Επαφή με το εξωσχολικό βιβλίο- Εμψυχώσεις ανάγνωσης...

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Τα παιδιά δεν πάνε στη βιβλιοθήκη,

πάει η βιβλιοθήκη στα παιδιά

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Βασικός στόχος του προγράµµατος είναι να έρθουν τα παιδιά σε επαφή

µε το εξωσχολικό βιβλίο. Να παρακινηθούν µέσω των αναγνωστικών

εµψυχώσεων να γνωρίσουν βιβλία, να πληροφορηθούν για το εύρος και την

ποικιλία τους, να παίξουν µε τα βιβλία, να αναρωτηθούν για τον ήρωα ενός

βιβλίου, τον χώρο και χρόνο δράσης του, τα γεγονότα, την υπόθεση του

βιβλίου. Να τα καταστήσουµε ικανά να ανακαλύψουν δικά τους κίνητρα για

διάβασµα. Να προβάλλουν στο κείµενο τον εαυτό τους. Να το ιδιοποιηθούν.

Να νιώσουν ότι το έγραψαν τα ίδια.

Η έµπνευση για την υλοποίηση του συγκεκριµένου προγράµµατος πηγάζει

από τα πορίσµατα της έρευνας του Κριστιάν Ποσλανιέκ, συγγραφέα και

ερευνητή του Εθνικού Ινστιτούτου Παιδαγωγικής Έρευνας της Γαλλίας,

πάνω σε δράσεις και πρακτικές που εφαρµόστηκαν στις γαλλόφωνες

περιοχές και αφορούν στους τρόπους µε τους οποίους µπορεί να έρθει ένα

παιδί σε µια βαθιά και ουσιαστική επαφή µε το εξωσχολικό βιβλίο.

Οι τρόποι αυτοί αποτελούν τις εµψυχώσεις ανάγνωσης που

παρουσιάζονται αναλυτικά στο βιβλίο του µε τίτλο «Να δώσουµε στα παιδιά

την όρεξη για διάβασµα».

Πιο συγκεκριµένα :

Εµψυχώσεις ονοµάζονται οι τεχνικές που αποσκοπούν στην προώθηση

του διαβάσµατος στα παιδιά. Μέσα από αυτές τα παιδιά καλούνται να

ανακαλύψουν τα δικά τους κίνητρα για διάβασµα. Χρειάζεται µια κρίσιµη

συνάντηση µε ένα βιβλίο, µε έναν ήρωα, ένα είδος, ένα λογοτεχνικό ύφος, σε

έναν χώρο, ώστε να µπορούν να προβάλλουν τον εαυτό τους µέσα στο βιβλίο

αυτό και να το κάνουν δικό τους. Να νιώσουν ότι γράφτηκε από αυτά.

Οι εµψυχώσεις ανάγνωσης (ή αναγνωστικές εµψυχώσεις) διακρίνονται σε

4 κατηγορίες οι οποίες µπορεί να συνυπάρχουν, να συνδέονται και να

συλλειτουργούν κατά την επεξεργασία ενός βιβλίου στην υλοποίηση µιας

δράσης.

ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΜΨΥΧΩΣΕΙΣ (ΕΜΨΥΧΩΣΕΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ)

1.Πληροφοριακές 4.Εµψυχώσεις

εµψυχώσεις εµβάθυνσης

2.Εµψυχώσεις 3.Εµψυχώσεις

παιχνιδιού αισθήµατος ευθύνης

1.Πληροφοριακές εµψυχώσεις

• Πληροφόρηση για την ποικιλία των βιβλίων (είδη, θέµατα, διαφορές

ύφους, πρόσωπα, αναλογία κειµένων εικόνων, έκταση κ.α.)

• Το διάβασµα µπορεί να προσφέρει ευχαρίστηση

2. Εµψυχώσεις παιχνιδιού

Η δυναµική πληροφόρηση των παιδιών για το πλήθος των βιβλίων δεν

αρκεί πάντα. Πολλά παιδιά έχουν ισχυρούς ενδοιασµούς στο να δοκιµάσουν

µια τέτοια εµπειρία. Οι αναγνωστικές εµψυχώσεις παιχνιδιού προτείνουν ένα

κίνητρο: το παιχνίδι. Μπορεί να παίξει κανείς µε τα βιβλία. Η προσέγγιση του

βιβλίου βασίζεται στο παιχνίδι.

3. Εµψυχώσεις αισθήµατος ευθύνης

Κίνητρο για διάβασµα µπορεί να αποτελέσει ένα κοινωνικό αίτηµα, η

ανάληψη κοινωνικής ευθύνης να φέρουν σε πέρας µια αποστολή που τους

έχει ανατεθεί.

4. Εµψυχώσεις εµβάθυνσης

Πολλαπλή ανάγνωση. Αποφασιστική συνάντηση µε ένα βιβλίο που είναι µια

πράξη βαθιά προσωπική, εσωτερική. Εµπλέκει πολλές πλευρές της

προσωπικότητας του αναγνώστη και προϋποθέτει αναθεωρήσεις,

επανεκτιµήσεις απόψεων και πεποιθήσεων, αποπλαισιώσεις, εκπλήξεις.

