ΣΑ ΝΕΑ ΣΟΤ ΤΛΛΟΓΟΤ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΣΡΑΣΩΝΙΟΤ Σόμος 4νο Φύιιν 43 Ινύιηνο 2010

«Καη κε ηο θφς ηοσ ιύθοσ επαλέρτοληαη…»

Γισθό ποσιί ηες ληόηες

Καινθαηξηλό δεηιηλό θαη πεξπαηώ λσρειηθά ζηελ παξαιία ηεο Θεζζαινλίθεο. Ο ήιηνο ιίγν ζέιεη λα βνπηήμεη πίζσ από ηνπο γεξαλνύο ηνπ ιηκαληνύ βάθνληαο θαηαθόθθηλν ηνλ

νξίδνληα. Αιήζεηα, αλαξσηηέκαη, γηαηί λα ςάρλνπκε γηα ειηνβαζηιέκαηα αθξηβνπιεξσκέλα ζηα λεζηά, όηαλ έρνπκε κπξνζηά καο απηό ην απίζηεπηα έγρξσκν ηεο πόιεο καο;

Φαίλεηαη πσο δελ εθηηκά θαλείο θάηη, όηαλ ην δεη θαζεκεξηλά, παξά κόλν, όηαλ ην ράζεη.

Καη μάθλνπ ζπκάκαη πσο ζ’ απηήλ εδώ ηελ παξαιία γξάθηεθε ην πνιπαγαπεκέλν ηξαγνύδη ησλ εθεβηθώλ, λεαληθώλ…θαη βάιε ρξόλσλ κνπ.Σν ηξαγνύδη πνπ κε κάγεςε από

ηελ πξώηε ζηηγκή πνπ ην άθνπζα από έλα ηζνπθ-κπνμ ζε κηα άιιε παξαιία, έλα παξόκνην δεηιηλό ζηα δεθάμη κνπ, ζηελ παξαιία ηνπ ηξαησλίνπ.

΄Ηηαλ ην «Με κνπ ζπκώλεηο, κάηηα κνπ»,ηνπ ηαύξνπ Κνπγηνπκηδή, έλα αλεπαλάιεπην ηξαγνύδη, ηξαγνπδηζκέλν από έλα επίζεο αλεπαλάιεπην ηξαγνπδηζηή, ην Γηάλλε

Πνπιόπνπιν. Γελ ην θξύβσ πσο κεηά ην πξώην ζνθ από ην άθνπζκα ηνπ ηξαγνπδηνύ, αθνινύζεζε θαη δεύηεξν, αθνύ ήηαλ κνηξαίν λα εξσηεπζώ θαη ηα πξάζηλα κάηηα ηνπ λεαξνύ

ηξαγνπδηζηή. Πόζεο θσηνγξαθίεο ηνπ δελ θόιιεζα ζην εκεξνιόγηό κνπ, αθόκε θη εθείλε πνπ έθιεςα από ηνλ ππαίζξην θηλεκαηνγξάθν ηνπ ρσξηνύ, ελώ νη θίιεο κνπ θξαηνύζαλ

ηζίιηεο!

Καη ηη θαπγάδεο δελ έρσ θάλεη γηα ηε δηακάρε πνπ αθνινύζεζε όηαλ ην «Με κνπ ζπκώλεηο, κάηηα κνπ» ην ηξαγνύδεζε ζε δεύηεξε εθηέιεζε ν Γηώξγνο Νηαιάξαο, κε

εμαηξεηηθό –νκνινγνπκέλσο- ηξόπν θη απηόο! Αιιά εθείλε ε πξώηε εξκελεία ηνπ ηξαγνπδηνύ, κίιεζε θαηεπζείαλ ζηελ θαξδηά κνπ. Σν ζεσξνύζα θνβεξή ηεξνζπιία λα αθνύσ πσο

ε δεύηεξε εθηέιεζε ήηαλ θαιύηεξε από ηελ πξώηε.

Αθόκε θαη ηώξα, όπνηε ην αθνύσ, γπξλώ λνεξά δεθαεηίεο πίζσ ζηα καγηθά θαινθαηξηλά βξάδηα ηεο ληόηεο καο, πνπ ην αθνύγακε κε ηηο θίιεο κνπ κεηά ηε «βόιηα», θαζηζκέλεο

ζηελ ακκνπδηά ηνπ ρσξηνύ, ελώ ην θεγγάξη έβγαηλε ζαλ ηελ αλαδπνκέλε Αθξνδίηε από ηε ζάιαζζα…Καη ην ζπλδέακε κε θάζε δεηιό θηεξνύγηζκα ηεο θαξδηάο καο, αθόκε θη αλ

ηα κάηηα δελ ήηαλ πξάζηλα ζαλ ηνπ Πνπιόπνπινπ!

Αιιά ηη ζρέζε έρεη ζα κνπ πείηε ε ησξηλή βόιηα ζηελ παξαιία ηεο Θεζζαινλίθεο κ’ απηό ην ηξαγνύδη; Καη κεγάιε κάιηζηα. Πξόζθαηα άθνπζα ηε γπλαίθα ηνπ ηαύξνπ

Κνπγηνπκηδή λα ιέεη γηα ην πώο γξάθηεθε ην ηξαγνύδη. Καη λα πώο έγηλε.

Κάζε απόγεπκα ζπλήζηδε ν ζπλζέηεο λα πεξπαηά κε θίινπο ηνπ ζηελ παξαιία ηεο πόιεο. Μηα κέξα, ιίγν πξηλ θύγεη γηα ηε βόιηα ηνπ, άθνπζε από ην ξαδηόθσλν ην «Δίκαη

αεηόο ρσξίο θηεξά», πνπ είρε κόιηο θπθινθνξήζεη, θη έκεηλε άλαπδνο. Σν ζεώξεζε αξηζηνπξγεκαηηθό. Καζώο πξνρσξνύζε γηα ην ζεκείν ηνπ ξαληεβνύ ζηελ παξαιία, ζθεθηόηαλ

πσο έπξεπε θη απηόο λα γξάςεη έλα ηέηνην δπλαηό ηξαγνύδη, έλα ηξαγνύδη πνπ λα κηιάεη γηα ρσξηζκό, αο πνύκε.

Καη ζηε ζηηγκή ηνπ ήξζε ε ηδέα, θαζώο έβιεπε έλα βαπόξη λα ζαιπάξεη από ην ιηκάλη θαη λα θαηεπζύλεηαη πξνο ηελ αλνηρηή ζάιαζζα! Απζόξκεηα ηνπ ήξζαλ θαη ηα ιόγηα πνπ

ζα έιεγε απηόο πνπ ζα έθεπγε απνραηξεηώληαο ην αγαπεκέλν ηνπ πξόζσπν:

-Με κνπ ζπκώλεηο, κάηηα κνπ,

πνπ θεύγσ γηα ηα μέλα.

Πνπιί ζα γίλσ θαη ζα ξζσ

πάιη θνληά ζε ζέλα.

ε έλα κόιηο ηέηαξην, ην ππέξνρν απηό ηξαγνύδη είρε γξαθεί, ζηίρνη θαη κνπζηθή. Έλα ηξαγνύδη, πνπ έγηλε παγθόζκηα γλσζηό.

Σώξα πνπ ηα γξάθσ απηά, κνπ ήξζε γηα πξώηε θνξά ε ζθέςε πσο κάιινλ έθαλα ιάζνο ηόηε. Σν ηξαγνύδη πνπ ηξαγνπδνύζα πάληνηε λνεξά θεύγνληαο θάζε επηέκβξε γηα ηελ

πόιε, θαζώο έπαηξλα ην ιεσθνξείν ηεο γξακκήο, δελ ην απεύζπλα ηειηθά ζε θαλέλα πξόζσπν. Σν πξόζσπν γηα κέλα ήηαλ έλα θαη κνλαδηθό πάληνηε∙ ήηαλ ην ίδην ην ΣΡΑΣΧΝΙ,

ην αγαπεκέλν, πνπ ην απνραηξεηνύζα θάζε θνξά δαθξπζκέλε ειπίδνληαο πσο γξήγνξα ζα μαλαγηλόκνπλα πνπιί θαη ζα πεηνύζα πάιη θνληά ηνπ, γιπθό πνπιί κε ηα γνξγά θηεξά

ηεο ληόηεο…

Η Καρβοσνοζκαλίηιζζα

Πέξζη ην κπνπξίλη γπξλνύζε γύξσ καο όιε κέξα, αιιά

μέζπαζε αξγά ην βξάδπ, όηαλ πξνζπαζνύζε λα

αλαζπγθξνηήζνπκε ζην λνπ καο ηηο εηθόλεο, ηηο ζθέςεηο

θαη ηηο ζπγθηλήζεηο πνπ είρακε απνθνκίζεη από ην

πξώην αληάκσκα.

Φέηνο, ε βαξηά ζπλλεθηά, ν αέξαο θαη ε βξνρή

καο πξνθαηέιαβαλ. Γελ επεξέαζαλ όκσο θαζόινπ, απ’

όηη θαίλεηαη, ηε ιαρηάξα ηεο ςπρήο λα μαλαβξεζνύκε,

λα δνύκε αγαπεκέλα πιένλ πξόζσπα –θη αο ηα είδακε

γηα κηα θαη κόλε θνξά – λα κηιήζνπκε καδί ηνπο θαη λα

ηζνπγθξίζνπκε ηα πνηήξηα καο.

Η αηκόζθαηξα δελ γηλόηαλ λα είλαη πην θηιηθή θαη

δεζηή, ηα κάηηα όισλ πγξά κε θείλε ηε γιύθα ηεο

απαληνρήο.

