σεναριο πρωταγορασ

Φιλοσοφικός Λόγος Πλάτωνος Πρωταγόρας

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 - 2014

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β ΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ ΠΕ 02 ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ : AΠΡ. – ΝΟΕ. 2013

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ – ΕΝΟΤΗΤΑ 2η ( 320D – 321B5 )

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ mail: theodion 59@ gmail . com ΓΕΛ ΖΕΦΥΡΙΟΥ

ΚΣΕ : 2ο ΓΕΛ ΙΛΙΟΥ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ : ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ – ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Θεόδωρος Διονυσόπουλος Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου Οκτώβριος 2013 ΚΣΕ Ιλίου

1

mailto:[email protected]


ΠΛΑΤΩΝ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ

Έκδοση των έργων Χειρόγραφο του


2


του Πλάτωνα, 1578 διαλόγου «Πρωταγόρας»


3


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. Ταυτότητα του σεναρίου 2. Προϋποθέσεις υλοποίησης 3. Λίγα λόγια για το σενάριο και το βασικό άξονα

οργάνωσής του.4. Σκοποί διδασκαλίας της Αρχαίας Ελληνικής

Γραμματείας στη Γ τάξη – θεωρητική κατεύθυνση - στο Γενικό Λύκειο.

5. Στόχοι του σεναρίου α. γενικοί μαθησιακοί στόχοι β. ειδικοί διδακτικοί στόχοι γ. παιδαγωγικοί στόχοι δ. τεχνολογικοί στόχοι ε. προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα6. Εφαρμογή στη σχολική μονάδα α. μεθοδολογία διδασκαλίας β. θέμα προς διερεύνηση


4


γ. αφετηρία 7. Εργαλεία διερεύνησης – παιδαγωγικές προεκτάσεις8. α. Οργάνωση της τάξης β. Φάσεις διδασκαλίας9. Ο ρόλος του διδάσκοντος10. Ο ρόλος των μαθητών μέσα από τη λειτουργία της ομάδας11. Πορεία της διδασκαλίας – αναλυτική περιγραφή12. Επέκταση διδακτικής πρότασης13. Αξιολόγηση – κριτική αποτίμηση

14. Δικτυογραφία15. Φύλλα εργασίας των ομάδων

1. Η ταυτότητα του σεναρίου

ΤΙΤΛΟΣ :

ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ : (1ο & 2ο ΣΤΑΔΙΟ)

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ :

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΣ – ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Το σενάριο που ακολουθεί υλοποιήθηκε στο Εργαστήριο Πληροφορικής

Εφαρμόστηκε στο τμήμα της Θεωρητικής κατεύθυνση Γ΄ Λυκείου στο Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ :

Αρχαία ελληνική γλώσσα :


5


Διδαγμένο κείμενο Γ Λυκείου, θεωρητικής κατεύθυνσης

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ :

Πλάτωνος ΠρωταγόραςΗ αρχή της δημιουργίας του ανθρώπου, 320D-321B5 Φιλοσοφικός λόγος, ΟΕΔΒ 2011, σελ. 74 - 76

ΤΑΞΗ Γ ΄

ΤΜΗΜΑ : Θεωρητική Κατεύθυνση

ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ : 4 διδακτικές ώρες

2. Προϋποθέσεις υλοποίησης του σεναρίου

Η εξοικείωση καθηγητών και μαθητών με τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών ( word, internet, ppt ).

Η δυνατότητα χρήσης του εργαστηρίου πληροφορικής του σχολείου

Η ευελιξία στο ωρολόγιο πρόγραμμα Η ευχέρεια διάθεσης επιπλέον του αναλυτικού προγράμματος

ωρών για την διδασκαλία της ενότητας Η εξοικείωση των μαθητών με την « ομαδοσυνεργατική»

μέθοδο διδασκαλίας

3. Λίγα λόγια για το σενάριο και το βασικό άξονα οργάνωσής του

Το σενάριο αυτό, που βρίσκεται σε σύνδεση με το ΑΠΣ, δομείται γύρω από το βασικό γνώρισμα του ομώνυμου πλατωνικού διαλόγου, τὸ διδακτόν τῆς πολιτικῆς ἀρετῆς και την κυρίαρχη αποδεικτική διαδικασία της θέσης του σοφιστή, τον μύθο. Οι μαθητές θα προσεγγίσουν αναλυτικά την ενότητα και θα καταλήξουν σε συμπεράσματα εφαρμόζοντας τόσο τεχνικές παραγωγής λόγου όσο και Πληροφορικής.


6


4. Σκοποί διδασκαλίας Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στη Γ ΄ τάξη του Γενικού Λυκείου, στη Θεωρητική κατεύθυνση

Να γνωρίσουν οι μαθητές πτυχές του φιλοσοφικού λόγου των αρχαίων Ελλήνων και να κατανοήσουν τη σημασία του για την εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής γραμματείας

Να καταλάβουν γιατί η σκέψη και ο λόγος του Πλάτωνα επηρέασε όχι μόνο την εποχή του αλλά και την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορία του πνεύματος

Να επισημάνουν τον τρόπο οργάνωσης της πολιτείας και τη δυνατότητά της να εξασφαλίζει την ευδαιμονία του συνόλου μέσω της παιδείας.

