ΕΥΘΥΜΙΑ ΕΥΘΥΜΙΑ ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥΦιλόλογος-Φιλόλογος-Θεατρολόγος,Θεατρολόγος,((Master in EducationMaster in Education))

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ :ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ :«ΘΕΑΤΡΟ«ΘΕΑΤΡΟ

ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»

ΕΙΣΑΓΩΓΗΕΙΣΑΓΩΓΗ «Όταν οι τέχνες «Όταν οι τέχνες

έχουν γιορτή, τότε έχουν γιορτή, τότε γίνεται θέατρο»γίνεται θέατρο» (Γκαίτε)(Γκαίτε)

«Το θέατρο είναι «Το θέατρο είναι ένα «μεγαλοφυές ένα «μεγαλοφυές ψεύδος» που μας ψεύδος» που μας ανεβάζει ψηλά, ανεβάζει ψηλά, για να για να συναντήσουμε συναντήσουμε τον καλύτερο τον καλύτερο εαυτό μας»εαυτό μας»

(ΙΑΚΩΒΟΣ (ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ) ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ)

ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗΑΝΑΔΡΟΜΗ

Το θέατρο Το θέατρο αναδεικνύεται σε αναδεικνύεται σε προνομιούχο μέσο προνομιούχο μέσο αγωγής και αγωγής και παιδείας ήδη από παιδείας ήδη από την πρώτη στιγμή την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του της εμφάνισής του στην αρχαία στην αρχαία ΕλλάδαΕλλάδα..

«Νέα Παιδαγωγική». «Νέα Παιδαγωγική». ΗΠΑ, στη δεκαετία ΗΠΑ, στη δεκαετία

του ’20.του ’20. ΑγγλίαΑγγλία Σοβιετική ΈνωσηΣοβιετική Ένωση Brecht: Brecht:

«διδακτικό» θέατρο«διδακτικό» θέατρο Μεταπολεμική Μεταπολεμική

ΕυρώπηΕυρώπη

ΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΙ ΕΡΕΥΝΕΣΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΙ ΕΡΕΥΝΕΣ

Χρήση του θεάτρου σαν Χρήση του θεάτρου σαν εργαλείο διδασκαλίαςεργαλείο διδασκαλίας της ιστορίας και των της ιστορίας και των κοινωνικών επιστηµών κοινωνικών επιστηµών σε δηµόσια σχολείασε δηµόσια σχολεία..

Δύο Δύο κατηγορίες κατηγορίες δραµάτων: δραµάτων: το το συµµετοχικό δράµα (που συµµετοχικό δράµα (που προκύπτει από την προκύπτει από την οµαδική εργασία οµαδική εργασία µαθητών και µαθητών και εκπαιδευτικού) και το εκπαιδευτικού) και το παραστατικό δράµαπαραστατικό δράµα..

Θεατρικές δραστηριότητες Θεατρικές δραστηριότητες ∆∆ηµοτικό Σχολείο του Green Lake: ηθοποιοί ηµοτικό Σχολείο του Green Lake: ηθοποιοί

δουλεύουν µε όλους τους µαθητές και σχεδόν δουλεύουν µε όλους τους µαθητές και σχεδόν µε όλους τους δασκάλους ένα πρόγραµµα που µε όλους τους δασκάλους ένα πρόγραµµα που εισάγει τις τέχνες στη διδασκαλία.εισάγει τις τέχνες στη διδασκαλία.

«Μαθητές που διαφορετικά ίσως δεν θα «Μαθητές που διαφορετικά ίσως δεν θα µπορούσαν να επιτύχουν, έτσι έχουν ανθίσει. µπορούσαν να επιτύχουν, έτσι έχουν ανθίσει. Τα προβλήµατα πειθαρχίας έχουν σχεδόν Τα προβλήµατα πειθαρχίας έχουν σχεδόν εξαφανιστεί και τα ακαδηµαϊκά επιτεύγµατα εξαφανιστεί και τα ακαδηµαϊκά επιτεύγµατα συνεχώς αυξάνονται σαν αποτέλεσµα του συνεχώς αυξάνονται σαν αποτέλεσµα του πλούσιου σε τέχνες προγράµµατος».πλούσιου σε τέχνες προγράµµατος».

