Ε Κ Θ Ε Σ Η 2006 - Seve · 100% του Πληθυσμού 76,6 έτη (2006) 23,7ο/οο...

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΡΙΠΟΛΗ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Ε Κ Θ Ε Σ Η 2006

Γ Ρ Α Φ Ε Ι Ο Υ ΟΕΥ

Π Ρ Ε Σ Β Ε Ι Α Σ Τ Ρ Ι Π Ο Λ Ε Ω Σ

Λ Ι Β Υ Η

Τρίπολη, Αύγουστος 2006

ΧΝ/χν 18, Shar’ A Jelal Bayar, Dahra – Tripoli – Libya Tel.: 00218-21-3338563 & 3336978, FAX: 00218-21-4441907

E-mail: [email protected]

3



4

I.-ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΙΒΥΗ 1.- ΔΕΙΚΤΕΣ- ΣΤΟΙΧΕΙΑ Α.- ΚΟΙΝΩΝΙΑ Όνομα Έκταση Πληθυσμός Πυκνότητα (2006) Θρήσκευμα Γλώσσα Εθνική Σύνθεση (Εθνολογικές Ομάδες) Πρωτεύουσα Άλλες πόλεις Διοικητικά Διαμερίσματα Ετήσια αύξηση πληθυσμού Ιατρική Φροντίδα Προσδόκιμον Ζωής Παιδική θνησιμότητα Αναλφαβητισμός Ενηλίκων Πρόσβαση σε νερό Μέση Κατανάλ. Θερμίδων Πολίτευμα Αρχηγός Κράτους Πρωθυπουργός Συμμετοχή σε Δ.Ο.

Μεγάλη Σοσιαλιστική Λαϊκή Λιβυκή Αραβική Τζαμαχιρία Great Socialist People’s Libyan Arab Jamahiriya

1.759.540 km2 5.940.754 (Ιούλιος 2006 εκτίμηση) 3,3 άτομα ανά km2 (2006) Σουνίτες Μουσουλμάνοι (97%) Αραβική (Βερβερική σε ολίγες περιοχές) Βερβέροι και Άραβες 97% Τρίπολη Βεγγάζη, Σύρτη, Misratah, Tubruq 25 Δήμοι, κατανεμημένοι σε 13 Περιφέρειες 2,3% (2006 προσωρινά στοιχεία) 100% του Πληθυσμού 76,6 έτη (2006) 23,7ο/οο Άνδρες 7,6%, Γυναίκες 28% (2003) 90% του πληθυσμού 3.500 θερμίδες Συμφώνως με τις διακηρύξεις του καθεστώτος, στη Λιβύη έχει εγκαθιδρυθεί από το 1977 πολίτευμa Άμεσης Λαϊκής Κυριαρχίας Συνταγματάρχης Mu’ Ammar Al-QUADHAFFI (Ηγέτης της Επαναστάσεως του 1969, άνευ επισήμου κρατικού αξιώματος) Dr. al-Baghdadi Ali al-MAHMUDI (05.03.2006) Ο.Η.Ε., Αφρικανική Ένωση, Αραβικός Σύνδεσμος, Ένωση Αραβικού Μαγκρέμπ, Οργανισμός Ισλαμικής Διάσκεψης, Κοινότητα Σάχελ-Σαχάρα, ΟΠΕΚ, World Bank Group (1958), (IFC) International Finance Corporation (1958),



5

Νομικό Σύστημα Ημέρα Ανεξαρτησίας (από Ιταλία) Εθνική Εορτή Σύνταγμα Β.- ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ Νόμισμα Μέση Ισοτιμία Νομίσματος Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν Α.Ε.Π. κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. κατά κεφαλήν (επί τη βάσει Αγοραστικής Δυνάμεως-PPP) Ρυθμός Αυξήσεως (Α.Ε.Π.) Επενδύσεις (% του Α.Ε.Π.) Πληθωρισμός Εργατικό Δυναμικό Εργατικό δυναμικό ανά οικονομική δραστηριότητα Ανεργία Α.Ε.Π. ανά οικονομική δραστηριότητα Προϋπολογισμός (2005) Δημόσιο Χρέος

Multirateral International Guarantee Association, WTO (παρατηρητής)

Βασίζεται στο ιταλικό αστικό νομικό σύστημα και στον ισλαμικό νόμο. Υφίστανται ξεχωριστά ισλαμικά Δικαστήρια. Δεν υφίσταται συνταγματική πρόβλεψη δικαστικού ελέγχου των νομοθετικών πράξεων. Δεν έχει γίνει αποδεκτή η υποχρεωτική ICJ δικαστική δικαιοδοσία.

24 Δεκεμβρίου 1951

1 Σεπτεμβρίου (1969) Επέτειος Επαναστάσεως

11 Δεκεμβρίου 1969, αναθεωρηθέν 2 Μαρτίου 1977

Λιβυκό Δηνάριο (LYD) 1 USD = 1,3084 LYD (2005), 1.305(2004) 1 ΕΥΡΩ = 1,62 LYD (2005), 1,60(2004) 39,2 δις USD (2005 εκτίμηση) 6.800 USD (2005), 7.600 USD (2006 εκτίμηση) 11.400 USD (2005 εκτίμηση)

4,6% (2004), 3,5% (2005 εκτίμηση) 11,4% (2005 εκτίμηση) -2,2% (2004), 3,4% (2005 εκτίμηση) 1.640.000 (2005 εκτίμηση) Πρωτογενής Τομέας: 17% Δευτερογενής Τομέας: 23% Τριτογενής Τομέας: 59% 30% του εργατικού δυναμικού (2004) Γεωργία: 7,6% Βιομηχανία: 49,9% Υπηρεσίες: 42,5% Έσοδα (25,34 δις USD) – Δαπάνες (15,47 δις USD)



6

Εξωτερικό Χρέος Συναλλαγματικά Διαθέσιμα Παραγωγή Αργού Πετρελαίου Εξαγωγές Αργού Πετρελαίου Κατανάλωση Πετρελαίου Αποθέματα Πετρελαίου Παραγωγή Φυσικού Αερίου Κατανάλωση Φυσικού Αερίου Ισοζύγιο Πληρωμών Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Εισαγωγές(f.o.b.) Εξαγωγές(f.o.b.) Εμπορικό Ισοζύγιο(+) Εξαγωγές Πετρελαίου Τιμές Εξαγωγών Αργού Πετρελαίου

8,2% του ΑΕΠ (2005 εκτίμηση) 4,267 δις USD (2005) 32,31 δις USD (2005) 643 εκ. βαρέλια ημερησίως, (2006 εκτίμηση) 1,750 εκ. βαρέλια ημερησίως 487,5 εκ. Βαρέλια 237.000 Βαρέλια ημερησίως 40 δις Βαρέλια (2005) 7 δις cu m (2003) 6,25 δις cu m (2003)

-13,6 δις USD (2005) ή 34,8% του ΑΕΠ 16,00 δις USD (2005) ή 40,8% του ΑΕΠ

(2004) 8,8 δις USD, (2005) 10,9 δις USD (2004) 20,6 δις USD, (2005) 30,1 δις USD (2004) 11,8 δις USD, (2005) 19,2 δις USD (2004) 19,7 δις USD, (2005) 29,2 δις USD 53, 7 USD ανά Βαρέλι

II.- ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Η Λιβύη ευρίσκεται στο κέντρο της Βορείου Αφρικής. Βρέχεται σε όλο το βόρειο τμήμα της από τη Μεσόγειο θάλασσα (1.770 km ακτογραμμή) και συνορεύει δυτικά με: Αλγερία (982 km) και Τυνησία (459 km), νότια με: Νίγηρα (354 km) και Τσάντ (1.055 km), ανατολικά με: Αίγυπτο (1.115 km) και Σουδάν (383 km). Στην ενδοχώρα κυριαρχεί η έρημος Σαχάρα, η οποία διακόπτεται σποραδικά από οάσεις. Κλίμα μεσογειακό στην παράκτια ζώνη, στην παρασαχάρια ζώνη ξηρό και έως ακραίως ξηρό-θερμό κλίμα ερήμου στην σαχαρική ενδοχώρα.

Η χώρα πλήττεται από τον θερμό νότιο άνεμο Ghibli, διαρκούντος την Άνοιξη 1 έως 4 ημέρες και το Φθινόπωρο 3 ημέρες και συνοδευόμενο με θύελλες μεταφοράς σκόνης και άμμου από την έρημο.

Η έκταση της Λιβύης ανέρχεται σε 1.759.540 km2, δηλαδή 12)πλάσια της Ελλάδος. Το 90% του εδάφους είναι έρημος ή ημιέρημος, μόλις το 1,03% αποτελεί καλλιεργήσιμη γη (οι αρδεύσιμες εκτάσεις -4.700 km2- αποτελούν μόλις το 0,27% του εδάφους ).