Ο Απνζηόιεο Kνηδαγηάλλεο βγάδεη κε επιάβεηα από

ηελ ηζέπε ηνπ θαη κνπ δείρλεη πακπάιαηεο θσηνγξαθίεο

ηνπ παηέξα ηνπ, όπνπ αλαγλσξίδσ δύν αγαπεκέλνπο

ήξσεο ησλ παηδηθώλ κνπ ρξόλσλ: ηελ Παιαβν –Λέλε

θαη ην θνβεξό θαη ηξνκεξό γηα κέλα Κακήηζα, πνπ είρα

Εζεινληηθή Αηκνδνζία Γ. αθαιήο

ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Σελ Κπξηαθή 18 Ινπιίνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ε πξνγξακκαηηζκέλε εζεινληηθή

αηκνδνζία ηνπ πιιόγνπ Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ.

Σν απνηέιεζκα ήηαλ 24 επηηπρεκέλεο αηκνιεςίεο, ελώ 4 εζεινληέο γηα δηαθόξνπο

ιόγνπο δελ θαηέζηε δπλαηό λα νινθιεξώζνπλ ηελ πξνζθνξά ηνπο. Δπίζεο 7 άηνκα

αηκνδόηεζαλ ππέξ ζπγθεθξηκέλνπ ζπγγεληθνύ ηνπο πξνζώπνπ.

Πηζηεύνπκε όηη ν θόζκνο ηνπ ηξαησλίνπ κπνξεί λα αληαπνθξηζεί θαιύηεξα κηαο

θαη ππήξμαλ πην ζπκκεηνρηθέο αηκνδνζίεο σο ηώξα. Γηα λα κπνξέζεη λα ζπληεξεζεί ε

Σξάπεδα αίκαηνο, ίζσο ν ύιινγνο ζα πξέπεη λα θάλεη πην απζηεξά ηα θξηηήξηα

ρνξήγεζεο εηδηθά ζε άηνκα, πνπ ελώ κπνξνύλ, αδηαθνξνύλ ή ακεινύλ λα ζπκκεηέρνπλ

ζε παξόκνηεο θνηλσληθέο εθδειώζεηο .

2

«Η ΝΕΙΚΟΠΣΕΛΕΜΑ»

Μεληαία εθεκεξίδα ηνπ

πιιόγνπ Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ

Δηεύζπλζε

ύιινγνο Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ

ηξαηώλη ΣΚ 63082

Υαιθηδηθή

Σει 6974100647

e-mail : geosak@in.gr

Ιδηνθηήηεο: ύιινγνο Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ

Εθδόηεο : Σζαλαλάο Αιέμαλδξνο

ηξαηώλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

Δηεπζπληήο : Γηώξγνο αθαιήο

ηξαηώλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

ύληαμε : Σν Γ ηνπ

πιιόγνπ Πνιηηηζκνύ ηξαησλίνπ ,

Γέζπνηλα ηπιηαλίδνπ

Σππνγξαθείν : . Π. . 23760 22230

ηξαηώλη ΣΚ 63082 Υαιθηδηθή

Σα θείκελα πνπ ππνγξάθνληαη εθπξνζωπνύλ ηηο πξνζωπηθέο απόψεηο ηωλ

ζπληαθηώλ

«Η Νεηθνπηειέκα» θπθινθνξεί ζε 350 πεξίπνπ αληίηππα θαη δηαλέκεηαη

δσξεάλ .

Οη ζύιινγνη πνπ επηζπκνύλ λα θηινμελνύλ λέα ηνπο ζε δηθή ηνπο ζηήιε, κπνξνύλ λα

επηθνηλωλνύλ ζην 6974100647

ΑΦΗΣΔ ΣΟ ΓΡΑΜΜΑ Α ΜΔ ΣΗ ΓΝΧΜΗ Α ΚΑΙ ΣΗ ΓΗΜΟΙΔΤΗ Α

ΔΠΏΝΤΜΑ ΟΜΧ, ΣΟ ΣΑΥΤΓΡΟΜΔΙΟ , ΤΠΟΦΗ ΤΛΛΟΓΟΤ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ

ΣΡΑΣΧΝΙΟΤ

Η ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΜΑ, ΠΟΛΟ ΕΛΞΗ ΣΟΤ

ΣΡΑΣΩΝΙΟΤ Α. Σζαλαλάο Α. Σζαλαλάο

Αξθεηέο θνξέο ζην παξειζόλ από ηηο

ζειίδεο ηεο ΝΔΙΚΟΠΣΔΛΔΜΑ έρνπκε

ζίμεη ηελ αλάγθε λα κπνξέζνπκε λα

βνεζήζνπκε όινη ώζηε ην ηξαηώλη λα

γίλεη έλαο ηόπνο πνπ λα έιθεη ηνπο

επηζθέπηεο ηνπ όρη κόλν κε ηηο θπζηθέο

ηνπ νκνξθηέο, αιιά θαη γηα ην πνιηηηζηηθό

ηνπ ππόβαζξν γηα ην νπνίν άιισζηε είλαη

εμίζνπ γλσζηό.

Γηα λα κπνξέζεη λα γίλεη απηό, ρξεηάδεηαη

λα νξγαλσζνύλ ρώξνη κέζα ζην ρσξηό

πνπ λα έρνπλ λα πξνβάινπλ ζέκαηα από

ηελ πνιηηηζηηθή παξάδνζε ηνπ

ηξαησλίνπ. Σέηνηεο ζέζεηο ζήκεξα

δπζηπρώο είλαη αλύπαξθηεο, ζα κπνξνύζε

όκσο λα είλαη :

1. Mία πιαηεία ή έλα θαξδύ

πεδνδξόκην ζε κία δηαζηαύξσζε,

θάπνην ζεκείν ζηα παξαιηαθά πάξθα ή

ζην ιηκάλη, από όπνπ έλαο επηζθέπηεο

ζπλήζσο πεξλάεη όηαλ επηζθέπηεηαη ηνλ

ηόπν καο. Δθεί ζα κπνξνύζε λα είλαη

εθηεζεηκέλν κόληκα ή θαηά πεξίπησζε,

κε ζσζηό όκσο ηξόπν λα πξνβάιεηαη,

ην έξγν ελόο ηξαησλίζηνπ θαιιηηέρλε

ή ην ζπιινγηθό έξγν κηαο νκάδαο

θάπνηνπ από ηνπο ζπιιόγνπο ηνπ

ρσξηνύ καο. (πρ κία θαηαζθεπή από

ςεθηδσηό ή βηηξώ)

2. Μηα πηλαθνζήθε. Γηα θάηη πνπ ην

ηξαηώλη θεκίδεηαη έληνλα είλαη ε

εηθαζηηθή ηνπ παξαγσγή. ην δήκν δελ

ππάξρεη αθόκε αίζνπζα κε κόληκε

έθζεζε δσγξαθηθώλ έξγσλ. Απηό ζα

κπνξνύζε εύθνια λα γίλεη ζην

ηξαηώλη ηνπιάρηζηνλ κε

αληηπξνζσπεπηηθά έξγα ζπληνπηηώλ

καο. Γηαρξνληθά ζα κπνξνύζε λα

θηινμελήζεη έξγα θαιιηηερλώλ όινπ

ηνπ Γήκνπ ώζηε ε πεξηνρή καο λα

ηνλίδεη ηελ θαιιηηερληθή ηεο παξνπζία

απνιύησο άκεζα

3. Ύζηεξα από απηό, δελ είλαη

καθξηά ε ρξνληθή ζηηγκή πνπ

αληηπξνζσπεπηηθά νλόκαηα ηεο

ειιεληθήο δσγξαθηθήο ζα κπνξνύζαλ

λα ραξίζνπλ έξγα ηνπο ζε κία

κεγαιύηεξεο έηζη θιίκαθαο πηλαθνζήθε

θαη κάιηζηα ηόζν καθξηά από κεγάιν

αζηηθό θέληξν.

4. Γηα έλα άιιν αληηθείκελν πνπ

ηζηνξηθά είλαη γλσζηή ε πεξηνρή καο

από ηελ αξραηόηεηα σο ζήκεξα θαη

κάιηζηα αδηάιεηπηα, είλαη «ε

κεηαιιεία» ηεο. Η ελαζρόιεζε ηεο

επξύηεξεο πεξηνρήο κε ηα κεηαιιεία

θαη ηελ ηζηνξία πνπ απηά θνπβαινύλ

πίζσ ηνπο είλαη από κόλν ηνπ έλα

ηνπξηζηηθό πξντόλ πξώηεο ηάμεσο.

Από κόλε ηεο ε δξαζηεξηόηεηα απηή

έρεη λα παξνπζηάζεη πιεζώξα

βηνκεραληθώλ θηηζκάησλ θαη ρώξσλ

πξνο επίζθεςε, παιαηώλ θαη λέσλ, πνπ

απνηεινύλ ζεζαπξό βηνκεραληθήο

θιεξνλνκηάο θαη κάιηζηα κε παξνπζία

ρηιηεηηώλ. Κάηη αληίζηνηρν ζηελ

Κνξλνπάιε ηεο Μ. Βξεηαλίαο απνηειεί

από ηνπο πην θεκηζκέλνπο πξννξηζκνύο

ελαιιαθηηθνύ ηνπξηζκνύ ζηε Βξεηαλία.

Άιισζηε ή επξσπατθή ήπεηξνο ηεο

βηνκεραληθήο επαλάζηαζεο είλαη

γεκάηε από ηέηνηνπο ηόπνπο.

Γύξσ από απηό ην αληηθείκελν κπνξεί

θαλείο λα αλαπηύμεη δηάθνξα ζέκαηα πνπ

από κόλα ηνπο απνηεινύλ αμηόινγα

ζεκεία ελδηαθέξνληνο γηα έλαλ επηζθέπηε.

