Έργο - Ενέργεια...Ενότητα 5: Έργο, ενέργεια 17 հλαστική...
Transcript of Έργο - Ενέργεια...Ενότητα 5: Έργο, ενέργεια 17 հλαστική...
Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Γεώργιος Βούλγαρης
Σχολή Θετικών Επιστημών
Τμήμα Μαθηματικών
Γενική Φυσική
2 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
bull Βασική έννοια Μηχανική Ηλεκτρομαγνητική Χημική Θερμική
Πυρηνική κα Δυνατότητα μετατροπής της μίας μορφής σε άλλη bull Μηχανική ενέργεια Λύση προβλημάτων μηχανικής α) 2ος νόμος Νεύτωνα δυναμική εξίσωση Χρονική εξέλιξη του συστήματος (θέση σαν συνάρτηση του
χρόνου) β) εξίσωση έργου ενέργειας όταν ενδιαφέρει η αρχική και
η τελική κατάσταση του σώματος (ταχύτητα) Συνήθως πιο εύχρηστη πχ όταν η δύναμη δεν είναι
σταθερή ή όταν το σύστημα είναι πολύπλοκο
Έργο - Ενέργεια
3 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έργο σταθερής δύναμης
sFW
W=(F cosθ) s
Οι δυνάμεις που είναι κάθετες στη μετατόπιση δεν παράγουν έργο
4 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ισχύς
bull Μέση Ισχύς
bull Στιγμιαία
t
WP
PdW
dt
Fdt
dsFP
Ισχύς που μεταφέρεται πάνω σε σώμα που κινείται με ταχύτητα υ Αν η F δεν είναι σταθερή τότε ο τύπος ισχύει για την μέση ισχύ
5 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Εφαρμογές
Παραδείγματα Αντίσταση αέρα FR= -c υ2 Αεριωθούμενο Ft=λ(υ-υεξ) Πύραυλος Ft=λυεξ
6 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μετατόπιση σε καμπύλη
Η δύναμη Ε είναι σταθερή σε όλο το χώρο Το έργο υπολογίζεται από την προβολή της δύναμης στη μετατόπιση ΔLi
7 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
F
FT
r
ds
B
AAB sdFW
W F dsAB TA
B
dsFdW
dWdrF
rdFdW
T
r
0
Καμπυλόγραμμη κίνηση
8 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
sdFW
2
1
x
xx dxFW
)( 2
1
2
2212
1
2
1
mdm
dxdx
dmdx
dt
dmW
dx
d
dt
dx
dx
d
dt
da
x
xx
21
2K m
Η ποσότητα
Ονομάζεται Κινητική Ενέργεια
Κινητική ενέργεια
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
2 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
bull Βασική έννοια Μηχανική Ηλεκτρομαγνητική Χημική Θερμική
Πυρηνική κα Δυνατότητα μετατροπής της μίας μορφής σε άλλη bull Μηχανική ενέργεια Λύση προβλημάτων μηχανικής α) 2ος νόμος Νεύτωνα δυναμική εξίσωση Χρονική εξέλιξη του συστήματος (θέση σαν συνάρτηση του
χρόνου) β) εξίσωση έργου ενέργειας όταν ενδιαφέρει η αρχική και
η τελική κατάσταση του σώματος (ταχύτητα) Συνήθως πιο εύχρηστη πχ όταν η δύναμη δεν είναι
σταθερή ή όταν το σύστημα είναι πολύπλοκο
Έργο - Ενέργεια
3 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έργο σταθερής δύναμης
sFW
W=(F cosθ) s
Οι δυνάμεις που είναι κάθετες στη μετατόπιση δεν παράγουν έργο
4 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ισχύς
bull Μέση Ισχύς
bull Στιγμιαία
t
WP
PdW
dt
Fdt
dsFP
Ισχύς που μεταφέρεται πάνω σε σώμα που κινείται με ταχύτητα υ Αν η F δεν είναι σταθερή τότε ο τύπος ισχύει για την μέση ισχύ
5 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Εφαρμογές
Παραδείγματα Αντίσταση αέρα FR= -c υ2 Αεριωθούμενο Ft=λ(υ-υεξ) Πύραυλος Ft=λυεξ
6 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μετατόπιση σε καμπύλη
Η δύναμη Ε είναι σταθερή σε όλο το χώρο Το έργο υπολογίζεται από την προβολή της δύναμης στη μετατόπιση ΔLi
7 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
F
FT
r
ds
B
AAB sdFW
W F dsAB TA
B
dsFdW
dWdrF
rdFdW
T
r
0
Καμπυλόγραμμη κίνηση
8 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
sdFW
2
1
x
xx dxFW
)( 2
1
2
2212
1
2
1
mdm
dxdx