ΔραματοποίησηΔραματοποίηση Οι μαθητές μπορούν να Οι μαθητές μπορούν να

διαβάσουν ένα ποίηµα ή διαβάσουν ένα ποίηµα ή µια ιστορία, να µια ιστορία, να ακούσουν ένα µουσικό ακούσουν ένα µουσικό κοµµάτι ή να δουν έναν κοµµάτι ή να δουν έναν πίνακα και να πίνακα και να σχεδιάσουν τη θεατρική σχεδιάσουν τη θεατρική ερμηνεία του. Να ερμηνεία του. Να σχεδιάσουν τους σχεδιάσουν τους χαρακτήρες, την πλοκή, χαρακτήρες, την πλοκή, και να αυτοσχεδιάσουν και να αυτοσχεδιάσουν τους διαλόγους.τους διαλόγους.

«Η «Η δραµατοποίησηδραµατοποίηση µας βοηθάει να αποµονώσουµε µας βοηθάει να αποµονώσουµε ένα γεγονός και να το συγκρίνουµε µε ένα άλλο, να ένα γεγονός και να το συγκρίνουµε µε ένα άλλο, να δούµε τι συνέβη σε άλλους ανθρώπους σε άλλα µέρη δούµε τι συνέβη σε άλλους ανθρώπους σε άλλα µέρη και χρονικές περιόδους, καθώς και να δούµε την και χρονικές περιόδους, καθώς και να δούµε την προσωπική εµπειρία µετά το γεγονός, µε την προσωπική εµπειρία µετά το γεγονός, µε την ασφάλεια που παρέχει η θεατρική µίµηση (ότι δεν ασφάλεια που παρέχει η θεατρική µίµηση (ότι δεν συµβαίνει στ’ αλήθεια εκείνη τη στιγµή το γεγονός). συµβαίνει στ’ αλήθεια εκείνη τη στιγµή το γεγονός). Μπορούµε πάντως να νιώσουµε σαν να συµβαίνει Μπορούµε πάντως να νιώσουµε σαν να συµβαίνει πραγµατικά το γεγονός, γιατί το θέατρο πραγµατικά το γεγονός, γιατί το θέατρο χρησιµοποιεί τους ίδιους κανόνες µε τη ζωή…το χρησιµοποιεί τους ίδιους κανόνες µε τη ζωή…το δράµα µπορεί να είναι ένα είδος παιχνιδιού ή δράµα µπορεί να είναι ένα είδος παιχνιδιού ή πρακτική για το τι µπορεί να συµβεί στη ζωή…»πρακτική για το τι µπορεί να συµβεί στη ζωή…» ( Dorothy Heathcote, ( Dorothy Heathcote,

Drama in Learning.Drama in Learning.))

Οι θεατρικές Οι θεατρικές δραστηριότητες δραστηριότητες ενθαρρύνουν στους μαθητές ενθαρρύνουν στους μαθητές την ανάπτυξη του την ανάπτυξη του διαβάσματος, γραψίματος διαβάσματος, γραψίματος και τις ικανότητες και τις ικανότητες συζήτησης.συζήτησης.

Οι μαθητές, επίσης, Οι μαθητές, επίσης, μαθαίνουν να επενδύουν και μαθαίνουν να επενδύουν και να εµπιστεύονται την να εµπιστεύονται την οµαδικήοµαδική δουλειά και να δουλειά και να πειθαρχούν γνωρίζοντας τις πειθαρχούν γνωρίζοντας τις βαθύτερες επιθυµίες τους.βαθύτερες επιθυµίες τους.

