Αρμοδιότητες και επιτελούμενο έργο τουΠεριφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Αχαΐας

Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Αχαΐας (ΠΚΠΦ & ΠΕ Αχαΐας) αποτελείται από δύο τμήματα και έχει στην περιοχή ευθύνης του τους νομούς Αχαΐας, Ηλείας, Αιτωλοακαρνανίας, Μεσσηνίας, Κεφαλληνίας και Ζακύνθου. Από το τέλος του 2008 στεγάζεται σε καινούργιο ιδιόκτητο κτίριο του Υπ.Α.Α.Τ. και διαθέτει εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό με πολυετή εμπειρία στα παρακάτω αντικείμενα:

Ι) Τμήμα Προστασίας Φυτών

1) Έλεγχοι εμπορίας φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ν. 4036/2012) Διενεργούνται πρωτοβάθμιοι έλεγχοι για την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων ώστε η διακίνηση, εμπορία και χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων να είναι ορθολογική, με σεβασμό στη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και την αγροτική παραγωγή, σύμφωνα με τον ν.4036/2012. Το έτος 2012 στους επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή ευθύνης μας διαπιστώθηκαν παραβάσεις σε ποσοστό 48%, το οποίο είναι ανησυχητικά μεγάλο (με περιπτώσεις διακίνησης παράνομων σκευασμάτων) και οι σχετικές εκθέσεις διαβιβάστηκαν στο αρμόδιο τμήμα του Υπ.Α.Α.Τ για την επιβολή των προβλεπόμενων προστίμων.

Σύμφωνα με πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα τα ΠΚΠΦ & ΠΕ ορίζονται ως αρμόδια για το δευτεροβάθμιο έλεγχο και τον έλεγχο των ενστάσεων, ώστε να διασφαλιστεί η αντικειμενική εξέταση των υποθέσεων που αφορούν την έναρξη λειτουργίας καταστημάτων εμπορίας γεωργικών φαρμάκων.

2) Γεωργικές ΠροειδοποιήσειςΟι Γεωργικές Προειδοποιήσεις εκδίδουν τεχνικά δελτία με σκοπό να ενημερώνουν έγκυρα και υπεύθυνα τον αγροτικό πληθυσμό για το χρόνο και τα μέσα αντιμετώπισης των εχθρών και των ασθενειών στις κυριότερες καλλιέργειες στις περιοχές ευθύνης της Υπηρεσίας.

Εκδίδονται και διανέμονται πάνω από 40 τεχνικά δελτία φυτοπροστασίας ανά έτος για ελιά, εσπεριδοειδή, μηλιά, αχλαδιά, αμπέλι και πατάτα. Εκδίδονται ενημερωτικά δελτία για ασθένειες καραντίνας των καλλιεργειών της περιοχής μας, για την νομοθεσία σχετικά με την διακίνηση των προϊόντων, για την ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων. Εκτός από τους αγρότες που ενημερώνονται άμεσα από εμάς μέσω ταχυδρομείου ή email, παράλληλα τα δελτία αποστέλλονται σε συνεταιρισμούς, δήμους, καταστήματα γεωργικών φαρμάκων μέσω των οποίων έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν χιλιάδες παραγωγοί των νομών εποπτείας μας. Παράλληλα τα τεχνικά δελτία αναρτώνται στο δικτυακό τόπο του Υπ.Α.Α.Τ, http :// www . minagric . gr . Επιπλέον, εκδίδονται άμεσα ανακοινώσεις όταν υπάρχει έκτακτη ανάγκη π.χ. περονόσπορος πατάτας.

Η υπηρεσία διαθέτει δίκτυο 13 αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών σε όλους τους νομούς δικαιοδοσίας της. Καθημερινά γίνεται συλλογή και διαχείριση μετεωρολογικών στοιχείων τα οποία χρησιμοποιούνται για την έκδοση των δελτίων γεωργικών προειδοποιήσεων. Επιπλέον τα στοιχεία αυτά παρέχονται κατόπιν αίτησης σε ΕΛΓΑ, Δασικές υπηρεσίες, ιδιώτες, πανεπιστήμια κ.λ.π.

Το εθνικό σχέδιο δράσης του ΥπΑΑΤ για την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία προβλέπει ενίσχυση και επέκταση του προγράμματος των γεωργικών προειδοποιήσεων το οποίο δημιουργεί τις αναγκαίες συνθήκες για την εφαρμογή ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας, όπως απαιτείται στο άρθρο 28 του ν. 4036/2012.

1

3) Φυτοϋγειονομικός έλεγχοςΠραγματοποιούνται πρωτοβάθμιοι και δευτεροβάθμιοι έλεγχοι στα διακινούμενα, εξαγόμενα και εισαγόμενα φυτά και φυτικά προϊόντα στα λιμάνια της Πάτρας και του Αιγίου (σιτάρι, μπανάνες, ανανάδες, ξύλινα μέσα συσκευασίας, κ.ά.), σύμφωνα με το Π.Δ. 365/2002 που στοχεύουν στη μείωση του κινδύνου εισαγωγής και διάδοσης επιβλαβών οργανισμών για τις καλλιέργειες στη Χώρα και στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

4) Εργαστήριο υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών ουσιών (ΕΥ)Το ΕΥ μετά την μετεγκατάστασή του στο νέο ιδιόκτητο κτήριο της Υπηρεσίας, απέκτησε υπερσύγχρονο αναλυτικό εξοπλισμό (τον πληρέστερο από κάθε άλλο εργαστήριο) και σε συνάρτηση με το εξειδικευμένο και έμπειρο επιστημονικό προσωπικό παρουσιάζει αλματώδη ανάπτυξη (12 φυτικά υποστρώματα - 1 δραστική ουσία το 2010 και 23 υποστρώματα - 80 δραστικές ουσίες το 2012).