dmdx
dt
dmW
dx
d
dt
dx
dx
d
dt
da
x
xx
21
2K m
Η ποσότητα
Ονομάζεται Κινητική Ενέργεια
Κινητική ενέργεια
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
3 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έργο σταθερής δύναμης
sFW
W=(F cosθ) s
Οι δυνάμεις που είναι κάθετες στη μετατόπιση δεν παράγουν έργο
4 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ισχύς
bull Μέση Ισχύς
bull Στιγμιαία
t
WP
PdW
dt
Fdt
dsFP
Ισχύς που μεταφέρεται πάνω σε σώμα που κινείται με ταχύτητα υ Αν η F δεν είναι σταθερή τότε ο τύπος ισχύει για την μέση ισχύ
5 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Εφαρμογές
Παραδείγματα Αντίσταση αέρα FR= -c υ2 Αεριωθούμενο Ft=λ(υ-υεξ) Πύραυλος Ft=λυεξ
6 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μετατόπιση σε καμπύλη
Η δύναμη Ε είναι σταθερή σε όλο το χώρο Το έργο υπολογίζεται από την προβολή της δύναμης στη μετατόπιση ΔLi
7 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
F
FT
r
ds
B
AAB sdFW
W F dsAB TA
B
dsFdW
dWdrF
rdFdW
T
r
0
Καμπυλόγραμμη κίνηση
8 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
sdFW
2
1
x
xx dxFW
)( 2
1
2
2212
1
2
1
mdm
dxdx
dmdx
dt
dmW
dx
d
dt
dx
dx
d
dt
da
x
xx
21
2K m
Η ποσότητα
Ονομάζεται Κινητική Ενέργεια
Κινητική ενέργεια
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
4 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ισχύς
bull Μέση Ισχύς
bull Στιγμιαία
t
WP
PdW
dt
Fdt
dsFP
Ισχύς που μεταφέρεται πάνω σε σώμα που κινείται με ταχύτητα υ Αν η F δεν είναι σταθερή τότε ο τύπος ισχύει για την μέση ισχύ
5 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Εφαρμογές
Παραδείγματα Αντίσταση αέρα FR= -c υ2 Αεριωθούμενο Ft=λ(υ-υεξ) Πύραυλος Ft=λυεξ
6 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μετατόπιση σε καμπύλη
Η δύναμη Ε είναι σταθερή σε όλο το χώρο Το έργο υπολογίζεται από την προβολή της δύναμης στη μετατόπιση ΔLi
7 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
F
FT
r
ds
B
AAB sdFW
W F dsAB TA
B
dsFdW
dWdrF
rdFdW
T
r
0
Καμπυλόγραμμη κίνηση
8 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
sdFW
2
1
x
xx dxFW
)( 2
1
2
2212
1
2
1
mdm
dxdx
dmdx
dt
dmW
dx
d
dt
dx
dx
d
dt
da
x
xx
21
2K m
Η ποσότητα
Ονομάζεται Κινητική Ενέργεια
Κινητική ενέργεια
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
5 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Εφαρμογές
Παραδείγματα Αντίσταση αέρα FR= -c υ2 Αεριωθούμενο Ft=λ(υ-υεξ) Πύραυλος Ft=λυεξ
6 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μετατόπιση σε καμπύλη
Η δύναμη Ε είναι σταθερή σε όλο το χώρο Το έργο υπολογίζεται από την προβολή της δύναμης στη μετατόπιση ΔLi
7 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
F
FT
r
ds
B
AAB sdFW
W F dsAB TA
B
dsFdW
dWdrF
rdFdW
T
r
0
Καμπυλόγραμμη κίνηση
8 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
sdFW
2
1
x
xx dxFW
)( 2
1
2
2212
1
2
1
mdm
dxdx
dmdx
dt
dmW
dx
d
dt
dx
dx
d
dt
da
x
xx
21
2K m
Η ποσότητα
Ονομάζεται Κινητική Ενέργεια
Κινητική ενέργεια
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
6 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μετατόπιση σε καμπύλη
Η δύναμη Ε είναι σταθερή σε όλο το χώρο Το έργο υπολογίζεται από την προβολή της δύναμης στη μετατόπιση ΔLi
7 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
F
FT
r
ds
B
AAB sdFW
W F dsAB TA
B
dsFdW
dWdrF
rdFdW
T
r
0
Καμπυλόγραμμη κίνηση
8 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
sdFW
2
1
x
xx dxFW
)( 2
1
2
2212
1
2
1
mdm
dxdx
dmdx
