αντιγονη σοφοκλη

33
«Αυτό που βλέπεις, είναι αυτό που θέλει ο σκηνοθέτης να δεις…»

Transcript of αντιγονη σοφοκλη

Page 1: αντιγονη σοφοκλη

laquoΑυτό που βλέπεις είναι αυτό που θέλει ο

σκηνοθέτης να δειςhellipraquo

Ο Αθανάσιος Ρουσόπουλος

καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής

Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο

Αθηνών ενέταξε στην ύλη του

σχετικά αντικείμενα την

laquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή τον

laquoΑγαμέμνοναraquo του Αισχύλου και

τον laquoΠλούτοraquo του Αριστοφάνη

Ειδικότερα για τον Ρουσόπουλο

πρέπει να αναφέρουμε ότι τον

Δεκέμβριο του 1867 σκηνοθέτησε

την laquoΑντιγόνηraquo που παραστάθηκε

στο Ηρώδειο με τη συμμετοχή

φοιτητών του Πανεπιστημίου

Αθηνών επrsquo ευκαιρία των γάμων

του Γεωργίου Α΄ με τη βασίλισσα

Όλγα

Ξεχωριστή μνεία πρέπει να γίνει για την

πρωτοβουλία του Γεωργίου Μιστριώτη

καθηγητή της Αρχαίας Ελληνικής

Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

να ιδρύσει το 1895 την laquoΕταιρεία υπέρ

διδασκαλίας αρχαίων δραμάτωνraquo με

σκοπό την παράσταση αρχαίων

τραγωδιών από το πρωτότυπο με τη

συμμετοχή φοιτητών του

Πανεπιστημίου Αθηνών ως ηθοποιών

Ακόμη μια θετική του συμβολή στο

Ελληνικό Θέατρο είναι το γεγονός ότι

παρακινήθηκαν νεαρές κοπέλες ndashαπό το

Πανεπιστήμιο και το Αρσάκειο- να

υποδυθούν τους γυναικείους ρόλους των

δραμάτων και έτσι άρχισε να

απενοχοποιείται ο τίτλος της

επαγγελματίας ηθοποιού

Η κορυφαία στιγμή της λειτουργίας της

Εταιρείας συντελείται ένα μόλις χρόνο μετά

από την ίδρυσή της με το ανέβασμα της

laquoΑντιγόνηςraquo στις 27 Μαρτίου 1896 στο

Δημοτικό Θέατρο Αθηνών Η παράσταση

εντασσόταν στις εκδηλώσεις για τους

πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες της νεότερης

εποχής που διεξήχθησαν τότε στην Αθήνα

Ο Μιστριώτης είναι ο άνθρωπος που

εισηγήθηκε τη συστηματική αξιοποίηση των

αρχαίων θεάτρων για την ανάπτυξη τακτικών

ετήσιων περιόδων ερμηνείας αρχαίων

δραμάτων με στόχους όχι μόνο

καλλιτεχνικούς και πνευματικούς αλλά και

για την ανάπτυξη του τουρισμού της χώρας

Είναι επίσης εκείνος που πρώτος συνέλαβε

την αξιοποίηση της μουσικής παράδοσης του

τόπου της δημοτικής και της εκκλησιαστικής

μουσικής για την επένδυση των

παραστάσεων αυτών

Το 1923 ιδρύθηκε στους κόλπους του

Πανεπιστημίου Αθηνών ο laquoΘεατρικός Φοιτητικός

Όμιλοςraquo που ανάπτυξε στη συνέχεια σημαντική

δράση Δύο χρόνια αργότερα το 1925 ο

laquoΌμιλοςraquo αναγνωρίσθηκε από το Πρωτοδικείο

Αθηνών γεγονός που έδωσε μεγαλύτερη ώθηση

στις προσδοκίες και τις δραστηριότητες των

μελών του Το 1930 με αφορμή το γεγονός ότι η

Πανεπιστημιακή Λέσχη εγκαταστάθηκε στο

ιδιόκτητο μέγαρό της στην οδό Ιπποκράτους ο

laquoΌμιλοςraquo διαλύθηκε για να ενταχθεί πλέον ως

υπηρεσία στη Λέσχη με την επωνυμία laquoΘεατρικό

Τμήμαraquo

Γεγονός σημαντικής σημασίας υπήρξε η

συμμετοχή του Τμήματος στον εορτασμό της

Εκατονταετηρίδας του Πανεπιστημίου το 1937

με το ανέβασμα της laquoΑντιγόνηςraquo στο Ωδείο

Ηρώδου Αττικού Σκηνοθέτης της παράστασης

ήταν ο Σπύρος Μελάς και πρωταγωνίστρια η τότε

φοιτήτρια της Νομικής Ελένη Παπαδάκη Μετά

από τον πόλεμο και την κατοχή η

Πανεπιστημιακή Λέσχη ξανάρχισε τις θεατρικές

δραστηριότητές της

Σαγηνευμένος από πολύ νέος με την ηρωίδατου Σοφοκλή ο Ανούιγ αποπειράθηκε το1942 να την αποσπάσει από τοαρχαιοελληνικό σύμπαν και να τη μεταφέρειστην εποχή του στρατάρχη Πετέν να τηςαναθέσει μια επίθεση στην συνεργαζόμενημε τους ναζί κυβέρνηση του Βισί και να τηνκαταστήσει σύμβολο της γαλλικήςαντίστασης

Πράγματι Τον χειμώνα του 44 σ έναΠαρίσι όπου οι συλλήψεις οι επιθέσεις η βίακαι ο φόβος βρίσκονταν στην ημερήσιαδιάταξη οι θεατές της πρώτης παράστασηςτης laquoΑντιγόνηςraquo τυλιγμένοι σε κουβέρτεςέβλεπαν στη σκηνή του Theatre de l Atelierμια νέα γυναίκα ν αντιστέκεται στουςκρατούντες και να θάβει μόνη της τον αδελφότης αναγνωρίζοντας στη στάση της μιακραυγή εξέγερσης και πατριωτισμού

