεία όσων αγα-πούν το Παρίσι το Μουσείο Ντε-λακρουά βρίσκεται σε μία από τις ωραιότερες μικρές πλατείες του Σεν Ζερμέν Η επαναλειτουργία του μου-σείου που αποτελεί τμήμα του ορ-γανισμού του Λούβρου έγινε στα τέλη του Ιουνίου και συνοδεύτηκε από ένα δώρο Η είσοδος των επτά ευρώ καταργήθηκε και το κοινό ει-σέρχεται δωρεάν για όλη τη διάρ-κεια του καλοκαιριού με την ελπίδα να τονωθεί η κίνηση και να προ-σελκυσθούν επιπλέον επισκέπτες

ΒΕΡΟΛΙΝΟΜότσαρτ και ΜάμποΠρώτο κόρνο στη Φιλαρμονική του Βερολίνου η χαρισματική μουσι-κός Σάρα Γουίλις μας χαρίζει ένα νέο προσωπικό άλμπουμ που είναι η χαρά της ζωής Απευθύνεται σε όσους αγαπούν τη μουσική και θέ-λουν να αφεθούν στην απόλαυσή της Από την Κούβα και τους δρό-μους της Αβάνας η 51χρονη Σάρα Γουίλις συνδυάζει τις δύο αγάπες της τον Μότσαρτ και το μάμπο σε ένα συνδυασμό που αιφνιδιάζει και ευφραίνει (Sarah Willis laquoMozart y Mamboraquo)

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΡΙ

Επιμέλεια ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

laquoΚάπου κάτι έχασε τη θάλασσα κοιτάζοντας στο κύμα καλπάζει η απου-σίαraquo Η φωτογραφία είναι του Γιώργη Γερόλυμπου

Μια δροσοσταλίδατο ρυάκι καθώςκυλά ψάξεδε θα το βρεις

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20208 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ

Ολα ξεκίνησαν από ένα κομμένο χέ-ρι Χάλκινο για την ακρίβεια Οταν το έφτιαξαν το 460 πΧ κρατούσε κεραυνό Παρά την υπερφυσική του δύναμη βρέθηκε μπλεγμένο στα δίχτυα ενός ψαρά ακρωτηρια-σμένο από το υπόλοιπο σώμα του θεού που είχε μείνει στον πυθμέ-να Ανασύρθηκε στην επιφάνεια ανάμεσα σε ταπεινά μύδια και κα-βούρια το σωτήριον έτος 1928 Ο αλιεύς κατέγραψε με ακρίβεια τη θέση κοντά στο Ακρωτήρι Αρτε-μίσιο στην Εύβοια

Ολόκληρη επιχείρηση οργανώ-θηκε Ο καπετάνιος μάζεψε σφουγ-γαράδες με αρχηγό του τσούρμου έναν Αυστριακό που ζούσε στο Πήλιο και είχε γίνει ψαράς τον Αλ-φόνς Χοχάουζερ και επέστρεψαν στο σημείο Βουτηχτάδες έπεφταν ο ένας μετά τον άλλο και γύριζαν εξαντλημένοι με ματωμένη μύτη από την πίεση χωρίς να δουν τί-ποτα στον λασπώδη βυθό Το μόνο που διέκριναν ήταν ένα κοραλλέ-νιο δεντράκι σε μάκρος ίσαμε το μπράτσο Ομως τα κοράλλια δεν ευδοκιμούν στη λάσπη

Με την τρίτη βουτιά και με τη βοήθεια μιας τσουγκράνας ανα-κάλυψαν έκπληκτοι πως το κο-ράλλι βλάσταινε από τον αφα-λό ενός χάλκινου θεού που ήταν σκεπασμένος και δεν φαινόταν Οταν κατάφεραν να ανασύρουν το άγαλμα ndashόπως περιγράφει το περιστατικό ο Βέρνερ Χέλβιγκ συγγραφέας και φίλος του Αλ-φόνςndash φάνηκε στον ορίζοντα ένα σκάφος του Λιμενικού Μέσα σε λίγα λεπτά το γλυπτό είχε κατα-σχεθεί Ηταν ο ∆ίας του Αρτεμι-σίου που σήμερα δεσπόζει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Χοχάουζερ παρέμεινε ψαράς και ήξερε τα νερά του Παγασητι-κού και των Σποράδων σαν το χέρι του Η γνώση αυτή του ξαναφάνη-κε χρήσιμη μία ακόμη φορά στη ζωή του Με το ξέσπασμα του Πο-λέμου οι Ελληνες τον απέλασαν και οι Αυστριακοί τον ανάγκασαν να καταταγεί στη Βέρμαχτ και να επιστρέψει στο Πήλιο ως υποδε-κανέας και διερμηνέας Το 1942 ήρθε στην περιοχή ένας διάση-μος συμπατριώτης του τον οποίον κλήθηκε να βοηθήσει ο Χανς Χας

Ο Χας (1919-2013) μεγαλωμέ-νος στην Αυστρία δεν είχε βι-ώματα θάλασσας Ομως σε ένα ταξίδι του σε νεαρή ηλικία στη νότια Γαλλία είδε τον Αμερικανό πιλότο δημοσιογράφο και συγ-γραφέα Γκάι Γκιλπάτρικ να κά-νει ψαροντούφεκο κάτι τελείως άγνωστο και εξωτικό για την επο-χή Η συνάντησή τους ήταν κα-

θοριστική για τη ζωή του Ο Χας ανακάλυψε τη μαγεία του βυθού και άρχισε να ενδιαφέρεται για την υδροβιολογία Παράτησε τη Νομική και τελείωσε τη Ζωολογία Το σπουδαιότερο ήταν όμως ότι χάρις στο πείσμα του εξέλιξε τις πρωτόγονες τότε συσκευές κατά-δυσης κατασκεύασε μια πρωτό-λεια υποβρύχια κάμερα και τρά-βηξε τις παρθενικές φωτογραφίες το 1939 στη ∆αλματία

Ο Χας ήταν επίσης ο πρώτος που κατάλαβε πως για να παρα-

τηρήσει τα ψάρια και τα ζώα της θάλασσας θα έπρεπε να κολυμπάει και ο ίδιος όπως τα ψάρια και να μην περπατάει στον βυθό όπως οι δύτες που φορούσαν το σκά-φανδρο Πρώτη φορά δοκίμασε να κάνει κάτι τέτοιο τον Ιούνιο του 1942 στο Αιγαίο Οπως λένε οι ντόπιοι ο Αλφόνς δεν του έδειξε μόνο τη χλωρίδα και την πανίδα αλλά και πολλά αρχαία ναυάγια Αμφορείς και αντικείμενα βγήκαν από τον βυθό και μπήκαν σε κού-τες με πριονίδι για να ταξιδέψουν στη ναζιστική Γερμανία Ο Αυστρι-ακός ανεδείχθη σε μεγάλη μορφή των καταδύσεων και κονταροχτυ-πήθηκε με τον περίφημο Κουστό για την πρωτιά στις υποβρύχιες λήψεις Το 1943 ο Γάλλος κατά-φερε να κατασκευάσει την πρώτη ολοκληρωμένη συσκευή αυτόνο-μης κατάδυσης

Ο Ζακ-Ιβ Κουστό (1910-1997) με το θρυλικό πλοίο laquoΚαλυψώraquo έγινε ένας πραγματικός εξερευνη-

τής του ερέβους του βυθού και ο laquoπρεσβευτήςraquo όλων των πλασμά-των της θάλασσας που γνωρίσα-με στις κινηματογραφικές ταινίες του αλλά και στις εκπομπές του καθώς προβλήθηκαν σε ολόκλη-ρη την υφήλιο Καρχαρίες σαλά-χια φώκιες λεονταρόψαρα έγιναν τηλεοπτικοί αστέρες ήδη από τη δεκαετία του rsquo50 και μέσα στα κα-τοπινά χρόνια

Ανάμεσα στις πολυάριθμες απο-στολές του ήρθε και στην Ελλάδα έπειτα από επίσημη πρόσκληση για να ερευνήσει το ναυάγιο των Αντικυθήρων Είχε ξαναπεράσει από το σημείο το 1959 Ειρωνεία της τύχης πάλι ένα ακρωτηρια-σμένο μπράτσο αγάλματος είχε laquoειδοποιήσειraquo τους σφουγγαράδες από τη Σύμη ndashοι οποίοι κατέφυγαν στο νησάκι για να γλιτώσουν μια τρικυμία στον Μαλέα το 1900ndash πως κάτι κρύβεται στον βυθό

Προτού φτάσει στα Αντικύθη-ρα ο Κουστό είχε κάνει έρευνες

στην Κρήτη στη Γαύδο στον Μα-ραθώνα και στο ηφαίστειο της Σα-ντορίνης Στο ναυάγιο χρησιμο-ποίησε το σύστημα Suceuse τον μεγάλο σπιράλ σωλήνα που ρού-φαγε άμμο από τον πυθμένα και την έβγαζε στο κατάστρωμα του laquoΚαλυψώraquo για κοσκίνισμα αλλά και στο βαθυσκάφος laquoSoucouperaquo Τελικά η σοδειά από την προσπά-θειά του ήταν πλούσια με δύο μι-κρά χάλκινα αγάλματα και άλλα ευρήματα Οταν πήγα στα Αντι-κύθηρα το 2014 ένας ντόπιος μού διηγήθηκε για έναν ηλικιωμένο που δεν εμπιστευόταν τους Γάλ-λους και φοβόταν ότι κάτι μπορεί να αρπάξουν Εστηνε μια καρέ-κλα στον κάβο δίπλα από το ναυ-άγιο και τους παρακολουθούσε με κιάλια από το ξημέρωμα μέχρι το βράδυ

Και βέβαια μπορεί όλοι οι Ελ-ληνες να ξέρουν τον Κουστό αλ-λά ελάχιστοι γνωρίζουν τον Πίτερ Θροκμόρτον (1928-1990) Αμερι-

κανό συγγραφέα δημοσιογράφο και δύτη ο οποίος κατάφερε να ανακαλύψει στα δικά μας νερά το πιο παλιό ναυάγιο στον κόσμο Εί-ναι εκείνο στη νησίδα ∆οκός κο-ντά στην Υδρα που χρονολογεί-ται από το 2200 πΧ Ο Αμερικανός ήταν από τους δημιουργούς του Ινστιτούτου Ενάλιων Αρχαιολογι-κών Ερευνών στην πατρίδα μας προτού δημιουργηθεί η Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων Με έναν περίεργο τρόπο θεωρείται ο laquoπα-τέραςraquo της επιστήμης της ενάλι-ας αρχαιολογίας To 1959 εντόπι-σε στο Ακρωτήρι της Χεληδονίας Ακρας στην Τουρκία ένα ναυάγιο της Εποχής του Χαλκού Επεισε το Πανεπιστήμιο Πεν στις ΗΠΑ να χορηγήσει την έρευνά του η οποία έγινε για πρώτη φορά από ομάδα ειδικών και αρχαιολόγων όπως ο Τζορτζ Μπας που εκπαι-δεύτηκαν στις υποβρύχιες κατα-δύσεις με αυτό τον αντικειμενι-κό σκοπό

Δύο κομμένα χέρια έδειξαν τον δρόμοΕλληνικές αρχαιότητες που ήλθαν στο φως χάρις σε πρωτοπόρους ξένους των καταδύσεων και σφουγγαράδες

Ολοι ξέρουν τον Κουστό αλλά ελάχιστοι γνωρί-ζουν τον Πίτερ Θροκ-μόρτον που κατάφερε να ανακαλύψει στα δικά μας νερά το πιο παλιό ναυάγιο στον κόσμο

Αριστερά ο Αυστριακός Χανς Χας ο οποίος εξέλιξε τις πρωτόγονες συσκευ-ές κατάδυσης ενώ κατασκεύασε και μια πρωτόλεια υποβρύχια κάμεραmiddot επά-νω ο Αμερικανός συγγραφέας δημοσιογράφος και δύτης Πίτερ Θροκμόρτον και κάτω γραμματόσημο προς τιμήν του Ζακ-Ιβ Κουστό

SHU

TTER

STO

CK

O Δίας του Αρτεμισίου που σήμερα δεσπόζει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο εντοπίστηκε το 1928 κοντά στο ομώνυμο ακρωτήρι της Εύβοιας

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 26 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ

Τήνος αρχές Σεπτέμβρη και ο και-ρός είχε αλλάξει απότομα Οι τε-λευταίοι επισκέπτες του νησιού έφευγαν σιγά σιγά ο βοριάς έμοια-ζε να έρχεται από κάπου πολύ μα-κριά βόρεια και παγωμένα ίσως από τη Μαύρη Θάλασσα Το νερό άλλαζε για πρώτη φορά όψη μετά τρεις μήνες καλοκαιριού κι έδειχνε τα δόντια του Τα κύματα μύριζαν χειμώνα

Φτάσαμε απόγευμα στην παρα-λία κι είδαμε τη φουσκοθαλασσιά να αφρίζει Ο αέρας λυσσομανού-σε κι είπαμε να περιμένουμε μή-πως κοπάσει Oταν οι τελευταίες ακτίνες του ήλιου κρύφτηκαν πί-σω από την πλαγιά του βουνού ο αέρας έπεφτε και γραμμές από τέ-λεια και μεγάλα κύματα άρχισαν να σχηματίζονται μέσα στο ημίφως Eνα λεπτό μετά είμαστε στα ανοι-χτά και βλέπουμε το επόμενο σετ να έρχεται από τον ορίζοντα σαν στρατιά από αφηνιασμένα άλο-γα laquoΚάνε κουπί γιατί θα μας φά-νεraquo μου φωνάζει ο φίλος μου και αρχίζουμε να κωπηλατούμε προς τα βαθιά εκεί όπου ελπίζαμε το κύμα δεν θα έχει σκάσει ακόμα

∆εν προλάβαμε κι ένα τρίμετρο υδάτινο βουνό προσγειώθηκε πά-νω μας Μέσα στο σκοτάδι και την αναμπουμπούλα βρέθηκα ξαφνικά να μην καταλαβαίνω πού βρίσκε-ται ο ουρανός και πού η γη Αφησα τον εαυτό μου ελεύθερο αφέθηκα στο laquoπλυντήριοraquo ndash ξέροντας πως σε λίγο θα αναδυθώ στην επιφά-νεια και θα πάρω ανάσα

Ξαπλώνω πάλι στο σανίδι και πάω να πάρω θέση εκ νέου Τα κύ-ματα πια ήταν τέλεια Η όψη τους μέσα στο ημίφως ήταν σαν σκούρο

γυαλί με λάμψεις από το φεγγάρι ∆εύτερη προσπάθεια laquoEνα κύμα έστω ένα και βγαίνω ένα κύμα για να βγωraquo Το βλέμμα μου συναντάει αυτό του φίλου που γελάει σατανι-κά φωνάζοντας laquoΦοβάσαι Μήτσο φοβάσαιraquo

Το γέλιο του το παίρνει ο αέρας και τη θέση του παίρνει ένας ήχος από καταρράκτη Βλέπω μια μεγά-λη σκιά να υψώνεται Παίρνω θέση η σκιά με σπρώχνει η ώθηση είναι μεγάλη σε κάνει να νιώθεις μικρός κι ανάλαφρος λες και ξαφνικά δεν υπάρχει βαρύτητα αλλά επικρατούν άλλοι νόμοι Oταν πατάω όρθιος πάνω στο σανίδι υπάρχει μπροστά από τα πόδια μου μια υδάτινη κατη-φόρα Σκύβω για να κρατήσω την ισορροπία μου η κατηφόρα γίνεται τοίχος προσπαθώ να στρίψω αλλά

πέφτω στο νερό Η πτώση γίνεται απότομα και δεν έχω προλάβει να πάρω αναπνοή Λέω στον εαυτό μου laquoτώρα ηρέμησε ndash θα σε ξαναβγάλει έξω σε λίγα δευτερόλεπταraquo Αυτή τη φορά όμως δεν έχω πολλή ανάσα Στροβιλίζομαι στον βυθό και σε λίγο αναδύομαι στην επιφάνεια κι εκεί έρχεται πάνω μου το επόμενο κύ-μα Πίνω νερό βρίσκομαι ξανά στο

laquoπλυντήριοraquo δεν έχω ανάσα Αρχίζω μέσα μου και γελάω η αναπνοή μου τελειώνει ακούω γέλια εγώ γελάω σκεπτόμενος laquoΩχ την πατήσαμεraquo Και το γέλιο μου ενώνεται με άλλα γέλια Εχω μια εικόνα θολή αλλά ζωντανή κάπου στο μυαλό μου ndash ίσως να την κατασκεύασα κιόλας στην πορεία Μια φωνή να μου λέει laquoΠόσο στα σοβαρά το είχες πάρει όλο αυτόraquo Είναι λες και τελείωσε η ζωή μου και με περιμένουν σαν σε πάρτι γενεθλίων-έκπληξη όλοι οι άνθρωποι με τους οποίους κάπο-τε συνδέθηκα

Σε κατάσταση ναυτίας εξάντλη-σης και περίεργης μέθης κρατιέμαι από το σανίδι και το κύμα με βγά-ζει στην ακτή Ακούω ακόμα τα γέ-λια νιώθω ζαλάδα δεν ξέρω πόση ώρα μου παίρνει για να ξαναβρώ την αναπνοή μου ∆ιψάω θέλω να πιω νερό προσπαθώ να σηκωθώ να πάω προς την καντίνα Βλέπω κάτι να κινείται στη θάλασσα με την άκρη του ματιού μου Γυρνάω και βλέπω τον φίλο μου να πιάνει ένα τέλειο κύμα μέσα στο σκοτά-δι Το φεγγάρι ίσα ίσα τον κάνει να φαίνεται πάνω στην κρυστάλλινη όψη του νερού που σκίζεται από μια λεπτή άσπρη γραμμή

∆υο-τρεις μέρες μετά ξαναβρέ-θηκα στην ίδια παραλία με το απω-θημένο να πιάσω ένα καλό κύμα όσο κρατάει αυτό το φθινοπωρινό μελτέμι Και το κύμα εκείνο το από-γευμα ήταν 15 μέτρο ύψος εύκολο και μπορούσε να σε τσουλήσει για περίπου 200 μέτρα από τη βόρεια ώς τη νότια άκρη της παραλίας Τσού-λησα πάνω του και το ένιωσα κάτω από τα πόδια μου να σπρώχνει και να απομακρύνεται λες και καβάλα-γα τη ράχη ενός ζώου που τρέχει

Το φεγγάρι είχε βγει ξανά και η

διαδρομή πάνω στο νερό δεν είχε σταματήσει ακόμα Eνιωθα ένα παι-δικό χαμόγελο να σχηματίζεται στο πρόσωπό μου Μετακινούμουν όρ-θιος πάνω στο νερό και γύρω μου έβλεπα τα κοφτερά βράχια της Κο-λυμπήθρας πίσω από την ακτή τον ατέλειωτο κάμπο της και από πίσω τη γραμμή του ορίζοντα προς το βόρειο Αιγαίο Ηταν λες και πέτα-γα σε χαμηλή ταχύτητα και πλα-γίως πάνω από το νερό μέσα στο βραδινό τοπίο Χωρίς βάρος με μια χαρά που είχα να νιώσω από παιδί

Οταν το κύμα τελείωσε περπά-τησα στην άμμο νιώθοντας λες και πετάγεται ηλεκτρική ενέργεια από τα άκρα μου Λίγες ώρες μετά ξά-πλωνα στο κρεβάτι μου κι ένιωθα πως το κεφάλι μου ακτινοβολεί στο σκοτάδι Ηταν λες και με κάποιο τρόπο το κύμα βρισκόταν ακόμα κάτω από τα πόδια μου ζωντανό ή λες και είχε μπει κάπως στο σώ-μα μου Εκλεινα τα μάτια μου να κοιμηθώ κι έβλεπα μπροστά μου το μετείκασμα των υδάτινων γραμ-μών Προσπαθώντας τον επόμενο

καιρό να αναλύσω τι συνέβη στις δυο αυτές εμπειρίες που είχα σκέ-φτηκα πως ίσως ήταν φευγαλέες εικόνες του θανάτου και της αθα-νασίας Και ο θάνατος κι η αθανα-σία (όπως το κύμα και εγώ όπως ο απόλυτος έλεγχος και το απόλυτο χάσιμο του ελέγχου ή ο φόβος κι η ηδονή) έμοιαζαν σαν να είναι τόσο κοντά που δεν μπορούσες να ξεχω-ρίσεις το ένα από τrsquo άλλο

Ο κ Δημήτρης Καραΐσκος είναι graphic designer και φωτογράφος

Για σερφ στην ΤήνοΔύο εμπειρίες ανάμεσα στον θάνατο και στην αθανασία

Στροβιλίζομαι στον βυθό και σε λίγο αναδύ-ομαι στην επιφάνεια κι εκεί έρχεται πάνω μου το επόμενο κύμα Πίνω νερό βρίσκομαι ξανά στο laquoπλυντήριοraquo δεν έχω ανάσα

Το νερό άλλαζε για πρώτη φορά όψη ύστερα από τρεις μήνες καλοκαιριού κι έδειχνε τα δόντια του

Θ Ε Α Μ Α ΤΑ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 202010 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

0730 Συναυλία Πυξ Λαξ - (E) 1000 Καμώματα τζι αρώματα V - (E) 1100 EU4U II - (E) 1200 Στην άκρη του παράδεισου - (E)1330 Αμύνεσθαι περί πάτρης - (E)1355 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)1400 Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία - (Ε)1415 Αrt Cafeacute III - (E)1515 Σπίτι στη φύση ΙΙΙ - (E)1545 Τετ - Α - Τετ - (E) Τάκης Ζαχαράτος1700 Μαζί Birlikte ∆ικοινοτική εκπομπή1755 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)1800 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)1825 Η κυρά του μεταξιού - (E) ∆ραματική σειρά εποχής1850 Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία - (Ε) Σειρά ντοκιμαντέρ 1925 Οι γενιές της σιωπής - (Ε) ∆ραματική σειρά εποχής2000 EIΔHΣEIΣ2105 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)2115 Παραδοσιακή βραδιά στο ΡΙΚ - (Ε)2255 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)2300 EIΔHΣEIΣ2315 Χωρίς αποσκευές - (Ε) 2345 Μαζί Birlikte - (E)0030 Τετ - Α - Τετ - (E)0145 Συνέχεια επαναλήψεων

0730 Η μάγισσα και το μαγεμένο δεντράκι - (Ε) Παιδική θεατρική παράσταση0845 Παιδική ζώνη α Μάγια η μέλισσα β Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον γ O μικρός Χνουδωτός δ Γουίσπερ ε Μπόμπι και Μπιλ 1100 Στη Χώρα του Γιατί - (Ε) Παιδικό πρόγραμμα1130 Παιδική ζώνη1530 Στη Χώρα του Γιατί - (Ε)1600 Ιστορίες του χωρκού-(E) Κυπριακή κωμική σειρά1630 Μανώλης και Κατίνα-(E) Κυπριακή κωμική σειρά1700 Το σόιν -(E) Κωμική σειρά 1720 Βοήθεια συρρίκνωσα τη δασκάλα μου Οικογενειακή περιπέτεια1900 Μονόλογοι - (E)1940 EIΔHΣEIΣ (στην Αγγλική)1950 EIΔHΣEIΣ (στην Τουρκική)2000 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)2105 Eγώ η Λητώ ∆ομέστικα - (Ε) ∆ραματική σειρά 2215 Συναυλία Κλασικής Μουσικής0040 Μονόλογοι - (E) Σειρά πολιτιστικών εκπομπών0115 EIΔHΣEIΣ - (Ε)0135 ΓΙΟΥΡΟΝΙΟΥΣ

0700 Σημεία και τέρατα - (E) Κωμική σειρά0800 The Booth - (E) Ψυχαγωγική εκπομπή0945 Κitchen Health Eκπομπή μαγειρικής1020 Life is a beach Ταξιδιωτική εκπομπή1120 Μπάτσο αγάπη μου - (E) Κωμική σειρά1220 Για πάντα παιδιά - (Ε) Κωμική σειρά1300 Τροχός της τύχης - (E)1500 Η μαμά λείπει ταξίδι για δουλειές - (E) Κωμική σειρά1600 Την τύχη μου μέσα - (Ε) Κωμική σειρά1800 OMEGA NEWS1810 Fars Attack - (Ε) Σατιρική εκπομπή με τον Χάρη Αριστείδου1910 Χαρούμενος ταξιδιώτης Ταξιδιωτική εκπομπή2010 OMEGA NEWS2110 OMEGA Troll Show - (E) Σατιρική εκπομπή2210 ∆ύο βδομάδες προθεσμία (Two weeks notice) Pομαντική κωμωδία με τους Xιου Γκραντ Σάντρα Mπούλοκ κά 2330 Ιtrsquos showtime Mουσικοχορευτικό show0130 Daddy cool - (E) Kωμική σειρά 0230 Μουσικό κουτί - (E) Ψυχαγωγικό τηλεπαιχνίδι0400 DanSing Junior - (Ε)

0600 Πρωινή ενημέρωση0620 Ξαφνικά μπαμπάς - (E) Μεξικανική σειρά0800 Πέτα τη φριτέζα - (Ε) Κωμική σειρά0850 La Pasta Pomilώri - (E) Κυπριακή κωμική σειρά 0940 Santa Γιολάντα - (Ε) Κωμική σειρά1015 ∆εληγιάννειο Παρθεναγωγείο - (Ε)1200 Υγεία πάνω απrsquo όλα1250 Food nrsquo friends Εκποπή μαγειρικής1345 Football stories - (E)1440 Την πάτησα - (E) Κυπριακή σειρά 1520 ΛίτσαCom - (E)1650 Ξαφνικά μπαμπάς Μεξικανική σειρά 1800 Tα νέα του ANT1 σε 10΄1810 Συνέχεια της σειράς1915 Άγριες μέλισσες - (E) ∆ραματική σειρά2020 Tα νέα του ANT12120 Πέτα τη φριτέζα - (E) Κωμική σειρά 2210 La Pasta Pomilώri - (E) Κυπριακή κωμική σειρά 2300 Από μηχανής (Ex Machina) Tαινία επιστημονικής φαντασίας με τους Ντόναλ Γκλίζον Όσκαρ Άιζακ κά0100 Tίτλοι ειδήσεων0110 Το σόι μου μέσα - (E)0200 Ο γητευτής - (E) Ελληνική σειρά0250 Πόσο γλυκά με σκοτώνεις - (E)

0700 Μια βαλίτσα γεύσεις - (E) Εκπομπή μαγειρικής0800 Παντρεμένοι κι οι δυο -(E) Κωμική σειρά 0840 Κόκκινο ποδήλατο - (E) Εκπομπή μαγειρικής0930 Καλό μεσημεράκι - (E)1130 Στο χωρκόν μας - (E)1230 Προορισμός Ευτυχία - (E) Ταξιδιωτική εκπομπή1320 Boυράτε γειτόνοι - (E) Κωμική σειρά1450 Ζωή ποδήλατο - (E) Κοινωνική σειρά1550 Οι Τάκκοι - (E) Κωμική σειρά1650 Happy Traveller - (E) Ταξιδιωτική εκπομπή1750 Guess my age - (E) Ττηλεπαιχνίδι1800 Tα γεγονότα σε συντομία1810 Guess my age (Συνέχεια)1850 Boυράτε γειτόνοι - (E)2010 Τομές στα γεγονότα2120 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (E) laquoΑφιέρωμα στον Γιώργο Ζαμπέταraquo0020 Γεγονότα σε τίτλους 0030 Άλλα λόγια θκειε παπά - (Ε) Κυπριακή κωμική σειρά0130 Το στέκι της παρέας - (Ε) Ψυχαγωγική εκπομπή0400 Καταιγίδα - (Ε) ∆ραματική σειρά

0600 Η κουζίνα της μαμάς-(Ε)0630 Έρωτας με επιδότηση ΟΓΑ - (Ε) Κωμική σειρά0730 60΄ Ελλάδα - (Ε) Οδοιπορικό0845 24 ώρες - (Ε) 0930 Παραμύθι αλλιώς - (Ε) Κωμική σειρά1030 Deal - (Ε) Τηλεπαιχνίδι1115 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (Ε) Ψυχαγωγική εκπόμπή1330 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα - (Ε) Ελληνική κωμική σειρά1520 Μη μασάς - (Ε) Εκπομπή μαγειρικής 1645 Η φαμίλια - (Ε) Κωμική σειρά1800 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)1810 Akirsquos Food Tour1900 Το σόι σου - (Ε) Κωμική σειρά2020 ALPHA NEWS2120 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα - (Ε) Κωμική σειρά2245 Κάρμα - (Ε) Κοινωνική δραματοποιημένη σειρά2345 Mεσάνυχτα Late night εκπομπή 0130 Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα - (Ε) Αστυνομική σειρά0215 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (Ε)

0700 Here Comes The Grump0845 Kung Fu Yoga1045 Knightfall ΙΙ - Ep 3 amp 41245 Sweet Home Alabama1445 Berlin I Love You1700 Air Force One1910 Dernier Amour2100 Enderrsquos Game 2300 Warsaw rsquo440000 Modus 2 - Ep 40100 Sweet Home Alabama0250 Berlin I Love You

0615 Τρίτη και 130755 Φωνάζει ο κλέφτης0920 Αγάπησα και πόνεσα1050 Ο εμποράκος1220 Ένα νερό κυρα-Βαγγελιώ1350 ∆άσκαλε τι δίδασκες1515 Μαύρη Γη1640 Σrsquo αγαπώ1830 Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες1955 Η Αλίκη δικτάτωρ2200 Ο ξυπόλυτος πρίγκηψ2345 Οι αμαρτωλοί0120 Οι γαμπροί της Ευτυχίας0240 Λόλα

ΡΙΚ1 ΤHΛ 22862000 ΡΙΚ2 ΤHΛ 22862000 ΟMEGA ΤHΛ 22477777 ANT1 ΤHΛ 22200200 ΣΙΓΜΑ ΤHΛ 22580100 ΑLPHA ΤHΛ 22212400 MOVIES BEST

GREEK CINEMA

2115 Παραδοσιακή βραδιά 2105 Eγώ η Λητώ ∆ομέστικα 2210 Two weeks notice 2210 La Pasta Pomilώri 2120 Στην υγειά μας ρε παιδιά 2245 Κάρμα 2100 Enderrsquos Game

2200 Ο ξυπόλυτος πρίγκηψ

0610 Παιδική ζώνη0930 Cook Eat - (Ε) Εκπομπή μαγειρικής1100 Τηλεαγορά1300 Travel Guide Ταξιδιωτική εκπομπή1350 ΑΝΝΙΤΑ κοίτα - (E)1635 Τηλεαγορά1830 Αόρατος φακός1900 Ταξίδι γεύσεων ΙΙ - (Ε) Eκπομπή μαγειρικής2015 Ο καιρός2020 Για πάντα νέοι - (E)2130 Το ταξίδι της ζωής2230 Ξένη ταινία0020 Ξένη ταινία0200 Ξένες σειρές

0600 Sashatanya0755 Ξυπνάμε αλλιώς0800 Comedy Club1200 Comedy Woman1300 Comedy Club1800 Patriot - Κωμική σειρά2000 Κάποτε στη Ρωσία2200 Haters2300 Stand Up0000 Σπίτι 20200 Stand Up0300 THT Best0400 THT Gold

CAPITAL ΤHΛ 25577577

TV PLUS ΤHΛ 22259000

THT ΤHΛ 22270745

0755 Tηλεαγορά 0820 Ξένη ταινία 1015 Ξένη ταινία 1200 Tηλεαγορά1230 Φίφης ο ακτύπητος Κωμωδία1400 Tηλεαγορά1530 Η κυρία ∆ήμαρχος Κωμωδία1700 Tηλεαγορά1900 Ξένες ταινίες0100 Mother of all lies Θρίλερ

Του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ

Η Παρθένος του Αυγούστου ΚΟΜΕΝΤΙ (2019)Σκηνοθεσία Χονάς ΤρουέμπαΕρμηνείες Ιτσάσο Αράνα Βίτο Σαντζ Ισαμπέλ Στοφέλ

Μια ισπανική ταινία ασορτί με την καλοκαιρινή ραστώνη η οποία κυριεύει τέτοιον καιρό τα πάντα έρχεται αυτή την εβδομάδα για να παρηγορήσει κυρίως όσους από εμάς παραμένουμε ακόμα στην πόλη Λίγο πριν κλείσει τα 33 της χρόνια η Εύα παίρνει την απόφαση να περάσει τον Αύγου-στο στη Μαδρίτη αντί για κάποιο παραλιακό τουριστικό θέρετρο Μένοντας στο σπίτι ενός συνα-δέλφου που λείπει σε διακοπές η κοπέλα περνάει δύο εβδομάδες γεμάτες από απρόσμενες συνα-ντήσεις κάνει νέες φιλίες ενώ παράλληλα πραγματοποιεί ένα ταξίδι-εξπρές προς την ωριμότητα που θα τη βοηθήσει στη συνέχεια της ζωής της

Ο Χονάς Τρουέμπα (laquoΟι ρο-μαντικοί εξόριστοιraquo) κινηματο-γραφεί σχεδόν εμμονικά αλλά και με ιδιαίτερη ευαισθησία την εξαιρετική πρωταγωνίστριά του Ιτσάσο Αράνα η οποία μάλιστα συνυπογράφει μαζί του και το σενάριο της ταινίας Το τελευ-ταίο καταφέρνει να μας παρασύ-ρει σε μια αλυσίδα συνεχόμενων διαλογικών σεκάνς περισσότε-ρο ή λιγότερο επιτυχημένων οι οποίες πάντως κυλούν ρυθμικά δίχως να δημιουργούν κενά και χασμωδίες Η Εύα μιλάει με γνω-στούς αγνώστους ή ακόμα και κρυφακούει συζητήσεις Κάπως έτσι η αρκετά μεγάλη διάρκεια περνάει ευχάριστα σαν διαρκής

περιπλάνηση ανάμεσα σε τόπους και ανθρώπους

Πολλούς ανθρώπους αφού παρά την αρχική δήλωση πως η πόλη το καλοκαίρι αδειάζει η Εύα βρίσκεται σχεδόν πάντοτε σε συνθήκες συνωστισμού Το ταξίδι βέβαια εδώ είναι και κυ-ριολεκτικό παρόλο που η ξενα-γός μας παραμένει στη Μαδρίτη

Κι αυτό γιατί μια αυθόρμητη απόφαση θα κάνει την Εύα του-ρίστρια στην ίδια της την πόλη την οποία θα δει επίσης με και-νούργιο μάτι από τα μουσεία μέχρι τα καφέ και τα νυχτερινά στέκια η ισπανική πρωτεύουσα αποκαλύπτεται ως τόπος γεμά-τος ζωντάνια και ενδιαφέρον πέρα από τη γυαλισμένη επιφά-νεια Μαδριλένος και ο ίδιος ο σκηνοθέτης επιχειρεί φανερά να εισχωρήσει στις εναλλακτικές γωνιές ενός πολυπολιτισμικού αστικού τοπίου

Ιστορία ενηλικίωσηςΚυρίως όμως η ταινία αποτε-

λεί μια ιστορία δεύτερης ενηλι-κίωσης για τη νέα γυναίκα laquoΟι προσδοκίες και οι απαιτήσεις της κοινωνίας χαμηλώνουν το καλο-καίριraquo ακούγεται σε κάποιον από τους διαλόγους Η ευρισκόμενη σε μεταίχμιο Εύα ταλαντεύεται ανάμεσα στην πίστη (στη θρη-σκεία στους φίλους στην ίδια την πόλη) και στις παρορμήσεις της που συχνά αναλαμβάνουν το τιμόνι

Η θερινή ραθυμία θα λει-τουργήσει μάλλον ευεργετικά για την ίδια ανοίγοντας καινούρ-για μονοπάτια Καθώς η γιορτή της Παρθένου πλησιάζει εκεί-νη μοιάζει πολύ πιο γαλήνια και σίγουρη από όσο ένα (δικό μας) δίωρο πριν

Suburra υπόγεια πόλη frac12ΘΡΙΛΕΡ (2015)Σκηνοθεσία Στέφανο ΣολίμαΕρμηνείες Πιερφρανσέσκο Φαβίνο Ελιο Τζερμάνο

Από την πλατφόρμα του Cinobo διαλέγουμε ένα από τα κορυφαία μαφιόζικα θρίλερ των τελευταίων ετών το οποίο μας μεταφέρει βα-θιά στον υπόκοσμο της Αιώνιας Πόλης Ο laquoσαμουράιraquo ένας βετε-ράνος γκάνγκστερ φέρνει σε συ-νεννόηση όλες τις ντόπιες φαμί-λιες της μαφίας προκειμένου να μετατρέψει μια παραλιακή κωμό-πολη κοντά στη Ρώμη σε ιταλικό Λας Βέγκας Αρωγός του είναι ένας διεφθαρμένος πολιτικός με αδυ-ναμία στις νεαρές πόρνες και στα ναρκωτικά ο οποίος έχει ισχυρές laquoπλάτεςraquo και μέσα στο Βατικανό Το σχέδιο πάει πρίμα μέχρι που τα laquoαφεντικάraquo ξαναθυμούνται τις διαφορές τους και ξεκινούν έναν άγριο πόλεμο απειλώντας να κά-νουν στάχτη το όνειρο του laquoσα-μουράιraquo

Η Suburra ήταν γειτονιά της αρχαίας Ρώμης έδρα του υποκό-σμου της εποχής γεμάτη καταγώ-

για και οίκους ανοχής Η σύγχρονη Suburra του Σολίμα ο οποίος έχει σκηνοθετήσει και το τηλεοπτικό laquoGomorrahraquo είναι η ίδια η Ιταλία Μια κοινωνία σε σήψη όπου όλες οι αξίες φτάνουν ακριβώς στο ύψος των κερδών που μπορούν να απο-φέρουν ndash ακόμη και η βροχή που πέφτει αδιάκοπα αδυνατεί να την καθαρίσει

Φυσικά και πρόκειται για αλ-ληγορία δεν είναι δα η σύγχρονη Ρώμη εφάμιλλη της εποχής του Κα-λιγούλα παραμένει ωστόσο απο-λαυστικός ο τρόπος που το φιλμ θίγει πολύ πραγματικά ζητήματα

TidelandsΦΑΝΤΑΣΙΑΣ (2018)Δημιουργός Στίβεν Εργουιν Νέιθαν ΜέιφιλντΕρμηνείες Σαρλότ Μπεστ Μάρκο Πιγκόσι Ελσα Πατακί

Η αυστραλιανή μίνι σειρά του Netflix συνδυάζει το αστυνομικό μυστή-ριο με την επιστημονική φαντα-σία σε ένα γοητευτικό πακέτο από αυτά που μας έρχονται κα-τά καιρούς από τους αντίποδες Η νεαρή Καλ αποφυλακίζεται με-τά 10 χρόνια και επιστρέφει στο

μικρό ψαροχώρι όπου μεγάλωσε Ταυτόχρονα το πτώμα ενός άνδρα εμφανίζεται στην παραλία πυρο-δοτώντας εξελίξεις στην τοπική κοινωνία η τελευταία κρύβει τα δικά της μυστικά με πρώτο αυτό ενός γειτονικού κοινόβιου όπου μια παράξενη ομάδα ανθρώπων με υπερφυσικά χαρίσματα ζει με τους δικούς της κανόνες

Τα επτά επεισόδια της σειράς μπλέκουν το κλασικό θρίλερ της μικρής κοινωνίας με τους μύθους της θάλασσας που είναι τόσο δημο-φιλείς σε μέρη όπως η Αυστραλία

Η (πανέμορφη) Σαρλότ Μπεστ πρωταγωνιστεί στον ρόλο μιας κο-πέλας με τσαγανό η οποία ωστό-σο προσπαθεί να βρει τα πατή-ματά της σε ένα περιβάλλον με ελάχιστους συμμάχους ενώ ταυ-τόχρονα αναζητεί την ίδια της την ταυτότητα

Γύρω της αναπτύσσονται αρκε-τοί ενδιαφέροντες χαρακτήρες με πρώτη την αινιγματική laquoβασίλισ-σαraquo των Ταϊντλάντερς (έτσι λέγο-νται οι κάτοικοι του κοινόβιου) αλλά και το μοναδικό τοπίο της Ωκεανίας που προσθέτει εξωτι-σμό και παραπάνω μυστήριο στο σύνολο

laquoSuburra υπόγεια πόληraquo (πάνω) και laquoTidelandsraquo (κάτω) σε Cinobo και Netflix αντίστοιχα δύο επιλογές που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή

Από την laquoυπόγειαraquo Ρώμη στην εξωτική Αυστραλία

Ησυχες μέρεςτου Αυγούστουστη ΜαδρίτηΙσπανική πρόταση παρηγοριά

για όσους έμειναν πίσω στην πόλη

Η ευρισκόμενη σε μεταίχμιο Εύα ταλαντεύεται ανάμεσα στην πίστη (στη θρησκεία στους φίλους στην ίδια την πόλη) και στις παρορμήσεις της που συχνά αναλαμβάνουν το τιμόνι Η θερινή ραθυμία θα λειτουργήσει μάλλον ευεργετικά για την ίδια ανοίγοντας καινούργια μονοπάτια

HOME CINEMA

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

SHU

TTER

STO

CKΣΤ

ΡΑΤΟ

Σ Κ

ΑΛ

ΑΦ

ΑΤΗ

Σ

Της ΜΑΡΙΑΛΕΝΑΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Περπατάς μέσα στη θάλασσα και χαϊδεύεις τις πτυχώσεις του νε-ρού Λυγίζεις αφήνεσαι να βυθι-στείς σε πρόσθια και ύπτια θέση Κλείνεις τα μάτια Η θάλασσα δεν είναι μόνον a state of mind όπως πολύς ντόρος έγινε είναι κυρίως a state of being ∆εν υπάρχει τρό-πος να μιλήσεις για τη θάλασσα και να μην αγγίξεις χιλιοειπωμέ-νες αφηγήσεις Είναι όμως πάντα ένα μυστήριο για την ανθρώπι-νη ύπαρξη για την έλξη που της ασκεί Οπως και δεν υπάρχει έργο τέχνης που να μην εμπνέεται από το υγρό στοιχείο

Υπάρχουν όμως δύο ταινίες που με στοίχειωσαν σε διαφορετικές περιόδους της ζωής μου Στην πρώ-ιμη εφηβεία εκεί που πρωτοεξε-ρευνούσα τη σχέση μου με την επόμενη μετάβαση της φύσης το

πώς από παιδί γίνεσαι γυναίκα και στη νεότητα στον πρώτο μεγάλο έρωτα εκεί όπου νομίζεις ότι επι-θυμείς να ανήκεις για πάντα

∆ύο διαφορετικές ταινίες υφο-λογικά και θεματολογικά με δύο δημιουργούς που τοποθέτησαν τη θάλασσα στο έργο τους μέσα στις πιο σημαντικές ανθρώπινες ανάγκες στον έρωτα και στον θά-νατο Και οι δύο ταινίες μπορούν να ερμηνευτούν ψυχαναλυτικά Ταυτίζουν τη θάλασσα με τη γυ-ναικεία φύση όπως ο Σίγκμουντ Φρόιντ και κυρίως ο Ούγγρος ψυ-χαναλυτής Σάντορ Φερέντσι ανέ-δειξαν στο έργο τους μέσα από την laquoΕρμηνεία των Ονείρωνraquo και το περίφημο δοκίμιο του δεύτερου με τίτλο laquoΘάλασσαraquo

∆εν έχουμε δει όνειρα ότι βυθι-ζόμαστε στο νερό Ο ήλιος ανοίγει το δέρμα πάνω από τα βλέφαρα και δημιουργεί πρόσκαιρες αντανα-κλάσεις Το σώμα δεν μας ανήκει μέσα στο νερό Ημασταν νερό και πριν γεννηθούμε Στην ωκεάνια ησυχία της κοιλιάς της μητέρας Ακουγα έναν βόμβο σαν απορρο-φητήρα μου έλεγαν Τους ίδιους ήχους αναζητούσε και ο Ζακ Μα-

γιόλ στην περίφημη ταινία laquoΑπέ-ραντο Γαλάζιοraquo του Λικ Μπεσόν όταν κατέβαινε στον βυθό της θά-λασσας χωρίς μπουκάλες Hταν ο πρωταθλητής της ελεύθερης κατά-δυσης του 20ού αιώνα Μαζί με τον φίλο του Eντσο Μολινάρι (Μαϊόρκα το πραγματικό του όνομα) παρά-βγαιναν στο ποιος θα καταφέρει να ξαναγίνει ψάρι Αναζητούσαν το άπιαστο Ιδίως ο πρωταγωνιστής το οποίον υποδυόταν ο ηθοποιός Ζαν Μαρκ Μπαρ ndashτον οποίον έπει-τα από χρόνια απουσίας από τον κινηματογράφο ξανασυναντάμε στη δεύτερη ταινία που αναφέ-ρω το laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo του Λαρς Φον Τρίερ ndash μέσα από τη σιωπηλή του ερμηνεία αποτύ-πωνε την επιθυμία του εμβρύου να ξαναγυρίσει στην αγκάλη μιας μήτρας Να μείνει εκεί χωρίς να αναπνέει περίκλειστος και ασφα-λής Εκεί επέστρεψε Εμεινε για πάντα μέσα στο νερό Το όνειρό του με την υπέροχη μουσική του Eρίκ Σερά στοίχειωσε τα εφηβικά μου όνειρα Γιατί ήθελε να ακού-σει τα δελφίνια αναζητώντας να ακούσει την κοιλιά της δικής του μητέρας

Bγήκαμε βιαίως στη ζωή Κα-νείς δεν ήταν έτοιμος για αυτήν την έξοδο Για την ξηρασία Οσο και να περιβληθήκαμε με αγάπη το τραύμα της γέννησης παραμέ-νει Οπως λέει ο Φερέντσι laquoτο πέ-φτω στο νερό είναι το πιο αρχαϊ-κό σύμβολο αυτό της επιστροφής στη μήτρα της μητέρας Ενώ το σώζομαι από το νερό τονίζει το επεισόδιο της γέννησης δηλαδή της εξόδου στη γη Η πρώτη μεγά-λη απειλή που ενέσκηψε στα ζώα όλα υδρόβια αρχικά δεν ήταν ο κατακλυσμός αλλά η απειλή της ξηρασίαςraquo

Παιδική ηλικίαΟ Ζακ Μαγιόλ ήταν μικρός τη

δεκαετία του rsquo60 στην Αμοργό όταν έκανε τις πρώτες του βου-τιές Εσχιζε τη θάλασσα με ορμή Τις πρώτες μου βουτιές τις έκανα στη Νάξο Η μόνη μας προίκα είναι η παιδική μας ηλικία Η θάλασσα μέσα στο σεληνιακό τοπίο νοτίζει κάθε ονειροπόλησή μου Από όλα τα σπίτια που διέθετε στο νησί η οικογένεια της μητέρας μου ο πα-τέρας μου επέλεγε για τα πρώτα μας χρόνια το πιο απομονωμένο Εκείνο που είχε φτιαχτεί ως παρά-σπιτο για τις δύσκολες μέρες της μεταφοράς του σμυριγλιού του πετρώματος που έβγαινε από τα έγκατα της ναξιακής πέτρας Ενα μικρό σπίτι φτιαγμένο από πέτρα πάνω σε μια αγριεμένη θάλασσα σε έναν περίκλειστο ανταριασμέ-

νο όρμο Χωρίς πόσιμο νερό χωρίς ηλεκτρικό στις αρχές του rsquo80 Το σπίτι της πρώτης μου μνήμης από το νερό Με το πρώτο φως κατέβαι-να και βουτούσα στα φουρτουνια-σμένα νερά του Λυώνα Σήμερα με δέος συλλογίζομαι πόσο ακατάλλη-λη θάλασσα ήταν αυτή για μικρά παιδιά Με πέτρες τσούχτρες είχε και κύματα δυσανάλογα της ικανό-τητάς μου να κολυμπώ Σαράντα χρόνια όμως τώρα επιστρέφω σε αυτήν τη θάλασσα

Δαμάζοντας τον μαζοχισμό∆εν είναι τυχαίο ότι η θάλασσα

ο έρωτας ο ύπνος έχουν κάτι πολύ βαθύ κοινό Μια κοινή αφετηρία Εκτοτε ψάχνουμε να βρούμε με ποιον τρόπο θα ξαναβυθιστούμε

στον άλλον Και εκεί έρχονται ο ύπνος και ο έρωτας

Ο ∆ανός Λαρς Φον Τρίερ είναι ο σκηνοθέτης που αναδεικνύει πτυ-χές της γυναικείας σεξουαλικότη-τας μέσα από τις ταινίες του Στην πρώτη του ταινία που κάνει αίσθη-ση (1996) laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo αναδεικνύει ένα φαινόμενο για το οποίο ελάχιστα αντέχουμε να μιλά-με αλλά είναι κομβικής σημασίας για να καταλάβουμε τον τρόπο που ερωτεύεται η γυναίκα τον γυναι-κείο μαζοχισμό απαραίτητος για να υπάρξει το θήλυ Για να αντέξει τον πόνο είτε της διείσδυσης είτε της γέννας Η παθητικότητα είναι συνυφασμένη με την απόλαυση στη γυναικεία ψυχοσύνθεση Η Εμιλι Γουάτσον πρωταγωνίστρια

της ταινίας από υπερβολική αγά-πη στον άνδρα της που υφίσταται ένα εργατικό ατύχημα δέχεται να δίνεται ερωτικά σε άλλους άνδρες για να τον ικανοποιήσει Προσφέ-ρει το σώμα της από υπερβολική αφοσίωση Η ταινία είναι όλη πο-τισμένη από την αρμύρα και την υγρασία της Σκωτίας Από μια τρι-κυμία όμοια με του Λυώνα Η θά-λασσα όπως και στο laquoΑπέραντο Γαλάζιοraquo υποδέχεται το σώμα της ηρωίδας σαν μια επιστροφή μετά τον θάνατό της σε μία από τις πιο συγκινητικές σκηνές στην ιστορία του σινεμά

Γιατί τι είναι ο έρωτας Μια μο-ναχική καταβύθιση μια βουτιά στο σώμα και στην ψυχή ενός άλλου αυτού που μας ερωτεύεται και τον ερωτευόμαστε για να ξαναγίνουμε για λίγο ένα Ο άνδρας να μπει μέ-σα στα υγρά του γυναικείου σώμα-τος να διεισδύσει να κατοικήσει να την τεκνοποιήσει να ξεκουρα-στεί Η γυναίκα από την άλλη μέ-σα από την πορεία του φύλου της μαθαίνει να αντέχει να δίνει να κατοικείται να προσφέρει την κοι-λότητά της να γίνεται μήτρα Ψυ-χική και σωματική Η θάλασσα και για τα δύο φύλα είναι το υγρό στοι-χείο που μας επιτρέπει να γίνου-με άνθρωποι αλλά και δημιουργοί Που μας κάνει να αναπαυόμαστε να ξεπλένουμε τα βάρη μας αλλά μας φοβίζει κιόλας με το άπειρο τις αστάθμητες διαθέσεις της

∆εν είναι τυχαίο ότι εμείς που ζούμε σε αυτή την ευλογημένη με-σογειακή χώρα ξεπλένουμε πολλά από τα κρίματά μας το καλοκαίρι Αυτό φαίνεται ιδιαίτερα φέτος με-τά την επιβεβλημένη καραντίνα Η θάλασσα είναι το μοναδικό βάλ-σαμο ακόμα και ως σκέψη

Ισως γιατί όλη η ανθρώπινη ζωή αναζητεί ισορροπία ανάμεσα στη φαντασίωση της μοναχικής ανυ-παρξίας και της επιθυμίας να ενω-θούμε με τον άλλον για να γνω-ρίσουμε τι τελικά κρύβεται στον βυθό της επίγειας ζωής

Ταινίες που αναφέρονται στο κεί-μενο laquoΑπέραντο Γαλάζιοraquo του Λικ Μπεσόν και laquo∆αμάζοντας τα κύμα-ταraquo του Λαρς Φον Τρίερ Μουσική Τα σάουντρακ των δύο παραπάνω ταινιών το άλμπουμ laquoEusaraquo του Γιαν Τίρσεν το laquoChant des sirensraquo του Φρέρο Ντελαβέγκα και το laquoWavesraquo του Λουντοβίκο Εϊνάντι Βιβλία laquoΘάλασσα δοκίμιο για μια θεωρία της γενετήσιας ζωήςraquo του Σαντόρ Φερέντσι (εκδ Γαβριηλίδης μετά-φραση Ερη Κούρια) και laquoΕρμηνεία των Ονείρωνraquo του Σίγκμουντ Φρόιντ (εκδ Επίκουρος μετάφραση Βασί-λης Πατσογιάννης)

Γυ(μ)νή και θάλασσαΕρμηνεύοντας τη βαθύτερη έλξη που ασκεί το υγρό στοιχείο στον άνθρωπο ndash Ημασταν νερό και πριν γεννηθούμε

Δεν υπάρχει τρόπος να μιλήσεις για τη θάλασσα και να μην αγγίξεις χιλιοειπωμένες αφηγήσεις Είναι όμως πάντα ένα μυστήριο για την ανθρώπινη ύπαρξη για την έλξη που της ασκεί

Γιατί τι είναι ο έρωτας Μια μοναχική κατα-βύθιση στο σώμα και στην ψυχή ενός άλλου αυτού που μας ερωτεύε-ται και τον ερωτευόμαστε για να ξαναγίνουμε για λίγο ένα

laquoΤο πέφτω στο νερό είναι το πιο αρχαϊκό σύμβολο αυτό της επιστροφής στη μήτρα της μητέ-ραςraquo λέει ο Φερέντσι

Η αναζήτησητης πρώτηςανυπαρξίας

Η θάλασσα είναι η μητέρα Η μητέρα είναι στην πραγματικό-τητα ένα σύμβολο και ένα μερι-κό υποκατάστατο του ωκεανού μας λέει ο Φερέντσι Αναζητά-με μέσα στη θάλασσα εκείνη την πρώτη ανυπαρξία Η ησυχία που υπάρχει στον βυθό είναι ισοδύ-ναμο του ύπνου laquoΟ ύπνος είναι ένα περίβλημα πέταξέ τοraquo λέει ο Γκαίτε στον Φάουστ Στα όνειρά μας βυθιζόμαστε στον εαυτό μας Ανδρες και γυναίκες θέλουμε να διεισδύσουμε σε έναν τόπο που μας καλεί αλλά δεν τον αντέχου-με για πάντα Ετσι μόνον στιγ-μές υπάρχουμε πάλι μέσα του Οπως και στον έρωτα Στο βάθος της ανθρώπινης εξέλιξης υπάρ-χει εκείνη η πρώτη θάλασσα που μας περιείχε ως ψάρια πολύ πριν εγκαταλείψουμε τα βράγχια και αποκτήσουμε πνεύμονες και πα-τήσουμε στη Γη Υπάρχει όμως και η θάλασσα στην οποία βρισκό-μασταν εννιά μήνες μέσα της Το αμνιακό υγρό στο οποίο κολυ-μπούσαμε μικρά ψαράκια πριν βγάλουμε χέρια και πόδια Εκεί μέσα στη ζεστασιά μιας κολυμπή-θρας ονειρευτήκαμε Οτι είχαμε μια μητέρα όλη δική μας σε μια σφιχτή αγαστή ένωση που μό-νον ευδαιμονία προσέφερε Και έπειτα χωριστήκαμε Το νερό μας ξεπλύθηκε αλλά έμεινε μέσα στο σώμα να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του οργανισμού μας Εκεί γεννιέται η σεξουαλικότητά μας Μέσα στο νερό

Στην ταινία laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo η θάλασσα υποδέχεται το σώμα της ηρωίδας σαν μια επιστροφή μετά τον θάνατό της

  • 20200816_01
  • 20200816_02
  • 20200816_03
  • 20200816_04
  • 20200816_05
  • 20200816_06
  • 20200816_07
  • 20200816_08
  • 20200816_09
  • 20200816_10
  • 20200816_11
  • 20200816_12
  • 20200816_13
  • 20200816_14
  • 20200816_15
  • 20200816_16
  • 20200816_17
  • 20200816_18
  • 20200816_19
  • 20200816_20
  • 20200816_21
  • 20200816_22
  • 20200816_23
  • 20200816_24
  • 20200816_25
  • 20200816_26
  • 20200816_27
  • 20200816_28
  • 20200816_29
  • 20200816_30
  • 20200816_31
  • 20200816_32
  • 20200816_33
  • 20200816_34
  • 20200816_35
  • 20200816_36
  • 20200816_37
  • 20200816_38
  • 20200816_39
  • 20200816_40
  • 20200816_41
  • 20200816_42
  • 20200816_43
  • 20200816_44
  • 20200816_45
  • 20200816_46
  • 20200816_47
  • 20200816_48
Page 3: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Η κρίση στην ανατολική Μεσόγειοδεν φαίνεται να λήγει με την ολο-κλήρωση των ερευνών του ΌρουτςΡέις στις 23 Αυγούστου Ο Σεπτέμ-βριος θεωρείται ο κρίσιμος μήναςκαθώς θα διαφανεί κατά πόσο ηΤουρκία θα κινηθεί όντως δυτικό-τερα στην περιοχή που οριοθέτη-σαν ως Αποκλειστική ΟικονομικήΖώνη η Ελλάδα και η Αίγυπτος δη-μιουργώντας νέα δεδομένα αλλάκαι πώς θα κινηθεί η τουρκική πε-τρελαϊκή εταιρεία TPAO η οποίααμέσως μετά το τουρκολιβυκό σύμ-φωνο ζήτησε αδειοδότηση για νατρυπήσει σε οικόπεδα τα οποία ηΤουρκία και η Λιβύη όρισαν ωςδικά τους Ήδη Αθήνα και Λευκω-σία εξετάζουν τις προθέσεις τηςΆγκυρας κατά πόσο δηλαδή οΤούρκος Πρόεδρος θα τεντώσει τοσκοινί ή αν υπάρχει σενάριο εκτό-

νωσης κρίσης και προσφυγής στοτραπέζι του διαλόγου Στο σενάριοδιαλόγου το μεγάλο ερώτημα είναιμε ποιους όρους ποιες προϋποθέ-σεις θα ξεκινήσει και ποιοι θα συμ-μετέχουν

Διπλωματικός μαραθώνιοςΜέχρι και την Πέμπτη το βράδυ

που γράφτηκε το ρεπορτάζ υπήρχεδιπλωματικός μαραθώνιος με την

Γερμανίδα Καγκελάριο Μέρκελ νααναλαμβάνει ρόλο διαμεσολαβητήμεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μεστόχο την εκτόνωση της κρίσηςκαι τον διάλογο Το Βερολίνο είχεστείλει μήνυμα στην Άγκυρα νατερματίσει τις προκλήσεις της καιείχε διαμηνύσει στην Άγκυρα πωςστόχος Γαλλίας Ελλάδας Αυστρίαςαλλά και Κύπρου θα ήταν να επι-μείνουν στο Συμβούλιο Εξωτερικών

Υποθέσεων της Παρασκευής σεκυρώσεις απέναντι στην ΤουρκίαΣημειώνεται πως μέχρι πρόσφαταη Αθήνα δεν ήταν θερμή υπέρ τηςπολιτικής των κυρώσεων Διαβου-λεύσεις με υπουργούς Εξωτερικώνάλλων κρατών μελών της ΕΕ έκανεκαι η Λευκωσία το προηγούμενοδιάστημα προς αυτή την κατεύ-θυνση Καθόλου τυχαία η δήλωσητου Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ

Μακρόν για ενίσχυση της γαλλικήςπαρουσίας στην ανατολική Μεσό-γειο αλλά και οι διαβεβαιώσεις τουυπουργού Εξωτερικών Νίκου Χρι-στοδουλίδη ότι ενισχύεται ο ευ-ρωπαϊκός στόλος στην περιοχή

Περί διαλόγουΣτη συνομιλία με την Γερμανίδα

Καγκελάριο ο Τούρκος Πρόεδροςδιαβεβαίωσε πως ο ίδιος είναι έτοι-

μος για διάλογο και πως η Άγκυραδεν επιθυμεί να μπει σε περιπέτειεςΔηλώσεις που διπλωματικοί κύκλοιστην Λευκωσία αναλύουν πως εμ-πίπτουν στην τουρκική ρητορικήπου στόχο έχει να στέλνει το μή-νυμα διαλλακτικότητας Σε αυτότο πλαίσιο υποδεικνύουν ότι βάσειτης ενημέρωσης που έχουν απότην Αθήνα το Όρουτς Ρέις πράγ-ματι έχει ποντίσει καλώδιο 10 χι-λιομέτρων στην ελληνική υφαλο-κρηπίδα Οι προθέσεις της Τουρ-κίας όπως σημειώνεται θα διαφα-νούν τον Σεπτέμβριο Διπλωματικέςπηγές στην Αθήνα σημειώνουνπως εάν δεν υπάρξει εκτόνωση τοεπόμενο διάστημα η ένταση θακορυφωθεί τον Σεπτέμβριο Όπωςσημειώνεται υπάρχει μία σοβαρήπιθανότητα τα ερευνητικά πλοίανα μετακινηθούν δυτικότερα στηνπεριοχή που οριοθέτησαν στηνπρόσφατη συμφωνία Ελλάδα καιΑίγυπτος

Ανοικτό είναι κατά πόσο εντόςΣεπτεμβρίου η πετρελαϊκή εταιρείαTPAO θα τρυπήσει σε οικόπεδαπου εμπίπτουν στην ελληνική ΑΟΖκαι έχουν συμφωνηθεί στο τουρ-κολιβυκό σύμφωνο Η εταιρεία έχειάλλωστε ζητήσει αδειοδότηση γιαγεωτρήσεις στην περιοχή και ανα-μένεται να βγουν εντός Σεπτεμ-βρίου

Τα σενάρια στο τραπέζιΣτην Άγκυρα πάντως αναλυτές

και διπλωματικοί κύκλοι υπογραμ-μίζουν πως στόχος του ΤούρκουΠροέδρου δεν είναι να μπει σε ένανπόλεμο το μεγάλο ερώτημα ωστόσοείναι με ποιους όρους και ποιεςπροϋποθέσεις laquoΌλοι θέλουν ναπάνε σε διάλογο αλλά κανείς δενβλέπει πώς μπορεί να γίνει εφικτόraquoαναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι

στην Λευκωσία Επί του παρόντοςπάντως επικρατούν τρία σενάρια

Διμερής διάλογος Ελλάδας-Τουρ-κίας εφ΄ όλης της ύλης Σε ένα τέ-τοιο σενάριο η Τουρκία θέλει ναβάλει στο τραπέζι μία σειρά ζητη-μάτων όπως τη Θράκη το Αιγαίοτην Κρήτη και το Καστελλόριζοπου θεωρείται πως θα φέρει σε δύ-σκολη θέση την Ελλάδα

Διάλογος αποκλειστικά για τοΚαστελλόριζο κάτι που μπορεί ναοδηγήσει σε προσφυγή στη Χάγηγια επίλυση των διαφορών Ένατέτοιο σενάριο θεωρείται το λιγό-τερο επώδυνο για τις δύο πλευρέςκαθώς η απόφαση ενός διεθνούςδικαστηρίου δεν θα μπορεί να επι-κριθεί από την κοινή γνώμη καινα χαρακτηριστεί ως εθνική μει-οδοσία

Περιφερειακή συνάντηση καιδιάλογος Σε μία τέτοια συνδιάσκε-ψη θα τεθούν επί τάπητος όλα ταζητήματα που αφορούν την περιο-χή συμπεριλαμβανομένων των συμ-φωνιών Κύπρου- Αιγύπτου Κύ-πρου- Ισραήλ Άγνωστο είναι τοκατά πόσο σε αυτό θα συμμετέχεικαι η Κυπριακή Δημοκρατία δεδο-μένου ότι δεν αναγνωρίζεται απότην Τουρκία ή αν θα ζητηθεί απότην Τουρκία η οποία θα έχει τονκύριο ρόλο για τη συμμετοχή τηςτκ πλευράς ως αντίβαρο στην Κυ-πριακή Δημοκρατία

Διπλωματικοί κύκλοι στη Λευ-κωσία θεωρούν ένα τέτοιο ενδε-χόμενο απομακρυσμένο καθώςπροτεραιότητα αποτελεί η επίλυσητων διαφορών μεταξύ Ελλάδας καιΤουρκίας Υπάρχουν ωστόσο καικύκλοι εντός της κυβέρνησης πουθεωρούν πως σε όλη αυτή τη συ-ζήτηση υπάρχει σοβαρός κίνδυνοςνα αμφισβητηθούν υφιστάμενεςσυμφωνίες

Σε παρατεταμένη κρίση η αν ΜεσόγειοςΚρίσιμος μήνας θεωρείται ο Σεπτέμβριος ενώ στο τραπέζι βρίσκονται ήδη τα πιθανά σενάρια διαλόγου με την Άγκυρα

ltltltltltlt

Τρία είναι τα σενάρια διαλόγου με την Τουρ-κία με την Αθήνα και τη Λευκωσία να μη ευνοούν ένα διάλογοεφ΄ όλης της ύλης Ένας περιφερειακός διάλογος θεωρείται απομακρυσμένο ενδεχόμενο στη Λευκωσία ωστόσο εκφράζονται ανησυ-

χίες ότι κάτι τέτοιο ενδεχομένως να οδηγήσει σε αμφισβήτηση υφιστάμενων συμφωνιών

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Η είσοδος του τουρκικού ερευνητι-κού σκάφους Oruc Reis την περα-σμένη Δευτέρα από το ανατολικόσημείο της ελληνικής υφαλοκρη-πίδας διαμέσου της ανακηρυγμένηςκυπριακής ΑΟΖ στα βόρεια δεν συ-νοδεύτηκε με κορύφωση της ελλη-νοτουρκικής κρίσης όπως προϊδέ-αζαν τα γεγονότα που είχαν προ-ηγηθεί στην πλευρά του Καστελό-ριζου και που οδήγησαν αρχικά σεμια αποκλιμάκωση Μια εξέλιξη πουεπιδέχεται πολλαπλών ερμηνειώνκαι εκτιμήσεων που μπορεί να σχε-τίζεται αφενός με την υπογραφήσυμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ μετην Αίγυπτο και αφετέρου με τηνπολιτική των Αθηνών σε αυτό πουείναι γνωστό τοις πάσι ως κόκκινεςγραμμές Παρά τα όσα λέγονται ηεικόνα που παρουσιάζει η περιοχήεντός της οποίας κινήθηκε το ερευ-νητικό σκάφος με τη συνοδεία αριθ-μού τουρκικών πολεμικών πλοίωναλλά και την παρουσία μονάδωνεπιφανείας του ελληνικού πολεμικούναυτικού το προηγούμενο διάστη-μα παραπέμπει περισσότερο σεμια τακτική διαχείρισης της κατά-στασης που έχει δημιουργηθεί καιαπό τις δυο πλευρές Ειδικότερα γιατην ελληνική πλευρά η εξέλιξη τωνπραγμάτων έδειξε πως η διακηρυγ-μένη αντίδραση αποτροπής σε φί-λους και εχθρούς δεν συμπεριλαμ-βάνει το κομμάτι από το Καστελόριζο

έως και τα δυτικά όρια της κυπριακήςΑΟΖ Μια περιοχή που σύμφωναμε την Αθήνα αποτελεί κομμάτι τηςελληνικής υφαλοκρηπίδας στηνανατολική Μεσόγειο πλην όμως δενείναι κατοχυρωμένη νομικά Εξέλιξηπου σχετίζεται με τη διαχρονικήδιστακτικότητα της ελληνικής δι-πλωματίας να ενισχύσει το νομικότης οπλοστάσιο έναντι των παρά-νομων τουρκικών διεκδικήσεωνπαρά τις ουκ ολίγες ευκαιρίες τουπαρελθόντος Επίσης ένα σημαντικόσυμπέρασμα που εξάγεται από τηΣυμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου είναικαι η ριζική αλλαγή της μέχρι πρό-τινος θέσης της Ελλάδας σε ό τιαφορά στη μέθοδο οριοθέτησης θα-λασσίων λειτουργικών ζωνών καιπου ήταν αυτή της μέσης γραμμής

Τα όρια των ΑθηνώνΗ έξοδος του Oruc Reis από το

λιμάνι της Αττάλειας και η περα-τζάδα του σε περιοχή της ελληνι-κής υφαλοκρηπίδας υπό τη στενήπαρακολούθηση των ελληνικώνπολεμικών πλοίων μπορεί να θε-ωρηθεί και ως μια ένδειξη μετατό-πισης των κόκκινων γραμμών τηςΕλλάδας προς δυσμάς Επιλογήπου κατά κάποιες απόψεις πολιτι-κών αναλυτών έχει να κάνει καιμε τη συμφωνία που υπέγραψε με-τά την αποκλιμάκωση της κρίσηςη Ελλάδα με την Αίγυπτο Συμφωνίαπου κατά τις ίδιες απόψεις δεν δίνειισχυρά νομικά ερείσματα στην Ελ-

λάδα να κινηθεί στη λογική τηςαποτροπής πέραν του ανατολικό-τερου σημείου της συμφωνίας οριο-θέτησης με την Αίγυπτο κάτι πουείχε συμβεί το 2018 όταν το άλλοερευνητικό σκάφος της Τουρκίαςτο Barbaros είχε επιχειρήσει ναπραγματοποιήσει και πάλι έρευνεςανατολικά της ελληνικής υφαλο-κρηπίδας με την φρεγάτα του ελ-

ληνικού πολεμικού laquoΝικηφόροςΦωκάςraquo που βρισκόταν στην πε-ριοχή να μην αντιδρά στην πα-ρούσα λογική της απλής στενήςπαρακολούθησης Σε μια πρώτηαποτίμηση της όλης κατάστασηςοι κινήσεις της ελληνικής πλευράςδεν δείχνουν σημάδια επιδείνωσηςτης όλης κατάστασης εν είδει πρό-κλησης κάποιου ατυχήματος επίτης θαλάσσης υπό την προϋπό-θεση ότι το τουρκικό ερευνητικόσκάφος δεν θα ξεπεράσει το δυτι-κότερο σημείο της περιοχής δέ-σμευσης το οποίο σχεδόν εφάπτε-ται με το δυτικό σημείο οριοθέτη-σης ΑΟΖ Ελλάδας - Αιγύπτου Σεμια τέτοια περίπτωση η προσοχήόλων είναι στραμμένη στην επό-μενη μέρα της αποχώρησης τουερευνητικού σκάφους της Τουρκίας

Η επόμενη μέραΜε την Ελλάδα όπως έδειξε και

η εξέλιξη των πραγμάτων να πε-ριορίζεται φραστικά στην πάγια θέ-ση της για τα όρια της ελληνικήςυφαλοκρηπίδας ανατολικά κατα-

γράφονται έντονες απόψεις που θέ-λουν το κομμάτι από το Καστελόριζοέως και δυτικά της ΑΟΖ της Κύπρουνα είναι στο τραπέζι ενός μελλον-τικού διαλόγου με την Τουρκία μετην Άγκυρα να διεκδικεί με αξιώσειςθαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτοκαι κάνοντας πράξη την πολιτικήάποψη πως laquoη Κύπρος κείται μα-κράνraquo Κάτι που όπως αξιολογείταιδεν αποτρέπει η συμφωνία Ελλά-δας-Αιγύπτου παρά τις ασφαλιστικέςδικλείδες που υπάρχουν σε αυτήστην περίπτωση που ένα από ταδυο μέρη αποφασίσει να έρθει σεσυμφωνία με τρίτο μέρος προϋπο-θέτει ενημέρωση και διαβούλευσητης άλλης συμβαλλόμενης χώραςστην περίπτωση αυτή της Αιγύπτουχωρίς να διευκρινίζεται εάν απαι-τείται και συμφωνία Επί του προ-κειμένου οι απόψεις που διατυπώ-νονται είναι έντονες και υποστη-ρίζουν πως η κίνηση της Τουρκίαςνα κινηθεί με την navtexγια έρευνεςστα όρια με την Αιγυπτιακή ΑΟΖαλλά και της συμφωνίας με την Ελ-λάδα δεν είναι τυχαία

Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

Υπό την σκιά των εξελίξεων τίθενταιάμεσα δύο σοβαρά ερωτήματα γιατην Τουρκία Πρώτον ποιες θα είναιοι επόμενες κινήσεις της Άγκυραςστην Αν Μεσόγειο Δεύτερον ποιοτο επόμενο βήμα μετά τις έρευνεςτου laquoΟρούτς Ρείςraquo

Νέα μελέτη του τουρκικού φιλο-κυβερνητικού κέντρου στρατηγικώνμελετών laquoSetaraquo απαντά σε αυτά τακρίσιμα ερωτήματα εστιάζοντας σεδυο κινήσεις της Τουρκίας την επό-μενη περίοδο Το πρώτο βήμα μετάτην ολοκλήρωση της αποστολήςτου laquoΟρούτς Ρείςraquo θα είναι η διεξα-γωγή νέων ερευνών στην ευρύτερηπεριοχή της Αν Μεσογείου με βάσητο Σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης καιτην συνεργασία της Άγκυρας με τηντκ πλευρά Στη μελέτη σημειώνονταιτα εξής laquoΗ Τουρκία ανακοίνωσεστις 9 Αυγούστου 2007 δυτικά τηςνήσου Κύπρου περιοχές άδειας εξε-ρεύνησης πετρελαίου και φυσικούαερίου Στις 21 Σεπτεμβρίου 2011υπεγράφη η συμφωνία οριοθέτησηςυφαλοκρηπίδας με την ΤΔΒΚ Στησυνέχεια το υπουργικό συμβούλιοτης ΤΔΒΚ έδωσε στις 22 Σεπτεμ-βρίου 2011 άδειες ερευνών υδρο-γονανθράκων γύρω από την Κύπροστην TPAO Στις 27 Απριλίου 2012η Τουρκία με απόφαση του υπουρ-γικού συμβουλίου πρόσθεσε νέεςζώνες στις περιοχές αδειών πουείχαν χορηγηθεί στην TPAO στηνηπειρωτική υφαλοκρηπίδα στις 9Αυγούστου 2007 Στις 30 Μαΐου2020 μετά τη συμφωνία με τη Λιβύηστην TPAO χορηγήθηκαν άδειες σε24 ξεχωριστά οικόπεδα στα νότιατων νησιών της Ρόδου και της Κρή-της Στην επόμενη περίοδο είναινομικά σημαντικό για την TPAO νασυνεχίσει τις δραστηριότητές της

βάσει αυτών των αδειώνraquo Παράλ-ληλα με την διεξαγωγή νέων ερευ-νών σύμφωνα με το laquoSetaraquo η Τουρ-κία πρέπει να εμποδίσει κάθε είδουςξένη ενέργεια και παρέμβαση σεπεριοχές που θεωρεί ως δική τηςυφαλοκρηπίδα Με άλλα λόγια ητουρκική πλευρά δεν αποκλείει τηνεπανάληψη των όσων συνέβησανπριν από λίγα χρόνια όταν μια ξένηεταιρία επιχείρησε να διεξάγει ερ-γασίες στα ανοιχτά της ΚύπρουΤότε το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικόεμπόδισε τις έρευνες οι οποίες θε-ωρούσε ότι δεν είχαν νόμιμη εξου-σιοδότηση

Σχολιάζοντας τα προαναφερό-μενα καλά ενημερωμένες πηγέςτης laquoΚraquo στην Άγκυρα υπογραμμίζουνότι η Τουρκία ενορχηστρώνει τανέα της βήματα με βάση το πλαίσιοτης υφαλοκρηπίδας και όχι της Απο-κλειστικής Οικονομικής Ζώνης(ΑΟΖ) Και αυτό διότι η υφαλοκρη-πίδα είναι μια περιοχή για την οποίαδεν χρειάζονται επίσημες ανακοι-νώσεις και διακρατικές συμφωνίεςΗ διπλωματική απομόνωση επιβάλ-λει λοιπόν στην Άγκυρα την χρήσητου πρώτου όρου Την ίδια στιγμήτόσο οι φιλελεύθεροι όσο και οι εθνι-κιστικοί κύκλοι στην Άγκυρα εξα-κολουθούν να χαρακτηρίζουν ωςαπομακρυσμένο το ενδεχόμενο ενόςπιθανού θερμού επεισοδίου στα ελ-ληνοτουρκικά Η προσοχή της τουρ-κικής πλευράς σε κάθε περίπτωσηπαραμένει στραμμένη στο τραπέζιτων διαπραγματεύσεων για το οποίοπραγματοποίησε κάλεσμα την Δευ-τέρα 100820 προς όλες τις χώρεςτης Μεσογείου ο πρόεδρος τηςΤουρκίας

Λίγους μήνες πριν την κορύφωσητης έντασης στην Ανατολική Με-σόγειο και την έναρξη των ερευνώντου laquoΟρούτς Ρείςraquo υψηλόβαθμος

διπλωμάτης του τουρκικού ΥΠΕΞπήγε στις ΗΠΑ για να παρουσιάσειτις θέσεις της Άγκυρας στην Ανα-τολική Μεσόγειο σε εκδήλωση τουlaquoΙδρύματος Τουρκικής Κληρονομιάς(Turkish Heritage Foundation)raquo Οπρώην πρέσβης της Τουρκίας στηνΒηρυτό Τσαγατάι Έρτζιγιες είναισήμερα ο Γενικός Γραμματέας Δι-μερών Σχέσεων Ναυτιλίας Αερο-πορίας και Συνόρων του τουρκικούΥΠΕΞ και καθηκόντως παρακολουθείαπό κοντά τις εξελίξεις στα ελληνο-τουρκικά το Κυπριακό και ολόκληρητην Ανατολική Μεσόγειο Η παρου-σίαση του Έρτζιγιες στις ΗΠΑ αρχέςΦεβρουαρίου είχε διάρκεια 40 λεπτώςκαι υπογράμμισε τρία ζητήματα πουξένισαν και κύκλους στην ΆγκυραΠρώτον Τουρκία και Ελλάδα μπο-ρούν να επιλύσουν τις διαφορέςτους στην Αν Μεσόγειο κερδίζονταςκαι οι δύο (win-win) Δεύτερον ανα-

φερόμενος στο σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης και παρουσιάζοντας χάρτημε τα υποτιθέμενα θαλάσσια σύνοραμεταξύ των δυο χωρών σημείωσεlaquoΔεν μπορώ να ισχυριστώ κάτι τέ-τοιο Ωστόσο το παρουσιάζω για λο-γαριασμό της Τουρκίαςraquo είπε εκ-φράζοντας σαφώς τον προβλημα-τισμό της τουρκικής διπλωματίαςγια τις νέες εξελίξεις στην περιοχήΤρίτον ο Έρτζιγιες δήλωσε ότι ηΤουρκία δεν έχει θαλάσσια σύνοραμε το Ισραήλ Αν και αρχικά κυβερ-νητικοί κύκλοι στην Άγκυρα να αν-τιμετώπισαν εχθρικά την οπτικήτου έμπειρου Τούρκου διπλωμάτηυπό την σκιά των τελευταίων εξε-λίξεων στην Αν Μεσόγειο πληθαί-νουν στην Τουρκία οι φωνές πουεπισημαίνουν ότι η λύση των προ-βλημάτων στην ευρύτερη περιοχήθα έρθει μέσα από την διπλωματίατην ψύχραιμη ματιά και την δια-

πραγμάτευση Τόσο ο ίδιος ο εμ-πνευστής του δόγματος laquoΓαλάζιαΠατρίδαraquo ναύαρχος (εα) Γιαϊτζίόσο και οι αναλυτές που υποστηρί-ζουν την κυβέρνηση Ερντογάν απο-κλείουν το ενδεχόμενο του θερμούεπεισοδίου στα ελληνοτουρκικά καιεστιάζουν την προσοχή τους στηνδιαπραγμάτευση που ακολουθεί

Κριτική στον ΕρντογάνΤα όσα επεσήμανε στις ΗΠΑ το

υψηλόβαθμο στέλεχος της τουρκικήςδιπλωματίας ρίχνουν φως στις δια-φορετικές απόψεις που ακούγονταιτο τελευταίο διάστημα σε σειράεθνικών ζητημάτων εντός της κυ-βερνητικής συμμαχίας της ΤουρκίαςΦιλελεύθερες φωνές που τάσσονταιυπέρ των

εναλλακτικών λύσεων του δια-λόγου και των συμβιβασμών ανα-μετρούνται με εθνικιστικούς κύκλουςπου απαιτούν από τον Πρόεδρο τηςΤουρκίας να τηρήσει αποφασιστικήστάση σε σειρά ζητημάτων ΣτοΚουρδικό λόγου χάρη ο Ερντογάνδέχεται φίλια πυρά ότι πλέον έχειπαραιτηθεί από το σχέδιο δημιουρ-γίας μιας μεγάλης ενιαίας τουρκικήςζώνης κατοχής κατά μήκος των συ-νόρων Τουρκίας-Συρίας Σε ότι αφο-ρά τις εξελίξεις στην Αν Μεσόγειοεκτός από την κριτική που δέχεταιαπό φιλελεύθερους πολιτικούς δι-πλωμάτες και αξιωματούχους εσχά-τως ο Τούρκος πρόεδρος δέχεταιπυρά για τους χειρισμούς του καιαπό κύκλους των Τουρκικών Ενό-πλων Δυνάμεων (TSK) Χαρακτηρι-στική είναι η περίπτωση του εν απο-στρατεία ναυάρχου Τζιχάντ Γιαϊτζί(πατέρα της laquoΓαλάζιας Πατρίδαςraquo)ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε τη δι-εύθυνση ενός νέου κέντρου στρα-τηγικών μελετών στο ιδιωτικό Πα-νεπιστήμιο Μπαχτσέσεχιρ με έδρα

την Κωνσταντινούπολη και διατηρείπαράρτημα στα Κατεχόμενα Σε έκ-θεση του κέντρου (την περασμένηβδομάδα) που φέρει την υπογραφήΓιαϊτζί χαρακτηρίζεται ως στρατηγικόλάθος η καθυστέρηση της αποστο-λής του laquoΟρούτς Ρείςraquo ύστερα απότην πρόσφατη διαμεσολάβηση τουγερμανικού παράγοντα Σύμφωναμε τον ίδιον αυτή η καθυστέρησηείχε μεγάλο διπλωματικό κόστος γιατην Τουρκία Από την μια έθεσευπό αμφισβήτηση το περιβόητοΣύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης αν όχιστο σύνολο του σίγουρα μια ζώνη300 χλμ ανατολικά της υποτιθέμενηςθαλάσσιας γραμμής Τουρκίας-Λι-βύης Από την άλλη η καθυστέρησηαναπτέρωσε το ηθικό της Αιγύπτουη οποία προχώρησε στη σύναψημιας συμφωνίας με την Ελλάδα Ησυμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου απο-φέρει μεγάλα στις δύο χώρες κέρδηστο διπλωματικό γεωστρατηγικόκαι ενεργειακό πεδίο της Αν Με-σογείου Στο ίδιο πλαίσιο ο ναύαρχοςΓιαϊτζί προϊδεάζει τον αναγνώστητης έκθεσης ότι οι διαπραγματεύσειςστον άξονα Ελλάδας-Τουρκίας γιατην ειρηνική διευθέτηση των προ-βλημάτων στην Αν Μεσόγειο είναιένα πολύ δύσκολο εγχείρημα γιαδυο βασικούς λόγους όπως ισχυρί-ζεται Πρώτος η Τουρκία έχει στηνΑν Μεσόγειο παράλια συνολικούμήκους 1870 τετ χλμ ενώ η Ελλάδαδια μέσου των παραλίων των νησιώνπου laquoβλέπουνraquo τα τουρκικά παράλιαέχει παράλια μήκους μόλις 167 τετχλμ Δεύτερος η τουρκική πλευράεπιμένει στην διευθέτηση των προ-βλημάτων με βάση ορισμένες αρχέςκαι προϋποθέσεις όπως η δικαιοσύ-νη η ίση απόσταση η αναλογικό-τητα η ανωτερότητα της γεωγρα-φίας το κλείσιμο (των ακτών) οι ει-δικές και ανθρώπινες συνθήκες κοκ

Η είσοδος του τουρκικού ερευνητικού σκάφους σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας δεν φαίνεται να αποτέλε-σε την κόκκινη γραμμή για την Αθήνα η αντίδραση της οποίας παρέμεινε σε φραστικό επίπεδο και σε απλή παρακο-λούθηση των τουρκικών κινήσεων

Προς τη διπλωματία γέρνει η τουρκική πλάστιγγαΣτην αποτροπή και στις διαπραγματεύσεις σύμφωνα με την Άγκυρα οι δύο νέες κατευθύνσεις της πολιτικής της στη Μεσόγειο

Τόσο οι φιλελεύθεροι Τούρκοι πολιτικοί αναλυτές όσο και οι αρθρογράφοι πουυποστηρίζουν την κυβέρνηση Ερντογάν αποκλείουν το ενδεχόμενο θερμούεπεισοδίου και εστιάζουν την προσοχή τους στη διαπραγμάτευση που ακολουθεί

Η ΚύπροςΜε τα δεδομένα που υπάρ-χουν η απουσία Συμφωνίαςοριοθέτησης θαλασσίων λει-τουργικών ζωνών μεταξύ Ελ-λάδας ndash Κύπρου είναι ένα ζή-τημα με έντονο ενδιαφέροναπό κυπριακής πλευράς τοοποίο από το 2000 και κατάδιαστήματα τέθηκε επί τάπη-τος χωρίς κατάληξη Ακόμα καιπρόσφατα όταν η ένταση στοΚαστελόριζο είχε φθάσει σταόρια θερμού επεισοδίου ηελληνική πλευρά δεν αντέ-δρασε στα μηνύματα της Λευ-κωσίας για υπογραφή συμφω-νίας οριοθέτησης ΑΟΖ Οι επι-κριτές της διαχρονικής διστα-κτικότητας της ελληνικής δι-πλωματίας εντοπίζουν κινδύ-νους αποδυνάμωσης της ελ-ληνικής θέσης για τα όρια τηςυφαλοκρηπίδας εάν το όλοθέμα αποτελέσει αντικείμενοδιαλόγου ή εάν τεθεί υπό τηνκρίση ενός διεθνούς δικαιο-δοτικού οργάνου Οι ίδιες από-ψεις θέλουν την Ελλάδα να εί-χε πλεονέκτημα απέναντιστις παράνομες τουρκικέςδιεκδικήσεις εάν είχε προχω-ρήσει με κάποιο τρόπο με νο-μική κατοχύρωση των θέσεωντης Και εδώ όπως προκύπτειυπήρχαν περιπτώσεις τα τε-λευταία 20 χρόνια Οι πρώτεςκρούσεις προς την Αθήνα έγι-ναν αρχές του 2000 και είχαντην ίδια κατάληξη ανεξαρτή-τως πολιτικών αποχρώσεωντων ελληνικών κυβερνήσεωνΜάλιστα όπως έγινε γνωστόαργότερα η γραμμή οριοθέ-τησης ΑΟΖ Κύπρου - Αιγύπτουέτυχε της διακριτικής παρέμ-βασης της ελληνικής πλευράςστη λογική μη ενόχλησης τηςΤουρκίας Η τελευταία προ-σπάθεια νομικής κατοχύρω-σης συνόρων των δυο χωρώνεπιχειρήθηκε μετά το 2015Ωστόσο και τότε το αποτέλε-σμα ήταν αρνητικό παρά τογεγονός ότι οι εμπειρογνώμο-νες των Υπουργείων Εξωτερι-κών σε Αθήνα και Λευκωσίαξεκίνησαν επαφές με εντολήτων πολιτικών προϊσταμένωντους

Σε τακτική διαχείρισηςτης κατάστασης οι δυο πλευρές Τι περιλαμβάνει η ελληνική διακηρυγμένη αντίδραση αποτροπής

ltltltltltltlt

Σημαντικό συμπέρασμαπου εξάγεται από τη Συμ-φωνία Ελλάδας - Αιγύ-πτου είναι και η ριζικήαλλαγή της μέχρι πρότι-νος θέσης της Ελλάδαςσε ό τι αφορά στη μέθο-δο οριοθέτησης θαλασ-σίων λειτουργικών ζω-νών και που ήταν αυτήτης μέσης γραμμής

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Του ΓΙΑΝΝΟΥ ΛΥΤΡΑ

Χωρίς σαφή σχεδιασμό για τον τρό-πο με τον οποίο θα επαναλειτουρ-γήσουν τα σχολεία βρίσκονται τααρμόδια Υπουργεία Παιδείας καιΥγείας λίγες μέρες πριν από τηνμεγάλη επιστροφή των μαθητώνΠρος το παρόν εξετάζονται πέντεσενάρια προς αυτή την κατεύθυν-ση με το επικρατέστερο να αφοράστην παρουσία συγκεκριμένουαριθμού σε κάθε τάξη και στην εκπεριτροπής φοίτηση Πολλές είναιοι εκκρεμότητες και τα ζητήματαπου προκύπτουν με όλα τα εμπλε-κόμενα μέρη να λαμβάνουν τις τε-λικές αποφάσεις τους μία μόλιςεβδομάδα πριν από την επαναλει-τουργία των σχολείων

Τα κριτήρια βάσει των οποίωνθα γίνει αυτό κατορθωτό είναι σχε-δόν αποκλειστικά επιδημιολογικάκαι αυτά θα καθορίσουν την τε-λευταία στιγμή τον τρόπο επανα-λειτουργίας των σχολείων και ταπρωτόκολλα τα οποία θα συστα-θούν Στο Υπουργείο Υγείας έχεισυσταθεί μια υποεπιτροπή η οποίαθα συναντηθεί την ερχόμενη Δευ-τέρα 17 Αυγούστου με λειτουργούςτου Υπουργείου Παιδείας προκει-μένου να συνδιαμορφωθεί το σχε-τικό πρωτόκολλο και να ληφθούνοι τελικές αποφάσεις Κοινή αντί-ληψη όλων είναι το ότι τα σχολείαθα πρέπει να επαναλειτουργήσουνκαθώς το γεγονός αυτό θα συμβάλειστην επανεκκίνηση της οικονο-μίας

Τα σενάριαΤην 1η Σεπτεμβρίου όλοι οι εκ-

παιδευτικοί επιστρέφουν στα σχο-λεία της Δημοτικής και της ΜέσηςΕκπαίδευσης ενώ οι μαθητές επι-στρέφουν στις 7 και στις 4 Σεπτεμ-βρίου αντίστοιχα Εν αναμονή τωνοριστικών αποφάσεων και των τε-λικών οδηγιών προς το ΥπουργείοΠαιδείας ενώπιον των αρμοδίωνβρίσκονται συγκεκριμένα σενάριαως προς τον τρόπο με τον οποίοθα λειτουργήσουν τα σχολεία μεένα εξ αυτών να φαντάζει ως τοπιο ιδανικό

1 Πλήρης επαναλειτουργία τωνσχολείων με αυστηρά υγειονομικάπρωτόκολλα

2 Εκ περιτροπής φοίτηση όπωςεφαρμόστηκε τον Μάιο

3 Φοίτηση 17 μαθητών ανάτάξη ndash οι υπόλοιποι θα φοιτούν εκπεριτροπής

4 Τηλεκπαίδευση5 Υβριδικό σύστημα εκπαίδευ-

σης με συγκεκριμένο αριθμό μα-θητών στην τάξη και τους υπόλοι-πους σε τηλεκπαίδευση που θα γί-νεται ταυτόχρονα

Από τα πέντε αυτά σενάρια πε-ρισσότερο έδαφος φαίνεται ότικερδίζει το τρίτο δηλαδή η φοίτησημόνο 17 μαθητών ανά τάξη μετους υπόλοιπους να φοιτούν εκπεριτροπής Αρμόδιοι φορείς εξή-γησαν στην laquoΚraquo πως ο αριθμόςδεν είναι τυχαίος δεδομένου ότιτο κάθε άτομο χρειάζεται χώρο 2τετραγωνικών μέτρων και σε συ-νάρτηση με το ότι οι αίθουσες δι-δασκαλίας έχουν εμβαδόν 34-35τετραγωνικά μέτρα σε αυτές συ-νιστάται να βρίσκονται ταυτόχρονα17 μαθητές και ο εκπαιδευτικός

Κι ενώ το τρίτο σενάριο φαντάζειαυτή την στιγμή το ιδανικότεροτα ζητήματα τα οποία θα κληθούννα διευθετήσουν οι αρμόδιοι είναικαίριας σημασίας Κατrsquo αρχάς εκ-φράζονται προβληματισμοί ότι δενθα είναι εφικτό μέσα στην τάξηνα χρησιμοποιείται διπλό θρανίοαπό έναν μαθητή λόγω χώρουΙδανικά πρέπει να εξασφαλιστούνμονά θρανία ή οι καρέκλες οι οποίεςχρησιμοποιούνται στα πανεπιστή-μια με την πτυσσόμενη επιφάνειαστην οποία τοποθετείται το ση-μειωματάριο Ένα δεύτερο εξίσουσοβαρό ζήτημα που πρέπει να λη-φθεί υπrsquo όψιν αφορά στον τρόπομε τον οποίο θα προετοιμάζονταιή θα παρακολουθούν το μάθημαόσοι μαθητές δεν θα είναι εφικτόνα παρευρίσκονται στις τάξεις

Κληθείς από την laquoΚraquo να τοπο-θετηθεί επί των σχεδιασμών ουπουργός Παιδείας ΠρόδρομοςΠροδρόμου επιβεβαίωσε ότι ένααπό τα σενάρια είναι η λειτουργίατων σχολείων με την εκ περιτροπής

φοίτηση των μαθητών Όπως εξή-γησε γίνονται σκέψεις για φοίτησηανά ημέρα ακόμα και ανά εβδο-μάδα ενώ μελετάται και το ενδε-χόμενο σε κάποιες περιπτώσειςνα γίνεται απογευματινή φοίτησηΣε μερικά σχολεία πρόσθεσε ο κΠροδρόμου προσφέρεται η δυνα-τότητα της διασποράς των μαθη-τών σε διάφορες άλλες αίθουσεςΤα πιο πάνω μέτρα αφορούν κυρίωςτην Δημοτική και την Μέση Εκ-παίδευση καθώς στα Λύκεια εκτόςαπό τα μαθήματα στα οποία συμ-μετέχουν όλοι οι μαθητές ως επίτο πλείστον υπάρχουν μικρότερεςομάδες μαθητών ανά τάξη πουπληρούν τα προαναφερθέντα κρι-τήρια ως προς τον αριθμό Προςτο παρόν ανέφερε ο Υπουργόςεπί των σεναρίων γίνεται δουλειάώστε να υπάρχει η ετοιμότητα απόπλευράς του Υπουργείου Παιδείαςνα ανταποκριθεί στις ανάγκες τωναποφάσεων που θα ληφθούν τιςεπόμενες εβδομάδες

Η ύλη που έμεινεhellipΑδιαμφισβήτητα η νέα σχολική

χρονιά δεν θα είναι ομαλή και όλα

τα σενάρια βασίζονται εν μέρει καιστην εξ αποστάσεως εκπαίδευσημε την βοήθεια της τεχνολογίαςΤο τελευταίο διάστημα οι επαφέςτου Υπουργείου Παιδείας με τοΥφυπουργείο Καινοτομίας είναισυνεχείς προκειμένου να ενισχυ-θούν οι υποδομές στα σχολεία Σεαυτό συμβάλλει και η Αρχή Τηλε-πικοινωνιών Κύπρου η οποία πα-ρέχει την τεχνολογία και το δίκτυοώστε να ενισχυθούν οι υφιστάμενεςυποδομές για τηλεκπαίδευση Πα-ράλληλα σε εξέλιξη βρίσκεται καιτο έργο το οποίο είχε αναγγείλει οΥπουργός Παιδείας σχετικά με τιςπροσφορές για κάλυψη σε δίκτυοκαι εξοπλισμό ωστόσο δεν αναμέ-νεται ότι θα ολοκληρωθεί μέχριτον Σεπτέμβριο Προς το παρόνείπε υπάρχει ο αριθμός των ηλε-κτρονικών ταμπλετών για την κά-λυψη των αναγκών αλλά δεν απο-κλείεται να προκύψουν νέες

Όσον αφορά στην ύλη η οποίαδεν είχε καλυφθεί εξαιτίας τουlockdown ο Υπουργός είπε ότιέχουν καταγραφεί οι ανάγκες καιέχει σταλεί η εγκύκλιος στους εκ-παιδευτικούς της Μέσης Εκπαί-δευσης ενώ έχουν εκδοθεί οδηγίεςκαι για τη Δημοτική Το πλάνο προ-βλέπει ότι για περίοδο περίπου 10ημερών από την έναρξη της σχο-λικής χρονιάς ο διδακτικός χρόνοςθα αφιερωθεί στην υποστηρικτικήδιδασκαλία με στόχο την ομαλήμετάβαση των μαθητών από τηνμια τάξη στην άλλη Ωστόσο ανά-λογα με τα πρωτόκολλα που θαδιαμορφωθούν ενδέχεται να αλ-λάξουν κάποιοι σχεδιασμοί ενώ

δεν αποκλείεται να δημιουργηθούνκαι κάποια προβλήματα Αναπρο-σαρμογές θα υπάρξουν και στααναλυτικά προγράμματα

Συνεχής αξιολόγησηΤα πρωτόκολλα που θα διαμορ-

φωθούν για την επαναλειτουργίατων σχολείων θα βασίζονται καιστα δεδομένα που θα επικρατούνανά πάσα στιγμή σε διαφορετικέςπεριοχές της Κύπρου Οι τοπικέςεξάρσεις που παρατηρήθηκαν τοτελευταίο διάστημα στην Κύπροδείχνουν ότι υπάρχει η ανάγκη γιασυνεχή αξιολόγηση της κατάστα-σης και στην λήψη μέτρων για κα-ταστολή των αναζωπυρώσεων σετοπικό επίπεδο Οπότε δεν απο-κλείεται να διαμορφωθούν πρω-τόκολλα τα οποία θα διαφέρουνανάλογα με την περιοχή και θα εί-ναι άρρηκτα συνδεδεμένα με δια-φορετικά μέτρα τα οποία ενδεχο-μένως να χρειαστεί να ληφθούνσε κάθε περιοχή ξεχωριστά Κοινήαντίληψη όλων των εμπλεκόμενωνφορέων είναι το ότι τα σχολείαπρέπει να επαναλειτουργήσουνγια χάρη και της οικονομίας Τοάνοιγμά τους θα δώσει την δυνα-τότητα στους γονείς να επιστρέ-ψουν στις εργασίες τους αποφορ-τίζοντας έτσι το κράτος από τηνανάγκη για την οικονομική στήριξήτους Η επιστροφή των μαθητώνστα σχολεία θα σημάνει την απο-τελεσματικότερη επανεκκίνησητης οικονομίας και διαφόρων το-μέων της που επηρεάστηκαν σεμεγάλο βαθμό από το κλείσιμότους εν καιρώ lockdown

Επιστροφήστα σχολείαμεν χωρίςσχεδιασμό δεΣε μετέωρο βήμα βρίσκεται το πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η χρονιά

Του ΓΙΑΝΝΟΥ ΛΥΤΡΑ

Στα βήματα χωρών του εξωτερικούστις οποίες δημιουργήθηκαν με-γάλες αλυσίδες μετάδοσης βαδίζειη Κύπρος με τις αρμόδιες αρχέςνα εκφράζουν έντονες ανησυχίεςγια την πορεία του ιού στην κοι-νότητα Το γεγονός ότι εντοπίζονταιθετικά στο νέο κορωνοϊό άτομα μεδεκάδες επαφές ενώ από άλλεςδραστηριότητες επιβεβαιωμένωνπεριστατικών που δεν συμμορφώ-νονται με τα διατάγματα του Υπουρ-γείου Υγείας έχει ως αποτέλεσματις συνεχείς εκκλήσεις από τοΥπουργείο Υγείας Ενώπιον τηςΑστυνομίας υπάρχουν ήδη υποθέ-σεις ατόμων τα οποία παράκουσαντα διατάγματα και έγιναν οι πρώτοικρίκοι αλυσίδων μετάδοσης Ενόψει του τριημέρου του Δεκαπεν-ταυγούστου οι συστάσεις τουΥπουργού Υγείας καθώς και τωναρχών οι οποίες είναι επιφορτι-σμένες με το καθήκον της επιτή-ρησης των μέτρων έχουν ήδη γίνειΗ αστυνόμευση της εφαρμογής

των διαταγμάτων αναμένεται ότιθα επικεντρωθεί στις ορεινές πε-ριοχές αλλά και στις παραλίες θέ-ρετρα τα οποία παραδοσιακά προ-τιμούν οι Κύπριοι αυτές τις μέρες

Υποθέσεις στην ΑστυνομίαΑριθμό υποθέσεων που αφο-

ρούν σε άτομα τα οποία δεν τή-ρησαν τον αυτοπεριορισμό καισε κάποιες περιπτώσεις έγιναντα ίδια ο πρώτος κρίκος αλυσίδαςμετάδοσης έχει ενώπιόν της η

Αστυνομία Σύμφωνα με τα όσαανέφερε στην laquoΚraquo ο αναπληρωτήςεκπρόσωπος τύπου του Σώματος

Στέλιος Στυλιανού τις τελευταίεςεβδομάδες η Μονάδα Επιδημιολο-γικής Επιτήρησης του Υπουργείου

Υγείας έστειλε αρκετές υποθέσειςστην Αστυνομία για διερεύνησηενώ η υπόθεση των δύο Ισραηλι-νών οι οποίοι έφτασαν πρόσφαταμε ιδιωτικό σκάφος στην ΜαρίναΛεμεσού και διακινούνταν κατάπαράβαση του πρωτοκόλλου έχειοδηγηθεί στο δικαστήριο

Υπό διερεύνηση στα γραφείατου ΤΑΕ Λάρνακας βρίσκεται καιη υπόθεση της γυναίκας που έφτα-σε από τις ΗΠΑ δεν τήρησε τοναυτοπεριορισμό και κατά συνέπειαμετέδωσε τον ιό σε δεκάδες άλλαάτομα του κύκλου της Υπενθυμί-ζεται μάλιστα ότι από το παιδικόπάρτι που είχε διοργανώσει ένακοριτσάκι ασθένησε και χρειάστηκενα διακομιστεί στο Μακάρειο Νο-σοκομείο Σύμφωνα με τον κ Στυ-λιανού έχουν ληφθεί καταθέσειςσε σχέση με την υπόθεση και έχεισυλλεχθεί μαρτυρικό υλικό Για ναληφθεί κατάθεση από την ίδιαωστόσο πρέπει να αναρρώσει πλή-ρως ώστε να μπορούν τα μέλη τηςΑστυνομίας να την προσεγγίσουνεξήγησε ο κ Στυλιανού

Αναλαμβάνει η αστυνομία τους απειθάρχητουςΟι αλυσίδες μετάδοσης του ιού και το τριήμερο του Δεκαπενταυγούστου καθιστούν εντονότερους τους ελέγχους

ltltltltltltlt

Σε παραθαλάσσια και σεορεινά θέρετρα θα επι-κεντρωθούν οι έλεγχοιαπό τις αρμόδιες αρχέςμε το βάρος να πέφτειστην Αστυνομία και στοΤμήμα Δασών για το εορ-ταστικό τριήμερο του Δε-καπενταυγούστου

