Χημεία Β΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας Λύκειο Βάμου

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ατσαλάκη Ελένη

Ονοματεπώνυμο:……………………………………………………..

Ερωτήσεις Θεωρίας 1.Τι είναι το πετρέλαιο και από τι αποτελείται;

2. Πως σχηματίστηκε το πετρέλαιο;

3. Πως γίνεται η επεξεργασία του αργού πετρελαίου;

4. Ποια στάδια περιλαμβάνει η διύλιση του πετρελαίου;

5. Ποια είναι τα προϊόντα του πετρελαίου;

6.Τι είναι τα πετροχημικά;

7.Τι είναι η βενζίνη;

8.Τι είναι ο αριθμός οκτανίων;

9. Τι ονομάζεται πυρόλυση και τι επιτυγχάνουμε μ’ αυτήν;

10.Τι είναι η νάφθα και που χρησιμοποιείται;

11. Ποιοι είναι οι σπουδαιότεροι μικροί υδρογονάνθρακες στη βιομηχανία

πετροχημικών;

Ερωτήσεις κατανόησης 1.Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στο πετρέλαιο είναι σωστές και

ποιες λανθασμένες;

α) Είναι ορυκτό υγρό καύσιμο β) Αποτελείται μόνο από υγρούς υδρογονάνθρακες.

γ) Σχηματίστηκε πριν από μερικές εκατοντάδες χρόνια.

δ) Προέρχεται από υδρόβιους ζωικούς και φυτικούς οργανισμούς

ε) Διαχωρίζεται στα συστατικά του με πυρόλυση.

2. Το πλαγκτόν είναι:

α) ύλη που περιέχει μεγάλη ποσότητα πετρελαίου

β) το αργό πετρέλαιο

γ) ζωικοί και φυτικοί οργανισμοί που περιέχονται στη θάλασσα.

δ)το μίγμα των υδρογονανθράκων που περιέχονται στο πετρέλαιο.

3. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι λανθασμένες;

α) Το αργό πετρέλαιο είναι το ακατέργαστο πετρέλαιο που εξάγεται με γεωτρήσεις.

β) Το πετρέλαιο έχει πυκνότητα ρ<1g/mL,γι’ αυτό επιπλέει στο νερό.

γ) Το αργό πετρέλαιο χρησιμοποιείται στο εμπόριο επειδή είναι φτηνό.

δ) Η μοναδική λειτουργία του διυλιστηρίου είναι να διαχωρίζει το πετρέλαιο σε

κλάσματα..

ΚΕΦ.2ο

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ-ΒΕΝΖΙΝΗ-ΝΑΦΘΑ

4. Ποιο από τα παρακάτω κλάσματα διύλισης του πετρελαίου είναι πιο πτητικό;

α) μαζούτ γ) πετρέλαιο ντίζελ ε) βενζίνη

β) άσφαλτος δ) ορυκτέλαιο

5.Να αντιστοιχίσετε τα κλάσματα διύλισης του πετρελαίου που βρίσκονται στη στήλη Α

με τα δεδομένα της στήλης Β.

ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β

υγραέρια καύσιμο για πλοία και θέρμανση

κηροζίνη μένει ως υπόλειμμα

πετρέλαιο ντίζελ πολύ πτητικό υγρό

μαζούτ καύσιμο για φορτηγά

άσφαλτος καύσιμο αεροπλάνων

6. Να ταξινομήσετε τα παρακάτω κλάσματα διύλισης του πετρελαίου με βάση την

αύξηση της θερμοκρασίας βρασμού.

α) Μαζούτ β) Αέρια πετρελαίου γ) Πίσσα δ) Βενζίνη

7. Ποιο ή ποια από τα παρακάτω κλάσματα της διύλισης του πετρελαίου διαχωρίζονται

σε χαμηλές θερμοκρασίες;

α) Πετρέλαιο Ντίζελ β) Πίσσα γ) Αέρια πετρελαίου δ)Μαζούτ ε) Κανένα

8. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες είναι λανθασμένες;

α) Το αργό πετρέλαιο διαχωρίζεται σε κλάσματα με διαφορετικά σημεία ζέσεως

β) Τα πτητικά συστατικά του πετρελαίου αποστάζουν δύσκολα.

γ) Το πετρέλαιο ντίζελ χρησιμοποιείται σαν καύσιμο αεροπλάνων.

δ) Το υπόλειμμα της κλασματικής απόσταξης περιέχει τα υγραέρια.

ε) Η βενζίνη είναι από τα πτητικά κλάσματα της διύλισης του πετρελαίου.

στ)Η πίσσα είναι το συστατικό που μένει στο τέλος στον αποστακτήρα.

9. Ποια από τα παρακάτω σώματα δεν ανήκουν στα πετροχημικά προϊόντα;

α) πλαστικά β) απορρυπαντικά γ) βενζίνη

δ) εντομοκτόνα ε) ορυκτέλαιο στ) χρώματα

10. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στη βενζίνη είναι σωστές και

ποιες είναι λανθασμένες;

α) Είναι μίγμα των ισομερών αλκανίων C8H18.

β) Είναι μίγμα υγρών υδρογονανθράκων.

γ) Σχηματίζεται από το αργό πετρέλαιο με πυρόλυση.

δ) Αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό σε αναλογία στο αργό πετρέλαιο

ε) Δεν είναι πολύ πτητικό σώμα, γι’ αυτό αναφλέγεται εύκολα.

στ)Αν ρίξουμε νερό στη βενζίνη, το νερό επιπλέει πάνω από τη βενζίνη.

ζ) Κατά την αναμόρφωσή της, γίνονται αντιδράσεις ισομερείωσης.

11. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες είναι λανθασμένες;

α) Ο αριθμός οκτανίων δείχνει την ποιότητα της βενζίνης.

β) Η πυρόλυση γίνεται με θέρμανση, παρουσία αέρα , των ελαφρών

κλασμάτων του πετρελαίου.

γ) Με την πυρόλυση, αυξάνεται η απόδοση του πετρελαίου σε βενζίνη.

