ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Μάθημα: Επιχειρηματικότητα και Τεχνολογική Καινοτομία

Διδάσκων: κ. Πάνος Γ. Πιπερόπουλος, Ph.D.Ζ’ εξάμηνο, Ακαδημαϊκό Έτος: 2008 – 2009

Σύμφωνα με το European Trend Chart on Innovation (2005) η οικονομική στρατηγική της Ελλάδας παρουσιάζεται να έχει ελάχιστη ή σχεδόν καμία

σχέση με την καινοτομία. Ποια θεωρείτε είναι η επίπτωση αυτής της πραγματικότητας για τις ελληνικές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις; Πώς θα

μπορέσουν οι επιχειρήσεις μας να αναπτύξουν καινοτόμες δραστηριότητες; ___________________________________________________________

Εκπονήθηκε από: Ζλάτης Χρήστος ΑΜ: 45/06, Email:tm 0645@ uom . gr

Περιεχόμενα

1. Επιχειρηματικότητα ανάγκης και καινοτομία στην Ελλάδα………………………....22. Προκλήσεις επιχειρηματικότητας υψηλών δυνατοτήτων……………………………33. Καινοτόμα επιχειρησιακά μοντέλα με επίκεντρο τον πελάτη………………………..44. Ευρυζωνικότητα και καινοτομία……………………………………………………..6 5. Συμπεράσματα………………………………………………………………………..7

References

1

1. Επιχειρηματικότητα ανάγκης και καινοτομία στην Ελλάδα

Σε κάθε χώρα το επίπεδο επιχειρηματικότητας της αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες οι οποίοι καθορίζουν την οικονομική ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση και την κοινωνική της ευημερία.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα η πλειοψηφία των επιχειρήσεων έχει δημιουργηθεί από επιχειρηματικότητα ανάγκης, επιχειρηματική, δηλαδή, δραστηριότητα που εκδηλώνεται επειδή ο επιχειρηματίας δεν έχει άλλη δυνατότητα βιοπορισμού [1]. Η Ελληνική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν έχει να κάνει με την εκμετάλλευση ευκαιριών που εντοπίζει το άτομο στο ευρύτερο οικονομικό του περιβάλλον αλλά με την έλλειψη καλύτερων επιλογών εργασίας.

Ο έλληνας επιχειρηματίας είναι πρώτα από όλα ένας εργαζόμενος που θέλει να εξασφαλίσει ένα ελάχιστο επίπεδο εργασιακής ασφάλειας. Το συγκριτικό του πλεονέκτημα δεν είναι η καινοτομία αλλά η άμισθη προσωπική εργασία, συνήθως του ιδίου, αλλά πολύ συχνά, και των μελών της οικογένειας του.

Ο σημαντικότερος ανασταλτικός παράγοντας για την έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας δεν είναι η έλλειψη γνώσεων ή ο ανταγωνισμός της αγοράς αλλά ο φόβος της αποτυχίας και της απώλειας του σχετικού κεφαλαίου επένδυσης. Το σχετικό ποσοστό του 59% για τη χώρα μας, είναι όχι μόνο το μεγαλύτερο στην Ευρώπη αλλά και το μεγαλύτερο στο κόσμο! [1]

Η ελληνική επιχειρηματική δραστηριότητα εμφανίζεται εξαιρετικά «ρηχή», με την έννοια ότι είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό προσανατολισμένη σε προϊόντα και υπηρεσίες που απευθύνονται στον τελικό καταναλωτή, παρά σε άλλες επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι περισσότερα από τα μισά εγχειρήματα επιχειρηματικής δραστηριότητας εκδηλώνονται σε δραστηριότητες που έχουν ως τελικό πελάτη τον καταναλωτή, τη στιγμή που ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 35% [1].

Από το σύνολο των επιχειρηματικών εγχειρημάτων που πραγματοποιούνται στη χώρα μας μόλις ένα πολύ μικρό ποσοστό μπορεί να χαρακτηριστεί ως Υψηλών Δυνατοτήτων εγχείρημα το οποίο έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά [1]:α) συμβάλλει στην επέκταση των αγορών, β) δημιουργεί νέα απασχόληση, και γ) εντείνει τον εξαγωγικό προσανατολισμό της οικονομίας.

Η πραγματικότητα, ωστόσο, της εκτεταμένης Επιχειρηματικότητας Ανάγκης, ρηχής και με χαμηλό επίπεδο καινοτομικότητας, συνιστά μείζον κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα. Η εκτεταμένη επιχειρηματικότητα ανάγκης, η χαμηλή τεχνολογική καινοτομικότητα, η ρηχή επιχειρηματικότητα, η κυριαρχία της πολύ μικρής και μικρής επιχείρησης έντασης εργασίας (η λογική του μικρού γωνιακού μαγαζιού) καταδικάζουν τους μισθωτούς σε φαινόμενα γενιάς των 700 ευρώ ενώ δημιουργεί ψευτοεπιχειρηματίες.

2

2. Προκλήσεις επιχειρηματικότητας υψηλών δυνατοτήτων

Η εκτεταμένη μικροεπιχειρηματικότητα ανάγκης αδυνατεί να δημιουργήσει πολλές και ποιοτικές θέσεις εργασίας, υποσκάπτει το μέλλον και την προοπτική ευημερίας της νέας γενιάς, και καταδικάζει τους νέους και όχι μόνο στην εισοδηματική κατηγορία πέριξ του βασικού μισθού, την πολυαπασχόληση και την υπερεργασία.

Για να ξεφύγουμε από αυτή τη κατάσταση, πρέπει πρώτα από όλα να αντιμετωπίσουμε δύο σχετικές προκλήσεις. [1]

Η πρώτη έχει να κάνει με την ανάγκη υπέρβασης του σημερινού μοντέλου επιχειρηματικής δραστηριοποίησης δίνοντας έμφαση στην ποιοτική ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μπορούμε να οδηγηθούμε από μια Επιχειρηματικότητα Ανάγκης σε μια Επιχειρηματικότητα Υψηλών Δυνατοτήτων ικανής να δημιουργήσει πολλές και καλές θέσεις εργασίας.

Η δεύτερη σημαντική πρόκληση έχει να κάνει με το συχνά παραμελημένο κόστος της καινοτομίας. Μια αλλαγή, εκ των πραγμάτων, δεν είναι προς όφελος όλων καθώς δημιουργεί κερδισμένους και χαμένους. Η καινοτόμα επιχειρηματική δραστηριότητα δημιουργεί υπεραξίες για τους καινοτόμους και τιμωρεί όσους δεν μπορούν να προσαρμοσθούν στα νέα δεδομένα.

Πολλοί θεωρούν πως η καινοτομία και η ανταγωνιστικότητα αποτελούν αυτοσκοπό. Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη καθώς ο στόχος πρέπει να είναι η επίτευξη της επιθυμητής οικονομικής μεγέθυνσης σε συνδυασμό με συνθήκες κοινωνικής συνοχής. Πιο συγκεκριμένα, ως κοινωνία πρέπει να στοχεύουμε σε μια ισχυρή οικονομία με ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, γιατί όσα περισσότερα έσοδα έχει η χώρα μας, τόσα περισσότερα μπορεί να ξοδέψει για αγαθά που απολαμβάνουμε όλοι μας. Όπως επίσης πρέπει να στοχεύουμε στην επίτευξη συνθηκών κοινωνικής συνοχής, γιατί όσο λιγότερες είναι οι ανισότητες και οι κακώς εννοούμενες κοινωνικές διαφοροποιήσεις, τόσο λιγότερες είναι οι συγκρούσεις και καλύτερη η ζωή μας.

Κατά συνέπεια για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που ενθαρρύνει την υγιή επιχειρηματικότητα υψηλών δυνατοτήτων, εν αντιθέσει με το σημερινό περιβάλλον ασύδοτης επιχειρηματικότητας ανάγκης και χαμηλής καινοτομικότητας, πρέπει να θέσουμε πριν απ’ όλα τους εξής δύο στόχους: [1]

Πρώτος στόχος πρέπει να γίνει η απενεχοποίηση της επιχειρηματικότητας και του επιχειρείν στην Ελλάδα.

Το πρώτο και θεμελιώδες θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι η γενική αρνητική στάση της ελληνικής κοινωνίας προς την επιχειρηματική δραστηριότητα και ιδιαίτερα η συλλογική υποτίμηση της δημιουργικότητας. Η βαθμιαία μεταστροφή αυτής της στάσης αποτελεί κυρίαρχο στόχο και πρέπει να επιδιωχθεί μέσω παρεμβάσεων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Αυτό με τη σειρά του προϋποθέτει ότι υπερβαίνουμε τη γενικά αρνητική εκτίμηση για τον ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος στην προετοιμασία των νέων για το ενδεχόμενο επιχειρηματικής σταδιοδρομίας.

3

Στην ίδια λογική απενοχοποίησης της επιχειρηματικότητας πρέπει να μάθουμε να αναλαμβάνουμε περισσότερα ρίσκα και να υπερβαίνουμε το φόβο της αποτυχίας, αντιμετωπίζοντας ουσιαστικά και με επιτυχία ζητήματα όπως το κοινωνικό και επιχειρηματικό στίγμα που συνοδεύει μια αποτυχία καθώς και την επαγγελματική ανασφάλεια που χαρακτηρίζει τον επιχειρηματία ο οποίος βρίσκεται στη φάση της υλοποίησης ενός επιχειρηματικού σχεδίου που δεν είναι βέβαιο ότι θα επιτύχει.

Ο δεύτερος στόχος δεν είναι άλλος από τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος

Πιο συγκεκριμένα απαιτείται μια Χάρτα για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα η οποία θα περιλαμβάνει ένα πακέτο μέτρων-δεσμεύσεων της πολιτείας προς μελλοντικούς αλλά και ήδη καθιερωμένους επιχειρηματίες.

Ενδεικτικά και στο πλαίσιο αυτής της λογικής προτείνεται [1]: η δραστική απλούστευση της διαδικασίας έναρξης μιας επιχείρησης: μέσω της

μείωσης των διαδικασιών αλλά και τη συγχώνευσή τους σε ένα επίπεδο διοίκησης (Νομαρχία ή Περιφέρεια),

η δημιουργία μίας πολύ-λειτουργικής υπηρεσίας για επιχειρήσεις (multifunction one stop shops τύπου ΚΕΠ), έτσι ώστε να διευκολυνθούν οι επιχειρήσεις στις συναλλαγές τους με τη δημόσια διοίκηση και να εξυπηρετούνται οι πιθανοί επενδυτές,

η δημιουργία συστημάτων επιχειρήσεων (clusters) έτσι ώστε να είναι σε θέση να αξιοποιείται μια καλή ή πρωτοποριακή ιδέα σε συνδυασμό με τη δημιουργία υποδομών υψηλής τεχνολογίας όπως Τεχνολογικά Πάρκα,

η δημιουργία νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως κεφάλαια χρηματοδότησης υψηλής τεχνολογίας,

η παροχή κινήτρων για μεγαλύτερη ένταση του ερευνητικού έργου και των πανεπιστημιακών εργαστηρίων προς τις ανάγκες των επιχειρήσεων και

η στοχευμένη στήριξη των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων μέσα από τη Δημιουργία Χάρτας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων για την Ελλάδα σε συμφωνία τo European Small Business Act όπου θα προβλέπονται μέτρα διακριτής στήριξης.

Με το κατάλληλο σχεδιασμό και με συστηματική δουλειά είναι εφικτό να συνδυαστούν αρμονικά η υγιής επιχειρηματικότητα με την οικονομική ανάπτυξη, και να αποκτήσουμε με αυτό τον τρόπο μια ισχυρή πραγματική οικονομία όπου πολλές ανταγωνιστικές επιχειρήσεις είναι σε θέση να δημιουργούν πολλές και καλές δουλειές για όλους. 

3. Καινοτόμα επιχειρησιακά μοντέλα με επίκεντρο τον πελάτη.

Στο πλαίσιο της παγκοσμιοποιημένης, πλέον, οικονομίας και του γενικότερου κλίματος ανασφάλειας και αναταράξεων οι οποίες παρουσιάζονται τους τελευταίους μήνες στον επιχειρηματικό κόσμο η εφαρμογή στρατηγικής καινοτομίας στις επιχειρήσεις έχει αναγνωριστεί ευρύτερα ως σημαντική επιταγή.

4

Παρ όλα αυτά η ανταγωνιστικότητα μιας επιχείρησης δε μπορεί να είναι εξασφαλισμένη όταν ασκείται απλώς με βάση [2]:

Τα προϊόντα, επειδή αυτά τυποποιούνται και αντιγράφονται εύκολα και έχουμε τάση μετάπτωσης σε οικονομία υπηρεσιών αντί προϊόντων,

Το μέγεθος, το οποίο είναι σημαντικός παράγοντας επειδή η μεγάλη επιχείρηση έχει οικονομίες κλίμακας, αναγνωρισιμότητα και δύναμη, αλλά έχει ως ανταγωνιστή τα εναλλακτικά δίκτυα και ιδιαίτερα το internet που δίνουν εμβέλεια στις μικρές επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα οι μεγάλες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να προσαρμοστούν έγκαιρα στις απαιτήσεις της «δικτυωμένης» οικονομίας ή

Την τιμή, επειδή αυτή συνήθως δίνει πρόσκαιρα πλεονεκτήματα και οφέλη.