Υπό διερεύνηση στα γραφεία του ΤΑΕ Λάρνακας βρίσκεται και η υπόθεση τηςγυναίκας που έφτασε από τις ΗΠΑ δεν τήρησε τον αυτοπεριορισμό και κατάσυνέπεια μετέδωσε τον ιό σε δεκάδες άλλα άτομα του κύκλου της

Επικέντρωση στα θέρετρα

Το τριήμερο των εορτασμώντου Δεκαπενταυγούστου δεδο-μένων και των συμπεριφορώνπου έχουν παρατηρηθεί το τε-λευταίο διάστημα εντατικοποι-εί τους ελέγχους της και επι-κεντρώνεται στα ορεινά και σταπαραθαλάσσια θέρετρα όπουαναμένεται ότι θα συγκεντρω-θεί μεγάλος αριθμός πολιτώνΕκτός από τις παραλίες και τουςεκδρομικούς χώρους τα μέλητης Αστυνομίας θα επιβλέπουντην εφαρμογή των διαταγμάτωνκαι των πρωτοκόλλων και σευποστατικά όπως οι υπεραγο-ρές τα εστιατόρια και οι καφε-τέριες εξήγησε ο κ ΣτυλιανούΕιδικότερα όσον αφορά στιςορεινές περιοχές και κυρίωςτους εκδρομικούς χώρους οΔιευθυντής του Τμήματος Δα-σών Χαράλαμπος Αλεξάνδρουανέφερε στην laquoΚraquo ότι οι λει-τουργοί του Τμήματος θα βρί-σκονται επί ποδός και θα επι-βλέπουν την κατάσταση πάν-τοτε σε συνεργασία με τηνΑστυνομία

Συμπεράσματατου ECDCΤο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης καιΕλέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων(ECDC) σε έκθεσή του σχετικά μετην μεταδοτικότητα του ιού στα παι-διά και τον ρόλο των σχολείων κα-τέληξε στο συμπέρασμα ότι ποσοστόμικρότερο του 5 των κρουσμάτωνσε κράτη-μέλη και στο Ηνωμένο Βα-σίλειο προέκυψε από την μετάδοσηανάμεσα σε παιδιά κάτω των 18ετών Επίσης στην έκθεση αναφέ-ρεται ότι το ποσοστό των παιδιώνπου χρήζουν νοσηλείας εξαιτίας τηςCOVID-19 είναι πολύ μικρότεροσυγκριτικά με αυτό των ενηλίκωνΠαράλληλα παρά το γεγονός ότιπολύ λίγα περιστατικά της νόσουέχουν εντοπιστεί σε σχολεία ότανπροκύπτουν είναι πολύ δύσκολο ναεντοπιστούν λόγω του ότι τα πλείσταπαιδιά είναι ασυμπτωματικά

Οι έρευνες για περιπτώσεις πουεντοπίστηκαν στο σχολικό περι-βάλλον δείχνουν ότι η μετάδοσηαπό παιδί σε παιδί στα σχολεία δενείναι συχνή ούτε είναι η κύρια αιτίατης μετάδοσης του ιού σε παιδιάτων οποίων η έναρξη της λοίμωξηςσυμπίπτει με την περίοδο κατά τηνοποία φοιτούν στο σχολείο ιδίωςστα προσχολικά και δημοτικά σχο-λεία επισημαίνει το ECDC Μάλιστακαταλήγει στο συμπέρασμα ότι ηεπαναλειτουργία των σχολείων σεευρωπαϊκές χώρες δεν έχει απο-δειχθεί ότι συνδέεται με την έξαρσητων κρουσμάτων ενώ αν τηρούνταιτα μέτρα ατομικής υγιεινής και κοι-νωνικής αποστασιοποίησης στασχολεία αυτά δεν αποτελούν με-γαλύτερο κίνδυνο από κάθε άλληοικονομική και επαγγελματική δρα-στηριότητα

Τι ισχύει αλλούΣτην Σουηδία όπου τα σχολεία

δεν έκλεισαν ποτέ ούτε εφαρμό-στηκαν συγκεκριμένα μέτρα δενδιαπιστώθηκε μεγάλη αύξηση στακρούσματα την ώρα που στην Γερ-μανία υπάρχει έντονη συζήτησησχετικά με το κατά πόσο πρέπειμαθητές και εκπαιδευτικοί να φο-ρούν μάσκες στα σχολεία ενώ εφαρ-μόζονται διαφορετικά μέτρα ανά-λογα με την κάθε περιοχή ΣτηνΒρετανία ο πρωθυπουργός ΜπόριςΤζόνσον είπε ότι ο στόχος είναι ηπλήρης επαναλειτουργία των σχο-λείων τον Σεπτέμβριο ενώ το κλεί-σιμό τους εκ νέου θα είναι το έσχατομέτρο Στην Ιταλία αποφασίστηκεη δημιουργία μικρότερων τάξεωνκαι χρήση μάσκας H διδασκαλίαθα γίνεται σε εξωτερικούς χώρουςόπου είναι δυνατόν ενώ αναμένεταιότι θα αξιοποιηθούν οι θεατρικέςαίθουσες και τα μουσεία Στην Γαλ-λία όπου περί τα τέλη Ιουνίου ηεπιστροφή στα σχολεία έγινε υπο-χρεωτική τα μέτρα έχουν ως εξήςόχι κοινωνική αποστασιοποίησηγια παιδιά νηπιαγωγείου ένα μέτροαπόσταση για παιδιά Δημοτικούκαι χρήση μάσκας από παιδιά τηςΜέσης Εκπαίδευσης όταν η κοι-νωνική αποστασιοποίηση δεν είναιδυνατόν να εφαρμοστεί

Τα σχολεία πρέπει να επαναλειτουργήσουν συμφωνούν οι αρμόδιοι φορείς γεγονός το οποίο θα συμβάλει στηναποτελεσματικότερη επανεκκίνηση της οικονομίας Η χρονιά όμως δεν προβλέπεται να είναι ομαλή

ltltltltltltlt

Γίνονται σκέψεις γιαφοίτηση ανά ημέραακόμα και ανά εβδομά-δα ενώ μελετάται και τοενδεχόμενο σε κάποιεςπεριπτώσεις να γίνεταιαπογευματινή φοίτηση

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Συνέντευξη στηΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Την εκτίμηση πως δεν αποκλείονταινέα τετελεσμένα από την Τουρκίαπριν τις laquoεκλογέςraquo εκφράζει σε συ-νέντευξή του στην laquoΚraquo ο υπουργόςΕξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδηςδεδομένου όπως λέει ότι αυτό θαωφελήσει την υποψηφιότητα τουαρεστού της Άγκυρας Τατάρ Οίδιος ξεκαθαρίζει πως μπροστά στανέα δεδομένα που δρομολογούνταιγύρω από την Αμμόχωστο έχει ήδησταλεί πρόταση στον γγ των Ηνω-μένων Εθνών και στα πέντε μόνιμαμέλη του Συμβουλίου Ασφαλείαςγια άμεση σύσταση τεχνικής επι-τροπής για την ανοικοδόμηση καιεπανεγκατάσταση στην περίκλειστηπόλη στη βάση και των σχετικώνψηφισμάτων των ΗΕ Η εν λόγωΕπιτροπή όπως εξηγεί θα απαρτί-ζεται από ξένους και Κύπριους ει-δικούς Αμμοχωστιανούς κατά προ-τίμηση οι οποίοι θα ετοιμάσουν τιςσχετικές τεχνικές μελέτες Μάλισταστην πρόταση του Προέδρου υπάρ-χει εισήγηση για χρηματοδότησητων μελετών από την ΕΕ και για εμ-πλοκή των ΗΕ για υποβοήθηση τωναναγκαίων τεχνικών εργασιών Ουπουργός Εξωτερικών καλεί και ταεκ κόμματα αλλά και τον ΜουσταφάΑκιντζί να στηρίξουν την εν λόγωπρόταση λαμβάνοντας υπόψη όπωςλέει το τι πραγματικά επιδιώκει ηΤουρκία τόσο για την εκλογική δια-δικασία όσο και για την μορφή λύσηςτου Κυπριακού-Είναι το κυπριακό και μία μακριάιστορία χαμένων ευκαιριών γιατην Αμμόχωστο

Δεν είμαι θιασώτης τέτοιων προ-σεγγίσεων για διάφορους λόγουςπου άπτονται των παραγόντων εξέ-τασης ενός τέτοιου ερωτήματοςΥπάρχουν δυο περιπτώσεις πουχρήζουν αναφοράς σε σχέση με τοερώτημά σας και γνωρίζω αρκετάκαλά γιατί για την μια ασχολήθηκαεπιστημονικά εκτεταμένα και τοδεύτερο επειδή έxω προσωπική εμ-πειρία Η πρώτη αφορά το 1978 Μεαφορμή την άρση του αμερικανικούεμπάργκο πώλησης όπλων στηνΤουρκία το καλοκαίρι του 1978 οιΑμερικανοί ανέλαβαν πρωτοβουλίαγια επανέναρξη συνομιλιών για επί-λυση του Κυπριακού που οδήγησετον Νοέμβριο του 1978 στην υπο-βολή του laquoΠλαισίου για ένα Διακα-νονισμό του Κυπριακού Προβλή-ματοςraquo (γνωστό ως το Αμερικανο-Βρετανο-Καναδικό σχέδιο λύσης)

Το Πλαίσιο το οποίοεμπεριείχε και ειδικό παράρτημαγια τα Βαρώσια θα αποτελούσε τηβάση για έναρξη διαπραγματεύσε-ων για επίλυση του Κυπριακού Πιοσυγκεκριμένα στην παράγραφο 12του Πλαισίου αναφερόταν ότι με σκο-πό την προώθηση ατμόσφαιρας κα-λής θέλησης θα πρέπει να γίνει επα-νεγκατάσταση στην περιοχή τωνΒαρωσίων υπό την αιγίδα των ΗΕκαι σύμφωνα με συγκεκριμένες ρυθ-μίσεις που αναφέρονταν ρητώς Ση-μειωνόταν μάλιστα ότι μια τέτοιαεπανεγκατάσταση θα πρέπει να ξε-κινήσει ταυτόχρονα με την επανά-ληψη των διαπραγματεύσεων Σεσχέση με τις συγκεκριμένες ρυθμί-

σεις σημειωνόταν ότι τα μέρη θαέπρεπε να συνεργασθούν με τον ΓΓγια τη ρύθμιση των όρων και επι-πτώσεων μιας σύντομης επανεγκα-τάστασης στην περιοχή των Βαρω-σίων Καταγράφονταν και συγκε-κριμένες κατευθυντήριες γραμμέςπου θα ίσχυαν και βάσει των οποί-ων (α) Η περιοχή για επανεγκατά-σταση πρέπει να περιλάβει τις εκτά-σεις που βρίσκονται ανατολικά απότο χωριό Άγιος Νικόλαος και προςτα νότια της παλιάς οδού Λευκωσίαςndash Αμμοχώστου Στον καθορισμό τηςακριβούς περιοχής για την επανεγ-κατάσταση θα έπρεπε να ληφθούνυπόψη οι ανησυχίες της τκ πλευράςγια την ασφάλεια της παλιάς Αμμο-χώστου και του λιμένος της Αμμο-χώστου (β) Η περιοχή για επανεγ-κατάσταση θα διοικείτο από τα ΗΕκαι θα θεωρείτο ως προέκταση της

νεκρής ζώνης Οι Κυπριακοί νόμοικαι κανονισμοί θα ίσχυαν στην πε-ριοχή της επανεγκατάστασης (γ)Στόχος ήταν ότι όσοι περισσότεροιπρώην κάτοικοι της περιοχής επα-νεγκατάστασης μπορούσαν να επι-στρέψουν κατά βούληση και δεν θαυπήρχε προκαθορισμένος αριθμη-τικός περιορισμός και (δ) Εκείνοιπου θα επιστρέψουν στην περιοχήτης επανεγκατάστασης δεν θα υπό-κειντο σε περαιτέρω χωρίς τη θέ-ληση τους μετακινήσειςΤο Σχέδιο απορρίφθηκε από την εκπλευρά προτού τοποθετηθεί ο Ντεν-κτάς και η Τουρκία λόγω του ότι προ-νοούσε λύση συνομοσπονδιακούχαρακτήρα αντί περιορισμού σε γε-νικές αρχές υπεισερχόταν σε λε-πτομέρειες οι οποίες θα έπρεπε νααποτελέσουν αντικείμενο διαπραγ-ματεύσεων και συμφωνίαςμεταξύ των δύο πλευρών Άξιον ανα-φοράς αποτελεί και το γεγονός ότι ηηγεσία του ΑΚΕΛ τοποθετήθηκεενάντια στο Πλαίσιο όχι λόγω τουπεριεχομένου του αλλά λόγω τηςπροέλευσης του-Η δεύτερη

Η δεύτερη αφορά τον Μάιο του2014 με αφορμή την επίσκεψη τουτότε Αμερικανού αντιπρόεδρουΜπάιντεν στην Κύπρο Ήμαστανκοντά στο να ανακοινώσει μέσαστο πλαίσιο της επίσκεψης του στηνΚύπρο και μετά από κοινή συνάν-τηση που θα είχε με τον ΠρόεδροΑναστασιάδη και τον τότε Τκ ηγέτηΈρογλου την είσοδο στην περίκλει-στη περιοχή ξένων και Κυπρίων ει-δικών που θα ετοίμαζαν μελέτη γιατην ανοικοδόμηση της περιοχής μεχρηματοδότηση από τις ΗΠΑ Τηντελευταία στιγμή πριν την άφιξη

Μπάιντεν στην Κύπρο η προσπάθειαναυάγησε λόγω άρνησης του τότεΤκ διαπραγματευτή Οζερσάι ναδεχθεί συμμετοχή ξένων και Εκστην ομάδα εμπειρογνωμόνων καιτην επιμονή του για συμμετοχήμόνο Τκ-Ήδη Οκτάι και Τατάρ έχουν προ-χωρήσει σε συμφωνία για άνοιγ-μα των Βαρωσίων το συντομό-τερο Κινδυνεύουμε να βρεθούμεενώπιον τετελεσμένων πριν τιςlaquoεκλογέςraquo στα Κατεχόμενα

Υπάρχει μια προσπάθεια απόπλευράς Τουρκίας για την οποίαδυστυχώς είναι έτοιμοι να συνερ-γαστούν και κύκλοι εντός της τουρ-κοκυπριακής κοινότητας είτε γιατίέχουν την ίδια προσέγγιση με τηνΆγκυρα είτε γιατί επιδιώκουν να εί-

ναι αρεστοί στον Ερντογαν πουβασικό στόχο έχει την αλλαγή τουπλαισίου λύσης του Κυπριακού μέσωτης δημιουργίας νέων τετελεσμένωνΕίναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο πουέχουμε την συγκεκριμένη προσέγ-γιση της Τουρκίας για το θέμα τωνυδρογονανθράκων που προβάλλουντην ανάγκη διαλόγου με κ Οζερσάικαι είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιοπου κινούνται και στο θέμα της Αμ-μοχώστου Το βλέπουμε μέσα καιαπό προσεγγίσεις που προωθούνσε άλλα θέματα Για επίτευξη αυτούτου στόχου στην Άγκυρα θεωρούνκαθοριστικής σημασίας την προ-σεχή εκλογική διαδικασία στις κα-τεχόμενες περιοχές και βλέπουμεμια σχεδόν καθημερινή παρέμβασηείτε δημόσια είτε στο παρασκήνιο

για να επικρατήσουν δυνάμεις πουαπό την πρώτη μέρα θα θέσουν ωςτουρκοκυπριακή θέση την αλλαγήβάσης λύσης του Κυπριακού Μά-λιστα στις συνομιλίες που η Τουρκίαέχει με τρίτους σε σχέση με το εν-δεχόμενο επανέναρξης των συνο-μιλιών για επίλυση του Κυπριακούπροβάλλει ως απαραίτητο συστατικόκαι στην ουσία προϋπόθεση γιαέναρξη συνομιλιών για επίλυση τουΚυπριακού την αξίωση ότι δεν απο-δέχονται να ξεκινήσουν οι συνομι-λίες από εκεί που έμειναν στο ΚρανΜοντάνα Μέσα σε αυτό το πλαίσιοδεν αποκλείω σε αριθμό θεμάτωνπου προκύπτουν ως αποτέλεσματης συνεχιζόμενης κατοχής να δού-με από πλευράς Τουρκίας προσπά-θεια δημιουργίας νέων τετελεσμέ-νων ακόμα και πριν την εκλογικήδιαδικασία στα κατεχόμενα Ειδικάαν η θεώρηση στην Τουρκία είναιότι μια τέτοια ενέργεια θα είναι βοη-θητική προς την κατεύθυνση επι-κράτησης του αρεστού της που είναιξεκάθαρο ότι είναι ο κ Τατάρ-Τελικά είναι ο Τατάρ και όχι οΟζερσάι

-Πρώτα από όλα να αναφέρω ότιοι εν λόγω τουρκικές μεθοδεύσειςπου η Άγκυρα επιχειρεί μέσω τηςεπικράτησης του κ Τατάρ να τουςπροσδώσει τη διάσταση laquoτουρκο-κυπριακών ιδεώνraquo αποδεικνύει τηνορθότητα της προσέγγισής μας περίτης ανάγκης μέσα στο πλαίσιο λύσηςτου Κυπριακού να μην δίδεται η ευ-καιρία στην Τουρκία ήκαι στο οποι-οδήποτε τρίτο κράτος να μπορεί ναπαρεμβαίνει στη διαδικασία λήψηςαποφάσεων Η ξεκάθαρη παρέμβα-ση της Τουρκίας πλέον υπέρ του κΤατάρ οδήγησε φαίνεται στην από-φαση μέχρι και τον κ Οζερσάι ναμην επισκεφθεί πρόσφατα την Τουρ-κία αλλά και να προβεί σε κάπωςδιαφορετικές τοποθετήσεις για τοθέμα της Αμμοχώστου στις 11 Αυ-γούστου -Έχουμε όμως σχέδιο αντιμετώ-πισης μίας τέτοιας εξέλιξης ή θε-ωρείτε πως είμαστε καλυμμένοιαπό τα ψηφίσματα του Συμβου-λίου Ασφαλείας

-Έχουμε να κάνουμε δυστυχώςμε μια χώρα που όπως αποδεικνύουνοι ενέργειές της σε διάφορα επίπεδακαι προς διάφορες χώρες δεν λαμ-

βάνει υπόψη ούτε προτροπές τρίτωνούτε εκκλήσεις φίλων ούτε τις όποιεςαποφάσεις και ψηφίσματα των Διε-θνών Οργανισμών Λαμβάνονταςυπόψη αυτά τα δεδομένα πουισχύουν και σε θέματα πέραν τηςΑμμοχώστου αξιοποιούμε στο έπα-κρον τα όποια μέσα έχουμε στηνδιάθεσή μας Για παράδειγμα μόλιςπολύ πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δη-μοκρατίας πέραν των πολλών άλλωνενεργειών που έχουν γίνει ειδικάγια το θέμα της Αμμοχώστου το τε-λευταίο διάστημα αποτάθηκε στονΓΓ των ΗΕ τα πέντε μόνιμα μέλητου Συμβουλίου Ασφαλείας και τουςαξιωματούχους των θεσμικών ορ-γάνων της ΕΕ ενημερώνοντας τουςγια τις τουρκικές προθέσεις και προ-τείνοντας την άμεση σύσταση Τε-χνικής Επιτροπής για την ανοικο-δόμηση και επανεγκατάσταση στηνπερίκλειστη περιοχή στην βάση καιτων σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕΗ εν λόγω Επιτροπή θα απαρτίζεταιαπό ξένους και Κύπριους ειδικούςΑμμοχωστιανούς κατά προτίμησηοι οποίοι θα ετοιμάσουν τις σχετικέςτεχνικές μελέτες Μάλιστα στηνπρόταση του Προέδρου υπάρχει ει-σήγηση για χρηματοδότηση τωνμελετών από την ΕΕ και για εμπλοκήτων ΗΕ για υποβοήθηση των ανα-γκαίων τεχνικών εργασιών -Υπάρχει θετική ανταπόκρισηγια την πρόταση Αργήσαμε νακάνουμε κινήσεις αποτροπής τηςκατάστασης

-Υπάρχει συγκεκριμένη πρότασηστο τραπέζι που είναι άμεσα συ-νυφασμένη και με τα σχετικά ψη-φίσματα των ΗΕ αμοιβαία επωφε-λής για το σύνολο των Αμμοχω-στιανών και το πιο σημαντικό δύ-ναται να λειτουργήσει καταλυτικάπρος την κατεύθυνση της επίλυσηςτου Κυπριακού στη βάση του συμ-φωνημένου πλαισίου Και θεωρώείναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρίαλαμβάνοντας υπόψη και τις μεθο-δεύσεις της Τουρκίας αλλά και τηνπροκλητική παρέμβασή της προςσυγκεκριμένο υποψήφιο στην επερ-χόμενη εκλογική διαδικασία στιςκατεχόμενες περιοχές το σύνολοτου Κυπριακού λαού Ελληνοκύπριοικαι Τουρκοκύπριοι να εργαστούνγια υλοποίηση της εν λόγω πρότα-σης Μάλιστα και η παρούσα τουρ-κοκυπριακή ηγεσία έχει ξεκάθαροκίνητρο να αποδεχθεί και να εργα-στεί για υλοποίηση της εν λόγωπρότασης λαμβάνοντας υπόψη τοτι πραγματικά επιδιώκει η Τουρκίατόσο για την εκλογική διαδικασίαόσο και για την μορφή λύσης τουΚυπριακού Το ίδιο αναμένουμε ναπράξουν και όλα τα πολιτικά κόμ-ματα Ελληνοκυπριακά και Τουρ-κοκυπριακά που είναι υπέρ τηςλύσης του Κυπριακού στη βάσητης ΔΔΟ Ελπίζουμε να κινηθούνπρος αυτή την κατεύθυνση λαμ-βάνοντας υπόψη και ότι το ΔημοτικόΣυμβούλιο της Πόλης στηρίζει αυτήτην προσπάθεια Κάτι τέτοιο θα εί-ναι ταυτόχρονα και ένα ιδιαίτεραενισχυτικό μήνυμα για την προ-οπτική επανέναρξης των συνομι-λιών από εκεί που έμειναν στο ΚρανΜοντάνα αμέσως μετά την εκλο-γική διαδικασία στις κατεχόμενεςπεριοχές

O ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΣΤΗΝ laquoΚraquo

Οι εξελίξεις στην Αμμόχωστο θα κρίνουν το πλαίσιο λύσης

Η κυβέρνηση έχει προτείνει άμεση σύσταση Τεχνικής Επιτροπής για ανοικοδόμηση και επανεγκατάσταση στην περίκλειστη περιοχή

Δεν αποκλείω σε αριθμόθεμάτων να δούμε απόπλευράς Τουρκίας προ-σπάθεια δημιουργίας νέ-ων τετελεσμένων ακόμακαι πριν τις laquoεκλογέςraquoστα κατεχόμενα

-Θεωρείτε πως οι αγωγές βοηθούντην όλη διαδικασία επίλυσης του ζη-τήματος-Σε ότι αφορά τις νομικές πτυχέςτου όλου θέματος περιλαμβανομέ-νων και σχετικών εξελίξεων σε επί-πεδο Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Αν-θρωπίνων Δικαιωμάτων βρισκόμα-στε σε στενή επικοινωνία και συν-τονισμό με τον Γενικό Εισαγγελέατης Δημοκρατίας και ως Πολιτείαστόχος είναι οι θέσεις του Κράτουςεπί του θέματος να είναι νομικάαδιάβλητες και να απαντούν πλή-ρως στους όποιους τουρκικούςισχυρισμούς Στο πλαίσιο αυτό καιχωρίς να είναι υπεύθυνο στην πα-ρούσα φάση και εφόσον εκκρε-μούν διαδικασίες να παραθέσω δη-

μόσια λεπτομέρειες οι Νομικοί μαςΣύμβουλοι στην Κύπρο και το εξω-τερικό έχοντας μελετήσει το θέμαέχουν την άποψη ότι με απόλυτοσεβασμό στο γεγονός ότι το δικαίω-μα στην περιουσία είναι ατομικόκαι ο καθένας δύναται ελεύθερανα λάβει αποφάσεις σε θέματα πουαφορούν την περιουσία του όπωςεπιθυμεί μια ενδεχόμενη καταχώ-ρηση μαζικών προσφυγών στηνΕπιτροπή Ακίνητης Περιουσίας στιςκατεχόμενες περιοχές για περιου-σίες στην περίκλειστη περιοχή ελ-λοχεύει σοβαρότατους κινδύνουςΧωρίς να υπεισέρχομαι σε λεπτο-μέρειες για ευνόητους λόγουςανάμεσα σε άλλα σύμφωνα με τιςνομικές απόψεις κάτι τέτοιο όχι

μόνο δεν αποτρέπει αλλά ενθαρ-ρύνει τους τουρκικούς σχεδια-σμούς σε σχέση με την περίκλει-στη περιοχή των Βαρωσίων Τηνίδια στιγμή μια τέτοια εξέλιξη δύ-ναται να αξιοποιηθεί από τουρκι-κής πλευράς για προώθηση τηςπροσέγγισης κύκλων στην Τουρκίακαι την τκ κοινότητα που απώτεροστόχο έχουν την δημιουργία τέτοι-ων δεδομένων στην περίκλειστηπεριοχή που θα αποτελέσουν τα-φόπλακα για την προοπτική επίλυ-σης του Κυπριακού στη βάση τηςΔΔΟ Ήταν μέσα σε αυτό το πλαίσιοπου για το θέμα υπήρξε και σχετικήδημόσια τοποθέτηση από πλευράςΚυβερνητικού Εκπροσώπου στις 12Ιουλίου

Οι μαζικές προσφυγές ελλοχεύουν σοβαρότατους κινδύνους

Μέσα στο πλαίσιο αλλαγής του πλαισίου λύσης έχουμε την συγκεκριμένηπροσέγγιση της Τουρκίας για το θέμα των υδρογονανθράκων που προβάλλουντην ανάγκη διαλόγου με κ Οζερσάι και είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που κι-νούνται και στο θέμα της Αμμοχώστου αναφέρει σε συνέντευξή του στην laquoΚraquoο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Τ Ο Θ Ε Μ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑ

laquoΘυμηθείτε την Αμμόχωστοraquo η Ευρώπη απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό

Ο θρύλος θέλει τα πληρώματααπό τις 104 γαλέρες και τις6 γαλεάσσες της Δημοκρα-

τίας της Βενετίας υπό την αρχι-στρατηγία του SebastianoVenierνα ρίχνονται στη μάχη κατά τωνΟθωμανών κατά τη ναυμαχία τηςΝαυπάκτου στις 7 Οκτωβρίου του1571 με την ιαχή laquoθυμηθείτε τηνΑμμόχωστοraquo Λιγότερο από δυομήνες νωρίτερα είχε προηγηθείτο τέλος της πολιορκίας της Αμμο-χώστου (1570-1571) η άλωση καιτο μαρτύριο του Marcantonio Bra-gadin (17 Αυγούστου 1571) τουηρωικού Βενετού διοικητή τηςφρουράς ο οποίος αντιστάθηκεπέρα από κάθε λογική προσδοκίαγια έναν ολόκληρο χρόνο στηντουρκική επέλαση αποδυναμώ-νοντας έτσι σημαντικά τις τουρ-κικές δυνάμεις Τα γεγονότα τηςπολιορκίας και της άλωσης της Αμ-μοχώστου καθώς και της ναυμαχίαςτης Ναυπάκτου περιγράφονται γλα-φυρά από την Ιταλίδα αρχαιολόγοκαι ιστορικό Maria Grazia Siliato(1926-1918) στο ιστορικό της μυ-θιστόρημα laquoΤο αίμα της Ναυπά-κτου 1571 Η μάχη που άλλαξε τημοίρα της Μεσογείουraquo (2015) Τοέργο έχει μεταφραστεί στα ελληνικάαπό τις Πανεπιστημιακές ΕκδόσειςΚύπρου με τον τίτλο laquoΤα γαλήνιανερά της Ναυπάκτουraquo (2018)

Μετά τη μακρά πολιορκία τηςΑμμοχώστου που ακολούθησε τηνκατάληψη της Λευκωσίας την 1ηΑυγούστου του 1571 οι Ενετοί πα-ραδόθηκαν με τη διαβεβαίωση ότιθα μπορούσαν να εγκαταλείψουντο νησί της Κύπρου Ο ΜουσταφάΛάλα Πασάς ο Τούρκος διοικητής

που είχε χάσει περισσότερους από52000 άνδρες στην πολιορκία δεντήρησε τον λόγο του Οι Ενετοί στρα-τιώτες φυλακίστηκαν και αλυσοδέ-θηκαν στα κουπιά των τουρκικώνγαλερών Την Παρασκευή 17 Αυ-γούστου ο Bragadin γδάρθηκε ζων-τανός μπροστά σε ένα πλήθος Οθω-μανών σε παροξυσμό Οι Τούρκοιγέμισαν το δέρμα του με άχυρο καιτο ύψωσαν στη γαλέρα του ΠασάΤο μακάβριο τρόπαιο στάλθηκε στηνΚωνσταντινούπολη όπου έγινε πε-ριφορά του Η οθωμανική αυτή θη-ριωδία αύξησε την αποφασιστικό-τητα και το θάρρος των ανδρών τηςΙεράς Συμμαχίας (Santa Liga) στηΝαύπακτο Ήξεραν ότι η μάχη ήτανκαθοριστική για τον ΧριστιανισμόΣε περίπτωση ήττας οι ακτές τηςΙταλίας και της Ισπανίας θα παρέ-μεναν εκτεθειμένες Το Ισλάμ ήτανέτοιμο να χτυπήσει την καρδιά τηςΔύσης Η ίδια η Ρώμη και το Παπικόκράτος ήταν σε κίνδυνο

Η Ιερά Συμμαχία γεννήθηκε απότην ανάγκη να βοηθηθεί η Βενετίαγια να σώσει την Κύπρο από τουςΟθωμανούς Ο Πάπας Πίος Ε΄ εκ-μεταλλεύτηκε την τουρκική εισβο-λή στην Κύπρο για να ξεπεράσειτην ανεπαρκή πλέον πολιτική τωνμικρών και περιστασιακών ενισχύ-σεων ανάμεσα στα χριστιανικάκράτη ενάντια στον οθωμανικόκίνδυνο Σκοπός του ήταν από τηναρχή η ίδρυση μιας πραγματικήςκαι ουσιαστικής συμμαχίας πουθα απέτρεπε την κατάκτηση τηςΕυρώπης από τους Τούρκους Οιδιαπραγματεύσεις ήταν αργές κα-θότι έπρεπε να ξεπεραστούν τασυχνά αντικρουόμενα συμφέροντα

των χριστιανών ηγετών Η πτώσητης Λευκωσίας οι τουρκικές αγριό-τητες και σφαγές στο νησί και ηαναπάντεχα μακρά πολιορκία τηςΑμμοχώστου δεν επέτρεπαν πε-ραιτέρω αργοπορία Η Ιερά Συμ-μαχία υπογράφηκε στις 20 Μαΐουτου 1571 πολύ αργά δηλαδή γιανα σταλούν ενισχύσεις στην ΚύπροΧρειάστηκε να καμφθούν οι αν-τιρρήσεις της Γαλλίας η οποία προ-σπαθούσε να αποκλείσει τη Βενε-τία η απροθυμία του Φίλιππου Β΄της Ισπανίας να εκστρατεύσει στηνΑνατολική Μεσόγειο ο σκεπτικι-σμός της Γαληνοτάτης για την επι-

τυχία του εγχειρήματος και οι αν-τιθέσεις ανάμεσα στον ΜεγάλοΔούκα της Τοσκάνης Κόζιμο Α΄ καιτον Ισπανό ηγεμόνα Λόγω όμωςτης κρισιμότητας της κατάστασηςη συμφωνία έτυχε ταχείας εφαρ-μογής παρά τις αντικειμενικές δυ-σκολίες συγκέντρωσης και συντο-νισμού μιας μεγάλης δύναμης Γιατην επιτυχή αντιμετώπιση τουτουρκικού στόλου απαιτούνταναπό τη συμφωνία η κατασκευή καιο οπλισμός πλοίων η στρατολό-γηση ναυτικών και στρατιωτώνκαι η προμήθεια των αναγκαίωντροφίμων και υλικών που έγινε

ακόμη πιο δύσκολη λόγω του ναυ-τικού αποκλεισμού που είχαν επι-βάλει οι τουρκικές δυνάμεις

Η έκβαση της ναυμαχίας είναιγνωστή Η χριστιανική αρμάδα των195 μικρών και μεγάλων πολεμικώνπλοίων υπό τον Ιωάννη της Αυ-στρίας γιο του Κάρολου Ε΄ και αδερ-φό του Φίλιππου Β΄ κατατρόπωσετην τουρκική δύναμη των 274 γα-λερών του οθωμανικού στόλου Οιαπώλειες για την Πύλη ήταν τέτοιεςπου εγκαταλείφθηκε η όποια προ-σπάθεια επέκτασης στη Δυτική Με-σόγειο 107 βυθισμένα πλοία 130αιχμαλωτισμένα 30000 νεκροί και7000 αιχμάλωτοι ενώ ελευθερώ-θηκαν και 15000 χριστιανοί σκλά-βοι Σε αυτά πρέπει να προστεθούνοι απώλειες των Τούρκων από τονξεσηκωμό των ελληνικών πληθυ-σμών της περιοχής

Συνολικά 450 χρόνια από τηνπρώτη άλωση της Αμμοχώστου απότους Οθωμανούς οι Νεο-Οθωμανοίτου Ερντογάν ετοιμάζονται να προ-σαρτήσουν παράνομα την περίκλει-στη πόλη της Αμμοχώστου ενώταυτόχρονα ο τουρκικός στόλοςέχει επεκταθεί από τον κόλπο τουΆντεν και την ανατολική Μεσόγειομέχρι τη Λιβύη Όπως έχουν ήδηπει μεγάλοι φιλόσοφοι η σύγκρισημε το παρελθόν είναι επικίνδυνηάχαρη και αχάριστη Η ΕυρωπαϊκήΈνωση σίγουρα δεν είναι η ΙεράΣυμμαχία ούτε η Τουρκία του Ερν-τογάν η Οθωμανική Αυτοκρατορίαπου ο ίδιος ονειρεύεται Όπως έλεγεόμως ο Μακιαβέλλι τα σταθερά χα-ρακτηριστικά στις συγκροτημένεςυποκειμενικότητες άτομα ή κράτηείναι τα ελαττώματα και όχι οι αρετές

τους Το ουσιαστικό δίδαγμα τουπολέμου των Οθωμανών με τουςΒενετούς για την Κύπρο του 1570-71 είναι οι αντιπαλότητες και τα πι-σώπλατα μαχαιρώματα μεταξύ τωνευρωπαϊκών δυνάμεων που δεν επέ-τρεψαν πριν από τη Ναύπακτο τησωτηρία της Κύπρου και της Αμμο-χώστου και μετά τη Ναύπακτο τηνεπιτυχή διαχείριση της επιβλητικήςαυτής νίκης με αποτέλεσμα να πα-ραμείνει η Κύπρος υπό τον Τουρκικόζυγό και να επεκταθούν οι Οθωμανοίμέχρι τη Λιβύη

Η ηρωική αντίσταση των Βενε-τών ο μαρτυρικός θάνατος του Mar-cantonio Bragadin και η ναυμαχίατης Ναυπάκτου οδηγούν αβίασταστο συμπέρασμα ότι η Αμμόχωστοςδεν είναι μόνο ή απλά κυπριακήαλλά ευρωπαϊκή υπόθεση Μέχριτη βίαιη αρπαγή της από τους Οθω-μανούς το 1570 η Κύπρος ανήκεστον πυρήνα του Ευρωπαϊκού Με-σαίωνα και της Αναγέννησης όπωςη Σικελία και η Μάλτα Οι τελευταίοιδεν κατέλαβαν ένα κομμάτι του Βυ-ζαντίου ή του Ελληνισμού αλλάτης Ευρωπαϊκής Δύσης Η λατινικήταυτότητα της Κύπρου είναι εξίσουισχυρή με τις υπόλοιπες πολλαπλέςτης ταυτότητες και εξαρτάται πλέοναπό την κυπριακή κοινωνία τηνπολιτισμική και πολιτική ηγεσίατης χώρας αν και πώς θα την αξιο-ποιήσει ώστε να ωθήσει την Ευρώπηνα θυμηθεί την Αμμόχωστο

Ο κ Παναγιώτης Χριστιάς είναι Αν Καθη-γητής του Πανεπιστημίου Κύπρου καιεταίρος του ερευνητικού κέντρου laquoΕυ-ρωπαϊκές Δυναμικέςraquo του Πανεπιστημί-ου του Στρασβούργου

Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ

Το μέλλον της περίκλειστης πόληςτων Βαρωσίων υπήρξε αντικείμενοπολιτικής συζήτησης όχι μόνο στηνεκ κοινότητα αλλά και στην τκιδιαίτερα την τελευταία πενταετίαΣτις laquoπροεδρικέςraquo του 2015 Μου-σταφά Ακιντζί και Κουντρέτ Όζερσαϊεμφανίστηκαν στο προσκήνιο μεδυο διαφορετικές προτάσεις για τοΒαρώσι Μιλώντας στην laquoΚraquo ο Μου-σταφά Ακιντζί είχε θέσει επί τάπητοςτο άνοιγμα της περίκλειστης καιταυτόχρονα το άνοιγμα του παρά-νομου αεροδρομίου της Τύμπου σεδιεθνείς πτήσεις Από την πλευράτου ο Όζερσαϊ πρόταξε το άνοιγματων Βαρωσίων υπό τκ διοίκησηΣτη μάχη ως γνωστόν επικράτησεο Μουσταφά Ακιντζί ο οποίος μετην ανάδειξή του στην ηγεσία τηςτκ πλευράς και μέχρι την περίοδοτου Κραν Μοντάνα το καλοκαίριτου 2017 επέλεξε να εστιάσει στησυνολική διευθέτηση του Κυπριακούκι έτσι το Βαρώσι αφέθηκε ξανά στημοίρα του μέχρι τα μέσα του επό-μενου χρόνου οπόταν Άγκυρα καιτκ Δεξιά με συστηματικές κινήσειςτο επανέφεραν στο προσκήνιο Μά-λιστα στα μέσα του 2019 διακηρύχ-θηκε πολιτική ανοίγματος της πόληςυπό τκ διοίκηση ενώ προς τα τέλητου 2019 η όλη προσπάθεια ανέπτυξεσχετική δυναμική με συνάξεις επι-σκέψεις στην περιοχή και καταγρα-φή στοιχείων Τώρα αναθερμαίνεταιη προσπάθεια σε ένα συνδυασμόlaquoπροεδρικών εκλογώνraquo και συνολι-κών τουρκικών σχεδιασμών στηνΑνατολική Μεσόγειο

Από το 2015 στο 2018Παίρνοντας τα πράγματα από

την αρχή της σύγχρονης τουρκικήςοπτικής για το Βαρώσι κι έχονταςυπόψη ότι και το ζήτημα της περί-κλειστης μετρά 46 χρόνια βλέπουμεότι πριν από πέντε χρόνια ο Κ Όζερ-σαϊ διεκδίκησε τις laquoπροεδρικέςraquoπροτείνοντας άνοιγμα της πόλης

υπό τουρκική διοίκηση πρότασηπου μπήκε στο ράφι μετά την ανά-δειξη του Μουσταφά Ακιντζί στηνηγεσία των Τκ Από τότε και μέχρικαι το 2018 από διάφορες τουρκικέςκαι τκ πηγές έφταναν πληροφορίεςπου ήθελαν την τουρκική πλευράνα μελετά διάφορα σχέδια για τομέλλον του Βαρωσιού χωρίς ωστόσονα διαρρεύσουν συγκεκριμένα στοι-χεία Στα μέσα του 2018 ο τουρκικόςστρατός σε συνεργασία με τον laquoδή-μοraquo Αμμοχώστου προχώρησαν στηλειτουργία μιας πλαζ στην καρδιά

της κλειστής πόλης αποκλειστικάγια πολίτες της Τουρκίας και τηςlaquoΤΔΒΚraquo γεγονός που προκάλεσεσφοδρές αντιδράσεις στην τκ κοι-νότητα Τον Νοέμβριο του 2018υλοποιήθηκε το άνοιγμα του οδο-φράγματος της Δερύνειας και γιαπρώτη φορά πολίτες και τουρίστεςείχαν την ευκαιρία να διανύσουνένα δρόμο που περνά μέσα από τοΒαρώσι σε απόσταση αναπνοήςαπό τα εγκαταλειμμένα κτίρια

Τσουνάμι εξελίξεων το 2019Οι εξελίξεις γύρω από το Βαρώσι

θα άλλαζαν λίγο μετά τις laquoβουλευ-

τικές εκλογέςraquo του 2018 Σε αυτέςτις εκλογές το Κόμμα του Λαού (ΚΛ)του Κουντρέτ Όζερσαϊ τερμάτισετρίτο και συμμετείχε σε laquoκυβερνη-τικόraquo συνασπισμό μαζί με το δεξιόΔημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ) του Σερν-τάρ Ντενκτάς και το αριστερό Ρε-πουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα(ΡΤΚ) και το Κόμμα Κοινοτικής Δη-μοκρατίας (ΚΚΔ) (ιδρυτής του οποίουυπήρξε ο Μ Ακινζτί) Η παρουσίατων τκ δυνάμεων της λύσης στηννέα laquoκυβέρνησηraquo εμπόδισε αρχικάκινήσεις Όζερσαϊ στο ζήτημα τουΒαρωσιού Το εμπόδιο ξεπεράστηκεμε τη διάλυση της τετρακομματικήςlaquoκυβέρνησηςraquo και τη δημιουργίατης laquoκυβέρνησηςraquo συνεργασίαςΚόμματος Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ)ndash ΚΛ υπό την laquoπρωθυπουργίαraquo τουΕρσίνΤατάρ στα μέσα του 2019Με την ίδρυση της νέας laquoκυβέρνη-σηςraquo τον Μάϊο του 2019 ο Όζερσαϊμε την ιδιότητα πλέον του laquoΑντι-πρόεδρουraquo και laquoΥπουργού Εξωτε-ρικώνraquo έστρεψε το βλέμμα του εκνέου στα Βαρώσια Στα μέσα του2019 με την υποστήριξη της Άγ-κυρας η laquoκυβέρνησηraquo ανακοίνωσεδρομολόγηση του σχεδίου του ανοίγ-ματος της περίκλειστής πόλης υπότκ διοίκηση Η εξαγγελία έπιασεεξαπίνης τον Μουσταφά Ακιντζί οοποίος αμέσως μετά τις πρώτες δη-λώσεις κάλεσε έκτακτη σύσκεψηστο laquoπροεδρικόraquo ζητώντας εξηγή-σεις Ο κ Ακιντζί θεωρούσε ότι τοάνοιγμα της κλειστής πόλης υπότκ διοίκηση θα επισκίαζε τις δικοι-νοτικές σχέσεις και εξέφρασε σο-βαρές αμφιβολίες για το αν η τκπλευρά διέθετε τους κατάλληλουςπόρους την τεχνογνωσία και κυρίωςτην υποστήριξη του ΟΗΕ και τηςδιεθνούς κοινότητας για την ολο-κλήρωση του νέου σχεδίου Η αρ-νητική στάση του laquoπροεδρικούraquoδεν άλλαξε τα σχέδια Όζερσαϊ οοποίος τις πρώτες ώρες του Ιουλίουτου 2019 παραβιάζοντας τα ψηφί-σματα του ΣΑ των ΗΕ για την Αμ-μόχωστο επισκέφθηκε την κλειστή

πόλη και φωτογραφήθηκε πλαισιω-μένος από Τούρκους αξιωματικούςΠαράλληλα με αυτήν την κίνησηανακοινώθηκε και η δρομολόγησητης καταγραφής και αξιολόγησηςτων κτιρίων και των υποδομών τουΒαρωσιού Λίγες εβδομάδες μετάστα τέλη του Αυγούστου του 2019ο κ Όζερσαϊ έστησε ένα επικοινω-νιακό show στην καρδιά του Βα-ρωσιού Τκ δημοσιογράφοι οδηγή-θηκαν στο εσωτερικό της πόλης

και ο δημοσιογραφικός φακός κα-τέγραψε με την συγκατάθεση τουτουρκικού στρατού εικόνες κατε-στραμμένων κτιρίων ξενοδοχείωνκαι καταστημάτων για πρώτη φοράμετά το 1974 Την ίδια στιγμή τηνπερίκλειστη πόλη της Αμμοχώστουεπισκέφθηκε παράνομα και ο Υπουρ-γός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβού-σογλου Μιλώντας στην laquoΚraquo λίγομετά ο Τσαβούσογλου εξέφρασευποστήριξη της κυβέρνησής του

laquoστο νέο σχέδιο για το άνοιγμα τηςπόληςraquo Παράλληλα με την δημο-σιοποίηση των προθέσεων της Άγ-κυρας και της laquoκυβέρνησηςraquo Τατάργια το Βαρώσι το τκ ΕΒΚΑΦ ενε-πλάκη στο όλο εγχείρημα προβάλ-λοντας την θέση-υπόθεση ότι στοΒαρώσι υπάρχουν περιουσίες βα-κουφιών το καθεστώς ιδιοκτησίαςτων οποίων παραβιάστηκε κατάτην αγγλοκρατία και τα πρώτα χρό-νια της Κυπριακής Δημοκρατίας

Οι διακηρύξεις που γίνονται σχέδια και laquoνόμοιraquoΠέντε χρόνια κινήσεων για άνοιγμα του Βαρωσιού υπό τκ διοίκηση

Το ουσιαστικό δίδαγμα του πολέμου των Οθωμανών με τους Βενετούς γιατην Κύπρο του 1570-71 είναι οι αντιπαλότητες και τα πισώπλατα μαχαιρώματαμεταξύ των ευρωπαϊκών δυνάμεων που δεν επέτρεψαν πριν από τη Ναύπα-κτο τη σωτηρία της Κύπρου και της Αμμοχώστου και μετά την επιτυχή διαχείρι-ση της επιβλητικής αυτής νίκης με αποτέλεσμα να παραμείνει η Κύπρος υπότον Τουρκικό ζυγό και να επεκταθούν οι Οθωμανοί μέχρι τη Λιβύη

ltltltltltltlt

Το τκ ΕΒΚΑΦ ενεπλάκηστο όλο εγχείρημα προ-βάλλοντας τη θέση-υπό-θεση ότι στο Βαρώσιυπάρχουν περιουσίεςβακουφιών το καθεστώςιδιοκτησίας των οποίωνπαραβιάστηκε κατά τηναγγλοκρατία και τα πρώταχρόνια της ΚΔ και τώραδια της Επιτροπής Ακίνη-της Περιουσίας θα επιχει-ρήσει να τις διεκδικήσει

Κατά τους τελευταίους μήνες του2019 και τις αρχές του 2020 τοΒαρώσι εξακολούθησε να απα-σχολεί την επικαιρότητα καθώςπαράλληλα με την Άγκυρα ηοποία ανακοίνωσε την λειτουργίαενός νέου laquoπροξενείουraquo σε από-σταση αναπνοής από την κλειστήπόλη και η laquoκυβέρνησηraquo Τατάρέλαβε αποφάσεις που αν υλοποι-ηθούν θα επηρεάσουν το μέλλοντης περίκλειστης πόλης Συγκε-κριμένα η laquoκυβέρνησηraquo έδωσεπρόσφατα στη δημοσιότητα σχέ-διο ανέγερσης κοινωνικών κατοι-κιών στο Βαρώσι (και τη Μόρ-φου) σύμφωνα με το οποίο θαανεγείρει κατά το επόμενο διά-στημα συγκροτήματα κατοικιών ταοποία θα πλαισιώνουν σύγχρονες

αστικές υποδομές Ο ΕρσίνΤατάρμιλώντας στην laquoΚraquo χαρακτήρισετο εν λόγω σχέδιο ως ιστορικόΠαράλληλα η laquoκυβέρνησηraquo εστία-σε την προσοχή της σε ένα σχέδιοανάπτυξης για το σύνολο της Αμ-μοχώστου Σύμφωνα με τον τκτύπο το laquoκυβερνώνraquo ΚΕΕ τάσσε-ται υπέρ της διεύρυνσης του συγ-κεκριμένου σχεδίου ανάπτυξηςέτσι ώστε να συμπεριλάβει μελ-λοντικά και το Βαρώσι Παράλλη-λα τον Φεβρουάριο έγινε στο Βα-ρώσι ημερίδα για το μέλλον τηςπόλης στην οποία συμμετείχε οαντιπρόεδρος της ΤουρκίαςΦουάτ Οκτάι Μετά το τέλος τηςημερίδας ο κ Ακιντζί ξεκαθάρισεγια μια ακόμη φορά την αντίθεσήτου σε αυτήν την κίνηση ενώ στο

αντίποδα της αντίδρασης Ακιντζίο Κ Όζερσαϊ και στελέχη της laquoκυ-βέρνησηςraquo Τατάρ διακήρυξαν ότιτο άνοιγμα της κλειστής πόλης εί-ναι πλέον ζήτημα χρόνου Τηνπροηγούμενη Κυριακή όπωςέγραψε η laquoΚraquo την επόμενη πε-ρίοδο αναμένεται να σταλούνστην laquoβουλήraquo των Κατεχομένωνlaquoνέοι νόμοι που θα αφορούν τηναλλαγή του καθεστώτος του Βα-ρωσιού από laquoστρατιωτική ζώνηraquoσε αστική ζώνη και την ταυτόχρο-νη προσφυγή στην laquoΕπιτροπή Ακί-νητης Περιουσίαςraquo του ΕΒΚΑΦ καιτων πρώην ιδιοκτητών περιου-σιών στην περίκλειστη πόληraquo Τοόλο σχέδιο συζητήθηκε στις 5 Αυ-γούστου στην Κωνσταντινούπολησε συνάντηση Ερντογάν-Τατάρ

Ο εποικισμός και οι επικείμενες laquoπροεδρικές εκλογέςraquo

Στα τέλη Αυγούστου του 2019 ο Κ Όζερσαϊ έστησε ένα επικοινωνιακό show στην καρδιά του Βαρωσιού Τκ δημοσιο-γράφοι οδηγήθηκαν στο εσωτερικό της πόλης και ο δημοσιογραφικός φακός κατέγραψε με την συγκατάθεση του τουρ-κικού στρατού εικόνες κατεστραμμένων κτιρίων ξενοδοχείων και καταστημάτων για πρώτη φορά μετά το 1974

8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Το μέλλον της περίκλειστης περιο-χής των Βαρωσίων βρίσκεται στηζυγαριά όπως προκύπτει από πρα-κτικές πλέον κινήσεις της τουρ-κικής πλευράς όπως η συνάντησηΕρντογάνΤατάρ στην Κωνσταν-τινούπολη (050820) οπόταν καιτου ενεχείρησε σχέδιο για άνοιγματης περίκλειστης υπό τκ διοίκη-ση Στο Σχέδιο(βλlaquoΚraquo 090820)προβλέπεται να ψηφισθεί laquoνόμοςraquoβάσει του οποίου laquoπαλιοί ιδιο-κτήτες ακινήτων στο Βαρώσι καιτο ΕΒΚΑΦ θα προσφεύγουν ταυ-τόχρονα στην Επιτροπή ΑκίνητηςΠεριουσίας η οποία με συνοπτικές

αλλά διεθνώς αναγνωρισμένες δια-δικασίες θα επιλύει τις διενέξειςraquoΈτσι laquoορισμένες περιουσίες θαεπιστραφούν στους ιδιοκτήτεςτους και ενδεχομένως κάποιες στοΕΒΚΑΦraquo Στην Κωνσταντινούπολησυμφωνήθηκε επίσης ότι σε πε-ρίπτωση επανεκλογής Ακιντζί στιςlaquoπροεδρικέςraquo του Οκτωβρίου όλααυτά τα σχέδια κινδυνεύουνhellipΜια βδομάδα νωρίτερα στις270720 ο ΜΑ της Κύπρου στονΟΗΕ Ανδρέας Μαυρογιάννης σεσυνέντευξή του στην laquoΚraquo έλεγεlaquoΘεωρώ εδώ και αρκετό καιρό ότιδεν είναι μόνο απειλές ότι οι ενέρ-

γειες για τον εποικισμό των Βα-ρωσίων είναι υπό εξέλιξη έχουνξεκινήσει εδώ και καιρό είναι στοστάδιο της υλοποίησης Η επιβου-λή επεκτείνεται και πέρα από τηνπερίκλειστη περιοχή στην ευρύ-τερη περιοχή της Αμμοχώστουraquo

Όλα αυτά 46 ακριβώς χρόνια μετάπου laquoμπήκαν στην πόλη οι οχτροίraquoκατά τον στίχο του Γιώργου Σκούρ-τη και με το ερώτημα να επικρέ-μαται επί των κεφαλών των Αμ-μοχωστιανών και όχι μόνο Τι κάνειη Λευκωσία Σύμφωνα με τονΥΠΕΞ Ν Χριστοδουλίδη (βλ σελ6)ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πολύπρόσφατα πρότεινε στον ΓΓ τωνΗΕ στους Πέντε του ΣΑ και στηνΕΕ laquoτην άμεση σύσταση Τεχνι-κής Επιτροπής για την ανοικοδό-μηση και επανεγκατάσταση στηνπερίκλειστη περιοχή στην βάσηκαι των σχετικών ψηφισμάτων

των ΗΕ ο οποία θα απαρτίζεταιαπό ξένους και Κύπριους ειδικούςπου θα ετοιμάσουν τις σχετικέςτεχνικές μελέτεςraquohellip Αξίζει να ση-μειωθεί ότι ενώπιον της κυβέρνη-σης υπάρχει εδώ και τρία χρόνιασυγκροτημένη πολιτική πρότασητριών επιφανών Βαρωσιωτών ηοποία αντί να τύχει μελέτης καιοι συγγραφείς της να τύχουν τηςόποια απάντησης τοποθετήθηκεστο ράφι και τώρα που ο κόμποςφτάνει στο χτένι η Λευκωσίασπεύδει στη λύση της ΤεχνικήςΕπιτροπής Ενόψει της δυσμενούςσυγκυρίας η laquoΚraquo επαναφέρει σή-

μερα την πρόταση που τρεις οιεπιφανείς Βαρωσιώτες κατέθεσανστην κυβέρνηση και δημοσιοποί-ησαν μέσω της laquoΚraquo στις24122017 Πρόκειται για τουςΘεόφιλο Β Θεοφίλου Πρέσβη ετπρώην Μόνιμο Αντιπρόσωπο στηνΕΕ Γεώργιο Κ Αρέστη ΕπίτιμοΔιδάκτορα του Πανεπιστημίουτου Κεντ πρώην Δικαστή του Ανω-τάτου Δικαστηρίου και τέως Δι-καστής του Δικαστηρίου της ΕΕκαι Δημήτριο Χ Χατζηχαμπή Επί-τιμο Διδάκτορα του Πανεπιστημίουτου Exeter πρώην Πρόεδρο τουΑνωτάτου Δικαστηρίου

Μήπως πέταξε το πουλί των Βαρωσίων ή ακόμαΜετά το σχέδιο ανοίγματος της περίκλειστης περιοχής που έδωσε ο Ερντογάν στον Τατάρ ήρθε η αντίδραση της Λευκωσίας

Φρονούμε ότι οι σκέψεις και ειση-γήσεις που ακολουθούν χωρίς ναείναι πλήρεις ή εξαντλητικές σκοπόέχουν να δώσουν αυτό το στίγμαπου πρέπει να διέπει την παράδοσητων Βαρωσίων στα Ηνωμένα Έθνη

1 Η ανοικοδόμηση της πόληςπροϋποθέτει δαπάνες δισεκατομ-μυρίων και συνεχείς εργασίες πολ-λών ετών Τούτο θα καταστήσειτηνΑμμόχωστο ένα τεράστιο και διαρ-κές εργοτάξιο που πέραν της χρη-ματοδότησής του θα ελκύσει ανα-λόγως μεγάλο αριθμό επενδύσεωνκαι εργαζομένων παρέχοντας πρω-τοφανείς οικονομικές ευκαιρίες καισυμβάλλονταςτα μέγιστα στη δη-μιουργία θέσεων εργασίας και στηνάνευ προηγουμένου οικονομικήανάπτυξη ολοκλήρου της ΚύπρουΣτην ανοικοδόμηση της πόλης θαπρέπει να συμμετέχουν σε συνερ-γασία και οι Ελληνοκύπριοι και οιΤουρκοκύπριοι όπως και άλλοι ώστε

να παρέχεται ανάλογο όφελος καιστις δύο κοινότητες οι δε Τουρκο-κύπριοι αναμένεται ότι θα συνεχί-σουν να μετέχουν και στη μετέπειταοικονομική ζωή της πόλης Τούτοθα σηματοδοτήσει και την ευρύτερησυνεργασία η οποία παρέχεταιμέσω της οικονομίας αφού η οικο-νομία και μάλιστα στη σύγχρονηεποχή ενώνει

2 Η εξασφάλιση των οικονομι-κών πόρων που θα απαιτηθούν γιατην ανοικοδόμηση της πόλης σεμεγάλο βαθμό από εξωτερικές πηγέςθα διευκολυνθεί από την προοπτικήτης δικοινοτικής συμμετοχής ιδι-αιτέρως στο πολιτικό επίπεδο Συγ-κεκριμένως όσον αφορά την Ευρω-παϊκή Ένωση η συνδρομή της μπο-ρεί ευλόγως να αναμένεται και ναείναι σημαντική τονίζοντας τηνπαρουσία της αλλά και τον ευρω-παϊκό προσανατολισμό της πόληςκαι ενισχύοντας την τουρκοκυπρια-

κή κοινότητα η οποία θεωρεί εαυτήναδικημένη από την Ευρωπαϊκή Ένω-ση

3 Το λιμάνι της πόλης θα μπορείνα τεθεί υπό τη συνδιαχείριση Ελ-ληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίωνυπό καθεστώς που θα συμφωνηθείστο πλαίσιο ήδη υποβληθείσας πρό-τασης για τη διεξαγωγή νομίμωςελευθέρου εμπορίου Τα πλεονε-κτήματα και για τις δύο κοινότητεςθα είναι σημαντικά και η συνεργασίατων θα ενισχυθεί περαιτέρω

4 Η παραλιακή περιοχή νοτίωςτων τειχών η οποία ευρίσκεται κοντάστην περίκλειστη πόλη θα προσφέ-ρεται ιδανικώς για τη δημιουργίαμαρίνας με συμμετοχή στην κατα-σκευή και συνδιαχείριση των δύοκοινοτήτων υπό καθεστώς ανάλογοεκείνου του λιμανιού Τούτο πέραντου οικονομικού οφέλους θα συμ-βάλει στην εξωτερική επικοινωνίακαι στην ανάπτυξη της πόλης και

στην ενίσχυση της συνεργασίαςτων δύο κοινοτήτων

5 Η Αμμόχωστος θα προσφέ-ρεται κατrsquo εξοχήν για τη δημιουργίαδικοινοτικού Κέντρου ΚυπριακώνΣπουδών και αναλόγων εκπαιδευ-τικών και πολιτιστικών δραστηριο-τήτων προς περαιτέρω προώθησητης συνεργασίας των δύο κοινοτή-των Όπως και η οικονομία έτσικαι ο πολιτισμός ενώνει

6 Η εντός των τειχών πόλη θαμπορεί να περιληφθεί με προς τούτοδιαβήματα της Δημοκρατίας καιμάλιστα άμεσα στον κατάλογο τηςπολιτιστικής κληρονομιάς της UNE-SCO προσφερόμενη για κοινή πο-λιτιστική δραστηριότητα με διεθνήεμβέλεια

7 Η εφαρμογή του κοινοτικούκεκτημένου στα Κατεχόμενα έχειανασταλεί με την ένταξη της Κυ-πριακής Δημοκρατίας στην Ευρω-παϊκή Ένωση Μπορεί να εξετασθεί

κατά πόσο είναι πρόσφορο να επε-κταθεί το κοινοτικό κεκτημένο σταΒαρώσια με την επιστροφή των σταΗνωμένα Έθνη για επανεγκατά-σταση Τούτο θαπροσφέρει σημαν-τικό όφελος και στους Τουρκοκυ-πρίους ως πρόσβαση στην Ευρω-παϊκή Ένωση σε συνάρτηση μετην εκεί εμπλοκή και παρουσία τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης στην ανοικο-δόμηση αλλά και ενδεχόμενη συμ-μετοχή της στη λειτουργία του λι-μανιού και θα ανοίξει την προοπτικήεπέκτασης του κοινοτικού κεκτη-μένου σε όλη την Κύπρο όταν επέλ-θει η λύση

8 Στην εν λόγω περιοχή ως ομο-σπονδιακή περιοχή θα μπορούννα εγκατασταθούν θεσμοί της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης και συγκεκρι-μένως ένας Οργανισμός (Agency)λαμβανομένου μάλιστα υπrsquo όψη ότιη Κύπρος δεν έχει εισέτι εξασφαλίσειοποιοδήποτε τέτοιο Οργανισμό

Καταλύτης η ανοικοδόμηση της περίκλειστης πόλης

Το προσφυγικό πρόβλημα έπειτααπό εκείνο των πεσόντων και αγνο-ουμένων του 1974 είναι το σοβα-ρότερο των προβλημάτων της ει-σβολής και κατοχής αφού αφοράτον ίδιο τον άνθρωπο ως την ύψι-στη αξία στην κοινωνική ζωή Στα43 χρόνια που πέρασαν από τηντουρκική εισβολή με δεδομένη δετη μη επιστροφή των εκτοπισθέν-των οι περισσότεροι της πρώτηςκαι δευτέρας γενεάς εκτοπισθέντεςndash με την τρίτη γενεά να ακολουθείκοντά- δεν θα επιστρέψουν ποτέαφού έχουν αποθάνει με τον ψυχικόπόνο του εκτοπισμού και τον ανεκ-πλήρωτο πόθο της επιστροφήςΌσον αφορά ακριβώς αυτό το θέμααπό νωρίς έγινε αντιληπτό για ει-δικώς προσφερόμενους λόγουςότι η επιστροφή των κατοίκων τηςΑμμοχώστου μπορούσε να επιτευχ-θεί πριν από τη λύση του κυπριακούπροβλήματος η οποία μετά απότην παρέλευση μιας δεκαετίαςεφαίνετο και απεδείχθη να καθί-σταται δύσκολη Ήδη στη Συμφω-νία Υψηλού Επιπέδου του 1979υπήρχε πρόνοια για προτεραιότηταστην επίτευξη συμφωνίας για επα-νεγκατάσταση στα Βαρώσια υπότην αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών

ndash και Βαρώσια δεν είναι μόνο η πε-ρίκλειστη περιοχή αλλά όλη η εκτόςτων τειχών πόλη της ΑμμοχώστουΤα ψηφίσματα 550 (1984) και 789(1992) του Συμβουλίου Ασφαλείαςτων Ηνωμένων Εθνών που ακο-λούθησαν εκφράζουν την ίδια προςτούτο αντίληψη των ΗνωμένωνΕθνών και περιέχουν την απόφασητης διεθνούς κοινότητας για τηνεπιστροφή των Βαρωσίων στα Ηνω-μένα Έθνη προς επανεγκατάστασηΤα οφέλη από την εφαρμογή τωνψηφισμάτων αυτών για τους εκτο-πισθέντες κατοίκους της πόλης μετην αποκατάσταση των δικαιωμά-των των και κατrsquo επέκταση για όλητην Κύπρο θα είναι μέγιστα όπωςθα είναι και καταλυτικά για τη λύσητου Κυπριακού Είναι δεδομένη ηαπροθυμία της Τουρκίας να εφαρ-μόσει τα ψηφίσματα 550 και 789Δεν υπήρξε όμως διαχρονικά ούτεκαι συγκεκριμένη και επίμονη πο-λιτική προώθησής των από δικήςμας πλευράς ενώ παραλλήλως ανε-πτύχθη και η παρανοημένη νοο-τροπία της laquoΑμμοχωστοποίησηςraquoτου Κυπριακού με τη συνδρομήσυναισθηματικών και άλλων πα-ραγόντων ως εάν η επιστροφή τωνκατοίκων της Αμμοχώστου να προ-

εξοφλούσε την ίδια τη λύση Τοαποτέλεσμα ήτο η εδραίωση τηςτουρκικής θέσης ότι η Αμμόχωστοςθα πρέπει να είναι μέρος της λύσηςπρος τεράστια ζημία μας και όσοναφορά τους κατοίκους της πόληςκαι την Κύπρο γενικώς και όσοναφορά τη διαπραγματευτική μαςθέση αφού αφήσαμε στην Τουρ-κία ένα δυνατό διαπραγματευτικόχαρτί στο πλαίσιο της λύσης αντίνα πιέζεται συνεχώς για εφαρμογήτων ψηφισμάτων 550 και 789

Δυναμική επαναπροώθησηΟι συνθήκες σήμερα και εφrsquo

όσον οι συνομιλίες για λύση τουΚυπριακού βρίσκονται σε στασι-μότητα δεν αφήνουν άλλα περι-θώρια και καθιστούν ακόμα πιοεπιτακτική την ανάγκη ενεργούς

και δυναμικής επαναπροώθησηςτων ψηφισμάτων 550 και 789 Πέ-ραν της συνεχιζόμενης φθοράςανθρώπων και τόπων δεν μπορείνα αγνοείται η ήδη επαπειλούμενηεφαρμογή τουρκικών σχεδίων πε-ραιτέρω παγίωσης τετελεσμένωνμε την επέκταση του εποικισμούτων Βαρωσίων (ήδη τα Κάτω Βα-ρώσια και άλλες περιοχές κατοι-κήθησαν από καιρού) ή το άνοιγμάτων υπό τουρκοκυπριακή διοίκησηπου αν εκδηλωθεί ενδέχεται ναδημιουργήσει πρόσθετα προβλή-ματα στη Δημοκρατία αλλά και ναδιχάσει τους Αμμοχωστιανούς ωςεκ της απογοήτευσης και εξάντ-λησης στείρων δεκαετιών Πρέπεινα είμαστε προετοιμασμένοι προςαντιμετώπιση τέτοιων ενδεχομέ-νων προλαμβάνοντες και όχι ακο-λουθούντες τις εξελίξεις Τούτο θαεπιτευχθεί με δική μας πρώτη κί-νηση για επανέγερση του θέματοςτων Βαρωσίων στο πλαίσιο τωνψηφισμάτων των ΗνωμένωνΕθνών που θα αδυνάτιζε οποιαδή-ποτε τουρκική πρώτη κίνηση επω-φελούμενη της δικής μας αδράνειαςστο θέμα Φρονούμε ότι υπάρχειπρόσφορο έδαφος για τέτοια πρω-τοβουλία όπως προκύπτει και από

την προσφάτως σχετική αναφοράτου γενικού γραμματέα των Ηνω-μένων Εθνών στην έκθεσή του γιατην τελευταία διάσκεψη και με δε-δομένη την επανάληψη της πάγιαςθέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβου-λίουγια επιστροφή των Βαρωσίωναλλά και από την ευλόγως αναμε-νόμενη στήριξη της διεθνούς κοι-νότητας και ιδιαιτέρως της Ευρω-παϊκής Ένωσης η οποία πλέον εμ-πλέκεται στο θέμα Συγχρόνωςθα πρέπει να υπομνησθεί ότι γιανα τύχει της αναγκαίας διεθνούςστήριξης αλλά και της αποδοχήςτης από την Τουρκία η νέα πρό-ταση για τα Βαρώσια θα πρέπειεν όψει της παρόδου του χρόνουπου πολλά αλλάζει ανεπιστρεπτίκαι στο πλαίσιο της δικοινοτικό-τητας που διέπει διαχρονικά τιςπροδιαγραφές της επιδιωκόμενηςλύσης να είναι αρκούντως δελε-αστική και για τους Τουρκοκυπρί-ους προσφέροντας κατrsquo αυτόν τοντρόπο οφέλη και στις δύο κοινό-τητες Σε αυτό το πνεύμα θα μπο-ρεί να είναι καταλύτης της επανέ-νωσης και συνεργασίας των κοι-νοτήτων και της ίδιας της λύσηςχωρίς επιπτώσεις στην υφιστάμενηνομιμότητα

Οκτώ προτάσεις για παράδοση των Βαρωσίων στα ΗEltltltltltltlt

H νέα πρόταση θα πρέπει εν όψει της παρόδου του χρόνουνα είναι αρκούντως δελεαστική και για τους Τουρκοκυπρίους

ltltltltltltlt

Tο ερώτημα που επικρέμαται επί των κεφαλών των Αμμοχω-στιανών και όχι μόνο Τι κάνει η Λευκωσία

Από το λιμάνιμέχρι την Καρπασία

Προχωρούμε στη διατύπωσησκέψεων που επεκτείνονταιπέραν της επιστροφής των Βα-ρωσίων στα Ηνωμένα Έθνη γιαεπανεγκατάσταση και που θαμπο ρούσαν να τύχουν μελέτηςκαι επεξεργασίας σε μετέπειταστάδιο διευκολύνοντας μάλι-στα και την επιδιωκόμενη ομο-σπονδιακή λύση1 Για σκοπούς οικονομικήςβιωσιμότητας και ανάπτυξηςαλλά και της επιθυμητής επα-νένωσης η Αμμόχωστος μπο-ρεί να επεκταθεί σε ευρύτερηπεριοχή βορείως των τειχώνώστε να περιλαμβάνει και τηνπαλαιά και τη νέα πόλη με δυ-νατότητα επέκτασης προς καιμέχρι και την Καρπασία ηοποία και να αποτελέσει ομο-σπονδιακή περιοχή στο πλαίσιοτης λύσης διζωνικής και δικοι-νοτικής ομοσπονδίας Τούτομάλιστα θα διευκολύνει και τηδιευθέτηση του εδαφικού αλ-λά και της ακτογραμμής ηοποία θα εμπίπτει στη δικαιο-δοσία των αντιστοίχων ζωνών2 Το λιμάνι της πόλης θα μπο-ρεί να τεθεί υπό την ομοσπον-διακή κυβέρνηση ως ομοσπον-διακό λιμάνι3 Στην εν λόγω περιοχή ωςομοσπονδιακή περιοχή θαμπορούν να εγκατασταθούνθεσμοί του μελλοντικού ομό-σπονδου κράτους Ακόμα τοπροτεινόμενο Κέντρο Κυπρια-κών Σπουδών καθώς και τοήδη λειτουργούν Πανεπιστήμιοτης Ανατολικής Μεσογείουμπορούν να καταστούν ομο-σπονδιακό πανεπιστήμιο προςεμπέδωση μέσω ενιαίων σπου-δών της ομοσπονδιακής συνεί-δησης και του κοσμοπολιτι-σμού που είναι η ειρηνική συ-νύπαρξη και συνεργασία αν-θρώπων με διαφορετική εθνό-τητα θρησκεία γλώσσα καιπολιτισμό4 Με αυτά τα δεδομένα η Αμ-μόχωστος ήδη επανενωμένηως ομοσπονδιακή περιοχή θαπροσφέρεται ιδανικώς με τηλύση και ως ομοσπονδιακήπρωτεύουσα

Ο εποικισμός της Αμμοχώστου ίσως λειτουργήσει ως η βαλβίδα εκτόνωσης της έντασης που δέχεται ο Ταγίπ Ερντογάν καθώς και ως laquoλάφυροraquo που θα επιδεικνύει η Άγκυρα στο εσωτερικό σαν παράσταση νίκης

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 9Τ Ο Θ Ε Μ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Της ΑΝΝΑΣ ΜΑΡΑΓΚΟΥ

Τι σημαίνει η Αμμόχωστος για μένα

Η γείωση η αίσθηση τηςασφάλειας ότι ανήκω ότιπροέρχομαι από γη νοτισμέ-

νη και είμαι η συνέχεια των άλλωνόπως τα παιδιά μου θα είναι η δικήμου συνέχεια

Η ισορροπία μου όταν όλα γύρωαποκτούν ανησυχητικές διαστά-σεις αναγνωρίζω και εκτιμώ τηβάση μουhellipόσο απρόσιτη καιαπροσπέλαστη και αν είναι γιατην ώρα

Στο μυαλό μου αυτά που με ανά-γιωσαν με βοήθησαν να ορθοπο-δήσω οι γονείς και η οικογένειάμου ο πρόπαππος μου ο καπετάνΠαναής Αγγελάτος από την Κεφα-λονιά ο θείος Μήτσος το σπίτι μετα έργα του Γεωργίου οι κολόνεςτης Σαλαμίνας τα άλογα της Έγ-κωμης η Καμπανόπετρα ο παλιόςΝαυτικός Όμιλος και η αναζήτησητων κογχυλιών κάτω από τα δί-κτυαhellipη αίσθηση όταν βυθίζονταντα πόδια μας στην ξανθή άμμο πουκρατούσε ακόμη τη ζεστασιά τηςμέραςhellipοι τρύπες των καβουριώνκαι η χαρά να τους ξετρυπώσουμεη θάλασσα που δημιουργούσε τιςλιμνούλες των παιδικών μας χρό-νων Οι τοίχοι του σπιτιού μας μετα κολλημένα κογχύλια ανάμεσασε έργα του Κκάσιαλου και της μά-νας μαςhellipπου βρήκα αργότεραστη μεσαιωνική Αμμόχωστο καιτα αγόρασα

Αυτά με στήριξαν και συνεχί-ζουν να με στηρίζουν σε τούτουςτους καιρούς της άλυτης λύσηςτης πανδημίας της τεχνολογίαςπου διεισδύει παντού της αππω-μάρας και της απληστίας που άλ-λαξαν τη φυσιογνωμία του τόπουhellipκαι σκέφτομαι την Αμμόχωστοβλέποντας τη θάλασσα του Πωμούσκέφτομαι την Αμμόχωστο καινιώθω απέραντη ευτυχία και ευ-γνωμοσύνη που την έζησα πέραγια πέρα Στα νιάτα μου έβλεπα

το φεγγάρι να βγαίνει ολόγιομοαπό τη θάλασσα και τώρα βλέπωστην άλλη πλευρά του νησιού μουτον ήλιο να δύειhellipέτσι όπως όλαστη ζωήhellipη Ανατολή και η Δύση

ότι κι αν αυτό σημαίνει για τονκαθένα μας

Η Αμμόχωστος μου λείπει αφάν-ταστα ως χώρος ως πατρίδα laquoωςχώμα που περπάτησαraquo όπως λέεικαι το τραγούδι αλλά πάνω απόόλα μου λείπει ένας κόσμος άλλωςπως όπως λέμε στα κυπριακά Μιαανεμελιά χαρακτήριζε εκείνα ταχρόνια του 60-70hellipσίγουρα οι με-γάλοι συνειδητοποιούσαν ότι τασύννεφα ήταν ήδη ορατάhellipεμείςστον κόσμο μας που αποτελείτοαπό παρέες της παραλίας ώρεςατέλειωτες στο νερό μέχρι να σου-ρώσουν τα δάκτυλά μας να ασπρί-σουν από την αρμύρα τα μαλλιάμας να κοκκινίσουν τα μάτια μαςhellipγια τους Βαρωσιώτες που γνωρίζουνΤα στίγματα του χρόνου μπορούν

και αγγίζουν το φωτογραφικό χαρτίευτυχώς όμως όχι και τη μνήμηlaquoΕίχε μια ελευθερία αλλά και μιατρέλα το Βαρώσι τίποτα το ψεύτικοτο προσποιημένο Ήταν χώρος δι-κός μας πέρα για πέρα και η θά-λασσα ήταν μέρος της ζωής μαςΈνας κοσμοπολίτικος χώρος αυ-τούσιος που είχε κέφι προοπτικήόραμα ελπίδα όχι ξενόφερτοςούτε ξενέρωτος Αυτά μένουν αυτάκανείς δεν μπορεί να τα εξαφανίσειαπό κανένα Βαρωσιώτηraquo

η διαδρομή η καθημερινή απότο Αλάσια στην Καμήλα με σταθμόστη σχεδία και από εκεί στη Γλώσ-σα Ο Νικόλας ο Μπούλης η Λίληο Δημήτρης ο Παντελής ο Κύραςο Κόσκρωφhellipο μόνος που μπορού-σε να τα βάλει μαζί μας ήταν ο φο-

βερός Χάλος που μας νοίκιαζε κάτισαπιοκανώ που γέμιζαν τα σώματαμε ξανίδεςhellipή ο Κάκος ο μηχανικόςόταν τους ενοχλούσαμε στον Ναυ-τικό Όμιλο ενώ εκείνοι ήταν απα-σχολημένοι με τους κυριακάτικουςαγώνες ταχύπλοων σκαφώνhellipΝί-κος Μαραγκός Κόκος ο Πασιής οΜέγαςhellipστα δικά μας τα μυαλά οιήρωές μας μαζί με τον Πανίκο Ια-κώβου τον αρχηγόhellip

Και τα χρόνια περνούσαν καιόταν πέρασε και η εφηβεία ινδάλ-ματα ήταν πια οι παρέες του Σκο-τεινού και του Κομίτη- θυμάμαιτον ανταγωνισμό ανάμεσα τουςόταν απάγγελναν τους θυμάμαινα αραδιάζουν αριθμούς με θεα-τρικό ύφος στο King George πί-νοντας Pims No 1 ενώ οι άλλοι οι

πιο μεγάλοι σύχναζαν -χαρτόπαιζανδηλαδή - στον Λευκό Πύργο (πουήταν το σπίτι του παππού μας)Φυσιογνωμίες αξέχαστες ο Ηλιά-κης και τα ποιήματά του οι παρέεςτου Γιαπάνη των Οrsquobrian του Πε-τρίδη του Αλέξη οι Πράγκοι οιΧατζησωτηρίου οι Φρήμαν ηβάρκα του Βασιλειάδη οι παρέεςκαι οι ολονύχτιες πλεύσεις για ναβγούμε στην απέναντι Βύβλο στονΛίβανο η επιστροφή Οι πρώτοιέρωτες Τα ξύλα το φεγγάρι στηβεράντα

Ξεχνάς Κοιμάσαι Και το Boccacio με τα μοντέρνα

δανέζικα έπιπλα και η Χέλεν καιο Νώντας και το Γυμνάσιο με τονκήπο απέναντι και το περίπτεροτο σπίτι της Άλεξ και της Μόνικαςτο Λύκειο οι βόλτες στο Βιένναγια τα τότε ανάρπαστα χάμπουρ-κερ που τα τρώγαμε στου Χατζη-χαμπή

Είχε μια ελευθερία αλλά καιμια τρέλα το Βαρώσι τίποτα τοψεύτικο το προσποιημένο τα πρώ-τα ξενοδοχεία οι πρώτοι τουρίστεςο Paul Newman στο Κωνστάντιαμε τη γυναίκα του Δεν ήταν χώροςψεύτικος φτιαγμένος για να περ-νούν καλά μόνον οι άλλοι οι ξέ-νοιhellipΉταν δικός μας πέρα για πέ-ρα και η θάλασσα ήταν μέρος τηςζωής μας Ένας κοσμοπολίτικοςχώρος αυτούσιος που είχε κέφιπροοπτική όραμα ελπίδα όχι ξε-νόφερτος ούτε ξενέρωτος Αυτάμένουν αυτά κανείς δεν μπορείνα τα εξαφανίσει από κανένα Βα-ρωσιώτη

Θα μπορούσα να γράφω γιαώρες για το Βαρώσι για τη Σαλα-μίνα για τον ήλιο για τη θάλασσαγια την ευτυχία που νιώθω ότι έζη-σα όλα αυτά και για το πόσο μουλείπουν

Πού να καταλάβουν οι κρατούν-τες αυτή την απουσία

Του ΑΧΙΛΛEΑ ΔΗΜΗΤΡΙAΔΗ

Ακόμη μια θλιβερή επέτειος για τηνΑμμόχωστο και ειδικά για την πε-ρίκλειστη πόλη ndash το Βαρώσι Δενθα απαριθμήσω τις ευκαιρίες γιαεπιστροφή του Βαρωσιού Προτιμώνα δώσω μια διαφορετική ανάλυσηπου μπορεί να βοηθήσει τους Βα-ρωσιώτες να προβληματιστούν γιατο πού πάμε και ποιες είναι οι πι-θανότητες επιστροφής τους με ήχωρίς την λύση του Κυπριακού

Βλέπω 4 επίπεδα ανάλυσης σεσχέση με (1) Ελληνοκύπριους (2)Τουρκοκύπριους (3) ΕυρωπαϊκόΔικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιω-μάτων (ΕΔΑΔ) (4) Διεθνή Παρά-γοντα

ΕλληνοκύπριοιΤο Βαρώσι είναι ο φάρος της λύ-

σης του Κυπριακού Αν ο φάροςαυτός σβήσει τότε η πορεία προςτην λύση έχει χαθεί Σε κάθε προ-σπάθεια λύσης μέσα στα ΜέτραΟικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ)ήταν πάντα η επαναφορά του Βα-ρωσίου στον έλεγχο της Δημοκρα-τίας Τώρα δυστυχώς μετά απότο τέλμα τα τελευταία τρία χρόνιαστις συνομιλίες δεν φαίνεται φωςστην σήραγγα Μάλιστα η συζή-τηση έχει μετατοπιστεί στο άνοιγματου Βαρωσιού κάτω από τουρκικήδιοίκηση

Θα δώσει ο στρατός τον έλεγχοστην υποτελή στην Τουρκία τοπικήδιοίκηση η οποία και θα επιτρέψεισε άτομα να εισέλθουν και να αξιο-ποιήσουν τις περιουσίες είτε τουςανήκουν είτε όχι

Το θέμα είναι τι κάνουν οι Βα-ρωσιώτες Σίγουρα θα ήταν καλύ-τερα το δίλημμα να μην υπήρχεΌμως είναι εκεί Ποια είναι η θέσητων πολιτικών μας αρχηγών Τιθα συμβουλεύσουν τους Βαρωσιώ-τες να κάνουν Πώς θα τους βοη-θήσουν έμπρακτα

ΤουρκοκύπριοιΉδη ο Τούρκος αντιπρόεδρος

με επίσκεψή του στα κατεχόμεναέχει αρχίσει να μας λέγει το σχέδιοανοίγματος της πόλης Λένε τώρα

ότι θα είναι σταδιακό μετά τις εκλο-γές τον Οκτώβριο Η ΕπιτροπήΑκίνητης Ιδιοκτησίας της Τουρκίας(ΕΑΙ) που εδρεύει στην κατεχόμενηΛευκωσία έχει ήδη 280 αιτήσειςΒαρωσιωτών Θα έχουν διαφορε-τική μεταχείριση από όλους τουςάλλους Έχουμε και το ΕΒΚΑΦοπλισμένο με μια δήθεν δικαστικήαπόφαση που μας λέγει ότι του

ανήκει το Βαρώσι παρrsquo όλο τοναποικιακό συμβιβασμό το 1960 καιτις αποφάσεις του ΕΔΑΔ

ΕΔΑΔΣτο ΕΔΑΔ έχουμε την μεταβολή

της θέσης του Κράτους για την πα-ροχή βοήθειας στου Κύπριους εναν-τίον της Τουρκίας Από τον Οκτώ-βριο του 2006 άλλαξε η πολιτικήπου εφαρμοζόταν με επιτυχία απότο 1989 (τον καιρό της ΤιτίναςΛοϊ-ζίδου) Δυστυχώς καμία εξήγησηΜετά την εγκατάλειψη στην υπό-θεση της Κώμας του Γιαλού και τηνάρνηση βοήθειας στην υπόθεσητης Τύμπου είχαμε την υποτονικήυποστήριξη των 2frac12 σελίδων σε πα-ρατηρήσεις για το Βαρώσι Και σαννα μην έφταναν αυτά το Κτηματο-λόγιο ζητά και euro3000 για να δώσει

εκτίμηση για την απώλεια των ενοι-κίων Το ύψος των αποζημιώσεωνείναι τεράστιας σημασίας όχι μόνογια το Βαρώσι αλλά και για όλα τακατεχόμενα Με βάση ποιες αξίεςθα υπολογιστούν οι ζημιές για ταενοίκια Με τις τιμές των κατεχο-μένων ή με τις αντίστοιχες τιμέςστην ελεύθερη Αμμόχωστο Μεγάληη διαφορά και ακόμη πιο μεγάλη ηευθύνη του Κράτους για τη μη συ-νεργασία Τα πιστοποιητικά ιδιο-κτησίας τα εκδίδει η ΔημοκρατίαΟφείλει πιστεύω να τα υποστηρίξειδίδοντας τις επίσημες τιμές στοΕΔΑΔ Ποιος άλλος θα το κάνει ΗΤουρκία θέλει να ανοίξει το Βαρώσιγια να αναπτύξει το παραλιακό μέ-τωπο Έτσι εάν μπορούμε νομικάνα εμποδίσουμε αυτή την ανάπτυξητότε υπάρχει πιθανότητα να μην

ανοίξει Ο μόνος νομικός δρόμοςπου οδηγεί στο ΕΔΑΔ είναι με αίτησηστην ΕΑΙ και εξάντληση των τουρ-κικών ένδικων μέσων στα κατεχό-μενα Ο ιδιοκτήτης ή ο κληρονόμοςτου θα ζητά επιστροφή και ενοίκιααπό το 1974 Δεν συμβουλεύω τονκόσμο να πωλήσει απλά να διεκ-δικήσει και ο Δήμος το ΕΒΕΑ καιΑμμοχωστιανοί δικηγόροι θα μπο-

ρούσαν να βοηθήσουν Πρέπει ναεπικαιροποιήσει τα πιστοποιητικάιδιοκτησίας του Αν δε η περιουσίαείναι σε εταιρεία να επικαιροποι-ήσουν τους διευθυντές και μετόχουςΚαι κάτω από την διοίκηση τωνΗνωμένων Εθνών (ΗΕ) να ανοίξειτο Βαρώσι θα πρέπει κάποιος νααποδείξει στους ΟΗΕδες ότι είναιπράγματι ιδιοκτήτης σήμερα Τοπιστοποιητικό ιδιοκτησίας του 2020είναι το μαγικό χαρτί

Διεθνής παράγωνΠρέπει νομίζω να δούμε το Βα-

ρώσι και κάτω από το πρίσμα τουΟΗΕ Η απραξία και η απουσία δια-πραγματεύσεων στο Κυπριακό γιατα τελευταία τρία χρόνια συνιστούνσοβαρή επιδείνωση της προσπά-θειας για επιστροφή Μακάρι ηπροσφυγή στο Συμβούλιο Ασφα-λείας να φέρει αποτέλεσμα Δυ-στυχώς δεν είμαι αισιόδοξος Δενθα μιλήσω για τα Ελληνοτουρκικάδιότι η κατάσταση είναι σχεδόνεκτός ελέγχου και πιθανόν να είναιμια ευκαιρία για την Τουρκία νακάνει την κίνησή της Δυστυχώςδεν βρήκαμε σοβαρή υποστήριξηαπό την ΕΕ για την ΑΟΖ και έτσιπολύ φοβούμαι ότι ούτε εδώ θα μαςβοηθήσουν Εκτός βέβαια αν αρ-χίσει μια διαδικασία διαπραγμα-τεύσεων στα ΗΕ με βάση τα έξι ση-μεία του laquoΠλαίσιου ΓκουτέρεςraquoΑυτό μάλιστα μπορεί να γίνει σεσυντονισμό με την ΕΕ Ας θυμη-θούμε τις προτάσεις μας για ΜΟΕγια επιστροφή του Βαρωσιού καιγια το ειδικό καθεστώς του λιμανιούτης Αμμοχώστου Τελικά τα πράγ-ματα είναι δύσκολα και δεν μαςβγαίνει παρόλες τις καλές ιδέες γιαμια πράσινη πόλη ή τον καθορισμότου Βαρωσιού ως ομοσπονδιακόέδαφος όπως η Washington DC στιςΗΠΑ Γιrsquo αυτό χρειάζεται νομικόσχέδιο Β για να θωρακίσουμε τιςπεριουσίες και την επιστροφή τωνΒαρωσιωτών Διαφορετικά αφή-νουμε το Βαρώσι ανεπανόρθωταεκτεθειμένο με σοβαρή πιθανότητανα καταλήξει στο ΕΒΚΑΦ

Ο κ Αχιλλέας Δημητριάδης είναι δικηγόρος

Από τις ευκαιρίες να περάσουμε στις δράσεις Χρειάζεται νομικό σχέδιο Β΄ για να θωρακίσουμε τόσο τις περιουσίες όσο και την επιστροφή των Βαρωσιωτών στην πόλη τους

Τα στίγματα του χρόνου μπορούν και αγγίζουν το φωτογραφικό χαρτί ευτυχώς όμως όχι και τη μνήμη laquoΕίχε μια ελευθερία αλλά και μια τρέλα το Βαρώσι τίποτατο ψεύτικο το προσποιημένο Ήταν χώρος δικός μας πέρα για πέρα και η θάλασσα ήταν μέρος της ζωής μας Ένας κοσμοπολίτικος χώρος αυτούσιος που είχε κέ-φι προοπτική όραμα ελπίδα όχι ξενόφερτος ούτε ξενέρωτος Αυτά μένουν αυτά κανείς δεν μπορεί να τα εξαφανίσει από κανένα Βαρωσιώτηraquo

ltltltltltltlt

Και κάτω από την διοίκη-ση των ΗΕ να ανοίξει τοΒαρώσι θα πρέπει κάποι-ος να αποδείξει στουςΟΗΕδες ότι είναι πράγ-ματι ιδιοκτήτης σήμερα

ltltltltltlt

laquoΔέκα χρόνια έστελνε τις μέλισσές του ο Ονήσι-λος να μας κεντρίσουν ναμας ξυπνήσουν να μαςφέρουν ένα μήνυμαraquo Π Μηχανικός

ltltltltltltlt

Θα μπορούσα να γράφωγια ώρες για το Βαρώσιγια τη Σαλαμίνα για τονήλιο για τη θάλασσα γιατην ευτυχία που νιώθω ότιέζησα όλα αυτά και για τοπόσο μου λείπουν Πού νακαταλάβουν οι κρατούν-τες αυτή την απουσία

Το ύψος των αποζημιώσεων είναι τεράστιας σημασίας όχι μόνο για το Βαρώσι αλλά και για όλα τα κατεχόμενα Με βάση ποιες αξίες θα υπολογιστούν οι ζημιέςγια τα ενοίκια Με τις τιμές των κατεχομένων ή με τις αντίστοιχες τιμές στην ελεύθερη Αμμόχωστο

10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Ρ Ε Υ Ν Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΧΑΡIΔΗΜΟΥ Κ ΤΣΟYΚΑ

Ο ηγέτης ως υπερμεταδότης

Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά Μό-λις είχε τοποθετηθεί το φέ-ρετρο στο κέντρο της εκ-

κλησίας - ξεσκέπαστο όπως συ-νηθίζεται στην πόλη μας Πλήρηςημερών ο νεκρός αγαπημένος θεί-ος έμοιαζε να κοιμάται γαλήνιαΟι στενοί συγγενείς πήραν τις θέ-σεις τους πλάι στη σορό Βλέμματαχαμηλωμένα θλίψη βουβή Το εκ-κλησίασμα είχε ήδη προσέλθει γύ-ρω στα 90 άτομα Πάνω από τουςμισούς φορούσαν μάσκα

Προς το τέλος της νεκρώσιμηςακολουθίας ο ιερέας είπε λίγα λόγιαγια τον μεταστάντα ndash μεστά καισυγκινητικά Αναφέρθηκε στα παι-δικά χρόνια της απόλυτης φτώχειαςστη δεκαετία του lsquo40 στον έντιμοαγώνα του για επιβίωση στην εξαι-ρετική οικογένεια που έκανε στηνκαλοσύνη του αλλά και στον βαθύπόνο που έφερε καρτερικά για πά-νω από είκοσι χρόνια αφότου έχασετη μεγάλη κόρη του από καρκίνοΜε τον ανεπιτήδευτο επικήδειοο ιερέας παρέδιδε ουσιαστικά μα-θήματα ζωής

Πολλές φορές έχω σκεφτεί πόσοτυχερή είναι η ενορία μας να έχειτέτοιο ιερέα Ταπεινός ακούραστοςεναρμονίζει χριστιανικό λόγο καιαγαπητική πράξη Δεν χρηματίζε-ται ζει λιτά βρίσκεται δίπλα στο

πλευρό όσων τον έχουν ανάγκηΔεν είναι τυχαίο που είναι τόσοαγαπητός που γέμισε ξανά η εκ-κλησία που συρρέουν πιστοί καιαπό άλλα μέρη της χώρας να τονσυναντήσουν Δεν μπορώ να απο-φύγω την οπτική γωνία με τηνοποία συνηθίζω να βλέπω τους δη-μόσιους αξιωματούχους στα μάτιαμου είναι το πρότυπο του ηγέτη ndashτου ανθρώπου που κέρδισε τον κα-θολικό σεβασμό τιμώντας την απο-στολή του Η μεγάλη επιρροή τουείναι συμβολική - δεν απορρέειτόσο από το αξίωμά του όσο απόαυτό που ενσαρκώνει

Για να είμαι ειλικρινής από παλιάδιέκρινα κάποιο ζηλωτισμό ως τηνάλλη πλευρά των αρετών του Είχαμια αγωνία τώρα να δω πώς θα χει-ριζόταν τον τελευταίο ασπασμόστο νεκρό και τα συλλυπητήριαστους συγγενείς Τα κρούσματατου κορωνοϊού πληθαίνουν ρα-γδαία γνωρίζουμε ότι θρησκευτικέςτελετές αποτελούν εστίες υπερμε-τάδοσης καλούμαστε όλοι να αλ-λάξουμε προσωρινά τουλάχιστονσυνήθειες Το φρόνιμο σκέφτηκαθα ήταν ο ιερέας να μας καλέσεινα κάνουμε ευλαβικά το σταυρόμας μπροστά στη σορό και στησυνέχεια να συλλυπηθούμε τουςσυγγενείς προφορικά χωρίς ασπα-

σμό Δεν θα ήταν εύκολη μια τέτοιααλλαγή συνήθειας Θα ήταν όμωςαναγκαία Άλλωστε ότι οι περισ-σότεροι φορούσαν μάσκα έδειχνεότι ο κόσμος ανησυχεί

Ο ζηλωτισμός επικράτησε τηςσύνεσης Ο ιερέας ανακοίνωσε απότην Ωραία Πύλη ότι ο ίδιος θα ασπα-σθεί και το νεκρό και τους συγγε-νείς laquoΕσείςraquo είπε στο εκκλησίασμαlaquoνα κάνετε ότι λέει η συνείδησήσας Μπορείτε να τηρήσετε τα μέ-τρα της πολιτείας Εγώ πάντωςδεν φοβάμαι Όποιος πιστεύει δενκινδυνεύει Αν δεν σε σώσει ο Θεόςδεν θα σε σώσει η μάσκαraquo Πλη-σίασε το φέρετρο ασπάστηκε τονεκρό και κατόπιν τους συγγενείςΜπορείτε να μαντέψετε τι ακολού-θησε Ο κόσμος μιμήθηκε τον ιερέαΟ κοινωνικός εαυτός υπερίσχυσετου βιολογικού ενστίκτου της αυ-τοπροστασίας

Η σκηνή είναι πολλαπλώς εν-διαφέρουσα Πρώτον το μήνυμαείναι αντιφατικό Από τη μια laquoτη-ρήστε τα μέτραraquo από την άλλη laquoεί-στε ελεύθεροι να κάνετε ότι θέ-λετεraquo (άρα μπορείτε να μην τα τη-ρήσετε) Η αντιφατικότητα παγι-δεύει η ρητή διστακτική συμβουλήτου ποιμένα για τήρηση των μέ-τρων αποστασιοποίησης περιβάλ-λεται από την ισχυρότερη άρρητη

σωματοποιημένη υπόδειξή του νααποδείξουν οι πιστοί την ισχύ τηςπίστης τους αγνοώντας τα μέτραΗ μη λεκτική ndash σωματική - μεταε-πικοινωνία ακυρώνει το μήνυματης λεκτικής επικοινωνίας

Δεύτερον το μήνυμα είναι σαθρόκαι αθέλητα εγωιστικό Ακόμα κιαν θεωρήσω ότι η πίστη μου με προ-στατεύει πόσο ισχυρή πρέπει ναείναι για να συμβεί αυτό Πώς ξέρωότι δεν αυταπατώμαι Κι αν η πίστημου δεν είναι τόσο βαθιά όσο νομίζωκαι μολυνθώ Κι αν έτσι μολύνωτους άλλους γύρω μου Μπορώ ναπάρω το ρίσκο να βλάψω την υγείαμου ενόσω είμαι υπεύθυνος γιαόλους τους ανθρώπους της ζωήςμου που με έχουν ανάγκη Η ζωή

μου δεν ανήκει μόνο σε μέναmiddot ανήκεικαι στους αγαπημένους μου Μήπωςότι εγώ θεωρώ πίστη δεν είναι παράσυγκεκαλυμμένος εγωισμός

Τρίτον ο ηγέτης δεν παρουσιά-ζει θεωρητικές εναλλακτικές σεόσους τον ακολουθούν αλλά ακρι-βώς επειδή είναι ηγέτης - άρα βρί-σκεται σε περίοπτη θέση με συμ-βολικά ισχυρό λόγο προκαλώνταςμιμητική συμπεριφορά - έχει τηνευθύνη να χαράσσει το πλαίσιο εν-τός του οποίου θα κινηθούν οι άλ-λοι Ο καλός γονιός δεν λέει στοπαιδί laquoέχεις την ελευθερία να λεςή να μη λες ψέματαraquo Έχοντας θέσηευθύνης παιδαγωγεί θέτοντας μεέργα και λόγια τους κανόνες τηςέντιμης ζωής Η ελευθερία δεν είναιισοδύναμη με τη δέσμευση Για ναπαραφράσω τον Βίτγκενστάϊν εναρχή ην η πράξη της δέσμευσηςτου ηγέτη σε κανόνες που ex officioθέτει και έπεται η ελευθερία τωνάλλων να τηρούν τους κανόνες Οηγέτης που το ξεχνά αυτό παρα-βλέπει τη σημαντικότερη λειτουρ-γία του ρόλου του ndash την ευθύνητου να θέτει και να τηρεί κανόνες

Γνωρίζοντας την τεράστια εκτί-μηση που απολαμβάνει ο συγκε-κριμένος ιερέας στην πόλη μαςσκέφτομαι πόσο διαφορετική θαήταν η συμπεριφορά των παρευ-

ρισκόμενων αν έδινε το παράδειγμααποφεύγοντας κάθε ασπασμό καιχειραψία στη διάρκεια της κηδείαςκαι παροτρύνοντας τους πιστούςνα κάνουν κι αυτοί το ίδιο Ακόμηκαλύτερα πόσο καλύτερα θα ήταναν μιμούνταν τον Οικουμενικό Πα-τριάρχη και φορούσε μάσκα στηδιάρκεια της κηδείας Είμαι βέβαιοςότι όλοι θα τον ακολουθούσαν Μιαεντελώς διαφορετική συμπεριφοράθα υιοθετούνταν με τη ρεαλιστικήδυνατότητα να εμπεδωθεί για όσοχρόνο είναι αναγκαία Ο ηγέτης θαλειτουργούσε τότε ως υπερμετα-δότης ndash όχι του κορωνοϊού αλλάτης υπεύθυνης συμπεριφοράς

Χρειαζόμαστε ηγέτες-υπερμε-ταδότες ευθύνης Ανθρώπους μεεπιρροή σε κάθε ηλικιακή ομάδαΟι νουθεσίες των πολιτικών να τη-ρούμε τα μέτρα είναι κενές γιατίσυνήθως οι φορείς τους στερούνταικύρους Μόνο άνθρωποι με συμ-βολική ισχύ ndash influencers κάθε εί-δους -μπορούν να ασκήσουν ου-σιαστική επιρροή

Ο κ Χαρίδημος Τσούκας (wwwhtsou-kascom) είναι καθηγητής Στρατηγικής Δι-οίκησης στην Έδρα Columbia Ship Mana-gement Πανεπιστήμιο Κύπρου και Κο-σμήτορας της Σχολής ΜεταπτυχιακώνΣπουδών

Των ΧAΡΗ ΨAΛΤΗ και ΝΕOΦΥΤΟΥ ΛΟΪΖIΔΗ

Μετά την αποτυχία τους Κρανς Μον-τανά έχουν παρατηρηθεί σημαντικέςζυμώσεις και μετακινήσεις μέσαστην ελληνοκυπριακή κοινωνία καιτον τρόπο που αντιμετωπίζει τηνεπίλυση τους κυπριακού προβλή-ματος Συγκεκριμενα έχει αυξηθείσημαντικά το ποσοστό των Εκ πουβρίσκουν το στατους κβο απαρά-δεκτό (βρίσκεται σήμερα στο 794)και υπήρξε ξεκάθαρη απόρριψη τηςδιχοτομικής λογικής και laquoσχεδίωνΒraquo αφού σήμερα 80 απορρίπτειτα δύο κράτη Αντίθετα έχουν ενι-σχυθεί οι κεντρομόλες δυναμικέςαφού μόνο 24 απορρίπτει την Δι-ζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδίακαι μόνο 11 το ενιαίο κράτος

Ωστόσο εδώ κάποιος θα μπο-ρούσε να αντιτείνει ότι υπάρχει ένασημαντικό ποσοστό στην εκ κοι-νότητα που θέλει πρώτα να δεί τοτελικό περιεχόμενο της ΔΔΟ για ναμπορέσει να τοποθετηθεί ξεκάθαραυπέρ της σε έρευνες και συνεπώςνα έχουμε μια καθαρότερη εικόνατου τι ακριβώς μπορεί να υποστη-ριχθεί σε ένα ενδεχόμενο δημοψή-φισμα ως πακέτο λύσης του κυπρια-κού προβλήματος Όντως οι τυπικέςαπαντήσεις στις καθιερωμένες δη-μοσκοπήσεις δεν παρέχουν λεπτο-μερείς πληροφορίες σχετικά με τιςπροτιμήσεις των πολιτών αναφορικάμε τους διάφορους συμβιβασμούςπου εμπεριέχονται σε πιθανές συμ-φωνίες Για να αντιμετωπίσουμεαυτό το κενό στην πρακτική και βι-βλιογραφία των διαπραγματεύσεωντου Κυπριακού στρέψαμε την προ-σοχή μας μετά την αποτυχία στοΚρανς Μοντανά σε μια νέα εφαρ-μογή της τεχνικής της συνδυασμέ-νης ανάλυσης (conjoint analysis)σεειρηνευτικές διαδικασίες ως μιαμέθοδο που θα επιτρέψει στουςερευνητές διαπραγματευτές και τοκοινό να αποκτήσουν καλύτερη κα-τανόηση των αμοιβαίων υποχωρή-

σεων που θα μπορούσαν να απο-δεχθούν οι πολίτες στο σχεδιασμότης λύσης του κυπριακού προβλή-ματος (βλ Βόρεια Ιρλανδία στοhttpkentucytoolucyaccyhome)