Η laquoΑντιγόνηraquo σε διασκευή

του Ζαν Ανούιγ και

σκηνοθεσία του Αντρέ

Μπαρσάκ 1944

Στη λιτή εκδοχή του ο Ανούιγ αλλάζει κάποια

σημεία του αρχικού μύθου για να υποστηρίξει

δύο ήρωες που αν και φέρουν τα ίδια ονόματα

με τους σοφόκλειους προγόνους τους

πλάστηκαν από την αρχή

Ο δικός του Κρέοντας δεν απαγορεύει την

ταφή του Πολυνείκη επειδή αυτός

αποδείχτηκε προδότης Το ίδιο άχρηστος και

χαραμοφάης ήταν και ο αδερφός του Αλλά

κάποιος από τους δύο -αδιάφορο ποιος-

έπρεπε να θανατωθεί για παραδειγματισμό και

ο άλλος να γίνει ήρωας Διότι για να

κυβερνηθεί αποτελεσματικά μια πολιτεία

χρειάζεται να κατασκευαστούν τόσο οι ήρωες

όσο και τα παραδείγματα προς αποφυγή Είναι

μια δουλειά μια laquoβρομοδουλειάraquo για την

ακρίβεια όμως κάποιος πρέπει να την κάνει

Κι αυτό κάνει ο Κρέοντας Που είναι

προσγειωμένος κυνικός πραγματιστής

Και που η ακλόνητη επιθυμία της Αντιγόνης να

πεθάνει για την πράξη της του δημιουργεί μπελάδες

Γιατί ο Κρέοντας του Ανούιγ σε αντίθεση με αυτόν

του Σοφοκλή δεν επιθυμεί το θάνατό της και της

προσφέρει προστασία Ήδη αρκετές φουρτούνες έχει

το καράβι που κλήθηκε να κυβερνήσει για να βάλει

κι άλλη στο κεφάλι του με το σκάνδαλο που θα

δημιουργηθεί

Η Αντιγόνη όμως επιμένει στην πράξη της και

επιμένει να υποστεί και τις συνέπειες γιrsquo αυτήν Και

δεν αλλάζει γνώμη ούτε όταν ο Κρέοντας της

εκθέσει με απαράμιλλο κυνισμό την αλήθεια για το

χαρακτήρα του laquoεξιδανικευμένουraquo -στα μάτια της-

αδερφού ούτε όταν την καλέσει να ωριμάσει και να

αποδεχτεί ότι αυτός είναι ο κόσμος σάπιος ίσως

αλλά ότι η ζωή είναι ωραία όπως και να lsquoχει Τότε

είναι που η Αντιγόνη θα συγκρουστεί ακόμη

σφοδρότερα μαζί του θέλοντας να εναντιωθεί σε

έναν (διε)φθαρμένο κόσμο και με ένα αίσθημα

μηδενισμού είναι η αλήθεια αφού δε βρίσκει από

πουθενά να κρατηθεί ούτε από τον έρωτά της για

τον Αίμονα αφού θα διαφθαρεί κι αυτός μοιραία θα

προτιμήσει το θάνατο

Αυτός είναι ο βασικός πυρήνας της σύγκρουσης

στην Αντιγόνη του Ανούιγ η ασφυξία της

ασυμβίβαστης παρορμητικής νιότης μέσα στον

προσγειωμένο και κυνικό κόσμο της γηραιάς

εξουσίας

Ο Μπρεχτ συνέθεσε τη δική του Αντιγόνη

βασισμένος στη γερμανική μετάφραση της

τραγωδίας του Σοφοκλή από τον Χέλντερλιν

το 1947 δυο χρόνια μονάχα μετά το τέλος

του Β Παγκοσμίου πολέμου και την ήττα του

ναζισμού Ο Μπρεχτ χρησιμοποιεί την

παγκοσμίως γνωστή μορφή της ηρωίδας ως

διαχρονικό σύμβολο αντίστασης και

ελευθερίας με σκοπό να καταδείξει τον

παραλογισμό του πολέμου και της

ολοκληρωτικής κρατικής εξουσίας

Είναι σαφές ότι ο Μπρεχτ έστησε μιαν

αντάρτισσα Αντιγόνη εμπνευσμένος από την

εποποιϊα της αντίστασης στο ναζισμό μια

ηρωίδα που δεν υπερασπίζεται το νόμο του

αίματος απέναντι στους νόμους του κράτους

(Κρέοντας) αλλά αντιστέκεται ενάντια στους

δυνατούς στους σκοταδιστές στους

τρομερούς στους εγκληματίες

Ο Μπρεχτ μεθερμηνεύει την τραγωδία του

Σοφοκλή σύμφωνα με το σκοπό του να

γράψει ένα δράμα αντίστασης στο ναζιστικό

Γ Ράιχ

O Αλεξάνδρου laquoδιπλασιάζειraquo την ηρωίδα

του Σοφοκλή χωρισμένο σε δυο πράξεις το

έργο διαδραματίζεται σε δυο χρόνους στα

χρόνια της Κατοχής και στον Εμφύλιο στις

δυο κρισιμότερες περιόδους της σύγχρονης

ελληνικής ιστορίας καθοριστικές για τη

διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης του

τόπου μας

Η Αντιγόνη και στις δύο πράξεις όπως

προστάζει ο αρχαίος μύθος θάβει το νεκρό

ενάντια στη διαταγή

Αυτή η χρονική γειτνίαση και συμπλοκή

των δύο πολύ σημαντικών στιγμών της

σύγχρονης ελληνικής ιστορίας της Κατοχής

και του Εμφυλίου στο έργο του Αλεξάνδρου

αποτελεί σίγουρα μια ιδιομορφία Η ίδια

γενιά που έζησε τις ελπίδες της

απελευθέρωσης της χώρας από τη γερμανική

κατοχή βιώνει και τον αδελφοκτόνο εθνικό

σπαραγμό αυτό καταγράφεται με σαφήνεια

στην Αντιγόνη του Α Αλεξάνδρου

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 2: αντιγονη σοφοκλη

Ο Αθανάσιος Ρουσόπουλος

καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής

Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο

Αθηνών ενέταξε στην ύλη του

σχετικά αντικείμενα την

laquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή τον

laquoΑγαμέμνοναraquo του Αισχύλου και

τον laquoΠλούτοraquo του Αριστοφάνη

Ειδικότερα για τον Ρουσόπουλο

πρέπει να αναφέρουμε ότι τον

Δεκέμβριο του 1867 σκηνοθέτησε

την laquoΑντιγόνηraquo που παραστάθηκε

στο Ηρώδειο με τη συμμετοχή

φοιτητών του Πανεπιστημίου

Αθηνών επrsquo ευκαιρία των γάμων

του Γεωργίου Α΄ με τη βασίλισσα

Όλγα

Ξεχωριστή μνεία πρέπει να γίνει για την

πρωτοβουλία του Γεωργίου Μιστριώτη

καθηγητή της Αρχαίας Ελληνικής

Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

να ιδρύσει το 1895 την laquoΕταιρεία υπέρ

διδασκαλίας αρχαίων δραμάτωνraquo με

σκοπό την παράσταση αρχαίων

τραγωδιών από το πρωτότυπο με τη

συμμετοχή φοιτητών του

Πανεπιστημίου Αθηνών ως ηθοποιών

Ακόμη μια θετική του συμβολή στο

Ελληνικό Θέατρο είναι το γεγονός ότι

παρακινήθηκαν νεαρές κοπέλες ndashαπό το

Πανεπιστήμιο και το Αρσάκειο- να

υποδυθούν τους γυναικείους ρόλους των

δραμάτων και έτσι άρχισε να

απενοχοποιείται ο τίτλος της

επαγγελματίας ηθοποιού

Η κορυφαία στιγμή της λειτουργίας της

Εταιρείας συντελείται ένα μόλις χρόνο μετά

από την ίδρυσή της με το ανέβασμα της

laquoΑντιγόνηςraquo στις 27 Μαρτίου 1896 στο

Δημοτικό Θέατρο Αθηνών Η παράσταση

εντασσόταν στις εκδηλώσεις για τους

πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες της νεότερης

εποχής που διεξήχθησαν τότε στην Αθήνα

Ο Μιστριώτης είναι ο άνθρωπος που

εισηγήθηκε τη συστηματική αξιοποίηση των

αρχαίων θεάτρων για την ανάπτυξη τακτικών

ετήσιων περιόδων ερμηνείας αρχαίων

δραμάτων με στόχους όχι μόνο

καλλιτεχνικούς και πνευματικούς αλλά και

για την ανάπτυξη του τουρισμού της χώρας

Είναι επίσης εκείνος που πρώτος συνέλαβε

την αξιοποίηση της μουσικής παράδοσης του

τόπου της δημοτικής και της εκκλησιαστικής

μουσικής για την επένδυση των

παραστάσεων αυτών

Το 1923 ιδρύθηκε στους κόλπους του

Πανεπιστημίου Αθηνών ο laquoΘεατρικός Φοιτητικός

Όμιλοςraquo που ανάπτυξε στη συνέχεια σημαντική

δράση Δύο χρόνια αργότερα το 1925 ο

laquoΌμιλοςraquo αναγνωρίσθηκε από το Πρωτοδικείο

Αθηνών γεγονός που έδωσε μεγαλύτερη ώθηση

στις προσδοκίες και τις δραστηριότητες των

μελών του Το 1930 με αφορμή το γεγονός ότι η

Πανεπιστημιακή Λέσχη εγκαταστάθηκε στο

ιδιόκτητο μέγαρό της στην οδό Ιπποκράτους ο

laquoΌμιλοςraquo διαλύθηκε για να ενταχθεί πλέον ως

υπηρεσία στη Λέσχη με την επωνυμία laquoΘεατρικό

Τμήμαraquo

Γεγονός σημαντικής σημασίας υπήρξε η

συμμετοχή του Τμήματος στον εορτασμό της

Εκατονταετηρίδας του Πανεπιστημίου το 1937

με το ανέβασμα της laquoΑντιγόνηςraquo στο Ωδείο

Ηρώδου Αττικού Σκηνοθέτης της παράστασης

ήταν ο Σπύρος Μελάς και πρωταγωνίστρια η τότε

φοιτήτρια της Νομικής Ελένη Παπαδάκη Μετά

από τον πόλεμο και την κατοχή η

Πανεπιστημιακή Λέσχη ξανάρχισε τις θεατρικές

δραστηριότητές της

Σαγηνευμένος από πολύ νέος με την ηρωίδατου Σοφοκλή ο Ανούιγ αποπειράθηκε το1942 να την αποσπάσει από τοαρχαιοελληνικό σύμπαν και να τη μεταφέρειστην εποχή του στρατάρχη Πετέν να τηςαναθέσει μια επίθεση στην συνεργαζόμενημε τους ναζί κυβέρνηση του Βισί και να τηνκαταστήσει σύμβολο της γαλλικήςαντίστασης

Πράγματι Τον χειμώνα του 44 σ έναΠαρίσι όπου οι συλλήψεις οι επιθέσεις η βίακαι ο φόβος βρίσκονταν στην ημερήσιαδιάταξη οι θεατές της πρώτης παράστασηςτης laquoΑντιγόνηςraquo τυλιγμένοι σε κουβέρτεςέβλεπαν στη σκηνή του Theatre de l Atelierμια νέα γυναίκα ν αντιστέκεται στουςκρατούντες και να θάβει μόνη της τον αδελφότης αναγνωρίζοντας στη στάση της μιακραυγή εξέγερσης και πατριωτισμού

Η laquoΑντιγόνηraquo σε διασκευή

του Ζαν Ανούιγ και

σκηνοθεσία του Αντρέ

Μπαρσάκ 1944

Στη λιτή εκδοχή του ο Ανούιγ αλλάζει κάποια

σημεία του αρχικού μύθου για να υποστηρίξει

δύο ήρωες που αν και φέρουν τα ίδια ονόματα

με τους σοφόκλειους προγόνους τους

πλάστηκαν από την αρχή

Ο δικός του Κρέοντας δεν απαγορεύει την

ταφή του Πολυνείκη επειδή αυτός

αποδείχτηκε προδότης Το ίδιο άχρηστος και

χαραμοφάης ήταν και ο αδερφός του Αλλά

κάποιος από τους δύο -αδιάφορο ποιος-

έπρεπε να θανατωθεί για παραδειγματισμό και

ο άλλος να γίνει ήρωας Διότι για να

κυβερνηθεί αποτελεσματικά μια πολιτεία

χρειάζεται να κατασκευαστούν τόσο οι ήρωες

όσο και τα παραδείγματα προς αποφυγή Είναι

μια δουλειά μια laquoβρομοδουλειάraquo για την

ακρίβεια όμως κάποιος πρέπει να την κάνει

Κι αυτό κάνει ο Κρέοντας Που είναι

προσγειωμένος κυνικός πραγματιστής

Και που η ακλόνητη επιθυμία της Αντιγόνης να

πεθάνει για την πράξη της του δημιουργεί μπελάδες

Γιατί ο Κρέοντας του Ανούιγ σε αντίθεση με αυτόν

του Σοφοκλή δεν επιθυμεί το θάνατό της και της

προσφέρει προστασία Ήδη αρκετές φουρτούνες έχει

το καράβι που κλήθηκε να κυβερνήσει για να βάλει

κι άλλη στο κεφάλι του με το σκάνδαλο που θα

δημιουργηθεί

Η Αντιγόνη όμως επιμένει στην πράξη της και

επιμένει να υποστεί και τις συνέπειες γιrsquo αυτήν Και

δεν αλλάζει γνώμη ούτε όταν ο Κρέοντας της

εκθέσει με απαράμιλλο κυνισμό την αλήθεια για το

χαρακτήρα του laquoεξιδανικευμένουraquo -στα μάτια της-

αδερφού ούτε όταν την καλέσει να ωριμάσει και να

αποδεχτεί ότι αυτός είναι ο κόσμος σάπιος ίσως

αλλά ότι η ζωή είναι ωραία όπως και να lsquoχει Τότε

είναι που η Αντιγόνη θα συγκρουστεί ακόμη

σφοδρότερα μαζί του θέλοντας να εναντιωθεί σε

έναν (διε)φθαρμένο κόσμο και με ένα αίσθημα

μηδενισμού είναι η αλήθεια αφού δε βρίσκει από

πουθενά να κρατηθεί ούτε από τον έρωτά της για

τον Αίμονα αφού θα διαφθαρεί κι αυτός μοιραία θα

προτιμήσει το θάνατο

Αυτός είναι ο βασικός πυρήνας της σύγκρουσης

στην Αντιγόνη του Ανούιγ η ασφυξία της

ασυμβίβαστης παρορμητικής νιότης μέσα στον

προσγειωμένο και κυνικό κόσμο της γηραιάς

εξουσίας

Ο Μπρεχτ συνέθεσε τη δική του Αντιγόνη

βασισμένος στη γερμανική μετάφραση της

τραγωδίας του Σοφοκλή από τον Χέλντερλιν

το 1947 δυο χρόνια μονάχα μετά το τέλος

του Β Παγκοσμίου πολέμου και την ήττα του

ναζισμού Ο Μπρεχτ χρησιμοποιεί την

παγκοσμίως γνωστή μορφή της ηρωίδας ως

διαχρονικό σύμβολο αντίστασης και

ελευθερίας με σκοπό να καταδείξει τον

παραλογισμό του πολέμου και της

ολοκληρωτικής κρατικής εξουσίας

Είναι σαφές ότι ο Μπρεχτ έστησε μιαν

αντάρτισσα Αντιγόνη εμπνευσμένος από την

εποποιϊα της αντίστασης στο ναζισμό μια

ηρωίδα που δεν υπερασπίζεται το νόμο του

αίματος απέναντι στους νόμους του κράτους

(Κρέοντας) αλλά αντιστέκεται ενάντια στους

δυνατούς στους σκοταδιστές στους

τρομερούς στους εγκληματίες

Ο Μπρεχτ μεθερμηνεύει την τραγωδία του

Σοφοκλή σύμφωνα με το σκοπό του να

γράψει ένα δράμα αντίστασης στο ναζιστικό

Γ Ράιχ

O Αλεξάνδρου laquoδιπλασιάζειraquo την ηρωίδα

του Σοφοκλή χωρισμένο σε δυο πράξεις το

έργο διαδραματίζεται σε δυο χρόνους στα

χρόνια της Κατοχής και στον Εμφύλιο στις

δυο κρισιμότερες περιόδους της σύγχρονης

ελληνικής ιστορίας καθοριστικές για τη

διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης του

τόπου μας

Η Αντιγόνη και στις δύο πράξεις όπως

προστάζει ο αρχαίος μύθος θάβει το νεκρό

ενάντια στη διαταγή

Αυτή η χρονική γειτνίαση και συμπλοκή

των δύο πολύ σημαντικών στιγμών της

σύγχρονης ελληνικής ιστορίας της Κατοχής

και του Εμφυλίου στο έργο του Αλεξάνδρου

αποτελεί σίγουρα μια ιδιομορφία Η ίδια

γενιά που έζησε τις ελπίδες της

απελευθέρωσης της χώρας από τη γερμανική

κατοχή βιώνει και τον αδελφοκτόνο εθνικό

σπαραγμό αυτό καταγράφεται με σαφήνεια

στην Αντιγόνη του Α Αλεξάνδρου

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 3: αντιγονη σοφοκλη

Ξεχωριστή μνεία πρέπει να γίνει για την

πρωτοβουλία του Γεωργίου Μιστριώτη

καθηγητή της Αρχαίας Ελληνικής

Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

να ιδρύσει το 1895 την laquoΕταιρεία υπέρ

διδασκαλίας αρχαίων δραμάτωνraquo με

σκοπό την παράσταση αρχαίων

τραγωδιών από το πρωτότυπο με τη

συμμετοχή φοιτητών του

Πανεπιστημίου Αθηνών ως ηθοποιών

Ακόμη μια θετική του συμβολή στο

Ελληνικό Θέατρο είναι το γεγονός ότι

παρακινήθηκαν νεαρές κοπέλες ndashαπό το

Πανεπιστήμιο και το Αρσάκειο- να

υποδυθούν τους γυναικείους ρόλους των

δραμάτων και έτσι άρχισε να

απενοχοποιείται ο τίτλος της

επαγγελματίας ηθοποιού

Η κορυφαία στιγμή της λειτουργίας της

Εταιρείας συντελείται ένα μόλις χρόνο μετά

από την ίδρυσή της με το ανέβασμα της

laquoΑντιγόνηςraquo στις 27 Μαρτίου 1896 στο

Δημοτικό Θέατρο Αθηνών Η παράσταση

εντασσόταν στις εκδηλώσεις για τους

πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες της νεότερης

εποχής που διεξήχθησαν τότε στην Αθήνα

Ο Μιστριώτης είναι ο άνθρωπος που

εισηγήθηκε τη συστηματική αξιοποίηση των

αρχαίων θεάτρων για την ανάπτυξη τακτικών

ετήσιων περιόδων ερμηνείας αρχαίων

δραμάτων με στόχους όχι μόνο

καλλιτεχνικούς και πνευματικούς αλλά και

για την ανάπτυξη του τουρισμού της χώρας

Είναι επίσης εκείνος που πρώτος συνέλαβε

την αξιοποίηση της μουσικής παράδοσης του

τόπου της δημοτικής και της εκκλησιαστικής

μουσικής για την επένδυση των

παραστάσεων αυτών

Το 1923 ιδρύθηκε στους κόλπους του

Πανεπιστημίου Αθηνών ο laquoΘεατρικός Φοιτητικός

Όμιλοςraquo που ανάπτυξε στη συνέχεια σημαντική

δράση Δύο χρόνια αργότερα το 1925 ο

laquoΌμιλοςraquo αναγνωρίσθηκε από το Πρωτοδικείο

Αθηνών γεγονός που έδωσε μεγαλύτερη ώθηση

στις προσδοκίες και τις δραστηριότητες των

μελών του Το 1930 με αφορμή το γεγονός ότι η

Πανεπιστημιακή Λέσχη εγκαταστάθηκε στο

ιδιόκτητο μέγαρό της στην οδό Ιπποκράτους ο

laquoΌμιλοςraquo διαλύθηκε για να ενταχθεί πλέον ως

υπηρεσία στη Λέσχη με την επωνυμία laquoΘεατρικό

Τμήμαraquo

Γεγονός σημαντικής σημασίας υπήρξε η

συμμετοχή του Τμήματος στον εορτασμό της

Εκατονταετηρίδας του Πανεπιστημίου το 1937

με το ανέβασμα της laquoΑντιγόνηςraquo στο Ωδείο

Ηρώδου Αττικού Σκηνοθέτης της παράστασης

ήταν ο Σπύρος Μελάς και πρωταγωνίστρια η τότε

φοιτήτρια της Νομικής Ελένη Παπαδάκη Μετά

από τον πόλεμο και την κατοχή η

Πανεπιστημιακή Λέσχη ξανάρχισε τις θεατρικές

δραστηριότητές της

Σαγηνευμένος από πολύ νέος με την ηρωίδατου Σοφοκλή ο Ανούιγ αποπειράθηκε το1942 να την αποσπάσει από τοαρχαιοελληνικό σύμπαν και να τη μεταφέρειστην εποχή του στρατάρχη Πετέν να τηςαναθέσει μια επίθεση στην συνεργαζόμενημε τους ναζί κυβέρνηση του Βισί και να τηνκαταστήσει σύμβολο της γαλλικήςαντίστασης

