Παραγωγικό Μοντέλο για την Ελλάδα (Ερευνα)

165
Ένα νέο Αναπτυξιακό Πρότυπο για την Ελληνική Οικονομία και η Μετάβαση σε αυτό Πάνος Τσακλόγλου, Γιώργος Οικονομίδης, Γιώργος Παγουλάτος, Χρήστος Τριαντόπουλος, Αποστόλης Φιλιππόπουλος Απρίλιος 2016 04.2016

Transcript of Παραγωγικό Μοντέλο για την Ελλάδα (Ερευνα)

  • , , , , 2016

    1

    , , , , 2016

    04.2016

  • , , , , 2016

    2

    , ,

    , ,

    , ,

    , ,

    ,

    Version: 270416_1

  • , , , , 2016

    3

    .................................................................................................................................................................................5

    20 .............................................................................................................................................................7

    A1. 1995-2007: .............................................................................9

    A2. 2008: .........................................13

    A3. 2009 ...................................................................................................................14

    A3.1. ......................................14

    A3.2. .. ................................................................................................................................15

    : , , ....................................................................................................17

    B1. ...............................................................................................................................................18

    B2. .....................................................................................................................................23

    B3. .........................................................................................................25

    B4. ...................................................................................................................................27

    B5. - ....................................................................................................................................29

    B6. 2010-2014....................................................................................................................................................30

    B7. 2014.....................................................................................................................................................34

    ..................36

    1. ..........................................................38

    1.1. .......................40

    2. ...................................................................................................................................................................................................41

    2.1. .................................................................................................41

    2.2. ...................................................................................42

    3. ....................................................................44

  • , , , , 2016

    4

    .............................................................................................................................46

    1. ............................................................................49

    1.1. ...............................................................................................................................................49

    1.2. ..............................................................55

    1.3. .............................................................................................................................................61

    2. ..........................................................................................................................68

    2.1. ..............................................................................................................68

    2.2. .....................................................................................................................74

    2.3. ....................................................................................................84

    2.4. ........................................87

    3. .........................................................................................95

    3.1. .....................................................................................................................................................95

    3.2. ....................................................................................................................................105

    3.3. ..............................................................................................................................................................119

    3.4. , ..........................................................130

    3.5. .................................................................................................................................................................................139

    : ..................................................................................................................................................149

    1. .................................................................................................................151

    2. ................................................................................................................153

    3. ...............................................................................................................................155

    4. : A ........................................................157

    ...........................................................................................................................................................................158

  • , , , , 2016

    5

    , 0,15% 0,3% , , , . , . , - . , , .

    . , . . , , , , .

    . , , , - . , , . ,

  • , , , , 2016

    6

    , . , , , . , .

  • , , , , 2016

    20

  • , , , , 2016

    8

    , , , , , ( ).

    , , , 2008, , , , . . , , 2010, . ( ) 2015, . , . , , .

    . 20

  • , , , , 2016

    9

    , 1995 , (...), , , 70 .

    ( , ) . . , , (..) (higher economic integration). , (financial liberalization) . , , , , , . , , 1990 2000, , , , , .

    , , , ,

    1. 1995-2007:

  • , , , , 2016

    10

    , , . , , - , . .. (structural funds, ), 2004. , .

    (bubble) , ( ), .. 2007, 1. , , (demand-driven growth), . , , , ( rent-seeking activities)2.

    , , (real asset prices), 3. . , 30% 1990 2000. , . , , 4.

    , , , ,

    1. - 2000, . EC Forecasts, Spring 2011, Table 1.2. . .. Acemoglu (2006) Acemoglu (2009) - . .. Angelopoulos et al. (2009), rent seeking .

    3. . .. EEAG Report, 2012, Figure 2.4, EEAG Report, 2015, Figure 1.26. , . Sinn, Rescuing Europe, 2010, Figure 8.4. . EEAG Report, 2015, Table 1.2.

  • , , , , 2016

    11

    , . , , 2000 -, . , 5.

    , , , , . , , , , . 2000. , . , , , . , , . , , 6.

    , , , . , , . .

    , , 2000 ,

    5. . EC forecasts, Spring 2011, Tables 35 40, EEAG Report, 2015, Table 1.1.

    6. . EC Forecasts, Winter 2015, Table 50. , . EEAG Report, 2012, Figures 2.5, 2.6, 2.7, EEAG Report, 2014, Figure 3.2 (by sector).

  • , , , , 2016

    12

    , , - .

    , , 2008, . , , . , , 2008, .

    , , 1990 2000, , . , , , , . , , . , .., - . , , , , ( ) , 1970 .

  • , , , , 2016

    13

    2008 Lehman Brothers , . , , , . , . , , , , .

    , (snowball effect)7. , , , , . , 8.

    , 2008 , . , . , , , , , . , .

    2. 2008:

    7. . EC Forecasts, 2015, Table 1.8. - . EC Forecasts, Winter 2015, Tables 36 42.

  • , , , , 2016

    14

    (shock) , , , . /, , , 9.

    , , , , , 10. , , , . , , , , 11. , , , , , , . , , , 12.

    3.1.

    2014 , , , 13. , , , 14.

    3. 2009

    9. . EEAG Report, 2015, Figures 1.1 (GDP) 1.7 (unemployment).

    10. . EEAG Report, 2015, Table 1.1. 11. . EEAG Report, 2014, Figure 3.7. 12. . EEAG Report, 2014, Figure 3.12, . EEAG Report, 2015, Table 1.2.

    13. . EEAG Report, 2015. 14. . The Economist, October 25, 2014.

  • , , , , 2016

    15

    2015 .., , , : () . () , . () , . () . () , 15.

    , , , . , ( , capital exporting countries) , ( , capital importing countries) . , , .. , (.. ), , (.. ).

    3.2. ..

    , , , , , , . , , . , . , . , , . (capital flight) ,

    15. . EEAG Report on the European Economy 2015.

  • , , , , 2016

    16

    . , , . .

    , , , , , . , , (EC), (ECB) (IMF). , , , . , , , , .

    (bailout) 2010, 2012 2015. , 2010, 2011 2013, . 2012, . ( ), , , . , , 16.

    ( ) , . , .

    16. - (Memoranda of Understanding) . EMU Public Finances, 2013, pp. 16-17.

  • , , , , 2016

    17

    , , , , 2016

    : , ,

  • , , , , 2016

    18

    , , . . 2010, , 2001, . , , , , .

    2001 , , , . , ..., . 1996-2007, , 3,9%, 2,3% ( 2.1). , , , .

    1.

  • , , , , 2016

    19

    , , , ( ). , 2.2, 2000 , 2008 14,5% 17.

    2.1:

    : Eurostat

    2.2: (% )

    : IMF World Economic Outlook 2015

    17. , 1985 -, 6,5% .