Να εκτιμήσουν τη σημασία της πολιτικής αρετής ως συστατικού στοιχείου της δημοκρατικά οργανωμένης πολιτείας

Να συνειδητοποιήσουν ότι η ατομική αρετή δε μπορεί να νοηθεί ξέχωρα από την κοινωνική και πολιτική αρετή

Να καταλάβουν ότι ζητούμενο είναι η ευδαιμονία του συνόλου σε μια «ευνομούμενη πολιτεία» στην οποία στηρίζεται κάθε ατομική και συλλογική προσπάθεια

5. Στόχοι του σεναρίου

α. Γενικοί Μαθησιακοί στόχοι

Να κατανοήσουν οι μαθητές σε βάθος το ανθρωπιστικό περιεχόμενο της αρχαίας ελληνικής διανόησης

Να διευρύνουν τη γνώση τους στην αρχαία ελληνική γλώσσα και κατ’ επέκταση στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό

Να καταλάβουν ότι αρχαίος ελληνικός λόγος και διαδίκτυο μπορούν να συνυπάρξουν

Να εξοικειωθούν με όλες τις μορφές γραμματισμού ( κλασσικού, νέου, κριτικού).

Να χρησιμοποιήσουν τη «διερευνητική – ανακαλυπτική» μάθηση προσεγγίζοντας πρωτογενείς πηγές, όπως ο αρχαίος ελληνικός λόγος.

β. Ειδικοί Διδακτικοί Στόχοι

Να εμβαθύνουν οι μαθητές στην κατανόηση του πλατωνικού λόγου.

Να αντιληφθούν τον μύθο ως τρόπο έκφρασης φιλοσοφικών- κοινωνικοπολιτικών θέσεων του Πρωταγόρα.


7


Να γνωρίσουν σε βασικά σημεία την αντίστοιχη φιλοσοφική - κοινωνικοπολιτική θεωρία του Σωκράτη, δασκάλου του Πλάτωνα.

Να αποσυμβολοποιήσουν όρους και πρόσωπα του πρωταγορικού μύθου.

Να ανακαλύψουν και να προσδιορίσουν τα στοιχεία εκείνα που προσδιορίζουν το λογοτεχνικό ύφος του πλατωνικού λόγου.

Nα κατανοήσουν το στάδιο της βιολογικής συγκρότησης των όντων.

Να καταλάβουν τον νόμο της αναπλήρωσης σύμφωνα με τον οποίο ένα μειονέκτημα έμβιου οργανισμού εξισορροπείται από ένα προτέρημα.

Να ερμηνεύσουν τελεολογικά τον νόμο της αναπλήρωσης. Να γνωρίσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του

μύθου ως σοφιστικής μεθόδου πειθούς.

γ. Παιδαγωγικοί στόχοι

Να μάθουν να εργάζονται ομαδικά και να συνειδητοποιήσουν την αξία της «συνεργατικής μάθησης»

Να προσεγγίσουν τη γνώση «ανακαλυπτικά, διερευνητικά» και με «αυτενέργεια»

Να καλλιεργήσουν την κριτική τους σκέψη και να αξιοποιήσουν τις γνώσεις και τις ικανότητες των μελών της ομάδας

Να καταλάβουν ότι η συλλογική ερευνητική εργασία προάγει εποικοδομητικά τη γνώση, ακόμη και στο μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας από το πρωτότυπο

δ. Τεχνολογικοί στόχοι

Να ασκηθούν στη χρήση ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία, να τα αξιοποιήσουν και να καλλιεργήσουν δεξιότητες παραγωγής συνεχούς γραπτού λόγου (ψηφιακός γραμματισμός) σε περιβάλλον Προγραμμάτων Επεξεργασίας Κειμένων (ΠΕΚ) συνεργατικά.

Να αποκωδικοποιούν και να συνθέτουν απαραίτητες πληροφορίες

ε. Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα

Με την εφαρμογή αυτού του σεναρίου επιδιώκεται οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με έναν νέο τρόπο απόκτησης της γνώσης μέσα από το συνδυασμό διδακτικών βιβλίων και διαδικτύου και έτσι να κατανοήσουν σε βάθος, ακολουθώντας διαφορετική πορεία από την συνηθισμένη, τη σημασία που είχε για τους ανθρώπους των αρχών του 4ου π. Χ. αι. η πολιτική


8


αρετή, θεμέλιο της οργανωμένης πολιτείας και βάση της ιδανικής Πολιτείας του φιλοσόφου.

6. Εφαρμογή στη σχολική μονάδα

α. Μεθοδολογία Διδασκαλίας

Η προσέγγιση της γνώσης θα είναι διερευνητική, ενεργητική, βιωματική : οι μαθητές διαβάζουν, πλοηγούνται, καταγράφουν, ανασυνθέτουν και εξάγουν συμπεράσματα.