δ)Με την πυρόλυση, τα ανώτερα κλάσματα του πετρελαίου, που δεν έχουν

μεγάλη ζήτηση, μετατρέπονται σε κλάσματα με μικρότερα σημεία ζέσεως.

12.Να αντιστοιχίσετε καθέναν από τους υδρογονάνθρακες της στήλης Α με ένα από τα

δεδομένα της στήλης Β.

ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β

C6H6 (βενζόλιο) Υπάρχει στη βενζίνη

C8H18 Παράγεται από τη νάφθα

C2H4 Αρωματικός υδρογονάνθρακας

CH4 Αλκένιο

13. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες είναι λανθασμένες;

α) Η νάφθα είναι η βενζίνη που έχει μεγάλο αριθμό οκτανίων.

β) Η νάφθα είναι η πρώτη ύλη για την παραγωγή βενζολίου.

γ) Με πυρόλυση της νάφθας παράγεται αιθένιο.

δ) Οι υδρογονάνθρακες που χρησιμοποιούνται στην πετροχημική

βιομηχανία, είναι όλοι αέριοι.

Υπεύθυνη καθηγήτρια:

Ε. Ατσαλάκη

6ο Φύλλο Εργασίας

(Κεφ.2ο)

Καύση – Καταλύτες αυτοκινήτων

Ονομ/νυμο μαθητή:……………………...............

Γενικό Λύκειο Βάμου

Χημεία B΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας

Ερωτήσεις Θεωρίας στην καύση 1.Τι ονομάζεται καύση;

2.Να αναφέρετε μερικά παραδείγματα αντιδράσεων καύσης.

3. Τι είναι τα καύσιμα και σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται;

4. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνεται η καύση;

5. Ποια είναι τα προϊόντα της καύσης των οργανικών ενώσεων;

Ασκήσεις για λύση 1.Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ).

1. Οι αντιδράσεις καύσεις απορροφούν θερμότητα. □

2. Το οινόπνευμα αποτελεί ένα υγρό καύσιμο. □

3. Ως καύσιμα χρησιμοποιούνται μόνο ανόργανες ενώσεις. □

4. Η βενζίνη είναι ένα υγρό φυσικό καύσιμο. □

5. Κατά την ατελή καύση, σχηματίζεται C και CO2. □

6. Τα καύσιμα, μετατρέπουν τη χημική τους ενέργεια σε θερμική. □

7. Καυσαέρια ονομάζονται τα αέρια καύσιμα. □

8. Όταν η καύση είναι τέλεια, τα καυσαέρια περιέχουν CO2. □

9. Σε μια καύση παράγεται πάντα θερμότητα. □

10.Όλα τα καυσαέρια είναι περιβαλλοντικοί ρύποι. □

2.Να εξηγήσετε τα παρακάτω δεδομένα:

α) Όταν θέλουμε ν’ ανάψουμε το τζάκι, χρησιμοποιούμε ως «προσάναμμα» χαρτί.

β) Όταν πιάσουν φωτιά τα ρούχα ενός ανθρώπου, τον σκεπάζουμε μ’ ένα χοντρό

ύφασμα.

γ) Είναι επικίνδυνο να κοιμηθείτε σε ένα μικρό δωμάτιο που έχει καλή μόνωση και

στο οποίο λειτουργεί μια θερμάστρα υγραερίου.

3. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις των αντιδράσεων πλήρους καύσης των

ενώσεων: α) οκτάνιο β) αιθένιο γ) προπανόνη δ) 2-προπανόλη ε) αιθανικό οξύ

4. Ομοίως για τις ενώσεις: α) Αλκάνιο β) Αλκένιο γ) Κορεσμένη μονοσθενής

αλκοόλη δ) Κορεσμένη κετόνη ε) Υδρογονάνθρακας.

Ερωτήσεις Θεωρίας στους καταλύτες αυτοκινήτων 1.Ποια είναι τα συστατικά των καυσαερίων των αυτοκινήτων;

2.Τι προβλήματα δημιουργούν τα καυσαέρια των αυτοκινήτων;

3.Τι είναι οι καταλυτικοί μετατροπείς ( ή καταλύτες) των αυτοκινήτων;

4.Ποιες αντιδράσεις πραγματοποιούνται στον καταλυτικό μετατροπέα ενός

αυτοκινήτου;

5. Γιατί τα καταλυτικά αυτοκίνητα χρησιμοποιούν αμόλυβδη βενζίνη;

Ασκήσεις για λύση 1.Ο ρόλος του καταλυτικού μετατροπέα στα αυτοκίνητα είναι:

α) Να συγκρατεί τα ρυπογόνα αέρια

β) Να αυξάνει την απόδοση του κινητήρα

γ) Να μειώνει την εκπομπή καυσαερίων

δ) Να μετατρέπει τα ρυπογόνα αέρια σε σχετικά αβλαβή καυσαέρια.

2.Ποια από τα παρακάτω μέταλλα χρησιμοποιούνται είτε ως στοιχεία είτε με τη μορφή

οξειδίων, ως καταλύτες στα αυτοκίνητα;

α) Pt δ) Ag η) Pd

β) Pb ε) Fe θ) Cu

γ) Mg ζ) Rh ι) Mn

3.Nα εξετάσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στον καταλυτικό

μετατροπέα των αυτοκινήτων, είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;

α) Το ΝΟ οξειδώνεται προς ΝΟ2.

β) Το CO μετατρέπεται σε CO2.

γ) Τα οξείδια του αζώτου μετατρέπονται σε Ν2.

δ) Τα βλαβερά αέρια CO, NO και ΝΟ2 δεσμεύονται από τον καταλύτη.

ε) Ο καταλύτης που χρησιμοποιείται πρέπει να είναι κάποιο δραστικό μέταλλο

π.χ. Νa, K.

στ) Ο καταλύτης αυξάνει τον αριθμό οκτανίου της βενζίνης.

