ΣΑ ΝΕΑ ΣΟΤ ΤΛΛΟΓΟΤ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΣΡΑΣΩΝΙΟΤ Σόμος 4νο Φύιιν 39 Μάξηηνο 2010

«Καη κε ην θσο ηνπ ιύθνπ επαλέξρνληαη…»

Η ραζάπηθηα

Πνιχο ληφξνο γίλεηαη θαζεκεξηλά γηα θινπέο θαη ιεζηείεο. Ζ αξπαγή ηζαληψλ θαη πνξηνθνιηψλ είλαη έλα λέν πνπ δελ πξνθαιεί ζε θαλέλα ηδηαίηεξε ζπγθίλεζε, εθηφο θη αλ ην

ζχκα είζαη εζχ ν ίδηνο. Οη πνξηνθνιάδεο –εγρψξηνη θαη εηζαγφκελνη- δξέπνπλ δάθλεο εθκεηαιιεπφκελνη ην ζπλσζηηζκφ ή ηελ εξεκηά. Ζ μελνηαζηά θαη ε ραιάξσζε ησλ

πξνεγνχκελσλ επηπρηζκέλσλ ρξφλσλ έρεη δψζεη ηε ζέζε ηεο ζηελ θαρππνςία θαη ηελ επαγξχπλεζε θη νη αλζξψπηλεο ζρέζεηο δελ δηάγνπλ ηηο θαιχηεξεο ησλ εκεξψλ ηνπο.

-Με ηα πνχικαλ ηνπο θέξλνπλ, καο έιεγε ν θπξ-Κψζηαο, ν ειηθησκέλνο θίινο καο θαζηζκέλνο ζηνλ θαλαπέ, θαζψο πίλνπκε ηνλ θαθέ καο.

-Απφ πνχ; Σνλ ξσηψ.

-Απφ ηε Βνπιγαξία, βέβαηα, κνπ απαληά παξαμελεκέλνο γηα ηελ άγλνηά κνπ.

Ο άληξαο κνπ ηφηε ζπκάηαη πψο ηνπ πήξαλ ηα ρξήκαηα απ‟ ηελ πιατλή ηζέπε ηνπ παληεινληνχ ηνπ ζην ιεσθνξείν, θαζψο θαηέβαηλε γηα ςψληα ζηελ αγνξά.

Ο θπξ-Κψζηαο ην αθνχεη θαη εμαλίζηαηαη:

-Σα έβαιεο ζηελ πιατλή ηζέπε ηνπ παληεινληνχ θαη πεξίκελεο λα κελ ζηα θιέςνπλ; Έλα κφλν κέξνο είλαη ζίγνπξν, ε ραζάπηθηα.

-Πνηα είλαη ε ραζάπηθηα; Ρσηάσ πάιη εγψ.

-Ζ ηζέπε, πνηα άιιε; Γελ μέξεηο ηε ραζάπηθηα; Ρσηάεη κε δένο ν θίινο καο.

Καηαιαβαίλσ πσο έρσ πέζεη πνιχ ζηα κάηηα ηνπ δείρλνληαο λα κελ έρσ ζαθή αληίιεςε ηεο πξαγκαηηθφηεηαο θαη απαληψ ηαπεηλά:

-Όρη.

-Παηδί κνπ, ε ραζάπηθηα είλαη ε κηθξή θάζεηε ηζεπνχια ηνπ παληεινληνχ, πνπ είλαη δίπια ζην θεξκνπάξ. Απφ θεη θαλέλαο δελ κπνξεί λα ζνπ ηα πάξεη ρσξίο λα ηνλ θαηαιάβεηο.

Θα είλαη ζα λα ζνπ βάδεη ρέξη, ιέεη θαη γειάεη κε ην αζηείν ηνπ.

Καη γηα λα ην απνδείμεη ζεθψλεηαη θαη κε δπζθνιία βγάδεη απ‟ ηε δηθή ηνπ ραζάπηθηα ηα ιεθηά ηνπ θαη καο ηα δείρλεη. Δίλαη ηξηαθφζηα επξψ. Σα μαλαβάδεη πάιη θαη θάζεηαη

επραξηζηεκέλνο κε ηελ επίδεημε πνπ καο έθαλε.

-Καη γηαηί ηε ιέλε ραζάπηθηα; Σνλ ξσηψ.

-Απ‟ ηνπο ραζάπεδεο. Απηνί παιηά είραλ κηα θάζεηε ηζέπε γηα λα κελ ηνπο πέθηνπλ ηα ιεθηά θαζψο έθνβαλ ην θξέαο.

-Α κάιηζηα.

΄Οινη ζπκθσλνχκε πσο είλαη αδχλαην λα πάξνπλ απφ ηε ραζάπηθηα ιεθηά νη επίδνμνη πνξηνθνιάδεο, πσο είλαη ζρεδφλ αθαηφξζσην. ε ιίγν απνραηξεηνχκε ηνλ θπξ-Κψζηα, πνπ

αλαρσξεί γηα ηελ ΄Αλσ Πφιε, φπνπ δηακέλεη.

Μηα ψξα αξγφηεξα ρηππάεη ην ηειέθσλν. ηελ άιιε άθξε ηεο γξακκήο αθνχσ κηα βαξηά θσλή. ηελ αξρή δελ ηελ αλαγλσξίδσ, αιιά έθπιεθηε ζε ιίγν αληηιακβάλνκαη πσο

είλαη ν θπξ- Κψζηαο, απηφο πνπ κνπ κηιάεη ηφζν παξάμελα:

-Ξέξεηο πνχ είκαη; Με ξσηάεη. Καη ρσξίο λα πεξηκέλεη απάληεζε, ζπλερίδεη:

-ην Σκήκα!

Καζψο έλα αίζζεκα αλεζπρίαο κε θπξηεχεη, κέλσ γηα κεξηθά δεπηεξφιεπηα άθσλε πξνζπαζψληαο λα ρσλέςσ ηελ πιεξνθνξία θη αξρίδνληαο λ‟ αλαξσηηέκαη γηα ην ιφγν πνπ ηνλ

νδήγεζε εθεί. Πξηλ πξνιάβσ φκσο λα ξσηήζσ, ζπλερίδεη:

-Με θιέςαλ ζην ιεσθνξείν. Αιιά ηελ έρσ απέλαληί κνπ ηελ θιέθηξα, ηελ έπηαζα. Δίλαη Βνπιγάξα.

-Αιιά πψο; Απνξψ. Αθνχ ηα είρεο ζηε ραζάπηθηα.

-Απφ θεη κνπ ηα πήξε κέζα ζην ζπλσζηηζκφ.

-Καη πψο δελ ην θαηάιαβεο, εζχ έιεγεο…

-΄Ο,ηη θαη λα έιεγα, ζβήζην. Οχηε ζηε ραζάπηθηα δελ κπνξνχκε λα βάιινπκε ιεθηά, νη πνξηνθνινχδεο είλαη ππεξάλσ.

ηε ζπλέρεηα κνπ εμηζηνξεί πψο αληηιήθζεθε ηελ θινπή. ΄Δλησζε, ιέεη, θάηη παξάμελεο θηλήζεηο πνπ ηηο απέδηδε ζην ζπλσζηηζκφ πνπ ππήξρε. Πψο εθείλε θαηέβεθε απ‟ ην

ιεσθνξείν θαη ηφηε ηελ θπλήγεζε- παξφιε ηελ ειηθία ηνπ- θαη ηελ έθεξε ζην Σκήκα, γηαηί ζθέθηεθε πφζνπο είρε ζηελνρσξήζεη θαη πφζνπο αθφκε ζα ζηελνρσξνχζε, αλ θάπνηνο

δελ ηεο έβαδε πάγν. ΄Αιισζηε ζηελ ηζάληα ηεο βξέζεθαλ θη άιια θινπηκαία, πνπ θαηαζρέζεθαλ. Σψξα πεξηκέλεη λα δψζεη θαηάζεζε.

Κιείλσ ην ηειέθσλν θαη γηα ψξα ζθέθηνκαη ηα απίζηεπηα πνπ δνχκε. Νηψζσ ζπλάκα θη έλα αίζζεκα ζαπκαζκνχ γηα ην θίιν κνπ, πνπ είρε ηα θφηζηα λα πηάζεη ηελ θιέθηξα θαη

λα πάξεη πίζσ ηα ιεθηά ηνπ. Αλ δελ κπνξνχκε νχηε ζηε ραζάπηθηα λα εκπηζηεπηνχκε ηα ιεθηά καο, ζθέθηνκαη, πνπ πξηλ ιίγν –θαη κε επίδεημε κάιηζηα- είρακε φινη ζπκθσλήζεη

πσο είλαη απαξαβίαζηε, ηφηε ππάξρεη ζνβαξφ πξφβιεκα. Φαίλεηαη πσο πεξλνχκε ζε έλα άιιν θαζεζηψο δσήο, κε ην νπνίν ζα πξέπεη –εηδηθά φζνη είκαζηε ραιαξνί- λα

αλαπξνζαξκνζηνχκε. Πάεη θαη ε ραζάπηθηα, πξηλ θαιά-θαιά ηε γλσξίζνπκε, έκεηλε αλεμεηαζηέα!

Δπί ηνπ πηεζηεξίνπ: Πξηλ ιίγεο κέξεο ν θπξ-Κψζηαο κνπ μαλαηειεθψλεζε, κε βαξχηεξε απηή ηε θνξά θσλή. ηε ζηάζε ηνπ ιεσθνξείνπ έθιεςαλ ηελ ηζάληα ηεο θφξεο ηνπ.

Δίρε κέζα ηαπηφηεηα, πνξηνθφιη θαη άιια ρξήζηκα. Σψξα ηξέρνπλ λα ηα αληηθαηαζηήζνπλ.

-Γελ μέξσ πηα ηη λα πσ, κνπ ιέεη.

Η Καρβοσνοζκαλίηιζζα

Πέξζη ην κπνπξίλη γπξλνχζε γχξσ καο φιε κέξα, αιιά

μέζπαζε αξγά ην βξάδπ, φηαλ πξνζπαζνχζε λα

αλαζπγθξνηήζνπκε ζην λνπ καο ηηο εηθφλεο, ηηο ζθέςεηο

θαη ηηο ζπγθηλήζεηο πνπ είρακε απνθνκίζεη απφ ην

πξψην αληάκσκα.

Φέηνο, ε βαξηά ζπλλεθηά, ν αέξαο θαη ε βξνρή

καο πξνθαηέιαβαλ. Γελ επεξέαζαλ φκσο θαζφινπ, απ‟

φηη θαίλεηαη, ηε ιαρηάξα ηεο ςπρήο λα μαλαβξεζνχκε,

λα δνχκε αγαπεκέλα πιένλ πξφζσπα –θη αο ηα είδακε

γηα κηα θαη κφλε θνξά – λα κηιήζνπκε καδί ηνπο θαη λα

ηζνπγθξίζνπκε ηα πνηήξηα καο.

Ζ αηκφζθαηξα δελ γηλφηαλ λα είλαη πην θηιηθή θαη

δεζηή, ηα κάηηα φισλ πγξά κε θείλε ηε γιχθα ηεο

απαληνρήο.