1. «ΜΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΜΑΣ»

2. «ΜΗΝΑΣ ΜΠΑΙΝΕΙ ΜΗΝΑΣ ΒΓΑΙΝΕΙ»

3. «ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ … ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΣΤΟ ΝΕΡΟ»

4. «ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΚΥΡΑ-ΚΑΚΗΣ»

5. «ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ»

6. «Η ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΕΝΙΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ»

7. «Ο ΑΗ-ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΕΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟΣ»

8. «ΤΟ ∆ΩΡΟ ΤΗΣ ΠΑΠΛΩΜΑΤΟΥΣ»

9. «ΤΟ ΤΑΞΙ∆Ι ΤΗΣ ΠΑΠΛΩΜΑΤΟΥΣ»

10. «ΤΑ ΕΛΛΗΝΑΚΙΑ»

11. «ΠΑΤΑΤΕΣ ΠΑΤΑΤΕΣ»

12. «ΒΙΒΛΙΟΚΡΥΦΤΟ»

13. «ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ»

14. «ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ»

1. «ΜΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΜΑΣ»

Τα παιδιά καλούνται να λύσουν µια αυθεντική προβληµατική κατάσταση

της σχολικής καθηµερινότητας που αφορά στην ενασχόληση των γρήγορων

µαθητών µε κάποιο αντικείµενο µέχρι την ολοκλήρωση των σχολικών

εργασιών εντός της τάξης από τους υπόλοιπους µαθητές. Μεταξύ των

λύσεων προτάθηκε η άποψη να υπάρχουν βιβλία όλων των τύπων, ώστε να

ασχολούνται µ’ αυτά.

Αποφασίζεται έτσι να δηµιουργηθεί στην τάξη µια βιβλιοθήκη, για την

οποία το κάθε παιδί θα φέρει ένα ή περισσότερα βιβλία. Επιπλέον το κάθε

παιδί καλείται να παρουσιάσει τουλάχιστον ένα βιβλίο του στους συµµαθητές

του (πληροφοριακή εµψύχωση και εµψύχωση ευθύνης). Η δραστηριότητα

ολοκληρώνεται µε την παρουσίαση των βιβλίων και τη συµπλήρωση του

αντίστοιχου φύλλου εργασίας.

Το αποτέλεσµα της δραστηριότητας αυτής και του τελικού προϊόντος που

ήταν η δηµιουργία της βιβλιοθήκης της τάξης, ήταν να ξεκινήσει µια

διαδικασία επαφής αρχικά µε το ξεφύλλισµα των βιβλίων. Μόλις κάποιο παιδί

τέλειωνε την εργασία του, έπαιρνε αθόρυβα ένα βιβλίο από τη βιβλιοθήκη

της τάξης και ασχολούνταν µ’ αυτό. Παρατηρήθηκαν διάφορες συµπεριφορές.

Κάποια παιδιά σηκώνονταν, έπαιρναν ένα βιβλίο και σε λίγα λεπτά το

επέστρεφαν κι έπαιρναν άλλο. Κάποια άλλα απλά ξεφύλλιζαν κάποια βιβλία

και κάποια άλλα ασχολούνταν µε ένα συγκεκριµένο βιβλίο συνέχεια και

συνέχεια και το διάβαζαν τµηµατικά, όποτε τους δίνονταν η ευκαιρία.

Όταν η διαδικασία ωρίµασε και τα παιδιά εξοικειώθηκαν, άρχισαν να

διαφηµίζουν στις µεταξύ τους σχέσεις και άτυπες αλληλεπιδράσεις µε τους

συµµαθητές τους, τα βιβλία που διάβασαν και δεν ήταν λίγα τα παιδιά που

ζητούσαν να πάρουν ένα βιβλίο στο σπίτι τους. Επίσης άρχισε ένας άµεσος

δανεισµός µεταξύ τους µε άλλα βιβλία που εµφανίζονταν εκτάκτως στην τάξη

και πλέον τα ίδια τα παιδιά είχαν την ευθύνη του µεταξύ τους δανεισµού. Με

φθίνουσα υποστήριξη (scaffolding) της διαδικασίας αυτής στα πλαίσια µια

εγκαθιδρυµένης µάθησης, τα παιδιά απέκτησαν ανεξαρτησία. Σε τακτά

χρονικά διαστήµατα κάποια παιδιά µε ζήλο ανανέωναν το περιεχόµενο της

βιβλιοθήκης. Έγιναν συζητήσεις για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώµατα τόσο

αυτού που δανείζει ένα βιβλίο όσο κι αυτού που το δανείζεται.

Ο πρώτος βασικός στόχος είχε πετύχει. Η επαφή των παιδιών µε τα

βιβλία ήταν µια πραγµατικότητα. Τα βιβλία ήρθαν στα χέρια τους και γιατί

όχι και στην καρδιά τους!

Επιπλέον τα παιδιά λειτούργησαν έχοντας αναπτύξει τις µεταγνωστικές

διαδικασίες αναστοχασµού και αυτορύθµισης. Λειτούργησαν ως µια

αυτορυθµιζόµενη κοινότητα µάθησης. Με κοινό στόχο, αλληλεπίδραση και

συνεργασία.