4. Τα οξείδια του αζώτου (ΝΟ και ΝΟ2) που περιέχονται στα καυσαέρια:

α) Προέρχονται από το άζωτο που υπάρχει στο πετρέλαιο.

β) Προέρχονται από τις αντιδράσεις που γίνονται στον καταλυτικό μετατροπέα.

γ) Οφείλονται στην αντίδραση του Ν2 του αέρα με το Ο2.

δ) Δεν είναι βλαβερά, οπότε δε χρειάζεται να απομακρυνθούν.

5.Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις, που αναφέρονται στους καταλύτες των

αυτοκινήτων είναι σωστές;

α) Λειτουργούν σε θερμοκρασίες μικρότερες από 250ο C.

β) Καταστρέφονται σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 1100ο C.

γ) Η παρουσία ενώσεων του μολύβδου στη βενζίνη, τους καθιστά ανενεργούς.

δ) Παράγουν μεγάλα ποσά θερμότητας.

ε) Καταλύουν αντιδράσεις οξείδωσης και αντιδράσεις αναγωγής.

6.Η βενζίνη που χρησιμοποιείται σε αυτοκίνητο περιέχει αυξημένη ποσότητα βενζολίου.

α) Να εξετάσετε αν το αυτοκίνητο αυτό είναι καταλυτικό.

β) Ποια από τα παρακάτω περιέχονται στα καυσαέρια του αυτοκινήτου αυτού;

1.CO2 3.ενώσεις του Pb 5.H2O

2.N2 4.CO 6.NO

Υπεύθυνη καθηγήτρια:

Ε. Ατσαλάκη

7ο Φύλλο Εργασίας

(Κεφ.2ο)

Αλκάνια Ονομ/νυμο μαθητή:……………………...............

Γενικό Λύκειο Βάμου

Χημεία B΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας

Ερωτήσεις Θεωρίας 1. Τι είναι το φυσικό αέριο; Ποια πλεονεκτήματα έχει σαν καύσιμο;

2. Τι είναι τα αλκάνια; Ποια είναι τα πρώτα τους μέλη;

3. Τι είναι το βιοαέριο;

4. Ποια είναι η προέλευση των κορεσμένων υδρογονανθράκων και κυρίως του

μεθανίου;

5. Ποιες είναι οι φυσικές ιδιότητες των αλκανίων;

6. Ποιες είναι οι χημικές ιδιότητες των αλκανίων;

7. Ποιες είναι οι χρήσεις των αλκανίων;

Ασκήσεις 1. Ποιο είναι το τέταρτο και ποιο το πέμπτο μέλος της ομόλογης σειράς των

αλκανίων; Να γράψετε και να ονομάσετε τα συντακτικά ισομερή τους.

2. Τι σημαίνει όταν λέμε ότι τα αλκάνια είναι αδρανείς ενώσεις;

Με ποια από τα παρακάτω σώματα αντιδρά ένα αλκάνιο;

α) O2 β) Cl2 γ) I2

δ) H2 ε) HCl ζ) Br2

3. Nα γράψετε μια φυσική ιδιότητα του μεθανίου η οποία να σχετίζεται:

α) με τη φυσική του κατάσταση β) με την οσμή του

γ) με τη διαλυτότητά του στο νερό δ) με την πυκνότητά του

4.Να αναφέρετε το συντακτικό τύπο και την ονομασία ενός αλκανίου, το οποίο να

είναι στις συνήθεις συνθήκες:

α) Αέριο β) Υγρό γ) Στερεό

5.Δίνονται τα αλκάνια:

α) οκτάνιο β)2-μέθυλο προπάνιο γ) δωδεκάνιο δ) προπάνιο

Να ταξινομηθούν κατά αυξανόμενο σημείο ζέσεως.

6.Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις, που αναφέρονται στα αλκάνια είναι σωστές;

α) Είναι άκυκλοι υδρογονάνθρακες.

β) Στο μόριό τους, τα άτομα άνθρακα συνδέονται μεταξύ τους με απλό δεσμό.

γ) Τα διαδοχικά μέλη των αλκανίων, διαφέρουν στο μοριακό βάρος κατά 12.

δ) Χαρακτηρίζονται ως κορεσμένοι υδρογονάνθρακες.

7.Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στο βιοαέριο είναι σωστές;

α) Προκύπτει κατά την απόσταξη του πετρελαίου.

β) Σχηματίζεται κατά τη σήψη της βιομάζας απουσία αέρα.

γ) Αποτελείται από αέριους υδρογονάνθρακες.

δ) Αποτελείται από CH4 και CO2.

ε) Χρησιμοποιείται ως καύσιμο στη βιομηχανία.

ζ) Είναι πρώτη ύλη στη βιομηχανία πετροχημικών.

8.Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στο μεθάνιο, είναι σωστές;

α) Είναι αέριο με χαρακτηριστική οσμή, βαρύτερο από τον αέρα.

β) Με επίδραση Cl2 στο διάχυτο φως, σχηματίζεται μίγμα χλωροπαραγώγων.

γ) Παρασκευάζεται βιομηχανικά με πυρόλυση του φυσικού αερίου.

δ) Χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη στην πετροχημεία.

9.Γιατί όταν πέφτει πετρέλαιο στη θάλασσα, σχηματίζονται κηλίδες οι οποίες

επιπλέουν στο νερό;

10.Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις, που αναφέρονται στα αλκάνια, είναι σωστές;

α) Εμφανίζουν συντακτικά ισομερή θέσης.

β) Είναι αέρια ή υγρά σώματα και διαλύονται στο νερό.

γ) Είναι σώματα αδρανή και δίνουν λίγες αντιδράσεις.

δ) Τα σημεία ζέσεώς τους αυξάνονται με την αύξηση του μοριακού βάρους τους.

ε) Αντιδρούν με τα αλογόνα , δίνοντας αντιδράσεις αντικατάστασης.

ζ) Καίγονται εύκολα με ελευθέρωση θερμότητας.