7

Η διαμόρφωση του εδάφους, κατ’ εξοχήν αγόνου, συνίσταται σε επίπεδες έως και κυματοειδείς πεδιάδες, σε υψίπεδα και εδαφικές κοιλότητες.

Πετρέλαιο, φυσικό αέριο και γύψος αποτελούν φυσικούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους της χώρας.

Χρήσεις γης: α)Καλλιεργήσιμες εκτάσεις 1,03% β)Καλλιέργειες σταθερής αποδόσεως 0,19% γ) Άλλες χρήσεις 98,78% Περιβαλλοντικά στοιχεία: Ερημοποίηση, πολύ περιορισμένα αποθέματα

ύδατος. Το μεγάλο αναπτυξιακό έργο, ο Μεγάλος Τεχνητός Ποταμός (Great Man-Made River Project), το μεγαλύτερο αρδευτικό έργο στον κόσμο (ευρίσκεται εισέτι εν εξελίξει) κατασκευάστηκε να μεταφέρει νερό, από από τα υδροφόρα κοιτάσματα της Σαχάρας, στις παράκτιες περιοχές της χώρας.

Η Λιβύη είναι ιδιαίτερα αραιοκατοικημένη χώρα (πυκνότητα: 3,3 κάτοικοι ανά km2). Η γόνιμη και κατοικημένη περιοχή ευρίσκεται στο παράκτιο τμήμα της χώρας, ενώ η ενδοχώρα λόγω της ερήμου είναι σχεδόν ακατοίκητη.

III.- ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Η Λιβύη γεωγραφικά, πολιτιστικά και ιστορικά αποτελεί τμήμα της Μεσογείου. Ο προϊστορικός ιθαγενής πληθυσμός της διακρινόταν σε δύο φυλές: τη ΄΄Λιβυκή΄΄, μεσογειακής προελεύσεως και την ΄΄Αιθιοπική΄΄ αφρικανικής προελεύσεως. Κατά τους ιστορικούς χρόνους τμήματά της αποικίστηκαν από τους Φοίνικες (1.000 π.Χ) και τους Έλληνες (631 π.Χ). Η Λιβύη εγνώρισε την κυριαρχία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, των Πτολεμαίων της Αιγύπτου, της Ρώμης και του Βυζαντίου.

Το 643 μ.Χ. η Λιβύη κατακτάται από το Ισλάμ και τους Άραβες και έκτοτε η ιστορία της συναρτάται με την ιστορία του Αραβικού Κόσμου.

Το 1551 μ.Χ. η Λιβύη περνάει στην κατοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία ασκεί την εξουσία μέσω του Τάγματος των Γενιτσάρων.

Το 1911 η χώρα κατακτάται από την Ιταλία, η οποία μετά την άνοδο του φασισμού επιχειρεί την αποικιοποίηση της Λιβύης. Η ιταλική κατοχή συναντά την ισχυρή αντίσταση των Λιβύων.

Το 1942, κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου η Λιβύη περνά στην κατοχή των Αγγλικών και Ελευθέρων Γαλλικών στρατευμάτων.

Το 1951 η Λιβύη κερδίζει την ανεξαρτησία της και ανακηρύσσεται Ενωμένο Βασίλειο με ομοσπονδιακό Σύνταγμα υπό τον Βασιλέα Idris Zanoushi, ήρωα της αντιστάσεως κατά των Ιταλών.

Τη δεακετία του 1950 η Λιβύη προσδένεται στο Ατλαντικό Μπλόκ Δυνάμεων και κατόπιν συμφωνιών παραχωρεί στρατιωτικές βάσεις στο έδαφός της, σε



8

Βρετανούς και Αμερικανούς, με αντάλλαγμα οικονομική βοήθεια (η Λιβύη πριν την ανακάλυψη του πετρελαίου ήταν από τα φτωχότερα κράτη του κόσμου).

Το 1959-60 ανακαλύπτονται τα πρώτα κοιτάσματα πετρελαίου, το οποίο προσφέρει πλούτο στη χώρα και γίνεται ο μοχλός προσπάθειας εκσυγχρονισμού της κοινωνίας της κατά τη δεκαετία του 1960.

Την 1η Σεπτεμβρίου 1969 ξεσπά στρατιωτικό πραξικόπημα με ηγέτη τον Συνταγματάρχη Mu’ Ammar Al-Quadhaffi. Το πραξικόπημα επικρατεί χωρίς αντίσταση και η Λιβύη ανακηρύσσεται Λιβυκή Αραβική Δημοκρατία και οι δομές του Κράτους μετατρέπονται από ομοσπονδιακές σε ενιαίες.

Την 11 Δεκεμβρίου 1969 υιοθετείται Σύνταγμα, το οποίο αναθεωρείται την 2 Μαρτίου 1977 και ανακηρύσσεται η Μεγάλη Σοσιαλιστική Λαϊκή Λιβυκή Αραβική Τζαμαχιρία.

Το πρώτο ήμισυ της δεκαετίας του 1970 το νέο καθεστώς απομακρύνει τις βρετανικές και αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις, εθνικοποιεί όλες τις Τράπεζες και σταδιακά τις πετρελαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Λιβύη. V.- ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Α.-Γενικά

Η λιβυκή οικονομία εξαρτάται από τον τομέα των υδρογονανθράκων, ο οποίος συνεισφέρει (στοιχεία 2005) το 97% στα έσοδα εκ των εξαγωγών ή άλλως κατά 74,6% του ΑΕΠ. Τα σημαντικά έσοδα από τον ενεργειακό τομέα, συνδυαζόμενα με τον μικρό πληθυσμό, αποδίδουν στην Λιβύη ένα από τα μεγαλύτερα κατά κεφαλήν εισοδήματα μεταξύ των χωρών της Αφρικής, αλλά ελάχιστο μέρος των εσόδων αυτών διοχετεύεται στις χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις.

Η Λιβύη τα τελευταία τέσσερα έτη καταγράφει σημαντική πρόοδο στον τομέα των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, στο πλαίσιο της προσπάθειας για την πλήρη ενσωμάτωση της χώρας στους κόλπους της Διεθνούς Κοινότητος.

Η προσπάθεια αυτή αναζoπυρώθηκε μετά την άρση όλων των μονομερών κυρώσεων των Ηνωμένων Εθνών (Απρίλιος 2004) με αποτέλεσμα η Λιβύη να αποτελεί πόλο έλξεως ξένων επενδύσεων, κυρίως στον ενεργειακό τομέα.

Η χώρα έχει να διανύσει μακρύ δρόμο για την ολοκλήρωση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων και να απελευθερωθεί τοιουτοτρόπως η δομημένη και σοσιαλιστικά προσανατολισμένη οικονομία της. Τα αρχικά βήματα, συμπεριλαμβανομένων της υποβολής υποψηφιότητος μέλους του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), της μερικής μειώσεως των κρατικών επιχορηγήσεων-ενισχύσεων, της ανακοινώσεως σχεδίων ιδιωτικοποποιήσεων και ενθαρρύνσεως της ιδιωτικής επιχειρηματικότητος, μολονότι αναγκαία, δεν θεωρούνται ικανά και επαρκή για την μετάβαση και τον αναπροσανατολισμό της οικονομίας περισσότερο



9

προς τους νόμους της αγοράς, αν δεν συνοδευτούν και από άλλες δομικές μεταρρυθμίσεις.

Οι μη-πετρελαϊκοί βιομηχανικοί και κατασκευαστικοί κλάδοι, η συμμετοχή των οποίων στον σχηματισμό του ΑΕΠ υπολογίζεται στο 20%, έχουν αυξήσει την παραγωγική ικανότητα και διευρύνει την παραγωγική των διαδικασία, πέραν της μεταποιήσεως και τυποποποιήσεως αγροτικών προϊόντων, στρεφόμενοι στην παραγωγή πατροχημικών, σιδήρου, χάλυβος και αλουμινίου.

Οι κλιματολογικές συνθήκες και τα πτωχά εδάφη, περιορίζουν σημαντικά την αγροτική παραγωγή με αποτέλεσμα η Λιβύη να εισάγει το 75% των προϊόντων διατροφής. Β.- Οικονομία Λιβύης 2004-2005 -Τρέχουσες Εξελίξεις 1.- Γενική Επισκόπηση Κατά την υπό εξέταση χρονική περίοδο σημειώθηκε μερική πρόοδος ως προς τις δομικές μεταρρυθμίσεις της οικονομίας, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η πιο αποδοτική οργάνωση του πίνακος διατιμήσεων και δασμών, η σταδιακή απελευθέρωση των επιτοκίων, η διεύρυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, του πεδίου δραστηριοποιήσεως ξένων επενδυτών και η δρομολόγηση των διαδικασιών ιδιωτικοποιήσεως της μεγαλύτερης σε σπουδαιότητα Κρατικής Τραπέζης.

