Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ιδρυμα Καβαλας

ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑΜΕ ΘΕΜΑ:

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ

ΠΡΟΤΥΠΩΝ (Δ.Λ.Π.) ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΒΟΡΓΙΑΤΖΙΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ-ΚΛΕΙΩ

ΑΕΜ: 9130

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΧΑΤΖΟΥΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΚΑΒΑΛΑ 2011

Περίληψη

Έως και σήμερα, η υποχρεωτική εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (Δ.Λ.Π.) και

των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (Δ.Π.Χ.Π.) αφορά μόνον τις

εισηγμένες επιχειρήσεις στα χρηματιστήρια των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η

προαιρετική εφαρμογή των ΔΛΠ συναντάται από μικρό αριθμό επιχειρήσεων που είτε έχουν

το μέγεθος για να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις των ΔΛΠ, είτε είναι συνδεδεμένες με τις

εισηγμένες επιχειρήσεις και υποχρεούνται εμμέσως στην εφαρμογή τους. Ο μεγάλος αριθμός

των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν εφαρμόζει τα ΔΛΠ και ΔΠΧΠ κάτι που υπονομεύει την

εφαρμογή τους και από τις μεγαλύτερες εταιρείες. Οι κυριότερες αιτίες που αποθαρρύνουν τις

μικρομεσαίες επιχειρήσεις από την εφαρμογή των ΔΛΠ και ΔΠΧΠ είναι το κόστος

εφαρμογής τους, καθώς και το γεγονός ότι απαιτείτε εξειδικευμένο προσωπικό και νέα

συστήματα μηχανογράφησης. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανάλυση και η

παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών των ΔΠΧΠ, όπως αυτά εφαρμόζονται από τις

ελληνικές επιχειρήσεις και ποιες είναι οι συνέπειες της εφαρμογής αυτής. Πραγματοποιήθηκε

πρωτογενής έρευνα με τη συμπλήρωση ενός ανώνυμου ερωτηματολογίου από λογιστές και

εργαζόμενους σε τμήματα οικονομικών υπηρεσιών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και

υλοποιήθηκε στατιστική και ποιοτική ανάλυση στα εμπειρικά αποτελέσματα που βρέθηκαν.

2

Πίνακας περιεχομένων ΣΕΛΙΔΑ

Εισαγωγή 6

Κεφάλαιο 1: Τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα

1.1 Το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (Ε.Γ.Λ.Σ) 9

1.2 Βασικές αρχές του Ε.Γ.Λ.Σ 12

Κεφάλαιο 2: Τα Διεθνή Λογιστικά και Ελεγκτικά Πρότυπα

2.1 Τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (Δ.Λ.Π.) 14

2.2 Τα Ελεγκτικά Πρότυπα 21

Κεφάλαιο 3: Πλαίσιο κατάρτισης και παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων

3.1 Σκοπός 23

3.2 Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων 29

3.3 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων 34

3.4 Αποτίμηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων 40

Κεφάλαιο 4: Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα εφαρμογής των ΔΛΠ από τις

ελληνικές επιχειρήσεις

4.1 Πλεονεκτήματα από την Εφαρμογή των ΔΠΧΠ 43

4.2 Εφαρμογή των ΔΛΠ/ΔΠΧΠ στις Ελληνικές Επιχειρήσεις

Προβλήματα που ανέκυψαν 44

Κεφάλαιο 5: Μεθοδολογία Έρευνας

5.1 Εισαγωγή 48

5.2 Σχεδιασμός της Έρευνας 48

5.3 Σχεδιασμός και περιγραφή του ερωτηματολογίου 50

5.4 Επιλογή του δείγματος 50

5.5 Συλλογή δεδομένων 52

5.6 Μέθοδοι ανάλυσης δεδομένων 52

3

53

Κεφάλαιο 6: Αποτελέσματα Έρευνας

6.1 Εισαγωγή

6.2 Ταυτότητα Έρευνας 53

6.3 Δημογραφικά χαρακτηριστικά του δείγματος 54

6.4 Διαγράμματα αποτελεσμάτων 54

Κεφάλαιο 7: Συμπεράσματα 63

Βιβλιογραφία 68

Παράρτημα 71

4

ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΣΥΝΤΟΜΕΥΜΕΝΩΝ ΟΡΩΝ

Ελληνικές Συντομεύσεις

ΔΛΠ Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα

ΔΠΧΠ Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης

ΔΠΧΑ Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς

ΕΓΛΣ Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο

ΕΔΛΠ Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

ΕΕ Ευρωπαϊκή Ένωση

ΕΛΠ Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα

ΜΕΔ Μόνιμη Επιτροπή Διερμηνειών

ΜΜΕ Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις

ΣΔΛΠ Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

ΣΕΠ Συμβουλευτική Επιτροπή Προτύπων

ΧΑ Χρηματιστήριο Αθηνών

Ξένες Συντομεύσεις

FAS Financial Accounting Standard

FASB Financial Accounting Standards Board

IAS International Accounting Standard

IASB International Accounting Standards Board

IASC International Accounting Standards Committee

SAC Standards Advisory Council

SΕC Securities and Exchange Commission

rFRIC International Financial Reporting Interpretation Committee

IFRS International Financial Reporting Standards

GAΑP Generally Accepted Accounting Principles

5

Εισαγωγή

Σύμφωνα με την επικρατούσα θεωρητική προσέγγιση της λογιστικής - Συστημική Θεωρία - ,

η Λογιστική από τη φύση της τείνει να αποτελεί ένα πληροφοριακό σύστημα, το οποίο (όπως

κάθε σύστημα) αποτελείται από ένα σύνολο στοιχείων τα οποία «συλλειτουργούν» με σκοπό

την επίτευξη ενός συγκεκριμένου στόχου. Ένα σύστημα συνήθως αποτελείται από τρία

ξεχωριστά μέρη: τα δεδομένα (input-data), την επεξεργασία των δεδομένων (processing) και

την πληροφορία (output-information). Έτσι, λοιπόν, με βάση αυτήν την προσέγγιση, η

λογιστική θεωρείται ως ο κλάδος που ασχολείται με την αναγνώριση, μέτρηση, συστηματική

καταχώρηση, συσχέτιση και παρουσίαση χρηματοοικονομικών κυρίως πληροφοριών που

αφορούν τις οικονομικές μονάδες, με σκοπό την υποβοήθηση των ενδιαφερομένων γι’ αυτές,

στην λήψη ορθών αποφάσεων .

Το κυριότερο, αν όχι το πρωταρχικό αντικείμενο της Λογιστικής, είναι η προσφορά

χρηματοοικονομικών πληροφοριών που αφορούν οικονομικές και μη μετρήσεις για τους

πόρους και τις υποχρεώσεις μιας οικονομικής μονάδος, με σκοπό τη χρησιμότητά τους για

λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων - κάνοντας λογικές επιλογές μεταξύ εναλλακτικών

λύσεων - από εκείνους (χρήστες) - οι οποίοι έχουν εύλογα δικαιώματα σε μια τέτοια

πληροφόρηση.

Η προέλευση των «Λογιστικών αρχών και κανόνων», ακολουθεί δύο κυρίως

δρόμους. Ο πρώτος είναι οι κανόνες που προέρχονται από την ανάπτυξη και εξέλιξη αυτού

του ίδιου του επιστημονικού κλάδου της Λογιστικής. Σ' αυτόν περιλαμβάνονται τόσο τα

πορίσματα της ακαδημαϊκής σκέψης όσο και οι κανονισμοί που επεξεργάζονται διάφοροι

φορείς όπως οι επαγγελματικές Ενώσεις Λογιστών και Ελεγκτών, διάφορες Λογιστικές

επιτροπές και Συμβούλια, τα Χρηματιστήρια και οι Εποπτικές τους αρχές, Επιμελητήρια,

Διεθνείς Οργανισμοί (Ευρωπαϊκή Ένωση, ΟΗΕ κ.λ.π). Ο δεύτερος προέρχεται από το χώρο

του δικαίου και εκφράζεται ιδιαίτερα από τη φορολογική πολιτική και από τους διαφόρους

νόμους που ισχύουν στο χώρο δράσης των οικονομικών μονάδων .

Η διπλή αυτή προέλευση καταλήγει σε μεγάλη αύξηση του αριθμού και της ποικιλίας

των λογιστικών κανόνων ώστε να μη θεωρείται αφύσικη η έλλειψη κοινής ορολογίας . Η

Λογιστική έχει κάνει τεράστιες προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή παρά τις εγγενείς

δυσκολίες που παρουσιάζει ένα παρόμοιο εγχείρημα τυποποίησης της λογιστικής ορολογίας

και εμφανίσεως των οικονομικών καταστάσεων. Στα πλαίσια αυτά εντάσσονται τα διάφορα

6

Εθνικά και Κλαδικά Λογιστικά Σχέδια, μεταξύ αυτών και το Ελληνικό ακόμα διάφορες

υπηρεσίες και Επιτροπές και ειδικές Ρυθμιστικές Αρχές όπως η Security Exchange

Commision (SEC) και τα FASB (Financial Accounting Standards Board) στις ΗΠΑ, τα

PSSAP και Exposure Drafts της Μεγ. Βρετανίας, τα IAS (International Accounting

Standards) και οι κατευθυντήριες οδηγίες (κυρίως η Τέταρτη και Έβδομη) της Ευρωπαϊκή

Ένωσης, όπου καθορίζονται τα σχετικά με την δημοσίευση των βασικών λογιστικών

πινάκων και καταστάσεων πληροφοριών.

Το αίτημα λοιπόν για τυποποίηση και κοινό λεξιλόγιο αποτελεί από τα κυρίαρχα

προβλήματα στο χώρο της σύγχρονης Λογιστικής, καθώς οι ανάγκες για περισσότερη

χρηματοοικονομική πληροφόρηση απαιτούν ένα σύστημα χρηματοοικονομικής παρουσίασης

που να προσφέρει περισσότερη διαφάνεια, συγκρισιμότητα και συνοχή.

Με την εφαρμογή Λογιστικών Προτύπων - δηλαδή Οδηγιών που προδιαγράφουν τους

Κανόνες που θα πρέπει να ακολουθούνται για την κατάρτιση των Λογιστικών Καταστάσεων

- εξασφαλίζεται συγκρισιμότητα μεταξύ τους, μέσω του περιορισμού του εύρους και της

ποικιλίας των διαφορών που εντοπίζονται σε εναλλακτικές Λογιστικές Πρακτικές, κυρίως με

το θέμα της ποσοτικοποίησης .

Η παρούσα πτυχιακή εργασία έχει ως βασικό της σκοπό τον εντοπισμό και την

μέτρηση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων που οι ελληνικές επιχειρήσεις

αντιμετωπίζουν με την εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων.

Οι επιμέρους στόχοι της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι οι εξής:

■ Διερεύνηση της εμπειρίας των λογιστών και των υπαλλήλων σε τμήματα οικονομικών

υπηρεσιών από την μέχρι τώρα εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων.

■ Διερεύνηση του επιπέδου κατανοητότητας, αξιοπιστίας και συγκρισιμότητας που

παρέχουν τα στοιχεία των ΔΛΠ έναντι των ΕΛΠ.

■ Παρουσίαση των παραγόντων εκείνων που αποθαρρύνουν τις ελληνικές επιχειρήσεις να

εφαρμόσουν τα ΔΛΠ .

■ Καταγραφή των συμπερασμάτων τόσο από την βιβλιογραφική ανασκόπηση όσο και από

την στατιστική ανάλυση των εμπειρικών δεδομένων.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων πραγματοποιήθηκε τόσο δευτερογενής, όσο και

πρωτογενής έρευνα. Η δευτερογενής έρευνα (συλλογή δευτερογενών δεδομένων)

συμπεριέλαβε μια εκτενή βιβλιογραφική ανασκόπηση διαφόρων ερευνών, μελετών, βιβλίων

και περιοδικών που σχετίζονται με το προς διαπραγμάτευση θέμα. Η πρωτογενής έρευνα

7

υλοποιήθηκε με την δημιουργία ενός ερωτηματολογίου το οποίο συμπληρώθηκε από άτομα

άμεσα εμπλεκόμενα με το αντικείμενο. Η επεξεργασία των ερωτηματολογίων

πραγματοποιήθηκε με την χρήση του στατιστικού πακέτου S.P.S.S. (Statistical Package for

Social Sciences).

Τα βασικότερα ευρήματα της παρούσας πτυχιακής εργασίας αποκαλύπτουν την υστέρηση

που υπάρχει στην Ελλάδα σε σχέση με την εφαρμογή των ΔΛΠ από τις εγχώριες

επιχειρήσεις. Σύμφωνα με διάφορους επίσημους φορείς, χρειάζεται η λήψη δραστικών

μέτρων ώστε η Ελλάδα να πλησιάσει τα ευρωπαϊκά δεδομένα, χάσμα που υφίσταται έναντι

των υπολοίπων χωρών. Επιπλέον, τα εμπειρικά δεδομένα δείχνουν ότι οι περισσότεροι

λογιστές και υπάλληλοι τραπεζικών ιδρυμάτων θεωρούν μάλλον αρνητικό το γενικότερο

περιβάλλον για να προχωρήσει μία εταιρεία στην υιοθέτηση των νέων αυτών λογιστικών

προτύπων.

8

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1Ο

Τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα

1.1 Το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (Ε.Γ.Λ.Σ.)

Το Ε.Γ.Λ.Σ. θεσμοθετήθηκε1 2 με τα άρθρα 47-48, του Νόμου 1041/80 που ορίζουν με

σαφήνεια τόσο την έννοια όσο και τον σκοπό του. Το περιεχόμενο του Λογιστικού Σχεδίου

προσδιορίστηκε με το π.δ. 1123/80 (όπως τροποποιήθηκε με τα π.δ. 502/84, 186/80 και

367/94, αντίστοιχα).

Ημερομηνία προαιρετικής έναρξης εφαρμογής του Ε.Γ.Λ.Σ. είχε ορισθεί η 01/01/1982

(άρθρο 2, π.δ. 1123/80). Η καθολική εφαρμογή του θεσμοθετήθηκε με το π.δ. 148/84 και

συμπληρώθηκε με τα άρθρα 7 του ν. 1882/90 και 7 του π.δ. 186/92 .

Όπως είναι γνωστό, το Ε.Γ.Λ.Σ. στηρίζεται στο δεκαδικό σύστημα ανάπτυξης των

λογαριασμών και περιλαμβάνει δέκα ομάδες. Οι λογαριασμοί κάθε ομάδας λαμβάνουν ως

πρώτο ψηφίο τον αριθμό της ομάδας που ανήκουν. Η κάθε ομάδα αναπτύσσεται σε δέκα, με

υπογράμμιση3, λογαριασμούς που καλούνται πρωτοβάθμιοι λογαριασμοί. Η αρίθμηση των

πρωτοβάθμιων λογαριασμών της κάθε ομάδας γίνεται με την προσθήκη στον αριθμό της

ομάδας των αριθμών από το 0 έως το 9. Ακολούθως, κάθε πρωτοβάθμιος λογαριασμός

αναπτύσσεται σε εκατό δευτεροβάθμιους με υπογράμμιση που είναι υποχρεωτικοί, σε

άλλους που δεν είναι υποχρεωτικοί4 (χωρίς υπογράμμιση) και σε άλλους που δεν είναι

1 Λεονταρή Μ. (2002), ‘Γενική Λογιστική’, Εκδόσεις Πάμισος, Αθήνα, σσ.13-15.2Α.Υ.Οικ. Πολ.10554/12.6.92: ‘...Ο επιτηδευματίας που τηρεί βιβλία τρίτης κατηγορίας (υποχρεωτικά ή

προαιρετικά) υποχρεούται από 01/01/93 να εφαρμόζει το Ε.Γ.Λ.Σ. που προβλέπουν οι διατάξεις του π.δ. 1123/80 (ΦΕΚ Α’ 283), όπως ισχύουν, μόνο ως προς την δομή, την ονοματολογία και το περιεχόμενο.μέχρι τους τριτοβάθμιους υπογραμμισμένους (υποχρεωτικούς λογαριασμούς), (όπως προστέθηκε με την Α..Υ.Οικ. 1082121/πολ.1206/17.7.96)...με εξαίρεση τους λογαριασμούς της Ομάδας 9, οι οποίοι τηρούνται μόνο από τους επιτηδευματίες εκείνους που από τις διατάξεις άλλων νόμων έχουν υποχρέωση να τους τηρούν. ’.3

‘Οι πρωτοβάθμιοι με υπογράμμιση είναι υποχρεωτικοί. Η οικονομική μονάδα είναι υποχρεωμένη να χρησιμοποιεί το πρωτοβάθμιο λογαριασμό που προβλέπεται από το Ε .Γ.Λ .Σ. δεν έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί πρωτοβάθμιους λογαριασμούς.(που είναι) κενοί κωδικοί αριθμοί. Οι κενοί κωδικοί αριθμοί συμπληρώνονται με νέους πρωτοβάθμιους λογαριασμούς, μόνο μετά από απόφαση του κατά νόμο αρμοδίου οργάνου (Εθνικού Συμβουλίου Λογιστικής).’. Σακέλλης Εμ. (2003), ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα, σελ. 117.4 ‘.Ο ι δευτεροβάθμιοι λογαριασμοί χωρίς υπογράμμιση χρησιμοποιούνται κατά την κρίση της οικονομικής μονάδας είτε όπως παρουσιάζονται στο Ε.Γ.Λ.Σ., είτε μετά από ανάπτυξη τους σε περισσότερους δευτεροβάθμιους λογαριασμούς. Στην τελευταία. περίπτωση η οικονομική μονάδα, αντί να χρησιμοποιεί ένα προαιρετικό δευτεροβάθμιο λογαριασμό, έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί περισσότερους δευτεροβάθμιους λογαριασμούς για την παρακολούθηση εκείνων των λογιστικών πράξεων για τις οποίες το Ε.Γ.Λ.Σ. προβλέπει

9

συμπληρωμένοι (κενοί). Στη συνέχεια, κάθε δευτεροβάθμιος λογαριασμός αναπτύσσεται σε

τριτοβάθμιους5 και αναλυτικότερης βαθμίδας λογαριασμούς, κατά το δεκαδικό,

εκαντοταδικό, χιλιαδικό ή αναλυτικότερο σύστημα. Επίσης, κάθε τριτοβάθμιος λογαριασμός

μπορεί να αναπτύσσεται σε τεταρτοβάθμιους και αναλυτικότερης βαθμίδας6 κατά το

δεκαδικό, εκαντοταδικό, χιλιαδικό ή αναλυτικότερο σύστημα.

Οι δέκα ομάδες χωρίζονται σε τρείς ενότητες:

• Λογαριασμοί Γενικής Λογιστικής (Ομάδες 1-8).

• Λογαριασμοί Αναλυτικής Λογιστικής (Ομάδα 9).

• Λογαριασμοί Τάξεως (Ομάδα 0).

Οι ομάδες των λογαριασμών της Γενικής Λογιστικής είναι κοινές για όλες τις

επιχειρήσεις, ανεξάρτητα αν εφαρμόζουν αναλυτική λογιστική, και διακρίνονται ως εξής:

• Ομάδες 1 έως 5 λογαριασμοί Ισολογισμού:

• Ομάδες 1-3 λογαριασμοί Ενεργητικού (τα υπόλοιπα των λογαριασμών

μεταφέρονται σε επόμενη χρήση),

• Ομάδα 4 λογαριασμοί Καθαρής Θέσης - Προβλέψεων - Μακροπρόθεσμων

Υποχρεώσεων (τα υπόλοιπα των λογαριασμών μεταφέρονται σε επόμενη χρήση),

και

• Ομάδα 5 Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων (τα υπόλοιπα των λογαριασμών

μεταφέρονται σε επόμενη χρήση).

την παρακολούθησή τους στον προαιρετικό αυτόν δευτεροβάθμιο λογαριασμό....’. Σακέλλης Εμ. (2003), ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα σελ. 118.5 ‘.Ο ι τριτοβάθμιοι λογαριασμοί με υπογράμμιση είναι υποχρεωτικοί, εφόσον. η οικονομική μονάδα διενεργεί πράξεις π ο υ . πρέπει να καταχωρηθούν στους λογαριασμούς α υ το ύ ς .’. Σακέλλης Εμ. (2003), ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα σελ. 119.6 ‘.Σ τους αναλυτικούς λογαριασμούς της τελευταίας βαθμίδας, εκτός από τα ποσά χρεώσεως και πιστώσεως, καταχωρούνται και τα εξής τουλάχιστον στοιχεία: (α) ο αύξων αριθμός του παραστατικού, με το οποίο γίνεται η λογιστικοποίηση και καταχώρηση στο λογαριασμό. του σχετικού ποσού. (β) Σύντομη αιτιολογία για κάθε εγγραφή, δηλαδή για κάθε ποσό που καταχωρεί στη χρέωση ή την πίστωση του λογαριασμού.’. Σακέλλης Εμ. (2003), ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα σελ. 121.Βλάχος Χ., Λουκάς Λ., (2009), Εκδόσεις Παπαζήσης, Αθήνα

10

• Ομάδες 6 και 7 λογαριασμοί Διαχειρίσεως:

• Ομάδα 6 Λογαριασμοί Οργανικών Εξόδων κατ’ είδος (τα υπόλοιπα των

λογαριασμών δεν μεταφέρονται σε επόμενη χρήση), και Ομάδα 7 Λογαριασμοί

Οργανικών Εσόδων κατ’ είδος (τα υπόλοιπα των λογαριασμών δεν μεταφέρονται

σε επόμενη χρήση).

• Ομάδα 8 λογαριασμοί Αποτελεσμάτων: λογαριασμός Γενικής Εκμετάλλευσης,

Εκτάκτων και Ανόργανων Αποτελεσμάτων, Εξόδων και Εσόδων προηγούμενων

χρήσεων, Αποτελεσμάτων Χρήσεως, κ.λ.π., (τα υπόλοιπα των λογαριασμών δεν

μεταφέρονται σε επόμενη χρήση).

Οι λογαριασμοί της Αναλυτικής Λογιστικής Εκμεταλλεύσεως προορίζονται για

μονάδες που χρησιμοποιούν κοστολόγηση (βιομηχανικές, βιοτεχνικές, κλπ μονάδες) και

επιδιώκουν τη διαπίστωση αναλυτικών αποτελεσμάτων (τα υπόλοιπα των λογαριασμών δεν

μεταφέρονται σε επόμενη χρήση).

Οι λογαριασμοί Τάξεως παρέχουν σημαντικές πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία.

Οι λογαριασμοί αυτοί είναι ειδικής κατηγορίας στους οποίους απεικονίζονται και

παρακολουθούνται χρήσιμες πληροφορίες καθώς και γεγονότα που δημιουργούν νομικές

δεσμεύσεις, χωρίς να επιφέρουν άμεση ποσοτική μεταβολή στα περιουσιακά στοιχεία της

επιχείρησης η οποία ποσοτική μεταβολή μπορεί να επέλθει στο μέλλον (π.δ. 1123/80, άρθρο

3.2.100). Οι λογαριασμοί Τάξεως λειτουργούν πάντοτε αμοιβαία, κατά ζεύγη λογαριασμών

σε αυτόνομο λογιστικό κύκλωμα της ομάδας 0, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα συν λειτουργίας

τους με τους λογαριασμούς ουσίας της γενικής λογιστικής (ομάδες 1-8) καθώς και της

αναλυτικής λογιστικής της εκμεταλλεύσεως (λογαριασμοί ομάδας 9).