11.Τα προϊόντα της ατελούς καύσης του αιθανίου μπορεί να είναι:

α) CO2 και υδρατμοί. β) C και CO2.

γ) υδρατμοί και CO ή C. δ) CO και Η2.

12.Σε ποια από τα παρακάτω σώματα περιέχονται αλκάνια;

α) πετρέλαιο β) βενζίνη γ) φυσικό αέριο

δ) λιγνίτης ε) υγραέριο ζ) κεριά

η) οινόπνευμα θ) κηροζίνη

13. Δίνονται τα αλκάνια:

α) μεθάνιο β) προπάνιο γ) βουτάνιο δ) πεντάνιο

Ποια από τα παραπάνω αλκάνια είναι ελαφρύτερα από τον αέρα;

Δίνεται ότι ο αέρας περιέχει 20%Ο2και 80%Ν2v/v.

14.Nα αντιστοιχίσετε τα αλκάνια της 1ης

στήλης με τα δεδομένα της 2ης

στήλης

α) Μεθάνιο 1.Υπάρχει στο υγραέριο

β) Αιθάνιο 2.Έχει το μεγαλύτερο σημείο ζέσεως.

γ) Βουτάνιο 3.Είναι κύριο συστατικό του φυσικού αερίου.

δ) Οκτάνιο 4.Δεν έχει ισομερή.

ε) Δεκάνιο 5.Είναι συστατικό της βενζίνης.

Υπεύθυνη καθηγήτρια:

Ε. Ατσαλάκη

8ο Φύλλο Εργασίας

(Κεφ.2ο)

Αλκένια Ονομ/νυμο μαθητή:……………………...............

Γενικό Λύκειο Βάμου

Χημεία B΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας

Ερωτήσεις Θεωρίας

1. Τι είναι τα αλκένια; Ποια είναι τα πρώτα μέλη τους;

2. Ποιες είναι οι φυσικές ιδιότητες των αλκενίων και ειδικά του αιθενίου;

3. Ποιες είναι οι γενικές μέθοδοι παρασκευής των αλκενίων;

4. Ποιες είναι οι χημικές ιδιότητες των αλκενίων;

5. Ποιες είναι οι χρήσεις του αιθενίου;

6. Πως γίνεται η ανίχνευση του διπλού δεσμού στο μόριο μιας οργανικής ένωσης;

7. Ποιες είναι οι κυριότερες διαφορές στις ιδιότητες των αλκανίων και των

αλκενίων;

Ασκήσεις 1 .Δίνεται η ένωση C5H10.

α) Σε ποια ομόλογη σειρά ανήκει;

β) Ποιος είναι ο γενικός μοριακός τύπος της σειράς αυτής;

γ) Να βρεθούν και να ονομαστούν τα συντακτικά ισομερή της ένωσης αυτής.

2. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;

α) Τα αλκένια έχουν γενικό μοριακό τύπο CvH2v, όπου v =1,2,3… □ β) Το απλούστερο αλκένιο που έχει συντακτικά ισομερή είναι το C4H8. □

γ) H αφυδάτωση αλκοολών, γίνεται με αραιό διάλυμα οξέων. □

δ) Η αφυδραλογόνωση των αλκυλαλολογονιδίων, γίνεται με επίδραση

αιθερικού διαλύματος Να ή Κ □

ε) Τα κατώτερα μέλη (2-4 άτομα άνθρακα) της ομόλογης σειράς των

αλκενίων είναι αέρια και διαλύονται σε οργανικούς διαλύτες. □

ζ) Όταν μια ένωση αποχρωματίζει διάλυμα Br2 σε CCl4 , είναι αλκένιο. □

3.Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις των αντιδράσεων που δίνει το αιθένιο με:

α) Προσθήκη H2, HCl, Br2, H2O.

β) πολυμερισμό

γ) πλήρη καύση

4. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στα αλκένια είναι σωστές;

α) Είναι ευδιάλυτα στο νερό. □

β) Η προσθήκη Br2 στο διπλό δεσμό, γίνεται σε διάχυτο φως. □

γ) Με προσθήκη νερού στο προπένιο, σχηματίζεται κυρίως η 2-προπανόλη. □

δ) Τα αλκένια είναι λιγότερο δραστικές ενώσεις από τα αλκάνια. □

ε) Με επίδραση Ι2, δίνουν αντιδράσεις αντικατάστασης. □

5. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις των παρακάτω αντιδράσεων:

α) Αφυδάτωση της αιθανόλης παρουσία H2SO4.

β) Θέρμανση της 1-προπανόλης στους 170ο C παρουσία H2SO4.

γ) Αφυδάτωση της 2-μέθυλο-1-προπανόλης παρουσία H2SO4.

δ) Επίδραση αλκοολικού διαλύματος ΝαΟΗ σε χλωροαιθάνιο.

ε) Επίδραση αλκοολικού διαλύματος ΚΟΗ σε 2-βρωμοπροπάνιο.

ζ) Αφυδάτωση της 2-βουτανόλης παρουσία H2SO4.

η) Αφυδάτωση της 3-μέθυλο-2-βουτανόλης παρουσία H2SO4.

θ) Επίδραση αλκοολικού διαλύματος ΚΟΗ σε 2-χλωροβουτάνιο.

ι) Επίδραση αλκοολικού διαλύματος ΝαΟΗ σε 2-χλωρο-2-μεθυλοβουτάνιο.

6 Να γράψετε τις εξισώσεις των παρακάτω αντιδράσεων:

α) Προσθήκη Η2 στο προπένιο.

β) Καταλυτική υδρογόνωση του μεθυλοπροπένιου.

γ) Προσθήκη Cl2 στο 2-βουτένιο.

δ) Διαβίβαση προπενίου σε διάλυμα Br2 σε CCl4.

ε) Επίδραση Br2 στο 3-μέθυλο-1-βουτένιο.

ζ) Επίδραση HBr στο 1-βουτένιο.

η) Προσθήκη HBr στο 3-μέθυλο-2-πεντένιο.

θ) Προσθήκη νερού στο προπένιο.

ι) Προσθήκη H2O στο 2-βουτένιο.

7. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;

α) Ο πολυμερισμός των αλκενίων, οφείλεται στην ύπαρξη του διπλού

δεσμού στο μόριό τους. □

β) Το πολυμερές, έχει την ίδια εκατοστιαία σύσταση με το μονομερές

από το οποίο προέκυψε. □

γ) Το μοριακό βάρος του πολυμερούς, είναι ίσο με το μοριακό βάρος του

μονομερούς, □

δ) Το πολυμερές με συντακτικό τύπο …-CH2-CH2-CH2-CH2-…. , έχει

προκύψει από τον πολυμερισμό του προπενίου. □

ε) Το μέγεθος της ανθρακικής αλυσίδας του πολυμερούς, εξαρτάται

μόνο από τους καταλύτες που χρησιμοποιούνται. □

8. Οι ακόλουθες ενώσεις, μπορούν να παρασκευαστούν με αντίδραση προσθήκης σε

κατάλληλο αλκένιο. Να βρείτε το συντακτικό τύπο του αλκενίου και να γράψετε τη

χημική εξίσωση της αντίδρασης που πραγματοποιείται σε κάθε περίπτωση.

2-προπανόλη χλωροαιθάνιο

2-μεθυλοπροπάνιο 3-μέθυλο-2-βουτανόλη

2,3-διβρωμοβουτάνιο βουτάνιο

9. Ποιες από τις παρακάτω ενώσεις πολυμερίζονται;

α) CH2=CH2 γ)CH2=CHCl ε)CH4

β)CH3CH2CH3 δ)CH3CH2CH=CH2 ζ) CH3CH2COOH

10. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις των αντιδράσεων πολυμερισμού των ενώσεων:

α) CH2=CH2 β) CH3CH=CH2 γ) CH2=CHCl

δ) CH2=CHCN ε) CH3CH=CHCH3

11. Η 2-βουτανόλη μπορεί να παρασκευαστεί με προσθήκη νερού στο:

α) βουτάνιο β) 1-βουτένιο γ) 2-βουτίνιο δ) 2-βουτένιο

Να επιλέξετε τις σωστές απαντήσεις.

12. Η ένωση C4H8 δεν αποχρωματίζει διάλυμα Br2 σε CCl4 .Η ένωση αυτή είναι το:

α) 2-βουτένιο β) βουτάνιο γ) 2-βουτίνιο δ) κυκλοβουτάνιο.

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

13. Ένας υδρογονάνθρακας Χ έχει τις εξής ιδιότητες:

Ι. Αποχρωματίζει διάλυμα Br2 σε CCl4 .

ΙΙ. Κατά την καύση ορισμένου όγκου του παράγεται τριπλάσιος όγκος CO2.

Ο συντακτικός τύπος του υδρογονάνθρακα Χ είναι:

α) CH3CH2CH3 β) CH3CH2C≡CH γ) C4H8 δ) CH3CH=CH2

Nα επιλέξετε τη σωστή απάντηση και να γράψετε τις αντίστοιχες χημικές εξισώσεις.

14. Να αντιστοιχίσετε τις ενώσεις της 1ης

στήλης με τα προϊόντα της 2ης

στήλης.

α) αφυδάτωση 1-προπανόλης 1.CH2BrCH2Br

β) προσθήκη Br2 σε αιθένιο 2.CH3CH2Br

γ) πολυμερισμός αιθυλενίου 3.CH3CH=CH2

δ) προσθήκη ΗΒr σε αιθένιο 4.(-CH2CH2-)v

ε) προσθήκη Η2Ο σε προπένιο 5.CH3CHCH3 │ OH

15. Να αντιστοιχίσετε τις ενώσεις της 1ης

στήλης με τα προϊόντα της 2ης

στήλης.

α) αιθανόλη 1. CH3CH=CH2

2. CH2=CH2

β) χλωροαιθάνιο 3. CH3CHCH2CH3 │ OH

γ) 1-βρωμοπροπάνιο

δ) 1-βουτένιο 4.(-CH2CH-)v │

Cl

Προβλήματα

1. Καίγονται 3mol προπένιο. Πόσα mol CO2 παράγονται και πόσα g Η2Ο;

(9mol-162g)

2. Κατά την πλήρη καύση βουτενίου, παράγονται 8,96 L (STP) υδρατμών.

α) Πόσα mol βουτενίου κάηκαν; β) Πόσα g CO2 παράγονται; (0,1mol-17,6g)

3. Πόσα γραμμάρια 1-προπανόλης πρέπει να αφυδατωθούν πλήρως, ώστε να

σχηματιστούν 5,6 L προπενίου, μετρημένα σε πρότυπες συνθήκες; (15g)

4. Πόσα γραμμάρια αιθυλενίου θα παραχθούν κατά τη θέρμανση 14,72 g

αιθανόλης στους 170ο C παρουσία H2SO4; (8,96g)

5. Ορισμένη ποσότητα 2-βουτινίου αντιδρά πλήρως με 13,44 L Η2 μετρημένα σε

stp. Αποτέλεσμα της αντίδρασης είναι ο σχηματισμός αλκενίου. Πόσα mol

2-βουτινίου αντέδρασαν και πόσα g αλκένιο παράχθηκαν; (0,6mol / 33,6g)

6. 9,2 g αιθανόλης θερμαίνονται στους 170ο C παρουσία H2SO4. Ποιος είναι ο

όγκος του αερίου υδρογονάνθρακα που προκύπτει, μετρημένος σε

θερμοκρασία 27ο C και πίεση 0,82 atm; (6 L)

7. Αφυδατώνονται 6g κορεσμένης μονοσθενούς αλκοόλης σε κατάλληλες

συνθήκες, οπότε σχηματίζονται 0,1 mol αλκενίου. Να βρεθούν:

α) ο συντακτικός τύπος της αλκοόλης

β) ο συντακτικός τύπος του αλκενίου

γ) η μάζα του νερού (v=3 / 1,8g)

8. 10,9 g αλκυλοβρωμίδιου Α αντιδρούν πλήρως με αλκοολικό διάλυμα ΚΟΗ,

. οπότε σχηματίζονται 2,24L αλκενίου Β, μετρημένα σε πρότυπες συνθήκες.