Το 2005 η Λιβύη χαλάρωσε τις απαγορεύσεις στο εξωτερικό εμπόριο αναταξινομώντας τον κατάλογο μη επιτρεπομένων να εισαχθούν στην χώρα προϊόντων, τα οποία περιόρισε από 31 σε 17 θέματα. Το νέο πρόγραμμα αναδιαρθρώσεως των δασμών προβλέπει δύο δείκτες, 10% για εισαγωγές καπνού και 0% για όλα τα υπόλοιπα προϊόντα. Όλα όμως ανεξαιρέτως τα εισαγόμενα προϊόντα επιβαρύνονται με φόρο 4% ως αμοιβή υπηρεσιών. Ο φόρος καταναλώσεως για εισαγόμενα κυμαίνεται από 25% έως και 50%, ενώ ο αντίστοιχος επιβαλλόμενος φορολογικός συντελεστής στα προϊόντα εγχωρίου παραγωγής ανέρχεται σε 2%.

Παρά ταύτα όμως η πραγματοποίηση των μεταρρυθμίσεων συνεχίζει να υποφέρει λόγω απουσίας ενός ευρέος μεσοπροθέσμου σχεδιασμού και ελλείψεως συντονισμού μεταξύ των εμπλεκομένων κρατικών φορέων. Το ανακοινωθέν προσχέδιο ΄΄Στρατηγική Μεσοπρόθεσμη΄΄(Medium Term Strategy) για την ανασυγρότηση της λιβυκής οικονομίας έγινε ευμενώς αποδεκτό. Οι λιβυκές Αρχές έχουν επίγνωση ότι η εφαρμογή του σχεδίου ΄΄Μεσοπρόθεσμη Στρατηγική΄΄ θα απαιτήσει μαζική τεχνική βοήθεια, η οποία κατά το μεγαλύτερο μέρος θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από εθνικούς πόρους.

Οι αναπτυξιακές προοπτικές της λιβυκής οικονομίας αναμένονται ευνοϊκές και το 2006, λόγω των θετικών τάσεων και εξελίξεων στις διεθνείς αγορές πετρελαίου.



10

Στον δημοσιονομικό τομέα τρεις κατηγορίες μεταρρυθμίσεων θεωρούνται ως αμέσου προτεραιότητος: α) Ο πλήρης έλεγχος της φορολογικής πολιτικής υπό την ευθύνη του Υπουργείου Οικονομικών, με την ενοποίηση του προϋπολογισμού και την κατάργηση όλων των εκτός προϋπολογισμού χειρισμών, β) Η επαύξηση των δαπανών δια της ποιοτικής αναβαθμίσεως ως προς την εκτέλεση του προϋπολογισμού και η διεύρυνση της φορολογικής βάσεως εσόδων εκ των μη-πετρελαϊκών τομέων της οικονομίας, γ)Η καθιέρωση ενός σταθεροποιημένου Ταμείου Αποταμιεύσεων, δ) Ο εκσυγχρονισμός των διαδικασιών χρηματοδοτήσεων, ε) Η απλοποίηση του φορολογικού συστήματος, στ) Η ανάπτυξη συστήματος διακανονισμού πληρωμής φόρων και η άυξηση των φορολογικών ελέγχων και ζ) Η ανάπτυξη και βελτίωση των ανθρωπίνων πόρων.

Η επιτυχής εφαρμογή της μεσοπρόθεσμης στρατηγικής μεταρρυθμίσεων εξαρτάται από την ακολουθητέα νομισματική πολιτική εκ της Κεντρικής Τραπέζης, η οποία ενθαρρύνεται να επαυξήσει την εμπιστοσύνη της σε έμμεσα νομισματικά όργανα, χορηγώντας πιστώσεις και επανεργοποιώντας την αγορά συναλλάγματος μέσω των εμπορικών τραπεζών.

Αμέσου προτεραιότητος μέτρα, τα οποία θα πρέπει να ληφθούν προκειμένου να δρομολογηθεί η επιτυχής εφαρμογή των δομικών μεταρρυθμίσεων και η ανασυγκρότηση της οικονομίας, αποτελούν: α) Η ενσωμάτωση του φόρου καταναλώσεως και των δασμών εισαγομένων προϊόντων στο σύστημα (πίνακας) διατιμήσεως, β) Η προώθηση προετοιμασίας των διαδικασιών και των διαπραγματεύσεων προς προσχώρηση στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), γ) Η θέσπιση και υιοθέτηση νόμου περί ιδιωτικοποιήσεων και προσελκύσεως ξένων επενδύσεων (απάλειψη του ελαχίστου σήμερον ποσού των 50 εκ. USD, ως προϋποθέσεως αναλήψεως επενδυτικής δραστηριότητος) και δ) Η απλοποίηση των διαδικασιών και η επιτάχυνση του ρυθμού εγκρίσεως και εγγραφής επενδυτικών σχεδίων, ε) Η πλήρης απελευθέρωση των εισαγωγών, στ) η απλούστευση των διαδικασιών εκτελωνισμού και ζ) Η υιοθέτηση θεσμικού και νομικού πλαισίου σχετικά με το εμπόριο και τις επενδύσεις συμφώνως με τα διεθνή ισχύοντα και πρότυπα.

Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις αποσκοπούν επίσης στη σταδιακή απεξάρτηση της οικονομίας από το πετρέλαιο, το οποίο αποτελεί την μοναδική πηγή εισοδήματος της χώρας. Η αύξηση των επενδύσεων στον τομέα της γεωργίας, των τουριστικών υποδομών-υπηρεσιών, των ιχθυοκαλλιεργειών και της μεταλλευτικής βιομηχανίας αποτελεί αμέσου προτεραιότητος στόχο της οικονομκής πολιτικής της χώρας. Ειδικά η αγροτική ανάπτυξη επιβάλλεται άμεσα, διότι οι ανάγκες σε προϊόντα του κλάδου διατροφής καλύπτονται κατά 75% δια των εισαγωγών.

Η ολοκλήρωση της κατασκευής του τεχνικού αρδευτικού έργου μεταφοράς ύδατος στην παράκτια ζώνη της χώρας από τα υδροφόρα κοιτάσματα της Σαχάρας, του επονομαζομένου ΄΄Μεγάλος Ποταμός΄΄(The Great Man-Made River-GMR), το



11

μεγαλύτερο στο είδος του έργο στον κόσμο, προϋπολογισμού 30 δις USD, αναμένεται να επιλύσει το πρόβλημα λειψυδρίας, να συνεισφέρει στην ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό και επέκταση των αγροτικών καλλιεργειών και να μειωθεί τοιουτοτοτρόπως η εξάρτηση της χώρας σε προϊόντα διατροφής από το εξωτερικό. Τα αποθέματα της ερήμου υπολογίζεται να καλύψουν τις ανάγκες σε ύδωρ της Λιβύης για τα επόμενα 50 έτη.

H Λιβύη αυτοπροσδιορίζεται ως το ΄΄κλειδί΄΄ στην οικονομική διαμεσολάβηση μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής, αναμειγνυομένη περισσότερο στην Ευρω-Αφρικανική αρένα, προάγοντας τον ενιαίο χώρο της Αφρικανικής Ενώσεως.

Η Λιβύη έχει συνάψει εμπορικές και οικονομικές συμφωνίες με πολλές ευρωπαϊκές και αφρικανικές χώρες και συμμετέχει σε όλες τις περιφερειακές Αραβικές Συμφωνίες. Έχει προωθήσει την δημιουργία περιφερειακής οικονομικής ένωσης με τις γειτονικές χώρες, με βραχυπρόθεσμο στόχο την ενυθάρρυνση των επενδύσεων στον αγροτικό τομέα και στις ιχθυοκαλλιέργειες και μακροπρόθεσμα την ενοποίηση των εθνικών οικονομιών σε μία ενιαία αγορά, ως επίσης την κοινή νομισματική και δημοσιονομική πολιτική. 2.- Οικονομικές εξελίξεις το 2004-2005

Υπερβαίνοντας την μακρά παράδοση μίας κεντρικά ελεγχομένης και σοσιαλιστικά προσανατολισμένης οικονομικής διαχειρίσεως, μίας υπερ το δέον εμπιστοσύνης στον δημόσιο τομέα και μίας αποκλειστικής και ισχυρής εξαρτήσεως από τον πετρελαϊκό τομέα, η Λιβύη, υπό το φως και των νέων υπό διαμόρφωση δεδομένων στις διεθνείς σχέσεις της, μετά την άρση των κυρώσεων από τον ΟΗΕ, τίθεται ενώπιον της προκλήσεως και της αδήριτης αναγκαιότητος πλέον να επιχειρήσει μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα οδηγήσουν στην μετάβαση της οικονομίας της αγοράς. Παρά την επιτευχθείσα πρόοδο τα τελευταία έτη, η οικονομία παραμένει ευρέως ελεγχομένη και μη διαφοροποιημένη.