    E

    20022000 2004 200620032001 2005 200719981996 199919970

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    2,9

    4,5

    3,9

    1,6

    2,62,9 3,0

    3,1

    3,8

    3,9

    4,1

    3,9

    5,8

    5,1

    5,7

    3,3

    3,0

    3,2

    1,6

    0,6

    2,2

    0,6

    0,9

    2,1

    -7,5 -6,9-6,3

    -6,4

    -5,6

    -7,4

    -10,8

    -14,0 -14,5

    -10,9

    20022000 2004 2006 200820032001 2005 2007 200919981996 19991997

    -14

    -16

    -12

    -10

    -8

    -6

    -4

    -2

    0

    -3,5

    -4,9-4,1

    -5,1

  • , , , , 2016

    20

    , 2.3, , , , , , , . 2002, , 2009 15,2% . , 2009 10,2% , . 2008-2010, . , , 127% ( 2.4) ( 2.5).

    2.3: (% )

    : Eurostat

    -18

    -16

    -14

    -12

    -10

    -8

    -4

    -2

    0

    2

    4

    -6

    20022000 2004 2006 200820032001 2005 2007 200919981996 19991997

    -10,2

    2,1

    -8,2

    -6,1 -6,3

    -5,8

    -4,1

    -5,5

    -6,0

    -7,8-8,8

    -6,2

    -5,9

    -6,7

    -10,2

    1,42,2

    1,8

    2,7

    0,80,4

    -2,9 -4,0

    -1,5 -1,5

    -2,2-5,4

    -15,2

  • , , , , 2016

    21

    2.4: , 1995-2010 (% )

    : Eurostat, Statistical Annex of the European Economy 2015

    2.5: , 1995-2009 (% )

    : Eurostat, Statistical Annex of the European Economy 2015

    20022000 2004 2006 200820032001 2005 2007 200919981996 199919971995

    95 92 89 89

    100 100 9894 95

    107 103 103109

    127

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    140

    120

    93

    20022000 2004 2006 200820032001 2005 2007 200919981996 199919971995

    36 36 3740

    44

    53

    6165

    6974

    8693

    102

    114117

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    140

    120

  • , , , , 2016

    22

    2010 , , . , . , , (2010, 2012 2015). . , . , . , , , (liquidity). , . (solvency). , . 300 . ( Reinhart and Rogoff, 2009)18.

    18. , 2012 - ( Reinhart and Rogoff, 2009).

  • , , , , 2016

    23

    , , , , , . ; , 19.

    , . , ( 2.6). 10,2% 2009, , 0,4% . , -, . , , 16,2%, - .. 2009-2014, 2.720.

    2.

    19. - , . ., , Christodoulakis (2015), Galenianos (2015), Ioannides and Pissarides (2015), Arghyrou (2015) Pelagidis and Mitsopoulos (2016).

    20. , - - .

  • , , , , 2016

    24

    2.6: , 2009-2014 (% )

    2.7: , 2009-2014 (% )

    : Eurostat

    : European Commission, AMECO database

    .. (28)

    (19)

    -4 -2 0 2 4 6 8 10 12

    -4 1 6 11 16

  • , , , , 2016

    25

    , , , ( ), . , , 14,5% 2008, 2013 0,6% ( 2.8). 1948 .

    2.8: (% )

    : IMF World Economic Outlook 2015

    3.

    1996

    1997

    1998

    1999

    2000

    2001

    2002

    2003

    2004

    2005

    2006

    2007

    2008

    2009

    2010

    2011

    2012

    2013

    2014

    -3,5

    -4,9

    -4,1

    -5,1

    -7,5-6,9

    -6,3

    -6,4

    -5,6

    -7,4

    -10,8

    -14

    -14,5

    -10,9

    -10,1

    -9,9

    -2,5

    0,90,6

    -12,0

    -14,0

    -16,0

    -10,0

    -8,0

    -6,0

    -4,0

    -2,0

    2,0

    0

  • , , , , 2016

    26

    : Eurostat IMF World Economic Outlook 2015

    2.9: (2005-2014)

    Eurostat, 2010-2014, 11%, 10%. , , () 2014 .

    2006 20082005 2007 2009 2011 20132010 2012 201480

    100

    120

    140

    160

  • , , , , 2016

    27

    , , . , . 2010 . , . , , (OECD 2013a, 2014, 2015) , . , 2015, 2007-2014, , (2007-2009) . , 2010-2014, .

    4. M

  • , , , , 2016

    28

    , , , , .. , Doing Business , 2009 56% , 2013 31%. Lisbon Council (2015) , , - .., .

    : OECD Economic Policy Reforms 2015: Going for Growth

    2.10: (2007-2014)

    GR

    C

    PRT

    IRL

    NZL

    JPN

    GBR

    SVK

    ESP

    NLD

    MEX FIN

    CAN

    NOR

    HUN

    DEU

    KOR

    AUT

    DNK

    AUS

    CHE

    ITA

    SWE

    EUCZE

    LUX

    BEL

    USA

    FRA

    POL

    TUR

    0,61

    0

    0,52

    2

    0,50

    0

    0,46

    2

    0,45

    0

    0,43

    9

    0,43

    1

    0,415

    0,39

    0

    0,38

    9

    0,38

    0

    0,37

    5

    0,37

    2

    0,35

    9

    0,333

    0,32

    6

    0,32

    0

    0,302

    0,30

    0

    0,295

    0,289

    0,28

    0

    0,27

    9

    0,27

    3

    0,262

    0,25

    0

    0,220

    0,21

    4

    0,17

    5

    0,14

    6

    0.0

    0.1

    0.2

    0.3

    0.4

    0.5

    0.6

    0.7

  • , , , , 2016

    29

    , - . 2008 ( ) 2013, . , ( 2.11). , ( Matsaganis and Leventi, 2014). , 7% 2008 27% 2013. ( ), 25 60%. , : , 20,1% 2008 23,1% 2013, , , 2008, 44,3% 2013. .

    : IMF, Reinhart and Rogoff (2009) and Eurostat

    2.11:

    5. -O K

    -30 -25 -20 -15 -10 -5 0 5 10

    , 1992, 1987, 1997

    -, 1997, 1998

    , 1991

    , 1997, 1997

    .. ( )

    , 2008, 2008

    , 1929

    , 1991,1997, 2001

    6-24,9-25,5

    -29

  • , , , , 2016

    30

    ; , , . . 2009, , . . . Ex ante, 2010-2014 30% , . , .

    : Eurostat, Ameco Database

    2.12: , 2010-2014 (% )

    6. 2010-2014

    2013 2014201220112010

    3,3

    4,4

    3,6

    4,7

    3,1

    2,9

    5,1

    1,4

    0,8

    -0,1

    1

    0

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    -1

  • , , , , 2016

    31

    ; . (Blanchard and Leigh, 2013), . , , , (Orphanides, 2015). 2010, , , . , , , . , timing , , , , , . , Grexit , , , , , , , , , . , , , .

    , , . , , (, , ),

  • , , , , 2016

    32

    :

    2.13: Repos (. )

    , , .

    , ( ), , Grexit, ( 2.13), , , -.. ( 2.14). - .

    180

    160

    140

    120

    100

    200

    220

    240

    260

    . 05

    . 0

    5

    . 06

    . 0

    7

    . 08

    . 0

    8

    . 09

    . 1

    0

    . 11

    . 1

    1

    . 12

    . 1

    3

    . 14

    . 1

    4

    . 15

  • , , , , 2016

    33

    , . 2013 , , 2014. 2013 , , 2014 . , , . , , . 2013 , . , , . 2014, 21, ( ). 2015.

