ΣΑ ΝΕΑ ΣΟΤ ΤΛΛΟΓΟΤ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΣΡΑΣΩΝΙΟΤ Σόμος 4νο Φύιιν 46 Οθηώβξηνο 2010

Πέξζη ην κπνπξίλη γπξλνύζε γύξσ καο όιε κέξα, αιιά

μέζπαζε αξγά ην βξάδπ, όηαλ πξνζπαζνύζε λα

αλαζπγθξνηήζνπκε ζην λνπ καο ηηο εηθόλεο, ηηο ζθέςεηο

θαη ηηο ζπγθηλήζεηο πνπ είρακε απνθνκίζεη από ην

πξώην αληάκσκα.

Φέηνο, ε βαξηά ζπλλεθηά, ν αέξαο θαη ε βξνρή

καο πξνθαηέιαβαλ. Γελ επεξέαζαλ όκσο θαζόινπ, απ‟

όηη θαίλεηαη, ηε ιαρηάξα ηεο ςπρήο λα μαλαβξεζνύκε,

λα δνύκε αγαπεκέλα πιένλ πξόζσπα –θη αο ηα είδακε

γηα κηα θαη κόλε θνξά – λα κηιήζνπκε καδί ηνπο θαη λα

ηζνπγθξίζνπκε ηα πνηήξηα καο.

Ζ αηκόζθαηξα δελ γηλόηαλ λα είλαη πην θηιηθή θαη

δεζηή, ηα κάηηα όισλ πγξά κε θείλε ηε γιύθα ηεο

απαληνρήο.

Ο Απνζηόιεο Kνηδαγηάλλεο βγάδεη κε επιάβεηα από

ηελ ηζέπε ηνπ θαη κνπ δείρλεη πακπάιαηεο θσηνγξαθίεο

ηνπ παηέξα ηνπ, όπνπ αλαγλσξίδσ δύν αγαπεκέλνπο

ήξσεο ησλ παηδηθώλ κνπ ρξόλσλ: ηελ Παιαβν –Λέλε

θαη ην θνβεξό θαη ηξνκεξό γηα κέλα Κακήηζα, πνπ είρα

Μεταυερόμενα Για τα συαντά της

Ζ πεξηδηάβαζή κνπ ζηα γεγνλόηα ηνπ ζεηζκνύ ηνπ ‟32 κε έθεξε κπξνζηά ζε κία πνιύ ηδηαίηεξε θαη ζπγθηλεηηθή αλζξώπηλε ηζηνξία. αο ηε κεηαθέξσ ζρεδόλ απηνύζηα.

Ο δεκνζηνγξάθνο ηεο «Μαθεδνλίαο» Γηάλλεο ακαξάο επηζθέπηεηαη ηνπο ζεηζκόπιεθηνπο ηεο Αξλαίαο πνπ δνπλ ζε ζθελέο. Ζ γε θνπλάεη ζπλερώο θαη πνιιά ζπίηηα

έρνπλ γθξεκηζηεί. Δπηπρώο, όκσο, λεθξνί δελ ππάξρνπλ. Κάπνηνο ηνλ ελεκεξώλεη πσο κηα θνπέια έρεη ππνζηεί λεπξηθό θινληζκό θαη απνθαζίδεη λα ηελ επηζθεθηεί ζηε

ζθελή ηεο. Σε βξίζθεη μαπισκέλε, έρεη δπν κέξεο λα θνηκεζεί. Πόηε πόηε πεηάγεηαη πάλσ θαη θσλάδεη: -Πέθηνπκε, πέθηνπκε…

Γίπια ζην ζηξώκα θάζεηαη ε κάλα ηεο θη νη δπν αδεξθέο ηεο θαη ηεο ζπκπαξαζηέθνληαη. Ο δεκνζηνγξάθνο δεηά λα κάζεη ηη ζπλέβε θαη ε θνπέια είλαη έηζη θη ε κάλα

ηεο θιαίγνληαο ηνπ αθεγείηαη:

-Από ην ζπίηη καο θύγακε ην βξάδπ ηεο Γεπηέξαο κε ην κεγάιν ζεηζκό. Ζ ηξνκάξα πνπ πήξακε, δε ιέγεηαη! Μαο βξήθε ζηνλ πξώην ύπλν. Ο έλαο ηνίρνο ηνπ ζπηηηνύ,

πιαηύο ίζακε έλα κέηξν, πεηάρηεθε ηξία κέηξα καθξηά. Δπηπρώο εθζθελδνλίζηεθε πξνο ηα έμσ, αιιηώο ζα καο ζθόησλε. Καηαθέξακε θαη βγήθακε από ην ζπίηη θαθήλ

θαθώο. Ζ γε θνπλνύζε δηαξθώο κέξα-λύρηα. Γηα δπν κέξεο δελ πιεζηάζακε ζην ζπίηη. Σν βξάδπ ηεο Σεηάξηεο έγηλε ν δεύηεξνο κεγάινο ζεηζκόο.

Δίρα ζπιινγή ηα ξνύρα καο θαη πξν πάλησλ ηα πξνηθηά ηεο Δπγελίαο κνπ. Κνπηάζακε ηόζν λα ηα θηηάμνπκε! Αιιά θη ε Δπγελία κ‟ έθαγε ην θεθάιη: -Μάλα, λα πάκε

αύξην ην πξσί λα βγάινπκε κεξηθά πξάγκαηα. Θα πέζεη ην ζπίηη θαη ζα πάλε όια ρακέλα. Με ηόζν θόπν ηα ύθαλα! Σε κπνπθηά καο θόβακε γηα λα πάξνπκε ηα λήκαηα,

λα πθάλνπκε ηα πξνηθηά κνπ. Πόζα βξάδηα μελύρηεζα λα ηα πθάλσ, λα κεηξάσ ηνπο θόκπνπο…Σα έρσ όια ζπλερώο ζην λνπ κνπ, αιιά πην πνιύ, κάλα, ιππάκαη εθείλε

ηελ πάληα πνπ ύθαλα κε ηε βνζθνπνύια θαη ηνλ αγαπεηηθό ηεο αγθαιηαζκέλνπο δίπια ζηελ πεγή. Με ηα πξόβαηα λα βόζθνπλ κέζα ζηηο πξαζηλάδεο θαη ηα ινπινύδηα…

Με ηα πνιιά, παηδί κνπ, κε έπεηζε. Γελ ήζεια θαη πνιύ άιισζηε! Ζ θηώρεηα, βιέπεηο, ε θηώρεηα…

Απνθαζίζακε λα πάκε λσξίο ην πξσί ηεο Πέκπηεο, γηαηί καο είρε κπεη ε ηδέα πσο ην πξσί δελ γίλνληαλ ζεηζκνί. Καη ήξζε ην πξσί ηεο Πέκπηεο, πνπ λα κελ έθηαλε!

Πήξα ηηο δύν ζπγαηέξεο κνπ θαη αλεβήθακε γξήγνξα-γξήγνξα ηε ζθάια. Μπήθακε ζηελ θάκαξε, αξπάμακε όζα κπνξνύζακε θαη θηλήζακε λα θαηεβνύκε. Δθείλε ηε

ζηηγκή ην ζπίηη πήγε θη ήξζε, έηξηδε νιόθιεξν. Σζαηκάδεο θαη ρώκαηα έπεθηαλ κε ην ζσξό ζηα θεθάιηα καο. Γηλόηαλ πάιη κεγάινο ζεηζκόο. Βάιακε ηηο θσλέο θαη

θξαηώληαο ηνπο κπόγνπο ηξαβήμακε γηα ηε ζθάια. Ήκαζηαλ ζηα κηζά, όηαλ ε μύιηλε ζθάια γθξεκίζηεθε θαη καδί ηεο θη εκείο. Αλ δελ ζθνησζήθακε ήηαλ γηαηί πέζακε

πάλσ ζηα ξνύρα πνπ θξαηνύζακε. Από ηόηε ην θνξίηζη κνπ είλαη ζ‟ απηή ηελ θαηάζηαζε. Γελ θνηκάηαη, δελ κηιάεη…Ση ην ζέιακε, ληέθη λα γίλνληαλ θαη ηα πξνηθηά θαη

ηα πθαληά!

Ζ κάλα μέζπαζε γηα άιιε κηα θνξά ζε ιπγκνύο θαη ν δεκνζηνγξάθνο ηελ θαζεζύραζε πσο δελ είλαη θάηη ζνβαξό, ζα εξεκήζεη ην θνξίηζη. Όια ζα πεξάζνπλ, ζα ηα

ραξεί ε Δπγελία ηα πξνηθηά ηεο, λα κελ αλεζπρεί.

Πόζεο εηθόλεο δελ κνπ έθεξε ζην λνπ ε γιπθηά ηζηνξία ηεο Δπγελίαο από ηα σξαία θηιίκηα ηεο Αξλαίαο πνπ έζηξσλε ε κάλα κνπ, κόιηο ρεηκώληαδε! Με ηα

θαηαθόθθηλα ηξηαληάθπιια θαη ηα πξάζηλα θύιια ζε κπεδ θόλην! Μεηξεηά, κε θέληεκα αξγαιεηνύ, θηηαγκέλα από Αξλαηώηηζζεο πθάληξεο θαηόπηλ παξαγγειίαο γηα ηελ

πξνίθα ηεο. Γελ ππήξρε πξνίθα θνξηηζηνύ ζηα ρσξηά καο πνπ λα κελ έρεη πθαληά από ηελ Αξλαία! Πξαγκαηηθά έξγα ηέρλεο, βγαικέλα από ηα ρέξηα εμαηξεηηθώλ

πθαληξηώλ. Σα ζρέδηά ηνπο παξαδνζηαθά, ηα ρξώκαηα θπηηθά θαη αλεμίηεια. Τθαζκέλα κε αηέιεησηα λπρηέξηα θαη άπεηξν θόπν, πνπ δελ πιεξώλνληαλ.