Σε αυτό το άρθρο θα παρουσιά-σουμε τα κύρια αποτελέσματα τηςακαδημαικής αυτής έρευνας πουέγινε και στις δύο κοινότητες τηςΚύπρου από το Νοέμβριο του 2019μέχρι τον Μάρτιο του 2020 με συλ-λογή αντιπροσωπευτικού δείγματος(817 ΕΚ και 804 ΤΚ) από σπίτι σεσπίτι με τη μέθοδο της πολυστα-διακής στρωματοποιημένης τυχαί-ας δειγματοληψίας στη βάση τηςπρωτοβουλίας του Γενικού Γραμ-ματέα Αντόνιο Γκουτέρες και τηςλογικής αμοιβαίων συμβιβασμώνπου πρότεινε στο laquoΠακέτο Γκου-τέρεςraquo μέσω ολοκληρωμένων δια-πραγματεύσεων

Στην έρευνα αυτή εξετάσαμεσυγκεκριμένα επιλογές για τον κα-

ταμερισμό της εξουσίας το πλαίσιοτης ασφάλειας των διατάξεων γιατους εκτοπισμένους των ανθρω-πίνων δικαιωμάτων και των εδα-φικών αναπροσαρμογών που στο-χεύουν στον εντοπισμό αμοιβαίααποδεκτών συμβιβασμών και τηςζώνης πιθανών συμφωνιών κατα-λήγοντας ότι είναι δυνατό να εξευ-ρεθούν πακέτα λύσης που θα υπο-στηριχθούν σε δημοψήφισμα καιαπό τις δύο κοινότητές της Κύπρουμε κύριο στόχο να απαντήσουμε

στο ερώτημα αν το κυπριακό πρό-βλημα είναι επιλύσιμο Αν δηλαδήμπορούν να εντοπιστούν αμοιβαίωςαποδεκτά πακέτα λύσης του κυ-πριακού προβλήματος που θα γί-νουν αποδεκτά στο ενδεχόμενοδημοψηφίσματος και από τις δύοκοινότητες της Κύπρου

Τα κύρια ευρήματα της έρευναςήταν ότι από τις πρόνοιες του πα-κέτου Γκουτέρες οι σημαντικότερεςαπό αυτές που επηρεάζουν σημαν-τικά την υποστήριξη ενός πακέτου

λύσης είναι το εδαφικό το περιου-σιακό και η ασφάλεια εφαρμογήτης λύσης Αντίθετα η εκτελεστικήεξουσία δεν βρέθηκε να επηρεάζεισε σημαντικό βαθμό την απόφασητων συμμετοχόντων σε ενδεχόμενοδημοψήφισμα παρά το γεγονός ότιστο Κρανς Μοντανά είχε αναδειχθείσε κύριο διαπραγματευτικό διακύ-βευμα Επίσης πολύ σημαντικόείναι ότι οι ερωτηθέντες φαίνεταινα ευνοούν ρυθμίσεις με μεγαλύτερηεμπλοκή διεθνών οργανισμών όσον

αφορά την ασφάλεια τις αποζημιώ-σεις και την δικαστική εξουσία

Η προσομοίωση τεσσάρων πα-κέτων λύσης με συγκεκριμένο πε-ριεχόμενο και τα ποσοστά αποδο-χής τους σε ενδεχόμενο δημοψή-φισμα παρουσιάζεται στον Πίνακαπιο κάτω Το κυριότερο έυρημα εί-ναι ότι σε σχέση με το σχέδιο Ανάν(που δεν φαίνεται να γίνεται απο-δεκτό σήμερα από τις δύο κοινό-τητες) υπάρχουν τουλάχιστον δύοάλλες βελτιωμένες επιλογές που

μπορούν να τύχουν της στήριξηςκαι των δύο κοινοτήτων στο ενδε-χόμενο νέου δημοψηφίσματος Απrsquoαυτό συμπεραίνεται ότι το κυπρια-κό πρόβλημα είναι επιλύσιμο

Ο κ Χάρης Ψάλτης είναι αναπλ καθηγη-τής Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Ψυχο-λογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Ο κ Νεόφυτος Λοϊζίδης είναι καθηγητήςστη Διεθνή Ανάλυση Συγκρούσεων στοΠανεπιστήμιο του Κεντ

Είναι το κυπριακό πρόβλημα επιλύσιμο Στοιχεία από πρόσφατη έρευνα στις δύο κοινότητες με μια νέα μεθοδολογία

ltltltltltltlt

Χρειαζόμαστε ηγέτες-υπερμεταδότες ευθύνηςΑνθρώπους με επιρροήσε κάθε ηλικιακή ομάδαΟι νουθεσίες των πολιτικών να τηρούμε τα μέτρα είναι κενές γιατί συνήθως οι φορείς τουςστερούνται κύρους

Εκτελεστική εξουσία

Εδαφικό

Mε την υποστήριξηαπό τουλάχιστον ένα

τέταρτο των βουλευτώναπό κάθε κοινότητα

ΕΚ και ΤΚ συμπρόεδροινα εκλέγονται μέσωδιασταυρούμενης

ψήφου

Oλα τα κόμματα κατά αναλογία των εδρών

τους στη Βουλή

Oλα τα κόμματα κατά αναλογία των εδρών

τους στη Βουλή

Συν τη Μόρφου Συν τη Μόρφου Η Μόρφου και η ΒόρειαΚαρπασία θα γίνουν

ομοσπονδιακές περιοχές

Συν την παλιά ΜόρφουΡιζοκάρπασο Γιαλούσα

Αποζημιώσεις

Εφαρμογήεγγυήσεις

Ανώτατο δικαστήριο

Γενική υποστήριξη

50000 ευρώ (κατά μέσοόρο) και να αυξομειώνεταιμε βάση δίκαιη εκτίμησηεμπειρογνωμόνων των

Ηνωμένων Εθνών για τηναπώλεια

150000 ευρώ (κατά μέσοόρο) και να αυξομειώνεταιμε βάση δίκαιη εκτίμησηεμπειρογνωμόνων των

Ηνωμένων Εθνών για τηναπώλεια

300000 ευρώ (κατά μέσο όρο) συν εγγυημένη

στέγαση οπουδήποτεστην Κύπρο

300000 ευρώ (κατά μέσο όρο) συν εγγυημένη

στέγαση οπουδήποτεστην Κύπρο

ΟΗΕ με τις τρεις πρώηνεγγυήτριες Ελλάδα

Τουρκία και ΗνωμένοΒασίλειο

ΟΗΕ με χώρες της ΕΕόπως η Ιρλανδία η Γαλλία

και η Γερμανία

ΟΗΕ με τρίτες χώρεςόπως η Ιαπωνία η

Αυστραλία και ο Καναδάς

ΟΗΕ με τρίτα μέρη όπως το ΝΑΤΟ

Mε ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ και μειοψηφίαδικαστών που θα

διορίζεται από το ΕΔΑΔ

Mε ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ με εκ

περιτροπής προεδρία

Aπό ειδικό δικαστήριο του ΟΗΕ με έδρα

την Κύπρο

Με ίσο αριθμό ΕΚ και ΤΚ με εκ

περιτροπής προεδρία

39 (36-42) 45 (43-49) 59 (55-62) 56 (53-60)

Ελληνοκύπριοι 33 (28-37) 47 (42-51) 65 (61-70) 58 (53-63)

Τουρκοκύπριοι 46 (41-50) 45 (40-50) 53 (48-57) 55 (51-60)

ltltltltltltlt

Aπό τις πρόνοιες του πακέτου Γκουτέρεςοι σημαντικότερες από αυτές που επηρεάζουνσημαντικά την υποστή-ριξη ενός πακέτου λύσηςείναι το εδαφικό το περι-ουσιακό και η ασφάλεια

1ΣΧEΔΙΟ ΑΝAΝ

2ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 1

3ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 2

4ΝEΟ ΠΑΚEΤΟ 3

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 11Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Προκάλεσαν εγκεφαλικά οι 30Η είδηση της περασμένης Δευτέρας ότι 30ΔΗΚΟϊκοί έχουν αποχωρήσει από το κόμματου Κέντρου και προσχωρούν στην Πλατ-φόρμα των πέντε στελεχών που αποχώρη-σαν προσφάτως προκάλεσε απανωτά εγ-κεφαλικά τόσο στον πέμπτο όροφο όσο καιστα παράλια όπου παραθερίζουν ΔΗΚΟϊκάκαι μη εξαιρετέα στελέχη Καθόλου τυχαί-ος ο πανικός τους αν λάβουμε υπόψη πωςο Άγγελος Βότσης σε συνέντευξή τουστην laquoΚraquo διερωτήθηκε πού βρίσκεται μίασειρά επιφανών Κεντρώων όπως οι Κυ-πριανού Αγγελίδης Κολοκασίδης και Κλε-άνθους Χρειάστηκε να διαβάσουν τον κα-τάλογο για να διαπιστώσουν πως οι πλεί-στοι έχουν αποχωρήσει εδώ και καιρό ενώένας εξ αυτών συμπεριλαμβανόταν στοψηφοδέλτιο της Συμμαχίας Πολιτών το2016

bullbullbullbullΠού είναι ο Μάρκος Και τώρα που λέμε για παλαιά επιφανήστελέχη σε πηγαδάκια της Λευκωσίας πολ-λοί ήταν εκείνοι που διερωτήθηκαν ποια εί-ναι η άποψη του πρώην αναπληρωτή προ-έδρου του ΔΗΚΟ Μάρκου Κυπριανού για ταόσα λαμβάνουν χώρα στο κόμμα του Κέν-τρου Κάποιοι λένε πως έχει κλείσει τον κύ-κλο του στην πολιτική και τις όποιες συνα-ναστροφές του στο ΔΗΚΟ άλλοι λένε πωςείναι μια καλή ευκαιρία επανόδου Και ότανλέμε επανόδου ως εν δυνάμει ndashκαι μετριο-παθέστατος- υποψήφιος ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ στιςπροεδρικές εκλογές του 2023

bullbullbullbullΒλέπει Βουλή Αν όμως προβάλλεται ως προεδρικός υπο-ψήφιος ο Μάρκος Κυπριανού ποιο να είναιάραγε το μέλλον του Νικόλα Παπαδόπου-λου Όπως φημολογείται στους κομματι-κούς διαδρόμους στο ΔΗΚΟ έχουν αποδε-χτεί πως δεν παίρνει το κόμμα περαιτέρωαποχή από την εξουσία Γι΄ αυτόν ακριβώςτον λόγο ο ΔΗΚΟϊκός Πρόεδρος είναι έτοι-μος να κλείσει προσωρινά τις όποιες βλέ-ψεις για τις προεδρικές του 23 και προετοι-μάζεται για ένα σενάριο προεδρίας τηςΒουλής Πάντως δεν πρέπει να θεωρείταιδεδομένη η συμπόρευση με το ΑΚΕΛ έλε-γαν στελέχη την περασμένη βδομάδα πουσημειώνουν ότι το κόμμα θα συζητούσεσυμπόρευση με τον ΔΗΣΥ δεδομένου ότι ουποψήφιος δεν θα αποτελεί αυτοαναίρεσήτους Σε αυτό το πλαίσιο αποκλείονταιεξαρχής για το ΔΗΚΟ ως υποψήφιοι οι Νί-κος Αναστασιάδης Αβέρωφ Νεοφύτου και

Νίκος Χριστοδουλίδης Ο καθένας για δια-φορετικούς λόγους

bullbullbullbullΤο θρίλερ της κατάταξηςΟ υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάν-νου μετά την κατάταξη της Ελλάδας στηκατηγορία Β έφαγε πολύ laquoξύλοraquo από τουςαγανακτισμένους των κοινωνικών δικτύωνΚαι τι δεν του έσουρναν περί εξυπηρέτη-σης των ξενοδόχων Τελικά ο Ιωάννου δι-καιώθηκε από την επιδημιολογική εξέλιξητης Ελλάδας Το θέμα είναι τι θα κάνει οΥπουργός αν η έξαρση νέων κρουσμάτωνστην Ελλάδα συνεχισθεί Επί του παρόντοςδεν τίθεται ζήτημα τρίτης κατηγορίας λένεοι πληροφορίες μας ωστόσο αν χρειασθείδεν θα διστάσει να το κάνει Η αλήθεια βε-βαίως είναι πως αυτό που προκάλεσε έκ-πληξη στην Αθήνα δεν ήταν η απόφαση κα-

θεαυτή αλλά η παράλειψη της Λευκωσίαςνα μην ενημερώσει εκ των προτέρων Καιαυτό όπως λέγεται συνδέεται με την κακήχημεία που έχουν ήδη Αναστασιάδης-Μη-τσοτάκης

bullbullbullbullΟι διακοπές των ταγώνΣε καλοκαιρινή νιρβάνα βρίσκεται η κυ-βέρνηση ακολουθώντας πιστά τις επιτα-γές του μήνα Αυγούστου Το σύνολο τωνμελών της κυβέρνησης κινούνται εντόςΚύπρου με πρώτο και καλύτερο τον Πρό-εδρο της Δημοκρατίας να απολαμβάνειτην καλοκαιρινή ανάπαυλα στην προεδρι-κή κατοικία του Τροόδους Από τους λιγό-τερους τυχερούς ο Υπουργός ΕξωτερικώνΝίκος Χριστοδουλίδης ο οποίος συνδυάζειδιακοπές αλλά και το καθήκον ένεκατουρκικών προκλήσεων κινούμενος μετα-

ξύ Λεμεσού γενέτειρα της συζύγου τωνπάτριων παφίτικων εδαφών και Λευκω-σίας όταν οι περιστάσεις το απαιτούν Οαναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωποςΠαναγιώτης Σεντόνας επιλέγει ΠρωταράΕπί των επάλξεων Αυγουστιάτικα βρίσκε-ται ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νου-ρής ο οποίος ευελπιστεί να βρεθεί σε κα-τάσταση διακοπών περί τα τέλη του μήναΤον κυβερνητικό εκπρόσωπο ΚυριάκοΚούσιο οι πληροφορίες τον θέλουν να μηνέχει εγκαταλείψει τη Λευκωσία Υπάρ-χουν και Υπουργοί που προγραμμάτιζανδιακοπές σε ελληνικά νησιά πλην όμωςτους τα χάλασε η μετατόπιση της Ελλάδαςστην κατηγορία Β

bullbullbullbullΨηφίζουν ΚύπροΣτο χώρο των κομμάτων η λογική που επι-

κρατεί αυτό το καλοκαίρι από πλευράς δια-κοπών είναι laquoδαγκωτόraquo Κύπρος Η Πάφοςφαίνεται να είναι ιδιαίτερα αγαπητός προ-ορισμός για τις κομματικές ηγεσίες για κά-ποιους αρχηγούς και λόγω καταγωγής Ογενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυ-πριανού παραδοσιακά τα καλοκαίρια επι-λέγει Αρόδες όπου διατηρεί κατοικία οπρόεδρος του Συναγερμού Αβέρωφ Νεο-φύτου παραδοσιακά πάει Αργάκα ενώ οεκπρόσωπος τύπου του ΔΗΣΥ ΔημήτρηςΔημητρίου αν και Λευκωσιάτης για φέτοςεπιλέγει βουνό και Τρόοδος Ο ΓιώργοςΛιλλήκας θα περάσει τον Αύγουστο στηΛευκωσία επιλέγοντας διακοπές αρχέςΣεπτεμβρίου και αυτός στην Πάφο Τον Νι-κόλα Παπαδόπουλο οι πληροφορίες τονθέλουν να κινείται μεταξύ Πάφου και Πρω-ταρά Ο Γιώργος Περδίκης σταθερός στιςεπιλογές του και φέτος ψηφίζει ΤηλλυρίαΑυτός που κάνει την διαφορά από πλευράςεπιλογών είναι ο πρόεδρος της Βουλής Δη-μήτρης Συλλούρης ο οποίος ήδη βρίσκεταισε διακοπές επιλέγοντας το Αιγαίο και τονησί της Σύρου

Το μετέωρο βήμα της επιστροφής

Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ

Σε νέες περιπέτειες μπαίνει από την επόμενη βδομάδα ο υπουργός Παιδείας Πρόδρομος Προδρόμου δεδομένου ότι η επιστροφή στα θρα-νία βρίσκεται εν πολλοίς σε μία διαδικασία αυτοσχεδιασμού Ο ίδιος θα κληθεί να λύσει τον δισεπίλυτο γρίφο ομαλής μετάβασης στα σχο-λεία με τα ταμπούρλα των αντιδράσεων να έχουν ήδη αρχίσει να κτυπούν

laquoΗμουν εκεί ως καπετάνιος τουπλοίου Ηταν μια ηλιόλουστη μέρακαι ξαφνικά μας χτύπησε μια τορ-πίλη Ηταν τραυματική εμπειρίαπροκάλεσε απόλυτη τρέλα και ξέ-φρενο πανικόraquoΟι πρόσφατες δηλώσεις τουΜπράιαν Τσέσκι ιδρυτή και διευ-θύνοντος συμβούλου του τιτάνατων βραχυπρόθεσμων μισθώσεωνAirbnb για τον αντίκτυπο της παν-δημίας στην εταιρεία του σε πρώ-τη ανάγνωση φαίνεται πως προ-σεγγίζουν το μελό Αρκεί να ανα-λογιστεί κανείς πως εν αναμονήτου δεύτερου παγκόσμιου κύματοςτης COVID-19 η εταιρεία έχει ήδηυποστεί πλήγμα ύψους ενός δισε-κατομμυρίου δολαρίων για να αν-τιληφθεί πως αντιστοιχούν σε μιαρεαλιστική εκτίμηση Η αρχή τουέτους βρήκε τον φιλόδοξο επιχει-ρηματία να αναμένει την είσοδοτης Airbnb στις χρηματιστηριακέςαγορές με την αστρονομική αποτί-μηση των 30 δισεκατομμυρίων δο-λαρίων Σήμερα η αποτίμηση τηςεταιρείας του έχει μειωθεί στοήμισυ οι εργαζόμενοι έχουν συρ-ρικνωθεί κατά 25 και ο Τσέσκιέχει βρεθεί να συζεί με τη μητέρατου για πρώτη φορά εδώ και σχε-δόν 20 χρόνιαΛίγοι τομείς χτυπήθηκαν από τηνπανδημία όσο ο τουρισμός και η οι-κονομία του διαμοιρασμού και κα-θώς το Airbnb βρίσκεται στο ση-μείο τομής και των δύο το πλήγμαήταν άμεσο και γιγάντιο Τον Μάρ-τιο οι βραχυπρόθεσμες κρατήσειςενοικίασης στην Ευρώπη μειώθη-καν κατακόρυφα κατά 80 ενώ ταέσοδα της πλατφόρμας από δημο-φιλείς αμερικανικούς αστικούςπροορισμούς όπως η Νέα Υόρκητο Σαν Φρανσίσκο και το Σιάτλ συρ-ρικνώθηκαν κατά 50 Μέχρι τον

Απρίλιο η αποτίμηση της εταιρεί-ας είχε κατρακυλήσει στα 18 δισε-κατομμύρια δολάρια ενώ ο Μάιοςβρήκε τον διευθύνοντα σύμβουλότης να ανακοινώνει την απόλυση2000 εργαζομένωνΓνωστός για το πνεύμα αισιοδοξίαςπου τον χαρακτηρίζει έπειτα απότο πρώτο πλήγμα ο Τσέσκι έκανελόγο για ανάκαμψη και καλύτερεςμέρες για την Airbnb εν αναμονήτης έλευσης του καλοκαιριού καιτης τουριστικής σεζόν Η ελπίδατου ωστόσο αποδείχθηκε κάτι πα-ραπάνω από απατηλή Το τέλος τουΙουλίου έφερε στη δημοσιότητατους εφιαλτικούς αριθμούς εσό-

δων του δεύτερου τριμήνου του2020 και τα πράγματα ήταν ακόμηπιο αποκαρδιωτικά η εταιρείαβραχυπρόθεσμων μειώσεων πα-ρουσίασε μείωση των εσόδων τηςτάξεως του 67 κερδίζοντας μό-λις 335 εκατ δολάρια Αναφορικάμε τα κέρδη του πρώτου τριμήνουποτ ανήλθαν σε 850 εκατομμύριαενώ κατά τη διάρκεια της περυσι-νής θερινής σεζόν η Airbnb πέτυ-χε κέρδη που ξεπερνούσαν το 1 δι-σεκατομμύριοΤο καράβι του Τσέσκι αντιμετώπισεήδη τρικυμίες που το κυρίευσανκαι παρότι η εταιρεία αναμένεταινα υποβάλει αρχική δημόσια πρό-

ταση για είσοδο στις χρηματιστη-ριακές αγορές τον Αύγουστο ημελλοντική του ρότα παραμένειάγνωστη Εξίσου άγνωστο παραμέ-νει και το μέλλον του laquoπληρώμα-τόςraquo του το οποίο πέρα από τουςεργαζομένους της Airbnb απαρτί-ζεται και από τους ιδιοκτήτες των 7εκατ ακινήτων που προσφέρουντα καταλύματα τους για βραχυπρό-θεσμη μίσθωση μέσω της πλατ-φόρμας Αλλωστε η σχέση μεταξύτων οικοδεσποτών και της πλατ-φόρμας ndashη ραχοκοκαλιά της φιλο-σοφίας της οικονομίας του διαμοι-ρασμούndash ίσως έχει πλέον πληγείανεπανόρθωτα

Για να βοηθήσει τους οικοδεσπό-τες να αντιμετωπίσουν το πλήγματης πανδημίας η Airbnb αποφάσι-σε να προσφέρει 17 εκατομμύριαδολάρια σε επιχορηγήσεις Ωστό-σο τα κριτήρια του προγράμματοςαπέκλεισαν τους περισσότερουςlaquoεπαγγελματίες οικοδεσπότεςraquoκαθότι μονάχα οι χρήστες με δύο ήλιγότερες καταχωρίσεις δικαιούν-ταν να υποβάλουν αίτηση Η από-φαση της εταιρείας να επιτρέψειστους ταξιδιώτες να ακυρώσουντις κρατήσεις τους δωρεάν ενίσχυ-σε περαιτέρω τη δυσπιστία των οι-κοδεσποτών ενώ μήνες έπειτααπό την έναρξη της πανδημίας

πολλοί ιδιοκτήτες εξακολουθούννα παραπονιούνται για ελλείψειςπληρωμών Η πρόσφατη δε καμπά-νια της Airbnb κατά την οποία εν-θαρρύνει τους ταξιδιώτες να κά-νουν εθελοντικές δωρεές σε οικο-δεσπότες για να τους στηρίξουνπροκάλεσε πλέον την οργή τόσοτων χρηστών όσο και των ταξιδιω-τών καθώς και χιλιάδες καυστικάσχόλια στα μέσα κοινωνικής δι-κτύωσηςΟσο δελεαστικό και αν είναι να προ-βλέψει κανείς την κατάρρευση τουκολοσσού των βραχυπρόθεσμων μι-σθώσεων είναι αρκετά νωρίς γιατέτοιες εικασίες ειδικά προτούολοκληρωθεί η αρχική δημόσιαπρόταση της εταιρείας Αλλωστε οιαναλυτές προβλέπουν πως ο απόη-χος της πανδημίας ndashταυτόχρονα μετην αύξηση της ανεργίας και τις ορι-ζόντιες οικονομικές απώλειεςndash πι-θανόν να ωθήσει δεκάδες χιλιάδεςανθρώπους στην αναζήτηση επι-πλέον εισοδήματος μέσω εναλλα-κτικών πηγών όπως οι βραχυπρόθε-σμες μισθώσειςΗ πανδημία ωστόσο φαίνεται πωςφέρνει στην επιφάνεια το σκληρόπρόσωπο της σύγχρονης οικονο-μίας του διαμοιρασμού Ως τεχνο-λογικός τιτάνας η Airbnb εξακο-λουθεί να διαθέτει αποθέματα με-τρητών και τη στήριξη αρκετώνεπενδυτών και μάλλον θα επιβιώ-σει τη φετινή χρονιά Η ραχοκοκα-λιά της από την άλλη ndashοι εκατοντά-δες χιλιάδες οικοδεσπότες πουσυμμετέχουν στην πλατφόρμαndashίσως πρέπει να αναζητήσουν νέ-ους τρόπους για να αποπληρώ-σουν τα ενοίκια και τα στεγαστικάτους δάνεια

Η πτώση του κολοσσού των μισθώσεων AirbnbΤου ΝΙΚΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

bull O κ Στέφανος Κασιμάτηςαπουσιάζει σε άδεια

Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ ndash ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ

laquoΘύματαraquo του Oruc Reis οι Υπουρ-γοί Εξωτερικών Ελλάδας και Κύ-πρου Οι τουρκικοί τσαμπουκάδεςτους χάλασαν τις καλοκαιρινές δια-κοπές Ειδικά ο Νίκος Δένδιας έχειγίνει λάστιχο με μια βαλίτσα στο έναχέρι και στο άλλο το ακουστικό τη-λεφώνου Πρόταση μετά το πέραςτης κρίσης να πάνε διακοπές στο Κα-στελόριζο και να βγάλουν και selfie

ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

12 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Τα πολιτικά κόμματα της κεντροδεξιάς κυριάρ-χησαν στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή τις τε-λευταίες δεκαετίες Αντιμετωπίζουν όμως σήμερατη σοβαρότερη τους ίσως πρόκληση η οποίαπροέρχεται από δυνάμεις του λαϊκισμού καιτου ακραίου εθνικισμού

Σε μεγάλα και μικρά κράτη της ΕΕ η κεντροδεξιά ήταναυτή που κυβέρνησε για μεγάλο χρονικό διάστημα σε εναλλαγήσυνήθως με τη σοσιαλδημοκρατία και συνέβαλε καθοριστικάστηδιεύρυνση των ατομικών ελευθεριών στον προσδιορισμότου σύγχρονου ρόλου του κράτους και στη διαμόρφωση τηςσύγχρονης οικονομικής αρχιτεκτονικής Υπήρξε ο βασικόςπυλώνας για την εδραίωση της φιλελεύθερης δημοκρατίας

Η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά ήταν ξεκάθαρα ταγμένη υπέρτης ελεύθερης οικονομίας και των ανοικτών αγορών Την ίδιαώρα πρότασσε εξίσου έντονα την ανάγκη της κοινωνικής συ-νοχής και της εθνικής ασφάλειας Για την κεντροδεξιά ηελεύθερη αγορά και το ισχυρό κράτος υπήρξαν στόχοι πα-ράλληλοι Η κεντροδεξιά είχε πάντοτε εθνικό προσανατολισμόαλλά υπήρξε ταυτόχρονα η κινητήριος δύναμη πίσω από τηνοικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ο Ρομπέρ Σουμάν οΖαν Μονέ ο Κόνραντ Αντενάουερ ο Ζισκάρ Ντrsquo Εστέν οΚωνσταντίνος Καραμανλής ο Χέλμουτ Κολ ο Γλαύκος Κληρίδηςυπήρξαν όλοι ηγέτες της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάςΠάνω σεαυτές τις βάσεις κτίστηκε η εκλογική επιτυχία αυτών τωνανοικτών πολυσυλλεκτικών και πολυφωνικών κομμάτων

Την τελευταία δεκαετία όμως τα κεντροδεξιά κόμματααντιμετωπίζουν έντονες πιέσεις όχι τόσο από την παραδοσιακήαριστερά ή από τη σοσιαλδημοκρατία αλλά από νεοφανείςλαϊκίστικες και εθνικιστικές δυνάμεις Το υπόβαθρο για τηνάνοδο αυτών των δυνάμεων προσφέρθηκε από τη διεθνή οι-κονομική κρίση Κάτω από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκεςπου είχαν διαμορφωθεί ήταν συνήθως στα κόμματα της κεν-τροδεξιάς που στράφηκαν οι ψηφοφόροι Αυτά ανέλαβαν τοβάρος της προσπάθειας για την ανάκαμψη των οικονομιώνΌμως η διάρκεια και το βάθος των οικονομικών δυσχερειώνάφησαν πληγές και έδωσαν την ευκαιρία σε αυτές τις ανο-μοιογενείς δυνάμεις να αναδειχθούν όχι τόσο ως εναλλακτικήπρόταση εξουσίας αλλά ως επιλογή διαμαρτυρίας Εξάλλουαυτά τα κόμματα το AfD στη Γερμανία η Λεπέν στη Γαλλίατο Κίνημα Πέντε Αστέρων στην Ιταλία και άλλα ποτέ δεν πα-ρουσίασαν ολοκληρωμένη και συγκροτημένη πολιτική πρότασηαλλά ένα μείγμα εύηχων και απλοϊκών συνθημάτων Επιπρό-σθετο έρεισμα βρίσκουν αυτές οι δυνάμεις λόγω της έξαρσηςτων μεταναστευτικών ροών

Η απουσία αξιόπιστης πολιτικής πρότασης δε σημαίνειβέβαια ότι δεν μπορούν αυτές οι δυνάμεις να βρεθούν στηνεξουσία η να επηρεάσουν καθοριστικά την πορεία μια χώραςΚαταδεικνύει όμως τους κινδύνους και τα αδιέξοδα που μπορείνα προκύψουν εάν η πρόκληση του λαϊκισμού και του εθνικισμούδεν αντιμετωπιστεί

Το Brexitαποτελεί ηχηρή προειδοποίηση Το αποκορύφωμαόμως υπήρξε η ανάδειξη του Ντόναλτ Τράμπ στην ηγεσίατων Ηνωμένων Πολιτειών Να σημειωθεί ότι ο Τραμπ δεν αν-τιπαρατάχθηκε με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα Το άλωσε εκτων έσω Αντί του ελευθέρου εμπορίου που αποτελούσεσημαία των Ρεπουμπλικάνων ο Τραμπ προωθεί τον προστα-τευτισμό Αντί της ισχυρής εμπλοκής στις διεθνείς υποθέσειςκαι της συνεργασίας με τους συμμάχους προωθεί τον απο-μονωτισμό Αντί να παρουσιάζεται ως πρόεδρος όλων τωνΑμερικανών λειτουργεί με τρόπο έντονα διχαστικό

Για την ώρα η ευρωπαϊκή κεντροδεξιά δείχνει να έχει αν-τιστάσεις Αλλά δεν πρέπει καθόλου να υποτιμήσει την πρό-κληση του ανεύθυνου λαϊκισμού και του ακραίου εθνικισμούΠρέπει αντιθέτως να χαράξει στρατηγική για μια δυναμικήπολιτική αντεπίθεση Χωρίς να αφήνει ακάλυπτο έδαφος πουθα αξιοποιούν οι λαϊκιστές και οι εθνικιστές ούτε όμως μετρόπο θα απωθεί τους μετριοπαθείς Με ξεκάθαρη τοποθέτησηστα θέματα της ασφάλειας της προστασίας των συνόρων καιτης μετανάστευσης Με ένα νέο αφήγημα για την ευρωπαϊκήολοκλήρωση Χωρίς καθόλου να διαγράφεται η εθνική ταυ-τότητα Με προτάσεις και σχέδιο για την ανάπτυξη τιςευκαιρίες και την κοινωνική συνοχή Με καθαρή θέση υπέρτης ελεύθερης αγοράς και του ισχυρού κράτους Σε αυτή τηνπροσπάθεια ο Δημοκρατικός Συναγερμός θα είναι συμμέτοχοςκαι πρωταγωνιστής

Tου ΧΑΡΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΔιαβάζω όλα τα αφιερώματα για τον ΝτίνοΧριστιανόπουλο Διαβάζω ξανά τους στίχουςτου Και σκέφτομαι πόσο φτωχαίνουμεόταν άνθρωποι όπως τον σπουδαίο αυτόΈλληνα ποιητή φεύγουν για πάντα Καιη φτώχια δεν αφορά στο λογοτεχνικό τους

έργο Αυτό παραμένει εκεί να βουτήξεις μέσα του γιανα το ανακαλύψεις Η φτώχια εδώ λογαριάζεται αλλιώςΌταν συνειδητοποιείς πως λιγοστεύουν εκείνα τα πνευ-ματικά μυαλά τα οποία είναι διατεθειμένα να τα βάλουνμε ldquoθεούς και δαίμονεςrdquo προκειμένου να υπερασπιστούνυψηλές αξίες Πληρώνοντας μάλιστα το τίμημα να χα-ρακτηριστούν γραφικοί ή εμμονικοί από όλους όσοι δεντόλμησαν ποτέ να περπατήσουν έξω από τις γραμμέςτης συμβατικότητας για να υπερασπιστούν μια ζωή υψη-λών αξιών Και δυστυχώς με την απουσία αυτών τωνσπουδαίων μυαλών των αντισυμβατικών και των ασυμ-βίβαστων παραμένουμε ανυποψίαστοι για την ουσίατης ζωής Και θλιβερά προσκολλημένοι στην παραπλα-νημένη εκδοχή που ζούμε και την οποία η κυριαρχίατης μετριότητας μας υπαγορεύει να την πιστεύουμε ωςτην μόνη μας ldquoπραγματικότηταrdquo Ο θάνατος του ΝτίνουΧριστιανόπουλου με φέρνει λοιπόν ενώπιον αυτής τηςδιαπίστωσης Πως στερούμαστε τέτοιων πνευματικώνμυαλών τα οποία να είναι διατεθειμένα να αφήσουν τιςldquoπληγέςrdquo τους ανοιχτές προκειμένου να μας υποψιάσουνγια την άλλη εκδοχή ζωής Έτοιμοι να σηκώσουν τοβάρος αυτής της θυσίας μέσα από την βαθιά μοναξιάπου συνεπάγεται μια πραγματική ελευθερία του πνεύματοςΚαι όταν οι διανοούμενοι του μεγέθους του Ντίνου Χρι-στιανόπουλου αυτοί δηλαδή που έχουν παιδευτεί με ταβιώματα που αντιστοιχούν σε κάθε έννοια που αποτυπώνειη κάθε λέξη έχουν δημιουργικές εμμονές τότε αυτόδεν είναι για να το μέμφεται κανείς Αντιθέτως πρέπεινα το αισθάνεται σαν δώρο γιατί είναι χάρη στις δημι-ουργικές εμμονές των ελεύθερων πνευματικών μυαλώνπου μας δίνεται μια ευκαιρία να υποψιαστούμε πωςυπάρχει κάτι σαφώς πιο μεγάλο και σαφώς πιο ουσιαστικόαπό την μέτρια ευτυχία στην οποία μάθαμε να επενδύουμεΓιατί όπως έλεγε και ο Ντοστογιέφσκι ldquoείναι προτιμότεροςο υψηλός πόνος από την όποια μέτρια ευτυχίαrdquo και αναυτά τα σπουδαία μυαλά δεν επέλεγαν τον υψηλό πόνοδεν θα είχαμε καμμία πιθανότητα να λογαριαστούμε μεαλήθειες και αξίες Και είναι τόσο θλιβερό να περιορίζεικανείς την κρίση του στο κατά πόσο οι δημιουργικέςεμμονές αυτών των πνευματικών μυαλών τον βρίσκουνσύμφωνο ή όχι στο περιεχόμενό τους γιατί η ουσία δενβρίσκεται εκεί Η ουσία είναι να υπάρχουν αυτές οι ldquoδη-μιουργικές εμμονέςrdquo προκειμένου να ταρακουνιούνταιτα νερά της εφησυχασμένης μετριότητας και να προ-καλούνται ομόκεντροι κύκλοι κυμάτων στην φαινομενικήνηνεμία της βολεμένης μας σκέψης

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ήθελε να είναι ελεύθεροςκαι υπήρξε πάντοτε έτοιμος να πληρώσει το τίμημααυτής της ελευθερίας Πόσοι εκεί έξω από τους λεγόμενουςπνευματικούς μας ανθρώπους είναι έτοιμοι να πληρώσουναυτό το τίμημα Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ομολόγησεπως ακόμα κι αν γινόταν γραφικός για κείνον ήταν εξόχωςπιο σημαντικό να παραμείνει συνεπής σrsquo αυτά πουπίστευε Και όταν ήρθε η ώρα να συνταξιοδοτηθεί απέρ-ριψε με σθένος την περίφημη ldquoλογοτεχνική σύνταξηrdquoκάτι που θα του πρόσφερε μεγάλη βοήθεια εφόσον ταέσοδά του ήταν πενιχρά Προτίμησε όμως να πεθάνειφτωχός διότι η αποδοχή μιας τέτοιας σύνταξης ερχότανσε αντίθεση με την αρχή του για ουδεμία σχέση με τοκράτος Και όταν το 2012 του απονεμήθηκε το κρατικόβραβείο γραμμάτων για το σύνολο του έργου του δεν τοδέχτηκε δηλώνοντας πως ldquoτο ότι απέρριψε το βραβείοήταν για κείνον μια πράξη ζωήςrdquo Μήπως λοιπόν είναισαφώς πιο εποικοδομητικό αντί να ποστάρουμε τουςστίχους του για να δείξουμε πως είμαστε γνώστες τουέργου του ή αντί να μοιραζόμαστε τις συνεντεύξεις τουνα αρχίσουμε να διερωτόμαστε ποιοι από τους πνευμα-τικούς ανθρώπους μας είναι διατεθειμένοι να πληρώσουνένα τίμημα ώστε να υπερασπιστούν την ελευθερία τουπνεύματος Και ποιοι παρότι πνευματικοί άνθρωποι επι-λέγουν τελικά να γίνονται υπόδουλοι προκειμένου ναεξασφαλίσουν τις όποιες δικές τους ldquoελευθερίεςrdquo

Σκέψειςαποχαιρετισμού

Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ

elenixenou11gmailcom

Έξυπνος νέος με πολλές σπου-δές και όχι και τόσο ευκατα-φρόνητο οικογενειακό πορ-τοφόλι θέλησε να πραγμα-τοποιήσει ένα νεανικό τουόνειρο Να ανοίξει μια καφε-

τέρια Μοντέρνα και ολίγον εναλλακτικήΓια το κέφι του για τους φίλους του για τιςαγωνίες και τις κρυφές του επιθυμίες Ο νε-αρός μαζί με τους φίλους του βρήκαν έναωραίο μαγαζάκι ιδανικό για τα γούστα τουςστην παλιά Λευκωσία Ενημέρωσαν και τονχουβαρντά μπαμπά ο οποίος θα τσόνταρεμε μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ για τοκέφι του γιου του Ο πολύπειρος μπαμπάςπριν διαθέσει τις οικονομίες μιας ζωής πρινυπογράψει την επιταγή συνέστησε στηννεανική παρέα να φωνάξουν ένα ειδικόαπό την Ελλάδα για να τους συμβουλεύσειγια τον χώρο Οι νεαροί ευχαρίστως πλή-ρωσαν μερικές χιλιάδες ευρώ και έφεραντον ειδικό Προς έκπληξή τους πήραν αρ-νητική γνωμάτευση Ο ειδικός σε πολυσέλιδηέκθεση έγραψε πρώτα και κύρια ότι ο προ-

σανατολισμός του μαγαζιού δεν ήταν κα-τάλληλος ότι οι χώροι εντός του μαγαζιούδεν μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγ-κες για καφετέρια ότι δεν υπήρχε κοντάχώρος στάθμευσης ότι η επένδυση δεν θαμπορούσε να αποσβεστεί και ότι το εγχείρημαθα οδηγούσε σε χρεοκοπία Υιοθέτησαν τιςυποδείξεις και ματαίωσαν το εγχείρημα Τομαγαζάκι ήταν όμως laquoμούρλιαraquo και κάποιοςάλλος έξυπνος πλήρωσε το αδρό ενοίκιοκαι έκανε την μεγάλη επένδυση Όμως τααποτέλεσμα ήταν τραγικά αφού σε μερικούςμήνες χρεοκόπησε η επιχείρηση

Ο προσανατολισμός και οι χώροι μιαςεπιχείρησης δεν είναι κάτι το ασήμαντοακόμη και στην εποχή των κλιματιστικώνκαι των έξυπνων επινοήσεων ότι και ανονειρεύονται οι μεγάλοι μηχανικοί και σχε-διάζουν σπουδαίοι αρχιτέκτονες Στην Λευ-κωσία οι ταγοί της πρωτεύουσας εδώ καιδεκαετίες φαίνεται ότι ζήλεψαν την δόξατου Προκρούστη ξεχνώντας την γεωγραφικήθέση του νησιού Οι μεν laquoτραβούνraquo τηνπόλη κτίζουν και χαλούν για να την μετα-

τρέψουν σε βορειο-ευρωπαϊκή πρωτεύουσαΟι δε laquoκουντούνraquo την πόλη χαλούν και κτί-ζουν για να την μετατρέψουν σε αφρικανικήμεγαλούπολη Στο όνομα των εγκαινίων καιτης εφήμερης δόξας φαίνεται ότι ξεχνούνότι η φύση είναι πάνω από τις ανθρώπινεςαδυναμίες και φιλοδοξίες

Το γεναικοπάζαρο της Χώρας (της Λευ-κωσίας) ήταν ο χώρος όπου εμπορεύοντανοι γυναίκες την πραμάτεια τους και λειτουρ-γούσε κοντά στην Εκκλησία της Παναγίαςτης Φανερωμένης Σε παλιές φωτογραφίεςβλέπει κανείς μια όμορφη και κομψή μάλλονξύλινη κατασκευή ένα είδος πέργολας καιαπό κάτω γυναίκες να διαλαλούν τα γεν-νήματά τους Ανάλογης αρχιτεκτονικήςπροσέγγισης είναι το Παντοπωλείο τουΑγίου Αντωνίου Στην κατεχόμενη Λευκωσίαακόμη λειτουργεί το παντοπωλείο δίπλααπό την Εκκλησία της Αγίας Σοφίας Παρό-μοια κτίσματα οικοδομήθηκαν και σε άλλεςπόλεις της Κύπρου Σε όλες τις χώρες τηςΜεσογείου οι κατασκευές αυτές ονομά-ζονταν laquoσκεπαστές αγορέςraquo και συνήθως

παρέπεμπαν σε θόλους εκκλησιών πάνταγια κλιματικούς λόγους

Στην Κύπρο οι πολυσπουδαγμένοι αρ-χιτέκτονες του δεύτερου ήμισυ του 20ουαιώνα μέχρι και σήμερα βάλθηκαν να ανα-τρέψουν σοφούς κανόνες αιώνων ανατρέ-ποντας και την ισορροπία των ανθρώπωνΠαράδειγμα το οποίο μάλλον θα μείνει στηνιστορία αποτελεί η laquoχρυσήraquo Πλατεία Ελευ-θερίας Ακόμη δεν την είδαμε και όμως οήλιος ήδη καταστρέφει τα μοντέρνα παγ-κάκια και laquoκαίειraquo και τον περιβάλλονταχώρο Να δούμε αν το κατασκεύασμα θααντέξει και την πίεση των ανθρώπων Στηνείσοδο της Λευκωσίας κτίστηκε το καύχηματης πάλαι ποτέ Λαϊκής Τράπεζας από μέ-ταλλο και γυαλί στην ευρύτερη Λευκωσίακτίστηκαν δεκάδες ψηλά κτίρια από μπετόνκαι γυαλί τα οποία προκαλούν όχι μόνο μετον ήχο των τεράστιων κλιματιστικών αλλάκαι με τις αντανακλάσεις του ήλιου Τελευταίοεπίτευγμα η ακριβή οδός Στασικράτους καιη υπό κατασκευή λεωφόρος Μακαρίου κα-θώς και άλλοι δρόμοι οι οποίοι θυμίζουν

κυριολεκτικά δρόμους χωρών της βόρειαςΕυρώπης Για τις νύκτες οι δρόμοι θα είναιμια χαρά αλλά για τις καυτές καλοκαιρινέςμέρες και τις βροχερές χειμωνιάτικες μέρεςμάλλον θα είναι πολύ δύσκολο να επανέλ-θουν οι πελάτες στα ακριβά καταστήματα

Οι μόνοι οι οποίοι φαίνεται ότι αντιλή-φθησαν το laquoμεγάλο μυστικόraquo είναι οι ιδιο-κτήτες των πολυκαταστημάτων των Mallοι οποίοι ακολουθώντας το παράδειγμα αι-ώνων προσφέρουν τον θεσμό της σκεπαστήςαγοράς σε μοντέρνα έκδοση Σκεπασμένοςχώρος στάθμευσης κλιματισμός στο κτίριοκαι κυρίως όλες οι ανάγκες για διασκέδασημαζεμένες σε ένα χώρο Αν οι ταγοί της Λευ-κωσίας δεν σκεφτούν έξυπνους τρόπουςγια να προσφέρουν σκιά και δροσιά τότεμάλλον δύσκολα θα ανακάμψει το κέντροτης πρωτεύουσας Εκτός και αν έγνοια είναιμόνο οι νύκτες και όχι οι μέρες Μόνο πουτα καμώματα της νύκτας τα βλέπει η μέρακαι γελά

Το μυστικό στις σκεπαστές αγορές Tου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ

Ισραηλινό drone χτύπησε σχολείο των Ηνωμένων Εθνών στη Γάζα

Ο Αύγουστος του 2012 ήταν μίαδύσκολη περίοδος για την κυ-πριακή οικονομία και για την τότεκυβέρνηση Ο Δημήτρης Χριστό-φιας έψαχνε οικονομικό σωσίβιογια να laquoανασάνουμε και να απο-

φύγουμε τον ασφυκτικό εναγκαλισμό από τουςΕυρωπαίουςraquo όπως εξηγούσε στον ΒλαντίμιρΠούτιν όταν του ζητούσε δανεισμό ύψους 7δισ ευρώ Όπως αποκάλυπτε αργότερα τουείπε laquoδώστε μας αυτό το δάνειο κι εγώ σουεγγυώμαι ότι τα επόμενα 50 χρόνια οι Κύπριοιθα ευλογούν την Ρωσία όποιος κι αν είναιΠρόεδρος της Δημοκρατίαςraquo

Η ρωσική βοήθεια δεν ήρθε παρά τα πα-νηγύρια με τις μπαλαλάικες κατά την επίσκεψηΜεντβέτεφ και παρά την πεποίθηση του Δη-μήτρη Χριστόφια ότι ο σύντροφος Πούτιν ανη-συχούσε για τις κοινωνικές κατακτήσεις τουΑΚΕΛ που κινδύνευαν Κάπως έτσι laquoεναγκα-λιστήκαμεraquo αναγκαστικώς με τους Ευρωπαίουςκαι αρχίσαμε διαπραγματεύσεις με την Τρόικα

Όμως η ισχυρή πεποίθηση πως η Ρωσίαείναι εκεί για να μας βοηθήσει δεν αποτελούσειδεοληψία της κυβέρνησης Χριστόφια πουέληξε με τη θητεία του Ολόκληρο το πολιτικόσύστημα ήταν βέβαιο πως η ρωσική βοήθειαθα ερχόταν Ο Νίκος Αναστασιάδης κατά τονπροεκλογικό του διαβεβαίωνε πως είχε εναλ-λακτικό σχέδιο δανεισμού από τρίτη χώραφωτογραφίζοντας τη Ρωσία ενώ η Βουλή σύμ-φωνα με αποκαλύψεις του πρώην προέδρουτου ΔΗΚΟ Μάριου Καρογιάν καταψήφισε τηνπρώτη απόφαση του Eurogroup laquoγια να μηνδιακινδυνεύσει τις σχέσεις Κύπρου-ΡωσίαςraquoΜετά το laquoόχιraquo της Βουλής ο τότε υπουργόςΟικονομικών Μιχάλης Σαρρής έσπευσε στηΜόσχα για διαπραγματεύσεις ενώ ο γγ τουΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού πρότεινε τη μετάβασησύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας στη Μόσχα

Όσα ακολούθησαν του κουρέματος αποτε-λούν ιστορίες για να θυμόμαστε Και σίγουρατο ότι οι Ρώσοι δεν αποτέλεσαν τον από μηχανήςΘεό της οικονομικής μας διάσωσης άνοιξε τησυζήτηση για άλλες συμμαχίες Ο Νίκος Ανα-στασιάδης είδε πως ένας νέος σύμμαχος παίρνεισάρκα και οστά όταν κατά την επίσκεψη Μπάιν-τεν στην Κύπρο ο τελευταίος δήλωνε πωςεπειδή laquoο Τζο Μπάιντεν είναι εδώraquo είναι κα-τάλληλη στιγμή για ειρήνη στην Κύπρο

Όμως για την προσκόλληση προς τις ΗΠΑσυντέλεσαν κυρίως τα χαστούκια που δέχτηκεη Κύπρος όταν το άρωμα της Κύπρου εντοπί-στηκε στην υπόθεση Paul Manafort καθότιοι ΗΠΑ ξεσκόνιζαν Ρώσους ολιγάρχες όπως

οι Viktor Vekselberg και Oleg Deripaska πουέχουν σχέσεις με την Κύπρο και ζήτησαν απότην Κύπρο να πάρει ξεκάθαρη θέση

Η τροχιοδεικτική βολή του Προέδρου τουΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου λίγο αργότερα ότι ηεπιλογή της Κύπρου είναι η Δύση η εφαρμογήτου νόμου ndashκόκκινο πανί για τη Ρωσία- Ρούμ-πιο-Μενέντεζ και οι δηλώσεις του εκπροσώπουτύπου του ΔΗΣΥ Δημήτρη Δημητρίου ότι τοΡούμπιο - Μενέντεζ είναι μια πράξη με τηνοποία ενισχύεται η στρατηγική σχέση ΗΠΑ-Κύπρου κατέδειξαν πως η Κύπρος έκανε τηνεπιλογή της

Ένας νέος στρατηγικός εταίρος καθότι ουπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο παρα-βρέθηκε στην τριμερή με το Ισραήλ φωτο-γραφήθηκε και έκανε τον Πρόεδρο της Δημο-κρατίας να θριαμβολογεί πως αυτή η παρουσίαΠομπέο ndashασχέτως αν έγινε για να ενισχύσειπροεκλογικά τον Νετανιάχου- είναι ιστορικήκαι αποτελεί απόδειξη ότι η Κύπρος αποτελείαξιόπιστο εταίρο των ΗΠΑ

Όταν όμως οι τουρκικές γεωτρήσεις στηνκυπριακή ΑΟΖ επαναλαμβάνονταν όταν τοαβύθιστο αεροπλανοφόρο που ονομαζότανΚύπρος έβλεπε τις εταιρείες να αποχωρούνυποστηρίζοντας πως δεν θα προχωρήσουν σεγεώτρηση στην παρουσία πολεμικών πλοίωνο αξιόπιστος εταίρος ψέλλιζε κάτι περί αμφι-λεγόμενων περιοχών Ακόμα και η Ελλάδα είδεαρχικά πως η Τουρκία έσκαβε λάσπες αρνείτοευγενικά να στείλει πλοίο στην περιοχή καισήμερα ξεκαθαρίζει πως άλλο το Oruc Reisστην ελληνική ΑΟΖ και άλλο το Μπαρμπαρόζστην κυπριακή ΑΟΖ

Σήμερα η Γαλλία είναι η μόνη χώρα πουστέκεται σθεναρά απέναντι στις τουρκικέςπροκλήσεις Ο εφησυχασμός όμως ότι κάποιοςτρίτος θα σώσει την παρτίδα την υστάτη απο-τελεί όχι μόνο αυταπάτη αλλά και τη μεγάλημας παθογένεια Το σωτήριο δάνειο από τηΜόσχα δεν ήρθε οι ΗΠΑ και οι τριμερείς δενοχύρωσαν την ΑΟΖ και η Τουρκία παρά τιςπροβλέψεις μας βρήκε τρυπάνι Στην περίπτωσητης Αμμοχώστου ελπίζουμε να υπάρχει σαφέςπλάνο που θα περιλαμβάνει την αξιοποίησητου διεθνούς παράγοντα αλλά δεν θα περιο-ρίζεται στο ότι κάποιος από μηχανής θεός θαδώσει τη μάχη για μας Γιατί αν ισχύουν οιεδώ και καιρό προβλέψεις εποικισμού της πε-ρίκλειστης Αμμοχώστου δεν θα μιλούμε απλάγια νέα δεδομένα αλλά για το τετέλεσται τουΚυπριακού

Tης ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Eνας από μηχανής θεός

kaparispanyahoogr

Ο κ Χάρης Γεωργιάδης είναι αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥeconomidoumkathimerinicomcy

Το μέλλον της ευρωπαϊκής

κεντροδεξιάς

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 13Γ Ν Ω Μ Ε ΣΣάββατο 15 - Kυριακή 16 Αυγούστου 2020

Σε γάμους και βαφτί-σια στεκόμαστε μα-κριά ο ένας από τονάλλον ακουμπάμε αγ-κώνες ή γροθιές σεχαιρετισμό με χαμό-

γελα ενοχής και αμηχανίας σαννα συμμετέχουμε σε παράξενο νέοπαιχνίδι Τα πανηγύρια παράνομαοι λιτανείες λιτές τα μαγαζιά τηςνύχτας τηρούν ωράριο καφενείουΚι όμως ο κόσμος χορεύει πίνειαγκαλιάζεται όταν τα μαγαζιά κλεί-νουν οι συναθροίσεις συνεχίζονταισε δημόσιους χώρους κάτω από ταάστρα και τον ουρανό της ρομαν-τικής μας απείθειας Περάσαμε τηνάνοιξη στα θρανία της καραντίναςμάθαμε απέξω τα μηνύματα laquoΜέ-νουμε σπίτιraquo και laquoΜένουμε ασφα-λείςraquo όμως η ανάγκη μας για ασφά-λεια συγκρούεται με τον πόθο γιααυτά που γνωρίζουμε για την κα-νονικότητα μιας ζωής που στερη-θήκαμε απροειδοποίητα και βίαιαΤον κορωνοϊό δεν τον βλέπουμεώστε να συνεχίσουμε αμέριμνοιτη ζωή μας μακριά του Είναι οχιάκρυμμένη στην αγκαλιά ανύποπτουγνωστού ή αόρατη ομίχλη στηνανάσα ξένου Μας δηλητηριάζειτην ώρα της εργασίας του ταξιδιούτης διασκέδασης Οσο και αν θέ-

λουμε να δούμε τη σημερινή μαςζωή ως συνέχεια της προηγούμενηςόσο και αν η επιφάνεια των πραγ-μάτων μοιάζει ίδια γνωρίζουμε ότιούτε στην εργασία ούτε στο ταξίδιούτε στη χαρά μπορούν τα πράγ-ματα να είναι όπως πριν Ο αυξα-νόμενος αριθμός κρουσμάτων καιανθρώπων στις μονάδες εντατικήςθεραπείας υπογραμμίζει ότι ενώ οιπαραλίες τα καλοκαιρινά χρώματαη ανάγκη μας για διασκέδαση δεναλλάζουν σε αυτό το σκηνικό προ-στέθηκε ο κίνδυνος μιας βάναυσηςνέας ασθένειας και του θανάτου

Το ειδυλλιακό τοπίο και η ρα-στώνη που επιβάλλεται από τη ζέ-στη ποτέ δεν εμπόδισαν τραγωδίεςείτε στην εσωτερική πολιτική σκη-νή και στην κοινωνία είτε στις σχέ-σεις μας με τους γείτονες (όπωςυπογραμμίζει σήμερα ο πολυπράγ-μων Ερντογάν) Δικτατορίες ει-σβολές αντίσταση και σφαγές δενλογάριασαν τις λαϊκές παραδόσειςτου Ιουλίου και του Αυγούστου ndashτου θέρους γενικότερα Από τουςμύθους την αρχαία τραγωδία καιτη συλλογική μας συνείδηση γνω-ρίζουμε ότι οι κύκλοι των εποχώνοι συνήθειες και οι τελετές μας δενεμποδίζουν τις εκρήξεις βουλιμίαςκαι μίσους που κατακλύζουν τον

κόσμο αδιαφορώντας παντελώςγια τις δικές μας επιθυμίες φοβίεςκαι ασχολίες Από τις ίδιες όμωςπηγές αντλούμε και τη βεβαιότηταότι όσο δύσκολα και αν γίνουν ταπράγματα όσο και αν χαθούν αγα-πημένοι ή και εμείς οι ίδιοι θαυπάρξει επιστροφή σε μια κανονι-κότητα Μόνο τον τελευταίο αιώναείδαμε ότι η Μικρασιατική Κατα-στροφή η γερμανική Κατοχή οΕμφύλιος η χούντα των συνταγ-ματαρχών η τουρκική εισβολήστην Κύπρο η τελευταία οικονο-μική κρίση μάς στοίχισαν ακριβάαλλά η ζωή συνεχίστηκε Η Ελλάδασυνέχισε να προοδεύει σε πολλάμέτωπα κυρίως στη βελτίωση τουβιοτικού επιπέδου και της εκπαί-δευσης αδυνατούμε όμως να εκτι-μήσουμε πώς θα είχαν εξελιχθείτα πράγματα εάν αποφεύγαμε ταμεγαλύτερα πισωγυρίσματα εάνο αλληλοσπαραγμός και οι ξένεςεπεμβάσεις (άμεσα συνδεδεμένεςμε τις αδυναμίες μας) δεν laquoσυνω-μοτούσανraquo συνεχώς εναντίον τηςσταθερότητας και της εθνικής συ-νεννόησης

Σήμερα η πανδημία μάς παρέχειτη δυνατότητα να δούμε πόσο καλάθα τα καταφέρουμε μόνοι μας χωρίςτην ανάμειξη ή το ενδιαφέρον εξω-

τερικών δυνάμεων Ο πρώτος γύροςέδειξε ότι όταν παίρνουμε σοβαράτην πρόκληση όταν αναλογιζόμα-στε τις συνέπειες της αδιαφορίαςή τις αλαζονείας μας (επειδή φο-βόμαστε είτε τον θάνατο είτε ταπρόστιμα) μπορούμε να ξεπερά-σουμε και τους παλιούς μας laquoδα-σκάλουςraquo

Τώρα όμως η βιασύνη να επα-νέλθουμε σε κάτι από την κανονι-κότητα των τελευταίων δεκαετιώνώστε να μη μαραζώσει τελείως ηοικονομία συνδέεται με κακές συ-νήθειες και μας εκθέτει σε άμεσοκίνδυνο Μας σαγηνεύει η εικόνατης κανονικότητας αδιαφορούμεγια την απειλή πιστεύουμε ότι μπο-ρούμε να διαμορφώσουμε την πραγ-ματικότητα όπως θέλουμε Αυτόδεν μας το επιβάλλει κανείς ξένοςΕίναι θέμα ατομικής και συλλογικήςευθύνης εάν θα κρατήσουμε στα-θερή πορεία έως ότου η ανθρωπό-τητα βρει λύση και για αυτή τηνπανδημία ή εάν θα βουλιάξουμεΜε τα τόσα μεγάλα προβλήματαπου αντιμετωπίζουμε από τον δη-μογραφικό μαρασμό έως την ανα-διανομή δυνάμεων στον κόσμο ηαντιμετώπιση της πανδημίας θαδείξει εάν έχουμε τα εσωτερικάεφόδια για την επιβίωσή μας

Καλοκαίρι που θα κρίνει το μέλλονΤου ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ

Για τους ελληνορθο-δόξους της καθrsquo ημάςΑνατολής η Θεοτό-κος Μαρία υπήρξεδιαχρονικώς ηlaquoυπέρμαχος στρατη-

γόςraquo η καθιστώσα laquoτο κράτος απρο-σμάχητοraquo έναντι παντός κινδύνουΔεν έχει την παραμικρά σημασίαεάν η πίστη αυτή αντέχει στη βά-σανο της αριστοτελικής λογικήςΤο βέβαιο είναι ότι προσέδιδε στουςπιστούς επί αιώνες τη ζωτική ορμήνα αντιμετωπίσουν την όποια απει-λή Συμφώνως προς τους θεολόγουςπάλι η σημερινή εορτή δεν είναιημέρα πένθους για τους χριστια-νούς διότι η Κοίμηση της Θεοτόκου

δεν σηματοδοτεί το τέλος της ζωήςαλλά την απαρχή της πραγματικήςζωής

laquoΚλίμαξ προς ουρανόν ο τάφοςγίνεταιraquo λέγει ο υμνογράφος απο-τυπώνοντας σε κάτι παραπάνωαπό ένα λεπτό της ώρας το μυστή-ριο της μεταστάσεως της ΘεοτόκουΕξ ου και ο κυρ Νίκος-Γαβριήλ Πεν-τζίκης η εμβληματικότερη πνευ-ματική μορφή της Θεσσαλονίκηςπαρομοίαζε τους μαρμάρινους τά-φους των κοιμητηρίων με εορτα-στικές τούρτες

Αλλά ο κόσμος άλλαξε Η κοι-νωνία αποδόμησε τα σύμβολα καιτις αναφορές αιώνων όχι παντούβεβαίως αλλά στην αγνωστικιστικήΔύση στην οποία ανήκει ή έτσιτουλάχιστον νομίζει η Ελλάς

Τις μέρες αυτές η χώρα μας αν-τιμετωπίζει μια από τις μεγαλύτερεςκρίσεις στις σχέσεις της με τηνΤουρκία Διαχειρίζεται με τρόποορθολογικό ndashή έτσι πιστεύουν οιηγέτεςndash μια πρόκληση εξόχως σο-βαρή Εδώ και τουλάχιστον τρειςδεκαετίες η εκσυγχρονιστική ελίτndashεντός ή εκτός της εξουσίαςndash έδωσεμάχες για να απαλλάξει τη χώρααπό τους δαίμονες των προκατα-λήψεων του παρελθόντος να δια-μορφώσει νέο ιδεολόγημα πέρααπό εθνικιστικές και θρησκευτικέςlaquoεμμονέςraquo να εναρμονίσει επιτέ-λους τη χώρα με το ευρωπαϊκό γί-γνεσθαι ndash όποιο και εάν είναι αυτόΣτην ανατολική ακτή του Αιγαίουμια άλλη χώρα η Τουρκία επέλεξεπορεία αντίθετη Ο ηγέτης της Ρε-τζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη διάρκειαμακροτάτης περιόδου κυριαρχίαςτου στην τουρκική πολιτική σκηνήπροώθησε διαφορετικές επιλογές

Αναζωπύρωσε το θρησκευτικόαίσθημα των πολιτών της χώραςτου δίχως να αποδομήσει το κο-σμικό κράτος που δημιούργησε οΜουσταφά Κεμάλ αλλά ενισχύον-τας το εθνικιστικό ιδεολόγημα τωνΝεοτούρκων με ισλαμική ζωτικήορμή

Αυτήν τη διαδικασία εν Ελλάδιαποκαλούμε laquoβαρβαρότηταraquo Λη-σμονούμε ότι ιστορικώς βάρβαραφύλα καταλύουν πολιτισμένα κρά-τη Ευτυχώς ούτε οι Τούρκοι είναιτόσο βάρβαροι αλλά ούτε και εμείςοι Ελληνες τόσο πολιτισμένοι όσοπιστεύουμε

Ολα αυτά συμβαίνουν ενώ τοφάσμα του θανάτου λόγω του κο-ρωνοϊού πλανάται σε όλον τονπλανήτη Και επειδή η κοινωνίαμας είναι λογοκρατούμενη καιέπαυσε να είναι χριστιανική καθrsquoοιονδήποτε τρόπο ο τάφος στονοποίο αναφερόταν ο υμνογράφοςέπαυσε να είναι laquoκλίμαξ προς ου-ρανόνraquo Παρά ταύτα λόγω της εορ-τής και έστω με τρόπο μηχανικόlaquoΚαλή Παναγιάraquo με το περιεχόμενοπου έδιναν οι παλιοί στην ευχήαυτή

Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

Η laquoαπαισιοδοξίαraquo δεν είναι οπωσδή-ποτε ψυχολογικό γεγονός ή ιδίωμαΜπορεί να είναι και συνάρτηση κρι-τικής ικανότητας Να προϋποθέτειεκείνο το είδος κριτικής ανάλυσηςπου κατορθώνει να αναχθεί στουςπολύ κεντρικούς άξονες (στους αφε-τηριακούς αιτιώδεις παράγοντες)των προβλημάτων Ανθρωποι με μει-ωμένη ικανότητα κριτικής ανάλυσηςδεν κατορθώνουν την αφαιρετικήαναγωγή από τα πολλά δεδομέναστα καίρια και αποφασιστικά Δυ-σκολεύονται να αξιολογήσουν καιδιαβαθμίσουν τη σημασία τον ρόλοτη δυναμική κάθε δεδομένου επο-μένως και τις ενδεχόμενες αρνητικέςτου συνέπειες Γιrsquo αυτό και ευκολό-τερα laquoαισιοδοξούνraquo ταχύτερα πεί-θονται ότι laquoόλα θα πάνε καλάraquo laquoόλαμε τον καιρό θα διορθωθούνraquo

Η μειωμένη ικανότητα διάκρισηςτων πρωτευόντων από τα δευτε-ρεύοντα των ουσιωδών από τα επου-σιώδη δεν είναι απαραιτήτως συ-νάρτηση χαμηλού δείκτη ευφυΐας ήμόρφωσης ή ευαισθησίας Μπορείνα είναι μόνο σύμπτωμα μειωμένηςψυχικής αντοχής στις δυσκολίες ήστα δυσάρεστα Κατά κανόνα οι άν-θρωποι ψάχνουμε αφορμές για νααισιοδοξήσουμε κλείνουμε τα μάτιαμπροστά και σε κραυγαλέες ενδείξειςαποτυχίας δυσκολιών αδιεξόδουΗ πλειονότητα δεν αντέχει να δειτην πραγματικότητα κατά πρόσω-πο

Δεν είναι εύκολο να ζει ο άνθρω-πος τη μία και μοναδική ζωή του σεσυνθήκες συλλογικού βίου που εγ-γυώνται μόνο αρνητικές προοπτικές

Χρόνια τώρα η ελλαδική κοινωνίακρίνει και ψηφίζει παγιδευμένη στηφενάκη αποσπασματικών ελπίδωνστην ολιγάρκεια περιθωριακών laquoβελ-τιώσεωνraquo σε καλοστημένες εντυ-πώσεις ότι laquoκάτι γίνεταιraquo (από τη με-ριά της κυβέρνησης) ή ότι laquoκάτι μπο-ρεί να γίνει καλύτεραraquo (από τη μεριάτης αντιπολίτευσης)

Ειδικά και εμφατικά οι εκλογέςαποδείχνουν ότι προτιμάμε σταθεράτην laquoαισιόδοξηraquo ψευτιά από τον ρε-αλισμό των κριτικών επιγνώσεωνΕνθουσιαστήκαμε όταν γίναμε δεκτοίστη ζώνη του ευρώ κλείσαμε ταμάτια στη συνεπαγωγή μεθοδικήςαποβιομηχάνισης της χώρας στηνέντεχνη επιβολή του laquoπρογράμμα-τοςraquo βιομηχανία της Ελλάδας ο του-ρισμός μοίρα των Ελλήνων να γίνουντα γκαρσόνια και οι καμαριέρες τηςΕυρώπης Ασφαλώς υπάρχει πρό-βλημα πολιτικής ανικανότητας ηγε-τικής ανεπάρκειας δραματικά μει-ωμένης κριτικής εγρήγορσης Αλλάτο πρώτο είναι ο αφανισμός κάθεερείσματος συλλογικής αξιοπρέπειαςΘέλουμε να γίνουμε κάτι άλλο απόαυτό που είμαστε ndash laquoνα γίνουμε Ευ-ρωπαίοι για να γίνουμε επιτέλουςάνθρωποιraquo (Καραμανλής)

Το θεμελιώδες laquoπαιχνίδιraquo της πο-λιτικής παίζεται σήμερα στο πεδίοτου δημοτικού σχολείου και του γυ-μνασίου ίσως και ακόμα πιο πρινστο νηπιαγωγείο Θα μάθει το παιδίνα ταυτίζει τη γνώση με τις εντυπώ-σεις ή να συνάγει τη γνώση από τηνκριτική αμεσότητα της εμπειρίαςτων σχέσεων Οι εντυπώσεις κατα-πίνονται ηδονικά άκριτες μετασχη-

ματίζονται σε εγωτικές laquoπεποιθήσειςraquoσερβίρονται σαν laquoπληροφορίαraquo laquoενη-μέρωσηraquo laquoσχολιασμόςraquo γεγονότωνΗ μετοχή στην εμπειρία των σχέσεωνγεννιέται ανεπίγνωστα μέσα από τησπουδή της γλώσσας και τον σεβασμότης γλώσσας Τα δίχως ελπίδα λυ-τρωμού αδιέξοδα της ελλαδικής κοι-νωνίας μοιάζει να ξεκινάνε όλα απότην εργαλειακή εκδοχή της γλώσσαςπου κυριαρχεί στα ελλαδικά σχολείαndash χρηστική η γνώση από το νηπια-γωγείο ώς και το πανεπιστήμιο καιοι Ελληνόφωνοι γελοιωδώς άγλωσσοιΠάντοτε στην άσκηση της πολιτικήςυπήρχε σαν πειρασμός η προτεραι-ότητα των εντυπώσεων όχι της κοι-νωνικής προσφοράς Σήμερα ο άλ-λοτε πειρασμός είναι η μία και απο-κλειστική laquoοδηγία χρήσεωςraquo της πο-λιτικής

Οταν η πολιτική λύνει κάποια προ-βλήματα λίγοι το αντιλαμβάνονταιέστω κι αν πολλοί ωφελούνται Οτανπαράγει μόνο εντυπώσεις τότε συ-νεπαίρνει τους πολλούς Αυτή είναιη πατέντα πολιτικής συμπεριφοράςπου κληροδότησε η Νεωτερικότητατων ολοκληρωτισμών στη Μετανε-ωτερικότητα του μηδενιστικού μο-νόδρομου Και όταν οι εντυπώσειςυποκαθιστούν την πραγματικότητα(την αμεσότητα της εμπειρίας τωνσχέσεων) η υποκατάσταση κυριαρχείσε κάθε πεδίο από το χρηστικό σχο-λείο που συνεχώς ευτελίζεται γιαόφελος της κερδοσκοπίας του φρον-τιστηρίου ώς το κοινωνικό σώμα τηςενορίας και επισκοπής που αλλο-τριώνονται σε πεδία διδακτικής νοη-σιαρχίας και προσκοπικής αγαθο-

πραξίας Είναι πραγματικά οδυνηρήη απορία Πώς ανέχεται ο νοήμωνπληθυσμός του ελλαδικού κράτουςτόσες δεκαετίες τώρα τόση ντροπήαποτυχίας ανικανότητας αυθαιρεσίαςκαι αδικίας των πολιτικών Οποια κυ-βέρνηση κι αν κυβερνάει (συμβατικά)το πρώτο και μόνο που την ενδιαφέ-ρει είναι να κερδίσει τις εντυπώσειςΝα εξαγοράσει κανάλια που συνεχώςκαι αηδιαστικά την κολακεύουν εφη-μερίδες που ατιμάζουν το λειτούργηματης πληροφόρησης και της πολιτικήςκριτικής για να εισπράττουν οι εκ-δότες προνομίες που παρέχει η εξου-σία Με αποκλειστικό κριτήριο τιςεντυπώσεις επιλέγονται οι υπουργοίδιορίζονται από τον μονοκράτοραπρωθυπουργό ο Πρόεδρος της Δη-μοκρατίας ο πρόεδρος της Βουλήςοι ηγεσίες της Δικαιοσύνης των Ενό-πλων Δυνάμεων οι διοικήσεις κρα-τικών (κοινωνικών) Τραπεζών Μου-σείων Οργανισμών Κοινής ΩφέλειαςΔημόσιας Υγείας απονέμονται πα-ράσημα παρέχονται Κρατικά Βρα-βεία

Αυτή η αυτοκτονική θεσμικήαναξιοκρατία δεν θα θεραπευθείποτέ ούτε με στρατιωτικό πραξικό-πημα Μόνο όταν ακούσετε ότι αλ-λάζει η διδασκαλία της γλώσσας απότο Δημοτικό Σχολείο ότι τα παιδιάξεκινάνε τη μάθηση σπουδάζονταςτη μία και ενιαία ελληνική γλώσσααπό τον Ξενοφώντα ώς τον Σεφέρητότε θα γεννηθεί ελπίδα Τότε θαγεννηθεί σκέψη κρίση προβλημα-τισμός ανάγκη απελευθέρωσης απότην καταναλωτική μονοτροπία καιεξηλιθίωση

Το σημάδι της ανάκαμψης

laquoΚαλή Παναγιάraquo

ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ

Να έχουμε επικοινωνίαμε την Αγκυρα αλλά

Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ

Μάθαμε εξωτερικήπολιτική από έμπει-ρους και σοβαρούςανθρώπους όπως οΒύρων Θεοδωρόπου-λοszligς Ανθρώπους

που είχαν ζήσει την Τουρκία σεόλα τα κρίσιμα ορόσημα των ελ-ληνοτουρκικών σχέσεων είχανακούσει πχ με τα αυτιά τους τονθόρυβο από τις τζαμαρίες των μα-γαζιών των Ρωμιών να σπάνε τονΣεπτέμβριο του 1955 Ελεγαν πάν-τοτε ότι laquoμε τον Τούρκο πρέπει ναμιλάς ακόμη και όταν βρίσκεσαισε κρίσηraquo Και θεωρούσαν ότι μπο-ρεί να βρεθεί μια δίκαιη λύση στιςελληνοτουρκικές εκκρεμότητες

Νομίζω όμως ότι είχαν στομυαλό τους μιαν άλλη Τουρκία

Θεωρούσα τον διάλογο πάντοτεαναγκαίο και έχω επωμιστεί τοανάλογο κόστος για αυτό Απεχ-θανόμουν πάντα τους μιμητές τουΔηλιγιάννη Τους έμπειρους λαϊ-κιστές δηλαδή που πρώτα ξεσή-κωναν τον Ελληνα μετά ανακά-λυπταν ότι δεν μπορούσαν να τονμαζέψουν όταν έβλεπαν το χείλοςτης καταστροφής και στο τέλοςέβριζαν τους ξένους που δεν είχανπαρέμβει εγκαίρως

Και θεωρούσα μεγάλη laquoμαγκιάraquoτης ελληνικής εξωτερικής πολιτικήςπου α) έβαλε την Κύπρο στην ΕΕκαι β) άλλαξε δόγμα και στήριξετην ανάγκη ένταξης της Τουρκίαςστην Ενωση laquoαδειάζονταςraquo όσουςισχυρούς μάς χρησιμοποιούσαν

ως δικαιολογία Ηταν όμως μιανάλλη Τουρκία ακόμη και τα πρώταχρόνια του Ερντογάν Ποτέ δεν θαδιενοείτο να αγγίξει τη Συνθήκητης Λωζάννης ή να προβάλει τόσοπαράλογες διεκδικήσεις

Σήμερα η Τουρκία είναι μία δο-μικά αναθεωρητική δύναμη Αμ-φισβητεί συνολικά το στάτους κβοΕχει επίσης αλλάξει το πώς βλέπειτον εαυτό της Ο Ερντογάν θεωρείότι ηγείται μιας περιφερειακήςυπερδύναμης η γεωπολιτική ισχύςτης οποίας φθάνει έως τη Σομαλίακαι το Κατάρ

Η ευρωπαϊκή προοπτική δενυπάρχει σαν laquoχαρτίraquo πια Αν προ-σθέσουμε και τη θρησκευτική -νεοοθωμανική διάσταση του ηγε-μονισμού του καταλαβαίνουμε ότιέχουμε απέναντί μας μια εντελώςδιαφορετική Τουρκία

laquoΚαλά τα λες αλλά τι κάνουμεraquoθα ρωτήσετε Η απάντηση δενείναι εύκολη Ο Ερντογάν βρίσκεταιακριβώς στο όριο της στρατηγικήςύβρεως εκεί που μια χώρα ξεπερ-νάει κατά πολύ τις δυνατότητέςτης και ανοίγεται επικίνδυνα Είναιαυτό που οι Αγγλοσάξονες θα απο-καλούσαν laquooverstretchingraquo Είναιωστόσο πολύ επικίνδυνο να απο-κοιμηθείς με την ψευδαίσθηση ότιο αντίπαλος θα καταρρεύσει έναπρωί

Γιrsquo αυτό πρέπει να μιλάμε ναμην κλείσουν ποτέ τα κανάλια επι-κοινωνίας και να μη δώσουμε τηνεντύπωση ότι είμαστε εμείς οιαδιάλλακτοι Να λειτουργούμε απο-φασιστικά και αποτρεπτικά αλλάνα αποφύγουμε να πέσουμε στηνπαγίδα που μας στήνει η ΑγκυραΝα κερδίσουμε χρόνο που χρει-αζόμαστε

Δεν είναι ώρα για Δηλιγιάννηδεςαλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιοςότι μπορεί ποτέ να είναι και η ώραγια ένα συμβιβασμό με αυτή τηνΤουρκία σήμερα

ltltltltltlt

Λησμονούμε ότι ιστορι-κώς βάρβαρα φύλα κα-ταλύουν πολιτισμένακράτη Ευτυχώς ούτε οιΤούρκοι είναι τόσο βάρ-βαροι αλλά ούτε καιεμείς οι Ελληνες τόσοπολιτισμένοι όσο πι-στεύουμε

ltltltltltlt

Σήμερα η Τουρκία είναι μία δομικά αναθεωρητική δύναμη Αμφισβητεί συνολικά το στάτους κβο

ΣΚIΤ

ΣΟ Τ

ΟΥ H

ΛIΑ

MΑΚ

ΡΗ i

mak

ris

kath

imer

ini

gr

14 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Γ Ν Ω Μ Ε Σ Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

laquoΟ ι στόχοι της εξωτερικής πολι-τικής δεν προωθούνται με ρη-τορική βερμπαλισμούς και

αφορισμούς Ούτε με εσωστρέφεια ήαυτάρεσκη περιχαράκωση Αυτά οδη-γούν σε απομονωτισμό Οι στόχοι προ-ωθούνται με συνεχή παρακολούθησημε εξωστρεφή δραστηριότητα με αν-τιμετώπιση των θεμάτων με πρωτο-βουλίες και πρόγραμμαraquo Γ Κρανιδιώτης

Η πραγματικότητα σε Κύπρο και Αι-γαίο δείχνει ότι η κατάσταση βρίσκεταιστο πρώτο σκέλος της διαπίστωσηςΚρανιδιώτη Στο κυπριακό ποτέ άλλοτεδεν υπήρξε τόσο μεγάλο χρονικό διά-στημα με μηδενική επικοινωνία ανάμεσαστους ηγέτες των δύο κοινοτήτων-προ-σθέτω ο τκ ηγέτης λέγεται Μ ΑκιντζίΟ ΟΗΕ καθώς βλέπει τις εκκλήσεις τουΓΓ να μην πιάνουν τόπο κάνει τα απο-λύτως ελάχιστα και με τις συνθήκεςπου υπάρχουν στις θαλάσσιες ζώνεςείναι εξαιρετικά αμφίβολο αν η ΝέαΥόρκη κινήσει τα νήματα τον Δεκέμβριοχωρίς μιαν από κοινού ισχυρή έκκλησητων δύο ηγετών προς τούτο κάτι πουφαίνεται ουτοπικό Ο ΟΗΕ μετά τοΚραν Μοντάνα αντί να οδηγήσει σεολοκλήρωση τις διαδικασίες λχ λίγουςμήνες μετά προτίμησε να ακολουθήσειτις μακρόσυρτες διαδικασίες να απο-δεχθεί την παντελώς ακατανόηση στρο-φή στους laquoόρους αναφοράςraquo και να επι-λέξει ως αντιπρόσωπο του ΓΓ στις συ-νομιλίες μιαν διπλωμάτη με καμμίαπροηγούμενη τριβή με το Κυπριακό Ηστροφή του ΟΗΕ στα ανορθόδοξα (Λουτ)πιθανόν να οφείλεται σε παρέμβασητου εβραϊκού λόμπυ μετά από σχετική

διαβούλευση Αναστασιάδη-Νετανιάχουγια να αποκλειστεί η μισητή ΣπέχαρΗ τελευταία ζαριά στο Βερολίνο στις25 Νοεμβρίου 2019 ανάμεσα σε Γκου-τέρες-Αναστασιάδη-Ακιντζί έδωσε στηδημοσιότητα κοινό ανακοινωθέν μέσαστο οποίο υπάρχει η φράση laquoο Τκ ηγέ-της και ο Εκ ηγέτης παρακινούμενοιαπό μια αίσθηση του κατεπείγοντοςσυμφώνησαν ότι η επίτευξη μιας συ-νολικής και διαρκούς λύσης του Κυ-πριακού σε ένα προβλεπτό χρονικό ορί-ζοντα είναι ύψιστης σημασίας για τηευημερία και των δύο κοινοτήτων στομέλλον και ότι το status quo δεν είναιβιώσιμοraquo Έκτοτε τίποτε Και ο κορω-νοϊός τα έκανε όλα ακόμα πιο ακίνητα

Η ΕΕ κατέβασε ταχύτητα εμφανώςαπουσιάζει από τα τεκταινόμενα Η νέαηγεσία της αποφεύγει να μιλήσει γιατην ταμπακέρα (επίλυση Πλαίσιο Γκου-τέρες) δίνοντας έτσι διαρκή πίστωσηχρόνου στους τακτικισμούς Αναστα-σιάδη και αφήνοντας τον ΟΗΕ μόνοτου Η τελευταία κίνηση Αναστασιάδηνα βάλει από την πίσω πόρτα θέματααπό την κυπριακή ΑΟΖ στα προ μηνόςεναρκτήρια βήματα του διαλόγου Ελ-λάδας-Τουρκίας έπεσε στο κενό Η απο-δέκτης της κίνησης Α Μέρκελ απέκλεισεαυτό το ενδεχόμενο γιατί μια τέτοιαπροσθήκη θα οδηγούσε όλο το εγχεί-ρημα σε laquoξαφνικό θάνατοraquo προτρέπον-τας τον Εκ ηγέτη να απευθυνθεί στονΓΓ του ΟΗΕ πιθανώς γιατί δεν θέλει ναπροσθέσει το όνομά της στον μακρύκατάλογο των μεσολαβητών που βρί-σκονται ήδη από το 1964 στο νεκρο-ταφείο των ελεφάντων του Κυπριακού

Η ένταση στο Αιγαίο δείχνει πόσοη διαχείριση του Κυπριακού από τονΝ Αναστασιάδη έχει επηρεάσει δια-μορφωτές της εξωτερικής πολιτικήςστην Αθήνα Αλλά laquoοι στόχοι της εξω-τερικής πολιτικής δεν προωθούνται μερητορική βερμπαλισμούς και αφορι-σμούςraquo Έτσι αντί της αναγκαίας ανα-συγκρότησης του διαπραγματευτικούπλαισίου με την Τουρκία με την μεσο-λάβηση Μέρκελ ο Κ Μητσοτάκης προ-τίμησε τα laquoπουρνάριαraquo προφανώς κά-νοντας λάθος αξιολογήσεις ως προς τηνυπό διαμόρφωση νέα κατάσταση πραγ-μάτων στην περιοχή Η αντιμετώπισητων θεμάτων σημαίνει σοβαρή προ-ετοιμασία για το ΔΔ της Χάγης Τοντρόπο αυτόν στήριξαν οι Κ ΚαραμανλήςΓ Ράλλης ΚΜητσοτάκης Α Παπαν-δρεου Κ Σημίτης Η εφαρμογή του διε-θνούς δικαίου στο ζήτημα της υφαλο-κρηπίδας στο Αιγαίο αφορά μόνο το ΔΔτης Χάγης Αρκετά ευρηματικό υλικόοδήγησε σε συγκλίσεις ανάμεσα στηνΕλλάδα και την Τουρκία το 2003 συ-νεπώς δεν ξεκινούν διαπραγματεύσειςαπό το μηδένΤο μωσαϊκό των ιδεώνστο εσωτερικό της ΝΔ εμποδίζει τονηγέτη της να πάρει αποφάσεις ικανο-ποιώντας με τις αντιφάσεις του τον ΑΣαμαρά τον Κ Καραμανλή τη laquoδεξιάτου Κυρίουraquo και τους Συρίγους της Ηευθύνη ωστόσο αφορά τον ηγέτη όχιτους εσωκομματικούς συσχετισμούςτους οποίους στο κάτω κάτω ο ίδιος πε-ριέπλεξε περαιτέρω με τη στάση τουέναντι της συμφωνίας στις ΠρέσπεςΗ θεαματική επάνοδος της Ελλάδαςστην κατηγορία του laquoμονίμως παρα-

πονουμένουraquo μέλους της ΕΕ κάτι πουμε τόσο κόπο κατάφερε να αλλάξει ο ΚΣημίτης δυσκολεύει τη θέση της όπωςδείχνει η διαφωνία πολλών εταίρων τηςστην υπογραφή του ελληνοαιγυπτιακούσυμφώνου παραμονές της έναρξης τουδιαλόγου με την Τουρκία Πλέον έχειπεριορισμένη απήχηση πρώτο γιατίκαι τα άλλα κράτη-μέλη έχουν προβλή-ματα δεύτερο έχει κουράσει τους πάντεςμε την ασταμάτητη laquoιδιαιτερότητάraquo τηςχθες με τα μνημόνια σήμερα με τις θα-λάσσιες ζώνες και τρίτο οι περισσότερεςχώρες αναγνωρίζουν το σημαντικό γε-ωπολιτικό ρόλο της Τουρκίας και ζητούνόπως οι γέφυρες συνεννόησης παρα-μένουν ανοικτές Οι διεθνείς αντιδράσειςγύρω από τη δραστηριότητα του laquoΟυ-ρούτς Ρέιςraquo δεν έχουν αποτέλεσμα καιαυτό η Αθήνα έπρεπε να το γνωρίζεικαλύτερα παντός άλλου καθώς ο Κ Μη-τσοτάκης συνομιλεί καθημερινά με τονΝ Αναστασιάδη Η Αθήνα χρειάζεταινα βγάλει τον εαυτό της από τον φαύλοκύκλο και laquoμε πρωτοβουλίες και πρό-γραμμα να αντιμετωπίσει τα θέματαraquoΟ δρόμος προς τη Χάγη είναι ο πιο σοφόςωστόσο καθίσταται ολοένα και πιο δύ-σβατος όταν ο φόβος μπροστά στηνπρόοδο οδηγεί στην εσωστρέφεια καιεν τέλει στην laquoαυτάρεσκη περιχαράκω-σηraquo Ωστόσο οι λύσεις είναι εφικτέςΤο υλικό υπάρχει όπως και οι μηχανισμοίπρος αξιοποίηση Η ηγετικότητα η θέ-ληση το σχέδιο που έχει κάποιος πο-λιτικός για τη χώρα του είναι το κλειδίγια την αλλαγή σελίδας

wwwlarkoslarkouorgcy

Ταγκό με τους θαλασσινούς ελέφαντεςΤου ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ

Τ ι να πρωτογράψω για την πόλη μου τι να πρω-τοσκεφτώ για τις 14 Αυγούστου Ειδικά φέτοςο πόνος είναι μεγαλύτερος γιατίΑμμόχωστός

μου δεν σε πρόδωσε μόνο η Τουρκία Η μεγαλύτερηπροδοσία είναι από δικούς μας 1481974 μια μέραπου μας σημάδεψε για πάντα όταν ο πατέρας μουμετά την πρώτη εισβολή της 20ης Ιουλίου και όλητη βαρβαρότητα των ημερών έπρεπε να προστα-τέψει δύο παιδιάκορίτσια και την σύζυγό του καινα μας βάλει με τα ρούχα που φορούσαμε στο αυ-τοκίνητο για τις Αγγλικές Βάσεις Δεκέλειας για τοδασάκι της Άχνας όπου και μείναμε κάποιες μέρεςΜέσα στο φόβο και την αγωνία φύγαμε χωρις ναγνωρίζουμε πού βρίσκονταν άλλα μέλη της οικο-γένειας μας γιαγιάδες παππούδες θείοι θείεςξαδέλφια και φίλοι Και 46 χρόνια μετά ελαφρά τηκαρδία κάποιος που ονομάζεται και ιστορικός ναγράφει απαράδεκτα πράγματα για εμάς Να κατα-λογίζει στον Αμμοχωστιανό απλό πολίτη ότι ίσωςδεν του αξίζει να επιστρέψει Όσοι δεν βίωσαν τηνεισβολή τον πόνο που άφησε στις καρδιές ειδικάμικρών παιδιών ας κλείσουν το στόμα τους επιτέλουςΑς δείξουν κάποιο σεβασμό Δεν θέλω κανένα παι-δάκι να βιώσει ότι βιώσαμε κανέναν άνθρωπο ναζήσει βομβαρδισμούς και ξεριζωμό κανένα άνθρωπονα υποφέρει Θέλω να ζήσω ειρηνικά στο νησί μαςείναι στόχος και όραμα Ένα όραμα που μόνο μετο να κτίζονται γέφυρες επικοινωνίας με τους Τουρ-κοκύπριους που έχουν το ίδιο όραμα μαζί μας θαεπιτευχθεί Πόλη μου αγαπημένη 46 χρόνια μετάη δική μου μόνο φωνή δεν έχει σημασία δεν αγγίζεικανέναν Ερντογάν Αλλά χειρότερο απrsquo όλα είναιη συνειδητοποίηση των τεράστιων οικονομικώνσυμφερόντων αρκετών όσων δικών μας δεν θα μαςεπιτρέψουν ποτέ να επιστρέψουμε Ποτέ και τολμώνα μιλώ για συμφέροντα που δεν θέλουν η Αμμό-χωστος να σηκώσει ξανά κεφάλι Μια Αμμόχωστοςπου το 1974 με περίπου 40000 κατοίκους είχε τολιμάνι της να χειρίζεται το 90 περίπου των ει-σαγωγών και το 75 των εξαγωγών της ΚύπρουΜια πόλη που το 1974 οι τουριστικές της κλίνεςήταν περί το 60 της Κύπρου είχε πνευματικήφυσιογνωμία και ζωή που την ζήλευαν όχι μόνο οιυπόλοιπες πόλεις της Κύπρου αλλά και του Ελλη-νισμού γενικά (Λύκειο Ελληνίδων ΑμμοχωστουΣυλλογος laquoΑνόρθωσιςraquo Φιλόπτωχος Σύλλογος Δη-μοτική Βιβλιοθήκη Πινακοθήκη κλπ) είχε 13 Δη-μοτικά Σχολεια 5 Γυμνάσια 7 κινηματογράφους2 πάρκα και φυσικά το Αρχαίο Θέατρο ΣαλαμίναςΕίναι καιρός εμείς οι Αμμοχωστιανοι προτού χά-σουμε την πόλη μας -γιατί η Τουρκία πάντα ενεργείμε πρόγραμμα να αντιδράσουμε Να βγούμε απότην καθημερινότητά μας από τα κόμματα που στη-ρίξαμε τόσα χρόνια χωρίς αυτά να μας έχουν σε-βαστεί ή έχουν κάνει οτιδήποτε για την πόλη μαςΑντιθέτως ο μακροχρόνιος έχει φέρει όλα αυτάπου βιώνουμε σήμερα με τον κατακτητή να μπαίνειεκ νέου στα σπίτια μας τον Αύγουστο του 2019 μεκάμερες κλπ και να βιάζει ακόμα μια φορά κατα-στάσεις μπροστά στα άπρακτα μάτια και χέριαδικών μας πολιτικών Ξυπνήστε συμπολίτες Τώραείναι η ώρα Δεν θέλω και αρνούμαι να κλαίω μιαπόλη που ήταν τόσο ζωντανή μια πόλη που θα ξα-ναζωντανέψουμε ναι μαζι με Τουρκοκύπριουςσυμπατριώτες μας που έχουν το ίδιο όραμα για τοντόπο μας με εμάς Και είναι πολλοί και είναι φίλοιμας φτάνει να βγούμε απο ένα λήθαργο που μαςέχουνρίξει δικοί μας πολιτικοί διαχρονικά Πόλημου σε χαιρετώ Σε άφησα παιδάκι στις 1481974αλλά θα επιστρέψω 1481974 μια μέρα που δενθα ξεχάσω ποτέ όσο ζω και όσο ζω θα ελπίζω γιατην επιστροφή στην αγκαλιά σου

Η κ Αυγή Φραγκοπούλου γεννήθηκε στην Αμμόχωστο Λεω-φόρος Κέννεντυ 95

Είναι καιρός να αντιδράσουμε

Της ΑΥΓΗΣ ΦΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ

EPA

Π λήρης ταύτιση απόψεων Αθη-νών - Λευκωσίας Σύμπνοιακαι συναντίληψη όσον αφορά

τα εθνικά θέματα Πραγματικά με-γάλα λόγια που προκαλούν συγκί-νηση και σε κάνουν να νοιώθειςεθνική ανάταση αν βέβαια είσαιαρκούντως αφελής και πιστεύειςόλες αυτές τις ασυναρτησίες Δυ-στυχώς για ασυναρτησίεςπρόκειταιlaquoΟ κόσμος το lsquoχει τούμπανο κι εμείςκρυφό καμάριraquo Παρά τις εκατέρω-θεν δηλώσεις περί ταύτισης από-ψεων Αθηνών ndash Λευκωσίας και παράτις φιλότιμες προσπάθειες για ναπαρουσιαστεί συναντίληψη στονχειρισμό των ελληνοτουρκικών ζη-τημάτων οι διαφορές μεταξύ τωνκυβερνήσεων Ελλάδος και Κύπρουείναι τόσο εμφανείς που το όλο σκη-νικό φαντάζει κλασσικό παράδειγμαστρουθοκαμηλισμού

Μάλιστα η σύμπνοια και η συμ-πόρευση έχει φτάσει σε τέτοιο laquoζη-λευτόraquo σημείο που ο ΥΠΕΞ δήλωνετις προάλλες laquoΗ Κυπριακή Δημο-κρατία είναι ανεξάρτητο κράτος καικανείς δεν συζητά εκ μέρους τηςΚυπριακής Δημοκρατίαςraquo αναφε-ρόμενος στις συνομιλίες στο Βερο-

λίνο μεταξύ Ελλήνων και Τούρκωνδιπλωματών υπό την αιγίδα τηςΓερμανίας χωρίς την ενημέρωσητης Λευκωσίας Μια δήλωση laquoάδει-ασμαraquo και ίσως η πιο laquoαυστηρήraquoπου έγινε από κύπριο αξιωματούχοτα τελευταία χρόνια Τώρα αν αυτόήταν θάρρος ή θράσος από μέρουςτου ΥΠΕΞ και αν διαθέτει το ανά-λογο πολιτικό ανάστημα για να επω-μισθεί κάτι τέτοιο να είστε σίγουροιότι θα φανεί στην πορείαΠαρομοίουπνεύματος με αυτό του Νίκου Χρι-στοδουλίδη ήσαν και οι δηλώσειςτου απορριπτικού μετώπου Όλοιεπέκριναν τον Έλληνα πρωθυπουρ-γό για το εθνικό του laquoατόπημαraquoΆκουσον άκουσον Να δεχθεί ναπαρακαθίσει η Ελλάδα σε συνομιλίεςτην στιγμή που τα τουρκικά γεω-τρύπανα και τα ερευνητικά σκάφηαλωνίζουν την κυπριακή ΑΟΖ Καιτο χειρότερο χωρίς την ενημέρωσηκαι την έγκριση του laquoεθνικού κέν-τρουraquo Βέβαια το ότι εμείς συνομι-λούμε με τον εισβολέα για σχεδόνμισό αιώνα την στιγμή που 40000πάνοπλοι Τούρκοι στρατιώτες αλω-νίζουν την πατρώα γη δεν είναι τοίδιο Άλλο η κατεχόμενη γη και άλλο

η πολλά υποσχόμενη ΑΟΖ Πολλοίμάλιστα δήλωναν δικαιωμένοι γιατο γεγονός ότι από την πρώτη στιγμήήσαν επιφυλακτικοί με τον ΚυριάκοΜητσοτάκη Από την μια οι οικο-γενειακές του καταβολές υιός Κων-σταντίνου Μητσοτάκη και αδελφόςΝτόρας Μπακογιάννη και από τηνάλλη οι πρωτοβουλίες που ανέλαβεμέσω των Αμερικανών για αποκλι-μάκωση της έντασης στα ελληνο-τουρκικά ήσαν δείγματα γραφήςγια την πολιτική κατευνασμού τηςΆγκυρας που θα ακολουθούσε Καιενώ το πατριωτικό μέτωπο σκια-γραφούσε το προφίλ του Έλληναπρωθυπουργού και τον είχε ήδηκατατάξει στην κατηγορία των Ελ-λήνων πολιτικών μειωμένων εθνι-κών αντιστάσεων πλάι στον Κων-σταντίνο Καραμανλή στον ΚώσταΣημίτη και σίγουρα στον πατέραΜητσοτάκη ήρθε η μεγάλη ανα-τροπή laquoΜηδένα προ του τέλουςμακάριζεraquo Ό Κυριάκος επιστρέφειστον ορθό δρόμο Υπογράφει συμ-φωνία με την Αίγυπτο για τις θα-λάσσιες ζώνες τμηματική βέβαιααφούαφήνει εκτός το Καστελλόριζοαλλά μια εξέλιξη που ήταν αρκετή

για να διακοπούν οι οποιεσδήποτεσυνομιλίες Ελλάδος - Τουρκίας Όλοαυτό χαιρετίστηκε με laquoεθνική υπε-ρηφάνειαraquo από όλα ανεξαιρέτως τακόμματα Όχι πως όλοι αυτοί κό-πτονται για την οριοθέτηση τηςΑΟΖ Ελλάδας ndash Αιγύπτου αλλά τοζητούμενο ήταν να συντηρηθεί ηένταση και να διακοπεί κάθε είδοςσυνεννόησης Δυστυχώς εδώ κα-ταντήσαμε Είμαστε τόσο παθια-σμένοι για λύση που όταν αρχίζουνσυνομιλίες Ελλάδος - Τουρκίας γιατα ελληνοτουρκικά που σίγουραμπορούν να βοηθήσουν καταλυτικάτην επίλυση του Κυπριακού είτεδιαμαρτυρόμαστε είτε στην καλύ-τερη περίπτωση τηρούμε σιγήν ιχ-θύος και όταν διακόπτεται κάθε συ-νεννόηση τότε κτυπούμε χαρμό-συνα τις καμπάνες Μετά βέβαιατις πρώτες αντιδράσεις για την κί-νηση της Ελλάδος σε σχέση με τηνσυμφωνία με την Αίγυπτο έγινεμια πιο αντικειμενική και ψύχραιμηαξιολόγηση Μετά από δεύτερη ανά-γνωση και κατόπιν ωρίμου σκέψεωςοι πολιτικοί μας αναλυτές και γενικάοι διάφοροι πολιτικοί φωστήρεςπου πάντα εν μέσω κρίσεων ευδο-

κιμούν στον τόπο μας αποφάνθη-καν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκηςτελικά έκανε laquoμισές δουλειέςraquo Ησυμφωνία χαρακτηρίζεται βιαστική(αφού οι διαπραγματεύσεις διήρ-κεσαν μόνο 15 χρόνια) τσαπατσου-λιά και κατά συνέπεια ετεροβαρήςγια την Ελλάδα Δεν αναγνωρίζεταιπλήρης επήρεια στην Κρήτη δενσυμπεριλαμβάνεται ολόκληρη η Ρό-δος δεν εμπεριέχει καθόλου το σύμ-πλεγμα του Καστελλόριζου και τοκυριότερο δεν αφήνει προοπτικέςγια οριοθέτηση ΑΟΖ Κύπρου - Ελ-λάδος Αυτά είναι μερικά μόνο απότα laquoεκτρώματαraquo της συμφωνίας Σί-γουρα η Ελληνική Κυβέρνηση ευ-θύνεται όπως και η προηγούμενηγια την σημερινή κατάσταση Οιευθύνες αυτές μάλιστα θα γίνουνασήκωτες σε περίπτωση σύρραξηςΕλλάδοςndashΤουρκίας που ανεξάρτητααπό την έκβασή της οι επιπτώσειςθα είναι καταστροφικές για τον ελ-ληνισμόΌμωςη συμφωνία Ελλάδος- Αιγύπτου δεν μπορεί να θεωρηθείη πηγή της έντασης Αντίθετα ησυμφωνία αυτή όπως και αυτή μετην Ιταλία αποτελούν μια ρεαλι-στική προσέγγιση μακριά από λαϊ-

κισμούς και μαξιμαλισμούς που θαμπορούσε υπό προϋποθέσεις ναεπιλύσει τις ελληνοτουρκικές δια-φορές Η ευθύνη του Έλληνα Πρω-θυπουργού έγκειται στην ανοχήπου επέδειξε και που δυστυχώςφαίνεται να συνεχίζεινα επιδεικνύειμε τις συμπεριφορές των δικών μαςπολιτικών Δυστυχώς δεν ήταν αρ-κούντως σαφής από την αρχή ότανανέλαβε την πρωθυπουργία Ακο-λούθησε και αυτός το καταστροφικόδόγμα laquoΗ Κύπρος αποφασίζει καιη Ελλάςσυμπαρίσταταιraquo αφήνονταςέτσι τον κάθε πολιτικάντη μικρόή μεγάλο να πολιτεύεταιμε περισσήέπαρση εντός αλλά κυρίως εκτόςνα περιφέρεται στα πολιτικά σαλόνιατων Βρυξελλών να δείχνει κόκκινεςκάρτες δεξιά και αριστερά και νακουνάει το δάκτυλο σε όλους μηεξαιρουμένου του εθνικού κέντρουΓενικά ευθύνεται γιατί ανέχθηκεακροβατισμούςσε τεντωμένο σχοινίπου θέτουν σε κίνδυνο τον ευρύτεροελληνισμό

Ο κ Θεόδωρος Θεοδώρου είναι ειδικόςπρογραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογι-στών

Οι τσαπατσουλιές και οι ευθύνες του Κυριάκου ΜητσοτάκηΤου ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ

Οι διαδηλώσεις συνεχίζονται στον Λίβανο μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού και την κήρυξη έκτακτων εκλογών

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 15Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΑΡΘΡΟ Του ΚΥΡΙΑΚΟΥ Ν ΠΟΧΑΝΗ

Η επιστροφή της Γαλλίας στην Ανατολική Μεσόγειο δράσεις και αντιδράσεις

Ο Πρόεδρος της Γαλλίας Em-manuelMacron στις 6 Αυ-γούστου έγινε ο πρώτος πρό-

εδρος δυτικού κράτους που επι-σκέφθηκε την κατεστραμμένη πόλητης Βηρυτού μετά τη φονική έκρη-ξη που συγκλόνισε όλο τον κόσμοΚατά την επίσκεψή του και απευ-θυνόμενος στο λαό του Λιβάνουυποσχέθηκε άμεση βοήθεια και κά-λεσε για ένα νέο πολιτικό σύστημαΣτις δηλώσεις του αναφέρθηκε σεένα νέο πολιτικό συμβόλαιο πολι-τική αλλαγή και σε μια κυβέρνησηενότητας προσθέτοντας ότι την 1ηΣεπτεμβρίου θα επιστρέψει και θαεπανεξετάσει την κατάσταση Κά-ποιοι έσπευσαν να τον κατηγορή-σουν για παρέμβαση και δη ανάρ-μοστη στα εσωτερικά ενός κράτουςΟ ίδιος όμως σε δηλώσεις του σεδημοσιογράφους μετά από την επί-σκεψη δήλωσε ότι αυτό που δια-κυβεύεται δεν είναι μια laquoγαλλικήλύσηraquo αλλά μια laquoνέα πολιτική τάξηraquoσε μια κακοποιημένη χώρα Ποιεςόμως ήταν οι αντιδράσεις τόσο εν-τός όσον και εκτός του Λιβάνουαπέναντι στην επίσκεψη Macronκαι στις δηλώσεις του

Σε μια χώρα όπου το 54 είναιΜουσουλμάνοι (Σουνίτες και Σιίτεςβρίσκονται περίπου στα ίδια πο-σοστά) το 405 Χριστιανοί και το55 Δρούζοι και με ένα μοναδικόσύστημα διανομής βουλευτικώνεδρών σε κάθε θρησκευτική ομάδαήταν αναμενόμενο ότι οι αντιδρά-