    21. Reinhart and Rogoff (2009).

    : Eurostat

    2.14: ,2006-2013 (% )

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    2006 20082007 2009 2010 20122011 2013

    E E E E

  • , , , , 2016

    34

    7. 2014

    , 2014, . , , , 2015 . , , , , spreads ( 2.15), .

    : Bloomberg

    2.15: Spread (bps)

    2000

    2500

    3000

    1500

    1000

    500

    0.0

    2/1/2008 2/1/2009 2/1/2010 2/1/2011 2/1/2012 2/1/2013 2/1/2014 2/1/2015

  • , , , , 2016

    35

    2015, , (capital controls) . , , 2016. 2015 , . , 2018. 2016 .

  • , , , , 2016

    36

    , , , , 2016

  • , , , , 2016

    37

    .

    (a blueprint for the rebirth of the Greek economy). , : , , . , ( ) , , . , , , .

  • , , , , 2016

    38

    (fundamentals) , : () H , , , , , 2008. () H , , , FDI, 200822. 2000. () H , 23 / 24 . () H . . () H , , , , , , ( ). , , , , . () H , . () H . ()

    1.

    22. FDI . , .. Global Competitiveness Report 2014-15, World Economic Forum.23. , - ( ) (i) , , (ii) ().24. / , - - . , - (.. ) .

  • , , , , 2016

    39

    , , 25, - . () (institutions) (social capital). , , , , -. - , , , , , .

    . , (weak property rights)26, , , , ... , , , (rule of law), 27, (credibility) , (trust) 28, , - , , (, , ).

    , , , , . , , , , . , -, (ownership), (competition among public agencies) (.. , , ), (.. , ) ..29.

    25. . , .., Global Competitiveness Report 2014-15, World Economic Forum.

    26. . , .., Global Competitiveness Report 2014-15, World Economic Forum.27. . , .., Global Competitiveness Report 2014-15, World Economic Forum.28. . , .., Global Competitiveness Report 2014-15, World Economic Forum.

    29. . , .., Global Competitiveness Report 2014-15, World Economic Forum.

  • , , , , 2016

    40

    1.1.

    (institutional quality) 30. , ( ) , . . . , , , 31.

    , , ( , ), / (.. ) / , (.. ). . , . . , , . , , .

    30. . .. Jones (2002).31. . .. Drazen (2000).

  • , , , , 2016

    41

    , , : () (ultimate targets) () - (intermediate targets) . , . , , , , .

    2.1.

    , : () ( ) , () , , , , , , () . , , , . : , . , ,

    2.

  • , , , , 2016

    42

    , 2015, , . () , 32. , ( ).

    , , (), , (), . 33. , , , . , , , , .

    , , (), , , , .

    , , . , , .

    2.2.

    1996-2007 ( , , , , , ), ( ) 197034. , ,

    32. , , , , - .

    33. - , , ,

    34. . Gogos et al. (2014).

  • , , , , 2016

    43

    35. , , . , , , , 36.

    , , , , , , , , , , , , ( .. Sala-i-Martin, 2010).

    . , . (FDI) 37.

    , .

    37. , , -, .

    35. - , . 16.36. , - , , , . . Aghion and Howitt (2009) Sala-i-Martin (2010).

  • , , , , 2016

    44

    , , /, . , , 38:

    () ( ) ;

    () , ;

    () ;

    () , ( ) , , ( ) . , , , , . () , , (learning by doing), . , , , , (, , ) . , () ()

    3.

    38. . Drazen (2000, . 13).

  • , , , , 2016

    45

    ., () , , . (.. ) .

  • , , , , 2016

    46

    , , , , 2016

  • , , , , 2016

    47

    , . , . . . .

    , :

    , , .

    , , , .

    , , , , , 39.

    , . . , , . , .

    . M

    39. , . Papageorgiou and Vourvachaki (2015) Terzi (2015).

  • , , , , 2016

    48

    . , , , , . . , status quo, (, 2000). , , . , , , , . .

    . . , (Ioannides and Pissarides, 2015), (.. ). , , . , . , , .

  • , , , , 2016

    49

    1.1.

    ( ) . , . , , :

    () , () ,

    , ()

    , ()

    , () , () , () () (European

    Commission, 2010a; European Commission, 2010b).

    , , .

    , , , . , 2010-2014, ,

    1.

  • , , , , 2016

    50

    , , .

    , , , : () , , , , () , , () , / () , (European Commission, 2012; European Commission, 2014a).

    , . , : () , . () . () , . () , . () (), . () ( ) (European Commission, 2012; European Commission, 2014a). 2016, () . ( 2014) 31% 2009-2014 ( 4.1).

  • , , , , 2016

    51

    , , , , - , . : () opengov, . () . () . () (e-procurement) (central purchasing bodies), . () . () , . () , . () () . ()

    4.1:

    :

    2012 20142011 201320102009

    942.

    625

    0.0

    1.000.000

    900.000

    800.000

    700.000

    600.000

    500.000

    400.000

    300.000

    200.000

    100.000

    866.

    658

    772.

    460

    735.

    561

    675.

    530

    650.

    393

  • , , , , 2016

    52

    25% 13 , . () ( , , e-, , ..). () .

    4.2: : ,

    : World Economic Forum

    , , () ( 4.2), , , , .

    , , , :

    () , , ,

    0

    30

    60

    90

    120

    150

    109

    134

    112

    133

    122

    138

    117

    141

    123

    143

    97

    144

    120

    129

    92

    136

    118

    128

    88

    131

    2011-2012 (142 )

    2012-2013 (144 )

    2013-2014 (148 )

    2014-2015 (144 )

    2015-2016 (140 )

  • , , , , 2016

    53

    . () ( ), , . () , , . () , , , . () , , .. () , , .

    , , : () , , , . () , , , , . () , , , , . () , , , , . () ( ),

  • , , , , 2016

    54

    , . () , , , , . () , , , - /, , , . () , ( , , , , ..), () . () , , .

    , , , :

    () , . () , , , , , ( ). () (outsourcing), . () ( 2012), , . () (

  • , , , , 2016

    55

    ) , , . () , ( ) , , .. () ( ) - , front-office, (, , ..) . () , .., .

    1.2.

    , , ( , )40 , , .

    , , 41. , , , , . , , , , , , , , . , : , , .

    2008, , .. ,

    40. -. , , .. . , , - . 41. ., , Tabellini (2005), Angelopoulos et al. (2007), Angelopoulos et al. (2008), Cingano (2014), Afonso and Jalles (2015).

  • , , , , 2016

    56

    . , , . , , , .

    , , , , , .

    42, 2015 34,96%, , 40,30%. (direct taxes) 8,96%, (indirect taxes) 15,93%, 12,53% 13,12%, . , (social contributions) 10,22% , 14,23%43. , (VAT) , 44. , 2014 (VAT revenue ratio) 36,3%, 48,1%. , . , o o , , , 2010 , 4.3, effective tax rates , . , , , , 45.

    42. . Tax Reforms in EU Member States 2015, European Commission, Directorate-General for Economic and Financial Affairs and Directorate-General for Taxation and Customs Union.43. - - .44. - , - , (. Tax Reforms in EU Member States 2015, European Commission, Directorate-General for Economic and Financial Affairs and Directorate-General for Taxation and Customs Union). , - , . 45. : , - (.. , , , , ) , , , - . , , . , . , , , . , . , . , , . , .