Πράγματι Τον χειμώνα του 44 σ έναΠαρίσι όπου οι συλλήψεις οι επιθέσεις η βίακαι ο φόβος βρίσκονταν στην ημερήσιαδιάταξη οι θεατές της πρώτης παράστασηςτης laquoΑντιγόνηςraquo τυλιγμένοι σε κουβέρτεςέβλεπαν στη σκηνή του Theatre de l Atelierμια νέα γυναίκα ν αντιστέκεται στουςκρατούντες και να θάβει μόνη της τον αδελφότης αναγνωρίζοντας στη στάση της μιακραυγή εξέγερσης και πατριωτισμού

Η laquoΑντιγόνηraquo σε διασκευή

του Ζαν Ανούιγ και

σκηνοθεσία του Αντρέ

Μπαρσάκ 1944

Στη λιτή εκδοχή του ο Ανούιγ αλλάζει κάποια

σημεία του αρχικού μύθου για να υποστηρίξει

δύο ήρωες που αν και φέρουν τα ίδια ονόματα

με τους σοφόκλειους προγόνους τους

πλάστηκαν από την αρχή

Ο δικός του Κρέοντας δεν απαγορεύει την

ταφή του Πολυνείκη επειδή αυτός

αποδείχτηκε προδότης Το ίδιο άχρηστος και

χαραμοφάης ήταν και ο αδερφός του Αλλά

κάποιος από τους δύο -αδιάφορο ποιος-

έπρεπε να θανατωθεί για παραδειγματισμό και

ο άλλος να γίνει ήρωας Διότι για να

κυβερνηθεί αποτελεσματικά μια πολιτεία

χρειάζεται να κατασκευαστούν τόσο οι ήρωες

όσο και τα παραδείγματα προς αποφυγή Είναι

μια δουλειά μια laquoβρομοδουλειάraquo για την

ακρίβεια όμως κάποιος πρέπει να την κάνει

Κι αυτό κάνει ο Κρέοντας Που είναι

προσγειωμένος κυνικός πραγματιστής

Και που η ακλόνητη επιθυμία της Αντιγόνης να

πεθάνει για την πράξη της του δημιουργεί μπελάδες

Γιατί ο Κρέοντας του Ανούιγ σε αντίθεση με αυτόν

του Σοφοκλή δεν επιθυμεί το θάνατό της και της

προσφέρει προστασία Ήδη αρκετές φουρτούνες έχει

το καράβι που κλήθηκε να κυβερνήσει για να βάλει

κι άλλη στο κεφάλι του με το σκάνδαλο που θα

δημιουργηθεί

Η Αντιγόνη όμως επιμένει στην πράξη της και

επιμένει να υποστεί και τις συνέπειες γιrsquo αυτήν Και

δεν αλλάζει γνώμη ούτε όταν ο Κρέοντας της

εκθέσει με απαράμιλλο κυνισμό την αλήθεια για το

χαρακτήρα του laquoεξιδανικευμένουraquo -στα μάτια της-

αδερφού ούτε όταν την καλέσει να ωριμάσει και να

αποδεχτεί ότι αυτός είναι ο κόσμος σάπιος ίσως

αλλά ότι η ζωή είναι ωραία όπως και να lsquoχει Τότε

είναι που η Αντιγόνη θα συγκρουστεί ακόμη

σφοδρότερα μαζί του θέλοντας να εναντιωθεί σε

έναν (διε)φθαρμένο κόσμο και με ένα αίσθημα

μηδενισμού είναι η αλήθεια αφού δε βρίσκει από

πουθενά να κρατηθεί ούτε από τον έρωτά της για

τον Αίμονα αφού θα διαφθαρεί κι αυτός μοιραία θα

προτιμήσει το θάνατο

Αυτός είναι ο βασικός πυρήνας της σύγκρουσης

στην Αντιγόνη του Ανούιγ η ασφυξία της

ασυμβίβαστης παρορμητικής νιότης μέσα στον

προσγειωμένο και κυνικό κόσμο της γηραιάς

εξουσίας

Ο Μπρεχτ συνέθεσε τη δική του Αντιγόνη

βασισμένος στη γερμανική μετάφραση της

τραγωδίας του Σοφοκλή από τον Χέλντερλιν

το 1947 δυο χρόνια μονάχα μετά το τέλος

του Β Παγκοσμίου πολέμου και την ήττα του

ναζισμού Ο Μπρεχτ χρησιμοποιεί την

παγκοσμίως γνωστή μορφή της ηρωίδας ως

διαχρονικό σύμβολο αντίστασης και

ελευθερίας με σκοπό να καταδείξει τον

παραλογισμό του πολέμου και της

ολοκληρωτικής κρατικής εξουσίας

Είναι σαφές ότι ο Μπρεχτ έστησε μιαν

αντάρτισσα Αντιγόνη εμπνευσμένος από την

εποποιϊα της αντίστασης στο ναζισμό μια

ηρωίδα που δεν υπερασπίζεται το νόμο του

αίματος απέναντι στους νόμους του κράτους

(Κρέοντας) αλλά αντιστέκεται ενάντια στους

δυνατούς στους σκοταδιστές στους

τρομερούς στους εγκληματίες

Ο Μπρεχτ μεθερμηνεύει την τραγωδία του

Σοφοκλή σύμφωνα με το σκοπό του να

γράψει ένα δράμα αντίστασης στο ναζιστικό

Γ Ράιχ

O Αλεξάνδρου laquoδιπλασιάζειraquo την ηρωίδα

του Σοφοκλή χωρισμένο σε δυο πράξεις το

έργο διαδραματίζεται σε δυο χρόνους στα

χρόνια της Κατοχής και στον Εμφύλιο στις

δυο κρισιμότερες περιόδους της σύγχρονης

ελληνικής ιστορίας καθοριστικές για τη

διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης του

τόπου μας

Η Αντιγόνη και στις δύο πράξεις όπως

προστάζει ο αρχαίος μύθος θάβει το νεκρό

ενάντια στη διαταγή

Αυτή η χρονική γειτνίαση και συμπλοκή

των δύο πολύ σημαντικών στιγμών της

σύγχρονης ελληνικής ιστορίας της Κατοχής

και του Εμφυλίου στο έργο του Αλεξάνδρου

αποτελεί σίγουρα μια ιδιομορφία Η ίδια

γενιά που έζησε τις ελπίδες της

απελευθέρωσης της χώρας από τη γερμανική

κατοχή βιώνει και τον αδελφοκτόνο εθνικό

σπαραγμό αυτό καταγράφεται με σαφήνεια

στην Αντιγόνη του Α Αλεξάνδρου

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 4: αντιγονη σοφοκλη

Το 1923 ιδρύθηκε στους κόλπους του

Πανεπιστημίου Αθηνών ο laquoΘεατρικός Φοιτητικός

Όμιλοςraquo που ανάπτυξε στη συνέχεια σημαντική

δράση Δύο χρόνια αργότερα το 1925 ο

laquoΌμιλοςraquo αναγνωρίσθηκε από το Πρωτοδικείο

Αθηνών γεγονός που έδωσε μεγαλύτερη ώθηση

στις προσδοκίες και τις δραστηριότητες των

μελών του Το 1930 με αφορμή το γεγονός ότι η

Πανεπιστημιακή Λέσχη εγκαταστάθηκε στο

ιδιόκτητο μέγαρό της στην οδό Ιπποκράτους ο

laquoΌμιλοςraquo διαλύθηκε για να ενταχθεί πλέον ως

υπηρεσία στη Λέσχη με την επωνυμία laquoΘεατρικό

Τμήμαraquo

Γεγονός σημαντικής σημασίας υπήρξε η

συμμετοχή του Τμήματος στον εορτασμό της

Εκατονταετηρίδας του Πανεπιστημίου το 1937

με το ανέβασμα της laquoΑντιγόνηςraquo στο Ωδείο

Ηρώδου Αττικού Σκηνοθέτης της παράστασης

ήταν ο Σπύρος Μελάς και πρωταγωνίστρια η τότε

φοιτήτρια της Νομικής Ελένη Παπαδάκη Μετά

από τον πόλεμο και την κατοχή η

Πανεπιστημιακή Λέσχη ξανάρχισε τις θεατρικές

δραστηριότητές της

Σαγηνευμένος από πολύ νέος με την ηρωίδατου Σοφοκλή ο Ανούιγ αποπειράθηκε το1942 να την αποσπάσει από τοαρχαιοελληνικό σύμπαν και να τη μεταφέρειστην εποχή του στρατάρχη Πετέν να τηςαναθέσει μια επίθεση στην συνεργαζόμενημε τους ναζί κυβέρνηση του Βισί και να τηνκαταστήσει σύμβολο της γαλλικήςαντίστασης

Πράγματι Τον χειμώνα του 44 σ έναΠαρίσι όπου οι συλλήψεις οι επιθέσεις η βίακαι ο φόβος βρίσκονταν στην ημερήσιαδιάταξη οι θεατές της πρώτης παράστασηςτης laquoΑντιγόνηςraquo τυλιγμένοι σε κουβέρτεςέβλεπαν στη σκηνή του Theatre de l Atelierμια νέα γυναίκα ν αντιστέκεται στουςκρατούντες και να θάβει μόνη της τον αδελφότης αναγνωρίζοντας στη στάση της μιακραυγή εξέγερσης και πατριωτισμού