Καη ζαλ εθπξόζσπν όισλ απηώλ ησλ γπλαηθώλ ζα αλαθέξσ ηε Υαξίθιεηα Γεκεηξαθνύδε, αεηζαιέζηαηε κέρξη ηα ηειεπηαία ηεο, πνπ δίδαμε γεληέο θαη γεληέο θαη

πέζαλε πξηλ ιίγα ρξόληα. Σν ζπίηη ηεο ήηαλ έλα κνπζείν ηεο πθαληηθήο ηέρλεο θαη ζε έλα ηνίρν ηνπ ήηαλ θξεκαζκέλε κία κεγάιε πάληα. Καη ηη ιέηε λα παξίζηαλε;

Φπζηθά ηε βνζθνπνύια κε ηνλ αγαπεηηθό ηεο αγθαιηαζκέλνπο δίπια ζηελ πεγή. Με ηα πξόβαηα λα βόζθνπλ κέζα ζηηο πξαζηλάδεο θαη ηα ινπινύδηα…

΄Αξαγε λα είρε πάξεη ην ζρέδην από ηελ Δπγελία;

Η Καρβοσλοζθαιίηηζζα

ηηο 9 ηνπ Ννέκβξε θαη ώξα 7.

Πξαγκαηνπνηήζεθε ζην παηάξη ηνπ ΗΑΝΟΤ

ηεο Αξηζηνηέινπο ε παξνπζίαζε ηνπ

βηβιίνπ ηεο Γέζπνηλαο ηπιηαλίδνπ «ΣΑ

ΒΑΠΟΡΗΑ ΣΖ ΚΟΤΡΗΑ ΚΑΗ ΣΟΤ

ΔΡΧΣΑ», Δθδόζεηο ΗΑΝΟ.

Ζ Δθδήισζε ζηέθζεθε από κεγάιε

επηηπρία, θαζώο ε πξνζέιεπζε ήηαλ κεγάιε

θαη ε όιε αηκόζθαηξα εμαηξεηηθά εγθάξδηα.

Σν βηβιίν παξνπζίαζαλ: Ζ Αζελά

Παπατσάλλνπ, θηιόινγνο –πνηήηξηα θαη ε

Μαξηιέλα Μεζεκέξε –Μπθνληάηε,

θηιόινγνο.

Άλαςε πάιη ν ππξεηόο ηεο πξνεηνηκαζίαο

γηα ηελ κεγάιε απηή δηνξγάλσζε ηνπ

ηξαησλίνπ.

Μηθξνί κεγάινη ζρεδόλ ζηνλ ίδην ξπζκό θαη

ην ελδηαθέξνλ λα κεγαιώλεη κέξα κε ηε

κέξα.

Καινύκε όινπο ηνπο εζεινληέο λα

ζπκκεηέρνπλ θαη ζηε θεηηλή δηνξγάλσζε κε

ηελ ίδηα δηάζεζε ησλ δύν πξνεγνύκελσλ

ρξόλσλ.

Δίκαζηε ζίγνπξνη όηη ε ΠΑΡΑΜΤΘΟΥΧΡΑ

ζα ηνπο αληακείςεη κε ηε ραξά ηεο

πξνζθνξάο θαη γηαηί όρη κε ηνλ ζξίακβν ηνπ

ΔΘΔΛΟΝΣΗΜΟΤ.

Όινη ινηπόλ ην βξάδπ ησλ εγθαηλίσλ ην

άββαην 4 Γεθεκβξίνπ ζηηο 7:30 κκ ζηελ

ΠΑΡΑΜΤΘΟΥΧΡΑ γηα κηα δεζηή

Υξηζηνπγελληάηηθε αξρή κε θάιαληα θαη

ππξνηερλήκαηα.

Ζ ΠΑΡΑΜΤΘΟΥΩΡΑ Δ ΠΤΡΔΣΟ

ΠΡΟΔΣΟΗΜΑΗΑ

28ε ΟΚΣΩΒΡΗΟΤ «Σα βαπόρια της κοσριάς και τοσ

Έρωτα». τη Θεσσαλονίκη

2

«Ζ ΝΔΗΚΟΠΣΔΛΔΜΑ»

Μεληαία εθεκεξίδα ηνπ

πιιόγνπ Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ

Γηεύζπλζε

ύιινγνο Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ

ηξαηώλη ΣΚ 63082

Υαιθηδηθή

Σει 6974100647

e-mail : geosak@in.gr

Ηδηνθηήηεο: ύιινγνο Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ

Δθδόηεο : Σζαλαλάο Αιέμαλδξνο

ηξαηώλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

Γηεπζπληήο : Γηώξγνο αθαιήο

ηξαηώλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

ύληαμε : Σν Γ ηνπ

πιιόγνπ Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ ,

Γέζπνηλα ηπιηαλίδνπ

Σππνγξαθείν : . Π. . 23760 22230

ηξαηώλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

Σα θείκελα πνπ ππνγξάθνληαη εθπξνζσπνύλ ηηο

πξνζσπηθέο απόςεηο ησλ ζπληαθηώλ

«Ζ Νεηθνπηειέκα» θπθινθνξεί ζε 350 πεξίπνπ αληίηππα

θαη δηαλέκεηαη δσξεάλ .

Οη ζύιινγνη πνπ επηζπκνύλ λα θηινμελνύλ λέα ηνπο ζε δηθή ηνπο

ζηήιε, κπνξνύλ λα επηθνηλσλνύλ ζην 6974100647

ΑΦΖΣΔ ΣΟ ΓΡΑΜΜΑ Α ΜΔ ΣΖ ΓΝΧΜΖ Α ΚΑΗ ΣΖ

ΓΖΜΟΗΔΤΖ Α ΔΠΏΝΤΜΑ ΟΜΧ, ΣΟ ΣΑΥΤΓΡΟΜΔΗΟ , ΤΠΟΦΖ ΤΛΛΟΓΟΤ ΠΟΛΗΣΗΜΟΤ ΣΡΑΣΧΝΗΟΤ

Πνδνζθαηξηθή νκάδα ηξαησλίνπ Γ. αθαιήο

Μεηά από πνιιά ρξόληα παξακνλήο ζηελ Γ‟

εξαζηηερληθή θαηεγνξία Υαιθηδηθήο, εθέηνο ε νκάδα

καο, αλεβαίλνληαο θαηεγνξία, αγσλίδεηαη ζηελ Β‟

εξαζηηερληθή θαηεγνξία. Μάιηζηα νη άλζξσπνη ηεο

Γηνίθεζεο θάλνληαο νηθνλνκηθή ππέξβαζε

πξαγκαηνπνίεζαλ πνιιέο κεηαγξαθέο έκπεηξσλ

πνδνζθαηξηζηώλ από ηελ επξύηεξε πεξηνρή.

Σν απνηέιεζκα θξίλεηαη ηθαλνπνηεηηθό, από

ηελ κέρξη ηώξα πνξεία ζην πξσηάζιεκα όπνπ ζηελ

7ε αγσληζηηθή κεηξάεη 5 λίθεο, 1 ηζνπαιία θαη κία

ήηα, θηγνπξάξνληαο ζηελ 2ε ζέζε ηεο βαζκνινγίαο.

Σα αλαιπηηθά απνηειέζκαηα κέρξη ηώξα είλαη:

1. Ταξιάρχησ – Στρατώνι 2-1

2. Μεταγγίτςι – Στρατώνι 1-2

3. Στρατώνι – Νεοχώρι 1-0

4. Βραςτά – Στρατώνι 1-1

5. Στρατώνι - Γομάτι 7-1

6. Δουμπιά – Στρατώνι 1-8

7. Στρατώνι – Μ. Παναγία 2-1

Ζ θαιή πνξεία ηεο νκάδαο θαη ηα ζεηηθά

απνηειέζκαηα έρνπλ πξνθαιέζεη ην

ελδηαθέξνλ ησλ θηιάζισλ πνπ ζηεξίδνπλ

δπλακηθά ηελ νκάδα απνιακβάλνληαο

όκνξθν πνδόζθαηξν.

«Σα βαπόξηα ηεο θνπξηάο θαη ηνπ Έξσηα» ζην παηάξη ηνπ ΗΑΝΟΤ Φσηνγξαθίεο Σ. Παπαδόπνπινο

ΔΠΗΣΟΛΔ ΑΝΑΓΝΩΣΩΝ

Σε Βνπιγαξνγεξκαληθή θαηνρή κε ηηο αγσληώδεηο

πξνζπάζεηεο επηβίσζεο ησλ θαηνίθσλ, όπσο κε ηε

δεκηνπξγία αιπθήο θαη θπλεγηνύ «πελία ηέρλαο

θαηεξγάδεηαη» γηα ηνλ επηνύζην θαη δηαηήξεζε ζηε

δσή, ηνπ αιβαληθνύ έπνπο 1940, ηελ εζληθή

αληίζηαζε ηνπ λνκνύ Υαιθηδηθήο, ηα απνηξόπαηα

εγθιήκαηα θαη σκόηεηεο ησλ θαηνρηθώλ

ζηξαηεπκάησλ θαη ησλ ληόπησλ πξνδνηώλ, ν ζεηζκόο

ηνπ 1932, ηελ ππξθαγηά, ηηο θαηαζηξνθηθέο

πιεκκύξεο κε ηελ απώιεηα ςπρώλ θαη πεξηνπζηώλ

θαη όια απηά κε ηε πξνβνιή ηνπ νηθνγελεηαθνύ

δηαθιαδηθνύ δέληξνπ, όπνπ δηαθξίλεηαη ην

πξνζσπηθό ηεο ηζηνξηθό.

Έλα ζπγθινληζηηθό αξηζηνύξγεκα

αηζζήζεσλ θαη παξαηζζήζεσλ πνπ παξνπζηάδεη

κεγάιν ελδηαθέξνλ, όπνπ ηαπηίδεηαη ν αλαγλώζηεο

ζπλαηζζεκαηηθά θαη θπζηθά κία ιακπξή ινγνηερληθή

αμία.

Σέινο θξνλώ όηη ε ηεξάζηηα πξνζπάζεηά ηεο

σο πξνο ηελ ηέρλε ηνπ ιόγνπ, πξνζζέηεη έλα έξγν

αλεπαλάιεπην πνπ πεξλά κέζα ζηα δύν βηβιία, θαη

εγώ πξνζσπηθά θαηαζέησ ην ζαπκαζκό κνπ ζηελ

ηξάπεδα ησλ ζπλαηζζεκάησλ θαη ηα θαηαηάζζσ – θαη

δηθαίσο – ζηελ θαηεγνξία ησλ best –sellers.