dt
dmW
dx
d
dt
dx
dx
d
dt
da
x
xx
21
2K m
Η ποσότητα
Ονομάζεται Κινητική Ενέργεια
Κινητική ενέργεια
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
7 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
F
FT
r
ds
B
AAB sdFW
W F dsAB TA
B
dsFdW
dWdrF
rdFdW
T
r
0
Καμπυλόγραμμη κίνηση
8 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
sdFW
2
1
x
xx dxFW
)( 2
1
2
2212
1
2
1
mdm
dxdx
dmdx
dt
dmW
dx
d
dt
dx
dx
d
dt
da
x
xx
21
2K m
Η ποσότητα
Ονομάζεται Κινητική Ενέργεια
Κινητική ενέργεια
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
8 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
sdFW
2
1
x
xx dxFW
)( 2
1
2
2212
1
2
1
mdm
dxdx
dmdx
dt
dmW
dx
d
dt
dx
dx
d
dt
da
x
xx
21
2K m
Η ποσότητα
Ονομάζεται Κινητική Ενέργεια
Κινητική ενέργεια
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
9 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το έργο που παράχθηκε είναι ίσο με την μεταβολή της κινητικής ενέργειας του σώματος
Θεώρημα έργου ενέργειας
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
10 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μονάδες έργου 1 (Joule) 1 J=1 Nt 1 m Μονάδες Ισχύος 1W=1J1s SI 1 hp=736 W Βρετανικό 1 hp=746 W
Μονάδες
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
11 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ορισμός
(a) WPQ1=WPQ2
(b) WPQ= -WQP
Wολ=WPQ+ WQP=0
Παραδείγματα
bull Διατηρητικές
bull Βαρύτητα Ηλεκτροστατικές
bull Μη διατηρητικές
bull Τριβή
Διατηρητικές δυνάμεις
0Fds
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
12 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Αν το παραγόμενο έργο εξαρτάται μόνο από την αρχική και τελική θέση του σώματος και όχι από την διαδρομή Ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) την οποία ονομάζουμε συνάρτηση δυναμικής ενέργειας ή απλα δυναμική ενέργεια και η οποία είναι συνάρτηση μόνον των συντεταγμένων
i
x
xxf
fi
x
xxc
UdxFU
UXUxUdxFW
f
i
f
i
)()(
Η Ui μπορεί να μηδενίζεται σε κάποιο αυθαίρετο σημείο αναφοράς
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
13 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Τι δυνατότητες μας δίνει η χρησιμοποίηση των συναρτήσεων δυναμικής ενέργειας Από τη συνάρτηση της δυναμικής ενέργειας μπορούμε να υπολογίσουμε την δύναμη που θα ασκηθεί πάνω σε ένα σώμα που θα βρεθεί στη θέση αυτή Δηλαδή ορίζουμε ένα πεδίο δυνάμεων δηλ μία περιοχή του χώρου όπου αν φέρουμε ένα σώμα πάνω του θα ασκηθούν δυνάμεις Υπολογίζω την συνάρτηση που δίνει την δύναμη που ασκείται πάνω στη μονάδα μάζας φορτίου για κάθε σημείο του χώρου Την δύναμη αυτή την ονομάζω ένταση του πεδίου ή για συντομία σκέτο πεδίο Έτσι περιγράφουμε το πεδίο βαρύτητας με την σχέση το ηλεκτροστατικό πεδίο με την σχέση κα Και στις δύο περιπτώσεις έχω laquoκρύψειraquo το πρώτο σώμα στη σταθερή k
2
ˆ
r
rkmF
2
ˆ
r
rkqF
Πεδία Δυνάμεων (1 από 2)
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
14 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Το πλεονέκτημα των είναι ότι απλοποιώ το σύστημα και το χωρίζω ουσιαστικά σε δύο κομμάτια Το ένα κομμάτι είναι το πεδίο το οποίο παράγεται από το ένα σώμα και προέρχεται από την βαθμωτή συνάρτηση U(xyz) Δηλαδή διαλέγουμε ένα από τα σώματα και το αντικαθιστούμε με το πεδίο δυνάμεων Συνήθως το χρησιμοποιούμε όταν οι αποστάσεις που χρησιμοποιούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από τις διαστάσεις του σώματος στο οποίο τοποθετούμε την αρχή των συντεταγμένων