Η laquoΑντιγόνηraquo σε διασκευή

του Ζαν Ανούιγ και

σκηνοθεσία του Αντρέ

Μπαρσάκ 1944

Στη λιτή εκδοχή του ο Ανούιγ αλλάζει κάποια

σημεία του αρχικού μύθου για να υποστηρίξει

δύο ήρωες που αν και φέρουν τα ίδια ονόματα

με τους σοφόκλειους προγόνους τους

πλάστηκαν από την αρχή

Ο δικός του Κρέοντας δεν απαγορεύει την

ταφή του Πολυνείκη επειδή αυτός

αποδείχτηκε προδότης Το ίδιο άχρηστος και

χαραμοφάης ήταν και ο αδερφός του Αλλά

κάποιος από τους δύο -αδιάφορο ποιος-

έπρεπε να θανατωθεί για παραδειγματισμό και

ο άλλος να γίνει ήρωας Διότι για να

κυβερνηθεί αποτελεσματικά μια πολιτεία

χρειάζεται να κατασκευαστούν τόσο οι ήρωες

όσο και τα παραδείγματα προς αποφυγή Είναι

μια δουλειά μια laquoβρομοδουλειάraquo για την

ακρίβεια όμως κάποιος πρέπει να την κάνει

Κι αυτό κάνει ο Κρέοντας Που είναι

προσγειωμένος κυνικός πραγματιστής

Και που η ακλόνητη επιθυμία της Αντιγόνης να

πεθάνει για την πράξη της του δημιουργεί μπελάδες

Γιατί ο Κρέοντας του Ανούιγ σε αντίθεση με αυτόν

του Σοφοκλή δεν επιθυμεί το θάνατό της και της

προσφέρει προστασία Ήδη αρκετές φουρτούνες έχει

το καράβι που κλήθηκε να κυβερνήσει για να βάλει

κι άλλη στο κεφάλι του με το σκάνδαλο που θα

δημιουργηθεί

Η Αντιγόνη όμως επιμένει στην πράξη της και

επιμένει να υποστεί και τις συνέπειες γιrsquo αυτήν Και

δεν αλλάζει γνώμη ούτε όταν ο Κρέοντας της

εκθέσει με απαράμιλλο κυνισμό την αλήθεια για το

χαρακτήρα του laquoεξιδανικευμένουraquo -στα μάτια της-

αδερφού ούτε όταν την καλέσει να ωριμάσει και να

αποδεχτεί ότι αυτός είναι ο κόσμος σάπιος ίσως

αλλά ότι η ζωή είναι ωραία όπως και να lsquoχει Τότε

είναι που η Αντιγόνη θα συγκρουστεί ακόμη

σφοδρότερα μαζί του θέλοντας να εναντιωθεί σε

έναν (διε)φθαρμένο κόσμο και με ένα αίσθημα

μηδενισμού είναι η αλήθεια αφού δε βρίσκει από

πουθενά να κρατηθεί ούτε από τον έρωτά της για

τον Αίμονα αφού θα διαφθαρεί κι αυτός μοιραία θα

προτιμήσει το θάνατο

Αυτός είναι ο βασικός πυρήνας της σύγκρουσης

στην Αντιγόνη του Ανούιγ η ασφυξία της

ασυμβίβαστης παρορμητικής νιότης μέσα στον

προσγειωμένο και κυνικό κόσμο της γηραιάς

εξουσίας

Ο Μπρεχτ συνέθεσε τη δική του Αντιγόνη

βασισμένος στη γερμανική μετάφραση της

τραγωδίας του Σοφοκλή από τον Χέλντερλιν

το 1947 δυο χρόνια μονάχα μετά το τέλος

του Β Παγκοσμίου πολέμου και την ήττα του

ναζισμού Ο Μπρεχτ χρησιμοποιεί την

παγκοσμίως γνωστή μορφή της ηρωίδας ως

διαχρονικό σύμβολο αντίστασης και

ελευθερίας με σκοπό να καταδείξει τον

παραλογισμό του πολέμου και της

ολοκληρωτικής κρατικής εξουσίας

Είναι σαφές ότι ο Μπρεχτ έστησε μιαν

αντάρτισσα Αντιγόνη εμπνευσμένος από την

εποποιϊα της αντίστασης στο ναζισμό μια

ηρωίδα που δεν υπερασπίζεται το νόμο του

αίματος απέναντι στους νόμους του κράτους

(Κρέοντας) αλλά αντιστέκεται ενάντια στους

δυνατούς στους σκοταδιστές στους

τρομερούς στους εγκληματίες

Ο Μπρεχτ μεθερμηνεύει την τραγωδία του

Σοφοκλή σύμφωνα με το σκοπό του να

γράψει ένα δράμα αντίστασης στο ναζιστικό

Γ Ράιχ

O Αλεξάνδρου laquoδιπλασιάζειraquo την ηρωίδα

του Σοφοκλή χωρισμένο σε δυο πράξεις το

έργο διαδραματίζεται σε δυο χρόνους στα

χρόνια της Κατοχής και στον Εμφύλιο στις

δυο κρισιμότερες περιόδους της σύγχρονης

ελληνικής ιστορίας καθοριστικές για τη

διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης του

τόπου μας

Η Αντιγόνη και στις δύο πράξεις όπως

προστάζει ο αρχαίος μύθος θάβει το νεκρό

ενάντια στη διαταγή

Αυτή η χρονική γειτνίαση και συμπλοκή

των δύο πολύ σημαντικών στιγμών της

σύγχρονης ελληνικής ιστορίας της Κατοχής

και του Εμφυλίου στο έργο του Αλεξάνδρου

αποτελεί σίγουρα μια ιδιομορφία Η ίδια

γενιά που έζησε τις ελπίδες της

απελευθέρωσης της χώρας από τη γερμανική

κατοχή βιώνει και τον αδελφοκτόνο εθνικό

σπαραγμό αυτό καταγράφεται με σαφήνεια

στην Αντιγόνη του Α Αλεξάνδρου

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 5: αντιγονη σοφοκλη

Σαγηνευμένος από πολύ νέος με την ηρωίδατου Σοφοκλή ο Ανούιγ αποπειράθηκε το1942 να την αποσπάσει από τοαρχαιοελληνικό σύμπαν και να τη μεταφέρειστην εποχή του στρατάρχη Πετέν να τηςαναθέσει μια επίθεση στην συνεργαζόμενημε τους ναζί κυβέρνηση του Βισί και να τηνκαταστήσει σύμβολο της γαλλικήςαντίστασης

Πράγματι Τον χειμώνα του 44 σ έναΠαρίσι όπου οι συλλήψεις οι επιθέσεις η βίακαι ο φόβος βρίσκονταν στην ημερήσιαδιάταξη οι θεατές της πρώτης παράστασηςτης laquoΑντιγόνηςraquo τυλιγμένοι σε κουβέρτεςέβλεπαν στη σκηνή του Theatre de l Atelierμια νέα γυναίκα ν αντιστέκεται στουςκρατούντες και να θάβει μόνη της τον αδελφότης αναγνωρίζοντας στη στάση της μιακραυγή εξέγερσης και πατριωτισμού

