ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΟΥ HR MANAGER ΣΤΗΧΡΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗΣ

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ/ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΖΩΗΣ ΑΠΟ ΤΙΣΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ

Ελένη Αποσπόρη, Επίκουρη ΚαθηγήτριαΤμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, ΟΠΑ

Επαγγελματική Εξέλιξη Γυναικών στο χώρο της Οικονομίαςκαι Διοίκησης: Εμπόδια, Ευκαιρίες, Προκλήσεις

21 Μαΐου 2012

• Aλλαγές

• στη σύνθεση του εργατικού δυναμικού (π.χ. αύξηση της

συμμετοχής γυναικών - Boles, et al. 2011)

• στην τυπολογία και τις ανάγκες των οικογενειών (π.χ. αύξηση

των dual earner couples- Boles, Howard, & Donofrio, 2011)

• στον επιχειρησιακό ανταγωνισμό (Casey, 2009)

•οδηγούν σε σύγκρουση ρόλων στις γυναίκες (Work-Family και Family-

Work Conflict).

Η σύγκρουση αυτή έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις για

την ίδια την εργαζόμενη,

την οικογένειά της,

την κοινωνία, αλλά και

τις επιχειρήσεις (Somech, &Drach-Zahavy, 2009).

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

• Μέθοδοι μετρίασης των αρνητικών επιπτώσεων της σύγκρουσης:Yιοθέτηση φιλικής προς την οικογένεια οργανωσιακής κουλτούρας και

συμπεριφοράς

Eγκαθίδρυση πολιτικών και πρακτικών για εξισορρόπηση εργασιακής και

προσωπικής ζωής (ΕΕΠΖ) (Thomas, & Ganster, 1995; Parasuraman, Greenhaus, & Granrose, 1992;

Greenhaus, & Beutell, 1985)

1. Ευέλικτες Πολιτικές – Flexible Policies: στοχεύουν στην αύξηση τηςευελιξίας (χρόνου και/ή τόπου)2. Πολιτικές Φροντίδας - Care–related Policies: δίνουν τη δυνατότητα στουςεργαζομένους να φροντίζουν παιδιά/γονείς, άτομα με ανάγκη φροντίδας3. Οικονομικές Παροχές - Financial Benefits: προστατεύουν τουςεργαζόμενους από την απώλεια εισοδήματος (π.χ. κάλυψηιατροφαρμακευτικών εξόδων)4. Υπηρεσίες – Services: υπηρεσίες για την αποφόρτιση από οικογενειακέςυποχρεώσεις

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

•Προβλήματα στην ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ πολιτικών ΕΕΠΖΟι οργανισμοί έχουν ιστορικά την τάση ανάπτυξης πολιτικών HR που προωθούν την

ομοιογένεια στο ανθρώπινο δυναμικό (Jackson, 1992), ενώ οι πολιτικές ΕΕΠΖ απαιτούνεξατομικευμένη προσέγγιση.

•ΧΑΣΜΑ μεταξύ ΥΙΟΘΕΤΗΣΗΣ πολιτικών και ΧΡΗΣΗΣ πολιτικών ΕΕΠΖ

Ελλιπής επικοινωνία των πολιτικών στους εργαζομένους που οδηγεί σε:•Αναπάντητα ερωτήματα (Hohl, 1996)•Άνιση ενημέρωση των εργαζομένων για διαθεσιμότητα των πολιτικών (Yeandle, Crompton, Wigfield, & Dennet, 2002; Budd, & Mumford, 2006; Sanchez-Vidal, Cegarra-Leiva, & Cegarra-Navarro, 2011)

Έλειψη υποστήριξης από ανωτέρους/ΗR manager

Κουλτούρα εργασίας πολλών ωρών

Φόβος στιγματισμού και υστέρησης στην εξέλιξη

Πώς μπορεί να συμβάλλουν οι HR managers στην χρήση πολιτικών ΕΕΠΖ

Να είναι υπεύθυνοι για την επικοινωνία των πολιτικών (Straub, 2009)Να είναι φορείς αλλαγώνΝα δείχνουν υποστηρικτική συμπεριφορά στους εργαζομένους σε

προσωπικό επίπεδο (Ray, & Miller, 1994; Leifer, & Durup, 1996)

Να είναι οι ίδιοι role models (Straub, 2009)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η παρούσα έρευνα

εστιάζει ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ δυο κατηγοριών πολιτικών:

• Ευέλικτες Πολιτικές: ευέλικτο ωράριο, δυνατότητα αποχώρησης νωρίτερααπό τη δουλειά σε ορισμένες περιπτώσεις

•Πολιτικές Φροντίδας: άδεια μητρότητας, γονεϊκή άδεια

ΔΕΙΓΜΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

• Στο δείγμα συμμετείχαν 38 οργανισμοί• Δύο δείγματα:

1. Δείγμα Εργαζομένων182 γυναίκες- εργαζόμενεςΗλικίας από 22 έως 60 ετών (mean=34,5)Έτη παραμονής στον ίδιο οργανισμό: από λιγότερο από έναέτος έως 39 έτηΤο 77% έχει ανώτατη εκπαίδευση

2. Δείγμα HR Managers38 HR Managers53% άνδρες και 47% γυναίκεςΗλικίας από 25 έως 65 ετών (mean=41)Το 90% έχει ανώτατη εκπαίδευση