Αγαπεηή θίιε Γέζπνηλα, ε ιεσθόξνο ηεο

πεξαηηέξσ δεκηνπξγίαο αλνίγεηαη δηάπιαηα κπξνζηά

ζνπ, έηνηκε λα ζε δερηεί ζηε ζεξκή αγθαιηά ηεο.

Πξνρώξα ζπλ Θεώ.

Δπραξηζηώ,

Ησζήθ Δκκ. Φξαληδεζθάθεο

Πξώελ εηδ. Γξακ. πλδέζκνπ πληαμηνύρσλ Σ..Α.

λνκνύ Θεζζαινλίθεο

Αηζζάλνκαη ρξένο λα δσγξαθίζσ κε ην πηλέιν ηεο

ηηκήο, ηελ εηθόλα ηεο εθιεθηήο κνπ θίιεο θηιόινγνπ

–ζπγγξαθέα Γέζπνηλαο ηπιηαλίδνπ, ζπλεξγάηηδαο

θαη αξρηζπληάθηξηαο ηεο κεληαίαο επηζεώξεζεο ηνπ

ζπιιόγνπ πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ

ΝΔΗΚΟΠΣΔΛΔΜΑ. Μίαο θπξίαο, πνπ κε ην θύιηζκα

ηνπ αλειέεηνπ ρξόλνπ, γεκίδεη ηηο ζειίδεο ηεο κε

ινγνηερληθά θείκελα, κε πνιηηηζηηθέο ελεκεξσηηθέο

θαηαζηάζεηο – ζηε κεξίδα πνπ ηεο αλαινγεί – βίνπ

θαη πνιηηείαο ηνπ ηξαησλίνπ, αιιά θαη κε

πεξηγξαθή πξνζώπσλ θαη ηζηνξηθώλ βησκάησλ.

Χο πξνο απηό δηαζέηεη ζπάλην θπζηθό

ινγνηερληθό ράξηζκα, πνπ κεηνπζηώλεηαη ζε πξάμε,

κε ηα δύν βηβιία πνπ έγξαςε, ηελ «Γέζπνηλα ηνπ

ηξαησληνύ» θαη «Σα Βαπόξηα ηεο θνπξηάο θαη ηνπ

Έξσηα».

Σν κελ πξώην κε ηα 36 απηνηειή δηεγήκαηα,

καο εμηζηνξεί θπξίσο ηελ πξνζπάζεηα ηπραίαο

εθζθαθήο, αλεύξεζεο θαη απνθάιπςεο – κε

πξσηαγσλίζηξηα ηελ ίδηα – ηνπ αξραίνπ αγάικαηνο

ηεο θόξεο Νεηθνπηειέκα θαη ην ζηξαησληζκό

κεγάινπ ηκήκαηνο ηνπ ζηξαηεύκαηνο ηνπ Μ.

Αιεμάλδξνπ, εμ νπ θαη ην όλνκα ηνπ ρώξνπ

«ηξαηώλη», επίζεο ζθόξπηα επεηζόδηα εύζπκσλ ελ

κέξεη ζηηγκηόηππσλ, κε ηελ πξνβνιή μερσξηζηώλ

ηύπσλ ηεο πεξηνρήο, άςνγε πεξηγξαθή θπζηθώλ

ηνπίσλ κνλαδηθνύ θάιινπο θαη θαηαζηάζεσλ

ζπγθηλεζηαθνύ ραξαθηήξα ζην ρώξν όπνπ

γελλήζεθε, αλαηξάθεθε, κεγάισζε θαη εμαθνινπζεί

αθόκε θαη ηώξα, έλα κεγάιν κέξνο ηεο δσήο ηεο λα

ην αθηεξώλεη θαη λα κέλεη εθεί. Δίλαη άιισζηε θαη ν

ππξήλαο ηεο δεκηνπξγίαο ηεο. Δίλαη όκσο θαη ε

αθεηεξία όπνπ μεδηπιώλεη ηα θηεξά ηεο, γηα λα

πεηάμεη ζηηο κεγάιεο καζεζηαθέο πξνζδνθίεο θαη ζην

πξώην κεγάιν θηεξνύγηζκα γηα ηε δόμα.

ην δε δεύηεξν βηβιίν πεξλώληαο από … ζαξάληα

αθξηζκέλα θύκαηα, ρξνλνβόξσλ θόπσλ,

πξνζπαζεηώλ θαη άιισλ ηηλώλ «σλ νπθ εζηίλ

αξηζκόο», καο παξνπζηάδεη έλα κπζηζηόξεκα πνπ

βαζίδεηαη πάλσ ζε επεηζόδηα θαη βηώκαηα από

ηζηνξηθέο θαη πξνζσπηθέο κλήκεο, γαξληξηζκέλν κε

ην άξσκα ηνπ κύζνπ θαη πνπ δσξίδεη ζην

αλαγλσζηηθό θνηλό ιακπξό έξγν ζπλαηζζεκάησλ

ζπγθίλεζεο, ραξάο, ιύπεο, νξγήο, ηθαλνπνίεζεο θαη

όηη άιιν δύλαηαη λα νλεηξνπνιήζεη ν αλαγλώζηεο,

γηα άςνγν ςπρνινγηθό ελδηαθέξνλ.

Όια απηά θαη άιια πνιιά πνπ έρνπλ

αθεηεξία ην έηνο 1895, θαη θαηαιήγεη ζε ηεξκαηηθό

ζηαζκό σο ηα ηέιε ηνπ 20νπ

αηώλα.

Δθεί γιηζηξάεη ε γξαθίδα ηεο θαη πεξηγξάθεη

κε πάζνο, ηηο θνβεξέο εξγαζηαθέο ζπλζήθεο ησλ

εξγαδνκέλσλ κεηαιισξύρσλ – κεηαιιεξγαηώλ, ζηηο

ηξνκαθηηθέο «κπνύθεο» ηνπ Μαληέκ – Λάθθνπ, θαη

ην λνκηθό θαζεζηώο πνπ πθίζηαηαη ηελ επνρή ηεο

«Φξαγθνθξαηίαο» ησλ κεηαιιείσλ, κέρξη θαη ηελ

εκθάληζε ηνπ Μπνδνζάθε αξγόηεξα.

Γηα Σα Βαπόξηα ηεο θνπξηάο θαη ηνπ Έξσηα

Γηα ην Βηβιίν Αιεμ. Παπαγεσξγίνπ

Θα ήζεια λα εθθξάζσ ηηο ζεξκέο κνπ επραξηζηίεο,

ζηελ εθεκεξίδα ΝΔΗΚΟΠΣΔΛΔΜΑ, γηα ηελ

αλαθνξά ζην έξγν ηνπ αγαπεηνύ κνπ παηέξα

Αιέμαλδξνπ Παπαγεσξγίνπ, όζν δηεηέιεζε

γξακκαηέαο ηεο Κνηλόηεηαο ηξαησλίνπ, κέρξη

θαη ηελ ζπληαμηνδόηεζή ηνπ.

Δύρνκαη ζην κέιινλ λα ππάξμνπλ θαη άιινη άμηνη

ζπλερηζηέο απηνύ ηνπ έξγνπ, γηαηί ε ηζηνξία δελ

παύεη λα γξάθεηε θαη ε επεξρόκελε γεληά έρεη ην

δηθαίσκα λα γλσξίδεη ην παξειζόλ θαη ηελ ηζηνξία

ηνπ ηόπνπ ηεο.

Με εθηίκεζε,

Νηθόιανο Παπαγεσξγίνπ

3

Γελ θάλακε παξά δύν εκέξεο δξόκν από ηε αινλίθε

κέρξη ηα νξπρεία ηεο ηδεξόθαςαο (ηξαηνλίθε θαη

ηάγεηξα) ζηε Μαθεδνλία, πνπ είλαη ν ηόπνο ν νπνίνο

ζηελ αξραηόηεηα νλνκαδόηαλ Υξπζίηεο: ζήκεξα

απνηειεί γηα ηνπο Σνύξθνπο έλα ρσξηό κε ηόζν

κεγάιν εηζόδεκα, εμαηηίαο ηεο κεγάιεο πνζόηεηαο

ρξπζνύ θαη αξγύξνπ πνπ παξάγεηαη εθεί, όζν θαη ε

κεγαιύηεξε πόιε όιε ηεο Σνπξθίαο. Πάλησο, δελ πάεη

πνιύο θαηξόο πνπ άξρηζε μαλά ε εμόξπμε γηα ηελ

παξαγσγή ρξπζνύ θαη αξγύξνπ. Σν ρσξηό παιαηόηεξα

ήηαλ θαθνρηηζκέλν, ζήκεξα όκσο κνηάδεη κε πόιε. Ζ

ζηδεξόθαςα βξίζθεηαη αλάκεζα ζε θνηιάδεο ζηνπο

πξόπνδεο ελόο βνπλνύ, ζηηο πιαγηέο ελόο νξεηλνύ

όγθνπ. Θα κπνξνύζακε λα ηε ζπγθξίλνπκε κόλν κε

ηελ πόιε Joachimstal ζηε ρώξα ηεο Βνεκίαο, ε νπνία

ζηα ιαηηληθά νλνκάδεηαη Vallis Ioachimica. Σα

κεηαιιεύκαηα πνπ εμνξύζζνληαη ζηε ηδεξόθαςα

είλαη ε αηηία πνπ νη κεηαιισξύρνη εγθαηαζηάζεθαλ

εθεί θαη απμήζεθε ν πιεζπζκόο ηεο. Έθηηαμαλ πνιύ

σξαίνπο ιαραλόθεπνπο θαη πεξηβόιηα θαη ππάξρνπλ

παληνύ λεξά πνπ θάλνπλ ηελ πεξηπνίεζή ηνπο πνιύ

πην εύθνιε. Δπίζεο όια ηα ακπέιηα πνπ βξίζθνληαη

ηξηγύξσ είλαη πνιύ θαιά θαιιηεξγεκέλα.

Απηνί πνπ θαηνηθνύλ ζηα νξπρεία ηεο

ηδεξόθαςαο πξνέξρνληαη από δηάθνξα κέξε θαη

κηινύλ δηαθνξεηηθέο γιώζζεο όπσο ζιαβηθά,

βνπιγαξηθά, ειιεληθά θαη αιβαληθά.