Πεδία Δυνάμεων (2 από 2)
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
15 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Έστω ότι στην αρχή των αξόνων τοποθετώ ένα ηλεκτρικό φορτίο και το εξαναγκάζω να κάνει μία παλινδρομική κίνηση Γύρω του δημιουργείται ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται στον γύρω χώρο Αν διακόψουμε την κίνηση η μεταβολή της κατάστασης δεν θα γίνει αμέσως αισθητή σε έναν απομακρυσμένο παρατηρητή και το πεδίο θα εξακολουθήσει να διαδίδεται στο χώρο ανεξάρτητα από την κατάσταση του φορτίου που το δημιούργησε Αν τώρα εξετάσουμε το πεδίο που δημιουργείται από ένα αντικείμενο με πολύ μεγάλη μάζα πχ μία μαύρη τρύπα Ελέγχουμε την γεωμετρία του χώρου γύρω της χρησιμοποιώντας μία φωτεινή ακτίνα Διαπιστώνουμε ότι η ακτίνα δεν διαδίδεται ευθύγραμμα Άρα έχει αλλάξει η γεωμετρία του χώρου Στα παραπάνω παραδείγματα ο φυσικός χώρος δεν είναι πιά ο γνωστός Ευκλείδιος χώρος αλλά έχει αποκτήσει φυσικές ιδιότητες που προέρχονται από την παρουσία των σωμάτων
Πεδία συνέχεια
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
16 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Μηχανική Ενέργεια
0)(
UKUK
UK
KWC
ffii UKUK
fi EE
UKE
Μεταβολή Κινητικής Ενέργειας από την επίδραση Διατηρητικών Δυνάμεων
Το άθροισμα διατηρείται
Ε Μηχανική Ενέργεια
Διατήρηση Μηχανικής Ενέργειας
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
17 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια Απόδ Διατηρητική δύναμη Αν γνωρίζουμε την συνάρτηση δυναμικής ενέργειας τότε μπρούμε να υπολογίσουμε την δύναμη από την σχέση F
dU
dxx
0)cos()cos(2
0
2
2
ddttT
T
Ελατήριο
21
2U x kx
0 cosx x t
F kx
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
18 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
21
2U kx
Συνάρτηση Δυναμικής Ενέργειας Αρμονικός Ταλαντωτής
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
19 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
000)(
rr
er
rUrU
( )
2
2
( ( ) ( ))
1( ( ) )
1( )
o
o o
o o
o
r
ror o
r r
r ro oo
r r
r ro oo
o
r
roo
re
r
dF
dr
r rd dF e e
dr r r dr
r re e
r r r
re
r r
Περιγράφει τις πυρηνικές δυνάμεις με την ανταλλαγή μεσονίων
Πολύ στενό και βαθύ πηγάδι δυναμικού
Δυναμικό Yukawa
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
20 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 12 14 16 18Relative_Distance
40
20
20
40
Energy
U ra
r
b
r( ) 12 6
U r Ur
r
r
r
FU
r
( )
0
0
12
0
6
2
U
r
r
r
r
rr r
U r U
0
12 12 00
12
13
0
6
7 0
0 0( )
Συνάρτηση Δυν Ενέργειας Leanard-Jones
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
21 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
dUdzFdyFdxFzyxUzyx
)(
222
111
222
111
222111
)()(zyx
zyx
zyx
zyx
zyxUzyxUdUrdF
)( kz
Uj
y
Ui
x
UF
UF
Όταν η δύναμη είναι διατηρητική ορίζουμε μία συνάρτηση U(xyz) τέτοια ώστε το παραγόμενο έργο να δίνεται από την σχέση
Wc=Ui-Uf
Wc=-ΔU
Διατηρητικές Δυνάμεις (1 από 2)
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
22 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 dzFdyFdxFzy
c
x
y
F
z
F
z
F
x
F
x
F
y
F
zy
xz
yx
00 FrdF
0rdF
zyxFFF
zyx
kji
F
Συνθήκη Cauchy
Θεώρημα Stokes
Ισχύει όταν
Διατηρητικές Δυνάμεις (2 από 2)
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
23 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
22 yx
jyixF
22 yx
jyixF
Ακτινικό Πεδίο με σταθερό μέτρο
Τετραπολικό Πεδίο
0 F
0 F
Μορφές Πεδίων
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