Εφαρμόζεται η «ομαδοσυνεργατική» μέθοδος διδασκαλίας με βασικό άξονα τη «διαλογική – μαιευτική – διερευνητική – ομαδική» εργασία, με στόχο την «ανακαλυπτική μάθηση».

Δημιουργούνται μικρές ομάδες εργασίας (3 ατόμων) για να εξασφαλισθεί η ενεργός συμμετοχή όλων των μαθητών και να καλλιεργηθεί ευκολότερα πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας.

β. Θέμα προς διερεύνηση

Βασικό θέμα αυτής της διδακτικής παρέμβασης είναι η δημιουργία των «άλογων» εμβίων όντων στον πλατωνικό διάλογο Πρωταγόρας.

Οι μαθητές θα προσπαθήσουν να προσεγγίσουν και να διερευνήσουν τη σκέψη του μεγάλου Αβδηρίτη σοφιστή σχετικά με την προέλευση, την δημιουργία και την αρμονία του κόσμου των εμβίων όντων.

γ. Αφετηρία

Οι μαθητές έχουν διδαχθεί στην εισαγωγή του πλατωνικού διαλόγου Πρωταγόρας τις τρεις βασικές σοφιστικές μεθόδους – μύθος, διάλεξη, σχολιασμός ποιητικών κειμένων – για την προσέγγιση και ερμηνεία των κοινωνικοπολιτικών φαινομένων.

Με την ενότητα αυτή τους δίνεται η δυνατότητα να προσεγγίσουν – με την πένα του Πλάτωνα – τις απόψεις και τις υφολογικές ιδιαιτερότητες του Πρωταγόρα μέσα από έναν μύθο, που θυμίζει λαϊκά παραμύθια.

7. Εργαλεία διερεύνησης – παιδαγωγικές προεκτάσεις

Οι μαθητές χρησιμοποιούν καθοδηγούμενα το εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου, επειδή στόχος είναι όχι απλά να


9


πειραματιστούν στη γραφή σε ηλεκτρονικό περιβάλλον, αλλά να καλλιεργήσουν την κριτική τους ικανότητα, να διακρίνουν την ουσιώδη από την επουσιώδη πληροφορία και να εφαρμόσουν τεχνικές πύκνωσης κειμένου. Έχουν, λοιπόν, στη διάθεσή τους το διαδίκτυο και αξιοποιούν βασικά λογισμικά, όπως :

Λογισμικό επεξεργασίας Κειμένου (word) Λογισμικό δημιουργίας αρχείου παρουσίασης (ppt) Πρόγραμμα πλοήγησης Internet Μηχανές αναζήτησης google Δικτυακούς τόπους για την αρχαία ελληνική γλώσσα Συσκευή φορητής μνήμης ( USB Device) Φύλλα εργασίας σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή Το σχολικό βιβλίο σε ηλεκτρονική μορφή

8. α. Οργάνωση της τάξης

Χωρίζουμε τους μαθητές σε μικρές ομάδες των τριών (3) ατόμων ανά υπολογιστή, για να είναι πιο ευέλικτη η κάθε ομάδα (έξι [6] ομάδες των 3 ατόμων) και διατηρούμε την ίδια σύνθεση σε όλες τις φάσεις διδασκαλίας. Φροντίζουμε σε κάθε ομάδα να υπάρχουν μαθητές διαφορετικών επιπέδων αλλά και καλοί γνώστες της χρήσης των υπολογιστών. Η παρέμβασή μας στο χωρισμό των ομάδων πρέπει να είναι διακριτική. Τα μέλη της ομάδας καθορίζουν το ρόλο τους :

ένας είναι ο χειριστής του Η/Υ ο άλλος συντονιστής της ομάδας και ο τρίτος γραμματέας

Οι απαντήσεις των μαθητών διαμορφώνονται από κοινού μέσα στην ομάδα, ενώ σε κάθε υπολογιστή υπάρχουν εγκατεστημένα : το εισαγωγικό αρχείο παρουσίασης ( ppt ) του διδάσκοντος για την ενότητα και το αρχείο με τα φύλλα εργασίας, που θα επεξεργασθεί κάθε ομάδα (υπάρχουν και σε έντυπη μορφή για κάθε μαθητή).

β. Φάσεις διδασκαλίας

Το σενάριο υλοποιείται σε τρεις φάσεις :

Πρώτη φάση (στο εργαστήριο Πληροφορικής) : οι μαθητές «εισάγονται» στη «δημιουργία των ειδών» κατά Πρωταγόρα με ένα video και ένα αρχείο παρουσίασης, δημιουργημένο από τον καθηγητή. (1η δ. ώ.).

Δεύτερη φάση (στο εργαστήριο Πληροφορικής) : αναλυτική θεώρηση της ενότητας με την επεξεργασία των φύλλων εργασίας. Σύνθεση και παραγωγή λόγου,


10


διαμόρφωση κειμένου με κριτική σκέψη. (2η – 3η δ. ώ.).

Τρίτη φάση : παρουσίαση των συμπερασμάτων των

μαθητών στην ολομέλεια, συζήτηση, προεκτάσεις. (4η δ. ώ.).