Τα ¾ του οικονομικώς ενεργού πληθυσμού της χώρας απασχολούνται στον δημόσιο τομέα, η ιδιωτική επενδυτική δραστηριότητα και επιχειρηματικότητα είναι ασήμαντη (2% του ΑΕΠ) και ο πετρελαϊκός τομέας παραμένει κυρίαρχος (74,6% του ΑΕΠ το 2005).

Η λιβυκή οικονομία το 2004-2005 κατέγραφε θετικές μακροοικονομικές επιδόσεις με χαρακτηριστικά τον υψηλό ρυθμό αναπτύξεως, το υψηλό δημοσιονομικό και εξωτερικό πλεόνασμα, τα οποία αντανακλούν τις ευνοϊκές εξελίξεις το 2005 στην αγορά πετρελαίου(31% άνοδος τιμών) και την αυξημένη παραγωγική απόδοση του πετρελαίου 1,5% το 2005 έναντι 5,6% το 2004 , την πραγματική αύξηση του ΑΕΠ (5,6%) του σχηματισθέντος εκ των μη πετρελαϊκών τομέων της οικονομίας. Σημαντική ανάπτυξη σημείωσαν επίσης οι κλάδοι: Εμπορίου-Ξενοδοχείων-Μεταφορών(7%), λόγω μερικής απελευθερώσεως του εξωτερικού εμπορίου και αυξήσεως της ζητήσεως τουριστικών υπηρεσιών εκ του



12

εξωτερικού, Κατασκευών-Υπηρεσιών (5%), οφειλομένης της μεγεθύνσεως αυτής στις αυξημένες κρατικές δαπάνες που διοχετεύθησαν στους εν λόγω κλάδους. Η βιομηχανική παραγωγή κατέγραψε για πρώτη φορά την τελευταία πενταετία αύξηση, ενώ το εισόδημα από τον αγροτικό τομέα αυξήθηκε κατά 2,5%.

Η δημοσιονομική θέση της χώρας συνέχισε να διογκώνεται, εμφανίζοντας μη-πετρελαϊκό έλλειμμα της τάξεως του 33,6% το 2005 έναντι 33,1% του ΑΕΠ το 2004. Ωστόσο τα μεγάλα έσοδα εκ των εξαγωγών αργού πετρελαίου (65,3% του ΑΕΠ το 2004) και 74,6% του ΑΕΠ το 2005, λόγω των υψηλών διεθνών τιμών, είχαν σαν αποτέλεσμα να διαμορφωθεί το γενικό Δημοσιονομικό Πλεόνασμα το 2005 στο 32,6% έναντι 17,5% του ΑΕΠ το 2004 και περίπου. Τα έσοδα από τον μη-πετρελαϊκό τομέα ενεφάνισαν αύξηση αντιστοιχούσης στο 1% του ΑΕΠ, λόγω των μεγάλων συγκεντρώσεων στα Τελωνεία, εν συνδυασμώ με την αύξηση των εισαγωγών και την βελτίωση της διαχειρίσεως των εσόδων.

Η οικονομία της Λιβύης κυριαρχείται εκ του κλάδου των υδρογονανθράκων, ο οποίος συμμετέχει κατά 74,6% (ΑΕΠ ονομαστικές τιμές 39,16 δις USD-στοιχεία 2005) στον σχηματισμό του Ακαθαρίστου Εγχωρίου Προϊόντος(ΑΕΠ) και στις εξαγωγές της χώρας κατά 97% περίπου( επί συνόλου 30,1 δις USD στοιχεία 2005).

Το μερίδιο των υπολοίπων τομέων της οικονομίας στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας, συμφώνως με στοιχεία του 2005, διαμορφώθηκε ως εξής: Γεωργία (7,6%), Bιομηχανία (49,9%), Υπηρεσίες (42,5%).

Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σημείωσε, το 2005, πραγματική αύξηση 3,5%, έναντι αυξήσεως 4,6% το 2004, αποδιδομένης της εξελίξεως αυτής στον ταχύτερο ρυθμό αυξήσεως των εξαγωγών 46,1%, έναντι σχετικώς μικροτέρας αυξήσεως 23,9% των εισαγωγών. Προβλέψεις ομιλούν για πραγματικό ρυθμό αναπτύξεως της οικονομίας το 2006, της τάξεως του 5,0%.

Οι λιβυκές εξαγωγές σημειώνοντας αύξηση 46,11% το 2005 διαμορφώθηκαν στο επίπεδο των 30,1 δις USD το 2005, έναντι 20,6 δις USD το 2004, με αποτέλεσμα το πλεόνασμα του Εμπορικού Ισοζυγίου να διευρυνθεί έτι περαιτέρω, ένεκα κυρίως των υψηλών εξαγωγικών επιδόσεων του τομέως των υδρογονανθράκων, και να διαμορφωθεί στο επίπεδο των 19,2 δις USD το 2005, έναντι 11,8 δις USD το 2004. Το ίδιο έτος οι εισαγωγές της χώρας σημειώνοντας άνοδο της τάξεως του 23,9% διεμορφώθησαν στο επίπεδο των 10,9 δις USD, έναντι εισαγωγών αξίας 8,8 δις USD το 2004.

Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών ενεφάνισε το 2005 πλεόνασμα 16,0 δις USD, αντιστοιχούν στο 40,8% του ΑΕΠ, έναντι πλεονάσματος 7,3 δις USD το 2004, ήτοι 24,2% του ΑΕΠ. Η διεύρυνση του πλεονάσματος του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών αντανακλά κυρίως την μεγάλη αύξηση 48,2% των εξαγωγών υδρογονανθράκων το 2005, ήτοι 29,2 δις USD έναντι 19,7 δις USD το 2004.

Οι τιμές καταναλωτού σημείωσαν το 2005 για πρώτη φορά μέση ετησία άνοδο 2,5%, έναντι αρνητικού πληθωρισμού τα παρελθόντα έτη (-2,2% το 2004),



13

αποδιδομένης ταύτης στην απελευθέρωση του εξωτερικού εμπορίου, ως επίσης στην αύξηση των κρατικών επιδοτήσεων ωρισμένων ευαίσθητων καταναλωτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων και κλωστοϋφαντουργικών.

Η ανατίμηση του Λιβυκού Δηναρίου(LYD) έναντι του Δολλ. ΗΠΑ (1 USD : 1,47 LYD αρχές 2003 και 1USD: 1,350 LYD περί τα μέσα Δεκεμβρίου 2003) η κυμαινόμενη ισοτιμία έκτοτε 1 USD = 1.305 LYD (2004) και 1 USD : 1,3084 LYD (2005) αλλά και έναντι του ΕΥΡΩ (1,60 2004 και 1,62 2005), στην επίσημη ή ΄΄παράλληλη΄΄ αγορά και η εξ αυτής επακόλουθη μείωση των τιμών εισαγομένων προϊόντων εξ ιδιωτικών επιχειρήσεων, αντιστάθμισε μεν μερικώς τις επιδράσεις εκ της σημειωθείσης, παγκοσμίως, ανόδου των τιμών προϊόντων, πλην εκείνων του πετρελαίου και παραγώγων αυτού, αλλά η οικονομία της χώρας, παρά την σχετική αυτή εξισορρόπηση, προβλέπεται να κινηθεί μάλλον σε τροχιά αναθερμάνσεως των τιμών. Παρά ταύτα ο πληθωρισμός, δι’ εκτιμωμένου δείκτου τιμών καταναλωτού 3,0%, προβλέπεται να διατηρηθεί το 2006 υπό έλεγχο.