ε απηή ηελ ελόηεηα ζα ζέιακε λα

ηνλίζνπκε ηδηαίηεξα ηελ ζεκαζία ηεο

ίδξπζεο ΜΔΣΑΛΛΔΤΣΙΚΟΤ

ΜΟΤΔΙΟΤ πνπ από θαηξό ζπδεηνύκε

ζην ηξαηώλη θαη είκαζηε ζίγνπξνη όηη

ν θόζκνο ζα αγθαιηάζεη όπνηα

πξνζπάζεηα γίλεη πξνο απηή ηελ

θαηεύζπλζε, γηα πνιινύο ιόγνπο:

1. Δίλαη πνιιέο νη γεληέο πνπ ην

ζπδήηεζαλ θαη ην δήηεζαλ, κε

πεξηζζόηεξν ε ιηγόηεξν

επηηπρεκέλν ηξόπν. Δίλαη

ινηπόλ κηα ηδέα πνπ έρεη

δπκσζεί από θαηξό θαη σο

ηξαησλίζηνπο καο βξίζθεη

έηνηκνπο λα ηξέμνπκε γηα ηελ

πινπνίεζή ηεο.

2. Η πξόζθαηε απόθαζε ηνπ

ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΟΤ

ΤΛΛΟΓΟΤ

ΣΡΑΣΧΝΙΧΣΧΝ

ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ πνπ

αλαθνηλώζεθε δηα ζηόκαηνο ην

Πξνέδξνπ ηνπ θ. Γ. Σζηκπηδά

θαηά ηελ θεηηλή θνπή ηεο πίηαο

ηνπ πιιόγνπ Πνιηηηζκνύ

απνηειεί κηα ερεξή θαη

έκπξαθηε έλδεημε ηεο αγάπεο

ησλ απαληαρνύ ηξαησλίζησλ

γηα απηή ηελ ηδέα. Η δσξεά

ηνπο ινηπόλ ζην ύιινγν

Πνιηηηζκνύ ελόο ζεκαληηθνύ

πνζνύ δεζκεπκέλν

απνθιεηζηηθά γηα ην ζθνπό

απηό, απνηειεί ην έλαπζκα γηα

πινπνίεζε απηνύ ηνπ έξγνπ.

3. ην θάιεζκα γηα ηελ

πξνζπάζεηα απηή ζίγνπξα ζα

βξνύκε αξσγό ηνλ

ΔΛΛΗΝΙΚΟ ΥΡΤΟ ώζηε όρη

κόλν νηθνλνκηθά, αιιά θαη

επηζηεκνληθά, ζα κπνξέζεη λα

ππνζηεξίμεη ηε ζπιινγηθή απηή

πξνζπάζεηα.

4. Σν θπξηόηεξν από όια όκσο

είλαη όηη ην πξνο έθζεζε πιηθό

ππάξρεη ήδε ζην ηξαηώλη

ράξηο ζηελ αθνύξαζηε

πξνζπάζεηα ελόο κεξαθιή

ζπιιέθηε θαη κέινπο ηνπ

πιιόγνπ Πνιηηηζκνύ, ηνπ

Αζηέξηνπ Παπαησάλλνπ.

Αμίδεη εδώ λα ζεκεησζεί όηη γηα

ρξόληα ηώξα αξλείηαη

πεηζκαηηθά λα θύγεη ε ζπιινγή

από ην ηξαηώλη παξά ηηο

πξνθιήζεηο έμσζελ, γηα έλα θαη

κόλν ιόγν, λα κπνξέζεη δειαδή

ε ζπιινγή λα εθηεζεί κόληκα

ζην ηξαηώλη.

Γηα ηνπο παξαπάλσ ιόγνπο ινηπόλ ν

ύιινγνο θαιεί όινπο ηνπο

ηξαησλίζηνπο, αιιά θαη θάζε έλαλ πνπ

ζεσξεί απηή ηελ πξνζπάζεηα ζεκαληηθή

γηα νιόθιεξε ηελ πεξηνρή καο, λα

βνεζήζεη κε ηνλ ηξόπν ηνπ ν θαζέλαο

ζηελ πινπνίεζε απηνύ ηνπ ζθνπνύ

ζηεξίδνληαο ηηο πξνζπάζεηέο καο γηα

πινπνίεζε, ηνπο επόκελνπο κήλεο.

Γηα ην Υξήζην Αρ, αρ, έπξεπε λα ην ΄ρα θαηαιάβεη απ΄ηελ

αξρή

Δζέλα θαηαβάζνο αγαπνύζα θαη θαλέλαλ

άιινλ εθεί

Κη αο γηα ΄θείλνλ ζπλέρεηα ζνπ κηινύζα

Δζέλα θαηαβάζσο αλαδεηνύζα

πγρώξεζέ κε εάλ ηόηε κ΄απηά ζ΄είρα

πιεγώζεη

Όια όκσο δελ ηα ΄ρα εκπεδώζεη

Γλσξίδσ πσο δελ είλαη εύθνιν ηώξα λα κε

πηζηέςεηο Όκσο αιήζεηα ζ΄αγαπώ θαη δελ κπνξώ

λ΄απαιιαγώ απ΄απηέο ηηο ζθέςεηο

ε ζθεθηόκνπλα θη αο κελ ζην ΄ρα πεη

Αθόκα θαη ζηνλ ύπλν κνπ ζ΄έρσ δεη

Σώξα πηα δελ απνκέλεη ηίπνη΄ άιιν απ΄ην λα

ζνπ πσ πσο κεηαληώλσ γηα ό,ηη δελ ζνπ έδεημα

Καη γηα ην θηιί εθείλν πνπ πνηέ δελ ζνπ έδσζα

Κη αο ηώξα από θνληά ζνπ είκαη καθξηά

Δίζαη παληνύ, ζε θάζε όλεηξν, ζε θάζε ζθέςε

πνπ πεξλά

Θα ΄ζεια λα γπξίζσ πίζσ λα ζε βξσ θαη ζηελ

αγθαιηά κνπ λα ζε ζθίμσ

Πνηέ πηα λα κελ γπξίζσ μαλά πίζσ

Μνπ ιείπεηο..."

Άιθεζηε Ιδόιδε Γξεβεληώηε ηνθρόικε νπεδία

ΝΕΟΛΑΙΑ

Γνπιεηά θη αγάπε αλαδεηά

απηή ε λενιαία

λα λαη γηα όινπο αλνηρηή

ηεο θύζεο ε απιαία.

Σν κέιινλ βιέπεη λα’ ξρεηαη

ρσξίο πνιιέο ειπίδεο

γη απηό μεζπάεη πνύ θαη πνύ

ζηνπ κίζνπο ηηο ιεπίδεο.

Πώο λα εζπράζεη όηαλ δεη

ζε ηέηνηα θνηλσλία

γηα ην γνληό ηνπο νη ηξαλνί

λα’ ρνπλ αδηαθνξία.

Γελ ηηο αξέζνπλ νη θσηηέο

θαη νη βαλδαιηζκνί

κα μεραζηήθαλ νη παιηνί

εθείλνη νη δεζκνί.

Θέιεη ηα πεδνδξόκηα

λα λαη κόλν γηα βόιηεο

θη όρη λα κνπηδνπξώλνληαη

από 300 κόξηεο.

Θέιεη παηδεία αλζξώπηλε

θαη κε ηξαλέο αμίεο

λα ζηακαηήζεη ν γνληόο

λα’ ρεη αλεζπρίεο.

Σα θαινθαίξηα λα ηα δεη

κε έξσηεο θαη πάζε

λα κελ αθνύεη «όζν πάεη αδεηάδεη ην θαιάζη».

Θέιεη ην ρσξνθύιαθα

λα ιέεη «θαιεκέξα»

θη όρη ζαλ αληακώζνπλε

λα ηνπ καπξίδεη ε κέξα.

Αο ζθύςνπλ όινη νη ηξαλνί

γηα ιίγν ην θεθάιη

θαη εξεκία ζ’ απισζεί

ζηηο πνιηηείεο πάιη.

ΚΟΤΣΕΝΙΙΟ

Θεζζαινλίθε Σνπ Αιεμάλδξνπ νκνπάηξηνο αδεξθή, ε Θεζζαινλίθε, ηηο θηεξνύγεο ηεο απιώλεη θαη καο ζθέπεη! ΄έδεηξαλ κπόξεο, ζε πάηεζαλ ιανί ζησλ αγώλσλ ην αιώλη, ην ζαύκα εγίλεηο ησλ αηώλσλ, κε ςπρή ειιεληθή θαη ζνπ πξέπεη!

Ισάλλεο Γξεβεληώηεο 1992 ηνθρόικε νπεδία

ΣΟ ΒΗΜΑ ΣΗ ΓΝΧΜΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ

3

Γηαξθήο πεγή έκπλεπζεο ν κεγάινο ΄Διιελαο

δσγξάθνο γηα όινπο ηνπο αλζξώπνπο ηνπ

Πλεύκαηνο θαη ηεο Σέρλεο. ’ απηόλ ζηξέθεηαη θαη

ν άιινο κεγάινο Κξεηηθόο, ν Νίθνο Καδαληδάθεο,

κε ηελ «Αλαθνξά ζην Γθξέθν» γηα λα θάλεη ηνλ

απνινγηζκό ηεο δσήο ηνπ.

Ο Γνκήληθνο Θενηνθόπνπινο είλαη έλα

κνλαδηθό θαηλόκελν γηα ηελ Ιζηνξία ηεο Σέρλεο.

Σξεηο ρώξεο ζπλδένληαη κε ηε δσή θαη ην έξγν ηνπ:

ε Διιάδα πνπ ηνλ γέλλεζε, ε Ιηαιία πνπ ηνλ

πξνώζεζε θαη ε Ιζπαλία πνπ ηνλ αλέδεημε ή πνπ

ηελ αλάδεημε εθείλνο κε ην θαηαπιεθηηθό έξγν ηνπ.

Έλα όκσο είλαη ην γεγνλόο∙ ε εζληθηζηηθή δηακάρε

πνπ μέζπαζε γύξσ από ην Γθξέθν είλαη πιένλ

μεπεξαζκέλε. Βέβαην όκσο είλαη πσο από ηα

πξώηα ηνπ ρξόληα ζηε Βελεηία ζα ηνπ κείλεη ην

πξνζσλύκην « Il Greco» θαη ζηελ Ιζπαλία

αξγόηεξα «El Greco».

Η αλαθάιπςε ηεο εηθόλαο ηεο Κνίκεζεο ηεο

Θενηόθνπ ζηελ εθθιεζία ηεο Παλαγίαο ηεο ύξνπ

ην 1983 από ην βπδαληηλνιόγν Γεώξγην

Μαζηνξόπνπιν, άλνημε θαηλνύξηνπο δξόκνπο θαη

έδσζε λέα θιεηδηά γηα ηελ θαηαλόεζε ηεο πξώηκεο

κεηαβπδαληηλήο πεξηόδνπ ηεο δεκηνπξγίαο ηνπ.

Μεγάιε επίζεο ζεκαζία γηα ηα λεαληθά ρξόληα ηνπ

Γθξέθν είραλ ηα ζηνηρεία πνπ έθεξαλ ζην θσο

΄Διιελεο εξεπλεηέο, όπσο ν Κσλζηαληίλνο

Μέξηδηνο, ν Νίθνο Παλαγησηάθεο θαη ε Μαξία

Κσλζηαληνπδάθε από ηα ηζηνξηθά αξρεία ηεο

Βελεηίαο.

Αιιά ηη ήηαλ ηειηθά ν Γθξέθν; Βπδαληηλόο;

Βελεηζηάλνο; Ιζπαλόο κπζηηθηζηήο; Πξνθήηεο θαη

θήξπθαο ηεο κνληέξλαο ηέρλεο; Πνην είλαη ην

αιεζηλό ηνπ πξόζσπν; ΄Δλα απ’ απηά ή όια καδί;

Η πορεία ηοσ

Φάλδαθας

Ο Γνκήληθνο Θενηνθόπνπινο γελλήζεθε ζην

Υάλδαθα ην 1541, ην ζεκεξηλό Ηξάθιεην ηεο

Κξήηεο. Η νηθνγέλεηά ηνπ ήηαλ πινύζηα αζηηθή,

πνπ πηζαλόλ λα είρε εθηνπηζηεί ζην Υάλδαθα από

ηα Υαληά, γηαηί είρε πάξεη κέξνο ζε εμέγεξζε θαηά

ησλ Δλεηώλ.

Ο Υάλδαθαο ηελ επνρή εθείλε ππήξμε δσηηθό

πλεπκαηηθό θέληξν, όπνπ ν ηνπηθόο πνιηηηζκόο

δηαζηαπξώλεηαη γόληκα κε ηα ξεύκαηα ηεο

Αλαγέλλεζεο ζηε Γύζε. Σν 16ν αηώλα ζην

Υάλδαθα ππάξρνπλ 200 πεξίπνπ επώλπκνη

δσγξάθνη, νξγαλσκέλνη ζε ζπληερλίεο, πνπ

κπνξνύλ λα δσγξαθίζνπλ alla greca, ζύκθσλα κε

ην πλεύκα ηεο κεηαβπδαληηλήο παξάδνζεο, αιιά

θαη alla latina,ζύκθσλα δειαδή κε ηε δπηηθή

ηερλνηξνπία.

ε έλα ηέηνην πεξηβάιινλ δηακνξθώλεηαη ε

πξνζσπηθόηεηα ηνπ Θενηνθόπνπινπ, κε ζπνπδέο

ζηα θιαζηθά γξάκκαηα θαη αλζξσπηζηηθή παηδεία.

ε ειηθία 22 ήδε εηώλ, ην 1583, ν Γνκήληθνο

ραξαθηεξίδεηαη καΐζηξνο , δειαδή αζθνύκελνο

δσγξάθνο. Σνλ Ινύλην ηνπ 1566 ππνγξάθεη σο

κάξηπξαο ζε έλα ζπκβόιαην σο «καΐζηξνο

Μέλεγνο Θενηνθόπνπινο ζγνπξάθνο».

Ιηαιία

Σν 1567 ν Γνκήληθνο ζε ειηθία 26 εηώλ

πεγαίλεη ζηε Βελεηία, όπνπ θαη δηακέλεη κέρξη ην

1570. Γη’ απηήλ ηελ πεξίνδν ηεο δσήο ηνπ, δελ

γλσξίδνπκε πνιιά. Βέβαην είλαη όηη καζήηεπζε ζην

εξγαζηήξην ηνπ Σηζηάλν, ελελεληάρξνλνπ ηόηε

εγέηε ηεο Βελεηηθήο ρνιήο δσγξαθηθήο. Απηό καο

ην βεβαηώλεη κία επηζηνιή ηνπ κηθξνγξάθνπ

Σδνύιην Κιόβην, πνπ ηνλ ζπληζηά ζεξκά ζηνλ

θαξδηλάιην Αιέμαλδξν Φαξλέδε γηα λα ηνλ

θηινμελήζεη ζην αλάθηνξό ηνπ ζηε Ρώκε, όπνπ ηνλ

παξνπζηάδεη σο «ζπάλην ηαιέλην ζηε δσγξαθηθή».

ην αλάθηνξν Φαξλέδε ν Γνκήληθνο γλσξίδεη

ιόγηνπο θαη θαιιηηέρλεο ζεκαληηθνύο. Οη

Βελεηζηάλνη δσγξάθνη –Σηζηάλν, Σηληνξέην,

Βεξνλέδε θαη Μπαζηάλν- ηνπ δίδαμαλ ηηο

πνιππξόζσπεο ζπλζέζεηο κέζα ζε θιαζηθίδνληα

αξρηηεθηνληθά πιαίζηα, ην ρεηξηζκό ηνπ

ζθηνθσηηζκνύ θαη ην πινύζην ρξώκα. Από ηνπο

Ρσκαίνπο πήξε ηηο πεξίεξγεο ζηάζεηο ησλ κνξθώλ

θαη ηα πξώηα δηδάγκαηα ηνπ Μαληεξηζκνύ.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

El Greco, ο ΄Ειιελας, θαηά θόζκολ Δοκήληθος Θεοηοθόποσιος Μέξνο 1

ν από 2 Γ. ηπιηαλίδνπ Φηιόινγνο – πγγξαθέαο

Κεη ποσ αλέβαηλα ηο ζηελό, βρεκέλο θαιληηρίκη

- πάλε ηραθόζηα ηόζα τρόληα-

έληφζα λ’αλαρπάδοκαη

«δηα τεηρός» Ιζτσρού Φίιοσ θαη, πραγκαηηθά, όζο

λα ζσλέιζφ, έβιεπα λα κ’ αλεβάδεη κε ηης δσο

γηγάληηες θηερούγες ηοσ ο Δοκήληθος, υειά ζηοσς

οσραλούς ηοσ.

Οδσζζέας Ειύηες

(Ημερολόγιο ενός αθέατοσ Απριλίοσ)

Σηελ Ιζπαλία

Ο γηαηξόο ηνπ πάπα Οπξβαλνύ Η΄ Μαληζίλη

γξάθεη ην 1619 έλα ρξνληθό γηα ηνπο θαιιηηέρλεο ηεο

επνρήο ηνπ ζηε Ρώκε θαη γηα ην Γνκήληθν,

αλαθέξεη: «από ηελ πνιιήλ εθηίκεζε πνπ ηνπ είραλ,

ηνλ θώλαδαλ ν ΄Διιελαο, Il Greco».

Από ηε Ρώκε ιέλε πσο έθπγε γηαηί κίιεζε

ππνηηκεηηθά γηα ηε Γεπηέξα Παξνπζία ηνπ Μηραήι

Αγγέινπ ζηελ Καπέια ημηίλα. Ο πξαγκαηηθόο όκσο

ιόγνο ηεο αλαρώξεζήο ηνπ ήηαλ πσο νη παξαγγειίεο

έξγσλ ηέρλεο ζηε Ρώκε ήηαλ ειάρηζηεο. Αληίζεηα,

ζηελ Ιζπαλία, ν Φίιηππνο ν Β΄ θαινύζε θαιιηηέρλεο

γηα λα δηαθνζκήζνπλ ην κεγαιεηώδεο αλάθηνξν ηνπ

Δζθνξηάι. ΄Δηζη ν Γνκήληθνο, κε ηελ ππνζηήξημε

θάπνησλ θίισλ ηνπ, έξρεηαη ζην Σνιέδν. Δθεί ηνπ

αλαηίζεηαη ε δηαθόζκεζε ηνπ λένπ λανύ ηνπ Αγίνπ

Γνκήληθνπ ηνπ Παιαηνύ θαη ην μαθνπζηό Δζπόιην

(Γηακεξηζκόο ησλ Ικαηίσλ ηνπ Υξηζηνύ). Με ηα

έξγα απηά θαζηεξώλεηαη θαη έξρεηαη ζην Σνιέδν.

Σν Σνιέδν ηελ επνρή απηή είλαη έλα κεγάιν

αζηηθό θέληξν κε θαιιηεξγεκέλνπο πνιίηεο. Δίλαη ε

παιηά πξσηεύνπζα ηεο Ιζπαλίαο θαη ην κεγαιύηεξν

ζξεζθεπηηθό ηεο θέληξν. Ο πιεζπζκόο ηεο πόιεο

έθηαλε ηνπο 62.000 θαηνίθνπο. ηελ πόιε απηή ε

παξνπζία ηνπ πςεινύ θιήξνπ είρε δεκηνπξγήζεη κία

αξηζηνθξαηηθή θάζηα αλζξώπσλ κε κεγάιε

κόξθσζε θαη πλεπκαηηθά ελδηαθέξνληα, ζηελ νπνία

πεξηιακβάλνληαλ θαξδηλάιηνη, κνλαρνί, ζνθνί,

επηζηήκνλεο θαη πνηεηέο.

Σα πξώηα ηνπ έξγα, ε Αιιεγορία ηες Ιερής

Σσκκατίας θαη ην Μαρηύρηο ηοσ Αγίοσ

Μασρηθίοσ, δελ άξεζαλ ζην βαζηιηά. Ο

θαιιηηέρλεο είρε πνιύ ηδηαίηεξν ζηπι γηα ηα

ζπληεξεηηθά γνύζηα ηνπ κνλάξρε. Οπόηε ν

Θενηνθόπνπινο έκεηλε ζην Σνιέδν γηα πάληα,

όπνπ νη παξαγγειίεο ηνλ πνιηνξθνύζαλ. Ο

δσγξάθνο δεη ζ’ έλα ζπίηη 24 δσκαηίσλ κε

κεγάιεο αλέζεηο, πνπ δελ έρεη θακία ζρέζε κε

ην «πίηη ηνπ Γθξέθν» πνπ δείρλνπλ ζήκεξα

ζην Σνιέδν γηα ηνπξηζηηθνύο ιόγνπο. Δπίζεο

δελ είλαη βέβαην πσο ζπδνύζε κε ηελ Υεξόληκα

ληε ιαο Κνπέβαο, ηε κεηέξα ηνπ κνλαρνγηνύ

ηνπ Γησξγή Μαλνπήι.

4

Αιήζεηεο θαη κύζνη γηα ηελ ειιεληθή νηθνινγία πλέληεπμε ηνπ Ν. Μάξγαξε ζηνλ M. HULOT Μέξνο Γ’

Πείηε κνπ θαη γηα ηα ππξεληθά.

Πνηεο είλαη νη ρώξεο ζηελ Δπξώπε πνπ έρνπλ πεξηζζόηεξα ππξεληθά; Ζ Γαιιία, ην 75% ηεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο είλαη από ππξεληθά εξγνζηάζηα, ε Διβεηία, πάλσ από ην 50%, ε νπεδία, ην Βέιγην, ε Αγγιία. Γελ βγάδνπλ δηνμείδην ηνπ άλζξαθα θη απηή είλαη πηζαλόλ ε ιύζε γηα όιεο ηηο ρώξεο ζε ζρέζε κε ηελ θιηκαηηθά αιιαγή πνπ ηελ πξνθαινύλ νη εθπνκπέο δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα. Δκείο νη κάγθεο δελ ηε ζέινπκε. Ο Μπεξινπζθόλη, επεηδή είραλ ςεθίζεη θη απηνί κέζα ζηε ραδνκάξα ηνπο όηη δελ ζα δερηνύλ ππξεληθά εξγνζηάζηα, ηα έρεη παξαγγείιεη θαη ζα ηα θάλεη ε Γαιιία. ηε Γεξκαλία, όηαλ είραλ βγεη νη ζνζηαιηζηέο, ήζειαλ ηνπο πξάζηλνπο γηα λα θάλνπλ θπβέξλεζε, νπόηε κόλν θαη κόλν γηα λα πάξνπλ ηελ εμνπζία ζπκθώλεζαλ λα κε γίλνπλ ππξεληθά εξγνζηάζηα. Αθνύηε ηνλ θάζε αλόεην εδώ λα ιέεη όηη επεηδή ε Διιάδα είλαη ζεηζκνγελήο δελ ζα πξέπεη λα γίλνπλ ππξεληθά εξγνζηάζηα. ηελ Ηαπσλία δελ έρνπλ ζεηζκνύο; Αθνύζαηε πνηέ λα ζθάζεη έλα εξγνζηάζην ζηελ Ηζπαλία ή ηελ Αγγιία; Να ραιάζνπλ λαη, ραιάλε. Πην πνιινί όκσο έρνπλ ζθνησζεί εδώ, ζηε ΓΔΖ, επεηδή έρνπλ πέζεη κέζα ζηα θακίληα, παξά από ηηο βιάβεο ησλ ππξεληθώλ εξγνζηαζίσλ ζηε Γαιιία. ηελ Οπθξαλία θαη ζην Σζεξλνκπίι είραλ θαηαξξεύζεη ηα πάληα. Καη ε νηθνλνκία ηνπο θαη ε ηδενινγία ηνπο θαη ε γεσξγία ηνπο, ινγηθό ήηαλ λα ζθάζεη θαη ην εξγνζηάζην. Όιεο νη αιιαγέο ήξζαλ γηα λα κείλνπλ - νη Έιιελεο δελ ηηο θαηαιαβαίλνπλ επεηδή είλαη δπν ηξεηο θνηλσληθέο θαη ηερλνινγηθέο επαλαζηάζεηο πίζσ. Νηνπάξνπλ θαη ηα παηδηά κε ηελ πεξηβαιινληηθή εθπαίδεπζε ζηα ζρνιεία, ε νπνία πξέπεη λα ζηακαηήζεη. Πήγαηλα παιηόηεξα θαη έθαλα δηαιέμεηο ζε πόιεηο, αιιά ζηακάηεζα, γηαηί δηαπίζησζα όηη είλαη κεγάιε βιαθεία. Έξρνληαη 100 άηνκα, εθεί κέζα έξρνληαη θαη 20 νηθνιόγνη θη αξρίδνπλ θαη ζε ξσηάλε δηάθνξα, θεύγνπλ νη 80 θαη κέλεηο κε απηνύο λα πιαθώλεζαη ρσξίο ιόγν. Πόζεο θνξέο δελ έρεηε αθνύζεη όηη ε πεξηβαιινληηθή εθπαίδεπζε πξέπεη λα αξρίδεη απ' ην ζρνιείν. Πνηνο λα ηελ θάλεη απηή ηελ πεξηβαιινληηθή εθπαίδεπζε; Γηα λα θάλεη θάπνηνο κάζεκα ζην λεπηαγσγείν πξέπεη λα είλαη λεπηαγσγόο, γηα λα θάλεη καζεκαηηθά πξέπεη λα είλαη καζεκαηηθόο, γηα λα θάλεη κάζεκα γηα ην πεξηβάιινλ γηαηί λα πξέπεη λα είλαη ν θάζε ραβαιέο; Με απνηέιεζκα λα δαιίδνπλ ην παηδί κε «αιινηξησκέλνπο θαηαλαισηέο», «δηακεξίζκαηα θινπβηά». Κάλνπλ ην παηδί πνπ δεη ζηε Θεζζαιία λα βιέπεη ηνλ παηέξα ηνπ κε έλα ηζνπβάιη ιίπαζκα ζηελ πιάηε θαη λα ζεσξεί όηη είλαη εγθιεκαηίαο. ην Πήιην ππήξρε κηα νκάδα αθηηβηζηώλ ζηνλ Βόιν -θπζηθά ήηαλ δεκόζηνη ππάιιεινη θαη θαζεγεηέο ζηα ζρνιεία- πνπ είραλ θάλεη κηα πεξηβαιινληηθή κειέηε κε ηνπο καζεηέο ησλ ζρνιείσλ, ηελ νπνία θπζηθά ηελ παξνπζίαζαλ ν λνκάξρεο, ε Σνπηθή Απηνδηνίθεζε (ην πην δηεθζαξκέλν θνκκάηη ηεο Διιάδαο, γηαηί ςάρλεη γηα ςήθνπο), πνπ έγξαθε νύηε ιίγν νύηε πνιύ όηη ε παλίδα ηνπ Πειίνπ έρεη εμαθαληζηεί ιόγσ ηνπ θπλεγηνύ θαη ησλ θπηνθαξκάθσλ. Σε κέξα εθείλε πνπ ηε δηάβαζα κνπ ηελ έδσζε γηαηί ζην Πήιην μέξσ όηη έρνπλ απμεζεί νη ζθίνπξνη, ηα αγξηνγνύξνπλα ζε βαζκό πνπ δεκηνπξγνύλ πξόβιεκα, νη αεηνί, νη αιεπνύδεο, ηα γεξάθηα - ήηαλ κηα κειέηε εθηόο ηόπνπ θαη ρξόλνπ. Μαζαίλνπλ ζηα παηδηά άιια αληί άιισλ. Όηαλ είπα θάπνηε ζε κηα δηάιεμε ζηα πηηζηξίθηα όηη ηα δάζε ζηελ Διιάδα απμάλνληαη -κεηξεκέλα κε δνξπθόξνπο- κε πέξαζαλ γηα παιαβό, όπσο πηζαλόηαηα ζα κε αληηκεησπίζνπλ νη αλαγλώζηεο ζαο.

Απμάλνληαη;

Απμάλνληαη, λαη. Απηή ε ηζηνξία όηη ε Διιάδα θαηά ηελ επαλάζηαζε ηνπ 1821 είρε 50% δάζε θη εμαθαλίζηεθαλ είλαη κεγάιε απάηε. Κη είλαη απάηε γηαηί έλαο δαζνιόγνο ςεύηεο πξνθεηκέλνπ λα επεξεάζεη ηνλ Μεηαμά γηα λα δηώμεη ηα γίδηα ζεώξεζε όηη ν ζθνπόο αγηάδεη ηα κέζα θαη ηνπ είπε όηη ε Διιάδα ζηελ επαλάζηαζε είρε 50% δάζε. Ο Βαπαξόο πξόμελνο ζηελ Διιάδα ην 1938 είρε θάλεη κηα ζηαηηζηηθή θαη ηα είρε βγάιεη 20%, όζν είλαη θαη ηώξα. Ενύκε κε κύζνπο απίζηεπηνπο.

Οηθνινγηθέο αξρέο έρεη ε Αζήλα;

Όρη. Γελ ππάξρνπλ νηθνινγηθέο αξρέο γεληθά ζηελ Διιάδα. Οπζηαζηηθά κηιάκε κε μόξθηα. Κη αλ λνκίδεη θάπνηνο όηη κε μόξθηα κπνξεί λα ζνπ θύγεη κηα αξξώζηηα, είλαη ιάζνο. Υξεηάδεηαη ζεξαπεία.