σεις θα διέφεραν Όπως αναμενό-μενο ήταν σε μια χώρα με κατε-στραμμένη οικονομία με υποδομέςκοινωνικών παροχών να υπολει-τουργούν και τον πληθωρισμό ναδιογκώνεται μια μεγάλη μάζα τουλαού να ελπίζει σε απαλλαγή απότο πολιτικό κατεστημένο και σεοτιδήποτε καλύτερο Κάτω από αυ-τές τις τραγικές συνθήκες και μεεπιστέγασμα τη χαριστική βολήτης μεγάλης έκρηξης δεκάδες χι-λιάδες απελπισμένοι Λιβανέζοι υπέ-

γραψαν αίτημα ζητώντας την επι-στροφή της γαλλικής εντολής Τιμπορεί να κάνει όμως η σημερινήΓαλλία στον Λίβανο και στην ευ-ρύτερη περιοχή Είναι σίγουρο ότιδεν έχει την ίδια επιρροή που είχεπριν από 30 ή 40 χρόνια για να μηναναφερθούμε στην περίοδο 1920ndash 1948 όπου ο Λίβανος βρισκόταν

υπό τη γαλλική εντολή μια εντολήόμως που της είχε δοθεί από τηντότε Κοινωνία των Εθνών Πώς λοι-πόν σκέφτεται ο Γάλλος Πρόεδροςνα φέρει την lsquoπολιτική αλλαγήrsquoΠολλοί αναλυτές πιστεύουν ότιαυτή η πολιτική αλλαγή που υπο-σχέθηκε στο λαό του Λιβάνου εμ-περιέχει την μετριότητα και όχι

την πλήρη απαλλαγή από το πολι-τικό κατεστημένο Αυτό ερμηνεύε-ται και από την επικοινωνία πουείχε με τον Πρόεδρο Trump απότον οποίο ζήτησε να χαλαρώσει τιςκυρώσεις προς την Hezbollah χα-ρακτηρίζοντας τις ως μη παραγω-γικές Αυτό έχει απογοητεύσει μιαμεγάλη μάζα του λαού του Λιβάνου

Κάποιοι αναλυτές προχωρούν πιοπέρα λέγοντας ότι ο Macron θέλεινα επαναφέρει τον Saad Hariri μεμια κυβέρνηση ενότητας με ανταλ-λάγματα και παραχωρήσεις απότην Hezbollah η οποία υποστηρί-ζεται από το Ιράν Αυτό το χαρα-κτηρίζουν ως κακή προοπτική καιβλέπουν ότι θα μπορούσαν να ξε-σπάσουν συγκρούσεις μεταξύ τωνθρησκευτικών ομάδων ιδιαίτεραόταν η Hezbollah θεωρείται υπεύ-θυνη για την αποθήκευση του υλι-κού που έχει προκαλέσει την έκρηξηκαι καταστράφηκαν χριστιανικέςκυρίως περιοχές

Είναι φανερό ότι οι ισορροπίεςστην περιοχή έχουν αλλάξει Η προ-σπάθεια του Γάλλου Προέδρου συγ-κρούεται με τις επιθυμίες και διεκ-δικήσεις δυνάμεων που έχουν εδραι-ωθεί εδώ και αρκετό καιρό Σε τη-λεφωνική επικοινωνία με τον BNetanyahu ο Ισραηλινός Πρωθυ-πουργός επαίνεσε τον Macron γιατις ενέργειές του εξέφρασε τηνεπιθυμία του να προσφέρει ανθρω-πιστική βοήθεια αλλά συνάμα τουζήτησε την απομάκρυνση των πυ-ραύλων και των εκρηκτικών τηςHezbollah από τι κατοικημένες πε-ριοχές

Από την άλλη ο Αντιπρόεδροςτης Τουρκίας Fouat Oktay ο οποίοςεπισκέφτηκε τον Λίβανο το περα-σμένο Σαββατοκύριακο σε μιαεπίδειξη στήριξης δήλωσε ότι ηΆγκυρα δε θα καθορίσει τις πολι-

τικές της με βάση τις επιθυμίεςτου Macron τονίζοντας ότι η Γαλ-λία είναι αυτή που παρεμβαίνειστα εσωτερικά του Λιβάνου κα-ταλήγοντας ότι laquoδεν παίρνουμεστα σοβαρά τον Macron Είναι σανκακομαθημένο παιδί στην περιο-χήraquo Κατηγόρησε επίσης τη Γαλλίαότι laquoεφαρμόζει εξωτερική πολιτικήβάσει αποικιακής προοπτικής καιότι η Τουρκία λειτουργεί σε μέρηόπως η Αφρική για παροχή ανθρω-πιστικής βοήθειαςraquo Η αντιπαρά-θεση Τουρκίας ndash Γαλλίας φαίνεταιότι συνεχίζεται και σε αυτή τηνπεριοχή

Είναι φανερό ότι η Γαλλία έχειαποφασίσει να επιστρέψει στηνΑν Μεσόγειο πιο δυναμικά Μέχρισήμερα η παρουσία της ήταν μέσαστο πλαίσιο των εθνικών της απο-στολών ndash Επιχείρηση laquoΒαστίληraquo -υποστηρίζοντας την UNIFIL Σή-μερα βλέπουμε μια πιο δυναμικήανάμειξη και παρουσία στην πε-ριοχή τόσο διπλωματικά όσο καιστρατιωτικά και επειδή τίποτα δενείναι τυχαίο έτσι και η ΣυμφωνίαΣυνεργασίας Κύπρου ndash Γαλλίαςδεν είναι τυχαία Η διπλωματίααπαιτεί στήριξη από την στρατιω-τική ισχύ και η τελευταία απαιτείυποδομές πλησίον του χώρου εν-διαφέροντος

Ο κ Κυριάκος Ν Ποχάνης είναιαρχιπλοί-αρχος (εα) του ΠΝ (Πρώην ΔιοικητήςΚυπριακού Ναυτικού)

Συνέντευξη στουςΑΝΤΡΗ ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΥκαι ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

laquoΟι Υπηρεσίες κλείνουν 70 χρόνιαλειτουργίας και δεν έτυχαν ενός εκ-συγχρονισμού πέραν μεμονωμένωνπροσπαθειώνraquo λέει η διευθύντριατου Τμήματος Κοινωνικής Ευημε-ρίας Μαρία Κυρατζή σε συνέντευξήτης στην laquoΚraquo σημειώνοντας πωςστη διαδρομή αρυών των χρόνωνάλλαξαν πολλά σε ότι αφορά τακοινωνικά προβλήματα Σημειώνειπως το σύστημα χρήζει εκσυγχρο-νισμού και αναδιάρθρωσης και ση-μειώνει πως αναμένονται αλλαγέςαπό τον Οκτώβριο Αρνείται πωςπεριπτώσεις κρύβονται κάτω απότο χαλί και πως επικρατεί νόμοςσιωπής στο τμήμα της ενώ για τιςεπικρίσεις που δέχονται οι λειτουρ-γοί της σημειώνει πως υπάρχουνπεριθώρια βελτίωσης αλλά δεν δέ-χεται να μιλούν για ανίκανους λει-τουργούς -Πού αποδίδεται η εσωστρέφειατων ΥΚΕ Ένας νόμος της σιωπήςπου κυριαρχεί

-Οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευη-μερίας (ΥΚΕ) είχαν επιλέξει να μηνσυζητούν δημόσια Ο λόγος ήτανη διαφύλαξη προσωπικών ευαίσθη-των στοιχείων και για λόγους δε-οντολογίας Εκείνο που συνήθωςζητείται είναι η λεπτομερής αναφοράσε στοιχεία που δεν είναι δυνατόνα δοθούν προς τα έξω Το ζητού-μενο σήμερα είναι η εξοικείωσητου κόσμου στο τι προσφέρουν οιΥπηρεσίες πρακτική που οι Υπη-ρεσίες δεν επιδίωξαν αφενός γιατους πιο πάνω λόγους και αφετέρουδιότι μόλις καταλάγιαζε η κρίσηαπό κάποιο περιστατικό δεν υπήρχεδημοσιογραφικό ενδιαφέρον Τοτελευταίο χρονικό διάστημα κατα-βάλλεται προσπάθεια να μιλήσουμεγια τις Υπηρεσίες με εξωστρέφειαπου είναι και ένα από τα κύρια ζη-τήματα της αναδιάρθρωσης τωνΥΚΕ -Ωστόσο ο κόσμος σε πολλές πε-ριπτώσεις θεωρεί ότι με αυτόντον τρόπο κρύβονται πράγματακάτω από το χαλί σε συνάρτησημε ευαίσθητες υποθέσεις πουβλέπουν το φως της δημοσιότη-τας και φανερώνουν αδυναμίεςΑυτό συμβαίνει

-Τίποτα δεν προσπαθούμε νακρύψουμε Πρόκειται για μια δημό-σια υπηρεσία που λειτουργεί στηβάση νομοθεσιών και κανονισμώνΣτα πλαίσια της διερεύνησης τέ-τοιων υποθέσεων τηρήθηκε ότι

προνοούσε ο νόμος στη βάση τωνσυστάσεων του Γεν ΕισαγγελέαΕπιπλέον δεν τιμά έναν επαγγελ-ματία να θέλει να κρύψει οτιδήποτεκαι δεν υπάρχει περίπτωση να συμ-βεί κάτι τέτοιο Διαχειριζόμαστεέναν τεράστιο όγκο ζητημάτων καιπέραν των 60 προγραμμάτων Στηδημοσιότητα βγαίνουν κάποιες πε-ριπτώσεις Ως Υπηρεσίες δεν συζη-τούμε δημόσια τι είναι επιτυχημένηπαρέμβαση για να αντισταθμιστείμε την προηγούμενη κρίση που είδετο φως της δημοσιότητας Το ναμετακινηθεί ένα παιδί από το σπίτιτου είναι πολύ σοβαρό και ευαί-σθητο θέμα και αποτελεί το τελευ-ταίο μέτρο στήριξης οικογενειώνκατάσταση που δεν προσφέρεταινα ανακοινωθεί ως επιτυχία -Περιπτώσεις όμως όπως πχ τουΣτυλιανού του 19μηνου βρέφουςδείχνουν τις αδυναμίες του Τμή-ματος Θεωρείτε ότι υπάρχουνλειτουργοί που δεν επιτελούνσωστά τη δουλειά τους και αμαυ-ρώνουν τις ΥΚΕ

-Όπως σε όλα τα σχήματα εργα-σίας υπάρχουν λειτουργοί με δια-φορετική απόδοση και γιrsquo αυτό πρέ-πει να ακολουθούνται οι νόμοι καιοι διαδικασίες από τους λειτουργούς

όλης της διοικητικής ιεραρχίας Γιανα μιλάμε για επιτυχημένη παρέμ-βαση πρέπει εκτός από τον εκσυγ-χρονισμό των Υπηρεσιών να υπάρ-χει καλύτερος συντονισμός για μιαεπικαιροποιημένη παρέμβαση πουνα είναι ο κύριος στόχος όλων τωνεμπλεκόμενων επαγγελματιών απόόλες τις συναρμόδιες ΥπηρεσίεςΓια το σκοπό αυτό τείνουμε το χέριβοήθειας σε όλους τους εμπλεκό-μενους πχ η πρόσφατη πρωτοβου-λία με τον Αρχηγό Αστυνομίας καιτην Επίτροπο Προστασίας του Παι-διού για συγκεκριμένα θέματα Ηπροσπάθεια του εκσυγχρονισμούπρέπει να έχει τη συμμετοχή όλωνμας Οι αδυναμίες δεν είναι μόνοθέμα στις ΥΚΕ Οι Υπηρεσίες κλεί-νουν 70 χρόνια λειτουργίας και δενέτυχαν ενός εκσυγχρονισμού πέρανμεμονωμένων προσπαθειών Στηδιαδρομή άλλαξαν πολλά Το κοι-

νωνικό πρόβλημα εξελίχθηκε σεσύνθετο και κατεπείγον Υπάρχουνζητήματα λειτουργίας στελέχωσης(που ποτέ δεν είπα ότι αυτό είναιμόνο το πρόβλημα) καλύτερες συ-νεργασίες νrsquo αναλάβει ο καθέναςτην αρμοδιότητα του κα Η διά-γνωση είναι μία σοβαρή υπόθεσηιδιαίτερα όταν τα γεγονότα είναιμεταβαλλόμενα για να βαρύνει μόνοένα επαγγελματία -Δεν υπάρχει ωστόσο επαρκήςεξειδίκευση των λειτουργών σω-στά

Το ζήτημα της εξειδίκευσης ήτανδιαχρονικό θέμα και θεωρώ ότι είναισημαντική και απαραίτητη Τίποτεόμως δεν εγγυάται ότι το αποτέλε-σμα της παρέμβασης θα είναι γραμ-μικό Θα έπρεπε να είχαμε μαγικόραβδί Οπότε θέλουμε να προάγουμετην εξειδίκευση με την αναδιάρ-θρωση τον εκσυγχρονισμό του νο-

μοθετικού πλαισίου τα εργαλείασυνέργειες εξασφάλιση προσωπι-κού κά Έτσι θα δημιουργηθούνκαλύτερες συνθήκες παρέμβασηςπρος όφελος της εξειδίκευσης ηοποία θα συμβάλει ουσιαστικά στηδιάγνωση και σίγουρα στη διαχεί-ριση που πρέπει να αναφερθεί ότισε κάποιες περιπτώσεις έχει ζητή-ματα αλλά σε κάποιες άλλες έχειθετικές εκβάσεις Θα προστεθείεπίσης για πρώτη φορά η επαγγελ-ματική εποπτεία η οποία μαζί μετη διοικητική θα συμβάλουν στονέλεγχο και στην ποιοτική προσφοράυπηρεσιών -Η αξιολογητική κρίση

-Σε σχέση με την αξιολογητικήκρίση υπάρχουν περιθώρια βελτίω-σης Δεν δέχομαι ότι είναι ανίκανοιοι Λειτουργοί Κοινωνικών Υπηρε-σιών Στελέχη διαφορετικών ταχυ-τήτων υπάρχουν όπως σε όλα τα

πλαίσια εργασίας Είναι υποχρέωσητων Υπηρεσιών να βοηθήσουν τουςΛειτουργούς Σαφώς εκείνος πουδεν κάνει σωστά τη δουλειά του καιαποδειχθεί ως έτσι θα αντιμετω-πιστεί ανάλογα Ο στόχος της βελ-τίωσης είναι πάγιος -Ποιο είναι το κυριότερο πρό-βλημα Ποια είναι αυτά που αύριοτο πρωί πρέπει να διορθώσετεάμεσα

-Εκείνο που επιδιώκεται τελευ-ταία είναι να αποδοθεί στους λει-τουργούς μία αδυναμία Δεν μπορώνα απομονώσω κάτι Η πολυθεμα-τικότητα βρίσκεται στο τραπέζι καιθα βγουν προσφορές στο πλαίσιοτης αναδιάρθρωσης για εξασφάλισηεπαγγελματιών διαφόρων ειδικο-τήτων η εκπαίδευση η στελέχωσηο εκσυγχρονισμός των διαδικασιώνκαι των νομοθεσιών η τεκμηρίωσηη ενίσχυση της διαχείρισης κά

Από Οκτώβριο αλλαγές στην κοινωνική ευημερίαΥπάρχουν περιθώρια βελτίωσης αλλά δεν δέχομαι να μιλάμε για ανίκανους λειτουργούς λέει η διευθύντρια των ΥΚΕ Μαρία Κυρατζή

ltltltltltltlt

Είναι φανερό ότι οι ισορ-ροπίες στην περιοχήέχουν αλλάξει Η προ-σπάθεια του ΓάλλουΠροέδρου συγκρούεταιμε τις επιθυμίες και διεκ-δικήσεις δυνάμεων πουέχουν εδραιωθεί εδώ καιαρκετό καιρό στο Λίβανο

Πλάνο αναδιάρθρωσης με προϋπολογισμό 75 εκατ ευρώ-Ποιο είναι το πλάνο της αναδιάρ-θρωσης-Είναι συγχρηματοδοτούμενο έρ-γο με ορίζοντα υλοποίησης το2023 και προϋπολογισμό euro75 εκΗ πρώτη φάση αφορά την εξα-σφάλιση επαγγελματιών για τηνενίσχυση πολυθεματικότηταςπου περιλαμβάνει ψυχολόγουςαξιολογητές επαγγελματικήεποπτεία τις συνέργειες με τιςΑρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησηςκά Αναμένεται η προκήρυξηπροσφορών τις επόμενες ημέ-ρες Μέχρι τον Οκτώβριο αναμέ-νεται να έχουμε αποτελέσματαΕξασφαλίσαμε ένα άλλο συγχρη-ματοδοτούμενο έργο που θαβοηθήσει με την ενίσχυση προ-σωπικού σε θέματα μετανάστευ-σης Οι ΥΚΕ θα ενισχυθούν με 64μέλη προσωπικού εκ των οποίωνοι 42 θα είναι λειτουργοί που θασυμβάλουν σε θέματα ασύλουκαι ασυνόδευτων παιδιών Ετσιθα γίνει μία ανακατανομή εργα-σίας ώστε να εξυπηρετήσουμεδιαφορετικά και άλλα προγράμ-ματα Ταυτόχρονα προωθούνταιοι ενέργειες για πλήρωση 27 μό-νιμων Λειτουργών ΚοινωνικώνΥπηρεσιών ενδεχομένως τονερχόμενο Οκτώβριο

Τίποτα δεν προσπαθούμενα κρύψουμε Πρόκειταιγια μια δημόσια υπηρε-σία που λειτουργεί στηβάση νομοθεσιών και κανονισμών Στα πλαίσιατης διερεύνησης τέτοιωνυποθέσεων τηρήθηκε ότι προνοούσε ο νόμος

Οι Υπηρεσίες κλείνουν70 χρόνια λειτουργίας καιδεν έτυχαν ενός εκσυγ-χρονισμού πέραν μεμο-νωμένων προσπαθειών

H Γαλλία έχει αποφασίσει να επιστρέψει στην Αν Μεσόγειο πιο δυναμικάΣήμερα βλέπουμε μια πιο δυναμική ανάμειξη και παρουσία στην περιοχή τό-σο διπλωματικά όσο και στρατιωτικά και επειδή τίποτα δεν είναι τυχαίο έτσικαι η Συμφωνία Συνεργασίας Κύπρου ndash Γαλλίας δεν είναι τυχαία Η διπλωμα-τία απαιτεί στήριξη από την στρατιωτική ισχύ και η τελευταία απαιτεί υποδο-μές πλησίον του χώρου ενδιαφέροντος

Η διευθύντρια των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας μιλά στην laquoΚraquo για τις επικρίσεις που δέχεται το Τμήμα της γιααναλγησία ανικανότητα λειτουργών και για τη φημολογία επικράτησης ενός νόμου σιωπής

E Λ Λ Α Δ Α16 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Προετοιμασμένη για ένα laquoμπρα ντε φερraquo διαρκείας με την Αγκυρα εί-ναι η Αθήνα παρότι είναι σαφές πως στόχος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελεί μέσω των διπλωματικών πρωτο-βουλιών που αναπτύσσονται στο παρασκήνιο να υπάρξει αποκλι-μάκωση και οι δύο πλευρές να καθίσουν στο τραπέζι των διε-ρευνητικών επαφών οι οποίες ματαιώθηκαν με απόφαση της Τουρκίας

Η κυβέρνηση ανέμενε την οξεία τουρκική αντίδραση στην υπογρα-φή της συμφωνίας με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ Ομως έκρινε πως αποτελούσε ένα ανα-γκαίο ρίσκο καθώς πλέον η Αθή-να laquoδιεμβόλισεraquo το τουρκολιβυκό μνημόνιο ενώ διαθέτει ένα ισχυ-ρότατο διπλωματικό όπλο στην περίπτωση κατά την οποία το ζή-τημα των θαλασσίων ζωνών παρα-πεμφθεί στο ∆ιεθνές ∆ικαστήριο της Χάγης Παράλληλα στο Μέ-γαρο Μαξίμου κυριαρχεί η εκτί-μηση ότι κάθε ημέρα που περνά-ει με το laquoΟρούτς Ρέιςraquo να κινείται εντός της παράνομης τουρκικής NAVTEX παρά τις εντυπώσεις σε επικοινωνιακό επίπεδο η Αθήνα ισχυροποιεί τη θέση της τόσο στο επιχειρησιακό όσο και στο διπλω-ματικό επίπεδο

Οπως αναφέρουν στενοί συ-νεργάτες του πρωθυπουργού το laquoΟρούτς Ρέιςraquo επί της ουσίας δεν πραγματοποιεί έρευνες στην ελλη-νική υφαλοκρηπίδα καθώς συνο-δεύεται από δέκα τουρκικά πολε-μικά πλοία Στην πραγματικότητα προσθέτουν πρόκειται για μια laquoδι-ακήρυξηraquo διεκδίκησης του Τούρ-κου προέδρου κ Ταγίπ Ερντογάν που όμως απαντάται στην πράξη από την παρουσία του ελληνικού ναυτικού

Επίσης καθημερινά η Ελλάδα ισχυροποιεί τα διπλωματικά της ερείσματα με την Αγκυρα να εκτί-

θεται καθώς συντηρεί την έντα-ση και δημιουργεί κινδύνους ενός σοβαρού laquoατυχήματοςraquo στην πε-ριοχή Η πλέον κρίσιμη εξέλιξη στη διπλωματική σκακιέρα είναι βεβαίως η έλευση των γαλλικών δυνάμεων η οποία laquoκλείδωσεraquo κα-τά την τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν την

Τετάρτη το βράδυ Ομως παράλ-ληλα θα πρέπει να επισημανθεί η ουσιαστική ενεργοποίηση της Ουάσιγκτον όπως αποτυπώθηκε από την ιδιαίτερα θετική ανακοί-νωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αλλά και από τη συνάντηση στη Βιέν-νη του υπουργού Εξωτερικών Ν ∆ένδια με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο

Τέλος η Αθήνα έχει ενεργο-ποιήσει και την laquoπαράμετροraquo της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπως προκύ-πτει και από την προγραμματισμέ-νη για χθες σύνοδο των υπουρ-γών Εξωτερικών

Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ως βασικό laquoδίαυλοraquo στη συγκεκριμέ-νη κατεύθυνση τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μι-σέλ και όχι το Βερολίνο Τούτο γί-νεται για συμβολικούς αλλά και

ουσιαστικούς λόγους Ο κ Μισέλ εκφράζει το σύνολο της Ευρωπα-ϊκής Ενωσης σε βάθος χρόνου και όχι μόνο κατά το τρέχον εξάμη-νο όπως η γερμανική προεδρία Παράλληλα στο Βερολίνο είναι σαφές πως υπήρξε σκεπτικισμός για την ndashεπιβεβλημένη πάντωςndash επιλογή της κυβέρνησης να υπο-γράψει τη συμφωνία με την Αίγυ-πτο ενώ υπήρχαν συζητήσεις για την επανεκκίνηση των διερευνη-τικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας Πάντως με δεδομένο τον απόλυτο ρεαλισμό που χαρα-κτηρίζει τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ θεωρείται βέβαιη η επανενεργοποίηση του Βερο-λίνου αρχής γενομένης από τις τηλεφωνικές επικοινωνίες με τις δύο πλευρές την περασμένη Πέ-μπτη Εξάλλου είναι σαφές ότι η

κ Μέρκελ δεν πρόκειται να αφή-σει τον κ Μακρόν και το Παρίσι να laquoμονοπωλήσουνraquo την ευρωπαϊ-κή παρουσία στο σκηνικό που δια-μορφώνεται στην Ανατ Μεσόγειο

Η στρατηγική που θα ακολου-θήσει το επόμενο διάστημα η Αθή-να αποτυπώθηκε στο laquoδιάγγελμαraquo στο οποίο προέβη την περασμένη Τετάρτη ο πρωθυπουργός Ο κ Μητσοτάκης απηύθυνε μήνυμα απόλυτης επιχειρησιακής ετοιμό-τητας και αποτροπής τετελεσμέ-νων Τούτο κρίθηκε απαραίτητο τόσο έναντι της κοινής γνώμης όσο και έναντι των Ενόπλων ∆υ-νάμεων που βρίσκονται τα τελευ-ταία εικοσιτετράωρα σε laquoκόκκινοraquo συναγερμό

Παράλληλα όμως ο πρωθυ-πουργός κατέστησε σαφές πως η Αθήνα είναι έτοιμη μετά την

αποκλιμάκωση της έντασης να καθίσει στο τραπέζι των συζητή-σεων με την Αγκυρα για το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών Εξάλλου στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρείται βέβαιο πως είναι θέμα χρόνου ο κ Ερντογάν να μεταβάλει στρατηγι-κή Απλά προστίθεται δεν μπορεί να το πράξει άμεσα για επικοινω-νιακούς λόγους κυρίως εξαιτίας του σκηνικού στο εσωτερικό της Τουρκίας

Τέλος οι εξελίξεις με την Αγκυ-ρα έχουν αντανάκλαση και στην εσωτερική πολιτική σκηνή Ο κ Μητσοτάκης ενημέρωσε αναλυτι-κά τους πολιτικούς αρχηγούς ακό-μη και για την επικείμενη τότε συμφωνία με το Παρίσι αλλά το κλίμα ειδικά με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι βαρύ καθώς ο κ Αλέξης Τσίπρας έσπευσε να ασκήσει δημοσίως κριτική για τους κυβερνητικούς χειρισμούς μεσούσης της κρίσης Πάντως σύμφωνα με πληροφο-ρίες η Κουμουνδούρου εάν έχει τη σχετική ενημέρωση δεν θα εί-ναι αρνητική σε συζήτηση με την Αγκυρα για συμφωνία ανάλογη εκείνης με την Αίγυπτο

Σε κάθε περίπτωση στις προθέ-σεις του πρωθυπουργού δεν είναι η σύγκληση συμβουλίου των πο-λιτικών αρχηγών υπό την Πρόε-δρο της ∆ημοκρατίας κ Κατερίνα Σακελλαροπούλου Οπως αναφέ-ρεται πρώτον δεν είναι δεδομέ-νο ότι θα υπάρξει κοινός τόπος μεταξύ των κομμάτων Και δεύ-τερον το συμβούλιο θα μετέδι-δε μια εικόνα laquoδραματοποίησηςraquo της κατάστασης αναντίστοιχη με όσα συμβαίνουν στο πεδίο Κα-τά τις συνομιλίες με τους πολιτι-κούς αρχηγούς ο κ Μητσοτάκης τους γνωστοποίησε πως για ευνό-ητους λόγους η συμφωνία με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ θα κυρωθεί από την ελληνι-κή Βουλή το ταχύτερο δυνατόν Πιθανότατα δε στις 26 ή 27 του μήνα όταν θα επαναρχίσουν οι εργασίες της

Απαντες ανέμεναν την έκρηξη επι-θετικής προκλητικότητας της Τουρ-κίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στις σχέσεις της με την Ελλάδα Ουδείς ωστόσο ακόμα και τώρα είναι σε θέση να προβλέψει είτε την εξέλιξη και τη μορφή της πε-ραιτέρω κλιμάκωσης εκ μέρους της Αγκυρας είτε το πότε ο κύκλος της επικίνδυνης έντασης θα κλείσει

Ισως οι περισσότεροι να περί-μεναν λίγο αργότερα να παρου-σιαστεί αυτό το κύμα της τουρκι-κής επιθετικότητας ενδεχομένως τον Σεπτέμβριο Φαίνεται ωστό-σο πως η υπογραφή της ελληνο-αιγυπτιακής συμφωνίας για μετα-ξύ τους μερική οριοθέτηση ΑΟΖ επιτάχυνε τις εξελίξεις αιφνιδιά-ζοντας και εξοργίζοντας τον πλέ-ον προβλέψιμα laquoαπρόβλεπτοraquo Ρε-τζέπ Ταγίπ Ερντογάν Ο Τούρκος πρόεδρος άναψε το πράσινο φως να αρχίσει άμεσα να υλοποιείται η προαναγγελθείσα επιχείρηση των κανονιοφόρων στο όνομα της προάσπισης των τουρκικών δικαι-ωμάτων και συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή Αιχμή του δό-ρατος στην παρούσα φάση και ενώ είχαν προηγηθεί ndashκαι εξακο-λουθούν να υλοποιούνταιndash δρά-σεις εις βάρος της Κύπρου απο-τελεί η έξοδος του ερευνητικού laquoΟρούτς Ρέιςraquo για laquoέρευνεςraquo σε πε-ριοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας και κυπριακής ΑΟΖ Συνοδευόμενο από πλοία του τουρκικού πολεμι-κού ναυτικού πλέει τα τελευταία 24ωρα στην προαναφερθείσα πε-ριοχή που δέσμευσε μέσω παρά-τυπα εκδοθείσας NAVTEX ndash αφού είναι εκτός χώρου δικαιοδοσίας της Τουρκίας γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι κύριος στόχος

αυτής της δράσης δεν είναι τόσο η πραγματοποίηση ερευνών αλλά η ντε φάκτο αμφισβήτηση των ελ-ληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και καταγραφή της παρουσίας της διά της βίας

Ο τρόπος αντίδρασης της Αθή-νας δηλαδή η εμφάνιση αντανα-κλαστικών άμεσης επιχειρησιακής ετοιμότητας αφενός αλλά και η ανάπτυξη εντονότατης διπλωμα-τικής δράσης αφετέρου εκτιμάται πως αποτέλεσε τον δεύτερο αιφ-νιδιασμό του Τούρκου προέδρου

∆ιαβάζοντας το υπό διαμόρφω-ση διεθνές σκηνικό θέλησε να επι-δείξει συναινετικό πρόσωπο και γιrsquo αυτό συμπεριέλαβε τόσο στις δημόσιες τοποθετήσεις του όσο και σε επαφές που έχει με κορυ-φαίους δυτικούς αξιωματούχους ndashξεχωρίζει η τηλεφωνική επικοι-νωνία του με τη Γερμανίδα καγκε-λάριο Αγκελα Μέρκελ το μεσημέρι της Πέμπτηςndash ορολογία προσήλω-σης σε διάλογο και ειρηνικές δια-πραγματεύσεις Σπάνια αλλά και ορισμένοι άλλοι όπως ο υπουργός Αμυνας Ακάρ μιλάνε κάποτε για την ανάγκη διαλόγου για την επί-λυση των προβλημάτων Ωστόσο από τις επιλογές της Αγκυρας και τη δράση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων αυτοακυρώνονται οι αναφορές περί βούλησης να δια-λεχθούν χωρίς το όπλο πάνω στο τραπέζι

Περαιτέρω κλιμάκωση

Ενδεικτικό είναι ότι την ώρα που θέλει να δείξει ένα τέτοιο πρό-σωπο ο κ Ερντογάν όχι μόνο συ-ντηρεί το χαρτί του laquoΟρούτς Ρέιςraquo αν και δεν φαίνεται να το θεωρεί πλέον τόσο επαρκές για να απο-κομίσει όσα προσδοκούσε αλλά και προχωράει γρήγορα και σε πε-

ραιτέρω κλιμάκωση της προκλητι-κής συμπεριφοράς της Τουρκίας

Στο πλαίσιο αυτό την κύρια κίνηση έκανε ο υπουργός Εξωτε-ρικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου προαναγγέλλοντας νέες έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο προσ-διορίζοντάς τες μάλιστα εντός των τελευταίων ημερών του Αυγού-στου (υπενθυμίζεται ότι η εν εξε-λίξει δράση του laquoΟρούτς Ρέιςraquo στη συγκεκριμένη περιοχή νότια της Ρόδου - νοτιοανατολικά της Κρή-της αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 23 τρέχοντος) κάνοντας λό-γο μάλιστα για τα laquoδυτικά όρια της υφαλοκρηπίδας μαςraquo Αναφέρεται στα όρια Ρόδου Καρπάθου Κά-σου και Κρήτης και συγκεκριμένα στα 6 μίλια Οπως ερμηνεύεται πρόκειται ουσιαστικά για έρευνες

εντός περιοχών του τουρκολιβυ-κού μνημονίου

Σε ανάλογο μήκος κύματος ο υπουργός Αμυνας της γείτο-νος Χουλουσί Ακάρ δήλωσε πως laquoστην Ανατολική Μεσόγειο δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο επιβί-ωσης οποιουδήποτε σχεδίου που δεν περιλαμβάνει την Τουρκίαraquo και συμπλήρωσε laquoΠρέπει να είναι γνωστό ότι οι θάλασσές μας είναι η γαλάζια πατρίδα μας Κάθε στα-γόνα είναι πολύτιμηraquo

Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα δεν ήταν δυνατόν να μην κάνει την εμφάνισή του και ο αρχηγός του τουρκικού ακροδεξιού κόμματος MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί laquoΟσοι κάνουν προβοκάτσιες στη θάλασ-σα τους περιμένει ο πνιγμός Το αποτέλεσμα των προκλήσεων στα χωρικά μας ύδατα είναι η βύθι-ση οι κοιλιές των ψαριών ο βυ-θόςraquo είπε

Επιθετική στάση

Επί του πεδίου δηλαδή εντός της περιοχής της NAVTEX η τουρ-κική στάση παραμένει επίσης στη σφαίρα της επιθετικότητας Αρχι-κά αγνοούνταν οι επαναλαμβανό-μενες εκκλήσεις των μονάδων του Πολεμικού Ναυτικού της Ελλάδας

που βρίσκονται από την πρώτη στιγμή σε θέσεις ασφυκτικής πα-ρακολούθησης της τουρκικής δρά-σης να αποχωρήσουν από περιο-χή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας Στη συνέχεια ανοιγόκλειναν τον πομπό εντοπισμού προκειμένου να laquoκρυφτούνraquo από τα ραντάρ Με-τά και αφού είδαν πως τίποτα εκ των δύο δεν ήταν αποτελεσματι-κό απλώς επέλεξαν να απαντή-σουν ότι είναι τα ελληνικά πλοία που βρίσκονται σε τουρκική υφα-λοκρηπίδα και πως πρέπει εκείνα να αποχωρήσουν

laquoΗ ερευνητική σεισμική δρα-στηριότητα του σκάφους μας ldquoΟρούτς Ρέιςrdquo είχε προγραμματι-στεί για τον περασμένο Ιούλιο σε περιοχές εντός της υφαλοκρηπί-δας μαςraquo αναφέρθηκε σε ανακοί-νωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Τα περαιτέρω έχουν αναλάβει ο προπαγανδιστικός μη-χανισμός και ορισμένα ΜΜΕ της Τουρκίας για να επιβεβαιώσουν με τη σειρά τους πλήρως τους New York Times που επικαλούμενοι Ευ-ρωπαίους διπλωμάτες σημειώνουν laquoΟλο και πιο διεκδικητική φιλό-δοξη και απολυταρχική η Τουρ-κία έχει γίνει ldquoο ελέφαντας στο δωμάτιοrdquo για το ΝΑΤΟraquo

Οι χωρίς περιστροφές πλέον επίσημες ανα-φορές στο οθωμανικό αυτοκρατορικό παρελ-θόν της Τουρκίας καθώς επίσης η χρήση όρων εξαιρετικά φορτισμένων στη διεθνή διπλωματική γλώσσα κατά τις αναφο-ρές στην Αθήνα και στα φίλια προς τη χώρα μας κράτη από την Αγκυρα προκαλούν αίσθησηΓια laquoάξονες του κακού που συγκροτούνται ενα-ντίον της Τουρκίαςraquo έκα-νε λόγο σε επίσημη ανα-κοίνωσή του (108) το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ενώ πρό-σθετε πως η Μεσόγει-ος laquoήταν υπό τουρκική κυριαρχία επί αιώνεςraquo Η φιλοκυβερνητική εφη-μερίδα laquoΓενί Σαφάκraquo σε δημοσίευμά της με αφορμή τη συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου ανέ-φερε ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει laquoσυμφωνί-ες πειρατώνraquoΚατά τα λοιπά ο κ Ερ-ντογάν μόλις προχθές παρουσίαζε τη συμπε-ριφορά της Ελλάδας σε Αιγαίο και Μεσόγειο ως laquoμοχθηρήraquo θέτοντας εκ νέου θέμα Καστελλό-ριζου μιλούσε για την Αγία Σοφία και ήγειρε και πάλι θέμα δικαιωμά-των της μειονότητας στη ΘράκηΠρο ημερών ο απόστρα-τος ναύαρχος Τσιχάτ Για-ϊτζί έλεγε ότι οι νησίδες Ρω και Στρογγύλη γύρω από το Καστελλόριζο ανήκουν στην Τουρκία ως διάδοχο της Οθωμα-νικής Αυτοκρατορίας

Επιθετικήρητορική

laquoΜπρα ντε φερraquo διαρκείας με Τουρκία

Τραβάει το σχοινίτων προκλήσεωνο Ερντογάν

Οι κινήσεις του πρωθυπουργού στη διπλωματική σκακιέρα η συμφωνία με Μακρόν και ο ρόλος της Αγκελα Μέρκελ

Τι είπε ο κ Μητσοτάκης κατά τις συνομιλίες με τους πολιτικούς αρχηγούς ndash Εντόςτου μήνα η κύρωσητης συμφωνίαςμε Αίγυπτο για την ΑΟΖ

Η Αγκυρα προανήγγειλε νέες έρευνεςστην Ανατ Μεσόγειο προσδιορίζοντάς τες μάλιστα εντόςτων τελευταίωνημερών του Αυγούστου

Παρά την επικοινωνία που είχε την Πέμπτη με την καγκελάριο Μέρκελ ο Ταγίπ Ερντογάν επιδεικνύοντας συναινετι-κό πρόσωπο η δράση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ακυρώνει στην πράξη τις αναφορές της τουρκικής πλευράς περί βούλησης να διαλεχθεί χωρίς το όπλο πάνω στο τραπέζι (φωτ αρχείου)

ΙΝΤΙ

ΜΕ

ΝΕW

SA

P

EM

RA

H G

UR

EL

Του Κ Π ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ

Tου ΓΙΩΡΓΟΥ Σ ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ

Η πλέον κρίσιμη εξέλιξη στη διπλωματική σκακιέρα είναι η έλευση των γαλλικών δυνάμεων η οποία laquoκλείδωσεraquo κατά την τηλεφωνική επικοινωνία του πρω-θυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν την Τετάρτη το βράδυ (φωτ από την επίσκεψη του κ Μητσοτάκη στο Παρίσι τον περασμένο Ιανουάριο)

E Λ Λ Α Δ Α18 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Ως ένα laquoεργαλείοraquo για την ισχυροποί-ηση των γεωπολιτικών διεκδικήσεων και αξιώσεων επί του πεδίου αξιοποι-εί όπως όλα δείχνουν η Αγκυρα το ερευνητικό σκάφος laquoΟρούτς Ρέιςraquo Προσθέτοντας μία ακόμη ψηφίδα στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό πα-γίωσης της δικής της laquoανάγνωσηςraquo διεθνών συμβάσεων που διέπουν το δίκαιο της θάλασσας με βασικό κρι-τήριο την προβολή μαξιμαλιστικών θέσεων ενόψει μιας διαπραγμάτευ-σης με την Ελλάδα αλλά και συνο-λικότερα της οριστικοποίησης θα-λασσίων ζωνών στη νοτιοανατολική Μεσόγειο Το συμπέρασμα αυτό δεί-χνει να προκύπτει αβίαστα για όσους έχουν σαφή γνώση της μεθοδολογί-ας με βάση την οποία διενεργούνται οι θαλάσσιες σεισμικές έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων και διαπιστώνουν ότι αυτό που τις τε-λευταίες ημέρες γίνεται στην ελλη-νική υφαλοκρηπίδα ελάχιστη σχέση έχει με επιστημονική μεθοδολογία και ερευνητική πρακτική

Η laquoΚraquo απευθύνθηκε στον κ Κώ-στα Νικολάου γεωλόγο πετρελαίων και ενεργειακό οικονομολόγο με πολύχρονη δραστηριοποίηση στον τομέα αυτό γνώστη του αντικειμέ-νου ο οποίος παρακολουθεί σε βά-θος χρόνου τις τουρκικές κινήσεις

ndash Τι είδους έρευνες έχει τη δυνα-

τότητα να κάνει το laquoΟρούτς Ρέιςraquo

ndash Το τουρκικό ερευνητικό σκά-φος έχει τη δυνατότητα διενέργειας σεισμογραφικών ερευνών δύο και τριών διαστάσεων Ωστόσο αξί-ζει να σημειωθεί ότι δεν θεωρεί-ται από τους ειδικούς ερευνητικό αιχμής όσον αφορά τον εξοπλισμό και την τεχνολογία που φέρει τα οποία είναι κάπως παρωχημένα Η διεθνώς παγιωμένη πρακτική των σεισμικών ερευνών για κοιτάσματα υδρογονανθράκων υπαγορεύει τη διεξαγωγή ερευνών δύο διαστάσε-ων σε ένα πρώτο στάδιο Με αυτές γίνεται αναγνωριστικός έλεγχος σε τεράστιες περιοχές και με βάση τα δεδομένα απομονώνονται - προσδι-ορίζονται πιο μικρές ζώνες της τά-ξεως των 200-1000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στις οποίες ακολουθεί το δεύτερο στάδιο αυτό των ερευ-νών τριών διαστάσεων Ο τρόπος που κινείται το τουρκικό ερευνη-τικό δεν παραπέμπει σε μια τέτοια μεθοδολογία και πρακτική και ως εκ τούτου δεν είναι ερευνητικός ο στόχος που η Αγκυρα θέτει αυ-

τή τη στιγμή για το συγκεκριμένο σκάφος

ndash Οταν λέμε καλώδια τι ακριβώς

εννοούμε

ndash Οι σύγχρονες έρευνες τριών διαστάσεων γίνονται με 10 - 14 κα-λώδια που απλώνονται σε μήκος χι-λιομέτρων στη θάλασσα Πρόκειται για εξοπλισμό που φέρει υδρόφωνα προκειμένου να καταγράφονται σει-σμικά κύματα Τα ερευνητικά σκά-φη φέρουν επίσης κανόνια αέρα τα οποία προκαλούν σεισμικές διε-

γέρσεις για τις έρευνες Το laquoΟρούτς Ρέιςraquo διαθέτει έξι τέτοια καλώδια αλ-λά θεωρείται εξαιρετικά αμφίβολο ότι έχει καταφέρει να τα απλώσει δεδομένης της υπερσυγκέντρωσης πολεμικών πλοίων γύρω από την περιοχή στην οποία κινείται πλοία που εμποδίζουν την ανάπτυξη των καλωδίων Το μόνο που θα μπορούσε να γίνεται είναι έρευνες δύο διαστά-σεων με ένα καλώδιο ίσως

ndash Μπορεί να διαπιστωθεί εάν

έχουν απλωθεί καλώδια από κά-

ποιο σύστημα καταγραφής κά-

ποιο δορυφόρο ή από υποβρύχιο

ndash Θα μπορούσε πολύ εύκολα αυτό να διαπιστωθεί με λήψεις από drones Ωστόσο η ανάπτυξη των πολεμικών πλοίων γύρω από το ερευνητικό σκά-φος δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο Από όσα έχουμε δει πάντως σαν εικόνα δεν προκύπτει ότι μπορεί να έχει γί-νει ορθή ανάπτυξη του δικτύου καλω-δίων ώστε να προχωρήσει η έρευνα

ndash Πόσο διαρκεί μια ολοκληρωμέ-

νη σεισμογραφική έρευνα προ-

κειμένου να προκύψουν αξιόπι-

στα στοιχεία

ndash Προκειμένου να καλυφθεί με σωστή επιστημονικά έρευνα η πε-ριοχή που δέσμευσε η Τουρκία με NAVTEX θα πρέπει να διαρκέσει κατrsquo ελάχιστον τρεις μήνες και με ορθές επιστημονικά πρακτικές όχι με τον τρόπο που κινούνται το laquoΟρούτς Ρέιςraquo και τα συνοδευτικά πολεμικά πλοία

laquoΔεν είναιερευνητικόςο στόχοςτης ΑγκυραςraquoΤι μαρτυρούν οι κινήσεις του laquoΟρούτς Ρέιςraquo

Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

ndash Τα πολεμικά πλοία πώς επηρε-

άζουν τις έρευνες

ndash Ο συνοδευτικός στολίσκος από πολεμικά πλοία που περιτριγυρίζουν το laquoΟρούτς Ρέιςraquo παρεμποδίζει την έρευνα Η ορθή συνοδεία για τη διε-ξαγωγή ερευνών θα ήταν αυτή των δύο μικρών συνοδευτικών ερευνητι-κών σκαφών που διαθέτει το τουρκι-κό ερευνητικό και τα οποία σύμφω-να με τις φωτογραφίες και τα βίντεο που έχουν δημοσιοποιηθεί βρίσκο-νται έξω από ένα δυνητικό ερευνη-τικό πεδίο Πέραν αυτού ο θόρυβος από τα πολεμικά πλοία στην περιο-χή των ερευνών εμποδίζει την ορθή καταγραφή των σεισμικών κυμάτων Κατά κανόνα και κατά την καθιερω-μένη πρακτική η έκδοση NAVTEX γίνεται ακριβώς προκειμένου στην περιοχή που προγραμματίζεται να πραγματοποιηθούν έρευνες να πε-ριορισθεί η διέλευση πλοίων και οι συνακόλουθες οχλήσεις που αυτή προκαλεί και δεν επιτρέπουν την ορ-θή καταγραφή δεδομένων Υπό αυτό το πρίσμα ένα ερευνητικό σκάφος συνοδευόμενο από τόσα πολεμικά

πλοία και η παρουσία στην περιοχή ανάλογου αριθμού ελληνικών πολε-μικών πλοίων κάθε άλλο παρά συνη-γορεί στο ότι η Αγκυρα έχει σοβαρή πρόθεση να πραγματοποιήσει έρευ-νες Η εικόνα στη θαλάσσια περιοχή που κινείται το laquoΟρούτς Ρέιςraquo είναι αυτή της στρατιωτικής ανάπτυξης δυνάμεων και όχι επιστημονικής διάταξης για ορθή έρευνα

ndash Οπότε γιατί γίνεται όλο αυτό

ndash Ολα αυτά συνηγορούν στη δι-απίστωση ότι στη δεδομένη συγκυ-ρία η τουρκική πλευρά επισπεύδει προκειμένου να ισχυροποιήσει την παρουσία της στις περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος σε μια μελλοντική διαπραγμάτευση για τον καθορι-

σμό θαλασσίων ζωνών και όχι δι-ότι πράγματι επιδιώκει να αντλή-σει πληροφορίες αναφορικά με την ύπαρξη ή όχι κοιτασμάτων

ndash Καθώς παρακολουθείτε το θέ-

μα των ερευνών για κοιτάσματα

υδρογονανθράκων σε βάθος χρό-

νου τι διαπιστώνετε σε σχέση με

τον τρόπο που κινήθηκε όλα αυτά

τα χρόνια η Αγκυρα

ndash Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών έρχονται ως συνέχεια πο-λυετούς στρατηγικής επιλογής της Αγκυρας να προσπαθήσει με τον τρόπο αυτό να ισχυροποιήσει τις θέσεις της Για τον λόγο αυτό άλλω-στε προχώρησε στην αγορά ερευ-νητικού σκάφους και γεωτρύπα-νων Σε ένα προηγούμενο στάδιο η Αγκυρα επιχείρησε να προχωρήσει σε παραχώρηση δικαιώματος ερευ-νών σε ξένες εταιρείες ή να μισθώ-σει προς τούτο ερευνητικά σκάφη τρίτων χωρών Η επιλογή εκείνη θα είχε και ένα χαρακτήρα έμμε-σης αναγνώρισης από τρίτα μέρη της δικαιοδοσίας που ισχυρίζεται

ότι έχει στις περιοχές διενέργειας των ερευνών Ωστόσο όταν κατέ-στη σαφές στις ξένες εταιρείες και στις κυβερνήσεις τρίτων χωρών ότι πρόκειται για ένα παιχνίδι διεκδική-σεων και γεωπολιτικής αμφισβήτη-σης το όποιο ενδιαφέρον laquoπάγωσεraquo και η τουρκική πλευρά δεν μπορού-σε να βρει ερευνητικά σκάφη και εταιρείες πρόθυμες να εξυπηρετή-σουν τους σχεδιασμούς της Καμία μεγάλη και σοβαρή εταιρεία δεν θα έμπαινε σε τέτοιες περιπέτειες Ετσι η Τουρκία στράφηκε στην επι-λογή της αγοράς ερευνητικού σκά-φους και της ανάθεσης των ερευ-νών στην κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ (Tuumlrkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı) η οποία λειτουργεί περισσότερο ως βραχίονας άσκησης εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και εξυπη-ρέτησης αυτών ακριβώς των σχεδι-ασμών για παγίωση διεκδικήσεων

ndash Υπάρχουν ενδείξεις περί κοι-

τασμάτων υδρογονανθράκων

στις περιοχές που διεκδικεί η

Τουρκία

Ενδείξεις σαφώς και υπάρχουν Ολοκληρωμένη έρευνα δεν έχει γί-νει ακόμη στην περιοχή ωστόσο συναντιούνται εκεί οι γεωλογικές συνθήκες και τα χαρακτηριστικά εκείνα που δίνουν πιθανότητες να υπάρχουν υδρογονάνθρακες και ει-δικότερα φυσικό αέριο Μάλιστα η Τουρκία έχει στο παρελθόν προχω-ρήσει σε έρευνες δύο διαστάσεων σε κάποια σημεία της περιοχής τα αποτελέσματα των οποίων έδειχναν υποσχόμενα και προφανώς με βά-ση εκείνες τις έρευνες προχωρεί και θέτει τις αξιώσεις της τώρα

ndash Ποια είναι η βασική επιδίωξη

της Αγκυρας με τη NAVTEX που

έχει εκδώσει

ndash Αρχής γενομένης από εκείνη που εξέδωσε η Αγκυρα τον περα-σμένο μήνα μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι πρόκειται για NAVTEX laquoπολιτικέςraquo και όχι με κριτήριο τις απαιτήσεις μιας ουσιαστικής σει-σμογραφικής έρευνας O χαρακτηρι-σμός αυτός προκύπτει εάν λάβουμε υπόψη και αναλύσουμε τις παραμέ-

τρους της διάρκειας και άλλων δε-δομένων που μια ουσιαστική σει-σμογραφική έρευνα απαιτεί και οι οποίες απουσιάζουν από τις τουρ-κικές κινήσεις και επιλογές Είναι πιστεύω περισσότερο από σαφές ότι ουσιαστικά η Τουρκία ενδιαφέ-ρεται πρωτίστως για κινήσεις που θα ενισχύσουν τις συντεταγμένες της laquoΓαλάζιας Πατρίδαςraquo τις διεκ-δικήσεις της δηλαδή σε θαλάσσιο χώρο και θαλάσσιες ζώνες όπως αυ-τές πολύ χαρακτηριστικά αποτυπώ-θηκαν στο τουρκολιβυκό σύμφωνο βασικό χαρακτηριστικό του οποίου είναι η χάραξη μέσης γραμμής με βάση τις ηπειρωτικές ακτές κάθε χώρας η οποία επί της ουσίας αρνεί-ται ότι τα νησιά έχουν επήρεια στη χάραξη θαλασσίων ζωνών Η Αγκυ-ρα επιλέγει να αγνοεί τις σχετικές πρόνοιες των διεθνών συμβάσεων προβάλλοντας μαξιμαλιστικές διεκ-δικήσεις και με τις κινήσεις της στο πεδίο επιχειρεί να παγιώσει τις διεκ-δικήσεις αυτές με προφανή στόχο να τις μεταφέρει ως δεδομένα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων

laquoΣτρατιωτική ανάπτυξη δυνάμεων και όχι επιστημονική διάταξηraquo

laquoΗ Τουρκία επισπεύδει για να ισχυροποιήσει την παρουσία της στις περιοχές ειδικού ενδιαφέροντοςraquo

laquoΑπό όσα έχουμε δει δεν προκύπτει ότιμπορεί να έχει γίνει ορ-θή ανάπτυξη του δικτύ-ου καλωδίων ώστε να προχωρήσει η έρευναraquo

E Λ Λ Α Δ Α Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 19Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Ο Εμανουέλ Μακρόν επιχείρησε τον περασμένο Νοέμβριο με τη συνέ-ντευξή του στον Economist να προ-καλέσει ένα ηλεκτροσόκ στη διεθνή κοινότητα χαρακτηρίζοντας το ΝΑ-ΤΟ laquoεγκεφαλικά νεκρόraquo ωστόσο τί-ποτα δεν άλλαξε Αμέτοχη η Βορειο-ατλαντική Συμμαχία παρακολουθεί την Αγκυρα να προχωρεί στην αμφι-σβήτηση των διεθνών συνθηκών με ένα ερώτημα να πλανάται στα κρά-τη-μέλη laquoΠοιο είναι το μέλλον του άρθρου 5 που προβλέπει στρατιω-τική συνδρομή μεταξύ των χωρών που την απαρτίζουν εάν ένας από τους συμμάχους δεχθεί επίθεσηraquo Η ενεργοποίησή του είναι σίγουρα προβληματική όταν οι δύο εμπλε-κόμενοι είναι μέλη όπως συμβαίνει στην περίπτωση Ελλάδας - Τουρκίας

Ο Γενς Στόλτενμπεργκ ως επι-κεφαλής ενός πολιτικοστρατιωτι-κού οργανισμού ασφάλειας είτε ψά-χνει να βρει τον ρόλο του στα νέα γεωπολιτικά δεδομένα είτε όπως μαρτυρά η στάση του τους τελευ-ταίους μήνες έχει αποφασίσει να προχωρήσει πιο πέρα και από το δόγμα του Γιόζεφ Λουνς Ο πρώην γραμματέας (1971-1984) διατύπω-σε τη θέση ότι δεν είναι προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ να εμπλέκεται στις διμερείς διαφορές μεταξύ των συμμάχων Στην πράξη το laquoδόγμα Λουνςraquo εξηγεί ότι το ΝΑΤΟ δεν θα περιλαμβάνει στις ασκήσεις του περιοχές για τις οποίες υπήρχε δι-αφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρ-κίας για το εάν είναι αποστρατιω-τικοποιημένες Εκτοτε η Λήμνος έχει εξαιρεθεί παρά την ύπαρξη γνωμοδότησης της νομικής υπη-ρεσίας του ΝΑΤΟ που ανέφερε ότι δεν είναι στρατιωτικοποιημένη Την τακτική των ίσων αποστάσε-ων ακολούθησε και ο πρώην γγ της Συμμαχίας Αντερς Ράσμουσεν όμως τώρα οι απειλές του Ερντογάν για τη laquoΓαλάζια Πατρίδαraquo κάνουν το μείγμα ακόμα πιο εκρηκτικό

∆ύο είναι τα ενδεχόμενα Ο Γενς Στόλτενμπεργκ να τηρεί την παρά-δοση των τελευταίων περίπου 44 ετών ή όπως δείχνουν τα πρόσφα-τα γεγονότα να κάνει τα στραβά μάτια σε σχέση με την επιθετικό-τητα της Τουρκίας βάσει στρατη-γικής Στην κρίση στον Εβρο τον

περασμένο Μάρτιο είχε προειδο-ποιήσει την Ευρώπη πως πρέπει να βρει έναν τρόπο να συνεργαστεί με τη laquoσημαντική σύμμαχοraquo που είναι η Τουρκία Την ώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν ωθούσε απελπισμένους ανθρώπους στα ελληνικά σύνορα ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ το μόνο που είχε να ζητήσει με δήλωσή του στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων AFP ήταν μια πιο ρεαλιστική προσέγγι-ση στο θέμα τονίζοντας πως η ΕΕ θα πρέπει να βρει έναν τρόπο συ-νεργασίας με την Aγκυρα

Εντονη δυσαρέσκεια κατα-γράφηκε στην Αθήνα στα μέσα Μαΐου με τη δήλωσή του στη La Repubblica ότι η Συμμαχία είναι έτοιμη να στηρίξει την κυβέρνη-ση Σαράζ H αντιπροσωπεία της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ είχε προχωρή-σει στις απαραίτητες κινήσεις και ndashσύμφωνα με το υπουργείο Εξω-τερικώνndash έλαβε διαβεβαιώσεις ότι οι συγκεκριμένες δηλώσεις του κ Στόλτενμπεργκ δεν αποδόθηκαν σωστά Σε μια κρίσιμη στιγμή του εμφυλίου στην Τρίπολη με την Αγκυρα να παίζει έναν σκοτεινό ρόλο και την ελληνική κυβέρνηση να επιχειρεί να κάνει σαφές πως το τουρκολιβυκό μνημόνιο δεν έχει καμία ισχύ η αναφορά του είχε θε-ωρηθεί πως αποτελεί laquoλευκή επιτα-γήraquo στον Ταγίπ Ερντογάν

Στη δήλωσή του φέρεται να είχε αναφέρει πως laquoστη Λιβύη υπάρχει εμπάργκο όπλων που πρέπει να τη-ρείται από όλες τις πλευρές ωστό-σο αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει

να βάζουμε στο ίδιο επίπεδο τις δυνάμεις με επικεφαλής τον Χα-λίφα Χαφτάρ και την κυβέρνηση του Σαράζ που είναι η μόνη που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕraquo Στις 19 Μαΐου σε δημοσίευμα του TRT World ο γενικός γραμματέας φέρε-ται να επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της στρατιωτικής συμμαχίας στην υποστήριξη της Λιβύης σε επίπεδο ασφάλειας και άμυνας ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Σαράζ Σε επικοινωνία του και με τον Ταγίπ Ερντογάν είχε συ-ζητήσει την πιθανότητα αποστολής ανάπτυξης επιχειρησιακών δυνατο-τήτων στην Τρίπολη

Ηχηρό καμπανάκι

Σφυρίζει αδιάφορα ο Γενς Στόλ-τενμπεργκ ή έχει διαλέξει στρατό-πεδο Αν παλαιότερα η πολιτική ίσων αποστάσεων που εφάρμοζε περνούσε σχεδόν απαρατήρητη το σοβαρό ναυτικό επεισόδιο με-ταξύ Τουρκίας και Γαλλίας στα

ανοιχτά των λιβυκών ακτών χτύ-πησε ένα ηχηρό καμπανάκι για τον ρόλο του ισχυρού άνδρα της Συμ-μαχίας Σίγουρα ο πρώην πρωθυ-πουργός της Νορβηγίας όπως και όλοι οι Σκανδιναβοί αντιμετωπίζει λόγω της μεγάλης γεωγραφικής απόστασης μεταξύ Βορρά-Νότου πολύ ψυχρά τα ελληνοτουρκικά ζητήματα ∆εν είναι όμως μόνο αυτός ο λόγος που γέρνει τη ζυ-γαριά υπέρ του Ταγίπ Ερντογάν ∆είχνει να προτάσσει το ζήτημα της Συρίας και των αμερικανικών συμφερόντων όπου οι Τούρκοι εί-ναι πολλαπλώς χρήσιμοι

Εμπειροι διεθνολόγοι εκτιμούν μιλώντας στην laquoΚraquo πως ο κ Στόλ-τενμπεργκ είναι της άποψης ότι η Αγκυρα δεν πρέπει να αποξενω-θεί περαιτέρω αφού ο ρόλος της είναι εξαιρετικά σημαντικός τόσο σε σχέση με τη Ρωσία όσο και με το Ιράν Η Τουρκία είναι επίσης χώ-ρα-κλειδί για τις επιχειρήσεις της Συμμαχίας στη Μαύρη Θάλασσα

και στον Καύκασο (απέναντι στη Ρωσία) Οσον αφορά τη μεγάλη δύ-ναμη της ΕΕ τη Γερμανία οι εμπο-ρικές και επενδυτικές σχέσεις που έχει με την Τουρκία είναι αποτρε-πτικές στο να επιτρέψει έτσι απλά ο Ερντογάν να πέσει σε δυσμένεια

Γιατί ο Στόλτενμπεργκ σφυρίζει αδιάφοραΕνώ η τουρκική προκλητικότητα στην Αν Μεσόγειο κλιμακώνεται ο γγ του ΝΑΤΟ τηρεί στάση παρεξηγήσιμης ουδετερότητας

Η στάση του στην κρίση στον Εβρο τον περασμέ-νο Μάρτιο και έναντι της κυβέρνησης Σαράζ στη Λιβύη έχει προκα-λέσει την έντονη δυσα-ρέσκεια της Αθήνας

Εμπειροι διεθνολόγοι μιλώντας στην laquoΚraquo εκτιμούν πως ο κ Στόλτενμπεργκ είναι της άποψης ότι η Τουρκία δεν πρέπει να αποξενωθεί περαιτέρω αφού ο ρόλος της είναι σημαντικός τόσο σε σχέση με τη Ρωσία όσο και με το Ιράν Είναι επίσης χώρα-κλειδί για τις επιχειρήσεις της Συμμαχίας σε Μαύρη Θάλασσα και Καύκασο

AP

R

AH

MAT

GU

L

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΖΟΛΕΤΟΥ

Ο τίτλος του δημοφιλούς δοκιμίου του Τζέιμς Μπάλντουιν laquoΗ πυρκα-γιά της επόμενης φοράςraquo αποτελεί προειδοποίηση για κινδύνους τους οποίους προτιμούμε να αγνοήσου-με Είναι επίσης συναγερμός κατά του εφησυχασμού Τα τελευταία χρόνια πολλοί αναλυτές υπογράμ-μισαν τον ενισχυόμενο κίνδυνο στην Ανατολική Μεσόγειο με τους περισσότερους να καταλήγουν ότι και οι δύο πλευρές αρκούνται σε πό-ζες και επίδειξη δύναμης με στόχο την άσκηση διπλωματικής πίεσης και τα εσωτερικά πολιτικά οφέλη

Γιατί η παρούσα ένταση με αφορ-μή αντίπαλες θαλάσσιες αξιώσεις στην Ανατολική Μεσόγειο να είναι διαφορετική από παλαιότερες ∆υ-στυχώς υπάρχουν πολλοί και καλοί λόγοι να ανησυχούμε

Πρώτον οι παρούσες εντάσεις επη-ρεάζουν πολύ μεγαλύτερη περιοχή με διαφορετικές εστίες τριβών και εμπλεκόμενους παίκτες Η διένεξη για την Κύπρο που αποτελούσε κάποτε από μόνη της πηγή κινδύ-νων εξελίχθηκε πλέον σε πολιτικό και όχι αμυντικό ζήτημα Συρία και Λιβύη αποτελούν πλέον εμβλημα-τικά παραδείγματα των νέων περι-φερειακών γεωπολιτικών συσχετι-σμών με μόνιμο χάος σε συνθήκες ένοπλης σύρραξης Οι laquoεξωτερι-κοί παίκτεςraquo από τη μεριά τους έχουν γίνει πιο τολμηροί στη χρή-ση ένοπλων μέσων ευθέως ή μέ-σω τοπικών αντιπροσώπων τους Ο

κατάλογος δυνητικών θερμών αντι-παραθέσεων είναι μακρύς Τουρ-κία με Ρωσία στη Συρία ή τη Λι-βύη Τουρκία εναντίον Αιγύπτου ή Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και ndashακόμη πιο ανησυχητικόndash Τουρκία με Ελλάδα Κύπρο Ισραήλ ή Γαλλία

Οι παλαιές αναστολές και η συντη-ρητική χρήση στρατιωτικής ισχύος από την Αγκυρα έχουν πλέον πα-ρέλθει έχοντας εκπνεύσει μετά τις επιχειρησιακές επιτυχίες της Τουρ-κίας σε Συρία και Λιβύη Αυτό συνο-δεύθηκε από το νέο τουρκικό ναυ-τικό δόγμα με κεντρικό άξονα τη ναυτική παρουσία Οι διεκδικήσεις της Αγκυρας σε ότι αφορά την υφα-λοκρηπίδα και τον εναέριο χώρο δεν έχουν μεταβληθεί ουσιαστικά Η ύπαρξη υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου καθώς και η αυξημένη

ικανότητα προβολής της τουρκι-κής ισχύος έχουν μεταβάλει την εξίσωση Στα γεμάτα άγχος χρόνια πριν από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 το Αιγαίο ήταν στο επίκεντρο των ελληνοτουρκικών τριβών Σή-μερα το Αιγαίο απασχολεί πάλι με

τη σύνθεση του ανταγωνισμού και τις πιθανότητες σύρραξης να είναι πολύ μεγαλύτερες

Δεύτερον τα πράγματα μπορούν πάντα να πάνε άσχημα Η κρίση ΙμίωνΚαρντάκ του 1996 προσέφε-

ρε διδάγματα σε όλες τις πλευρές ενώ αναδείχθηκε στην κρισιμότερη στιγμή της ελληνοτουρκικής έντα-σης που ταλαιπωρεί την περιοχή και το ΝΑΤΟ εδώ και δεκαετίες Οι δύο χώρες κινδύνευσαν να εμπλα-κούν σε ανεπιθύμητη και από τις

δύο πλευρές σύρραξη εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο τα μέσα ενη-μέρωσης κάλυψαν την κρίση και λόγω της πίεσης της κοινής γνώ-μης σε μία εποχή κατά την οποία οι χρόνοι μετάδοσης των πληροφο-ριών ήταν πιο αργοί από ότι σήμε-ρα και τα μέσα κοινωνικής δικτύ-ωσης ανύπαρκτα Οι στρατιωτικοί επιτελείς των δύο χωρών γνωρίζο-νταν προσωπικά και η συνεννόηση ήταν εφικτή Αθήνα και Αγκυρα με σημαντική βοήθεια από την Ουά-σιγκτον αποτραβήχτηκαν από το χείλος του γκρεμού ενώ η κρίση εισήγαγε παρατεταμένη περίοδο αποκλιμάκωσης στο Αιγαίο

Η περιοχή σήμερα είναι σκηνικό εντατικών αεροναυτικών επιχει-ρήσεων χωρίς την ύπαρξη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και πε-ριορισμού κινδύνων που εφαρμό-ζονταν ακόμη και στον Ψυχρό Πό-λεμο Με τα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια να εμφανίζονται καχύπο-πτα ο κίνδυνος εσφαλμένου υπο-λογισμού αυξάνεται Το μόνο που απαιτείται άλλωστε είναι ένας λά-θος υπολογισμός στην ερμηνεία της εικόνας ραντάρ επιφανείας για να ξεσπάσει ένα θερμό επεισόδιο Το πρόσφατο περιστατικό μεταξύ γαλλικών και τουρκικών πολεμικών πλοίων θα μπορούσε να έχει πάρει επικίνδυνες διαστάσεις

Τέλος οι συμμαχικές σχέσεις έχουν αλλάξει ριζικά Πολλοί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θέτουν το ερώτημα εάν η Τουρκία είναι εταίρος ή κράτος-ταραξίας Η συζήτηση αυτή είναι

υπερβολική Ουδείς αμφιβάλλει όμως ότι η στρατηγική σχέση με-ταξύ της Αγκυρας και των υπερατ-λαντικών εταίρων της έχει φθάσει στο σημείο θραύσης Την ίδια ώρα οι δεσμοί ασφαλείας της Ελλάδας και με τις δύο ακτές του Ατλαντικού ουδέποτε υπήρξαν στενότεροι Σε περίπτωση που η πολιτική αποκο-τιά οδηγήσει σε ένοπλη σύρραξη στην Ανατολική Μεσόγειο η Αγκυ-ρα θα έχει να αντιμετωπίσει την ισχυρή αντίδραση των ΝΑΤΟϊκών της εταίρων ∆εν θα υπάρξουν νι-κητές σε αυτή την αντιπαράθεση Ισως σημάνει το τέλος της προοπτι-κής ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και το de facto laquoπάγωμαraquo της συνερ-γασίας της Αγκυρας με το ΝΑΤΟ Η Ελλάδα θα βρεθεί τότε αντιμέτωπη στα ανατολικά σύνορά της με μία απομονωμένη και ασταθή Τουρκία

Ποιος θα αναλάβει πρωτοβουλίες για να αποσοβηθεί αυτό το σενάριο Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες δεν δια-θέτουν την αναγκαία επιρροή πάνω στην Τουρκία Το Παρίσι επέλεξε να ενισχύσει τη ναυτική του ισχύ στην περιοχή δηλώνοντας αλλη-λέγγυο με την Αθήνα και έτοιμο να αντιμετωπίσει τις τουρκικές προ-κλήσεις Αν Αθήνα και Αγκυρα δεν επιτύχουν την αποκλιμάκωση της κρίσης με ίδια μέσα το Βερολίνο ή άλλες δυνάμεις θα κληθούν να σβή-σουν αυτή τη φορά την πυρκαγιά

O κ Ian Lesser είναι αντιπρόεδρος του German Marshall Fund of the United States και εκτελεστικός διευθυντής του GMF στις Βρυξέλλες

Το μόνο που απαιτείται άλλωστε είναι ένας λάθος υπολογισμός στην ερμηνεία της εικό-νας ραντάρ επιφανείας για να ξεσπάσει ένα θερμό επεισόδιο

Α Π Ο Ψ Η

Η πυρκαγιά των ημερών μας

Διπλωματικοί κύκλοι δεί-χνουν να κρατούν απο-στάσεις από το έργο που έχει επιδείξει έως τώρα ο Γενς Στόλτενμπεργκ επι-σημαίνοντας πως laquoδεν έχει πείσειraquo και την ίδια ώρα δεν εμφανίζονται αισιό-δοξοι πως έχει τη δύναμη να αλλάξει πολιτική Αυ-τό σημαίνει πως η ελλη-νική πλευρά δεν πρέπει να προσδοκά στη στήριξη του επικεφαλής του ΝΑΤΟ στη νέα περιπέτεια με το laquoOruc Reisraquo Ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσούκαλης δήλωσε στην laquoΚraquo laquoΟ πρώτος γγ του ΝΑΤΟ είχε πει ότι ο ρό-λος της Ατλαντικής Συμ-μαχίας ήταν να κρατήσει τους Σοβιετικούς εκτός τους Αμερικανούς εντός και τους Γερμανούς κά-τω Αλλαξαν από τότε ρι-ζικά τα δεδομένα Τα μέλη δεν συμφωνούν πάντα ως προς τη μορφή και το μέ-γεθος της εξωτερικής απει-λής η Αμερική του προ-έδρου Τραμπ κατηγορεί τους Ευρωπαίους συμμά-χους ότι δεν συμμετέχουν ισότιμα στις αμυντικές δα-πάνες και θεωρεί αυτονό-ητο ότι οι υπόλοιποι θα την ακολουθούν σε ότι αποφασίσει ενώ ο Γάλλος πρόεδρος (σαν τον τρε-λό του χωριού που έλεγε την αλήθεια) φωνάζει ότι η Συμμαχία είναι κλινικά νεκρή Οσο για εμάς τη χρειαζόμαστε ακόμη αλ-λά δεν πρέπει να περιμέ-νουμε ότι θα λύσει όλα μας τα προβλήματαraquo

laquoΔεν έχει πείσειraquo

ASS

OCI

ATED

PR

ESS

To laquoΟρούτς Ρέιςraquo αποτελεί ακόμη ένα επεισόδιο στη μακρά σειρά εντάσεων που εξελίσσονται στην Ανατολική Μεσόγειο Σε περίπτωση που η πολιτική απο-κοτιά οδηγήσει σε ένοπλη σύρραξη στην περιοχή η Αγκυρα θα έχει να αντιμε-τωπίσει την ισχυρή αντίδραση των νατοϊκών εταίρων της

Του IAN LESSER

Κ Ο Σ Μ Ο Σ20 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Εντείνεται η παγκόσμια αγωνία για την γιγάντωση της πανδημίας COVID-19 Ο κορωνοϊός μέσα σε οκτώ περίπου μήνες προσέβαλε περισσότερα από 20 εκατομμύρια ανθρώπους προκαλώντας τον θά-νατο τουλάχιστον 750000 Ακόμα και σήμερα ο παθογόνος παράγο-ντας δεν έχει αποκαλύψει στους επιστήμονες που τον μελετούν νυχθημερόν πλήρως τα μυστικά του ούτε κάποιες παραδοξότητες της συμπεριφοράς του

Τώρα που το καλοκαίρι βαίνει προς το τέλος του και σύντομα θα χτυπήσει το κουδούνι στα σχολεία ο τρόπος που ο κορωνοϊός επηρε-άζει τους μικρότερους σε ηλικία βρίσκεται στο επίκεντρο του εν-διαφέροντος Η αλήθεια είναι ότι οι συνέπειές του στους ανήλικους πάντα προκαλούσαν πονοκέφαλο στους ειδικούς που είχαν αντιλη-φθεί ότι αντίθετα με τους υπόλοι-πους αναπνευστικούς ιούς ο νέος κορωνοϊός δεν προσέβαλε τα μικρά παιδιά τόσο εύκολα Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει επrsquo ουδενί ότι είναι άτρωτα σε αυτόν Πολλά παιδιά αρρωσταίνουν και κάποια χάνουν τη ζωή από COVID-19 Πρόσφατη μελέτη παιδιάτρων στις ΗΠΑ διαπί-στωσε ότι 97000 μικροί Αμερικανοί διαγνώστηκαν με κορωνοϊό μόνο τις δύο τελευταίες εβδομάδες του Ιουλίου δηλαδή περισσότερο από το 25 των συνολικών κρουσμάτων σε ανηλίκους στις ΗΠΑ

H laquoμυστηριώδης σχέσηraquo παιδιών και κορωνοϊού απασχόλησε τους επιστήμονες ήδη από την αρχή της πανδημίας ιδιαίτερα επειδή η νό-σος θεωρήθηκε laquoασθένεια των ηλι-κιωμένωνraquo Τον Απρίλιο ο Γάλλος επιδημιολόγος Αρνό Φοντανέ ερευ-νώντας την έκταση της επιδημίας στην πολίχνη Κρεπί-αν-Βαλουά βορειοανατολικά του Παρισιού δι-απίστωσε ότι αν και ο κορωνοϊός είχε διασπαρεί εκτενώς σε γυμνά-σια και λύκεια προσβάλλοντας το 38 των μαθητών στο απυρόβλη-το παρέμεναν τα έξι δημοτικά της πόλης όπου είχε προσβληθεί μόλις το 9 των παιδιών

Μία δεύτερη μελέτη που εκπο-νήθηκε στη Νότια Κορέα σε 65000

κρούσματα της COVID-19 έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 10 έως 19 ετών μπορούν να μεταδώσουν τον ιό ακριβώς όπως ένας άρρωστος ενή-λικας ενώ η μετάδοση είναι πολύ σπανιότερη όταν ο φορέας είναι νεότερος των 10 ετών

Πολλές μελέτες υποδεικνύουν ότι ο κορωνοϊός πλήττει διαφορετικά τα πιο μικρά παιδιά από ότι τα μεγαλύ-τερα Το laquoηλικιακό σημείο καμπήςraquo για τη συμπεριφορά του κορωνοϊού στους ανηλίκους είναι η εφηβεία Τα περισσότερα μικρά παιδιά που νοσούν είναι είτε ασυμπτωματικά είτε εμφανίζουν πολύ ήπια συμπτώ-ματα Εκτενέστατη μελέτη που έγι-νε σε 2143 παιδιά στην Κίνα έδει-ξε ότι στο σύνολο τους (94) ήταν ασυμπτωματικά ή είχαν ήπια μέ-χρι μέσης βαρύτητας συμπτώματα Οπως επισημαίνει η επιδημιολόγος Ζόι Χαϊντ του πανεπιστημίου της ∆υτικής Αυστραλίας τα ηπιότερα συμπτώματα σημαίνει ότι τα μικρά παιδιά βήχουν σπανιότερα και κα-τά συνέπεια απελευθερώνουν στο περιβάλλον μικρότερο ιικό φορτίο Αρα είναι λιγότερο μολυσματικά Η

δρ Νάταλι Μακντέρμοτ του Βασιλι-κού Κολεγίου του Λονδίνου τονίζει ότι κάποια παιδιά μπορεί να ταλαι-πωρούνται από μακροχρόνιες συ-νέπειες της λοίμωξης όπως είναι η μεγάλη κόπωση και οι γονείς οφεί-λουν να αναζητούν ιατρικές συμ-βουλές όταν παρατηρούν κάτι πα-ράξενο στο παιδί τους

Ο Μαξ Λάου επιδημιολόγος στο πανεπιστήμιο Εμορι που μελετά σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας της Τζόρτζια τις περιπτώσεις υπερ-μετάδοσης του ιού κατέγραψε δύο ενδιαφέρουσες πραγματικότητες ότι μετά τη χαλάρωση των περιο-ριστικών μέτρων τα κρούσματα με-

ταξύ των μικρών παιδιών ήταν συ-γκριτικά λίγα παρότι εκτινάχθηκαν στους εφήβους άνω των 15 ετών και ότι δεν επιβεβαιώθηκε καμία εμ-φάνιση επιδημικής εστίας όπου ο laquoασθενής μηδένraquo ήταν μικρό παιδί

Πόσο είναι όμως εφικτό τα σχο-λεία όπου καθημερινά συναθροί-ζεται μεγάλος αριθμός παιδιών να θωρακιστούν κατά το δυνατόν από την COVID-19 Αυτή είναι laquoη ερώ-τηση του ενός εκατομμυρίου δολα-ρίωνraquo και ήδη πολλά κράτη ανά τον κόσμο ακολούθησαν διαφορετικές στρατηγικές Στο Βιετνάμ τα παιδιά θερμομετρούνται πριν μπουν στο μάθημα ενώ στην Ουρουγουάη οι

μικροί μαθητές υποβάλλονται κάθε τόσο σε δειγματοληπτικά τεστ ανί-χνευσης του κορωνοϊού Στις ΗΠΑ πολλά σχολεία θα επιλέξουν τη δια-δικτυακή διδασκαλία ή ένα συνδυα-σμό της με τη συμβατική αναλόγως των συνθηκών

Ωστόσο η απάντηση στο πρό-βλημα της έναρξης των μαθημάτων μπορεί να είναι αρκετά απλούστε-ρη και ευκολότερη στην εφαρμογή της επισημαίνουν οι ειδικοί που με-λέτησαν πολλές από τις διαφορετι-κές στρατηγικές λειτουργίας των σχολείων Η πιο αποτελεσματική λύση για τη θωράκιση των σχολεί-ων εκτιμούν είναι να διατηρηθούν

ολιγομελείς οι τάξεις και να ζητηθεί από τα μεγαλύτερα σε ηλικία παι-διά που μπορούν να μεταδώσουν αποτελεσματικότερα τον παθογό-νο παράγοντα να φορούν μάσκα και να τηρούν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης

Αυτο το μοντέλο εφαρμόστηκε με ικανοποιητικά αποτελέσματα μετά τη χαλάρωση των περιοριστι-κών μέτρων το τελευταίο δίμηνο σε Φινλανδία και ∆ανία Οι πολυ-μελείς τάξεις laquoέσπασανraquo σε μικρό-τερα τμήματα με 15 έως 20 μαθη-τές οι οποίοι συναντιόντουσαν στα διαλείμματα σε ανοικτούς χώρους όπου υπάρχει μικρότερος κίνδυνος

μετάδοσης Τα οφέλη από αυτή την προσέγγιση είναι πολλαπλά γιατί η ύπαρξη ενός κρούσματος δεν επι-βάλλει το αυτόματο κλείσιμο όλης της σχολικής μονάδας ενώ διευκο-λύνεται και το έργο των αρμόδιων φορέων που θα πρέπει να ιχνηλατή-σουν τις επαφές του αρρώστου Οι επιστήμονες ωστόσο τονίζουν ότι οι προσεγγίσεις που θα ακολουθήσει κάθε χώρα εξαρτώνται από το επι-δημιολογικό φορτίο που τη βαρύνει

Οι θεωρίες

Γιατί όμως τα παιδιά επηρεάζο-νται λιγότερο από την COVID-19 Οι θεωρίες που προτείνουν οι ειδικοί είναι πολλές Κάποιοι πιστεύουν ότι πιθανώς αυτό συμβαίνει επειδή ο υποδοχέας ACE2 μέσω του οποί-ου ο νέος κορωνοϊός εισβάλλει στα κύτταρα ελέγχεται αναπτυξιακά από την ηλικία Oταν είσαι μικρό-τερος διαθέτεις χαμηλότερες συ-γκεντρώσεις της πρωτεΐνης και ο ιός προσδένεται στα κύτταρα του αναπνευστικού πιο δύσκολα

Σύμφωνα με μία διαφορετική θε-ωρία τα παιδιά είναι παραδόξως πιο προστατευμένα από την COVID-19 γιατί διαθέτουν πιο ανώριμο ανο-σοποιητικό σύστημα και έτσι δεν πυροδοτείται η υπερβολική ανοσο-ποιητική αντίδραση laquoκαταιγίδα κυ-τοκινώνraquo που οδηγεί πολλούς ενή-λικες στον θάνατο

Βέβαια κάποια παιδιά που θα προσβληθούν από τον κορωνοϊό θα νοσήσουν βαριά από το Πολυ-συστημικό Φλεγμονώδες Σύνδρο-μο που συνδέεται με τον παθογό-νο παράγοντα και έχει ομοιότητες με το σύνδρομο Καβασάκι Οι έφη-βοι μάλιστα που θα εμφανίσουν το σύνδρομο θα αντιμετωπίσουν πολύ βαρύτερες συνέπειες και μπορεί να οδηγηθούν σε καρδιακή ανεπάρκεια ή ακόμα και τον θάνατο

Οι ειδικοί που μελετούν τον νέο κορωνοϊό παραδέχονται ότι ακόμα γνωρίζουν πολύ λίγα και αισιοδοξούν ότι καθημερινά θα αυξάνονται οι γνώσεις τους Για αυτόν ακριβώς τον λόγο και μέχρι η πανδημία να απο-τελέσει ένα θλιβερό παρελθόν είναι επιτακτικό όλοι να χρησιμοποιούν ευλαβικά τα λίγα όπλα που έχουμε στη διάθεσή μας μάσκες και μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης

Η εποχή της πανδημίας θεωρητικά έπρεπε να στέψει με δόξα την τε-χνητή νοημοσύνη ∆ισεκατομμύρια δολάρια επενδύθηκαν σε προγράμ-ματα για την ανάπτυξή της και όλοι πίστεψαν ότι θα έδινε λύση σε κά-θε πρόβλημα Ετσι όταν ξεκίνησε η πανδημία COVID-19 πλήθος τέτοιων πρωτοποριακών συστημάτων κλή-θηκε να επιτελέσει το καθήκον του

Κάποια συστήματα αναζήτησαν νέα συστατικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παρα-σκευή εμβολίου άλλα προσπάθησαν να βελτιώσουν τις διαγνωστικές μας ικανότητες Κάποια κατέγραψαν την πορεία της νόσου ή προσπάθησαν να προβλέψουν την εξέλιξη της υγεί-ας των ασθενών Αλλα δημιούργη-σαν αλγορίθμους για τον αριθμό των κρουσμάτων αναλόγως των διαφορε-τικών πολιτικών επιλογών ή αναζή-τησαν ομοιότητες και διαφορές στις περιοχές που έπληξε ο κορωνοϊός

Η αλήθεια δυστυχώς είναι ότι τα αποτελέσματα των φιλόδοξων προσπαθειών ήταν άκρως απογο-ητευτικά Ελάχιστα προγράμματα έφεραν έστω και περιορισμένα απο-τελέσματα Η πανδημία αντιθέτως αποκάλυψε πόσο εύθραυστη είναι η τεχνητή νοημοσύνη Συστήματα που πρότειναν είδη ψυχαγωγίας ανί-χνευαν απάτες ή διαχειρίζονταν την απογραφή των προμηθειών στις επι-χειρήσεις λοξοδρομήσαν καθώς η υγειονομική κρίση τα εξανάγκασε να προσαρμοστούν στην τάχιστη συλ-λογική μεταβολή της συμπεριφοράς

Αντιθέτως ο απρόσμενος ήρω-

ας που αναδείχθηκε από τις στά-χτες της πανδημίας είναι το πλή-θος Πλήθη επιστημόνων από όλο τον κόσμο μοιράστηκαν δεδομένα και γνώσεις με μεγαλύτερη ταχύ-τητα από ποτέ Πλήθη τοπικών κα-τασκευαστών δημιούργησαν μέσα προσωπικής προστασίας (μάσκες προσωπίδες κοκ) εφοδιάζοντας τα νοσοκομεία που είχαν laquoμείνει στον αέραraquo λόγω των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα Πλήθη πολι-τών οργάνωσαν μέσω ομάδων αλ-ληλοβοήθειας τρόπους για να φρο-ντίζει ο ένας τον άλλο

Η πανδημία COVID-19 μας υπενθύμισε με πόση ταχύτητα οι άνθρωποι μπορούν να προσαρ-μόσουν τις υπάρχουσες γνώσεις ικανότητες και συμπεριφορές σε απολύτως νέες συνθήκες κάτι που τα συστήματα τεχνητής νοημοσύ-νης αδυνατούν να κάνουν τουλά-χιστον επί του παρόντος

Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέ-τωποι με μια εξαιρετικά δύσκολη πρόκληση την ανάκαμψη από τη μεγαλύτερη οικονομική συρρίκνω-ση της Ιστορίας τη στιγμή που τα κοινωνικά χάσματα και οι ανισό-τητες είναι πιο αισθητά από ποτέ Ταυτόχρονα μια άλλη παγκόσμια κρίση η κλιματική αλλαγή παρα-μονεύει στον ορίζοντα

Το βρετανικό Ιδρυμα Καινοτομί-ας Nesta προτείνει μια καινοτόμο λύση σε αυτά τα περίπλοκα προ-βλήματα το αντάμωμα των ικα-νοτήτων της μηχανικής ευφυΐας και αυτής του πλήθους ώστε να

δημιουργηθούν νέα συστήματα laquoσυλλογικής νοημοσύνηςraquo

Το 2019 η Nesta χρηματοδότη-σε 12 πειράματα για την προώθηση της γνώσης σχετικά με τον τρόπο που η laquoσυλλογική νοημοσύνηraquo μπο-ρεί να βοηθήσει στην επίλυση με-γάλων κοινωνικών προβλημάτων Σήμερα που ξεκινάει η ανοικοδό-μηση μετά την ολοκληρωτική κατα-

στροφή της πανδημίας οφείλουμε να διδαχθούμε από τα συμπεράσμα-τα αυτών των πειραμάτων

Σε ένα από αυτά οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Επιστημών και Τε-χνολογίας Νόησης της Ρώμης με-λέτησαν τη χρήση ενός προγράμ-ματος τεχνητής νοημοσύνης που είχε σχεδιαστεί για να εξαλείφει τις κοινωνικές προκαταλήψεις κατά τη συλλογική λήψη αποφάσεων Το σύστημα υπέκρυπτε πληροφορίες από τα μέλη της ομάδας σχετικά με τις προηγούμενες εκτιμήσεις άλλων μελών ενθαρρύνοντας τους συμμε-τέχοντες να δαπανήσουν περισσό-τερη ώρα στη δική τους αξιολόγηση επιλογών Οπως αποδείχθηκε το σύστημα κατάφερε να περιορίσει την laquoαγελαία συμπεριφοράraquo που συνήθως εκδηλώνεται όταν οι άν-θρωποι αρνούνται να αφουγκρα-στούν διαφορετικές απόψεις ή τη γνώμη της μειοψηφίας

Είναι βέβαιο ότι μπορούμε να πε-τύχουμε θαυμαστά αποτελέσματα αν συνταιριάξουμε σωστά την τεχνη-τή νοημοσύνη και την ευφυΐα του πλήθους Επίσης καταρρίπτονται οι διαδεδομένες αντιλήψεις για τις αρνητικές συνέπειες της τεχνητής νοημοσύνης Οταν τέτοια συστήμα-τα εφαρμοστούν προσεκτικά μπορεί να μας βοηθήσουν στην υιοθέτηση διαφορετικών θεωρήσεων των προ-βλημάτων μας επιτρέποντάς μας να τα λύσουμε επιτυχέστερα εκμηδε-νίζοντας τις κοινωνικές προκαταλή-ψεις που σήμερα συχνά αποτελούν αξεπέραστο εμπόδιο Επί τους παρό-ντος συνεχίζεται ο πειραματισμός με πρωτοποριακούς συνδυασμούς συλλογικής και μηχανικής ευφυΐας Ο κόσμος μεταβάλλεται και έχει έλ-θει το πλήρωμα του χρόνου για τη ριζική μεταβολή της τεχνητής νοη-μοσύνης και των εφαρμογών της

REUTERS AP

Το Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης του Πανεπι-στημίου των Βρυξελλών πραγματοποίησε ένα νέο πείραμα στο πλαίσιο του οποίου ζήτησε από τους συμμετέχοντες να αναθέ-σουν τις αποφάσεις στους λεγόμενους laquoΠράκτορες Τεχνητής Νοημοσύνηςraquo τους οποίους επέλεξαν για να τους εκπροσωπή-σουν Οι ερευνητές δια-πίστωσαν ότι οι συμμε-τέχοντες επέλεγαν τους laquoπράκτορεςraquo έχοντας κα-τά νουν συλλογικούς μα-κροπρόθεσμους στόχους αντί βραχυπρόθεσμων που θα μπορούσαν να με-γιστοποιήσουν τα ατομικά τους οφέλη Οι επιστήμο-νες εξεπλάγησαν διαπι-στώνοντας την προθυμία των πολιτών να υιοθετή-σουν ακόμα και αυστηρά μέτρα κοινωνικής αποστα-σιοποίησης προκειμένου να νικήσουμε συλλογικά τον κορωνοϊό Αραγε οι πολίτες θα είναι εξίσου δεκτικοί στο να ενεργή-σουν με γνώμονα το κοι-νό καλό αν προϋποθέτει πχ τον ριζικό περιορισμό των εκπομπών άνθρακα Η τεχνητή νοημοσύνη άλ-λωστε που απογοήτευ-σε στην αντιμετώπιση της πανδημίας έχει μία ακόμα ευκαιρία να αποδείξει την αξία της καθώς θα κληθεί να διαδραματίσει πρωτεύ-οντα ρόλο στην επίλυση των προκλήσεων της κλι-ματικής αλλαγής

Συλλογικό καλό

Η αινιγματική σχέση παιδιών και COVID-19

Η τεχνητή νοημοσύνηδεν πέρασετο τεστ κορωνοϊού

Η φθινοπωρινή επαναλειτουργία των σχολείων προβληματίζει τους επιστήμονες οι οποίοι συνεχίζουν να αναζητούν απαντήσεις

Μελέτη έδειξε ότι παιδιά ηλικίας 10 έως 19 ετών μπορούν να μεταδώσουν τον ιό όπως ένας ενήλι-κος ενώ η μεταδοτικό-τητα φορέων κάτω των 10 ετών είναι περιορισμένη

Mια καινοτόμος λύση θα είναι το αντάμωμα των ικανοτήτων της μηχανικής ευφυΐας και αυτής του πλήθους ώστε να δημιουργηθούν νέα συστήματα laquoσυλλο-γικής νοημοσύνηςraquo

Νέες εφαρμογές για smartphones αναγνωρίζουν το πρόσωπο του χρήστη ακόμη και αν φοράει μάσκα Ωστόσο η τεχνητή νοημοσύνη τον καιρό της πανδημίας πέρασε κάτω από τον πήχυ των προσδοκιών

Της ΔΙΟΝΥΣΙΑΣ ΒΟΡΙΔΗ

SHU

TTER

STO

CK

Κ Ο Σ Μ Ο Σ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 21Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Το 2008 ο γερουσιαστής Ιλινόι Μπα-ράκ Ομπάμα έγραψε Ιστορία κατα-φέρνοντας να γίνει ο πρώτος μαύ-ρος πρόεδρος της Αμερικής Οκτώ χρόνια αργότερα όλοι ή σχεδόν όλοι περιμέναμε ότι οι ΗΠΑ θα περ-νούσαν άλλο ένα ορόσημο φέρνο-ντας για πρώτη φορά μια γυναίκα στον Λευκό Οίκο Ωστόσο η Χίλαρι Κλίντον τα κατάφερε να τρέχει μό-νη και να έρθει δεύτερη (έστω όχι σε ψήφους αλλά σε εκλέκτορες) αφήνοντας όλο τον κόσμο να ανα-ρωτιέται από ποιον γαλαξία έπεσε εκείνο το παράξενο πλάσμα στο 1600 της Λεωφόρου Πενσυλβανίας

Στις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου οι Αμερικανοί θα έχουν άλλη μία ευκαιρία να υπερβούν έστω και στο συμβολικό επίπεδο τα κληρονομημένα όρια της ∆ημοκρα-τίας τους Τους την προσέφερε την περασμένη Τρίτη ο ∆ημοκρατικός προεδρικός υποψήφιος Τζο Μπάι-ντεν επιλέγοντας για υποψήφια αντιπρόεδρο τη γερουσιαστή Καλι-φόρνιας Κάμαλα Χάρις Για πρώτη φορά μια μαύρη γυναίκα διεκδικεί ένα τόσο υψηλό αξίωμα ως υποψή-φια ενός από τα δύο μεγάλα κόμμα-τα εξουσίας Οπως κι αν αξιολογεί κανείς την πολιτική διαδρομή της 55χρονης γερουσιαστού δεν μπο-ρεί να προσπεράσει το γεγονός ότι η επιλογή της αντανακλά μεταξύ άλλων και την έντονη επίδραση ισχυρών λαϊκών κινημάτων της τε-λευταίας διετίας όπως το φεμινι-στικό MeToo και το κίνημα των μαύρων Black Lives Matter στην κεντρική πολιτική σκηνή

Μάλιστα αρκετοί στις ΗΠΑ εί-δαν την από καιρό αναμενόμενη απόφαση του Μπάιντεν ως το πρώ-το βήμα για την ανάδειξη της Χάρις στην προεδρία το 2024 Εάν νική-σει τον Τραμπ στις 3 Νοεμβρίου ο τέως αντιπρόεδρος του Ομπάμα θα είναι ο γηραιότερος πρόεδρος των ΗΠΑ στην τελετή της ορκωμοσίας του έχοντας κλείσει τα 78 του χρό-νια Αναλυτές θεωρούν εξαιρετικά δύσκολο να διεκδικήσει και δεύτε-ρη προεδρική θητεία και πολύ πι-θανότερο να λειτουργήσει ως με-ταβατικός πρόεδρος ο οποίος θα επαναφέρει τις ΗΠΑ σε μια κάποια κανονικότητα ύστερα από τη χαώδη τετραετία Τραμπ για να παραδώσει τη σκυτάλη σε μια νεότερη γενιά πολιτικών υπό την Κάμαλα Χάρις

Από πολλές απόψεις η επιλο-γή του Μπάιντεν ήταν μια προ-βλέψιμη ασφαλής κίνηση χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο Αν και δεν έχει

ακόμη κλείσει την πρώτη θητεία της στη Γερουσία η Χάρις έγινε γνωστή σε πανεθνική κλίμακα με τους φιλιππικούς της εναντίον του δικαστή Μπρετ Κάβανο στις θυ-ελλώδεις ακροάσεις για τον διορι-σμό του στο Ανώτατο ∆ικαστήριο όπως και με την υποψηφιότητά της για το προεδρικό χρίσμα πριν από λίγους μήνες Παρά την ήττα της στις προκριματικές εδραίω-σε την εικόνα της ως ανερχόμε-νο αστέρι των ∆ημοκρατικών Κι αν πάνω στη φωτιά των ντιμπέιτ είπε κάποιες πολύ επώδυνες κου-βέντες για τον Μπάιντεν ο βετε-ράνος πολιτικός που μπήκε στη Γερουσία όταν η Χάρις ήταν μόλις οκτώ ετών δεν ήταν ο άνθρωπος

που θα της το κρατούσε μανιάτικοAλλωστε και οι δύο ανήκουν

στην ίδια μετριοπαθή πτέρυγα των ∆ημοκρατικών γεγονός που αναμφισβήτητα έπαιξε τον ρόλο του Στο μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής διαδρομής της η Χάρις υπηρέτησε ως εισαγγελέας Σαν Φρανσίσκο και γενικός εισαγγε-λέας Καλιφόρνιας εφαρμόζοντας αυστηρές πολιτικές laquoνόμου και τά-ξηςraquo Στις προκριματικές εκλογές η αριστερή πτέρυγα του κόμματος της κόλλησε τη ρετσινιά laquoη Χάρις είναι μπάτσοςraquo θυμίζοντας ότι παρά τις προοδευτικές θέσεις που είχε διακηρύξει για θέματα όπως η θανατική ποινή η χρήση μαρι-χουάνας οι γάμοι ομοφυλοφίλων και πολλά άλλα απέφυγε να τις εφαρμόσει ως γενική εισαγγελέ-ας Ωστόσο ο Μπάιντεν υπολογί-ζει και μάλλον έχει δίκιο ότι είναι τέτοια η οργή των προοδευτικών εναντίον του Τραμπ που θα ξεπε-ράσουν τις όποιες ενστάσεις τους έστω με κρύα καρδιά όταν έρθει η ώρα της ψήφου Το βέβαιο είναι ότι η Χάρις ενισχύει τη συσπείρω-ση της μαύρης κοινότητας γύρω από τον Μπάιντεν κάτι ιδιαίτερα

σημαντικό σε διαφιλονικούμενες πολιτείες Το 2016 η αποχή πολ-λών μαύρων που είχαν υποστηρίξει αναφανδόν τον Ομπάμα στοίχισε πολύ ακριβά στη Χίλαρι Κλίντον

Προβάδισμα και laquoφαντάσματαraquo

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις πριν από την επιλογή της Χάρις έδιναν στον Μπάιντεν προβάδισμα οκτώ έως δέκα μονάδων έναντι του Τραμπ Η ψαλίδα έκλεισε κατά δύο έως τρεις μονάδες από τον προ-ηγούμενο μήνα αλλά παραμένει υψηλή και δύσκολα ανατρέψιμη Βέβαια πολλοί από τους ∆ημοκρα-τικούς βλέπουν μπροστά τους τα φαντάσματα του 2016 όταν η Χί-λαρι Κλίντον είχε κι αυτή σημαντι-κό προβάδισμα έναντι του Τραμπ δυόμισι με τρεις μήνες πριν από τις εκλογές Τις ανησυχίες τους ενισχύ-ει το γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ όσων δηλώνουν ότι είναι σίγουροι για το τι θα ψηφίσουν εμφανίζεται αισθητά μικρότερη (39 Μπάιντεν - 35 Τραμπ) Ωστόσο οι πιθανότη-τες να δούμε το ίδιο έργο για δεύτε-ρη φορά είναι μάλλον μικρές

Σε αντίθεση με τη Χίλαρι Κλί-ντον ο Τζο Μπάιντεν δεν έχει ταυ-

τιστεί με τη διαπλοκή και δεν προ-καλεί τόσο ισχυρές αντιπάθειες σε μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώ-ματος Αν το 2016 το ∆ημοκρατικό Κόμμα ήταν ανοιχτά διασπασμένο και πολλοί οπαδοί του αριστερού Μπέρνι Σάντερς δεν πήγαν να ψη-φίσουν (μεταξύ άλλων γιατί δεν πε-ρίμεναν ότι θα μπορούσε να βγει ο Τραμπ) αυτή τη φορά ο Μπάιντεν έχει την υποστήριξη όλων από τον Μπιλ Κλίντον και τον Μπα-ράκ Ομπάμα μέχρι τον Σάντερς Στο μεταξύ η τραγελαφική δια-χείριση της COVID-19 και η οικο-νομική κρίση διαβρώνουν σταθε-ρά την επιρροή του Τραμπ ακόμη και στις πιο ευνοϊκές για τον ίδιο κατηγορίες του εκλογικού σώμα-τος όπως οι λευκοί συνταξιούχοι Τέλος στις περισσότερες από τις διαφιλονικούμενες πολιτείες που θα κρίνουν την πλειοψηφία στο κολέγιο των εκλεκτόρων η πλά-στιγγα γέρνει περισσότερο ή λιγό-τερο αποφασιστικά στην πλευρά του Μπάιντεν ενώ οι Ρεπουμπλι-κανοί κινδυνεύουν να υποστούν πανωλεθρία και στα δύο Σώματα του Κογκρέσου χάνοντας και τη Γερουσία

Μπάιντεν - Χάρις σε τροχιά νίκηςΗ επιλογή της γερουσιαστού Καλιφόρνιας για την αντιπροεδρία συσπειρώνει τους μαύρους χωρίς να ερεθίζει τους κεντρώους

EPA

B

IDEN

CA

MPA

IGN

A

DA

M S

CHU

LTZ

Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Καθώς η πανδημία έχει μα-ταιώσει τα σχέδιά του για μεγάλες προεκλογικές συ-γκεντρώσεις ο Τραμπ ενα-ποθέτει τις ελπίδες του για αντιστροφή του κλίματος στα ντιμπέιτ με τον Μπάι-ντεν Εχουν προγραμματι-στεί τρεις αναμετρήσεις με την αυλαία να ανοίγει στις 29 Σεπτεμβρίου στο Κλίβε-λαντ ενώ στις 7 Οκτωβρίου θα γίνει το μοναδικό ντιμπέ-ιτ μεταξύ των υποψήφιων αντιπροέδρων Αντιδρώντας σπασμωδικά στα δυσοίω-να προγνωστικά ο Τραμπ εμφανίζει τον αντίπαλό του περίπου ως ανοϊκό ανίκανο να αρθρώσει δυο προτάσεις στη σειρά και κατά το συ-νήθειό του προεξοφλεί ότι θα τον συντρίψει Κάτι πολύ αμφίβολο όμως Στη διάρ-κεια της πανδημίας ο Τραμπ είχε το μονοπώλιο με τα κα-θημερινά μπρίφινγκ αλλά εκείνο που κατάφερε ήταν να βάλει πολλά γκολ στη δική του εστία με τις ανεκ-διήγητες δηλώσεις του περί χρήσης απορρυπαντικών υπεριωδών ακτίνων και πά-ει λέγοντας Αλλοι απρόβλε-πτοι παράγοντες ανησυχούν περισσότερο τους ∆ημοκρα-τικούς Λόγω COVID-19 είναι δύσκολο να φανταστεί κα-νείς ψηφοφόρους να συνω-στίζονται σε μεγάλες ουρές επί ώρες Ηδη 19 πολιτείες έχουν πει laquoναιraquo στην επι-στολική ψήφο δυνατότητα την οποία προβλέπεται να χρησιμοποιήσουν τουλάχι-στον 89 εκατομμύρια Αμε-ρικανοί Ο Τραμπ έχει ήδη δηλώσει την αντίθεσή του και πολλοί φοβούνται κύμα ενστάσεων και προσφυγών ιδίως αν το αποτέλεσμα εί-ναι οριακό σε κάμποσες πο-λιτείες Οι New York Times προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο να έχουμε laquoόχι μία αλλά 12 Φλόρινταraquo Εκτός βέβαια αν η διαφορά είναι τόσο συντριπτική εις βάρος του Τραμπ που θα κλείσει μεμιάς όλα τα στόματα ακό-μη και το δικό του