Διενεργεί δειγματοληψίες φυτικών προϊόντων συμβατικής και βιολογικής καλλιέργειας σε τοπικές επιχειρήσεις τυποποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων, λαϊκές αγορές, κ.α.. προκειμένου να καλύψει την εξαιρετικά μεγάλη ποικιλία καλλιεργειών και τον τεράστιο όγκο παραγωγής της περιοχής ευθύνης του καθώς και σε εισαγόμενα και διακινούμενα γεωργικά προϊόντα στα λιμάνια της Πάτρας και του Αιγίου με αποτέλεσμα τον έλεγχο της εφαρμογής της Ορθής Γεωργικής Πρακτικής και την προστασία του καταναλωτή.

Πραγματοποιεί έλεγχο υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών ουσιών σε ένα μεγάλο αριθμό υποστρωμάτων που έχουν επιλεγεί προσεκτικά βάση των αναγκών της διασφάλισης της παραγωγής προϊόντων τηρουμένων των προδιαγραφών στην περιοχή ευθύνης μας και βάση της Εθνικής & Κοινοτικής Νομοθεσίας για το σχεδιασμό των ελέγχων στη χώρα μας (Ε.Κ. 788/2012).

Η αποτελεσματικότητα και αξιοπιστία των δοκιμών σε όλα τα στάδια ανάλυσης επαληθεύεται με τη διαπίστευσή του κατά ΕΛΟΤ ΕΝ ISO / IEC 17025: 2005 από το ΕΣΥΔ και την επιτυχή συμμετοχή σε διεργαστηριακούς ελέγχους που διοργανώνονται από τα Ευρωπαϊκά εργαστήρια αναφοράς.

5) Εργαστήριο ελέγχου ποιότητας φυτοπροστατευτικών προϊόντωνΕκτελεί δοκιμές για τον προσδιορισμό της συγκέντρωσης σε σκευάσματα που περιέχουν τη δραστική ουσία a-cypermethrin (μία από τις κυριότερες δραστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμα της δακοκτονίας στην περιοχή μας και σε όλη την Ελλάδα), με διαπιστευμένη μέθοδο κατά ΕΝ/ISO 17025:2005, στα πλαίσια του ετήσιου προγράμματος ελέγχου κυκλοφορούντων φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

ΙΙ) Τμήμα Εργαστηρίων Ποιοτικού ΕλέγχουΤα Εργαστήρια Ποιοτικού Ελέγχου Γεωργικών Προϊόντων εφαρμόζουν Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας σύμφωνα με το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC17025: 2005 και είναι διαπιστευμένα σε 5 δοκιμές.

Έχουν αναπτύξει και επικυρώσει πρότυπες μεθόδους ανάλυσης σε προϊόντα υψηλής σημασίας για την κάλυψη αναλύσεων που δεν εφαρμόζονται από άλλα εργαστήρια του ΥπΑΑΤ (Ωχρατοξίνη Α σε οίνους, βασικές οινολογικές αναλύσεις σε ΠΟΠ-ΠΓΕ, συντηρητικά σε οίνους, ωχρατοξίνη Α σε αλεύρι, αφλατοξίνες Β1, Β2, G1,G2 σε αποξηραμένα σύκα, ποιοτικός έλεγχος ελαιόλαδου, ποιοτικός έλεγχος προϊόντων βιομηχανικής τομάτας, ποιοτικός έλεγχος προϊόντων άλμης).

Σε συνεργασία με τη Δ/νση Μετ/σης, Τυπ/σης-Τμήμα Οίνου, ανέλαβαν την ανάπτυξη μεθόδων για την εναρμόνιση των υπηρεσιών του ΥπΑΑΤ σε σχέση με τους ελέγχους και την επισήμανση αλλεργιογόνων σε οίνους.

2

Τα εργαστήρια δρουν και συμβουλευτικά στις μονάδες μεταποίησης-τυποποίησης, όσον αφορά στις νέες μεθόδους παραγωγής και τη συμμόρφωσή τους με την Ευρωπαϊκή και Αμερικάνικη Νομοθεσία, ώστε να διευκολυνθούν οι εξαγωγές.Το τμήμα Ποιοτικού Ελέγχου παρακολουθεί και εφαρμόζει τις αποφάσεις του ΥπΑΑΤ που σχετίζονται με την τυποποίηση και τον ποιοτικό έλεγχο των εξαγόμενων και εισαγόμενων προϊόντων φυτικής προέλευσης σε όλα τα στάδια διακίνησης από τον αγρό μέχρι το ράφι. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στο λιμάνι της Πάτρας το οποίο αποτελεί την μεγαλύτερη πύλη διακίνησης αγροτικών προϊόντων στο δυτικό άξονα της χώρας. Μόνο για το 2012 πραγματοποιήθηκαν 1411 έλεγχοι (εγγράφων, ταυτότητας και ποιοτικοί) και δειγματοληψίες για την διαπίστωση της τήρησης των προδιαγραφών εμπορίας αγροτικών προϊόντων, που προβλέπονται από την κείμενη εθνική και κοινοτική νομοθεσία και διαπιστώθηκαν παραβάσεις σε ποσοστό περίπου 60% επί των ελέγχων.

Για όλους τους παραπάνω λόγους πιστεύουμε ότι το ΠΚΠΦ & ΠΕ Αχαΐας θα πρέπει να παραμείνει και μάλιστα να ισχυροποιηθεί ο ρόλος του με την αναβάθμισή του σε ένα περιφερειακό συντονιστικό όργανο του ΥΠΑΑΤ.

3