Χρησιµοποιώντας το Χρησιµοποιώντας το “απρόβλεπτο” των “απρόβλεπτο” των τεχνών στη τεχνών στη “δεδοµένη” διδακτέα “δεδοµένη” διδακτέα ύλη και ύλη και δηµιουργώντας τα δηµιουργώντας τα κατάλληλα δρώµενα κατάλληλα δρώµενα θα έχουµε στα χέρια θα έχουµε στα χέρια µας ένα δυναµικό µας ένα δυναµικό εκπαιδευτικό εργαλείο εκπαιδευτικό εργαλείο µε πολλαπλά οφέλη. µε πολλαπλά οφέλη.

Το Θέατρο στην Το Θέατρο στην Εκπαίδευση στις άλλες Εκπαίδευση στις άλλες

χώρεςχώρες Νέα Ζηλανδία, στις Νέα Ζηλανδία, στις

περισσότερες από τις περισσότερες από τις πολιτείες της πολιτείες της Αυστραλίας, σε Αυστραλίας, σε πολλές πολιτείες των πολλές πολιτείες των ΗΠΑ, στη Δανία και ΗΠΑ, στη Δανία και τη Ταιβάντη Ταιβάν

Αγγλία, ΗΠΑΑγγλία, ΗΠΑ ΓαλλίαΓαλλία και και

Σκανδιναβικές Σκανδιναβικές χώρεςχώρες

Δανία Δανία Λειτουργούν περισσότερες από 100 θεατρικές εταιρείες Λειτουργούν περισσότερες από 100 θεατρικές εταιρείες

που ασχολούνται αποκλειστικά με το Θέατρο στην που ασχολούνται αποκλειστικά με το Θέατρο στην ΕκπαίδευσηΕκπαίδευση

Κάθε ηλικιακή ομάδα (υπάρχει ένα ενιαίο σχολείο για παιδιά Κάθε ηλικιακή ομάδα (υπάρχει ένα ενιαίο σχολείο για παιδιά 6 με 16 χρονών) παρακολουθεί 4-5 παραστάσεις το χρόνο 6 με 16 χρονών) παρακολουθεί 4-5 παραστάσεις το χρόνο υποχρεωτικά και πάντα στο χώρο του σχολείου. υποχρεωτικά και πάντα στο χώρο του σχολείου.

Κάθε σχολείο έχει αίθουσα Γυμναστικής που μπορεί μέσα σε Κάθε σχολείο έχει αίθουσα Γυμναστικής που μπορεί μέσα σε μισή ώρα να μετατραπεί σε θεατρική αίθουσα.μισή ώρα να μετατραπεί σε θεατρική αίθουσα.

Τα θεατρικά έργα είναι κυρίως έργα καινούργιων Τα θεατρικά έργα είναι κυρίως έργα καινούργιων συγγραφέων που ασχολούνται αποκλειστικά με το Παιδικό συγγραφέων που ασχολούνται αποκλειστικά με το Παιδικό και Εφηβικό θέατρο ή ελεύθερες διασκευές- και Εφηβικό θέατρο ή ελεύθερες διασκευές- δραματοποιήσεις γνωστών κλασικών κειμένων της δραματοποιήσεις γνωστών κλασικών κειμένων της Ευρωπαϊκής (πολύ συχνά και της Ελληνικής) λογοτεχνίας. Ευρωπαϊκής (πολύ συχνά και της Ελληνικής) λογοτεχνίας.

Στη Δανία οι περισσότερες Στη Δανία οι περισσότερες θεατρικές εταιρείες θεατρικές εταιρείες διαθέτουν αριθμό διαθέτουν αριθμό καλλιτεχνών που δεν καλλιτεχνών που δεν ξεπερνά τους τέσσερις ξεπερνά τους τέσσερις (συνήθως είναι δύο). (συνήθως είναι δύο).