Απρόβλεπτοιπαράγοντες

Η γερουσιαστής Κάμαλα Χάρις θα γίνει η πρώτη Αφροαμερικανίδα γυναίκα και η πρώτη που έλκει την καταγωγή της από την Ασία (ο πα-τέρας της γεννήθηκε στην Τζα-μάικα και η μητέρα της στην Ιν-δία) υποψήφια μεγάλου κόμματος για ανώτατο αξίωμα Θεωρούμενη μετριοπαθής ρεαλίστρια η Χάρις υπήρξε ομοσπονδιακή εισαγγελέ-ας προτού εκλεγεί στη Γερουσία το 2016 Η 55χρονη Χάρις γεννή-θηκε στο Οκλαντ της Καλιφόρνιας ενώ υπηρέτησε ως υπουργός ∆ι-καιοσύνης της πολιτείας και ομο-σπονδιακή εισαγγελέας στο Σαν Φρανσίσκο Οταν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της για το χρίσμα των ∆ημοκρατικών το 2019 η γε-ρουσιαστής επεδίωξε να παρουσι-άσει τον εαυτό της ως ιδεολογική συνεχίστρια της Σίρλεϊ Τσίζολμ της πρώτης Αφροαμερικανής που εξελέγη στο Κογκρέσο και διεκ-δίκησε το χρίσμα του κόμματος για την προεδρική αναμέτρηση του 1972

Η σταδιοδρομία της Χάρις ως εισαγγελέα προβλήθηκε από την εκστρατεία της ως το μεγάλο της πλεονέκτημα Η ίδια περιγράφει τον εαυτό της ως laquoπροοδευτική εισαγγελέαraquo και υποστηρίζει ότι μπορεί κάποιος να είναι αυστηρός με την εγκληματικότητα συνειδη-τοποιώντας παράλληλα τις βαθιές

αδικίες της ποινικής δικαιοσύνης Το ζήτημα αυτό αναμένεται να συ-ζητηθεί εκτενώς στην προεκλογική περίοδο και στον απόηχο της εθνι-κής κατακραυγής κατά της αστυ-νομικής βίας και του συστημικού ρατσισμού στην αστυνομία Η υπο-ψήφια αντιπρόεδρος εξηγεί ότι έγι-νε εισαγγελέας γιατί πίστευε στην ικανότητά της να αναμορφώσει το

σύστημα εκ των έσω μήνυμα το οποίο βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της εκστρατείας της για το προε-δρικό χρίσμα των ∆ημοκρατικών

Κάποιες πτυχές της καριέρας της έχουν προκαλέσει όμως επι-κρίσεις από την Αριστερά Ως υπουργός ∆ικαιοσύνης της Καλι-φόρνιας σπανίως άσκησε διώξεις εναντίον αστυνομικών που κατη-γορούνταν για τον θάνατο πολιτών αν και προς το τέλος της θητείας της διέταξε έρευνες εις βάρος αστυ-νομικών διευθύνσεων ∆έχθηκε επίσης επικρίσεις για την άρνησή της να επιτρέψει τη χρήση προηγ-μένων μεθόδων ανάλυσης DNA οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν

ανατρέψει την καταδίκη του Αφρο-αμερικανού θανατοποινίτη Κέβιν Κούπερ και για την απόφασή της να στηρίξει ορισμένες καταγγελίες για παραβίαση των κανόνων από εισαγγελείς

Ως αντίπαλος της θανατικής ποι-νής αρνήθηκε να την προτείνει ως ομοσπονδιακή εισαγγελέας του Σαν Φρανσίσκο το 2004 σε καταδικα-σθέντα για ανθρωποκτονία αστυ-νομικού προκαλώντας διαμαρτυ-ρίες Μία δεκαετία αργότερα όμως επέλεξε να εφεσιβάλει κατά της απόφασης δικαστή ο οποίος κήρυ-ξε αντισυνταγματική τη θανατική ποινή θεωρώντας ότι επιτελούσε το καθήκον της ως υπουργός ∆ι-

καιοσύνης της πολιτείας Το σχέδιο μεταρρύθμισης της ποινικής δικαι-οσύνης το οποίο υπέβαλε ως υπο-ψήφια για το χρίσμα περιέχει πολ-λές προοδευτικές προτάσεις στις οποίες είχε αντισταθεί στα πρώτα βήματα της σταδιοδρομίας της

Κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας της στη Γερουσία η Χάρις έγινε γνωστή για τις διεισδυτικές και οξείες ερωτήσεις που απηύθυ-νε σε μέλη της κυβέρνησης Τραμπ στις καταθέσεις τους ενώπιον του σώματος Τα τελευταία χρόνια επε-δίωξε να συνταχθεί στο πλευρό της αριστερής πτέρυγας των ∆ημοκρα-τικών υποστηρίζοντας αρχικά το νομοσχέδιο του Μπέρνι Σάντερς

για καθολική υγειονομική κάλυ-ψη του πληθυσμού για να μετα-βάλει αργότερα τη θέση της πάνω στο ζήτημα Συνέχισε ωστόσο να στηρίζει την πρόταση για αύξηση του κατώτατου ωρομίσθιου στα 15 δολάρια και την αναθεώρηση του συστήματος αποφυλάκισης με χρηματική εγγύηση

Η Χάρις υποστήριξε ένθερμα τα νομοσχέδια καταπολέμησης των φυλετικών διακρίσεων στον από-ηχο της δολοφονίας του Αφροα-μερικανού Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικούς καθώς και όσα κα-τατέθηκαν με στόχο τη μεταρρύθ-μιση της αστυνομίας Η σημερινή εν αναμονή υποψήφια αντιπρό-εδρος εγκατέλειψε τη διεκδίκη-ση του προεδρικού χρίσματος του κόμματος στα τέλη του 2019 κα-θώς στέρευαν τα προεκλογικά της κεφάλαια

Η πρώτη της καλή εμφάνιση στο ντιμπέιτ των ∆ημοκρατικών ευνό-ησε τη δημοτικότητά της χωρίς ωστόσο να κεφαλαιοποιήσει τη δυ-ναμική της αυτή Οταν ανακοίνωσε για πρώτη φορά την υποψηφιότη-τά της τον Ιανουάριο του 2019 η Κάμαλα Χάρις θεωρήθηκε αμέσως laquoυποψήφια πρώτης γραμμήςraquo ενώ κανείς δεν μπορεί να αμφισβητή-σει ότι άφησε το αποτύπωμά της στην πρώτη φάση της εκστρατεί-ας Η επιρροή της οφείλεται στο ότι ήταν η πρώτη που κατέθεσε σαφείς προτάσεις για την προστασία της άμβλωσης από κατά τόπους δικα-

στικά προσκόμματα και απαγορεύ-σεις θέση την οποία υιοθέτησαν έκτοτε οι περισσότεροι ∆ημοκρα-τικοί υποψήφιοι

Παρά την καλή της εμφάνιση στο πρώτο ντιμπέιτ όταν αμφι-σβήτησε ευθέως τις περγαμηνές του Τζο Μπάιντεν σε θέματα φυ-λετικών διακρίσεων η Χάρις δεν έδειξε ποτέ ότι εμπνέεται από σαφή ιδεολογικά κίνητρα και απέφυγε να παρουσιάσει συνεκτική ιδεολογική πλατφόρμα Σε μία προσπάθεια να διαλυθούν οι όποιες υπόνοιες αντι-πάθειας μεταξύ Μπάιντεν και Χά-ρις η πρώην υπουργός ∆ικαιοσύ-νης της Καλιφόρνιας υπενθύμισε πρόσφατα ότι συνδέεται με φιλία με την οικογένεια Μπάιντεν κα-θώς συνεργάσθηκε στενά με τον γιο του Μπάιντεν Μπο για την εκπόνηση νομοθεσίας με στόχο τον έλεγχο του τραπεζικού τομέα

Καθrsquo όλη τη διάρκεια της στα-διοδρομίας της η Χάρις είχε την ικανότητα να προσελκύει μετρι-οπαθείς ψηφοφόρους των ∆ημο-κρατικών καθώς και την εκλογι-κά κρίσιμη κατηγορία γυναικών ψηφοφόρων από τα προάστια των αμερικανικών πόλεων Με την επι-λογή της ως υποψήφιας αντιπροέ-δρου διαφωνεί όμως η αριστερή πτέρυγα του κόμματος θεωρώντας ότι η υποψήφια δεν μοιράζεται το μεταρρυθμιστικό προοδευτικό τους όραμα ιδίως σε ότι αφορά την κα-ταπολέμηση του ρατσισμού και της αστυνομικής αυθαιρεσίας

Από το εισαγγελικό γραφείο στον πολιτικό στίβο

Το ανερχόμενο αστέρι των Δημοκρατικών συνδυάζει το μαχητικό πνεύμα με τον πολιτικό ρεαλισμό

Κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας της στη Γερουσία η Κάμαλα Χάρις έγινε γνωστή για τις διεισδυτικές και οξείες ερωτήσεις που απηύθυνε σε μέ-λη της κυβέρνησης Τραμπ στις καταθέσεις τους ενώπιον του σώματος

AP

A

ND

REW

HA

RN

IK

Στενεύουν τα περιθώρια για τον Ντόναλντ Τραμπ ενώ οι Ρεπουμπλικανοί κινδυνεύουν να υποστούν πανωλε-θρία και στα δύο σώματα του Κογκρέσου

Αναλυτές θεωρούν δύσκολο ο 78χρονος σήμερα Μπάιντεν να διεκδικήσει και δεύτερη θητεία συνεπώς εφόσον νικήσει τον Τραμπ είναι πιθανότερο να λει-τουργήσει ως μεταβατικός πρόεδρος που θα φέρει στις ΗΠΑ ξανά την laquoκανονικότηταraquo για να παραδώσει τη σκυτάλη σε μια νεότερη γενιά πολιτικών υπό τη Χάρις

Των MAGGIE ASTOR και SYDNEY EMBERTHE NEW YORK TIMES

Κ Ο Σ Μ Ο Σ22 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

AP

laquoΕίχα πει στο παρελθόν ότι το σύ-στημα της διαφθοράς είναι βαθιά ριζωμένο σε όλες τις γωνίες του κράτους αλλά διαπίστωσα ότι το καθεστώς της διαφθοράς είναι μεγαλύτερο από το κράτος Υπο-βάλλω σήμερα την παραίτηση της κυβέρνησής μου Ο Θεός ας προ-στατέψει τον Λίβανο Ο Θεός ας προστατέψει τον Λίβανο Ο Θεός ας προστατέψει τον Λίβανοraquo Με τη θεατρικά επαναλαμβανόμενη αυτή επίκληση ο Χασάν Ντιάμπ πρωθυπουργός από τις αρχές της χρονιάς αποποιήθηκε τις ευθύνες για τη φοβερή έκρηξη της 4ης Αυ-γούστου που ισοπέδωσε το λιμάνι της Βηρυτού κοστίζοντας τη ζωή περίπου 200 ανθρώπων

Αν υπάρχει μια βεβαιότητα που ξεπροβάλλει μέσα από τον σωρό των ερειπίων του πάλαι ποτέ laquoΠα-ρισιού της Μέσης Ανατολήςraquo είναι ότι κανείς δεν αναλαμβάνει την

ευθύνη Ούτε αυτοί που μετέφε-ραν τις 2750 τόνους νιτρικού αμ-μωνίου στο λιμάνι της Βηρυτού το 2013 ούτε η διαχειριστική αρχή του λιμανιού που είχε τα επικίν-δυνα εκρηκτικά τόσα χρόνια υπό την εποπτεία της ούτε οι δικα-στές στους οποίους ζητήθηκε να απελευθερώσουν το φορτίο προς πώληση ούτε οι υπηρεσίες ασφα-λείας ούτε τα αρμόδια υπουργεία ούτε οι κυβερνήσεις των προηγού-μενων χρόνων κανείς

Ομως η έκρηξη συνέβη και οι συγγενείς των νεκρών οι 6000 τραυματίες οι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που έχασαν σπίτια και μαγαζιά αλλά και εκατομμύρια άλ-λοι που θα κληθούν να πληρώσουν με τους φόρους τους τον λογαρια-σμό της ανοικοδόμησης απαιτούν εξηγήσεις Στους δρόμους της Βη-ρυτού διαδηλωτές ζητούν όχι μό-νο την παραίτηση της κυβέρνη-σης που πράγματι υποβλήθηκε τη ∆ευτέρα αλλά συνολικά την κά-θαρση ενός συστήματος που έχει αποτύχει στα πιο στοιχειώδη τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της οικονομικής ευημερίας

Πελατειακά δίκτυα

Προκειμένου να αποφεύγονται οι εντάσεις τα αξιώματα στον Λί-βανο μοιράζονται μεταξύ των θρη-σκευτικών κοινοτήτων με αποτέ-λεσμα η κάθε κοινότητα να μπορεί να προστρέξει στα δικά της παγι-ωμένα πελατειακά δίκτυα Είναι ενδιαφέρουσα η απάντηση που έδωσε στον βετεράνο ανταποκρι-τή της εφημερίδας Independent Ρόμπερτ Φισκ ναυτιλιακός πρά-κτορας της Βηρυτού όταν ο Φισκ ρώτησε ποιος επιτέλους κάνει κου-μάντο στο λιμάνι laquoΟλοι έχουν τους

ανθρώπους τους στο λιμάνι ndash οι σουνίτες οι σιίτες οι χριστιανοί όλοι Αν θέλω να εκτελωνιστεί ένα φορτίο γρήγορα μπορεί να πέσω σε ανθρώπους του Μπέρι (του αρ-χηγού του σιιτικού κινήματος Αμάλ και προέδρου της Βουλής) Αν αυ-τοί ζητούν πολλά πάω στη Χεζμπο-λάχ για να δω αν οι δικοί τους τε-λωνειακοί μπορούν να κάνουν τη δουλειά με λιγότεραraquo laquoΉ στους χριστιανούς ή στους λιγοστούς ∆ρούζουςraquo προσθέτει με τη σει-ρά του ο Φισκ

Τα πελατειακά δίκτυα λειτουρ-γούν αμφίδρομα με τις κορυφές να υπόσχονται ότι θα laquoτακτοποιή-σουνraquo τους δικούς τους σύστημα που λειτουργούσε όσο κυκλοφο-ρούσε χρήμα και η χώρα ήταν πό-λος έλξης κεφαλαίων από τη Μέση Ανατολή αλλά τορπιλίστηκε όταν ο Λευκός Οίκος επέβαλε κυρώσεις σε τράπεζες που έχουν συναλλαγές με το Ιράν προξενώντας σοβαρά

προβλήματα στο τραπεζικό σύστη-μα και στην οικονομία Τον ∆εκέμ-βριο η οικονομική κατάρρευση εί-χε ήδη κατεβάσει τον κόσμο στους δρόμους σε τεράστιες διαδηλώσεις οι οποίες ξεθύμαναν όταν ανέλαβε η κυβέρνηση laquoανεξάρτητων εμπει-ρογνωμόνωνraquo του Ντιάμπ

Κίνδυνος πολέμου

Η τωρινή νέα έκφραση λαϊκής οργής θα μπορούσε να εξυπηρετή-σει την προϋπάρχουσα δεδηλωμέ-νη επιδίωξη των ΗΠΑ της Σαου-δικής Αραβίας και του Ισραήλ να αποσπάσουν τον Λίβανο από τον σιιτικό άξονα Ιράν - Ιράκ - Συρίας Υπάρχει δηλαδή το ενδεχόμενο οι εκκλήσεις για σαρωτικές αλλαγές να μην αφορούν μόνο την κατα-πολέμηση της διαφθοράς αλλά να επιχειρηθεί να αλλάξει ο στρατη-γικός προσανατολισμός της χώρας μέσω της αλλαγής του συστήματος διακυβέρνησης

Ως πρώην υπουργός Εξωτερι-κών του Ισραήλ ο Σλόμο Μπεν Αμι θα επιθυμούσε διακαώς να συμ-βεί κάτι τέτοιο ώστε να απαλλα-γεί το Ισραήλ από τον φόβο της Χεζμπολάχ ∆εν μπορεί ωστόσο να παραγνωρίζει τους τεράστιους κινδύνους laquoΤην τελευταία δεκαπε-νταετία το Ιράν έχει ξοδέψει πολλά για να μετατρέψει τον Λίβανο σε δικό του προνομιακό στρατηγικό πεδίο Ως αποτέλεσμα η Χεζμπο-λάχ είναι πιο ισχυρή από ποτέ και ο Λίβανος πιο εξαρτημένος από ποτέ από εξωτερικές δυνάμεις ndash μεταξύ αυτών το Ιράν η Συρία και η Ρω-σίαraquo γράφει ο Μπεν Αμι σε σχόλιο για το Project Syndicate laquoΑυτές οι δυνάμεις δεν θα επιτρέψουν τη μεταρρύθμιση ενός πολιτικού συ-στήματος που καθιστά τον Λίβανο τόσο σημαντικό κρίκο της περιφε-ρειακής τους στρατηγικής έστω και αν γίνει η χώρα νέα Λιβύηraquo

Ο Μπεν Αμι καταλήγει με μια προειδοποίηση laquoΑντί για μια νέα Επανάσταση των Κέδρων (κύμα δι-αδηλώσεων που οδήγησε σε απο-χώρηση των συριακών στρατευ-μάτων από τον Λίβανο το 2005) οι προσπάθειες για προώθηση μεταρ-ρυθμίσεων μπορεί να οδηγήσουν σε μια σύγκρουση στα πρότυπα του εμφυλίου πολέμου του 1975-1990 με τις ξένες δυνάμεις και τις αντίπαλες τοπικές πολιτοφυλακές να ενώνουν τις δυνάμεις τους για να διαλύσουν τον Λίβανοraquo ∆εν θα είναι η πρώτη φορά που ο λα-ός ζητεί να σαρωθεί το υπάρχον σύστημα εξουσίας με υψηλά ιδε-ώδη όπως ο εκδημοκρατισμός η καταπολέμηση της διαφθοράς ή η ανατροπή ενός δικτάτορα για να διαπιστώσει ότι μαζί καταρρέει και ολόκληρη η χώρα

Ανάμεσα στην επανάσταση και στον εμφύλιο ο ΛίβανοςΗ παραίτηση της κυβέρνησης μετά τη φονική έκρηξη δεν λύνει τα προβλήματα

Συνεχίζονται οι διαδη-λώσεις καθώς η τραγω-δία της Βηρυτού εξά-ντλησε την υπομονή των πολιτών με το φατρι-αστικό πολιτικό σύστημα

Εθελοντές φοιτητές βοηθούν στον καθαρισμό κατεστραμμένων κτιρίων στην καρδιά της Βηρυτού μία εβδομάδα με-τά τη φονική έκρηξη στο λιμάνι της πόλης που άφησε άστεγους περίπου 250000 ανθρώπους

Της ΕΥΡΥΔΙΚΗΣ ΜΠΕΡΣΗ

Η διαδρομή του καραβιού laquoRhosusraquo που μετέφερε το νιτρικό αμμώ-νιο από τη Μαύρη Θάλασσα στη Μοζαμβίκη (όπου δεν έφθασε ποτέ) το 2013 το έφερε και στον Πειραιά laquoΟταν ο καπετάνιος συνάντησε τον Γκρεγκούσκιν (τον Ρώσο κάτοικο Κύπρου που είχε ναυλώσει το καρά-βι) στον Πειραιά σε μια στάση ανεφοδιασμού τον Οκτώβριο κατάλα-βε το μέγεθος των οικονομικών προβλημάτων τουraquo αναφέρει έρευνα της εφημερίδας Independent Ο Γκρεγκούσκιν τους ζήτησε να κάνουν στάση στη Βηρυτό πριν περάσουν από το Σουέζ ώστε να φορτώσουν επιπλέον εμπόρευμα όμως οι Αρχές του Λιβάνου έκριναν το καράβι αναξιόπλοο και δεν του επέτρεψαν τον απόπλου ∆ύο χρόνια αργότε-ρα το laquoRhosusraquo βούλιαξε στο λιμάνι της Βηρυτού ενώ το φορτίο είχε εκφορτωθεί στην Αποθήκη 12 όπου συνυπήρχε με διαλυτικό μπογιάς εξαιρετικά πτητικό σε συνθήκες καύσωνα καθώς και με πυροτεχνήμα-τα οι λάμψεις των οποίων έδωσαν μια σουρεαλιστική εικόνα στις πρώ-τες στιγμές της πυρκαγιάς λίγο πριν από τη μεγαλύτερη έκρηξη στην ιστορία του Λιβάνου

Το μοιραίο πλοίο από τη Μαύρη Θάλασσα

Την περασμένη Κυριακή ο Αλεξά-ντερ Λουκασένκο επανεξελέγη για έκτη συνεχόμενη φορά στο προεδρικό αξίωμα της Λευκο-ρωσίας συγκεντρώνοντας ένα υποτιθέμενο 80 των ψήφων και έχοντας πλέον κερδίσει κά-θε εκλογική διαδικασία στη χώ-ρα από το 1994 Oλες οι εκλο-γικές του νίκες ndashεξαιρουμένης της πρώτηςndash αμφισβητούνται ευρέως από παρατηρητές και από τη διεθνή κοινότητα ως ανελεύθερες και νοθευμένες χαρίζοντας στον Λουκασένκο τον τίτλο του laquoτελευταίου δι-κτάτορα της Ευρώπηςraquo Ωστό-σο παρότι οι παρατυπίες των εκλογικών διαδικασιών έχουν επαναληφθεί ουκ ολίγες φορές ο απόηχος της διαμάχης είναι αδιαμφισβήτητα πρωτοφανής

laquo∆εν έχουν γίνει ποτέ δι-αδηλώσεις τέτοιου μεγέθους και τέτοιας διάρκειας ενώ δεν έχει ποτέ υπάρξει τέτοιας βιαι-ότητας καταστολήraquo αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ολεγκ Γκού-λαγκ εκπρόσωπος της Επιτρο-πής του Ελσίνκι στη Λευκορω-σία αναφερόμενος στις μαζικές και οργισμένες διαδηλώσεις με αίτημα τη δίκαιη καταμέτρηση των ψήφων των εκλογών Από τις αρχές της εβδομάδας πε-ρισσότερες από 30 πόλεις της χώρας έχουν μετατραπεί σε πε-δία μάχης μεταξύ εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών και των κυβερνητικών δυνάμεων κα-ταστολής με την αστυνομική βία να κλιμακώνεται εκθετικά

Περισσότεροι από 6000 άν-θρωποι έχουν συλληφθεί με-τά τις εκλογές ndashδίχως να είναι γνωστό πόσοι εξ αυτών παρα-μένουν υπό κράτησηndash εκατο-ντάδες βίντεο που απεικονίζουν τη δυσανάλογη χρήση βίας από την αστυνομία έχουν κατακλύ-σει το ∆ιαδίκτυο ενώ το βράδυ της Τρίτης έφερε και τον πρώ-το επιβεβαιωμένο θάνατο ενός διαδηλωτή κατά τη διάρκεια αντιπαράθεσης με τις δυνάμεις ασφαλείας Ταυτόχρονα παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει διατάξει την απαγόρευση της κυκλοφορίας στα μεγάλα αστι-κά κέντρα το κλείσιμο του με-τρό στο Μινσκ τον περιορισμό της πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο σε μεγάλο τμήμα της χώρας και τη χρήση πυρομαχικών από την αστυνομία οι διαμαρτυρίες δεν δείχνουν σημάδια υποχώρησης

Καταλυτικός παράγων για το εύρος των αντιδράσεων είναι η δημοφιλία της υποψήφιας της αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχα-νούσκαγια η οποία κατάφερε να οργανώσει τις μεγαλύτερες προεκλογικές συγκεντρώσεις στη σύγχρονη ιστορία της χώ-ρας ndash παρότι τα επίσημα απο-τελέσματα της πιστώνουν λιγό-τερο από το 10 των ψήφων Αφού πρώτα αμφισβήτησε τα αποτελέσματα της αναμέτρη-

σης της Κυριακής η νεαρή πολι-τικός παρέμεινε εξαφανισμένη για πάνω από ένα 24ωρο προ-καλώντας έντονες ανησυχίες σε μέλη της καμπάνιας της και δεκάδες αξιωματούχους που δεν κατάφεραν να έρθουν σε επικοινωνία μαζί της παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές τους Η Τιχανούσκαγια εμφα-νίσθηκε τελικά στη Λιθουανία το μεσημέρι της Τρίτης όπου φαίνεται πως κατέφυγε για να προστατεύσει τη ζωή της ίδιας και της οικογένειάς της Παρότι η φυγή της από τη χώρα παρα-μένει τυλιγμένη από ένα πέπλο μυστηρίου πολλοί αναλυτές ει-κάζουν πως ήταν αποτέλεσμα κυβερνητικού εκβιασμού ndash άλ-λωστε αρκετά μέλη της προε-κλογικής της εκστρατείας παρα-μένουν υπό καθεστώς ομηρίας

Η πύρρειος νίκη του laquoτελευ-ταίου δικτάτορα της Ευρώπηςraquo συνοδεύεται και από σημαντικές

γεωπολιτικές εξελίξεις οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τις προσπά-θειες του Λουκασένκο να αμφι-ταλαντευθεί διπλωματικά ανά-μεσα στην ΕΕ και το Κρεμλίνο Οπως ήταν αναμενόμενο η βίαιη καταστολή των διαμαρτυριών πυροδότησε έντονες αντιδρά-σεις από την πλευρά της Ευρω-παϊκής Επιτροπής η οποία την Τρίτη αποκάλεσε νοθευμένες τις εκλογές και έκανε λόγο για επαναπροσδιορισμό των σχέσε-ών της με τη Λευκορωσία Ενώ το σενάριο επιβολής κυρώσεων έναντι του Λουκασένκο δείχνει ολοένα και πιο πιθανό η Πολω-νία δήλωσε πως είναι έτοιμη να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολα-βητή ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση της Λευ-κορωσίας με τον υπουργό Εξω-τερικών Γιάτσεκ Τσαπούτοβιτς να αναφέρει ότι laquoυπάρχει ακόμη χώρος για διάλογοraquo

Ωστόσο τα μάτια όλων των αναλυτών είναι στραμμένα προς τη Μόσχα καθότι στο συγχα-ρητήριο τηλεγράφημά του προς τον Λουκασένκο ο Ρώσος πρό-εδρος Βλαντιμίρ Πούτιν τόνισε πως ήρθε η ώρα για laquoστενότε-ρες σχέσεις μεταξύ των δύο χω-ρώνraquo Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο ηγετών είχαν καταρρεύσει τον Ιανουάριο έπειτα από ρήξη σχετικά με την οικονομική στή-ριξη που λαμβάνει το Μινσκ από τη Μόσχα ενώ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ο Λουκασένκο είχε διατάξει τη σύλληψη Ρώσων μισθοφόρων κατηγορώντας τους για πλεκτά-νη εις βάρος του

Η πύρρειος νίκη του τελευταίου ευρω-δικτάτοραΟργή για το 80 του Λουκασένκο

Δεν έχουν γίνει ποτέ τέτοιου μεγέθους και τέτοιας διάρκειας διαδηλώσεις στη Λευκορωσία

Του ΝΙΚΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

laquoΟι ζωές των Λευκορώσων μετράνεraquo αναγράφεται σε πλακάτ διαδη-λωτή έξω από την πρεσβεία της Λευκορωσίας στη Ρίγα της Λετονίας

EPA

Το 40 των τελειοφοίτων λυκείου στη Βρετανία είδε τους βαθμούς των εξετάσεων A-level του να αναθεω-ρούνται προς τα κάτω σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη των καθηγη-τών βαθμολογητών τους

Σχεδόν 300000 μαθητές ενη-μερώθηκαν για τους βαθμούς τους μέσω email αλλά και με φυσική πα-ρουσία με πολλούς από αυτούς να επιστρέφουν στα σχολεία τους για πρώτη φορά μετά τη διακοπή των μαθημάτων εξαιτίας της πανδημίας τον Μάρτιο Ο κανόνας της laquoεξισορ-ρόπησηςraquo όμως που επιβλήθηκε λόγω της καραντίνας και της διακο-πής λειτουργίας πολλών σχολείων σημαίνει ότι 40 των αποτελεσμά-

των του υπουργείου (που προέρχο-νται από στατιστική επεξεργασία με εφαρμογή της εξισορρόπησης) έχουν χαμηλότερο συνολικό βαθμό από αυτόν που υπέβαλαν τα λύκεια για τους υποψηφίους

Το αγγλικό σύστημα εκπαιδευ-τικής αξιολόγησης καθορίζει το βαθμό απολυτηρίου σύμφωνα με την κατάταξη του μαθητή στο σχο-λείο αλλά και σε συνάρτηση με τον laquoβαθμόraquo που εξασφαλίζει το συγκε-κριμένο λύκειο από το υπουργείο Παιδείας Επικριτές του συστήμα-τος αυτού υποστηρίζουν ότι ο αλγό-ριθμος αυτός δημιουργεί στρεβλώ-σεις στη βαθμολόγηση μαθητών ευνοώντας όσους φοιτούν σε λύ-

κεια εύπορων περιοχών τα οποία βαθμολογούνται συστηματικά με υψηλότερο βαθμό

Από τη μεριά της η υπηρεσία το-ποθέτησης φοιτητών στην ανώτα-τη παιδεία Ucas ανακοίνωσε ότι τα πανεπιστήμια σχεδιάζουν φέτος να είναι laquoυπερβολικά εύκαμπταraquo στις απαιτήσεις τους απέναντι στους μελλοντικούς φοιτητές ακόμη και για όσους δεν έχουν εξασφαλίσει καλούς βαθμούς Την άρνησή της να επιτρέψει την υποβάθμιση της βαθμολογίας των A levels των λυκεί-ων αποκάλυψε η Σκωτία ανακοινώ-νοντας ότι τα πανεπιστήμιά της θα λάβουν υπόψη τους τη βαθμολογία των λυκείων και όχι τα αναθεωρη-

μένα μέσω του αλγόριθμου στοιχεία του υπουργείου Μαθητής λυκείου στο Ιλινγκ της Αγγλίας εξετάζει ήδη να καταθέσει αγωγή με τη βοήθεια συνδικάτου εκπαιδευτικών για να υποστηρίξει ότι ο βαθμολογικός αλ-γόριθμος είναι άδικος

Καταπέλτης για την κυβέρνη-ση υπήρξε ο επικεφαλής της αντι-πολίτευσης των Εργατικών Κιρ Στάρμερ laquoΚάτι πήγε προφανώς πολύ στραβά με τα φετινά αποτε-λέσματα των εξετάσεων A level Σχεδόν το 40 των νέων είδε τους βαθμούς του να μειώνονται κάτι που σημαίνει ότι οι ευκαιρίες χι-λιάδων νέων ανθρώπων μπορεί να ακυρώθηκανraquo

Χάος στα βρετανικά σχολεία προκάλεσε ο νέος τρόπος βαθμολόγησης

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 23Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Οταν ο Ωνάσης πέθα-νε στις 15 Μαρτίου 1975 ήταν ο μεγαλύ-τερος εφοπλιστής δε-ξαμενοπλοίων στον κόσμο Είκοσι πέντε

χρόνια αργότερα την πρώτη Ια-νουαρίου 2000 η Lloydrsquos List η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εφημερίδα του κόσμου δημοσίευσε πρωτοσέ-λιδο άρθρο με τίτλο laquoΓίγαντες που άλλαξαν τη φυσιογνωμία της ναυ-τιλίαςraquo με τον Αριστοτέλη Ωνάση στη μέση του πρωτοσέλιδου Ομως τα σκάφη του Ωνάση δεν όργωναν

μόνο τους ωκεανούς του κόσμου αλλά και τους αιθέρες Η Ολυμπιακή Αεροπορία ένας αερομεταφορέας με παγκόσμια εμβέλεια ήταν δη-μιούργημά του Το 1974 ο Αριστο-τέλης Ωνάσης ήταν ο μεγαλύτερος εργοδότης Ελλήνων απασχολώντας 10000 εργαζομένους σε όλες του τις επιχειρήσεις στη θάλασσα και στον αέρα Τι είναι αυτό που έκανε τον Αριστοτέλη Ωνάση τόσο επιτυχη-μένο επιχειρηματία σε παγκόσμιο επίπεδο Η απάντηση βρίσκεται σε μια σειρά καινοτομιών στην οργά-νωση και διοίκηση επιχειρήσεων που εισήγαγε και αποτελούν κοινή πρακτική σήμερα

Ο θάνατος του Αριστοτέλη ΩνάσηΟ θρύλος του ελληνικού εφοπλισμού του 20ού αιώνα βασίστηκε στην καινοτομία και στην επιχειρηματική τόλμη

Της ΤΖΕΛΙΝΑΣ ΧΑΡΛΑΥΤΗ

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης εισήλθε στον χώρο της ναυτιλίας με δύο ατμόπλοια το 1932 Ηταν ο πρώτος Ελληνας εφοπλιστής που εισήλθε στη ναυτιλία δεξα-μενοπλοίων το 1938 Οταν πέθανε το 1975 ήταν ο μεγαλύτερος εφοπλιστής δεξαμενοπλοίων στον κόσμο

Η επιχειρηματική δραστηριότητα του Αριστοτέλη Ωνάση διήρκεσε 51 χρό-νια από το 1924 έως το 1975 Τα πρώτα 30 χρόνια της επιχειρημα-τικής του δράσης δεν ήταν ούτε δι-άσημος ούτε εξαιρετικά πλούσιος ήταν ένας μικρός και μεσαίος εφο-πλιστής Είναι τα τελευταία 21 χρό-νια της ζωής του από το 1954 έως το 1975 που έγινε μεγιστάνας και παγκοσμίως γνωστός

Η άνοδος στην κορυφή δεν ήταν εύκολη Παρά τη φιλολογία των λα-ϊκών αναγνωσμάτων δεν ξεκίνη-σε από το μηδέν και τα πρώτα του χρήματα τα έκανε στην Ελλάδα με το οικογενειακό εμπορικό δίκτυο του πατέρα του με επιχειρηματικές βάσεις τον Πειραιά το Μπουένος Αϊρες και το Μοντεβιδέο Το 1932 τη χειρότερη χρονιά της διεθνούς οικονομικής κρίσης εισήλθε στη ναυτιλία αγοράζοντας τα δύο πρώτα του μεταχειρισμένα ατμόπλοια υπό ελληνική σημαία με ελληνική ναυ-τιλιακή επιχείρηση με έδρα τον Πει-ραιά Ο Ωνάσης νεοεισερχόμενος στην ελληνική ναυτιλία ακολούθη-σε τα χνάρια της ελληνικής ναυτι-λιακής παράδοσης με την Ιθάκη και τους Ιθακήσιους ναυτικούς να αποτελούν τη βάση των στελεχών και του ναυτεργατικού δυναμικού των πλοίων και των γραφείων του

Με την επιχειρηματική οξυδέρ-κεια και τον κοσμοπολιτισμό που τον διέκριναν ο Ωνάσης δεν μα-θήτευσε μόνο δίπλα στους Ελλη-νες εφοπλιστές του Λονδίνου που ασχολούνταν αποκλειστικά με τη φορτηγό ναυτιλία ξηρών φορτίων αλλά και με τους Νορβηγούς που ασχολούνταν με τη μεταφορά πε-τρελαίου και τη ναυτιλία δεξαμε-νοπλοίων Ηταν ο πρώτος Ελληνας εφοπλιστής που εισήλθε στη ναυ-τιλία δεξαμενοπλοίων το 1938 και

αυτή είναι η πρώτη του καινοτο-μία στον ελληνικό εφοπλισμό που καθόρισε τη μεταπολεμική πορεία του Το 1939 πρωτοπήγε στις Ηνω-μένες Πολιτείες όπου και εγκα-ταστάθηκε μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου εκμεταλλευ-όμενος τέσσερα δεξαμενόπλοια

Το πρώτο σούπερ τάνκερ

Είναι το 1946 που έκανε τη δεύ-τερη καινοτομία αυτή τη φορά στον διεθνή εφοπλισμό Πήρε το πρώτο του δάνειο για αγορά πλοί-ων από αμερικανικά χρηματοπι-στωτικά ιδρύματα με βάση όχι μό-νο την εγγύηση πλοίων αλλά και χρονοναυλώσεις που είχε συνάψει με εμπορικές ή πετρελαϊκές επιχει-ρήσεις Είναι αυτός που άνοιξε για πρώτη φορά την πόρτα των αμερι-κανικών τραπεζών στη χρηματο-δότηση της διεθνούς ναυτιλίας Από το 1946 έως το 1954 ο Ωνά-σης εκμεταλλευόμενος τη συγκυ-ρία και τις ευκαιρίες της εποχής εκτινάχτηκε στα ύψη και έγινε ο μεγαλύτερος Ελληνας εφοπλιστής με στόλο σχεδόν 80 πλοίων ολικής χωρητικότητας περίπου ενός εκα-τομμυρίου κόρων Τη δεκαετία του 1950 έγινε διάσημος με θετικά και αρνητικά πρόσημα Το 1952 στρά-φηκε στα κατεστραμμένα γερμανι-κά ναυπηγεία του Αμβούργου και της Βρέμης τα οποία αναβίωσε παραγγέλνοντας τον απίθανο αριθ-μό των 18 δεξαμενοπλοίων για τα επόμενα δύο χρόνια Εκεί αναδει-κνύεται η τρίτη καινοτομία του η συμβολή του στην ανάπτυξη της τεχνολογίας των δεξαμενοπλοίων και στον γιγαντισμό τους τα οποία συνέχισε μέχρι τον θάνατό του Το πρώτο δεξαμενόπλοιο που ονομά-στηκε laquoσούπερ τάνκερraquo παγκοσμί-ως είναι το laquoΤίνα Ωνάσηraquo το 1956

Ομως ο Ωνάσης αναδείχθηκε σε ηγε-τική μορφή της παγκόσμιας ναυτι-λίας γιατί άλλαξε τη μορφή της πα-γκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρησης σύμφωνα με τις ανάγκες της παγκο-σμιοποιημένης οικονομίας του νέ-ου μεταπολεμικού κόσμου Οταν ο Ωνάσης ξεκίνησε την επιχειρηματι-κή του δράση τη δεκαετία του 1920 οι μεγαλύτεροι εφοπλιστικοί όμιλοι στον κόσμο ήταν βρετανικοί και οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις καθορίζο-νταν από τις εθνικές κυρίως ευρω-παϊκές νομοθεσίες και τον απόηχο της απερχόμενης αποικιοκρατίας Τα θεμέλια της επιχειρηματικής αρχιτεκτονικής του εφοπλιστικού ομίλου του Αριστοτέλη Ωνάση ήταν ένα πολύπλοκο ιδιοκτησιακό πλέγ-μα από πολλαπλά ελέγχουσες υπε-ράκτιες εταιρείες κυρίως παναμαϊ-κές και λιβεριανές και διοίκηση από πολλαπλές τοποθεσίες Με αυτόν τον τρόπο η τέταρτη και ίσως πιο σημαντική καινοτομία του είναι ότι δημιούργησε το πρότυπο της παγκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρη-σης το οποίο έγινε το παράδειγμα προς μίμηση διεθνώς ούτως ώστε η συντριπτική πλειονότητα των ναυ-τιλιακών επιχειρήσεων διεθνώς να το ακολουθεί μέχρι σήμερα

Το 1954 αγόρασε τη μεγαλύτερη τουριστική και κτηματική επιχείρη-ση του Μόντε Κάρλο το κέντρο της ευρωπαϊκής και διεθνούς επιχειρη-ματικής laquoαριστοκρατίαςraquo Την ίδια εποχή η αλλαγή της αμερικανικής κυβέρνησης από τον ∆ημοκρατικό Τρούμαν στον Ρεπουμπλικανό Αϊ-ζενχάουερ έφερε την προσπάθεια ταπείνωσης της προηγούμενης κυ-βέρνησης με στόχαστρο την ισχυρή ομάδα των Ελλήνων εφοπλιστών

της Νέας Υόρκης και επίκεντρο τον Ωνάση Γιατί ο Ωνάσης εν τω μετα-ξύ είχε προβεί σε μια προκλητική συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία η οποία τον έφερε σε άμεση αντι-παράθεση με τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών Η σύγκρου-ση με την Αμερική τον άφησε αλώ-βητο αλλά τον έκανε να στραφεί διά παντός προς την Ευρώπη και την Ελλάδα

Καλές πολιτικές σχέσεις

Ο Ωνάσης ήταν ένας διεθνής επι-χειρηματίας που είχε βιώσει τον πα-ραλογισμό και τη βία των εθνικών κρατών στα 18 του χρόνια με την καταστροφή της Σμύρνης Γιrsquo αυτό είχε πάντα πάνω από δύο πόλους

διοίκησης των επιχειρήσεών του σε διαφορετικά κράτη και προσπαθού-σε πάντα να έχει καλές σχέσεις με όλες τις κυβερνήσεις των κρατών στα οποία δρούσε ανεξαρτήτως πολιτικών αποχρώσεων στην Αργε-ντινή με τον Περόν στις Ηνωμένες Πολιτείες με το ∆ημοκρατικό Κόμ-μα και τη κυβέρνηση Τρούμαν στη

Γερμανία με τον Αντε-νάουερ στο Μονακό με τον πρίγκιπα Ραινιέ στη Σαουδική Αραβία με τον βασιλιά Ιμπν-Σα-ούντ και τον γιο του Σα-ούντ στη Γαλλία με τον Πομπιντού Στην Ελλά-δα από την αρχή της επιχειρηματικής του

δράσης προσπάθησε να αναπτύ-ξει σχέσεις με το ελληνικό κράτος Κατάφερε να αναπτύξει σχέσεις με στελέχη των κυβερνήσεων Βενιζέ-λου από το 1928 Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1940 προσπάθησε να αναπτύξει σχέσεις με τις ασταθείς μεταπολεμικές κυβερνήσεις και δεν το επέτυχε κυρίως λόγω του άγρι-ου ανταγωνισμού από το ελληνικό εφοπλιστικό κατεστημένο της επο-χής που είχε στραφεί εναντίον του Τον τελικό σύμμαχο που σφράγισε και τη σχέση του με την Ελλάδα τον βρήκε στο πρόσωπο του Κωνσταντί-νου Καραμανλή το 1956 όταν αγό-ρασε την μικρή τοπική ΤΑΕ (Τεχνι-κές Αεροπορικές Εκμεταλλεύσεις) Εκτοτε διατήρησε στενές σχέσεις με όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις οιουδήποτε πολιτικού χρώματος και πεποιθήσεων από τον Γεώργιο Παπανδρέου μέχρι τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο

Η επίδραση του Ωνάση στην Ελ-

λάδα είναι μέσα από τον εφοπλι-σμό και τον τουρισμό Η επίδραση που είχε στον ελληνικό εφοπλισμό ήταν καθοριστική εφόσον πρώτοι οι Ελληνες εφοπλιστές ακολούθη-σαν κατά πόδας το παράδειγμά του με αποτέλεσμα να ανέλθουν στην κορυφή του παγκόσμιου στόλου Ο τουρισμός στην Ελλάδα κατάφερε να εκτιναχτεί εν μέρει χάρη και στην Ολυμπιακή Αεροπορία έναν πρωτοκλασάτο εθνικό μεταφορέα με δρομολόγια και διαφήμιση της χώρας σε όλον τον κόσμο

Ο Ωνάσης έφτιαξε τον μοναδικό στην Ελλάδα επιχειρηματικό εφο-πλιστικό όμιλο που συνεχίζει να ακμάζει όχι από την ίδια του την οικογένεια αλλά από την επιχει-ρηματική οικογένεια που εκείνος διάλεξε Η ναυτιλιακή επιχείρηση Ωνάση μια παγκόσμια επιχείρηση με έντονο εθνικό χρώμα συνεχίζει να είναι σήμερα ανάμεσα στις πρώ-τες ελληνικές εταιρείες δεξαμενο-πλοίων με τα κέρδη της να προι-κοδοτούν ετησίως τον πολιτισμό και την κοινωνία της σύγχρονης Ελλάδας μέσω του Ιδρύματος Ωνά-ση πάντα σύμφωνα με τις επιταγές του ιδρυτή της

H κ Τζελίνα Χαρλαύτη (gelinaharlagmailcom) είναι καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας Tο βιβλίο της laquoCreating Global Shipping Aristotle Onassis the Vagliano Brothers and the Business of Shipping c1820-1970raquo στο οποίο βασίζεται το παρόν κείμενο κυκλοφόρησε το 2019 από το Cambridge University Press

Η ελληνική παράδοσηκαι η πορεία στην κορυφή

Το πρότυπο της παγκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρησης

45χρόνια

πριν

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Αριστερά με την πρώτη σύζυγό του Τίνα Λιβανού ∆εξιά με την Τζάκι Κένεντι λίγο μετά τον γάμο τους Ενδιαμέσως είχε θυελλώδη σχέση με τη Μαρία Κάλλας

Ο θάνατος του 70χρονου Αριστοτέ-λη Ωνάση σε νοσοκομείο του Παρι-σιού στην πρώτη σελίδα της laquoΚraquo

Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ υπήρξε τακτικός φιλοξενούμενος της θαλαμηγού του Αριστοτέλη Ωνάση laquoΧριστίναraquo

μα και τη κυμα και τη κυ

Είναι αυτό που λέμε άβυσσος η ψυχή τουανθρώπου Τόσους μήνες καρτερικότηταςνοσταλγίας και υπομονής για το πότε θαξαναδούμε την μπάλα να κυλά στον αγω-νιστικό χώροhellip και όσο πλησιάζει η στιγ-μή τρομάζεις

Θέλοντας και μη η εξιδανίκευση τουποδοσφαιρικού πρωταθλήματος αποσύ-ρεται και τη θέση της παίρνει η σκληρήπραγματικότητα Και εκεί που η σκέψη

σου αρμενίζει στα ήρεμα και γαλήνια νερά που πλέει τοάθλημα στη φύση του ευθύς αμέσως οδηγείσαι στιςφουρτούνες στους βάλτους και τα έλη που κόλλησε εδώκαι χρόνια το κυπριακό πρωτάθλημα

Η δίψα για το ποδόσφαιρο μεταμορφώνεται σε απέχθειακαι η ανασφάλεια διαδέχεται την προσδοκία για ναξαναδείς ποδόσφαιρο Ρεαλιστικά προσεγγίζοντας τηνκατάσταση δεν μπορείς να αποφύγεις τα δεδομένα πουδιέπουν το πρωτάθλημά μας

Σκανδαλώδεις διαιτησίες ανοργανωσιά εκ μέρους τωνδιοργανωτών άδεια γήπεδα προπαγανδιστικές ανακοι-νώσεις ομάδων οπαδικά μίση και πάθη προκατάληψηστημένοι αγώνες χυδαίες δηλώσεις παραγόντων υβριστικέςκαι ερειστικές ανακοινώσεις οργανωμένων οπαδών ανά-λυση αμφισβητούμενων φάσεων από κάθε λογής ειδικό-ανειδίκευτο συνιστούν μεταξύ άλλων το μωσαϊκό μιαςπραγματικότητας που θα ξεδιπλωθεί ενώπιόν μας το ερ-χόμενο Σαββατοκύριακο με την έναρξη της πρώτης αγω-νιστικής

Άμα κιόλας στα πιο πάνω προσθέσεις την laquoιδιαιτε-ρότηταraquo που πηγάζει μέσα από την εμφάνιση του κορωνοϊούστη ζωή μας τότε όσοι ασχολούμαστε με το άθλημα δενέχουμε άλλη επιλογή από το να οχυρωθούμε κυρίωςψυχικά για νrsquo αντέξουμε ότι παράλογο προκύψει τούτητη χρονιά που μας έρχεται

Εδώ καλά καλά για χρόνια έχει αποδειχθεί ότι ακόμηκαι με τα αυτονόητα δυσκολευόμαστε Αναρωτιέται κανείςπώς θrsquo αντιδράσουμε ποδοσφαιρικά μιλώντας απέναντιστην πάρα-νορμάλ κατάσταση που δημιουργεί η επιδημίαΕπί τούτου μετά σιγουριάς θεωρώ ότι το τραγελαφικόστοιχείο θα εισβάλει για τα καλά στη ζωή μας

Όπως και να έχει Αναπόφευκτα η σκληρή πραγμα-τικότητα σε προσγειώνει αναγκάζοντας σε να δεις καιτις δύο όψεις της Από τη μια η σκέψη για το ιδεατό καιαπό την άλλη το ανεπιθύμητο Ανάλογα με το πώς οκαθένας το προσεγγίζει Διχάζεσαι ακόμη και στην προ-σπάθεια σου να ευχηθείς το καλύτερο Από τη μια δηλαδήελπίζεις να παν όλα καλά και από την άλλη ένα επιφώνημαφόβου βγαίνει μέσα από τη ψυχή σου Κάτι δηλαδή όπωςο τίτλος του κειμένου

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣΑΠΟΨΕΙΣ

Σ Α Β Β ΑΤ Ο 1 5 - Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 1 6 Α Υ Γ ΟΥ Σ Τ ΟΥ 2 0 2 0

ΤουΧΡΙΣΤΟΥΖΑΒΟΥ

Καλό ξεκίνημα ωχ

Ευτυχώς που τα φιλικά παιγνίδια προ-ετοιμασίας ολοκληρώθηκαν Όχι μόνογιατί πρακτικά αυτό σημαίνει πως αρχίζει(επιτέλους) το νέο πρωτάθλημα αλλάκυρίως γιατί με όλα όσα ακούστηκανειπώθηκαν ή εκτιμήθηκαν τις τελευταίεςμέρες θα μπορούσε να πιστέψει κάποιοςπως δεν βρισκόμαστε λίγο πριν τηνέναρξη της νέας περιόδου αλλά κοντάστην ολοκλήρωση της με αξιόπιστο

δείγμα πολλών αγωνιστικών ασφαλές για εξαγωγή συμ-περασμάτων

Έχει πολλές φορές λεχθεί πως τα φιλικά είναι γιατους προπονητές Πως τα φιλικά διεξάγονται κάτω απόιδιαίτερες συνθήκες για τις ομάδες και σε μια περίοδοκατά την οποία φυσιολογικά δεν μπορούν οι ποδοσφαι-ριστές να βρίσκονται στην καλύτερη αγωνιστική τουςκατάσταση Μάταια όμως Για τον κύπριο φίλαθλο ndash προ-πονητή της κερκίδας ένα φιλικό ακόμη και το πρώτοείναι αρκετό Κάποιοι αποφάσισαν ήδη για τη δυναμι-κότητα κάποιων ομάδων για φαβορί και αουτσάιντερΚάποιοι έχουν κάνει ήδη τις συγκρίσεις με δείγματααπό τη μια το περσινό πρωτάθλημα και από την άλλητρία ή τέσσερα φιλικά Ένα γκολ μια ντρίμπλα ή μιαασίστ έφθασε και περίσσεψε τις τελευταίες μέρες γιανα αναδειχθούν παικταράδες και μεταγραφέςhellip λίραεκατό Δύο ndash τρία φιλικά χωρίς να σκοράρουν κάποιοιήταν υπέρ ndash αρκετά για να αναδείξουμε τα πρώτα laquoπαλτάraquoτου φετινού πρωταθλήματος τις πρώτεςhellip πατάτες τηςφετινής μεταγραφική περιόδου

Προκύπτει και ένα καινούργιο στοιχείο αυτό το κα-λοκαίρι Ο πολύς laquoθόρυβοςraquo για τους κύπριους ποδο-σφαιριστές Περισσότεροι από κάθε προηγούμενη περίοδοπροετοιμασίας στις αποστολές των ομάδων και την ίδιαώρα αριθμός ρεκόρ σε συμμετοχές και αγωνιστικά λεπτάστα φιλικά προετοιμασίας Βρήκαν laquoτροφήraquo και πολλάρεπορτάζ και φυσιολογικά προέκυψαν οι πηχυαίοι τίτλοιlaquoΤους πιστεύειraquo ο ένας laquoΤους εμπιστεύεται και το δείχνειraquoο άλλος και σωρεία οι εκτιμήσεις πως φέτος είναι η χρονιάκάποιων και γενικότερα του κύπριου ποδοσφαιριστήΞεχνώντας πως τα ρόστερ ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθείπως υπολείπονται ακόμη μεταγραφές ως επί το πλείστονξένων ποδοσφαιριστών

Γενικότερα ξεχνούμε πως άλλο φιλικά και άλλο επίσημεςαγωνιστικές υποχρεώσεις Άλλο δοκιμές από ένα προ-πονητή και άλλο πλάνο και τακτική με στόχο τους βαθμούςΕυτυχώς λοιπόν που τα φιλικά τελείωσαν Σε λίγες μέρεςπολύ περισσότερο με την πάροδο κάποιων εβδομάδωνθα μπορούμε να μιλάμε με πραγματικά ποδοσφαιρικάδεδομένα Και θα έχει ενδιαφέρον ηhellip ντρίμπλα όλωνόσοι θα αποδειχθεί για άλλη μια φορά ότι βιάστηκανhellip

ΤουΓΙΩΡΓΟΥ ΛΟΓΙΔΗ

Την πρώτη του συνέντευξη ως παίκτηςτης Λίβερπουλ έδωσε ο Κώστας Τσι-μίκας ο οποίος τόνισε την ανυπομο-νησία του για την έναρξη των αγωνι-στικών υποχρεώσεων με τους κόκκι-νους

Αναλυτικά όσα είπε στην επίσημησελίδα της Λίβερπουλ

-Είμαι πολύ χαρούμενος Είμαι υπε-ρήφανος που είμαι εδώ Για εμένα ηΛίβερπουλ είναι η μεγαλύτερη ομάδαστον κόσμο Είναι τιμή να βρίσκομαιεδώ και θα δώσω τον καλύτερό μουεαυτό Μου αρέσει πολύ Μου αρέσειπολύ το πρωτάθλημα εδώ Το έβλεπαστην τηλεόραση και ήταν πάντα όνειρόμου από μικρό παιδί να έρθω και ναπαίξω στην Premier League-Ποια ήταν η αντίδραση σου ότανέμαθες ότι η Λίβερπουλ ενδιαφέ-ρεται για εσένα

-Στην αρχή δεν μπορούσα να το πι-στέψω αλλά τελικά είμαι πολύ χαρού-μενος που ήρθα εδώ και θα αγωνιστώγια τη Λίβερπουλ-Τα πράγματα γύρω από την μετα-γραφή σου εξελίχθηκαν πολύ γρή-γορα αφότου έδωσες το τελευταίοσου παιχνίδι με τον Ολυμπιακό τηνπερασμένη Πέμπτη με την ΓουλβςΠώς το βίωσες όλο αυτό

-Μετά από εκείνο το ματς ήμουνέτοιμος να έρθω εδώ και να αποδεχθώτην πρόκληση Όπως είπα και πρινείμαι έτοιμος να αγωνιστώ με τη φανέλατης Λίβερπουλ-Πόσα ξέρεις για την ομάδα

-Ο αδερφός μου είναι οπαδός τηςΛίβερπουλ και με έσπρωξε να έρθωεδώ Ακόμα και τώρα δεν το πιστεύειότι είμαι εδώ Τώρα που θα δει τις φω-τογραφίες θα το καταλάβει ότι υπέ-γραψα και θα είναι χαρούμενος Όληη οικογένειά μου και ο αδερφός μουείναι πολύ χαρούμενοι-Για όσους δεν σε έχουν δει να παί-ζεις περίγραψε μας τον εαυτό σουως παίκτης

-Αγωνίζομαι στο αριστερό άκρο τηςάμυνας και δίνω τα πάντα σε κάθελεπτό του αγώνα για την ομάδα-Πόσο σημαντική ήταν για εσένα ηπερσινή σεζόν Επαιξες σε 46 παι-χνίδια κέρδισες το πρωτάθλημαστην χώρα σου και είχες και συμ-μετοχές στο Champions League

-Παίξαμε πολύ καλά ως ομάδα ήμα-σταν μια οικογένεια Ήταν η καλύτερησεζόν για εμένα και μετά από αυτό ημεταγραφή μου εδώ είναι το καλύτεροδώρο για εμένα Τώρα ανήκω στη Λί-

βερπουλ και είμαι έτοιμος να τα δώσωόλα σε αυτή τη νέα πρόκληση-Στην Λίβερπουλ δίνεται μεγάλη έμ-φαση στα full-back όσον αφορά τοστιλ παιχνιδιού Είσαι έτοιμος γιrsquoαυτή την πρόκληση

-Με πολλή δουλειά και συγκέντρω-ση κάνοντας αυτό που θέλει ο προ-πονητής μπορώ να είμαι στο υψηλό-τερο επίπεδο Θέλω να πετύχω τουςστόχους μας Να πάρουμε πάλι το πρω-τάθλημα και να κατακτήσουμε το Ch-ampions League-Πόσο επηρέασε την απόφασή σουνα έρθεις στον σύλλογο η παρουσίατου Γιούργκεν Κλοπ ως προπονητήςΠόσο ενθουσιασμένος είσαι πούθα δουλέψεις μαζί του

-Είμαι πολύ ενθουσιασμένος γιατί

για μένα είναι ένας από τους καλύτεροςπροπονητές στον κόσμο Είμαι πολύενθουσιασμένος πού διάλεξε εμέναγια να είμαι ένα από τα αριστερά μπακτης ομάδας-Θα ανταγωνίζεσαι τον ΆντριουΡόμπερτσον ένα από τα καλύτερααριστερά μπακ στην Ευρώπη Πώςπροσεγγίζεις αυτή την πρόκλησητο να μαθαίνεις από αυτόν και ναπαλεύετε για μία θέση

-Είναι ένα πολύ καλό ταλέντο Θαδώσω τον καλύτερο εαυτό μου για ναπαίξω Ξέρω ότι ο Ρόμπερτσον είναιένα από τα καλύτερα αριστερά μπακτου κόσμου όμως αυτό μου δίνει έξτρακίνητρο να δουλέψω σκληρά-Δε μεσολαβεί πολύς χρόνος ανά-μεσα σε αυτή τη σεζόν και την επό-μενη και η σεζόν 2020-21 έρχεταιπολύ σύντομα Θα κάνεις ένα διά-λειμμα τώρα ή θα ξεκινήσεις ναπροπονείσαι αυτή την εβδομάδα

-Δεν ξέρω ακόμα πρέπει να μιλήσωμε τον προπονητή Αυτός θα μου πειτι πρέπει να κάνω-Δε γνωρίζουμε ακόμα πότε θα έχειςτην ευκαιρία να παίξεις μπροστάστο κοινό του Ανφιλντ όμως πόσοανυπομονείς για αυτό

-Ελπίζω πρώτα απrsquo όλα να παίξω σεαυτό το γήπεδο (και) μετά ελπίζω νανιώσω πώς οι οπαδοί τραγουδάνε τατραγούδια Νομίζω ότι είμαι έτοιμοςγια αυτό και ελπίζω να συμβεί σύντο-μα-Επιμένεις στο νούμερο 21 στη Λί-βερπουλ πού το φόραγες και στονΟλυμπιακό Υπάρχει κάποιος λόγοςγια αυτό

-Μου αρέσει σαν αριθμός Το πήραστην Ολλανδία όταν έπαιζα εκεί μετάτο φόρεσα για 2 χρόνια στον Ολυμ-πιακό και τώρα (το φοράω και) εδώ-Ποιες είναι οι φιλοδοξίες σου ωςπαίκτης της Λίβερπουλ τόσο για τησεζόν πού έρχεται όσο και πέρααπό αυτή

-Να πετύχουμε τους στόχους μαςΝα κερδίσουμε ξανά το πρωτάθλημακαι επίσης να κερδίσουμε το Cham-pions League-Τέλος ποιο θα ήταν το μήνυμά σουγια τους οπαδούς της Λίβερπουλπού παρακολουθούν και διαβάζουντην πρώτη σου συνέντευξη

-Να είναι κοντά στην ομάδα γιατίτους χρειαζόμαστε να τραγουδούν γιατην ομάδα και στο τέλος της σεζόνθα μπορούν να πανηγυρίσουν

laquoΠρωτάθλημα και ChampionsLeague με τη ΛίβερπουλraquoΟι στόχοι του Κώστα Τσιμίκα στην θρυλική ομάδα του μεγάλου λιμανιού της Αγγλίας

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

Σταύρος ΠαπασταύρουΗ επιστροφή του κυρίου Σταύρου Πα-πασταύρου στην Κύπρο φυσιολογικά(ξανά) ανοίγει το πολύκροτο θέμα τωνπρο μερικών μηνών καταγγελιών τουγια τα κακώς έχοντα του κυπριακούποδοσφαίρου Στην τελευταία του τη-λεοπτική παρουσία και συνέντευξη(στην Cablenet) ο κύριος Παπασταύ-ρου δεσμεύθηκε πως θα δώσει στοι-χεία στην Αστυνομία κάτι που αρνήθη-κε λίγο μετά τις δικές του καταγγελίεςΟφείλει να το πράξει όπως οφείλεικαι η κυπριακή Αστυνομία να το επι-διώξει Οφείλει ο κύριος Παπασταύ-ρου να δώσει μια απάντηση σε όσουςθεώρησαν τις καταγγελίες του άλλημια κίνηση εντυπωσιασμού και άνευουσίας από τις πολλές που τα τελευ-ταία χρόνια έχουν καταγραφεί στο κυ-πριακό ποδόσφαιροhellip

ΑκιντόλαΚαλός ποδοσφαιριστής στο μικρόέστω περσινό δείγμα του στο κυπριακόπρωτάθλημα Κατανοητή ως ένα μεγά-λο βαθμό η προσπάθεια και κυρίως ηεπιμονή Ομόνοιας και ΑΠΟΕΛ για τηναπόκτηση του Φθάσαμε ωστόσο κον-τά στην έναρξη της νέας περιόδου τοθέμα παραμένει στάσιμο και το ερώτη-

μα φυσιολογικό Άξιζε ή και αξίζει ακό-μη τόση επιμονή και υπομονή η περί-πτωση Ακιντόλα Δεν υπήρχαν άλλεςπεριπτώσεις καλών ποδοσφαιριστώνειδικά όταν είσαι διατεθειμένος να ξο-δέψεις τόσα πολλά για αγορά αλλά καισυμβόλαιο ενός ποδοσφαιριστή Εκτόςκαι αν πέρα από τα προσόντα του Νιγη-ριανού νεαρού ποδοσφαιριστή μέτρη-σε πολύ περισσότερο απrsquo όσο θα έπρε-πε και το γόητρο ως προς την επικρά-τηση έναντι του laquoαιώνιουraquo αντιπάλουόχι βέβαια στο γήπεδο αλλά σrsquo ένα επι-κοινωνιακό παιγνίδιhellip

Κορωνοϊός- πρωτάθλημαΞεκινά σε λίγες μέρες το πρώτο πρωτά-θλημα στην ιστορία υπό την απειλή τηςπανδημίας Οι πάντες σε ατομικό καισυλλογικό επίπεδο καλούνται να είναισε εγρήγορσή για την αντιμετώπισησοβαρών και καμιά φορά μη σοβαρώνκαταστάσεων Αποτελεί τεστ για όλουςκαι κυρίως την ΚΟΠ ως διοργανώτρια

Ελπίδα και ρεαλισμόςΈνα πράγμα είναι να ελπίζεις ότι θα αν-τεπεξέλθουμε των δυσκολιών της επι-δημίας και άλλο το να προσεγγίζεις την

κατάσταση με ρεαλισμό Προς το πα-ρόν η αλήθεια κανείς δεν έχει δώσειδείγμα αφού η κατάσταση είναι πέραγια πέρα πρωτόγνωρη Αν όμως σκε-φτείς πως χειριζόμαστε σοβαρές κατα-στάσεις στο ποδόσφαιρο τότε δενέχεις παρά να τρομάξεις γιrsquo αυτά πουέπονται

Να δείξει άλλο πρόσωποΗ τελευταία πρόβα της Ομόνοιας ενό-ψει Αραράτ ήταν το ματς με τη Δόξαπου έγινε την περασμένη Τρίτη στοΓΣΠ Δεν ήταν ικανοποιητική η εμφάνι-ση Η Ομόνοια θα πρέπει να αγωνιστείπολύ καλύτερα μέσα στο Ερεβάν για ναπροκριθεί στο Β γύρο του ΓιουρόπαΛινγκ Όχι πως οι Αρμένιοι διαθέτουνδα και κανένα φοβερό και τρομερό σύ-νολο Απλώς η Ομόνοια θα πρέπει νααγωνιστεί με βάση τις δυνατότητες τηςΌπως είπε και ο Χένινγκ Μπεργκ laquoπρέ-πει να παίξουμε κοντά στο πιο ψηλόμας επίπεδοraquo

Ρεφ που φέρνειhellip εφιάλτηΟρίστηκε ο διαιτητής της αναμέτρησηςμεταξύ της Αραράτ-Αρμενίας και τηςΟμόνοιας ο οποίος θα διεξαχθεί την

ερχόμενη Τετάρτη στο Ερεβάν laquoΆρ-χονταςraquo της αναμέτρησης θα είναι οΣεμπάστιαν Κολτέσκου ο οποίος είναιαπό την Ρουμανία Βοηθοί του οι Ράν-του Γκίγκουλεακ Βλαντίμιρ Ούρζιτσακαι 4ος ο Ράντου ΠετρέσκουΗ εθνικότητα του ρεφ προκαλεί εφιάλ-τες στον Ομονοιάτη Όλοι θυμούνταιεκείνο τον ανεκδιήγητο ΑλεξάντερΤούντορ στο ματς με τη Δυναμό Μό-σχας στο ΓΣΠ τον Αύγουστο του 2014που με τις αποφάσεις του έστειλε τουςΡώσους στους ομίλους του ΓιουρόπαΛινγκ Η εθνικότητα δεν παραπέμπειβέβαια σεhellip επανάληψη αλλά προκαλείαναπόφευκτα συνειρμούς γιατί αυτόπου συνέβη τότε δεν διαγράφεται απότο μυαλό κανενός laquoπράσινουraquo οπαδού

Μηhellip αυθεντικέςΌτι και να μου πείτε οι τελικές φάσειςτου Τσάμπιονς και του Γιουρόπα Λινγκδεν είναιhellipαυθεντικές Από τη στιγμήπου είναι ετεροχρονισμένες παραστά-σεις λόγω covid 19 με τις ομάδες laquoφορ-τωμένεςraquo αλλά και με το φόβο του co-vid 19 ας τελειώνουν μια ώρα αρχύτε-ρα Να ξεκουραστούν επιτέλους και οιποδοσφαιριστές που οι μεγαλόσχημοιτου ποδοσφαίρου τους παίρνουν γιαρομπότ

Φιλικά (ευτυχώς) τέλος

ltltltltltltlt

Μου αρέσει πολύ το πρω-τάθλημα εδώ Το έβλεπαστην τηλεόραση και ήτανόνειρό μου από μικρό παιδί να έρθω και να παί-ξω στην Premier League

laquoH περσινή ήταν η καλύτερη σεζόν για εμένα και μετά από αυτό η μεταγραφή μου εδώ είναι το καλύτερο δώροraquo

ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

wwwpwccomcy

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

205

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

XA-042 -032

Nasdaq

120

Nikkei

224

Dax

144

FTSE 100

043

Πετρέλαιο

097

euro $

XAK-007

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Της MADELEINE NGO BLOOMBERG

Οι χρεοκοπίες των μεγάλων επι-χειρήσεων αυξάνονται με ταχύ-τατους ρυθμούς αλλά υπάρχεικαι ακόμη μία επίπτωση του κο-ρωνοϊού στις επιχειρήσεις Σύμ-φωνα με διάχυτες πληροφορίεςχιλιάδες μικρές επιχειρήσεις έχουνεξαφανιστεί από την επέλασητης πανδημίας και η επίπτωσηαυτών των χρεοκοπιών ενδέχεταινα είναι τεράστια στην αμερικα-νική οικονομία

Αυτό το κύμα των χρεοκοπιώνπαραμένει μυστικό εν μέρει διότιτα στοιχεία σχετικά με τις μικρέςεπιχειρήσεις είναι συγκεχυμένακαι διότι συχνά οι ιδιοκτήτες τωνεταιρειών αυτών δεν έχουν χρέοςΕπομένως δεν καταφεύγουν σεδικαστήρια για να χρεοκοπήσουν

Σύμφωνα με στοιχεία του Yelp

περισσότερες από 80000 επιχει-ρήσεις στις ΗΠΑ έκλεισαν ορι-στικά από τις αρχές Μαρτίου μέχριτις 25 Ιουλίου Περίπου 800 μικρέςεπιχειρήσεις κατέφυγαν από ταμέσα Φεβρουαρίου μέχρι το τέλοςΙουλίου στο άρθρο 11 του αμερι-κανικού πτωχευτικού κώδικασύμφωνα με το American Ban-kruptcy Institute Το τελευταίοπροβλέπει πως μέχρι το τέλος τουέτους οι πτωχεύσεις μικρών επι-χειρήσεων θα αυξηθούν κατά36 σε σχέση με ολόκληρο το2019

Μολονότι μεμονωμένα οι επι-χειρήσεις αυτές είναι μικρές οσυνολικός αντίκτυπος των χρε-οκοπιών θα μπορούσε να είναιαξιοσημείωτος Οι εταιρείες μελιγότερους από 500 εργαζομένους

συνεισφέρουν περίπου το 44της οικονομικής δραστηριότηταςστις ΗΠΑ σύμφωνα με σχετικήέκθεση της Ενωσης Μικρομεσαί-ων Επιχειρήσεων και στελεχώ-νονται σχεδόν από τους μισούςΑμερικανούς εργαζομένους

Το άρθρο 11 του πτωχευτικούκώδικα προστατεύει τις επιχει-

ρήσεις από τους πιστωτές τουςόσο οι ιδιοκτήτες σχεδιάζουν κά-ποιο πρόγραμμα αναδιάρθρωσηςΩστόσο για τις μικρότερες επι-χειρήσεις ο επιπλέον χρόνος εν-δέχεται να μην κάνει καμία δια-φορά

Ορισμένοι ιδιοκτήτες φοβούν-ται ότι η χρεοκοπία θα μπορούσενα βλάψει τις πιστοληπτικές τουςαξιολογήσεις και να καταστρέψειτις μελλοντικές τους ευκαιρίεςγια δημιουργία νέων επιχειρήσε-ων Οι χρεοκοπημένες επιχειρή-σεις έχουν μεγαλύτερη πιθανό-τητα (24) να λάβουν άρνησηγια λήψη δανείου και η απόρριψητης αίτησης φαίνεται στην πι-στοληπτική αξιολόγηση για ταεπόμενα 10 χρόνια

Σίγουρα ο ρυθμός κατάρρευ-

σης των μικρών επιχειρήσεων εί-ναι υψηλός ακόμα και υπό φυ-σιολογικές συνθήκες Σχεδόν οιμισές επιβιώνουν για περισσότεροαπό πέντε χρόνια Ωστόσο η φθο-ρά της πανδημίας σε συνδυασμόμε την κάθετη μείωση της οικο-νομικής δραστηριότητας επιβα-ρύνει ακόμα και τις ακμάζουσεςεπιχειρήσεις Περίπου 58 τωνιδιοκτητών μικρών επιχειρήσεωνφοβούνται πως θα κλείσουν μό-νιμα

Σύμφωνα με έρευνα της εθνι-κής ομοσπονδίας ανεξάρτητωνεπιχειρήσεων το 31 των ιδιο-κτητών κατέγραψε χαμηλότερεςπωλήσεις τους τελευταίους τρειςμήνες ενώ το 7 σημείωσε υψη-λότερες πωλήσεις σε σχέση μετην αντίστοιχη περίοδο του 2019

Η πανδημία εξαφανίζει τις μικρές αμερικανικές επιχειρήσεις

Υφεση ρεκόρ 204 στη Βρετανία

Σκάλωσεστη Βουλήη ΤοπικήΑυτοδιοίκησηΑγνωστο πότε θα ψηφιστείΣκάλωσε στη Βουλή η μεταρρύθ-μιση για την τοπική αυτοδιοίκησηΤο όλο θέμα παραμένει άγνωστοπότε θα μπει στην ατζέντα της αρ-μόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπήςΕσωτερικών για συζήτηση Εκφρά-ζονται έντονες ανησυχίες για τηντύχη της μεταρρύθμισης σε σημείοπου να εκφράζονται απόψεις πουτην θέλουν να μετατίθεται χρονικάγια την επόμενη Βουλή Σελ 3

Σε 4 άξονεςτο νέο πλάνοτης ΕλληνικήςΣυνέντευξη Φοίβου Λεοντίου

Σε εξέλιξη βρίσκεται ο μετασχημα-τισμός της Ελληνικής Τράπεζαςδηλώνει ο Ανώτατος ΔιευθυντήςΛειτουργικών Εργασιών ΦοίβοςΛεοντίου Eστιάζει στο μοντέλο καιτις διαδικασίες δανεισμού τη λει-τουργία των καταστημάτων τηστρατηγική των ψηφιακών κανα-λιών και το ασφαλιστικό μοντέλοΕπισημαίνει ότι το σχέδιο δράσηςτης τράπεζας σε σχέση με τον κο-ρωνοϊό αποδείχθηκε ιδιαίτερα απο-τελεσματικό Σελ 6

ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΝΟ

Συμβουλευτείτε τον γ ιατρό ή τον φαρμακοποιό σας ΤΗΛ 22 056 300 ΔΙΑΤΙΘΕΤΑΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ

ΕΛΛΑΔΑ

Funds θα ενοικιάζουνσπίτια όσων πτώχευσαν

Ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια δηλαδήfunds θα αναλάβουν τον φορέα απόκτησηςκαι επαναμίσθωσης ακινήτων στην Ελλάδαο οποίος θα παρεμβαίνει αγοράζοντας τασπίτια όσων οφειλετών έχουν στεγαστικόδάνειο με υποθήκη την πρώτη τους κατοικίακαι δεν εξυπηρετούν το δάνειό τους Σελ 12

ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ

Στα 1900 δολτην ουγγιάέπεσε η τιμήτου χρυσού

Σελ 10

Ετοιμο το 2022 το Εθνικό Πάρκο ΑκάμαΚώστας Καδής Προχωρούν κανονικά οι διαδικασίες - Εχουν αποκοπεί ορισμένες διαδρομές για τετράτροχες

Η πανδημίαδεν έχει αλλάξει τα χρο-νοδιαγράμματα και τους σχεδια-σμούς για το Εθνικό Δασικό ΠάρκοΑκάμα τονίζει σε συνέντευξη στηνlaquoΚraquo ο υπουργός Γεωργίας ΚώσταςΚαδής προσθέτοντας ότι το έργοθα ολοκληρωθεί πρίν από το τέλος

του 2022 Επισημαίνει ότι οι δια-δικασίες προχωρούν κανονικά καιήδη έχουν γίνει σχετικές ρυθμίσειςκαι περιορισμοί στην διακίνησητων τετράτροχων εντός του πάρ-κου Δεν επιτρέπονται κατασκη-νώσεις στον Ακάμα ενώ έχουν

αποκοπεί συγκεκριμένες διαδρομέςγια τις τετράτροχες Περί τα τέλητου χρόνου θα ξεκαθαρίσει και οπροϋπολογισμός του έργου πουαυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότιθα ξεπεράσει τα 10 εκατ ευρώΠροσθέτει ότι οι όποιες αντιδρά-

σεις έχουν εκφραστεί δεν συνδέ-ονται άμεσα με τους σχεδιασμούςγια το πάρκο του Ακάμα αλλά μετις ευρύτερες προοπτικές ανά-πτυξης της περιοχής Ο υπουργόςΓεωργίας αναφέρεται επίσης σεάλλα δύο σημαντικά ζητήματα

που άπτονται του χαρτοφυλακίουτου τις δράσεις για το Ταμείο Ανά-καμψης και τις εξελίξεις για τηνκατοχύρωση του χαλουμιού Καιγια τα δύο ζητήματα ο Σεπτέμβριοςφαίνεται να είναι εξαιρετικά ση-μαντικός μήνας Σελ 4

Συντριπτικό ήταν τοπλήγμα της πανδημίας γιατην οικονομία τηςΒρετανίας που τοδεύτερο τρίμηνομειώθηκε κατά το 15Κατέγραψε έτσι τημεγαλύτερη ύφεση απόκάθε άλλη ευρωπαϊκήχώρα το ίδιο χρονικόδιάστημα αλλά και τημεγαλύτερη ύφεση στηνιστορία της Παρά την ανάκαμψη πουκαταγράφηκε τον Ιούνιοσυνολικά το τρίμηνοΑπριλίου - Ιουνίου τοβρετανικό ΑΕΠ μειώθηκεκατά 204 σε σύγκρισημε το αμέσωςπροηγούμενο τρίμηνο Στον κλάδο εστίασηςεστιατορίων και μπαρ ηπτώση έφτασε το 847ενώ οι πωλήσειςαυτοκινήτων και οιλιανικές πωλήσειςμειώθηκαν κατά 63 Tην ίδια ώρα οιβρετανικές επιχειρήσειςπιέζουν για να συνεχιστείτο πρόγραμμα στήριξηςτων μισθών τωνυπαλλήλων

Σελ 11

Κύπρος 082 -002Γερμανία -045 -009Γαλλία -018 -005Ιταλία 096 002Ισπανία 029 002Ιρλανδία -011 -006Ελλάδα 107 006Ην Βασίλειο 022 012

Απόδοση δεκαετών ομολόγων

Βαθμολογία από οίκους αξιολόγησης

Οίκος Μακρο- Βραχυ-Αξιολόγησης πρόθεσμο πρόθεσμο

Χρέος Χρέος

DBRS ΒBB (low) R-2 (middle)Fitch BΒΒ- F3Moodyrsquos Ba2 NPSampP BBΒ- Α-3

Απόδοση Εβδομαδιαία αλλαγή

ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Απειλούνται με λουκέτο40000 κέντρα στην Ελλάδα

Με λουκέτο κινδυνεύει 1 στις 4 επιχειρή-σεις του κλάδου εστίασης στην Ελλάδαεξαιτίας των περιοριστικών μέτρων πουέχουν επιβληθεί με στόχο τη συγκράτησητης εξάπλωσης του ιού Εκπρόσωποι τουκλάδου αναφέρουν ότι αναμένεται να κλεί-σουν 30000-40000 επιχειρήσεις Σελ 9

ltltltltltlt

Περισσότερεςαπό80000 μικρές εται-ρείες στις ΗΠΑ έκλει-σαν οριστικά από τιςαρχές Μαρτίου μέχρι τις 25 Ιουλίου

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

ΔΗΚΤΗΣ diktiskathimerinicomcy

Πόλεμος των εμβολίων O πόλεμος των εμβολίων άρχισε αμέσως μετάτην ανακοίνωση της ρωσικής πλευράς για τηνκαταχώρηση εμβολίου κατά του κορωνοϊού μετην κωδική ονομασία sputnikV Χωρίς καθυστέ-ρηση ακολούθησε η αντίδραση του Αμερικανούπροέδρου ο οποίος φέρεται να ζήτησε να ενη-μερωθεί για την πορεία των πραγμάτων σε σχέ-ση με τις αμερικανικές προσπάθειες ανακάλυ-ψης εμβολίου Σύμφωνα πάντως με όλες τιςπληροφορίες η ανακοίνωση κάποιων εξελίξε-ων και από αμερικανικής πλευράς είναι θέμαημερών Ωστόσο Αμερικανοί και Ευρωπαίοιέσπευσαν να σημειώσουν ότι το εμβόλιο πουανακοίνωσε ο πρόεδρος Πούτιν δεν έχει περά-σει το τρίτο στάδιο ερευνών όπως συμβαίνει μετις δικές τους προσπάθειες

bullbullbullbullΒρετανική κατάρρευση Τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρώπη κατέγραψεη βρετανική οικονομία κατά το β΄ τρίμηνο του2020 καταγράφοντας μείωση 20 Η πτώσησημειώθηκε σε όλους τους κλάδους και είναι ημεγαλύτερη στην ιστορία της χώρας Προηγου-μένως η στατιστική υπηρεσία ανακοίνωσε τηναπώλεια 220000 θέσεων εργασίας την ίδια πε-ρίοδο Η μεγαλύτερη ανησυχία τώρα αφοράστην κατάσταση που θα δημιουργηθεί όταν με-τά τον Οκτώβριο θα τερματιστούν τα προγράμ-ματα στήριξης των εργαζομένων τα οποία κα-λύπτουν μεγάλο μέρος του μηναίου μισθού γιατους κλάδους που επηρεάζονται από την παν-δημία

bullbullbullbullΑυξημένες αποδόσειςΤη μεγάλη αύξηση στην τιμή του χρυσού ακο-λούθησε η μεγάλη βουτιά που σημειώθηκε τηνεβδομάδα που μας πέρασε Ως αποτέλεσα τηςβίαιης διόρθωσης ο χρυσός έχασε το όριο των2000 δολαρίων ανά ουγγιά Η εξήγηση τουφαινομένου βρίσκεται πιθανότατα στη μεγάληκαι απότομη πτώση των αμερικανικών ομολό-γων γεγονός που οδήγησε τους επενδυτές νακλειδώσουν τα κέρδη που καταγράφουν στοχρυσό όλο αυτό το διάστημα Οι κινήσεις τωναγορών αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό το γε-γονός ότι η αμερικανική οικονομία ως αποτέλε-σμα των συνεπειών της πανδημίας βρίσκεταιαντιμέτωπη με μεγάλες ανάγκες για δανεισμόστο επόμενο διάστημα Ως εκ τούτου οι επεν-δυτές αποτιμούν υψηλότερα το ρίσκο διακράτη-σης των υφιστάμενων αμερικανικών ομολόγωνσήμερα και ζητούν αυξημένες αποδόσεις

bullbullbullbullΜέτρα σήμερα Όπως είναι η τάση των τελευταίων μηνών αρκε-

τές χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματααναγκάστηκαν εξαιτίας της πανδημίας να αυξή-σουν το δανεισμό τους εκμεταλλευόμενες τημεγάλη ρευστότητα που διαθέτουν οι κεντρικέςτράπεζες Το επόμενο διάστημα αναμένονταινέες εκδόσεις χρέους από κυβερνήσεις και επι-χειρήσεις με αποτέλεσμα το πρόβλημα να με-

γεθύνεται Η στιγμή που θα διακοπούν τα προ-γράμματα στήριξης του χρέους από τις κεντρι-κές τράπεζες θα βρει αρκετές χώρες με δυσα-νάλογες ανάγκες χρέους που θα πρέπει να εξυ-πηρετήσουν Ο κίνδυνος για αθετήσεις θα είναιορατός και μια νέα κρίση χρέους είναι το τελευ-ταίο που θα πρέπει να εύχεται κανείς ως απόρ-ροια της πανδημίας Καθώς ο χρόνος το επιτρέ-πει αφού τα προγράμματα θα είναι σε ισχύ γιατο επόμενο διάστημα θα πρέπει να γίνει αξιο-λόγηση της βιωσιμότητας του χρέους των χω-ρών και να ληφθούν μέτρα σήμερα πριν να εί-ναι αργά

bullbullbullbullΝέα πραγματικότητα Η νέα πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οιναυτιλιακές επιχειρήσεις ένεκα της πανδη-μίας είναι η δυσκολία στην αλλαγή των πλη-ρωμάτων με αποτέλεσμα να παρακωλύεται ηκανονική ροή των εργασιών Οι δυσκολίες πουπαρουσιάζονται έχουν να κάνουν τόσο με ταπληρώματα που παραλαμβάνουν όσο και με ταπληρώματα που παραδίδουν Η πρώτη κατηγο-ρία δυσκολεύεται να ταξιδέψει προς την Ασίαόπου γίνονται οι περισσότερες παραλαβέςενώ η δεύτερη κατηγορία αντιμετωπίζει δυ-σκολίες στον επαναπατρισμό λόγω των διαδι-κασιών που επιβάλλουν οι χώρες υποδοχήςγια ταξιδιώτες από την Ασία

Α Ν Α Λ Υ Σ Η Του ΚΏΣΤΑ ΚΑΛΛΊΤΣΗ

Υπάρχουν λεφτά έχουμε 70 δισ ευρώ

H Λ E Ξ HΤ Η Σ Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α Σ

Αποταμίευση Αποταμίευση καλείται ηδιαδικασία συσσώρευ-σηςφύλαξηςαποθήκευ-σηςεξοικονόμησης ρευ-στού για μελλοντική χρή-ση είτε για κατανάλωση(δαπάνη για απόκτηση και

άμεση χρήση αγαθών και υπηρεσιών) εί-τε για επένδυση (δέσμευσηδαπάνη κε-φαλαίου για μελλοντική μεγιστοποίησήτου ή για δημιουργία νέων κεφαλαιουχι-κών αγαθών)

Μάριος ΧαραλαμπίδηςΚαθηγητής Διοίκησης και Οικονομικών

Cyprus Institute of Marketing The Cyprus Bu-siness School

Τα κεφάλαια που αναλογούν στηνΕλλάδα από το ευρωπαϊκό ΤαμείοΑνάκαμψης τα 32 δισ ευρώ μαζίμε τα περίπου 20 δισ που τηςαναλογούν μέσω ΕΣΠΑ δίνουνστην πατρίδα μας μια μοναδικήιστορικά ευκαιρία όχι απλώς ναανακάμψει οικονομικά αλλά κυ-ριολεκτικά να αλλάξει τροχιά Εί-μαι μεταξύ όσων το υποστήριξαναπό την πρώτη στιγμή και επι-μένουν να το υπογραμμίζουνΠρόκειται για μια ευκαιρία πουθα ήταν αδιανόητη πριν από λί-γους ελάχιστους μήνες

Οφείλεται στο γεγονός ότι ηΕυρωπαϊκή Ενωση βρέθηκε μπρο-στά σε ένα υπαρξιακό δίλημμαεξαιτίας της πανδημίας και τωνοικονομικών συνεπειών της laquoΑλ-ληλεγγύη ή Διάλυσηraquo το είπαν οιΙταλοί laquoΑλληλεγγύηraquo απάντησανΜέρκελ - Μακρόν Τα 32+20 δισμας ήρθαν ως μάννα εξ ουρανού

Λάθος Δεν ήρθαν Δεν έχουμεκερδίσει 32+20=52 δισ Το μόνοπου κερδίσαμε είναι η δυνατότητανα τα κερδίσουμε αν κι εφόσονλειτουργήσουμε γρήγορα έξυπνακαι αποτελεσματικά κερδίσαμεμια ευκαιρία να απορροφήσουμε32 δισ μέσα στην τριετία 2021-23 και άλλα 20 δισ μέσα στηνεπταετία 2021-27 Μέχρι τώραδυσκολευόμαστε να απορροφή-σουμε 3 δισ ετησίως Αν τώρα τακαταφέρουμε καλώς Αν όχι οιεταίροι θα πουν laquoεμείς σας ταπροσφέραμε εσείς δυστυχώς δενμπορέσατε να τα απορροφήσετείσως μια άλλη φορά σας ευχαρι-στούμε γεια σαςraquo Αντί λοιπόννα τριγυρίζουμε περιχαρείς ωςαν είχαμε στην τσέπη 52 (κατάέναν ανορθόδοξο υπολογισμό70) δισ συνετό θα ήταν να ανα-

σκουμπωθούμε για να επιδιώξουμενα καταφέρουμε να τα πάρουμε

Θα είναι δύσκολο Οι ευρωπαϊ-κοί μηχανισμοί θα είναι αυστηροίστις εξετάσεις και στην κρίσητους Επιπλέον κάθε κράτος θαμπορεί να επεμβαίνει σε προ-γράμματα άλλου αν κρίνει ότικάτι δεν πάει καλά ή δεν του αρέ-σει Πέραν τούτου ένα πρώτομείζον θέμα είναι πώς πού γιατην εξυπηρέτηση ποιων στόχωνθα τα απορροφήσουμε ndash ώστε νααλλάξουμε άρδην το παραγωγικόμοντέλο προς σύγχρονες κατευ-θύνσεις βιώσιμης ανάπτυξης κιόχι να συντηρηθεί όποιο ζόμπικυκλοφορεί Κι ένα δεύτερο μείζονθέμα άμεσα συνδεδεμένο με ταπροηγούμενα σε ποιο περιβάλλονκανόνων και θεσμών θα γίνει ηαπορρόφησή τους Θα υλοποι-ηθούν μεταρρυθμίσεις (υπερ)ώρι-μες κι αναγκαίες ή θα συνεχιστούνσυζητήσεις φιλολογικού χαρα-κτήρα ndash μεταρρυθμίσεις θα λένεκαι μεταρρυθμίσεις δεν θα βλέ-πουμε

Νομίζω ότι αντί να μειώνουμετις δυσκολίες και να αμβλύνουμετα εμπόδια κάνουμε το αντίθετοΠαράδειγμα η θορυβώδης προ-παγάνδα για 70 δισ που δήθενμας δόθηκαν που τροφοδοτεί τιςαυταπάτες και ανοίγει την όρεξησε όποιον περπατά σε αυτή τηχώρα Αποσιωπώντας ότι δεν μαςδόθηκε παρά μια ευκαιρία να ταδιεκδικήσουμε ότι αυτή συνο-δεύεται με περιοριστικούς όρουςκι αυστηρά κριτήρια εύλογα προ-καλείται η σκέψη laquoαφού πήραμε70 δισ δεν μπορεί κάτι θα πάρωκι εγώraquo Υπάρχουν λεφτά έτσιακούν την κυβερνητική προπα-γάνδα όσοι υποφέρουν από τηνκρίση ndash κι από το φθινόπωρο όλοικάτι θα ζητούν Υπάρχουν λεφτάακούν και στον επιχειρηματικόκόσμο ndash κι αρχίζουν να αναρωτι-ούνται γιατί να βάλουν δικά τουςλεφτά αντί να κάνουν ιδιωτικήεπένδυση με δημόσιο χρήμα Τοπρόβλημα είναι ότι αυτά τα λεφτάδεν υπάρχουν Αν το συνειδητο-ποιήσει η κυβέρνηση θα το εξη-γήσει σε όλους τους υπόλοιπους

kallitsiskostasyahoocom

Αυξήθηκαν οι φωλιές των καρέτα καρέτα στην ΕλλάδαΤην τρίτη καλύτερη χρονιά από το1984 ως προς τον αριθμό των φω-λιών της καρέτα καρέτα φαίνεταιότι διανύουμε φέτος σύμφωνα μεστοιχεία που έδωσε στη δημοσιό-τητα ο ΑΡΧΕΛΩΝ οργανισμός οοποίος δραστηριοποιείται συστη-ματικά στις περιοχές ωοτοκίας τηςΖακύνθου από το 1984 Συγκεκρι-μένα laquoοι ερευνητές και οι εθελοντέςτου ΑΡΧΕΛΩΝ έχουν φέτος κατα-γράψει πάνω από 1700 φωλιές στηΖάκυνθο σε συνεργασία με το Εθνι-κό Θαλάσσιο Πάρκοraquo Ο πληθυσμόςτων φωλιών που φιλοξενούνται κά-θε χρόνο στον κόλπο του Λαγανάαυξομειώνεται όπως συμβαίνει μετους περισσότερους πληθυσμούςθαλάσσιων χελωνών στον κόσμοΑντίστοιχα laquoστον ΚυπαρισσιακόΚόλπο φέτος ο ΑΡΧΕΛΩΝ κατέ-γραψε πάνω από 3500 φωλιές στα95 χλμ παραλίας που αποτελούντον πυρήνα του βιοτόπου περισ-σότερες από κάθε άλλη χρονιά απότο 1984 και μετάraquo Αν και στην πε-ριοχή αυτή επίσης σημειώνονταιετήσιες αυξομειώσεις την τελευ-ταία δεκαετία έχει αναγνωριστείμια σημαντική αυξητική τάση στοναριθμό των φωλιών

Παρά τη διάχυτη αίσθηση ταπαραπάνω ενθαρρυντικά νέα δεναποδίδονται στην καραντίνα όπωςεξηγεί η επιστημονική ομάδα τουΑΡΧΕΛΩΝ Ο αριθμός των φωλιώνσχετίζεται με εκείνον των θηλυκώνχελωνών που φτάνουν στην πα-ραλία ωοτοκίας

laquoΟι χελώνες που ωοτοκούν στηνΕλλάδα διαβιούν στα πεδία δια-τροφής τους στον Κόλπο του Γκαμ-πές (Βόρεια Αφρική) και στη ΒόρειαΑδριατική οι οποίες κάθε δύο τρίαχρόνια μεταναστεύουν στις περιο-χές ωοτοκίας για να αφήσουν τα

αυγά τους Το αν και πότε μία θη-λυκή χελώνα είναι έτοιμη να με-ταναστεύσει από το διατροφικότης πεδίο προς την παραλία ανα-παραγωγής της εξαρτάται από πολ-λούς παράγοντεςraquo τονίζουν απότον ΑΡΧΕΛΩΝ laquoΟ σημαντικότεροςπαράγων είναι η καλή διατροφήτης δηλαδή η αποθήκευση επαρ-κούς λίπους που θα τη βοηθήσεινα αντέξει το μεγάλο ενεργειακό

κόστος της μετανάστευσης και τηςαναπαραγωγής που διαρκούν απότον Φεβρουάριο μέχρι και τον Αύ-γουστοraquo

Η καραντίνα και τα περιοριστικάμέτρα για την COVID-19 εφαρμό-στηκαν σχεδόν σε όλο τον κόσμοτην άνοιξη του 2020 μία περίοδοκατά την οποία οι θαλάσσιες χε-λώνες στη Μεσόγειο είχαν ήδη αρ-χίσει το μεγάλο τους ταξίδι επο-

μένως είναι μάλλον απίθανο τα μέ-τρα να επηρέασαν την απόφασήτους

Η μοναδική επίδραση της κα-ραντίνας αφορά την περιορισμένηανθρώπινη δραστηριότητα στιςπαραλίες ωοτοκίας που τις έκανεκατά τι πιο φιλόξενες laquoΟι συνθήκεςγια την ωοτοκία φέτος μέχρι το τέ-λος Ιουνίου ήταν ιδανικές γιατίυπήρχε σχεδόν μηδενική όχληση

Αρα όσες είχαν ήδη φτάσει εκείμπορούσαν να βγουν στην παραλίακαι να αφήσουν τα αυγά τους ανε-νόχλητα Από τον Ιούλιο και μετάεμφανίστηκαν ομπρέλες και ξα-πλώστρες σε συγκεκριμένα τμή-ματα των παραλιών ωοτοκίας σεόλες τις περιοχές που παρακολουθείο ΑΡΧΕΛΩΝ πράγμα που δυσχε-ραίνει σε κάποιο βαθμό την ωοτο-κίαraquo

Η φετινή χαμηλή τουριστική κί-νηση αποτελεί έναν θετικό οιωνόlaquoΟχι απαραίτητα καθώς ο υψηλόςαριθμός φωλιών δεν συνεπάγεταιαπαραίτητα υψηλό αριθμό νεοσ-σών Υπήρξαν χρονιές με πολλέςφωλιές αλλά το ποσοστό εκκόλα-ψης των αυγών ήταν χαμηλότεροαπό άλλες χρονιές με λιγότερεςφωλιέςraquo

Μετά την εκκόλαψη των νεοσ-σών εκκρεμεί η διαδρομή τους μέ-χρι τη θάλασσα κι εκεί βρίσκεταιακόμη ένα πρόβλημα η φωτορύ-πανση Σε όλες τις περιοχές ωοτο-κίας στην Ελλάδα υπάρχουν σημείαή και ολόκληρες παραλίες στιςοποίες καταβάλλεται τεράστια προ-σπάθεια για να διασωθούν τα χε-λωνάκια που αποπροσανατολίζον-ται από τα φώτα

Η φετινή χαμηλή τουριστικήδραστηριότητα δεν σημαίνει αναγ-καστικά ότι θα μειωθούν τα φώταστις παραλίες ωοτοκίας Ο ΑΡΧΕ-ΛΩΝ κάνει έκκληση σε όλους ναχαμηλώνουν ή να σβήνουν τα φώταμετά τις 11 το βράδυ μέχρι το τέλοςΣεπτεμβρίου laquoΑυτό αποτελεί γιαεμάς την πρόκληση και την ευκαι-ρία αυτού του καλοκαιριού με τονκορωνοϊόraquo καταλήγουν στην ανα-κοίνωσή τους οι επιστήμονες τουοργανισμού

Ι Φ

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΑΡΧΕΛΩΝ οργανισμός που δραστηριοποιείται συστηματικά στις περιοχές ωοτοκίας της Ζακύνθουφαίνεται ότι διανύουμε φέτος την τρίτη καλύτερη χρονιά από το 1984 ως προς τον αριθμό των φωλιών της καρέτα καρέτα

A L

AM

AJ

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ARC

HEL

ON

Z

AKY

NTH

OS

2020

ltltltltltlt

Οι ερευνητές του ΑΡΧΕ-ΛΩΝ κατέγραψαν πάνωαπό 1700 στη Ζάκυνθοκαι περισσότερες από3500 στον Κυπαρισσια-κό Κόλπο

Προβληματίζει η ανεργία βrsquo τρίμηνου στην Κύπρο σε μια περίοδο που όλοι ανέμεναν μιαγρήγορη ανάκαμψη

ltltltltltlt

laquoΑφού πήραμε 70 δισευρώ δεν μπορεί κάτι θα πάρω κι εγώraquoΟλοι κάτι περιμένουνσε λίγο όλοι κάτι θα ζητούν

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Μάθε περισσότεραΤ +357 26843331E recruitmentnupaccyW wwwnupaccy

ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ς

ΠΡΟπτυχιακά

ΤΟ ΝΕΑΠΟΛΙΣ

σπουδασε με ασφαλειαδίπλα σου

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Στις ελληνικές καλένδες κινδυνεύεινα παραπεμφθεί μια από τις φιλό-δοξες κυβερνητικές μεταρρυθμίσειςπου αφορά την τοπική αυτοδιοίκη-ση Αρκετούς μήνες μετά την απο-στολή του πακέτου των νομοσχε-δίων στη Βουλή από το ΥπουργείοΕσωτερικών το όλο θέμα παραμένειάγνωστο πότε θα μπει στην ατζέντατης αρμόδιας κοινοβουλευτικής επι-τροπής Εσωτερικών για συζήτησημια διαδικασία η οποία εφόσον ολο-κληρωθεί θα οδηγήσει τα νομοσχέ-δια στην Ολομέλεια για ψήφιση Ηπλευρά της κυβέρνησης η οποίαεπείγεται να ολοκληρώσει την όληδιαδικασία το συντομότερο δυνατόνεπί του παρόντος δηλώνει άγνοιαγια το χρόνο έναρξης της συζήτησηςστην Επιτροπή Εσωτερικών Κάτιανάλογο συμβαίνει και στην Επι-τροπή Εσωτερικών η οποία παρα-πέμπει για την καθυστέρηση στακοινοβουλευτικά κόμματα τα οποίαπαρά τις επανειλημμένες εκκλήσειςτης προέδρου της Επιτροπής ΕλένηςΜαύρου δεν έχουν αποστείλει τιςθέσεις τους Η εικόνα που επικρατείσε ένα τόσο σοβαρό για την τοπικήαυτοδιοίκηση θέμα δημιουργεί έν-τονες ανησυχίες για την τύχη τηςίδιας της μεταρρύθμισης σε σημείοπου να εκφράζονται απόψεις πουτην θέλουν να μετατίθεται χρονικάγια την επόμενη Βουλή

Η κυβέρνησηΤο αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερι-

κών διά του Νίκου Νουρή από τονπερασμένο χειμώνα είχε εμφανιστείέτοιμο για μια εντατική συζήτησηστην Επιτροπή Εσωτερικών προ-κειμένου η Βουλή να μην αναγκα-σθεί να κληθεί να ψηφίσει τα νο-μοσχέδια υπό καθεστώς πίεσης της

προεκλογικής περιόδου για τις βου-λευτικές Παρά την έκκληση τότετα κόμματα δεν φαίνεται να ασπά-ζονται τις κυβερνητικές ανησυχίεςμε αποτέλεσμα οι προκαταρκτικέςδιαδικασίες έναρξης της συζήτησηςστην Επιτροπή Εσωτερικών να προ-χωρούν με ρυθμούς χελώνας Απότότε μέχρι και σήμερα η ΕπιτροπήΕσωτερικών έθεσε τα θέματα προςσυζήτηση έγινε ανταλλαγή από-ψεων ωστόσο η πρόεδρος της Επι-τροπής παρά την υπενθύμιση πουέγινε αναμένει ακόμα τις τοποθε-τήσεις των κομμάτων Λαμβάνονταςυπόψη ότι οι εργασίες της Βουλήςείναι προγραμματισμένες να επα-ναληφθούν περί τα μέσα Σεπτεμ-βρίου ο χρόνος που απομένει λει-τουργεί πιεστικά και ενισχύει τιςανησυχίες ότι της μεταρρύθμισηςθα επιληφθεί η επόμενη ΒουλήΣτην κυβέρνηση η επικρατούσα

άποψη είναι πως εάν τα νομοσχέδιαδεν πάνε στην Ολομέλεια για ψή-φιση έως τέλος Οκτωβρίου τα κόμ-ματα υπό την πίεση των βουλευτι-κών εκλογών θα παραπέμψουν τοόλο ζήτημα στην επόμενη ΒουλήΜπροστά στην ολοένα και πιο ορατήκαθυστέρηση το Υπουργείο Εσω-τερικών θα προσπαθήσει να τρέξειτην όλη διαδικασία χωρίς να μπορείνα προβλεφθεί το αποτέλεσμα

Η ΒουλήΟι ανησυχίες για παραπομπή της

μεταρρύθμισης στην επόμενη Βουλήβρίσκουν απήχηση και εντός τηςΕπιτροπής Εσωτερικών Με βάσητο έργο που έχει επιτελεσθεί μέχρισήμερα ενώπιον της ΕπιτροπήςΕσωτερικών έχουν τεθεί οκτώκατ΄αρχήν θέματα προς συζήτησηΤα θέματα αυτά περιγράφονται μεσαφήνεια σε ένα έγγραφο το οποίο

έχει ετοιμασθεί και στο οποίο πε-ριλαμβάνονται το υπό συζήτησηθέμα καθώς επίσης και η κατ΄αρχήνθέση των κομμάτων συγκλίσεις ήενναλακτικές επιλογές Αναλυτικά

Δομή Επαρχιακού ΟργανισμούΤο νομοσχέδιο προβλέπει τη λει-

τουργία ενός 15μελούς Συμβουλίουτο οποίο θα αποτελείται από εκπρο-σώπους των Δήμων (10) και τωνσυμπλεγμάτων Κοινοτήτων (5) τηςεπαρχίας Πρόεδρος θα είναι ο Δή-μαρχος του ομώνυμου Δήμου κάθεεπαρχίας Στο θέμα αυτό τα μέλητης Επιτροπής δίνουν ως εναλλα-κτικές επιλογές

-Διατήρηση ΠροέδρουΣυμβού-λιου που θα εκπροσωπούν τις εκλεγ-μένες τοπικές αρχές Ο ρόλος τουςθα είναι στρατηγικόςεποπτικός -Απόδοση των εκτελεστικών αρμο-διοτήτων (διοίκηση προσφορέςπροσλήψεις κλπ) σε ένα Ανώτατο

Εκτελεστικό Διευθυντή + Διευθυν-τική Ομάδα οι οποίοι θα λογοδοτούνστο Συμβούλιο

Πολεοδομικές αρμοδιότητεςΤο νομοσχέδιο προβλέπει την

απόδοση πολεοδομικών αρμοδιο-τήτων στους νέους δήμους (πέρανόσων είναι ήδη πολεοδομικές αρχές)με την παρέλευση πέντε χρόνωνκαι αφού αξιολογηθεί η ικανότηταστελέχωσης η αποτελεσματικότητακαι η βιωσιμότητα των παρεχόμενωνυπηρεσιών χωρίς όμως να καθορί-ζονται τα κριτήρια αξιολόγησηςΑυτό σημαίνει όπως αναφέρεταιστη λίστα των θεμάτων ότι υπάρ-χουν δήμοι που δεν θα μπορέσουνποτέ ndash ή έστω για μεγάλο χρονικόδιάστημα- να αναλάβουν αυτές τιςαρμοδιότητες Ως εναλλακτικές επι-λογές δίνονται