ΠΙΝΑΚΑΣ Α΄

Οι κυριώτεροι εμπορικοί εταίροι της Λιβύης το 2005 (Χώρες-μέλη Ε.Ε. και συνδεδεμένες )

Αξία σε .000.000 Χώρα Εξαγωγές προς

Λιβύη Εισαγωγές από

Λιβύη Χώρες-μελη Ε.Ε. Ιταλία € 1,360 € 9,732 Γερμανία € 657,7 € 3,900 Μ. Βρετανία € 304,8 € 283,2 Γαλλία € 300,8 € 1,588 Ισπανία € 176,3 € 2,280 ΕΛΛΑΔΑ € 161,5 € 615,0 Ολλανδία € 130,7 € 323,3 Μάλτα € 84,3 € 3,5 Βέλγιο € 114,7 € 47,5 Αυστρία € 61,4 € 112,0 Δανία € 30,1 € 10,1 Ουγγαρία € 15,4 € 0 Πολωνία $ 12,4 $ 5,0 Τσεχία $ 11,0 $ 110,7 Σλοβακία $ 0,73 $ 0 Συνδεδεμένες Ε.Ε. Ρουμανία € 18,00 € 0



14

Υποψήφιες Ε.Ε. Τουρκία $ 382,6 $ 1,982 Κροατία $ 14,0 $ 15,0 ΣΥΝΟΛΟΝ ΛΙΒΥΗ $ 10,9 $ 30,1

Πηγή: Στατιστική Εξωτερικού Εμπορίου Κοινοτικών και Συνεδεμένων Ε.Ε. χωρών-Αυστριακή Προεδρία Ε.Ε. (Α΄ Εξάμηνο 2006)

– Γραφεία Συμβούλων ΟΕΥ των εν Τριπόλει Πρεσβειών χωρών, συνδεδεμένων και υποψηφίων Ε.Ε.

Κύριοι εμπορικοί εταίροι της Λιβύης 2005 (Πίνακας Α΄): η Ιταλία 38,0% του

συνόλου των εξαγωγών και 20,8% του συνόλου των λιβυκών εισαγωγών), ακολουθουμένη εκ της Γερμανίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Τουρκίας και των ΗΠΑ, με 15,7%, 8,8%, 6,3%, 6,0% και 5,3% αντιστοίχως, ως προς το σκέλος των εξαγωγών της Λιβύης (μερίδιο Ελλάδος 2,04%) και εκ της Γερμανίας, της Ν. Κορέας, της Τουρκίας, της Τυνησίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας και της Κίνας, με 10,5%, 6,7%, 5,5%, 5,2%, 4,9%, 4,6% και 4,5% αντιστοίχως, ως προς το σκέλος των λιβυκών εισαγωγών (μερίδιο Ελλάδος 1,48%).

Σημειώνεται ότι το μερίδιο των ιταλικών εξαγωγών στο σύνολο των λιβυκών εισαγωγών είναι μεγαλύτερο του προκύπτοντος από τα στοιχεία του Πίνακος Α΄, διότι μεγάλο τμήμα των ιταλικών εξαγωγών, ιδιαιτέρως του κλάδου τροφίμων, διοχετεύεται στην λιβυκή αγορά μέσω Μάλτας και Τυνησίας, με αποτέλεσμα τα δια του τρόπου αυτού ιταλικά προϊόντα να δηλώνονται στις στατιστικές εξωτερικού εμπορίου, όχι ως προς την προέλευσή των, αλλά ως επανεξαγωγές, όπου δηλώνεται εκ των πραγμάτων ο τόπος φορτώσεως. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να εμφανίζεται το μερίδιο των εξαγωγών Μάλτας και Τυνησίας, στο σύνολο της αξίας των λιβυκών εισαγωγών κατά πολύ υψηλότερο του πραγματικού.

Συμφώνως με λιβυκά δε στοιχεία εξωτερικού εμπορίου, ενώ δεν διαφοροποιείται η σειρά σπουδαιότητος των εμπορικών εταίρων της χώρας επί τη βάσει του ποσοτικού εμπορικού αποτελέσματος, καταγράφεται όμως σημαντική απόκλιση ως προς το ύψος της αξίας του διμερούς εμπορίου με μίαν εκάστην χώραν εμπορικό εταίρο της Λιβύης, γεγονός το οποίο δεν επιτρέπει συγκρισιμότητα αφ΄ενός, αλλά και αφ’ ετέρου δεν καθιστά δυνατή την διαχρονική ανάλυση και εξαγωγή συμπερασμάτων και επέκεινα εκτιμήσεων ή αξιόπιστων στατιστικώς προβλέψεων επί των τάσεων αναπτύξεως των διεθνών οικονομικών και εμπορικών συναλλαγών της Λιβύης.

Η Λιβύη αναπτύσσει επενδυτική δραστηριότητα στο εξωτρικό επί τη βάσει διμερών συμφωνιών και υπό μορφή κοινοπραξιών (joint ventures) στους τομείς κτηνοτροφίας-αγροτικής παραγωγής και εκμεταλλεύσεως ορυκτών (Αφρική), στον κατασκευαστικό κλάδο (Μάλτα), Αλιεία (Τυνησία) και βιομηχανικά προϊόντα (Ευρώπη) και (Λατινική Αμερική).



15

3.- Ενεργειακός Τομέας Τον Απρίλιο 1955 δια της υιοθετήσεως του νόμου ΄΄Petroleum Law΄΄

θεσμοθετήθηκε η έναρξη ερεύνης και εξορύξεως πετρελαίου. Το 1959-60 ανακαλύπτονται τα πρώτα κοιτάσματα πετρελαίου στις πετρελειοφόρες περιοχές Amal και Zilten, γνωστές ως περιοχές Nasser και το 1961 πραγματοποιήθησαν οι πρώτες εξαγωγές πετρελαίου.

Η παραγωγή πετρελαίου το 2005 ανήλθε σε 1,643 εκ. βαρέλια ημερησίως , η εγχώρια κατανάλωση σε 237.00 βαρέλια ημερησίως και οι εξαγωγές της χώρας διαμορφώθηκαν στην αξία των 29,2 δις USD. Σχεδόν το 90% των λιβυκών εξαγωγών αργού πετρελαίου κατευθύνεται σε ευρωπαϊκές χώρες.

Το λιβυκό αργό πετρέλαιο είναι υψηλής ποιότητος, χαμηλής περιεκτικότητος σε θείον, το δε κόστος εξορύξεως και παραγωγής κυμαίνεται (τιμές 2003) περί τα 2-3 USD ανά βαρέλι (περιεκτικότης 160-180 l).

Κύριες εξαγωγικές κατηγορίες λιβυκού αργού πετρελαίου: El Sider(36-37ο API), El Sharara(44ο API), Zueitina(42ο API), Bu Attifel(41ο API), Brega(40ο API), Sirtica(40ο API), Sarir(38ο API), Amna(36ο API), El Bouri(26ο API).

Το λιβυκό πετρέλαιο προσφέρεται κυρίως σε προθεσμιακή βάση (on a term basis) στο δίκτυο αγορών Oilinvest στην Ευρώπη, σε ημερήσια BRENT, δια των εταιρειών όπως: AGIP, OMV, REPSOL YPF, TUPRAS, CEPSA, TOTAL. Μικρές ποσότητες διατίθενται σε ασιατικές και νοτιοαφρικανικές αγορές.

Η Λιβύη έχει αποδεδειγμένα πετρελαϊκά αποθέματα 40 δις βαρελιών(2005). Μόνον το 25% των πετρελαιοφόρων κοιτασμάτων καλύπτεται δια συμφωνιών ερεύνης-εξορύξεως και εκμεταλλεύσεως μεταξύ της Κρατικής Εταιρείας Πετρελαίων (National Oil Corporation-NOC).

Η ανάπτυξη των υποδομών εξορύξεως και εκμεταλλεύσεως πετρελαίου αποτελεί άμεση προτεραιότητα της χώρας, στόχος ο οποίος για να επιτευχθεί απαιτούνται ξένες επενδύσεις 30 δις USD περίπου έως το 2010.

Η Λιβύη προσελκύει, ιδιαιτέρως μετά την επανένταξή της στην Διεθνή Κοινότητα και την σταδιακή εφαρμογή οικονομικών μεταρρυθμίσεων, το ενδιαφέρον των ξένων πετρελαϊκών εταιρειών, λόγω του χαμηλού κόστους παραγωγής πετρελαίου, της εγγύτητος στις ευρωπαϊκές αγορές και των θετικών προοπτικών αναπτύξεως των υποδομών. Περί τις 130 ξένες πετρελαϊκές εταιρείες κινούνται στο πλαίσιο εκχωρήσεων αδειών των γύρων EPSA.

H εκχώρηση αδειών ερεύνης, εξορύξεως και εκμεταλλεύσεως πετρελαϊκών κοιτασμάτων γίνεται από την Κρατική Εταιρεία Πετρελαίων (National Oil Corporation) δια διεθνών διαγωνισμών στο πλαίσιο Εκχωρήσεως Αδειών (EPSA).

Tο Φθινόπωρο 2003 ολοκληρώθηκε ο τρίτος γύρος EPSA III της National Oil Corporation(NOC), στον οποίο συμμετείχε και η ΄΄Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.΄΄ σε κοινοπραξία με την αυστραλιανή Woodside Energy(N.A.) Ltd και την ισπανική REPSOL UPF για έρευνα, εξόρυξη και εκμετάλλευση κοιτασμάτων



16

υδρογονανθράκων στην Β. Λιβύη (λεκάνη της Σύρτης 5 blocks) και στη Ν. Λιβύη (λεκάνη Murzuq 1 block), εκτάσεως 20.000 τετρ.χλμ.