  • , , , , 2016

    57

    , , , 46 , 47. , Schneider (2003) ( ) 30% 2000, rtavanis et al (2015) 45% 48.

    , : () (tax fraud and evasion), () () - , (, , , ).

    , : () , () () , .

    4.3:

    : Eurostat. effective tax rates . Papageorgiou (2014).

    , , ( ). , - , , - . , , , . 46. . .. Schneider (2003) Artavanis et al. (2015). 47. . .. Matsaganis and Flevotomou (2010). 48. -. ;

    2006 2008 20152007 2009 2011 20132010 2012 20140

    0,05

    0,1

    0,15

    0,2

    0,25

    0,3

    0,35

    0,4

    0,45

  • , , , , 2016

    58

    , . , , , (labour and corporate taxes), , , . , , .

    2013-2014 , , , . , . , , . , . , :

    () , , () () , (, , ) , (real estate). , .

    , , . , ,

  • , , , , 2016

    59

    , , . , .

    (), () . , . , , .

    , , . , . .

    , . , , , . 49. , , , . .

    ,

    49. , -, - .

  • , , , , 2016

    60

    (impure public goods) user prices. 50, , , , , , , , . , , ( ) , / . (.. ) , , . , , , . , , 51.

    , , , . - , . , . , , , .

    , () , , () , .

    50. . OECD (2012, Fiscal consolidation: How much, how fast and by what means?, Economic Policy Papers, no 1). 51. . .. Barro and Sala-i-Martin (2004) Aghion and Howitt (2009).

  • , , , , 2016

    61

    , . .

    , (R&D) . , , , .

    1.3.

    , , , , , . , - - :

    () , , , , , , , , .() , 52 53 .() , , , , .() , , , 54 (Mitsopoulos and Pelagidis, 2010; Papaioannou, 2011; European Commission, 2011; Papaioannou and Karatza, 2015).

    52. . - , - , ..53. . -, , ..54. . , , ..

  • , , , , 2016

    62

    , , (World Bank, 2014).

    , , , . , , , status quo. 2011, , , , . , , , . , 2010-2014, , , (e-justice), .

    (, ) , : () , () , () , , () , , (European Commission, 2012; 2014). ( ), European Justice Scoreboard (2015) 2010-2013 ( 4.1). , , , .

  • , , , , 2016

    63

    2010 2012 2013

    (, 100 ) 4,0 5,8 6,2

    ( / ) 190 469 407

    ( / ) 2.003 1.520 1.148

    ( / %) 78,9% 57,7% 80,1%

    ( / %) 80,2% 143,2% 153,4%

    (, 100 ) 1,7 4,3 5,6

    (, 100 ) 3,7 3,5 3,1

    : European Justice Scoreboard (2015)

    4.1.

    : () , . () , . () , . () (pilot case), . () , , (European Commission, 2012; 2014). , European Justice Scoreboard, , , . 2010-2013, , , ( 4.1).

  • , , , , 2016

    64

    2011183

    2012185

    2013189

    2014189

    2015189

    ( ) 90 87 98 131 132

    819 819 1.300 1.580 1.580

    ( % ) 14,4 14,4 14,4 14,4 14,4

    : World Bank (2011, 2012, 2013, 2014 and 2015): 2015 (132) 2014 (131), , 155.

    , , , Doing Business 2016 2015, (enforcing contracts), , 132 87 2012, (freedom of contract). , 2014 2015, 2012, 1.580 ( 4.2).

    : () . () , . () , , . () . () (European Commission, 2012; 2014).

    , , . , : () (e-justice), . () (e-filing) . () (e-registration) (e-tracking) (e-filing). () (European

    4.2.

  • , , , , 2016

    65

    Commission, 2012; 2014). , 2015 , .

    : World Economic Forum

    4.4:

    ( 4.1 4.4). , , , .

    . , :

    () () , ( ) () ,

    0

    20

    60

    80

    120

    100

    140

    /

    85

    121 121

    10598

    135 132

    99

    84

    138

    130

    101

    70

    126

    114

    96

    70

    132

    8693

    2011-2012 (142 )

    2012-2013 (144 )

    2013-2014 (148 )

    2014-2015 (144 )

    2015-2016 (140 )

    40

  • , , , , 2016

    66

    () ( ) () () (European Commission, 2014a; Papaioannou and Karatza, 2015).

    , :

    () , ( ) () 55 () .

    , , , , , . , , , 56 57.

    , :

    () () -, (Papaioannou and Karatza, 2015) () (outsourcing) () 58.

    , :() , , ,

    55. . -, , ..

    56. . , ..57. . , ..

    58. , , ..

  • , , , , 2016

    67

    , () , , , one-stop-shop , .

    , , (European Commission, 2014a).

    , , , :

    () () () 59.

    , , (e-justice), :

    () , () () .

    , , , , ..

    , , (.. , ..), , (Papaioannou and Karatza, 2015).

    59. . , , ..

  • , , , , 2016

    68

    2.1.

    . , 60. . , , , , .

    , , , , , . , , , , , , , , , . , , , .

    4.5-4.861, 2013 : () (Economy-wide Product Market Regulation)62, () (State control), ()

    2.

    60. ., , Aghion and Howitt (2009, chapter 12), Bouis and Duval ( 2011), Bourls et al. (2010), Conway et al. (2006), Nicoletti and Scarpetta (2005).

    61. . Koske et al. (2015).62. : () (state control), () - (barriers to entrepreneurship) () (barriers to trade and investment).

  • , , , , 2016

    69

    (Barriers to entrepreneurship) () (Barriers to trade and investment), ( ) . , , , . ( 4.5) , .

    , , . 2013 ( , ) , , . , . .

    4.5: (2013)

    : OECD, Product Market Regulation Database for OECD, non-OECD EU and BRIICS countries; OECD-WBG, Product Market Regulation Database for Argentina, Colombia, Costa Rica, Dominican Republic, El Salvador, Honduras, Jamaica, Nicaragua and Peru.

    2,5

    2,0

    1,5

    1,0

    0,5

    0,0

  • , , , , 2016

    70

    4.6: (2013)

    4.7: (2013)

    : OECD, Product Market Regulation Database for OECD, non-OECD EU and BRIICS countries; OECD-WBG, Product Market Regulation Database for Argentina, Colombia, Costa Rica, Dominican Republic, El Salvador, Honduras, Jamaica, Nicaragua and Peru.

    : OECD, Product Market Regulation Database for OECD, non-OECD EU and BRIICS countries; OECD-WBG, Product Market Regulation Database for Argentina, Colombia, Costa Rica, Dominican Republic, El Salvador, Honduras, Jamaica, Nicaragua and Peru.

    3,5

    3,0

    2,5

    2,0

    1,5

    1,0

    0,5

    0,0

    3,5

    3,0

    2,5

    2,0

    1,5

    1,0

    0,5

    0,0

  • , , , , 2016

    71

    , ( ) . , , . , de facto , ( .. ). , . , , , , . , , , .

    4.8: (2013)

    : OECD, Product Market Regulation Database for OECD, non-OECD EU and BRIICS countries; OECD-WBG, Product Market Regulation Database for Argentina, Colombia, Costa Rica, Dominican Republic, El Salvador, Honduras, Jamaica, Nicaragua and Peru.