9. Ο ρόλος του διδάσκοντος

Ο διδάσκων συντονίζει την εκπαιδευτική διαδικασία : Χωρίζει τις ομάδες με κριτήρια : 1. την ικανότητα χειρισμού

Η/Υ 2. τα ενδιαφέροντα 3. τις ικανότητες Εφαρμόζει την αρχή της «υποβοηθούμενης» μάθησης Ετοιμάζει το σχολικό εργαστήριο :

1. εγκαθιστά το φύλλα εργασίας2. εγκαθιστά και όποιο άλλο υποστηρικτικό υλικό

θεωρεί απαραίτητο Η παρουσία του είναι υποστηρικτική, καθοδηγητική και όχι

παρεμβατική Αφήνει κατά μέρος το παραδοσιακό «δασκαλοκεντρικό

μοντέλο» της «διάλεξης» και γίνεται παρατηρητής των μαθητικών δραστηριοτήτων : συμβουλεύει, καθοδηγεί, ενθαρρύνει, διευκολύ- νει τους μαθητές να ξεπεράσουν μαθησιακά και τεχνολογικά εμπόδια και να φθάσουν στην «μεταγνώση»,

δηλ. να «μάθουν πώς να μαθαίνουν», γιατί η «γνώση προσεγγίζεται αποκαλυπτικά και ο καθηγητής γίνεται ο διαμεσολαβητής ανάμεσα στον μαθητή και τη γνώση» Συνεργάζεται με τον καθηγητή της Πληροφορικής και

υπεύθυνο του σχολικού εργαστηρίου για την καλή λειτουργία του

Αξιολογεί τα μέλη της ομάδας ως προς την συνεργατική τους διάθεση αλλά και τον κάθε μαθητή χωριστά ως προς τον ρόλο που έχει αναλάβει και το επίπεδο ανταπόκρισής του

10.Ο ρόλος των μαθητών μέσα από τη λειτουργία της ομάδας

Οι μαθητές : Συμμετέχουν ενεργά στην υλοποίηση των δραστηριοτήτων Οφείλουν να συνεργάζονται αρμονικά και να συνεισφέρουν

δημιουργικά Ζητούν τη συνδρομή του καθηγητή για όποιο πρόβλημα


11


Χρησιμοποιούν δημιουργικά όλες τις προηγούμενες γνώσεις τους

Αναζητούν, συλλέγουν, επεξεργάζονται, οργανώνουν τις πληροφορίες

Οικοδομούν τη γνώση «αναγιγνώσκουν» ομαδικά τις πηγές Ο χειριστής οργανώνει τη ροή των πληροφοριών σύμφωνα με

τα φύλλα εργασίας που πρέπει η ομάδα να επεξεργασθεί Ο συντονιστής διευκρινίζει Ο γραμματέας κρατά σημειώσεις, για να υπάρξει στο τέλος η

καθαρογραμμένη απάντηση στο φύλλο εργασίας, που θα παραδώσει η ομάδα στον καθηγητή.

Εξάγουν συμπεράσματα Συναποφασίζουν, επειδή η σκέψη του κάθε μαθητή

τροφοδοτεί και τη σκέψη των υπολοίπων και το τελικό κείμενο είναι προϊόν συζήτησης και διαπραγμάτευσης.

11. Πορεία της διδασκαλίας – αναλυτική περιγραφή Οι μαθητές γνώρισαν τις μεθόδους διδασκαλίας του Σωκράτη και των σοφιστών αλλά και το περιεχόμενο του διαλόγου Πρωταγόρας, κατά την διδασκαλία της εισαγωγής με την δασκαλοκεντρική μέθοδο. Επισήμαναν σημαντικά σημεία, είδαν σε γενικές γραμμές τις ιδέες και απόψεις του Σωκράτη και του Πρωταγόρα, εξέφρασαν τις πρώτες τους απορίες, επεξεργάστηκαν την πρώτη από μετάφραση ενότητα και είναι έτοιμοι να προσεγγίσουν την αρχή του μύθου του μεγάλου σοφιστή για την δημιουργία του κόσμου. Στο τελευταίο τέταρτο της διδακτικής ώρας ολοκλήρωσης της πρώτης ενότητας χωρίζουμε τους μαθητές μας σε ομάδες των τριών ατόμων, τους ενημερώνουμε σύντομα για τους διδακτικούς, τεχνολογικούς και παιδαγωγικούς στόχους του σεναρίου, που θα ακολουθήσει αλλά και για τα κριτήρια αξιολόγησης της εργασίας κάθε ομάδας και τους ζητάμε να ανακαλέσουν στη μνήμη τους το γνωστικό υπόστρωμα «τον μύθου» ως τρόπου προσέγγισης της αλήθειας από τους σοφιστές