Ο Απνζηφιεο Kνηδαγηάλλεο βγάδεη κε επιάβεηα απφ

ηελ ηζέπε ηνπ θαη κνπ δείρλεη πακπάιαηεο θσηνγξαθίεο

ηνπ παηέξα ηνπ, φπνπ αλαγλσξίδσ δχν αγαπεκέλνπο

ήξσεο ησλ παηδηθψλ κνπ ρξφλσλ: ηελ Παιαβν –Λέλε

θαη ην θνβεξφ θαη ηξνκεξφ γηα κέλα Κακήηζα, πνπ είρα

Ζ ΜΠΑΝΣΑ ΜΔ ΝΔΔ ΣΟΛΔ ΣΖ ΓΗΟΡΣΖ ΣΖ 25εο

ΜΑΡΣΗΟΤ

Γελ πέξαζε απαξαηήξεηε ε λέα εκθάληζε ηεο

Φηιαξκνληθήο θαηά ηελ γηνξηή θαη παξέιαζε ηεο 25εο

Μαξηίνπ. Με δαπάλε ηνπ Γήκνπ φινη νη κνπζηθνί ηεο

Φηιαξκνληθήο ηφζν ζην ηξαηψλη φζν θαη ζηελ Ηεξηζζφ

θνξνχλ πιένλ ηελ ίδηα ζηνιή.

Μεηά ην ηξαηψλη ε Φηιαξκνληθή κεηαθέξζεθε ζηελ

Ηεξηζζφ γηα ηελ εθεί ζρνιηθή παξέιαζε .

Θα ήηαλ επρήο έξγν λα πιαηζησλφηαλ ε Φηιαξκνληθή απφ

πεξηζζφηεξα παηδηά, γηα απηφ θαινχκε ηνπο γνλείο λα

παξαθηλήζνπλ ηα παηδηά ηνπο γηα ηελ ζπκκεηνρή ηνπο.

2

«Ζ ΝΔΗΚΟΠΣΔΛΔΜΑ»

Μεληαία εθεκεξίδα ηνπ

πιιφγνπ Πνιηηηζκνχ ηξαησλίνπ

Γηεύζπλζε

χιινγνο Πνιηηηζκνχ ηξαησλίνπ

ηξαηψλη ΣΚ 63082

Υαιθηδηθή

Σει 6974100647

e-mail : geosak@in.gr

Ηδηνθηήηεο: χιινγνο Πνιηηηζκνχ

ηξαησλίνπ

Δθδόηεο : Σζαλαλάο Αιέμαλδξνο

ηξαηψλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

Γηεπζπληήο : Γηψξγνο αθαιήο

ηξαηψλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

ύληαμε : Σν Γ ηνπ

πιιφγνπ Πνιηηηζκνχ ηξαησλίνπ ,

Γέζπνηλα ηπιηαλίδνπ

Σππνγξαθείν : . Π. . 23760 22230

ηξαηψλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

Σα θείκελα πνπ ππνγξάθνληαη

εθπξνζσπνύλ ηηο πξνζσπηθέο απόςεηο ησλ

ζπληαθηώλ

«Ζ Νεηθνπηειέκα» θπθινθνξεί ζε 350

πεξίπνπ αληίηππα θαη δηαλέκεηαη δσξεάλ .

Οη ζύιινγνη πνπ επηζπκνύλ λα θηινμελνύλ λέα ηνπο

ζε δηθή ηνπο ζηήιε, κπνξνύλ λα επηθνηλσλνύλ ζην 6974100647

ΑΦΖΣΔ ΣΟ ΓΡΑΜΜΑ Α ΜΔ ΣΖ ΓΝΧΜΖ Α

ΚΑΗ ΣΖ ΓΖΜΟΗΔΤΖ Α ΔΠΏΝΤΜΑ ΟΜΧ,

ΣΟ ΣΑΥΤΓΡΟΜΔΗΟ , ΤΠΟΦΖ ΤΛΛΟΓΟΤ ΠΟΛΗΣΗΜΟΤ ΣΡΑΣΧΝΗΟΤ

ΔΚΓΡΟΜΖ ΣΖΝ ΗΣΟΡΗΚΖ

ΑΝΓΡΗΑΝΟΤΠΟΛΖ

Ζ αλαβιεζείζα εθδξνκή γηα ηελ Αλδξηαλνύπνιε,

ζα πξαγκαηνπνηεζεί ηνλ εξρόκελν Οθηώβξην ζηηο

8, 9 θαη 10 ηνπ κήλα.

Γειώζεηο ζπκκεηνρήο ζην 6971833102.

http:// www.mpalia.gr

Ζ νηθνλνκηθή θξίζε πνπ βηψλεηαη

ζήκεξα απφ ην ζχλνιν ζρεδφλ ηνπ

πιαλήηε, έξρεηαη λα θαηαξξίςεη ηελ

άπνςε ηεο θπξηαξρίαο ησλ πινχζησλ θαη

ηζρπξψλ θξαηψλ θαη λα επηβεβαηψζεη φηη

θχξηνη ππεχζπλνη είλαη ηα ππεξκεγέζε

ζχγρξνλα θεθαιαηνπρηθά κνξθψκαηα

(π.ρ. ηα hedge funds ή θεξδνζθφπνη ησλ

αγνξψλ), πνπ θηλνχληαη πάλσ ζηε

«δηαρσξηζηηθή γξακκή» ηεο λνκηκφηεηαο

θαη ηεο παξαλνκίαο, ηεο εζηθήο θαη ηεο

αλεζηθφηεηαο.

Ζ απφθηεζε ηνπ πινχηνπ δελ έρεη πηα

θακία ζρέζε κε ηελ ηδεαηή αληίιεςε πνπ

ηνλ ζεσξεί πξντφλ ηεο αξεηήο θαη ηεο

δεκηνπξγηθφηεηαο. Ζ ζεψξεζε απηή έρεη

κεηαβάιιεη θαη ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο

νπνηνπδήπνηε πινπζίνπ ζηε ζχγρξνλε

θνηλσλία θαη απηφ απνηειεί κηα δπζκελή

πνιηηηζκηθή κεηαβνιή. Ζ θαηνρή ηνπ

πινχηνπ απνηειεί ηελ αλαγθαία θαη

επαξθή ζπλζήθε πνπ παξέρεη ζηνλ

«θαηέρνληα» ην εχζεκν ηεο αξεηήο θαη

ηνλ εληάζζεη, άλεπ εηέξνπ, ζηελ

«θνηλσλία ησλ αξίζησλ», σο κέινο ηεο,

ρσξίο λα εξεπλάηαη ν ηξφπνο ηεο

απφθηεζήο ηνπ. Δθείλν πνπ έρεη ζεκαζία

είλαη ε ηαρχηεηα θαη ε κεγηζηνπνίεζε

ηεο απφθηεζεο ησλ αγαζψλ. Αλ ηα

ραξαθηεξηζηηθά απηά ίζσο ηαίξηαδαλ

ζηελ ζπκπεξηθνξά ησλ πινπζίσλ

δηαρξνληθά, νη αληηιήςεηο απηέο

δπζηπρψο επεθηάζεθαλ ζήκεξα ζε φια

ηα θνηλσληθά ζηξψκαηα, αθνχ νη

πνιηηηζκηθέο δηαθνξέο κεηαμχ ηνπο

έρνπλ πηα εμαιεηθζεί.

Όπσο έγξαςε πξφζθαηα ν Ν. Μνπδέιεο

ζε άξζξν ηνπ ζην ΒΖΜΑ, «απηνί πνπ

ήηαλ ζηε βάζε ηεο θνηλσληθήο ππξακίδαο

έβξηζθαλ θάπνηε παξεγνξηά ζηα

εθηεηακέλα ζπγγεληθά δίθηπα, ζηε

ζξεζθεία θαη γεληθά ζηελ παξάδνζε (όιεο

νη εκπεηξηθέο, θνηλσληνινγηθέο κειέηεο

πεξί εθζπγρξνληζκνύ δείρλνπλ πσο νη

θαηεγνξίεο ηνπ πιεζπζκνύ πνπ

εθζπγρξνλίδνληαη ηειεπηαίεο είλαη ηα

νηθνλνκηθά αδύλαηα ζηξώκαηα, ηδίσο νη

πιεζπζκνί ηεο αγξνηηθήο πεξηθέξεηαο).

ήκεξα ην πνιηηηζκηθό ράζκα έρεη

ζεκαληηθά ακβιπλζεί. Πινύζηνη θαη

θησρνί, κέζσ ηεο ηειεόξαζεο θαη ησλ

άιισλ ΜΜΕ, απνθηνύλ

απνθηνύλ όιν θαη πεξηζζόηεξν κηα πιηζηηθή, θαηαλαισηηθή

θνπιηνύξα. Έρνπλ κελ παξόκνηεο αλάγθεο, κε ηε δηαθνξά βέβαηα

πσο νη πξώηνη κπνξνύλ λα ηηο ηθαλνπνηήζνπλ ελώ νη δεύηεξνη δελ

κπνξνύλ».

Αιιάδνληαο πιαίζην, ζε θχιιν ηεο ΚΑΘΖΜΔΡΗΝΖ θηινμελείηα

άξζξν ηνπ αγγιηθνχ Observer, κε ηίηιν «Η Οηθνλνκηθή Κξίζε

εμαγλίδεη ηελ Σέρλε» θαη κε ππφηηηιν «Η αγορά παρήγαγε

περησσότερε ποσότετα έργων απ’ όσε ζα μπορούσε να αγοραστεί θαη απ’ όσε ζα τρεηαδόταν θανείς»:

«Πεξηζζόηεξνη εθαηνκκπξηνύρνη αγνξάδνπλ θαη πνπινύλ ηέρλε από

νπνηαδήπνηε άιιε πεξίνδν ηεο ηζηνξίαο. Απμάλεηαη ζπλερώο ε

δήηεζε γηα ηέρλε. Είλαη αδηάθνξν αλ ε ηέρλε είρε νπνηνδήπνηε

λόεκα θαη, πνιύ ιηγόηεξν, αλ έρεη θάπνηα πνηόηεηα. Πξαθηηθά, ν

κόλνο θαλόλαο είλαη λα είλαη «πξνρσξεκέλε» ηέρλε – απηό πνπ

παιηόηεξα ιεγόηαλ αβάλ γθάξλη. Απηό ζεκαίλεη όηη κπνξεί λα είλαη

κπαλάι –αιιά κε απηνεπίγλσζε– ή αθόκα θαη θηηο - αιιά κε

εηξσληθό θαη όρη αζών ηξόπν.