    3,0

    2,5

    2,0

    1,5

    1,0

    0,5

    0,0

  • , , , , 2016

    72

    , .

    , , . , , . , (.. , , ). .

    , , , , . , , . , , , , . , , .

    , . , , , , , , .

    , , , , , .

  • , , , , 2016

    73

    , , . , . , , , .

    , , ( ) 63. , . , .

    , , , (FDI), , - . 2009 11,8% , , , 102,5%, 40,7% 45,4%, . 2012 9,9%, 157,9%, 45,1% 53,9% 64. , , , , . , , . , , , , , ..65.

    64. : Eurostat.65. . Sala-i-Martin (2010).

    63. . .. IMF (2013) Papageorgiou and Vourvachaki (2015).

  • , , , , 2016

    74

    2.2.

    , , . , , , , . , . - , . , 90, , , . 193% 2008, 96% 1995. , , ( .., 2010). , , - 66 67, (Pagoulatos, 2014).

    , 2008 2010-2015. : () . () . () . () . () . () . () ( , 2014). () , , () 2015, , . , 2008-2015

    66. . , -, , , ..67. . , -, , ..

  • , , , , 2016

    75

    , , .. : (, 2015).

    2008-2014 , . , : () . () ()68. () ( 2009). () , . () (), () , . () 69 (, 2015). , , 2014, ( . 3869/2010) , () () , , ( , 2015).

    2008-2014 2015,

    68. 20.000 100.000 . () / - .69. - (. , , ..).

  • , , , , 2016

    76

    , . , : () , , () , , , () , .

    2015 ( 2015), , . , , 2015 , ( . 3869/2010). , , ,

    4.9: %

    : IMF (2015)

    20062001 2002 2005 2007 2011 20132008 2009 20102003 2004 2012 2014 2015

    5,67,4 7 7 6,3 5,4 4,6 4,7

    79,1

    14,4

    23,3

    31,933,8

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    40

    36,6

  • , , , , 2016

    77

    , , , (IMF, 2015). , (2015), (non-performing exposures NPEs) , 2015, 42,1% , 39,9% 2014 ( [non-performing loans NPLs] 2014 33,8% 4.9)70, , , 2015 2 . , , , (2015), , , , () .

    4.10:

    70. -, (-) - 90 , - .

    : ECB (2015)

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    2011 20132008 2009 2010 2012 2014

    : :

    : 5 (%) ()

    90

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    70

    80

    100

    %

  • , , , , 2016

    78

    , , 2008. , 2014 41 66 2008, 21 ( 36 2008) 20 ( 30 2008). , , . , 2014 94% 70% 2008 ( 4.10). , , 2015, , .

    . 2008-2015 : () , , 2008 : (i) 5 . (ii) , - , 85 . (iii) (), 8 . , , . () (Emergency Liquidity Assistance ELA). () , , , (, 2015).

  • , , , , 2016

    79

    , , 2008, ELA , 2012, 2015, . , , 2015 repos 157,8 . , 213,3 . 2014, 55,5 . , 26%. , , , ( 2014- 2015) 43,7 . , 120,8 . . , , , ELA, 126 . , , , repos ( 4.11).

    4.11: /ELA & (2014-2015)

    :

    161 160,5 161 161,4162,1163,1163,2164,2164,7164,5164.3

    160,3

    148

    140,5138,6133,7

    129,9

    122,2120,8

    ELA

    0

    30

    60

    90

    120

    150

    -14

    -14

    -14

    -14

    -14

    -14

    -14

    -14

    -14

    -14

    -14

    -14

    -15

    -15

    -15

    -15

    -15

    -15

    -15

    160

    170

    .

  • , , , , 2016

    80

    , , ( 2008), , (2012), (2015). , , 2011-2013 ( 4.3), 45 . , 1,3 . , , 40 . 3,1 . , , , 8,3 . , 2014.

    201571 , . , 2015, . , 4,4 . , , 14,4 . , 72. , 2015, 5,3 . , 2,7 . 5,4 . , ( , 2015).

    71. . , , , - ..72. 25 . .

  • , , , , 2016

    81

    0 1.079.000.000 8.677.000.000 9.756.000.000

    0 1.444.000.000 5.891.000.000 7.335.000.000

    Alpha Bank 0 550.000.000 4.021.000.000 4.571.000.000

    Eurobank 0 0 5.839.000.000 5.839.000.000

    0 3.073.000.000 24.428.000.000 27.501.000.000

    Proton Bank 862.000.000 0 1.169.621.860 2.031.621.860

    T Bank 450.000.000 0 226.956.514 676.956.514

    0 0 4.232.554.000 4.232.554.000

    . - 0 0 55.516.733 55.516.733

    0 0 209.473.992 209.473.992

    0 0 55.493.756 55.493.756

    0 0 8.040.717.000 8.040.717.000

    0 0 524.000.000 524.000.000

    FBB 0 0 551.970.455 551.970.455

    Probank 0 0 795.733.502 795.733.502

    . 0 0

    0 0

    0 0

    1.312.000.000 0 16.288.981.753 17.600.981.753

    1.312.000.000 3.073.000.000 40.716.981.753 45.101.981.753

    : . , , FBB Proton Bank.: (2014)

    4.3: (2011-2013)

    , , , , , , , , . , , , , , .

    .

  • , , , , 2016

    82

    , : () , , , ( , ..), ( ). () , .

    , ( ), , ( ) , : () , . () , , , . () , , . () , ( ) . , , , , , .

    , , , :

    () ( , , ..), , ( ) ,

  • , , , , 2016

    83

    () , - (pilot cases), ( ), .

    , , , - , , , , . ( , ..) ( ) , .

    , , , ( , 2015).

    , , , , , . , , ( ) .

    , () (), , ,

  • , , , , 2016

    84

    . , , , , .

    , , , , , , , .

    2.3.

    , . , : ( ) . . . , , , , .

    . , . , , , . , , ,

  • , , , , 2016

    85

    (Perotti, 1995; Roland 2008).

    , (Skreta, 2015). . . , , , . , , , , . , , . , , management , . , . , , . , , .

    , (, , ). , , 1991-2011, , , .. 40 . (Skreta, 2015). (). . .

  • , , , , 2016

    86

    , 2014, 21 , 15 13 . , 10 , 22 1.000 , , , . 7,7 . , 3,1 . , . , . . , , (50 . ) .

    , . , . , . , , logistics , , ..., .

    , . . , , , . , , , , , . ,

  • , , , , 2016

    87

    - - . , , , .

    . , . , , . , , .

    , , . (, ..), . , .. , , ( ). .

    , , , , , -- , , .

    2.4.

    -

  • , , , , 2016

    88

    . , , , . , , , . , , , , , . , , , .

    , , . , , . , . , , ..., . , , , . , , , .

    , [McKinsey (2012), (2013) (2013)]73. . , , - . , -,

    73. (2013) (2013) , -, .

  • , , , , 2016

    89

    , . , , , , .

    . , , , . McKinsey . , . , , , , , , . , -, , , , / , .. , , . , , . . , , home porting . , , , websites/mobile portals/social networking sites, .

    (, , ). , , , .. ,

  • , , , , 2016

    90

    . , , , . , , , . , , , . , . , , , , , .

    . .. . .., , . , , . , , . , , , , , . , , . , . , , ,

  • , , , , 2016

    91

    , , . , . , / , .

    . , / , , . , . , , , . , . , , , , / . , , , . , . , .

    . : ( ), , (logistics), , . , , -

  • , , , , 2016

    92

    . .. , , . , , , , , . , (.. ).

    . , , . .. . , , , . , , ( ), . , , , , , . , , , , .

    . , , , .

  • , , , , 2016

    93

    , , , , ( ). , , , , . , , .

    . , , , . (startups) . , cloud computing, , , e-commerce, e-procurement .. , .., , , ( outsourcing). , , (.. ).

    . , . . ( ).

  • , , , , 2016

    94

    , . , , (.. , , , , ..)74.

    . , , , . , (, , , ) . : () () . , , , . , , , . .

    , . . , , , , , , . , , .. , , ...

    74. - 2009 50% .

  • , , , , 2016

    95

    3.1.

    . . , . , , . , ( ). , . , , , .

    3.

    4.12: , 2007 (, , )

    : Eurostat.

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    25

    (2

    7)

  • , , , , 2016

    96

    , , . status quo. , , ; 4.12 2007, , (3,3%). , .., , , 2007 -8,4%- ..-27. , 25 .. , 75.

    , ( 4.13). , . , ( 55% 2007 59% 2014), ( 78,1% 76,1%).

    4.13: (% 15-64)

    : Eurostat

    75. - , . Sabethai (2000) Burtless (2001), (2010), Lyberaki, Meghir and Nicolitsas (2015).

    40

    45

    50

    55

    60

    65

    70

    E E 28

    2007 2014

    75

    80

    28

  • , , , , 2016

    97

    , , , .. , .

    .. ( 4.14). , . . , , , .

    4.14: , 2014 (%)

    : Eurostat

    0

    5

    10

    15

    20

    30

    25

    2

    8

  • , , , , 2016

    98

    , , , (Mitrakos, Tsakloglou and Cholezas, 2010)76. , , . , . ( ) ( ). , (Employment Protection Legislation) . (insiders) (outsiders). , .. , . , , , , , ceteris paribus, , ( ) .

    . , , , . , , . , , , .. . , tax wedge ( ), :

    76. , - . Christopoulou and Monastiriotis (2015).

  • , , , , 2016

    99

    , .

    (Ioannou, 2012; Lyberaki, Meghir and Nikolitsas, 2015): , , , . . 2012 22% 25 32% 25 . ( ). ( 5%), tax wedge. , , , , , , . , . . 4.15, 2013 2005. , .

    4.15: (2005=100)

    : Eurostat.

    2002 2004 2006 200820032001 2005 2007 2009 2010 2011 2012 2013

    80

    85

    90

    95

    100

    105

    110

    115

    120

  • , , , , 2016

    100

    , . , . , . , ( ) ( ). .. 4.16, 7,8% 2008 27,5% 2013, - - . 12 ( ). , . , . 2008 5,1% 11,5%. 2014 23,7% 30,2%, . 25 59,9% 2013. , (49,9% 2014). , , ( ) . , 2013 20%.

    4.16: (2005-2014)

    : Eurostat.

    0

    10

    20

    30

    40

    50

    60

    .

    . . .

    15-24

    2006Q1 2008Q12005Q1 2007Q1 2009Q1 2010Q1 2011Q1 2012Q1 2013Q1 2014Q1

  • , , , , 2016

    101

    , , (flexicurity).

    , .. . (Employment Protection Legislation) , 2009 2013, - .. ( 9, 10 11 21 ), ( ) 17 . , , ( 4.17), . , (10 21 ). , , , . , , , .

    4.17: - (2013)

    : OECD

    80

    75

    70

    65

    60

    55

    50

    45

    GR

    1,25 1,75 2,25 2,75 3,25

  • , , , , 2016

    102

    , , 2014 tax wedge (40,4%) 21 .. (42,1%), (36,0%). , , . , , , .

    - -, , . , , , .

    , , , . (, , ..) , , . , , , ( 4.18). , , , . , , .

  • , , , , 2016

    103

    , , . , , , . . , , , , . . , , .

    , . , ,

    4.18: , 2010 (% )

    : Eurostat

    0,0

    0,5

    1,0

    1,5

    2,0

    2,5

    3,0

    3,5

    4,0

    ..

    (28)

  • , , , , 2016

    104

    . .. 4.19. , , , ( ). , , .

    4.19: - (2013)

    : OECD

    . , .. , , , [Sarris and Zografakis (1999), (2003) Cholezas and Tsakloglou (2009)]. , , .. (brain drain). ,

    50

    60

    70

    80

    0,8

    0,9

    1,0

    1,1

    1,2

    1,3

    1,6

    2,0

    1,5

    GR

    40

    0,7

    0,5

    1,4

    1,7

    1,8

    1,9

  • , , , , 2016

    105

    , 77. , , . , . , , . , . , , (.. ..).

    , , . , , . , . , , ( ), . , , , . , .

    3.2.

    , , , male breadwinner model. . , .

    77. brain drain .

  • , , , , 2016

    106

    , , . , . , - - .

    4.20: , 1995-2012 (% )

    : Eurostat

    (, , ) , . 18,5% 1995 23,2% 2007. - .. (..15, Eurostat) 25% . , , ( ),

    15

    20

    25

    30

    35

    E..15

    2011

    2008

    2009

    2010

    2012

    2005

    2006

    2007

    2001

    1998

    1999

    2000

    2002

    2003

    2004

    1995

    1996

    1997

  • , , , , 2016

    107

    (OECD, 2013b). , - , , . , . , 2012 30,3% .. .. 27,6% - 28,5% ( 4.21).

    , ( 4.22). 60% , , , 45%. , . . , .. 2012, .

    4.21: - .., 2012 (% )

    : Eurostat

    10

    15

    20

    25

    30

    ..

    28

  • , , , , 2016

    108

    4.22: : ..-28 (2012)

    : Eurostat

    . 9,6% 1995 17,7% 2012 ( 4.23). , , - .., , 11,6% 12,8%.

    , 2012 , , .. ( 4.24). 17,7% (5) .. 12,8%. , Eurostat , .

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    .. 28

    /

  • , , , , 2016

    109

    4.23: , 1995-2012 (% )

    : Eurostat

    4.24: - .., 2012 (% )

    : Eurostat

    8

    10

    12

    14

    16

    18

    ..15

    1996

    1997

    1998

    1999

    2000

    2001

    2002

    2003

    2004

    2005

    2006

    2007

    2008

    2009

    2010

    2011

    2012

    1995

    0

    5

    10

    15

    20

    ..

    28

    18

  • , , , , 2016

    110

    . , , . Eurostat, 60% , 2014 .. . , - .., .

    4.25: ( ) - ..

    : Eurostat

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    40

    ..

    28

  • , , , , 2016

    111

    , , . Gini, 28 - ..

    4.26: Gini - .. (2014)

    : Eurostat

    , . . 78. , , . . , , . , (, 2013). , . . . ,

    78. O .

    0

    5

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    40

    ..