Την 15.01.2005 ολοκληρώθηκε ο Α΄ Γύρος Προσφορών EPSA IV για εκχώρηση ΄΄Συμμετοχικών Συμφωνιών Έρευνας και Παραγωγής΄΄(Exploration and Production Sharing Agreements) της National Oil Corporation(NOC). Η αποσφράγιση των προσφορών ανέδειξε 15 αλλοδαπές εταιρείες (παντελής η απουσία ευρωπαϊκών πετρελαϊκών εταιρειών), εκ των οποίων οι 11 αμερικανικών, 1 αμερικανικών και αυστραλιανών(WOODSIDE) συμφερόντων, στις οποίες ανετέθη το έργο διεξαγωγής ερευνών και εκμεταλλεύσεως κοιτασμάτων πετρελαίου.

Την 1 Οκτωβρίου 2005 ολοκληρώθηκε ο Β΄ Γύρος Προσφορών EPSA IV εκχωρήσεως αδειών, για έρευνα, εξόρυξη και εκμετάλλευση 44 κοιτασμάτων υδρογονανθράκων (Blocks), εκτάσεως 102.000 τετρ. χλμ., στην λεκάνη της Σύρτης, Ghadames, Murzuk, al-Buttnan Plain και al-Kufra, ως επίσης σε υποθαλάσσιες περιοχές της Λιβύης.Στον διαγωνισμό συμμετείχαν 51 εταιρείες από 27 χώρες. Η αποσφράγιση των προσφορών την 02.10.2005 ανέδειξε την κατανομή και εκχώρηση των αδειών σε 17 μειοδότριες εταιρείες από: Ιαπωνία, Ινδονησία, Κίνα, ΗΠΑ, Γαλλία, Νορβηγία, Ινδία, Πωσία, Μ. Βρετανία, Τουρκία και Ιταλία.

Τον προσεχή Σεπτέμβριο αναμένεται η δημοσιοποίηση προσκλήσεως ενδιαφέροντος προς υποβολή προσφορών στο πλαίσιο του Γ΄ Γύρου EPSA IV. VI. ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

ΕΛΛΑΔΟΣ-ΛΙΒΥΗΣ 1.- Εξέλιξη Διμερούς Εμπορίου 2002-2005

Η εξέλιξη των διμερών εμπορικών συναλλαγών το διάστημα 2002-2005 δίδεται δια των στοιχείων του κατωτέρω Πίνακος Β΄, όπου εμφανώς καταγράφεται σχετικώς συγκρατημένη δυναμική αυξήσεως των ελληνικών εξαγωγών, η οποία δύναται να μετουσιωθεί σε πάγιο εμπορικό αποτέλεσμα, εάν ληφθούν υπ’ όψιν τα νέα υπό διαμόρφωσιν δεδομένα και οι διαφαινόμενες οικονομικές εξελίξεις και αλλαγές στην Λιβύη.

ΠΙΝΑΚΑΣ Β΄

Διμερές Εμπόριο Ελλάδος-Λιβύης (2002-2005) Σε εκ. ΕΥΡΩ 2002 2003

2004

2005 %

2005/04 Εξαγωγές Ελλάδος Εισαγωγές Ελλάδος Εμπορικό Ισοζύγιο

98,83 241,34 -142,51

69,49 326,74 -257,25

155,13 290,22 -135,09

161,57 615,00 -453,43

4,15 111,91 235,65



17

Λόγος Εξαγ./Εισαγ. Όγκος Εμπορίου

0,41 340,17

0,21 396,23

0,53 445,35

0,27 776,57

-49,06 74,37

Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος-Στατιστική Εξωτερικού Εμπορίου

Tο πλέγμα των διμερών οικονομικών και εμπορικών σχέσεων μολονότι δεν ευρίσκεται εν αντιστοιχία με τις παραδοσιακά πολύ καλές σχέσεις Ελλάδος-Λιβύης, επιδέχεται αμέσου βελτιώσεως και αναβαθμίσεως.

Δείγμα των δυνατοτήτων που διανοίγονται αποτελεί το εξαγωγικό μας αποτέλεσμα, το οποίο διαμορφωθέν σε 155,13 εκ. ΕΥΡΩ το 2004, έναντι 69,49 εκ. ΕΥΡΩ το 2003 (αύξηση 123,24%) και σε 161,57 εκ. ΕΥΡΩ το 2005 (αύξηση4,15%), κατέταξε την Ελλάδα στην 6η θέση μεταξύ των χωρών-μελών Ε.Ε. (7η συμπεριλαμβανομένων των συνδεδεμένων και υποψηφίων) ως προμηθευτών της Λιβύης, ενώ η κάλυψη Εισαγωγών δια των Εξαγωγών ανήλθε στο 53%, έναντι 21% το 2003, για να μειωθεί όμως το 2005 στο 27%, της εξελίξεως δε αυτής οφειλομένης αποκλειστικά στη ραγδαία άνοδο των διεθνών τιμών αργού πετρελαίου το 2005.

Παρά την αύξηση των εξαγωγών το Εμπορικό Ισοζύγιο παραμένει σταθερώς ελλειμματικό εις βάρος της Ελλάδος, τούτου οφειλομένου αποκλειστικά στις εισαγωγές αργού πετρελαίου, κυμαινομένων μεταξύ 85% και 95% περίπου ετησίως επί του συνολικής αξίας των ελληνικών εισαγωγών από τη Λιβύη.

Σημειώνεται στο σημείο αυτό ότι ο όγκος των εισαγωγών πετρελαίου, ενώ σημείωσε αύξηση της τάξεως του 65,40% το 2005 (1.750.792.763 κιλά) έναντι (1.097.119.272 κιλά το 2004), η αξία των εισαγωγών αυξήθηκε το 2005 έναντι 2004 κατά 128,31%, ακριβώς λόγω της αλματώδους ανόδου των διεθνών τιμών αργού πετρελαίου. Η εξέλιξη αυτή είχε επίσης ως αποτέλεσμα την χειροτέρευση του λόγου Εξαγωγών/Εισαγωγών, ήτοι του ποσοστού καλύψεως των εισαγωγών δια των ελληνικών εξαγωγών πετρελαίου και προϊόντων προς την Λιβύη, διαμορφωθείσης της καλύψεως αυτής στο επίπεδο του 15,87% το 2005 έναντι 50,62% το 2004.

Στην διάρθρωση του εξωτερικού εμπορίου Ελλάδος-Λιβύης το 2005 (Πίνακας Γ΄) κυριαρχούν, ως προς το σκέλος των ελληνικών εξαγωγών, με ποσοστό 56,16%, το πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου(33), ακολουθουμένων εκ των: (69) ειδών από μέταλλο μη κατονομαζομένων 10,57%, (77) ηλεκτρικών μηχανημάτων 10,56%, (68) μη σθδηρούχων μετάλλων 5,65%, (05) φρούτων και λαχανικών 4,23%, (51) οργανικών χημικών 4,01%, (58) πλαστικών υλών σε μη πρωτογενή μορφή 1,99%, (04) δημητριακών και παρασκευασμάτων 1,58%, (67) σιδήρου και χάλυβος 1,14% και (54) ιατρικών και φαρμακευτικών προϊόντων 0,77% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών προς Λιβύη.



18

ΠΙΝΑΚΑΣ Γ΄ Σύνθεση Ελληνικών Εξαγωγών προς Λιβύη 2004-2005

Αξία σε εκ. ΕΥΡΩ

Τ.Τ.Δ.Ε. Περιγραφή 2004

2005 % 2005/04

33 Πετρέλαιο και προϊόντα 126,766 90,736 -28,42 51 Οργανικά χημικά 9,135 6,479 -29,07 69 Είδη μετάλλου μη

κατονομαζόμενα 8,858 17,071 92,72

12 Καπνός ακατέργαστος και κατειργασμένος

2,678 1,910 -28,68

77 Ηλεκτρικά μηχανήματα, συσκευές, υλικά μη

κατονομαζόμενα και ηλεκτρικά μέρη οικιακού εξοπλισμού

1,723 17,068 890,60

68 Μη σιδηρούχα μέταλλα -- 9,128 -- 58 Πλαστικές ύλες σε μη πρωτογενή

μορφή -- 3,207 --

04 Δημητριακά και παρασκευάσματα -- 2,562 -- 74 Γενικός βιομηχανικός εξοπλισμός,

μηχανήματα και μέρη αυτών μη κατονομαζόμενα

1,163 0,966 16,94

66 Είδη από μη μεταλλικά ορυκτά μη κατονομαζόμενα

0,855 -- --

05 Φρούτα και λαχανικά 0,808 6,838 746,29 67 Σίδηρος και χάλυβας 0,670 1,835 173,88 54 Ιατρικά και φαρμακευτικά 0,594 1,250 110,44

ΛΙΒΥΗ ΣΥΝΟΛΟΝ 155,13 161,57 4,15 Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος-Στατιστική Εξωτερικού Εμπορίου

Ως προς το σκέλος των ελληνικών εισαγωγών από Λιβύη δεσπόζουν, το ίδιον έτος αναφοράς (Πίνακας Δ΄), με ποσοστό 92,96%, το πετρέλαιο και προϊόντα(33), ακολουθουμένων εκ των: (51) οργανικών χημικών 5,38%, (67) σιδήρου και χάλυβος 0,16% και (99)εμπιστευτικών προϊόντων 0,31% επί της συνολικής αξίας των εκ Λιβύης προερχομένων ελληνικών εισαγωγών.