Κάθε χρόνο, τον Απρίλη Κάθε χρόνο, τον Απρίλη διοργανώνεται ένα Φεστιβάλ διοργανώνεται ένα Φεστιβάλ Παιδικού και Νεανικού Παιδικού και Νεανικού Θεάτρου που παίρνει τη Θεάτρου που παίρνει τη μορφή «έκθεσης θεάτρου», μορφή «έκθεσης θεάτρου», όπου ΟΛΕΣ οι θεατρικές όπου ΟΛΕΣ οι θεατρικές εταιρείες «εκθέτουν» τη εταιρείες «εκθέτουν» τη θεατρική τους παραγωγή, αν θεατρική τους παραγωγή, αν θέλουν να συνεργαστούν με θέλουν να συνεργαστούν με τα σχολεία. τα σχολεία.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η θεατρική παιδεία δεν Η θεατρική παιδεία δεν

αφορά μόνο την ανάλυση αφορά μόνο την ανάλυση θεατρικών κειμένων ή τη θεατρικών κειμένων ή τη σκηνική διδασκαλία τους. σκηνική διδασκαλία τους. Το θεατρικό παιχνίδι και η Το θεατρικό παιχνίδι και η δραματοποίηση ανήκουν δραματοποίηση ανήκουν επίσης στο δικό της χώρο, επίσης στο δικό της χώρο, αφού η θεατρική παιδεία αφού η θεατρική παιδεία δεν (αυτο)περιορίζεται δεν (αυτο)περιορίζεται αποκλειστικά σε ένα αποκλειστικά σε ένα ιδιαίτερο μάθημα με το ιδιαίτερο μάθημα με το κλασικό εγχειρίδιο, αλλά κλασικό εγχειρίδιο, αλλά εξακτινώνεται και σε άλλα εξακτινώνεται και σε άλλα μαθήματα.μαθήματα.

«Όσο υπάρχει «Όσο υπάρχει ανθρώπινη ζωή, θα ανθρώπινη ζωή, θα υπάρχει και θέατρο, υπάρχει και θέατρο, είναι στη φύση του είναι στη φύση του ανθρώπου. Αν είχε ανθρώπου. Αν είχε άλλο τίτλο το άλλο τίτλο το θέατρο, θα λεγόταν θέατρο, θα λεγόταν ““ΑνθρωπογνωσίαΑνθρωπογνωσία””». ». (Στάθης (Στάθης Λιβαθηνός)Λιβαθηνός)

«Κάθε ηθοποιός προχωρεί «Κάθε ηθοποιός προχωρεί βήμα βήμα, ανεβαίνει βήμα βήμα, ανεβαίνει σκαλιά, ανοίγει πόρτες. σκαλιά, ανοίγει πόρτες. Μόνος του. Και κυρίως Μόνος του. Και κυρίως ανοίγει τις πόρτες της ψυχής ανοίγει τις πόρτες της ψυχής του, τις πόρτες μέσα του. του, τις πόρτες μέσα του. Κάθε στιγμή αναθεωρεί όσα Κάθε στιγμή αναθεωρεί όσα έχει μάθει, αναρωτιέται, έχει μάθει, αναρωτιέται, σκέφτεται και προχωρεί. σκέφτεται και προχωρεί. Κάποιοι μπορεί ακόμη και να Κάποιοι μπορεί ακόμη και να πηδήξουν σκαλοπάτι, ίσως πηδήξουν σκαλοπάτι, ίσως και με δάκρυα στα μάτια. ... και με δάκρυα στα μάτια. ... Χρειάζεται υπομονή στην Χρειάζεται υπομονή στην τέχνη. Άλλοι επιμένουν και τέχνη. Άλλοι επιμένουν και τα καταφέρνουν τελικά. τα καταφέρνουν τελικά. Άλλοι πάλι δεν έχουν Άλλοι πάλι δεν έχουν υπομονή και πάνε να πιούνε. υπομονή και πάνε να πιούνε. Κάποιοι περιμένουν. Έτσι Κάποιοι περιμένουν. Έτσι είναι και στο θέατρο. Αρκεί είναι και στο θέατρο. Αρκεί να θες να ανοίξεις την πόρτα να θες να ανοίξεις την πόρτα μέσα σου»μέσα σου» (Αριάν Μνουσκίν) (Αριάν Μνουσκίν)

«Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή «Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή θεάτρου», Σαίξπηρθεάτρου», Σαίξπηρ

Το υλικό της παρουσίασης αντλήθηκε Το υλικό της παρουσίασης αντλήθηκε απόαπό

«ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΑΤΡΟΥ ΚΑΙ «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΑΤΡΟΥ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ» - ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ» - ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ- ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ- ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ- ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑTΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑTΩΝ www.paideia.org.cy/upload/analytika.../18.thewww.paideia.org.cy/upload/analytika.../18.theatrofotografia.pdfatrofotografia.pdf

ΘΕΑΤΡΟΜΑΘΕΙΑ, ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΑΤΡΟΜΑΘΕΙΑ, ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΩΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ» «ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΩΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ» http://users.otenet .gr/~itheaterhttp://users.otenet .gr/~itheater

«101 ιδέες για πρωτοπόρους εκπαιδευτικούς» «101 ιδέες για πρωτοπόρους εκπαιδευτικούς» http://icodl2011.eap.gr/files/101%20ideas.pdfhttp://icodl2011.eap.gr/files/101%20ideas.pdf

Θόδωρος Γραμματάς, 1/12/2010 “Η παιδαγωγική Θόδωρος Γραμματάς, 1/12/2010 “Η παιδαγωγική του θεάτρου και η συμβολή του Λάκη Κουρετζη”του θεάτρου και η συμβολή του Λάκη Κουρετζη”   http://theodore-grammatas.net/2010http://theodore-grammatas.net/2010

Νατάσα Μερκούρη, «Θέατρο στην εκπαίδευση», Νατάσα Μερκούρη, «Θέατρο στην εκπαίδευση», Αυγή Ημερομηνία δημοσίευσης: Αυγή Ημερομηνία δημοσίευσης: 29/05/2011 29/05/2011 http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=619057articleID=619057

Μαρία Κεφαλάκη, «Το Θεατρικό Παιχνίδι στη Μαρία Κεφαλάκη, «Το Θεατρικό Παιχνίδι στη διδασκαλία ως μέσο ανάπτυξης της δημιουργικής διδασκαλία ως μέσο ανάπτυξης της δημιουργικής σκέψης των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου» σκέψης των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου» www.primedu.uoa.gr/fileadmin/primedu.../Maria_Kewww.primedu.uoa.gr/fileadmin/primedu.../Maria_Kefalaki.docfalaki.doc

«Θεατρικό παιχνίδι» , «Θεατρικό παιχνίδι» , http://paspnipiagwgwnflorinas.blogspot.com/2011/01/2http://paspnipiagwgwnflorinas.blogspot.com/2011/01/2011_677.html011_677.html

«Από το αφηγηματικό στο δραματικό κείμενο: «Από το αφηγηματικό στο δραματικό κείμενο: συμβολή στη διδακτική της δραματοποίησης». συμβολή στη διδακτική της δραματοποίησης». Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΔιαδρομέςΔιαδρομές,, τ. 48, τ. 48, Χειμώνας 1997, σελ. 256-260. Χειμώνας 1997, σελ. 256-260. users.sch.gr/hdermi/ARTHRA/18dramatiz.doc)users.sch.gr/hdermi/ARTHRA/18dramatiz.doc)

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Λάκης Κουρετζής, Λάκης Κουρετζής, Το θεατρικό ΠαιχνίδιΤο θεατρικό Παιχνίδι, Αθήνα, , Αθήνα,

Καστανιώτη, 1991Καστανιώτη, 1991 Άλκηστις, Άλκηστις, Η δραματοποίηση για παιδιάΗ δραματοποίηση για παιδιά, Αθήνα, , Αθήνα,

Ελληνικά Γράμματα, 1999Ελληνικά Γράμματα, 1999