Η ζεκαζία ηνπ έξγνπ έρεη θαηαιήμεη λα ηαπηίδεηαη κε ηελ ηηκή ηνπ

ζηελ αγνξά, ηε δπλαηόηεηά ηνπ λα θέξεη ρξήκα. Με απηό σο

δεδνκέλν, νη αγνξαζηέο ρξεηάδνληαη κηα λνζνθόκα ηνπ Ρίηζαξλη

Πξηλο, κηα γπάιηλε δεμακελή ηνπ Νηάκηελ Χεξζη κε θάπνην

βαιζακσκέλν δών κέζα, έλα θηηο γιππηό ηνπ Σδεθ Κνπλο θαη κηα

θσηνγξαθία ηνπ Αληξέαο Γθνύξζθη. Απηό είλαη πηα ην ελαξθηήξην

παθέην, ε πην αζθαιήο εγγύεζε γηα ηηο αγέιεο ησλ πινπηνθξαηώλ

θαη ηνπο δηαρεηξηζηέο δνκεκέλσλ νκνιόγσλ πνπ ζέινπλ λα

επελδύζνπλ ζηελ ηέρλε».

Δμαηξεηηθφ ελδηαθέξνλ παξνπζηάδεη επίζεο θαη ην παξαθάησ

θείκελν, γξακκέλν απφ ηνλ Πάλν Κνχηξα, δεκηνπξγφ ηεο ηαηλίαο

ηξέιια απφ ηνλ ηζηνηφπν «ΚΗΝΖΜΑΣΟΓΡΑΦΗΣΔ ΣΖΝ

ΟΜΗΥΛΖ» κε ηίηιν «Πνιηηηζκόο, κηα απάληεζε ζηελ θξίζε γηα ηελ

νπνία θαλείο δελ κηιά» (παξαηίζεληαη απνζπάζκαηα).

«Οη Κηλεκαηνγξαθηζηέο ηελ Οκίριε ζεσξνύλ ρξένο ηνπο λα

εθθξάζνπλ ηελ απόγλσζε ηνπο γηα ηελ ζιηβεξή θαηάζηαζε ζηελ

νπνία έρεη πεξηέιζεη ε Ειιάδα θαη λα δειώζνπλ πσο απηό είλαη

απνηέιεζκα κίαο ζεηξάο εηώλ θξαπγαιέαο αδηαθνξίαο ησλ εθάζηνηε θπβεξλήζεσλ γηα ηνλ πνιηηηζκό ηεο ρώξαο…

…Γλσξίδνπκε θαιά πσο ε πλεπκαηηθή θαηάπησζε κίαο ρώξαο

νδεγεί κε καζεκαηηθή αθξίβεηα ζηελ έμαξζε ηεο δηαπινθήο, ηεο

δηαθζνξάο όπσο θαη ηελ επηθξάηεζε αθξαίσλ θαζίδνπζσλ ηδενινγηώλ.

ε κία ρώξα πνπ ν ελαο ιαόο έρεη ράζεη ηα πλεπκαηηθά εξεζίζκαηα

ράλεη θαη ην όπνην θξηηήξην, ηηο όπνηεο αληηζηάζεηο κπνξεί λα έρεη

απέλαληη ζε όζνπο ηνλ ιεειαηνύλ θαη ηνλ βηάδνπλ εθκεηαιιεπόκελνη ηελ εμαζιίσζε ηνπ...

… ελ κέζσ κηαο ηηηάληαο πξνζπάζεηαο ζε πνιιαπιά επίπεδα γηα ηελ

έμνδν ηεο ρώξαο από ηελ νηθνλνκηθή θξίζε, ν κνλαδηθόο ηνκέαο γηα

ηνλ νπνίν δελ έρεη πξνβιεθζεί ην παξακηθξό από ηνπο ππεύζπλνπο

είλαη απηόο ηνπ πνιηηηζκνύ.

ε κηα θξίζηκε ζηηγκή όπσο απηή, όπνπ ζην

ηξαπέδη ησλ δηαπξαγκαηεύζεσλ αλνίγνπλ νη

πεξηζζόηεξεο από ηηο «πιεγέο» ηεο ειιεληθήο

θνηλσλίαο (κεηαλαζηεπηηθό, δηαπινθή, δηαθζνξά

θιπ), έρεη θηάζεη ε ώξα λα «αλνίμεη» θαη ην ζέκα

«πνιηηηζκόο» σο ε κνλαδηθή άκπλα πνπ απνκέλεη

ζε έλαλ ιαό γηα λα αληηκεησπίζεη ηηο όπνηεο πξνθιήζεηο.

Καινύκε ηελ θπβέξλεζε ζε απηή ηελ πξνζπάζεηα

αλόξζσζεο ηεο πνιηηηθήο θαη νηθνλνκηθήο

ηαπηόηεηαο ηεο ρώξαο λα ιάβεη ππ’ όςε ηεο, ελ

αληηζέζεη κε ην παξειζόλ, ηελ θαηεπείγνπζα

πνιηηηζηηθή θαη πλεπκαηηθή απνθαηάζηαζε απηνύ

ηνπ ηόπνπ, έηζη ώζηε λα κελ ζπαηαιεζεί θαη ε

ηειεπηαία πηζαλόηεηα αλάξξσζεο πνπ κπνξεί λα

έρεη κείλεη.

Θεσξνύκε ηελ θαηάζηαζε εμαηξεηηθά επείγνπζα!»

ρεηηθά κε ηηο παξαπάλσ δεκνζηεχζεηο … ηα ζπκπεξάζκαηα δηθά ζαο!!!

Ζ νηθνλνκηθή θξίζε ηειηθά έρεη αλαδείμεη έλα

πξφζζεην πξφβιεκα ζηνλ ρψξν ηνπ πνιηηηζκνχ.

Ζ ιαίιαπα ηεο νηθνλνκηθήο θαηάξξεπζεο δελ

αθήλεη πεξηζψξηα νη θπβεξλήζεηο λα αζρνιεζνχλ

ζπζηεκαηηθά κε ηνλ θησρφ ζπγγελή ησλ

πξνυπνινγηζκψλ, ηνλ πνιηηηζκφ. Ζ ηέρλεο ηεο

«λέαο νηθνλνκίαο», ηεο «νηθνλνκηθήο

επηθνηλσληνινγίαο», ηεο «ξχζκηζεο ησλ

spreads», δηακνξθψλνπλ ηε λέα θνπιηνχξα πνπ

πεξηνξίδεηαη ζηνπο λανχο ηνπ ρξήκαηνο θαη πνπ

εθηηκάηαη κε δείθηεο θαη δηαγξάκκαηα.

Ζ Αθξνδίηε ηνπ FOCUS (φρη ε Αθξνδίηε ηεο

Μήινπ) κε ηε γλσζηή (πιένλ) ρεηξνλνκία ηεο ζα

κπνξνχζε άλεηα λα ηνπνζεηεζεί ζηελ είζνδν ηεο

Wall Street, ηνπ Υξεκαηηζηεξίνπ ηεο

Φξαλθθνχξηεο, ηνπ Υφλγθ Κφλγθ θαη λα

πξνεηδνπνηεί ηνπο «θαιιηηέρλεο» ηνπ ρξήκαηνο.

ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΚΡΗΖ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΜΟ Α.Υ.Ηζκέη

Η Αθροδίηη ηοσ FOCUS (ότι η Αθροδίηη ηης Μήλοσ) με ηη

γνωζηή (πλέον) τειρονομία ηης θα μπορούζε άνεηα να

ηοποθεηηθεί ζηην είζοδο ηης Wall Street, ηοσ

Χρημαηιζηηρίοσ ηης Φρανκθούρηης, ηοσ Χόνγκ Κόνγκ

και να προειδοποιεί ηοσς «καλλιηέτνες» ηοσ τρήμαηος.

αιιά ζηε δίθε ηνπ, απφ θαηεγνξνχκελνο, γίλεηαη θαηήγνξνο θαη αζσψλεηαη. Σελ επφκελε ρξνληά ηνλ μαλαζπιιακβάλνπλ θαη θαηαδηθάδεηαη ζε πέληε ρξφληα,

φκσο αθήλεηαη ειεχζεξνο ιφγσ ηεο ακλεζηίαο γηα ηνλ ενξηαζκφ ησλ πξψησλ δέθα ρξφλσλ ηεο Σνπξθηθήο Γεκνθξαηίαο.

3

Ο Nazim Hikmet γελλήζεθε ζηε Θεζζαινλίθε ην 1902. Ο παηέξαο ηνπ Υηθκέη Ναδίκ Μπέεο, πνπ ππεξεηνχζε ζην

Τπνπξγείν Δμσηεξηθψλ, ππήξμε γηα ιίγν δηάζηεκα θαη Πξφμελνο ζην Ακβνχξγν. Ζ κεηέξα ηνπ, Ατζέ Σδειηέ Υαλνχκ, ήηαλ

δσγξάθνο. Οινθιήξσζε ηε ζηνηρεηψδε εθπαίδεπζε ζηελ Κσλζηαληηλνχπνιε θη χζηεξα γξάθηεθε ζηε Ναπηηθή ρνιή

Υάιθεο. Ο δηνηθεηήο ηνπ, άθνπζε θαη ζαχκαζε ην πνίεκά ηνπ "Λόγηα Ελόο Αμησκαηηθνύ Σνπ Ναπηηθνύ", πνπ 'ρε γξάςεη ζηα

12. Όηαλ απνθνίηεζε κπήθε ζην πνιεκηθφ ζθάθνο Hamidiye σο εθπαηδεπφκελνο αμησκαηηθφο θαηαζηξψκαηνο. Χζηφζν, ε

ζηαδηνδξνκία ηνπ ζην Ναπηηθφ ζηακάηεζε απφηνκα, γηαηί αξξψζηεζε απφ πιεπξίηε ζηε δηάξθεηα κηαο λπρηεξηλήο βάξδηαο

θαη δεδνκέλνπ φηη δελ κπφξεζε λ' αλαθηήζεη ηελ πγεία ηνπ, απαιιάρηεθε ζαλ άηνκν κ' εηδηθέο αλάγθεο (1920).

Γηνξίζηεθε θαζεγεηήο ζηελ Αλαηνιία, ζην γπκλάζην Bolu, γηα ζχληνκν δηάζηεκα (1921). Δλδηαθέξζεθε γηα ηε ξσζηθή

επαλάζηαζε, πήγε ζηε Μφζρα θαη κειέηεζε νηθνλνκηθά θαη θνηλσληθέο επηζηήκεο ζην εθεί παλεπηζηήκην (1922-1924). Δθεί

ζπλαληά θαη ηνλ Βιαληηκίξ Μαγηαθφθζθη απφ ηνλ νπνίν θαη επεξεάζηεθε. Όηαλ επέζηξεςε, δνχιεςε ζε εθεκεξίδα ηεο

κχξλεο. ηελ Σνπξθία, φκσο, ην θεκαιηθφ θίλεκα ήηαλ ελαληίνλ ηεο αξηζηεξήο παξάηαμεο θαη νη δηψμεηο θαη ζπιιήςεηο

θαζεκεξηλά πιήζαηλαλ. Έηζη, αλαγθάζηεθε λα μαλαθχγεη θξπθά γηα ηελ Μφζρα, κελ αληέρνληαο φκσο λα 'λαη καθξηά απφ ηε

παηξίδα επηζηξέθεη ρσξίο δηαβαηήξην.