Τη είδνπο ζεξαπεία;

Γηα λα θάλεηο δηάγλσζε, πξέπεη πξώηα λα θάλεηο εμέηαζε .Μαο δήηεζαλ θάπνηε από ηε Βνπιή λα βάινπκε θπηά πνπ ηαηξηάδνπλ κε ηνλ θνηλνβνπιεπηηζκό, θιαζηθά θπηά, θπηά πνπ είραλ νη Αξραίνη αθηεξώζεη ζε θάπνηνλ ζεό: ηε βειαληδηά ηνπ Γία, ηε δάθλε ηνπ Απόιισλα, ηελ ειηά ηεο Αζελάο θ.ιπ., γεληθά λα δηαθνζκήζνπκε ηνλ ρώξν ζύκθσλα κε ηε κπζνινγία. Τπήξρε κηα αξρηηεθηόληζζα ηελ ώξα πνπ δνύιεπαλ νη ζπλεξγάηεο κνπ, πνπ άξρηζε λα θσλάδεη «θύγεηε από εδώ, είζηε αλαξκόδηνη, ηη δνπιεηά έρεηε εδώ πέξα;». Μέγαηξα. Σν είπακε ζηνλ ηόηε πξόεδξν ηεο Βνπιήο θαη είπε δελ κπνξώ λα θάλσ ηίπνηα! ηελ Διιάδα, εθηόο ηνπ όηη δηνηθνύλ νη ζπλδηθαιηζηέο, δηνηθνύλ θη νη παιαβνί. Οη ζπλδηθαιηζηέο θη νη ζύγρξνλνη νηθνιόγνη κνύ ζπκίδνπλ θαιόγεξνπο ηνπ κεζαίσλα. ε ζρέζε κε ζέκαηα πεξηβάιινληνο πεξλάκε ηνλ λέν κεζαίσλα ζηελ Διιάδα θαη ην πην πηζαλό είλαη όηη ζα πάκε θαη ζηελ Ηεξά Δμέηαζε.

Τν κέιινλ πώο ην βιέπεηε, ζα θαιπηεξέςνπλ ηα πξάγκαηα ή ζα γίλνπλ ρεηξόηεξα;

Θα θαιπηεξέςνπλ. Ζ Διιάδα ζπλήζσο είλαη δπν ηξεηο επαλαζηάζεηο πίζσ, ζα πεξάζνπκε ζην επόκελν βήκα. Σα πεξηζζόηεξα απηνθίλεηα ζηηο κεγαινππόιεηο ηνπ εμσηεξηθνύ είλαη πεηξειαηνθίλεηα. Δδώ βγαίλεη ε Greenpeace θαη ιέεη ζάλαηνο ζην πεηξέιαην. ηγά ζηγά ζα γίλεη θη εδώ θάπνηε, απιώο ζα έρνπκε ράζεη πνιύηηκν ρξόλν θαη ζα είκαζηε πάληνηε νη παξίεο ηεο Δπξώπεο. Θα είκαζηε θαιύηεξνη όκσο από ό,ηη ήκαζηαλ ζην παξειζόλ.

Καη γηα λα κελ ζαο θνπξάδσ θη άιιν, πόζν κε αλαζηξέςηκε είλαη ε πξόζθαηε θαηαζηξνθή πνπ έγηλε από ηελ πεηξειαηνθειίδα ζηελ Ακεξηθή;

ε ρξόλνπο αλζξώπηλνπο είλαη κε αλαζηξέςηκε, ζε ρξόλνπο βηνινγηθνύο ζα πάξεη θαηξό, αιιά ην πεξηβάιινλ ζα επαλέιζεη. Μπνξεί λα κπινθαξηζηεί ν ηνπξηζκόο γηα ηα επόκελα 10 ρξόληα. ε 20 όκσο ζα έρεη θαζαξίζεη. Σν πεηξέιαην είλαη θπζηθό πξντόλ, έλα βηνινγηθό πξντόλ, άξα ζα απνηθνδνκεζεί, απιώο ζα πάξεη ρξόλν. Ζ θαηαζηξνθή πνπ έθαλε ην θηλέδηθν πινίν πξηλ από θάλα δπν κήλεο πάλσ από ηα θνξάιιηα ζηελ Απζηξαιία ήηαλ πνιύ κεγαιύηεξε. Ζ θύζε, όκσο, δελ θαηαιαβαίλεη ηίπνηα. Δίλαη όπσο απηά πνπ γξάθνληαη κεηά από ππξθαγηά, «ν ηειεπηαίνο πλεύκνλαο πξαζίλνπ», όηαλ ην 95% ηνπ νμπγόλνπ πνπ αλαπλένπκε πξνέξρεηαη από ηνπο σθεαλνύο. Καη επίζεο, από ηόηε πνπ ζπκάκαη ηνλ εαπηό κνπ ην νμπγόλν ήηαλ 21%. Αθόκα θη ε Ππξνζβεζηηθή, όηαλ ηνπο ξώηεζαλ γηαηί δελ θαηαβξέμαλε ηε θσηηά ζηα Γεξβελνρώξηα, είπαλ όηη δελ κπνξνύζαλ λα πεηάμνπλ λεξό πάλσ απ' ηνπο ππιώλεο. Όηαλ πηάλεη βξνρή, ηη γίλνληαη νη ππιώλεο; Σόζν άζρεηνη!

ΤΕΛΟΣ

Ο Νίθνο Μάξγαξεο ίλαη ν πξώηνο πνπ έγξαςε γηα νηθνινγία ζηηο ειιεληθέο εθεκεξίδεο. Καη ν πξώηνο πνπ βαξέζεθε ηηο ππεξβνιέο θαη ηηο αζρεηνζύλεο ησλ «νηθνρόλδξησλ».

Να πνύκε γηα ηελ Αζήλα; Πώο ηε βιέπεηε; Έρεη πξάζηλν;

Κάπνηε έβγαια έλα βηβιίν επί Αβξακόπνπινπ, Σα αγξηνινύινπδα ηεο Αζήλαο. Γπξίδνληαο κέζα ζηα δηνηθεηηθά όξηα ηεο Αζήλαο θαη κεηξώληαο ηα αγξηνινύινπδα, βξήθα πάξα πνιιά, απιώο νη Αζελαίνη δελ ηα βιέπνπλ. Θεσξώ, βέβαηα, όηη από ηα κεγαιύηεξα πξνβιήκαηα ηεο Αζήλαο είλαη νη γεσπόλνη θαη νη δαζνιόγνη. Ζ θαιύηεξε απνθαηάζηαζε πξαζίλνπ πνπ έγηλε πνηέ ζηελ Διιάδα είλαη ε απνθαηάζηαζε ζηελ Αθξόπνιε απ' ηνλ Πηθηώλε πνπ ρξεζηκνπνίεζε ειιεληθά θπηά - ηνπ νπνίνπ ηνπ έθαλαλ ηε δσή καύξε. Δπίζεο, δείηε ην Πεδίνλ ηνπ Άξεσο θαη ηνλ Δζληθό Κήπν. Γηαηί ν Δζληθόο Κήπνο είλαη σξαηόηεξνο; Δπεηδή ηνλ έθηηαμαλ Βαπαξνί, ελώ ην Πεδίνλ ηνπ Άξεσο ην έθηηαμαλ Έιιελεο. Οη Έιιελεο έρνπλ κία πεξίεξγε καλία κε ηα θπιινβόια. Βιέπεηε όια ηα ζρνιεία λα έρνπλ ζηηο απιέο θπιινβόια, ηα νπνία βγάδνπλ θύιια όηαλ θιείλνπλ ηα ζρνιεία θαη ξίρλνπλ ηα θύιια όηαλ αλνίγνπλ ηα ζρνιεία. Ο Έιιελαο δελ έρεη θαιή ζρέζε κε ηε θύζε. Γειαδή, αθόκα θη όηαλ θάλεη εθδξνκή, ην κόλν πνπ ζθέθηεηαη είλαη ην θαγεηό. Αλ ηνλ ξσηήζεηο γηα ηηο Μειηέο ζην Πήιην πνπ πήγε, ζα ζνπ πεη ηη έθαγε, πνηέ γηα ηε βηβιηνζήθε, αλ ηνλ ξσηήζεηο γηα ηε ζέα από ηα Υάληα θαη γηα ην δάζνο, ζα ζνπ πεη γηα ηε θαζνιάδα πνπ έθαγε θαη ην ινπθάληθν. Σνπ πηπηιίδνπλ ην θεθάιη κε ηηο θαηαζηξνθέο, κε απνηέιεζκα λα απερζάλεηαη ηα πάληα. Τπάξρεη έλα δηδαθηνξηθό ελόο Δκίιην Αξηγθόλη, Ηηαινύ, γηα ην ηνπίν θαηά ηελ θιαζηθή αξραηόηεηα. Ήηαλ ην ίδην αθξηβώο, κόλν πνπ νη δαζνιόγνη ηα παξαπνίεζαλ. Ο Πιάησλαο ιέεη όηη ν Τκεηηόο είλαη ζαλ νζηά, κόλν κε ηξνθή γηα κέιηζζεο (ελλνεί ην ζπκάξη), αιιά δελ ρξεηάδεηαη λα πάηε καθξηά, δείηε παιηέο γθξαβνύξεο: ε Αζήλα ήηαλ έξεκνο. Γείηε ηε κεγάιε θσηνγξαθία ζην κεηξό ηνπ πληάγκαηνο. Ζ πόιε ζα κπνξνύζε λα έρεη πνιύ πεξηζζόηεξν πξάζηλν, αιιά νη νηθνιόγνη θαη νη αξραηνιόγνη ηνπ '50 δηακαξηύξνληαλ θη έιεγαλ όηη έπξεπε θαίλεηαη ε Αθξόπνιε. Απηή ε νκάδα πνπ εκπόδηζε ηνλ Καξακαλιή λα καο θάλεη πξαγκαηηθά πξσηεύνπζα ήηαλ ελαληίνλ ηνπ ύςνπο. Γελ ππάξρεη πξσηεύνπζα ζηελ Δπξώπε πνπ δελ έρεη νπξαλνμύζηεο: Μαδξίηε, Ρώκε, Παξίζη, Βηέλλε... Γελ ιέσ κέζα ζην ηζηνξηθό θέληξν, αιιά ζηελ άθξε, όπνπ έηζη θη αιιηώο δελ θαίλεηαη ε Αθξόπνιε. Ο πιεζπζκόο απμαλόηαλ - θαη δελ έρεη θακία ζρέζε ν Δκθύιηνο, άιιε ζαριακάξα ν κεηεκθπιηαθόο ξεβαλζηζκόο, ζε όιεο ηηο ρώξεο ηνπ θόζκνπ, έγηλε κεηαθίλεζε.