Ακολουθεί λίστα µε βιβλία που περιλάµβανε

η βιβλιοθήκη, το φύλλο εργασίας

και ενδεικτικές απαντήσεις παιδιών

ΛΙΣΤΑ ΜΕ ΒΙΒΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΩΝ

ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ

1. Τα µαγικά µαξιλάρια Ευγένιος Τριβιζάς

2. Ο Αργοναύτης Στρατής Μυριβήλης

3. Μελισσούλα Σούλα Φροσούλα Τζέιµς Κρους

4. Η Μαργαριταρένια Πολιτεία Χρύσα ∆ηµουλίδου

5. Ο Φεγγαροσκεπαστής Eric Puybaret

6. Ο Ρωµανός ο φαροφύλακας Γιώργος Παπασταµατίου

7. Από τη ζωή του Χριστού

8. Μια φορά κι έναν καιρό …

παραµύθι στο νερό

Ιωάννα ∆ηµητριάδου

9. Ο Παραµυθοράφτης Βιολέτα Σολιδάκη

10. Το αριστερό µου πόδι Φράνση Σταθάτου

11. Ο µικρός κυνηγός Ντιµίτερ Ινκιόφ

12. Ο Κοντορεβιθούλης Κλασσικά παραµύθια

13. Οι Τρεις Σωµατοφύλακες Αλέξανδρος ∆ουµάς

14. Ο µικρός πρίγκιπας Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ

15. Οι 12 Κοκκινοσκουφίτσες και ο

Κουρδιστός λύκος

Χρήστος Μπουλώτης

16. Το Νερό της Ζωής Barbara Rogasky

17. Ο δεκαπενταετής πλοίαρχος Ιούλιος Βερν

18. Ο µικρός πρίγκιπας-Ο πλανήτης

της Αχάτης

Βασισµένο στο έργο του Εξυπερύ

19. Το ∆ώρο της Παπλωµατούς Τζεφ Μπριµπό

20. Η ξύλινη κούκλα Μαρία Λυρατζή

21. Ο Θησέας και τα κατορθώµατά

του

Ελληνική Μυθολογία

22. Ο Ιγνάτιος και η γάτα Ευγένιος Τριβιζάς

23. Η απαγορευµένη κοιλάδα Από τη Μεγάλη Βιβλιοθήκη της

Disney

24. ΓΗ Τα παραµύθια είναι Τζοκόντα

25. Παραµύθια απ’ το τηλέφωνο Τζιάνι Ροντάρι

26. Τα πουλιά του Εθνικού Πάρκου

της Λίµνης Κερκίνης

Φορέας ∆ιαχείρισης Λίµνης

Κερκίνης

27. Τα πρώτα µου Πώς; Larousse

28. Πατάτες Πατάτες Anita Lobel

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΟΝΟΜΑ : ……………………………

∆ραστηριότητα 1η : Μια Βιβλιοθήκη στην τάξη µας

• Ποιο βιβλίο έφερα για τη βιβλιοθήκη της τάξης µου; Γράφω τον τίτλο του:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….

• Ποιος /α είναι ο/η συγγραφέας του βιβλίου;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

• Το έχω διαβάσει; …………………………………………………………………………………………………………

• Μου άρεσε; ………………………………………………………………………………………………………………………

• Για τι µιλάει το βιβλίο αυτό;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΕΝ∆ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

2. «ΜΗΝΑΣ ΜΠΑΙΝΕΙ ΜΗΝΑΣ ΒΓΑΙΝΕΙ»

Το πρώτο βιβλίο που επιλέχθηκε, για παρουσίαση ήταν το βιβλίο «Μήνας

µπαίνει µήνας βγαίνει» της Αγγελικής Βαρελλά. Πρόκειται για ένα βιβλίο που

θα αποτελέσει εργαλείο µάθησης κατά την υλοποίηση του προγράµµατος

διαθεµατικών δραστηριοτήτων µε τίτλο «Οι Μήνες», ένα δεύτερο πρόγραµµα

που θα υλοποιηθεί στην τάξη.

Ο βασικός στόχος εδώ ήταν να παρουσιαστεί το βιβλίο στα παιδιά µε

τέτοιο τρόπο ώστε να προκληθεί το ενδιαφέρον τους να ανακαλύψουν τα ίδια

πληροφορίες γι’ αυτό και να αποκτήσουν διάθεση και θέληση να το

επεξεργαστούν σε βάθος.

Η δραστηριότητα αφορά στα «εκτός κειµένου» στοιχεία που δίνει το

βιβλίο. Αυτά είναι η αξιοποίηση του εξωφύλλου, της εικόνας του και του

τίτλου του. Αξιοποιείται επίσης το οπισθόφυλλο. (Πληροφορικές

εµψυχώσεις και εµψυχώσεις παιχνιδιού).

Τα παιδιά αφού παρατηρήσουν τα στοιχεία και τις πληροφορίες του

εξωφύλλου, καλούνται να µαντέψουν το περιεχόµενο του βιβλίου. Έπειτα

διαβάζουν επεξεργάζονται το οπισθόφυλλο και επιβεβαιώνονται ή

διαψεύδονται ως προς τις προβλέψεις τους.

Ακολουθεί το φύλλο εργασίας και ενδεικτικές απαντήσεις των παιδιών.


ΟΝΟΜΑ : ……………………………

∆ραστηριότητα 2η

Παρατηρώ το εξώφυλλο του βιβλίου. Τι

πληροφορίες µου δίνει;

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

Κάνω υποθέσεις για το περιεχόµενο του

βιβλίου αυτού:

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

Παρατηρώ και διαβάζω το οπισθόφυλλο.