πιιακβάλεηαη θη εηζπξάηηεη ηελ πξψηε θαηαδίθε ηνπ γηα ηα επαλαζηαηηθά ηνπ θξνλήκαηα. Φπιαθίδεηαη ζηε Hopa γηα ηξεηο

κήλεο (1928). Έπεηηα, εγθαζίζηαηαη ζηελ Κσλζηαληηλνχπνιε θη εξγάδεηαη ζε δηάθνξα πεξηνδηθά, εθεκεξίδεο θαη ζε

θηλεκαηνγξαθηθά ζηνχληην. Δθδίδεη ηα πξψηα βηβιία πνίεζεο θαη γξάθεη ζπλερψο (1928-1932). πιιακβάλεηαη μαλά ην 1931,

ΝΑΕΗΜ ΥΗΚΜΔΣ ν γαιαλνκάηεο γίγαληαο

Σνπ Αιή Υόηδα Ηζκέη

Δξγάζηεθε ζαλ αξζξνγξάθνο θαη ζπληάθηεο ζε πεξηνδηθά θη εθεκεξίδεο κε ην ςεπδψλπκν Orhan

Selim (1933). Σνχ ζηήλνπλ πξνβνθάηζηα ην 1934. Μελχεηαη επεηδή έθαλε δήζελ, πξνπαγάλδα

ζηνπο ζπνπδαζηέο ηεο ηξαηησηηθήο Αθαδεκίαο. Γηθάδεηαη "θεθιεηζκέλσλ ησλ ζπξώλ", ρσξίο

ζπλήγνξν θαη θαηαδηθάδεηαη ζπλνιηθά, ζε 35εηή θπιάθηζε, κα θαηνξζψλεη λα κεηψζεη ηελ πνηλή

ηνπ ζηα 28 ρξφληα θαη 4 κήλεο ζχκθσλα κε ηα άξζξα 68 θη 77 ηνχ ηνπξθηθνχ πνηληθνχ θψδηθα

(1938). Καηαιήγεη ζηα κπνπληξνχκηα ηεο θπιαθήο ζηε Πξνχζα.

Οη δηαλννχκελνη μεθηλνχλ κεγάιε εθζηξαηεία γηα λα πείζνπλ ηελ εγεζία λα ηνλ ακλεζηεχζεη.

Αξρίδεη απεξγία πείλαο ζηε θπιαθή (1950). Σειηθά, ε ππφινηπε πνηλή ηνχ ραξίδεηαη, κεηά 13

ρξφληα θπιαθήο. Γελ κπνξνχζε λα βξεη δνπιεηά νχηε λα εθδψζεη βηβιία, επεηδή είρε δηαθφςεη ηε

ζηξαηησηηθή ηνπ ζεηεία. Έλα δηάηαγκα πνπ νπζηαζηηθά είρε ηνλ ίδην γηα ζηφρν. Πελήληα ρξνλψλ

πηα, άξξσζηνο θαη ζε ηξνκεξά δχζθνιε ζέζε, δψληαο κε ηνλ θφβν ηεο απφπεηξαο ελαληίνλ ηεο

δσήο ηνπ, απνδέρεηαη ηε ζπκβνπιή ηνπ γλσζηνχ, ζχγρξνλνπ, ζεαηξηθνχ ζπγγξαθέα θαη

δεκνζηνγξάθνπ Refik Erduran θη απηνεμνξίδεηαη. Με ξνπκάληθν ζθάθνο, δηαπιέεη ηε Μαχξε

ζάιαζζα θαη πεξλά ζηε Ρσζία γηα λα θαηαιήμεη ζηε Μφζρα. Μεηά απφ απηφ ην γεγνλφο ε

νηθνγέλεηα ηνπ παξαθνινπζείηαη ζηελά θαη ράλεη ηελ Σνπξθηθή ηνπ ππεθνφηεηα. Ο Ναδηκ Υηθκεη

ηαμηδεχεη αξθεηά, πεγαίλεη ζε δηεζλή ζπλέδξηα θαη γίλεηαη γλσζηφο ζε φιν ηνλ θφζκν. Παξφια

απηά, ε νβηεηηθή Έλσζε δελ είλαη φπσο ηελ πεξίκελε. Μέρξη ην ζάλαην ηνπ ηάιηλ έγηλαλ

απφπεηξεο δνινθνλίαο ελαληίνλ ηνπ παξφιν πνπ ν ίδηνο δελ έθξηλε πνηέ ηηο κεζφδνπο ηνπ ηάιηλ

θαη πξνζπαζνχζε λα πξνσζήζεη ην νζηαιηζκφ ζε φιν ηνλ θφζκν.

Γιὰ τὴ ζωή

(ἀπόδοση: Γιάννης Ρίτσος)

Ἡ ζωὴ δὲν εἶναι παῖξε-γέλασε

Πρέπει νὰ τήνε πάρεις σοβαρά,

Ὅπως, νὰ ποῦμε, κάνει ὁ σκίουρος,

Δίχως ἀπ᾿ ὄξω ἢ ἀπὸ πέρα νὰ προσμένεις

τίποτα.

Δὲ θά ῾χεις ἄλλο πάρεξ μονάχα νὰ ζεῖς.

Σὶς πιὸ ὄμορφες μέρες μας δὲν τὶς ζήσαμε ἀκόμα

Κι ἂχ ὅ,τι πιὸ ὄμορφο θά ῾θελα νὰ σοῦ πῶ

Δὲ στό ῾πα ἀκόμα.

Με ππνπξγηθφ δηάηαγκα ν πνηεηήο αλέθηεζε, κεηά ζάλαηνλ, ηελ ηνπξθηθή ππεθνφηεηα πνπ ηνπ αθαηξέζεθε ην

1951 εμαηηίαο ησλ πνιηηηθψλ ηνπ πεπνηζήζεσλ. «Σα αδηθήκαηα, ηα νπνία αλάγθαζαλ ηηο Αξρέο λα ηνπ

αθαηξέζνπλ, ηελ επνρή εθείλε, ηελ ππεθνφηεηα, δελ ζεσξνχληαη εγθιήκαηα ζήκεξα», είπε ν εθπξφζσπνο ηεο

Σνπξθηθήο Κπβέξλεζεο, ην Μάξηην ηνπ 2009!

Αλ θαη ηα πξψηα ηνπ πνηήκαηα γξάθηεθαλ κε ζπιιαβηθφ κέηξν, ν Υηθκέη ζηαδηαθά απνκαθξχλζεθε απφ ηα

πιαίζηα ηνπ κέηξνπ θαη ηεο νκνηνθαηαιεμίαο θαη άξρηζε λα αλαδεηεί λέα κνξθή γηα ηα πνηήκαηά ηνπ. Καηά ηε

δηάξθεηα ησλ πξψησλ ρξφλσλ δηακνλήο ηνπ ζηε νβηεηηθή Έλσζε (1922-1925), ε αλαδήηεζε απηή έθηαζε ζην

απνθνξχθσκά ηεο. Πξνηίκεζε ηνλ ειεχζεξν ζηίρν, ν νπνίνο ηαίξηαδε θαη κε ηελ πινχζηα θσλνινγία ηεο

ηνπξθηθήο γιψζζαο. Δπεξεάζηεθε θπξίσο απφ ην Βιαληηκίξ Μαγηαθφθζθη. Ζ πνίεζή ηνπ έρεη κεηαθξαζηεί ζε

πεξηζζφηεξεο απφ πελήληα γιψζζεο.

Ο Γηάλλεο Ρίηζνο -φληαο ήδε ηφηε έλα αληίζηνηρν ζχκβνιν γηα ηελ ειιεληθή πνηεηηθή έθθξαζε- ζα εθδψζεη

κεηαθξαζκέλα ζηα Διιεληθά θάπνηα πνηήκαηα ηνπ Υηθκέη, ακέζσο κεηά ην ζάλαην εθείλνπ. Κάλνληαο θάπνηεο

"παξαηεξήζεηο ζην έξγν ηνπ Υηθκέη" ζηνλ πξφινγν ηεο έθδνζεο κηιά γηα ηελ νπζηαζηηθά ιατθή, απφ ζπκκεηνρή θαη

ζπκπφξεπζε κε ηηο ιατθέο δπλάκεηο πνίεζε ηνπ Υηθκέη, ε νπνία εθθξάδεηαη φρη ζηηο ζηαηηθέο, ηππνπνηεκέλεο κνξθέο

(ησλ ιατθψλ δπλάκεσλ) αιιά ζηε δπλακηθή ηνπο θίλεζε, ζηα λέα ηνπο δεδνκέλα, ηζηνξηθά, θνηλσληθά, γισζζηθά -

αθφκα θαη ζηε λέα ηνπο ρεηξνλνκία θαη αηκφζθαηξα. Γλσξίδνληαο θαλείο ην θνηλσληθνπνιηηηθφ θιίκα πνπ επηθξαηεί

ζηελ πξνδηθηαηνξηθή Διιάδα, θαηαιαβαίλεη πφζε απήρεζε έρνπλ απηέο νη αλαθνξέο, φρη κφλν ζηνπο δηαλννχκελνπο θαη

ηνπο πνιηηηθνπνηεκέλνπο ηεο επνρήο αιιά ζ' έλα επξχηεξν θνηλφ, ην νπνίν βξίζθεηαη πνιχ θνληά ζ' φια απηά. Πφζν

κάιινλ, ηε ζηηγκή πνπ κεζνιαβεί ε δηθηαηνξία θαη ε αλάπηπμε δηθηχνπ αληίζηαζεο ζ' απηήλ.

Απφ ηε Μφζρα πεγαίλεη ζην Βεξνιίλν, φπνπ κέζα ζε κηα θαηάκεζηε αίζνπζα κε 500 αηφκσλ, δίλεη έλα αγσληζηηθφ

ξεζηηάι θαη θαηαρεηξνθξνηνχκελνο ζαλ ειεχζεξνο πιένλ αγσληζηήο - πνηεηήο. Υσξίο λα ζηακαηήζεη λα γξάθεη, πεξλά

ηελ ππφινηπε δσή ηνπ, ζηε Μφζρα. Έγξαςε πνηήκαηα ελάληηα ζηνλ πφιεκν θαη ζηα ππξεληθά φπια θαη ν θφζκνο ηνλ

έβιεπε φρη σο θάπνηνλ πνπ έθαλε πξνπαγάλδα αιιά ζαλ θάπνην πνπ ήηαλ εηιηθξηλήο ζηηο απφςεηο ηνπ, αθφκα θαη φηαλ

ε νβηεηηθή έλσζε πξνζπαζνχζε λα αλαπηχμεη ηελ πξνπαγάλδα γηα ηελ ζεκαζία ηεο εηξήλεο. Σν 1952 έγηλε θαη

δηνηθεηηθφ ζηέιερνο ηνπ ζπκβνπιίνπ παγθφζκηαο εηξήλεο.