Όηαλ έγηλε ε εθκεράληζε ηεο γεσξγίαο γύξσ ζην 1950 άξρηζαλ λα πεξηζζεύνπλ ρέξηα ζηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο. Παιηά, γηα λα ζεξίζνπλ, ήζειαλ έλα θάξν θόζκν, απηόο ν θόζκνο βξέζεθε ρσξίο δνπιεηά θαη πήγαλ εθεί πνπ γίλνληαλ ηα ηξαθηέξ, ή εθεί πνπ άλνημαλ νη ππεξεζίεο, είηε ζηε Γεξκαλία είηε ζηελ Αζήλα. Σν ίδην έγηλε παληνύ. Απιώο νη Έιιελεο δηαλννύκελνη ζπλήζσο είλαη αδηάβαζηνη, ζρεδηάδνληαο, θνηηώληαο ηνλ αθαιό ηνπο. ηελ Αζήλα είπαλ λα είλαη ρακειά ηα θηίξηα, έθαλαλ απηή ηελ απαγόξεπζε θαη δελ έγηλε έλαο ζσζηόο ζρεδηαζκόο. Γείηε ηα θηίξηα ηεο Μεζνγείσλ, ζιηβεξά, ρσξίο θαζόινπ ζέα, γύξσ γύξσ νη αθάιππηνη, θαη δείηε θαη ηνλ Πύξγν ησλ Αζελώλ. Πνην είλαη θαιύηεξν, κε άπιεην ρώξν γύξσ γύξσ θη από θάησ πάξθηλγθ. Ση είλαη πξνηηκόηεξν; Δίπαλ όρη ζηηο πνιπώξνθεο γηα λα θαίλεηαη ε Αθξόπνιε θαη είπαλ ην ίδην γηα ηε Λάξηζα, ζε όιε ηελ Διιάδα. Σν ιάζνο πνπ έγηλε νθείιεηαη πάιη ζηνπο νηθνιόγνπο ηεο επνρήο, πνπ εκπόδηζαλ λα γίλεη έλαο ζσζηόο ζρεδηαζκόο, όπσο έγηλε ζε όιεο ηηο επξσπατθέο πξσηεύνπζεο. Κη εγώ δελ ιέσ όηη είκαη ν αηξεηηθόο πνπ απνθαινύλ, αληηγξαθέαο είκαη, απηά πνπ ιέσ γηα ηηο ππξθαγηέο ηα αληέγξαςα από ηελ επνρή πνπ ήκνπλ ζην ηξάηθνξλη ζηελ Καιηθόξληα, ηα έιεγε ν Μπίζγνπει, κόλν πνπ ηα ιέσ κε θαζπζηέξεζε, ηα έιεγε ην '60. Καη ζηελ Καιηθόξληα έιεγαλ όηη ηηο θσηηέο ην '60 ηηο βάδεη ν Άμνλαο. Γελ κπνξνύκε λα δηδαρηνύκε από ηνπο άιινπο.

5

Όλοι μας γνωρίδοσμε ηεν εδώ και πάνω από ηρία τρόνια

δοσλειά ηοσ Δάζκαλοσ Μοσζικής ηες Φιλαρμονικής ηοσ

Δήμοσ μας αλλά και ασηής ηοσ ηραηωνίοσ,ζε λίγοσς όμως

είναι γνωζηό και ηο εικαζηικό έργοσ ηοσ Μπάμπε.

ΜΠΑΜΠΗ ΠΡΟΔΡΟΜΙΔΗ Η εικαστική πλεσρά τοσ Δάσκαλοσ Μοσσικής της Φιλαρμονικής μας Α. Σζαλαλάο

Κνηλόο παξαλνκαζηήο

ησλ έξγσλ ηνπ είλαη ην

ζξεζθεπηηθό ηνπο

πεξηερόκελν είηε είλαη

βπδαληηλή αγηνγξαθία

είηε είλαη ζπνπδέο ζε

θιαζζηθά δσγξαθηθά

έξγα από ηελ

αλαγέλλεζε αιιά θπξίσο

έξγα ηνπ Γνκίληθνπ

Θενηνθόπνπινπ – El

Greco .

Έρεη ζπκκεηάζρεη ζε

νκαδηθέο εθζέζεηο, ελώ

ζηελ πεξηνρή καο

ζπκκεηείρε ζηελ

πεξζπλή νκαδηθή έθζεζε

θαιιηηερλώλ ηνπ Γήκνπ

ζην Κέληξν Πνιηηηζκνύ

ζηελ Ιεξηζζό.

6

ΓΙΑ ΣΟΤ ΜΙΚΡΟΤ ΜΑ ΦΙΛΟΤ Η Παρακσζοκαδώτηρα

θαηά θόζκνλ Ραιιηώ ηπιηαλίδνπ - Μπαδέκα

Πξόινγνο Σν παξακύζη απηό, αγαπεηά κνπ παηδηά, ην αθνύγακε κηθξά από ηε κάλα καο θαη καο ζπλέπαηξλε…

ην ηξαηώλη ηνπ ’57 ήηαλ αιιηώηηθε ε γεηηνληά καο. Γύξσ από ην ζπίηη καο κε ην κεγάιν πεύθν ζηεγάδνληαλ ζε παξάγθεο νη ζεηζκόπιεθηνη ηνπ ’32 καδί κε

ηνπο κηθξαζηάηεο πξόζθπγεο πνπ γιίησζαλ από ην ηνύξθηθν καραίξη θαη ζηέγαζαλ ηα θαηλνύξγηα ηνπο όλεηξα θάησ από έλα θεξακίδη. Με ην ζεηζκό όκσο

μαλάξρηζαλ πάιη από ηελ αξρή, όπσο ε νηθνγέλεηα ηεο γηαγηάο καο, ηεο Ραιινύο ηπιηαλίδνπ, πνπ ηώξα πνπ γξάθσ γθξεκίδεηαη ην πξνζθπγηθό ζπίηη ηεο από

κπνπιληόδεο, αθνύ πξώηα ην ζέξηζαλ νη θνηξώλεο ηνπ ιάθθνπ ηνπ Κνηέλε ζηηο 10 Φεβξνπαξίνπ ηνπ 2010.

Σν ’57 νη μύιηλεο παξάγθεο ζηέγαδαλ νηθνγέλεηεο κεηαιισξύρσλ ζαλ δεζηέο θσιηέο, κε λνηθνθπξέο άμηεο θη εξγάηεο πνπ ήξζαλ από άιια κέξε λα δνπιέςνπλ

γηα ηνλ επηνύζην. Η γεηηνληά κνπ, όπσο θαη νη ππόινηπεο, έζθπδε από δσή θη αρνινγνύζε από ηηο θσλέο ησλ παηδηώλ πνπ κέρξη αξγά ηε λύρηα έπαηδαλ ηα παηρλίδηα

ηνπο.

Σν κπνπξί ηεο Δηαηξείαο ζθύξηδε ηηο βάξδηεο θη ε θακπάλα ηεο εθθιεζίαο καο θαινύζε ζην ζρνιείν. Γηα ην Καηερεηηθό ρηππνύζε πέληε θνξέο: -Κα-ηε-ρε-ηη-θό.

Η ζάιαζζα ιπζζνκαλνύζε πνιύ πην θνληά ζηα ζπίηηα απ’ ό, ηη ζήκεξα θαη ην θύκα έθηαλε κέρξη ην ληνπβαξάθη ηεο Πηάηζαο. Καη ην απόβξαδν έπεθηε ην πνύζη

πάλσ από ηελ Κνιώλα, όπνπ θόξησλε ην βαπόξη, βπζηζκέλν ίζακε ηα ίζαια, κηα γλώξηκε γηα καο εηθόλα, ζαλ θηικ «λνπάξ».

΄Ηηαλ, ινηπόλ, έλαο μπινθόπνο εθείλα ηα ρξόληα, πνπ θάζε πξσί μεθηλνύζε γηα

ην δάζνο καδί κε ην κνπιάξη ηνπ, έλα γεξό δών πνπ ην θώλαδαλ Νηνξή θαη ην

πηζηό ηνπ ηζνκπαλόζθπιν, ην Μνύξγν. Με ην ηζεθνύξη πεξαζκέλν ζηνλ αγθώλα

ηνπ, όπσο ην ζπλεζίδνπλ ζηε βόξεηα Υαιθηδηθή κέρξη ηώξα λα ην θξαηνύλ θνληά

ζην ζώκα ηνπο γηα λα ην ληώζνπλ θαιύηεξα, λα είλαη ε αζπίδα θαη ην δόξπ ηνπο

καδί… Όια ηα ρξόληα ηα ίδηα κνλνπάηηα έπαηξλε, πόηε μύιεπε εδώ, πόηε εθεί,

άθελε ηα κηθξά δέληξα, αξαίσλε ηα κεγάια…ηα ίδηα θαη ηα ίδηα θάζε κέξα.