Το Ε.Γ.Λ.Σ. παρουσιάζει περιέχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά γνωρίσματα7 8 της: (α)

γενικότητας εφαρμογής, (β) ελαστικότητας και προσαρμοστικότητας, (γ) επαρκούς

7 Σακέλλης, Ε. (2002) ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, τόμ. Ι,ΙΙ και ΙΙΙ, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα, σσ. 102-104.

8 Σακέλλης, Ε. (2002) ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, τόμ. Ι,ΙΙ και ΙΙΙ, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα, σελ. 102. Πρβλ.

Ε.Γ.Λ.Σ., σελ. 57: ‘...Το ΕΓΛΣ είναι δυνατό να εφαρμόζεται από ιδιωτικές επιχειρήσεις κερδοσκοπικού και μη

χαρακτήρα, από δημόσιες επιχειρήσεις, από οργανισμούς και Ν.ΠΔ.Δ.... από συνεταιρισμούς, από συλλόγους.

ακόμα και από δημόσιες υπηρεσίες. Το ΕΓΛΣ όπως είναι διατυπωμένο. εφαρμόζεται το διπλογραφικό

λογιστικό σύστημα.’.

11

πληρότητας9 10, (δ) επαρκούς σαφήνειας11 και (ε) ταχύτητας συγκεντρώσεως των

πληροφοριών12 13.

1.2 Βασικές αρχές του Ε.Γ.Λ.Σ.

Οι βασικές αρχές στις οποίες στηρίζεται το Ε.Γ.Λ.Σ. είναι: (α) της αυτονομίας, (β) της κατ’

είδος συγκεντρώσεως και παρακολουθήσεως, στους οικείους λογαριασμούς της γενικής

λογιστικής των αποθεμάτων, των εξόδων και των εσόδων και (γ) της καταρτίσεως του

λογαριασμού της γενικής εκμετάλλευσης με τη λογιστική μεταφορά σ’ αυτόν, κατ’ είδος, στο

τέλος της χρήσεως, των αρχικών και τελικών αποθεμάτων, των αγορών, των οργανικών

εξόδων και των οργανικών εσόδων.

Η πρώτη αρχή σημαίνει ότι το σχέδιο λογαριασμών χωρίζεται σε τρία, λογιστικά

ανεξάρτητα, τμήματα : (α) τη γενική λογιστική (ομάδες λογαριασμών από 1 έως και 8), (β)

τους λογαριασμούς τάξεως (ομάδα λογαριασμών 0 ή 10) και (γ) την αναλυτική λογιστική

εκμεταλλεύσεως (ομάδα λογαριασμών 9). Επίσης υπάρχει η δυνατότητα της συγχωνεύσεως

και συλλειτουργίας των λογαριασμών της γενικής και της αναλυτικής λογιστικής σε ενιαίο

λογιστικό κύκλωμα.

9 Σακέλλης, Ε. (2002) ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, τόμ. Ι,ΙΙ και ΙΙΙ, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα, σελ. 103. Πρβλ.

Ε.Γ.Λ.Σ., σσ. 58-60.

10 Σακέλλης, Ε. (2002) ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, τόμ. Ι,ΙΙ και ΙΙΙ, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα, σελ. 103. Πρβλ.

Ε.Γ.Λ.Σ., σελ. 58: ‘...Το ΕΓΛΣ προβλέπει το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό περιπτώσεων γενικής εφαρμογής. Η

πληρότητά του αυτή μειώνει την αυθαιρεσία και τον αυτοσχεδιασμό... Το Ε.Γ.Λ.Σ. χαρακτηρίζεται και από

πληροφοριακή πληρότητα, δεδομένου ότι έχει καταρτισθεί κατά τρόπο που με τα λιγότερα μέσα να εξασφαλίζει

το ανώτατο όριο πληροφοριών.’.

Γεωργίου Άθως, (2003), Διεθνή λογιστικά Πρότυπα IAS, Αθήνα-Θεσσαλονίκη.

11 Σακέλλης, Ε. (2002) ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, τόμ. Ι,ΙΙ και ΙΙΙ, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα, σελ. 102. Πρβλ.

Ε.Γ.Λ.Σ., σελ. 57: ‘.Τ ο εννοιολογικό περιεχόμενο των λογαριασμών είναι σαφές και πλήρες, ώστε να μην

επιτρέπει παρερμηνείες για την κατάταξη των διαφόρων στοιχείων. Επίσης απόλυτη σαφήνεια χαρακτηρίζει τις

διατάξεις της συλλειτουργίας και συνδεσμολογίας των διαφόρων λογαριασμών.’.

12 Σακέλλης, Ε. (2002) ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, τόμ. Ι,ΙΙ και ΙΙΙ, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα, σελ. 104. Πρβλ.

Ε.Γ.Λ.Σ., σελ. 60: ‘.ώ σ τε να είναι δυνατή, ταχύτατη και εύκολη η συγκέντρωση των κάθε φύσεως στοιχείων

και πληροφοριών, η αποτελεσματικότερη διαχείριση, ο έλεγχος, η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων, η

κατάρτιση των αριθμοδεικτών, κ .λ .π ..’.

13Ε.Γ.Λ.Σ., σελ. 67.

12

Η δεύτερη αρχή σημαίνει14 ότι οι λογαριασμοί, της περίπτωσης αυτής, δέχονται μόνο

χρεωπιστώσεις και αντιλογισμούς. Οι εσωτερικές διακινήσεις, μεταφορές και οποιεσδήποτε

αλλοιώσεις που νοθεύουν τα πρωτογενή στοιχεία, δεν επιτρέπονται στην γενική λογιστική.

Αυτές γίνονται μόνο στην αναλυτική λογιστική. Στο τέλος της διαχειριστικής χρήσεως τα

υπόλοιπα των λογαριασμών αποθέματα, οργανικά κατ’ είδος έξοδα και οργανικά κατ’ είδος

έσοδα μεταφέρονται στους λογαριασμούς της γενικής εκμετάλλευσης (ομάδα λογαριασμών

8). Το χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι ότι η συγκέντρωση των εξόδων και εσόδων γίνεται με

γνώμονα το είδος και όχι τον προορισμό για τον οποίων πραγματοποιούνται. Η τρίτη αρχή

σημαίνει ότι15 η τήρηση του λογαριασμού γενικής εκμετάλλευσης παρέχει το πλεονέκτημα

ότι εμφανίζεται μέσα από τον λογαριασμό η συνολική κίνηση της εκμετάλλευσης της

επιχείρησης σ’ ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

14 Ε.Γ.Λ.Σ., σελ. 69.

15 Σακέλλης, Ε. (2002) ‘Ο Πανδέκτης του Λογιστή’, τόμ. Ι,ΙΙ και ΙΙΙ, Εκδόσεις Βρύκους, Αθήνα, σελ. 108.

13

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο

Τα Διεθνή Λογιστικά και Ελεγκτικά Πρότυπα

2.1 Τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα

Τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (Δ.Λ.Π.) ή διαφορετικά γνωστά ως International Accounting

Standards - IAS) είναι λογιστικές πρακτικές υπό τη μορφή νόμων με τους οποίους και

καλούνται να εναρμονιστούν υποχρεωτικά οι ελληνικές επιχειρήσεις, μετά από κοινοτική

οδηγία16. Έπειτα από κάποια μικρή καθυστέρηση στην εφαρμογή τους, καθίστανται

υποχρεωτικά από το 2006 και έπειτα, αρχικά για τις εταιρείες που είναι εισηγμένες στο Χ.Α.,

αλλά και έπειτα σε λοιπές εταιρίες. Τα Δ.Λ.Π. εμπλουτίζονται με οδηγίες που αλλάζουν τον

αρχικό αυστηρώς λογιστικό τους προσανατολισμό και είναι τώρα γνωστά ως Διεθνή

Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (International Financial Reporting Standards -

IFRS).

Τα συγκεκριμένα πρότυπα εκδόθηκαν κατά την περίοδο 1973-2001 από την Επιτροπή

Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (International Accounting Standards Committee - IASC).

Συγκεκριμένα, τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα είναι τα ακόλουθα:

• ΔΛΠ 1 : Παρουσίαση οικονομικών καταστάσεων

• ΔΛΠ 2: Αποθέματα

• ΔΛΠ 7 : Καταστάσεις ταμειακών ροών

• ΔΛΠ 8: Λογιστικές πολιτικές, αλλαγές σε λογιστικές εκτιμήσεις και λάθη

• ΔΛΠ 10: Γ εγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού

• ΔΛΠ 11 : Κατασκευαστικές συμβάσεις

16 Καραγιώργος Θ., Πετρίδης Α., (2006), Εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (Δ.Λ.Π.) σε Συνδυασμό με το Γενικό Λογιστικό Σχέδιο - Θεωρία και Πράξη, Εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη.

14

• ΔΛΠ 12: Φόροι εισοδήματος

• ΔΛΠ 14: Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα

• ΔΛΠ 16: Ενσώματα πάγια

• ΔΛΠ 17: Μισθώσεις

• ΔΛΠ 18: Έσοδα

• ΔΛΠ 19: Παροχές σε εργαζόμενους

• ΔΛΠ 26: Λογιστική πληροφόρηση προγραμμάτων παροχών αποχώρησης από την

υπηρεσία

• ΔΛΠ 20: Λογιστική των επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση της κρατικής υποστήριξης

• ΔΛΠ 21: Επιδράσεις των μεταβολών στις τιμές συναλλάγματος

• ΔΛΠ 23: Κόστος δανεισμού

• ΔΛΠ 24: Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών

• ΔΛΠ 27: Ενοποιημένες και ατομικές οικονομικές καταστάσεις

• ΔΛΠ 28: Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις

• ΔΛΠ 29: Παρουσίαση οικονομικών στοιχείων σε υπερπληθωριστικές οικονομίες

• ΔΛΠ 30: Γνωστοποιήσεις σε οικονομικές καταστάσεις τραπεζών και ομοίων

χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων

• ΔΛΠ 31: Επενδύσεις σε κοινοπραξίες

• ΔΛΠ 32: Χρηματοοικονομικά μέσα: Αναγνώριση και Αποτίμηση

• ΔΛΠ 33: Κέρδη ανά μετοχή

• ΔΛΠ 34: Ενδιάμεσες οικονομικές καταστάσεις

• ΔΛΠ 36: Μείωση της αξίας στοιχείων του ενεργητικού

• ΔΛΠ 37: Προβλέψεις, ενδεχόμενες υποχρεώσεις και ενδιάμεσες απαιτήσεις

• ΔΛΠ 38: Άυλα στοιχεία του ενεργητικού

• ΔΛΠ 40: Επενδύσεις σε ακίνητα

• ΔΛΠ 41: Γ εωργία

Ο κανονισμός με τον οποίο και εφαρμόστηκαν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα είναι ο

κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1606/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της

19ης Ιουλίου 2002 για την εφαρμογή διεθνών λογιστικών προτύπων. Έτσι, το ευρωπαϊκό

κοινοβούλιο και το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνοντας υπόψη τη συνθήκη για

15

την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 95 παράγραφος 1, την πρόταση

της Επιτροπής, τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και αποφασίζοντας

σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης, έκριναν ότι το Ευρωπαϊκό

Συμβούλιο της Λισσαβόνας που πραγματοποιήθηκε στις 23 και 24 Μαρτίου 2000 επισήμανε

την ανάγκη να επιταχυνθεί η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς χρηματοπιστωτικών

υπηρεσιών, έτσι, ζήτησε να τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τις

χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες μέχρι και το 2005, ενώ ταυτόχρονα κάλεσε την Επιτροπή να

λάβει μέτρα για τη βελτίωση της συγκρισιμότητας των οικονομικών καταστάσεων των

εταιρειών που είναι εισηγμένες σε χρηματιστήριο.

Προκειμένου να συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς,

έπρεπε να καταστεί υποχρεωτικό για τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες, έτσι ώστε,

να εφαρμόζουν μία ενιαία και υψηλής ποιότητας δέσμη διεθνών λογιστικών προτύπων για

την κατάρτιση των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεών τους. Είναι επίσης σημαντικό

τα πρότυπα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης που εφαρμόζουν οι κοινοτικές εταιρείες, οι

οποίες και συμμετέχουν στις χρηματοπιστωτικές αγορές να είναι γενικά αποδεκτά σε διεθνές

επίπεδο και να αποτελούν παγκόσμια πρότυπα. Το γεγονός αυτό προϋποθέτει μεγαλύτερη

σύγκλιση των λογιστικών προτύπων που χρησιμοποιούνται σήμερα διεθνώς με απώτερο

στόχο την επίτευξη μιας ενιαίας δέσμης παγκόσμιων λογιστικών προτύπων.

17Κύρια Όργανα Κατάρτισης Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

Τα βασικά όργανα κατάρτισης των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων είναι τα εξής:

• Η Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

• Το Σώμα Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB)

• H Συμβουλευτική Επιτροπή Προτύπων (SAC)

• Η Επιτροπή Διερμηνειών Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής

Πληροφόρησης (IFRIC)

• Η Ευρωπαϊκή Ένωση 17

17 Grand Thornton, (2006), Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, Τόμοι Α, Β, Γ, Εκδόσεις Grand Thornton, Αθήνα.

16

Η Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

Τα διεθνή λογιστικά πρότυπα συντάσσονται από την Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών

Προτύπων (International Accounting Standards Committee - IASC), σκοπός της οποίας είναι

η δημιουργία ενός ενιαίου συνόλου παγκοσμίων λογιστικών προτύπων18. Τα πρότυπα αυτά

θα πρέπει, κατά το δυνατόν και εφόσον εξασφαλίζουν ένα υψηλό επίπεδο διαφάνειας και

συγκρισιμότητας των οικονομικών καταστάσεων στην Κοινότητα και να καταστούν

υποχρεωτικά για όλες τις εισηγμένες κοινοτικές επιχειρήσεις, καθώς επίσης και για όλες τις

κοινοτικές επιχειρήσεις που ετοιμάζονται να εισέλθουν σε οργανωμένη αγορά κινητών αξιών.

Έπειτα από την αναδιάρθρωση της IASC, το νέο συμβούλιο, με μία από τις πρώτες

αποφάσεις του, μετονόμασε την 1η Απριλίου 2001 την IASC σε Συμβούλιο Διεθνών

Λογιστικών Προτύπων (IASB) και, όσον αφορά τα μελλοντικά διεθνή λογιστικά πρότυπα,

μετονόμασε τα IAS σε Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (International

Financial Reporting Standards - IFRS).

Επίσης, η επιτροπή, βάσει της διαδικασίας του άρθρου 6, αναγνωρίζει και εγκρίνει τα

διεθνή λογιστικά πρότυπα, τα οποία και καθίστανται υποχρεωτικά βάσει του άρθρου 4 του

κανονισμού με κύριο στόχο να εξασφαλισθεί υψηλός βαθμός διαφάνειας και

συγκρισιμότητας στις οικονομικές καταστάσεις. Οι αποφάσεις της Επιτροπής σχετικά με την

έγκριση διεθνών λογιστικών προτύπων θα δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα των ΕΚ.

Βέβαια, η έγκριση ενός διεθνούς λογιστικού προτύπου προϋποθέτει ότι το Ευρωπαϊκό

Κοινοβούλιο δεν θα έχει απορρίψει το πρότυπο εντός προθεσμίας 6 μηνών μετά την έγκρισή

του από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB).

Το Σώμα Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB)

18 Bloom, Robert (2000). An Analysis of: Two Vision Statements on International Accounting Standard Setting. Ohio CPA Journal, Vol. 59 Issue 1, p24, 3p.Τσόλης Κ., Φίλιος Β., (2004), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, Εκδόσεις Σύγχρονη Εκδοτική ΕΠΕ, Αθήνα

17

Το IASB, που βρίσκεται εγκαταστημένο στο Λονδίνο, άρχισε τη δραστηριότητά του το 2001.

Αξίζει να σημειωθεί ότι χρηματοδοτείται από εισφορές που συγκεντρώθηκαν από τα μέλη

του Διοικητικού του Συμβουλίου, από το Ίδρυμα IASC, από μεγάλες λογιστικές εταιρίες, από

ιδιωτικούς χρηματοδοτικούς οργανισμούς, αλλά και βιομηχανικές εταιρίες από όλο τον

κόσμο, κεντρικές και αναπτυξιακές τράπεζες, και άλλους διεθνείς και επαγγελματικούς

οργανισμούς. Τα μέλη του IASB, τα οποία είναι δεκατέσσερα, δώδεκα από τα οποία είναι

πλήρους απασχόλησης, προέρχονται από εννέα χώρες και έχουν διαφορετική επαγγελματική

κατάρτιση. Ακόμη, το IASB έχει αναλάβει να αναπτύξει, για το δημόσιο συμφέρον, ένα

απλό σύνολο υψηλής ποιότητας, με παγκόσμια λογιστικά πρότυπα που απαιτούν ξεκάθαρες

και συγκρίσιμες πληροφορίες σε οικονομικές καταστάσεις γενικής χρήσης. Για την επίτευξη

του στόχου αυτού, το IASB συνεργάζεται με αυτούς που θέτουν τα εθνικά λογιστικά πρότυπα

για να πετύχει σύγκλιση των λογιστικών προτύπων σε ολόκληρο τον κόσμο.

H Συμβουλευτική Επιτροπή Προτύπων (SAC)

Στη Συμβουλευτική Επιτροπή Προτύπων (Standards Advisory Council) συμμετέχουν πενήντα

μέλη. Οι κύριες αρμοδιότητες της επιτροπής είναι η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς

το IASB σχετικά με τα τρέχοντα έργα, όπως επίσης και η πληροφόρηση του IASB για

επιπτώσεις των προτεινόμενων προτύπων στους εν δυνάμει χρήστες αυτών. Για να επιτευχθεί

ο σκοπός της πραγματοποιούνται τρεις συνεδριάσεις με το IASB.

Πλεονεκτήματα εφαρμογής των ΔΛΠ

Η εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων προήλθε από την ανάγκη του ενιαίου

χαρακτήρα των οικονομικών καταστάσεων που υποχρεωτικά συντάσσουν οι επιχειρήσεις και

τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, που τηρούν βιβλία Γ' κατηγορίας του

κώδικα βιβλίων και στοιχείων.

Στη σημερινή εποχή, η οποία και χαρακτηρίζεται από κλίμα παγκοσμιοποίησης,

καθίσταται επιτακτική η ανάγκη της υιοθέτησης ενιαίων κανόνων για τη σύνταξη και

παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων, που στοχεύουν στην ακριβέστερη παρουσίαση

των οικονομικών μεγεθών και στην εξαγωγή ευκρινών συμπερασμάτων, για την εν γένει

οικονομική κατάσταση επιχειρήσεων και οργανισμών.

18

Από την άλλη πλευρά η μη εφαρμογή των ΔΛΠ, λειτουργεί αποτρεπτικά στην εισροή

ξένων κεφαλαίων, εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης επί των στοιχείων των οικονομικών

καταστάσεων, που συντάσσονται σύμφωνα με τα ελληνικά λογιστικά και ελεγκτικά πρότυπα

(ΕΛΠ). Επιπλέον, αν θέλουν να έχουν μια πλήρη και σαφή εικόνα της καθαρής τους

περιουσίας, θα πρέπει να προχωρήσουν στην εφαρμογή των ΔΛΠ, με άμεσα ευεργετικά

αποτελέσματα, κυρίως στον τομέα της αναζήτησης ξένων κεφαλαίων, από

χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς του εξωτερικού, όπου το κόστος του κεφαλαίου, είναι

σημαντικά μικρότερο από τους αντίστοιχους της εγχώριας αγοράς.

Κυριότερες διαφορές μεταξύ ελληνικών λογιστικών προτύπων και διεθνών λογιστικών

προτύπων

Η πράξη έδειξε ότι η μετάβαση από τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα στα ΔΛΠ ήταν και είναι

ένα ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα και όχι μια απλή αλλαγή στον τρόπο λογιστικής

απεικόνισης και παρουσίασης των οικονομικών στοιχείων, γεγονός που απαιτεί μεγάλη

προσπάθεια, ιδιαίτερα σε χώρες, όπως η Ελλάδα, όπου τα εθνικά λογιστικά πρότυπα είναι

προσανατολισμένα, σε κάποιες περιπτώσεις, στις φορολογικές ανάγκες και όχι στην πλήρη

και ουσιαστική ενημέρωση των χρηστών των οικονομικών καταστάσεων19.

Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι, η υιοθέτηση των ΔΛΠ αποτελεί μια λογιστική

επανάσταση με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα. Μια απλή σύγκριση των οικονομικών

καταστάσεων που συντάσσονται με βάση τα ΔΛΠ, με τις αντίστοιχες οικονομικές

καταστάσεις, που συντάσσονται με βάση τα ΕΛΠ υποδεικνύει και την διαφοροποίηση .

Οι κυριότερες διαφορές μεταξύ Ελληνικών και Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

διακρίνονται στις παρακάτω συγκεκριμένες κατηγορίες.

• Στις συντασσόμενες οικονομικές καταστάσεις.

Σύμφωνα με τα ΕΛΠ ο πίνακας Διάθεσης καταρτίζεται ως ιδιαίτερο τμήμα των

οικονομικών καταστάσεων, ενώ με τα ΔΛΠ δεν συντάσσεται πίνακας Διάθεσης και η

19Ντζανάτος Δ., Τα διεθνή λογιστικά πρότυπα με απλά λόγια και οι διαφορές τους με τα ελληνικά, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2008.Φίλος ι.,Θεωρητική Προσέγγιση και εφαρμογές μετατροπής, εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα 2011.

19

πληροφόρηση αυτή προκύπτει εν μέρει από την κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης ή και

από τον πίνακα μεταβολών καθαρής θέσης.

Πράγματι, ο πίνακας μεταβολών καθαρής θέσης δεν υφίσταται κατά τα ΕΛΠ και

υποκαθίσταται εν μέρει από τον πίνακα Διάθεσης. Με τα ΔΛΠ όμως καταρτίζεται

υποχρεωτικά και εμφανίζει τις μεταβολές των ιδίων κεφαλαίων κατά τη διάρκεια της χρήσης

και κατά τη λήξη της χρήσης μέσω της διανομής των αποτελεσμάτων.

Αναφορικά με την κατάσταση ταμειακών ροών κατά τα ΕΛΠ καταρτίζεται μόνο από

τις εισηγμένες στο ΧΑ εταιρείες, ενώ με τα ΔΛΠ καταρτίζεται υποχρεωτικά σε απλή και

ενοποιημένη βάση.

Το προσάρτημα είναι αρκετά συνοπτικό και το περιεχόμενό του καθορίζεται από τον

Κ.Ν. 2190/20. Με τα ΔΛΠ, αντίθετα, το προσάρτημα παρέχει εκτεταμένη ανάλυση και

πληροφόρηση επί των οικονομικών στοιχείων, έτσι ώστε να καλύψει τα κενά που

δημιουργούν λόγω της συνοπτικής μορφής τους ο ισολογισμός και η κατάσταση

αποτελεσμάτων.

• Στη διαφορετική λογιστική αντιμετώπιση ορισμένων περιπτώσεων,

γεγονότων, στοιχείων ισολογισμού, κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης, και

πίνακα διάθεσης αποτελεσμάτων.

Όσον αφορά τα έξοδα πολυετούς απόσβεσης, συγκεκριμένες δαπάνες καταχωρούνται

στον ισολογισμό και όχι στα αποτελέσματα και αποσβένονται, είτε άμεσα, είτε σε περίοδο

πενταετίας κατά τα ΕΛΠ. Από την άλλη πλευρά με τα ΔΛΠ ο χαρακτηρισμός των εξόδων ως

πολυετούς απόσβεσης επιτρέπεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις, η τήρηση των οποίων

επανεξετάζεται κάθε φορά που συντάσσονται οικονομικές καταστάσεις.

Για τις ενσώματες κινητοποιήσεις η αναπροσαρμογή της αξίας των ακινήτων, καθώς

και οι συντελεστές αποσβέσεων των παγίων στοιχείων, επιβάλλονται από τη φορολογική

νομοθεσία, ενώ με τα ΔΛΠ η επιχείρηση χρησιμοποιεί μεταβλητές προκειμένου να

αναπροσαρμόσει την αξία των ακινήτων της και αποσβένει τα πάγιά της βάσει της

εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής τους.

20

Για τους τόκους δανείων κατασκευαστικής περιόδου με τα ΕΛΠ εμφανίζονται στην

κατηγορία εξόδων εγκαταστάσεως του ισολογισμού και αποσβένονται εντός πενταετίας, ενώ20με τα ΔΛΠ διακρίνουμε τη βασική μέθοδο και την εναλλακτική μέθοδο .

Για τις κρατικές επιχορηγήσεις με τα ΕΛΠ αυτές εμφανίζονται στα ίδια κεφάλαια και

αποσβένονται αναλογικά με την απόσβεση του παγίου στο οποίο αφορούν. Με τα ΔΛΠ

εμφανίζονται ή σε μεταβατικό λογαριασμό ως έσοδα επομένων χρήσεων, ή αφαιρετικά του

κόστους κτήσης του παγίου.

Για τα έκτακτα αποτελέσματα υπάρχουν πολλές κατηγορίες δαπανών και εσόδων που

εντάσσονται στην κατηγορία των εκτάκτων αποτελεσμάτων σύμφωνα με τα ΕΛΠ και με τα

αντίστοιχα ΔΛΠ στο κονδύλιο αυτό καταχωρούνται μόνο τα αποτελέσματα πραγματικά

εκτάκτων γεγονότων.

Επίσης, με τα ΕΛΠ ο φόρος εισοδήματος, οι μη ενσωματωμένοι φόροι στο

λειτουργικό κόστος και οι διαφορές φορολογικού ελέγχου, εμφανίζονται στον πίνακα

διάθεσης των αποτελεσμάτων, ενώ δεν υπολογίζεται αναβαλλόμενος φόρος. Με τα ΔΛΠ ο

φόρος θεωρείται δαπάνη και εμφανίζεται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως και

υπολογίζεται αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση ή απαίτηση.

Τέλος, για τις διαφορές ενοποίησης εμφανίζονται στο ενεργητικό και αποσβένονται

σύμφωνα με τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας αφαιρετικά των ιδίων κεφαλαίων

σύμφωνα με τα ΕΛΠ, ενώ στα διεθνή λογιστικά πρότυπα η απόσβεση της διαφοράς δεν

υπερβαίνει την εικοσαετία και ο χρονικός ορίζοντας της απόσβεσης επανεκτιμάται στο τέλος

κάθε διαχειριστικής περιόδου.

2.2. Τα Ελεγκτικά Πρότυπα

Τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα εισήχθησαν στην ελληνική νομοθεσία με τον νόμο3693/2008

που έχει ως αντικείμενο την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με τις διατάξεις της

Οδηγίας 2006/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Μαΐου 20

20 Καραγιάννης, Δ., Καραγιάννη. Αικ., Καραγιάννης Ι., Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα στην Πράξη, Θεσσαλονίκη

2007.

21

2006 (ΕΕ L157 της 9.6.2006) και τη συνεπαγόμενη, λόγω της προαναφερόμενης

εναρμόνισης, συμπλήρωση και μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου, που διέπει τον

ελεγκτικολογιστικό θεσμό, όπως, κυρίως, το νομοθετικό αυτό πλαίσιο έχει ρυθμισθεί από το

ν. 3148/2003 «Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων, αντικατάσταση και

συμπλήρωση των διατάξεων για τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος και άλλες διατάξεις»

(ΦΕΚ 136 Α75.6.2003).

Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου και κάθε νομοθετικής ρύθμισης, που διέπει τον

ελεγκτικολογιστικό θεσμό ισχύει ο ακόλουθος ορισμός για τον υποχρεωτικό έλεγχο:

«Υποχρεωτικός έλεγχος»: ο έλεγχος των ατομικών ή ενοποιημένων οικονομικών

καταστάσεων που προβλέπονται από τις Οδηγίες 78/660/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 25ης

Ιουλίου 1978 (ΕΕ L 222 της 14.8.1978), 83/349 ΕΟΚ του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 1983

(ΕΕ L193 της 18.7.1983), 86/635 ΕΟΚ του Συμβουλίου της 8ης Δεκεμβρίου 1986 (ΕΕ L 372

της 31.12.1986) και της Οδηγίας 91/ 674 ΕΟΚ του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 1991

(ΕΕ L 374 της 31.12.1991). Επίσης ως «υποχρεωτικός έλεγχος» ορίζεται και οποιασδήποτε

φύσης και έκτασης ελεγκτική εργασία προβλέπεται από την υφιστάμενη νομοθεσία, κατά την

έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, ότι διενεργείται από νόμιμο ελεγκτή ή ελεγκτικό

γραφείο. Με Κανονιστικές Πράξεις της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων

(ΕΛΤΕ) μπορεί να χαρακτηρισθεί ως «υποχρεωτικός έλεγχος» οποιασδήποτε φύσης και

έκτασης ελεγκτική εργασία αναλαμβάνεται από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα.

Σύμφωνα με το κεφάλαιο V, άρθρο 24, του παρόντος νόμου οι υποχρεωτικοί έλεγχοι,

ανάλογα με τη φύση τους, διενεργούνται σύμφωνα με:

Α) τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα (International Standards on Auditing),

B) τα Διεθνή Πρότυπα Επισκόπησης (International Standards on Review Engagements),

Γ) τα Διεθνή Πρότυπα Συναφών Εργασιών (International Standards on Related Services).

Οι νόμιμοι ελεγκτές και τα ελεγκτικά γραφεία έχουν υποχρέωση να εγκαταστήσουν

και να διατηρούν εσωτερικό σύστημα διασφάλισης της ποιότητας των εργασιών, που

διενεργούνται σύμφωνα με τα πρότυπα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος

Άρθρου. Το εσωτερικό σύστημα διασφάλισης της ποιότητας των εργασιών, θα πρέπει να

είναι εναρμονισμένο με τα οριζόμενα από τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου Ποιότητας

(International Standards on Quality Control).

22

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο

Πλαίσιο κατάρτισης και παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων

3.1 Σκοπός

Η Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε το 1989 το «Πλαίσιο Κατάρτισης και

Παρουσίασης των Οικονομικών Καταστάσεων» (“Framework for the Preparation and

Presentation of Financial Statements”), το οποίο θέτει τις έννοιες που διέπουν την κατάρτιση

και παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων . Το Πλαίσιο υιοθετήθηκε το 2001 από το

I.A.S.B.

Το «Πλαίσιο Κατάρτισης και Παρουσίασης των Οικονομικών Καταστάσεων» δεν

αποτελεί λογιστικό πρότυπο και ως εκ τούτου δεν ορίζει τη χρησιμοποίηση κάποιας

λογιστικής πολιτικής για θέματα αναγνώρισης ή αποτίμησης των στοιχείων από τα οποία

συντάσσονται οι Οικονομικές Καταστάσεις.

Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι, στις λίγες περιπτώσεις που πιθανόν να υπάρχει αντίφαση

μεταξύ των απαιτήσεων του Πλαισίου και των Δ.Π.Χ.Α. (π.χ. μη εφαρμογή της αρχής της

οικονομικής ουσίας πάνω από το νομικό τύπο σε κάποια Πρότυπα), πρέπει να υπερισχύουν οι

απαιτήσεις των Προτύπων. Η εξάλειψη των διαφορών αυτών γίνεται μέσα από τις

αναθεωρήσεις του Πλαισίου, με βάση την αποκτηθείσα εμπειρία από την εφαρμογή των

Προτύπων.

Σκοπός του «Πλαισίου Κατάρτισης και Παρουσίασης των Οικονομικών

Καταστάσεων» είναι να:

• Βοηθήσει την I.A.S.C. στην ανάπτυξη καινούργιων Προτύπων και στην αναθεώρηση

των υφιστάμενων,

• Βοηθήσει την I.A.S.C. στην εναρμόνιση κανονισμών, λογιστικών πρακτικών και

διαδικασιών που σχετίζονται με την παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων,

παρέχοντας μία βάση για τη μείωση των εναλλακτικών λογιστικών χειρισμών που

επιτρέπονται από κάποια Πρότυπα, 21

21 Τσακλάγκανος Α., (2006), Χρηματοοικονομική Λογιστική Σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη Α.Ε., Θεσσαλονίκη.

23

• Βοηθήσει τα αρμόδια εθνικά όργανα θεσμοθέτησης Προτύπων στην ανάπτυξη

Προτύπων,

• Βοηθήσει τις επιχειρήσεις στην εφαρμογή των Δ.Π.Χ.Α. και στην επίλυση θεμάτων

που δεν αποτελούν ακόμη αντικείμενο των Προτύπων,

• Βοηθήσει τους ελεγκτές στον σχηματισμό γνώμης για το εάν οι Οικονομικές

Καταστάσεις έχουν καταρτιστεί σύμφωνα με τις αρχές των Δ.Π.Χ.Α.,

• Βοηθήσει τους χρήστες των Οικονομικών Καταστάσεων να κατανοήσουν εάν οι

πληροφορίες που δίνουν οι καταστάσεις αυτές είναι σύμφωνες με τις αρχές των

Δ.Π.Χ.Α.,

• Παρέχει πληροφορίες προς κάθε ενδιαφερόμενο σχετικά με την προσέγγιση της

Σ.Λ.8.0. για την έκδοση των Προτύπων.

Πεδίο εφαρμογής

Το «Πλαίσιο Κατάρτισης και Παρουσίασης των Οικονομικών Καταστάσεων» εφαρμόζεται

για τις Οικονομικές Καταστάσεις γενικής χρήσης (συμπεριλαμβανομένων των ενοποιημένων

Οικονομικών Καταστάσεων) και ασχολείται με:

• Τον σκοπό των Οικονομικών Καταστάσεων,

• Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που καθορίζουν τη χρησιμότητα της πληροφόρησης που

παρέχεται από τις Οικονομικές Καταστάσεις,

• Τον ορισμό, την αναγνώριση και την αποτίμηση των στοιχείων από τα οποία

συντάσσονται οι Οικονομικές Καταστάσεις, και

• Τις έννοιες του κεφαλαίου και της διατήρησης κεφαλαίου.

Οι Οικονομικές Καταστάσεις γενικής χρήσης συντάσσονται και παρουσιάζονται

τουλάχιστον ετησίως και απευθύνονται προς τις κοινές ανάγκες πληροφόρησης ενός ευρύ

κύκλου χρηστών.

Στο πεδίο εφαρμογής του Πλαισίου δεν εμπίπτουν χρηματοοικονομικές αναφορές

ειδικής χρήσης, όπως ενημερωτικά δελτία, οικονομικές αναφορές για τις φορολογικές αρχές

κ.λπ. Το Πλαίσιο, παρόλα αυτά, αποτελεί τη βάση για τη σύνταξη τέτοιων ειδικών

αναφορών, όπου οι ανάγκες το επιτρέπουν.

24

Οι Οικονομικές Καταστάσεις αποτελούν μέρος της διαδικασίας της παρουσίασης

οικονομικών στοιχείων. Μία πλήρης σειρά Οικονομικών Καταστάσεων περιλαμβάνει τα

ακόλουθα:

• Κατάσταση Οικονομικής Θέσης,

• Κατάσταση Συνολικών Εσόδων,

• Κατάσταση Μεταβολών των Ιδίων Κεφαλαίων,

• Κατάσταση των Ταμειακών Ροών, και

• Όσες σημειώσεις και άλλες καταστάσεις και επεξηγηματικό υλικό αποτελούν

αναπόσπαστο τμήμα των Οικονομικών Καταστάσεων.

Οι Οικονομικές Καταστάσεις δεν περιλαμβάνουν, ωστόσο, στοιχεία όπως εκθέσεις

Διοικητικού Συμβουλίου, δηλώσεις του Προέδρου, συζητήσεις και αναλύσεις από τη

Διοίκηση και παρόμοια στοιχεία, τα οποία μπορεί να συμπεριληφθούν σε μία οικονομική ή

ετήσια οικονομική έκθεση .

Το Πλαίσιο, τέλος, εφαρμόζεται στις Οικονομικές Καταστάσεις όλων των εμπορικών,

βιομηχανικών και λοιπών επιχειρήσεων, που συντάσσουν Οικονομικές Καταστάσεις, είτε του

δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα.

Χρήστες και ανάγκες πληροφόρησης

Οι χρήστες των Οικονομικών Καταστάσεων περιλαμβάνουν υφιστάμενους και δυνητικούς

επενδυτές, εργαζόμενους, δανειστές, προμηθευτές και άλλους πιστωτές, πελάτες,

κυβερνήσεις και το κοινό. Οι χρήστες χρησιμοποιούν τις Οικονομικές Καταστάσεις

προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους για πληροφόρηση και περιλαμβάνουν τις

ακόλουθες κατηγορίες:

• Επενδυτές. Οι παρέχοντες κεφάλαια με ενσωματωμένο κίνδυνο και οι σύμβουλοί

τους ενδιαφέρονται για τον έμφυτο κίνδυνο και των αποδοτικότητα των επενδύσεών

τους. Χρειάζονται πληροφόρηση που θα τους βοηθήσει να αποφασίσουν στο αν θα

πρέπει να αγοράσουν, διακρατήσουν ή να πωλήσουν τις επενδύσεις τους. Οι κάτοχοι 22

22 Grand Thornton, (2006), Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, Τόμοι Α, Β, Γ, Εκδόσεις Grand Thornton, Αθήνα

25

μετοχών, επίσης, ενδιαφέρονται για πληροφόρηση που τους επιτρέπει να εκτιμήσουν

την ικανότητα της επιχείρησης να καταβάλλει μερίσματα.

• Εργαζόμενοι. Οι εργαζόμενοι και οι αντιπροσωπευτικές ομάδες τους ενδιαφέρονται

για πληροφορίες σχετικά με τη σταθερότητα και την κερδοφορία των εργοδοτών τους.

Ενδιαφέρονται, επίσης, για πληροφορίες που τους επιτρέπουν να εκτιμήσουν τη

δυνατότητα της επιχείρησης να παρέχει αμοιβές, παροχές μετά την έξοδο από την

υπηρεσία και νέες ευκαιρίες απασχόλησης.

• Δανειστές. Οι δανειστές ενδιαφέρονται για πληροφορίες, που τους επιτρέπουν να

καθορίζουν αν τα δάνειά τους και οι τόκοι που συνδέονται με αυτά, θα αποπληρωθούν

όταν πρέπει.

• Προμηθευτές και λοιποί πιστωτές. Οι προμηθευτές και οι λοιποί πιστωτές

ενδιαφέρονται για πληροφορίες, που τους επιτρέπει να καθορίζουν αν τα οφειλόμενα

σε αυτούς ποσά, θα καταβληθούν όταν πρέπει. Οι εμπορικοί πιστωτές πιθανώς να

ενδιαφέρονται για μία επιχείρηση για βραχύτερο χρονικό διάστημα από όσο οι

δανειστές, εκτός αν εξαρτώνται από τη συνέχιση της επιχείρησης, ως ενός από τους

κυριότερους πελάτες.

• Πελάτες. Οι πελάτες ενδιαφέρονται για πληροφόρηση σχετικά με τη συνέχιση της

δραστηριότητας μίας επιχείρησης, ειδικά, όταν έχουν μία μακροπρόθεσμη συνεργασία

ή εξαρτώνται από την επιχείρηση αυτή.

• Κυβερνήσεις και όργανά τους. Οι κυβερνήσεις και τα όργανά τους ενδιαφέρονται

για την κατανομή των πόρων και συνεπώς, για τις δραστηριότητες των επιχειρήσεων.

Επίσης, χρειάζονται πληροφόρηση προκειμένου να ρυθμίζουν τις δραστηριότητες των

επιχειρήσεων, να προσδιορίζουν φορολογικές πολιτικές, καθώς και ως βάση για

στατιστικά στοιχεία σχετικά με το εθνικό εισόδημα και παρεμφερή θέματα.

• Κοινό. Οι επιχειρήσεις επηρεάζουν το κοινό ποικιλοτρόπως. Για παράδειγμα, οι

επιχειρήσεις μπορεί να έχουν σημαντική συνεισφορά στην τοπική οικονομία με

πολλούς τρόπους, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού των ατόμων που απασχολούν

και της προτίμησής τους προς τους ντόπιους προμηθευτές.

Η Διοίκηση της κάθε επιχείρησης έχει τη βασική ευθύνη για την κατάρτιση και

παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων.

26

Οι Οικονομικές Καταστάσεις αποσκοπούν στην παροχή ικανών πληροφοριών στους

χρήστες, προκειμένου να μπορούν να κατανοήσουν τη χρηματοοικονομική θέση, την

αποδοτικότητα και τις μεταβολές στην οικονομική θέση της επιχείρησης και να λάβουν τις

οικονομικές τους αποφάσεις.

Η χρηματοοικονομική θέση μίας επιχείρησης διαμορφώνεται, από την ικανότητά της

να μετατρέπει τα στοιχεία του ενεργητικού που ελέγχει σε ταμειακά διαθέσιμα και ταμειακά

ισοδύναμα, από τη διάρθρωση της οικονομικής της δομής (ίδια προς ξένα κεφάλαια), από τη

φερεγγυότητα και τη ρευστότητά της (εξυπηρέτηση ληξιπρόθεσμων οφειλών). Οι παραπάνω

πληροφορίες επιτρέπουν στους χρήστες να εκτιμήσουν τη δυνατότητα μίας επιχείρησης να

δημιουργεί ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα, ικανά να καλύπτουν τις υποχρεώσεις της και

να αποδίδει μία ικανοποιητική απόδοση στους μετόχους της.

Οι πληροφορία για την αποδοτικότητα μίας επιχείρησης, ειδικότερα για την

κερδοφορία της, απαιτούνται προκειμένου να εκτιμηθούν πιθανές μεταβολές στους

οικονομικούς πόρους, που πιθανόν να ελέγχει η επιχείρηση στο μέλλον.

Οι πληροφορίες που αφορούν σε μεταβολές της οικονομικής θέσης της επιχείρησης

είναι χρήσιμες προκειμένου να εκτιμηθούν οι επενδυτικές, χρηματοοικονομικές και

λειτουργικές δραστηριότητές της κατά τη διάρκεια της καλυπτόμενης περιόδου αναφοράς.

Οι Οικονομικές Καταστάσεις γενικής χρήσης, όπως υποδηλώνει και ο τίτλος τους,

ανταποκρίνονται στις ανάγκες των περισσοτέρων χρηστών και δεν καλύπτουν όλο το φάσμα

πληροφοριών που ένας χρήστης πιθανόν να απαιτεί προκειμένου να λάβει οικονομικές

αποφάσεις. Ο κυριότερος λόγος είναι ότι οι Οικονομικές Καταστάσεις απεικονίζουν σε μία

δεδομένη στιγμή την οικονομική θέση μίας επιχείρησης και βασίζονται στις οικονομικές

επιπτώσεις παρελθόντων γεγονότων .

Οι Οικονομικές Καταστάσεις μπορούν, από την άλλη πλευρά, σε μεγάλο βαθμό, να

δώσουν μία ένδειξη για την επιμέλεια της Διοίκησης, την εν γένει συμπεριφορά της απέναντι 23 24

Σκοπός των οικονομικών καταστάσεων23

23 Βλάχος Χ., Λουκά Λ., (2007), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα 2007, Εκδόσεις Global Training, Αθήνα

24 Γιάννης Τ. Λαζαρίδης - Δημήτρης Λ. Παπαδόπουλος, ‘Χρηματοοικονομική Διοίκηση’ τεύχος Α’, Β’ έκδοση,

Θεσσαλονίκη 2005.

27

σε κινδύνους και επενδυτικές αποφάσεις, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται την

περιουσία της επιχείρησης.

Μία πλήρης σειρά Οικονομικών Καταστάσεων (Κατάρτιση Οικονομικής Θέσης,

Κατάσταση Συνολικών Εσόδων, Κατάσταση Μεταβολών των Ιδίων Κεφαλαίων, Κατάσταση

των Ταμειακών Ροών και Επεξηγηματικές Σημειώσεις) θα πρέπει να χρησιμοποιείται

συνδυαστικά, αφού η μεμονωμένη χρησιμοποίηση, το πιθανότερο είναι να οδηγήσει σε

λανθασμένα συμπεράσματα. Η Κατάσταση Συνολικών Εσόδων δεν παρέχει πληροφορίες για

την οικονομική διάρθρωση της επιχείρησης, ενώ η Κατάσταση Οικονομικής Θέσης δεν

μπορεί να αποκαλύψει πληροφορίες για την ικανότητα δημιουργίας ταμειακών ροών και

λειτουργικών κερδών. Παράλληλα, οι Επεξηγηματικές Σημειώσεις των Οικονομικών

Καταστάσεων αποτελούν τη βάση πληροφόρησης των αρχών σύνταξης των καταστάσεων και

παρέχουν τις απαραίτητες αναλύσεις για την κατανόησή τους25.

Ουσιώδεις παραδοχές

Οι Οικονομικές Καταστάσεις συντάσσονται υπό την προϋπόθεση ότι ισχύουν δύο ουσιώδεις

παραδοχές (assumptions). Οι παραδοχές αυτές είναι η αρχή της συνεχιζόμενης

επιχειρηματικής δραστηριότητας και η αρχή των δεδουλευμένων εσόδων / εξόδων, οι οποίες

και αναλύονται στις παρακάτω υποπαραγράφους.

Αρχή της Συνεχιζόμενης Επιχειρηματικής Δραστηριότητας

Οι λογιστικές καταστάσεις πρέπει να συντάσσονται στη βάση της συνεχιζόμενης

επιχειρηματικής δραστηριότητας (going concern), εκτός εάν υπάρχουν λόγοι για τους οποίους

η παραδοχή αυτή δεν μπορεί να ικανοποιηθεί.

Η Διοίκηση της επιχείρησης θα πρέπει να προβαίνει σε εκτίμηση της δυνατότητας

συνέχισης της επιχειρηματικής της δραστηριότητας για διάστημα τουλάχιστον πέρα των

δώδεκα μηνών.

Μετά την εκτίμηση αυτή και εφόσον υπάρχουν σημαντικές αμφιβολίες σχετικά με τη

συνέχιση της δραστηριότητας της επιχείρησης, θα πρέπει να γνωστοποιούνται:

25 Οι καθηγητές Gabriel Hawawini and Claude Viallet στο βιβλίο τους Finance for Executives: Managing for

Value Creation, Second Edition, South-Western, U.S.A., 2002 , προτείνουν , για καλύτερη αξιολόγηση της

επιχείρησης τον Διοικητικό Ισολογισμό.

28

• Οι αβεβαιότητες που δημιουργούν αμφιβολίες για τη συνέχιση της επιχειρηματικής

δραστηριότητας.

• Ο λόγος για τον οποίο υπάρχει βεβαιότητα ότι η επιχείρηση θεωρεί πως δεν μπορεί

να συνεχίσει την επιχειρηματική δραστηριότητά της, και

• Η βάση κατάρτισης των Οικονομικών Καταστάσεων, η οποία μπορεί να διαφέρει από

τη βάση που χρησιμοποιείται όταν αναμένεται συνέχιση της επιχειρηματικής

δραστηριότητας.

Αρχή των Δεδουλευμένων Εσόδων / Εξόδων

Οι Οικονομικές Καταστάσεις πρέπει να συντάσσονται τηρώντας την αρχή των

δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων (accrual basis). Από την αρχή αυτή εξαιρείται η

Κατάσταση των Ταμειακών Ροών, δεδομένου ότι η κατάσταση αυτή συντάσσεται σε

ταμειακή βάση.

Με βάση την αρχή αυτή, οι συναλλαγές αναγνωρίζονται στις Οικονομικές

Καταστάσεις που αυτές αφορούν. Τα έξοδα αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα με βάση τη

συσχέτιση αυτών με τα αντίστοιχα έσοδα που δημιουργούν.

3.2. Ποιοτικά χαρακτηριστικά των οικονομικών καταστάσεων26

Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των Οικονομικών Καταστάσεων είναι αυτά που τις καθιστούν

ωφέλιμες για τους χρήστες τους προκειμένου αυτοί να λάβουν οικονομικές αποφάσεις. Τα

κυριότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά είναι η σαφήνεια, η αξιοπιστία και η συγκρισιμότητα.

Σαφήνεια

Οι πληροφορίες που παρέχουν οι Οικονομικές Καταστάσεις θα πρέπει να μπορούν να γίνουν

άμεσα κατανοητές από τους χρήστες, οι οποίοι υποτίθεται ότι είναι γνώστες των βασικών

οικονομικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της επιχείρησης και έχουν τη διάθεση να

εξετάσουν τις Οικονομικές Καταστάσεις με εύλογη επιμέλεια.

26 Τσακλάγκανος Α., (2006), Χρηματοοικονομική Λογιστική Σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα,

Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη Α.Ε., Θεσσαλονίκη.

29

Ωστόσο, πληροφορίες γύρω από περίπλοκα θέματα, που πρέπει να περιληφθούν στις

Οικονομικές Καταστάσεις, δεν πρέπει να αποκλείονται για τον λόγο και μόνο ότι μπορεί να

είναι πολύ δύσκολο να κατανοηθούν από ορισμένους χρήστες.

Συνάφεια

Για να είναι χρήσιμες οι πληροφορίες, θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των

χρηστών για λήψη αποφάσεων, βοηθώντας τους να αξιολογήσουν παρελθόντα, παρόντα ή

μελλοντικά γεγονότα και να επιβεβαιώσουν ή να διορθώσουν προηγούμενες εκτιμήσεις τους.

Πληροφορίες σχετικά με την οικονομική θέση και την παρελθούσα αποδοτικότητα,

χρησιμοποιούνται συχνά ως βάση για την πρόγνωση της μελλοντικής οικονομικής θέσης και

αποδοτικότητας, καθώς και άλλων θεμάτων για τα οποία ενδιαφέρονται άμεσα οι χρήστες,

όπως π.χ. πληρωμές μερισμάτων, ταμειακή ρευστότητα, διακυμάνσεις των τιμών των

χρεογράφων.

Σημαντικότητα

Η συνάφεια των πληροφοριών επηρεάζεται από το είδος και τη σημαντικότητά τους. Οι

πληροφορίες των Οικονομικών Καταστάσεων θεωρούνται ουσιώδεις, αν η παράλειψη ή η

κακή διατύπωσή τους θα μπορούσε να επηρεάσει τις οικονομικές αποφάσεις των χρηστών .

Η σημαντικότητα εξαρτάται από το μέγεθος του στοιχείου ή του λάθους, το οποίο

κρίνεται ανάλογα με τις ειδικές συνθήκες της παράλειψης ή της κακής διατύπωσης της

πληροφορίας. Η σημαντικότητα, έτσι, αποτελεί κυρίως ένα κριτήριο αποδοχής ή απόρριψης

της πληροφορίας, παρά το πρωταρχικό ποιοτικό χαρακτηριστικό που πρέπει να έχει η

πληροφορία, ώστε να είναι χρήσιμη.

Αξιοπιστία

Προκειμένου να είναι χρήσιμη, μία πληροφορία θα πρέπει να είναι αξιόπιστη. Οι

πληροφορίες έχουν το χαρακτηριστικό της αξιοπιστίας, όταν είναι απαλλαγμένες από

ουσιώδη λάθη και προκαταλήψεις και οι χρήστες μπορούν να βασίζονται σε αυτές, επειδή 27

27 Grand Thornton, (2006), Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, Τόμοι Α, Β, Γ, Εκδόσεις Grand Thornton, Αθήνα

30

αντιπροσωπεύουν πιστά εκείνο που υποτίθεται ή θα μπορούσε εύλογα να αναμένεται ότι

αντιπροσωπεύουν.

Πιστή Απεικόνιση

Για να είναι αξιόπιστες, οι πληροφορίες θα πρέπει να απεικονίζουν πιστά τις οικονομικές

συναλλαγές και τα άλλα γεγονότα που αναμένεται ή που μπορεί εύλογα να αναμένεται ότι θα

παρουσιάζουν.

Μία Κατάσταση Οικονομικής Θέσης, για παράδειγμα, πρέπει να παρουσιάζει πιστά

τις συναλλαγές και τα γεγονότα που επηρεάζουν τα στοιχεία του ενεργητικού, τις

υποχρεώσεις και τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης κατά την ημερομηνία αναφοράς και τα

οποία ανταποκρίνονται στα κριτήρια της λογιστικής αναγνώρισης.

Η Ουσία Πάνω από τον Τύπο

Μία από τις σημαντικότερες αρχές που εισάγονται με τα Δ.Π.Χ.Α. είναι αυτή της

οικονομικής ουσίας πάνω από το νομικό τύπο28. Ένα από τα στοιχεία που διασφαλίζει την

αξιοπιστία των Οικονομικών Καταστάσεων είναι και η αντανάκλαση της οικονομικής ουσίας

των γεγονότων και συναλλαγών, και όχι απλώς και μόνο της νομικής υπόστασης (τύπου)

αυτών.

Η οικονομική ουσία των συναλλαγών ή των άλλων γεγονότων δεν συμπίπτει πάντοτε

με εκείνη που απορρέει από το νομικό τύπο τους. Μπορεί, για παράδειγμα, μία επιχείρηση να

μεταβιβάσει ένα στοιχείο του ενεργητικού σε τρίτο, με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε ενώ με βάση

τα δικαιολογητικά περνά η νομική ιδιοκτησία στον τρίτο, να υπάρχουν και ειδικοί όροι που

να ορίζουν ότι η επιχείρηση θα συνεχίζει να απολαμβάνει τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη

που ενσωματώνονται στο στοιχείο του ενεργητικού. Σε μία τέτοια περίπτωση, η απεικόνιση

της πώλησης δεν θα αντιπροσώπευε τη ουσία της πραγματοποιηθείσας συναλλαγής.

Η συγκεκριμένη αρχή διέπει όλα τα εν ισχύ Πρότυπα και Διερμηνείες, ενώ επιπλέον

ακολουθείται κατά την ανάπτυξη κάθε νέου Προτύπου.

28 Κόντος Γεώργιος, Λογιστική Τραπεζών και εταιρειών Leasing και Factoring, εκδόσεις Διπλογραφία, Αθήνα

2007.

31

Σύνεση

Κατά τη διαδικασία κατάρτισης των Οικονομικών Καταστάσεων μπορεί να αντιμετωπιστούν

αβεβαιότητες οι οποίες περιβάλλουν πολλά γεγονότα και καταστάσεις (π.χ. επισφαλείς

απαιτήσεις, εκτιμήσεις για την ωφέλιμη ζωή των ενσώματων παγίων). Τέτοιες αβεβαιότητες

αναγνωρίζονται με τη γνωστοποίηση του είδους και της έκτασής τους, καθώς και με την

επίδειξη σύνεσης κατά την κατάρτιση των Οικονομικών Καταστάσεων.

Σύνεση είναι ένα μέτρο επιφυλακτικότητας, το οποίο εμπεριέχεται στην άσκηση κάθε

κρίσης που απαιτείται προκειμένου να γίνουν οι αναγκαίες εκτιμήσεις κάτω από συνθήκες

αβεβαιότητας, με τέτοιο τρόπο ώστε τα στοιχεία του ενεργητικού και τα έσοδα να μην

υπερεκτιμώνται, ενώ αντίθετα οι υποχρεώσεις και τα έξοδα να μην υποεκτιμώνται. Η

επίδειξη σύνεσης, για παράδειγμα, δεν επιτρέπει τη δημιουργία αφανών αποθεματικών ή

υπερβολικών προβλέψεων, την εσκεμμένη υποεκτίμηση στοιχείων του ενεργητικού ή την

εσκεμμένη υποεκτίμηση υποχρεώσεων, γιατί οι Οικονομικές Καταστάσεις δεν θα ήταν

ουδέτερες και συνεπώς, δεν θα είχαν την ιδιότητα της αξιοπιστίας.

Ουδετερότητα

Για να είναι αξιόπιστες οι Οικονομικές Καταστάσεις πρέπει να είναι ουδέτερες, δηλαδή

απαλλαγμένες από προκαταλήψεις. Οι Οικονομικές Καταστάσεις δεν είναι ουδέτερες, αν με

την επιλογή ή παρουσίαση πληροφοριών, επηρεάζουν τη λήψη μίας απόφασης ή κρίσης

προκειμένου να επιτύχουν ένα προκαθορισμένο αποτέλεσμα ή έκβαση.

Πληρότητα

Για να είναι αξιόπιστες, οι πληροφορίες στις Οικονομικές Καταστάσεις θα πρέπει να είναι

πλήρεις και εντός των ορίων της σημαντικότητας και του κόστους. Μία παράλειψη μπορεί να

έχει ως συνέπεια οι πληροφορίες να είναι εσφαλμένες ή παραπλανητικές και κατά συνέπεια

αναξιόπιστες και ανεπαρκείς σε ότι αφορά στη συνάφειά τους.

Συγκρισιμότητα

Οι Οικονομικές Καταστάσεις πρέπει να παρέχουν συγκριτική πληροφόρηση διαχρονικά,

προκειμένου να μπορούν να παρουσιαστούν οι τάσεις στην χρηματοοικονομική θέση και

στην αποδοτικότητα της επιχείρησης.

32

Η αποτίμηση, συνεπώς, καθώς και η απεικόνιση του οικονομικού αποτελέσματος,

όμοιων συναλλαγών και λοιπών οικονομικών γεγονότων πρέπει να γίνεται κατά τρόπο

ομοιόμορφο, τόσο διαχρονικά μέσα στην επιχείρηση όσο και στις διαφορετικές επιχειρήσεις.

Οι χρήστες των Οικονομικών Καταστάσεων πρέπει να πληροφορούνται για τις

λογιστικές πολιτικές που ακολουθεί η επιχείρηση και για τις επιδράσεις που έχουν αυτές στην

παρουσίαση των Οικονομικών της Καταστάσεων.

Η εναρμόνιση με τα Δ.Π.Χ.Α., συμπεριλαμβανομένης της αποκάλυψης των

λογιστικών πολιτικών που ακολουθεί η επιχείρηση, βοηθά στην επίτευξη της

συγκρισιμότητας.

Η ανάγκη για συγκρισιμότητα δεν πρέπει να συγχέεται με απλή ομοιομορφία και δεν

πρέπει να καθίσταται εμπόδιο στην εισαγωγή βελτιωμένων Προτύπων. Δεν είναι σωστό, μία

επιχείρηση να μη μεταβάλλει τις λογιστικές πολιτικές της, όταν υπάρχουν εναλλακτικά άλλες

περισσότερο συναφείς και αξιόπιστες.

29Περιορισμοί στη Συνάφεια και στην Αξιοπιστία

Έγκαιρη Πληροφόρηση

Η επιχείρηση πρέπει να ισορροπεί μεταξύ της συνάφειας και της αξιοπιστίας των

πληροφοριών. Η παροχή πληροφόρησης, πριν γίνουν γνωστές όλες οι πλευρές μίας

συναλλαγής ή ενός γεγονότος, μειώνει την αξιοπιστία αλλά αυξάνει τη συνάφεια, δεδομένου

ότι οι χρήστες μπορούν να αξιολογήσουν καλύτερα την πληροφόρηση.

Εάν, αντίθετα, η πληροφόρηση δοθεί αφού έχουν γίνει γνωστές όλες οι πλευρές μίας

συναλλαγής ή ενός γεγονότος, τότε αυξάνεται η αξιοπιστία αλλά μειώνεται η συνάφεια της

πληροφορίας, καθώς η χρησιμότητά της στους χρήστες θα είναι μικρότερη.

Εξισορρόπηση μεταξύ Κόστους - Οφέλους

Τα οφέλη που προκύπτουν από τις πληροφορίες πρέπει να υπερβαίνουν το κόστος παροχής

των πληροφοριών. Η εξισορρόπηση αυτή αποτελεί κατά ένα μεγάλο μέρος μία διαδικασία

κρίσης από την πλευρά της Διοίκησης της επιχείρησης. Είναι βέβαιο ότι το κόστος της

πληροφορίας δεν βαρύνει απαραίτητα τους χρήστες που λαμβάνουν τα οφέλη. Το γεγονός 29

29 IASB, (2007), “IFRS for Small and Medium-sized Entities”, July 2009

33

αυτό καθιστά δύσκολη την εφαρμογή του ελέγχου κόστους - οφέλους σε κάθε μία ειδική

περίπτωση.

Εξισορρόπηση μεταξύ Ποιοτικών Χαρακτηριστικών

Στην πράξη είναι συχνά αναγκαία η εξισορρόπηση μεταξύ ποιοτικών χαρακτηριστικών.

Στόχος είναι η επίτευξη μίας κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ των ποιοτικών

χαρακτηριστικών, έτσι ώστε να επιτευχθούν οι σκοποί των Οικονομικών Καταστάσεων. Η

σχετική σημασία των χαρακτηριστικών στις διάφορες περιπτώσεις, αποτελεί θέμα

επαγγελματικής κρίσης.

Εύλογη Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων / Ακριβοδίκαιη Εικόνα

Οι Οικονομικές Καταστάσεις παρουσιάζουν με εύλογο τρόπο την οικονομική θέση, την

αποδοτικότητα και τις μεταβολές των ιδίων κεφαλαίων. Μολονότι το «Πλαίσιο Κατάρτισης

και Παρουσίασης των Οικονομικών Καταστάσεων» δεν ασχολείται άμεσα με αυτές τις αρχές,

η εφαρμογή των κύριων ποιοτικών χαρακτηριστικών και των κατάλληλων Προτύπων, υπό

κανονικές συνθήκες θα πρέπει να οδηγεί σε μία εύλογη απεικόνιση και μία ορθή παρουσίαση

των πληροφοριών που περιέχουν οι Οικονομικές Καταστάσεις.

3.3 Στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων

Τα στοιχεία που συνδέονται άμεσα με την αποτίμηση της οικονομικής θέσης μίας

επιχείρησης είναι τα στοιχεία του ενεργητικού, οι υποχρεώσεις και τα ίδια κεφάλαια. Το

Πλαίσιο ορίζει τα στοιχεία αυτά ως εξής:

Στοιχεία του Ενεργητικού

Είναι οικονομικοί πόροι ελεγχόμενοι από την επιχείρηση, ως αποτέλεσμα γεγονότων του

παρελθόντος από τους οποίους αναμένεται να εισρεύσουν μελλοντικά οικονομικά οφέλη

στην επιχείρηση. Το μελλοντικό οικονομικό όφελος που ενσωματώνεται σε ένα στοιχείο του

ενεργητικού είναι η δυνατότητα να συνεισφέρει (άμεσα ή έμμεσα) στην εισροή ταμειακών

διαθεσίμων ή ταμειακών ισοδύναμων στην επιχείρηση30.

30 Roberts Clare B., Gordon Paul, Weetman Pauline (2002). International financial accounting : a comparative approach, Pearson, New York.

34

Η δυνατότητα αυτή μπορεί να είναι παραγωγική, ως μέρος της λειτουργικής

δραστηριότητας της επιχείρησης. Μπορεί, όμως, να λάβει και τη μορφή ταμειακού

ισοδύναμου ή μίας δυνατότητας μείωσης των ταμειακών εκροών (π.χ. όταν μία εναλλακτική

παραγωγική διαδικασία μειώνει το κόστος της παραγωγής).

Ένα στοιχείο του ενεργητικού μπορεί να:

• Χρησιμοποιείται μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με άλλα στοιχεία του ενεργητικού για

την επιχείρηση αγαθών ή υπηρεσιών που πωλούνται από την επιχείρηση,

• Ανταλλάσσεται για την απόκτηση άλλων στοιχείων του ενεργητικού,

• Χρησιμοποιείται για τον διακανονισμό μίας υποχρέωσης, ή

• Διανέμεται στους ιδιοκτήτες της επιχείρησης.

Πολλά από τα στοιχεία του ενεργητικού έχουν φυσική υπόσταση (π.χ. ενσώματα

πάγια), χωρίς όμως αυτό να αποτελεί προϋπόθεση για την ύπαρξη ενός στοιχείου του

ενεργητικού. Άδειες, διπλώματα ευρεσιτεχνίας και δικαιώματα αποτελούν στοιχεία του

ενεργητικού, υπό την προϋπόθεση ότι ελέγχονται από την επιχείρηση και ότι μελλοντικά

οικονομικά οφέλη θα εισρεύσουν στην επιχείρηση, από αυτά.

Πολλά στοιχεία του ενεργητικού περιλαμβάνουν νομικά δικαιώματα, όπως για

παράδειγμα το δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Το νομικό δικαίωμα, όμως, δεν αποτελεί από μόνο

του αναγκαία προϋπόθεση για την αναγνώριση στοιχείου του ενεργητικού. Ένα ακίνητο, για

παράδειγμα, το οποίο κατέχεται με συμφωνία χρηματοοικονομικής μίσθωσης (finance lease)

είναι στοιχείο του ενεργητικού, μόνο στην περίπτωση που η επιχείρηση ελέγχει το όφελος

που αναμένεται να εισρεύσει από τη χρήση του.

Τα στοιχεία του ενεργητικού είναι αποτέλεσμα προηγούμενων συναλλαγών ή

προηγούμενων γεγονότων. Συναλλαγές ή γεγονότα που αναμένεται να συμβούν δεν μπορούν

να δημιουργήσουν από μόνα τους στοιχεία του ενεργητικού (π.χ. πρόθεση για αγορά

αποθεμάτων).

Υπάρχει μία στενή, αλλά όχι αναγκαία, σχέση μεταξύ της πραγματοποίησης εξόδων

και της δημιουργίας στοιχείων του ενεργητικού. Η πραγματοποίηση εξόδου αποτελεί ένδειξη

ύπαρξης στοιχείου του ενεργητικού και αναζήτησης μελλοντικών οφελών αλλά όχι απόδειξη

ότι αυτό το στοιχείο τελικά αποκτήθηκε (π.χ. καταλογισμός προστίμων).

Η απουσία εξόδου, ομοίως, δεν αποκλείει ένα στοιχείο από το να ικανοποιεί τον

ορισμό του στοιχείου του ενεργητικού και να αναγνωρίζεται ως τέτοιο στην Κατάσταση

Οικονομικής Θέσης της επιχείρησης (π.χ. δωρεά παγίων).

35

Υποχρεώσεις

Υποχρεώσεις είναι οι οφειλές της επιχείρησης, ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος, η

τακτοποίηση των οποίων αναμένεται να προκαλέσει εκροή οικονομικών πόρων από την

επιχείρηση, που ενσωματώνουν οικονομικά οφέλη.

Το ουσιαστικό χαρακτηριστικό της υποχρέωσης είναι ότι η επιχείρηση έχει μία

παρούσα δέσμευση, η οποία (κατά έναν συγκεκριμένο τρόπο) αποτελεί ένα καθήκον ή μία

δέσμευση ενέργειας ή συμπεριφοράς.

Οι υποχρεώσεις μπορεί να επιβάλλονται από το νόμο, να είναι συνέπεια μίας

δεσμευτικής συμφωνίας ή να επιβάλλονται από καταστατικές διατάξεις. Οι υποχρεώσεις,

όμως, μπορεί να προκύψουν από συνήθεις επιχειρηματικές πρακτικές, από την επιθυμία

διατήρησης καλών επιχειρηματικών σχέσεων ή από τη διάθεση επίδειξης δίκαιης

συμπεριφοράς (π.χ. δέσμευση για αποκατάσταση χώρου χωρίς την ύπαρξη νομικής

δέσμευσης, επανόρθωση ελαττωματικών προϊόντων μετά τη λήξη της εγγύησης λόγω

επιχειρηματικής πολιτικής).

Είναι αναγκαία η διάκριση μεταξύ μίας παρούσας υποχρέωσης και μίας μελλοντικής

δέσμευσης. Η πρόθεση της Διοίκησης μίας επιχείρησης να αποκτήσει ένα στοιχείο του

ενεργητικού, δεν δημιουργεί απαραίτητα μία παρούσα υποχρέωση. Η υποχρέωση

δημιουργείται όταν το στοιχείο του ενεργητικού παραληφθεί ή η επιχείρηση εισέλθει σε μία

δεσμευτική συμφωνία που δεν μπορεί να ανακληθεί31. Το ανέκκλητο της συμφωνίας

αποτελεί τον παράγοντα εκείνο, που εμποδίζει την επιχείρηση από το να αποφύγει την εκροή

πόρων.

Ο διακανονισμός μίας παρούσας υποχρέωσης μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους

όπως με:

• Πληρωμή μετρητών,

• Μεταβίβαση άλλων στοιχείων του ενεργητικού,

• Παροχή υπηρεσιών,

• Ανταλλαγή της υποχρέωσης με μία άλλη υποχρέωση, ή

• Μετατροπή της υποχρέωσης σε κεφάλαιο (π.χ. δάνειο μετατρέψιμο σε μετοχές).

31 Νικόλαος Γ. Πρωτοψάλτης, Παραδείγματα εφαρμογής: Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα , Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης , Διερμηνείες , Α’ ΤΟΜΟΣ ,Εκδόσεις Αθ. Σταμούλης Αθήνα 2009

36

Οι υποχρεώσεις ανακύπτουν από συναλλαγές ή από γεγονότα του παρελθόντος. Έτσι,

η απόκτηση αγαθών και η χρησιμοποίηση υπηρεσιών, δημιουργούν υποχρεώσεις πληρωτέες,

ενώ η λήψη τραπεζικού δανείου οδηγεί στην υποχρέωση αποπληρωμής του δανείου.

Η επιχείρηση μπορεί, επίσης, να αναγνωρίσει μελλοντικές εκπτώσεις (π.χ. εκπτώσεις

τζίρου), οι οποίες στηρίζονται στις ετήσιες αγορές από τους πελάτες. Σε αυτήν την

περίπτωση, η συναλλαγή που δημιουργεί την υποχρέωση είναι η πώληση των αγαθών κατά

το παρελθόν.

Μερικές υποχρεώσεις μπορεί να αποτιμηθούν μόνο με τη χρησιμοποίηση εκτιμήσεων,

που πολλές φορές περιγράφονται ως προβλέψεις. Όταν μία πρόβλεψη συνεπάγεται μία

παρούσα δέσμευση που ικανοποιεί τον ορισμό της υποχρέωσης, τότε θεωρείται υποχρέωση

ακόμα και αν το ποσό που θα αποτιμηθεί πρέπει να εκτιμηθεί (π.χ. προβλέψεις πληρωμής

εγγυήσεων, επισφαλειών, υποχρεώσεων συνταξιοδότησης).

Ίδια Κεφάλαια

Τα ίδια κεφάλαια είναι το υπόλοιπο που απομένει αν από το ενεργητικό της επιχείρησης

αφαιρεθούν οι υποχρεώσεις της.

Ο παραπάνω ορισμός δεν αποκλείει την παρουσίαση των ιδίων κεφαλαίων στις

Οικονομικές Καταστάσεις, σε αναλυτικές υποκατηγορίες (π.χ. μετοχικό κεφάλαιο,

αποθεματικά, αδιανέμητα κέρδη). Τέτοιες ταξινομήσεις μπορεί να αποβούν απαραίτητες

πληροφορίες για τους χρήστες των Οικονομικών Καταστάσεων και να αποτελέσουν ενδείξεις

νομικών ή άλλων περιορισμών που να εμποδίσουν τη διανομή κερδών ή να αντικατοπτρίσουν

την ύπαρξη διαφορετικών δικαιωμάτων διανομής στα μέλη με διαφορετικούς τίτλους

ιδιοκτησίας (π.χ. προνομιούχοι ιδιοκτήτες).

Η δημιουργία αποθεματικών, μερικές φορές, επιβάλλεται από το νόμο ή από το

καταστατικό της επιχείρησης ή μπορεί να βασίζεται σε φορολογικές διατάξεις. Η ύπαρξη,

η φύση και το μέγεθος αυτών των αποθεματικών μπορεί να είναι μία πληροφορία χρήσιμη

για τη λήψη αποφάσεων από τους χρήστες των Οικονομικών Καταστάσεων.

Το ποσό με το οποίο εμφανίζονται τα ίδια κεφάλαια στην Κατάσταση Οικονομικής Θέσης,

εξαρτάται από την αποτίμηση των στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων. Το

συνολικό ποσό των ιδίων κεφαλαίων, μόνο κατά σύμπτωση μπορεί να ανταποκρίνεται στην

αγοραία αξία των μετοχών της επιχείρησης ή στο ποσό που θα μπορούσε να συγκεντρωθεί

37

από τη ρευστοποίηση, είτε όλης της επιχείρησης είτε μεμονωμένων στοιχείων του

ενεργητικού της.

Αποδοτικότητα

Η αποδοτικότητα μίας επιχείρησης μετράται συνήθως από τα αποτελέσματά της και

συγκεκριμένα από το κέρδος. Το κέρδος χρησιμοποιείται είτε ως ένα μεμονωμένο μέγεθος

είτε ως βάση δεικτών αποδοτικότητας, όπως είναι τα κέρδη ανά μετοχή ή η απόδοση των

επενδύσεων .

Τα έσοδα και τα έξοδα της επιχείρησης (που δημιουργούν το αποτέλεσμα της

περιόδου) μπορούν να απεικονίζονται με διαφορετικούς τρόπους στην Κατάσταση

Συνολικών Εσόδων, προκειμένου να παρέχουν πληροφόρηση για τη λήψη οικονομικών

αποφάσεων. Ο τρόπος παρουσίασης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη φύση και τις

δραστηριότητες της επιχείρησης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η διάκριση μεταξύ

των στοιχείων των εσόδων και εξόδων που προκύπτουν κατά την πορεία των συνεχιζόμενων

δραστηριοτήτων της επιχείρησης και αυτών που αφορούν σε διακοπείσες δραστηριότητες.

Επίσης, κοινή πρακτική είναι η διάκριση μεταξύ των στοιχείων που προκύπτουν κατά τη

συνήθη (λειτουργική) δραστηριότητας της επιχείρησης και αυτών που δεν προκύπτουν από

τέτοια δραστηριότητα. Αυτή η διάκριση γίνεται με βάση το ότι η πηγή ενός στοιχείου είναι

σχετική με την εκτίμηση της ικανότητας της επιχείρησης να δημιουργεί ταμειακά διαθέσιμα

και ταμειακά ισοδύναμα στο μέλλον. Για παράδειγμα, τυχαίες δραστηριότητες, όπως η

εκποίηση μίας μακροπρόθεσμης επένδυσης, είναι απίθανο να επαναλαμβάνονται με

συχνότητα. Τονίζεται, ωστόσο, ότι τα στοιχεία που προκύπτουν από τις συνήθεις

(λειτουργικές) δραστηριότητες μίας επιχείρησης, μπορεί να είναι ασυνήθη (μη λειτουργικά)

για μία άλλη επιχείρηση.

Ο διαχωρισμός μεταξύ εσόδων και εξόδων και ο συνδυασμός τους με διάφορους

τρόπους, επιτρέπει την παρουσίαση διαφόρων μετρήσεων της αποδοτικότητας της

επιχείρησης. Για παράδειγμα, η Κατάσταση Συνολικών Εσόδων, μπορεί να εμφανίζει το 32

32 Αργύρης Λ. Αδαμίδης , ‘Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων’ εκδόσεις University Studio Press, Α’

έκδοση, Θεσσαλονίκη 1998.

38

μικτό περιθώριο κέρδους, το κέρδος ή τη ζημιά από συνεχιζόμενες δραστηριότητες προ

φόρων, το κέρδος ή τη ζημιά μετά από φόρους και το καθαρό κέρδος ή ζημιά.

Έσοδα

Έσοδα είναι οι αυξήσεις στα οικονομικά οφέλη, κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, με

τη μορφή εισροών ή αυξήσεων των στοιχείων του ενεργητικού ή μειώσεων των στοιχείων

των υποχρεώσεων, οι οποίες οδηγούν σε αυξήσεις των ιδίων κεφαλαίων (εξαιρουμένων των

εισφορών των ιδιοκτητών).

Ο ορισμός του εσόδου ενσωματώνει τόσο τα τακτικά έσοδα, όσο και τα κέρδη. Τα τακτικά

έσοδα προκύπτουν κατά την πορεία των συνήθων δραστηριοτήτων της επιχείρησης και

αναφέρονται με μία ποικιλία διαφορετικών κονδυλίων όπως πωλήσεις, αμοιβές, τόκοι,

μερίσματα, δικαιώματα και ενοίκια.

Τα κέρδη ενσωματώνουν άλλα στοιχεία που ικανοποιούν τον ορισμό των εσόδων και

μπορεί (ή όχι) να προκύπτουν κατά τη συνήθη πορεία των εργασιών της επιχείρησης. Τα

κέρδη, σύμφωνα με το «Πλαίσιο Κατάρτισης και Παρουσίασης των Οικονομικών

Καταστάσεων», δεν θεωρείται ότι συγκροτούν ένα ξεχωριστό στοιχείο.

Ο ορισμός των κερδών, για παράδειγμα, περιλαμβάνει αυτά που προκύπτουν από την

πώληση νη κυκλοφορούντων στοιχείων του ενεργητικού. Ο ορισμός των εσόδων

περιλαμβάνει και μη πραγματοποιηθέντα κέρδη, όπως κέρδη από ανατίμηση του εμπορικού

χαρτοφυλακίου ή κέρδη από αύξηση της λογιστικής αξίας μακροπρόθεσμων στοιχείων του

ενεργητικού.

Όταν τα κέρδη αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα της περιόδου, τότε εμφανίζονται σε

ξεχωριστές γραμμές, δεδομένου ότι η ξεχωριστή γνώση αυτών είναι χρήσιμη για τους

χρήστες των Οικονομικών Καταστάσεων κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τα κέρδη

απεικονίζονται ξεχωριστά από τα σχετικά έξοδα που τα συνοδεύουν.

Έξοδα

Έξοδα είναι οι μειώσεις στα οικονομικά οφέλη κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, με

τη μορφή εκροών ή μειώσεων των στοιχείων του ενεργητικού ή αυξήσεων των υποχρεώσεων,

που οδηγούν σε μειώσεις των ιδίων κεφαλαίων (εξαιρουμένων των διανομών σε ιδιοκτήτες).

39

Ο ορισμός των εξόδων ενσωματώνει τόσο τα έξοδα που προκύπτουν κατά τις συνήθεις

δραστηριότητες της επιχείρησης (π.χ. κόστος πωλήσεων, έξοδα διοίκησης, έξοδα διάθεσης,

αποσβέσεις), όσο και τις ζημιές (π.χ. ζημιές από την πώληση μη κυκλοφορούντων στοιχείων,

ζημιές από διάφορες καταστροφές όπως πυρκαγιές).

Τα έξοδα, συνήθως, λαμβάνουν τη μορφή μίας εκροής ή μείωσης της αξίας των

στοιχείων του ενεργητικού, όπως ταμειακών διαθεσίμων και ταμειακών ισοδύναμων,

αποθεμάτων και ενσώματων παγίων.

3.4 Αποτίμηση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων

Αποτίμηση είναι η διαδικασία προσδιορισμού των χρηματικών ποσών με τα οποία τα

στοιχεία των Οικονομικών Καταστάσεων αναγνωρίζονται και απεικονίζονται στην

Κατάσταση Οικονομικής Θέσης και στην Κατάσταση Συνολικών Εσόδων33.

Το «Πλαίσιο Κατάρτισης κι παρουσίασης των Οικονομικών Καταστάσεων», αναφέρει

τέσσερις διαφορετικές βάσεις για την αποτίμηση των στοιχείων που αναγνωρίζονται σε

αυτές, χωρίς να υιοθετεί κάποια συγκεκριμένη. Μία επιχείρηση μπορεί να χρησιμοποιήσει σ

διαφορετικούς βαθμούς ή με διαφορετικούς συνδυασμούς μία από τις ακόλουθες μεθόδους:

• Ιστορικό κόστος. Τα στοιχεία του ενεργητικού αναγνωρίζονται στο ποσό των

ταμειακών διαθεσίμων ή των ταμειακών ισοδύναμων που καταβλήθηκαν ή στην

εύλογη αξία του ανταλλάγματος που δόθηκαν για να αποκτηθούν. Οι υποχρεώσεις

αναγνωρίζονται στο ποσό των εισροών που λήφθηκαν με αντάλλαγμα την οφειλή, ή

στα ποσά των ταμειακών διαθεσίμων που αναμένεται να καταβληθούν για την

τακτοποίηση της υποχρέωσης (π.χ. φόροι εισοδήματος).

• Τρέχον κόστος. Τα στοιχεία του ενεργητικού απεικονίζονται στο ποσό των

ταμειακών διαθεσίμων ή των ταμειακών ισοδύναμων που θα έπρεπε να καταβληθεί αν

τα ίδια ή ισοδύναμα στοιχεία αποκτώνται τώρα. Οι υποχρεώσεις αναγνωρίζονται στο

ποσό που θα χρειαζόταν προκειμένου να διακανονιστεί η οφειλή άμεσα.

• Ρευστοποιήσιμη αξία (αξία διακανονισμού). Τα στοιχεία του ενεργητικού

απεικονίζονται στο ποσό των ταμειακών διαθεσίμων ή των ταμειακών ισοδύναμων

που θα μπορούσε να ληφθεί άμεσα, από την πώληση των στοιχείων αυτών. Οι

33 Roberts Clare B., Gordon Paul, Weetman Pauline (2002). International financial accounting : a comparative approach, Pearson, New York.

40

υποχρεώσεις αναγνωρίζονται στην αξία διακανονισμού τους, δηλαδή στο

απροεξόφλητο ποσό των μετρητών ή ταμειακών ισοδύναμων που αναμένεται να

καταβληθούν για να εξοφληθούν οι υποχρεώσεις κατά τη λειτουργική πορεία της

επιχείρησης.

• Παρούσα αξία. Τα στοιχεία του ενεργητικού απεικονίζονται στην παρούσα

προεξοφλημένη αξία των μελλοντικών καθαρών ταμειακών εισροών, που το στοιχείο

αναμένεται να δημιουργήσει κατά τη λειτουργικά πορεία της επιχείρησης. Οι

υποχρεώσεις αναγνωρίζονται στην παρούσα προεξοφλημένη αξία των μελλοντικών

καθαρών ταμειακών εκροών που αναμένεται να απαιτηθούν για την τακτοποίηση των

υποχρεώσεων κατά τη λειτουργική πορεία της επιχείρησης.

Το Πλαίσιο δεν υιοθετεί συγκεκριμένη βάση ως τη μόνη αποδεκτή. Διαφορετικά

στοιχεία, δηλαδή, τα οποία περιέχονται στις Οικονομικές Καταστάσεις είναι δυνατό να

αποτιμώνται σε διαφορετική βάση. Η συνηθέστερη βάση αποτίμησης που υιοθετείται από τις

επιχειρήσεις για τη σύνταξη των Οικονομικών Καταστάσεων, είναι αυτή του ιστορικού

κόστους. Αυτό, συνήθως, συνδυάζεται με άλλες βάσεις αποτίμησης. Τα ενσώματα πάγια, για

παράδειγμα, μπορεί να αποτιμώνται στο ιστορικό κόστος, τα χρεόγραφα του εμπορικού

χαρτοφυλακίου σε εύλογες αξίες, τα αποθέματα στη χαμηλότερη τιμή μεταξύ τιμή κτήσης και

καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας και οι υποχρεώσεις για συνταξιοδότηση του προσωπικού

στην παρούσα αξία τους.

Περαιτέρω, μερικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τη βάση του τρέχοντος κόστους, ως

αποτέλεσμα της αδυναμίας της μεθόδου του ιστορικού κόστους να αντιμετωπίσει τις

συνέπειες από τις μεταβολές των τιμών των μη νομισματικών στοιχείων του ενεργητικού.

Έννοιες του κεφαλαίου και της διατήρησης κεφαλαίου

Το κεφάλαιο μπορεί να οριστεί με δύο έννοιες, την οικονομικά και τη φυσική. Σύμφωνα με

την οικονομική έννοια το κεφάλαιο εκφράζεται ως τα ίδια κεφάλαια (καθαρή περιουσία) ή

την επενδυμένη δύναμη, σε αντίθεση με τη φυσική έννοια που ορίζει το κεφάλαιο ως την

παραγωγική δυναμικότητα της επιχείρησης (π.χ. μονάδες προϊόντος ανά ημέρα).

Το ποιος ορισμός θα χρησιμοποιείται, εξαρτάται από τις ανάγκες των χρηστών. Η

οικονομική έννοια, συνεπώς, χρησιμοποιείται εάν οι χρήστες αποβλέπουν στη διατήρηση της

αγοραστικής δύναμης ή του επενδυμένου κεφαλαίου, ενώ η φυσική έννοια χρησιμοποιείται

41

εάν το ενδιαφέρον των χρηστών εστιάζεται στη επιχειρηματική δυναμικότητα της

επιχείρησης. Η έννοια που θα επιλεγεί τελικά, θα αποτελέσει και την ένδειξη του στόχου που

θα πρέπει να επιτευχθεί για τον προσδιορισμό του κέρδους.

Η έννοια της διατήρησης του κεφαλαίου αποτελεί τον σύνδεσμο μεταξύ των

εννοιών του κεφαλαίου και του κέρδους και ασχολείται με τον τρόπο με τον οποίο μία

επιχείρηση ορίζει το κεφάλαιο που θέλει να διατηρήσει.

Με την οικονομική έννοια (διατήρηση χρηματοοικονομικού κεφαλαίου), το κέρδος

προκύπτει εάν τα ίδια κεφάλαια στη λήξη της περιόδου αναφοράς είναι μεγαλύτερα των ιδίων

κεφαλαίων έναρξης, χωρίς να ληφθούν υπόψη διανομές προς και εισφορές από τους

ιδιοκτήτες. Με τη φυσική έννοια (διατήρηση φυσικού κεφαλαίου), το κέρδος προκύπτει εάν

η παραγωγική δυναμικότητα στη λήξη της περιόδου αναφοράς είναι μεγαλύτερη της

παραγωγικής δυναμικότητας έναρξης, χωρίς να ληφθούν υπόψη διανομές προς και εισφορές

από τους ιδιοκτήτες.

Η κύρια διαφορά μεταξύ των δύο εννοιών της διατήρησης του κεφαλαίου είναι ο

χειρισμός των επιδράσεων των μεταβολών στις τιμές των στοιχείων του ενεργητικού και των

υποχρεώσεων της επιχείρησης. Σε γενικές γραμμές, κάθε ποσό που υπερβαίνει το

απαιτούμενο ποσό για να διατηρηθεί το κεφάλαιο όπως στην έναρξη της περιόδου, είναι

κέρδος.

42

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ΟΠλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα εφαρμογής των ΔΛΠ από τις ελληνικές

επιχειρήσεις

4.1 Πλεονεκτήματα από την Εφαρμογή των ΔΠΧΠ

Τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς είναι το κύριο και πλέον αποδεκτό μέσο

έκφρασης της λογιστικής επιστήμης και αποτελούν μία κωδικοποιημένη μορφή λογιστικών

πολιτικών και κανόνων που θα πρέπει να εφαρμόζονται για τη σύνταξη των Οικονομικών

Καταστάσεων. Παρουσιάζουν, επίσης, τον τρόπο σύμφωνα με τον οποίο πρέπει να

απεικονίζονται συγκεκριμένες οικονομικές συναλλαγές και γεγονότα. Η συμμόρφωση με

τους κανόνες των Προτύπων συμβάλει σημαντικά στην εύλογη παρουσίαση των

Οικονομικών Καταστάσεων.

Τα νέα πρότυπα θα προσφέρουν την δυνατότητα της άμεσης συγκρισιμότητας στα

οικονομικά στοιχεία των εταιριών που τα εφαρμόζουν ενώ θα μειώνει τις δυσκολίες για την

επιχείρηση που τα χρησιμοποιεί να αντιληφθεί την κατάσταση που βρίσκονται οι

ανταγωνιστές. Οι χρήστες των οικονομικών καταστάσεων θα έχουν ομοιόμορφες και

συγκρίσιμες πληροφορίες για όλες τις επιχειρήσεις και θα μπορούν έτσι να παίρνουν τις

σωστές οικονομικές αποφάσεις. Μέσα από την εφαρμογή ενιαίων λογιστικών προτύπων

εξασφαλίζεται η συγκρισιμότητα μεταξύ των Οικονομικών Καταστάσεων που συντάσσονται

από τις επιχειρήσεις. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται μέσω του περιορισμού του εύρους και

της ποικιλίας των διαφορών που εντοπίζονται σε εναλλακτικές λογιστικές πρακτικές και

χειρισμούς.

Η χρησιμοποίηση ενιαίων λογιστικών προτύπων διευκολύνει την παρουσίαση της

φιλοσοφίας που ακολουθείται κατά την προετοιμασία των Οικονομικών Καταστάσεων.

Μέσω της χρήσης των λογιστικών προτύπων, επίσης, οι λογιστικές καταστάσεις αποκτούν

μεγαλύτερη συνοχή, αφού η σύνταξή τους στηρίζεται σε ένα σύνολο προτύπων και

διαδικασιών μεταξύ των οποίων υπάρχει μία λογική συνέχεια και συνέπεια. Αποτέλεσμα του

παραπάνω, είναι η αποφυγή αντιφάσεων και αντιθέσεων.

Θα εξασφαλιστεί σε μεγαλύτερο βαθμό η αξιοπιστία, η ακρίβεια και η συνέπεια των

λογιστικών καταστάσεων σε διεθνές επίπεδο και θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των χρηστών

των λογιστικών καταστάσεων, όχι μόνο προς όφελος των ιδίων, αλλά και της οικονομίας και

43

της κοινωνίας γενικότερα. Η καθιέρωση των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής

Αναφοράς αποσκοπεί στη δημιουργία προϋποθέσεων για μία ολοκληρωμένη και

αποτελεσματική αγορά κεφαλαίων. Πιο συγκεκριμένα, μέσω της αύξησης της δυνατότητας

σύγκρισης των Οικονομικών Καταστάσεων των επιχειρήσεων στην ενιαία αγορά,

διευκολύνεται ο ανταγωνισμός και η κυκλοφορία των κεφαλαίων. Ειδικά για τους χρήστες

και τους ενδιαφερόμενους που το ενδιαφέρον τους επικεντρώνεται κατά βάση στις

Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, τα ΔΠΧΠ είναι σαφώς πιο απλοποιημένα από αυτά των

Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων .

Τέλος, οι αναπτυσσόμενες χώρες θα εξοικονομήσουν χρόνο και πόρους λόγω ότι δεν

θα χρειαστεί να αναπτύξουν ένα δικό τους πρότυπο χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

Ιδιαίτερα σημαντικό πλεονέκτημα ακόμα και σε περίοδο οικονομικής κρίσης. Η εφαρμογή

των ΔΛΠ θα κάνει τις λογιστικές απαιτήσεις πιο προσιτές στους μικρότερους χρήστες τόσο

στις αναπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες αγορές.

4.2 Εφαρμογή των ΔΛΠ/ΔΠΧΠ στις Ελληνικές Επιχειρήσεις - Προβλήματα που

ανέκυψαν

Στην Ελλάδα, με το Ν.2992/2002 έγινε προσπάθεια υιοθέτησης των Διεθνών Λογιστικών

Προτύπων από την 01/01/2003. Ωστόσο, η προσπάθεια αυτή δε στέφτηκε με επιτυχία, αφού

οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν ήταν προετοιμασμένες να δεχθούν μία τόσο δραστική αλλαγή

στις λογιστικές διαδικασίες που ήδη χρησιμοποιούσαν. Η υποχρεωτική εφαρμογή των

Διεθνών Λογιστικών Προτύπων από τις εισηγμένες ελληνικές επιχειρήσεις αρχίζει από την

01/01/2005, ημερομηνία που είχε εξαρχής ορίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση (Πρωτοψάλτης Ν.,

2004). Είναι προφανές ότι η υιοθέτηση των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων από όλες τις

χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα και βοηθάει κατά βάση

τους χρήστες των οικονομικών καταστάσεων όπως υποψήφιους επενδυτές, πιστωτές, πελάτες

και μετόχους. Ωστόσο, στη χώρα μας οι συνθήκες είναι διαφορετικές από ότι στις άλλες

χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παρά τα πλεονεκτήματα που μόλις αναφέρθηκαν, η ανάπτυξη και η εφαρμογή των

ΔΠΧΠ έχει και διάφορα μειονεκτήματα.

Η Ελλάδα είναι μία χώρα στην οποία οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν δεσπόζουσα

θέση και η όποια προσπάθεια εφαρμογής των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων σε αυτές

χαρακτηρίζεται από πολλούς άνευ λόγου μιας και το οικονομικό κόστος υιοθέτησης των

44

ΔΛΠ είναι μεγαλύτερο από τα ουσιαστικά οφέλη που θα επιφέρει η εφαρμογή τους στις

μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Τα μεγαλύτερα προβλήματα παρουσιάστηκαν στη διαδικασία

εισαγωγής των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων, τα οποία κινούνταν σε τρεις κυρίως άξονες

(Μυλωνάς, Δ., 2006):

• Το πρώτο πρόβλημα εντοπίστηκε στην αλλαγή που θα έπρεπε να γίνει στην ελληνική

νομοθεσία για την εισαγωγή των ΔΛΠ, στο πώς θα αντιμετωπιζόταν το υπάρχον

πρόβλημα της εισαγωγής πολλών και διαφόρων τροποποιήσεων με νόμους ή

υπουργικές αποφάσεις που μετέβαλαν και υποχρέωναν τις επιχειρήσεις να υιοθετούν

διαφορετικές προσεγγίσεις από αυτές που είχαν καθαρά οικονομική βάση, και στο

πως θα συνδυάζονταν οι φορολογικές υποχρεώσεις περί Κώδικα Βιβλίων και

Στοιχείων και αυτές που θα προέκυπταν από τα ΔΛΠ.

• Το δεύτερο πρόβλημα εντοπίστηκε στον τρόπο επίδρασης των ελληνικών

επιχειρήσεων από τα ΔΛΠ, ειδικότερα στο χαρακτήρα των επιπτώσεων στην καθαρή

τους θέση και στα αποτελέσματά τους.

• Το τρίτο πρόβλημα ήταν και εξακολουθεί να είναι η απαιτούμενη γνώση που έλειπε

από το λογιστικό κόσμο της Ελλάδας, για τη γρήγορη και απρόσκοπτη υιοθέτηση των

ΔΛΠ. Πιο αναλυτικά, ένα βασικό πρόβλημα που προκύπτει με την εφαρμογή των

Διεθνών Λογιστικών Προτύπων στη χώρα μας, είναι η προσαρμογή του λογιστικού

αποτελέσματος, που εμφανίζεται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως, στο

φορολογητέο αποτέλεσμα, που προκύπτει με βάση τις ισχύουσες διατάξεις της

φορολογικής νομοθεσίας.

Μέχρι πρότινος, η αποτίμηση πολλών κονδυλίων του ισολογισμού γινόταν σύμφωνα

με τις φορολογικές διατάξεις. Ωστόσο, η τήρηση των Φορολογικών Πινάκων σύμφωνα με τα

Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα προβλέπεται αρκετά δύσκολη από τις ελληνικές επιχειρήσεις.

Κύρια αιτία είναι η πολυπλοκότητα του πληροφοριακού συστήματος των επιχειρήσεων. Σε

γενικές γραμμές, στη χώρα μας πολλά προγράμματα λογιστικής έχουν παραμείνει στάσιμα τα

τελευταία χρόνια και αναβαθμίζονται μόνο όταν προκύπτει κάποια καινούργια ρύθμιση στη

φορολογική νομοθεσία. Έπειτα, οι ελληνικές εταιρείες που χρησιμοποιούν προγράμματα ERP

(Enterprise Resource Planning), είναι ελάχιστες.

Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται μία περίοδος εγκατάστασης των καινούριων

συστημάτων και αφομοίωσής τους από τους χρήστες. Το αποτέλεσμα της προαναφερθείσας

45

διαδικασίας είναι η αύξηση του κόστους λειτουργίας των λογιστηρίων λόγω της διπλής

καταχώρησης των οικονομικών γεγονότων προκειμένου να επιτευχθεί η εναρμόνιση του

λογιστικού με το φορολογητέο αποτέλεσμα. Η εναρμόνιση των λογιστικών πρακτικών μια

εταιρείας με τις επιταγές των ΔΛΠ έχει άμεσες επιπτώσεις και στην διοίκηση της

επιχείρησης. Με την υιοθέτηση των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων έχει ενεργή συμμετοχή η

διοίκηση στη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων. Το «κλείσιμο του ισολογισμού» δεν

είναι πια υπόθεση μόνο των οικονομικών υπηρεσιών μίας επιχείρησης αλλά είναι υπόθεση

όλης της διοίκησης της επιχείρησης.

Το υψηλό κόστος που συνεπάγεται η εφαρμογή των νέων προτύπων και σχετίζεται

κυρίως με την απαιτούμενη γενική αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων (υποδομές, εκπαίδευση,

εξωτερικοί σύμβουλοι κ.α.) μπορεί να είναι δυσβάσταχτο για κάποιες επιχειρήσεις.

Εντούτοις, αν δεν συμμετέχει ενεργά όλη η διοίκηση και όλα τα επιμέρους τμήματα

της επιχείρησης, το αποτέλεσμα της προσπάθειας, η σύνταξη δηλαδή των οικονομικών

καταστάσεων, δεν θα είναι επιτυχές. Η αλλαγή της φιλοσοφίας που θα επέλθει στα

διευθυντικά στελέχη είναι ζωτικής σημασίας. Τα στελέχη αυτά πρέπει να επιφορτιστούν με

τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για λογιστικές πολιτικές. Οι λογιστές των εταιρειών θα

πρέπει να βγουν από το «καλούπι» της τυποποιημένης λογιστικής και να αντιμετωπίζουν

θέματα που απαιτούν κριτική σκέψη και υποκειμενικότητα. Η δημιουργική συνεισφορά της

γνώσης και της εμπειρίας των λογιστών των εταιρειών είναι απαραίτητη στην επιλογή των

διαφόρων λογιστικών πολιτικών34.

Ως μεγαλύτερη δυσκολία των περισσότερων λογιστών και ελεγκτών εμφανίζεται η

αποδέσμευση από τους «παραδοσιακούς» λογιστικούς κανόνες και όχι τόσο η εκπαίδευση

στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. Οι επιχειρήσεις, κατά τη μετάβασή τους στα Διεθνή

Λογιστικά Πρότυπα, επιβαρύνονται με σημαντικά διοικητικά έξοδα, γεγονός που έχει

ιδιαίτερες συνέπειες στην ανταγωνιστικότητά τους. Πέρα από το κόστος για την επιμόρφωση

κάποιων στελεχών των επιχειρήσεων και το κόστος στις μεταβολές των μηχανογραφικών

προγραμμάτων, υπάρχει και το κόστος της προσέλκυσης και της απασχόλησης προσωπικού

που είναι εξειδικευμένο στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα.

34 Αναστασόπουλος Α. (2004), «Οι νέοι ρόλοι του μάνατζμεντ και της διοίκησης των επιχειρήσεων», Ναυτεμπορική, αρ.φύλ.22715

46

Βέβαια, με την πάροδο του χρόνου το κόστος αυτό θα συρρικνώνεται δεδομένου ότι

τα νέα στελέχη θα έχουν ήδη διδαχθεί τους κανόνες των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων καθ’

όλη τη διάρκεια φοίτησής τους σε πανεπιστημιακές σχολές. Ήδη στην Ελλάδα τα

περισσότερα οικονομικά πανεπιστήμια έχουν περιλάβει μαθήματα Διεθνών Λογιστικών

Προτύπων στο πρόγραμμα σπουδών τους. Η διαδικασία μετάβασης από την ελληνική

λογιστική πρακτική στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα είναι αναμφισβήτητα πολύ δύσκολη. Το

πιο σημαντικό στοιχείο μίας επιτυχημένης επικοινωνιακής πολιτικής με το επενδυτικό κοινό

είναι η παρουσίαση της συμφωνίας των αποτελεσμάτων που συντάχθηκαν βάσει του

Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου με τα αντίστοιχα δεδομένα που προέκυψαν από τα

Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα για τα δύο τουλάχιστον πρώτα χρόνια (Φλώρου, 2005).

Παρά τα προβλήματα, οι οικονομικές διευθύνσεις των ελληνικών εισηγμένων

επιχειρήσεων έχουν υιοθετήσει και εφαρμόσει τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. Η απόκτηση

των «πιστοποιητικών διαφάνειας» που απέκτησαν οι ελληνικές επιχειρήσεις που πρώτες

πέρασαν τη δοκιμασία των ΔΛΠ, συνέβαλε να γίνει ένα πολύ μεγάλο βήμα για την περαιτέρω

διεθνοποίηση τους. Γιατί, μετά από αυτήν την εξέλιξη, είναι άμεσα συγκρίσιμες με τις

ομοειδείς επιχειρήσεις των άλλων χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

47

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο

Μεθοδολογία Έρευνας

5.1 Εισαγωγή

Στο παρόν κεφάλαιο παρουσιάζεται η μεθοδολογία που επιλέχτηκε να ακολουθηθεί στην

παρούσα έρευνα, προκειμένου να μετρηθούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που

έχει η εφαρμογή των ΔΛΠ από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα:

■ Αρχικά, αναφέρεται εκτενώς η διαδικασία του σχεδιασμού της έρευνας.

■ Στη συνέχεια παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιήθηκε ο σχεδιασμός του

ερωτηματολογίου.

■ Επιπλέον, παρουσιάζεται ο τρόπος επιλογής του δείγματος της έρευνας.

■ Τέλος, ακολουθεί μια αναφορά στην μέθοδο συλλογής και επεξεργασίας των εμπειρικών

δεδομένων.

5.2. Σχεδιασμός της Έρευνας

Ο σκοπός αυτής της έρευνας είναι η διερεύνηση των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων

από την εφαρμογή των ΔΛΠ στην Ελλάδα. Για το σκοπό αυτό, τέθηκαν ορισμένοι στόχοι. Οι

βασικότεροι από αυτούς είναι:

■ Η μέτρηση του βαθμού που τα ΔΛΠ είναι κατανοητά,

■ Η καταγραφή της εμπειρίας των λογιστών και τραπεζικών υπαλλήλων για το βαθμό που

τα στοιχεία που απεικονίζονται με βάση τα ΔΛΠ είναι συγκρίσιμα μεταξύ τους,

■ Την αξιοπιστία των ΔΛΠ,

■ Το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο που περιβάλλει την εφαρμογή των ΔΛΠ,

■ Τα ενδεχόμενα προβλήματα που προκύπτουν από την ταυτόχρονη εφαρμογή των ΔΛΠ

και των ΕΛΠ.

Για τη διερεύνηση των παραπάνω στόχων καθώς και άλλων, δευτερεύουσας

σημασίας, αποφασίσθηκε η εκπόνηση έρευνας συλλογής πρωτογενών δεδομένων μέσω

δημοσκόπησης (survey).

48

Η διαδικασία πραγματοποίησης μιας δημοσκόπησης περιλαμβάνει τη δειγματοληψία,

το σχεδιασμό του ερωτηματολογίου, τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου και την ανάλυση

των δεδομένων (στοιχείων).

Στο πρώτο βήμα της δημοσκόπησης, το οποίο όπως προαναφέραμε είναι η

δειγματοληψία, ο ερευνητής πρέπει να επιλέξει τους ερωτώμενους, από εκείνους δηλαδή από

τους οποίους θα συλλέγουν τα στοιχεία. Μία προσέγγιση είναι να ερωτηθούν όλοι οι

ερωτώμενοι που κρίνονται ως κατάλληλοι να συμμετάσχουν στην έρευνα. Ο τρόπος αυτός

αναφέρεται ως «απογραφή του πληθυσμού», όμως συνήθως είναι αδύνατον να συμπληρωθεί

ένα ερωτηματολόγιο από όλους του πιθανούς ερωτώμενους. Αντίθετα, ο ερευνητής πρέπει να

επικεντρωθεί σε ένα δείγμα του πληθυσμού για να συγκεντρώσει τις απαραίτητες

πληροφορίες. Οι λόγοι για τους οποίους γίνεται η χρήση δείγματος σε μία έρευνα είναι: (α)

Το μικρότερο κόστος της έρευνας, (β) Ο λιγότερος χρόνος συλλογής των δεδομένων, (γ) Η

μεγαλύτερη ακρίβεια.

Έπειτα ακολουθεί η σύνταξη του ερωτηματολογίου, όπου είναι ένας από του

σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα των στοιχείων που θα

συλλεχθούν.

Για τον λόγο αυτό, πριν προχωρήσουμε στο σχεδιασμό του ερωτηματολογίου μας

έπρεπε να δώσουμε απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα:

■ Τι είδους πληροφορίες πρέπει να συλλεχθούν;

■ Από ποιους θα συλλεχθούν και με ποια μέθοδο;

■ Ποιο θα είναι το περιεχόμενο των ερωτήσεων;

■ Ποια θα είναι η διατύπωση των ερωτήσεων;

■ Ποιος θα είναι ο τύπος των ερωτήσεων (ανοιχτές ερωτήσεις, ερωτήσεις πολλαπλής

επιλογής, διχοτομικές ερωτήσεις);

■ Ποια θα είναι η σειρά των ερωτήσεων;

Στη συνέχεια πρέπει να επιλέξουμε τον τρόπο συμπλήρωσης του ερωτηματολογίου

μας. Υπάρχουν τρεις τρόποι συμπλήρωσης ενός ερωτηματολογίου:

Η ταΧΡ.δβομίΚή. συνέντευξη: ο ερευνητής αποστέλλει το ερωτηματολόγιο ταχυδρομικά στου

ερωτώμενους μαζί με ένα συνοδευτικό γράμμα που εξηγεί το σκοπό της μελέτης και

49

παρακαλεί για τη συμμετοχή του ερωτώμενου. Στη συνέχεια αφού ο ερωτώμενος

συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο, το αποστέλλει ταχυδρομικά στον ερευνητή σε φάκελο με

προπληρωμένο το ταχυδρομικό τέλος.

Η τηλεφωνική.σν.ν.έντεν.ξη: Η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου γίνεται τηλεφωνικά.

Η προσωπική σρ.νένΐερ.ξη:· Ο ερευνητής και ο ερωτώμενος βρίσκονται πρόσωπο με πρόσωπο

και ο ερωτώμενος συμπληρώνει το ερωτηματολόγιο. Η συνέντευξη μπορεί να είναι

προγραμματισμένη που σημαίνει ότι ο ερωτώμενος έχει ήδη συμφωνήσει να απαντήσει στο

ερωτηματολόγιο. Η συνέντευξη όμως, μπορεί να είναι και απρογραμμάτιστη, που σημαίνει

ότι ο ερευνητής σταματάει τυχαία ανθρώπους, είτε στο δρόμο είτε σε εμπορικά κέντρα, και

τους ζητάει να συμμετάσχουν στην έρευνα και να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο

επιτόπου.

Στην παρούσα έρευνα ο πιο κατάλληλος τρόπος συμπλήρωσης των ερωτηματολογίων

ήταν η ταχυδρομική συνέντευξη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e mail).

5.3. Σχεδιασμός και περιγραφή του ερωτηματολογίου

Ο σχεδιασμός του ερωτηματολογίου στηρίχθηκε στη χρήση όσο το δυνατόν πιο απλών

λέξεων, στην αποφυγή λέξεων με αμφίβολη / ασαφή έννοια, στην αποφυγή ερωτήσεων που

οδηγούν στην ανεπιθύμητη απάντηση και τέλος στην αποφυγή υποθέσεων με σκοπό την

εξάλειψη της πιθανότητας ο ερωτώμενος να απαντήσει λανθασμένα, επειδή δεν κατανόησε

την ερώτηση, ή να μην απαντήσει καθόλου. Επίσης προσπαθήσαμε η συμπλήρωση του

ερωτηματολογίου να γίνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Το ερωτηματολόγιο χωρίστηκε σε 10 προτάσεις - ερωτήσεις (Βλέπε στο Παράρτημα για

το πλήρες ερωτηματολόγιο). Κάθε μια από τις ερωτήσεις αυτές μετρήθηκε με τη χρήση 5-

βάθμιας κλίμακας (κλίμακα Likert), όπου «1=Διαφωνώ απόλυτα», «2=Διαφωνώ», «3= Ούτε

συμφωνώ/ούτε διαφωνώ», «4= Συμφωνώ» και «5=Συμφωνώ απόλυτα».

5.4. Επιλογή του δείγματος

Πληθυσμό της έρευνας αποτελεί το σύνολο των λογιστών, ελεγκτών και γενικά ατόμων που

έχουν άμεση επαφή με τα ΔΛΠ. Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από λογιστές - βοηθούς

50

λογιστών και υπαλλήλους που εργάζονται σε τμήματα οικονομικών υπηρεσιών επιχειρήσεων

που εφαρμόζουν ΔΛΠ (τράπεζες), που επιλέχθηκαν με την μέθοδο της μη τυχαίας

δειγματοληψίας. Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της δειγματοληψίας

ευκολίας (ο ερευνητής περιλαμβάνει στο δείγμα άτομα με τα οποία είναι εύκολο να έρθει σε

επαφή ή που τυχαία συναντά), και της δειγματοληψίας χιονοστιβάδας (μόλις εντοπίσουμε ένα

άτομο ζητάμε να μας υποδείξει και άλλα άτομα στα οποία μπορούμε να απευθυνθούμε).

Συνολικά, συλλέχθηκαν ερωτηματολόγια από 40 άτομα, από σύνολο 100 που

στάλθηκαν (βλέπε πίνακα 1).

Έγιναν προσπάθειες για μια αντιπροσωπευτική κατανομή του δείγματος με βάση τον

πληθυσμό της έρευνας. Δεδομένου, όμως, του γεγονότος ότι ο πληθυσμός της έρευνας είναι

δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια, η διανομή των ερωτηματολογίων έγινε με κριτήριο

την αντιπροσώπευση όλων των ηλικιών, φύλλων, κοινωνικών ομάδων και επιπέδων

εκπαίδευσης.

Ο προσδιορισμός του μεγέθους του δείγματος (100 ερωτηματολόγια) έγινε με βάση

την μέθοδο του εφικτού (η επιλογή του μεγέθους του δείγματος γίνεται με βάση τον διαθέσιμο

χρόνο και τα χρηματικά διαθέσιμα), την μέθοδο βάσει παρόμοιων μελετών (η επιλογή του

μεγέθους του δείγματος γίνεται με βάση προηγούμενες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στο

ίδιο ερευνητικό πεδίο και οι οποίες έχουν οδηγήσει σε αξιόπιστα αποτελέσματα), και την

μέθοδο βάσει της στατιστικής ανάλυσης (η επιλογή του μεγέθους του δείγματος γίνεται με

βάση την στατιστική ανάλυση που θα πραγματοποιηθεί μόλις τα εμπειρικά δεδομένα

συλλεχθούν).

Πίνακας 1: Ποσοτικά δεδομένα της έρευνας-αριθμός ερωτηματολογίων και ποσοστά απαντήσεων

Αριθμός

Ερωτη ματολογίων

Απαντήσεις Σύνολο

Αριθμός Ποσοστό

Λογιστές - βοηθοί

λογιστών

41 16 39,50%

Υπάλληλοι

τραπεζών

59 24 41,60%

Σύνολο 100 40 40,76%

51

5.5. Συλλογή δεδομένων

Η παρούσα έρευνα διεξήχθη σε δύο πόλεις της χώρας μας, την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη.

Η συγκέντρωση των ερωτηματολογίων πραγματοποιήθηκε κατά την χρονική περίοδο

Αυγούστου και Σεπτεμβρίου του έτους 2011.

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι ερωτώμενοι δεν απέστειλαν την απάντηση

τους στην έρευνα αυτή, γεγονός που οφείλεται στο ότι η έρευνα ήταν ανώνυμη, καθώς επίσης

και στο γεγονός ότι ορισμένοι από τους ερωτώμενους βρίσκονταν σε καλοκαιρινή άδεια.

5.6. Μέθοδοι ανάλυσης δεδομένων

Αφού συγκεντρώθηκαν τα ερευνητικά δεδομένα, προχωρήσαμε στην ανάλυση τους με τη

βοήθεια του στατιστικού τεστ S.P.S.S. 13.0 (Statistical Package for Social Sciences), το οποίο

μας παρείχε τη δυνατότητα εκτέλεσης των στατιστικών αναλύσεων που επιλέχθηκαν.

Αρχικά, και σύμφωνα πάντα με τους στόχους της παρούσας έρευνας, χρησιμοποιήσαμε

διάφορα μέτρα της Περιγραφικής Στατιστικής (ανάλυση συχνοτήτων, ανάλυση ελάχιστης και

μέγιστης τιμής, μέσος όρος, κτλ).

Στη συνέχεια, εφαρμόσαμε κάποια μη παραμετρικά τεστ, τα οποία χρησιμοποιούνται

όταν το δείγμα δεν προέρχεται από κανονική κατανομή ή όταν τα δεδομένα είναι σε διάταξη.

52

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο

Αποτελέσματα Έρευνας

6.1. Εισαγωγή

Στο έβδομο κεφάλαιο της παρούσας πτυχιακής εργασίας πραγματοποιείται η στατιστική

ανάλυση των δεδομένων που συλλέχθηκαν μέσω του ερωτηματολογίου που δημιουργήθηκε

για τους σκοπούς της συγκεκριμένης έρευνας. Πιο συγκεκριμένα:

■ Αρχικά, παρουσιάζονται τα δημογραφικά χαρακτηριστικά του δείγματος,

■ Στη συνέχεια, παρουσιάζονται αναλυτικά οι στατιστικές αναλύσεις που απαντούν στα

ερευνητικά ερωτήματα (στόχους) της έρευνας ,

■ Ακολουθεί ανάλυση της επίδρασης που έχουν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά του

δείγματος στους διάφορους ερευνητικούς παράγοντες.

■ Τέλος, πραγματοποιείται μια ανάλυση συσχέτισης (μέσα από την χρήση μιας

συγκεκριμένης μεθοδολογίας) που εξάγει ορισμένα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα εμπειρικά

συμπεράσματα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα στελέχη των επιχειρήσεων που

πωλούν βιβλία στο διαδίκτυο.

6.2 Ταυτότητα Έρευνας

Στην έρευνα συμμετείχαν δύο ομάδες που διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην εφαρμογή

και χρήση των ΔΛΠ, λογιστές και βοηθοί λογιστών καθώς και υπάλληλοι στα τμήματα

οικονομικών υπηρεσιών σε επιχειρήσεις που εφαρμόζουν τα ΔΛΠ (τράπεζες). Η μελέτη

εξετάζει, μέσω ερωτηματολογίου, τις ευρύτερες επιπτώσεις αλλά και τα προβλήματα που

παρουσιάστηκαν κατά την εφαρμογή των ΔΛΠ, φωτίζοντας μια σειρά από σημαντικά θέματα

τα οποία δεν έχουν, μέχρι σήμερα, ερευνηθεί συστηματικά και τεθεί σε δημόσιο διάλογο.

Συγκεκριμένα η έρευνα επικεντρώνεται σε θέματα όπως: κατανόηση των όρων των

Προτύπων, βαθμός αξιοπιστίας των ΔΛΠ σε σχέση με τα ΕΛΠ, η λειτουργικότητα και

επάρκεια του ευρύτερου νομοθετικού πλαισίου, προβλήματα ταυτόχρονης χρήσης των ΔΛΠ

και των ΕΛΠ κ.λπ.

53

Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής αναδεικνύουν μια σειρά από αλληλένδετα

προβλήματα και αδυναμίες που σχετίζονται με το χρονίζον ζήτημα του εκσυγχρονισμού της

ελληνικής οικονομίας και του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της αλλά και του

εξορθολογισμού των διοικητικών υποδομών της χώρας. Την ίδια στιγμή, όμως, η έρευνα

σκιαγραφεί πέρα από τις δυσκολίες και τα προβλήματα τα οφέλη και τις δυνατότητες που

προκύπτουν από την εφαρμογή των ΔΛΠ και έχει να προσφέρει ένα αισιόδοξο μήνυμα: η

ανάγκη εκσυγχρονισμού και ενσωμάτωσης στο διεθνές περιβάλλον φαίνεται ότι έχει γίνει

κατανοητή και διαμορφώνεται ως ευρύτερο αίτημα από την ελληνική κοινωνία στο σύνολό

της.

6.3 Δημογραφικά χαρακτηριστικά του δείγματος

Ηλικία: Το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτώμενων (38,3%) βρίσκεται ανάμεσα στα 36 και τα

45 έτη, ενώ ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα 25 έως 34 με ποσοστό 35,8%. Το υπόλοιπο 25,9%

του δείγματος είναι μεγαλύτερο των 46 ετών.

Φύλλο: Οι άντρες και οι γυναίκες συμμετείχαν στην παρούσα έρευνα με τα ίδια περίπου

ποσοστά (44,9% άντρες και 55,1% γυναίκες).

Επίπεδο σπουδών: Το 51,9% των ερωτώμενων έχει αποφοιτήσει από κάποιο ίδρυμα της

Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, το 25,9% από κάποιο ΙΕΚ, ενώ το 22,2% των ερωτωμένων είναι

απόφοιτοι Λυκείου.

Όσον αφορά στην αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος, κρίνουμε ότι αυτή είναι επιτυχής,

μιας και το δείγμα μας περιλαμβάνει άτομα από αρκετές ηλικιακές ομάδες (με έμφαση στις

ηλικίες 36-45), άτομα που ανήκουν και στα δυο φύλλα (44,9% άντρες και 50,1% γυναίκες),

και έχουν διάφορα επίπεδα μόρφωσης (με έμφαση στους απόφοιτους ΑΕΙ, ΤΕΙ).

6.4 Διαγράμματα αποτελεσμάτων

Τα διαγράμματα που παρουσιάζονται στην παρούσα παράγραφο απαντούν στα δέκα (10)

ερωτήματα που θέτει ο ερευνητικός στόχος.

54

Σχεδιάγραμμα 1: Σε γενικές γραμμές τα Δ.Λ.Π. είναι κατανοητά

Το 62% του δείγματος των λογιστών συμφωνεί ότι τα ΔΛΠ είναι κατανοητά σε

γενικές γραμμές, ενώ μόνο το 38% του ίδιου δείγματος διατηρεί μάλλον ουδέτερη στάση.

Αντίστοιχα στο δείγμα των τραπεζικών υπαλλήλων το 50% διατηρεί ουδέτερη στάση, το 35%

συμφωνεί ενώ το 15% θεωρεί τα ΔΛΠ απολύτως κατανοητά.

Παρατηρούμε ότι όσον αφορά τους λογιστές, θεωρούν ότι σε γενικές γραμμές τα

ΔΛΠ είναι κατανοητά και μπορούν να ανταπεξέλθουν στα ζητούμενα για την εφαρμογή τους

από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Οι επαγγελματίες λογιστές με την πολυετή τους εμπειρία και

τη γνώση των ΕΛΠ, που τα χαρακτηρίζει η πολυπλοκότητα και η δαιδαλώδης ανάπτυξη λόγω

των συνεχών τροποποιήσεων από τις εκάστοτε οικονομικές υπηρεσίες, έχουν αποκτήσει

ιδιαίτερη ικανότητα και επιδεξιότητα.

Το άλλο τμήμα των ερωτώμενων, λόγω της φύσεως της εργασίας τους, θεωρεί τα

ΔΛΠ πιο κατανοητά σε γενικές γραμμές. Το αποτέλεσμα αυτό φαίνεται όμως να καθορίζεται

από το μορφωτικό επίπεδο των εργαζομένων, μιας και οι περισσότεροι που εργάζονται στα

συγκεκριμένα τμήματα είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ/ΤΕΙ με επαρκή θεωρητική κατάρτιση.

Σχεδιάγραμμα 2: Γενικά το εθνικό δίκαιο ευνοεί τη χρήση των Δ.Λ.Π. από τις ελληνικές

επιχειρήσεις

55

Το 44% του δείγματος των λογιστών διαφωνεί με την πρόταση ότι το εθνικό δίκαιο

ευνοεί τη χρήση των ΔΛΠ από τις ελληνικές επιχειρήσεις, το 34% ούτε συμφωνεί αλλά ούτε

και διαφωνεί ενώ μόνο το 22% του ίδιου δείγματος συμφωνεί. Αντίστοιχα στο δείγμα των

τραπεζικών υπαλλήλων το 22% διαφωνεί, το 54% ούτε συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί

ενώ το 24% θεωρεί το εθνικό νομοκανονιστικό πλαίσιο φιλικό στην εφαρμογή των ΔΛΠ.

Από τα αποτελέσματα και των δύο ομάδων εύκολα συμπεραίνει κανείς ότι το

νομοθετικό πλαίσιο που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον ελληνικό χώρο δεν επαρκεί για την

ομαλή μετάβαση των επιχειρήσεων στα ΔΛΠ. Παρατηρούμε ότι αρκετά μεγάλο ποσοστό και

από τις δύο ομάδες θεωρεί μάλλον ελλιπές το υφιστάμενο εθνικό δίκαιο και αυτό αποτελεί

μία παθογένεια που πρέπει το συντομότερο δυνατό να διορθωθεί, εάν και εφόσον υπάρχει η

θέληση για σωστότερη απεικόνιση των λογιστικών στοιχείων των ελληνικών επιχειρήσεων

και προσέγγιση ξένων κεφαλαίων στη χώρα μας.

Σχεδιάγραμμα 3: Η εφαρμογή των Δ.Λ.Π. οδηγεί σε άμεσα συγκρίσιμα οικονομικά στοιχεία

μεταξύ των επιχειρήσεων που τα εφαρμόζουν

Το 62% του δείγματος των λογιστών συμφωνεί με την πρόταση ότι η εφαρμογή των

Δ.Λ.Π. οδηγεί σε άμεσα συγκρίσιμα οικονομικά στοιχεία μεταξύ των επιχειρήσεων που τα

εφαρμόζουν με το 38% να συμφωνεί απόλυτα. Αντίστοιχα στο δείγμα των τραπεζικών

υπαλλήλων το 44% ούτε συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί, το 42% συμφωνεί ενώ το 12%

συμφωνεί απόλυτα.

Παρατηρούμε ότι σχεδόν ομόφωνα και οι δύο κατηγορίες ερωτώμενων θεωρούν ότι

τα ΔΛΠ δίνουν καλύτερα συγκρίσιμα στοιχεία μεταξύ των επιχειρήσεων που τα εφαρμόζουν.

Η κοινή βάση σύγκρισης στα χρηματοοικονομικά στοιχεία που παρουσιάζουν οι επιχειρήσεις

φαίνεται να βρίσκεται κοντά σε αυτά που προτείνουν τα ΔΛΠ και οι άμεσα εμπλεκόμενοι

56

έχουν σαφώς θετική άποψη, από την μέχρι τώρα εμπειρία. Σίγουρα τα ΔΛΠ δεν είναι

αλάνθαστα, αν λάβουμε υπόψη την τρέχουσα παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση που

προήλθε από επιχειρήσεις που εφάρμοζαν ΔΛΠ, αλλά στην παρούσα χρονική στιγμή είναι ότι

καλύτερο έχει να δείξει η διεθνής λογιστική κοινότητα.

Σίγουρα το απόλυτα θετικό αποτέλεσμα στην παραπάνω από μεγάλη μερίδα των

ερωτώμενων μπορεί να θεωρηθεί υπερβολικό έως και ακραίο, αλλά σίγουρα δείχνει μία τάση

που τείνει όλο και περισσότερο να επικρατεί στην ελληνική οικονομία για τη μετάβαση σε

νέα πιο αποτελεσματικά και αξιόπιστα λογιστικά πρότυπα απεικόνισης των οικονομικών

στοιχείων των επιχειρήσεων.

Σχεδιάγραμμα 4: Σε γενικές γραμμές τα Δ.Λ.Π. είναι πιο αξιόπιστα από τα Ε.Λ.Π.

Το 56% του δείγματος των λογιστών συμφωνεί με την πρόταση ότι τα ΔΛΠ είναι πιο

αξιόπιστα από τα ΕΛΠ με το 44% να συμφωνεί απόλυτα. Αντίστοιχα στο δείγμα των

τραπεζικών υπαλλήλων το 29% ούτε συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί, το 36% συμφωνεί

ενώ το 35% συμφωνεί απόλυτα.

Σχεδόν παρόμοια αποτελέσματα παρατηρούμε και σε αυτήν την ερώτηση, όπως και

στην αμέσως προηγούμενη, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι τα στοιχεία που προκύπτουν από τα

ΔΛΠ είναι σαφώς πιο αξιόπιστα από τα στοιχεία που παρουσιάζουν τα ΕΛΠ. Ο συνδυασμός

των δύο αυτών αποτελεσμάτων δίνει ένα ηχηρό μήνυμα πως οι ελληνικές επιχειρήσεις

μπορούν και πρέπει να εφαρμόσουν τα ΔΛΠ, εάν και εφόσον επιθυμούν να προσελκύσουν

νέα κεφάλαια από μεγάλους και αξιόπιστους επενδυτές.

57

Σχεδιάγραμμα 5: Τα Δ.Λ.Π. επιτυγχάνουν καλύτερη παρουσίαση της εύλογης αξίας της

επιχείρησης

Το 50% του δείγματος των λογιστών συμφωνεί με την πρόταση ότι τα ΔΛΠ

πετυχαίνουν καλύτερη παρουσίαση της εύλογης αξίας της επιχείρησης με το επίσης 50% να

συμφωνεί απόλυτα. Αντίστοιχα στο δείγμα των τραπεζικών υπαλλήλων το 35% ούτε

συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί, το 25% συμφωνεί ενώ το 40% συμφωνεί απόλυτα.

Πολύς λόγος γίνεται για την έννοια και το περιεχόμενο της «εύλογης αξίας» της

επιχείρησης. Η προσπάθεια που γίνεται για όσο το δυνατόν πιο αληθινή και πραγματική

απεικόνιση της αξίας μιας επιχείρησης, πληροφορία κρίσιμης σημασίας τόσο για τους

πιστωτές, δανειστές, προμηθευτές αλλά και την ίδια την επιχείρηση, φαίνεται να είναι ένα

από τα βασικά πλεονεκτήματα των ΔΛΠ έναντι των ΕΛΠ. Η εύλογη αξία μπορεί να

προσδιορίσει την πραγματική περιουσία της επιχείρησης, να αντικατοπτρίσει ορθότερα τις

υποχρεώσεις τις και να οδηγήσει σε σωστότερα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα, σε σχέση

με τα αντίστοιχα δεδομένα που παρουσιάζουν τα ΕΛΠ.

Σχεδιάγραμμα 6: Η εφαρμογή των Δ.Λ.Π. δίνει καλύτερη πληροφόρηση σε μετόχους και

δανειστές της επιχείρησης

58

Το 31% του δείγματος των λογιστών δεν συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί με την

πρόταση ότι τα ΔΛΠ δίνουν καλύτερη πληροφόρηση σε μετόχους και δανειστές της

επιχείρησης, το 37% συμφωνεί και το 32% συμφωνεί απόλυτα. Αντίστοιχα στο δείγμα των

τραπεζικών υπαλλήλων το 33% ούτε συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί, το 24% συμφωνεί

ενώ το 43% συμφωνεί απόλυτα.

Ένα ακόμα από τα πλεονεκτήματα των ΔΛΠ είναι αυτό που περιγράφεται παραπάνω,

η καλύτερη πληροφόρηση δηλαδή που λαμβάνουν οι μέτοχοι (shareholders) καθώς και οι

συμμέτοχοι (stakeholders) της επιχείρησης που κάνει χρήση των ΔΛΠ. Μολονότι μεγάλο

ποσοστό και από τους λογιστές αλλά και από τους τραπεζικούς υπαλλήλους διατηρεί μία

μάλλον ουδέτερη στάση απέναντι σε αυτή την πρόταση, η αλήθεια είναι ότι τα στοιχεία που

παρουσιάζονται με τη χρήση των ΔΛΠ απεικονίζουν καλύτερα την πραγματική εικόνα της

επιχείρησης.

Σχεδιάγραμμα 7: Τα μεγέθη των Δ.Λ.Π. είναι άμεσα συγκρίσιμα με τα μεγέθη των Ε.Λ.Π.

Το 38% του δείγματος των λογιστών δεν συμφωνεί με την πρόταση ότι τα μεγέθη των

ΔΛΠ με αυτά των ΕΛΠ είναι άμεσα συγκρίσιμα , το 56% δεν συμφωνεί αλλά ούτε και

διαφωνεί με μόνο το 6% συμφωνεί. Αντίστοιχα στο δείγμα των τραπεζικών υπαλλήλων το

12% διαφωνεί, το 13% ούτε συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί, το 26% συμφωνεί ενώ το

49% συμφωνεί απόλυτα.

Σε αυτή την ερώτηση τα αποτελέσματα των ερωτώμενων μας έδωσαν μία μεικτή

εικόνα, χωρίς να μπορούμε να σχηματίσουμε μια σαφή άποψη. Παρατηρώντας το

Σχεδιάγραμμα 7 βλέπουμε ότι η κατανομή των απαντήσεων διαφέρει αισθητά από ομάδα σε

ομάδα. Θεωρητικά τα μεγέθη που δίνουν τα ΔΛΠ με αυτά των ΕΛΠ θα έπρεπε να είναι

59

μάλλον συγκρίσιμα, με κάποιας μορφής διαφορά. Από τα παραπάνω δεδομένα δεν μπορούμε

να δώσουμε μια ξεκάθαρη απάντηση και σίγουρα το θέμα χρήζει περαιτέρω έρευνας και

επεξεργασίας.

Σχεδιάγραμμα 8: Υπάρχει εναρμόνιση θεσμικού - νομοθετικού περιβάλλοντος στην

εφαρμογή των Δ.Λ.Π.

8 0 ,0 0 %

7 0 ,0 0 %

6 0 ,0 0 %

5 0 ,0 0 %

4 0 ,0 0 %

3 0 ,0 0 %

20,00%

10,00%

0,00%

ΛΟΓΙΣΤΕΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ

■ διαφωνω απόλυτα

■ διαφωνω

■ ούτε συμφω νω /ουτε διαφωνω

■ συμφωνω

■ συμφωνω απόλυτα

Το 12% του δείγματος των λογιστών δεν συμφωνεί με την πρόταση ότι υπάρχει

εναρμόνιση του θεσμικού πλαισίου στην εφαρμογή των ΔΛΠ, το 74% δεν συμφωνεί αλλά

ούτε και διαφωνεί, το 7% συμφωνεί και το 7% συμφωνεί απόλυτα. Αντίστοιχα στο δείγμα

των τραπεζικών υπαλλήλων το 8% διαφωνεί, το 20% ούτε συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί,

το 32% συμφωνεί ενώ το 40% συμφωνεί απόλυτα.

Αναφορικά με το θεσμικό πλαίσιο που περιβάλλει τα λογιστικά πρότυπα στην Ελλάδα

γνωρίζουμε ότι υπάρχει μια δυσκολία και δυσκαμψία με ότι αφορά το φορολογικό

περιβάλλον. Σαφώς διατυπώνεται αυτό το δεδομένο στις απαντήσεις που έδωσαν λογιστές

και τραπεζικοί υπάλληλοι και συμπεραίνουμε ότι ένα από τα χρονίζοντα και εγγενή

προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, αυτό της έλλειψης σαφήνειας, αποτελεσματικότητας,

συνοχής και αξιοπιστίας του εθνικού φορολογικού μας συστήματος, γίνεται τροχοπέδη στη

θέληση των επιχειρήσεων να χρησιμοποιήσουν τα ΔΛΠ. Η αστάθεια, τα κενά νόμου, η

έλλειψη επαρκούς και αποτελεσματικού ελέγχου καθώς και μία σειρά από άλλα παρόμοια

προβλήματα, όχι μόνο δεν βοηθούν αλλά εμποδίζουν τις υγιείς ελληνικές επιχειρήσεις να

αλλάξουν τον τρόπο λογιστικής αποτύπωσης των οικονομικών τους δεδομένων.

60

Σχεδιάγραμμα 9: Υπάρχει επαρκής ενημέρωση των λογιστών και ελεγκτών για τα Δ.Λ.Π.

Το 19% του δείγματος των λογιστών δεν συμφωνεί με την πρόταση ότι υπάρχει

επαρκής ενημέρωση αναφορικά με τα ΔΛΠ, το 74% δεν συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί

και το 7% συμφωνεί. Αντίστοιχα στο δείγμα των τραπεζικών υπαλλήλων το 28% ούτε

συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί, το 43% συμφωνεί ενώ το 29% συμφωνεί απόλυτα.

Παρατηρούμε ότι οι λογιστές θεωρούν ότι η πληροφόρηση και ενημέρωση που

υπάρχει αναφορικά με τα ΔΛΠ και διαχέεται μέσα από τους αρμόδιους φορείς μάλλον δεν

αρκεί. Το γεγονός αυτό πρέπει να προβληματίσει και να δημιουργήσει ταυτόχρονα τις

κατάλληλες προϋποθέσεις έτσι ώστε να δημιουργηθούν ανεξάρτητοι φορείς, που σε

συνεργασία με τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες να μπορούν να δώσουν την απαιτούμενη

πληροφόρηση αλλά και εκπαίδευση σε θέματα των ΔΛΠ.

Αναφορικά με τους τραπεζικούς υπαλλήλους, βλέπουμε ότι τα αποτελέσματα είναι

μάλλον θετικά και προφανώς αυτό θα οφείλεται στο γεγονός ότι σχεδόν σε όλες τις τράπεζες

πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια, τόσο ενδοεπιχειρησιακά αλλά

και διατραπεζικά. Το θεσμικό πλαίσιο προβλέπει και υποχρεώνει να υπάρχει η κατάλληλη

εκπαίδευση των λειτουργών που εργάζονται σε τμήματα οικονομικών υπηρεσιών.

61

Σχεδιάγραμμα 10: Διαπιστώνεται προβλήματα από την ταυτόχρονη λειτουργία Δ.Λ.Π. και Ε.Λ.Π

Το 38% του δείγματος των λογιστών δεν συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί με την

πρόταση ότι υπάρχουν προβλήματα από την ταυτόχρονη εφαρμογή ΔΛΠ και ΕΛΠ με το

62% να συμφωνεί. Αντίστοιχα στο δείγμα των τραπεζικών υπαλλήλων το 54% ούτε

συμφωνεί αλλά ούτε και διαφωνεί, το 28% συμφωνεί ενώ το 18% συμφωνεί απόλυτα.

Στην τελευταία πρόταση του ερωτηματολογίου μας παρατηρούμε ότι τόσο οι λογιστές

όσο και οι τραπεζικοί υπάλληλοι φαίνεται να συμφωνούν ότι η ταυτόχρονη λειτουργία των

ΔΛΠ και των ΕΛΠ στην ελληνική οικονομία δημιουργεί ορισμένα προβλήματα. Πράγματι, η

σύγχυση που μπορεί να δημιουργήσει η διαφορετική απεικόνιση του ίδιου στοιχείου μπορεί

να είναι μεγάλη και να οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα και, ακόμα χειρότερα, σε

λανθασμένες αποφάσεις.

62

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7Ο

Συμπεράσματα

Στο τελευταίο κεφάλαιο της παρούσας πτυχιακής εργασίας πραγματοποιείται μια σύνοψη των

βασικότερων συμπερασμάτων που προέκυψαν από την συνολική ερευνητική προσπάθεια και

ενασχόληση με το συγκεκριμένο αντικείμενο.

Η εφαρμογή των ΔΛΠ από τις ελληνικές επιχειρήσεις, είναι μία πρόκληση, αλλά

ταυτόχρονα και μία ευκαιρία. Αυτό διότι, παρουσιάζοντας τα οικονομικά δεδομένα με έναν

τρόπο κοινά αποδεκτό σε διεθνές επίπεδο, ξεφεύγουν από τα στενά όρια της ελληνικής

αγοράς και καλούνται να μετρήσουν τις πραγματικές τους δυνάμεις σε μία διευρυμένη αγορά.

Βέβαια, η δυναμική και οι πραγματικές δυνατότητες κάθε επιχείρησης δεν εξαρτώνται από

τις λογιστικές αρχές που εφαρμόζει, όμως η χρήση διεθνώς αποδεκτών λογιστικών αρχών

παρουσίασης αυτομάτως την κατατάσσει σε μία κοινή βάση σύγκρισης και αξιολόγησης, με

ότι αυτό συνεπάγεται. Ομαδοποιώντας τις επιπτώσεις θεωρείται ότι αυτές κατατάσσονται σε

τρεις επιμέρους κατηγορίες :

Ισχύει η άποψη ότι η εφαρμογή των ΔΛΠ θα οδηγήσει στη διαφάνεια και στην

αλήθεια των παρουσιαζόμενων οικονομικών καταστάσεων. Αυτό δεν είναι απόλυτα σωστό

διότι η διαφάνεια δεν εξασφαλίζεται από τις λογιστικές αρχές, αντίθετα εξασφαλίζεται μέσα

από την ύπαρξη ενός ισχυρού και εφαρμόσιμου θεσμικού πλαισίου.

