01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 1

Γεννάδιος Σχολάριος

ΙΣΤΟΡΙΑ -ΕΝΟΤΗΤΑ 2 -ΚΕΦ 3 –Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 2

• Ο Γεννάδιος Σχολάριος • (κατά κόσμον Γεώργιος Σχολάριος) ηταν ο

πρώτος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.

• Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη γύρω στο 1398[1] με 1405 και ανήκε σε οικογένεια ευκατάστατη με θεσσαλική καταγωγή.

• Το όνομα Σχολάριος θεωρείται ότι προέρχεται από αξίωμα μέλους της οικογενείας του στο στρατό ή στα ανάκτορα.

01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 3

Το γεγονός ότι η οικογένειά του ήταν εύπορη, του έδωσε τη δυνατότητα να αποκτήσει σπουδαία μόρφωση. Δεν έχουμε μαρτυρίες για το εάν σπούδασε σε κάποια σχολή. Σε επιστολή του ο ίδιος αναφέρει ότι υπήρξε αυτοδίδακτος. Παρά ταύτα, πρέπει να μαθήτευσε κοντά σε κάποιον δάσκαλο της εποχής του, όπως τον Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη ρητορική, την τακτική, τη φιλοσοφία, τη θεολογία και τη νομική και εντρύφησε ιδιαίτερα στο έργο του Αριστοτέλη. Ήταν επίσης γνώστης της λατινικής γλώσσας. Σε νεαρή ηλικία, άνοιξε σχολή, έγραψε ελληνική γραμματική και μετέφρασε φιλοσοφικά έργα της Δύσης

01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 4

Είχε ιδιαίτερο δεσμό με το Μητροπολίτη Εφέσου Μάρκο τον Ευγενικό, του οποίο έγινε πνευματικό τέκνο και τον διαδέχτηκε στον αγώνα που εκείνος είχε ξεκινήσει κατά της Ένωσης των Εκκλησιών.Γρήγορα απέκτησε φήμη, και διορίστηκε από τον Αυτοκράτορα Ιωάννη Η' Παλαιολόγο «Καθολικός Κριτής των Ρωμαίων» (δικαστικό αξίωμα) και «Καθολικός Σεκρετάριος του Βασιλέως». Με τα αξιώματα αυτό συνόδευσε τον Αυτοκράτορα στη Σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας, ως συνεργάτης του Μητροπολίτου Νικαίας Βησσαρίονος, όπου συζητήθηκε η Ένωση των Εκκλησιών.

01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 5

• Το 1444 πέθανε ο Μάρκος ο Ευγενικός και ο Γεώργιος Σχολάριος τέθηκε επικεφαλής του αγώνα κατά της Ένωσης, όπως του είχε υποσχεθεί. Φαίνεται ότι μετά το θάνατο του Ιωάννη Η΄ και την άνοδο στο Θρόνο του Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου, ο Σχολάριος απογοητεύτηκε, καθώς ο νέος Αυτοκράτορας αμφιταλαντευόταν για το θέμα της Ένωσης.

• Έτσι το 1449[2] ή το 1450 αποφασίζει να μονάσει, γνωστοποιεί την απόφασή του στον Αυτοκράτορα (σώζεται σχετική επιστολή του) και κείρεται μοναχός στη Μονή Χαρσιανείτου, παίρνοντας το όνομα Γεννάδιος.

01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 6

Κατά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης συνελήφθη από τους Τούρκους και μεταφέρθηκε ως σκλάβος στην Αδριανούπολη. Ο Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής "διέδωσεν εντέχνως" την απόφαση του να "επιτρέψη την εκλογήν και χειροτονίαν πατριάρχου, εις τον οποίον θα παρεχώρει σημαντικάς προνομίας"[3]. Σύμφωνα με την Πολιτική Ιστορία Κωνσταντινουπόλεως, ο σουλτάνος "θέλημα τους έδωκε [στους Χριστιανούς], και τους είπε, όποιον θέλουν να κάμουν [Πατριάρχη] κατά την πίστιν τους [...] και συνόδου γενομένης έκλεξαν όλοι ομοφώνως τον σοφώτατον κύριν Γεώργιον τον σχολάριον"[4]. Μετά από την συνοδική αυτή απόφαση[5], έδωσε ο Σουλτάνος εντολή να ελευθερωθεί "ο Σχολάριος μετά των συγγενών του"

01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 7

ΣΥΝΕΧΕΙΑ• Ως Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Σχολάριος υπέγραφε ως «Γεννάδιος μοναχός και Πατριάρχης των του Χριστού πενήτων».

• Ο Σουλτάνος τού παραχώρησε το Ναό των Αγίων Αποστόλων, προκειμένου να εγκατασταθεί εκεί το Πατριαρχείο, στο οποίο παραχώρησε και προνόμια, ως θεσμού που εκπροσωπούσε πλέον τους υπόδουλους Χριστιανούς.

• Την άνοιξη του 1456 παραιτήθηκε για λόγους υγείας και υπό το βάρος των προβλημάτων. Αποσύρθηκε στη Μονή Βατοπεδίου του Αγίου Όρους και κατόπιν στη Μονή του Τιμίου Προδρόμου κοντά στις Σέρρες.

• Εκλήθη δύο ακόμη φορές στον Οικουμενικό Θρόνο, το 1462 και το 1464, χωρίς όμως να αποδειχθεί με βεβαιότητα ότι ξαναάσκησε τα καθήκοντα του Οικουμενικού Πατριάρχη.

01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 8

• Πέθανε στη Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών, όπου είχε αποσυρθεί, περί το 1472.

• Η Πατριαρχία του, αν και σύντομη, θεωρείται σπουδαιότατη, καθώς έθεσε τα θεμέλια για τη συνέχιση της ύπαρξης του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο πλαίσιο πλέον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

• Η μνήμη του τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις στις 25 Αυγούστου[7]. Στις 7 Μαΐου 1854, ο Πατριάρχης Άνθιμος ΣΤ΄ ζήτησε να γίνει ανακομιδή των οστών του και να ταφούν στο νάρθηκα της Μονής[8].

01/05/2023 ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΙΠΟΥΤΖΗΣ 9

• EYXΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΣΑΣ !!• Στέλιος Γιαπουτζής.

ΠΗΓΕΣ WIKEPIDIΑ KΑI GOOGLE