-Ενιαίες Πολεοδομικές Αρχές μεμεταφορά των πολεοδομικών αρ-μοδιοτήτων στους Επαρχιακούς Ορ-γανισμούς

-Καθορισμός των κριτηρίωνΣχολικές ΕφορείεςΤο νομοσχέδιο προβλέπει την

ανάληψη της άσκησης των αρμο-διοτήτων των σχολικών εφορειώναπό τις Δημοτικές Επιτροπές Σχο-λικών Υποδομών και Κτηρίων (θαέχουν εκτελεστική εξουσία) μετην πάροδο πέντε χρόνων απότην έναρξη ισχύος του νόμου Στοκομμάτι αυτό διαφαίνεται σύγκλι-ση στην πολιτική θέση Προτεί-νεται να απαλειφθούν οι συγκε-κριμένες πρόνοιες ώστε να δοθείχρόνος διαβούλευσης και καλύ-τερης επεξεργασίας των σχετικώνπρονοιών

Οικονομικά και κοστολόγηση νέωναρμοδιοτήτων

Σε σχέση με την οικονομικήστήριξη των Δήμων το νομοσχέδιοπροβλέπει ότι σε περίπτωση που

τα τέλη κυκλοφορίας των ιδιωτικήςκαι δημόσιας χρήσης αυτοκινήτωνμειωθούν ουσιωδώς laquoΤο ΥπουργικόΣυμβούλιο δύναται να παρέχεικρατική χορηγία στους ΔήμουςraquoΕδώ τα μέλη της Επιτροπής Εσω-τερικών δίνουν τις εναλλακτικέςεπιλογές

-Μηχανισμός αναπροσαρμογήςτου ποσού αυτού σε περίπτωσησοβαρής μείωσης

-Διαδικασία κοστολόγησης νέωναρμοδιοτήτων που θα μεταφερθούνστους Δήμους και μεταφορά τωναντίστοιχων πόρων από το Κράτοςπρος τους Δήμους

-Καθορισμός συγκεκριμένου πο-σοστού χορηγίας επί του ΑΕΠ

Τα μέλη της Επιτροπής Εσωτε-ρικών διατυπώνουν ερωτηματικάσε τρία σοβαρά ζητήματα της με-ταρρύθμισης

Εκλογικά-Εφαρμογή απλής αναλογικής

για δημοτικούς συμβούλους-Εκλογή αντιδημάρχων-Επιτροπές διαμερισμάτων (αρ-

μοδιότητες τρόπος επιλογήςεκλο-γής)

-Όρια θητειώνΣτα υπό συζήτηση θέματα πε-

ριλαμβάνονται και οι συνενώσειςμε απλή αναφορά ότι το νομοσχέδιοόπως κατατέθηκε προνοεί τη δη-μιουργία 17 νέων Δήμων που θαπροέλθουν από τις συνενώσεις 30Δήμων και 48 Κοινοτήτων Επίσηςστα θέματα που θα συζητηθούνπεριλαμβάνονται το αίτημα κομ-μάτων για τα Δημοψηφίσματα σετοπικό επίπεδο καθώς και η παρά-ταση της θητείας υφιστάμενων το-πικών αρχών έως το 2024 προκει-μένου οι επόμενες εκλογές στηντοπική αυτοδιοίκηση να διεξαχθούνταυτόχρονα με τις εκλογές για τοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Βαλτωμένη σε Βουλή η Τοπική ΑυτοδιοίκησηΕκφράζονται έντονες ανησυχίες η ολοκλήρωση της συζήτησης και ψήφισης των νομοσχεδίων να γίνει από την επόμενη Βουλή

Το Υπουργείο Εσωτερικών εμφανίζεται έτοιμο για εντατικοποίηση της συζήτησης ενώπιον της Επιτροπής Εσωτερικώντης Βουλής προκειμένου μέχρι τέλος Οκτωβρίου το πακέτο νομοσχεδίων να οδηγηθούν στην Ολομέλεια για ψήφιση

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Συνέντευξη στη ΜΑΡΙΑ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ

Η πανδημία έχει αλλάξει πολλά δε-δομένα και έχει προκαλέσει τηναναβολή χρονοδιαγραμμάτων σεπολλά έργα Δεν φαίνεται ωστόσονα έχει επηρεάσει την πορεία τωνσχεδιασμών για το Εθνικό ΔασικόΠάρκο Ακάμα το οποίο προχωράκανονικά στην ολοκλήρωση τουπριν από το τέλος του 2022 Ήδημάλιστα έχουν γίνει σχετικές ρυθ-μίσεις και περιορισμοί στην διακί-νηση των τετράτροχων εντός τουπάρκου Περί τα τέλη του χρόνουθα ξεκαθαρίσει και ο προϋπολογι-σμός του έργου που αυτή τη στιγμήυπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα10 εκατ ευρώ Σε συνέντευξη τουστην laquoΚraquo ο υπουργός Γεωργίας Φυ-σικών Πόρων και ΠεριβάλλοντοςΚώστας Καδής αναφέρεται επίσηςσε άλλα δύο σημαντικά ζητήματαπου άπτονται του χαρτοφυλακίουτου- τις δράσεις για το Ταμείο Ανά-καμψης και τις εξελίξεις για τηνκατοχύρωση του χαλουμιού Καιγια τα δύο ζητήματα για τα οποίαο Σεπτέμβριος φαίνεται να είναιεξαιρετικά σημαντικός μήνας-Τέλος του 2022 θα λειτουργήσειτο Εθνικό Δασικό Πάρκο ΑκάμαΈχει αλλάξει το χρονοδιάγραμμαλόγω της πανδημίας που μεσο-λάβησε

- Από το 2018 ο στόχος που εί-χαμε θέσει ως Κυβέρνηση ήταν ναλειτουργήσει το πάρκο πλήρωςπριν από το τέλος του 2022 Ο στό-χος παραμένει και σήμερα ο ίδιοςΔώσαμε αρκετό χρόνο για να πραγ-ματοποιηθούν εξαντλητικές δια-βουλεύσεις και να εκπονηθούνόλες οι αναγκαίες μελέτες ώστενα επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατήσυναίνεση και να αποφευχθούνοποιαδήποτε λάθη Όλες οι σημαν-τικές δράσεις που είναι απαραίτητεςγια τη λειτουργία του Πάρκου βρί-σκονται σε εξέλιξη ή ακόμα καιστο τελικό στάδιο Στόχος μας είναιόλες αυτές οι μελέτες και δράσειςνα ολοκληρωθούν πριν το τέλοςτου 2020 ώστε να αρχίσουν ταέργα μέσα στο 2021 Σταθερή βού-ληση μας παραμένει η πλήρης λει-τουργία του Πάρκου πριν το τέλοςτου 2022 Η μέχρι τώρα πρόοδοςμας επιτρέπει να πιστεύουμε ότιο στόχος αυτός είναι εφικτός Αυτήτη στιγμή είναι σε εξέλιξη η λε-πτομερής διαμόρφωση των αρχι-τεκτονικών και κατασκευαστικώνσχεδίων για τις υποδομές που θαδημιουργηθούν στο Πάρκο η με-λέτη βελτίωσης του οδικού δικτύουη διαμόρφωση κανόνων λειτουρ-γίας του Πάρκου καθώς και η ΕιδικήΟικολογική Αξιολόγηση του Σχε-δίου Μέχρι το τέλος του 2022 θαεκτελεστούν όλα εκείνα που είναιαναγκαία για την εύρυθμη λειτουρ-γία του Πάρκου όπως η βελτίωσητου κύριου οδικού δικτύου η δη-μιουργία αναψυκτηρίων χώρωνστάθμευσης ενημέρωσης και υγι-εινής η σήμανση η πρόσληψη καιεκπαίδευση παρκοφυλάκων κλπΘα ήθελα να σημειώσω ότι η υλο-ποίηση του Σχεδίου για την Αει-φόρο Ανάπτυξη του Εθνικού Δα-σικού Πάρκου στον Ακάμα θεω-ρείται ύψιστης προτεραιότητας γιατην Κυβέρνηση και αποτελεί προ-σωπική εξαγγελία του Προέδρουτης Δημοκρατίας-Ποιος είναι ο προϋπολογισμόςτου έργου

-Ο ακριβής προϋπολογισμός τουέργου θα είναι γνωστός μόνο μετάτην περαιτέρω επεξεργασία τωνσχεδίων του οδικού δικτύου καιτων υποδομών υπηρεσιών που θακατασκευαστούν στους 14 κόμβουςδηλαδή πριν το τέλος του χρόνουΕκτιμάται όμως ότι θα ξεπεράσειτα 10 εκατομμύρια ευρώ Η πιο με-γάλη δαπάνη θα απαιτηθεί για βελ-τίωση του οδικού δικτύου ίσωςπάνω από το 50 του συνολικούπροϋπολογισμού -Άρα πέραν των 5 εκατ αναμέ-νεται να αξιοποιηθεί στην βελ-τίωση του οδικού δικτύου Τιπροβλέπουν οι σχεδιασμοί

-Η βελτίωση του οδικού δικτύουθα στηριχθεί στη μελέτη ειδικώνεμπειρογνωμόνων που βρίσκεταισε εξέλιξη Οι σχεδιασμοί προβλέ-πουν την προσεκτική και σταδιακήβελτίωση 587 χιλιομέτρων δρόμων

εντός του Πάρκου και όλων τωνκύριων δρόμων πρόσβασης απότις Κοινότητες προς το Πάρκο μή-κους 275 χλμ Η βελτίωση θα γίνειπάνω στις υπάρχουσες οδεύσειςκαι δεν θα δημιουργηθούν νέοιδρόμοι Η βελτίωση περιλαμβάνειδιαπλάτυνση ή και μείωση του πλά-τους όπου οι δρόμοι είναι πολύπλατιοί επίστρωση με φιλικά προςτο περιβάλλον υλικά κατασκευήέργων παροχέτευσης νερού κα-τάλληλη σήμανση και δημιουργίαχώρων στάθμευσης Δρόμοι πουέχουν δημιουργηθεί αυθαίρετα θακαταργηθούν εντελώς ενώ σε άλ-λους που θα αποκοπούν θα επι-τρέπεται η πρόσβαση με ποδήλατοή για πεζούς ή με λεωφορείο πουθα παρέχει το Πάρκο Τέλος κάποιοιδρόμοι θα είναι εντελώς κλειστοίγια ιδιωτικά οχήματα και ανοικτοίμόνο για υπηρεσιακά οχήματα

Μετrsquo εμποδίων οι τετράτροχες-Μέχρι το 2022 όταν θα έχουνολοκληρωθεί όλες οι δράσειςθα συνεχίζεται ανεξέλεγκτα οικατασκηνώσεις και η κυκλοφο-ρία με τις τετράτροχες στην πε-ριοχής

- Ούτε και σήμερα επιτρέπονταιοι κατασκηνώσεις στον Ακάμα και

όπου εντοπίζονται τέτοια περιστα-τικά καταγγέλλονται Εκτιμώ ωστό-σο ότι η εποπτεία του πάρκου θαείναι πολύ μεγαλύτερη και αυστη-ρότερη με την έναρξη της λειτουρ-γίας του αφού αναμένεται ότι θαπροσληφθεί ειδικό προσωπικό ndash17 παρκοφύλακες- το οποίο θα εκ-παιδευτεί ειδικά για αυτό τον σκο-πό Τότε θα μπορεί να ελέγχεταιπολύ πιο συστηματικά αυτή η δρα-στηριότητα Το ίδιο ισχύει και γιατις τετράτροχες Πρέπει ωστόσονα σημειώσω ότι σε σχέση με τοκομμάτι της διακίνησης ήδη όπωςπροβλεπόταν σε μια από τις δράσειςπου είχαν εξαγγελθεί έχουν απο-κοπεί συγκεκριμένες διαδρομές οιοποίες οδηγούσαν σε περιβαλλον-τικά ευαίσθητους οικότοπους καιέχουν μπει πάσσαλοι που εμποδί-ζουν την διακίνηση των τετράτρο-χων σε αυτά τα σημεία Η προσπά-θεια αποκοπής αυτών των οδεύ-σεων διευρύνεται Ήδη άμα πάεικάποιος σήμερα να επισκεφθεί τονΑκάμα μπαίνοντας από την Το-ξεύτρα προς την Λάρα θα δει δεξιάκαι αριστερά του δρόμου πασαλά-κια που έχουν αποκόψει την πρό-σβαση σε μηχανοκίνητα που σεδιαφορετικές περιπτώσεις κινούν-ταν ακόμα και πάνω στην άμμο

-Άρα πλέον δεν θα έχουμε φαι-νόμενα με τετράτροχες να κι-νούνται πάνω στην άμμο

-Δεν αποκλείεται παντελώς ηπρόσβαση στην άμμο αλλά έχουναποκλειστεί αρκετά σημεία σταοποία γινόταν μέχρι σήμερα αυτήη παρατυπία Επίσης και σε αυτότο κομμάτι έχουμε επιθεωρητές οιοποίοι περιπολούν στην περιοχήκαι αυτό θα γίνει πολύ πιο συστη-ματικά και ολοκληρωμένα με τηνλειτουργία του πάρκου -Είναι σύμφωνες οι τοπικές αρ-χές με το τι προνοεί το σχέδιο

-Οι τοπικές αρχές στην συντρι-πτική τους πλειονότητα είναι σύμ-φωνες με την υλοποίηση του σχε-δίου Οι όποιες αντιδράσεις δενσυνδέονται άμεσα με το ίδιο τοπάρκο αλλά με τις ευρύτερες προ-οπτικές ανάπτυξης της περιοχήςοι οποίες καλύπτονται από το το-πικό σχέδιο για τον Ακάμα Εκείνοθα καθορίσει συντελεστές και πε-ριοχές ανάπτυξης και αφορά πολύπερισσότερο τις ίδιες τις κοινότη-τες αν και κατά την άποψη μου ηλειτουργία του πάρκου θα φέρειτεράστια οφέλη μέσα από την διο-χέτευση ενός μεγάλου αριθμού επι-σκεπτών που θα φτάνουν στο πάρ-κο προς τις κοινότητες Η φιλοσοφία

πάνω στην οποία βασίζεται η λει-τουργία του πάρκου είναι να υπάρ-χει άμεση σύνδεση του με τις κοι-νότητες που βρίσκονται περιφε-ρειακά του Ο κόσμος που θα ει-σέρχεται μέσα στο πάρκο θα έχεικάποιες βασικές διευκολύνσειςόμως το να βρει ταβέρνα για ναφάει και χώρο διανυχτέρευσης θατα βρίσκει στις κοινότητες και όχιμέσα στο πάρκο

Από Σεπτέμβριο η ανάκαμψη-Ποιες δράσεις προωθούνταιστον τομέα του περιβάλλοντοςστο πλαίσιο του Ταμείου Ανά-καμψης Τι κονδύλι αναλογεί σεαυτόν τον τομέα από το σύνολοτου 1 δισ

-Αυτή τη στιγμή σε εθνικό επί-πεδο ετοιμάζεται από την ΓενικήΔιεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμ-μάτων Συντονισμού και Ανάπτυξηςτο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης στοοποίο θα υπάρχει αναφορά σε όλουςτους τομείς και ειδικότερα στο Πε-ριβάλλον Η κατανομή των χρη-μάτων δεν έχει γίνει αλλά θεωρώότι οι περιβαλλοντικές δράσεις θαέχουν ένα σημαντικό μερίδιο απόαυτά τα χρήματα Η συνεισφοράτου Υπουργείου μας θα κινείταιπρος δύο κατευθύνσεις Αφενόςθα συνδέεται με τη συμπερίληψηκαι υλοποίηση σημαντικών δρά-σεων και πολιτικών στον ευρύτεροτομέα του περιβάλλοντος Για πα-ράδειγμα είναι ξεκάθαρο ότι τοΣχέδιο πρέπει να περιλαμβάνειδράσεις του Εθνικού Σχεδίου γιατην Ενέργεια και το Κλίμα ώστενα μην υπάρξει κάποια καθυστέ-ρηση στην υλοποίησή του Αφε-τέρου η συνεισφορά μας θα αφοράτη συμβολή μας στο να αξιολογη-θούν και να καταστούν περιβαλ-λοντικά φιλικές και αειφόρες όλεςοι πολιτικές που θα εφαρμοστούναπό την Κυβέρνηση -Πότε θα ξεκινήσουμε να βλέ-πουμε τις δράσεις

-Αναμένω ότι η συζήτηση γιατις δράσεις θα αρχίσει τον Σεπτέμ-βριο Φυσικά κάποιες δράσεις οιοποίες ήδη έχουν προγραμματιστείστο σχέδιο για την Ενέργεια καιτο Κλίμα μπορεί να στηριχθούναπό το Ταμείο και να ενταχθούνμέσα

Αρχίζουν το 2021 τα έργα για τον ΑκάμαΚώστας Καδής Αλλάζει το οδικό δίκτυο εντός του πάρκου δεν αλλάζουν τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του σχεδίου

Οι όποιες αντιδράσεις έχουν εκφραστεί δεν συνδέονται άμεσα με τους σχεδιασμούς για το πάρκο του Ακάμα αλλά με τις ευρύτερες προοπτικές ανάπτυξης τηςπεριοχής οι οποίες καλύπτονται από το τοπικό σχέδιο αναφέρει ο κ Καδής

-Αγροτικός κόσμος και παν-δημία Συνεχίζουν να πλήτ-τονται οι παραγωγοί και όπωςφαίνεται δύσκολοι θα είναικαι οι επόμενοι μήνες Μιλούμεγια καταστροφή του αγροτικούκόσμου Υπάρχουν πλάνα γιαεπιπλέον μέτρα στήριξης τους

- Ο στόχος μας είναι να παρα-μείνει βιώσιμος ο αγροτικός κό-σμος Αν έδειξε κάτι η πανδημίαείναι το πόσο πολύτιμος είναι οαγροτικός τομέας για να διατη-ρηθεί η επάρκεια και η ασφάλειατροφίμων Είχαμε τρόφιμα σε με-γάλο βαθμό διότι λειτούργησε οαγροτικός τομέας Έτσι ο στόχοςμας θα πρέπει να είναι η διατή-ρηση του Ήταν φανερό ωστόσοότι ο πρωτογενής τομέας πλήγηκε

σε μεγάλο βαθμό κυρίως λόγωτης αδυναμίας διάθεσης των γε-ωργικών προϊόντων ως αποτέ-λεσμα των μέτρων περιορισμούτης πανδημίας Για την αντιμε-τώπιση των επιπτώσεων αυτώντο Υπουργικό Συμβούλιο έχει εγ-κρίνει τρία πακέτα στήριξης τουαγροτικού τομέα που περιλαμ-βάνουν συνολικά 27 στοχευμέναμέτρα με έναν προϋπολογισμότης τάξης των 15 εκατομμυρίωνευρώ

Στο ποσό αυτό δεν περιλαμ-βάνονται τα 11 και πλέον εκα-τομμύρια ευρώ που δόθηκανστους αγρότες μας για αποζη-μιώσεις Έχουμε επίσης εξασφα-λίσει απόφαση του ΥπουργικούΣυμβουλίου για ετοιμασία σχε-

δίων στήριξης του τομέα τωνκαρπουζιών του ελαιόλαδου καιτης χοιροτροφίας ενώ είναι σεδιαδικασία ετοιμασίας και ειδικόμέτρο για στήριξη των μόνιμωνκαλλιεργειών στις ορεινές περιο-χές Σε κάποια από τα μέτρα έχειαρχίσει ήδη η καταβολή των προ-βλεπόμενων ποσών η οποία θασυνεχιστεί μέσα στην επόμενηπερίοδο

Πέραν τούτων αυτή την στιγ-μή επεξεργαζόμαστε το νέο πρό-γραμμα αγροτικής ανάπτυξηςγια τη νέα προγραμματική πε-ρίοδο 2021- 2027 στο πλαίσιοτου οποίου θα διατεθούν αρκετάεκατομμύρια στον αγροτικό το-μέα

Αλλά ο στόχος μας δεν είναι

απλά να δώσουμε ενίσχυση στουςαγρότες αλλά να κάνουμε τηνγεωργία μας πιο ανταγωνιστικήώστε να μπορεί να επιβιώσει ακό-μα και σε δύσκολες καταστάσειςαξιοποιώντας παράλληλα και τασυγκριτικά μας πλεονεκτήματαπου είναι η ταυτότητα και η ποι-ότητα των προϊόντων μας Γιαπαράδειγμα το χαλούμι έχει τόσηεπιτυχία διότι έχει ταυτότητακαι ιδιαίτερα χαρακτηριστικάπου το διακρίνουν Το ίδιο καιοι κυπριακές πατάτες και η κυ-πριακή ιχθυοκαλλιέργεια Είναιπροϊόντα που έχουν καταξιωθείστις διεθνείς αγορές λόγω τηςταυτότητας και της ποιότηταςτους και δείχνουν τον δρόμο προςτα πού πρέπει να κινηθούμε

Aρχισε η καταβολή ποσών στους αγρότες

Eρχονται εξελίξεις για το χαλούμι-Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η δια-δικασία κατοχύρωσης του χαλου-μιού ως ΠΟΠ Έχει καταγραφείοποιαδήποτε πρόοδος στο θέμα-Θα ονόμαζα σημαντική πρόοδοτο γεγονός ότι αυτή τη στιγμήκαι για πρώτη φορά όλες οιδιαστάσεις του φακέλου τουχαλουμιού εξετάζονται συντο-νισμένα και συνολικά και όχιαποσπασματικά από την Ευρω-παϊκή Επιτροπή Σημειώνω ότιστο παρελθόν διαφορετικέςυπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής αντιμετώπιζαν το θέμαμε διαφορετικές προσεγγίσεις Οι αρμόδιοι για το θέμα Επίτρο-ποι μετά και από τις συναντή-σεις που είχα μαζί τους έχουναντιληφθεί τη σημασία που έχειτο ζήτημα αυτό για την ΚύπροΆλλωστε το θέμα του χαλουμι-ού τέθηκε και από τον ίδιο τονΠρόεδρο Αναστασιάδη στηνΠρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής ως θέμα προτεραιότη-τας για την Κύπρο Ευελπιστώότι πολύ σύντομα μόλις το επι-τρέψουν οι συνθήκες θα έχωσυνάντηση από κοινού με τουςαρμόδιους ευρωπαίους Επιτρό-πους για να συζητήσουμε τουςτρόπους με τους οποίους μπο-ρεί να φτάσουμε το συντομότε-ρο στην κατοχύρωση Αυτή τηνστιγμή για πρώτη φορά διαφο-ρετικές υπηρεσίες της Κομισιόνεξετάζουν μαζί το θέμα κάτιπου δεν ίσχυε στο παρελθόν Ηπροσδοκία και η ελπίδα μας εί-ναι να υπάρξει αποτέλεσμα αυ-τή την φορά Ευελπιστώ ότι Σε-πτέμβριο θα υπάρχουν ενδεί-ξεις για την πορεία της διαδικα-σίας κατοχύρωσης

ltltltltltlt

Μέχρι το τέλος του 2022θα ολοκληρωθεί η βελ-τίωση του κύριου οδι-κού δικτύου η δημιουρ-γία αναψυκτηρίων χώ-ρων στάθμευσης η σή-μανση και η πρόσληψηπαρκοφυλάκων

ltltltltltlt

Το έργο θα ξεπεράσειτα 10 εκατ ευρώ εκ τωνοποίων πέραν του 50θα αφορά την βελτίωσητου οδικού δικτύου

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η O I K O N O M I A Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Α Ρ Θ Ρ Ο Του ΠAΝΟΥ ΛΟΪΖΟΥ ΠΑΡΡA

Συμφωνία αποφυγής της διπλής φορολόγησης με διπλή φορολόγηση

Συνέντευξη στονΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

Η Ελληνική Τράπεζα έχει σε εξέλιξημεγάλο έργο μετασχηματισμού τοοποίο εστιάζει σε τέσσερεις βασι-κούς άξονες Στο μοντέλο και οιδιαδικασίες δανεισμού τη λειτουρ-γία των καταστημάτων και γενι-κότερα εξυπηρέτησης των πελα-τών τη στρατηγική των ψηφιακώνκαναλιών και το ασφαλιστικό μον-τέλο

Σε συνέντευξή του στην laquoΚraquo οΑνώτατος Διευθυντής Λειτουργι-κών Εργασιών Φοίβος Λεοντίουτονίζει πως το σχέδιο δράσης πουυλοποίησε η τράπεζα μέχρι τώρασε σχέση με τον κορωνοϊό απο-δείχθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικόεπιτυγχάνοντας στον απόλυτο βαθ-μό τον στόχο μας για προστασίατης δημόσιας υγείας Τέλος επι-σημαίνει πως περισσότεροι από45000 νέοι χρήστες εγγράφηκανστα ψηφιακά κανάλια από την αρχήτου έτους ενώ η χρήση τους αυ-ξήθηκε πέραν του 30- Ποια ήταν τα πρώτα βήματατης τράπεζας όταν ξέσπασε ηκρίση του κορωνοϊού

- H Ελληνική Τράπεζα προχώ-ρησε νωρίς σε ενέργειες και προ-γραμματισμό προτού ακόμη εμ-φανιστούν κρούσματα στην ΚύπροΜε την εμφάνιση του ιού στην Κύ-προ προχώρησε στη λήψη όλωντων ενδεικνυόμενων μέτρων μειδιαίτερη έμφαση στην υγεία τουπροσωπικού και των πελατών τηςεφαρμόζοντας το σχέδιο Επιχει-ρησιακής Συνέχειας της ΤράπεζαςΑκολουθήσαμε πιστά τις οδηγίεςτων αρχών και όχι μόνο Συνεργα-ζόμαστε με ειδικό επιδημιολόγοκαι εφαρμόζουμε Πλαίσιο Διαχεί-ρισης Περιστατικών COVD-19 τοοποίο συμπεριλαμβάνει διάφορασενάρια - είδη περιστατικών καιτη διαχείρισή τους Το προσωπικόενημερώνεται σε τακτά χρονικάδιαστήματα για όλα τα μέτρα προ-σωπικής υγιεινής ασφάλειας καιυγείας στις εγκαταστάσεις της Τρά-πεζας Λήφθηκαν αυξημένα μέτρακαθαριότητας και απολύμανσηςστα κτήρια θερμομετρικός έλεγχοςκαι έλεγχος εισόδου στα κτήριακαι καταστήματά μας

Η αρμόδια Επιτροπή ΔιαχείρισηςΚρίσεων παρακολουθώντας στενάτις εξελίξεις προέβη σε διάφορεςαποφάσεις όπως την εργασία απότο σπίτι (σε αυτή την κατεύθυνσημεγάλο μέρος του προσωπικού προ-μηθεύτηκε με φορητούς υπολογι-στές) τον περιορισμό των ταξιδιώνστο εξωτερικό την αντικατάστασητων υπηρεσιακών συναντήσεωνμε τηλεδιασκέψεις την αναστολήεπισκέψεων συνεργατών από τοεξωτερικό τη μείωση του αριθμούτων καταστημάτων και την αύξησητου αριθμού του προσωπικού στοΚέντρο Επικοινωνίας Πελατώνπροτρέποντας παράλληλα τους πε-λάτες μας να χρησιμοποιούν τιςκάρτες και ψηφιακά μας κανάλια- Ο κίνδυνος φήμης έπαιξε ση-μαντικό ρόλο για τις όποιες απο-φάσεις πάρθηκαν

- Όλες οι αποφάσεις λήφθηκανμε κύριο γνώμονα την επιτακτικήανάγκη για περιορισμό της εξά-

πλωσης του ιού Κάποιες αποφάσειςήταν δύσκολες όπως η μείωση τουδικτύου των καταστημάτων μαςκαι η διακοπή της λειτουργίας τωνκινητών μονάδων ήταν όμως οιενδεικνυόμενες υπό τις περιστά-σεις - Είδατε τον κόσμο να στρέφεταιστα τεχνολογικά μέσα Υπάρ-χουν διαθέσιμα στοιχεία με πο-σοστά για να laquoεικονοποιήσουμεraquoαυτή τη στροφή

- Περισσότεροι από 45000 νέοιχρήστες εγγράφηκαν στα ψηφιακάμας κανάλια από την αρχή τουέτους ενώ η χρήση των ψηφιακώνκαναλιών αυξήθηκε πέραν του30 Επιπρόσθετα εκδόθηκαν πε-ρισσότερες από 50000 νέες χρε-ωστικές κάρτες Η Τράπεζά μας μεδιάφορες ενέργειες και καμπάνιεςενθαρρύνει τη χρήση των καρτώντων ΑΤΜ του Κέντρου Επικοινω-νίας Πελατών και των ψηφιακώνκαναλιών

Στα εναλλακτικά κανάλια- Τα καταστήματα έκλεισαν μετην κατάσταση του κορωνοϊούαλλά η τράπεζα να συνέχισε ναδουλεύει κανονικά με τα μισάκαταστήματα ανοιχτά Ποιο τοπλάνο με τα καταστήματα καιτους υπαλλήλους από εδώ καιπέρα

- Βασικό μας μέλημα από τηνπρώτη στιγμή ήταν η διασφάλισητης απρόσκοπτης εξυπηρέτησηςτων πελατών μας φροντίζονταςπαράλληλα για την προστασία τηςυγείας τόσο των μελών του προ-σωπικού μας όσο και του κοινού

Δράσαμε τάχιστα και λάβαμεόλα τα απαραίτητα προληπτικά μέ-τρα μεταξύ των οποίων και η μεί-ωση του δικτύου των καταστημά-των μας

Σήμερα έξι μήνες μετά το πρώτοξέσπασμα της πανδημίας Covid-19 και παρά τη χαλάρωση των πε-ριοριστικών μέτρων είναι πασι-φανές ότι ο υγειονομικός κίνδυνοςεξακολουθεί να υφίσταται και ηανάγκη για τήρηση μέτρων κοινω-νικής αποστασιοποίησης παραμένειεπιβεβλημένη Είναι απαραίτητονα είμαστε σε εγρήγορση τόσο σεπροσωπικό όσο και σε συλλογικόεπίπεδο

Το σχέδιο δράσης που υλοποί-ησε η Ελληνική Τράπεζα μέχρι τώ-ρα αποδείχθηκε ιδιαίτερα αποτε-λεσματικό επιτυγχάνοντας στοναπόλυτο βαθμό τον στόχο μας γιαπροστασία της δημόσιας υγείαςΚατά συνέπεια θα συνεχίσουμενα λειτουργούμε με βάση το υφι-στάμενο επιχειρησιακό μοντέλοφέρνοντας τις υπηρεσίες μας πιοκοντά στους πελάτες μας μέσω τωνψηφιακών μας καναλιών εξυπηρέ-τησης Οι προσπάθειές μας λοιπόνεστιάζονται στη μετάβαση και εκ-

παίδευση των πελατών μας σταεναλλακτικά κανάλια εξυπηρέτη-σης όπως είναι οι ATM τα ψηφιακάκανάλια και το Κέντρο ΕπικοινωνίαςΠελατών

Τονίζουμε ότι οι πελάτες μαςκάτοχοι χρεωστικής κάρτας μπο-ρούν να εκτελούν τις συναλλαγέςαγορές τους με ασφάλεια καθrsquo όλητη διάρκεια του 24ώρου ενώ στηδιάθεσή τους βρίσκεται πάντα τομεγάλο δίκτυο ΑΤΜ της ΕλληνικήςΤράπεζας παγκύπρια για να εκτε-λούν τις πλείστες τραπεζικές συ-

ναλλαγές όλες τις ώρες και μέρεςεύκολα και γρήγορα αποφεύγονταςτην επίσκεψη στα καταστήματα - Υπάρχει κάποιο καινούργιοπλάνο ldquoαλλαγήςrdquo (transforma-tion) της τράπεζας σε θέμα ψη-φιοποίησης

- Η Τράπεζά μας έχει σε εξέλιξημεγάλο έργο μετασχηματισμού(Transformation Plan) το οποίοεστιάζει σε τέσσερις βασικούς άξο-νες (το μοντέλο και οι διαδικασίεςδανεισμού τη λειτουργία των κα-ταστημάτων και γενικότερα εξυ-πηρέτησης των πελατών τη στρα-τηγική των ψηφιακών καναλιώνκαι το ασφαλιστικό μοντέλο)

Στόχος μας είναι να φέρουμετην εξέλιξη στον τομέα της εξυ-πηρέτησης και της αυτοεξυπηρέ-τησης προσφέροντας εξειδικευμέ-νες λύσεις προσαρμοσμένες στομέγιστο δυνατό βαθμό στις ανάγκεςτου κάθε πελάτη ξεχωριστάΟρα-ματιζόμαστε μια ομαλή μετάβασηαπό το παραδοσιακό τραπεζικόμοντέλο στο μοντέλο του μέλλον-τος εκπαιδεύοντας τους πελάτεςμας στη νέα εποχή

Σε εξέλιξη το έργο μετασχηματισμούτης ΕλληνικήςΣε τέσσερις άξονες το πλάνο για τα επόμενα χρόνια

ltltltltltlt

Περισσότεροι από45000 νέοι χρήστεςεγγράφηκαν στα ψη-φιακά κανάλια της Ελληνικής από την αρχήτου έτους ενώ η χρήσητων ψηφιακών κανα-λιών αυξήθηκε πέραντου 30

ltltltltltlt

Το σχέδιο δράσης πουυλοποίησε η ΕλληνικήΤράπεζα μέχρι τώρααποδείχθηκε ιδιαίτερααποτελεσματικό επι-τυγχάνοντας στον από-λυτο βαθμό τον στόχομας για προστασία τηςδημόσιας υγείας

Μπορεί η Λευκωσία να βγήκε σεπανηγυρικούς τόνους όπως άλλω-στε το συνηθίζει επικοινωνιακάανακοινώνοντας την επικαιροποί-ηση της Συμφωνίας για την απο-φυγή διπλής φορολόγησης με τηνΡωσική Ομοσπονδία εντούτοις ηπραγματικότητα είναι διαφορετική

Εδώ και μερικούς μήνες φημο-λογούνταν έντονα ότι ο ΒλαδιμήρΠούτιν έδωσε εντολή στις φορο-λογικές αρχές της Ρωσίας να φρον-τίσουν για την ενίσχυση των φο-ρολογικών εσόδων της χώρας Οιχαμηλές τιμές του φυσικού αερίουκαι το σοκ στην ρωσική οικονομίαλόγω πανδημίας είχαν καταστήσειεπιτακτική την ανάγκη να κλείσειη στρόφιγγα των εκροών Για τιςπροθέσεις του Ρώσου προέδρουφαίνεται να ήταν ενήμερο το κυ-πριακό Υπουργείο Οικονομικώνπαρά τις αντίθετες διακηρύξειςΜάλιστα στις 3 Αυγούστου ο ΡώσοςΥπουργός Οικονομικών δήλωσεότι οι διαπραγματεύσεις με τις κυ-πριακές αρχές δεν καρποφόρησανκαι πως η Ρωσία θα κινήσει τις δια-δικασίες απόσυρσης από τη Συμ-φωνία αποφυγής διπλής φορολό-γησης Όπως φαίνεται οι κυπριακέςπροσπάθειες που καταβλήθηκανώστε να αντισταθμιστούν οι ρω-

σικές απαιτήσεις δεν είχαν γίνειαποδεκτές

Στη συνέχεια αναγκάστηκε ναπαρέμβει ο ίδιος ο κ Πετρίδης οοποίος αποφάσισε να παραστείστην τελευταία συνάντηση Έστωκι αν ο ίδιος δήλωνε έκπληκτος γιατις δηλώσεις του Ρώσου ομολόγουτου θεωρώντας τη συνάντηση στις10 Αυγούστου ως laquoτον τελευταίογύρο διαπραγματεύσεωνraquo όπωςόλα δείχνουν η συνάντηση έκλεισεδίχως κανένα περιθώριο διαπραγ-μάτευσης καθώς οι βασικές ρωσι-κές απαιτήσεις ικανοποιήθηκανστο έπακρο

Δύο από τους βασικούς πυλώνεςτης Συμφωνίας μεταξύ Κύπρου ndashΡωσίας όπως αυτή συνομολογή-θηκε το 1998 είναι η αποφυγή φο-ρολόγησης των μερισμάτων καιτων τόκων που προκύπτουν στοένα εκ των δύο κρατών όταν ο δι-καιούχος τους είναι φορολογικόςκάτοικος του άλλου κράτους Σύμ-φωνα με τις αρχικές πρόνοιες ανένας Ρώσος κάτοικος Κύπρου δια-τηρεί επιχείρηση που δραστηριο-ποιείται στην Ρωσία τότε τα με-ρίσματα που του αναλογούσαν απότα κέρδη θα φορολογούνταν μά-ξιμουμ με 5 από το Ρωσικό κράτος(Για κεφάλαια κάτω των 100χιλ ευ-

ρώ 10) Τα υπόλοιπα θα μεταφέ-ρονταν στην Κύπρο και θα φορο-λογούνταν με τον ειδικό φόρο άμυ-νας 17 (SCD) Αντίθετα αν έναςΡώσος κάτοικος Μόσχας είχε επεν-δύσει σε κάποια επιχείρηση μεέδρα την Κύπρο τα μερίσματα πουτου αναλογούν θα μεταφέροντανστη Μόσχα κατευθείαν χωρίς κά-ποια παρακράτηση από την Κυ-πριακή Δημοκρατία αλλά θα φο-ρολογούνταν μονάχα από το Ρω-σικό κράτος

Ο συνδυασμός των δύο με δαι-δαλώδεις εταιρικές δομές παρέχει

για δεκαετίες ισχυρό φορολογικόπλεονέκτημα στην Κυπριακή Δη-μοκρατία Ομοίως με τους τόκουςαν ένας Ρώσος κάτοικος Κύπρουδιατηρούσε τραπεζικό λογαριασμόστην Μόσχα οι εισπρακτέοι τόκοιδεν θα φορολογούνταν στην Ρωσίααλλά κατευθείαν στην ΚυπριακήΔημοκρατία με τον φόρο άμυνας(SDC)

Το πιο πάνω Σύμφωνο αποφυγήςτης διπλής φορολόγησης τροπο-ποιήθηκε το 2010 χωρίς όμως ναεπηρεαστούν οι βασικές του πα-ράμετροι Προστέθηκαν κυρίως δι-ευκρινίσεις και πρόνοιες συνερ-γασίας μεταξύ των δύο κρατών Ηνέα όμως τροποποίηση αγγίζει ου-σιώδη άρθρα μεταβάλλοντας τηφύση και το πνεύμα της ΣυμφωνίαςΠλέον για την Ρωσική Ομοσπονδίαοι προαναφερθείσες διατάξειςπα-ραδείγματα θεωρούνται αντίθετεςτων συμφερόντων της Οπότε απαί-τησε και πέτυχε όπως η παρακρά-τηση του 5 γίνει 15 για τα με-ρίσματα που θα μεταφέρονται στηνΚύπρο ενώ το 0 των τόκων όπωςεπίσης φτάσει στο 15 Ξεκάθαραη νέα ρύθμιση είναι ετεροβαρήςγια τα συμφέροντα της ΚυπριακήςΔημοκρατίας αλλά αντί για το ρε-ζίλεμα ακύρωσης της Συμφωνίας

επί της αρχής της υιοθετήθηκανπλήρως οι ρωσικές απαιτήσεις

Τώρα μένει να δούμε πώς θα κι-νηθούν τα ρωσικά κεφάλαια στοάκουσμα της είδησης αυτής καιπώς θα επηρεαστούν τα φορολογικάέσοδα της Κυπριακής ΔημοκρατίαςΒραχυπρόθεσμα τα περιθώρια ελιγ-μών είναι μικρά Σε μεσοπρόθεσμοδιάστημα ενδέχεται να επηρεαστείο ρόλος της Κύπρου ως όχημα επεν-δύσεων στην Ρωσική ΟμοσπονδίαΗ πιο συνήθης περίπτωση αξιο-ποίησης του προηγούμενου καθε-στώτος είναι η ίδρυση μητρικήςεταιρίας στην Κύπρο όπου μέσωμιας θυγατρικής στην Ρωσία γι-νόντουσαν επενδύσεις σε διάφο-ρους τομείς Τα κέρδη από τον πα-ραγόμενο πλούτο φορολογούνταιμεν υπό το καθεστώς του ρωσικούεταιρικού φόρου αλλά τα μερίσμα-τα μεταφέρονται στην κυπριακήμητρική εταιρία Η παρακράτησητου 5 ήταν ασήμαντη μπροστάστο όφελος της μεταφοράς κεφα-λαίων σε χώρα χαμηλού ή και μη-δενικού συντελεστή (βλέπε 0 SDCγια μη φορολογικούς κάτοικους)Σήμερα που η παρακράτηση θα εί-ναι 15 αν κάποιος λάβει υπόψητο σύνολο των υποχρεώσεων πουθα προκύψουν σωρευτικά από τις

δύο χώρες ενδεχομένως να ανα-ζητήσει άλλη χώρα-όχημα για επεν-δύσεις ή στην τελική να επενδύσειαπευθείας από τη Ρωσία Με λίγαλόγια ένα πλεονέκτημα της Κύπρουπαύει να υφίσταται Αν τώρα αυτόθα τη θέσει σε μειονεκτική θέσηθα εξαρτηθεί από τις αντίστοιχεςσυμφωνίες τις οποίες θα επιτύχειη Ρωσία με ανταγωνιστικές χώρεςόπως η Μάλτα κι η Ολλανδία Ήακόμα από το τι θα σκαρφιστούνγια να μετριάσουν τις αρνητικέςεπιδράσεις οι δαιμόνιους laquoεθνικοίraquoλογιστές και δικηγόροι Παρόλοπου είναι νωρίς για ασφαλή συμ-περάσματα ως προς τις τελικές αν-τιδράσεις των ρωσικών κεφαλαίωνγια άλλη μια φορά τίθεται το ερώ-τημα κατά πόσο είμαστε σε θέσηνα συντηρούμε ένα οικονομικόμοντέλο που βασίζεται μονάχα σετρεις δραστηριότητες (κατασκευέςτουρισμό και χρηματοοικονομικέςυπηρεσίες) Με τον τουρισμό ναχωλαίνει λόγω πανδημίας και τιςκατασκευές να μένουν από καύσι-μα είναι αμφίβολο αν η προσκόλ-λησή μας στους τομείς αυτούς θασυνεχίσει να είναι βιώσιμη

O κ Πάνος Λοΐζου Παρράς είναιοικονομολόγος

Βασικό μας μέλημα από την πρώτη στιγμή ήταν η διασφάλιση της απρόσκοπτης εξυπηρέτησης των πελατών μαςαναφέρει ο κ Λεοντίου

ltltltltltlt

Ξεκάθαρα η νέα ρύθμι-ση είναι ετεροβαρής για τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημο-κρατίας αλλά αντί για το ρεζίλεμα ακύρω-σης της Συμφωνίας επίτης αρχής της υιοθετή-θηκαν πλήρως οι ρωσι-κές απαιτήσεις

Το πλάνο της Ελληνικής Τράπεζαςτα επόμενα χρόνια συμπεριλαμβά-νει - συνεχή ανανέωση των ψηφιακώνκαναλιών και ενίσχυση της λει-τουργικότητας τους- εκσυγχρονισμό και εξορθολογι-σμό καταστημάτων- ΑΤΜ νέας γενιάς με μια πλήρηγκάμα υπηρεσιών

- Αναβαθμισμένο Κέντρο Επικοι-νωνίας Πελατών προσφέρονταςπερισσότερες υπηρεσίες μέσω αυ-τού αλλά και εφαρμόζοντας εξερ-χόμενες καμπάνιες που έχουν νακάνουν για παράδειγμα με τηνπροώθηση προϊόντων και υπηρε-σιών αλλά και την εκπαίδευση-ενεργοποίηση των πελατών στιςκάρτες και τα ψηφιακά κανάλια

Οι βασικοί πυλώνες του σχεδίου

Ε Λ Λ Α Δ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

Η πανδημία διευρύνει την απόκλι-ση του προϋπολογισμού ο οποί-ος εμφανίζει laquoτρύπαraquo ύψους 936 δισ ευρώ το επτάμηνο Ιανουαρί-ου - Ιουλίου αυξημένη κατά 3 δισ ευρώ σε σύγκριση με το διάστη-μα Ιανουαρίου - Ιουνίου ∆ηλα-δή μέσα σε ένα μήνα η laquoτρύπαraquo άνοιξε κατά 46 Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους το πρωτογενές έλλειμμα διαμορ-φώθηκε στα 8199 δισ ευρώ ενώ υπό κανονικές συνθήκες ο προϋ-πολογισμός θα έπρεπε να κατα-γράφει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 116 δισ ευρώ (απόκλιση 936 δισ ευρώ) όπως προέβλεπε ο αρχικός στόχος

Η μείωση των φορολογικών εσόδων (κυρίως του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος) ύψους 35 δισ και οι διογκωμένες δαπάνες κατά 45 δισ ευρώ για την αντι-μετώπιση της πανδημίας εκτρο-χίασαν όπως φαίνεται τον προ-ϋπολογισμό

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θ Σκυλα-κάκη laquoτα στοιχεία του προϋπολο-γισμού του Ιουλίου 2020 δείχνουν μια μείωση των εσόδων από φό-ρους κατά 15 σε σχέση με τις προβλέψεις του ndashπρο κορωνοϊ-ούndash προϋπολογισμού Η μείωση αυτή είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις μειώσεις των δύο προηγού-μενων μηνών (Ιούνιος -169 Μά-ιος -355) όπου καταγράφηκε η επίπτωση του lockdown και των εκτεταμένων αναστολών φορολο-γικών υποχρεώσεωνraquo

Τα έσοδα του Ιουλίου σύμφω-

να με τον αναπληρωτή υπουργό επηρεάστηκαν αρνητικά από τη χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογι-κών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου ει-σοδήματος έως τις 28 Αυγούστου καθώς και από τις δευτερογενείς επιπτώσεις της παγκόσμιας παν-δημίας μέσω της βαθιάς ύφεσης που επιφέρει στον τουρισμό

Ο κ Σκυλακάκης τονίζει ότι η παγκόσμια πανδημία θα συνεχί-σει να επηρεάζει πολύ σημαντικά τα δημόσια έσοδα μέσω του του-ρισμού και των εξαγωγών μέχρι κατrsquo ελάχιστον τον Οκτώβριο - Νοέμβριο του 2020 Ωστόσο επι-σημαίνει ότι το προσεχές διάστη-μα θα εισρεύσουν στα δημόσια

ταμεία σημαντικοί ευρωπαϊκοί πόροι μέσω του προγράμματος laquoSUREraquo και των συνδεδεμένων με την COVID-19 δαπανών ΕΣ-ΠΑ που αρχίζουν να εισπράττο-νται εντός του μηνός Αυγούστου

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία τα έσοδα από φόρους ανήλθαν στο επτάμηνο σε 22678 δισ ευρώ μειωμένα κατά 357 δισ ευρώ ή 136 έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην ειση-γητική έκθεση του προϋπολογι-σμού 2020 Ωστόσο σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμή-σεις για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020 που περιλαμβάνο-νται στο Πρόγραμμα Σταθερότη-τας το οποίο κατατέθηκε στην ΕΕ στις 30 Απριλίου 2020 και οι

οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα κατά περίπου 42 εκατ ευρώ παρά τη χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογι-κών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου ει-σοδήματος έως τις 28 Αυγούστου Μόνο τον Ιούλιο τα έσοδα από φό-ρους ανήλθαν σε 4416 δισ ευρώ μειωμένα κατά 777 εκατ ευρώ ή 15 έναντι του μηνιαίου στόχου

Οι δαπάνες του κρατικού προϋ-πολογισμού για την περίοδο Ιανου-αρίου - Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα 34757 εκατ ευρώ και παρουσιά-ζονται αυξημένες κατά 4599 δισ ευρώ έναντι του στόχου (30158 δισ ευρώ) Οι κυριότερες αιτίες της απόκλισης είναια) Η δαπάνη αποζημίωσης ειδι-κού σκοπού (μισθωτών και επι-στημόνων) λόγω της πανδημίας COVID-19 ύψους περίπου 1118 δισ ευρώβ) Η δαπάνη ενίσχυσης επιχειρή-σεων με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους περίπου 864 εκατ ευρώ γ) Η δαπάνη έκτακτης επιχορήγη-σης προς τον ΕΦΚΑ και τον ΕΟ-ΠΥΥ για την κάλυψη υστέρησης εσόδων από τις μειωμένες ασφα-λιστικές εισφορές λόγω της παν-δημίας ύψους 262 και 263 εκατ ευρώ αντιστοίχωςδ) Οι αυξημένες εκροές του Π∆Ε κατά 2293 δισ ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για την αποζημίω-ση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Το 35 των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών (84191) που έχει υποβάλει φορολογική δή-λωση απαλλάσσεται από την προ-καταβολή φόρου σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ανε-ξάρτητη Αρχή ∆ημοσίων Εσόδων

Συνολικά 238288 επιχειρήσεις δικαιούνται προς το παρόν μειω-μένη προκαταβολή φόρου με τις περισσότερες εξ αυτών να κατα-βάλλουν μειωμένη προκαταβολή κατά 50

Το 62 των επιχειρήσεων συ-νολικά που έχει υποβάλει αρχική δήλωση θα τύχει της μειωμένης προκαταβολής

Σημειώνεται ότι σε σύνολο πε-ρίπου 900000 επιχειρήσεων (ατο-μικές και νομικά πρόσωπα) αρχι-κή δήλωση έχει υποβληθεί από 385793 επιχειρήσεις Αυτό σημαί-νει ότι με την ολοκλήρωση της δια-δικασίας υποβολής των δηλώσεων θα αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των επιχειρήσεων που θα laquoκερδί-σουνraquo τη μειωμένη προκαταβο-λή φόρου

Οπως τονίζεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε η ΑΑ∆Ε laquoΟλοκληρώ-θηκε η ενημέρωση των επιχειρή-σεων που υπάγονται στο καθεστώς των νέων μειωμένων συντελεστών προκαταβολής φόρου και είχαν υποβάλει δήλωση φορολογίας ει-σοδήματος έως και τη ∆ευτέρα 10 Αυγούστου 2020raquo Εως την ανωτέ-ρω ημερομηνία αρχική δήλωση είχαν υποβάλει 385793 επιχειρή-σεις εκ των οποίων οι 325085 εί-ναι ατομικές ενώ τα νομικά πρό-σωπα ανέρχονται σε 60708

Εξ αυτών δικαιούχοι μείωσης προκαταβολής με βάση τα στοι-χεία εσόδων τους όπως ορίζο-νται στη σχετική νομοθεσία εί-ναι 238288 επιχειρήσεις εκ των

οποίων οι 200759 είναι ατομικές και τα νομικά πρόσωπα 37529 Οι μειώσεις κατανέμονται ως εξής Ατομικές επιχειρήσειςndash Μείωση 30 έχουν 13285 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 50 έχουν 105503 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 70 έχουν 12994 επι-χειρήσειςndash Μείωση 100 έχουν 68977 επι-χειρήσειςΝομικά πρόσωπαndash Μείωση 30 έχουν 5259 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 50 έχουν 13313 επι-χειρήσεις ndash Μείωση 70 έχουν 3743 επι-χειρήσεις

ndash Μείωση 100 έχουν 15214 επι-χειρήσεις

Για τις επιχειρήσεις που υπέ-βαλαν ή θα υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος από τη ∆ευτέρα 10 Αυγούστου και με-τά η μείωση της προκαταβολής υπολογίζεται αυτόματα με την εκκαθάριση ∆ηλαδή οι ανωτέ-ρω επιχειρήσεις δεν θα χρειαστεί να υποβάλουν τροποποιητική δή-λωση κάτι το οποίο θα πρέπει να πράξουν το αργότερο έως τις 30 ∆εκεμβρίου οι 238288 επιχειρή-σεις που δικαιούνται τη μείωση της προκαταβολής

ΠΡ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Απαλλάσσονταιαπό προκαταβολήφόρου 84191 εταιρείες

laquoΤρύπαraquo στον προϋπολογισμό936 δισ ευρώ λόγω της πανδημίαςΣτα τέλη Ιουλίου το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 8199 δισ

Συνολικά 238288 επιχειρήσεις δικαιού-νται προς το παρόν μειωμένη προκαταβο-λή φόρου

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών τον Ιούλιο τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4416 δισ ευρώ μειωμένα κατά 777 εκατ ευρώ ή 15 έναντι του μηνιαίου στόχου

Ε Λ Λ Α Δ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20208 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Προς το χειρότερο μέχρι στιγμής σενάριο για τον ελληνικό τουρι-σμό παραπέμπουν οι έως τώρα επιδόσεις του αλλά και οι τελευ-ταίες εκτιμήσεις του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρή-σεων (ΣΕΤΕ) Ειδικότερα ο πρό-εδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος αν και σε συνέντευξή του στις 21 Ιουνίου στην laquoΚαθημερινήraquo είχε εκφράσει την εκτίμηση για έσοδα 20-25 των περυσινών 185 δισεκατομμυρίων ευρώ τώ-ρα δηλώνει πως laquoο Ιούλιος και η εξέλιξη της πανδημίας διεθνώς κάνουν πλέον ρεαλιστικό ένα σε-νάριο εσόδων μεταξύ 3 και 35 δισεκατομμυρίων δηλαδή κάτω του 20 των περυσινών ταξιδιω-τικών εισπράξεωνraquo Παράλληλα υπογραμμίζει πως laquoπαραμένει η ανάγκη για ρεαλισμό και σχεδι-ασμό νέων μέτρων στήριξης ερ-γαζόμενων και επιχειρήσεων κα-θώς οι επιπτώσεις σε κοινωνία και οικονομία θα είναι πολύ σοβαρές τους επόμενους μήνεςraquo

Τα 15 δισεκατομμύρια που θα λείψουν από τις φετινές ταξιδιω-τικές εισπράξεις από το εξωτερι-κό αντιστοιχούν σε ποσοστό που πλησιάζει τα επίπεδα του 75 του ΑΕΠ καθιστώντας σαφές πως και τα δυσμενή σενάρια για την ανά-πτυξη εν γένει καθίστανται πλέον πιθανότερα

Η επιδείνωση στων εκτιμήσε-ων για τα μεγέθη αυτά προκύπτει ύστερα από τον πολύ ασθενικό Ιούλιο αλλά και το εν εξελίξει όπως εκτιμάται δεύτερο κύμα της παν-δημίας Είναι χαρακτηριστικό πως η επιβατική κίνηση στα 14 περιφε-ρειακά αεροδρόμια που διαχειρί-ζεται η Fraport Greece κατέγραψε σημαντική πτώση και τον μήνα Ιούλιο Σύμφωνα με τα στοιχεία της παραχωρησιούχου ο συνο-

λικός αριθμός επιβατών στους 14 αερολιμένες υποχώρησε τον Ιού-λιο σε 13 εκατ από 53 εκατ τον αντίστοιχο μήνα του 2019 μετα-βολή που αντιστοιχεί σε πτώση 751 Μεγαλύτερη πτώση κα-ταγράφεται στις αφίξεις εξωτερι-κού (-785) σε σχέση με αυτές από το εσωτερικό (-565) Υπο-χώρηση κατά 70 κατέγραψε η επιβατική κίνηση τον Ιούλιο και στον ∆ιεθνή Αερολιμένα Αθηνών από όπου διακινήθηκαν συνολικά 894 χιλιάδες επιβάτες έναντι περί-που 3 εκατ ατόμων τον ίδιο μήνα

πέρυσι Η μείωση των επιβατών εξωτερικού να είναι υψηλότερη καθώς διαμορφώνεται στο 761

Η τουριστική βιομηχανία ενα-ποθέτει πλέον τις ελπίδες της στις αφίξεις από τη Βρετανία και την προοπτική ενός καλού Σεπτεμβρί-ου Η επιβολή του μέτρου καρα-ντίνας την τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου από τους Βρετανούς για όσους τουρίστες επιστρέφουν από ισπανικούς προορισμούς φαί-νεται ότι έστρεψε τελικά πολλούς εξ αυτών σε άλλους μεσογειακούς προορισμούς όπως η Ελλάδα

Ομως με την επιδημιολογική εικόνα της Ελλάδας να χειροτε-ρεύει υπάρχει η ανησυχία πως ανάλογο μέτρο μπορεί να επιβλη-θεί και σε όσους επιστρέφουν από την Ελλάδα

Οσον αφορά πληροφορίες για αυξημένες πληρότητες τον Αύ-γουστο σε ορισμένους προορι-σμούς διευκρινίζεται πως όπου αυτό αληθεύει αναφέρεται στις μονάδες που είναι ανοικτές την ώρα που ένας σημαντικός αριθ-

μός συγκροτημάτων παραμένει κλειστός Ειδικότερα ένας μεγά-λος αριθμός ξενοδοχείων εκτιμά-ται περισσότερα από 4 στα 10 θα παραμείνουν φέτος κλειστά Αυτό προκύπτει και από το γεγονός πως από τις 6800 μικρές και μεγάλες μονάδες (επί συνολικού πλήθους 10000) οι οποίες ζήτησαν και έλα-βαν υγειονομικά πρωτόκολλα για να λειτουργήσουν περίπου 1000 δεν άνοιξαν εξαιτίας αμελητέων ή και ανύπαρκτων κρατήσεων

Επιπλέον οι σχετικά βελτιω-μένες πληρότητες του Αυγούστου στηρίζονται στην πλειονότητά τους σε Ελληνες επισκέπτες

Με δεδομένο πλέον το δεύτε-ρο κύμα της πανδημίας στην Ελ-λάδα αλλά και τις αγορές από τις οποίες φιλοδοξεί να προσελκύσει επισκέπτες η συρρίκνωση της οικονομίας της φιλοξενίας στην Ελλάδα σε ποσοστό άνω του 80 φέτος εμφανίζεται βέβαιη Μένει μόνον να φανεί αν η ύφεση αυτή θα περιοριστεί στο 80 ή αν θα είναι τελικά ακόμα μεγαλύτερηhellip

Τα 15 δισπου θα λείψουν από τις ταξιδιωτικές εισπράξειςαπό το εξωτερικό αντιστοιχούνστο 75 του ΑΕΠ

Προβλέψεις για συρρίκνωσητουριστικών εσόδων άνω του 80Αναμένεται να διαμορφωθούν φέτος σε 3 με 35 δισ από 185 δισ πέρυσι Το άνοιγμα νέων καταστημάτων

σε βάθος τριετίας έχει θέσει ως στόχο η διοίκηση της αλυσίδας λιανικής βιολογικών προϊόντων laquoΒιολογικό Χωριόraquo στρέφοντας το βλέμμα της από το 2021 και μετά τόσο στην περιφέρεια ndashει-δικότερα στην περιοχή της Θεσ-σαλονίκηςndash όσο και στην αγορά του εξωτερικού (Μεγάλη Βρετα-νία Μέση Ανατολή)

Μέσα στα επόμενα τρία χρό-νια η διοίκηση προσδοκά να έχει ξεπεράσει τα 25 καταστήματα διατηρώντας μέχρι στιγμής ένα δίκτυο συνολικά 12 καταστη-μάτων

Μάλιστα πρόσφατα προχώρη-σε στο άνοιγμα ενός νέου κατα-στήματος στο Μαρούσι ενώ μέ-σα στο 2020 θα προσθέσει στο δίκτυό της ακόμα δύο ένα στα δυτικά προάστια και άλλο ένα στον Πειραιά ανεβάζοντας τον αριθμό τους στα 15 Η επέκταση της αλυσίδας και σε άλλες περιο-χές της Αττικής καθώς και η αύ-ξηση των πωλήσεων σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα κατά το δίμηνο του lockdown αναμένεται να ενισχύσουν τον τζίρο της laquoΒιολογικό Χωριόraquo ο οποίος εκτιμάται ndashμε τα μέχρι στιγμής δεδομέναndash πως θα αγ-γίξει τα 145-15 εκατ ευρώ το 2020 από 12 εκατ το 2019

laquoΤο 2020 ξεκίνησε με σημα-ντική αύξηση του ποσοστού πω-λήσεων σε σύγκριση με πέρυσι Στη συνέχεια από τα μέσα του Μαρτίου και έπειτα οι πωλήσεις ενισχύθηκαν κατά πολύ Ενδει-κτικά τον Μάρτιο την περίοδο της έξαρσης του κορωνοϊού οι πωλήσεις σημείωσαν άνοδο 70 συγκριτικά με πέρυσιraquo αναφέρει στην laquoΚraquo ο γενικός διευθυντής της αλυσίδας Γιάννης ∆εληκά-ρης προσθέτοντας ότι κατά τη διάρκεια του lockdown (Μάρτιος - Μάιος) αυτές ενισχύθηκαν κατά 50 Την περίοδο της καραντί-νας τα τρόφιμα ιδίως τα όσπρια

και τα ζυμαρικά κυριάρχησαν στο καλάθι των καταναλωτών εν αντιθέσει με τα συμπληρώματα τροφής και τα καλλυντικά που αντιπροσωπεύουν ένα μικρότερο ποσοστό πωλήσεων της τάξεως του 6-7

Ακόμη πιο μεγάλη ήταν η αύ-ξηση των πωλήσεων στο e-shop της αλυσίδας η οποία ξεπέρασε το 300 ενώ αντίστοιχη ήταν και η αύξηση των πωλήσεων που πραγματοποιήθηκαν μέσω των τηλεφωνικών παραγγελιών την περίοδο της καραντίνας Αξίζει

να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 200 μικρές ατομικές επιχειρή-σεις που περιλαμβάνουν στην γκάμα τους και βιολογικά προϊό-ντα εκ των οποίων περίπου 100 βρίσκονται στην Αττική (green stores)

Επίσης υπάρχουν 2-3 μικρές αλυσίδες 4 καταστημάτων που πωλούν βιολογικά προϊόντα ενώ χώρο για την πώληση και βιολο-γικών τροφίμων διαθέτουν και οι μεγάλοι παίκτες του λιανε-μπορίου

laquoΣτο ldquoΒιολογικό Χωριόrdquo οι πε-λάτες μπορούν να προμηθευτούν όλες τις κατηγορίες βιολογικών τροφίμωνraquo αναφέρει ο κ ∆ε-ληκάρης επισημαίνοντας ότι η αλυσίδα δίνει έμφαση σε ειδικές κατηγορίες καταναλωτών όπως είναι οι vegan οι χορτοφάγοι ή όσοι αφαιρούν το αλάτι ή τη ζάχαρη από τη διατροφή τους

Αύξηση τζίρου 50σημείωσε η αλυσίδαlaquoΒιολογικό Χωριόraquo

Του ΗΛΙΑ Γ ΜΠΕΛΛΟΥ

Οι πρόσφατες εκτιμήσεις γα μικρότερο αριθμό αφίξεων ξένων τουριστών στηρίζονται αφενός στις χαμηλές επι-δόσεις του Ιουλίου και αφετέρου στο εν εξελίξει δεύτερο κύμα της πανδημίας

Η ενίσχυση των πωλήσεων καταγράφηκετο τρίμηνο που είχε επιβληθεί καραντίνα (Μάρτιος - Μάιος)

Στο πρόγραμμα laquoΣυν-Εργασίαraquo εντάσσει και τους εποχικούς ερ-γαζομένους που προσελήφθησαν έως τις 10 Αυγούστου το υπουρ-γείο Εργασίας καθώς η πράξη νομοθετικού περιεχομένου που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ απελευ-θερώνει τις προϋποθέσεις για την ημερομηνία πρόσληψης Στο νέο πακέτο μέτρων που περιλαμβάνει η ΠΝΠ η στήριξη εργοδοτών και εργαζομένων έχει δύο άξονες που φτάνουν έως και τον Σεπτέμβριο ώστε να εξασφαλιστεί η προσαρ-μογή στις εξαιρετικά δύσκολες οι-κονομικές συνθήκες και μάλιστα εν μέσω αναζωπύρωσης της παν-δημίας του κορωνοϊού

Οπως έχει αποκαλύψει η laquoΚraquo με τη νέα ρύθμιση δίνεται η δυ-νατότητα αναστολής συμβάσε-ων εργασίας για τους μήνες Αύ-γουστο και Σεπτέμβριο όχι μόνο στις επιχειρήσεις του τουρισμού και των μεταφορών αλλά και σε αυτές του επισιτισμού του πολι-τισμού και του αθλητισμού κα-θώς και κάθε άλλου κλάδου που πλήττεται σημαντικά βάσει ΚΑ∆ Στην πράξη δίνεται η δυνατότη-τα στις χιλιάδες επιχειρήσεις του επισιτισμού που τον Ιούλιο είχαν τεθεί εκτός αναστολών συμβά-σεων να κάνουν χρήση του μέ-τρου για τους ίδιους ή και για νέους εργαζομένους Αναλυτικά βάσει της ΠΝΠ οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους επισιτισμού αθλητι-σμού και πολιτισμού καθώς και κάθε άλλου είδους επιχειρήσεις που ανήκουν στους πληττόμε-

νους ΚΑ∆ μπορούν να θέτουν σε αναστολή σύμβασης μέρος ή ακόμη και το 100 των εργαζο-μένων τους είτε είχαν τεθεί σε αναστολή τους προηγούμενους μήνες είτε όχι ∆ίνεται επίσης η δυνατότητα στους εργοδότες

να θέτουν σε αναστολή εργαζο-μένους τους οποίους είχαν ανα-καλέσει οριστικά στο παρελθόν

Οπως ρητά αναφέρεται στη ρύθμιση σε αναστολή μπορούν να τεθούν οι εργαζόμενοι που έχουν προσληφθεί έως και τη δη-μοσίευση της νέας ρύθμισης σε ΦΕΚ ήτοι τη 10η Αυγούστου Η αναστολή μπορεί να διαρκέσει έως 30 ημέρες ανά μήνα Οι ερ-γαζόμενοι που θα τεθούν σε ανα-στολή ολόκληρο τον Αύγουστο ή και ολόκληρο τον Σεπτέμβριο θα λάβουν 534 ευρώ ανά μήνα ∆ιαφορετικά η αποζημίωση ει-δικού σκοπού θα υπολογιστεί με βάση τις ημέρες της αναστολής

ανά μήνα με βάση υπολογισμού τα 178 ευρώ ανά ημέρα Και σε αυτή την περίπτωση ισχύει η ρή-τρα της μη απόλυσης καθώς οι εργοδότες υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις του προσω-πικού τους με απολύσεις για όσο χρόνο κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής και σε κάθε περί-πτωση μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου Οι εργοδότες υποχρεούνται επί-σης μετά τη λήξη του χρονικού διαστήματος της αναστολής να διατηρήσουν για χρονικό διάστη-μα 30 ημερών τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας

Παράλληλα στη νέα ΠΝΠ γί-νεται ακόμη μία προσπάθεια δι-άσωσης του μηχανισμού laquoΣυν-Εργασίαraquo που ανοίγει πλέον και για τους εποχικούς εργαζομένους Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με την αρχική διάταξη ο μηχανι-σμός εφαρμόστηκε σε εργαζο-μένους που είχαν εξαρτημένη σχέση εργασίας πλήρους απασχό-λησης στις 30 Μαΐου του 2020 Με την προϋπόθεση αυτή απο-κλείονταν από την ένταξη στον μηχανισμό οι εποχικοί εργαζό-μενοι που προσλήφθηκαν τον Ιούνιο τον Ιούλιο ή και τον Αύ-γουστο Με τη νέα διάταξη διευ-ρύνεται το πεδίο εφαρμογής του προγράμματος προκειμένου να ενταχθούν περισσότεροι εργα-ζόμενοι σε αυτόν καθώς προ-βλέπεται πως στον μηχανισμό laquoΣυν-Εργασίαraquo εντάσσονται όλοι οι εργαζόμενοι πλήρους απασχό-λησης που έχουν προσληφθεί μέ-χρι την ημερομηνία δημοσίευσης της ΠΝΠ σε ΦΕΚ

Οι εργαζόμενοι που θα τεθούν σε αναστολή ολόκληρο τον Αύγουστο ή και ολόκληρο τον Σεπτέμβριο θα λάβουν 534 ευρώ ανά μήνα ∆ιαφορετι-κά η αποζημίωση ειδικού σκοπού θα υπολογιστεί με τις ημέρες της ανα-στολής ανά μήνα και με βάση υπολογισμού τα 178 ευρώ ανά ημέρα

Της ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Προβλέπεται αναστολή σύμβασης και ένταξη στο laquoΣυν-Εργασίαraquo για όσους προσελήφθησαν έως 10 Αυγούστου

Παράταση αναστολής συμβάσεωνlaquoΣυν-Εργασίαςraquo έως ΣεπτέμβριοΔύο άξονες στήριξης εργοδοτών και εργαζομένων προβλέπει η νέα ΠΝΠ

ΙΝΤΙ

ΜΕ

Η συνολική αξία εξαγωγών το διά-στημα Μαρτίου - Μαΐου 2020 ανήλθε σε 62839 εκατ ευρώ αναφέρει σε ανάλυσή της η ΕΛ-ΣΤΑΤ

Πιο αναλυτικά μεταξύ Μαρ-τίου - Μαΐου 2020 και της αντί-στοιχης περιόδου του 2019 πα-ρατηρούνται οι εξής μεταβολέςbull Η συνολική αξία των εξαγω-γών των επιχειρήσεων σε κάθε μία από τις οποίες η επιμέρους αξία εξαγωγών παρουσίασε μεί-ωση μεγαλύτερη από 50 ανήλ-θε σε 9779 εκατ ευρώ ενώ η αξία εξαγωγών που αντιστοιχεί σε μείωση μικρότερη από 50 ανήλθε σε 22928 εκατ ευρώbull Η συνολική αξία των εξαγω-γών των επιχειρήσεων σε κάθε μία από τις οποίες η επιμέρους αξία εξαγωγών παρουσίασε αύ-ξηση ανήλθε σε 30132 εκατ ευρώ

Οσον αφορά τις επιχειρήσεις σε αναστολή λειτουργίας λόγω COVID-19 εξετάζεται η επίδραση αναφορικά με δύο παράγοντες τον αριθμό των επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν εξαγωγές και την αξία των εξαγωγών Αναλυ-τικότερα

Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις που κατατάσσονται σε ΚΑ∆ που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργί-ας με κρατική εντολή λόγω της COVID-19 αποτελούν το 91 του συνόλου των εξαγωγικών επιχει-ρήσεων κατά το έτος 2019 Πα-ράλληλα οι επιχειρήσεις των εν λόγω κλάδων οικονομικής δρα-στηριότητας αποτελούν το 76 του συνόλου των επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν εξαγωγές αγαθών κατά τη χρονική περί-οδο Μαρτίου - Μαΐου 2019 και αντίστοιχα το 64 για το 2020

Η αξία των εξαγωγών αγαθών των επιχειρήσεων που κατατάσ-σονται σε ΚΑ∆ που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας με κρατι-κή εντολή λόγω του κορωνοϊού αποτελεί το 27 του συνόλου της αξίας εξαγωγών αγαθών κα-τά το έτος 2019 Παράλληλα η αξία των εξαγωγών αγαθών των επιχειρήσεων των εν λόγω κλά-δων οικονομικής δραστηριότητας αποτελεί το 23 και το 21 της συνολικής αξίας των εξαγωγών αγαθών κατά τη χρονική περί-οδο Μαρτίου - Μαΐου 2019 και 2020 αντίστοιχα

Τέλος η ανάλυση της ΕΛΣΤΑΤ εστιάζει στο διεθνές εμπόριο αγαθών και στη συνολική αξία των εξαγωγών κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου - Μαΐου 2020 η οποία ανήλθε στο ποσό των 121658 εκατ ευρώ έναντι 140586 εκατ ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2019 παρου-σιάζοντας δηλαδή μείωση σε ευ-ρώ 135 Η μεγαλύτερη μείωση στην αξία εξαγωγών - αποστο-λών κατά το διάστημα Ιανουα-ρίου - Μαΐου 2020 ως προς το ίδιο διάστημα του έτους 2019 παρουσιάζεται στην ομάδα τυπο-ποιημένης ταξινόμησης αγαθών ΤΤ∆Ε 3 laquoΟρυκτά καύσιμα λιπα-ντικά κλπraquo κατά 398 ενώ η μεγαλύτερη αύξηση στην ομάδα 4 laquoΛάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσηςraquo κατά 431

Ο κορωνοϊός έπληξετις εξαγωγές το τρίμηνοΜαρτίου - Μαΐου

Η κατηγορία laquoΟρυκτά καύσιμα λιπαντικά κλπraquo εμφανίζει τη μεγαλύτερη πτώση

Ε Λ Λ Α Δ ΑΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Το 80 των επιχειρήσεων θα κα-ταβάλει μειωμένη προκαταβολή φόρου με τις περισσότερες εξ αυ-τών να πληρώνουν τη μισή προ-καταβολή για το έτος 2020 Τα στοιχεία που ελήφθησαν από τις εφορίες όλης της χώρας δείχνουν ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους η καθίζηση του τζίρου ήταν συντρι-πτική δεδομένων των μέτρων που είχαν ληφθεί από την κυβέρνηση Υπό αυτές τις συνθήκες παράγων του οικονομικού επιτελείου υπο-λογίζει ότι φέτος οι επιχειρήσεις θα πληρώσουν λιγότερο φόρο (φό-ρο εισοδήματος συν προκαταβολή φόρου) ύψους 12-15 δισ ευρώ Σύμφωνα με τη νομοθεσίαbull Εάν το ποσοστό πτώσης τζίρου το πρώτο εξάμηνο του 2020 ένα-ντι του πρώτου εξαμήνου 2019 ήταν μεταξύ 5-15 η προκατα-βολή φόρου μειώνεται κατά 30bull Για πτώση τζίρου 151-25 η προκαταβολή περιορίζεται στο 50bull Για πτώση τζίρου 251-35 το ποσοστό της μείωσης φτάνει στο 70bull Για πτώση τζίρου άνω του 35 η προκαταβολή φόρου μηδενί-ζεται

Για τον υπολογισμό λαμβά-νονται υπόψη οι δηλώσεις ΦΠΑ του πρώτου εξαμήνου 2019 και του πρώτου εξαμήνου του 2020 ως εξήςα) Για όσους τηρούν απλογραφι-κά λογιστικά αρχεία λαμβάνεται υπόψη η δήλωση ΦΠΑ του πρώ-του τριμήνου που έχει υποβληθεί και η δήλωση ΦΠΑ του δευτέρου τριμήνου που υποβλήθηκε μέχρι τις 3172020 ήβ) Για όσους τηρούν διπλογρα-φικά λογιστικά αρχεία οι δηλώ-σεις ΦΠΑ Ιανουαρίου - Μαΐου που έχουν υποβληθεί και η δήλωση ΦΠΑ Ιουνίου που υποβλήθηκε μέ-χρι τις 3172020

Για τα νομικά πρόσωπα ή νομι-κή οντότητα ή φυσικό πρόσωπο που ασκούν επιχειρηματική δρα-στηριότητα και δεν έχουν υπο-χρέωση υποβολής δήλωσης ΦΠΑ καθrsquo όλη τη διάρκεια των συγκρι-νόμενων εξαμήνων το ποσό της προκαταβολής φόρου εισοδήμα-τος μειώνεται κατά 50

Σημειώνεται ότι όσες εταιρεί-ες επιχειρήσουν να επωφεληθούν της μειωμένης προκαταβολής χω-ρίς να τη δικαιούνται ολικά ή μερικά επιβάλλεται από τη φο-

ρολογική διοίκηση πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της μειωμένης προκαταβολής που όφειλαν να καταβάλουν

Οι επιχειρήσεις που δικαιού-νται τη μειωμένη προκαταβολή φόρου θα πρέπει να έχουν λά-βει ήδη μήνυμα στην προσω-πική τους θυρίδα στο Taxisnet Οσες είναι δικαιούχοι της μειω-μένης προκαταβολής θα πρέπει να υποβάλουν τροποποιητική δή-λωση το αργότερο μέχρι τις 30 ∆εκεμβρίου 2020 Στο μήνυμα αναφέρονται τα εξής laquoΜε βάση τα στοιχεία εσόδων από τις σχε-τικές φορολογικές δηλώσεις σας δικαιούστε μείωση του συντελε-

στή προκαταβολής του φόρου ει-σοδήματος φορολογικού έτους 2020 Επωφεληθείτε άμεσα από την παραπάνω μείωση του συ-ντελεστή προκαταβολής φόρου υποβάλλοντας τροποποιητική δή-λωση για το έτος 2019 μέχρι την 30122020 Η υποβολή της τρο-ποποιητικής δήλωσης αυτής είναι πολύ απλή και χρειάζεται ελάχι-στα λεπτά της ώρας Μετά την είσοδό σας στην εφαρμογή ει-σοδήματος του myTAXISnet επι-λέγετε υποβολή τροποποιητικής δήλωσης και οριστικοποιείτε τη δήλωση που εμφανίζεται χωρίς να απαιτείται κάποια συμπλήρω-ση του περιεχομένου τηςraquo

Ενδεικτικά για το πώς διαμορ-φώνεται η μείωση της προκατα-βολής φόρου είναι τα ακόλουθα παραδείγματα

Παραδείγματα ndash Εστω επιχείρηση (φυσικό

πρόσωπο νομικό πρόσωπο ή νο-μική οντότητα) εμφανίζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου του 2019 ύψους 80000 ευρώ ενώ

αντίστοιχα εμφανίζει κύκλο ερ-γασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου 2020 ύψους 60000 ευρώ Στην πε-ρίπτωση αυτή η ποσοστιαία μεί-ωση του κύκλου εργασιών ΦΠΑ που έχει επέλθει κατά το πρώτο εξάμηνο 2020 συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο 2019 είναι 25 και επομένως η επιχείρηση δι-καιούται μείωση προκαταβολής φόρου 50

Εστω επιχείρηση εμφανίζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώτου εξαμήνου 2019 ύψους 120000 ευρώ ενώ αντίστοιχα εμφανί-ζει κύκλο εργασιών ΦΠΑ πρώ-του εξαμήνου 2020 ύψους 40000 ευρώ Στην περίπτωση αυτή η ποσοστιαία μείωση του κύκλου εργασιών ΦΠΑ που έχει επέλθει κατά το πρώτο εξάμηνο 2020 συ-γκριτικά με το πρώτο εξάμηνο 2019 είναι 6666 και επομένως η επιχείρηση δικαιούται μείωση προκαταβολής φόρου 100

Εταιρεία που ανήκει στον τρι-τογενή τομέα της οικονομίας εμ-φανίζει ετήσιο κύκλο εργασιών ΦΠΑ για το 2019 ύψους 120000 ευρώ εκ των οποίων στο τρίτο τρίμηνο του 2019 αντιστοιχούν 70000 ευρώ δηλαδή ποσοστό άνω του 50 του ετήσιου κύκλου εργασιών ΦΠΑ του ίδιου έτους Στην περίπτωση αυτή μηδενίζεται η προκαταβολή φόρου εισοδήμα-τος που υπολογίζεται στη δήλω-ση για το φορολογικό έτος 2019

Επιχείρηση που ανήκει στον τριτογενή τομέα της οικονομίας εμφανίζει ετήσιο κύκλο εργασιών ΦΠΑ για το 2019 ύψους 160000 ευρώ εκ των οποίων στο τρίτο τρίμηνο του 2019 αντιστοιχούν 75000 ευρώ δηλαδή ποσοστό κάτω του 50 του ετήσιου κύ-κλου εργασιών ΦΠΑ του ίδιου έτους Στην περίπτωση αυτή δεν έχει εφαρμογή η διάταξη για μη βεβαίωσημηδενισμό της προκα-ταβολής φόρου εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2019

Εστω ότι ένα νομικό πρόσω-πο με φορολογικό έτος που λή-γει στις 30 Ιουνίου έχει υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήμα-τος για το φορολογικό έτος 2019 για το ακόλουθο χρονικό διάστη-μα 172019 - 3062020 Στην περίπτωση αυτή για σκοπούς μείωσης της προκαταβολής εξε-τάζεται η μείωση του κύκλου ερ-γασιών ΦΠΑ το πρώτο εξάμηνο του 2020 έναντι του πρώτου εξα-μήνου του 2019 κατά ρητή δια-τύπωση του νόμου

Με λουκέτο κινδυνεύει 1 στις 4 επι-χειρήσεις του κλάδου εστίασης εξαιτίας των περιοριστικών μέ-τρων που έχουν επιβληθεί με στό-χο τη συγκράτηση της εξάπλωσης του ιού Εκπρόσωποι του κλάδου αναφέρουν στην laquoΚraquo ότι αναμένε-ται να κλείσουν 30000-40000 επι-χειρήσεις από τις περίπου 120000 και άνω που δραστηριοποιούνται στον κλάδο επισημαίνοντας ότι μέσα στο επόμενο διάστημα μπο-ρεί να χρεοκοπήσουν επιχειρήσεις που δεν κατόρθωσαν να επιβιώ-σουν κατά τη διάρκεια της παν-δημίας Μολονότι αναγνωρίζουν την ανάγκη λήψης μέτρων προ-στασίας κατά της διασποράς του κορωνοϊού οι ίδιοι θεωρούν το ίδιο αναγκαία τη λήψη μέτρων στήριξης από την πολιτεία για τις επιχειρήσεις εστίασης καθώς η πανδημική κρίση έχει πλήξει σημαντικά τη ρευστότητά τους

Εν τω μεταξύ η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να κα-τεβάσουν ρολά μπαρ και εστια-τόρια σε συγκεκριμένες περιοχές από τις 12 το βράδυ έως τις 7 το πρωί (118-238) χαρακτηρίζεται laquoκαταστροφικήraquo από παράγοντες του κλάδου καθώς ήδη υπάρχουν σκέψεις από πολλές επιχειρήσεις να μην ανοίξουν καθόλου Πα-ράλληλα προειδοποιούν ότι το κλείσιμο των καταστημάτων τις συγκεκριμένες ώρες μπορεί να

δημιουργήσει συνωστισμό σε άλ-λα μέρη (πχ πλατείες παραλίες) λόγω της διακίνησης αλκοόλ από μικρότερα σημεία πώλησης (μί-νι μάρκετ)

laquoΗδη υπάρχει δυστοκία στην πληρωμή των υποχρεώσεων που έχουν συσσωρευτεί όλο αυτό το διάστημα ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει κύμα αθέτησης πλη-ρωμώνraquo αναφέρει στην laquoΚraquo ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ και πρόε-δρος της Πανελλήνιας Ομοσπον-

δίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργος Καββαθάς

laquoΣτις περιοχές όπου έχει επι-βληθεί μερικό ή ολικό lockdown θα πρέπει να υπάρχουν οριζόντια μέτρα στήριξης όπως η αναστο-λή πληρωμών η χρηματοδότηση του κλάδου η μείωση των συ-ντελεστών ΦΠΑ η κάλυψη στο 100 του μη μισθολογικού κό-στους από την πολιτεία ρυθμί-σεις των οφειλών των επιχειρή-

σεων καθώς και παράταση έως το τέλος του χρόνου της έκπτωσης φόρου κατά 40 για τα ενοίκια που καταβάλλουν οι επαγγελματί-ες του χώρουraquo Κατά τον ίδιο εάν δεν υπάρξουν μέτρα στήριξης ο κλάδος οδηγείται σε καταστρο-φή ενώ μπορεί να ακολουθήσει και στάση πληρωμών η οποία θα είναι επιζήμια τόσο για το ∆ημό-σιο όσο και για τους ιδιώτες που συναλλάσσονται με τον κλάδο

Ζοφερή είναι η εικόνα που επικρατεί και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης όπου τα καταστή-ματα εστίασης και διασκέδασης καλούνται ήδη από χθες να πε-ριορίσουν το ωράριο λειτουργίας τους Εκπρόσωπος του συλλόγου εστίασης της Θεσσαλονίκης επι-σημαίνει ότι laquoμετά το κλείσιμο των καταστημάτων για 3 μήνες ο κλάδος δεν έχει καταφέρει να ορθοποδήσει

Αυτό που συμβαίνει τώρα εί-ναι μια μείωση της λειτουργικό-τητας των καταστημάτων Στο μεταξύ από τη στιγμή που δεν υπάρχουν μέτρα ενίσχυσης από την κυβέρνηση θα προκληθούν προβλήματα ρευστότηταςraquo Εκ-πρόσωπος του κλάδου αναφέρει ότι εκτός από την επιστρεπτέα προκαταβολή δεν έχει υπάρξει κάποιου άλλου είδους οικονομική βοήθεια προς τον κλάδο

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΝΤΗ

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Στο υπ Οικονομικών εκτιμούν ότι η φορο-λογική επιβάρυνση των εταιρειών θα είναι χαμηλότερη κατά 12-15 δισ

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται ανά την επικράτεια τα έργα αναβάθμισης οδοφωτισμού σε δήμους και πε-ριφέρειες με ολοκληρωμένους 25 διαγωνισμούς ενώ περίπου άλλοι 25 βρίσκονται σε διαδικασία δημο-πράτησης Οι περισσότεροι δήμοι επιλέγουν πλέον τη μέθοδο ΣΕΑ (συμβάσεις ενεργειακής αναβάθ-μισης) σημειώνουν πηγές της αγο-ράς Τούτο συμβαίνει διότι πολλοί θεωρούν ότι η απλή προμήθεια led φωτιστικών και λαμπτήρων ενέχει και τεχνολογικά ρίσκα καταλήγο-ντας σε μεγαλύτερο κόστος τελικά για τον δήμο αφού η συντήρηση και η λειτουργία του συστήματος είναι κοστοβόρες στο βάθος της δωδεκαετίας περίοδος που προβλέ-πουν οι περισσότεροι από αυτούς τους διαγωνισμούς Σημαντική πα-ράμετρος είναι και η υπο-ελλειμμα-τική αξία του project όταν μετά τη λήξη της σύμβασης τα φωτιστικά και τα συστήματα ελέγχου και λει-τουργίας παραμένουν στον δήμο

Στη φάση αξιολόγησης βρίσκε-ται και ο μεγάλος διαγωνισμός αλ-λαγής φωτιστικών της Περιφέρειας Αττικής και σύμφωνα με πληρο-φορίες κατά τη διαδικασία απορ-ρίφθηκαν όλες οι προσφορές πλην μιας οπότε ενδέχεται αναφέρουν κύκλοι της αγοράς η περιφέρεια να επαναπροκηρύξει τον διαγωνισμό των 30 εκατ ευρώ Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα οδο-φωτισμού με στόχο την εξοικονό-μηση πόρων με αντικείμενο την αντικατάσταση των λαμπτήρων στο περιφερειακό οδικό δίκτυο Το οδικό δίκτυο της Περιφέρειας Αττικής έχει μήκος περίπου 1700 χιλιόμετρα και ο οδοφωτισμός του γίνεται ακόμα με παλαιού τύπου λαμπτήρες με την εγκατεστημέ-νη ονομαστική ισχύ τους να υπο-λογίζεται στα 93 MW Το έργο πε-ριλαμβάνει την αντικατάσταση περίπου 21920 φωτιστικών σε βα-σικούς οδικούς άξονες με φωτιστι-κά υψηλής ενεργειακής απόδοσης έτσι ώστε η εγκατεστημένη ισχύς να μειωθεί κάτω από τα 37 MW

ήτοι εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 60

Μια τέτοιου τύπου αλλά μικρό-τερου έργου σύμβαση ενεργειακής αναβάθμισης υπεγράφη πριν από λίγες ημέρες μεταξύ του ∆ήμου Βέ-λου-Βόχας του νομού Κορινθίας και της εταιρείας ενεργειακής εξοικο-νόμησης (Energy Service Company) laquoΒασήλιος ΑΕraquo Προβλέπει την αντικατάσταση των περίπου 5600 παλαιών φωτιστικών και λαμπτή-ρων του δήμου με νέα υπερσύγχρο-να φωτιστικά led διασυνδεδεμένα μεταξύ τους καθώς και τη συντήρη-ση και τη διαχείριση του συστήμα-τος Η εξοικονόμηση για τον δήμο θα είναι άνω του 80 και σε αυτήν συμπεριλαμβάνεται η εξοικονόμη-ση από την περίοδο λειτουργίας και συντήρησης του συστήματος από τον ανάδοχο για 10 έτη

Το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 19 εκατ ευρώ Η ίδια ανάδο-χος έχει αναλάβει ήδη τέσσερα έρ-γα εγκατάστασης και λειτουργίας οδοφωτισμού ενώ φέρεται να έχει μειοδοτήσει σε άλλους τόσους δια-γωνισμούς μικρών δήμων όπως τα Καμένα Βούρλα και η Μαρώνεια Πρόσφατα ανέλαβε και ξεκίνησαν ήδη να τρέχουν συμβάσεις της στα Βριλήσσια και στην Κόνιτσα αλλά και στην Καλαμάτα Η χρηματο-δότηση και επένδυση στην περί-πτωση του δήμου το νομού Κοριν-θίας πραγματοποιείται 100 από πλευράς του αναδόχου όπως σε όλα τα έργα ΣΕΑ και η αμοιβή του αναδόχου θα προκύψει από μέρος της ωφέλειας της εξοικονόμησης του δήμου

ΗΛΙΑΣ Γ ΜΠΕΛΛΟΣ

Σε εξέλιξη 50 έργααναβάθμισης οδοφωτισμού

Μειωμένη προκαταβολή φόρουγια οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις

Απειλή για 40000 λουκέτα στην εστίαση φέτος

Οι περισσότερες θα έχουν ελάφρυνση άνω του 50 σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία

Πιθανόν να προκηρυ-χθεί εκ νέου ο διαγωνισμός της Περιφέρειας Αττι-κής ύψους 30 εκατ

Περιφέρειες και δήμοι στοχεύουν σε εξοικονόμηση ενέργειας 60 με 80

Σε όσες εταιρείες επιχειρήσουν να επωφεληθούν της μειωμένης προκα-ταβολής χωρίς να τη δικαιούνται ολικά ή μερικά επιβάλλεται από τη φο-ρολογική διοίκηση πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της μειωμένης προκατα-βολής που όφειλαν να καταβάλουν

Η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να κατεβάσουν ρολά μπαρ και εστι-ατόρια σε συγκεκριμένες περιοχές από τις 12 το βράδυ έως τις 7 το πρωί (118-238) χαρακτηρίζεται laquoκαταστροφικήraquo από παράγοντες του κλάδου

ΑΠ

Ε

Η έντονη αβεβαιότητα λόγω της παν-δημικής κρίσης επέφερε πρόσκαι-ρες αλλαγές στην καταναλωτική δαπάνη οι οποίες με τη σειρά τους επηρέασαν άλλους τομείς της οι-κονομίας αναφέρει ανάλυση της Alpha Bank η οποία δημοσιεύεται στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομι-κών εξελίξεων της διεύθυνσης Οι-κονομικών Μελετών

Σύμφωνα με εμπειρικές μελέ-τες κατά τη διάρκεια οικονομικών υφέσεων ιδιαίτερα όταν έπονται υγειονομικών κρίσεων τα αυστη-ρά περιοριστικά μέτρα και ο υψη-λός κίνδυνος εξάπλωσης των επι-δημιών έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη συμπεριφορά των καταναλω-τών καθώς γίνονται πιο laquoσυντη-ρητικοίraquo στις αγορές τους λόγω της ανασφάλειας για το μέλλον και ειδικά για τις προοπτικές απα-σχόλησης και την εξέλιξη των ει-σοδημάτων

Τούτο επιβεβαιώνεται και από τα πρόσφατα στοιχεία της οικονο-μικής συγκυρίας αφού φαίνεται ότι οι Ελληνες καταναλωτές το δίμηνο Μαρτίου - Απριλίου περιορίστηκαν κυρίως στα είδη πρώτης ανάγκης και στις ανελαστικές αγορές από τις μεγάλες αλυσίδες τροφίμων και

τα φαρμακεία ενώ παράλληλα μει-ώθηκε κατακόρυφα η ζήτηση για διαρκή αγαθά και είδη υψηλής ει-σοδηματικής ελαστικότητας (πχ έπιπλα συσκευές ένδυση)

Το συνδυαστικό αποτέλεσμα των δύο αυτών εξελίξεων συνέ-βαλε στην υποχώρηση της δα-πάνης των νοικοκυριών η οποία ως ένα βαθμό οδήγησε στην αύ-ξηση της laquoαναγκαστικήςraquo απο-ταμίευσης (οι καταναλωτές δεν μπορούν να δαπανήσουν εξαιτί-ας του lockdown)

Ως αποτέλεσμα σημειώθηκε σημαντική άνοδος της καταθετι-κής βάσης των νοικοκυριών το δι-άστημα Μαρτίου - Μαΐου 2020 Η υποχώρηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών έχει μεγάλη βαρύτη-τα για την ανάκτηση μέρους της αναπτυξιακής δυναμικής της οικο-νομίας από το επόμενο έτος αφού σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμη-ση της συμβουλευτικής εταιρείας McKinsey μια πτώση της δαπάνης για αγαθά και υπηρεσίες που δεν είναι πρώτης ανάγκης (πχ αυτο-κίνητα συσκευές εστιατόρια τα-ξίδια) κατά 40-50 δύναται να οδηγήσει σε υποχώρηση του ΑΕΠ περίπου κατά 10

Τα απαραίτητα αγόρασανοι καταναλωτές το δίμηνοΜαρτίου - Απριλίου

Ε Λ Λ Α Δ Α Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 202010 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δι-σεκατομμυρίων ευρώ που αποφά-σισαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τον πε-ρασμένο μήνα δεν πρόκειται να διακυβεύσει την πιστοληπτική αξι-ολόγηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης που βρίσκεται στο ανώτερο επίπε-δο Σύμφωνα με τους δύο από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους πιστο-ληπτικής αξιολόγησης Moodyrsquos και Fitch η βαθμολογία των τρι-ών Α είναι απολύτως ασφαλής πα-ρά τον εκτεταμένο δανεισμό που προβλέπεται στο πλαίσιο του Τα-μείου Ανάκαμψης με σκοπό την ανάταση των ευρωπαϊκών οικονο-μιών από το πλήγμα της πανδημί-ας Οπως τονίζουν οι δύο οίκοι η βαθμολογία ΑΑΑ όπως και κάθε βαθμολογία πιστοληπτικής αξιο-λόγησης εξαρτάται από την ικα-νότητα και την προθυμία βέβαια του δανειολήπτη να αποπληρώσει το χρέος του Στην περίπτωση του κοινού χρέους ύψους 750 δισεκα-τομμυρίων ευρώ που θα εκδώσει η Κομισιόν για λογαριασμό των χωρών-μελών της ΕΕ υπάρχουν επαρκείς εγγυήσεις από τις πρό-σθετες εισφορές χωρών με βαθ-μολογία ΑΑΑ όπως η Γερμανία και η Ολλανδία Γιrsquo αυτό και δεν πρόκειται να κινδυνεύσει η βαθ-μολογία των τριών Α όσες κι αν είναι οι διαφωνίες και οι διενέξεις μεταξύ των χωρών-μελών σχετικά με τους πρόσθετους φόρους που θα επιβάλουν για να αποπληρώ-σουν το νέο χρέος

Η συμφωνία για το Ταμείο Ανά-καμψης προβλέπει πως η ΕΕ θα διερευνήσει τη δυνατότητα άντλη-σης εσόδων από νέους πόρους όπως για παράδειγμα ο υπό συ-ζήτηση ψηφιακός φόρος ο φόρος στις ψηφιακές υπηρεσίες δηλαδή ή ο φόρος σε ρυπογόνους εισαγω-γές Μέχρι στιγμής επικρατεί διχο-γνωμία μεταξύ των χωρών-μελών σχετικά με τους νέους φόρους αλ-λά όπως τονίζουν οι δύο οίκοι οι

διαφωνίες αυτές δεν πρόκειται να καθορίσουν τη φερεγγυότητα και το αξιόχρεο της ΕΕ ούτε και τη βαθμολογία του χρέους της

Μιλώντας σχετικά στους Financial Times ο Ντίτμαρ Χόρ-νουνγκ διευθυντικό στέλεχος της Moodyrsquos υπογράμμισε πως οι ευ-ρωπαϊκές κυβερνήσεις προβλέ-πουν παράλληλα στον προϋπολο-γισμό της ΕΕ πρόσθετα κεφάλαια ύψους 80 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως για την αποπληρωμή των νέων ομολόγων Οπως τόνισε χα-

ρακτηριστικά laquoμε αυτό το δεδο-μένο η προέλευση των εσόδων είναι δευτερεύουσας σημασίαςraquo Ανάλογες είναι οι δηλώσεις και στελεχών της Fitch που υπογράμ-μισαν πως η βαθμολογία των τρι-ών Α δεν εξαρτάται από την ικα-νότητα της ΕΕ να διασφαλίσει αυτούς τους πόρους από συγκε-κριμένους φόρους

Σύμφωνα πάντως με τον Αρ-νό Λουί διευθυντικό στέλεχος της Fitch υπάρχει ένας κίνδυνος που προέρχεται από τη στάση των λεγόμενων laquoφειδωλώνraquo χω-ρών του πλούσιου ευρωπαϊκού Βορρά Ο εν λόγω οίκος αξιολόγη-σης θα παρακολουθεί προσεκτικά τη στάση αυτών των χωρών εν προκειμένω Αυστρίας Ολλανδί-ας Σουηδίας και ∆ανίας και ει-δικότερα τυχόν αντιδράσεις τους σε κάθε αίτημα για αυξημένες ει-σφορές στον κοινό προϋπολογι-σμό Οι εν λόγω χώρες έχουν ως

γνωστόν συσπειρώσει τις δυνά-μεις τους και εναντιώνονται στις αυξήσεις δαπανών ενώ ζητούν μικρότερο κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ Οπως τονίζει ο κ Λουί τυχόν αύξηση των εισφορών εν-δέχεται να διευρύνει περαιτέρω τις διαφορές ανάμεσα στις χώρες που εισφέρουν περισσότερο στον προϋπολογισμό τις χώρες laquoκαθα-ρούς χορηγούςraquo όπως είθισται να λέγονται και σε εκείνες που επωφελούνται τα μέγιστα και εί-ναι κυρίως οι χώρες του ευρωπαϊ-κού Νότου Ως εκ τούτου η Fitch προειδοποιεί διά στόματος του κ Λουί πως laquoτυχόν πολιτικές εξελί-ξεις ικανές να υπονομεύσουν τη συνοχή μεταξύ των χωρών-μελών ή να οδηγήσουν σε αναθεώρηση της κοινής απόφασης για στήρι-ξη των ευρωπαϊκών οικονομιών θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την πιστοληπτική αξι-ολόγηση της ΕΕraquo

Σύμφωνα με τους δύο από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch και Moodyrsquos η βαθμολογία ΑΑΑ εξαρτάται από την ικανότητα του δανειολήπτη να αποπληρώσει το χρέος του

Για το κοινό χρέος των 750 δισ του Τα-μείου Ανάκαμψης υπάρχουν επαρκείς εγγυήσεις και πρό-σθετες εισφορές

Απολύτως ασφαλής παραμένειη πιστοληπτική αξιολόγηση της ΕΕΔεν κινδυνεύει η βαθμολογία ΑΑΑ λόγω του εκτεταμένου δανεισμού

ΑΝΑΛΥΣΗ

Ντόναλντ Τραμπ διεθνές εμπόριο Τουρκία Αυτή είναι η τριπλέτα των κινδύνων που αντιμετωπί-ζουν οι αναδυόμενες αγορές τις επόμενες ημέρες μετά την περίο-δο κατά την οποία οι κινήσεις των διεθνών νομισμάτων ακολουθού-σαν το σενάριο του Αυγούστου ndash κι αυτό σημαίνει ότι την προηγού-μενη εβδομάδα οι ισοτιμίες τους είχαν αυξημένη αστάθεια την εντονότερη μάλιστα από τον Μάρ-τιο όταν ξέσπασε η πανδημία Οι αποφάσεις Τραμπ ενδεχομένως να λειτουργήσουν ως πυξίδα σε πρώτη φάση για τους διαπραγ-ματευτές Αν και τα σχετικά δια-τάγματα αφορούν την παράταση των επιδομάτων ανεργίας και την προσωρινή φοροαπαλλαγή επί του μισθού για ορισμένους εργαζομέ-νους ίσως απλώς να προσφέρουν μια βραχύβια ανακούφιση από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού Συν τοις άλλοις ίσως θέσουν σε κίνδυνο τις διαπραγμα-τεύσεις με τους ∆ημοκρατικούς του Κογκρέσου γύρω από ένα ευ-ρύτερου φάσματος πρόγραμμα βοήθειας Στο επίπεδο τώρα του διεθνούς εμπορίου ενδεχομένως τα πράγματα να είναι πιο προβλη-ματικά Η περαιτέρω δυνητική κλιμάκωση των εντάσεων μετα-ξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κί-νας με την προγραμματισμένη επανεξέταση της πρώτης φάσης της εμπορικής διμερούς συμφωνί-ας τους γύρω στις 15 Αυγούστου ίσως εξασθενήσει τη διάθεση των επενδυτών και των συναλλασσο-μένων στη διεθνή κεφαλαιαγορά να αναλαμβάνουν ρίσκο

Η πρωτοβουλία του Αμερικα-νού προέδρου να απαγορεύσει στους ομίλους των Ηνωμένων Πολιτειών τις συναλλαγές με τις κινεζικές εφαρμογές TikTok και WeChat άσκησε πιέσεις στις με-τοχές των επιχειρήσεων των ανα-

πτυσσόμενων κρατών καθώς και στα ομόλογα τα εκπεφρασμένα στα αντίστοιχα νομίσματα

Μια επιδείνωση που θα λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις πέραν των διπλωματικών σχέσεων και θα επεκταθεί και στις οικονομι-κές σχέσεις καιή στην εμπορική διακρατική συμφωνία ενδέχεται να αποτρέψει τους επενδυτές να αναλάβουν ρίσκο με τις τοπο-θετήσεις τους Και πέραν όλων αυτών υπάρχει και η Τουρκία Τις τελευταίες ημέρες συνδέθη-κε με την καταβύθιση της λίρας σε πρωτοφανή επίπεδα ναδίρ εν συγκρίσει με το δολάριο αφορ-μής δοθείσης από την απόφαση των αρχών να μην κάνουν πα-ρεμβάσεις στις χρηματαγορές και να χαλαρώσουν ορισμένους από τους περιορισμούς που είχαν εξαντλήσει τα όρια του τουρκι-κού νομίσματος επί σειρά μη-νών Επιπροσθέτως στα τέλη της περασμένης εβδομάδας οι ρυθμιστικές αρχές της Τουρκίας ανακοίνωσαν τη φοροαπαλλαγή των πωλήσεων σε ξένο συνάλ-λαγμα που διεκπεραιώνουν εγχώ-ρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με αποδέκτριες ξένες τράπεζες laquoΣε συνθήκες ρευστότητας Αυ-γούστου ο απόηχος των αποφά-σεων της Τουρκίας για τη διακο-πή στήριξης της λίρας θα γίνει αισθητός σε όλες τις αγορές των αναδυόμενων χωρών με τις υψη-λές αποδόσεις μιας και οι επεν-δυτές μάλλον θα ανησυχήσουν εν αναμονή των επόμενων αλυ-σιδωτών αντιδράσεων εξαιτίας του κορωνοϊούraquo παρατηρούν οι υπεύθυνοι στρατηγικής αγορών της Goldman Sachs Την προη-γούμενη εβδομάδα σημειωτέ-ον η τουρκική λίρα είχε τη σο-βαρότερη απώλεια μεταξύ των νομισμάτων των αναδυόμενων οικονομιών σε ποσοστό 42