Θα πρέπει όμως να επισημάνουμε ότι η αυστηρή απαίτηση που τίθεται μέσα από τα πρότυπα

για πλήρη συμμόρφωση με αυτά, σε συνδυασμό με τις αναλυτικές πληροφορίες που

καλούνται να παράσχουν οι επιχειρήσεις, είναι δύο στοιχεία τα οποία θα βοηθήσουν προς την

κατεύθυνση της απεικόνισης της πραγματικής εικόνας.

Οι απόψεις ως προς τις επιδράσεις στα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων από την

εισαγωγή των ΔΛΠ διίστανται. Υπάρχει η μία άποψη, η οποία κάνει λόγο για βελτίωση των

μεγεθών, καθώς η αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων σε τρέχουσες τιμές θα εμφανίσει τα

αφανή αποθεματικά τους, υπάρχει όμως και η αντίθετη άποψη, σύμφωνα με την οποία θα

υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις, καθώς οι επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να εμφανίσουν

υποχρεώσεις τις οποίες μέχρι τώρα δεν εμφάνιζαν. Πιστεύεται ότι το «ισοζύγιο» των

επιδράσεων από την εφαρμογή των ΔΛΠ δεν μπορεί να κριθεί εκ των προτέρων και συνολικά

για όλες τις επιχειρήσεις. Επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι στις περισσότερες

63

περιπτώσεις θα υπάρξουν στα μεγέθη των οικονομικών καταστάσεων θετικές, αλλά και

αρνητικές αναμορφώσεις. Τρεις είναι οι βασικοί λόγοι που θα οδηγήσουν στην αναμόρφωση

των οικονομικών μεγεθών των επιχειρήσεων:

• Η απάλειψη των επιδράσεων που έχουν ορισμένες φορολογικές διατάξεις στις

οικονομικές καταστάσεις που συντάσσονται με βάση τα ΕΛΠ, Π.χ. τρόπος

αποτίμησης συμμετοχών, διενέργεια προβλέψεων κ.λπ.

• Οι διαφορές που υπάρχουν σε ορισμένες διατάξεις των ΔΛΠ σε σύγκριση με τα

αντίστοιχα Ελληνικά για τον προσδιορισμό του αποτελέσματος, Π.χ. τα έξοδα

πολυετούς απόσβεσης επιβαρύνουν κατά βάση τα αποτελέσματα της χρήσης που

γίνονται σε αντίθεση με τα ΕΛΠ όπου μπορούν να αποσβεσθούν έως και πέντε έτη.

• Η παρουσίαση ορισμένων περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων σε τρέχουσες

τιμές, αλλά και η υποχρέωση για την αποτίμηση ορισμένων κατηγοριών απαιτήσεων

και υποχρεώσεων με τη χρήση μεθόδων προεξόφλησης είναι δύο σημαντικές αλλαγές

που εισάγουν τα ΔΛΠ σε σύγκριση με τα αντίστοιχα Ελληνικά και οι οποίες

αναμένεται να έχουν σημαντική επίδραση στα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μαζί με την εφαρμογή των ΔΛΠ οι επιχειρήσεις θα

κληθούν να αντιμετωπίσουν και το κόστος που αυτή συνεπάγεται. Η προσθήκη ή η

τροποποίηση του υπάρχοντος λογισμικού, οι οργανωτικές αλλαγές, η χρήση εξειδικευμένων

συμβούλων, είναι αναπόφευκτά κόστη τα οποία αναγκαστικά θα βαρύνουν τον

προϋπολογισμό των επιχειρήσεων.

Το πόσο σημαντική θα είναι αυτή η επίδραση εξαρτάται από το μέγεθος, την

ευρωστία, αλλά κυρίως από τον βαθμό της υπάρχουσας οργάνωσης. Ο σωστός σχεδιασμός

(αναδιοργάνωση οικονομικής διεύθυνσης, οργάνωση συλλογής και επεξεργασίας

οικονομικών στοιχείων κ.τ.λ.), σε συνδυασμό με τις αναμορφώσεις ή προσθήκες στο

πληροφοριακό σύστημα, είναι ο μόνος δρόμος για τη μείωση των κοστολογικών επιδράσεων

από την εφαρμογή των ΔΛΠ στο μέλλον.

Τα αναμενόμενα οφέλη από την εφαρμογή των ΔΛΠ είναι αναμφισβήτητα πολλά,

κυρίως όμως θα δώσουν διαχρονική συγκριτική δυνατότητα στις οικονομικές μονάδες σε

παγκόσμιο επίπεδο, το οποίο είναι επιτακτική ανάγκη στη διεθνοποιημένη, πλέον, αγορά

όπου δρουν οι επιχειρήσεις.

64

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ερωτηματολογίου το οποίο στάλθηκε σε

λογιστές και βοηθούς λογιστών καθώς και σε υπαλλήλους τμημάτων οικονομικών

υπηρεσιών. Ο κατάλογος των ηλεκτρονικών ταχυδρομείων των τμημάτων οικονομικών

υπηρεσιών των τραπεζών ελήφθησαν από τους επίσημους ιστότοπους των ελληνικών

τραπεζών.

Όλες οι ερωτήσεις ήταν κοινές και για τις δύο ομάδες των ερωτηθέντων. Το

ερωτηματολόγιο ήταν χωρισμένο σε δέκα ερωτήσεις καλύπτοντας τις παρακάτω θεματικές

ενότητες:

I. Σε γενικές γραμμές τα Δ.Λ.Π. είναι κατανοητά

II. Γενικά το εθνικό δίκαιο ευνοεί τη χρήση των Δ.Λ.Π. από τις ελληνικές επιχειρήσεις

III. Η εφαρμογή των Δ.Λ.Π. οδηγεί σε άμεσα συγκρίσιμα οικονομικά στοιχεία μεταξύ

των επιχειρήσεων που τα εφαρμόζουν

IV. Σε γενικές γραμμές τα Δ.Λ.Π. είναι πιο αξιόπιστα από τα Ε.Λ.Π.

V. Τα Δ.Λ.Π. επιτυγχάνουν καλύτερη παρουσίαση της εύλογης αξίας της επιχείρησης

VI. Η εφαρμογή των Δ.Λ.Π. δίνει καλύτερη πληροφόρηση σε μετόχους και δανειστές της

επιχείρησης

VII. Τα μεγέθη των Δ.Λ.Π. είναι άμεσα συγκρίσιμα με τα μεγέθη των Ε.Λ.Π.

VIII. Υπάρχει εναρμόνιση θεσμικού - νομοθετικού περιβάλλοντος στην εφαρμογή των

Δ.Λ.Π.

IX. Υπάρχει επαρκής ενημέρωση των λογιστών και ελεγκτών για τα Δ.Λ.Π.

X. Διαπιστώνεται προβλήματα από την ταυτόχρονη λειτουργία Δ.Λ.Π. και Ε.Λ.Π

Η προετοιμασία του ερωτηματολογίου της έρευνας έγινε κατά το διάστημα του

Ιουλίου 2011. Στο χρονικό διάστημα αυτό έγινε μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας και

συναφών μελετών καθώς και κατάρτιση και δοκιμή του ερωτηματολογίου με δείγμα

ερωτώμενων.

Κατόπιν στατιστικής επεξεργασίας των εμπειρικών δεδομένων της έρευνας, τα

βασικά ευρήματα εκτείνονται στους παρακάτω άξονες:

1. Τα ΔΛΠ αυτά καθαυτά αξιολογούνται πολύ θετικά από τους λογιστές και βοηθούς

λογιστών αλλά και από τους υπαλλήλους τμημάτων οικονομικών υπηρεσιών τραπεζών

και στα τρία βασικά ποιοτικά χαρακτηριστικά: κατανοητότητα, αξιοπιστία και

συγκρισιμότητα.

65

2. Τα ΔΛΠ υπερέχουν εμφανώς των ΕΛΠ στα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά αλλά και σε

άλλα κριτήρια (προστασία των συμφερόντων των μετόχων και δανειστών κ.λπ.). Δίνουν

καλύτερη εικόνα στους πιστωτές και δανειστές, αλλά και στους ίδιους τους μετόχους

της επιχείρησης, δημιουργώντας έτσι ένα θετικό κλίμα σε όσους επιθυμούν να

συνεργαστούν, αφού πρώτα αξιολογήσουν την οικονομική της ευρωστία και

πιστοληπτική ικανότητα.

3. Με τη χρήση των ΔΛΠ αποτυπώνεται καλύτερα η εύλογη αξία της επιχείρησης,

παρουσιάζονται πιο κοντά στην πραγματικότητα η περιουσία και οι υποχρεώσεις της και

απεικονίζονται πιο ορθά τα χρηματοοικονομικά της αποτελέσματα.

4. Τα οικονομικά στοιχεία που παρουσιάζονται με τη χρήση των ΔΛΠ είναι άμεσα

συγκρίσιμα με στοιχεία ομοειδών επιχειρήσεων του εξωτερικού, γεγονός που καθιστά

τις ελληνικές επιχειρήσεις διεθνή επενδυτική ευκαιρία, μιας και η αξία τους μπορεί να

υπολογιστεί με βάση κοινά αποδεκτά πρότυπα.

5. Η εφαρμογή των ΔΛΠ συνοδεύεται από μια σειρά προβλημάτων, όπως η μη

ολοκληρωμένη εναρμόνιση νομοθετικού - θεσμικού περιβάλλοντος και η έλλειψη

επαρκούς φορολογικού πλαισίου να υποστηρίξει τα νέα αυτά πρότυπα.

6. Επίσης, κρίσιμης σημασίας είναι η ανεπαρκής ενημέρωση για λογιστές και βοηθούς

λογιστών των εξελίξεων που λαμβάνουν χώρα στο χώρο των ΔΛΠ. Φαίνεται περίτρανα

η ανάγκη θέσπισης ενός επίσημου φορέα που θα αναλάβει να φέρει σε πέρας το

δύσκολο και υπεύθυνο έργο της πληροφόρησης και συνεχούς κατάρτισης των λογιστών

σε θέματα εφαρμογής και χρήσης των ΔΛΠ.

7. Από τα εμπειρικά αποτελέσματα της έρευνας διαφαίνεται ότι υπάρχει η ανάγκη για

ευρύτερη συναίνεση και συνεργασία τόσο των επιχειρήσεων όσο και των άμεσα

εμπλεκόμενων φορέων για την ομαλή και δίχως προβλήματα μετάβαση στην καθολική

εφαρμογή των ΔΛΠ από το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων.

8. Τέλος, η ταυτόχρονη χρήση ΔΛΠ και ΕΛΠ από εισηγμένες και μη εταιρείες αντίστοιχα,

λόγω της διαφορετικότητας των δύο πλαισίων και της έλλειψης συγκρισιμότητας, γεννά

διάφορα προβλήματα στη λειτουργία της οικονομίας στο σύνολό της αλλά και

δημιουργεί ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού.

66

Κλείνοντας, αυτό που μπορούμε να πούμε συμπερασματικά είναι ότι, τόσο από την

βιβλιογραφική ανασκόπηση όσο και από την εμπειρική μελέτη μέσω της δημοσκόπησης , η

ελληνική οικονομία δεν είναι ακόμη έτοιμη για την άμεση και καθολική εφαρμογή των

Διεθνών Λογιστικών Προτύπων από τις ελληνικές επιχειρήσεις στο σύνολό τους. Η μέχρι

τώρα εμπειρία από τους άμεσα εμπλεκόμενους (λογιστές και υπαλλήλους οικονομικών

υπηρεσιών) είναι μάλλον αρνητική και τα μειονεκτήματα που παρουσιάζονται είναι αρκετά

και κρίσιμης σημασίας. Η εκπαίδευση και ενημέρωση των φορέων και οργανισμών που είναι

άμεσα εμπλεκόμενοι με το αντικείμενο είναι ελλιπής και πρέπει από κοινού να εργαστούν,

έτσι ώστε να γίνει ομαλά η μετάβαση από τα ΕΛΠ στα ΔΛΠ, βοηθώντας έτσι την ελληνική

οικονομία και κοινωνία να μπορέσει να βγει από το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει.

67

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Ελληνική βιβλιογραφία

Αληφαντής Γ., (2002), Εισαγωγή στη Γενική Λογιστική, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα

Βλάχος Χ., Λουκά Λ., (2007), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα 2007, Εκδόσεις Global Training,

Αθήνα

Βλάχος Χ., Λουκά Λ., (2009), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα 2009, Εκδόσεις Παπαζήσης,

Αθήνα

Grand Thornton, (2006), Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, Τόμοι Α,Β,

Γ, Εκδόσεις Grand Thornton, Αθήνα

Grand Thonton, (2004), Διεθνή λογιστικά Πρότυπα I.F.R.S., Εκδόσεις Grand Thonton,

Αθήνα

Γεωργίου Άθως, (2003), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα IAS, Εκδόσεις Σάκκουλα,Αθήνα-

Θεσσαλονίκη

Γρηγοράκος Θ., (2001), Ανάλυση - Ερμηνεία του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου

(Γενική και Αναλυτική Λογιστική), Εκδόσεις Σάκκουλα , Αθήνα

Κόντος Γεώργιος, Λογιστική Τραπεζών και εταιρειών Leasing και Factoring, εκδόσεις

Διπλογραφία, Αθήνα 2007

Καραγιάννης, Δ., Καραγιάννη. Αικ., Καραγιάννης Ι., Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα στην

Πράξη, Θεσσαλονίκη 2007

Καραγιώργος Θ., Πετρίδης Α., (2006), Εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

(Δ.Λ.Π.) σε Συνδυασμό με το Γενικό Λογιστικό Σχέδιο - Θεωρία και Πράξη,

Εκδόσεις Γερμανός, Θεσσαλονίκη

Λεοντάρης Μ., (2004), Γενικό Λογιστικό Σχέδιο, Εκδόσεις Πάμισος, Αθήνα

68

Ντζανάτος Δ., Τα διεθνή λογιστικά πρότυπα με απλά λόγια και οι διαφορές τους με τα

ελληνικά, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2008

Περάκης, Ευάγγελος Ε., (2004)Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (Τόμος 9), Εκδόσεις Νομική

Βιβλιοθήκη, Αθήνα

Πρωτοψάλτης Ν., Βρουστούρης Π., (2002), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα και Διερμηνείες,

Εκδόσεις Σταμούλη και Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών, Αθήνα

Πρωτοψάλτης Ν., «Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα και Διερμηνείες», Ναυτεμπορική, αρ.φύλ.

22491, Μάρτιος 2004

Πρωτοψάλτης Νικόλαος Γ., Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, Διεθνή Πρότυπα

Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, Παραδείγματα εφαρμογής, Διερμηνείες, Α’

Τόμος, Εκδόσεις Αθ. Σταμούλης Αθήνα 2009

Τσακλάγκανος Α., (2006), Χρηματοοικονομική Λογιστική Σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά

Πρότυπα, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη Α.Ε., Θεσσαλονίκη

Τσιρίκος Γεώργιος Λ., (2003), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα-Η Άκρη του Νήματος, Εκδόσεις

Παπασωτηρίου, Αθήνα

Τσόλης Κ., Φίλιος Β., (2004), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, Εκδόσεις Σύγχρονη Εκδοτική

ΕΠΕ, Αθήνα

Φίλος Ιωάννης, (2003), Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα - Οδηγός Πρώτης Εφαρμογής, Εκδόσεις

Πάμισος, Αθήνα

Φίλος Ιωάννης,(2011),Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα-Θεωρητική Προσέγγιση Και Εφαρμογές

Μετατροπής, Εκδοτικός Οίκος Κλειδάριθμος, Αθήνα

Χέβας Δ., Παπαδάκη Α. (2004), Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο, Εκδόσεις Οικονομικού

Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα

69

Ξενόγλωσση βιβλιογραφία

Bradbury, Michael E. (2003). Implications for the Conceptual Framework Arising From

Accounting for Financial Instruments. Abacus, Vol. 39 Issue 3, p388-397, 10p.

Flegm, Eugene H. (2008). The Need for Reliability in Accounting. Journal of Accountancy,

Vol. 205 Issue 5, p37-39, 3p.

IASB, (2007), “IFRS for Small and Medium-sized Entities”, July 2009

Parker, R. H. (2008). Financial Reporting and Global Capital Markets. A History of the

International Accounting Standards Committee, 1973-2000. Accounting and

Business Research, Vol. 38 Issue 2, p162-164, 3p.

Roberts Clare B., Gordon Paul, Weetman Pauline (2002). International financial accounting: a

comparative approach, Pearson, New York.

70

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

71

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ (Δ.Λ.Π.) ΑΠΟ

ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Μ ι α έ ρ ε υ ν α η ο π ο ί α π ρ α γ μ α τ ο π ο ι ε ί τ α ι α π ό τ ο :

Τ.Ε. Ι. Καβ άλας

Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας

Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων

Καθηγητής:

Δημήτριος Χατζούδης

Email: dchatzoudes@yahoo.gr

Φοιτητής/τρια:

Κωνσταντίνα-Κλειώ Βοργιατζίδου

Τηλ.: 690-9161063

Email: konstantina_clio@yahoo.gr

Εισαγωγή:

• Βασικός σκοπός της παρούσας έρευνας είναι ο εντοπισμός και η καταγραφή των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων που προκύπτουν από την μέχρι τώρα εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων για τις ελληνικές επιχειρήσεις.

• Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από δύο ενότητες και απευθύνεται σε άτομα που ασκούν το επάγγελμα του λογιστή και του βοηθού λογιστή καθώς και σε άτομα που εργάζονται σε τμήματα οικονομικών υπηρεσιών σε εταιρείες (Τράπεζες) που εφαρμόζουν τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα.

• Ο ι απαντήσεις που θα δοθούν είναι αυστηρά εμπιστευτικές. Η επωνυμία της επιχείρησης σας δεν θα εμφανιστεί κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων.

• Παρακαλούμε συμπληρώστε το παρόν ερωτηματολόγιο (απαιτεί 5 με 10 λεπτά από τον χρόνο σας) και επιστρέψτε το μέσα σε 14 μέρες .

• Σε περίπτωση που έχετε οποιαδήποτε ερώτηση διευκρίνησης των εννοιών που δεν καλύπτει η επισυναπτόμενη επιστολή, επικοινωνήστε με τον κύριο/α Βοργιατζίδου Κωνσταντίνα-Κλειώ στο 690-9161063, ή στο mail konstantina_clio @yahoo. gr.

• Σας ευχαριστούμε ειλικρινά για τον χρόνο και τις σκέψεις σας. Τα αποτελέσματα της έρευνας μπορούν να σας αποσταλούν έπειτα από γραπτή σας απαίτηση.

72

ΜΕΡΟΣ Α:Το πρώτο μέρος του ερωτηματολογίου περιλαμβάνει δέκα ερωτήσεις που έχουν ως σκοπό

τον εντοπισμό και την μέτρηση των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων από την εφαρμογή

των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων από τις ελληνικές επιχειρήσεις.

Παρακαλώ συμπληρώστε το βαθμό συμφωνίας σας ή διαφωνίας σας για κάθε μία από

τις παρακάτω προτάσεις χρησιμοποιώντας την παρακάτω κλίμακα: (1= Διαφωνώ

απόλυτα, 2= Διαφωνώ, 3= Ούτε συμφωνώ/ Ούτε διαφωνώ, 4= Συμφωνώ, 5= Συμφωνώ

απόλυτα)

Πρόταση Απαντήσεις

1. Σε γενικές γραμμές τα Δ.Λ.Π. είναι κατανοητά 1 2 3 4 5

2. Γενικά το εθνικό δίκαιο ευνοεί τη χρήση των Δ.Λ.Π. από τις ελληνικές επιχειρήσεις.

1 2 3 4 5

3. Η εφαρμογή των Δ.Λ.Π. οδηγεί σε άμεσα συγκρίσιμα οικονομικά στοιχεία μεταξύ των επιχειρήσεων που τα εφαρμόζουν.

1 2 3 4 5

4. Σε γενικές γραμμές τα Δ.Λ.Π. είναι πιο αξιόπιστα από τα Ε.Λ.Π.

1 2 3 4 5

5. Τα Δ.Λ.Π. επιτυγχάνουν καλύτερη παρουσίαση της εύλογης αξίας της επιχείρησης.

1 2 3 4 5

6. Η εφαρμογή των Δ.Λ.Π. δίνει καλύτερη πληροφόρηση σε μετόχους και δανειστές της επιχείρησης.

1 2 3 4 5

7. Τα μεγέθη των Δ.Λ.Π. είναι άμεσα συγκρίσιμα με τα μεγέθη των Ε.Λ.Π.

1 2 3 4 5

8. Υπάρχει εναρμόνιση θεσμικού - νομοθετικού περιβάλλοντος στην εφαρμογή των Δ.Λ.Π.

1 2 3 4 5

9. Υπάρχει επαρκής ενημέρωση των λογιστών και ελεγκτών για τα Δ.Λ.Π.

1 2 3 4 5

10. Διαπιστώνεται προβλήματα από την ταυτόχρονη λειτουργία Δ.Λ.Π. και Ε.Λ.Π

1 2 3 4 5

73

ΜΕΡΟΣ ΒΤο δεύτερο και τελευταίο μέρος του ερωτηματολογίου περιλαμβάνει πληροφορίες για το

πρόσωπο που το συμπληρώνει .

Πληροφορίες που αφορούν το άτομο που συμπληρώνει το ερωτηματολόγιο

1.ΦΥΛΟ

Άνδρας |

Γυναίκα

2. ΗΛΙΚΙΑ

Έως 25

26-35

36-45

46-55

56-65

3. ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

Απόφοιτος /η λυκείου

Τεχνική σχολή / ΙΕΚ

Φοιτητής / τρια

Ανώτατη εκπαίδευση (ΑΕΙ- ΤΕΙ)

Μεταπτυχιακό

Διδακτορικό

4. ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

1 - 3

4 - 7

8 - 10

Πάνω από 11

74

Παρακαλώ επιστρέψτε το παρόν ερωτηματολόγιο με τον παρακάτω τρόπο:

Μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας στο mail konstantina_clio@yahoo.gr

Ευχαριστούμε για τον χρόνο που διαθέσατε για την ολοκλήρωση του ερωτηματολογίου

ΒΟΡΓΙΑΤΖΙΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ-ΚΛΕΙΩ

Προπτυχιακή Φοιτήτρια

ΤΕΙ Καβάλας

Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας

Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων

Τηλέφωνο: 690-9161063

konstantina_clio@yahoo.gr

Επιθυμείτε να σας αποστείλουμε τα αποτελέσματα τις έρευνας;

Ναι Όχι

75