ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

39
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ (ΕΑΦ) ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ Στέλλα Κοκκίνη Τμήμα Βιολογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Αμύνταιο 22 Σεπτεμβρίου 2010

description

Στέλλα Κοκκίνη

Transcript of ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Page 1: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ(ΕΑΦ)

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Στέλλα ΚοκκίνηΤμήμα Βιολογίας

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Αμύνταιο22 Σεπτεμβρίου 2010

Page 2: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ
Page 3: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

«Κιβωτός, παλαιοί σπόροι για τις νέεςμητροπολιτικές καλλιέργειες»

Ελληνικό περίπτερο, 12η Διεθνής Έκθεση Αρχιτεκτονικής BIENNALE, Βενετία, 29/08 - 21/11/2010.

www.labiennale.org/en/architecture/index.html

Page 4: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Εσωτερικό της ΚΙΒΩΤΟΥ –κυριαρχούν ταΕλληνικά Αρωματικά Φυτά

www.greekark.com/

Page 5: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Ιδιαιτερότητες τωνΕλληνικών ΑρωματικώνΦυτών (ΕΑΦ)

Page 6: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Ελληνικά Αρωματικά ΦυτάΕΑΦ

ΕπιχειρηματικότηταΑνταγωνιστικότηταΦήμη

Page 7: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Ι. Η «Επιχειρηματικότητα» τωνΕΑΦ

Τα φυτά ενός είδους

Διαφορετικές οσμές

Διαφορετικά αιθέρια έλαια

Διαφορετικά εμπορικά προϊόντα

Page 8: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Origanum vulgare: Η κοινότερη «ρίγανη»στην Ελλάδα

subsp. vulgare

subsp. hirtum

subsp. viridulum

Page 9: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Origanum vulgare: Μήκος και χρώμα βρακτίων (αριστερή στήλη) και περιεκτικότητα σεαιθέριο έλαιο (δεξιά στήλη) στις 5 κλιματικές ζώνες της Ελλάδος (Kokkini S., Hanlidou E., Karousou R. 2000. Smell and essential oil variation in Labiatae: Does it deserve a taxonomist’s appreciation? Botanica Chronica 13: 187-199).

Origanumvulgare

Τσάι ήρίγανη?

Page 10: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΚαρβακρόληΚαρβακρόλη 91,2%91,2%

ΘυμόληΘυμόλη 82,1% 82,1%

Greek oregano

Ρίγανη ήθυμάρι;

Origanum vulgare subsp. hirtum: Περιεχόμενο των αιθερίων ελαίων σε καρβακρόλη(λευκή στήλη) και θυμόλη (μαύρη στήλη). [Vokou S., Kokkini S., Bessiere J.-M. 1993. Geographic variation of Greek oregano (Origanum vulgare ssp. hirtum) essential oils. Biochemical Systematics and Ecology 21: 287 – 295].

Page 11: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

H βιολογική δραστικότητα των αιθερίων ελαίωντης «ρίγανης»

www.ecopharm.gr/

Page 12: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Περιεχόμενο αιθερίων ελαίων σε πουλεγόνη 0,1 – 97,2% [Kokkini S., Hanlidou E., Karousou R., Lanaras T. 2002. Variation of pulegone content in pennyroyal (Mentha pulegium L.) plants growing wild in Greece. Journal of Essential Oil Research. 14: 224-227].

97,2%97,2%

0,1%

Mentha pulegiumΜέντα ήΦλησκούνι

Page 13: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Mentha spicata: Το κοινότερο είδος«μέντας» στην Ελλάδα

Δυόσμοςή

Μέντα?

Page 14: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

H Mentha spicata στην Ελλάδα: ΄Ενα είδος – τέσσεραεμπορικά αιθέρια έλαια – τέσσερα ονόματα

«Μ. citrata» oil Spearmint oil Peppermint oil

Kokkini S. 1997. The origin of the mint plants: Myth and reality. International Mint Symposium. Perfumer and Flavorist 22:7. Seattle. Washington USA 3-5 August 1997.

Horse mint oil

Page 15: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Ι. Η «Επιχειρηματικότητα» τωνΕΑΦΘα συμβάλει στην παραγωγή πολλώνπροϊόντων από ένα και μόνο είδος

Page 16: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Ι. Η «Επιχειρηματικότητα» τωνΕΑΦ

Page 17: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Ιδιαιτερότητες τωνΕλληνικών ΑρωματικώνΦυτών (ΕΑΦ)

Page 18: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΙΙ. Η «Ανταγωνιστικότητα» τωνΕΑΦ

Υψηλότερες τιμές

Α. Περιεκτικότηταςσε αιθέρια έλαια

Page 19: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Kokkini S., Vokou D. 1989. Carvacrol-rich plants in Greece. Flavour and Fragrance Journal 4: 1-7.