ΠΔΡΗ ΣΩΝ ΟΡΤΥΔΗΩΝ ΥΡΤΟΤ ΚΑΗ

ΑΡΓΤΡΟΤ ΣΟΤ ΜΔΓΑΛΟΤ ΒΑΗΛΔΩ ΚΑΗ

ΜΑΚΡΑ ΠΡΑΓΜΑΣΔΗΑ ΠΔΡΗ ΣΖ

ΠΡΟΔΛΔΤΖ ΣΟΤ ΚΑΘΑΡΟΤ ΥΡΤΟΤ. Κευ. L

Ζ ηδεξόθαςα βξίζθεηαη ζηε Μαθεδνλία,

ζηα όξηα κε ηε εξβία. Καη λνκίδνπκε όηη είλαη ν

ηόπνο γηα ηνλ νπνίν ν Γηόδσξνο έγξαςε ιέγνληαο όηη

εθεί ν Φίιηππνο, παηέξαο ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ,

έθνςε γηα πξώηε θνξά ρξπζνύο Φηιίππνπο

(λνκίζκαηα), όηαλ ν Κξελίδαο βξήθε ηα νξπρεία θαη

άξρηζε ηελ εθκεηάιιεπζε. Λέλε όηη ήδε από εθείλε

ηελ επνρή απέδηδαλ ζε εηήζηα βάζε ρίιηα ηάιαληα

ρξπζνύ θη αθόκα πεξηζζόηεξα.

Οη κεηαιισξύρνη πνπ εξγάδνληαη ηώξα εθεί, είλαη

ζηελ πιεηνλόηεηά ηνπο Βνύιγαξνη. Οη θάηνηθνη ησλ

γύξσ ρσξηώλ, πνπ έξρνληαη ζην παδάξη, είλαη

ρξηζηηαλνί θαη κηινύλ ηε ζεξβηθή θαη ηελ ειιεληθή

γιώζζα. Οη Δβξαίνη επίζεο έρνπλ απμεζεί ηόζν πνιύ,

πνπ έρνπλ θάλεη ηελ ηζπαληθή λα είλαη ζρεδόλ ε θνηλή

γιώζζα εθεί θαη κηιώληαο κεηαμύ ηνπο δελ

ρξεζηκνπνηνύλ άιιε γιώζζα. Μείλακε ιίγν

πεξηζζόηεξν ζηε ηδεξόθαςα γηα λα δνύκε ηα νξπρεία

θαη επεηδή ζέιακε λα κάζνπκε ηνλ ηξόπν πνπ εμάγεηαη

ν ρξπζόο από ηηο θιέβεο.

Σα νξπρεία ηεο ηδεξόθαςαο απνθέξνπλ κηα πνιύ

ζεκαληηθή πνζόηεηα ρξπζνύ θαη αξγύξνπ ζηνλ

απηνθξάηνξα ησλ Σνύξθσλ: ην πνζό πνπ εηζπξάηηεη ν

νπιηάλνο θάζε κήλα, ρσξίο λα ππνινγίδεηαη ηνλ

θέξδνο ησλ εξγαηώλ, θηάλεη ηηο δεθανρηώ ρηιηάδεο

δνπθάηα, άιινηε ηηο ηξηάληα ρηιηάδεο, άιινηε

πεξηζζόηεξα άιινηε ιηγόηεξα. Οη εξγαδόκελνη καο

είπαλ όηη απ‟ όζν μέξνπλ, εδώ θαη δεθαπέληε ρξόληα

δελ έρνπλ απνδώζεη ιηγόηεξν από ελληά κε δέθα

ρηιηάδεο δνπθάηα ην κήλα γηα ηα δηθαηώκαηα ηνπ

νπιηάλνπ.

Ο Ρσκαίνο απηνθξάηνξαο Παύινο Αηκίιηνο, κεηά ηε

λίθε ηνπ επί ηνπ βαζηιηά Πεξζέα, απαγόξεπζε ζηνπο

Μαθεδόλεο λα βγάδνπλ ζην εμήο ρξπζό από ηα νξπρεία

ηνπο, ώζηε λα κεησζεί ν πινύηνο ησλ Μαθεδόλσλ θαη

λα απμεζεί εθείλνο ησλ Ρσκαίσλ. Ο Solinus επίζεο

γξάθεη όηη ηα νξπρεία ηεο Μαθεδνλίαο ήηαλ πινύζηα

ζε θαζαξό ρξπζό.

ΑΛΛΖ ΠΡΑΓΜΑΣΔΗΑ ΓΗΑ ΣΟΝ ΥΡΤΟ

ΣΟΤ ΠΔΡΟΤ ΚΑΗ ΣΩΝ ΗΝΓΗΩΝ: ΚΑΗ ΓΗΑ ΣΟΝ

ΣΡΟΠΟ ΜΔ ΣΟΝ ΟΠΟΗΟ ΟΗ ΜΔΣΑΛΟΤΡΓΟΗ

ΔΞΔΤΓΔΝΗΕΟΤΝ ΣΟ ΥΡΤΟ ΑΠΟ ΣΟΝ ΟΠΟΗΟ

ΚΟΒΟΝΣΑΗ ΣΑ ΓΟΤΚΑΣΑ ΣΟΤ ΟΤΛΣΑΝΟΤ: ΚΑΗ

ΓΔΝ ΤΠΑΡΥΔΗ ΠΑΡΑ ΔΝΑ ΔΗΓΟ ΥΡΤΩΝ

ΓΟΤΚΑΣΩΝ Δ ΟΛΖ ΣΖΝ ΣΟΤΡΚΗΑ Κευ. LI

ΑΠΟ ΠΟΤ ΠΡΟΔΡΥΔΣΑΗ Ζ ΑΗΣΗΑ ΣΩΝ

ΜΤΘΩΝ ΠΟΤ ΓΗΖΓΟΤΝΣΑΗ ΓΗΑ ΣΟ

ΥΡΤΟΜΑΛΛΟ ΓΔΡΑ Κευ. LII

{…} Πξηλ θύγνπκε από ηε ηδεξόθαςα,

αλεβήθακε ζηελ θνξπθή ηνπ πην ςεινύ γεηηνληθνύ

βνπλνύ. Δίδακε πεληαθάζαξα ην λεζί ηεο Λήκλνπ θαη

ην όξνο Άζσο, πνπ είλαη θαηακεζήο ζηε Μεζόγεην.

ηε ζπλέρεηα θνηηάμακε πξνο ηε ζηεξηά ηεο

Μαθεδνλίαο θαη αληηθξίζακε έλαλ ηόπν αλώκαιν θαη

ινθώδε, πνπ απιώλεηαη όζν θηάλεη ην κάηη. Δπηπιένλ

είδακε δύν ιίκλεο πνπ απέρνπλ νύηε κηζή κέξα από

θεη. Δπίζεο εύθνια κπνξνύζακε λα δηαθξίλνπκε ηελ

πεξηνρή ησλ κεηαιιείσλ θαη ηηο θακηλάδεο θαη ηα

ρπηήξηα πνπ απιώλνληαλ θαη ζηηο δύν πιεπξέο ηνπ

βνπλνύ, ηόζν πξνο ηα αλαηνιηθά όζν θαη πξνο ηα

δπηηθά. Καη κεηά είδακε ηηο δύν αθηέο ηεο ρεξζνλήζνπ

ηνπ όξνπο Άζσο, από ηελ πιεπξά πνπ ελώλεηαη κε ηε

Μαθεδνλία. Καζώο ηε βιέπακε από καθξηά θαηλόηαλ

πνιύ ζηελή, όηαλ όκσο πήγακε επηηόπνπ,

αλαθαιύςακε όηη έρεη πιάηνο πεξηζζόηεξν από έλα

όγδνν ηεο ιεύγαο {…}. Ζ θαηνίθεζε απηνύ ηνπ

ρσξηνύ ηεο ηδεξόθαςαο αλάγεηαη ζηελ αξραηόηεηα

αιιά είρε αδξαλήζεη γηα θάπνην δηάζηεκα. Όκσο εδώ

θαη δώδεθα κε δεθαπέληε ρξόληα, απμήζεθε

ζεκαληηθά. Δθεί είδακε λα εθαξκόδνπλ γηαηξνζόθηα,

γηα ηα νπνία ζέινπκε λα ζαο δώζνπκε ηε ζπληαγή.

Έλαο Σνύξθνο ινηπόλ ζεξάπεπε έλαλ Δβξαίν πνπ ήηαλ

πνιύ άξξσζηνο από ην ζπθώηη ηνπ. Μέηξεζε ην

ζπθώηη πάλσ από ηελ θνηιηά, πήγε ζε κηα λεαξή

θαξπδηά θαη έθνςε από ηε θινύδα ηεο έλα θνκκάηη

όζν ήηαλ ην ζπθώηη αθνύ είπε πνιιά μόξθηα ζηα

ηνύξθηθα θη έθαλε δηάθνξα ηειεηνπξγηθά, επέζηξεςε

ζηνλ Δβξαίν θαη ηνπ έβαιε ηε θινύδα πάλσ ζηελ

θνηιηά. ηε ζπλέρεηα ηελ θξέκαζε ζην ηδάθη κε έλα

ζπάγθν θαη δηαβεβαίσζε ηνλ Δβξαίν όηη όπσο ζα

μεξαηλόηαλ ε θινύδα, έηζη ζα έθεπγε ζηγά – ζηγά ε

αξξώζηηα. Σν αλαθέξνπκε επεηδή παξαβξεζήθακε ζ‟

απηό ην γηαηξνζόθη. Πάλησο ν Σνύξθνο καο θάλεθε

αξθεηά θαθόο γηαηξόο, αθνύ έςαρλε ην ζπθώηη ζηε

κέζε ηεο θνηιηάο πάλσ ζηνλ αθαιό, ζεκάδη όηη δελ

είρε ηδέα από αλαηνκία {…}.