    28

  • , , , , 2016

    112

    , , , .

    . 2010 (IMF, 2010). ( , ) ( , ) () . , 65 67 . 2015, , .

    4.27: , (2005-2014)

    : Eurostat

    10

    20

    30

    40

    50

    18 -

    - 18 -

    -

    2006 20082005 2007 2009 2010 2011 2012 2013 2014

  • , , , , 2016

    113

    , , (Koutsogeorgopoulou, Matsaganis, Leventi and Schneider, 2014). , ( ) . , , (60% ), ( 19,7% 2009 22,1% 2014), , ( 4.27). , 2005 , 16,2% 2009 42,7% 2014. .., , , .

    , ( , - ) . , , - . , . , , ( 4.28). , . 2014 25,3%, 14,9% 22,1%.

  • , , , , 2016

    114

    4.28: : (1995-2014)

    : Eurostat

    ; . , , , . .

    , , . . ( 4.29) , , , 24,5% , 9,5% . 15% , , . , -, , , .

    10

    15

    20

    25

    30

    35

    65 16

    1996

    1995

    1997

    1998

    1999

    2000

    2001

    2002

    2003

    2004

    2005

    2006

    2007

    2008

    2009

    2010

    2011

    2012

    2013

    2014

  • , , , , 2016

    115

    4.29: , (% )

    :

    2010 (Panageas and Tinios, 2015). , . , , , , , , , . , , / .

    , , , . . . .

    5%

    0%

    10%

    15%

    25%

    20%

    / / /

    2017 20272012 2022 2032 2037 2042 2047 2052 2057

  • , , , , 2016

    116

    79. , . , , , , . . , , , (, , , .). , ( .., , , ..), . , ( ) . , , , . , .

    , , . ( , ), ( , ). , ( , ), .

    , . , . , , . .

    79. Ageing Report Economic Policy Committee .. (European Commission, 2014b), 2013 1,4 2,1 1,6 . , - 2 65 20% 2013 34% 2050. , 15-64 65% 53%.

  • , , , , 2016

    117

    , , . , , , , , . , , . , . , , , , , . , , , , . , , , , (Panageas and Tinios, 2015).

    , (universal benefits) (means tested benefits). , , . , . ( ) , , ( ) , , . , , , . .

  • , , , , 2016

    118

    .. , . , . , , . , , . , ( ..). 100%, .

    80. , . , , , , , , (.. ).

    , . , , . , . . . , ,

    80. - , . Matsaganis, Papadopoulos and Tsakloglou (2010), (2007) Matsaganis and Leventi (2015).

  • , , , , 2016

    119

    . , . , , .

    , , , . ( , / , ). , , .

    3.3.

    , . : , . , . .

    , , . , (OECD, Education at a Glance) . 2005. , . , , , , , , , .

  • , , , , 2016

    120

    6,5% . , , . , , , (Koutsampelas and Tsakloglou, 2015).

    4.30: , .. (% )

    : Eurostat

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    ..28.. 19

    2006 20082007 2009 2010 2011 2012 2013

  • , , , , 2016

    121

    4.31: - .. (2013)

    : Eurostat

    , 3,5% 2000, 4,0% , ( 4.30). , . 2013 4,5% , ..-28 4,8% 5,0%, . , - .. ( 4.31).

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    ..

    28

    19

  • , , , , 2016

    122

    , , ( 4.32). , 15-64, 2002 11,9%, 2014 , 24,6% ( .. 26,0%).

    4.32: 15-64 (2002-2014)

    : Eurostat

    1990 2000. () , , 50% 1990, 90% 2000, . , ( ) , , .

    , , .

    0

    6

    12

    18

    24

    30

    200620052002 2003 2004 20082007 2009 2010 2011 2012 2013 2014

    ..28

  • , , , , 2016

    123

    .. . , .., , , , ( 4.33). . , .

    4.33: (% )

    : Eurostat

    0,0 0,5 1,0 1,5 2,0

    ..28

  • , , , , 2016

    124

    . PISA (Program for International Student Assessment) : , . , . , , . - .. 2012

    4.34.1: PISA - (2012)

    : OECD - PISA

    400

    420

    440

    460

    480

    500

    520

    ..

  • , , , , 2016

    125

    4.34.2: PISA - (2012)

    : OECD - PISA

    4.34.3: PISA - (2012)

    : OECD - PISA

    420

    460

    480

    440

    520

    500

    400

    ..

    400

    430

    460

    490

    520

    550

    ..

  • , , , , 2016

    126

    , ( 4.34.1-4.34.3). - . , , (Shanghai List, Times Higher Education List, QS List ..).

    , . 2013, 83% . , 18% ..

    2010, , , , . , , , (OECD, 2011). , .

    , , . ( ). , . , , . , . , / [ OECD (2011)]. , () , () , . ,

  • , , , , 2016

    127

    , .

    , , , , , . , . ( ) . , . : . , , , (seniority). , , , ( ). , , .

    , , , . , , , (Cholezas, Kanellopoulos, Mitrakos and Tsakloglou, 2013). , . , .

    , , .

  • , , , , 2016

    128

    , , , , , , . , .

    . . , , . , . , . , , (.. ) , . , , . , .

    , , , . , , , . , , - ( 4.35). , . , ( , ..) .

  • , , , , 2016

    129

    , . . . , , , , . , , .

    . . , . , , . ,

    4.35: (2005-06)

    : OECD (2011)

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    7

    8

    9

    10

    6

    E

    Average

    (Q

    u)

    (Fl)

    (D)

    (M

    a)

    (O

    n)

    (

    .)

    (

    )

    (S

    a)

    -

    (B

    c)

    (N

    B)

    -

  • , , , , 2016

    130

    , , , , .

    , . , , .

    , , . . (Heckman, 2008). , . . , . . , , . , , , , , . , , .

    3.4. ,

    , , , , , . , . Schumpeter .

  • , , , , 2016

    131

    (transmission channel). , .

    , , .., . , , ( 4.36). ( 0,4% 1990 0,6% 2000), , , .. . , 2014 (0,83%), .

    4.36: , 2003-2014

    : Eurostat

    1,5

    2,0

    2,5

    ..28.. 19

    1,0

    0,5

    2003

    2002

    2001

    2000

    2004

    2005

    2006

    2007

    2008

    2009

    2010

    2011

    2012

    2013

    2014

  • , , , , 2016

    132

    , 4.37, .. (2,03% 2,11%, ) , , ( 3%), ( 2,5% 3,0%). , . .. . ..-28 . . , .. 2014 1,30% , 0,28%. . , , . (0,31% 0,46%), .

    4.37: - .., 2014 (% )

    : Eurostat

    4,0

    3,0

    2,0

    1,0

    0,0

    -2

    8

  • , , , , 2016

    133

    ( 4.38). , , .

    4.38: - .., 2014 (% )

    : Eurostat

    , , , 4.39 (1,2% 5,7%, 8%).

    0

    0,5

    1,0

    1,5

    2,0

    2,5

    ..

    (28)

    ..

  • , , , , 2016

    134

    4.39: - - .. (2014)

    : Eurostat

    . , ( ) , , ( 4.40 4.41). , .

    0

    5

    10

    15

    ..