Σν 1956 λνζειεχεηαη γηα 9 κήλεο ζην λνζνθνκείν ελψ φηαλ αλαξξψλεη ην 1957 ηαμηδεχεη ζηηο Γπηηθέο ρψξεο ηεο

νβηεηηθήο έλσζεο. Σν 1955 εξσηεχεηαη ηελ Vera Tulyakova, ηελ νπνία πεξλά θαηά πνιιά ρξφληα. Ο πνηεηήο ληψζεη

λα εξσηεχεηαη γηα “πξψηε θνξά”. Μέλνπλ καδί θαη ηνλ Ννέκβξην ηνπ 1960 παληξεχνληαη αθνχ ν Ναδίκ δειεχεη απηή

ηελ λέα παξνπζία θαη ζέιεη λα ληψζεη πην αζθαιήο. Σνλ επηέκβξην ηνπ 1961 γξάθεη ην πνίεκα “Απηνβηνγξαθία”.

Σν 1962 ηνπ δίλεηαη δηαβαηήξην νβηεηηθήο ππεθνφηεηαο. ηηο 3 Ηνπλίνπ 1963, ν Ναδίκ Υηθκέη πεζαίλεη θαη ζάβεηαη

ζηε Μφζρα ζε ειηθία 61 εηψλ. Έγξαθε ζηε «δηαζήθε» ηνπ:

«Θάςηε κε ζηελ Αλαηνιία./ ' έλα θνηκεηήξη ρσξηνχ./ Κη αλ γίλεηαη έλα πιαηάλη/ λα 'λαη πάλσ απ' ην θεθάιη κνπ./

Απηφ κνπ θηάλεη».

Γξακκαηόζεκν ηεο νβηεηηθήο Έλσζεο

(1982) πνπ απεηθνλίδεη ηνλ Ναδίκ Χηθκέη

4

Ο Pablo Neruda έγξαςε γηα ηνλ Ναδίκ Υηθκέη: «Έλαο κεγάινο πνηεηήο πνπ έγξαςε γηα όινλ ηνλ

θόζκν. Έλαο κεγάινο άλζξσπνο αλήθεη ζηελ αλζξώπηλε πιεηνςεθία. Δλαο κεγάινο παηξηώηεο

βαζαληζκέλνο απ' ηελ παηξίδα ηνπ. Ο Ναδίκ Υηθκέη δελ έρεη όκνηό ηνπ ζηελ πνίεζε ηνπ αηώλα

ηνπ. Ήηαλ γηα κέλα ε ελζάξθσζε ηνπ εξσηζκνύ θαη ηεο ηξπθεξάδαο»

Ο Ναδίκ Υηθκέη ήηαλ ππέξκαρνο ηεο Διιελνηνπξθηθήο πξνζέγγηζεο θαη θηιίαο. Όρη κφλν ζηα

πιαίζηα ηνπ ηδενινγηθνχ πξνζαλαηνιηζκνχ, αιιά θπξίσο ζηα αλζξψπηλα πιαίζηα γηα ηνλ άλζξσπν.

Αμίδεη ζην ζεκείν απηφ λα αλαθεξζεί ην ξαδηνθσληθφ κήλπκα ηνπ Υηθκέη πξνο ηνλ Διιεληθφ ιαφ,

απφ ην ξαδηφθσλν ηεο πφιεο ηνπ ηέσο Αλαηνιηθνχ Βεξνιίλνπ ζηηο 10/08/1951, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο

δίθεο ηνπ Νίθνπ Μπεινγηάλλε: "Φίινη θη αδέιθηα ηεο ςπρήο κνπ. Δζείο πνπ πέζαηε ζηηο θπιαθέο θαη ζηα λεζηά ηεο θόιαζεο, πνπ ζαο

θξαηάλ αιπζσκέλνπο κεο ζηα ζηξαηόπεδα ζπγθέληξσζεο γηαηί πνιεκάηε γηα ηελ αλεμαξηεζία, ην ςσκί

θαη ηε ιεπηεξηά ηνπ ειιεληθνύ ιανύ, δερηείηε ηελ αγάπε θαη ηνλ ζαπκαζκό κνπ.

Οη ιανί ηεο Σνπξθίαο θαη ηεο Διιάδαο έρνπλε ηνπο ίδηνπο ζαλάζηκα κηζεηνύο ερζξνύο:

ηνλ αγγινακεξηθαληθό ηκπεξηαιηζκό θαη ηνπο ληόπηνπο ιαθέδεο ηνπ.

Οη ιανί ηεο Σνπξθίαο θαη ηεο Διιάδαο, θηιησκέλνη ν έλαο κε ηνλ άιιν, κε ηε βνήζεηα ησλ θηιεηξεληθώλ

ιαώλ όινπ ηνπ θόζκνπ, ζα ηζαθίζνπλε ζην ηέινο απηνύο ηνπο ερζξνύο ηνπο. Απηό ην πηζηεύσ. Ο δηθόο ζαο

έλδνμνο αγώλαο είλαη κηα από ηηο πην ιακπξέο απνδείμεηο όηη ζα ληθήζεη ε ππόζεζε ηεο εηξήλεο, ηνπ

ςσκηνύ θαη ηεο ιεπηεξηάο.

αο ζθίγγσ όινπο κ' αγάπε ζηελ αγθαιηά κνπ."

Γιὰ τὰ τραγούδια μου

Δὲν ἔχω πήγασο μὲ σέλαν ἀργυρὴ

οὔτε καὶ πόρους -ὅπως τοὺς λέν᾿- ἀδήλους

δὲν ἔχω μήτε γῆ μιὰ σπιθαμὴ

μονάχα ἕνα ποτηράκι μέλι σὰ νά ῾ναι φλόγα λαμπερή.

Αὐτὸ εἶναι τὸ βιός μου κι εἶναι καὶ γιὰ τοὺς φίλους

κι ἐνάντια σ᾿ ὅλους τους ἐχθροὺς ἐντός μου

φυλάγω αὐτὸν τὸν πλοῦτο μου ἕνα ποτήρι μέλι.

Ὑπομονή, συντρόφοι, ὑπομονὴ καὶ θὰ ῾ρθει μέρα ἡ τρανὴ

ναὶ θά ῾ρθει! -᾿ αὐτοὺς πού ῾χουν τὸ μέλι θὲ

νὰ ῾ρθεῖ ἡ μέλισσα ἡ μιὰ ἀπ᾿ τὴ Βαγδάτη.

Μονάθρηβή μοσ

(ἀπόδοση: Γιάννης Ρίτσος)

Μονάκριβή μου ἐσὺ στὸν κόσμο μοῦ λὲς στὸ τελευταῖο σου γράμμα:

«πάει νὰ σπάσει τὸ κεφάλι μου, σβήνει ἡ καρδιά μου,

Ἂν σὲ κρεμάσουν, ἂν σὲ χάσω θὰ πεθάνω».

Θὰ ζήσεις, καλή μου, θὰ ζήσεις, Ἡ ἀνάμνησή μου σὰν μαῦρος καπνὸς

θὰ διαλυθεῖ στὸν ἄνεμο. Θὰ ζήσεις, ἀδελφή με τὰ κόκκινα

μαλλιὰ τῆς καρδιᾶς μου Οἱ πεθαμένοι δὲν ἀπασχολοῦν πιότερο

ἀπὸ 'να χρόνο τοὺς ἀνθρώπους τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα.

Ὁ θάνατος Ἕνας νεκρὸς ποὺ τραμπαλίζεται στὴν

ἄκρη τοῦ σκοινιοῦ σὲ τοῦτον ῾δῶ τὸ θάνατο δὲν ἀντέχει ἡ

καρδιά μου. Μὰ νά ῾σαι σίγουρη, πολυαγαπημένη

μου, ἂν τὸ μαῦρο καὶ μαλλιαρὸ χέρι ἑνὸς

φουκαρᾶ ἀτσίγγανου περάσει στὸ λαιμό μου τὴ θηλειὰ

ἄδικα θὰ κοιτᾶνε μὲς στὰ γαλάζια μάτια τοῦ Ναζὶμ νὰ δοῦν τὸ φόβο. τὸ σούρπωμα τοῦ στερνοῦ μου

πρωινοῦ θὰ δῶ τοὺς φίλους μου καὶ σένα.

Καὶ δὲ θὰ πάρω μαζί μου κάτου ἀπὸ τὸ χῶμα

παρὰ μόνο τὴν πίκρα ἑνὸς ἀτέλειωτου τραγουδιοῦ.

Γυναίκα μου Μέλισσά μου μὲ τὴ χρυσὴ καρδιὰ

Μέλισσά μου μὲ τὰ μάτια πιὸ γλυκὰ ἀπ᾿ τὸ μέλι

Σί κάθησα καὶ σοῦ ῾γραψα πὼς ζήτησαν τὸ θάνατό μου.

Ἡ δίκη μόλις ἄρχισε Δὲν κόβουν δὰ καὶ στὰ καλὰ καθούμενα ἔτσι τὸ κεφάλι

ὅπως ἕνα γογγύλι. Ἔλα, ἔλα, μή μου σκᾶς

Αὐτὰ εἶναι μακρινὰ ἐνδεχόμενα. Ἂν ἔχεις τίποτα λεφτὰ

Ἀγόρασέ μου ἕνα μάλλινο σώβρακο Μοῦ μένει ἀκόμα κείνη ἡ ἰσχιαλγία στὸ

πόδι

Καὶ μὴν ξεχνᾶς πῶς ἡ γυναίκα ἑνὸς φυλακισμένου

Δὲν πρέπει νὰ 'χει μαῦρες ἔγνοιες.

Σαν τον Κερέμ

Σον έλεγαν Κερέμ κι αγάπησε πολύ

κι απ' τον βαρύ σεβντά τον άρπαξε η

φωτιά

και κάηκε ο Κερέμ π' αγάπησε πολύ

κι έχει στάχτη γενεί μες στην Ανατολή.

Μου λεν πως θα καώ κι εγώ σαν τον

Κερέμ

με τούτη την φωνή που καίει την ψυχή.

Μολύβι ο καιρός κι ο άνεμος πικρός,

βάλτε όλοι σκοπό ν' αλλάξει ο καιρός.

Φωνάζω κι ας καώ κι εγώ σαν τον Κερέμ:

Αν δεν καώ εγώ, αν δεν καείς εσύ,

αν δεν καούμε εμείς ν' ανάψει πυρκαγιά,

πώς θέλεις να γενεί να φύγει η σκοτεινιά.

Για να λάμψει η νύχτα πώς θέλεις να

γενεί,

αν δεν καώ εγώ, αν δεν καείς εσύ.

Η πιο όμορφη θάλασσα Να γελάσεις απ' τα βάθη των

χρυσών σου ματιών είμαστε μες στο δικό μας κόσμο

Η πιο όμορφη θάλασσα

είναι αυτή που δεν έχουμε ακόμα ταξιδέψει

Σα πιο όμορφα παιδιά δεν έχουν

μεγαλώσει ακόμα Σις πιο όμορφες μέρες μας δεν τις έχουμε ζήσει ακόμα

Κι αυτό που θέλω να σου πω

το πιο όμορφο απ' όλα, δε στο 'χω πει ακόμα.