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

•Άδεια Μητρότητας:Προφίλ Εργαζομένων Γυναικών που τη χρησιμοποιούν:

Γνωρίζουν την ύπαρξη της πολιτικής, Έχουν την καθημερινή τη φροντίδα των τέκνων τους, καιΈχουν περισσότερα χρόνια παραμονής στον οργανισμό

Ο ρόλος του HR Manager: Κανένας σε αυτή τη περίπτωση

•Άδεια Φροντίδας Τέκνων/Γονεϊκή Άδεια:Προφίλ Εργαζομένων Γυναικών που τη χρησιμοποιούν:

Γνωρίζουν την ύπαρξη της πολιτικήςΈχουν την καθημερινή φροντίδα των τέκνων τους,βρίσκονται σε υψηλότερα ιεραρχικά επίπεδα και

Ο ρόλος του HR Manager: Βρίσκεται σε υψηλότερα ιεραρχικά επίπεδα, Είναι μεγαλύτερης ηλικίας καιΣυμμετέχει στην καθημερινή φροντίδα των τέκνων (role models)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ•Ευέλικτο Ωράριο – Flexible Hours:

Προφίλ Εργαζομένων Γυναικών που τη χρησιμοποιούν:γνωρίζουν την ύπαρξη της εν λόγω πολιτικήςβρίσκονται σε υψηλότερα ιεραρχικά επίπεδα

Ο ρόλος του HR Manager: είναι change agent - φορέας αλλαγήςΒρίσκεται σε οργανισμούς με χαμηλά επίπεδα αποφυγήςαβεβαιότητας καιχαμηλά επίπεδα γραφειοκρατίας.

•Αναχώρηση Νωρίτερα σε Ειδικές Περιπτώσεις:Προφίλ Εργαζομένων Γυναικών που τη χρησιμοποιούν:

εργάζονται πολλά χρόνια στον οργανισμό καιαισθάνονται ότι έχουν την υποστήριξη των προϊσταμένων τους.

Ο ρόλος του HR Manager: Μεγαλύτερης ηλικίας καιΣυμμετέχει στην καθημερινή φροντίδα των τέκνων (role model).

Ο ρόλος του HR Manager:•Άδεια Μητρότητας:

Κανένας σε αυτή τη περίπτωση•Άδεια Φροντίδας Τέκνων/Γονεϊκή Άδεια:

Συμμετέχει στην καθημερινή φροντίδα των τέκνων (role models)•Ευέλικτο Ωράριο – Flexible Hours:

είναι change agent - φορέας αλλαγής, Βρίσκεται σε οργανισμούς με χαμηλά επίπεδα αποφυγήςαβεβαιότητας και χαμηλά επίπεδα γραφειοκρατίας.

•Αναχώρηση Νωρίτερα σε Ειδικές Περιπτώσεις:Συμμετέχει στην καθημερινή φροντίδα των τέκνων (role model).

Εργαζόμενες: Παράγοντες που καθορίζουν τη χρήση των πολιτικών:1. Η γνώση της ύπαρξης των πολιτικών2. Έτη εργασίας στη συγκεκριμένη θέση στον οργανισμό3. Η συχνότητα ανάληψης της φροντίδας των τέκνων4. Η θέση στην ιεραρχία

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

•Πολιτικές που είναι “θεσμοθετημένες” και υπάρχουν για πολλά χρόνια• ‘Aδεια μητρότητας, και γονεϊκή άδεια ‐ είναι πιθανότερο να

χρησιμοποιηθούν από τους εργαζόμενους χωρίς πρόβλημα

•Μη θεσμοθετημένες πολιτικές• Αναχώρηση Νωρίτερα σε Ειδικές Περιπτώσεις - αν οι εργαζόμενες τη

χρειάζονται, είναι αρκετά χρόνια στον οργανισμό και έχουν την υποστήριξητου οργανισμού και των προϊσταμένων, θα κάνουν χρήση της.

•Πολιτικές που είναι σε αντίθεση με την υπάρχουσα εργασιακήκουλτούρα

• Ευέλικτα Ωράρια Εργασίας - είναι μία μη δημοφιλής πολιτική. Υπάρχεισθεναρή αντίδραση των εργατικών συνδικάτων στα ευέλικτα ωράρια, καθώς θεωρούν ότι είναι μια μέθοδος εκμετάλλευσης των εργαζομένωναπό τους εργοδότες.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

1. Πολιτικές που είναι κοινωνικά και οργανωσιακά αποδεκτές και

σχετίζονται με τα δικαιώματα των εργαζομένων (π.χ. άδεια μητρότητας)

χρησιμοποιούνται ανεξάρτητα από το αν έχουν την υποστήριξη του HR

Manager και του οργανισμού.

2. Πολιτικές οι οποίες αντιβαίνουν στα στερεότυπα της κοινωνίας και στις

υπάρχουσες εργασιακές συνήθειες (π.χ. ευέλικτα ωράρια εργασίας)

απαιτούν την ισχυρή υποστήριξη και προώθηση της χρήσης τους από

τους HR Managers και τους οργανισμούς.

Χρειάζονται HR managers που να είναι role models και change agents

Σας Ευχαριστώ για τηνΠροσοχή σας!