Επιβεβαιώνονται οι υποθέσεις µου;

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

3. «ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ … ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΣΤΟ ΝΕΡΟ»

Πληροφοριακή επεξεργασία στοιχείων εξωφύλλου, προβολή σε

βιντεοπροτζέκτορα και ανάγνωση του παραµυθιού «Μια φορά κι έναν καιρό

… παραµύθι στο νερό» , που αναφέρεται στη διαφορετικότητα και τον

ρατσισµό, στα πλαίσια της Πανελλήνιας ηµέρας Σχολικού Αθλητισµού (6-10-

2014) για τα σχολεία όλης της χώρας µε θεµατικό άξονα «Ρατσισµός και

∆ιαφορετικότητα, όλοι διαφορετικοί όλοι ίσοι».

Ανάλυση, συζήτηση νοηµάτων και µηνυµάτων, δραµατοποίηση του

παραµυθιού και µεταφορά των διαλόγων στο φύλλο εργασίας δηµιουργώντας

ένα κόµικς. Σύνδεση µε το µάθηµα της Γλώσσας, των τεχνικών και της

φιλαναγνωσίας. (Πληροφορική εµψύχωση, εµψύχωση παιχνιδιού, εµψύχωση

εµβάθυνσης και εµψύχωση αισθήµατος ευθύνης των παιδιών µέσω της

παρουσίασης-δραµατοποίησης του παραµυθιού στους συµµαθητές τους).

Περιγραφή δραστηριότητας

Αρχικά παρουσιάζεται το παραµύθι ως βιβλίο, καθώς αποτελεί κοµµάτι

της βιβλιοθήκης της τάξης. Οι µαθητές προσπαθούν να µαντέψουν το θέµα

και το περιεχόµενο του βιβλίου, τους ήρωές του, τον χώρο που

διαδραµατίζονται τα γεγονότα µέσα από εµψυχώσεις παιχνιδιού, καθώς

αξιοποιούν τον τίτλο του βιβλίου και την εξωτερική του εικόνα. Συνεχίζουν

αξιοποιώντας το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο. Επιβεβαιώνονται η

διαψεύδονται οι υποθέσεις τους.

Στη συνέχεια το παραµύθι προβάλλεται στην τάξη µε µορφή ppt κι

ακολουθεί η ανάγνωσή του από τους µαθητές. Σε καίρια σηµεία διακόπτεται

η ανάγνωση και οι µαθητές προσπαθούν να µαντέψουν τη συνέχεια της

ιστορίας (εµψύχωση παιχνιδιού). Κάποια στιγµή καλούνται να δώσουν το δικό

τους τέλος. Ολοκληρώνεται η ανάγνωση του παραµυθιού κι ακολουθούν

ερωτήσεις επεξεργασίας του περιεχοµένου και των µηνυµάτων που περνά.

Καλούνται στη συνέχεια οι µαθητές να διηγηθούν το παραµύθι και στη

συνέχεια να το δραµατοποιήσουν αρκετές φορές, ώστε να αναλάβουν όλοι κι

από κάποιον ρόλο. Ακολουθεί συζήτηση για τα συναισθήµατα που ένιωσαν

µέσα από τους ρόλους που έπαιξαν κατά τη δραµατοποίηση.

Το κείµενο ήδη µε τη δραµατοποίηση έχει µετατραπεί σε θεατρικό

διάλογο. Καλούνται τέλος οι µαθητές να καταγράψουν στο φύλλο εργασίας

που ακολουθεί τους διαλόγους στα συννεφάκια του κόµικς και τέλος το

συµπέρασµά τους για το µήνυµα που περνά το παραµύθι αυτό.

Ακολουθεί το φύλλο εργασίας και ενδεικτικά κόµικς των παιδιών

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΝΟΜΑ : ……………………………

∆ραστηριότητα • Ανάγνωση και επεξεργασία παραµυθιού «Μια φορά κι έναν

καιρό … παραµύθι στο νερό» , που αναφέρεται στη διαφορετικότητα και το ρατσισµό, στα πλαίσια της Πανελλήνιας ηµέρας Σχολικού Αθλητισµού (6-10-2014) για τα σχολεία όλης της χώρας µε θεµατικό άξονα «Ρατσισµός και ∆ιαφορετικότητα, όλοι διαφορετικοί όλοι ίσοι».

• ∆ραµατοποίηση του παραµυθιού και µεταφορά των διαλόγων στο φύλλο εργασίας δηµιουργώντας κόµικς

• Σύνδεση µε το µάθηµα της Γλώσσας και φιλαναγνωσίας Γράφω στο κόµικς τα λόγια των ηρώων του παραµυθιού:

Σε ένα όµορφο βυθό, ζούσαν πολλά χρωµατιστά ψάρια. Ένα ψαράκι όµως δεν είχε χρώµα, ήταν γκρι.