Να προσδιοριστεί ο μοριακός τύπος του αλκενίου Β. (C2H4)

9. Αντιδρούν 21.8 g βρωμοαιθανίου με αλκοολικό διάλυμα ΚΟΗ, οπότε

σχηματίζεται το αέριο Α.

α) Ποιος είναι ο όγκος του αερίου Α σε stp;

β) Ποιον όγκο διαλύματος Br2 περιεκτικότητας 20%κ.ό.(w/v) μπορεί να

αποχρωματίσει το αέριο Α που σχηματίστηκε; (4,48L /160mL)

10. 11,5 g κορεσμένης μονοσθενούς αλκοόλης Α, θερμαίνονται παρουσία H2SO4.

Ο υδρογονάνθρακας Β που προκύπτει, απαιτεί για πλήρη αντίδραση 400mL

διαλύματος Βr2 περιεκτικότητας 10%κ.ό.(w/v).

Ποιος είναι ο μοριακός τύπος του υδρογονάνθρακα Β; (C2H4)

Υπεύθυνη καθηγήτρια:

Ε. Ατσαλάκη

9ο Φύλλο Εργασίας

(Κεφ.2ο)

Αλκίνια Ονομ/νυμο μαθητή:……………………...............

Γενικό Λύκειο Βάμου

Χημεία B΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας

Ερωτήσεις Θεωρίας 1. Τι είναι τα αλκίνια; Ποια είναι τα πρώτα μέλη τους;

2. Πως παρασκευάζονται τα αλκίνια;

3. Ποιες είναι οι φυσικές ιδιότητες των αλκινίων και ειδικότερα του αιθινίου;

4. Ποιες είναι οι χημικές ιδιότητες των αλκινίων;

5. Ποιες είναι οι χρήσεις του ακετυλενίου;

Ασκήσεις 1. Να γράψετε τις παρακάτω οργανικές αντιδράσεις:

i) Προσθήκη περίσσειας Η2 στο ακετυλένιο, παρουσία Νi.

ii) Καταλυτική υδρογόνωση του ακετυλενίου με ισομοριακή ποσότητα Η2.

iii) Προσθήκη Η2 στο μεθυλοβουτίνιο παρουσία Ρt.

iv) Προσθήκη περίσσειας Cl2 στο προπίνιο.

v) Προσθήκη περίσσειας ΗCl στο προπίνιο.

vi) Διοχέτευση του ακετυλενίου σε σιδερένιο σωλήνα στους 550o C.

vii)Διοχέτευση ακετυλενίου σε αμμωνιακό διάλυμα CuCl.

viii)Σε αμμωνιακό διάλυμα ΑgNO3 προστίθεται 1-πεντίνιο.

2. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στα αλκίνια είναι σωστές;

α) Είναι δραστικές ενώσεις

β) Με επίδραση Να ελευθερώνουν Η2.

γ) Πολυμερίζονται και δίνουν ενώσεις με πολλαπλάσιο μοριακό βάρος.

δ) Με προσθήκη Η2 σχηματίζουν αποκλειστικά αλκάνια.

ε) Αποχρωματίζουν διάλυμα Br2 σε CCl4.

στ) Με προσθήκη νερού σχηματίζουν υποχρεωτικά κετόνες.

3. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στο αιθίνιο είναι σωστές;

α) Είναι το 2ο μέλος της ομόλογης σειράς που ανήκει.

β) Υπάρχει στο εμπόριο ως διάλυμα με νερό.

γ) Καίγεται εύκολα, αλλά παράγει μικρά ποσά θερμότητας.

δ) Με προσθήκη νερού, σχηματίζει καρβονυλική ένωση.

ε) Αντιδρά με Να σχηματίζοντας δύο διαφορετικά ακετυλενίδια.

στ) Με προσθήκη ισομοριακής ποσότητας ΗCN και πολυμερισμό του προϊόντος,

σχηματίζει το PVC.

4. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις των αντιδράσεων που δίνει το βινυλακετυλένιο

με:

i) ισομοριακή ποσότητα Η2 ii) ισομοριακή ποσότητα ΗCl

iii)αμμωνιακό διάλυμα CuCl iv) νάτριο

5. Καθεμία από τις παρακάτω ενώσεις, μπορεί να παρασκευαστεί από ένα αλκίνιο.

Να γράψετε τις αντίστοιχες χημικές αντιδράσεις:

α) βενζόλιο β) 2,2-διχλωροπροπάνιο γ) βινυλακετυλένιο

δ) προπανόνη ε) βινυλοχλωρίδιο στ) 1,2-διβρωμοβουτάνιο

6. Καθεμία από τις παρακάτω ενώσεις, μπορεί να παρασκευαστεί από αλκένιο ή από

αλκίνιο με κάποιο άλλο αντιδραστήριο, με βάση μία αντίδραση προσθήκης.

Να γράψετε τις χημικές αντιδράσεις που πραγματοποιούνται:

α) 2-προπανόλη β) 2-πεντένιο γ) 2-χλωροβουτάνιο

δ) 2,2-διβρωμοπροπάνιο ε) αιθανάλη στ) 2-βρωμο-1-βουτένιο

7. Δίνονται τα παρακάτω χημικά αντιδραστήρια:

i) H2 ii) HCl iii) Cl2 iv) H2O

Χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε από τα παραπάνω αντιδραστήρια και το αιθίνιο ως

μοναδική οργανική ένωση, να παρασκευάσετε:

α) αιθένιο β) 1,1-διχλωροαιθάνιο

γ) αιθανάλη δ) χλωροαιθάνιο

ε) 1,1,2,2-τετραχλωροαιθάνιο στ) 1,1,2-τριχλωροαιθάνιο

8. Ποια από τα παρακάτω σώματα αντιδρούν με αμμωνιακό διάλυμα CuCl και δίνουν

ίζημα;