Δθείλν ην πξσηλό όκσο, θηάλνληαο ζην μέθσην, πίζσ από κηα ξεκαηηά, αθνύεη

θσλή απόθνζκε, ρσξίο ερώ θη αλζξώπηλε ρξνηά, ζα λάβγαηλε από ηα έγθαηα ηεο

γεο:

-Τώρα ηα ζες, γηα ύζηερα;

Απηό θαηάιαβαλ ηα απηηά ηνπ, απηό θαη ην κπαιό ηνπ θη έζθημε πεξηζζόηεξν ην

ηζεθνύξη επάλσ ηνπ, αθνύ δελ έβιεπε κπξνζηά ηνπ νύηε πνπιί πεηάκελν!

Ο Μνύξγνο θη ν Νηνξήο πηζσπάηεζαλ , γη’ απηό έπηαζε ην δών από ην ζρνηλί

θαη ηνπ ςηζύξηζε θαζεζπραζηηθά ιόγηα ζην απηί λα ην εξεκήζεη, ελώ ην ζθπιί

αθνινπζνύζε κε ηελ νπξά ζηα ζθέιηα θνβηζκέλν. ΄Τζηεξα έθνςε ηα μύια ηνπ, ηα

θόξησζε θαη θαηέβεθε ζην ρσξηό θνπξαζκέλνο. ΄Δθαγε, ηαΐζε θαη ηα δσληαλά θη

έπεζε γηα ύπλν.

Σν άιιν πξσί, πάιη κε ην Νηνξή θαη κε ην Μνύξγν ην θαηόπη, έθηαζε ζην

μέθσην θνληά ζην ξέκα θαη πξηλ πξνιάβεη λα πάξεη κηα αλάζα, αθνύεη πάιη:

-Τώρα ηα ζες, γηα ύζηερα;

-Δκέλα ξσηάεη, ζθέθηεθε ν απιντθόο μπινθόπνο. Θα είλαη ε κνίξα κνπ, πνπ κε

βάδεη λα απνθαζίζσ, άξαγε γηα θαιό ή γηα θαθό;

Απνθάζηζε λα κελ απαληήζεη νύηε απηή ηε θνξά θαη πξνρώξεζε ζθεθηηθόο. Σν

άιιν πξσί είρε πάξεη ηελ απόθαζή ηνπ:

-Θα απαληήζσ θη ό,ηη βξέμεη αο θαηεβάζεη!

΄Δηζη, όηαλ έθηαζε ζην μέθσην ην άιιν πξσί θη άθνπζε ηελ απόθνζκε θσλή λα

ηνλ μαλαξσηάεη γηα ηξίηε θνξά, έβαιε ηα ρέξηα ηνπ ρσλί ζην ζηόκα θαη θώλαμε

δπλαηά:

-Τώρα ηα ζέιφ, ηώρα α α…

΄Δζηεζε απηί θαη αθνπγθξάζηεθε πάιη, ζα λ’ άθνπζε έλα ράραλν…Ιδέα ηνπ

ήηαλ; Ξαθληθά ζεθώζεθε αέξαο δπλαηόο πνπ ιύγηδε ηα δέληξα ίζακε ην ρώκα θη

άξρηζε λα βξέρεη κε ην ηνπινύκη. –Ση ζην θαιό, απόξεζε θη έβαιε ηε κνπζακαδηά

πνπ θύιαγε θάησ απ’ ην ζακάξη γηα ηέηνηεο πεξηπηώζεηο. ηγνύξεςε ην ηζεθνύξη

ζηνλ αγθώλα ηνπ, έπηαζε ηα γθέκηα ηνπ δώνπ θαη θώλαμε θνληά ηνπ ην Μνύξγν.

Πέξαζαλ ηε ξεκαηηά θη άξρηζαλ λ’ αλεθνξίδνπλ ην βνπλό, γηαηί ην ρσξηό ηνπ

βξηζθόηαλ ζε ςειή πιαγηά.

΄Οζν πεξλνύζε ε ώξα, ε βξνρή δπλάκσλε θαη ηα ξέκαηα γέκηζαλ λεξά πνπ

θαηξαθπινύζαλ νξκεηηθά. Αζηξαπέο θαη θεξαπλνί έθαλαλ ηνλ ηόπν λα ιάκπεη ζαλ

λα ήηαλ κέξα θαη ην ξέκα όιν θαη μερείιηδε θη έθεξλε πέηξεο θαη μύια. Σν βνπλό

ζρίζηεθε ζηα δπν θαη θξνθάιεο θαη ιάζπεο πιεκκύξηζαλ ηνλ ηόπν.

΄Δθαλε ην ζηαπξό ηνπ ν ρξηζηηαλόο. –Σν γξαθηό κνπ, ζθέθηεθε.

΄Δθηαζε ςειόηεξα θαη θνίηαμε ην κέξνο πνπ βξηζθόηαλ ην ζπηηηθό ηνπ, ηα

παηδηά θαη ε γπλαίθα ηνπ. Από ηα λεξά θαη ηε ιάζπε δελ κπνξνύζε λα δεη ηίπνηε.

΄Δθιαςε βνπβά από απειπηζία. – Σάραζα όια, ζπιινγίζηεθε. Ση ζα θάλσ

ηώξα…Ση ήζεια θαη θώλαμα Τώρα; Να ηη έπαζα. Καιύηεξα λα θώλαδα ΄Υζηερα…

Καη πάιη ηη ζα έθεξλε ην Ύζηερα;

Σξάβεμε παξάκεξα ηα δώα ζηε ξίδα ελόο βξάρνπ θαη θνύξληαζε θη απηόο θνληά

ηνπο πεξηκέλνληαο λα πεξάζεη ε εθηαιηηθή λύρηα. Σν πξσί μεκέξσζε κε ήιην, κηα

άιιε κέξα, ζα λα κελ ζπλέβε ηίπνηε από βξαδύο. Πήξε ην δξόκν ιππεκέλνο.

Κνληά ζην ρσξηό βιέπεη πνιινύο ζπγρσξηαλνύο ηνπ γύξσ από κηα κεγάιε θσηηά,

καδί θαη ηνπο δηθνύο ηνπ! Αγθαιηάζηεθαλ ζθηρηά. –Γόμα ζνη ν ζεόο, όινη είκαζηε

θαιά. ΄Αγην είρακε όινη θη εζύ θη εκείο, ηνπ είπε ε γπλαίθα ηνπ. Ο Μνύξγνο

θνπλνύζε ραξνύκελνο ηελ νπξά ηνπ θη ν Νηνξήο έηξηβε ηε κνπζνύδα ζηελ πιάηε

ηνπ.

Γύξσ ηνπο είραλ ιάζπεο θαη πέηξεο, ζπίηηα πιεκκπξηζκέλα, ζηάβινπο θαη

θνηέηζηα γθξεκηζκέλα, αιιά ήηαλ όινη γεξνί.

-Άληε βξε, θνπξάγην, πάιη ζα ηα μαλαρηίζνπκε. Σελ πγεηά καο λα έρνπκε θη όια

ζα γίλνπλ όπσο πξηλ θαη θαιύηεξα αθόκα! Πνύ ζα πάεη,ζα περάζεη θη ασηό!

Επίιογος: Σν παξακύζη απηό καο κηιάεη γηα ηηο αλαηξνπέο θαη ηα

απξόνπηα πνπ κπνξεί λα καο ζπκβνύλ μαθληθά. Δίλαη έλα θακπαλάθη

πσο ηίπνηε δελ είλαη δεδνκέλν ζηε δσή. «Σν πεπξσκέλν θπγείλ

αδύλαηνλ», έιεγαλ νη αξραίνη καο πξόγνλνη. «Σα γξακκέλα, άγξαθα δελ

γίλνληαη», ιέεη ν ιαόο καο.

Πνιιέο θνξέο έξρνληαη ηα πάλσ θάησ, αθόκα θαη ζε κέξεο

«επεκεξίαο» θη ύζηεξα ζθεθηόκαζηε όηη νη παππνύδεο καο έδεζαλ

δπζθνιόηεξεο θαηαζηάζεηο, πνιέκνπο, ινηκνύο, ζεηζκνύο κε πνιιά

ζύκαηα θαη ηόηε επηζηξαηεύνπκε ην ρηνύκνξ καο θαη ηε ζαηηξηθή καο

δηάζεζε γηα λα «εμνξθίζνπκε» ην θαθό.

Απηό, ινηπόλ, ην παξακύζη ην αθηεξώλσ ζε όινπο ηνπο θαηνίθνπο

ηνπ ρσξηνύ κνπ, ηνπ αγαπεκέλνπ ηξαησλίνπ, πνπ ηε κέξα ηνπ Αγίνπ

Υαξαιάκπνπο, ζηηο 10 ηνπ Φιεβάξε, έδεζαλ αθξαία θαηξηθά θαηλόκελα

θαη δνθηκάζηεθαλ νη αληνρέο ηνπο.

Δπηπρώο, πνπ δελ ζξελήζακε ζύκαηα, αγαπεηνί κνπ ζπγρσξηαλνί –

πνπ θη απηό από κόλν ηνπ είλαη έλα ζαύκα- θαη είκαζηε όινη γεξνί λα

αγσληζηνύκε γηα έλα θαιύηεξν αύξην. Καη γηα λα δηώμνπκε ην θόβν,

πξνηείλσ ηνπ ρξόλνπ ηέηνην θαηξό λα θάλνπκε κηα ηξειή Απνθξηά κε

ιαζπόινπηξα θαη ιαζπάλζξσπνπο θαη πέηξεο από ραξηί γηα λα

μνξθίζνπκε ην θαθό. Γηαηί ην ρηνύκνξ είλαη έλα κεγάιν ςπρνινγηθό

αληίδνην ζην θόβν θαη ηε ζιίςε. Καη κελ μερλάηε πσο «θη ασηό ζα

περάζεη», όπσο έγξαθαλ κε ηα θεληήκαηά ηνπο νη γηαγηάδεο καο, πνπ

θάηη παξαπάλσ ήμεξαλ από καο.

Τώρα ηα ζες, γηα ύζηερα;

Γηώξγνπ Ιαθσβίδε – Σα πξώηα βήκαηα