Τα δύο ψαράκια έγιναν φίλοι. Συζητούσαν και έλεγαν τα νέα τους. Ώσπου µια µέρα

……………………………………………………………………………………………………

4. «ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΚΥΡΑ-ΚΑΚΗΣ»

Σε σύνδεση µε το µάθηµα της Γλώσσας τα παιδιά αφού διάβασαν και

αξιοποίησαν µέσα από εµψυχώσεις εµβάθυνσης το παραµύθι «Η κυρα-Καλή

και οι δώδεκα µήνες» αναλαµβάνουν να δηµιουργήσουν την άλλη εκδοχή, το

παραµύθι της κυρα-Κακής (κείµενο και εικονογράφηση, εξώφυλλο και

οπισθόφυλλο). ∆ιηγήθηκαν την εκδοχή της κυρα-Κακής. Είπαν τις ιδέες τους

και αποφασίστηκε η συγγραφή. Χωρίστηκαν σε δυάδες και µοίρασαν µεταξύ

τους του µήνες µε τους οποίους θα ασχολούνταν η κάθε δυάδα καθώς και τις

σελίδες του παραµυθιού. Έπειτα προχώρησαν στην εικονογράφηση των

κειµένων τους και στη σύνθεση του παραµυθιού. Το παραµύθι διαβάστηκε

στο τέλος, ώστε να διαπιστωθεί η συνέχεια και η ενότητά του και έγιναν οι

απαραίτητες διορθώσεις.

Πέρα από τις ικανότητες οργάνωσης σκέψης, παραγωγής λόγου,

επικοινωνιακής γραφής, κατά τον καταµερισµό της εργασίας, θεµάτων και

σελίδων του παραµυθιού, λειτούργησαν επίσης γνωστικοί µηχανισµοί

αφοµοίωσης και συµµόρφωσης µαθηµατικών γνώσεων και διαδικασιών,

καθώς και µεταγνωστικές στρατηγικές.

Ακολουθεί το παραµύθι των παιδιών

5. «ΤΙΤΙΒΙΣΜΑΤΑ»

Τα παιδιά δηµιουργούν το δικό τους βιβλίο µε τα «Τιτιβίσµατα», αφού

προηγουµένως έχουν διαβάσει και επεξεργαστεί κείµενα, βιβλία και υλικό

από το διαδίκτυο µε ποιήµατα, ιστορίες και πληροφορίες για τα πουλιά.

(Εµψύχωση αισθήµατος ευθύνης και εµβάθυνσης).

Ακολουθεί το βιβλίο των παιδιών

6. «Η ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΕΝΙΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ»

Πρόκειται για ένα παραµύθι µε πολλά πολλά χρώµατα και πολλά πολλά

επίθετα. Προσφέρεται, εκτός από αναγνωστική αξιοποίηση και για

γραµµατική και γλωσσική αξιοποίηση καθώς όλο σχεδόν το βιβλίο είναι

γεµάτο επίθετα και εικόνες (περιγραφικός λόγος, χρήση επιθέτων).

Είναι µια πολιτεία στον βυθό, όπου ζουν µεταξύ άλλων οι τρεις φίλοι

ήρωες του παραµυθιού. Οι φίλοι αυτοί θα ζήσουν τη δική τους περιπέτεια

ψάχνοντας την ιδανική µαργαριταρένια πολιτεία και θα ανακαλύψουν τις

βαθύτερες αξίες και αρετές της ζωής και το νόηµα της αληθινής φιλίας.

Το παραµύθι αυτό αξιοποιήθηκε τόσο µέσα από αναγνωστικές

πληροφοριακές εµψυχώσεις και εµψυχώσεις παιχνιδιού (τίτλος, στοιχεία

εξωφύλλου, υποθέσεις για το περιεχόµενο και τη συνέχεια του, στοιχεία

οπισθόφυλλου) όσο και µέσα από εµψυχώσεις εµβάθυνσης (ποιες οι

βαθύτερες αξίες στη ζωή µας). Επίσης αξιοποιήθηκε και διαθεµατικά σε

σχέση µε το µάθηµα της Γλώσσας µε γλωσσικές και γραµµατικές ασκήσεις

αλλά και αισθητικά καθώς τα παιδιά κλήθηκαν να αποδώσουν εικόνες µε δικά

τους χρώµατα χρησιµοποιώντας τη φαντασία τους.

Ακολουθούν ενδεικτικά φύλλα εργασίας παιδιών:

7. «Ο ΑΗ-ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΕΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟΣ»

Πρόκειται για ένα οικολογικό παραµύθι που προβάλλει το σεβασµό µας

στο περιβάλλον και ενισχύει την περιβαλλοντική µας συνείδηση. Εγκεκριµένο

από το Υπουργείο Παιδείας και βραβευµένο µε το κρατικό βραβείο

«Οικόπολις» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του ECOCITY




οπισθόφυλλου) όσο και µέσα από εµψυχώσεις εµβάθυνσης (Για τι

αγωνίζονται τα παιδιά ήρωες του βιβλίου, ποια προβλήµατα προσπαθούν να

αντιµετωπίσουν, ποιον προσπαθούν να σώσουν ενώνοντας τις δυνάµεις

τους). Επίσης αξιοποιήθηκε και διαθεµατικά σε σχέση µε το µάθηµα της

Γλώσσας µε γλωσσικές και συντακτικές ασκήσεις.

Ακολουθεί το φύλλο εργασίας και ενδεικτικά φύλλα εργασίας παιδιών:


ΟΝΟΜΑ : …………………………… Παρουσίαση του βιβλίου

«Ο Αη-Βασίλης φέτος είναι πράσινος»

Συγγραφείς: ………………………………………………………………………………

Εκδόσεις: ……………………………………………………………………………………

Εικονογράφηση: …………………………………………………………………………

Πρόκειται για ένα οικολογικό παραµύθι που προβάλλει το σεβασµό µας στο περιβάλλον και ενισχύει την περιβαλλοντική µας συνείδηση. Εγκεκριµένο από το Υπουργείο Παιδείας και βραβευµένο µε το κρατικό βραβείο «Οικόπολις» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του ECOCITY

∆ραστηριότητες

1. Γράφω λίγα λόγια για το τι µιλάει το παραµύθι

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Στις παρακάτω επιλεγµένες προτάσεις του παραµυθιού, χρωµατίζω µε κίτρινο το ονοµατικό

µέρος τους (Ποιος κάνει κάτι;) και µε πράσινο το ρηµατικό µέρος τους (Τι κάνει;).