Πρώτη φάση

1 η διδακτική ώρα ( στο εργαστήριο Πληροφορικής) 11. 10. 2013 (ώρα 2η) Οι μαθητές στο εργαστήριο Πληροφορικής παίρνουν τις θέσεις τους μπροστά στους υπολογιστές, χωρισμένοι σε έξι (6) ομάδες των τριών (3) ατόμων. Παρακολουθούν ένα ενημερωτικό αρχείο παρουσίασης (ppt) του καθηγητή για την δεύτερη ενότητα και ένα video, εγκατεστημένο ήδη στον υπολογιστή τους με το αρχαίο κείμενο και την νεοελληνική απόδοσή του

http://www.study4exams.gr/anc_greek/course/view.php?id=26


12




(βιντεοδιαλέξεις > υποενότητα 4 - μετάφραση κειμένου)

Δεύτερη φάση

2 η διδακτική ώρα (στο εργαστήριο Πληροφορικής). 15. 10. 2013 (ώρα 4η) Οι μαθητές κατά ομάδες παίρνουν τη θέση τους μπροστά στους υπολογιστές, όπου και έχουν εγκατασταθεί : το εισαγωγικό – ενημερωτικό αρχείο, το video και το πρώτο φύλλο εργασίας, διαφορετικό για κάθε ομάδα. Οι μαθητές το επεξεργάζονται, καταγράφουν, ομαδοποιούν, αρχειοθετούν σε φακέλους και σε φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB) το αποτέλεσμα της εργασίας τους.

3 η διδακτική ώρα (στο εργαστήριο Πληροφορικής). 16. 10. 2013 Στους υπολογιστές των ομάδων έχει εγκατασταθεί και το δεύτερο φύλλο εργασίας, κοινό για όλες τις ομάδες. Περιέχει μια ερώτηση κριτικής και διακειμενικής προσέγγισης, μία ερώτηση γλωσσικής επεξεργασίας και μία δραστηριότητα δημιουργίας αρχείου παρουσίασης.

Τρίτη φάση 4 η διδακτική ώρα (στο εργαστήριο πληροφορικής). 18. 10. 2013 Δύο μαθητές, επιλεγμένοι ομόφωνα από την ολομέλεια, συνθέτουν – στο πρώτο δεκάλεπτο αυτής της διδακτικής ώρας – σε ένα τα αρχεία παρουσίασης, που δημιούργησαν οι ομάδες στη διάρκεια της δεύτερης διδακτικής ώρας και αμέσως μετά στην ολομέλεια της τάξης παρουσιάζουν :

το αρχείο παρουσίασης (ppt) με το οπτικό υλικό τα συμπεράσματα που συνήγαγαν : - για την δημιουργία των εμβίων όντων - για την ιδεολογική επίδραση που δέχτηκε ο σοφιστής - για τα υφολογικά χαρακτηριστικά της αφήγησής του -για την πρωτοτυπία των μεθόδων, που ακολούθησε ο Επιμηθέας στη διαδικασία διανομής των εφοδίων τις διαπιστώσεις που αντιστοιχούν με επιστημονικά

δεδομένα της σύγχρονης εποχής.


13


Η υλοποίηση της διδακτικής παρέμβασης ολοκληρώνεται με μια σύντομη και εποικοδομητική συζήτηση σχετικά με την δημιουργία του κόσμου κατά την ελληνική μυθολογία.

12. Επέκταση της διδακτικής πρότασης

Η ενότητα που παρουσιάστηκε μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για να διαβάσουν οι μαθητές είτε ολόκληρο τον διάλογο του Πλάτωνα Πρωταγόρας – έστω σε νεοελληνική απόδοση – για να κατανοήσουν βαθύτερα την έννοια της πολιτικής αρετής και τις απόψεις όλων των συνομιλητών για τη φύση της και για να αξιολογήσουν το μετέωρο συμπέρασμα στο τέλος του διαλόγου είτε να εντρυφήσουν στο χώρο της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας – ιδιαίτερα της ηθικής και πολιτικής – και στις επιδράσεις που αυτή άσκησε στη σύγχρονη ευρωπαϊκή και παγκόσμια σκέψη. 13. Αξιολόγηση – Κριτική Αποτίμηση

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Φορέας αξιολόγησης είναι ο καθηγητής που παρεμβαίνει διακριτικά με υποδείξεις και ανατροφοδότηση. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται επίσης διακριτικά, κατά τη διάρκεια υλοποίησης των δραστηριοτήτων : διαμορφωτική αξιολόγηση στις δύο πρώτες φάσεις και τελική αξιολόγηση στην τρίτη φάση, όπου οι μαθητές κρίνουν και συγκρίνουν (αυτo-αξιολόγηση / ετεροαξιολόγηση).