α) 2-βουτίνιο β) αιθίνιο γ) προπίνιο

δ) αιθένιο ε) βινυλακετυλένιο στ) αιθάνιο

9. Με προσθήκη περίσσειας ΗCl στο 1-βουτίνιο σχηματίζεται το:

α) 1,2-διχλωροβουτάνιο β) 2,2-διχλωροβουτένιο

γ) 1,1-διχλωροβουτάνιο δ) 2,2-διχλωροβουτάνιο

10. Ποια από τα παρακάτω διαλογονίδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την

παρασκευή του 1-βουτίνιου;

α) 1,2-διχλωροβουτάνιο β) 2,3-διχλωροβουτάνιο

γ) 1,1-διχλωροβουτάνιο δ) 1,3-διχλωροβουτάνιο

11.Ποια από τα παρακάτω σώματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή

της βουτανόνης με απευθείας αντίδραση;

α)βουτάνιο β)1-βουτένιο γ)2-βουτίνιο δ)1-βουτίνιο

12. Οργανική ένωση Χ έχει τις εξής ιδιότητες:

I) Είναι αέριο.

II) Αποχρωματίζει διάλυμα Br2 σε CCl4.

III) Αντιδρά με αμμωνιακό διάλυμα AgNO3 και σχηματίζει ίζημα.

Η ένωση Χ είναι το:

α) 1-πεντίνιο β) 2-βουτίνιο γ)1-βουτίνιο δ)1-βουτένιο

13. Να αντιστοιχίσετε κάθε αντιδρών της στήλης Α με ένα μόνο προϊόν της στήλης Β.

α) CH3-C≡CH 1. βουτανόνη

β) CH3-CH2-CH2-C≡CH 2. 2,2,3,3-τετραβρωμοβουτάνιο

γ) CH3-CH2-C≡CH 3. 2,2-διχλωροπροπάνιο

δ) CH3-C≡C-CH3 4. 1-πεντένιο

Προβλήματα 1. Αντιδρούν πλήρως 14 g αιθενίου με Βr2. Η ένωση Α που σχηματίζεται

αντιδρά πλήρως με αλκοολικό διάλυμα ΚΟΗ και σχηματίζει το αέριο Β.

α) Πόσα mol ένωσης Α παράγονται;

β) Ποιος είναι ο όγκος του αερίου Β, μετρημένος σε πρότυπες συνθήκες;

γ) Το αέριο Β αντιδρά πλήρως με νερό, σε κατάλληλες συνθήκες. Ποια είναι

η μάζα του οργανικού σώματος που παράγεται;

2. 18,8 g ενός κορεσμένου διβρωμοπαράγωγου Α, αντιδρούν με περίσσεια ΄

αλκοολικού διαλύματος ΚΟΗ, οπότε σχηματίζονται 2,24 L υδρογονάνθρακα

Β, μετρημένα σε πρότυπες συνθήκες.

Να προσδιοριστούν οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων Α και Β.

3. Σε ένα διάλυμα που περιέχει 48 g Βr2, διοχετεύεται αλκένιο Α, μέχρι να

αποχρωματιστεί το διάλυμα. Η οργανική ένωση Β που προκύπτει θερμαίνεται

με περίσσεια αλκοολικού διαλύματος ΚΟΗ, οπότε σχηματίζονται 7,8 g ενός

υδρογονάνθρακα Γ.

α) Να προσδιοριστούν οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων Α, Β και Γ.

β) Να γράψετε τη χημική εξίσωση της αντίδρασης της ένωσης Γ με Να.

4. 5,2 g ενός αλκινίου Α απαιτούν για πλήρη αντίδραση 400 mL διαλύματος Br2

1 Μ, οπότε σχηματίζεται η κορεσμένη ένωση Β.

α) Ποιοι είναι οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων Α και Β;

β) Πως μπορούμε να διακρίνουμε την ένωση Α από το προπένιο;

5. Ορισμένη ποσότητα ενός αλκινίου καίγεται πλήρως, οπότε παράγεται ίση

μάζα υδρατμών με τη μάζα του αλκινίου.

α) Ποιος είναι ο μοριακός τύπος του αλκινίου;

β) Ποιος είναι ο συντακτικός τύπος του, αν γνωρίζουμε ότι αντιδρά με

αμμωνιακό διάλυμα CuCl και σχηματίζει ίζημα;

6. 8,4 g αλκενίου Α, αντιδρούν πλήρως με Βr2. Η ένωση Β που παράγεται

αντιδρά πλήρως με αλκοολικό διάλυμα ΚΟΗ και ελευθερώνει 4,48L αερίου Γ

μετρημένα σε πρότυπες συνθήκες.

α) Ποιοι είναι οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων Α, Β και Γ;

β) Πόσα g από το αέριο Γ πρέπει να αντιδράσουν πλήρως με νερό, ώστε να

σχηματιστούν 5,8g οργανικού προϊόντος;

7. Να βρεθεί η ποιοτική και ποσοτική σύσταση του προϊόντος που σχηματίζεται

κατά τη θέρμανση παρουσία Νi μίγματος που αποτελείται από:

α) 200 mL ΗC≡CH και 360 mL H2.

β) 100 mL ΗC≡CH και 80 mL H2.

γ) 200 mL ΗC≡CH και 450 mL H2.

8. Aλκένιο Α αντιδρά με διάλυμα Βr2. Η ένωση Β που παράγεται θερμαίνεται με

αλκοολικό διάλυμα ΚΟΗ και σχηματίζει την ένωση Γ, η οποία έχει Μr = 54.