• Τα Χριστούγεννα πλησίαζαν

• Τα παιδιά όλου του κόσµου τον περίµεναν.

• Το έλκηθρό του ήταν γεµάτο µε τα δώρα του.

• Η φύση δεν άντεχε να βοηθήσει.

• Ο µικρός Ηλίας ονειρευόταν ένα ξαναζωντανεµένο, καταπράσινο δάσος.

• Ο µικρός Ούλε παρακαλούσε για λίγο πιο χοντρό πάγο.

• Οι αγαπηµένες του λευκές αρκούδες είχαν αρχίσει να εξαφανίζονται.

• Η θερµοκρασία όλο και ανέβαινε.

• Ο µικρούλης Μπιχάρ από το Ιράν ζητούσε µόνο ειρήνη.

• Ο Αη-Βασίλης και οι πέντε πρεσβευτές του ξεκίνησαν το ταξίδι τους.

8. «ΤΟ ∆ΩΡΟ ΤΗΣ ΠΑΠΛΩΜΑΤΟΥΣ»

Πρόκειται για ένα πολυβραβευµένο βιβλίο, που παρουσιάζει το παραµύθι

µιας ηλικιωµένης γυναίκας της Παπλωµατούς. Μιλά για την αξία της

προσφοράς, για την αγάπη προς τον συνάνθρωπο και προς αυτούς που έχουν

ανάγκη. Τα βιβλίο αυτό προσφέρεται, εκτός από αναγνωστική αξιοποίηση

µέσω των εµψυχώσεων ανάγνωσης και για γραµµατική και γλωσσική

αξιοποίηση.

Έτσι το παραµύθι αυτό αξιοποιήθηκε τόσο µέσα από αναγνωστικές



οπισθόφυλλου) όσο και µέσα από εµψυχώσεις εµβάθυνσης (ποια η αξία της

προσφοράς, η αγάπη για τους συνανθρώπους µας, ο αλτρουισµός). Επίσης

αξιοποιήθηκε και διαθεµατικά σε σχέση µε το µάθηµα της Γλώσσας µε

γλωσσικές και γραµµατικές ασκήσεις (τα παιδιά αναζήτησαν στις σελίδες του

το οριστικό άρθρο και άλλα µέρη του λόγου)

αλλά και αισθητικά καθώς τα παιδιά

κλήθηκαν να µπουν στη θέση της

Παπλωµατούς και να φτιάξουν τα δικά τους

παπλώµατα µε δικά τους χρώµατα και

σχέδια, χρησιµοποιώντας τη φαντασία τους.

Ακολουθεί το φύλλο εργασίας και

ενδεικτικές εργασίες παιδιών:


ΟΝΟΜΑ : ……………………………Παρουσίαση του βιβλίου

«Το ∆ώρο της Παπλωµατούς»

Συγγραφείς: ………………………………………………………………………………

Εκδόσεις: ……………………………………………………………………………………

Εικονογράφηση: …………………………………………………………………………


1. ∆ιαβάζω τον τίτλο του βιβλίου και παρατηρώ το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο.

2. Απαντώ στις ερωτήσεις:

Ποια είναι η παπλωµατού;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ποια άλλα πρόσωπα βλέπω στο εξώφυλλο;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Τι δώρο να έκανε η Παπλωµατού και σε ποιον;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Θα ήθελα να διαβάσω το παραµύθι; Γιατί;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Στο παρακάτω απόσπασµα του παραµυθιού χρωµατίζω το οριστικό άρθρο σε όποιον τύπο κι αν

το βρω.

4. Σχεδιάζω και χρωµατίζω ένα δικό µου πάπλωµα και του δίνω ένα όνοµα της αρεσκείας µου.

Εµπνέοµαι από τα παπλώµατα της Παπλωµατούς στο παραµύθι.

Το όνοµά του : …………………………………………………………………………………………………

9. «ΤΟ ΤΑΞΙ∆Ι ΤΗΣ ΠΑΠΛΩΜΑΤΟΥΣ»

Πρόκειται για ένα βιβλίο, που συνδέεται µε το προηγούµενο παραµύθι

«Το ∆ώρο της Παπλωµατούς» γιατί παρουσιάζει την παιδική ηλικία της

Παπλωµατούς, την προσωπική της αναζήτηση, συµβολική και κυριολεκτική

και τις αιτίες της απόφασής της για τον τρόπο της µετέπειτα ζωή της. Μιλά

για την αµφισβήτηση, την αναζήτηση, την αυτογνωσία, τον προβληµατισµό,

την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, την προσφορά. Τα βιβλίο αυτό

προσφέρεται, εκτός από αναγνωστική αξιοποίηση µέσω των εµψυχώσεων

ανάγνωσης και για γραµµατική και γλωσσική αξιοποίηση.

Έτσι το παραµύθι αυτό αξιοποιήθηκε τόσο µέσα από αναγνωστικές



οπισθόφυλλου) όσο και µέσα από εµψυχώσεις εµβάθυνσης (ποια η αξία της

προσφοράς, η αγάπη για τους συνανθρώπους µας, η προσωπική αναζήτηση, η

αµφισβήτηση, ο προβληµατισµός, η αυτογνωσία, η αυταπάρνηση). Επίσης

αξιοποιήθηκε και διαθεµατικά σε σχέση µε το µάθηµα της Γλώσσας µε

γλωσσικές και γραµµατικές ασκήσεις (τα παιδιά αναζήτησαν στις σελίδες του

τα επιρρήµατα και άλλα µέρη του λόγου).

Ακολουθεί το φύλλο εργασίας και ενδεικτικές εργασίες παιδιών:



«Το Ταξίδι της Παπλωµατούς»

Συγγραφείς: ………………………………………………………………………………

Εκδόσεις: ……………………………………………………………………………………

Εικονογράφηση: …………………………………………………………………………




Ποιο µπορεί να ήταν το ταξίδι της Παπλωµατούς;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Να το έκανε τώρα που είναι µεγάλη ή άλλοτε όταν ήταν µικρή;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Μετά την ανάγνωση του παραµυθιού:

Τι αποφάσισε να κάνει η Παπλωµατού;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1. Στο παρακάτω απόσπασµα του παραµυθιού υπογραµµίζω τα επιρρήµατα:

10. «ΤΑ ΕΛΛΗΝΑΚΙΑ»

Πρόκειται για ένα βιβλίο, του οποίου απόσπασµα εµπεριέχεται στο

σχολικό ανθολόγιο λογοτεχνικών κειµένων για την Α και Β τάξη του

∆ηµοτικού. Το βιβλίο αναφέρεται στην επανάσταση του 1821 µέσα από µια

ιστορία δύο αδερφών. Μιλά για την αγάπη των αδερφών, τη σκλαβιά, την

ανάγκη για ελευθερία, την επανάσταση και τον αγώνα.

Έτσι το παραµύθι αυτό αξιοποιήθηκε επετειακά τόσο µέσα από

αναγνωστικές πληροφοριακές εµψυχώσεις και εµψυχώσεις παιχνιδιού

(τίτλος, στοιχεία εξωφύλλου, υποθέσεις για το περιεχόµενο και τη συνέχεια

του, στοιχεία οπισθόφυλλου) όσο και µέσα από εµψυχώσεις εµβάθυνσης (για

την αξία της αδερφικής αγάπης, την προστασία, τη σκλαβιά, την ανάγκη για

ελευθερία και επανάσταση). Αξιοποιήθηκε γλωσσικά, τα παιδιά απέδωσαν

γραπτά µε λίγα λόγια το περιεχόµενο του βιβλίου. Επίσης αξιοποιήθηκε και

εικαστικά καθώς τα παιδιά επέδωσαν ζωγραφικά αυτό που έµεινε στη µνήµη

τους µετά την ανάγνωση του βιβλίου που έγινε στην τάξη.



ΟΝΟΜΑ : ……………………………

Παρουσίαση του βιβλίου

Τίτλος : ………………………………………………………………………………

Συγγραφέας : ………………………………………………………………………………

Εκδόσεις : ……………………………………………………………………………………

Εικονογράφηση: …………………………………………………………………………


1. ∆ιαβάζω τον τίτλο του βιβλίου και παρατηρώ το εξώφυλλο και το

οπισθόφυλλο.


Ποια µπορεί να είναι τα πρόσωπα που εικονίζονται στο εξώφυλλο;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ποια η σχέση τους µε τον τίτλο του έργου;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1. Μετά την ανάγνωση:

Ποιο είναι το θέµα του βιβλίου αυτού;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Ζωγραφίζω µια εικόνα από το παραµύθι και της δίνω έναν ταιριαστό τίτλο:

………………………………………………………………………………………………………

11. «ΠΑΤΑΤΕΣ ΠΑΤΑΤΕΣ»

Πρόκειται για ένα βιβλίο, που αναφέρεται στα δεινά του πολέµου και στις

σχέσεις των ανθρώπων κατά τη διάρκεια αυτού.




οπισθόφυλλου) όσο και µέσα από εµψυχώσεις εµβάθυνσης (για την αξία της

ειρήνης, τις καταστροφές του πολέµου, την αξία της εργασίας και της

παροχής βασικών αγαθών, την έλλειψή τους). Αξιοποιήθηκε γλωσσικά, τα

παιδιά απέδωσαν γραπτά µε λίγα λόγια το περιεχόµενο του βιβλίου. Επίσης

αποτέλεσε εργαλείο µεταφοράς οπισθοδροµικής προσέγγισης της γνώσης των

παιδιών µε αναδροµή σε πρότερες εικόνες και γνώσεις τους. Όπως φαίνεται

από τις απαντήσεις τους, άλλα παιδιά έκαναν νοητικούς συνειρµούς µε τους

στρατούς στο σκάκι, άλλα παιδιά µε τους στρατούς σε άλλα παραµύθια, άλλα

παιδιά µε άλλες εικόνες, πληροφορίες και γνώσεις σύµφωνα µε το κοινωνικό,

ιστορικό και πολιτισµικό τους πλαίσιο. Το βιβλίο αξιοποιήθηκε και εικαστικά,

καθώς τα παιδιά επέδωσαν µε µια δική τους ζωγραφιά κάποια εικόνα που

δηµιουργήθηκε στο µυαλό τους µετά την ανάγνωση του βιβλίου, η οποία

έγινε στην τάξη.




Τίτλος : ………………………………………………………………………………

Συγγραφέας : ………………………………………………………………………………

Εκδόσεις : ……………………………………………………………………………………

Εικονογράφηση: …………………………………………………………………………




Ποια µπορεί να είναι τα πρόσωπα που εικονίζονται στο εξώφυλλο;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ποια η σχέση τους µε τον τίτλο του έργου;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1. Μετά την ανάγνωση:

Ποιο είναι το θέµα του βιβλίου αυτού;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Τι µου θυµίζουν οι δύο στρατοί;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Ζωγραφίζω µια εικόνα από το παραµύθι και της δίνω έναν ταιριαστό τίτλο:

………………………………………………………………………………………………………

12. «ΒΙΒΛΙΟΚΡΥΦΤΟ»

Πρόκειται για ένα παιχνίδι

αναζήτησης βιβλίων ανάµεσα σε

πολλά, κατά το οποίο, αρχικά, ένα

παιδί διαβάζει την καρτέλα µε τις

πληροφορίες για το βιβλίο αυτό και

στη συνέχεια τα υπόλοιπα

προσπαθούν να το εντοπίσουν.

Οι πληροφορίες που δίνονται

αφορούν στις εκδόσεις, στον

εικονογράφο, στην εικόνα του

εξωφύλλου, στο περιεχόµενο του

βιβλίου, στους ήρωες. ∆εν δίνεται ο

τίτλος και ο συγγραφέας.

Το παιχνίδι αυτό αξιοποίησε

τις πληροφοριακές εµψυχώσεις

ανάγνωσης και τις εµψυχώσεις

παιχνιδιού. Έφερε τα παιδιά σε

επαφή µε πολλά βιβλία και

προσήλκυσε έντονα το

ενδιαφέρον τους.

ΚΑΡΤΕΛΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΩΝ

13. «ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ»

Πρόκειται για µια οµαδική δράση κατά την οποία τα παιδιά προσπαθούν

να εντοπίσουν τα κοινά σηµεία µεταξύ δοσµένων βιβλίων. Πιο συγκεκριµένα:

τα 23 παιδιά της τάξης χωρίστηκαν σε οµάδες των τριών και τεσσάρων

ατόµων, αφού λήφθηκαν υπόψη οι προϋπάρχουσες γνώσεις τους, οι

δυνατότητές τους και τα ενδιαφέροντά τους. Σε κάθε οµάδα δόθηκε ένα δέµα

µε 3 έως 5 βιβλία για τα οποία τα παιδιά έπρεπε να εντοπίσουν τα κοινά

τους σηµεία.

Για τη δράση αυτή αξιοποιήθηκαν πληροφοριακές εµψυχώσεις ανάγνωσης

και εµψυχώσεις παιχνιδιού. Επίσης τα παιδιά κλήθηκαν να εργαστούν

οµαδικά, γεγονός που ενεργοποιεί ανώτερες µαθησιακές διαδικασίες

συνεργασίας, ασύµµετρων αλληλεπιδράσεων µεταξύ τους, σύµφωνα µε τη

ζώνη επικείµενης ανάπτυξης του κοινωνικού εποικοδοµισµού του Vygotsky

και αξιοποιεί τις γνώσεις των παιδιών προκαλώντας τα να τις µεταβιβάσουν

σε άλλα πλαίσια.

Τα παιδιά λειτούργησαν δηµιουργώντας ανά οµάδα και µια µικρή

κοινότητα µάθησης µε κοινό στόχο την επιτυχία της αποστολής τους, µε

συνεργασία µεταξύ τους και βοήθεια των «ειδηµόνων» στους «αρχάριους».


«ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ»

ΟΜΑ∆Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ:…………………………………………………………………………………………………………………

Τα βιβλία της οµάδας: 1. …………………………………………………………………………………………………

2. …………………………………………………………………………………………………

3. …………………………………………………………………………………………………

4. …………………………………………………………………………………………………

5. …………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

14. «ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ»

Η τελευταία αυτή δράση του προγράµµατος αφορά σε έναν απολογισµό και

µια σύνοψη όλων των δράσεων που υλοποιήθηκαν στα πλαίσιά του. Τα παιδιά

ξαναθυµούνται τα βιβλία που επεξεργάστηκαν και αναφέρουν τις εντυπώσεις

τους για το πρόγραµµα. Καλούνται τέλος στο τελικό φύλλο εργασίας να

αποδώσουν την προτίµησή τους για το βιβλίο που άγγιζε την καρδιά τους

περισσότερο από τα υπόλοιπα και να ζωγραφίσουν µια σχετική εικόνα.

Ευχόµαστε όλοι

καλό καλοκαίρι

µε πολλά πολλά αναγνωστικά

ταξίδια!!!!!!!!!!

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………

ΟΝΟΜΑ : ……………………………

«ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ»

Το βιβλίο που µου άρεσε ήταν :

Τι έµαθα από το βιβλίο αυτό;

Τι µήνυµα µου έδωσε;

……………………………………

……………………………………

……………………………………

……………………………………

……………………………………

Επαφή με το εξωσχολικό βιβλίο- Εμψυχώσεις ανάγνωσης...

Education

Transcript of Επαφή με το εξωσχολικό βιβλίο- Εμψυχώσεις ανάγνωσης...