Τα κριτήρια αξιολόγησης έχουν γίνει γνωστά στους μαθητές ήδη από το τέλος επεξεργασίας της πρώτης ενότητας και είναι τα εξής:

ο βαθμός ανταπόκρισής τους σε προκαθορισμένους στόχους

ο τρόπος επικοινωνίας και το επίπεδο συνεργασίας τόσο των μελών της ομάδας όσο και των μελών της ολομέλειας

ο βαθμός αξιοποίησης των δυνατοτήτων του ηλεκτρονικού περιβάλλοντος

η παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου με ακρίβεια, σαφήνεια, ορθό περιεχόμενο, σωστή δομή και έκφραση

η ικανότητα των μαθητών στην κριτική αποτίμηση των πληροφοριών, στην τεκμηρίωση και την εξαγωγή συμπερασμάτων

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ

Παρά το γεγονός ότι το σενάριο εφαρμόστηκε σε μάθημα κατεύθυνσης αυξημένης βαρύτητας, η «απόπειρα» αυτή στο εργαστήριο προκάλεσε το ενδιαφέρον ακόμη και αδύναμων


14


μαθητών. Όλοι θεώρησαν πως η προσέγγιση με τις νέες τεχνολογίες σε ένα δυσνόητο για τη μαθητική πλειοψηφία αρχαίο κείμενο μπορεί να «μιλήσει» στον νου και στην καρδιά, μπορεί να γεννήσει γόνιμους προβληματισμούς, αλλά και να βοηθήσει να κατανοήσουν ουσιαστικά και σε βάθος τα μηνύματα των αρχαίων συγγραφέων. Μια τέτοια, όμως, μέθοδος διδασκαλίας απαιτεί – πέρα από όλα τα άλλα – τη διάθεση περισσότερων ωρών από όσες προβλέπονται στο αναλυτικό πρόγραμμα για την ενότητα και όλοι ξέρουμε ότι στα μαθήματα κατεύθυνσης κάθε διδακτική ώρα θεωρείται πολύτιμη. Ο προγραμματισμός της διδασκαλίας ακολουθεί πορεία ορισμένη από το αναλυτικό πρόγραμμα και ανά μήνα ελεγχόμενη. Ευχής έργον θα ήταν να μπορούσαμε να παρουσιάζουμε στους μαθητές μας όλη την διδακτέα ύλη με αυτόν τον τρόπο, αλλά, δυστυχώς, είναι ανέφικτο. Η προσέγγιση αυτή έδειξε επίσης ότι δεν πρέπει να θεωρούμε ασύμβατες τις νέες τεχνολογίες με τα αρχαία ελληνικά κλασσικά κείμενα. Οι συνθήκες στο δημόσιο σχολείο μπορεί να είναι αντίξοες, αλλά οι ΤΠΕ αρχίζουν να παίζουν σημαντικό ρόλο στη εκπαιδευτική διαδικασία με την αξιοποίηση ηλεκτρονικών περιβαλλόντων εργασίας, παρά το γεγονός ότι πολλά από αυτά παρέχουν πληροφορίες περισσότερο αρχαιογνωστικού περιεχομένου και λιγότερο σχετικές με την αρχαία ελληνική γλώσσα και γραμματεία. Ο συνολικός αριθμός των μαθητών (18) δεν δημιούργησε κανένα πρόβλημα, η ομάδα των τριών ατόμων ανά υπολογιστή, την οποία θεωρούμε ιδανική, λειτούργησε άψογα, όπως και η ομαδοσυνεργατική μέθοδος, την οποία οι μαθητές αυτοί έχουν αφομοιώσει ήδη από τις δύο προηγούμενες τάξεις, στο μάθημα : Ερευνητικής εργασία (project). Γενικά η εφαρμογή του σεναρίου λειτούργησε πολύ καλά. Άλλωστε οι μαθητές της Γ ΄ Λυκείου είναι αρκετά εξοικειωμένοι και με τη χρήση των υπολογιστών : κειμενογράφος, διαδίκτυο και αρχείο παρουσίασης και με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας, που γνώρισαν τα δύο προηγούμενα χρόνια των σπουδών τους στο λύκειο υλοποιώντας ερευνητικές εργασίες ( project ).

14. .Δικτυογραφία www . greek - language . gr : προσπελάστηκε : 15. 10. 2013 και 16. 10. 2013 www . google . com : προσπελάστηκε : 15. 10. 2013 www . elwikipedia . gr : προσπελάστηκε : 15. 10. 2013 www . theogonia . gr / cosmogonia / isiodos . htm : προσπελάστηκε : 16. 10. 2013 ψηφιακό σχολείο : προσπελάστηκε : 16. 10. 2013


15

http://www.theogonia.gr/cosmogonia/isiodos.htm

http://www.elwikipedia.gr/

http://www.google.com/

http://www.greek-language.gr/


15. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1 ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (2η δ. ώ.)

ΠΡΩΤΗ ΟΜΑΔΑ : «Πρωταγόρας»

Ονόματα μαθητών : ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………….

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα :

www . greek - language . gr > αρχαία ελληνικά > εργαλεία > σώματα κειμένων > ανθολόγιο αττικής πεζογραφίας > κατάλογος κειμένων Πλάτων > Πλάτωνος Πρωταγόρας 320D – 321 B5.

E πιλέξτε το απόσπασμα : Ἦν γὰρ ποτε χρόνος… κεράννυται

Εντοπίστε από την επιλογή εμφάνιση μετάφρασηςκαι την αντίστοιχη νεοελληνική απόδοση

Μεταφέρατεκαι τα δύο κείμενα (πρωτότυπο και μεταφρασμένο) σε νέο έγγραφο wordΜελετήστε τα προσεκτικά Σχολιάστε το περιεχόμενο και τον συμβολισμό των λέξεων – φράσεων : Θεοὶ, εἱμαρμένος χρόνος, γῆς, πυρὸς και τῶν ὅσα γῇ καὶ πυρὶ κεράννυται σε κείμενο 120 - 140 λέξεων.

Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή αναζήτησης google > εικόνες > ολυμπιακό 12/θεο google> εικόνες > Πρωταγόρας > Εμπεδοκλής > Φυσικοί Φιλόσοφοι Ετοιμάστε ένα αρχείο παρουσίασης με 4 – 5 διαφανειών

Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ και σε φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)


16




ΔΕΥΤΕΡΗ ΟΜΑΔΑ : «Προμηθεὺς»

Ονόματα μαθητών : …………………………………………….. ……………………………………………. …………………………………………….

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα : www . greek - language . gr > αρχαία ελληνικά > εργαλεία > σώματα κειμένων > ανθολόγιο αττικής πεζογραφίας > κατάλογος κειμένων > Πλάτων > Πρωταγόρας 320D – 321 B5.

Επιλέξτε το απόσπασμα : Ἐπειδὴ δ’ ἄγειν…. νέμει

Εντοπίστε την αντίστοιχη μετάφραση εμφάνιση μετάφρασης

Μεταφέρατε και τα δύο κείμενα (πρωτότυπο και μεταφρασμένο) σε νέο έγγραφο word.Διαβάστε τα προσεκτικά Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή αναζήτησης google Αναζητήστε στην ιστοσελίδα www . elwikipedia . gr την ετυμολογία των ονομάτων των δύο μυθολογικών πρωταγωνιστών

Αποσυμβολοποιήστετα δύο αυτά πρόσωπα Εξηγείστε τη σημασία της χρήσης του ευθέως λόγου στο απόσπασμα σε σύντομο κείμενο 120 - 150 λέξεων

Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή αναζήτησης google > εικόνες > Προμηθεύς > Επιμηθεύς

Ε τοιμάστε ένα αρχείο παρουσίασης 4 - 5 σχετικών διαφανειών


1 ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (2η δ. ώ.) ΤΡΙΤΗ ΟΜΑΔΑ : «Ἐπιμηθεὺς»


17

http://www.elwikipedia.gr/



Ονόματα μαθητών : ……………………………………………….. ………………………………………………. ……………………………………………….

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα :www . greek - language . gr > αρχαία ελληνικά > εργαλεία > σώματα κειμένων > ανθολόγιο αττικής πεζογραφίας > κατάλογος κειμένων Πλάτων > Πρωταγόρας 320D – 321B5.

Επιλέξτε το απόσπασμα : Νέμων δὲ….εἰς σωτηρίαν.

Ε ντοπίστε την αντίστοιχη μετάφραση εμφάνιση μετάφρασης

Μεταφέρατε και τα δύο κείμενα (πρωτότυπο και μεταφρασμένο) σε νέο έγγραφο word.Αντιπαραβάλλετε τα δύο κείμενα Εντοπίστε τις αντιθέσεις του αποσπάσματος και το τελικό αίτιο

Αξιολογήστε την εξασφάλιση της συγκεκριμένης παροχής στους έμβιους οργανισμούς.

Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και τη μηχανή αναζήτησης google > εικόνες

Ετοιμάστε ένα αρχείο παρουσίασης 4 – 5 διαφανειών ειδών εμβίων οργανισμών με χαρακτηριστικό γνώρισμα την ταχύτητα ή τη δυσκινησία τους.

Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΠΡΩΤΑΓ0ΡΑΣ και σε φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)

1 ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ( 2η δ. ώ.)

ΤΕΤΑΡΤΗ ΟΜΑΔΑ : «Σωκράτης»

Ονόματα μαθητών : ……………………………………………… ……………………………………………… ………………………………………………


18



Μεταβείτε στην ιστοσελίδα :www . greek - language . gr > αρχαία ελληνικά > εργαλεία > σώματα κειμένων > ανθολόγιο αττικής πεζογραφίας > Πλάτων > Πρωταγόρας 320D – 321B5

E πιλέξτε το απόσπασμα : Ἃ μὲν γὰρ….ἐπανισῶν ἔνεμεν


Μεταφέρατε και τα δύο κείμενα (πρωτότυπο και μεταφρασμένο) σε νέο έγγραφο word.Μελετήστε και τα δύο κείμενα Εντοπίστε τις αντιθέσεις αυτού του αποσπάσματος και τους τροπικούς προσδιορισμούς Αξιολογήστε σε ένα κείμενο 150 περίπου λέξεων αυτήν την παροχή του Επιμηθέα στα ἐμβια όντα

Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή αναζήτησης google > εικόνες Ετοιμάσετε ένα αρχείο παρουσίασης 4 – 5 διαφανειών ιπτάμενων και επίγειων έμβιων οργανισμών



ΠΕΜΠΤΗ ΟΜΑΔΑ : «Ἱπποκράτης»

Ονόματα μαθητών : ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………….

