14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/1

Αλλαγές στην Εκπαίδευση και η Παγκοσμιοποίηση

Ελπίδα Κεραυνού-Παπαηλιού

Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών Υποθέσεων

Πανεπιστήμιο Κύπρου

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/2

Παρουσίαση

• Εισαγωγή: Η αλυσίδα της εκπαίδευσης και κατάρτισης

• Στόχοι σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και συνεπαγόμενες μεταρρυθμίσεις

• Παγκοσμιοποίηση

• Αλλαγές στο δημόσιο σχολείο

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/3

ΕισαγωγήΗ Αλυσίδα της Εκπαίδευσης και

Κατάρτισης

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/4

Προδημοτική

Δημοτική

Μέση Γενική(Γυμνάσιο)

ΛύκειοΤεχνική Επαγ.

Σχολή

Ανωτάτη1ος Κύκλος

ΑνωτάτηΕπίπεδο PhD

Ανωτάτη Επίπεδο Μάστερ

Εκπαιδευτικοί

Ερευνητές

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/5

Αλυσίδα της Εκπαίδευσης

• Ολιστική θεώρηση εκπαιδευτικού συστήματος – «οργανόγραμμα»

• Δύναμη συστήματος ισούται με δύναμη πιο αδύναμου κρίκου – το δημοτικό σχολείο αποτελεί την αφετηρία

• Όσο γίνεται πιο ομαλή μετάβαση από το ένα στάδιο στο άλλο– Προσαρμογή– υπόβαθρο

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/6

Αλυσίδα της Εκπαίδευσης

• Ανταγωνισμός για διεκδίκηση θέσης– Η εξασφάλιση θέσης να μην αποτελεί

αυτοσκοπό του σταδίου που προηγείται

• Μαθησιακοί στόχοι– Γενικές ικανότητες/επιδεξιότητες– Ειδική γνώση/ικανότητες– Συνδετικός κρίκος με επόμενο στάδιο

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/7

Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Συστήματος

• Με βάση τους σκοπούς και την εν γένει αποστολή του σε σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας (fitness for purpose)

• Η αξιολόγηση αναδεικνύει πόσο επιτυχές είναι το σύστημα ως προς την επίτευξη των στόχων που αυτό θέτει και συνεπώς τις αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν

• Εναλλακτικά η αξιολόγηση βασίζεται σε εξωτερικά κριτήρια και πρότυπα (επίπεδα) (fitness of purpose) – δεν είναι όλα μετρήσιμα

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/8

Καλλιέργεια Κουλτούρας ως προς την Ποιότητα του Προσφερόμενου

Εκπαιδευτικού Έργου

• Η «ποιότητα» είναι σύνθετη έννοια και εξαρτάται από το εκπαιδευτικό στάδιο

• Εσωτερική αυτοαξιολόγηση για αυτοβελτίωση

• Εξωτερική ανεξάρτητη αξιολόγηση

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/9

• Να καταστεί μέχρι το 2010 η πιο ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία στον κόσμο, βασιζόμενη στη γνώση

• Συνεπώς να γίνει η μεγαλύτερη Κοινωνία της Γνώσης

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/10

Τυπική Εκπαίδευση

Διαβίου Μάθηση

• Εκπαίδευση/Κατάρτιση

• Τυπικής/ΆτυπηςΜορφής

Αγορά Εργασίας

Κοινωνία της Γνώσης

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/11

Κατάρτιση/Επιμόρφωση

Εκπαίδευση

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/12

Επιμέρους Στόχοι της Ευρώπης ως προς την Εκπαίδευση (Ι)

• Μείωση του ποσοστού των νέων ηλικίας 18 έως 24 ετών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο από το υφιστάμενο 20% στο 10% μέχρι το 2010.

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/13

Επιμέρους Στόχοι της Ευρώπης ως προς την Εκπαίδευση (ΙΙ)

• Αύξηση κατά 15% έως το 2010 του αριθμού των σπουδαστών στους τομείς των θετικών επιστημών και των τεχνολογικών σπουδών και μείωση των ανισοτήτων μεταξύ ανδρών και γυναικών – επί του παρόντος η παρουσία των γυναικών στους τομείς αυτούς είναι εξαιρετικά περιορισμένη

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/14

Επιμέρους Στόχοι της Ευρώπης ως προς την Εκπαίδευση (ΙΙΙ)

• Μέχρι το 2010, τουλάχιστον το 85% των ατόμων ηλικίας 22 ετών θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

• Μείωση κατά 20% του ποσοστού των νέων ηλικίας κάτω των 15 ετών που δεν αποκτούν τις βασικές δεξιότητες

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/15

Επιμέρους Στόχοι της Ευρώπης ως προς την Εκπαίδευση (ΙV)

• Διευρυμένη/ελεύθερη πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση – δημόσιο αγαθό και δημόσια ευθύνη

• Αύξηση στο 12.5% του ποσοστού συμμετοχής των ενηλίκων στη συνεχή εκπαίδευση

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/16

Σημαίνοντα Ρόλο

έχουν οι Εκπαιδευτικοί στην επίτευξη αυτών των στόχων.

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/17

Προβλεπόμενη Μαζική Ανανέωση Εκπαιδευτικού Δυναμικού

Υπολογίζεται ότι έως το 2015, πάνω από ένα εκατομμύριο εκπαιδευτικοί στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να προσληφθούν και να εκπαιδευτούν, συνολικά στην Ευρώπη. Στις περισσότερες χώρες αυτό αποτελεί συγχρόνως μία σημαντική πρόκληση όσο και μία μεγάλη ευκαιρία.