Η laquoΑντιγόνηraquo σε διασκευή

του Ζαν Ανούιγ και

σκηνοθεσία του Αντρέ

Μπαρσάκ 1944

Στη λιτή εκδοχή του ο Ανούιγ αλλάζει κάποια

σημεία του αρχικού μύθου για να υποστηρίξει

δύο ήρωες που αν και φέρουν τα ίδια ονόματα

με τους σοφόκλειους προγόνους τους

πλάστηκαν από την αρχή

Ο δικός του Κρέοντας δεν απαγορεύει την

ταφή του Πολυνείκη επειδή αυτός

αποδείχτηκε προδότης Το ίδιο άχρηστος και

χαραμοφάης ήταν και ο αδερφός του Αλλά

κάποιος από τους δύο -αδιάφορο ποιος-

έπρεπε να θανατωθεί για παραδειγματισμό και

ο άλλος να γίνει ήρωας Διότι για να

κυβερνηθεί αποτελεσματικά μια πολιτεία

χρειάζεται να κατασκευαστούν τόσο οι ήρωες

όσο και τα παραδείγματα προς αποφυγή Είναι

μια δουλειά μια laquoβρομοδουλειάraquo για την

ακρίβεια όμως κάποιος πρέπει να την κάνει

Κι αυτό κάνει ο Κρέοντας Που είναι

προσγειωμένος κυνικός πραγματιστής

Και που η ακλόνητη επιθυμία της Αντιγόνης να

πεθάνει για την πράξη της του δημιουργεί μπελάδες

Γιατί ο Κρέοντας του Ανούιγ σε αντίθεση με αυτόν

του Σοφοκλή δεν επιθυμεί το θάνατό της και της

προσφέρει προστασία Ήδη αρκετές φουρτούνες έχει

το καράβι που κλήθηκε να κυβερνήσει για να βάλει

κι άλλη στο κεφάλι του με το σκάνδαλο που θα

δημιουργηθεί

Η Αντιγόνη όμως επιμένει στην πράξη της και

επιμένει να υποστεί και τις συνέπειες γιrsquo αυτήν Και

δεν αλλάζει γνώμη ούτε όταν ο Κρέοντας της

εκθέσει με απαράμιλλο κυνισμό την αλήθεια για το

χαρακτήρα του laquoεξιδανικευμένουraquo -στα μάτια της-

αδερφού ούτε όταν την καλέσει να ωριμάσει και να

αποδεχτεί ότι αυτός είναι ο κόσμος σάπιος ίσως

αλλά ότι η ζωή είναι ωραία όπως και να lsquoχει Τότε

είναι που η Αντιγόνη θα συγκρουστεί ακόμη

σφοδρότερα μαζί του θέλοντας να εναντιωθεί σε

έναν (διε)φθαρμένο κόσμο και με ένα αίσθημα

μηδενισμού είναι η αλήθεια αφού δε βρίσκει από

πουθενά να κρατηθεί ούτε από τον έρωτά της για

τον Αίμονα αφού θα διαφθαρεί κι αυτός μοιραία θα

προτιμήσει το θάνατο

Αυτός είναι ο βασικός πυρήνας της σύγκρουσης

στην Αντιγόνη του Ανούιγ η ασφυξία της

ασυμβίβαστης παρορμητικής νιότης μέσα στον

προσγειωμένο και κυνικό κόσμο της γηραιάς

εξουσίας

Ο Μπρεχτ συνέθεσε τη δική του Αντιγόνη

βασισμένος στη γερμανική μετάφραση της

τραγωδίας του Σοφοκλή από τον Χέλντερλιν

το 1947 δυο χρόνια μονάχα μετά το τέλος

του Β Παγκοσμίου πολέμου και την ήττα του

ναζισμού Ο Μπρεχτ χρησιμοποιεί την

παγκοσμίως γνωστή μορφή της ηρωίδας ως

διαχρονικό σύμβολο αντίστασης και

ελευθερίας με σκοπό να καταδείξει τον

παραλογισμό του πολέμου και της

ολοκληρωτικής κρατικής εξουσίας

Είναι σαφές ότι ο Μπρεχτ έστησε μιαν

αντάρτισσα Αντιγόνη εμπνευσμένος από την

εποποιϊα της αντίστασης στο ναζισμό μια

ηρωίδα που δεν υπερασπίζεται το νόμο του

αίματος απέναντι στους νόμους του κράτους

(Κρέοντας) αλλά αντιστέκεται ενάντια στους

δυνατούς στους σκοταδιστές στους

τρομερούς στους εγκληματίες

Ο Μπρεχτ μεθερμηνεύει την τραγωδία του

Σοφοκλή σύμφωνα με το σκοπό του να

γράψει ένα δράμα αντίστασης στο ναζιστικό

Γ Ράιχ

O Αλεξάνδρου laquoδιπλασιάζειraquo την ηρωίδα

του Σοφοκλή χωρισμένο σε δυο πράξεις το

έργο διαδραματίζεται σε δυο χρόνους στα

χρόνια της Κατοχής και στον Εμφύλιο στις

δυο κρισιμότερες περιόδους της σύγχρονης

ελληνικής ιστορίας καθοριστικές για τη

διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης του

τόπου μας

Η Αντιγόνη και στις δύο πράξεις όπως

προστάζει ο αρχαίος μύθος θάβει το νεκρό

ενάντια στη διαταγή

Αυτή η χρονική γειτνίαση και συμπλοκή

των δύο πολύ σημαντικών στιγμών της

σύγχρονης ελληνικής ιστορίας της Κατοχής

και του Εμφυλίου στο έργο του Αλεξάνδρου

αποτελεί σίγουρα μια ιδιομορφία Η ίδια

γενιά που έζησε τις ελπίδες της

απελευθέρωσης της χώρας από τη γερμανική

κατοχή βιώνει και τον αδελφοκτόνο εθνικό

σπαραγμό αυτό καταγράφεται με σαφήνεια

στην Αντιγόνη του Α Αλεξάνδρου

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 6: αντιγονη σοφοκλη

Η laquoΑντιγόνηraquo σε διασκευή

του Ζαν Ανούιγ και

σκηνοθεσία του Αντρέ

Μπαρσάκ 1944

Στη λιτή εκδοχή του ο Ανούιγ αλλάζει κάποια

σημεία του αρχικού μύθου για να υποστηρίξει

δύο ήρωες που αν και φέρουν τα ίδια ονόματα

με τους σοφόκλειους προγόνους τους

πλάστηκαν από την αρχή

Ο δικός του Κρέοντας δεν απαγορεύει την

ταφή του Πολυνείκη επειδή αυτός

αποδείχτηκε προδότης Το ίδιο άχρηστος και

χαραμοφάης ήταν και ο αδερφός του Αλλά

κάποιος από τους δύο -αδιάφορο ποιος-

έπρεπε να θανατωθεί για παραδειγματισμό και

ο άλλος να γίνει ήρωας Διότι για να

κυβερνηθεί αποτελεσματικά μια πολιτεία

χρειάζεται να κατασκευαστούν τόσο οι ήρωες

όσο και τα παραδείγματα προς αποφυγή Είναι

μια δουλειά μια laquoβρομοδουλειάraquo για την

ακρίβεια όμως κάποιος πρέπει να την κάνει

Κι αυτό κάνει ο Κρέοντας Που είναι

προσγειωμένος κυνικός πραγματιστής

Και που η ακλόνητη επιθυμία της Αντιγόνης να

πεθάνει για την πράξη της του δημιουργεί μπελάδες

Γιατί ο Κρέοντας του Ανούιγ σε αντίθεση με αυτόν

του Σοφοκλή δεν επιθυμεί το θάνατό της και της

προσφέρει προστασία Ήδη αρκετές φουρτούνες έχει

το καράβι που κλήθηκε να κυβερνήσει για να βάλει

κι άλλη στο κεφάλι του με το σκάνδαλο που θα

δημιουργηθεί

Η Αντιγόνη όμως επιμένει στην πράξη της και

επιμένει να υποστεί και τις συνέπειες γιrsquo αυτήν Και

δεν αλλάζει γνώμη ούτε όταν ο Κρέοντας της

εκθέσει με απαράμιλλο κυνισμό την αλήθεια για το

χαρακτήρα του laquoεξιδανικευμένουraquo -στα μάτια της-

αδερφού ούτε όταν την καλέσει να ωριμάσει και να

αποδεχτεί ότι αυτός είναι ο κόσμος σάπιος ίσως

αλλά ότι η ζωή είναι ωραία όπως και να lsquoχει Τότε

είναι που η Αντιγόνη θα συγκρουστεί ακόμη

σφοδρότερα μαζί του θέλοντας να εναντιωθεί σε

έναν (διε)φθαρμένο κόσμο και με ένα αίσθημα

μηδενισμού είναι η αλήθεια αφού δε βρίσκει από

πουθενά να κρατηθεί ούτε από τον έρωτά της για

τον Αίμονα αφού θα διαφθαρεί κι αυτός μοιραία θα

προτιμήσει το θάνατο

Αυτός είναι ο βασικός πυρήνας της σύγκρουσης

στην Αντιγόνη του Ανούιγ η ασφυξία της

ασυμβίβαστης παρορμητικής νιότης μέσα στον

προσγειωμένο και κυνικό κόσμο της γηραιάς

εξουσίας

Ο Μπρεχτ συνέθεσε τη δική του Αντιγόνη

βασισμένος στη γερμανική μετάφραση της

τραγωδίας του Σοφοκλή από τον Χέλντερλιν

το 1947 δυο χρόνια μονάχα μετά το τέλος

του Β Παγκοσμίου πολέμου και την ήττα του

ναζισμού Ο Μπρεχτ χρησιμοποιεί την

παγκοσμίως γνωστή μορφή της ηρωίδας ως

διαχρονικό σύμβολο αντίστασης και

ελευθερίας με σκοπό να καταδείξει τον

παραλογισμό του πολέμου και της

ολοκληρωτικής κρατικής εξουσίας

Είναι σαφές ότι ο Μπρεχτ έστησε μιαν

αντάρτισσα Αντιγόνη εμπνευσμένος από την

εποποιϊα της αντίστασης στο ναζισμό μια

ηρωίδα που δεν υπερασπίζεται το νόμο του

αίματος απέναντι στους νόμους του κράτους

(Κρέοντας) αλλά αντιστέκεται ενάντια στους

δυνατούς στους σκοταδιστές στους

τρομερούς στους εγκληματίες

Ο Μπρεχτ μεθερμηνεύει την τραγωδία του

Σοφοκλή σύμφωνα με το σκοπό του να

γράψει ένα δράμα αντίστασης στο ναζιστικό

Γ Ράιχ

O Αλεξάνδρου laquoδιπλασιάζειraquo την ηρωίδα

του Σοφοκλή χωρισμένο σε δυο πράξεις το

έργο διαδραματίζεται σε δυο χρόνους στα

χρόνια της Κατοχής και στον Εμφύλιο στις

δυο κρισιμότερες περιόδους της σύγχρονης

ελληνικής ιστορίας καθοριστικές για τη

διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης του

τόπου μας

Η Αντιγόνη και στις δύο πράξεις όπως

προστάζει ο αρχαίος μύθος θάβει το νεκρό

ενάντια στη διαταγή

Αυτή η χρονική γειτνίαση και συμπλοκή

των δύο πολύ σημαντικών στιγμών της

σύγχρονης ελληνικής ιστορίας της Κατοχής

και του Εμφυλίου στο έργο του Αλεξάνδρου

αποτελεί σίγουρα μια ιδιομορφία Η ίδια

γενιά που έζησε τις ελπίδες της

απελευθέρωσης της χώρας από τη γερμανική

κατοχή βιώνει και τον αδελφοκτόνο εθνικό

σπαραγμό αυτό καταγράφεται με σαφήνεια

στην Αντιγόνη του Α Αλεξάνδρου

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 7: αντιγονη σοφοκλη

Ο Μπρεχτ συνέθεσε τη δική του Αντιγόνη

βασισμένος στη γερμανική μετάφραση της

τραγωδίας του Σοφοκλή από τον Χέλντερλιν

το 1947 δυο χρόνια μονάχα μετά το τέλος

του Β Παγκοσμίου πολέμου και την ήττα του

ναζισμού Ο Μπρεχτ χρησιμοποιεί την

παγκοσμίως γνωστή μορφή της ηρωίδας ως

διαχρονικό σύμβολο αντίστασης και

ελευθερίας με σκοπό να καταδείξει τον

παραλογισμό του πολέμου και της

ολοκληρωτικής κρατικής εξουσίας

Είναι σαφές ότι ο Μπρεχτ έστησε μιαν

αντάρτισσα Αντιγόνη εμπνευσμένος από την

εποποιϊα της αντίστασης στο ναζισμό μια

ηρωίδα που δεν υπερασπίζεται το νόμο του

αίματος απέναντι στους νόμους του κράτους

(Κρέοντας) αλλά αντιστέκεται ενάντια στους

δυνατούς στους σκοταδιστές στους

τρομερούς στους εγκληματίες

Ο Μπρεχτ μεθερμηνεύει την τραγωδία του

Σοφοκλή σύμφωνα με το σκοπό του να

γράψει ένα δράμα αντίστασης στο ναζιστικό

Γ Ράιχ

O Αλεξάνδρου laquoδιπλασιάζειraquo την ηρωίδα

του Σοφοκλή χωρισμένο σε δυο πράξεις το

έργο διαδραματίζεται σε δυο χρόνους στα

χρόνια της Κατοχής και στον Εμφύλιο στις

δυο κρισιμότερες περιόδους της σύγχρονης

ελληνικής ιστορίας καθοριστικές για τη

διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης του

τόπου μας

Η Αντιγόνη και στις δύο πράξεις όπως

προστάζει ο αρχαίος μύθος θάβει το νεκρό

ενάντια στη διαταγή

Αυτή η χρονική γειτνίαση και συμπλοκή

των δύο πολύ σημαντικών στιγμών της

σύγχρονης ελληνικής ιστορίας της Κατοχής

και του Εμφυλίου στο έργο του Αλεξάνδρου

αποτελεί σίγουρα μια ιδιομορφία Η ίδια

γενιά που έζησε τις ελπίδες της

απελευθέρωσης της χώρας από τη γερμανική

κατοχή βιώνει και τον αδελφοκτόνο εθνικό

σπαραγμό αυτό καταγράφεται με σαφήνεια

στην Αντιγόνη του Α Αλεξάνδρου

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 8: αντιγονη σοφοκλη

O Αλεξάνδρου laquoδιπλασιάζειraquo την ηρωίδα

του Σοφοκλή χωρισμένο σε δυο πράξεις το

έργο διαδραματίζεται σε δυο χρόνους στα

χρόνια της Κατοχής και στον Εμφύλιο στις

δυο κρισιμότερες περιόδους της σύγχρονης

ελληνικής ιστορίας καθοριστικές για τη

διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης του

τόπου μας

Η Αντιγόνη και στις δύο πράξεις όπως

προστάζει ο αρχαίος μύθος θάβει το νεκρό

ενάντια στη διαταγή

Αυτή η χρονική γειτνίαση και συμπλοκή

των δύο πολύ σημαντικών στιγμών της

σύγχρονης ελληνικής ιστορίας της Κατοχής

και του Εμφυλίου στο έργο του Αλεξάνδρου

αποτελεί σίγουρα μια ιδιομορφία Η ίδια

γενιά που έζησε τις ελπίδες της

απελευθέρωσης της χώρας από τη γερμανική

κατοχή βιώνει και τον αδελφοκτόνο εθνικό

σπαραγμό αυτό καταγράφεται με σαφήνεια

στην Αντιγόνη του Α Αλεξάνδρου

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 9: αντιγονη σοφοκλη

Έγινε φανερό απrsquo όσα ήδη γράφτηκαν ότι η Αντιγόνη του rsquo56 δεν

αποτελεί ένα από τα έργα σταθμούς στη σκηνοθετική πορεία και

εξέλιξη του Μινωτή Ο ανταγωνισμός οι επαγγελματικές αντιδικίες

αλλά και η μικρόψυχη από μέρους του σκηνοθέτη αντιμετώπιση του

πρωταγωνιστικού διδύμου Συνοδινού ndash Κωτσόπουλου συνέβαλλαν

ώστε η παράσταση να μην παρουσιάζει ωριμότητα αλλά και να

στερείται ενός σαφούς προσανατολισμού

Στη συγκεκριμένη όμως παράσταση δεν θα μπορούσε να περάσει

απαρατήρητος ο χορός ο οποίος ενεργεί σαν να είναι ένας τέταρτος

υποκριτής αλλά με πολλαπλασιασμένα τα πρόσωπά του δηλαδή

είναι ένας επαυξημένος θίασος υποκριτών Στη θεατρική εφαρμογή

του ο Μινωτής κατανέμει το λυρικό στοιχείο του κειμένου του χορού

και έτσι ο χορός συγχέεται με τα δρώντα πρόσωπα γίνεται φορέας

του μύθου και ενεργεί χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της μίμησης

(λόγος ρυθμός αρμονία) που ενεργοποιούνται με τη φωνή και την

κίνηση

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί εκτός από την πετυχημένη κατά κοινή

ομολογία εμφάνιση και υπόκριση της πρωταγωνίστριας (Συνοδινού)