19

ΠΙΝΑΚΑΣ Δ΄ Σύνθεση Ελληνικών Εισαγωγών από Λιβύη 2004-2005

Αξία σε εκ. ΕΥΡΩ

Τ.Τ.Δ.Ε. Περιγραφή 2004

2005 % 2005/04

33 Πετρέλαιο και προϊόντα 250,405 571,693

128,31

51 Οργανικά χημικά 20,358 33,061 62,40 99 Εμπιστευτικά προϊόντα 13,408 1,898 -85,84 34 Φωταέριο φυσικό και βιομηχανικό 3,228 -- -- 67 Σίδηρος και χάλυβας 2,286 8,296 262,90 03 Ψάρια (πλην θαλασσίων),

οστρακοειδή, μαλάκια και άλλα υδρόβια ασπόνδυλα

0,464 -- --

29 Ακατέργαστες ύλες ζωϊκής και φυτικής προελεύσεως μη

κατονομαζόμενες

0,063 0,048 -23,81

02 Γαλακτοκομικά Προϊόντα και αυγά πουλιών

0,006 -- --

89 Διάφορα βιομηχανικά είδη μη κατονομαζόμενα

0,0006 -- --

69 Είδη από μέταλλο μη κατονομαζόμενα

0,0005 0,001 100

59 Χημικές Ύλες και προϊόντα μη κατονομαζόμενα

0,0003 17,068 5,6 εκατομ.

53 Βαφικές, δεψικές και χρωστικές ύλες

-- 0,004 --

ΛΙΒΥΗ ΣΥΝΟΛΟΝ 155,127 161,570

4,15

Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος-Στατιστική Εξωτερικού Εμπορίου

Ως προς το σκέλος των ελληνικών εισαγωγών από Λιβύη δεσπόζουν, το ίδιον έτος αναφοράς (Πίνακας Δ΄), με ποσοστό 92,96%, το πετρέλαιο και προϊόντα(33), ακολουθουμένων εκ των: (51) οργανικών χημικών 5,38%, (67) σιδήρου και χάλυβος 0,16% και (99)εμπιστευτικών προϊόντων 0,31% επί της συνολικής αξίας των εκ Λιβύης προερχομένων ελληνικών εισαγωγών. Παρατήρηση: Οι εντός παρενθέσεως αναγραφόμενοι, ακριβώς μετά την ονοματολογία, διψήφιοι αριθμοί, δηλώνουν την στατιστική κατηγορία Τ.Τ.Δ.Ε.(Τυποποιημένη Ταξινόμησις Διεθνούς Εμπορίου) του προϊόντος.



20

Σοβαρές προοπτικές αναβαθμίσεως των διμερών οικονομικών και εμπορικών

μας σχέσεων αναδεικνύονται εν όψει των επιχειρουμένων βαθμιαίων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων της λιβυκής οικονομίας. Η Λιβύη, υπό το πρίσμα των νέων τεχνολογικών δεδομένων στο παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι, αλλά και της επανακάμψεώς της στη Διεθνή Κοινότητα, προσβλέπει στην διεύρυνση της οικονομικής και επιχειρηματικής συνεργασίας διεθνώς, και κατά συνέπεια και με την Ελλάδα. Ανασταλτικό παράγοντα της αναβαθμίσεως των διμερών οικονομικών και εμπορικών σχέσεων συνιστά, μεταξύ των άλλων, η απουσία αεροπορικής και ναυτιλιακής συνδέσεως μεταξύ των δύο χωρών.

Η επεξεργασία σχεδίων διμερών συμφωνιών προστασίας των επενδύσεων και

αποφυγής διπλής φορολογίας, ναυτιλιακής και τουριστικής συμφωνίας χρήζουν κατά ταύτα προωθήσεως, προκειμένου να επιτευχθεί η αναβάθμιση του πλαισίου της οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας. Σχέδια περί τροποποιήσεως της από το 1977 ισχύουσας αεροπορικής συμφωνίας έχουν ανταλλαγεί.

Λαμβανομένης υπ’ όψιν της διαστρωματώσεως του διμερούς εμπορίου, το οποίο χαρακτηρίζεται από έντονη συγκέντρωση προς το πετρέλαιο και προϊόντα, δύναται να υποστηριχθεί ότι υφίστανται σοβαρές προοπτικές επεκτάσεως και αναπτύξεως των διμερών οικονομικών και εμπορικών σχέσεων εν όψει των βαθμιαίων μεν, αλλά σημαντικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων της λιβυκής οικονομίας, εν συναρτήσει με τον βαθμό αυτάρκειας της Λιβύης.

Τομείς εμφανίζοντες ενδιαφέρον για συνεργασία:

1) Γεωργία(διαχείριση υδάτινων πόρων, αγωγοί υδρεύσεως και αρδευτικά συστήματα, αλιεία και ιχθυοκαλλιέργειες, μεταφορά τεχνογνωσίας για ανάπτυξη βιολογικών καλλιεργειών).

2) Βιομηχανία(κατασκευές αλουμινίου, έργα υποδομής, σιδηροδρομικό-οδικό δίκτυο). 3) Μεταφορές(αεροπορική και ναυτιλιακή σύνδεση). 4) Τηλεπικοινωνίες(εκσυγχρονισμός δικτύων). 5) Τουρισμός. 6) Τομέας Υδρογονανθράκων(πετρέλαιο-φυσικό αέριο) 7) Ολοκλήρωση και επέκταση του δικτύου υδροδοτήσεως Great Man-Made River

(αποκαλούμενος Μεγάλος Ποταμός δια του οποίου μεταφέρεται νερό από τα αποθέματα -επάρκεια κατ’ εκτιμήσεις για ακόμη 50 έτη- της ερήμου Σαχάρα).

Λιβυκό ενδιαφέρον εκδηλώνεται για αναβάθμιση των οικονομικών συνεργασιών και επέκταση των εμπορικών συναλλαγών, η ποιοτική και ποσοτική ανάπτυξη των οποίων δύναται να υποστηριχθεί δια της οργανώσεως



21

επιχειρηματικών αποστολών, δια της συνεργασίας οικονομικών και εμπορικών φορέων των δύο χωρών, δια της παρουσίας ελληνικών επιχειρήσεων σε διεθνείς εκθέσεις στη Λιβύη, δια της ιδρύσεως μεικτών επιχειρηματικών συνδέσμων, μεικτών επιχειρήσεων και δια της συμετοχής ελληνικών επιχειρήσεων σε λιβυκά επενδυτικά προγράμματα.

Η λιβυκή πλευρά, εκδηλώνοντας, σημειωτέον, ενδιαφέρον προς τούτο, επιθυμεί την προώθηση ιδρύσεως γραμμής μεταξύ του λιμένος του Τομπρούκ ή της Derna, στην Ανατολική Λιβύη (Κυρηναϊκή), με λιμάνι της Ελλάδος. Τα εκκρεμή λιβυκά χρέη, ως επίσης η εκκαθάριση της Ελληνο-Αραβικής Τραπέζης, θέματα τα οποία η λιβυκή πλευρά θεωρεί ότι δύνανται να αντιμετωπισθούν, ούτως ώστε να μην αποτελούν μείζονα προβλήματα της επιδιωκομένης βελτιώσεως των οικονομικο-εμπορικών συναλλαγών, θεωρούνται ομολογουμένως σοβαρά εμπόδια, τα οποία όμως είναι εφικτό και ευκταίο να επιλυθούν.