O Pierre Belon du Man (Πηέξ Μπειόλ), γηαηξόο θαη βνηαλνιόγνο, ήηαλ απ’ όηη γλωξίδνπκε ν πξώηνο Επξωπαίνο πνπ επηζθέθηεθε ην Άγην Όξνο από επηζηεκνληθό ελδηαθέξνλ. Τν ηξηεηέο,

ηαμίδη ηνπ

Σα κέηαιια ηα επεμεξγάδνληαη ηόζν

Αιβαλνί, Έιιελεο, Δβξαίνη, Βιάρνη, Κηξθάζηνη θαη

έξβνη όζν θαη Σνύξθνη. Τπάξρνπλ πεληαθόζηα κε

εμαθόζηα θακίληα ζηα βνπλά ηεο ηδεξόθαςαο ζηα

νπνία ιηώλεη ην κεηάιιεπκα θαη ην θαζέλα έρεη ην

δηθό ηνπ αθεληηθό, πνπ ην ιεηηνπξγεί κε δηθά ηνπ

έμνδα. Οη εξγάηεο πνπ δνπιεύνπλ ζηηο ζηνέο ησλ

νξπρείσλ θαη αθνινπζνύλ ηηο θιέβεο δελ γλσξίδνπλ

θαζόινπ ηε ξαβδνζθνπηθή βέξγα, πνπ ζηα ιαηηληθά

ιέγεηαη vigra divina θαη ηελ νπνία ρξεζηκνπνηνύλ νη

Γεξκαλνί γηα λα αληρλεύζνπλ ηηο θιέβεο, αιιά ρσξίο

θαλελόο είδνπο ππνινγηζκό πξνρσξνύλ αλάινγα κε ην

ηη βξίζθνπλ ζθάβνληαο. Σα είδε ηνπ ππξίηε ή ηνπ

καξθαζίηε έρνπλ δηάθνξεο απνρξώζεηο. Γελ βγάδνπλ

θαζόινπ θαζαξό ρξπζό ή αζήκη ρσξίο λα ιηώζνπλ ην

κεηάιιεπκα. Γελ ππάξρεη ρξπζόθνιια νύηε θνβάιηην

θαη δελ ρξεζηκνπνηνύλ νύηε γαηάλζξαθα. Γελ

ππάξρνπλ θαζόινπ ππόγεηα ξεύκαηα ζηα νξπρεία ηνπο

θαη εμνξύζζνπλ ηα κέηαιια κε δηαθνξεηηθό ηξόπν απ‟

όηη ζηελ Γεξκαλία. Οη θαλνληζκνί θαη δίθαην αλάκεζα

ζηνπο κεηαιισξύρνπο ηεξείηαη όπσο θαη ζηηο άιιεο

ρώξεο. Απηόο πνπ δηαρσξίδεη ην αζήκη από ηνλ ρξπζό,

ρξεζηκνπνηώληαο νμύ, είλαη έλαο ρξηζηηαλόο Αξκέλεο.

Σα νλόκαηα πνπ ρξεζηκνπνηνύλ ζήκεξα ζηε

ηδεξόθαςα γηα ηελ κεηαιιεπηηθή δελ είλαη ειιεληθά

νύηε ηνύξθηθα: γηαηί νη Γεξκαλνί πνπ μεθίλεζαλ πάιη

λα δνπιεύνπλ ζηα πξναλαθεξόκελα νξπρεία, δίδαμαλ

ζηνπο θαηνίθνπο λα απνθαινύλ ηα κέηαιια, ηα

κεηαιιεύκαηα θαη ηα εξγαιεία ησλ νξπρείσλ ζηα

γεξκαληθά νλόκαηα πνπ ηα έκαζαλ νη μέλνη, ηόζν νη

Βνύιγαξνη όζν θαη νη Σνύξθνη. Σα εξγαζηήξηα είλαη

δηαθνξεηηθά από εθείλα ηεο Γεξκαλίαο. πλεζίδνπλ λα

δνπιεύνπλ όιε ηελ εβδνκάδα, αξρίδνληαο από ηε

Γεπηέξα θαη ζηακαηώληαο ηελ Παξαζθεπή ην βξάδπ

θαζώο νη Δβξαίνη δελ θάλνπλ ηίπνηε ην άββαην.

Όια ηα θακίληα θαη νη θιίβαλνη είλαη θαηά

κήθνο κηθξώλ πνηακώλ, γηαηί ε ξόδα πνπ θηλεί ηα

θπζεξά πξέπεη λα γπξίδεη κε ηε δύλακε ηνπ λεξνύ.

Τπάξρνπλ εθηά ξέκαηα πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γη‟

απηή ηε δνπιεηά. Σα νλόκαηά ηνπο είλαη ηα εμήο:

Pianize, Amerpaxh θαη Kyprich. Δθείλα πνπ

βξίζθνληαη ζηα αλαηνιηθά νλνκάδνληαη Roschets

Isvots.

Σα θακίληα όπνπ ιηώλνπλ ηνλ ππξίηε έρνπλ κηθξή

εζηία θαη θαιύπηνληαη κόλν από ζαλίδηα θαη μύιηλα

δνθάξηα, ζαλ κνλόθιηηε ζηέγε. Οη θακηλάδεο είλαη

κεγάιεο θαη βξίζθνληαη ζηε κέζε ηνπ νηθήκαηνο,

εληζρπκέλεο κε γεξή ζθαισζηά ζην πίζσ κέξνο ηνπο,

από κπξνζηά όκσο έρνπλ έλα πξόρεηξν θιείζηκν πνπ

ην δηαιύνπλ ηελ Παξαζθεπή ην βξάδπ. Καη θαζώο

είλαη έηζη θηηαγκέλεο, θάπσο ζνισηέο, παξάγεηαη από

ηελ εμάηκηζε ηνπ κεηάιινπ κηα άζπξε θάπλα ζην

ζεκείν όπνπ βγαίλεη ε θιόγα θαη ιηώλεη ην

κεηάιιεπκα, ε νπνία ζηελ αξραηόηεηα ιεγόηαλ

„ζπνδόο‟ θαη ε νπνία θνιιάεη ζηελ θαληλάδα {…}

{…} Ο Λίβηνο, πεξηγξάθνληαο ηα νξπρεία

ηεο ηδεξόθαςαο, πνπ ζηελ αξραηόηεηα νλνκαδόηαλ

Υξπζίηεο, αλαθέξεη όηη νη βαζηιείο ηεο Μαθεδνλίαο

είραλ ηελ επλντθή θαηάιεμε ζηνπο πνιέκνπο ηνπο

ράξε ζηα κεγάια εηζνδήκαηα από ηε θνξνινγία πνπ

ηνπο απέθεξαλ ηα νξπρεία ηνπο θαη έγηλαλ δηάζεκνη

θαη νλνκαζηνί ράξε ζην ρξπζό θαη ζην αζήκη ηεο

Μαθεδνλίαο. Πξέπεη επίζεο λα πηζηέςνπκε όηη ρσξίο

απηό ν Φίιηππνο δελ ζα πεηύραηλε όζα επηρείξεζε,

νύηε ν γηνο ηνπ ν Αιέμαλδξνο ζα αλαιάκβαλε ηόζν

δύζθνιεο εθζηξαηείεο. Αιιά ράξε ζ‟ απηόλ, νη

βαζηιηάδεο έβαιαλ ζε εθαξκνγή κεγαιεπήβνια

ζρέδηα. Γη‟ απηό πξέπεη λα αλαγλσξίζνπκε ζην ρξπζό

θαη ζην αζήκη όηη έβαιαλ ηέινο ζε πνιιέο

επηρεηξήζεηο θαη κεγάινπο πνιέκνπο, ησλ νπνίσλ ήηαλ

ε αξρηθή αηηία.

πξαγκαηνπνηήζεθε ζηα 1546 – 49 θαη ήηαλ θαξπόο ηνπ ελδηαθέξνληνο ηεο γαιιηθήο απιήο ηνπ Φξαγθίζθνπ Α΄θαη ηνπ θαξδηλάιηνπ

Tournon .

Ο πεξηεγεηήο Pierre Belon ζηα ηδεξνθαύζηα Γ. ηπιηαλίδνπ – Φηιόινγνο / πγγξαθέαο

Αζεκέληα θαη ρξπζά νζσκαληθά λνκίζκαηα

πνπ θόπεθαλ ζην λνκηζκαηνθνπείν ησλ

ηδεξνθαπζίσλ

4

Να ηεζεί ηέινο ζηε θηώρεηα έσο ην 2015

Δπηκέιεηα: Α. Σζαλαλάο

Σν λα ηεζεί ηέινο ζηε θηώρεηα έσο ην 2015, είλαη ε

ηζηνξηθή ππόζρεζε πνπ έδσζαλ 189 εγέηεο ηνπ θόζκνπ

κε ηελ ππνγξαθή ηεο Γηαθήξπμεο ηεο Υηιηεηίαο θαη ηε

ζπκθσλία γηα ηελ πινπνίεζε ησλ Αλαπηπμηαθώλ Σηόρωλ ηεο Χηιηεηίαο κέρξη ην 2015.

Οη Αλαπηπμηαθνί Σηόρνη ηεο Χηιηεηίαο είλαη έλαο

νδηθόο ράξηεο νθηώ ζεκείσλ κε κεηξήζηκνπο ζηόρνπο

θαη ζαθείο πξνζεζκίεο, κε ζθνπό ηε βειηίσζε ηεο δσήο

ησλ θησρόηεξσλ αλζξώπσλ ηνπ θόζκνπ.

Σα Ζλσκέλα Έζλε έρνπλ μεθηλήζεη κηα παγθόζκηα

εθζηξαηεία πνπ ζα δηαξθέζεη κέρξη ην έηνο-ζηόρν 2015.

Ζ εθζηξαηεία νλνκάδεηαη «Μπνξνύκε! Σέινο ζηε

Φηώρεηα».

Ζ εληεθάρξνλε αξραία Αζελαία

Μύξηηο γίλεηαη «Φίιε ησλ ηόρσλ

ηεο Υηιηεηίαο θαη ζηέιλεη κέζσ ηνπ

ΟΖΔ έλα ερεξό κήλπκα ζηελ

αλζξσπόηεηα

Ζ Μύξηηο, έλα θνξίηζη πνπ έδεζε

ζηελ Αζήλα πξηλ από 2500 ρξόληα,

ζηέιλεη έλα ερεξό κήλπκα ζηνλ

θόζκν.