  • , , , , 2016

    135

    4.40: (2012)

    : Eurostat

    4.41: 10% , 2009 (% )

    : Eurostat

    0

    500

    1.000

    1.500

    2.000

    ..

    0,0

    5,0

    10,0

    15,0

    20,0

    ..

  • , , , , 2016

    136

    , , , ( 2012 17 , 235 291 ..-28 , ). .

    4.42: , 2012 ( )

    : Eurostat

    , (researchers), , (entrepreneurs), , (managers), . Innovation Union Scoreboard 2015, - .., , , . 4.43. - .. , , .

    0

    200

    400

    600

    ..

    (18)

    ..

    (28)

  • , , , , 2016

    137

    4.43: - ..

    : European Commission, Innovation Union Scoreboard 2015

    4.44: (2007-2014)

    : European Commission, Innovation Union Scoreboard 2015.

    Silicon Valley (Kritikos and Zimmermann, 2014); . , ( ). , , , . , , .

    ,

    0

    0,20,1

    0,40,3

    0,6

    0,80,7

    0,5

    0,9

    RO

    MK

    BG TR EUIT

    HRLV FRSK EE EN UKLT BE

    HU RS ESEL MT PT AT

    NOCZ

    LU DE

    NL FI CK BE

    CHIECYPL IB

    20082007 2009 2011 20132010 2012 2014

    0,32

    0,33

    0,34

    0,35

    0,36

    0,37

    0,38

    0,39

    0,40

    65

    66

    67

    68

    69

    70

    71

    72

    73

    Innovation index Relative to EU

  • , , , , 2016

    138

    (startups) , (Herrmann and Kritikos, 2013). , , . , .

    , , , . . , , ( ), (brain drain). , , . , ( ).

    ( , , , , ), . . , , , , . , , .

    , . , , , , ,

  • , , , , 2016

    139

    . , , (networking), (clustering), .

    , , . , - , Horizon2020, . , , , , , (.. , testing centres ..). , , , . , venture capital, seed capital - . , , , , . , .

    , , . , .

    3.5.

    , .. . ..-28

  • , , , , 2016

    140

    1995-2013 ( 4.45). , .. .., ( 3,9% 2008 3,1% 2013). , .. 1995 (4,2% 5,5%), , 2009 (6,8%), , , 6,0% 2013. -, - .

    4.45: .., 1995-2013 (% )

    : OECD

    0

    2

    4

    6

    8

    10

    1996

    1995

    1997

    1998

    1999

    2000

    2001

    2002

    2003

    2004

    2005

    2006

    2007

    2008

    2009

    2010

    2011

    2012

    2013

    -

    .. - - .. -

    - .. -

  • , , , , 2016

    141

    90% . . .. . () , ( 4.46).

    4.46: .., 2013 (% )

    : OECD

    00

    0,50.3

    1,82,9

    0,40,4

    1,10,1

    0,10

    2,21,5

    0,20

    2,43,8

    ..

    0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0

    (, )

  • , , , , 2016

    142

    .. . ( 4.47 4.48). , 6 4 1.000 . 0,6:1, .. 2,6:1. , (28,3 27,3).

    4.47: , 2013 ( 1.000 )

    : OECD

    0

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

  • , , , , 2016

    143

    , (.. ), , (.. , ..), . , 26% , 71%, 95%. .

    4.48: , 2013 ( 1.000 )

    : OECD

    0

    5

    10

    15

    20

  • , , , , 2016

    144

    , 1980, , . , . , , , ( , ..) . , (Kentikelenis et al, 2011; Liaropoulos, 2012; Zavras et al, 2013). , (, ) ( , , ). , , , .

    4.49: - .. (2013)

    : Eurostat

    0%

    20%

    40%

    60%

    80%

    100%

    MT

    AT

    BE FI NL

    DE

    LU FR

    DK SE UK ES CZ

    EE CY SI

    EU (2

    8) LT IE HR IT PT HU LV PL

    BG EL ROSK

  • , , , , 2016

    145

    , , , , . To 4.50 2011, .

    4.50: (2011)

    : (2013)

    , 18 . , 12 . 6 . . 12 . , 8 . (5 . 3 . ), 4 . ( ). 4 . 2% . , 7,10% (2,55% 4,55% ). tax wedge . , . ,

    2011 18 .

    6 .

    5 .

    3 .

    2 . ..

    7 .

    4 .

    2 .

    12 .

  • , , , , 2016

    146

    2%, , . , - .

    , ( ), . .

    2010. , , , , , , , , . , , . , .

    , , , . , . , , ( ). , , - .

  • , , , , 2016

    147

    ( ).

    , ( ), .. . .. , . ( off-patent) . , , . , ( ), , , , . .

    (, , ..). .

    , , , . ( , ..) . , ( ). , , , , ( ,

  • , , , , 2016

    148

    , , ) .

    . , , , , . , , , , , (Mossialos, Allin and Davaki, 2005). , .

  • , , , , 2016

    :

  • , , , , 2016

    150

    . :

    H 2016 2008, 2015 2008 . , 2014 . , , 2015 2016 2015, 2015. 2015 2016, 25%, , , , , .

  • , , , , 2016

    151

    , . . ( ) 100 . 2020, (McKinsey, 2012). , , , ( 20-64 ) 55%, 68% ( 2014) 75%. , . , , , . .

    ( ), 40%, . , , , ( ) .

    1.

  • , , , , 2016

    152

    .

    , , , , . ( , 2009 ) , , , ... , , .

    , , , . ( ) , , (sudden stop) , . , , , . , , , , , , , , . , Grexit, , , , , .

  • , , , , 2016

    153

    2010 , , . M, 2009-2010 . - , , , . ( ), , , , , . ..., - , , 3% 2005 . 2003 , 2008-2009 .

    2010. , , . ( , ,

    2.

  • , , , , 2016

    154

    , , , , , , ) . , . , , , , , , , .

    , , . , , 2008, . , . , , , , .

  • , , , , 2016

    155

    , 2016 . , , , , .

    , , - . , , , ( ) . , , . , , , , .

    , , ( ) . ( ) . , . , . , , , 2020, . , , ,

    3.

  • , , , , 2016

    156

    , .

    , , , , . , ( waiver), , Juncker, , , .

    , , , . , , . , . , , . .

  • , , , , 2016

    157

    O 2010, , . , . , , , (country risk), , , . .

    , , . , . , . , . .

    4. :

  • , , , , 2016

    158

    Acemoglu D. (2006): A Simple Model of Inefficient Institutions.

    The Scandinavian Journal of Economics 108, pp. 515-546.

    Acemoglu D. (2009): Introduction to Modern Economic Growth. Princeton University Press.

    Afonso A. and J. T. Jalles (2015): Economic performance, government size and institutional quality, Empirica.

    Aghion P. and O. Howitt (2009): The Economics of Growth. The MIT Press, Cambridge, Mass.

    Aghion P. and O. Howitt (1998): Endogenous Growth Theory. Cambridge, MA: MIT Press.

    Angelopoulos K., A. Philippopoulos and M. Tsionas (2008): Does public sector efficiency matter? Revisiting the relation between fiscal size and economic growth in a world sample. Public Choice 137(1-2), pp. 245-278.

    Angelopoulos K., G. Economides and P. Kammas (2007): Tax-spending poli