ο τρόπος ndash αριστοτεχνικός από σκηνοθετικής άποψης κατά τη γνώμη

μου- εμφάνισης του φύλακα (Π Ζερβός) Και στις δύο εμφανίσεις ο

Φύλακας (Π Ζερβός) μιλάει με μια σαφώς λαϊκίζουσα

παραστατικότητα και συνοδεύει τα λόγια του με κινήσεις τέτοιες που

αν και δεν ανήκουν στη σχηματογραφία του φαύλου της κωμωδίας

απέχουν ωστόσο κατά πολύ από το laquoσεμνόνraquo του τραγικού τρόπου

Αυτή η καλά μελετημένη υφολογική διαφοροποίηση της γλώσσας

αποδίδει με διαύγεια τη διαφορά του ήθους και διακρίνει το φύλακα

από τους καθαρά τραγικούς ρόλους Όμως τα μεμονωμένα θετικά

στοιχεία της παράστασης δεν κατάφεραν να της προσδώσουν την

ορμή το νεύρο τη συνοχή αλλά και το ύφος και την άποψη που είχε

ανάγκη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 10: αντιγονη σοφοκλη

Αντιγόνη 1990 με την Αλίκη Βουγιουκλάκη 1995 με την

Καριοφυλλιά Καραμπέτη Την επιλογή του έργου ακολουθούσε η

επιλογή του πρωταγωνιστήστριας που συνήθως ήταν

προβεβλημένος αλλά όχι απαραίτητα από το χώρο της τραγωδίας

Οι παραστάσεις του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό

βασίζονταν συνήθως στη δική του μετάφραση η οποία παρέμενε

όσο το δυνατόν πιο πιστή στο πρωτότυπο

Αρκετά συχνά επέλεγε να σκηνοθετήσει προβεβλημένους ή και

laquoεμπορικούςraquo ηθοποιούς όπως την Αλίκη Βουγιουκλάκη Πολλές

φορές ωστόσο επικρίθηκε από τους κριτικούς για τις επιλογές του

ως προς τους πρωταγωνιστές των παραστάσεών του Οι ηθοποιοί

στις παραστάσεις τραγωδίας του Μίνωος Βολανάκη απέδιδαν τους

ρόλους ως σύγχρονοι άνθρωποι Ο σκηνοθέτης περιόρισε τις

μεγαλοπρεπείς κινήσεις και πέτυχε να δημιουργήσει πιο προσιτούς

χαρακτήρες ακόμα και για το λαϊκό κοινό των παραστάσεών του

που δεν διέθετε θεατρική παιδεία

Ο Βολανάκης ως σκηνοθέτης αρχαίας τραγωδίας προσπάθησε να

την ερμηνεύσει και όχι να την εξηγήσει Η επιλογή των έργων

που σκηνοθέτησε σχετιζόταν με το κεντρικό πρόσωπο Θεωρούσε

ότι η παράσταση αρχαίας τραγωδίας θα έπρεπε να είναι σε

αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή

Τα σκηνικά που επέλεγε είχαν ως κεντρικό σχήμα τον κύκλο Η

έννοια του κύκλου και η λειτουργία των ρόλων μέσα σε αυτόν

αποτέλεσαν πηγή έμπνευση των σκηνικών Ο Βολανάκης

προτιμούσε τα σχεδόν συμβολιστικά σκηνικά τα οποία

συνδέονταν με την πλοκή της τραγωδίας και τον τρόπο με τον

οποίο επέλεγε να την προσεγγίσει

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 11: αντιγονη σοφοκλη

Για το σύνολο της παράστασης ήταν υπεύθυνος ο σκηνοθέτης κι

επομένως εκείνος θα έπρεπε να καθοδηγεί τους υπόλοιπους

συντελεστές της (συνθέτη σκηνογράφο ενδυματολόγο

χορογράφο) άποψη η οποία χαρακτηρίζει και το έργο του Μίνωος

Βολανάκη ο οποίος ήταν αρκετά συγκεντρωτικός στις

παραστάσεις του

Προκειμένου να κάνει τις παραστάσεις του προσιτές σε όλους

κατέστησε τον Χορό συλλογικό όργανο μέρος της παράστασης και

όχι ξένο σώμα ενώ ταυτόχρονα διατήρησε την ατομικότητα των

μελών του Τα μέλη του Χορού συνέπασχαν με τους ήρωες και

παρακολουθούσαν τα δρώμενα Πάντως δεν κυριαρχούσαν στο

χώρο Η εκφορά των λόγων του Χορού ήταν άλλοτε ατομική και

άλλοτε ομαδική με το τραγούδι να τονίζει διάφορα σημεία των

χορικών και τη μουσική να υποβοηθά στη δημιουργία κατάλληλου

κλίματος

Στόχος του Βολανάκη πιθανόν ήταν να φέρει την αρχαία ελληνική

τραγωδία κοντά στον απλό πολίτη και όχι να δημιουργήσει

παραστάσεις για εξειδικευμένους θεατές Εκεί στόχευε πιθανόν και

η επιλογή νέων χώρων για τις παραστάσεις αρχαίας ελληνικής

τραγωδίας μακριά από το κέντρο της Αθήνας Στα πρώτα

σκηνοθετικά του χρόνια απέφευγε τα αρχαία θέατρα όμως τελικά

σκηνοθέτησε παραστάσεις για αυτά ενώ σχεδίασε άλλα στο

πρότυπο αυτών Οι γνωστοί χώροι αρχαίο θέατρο της Δωδώνης

Επίδαυρος Ωδείο Ηρώδου του Αττικού δεν του αρκούσαν και

φρόντιζε να δημιουργήσει τους δικούς του χώρους για να φέρει

τον πολιτισμό πιο κοντά στο λαϊκό κοινό της Αθήνας Παλιά

λατομεία μεταμορφώθηκαν με τη φροντίδα του σε αξιόλογους

χώρους πολιτισμού όπου διάφορα πολιτιστικά γεγονότα

λαμβάνουν χώρα έως και σήμερα

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 12: αντιγονη σοφοκλη

Από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών στο Λυκαβηττό και στο Ηρώδειο Μετάφραση

ΚΧΜύρης laquoΗ σχέση της με την εξουσίαraquo λέει η ηθοποιός για την

ηρωίδα που θα υποδυθεί laquoείναι καθοριστική Έρχεται αντιμέτωπη με αυτό

που εκπροσωπεί ο Κρέων δηλαδή την εξουσία Και ξέρει ότι στο τίμημα

που αναλαμβάνει στο παιχνίδι κόντρα στην εξουσία χαμένος είναι ο

ιδεολόγος δηλαδή η ίδια Γι αυτό και τοποθετούμε την Αντιγόνη σε αυτό

το βάθρο Διότι ξέρει ότι η σύγκρουσή της με την εξουσία ισοδυναμεί με

θάνατο Είναι άνισος ο αγώνας Και προχωρά προς αυτόν αμετακίνητη

απόλυτη και ακάθεκτη χωρίς να παζαρεύει την ιδεολογία της χωρίς να

παλινδρομεί Ξέρει ότι δεν θα το αποφύγειraquo

Την ίδια στιγμή μέσα από τον θρήνο της παρουσιάζει την ανθρώπινη

πλευρά της laquoΣτον θρήνο σπάει και οπισθοχωρείraquo λέει Κι ενώ τη

μαγνητίζει ο θάνατος και προχωρά προς αυτόν συγχρόνως τρομάζει όπως

τρομάζουμε όλοι μπροστά στο άγνωστο του θανάτου Αλλιώς η Αντιγόνη

θα ήταν μόνο σύμβολο μόνο μια ιδέα Εκείνη όμως φέρει την ιδέα αλλά

επειδή είναι και ανθρώπινο πλάσμα δεν αντέχει το βάρος της ιδέας Και

αυτό συμβαίνει μόνο για μια στιγμή Κι έτσι δεν κρατάμε την Αντιγόνη σε

απόσταση τη φέρνουμε κοντά μας Η Αντιγόνη θέλει και πρέπει να

αγαπηθεί Θέλει να εκμηδενίσει τις αποστάσειςraquo

laquoΘέλησα να συνδέσω την τραγωδία και την ηρωίδα μου με το τώρα με

αναφορές πιο κοντά σε μας Αναρωτήθηκα ποιος στη σύγχρονη Ελλάδα θα

μπορούσε να φθάσει σε αυτά τα ύψη σε αυτές τις κλίμακες Και το μόνο

που βρήκα και λειτουργεί μέσα μου πολύ έντονα είναι οι πολιτικοί

κρατούμενοι της χούντας Και όλα αυτά με απόλυτη ηρεμία Η Αντιγόνη

δεν πράττει τίποτα εν θερμώ Είναι ηρωίδα από σκέψη και όχι από

παρόρμησηraquo

Πόσο Αντιγόνη αισθάνεται στη ζωή της laquoΣε στιγμές και σε άλλη κλίμακα

νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μια μικρή Αντιγόνη Στις

προσωπικές αντιστάσεις μας πάντα στην κλίμακά μαςraquo

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 13: αντιγονη σοφοκλη

Η σκηνοθέτις της παράστασης Νικαίτη Κοντούρη χαρακτήρισε την τραγωδία

ως ένα σύμβολο και κείμενο βαθιά πνευματικό που θέτει διαρκώς ερωτήματα

στους μελετητές Τόνισε παράλληλα ότι η μετάφραση του έργου από τον

Νίκο Παναγιωτόπουλο επηρέασε σημαντικά τη μορφή της παράστασης Η

παράσταση είναι λιτή και αφαιρετική και στηρίζεται στις σχέσεις των

ανθρώπων Στο κέντρο τοποθετείται η σύγκρουση της Αντιγόνης και του

Κρέοντα η ισοτιμία των δύο αυτών προσώπων και η ισοδικία που απορρέει

από το ίδιο το έργο Η Αντιγόνη αποτελεί όχι μόνο μια επιτομή της Αρχαίας

Ελληνικής Ποίησης αλλά και μέγα αρχέτυπο της Θεολογίας και της

φιλοσοφίας του ανθρώπου

Η Λυδία Κονιόρδου χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη στιγμή που μία ηθοποιός

συναντιέται με την Αντιγόνη και ανέφερε ότι προσπάθησε να δει την

Αντιγόνη ως υπαρκτό και παρορμητικό και όχι ως ιδανικό -όπως έχει

επικρατήσει- πρόσωπο Είναι μία νέα κοπέλα όχι κατασταλαγμένη που

επιλέγει έναν ωραίο και ένδοξο θάνατο Οι αξίες της είναι διαχρονικές γι

αυτό και είναι ζητούμενο ακόμα και στην εποχή μας Στο έργο κυριαρχεί η

σύγκρουση δύο κόσμων που θέτει ανάγλυφο το δίλημμα στο θεατή να

επιλέξει την πορεία του μέσα στη ζωή

Ο Σοφοκλής Πέππας που θα ενσαρκώσει τον Κρέοντα τόνισε με τη σειρά του

ότι δεν θέλαμε να δώσουμε μία αποκρυσταλλωμένη άποψη Ο Κρέοντας δεν

αυθαιρετεί αντίθετα εκφράζει τη συλλογική συνείδηση της πόλης Ο

Σοφοκλής στο έργο αυτό καταργεί το διαχωρισμό ανάμεσα στο καλό και στο

κακό

Ο κορυφαίος του χορού τέλος Δημήτρης Πετρόπουλος έδωσε ιδιαίτερη

έμφαση στο ότι ο χορός στο έργο αυτό ξαναβρίσκει τη χαμένη του

αμεσότητα και θέτει στους ήρωες τα ερωτήματα που κινούν τα νήματα του

έργου

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 14: αντιγονη σοφοκλη

Το Θέατρο Ένα προσφέρει στο θεατρόφιλο

κοινό και εμπλουτίζει την καλλιτεχνική ατζέντα

της Κύπρου σταθερά από την ίδρυσή του το

1987 Αυτή η θαυμαστή πορεία έχει φτάσει

αισίως στο 100ο έργο που ανεβάζει το Ένα στον

χαρακτηριστικά ζεστό του χώρο στην παλιά

Λευκωσία Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του

Θεάτρου Ανδρέας Χριστοδουλίδης σκηνοθετεί

για αυτή την επετειακή παραγωγή την Αντιγόνη

του Σοφοκλή Είναι από τις σπάνιες φορές που

ανεβαίνει τραγωδία σε κλειστό χώρο στην

Κύπρο

Μέσα από το περίφημο έργο του Σοφοκλή

αναδεικνύονται διαχρονικά πανανθρώπινα

προβλήματα όπως η σύγκρουση του ατόμου με

το σύνολο και η διπολική αντίθεση φύσης και

ανθρώπινου πολιτισμού

Η πρεμιέρα της Αντιγόνης θα δοθεί στις 16

Δεκεμβρίου στην κύρια σκηνή του θεάτρου στη

Λευκωσία με την ευγενή στήριξη της Ελληνικής

Πρεσβείας

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 15: αντιγονη σοφοκλη

Η παράσταση Αντιγόνη την οποία ο

Θεόδωρος Τερζόπουλος σκηνοθέτησε με

τελειόφοιτους σπουδαστές της Ακαδημίας

αποτελεί έναν ακόμη σταθμό στην πολυετή

συνεργασία του Θεάτρου Άττις με την

σημαντικότερη Ακαδημία Θεάτρου της

Ασίας

Η συνεργασία του Θεόδωρου Τερζόπουλου

με την Ακαδημία του Πεκίνου

χρονολογείται από το 1984 και προάγει ένα

γόνιμο διάλογο ανάμεσα στην αρχαία

ελληνική τραγωδία την Όπερα του

Πεκίνου και το ασιατικό θέατρο

Επιστέγασμα της συνεργασίας του

Θεόδωρου Τερζόπουλου με την Ακαδημία

είναι η απονομή του τίτλου του Επίτιμου

Διδάκτορα της Ακαδημίας και η

αναγνώριση laquoτης απόλυτης υποταγής της

Ακαδημίας στο διαπολιτισμικό θέατρο του

Έλληνα σκηνοθέτηraquo όπως χαρακτηριστικά

είπε ο Πρόεδρος της Xu Xiang

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 16: αντιγονη σοφοκλη

hellipΜέθοδος

Τερζόπουλου

Σχηματικότητα-

Σωματικότητα

Η διαφορετικότητα του θεάτρου του Τερζόπουλου

έγκειται ακριβώς στη διαφορετική ανάγνωση των

κειμένων Η συνήθης σκηνοθετική ματιά ιδίως πάνω σε

αρχαία κείμενα αναλώνεται στο να επιβεβαιώσει τα

κείμενα αυτά ως αυθεντίες και επομένως να

προσδιορίσει τις αναλογίες τους με τη σύγχρονη εποχή

Το ζητούμενο είναι η διαχρονικότητα του νοήματος

Αντίθετα κάτι τέτοιο δε φαίνεται ούτε από τα κείμενά

του ούτε από τις συνεντεύξεις του ίδιου του

Τερζόπουλου να τον απασχολεί Δεν ερευνά στον χρόνο

αλλά στον χώρο Το θέατρο του μπορεί να οριστεί ως

lsquorsquoδιαπολιτισμικόrsquorsquo διασπά την έννοια των συνόρων

ανάμεσα στους πολιτισμούς και αναδεικνύει την

ιστορική διαδικασία των διαρρεόντων συνόρων του

παγκόσμιου πολιτισμού εγγράφει το κείμενο στην

πολιτισμική του προοπτική Και πώς μπορεί να γίνει

αυτό αλλιώς παρά μέσα από την κοινή αλήθεια όλων

των πολιτισμών το σώμα Το πάσχον σώμα το

παλλόμενο σώμα το σώμα σε έκσταση το τελετουργικό

σώμα στοιχεία κοινά σε όλες τις θρησκείες και σε όλους

τους αρχαίους πολιτισμούς

Στο θέατρο το σώμα πλέον είναι πιο παρόν από ποτέ Οι

πρόβες των ηθοποιών ξεκινούν από τη σωματική

άσκηση και οι ρόλοι προσεγγίζονται με σωματικά

κριτήρια σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα πρακτική που

υπέβαλε την προσέγγιση με βάση την υπόθεση και τον

χαρακτήρα (μέθοδος Στανισλάβσκι)