Τρεις παράγοντεςαποσταθεροποίησης

Tων NETTY ISMAIL SIMON FLINT και JUSTIN VILLAMIL BLOOMBERG

Εχοντας πραγματοποιήσει ένα πραγματικό ράλι από την αρχή του έτους όταν δηλαδή οι επεν-δυτές άρχισαν να καταφεύγουν σε ασφαλείς επενδύσεις εξαιτίας της πανδημίας ο χρυσός υποχώρησε εντέλει αυτή την εβδομάδα κάτω από τα 1900 δολάρια η ουγγιά Από τον Ιανουάριο μέχρι την υπο-χώρησή του αυτή την εβδομάδα ο χρυσός είχε ενισχυθεί περίπου 30 και είχε καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με πολλά άλλα πολύτιμα μέταλλα για τα οποία η ζήτηση αυξήθηκε αισθητά εν μέσω της πανδημίας

Η υποχώρηση του χρυσού

οφείλεται εν μέρει στα ενθαρρυ-ντικά οικονομικά αποτελέσματα σε ολόκληρο τον κόσμο τα οποία σε πολλές περιπτώσεις ήταν καλύ-τερα από τα προσδοκώμενα Πα-ράλληλα οι διαπραγματεύσεις της αμερικανικής Γερουσίας σχετικά με τη διοχέτευση ενός νέου πα-κέτου στήριξης στην παγκόσμια υπερδύναμη έδωσε ακόμη μεγα-λύτερη ώθηση στους επενδυτές παγκοσμίως

Εκτός αυτού το επενδυτικό κλίμα βελτιώθηκε αυτή την εβδο-μάδα μετά την ανακοίνωση του

Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πού-τιν για έγκριση του πρώτου εμβο-λίου κατά του κορωνοϊού Μολο-νότι η ασφάλεια του εμβολίου και οι λόγοι πίσω από την εσπευσμέ-νη έγκρισή του αμφισβητήθηκαν έντονα από τη διεθνή κοινότη-τα υπήρξε μια διάχυτη αισιοδο-ξία και πολλοί επενδυτές στρά-φηκαν ξανά σε πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις

Πιο αναλυτικά την Τρίτη ο χρυσός υποχώρησε έως και 53 και όδευε προς τη χειρότερη ημε-ρήσια πτώση από τον Ιούνιο του 2013 Η τιμή του χρυσού συγκρα-

τήθηκε εντέλει λίγο κάτω από τα 1900 δολάρια η ουγγιά και έκτο-τε έχει σταθεροποιηθεί Ωστό-σο ορισμένοι οικονομολόγοι και αναλυτές της αγοράς υποστηρί-ζουν ότι η πανδημία του κορω-νοϊού θα επιδεινώσει ξανά το επενδυτικό κλίμα και συνεπώς ο χρυσός θα συνεχίσει το ράλι τουΑξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι μόλις την προηγούμενη εβδομά-δα το πολύτιμο μέταλλο έφθασε στο ιστορικά υψηλό επίπεδο των 2072 δολαρίων η ουγγιά

laquoΝιώθω πως πρόκειται για μια σύντομη υποχώρηση ∆εν μπο-

ρούσαμε να παραβλέψουμε τις πρωινές ειδήσεις σχετικά με το πιθανό ρωσικό εμβόλιο και με-τά επικρατούσε μια διαρκής αι-σιοδοξία στις αγορέςraquo σχολία-σε χαρακτηριστικά στο Reuters ο Εντουαρντ Μόγια αναλυτής στην OANDA Ο Μόγια αναφε-ρόταν βέβαια στην υποχώρηση της Τρίτης όταν ο Ρώσος πρό-εδρος ανακοίνωσε την έγκριση του εμβολίου

Με την επέλαση του κορωνο-ϊού οι κεντρικές τράπεζες και οι κυβερνήσεις εφάρμοσαν έκτα-κτα μέτρα στήριξης και διοχέτευ-σαν πρωτοφανή ρευστότητα στη διεθνή οικονομία Εξαιτίας της αστάθειας και της αβεβαιότητας που επικρατούσε οι επενδυτές στράφηκαν στον χρυσό ανεβά-ζοντας την τιμή του πολύτιμου μετάλλου σε πρωτοφανή επίπε-δα Την ίδια στιγμή οι αποδόσεις των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου υποχώρησαν σε αρνη-τικό επίπεδο Αντιθέτως την Τρί-τη με την τεράστια υποχώρηση του χρυσού οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων στις ΗΠΑ αυξάνονταν

laquoH κατάσταση με τα πολύτι-μα μέταλλα διαμορφώθηκε από την πτώση των επιτοκίων δανει-σμού τις προβλέψεις για σταθε-ρή αύξηση του πληθωρισμού και την υποχώρηση του αμερικανι-κού δολαρίου

Πλέον το ράλι αυτό επιβρα-δύνεται όσο αυτοί οι παράγο-ντες εξασθενούνraquo σχολίασε στο Reuters o Μπαρτ Μελέκ υψηλόβαθμο στέλεχος στην TD Securities

Τα ενθαρρυντικά νέα για την έγκριση του πρώτου εμβολίου έστρεψαν τους επεν-δυτές σε πιο ριψοκίν-δυνες τοποθετήσεις

Απότομη υποχώρηση της τιμήςτου χρυσού μετά το ξέφρενο ράλιΑπό το ιστορικό υψηλό των 2072 δολ η ουγγιά έπεσε στο επίπεδο των 1900 δολ

Η δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος των αερομετα-φορών αποτυπώνεται και στα τε-λευταία οικονομικά στοιχεία εξα-μήνου της μεγάλης εταιρείας της Νοτιοανατολικής Ασίας Cathay Pacific Airways αλλά και στην ανυ-παρξία νέων παραγγελιών τον Ιού-λιο αεροσκαφών της αμερικανικής αεροναυπηγικής Boeing Κι αυτή η αλυσιδωτή αντίδραση είναι αναμε-νόμενη εφόσον οι άνθρωποι έχουν περιορίσει τις μετακινήσεις τους και οι απαγορεύσεις έχουν επανέλθει στο προσκήνιο έστω και σε μικρό-τερο βαθμό

Ειδικότερα η Cathay με έδρα το Χονγκ Κονγκ εμφάνισε το πρώτο εξάμηνο τρέχοντος έτους καθαρές ζημίες της τάξεως του 13 δισεκατομ-μυρίου δολαρίων (99 δισ δολάρια Χονγκ Κονγκ) διότι η πανδημία ακι-νητοποίησε τον κλάδο Το εν λόγω διάστημα μετέφερε συγκεκριμένα 44 εκατομμύρια επιβάτες όταν την ίδια περίοδο το 2019 είχε μετακινή-σει 183 εκατομμύρια Τα επιβατικά έσοδα ελαττώθηκαν δραστικά κατά 72 στα 104 δισεκατομμύρια δολά-ρια Χονγκ Κονγκ εφόσον με τα αε-ροσκάφη της πετούσαν κατά μέσον όρο μόλις 500 άνθρωποι ημερησίως τους μήνες Απρίλιο και Μάιο σύμ-φωνα με το Bloomberg Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ομίλου της Cathay Pacific Πάτρικ Χίλι δήλωσε τα εξής laquoΗ παγκόσμια κρίση της δημόσιας υγείας απο-δεκάτισε τον κλάδο των ταξιδιών και το μέλλον παραμένει αβέβαιο ενώ οι ειδήμονες προβλέπουν πως η ανάκαμψή του και η επαναφορά του σε προ κρίσης επίπεδα απαι-τεί πολλά χρόνιαraquo Είναι ενδιαφέ-ρον ότι ο κορωνοϊός εμφανίστηκε ακριβώς τη στιγμή που η Cathay

προσπαθούσε να ορθοποδήσει από τις μεγάλες διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ Αυτές είχαν οδηγήσει σε ανασχηματισμό των διοικητικών κλιμακίων της και σε δραστική πτώ-ση της επιβατικής κίνησης κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2019 όταν το Χονγκ Κονγκ περιέπεσε σε ύφεση ndash το μόνο φωτεινό σημείο είναι η μεταφορά εμπορευμάτων με αύξη-ση εσόδων 88 το πρώτο εξάμηνο σε ετήσια βάση

Οι προοπτικές παραμένουν προ-βληματικές εξαιτίας της εξάπλωσης του ιού ενώ η ∆ιεθνής Ενωσης Αε-ρομεταφορών τοποθετεί την ανά-καμψη του κλάδου από το 2024 και μετά Ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις βελτίωσης στις πτήσεις εσωτερικού σε ορισμένες αγορές όπως της Κί-νας ενώ η παγκόσμια επιβατική κί-νηση σήμερα είναι σχεδόν η μισή από την αντίστοιχη πέρυσι αλλά και η υψηλότερη από το ξέσπασμα της πανδημίας Η Boeing από τη δική της πλευρά δεν είχε καμία νέα παραγγελία για αεροσκάφη τον μήνα Ιούλιο ενώ της ακύρωσαν 43 παραγγελίες Αυτές αφορούσαν το 737 ΜΑΧ το οποίο κάποτε ήταν δημοφιλέστατο αλλά από πέρυσι τον Μάρτιο έχει καθηλωθεί εξαιτίας δύο πολύνεκρων δυστυχημάτων

Ζημίες 13 δισ δολγια Cathay Pacificτο πρώτο εξάμηνο

Οικονομικοί αναλυτές σημειώνουν ότι εν μέσω πανδημίας είναι εξαιρετι-κά πιθανό το κλίμα να επιδεινωθεί εκ νέου στις αγορές και ο χρυσός να ξα-ναβρεί την ανοδική τάση του

Η μεγαλύτερη αερο-πορική της ΝΑ Ασίας μετέφερε 44 εκατ επιβάτες έναντι 183 εκατ την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι

Δ Ι Ε Θ Ν ΗΣάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

Συντριπτικό ήταν το πλήγμα της πανδημίας για την οικονομία της Βρετανίας που το δεύτερο τρίμηνο μειώθηκε κατά το 15 Κατέγραψε έτσι τη μεγαλύτερη ύφεση από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα στο ίδιο χρονικό διάστημα αλλά και τη μεγαλύτερη ύφεση στην ιστο-ρία της Παρά την ανάκαμψη που καταγράφηκε τον Ιούνιο συνολι-κά στο τρίμηνο Απριλίου - Ιουνίου το βρετανικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 204 σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο

Τα επιμέρους στοιχεία προδί-δουν άλλωστε ότι συρρικνώθη-καν ανεξαιρέτως όλοι οι κλάδοι της οικονομίας Οπως και στις άλλες οικονομίες η αναστολή της οικο-νομικής δραστηριότητας έπληξε περισσότερο όσους τομείς εξαρ-τώνται από την κοινωνική επαφή όπως ο τομέας των ξενοδοχείων της εστίασης και της ψυχαγωγίας Ειδικότερα ο κλάδος της εστίασης εστιατορίων και μπαρ κατέγραψε πτώση 847 ενώ οι πωλήσεις αυ-τοκινήτων και οι λιανικές πωλή-σεις σημείωσαν πτώση 63

Μεσολάβησε η ανάκαμψη του Ιουνίου όταν το βρετανικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 87 σε σύγκριση με τον Μάιο εκπλήσσοντας και τους περισσότερους οικονομο-λόγους αλλά επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις της Τράπεζας της Αγγλίας Εχει ωστόσο προηγη-θεί η μείωση κατά 22 που κα-τέγραψε το βρετανικό ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του έτους Ετσι συνολικά από τα τέλη του 2019 η μείωση του βρετανικού ΑΕΠ φτάνει στο 221 και είναι διπλά-σια από την αντίστοιχη της αμε-ρικανικής οικονομίας που συρ-ρικνώθηκε κατά 106

Στην Ευρώπη άλλωστε η μο-ναδική οικονομία που έχει κατα-γράψει μεγαλύτερη ύφεση συνο-λικά από το τέλος του περασμένου έτους είναι η Ισπανία το ΑΕΠ της

οποίας μειώθηκε κατά 227 Στο ίδιο χρονικό διάστημα το ΑΕΠ της Γαλλίας μειώθηκε κατά 189 της Ιταλίας κατά 171 και της Γερμα-νίας κατά 119 Σε ότι αφορά την Ευρωζώνη ο μέσος όρος ύφεσης το δεύτερο τρίμηνο ήταν 121

Μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων οι βρετανικές επιχει-ρήσεις ασκούν και πάλι πιέσεις στην κυβέρνηση Μπόρις Τζόν-σον ζητώντας να παραταθεί το πρόγραμμα στήριξης των μισθών των υπαλλήλων τους και να προ-

χωρήσει σε νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας

Μιλώντας στο βρετανικό δίκτυο BBC ο Βρετανός υπουργός Οικο-νομικών Ρίσι Σουνάκ τόνισε πως η κυβέρνηση laquoέχει να αντιμετωπί-σει κάτι χωρίς προηγούμενοraquo ενώ χαρακτήρισε την περίοδο που δι-ανύουμε laquoπολύ δύσκολη και αβέ-βαιη εποχήraquo Προσέθεσε επίσης πως η κυβέρνηση καλείται να λά-βει δύσκολες αποφάσεις

Υπέστη πάντως επιθετική κρι-τική από τη σκιώδη υπουργό Ερ-γασίας του αντιπολιτευόμενου Ερ-γατικού Κόμματος Ανελιζ Ντοντς σχετικά με τις θέσεις εργασίας που χάθηκαν στη διάρκεια του δευτέ-ρου τριμήνου Τα σχετικά στοιχεία είχαν δοθεί στη δημοσιότητα από την Τρίτη και καταδεικνύουν πως στο διάστημα από τον Απρίλιο μέ-χρι και τον Ιούνιο χάθηκαν στη Βρετανία 220000 θέσεις εργασίας Η κ Ντοντς χαρακτήρισε ιστορικό

λάθος της κυβέρνησης Τζόνσον την απόφασή της να ανακαλέσει σταδιακά το πρόγραμμα κάλυψης των μισθών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα δεδομένου ότι η χώρα βρίσκεται σε ύφεση

Οι προειδοποιήσεις της δεν φά-νηκε να πτοούν τον κ Σουνάκ που τόνισε πως ενδεχομένως πολλοί άνθρωποι θα χάσουν τις θέσεις εργασίας τους μέσα στους επόμε-νους μήνες Σημειωτέον πως το ποσοστό της ανεργίας στη Βρετα-νία αναμένεται να υπερδιπλασια-στεί και να εκτιναχθεί πριν από τα Χριστούγεννα στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τη δεκαετία του 1980 Σύμφωνα πάντως με τον Βρετανό υπουργό Οικονομικών η χώρα θα ξεπερά-σει αυτή τη δύσκολη κατάσταση Μιλώντας στα βρετανικά ΜΜΕ δι-αβεβαίωσε τους ψηφοφόρους ότι laquoκανείς δεν πρόκειται να μείνει χωρίς ελπίδα ή χωρίς ευκαιρίεςraquo

Tο ποσοστό της ανεργίας στη Βρετανία αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί και να εκτιναχθεί πριν από τα Χριστού-γεννα στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τη δεκαετία του 1980

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση του ΑΕΠ από κάθε άλλη ευρω-παϊκή χώρα το συγκε-κριμένο διάστημα

Στο ιστορικό υψηλό 204εκτινάχθηκε η ύφεση στη ΒρετανίαΣτο β΄ τρίμηνο του έτους με τον κλάδο της εστίασης να σημειώνει απώλειες 847

ΑΝΑΛΥΣΗ

H παγκόσμια οικονομική κρίση έχει προκαλέσει ιστορικές απώλειες θέ-σεων εργασίας στον ανεπτυγμένο κόσμο Στις δε φτωχές χώρες οι συνέπειες είναι ακόμα δριμύτερες Σε τόπους όπου τα νέα κρούσμα-τα αυξάνονται τμήματα της τοπι-κής οικονομίας παραμένουν εκτός λειτουργίας και εκατομμύρια άν-θρωποι βλέπουν τις ζωές τους να διαλύονται Η Παγκόσμια Τράπε-ζα υπολογίζει ότι η πανδημία θα οδηγήσει στην πλήρη ένδεια σχε-δόν 71 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο δηλαδή όλοι τους θα προσπαθούν να επιβιώσουν με λιγότερο από 190 δολ ημερησίως Σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις ο αριθμός των φτωχών ίσως να είναι ακόμα μεγαλύτερος Από τη δική τους πλευρά οι κυβερνήσεις αγω-νίζονται να ανταποκριθούν ενώ οι χώρες με τα χαμηλότερα εισο-δήματα έχουν δαπανήσει κατά μέσον όρο μόλις 1 δολάριο κατά κεφαλήν σε απευθείας οικονομι-κή βοήθεια προς τους πολίτες τους εν συγκρίσει με τα αντίστοιχα 121 δολάρια των πλούσιων χωρών Οι κυβερνήσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο τώρα για να μπορέσουν να αποτρέψουν περαιτέρω καταστρο-φές θα πρέπει να κινητοποιηθούν ακόμα περισσότερο για τους μη έχοντες και οι πλούσιες χώρες να προετοιμασθούν να βοηθήσουν Η βέλτιστη λύση είναι να εκμεταλ-λευθούν την τεχνολογία ώστε να μπορέσουν να διοχετεύσουν χρή-ματα άμεσα στα χέρια των φτω-χών Οι έρευνες δείχνουν ότι το να μπορεί κανείς να παρέχει κα-τευθείαν στα φτωχά νοικοκυριά κάποια χρήματα συμβάλλει στο να υπάρξουν υψηλότερες αποτα-μιεύσεις και καλύτερη κατάσταση υγείας των μελών τους καθώς και βελτιωμένες επιδόσεις των παι-διών στο σχολείο εν συγκρίσει με άλλες μορφές βοήθειας Αφrsquo

ης στιγμής ξέσπασε η πανδημία περισσότεροι από 1 δισεκατομμύ-ριο άνθρωποι έχουν λάβει κάποιας μορφής επίδομα από το κράτος συμπεριλαμβανομένων και 140 εκατομμυρίων εργαζομένων στην παραοικονομία

Σε πολλές περιπτώσεις τα ποσά καταβλήθηκαν μέσω συστημάτων ψηφιακών πληρωμών όπως είναι τα laquoπορτοφόλιαraquo στα κινητά τη-λέφωνα μέσω των οποίων οι άν-θρωποι είχαν πρόσβαση σε χρή-ματα με τη χρήση των συσκευών αυτών Οταν έχουν ορθώς σχεδια-στεί και εφαρμοσθεί οι ηλεκτρονι-κές πληρωμές αποδεικνύονται πιο γρήγορες πιο ασφαλείς λιγότερο δαπανηρές από τη συμβατική πα-ροχή του κράτους υπό τη μορφή ρευστού Με το να περιοριστεί η ανάγκη για διά ζώσης συναλλαγές μειώνεται επιπλέον και ο κίνδυνος διασποράς του ιού Ορισμένες κυ-βερνήσεις αποδείχθηκαν πολύ δη-μιουργικές και ευφάνταστες στο πώς χρησιμοποίησαν τα συστή-ματα ηλεκτρονικών πληρωμών ώστε να φθάσουν τα επιδόματά τους και στους εργαζομένους στις παρυφές της επίσημης οικονομί-ας εκ των οποίων πάμπολλοι κιν-δυνεύουν να χρεοκοπήσουν Στο Τόγκο της ∆υτικής Αφρικής η κα-τεπείγουσα λόγω πανδημίας βοή-θεια έφθασε σε 500000 πολίτες σε διάστημα μόνο δύο εβδομάδων Αρχής γενομένης από τον Απρί-λιο η κυβέρνηση της Κολομβίας έχει χρησιμοποιήσει τα ψηφιακά laquoπορτοφόλιαraquo για να διαθέτει ένα μικρό μηνιαίο επίδομα σε 1 εκα-τομμύριο νοικοκυριά τα οποία δεν έχουν τραπεζικό λογαριασμό Στη Ναμίμπια όταν ξέσπασαν τα κρού-σματα επινοήθηκε ένα σύστημα πληρωμών με τα κινητά τηλέφω-να για όσους δεν είχαν επίσημη απασχόληση ndash ο πληθυσμός της χώρας φθάνει τα 25 εκατομμύρια

Στήριξη φτωχών νοικοκυριών με ψηφιακές πληρωμές

BLOOMBERG

O οικονομικός αντίκτυπος της πανδη-μίας στη Γερμανία δεν περιορίζεται μόνον στη μείωση των εξαγωγών της και στη συρρίκνωση του ΑΕΠ της Εχει παράλληλα αρνητικές συνέ-πειες και για τα έσοδα του γερμανι-κού κράτους Σχετικό ρεπορτάζ της Deutsche Welle που επικαλείται τη μηνιαία έκθεση του υπουργείου Οι-κονομικών αναφέρει πως τον Ιού-νιο καταβλήθηκαν στο γερμανικό κράτος κατά 19 λιγότεροι φόροι απrsquo ότι τον Μάιο laquoΟι οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης του κορωνο-ϊούraquo αναφέρει η έκθεση laquoόπως και τα μέτρα που υλοποιήθηκαν λόγω αυ-τής εξακολουθούν να επιβαρύνουν τα συνολικά έσοδα από φόρους σε σημαντικό βαθμόraquo

Μέτρα στήριξης Eξαιτίας των άμεσων οικονομι-

κών συνεπειών της πανδημίας μι-κρές και μεσαίες επιχειρήσεις έπρε-πε να στηριχθούν Στα μέτρα αυτά συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων η μειωμένη προκαταβολή φόρου η μη εφαρμογή εκτελεστικών μέτρων ενάντια σε υπόχρεους η αναβολή

της πληρωμής φόρου Στην έκθεση δεν συμπεριλαμβάνονται τα καθαρά έσοδα δήμων και κοινοτήτων

Εξετάζοντας την πορεία των κρα-τικών εσόδων από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο η ανάλυση του υπουρ-γείου Οικονομικών διαπιστώνει μια μείωση των εισπράξεων κατά 91 σε σχέση με το ανάλογο εξάμηνο πέρυσι Σε ότι αφορά τα έσοδα του πρώτου εξαμήνου του κεντρικού κράτους δηλαδή χωρίς τα κρατίδια και τους δήμους οι εισπράξεις μει-ώθηκαν σε σχέση με πέρυσι κατά 125 δισ ευρώ στα 1493 δισ ευρώ Παράλληλα αυξήθηκαν τα κρατικά έξοδα κατά 16 στα 2001 δισ ευρώ Οι πρόσθετες δαπάνες αφορούσαν στην πλειονότητά τους άμεσες επι-χορηγήσεις σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες πλήττονται

από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού Οπως πάντως ανα-φέρει άλλο ρεπορτάζ της Deutsche Welle η γερμανική οικονομία έχει έως τώρα βγει σε μεγάλο βαθμό αλώ-βητη από την πανδημία χάρη στο άνευ προηγουμένου πακέτο των 750 δισ ευρώ που διέθεσε η κυβέρνηση για να αποτρέψει τις πτωχεύσεις τις μαζικές απολύσεις και να προστατεύ-σει τα γερμανικά νοικοκυριά από τη φτώχεια Παράλληλα τα φθηνά δά-νεια σε επιχειρήσεις οι επιδοτήσεις μισθών και η κρατική ενίσχυση στη Lufthansa περιόρισαν τον αντίκτυ-πο της πανδημίας

Δεύτερο κύμαΤο πρόβλημα είναι όμως πως

ίσως να μην επιδείξει την ίδια αντοχή αν πληγεί από δεύτερο κύμα Οπως τονίζουν οικονομικοί αναλυτές το δεύτερο κύμα θα καταφθάσει το φθι-νόπωρο ή τον χειμώνα όταν αρχί-ζουν να αποδυναμώνονται παράγο-ντες που ενισχύουν την οικονομία Παράλληλα ενδέχεται να συμπέσει με έναν νέο γύρο μέτρων προστα-τευτισμού της Ουάσιγκτον κατά της

Ευρώπης αναλόγως με το αποτέλε-σμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ αλλά και με την έξοδο της Βρε-τανίας από τη μεταβατική περίοδο χωρίς να έχει προηγηθεί εμπορική συμφωνία με την ΕΕ Οπως τόνισε στην Deutsche Welle ο επικεφαλής του Γερμανικού Οικονομικού Ινστι-τούτου της Κολωνίας Ουμπέρτους Μπαρντ laquo Γερμανία είναι μια ανοι-κτή οικονομία που εξαρτάται από τις εισαγωγές και τις εξαγωγές και ένα άτακτο Brexit όπως και μια νέα σειρά εμπορικών περιορισμών από τις ΗΠΑ θα απειλήσει την ευημερία τηςraquo Ολα αυτά σημαίνουν άλλωστε ότι δεν είναι ανάγκη να πληγεί από ένα ισχυρό δεύτερο κύμα με πολλά κρούσματα για να οξυνθούν προβλή-ματα στην οικονομία

Αρκεί να αντιμετωπίσουν ένα ισχυρό δεύτερο κύμα άλλες χώρες που θα μειώσουν τις εισαγωγές τους από την ισχυρότερη βιομηχανική δύναμη της Ευρώπης Σημειωτέον ότι τον Απρίλιο οι γερμανικές εξα-γωγές παρουσίασαν πτώση σχεδόν 25 ενώ είχε προηγηθεί υποχώρησή τους κατά 12 τον Μάρτιο

Η Ελβετία ενδέχεται να βρεθεί στη δυ-σάρεστη θέση να κατηγορείται από την Ουάσιγκτον για χειραγώγηση του νομίσματός της Στην περίπτω-ση αυτή θα γίνει πολύ πιο δύσκολο το έργο της κεντρικής τράπεζας της χώρας Στην εκτίμηση αυτή προέβη ο ελβετικός τραπεζικός όμιλος UBS

Οπως επισημαίνει ο Αλεσάντρο Μπι οικονομολόγος του εν λόγω τραπεζικού ομίλου η Ελβετία πα-ρεμβαίνει επί χρόνια στις αγορές συναλλάγματος για να αποτρέψει την ανεξέλεγκτη εκτίναξη του ελβε-τικού φράγκου Πληροί έτσι όλα τα κριτήρια που έχουν θέσει οι αμερι-κανικές αρχές για να καταχωρισθεί

μεταξύ των χωρών που χειραγωγούν το νόμισμά τους καθώς ήδη εμφανί-ζει υψηλό εμπορικό πλεόνασμα και πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών Από την πλευρά της η Τράπεζα της Ελβετίας υποστηρίζει πως τα αρνη-τικά επιτόκια και οι παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος είναι απολύτως αναγκαία για να αποτρέ-

ψει μια κρίση αποπληθωρισμού και μια ύφεση

Οι ιθύνοντες που χαράσσουν πο-λιτική στην κεντρική τράπεζα της χώρας υπογραμμίζουν πως δεν προ-σπαθούν να κρατήσουν τεχνητά το νόμισμα σε χαμηλά επίπεδα αλλά μόνον να αποτρέψουν μια υπερβο-λική ανατίμησή του

Ενδεικτικό επεισόδιο που απα-σχολεί τις ελβετικές αρχές γύρω από τις κινήσεις του ελβετικού φράγκου παραδοσιακού ασφαλούς καταφυγί-ου σε εποχές αβεβαιότητας ήταν η ιλιγγιώδης εκτίναξή του στις αρχές του 2015 όταν η Τράπεζα της Ελβε-τίας ανακάλεσε σύνδεσή του με το

ευρώ Σύμφωνα με τον Αλεσάντρο Μπι laquoπολλά θα εξαρτηθούν από τη διπλωματία των ελβετικών αρχών και την καλή θέληση των ΗΠΑraquo Οπως υπογραμμίζει ο ίδιος η υπερ-δύναμη δεν αποκλείεται να αποφύ-γει τέτοιες επιθετικές κινήσεις ∆εν κρύβει πάντως την ανησυχία του για το τι μπορεί να συμβεί στο μέλ-λον σε ότι αφορά την ισοτιμία του ελβετικού φράγκου

Οπως τονίζει laquoακόμη κι αν απο-φευχθεί μια σύγκρουση με τις ΗΠΑ και μόνον το γεγονός ότι η Ελβετία πληροί και τις τρεις προϋποθέσεις για να κατηγορηθεί για χειραγώγηση του νομίσματος αποτελεί κίνδυνο

ενδέχεται να καλλιεργήσει ανασφά-λεια για το μέλλον της νομισματικής πολιτικής που τηρεί η Τράπεζα της Ελβετίας ενώ μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες διακυμάνσεις στην ισοτιμία του ελβετικού νομίσματος

Η χώρα των Αλπεων βρίσκεται άλλωστε προ πολλού στον κατάλογο των χωρών των οποίων οι κινήσεις καταγράφονται για να διαπιστωθεί κατά πόσον χειραγωγούν το νόμι-σμά τους

Και είναι ανοικτό το ενδεχόμενο να κατηγορηθεί τον επόμενο μήνα όταν οι αμερικανικές αρχές θα δώ-σουν στη δημοσιότητα σχετική έκ-θεσή τους

Συρρικνώθηκαν κατά 19 τα φορολογικά έσοδα τον Ιούνιο στη Γερμανία

Υπόνοιες για χειραγώγηση του φράγκου από την Ελβετία

Σε επίπεδο εξαμήνου οι κρατικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά 125 δισ ευρώ

Οι ΗΠΑ καταρτίζουν έκθεση για τις κινήσεις της ελβετικής κεντρικής τράπεζας

Τα μέτρα που έλαβε το Βερολίνο όπως φθηνά δάνεια σε επιχειρήσεις και επιδοτήσεις μισθών αλλά και η κρατική ενίσχυση στην αεροπορική εταιρεία Lufthansa περιόρισαν τον αντίκτυπο της πανδημίας

Σύμφωνα με την UBS η Ελβετία παρεμβαίνει επί χρόνια στις αγορές συναλλάγματος για να αποτρέψει την ανεξέλεγκτη εκτίναξη του φρά-γκου

Real EstateReal EstateΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

Α Ρ Θ Ρ Ο Του ΑΝΔΡΕΑ Α ΑΝΔΡΕΟΥ

Ποια ακίνητα βρίσκονται σε πρώτη ζήτησηΟι οικονομικές εξελίξεις και οι προ-σωπικές περιστάσεις του κόσμουέχουν τα τελευταία χρόνια καθορίσειποιες κατηγορίες ακινήτων βρί-σκονται σε πρώτη ζήτηση

Όπως έχει άλλωστε διαφανεί ημεγαλύτερη υποκατηγορία οικιστι-κών προτάσεων είναι αυτή των δια-μερισμάτων η οποία δεν ξεπερνάσε αρχικό ύψος επένδυσης τιςeuro250000 Είναι κατανοητό πως σταψηλά δώματα αυτής της κλίμακαςπαίζει η Λευκωσία και η Λεμεσόςενώ οι υπόλοιπες επαρχίες βρίσκον-ται περίπου στο 50 με 60 αυτώντων αριθμών σε σχέση με τις δύοακριβές επαρχίες για παρόμοιου τύ-που διαμερίσματα

Είναι γιrsquo αυτό το λόγο που γιαπαράδειγμα η Λάρνακα έχει μπειστο ραντάρ αρκετών ανθρώπωνπροερχόμενων τόσο από Λευκωσίαόσο και από Λεμεσό οι οποίοι συγ-κρίνοντας τιμές αγοράς αλλά καιενοικίασης διαμερισμάτων την βρί-σκουν αρκετά πιο συμφέρουσα ακό-μη συνυπολογίζοντας και το κόστοςκαθημερινού ταξιδιού από και προςτον χώρο εργασίας τους

Η επόμενη κατηγορία αυξημένουενδιαφέροντος είναι αυτή της ημια-νεξάρτητης κατοικίας Αυτή παίζειμεταξύ των euro230000 και των

euro470000 σε ότι αφορά στο αρχικόκόστος επένδυσης Και πάλι τόσοη Λευκωσία όσο και η Λεμεσός βρί-σκονται στα ψηλά σκαλοπάτια τηςκλίμακας ακολουθούμενες από τηΛάρνακα και τις άλλες επαρχίεςΕδώ η ψαλίδα διαφοροποίησης φαι-νομενικά είναι πιο μικρή αλλά κάτιτέτοιο δεν ισχύει σε πραγματικούςόρους και η κύρια αιτία εξηγείταιπιο κάτω

Στις πιο laquoφθηνέςraquo οικιστικές λύ-σεις οι κατηγορίες επένδυσης είναιπιο διακριτές μεταξύ τους Δηλαδήπιο εύκολα μπορούμε να διακρί-νουμε σε ποιους απευθύνεται τοπροϊόν Όσο το κόστος επένδυσηςαυξάνεται τόσο πιο γκρίζο γίνεται

το τοπίο Για παράδειγμα ένα δια-μέρισμα το οποίο πωλείται προςeuro350000 στη Λεμεσό ή μια κατοικίαη οποία πωλείται προς euro550000στη Λευκωσία απευθύνεται τόσοσε ξένους όσο και σε ντόπιους Κατάαναλογία μια κατοικία η οποία πω-λείται προς euro350000 στη Λάρνακααπευθύνεται κατά κύριο λόγο σεξένους και δευτερευόντως σε ντό-πιους Αν όμως ο Λευκωσιάτης επι-λέξει να ζήσει Λάρνακα τότε τοlaquoάπιαστοraquo του όνειρο στη Λευκωσία

μπορεί να πραγματοποιηθεί ξεπερ-νώντας κάθε του προσδοκία

Μια σοβαρή μετάλλαξη των δύοπιο πάνω κατηγοριών η οποία απλάενισχύει περισσότερο το εύρος τηςζήτησης γιrsquo αυτές τις κατηγορίεςείναι η ζήτηση μεταχειρισμένων οι-κιστικών προτάσεων και η ανακαί-νιση μετατροπή τους έτσι ώστε ναέρθουν στην πλήρωση των σύγχρο-νων αναγκών των νέων τους ενοί-κων Αυτό είναι κάτι που πιστεύωθα αυξηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό

για πολλούς και διάφορους λόγουςΈνας τέτοιος λόγος είναι η χαμηλήαρχική τιμή αγοράς δεύτερος είναιτο γενικά μεγαλύτερο εμβαδόν τέ-τοιων μονάδων τρίτος είναι η μη-δενική χρέωση ΦΠΑ και τέταρτοςείναι η ευχέρεια ανακαίνισης σταπροσωπικά γούστα του κάθε ιδιο-κτήτη Φυσικά για κάθε θετικό λόγομπορώ να αναφέρω τουλάχιστονάλλο ένα αρνητικό γιατί κάτι τέτοιοελλοχεύει σοβαρούς κινδύνους καιαπαιτείται μεγάλη προσοχή Οι πάλαιποτέ laquohotraquo κατηγορίες αγοράς κτη-μάτων δηλαδή οικοπέδων και χω-ραφιών έχουν πέσει χαμηλά στηλίστα ενδιαφέροντος των ιδιωτώναγοραστών επειδή οι νέες γενιέςτων 30s+ δύσκολα παίρνουν τηναπόφαση να κτίσουν οι ίδιοι το σπίτιτους τόσο λόγω μεγάλου απαιτού-μενου προϋπολογισμού όσο και φα-σαρίας και τρεξίματος οπότε το ου-σιαστικό ενδιαφέρον για αγορά γηςπροέρχεται από επιχειρηματίες ανά-πτυξης που δεν έχουν το σωστόστοκ και επιζητούν να το αποκτή-σουν ή που απλά θέλουν να μπουνσε μια περιοχή επειδή αυτή η πε-ριοχή είναι ελκυστική για το προϊόνπου προσφέρουν Η ερχόμενη χρο-νική περίοδος θα είναι ενδιαφέρουσααπό πολλές απόψεις Το κρατικό

πρόγραμμα επιδότησης του επιτο-κίου για νεαρά ζευγάρια που θέλουννα αποκτήσουν τη στέγη τους ανα-μένω να δουλέψει θετικά αλλά ακό-μη πιο θετικά έως καταλυτικά ανα-μένω να λειτουργήσει η ολιγοήμερηαδειοδότηση οικιστικών αναπτύξεωνπου μπήκε μόλις πρόσφατα σε εφαρ-μογή

Παρόλο που δεν είναι laquomy cupof tearaquo να κτίζω πάνω στα ερείπιατων άλλων οι πρόσφατες τραγικέςεξελίξεις στη γειτονική Βηρυτόαναμένω ότι θα φέρουν ένα μεγάλοκύμα ενδιαφέροντος για αγορά καιενοικίαση οικιστικών μονάδων απόΛιβανέζους καθώς και εμπορικώνβιομηχανικών μονάδων σε μικρό-τερο βαθμό Φυσικά δεν θα μπορείνα εξυπηρετηθεί όλο το ενδιαφέρονεπειδή δεν είναι όλοι που έχουν τηνευχέρεια διακίνησης κεφαλαίωναπό χώρες του εξωτερικού και ναπληρούν συνάμα τα κριτήρια εισα-γωγής συναλλάγματος και ανοίγ-ματος λογαριασμών Χρειάζεταιπροσοχή αλλά σίγουρα συναλλαγέςθα γίνονται για αρκετό χρονικό διά-στημα από τώρα

Ο κ Ανδρέας Α Ανδρέου MRICS είναιCEO της APS Andreou PropertyStrategy - Chartered Surveyors

H Λάρνακα έχει μπει στο ραντάρ αρκετών ανθρώπων προερχόμενων τόσοαπό Λευκωσία όσο και από Λεμεσό οι οποίοι συγκρίνοντας τιμές αγοράς αλ-λά και ενοικίασης διαμερισμάτων την βρίσκουν αρκετά πιο συμφέρουσα

ltltltltltlt

Οι πάλαι ποτέ laquohotraquo κατηγορίες αγοράςκτημάτων δηλαδή οικοπέδων και χωρα-φιών έχουν πέσει χα-μηλά στη λίστα ενδια-φέροντος των ιδιωτώναγοραστών

Σε funds ακίνητα οφειλετώνπου κηρύσσουν πτώχευση Από ιδιωτικό και όχι δημόσιο φορέα η επαναμίσθωσή τους στον δανειολήπτη

ΤηςΕΥΓΕΝΙΑΣ ΤΖΩΡΤΖΗ

Ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια δηλαδήfunds θα κληθούν να αναλάβουν τονφορέα απόκτησης και επαναμίσθωσηςακινήτων ο οποίος θα παρεμβαίνει αγο-ράζοντας τα σπίτια όσων οφειλετώνέχουν στεγαστικό δάνειο με υποθήκητην πρώτη τους κατοικία και δεν εξυ-πηρετούν το δάνειό τους

Η πρόβλεψη για τη δημιουργία ενόςφορέα που θα αγοράζει τα ακίνητα πουβγαίνουν στον πλειστηριασμό από τιςτράπεζες και τα funds που έχουν αγο-ράσει δάνεια που δεν εξυπηρετούνταιδίνοντας τη δυνατότητα σε ευάλωτα

νοικοκυριά να συνεχίσουν να μένουνσε αυτό καταβάλλοντας ενοίκιο υπάρχειστο προσχέδιο του νέου πτωχευτικούνόμου Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδια-σμό ο φορέας αυτός θα ήταν δημόσιοςκαι θα ασκούσε ένα είδος κοινωνικήςπολιτικής επιτρέποντας στους οφειλέτεςαυτούς να συνεχίσουν να διαμένουνστο ακίνητό τους καταβάλλοντας ενοίκιοακόμη και μετά την απώλεια της κυ-ριότητας του ακινήτου τους

Η προοπτική τον ρόλο αυτό να ανα-λάβει ένας δημόσιος φορέας ανατρέ-πεται μετά τις αντιδράσεις των θεσμών

και ειδικά της Ευρωπαϊκής ΚεντρικήςΤράπεζας που αντέτειναν ότι με τοντρόπο αυτό ο φορέας θα αποτελέσεικαταφύγιο όσων δεν πληρώνουν τοστεγαστικό τους δάνειο laquoπαρκάρονταςraquoτην πρώτη τους κατοικία στο Δημόσιοκαι συνεχίζοντας να μένουν σε αυτήχωρίς επιπτώσεις Οι θεσμοί θεωρούνότι ακόμη και αν ένας δανειολήπτηςδεν πληρώνει στον δημόσιο φορέα τοενοίκιο που οφείλει προκειμένου ναμπορεί να διαμένει στο ακίνητο το κρά-τος δεν πρόκειται για λόγους πολιτικήςνα του κάνει έξωση Ετσι μετά τις σχε-

τικές διαβουλεύσεις η κυβέρνηση προ-σανατολίζεται στην ανάθεση της δρα-στηριότητας σε ιδιώτη που σύμφωναμε πληροφορίες της laquoΚraquo θα αναδειχθείύστερα από διεθνή διαγωνισμό

Η ανάθεση σε ιδιωτικά κεφάλαιααπεμπλέκει το Δημόσιο από την αγοράαλλά και τη διαχείριση των ακινήτωνπου θα μεταβιβαστούν στο πλαίσιο τουπλειστηριασμού ή της πτώχευσης ενόςοφειλέτη και εξασφαλίζει ότι αυτός θατηρεί την υποχρέωση καταβολής ενοι-κίου Στην περίπτωση που δεν την τηρείθα χάνει τη δυνατότητα να διαμένει

στο ακίνητο Σύμφωνα με τις ίδιες πλη-ροφορίες ο φορέας που θα δημιουργηθείμε ιδιωτικά κεφάλαια θα παρεμβαίνειδηλαδή θα αγοράζει το ακίνητο κατάτο στάδιο του πλειστηριασμού του είτεαπό την τράπεζα είτε το fund που έχειαγοράσει το δάνειο Να σημειωθεί ότιέως πρόσφατα οι τράπεζες αγόραζαντο 85 - 90 των ακινήτων που έβγαζανσε πλειστηριασμό Σύμφωνα μάλισταμε εκτιμήσεις της αγοράς η παρέμβασητου ιδιωτικού φορέα θα γίνεται στο στά-διο του τρίτου πλειστηριασμού πουκατά τεκμήριο γίνεται σε χαμηλότερηαξία από την αρχική τιμή βάσει τηςοποίας το ακίνητο βγαίνει σε πλειστη-ριασμό Με τον τρόπο αυτό θα μπορείνα αποκτά σε χαμηλή τιμή το ακίνητοπου πλειστηριάζεται έτσι ώστε να μπορείστη συνέχεια να το μισθώνει στον δα-νειολήπτη που έχει χάσει την κυριότητάτου με χαμηλό ενοίκιο Σύμφωνα μεεκτιμήσεις το σχέδιο αυτό θα κινητο-ποιήσει την αγορά του real estate αφούθα δημιουργήσει ζήτηση ακόμη και γιατα ακίνητα που δεν είναι μεγάλης αξίαςκαι τα οποία δεν αποτελούν σήμερα εμ-πορεύσιμη ύλη για τις τράπεζες Πρό-κειται κυρίως για τα ακίνητα που δενείναι εμπορικά ελκυστικά και τα οποίαοι τράπεζες ή τα funds δεν επιλέγουννα laquoδιεκδικήσουνraquo μέσω των πλειστη-ριασμών

Αντιθέτως τα ακίνητα αυτά μπορείνα προσελκύσουν το ενδιαφέρον τωνδανειοληπτών που είχαν την κυριότητάτους εφόσον πλέον μπορούν να διαμέ-νουν σε αυτά έναντι χαμηλού ενοικίουσε σχέση με τη δόση για την εξόφλησητου δανείου που έπρεπε να πληρώνουνστην τράπεζα

ltltltltltlt

Ακόμη και μετά την απώλεια της κυριότηταςοι οφειλέτες θα συνεχί-σουν να μένουν στην κατοικία τους

Στεγαστικό επίδομα για καταβολή ενοικίουΟπως θα προβλέπει το σχέδιο του νέουπτωχευτικού νόμου ο οφειλέτης θαέχει το δικαίωμα να διαμένει στο ακίνητοέχοντας μισθώσει το ακίνητό του απότον φορέα Η διάρκεια της μίσθωσηςορίζεται σε 12 έτη ενώ το μίσθωμα πουθα καταβάλλει θα ορίζεται με βάση από-δοση που αντιστοιχεί προς το μέσο επι-τόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαι-νόμενο επιτόκιο που ίσχυε σύμφωναμε το στατιστικό δελτίο της ΤτΕ ανα-προσαρμοζόμενο με το επιτόκιο ανα-φοράς της ΕΚΤ Εντός συγκεκριμένου

χρονικού διαστήματος από την έναρξητης μίσθωσης ο μισθωτής θα μπορείνα αιτηθεί τη μετατροπή της σε μίσθωσημε δικαίωμα επαναγοράς και εικοσαετήδιάρκεια Εφόσον ο οφειλέτης καταβάλειτο σύνολο των μισθωμάτων για όλη τηδιάρκεια της μίσθωσης τότε θα δι-καιούται τη μεταβίβαση της κυριότηταςτης πρώτης κατοικίας στον ίδιο ή στουςνόμιμους διαδόχους του Η μίσθωσηθα καταγγέλλεται εφόσον ο μισθωτήςείναι υπερήμερος ως προς την καταβολήτριών μισθωμάτων και η υπερημερία

δεν θεραπευθεί ως προς το σύνολό τηςεντός μηνός από τη σχετική όχλησητου μισθωτή Εάν πρόκειται για ευάλωτονοικοκυριό ο νέος πτωχευτικός νόμοςπροβλέπει το δικαίωμα ο οφειλέτης ναλάβει και στεγαστικό επίδομα από τοκράτος Το επίδομα στέγασης θα κα-ταβάλλεται με βάση τα κριτήρια πουέχει ορίσει το υπουργείο Εργασίας γιατα ευάλωτα νοικοκυριά δηλαδή μεβάση τα εισοδηματικά και τα περιου-σιακά στοιχεία που διαθέτει Στην πε-ρίπτωση που ο ευάλωτος οφειλέτης κα-

ταρτίσει μίσθωση για την πρώτη τουκατοικία το επίδομα θα καταβάλλεταιστον φορέα απόκτησης και επαναμί-σθωσης για τη μερική εξόφληση τουμισθώματος Ετσι ο φορέας θα εξασφα-λίζει σταθερά έσοδα από την εκμίσθωσητων ακινήτων καθιστώντας την εμ-πλοκή του στην όλη διαδικασία ως δρα-στηριότητα χαμηλού ρίσκου Με τοντρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα κινητο-ποιηθεί το ενδιαφέρον μεγάλων επεν-δυτικών κεφαλαίων που δραστηριο-ποιούνται ήδη στη χώρα μας

Η ανάθεση σε ιδιωτικά κεφάλαια απεμπλέκει το Δημόσιο από την αγορά αλλά καιτη διαχείριση των ακινήτων που θα μεταβιβαστούν στο πλαίσιο του πλειστηρια-σμού ή της πτώχευσης

Ξεκινάει η ενεργειακήαναβάθμισηδημοσίων κτιρίων

Με συνολικό προϋπολογισμό 500 εκατ ευρώ ξεκινάειτο πρόγραμμα laquoΗλέκτραraquo για την ενεργειακή ανα-βάθμιση δημοσίων κτιρίων Το πρόγραμμα θα laquoτρέξειraquoκατά την περίοδο 2020-2026 με φορέα διαχείρισηςτο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και χθεςδημοσιεύθηκε η σχετική κοινή υπουργική απόφασητων συναρμόδιων υπουργών

Σκοπός του προγράμματος είναι η βελτίωση τηςενεργειακής απόδοσης των κτιρίων φορέων τηςγενικής κυβέρνησης με παρεμβάσεις που συνδέονταιμε την τυπική χρήση του εκάστοτε κτιρίου και αφορούντην ενέργεια που χρησιμο-ποιείται για θέρμανση ψύξηαερισμό φωτισμό κλπ

Τα κτίρια που εντάσσον-ται στο laquoΗλέκτραraquo θα πρέπειμετά τις παρεμβάσεις να κα-τατάσσονται τουλάχιστονστην κατηγορία ενεργειακήςαπόδοσης Β σύμφωνα μετον εκάστοτε ισχύοντα κα-νονισμό ενεργειακής από-δοσης κτιρίων

Οι πόροι προέρχονται απόδανεισμό από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων(ΤΠΔ) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ)Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος καιΕνέργειας διερευνά τη δυνατότητα χρηματοδότησηςτου εν λόγω προγράμματος και μέσα από το ΤαμείοΑνάκαμψης

Η χρηματοδότηση των έργων που θα ενταχθούνστο laquoΗλέκτραraquo πραγματοποιείται εν μέρει μέσω επεν-δυτικών δανείων που χορηγούνται από το ΤΠΔ καισυνομολογούνται μέσω δανειακών συμβάσεων μεταξύτων δικαιούχων φορέων και του Ταμείου

Η εξυπηρέτηση των εν λόγω δανείων γίνεται απόλογαριασμό που συστήνεται στο ΤΠΔ για τις ανάγκεςτου προγράμματος και χρηματοδοτείται από το πρό-γραμμα δημοσίων επενδύσεων του ΥΠΕΝ

Η υπόλοιπη χρηματοδότηση μπορεί να προέρχεταιαπό ίδιους πόρους των φορέων της γενικής κυβέρ-νησης

Κριτήρια για την επιλογή και ένταξη των έργωνστο πρόγραμμα laquoΗλέκτραraquo αποτελούν

α) Η επαρκής τεκμηρίωση της βελτίωσης της ενερ-γειακής απόδοσης

β) Ο ολοκληρωμένος και λειτουργικός χαρακτήραςτων προτεινόμενων έργων που πρέπει να συμμορ-φώνονται με τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ

γ) Η επαρκής τεχνική τεκμηρίωση των σχεδιαζό-μενων παρεμβάσεων στο κέλυφος και τα τεχνικά συ-στήματα του κτιρίου

δ) Η κατάθεση τεκμηριωμένου προϋπολογισμούκαι χρονοδιαγράμματος υλοποίησης

ε) Η οικονομική βιωσιμότηταστ) Η εκπόνηση σχεδίου ενεργειακής απόδοσης

όπου απαιτείται από τον νόμοΣτις προσκλήσεις για την υποβολή αιτήσεων

ένταξης στο πρόγραμμα ορίζονται και εξειδικεύονταιη διάρκεια και η διαδικασία της υποβολής τα έντυπακαι δικαιολογητικά που απαιτούνται η ανάλυση τωνκριτηρίων η προτεραιοποίηση των αναγκών η απαι-τούμενη ιδία συμμετοχή των δικαιούχων φορέων καιοι υποχρεώσεις τους

ltltltltltlt

Ο προϋπολογι-σμός του προ-γράμματοςlaquoΗλέκτραraquoανέρχεται σε500 εκατ ευρώ

ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2020

Συνέντευξη στον

ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Πέρασαν σαράντα έξι χρόνια από τον Αύγουστο του 1974 όταν η Αμμόχω-στος η πόλη του Ευαγόρα αφέθη-κε στη φθορά του χρόνου προδο-μένη και αυτή όπως και ολόκληρη η Κύπρος από τα συμφέροντα των ολίγων που όμως όρισαν το μέλλον χιλιάδων άλλων ∆ημοτική Βιβλιοθή-κη και Πινακοθήκη Αμμοχώστου Γυμνάσιο Αμμοχώστου Αρχαίο Θέ-ατρο Σαλαμίνας ΓΦ Πιερίδης Γ Πολ Γεωργίου Θεοδόσης Νικολά-ου Ζυμπουλάκης Περσεφόνη Πα-παδοπούλου με τις laquoΕστιάδεςraquo ∆ημ Ν Μαραγκός Ν Βραχίμης Κυριά-κος Χατζηιωάννου Μαρία Ιωάννου Κυριάκος Χαραλαμπίδης και τόσεςτόσοι άλλεςοι ζωγράφισαν διάβα-σαν άκουσαν την πόλη και αυτός ο απόηχος φτάνει στις μέρες μας τυ-λιγμένος με την αχλή του ένδοξου παρελθόντος και του άδηλου μέλλο-ντος της πόλης όμως δεν της πρέ-πει να μένει άπυστη και άιστη Για την Αμμόχωστο των Γραμμάτων και των Τεχνών μίλησα με τον συγγρα-φέα Νίκο Νικολάου-Χατζημιχαήλ ο οποίος αφότου τελείωσε το δημοτι-κό σχολείο στο Βασίλι της Καρπασί-ας μετέβη στην Αμμόχωστο ώστε να συνεχίσει τις εγκύκλιες σπουδές του Τελευταίο βιβλίο του η συλλο-γή διηγημάτων laquoΦυσορρόοςraquo από τις εκδόσεις Βακχικόν Αθήνα 2019ndashΚύριε Νικολάου τι είναι για εσάς

η Αμμόχωστος

ndashΗ Αμμόχωστος είναι ο τόπος όπου έμαθα γράμματα ερωτεύτηκα για πρώτη φορά και τελικά η ίδια η πόλη έγινε έρωτας που όσο περνούν τα χρόνια γίνεται και πιο σφοδρός αλλά δυστυχώς σε συνθήκες που μου δημιουργούν συναισθήματα οδύνης και πόνου αβάστακτουndashΜάθατε γράμματα μου λέτε ποιοι

σας τα έμαθαν

ndashΌταν τελείωσε ο απελευθερω-τικός αγώνας στη νεαρή Κυπριακή ∆ημοκρατία μας υπήρξε ενθουσια-σμός και μεγάλη δραστηριότητα Άρχισαν να εφαρμόζονται σχέδια ανάπτυξης σε όλους τους τομείς Τα σχολεία δημιουργούσαν επεκτάσεις με πολλές νέες αίθουσες ή χτίζονταν καινούργια για να δεχτούν χιλιάδες μαθητές που ήταν διψασμένοι για μόρφωση Το φημισμένο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου ήταν στις δόξες του κι εμείς τα δωδεκάχρο-να υπήρξαμε πολύ τυχεροί γιατί ένα εκλεκτό επιτελείο καθηγητών κάτω από το αυστηρό βλέμμα του δρος Κυριάκου Π Χατζηιωάννου ξεκίνησαν αμέσως δουλειά όχι μόνο για να μας μάθουν γράμματα αλλά κυρίως για να μας κάνουν ελεύθερα σκεπτόμενους ανθρώπους να γνω-ρίσουμε ποιοι είμαστε από πού κα-ταγόμαστε και πού πηγαίνουμε Και όπως λέει σε ένα ποίημά του ο ίδιος laquoείμαστε ευλογημένοι γιατί πήραμε από τη νήσο Σαλαμίνα τη θεϊκή κα-ταγωγή από τους Αθηναίους τη σο-φία απrsquo τους Αργείους τη βασιλική μεγαλοπρέπεια από τους Αρκάδες την τέχνη που τα όρη γίνονται πεδι-άδεςraquo Θυμάμαι ήταν πολύ μεγάλες οι ανάγκες σε διδακτικό προσωπικό και έτσι προσλαμβάνονταν ως καθη-γητές ακόμα και φοιτητές που δεν είχαν τελειώσει τις πτυχιακές τους εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο όπως ο Κυριάκος Πλησής ο πρώτος μας φιλόλογος Ονόματα όπως οι προα-ναφερθέντες και οι Θεοδόσης Νι-κολάου Παναγιώτης Σέργης Νίκος Χατζημιχαήλ Παναγιώτης Μιχαήλ και οι εξ Ελλάδος καθηγητές Γιάν-νης Αναγνωστόπουλος Χριστόφο-ρος Μηλιώνης Γιώργος Παπαδόπου-λος ο Γιώργος Μπισκίνης -γιος του ακαδημαϊκού ζωγράφου ∆ημήτρη Μπισκίνη- και τόσοι άλλοι λάμπρυ-ναν το σχολείο μας με τις γνώσεις

τον ενθουσιασμό και τη μεθοδικό-τητά τους ndashΠολιτιστικός φάρος το Γυμνά-

σιό σαςhellip

ndashΤο σχολείο μας αποτελούσε για την πόλη το σπουδαιότερο πνευμα-τικό κέντρο αλλά διακρινόταν και σε άλλους τομείς όπως στον αθλη-τισμό όπου ξεχώριζε σε πανελληνί-ους αγώνες στίβου Με πρωτοστάτη τον δρα Χατζηϊωάννου ιδρύθηκε ο Επιστημονικός Φιλολογικός Σύλλο-γος Αμμοχώστου -ο περίφημος ΕΦ-ΣΑ- που έδωσε στην πόλη πραγμα-τική πνευματική ζωή και κίνηση Παρακολουθούσαμε όχι μόνο τους καθηγητές μας αλλά και πολλούς διακεκριμένους ανθρώπους των γραμμάτων από τον ελλαδικό χώ-ρο να δίνουν ανοικτές για το κοινό διαλέξεις λογοτεχνικού και επιστη-μονικού ενδιαφέροντος ∆ίνονταν παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας είτε μπροστά από τα αρχαιοπρεπή προπύλαια του γυμνασίου μας είτε στο αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνας παραστάσεις που ξεπερνούσαν τα μαθητικά επίπεδα ndashΤο θέατρο της Σαλαμίνας πεδί-

ον δόξης λαμπρόνhellip μαγιά πολι-

τιστικήhellip

ndashΤο θέατρο κατακλυζόταν και από τους μαθητές και από τον κό-σμο Ο Παναγιώτης Σέργης ήταν ο εμπνευστής ο διδάξας η ψυχή αυτών των παραστάσεων Παρα-στάσεις αρχαίας τραγωδίας για το κοινό αλλά και για τους μαθητές έδωσαν και άλλα σχήματα όπως το Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας το Θέατρο Τέχνης και άλλοι Ήταν μια μαγική εποχή για την Αμμόχωστο συνέχεια μιας άλλης προηγούμενης εποχής εξ ίσου ενδιαφέρουσας και μέσα σε τούτο το δημιουργικό κλί-μα μπολιάστηκαν από τη μαγιά της πολλά παιδιά που αργότερα διακρί-θηκαν και πέραν της Κύπρου ως θε-ατράνθρωποι ηθοποιοί σκηνογρά-φοι κτλ Στην Αμμόχωστο υπήρχαν και άλλα σχήματα με σημαντική πο-λιτιστική δραστηριότητα όπως το Λύκειο Ελληνίδων Στην πόλη από το 1955 είχε ιδρυθεί η ∆ημοτική Βιβλιοθήκη με πλούσια δραστηρι-ότητα σε σχέση με το Γυμνάσιο και αργότερα το 1960 ιδρύθηκε η ∆ημοτική Πινακοθήκη με σημαντι-κή συλλογή έργων Τέχνης Κυπρίων

και Ελλαδιτών ζωγράφων Ένα μέ-ρος αυτής της συλλογής εκτίθεται αυτή την εποχή στη Λευκωσία με τίτλο laquoΞαναγέννησηraquo με έργα που επέστρεψε στους ιδιοκτήτες τους το κατοχικό καθεστώς μέσω ενός προγράμματος ανταλλαγής ndashΑκόμη ένας πολιτιστικός φάρος

η Βιβλιοθήκη

ndashΣτη βιβλιοθήκη πηγαίναμε για διάβασμα μόνοι μας αλλά και ομα-δικά κατά τάξεις Μια φορά πήγαμε για να παρακολουθήσουμε αν θυ-μάμαι καλά μια ταινία με θέμα laquoΟ άνθρωπος στο διάστημαraquo Γινόταν πολλή φασαρία και ο διευθυντής ο κ Γιώργος Πιερίδης ndashπου πάντα είχε πολύ αυστηρό ύφοςndash προσπαθούσε να επιβάλει την τάξη Μας έλεγε πως laquoεδώ είναι βιβλιοθήκη και ο πρώ-τος κανόνας της βιβλιοθήκης είναι η σιωπήraquo Κοντά και ο Στέφανος Ζυμπουλάκης -ένας χρόνος τώρα που μας έφυγε- τον βοηθούσε δια-κριτικά Κι εδώ επικρατούσε δημι-ουργική δραστηριότητα ∆ίνονταν διαλέξεις για το κοινό από σπουδαί-ους ανθρώπους του πνεύματος και τα κείμενά τους εκδίδονταν σε δελ-τίο ή σε αυτόνομες εκδόσεις όπως γινόταν και με τον ΕΦΣΑ Είχα την τύχη να συνεργαστώ με τον φίλο Ζυμπουλάκη μετά την εισβολή στην πνευματική ομάδα του σπουδαίου περιοδικού του Φοίβου Σταυρίδη laquoο Κύκλοςraquo μαζί μας ήταν και ο Θεοδό-σης Νικολάου Το ίδιο το Γυμνάσιό μας είχε τη δική του περίφημη βιβλι-οθήκη με χιλιάδες τόμους βιβλίων

δωρεά του ∆ημητρίου Μαραγκού Η βιβλιοθήκη μας laquoδεν ήταν μια νεκρή βιβλιοθήκη όπου κατέφευγαν οι μο-νήρειςraquo όπως είπε ο Χριστόφορος Μηλιώνης laquoαλλά ήταν λειτουργι-κή γιατί οι καθηγητές φρόντιζαν να κρατούν τους μαθητές σε επαφή με τη βιβλιοθήκηraquo ndashΤώρα τι σκέφτεστε για την Αμ-

μόχωστο

ndashΘλίβομαι γιατί βρίσκονται συ-μπατριώτες μας που πιστεύουν πως δεν αξίζει στους Αμμοχωστιανούς να τους επιτραπεί η επιστροφή στην πόλη τους και άλλοι πάλι εκτοξεύ-ουν ασταμάτητα κατηγορίες πως δεν έχουμε αίσθηση πατρίδας Θλίβο-μαι για την ανικανότητα των πολι-τικών κομμάτων θλίβομαι για την ακόρεστη δίψα του χρυσαφιού για τη διαφθορά και την ατιμωρησία στον τόπο γιατί όλα αυτά οδηγούν στην κούραση και την αδιαφορία Τι να πω θλίβομαι και διερωτώμαι κι εγώ όπως ο δρ Χατζηιωάννου ο γυμνασιάρχης μας που κάποτε ολοκλήρωσε μια διάλεξή του με τα λόγια αυτά laquoΤώρα βλέπουμε την πό-λη μας στα όνειρά μας και με πόνο αναρωτιόμαστε Ήταν άραγε ένα φωτεινό μετέωρο που έσβησε για πάντα από το ουράνιο στερέωμα της Κύπρου ή θα ξαναλάμψει και πάλι όπως πρινraquo Η πόλη ανέπνεε μέσα σε ένα μαγικό κλίμα θα μπο-ρούσαμε να μιλάμε για ώρες για την Αμμόχωστο Όσοι έζησαν στην Αμ-μόχωστο έχουν πιαστεί για πάντα στα δίκτυα της

Η πόλη που ήξερε να κοιτάζει μπροστάΜερικές μόνο πινελιές από την πνευματική Αμμόχωστο από τον συγγραφέα Νίκο Νικολάου Χατζημιχαήλ

laquohellipΠού να πάει Ακόμα έβρισκε σπόρους και βλαστούς κι επι-βίωνε Πετούσε πάνω από την πόλη του που άλλαζε γρήγορα όψη Στους δρόμους είχαν φυ-τρώσει θάμνοι διατρυπώ ντας ακόμα και την άσφαλτο και κά-θε μέρα γίνονταν όλο και πιο ψηλοί Παντού υπήρχαν τζάμια σπασμένα σάπια ξύλα πεσμέ-νοι σοβάδες και ανάμεσα στους σκουριασμένους σωλήνες και τους πεταμένους τσίγκους κυ-κλοφορούσαν αρουραίοι και φί-δια Κάθε μέρα που ξημέρωνε έκανε την πόλη του πιο γκρίζα μουντή και καταθλι πτική Ήταν όμως η πόλη του Κι η από φαση που είχε πάρει ήταν οριστική και αμε τάκλητη εδώ θα ζούσε για πάντα

hellipΌσοι επισκέπτονται τώρα

την πόλη πηγαί νουν μέχρι το συρματόπλεγμα και καρφώνο-νται εκεί για πολλή ώρα σιω-πηλοί με τα μάτια δα κρυσμένα ακούνε το κύμα που δεν ησυ-χάζει ποτέ σκάει στην αμμου-διά ασταμάτητα και είναι το μό-νο πράγμα που δεν έχει αλλάξει από τότε σε τίποτε αναπολούν τις ευτυχισμέ νες στιγμές που έζησαν σrsquo αυτή την υπέροχη

πόλη βάζουν το χέρι στο μέ-τωπο αντήλιο ή παίρ νουν τα κιάλια και προσηλώνονται σε κά ποιο σημείο τεντώνουν το χέρι δείχνουν κάτι στο διπλανό τους γιατί όπου και να κοιτά-ξουν όλο και κάτι θα δουν που να συνδέεται με τη ζωή που έζη-σαν εδώ και επαναλαμβάνουν ψιθυριστά την ίδια δισύλλαβη λέξη laquoγιατίraquo

Πολλοί μαρτυρούν με έκπλη-ξη ότι κάθε φορά που πηγαί-νουν βλέπουν ένα παράξενο πουλί να τρι γυρνά εκεί κοντά- είναι το πουλί που laquoδεν πε θαίνει ποτέraquo το βλέπουν να κάθεται επάνω στα θλιβερά και ανατρι-χιαστικά συρματοπλέγ ματα και να επαναλαμβάνει δυ νατά μια και μοναδική φράση laquoτην πόλη έκτισε ο Τεύκρος ο γιος του Τε-λαμώνα ο Τεύκροοοοοοος hellipraquo

Ύστερα χάνεται μέσα στην γκρίζα θολούρα της βουβής πό-λης κι ακούγεται μόνο το γοε-ρό κι ασταμάτητο βογγητό τής θάλασσαςraquo

Σημ Ο παπαγάλος υπήρξε στην πραγματικότητα και ζούσε ευτυχι-σμένος στον μικρό κήπο της πόλης μπροστά από το Γυμνάσιό μας Κά-ποια μέρα όμως έγινε το κακό

Αποσπάσματα από το διήγημα laquoΗ πόλη όληraquo

Η πόλη ανέπνεε μέσα σε ένα μαγικό κλίμα θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες για την Αμμόχωστο Όσοι έζησαν στην Αμμόχωστο έχουν πιαστεί για πάντα στα δίκτυα της

laquoΘλίβομαι γιατί βρίσκονται συμπατριώτες μας που πιστεύουν πως δεν αξίζει στους Αμμοχωστιανούς να τους επιτραπεί η επιστροφή στην πόλη τους και άλ-λοι πάλι εκτοξεύουν ασταμάτητα κατηγορίες πως δεν έχουμε αίσθηση πατρίδαςraquo λέει ο Νίκος Νικολάου Χατζημιχαήλ

Το Γυμνάσιο Αμμοχώστου συνήθιζε να δίνει παραστάσεις αρχαίας τραγωδί-ας είτε μπροστά από τα αρχαιοπρεπή προπύλαιά του γυμνασίου είτε στο αρ-χαίο θέατρο της Σαλαμίνας παραστάσεις που πολλές φορές ξεπερνούσαν τα μαθητικά επίπεδα

Στη Δημοτική Βιβλιοθήκη οι μαθητές αλλά και πολλοί Αμμοχωστιανοί πα-ρακολουθούσαν καθηγητές από το Γυμνάσιο αλλά και πολλούς διακεκριμέ-νους ανθρώπους των γραμμάτων από τον ελλαδικό χώρο να δίνουν ανοικτές για το κοινό διαλέξεις λογοτεχνικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος

Α Τ Ζ Ε Ν ΤΑ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20202 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

ΥΠΟΒΟΛΕΙΟΤου ΒΑΣΙΛΗ ΑΓΓΕΛΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

∆εν αναγνωρίζει ο Τούρκος υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ στα νησιά λέει αλλά σκίζεται κατrsquo αυτάς να πείσει τη Λιβύη του Σαράζ να υπο-γράψει συμφωνία ΑΟΖ με τη Μάλτα Κατά τη γνώμη του δηλαδή δικαιούται ΑΟΖ η Μάλτα που έχει έκταση 316 τετρ χλμ αλλά δεν δι-καιούται η Ρόδος των 1400 τετρ χλμ ούτε καν η Κρήτη των 8300 τετρ χλμ ndash που είναι δηλαδή 26 φορές μεγαλύτερη από τη Μάλτα Καλά βέβαια από τότε που η Τουρκία διαγνώ-στηκε πάσχουσα από δημιουργικό αλληθωρι-σμό γεγονός που της επέτρεψε να λοξέψει τό rsquoνα μάτι της δεξά rsquoσαπέρα και να δει τη Λι-βύη μπροστά της φάντη μπαστούνι ας μην περιμένουμε και χαρτογραφικές ακρίβειες από αυτήν Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν θα της βάλει κανείς τα γυαλιά (να ξαλληθωρίσει) ndash και ποιος θα rsquoνrsquo αυτός Αλλά θα τολμήσω να πω έχουμε κι εμείς ένα κάποιο πρόβλη-μα ∆εν γίνεται νομίζω να διακηρύσσουμε επισημότατα ότι για να αρχίσουμε διάλογο με την Τουρκία πρέπει α) να σταματήσει τις προ-κλήσεις και β) να αποδεχθεί εκ των προτέρων αυτό που ορίζει (ερήμην της καλώς ή κακώς) το διεθνές δίκαιο ότι δηλαδή και τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα Μα αν αποδεχτεί εκ των προτέρων και τον δεύτερο από τους δύο αυτούς όρους μας για ποιο λόγο να γίνουν δι-απραγματεύσεις Για να της παραχωρήσου-με κατιτίς ndash ότι έχουμε ευχαρίστηση Ξέρω rsquoγω δεν παριστάνω τον Αγγελο Συρίγο ή τον Κωνσταντίνο Φίλη αλλά μου φαίνεται πως σαν πολύ ψηλά έχουμε πάρει τον αμανέ ∆ιότι ο μαξιμαλισμός να μαντρώσεις πράγματι την Τουρκία στις ακτές της και αναφέρομαι στις νότιες μεσογειακές ούτε λογική επιδίωξη μου φαίνεται ndashάσε δε laquoρεαλιστική πολιτικήraquondash ούτε ομαλές γειτονικές σχέσεις θα μπορού-σε στον αιώνα τον άπαντα να θεμελιώσει ∆εν νομίζω ότι αυτή η κατά υπερφίαλων επιδι-ώξεων θέση συνιστά κανενός είδους απεμπό-ληση των εθνικών μας συμφερόντων Μηδέν άγαν προτείνει Μην απαντάμε στον αλληθω-ρισμό με υπερμετρωπία Το ψάρι ψήνεται κι απrsquo τις δυο μεριές ως γνωστόν ndash Τουρκία απrsquo τη μια κορωνοϊός απrsquo την άλλη Καλοκαιρι-νές εικόνες ειδυλλιακές Ψήνεται και ξερο-ψήνεται ήρθαν κι οι πλημμύρες παρέα με τις τόσες πυρκαγιές κάρβουνο το ψαροκέφαλο αλλά κι η ουρά Κινδυνεύουμε κι από πάνω να μας αρπάξουν το μισοκαμένο ψάρι οι γάτες των ελλειμμάτων και να βρεθούμε το κατα-χείμωνο ανέστιοι και πένητες Ευτυχώς που υπάρχουν τα αμύθητα πια laquoρεπορτάζraquo γραπτά και τηλεραδιακά για την πορεία της πανδη-μίας laquoΜειωμένα σε σχέση με τις προηγού-μενες ημέρες αλλά εξίσου πολλά είναι τα νέα κρούσματα του κορωνοϊούhellipraquo Νά rsquoναι καλά οι άνθρωποι ndash laquoμειωμέναraquo μεν αλ-λά laquoεξίσου πολλάraquo ∆ροσούλα μες στις ζέ-στες laquoΘα περιμέναμε τουλάχιστον να έχει το θάρρος να αναλάβει την ευθύνη και να πει μια συγγνώμη στους πληγέντες και στις οικογένειες των θυμάτωνhellipraquo Ο ΣΥΡΙΖΑ για τις πλημμύρες στην Εύβοια και την εκεί επί-σκεψη Μητσοτάκη Αυτοί δεν έμαθαν από όσα έκαναν όταν ήταν κυβέρνηση αλλrsquo από όσα δεν έκαναν Οχι μόνο διαθέτει Νεο-λαία ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά της οργανώνει και κά-μπινγκ κάθε καλοκαίρι Φέτος μάλιστα το κάμπινγκ των νέων συριζαίων πήγε ΓράμμοndashΒίτσι στα χνάρια των ενδόξων εποχών του ∆ημοκρατικού Στρατού και του Εμφυλίου Εγινε φυσικά όργιο σχολίων στο ∆ιαδίκτυο και στον Τύπο για τη δροσερή επαναστατικό-τητα του γεγονότος και για το όλον ζήτημα μίλησε στα laquoΝέαraquo ο επικεφαλής της Νεολαί-ας ndash αλλά αδυνατώ να σχολιάσω περαιτέ-ρω διότι στο τέλος θα έβαζα πια όσα θαυ-μαστικά συνηθίζει να σπέρνει στο τουίτερ ο Πολάκης Κι εγώ ξέρετεmiddot και το ένα σπα-νιότατα Αλλά το πορτρέτο του συριζαίου νεολαίου που συνοδεύει το κείμενο Μία φωτογραφία χίλιες λέξεις Εντελώς περιτ-τό το κείμενο

EΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ | Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

Τα laquoΚύπριαraquo πάνε στα Σούσα

Tο πρόγραμμα για τα Κύπρια 2020 έγινε γνωστό λίγο πριν από την έναρξή του και ενόσω η ιστοσελίδα προβολής του

είναι υπό κατασκευήhellip και η σελίδα του φεστιβάλ στο facebook (έως την Πέμπτη 13 Αυγούστου 2020) ως πρόσφατα ποστ έχει ανακοίνωση του ΥΠΠΑΝ από τις 26 ∆εκεμβρίου 2019 και αμέσως προηγούμε-νη ανάρτηση εκδήλωση του Οκτωβρίου 2019 για αν μην πω για την ιστοσελίδα των Πολιτιστικών Υπηρεσιών εκεί έμει-ναν στο 2011 γιατί και το 2012 στο ακό-μα ανενεργό ιστότοπο παραπέμπει Μή-πως δεν είναι σίγουροι αν τελικά θα γίνει λόγω των εξελίξεων του κορωνοϊού Σου λέει μην το ανακοινώσουμε επίσημα και μετά δεν μπορούμε να φέρουμε τις ελλη-νικές παραγωγές γιατί από εκεί θα έρ-θουν οι περισσότερες Πάντως αν ισχύει το πρόγραμμα που κυκλοφόρησε μάλλον έχουμε θεματάκι

Φυσικά και κατανοώ ότι το πρόγραμμα

του διεθνούς φεστιβάλ laquoΚύπριαraquo το οποίο ανακοινώθηκε σχεδόν στα κρυφά καταρ-τίστηκε υπό αντίξοες συνθήκες εξαιτίας του COVID-19 και των επιπτώσεών του και μάλλον τροποποιήθηκε και δεν είναι αυτό της αρχικής ιδέας Ωστόσο οι παραγωγές οι οποίες τελικά εγκρίθηκαν κάθε άλλο παρά προάγουν τον διεθνή χαρακτήρα του φεστι-βάλ ενισχύουν την πολιτιστική εξωστρέ-φεια και εισάγουν νέες ιδέες στον πολιτι-στικό χάρτη του νησιού Απλώς θα δούμε κάποιες θεατρικές παραστάσεις επιπλέον από Ελλάδα οι οποίες μπορεί και να ερχό-ντουσαν σε συνεργασία με κάποιο δημοτικό θέατρο ή κάποια δημοτική πολιτιστική επι-χείρηση Για να μην παρεξηγηθώ δεν υπο-βιβάζω τις παραγωγές άλλωστε δεν τις έχω δει απλώς για διεθνές φεστιβάλ περιμένει κανείς κάτι περισσότερο ίσως κάτι εναλλα-κτικό Κάτι που δεν βλέπουμε συχνά Ναι ο Καστελλούτσι πέρυσι ήταν ενδιαφέρουσα πρόταση ασχέτως αν δεν είχε καλή τύχη

Τώρα θα μου πείτε ότι χρειάζονται χρήμα-τα και αυτά δεν υπάρχουν δεν μπορείς να κάνεις σοβαρό φεστιβάλ με προϋπολογισμό πάνω κάτω 500000 ευρώ

Πάντως από το πρόγραμμα που πα-ρουσιάστηκε δεν νομίζω ότι μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι επιτυγχάνονται οι στόχοι του Φεστιβάλ οι οποίοι είναι laquoΗ παρουσίαση παραγωγών παραστατικών τεχνών που να διασφαλίζουν ένα εξαιρε-τικά υψηλό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα η παρουσίαση παραγωγών που να προβάλ-λουν πανανθρώπινες αξίες και προβλη-ματισμό πάνω σε κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα της εποχής μας μέσα από μια διαχρονική προσέγγιση η παρουσίαση παραγωγών που να είναι πρωτότυπες και σύγχρονες στην σκέψη και σύλληψη η παρουσίαση παραγωγών πέραν της πεπα-τημένης που να λειτουργούν με ένα ανα-τρεπτικό και συνάμα δημιουργικό τρόπο και που να καλύπτουν όλο το φάσμα των

παραστατικών τεχνών ιδιαίτερη έμφαση στην καινοτόμα προσέγγιση υποβολή προτάσεων για συνεργασίες Κυπρίων και ξένων καλλιτεχνών με στόχο τον εμβολι-ασμό της κυπριακής δημιουργίας κτλraquo

∆υστυχώς δεν βλέπω πώς με τις 12 παραγωγές από Κύπρο Ελλάδα και Μάλ-τα που επελέγησαν επιτυγχάνεται έστω και ένας από τους παραπάνω στόχους που έχει θέσει το διεθνές φεστιβάλ laquoΚύ-πριαraquo Συγκεκριμένα οι έξι είναι θεατρι-κές παραστάσεις (μία εκ των οποίων παι-δική) τέσσερις από την Ελλάδα και δύο από την Κύπρο και κατά την άποψή μου απλώς θα γίνουν κάποιες θεατρικές πα-ραστάσεις ndashαν γίνουν λόγω COVID-19ndash οι οποίες θα είναι καλές πολύ καλές ή απλώς υποφερτές τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο

Επίσης θα δοθούν έξι συναυλίες Τρεις είναι κυπριακές (η μία συμπαραγωγή της ΣΟΚ και του Φεστιβάλ Κύπρια) μία από

τη Ελλάδα και μία από τη Μάλτα και μία Κύπρος-Ελλάδας (του Κύπριου Χρήστου Πήττα) ∆ηλαδή πάλι στα καθrsquo υμάς και άγιος ο Θεός

Μήπως τελικά θα ήταν καλύτερα το φετινό Φεστιβάλ να είχε αναβληθεί και τα προϋπολογισθέντα χρήματα είτε να δινό-ντουσαν προς ενίσχυση την ντόπιας καλ-λιτεχνικής παραγωγής είτε ndashαν αυτό είναι δυνατόνndash να εντάσσονταν στον επόμενο προϋπολογισμό του Φεστιβάλ ώστε αυτό να κάνει μία δυναμική και επαναστατική αρχή το 2021 Μήπως θα έπρεπε να το ξα-νασκεφτούν στην Ιφιγενείας το ενδεχόμενο να μη γίνουν τα laquoΚύπριαraquo γιατί συγγνώμη κιόλας αυτό δεν αρμόζει στο laquoκορυφαίο πολιτιστικό γεγονός της Κύπρουraquo

Υγ Επίσης για ακόμη μία χρονιά από τον χάρτη των εκδηλώσεων απουσιάζει η ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου και η Πάφος

Ατζέντα

Eπιμέλεια ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ artkathimerinicomcy

kouroupakisakathimerinicomcy

louilkathimerinicomcy

Ε Π Ι Λ Ο Γ Ε Σ

Μελοδραματικά μονοδιάστατη βιογραφία χολιγουντιανής κοπής με σπουδαία ερμηνεία από τον βραβευμένο με Χρυσή Σφαίρα Έντι Ρεντμέιν και βεβαίως Όσκαρ Α΄ αντρικού ρόλου Υπόθεση του έργου Η γνωριμία η σχέση και η κοινή γαμήλια ζωή του διάσημου αστροφυσικού Στίβεν Χόκινγκ και της πρώτης συζύγου του Τζέιν Γουάιντ από το Κέι-μπριτζ του 1963 ως και τη δεκαετία του rsquo90 Σε σκηνοθεσία του James Marsh Πρωταγω-νιστούν Eddie Redmayne Felicity Jones Tom Prior Κέντρο Τεχνών Κίμωνος Κίμωνος Πάφος Παρασκευή 21 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πληροφορίες τηλέφωνο 26102180

ΣΙΝΕΜΑ

The theory of everything

ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο Αλκίνοος στο Κηποθέατρο ΛεμεσούΟ Αλκίνοος Ιωαννίδης μόνος επί σκηνής παίζει και τραγουδά-ει τα τραγούδια του στην απλούστερη μορφή τους μεταφέρο-ντάς μας στη στιγμή της δημιουργίας τους Ακολουθώντας μια παράδοση αιώνων αυτή των τροβαδούρων ταξιδεύει με μια κιθάρα ή ένα λαούτο και μοιράζεται αισθήματα σκέψεις εμπει-ρίες όνειρα και πραγματικότητες που αφορούν όλους μας Το πρόγραμμα αυτό έχει παρουσιαστεί σε πολλές χώρες του εξω-τερικού αλλά και στην Ελλάδα σε μικρούς συναυλιακούς χώ-ρους ή σε μεγάλα θέατρα όπως το Θέατρο Λυκαβηττού στην Αθήνα και το Θέατρο ∆άσους στην Θεσσαλονίκη Ένα πρόγραμ-μα ακρόασης αλλά και συμμετοχής που μας ταξιδεύει μέσα από τις εντάσεις και τις σιωπές του στον πυρήνα της ιερής αυ-τής τέχνης Πρωταγωνιστές όπως πάντα τα ίδια τα τραγούδια Στέκονται μπροστά μας γυμνά και ευάλωτα όπως γεννήθηκαν αλλά και δυνατά όσο ποτέ Μαζί τους ζούμε την κατάργηση της απόστασης την μαγεία της συνύπαρξης και την μετατροπή του μοναχικού σε συλλογικό Κηποθέατρο Λεμεσού Λόρδου Βύρω-να Λεμεσός Κυριακή 23 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πλη-

ροφορίες εισιτήρια 77777040

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Είμαστε ακόμα ζωντανοίΣυνεχίζεται και αυτή τη βδο-μάδα η ομαδική έκθεση lsquoWe are still aliversquo-laquoΕίμαστε ακόμα ζωντανοίraquo στην Isnotgallery contemporary Στην έκθε-ση συμμετέχουν οι Μαρία Κοφτερού Αντρέας Σκουφά-ρης Άντρος Ευσταθίου και ο Μιχάλης Βρυωνίδης Την επι-μέλεια της έκθεσης έχει ο Άντρος Ευσταθίου Η έκθεση αντικατοπτρίζει τον τίτλο της

αφού και οι τέσσερις καλλιτέχνες κατά κάποιον τρόπο δηλώνουν το εικαστικό τους παρών με μια μικρή έκθεση με δώδεκα έργα τέχνης και θέλει να περάσει το μήνυ-μα ότι είμαστε ακόμη ζωντανοί είναι ένα μήνυμα ελπίδας και μια νότα θετικότητας Isnotgallery Οδυσσέως 11 Παλιά Πόλη Λευκωσία Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή 1700-2000 Πληροφορίες τηλέφωνο 99569498

ΣΙΝΕΜΑ

The Nile Hilton incidentΗ ταινία απέσπασε το μεγάλο Βραβείο Επιτροπής στο Sundance Μεγάλο Βρα-βείο στο ∆ιεθνές Φεστιβάλ Αστυνομι-κών Ταινιών Beaune Grand Jury Prize at Sundance Grand Prix at the Beaune International Film Festival Υπόθε-ση του έργου Κάιρο λίγες βδομάδες πριν την Αιγυπτιακή Επανάσταση του 2011 Ο Νουρεντίν είναι ένας αξιωματι-κός αστυνομίας που έχει αναλάβει την έρευνα του θανάτου μιας νεαρής τρα-γουδίστριας Η έρευνά του θα τον φέ-ρει αντιμέτωπο με ένα σκάνδαλο όπου εμπλέκεται η εξουσία Πληροφορίες

τηλέφωνο 22348203 ndash 22349085

16-2382020

ΜΟΥΣΙΚΗ

Eleni Era και Freedom Candlemaker στο Λωφορειο Η Eleni Era με τον Freedom Candlemaker στην καλοκαιρινή σκηνή του Λεωφορείου Η Eleni θα παρουσιάσει κομμάτια από το δί-σκο της lsquoRise Loversquo που κυκλοφόρησε το 2019 από την Louvana Records διασκευές ελλη-νικών και ξένων τραγουδιών που αγαπά κα-θώς και καινούργιο υλικό από τον δεύτερό της

δίσκο οι ηχογραφήσεις του οποίου θα πραγματοποιηθούν τον Σεπτέμ-βριο Ο Freedom Candlemaker (Λευτέρης Μουμτζής) θα κάνει την πρώτη του ζωντανή εμφάνιση για το 2020 Κυκλοφόρησε το κομμάτι Gold μέσα στον Απρίλιο ενώ πέρσι είχε κυκλοφορήσει το δίσκο Beaming Light με την Inner Ear Records Θα παίξει κομμάτια από όλη του τη δισκογραφία και πιθανό και κάποια ακυκλοφόρητα κομμάτια Επίσης μαζί με την Era θα τραγουδήσουν δικά τους αγαπημένα κομμάτια Καφενείο Λεωφορείο Πλ ∆ημαρχείας 26 Λευκωσία Σάββατο 22 Αυγούστου 2020 στις 845 μμ Πληροφορίες τηλέφωνο 97748177

ΣΙΝΕΜΑ

Παύση στο Κέντρο Τεχνών ΚίμωνοςΈνα κοινωνικό δράμα για τις ανθρώπινες σχέσεις και την κα-θημερινότητα με εξισορροπητι-κές δόσεις χιούμορ Μια ταινία για όλους τους ανθρώπους που μεγαλώνουν ανυπομονώντας να ζήσουν Υποθεση του έρ-γου Παγιδευμένη στη δυστυ-χία ενός καταπιεστικού γάμου η Ελπίδα βρίσκεται μπροστά σε μια τεράστια βιολογική και ψυχολογική αλλαγή Η μονότο-νη ζωή της διαταράσσεται όταν στην αντίληψή της πραγματικό-τητα και φαντασία αρχίζουν να συγχέονται φέρνοντάς την ξα-νά αντιμέτωπη με το σώμα της τις επιθυμίες της τον χρόνο Σε σκηνοθεσία της Τώνια Μισιαλή Πρωταγωνιστούν Στέλλα Φυρο-γένη Ανδρέας Βασιλείου Πόπη Αβραάμ Andrey Pilipenko Κέ-ντρο Τεχνών Κίμωνος Κίμωνος Πάφος Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020 στις 900 μμ Πληροφορί-

ες τηλέφωνο 26102180

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 3

Της ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Η Νάνσυ η Ελένη η Αμφιτρίτη Οι παραλίες της Νάξου οι σπηλιές του Καστελλόριζου τα βράχια της Κέρ-κυρας τα ήρεμα νερά του Πόρου Ο αισθησιασμός του ελληνικού καλο-καιριού και η ελευθερία της θάλασ-σας η πρόκληση της ηδονικής ζω-ής και η περιπέτεια του πνεύματος στα τρυφερά νερά της Μεσογείου

Τα κείμενα που ανθολογούμε εί-ναι σπαράγματα αγαπημένων ανα-γνώσεων αποσπάσματα από βιβλία που διαβάστηκαν καλοκαίρια ndashγιrsquo αυτό είναι ταλαιπωρημένα τα χάρ-τινα εξώφυλλά τουςndash και ξαναδια-βάστηκαν σε σκοτεινούς χειμώνες μεταφέροντας φως στους ταλαιπω-ρημένους ∆υστυχώς σχεδόν όλα είναι εξαντλημένα στους εκδότες τους και μας λείπουν πολύ ndash δεν είναι ευκαιρία να τα ξαναδούν οι εκ-δότες Οι συγγραφείς τους είναι ξέ-νοι λογοτέχνες που επισκέφτηκαν την Ελλάδα και την αγάπησαν Οι περισσότεροι την ταξίδεψαν πολ-λά χρόνια πριν αλλά όπως συμβαί-νει με τις μαγικές συναντήσεις η στιγμή έγινε αιώνια και σταμάτησε εκεί laquoστην πρώτη κατάδυση στην καρδιά της Ελλάδαςraquo όπως έλεγε ο Μισέλ Ντεόν στις laquoΣελίδες για την Ελλάδαraquo (εκδ Χατζηνικολή)

laquoΠερπατάμε δίπλα στο νερό όπου έρχονται να πεθάνουν οι μέ-δουσες μαζεύουμε βότσαλα σαν κόκκους κεχριμπαριού σπαράγ-ματα πορφύρας σκόνη από αμέθυ-στο από αλάβαστρο Στη θάλασσα παίζουν δελφίνια Η σιωπή βασιλεύ-ει διαυγής σαν τον αέρα που σου επιτρέπει να ξεχωρίζεις απέναντι τις ακτές της Πάρου το σκοτεινό βουνό με το άσπρο εκκλησάκι στην κορυφή του τον Προφήτη Ηλία φύ-λακα όλων των κορυφών Γδυνόμα-στε μπαίνουμε στο κρύο νερό που καίει το δέρμα σφίγγει τους μυς Είναι μια στιγμή απερίγραπτης χα-ράς Πίσω από την αμμουδιά υψώ-νονται τα βουνά της Νάξου ξανθά μέσα στο φως του πρωινού Μέσα στη νύχτα χρόνων μια ομάδα από

νύμφες χόρεψε σε τούτη την παρα-λία οι Ωκεανίδες Μία από αυτές η Αμφιτρίτη ξεπερνούσε τις άλλες σε ομορφιά όταν την είδε ο Ποσειδώ-νας Θέλησε να την πιάσει τρομο-κρατημένη όμως η νύμφη ρίχτηκε στο νερό κι εξαφανίστηκε Ο Ποσει-δώνας ανέθεσε σε ένα δελφίνι να τη βρει Οταν η νύμφη κουράστηκε το δελφίνι την άρπαξε και τη γύρι-σε στο παλάτι του θεού Από εκεί-νο τον γάμο γεννήθηκε ο Τρίτων μισός άνθρωπος μισό ψάρι Ο Πο-σειδώνας διατήρησε μια ιδιαίτερη στοργή για το νησί της Αμφιτρίτης Να πιστέψουμε ότι γιrsquo αυτό όταν είδε τις ακτές της Νάξου ηρέμησε ο θυμός του και παραδόθηκε στη γλύκα της ανάμνησης των πρώτων ερώτων τουraquo

Ο Μισέλ Ντεόν έζησε χρόνια εδώ ndashαπό τη δεκαετία του 1960 έως το 1987ndash έμαθε την Ελλάδα θύμωσε μαζί της αλλά ποτέ δεν στέρεψε όπως έγραφε η ευγνω-μοσύνη που της όφειλε Ο Λόρενς Ντάρελ από την άλλη χρωστά στην Κέρκυρα του Μεσοπολέμου τη συγ-γραφική του έμπνευση Ο τόπος τού χάρισε ανάμεσα στα άλλα μερικές από τις πιο αισθαντικές περιγραφές του Ιονίου πελάγους laquoΣτις πλευρές του ldquoΒαν Νόρντενrdquo η θάλασσα σχηματίζει μια αφρι-σμένη γραμμή Καθώς ο άνεμος διακόπτεται τrsquo αυτιά πιάνουν τους ξερούς σαν σήματα Μορς ήχους των τζιτζικιών ψηλά πάνω από τους βράχους ενώ πιο ψηλά ακό-μα ακούγεται η μεταλλική σκληρή

φωνή μιας γυναίκας που τραγου-δάει Η Νάνσυ κυριευμένη από μια από εκείνες τις ωραίες μη συ-νειδητές διαθέσεις κάθεται στην πλώρη με το κεφάλι ριγμένο προς το πίσω τα χείλη ανοιχτά με τα μακριά ξανθά μαλλιά ριγμένα πά-νω από τα αυτιά ndash σαν λαγουδάκι με στητά αυτιά Καταπίνοντας τον άνεμο σαν μια φανταστική μορφή κεφαλιού σε κάποια προϊστορική πλώρη ∆εν μπορεί κανείς να κρί-νει από τη θλιμμένη έκφραση του ακίνητου προσώπου της αν ακούει το τραγούδι ή όχι ή αν πραγματι-κά το τραγούδι δεν βρίσκεται στο νου κάποιου και το ακούει να περ-νά καθαρό και πάνω από το λευκά πανιά εκεί όπου οι αετοί σαν κομ-μάτια σπασμένου βράχου πέφτουν

και ξανασηκώνονται και ξαναπέ-φτουν κάτω στις αόρατες κλίμακες τον γαλάζιου Πόσο λίγα απrsquo αυτά μπορούν να περιγραφούν με λό-γιαraquo (laquoΗ σπηλιά του Πρόσπερουraquo εκδ Μεταίχμιο)

Ο κοσμογυρισμένος Χαβιέρ Ρε-βέρτε στην laquoΚαρδιά του Oδυσσέαraquo (εκδ Πατάκης) καταγράφει την πε-ριήγησή του σε τοπία και τόπους ndashεδώ στο Καστελλόριζοndash που τον θάμπωσαν δημιουργώντας έναν προσωπικό οδηγό για όσους ανα-ζητούν την εμπειρία του ταξιδιού laquoΜισή ώρα αφότου αποπλεύσαμε το σκάφος μείωσε ταχύτητα και ο Νίκος προσέγγισε την ακτή δέκα περίπου μέτρα από μια ανοιχτή σχισμή στον πετρώδη βράχο Είχε μόλις ενάμισι μέτρο ύψος και τρία πλάτος και ήταν κάπως ανησυχητι-κή η ιδέα να μπει κανείς κολυμπώ-ντας από την τρύπα εκείνη Ομως

η Ελένη αποφασισμένη περισσό-τερο από όλους σηκώθηκε έβγαλε το φόρεμα και έμεινε με ένα σεμνό μονοκόμματο μαγιό Στη συνέχεια μου έδωσε την τσάντα ldquoΚρατήστε την στο σακίδιό σας και κλείστε το καλά έχω όλα μου τα χρήματα μέσαrdquo είπε χαμηλόφωνα κοντά στο αυτί μου Ωραία σκέφτηκα είχα ήδη σύντροφο στο νησί των ερωτευμένωνraquo

Για τον Ζακ Λακαριέρ και laquoΤο ελληνικό καλοκαίριraquo του (εκδ Ι Χατζηνικολή) δεν χρειάζεται κανέ-να σχόλιο Αρκεί η νοσταλγία των ευτυχισμένων χρόνων του καθενός μας να συμπληρώσει τις λέξεις ndash στο απόσπασμα ταξίδια με πλοίο στην Ελλάδα του rsquo50 laquoΠάνω στο κατάστρωμα του βαποριού παντού

φύρδην μίγδην τυλιγμένα τα κορ-μιά στις κουβέρτες ξεπαγιάζουν μέ-σα στον υγρό και κρύο άνεμο που φυσάει τώρα και τόσες ώρες Πίσω λάμπες αιωρούνται μέσα στη νύχτα σαν τρελά λαμπιόνια φώτα μιας περασμένης κιόλας γιορτής που οι συνδαιτυμόνες της κυλίστηκαν καταγής Εδώ όμως έχουν μεθύσει από αέρα κρύο και σκαμπανεβά-σματα Κάτω από μερικά κορμιά κιλίμια ψαθιά Στο πλάι πανέρια βαλίτσες στρώματα κλουβιά με πουλιά χωρίς τα οποία κανένας Ελληνας φαίνεται ότι δεν μπορεί να ταξιδέψει raquo

Ο Χένρι Μίλερ ήρθε στην Ελλά-δα το 1939 ndashφιλοξενούμενος του Ντάρελ αρχικώςndash αψηφώντας τους οιωνούς του πολέμου Εφτιαξε εδώ μια πολύτιμη παρέα τον Σεφέρη τον Κατσίμπαλη τον Χατζηκυριά-κο-Γκίκα και εξαιτίας τους η παρα-μονή του παρατάθηκε όσο μπόρε-σε περισσότερο Οι εντυπώσεις του από τη χώρα και τους ανθρώπους έγιναν ένα βιβλίο το κλασικό πλέ-ον laquoΟ Κολοσσός του Μαρουσιούraquo (εκδ Μεταίχμιο) laquoΤο να πλέεις αρ-γά ανάμεσα στους δρόμους του Πό-ρου είναι σαν να ξαναζείς τη χαρά του περάσματος από τη μήτρα στον κόσμο Είναι μια χαρά πολύ βαθιά για να τη θυμάται κανείς Μια χα-ρά που μοιάζει μrsquo εκείνες τις μου-διασμένες απολαύσεις των ηλίθιων που γεννούν τέτοιους θρύλους σαν εκείνο της γέννησης ενός νησιού απrsquo τα συντρίμμια κάποιου πλοίου Το πλοίο το πέρασμα οι περιστρε-φόμενοι τοίχοι το ήρεμο τρεμού-λιασμα της κοιλιάς του πλοίου το εκτυφλωτικό φως οι πράσινες φι-δίσιες καμπύλες της ακτής οι γε-νειάδες που κρέμονται πάνω απrsquo το κεφάλι σου απrsquo τους κατοίκους του νησιού όλα αυτά και η πάλλουσα ανάσα της φιλίας της συμπάθειας της καθοδήγησης σε αγκαλιάζουν και σε μαγεύουν ώσπου ανατινά-ζεσαι σαν άστρο που τέλειωσε τον σκοπό του και η καρδιά σου στέλνει τα λιωμένα συντρίμμια της παντού στον κόσμοraquo

Αφιερώνουμε το σημε-ρινό ένθετο στις θάλασσες των μύθων και των τερά-των των σέρφερ και της ενάλιας αρχαιολογίας

Ο αισθησιασμός του ελληνικού καλοκαιριού και η ελευθερία της θάλασσας η πρόκληση της ηδονικής ζωής και η περιπέτεια του πνεύματος στα νερά της Μεσογείου απασχόλησαν αγαπημένους ξένους συγγραφείς Φωτογραφία του Νίκου Κοκκαλιά

Η δική μαςθάλασσαhellipτων ξένωνΣπαράγματα από

τα βιβλία λογοτεχνών

που ερωτεύθηκαν

το ελληνικό καλοκαίρι

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20204 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Της ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Μερικά από τα σπάνια πλάσματα που ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ανέ-συρε από τα βάθη της γνώσης των μεγαλύτερων παραμυθάδων και πε-ριηγητών του κόσμου εκείνα που ζουν στα σύνορα όπου διασταυρώ-νεται ο πραγματικός με τον φαντα-στικό κόσμο είναι όντα της θάλασ-σας Το laquoΒιβλίο των φανταστικών όντωνraquo είναι ένας ζωολογικός κήπος που απευθύνεται σε ονειροπόλους και προφανώς δεν θα μπορούσε να λείπει το aquarium Κολλάμε λοι-πόν τη μύτη μας στο κρύσταλλο και θαυμάζουμε τα φρικτά και υπέροχα γεννήματα του ανθρώπινου νου Ή μήπως κάποια από αυτά τα τέρατα κολυμπούν ακόμη στα σκοτάδια της αβύσσου στα κατάμαυρα νερά των ωκεανών

Το άλογο της θάλασσας σε αντί-θεση με τα περισσότερα φανταστι-κά ζώα δεν είναι σύνθετο πλάσμα δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα άγριο άλογο που ζει στη θάλασσα και βγαίνει στην ακτή μόνο τις αφέγγαρες νύχτες όταν ο μπάτης τού φέρνει μυρωδιές από φοράδες Σε κάποιο απροσδιόριστο νησί ndashίσως πρόκειται για το Βόρνεοndash οι

σταβλίτες φέρνουν και δένουν στην ακτή τις καλύτερες φοράδες του βα-σιλιά και κρύβονται κάτω από τη γη Εδώ είναι που ο Σεβάχ ο θαλασσινός αντίκρισε τον επιβήτορα να υψώ-νεται από τη θάλασσα τον είδε να βατεύει το θηλυκό και άκουσε την κραυγή του Κατά τον Μπέρτον η οριστική έκδοση των laquoΧιλίων και μιας νυχτώνraquo χρονολογείται περί τον 13ο αιώνα Τον ίδιο αιώνα έζη-σε και ο κοσμογράφος Ζακαρίγια αλ Καζίνι ο οποίος στην πραγμα-τεία του laquoΘαύματα της δημιουρ-γίαςraquo έγραφε τα εξής laquoΤο άλογο της θάλασσας είναι σαν το άλογο της στεριάς μόνο που η χαίτη του κι η ουρά του είναι μακρύτερες το χρώμα του είναι πιο αστραφτερό οι οπλές του είναι σχιστές σαν του άγριου βοδιού κι ενώ το μπόι του δεν διαφέρει από εκείνο του αλό-γου της στεριάς είναι κομμάτι πιο ψηλό από το γαϊδούριraquo Ο ίδιος πα-ρατηρεί ότι μια διασταύρωση των δύο ειδών του θαλάσσιου δηλαδή και του στεριανού μας δίνει μια πολύ όμορφη ράτσα κάπου δε μι-λάει για ένα μαύρο πόνι με άσπρες βούλες σαν ασημένιες πούλιες Ενας Κινέζος περιηγητής του 18ου αιώ-να ο Ουάνγκ Τάι-Χάι γράφει laquoΤο

άλογο της θάλασσας κάνει την εμ-φάνισή του στην ακρογιαλιά όταν ψάχνει για φοράδα καμιά φορά το πιάνουν Το τρίχωμά του είναι μαύ-ρο και γυαλιστερό η ουρά του εί-ναι μακριά και σέρνεται στο χώμα Οταν είναι στη στεριά πηγαίνει σαν όλα τrsquo άλλα άλογα είναι πολύ ήμε-ρο και μπορεί μέσα σε μια μέρα να διανύσει εκατοντάδες μίλια Καλό είναι όμως να μην το βάλεις σε πο-τάμι για να το λούσεις γιατί μόλις δει νερό ξαναγίνεται όπως παλιά και φεύγει μακριά κολυμπώνταςraquo Πολλοί εθνολόγοι αποδίδουν τον ισλαμικό αυτό θρύλο στον ελληνο-ρωμαϊκό θρύλο για τον άνεμο που γονιμοποιεί τις φοράδες Ο Βιργίλι-ος στο Τρίτο Βιβλίο των Γεωργικών μετέγραψε αυτήν τη δοξασία σε στί-χους Η ερμηνεία του Πλίνιου (Η΄ 92) είναι πιο πεζή laquoΕίναι γνωστό ότι στη Λουσιτανία στην περιοχή της Ολίσιπο κατά μήκος του Τάγου οι φοράδες στέκονται με το πρόσω-πο στον δυτικό άνεμο που φυσάει και συλλαμβάνουν την ανάσα της ζωής έτσι γεννιέται ένα πολύ γρή-γορο πουλάρι που όμως δεν ζει πά-νω από τρία χρόνιαraquo Ο ιστορικός Ιουστίνος διακινδυνεύει την εικα-σία ότι η γέννηση αυτού τον μύθου