Άλλωστε, τα προϊόντα γίνονται συχνά πλατφόρμες για να προσφερθούν υπηρεσίες που βασίζονται σε αυτά και για να στηριχθεί η διαχείριση της σχέσης με τον πελάτη. Για παράδειγμα το κινητό τηλέφωνο πολλές φορές μας παρέχεται δωρεάν για να μας προσφερθούν υπηρεσίες τηλεφωνίας, ενημέρωσης, διασκέδασης, συναλλαγών με τράπεζες κλπ. Ομοίως η συσκευή επικοινωνίας για σύνδεση με το Internet, η συσκευή για πρόσβαση στην καλωδιακή ή δορυφορική τηλεόραση, η δωρεάν εφημερίδα κλπ

Το ενδιαφέρον, λοιπόν, μεταφέρεται από τα προϊόντα στις υπηρεσίες και επειδή υπηρεσία σημαίνει σχέση, η διαχείριση σχέσεων αποκτά τεράστια σημασία στη σύγχρονη επιχειρηματική δραστηριότητα. Αξίζει να επισημάνουμε πως σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι σημαντικό μέρος του αγοραστικού κοινού (>20%) αναζητά νέες εμπειρίες όταν καταναλώνει προϊόντα ή υπηρεσίες, όπως οι ηλεκτρονικές συσκευές, τα ταξίδια, ο τουρισμός, το φαγητό κ.ά. Γι’ αυτό η «εμπειρία του πελάτη» αναδεικνύεται στο θεμελιακό στοιχείο που μπορεί να εξασφαλίσει την πιστότητα του πελάτη και την επιχειρηματική επιτυχία σε όλους τους κλάδους.

Οι πιο σημαντικές δεξιότητες που χρειάζεται να αναπτύξει μια επιχείρηση για να εξασφαλίσει μακροχρόνια ανταγωνιστική θέση είναι [2]:

η λειτουργική αριστεία και υπεροχή και η ικανότητα να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις σχέσεις με τους πελάτες.

Για το λόγο αυτό τα συστήματα διαχείρισης των σχέσεων με τους πελάτες έχουν γίνει τόσο απαραίτητα και δημοφιλή τα τελευταία χρόνια. Με τις δεξιότητες αυτές, που εξαρτώνται άμεσα από τη διαθεσιμότητα αποτελεσματικών υποδομών και υπηρεσιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών, η επιχείρηση μπορεί να βελτιώσει την εμπειρία του πελάτη, επειδή εξασφαλίζει:

την ικανότητα για συνεχή διαφοροποίηση και προσαρμογή των προϊόντων, των υπηρεσιών και των δικτύων διανομής

την αποτελεσματική και ποιοτική λειτουργία που προσφέρει ικανοποίηση στον πελάτη

τη βελτιωμένη εικόνα της επιχείρησης και των προϊόντων της την παραγωγικότητα, που της επιτρέπει καλύτερη τιμολόγηση στον πελάτη

5

Η καινοτομία μπορεί να είναι είτε τεχνολογική είτε να αφορά στο επιχειρησιακό μοντέλο. Οι αλλαγές στο επιχειρησιακό μοντέλο και ειδικότερο στην προσέγγιση της εξυπηρέτησης του πελάτη είναι πιο σημαντικές. Η καινοτομία δεν είναι αυτοσκοπός αλλά μέσο για να επιτευχθεί επιχειρηματική αξία. Δεν έχει τόσο σημασία πόσο έξυπνη είναι αλλά πόσο αποτελεσματικά εφαρμόζεται και υιοθετείται στην αγορά. Οι ιδέες και η νέα τεχνολογία έχουν πάντοτε το ακαδημαϊκό, επιστημονικό τους ενδιαφέρον, αλλά από επιχειρηματική άποψη μπορούν να θεωρηθούν καινοτομία μόνον όταν αποκτούν μια κρίσιμη μάζα χρηστών (π.χ. το internet). Μελέτες δείχνουν ότι οι περισσότεροι χρήστες κινητού τηλεφώνου χρησιμοποιούν λιγότερο από το 20% των δυνατοτήτων που προσφέρει. Αυτό σημαίνει ότι πολλές «καινοτόμες» δυνατότητές τους δεν προσφέρουν αξία.