α) Ποιος είναι ο μοριακός τύπος της ένωσης Γ;

β) Αν γνωρίζουμε ότι η ένωση Γ με επίδραση αμμωνιακού διαλύματος

AgNO3 σχηματίζει ίζημα, να βρεθούν οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων

A, Β και Γ και να γραφούν οι χημικές αντιδράσεις που πραγματοποιούνται

Υπεύθυνη καθηγήτρια:

Ε. Ατσαλάκη

11ο Φύλλο Εργασίας

(Κεφ.2ο)

Ατμοσφαιρική Ρύπανση-

Φαινόμενο Θερμοκηπίου-

Τρύπα του Όζοντος Ονομ/νυμο μαθητή:……………………........

Γενικό Λύκειο Βάμου

Χημεία B΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας

Ερωτήσεις Θεωρίας

1. Τι είναι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι;

Ατμοσφαιρικοί ρύποι είναι τα προϊόντα των καύσεων που ελευθερώνονται στην

ατμόσφαιρα και είναι επιβλαβή για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Προέρχονται κυρίως από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων και των βιομηχανιών.

Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι χωρίζονται σε πρωτογενείς και δευτερογενείς.

α) Πρωτογενείς είναι οι ρύποι που εκπέμπονται απευθείας στο περιβάλλον.

Π.χ. το SO2, το CO κ.ά.

β) Δευτερογενείς είναι οι ρύποι που σχηματίζονται με αντιδράσεις του οξυγόνου

και των πρωτογενών ρύπων, π.χ. ΝΟ2, Ο3(όζον) κ.ά.

2. Τι είναι το φωτοχημικό νέφος; Το φωτοχημικό νέφος είναι ένα νέφος από βλαβερά αέρια που σχηματίζονται

στην ατμόσφαιρα εξαιτίας φωτοχημικών αντιδράσεων.

Τα οξείδια του αζώτου (ΝΟ, ΝΟ2) και άκαυστοι υδρογονάνθρακες, που βγαίνουν

κυρίως από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων, μετατρέπονται με τη βοήθεια του

ηλιακού φωτός και του οξυγόνου της ατμόσφαιρας σε τοξικά προϊόντα.

Το φωτοχημικό νέφος ευνοείται όταν συνυπάρχουν:

α) Ηλιοφάνεια

β) Θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 18οC.

γ) Μεγάλη ποσότητα οξειδίων του αζώτου.

δ) Μεγάλη ποσότητα άκαυστων υδρογονανθράκων.

3. Τι είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου; Ο Ήλιος στέλνει προς τη Γη τεράστιες ποσότητες ακτινοβολίας. Ένα μέρος από

την ακτινοβολία αυτή την απορροφά η Γη, κι ένα άλλο μέρος το επανεκπέμπει.

Η ακτινοβολία που η Γη «επιστρέφει», είτε διαφεύγει στο διάστημα, είτε μέρος

της εγκλωβίζεται από τα αέρια της ατμόσφαιρας.

Έτσι η ατμόσφαιρα θερμαίνεται, οπότε η μέση θερμοκρασία της Γης είναι 15οC.

(Αν δεν υπήρχε η ατμόσφαιρα, η μέση θερμοκρασία της Γης θα ήταν -20οC.)

Αυτή η δράση της ατμόσφαιρας, που επιτρέπει την ηλιακή ακτινοβολία να την

διαπεράσει αλλά εμποδίζει τη Γη να επανεκπέμψει όλη την ακτινοβολία που

δέχτηκε, ονομάζεται φαινόμενο του θερμοκηπίου.

4. Ποια είναι τα αέρια του θερμοκηπίου; Αέρια θερμοκηπίου, ονομάζονται τα αέρια της ατμόσφαιρας που απορροφούν την

ακτινοβολία που εκπέμπει η Γη. Τα αέρια αυτά είναι:

α) Το διοξείδιο του άνθρακα( CO2). Θεωρείται υπεύθυνο για το 50% της

υπερθέρμανσης του πλανήτη.

β) Το μεθάνιο (CH4)

γ) Οι υδρατμοί.

δ) Οι χλωροφθοράνθρακες(CFCs)

5. Ποιες είναι οι συνέπειες από την υπερθέρμανση του πλανήτη λόγω

του φαινόμενου του θερμοκηπίου; α) Αύξηση της στάθμης της θάλασσας από το λιώσιμο των πάγων που βρίσκονται

στους πόλους της Γης.

β) Υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι, με μεγάλες ξηρασίες.

γ) Καταρρακτώδεις βροχές και πλημμύρες.

δ) Εντονότεροι άνεμοι.

6. Πώς δημιουργείται η τρύπα του όζοντος; Το όζον (Ο3), είναι ένα αέριο που βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στην στρατό-

σφαιρα ( 25 Km πάνω από την επιφάνεια της Γης).

Ο ρόλος του είναι πολύ σημαντικός, αφού απορροφά την βλαβερή υπεριώδη

ακτινοβολία του ήλιου.

Κάποιες χημικές ουσίες που ονομάζονται χλωροφθοράνθρακες (CFCs),

καταστρέφουν τα μόρια όζοντος, οπότε δημιουργείται τρύπα στο στρώμα όζοντος

της στρατόσφαιρας.

Οι χλωροφθοράνθρακες είναι οργανικές ενώσεις που αποτελούνται από άτομα

άνθρακα, φθορίου και χλωρίου. Είναι γενικά αδρανείς ενώσεις , έχουν μεγάλο

χρόνο ζωής( μέχρι και 140 χρόνια), και μικρό κόστος παραγωγής.

Χρησιμοποιούνται για να παρασκευαστούν αεροζόλ, διογκωτικά για

πολυουρεθάνες, συστήματα ψύξης και κλιματισμού (φρέον) κ.ά.

7. Ποιες είναι οι συνέπειες από την τρύπα του όζοντος; Όταν το στρώμα του όζοντος καταστρέφεται και δημιουργείται η τρύπα του

όζοντος, οι υπεριώδεις ακτινοβολίες (UV) φτάνουν στη Γη.

Οι ακτινοβολίες αυτές μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο του δέρματος, βλάβες

στα μάτια, προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά και ζημιές στη

γεωργία αφού και οι φυτικοί οργανισμοί βλάπτονται.