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/18

Συνεπαγόμενες Μεταρρυθμίσεις/ Αλλαγές Φιλοσοφίας/Νοοτροπίας (Ι)

• Αποκέντρωση και αυτονομία σχολικών μονάδων– Ευελιξία στη διαχείριση των πόρων και παράλληλα

αυξημένη λογοδοσία

• Ευέλικτες δομές μάθησης με κέντρο βάρους το διδασκόμενο– Συνεργασιακά μοντέλα

– Χρήση νέων τεχνολογιών

• Σεβασμός στη διαφορετικότητα• Απάλειψη κοινωνικού αποκλεισμού

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/19

Συνεπαγόμενες Μεταρρυθμίσεις/ Αλλαγές Φιλοσοφίας/Νοοτροπίας (ΙΙ)

• Ενοποίηση δυνάμεων– Συνεργασίες σε τοπικό, εθνικό, διακρατικό

επίπεδο

• Κινητικότητα εκπαιδευτικών– Μεταφορά τεχνογνωσίας– Κατάρτιση/επιμόρφωση

• Κινητικότητα διδασκομένων – κυρίως στην ανώτατη εκπαίδευση

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/20

Συνεπαγόμενες Μεταρρυθμίσεις/ Αλλαγές Φιλοσοφίας/Νοοτροπίας (ΙΙΙ)

• Γλωσσομάθεια– «μητρική σου γλώσσα συν δύο»

• Προώθηση των θετικών επιστημών και τεχνολογικών σπουδών, και κυρίως τη συμμετοχή των γυναικών – αλλαγή στερεοτύπων και καλλιέργεια νέας νοοτροπίας και ενδιαφέροντος από μικρή ηλικία

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/21

Συνεπώς, απαιτείται επένδυση

σε ανθρώπινο δυναμικό

• Εκπαιδευτικούς

• Εκπαιδευόμενους

• Ερευνητές (επαγγελματίες, 700,000 νέοι ερευνητές μέχρι το 2010)

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/22

Παγκοσμιοποίηση:Τι σημαίνει;

• Επικράτηση των ισχυρότερων;– Π.χ. Μέχρι το 2020, στην ανώτατη εκπαίδευση, να

επικρατήσει η προσφορά προγραμμάτων σπουδών/θεματικών ενοτήτων, εξ αποστάσεως, από λίγα κορυφαία ιδρύματα/κορυφαίους επιστήμονες ανά την Ευρώπη/παγκόσμια.

• Τα πάντα να οδηγούνται από τις δυνάμεις της οικονομίας/αγοράς και όχι της ποιότητας ή των ανθρώπινων αξιών;

• Μία ισοπεδωτική τάξη πραγμάτων;

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/23

Παγκοσμιοποίηση:ή μήπως σημαίνει;

• Κοινά οράματα/στόχους/επίπεδα;• Προώθηση της αλληλοκατανόησης και του

σεβασμού προς τη διαφορετικότητα;• Προώθηση της διαφάνειας και της ποιότητας;• Προώθηση του ανταγωνισμού, με την καλή έννοια

του όρου;• Κοινές αρχές/πλαίσια/δράσεις;

– Συσπείρωση δυνάμεων (για την ενίσχυση/στήριξη των μη ισχυρών)

– Κοινά πλαίσια προσόντων (π.χ. Για εκπαιδευτικούς)

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/24

Αλλαγές στο Δημόσιο Σχολείο

• Ενίσχυση και στήριξη• Γενική μόρφωση/κατάρτιση έναντι

εξειδίκευσης/καλλιέργειας ειδικών ικανοτήτων– Για κάθε εκπαιδευτικό στάδιο – ο βαθμός εξειδίκευσης

αυξάνεται από το ένα εκπαιδευτικό στάδιο προς το άλλο

– Για τους διδάσκοντες (π.χ. Πολυδύναμος μεν δάσκαλος αλλά με συγκεκριμένη κατεύθυνση εξειδίκευσης/ μετεκπαίδευσης/επιμόρφωσης)

– Για τους διδασκόμενους – μαθήματα κορμού έναντι μαθημάτων επιλογής

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/25

Αλλαγές στο Δημόσιο Σχολείο

• Παιδαγωγική κατάρτιση (για εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης)– Δευτερεύον πρόγραμμα– Μεταπτυχιακό Δίπλωμα

• Ολοήμερο σχολείο– Παροχή απαραίτητων πόρων (έμψυχων,

υλικοτεχνικών)

• Ενιαίο Λύκειο με την πραγματική έννοια του όρου• Μεταλυκειακή εκπαίδευση επαγγελματικής

κατεύθυνσης

14-4-2004 Αλλαγές στην Εκπαίδευση & η Παγκοσμιοποίηση

Ρόδος/26

Αλλαγές στο Δημόσιο Σχολείο

• Για μια πραγματική κοινωνία της γνώσης απαιτείται– Ουσιαστική μείωση διαρροών και κοινωνικού

αποκλεισμού– Διευρυμένη πρόσβαση στην ανώτατη

εκπαίδευση (πρώτο κύκλο)

• Ευέλικτες/αποδοτικές δομές διοίκησης