Άλλωστε, οι πιο πετυχημένες και ουσιαστικές καινοτομίες προκύπτουν από την αμφισβήτηση και ανατροπή ορισμένων «πιστεύω» ή όπως θα τις λέγαμε αλλιώς «ορθοδοξιών» που διαπνέουν κάθε άτομο, εταιρία ή κλάδο [2]. Τα πιστεύω αυτά, τα αυτονόητα δεδομένα μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας λειτουργούν ως «φίλτρα σκέψης». Τα πιστεύω αυτά προέρχονται από μακροχρόνια εμπειρία, παράδοση, συνήθειες, συμβατικές παραδοχές ή δόγματα και, πολλές από αυτές, έχουν ενσωματωθεί στην επιχειρηματική πρακτική. Ιδιαίτερα πρέπει να σταθούμε στους συμβιβασμούς ή περιορισμούς (compromises) που (συχνά υποχρεώνονται να) αποδέχονται οι πελάτες σε σχέση με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που απολαμβάνουν.

4. Ευρυζωνικότητα και καινοτομία

Η εξάπλωση της ευρυζωνικότητας τόσο σε διεθνές όσο και σε εγχώριο επίπεδο μπορεί να παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην υιοθέτηση καινοτόμων πρακτικών από τις επιχειρήσεις καθώς σε λίγα χρόνια η εξάπλωση των ασύρματων wifi δικτύων μαζί με τις υποδομές σε δίκτυα οπτικών ινών και οι δυνατότητες που θα προκύψουν από αυτά θα μας οδηγήσουν σε εντελώς νέες μορφές επικοινωνίας και συνεργασίας.

Μια επικοινωνία η οποία θα έχει πολλαπλές μορφές και θα είναι πολύ πιο πλούσια σε σχέση με το παρελθόν καθώς θα διαθέτουμε νέες δυνατότητες εργασίας και συνεργασίας με άλλους ανθρώπους. Η ίδια η έννοια της εργασίας θα έχει εντελώς νέο νόημα καθώς θα μπορούμε να παράγουμε και να διανέμουμε περιεχόμενο, ιδέες και προϊόντα με την ίδια ευκολία με την οποία σήμερα τα καταναλώνουμε [3].

Όλα τα παραπάνω αποτελούν μόνο την αρχή ενός περιβάλλοντος που διαμορφώνεται, στο οποίο η ανθρώπινη γνώση είναι κοινόκτητη - και διαδίδεται μέσα από τα πολλαπλά δίκτυα- αντί να είναι «ιδιόκτητη» μέσα στα μυαλά λίγων εκλεκτών ανθρώπων. Η συμμετοχή μας σε αυτά τα πολλαπλά και διαφορετικά δίκτυα θα καθορίσει και τη θέση που θα έχουμε ως ιδιώτες και πολίτες στον νέο κόσμο που αναδύεται.

Ως σήμερα η ισχύς ενός ανθρώπου υπολογιζόταν με το πόσοι άλλοι βρίσκονται «από κάτω» του στην πυραμίδα της ιεραρχίας των οργανισμών. Πολύ σύντομα, η ισχύς ενός ανθρώπου θα υπολογίζεται από το πόσους έχει «γύρω του» συνδεδεμένους μέσα στο

6

προσωπικό του δίκτυο. Οι επιχειρήσεις αρχίζουν ήδη να ανακαλύπτουν τις δυνατότητες που τους προσφέρει το Διαδίκτυο καθώς ξεκινούν να ακούν την παγκόσμια κοινότητα και να μαθαίνουν από αυτή.

Ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπίσει το web μια επιχείρηση θα κάνει τη διαφορά ανάμεσα στους νικητές και στους ηττημένους [3]. Η διαφορά νικητών και ηττημένων συνοψίζεται στο γεγονός ότι: Οι ηττημένοι χτίζουν websites ενώ οι νικητές χτίζουν ζωντανές, δημιουργικές κοινότητες. Οι ηττημένοι χτίζουν τείχη προστασίας ενώ οι νικητές δημιουργούν δημόσιους χώρους διαλόγου. Οι ηττημένοι «καινοτομούν» μέσα στα εργαστήριά τους. Οι νικητές ανοίγουν τις πόρτες της καινοτομίας και των ιδεών στις δικτυωμένες κοινότητες μέσα από κανάλια μαζικής και ομότιμης συνεργασίας.