οφείλεται στη ρητορική υπερβολή laquoγιοι τον ανέμουraquo που λέγεται για τα πολύ γρήγορα άλογα

Ο Λυκόφρων ο Κλαυδιανός και ο Βυζαντινός χρονογράφος Ιωάν-νης Τζέτζης έχουν κατά καιρούς αναφερθεί στον Ιχθυοκένταυρο σε κλασικά κείμενα δε βρίσκουμε άλλες αναφορές Η λέξη χρησιμο-ποιείται για τα όντα εκείνα που ορι-σμένοι μυθολόγοι αποκαλούν και Κενταυρο-τρίτωνες Οι απεικονίσεις τους αφθονούν τόσο στην ελληνική όσο και στη ρωμαϊκή γλυπτική Από πάνω ώς τη μέση είναι άνθρωποι έχουν ουρά δελφινιού και τα μπρο-στινά τους πόδια είναι σαν του αλό-γου ή του λιονταριού Η θέση τους είναι μεταξύ των εναλίων θεοτήτων κοντά στους ιππόκαμπους

Προτού γίνει τέρας και μεταμορ-φωθεί σε βράχια η Σκύλλα ήταν μια νύμφη που την είχε ερωτευθεί ο Γλαύκος ένας από τους ενάλιους θεούς Για να την κερδίσει ο Γλαύ-κος ζήτησε βοήθεια από την Κίρκη που όλοι ήξεραν πόσο καλά γνώριζε τα βότανα και τις μαγγανείες Ομως η Κίρκη μόλις είδε τον Γλαύκο τον ερωτεύθηκε κεραυνοβόλα μόνο που δεν κατάφερε να τον κάνει να ξεχάσει τη Σκύλλα έτσι για να τι-μωρήσει την αντίζηλό της έχυσε ένα απόσταγμα από δηλητηριώδη βότανα στην πηγή όπου λουζόταν η νύμφη Τότε (Οβιδίου Μεταμορφώ-σεις Ι∆΄ 59-67) laquoΕρχεται η Σκύλλα και μπαίνει στο νερό μέχρι τη μέ-ση ξαφνικά βλέπει τα λαγόνια της να παραμορφώνονται σε τερατώδη σχήματα που αλυχτάνε Στην αρχή μη θέλοντας να πιστέψει ότι αυτά τα πράγματα που αλυχτάνε αγριε-μένα είναι μέλη τον δικού της του κορμιού το βάζει στα πόδια και πα-σχίζει να τrsquo αποδιώξει Φεύγοντας όμως παίρνει μαζί της κι αυτό από το οποίο θέλει να ξεφύγει και ψη-λαφώντας τους μηρούς της τις κνή-

μες και τα πόδια της δεν βρίσκει παρά μόνον κεφάλια σκυλιών που χάσκουν σαν κι αυτά που πρέπει να rsquoχε ο Κέρβερος Στέκεται πάνω σε λυσσασμένα σκυλιά τα λαγό-νια κι η κοιλιά της είναι κλεισμένα μέσα σrsquo έναν κλοιό τεράτωνraquo Στο τέλος ένιωσε να στηρίζεται σε δώ-δεκα πόδια κι είχε έξι κεφάλια με τρεις σειρές δόντια το καθένα Τό-σο πολύ την τρομοκράτησε αυτή η μεταμόρφωση που ρίχτηκε στη θάλασσα στο στενό που χωρίζει την Ιταλία από τη Σικελία εκεί οι θεοί την έκαναν βράχια Οταν έχει φουρτούνα οι ναυτικοί ακούν τον φοβερό βρυχηθμό που κάνουν τα κύματα όταν μπαίνουν στις σπηλιές των βράχων Τον θρύλο αυτόν βρί-σκουμε και στις σελίδες του Ομή-ρου και του Παυσανία

Αφήνοντας τώρα τον μεγάλο Μπόρχες οι θρύλοι και οι αφηγήσεις για τέρατα έχουν τη δική τους ξε-χωριστή θέση στη ναυτική ιστορία ndash και στη λεγόμενη κρυπτο-ζωολο-γία Το πιο θρυλικό από αυτά τα θα-λάσσια τέρατα είναι το Κράκεν το οποίο άλλοτε ταυτοποιείται ως γιγα-ντιαίο χταπόδι και άλλοτε ως καλα-μάρι Ενα τέτοιο πλάσμα επιτίθεται και στον laquoΝαυτίλοraquo του πλοιάρχου Νέμο στις laquoΕίκοσι χιλιάδες λεύγες κάτω από τη θάλασσαraquo του Ιουλίου Βερν ∆εν είναι ξεκάθαρο πού τε-λειώνει η αλήθεια και πού αρχίζει ο μύθος πάντως στους ωκεανούς της Γης έχουν όντως παρατηρηθεί γιγά-ντια καλαμάρια συχνά ξεβρασμένα σε ακτές (όπου και φωτογραφήθη-καν) Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ένα καλαμάρι έξι μέτρων που ξεβράστηκε στις ακτές του κόλπου Τρίνιτι του Καναδά και εξετάστηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημί-ου Μεμόριαλ το 1965 Η ονομασία laquoκράκενraquo παραπέμπει στους Βίκινγκ και πιθανώς σε μια αρχαία σκανδι-ναβική διάλεκτο να σημαίνει laquoχτα-πόδιraquo Υποτίθεται πως ήταν ο φό-βος και ο τρόμος των υπερβόρειων ναυτικών του βόρειου Ατλαντικού

Τον 19ο αιώνα το φαλαινοθηρικό laquoΚάσλοτraquo βρέθηκε μπροστά στο απροσδόκητο θέαμα μιας φάλαι-νας να έχει πιαστεί στα πλοκάμια ενός μεγάλου καλαμαριού Η μάχη επιβίωσης που ακολούθησε ήταν τι-τάνια Ωστόσο θεάσεις του ακόμη και επιθέσεις έχουν καταγραφεί και μέσα στον εικοστό αιώνα Σύμφωνα με τον Αρθουρ Κλαρκ τη δεκαετία του rsquo30 ένα τάνκερ 15000 τόνων έπλεε στις Νότιες Θάλασσες ανοι-χτά από τη Σαμόα Ταξίδευε με 12 κόμβους όταν ένα μεγάλο καλαμάρι το προσπέρασε στη συνέχεια όμως επιτέθηκε αρπάζοντας το πλοίο από τη μέση της καρίνας Είχε όμως φρι-κτό τέλος καθώς κομματιάστηκε από τις προπέλες του πλοίου Επί-σης μεσούντος του Β΄ Παγκοσμί-ου Πολέμου Βρετανοί ναυαγοί που δέχθηκαν την επίθεση γερμανικού υποβρυχίου στον νότιο Ατλαντικό δέχθηκαν την επίθεση ενός Κράκεν το οποίο μάλιστα άρπαξε έναν άτυ-χο ναύτη ινδικής καταγωγής

Πλάσματα της αβύσσου του νου μαςΜύθοι δοξασίες και περιγραφές για το άλογο της θάλασσας τον Ιχθυοκένταυρο τη Σκύλλα και το τρομερό Κράκεν

Τα πλοκάμια του θανάτουΤα πλοκάμια των γιγαντιαίων κα-λαμαριών (των τρομερών κράκεν) έχουν μυζητήρες που ενεργούν σαν βεντούζες πάνω στη σάρκα του θύματος Στο εσωτερικό των μυζητήρων σειρές από νύχια λει-τουργούν σαν αγκίστρια Το θήρα-μα σύρεται έτσι προς το στόμα του καλαμαριού που είναι ένα ράμφος αρκετά δυνατό για να κόψει συρμα-τόσχοινο Θυμίζει ράμφος παπαγά-λου και είναι εξαιρετικά κοφτερό Κατόπιν αναλαμβάνουν δράση μι-κρά δόντια που βρίσκονται στα εν-δότερα του ράμφους ψιλοκόβοντας τη σάρκα του θηράματος Παλαιό-τερες θεωρίες ήθελαν τα γιγαντιαία καλαμάρια να τρέφονται ακόμη και με μεγάλες φάλαινες αλλά και οι φάλαινες με αυτά

Είναι όλα γεννήματα του ανθρώπινου μυαλού ή μήπως κάποια από αυτά κολυμπούν ακόμη στα κατάμαυρα νερά των ωκεανών

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 5

LOVE FM 1007ΠΡΩΤΟ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΣΑΣ

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

104

ΜΕ 64 ΚΑΙ 82 ΛΕΠΤΑ

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΡΕΥΝΑ ΑΚΡΟΑΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΕΣ 13-80 ΕΤΩΝ ΣΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ 13 ndash 3152020 (ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ SYMMETRON MARKET RESEARCH amp CONREAD RESEARCH BUREAU)

ΠΡΩΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ1η

ΤΑΣΟΣ ndash ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ

175

ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ 1ο

ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

216

ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ 1ο

ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ 35-44

ΜΟΥΣΙΚΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ1ο

ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ

ΣΤΟ ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΚΡΟΑΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Του ΝΙΚΟΛΑ ΖΩΗ

Καλοί και άγιοι οι ρεμβασμοί πλάι στην ακροθαλασσιά Ωφέλιμες και ιερές οι ελπίδες για μια αλλιώτικη ζωή που γεννά η απεραντοσύνη της θάλασσας Ας μην κάνουμε ότι δεν το ζήσαμε έστω μια φορά από όλους τους πιθανούς συνδυασμούς τοπίων και αισθημάτων από όλες τις αυθαίρετες συσχετίσεις ανάμε-σα στα σκαμπανεβάσματα του νε-ρού και στα πηγαινέλα της καρδιάς μία από τις πιο εθιστικές από τις πλέον ικανές να συγκινήσουν ακό-μα και τον πιο στρυφνό βουνίσιο είναι εκείνη μεταξύ θάλασσας και ερωτικού καημού θάλασσας και ανεκπλήρωτου έρωτα θάλασσας και αποχωρισμού επιθυμίας ατε-λέσφορης Και γιατί να αποκλεί-σουμε θα πει κανείς την επιθυμία που τελεσφόρησε Μα γιατί τότε θα είχαμε λιγότερες ιστορίες να διηγη-θούμε Μία τέτοια ιστορία είναι κι ο έρωτας του Φλορεντίνο Αρίσα και της Φερμίνα ∆άσα που γεννιέται σε ένα λιμάνι της Καραϊβικής και εξιστορείται από τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες στο laquoΟ έρωτας στα χρόνια της χολέραςraquo (εκδ Λιβάνη μτφρ Κλαίτη Σωτηριάδου-Μπαρά-χας) Είναι ένας έρωτας που για τον Φλορεντίνο Αρίσα συμπυκνώνει μία από τις αλήθειες που σπάνια ομολογούνται ήταν laquoτο βάρος που στήριζε τη ζωή τουraquo Και ήταν ένας έρωτας-μαρτύριο ένα μαρτύριο που ο Φλορεντίνο ήθελε να το χαρεί

Ας τραβήξουμε από το ράφι τον laquoΜάγοraquo του Τζον Φόουλς (εκδ Εστία μτφρ Φαίδων Ταμβακάκης)

Ενα μυθιστόρημα laquoφιλοσοφικόraquo όπως λέγεται ή ένα μυθιστόρημα για την εξερεύνηση του γνωστού και άγνωστου εαυτού για τη λογι-κή και την πίστη τη ζωή και τον θάνατο τα ύψη και τα βάθη της τέ-χνης τον πόλεμο και την ειρήνη αλλά και για την αναζήτηση μια θολής επιθυμίας σε ένα ελληνικό νησί με πεντακάθαρα νερά ένα νησί με ρυθμούς ανθρώπινους και ενίοτε μυστικούς Ο ήρωάς μας Νί-

κολας Ερφ καθηγητής αγγλικών σε ένα σχολείο της laquoΦράξουraquo μπλέ-κεται στα δίχτυα ενός αινιγματι-κού κατοίκου ονόματι Μόρίς Κόγ-χις κυρίως στον επώδυνο ιστό της προστατευόμενης του Κόγχι Λίλης Μοντγκόμερι

Ιδού πώς την περιγράφει ο Νίκο-λας μια μέρα που ενώ κολυμπούσε την αντίκρισε έξω στην ακτή laquoΣτε-κόταν εκεί λαμπρή φιγούρα πάνω στα λευκόγκριζα βότσαλα με την ώχρα του λόφου και τα πράσινα φυ-τά πίσω της Αρχισα να κολυμπώ όσο πιο γρήγορα μπορούσα Προ-χώρησε μερικά βήματα πάνω στις πέτρες και μετά σταμάτησε και με παρακολουθούσε Τέλος σηκώθη-

κα στάζοντας λαχανιασμένος και την κοίταξα Ηταν περίπου δέκα μέτρα μακριά φορούσε ένα εξαι-ρετικά χαριτωμένο καλοκαιρινό φόρεμα της εποχής του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου Είχε σκού-ρες μπλε λευκές και ροζ ρίγες και κρατούσε μια ομπρέλα με κρόσσια από το ίδιο ύφασμα Φορούσε τον θαλασσινό αέρα σαν κόσμημαraquo

Σε ένα άλλο ράφι εκείνης της βι-βλιοθήκης μας περιμένει η laquoΓραμμή του ορίζοντοςraquo του Χρήστου Βακα-λόπουλου (εκδ Εστία) Οχι δεν εί-ναι ένα βιβλίο για τον χωρισμό Ή τουλάχιστον δεν είναι μόνο αυτό Η ταυτότητα της ηρωίδας γράφει laquoΡέα Φραντζή κι είναι μια γυναίκα χωρισμένη μια γυναίκα που βγάζει εισιτήριο για την Πάτμο που κοιτά-ζει τις σειρές των κυμάτων από το κατάστρωμα που θέλει απλώς να φύγει ∆εν έχει μπει στη θάλασσα από τότε που ήρθε πρέπει να δια-λέξει τη στιγμήraquo γράφει ο Βακα-λόπουλος Κάποτε συνεχίζει της ήταν πολύ απλό να πάει για μπά-νιο Πλέον όμως για λόγους της καρδιάς laquoπρέπει να διαλέξεις με προσοχή τη στιγμή που θα πέσεις στη θάλασσαraquo

Ανεβαίνοντας για λίγο σε ένα νοητό κατάστρωμα ας στραφούμε στον laquoΝαυαγόraquo του Αντώνη Τραυ-λαντώνη (laquoΙστορίες της θάλασσαςraquo εκδ Αιγόκερως) και ας ακούσουμε την ιστορία ενός μούτσου που σε μια φουρτούνα προσπάθησε χωρίς επιτυχία να σώσει τη νεαρή καπε-τάννισα έκτοτε ζει ημίτρελος σε ένα μοναστήρι ελπίζοντας ότι η θάλασσα θα τη φέρει πίσω

Ας ξεφυλλίσουμε το laquoΜεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλωςraquo του Γε-ωργίου Βιζυηνού (όπ) και ας χαμο-γελάσουμε πικρά με τον ήρωα που στη διάρκεια ενός ταξιδιού ποθεί μια νεάνιδα ενώ εκείνη αποδίδει την ερωτική του δυσφορία στην laquoτόσην τρικυμίανraquo Θα μπορού-σαμε επίσης να ακούσουμε έναν αγαπημένο αφηγητή θαλασσιών περιπετειών τον Νίκο Καββαδία που στο μυθιστόρημα laquoΗ Βάρδιαraquo (εκδ Αγρα) δέχεται να πει στον συνομιλητή του την ιστορία της Marie Laure laquoΝαιhellip Στάσουhellip Λες για εκείνη τη μικρή Γαλλίδα στο Bandolraquo λέει ο ήρωας με αυτό το μείγμα όρεξης και αδιαθεσίας που χαρακτηρίζει τον ερωτικό καημό laquoΤην ξανθιά που δεν βαφότανε που δεν έπαιζε στη ρουλέτα που καθόταν ξαπλωμένη στη βεράντα του φτηνού ξενοδοχείου Εhellip γιrsquo αυτή ∆εν ξέρωhellip ∆εν την ξανά-δαhellip Με με τραντάζεις έτσιhellip ∆εν

την αγαπούσα Στη θάλασσα που ταξιδεύω ∆ενhellip Εγώ μονάχα τη θάλασσαhellipraquo

Οφείλουμε όμως μια στάση στο ράφι της Ενατης Τέχνης Ας επιλέ-ξουμε εδώ τη μελωδική laquoΜπαλά-ντα της αλμυρής θάλασσαςraquo του Ούγκο Πρατ (εκδ Ars Longa μτφρ Αρης Μαλανδράκης) με πρωταγω-νιστή τον τυχοδιώκτη με τη χρυσή καρδιά τον Κόρτο Μαλτέζε Μπλέ-κεται σε αμέτρητες περιπέτειες ο ήρωάς μας κι ας είναι η πρώτη του ιστορία δημοσιευμένη το 1967 άσπλαχνοι λαθρέμποροι δαιμόνιοι αυτόχθονες λιγομίλητοι Γερμανοί αξιωματικοί τον κυνηγούν ή τον δι-ευκολύνουν κι όλα αυτά με φόντο τον Ειρηνικό Ωκεανό Στο τέλος η καρδιά του Κόρτο Μαλτέζε χτυπά-ει μόνο για την Πανδώρα Γκρού-βεσνορ κι ας μην παραδέχθηκαν ποτέ τα αμοιβαία αισθήματά τους Σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές αποχωρισμού εν πλω αφού κοιτα-

χτούν για μερικές στιγμές η Παν-δώρα του ανακοινώνει ότι δεν θα τον ακολουθήσει laquoΤο ξέρωraquo απο-κρίνεται εκείνος

Η πρωταρχική αγάπηΝα θυμηθούμε και το laquoΟνειρο

στο κύμαraquo ή το laquoΕρως-Ηρωςraquo του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Κά-ποιος μπορεί να μας επισήμαινε ότι οι ανεκπλήρωτοι έρωτες της ξηράς ή της θαλάσσης τα βάρη που στηρίζουν τις ζωές μας τελι-κά μας ακινητοποιούν χώρια που κρύβουν την ανάγκη για μια αγάπη πρωταρχική Ας είναι Αντιπρότα-ση υπάρχει laquoΗ θάλασσα είναι σαν τον έρωτα μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγειςraquo λέει σε ένα ποίημά του ο Ντίνος Χριστιανόπουλος Για να καταλήξει laquoΑλίμονο αν κόψου-με τα μπάνια μόνο και μόνο γιατί πνίγηκαν πέντε-έξι Αλίμονο αν προδώσουμε τη θάλασσα γιατί έχει τρόπους να μας καταπίνειraquo

laquoΗ θάλασσα είναι σαν τον έρωτα μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγειςraquo λέει σε ένα ποίημά του ο Ντίνος Χριστιανόπουλος

Σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές αποχωρισμού εν πλω αφού κοιταχτούν για μερικές στιγμές η Πανδώρα ανακοι-νώνει στον Κόρτο Μαλτέζε (φωτ) ότι δεν θα τον ακολουθήσει laquoΤο ξέρωraquo αποκρίνεται εκείνος

Ανεκπλήρωτοι έρωτεςπου τους πήρε το κύμαΛογοτεχνικά ταξίδια της καρδιάς στο απέραντο γαλάζιο

Β Ι Β Λ Ι Ο

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20206 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Η πανδημία του κορωνοϊού προκα-λεί παγκόσμιο τρόμο και απελπι-σία δοκιμάζοντας τις αντοχές όχι μόνο της οικονομίας ή της δημό-σιας υγείας και της αποτελεσμα-τικότητας της κρατικής μηχανής αλλά πολύ περισσότερο τις αν-θρώπινες σχέσεις Ο παρών τόμος που εξέδωσε η Ακαδημία Θεολογι-κών Σπουδών Βόλου με κείμενα προβληματισμού για τη νέα κατά-σταση που δημιουργήθηκε ndashπρω-τόγνωρη σε όλους μαςndash στοχεύει όπως επισημαίνουν στον πρόλογό τους οι επιμελητές του τόμου Ν Ασπρούλης και Nathaniel Wood στη laquoβαθιά θεολογική αποτίμησή τηςraquo και στην προσφορά υλοποι-ήσιμων προτάσεων θεμελιωμένων laquoστη μακραίωνη παράδοση της Εκ-κλησίας μας με κατεξοχήν έμφαση στην προσωπική ετερότητα την υγεία την προστασία της ατομικής ύπαρξης κάποτε ακόμη και εις βά-ρος του σωματειακού χαρακτήρα της εκκλησιαστικής μας ύπαρξηςraquo

Η πρόκληση του κορωνοϊού αποτελεί αφορμή στοχασμού για τη στάση της Εκκλησίας και δη της Ορθόδοξης απέναντι στο φαι-νόμενο Στα άρθρα τους οι συγ-γραφείς του τόμου βιώνοντας την εμπειρία της πανδημίας ουσια-στικά συνδιαλέγονται και ανταλ-λάσσουν απόψεις δημιουργώ-ντας εκείνες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για έναν γόνιμο διάλογο που θα συμβάλει στην υι-οθέτηση υπεύθυνης στάσης από πλευράς Ορθόδοξης Εκκλησίας Αν ξεφυλλίσουμε τα άρθρα του παρόντος τόμου βλέπουμε την αγωνία των συγγραφέων για τη διαχείριση αυτής της κρίσης

Ο τόμος χωρίζεται σε δύο μέ-ρη Το πρώτο μέρος επιγράφεται laquoΘεολογικοί παράμετροιraquo και προ-σπαθεί να δώσει απαντήσεις σε ζητήματα που προβληματίζουν πιστούς και μη πιστούς Πρέπει να τελείται η Θεία Ευχαριστία χωρίς πιστούς Τι γίνεται με την αποχή από τη Θεία Μετάληψη την επο-χή της πανδημίας Μεταδίδεται ο κορωνοϊός μέσω της Θείας Κοι-νωνίας Ο γνωστός ακαδημαϊκός μητροπολίτης Γέρων Περγάμου κ Ιωάννης ο διάκονος π Mark Roosien λέκτορας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Γέιλ κά δίνουν τις δικές τους απαντή-σεις και εκδοχές

Το δεύτερο και εκτενέστερο μέρος επιγράφεται laquoΠοιμαντικές

προκλήσειςraquo και επικεντρώνεται στη διαχείριση της πανδημίας κυρίως από τους ποιμένες της Εκ-κλησίας Εξαιρετικά ενδιαφέροντα άρθρα αντιμετωπίζουν το πρόβλη-μα από μια διαφορετική οπτική ματιά ∆ηλωτικοί οι τίτλοι laquoΗ αξία της απραξίας Μαθήματα από τον κορωνοϊό για τη σιωπή και την ησυχίαraquo του π Ιωάννη Χρυσαυ-γή laquoΣυμπόνια σε καιρούς κρίσης Αμφισβητώντας τον πολιτισμό της αδικίαςraquo της καθηγήτριας φιλοσο-φίας Crina Gschwandtner laquoΟνει-

δος ή αγάπη στην εποχή της παν-δημίαςraquo του π Elias Villis

Ιδιαίτερα στέκομαι στον επί-λογο του άρθρου της Crina Gschwandtner laquoΗ κρίση του κο-ρωνοϊού προσφέρει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για αναστοχα-σμό για αλλαγή νοοτροπίας και αντιλήψεων Είναι υποχρέωση όσων θέλουμε να λεγόμαστε και να είμαστε Χριστιανοί laquoνα προ-χωρήσουμε πέρα από τις ατομι-κές φιλανθρωπικές πράξεις ώστε να αντιμετωπίσουμε τις βαθιές κοινωνικές οικονομικές και φυ-λετικές ανισότητες που διαιωνί-ζουν τη φτώχεια την έλλειψη στέ-γης και τα δυσανάλογα ποσοστά ασθένειας και θανάτου ∆εν μπο-ρεί να υπάρχει ldquoπνευματικήrdquo σω-τηρία που να αγνοεί τον πόνο των φτωχώνraquo Η laquoπνευματικήraquo σω-τηρία ορίζεται ορθά και απαντά εμμέσως και στα ερωτήματα του πρώτου μέρους του τόμου

Τρίτο και τελευταίο μέρος απο-τελεί το laquoΕπίμετροraquo με τρία άρ-θρα Ξεχώρισα το δεύτερο του π Αθανασίου Καρατζογιάννη εφημερίου στον Αγιο ∆ημήτριο Maasmechelen laquoΜια μαρτυρία lsquolsquoΒγήκα από την εντατικήrsquorsquoraquo Ο π Αθανάσιος περιγράφει με γλαφυ-ρό τρόπο την τρομακτική εμπειρία που έζησε Μιλάει για ένα Πάσχα αλλιώτικο laquoένα Πάσχα γυμνό από εξωτερικά σημάδια αλλά πλούσιο σε βιώματα αναστάσιμαraquo

Η κρίση του κορωνοϊού απέ-δειξε τελικά ότι είναι επιτακτι-κή η ανάγκη αναζήτησης και από πλευράς Θεολογίας ερμηνευτικών κριτηρίων για την αποτίμηση και αξιολόγηση της κατάστασης Και-ρός του ποιήσαι

Ο κ Χαράλαμπος Β Στεργιούλης είναι φιλόλογος στα Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια Ν Μπακογιάννη και δρ Βυζαντινής Φιλολογίας στο ΑΠΘ

Ο Γρηγόρης Αζαριάδης γεννήθη-κε τον Φλεβάρη του 1951 στην Αθήνα όπου και ζει με τη γυναίκα του Νίτσα Βραχνίδου και τα παι-διά του Χρήστο Σοφία και Στρα-τή Το πρώτο του μυθιστόρημα laquoΠαλιοί λογαριασμοίraquo εκδόθη-κε το 2012 Ακολούθησαν laquoΗ τε-λευταία παράσταση της Μαρίνας Φιλίππουraquo και laquoΤο μοτίβο του δο-λοφόνουraquo που κυκλοφόρησαν το 2013 και το 2015 αντίστοιχα όλα από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδη Το 2018 εκδόθηκε ο laquoΣκοτεινός λαβύρινθοςraquo από το Μεταίχμιο Η laquoΠαραπλάνησηraquo είναι το πέμπτο του μυθιστόρημα και κυκλοφο-ρεί επίσης από το Μεταίχμιο Κρι-τικές του και θεωρητικά άρθρα για την αστυνομική λογοτεχνία δημοσιεύονται σε εφημερίδες (laquoΤα Νέαraquo laquoΕλεύθερος Τύποςraquo) και διάφορα sites Λατρεύει το neopolar και το κλασικό noir Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σαςlaquoΤίποτα δεν χάνεταιraquo της Κλοέ Μεντί και laquoΑυτή η χώρα που τη δολοφο-νούνraquo του Ζιλ Βενσάν Ποιος ήρωαςηρωίδα της αστυνο-μικής λογοτεχνίας θα θέλατε να είστε και γιατίΟ επιθεωρητής Μπεκ των Σουηδών πρωτοπόρων Σγιεβάλ και Βαλέε Ο λόγος είναι ότι αποτελεί αρχετυπικό ήρωα όλων των σύγχρονων αστυνο-μικών (και όχι μόνο) πρωταγωνιστι-κών χαρακτήρων Διοργανώνετε ένα δείπνο Ποιους συγγραφείς αστυνομικής λογο-τεχνίας καλείτε ζώντες και τε-θνεώτεςΤσάντλερ Χάμετ Μανσέτ Φαζαρ-ντί Ιζό Σγιεβάλ και Βαλέε Μανκέλ Πέρσον Λάρσον και Νταλ Ποιο είναι το βιβλίο που έχετε διαβάσει τις περισσότερες φορέςΟ τελικός παίζεται ανάμεσα στην laquoΠρηνή θέση του σκοπευτήraquo του Μανσέτ και τον laquoΜεγάλο αποχαιρετι-σμόraquo του Τσάντλερ Θα μας συστήσετε την αστυ-νόμο Τρύπη Τις αδυναμίες της τα μυστικά της ∆ύσκολη ερώτηση με δεδο-μένη την πρόθεση του συγ-

γραφέα να κρατήσει στο σκοτεινό μέρος της σκηνής πολλά χαρακτηρι-στικά της αστυνόμου Τρύπη Τουτέ-στιν να μείνει laquoκοινωνικά αποστα-σιοποιημένηraquo από το αναγνωστικό κοινό Σε κάθε περίπτωση η Τρύπη είναι μια έξυπνη σκληρή και δυναμι-κή γοητευτική γυναίκα σαραντακάτι καρατίων υπέρμαχος της ομαδικής δουλειάς επίμονη και αναλυτική στον χώρο της αστυνομικής έρευ-νας που τυγχάνει της αποδοχής των συνεργατών της σε κάθε επίπεδο και χάρη στις ικανότητές της κάνει κα-ριέρα στον οπωσδήποτε ανδροκρα-τούμενο κόσμο της ελληνικής αστυ-νομίας Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ο laquoκαφές Τρύπηraquo τα συμμετρι-κά δακτυλίδια καπνού όταν καπνίζει και η σύνθλιψη μεγάλων συνδετή-ρων με τα μακριά της δάχτυλα Πώς προέκυψε η ιδέα ενός σίριαλ κίλερ που σκοτώνει με τόσο ειδε-χθή τρόπο τα θύματά του Τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να γράψω αυτό που αποκαλώ laquoελληνι-κό ευρωπαϊκό αστυνομικό μυθιστό-ρημαraquo διατηρώντας τον laquoελληνι-κόraquo χαρακτήρα του κειμένου αλλά εμπλουτίζοντας τον με στοιχεία του ευρωπαϊκού αστυνομικού Ενα βασι-κό τέτοιο στοιχείο είναι η laquoιδιαιτερό-τηταraquo των δολοφονιών Πιστεύω ότι τα αποτρόπαια εγκλήματα σοκάρουν τον αναγνώστη προκαλούν αυθόρ-μητη έκρηξη αδρεναλίνης και τον βάζουν από πολύ νωρίς στην ατμό-σφαιρα και την πλοκή του μυθιστορήματος

ΑΪ ΟΓΚΑΟΥΑΤα αιρετικά παραμύθιαΑνθολόγιο ποιημάτωνΑνθολόγηση - Μετάφραση Βαγγέλης Αλεξόπουλος Διώνη Δημητριάδουεκδ Βακχικόν σελ 184

Κόρη μητέρας αφρικανικής καταγω-γής και βιολογικό παιδί ενός Ιάπω-να (τον οποίο δεν φαίνεται να γνώ-ρισε ποτέ) με καταγωγή την οποία η ίδια μυθολογούσε ως πολυεθνική - πολυφυλετική η Αμερικανίδα Αϊ Ογκάουα ή απλώς laquoΑϊraquo (1947-2010) αποτελεί μια πολύ ξεχωριστή πε-ρίπτωση στην παγκόσμια ποίηση Αν η υπερβολή η θραύση των ηθι-κών και συναισθηματικών ορίων η ακραία πρόκληση δεν σας ασκούν έλξη τότε η ιδιότυπη ποιήτρια δεν θα αποτελέσει κατάλληλο ανάγνω-σμα Υπάρχει όμως στrsquo αλήθεια κανείς που έστω και ανομολόγη-τα δεν κρυφοκοιτάζει με την άκρη του ματιού του προς την κόλαση ιδίως όταν η θέασή της προσφέ-ρεται ανώδυνα στην οικονομική συσκευασία ενός ποιήματος

∆ολοφόνοι και αιμομείκτες παι-δεραστές και βιαστές αποξενωμέ-νοι εραστές που ανήκουν στα εξα-θλιωμένα κατώτερα στρώματα της αμερικανικής κοινωνίας αλλά μαζί και κάποιες διασημότητες με τρα-γική μοίρα που συμπληρώνουν το

άλλο μισό του (αμερικανικού) μύ-θου πρωταγωνιστούν σε πρώτο πρόσωπο στα ποιήματά της laquoΑι-σθάνομαι ότι ο δραματικός μονό-λογος ήταν η φόρμα στην οποία γεννήθηκα για να γράφω και την αγαπώ τόσο παθιασμένα ή ίσως πιο παθιασμένα από όσο αγάπησα ποτέ μου άνδραraquo έλεγε η ποιήτρια

Η περιδιάβα-ση στο έργο της στην υπό συζή-τηση εκτενή αν-θολογία με πε-ρισσότερα από 50 ποιήματα από όλο το χρονικό φάσμα των δημο-σιεύσεών της (ξε-κινώντας από τη συλλογή laquoΣκληρό-τηταraquo (1973) και φθάνοντας στο εύγλωττο laquo∆εν παραδίνομαιraquo (2010) που δημο-σιεύθηκε μετά θάνατον) δικαιώ-νει τούτο το εκφρασμένο πάθος Ανάμεσα στους laquoκαταραμένουςraquo πρωταγωνιστές της ξεχωρίζει ο ινδιάνικης καταγωγής πεζοναύ-της Αϊρα Χέιζ γνωστός από τη laquoστημένηraquo φωτογραφία κατά τη μάχη του Ιβο Τζίμα ανάμεσα σε Αμερικανούς και Ιάπωνες που

πέθανε από το αλκοόλ και την κατάθλιψη Η Αϊ του αφιερώνει το ποίημα laquo∆εν μπορώ να πάρω μπροςraquo κλείνοντας με στίχους γενικής εφαρμογής σε πολλούς από τους αδιέξοδους ήρωες των ποιημάτων της laquoΠερνάω το τζιν και τις δικαιολογίες από το χέρι

στο στόμα αλλά είμαι εγώ Είμαι εγώ Είμαι η μό-νη βρόμικη συνή-θεια που δεν μπο-ρώ να κόψωraquo

Στο τελευταίο ποίημα (laquoΤο χρονι-κό του καρκίνουraquo) το ποιητικό εγώ μοιάζει να ταυτίζε-ται με το πραγμα-τικό διαβαίνοντας ηθελημένα τις πύ-λες του μαρτυρίου Η αφηγήτρια περι-γράφει τον θάνατό

της από καρκίνο του οποίου αρνή-θηκε τη διάγνωση και την ιατρική αντιμετώπιση Τα βιογραφικά ση-μειώματα της Αϊ κάνουν λόγο για θάνατο από τις επιπτώσεις ενός καρκίνου που δεν διαγνώσθηκε

Από τα έργα του Μπρεχτ μέχρι το laquoΜακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νί-κοraquo του Σαββόπουλου γνωρίζουμε πως όταν τα laquoαποβράσματαraquo της

κοινωνίας παίρνουν τον λόγο η καθαρτική λειτουργία της τέχνης είναι (τουλάχιστον) διπλή Αφενός στοιχειοθετείται αντικειμενικά μια έμμεση ή άμεση καταγγελία των κοινωνικών συνθηκών που τα γεννά Αφετέρου απονέμεται υποκειμενικά στον καθένα μας το μερίδιο των σκοτεινών ταυτί-σεων που του αναλογεί για να ανακουφίσει την ψυχή του Αλλά βέβαια καμία από τις λειτουργίες αυτές της τέχνης δεν δικαιώνεται απλώς και μόνο επειδή καταγγέλ-λει ή επειδή αποφορτίζει το αν-θρώπινο σκότος Χρειάζεται ndashθα ακουστεί περίεργο ή οξύμωροndash ομορφιά καλλιτεχνική ομορφιά Μονάχα έτσι η τέχνη εν προκει-μένω η ποιητική δικαιώνεται

Η Αϊ βραβευμένη ποιήτρια έχει την ομορφιά με το μέρος της ακό-μη και όταν πραγματεύεται απο-τρόπαια θέματα Η ομορφιά του δραματικού μονολόγου της δημι-ουργείται με ελάχιστες λέξεις Και ιδού ατμόσφαιρα χαρακτήρες κορύφωση Οι αναγνώστες του Καβάφη θα αναγνωρίσουν εύκο-λα την τεχνική Ενας στοιχειώδης υπομνηματισμός θα βοηθούσε την αναγνώστριατον αναγνώστη να παρακολουθήσει με λιγότερα ερωτήματα αυτά τα υψηλής θερ-μοκρασίας ποιήματα

Της ΜΑΡΙΑΣ ΤΟΠΑΛΗ

Του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ Β ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗ

Ποίηση των φτωχών των κολασμένων των αδιάγνωστων

Η Ορθοδοξία ενώπιον της πανδημίας του κορωνοϊού

ΚΡΙΤΙΚΗ

ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ

Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου εξέδωσε έναν τόμο με κείμενα θεολογικού προβληματισμού ως προς τη νέα κατάσταση

Η υγειονομική κρίση απέδειξε ότι είναι επιτακτική η ανάγκη αναζήτησης από πλευράς Θεολογίας ερμηνευτικών κριτηρίων για την αποτίμηση και την αξιολόγησή της

500ΛΕΞΕΙΣΜΕ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΖΑΡΙΑΔΗ

στι

οιους γο-ε-

αρ-νκέλ

ε ορέςν υ ιρετι-

σφαιρα και την πλοκή του μυθιστορήματος

Σ Τ Η Λ Ε Σ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 7

THE

WA

LLA

CE C

OLL

ECTI

ON

SAB

INE

GLA

UB

ITZ

DPA

AN

DR

EA J

EMO

LO

MU

SEE

DEL

ACR

OIX

ΜΑΤΙΕΣΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Γράφει ο ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

Η κληρονομιά του μπρουταλισμού στην Τσεχία

Χάι-κου του Δεκαπενταύγουστου

ΠΡΑΓΑΤα μοντέρνα κτίρια με εκείνη την έντονη πλαστικότητα που συνή-θως το ευρύ κοινό δεν έχει συνη-θίσει να αγαπάει δεν τα συνδέει κανείς αυτόματα με την ποιητική ατμόσφαιρα της Πράγας Η πρω-τεύουσα της Τσεχίας εύκολα συν-δέεται με τη μεσαιωνική και ανα-γεννησιακή κληρονομιά της με το μπαρόκ και τον ρομαντισμό με τα νεωτερικά ρεύματα μετά το 1900 αλλά δύσκολα με τον μπρουταλι-σμό ένα ώριμο ρεύμα του μοντερ-νισμού με κτίρια συνήθως ογκώ-δη με γυμνό μπετόν αλλά και με μια πλαστικότητα στη μορφή που

πρόδιδε την απόσταση από τον λειτουργικό μοντερνισμό του rsquo40 και του rsquo50 Ο μπρουταλισμός είναι ένα διεθνές ρεύμα των δεκαετιών του rsquo60 και του rsquo70 με πολλά τοπι-κά ιδιώματα σε όλες τις χώρες (και στην Ελλάδα φυσικά) που τα τε-λευταία χρόνια αποκτά φίλους και μελετάται ως ένα ενδιαφέρον κε-φάλαιο της αρχιτεκτονικής του ει-κοστού αιώνα Μια μεγάλη έκθεση στο Εθνικό Μουσείο της Τσεχίας στην Πράγα εστιάζει στην μπρου-ταλιστική κληρονομιά της χώρας (και μέσω αυτής των όμορων χω-ρών της Κεντρικής Ευρώπης ιδίως εκείνων που ανήκαν στο Σύμφωνο

της Βαρσοβίας κατά τον Ψυχρό Πό-λεμο) Η έκθεση είναι κυρίως φω-τογραφική και το γραφείο Τύπου του μουσείου ανταποκρίθηκε και έστειλε μια επιλογή από εντυπω-σιακές και απολύτως ενδεικτικές φωτογραφίες που αντανακλούν το αισθητικό περιβάλλον αυτής της αρχιτεκτονικής τάσης την εικοσα-ετία 1960-1980 Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί από μεγάλο αριθμό πο-λιτών αυτός ο αρχιτεκτονικός ρυθ-μός καθώς η εκτίμησή του προϋ-ποθέτει έκθεση και εμπειρία στην εξέλιξη των μοντερνιστικών ρευ-μάτων Ωστόσο ο μπρουταλισμός έχει αποκτήσει τους προστάτες και

υπερασπιστές του καθώς πολλά από αυτά τα κτίσματα σε όλον τον κόσμο από τις ΗΠΑ ώς τη Ρωσία (και ευρύτερα την πρώην ΕΣΣ∆) καταδικάζονται σε κατεδάφιση η οποία κατά κανόνα συνοδεύε-ται από αντιδράσεις ανακούφισης και ικανοποίησης Σημαντικοί αρ-χιτέκτονες έχουν αφήσει ενδιαφέ-ροντα δείγματα μπρουταλιστικής αρχιτεκτονικής που σαν οργανι-κές φόρμες επιδρούσαν στο πε-ριβάλλον με τρόπο διεκδικητικό και πολλές φορές επισκίαζαν τα γειτονικά τους κτίρια Ορισμένα όμως ήταν ελεύθερα από γειτνιά-σεις στέγαζαν γραφεία ή υπηρεσί-

ες κρατικούς οργανισμούς ή ακό-μη και ξενοδοχεία και κατοικίες σχημάτιζαν έναν οικιστικό κόσμο στα όρια μιας ακραίας φαντασίας ενίοτε καταθλιπτικής και άλλοτε ελεύθερης ανάλογα την οπτική που επέλεγε κανείς ή τις συνθή-κες γένεσης αυτών των κτιρίων Πρόσφατα ο μπρουταλισμός στην πρώην Γιουγκοσλαβία επί Τίτο κέρ-δισε διεθνή δημοσιότητα μέσα από εκθέσεις και εκδόσεις Η Τσεχία με αυτήν την έκθεση που διαρκεί ώς τον Νοέμβριο παραθέτει στο ευ-ρύ κοινό τη δική της συλλογή από αυτά τα παράξενα μοντέρνα κτίρια του rsquo60-rsquo70

Κάπου κάτι έχασετη θάλασσα κοιτάζοντας στο κύμα καλπάζει η απουσία Οι μουσικές που σε κοιμίζουνβλέφαρα δάκρυα αστερισμοί χορδή που τρεμοπαίζει αέναα Η αυγή ήρθε μαζί με τον άνεμοσάλεψε ελαφρά η κουρτίνα ήταν μόνο τrsquo αδειανό σεντόνι Την άνοιγε βλέφαρο το βλέφαρομες στα ποτάμια των ποδιών της η ζωή έτριξε κάπου μέσα τους

Μόνη μπήκε στη θάλασσατα κύματα παραμέριζαν μα εκείνη τrsquo αποζητούσε Λίγο προτού χαράξειτα πουλιά πιάνουν ένα τραγούδι το φάντασμα στο δωμάτιο Τrsquo αστέρια τρέμουνε βουβά

θρυμματισμένη νύχτα παγερή πύρινες βολίδες ο πόθος τους Μια δροσοσταλίδατο ρυάκι καθώς κυλά ψάξε δε θα το βρεις Το σύννεφο πάνω στο τζάμιπίσω τους ένα ζευγάρι μάτια ηχώ μιας κατηγορίας Να κάτι εκεί όπου τίποταδεν θα έπρεπε να είναι το ίχνος ενός ποτηριού

Κοιτούσε λέει τον ουρανόκάτι έπεφτε σαν πούπουλο ένα βάρος κυματίζει ακόμα Η κραυγή θρυμματίζει τη νύχταφως μιας ξοδεμένης επιθυμίας τώρα τα βλέφαρα είναι βαριά Την κοιτούσε όλη νύχταγύριζε μέσα στον ύπνο της ο εφιάλτης είχε το πρόσωπό του Η θέα ενός υγρού βλέμματοςτο νερό που τρέχει ανάμεσά τους αυτό ήταν αποχαιρετισμός

ΛΟΝΔΙΝΟΟ μπρούντζος της ΦλωρεντίαςΕνα από τα θετικά της πανδημίας είναι ο τρόπος που πολλά μουσεία επιχειρούν να διατηρούν το ενδια-φέρον του κοινού Η Συλλογή Γουά-λας (Wallace Collection) ένα από τα ωραία μικρά μουσεία του Λονδίνου παρουσιάζει τα λιγότερο γνωστά εκθέματά της μέσα από τις προτά-σεις των επιμελητών Η επιμελήτρια Ada de Wit επέλεξε να δώσει έμφα-ση στα περίφημα μπρούντζινα της Φλωρεντίας του 17ου αιώνα και σε μια εξαίσια σειρά με τους άθλους του Ηρακλέους

ΟΣΤΑΝΔΗΜουσείο Τζέιμς ΕνσορΤο νέο αξιοθέατο της Οστάνδης στο Βέλγιο είναι το πλήρως ανακαινι-σμένο μουσείο για τον ζωγράφο Τζέ-ιμς Ενσορ (1860-1949) που στεγάζε-ται στο σπίτι του Και στην Οστάνδη έζησε σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του Το νέο μουσείο έχει επεκταθεί και σε γειτονικό οίκημα και προσφέρει πλέον μια ευέλικτη διαδραστική εμπειρία με αφορμή τον εξπρεσι-ονιστικό κόσμο του Τζέιμς Ενσορ Υπάρχει επίσης εφαρμογή για να περπατήσετε στα βήματα του Εν-σορ στους δρόμους της Οστάνδης

ΡΩΜΗΕπέκταση του MaXXIΗ επέκταση του MaXXI εκτός Ρώμης είναι ένα από τα νέα στον κόσμο των μουσείων Το MaXXI σχεδια-σμένο από το γραφείο της Ζάχα Χα-ντίτ είναι ένα μουσείο αφιερωμένο στην τέχνη του 21ου αιώνα Το πα-ράρτημά του ο νέος του βραχίονας όμως είναι ένα παλάτσο του 18ου αιώνα στην πόλη Λrsquo Ακουιλα που είχε πληγεί από σεισμούς το 2009 Η ανακατασκευή του ιστορικού κτι-ρίου έγινε με ρωσικά κεφάλαια σε συνεργασία με το ιταλικό υπουρ-γείο Πολιτισμού

ΠΑΡΙΣΙΜουσείο ΝτελακρουάΑπό τα αγαπημένα μουσεία όσων αγα-πούν το Παρίσι το Μουσείο Ντε-λακρουά βρίσκεται σε μία από τις ωραιότερες μικρές πλατείες του Σεν Ζερμέν Η επαναλειτουργία του μου-σείου που αποτελεί τμήμα του ορ-γανισμού του Λούβρου έγινε στα τέλη του Ιουνίου και συνοδεύτηκε από ένα δώρο Η είσοδος των επτά ευρώ καταργήθηκε και το κοινό ει-σέρχεται δωρεάν για όλη τη διάρ-κεια του καλοκαιριού με την ελπίδα να τονωθεί η κίνηση και να προ-σελκυσθούν επιπλέον επισκέπτες

ΒΕΡΟΛΙΝΟΜότσαρτ και ΜάμποΠρώτο κόρνο στη Φιλαρμονική του Βερολίνου η χαρισματική μουσι-κός Σάρα Γουίλις μας χαρίζει ένα νέο προσωπικό άλμπουμ που είναι η χαρά της ζωής Απευθύνεται σε όσους αγαπούν τη μουσική και θέ-λουν να αφεθούν στην απόλαυσή της Από την Κούβα και τους δρό-μους της Αβάνας η 51χρονη Σάρα Γουίλις συνδυάζει τις δύο αγάπες της τον Μότσαρτ και το μάμπο σε ένα συνδυασμό που αιφνιδιάζει και ευφραίνει (Sarah Willis laquoMozart y Mamboraquo)

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΡΙ

Επιμέλεια ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

laquoΚάπου κάτι έχασε τη θάλασσα κοιτάζοντας στο κύμα καλπάζει η απου-σίαraquo Η φωτογραφία είναι του Γιώργη Γερόλυμπου

Μια δροσοσταλίδατο ρυάκι καθώςκυλά ψάξεδε θα το βρεις

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 20208 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

Της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ

Ολα ξεκίνησαν από ένα κομμένο χέ-ρι Χάλκινο για την ακρίβεια Οταν το έφτιαξαν το 460 πΧ κρατούσε κεραυνό Παρά την υπερφυσική του δύναμη βρέθηκε μπλεγμένο στα δίχτυα ενός ψαρά ακρωτηρια-σμένο από το υπόλοιπο σώμα του θεού που είχε μείνει στον πυθμέ-να Ανασύρθηκε στην επιφάνεια ανάμεσα σε ταπεινά μύδια και κα-βούρια το σωτήριον έτος 1928 Ο αλιεύς κατέγραψε με ακρίβεια τη θέση κοντά στο Ακρωτήρι Αρτε-μίσιο στην Εύβοια

Ολόκληρη επιχείρηση οργανώ-θηκε Ο καπετάνιος μάζεψε σφουγ-γαράδες με αρχηγό του τσούρμου έναν Αυστριακό που ζούσε στο Πήλιο και είχε γίνει ψαράς τον Αλ-φόνς Χοχάουζερ και επέστρεψαν στο σημείο Βουτηχτάδες έπεφταν ο ένας μετά τον άλλο και γύριζαν εξαντλημένοι με ματωμένη μύτη από την πίεση χωρίς να δουν τί-ποτα στον λασπώδη βυθό Το μόνο που διέκριναν ήταν ένα κοραλλέ-νιο δεντράκι σε μάκρος ίσαμε το μπράτσο Ομως τα κοράλλια δεν ευδοκιμούν στη λάσπη

Με την τρίτη βουτιά και με τη βοήθεια μιας τσουγκράνας ανα-κάλυψαν έκπληκτοι πως το κο-ράλλι βλάσταινε από τον αφα-λό ενός χάλκινου θεού που ήταν σκεπασμένος και δεν φαινόταν Οταν κατάφεραν να ανασύρουν το άγαλμα ndashόπως περιγράφει το περιστατικό ο Βέρνερ Χέλβιγκ συγγραφέας και φίλος του Αλ-φόνςndash φάνηκε στον ορίζοντα ένα σκάφος του Λιμενικού Μέσα σε λίγα λεπτά το γλυπτό είχε κατα-σχεθεί Ηταν ο ∆ίας του Αρτεμι-σίου που σήμερα δεσπόζει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Χοχάουζερ παρέμεινε ψαράς και ήξερε τα νερά του Παγασητι-κού και των Σποράδων σαν το χέρι του Η γνώση αυτή του ξαναφάνη-κε χρήσιμη μία ακόμη φορά στη ζωή του Με το ξέσπασμα του Πο-λέμου οι Ελληνες τον απέλασαν και οι Αυστριακοί τον ανάγκασαν να καταταγεί στη Βέρμαχτ και να επιστρέψει στο Πήλιο ως υποδε-κανέας και διερμηνέας Το 1942 ήρθε στην περιοχή ένας διάση-μος συμπατριώτης του τον οποίον κλήθηκε να βοηθήσει ο Χανς Χας

Ο Χας (1919-2013) μεγαλωμέ-νος στην Αυστρία δεν είχε βι-ώματα θάλασσας Ομως σε ένα ταξίδι του σε νεαρή ηλικία στη νότια Γαλλία είδε τον Αμερικανό πιλότο δημοσιογράφο και συγ-γραφέα Γκάι Γκιλπάτρικ να κά-νει ψαροντούφεκο κάτι τελείως άγνωστο και εξωτικό για την επο-χή Η συνάντησή τους ήταν κα-

θοριστική για τη ζωή του Ο Χας ανακάλυψε τη μαγεία του βυθού και άρχισε να ενδιαφέρεται για την υδροβιολογία Παράτησε τη Νομική και τελείωσε τη Ζωολογία Το σπουδαιότερο ήταν όμως ότι χάρις στο πείσμα του εξέλιξε τις πρωτόγονες τότε συσκευές κατά-δυσης κατασκεύασε μια πρωτό-λεια υποβρύχια κάμερα και τρά-βηξε τις παρθενικές φωτογραφίες το 1939 στη ∆αλματία

Ο Χας ήταν επίσης ο πρώτος που κατάλαβε πως για να παρα-

τηρήσει τα ψάρια και τα ζώα της θάλασσας θα έπρεπε να κολυμπάει και ο ίδιος όπως τα ψάρια και να μην περπατάει στον βυθό όπως οι δύτες που φορούσαν το σκά-φανδρο Πρώτη φορά δοκίμασε να κάνει κάτι τέτοιο τον Ιούνιο του 1942 στο Αιγαίο Οπως λένε οι ντόπιοι ο Αλφόνς δεν του έδειξε μόνο τη χλωρίδα και την πανίδα αλλά και πολλά αρχαία ναυάγια Αμφορείς και αντικείμενα βγήκαν από τον βυθό και μπήκαν σε κού-τες με πριονίδι για να ταξιδέψουν στη ναζιστική Γερμανία Ο Αυστρι-ακός ανεδείχθη σε μεγάλη μορφή των καταδύσεων και κονταροχτυ-πήθηκε με τον περίφημο Κουστό για την πρωτιά στις υποβρύχιες λήψεις Το 1943 ο Γάλλος κατά-φερε να κατασκευάσει την πρώτη ολοκληρωμένη συσκευή αυτόνο-μης κατάδυσης

Ο Ζακ-Ιβ Κουστό (1910-1997) με το θρυλικό πλοίο laquoΚαλυψώraquo έγινε ένας πραγματικός εξερευνη-

τής του ερέβους του βυθού και ο laquoπρεσβευτήςraquo όλων των πλασμά-των της θάλασσας που γνωρίσα-με στις κινηματογραφικές ταινίες του αλλά και στις εκπομπές του καθώς προβλήθηκαν σε ολόκλη-ρη την υφήλιο Καρχαρίες σαλά-χια φώκιες λεονταρόψαρα έγιναν τηλεοπτικοί αστέρες ήδη από τη δεκαετία του rsquo50 και μέσα στα κα-τοπινά χρόνια

Ανάμεσα στις πολυάριθμες απο-στολές του ήρθε και στην Ελλάδα έπειτα από επίσημη πρόσκληση για να ερευνήσει το ναυάγιο των Αντικυθήρων Είχε ξαναπεράσει από το σημείο το 1959 Ειρωνεία της τύχης πάλι ένα ακρωτηρια-σμένο μπράτσο αγάλματος είχε laquoειδοποιήσειraquo τους σφουγγαράδες από τη Σύμη ndashοι οποίοι κατέφυγαν στο νησάκι για να γλιτώσουν μια τρικυμία στον Μαλέα το 1900ndash πως κάτι κρύβεται στον βυθό

Προτού φτάσει στα Αντικύθη-ρα ο Κουστό είχε κάνει έρευνες

στην Κρήτη στη Γαύδο στον Μα-ραθώνα και στο ηφαίστειο της Σα-ντορίνης Στο ναυάγιο χρησιμο-ποίησε το σύστημα Suceuse τον μεγάλο σπιράλ σωλήνα που ρού-φαγε άμμο από τον πυθμένα και την έβγαζε στο κατάστρωμα του laquoΚαλυψώraquo για κοσκίνισμα αλλά και στο βαθυσκάφος laquoSoucouperaquo Τελικά η σοδειά από την προσπά-θειά του ήταν πλούσια με δύο μι-κρά χάλκινα αγάλματα και άλλα ευρήματα Οταν πήγα στα Αντι-κύθηρα το 2014 ένας ντόπιος μού διηγήθηκε για έναν ηλικιωμένο που δεν εμπιστευόταν τους Γάλ-λους και φοβόταν ότι κάτι μπορεί να αρπάξουν Εστηνε μια καρέ-κλα στον κάβο δίπλα από το ναυ-άγιο και τους παρακολουθούσε με κιάλια από το ξημέρωμα μέχρι το βράδυ

Και βέβαια μπορεί όλοι οι Ελ-ληνες να ξέρουν τον Κουστό αλ-λά ελάχιστοι γνωρίζουν τον Πίτερ Θροκμόρτον (1928-1990) Αμερι-

κανό συγγραφέα δημοσιογράφο και δύτη ο οποίος κατάφερε να ανακαλύψει στα δικά μας νερά το πιο παλιό ναυάγιο στον κόσμο Εί-ναι εκείνο στη νησίδα ∆οκός κο-ντά στην Υδρα που χρονολογεί-ται από το 2200 πΧ Ο Αμερικανός ήταν από τους δημιουργούς του Ινστιτούτου Ενάλιων Αρχαιολογι-κών Ερευνών στην πατρίδα μας προτού δημιουργηθεί η Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων Με έναν περίεργο τρόπο θεωρείται ο laquoπα-τέραςraquo της επιστήμης της ενάλι-ας αρχαιολογίας To 1959 εντόπι-σε στο Ακρωτήρι της Χεληδονίας Ακρας στην Τουρκία ένα ναυάγιο της Εποχής του Χαλκού Επεισε το Πανεπιστήμιο Πεν στις ΗΠΑ να χορηγήσει την έρευνά του η οποία έγινε για πρώτη φορά από ομάδα ειδικών και αρχαιολόγων όπως ο Τζορτζ Μπας που εκπαι-δεύτηκαν στις υποβρύχιες κατα-δύσεις με αυτό τον αντικειμενι-κό σκοπό

Δύο κομμένα χέρια έδειξαν τον δρόμοΕλληνικές αρχαιότητες που ήλθαν στο φως χάρις σε πρωτοπόρους ξένους των καταδύσεων και σφουγγαράδες

Ολοι ξέρουν τον Κουστό αλλά ελάχιστοι γνωρί-ζουν τον Πίτερ Θροκ-μόρτον που κατάφερε να ανακαλύψει στα δικά μας νερά το πιο παλιό ναυάγιο στον κόσμο

Αριστερά ο Αυστριακός Χανς Χας ο οποίος εξέλιξε τις πρωτόγονες συσκευ-ές κατάδυσης ενώ κατασκεύασε και μια πρωτόλεια υποβρύχια κάμεραmiddot επά-νω ο Αμερικανός συγγραφέας δημοσιογράφος και δύτης Πίτερ Θροκμόρτον και κάτω γραμματόσημο προς τιμήν του Ζακ-Ιβ Κουστό

SHU

TTER

STO

CK

O Δίας του Αρτεμισίου που σήμερα δεσπόζει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο εντοπίστηκε το 1928 κοντά στο ομώνυμο ακρωτήρι της Εύβοιας

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 26 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 9

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ

Τήνος αρχές Σεπτέμβρη και ο και-ρός είχε αλλάξει απότομα Οι τε-λευταίοι επισκέπτες του νησιού έφευγαν σιγά σιγά ο βοριάς έμοια-ζε να έρχεται από κάπου πολύ μα-κριά βόρεια και παγωμένα ίσως από τη Μαύρη Θάλασσα Το νερό άλλαζε για πρώτη φορά όψη μετά τρεις μήνες καλοκαιριού κι έδειχνε τα δόντια του Τα κύματα μύριζαν χειμώνα

Φτάσαμε απόγευμα στην παρα-λία κι είδαμε τη φουσκοθαλασσιά να αφρίζει Ο αέρας λυσσομανού-σε κι είπαμε να περιμένουμε μή-πως κοπάσει Oταν οι τελευταίες ακτίνες του ήλιου κρύφτηκαν πί-σω από την πλαγιά του βουνού ο αέρας έπεφτε και γραμμές από τέ-λεια και μεγάλα κύματα άρχισαν να σχηματίζονται μέσα στο ημίφως Eνα λεπτό μετά είμαστε στα ανοι-χτά και βλέπουμε το επόμενο σετ να έρχεται από τον ορίζοντα σαν στρατιά από αφηνιασμένα άλο-γα laquoΚάνε κουπί γιατί θα μας φά-νεraquo μου φωνάζει ο φίλος μου και αρχίζουμε να κωπηλατούμε προς τα βαθιά εκεί όπου ελπίζαμε το κύμα δεν θα έχει σκάσει ακόμα

∆εν προλάβαμε κι ένα τρίμετρο υδάτινο βουνό προσγειώθηκε πά-νω μας Μέσα στο σκοτάδι και την αναμπουμπούλα βρέθηκα ξαφνικά να μην καταλαβαίνω πού βρίσκε-ται ο ουρανός και πού η γη Αφησα τον εαυτό μου ελεύθερο αφέθηκα στο laquoπλυντήριοraquo ndash ξέροντας πως σε λίγο θα αναδυθώ στην επιφά-νεια και θα πάρω ανάσα

Ξαπλώνω πάλι στο σανίδι και πάω να πάρω θέση εκ νέου Τα κύ-ματα πια ήταν τέλεια Η όψη τους μέσα στο ημίφως ήταν σαν σκούρο

γυαλί με λάμψεις από το φεγγάρι ∆εύτερη προσπάθεια laquoEνα κύμα έστω ένα και βγαίνω ένα κύμα για να βγωraquo Το βλέμμα μου συναντάει αυτό του φίλου που γελάει σατανι-κά φωνάζοντας laquoΦοβάσαι Μήτσο φοβάσαιraquo

Το γέλιο του το παίρνει ο αέρας και τη θέση του παίρνει ένας ήχος από καταρράκτη Βλέπω μια μεγά-λη σκιά να υψώνεται Παίρνω θέση η σκιά με σπρώχνει η ώθηση είναι μεγάλη σε κάνει να νιώθεις μικρός κι ανάλαφρος λες και ξαφνικά δεν υπάρχει βαρύτητα αλλά επικρατούν άλλοι νόμοι Oταν πατάω όρθιος πάνω στο σανίδι υπάρχει μπροστά από τα πόδια μου μια υδάτινη κατη-φόρα Σκύβω για να κρατήσω την ισορροπία μου η κατηφόρα γίνεται τοίχος προσπαθώ να στρίψω αλλά

πέφτω στο νερό Η πτώση γίνεται απότομα και δεν έχω προλάβει να πάρω αναπνοή Λέω στον εαυτό μου laquoτώρα ηρέμησε ndash θα σε ξαναβγάλει έξω σε λίγα δευτερόλεπταraquo Αυτή τη φορά όμως δεν έχω πολλή ανάσα Στροβιλίζομαι στον βυθό και σε λίγο αναδύομαι στην επιφάνεια κι εκεί έρχεται πάνω μου το επόμενο κύ-μα Πίνω νερό βρίσκομαι ξανά στο

laquoπλυντήριοraquo δεν έχω ανάσα Αρχίζω μέσα μου και γελάω η αναπνοή μου τελειώνει ακούω γέλια εγώ γελάω σκεπτόμενος laquoΩχ την πατήσαμεraquo Και το γέλιο μου ενώνεται με άλλα γέλια Εχω μια εικόνα θολή αλλά ζωντανή κάπου στο μυαλό μου ndash ίσως να την κατασκεύασα κιόλας στην πορεία Μια φωνή να μου λέει laquoΠόσο στα σοβαρά το είχες πάρει όλο αυτόraquo Είναι λες και τελείωσε η ζωή μου και με περιμένουν σαν σε πάρτι γενεθλίων-έκπληξη όλοι οι άνθρωποι με τους οποίους κάπο-τε συνδέθηκα

Σε κατάσταση ναυτίας εξάντλη-σης και περίεργης μέθης κρατιέμαι από το σανίδι και το κύμα με βγά-ζει στην ακτή Ακούω ακόμα τα γέ-λια νιώθω ζαλάδα δεν ξέρω πόση ώρα μου παίρνει για να ξαναβρώ την αναπνοή μου ∆ιψάω θέλω να πιω νερό προσπαθώ να σηκωθώ να πάω προς την καντίνα Βλέπω κάτι να κινείται στη θάλασσα με την άκρη του ματιού μου Γυρνάω και βλέπω τον φίλο μου να πιάνει ένα τέλειο κύμα μέσα στο σκοτά-δι Το φεγγάρι ίσα ίσα τον κάνει να φαίνεται πάνω στην κρυστάλλινη όψη του νερού που σκίζεται από μια λεπτή άσπρη γραμμή

∆υο-τρεις μέρες μετά ξαναβρέ-θηκα στην ίδια παραλία με το απω-θημένο να πιάσω ένα καλό κύμα όσο κρατάει αυτό το φθινοπωρινό μελτέμι Και το κύμα εκείνο το από-γευμα ήταν 15 μέτρο ύψος εύκολο και μπορούσε να σε τσουλήσει για περίπου 200 μέτρα από τη βόρεια ώς τη νότια άκρη της παραλίας Τσού-λησα πάνω του και το ένιωσα κάτω από τα πόδια μου να σπρώχνει και να απομακρύνεται λες και καβάλα-γα τη ράχη ενός ζώου που τρέχει

Το φεγγάρι είχε βγει ξανά και η

διαδρομή πάνω στο νερό δεν είχε σταματήσει ακόμα Eνιωθα ένα παι-δικό χαμόγελο να σχηματίζεται στο πρόσωπό μου Μετακινούμουν όρ-θιος πάνω στο νερό και γύρω μου έβλεπα τα κοφτερά βράχια της Κο-λυμπήθρας πίσω από την ακτή τον ατέλειωτο κάμπο της και από πίσω τη γραμμή του ορίζοντα προς το βόρειο Αιγαίο Ηταν λες και πέτα-γα σε χαμηλή ταχύτητα και πλα-γίως πάνω από το νερό μέσα στο βραδινό τοπίο Χωρίς βάρος με μια χαρά που είχα να νιώσω από παιδί

Οταν το κύμα τελείωσε περπά-τησα στην άμμο νιώθοντας λες και πετάγεται ηλεκτρική ενέργεια από τα άκρα μου Λίγες ώρες μετά ξά-πλωνα στο κρεβάτι μου κι ένιωθα πως το κεφάλι μου ακτινοβολεί στο σκοτάδι Ηταν λες και με κάποιο τρόπο το κύμα βρισκόταν ακόμα κάτω από τα πόδια μου ζωντανό ή λες και είχε μπει κάπως στο σώ-μα μου Εκλεινα τα μάτια μου να κοιμηθώ κι έβλεπα μπροστά μου το μετείκασμα των υδάτινων γραμ-μών Προσπαθώντας τον επόμενο

καιρό να αναλύσω τι συνέβη στις δυο αυτές εμπειρίες που είχα σκέ-φτηκα πως ίσως ήταν φευγαλέες εικόνες του θανάτου και της αθα-νασίας Και ο θάνατος κι η αθανα-σία (όπως το κύμα και εγώ όπως ο απόλυτος έλεγχος και το απόλυτο χάσιμο του ελέγχου ή ο φόβος κι η ηδονή) έμοιαζαν σαν να είναι τόσο κοντά που δεν μπορούσες να ξεχω-ρίσεις το ένα από τrsquo άλλο

Ο κ Δημήτρης Καραΐσκος είναι graphic designer και φωτογράφος

Για σερφ στην ΤήνοΔύο εμπειρίες ανάμεσα στον θάνατο και στην αθανασία

Στροβιλίζομαι στον βυθό και σε λίγο αναδύ-ομαι στην επιφάνεια κι εκεί έρχεται πάνω μου το επόμενο κύμα Πίνω νερό βρίσκομαι ξανά στο laquoπλυντήριοraquo δεν έχω ανάσα

Το νερό άλλαζε για πρώτη φορά όψη ύστερα από τρεις μήνες καλοκαιριού κι έδειχνε τα δόντια του

Θ Ε Α Μ Α ΤΑ

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 202010 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η

0730 Συναυλία Πυξ Λαξ - (E) 1000 Καμώματα τζι αρώματα V - (E) 1100 EU4U II - (E) 1200 Στην άκρη του παράδεισου - (E)1330 Αμύνεσθαι περί πάτρης - (E)1355 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)1400 Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία - (Ε)1415 Αrt Cafeacute III - (E)1515 Σπίτι στη φύση ΙΙΙ - (E)1545 Τετ - Α - Τετ - (E) Τάκης Ζαχαράτος1700 Μαζί Birlikte ∆ικοινοτική εκπομπή1755 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)1800 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)1825 Η κυρά του μεταξιού - (E) ∆ραματική σειρά εποχής1850 Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία - (Ε) Σειρά ντοκιμαντέρ 1925 Οι γενιές της σιωπής - (Ε) ∆ραματική σειρά εποχής2000 EIΔHΣEIΣ2105 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)2115 Παραδοσιακή βραδιά στο ΡΙΚ - (Ε)2255 1974 Παρασκευή 16 Αυγούστου - (E)2300 EIΔHΣEIΣ2315 Χωρίς αποσκευές - (Ε) 2345 Μαζί Birlikte - (E)0030 Τετ - Α - Τετ - (E)0145 Συνέχεια επαναλήψεων

0730 Η μάγισσα και το μαγεμένο δεντράκι - (Ε) Παιδική θεατρική παράσταση0845 Παιδική ζώνη α Μάγια η μέλισσα β Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον γ O μικρός Χνουδωτός δ Γουίσπερ ε Μπόμπι και Μπιλ 1100 Στη Χώρα του Γιατί - (Ε) Παιδικό πρόγραμμα1130 Παιδική ζώνη1530 Στη Χώρα του Γιατί - (Ε)1600 Ιστορίες του χωρκού-(E) Κυπριακή κωμική σειρά1630 Μανώλης και Κατίνα-(E) Κυπριακή κωμική σειρά1700 Το σόιν -(E) Κωμική σειρά 1720 Βοήθεια συρρίκνωσα τη δασκάλα μου Οικογενειακή περιπέτεια1900 Μονόλογοι - (E)1940 EIΔHΣEIΣ (στην Αγγλική)1950 EIΔHΣEIΣ (στην Τουρκική)2000 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)2105 Eγώ η Λητώ ∆ομέστικα - (Ε) ∆ραματική σειρά 2215 Συναυλία Κλασικής Μουσικής0040 Μονόλογοι - (E) Σειρά πολιτιστικών εκπομπών0115 EIΔHΣEIΣ - (Ε)0135 ΓΙΟΥΡΟΝΙΟΥΣ

0700 Σημεία και τέρατα - (E) Κωμική σειρά0800 The Booth - (E) Ψυχαγωγική εκπομπή0945 Κitchen Health Eκπομπή μαγειρικής1020 Life is a beach Ταξιδιωτική εκπομπή1120 Μπάτσο αγάπη μου - (E) Κωμική σειρά1220 Για πάντα παιδιά - (Ε) Κωμική σειρά1300 Τροχός της τύχης - (E)1500 Η μαμά λείπει ταξίδι για δουλειές - (E) Κωμική σειρά1600 Την τύχη μου μέσα - (Ε) Κωμική σειρά1800 OMEGA NEWS1810 Fars Attack - (Ε) Σατιρική εκπομπή με τον Χάρη Αριστείδου1910 Χαρούμενος ταξιδιώτης Ταξιδιωτική εκπομπή2010 OMEGA NEWS2110 OMEGA Troll Show - (E) Σατιρική εκπομπή2210 ∆ύο βδομάδες προθεσμία (Two weeks notice) Pομαντική κωμωδία με τους Xιου Γκραντ Σάντρα Mπούλοκ κά 2330 Ιtrsquos showtime Mουσικοχορευτικό show0130 Daddy cool - (E) Kωμική σειρά 0230 Μουσικό κουτί - (E) Ψυχαγωγικό τηλεπαιχνίδι0400 DanSing Junior - (Ε)

0600 Πρωινή ενημέρωση0620 Ξαφνικά μπαμπάς - (E) Μεξικανική σειρά0800 Πέτα τη φριτέζα - (Ε) Κωμική σειρά0850 La Pasta Pomilώri - (E) Κυπριακή κωμική σειρά 0940 Santa Γιολάντα - (Ε) Κωμική σειρά1015 ∆εληγιάννειο Παρθεναγωγείο - (Ε)1200 Υγεία πάνω απrsquo όλα1250 Food nrsquo friends Εκποπή μαγειρικής1345 Football stories - (E)1440 Την πάτησα - (E) Κυπριακή σειρά 1520 ΛίτσαCom - (E)1650 Ξαφνικά μπαμπάς Μεξικανική σειρά 1800 Tα νέα του ANT1 σε 10΄1810 Συνέχεια της σειράς1915 Άγριες μέλισσες - (E) ∆ραματική σειρά2020 Tα νέα του ANT12120 Πέτα τη φριτέζα - (E) Κωμική σειρά 2210 La Pasta Pomilώri - (E) Κυπριακή κωμική σειρά 2300 Από μηχανής (Ex Machina) Tαινία επιστημονικής φαντασίας με τους Ντόναλ Γκλίζον Όσκαρ Άιζακ κά0100 Tίτλοι ειδήσεων0110 Το σόι μου μέσα - (E)0200 Ο γητευτής - (E) Ελληνική σειρά0250 Πόσο γλυκά με σκοτώνεις - (E)

0700 Μια βαλίτσα γεύσεις - (E) Εκπομπή μαγειρικής0800 Παντρεμένοι κι οι δυο -(E) Κωμική σειρά 0840 Κόκκινο ποδήλατο - (E) Εκπομπή μαγειρικής0930 Καλό μεσημεράκι - (E)1130 Στο χωρκόν μας - (E)1230 Προορισμός Ευτυχία - (E) Ταξιδιωτική εκπομπή1320 Boυράτε γειτόνοι - (E) Κωμική σειρά1450 Ζωή ποδήλατο - (E) Κοινωνική σειρά1550 Οι Τάκκοι - (E) Κωμική σειρά1650 Happy Traveller - (E) Ταξιδιωτική εκπομπή1750 Guess my age - (E) Ττηλεπαιχνίδι1800 Tα γεγονότα σε συντομία1810 Guess my age (Συνέχεια)1850 Boυράτε γειτόνοι - (E)2010 Τομές στα γεγονότα2120 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (E) laquoΑφιέρωμα στον Γιώργο Ζαμπέταraquo0020 Γεγονότα σε τίτλους 0030 Άλλα λόγια θκειε παπά - (Ε) Κυπριακή κωμική σειρά0130 Το στέκι της παρέας - (Ε) Ψυχαγωγική εκπομπή0400 Καταιγίδα - (Ε) ∆ραματική σειρά

0600 Η κουζίνα της μαμάς-(Ε)0630 Έρωτας με επιδότηση ΟΓΑ - (Ε) Κωμική σειρά0730 60΄ Ελλάδα - (Ε) Οδοιπορικό0845 24 ώρες - (Ε) 0930 Παραμύθι αλλιώς - (Ε) Κωμική σειρά1030 Deal - (Ε) Τηλεπαιχνίδι1115 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (Ε) Ψυχαγωγική εκπόμπή1330 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα - (Ε) Ελληνική κωμική σειρά1520 Μη μασάς - (Ε) Εκπομπή μαγειρικής 1645 Η φαμίλια - (Ε) Κωμική σειρά1800 EIΔHΣEIΣ (στη νοηματική)1810 Akirsquos Food Tour1900 Το σόι σου - (Ε) Κωμική σειρά2020 ALPHA NEWS2120 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα - (Ε) Κωμική σειρά2245 Κάρμα - (Ε) Κοινωνική δραματοποιημένη σειρά2345 Mεσάνυχτα Late night εκπομπή 0130 Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα - (Ε) Αστυνομική σειρά0215 Στην υγειά μας ρε παιδιά - (Ε)

0700 Here Comes The Grump0845 Kung Fu Yoga1045 Knightfall ΙΙ - Ep 3 amp 41245 Sweet Home Alabama1445 Berlin I Love You1700 Air Force One1910 Dernier Amour2100 Enderrsquos Game 2300 Warsaw rsquo440000 Modus 2 - Ep 40100 Sweet Home Alabama0250 Berlin I Love You

0615 Τρίτη και 130755 Φωνάζει ο κλέφτης0920 Αγάπησα και πόνεσα1050 Ο εμποράκος1220 Ένα νερό κυρα-Βαγγελιώ1350 ∆άσκαλε τι δίδασκες1515 Μαύρη Γη1640 Σrsquo αγαπώ1830 Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες1955 Η Αλίκη δικτάτωρ2200 Ο ξυπόλυτος πρίγκηψ2345 Οι αμαρτωλοί0120 Οι γαμπροί της Ευτυχίας0240 Λόλα

ΡΙΚ1 ΤHΛ 22862000 ΡΙΚ2 ΤHΛ 22862000 ΟMEGA ΤHΛ 22477777 ANT1 ΤHΛ 22200200 ΣΙΓΜΑ ΤHΛ 22580100 ΑLPHA ΤHΛ 22212400 MOVIES BEST

GREEK CINEMA

2115 Παραδοσιακή βραδιά 2105 Eγώ η Λητώ ∆ομέστικα 2210 Two weeks notice 2210 La Pasta Pomilώri 2120 Στην υγειά μας ρε παιδιά 2245 Κάρμα 2100 Enderrsquos Game

2200 Ο ξυπόλυτος πρίγκηψ

0610 Παιδική ζώνη0930 Cook Eat - (Ε) Εκπομπή μαγειρικής1100 Τηλεαγορά1300 Travel Guide Ταξιδιωτική εκπομπή1350 ΑΝΝΙΤΑ κοίτα - (E)1635 Τηλεαγορά1830 Αόρατος φακός1900 Ταξίδι γεύσεων ΙΙ - (Ε) Eκπομπή μαγειρικής2015 Ο καιρός2020 Για πάντα νέοι - (E)2130 Το ταξίδι της ζωής2230 Ξένη ταινία0020 Ξένη ταινία0200 Ξένες σειρές

0600 Sashatanya0755 Ξυπνάμε αλλιώς0800 Comedy Club1200 Comedy Woman1300 Comedy Club1800 Patriot - Κωμική σειρά2000 Κάποτε στη Ρωσία2200 Haters2300 Stand Up0000 Σπίτι 20200 Stand Up0300 THT Best0400 THT Gold

CAPITAL ΤHΛ 25577577

TV PLUS ΤHΛ 22259000

THT ΤHΛ 22270745

0755 Tηλεαγορά 0820 Ξένη ταινία 1015 Ξένη ταινία 1200 Tηλεαγορά1230 Φίφης ο ακτύπητος Κωμωδία1400 Tηλεαγορά1530 Η κυρία ∆ήμαρχος Κωμωδία1700 Tηλεαγορά1900 Ξένες ταινίες0100 Mother of all lies Θρίλερ

Του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ

Η Παρθένος του Αυγούστου ΚΟΜΕΝΤΙ (2019)Σκηνοθεσία Χονάς ΤρουέμπαΕρμηνείες Ιτσάσο Αράνα Βίτο Σαντζ Ισαμπέλ Στοφέλ

Μια ισπανική ταινία ασορτί με την καλοκαιρινή ραστώνη η οποία κυριεύει τέτοιον καιρό τα πάντα έρχεται αυτή την εβδομάδα για να παρηγορήσει κυρίως όσους από εμάς παραμένουμε ακόμα στην πόλη Λίγο πριν κλείσει τα 33 της χρόνια η Εύα παίρνει την απόφαση να περάσει τον Αύγου-στο στη Μαδρίτη αντί για κάποιο παραλιακό τουριστικό θέρετρο Μένοντας στο σπίτι ενός συνα-δέλφου που λείπει σε διακοπές η κοπέλα περνάει δύο εβδομάδες γεμάτες από απρόσμενες συνα-ντήσεις κάνει νέες φιλίες ενώ παράλληλα πραγματοποιεί ένα ταξίδι-εξπρές προς την ωριμότητα που θα τη βοηθήσει στη συνέχεια της ζωής της

Ο Χονάς Τρουέμπα (laquoΟι ρο-μαντικοί εξόριστοιraquo) κινηματο-γραφεί σχεδόν εμμονικά αλλά και με ιδιαίτερη ευαισθησία την εξαιρετική πρωταγωνίστριά του Ιτσάσο Αράνα η οποία μάλιστα συνυπογράφει μαζί του και το σενάριο της ταινίας Το τελευ-ταίο καταφέρνει να μας παρασύ-ρει σε μια αλυσίδα συνεχόμενων διαλογικών σεκάνς περισσότε-ρο ή λιγότερο επιτυχημένων οι οποίες πάντως κυλούν ρυθμικά δίχως να δημιουργούν κενά και χασμωδίες Η Εύα μιλάει με γνω-στούς αγνώστους ή ακόμα και κρυφακούει συζητήσεις Κάπως έτσι η αρκετά μεγάλη διάρκεια περνάει ευχάριστα σαν διαρκής

περιπλάνηση ανάμεσα σε τόπους και ανθρώπους

Πολλούς ανθρώπους αφού παρά την αρχική δήλωση πως η πόλη το καλοκαίρι αδειάζει η Εύα βρίσκεται σχεδόν πάντοτε σε συνθήκες συνωστισμού Το ταξίδι βέβαια εδώ είναι και κυ-ριολεκτικό παρόλο που η ξενα-γός μας παραμένει στη Μαδρίτη

Κι αυτό γιατί μια αυθόρμητη απόφαση θα κάνει την Εύα του-ρίστρια στην ίδια της την πόλη την οποία θα δει επίσης με και-νούργιο μάτι από τα μουσεία μέχρι τα καφέ και τα νυχτερινά στέκια η ισπανική πρωτεύουσα αποκαλύπτεται ως τόπος γεμά-τος ζωντάνια και ενδιαφέρον πέρα από τη γυαλισμένη επιφά-νεια Μαδριλένος και ο ίδιος ο σκηνοθέτης επιχειρεί φανερά να εισχωρήσει στις εναλλακτικές γωνιές ενός πολυπολιτισμικού αστικού τοπίου

Ιστορία ενηλικίωσηςΚυρίως όμως η ταινία αποτε-

λεί μια ιστορία δεύτερης ενηλι-κίωσης για τη νέα γυναίκα laquoΟι προσδοκίες και οι απαιτήσεις της κοινωνίας χαμηλώνουν το καλο-καίριraquo ακούγεται σε κάποιον από τους διαλόγους Η ευρισκόμενη σε μεταίχμιο Εύα ταλαντεύεται ανάμεσα στην πίστη (στη θρη-σκεία στους φίλους στην ίδια την πόλη) και στις παρορμήσεις της που συχνά αναλαμβάνουν το τιμόνι

Η θερινή ραθυμία θα λει-τουργήσει μάλλον ευεργετικά για την ίδια ανοίγοντας καινούρ-για μονοπάτια Καθώς η γιορτή της Παρθένου πλησιάζει εκεί-νη μοιάζει πολύ πιο γαλήνια και σίγουρη από όσο ένα (δικό μας) δίωρο πριν

Suburra υπόγεια πόλη frac12ΘΡΙΛΕΡ (2015)Σκηνοθεσία Στέφανο ΣολίμαΕρμηνείες Πιερφρανσέσκο Φαβίνο Ελιο Τζερμάνο

Από την πλατφόρμα του Cinobo διαλέγουμε ένα από τα κορυφαία μαφιόζικα θρίλερ των τελευταίων ετών το οποίο μας μεταφέρει βα-θιά στον υπόκοσμο της Αιώνιας Πόλης Ο laquoσαμουράιraquo ένας βετε-ράνος γκάνγκστερ φέρνει σε συ-νεννόηση όλες τις ντόπιες φαμί-λιες της μαφίας προκειμένου να μετατρέψει μια παραλιακή κωμό-πολη κοντά στη Ρώμη σε ιταλικό Λας Βέγκας Αρωγός του είναι ένας διεφθαρμένος πολιτικός με αδυ-ναμία στις νεαρές πόρνες και στα ναρκωτικά ο οποίος έχει ισχυρές laquoπλάτεςraquo και μέσα στο Βατικανό Το σχέδιο πάει πρίμα μέχρι που τα laquoαφεντικάraquo ξαναθυμούνται τις διαφορές τους και ξεκινούν έναν άγριο πόλεμο απειλώντας να κά-νουν στάχτη το όνειρο του laquoσα-μουράιraquo

Η Suburra ήταν γειτονιά της αρχαίας Ρώμης έδρα του υποκό-σμου της εποχής γεμάτη καταγώ-

για και οίκους ανοχής Η σύγχρονη Suburra του Σολίμα ο οποίος έχει σκηνοθετήσει και το τηλεοπτικό laquoGomorrahraquo είναι η ίδια η Ιταλία Μια κοινωνία σε σήψη όπου όλες οι αξίες φτάνουν ακριβώς στο ύψος των κερδών που μπορούν να απο-φέρουν ndash ακόμη και η βροχή που πέφτει αδιάκοπα αδυνατεί να την καθαρίσει

Φυσικά και πρόκειται για αλ-ληγορία δεν είναι δα η σύγχρονη Ρώμη εφάμιλλη της εποχής του Κα-λιγούλα παραμένει ωστόσο απο-λαυστικός ο τρόπος που το φιλμ θίγει πολύ πραγματικά ζητήματα

TidelandsΦΑΝΤΑΣΙΑΣ (2018)Δημιουργός Στίβεν Εργουιν Νέιθαν ΜέιφιλντΕρμηνείες Σαρλότ Μπεστ Μάρκο Πιγκόσι Ελσα Πατακί

Η αυστραλιανή μίνι σειρά του Netflix συνδυάζει το αστυνομικό μυστή-ριο με την επιστημονική φαντα-σία σε ένα γοητευτικό πακέτο από αυτά που μας έρχονται κα-τά καιρούς από τους αντίποδες Η νεαρή Καλ αποφυλακίζεται με-τά 10 χρόνια και επιστρέφει στο

μικρό ψαροχώρι όπου μεγάλωσε Ταυτόχρονα το πτώμα ενός άνδρα εμφανίζεται στην παραλία πυρο-δοτώντας εξελίξεις στην τοπική κοινωνία η τελευταία κρύβει τα δικά της μυστικά με πρώτο αυτό ενός γειτονικού κοινόβιου όπου μια παράξενη ομάδα ανθρώπων με υπερφυσικά χαρίσματα ζει με τους δικούς της κανόνες

Τα επτά επεισόδια της σειράς μπλέκουν το κλασικό θρίλερ της μικρής κοινωνίας με τους μύθους της θάλασσας που είναι τόσο δημο-φιλείς σε μέρη όπως η Αυστραλία

Η (πανέμορφη) Σαρλότ Μπεστ πρωταγωνιστεί στον ρόλο μιας κο-πέλας με τσαγανό η οποία ωστό-σο προσπαθεί να βρει τα πατή-ματά της σε ένα περιβάλλον με ελάχιστους συμμάχους ενώ ταυ-τόχρονα αναζητεί την ίδια της την ταυτότητα

Γύρω της αναπτύσσονται αρκε-τοί ενδιαφέροντες χαρακτήρες με πρώτη την αινιγματική laquoβασίλισ-σαraquo των Ταϊντλάντερς (έτσι λέγο-νται οι κάτοικοι του κοινόβιου) αλλά και το μοναδικό τοπίο της Ωκεανίας που προσθέτει εξωτι-σμό και παραπάνω μυστήριο στο σύνολο

laquoSuburra υπόγεια πόληraquo (πάνω) και laquoTidelandsraquo (κάτω) σε Cinobo και Netflix αντίστοιχα δύο επιλογές που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή

Από την laquoυπόγειαraquo Ρώμη στην εξωτική Αυστραλία

Ησυχες μέρεςτου Αυγούστουστη ΜαδρίτηΙσπανική πρόταση παρηγοριά

για όσους έμειναν πίσω στην πόλη

Η ευρισκόμενη σε μεταίχμιο Εύα ταλαντεύεται ανάμεσα στην πίστη (στη θρησκεία στους φίλους στην ίδια την πόλη) και στις παρορμήσεις της που συχνά αναλαμβάνουν το τιμόνι Η θερινή ραθυμία θα λειτουργήσει μάλλον ευεργετικά για την ίδια ανοίγοντας καινούργια μονοπάτια

HOME CINEMA

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α Θ Α Λ Α Σ Σ Α

Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η 11

SHU

TTER

STO

CKΣΤ

ΡΑΤΟ

Σ Κ

ΑΛ

ΑΦ

ΑΤΗ

Σ

Της ΜΑΡΙΑΛΕΝΑΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Περπατάς μέσα στη θάλασσα και χαϊδεύεις τις πτυχώσεις του νε-ρού Λυγίζεις αφήνεσαι να βυθι-στείς σε πρόσθια και ύπτια θέση Κλείνεις τα μάτια Η θάλασσα δεν είναι μόνον a state of mind όπως πολύς ντόρος έγινε είναι κυρίως a state of being ∆εν υπάρχει τρό-πος να μιλήσεις για τη θάλασσα και να μην αγγίξεις χιλιοειπωμέ-νες αφηγήσεις Είναι όμως πάντα ένα μυστήριο για την ανθρώπι-νη ύπαρξη για την έλξη που της ασκεί Οπως και δεν υπάρχει έργο τέχνης που να μην εμπνέεται από το υγρό στοιχείο

Υπάρχουν όμως δύο ταινίες που με στοίχειωσαν σε διαφορετικές περιόδους της ζωής μου Στην πρώ-ιμη εφηβεία εκεί που πρωτοεξε-ρευνούσα τη σχέση μου με την επόμενη μετάβαση της φύσης το

πώς από παιδί γίνεσαι γυναίκα και στη νεότητα στον πρώτο μεγάλο έρωτα εκεί όπου νομίζεις ότι επι-θυμείς να ανήκεις για πάντα

∆ύο διαφορετικές ταινίες υφο-λογικά και θεματολογικά με δύο δημιουργούς που τοποθέτησαν τη θάλασσα στο έργο τους μέσα στις πιο σημαντικές ανθρώπινες ανάγκες στον έρωτα και στον θά-νατο Και οι δύο ταινίες μπορούν να ερμηνευτούν ψυχαναλυτικά Ταυτίζουν τη θάλασσα με τη γυ-ναικεία φύση όπως ο Σίγκμουντ Φρόιντ και κυρίως ο Ούγγρος ψυ-χαναλυτής Σάντορ Φερέντσι ανέ-δειξαν στο έργο τους μέσα από την laquoΕρμηνεία των Ονείρωνraquo και το περίφημο δοκίμιο του δεύτερου με τίτλο laquoΘάλασσαraquo

∆εν έχουμε δει όνειρα ότι βυθι-ζόμαστε στο νερό Ο ήλιος ανοίγει το δέρμα πάνω από τα βλέφαρα και δημιουργεί πρόσκαιρες αντανα-κλάσεις Το σώμα δεν μας ανήκει μέσα στο νερό Ημασταν νερό και πριν γεννηθούμε Στην ωκεάνια ησυχία της κοιλιάς της μητέρας Ακουγα έναν βόμβο σαν απορρο-φητήρα μου έλεγαν Τους ίδιους ήχους αναζητούσε και ο Ζακ Μα-

γιόλ στην περίφημη ταινία laquoΑπέ-ραντο Γαλάζιοraquo του Λικ Μπεσόν όταν κατέβαινε στον βυθό της θά-λασσας χωρίς μπουκάλες Hταν ο πρωταθλητής της ελεύθερης κατά-δυσης του 20ού αιώνα Μαζί με τον φίλο του Eντσο Μολινάρι (Μαϊόρκα το πραγματικό του όνομα) παρά-βγαιναν στο ποιος θα καταφέρει να ξαναγίνει ψάρι Αναζητούσαν το άπιαστο Ιδίως ο πρωταγωνιστής το οποίον υποδυόταν ο ηθοποιός Ζαν Μαρκ Μπαρ ndashτον οποίον έπει-τα από χρόνια απουσίας από τον κινηματογράφο ξανασυναντάμε στη δεύτερη ταινία που αναφέ-ρω το laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo του Λαρς Φον Τρίερ ndash μέσα από τη σιωπηλή του ερμηνεία αποτύ-πωνε την επιθυμία του εμβρύου να ξαναγυρίσει στην αγκάλη μιας μήτρας Να μείνει εκεί χωρίς να αναπνέει περίκλειστος και ασφα-λής Εκεί επέστρεψε Εμεινε για πάντα μέσα στο νερό Το όνειρό του με την υπέροχη μουσική του Eρίκ Σερά στοίχειωσε τα εφηβικά μου όνειρα Γιατί ήθελε να ακού-σει τα δελφίνια αναζητώντας να ακούσει την κοιλιά της δικής του μητέρας

Bγήκαμε βιαίως στη ζωή Κα-νείς δεν ήταν έτοιμος για αυτήν την έξοδο Για την ξηρασία Οσο και να περιβληθήκαμε με αγάπη το τραύμα της γέννησης παραμέ-νει Οπως λέει ο Φερέντσι laquoτο πέ-φτω στο νερό είναι το πιο αρχαϊ-κό σύμβολο αυτό της επιστροφής στη μήτρα της μητέρας Ενώ το σώζομαι από το νερό τονίζει το επεισόδιο της γέννησης δηλαδή της εξόδου στη γη Η πρώτη μεγά-λη απειλή που ενέσκηψε στα ζώα όλα υδρόβια αρχικά δεν ήταν ο κατακλυσμός αλλά η απειλή της ξηρασίαςraquo

Παιδική ηλικίαΟ Ζακ Μαγιόλ ήταν μικρός τη

δεκαετία του rsquo60 στην Αμοργό όταν έκανε τις πρώτες του βου-τιές Εσχιζε τη θάλασσα με ορμή Τις πρώτες μου βουτιές τις έκανα στη Νάξο Η μόνη μας προίκα είναι η παιδική μας ηλικία Η θάλασσα μέσα στο σεληνιακό τοπίο νοτίζει κάθε ονειροπόλησή μου Από όλα τα σπίτια που διέθετε στο νησί η οικογένεια της μητέρας μου ο πα-τέρας μου επέλεγε για τα πρώτα μας χρόνια το πιο απομονωμένο Εκείνο που είχε φτιαχτεί ως παρά-σπιτο για τις δύσκολες μέρες της μεταφοράς του σμυριγλιού του πετρώματος που έβγαινε από τα έγκατα της ναξιακής πέτρας Ενα μικρό σπίτι φτιαγμένο από πέτρα πάνω σε μια αγριεμένη θάλασσα σε έναν περίκλειστο ανταριασμέ-

νο όρμο Χωρίς πόσιμο νερό χωρίς ηλεκτρικό στις αρχές του rsquo80 Το σπίτι της πρώτης μου μνήμης από το νερό Με το πρώτο φως κατέβαι-να και βουτούσα στα φουρτουνια-σμένα νερά του Λυώνα Σήμερα με δέος συλλογίζομαι πόσο ακατάλλη-λη θάλασσα ήταν αυτή για μικρά παιδιά Με πέτρες τσούχτρες είχε και κύματα δυσανάλογα της ικανό-τητάς μου να κολυμπώ Σαράντα χρόνια όμως τώρα επιστρέφω σε αυτήν τη θάλασσα

Δαμάζοντας τον μαζοχισμό∆εν είναι τυχαίο ότι η θάλασσα

ο έρωτας ο ύπνος έχουν κάτι πολύ βαθύ κοινό Μια κοινή αφετηρία Εκτοτε ψάχνουμε να βρούμε με ποιον τρόπο θα ξαναβυθιστούμε

στον άλλον Και εκεί έρχονται ο ύπνος και ο έρωτας

Ο ∆ανός Λαρς Φον Τρίερ είναι ο σκηνοθέτης που αναδεικνύει πτυ-χές της γυναικείας σεξουαλικότη-τας μέσα από τις ταινίες του Στην πρώτη του ταινία που κάνει αίσθη-ση (1996) laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo αναδεικνύει ένα φαινόμενο για το οποίο ελάχιστα αντέχουμε να μιλά-με αλλά είναι κομβικής σημασίας για να καταλάβουμε τον τρόπο που ερωτεύεται η γυναίκα τον γυναι-κείο μαζοχισμό απαραίτητος για να υπάρξει το θήλυ Για να αντέξει τον πόνο είτε της διείσδυσης είτε της γέννας Η παθητικότητα είναι συνυφασμένη με την απόλαυση στη γυναικεία ψυχοσύνθεση Η Εμιλι Γουάτσον πρωταγωνίστρια

της ταινίας από υπερβολική αγά-πη στον άνδρα της που υφίσταται ένα εργατικό ατύχημα δέχεται να δίνεται ερωτικά σε άλλους άνδρες για να τον ικανοποιήσει Προσφέ-ρει το σώμα της από υπερβολική αφοσίωση Η ταινία είναι όλη πο-τισμένη από την αρμύρα και την υγρασία της Σκωτίας Από μια τρι-κυμία όμοια με του Λυώνα Η θά-λασσα όπως και στο laquoΑπέραντο Γαλάζιοraquo υποδέχεται το σώμα της ηρωίδας σαν μια επιστροφή μετά τον θάνατό της σε μία από τις πιο συγκινητικές σκηνές στην ιστορία του σινεμά

Γιατί τι είναι ο έρωτας Μια μο-ναχική καταβύθιση μια βουτιά στο σώμα και στην ψυχή ενός άλλου αυτού που μας ερωτεύεται και τον ερωτευόμαστε για να ξαναγίνουμε για λίγο ένα Ο άνδρας να μπει μέ-σα στα υγρά του γυναικείου σώμα-τος να διεισδύσει να κατοικήσει να την τεκνοποιήσει να ξεκουρα-στεί Η γυναίκα από την άλλη μέ-σα από την πορεία του φύλου της μαθαίνει να αντέχει να δίνει να κατοικείται να προσφέρει την κοι-λότητά της να γίνεται μήτρα Ψυ-χική και σωματική Η θάλασσα και για τα δύο φύλα είναι το υγρό στοι-χείο που μας επιτρέπει να γίνου-με άνθρωποι αλλά και δημιουργοί Που μας κάνει να αναπαυόμαστε να ξεπλένουμε τα βάρη μας αλλά μας φοβίζει κιόλας με το άπειρο τις αστάθμητες διαθέσεις της

∆εν είναι τυχαίο ότι εμείς που ζούμε σε αυτή την ευλογημένη με-σογειακή χώρα ξεπλένουμε πολλά από τα κρίματά μας το καλοκαίρι Αυτό φαίνεται ιδιαίτερα φέτος με-τά την επιβεβλημένη καραντίνα Η θάλασσα είναι το μοναδικό βάλ-σαμο ακόμα και ως σκέψη

Ισως γιατί όλη η ανθρώπινη ζωή αναζητεί ισορροπία ανάμεσα στη φαντασίωση της μοναχικής ανυ-παρξίας και της επιθυμίας να ενω-θούμε με τον άλλον για να γνω-ρίσουμε τι τελικά κρύβεται στον βυθό της επίγειας ζωής

Ταινίες που αναφέρονται στο κεί-μενο laquoΑπέραντο Γαλάζιοraquo του Λικ Μπεσόν και laquo∆αμάζοντας τα κύμα-ταraquo του Λαρς Φον Τρίερ Μουσική Τα σάουντρακ των δύο παραπάνω ταινιών το άλμπουμ laquoEusaraquo του Γιαν Τίρσεν το laquoChant des sirensraquo του Φρέρο Ντελαβέγκα και το laquoWavesraquo του Λουντοβίκο Εϊνάντι Βιβλία laquoΘάλασσα δοκίμιο για μια θεωρία της γενετήσιας ζωήςraquo του Σαντόρ Φερέντσι (εκδ Γαβριηλίδης μετά-φραση Ερη Κούρια) και laquoΕρμηνεία των Ονείρωνraquo του Σίγκμουντ Φρόιντ (εκδ Επίκουρος μετάφραση Βασί-λης Πατσογιάννης)

Γυ(μ)νή και θάλασσαΕρμηνεύοντας τη βαθύτερη έλξη που ασκεί το υγρό στοιχείο στον άνθρωπο ndash Ημασταν νερό και πριν γεννηθούμε

Δεν υπάρχει τρόπος να μιλήσεις για τη θάλασσα και να μην αγγίξεις χιλιοειπωμένες αφηγήσεις Είναι όμως πάντα ένα μυστήριο για την ανθρώπινη ύπαρξη για την έλξη που της ασκεί

Γιατί τι είναι ο έρωτας Μια μοναχική κατα-βύθιση στο σώμα και στην ψυχή ενός άλλου αυτού που μας ερωτεύε-ται και τον ερωτευόμαστε για να ξαναγίνουμε για λίγο ένα

laquoΤο πέφτω στο νερό είναι το πιο αρχαϊκό σύμβολο αυτό της επιστροφής στη μήτρα της μητέ-ραςraquo λέει ο Φερέντσι

Η αναζήτησητης πρώτηςανυπαρξίας

Η θάλασσα είναι η μητέρα Η μητέρα είναι στην πραγματικό-τητα ένα σύμβολο και ένα μερι-κό υποκατάστατο του ωκεανού μας λέει ο Φερέντσι Αναζητά-με μέσα στη θάλασσα εκείνη την πρώτη ανυπαρξία Η ησυχία που υπάρχει στον βυθό είναι ισοδύ-ναμο του ύπνου laquoΟ ύπνος είναι ένα περίβλημα πέταξέ τοraquo λέει ο Γκαίτε στον Φάουστ Στα όνειρά μας βυθιζόμαστε στον εαυτό μας Ανδρες και γυναίκες θέλουμε να διεισδύσουμε σε έναν τόπο που μας καλεί αλλά δεν τον αντέχου-με για πάντα Ετσι μόνον στιγ-μές υπάρχουμε πάλι μέσα του Οπως και στον έρωτα Στο βάθος της ανθρώπινης εξέλιξης υπάρ-χει εκείνη η πρώτη θάλασσα που μας περιείχε ως ψάρια πολύ πριν εγκαταλείψουμε τα βράγχια και αποκτήσουμε πνεύμονες και πα-τήσουμε στη Γη Υπάρχει όμως και η θάλασσα στην οποία βρισκό-μασταν εννιά μήνες μέσα της Το αμνιακό υγρό στο οποίο κολυ-μπούσαμε μικρά ψαράκια πριν βγάλουμε χέρια και πόδια Εκεί μέσα στη ζεστασιά μιας κολυμπή-θρας ονειρευτήκαμε Οτι είχαμε μια μητέρα όλη δική μας σε μια σφιχτή αγαστή ένωση που μό-νον ευδαιμονία προσέφερε Και έπειτα χωριστήκαμε Το νερό μας ξεπλύθηκε αλλά έμεινε μέσα στο σώμα να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του οργανισμού μας Εκεί γεννιέται η σεξουαλικότητά μας Μέσα στο νερό

Στην ταινία laquo∆αμάζοντας τα κύματαraquo η θάλασσα υποδέχεται το σώμα της ηρωίδας σαν μια επιστροφή μετά τον θάνατό της

  • 20200816_01
  • 20200816_02
  • 20200816_03
  • 20200816_04
  • 20200816_05
  • 20200816_06
  • 20200816_07
  • 20200816_08
  • 20200816_09
  • 20200816_10
  • 20200816_11
  • 20200816_12
  • 20200816_13
  • 20200816_14
  • 20200816_15
  • 20200816_16
  • 20200816_17
  • 20200816_18
  • 20200816_19
  • 20200816_20
  • 20200816_21
  • 20200816_22
  • 20200816_23
  • 20200816_24
  • 20200816_25
  • 20200816_26
  • 20200816_27
  • 20200816_28
  • 20200816_29
  • 20200816_30
  • 20200816_31
  • 20200816_32
  • 20200816_33
  • 20200816_34
  • 20200816_35
  • 20200816_36
  • 20200816_37
  • 20200816_38
  • 20200816_39
  • 20200816_40
  • 20200816_41
  • 20200816_42
  • 20200816_43
  • 20200816_44
  • 20200816_45
  • 20200816_46
  • 20200816_47
  • 20200816_48
Page 4: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 5: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 6: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 7: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 8: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 9: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 10: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 11: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 12: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 13: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 14: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 15: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 16: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 17: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 18: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 19: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 20: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 21: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 22: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 23: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 24: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 25: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 26: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 27: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 28: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 29: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 30: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 31: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 32: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 33: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 34: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 35: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 36: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 37: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 38: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 39: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 40: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 41: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 42: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 43: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 44: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 45: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...
Page 46: ος 12 ο ου 622 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ...