Ηχώ των Σαρακατσαναίων τ.177

Ι∆ΡΥΤΗΣ: ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2012 ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ Β΄ ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΥΛΛΟΥ 177

Χαρακτήρα εθνικού προσκλητηρίουπροσλαµβάνει το 32ο Αντάµωµα

των Σαρακατσαναίων στο Περτούλι

Σαλπίζει την επιστροφή στις πηγές της Παράδοσης

για αναβάπτιση και νέο ξεκίνηµα του Ελληνισµού

Το φετινό αντάµωµα είναι αφιερωµένο,

για λόγους απόλυτα κατανοητούς,

στην ηρωική έξοδο του Μεσολογγίου

Έλληνες µε πανάρχαιες καταβολές οι Σαρακατσά-

νοι, όπως συνέβαλαν στην εθνική παλιγγενησία,

σε καιρούς απίστευτα πιο σκληρούς, έτσι και τώρα

µπαίνουν στην πρωτοπορία και προτάσσουν

τη Σαρακατσάνικη λεβεντιά που είναι κοµµάτι

της ελληνικής υπερηφάνειας, ως απάντηση

στο σύνθετο πρόβληµα που βιώνει ο ελληνισµός

και το οποίο απειλεί να εξασθενίσει τη θέληση

για ζωή, για δηµιουργία αντάξια του προορισµού

της ελληνικής φυλής ως µήτρας της οικουµένης

Τα 40χρονα του Συλλόγου

Σαρακατσαναίων Φοιτητών

Θεσσαλονίκης

Η ίδρυση και η δηµιουργική πορεία

του Συλλόγου θα αναδειχθεί

µε επετειακή εκδήλωση

τον προσεχή Νοέµβριο

Σελίδες 12, 13, 14

Οι “Τσελιγκάδες” της Πελοποννήσου

διοργανώνουντο πρώτο τους αντάµωµα

Συνεπέστατη µε την ιστορίατων Σαρακατσαναίων

της Πελοποννήσου η πρωτοβουλία του Συλλόγου

Σελίδα 15

Α φιερωµένο στην ηρωική έξοδο του Μεσολογγίου, πραγµατοποιείται στις 22, 23, 24 Ιουνίου 2012

το 32ο Πανελλήνιο Αντάµωµα Σαρακατσαναίων, µε πρωτοβουλία και γενική φροντίδα της Πανελ-

λήνιας Οµοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων.Συνέχεια στη σελίδα 3

2 ΗΧΩ ΤΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2012

Περιοδική έκδοση της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας

Συλλόγων Σαρακατσαναίων

Έδρα: Θεσσαλονίκη, Μυκηνών 19, 54643 Θεσσαλονίκη

Τηλέφωνο και Fax 2310840830

E-mail: [email protected]

Ιστοσελίδα: www.e-sarakatsanos.gr

Yπεύθυνος κατά νόµο: Γεώργιος Μουτσιάνας

Πρόεδρος Π.Ο.Σ.Σ.

Επιµέλεια ύλης:

Αθανάσιος Καριώτης - Χρήστος Βασιλούδης

Μορφή-Σελιδοποίηση:

Γαβριήλ Θ. Λαµψίδης, ∆ηµοσιογράφος

(εθελοντική προσφορά)

Μοντάζ-Εκτύπωση: ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

www.typosthes.gr - e-mail: [email protected]

Μοναστηρίου 153, 54627 Θεσσαλονίκη

Tηλ. 2310 567576 - fax 2310 567575

Τύπος και ΠαράδοσηΗ εφηµερίδα, από µοναδικό µέσο ενηµέρωσης,

µέσω της οποίας διεκπεραιώνεται η γνώση και γεφυ-

ρώνονται οι εποχές, τείνει να καταστεί θύµα της ίδιας

της εξέλιξης! Και θα ήταν χωρίς σηµασία ένα τέτοιο

γεγονός µόνο εάν η τεχνολογική εξέλιξη και η επι-

στήµη της πληροφορικής υπηρετούσε πραγµατικά

την εξέλιξη του ανθρώπου και προήγαγε, αναπλη-

ρώνοντας τον γραπτό λόγο, στην αποστολή του.

Κάτι που βέβαια δεν συµβαίνει.

Φυσικά, ούτε κατά διάνοια θα σκεφτόµασταν να ανα-

λάβουµε εµείς την ...ηρωική αποστολή να πάµε κόν-

τρα στο παγκόσµιο ρεύµα και, µάλιστα, όταν κατά

γενική παραδοχή ο κόσµος ολόκληρος έχει “αλωθεί”

και κουµαντάρεται µε εργαλείο την τεχνολογία της

πληροφορικής.

Παρόλα αυτά, ο προβληµατισµός µας σχετικά µε την

τύχη του γραπτού λόγου και το δυσαναπλήρωτο

κενό που θα δηµιουργήσει η τυχόν εξαφάνισή του,

συµβαδίζει, θα ισχυριζόµασταν πολύ σοβαρά, µε το

ενδιαφέρον µας και την πίστη µας για τη σκοπιµό-

τητα να διασωθεί και να συνεχίσει να παίζει τον

αναντικατάστατο ρόλο της η παράδοση.

Με το πνεύµα αυτό, η Οµοσπονδία µας, µε το αν-

θρώπινο δυναµικό που ανταποκρίθηκε στο κάλεσµα

των ιδιαίτερα δύσκολων καιρών, αναλαµβάνοντας τα

ηνία της, παράλληλα µε τη φροντίδα της να είναι

σύγχρονη και εξοπλισµένη µε τα µέσα που την καθι-

στούν ικανή να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις

της, δεν θα παραλείψει να φροντίσει τη διατήρηση

του πολύτιµου τµήµατος της ταυτότητάς της που

είναι η εφηµερίδα, ακριβώς γιατί τη θεωρεί αναντικα-

τάστατη αλλά και συντελεστή της προσπάθειας δια-

τήρησης και ανάδειξης της παράδοσης.

Σε χρονική περίοδο κατά την

οποία σηµειώνονται εξαιρετικά

δυσοίωνες εξελίξεις στη χώρα, οι

αντιπρόσωποι των Συλλόγων Σα-

ρακατσαναίων, όχι µόνο δεν αδια-

φόρησαν για τα κοινά των

ανθρώπων της ρίζας τους, αλλά

εργάστηκαν συστηµατικά, όπως

αποδείχτηκε, και συλλαµβάνον-

τας σωστά το νόηµα των ηµερών,

ανέδειξαν στη ∆ιοίκηση του ανω-

τάτου συλλογικού τους οργάνου,

τους καλύτερους και τους πιο ικα-

νούς, αποδεικνύοντας ότι δεν θε-

ωρούνται τυχαία ένα από τα πιο

δυναµικά κοµµάτια του Ελληνι-

σµού, που υπερασπίζεται, τιµά

και προβάλλει τις παραδόσεις και

την ιστορία του τόπου µας.

Η Γενική Συνέλευση πραγµατο-

ποιήθηκε στην αίθουσα της Περι-

φέρειας Κεντρικής Μακεδονίας,

που τους παραχωρήθηκε αδαπά-

νως, µε αποδοχή του αιτήµατός

τους από τον αντιπεριφερειάρχη

Απόστολο Τζιτζικώστα, τον οποίο

αισθάνονται υποχρεωµένοι να

ευχαριστήσουν και δηµόσια. Στις

εργασίες της Γ.Σ. πήραν µέρος

67 αντιπρόσωποι από τους 34

Συλλόγους Σαρακατσαναίων,

που είναι διάσπαρτοι σε όλες τις

γεωγραφικές περιφέρειες της

χώρας.

Προηγήθηκε η παρουσίαση των

πεπραγµένων της ∆ιοίκησης της

παρελθούσης διετίας, ο έλεγχος

και η έγκριση των πεπραγµένων,

σύµφωνα µε τις προβλέψεις του

Καταστατικού. Ακολούθησε η πα-

ρουσίαση των θέσεων των υπο-

ψηφίων και οι αρχαιρεσίες.

Η σύνθεση της νέας ∆ιοίκησης,

που συγκροτήθηκε σε σώµα την

ίδια ηµέρα, έχει ως εξής:

Πρόεδρος: Μουτσιάνας Γεώρ-

γιος, οικονοµολόγος – φοροτε-

χνικός, προερχόµενος από το

Σύλλογο Νοµού Θεσσαλονίκης.

Αντιπρόεδρος: Κώστας Κυρ-

γιάννης, επιχειρηµατίας (γεωργι-

κές επιχειρήσεις),

προερχόµενος από το Σύλλογο

Νοµού Ηµαθίας. Γενικός γραµ-

µατέας: Χρήστος Βασιλούδης,

µεταπτυχιακός φοιτητής Φυσι-

κής, προερχόµενος από το Σύλ-

λογο Φοιτητών Θεσσαλονίκης.

Ειδικός γραµµατέας: Γεώργιος

Γκόγκος, επιχειρηµατίας, προερ-

χόµενος από το Σύλλογο Νοµού

Σερρών. Ταµίας: Αθανάσιος Κα-

ρυώτης, συνταξιούχος ηλεκτρο-

νικός, προερχόµενος από το

Σύλλογο Νοµού Θεσσαλονίκης.

Μέλη: Κωνσταντίνος Γιαννακός,

οικονοµολόγος – φοροτεχνικός,

προερχόµενος από το Σύλλογο

Νοµού Τρικάλων, Σπυρίδων Νά-

στος, ελεύθερος επαγγελµατίας,

µεταπτυχιακός στην Πληροφο-

ρική, προερχόµενος από το

Σύλλογο Νοµού Έβρου, Κων-

σταντίνος Παππάς, λογιστής –

φοροτεχνικός, προερχόµενος

από το Σύλλογο Νοµού Λάρι-

σας, Μαρία Ζαραλή, δικηγόρος,

προερχόµενη από το Σύλλογο

Νοµού Πέλλας.

Νέα ∆ιοίκηση πλήρως ανανεωµένη εξελέγη

στην Πανελλήνια Οµοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων

Η υπό τον πρόεδρο Γεώργιο Μουτσιάνα (στο κέντρο της πάνω σειράς) νέα διοίκηση της Πανελλήνιας

Οµοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων, που αποτελείται από τους: Κυργιάννης Κωνσταντίνος, Βασιλούδης

Χρήστος και Καρυώτης Αθανάσιος (πάνω σειρά), Ζαραλή Μαρία, Παπάς Κωνσταντίνος, Γκόγκος Γεώργιος,

Νάστος Σπυρίδων και Γιαννακός Κωνσταντίνος (κάτω σειρά)

Ε ξέπληξε ευχάριστα η δυναµική της ψήφου των αντιπροσώπων των 34 Συλλόγων Σαρα-

κατσαναίων της χώρας, στη Γενική Συνέλευση αρχαιρεσιών που πραγµατοποιήθηκε

πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη, µε την ανάδειξη νέας πλήρως ανανεωµένης ∆ιοίκησης στην

Πανελλήνια Οµοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων.

3ΗΧΩ ΤΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2012

Συνέχεια από την 1η σελίδα

Οι εκδηλώσεις αρχίζουν την Πα-

ρασκευή 22 Ιουνίου στα Λιβάδια

Περτουλίου δίπλα στο σαλέ του

χιονοδροµικού κέντρου, µε συνάν-

τηση της Σαρακατσάνικης Νεο-

λαίας και των νέων

Σαρακατσάνων καλλιτεχνών.

Θα ακολουθήσουν χαιρετισµοί του

υπευθύνου της νεολαίας στο ∆ιοι-

κητικο Συµβούλιο της Πανελλή-

νιας Οµοσπονδίας Συλλόγων

ΣαρακατσαναίωνΧρήστο Βασι-

λούδη και από την πρόεδρο της

επιτροπής νεολαίας Ειρήνη Καρα-

τάσου.

Χαιρετισµό θα απευθύνει επίσης ο

πρόεδρος της Οµοσπονδίας Πολι-

τιστικών και Εκπαιδευτικών Συλ-

λόγων Σαρακατσαναίων

Βουλγαρίας Κωνσταντίνος Μπα-

λέζδραβος.

Ακολούθως, θα γίνει η παρου-

σίαση του δρώµενου “Σαρακα-

τσάνικα Συµβάσµατα” από το

χορευτικό της Οµοσπονδίας Πο-

λιτιστικών και Εκπαιδευτικών

Συλλόγων Σαρακατσαναίων

Βουλγαρίας.

Στον ίδιο χώρο, θα ακολουθήσει

γλέντι µε τραγούδι από το Σύνδε-

σµο Σαρακατσαναίων Λάρισας

“Ο Κατσαντώνης”, παράλληλα µε

το γλέντι της Σαρακατσάνικης νε-

ολαίας, µε τη συµµετοχή νεαρών

Σαρακατσάνων

καλλιτεχνών(µουσικών και τρα-

γουδιστών).

Όπως ήδη σηµειώσαµε, το 32ο

Αντάµωµα των Σαρακατσαναίων

διοργανώνεται µέσα στις δύσκο-

λες συνθήκες που διέρχεται η

χώρα, στη λογική µιας αντίθετης

πορείας προς την παρακµή και

τη χρεωκοπία του συστήµατος,

προκειµένου να εκφράσει τις υγι-

είς δυνάµεις του Ελληνισµού που

παραµένουν αλώβητες και απο-

τελούν τη χρησή εφεδρεία για την

αναβάπτιση και την αναγέννηση

του Ελληνισµού, άσχετα µε τις

εξελίξεις που σηµειώνονται στο

χώρο της Ευρώπης αλλά και

στον κόσµο ολόκληρο, οι οποίες

κατά µυστήριο και ανεξήγητο

τρόπο έχουν φέρει τη χώρα µας

στη δυσκολότερη θέση απ’ όλες

τις άλλες.

Η εµφορούµενη µε ένα καινούρ-

γιο ρωµαλέο πνεύµα νέα διοί-

κηση της Πανελλήνιας

Οµοσπονδίας Συλλόγων Σαρα-

κατσαναίων, στο χρόνο που είχε

στη διάθεσή της, παράλληλα µε

όλες τις άλλες υποχρεώσεις που

είχε να αντιµετωπίσει, προέταξε

αυτές που αφορούσαν την όσο

το δυνατόν καλύτερη οργάνωση

του ανταµώµατος, µε επιστρά-

τευση όλων των στελεχών της,

των συνεργατών και των εθελον-

τών των Συλλόγων Σαρακατσα-

ναίων της Επικράτειας.

Οι διοργανωτές ελπίζουν ότι µε-

γάλος σύµµαχος του όλου εγχει-

ρήµατος θα αποδειχθεί ο

...χρυσός καιρός της Ελλάδας, ο

οποίος θα ενθαρρύνει όχι µόνο

τους Σαρακατσαναίους αλλά και

τους Συνέλληνες από κάθε

γωνιά της Ελλάδας να συρεύ-

σουν στο µαγευτικό τοπίο του

Περτουλίου, προκειµένου να

γνωρίσουν την ελληνική φύση

και να παντρέψουν τη δική τους

λεβεντιά µε την σαρακατσάνικη.

Είναι καταγραµµένο στις σελίδες

της λαογραφίας και επαληθευ-

µένο ότι στις δύσκολες ώρες οι

λαοί στρέφονται στην παράδοση

και ενδυναµώνονται από το κα-

θάριο νερό της.

32ο Αντάµωµα Σαλπίζει την επιστροφή στις πηγές της Παράδοσης

για αναβάπτιση και νέο ξεκίνηµα του Ελληνισµού

Προσλαµβάνει χαρακτήρα εθνικού προσκλητηρίου!

Από παλαιότερο Αντάµωµα Σαρακατσαναίων στο Περτούλι. ∆εξιά σελωµένα άλογα στο εκπληκτικό τοπίο του Περτουλίου

ΤΟ ΤΡΙΗΜΕΡΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΑΝΤΑΜΩΜΑΤΟΣ

Παρασκευή 22 Ιουνίου 2012

21:00 µ.µ. Πρώτη Συνάντηση Σαρα-

κατσάνικης Νεολαίας και Νέων Σαρα-

κατσάνων Καλλιτεχνών:

Καλωσόρισµα υπό τον ήχο της τζα-

µάρας του κ. Γαλανή Χρήστου.

Χαιρετισµός υπεύθυνου νεολαίας

∆.Σ. Π.Ο.Σ.Σ. κ. Βασιλούδη Χρήστου

Xαιρετισµός προέδρου επιτροπής

νεολάιας της Π.Ο.Σ.Σ. κ. Καρατάσιου

Ειρήνης.

Χαιρετισµός Προέδρου Οµοσπον-

δίας Πολιτιστικών και Εκπαιδευτικών

Συλλόγων Σαρακατσαναίων Βουλγα-

ρίας κ. Μπαλέζδραβου Κωνσταντί-

νου.

Παρουσίαση δρώµενου από το χο-

ρευτικό της Οµοσπονδίας Πολιτιστι-

κών και Εκπαιδευτικών Συλλόγων

Σαρακατσαναίων Βουλγαρίας, µε

θέµα «Σαρακατσάνικα Συβάσµατα».

Έναρξη γλεντιού µε τραγούδι από το

Σύνδεσµο Σαρακατσαναίων Λάρισας

«Ο Κατσαντώνης».

Γλέντι Σαρακατσάνικης Νεολαίας µε

τη συµµετοχή νεαρών σαρακατσά-

νων καλλιτεχνών (µουσικών και τρα-

γουδιστών).

Σάββατο 23 Ιουνίου 2012

12:00 π.µ.: Έναρξη τουρνουά ποδο-

σφαίρου 5X5 µε εφηβικές και παιδι-

κές οµάδες Συλλόγων

Σαρακατσαναίων Ελλάδας και Βουλ-

γαρίας:

Το εναρκτήριο λάκτισµα θα δοθεί

από τον κο. Ζήση Βρύζα, πρόεδρο

του Π.Α.Ο.Κ. και διεθνή Σαρακα-

τσάνο ποδοσφαιριστή.

15:00 µ.µ.: Επίδειξη κατασκευής

ορθής καλύβας από την Αδελφότητα

των εν Αθήναις Σαρακατσαναίων

Ηπείρου.

20:00 µ.µ.: Αναπαράσταση εθίµου

«Τα Καλογιάννεια».

21:30 µ.µ.: Παραδοσιακό Σαρακα-

τσάνικο γλέντι στον αύλιο χώρο του

παλιού chalet στα λιβάδια Περτου-

λίου.

Κυριακή 24 Ιουνίου 2012

10:30 π.µ.: Άφιξη επισήµων και επι-

σκεπτών στο χώρο του Ανταµώµα-

τος.

10:45 π.µ.: Άφιξη χορευτικών συγ-

κροτηµάτων των Συλλόγων Σαρακα-

τσαναίων Ελλάδας και Βουλγαρίας.

11:00 π.µ.: Προσευχή.

11:10 π.µ.: Προσφώνηση από τον

Πρόεδρο της Πανελλήνιας Οµοσπον-

δίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων κο.

Μουτσιάνα Γεώργιο.

11:20 π.µ.: Χαιρετισµοί επισήµων.

11:30 π.µ.: Παρουσίαση δρώµενου

από την Ηρωϊκή Έξοδο του Μεσο-

λογγίου, µε αναπαράσταση του θα-

νάτου του Μάρκου Μπότσαρη, από

το Σύλλογο Σαρακατσαναίων Βάλτου

– Ξηρόµερου Ευρυτανίας.

12:00 π.µ.: Αναπαράσταση δρώµε-

νου µε θέµα «τη συµφωνία µε το δά-

σκαλο και επίσκεψη στο

δασκαλοκάλυβο».

12:10 π.µ.: Παρουσίαση παραδοσια-

κών Σαρακατσάνικων χορών από τα

χορευτικά των Συλλόγων µας.

13:00 µ.µ.: Χορός Σαρακατσάνων γε-

ρόντων.

13:15 µ.µ.: Χορός επισήµων και ακο-

λούθως χορός για όλο τον κόσµο,

έως και τη δύση του ηλίου.


ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ

ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ ΤΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ

Η αφιέρωση του φετινού αν-

ταµώµατος των Σαρακα-

τσιαναίων στο Περτούλι τιµά

ιδιαίτερα το ∆.Σ. της Π.Ο.Σ.Σ.

Είναι ένα ιερό µνηµόσυνο για

τους πεσόντες κατά την έξοδο

του Απρίλη του 1826 και για

όσους έπεσαν κατά τις δύο πο-

λιορκίες του Μεσολογγίου, υπε-

ρασπιζόµενοι τα µέγιστα αγαθά

της ελευθερίας και της ανθρώ-

πινης αξιοπρέπειας. Είναι η

πλήρης απόδειξη της αυτοθυ-

σίας του ελληνικού γένους, όταν

καλείται να επιλέξει ανάµεσα

στο θάνατο και την ατίµωση και

την καταπάτηση του δικαιώµα-

τος του να ζει ως ελεύθερος άν-

θρωπος, όπως τον έπλασε και

τον θέλησε ο ∆ηµιουργός του.

Η αφιέρωση του Ανταµώµατος

στην έξοδο των «ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ

ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΩΝ», στους

χαλεπούς µάλιστα καιρούς που

ζούµε, στην εποχή της απαξίω-

σης των αρχών και των αξιών,

στις οποίες στηρίχθηκε και µε-

γαλούργησε το Έθνος µας,

φέρνει στη µνήµη των νεοελλή-

νων και µερικά άλλα ολοκαυτώ-

µατα και θυσίες, που όλα και

όλες διδάσκουν ότι πάντοτε

εκείνο έθετε και την ίδια τη ζωή

του στην υπηρεσία κάποιων

προαιώνιων ιδανικών της δικής

του φυλής. Μας θυµίζει η αφιέ-

ρωση του Ανταµώµατος τις

Θερµοπύλες του Λεωνίδα, το

Μαραθώνα του Μιλτιάδη, τη

Σαλαµίνα του Θεµιστοκλή, τις

Πλαταιές του Παυσανία, «το

παραδούναι της Πόλιν.... ουκ

εµόν» του Κων/νου Παλαιολό-

γου, το Κιούγκι του Σαµουήλ, το

Ζάλογγο των Σουλιωτισσών,

την Αραπίτσα της Νάουσας, το

Αρκάδι του Γιαµπουτζή, το ΟΧΙ

του Ιωάννη Μεταξά το ΄40 και

τόσα άλλα. Τα γεγονότα αυτά

είναι οι έµπρακτες πλήρεις απο-

δείξεις της αµετάκλητης θέλη-

σης του Έθνους µας να µείνει

όρθιο και δυνατό σ" αυτόν τον

ευλογηµένο τόπο που λέγεται

Ελλάδα και να συνεχίσει ελεύ-

θερο να µεταδίδει τον πολιτι-

σµό, τον οποίο του κληροδότη-

σαν οι πρόγονοι του και τον

καλλιέργησαν και τον εµπλούτι-

σαν οι νεώτεροι, σ" όλο τον

«πολιτισµένο» ή όχι άλλο

κόσµο. ∆ιδάσκουν αυτά τα γε-

γονότα ότι και από την ίδια

ακόµη την ανθρώπινη ζωή

υπάρχουν υπέρτερα κάποια

άλλα αγαθά, στο βωµό των

οποίων είναι τιµή και δόξα

εκείνη να θυσιάζεται.

Η αφιέρωση όµως αυτή έχει και

µια άλλη βαθειά σηµασία. ∆ίδει

την ευκαιρία να γραφεί και ένα

κοµµάτι της άγραφης δυστυχώς

ιστορίας της Σαρακατσάνικης

γενιάς από την πληθωρική συµ-

µετοχή της στους αγώνες του

Ελληνικού Έθνους για να απο-

τινάξει κάθε ζυγό και κάθε

απειλή σκλαβιάς και να συνεχί-

σει ελεύθερο την αποστολή,

που άρχισε εδώ και 3000 και

πλέον χρόνια σ" αυτόν τον ίδιο

πάντοτε τόπο, στον όµορφο

ξερό βράχο που ονοµάζεται Ελ-

λάδα. ∆ίδει την ευκαιρία να

γνωρίσει ο λαός µας και κυρίως

οι ίδιοι οι Σαρακατσαναίοι ότι

στα χρόνια της

προεπαναστατικής περιόδου

(1750-1821) στα 11 από τα 30,

κατά τον καθηγητή Κεραµό-

πουλο, αρµατολίκια, καπετα-

ναίοι ήταν Σαρακατσαναίοι

κλεφταρµατωλοί.

∆ίδει το κέντρισµα σε πολλούς

να γνωρίσουν την ειδική δια-

δροµή των Σαρακατσαναίων

Συνέχεια στη σελίδα 5

Ιερό µνηµόσυνο στους πεσόντες κατά την έξοδο του Μεσολογγίου

Στους αγωνιστές της πολιορκηµένης

Πόλης συγκαταλέγονται και επιφανείς

οπλαρχηγοί Σαρακατσαναίοι,

πέρα από το ανώνυµο πλήθος

των Σαρακατσιαναίων παλικαριών τους,

που πάντοτε ήταν στο πλευρό τους.

Τις οργανωµένες στρατιές

των δύο Τούρκων Πασάδων

της δεύτερης πολιορκίας, του Κιουταχή

και του Ιµπραήµ, τις αντιµετώπισαν

παλικαρίσια οι Μεσολογγίτες,

οι Ρουµελιώτες, οι Ηπειρώτες, οι Θεσσα-

λοί αλλά και οι Σαρακατσαναίοι αγωνιστές.

Στην έξοδο µετείχαν και εκείνοι και

πολλοί άφησαν τα σώµατα τους

στις ντάπιες και στους προµαχώνες

της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου.

Θ. Βρυζάκης, «Έξοδος του Μεσο-

λογγίου», 1853, Εθνική Πινακοθήκη

και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου,

Αθήνα. Η πτώση του Μεσολογγίου

τον Απρίλιο του 1826 αποτέλεσε

βαρύτατο πλήγµα για την ελληνική

επανάσταση, ωστόσο η ηρωική

έξοδος των πολιορκηµένων τη

νύχτα της 10ης προς την 11η Απρι-

λίου, Κυριακή των Βαΐων, προκά-

λεσε αισθήµατα θαυµασµού σε

Έλληνες και Ευρωπαίους, που οδή-

γησαν σε έξαρση του φιλελληνικού

ρεύµατος.

Ο ηρωικός θάνατος του καλόγερου

Σαµουήλ στο Κούγκι, που κάνει την

µπαρουταποθήκη του βωµό θυσίας,

αποδεικνύει για µια ακόµη φορά ότι

οι Έλληνες προτιµούν το θεληµατικό

θάνατο απο την ελεεινή σκλαβιά.


Τους αποκαλύπτει ότι στις δύο

πολιορκίες του Μεσολογγίου και

ιδίως στη δεύτερη στους αγωνι-

στές της πολιορκηµένης Πόλης

συγκαταλέγονται και επιφανείς

οπλαρχηγοί Σαρακατσιαναίοι,

πέρα από το ανώνυµο πλήθος

των Σαρακατσιαναίων παλικα-

ριών τους, που πάντοτε ήταν

στο πλευρό τους. Τις οργανω-

µένες στρατιές των δύο Τούρ-

κων Πασάδων της δεύτερης

πολιορκίας, του Κιουταχή και

του Ιµπραήµ, τις αντιµετώπισαν

παλικαρίσια οι Μεσολογγίτες, οι

Ρουµελιώτες, οι Ηπειρώτες, οι

Θεσσαλοί αλλά και οι Σαρακα-

τσιαναίοι αγωνιστές. Στην έξοδο

µετείχαν και εκείνοι και πολλοί

άφησαν τα σώµατα τους στις

ντάπιες και στους προµαχώνες

της Ιερής Πόλης του Μεσολογ-

γίου.

Και επειδή οι γενικότητες δεν

πείθουν και εύκολα αµφισβη-

τούνται γίνοµαι περισσότερο

σαφής και συγκεκριµένος:

Ο Σαρακατσάνος κλεφταρµατω-

λός του αρµατολικίου της Βόνι-

τσας Γεώργιος Τσιόγκας µε το

σώµα του, που αποτελείτο κατά

το µεγαλύτερο µέρος από συµ-

πατριώτες του κτηνοτρόφους

των ξεκαλοκαιριών των Τζου-

µέρκων και των χειµερινών λει-

βαδιών της νότιας Ηπείρου,

χρηµάτισε στρατιωτικός διοικη-

τής του πολιορκηµένου Μεσο-

λογγίου, για να παραδώσει το

αξίωµα στο Νότη Μπότσαρη,

όταν η «στενούρα» και η υγρα-

σία της πόλης κατέστησε ανέφι-

κτη τη δυνατότητα του να το

διοικεί.

Οι Σαρακατσιαναίοι κλεφταρµα-

τωλοί του αρµατολικίου του

Καρπενησίου, που περιλάµ-

βανε τα αρµατολίκια του Σολο-

βάκου, του Βλοχού και των

Πολιτοχωρίων, Αλεξάκης και

Κων/νος Συκάς ή Βλαχόπου-

λος, µε τα παλικάρια τους είχαν

σηµαντική συµµετοχή στην

απόκρουση των επιθέσεων του

Κιουταχή και του Ιµπραήµ για

να εκπορθήσει την Πόλη. Μάλι-

στα ο Αλεξάκης Συκάς ή Βλαχό-

πουλος χρηµάτισε και

Υπουργός Στρατιωτικών στην

Κυβέρνηση που σχηµάτισε ο

Μαυροκορδάτος στο Μεσο-

λόγγι. Ο δε αδελφός του

Κων/νος, που προήχθη σε

Στρατηγό, όπως και ο Αλεξά-

κης, µετά την απελευθέρωση

της χώρας µας ίδρυσε την Ελ-

ληνική Βασιλική χωροφυλακή.

Οι κλεφταρµατωλοί Λαµπραίοι ή

Λαµπροπουλαίοι και Αραπο-

γιανναίοι ήταν ξαδέλφια του

Αλεξάκη και του Κων/νου.

Κορυφαίος οπλαρχηγός, χιλίαρ-

χος και κατόπιν Στρατηγός,

υπερασπιστής των ελεύθερων

πολιορκηµένων ήταν ο Σαρακα-

τσάνος αρµατωλός Κλινοβού

Ασπροποτάµου, καπετάν Γρη-

γόρης Λιακατάς. Γόνος της µε-

γάλης Σαρακατσάνικης

οικογένειας των τσελιγκάδων

Λιακατέων, γαµπρός του αρµα-

τωλου του Ασπροποτάµου Νι-

κολάου Στουρνάρη, ανεψιός του

αρµατωλού Ολύµπου και Ρα-

ψάνης Νασιούλα Λιακατά, µετά

τη διάλυση των κλεφταρµατω-

λών του Ασπροποτάµου και της

Πίνδου από το Σκόδρα Πασά

κατέβηκε µε τον πεθερό του στο

Μεσολόγγι και αγωνίστηκε εκεί

µέχρι τον ηρωικό του θάνατο

στο νησάκι Ντολµά του Αιτωλι-

κού, εκτός από µια περίοδο

που έκανε εκστρατεία για να κα-

ταλάβει τα Γιάννενα. Στο Μεσο-

λόγγι µε τον Νικ. Στουρνάρη

διατάχθηκαν να φυλάγουν την

ντάπια - προµαχώνα τερίµπιλε,

που σήµαινε φοβερά επικίν-

δυνη και θανατηφόρα. Και όταν

ο πασάς Ιµπραήµ άρχισε να κα-

ταλαµβάνει το ένα µετά το άλλο

τα νησάκια της λιµνοθάλασσας

του Μεσολογγίου για να κάνει

πιο ασφυκτική την πολιορκία

και να πλησιάσει περισσότερο

την πόλη από τη θάλασσα, ο

Γρηγόριος Λιακατάς µε τους

300 περίπου άνδρες του σώµα-

τος του προθυµοποιήθηκε να

αναλάβει την υπεράσπιση του

Ντολµά. Όταν όλοι οι άλλοι

Στρατηγοί έλεγαν όχι εκείνος

είπε το «θα πάω εγώ» εν γνώ-

σει του ότι εκεί θα εύρισκε το

θάνατο. Τον ακολούθησαν και

80 δικοί του (Ν. Παπάς σελ.