Μάλνο Λνΐδνο

«ΓΡΑΜΜΑΣΑ ΣΖΝ ΑΓΑΠΖΜΔΝΖ»

Οη ηίηινη ησλ ζπιινγώλ ζηα ειιεληθά:

(2007) Σν εξσηεπκέλν ζύλλεθν , χγρξνλε Δπνρή

(1998) Πνηήκαηα , Κέδξνο

(1997) Ναδίκ Υηθκέη ηα έξγα ηνπ , χγρξνλε Δπνρή

(1997) Ναδίκ Υηθκέη ηα έξγα ηνπ , χγρξνλε Δπνρή

(1990) Από ηελ πνίεζε ηνπ Ναδίκ Υηθκέη , παλφο

(1988) Οη ξνκαληηθνί , Θεκέιην

(1988) Σν εξσηεπκέλν ζύλλεθν , Ύςηινλ

(1985) 122 πνηήκαηα , Εαραξφπνπινο . Η.

(1981) Γηαηί απηνρηόλεζε ν Μπελεξηδή; Γξάκκαηα

ζηελ Σαξάληα - Μπακπνύ , ηνραζηήο

Ζ γειάδα. Τπήξμε ή όρη ν Ηβάλ Ηβάλνβηηο; , Γσδψλε

Μηα ρεηκσληάηηθε λύρηα , Γακηαλφο

Πνηήκαηα , Γακηαλφο

Πνηήκαηα , Πέιια

Πνηήκαηα , Αιθεηφο

«Ο γαιαλνκάηεο γίγαληαο» είλαη ε ηαηλία ηεο

Μπηθέη Ιιράλ,πνπ βαζίδεηαη ζηε δσή

ηνπΣνύξθνπ πνηεηή Ναδίκ Χηθκέη.

5

Ηκεξνιόγην ησλ πξώησλ εκεξώλ ηνπ ζεηζκνύ ηνπ ’32 Μέξνο 3 απφ 3 Γ. ηπιηαλίδνπ- Φηιφινγνο - πγγξαθέαο

Από ηελ εθεκεξίδα ηεο 4εο

Οθησβξίνπ 1932, εκέξα Σξίηε

Ζ Γψξα Φαξδή ηα «ςέιλεη» γηα ηα θαιά ζε έλα γθξνππ γπλαηθψλ πνπ

θαηαθηάλνπλ ζηελ Ηεξηζζφ θαη κνηξάδνπλ βνεζήκαηα ζηνπο θαηνίθνπο ζην φλνκα

θάπνηνπ θφκκαηνο, ιέγνληαο:

-Απηά ζαο ηα δίδεη ν ηάδε αξρεγφο!

-Απηά ηα θάξκαθα ζαο ηα ζηέιλεη ν ηάδε πνιηηεπφκελνο!

Αζάλαηε Διιάδα, πάληα ίδηα!

Γλσξίδεη ην γέξνληα Αβέξθην, ηνλ Καπζνθαιπβίηε, απφ ην ΄Αγην ΄Οξνο , γηα ηνλ

νπνίν νη θάηνηθνη ππνζηεξίδνπλ πσο πξνθήηεςε ην ζεηζκφ, ελψ εθείλνο ην αξλείηαη:

-Γελ κπνξεί λα ππάξρεη πξνθήηεο κεηά Υξηζηφλ, ιέεη.

Σελ εληππσζηάδεη κηα ζθελή πνπ δηαδξακαηίδεηαη κπξνζηά ηεο αλάκεζα ζε κηα

γξηνχια θαη έλα ΄Αγγιν αμησκαηηθφ. Όηαλ ν ΄Αγγινο καζαίλεη πσο νη γνλείο ησλ

εγγνλψλ ηεο ζθνηψζεθαλ θαη είλαη άζηεγα, δίλεη εληνιή λα ηνπο θάλνπλ ακέζσο έλα

ιπφκελν, ην νπνίν ζηήλεηαη ζηε ζηηγκή, ζαλ απφ ζαχκα!

Θάκπσζαλ ηα κάηηα ηεο γξηάο:

-Ση άλζξσπνο είλαη απηόο; Ρώηεζε.

-΄Αγγινο!

-Αιεζηλόο ΄Αγγεινο! Θαύκαζε ε γηαγηά, πνπ ην ΄Αγγινο απηή ην έλησζε

΄Αγγεινο.

Σα δεκνζηεχκαηα απφ ηηο 5 Οθησβξίνπ θαη κεηά γίλνληαη πην ήξεκα:

«Η γαιήλε επαλέξρεηαη ζηγά-ζηγά εηο ηελ ζεηζκόπιεθηνλ Χαιθηδηθήλ».

«Οη ΄Αγγινη ζηελ Ιεξηζζό απόζηνινη θσηόο θαη γαιήλεο».

Γηα ην ηξαηψλη γξάθεη:

Μαο έξρνληαη λέα από ην ηξαηώλη. Απέθηεζε ζαλ πξώηα ηνλ ειεθηξηζκόλ

ηνπ. Καη απηό είλαη θάηη. Βέβαηα δελ κπνξεί λα γίλε αθόκα ιόγνο γηα έλαξμε ησλ

εξγαζηώλ ζηα κεηαιιεία. Λέλε πσο γθξεκίζηεθαλ πνιιέο ζηνέο θαη ζηνλ Μαληέκ-

Λάθθν. Γελ είλαη, θαίλεηαη, αζθαιέο λ’ αξρίζε ε δνπιεηά.

Οη εξγάηεο εμ’ άιινπ πνπ είλαη ηξνκνθξαηεκέλνη, δύζθνια ζα πεηζζνύλ λα

κπνπλ μαλά ζηα εξγνζηάζηα θαη ζηα ιαγνύκηα. Γίλεηαη ιόγνο κάιηζηα, όηη ε

Μεηαιιεπηηθή εηαηξεία ζθέπηεηαη λα εγθαηαιείςε νιόηεια ηελ εθκεηάιιεπζε ησλ

κεηαιιείσλ ζηδεξνππξίηνπ, πξάγκα πνπ, αλ γίλε, ζα είλαη πνιύ επηδήκην γηα

νιόθιεξνλ ηελ πεξηθέξεηα!

Πξέπεη εδψ λα ζεκεηψζνπκε πσο ε πιεξνθνξία πνπ είρε ε δεκνζηνγξάθνο φηη

θαηέξξεπζαλ ζηνέο, δελ επζηαζεί. Αληίζεηα, νη εξγαδφκελνη ζηηο ζηνέο ηελ ψξα ηνπ

ζεηζκνχ, δελ αληηιήθζεθαλ ηίπνηα. Απηφ νθείιεηαη –θαηά ηνπο γεσιφγνπο- ζην φηη

ηα ζεηζκηθά θχκαηα δηαδίδνληαη κφλν ζηελ επηθάλεηα θαη φρη ζην ππέδαθνο.

Δλ ησ κεηαμχ ν δήκαξρνο ηεο Καβάιαο ηειεγξαθεί φηη «ε θαηάζηαζε ησλ

δηαθνκηζζέλησλ δηα ηεο «Πεξγάκνπ» ηξαπκαηηψλ, βαίλεη βειηηνπκέλε. Δθ ησλ

ηξαπκαηηψλ 22 λνζειεχνληαη εηο ην Γεκνηηθφλ Ννζνθνκείνλ θαη 8 εηο ην

ηξαηησηηθφλ».

Απφ ηνλ Πνιχγπξν θάλνπλ έθθιεζε γηα ηελ επηζθεπή ησλ νηθηψλ ηνπο, δηφηη

δηαθνξεηηθά, «νη ζσζέληεο εθ ηνπ ζεηζκνχ, ζ‟ απνζάλσκελ απφ ηελ γξίππελ».

Καη ν πξσζππνπξγφο, Διεπζέξηνο Βεληδέινο, απνζηέιιεη επραξηζηήξην

ηειεγξάθεκα πξνο ην λαχαξρν ηνπ αγγιηθνχ ζηφινπ ηεο Μεζνγείνπ γηα ηε

ζεκαληηθή βνήζεηα πνπ έδσζαλ ζηνπο ζεηζκφπιεθηνπο.

Κιείλσ κε κία ηειεθσληθή αληαπφθξηζε ηεο Γψξαο Φαξδή, ε νπνία θαίλεηαη λα

δηαζέηεη ηδηαίηεξα ηνικεξφ θαη «πεθσηηζκέλνλ λνπλ»:

Δίκεζα έλαο ιαόο παξάμελνο. Γελ κπνξνύκε λα ζνβαξεπζνύκε πνηέ! Καη

ζηηο πην ηξαγηθέο ζηηγκέο ηεο εζληθήο καο δσήο, δείρλνπκε ειαθξόηεηα.

΄Διιελεο, αεί παίδεο! Σν καζηίγσκα θζάλεη σο εκάο από ηελ αξραηόηεηα

ηζνπρηεξό! Όια μώθαιηζα ηα παίξλνπκε. Αλ δελ είρακε ηύρε, έλα ζεό

ζθαλδαισδώο θηιέιιελα, ζα έπξεπε λα έρσκε ζβύζε.

Σν ίδην ζύζηεκα αθνινπζνύκε θαη ζην δήηεκα ησλ ζεηζκνπιήθησλ.

Πξνζπαζνύκε λα ην ιύζνπκε κε πξνρεηξνινγίεο. Έλα πιήζνο θνθόξσλ

ιαιεί. ΄Δρεη γλώκε έθαζηνο εκβξηζήο Μαλδαξίλνο. Κνπαλίδνληαη όιεο καδί

ζην ηγδίνλ (γνπδί), ηεο λενειιεληθήο ζνθίαο θαη ζηα ηειεπηαία, παξαζύξεη

ηελ θόληλ ησλ ν άλεκνο ηνπ δεκαλθνπηηζκνύ!

Ωο ηόζν κπξνζηά ζηελ απέξαληε θαηαζηξνθή πνπ έπιεμε ηελ

Χαιθηδηθή, ζα έπξεπε λα έρνπκε ζνβαξεπζή. Ούηε ηα εξείπηα όκσο, νύηε ν

ζάλαηνο καο ζπγθηλνύλ. Γελ ζέινπκε λα ηδνύκε κε πξνζνρή θαη λα

εμαθξηβώζνπκε ηη ρξεηάδεηαη γηα λα επνπιώζνπκε ηηο πιεγέο πνπ ραίλνπλ

βαζύηαηεο ζην θνξκί καο.

Καη κε κνπ πείηε πσο δελ είλαη πξνθεηηθή; Θπκεζείηε κφλν πφζεο

δεθαεηίεο δηαηεξήζεθαλ νη άζιηεο παξάγθεο ηνπ ζεηζκνχ ζην ρσξηφ καο!

Αθφκε θη εκείο ηηο πξνιάβακε.