8,2%8,2%

<0,1%<0,1%

Origanumvulgare

Ταπλουσιότερασε αιθέριοέλαιο φυτά

Page 20: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΙΙ. Η «Ανταγωνιστικότητα» τωνΕΑΦ

Υψηλότερες τιμέςΒ. Παραγωγής βιολογικώς δραστικώνμορίων

Λιναλοόλη

Καρβόνη

Page 21: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Βιολογικώς δραστικές ενώσεις με την υψηλότερησυμμετοχή στα αιθέρια έλαια των ΕΑΦ (1/3)

ΙΙ. . ΑΛΚΟΟΛΕΣΑΛΚΟΟΛΕΣΛιναλοόλη 93,9% Μentha spicata Παγγαίο Kofidis et al 2004

ΙΙΙΙ. . ΚΕΤΟΝΕΣΚΕΤΟΝΕΣKαρβόνη 80,1% M. M. xx villosovilloso--nervatanervata ΝΝ ΧανίωνΧανίων Kokkini et al 1995

Πουλεγόνη 97,2% M.pulegiumM.pulegium ΝΝ ΛέσβουΛέσβου Kokkini et al 2002

Πιπεριτόνη 90,4% MM.. pulegiumpulegium ΜιτσικέλιΜιτσικέλι Kokkini et al 2002

Θουγιόνη 83, 1% Salvia pomifera N Xανίων Karousou et al1998

Page 22: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Βιολογικώς δραστικές ενώσεις με την υψηλότερησυμμετοχή στα αιθέρια έλαια των ΕΑΦ (2/3)

ΙΙIIII. . ΕΣΤΕΡΕΣΕΣΤΕΡΕΣΟξικός μινθυλεστέρας 52,1% Μentha x rotundifolia Κ Μακεδονία

Kokkini & Papageorgiou 1988

ΙΙVV. . EEΠΟΞΕΙΔΙΑΠΟΞΕΙΔΙΑtrans-Εποξείδιο πιπεριτόνης 89,2% M. M. spicataspicata Λασήθι Kokkini et al 1997

cis-Εποξείδιο πιπεριτόνης 70,3% M. M. spicataspicata ΚΚ ΜακεδονίαΜακεδονία KokkiniKokkini 19971997

Page 23: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Βιολογικώς δραστικές ενώσεις με την υψηλότερησυμμετοχή στα αιθέρια έλαια των ΕΑΦ (3/3)

V. V. ΦΑΙΝΟΛΕΣΦΑΙΝΟΛΕΣΚαρβακρόλη 91,2%

Origanum vulgare subsp. hirtum ΓύθειοVokou et al 1993

Θυμόλη 82,1% O. vulgare susbp. hirtum Άθως

Kokkini et al 1997

Page 24: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΙΙ. Η «Ανταγωνιστικότητα» τωνΕΑΦΘα συμβάλει στην ανάπτυξη της«Πράσινης Οικονομίας»

Page 25: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Ιδιαιτερότητες τωνΕλληνικών ΑρωματικώνΦυτών (ΕΑΦ)

Page 26: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΙΙΙ. Η «Φήμη» των ΕΑΦ

Διαχρονική χρήση

Αρχαία Ελληνική Γραμματεία

Page 27: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Origanum dictamnus

Ο Αριστοτέλης, ο Δίκταμοςκαι το MARTINI

Page 28: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΔΙΟΣΚΟYΡΙΔΗΣ«ΠΕΡΙ ΥΛΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ»

Κώδικας της Νάπολης6oς ή 7ος αι.

Page 29: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Η αγορά βοτάνων της Θεσσαλονίκης

Page 30: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Η αγορά βοτάνων της Θεσσαλονίκηςδιατηρεί μια μακροχρόνια παράδοση

ΡΙΓΑΝΗΣύγχρονες προτάσεις θεραπείας:Διαβήτης, διάρροια, δυσπεψία, χοληστερίνη, πονόδοντος, άσθμα, αντιπυρετικό, κρύωμα, αντισηπτικό, ρευματισμοί, δυσμηνόρροια,

ΟΡΙΓΑΝΟC ΗΡΑΚΛΕΩΤΙΚΗ. είναι θερμαντική, ….ωφελεί τους βήχες, τηφαγούρα, την ψώρα και τον ίκτερο…τιςφλεγμονές των αμυγδαλών... προκαλεί τηνέμμηνο ρύση

Page 31: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Περί τα 100 βότανα του Διοσκουρίδηδιακινούνται στην αγορά βοτάνων τηςΘεσσαλονίκης

Page 32: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΙΙΙ. Η «Φήμη» των ΕΑΦ

(i) Θα συμβάλει στην παραγωγήΠροϊόντων Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ)

www.greekinsight.com

Page 33: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΙΙΙ. Η «Φήμη» των ΕΑΦ

(ii) Θα τα κατοχυρώσει νομοθετικά στηνΕΕ ως Παραδοσιακά Φυτικής ΠροέλευσηςΦάρμακα (Traditional Herbal Medicines)

Page 34: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝΤ Μ Η Μ Α Β Ι Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ ΩΝ

Σ Π Ο Υ Δ Ω Ν

Διατήρηση της Βιοποικιλότηταςκαι Αειφορική

Εκμετάλλευση ΑυτοφυώνΦυτών(ΒΑΦ)

http://bnp.bio.auth.gr

Page 35: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΒΑΦ - ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ

Page 36: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ
Page 37: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ
Page 38: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ
Page 39: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ - ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

Ελληνικά Αρωματικά ΦυτάΕκπαίδευση Στελεχών

Αειφορικήεκμετάλλευση

ΔιατήρησηΓενετικών πόρων

Καταγραφή καιτεκμηρίωση