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 17: αντιγονη σοφοκλη

Η Commedia dell arte είναι ένα

αυτοσχεδιαστικό είδος θεάτρου που ξεκίνησε

τον Μεσαίωνα στην Ιταλία και γρήγορα

εξαπλώθηκε στην κεντρική Ευρώπη

χρησιμοποιώντας στερεότυπους χαρακτήρες

αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και μάσκες Μέσα

από ένα συνονθύλευμα σαλτιμπάγκων μίμων

ακροβατών και ηθοποιών δημιουργούνται

περιπλανώμενες ομάδες που με χαρακτηριστικό

τους την μαστοριά της τέχνης τους θέτουν τις

βάσεις για το σύγχρονο ευρωπαικό θέατρο

Η ομάδα Commedia dell arte a la improvisata

παρουσιάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή

ειδομένη μέσα από το κάτοπτρο της Commedia

dell arte η οποία χρησιμοποιεί το τραγικό σαν

κωμικό αποδεχόμενη την παρουσία αυτού του

σχήματος ως κινητήρια δύναμη της ζωής και της

σκηνικής δραματουργίας

Φάρσες μάσκες χαρακτήρες ανατροπές

μουσική και τραγούδι ξεδιπλώνουν μπροστά

στα μάτια σας μια διαφορετική Αντιγόνη

αναπάντεχη και γεμάτη εκπλήξεις

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 18: αντιγονη σοφοκλη

Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου

προσεγγίζει την Αντιγόνη με άξονα τον έρωτα

και τη δύναμή του πάνω στον άνθρωπο

Μιλώντας για τα πάθη και το θάνατο το

θέατρο συνδιαλέγεται με τη μουσική

Με αφορμή την ταφή που επιλέγει η

Αντιγόνη για το νεκρό αδερφό της

Πολυνείκη ενάντια στο νόμο του Κρέοντα

και σε όσους υποτάσσονται στη βία του η

Ομάδα ΑΣΙΠΚΑ και ο σκηνοθέτης Δημήτρης

Μπίτος προσεγγίζουν το δράμα του Σοφοκλή

laquoΑντιγόνηraquo επιχειρώντας να

αποκωδικοποιήσουν την τραγικότητα της

αγάπης ως επαναστατική πράξη ως εξίσωση

χωρίς λύση ισχυρή ως φυσικό φαινόμενο και

νόμο ενάντια στους νόμους του κράτους

κάθε εξουσίας ή λογικής

Στόχος του σκηνοθέτη είναι να φέρει σε μία

ουσιαστική συνάντηση μέσα από τις μουσικές

συνθέσεις του Blaine L Reininger και του

Ψαραντώνη ήχους του χθες και του σήμερα

για τα πάθοια του έρωτα

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 19: αντιγονη σοφοκλη

Το έργο ως σύγχρονη μεταγραφή της ομώνυμης

σοφόκλειας τραγωδίας επικεντρώνεται στη σφοδρή

σύγκρουση μεταξύ Αντιγόνης και Κρέοντα και ότι

αυτή laquoεκπροσωπείraquo σύγκρουση μεταξύ πολίτη και

εξουσίας ανυπακοής και νομιμοφροσύνης νιότης και

γήρατος αντιπαράθεση και ουτοπία

laquoΗ Αντιγόνη είναι ένας νέος άνθρωπος που δεν τον

χωρά η γη Ο Κρέων το αντίπαλον δέος δεν είναι

κακός αλλά έχει πει το μεγάλο ναι Αυτό το

αδιέξοδο δημιουργεί τον σπινθήρα την τραγωδία

Μέσα στο έργο υπάρχει διάσπαρτη η επιστροφή των

ηρώων στην παιδική τους ηλικία Και αυτό μου

θύμισε τη φράση του Νίτσε Ότι ο άνθρωπος

ωριμάζει όταν βρίσκει τη σοβαρότητα που έχει όταν

ως παιδί παίζει με ένα παιχνίδι Η Αντιγόνη πάει

κόντρα στον νόμο του κράτους αλλά υπερασπίζεται

τον νόμο της φύσης Αυτό είναι βαθύ και

μεγαλόπνοο Μόνο κυνηγώντας την ουτοπία

περιμένεις την ανατροπή διατηρείς την ελπίδα Ο

Κρέων προσπαθεί να σώσει την Αντιγόνη αλλά

συνειδητοποιεί ότι ήταν ταγμένη γι αυτόraquo

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 20: αντιγονη σοφοκλη

Η ομάδα Skull of Yorick Productions παρουσιάζει την

μουσικοθεατρική παράσταση laquoΑντιγόνηraquo βασισμένη

στο κείμενο του Σοφοκλή

Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο γεγονός ότι

δημιουργεί μία ξεχωριστή ηχητική ατμόσφαιρα

συνδυάζοντας τον ήχο του 20ου και 21ου αιώνα την

φωνητική virtuositeacute του 19ου αιώνα και της Baroque

εποχής Είναι η δεύτερη πλήρης παράσταση που

ανεβαίνει από την ομάδα στην οποία χρησιμοποιείται

μία εντελώς ανατρεπτική ενορχήστρωση ενός έργου Η

laquoΑντιγόνηraquo αδιαμφισβήτητα αποτελεί εξέλιξη της

τεχνικής αυτής συνδυάζοντας πλέον πολλούς

ηχόκοσμους Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για

αρχαιοελληνικό δράμα δίνει τη δυνατότητα στο θεατή

να βιώσει το αριστούργημα του Σοφοκλή μέσα από μία

πραγματικά σπάνια οπτική γωνία Μία laquoΑντιγόνηraquo με

χαρακτήρα διαχρονικό που αγγίζει τον παλμό της

εποχής

Σκηνοθετικά η laquoΑντιγόνηraquo προσεγγίζεται με έντονα

αλληγορικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν την ανάγκη

να πράξει ο πολίτης αυτό που γνωρίζει πως είναι

σωστό θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια του τη ζωή Το

έργο εξιστορεί τη μάχη μεταξύ ηθικής και ασέβειας

πίστης στις παραδόσεις και τυρρανικής εξουσίας

Σκηνογραφικά η laquoΑντιγόνηraquo της Skull of Yorick είναι

λιτή εμμένοντας στους δεσμούς μεταξύ των τεσσάρων

ηρώων που είναι ξεκάθαροι και ορατοί από τον

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 21: αντιγονη σοφοκλη

Ο σχεδιασμός της παράστασης βασίζεται στην

έννοια της προοικονομίας των πραγμάτων και

των δράσεων των ηρώων καθώς και στο

σκοτάδι της πλάνης στην αίσθηση δηλαδή ότι

οι ήρωες νομίζουν ότι πράττουν σωστά ενώ

έχουν παραπλανηθεί από τη Θεά Άτη

Οι ηθοποιοί κινούνται περιμετρικά σε όλο τον

χώρο του μουσείου ορίζοντας τη δράση εντός

του μουσείου ως δράση ιδιωτική ενώ την

δράση στο αίθριο ως δράση δημόσια Ο θεατής

θα είναι σε θέση να δει το πραγματικό γεγονός

σε χρόνο ευθύγραμμο τη στιγμή που συμβαίνει

Ένας προβληματισμός ανάμεσα στα όρια του

ιδιωτικού κόσμου και της δημόσιας ζωής έτσι

όπως θα μπορούσαν να οριστούν οι κόσμοι του

Κρέοντα και της Αντιγόνης

Ένας προβληματισμός πάνω στην Ερμηνεία

των καταστάσεων και των βιωμάτων όταν αυτά

εκτίθενται στον δημόσιο λόγο

Ήρωες που αδυνατούν να πράξουν με φρόνηση

επειδή παραπλανούνται Όταν αναγκάζονται

τελικά να βρουν το μέτρο είναι δέσμιοι του

Χρόνου που δεν μπορεί να αλλάξει πια το

λάθος

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 22: αντιγονη σοφοκλη

Αυτή είναι μια νέα εκδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από τον

Ashley Scott-Layton Στην εκδοχή της Αντιγόνης του

Πανεπιστημίου του Leeds αναδύονται θέματα ατομικής

ταυτότητας πολιτικής ελευθερίας αλλά και ενός

καταδικασμένου γάμου με τη δράση να τοποθετείται μέσα σε

ένα οίκο νυφικών Η παράσταση διασκευάζει το πρωτότυπο

κείμενο μέσα από μια ζωντανή και σύγχρονη σωματική

προσέγγιση

Κύριος στόχος της παράστασης είναι η δημιουργία μιας

σωματικής και ακουστικής ερμηνείας της αφήγησης Οι

συντελεστές δημιουργούν και παρουσιάζουν ένα Χορό

αποτελούμενο από διακριτές και ξεχωριστές οντότητες

(υπάλληλοι ενός οίκου νυφικών) Κατά τη διάρκεια των

προβών η ομάδα εστίασε την προσοχή της στην σχέση

Αίμoνα-Αντιγόνης και στις ετοιμασίες του γάμου τους ο

οποίος μοιάζει να είναι καταδικασμένος εξαρχής Επίσης

τονίστηκε η σχέση πατέρα-γιου με την καταστροφική της

δύναμη και τις τραγικές συνέπειές της

Πρόθεση της ομάδας αποτελεί και η ανάδειξη της

σωματικότητας όπως και εκείνης της σειράς των γεγονότων

που στην Αρχαία Τραγωδία συνέβαιναν εκτός σκηνής

(θάνατοι) και παραδοσιακά περιγράφονταν από τους

αγγελιοφόρους ως βασικό κομμάτι του έργου με την

παρουσίασής τους επί σκηνής Επιπρόσθετα στην έναρξη της

παράστασης υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην σύγχρονη

Βρετανική πραγματικότητα των διαδηλώσεων του 2011

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 23: αντιγονη σοφοκλη

H Κομεντί Φρανσέζ το πρώτο εθνικό κι ένα από

τα ελάχιστα πια κρατικά θέατρα της Γαλλία

έρχεται στο Μέγαρο Αθηνών

Όπως επισημαίνει ο 49χρονος Μαρκ Πακέν στην

παράσταση που υπογράφει ο ίδιος η Αντιγόνη

είναι μια γυναίκα εύθραυστη αλλά και απείθαρχη

και πεισματάρα μια μορφή που συναντάμε

καθημερινά στους δρόμους η οποία παλεύει μόνο

και μόνο για να υπάρξει ίσως κάθε άλλο παρά

μυθική Είναι ένα κομμάτι του κόσμου μας

Σύμφωνα με τον Γάλλο πρέσβη στην Αθήνα Ζαν

Λου Κιν-Ντελφόρζ η έλευση της Κομεντί

Φρανσέζ με το συγκεκριμένο έργο laquoενέχει

συμβολικό χαρακτήρα στο πλαίσιο της σημερινής

Ελλάδαςraquo κι όπως επισημαίνει δεν υπάρχει

άλλος ξένος σταθμός στην περιοδεία του

θεάματος

Λιτό και το σκηνικό τοπίο της παράστασης όπου

δεσπόζει η σκληρή πρόσοψη ενός επιβλητικού

οικοδομήματος σκληρή όσο και το πρόσωπο της

εξουσίας

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 24: αντιγονη σοφοκλη

hellipστο Μέγαρο Αθηνών

Η σκηνοθεσία του Γάλλου Μαρκ Πακέν και η αισθητική

ερμηνεία του πάνω στην laquoΑντιγόνηraquo δημιουργεί την αίσθηση

της καθημερινότητας και του τρέχοντος που μας περιβάλλει

όπου όσα laquoόχιraquo κι αν διατυπώνονται δεν έχουν τη δύναμη να

αλλάξουν την πορεία των γεγονότων Αρκεί να παρατηρήσεις

την ηρωίδα του ένα a la garconne κουρεμένο αγοροκόριτσο

ξυπόλητο και ντυμένο με παντελόνι το οποίο αρνείται να

ενσωματωθεί στον κόσμο που της παραδίδεται και προτιμά να

πεθάνει

Και η ερμηνευτική προσέγγιση του θιάσου στην ίδια

ατμόσφαιρα φέρει σαφώς τα συμπτώματα της τραγωδίας αλλά

εμποτισμένης από την εμπειρία του σήμερα Ξεκινώντας από

την Φρανσουάζ Ζιγιάρ που εμφανίζεται στον επώνυμο ρόλο

τονίζει με δυναμισμό και εκφραστικότητα τα γήινα και

ανθρώπινα χαρακτηριστικά της Αντιγόνης προκαλώντας έως και

συγκίνηση Σε ωραία αρμονία με τον Μπρούνο Ραφαέλλι που

πανύψηλος και σωματώδης απέναντί της αποτυπώνει με

ακρίβεια και στιβαρότητα το μοντέλο ενός σύγχρονου

πολιτικού Στο σύνολό του ο 11μελής θίασος της Comedie

Francaise κινείται σε ενιαία ερμηνευτική γραμμή υψηλού

επιπέδου με μικρή εξαίρεση κάποιες αδικαιολόγητες φωνητικές

εντάσεις

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 25: αντιγονη σοφοκλη

Μία από τις παραστάσεις πουσημείωσαν μεγάλη επιτυχία στοπερσινό φεστιβάλ Αθηνών ηlaquoΑντιγόνηraquo του Σοφοκλή πουσκηνοθέτησε η Νατάσα Τριανταφύλληθα παιχτεί για μία και μόνο βραδιά στις12 Ιουνίου 2014 στο Παρίσι στηναίθουσα συνεδριάσεων της Unesco