Η ανάπτυξη όλων των παραπάνω υποδομών (σε πρώτο στάδιο) και η γρήγορη ανάπτυξη της καινοτομίας η οποία θα αξιοποιήσει αυτές τις υποδομές θα είναι ο απόλυτος στόχος, ο απόλυτος προορισμός για κάθε χώρα η οποία θέλει να έχει θέση στον διεθνή ανταγωνισμό και ακόμη περισσότερο για την Ελλάδα.

5. Συμπεράσματα

Συμπερασματικά, μπορούμε να επισημάνουμε πως η καινοτομία οφείλει να είναι συστηματική και να αποτελεί αξία για την επιχείρηση. Ακόμη, ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι η «ασυμμετρία» του «μεγέθους, της έκτασης» μιας καινοτομίας και του αποτελέσματος που μπορεί να αποφέρει. Άρα μια καινοτομία μικρής έκτασης μπορεί να έχει σημαντικά μεγάλα αποτελέσματα και αντιστρόφως.

Η σημαντικότερη, όμως, πτυχή του θέματος καινοτομία σήμερα έχει να κάνει με το πώς θα «εξωτερικεύσουμε την καινοτομία» και ειδικότερα με το πώς θα κάνουμε κοινωνούς και επίκεντρο των καινοτομιών τους πελάτες (αλλά και τους συνεργάτες). Κατ’ επέκταση, χρειάζεται να υιοθετήσουμε επιχειρησιακά μοντέλα εστιασμένα στον πελάτη, που δίνουν εμφανώς ενεργητικό ρόλο στον τελικό χρήστη των προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρουμε, προκαλώντας λειτουργικά την άμεση εμπλοκή του.

Η καινοτομία μπορεί να αφορά στο να κάνουμε τα σωστά πράγματα ή να κάνουμε τα πράγματα σωστά, δηλαδή με σωστό τρόπο [1]. Η προσδοκία από το ανώτερο management team σε μια επιχείρηση είναι «να κάνει τα σωστά πράγματα», να κάνει δηλαδή τις σωστές επιλογές για το τι πρέπει να κάνει ο οργανισμός και να επιδιώκει αντίστοιχες καινοτομίες. Στο άλλο άκρο, οι προσδοκίες από τους υπαλλήλους γραμμής αφορούν στο «να κάνουν σωστά τα πράγματα» και να προτείνουν επίσης σχετικές καινοτομίες βελτίωσης.

Τα νέα δεδομένα επιβάλλουν τα μεσαία στελέχη (και τέτοια καλούμαστε να γίνουμε εμείς σύντομα) να έχουν διττό ρόλο [1], να υποστηρίζουν τις καινοτομίες και προς τις δύο κατευθύνσεις.

7

Να βοηθούν δηλαδή και να υποστηρίζουν τον οργανισμό τους τόσο στις επιλογές τους για καινοτόμα επιχειρησιακά μοντέλα, όσο και

για τις επιλογές τους για λειτουργικές καινοτομίες που προσδίδουν νέα αξία και εξασφαλίζουν αποτελεσματικότητα.

References

1. Knowhow.gr, «Οι ΤΠΕ και η καινοτομία με επίκεντρο το πελάτη», ομιλία του κ. Βασίλη Τραπεζάνογλου, Συμβούλου Διοίκησης της τράπεζας EFG Eurobank Ergasias στα πλαίσια της τελετής αποφοίτησης του των πτυχιούχων του MBIT του Athens Information Technology, 15 Οκτωβρίου 2008, http :// www . knowhow . gr /? p =1645

2. Nylon.gr, «Η ψηφιακή Ελλάδα και το ηλεκτρικό μας δίκτυο», Νίκος Δρανδάκης, 18 Ιουλίου 2007, http :// www . nylon . gr / social - media / digital - greece - electricity - network /

3. E-rooster.gr, «Διέξοδος στην επιχειρηματικότητα υψηλών δυνατοτήτων», εισήγηση εκπροσώπου G700 στα πλαίσια του Συνεδρίου της Φιλελεύθερης Συμμαχίας, 18 Οκτωβρίου 2008, http://e-rooster.gr/10/2008/990

8