Αιιά ε δσή, φπσο πάληα ζπλερίδεηαη θαη «ηξαβάεη ηελ αλεθφξα, κε

ζεκαίεο θαη κε ηακπνχξια». Οη πιεγέο ηνπ ζεηζκνχ ζηαδηαθά έθιεηζαλ, ηα

δάθξπα ζηέξεςαλ. Καη θάπνηε ήξζαλ ηα ρακφγεια ζηα πξφζσπα ησλ

αλζξψπσλ. Ζ κλήκε φκσο ηνπ ζπγθινληζηηθνχ απηνχ γεγνλφηνο θξαηηέηαη

αθφκε θαη κεηά απφ ηφζα ρξφληα δπλαηή, γηαηί ήηαλ έλα γεγνλφο πνπ

ζθξάγηζε ηε δσή φζσλ ηελ έδεζαλ. Αιιά ζπγρξφλσο, θξαηνχζε άζβεζην ην

ελδηαθέξνλ θη απηψλ πνπ ην βίσλαλ κέζα απφ ηηο αθεγήζεηο ησλ

κεγαιχηεξσλ.

Μπνξψ λα πσ φηη αλ θαη ην γεγνλφο απηφ ην δνχζα απφ κηθξφ παηδί κέζα

απφ ηηο αθεγήζεηο ηεο κεηέξαο κνπ θαη ησλ ζπγγελψλ κνπ, ηψξα πνπ ν

Υξίζηνο κνπ έδσζε απηέο ηηο εθεκεξίδεο, πνπ κε «βνχηεμαλ» ζην νδπλεξφ

θιίκα ησλ πξψησλ εκεξψλ κεηά ηε ζενκελία, δελ κπφξεζα λα κε ληψζσ

έληνλα ζπλαηζζήκαηα θαη ζπγθηλήζεηο θαη λα κελ δεκηνπξγήζσ εηθφλεο ζην

λνπ κνπ. Δηθφλεο θαηαζηξνθήο θαη θξίθεο, αιιά θαη αλζξσπηάο.

Μα πην έληνλα θξαηψ ηελ εηθφλα πνπ έδσζε ζηνλ απεζηαικέλν ηεο

εθεκεξίδαο, Νίθν Φαξδή, ηελ πξψηε αρηίδα αηζηνδνμίαο κέζα ζηε γεληθή

καπξίια θαη απνθαξδίσζε. Δίλαη νη γιάζηξεο κε ηηο αλζηζκέλεο κνιφρεο

πάλσ ζην κηζνγθξεκηζκέλν κπαιθφλη ελφο ζπηηηνχ ζην ηξαηψλη, κε θφλην

ηνλ κνλαδηθφ ηνίρν ηνπ ζπηηηνχ πνπ έκεηλε φξζηνο, βακκέλνο ζε ινπιαθί

ρξψκα. Απφ φιεο ηηο αληαπνθξίζεηο απηή ήηαλ ε πξψηε ειπίδα πσο γξήγνξα

ζα έξζεη ε αλνηθνδφκεζε θαη ε απνθαηάζηαζε απηψλ πνπ γθξεκίζηεθαλ,

γηαηί –επηπρψο ή δπζηπρψο- ε δσή έλα κφλν δξφκν γλσξίδεη∙ ηνλ αλεθνξηθφ.

6

ΒΟΖΘΖΣΔ

ΝΑ

ΤΛΛΔΞΟΤΜΔ

ΣΑ ΣΔΤΥΖ

ΣΟΤ ΚΟΜΟΤ

ΣΩΝ

ΜΔΣΑΛΛΔΗΩΝ. ΔΠΗΚΟΗΝΩΝΔΗΣΔ

ΜΔ ΣΟ

6972321051

ΣΑΥΤΣΑΣΖ Ζ ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΖ ΣΩΝ ΚΑΣΑΣΡΟΦΩΝ ΣΟ ΣΡΑΣΩΝΗ Α. Σζαλαλάο

Δπρφκαζηε λα κελ

αηνλήζεη ην ελδηαθέξνλ

ησλ εκπιεθνκέλσλ γηα

κηα απνθαηάζηαζε

γξήγνξε θαη αζθαιή.

Αο αλαινγηζηνχλ ηελ

επηπρή θαηάιεμε λα κελ

έρνπκε ζξελήζεη νχηε έλα

ζχκα απηή ηε θνξά .

Χζηφζν νη θαηαζηξνθέο

ζηα λνηθνθπξηά πνιιψλ

νηθνγελεηψλ ζην ηξαηψλη

είλαη δπζβάζηαρηεο θαη

κφλν ε κέξηκλα

απνθαηάζηαζεο

ππνδνκψλ ζα βνεζήζεη λα

κελ μαλαζπκβνχλ ηα ίδηα

ζην κέιινλ.

Γχν κήλεο έρνπλ πεξάζεη θαη ε εηθφλα ζην ηξαηψλη δελ ζπκίδεη ζρεδφλ

ζε ηίπνηα ην ζθεληθφ θαηαζηξνθήο ηνπ πεξαζκέλνπ Φεβξνπαξίνπ.

Οη θσηνγξαθίεο κηινχλ απφ κφλεο ηνπο.

πγραξεηήξηα ζηνπο ζπληνληζηέο απηήο ηεο πξνζπάζεηαο . Πνιιά

σζηφζν ρξεηάδνληαη λα γίλνπλ αθφκε ψζηε λα ζσξαθηζηεί ην ρσξηφ απφ

κειινληηθή παξφκνηα θαηαζηξνθή κηαο θαη ν θίλδπλνο είλαη νξαηφο .

7

ΑΦΙΕΡΩΜΑ : Η ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΝΘΝΑ ΧΑΝΤΕΡ

Μέρος Β’ Α. Τσανανάς

Ζ επφκελε έθζεζε ηεο ην 1963 ζηε γθαιεξί «Νέεο

Μνξθέο» ήηαλ άιιε κηα επηηπρία θαη έθηνηε ζπκκεηείρε ζε

πνιιέο παλειιήληεο εθζέζεηο ζην Εάππεην κέγαξν Σν 1961

ζηελ 11ε Παλειιήληα έθζεζε ηνπ Εαππείνπ βξαβεπεηαη

θαη ην έξγν ηεο αγνξάδεηαη απφ ηε Γεκνξηηθή πηλαθνζήθε

ηνπ Ναππιίνπ, ελψ ηέζζεξηο θνξέο αθφκε βξαβεχηεθε κε

ην βξαβείν θξηηηθψλ θαη κάιηζηα κε εηδηθή κλεία ζηελ ίδηα

δηνξγάλσζε.

Αθνινχζεζαλ πνιιέο εθζέζεηο ζην εμσηεξηθφ φπσο ζηε

Λσδάλε, ην Παξίζη, ηηο Βξπμέιιεο, ην Λνλδίλν ηε

Βαξθειψλε κε πνιιέο βξαβεχζεηο θαη ρξεκαηηθά έπαζια.

εκαληηθή ήηαλ επίζεο ε παξνπζία ηεο θαηά ηελ

Μπηελάιε ηνπ άν Πάνιν ζηε Βξαδηιία ην 1963 αιιά θαη

ζε απηή ηεο Αιεμάληξηαο ηεο Αηγχπηνπ ην 1964.

Αξρηθά ε Νίλα δνχιεςε δσγξαθηθή κε ιάδηα θαη θιαζζηθά

ζέκαηα, αξγφηεξα πεηξακαηίζηεθε κε αθνπαξέιιεο θαη

παζηέι, γηα λα επηζηξέςεη αξγφηεξα ζηα ιάδηα αιιά

ρξεζηκνπνηψληαο πιένλ ζπάηνπια αληί γηα πηλέιν.

Σν 1985 ζπκκεηέρεη ζε παλεπξσπατθή έθζεζε ζηηο

Βξπμέιιεο ζην RESEARCH CENTRE OF ARTS AND

SCIENCES φπνπ βξαβεχεηαη θαη γίλεηαη δηαξθέο κέινο

ηνπ International Biographical Association –Cambridge κε

ηνλ ηίηιν ηεο Η.Β.Α.

Ζ ιακπξφηεηα ζηε ηέρλε ηεο Νίλαο έγξαςαλ νη θξηηηθνί,

νθείιεηε ζηελ πνιχ έληνλε θαη ειεχζεξε πξνζσπηθφηεηά

ηεο. Ζ απιφηεηά ηεο θαη θπξίσο ε εηιηθξίλεηα πνπ είρε κε

ηνπο αλζξψπνπο άθελε ηνλ ζεαηή ησλ έξγσλ ηεο λα

«θαηνηθήζεη» ζηελ θαληαζία ηεο θαη ζηνλ νλεηξηθφ ηεο

θφζκν. Απηή ε θαληαζία ζε παξέζπξε απφ ηελ κηα ζε έλα

θφζκν κε παξάμελεο θαη αηζέξηεο κνξθέο, απφ ηελ άιιε

έδηλε κία απφιπηα πξαγκαηηθή φςε αλζξψπηλσλ κνξθψλ

πνπ ππνθέξνπλ.

Σα ρξψκαηα πνπ ρξεζηκνπνηνχζαλ ήηαλ έληνλα γεκάηα

δσληάληα, δεζηαζηά, ειεπζεξία θαη δπλακηζκφ. Αηέληδε

άιισζηε ηε δσή ειεχζεξε απφ ςεπην εζηθέο .

Καηάθεξε έηζη λα παξάγεη έξγα εθξεθηηθά θαη γεκάηα

δπλακηζκφ πνπ ηελ θαζηέξσζαλ αλάκεζα ζηνπο πην

γλήζηνπο εμπξεζηνληζηέο Έιιελεο θαιιηηέρλεο γηα ην

κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ έξγνπ ηεο .

Αλήθεη ζηε θαηεγνξία ησλ θαιιηηερλψλ πνπ ελψ κε ηελ

πάξνδν ηνπ ρξφλνπ σξίκαδε σο θαιιηηέρλεο, ην έξγν ηεο

δελ έραζε ηίπνηε ζε θξεζθάδα θαη παηδηθφηεηα.

Ζ Πξνζσπηθόηεηα ηεο Νίλαο

Ζ Νίλα παξέκεηλε παηδί κέρξη πνπ άθεζε απηφ ηνλ κάηαην

θφζκν. Χο νηθνγέλεηα νη Υάληεξ δελ είραλ παηδηά θαη ε

κεηξηθή αγάπε ηεο Νίλαο έγηλε αγάπε γηα ηα δψα. Πνιχ

ζπκνχληαη ην άινγφ ηεο ηα ζθπιηά ηεο αθφκε θαη έλα

πίζεθν ην «Μπίγθν».

Ζ Νίλα ππήξμε επαίζζεηε θαη ρεηκαξξψδεο πξνζσπηθφηεηα

γεκάηε θαληαζία θαη δπλακηζκφ.Άηνκν εθθξαζηηθφ ζηελ

επηθνηλσλία ηνπ κε ηνπο άιινπο . Ο ιφγνο ηεο ζπλνδεπφηαλ

απφ εθθξαζηηθέο θηλήζεηο θαη έηζη ε θνπβέληα καδί ηεο

ήηαλ απνιαπζηηθή θαη γεκάηε εθπιήμεηο . Αληηκεηψπηδε

ηνπο πάληεο κε ακεζφηεηα θαη απιφηεηα θαη απηφ ηελ

έθαλε λα είλαη αγαπεηή ζε φινπο

Η απλόηηηά ηης και κσρίως η

ειλικρίνεια ποσ είτε με ηοσς

ανθρώποσς άθηνε ηον θεαηή ηων

έργων ηης να «καηοικήζει» ζηην

θανηαζία ηης και ζηον ονειρικό ηης

κόζμο.