Η Λιβύη -η οποία διαθέτει αρκετά καλή παραγωγική υποδομή (βιομηχανία-γεωργία-αλιεία-ναυτιλία)- προσφέρει σε ξένους επενδυτές με τους προβλεπόμενους όρους του τροποποιηθέντος επενδυτικού νόμου Ν. 5/1997, βιομηχανικές μονάδες σε όλο το φάσμα δραστηριοτήτων (προεξαρχόντων των τομέων αλουμινίου-αεροπορικών συγκοινωνιών και του υπό κατασκευήν σιδηροδρομικού δικτύου), αρκετές γεωργικές επιχειρήσεις με αντικείμενο την διαχείριση υδάτινων πόρων του αγωγού υδρεύσεως απο την έρημο, μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας με αντικείμενο υπηρεσίες και προμήθειες.

Η Λιβύη έχει προχωρήσει στην θεσμοθέτηση ζωνών ελευθέρου εμπορίου (free trade zone), η πρώτη λειτουργεί ήδη στην περιοχή Misurata (200 χλμ ανατολικά της Τριπόλεως) και της δευτέρας η ίδρυση έχει εξαγγελθεί και αναμένεται να λειτουργήσει στα αντολικά γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας, έχει τροποποιήσει την σχετική νομοθεσία περί προσελκύσεως επενδύσεων, καθώς και την νομοθεσία περί ακυρώσεως αδειών και το θεσμικό πλαίσιο περί εγκαταστάσεως ξένων επιχειρήσεων και επιχειρηματικής αντιπροσωπεύσεως, με αποτέλεσμα να καθίσταται δυνατή η ίδρυση θυγατρικού Παραρτήματος ξένης εταιρείας στην Λιβύη (Απόφαση υπ’ αριθμ. 3/03.01.2005 του Υπουργικού Συμβουλίου).

Η σημαντικότερη θεσμική μεταρρύθμιση των τελευταίων ετών επί του θέματος των ξένων επενδύσεων ήταν ο Ν. 5/1997 ΄΄περί ξένων επενδύσεων΄΄, με τις τροποποιήσεις και το πλαίσιο εφαρμογής του. Ο νόμος προβλέπει διευκολύνσεις και προνόμια για εταιρείες διαφόρων τομέων, όπως Βιομηχανίας, Υγείας, Τουρισμού κ.α. Ο πλέον ελκυστικός τομέας, ωστόσο, αυτός των τηλεπικοινωνιών, παραμένει κρατικό μονοπώλιο.

Παρά τις καινοτομίες και τις ευκαιρίες που δημιουργούνται από το Νόμο 5/1997, οι ξένες επενδύσεις στη Λιβύη παραμένουν χαμηλές, λόγω πολύπλευρων προβλημάτων που πηγάζουν είτε κατά την εφαρμογή του νόμου, είτε αξ αιτίας των χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών.



22

2.- Ελληνική επιχειρηματική παρουσία στη Λιβύη 2α)Τομέας υδρογονανθράκων 1.-΄΄Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.΄΄

Την 1 Οκτωβρίου 2005 εγκατεστάθη στην Λιβύη δια θυγατρικού Παραρτήματος η ΄΄Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.΄΄ Η ίδρυση του Παραρτήματος αποτελεί το επιστέγασμα της συμμετοχής της εταιρείας με ποσοστό 20% σε κοινοπραξία με την αυστραλιανή Woodside Energy(N.A.) Ltd (45%) και την ισπανική REPSOL UPF (35%) για έρευνα, εξόρυξη και εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Β. Λιβύη (λεκάνη της Σύρτης 5 blocks) και στη Δ. Λιβύη (λεκάνη Murzuq 1 block), εκτάσεως 20.000 τετρ.χλμ. Η συμφωνία, ισχύος 25 και 30 ετών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο αντιστοίχως, με συντελεστή παραγωγικής κατανομής 63% υπέρ της NOC και 37% υπέρ της κοινοπραξίας, συνολικού ύψους ερευνητικής επένδυσης 150 εκ. USD περίπου, υπεγράφη την 30.11.2003 στην Τρίπολη (γύρος εκχωρήσεως αδειών EPSA III) με την λιβυκή Κρατική Εταιρεία Πετρελαίων (National Oil Corporation). Η εταιρεία έχει συμμετάσχει το 2004 με την κοινοπραξία στον Α΄ Γύρο Προσφορών EPSA IV για εκχώρηση ΄΄Συμμετοχικών Συμφωνιών Έρευνας και Παραγωγής΄΄(Exploration and Production Sharing Agreements) της National Oil Corporation(NOC).

Η ΄΄Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.΄΄ συμμετείχε επίσης δια της υποβολής δύο προσφορών, με Woodside Energy (N.A.) Ltd (operator)-Gaz de France-Hellenic Petroleum S.A. και με Woodside Energy (N.A.) Ltd (operator)-Hellenic Petroleum S.A., στο πλαίσιο του δευτέρου γύρου EPSA IV εκχωρήσεως αδειών, για έρευνα, εξόρυξη και εκμετάλλευση 44 κοιτασμάτων υδρογονανθράκων (Blocks), εκτάσεως 102.000 τετρ. χλμ., στην λεκάνη της Σύρτης, Ghadames, Murzuk, al-Buttnan Plain και al-Kufra, ως επίσης σε υποθαλάσσιες περιοχές της Λιβύης.

Στον διαγωνισμό συμμετείχαν 51 εταιρείες από 27 χώρες. Η αποσφράγιση των προσφορών την 02.10.2005 ανέδειξε την κατανομή και εκχώρηση των αδειών σε 17 μειοδότριες εταιρείες από: Ιαπωνία, Ινδονησία, Κίνα, ΗΠΑ, Γαλλία, Νορβηγία, Ινδία, Πωσία, Μ. Βρετανία, Τουρκία και Ιταλία. 2.- ΄΄ΑΣΠΡΟΦΟΣ Α.Ε.΄΄

Η εταιρεία, η οποία ανήκει στον επιχειρηματικό όμιλο της ΄΄Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.΄΄, έχει εγκατασταθεί δια θυγατρικού Παραρτήματος στην Λιβύη και συμμετέχει σε διαγωνισμό(προϋπολογισμού 12 εκ. ΕΥΡΩ) του λιβυκού Οργανισμού Πετρελαίων(NOC) προς παροχή υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου, σχεδιασμό, έλεγχο, διεύθυνση έργου και επίβλεψη κατασκευής σταθμού αποθηκεύσεως και διακινήσεως



23

΄΄λευκών΄΄ προϊόντων πετρελαίου΄΄Multi Product Tripoli Main Terminal΄΄ προϋπολογισμού 200 εκ ΕΥΡΩ, με πολύ καλές πιθανότητες, καθ’ ότι οι υποβληθείσες προσφορές (τεχνική και οικονομική) έχουν αναδείξει την εταιρεία πρώτη μεταξύ των τεσσάρων ξένων εταιρειών, επίδοξων αναδόχων του έργου. Ο Οργανισμός Πετρελαίων Λιβύης έχει ζητήσει και δεύτερη επέκταση της ισχύος των προσφορών έως την 25.02.2006. 2β) Κατασκευαστικός-Τεχνικός Τομέας

Δραστηριοποιούνται οι ελληνικές εταιρείες με θυγατρικά Παραρτήματα: INTRACOM, ΤΕΡΝΑ Α.Ε., ΑΡΧΙΡΟΔΟΝ Α.Ε., ΑΘΗΝΑ Α.Ε., ΕΤΕΠ, MARITECH A.Ε. και ΣΙΚΕΛΙΣ. 2γ) Επενδύσεις

Τα Διϋλιστήρια Χερσονήσου του Αίμου ΑΕΒΕ(Green Oil S.A.) του ομίλου INTEMACO συμμετέχουν με 66% σε Joint Venture με την λιβυκή εταιρεία Faris Al Khallej.

Οι ξένες εταιρείες υπόκεινται στην ισχύουσα για τις λιβυκές εταιρείες φορολόγηση, δια φορολογικού συντελεστού 10% για κέρδη 250.000 LYD ή ισόποσον 148.809 ΕΥΡΩ (τρέχουσα ισοτιμία 1 ΕΥΡΩ = 1,68 LYD), κλιμακουμένου αυτού έως 40% για κέρδη 2.000.000 LYD ή ισόποσον 1.190.476 ΕΥΡΩ (τρέχουσα ισοτιμία 1 ΕΥΡΩ = 1,68 LYD). Τμήμα Εκθέσεως ανακοινώσιμον προς του φορείς και επιχειρηματίες.

Χρήστος A. Ντοκομές

Σύμβουλος Α΄ ΟΕΥ

Ε Κ Θ Ε Σ Η 2006 - Seve · 100% του Πληθυσμού 76,6 έτη (2006) 23,7ο/οο...

Documents

Transcript of Ε Κ Θ Ε Σ Η 2006 - Seve · 100% του Πληθυσμού 76,6 έτη (2006) 23,7ο/οο...