«Σν όλνκά κνπ είλαη Μύξηηο, σζηόζν δελ πξόθεηηαη γηα ην αιεζηλό κνπ όλνκα! Μνπ

ην έδσζαλ νη αξραηνιόγνη πνπ αλαθάιπςαλ ην 1994-1995 ηα νζηά κνπ καδί κε

άιινπο 150 ζθειεηνύο ζε έλαλ νκαδηθό ηάθν ζηελ Αζήλα, ζπγθεθξηκέλα ζηελ

πεξηνρή ηνπ Κεξακεηθνύ.

Μπνξεί λα κνηάδσ θνξίηζη ηνπ 21νπ αηώλα αιιά ζαο δηαβεβαηώλσ όηη είκαη έλα

εληεθάρξνλν παηδί πνπ έδεζε θαη πέζαλε ζηελ Αζήλα ηνλ 5ν αηώλα π.Υ.

Πώο, ινηπόλ, κπνξεί έλα παηδί από ηελ αξραία Αζήλα λα γίλεη “Φίινο ηεο Υηιηεηίαο”

ησλ Ζλσκέλσλ Δζλώλ;

Οη επηζηήκνλεο είλαη ζίγνπξνη όηη ήκνπλ έλα από ηα ζύκαηα ηνπ ινηκνύ πνπ έπιεμε

ηελ Αζήλα ζηε δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ, ην 430-426 π.Υ.

Γλσξίδνπλ, επίζεο, όηη αηηία ηνπ ζαλάηνπ κνπ ήηαλ ν ηπθνεηδήο ππξεηόο: ε αξξώζηηα

πνπ ζθόησζε ηνλ Αζελαίν πνιηηηθό, Πεξηθιή, θαη πεξίπνπ ην έλα ηξίην όισλ ησλ

θαηνίθσλ ηεο πόιεο εθείλε ηελ επνρή. Λέλε, επίζεο, πσο ε επηδεκία ζπλέβαιε ζηελ

ηειηθή ήηηα ηεο Αζήλαο από ηελ πάξηε θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν.

Σν θξαλίν κνπ βξέζεθε ζε αζπλήζηζηα θαιή θαηάζηαζε θαη απηό ελέπλεπζε ηνλ

θαζεγεηή Οξζνδνληηθήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αζελώλ, Μαλώιε Η. Παπαγξεγνξάθε,

λα μεθηλήζεη, ζε ζπλεξγαζία κε εηδηθνύο επηζηήκνλεο, ηελ αλάπιαζε ηνπ πξνζώπνπ

κνπ. Να ‟καη, ινηπόλ! Μπνξείηε λα δείηε ην απνηέιεζκα ησλ πξνζπαζεηώλ ηνπο ζηε

θσηνγξαθία κνπ: είκαη ζρεδόλ όπσο ηελ εκέξα πνπ πέζαλα.

Ο θαζεγεηήο Μαλώιεο Η. Παπαγξεγνξάθεο πίζηεπε όηη ε “αλαβίσζή” κνπ δελ ζα

έπξεπε λα είλαη κόλν κηα επθαηξία γηα λα δεη ν θόζκνο ην πξόζσπν ελόο θνξηηζηνύ

πνπ έπαηδε ζηoπο πξόπνδεο ηεο Αθξόπνιεο όηαλ νη Αζελαίνη δεκηνπξγνύζαλ ηνλ

Παξζελώλα, αιιά ήζειε επίζεο ε “επηζηξνθή” κνπ λα ζηείιεη έλα ερεξό κήλπκα

ζηνλ θόζκν θαη ζηνπο εγέηεο ηνπ.

Ο ζάλαηόο κνπ ήηαλ αλαπόθεπθηνο. Σνλ 5ν αηώλα π.Υ. δελ είρακε νύηε ηε γλώζε

νύηε ηα κέζα γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ζαλαηεθόξσλ αζζελεηώλ. Όκσο εζείο, νη

άλζξσπνη ηνπ 21νπ αηώλα, δελ έρεηε θακία δηθαηνινγία. Γηαζέηεηε όια ηα

απαξαίηεηα κέζα θαη πόξνπο γηα λα ζώζεηε ηηο δσέο εθαηνκκπξίσλ αλζξώπσλ,

εθαηνκκπξίσλ παηδηώλ πνπ όπσο εγώ πεζαίλνπλ από αξξώζηηεο νη νπνίεο κπνξνύλ

λα πξνιεθζνύλ θαη λα ζεξαπεπηνύλ.

2.500 ρξόληα κεηά ην ζάλαηό κνπ, ειπίδσ όηη ην κήλπκά κνπ ζα επεξεάζεη θαη ζα

εκπλεύζεη πεξηζζόηεξνπο αλζξώπνπο λα εξγαζηνύλ θαη λα θάλνπλ πξαγκαηηθόηεηα

ηνπο “ηόρνπο ηεο Υηιηεηίαο ηεο Αλάπηπμεο”. Αθνύζηε κε! Ξέξσ ηη ιέσ. Μελ

μερλάηε όηη είκαη πνιύ κεγαιύηεξε θαη σο εθ ηνύηνπ πην ζνθή από εζάο.»

Ζ Μύξηηο είλαη ην θεληξηθό πξόζσπν ηεο έθζεζεο «Μύξηηο: Πξόζσπν κε πξόζσπν κε ην παξειζόλ», ε νπνία έρεη μεθηλήζεη κηα

πξνγξακκαηηζκέλε πεξηνδεία ζηελ Διιάδα θαη ζε πόιεηο ηνπ εμσηεξηθνύ.

Ο Παγθόζκηνο Οξγαληζκόο Τγείαο εθηηκά όηη ηα θξνύζκαηα ηνπ ηπθνεηδνύο ππξεηνύ παγθνζκίσο θπκαίλνληαη κεηαμύ 16 θαη 33 εθαηνκκπξίσλ

εηεζίσο, κε 500.000 έσο 700.000 ζαλάηνπο. ρεδόλ ελλέα εθαηνκκύξηα παηδηά θάησ ησλ πέληε εηώλ πεζαίλνπλ θάζε ρξόλν από αζζέλεηεο πνπ

κπνξνύλ λα πξνιεθζνύλ θαη λα ζεξαπεπηνύλ.

5

Ζ ΕΩΓΡΑΦΗΚΖ ΣΟΤ

Γεράζηκοσ Σηέρε Α. Σζαλαλάο

«Ο πηο δηασγής Έιιελας δφγράθος ζσλέπεζε λα είλαη θαη ο πηο

κσζηερηώδες» έγραθε ο Οδσζζέας Ειύηες, αλαθερόκελος ζηολ Γεράζηκο

Σηέρε.

Ο Γεράζηκος Σηακαηειάηος, όπφς ήηαλ ηο πραγκαηηθό ηοσ όλοκα, γελλήζεθε

ηο 1898 ζηο Δηγαιέηο ηες Κεθαιοληάς. Σπούδαζε ζηε Στοιή Καιώλ Τετλώλ ηες

Αζήλας θοληά ζηοσς Δ. Γεραληώηε θαη Γ. Ιαθφβίδε. Σσλέτηζε ζηο Παρίζη

θαη ηε Σορβόλε. Σηελ Ειιάδα επέζηρευε ηο 1931 θαη ηελ ίδηα τροληά

πραγκαηοποίεζε ηελ πρώηε ηοσ αηοκηθή έθζεζε ζηελ Αζήλα. Ο

πρφηοπορηαθός ταραθηήρας ηφλ έργφλ ηοσ δίταζε θρηηηθούς θαη

θηιόηετλοσς.

Τν πέξαζκα ηνπ Σηέξε από ηνλ θόζκν ηεο ειιεληθήο δσγξαθηθήο ήηαλ

πνιύ ζύληνκν, αιιά ζεκαληηθό θαη θαζνξηζηηθό. Υπήξμε

ειιελνθεληξηθόο, όπσο όινη νη θαιιηηέρλεο ηεο γεληάο ηνπ

ην 1931 έσο θαη ην 1936 ν Γεξ. Σηέξεο ηαμίδεςε ζηελ Δπξώπε, όπνπ

πξαγκαηνπνίεζε αξθεηέο εθζέζεηο. Τν 1932 ζπλεξγάζηεθε κε ηνλ Γ.

Πηθηώλε ζηα ζθεληθά ηνπ ζεάηξνπ «Κεληξηθόλ» θαη ην 1935 κε ηνλ Φώηε

Κόληνγινπ ζηηο αλαζηειώζεηο ηνπ Μπζηξά. Η ηειεπηαία ηνπ έθζεζε ζηελ

Διιάδα πξαγκαηνπνηήζεθε ζην Βόιν ην 1936.

Σηηο 15 Γεθέκβξε ηεο ίδηαο ρξνληάο επηβηβάζηεθε ζην πινίν «Ννξκαλδία»

θαη έθπγε νξηζηηθά γηα ηελ Ακεξηθή, αθήλνληαο έλα κπανύιν κε ηα έξγα

θαη ηα πξάγκαηά ηνπ ζην θίιν ηνπ Γεώξγην Ν. Πνιίηε ζηελ Αζήλα θαη

παίξλνληαο καδί ηνπ κηα κηθξή βαιίηζα, κέζα ζηελ νπνία είρε θαη ην

γλσζηό πνίεκα ηνπ Γ. Σεθέξε «Άξλεζε». Πνίεκα ζπκβνιηθό κε ηξεηο

αιιεπάιιειεο αξλήζεηο, όζεο ήηαλ θαη νη αξλήζεηο ηνπ Γεξ. Σηέξε ζηε

ζπλέρεηα ηεο δσήο ηνπ. Απαξλήζεθε ηελ νηθνγέλεηά ηνπ, ηελ θαηαγσγή ηνπ θαη ηε δσγξαθηθή ηνπ.

αλαιακβάλεη ηε δηαθόζκεζε ηνπ ειιεληθνύ πεξηπηέξνπ ζηε κεγάιε

Γηεζλή Έθζεζε ηεο Νέαο Υόξθεο. Γηα ηε δξαζηεξηόηεηά ηνπ ζηε δηεηία 1946-48 δελ ππάξρεη θακηά επηβεβαησκέλε πιεξνθνξία

«Η παιαίζηξα ηεο Νέαο Υόξθεο ήηαλ έλα ζέακα ηξαγηθό θαη νη άλζξσπνη

ηξαγηθνί ζην αιιεινρηύπεκά ηνπο», γξάθεη ν Γεξ. Σηέξεο ζηηο

εληππώζεηο ηνπ από ην Νέν Κόζκν, πνπ δελ ήηαλ ν θαηάιιεινο ηόπνο γηα

έλαλ επαίζζεην, ηδενιόγν θαη θαιιηεξγεκέλν Δπξσπαίν θαιιηηέρλε κε

πξνζσπηθό όξακα. Ο Γεξ. Σηέξεο πξνηίκεζε ην δξόκν ηεο άξλεζεο θαη

ηεο θπγήο. Καζώο αξλήζεθε θαη ζπγρξόλσο ζηεξήζεθε ηελ θύξηα πεγή

έκπλεπζήο ηνπ πνπ ήηαλ ε Διιάδα, σο ηόπνο θαη σο ηζηνξία, απέηπρε λα ελζσκαηώζεη θαηλνύξηεο θόξκεο θαη ηξόπνπο δεκηνπξγηθήο έθθξαζεο.

Η δσγξαθηθή ηεο πεξηόδνπ ηεο Ακεξηθήο είλαη αληηθαηηθή, άηεγθηε,

επηζεηηθή. Δμαθνινπζεί λα ρξεζηκνπνηεί πνιιά από ηα ζέκαηα ηεο

ειιεληθήο ηνπ δσγξαθηθήο, αιιά ηα ρεηξίδεηαη κε ηειείσο δηαθνξεηηθνύο

ηξόπνπο.

Δηζάγεη ζνπξεαιηζηηθά θαη

εμπξεζηνληζηηθά ζηνηρεία

θαη κηα ρξσκαηηθή γθάκα

ηειείσο δηαθνξεηηθή από

ηελ γθάκα ηεο ειιεληθήο

ηνπ ζεκαηνινγίαο, πνπ

ήηαλ ζπλδεδεκέλε κε ην

ειιεληθό θσο. Η πνηεηηθή

δύλακε θαη ε

ιαθσληθόηεηα ηεο

έθθξαζεο πνπ

ραξαθηήξηδαλ ηα έξγα ηεο

ειιεληθήο πεξηόδνπ,

ράλνληαη.

ΓΗΑ ΣΟΤ ΜΗΚΡΟΤ ΜΑ ΦΗΛΟΤ Ζ Παραμσθομαζώττρα

θαηά θόζκνλ Ραιιηώ ηπιηαλίδνπ - Μπαδέκα

Οη δώδεθα κήλεο ηνπ ρξόλνπ

Σίηινο : ηελ Παηξίδα… Ζ ηζηνξία κηαο πξνζθπγηθήο νηθνγέλεηαο

πγγξαθέαο : Πειαγία Βνξεηλνύ – εξέηε

Δθδόζεθε : Δθδόζεηο Γηαρνύδε Σει 2310 216779

Με ην αθήγεκά ηεο απηό ε ζπγγξαθέαο θαηαθέξλεη λα δσληαλέςεη ηνλ Θενιόγν , ηνλ θεληξηθό ήξσα, θαη ηελ

νηθνγέλεηά ηνπ κέζα από ηε δσή ηνπο ζηα λεζηά ηεο Πξνπνληίδαο ζηηο αξρέο ηνπ 20νπ

αηώλα θαη θνξπθώλεηαη κε

ηε κεγάιε κεηαλάζηεπζε ησλ Διιήλσλ ζηηο ππεξπόληηεο ή ηηο επεηξσηηθέο ρώξεο κεηά ηνλ Β‟παγθόζκην πόιεκν

θαη ηνλ εκθύιην .

Ζ ειιεληθόηεηα ησλ λεζηώλ θαη ε θαζεκεξηλόηεηα ησλ θαηνίθσλ , νη ζρέζεηο κε ηνπο Σνύξθνπο πεξλνύλ κέζα

από ηελ αθήγεζε ηεο ζπγγξαθέσο , θαη ην έξγν ηεο γίλεηαη πινύζην κε ηελ παξάζεζε ζηνηρείσλ, παηδαγσγηθώλ,

ηζηνξηθώλ, νηθνλνκηθνεπαγγεικαηηθώλ, ζξεζθεπηηθώλ θαη ιανγξαθηθώλ .

Σν αθήγεκα ηεο Πειαγίαο Βνξεηλνύ – εξέηε είλαη έλα πνιύηηκν ιηζάξη πνπ ζπκπιεξώλεη ηελ ηζηνξία ηεο δσήο

ησλ Διιήλσλ ηεο Μηθξαζίαο αιιά απνηειεί θαη κηα θαηάζεζε ςπρήο, αγάπεο θαη λνζηαιγίαο γηα ηηο ρακέλεο

παηξίδεο πνπ γηα θάζε πξόζθπγα είλαη έλα ηδαληθό.

Σν παξακύζη απηό καο ζπκίδεη πόζν ζεκαληηθό είλαη λα επηθνηλσλνύκε κε ηνπο άιινπο κε ζύλεζε

θαη πξαόηεηα λ‟ απνθεύγνπκε άζθνπεο ζπδεηήζεηο κε ππεθθπγέο δόιν θαη θαθεληξέρεηα, ην ζηόκα

καο είλαη θαιύηεξα λα «ζηάδεη κέιη» παξά «θαξκάθη», γηαηί όθεινο έρνπκε κε ηελ επγέλεηα θαη

ηελ θαινζύλε καο θαη ράζηκν όηαλ ε γιώζζα καο «θόθθαια δελ έρεη θαη θόθθαια ηζαθίδεη…».

Ήηαλ ινηπόλ ρεηκώλαο βαξύο, ην ρηόλη έπεθηε ππθλό θαη ζηόιηδε γύξσ ηνπ κηθξά θαη

κεγάια δέληξα. Σα πνπιάθηα πεηνύζαλ εδώ θη εθεί λα βξνύλε θάηη λα ηζηκπήζνπλ. Σ‟ αγξίκηα

θώιηαδαλ θαη πεξίκελαλ ηελ ώξα ηνπο λα ςάμνπλ γηα ηξνθή θαη η‟ άιια δώα, ηα ρνξηνθάγα,

θνβηζκέλα θαη δεηιά, μεπξόβαιιαλ εδώ θη εθεί λα μεγειάζνπλ ηελ πείλα ηνπο!

Χο θαη ε γηαγηά Μαξία μεθίλεζε απ‟ ην θησρηθό ηεο ζπίηη ζηελ άθξε ηνπ ρσξηνύ λα πάεη

πξνο ην δάζνο, γηαηί ηέιεησζαλ ηα ηζάθλα πνπ ζ‟ άλαβε ην θνύξλν ηεο θαη πήξε ζρνηληά γηα λα

δσζηεί ζηνλ ώκν ηεο έλα δεκάηη μεξόθιαδα, θη έλα ηαγάξη ζηνλ ώκν, κε ςσκνηύξη, κηα «κπνύθια»

γεκάηε λεξό λα μεδηςάεη θαη θίλεζε γηα ην ππθλό δάζνο…

Κνληά πνπ έθηαζε ζηα κεγάια δέληξα, ηα αησλόβηα, θη άξρηζε λα καδεύεη ηζαιηά θαη

μεξόθιαδα, παξνπζηάδεηαη κπξνζηά ηεο έλαο όκνξθνο άληξαο κε γελεηάδα γθξίδα καθξηά καιιηά,

θπκαηηζηά, ξσκαιένο θαη ρακνγειαζηόο.

-Γεηα ζνπ, θπξνύια κνπ, πσο από δσ, ξσηάεη ν εληππσζηαθόο άγλσζηνο.

-Γεηά ζνπ θαη ραξά ζνπ θαη ζέλα. Να βγήθα γηα ηζάθλα θαη μεξόθιαδα, ηη λα θάλσ ηέιεησζαλ.

Δζύ κόλνο ζνπ είζαη;

-Όρη, έια λα ζε γλσξίζσ θαη η‟ αδέξθηα κνπ. Ξεθνπξαδόκαζηε ζε κηα ζπειηά εδώ θνληά.

Ξπινθόπνη είκαζηε θαη ηώξα αλάςακε κηα θσηηά θαη ιέκε ηζηνξίεο… Έια θαη ζπ…

Πάεη ε γηαγηά Μαξία παξαπέξα, κπαίλεη ζηε ζπειηά, βιέπεη άιινπο έληεθα άλδξεο άιινπο

λεώηεξνπο, άιινπο κεγαιύηεξνπο, όινη λα ζπδεηάλε γύξσ από κηα δσεξή θσηηά θαη ηα κάηηα ηνπο

λα ιάκπνπλ από επραξίζηεζε. εθώζεθαλ, ηελ ππνδέρηεθαλ θαη ηεο δώζαλε ζέζε θνληά ηνπο λα

θαζίζεη. Σελ πεξηεξγαδόηαλ κε ηξπθεξόηεηα θαη θείλε ην ίδην, αθνύ ηνπο ραηξέηεζε κε ηελ έκθπηε

επγέλεηα πνπ ηελ δηέθξηλε.

-Καιή ζαο κέξα παιηθάξηα κνπ.

-Καιή ζνπ κέξα, θπξά, θάζηζε, ηεο είπαλ κε κηα θσλή νη έληεθα άληξεο.

-Πσο ζνπ θαίλεηαη ν θαηξόο; Καιόο ή ζε πνλάλε ηα αξζξηηηθά ηώξα ηνλ Γελάξε; Έρεη θαη

ςσθόθξπν…

-Μηα ραξά, ρξεηάδεηαη θαη ην θξύν θη ε βξνρνύια θαη ην ρηόλη ηνπ Γελάξε!

Πεηάγεηαη έλαο ζγνπξνκάιιεο ιίγν κηθξόζσκνο…

-Ο Φιεβάξεο γηαγηάθα;

-Αθόκα θαιύηεξνο, αθήλνπκε πίζσ ηελ βαξπρεηκσληά θαη εηνηκαδόκαζηε γηα ηελ άλνημε. Οη

ακπγδαιηέο είλαη νη πξώηεο πνπ κα ην ζπκίδνπλ.

-Κη ν Μάξηεο θπξνύια κνπ; Σελ ξσηάεη ηώξα έλαο δσεξόο θαη ζθεξηζόδνο άληξαο.