24 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
23
22 yx
jyixF
Οι ομόκεντροι κύκλοι αντιστοιχούν στη Δυναμική Ενέργεια και τα βέλη στις laquoΓραμμές Ροήςraquo
laquoΔυναμικές Γραμμέςraquo
Ακτινικό Πεδίο με μέτρο
21r
Ακτινικό Πεδίο
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
25 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
10 05 00 05 10
10
05
00
05
10
crdF 0
Έργο για κλειστή διαδρομή Ι
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
26 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 005 000 005 010
010
005
000
005
010
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ
crdF 0
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
27 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
010 008 006 004 002 000
010
008
006
004
002
000
Έργο για κλειστή διαδρομή ΙΙ κάτω αριστερό τέταρτο
crdF 0
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
28 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
0 1 2 3 4 5
0
1
2
3
4
5
O B
C
Οι συνεχείς γραμμές αντιστοιχούν στις διαδρομές ολοκλήρωσης
jxiyF
22
Έργο που παράγει η δύναμη F
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
29 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Πεδία με laquoΣτροβιλισμόraquo
Μαγνητικό Πεδίο Ευθύγραμμου αγωγού laquoΦυγοκεντρικόraquo Πεδίο
Στροβιλά Πεδία
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
Τέλος Ενότητας
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
31 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Χρηματοδότηση bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του
εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνώνraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
Σημειώματα
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
33 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου
Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 10
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
34 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αναφοράς
Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Γεώργιος Βούλγαρης 2015 Γεώργιος Βούλγαρης laquoΓενική Φυσική Ενότητα 5 Έργο ενέργειαraquo Έκδοση 10 Αθήνα 2015 Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση httpopencoursesuoagrcoursesMATH115
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
35 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 40 [1] ή μεταγενέστερη Διεθνής Έκδοση Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων πχ φωτογραφίες διαγράμματα κλπ τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο laquoΣημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτωνraquo
[1] httpcreativecommonsorglicensesby-nc-sa40 Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση bull που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου για
το διανομέα του έργου και αδειοδόχο bull που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση
στο έργο bull που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος
(πχ διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο
Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση εφόσον αυτό του ζητηθεί
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους
36 Ενότητα 5 Έργο ενέργεια
Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει
το Σημείωμα Αναφοράς
το Σημείωμα Αδειοδότησης
τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων
το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει)
μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους