ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ

ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΛΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ

ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΤΩΝ

ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΦΘΙΝΟΥΣΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ

• Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΠΑΡΕΧΕΙ ΤΙΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΦΟΡΜΗΣΗ

• ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΥΝ ΕΝΝΟΙΕΣ• ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΟΥΝ• ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝ• ΣΥΜΠΕΡΑΙΝΟΥΝ

Ζητάμε από τους μαθητές να: Βρουν λέξεις ομόρριζες με τη λέξη

τέχνη και να διερευνήσουν τις σημασίες τους.

Βρουν από το Διαδίκτυο ορισμούς των διάφορων μορφών Τέχνης από διάσημους καλλιτέχνες.

Ανακαλέσουν και περιγράψουν τη γνωριμία τους με την Τέχνη μέσα από τα σχολικά βιβλία.

Εντοπίσουν τους καλλιτεχνικούς τρόπους έκφρασης ενός ιστορικού γεγονότος (π.χ η Ελληνική επανάσταση) και να κάνουν συγκρίσεις αυτών.

Επικεντρωθούν στις εικαστικές τέχνες και στη σχἐση μεταξὐ τους.

Ανακαλέσουν προσωπικές εμπειρίες από την επαφή τους με τη ζωγραφική.

Περιγραψουν ένα πίνακα που τους προκάλεσε έντονα συναισθήματα εξηγώντας και τους λόγους.

Καταγράψουν με καταιγισμό ιδεών σχετικές έννοιες, όρους και ονόματα.

Βρουν από διάφορες πηγές( σχολικά βιβλία, εγκυκλοπαίδειες, Διαδίκτυο) πληροφορἰες για τα προηγούμενα.

Κατασκευάσουν διαγράμματα εξέλιξης της βυζαντινής και της Ευρωπαϊκἠς ζωγραφικής.

Κατασκευάσουν βιοεργογραφίες μεγάλων καλλιτεχνών.

Περιγράψουν την κοινωνική θέση του ζωγράφου κατά εποχές.

Αντιπαραβάλλουν φωτογραφίες με την ζωγραφική τους αναπαράσταση εξηγώντας τις διαφορές και διερμηνεύοντας την πρόθεση του καλλιτέχνη.

Συγκρίνουν αυτοπροσωπογραφίες ενός καλλιτέχνη στη χρονική τους εξέλιξη.

• ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ• ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ• ΣΥΝΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ

• ΘΕΜΑ:ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΤΕΧΝΗΥΠΟΕΡΩΤΗΜΑ:Η ΤΕΧΝΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ

ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣΟΜΑΔΕΣ:ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ-

ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ-ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ-ΕΞΟΥΣΙΑ-ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΦΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΖΩΓΡΑΦΙΚΑ ΕΡΓΑ

Ποιο είναι το θἐμα του πίνακα; Περιγράψτε τον.

Ποιος είναι ο καλλιτέχνης και πώς αυτός συσχετίζεται με το συγκεκριμένο έργο;

Ποια είναι τα ιστορικά-κοινωνικά συμφραζόμενα του έργου;

Ποια είναι η θέση του στην ιστορία της τἐχνης;

Περιγράψτε τα μἐσα της ζωγραφικής γλώσσας (σχἐδιο, σύνθεση, χρώμα, προοπτική, σύμβολα, ιδιαιτερότητες…)

Ποια συναισθήματα σας δημιουργεί και γιατί;

• ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ • ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΕΥΘΥΝΩΝ

ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ• ΑΥΤΟ-ΕΤΕΡΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ• ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΕ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥΣ • ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΓΝΩΣΗΣ• ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ(ερμηνεία και

αιτιολόγηση φαινομένων)

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΘΕ ΟΜΑΔΑΣ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

• Με τον όρο Αναγεννησιακή τέχνη αναφερόμαστε στην καλλιτεχνική παραγωγή κατά την ιστορική περίοδο της Αναγέννησης . Η Αναγεννησιακή τέχνη δεν χαρακτηρίστηκε από μια επιστροφή στο παρελθόν, πράγμα που έστρεψε τους καλλιτέχνες στην καινοτομία. Ένα από τα θέματα στα οποία εστιάζει η αναγεννησιακή τέχνη και συγκεκριμένα η ζωγραφική, είναι η καθημερινή ζωή. Έργα αυτής επικεντρώνονται σε σκηνές που αφορούν την καθημερινότητα των ανθρώπων(εργασία, οικιακές ασχολίες, ενασχόληση με τέχνη κ.α.).

Βασικά θέματα τους είναι ο έρωτας, η οικογενειακή συμβίωση αλλά και θαλπωρή , η ανάδειξη πλούτου, η φιλία , οι αγροτικές εργασίες και άλλες καθημερινές ασχολίες των ανθρώπων

Βερμέερ «Γυναίκα στο παράθυρο»

• Το βάθος συναντάται για πρώτη φορά την περίοδο αυτή και επιτυγχάνεται με φωτοσκιάσεις, διαδοχικά επίπεδα αλλά και παράταξη αντικειμένων στον χώρο. Τα έργα εμφανίζονται με προοπτική στην οπτική γωνία, προσδίδοντας την αίσθηση των τριών διαστάσεων στον παρατηρητήΓιαν Βερμέερ «Μάθημα πιάνου»

• Η παράταξη των ατόμων γίνεται με τέτοιον τρόπο ώστε να ικανοποιείται ο σκοπός του καλλιτέχνη για απόδοση των σχέσεων μεταξύ τους. Παραδείγματος χάρη σε οικογενειακά πορτρέτα τα μελή διατάσσονται σε κυκλικό σχήμα συμβολίζοντας τη μεταξύ τους θαλπωρή.

Τ. Τουρ «Οι χαρτοπαίκτες»

• Η τελική μορφή του πινάκα επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τον φωτισμό. Βασικές πηγές φωτός είναι ο ήλιος που εισέρχεται από τις απολήξεις των τοίχων, όπως παραθυράκια, πόρτες αλλά και κεριά, λάμπες. Έτσι, επιτυγχάνονται οι φωτοσκιάσεις οι οποίες χρησιμοποιούνται για να δώσουν έμφαση στο κέντρο ενδιαφέροντος του πινάκα.

Ρέμπραντ «Μάθημα Ανατομίας»

• Τα χρώματα σε εντόνους τόνους προσελκύουν ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον και ζωντανεύουν την εικόνα. Εντούτοις τα μουντά χρώματα κυριαρχούν σε πολλούς πίνακες αντανακλώντας τη ψυχοσύνθεση των απεικονιζόμενων και ίσως και του ίδιου του ζωγράφου.

Π. ντε Χόοχ «Η άρρωστη»

Η φύση παίζει καταλυτικό ρόλο άλλες φορές δημιουργώντας βάθος κι άλλες πάλι συνδυάζεται άμεσα με τις δραστηριότητες των ανθρώπων της αναγεννησιακής εποχής.

Μπρέγκελ «Κυνηγοί στο χιόνι»

• Τα πρόσωπα αποτυπώνονται με ιδιαίτερα εκφραστικό τρόπο συνήθως υποτονικό και προβληματισμένο με τη βοήθεια των διαφόρων μορφασμών. Επιπλέον, οι καλλιτέχνες δε διστάζουν να απεικονίσουν τα σώματα με ρεαλισμό χωρίς να τα ωραιοποιούν κι εξιδανικεύουν.

Ελ Γκρέκο «το φύσημα του κεριού»

Στην εποχή της Αναγέννησης και του Βυζαντίου διακρίνουμε η τέχνη να συνδέεται στενά με την

εξουσία. Πρόσωπα της υψηλής κοινωνικής διαστρωμάτωσης, όπως βασιλιάδες, πρίγκιπες και

αριστοκράτες, εκκλησιαστικοί άρχοντες συχνά με τους συγγενείς τους, απεικονίζονται στα έργα μεγάλων

καλλιτεχνών.

Κύρια χαρακτηριστικά της ζωγραφικής τους η επιβλητική παρουσία των εικονιζόμενων προβάλλοντας

την αριστοκρατική τους καταγωγή μέσω της εξεζητημένης ενδυμασίας αλλά και οι εκφράσεις των

πρωταγωνιστών που υποδηλώνουν πονηριά, αρπακτικότητα, μυστικοπάθεια που αναπαράγουν κατά

κόρον την ίντριγκα με στόχο την κίνηση του ενδιαφέροντος του θεατή και κατ’ επέκταση την

κατάπληξη του.

• Ο εικονιζόμενος άρχοντας αποτελεί το κέντρο προσοχής του πίνακα• Πλαισιώνεται από κατώτερους κοινωνικά ακολούθους• Η τοιχογραφία αποτελεί αυτοκρατορική προπαγάνδα

Ραβέννα «Ο Ιουστινιανός και η ακολουθία του»

• Έντονες αντιθέσεις χρωμάτων• Επιβλητικότητα• Προσπάθεια «αγιοποίησης» προσώπων

Ραβέννα «Η Θεοδώρα και η ακολουθία της»

• Προβολή μεγάλου πλούτου και θεϊκής εξουσίας• Έμφαση στα σύμβολα• Σχέσεις με τα Θεία Πρόσωπα

• Θρησκευτική προπαγάνδα σε συνδυασμό με την προβολή εξουσίας• Αναχρονιστικά στοιχεία εφόσον απεικονίζονται τα επιφανή πρόσωπα

της οικογένειας των Μεδίκων μαζί με τη θεία οικογένεια• Απεικονίζεται και ο ζωγράφος κάτω δεξιά

Μποτιτσέλι «Η προσκύνηση των μάγων»

• Ακριβά ενδύματα• Λεπτομερής αποτύπωση του ογκώδους προσώπου• Έκφραση απόλυτης εξουσίας

Χανς Χολμπάιν «Ερρίκος Η’ Τυδώρ»

•Έπαρση•Αριστοκρατικότητα μέσω της κόμμωσης•Επίδειξη συγκεκριμένων χαρακτηριστικών προσώπου (γαμψή μύτη)

Πιέρο ντε λα Φραντζέσκα «Το ζεύγος Σφόρτσα»

•Όγκος με την πυκνή σύνθεση των προσώπων•Αυστηρό ύφος•Αλαζονεία που όμως φτάνει σε επίπεδα γελοιογραφίας

Γκόγια «Η αυτοκρατορική οικογένεια»

•Μεγάλο βάθος, πολλά επίπεδα προοπτικής•Τεχνική σκιοφωτισμού•Ρεαλισμός

Βελάσκεθ « Οι δεσποινίδες των τιμών»

• Σύμβολα εξουσίας (θρόνος, κοσμήματα και πορφυρό δαντελωτό ράσο)

• Πρόκληση δέους και σεβασμού

Ελ Γκρέκο «Νίνιο ντε Γκουεβάρα»

Η προοπτική και το καθρέφτισμα στην τέχνη.

Ενδυμασία και μόδα στην τέχνη. Επαγγέλματα στην τέχνη. Το γυμνό στην τἐχνη. Ζωγραφική και φωτογραφία. Νεότερη ελληνική ζωγραφική. Αρχαία ελληνική αγγειογραφία. Ένα ιδανικό μουσείο. Η ιστορία μέσα από την τέχνη. Αφηγηματικά και ποιητικά κείμενα για

έργα τέχνης.