-Μαο θέξλεη ηα ρειηδόληα, πξνκελύκαηα ηνπ θαινθαηξηνύ, αιιάδεη ηελ δηάζεζή καο κε ηα

ηζαιηκάθηα ηνπ…

Ζ γξηνύια ηνπο ραηξόηαλε έηζη όπσο αζηξαπνβνινύζε ε θσηηά ζηα πξόζσπά ηνπο, θαη

δελ ήζειε λα θύγεη. Ήηαλ αιινύ ζ‟ άιιν ηόπν θη άιιν ρξόλν.

-Κη ν Απξίιεο; Σεο ιέεη μαθληθά έλαο μαλζόο λεαξόο όκνξθνο θαη ληξνπαιόο.

-Σνλ έρσ ζηελ θαξδηά κνπ! Δίλαη ηα πνπιάθηα πνπ θειαεδνύλε, ν ήιηνο πνπ ιάκπεη ηα πξώηα

αγξηνινύινπδα, όιε ε πιάζε ραίξεηαη…

Έηζη ξσηώληαο ν θαζέλαο έπαηξλε θαη κηα απάληεζε από ηε γηαγηά Μαξία πνπ ηνλ

ηθαλνπνηνύζε. Πόηε γηα ηα θξνύηα πνπ καο δίλεη ν θάζε κήλαο, πόηε γηα ηα ζπαξηά, πόηε γηα ηελ

βξνρνύια ην ρηόλη, ηνλ ήιην ηνλ δεζηό πνπ κεγαιώλεη ηα θαξπνύδηα. Σνλ ηξύγν πνπ γεκίδνπλ ηα

βαξέιηα κε γιπθό θξαζί, ηηο ειηέο, ην ζηηάξη, όια έρνπλ ην κήλα ηνπο κέζα ζην ρξόλν.

Μ‟ απηά θαη κ‟ εθείλα μεπξνβόδηζαλ ηελ γηαγηά Μαξία ζηελ έμνδν ηεο ζπειηάο, ηελ

βνήζεζαλ λα δώζεη ζηνλ ώκν ηεο ηα μεξόθιαδα θαη ηεο θξέκαζαλ ζην άιιν ώκν ην παγνύξη ηεο

γεκάην θαη βαξύ. Μόλν πνπ ηεο είπαλε λα ην αλνίμεη κόιηο θιείζεη ηελ πόξηα ηνπ ζπηηηνύ ηεο θαιά

πίζσ ηεο.

Έηζη έγηλε. Έθηαζε ε γηαγηά ζηελ απιή ηεο άθεζε ην θνξηίν ηεο θνληά ζην θνύξλν θαη

κπήθε κέζα ζην θαιύβη ηεο. Άθεζε θαη ην ηαγάξη λα θπιήζεη από ηνλ ώκν ηεο θαη μαπόζηαζε.

Άθνπζε λα θπιάλε λνκίζκαηα ζην πάησκα, ρξπζά θινπξηά! Υάξεθαλ ηα κάηηα ηεο θαη η‟ απηηά

ηεο ην ζέακα!

-Μπα ζε θαιό κνπ, κήπσο είλαη όλεηξν; Κνπξάζηεθα κέρξη λα γπξίζσ θαη ηώξα δελ πηζηεύσ απηά

πνπ κνπ ζπκβαίλνπλ! Θα μεθνπξαζηώ θαιά θαη άκα μππλήζσ ην πξσί ηόηε ζα δσ ηη ζα θάλσ κ‟

απηά

Κνηκήζεθε, μύπλεζε, εθεί ηα ρξπζά θινπξηά.

-Αθνύ κνπ ηα δώζαλε ζα ηα θάλσ θη εγώ όηη ζέισ ηα έρσ αλάγθε,

ζθέθηεθε. Κη άξρηζε λα επηζθεπάδεη ην ηζαξδί ηεο θαη ηηο απνζήθεο ηεο.

Ζ γεηηόληζζά ηεο όκσο, ε θπξά Δππξαμία δελ ηα είδε κε θαιό

κάηη όια απηά! Εήιεπε βιέπεηο θη όηη έθαλε ν άιινο ζπγρσξηαλόο, θαιό

θαη ρξπζό θαη λνηθνθπξεκέλν λα είηαλε, απηή δελ κπνξνύζε λα ην ρσλέςεη.

Έηζη γελλήζεθε, κε ην ρνύη ηεο γισζζνθαγηάο θαη ηεο θαθνκνηξηάο…

Μηα θαη δπν πάεη ζηε γηαγηά Μαξία θαη ην πξώην πνπ ηελ ξώηεζε

ήηαλ. –Πσο θη άιιαμεο ηα παιηά θαη ηάθαλεο θαηλνύξηα;

-Να, πήγα ζην δάζνο θαη θεη βγήθε κπξνζηά κνπ έλαο μπινθόπνο γλώξηζα

θαη η‟ αδέξθηα ηνπ, πινύζηνη, δελ κ‟ άθεζαλ θαη κέλα, θε θόξησζαλ ρξπζά

θινπξηά, πάλε θη εζύ αύξην…

Πξσί πξσί μεθίλεζε ε θπξά Δππξαμία, ληύζεθε ζηνιίζηεθε, πήξε

θαη ηα ζρνηληά γηα λα δσζηεί ηα μεξόθιαδα, λα κελ ππνςηαζηνύλ θη νη

ζπγρσξηαλνί ηεο.

Έθηαζε ζηα κεγάια δέληξα, ζην μέθσην ηνπ δάζνπο θαη εθεί

βιέπεη κπξνζηά ηεο ηνλ εύξσζην μπινθόπν κε ηε γθξίδα γελεηάδα θαη ηα

καθξηά ηνπ καιιηά λ‟ αλεκίδνπλ θαη ην ηζεθνύξη ζην ρέξη…

-Ση γπξεύεηο εζύ εδώ έμσ; Σνλ ξσηάεη κε μπληζκέλα κνύηξα, πνύ είλαη νη

άιινη; Γηα πάλε κε θνληά ηνπο…

Γελ ραηξέηεζε, νύηε γιπθνκίιεζε αθόκα θαη ηόηε πνπ ηελ

νδήγεζε ζηελ ζπειηά ν μπινθόπνο λα γλσξίζεη ηνπο ππόινηπνπο…

Βηαδόηαλ λα πάξεη ηα ρξπζά θινπξηά θαη λα γπξίζεη πίζσ. Ζ

ζπειηά ηεο θάλεθε ζθνηεηλή, ε θσηηά πνπ θεγνβνινύζε αγξίεπε ηα

πξόζσπά ηνπο. Κακηά ζπκπάζεηα γηα θαλέλαλ. Μόλν ηα θινπξηά ήζειε.

-Γελάξεο κήλαο ηώξα, θη εζύ βγαίλεηο κέζα ζην ρηνληά, ηεο ιέεη έλαο απ‟ η‟

αδέξθηα! Ση έρεηο λα πεηο γη‟ απηόλ ην κήλα;

-Καθόο, ςπρξόο, θη αλάπνδνο ηνπ ιέεη ζηπθά, λα πάεη θαη λα κελ έξζεη!

Πήγαλ λα γειάζνπλ νη ππόινηπνη κε ηνλ θαθό ηεο ηξόπν, αιιά

δαγθώζεθαλ.

-Γηα ην Φιεβάξε, θπξνύια;

-ηγά ηνλ θνύηζαπιν κήλαο, είλ‟ απηόο;

-Σνλ Μάξηε, θαιή κνπ;

-Μάξηεο, γδάξηεο θαη παινπθνθάθηεο αξάδηαζε θνπζνύξηα ε

θαθόγισζζε. Πάξε ηνλ έλα θαη ρηύπα ηνλ άιιν!

-Κη ν Απξίιεο; Καιόο δελ είλαη; Ρώηεζε έλαο μαλζόο ληξνπαιόο.

-Να πξεζηεί θαη λα ζθάζεη θη απηόο! ηνλ αγύξηζην όινη ηνπο…

-Άληε, θπξά κνπ, λα ζε ζπλνδέςνπκε ζπίηη ζνπ. Πάξε θη απηό ην ηαγάξη

είλαη βαξύ, άλνημε ην όκσο, κόιηο κπεηο κέζα ζην δσκάηην θαη ζθαιίζεηο

θαιά ηα πνξηνπαξάζπξα! Δληάμεη;

-Δληάμεη! Έιακςαλ ηα κάηηα ηεο θπξα – Δππξαμίαο, θξέκαζε ην ηαγάξη

ζηνλ ώκν ηεο, βαξύ – μεβαξύ, θαη ρσξίο λα θνηηάμεη πίζσ ηεο λα πεη έλα

«αληίν», κε ύθνο θαηλνύξηαο αξρόληηζζαο θίλεζε γηα ην ζπηηηθό ηεο.

Φόξησζε ζηνλ ώκν ηεο ιίγα μεξόθιαδα θαη ηα έζθημε κε ηα ζρνηληά, γηα λα

μεγειάζεη ηνπο ζπγρσξηαλνύο ηεο.

Με ην πνπ κπήθε κέζα, θιεηδακπάξσζε θη άδεηαζε ακέζσο ην

πεξηερόκελν ηνπ ηαγαξηνύ ζην πάησκα.

Πέηξεο θαη ραιίθηα θύιηζαλ ζην πάησκα, θνπξηέο βξώκηζαλ ηελ

αηκόζθαηξα! –Ση ιάζνο έθαλα; Γηαηί κνπ θέξζεθαλ έηζη; Μνπξκνύξηζε

αλακαιιηαζκέλε! Καη θνπξαζκέλε έπεζε θαη θνηκήζεθε γηαηί όλεηξν θαθό

ζα ήηαλε, αύξην ζα γίλνπλ ζίγνπξα ρξπζά θινπξηά.

Καη μύπλεζε, αγαπεηά κνπ παηδηά, κηθξά θαη κεγάια, θαη δελ

βξήθε ηίπνηα! Κη έκεηλε κ ηελ θαθία ηε δήιηα θαη ηε γθξίληα ηεο γηα

ζπληξνθηά, γηαηί κόλν κ‟ απηά έκαζε λα δεη θαη λα πνξεύεηαη…

Κη έδεζε ε γηαγηά Μαξία θαιά θαη κεηο θαιύηεξα!

6