102), δηλαδή 3 αδέλφια του, 36

ξαδέλφια, κουµπάροι, ανεψιοί

και λοιποί συγγενείς και πιστά

παλικάρια. Σ’ αυτούς προστέθη-

καν και άλλοι 200 περίπου

Ασπροποταµίτες από τον Κλι-

νοβό και τα γύρω χωριά, που

µαζί µε τους συγγενείς του ποτέ

δεν τον εγκατέλειψαν. Οι λίγοι

εκείνοι γενναίοι αντιµετώπισαν

2000 Αρβανίτες µε επικεφαλής

τον Μανούση Σερβάνη και άλ-

λους 2000 πεζούς και καβαλά-

ρηδες Αγαρηνούς του Ιµπραήµ

µε γενικό Αρχιστράτηγο το γαµ-

πρό του Χουσεΐν Μπέη. Η µάχη

που ακολούθησε θυµίζει εκείνη

των Θερµοπυλών του Λεωνίδα,

τη γιγαντοµαχία στο Καλπάκι,

στα βουνά της Βόρειας Ηπείρου

το 1940. Το αποτέλεσµα της

µάχης εκείνης ήταν 1000 περί-

που Αγαρηνοί έπεσαν στο

πεδίο της µάχης και ανάµεσα σ"

αυτούς και ο επικεφαλής των

Αρβανιτών Σερβάνης. Αργότερα

στην Κλείσοβα έπεσε και ο γαµ-

πρός του Ιµπραήµ, Χουσεΐν

Μπέης. Και από την άλλη

πλευρά έπεσαν όλοι, πλην

ενός, και µαζί, τελευταίος µάλι-

στα µε σπασµένο το σπαθί στο

χέρι του, ο ήρωας Γρηγόρης

Λιακατάς.

Η λαϊκή µας µούσα µε πολύ

πόνο αποθανάτισε τη θυσία του:

1. Τους κλέφτες τι τους κάνατε

τον καπετάν Γρηγόρη

Αυτός πήγε και κλείσθηκε

στο δόλιο Μεσολόγγι.

……………………………….

Μας είπαν πως δεν θα ξαναρ-

θεί

δεν θα τον µαταδούµε

………………………………..

Για κλάψτε δέντρα και κλαριά

και σεις κοντοραχούλες

………………………………..

Τη χάσατε την κλεφτουριά τον

καπετάν Γρηγόρη

2. Μην είδατε το Λιακατά

τον καπετάν Γρηγόρη

…………………………..

Πουλί πέτα στο Αιτωλικό

και πέρασε στον Πόρο

εκεί θα δεις πολλά κορµιά

σφαγµένα, σκοτωµένα

κι όποιο θε ν'αν λεβέντικο

και ξανθοµουστακάτο

αυτό ναι το κορµί του καπετάν

Γρηγόρη.

3. Στης Βαγγελής τα γόνατα

πουλάκι έχει κάτσει

…………………….

Τι να σου πω κυρούλα µου

ξέρω κακό χαµπέρι

άκουσα πως βαρέθηκε

ο καπετάν Γρηγόρης

Θα ήταν όµως σοβαρή παρά-

λειψη αν δεν αναφερόταν και η

βοήθεια και η συµπαράσταση

στον αγώνα των ελεύθερων πο-

λιορκηµένων του γιού της Καλο-

γριάς, του αρχιστράτηγου της

Ρούµελης Γεωργίου Καραϊ-

σκάκη. Σαρακατσάνος σίγουρα

και αναµφισβήτητα από τη

µάννα του Ζωή Ντιµισκή,

αδελφή του Σαρακατσάνου κλε-

φταρµατωλού Γ. Ντιµισκή και

πρώτη εξαδέλφη του επίσης

Σαρακατσάνου καπετάνιου στο

αρµατολίκι του Ραδοβιτσίου

Γώγου Μπακόλα. Σαρακατσά-

νος όµως και από την πλευρά

του Σαρακατσάνου πατέρα του

∆ηµητρίου Ίσκου ή Καραΐσκου,

γιού του Λαλογιώργου Ίσκου,

αρµατωλού του Κάτω Βάλτου,

του οποίου ήταν εξώγαµος γιός.

Η σαρακατσάνικη καταγωγή του

µαρτυρείται από σύγχρονους

του ιστορικούς που τον γνώρι-

σαν και πολέµησαν µαζί του, µε-

ταξύ των οποίων και βιογράφοι

του, αλλά και από µεταγενέστε-

ρους ιστορικούς ερευνητές. Οι

µαρτυρίες των Γ. Βλαχογιάννη,

Pouqueville, Γ. Γαζή - βιογρά-

φου του, S. Home, I. Ζαµπέλιου

Χριστόφη Περραιβού, Λάµπ.

Κουτσονίκα Βας. Σκίπη και πολ-

λών άλλων, επιβεβαιώνουν τη

πατρότητά του και τη Σαρακα-

τσάνικη καταγωγή του.

Κατά την πολιορκία του Μεσο-

λογγίου όπως γράφει ο Νικ. Κα-

σοµούλης (τόµος Β' σελ. 128

και εξ.) «τοποθετηµένος ο Κα-

ραϊσκάκης εις ∆ραγαµέστιον

νύκτα - ηµέρα δεν άφηνεν ανε-

νόχλητους τους εχθρούς κτυ-

πώντας τους από ταις πλάταις

µε τας διαφόρους ενέδρας του...

Ο Καραϊσκάκης εκτύπησεντους

εχθρούς... αρπάζουν οι υπό την

οδηγίαν του 130 καµήλας και 8

αλογοµούλαρα ... Ο Κιουταχής

εξεπλήχθη ... δεν ήξερε τι να

κάµη, ευρίσκετο εις την πλέον

δεινήν περίστασιν και αµηχα-

νίαν ... τον Νοέµβριο του 1825

"πίπτει εις συµπλο-

κήν, φονεύεται ο

Ντελή µπάσας, σκο-

τώνοντας έως 60 ...

πήραν πλήθος λά-

φυρα και έως 500 χι-

λιάδες γρόσια..." Ο

Καραϊσκάκης µε το

στράτευµα του σ’ όλο

το διάστηµα της πο-

λιορκίας πολιορ-

κούσε τους

πολιορκητές και κάθε

φορά που του δινό-

ταν κάποια ευκαιρία,

παρά το ολιγάριθµο

στράτευµα του µπρο-

στά στις χιλιάδες των

αντιπάλων του, επετίθετο εναν-

τίον τους και τους προκαλούσε

πολλές φθορές σε έµψυχο και

άψυχο υλικό. Κατά την έξοδο

"ευρίσκετο ασθενής εις το

στρώµα" και δεν µπόρεσε να

βοηθήσει συνεπεία µάλιστα και

µιας ραγδαίας νεροποντής.

"Μόνον ο Καραϊσκάκης έδωσεν

βοήθεια πάντα εις ηµάς" ... "τον

Καραϊσκάκη τον ευγνωµονού-

µεν και θα τον ευγνωµονούµεν

όλη η φρουρά" λέγει ο Νικ.