Σν πεηλαζκέλν ειαθάθη

8

ΓΗΑ ΣΟΤ ΜΗΚΡΟΤ ΜΑ ΦΗΛΟΤ Η Παξακπζνκαδώρηξα

θαηά θφζκνλ Ραιιηψ ηπιηαλίδνπ - Μπαδέκα

Αγαπεηά κνπ παηδηά, κηθξά θαη κεγάια, ζαλ Παξακπζνκαδψρηξα πνπ είκαη, αλαθάιπςα ηπραία κεξηθά παιηά ηεχρε ηνπ πεξηνδηθνχ ηεο Δηαηξείαο «Ο

θφζκνο ησλ κεηαιιείσλ» θαη απφ ηε ζηήιε «Γηα ηνπο κηθξνχο καο θίινπο» μερψξηζα θάπνηα παξακχζηα θαη ζαο ηα παξνπζηάδσ κε ην δηθφ κνπ ηξφπν,

γηα λα ηα μαλαζπκεζνχλ νη παιαηφηεξνη θαη λα ηα γλσξίζνπλ θαη νη κηθξνί καο θίινη!

Μηα θνξά θη έλα θαηξφ ήηαλε έλα

πεηλαζκέλν ειαθάθη.

-Ξεξάζεθαλ φια εδψ πάλσ ζην βνπλφ. Αο

θαηέβσ θάησ ζην πνηακάθη πνπ πξαζηλίδεη ν

ηφπνο, λα βξσ δξνζεξφ ρνξηάξη λα θάσ, λα

επραξηζηεζψ. Πάεη θαη βξίζθεη έλα πνηηζηηθφ

ιηβάδη θαη κπαίλεη κέζα. Απάλσ πνπ έζθπςε λα

θάεη κηα ραςηά ρνξηάξη, αθνχεη κηα θσλή:

-Δ ζπ θιέθηε, πψο κπήθεο ζην μέλν ιηβάδη

θαη ηξσο ρνξηάξη πνπ δελ είλαη δηθφ ζνπ;

Κνηηάδεη θαη βιέπεη κηα θαηζίθα δεκέλε απ‟

ην πφδη κε έλα ζρνηλί, πνπ ε άιιε άθξε ηνπ

ήηαλ πηαζκέλε ζε έλα πάζζαιν, κπεγκέλν γεξά

ζηε γε. Απφξεζε ην ειαθάθη θαη ηεο ιέεη:

-Σίλνο είλαη ην ρνξηάξη; Γηθφ ζνπ είλαη;

Νηξνπηάζηεθε ε γίδα: -Καη βέβαηα δηθφ κνπ

είλαη, απαληάεη.

-Πξψηε θνξά αθνχσ, ιέεη ην ειαθάθη, πσο

ην ρνξηάξη είλαη θαπνηαλνχ. Δγψ λφκηδα πσο

φπνηνο βξίζθεη ρνξηάξη, κπνξεί θαη ην ηξψεη…

-Απηά γίλνληαη πάλσ ζην βνπλφ, εδψ είλαη

αιιηψο ηα πξάγκαηα. Σνχην ην ρνξηάξη πνπ

βιέπεηο, είλαη λα ην θάσ εγψ θη αλ ζέισ ζ‟

αθήλσ.

-Καη δε κ‟ αθήλεηο: ΄Δθαλα ηφζν δξφκν λα

έξζσ.

Κνξδψζεθε ε θαηζίθα απφ πεξεθάληα: -Δ,

αθνχ κε παξαθαιείο, θάε ιίγν…

θχβεη ην ειαθάθη λα θάεη, κα πξηλ λα

θηάζεη ε κνπζνχδα ηνπ ζην ρψκα, αθνχεη

παηήκαηα θαη κηα θσλή λα ιέεη:

-Δ ε ε, καθξηά απ‟ ην ρνξηάξη κνπ!

Κνηηάδεη θαη βιέπεη κηα πξνβαηίλα λα

έξρεηαη πξνο ην κέξνο ηνπ.

-Να κε ζπκπαζάο, ηεο ιέεη, κα πήξα ηελ

άδεηα απφ ηελ θπξά-θαηζίθα, πνπ είπε πσο είλαη

δηθφ ηεο.

-Μελ ηελ αθνχο ηελ ηξειή. Γελ βιέπεηο πσο

ηελ έδεζαλ απφ ην πφδη γηα λα κελ κπνξεί λα

θάεη παξά κφλν φζν θηάλεη ην ζρνηλί ηεο; Καη

δελ βιέπεηο εκέλα πνπ κε άθεζαλ λα ζεξγηαλάσ

ειεχζεξα θαη λα ηξψσ φζν ζέισ; Σν ινηπφλ,

δηθφ κνπ είλαη ην ρνξηάξη.

-Αλ είλαη δηθφ ζνπ, άθεζέ κε, ζε παξαθαιψ

λα θάσ ιίγν, γηαηί έθαλα πνιχ δξφκν γηα λα

έξζσ κέρξη εδψ θαη πείλαζα.

-΄Δηζη κάιηζηα, ιέεη ε πξνβαηίλα. Φάε, ζνπ

δίλσ ηελ άδεηα.

-Πνηνο είλαη απηφο πάιη; Ρσηάεη ην ειαθάθη.

-Ο ηζέιηγθαο, πνηνο άιινο;

-Καιά, ζα ηνπ πσ θη απηνχ επραξηζηψ.

-Κη αλ έξζεη θαη ηνπ ηζέιηγθα ν αθεληηθφο; ιέεη ε

αγειάδα. Ο θνιίγαο ηνπ κεγάινπ αθεληηθνχ. Καη

θαιά απηφο, ζπλερίδεη ε αγειάδα, λα δσ ηη ζα

θάλεηο, αλ έξζεη ν Μεγάινο Αθεληηθφο, πνπ έρεη

λνηθηάζεη ην ρσξάθη. Ξέξεηο, θη απηφο ρξσζηάεη ζε

θάπνηνπο θαη ηνπ ηφρνπλε θαηαζρέζεη ην ρσξάθη.

Αιιά θαη απηνχο ηνπο θπλεγνχλε ρσξνθχιαθεο,

γηαηί ρξσζηάλε ζην βαζηιηά. Μα θαη ηνπο

ρσξνθχιαθεο ηνπο θπλεγνχλ νη αμησκαηηθνί θαη

ηνπο αμησκαηηθνχο ν ζηξαηεγφο, γηαηί δελ πηάζαλε

απηνχο πνπ ρξσζηνχλ θαη ην ζηξαηεγφ ηνλ

θπλεγάεη ν βαζηιηάο, γηαηί αθφκα δελ καδεχηεθαλ νη

θφξνη.

Κάζηζε ζα ραδφ ην ειαθάθη θαη θνίηαδε ηα άιια

δψα.

-΄Δια, ηνπ ιέλε ηα άιια δψα, ηψξα ηα άθνπζεο

φια. Πάλσ απ‟ ην βαζηιηά δελ είλαη θαλέλαο. Φάε

ηψξα ήζπρνο.

-Πψο λα θάσ, απαληάεη εθείλν απ‟ απηφ ην

ρνξηαξάθη πνπ πεξηκέλνπλ φινη απηνί πνπ είπαηε,

λα θάλε; Κξίκα είλαη. Διεεκνζχλε ζα θάλσ θαη ηε

κπνπθηά πνπ ζα έηξσγα, ζα ηνπο ηελ αθήζσ, γηαηί

είλαη αμηνιχπεηνη.

Κη έθπγε γξήγνξα-γξήγνξα καθξηά απ‟ ην

ιηβάδη, πάιη γηα ην βνπλφ, λεζηηθφ θαη

ηαιαηπσξεκέλν, κήπσο θαη βξεη εθεί ιίγν μεξφ

ρνξηάξη κέρξη λα πηάζνπλ ηα πξσηνβξφρηα…

Δπηκύζην: Μήπσο, αγαπεηά κνπ παηδηά, απηή ε

ηζηνξία ζαο ζχκηζε θάηη; Μήπσο, ιέσ κήπσο,

κνηάδεη κε ηελ πνιηηηθή δσή ηεο ρψξαο καο, φπνπ –

άιινο ιίγν θη άιινο πνιχ- ηελ φκνξθε απηή ρψξα

ηελ θαηαηξψκε θαη ηε ιεειαηνχκε, αληί λα ηελ

πξνζέρνπκε ζαλ ηα κάηηα καο; Αο ζθεθηνχκε φινη –

κηθξνί θαη κεγάινη- ην ρξένο καο απέλαληί ηεο θη αο

ηελ αγαπήζνπκε, φπσο ηεο αμίδεη!

θχβεη πάιη ην ειαθάθη , κα πξηλ πξνθηάζεη λα

βάιεη κηα κπνπθηά ζην ζηφκα ηνπ αθνχεη βαξηά

βήκαηα θαη κηα θξαπγή:

-Μαθξηά απ‟ ην ρνξηάξη κνπ!

Γπξίδεη θαη βιέπεη κηα αγειάδα.

-Να κε ζπκπαζάο, ηεο ιέεη. Νφκηδα πσο ήηαλ ησλ

θίισλ κνπ απφ δσ, πνπ κνχδσζαλ ηελ άδεηα.

-Σνπηνπλψλ; Λέεη πεξηθξνλεηηθά ε αγειάδα. Απηφ

ην ιηβάδη έγηλε γηα κέλα. Απφ ειεεκνζχλε ηα άθεζαλ

θη απηά εθεί. ΄Αιισζηε δε βιέπεηο πφζν κηθξφ ζηφκα

έρνπλ; Ση λα θάλε κ‟ απηφ;

-Δ, θη εγψ κηθξφ ζηφκα έρσ. ΄Αζε κε, ζε

παξαθαιψ, λα θάσ ιίγν γηα ειεεκνζχλε.

-Αλ είλαη γηα ειεεκνζχλε, θάε δπν-ηξεηο ραςηέο,

κέρξη λα „ξζεη ην θνπέιη.

-Πνην θνπέιη; Ρσηάεη ην ειαθάθη.

-Σν θνπέιη ηνπ βνζθνχ, πνπ καο βφζθεη. Με

μεράζεηο, φηαλ έξζεη, λα ηνπ πεηο επραξηζηψ.

-Καη ν βνζθφο πνηνο είλαη;

-Σνπ θνπειηνχ ν αθεληηθφο. Αλ ηχρεη θη έξζεη, λα

ηνπ πεηο θη απηνχ επραξηζηψ, ηνπ βνζθνχ δειαδή.

-Καιά, ιέεη ην ειαθάθη, θαη πάεη λα θάεη, αιιά ε

αγειάδα ηνπ μαλαθσλάδεη:

-Να δσ ηη ζα θάλεηο, φκσο, αλ έξζεη θαη ηνπ

βνζθνχ ν αθεληηθφο.