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα : www . greek - language . gr > αρχαία ελληνικά > εργαλεία > σώματα κειμένων > ανθολόγιο αττικής πεζογραφίας > Πλάτων > Πρωταγόρας 320D- 321 B5


19




Επιλέξτε το απόσπασμα : Ταῦτα δὲ…. καὶ ἀναίμοις


Μεταφέρατε και τα δύο κείμενα (πρωτότυπο και μεταφρασμένο) σε νέο έγγραφο word.Δείτε την αντιστοιχία αρχαίου ελληνικού κειμένου και νεοελληνικής απόδοσηςΑξιολογήστε τις παροχές του Επιμηθέα στηριζόμενοι στις αντιθέσεις και τους τροπικούς – τελικούς προσδιορισμούς σε κείμενο word 120 περίπου λέξεων.

Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή αναζήτησης google > εικόνες > ΄Ωρες : Ευνομία – Δίκη – Ειρήνη > εποχές

Ετοιμάστε ένα αρχείο παρουσίασης 4 – 5 διαφανειών με έργα τέχνης της κλασσικής αρχαιότητας και με χαρακτηριστικές εικόνες (μία για κάθε εποχή)



ΕΚΤΗ ΟΜΑΔΑ : «Πρόδικος»

Ονόματα μαθητών : …………………………………………… …………………………………………… ……………………………………………

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα : www . greek - language . gr > αρχαία ελληνικά >εργαλεία > σώματα κειμένων > ανθολόγιο αττικής πεζογραφίας > Πλάτων > Πρωταγόρας 320D – 321B5

E πιλέξτε το απόσπασμα : Τοὐντεῦθεν…. πορίζων

Εντοπίσετε την αντίστοιχη μετάφραση εμφάνιση μετάφρασης


20



Μεταφέρατε και τα δύο κείμενα (πρωτότυπο και μεταφρασμένο) σε νέο έγγραφο word.Μελετήστε κείμενο και μετάφρασηΕντοπίστε σχήματα λόγου (αντιθέσεις, προσδιορισμούς τρόπου και σκοπού) και

Αξιολογήσττε αυτές τις παροχές του Επιμηθέα σε κείμενο 120 περίπου λέξεων

Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή αναζήτησης google > εικόνες > φωλιές ζώων > σαρκοφάγα

> φυτοφάγα ζώα

Ετοιμάστε ένα αρχείο παρουσίασης 4 – 5 σχετικών διαφανειών


2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΚΟΙΝΟ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ( 3η δ. ώ.)

Ομάδα……….

Ονόματα ……………………………………………. …………………………………………….. ……………………………………………..

Μεταβείτε στην ιστοσελίδα :www . theogonia . gr / cosmogonia / isiodos . htm Εντοπίστε το πρωτότυπο κείμενο ( στ. 507- 569) Μεταφέρατέ το σε νέο έγγραφο word Ανοίξτε νέα καρτέλα στη μηχανή αναζήτησης google και μεταβείτε Ψηφιακό σχολείο > Γενικό Λύκειο > Γ ΄ Λυκείου > Φιλοσοφικός Λόγος Γ Λυκείου Θεωρητική κατεύθυνση > αρχείο μαθήματος > διδακτικό πακέτο > βιβλίο μαθητή, σελ. 61 – 63 Μελετήστε την αντίστοιχη νεοελληνική απόδοση των παραπάνω στίχων


21

http://www.theogonia.gr/cosmogonia/isiodos.htm


Ενσωματώστέ την στο έγγραφο, όπου έχετε μεταφέρει και το πρωτότυπο κείμενοΜελετήστε με προσοχή τα δύο κείμενα Στη μηχανή αναζήτησης google Μεταβείτε : Ψηφιακό σχολείο > Γενικό Λύκειο > Γ ΄ Λυκείου > Φιλοσοφικός Λόγος Γ Λυκείου Θεωρητική κατεύθυνση > αρχείο μαθήματος > διδακτικό πακέτο > βιβλίο μαθητή > Πλάτωνος Πρωταγόρας, σελ. 74 –76Μεταφέρατε το πρωτότυπο κείμενο της σελ. 74 σε νέο έγγραφο word Διαβάστε προσεκτικά το κείμενο και ξαναθυμηθείτε την μετάφρασηΣυγκρίνετε το ησιόδειο απόσπασμα με τη 2η ενότητα από τον μύθο του Πρωταγόρα σε μια παράγραφο 100 – 120 λέξεωνΕντοπίστε και εξηγήστε την αντίφαση στην αφήγηση του Πρωταγόρα σε μια μικρή παράγραφο 150 περίπου λέξεων. Μεταβείτε στην ιστοσελίδα : www . greek - language . gr > Λεξικό κοινής νεοελληνικής γλώσσας με αφορμή την λέξη κατάγειον και με βάση τα θέματα *γη-, *γαιο-, *γεω- ως πρώτο συνθετικόΣχηματίστε δύο σύνθετες λέξεις από κάθε θέμα



22

http://www.greeklanguage.gr/

σεναριο πρωταγορασ

Documents

Transcript of σεναριο πρωταγορασ