Στουρνάρης (Ν. Κασοµούλης Β"

σελ. 293).

Είναι εποµένως αξιόλογη η

συµµετοχή των Σαρακατσα-

ναίων, των Ρουµελιωτών,

Ηπειρωτών και Θεσσαλών

στον αγώνα των Μεσολογγι-

τών να κρατήσουν ελεύθερη

την πατρίδα τους. Και από-

λυτα δικαιολογηµένη η αφιέ-

ρωση του Ανταµώµατος στους

ήρωες εκείνους Μεσολογγίτες

και µη και στην εκατόµβη των

ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕ-

ΝΩΝ.

Και επειδή θα διατυπωθεί από

τους αναγνώστες αυτού του

άρθρου το ερώτηµα ποια ήταν

τα αρµατολίκια που στην προ-

επαναστατική περίοδο είχαν

Σαρακατσαναίους καπεταναί-

ους, τα αναφέρω: Ολύµπου

και Ραψάνης (Αθανάσιος Λια-

κατάς), Κλινοβού (Γρηγόρης

Λιακατάς), Αγράφων (Γ. Καραϊ-

σκάκης), Βλοχού Καρπενησίου

(Αλεξάκης Βλαχόπουλος ή

Συκάς), Πολιτοχωρίων Καρπε-

νησίου (Λαµπραίοι ή Λαµπρο-

πουλαίοι), Σολοβάκου

Καρπενησίου (Αραπογιαν-

ναίοι), Ραδοβιτσίου (Γώγος

Μπακόλας), Τζουµέρκων

(Κουτελίδαίοι), Βάλτου (∆ηµ.

Καραΐσκος, Ανδρέας Ίσκος),

Βόνιτσας (Γεώρ. Τσιόγκας).

Λάρισα 15 Ιουνίου 2012

ΝΊΚΟΣ ΚΑΤΣΑΡΌΣ

πρώην Βουλευτής

και αντιπρόεδρος της Βουλής

οπλαρχηγών ∆ίπλα, Κατσαντώνη, ∆ηµήτριου Καραΐσκου, Κουτελι-

δαίων και πολλών άλλων και τους αγώνες τους κατά του Τούρκου

βάρβαρου κατακτητή, αλλά και τις µαρτυρικές τους θυσίες κατά τη

διάρκεια της προεπαναστατικής εποχής.


Βαδίζοντας στα χνάρια

των ανθρώπων της ρίζας µας

Ο ι άνθρωποι προσθέτουν τη διάθεση και κι-

νητοποιούν την έµπνευσή τους. Τα προβλή-

µατα όµως τα παρουσιάζει η ζωή και η φθίνουσα

πορεία του κόσµου. Μπροστά σε αυτής της

µορφής τα προβλήµατα, που εντείνονται στις

µέρες µας, σε περίοδο κρίσης θεσµών και αξιών,

όποιος δειλιάζει είναι διπλά χαµένος. Πρώτα απ’

όλα γιατί δεν θα κατορθώσει να διασωθεί ατοµικά

και κατά δεύτερο θα αισθανθεί τις όποιες επιπτώ-

σεις βαρύτερες από όσο αν ενίσχυε τους δε-

σµούς του µε το κοινωνικό σύνολο.

Όταν αναµετριέσαι µε τις δυσκολίες τις ζωής ανα-

καλύπτεις το βάθος που έχουν οι ρίζες σου. Κι’

εµείς, οι Σαρακατσάνοι, θέλουµε να πιστεύουµε

ότι έχουµε πιο ενισχυµένη την ανθρωπιά µας,

επειδή συµφιλιωθήκαµε µε τη Φύση και αισθαν-

θήκαµε βαθύτερα ότι η συλλογικότητα είναι η

απόδειξη ότι ο άνθρωπος χρησιµοποιεί τη λο-

γική, που τον ξεχωρίζει από τα πλάσµατα του

ζωϊκού βασιλείου.

Η φιλοδοξία µας, λοιπόν, να αντιµετωπίσουµε µε

…οµοιοπαθητική λογική την ιδέα της συλλογικό-

τητας, την ώρα που διαπιστώσαµε ότι η γενικό-

τερη κρίση απειλεί να την καταπιεί (τη

συλλογικότητα), δεν ήταν καθόλου µια συντηρη-

τική περιστασιακή αντίδραση, αλλά – όπως απο-

δεικνύεται εκ των πραγµάτων – όρος επιβίωσης.

Έτσι, επειδή όντως ελοχεύει ο κίνδυνος να περιο-

ριστεί επικίνδυνα το ενδιαφέρον για τα κοινά και

οι άνθρωποι να γίνουν δυο φορές θύµατα της

κρίσης, µε το να αναγνωρίσουν ως µονόδροµο

την αποκλειστική απασχόλησή τους µε τα βιοτικά,

εµείς βάλαµε στη «συνταγή» µας διπλή δόση

συλλογικότητας, αποθεώνοντας το πνεύµα του

εθελοντισµού.

Το κάναµε αυτό γιατί αντιληφθήκαµε ότι η Οµο-

σπονδία µας βρίσκεται µπροστά σε άλλης µορ-

φής υποχρεώσεις και δεν αρκεί να υπάρχει και να

λειτουργεί µε τους µέχρι σήµερα ρυθµούς και επι-

τεύξεις. Η πορεία κόντρα στο ρεύµα είναι, εκτός

από επική, µια διαρκής άσκηση, µε την οποία

αποκτιέται επάρκεια δυνάµεων για την αντιµετώ-

πιση των σύνθετων προβληµάτων του σήµερα,

αλλά και η αισιοδοξία για το µέλλον. Παράλληλα,

είναι εξαιρετική η αίσθηση να έχεις απτές αποδεί-

ξεις ότι υπηρετώντας σωστά ένα κορυφαίο συλ-

λογικό όργανο, κάνεις κατά τον καλύτερο τρόπο

το χρέος σου και προς την πατρίδα.

Με το πνεύµα αυτό, η Πανελλήνια Οµοσπονδία

Σαρακατσάνων, βαδίζοντας στα αχνάρια των αν-

θρώπων της ίδιας ρίζας µε µας, οι οποίοι υπηρέ-

τησαν στα ίδια πόστα µε αγνές προθέσεις, δεν

βάζει απλά υψηλότερα τον πήχη, όσον αφορά τα

τυπικά και καθιερωµένα, αλλά επιδιώκει από

πρώτης αρχής να φέρει κοντά τους συλλόγους

και τα µέλη της, µε σηµείο σύµπτωσης και συνάν-

τησης την ανωτερότητα της προσφοράς χωρίς

την ιδιοτέλεια της ανταπόδοσης. ∆ιότι, όταν η

προσφορά είναι ο γενικός κανόνας, δεν υπάρχει

µικρή ή µεγάλη προσφορά, υπάρχει η αγαθή

προαίρεση και το µέτρο των δυνάµεων και των

δυνατοτήτων.