Αυτός ήταν ο τρόπος που αποφάσισε ημόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στηνUnesco να κλείσει το εξάμηνο τηςελληνικής προεδρίας Η ΚατερίναΔασκαλάκη πρέσβειρα της Ελλάδαςστην Unesco ήταν αυτή πουπροσκάλεσε την θεατρική ομάδα πουστελέχωσε πέρσι το καλοκαίρι τηνπαράσταση να έρθει στο Παρίσι και νατην παρουσιάσει με τον τρόπο που τηναπολαύσαμε στο Μουσείο Μπενάκη μεμόνο μικρές προσαρμογές πουδιατηρούν όμως απαράλλακτη τηβασική δομή της

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 26: αντιγονη σοφοκλη

Γιατί μια Παλαιστινιακή Αντιγόνη

Ο Αιγύπτιος στην καταγωγή σκηνοθέτης Adel

Hakim ο οποίος ζει από το 1972 στη Γαλλία

κι έχει ασχοληθεί με την αρχαία τραγωδία

έχει τις απαντήσεις

laquoΓιατί το κείμενο του Σοφοκλή αναφέρεται

στην σχέση των όντων με τη γη τη γη τους

στην αγάπη που κάθε άνθρωπος έχει για τον

γενέθλιο τόπο του και στους δεσμούς που

διατηρεί μαζί του Γιατί ο Κρέων

τυφλωμένος από τους φόβους και τα

φαντάσματά του απαγορεύει να ταφεί στην

γη του Γιατί καταδικάζει την Αντιγόνη να

κλειστεί σε σπήλαιο χωρίς τροφή και νερό

Γιατί μετά τις προφητείες του Τειρεσία και το

θάνατο του γιού του ο Κρέων καταλαβαίνει

τελικά το λάθος του και επιχειρεί να

επανορθώσει Παρά τη τρελή φυγή των

ψυχών προς την τρέλα η Αντιγόνη του

Σοφοκλή είναι ένα τραγούδι για την αγάπη

και την ελπίδα μια συμφωνία

συναισθημάτων ένας ύμνος στη ζωήraquo

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 27: αντιγονη σοφοκλη

hellipστο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά

Το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

θα παρουσιάσει την laquoΑντιγόνηraquo

του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία

Adel Hakim (Αντέλ Χακίμ) την

Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25

Οκτωβρίου 2014 στο Δημοτικό

Θέατρο Πειραιά με ελληνικούς

υπότιτλους

Η παράσταση η οποία

παρουσιάστηκε με μεγάλη

επιτυχία στο Theatre des Quartiers

drsquo Ivry κερδίζοντας το Βραβείο

Κριτικών 2012 έχει τεθεί υπό την

αιγίδα της Πρεσβείας της

Παλαιστίνης στην Αθήνα

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 28: αντιγονη σοφοκλη

Για τους εφήβους έχει σημασία πώς διαμορφώνουν

και συντηρούν τα όνειρά τους αλλά και πώς

μαθαίνουν να αντιστέκονται να αμύνονται να

συνθλίβονται και να προσχωρούν στην

πραγματικότητα εκεί που δεν υπάρχουν

ψευδαισθήσεις αλλά η πραγματική ζωή Για αυτό

τους αφορά η Αντιγόνη Γιατί ειδικά η Αντιγόνη

Γιατί είναι ένα κείμενο συγκλονιστικό που θέτει

αληθινά διλήμματα με συνέπειες επιλογές και

ευθύνες σε κάθε βήμα των πράξεων μας Ένα κείμενο

ορόσημο όχι μόνο για το περιεχόμενό του και την

εποχή που γράφτηκε αλλά και για το πότε και πώς

συναντιόμαστε εμείς μαζί του εκεί κάπου στα 15 με

16 μας στην κρίσιμη ώρα των ορίων της εφηβικής

μας ζωής και των επιλογών προς την άβυσσο της

ενήλικης ζωής μας

Γιατί θέτει ξεκάθαρα τα θέματα η ευθύνη του

ανθρώπου ως μέλους μιας ισόνομης πολιτείας η

αναζήτηση και η απόδοση του δικαίου οι συνέπειες

των πράξεων η ορμή της νεότητας τα όρια της

κοινωνίας θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο από

την αρχή του συνειδητού του βίου

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 29: αντιγονη σοφοκλη

Οι ηθοποιοί της ομάδας έχουν καθαρό λόγο

πάθος ένταση σωστό τονισμό έκφραση στα

πρόσωπα και τα σώματα τους ωραία κίνηση ενώ

όλοι τους λειτουργούν ομαδικά σε όλες τις

κατευθύνσεις με όλες τις παραμέτρους

Το έργο του Σοφοκλή laquoΑντιγόνηraquo

παρουσιάζεται ατόφιο σε μετάφραση της Ελένης

Μερκενίδου αλλά εμβόλιμα laquoπειραγμένοraquo σε

λίγα του σημεία και είναι αυτό που το ξεχωρίζει

δίνοντας του μια άλλη οπτική καθώς τέτοια

παρουσίαση μάλλον δεν θα έχετε ξαναδεί σε

αρχαίο κείμενο και ίσως λέμε ίσως και να

ενοχλήσειhellip συντηρητικούς παρατηρητές

Αυτό όμως που μας ενθουσίασε είναι ο Χορός και

πως αρμονικά ενσωματώνεται καθόλη τη

διάρκεια της παράστασης με τα κεντρικά

πρόσωπα που το περιβάλουν Μιλάμε για

σκηνοθετική μαεστρία και όχι για laquoτσιγγουνιάraquohellip

ρόλων που σε συνδυασμό με τις καλές ερμηνείες

βγαίνει ένα αξιοθαύμαστο αποτέλεσμα συνόλου

Ο Παύλος Δανελάτος και η νεοσύστατη

καλλιτεχνική ομάδα Οmerta που σημαίνει σιωπή

αποτελείται από απόφοιτους σπουδαστές της

δραματικής σχολής Α Boυτσινά

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 30: αντιγονη σοφοκλη

Η αρχαία ελληνική τραγωδία ΑΝΤΙΓΟΝΗ του

Σοφοκλή είναι ένα από τα ωραιότερα δείγματα

της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς

σύμβολο συνέπειας στο χρέος και τους

άγραφους νόμους πίστης σε διαχρονικές αξίες

και ιδανικά φορέας μηνύματος καθολικής

αγάπης ανθρωπιάς ανθρωπισμού πραγματικής

αρετής

Η παράσταση τιμήθηκε στο 11ο Διαγωνιστικό

Φεστιβάλ Εθνικών Θεάτρων laquoΜΟΣΧΑ-ΠΟΛΗ

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥraquo με τρία βραβεία Η ηθοποιός

Δώρα Γιαννίτση βραβεύθηκε για το ρόλο της

ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ο Кωνσταντίν Ρόζανοβ για τα

σκηνικά της παράστασης ενώ το laquoLuna

Theaterraquo τιμήθηκε με βραβείο παραγωγής

Αποσπάσματα της τραγωδίας απαγγέλλονται

στην αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα το δε

μεγαλύτερο μέρος της αποδίδεται στη ρωσική

γλώσσα Η παράσταση θα παρουσιασθεί με

ελληνικούς υπέρτιτλους Στην παράσταση

συμμετέχουν Έλληνες και Ρώσοι ηθοποιοί ενώ

τη μουσική έχει συνθέσει ο διακεκριμένος

μουσικός Νίκος Ξανθούλης

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 31: αντιγονη σοφοκλη

Η Ζιλιέτ Μπινός δηλώνει πως για αυτήν το

επίκεντρο laquoείναι οι μύθοι τα αρχέτυπα αυτά από

τα οποία είμαστε φτιαγμένοι οι απλές ερωτήσεις

που ρωτάμε όλοιraquo

H Μπινός όμως επέμενε στην Αντιγόνη laquoτο πένθος

της και ο ηρωισμός της με συγκλόνισανraquo δηλώνει

Όσο για τον Βαν Χοβ η ελληνική τραγωδία δεν

είναι σε καμία περίπτωση εύκολη για ένα

σύγχρονο διεθνές κοινό Πως να διαχειριστείς τον

χορό τι να κάνεις με τους Θεούς Για τον Βαν

Χοβ όμως laquoο Χορός είναι η συνείδηση της

κοινωνίας Είναι η σπονδυλική στήλη της

παραγωγής αυτής laquoΠροσπαθώ να κάνω την

σκληρή ελληνική τραγωδία πιο ανθρώπινηraquo

laquoΗ Αντιγόνη έχει μια σχέση με τον αθέατο κόσμο

πολύ δυνατή με τους θεούς και τους νεκρούς για

αυτήν δεν υπάρχουν όρια θεατός και αθέατος

κόσμος είναι σχεδόν το ίδιο Για μένα αυτό το

έργο είναι τόσο πλούσιο που θέλω να βγάλω ένα

αποτέλεσμα που είναι συγκλονιστικό συγκινητικό

τρομακτικό αλλά επίσης ελπιδοφόρο Γιατί είναι

ένα έργο γεμάτο αναπάντητα ερωτήματα Και για

μένα η δουλειά μου είναι να τα κατανοήσωraquo

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 32: αντιγονη σοφοκλη

Η παράσταση laquoA Thing Done in a Seeing

Placeraquo ndashο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τη

μετάφραση των όρων laquoδράμαraquo και laquoθέατροraquo

στα αγγλικάndash μεταφέρει την ιστορία της

laquoΑντιγόνηςraquo του Σοφοκλή στην εποχή του

Ψυχρού Πολέμου με βασικούς χαρακτήρες

την laquoανυπάκουη κόρηraquo τον αστυνομικό το

Κογκρέσο την πολιτεία τoν Τειρεσία και τον

θάνατο Ασπρόμαυρες μαριονέτες

συνυπάρχουν στη σκηνή με ηθοποιούς και

πίνακες ζωγραφικής ενώ η μουσική του

έργου είναι επηρεασμένη από την

αμερικανική παράδοση του Shape Note

Singing

Τη δεκαετία του ΄60 οι Βread and Puppet

είχαν σταθερή παρουσία στις διαδηλώσεις

κατά της στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ

στη Νοτιοανατολική Ασία και συμμετείχαν

ενεργά σε δράσεις για την επίλυση τοπικών

κοινωνικοπολιτικών ζητημάτων Στο ίδιο

διάστημα δημιούργησαν ορισμένους από

τους πιο διάσημους χαρακτήρες τους με τη

βοήθεια παιδιών της γειτονιάς

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία

Page 33: αντιγονη σοφοκλη

Γυναίκες από τη Συρία εξόριστες στη Βηρυτό

ανεβάζουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή μια τραγωδία

η οποία τους επιτρέπει να καταθέσουν τη θλίψη τους

επειδή έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο

χώρα τους

Οι 20 γυναίκες δεν είχαν ως τώρα καμιά εμπειρία στην

ηθοποιία και προέρχονται από συντηρητικό

περιβάλλον

Η Αντιγόνη της Συρίας μας επιτρέπει να εκφράσουμε

τον καημό μας εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο η

29χρονη Μόνα που έχει ρόλο αφηγήτριας

Στην παράσταση οι ηθοποιοί παρουσιάζουν τις

οδυνηρές εμπειρίες τους μέσω των δοκιμασιών στις

οποίες υποβλήθηκε η Αντιγόνη

Ο Μοχάμαντ αλ-Άταρ ο 33χρονος σκηνοθέτης της

παράστασης λέει πως ήθελε να δείξει τη μάχη που

δίνει σήμερα η γυναίκα της Συρίας

Για τον λόγο αυτό προσάρμοσε το αρχαίο κείμενο στη

σημερινή συριακή πραγματικότητα στο έργο γίνεται

λόγος για τις συλλήψεις στα κυβερνητικά σημεία

ελέγχου τις παρενοχλήσεις από τις ανταρτικές

οργανώσεις την αναζήτηση της ελπίδας και τον αγώνα

των γυναικών ενάντια στα φράγματα που τους θέτει η

κοινωνία