Για να υπάρχει αυτή η Πατρίδα, ως ελεύθερη και

ανεξάρτητη χώρα, πάρα πολλοί γενναίοι άντρες

και γυναίκες έδωσαν τη ζωή τους και µας υπο-

χρέωσαν να βάζουµε πάνω από όλα την αγάπη

προς την πατρίδα. Μεταξύ τους είναι και ο θρυλι-

κός καπετάνιος, Αντώνης Κατσαντώνης, Σαρακα-

τσάνος το γένος, που είχε προεξάρχουσα θέση

δίπλα στον αρχιστράτηγο του Αγώνα, Θεόδωρο

Κολοκοτρώνη και στο λιοντάρι της Ρούµελης, Γε-

ώργιο Καραϊσκάκη. Οι πηγές της έµπνευσής µας

είναι αυτά τα πρότυπα και δεν πρόκειται να αφή-

σουµε χωρίς αντιµετώπιση τις ισοπεδωτικές θε-

ωρίες (ποµφόλυγες) της Νέας Τάξης Πραγµάτων

να µας αλλοιώσουν και να µας αφανίσουν.

Η Παράδοση είναι το απόρθητο φρούριο και η

άµυνά µας. Αλλά για να υπάρχουν µαχητές και

εφεδρείες στα εθνικά µετερίζια, η Οµοσπονδία

µας ξεκίνησε την αναγεννητική προσπάθεια κα-

λώντας κοντά της τους νέους, όχι για να τους

δώσει υποσχέσεις ή συµβουλές, αλλά για να τους

παραχωρήσει ζωτικό χώρο δηµιουργίας και ανά-

πτυξης ιδεών, πιστεύοντας στο δυναµισµό και τη

δηµιουργικότητά τους. Παράλληλα, χρησιµοποιεί

τις νέες τεχνολογίες, ώστε να ακουστεί η φωνή

της και να απλωθεί η παρουσία της πανελλαδικά

και να υποχρεώσει, µε την καλή έννοια, την Πολι-

τεία να της αναγνωρίσει το συµβουλευτικό ρόλο

της σ’ ένα τοµέα, όπου δυστυχώς οι επιδόσεις

της δεν είναι εκείνες που επιβάλλεται, για όλους

τους ανωτέρω λόγους.

Το Αντάµωµα στο Περτούλι των απανταχού Σα-

ρακατσάνων είναι η …ολύµπια εκδήλωσή µας,

µέσα από την οποία θα συστηνόµαστε και θα

αποδεικνύουµε την αποφασιστικότητά µας, αλλά

– κυρίως - θα βγάζουµε έξω την ψυχή µας και

τον εσωτερικό µας κόσµο. Το Αντάµωµα θα δίνει

το µέτρο και θα ορίζει τις προδιαγραφές που θα

πρέπει να τηρούνται σε όλες τις εκδηλώσεις µας.

Είµαστε στην αρχή της θητείας, φροντίζουµε

όµως να σηµατοδοτεί το πιστεύω µας.

Του Γιώργου Μουτσιάνα

Προέδρου της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων

Τ ο Σάββατο 21 Απριλίου 2012

έγινε η πρώτη συνεδρίαση

του ∆.Σ. της Πανελλήνιας Οµο-

σπονδίας Συλλόγων Σαρακατσα-

ναίων στην πόλη της Λάρισας. Το

∆.Σ. ενηµερώθηκε από τον Πρό-

εδρο Μουτσιάνα Γεώργιο για την

έκβαση της διαδικασίας παράδο-

σης παραλαβής από το απερχό-

µενο ∆.Σ. Στην συνέχεια έγινε

κατανοµή αρµοδιοτήτων στα

µέλη του ∆.Σ. ως εξής:

Υπεύθυνος ανταµωµάτων: Κυρ-

γιάννης Κωνσταντίνος

Υπεύθυνος δηµοσίων σχέσεων:

Γκόγκος Γεώργιος

Υπεύθυνοι Πανελληνίου Ανταµώ-

µατος: Γιαννακός Κωστής, Παπ-

πάς Κωνσταντίνος

Υπεύθυνος προγράµµατος χορη-

γιών: Γκόγκος Γεώργιος

Υπεύθυνος Σαρακατσάνων εξω-

τερικού: Νάστος Σπύρος

Υπεύθυνος ραδιοφώνου: Γιαννα-

κός Κωστής

Υπεύθυνη νοµικής υποστήριξης:

Ζαραλή Μαρία

Υπεύθυνος νεολαίας: Βασιλού-

δης Χρήστος

Υπεύθυνος προγράµµατος εθε-

λοντισµού: Παππάς Κωνσταντί-

νος

Υπεύθυνοι ιστοσελίδας: Γιαννα-

κός Κωστής, Νάστος Σπύρος

Υπεύθυνοι εφηµερίδας: Καρυώ-

της Αθανάσιος, Νάστος Σπύρος.

Ακολούθως παρουσιάστηκε στο

∆.Σ. το πρόγραµµα εθελοντισµού

της Π.Ο.Σ.Σ. το οποίο θα κοινο-

ποιηθεί σε όλους τους Συλλόγους

µέλη της Π.Ο.Σ.Σ. για την προ-

σέλκυση εθελοντών οι οποίοι θα

υποστηρίζουν της εκδηλώσεις και

το έργο της Π.Ο.Σ.Σ. ως υπεύθυ-

νος συντονιστής του προγράµµα-

τος από το ∆.Σ. ορίστικε το µέλος

Παππάς Κωνσταντίνος. Για την

αναβάθµιση του πολιτιστικού

προιόντος της Π.Ο.Σ.Σ. εκτός

από το πρόγραµµα εθελοντισµού

αποφασίστηκε η επανεργοποί-

ηση της επιστηµονικής επιτρο-

πής της Π.Ο.Σ.Σ. µε

πρωτοβουλία του Προέδρου και

η δηµιουργία επιτροπής νεολαίας

της Π.Ο.Σ.Σ., όπως είχε εισηγη-

θεί η οµάδα των εισηγητών της

3ης Πανελλήνια Συνδιάσκεψης

Σαρακατσάνικης Νεολαίας µε

επιστολή της στην Π.Ο.Σ.Σ., και

ορίστηκε συντονίστρια της επι-

τροπής η πρώην γενική γραµµα-

τέας του Συνδέσµου

Σαρακατσάνων Λάρισας και ειση-

γήτρια στην 3η Πανελλήνια Συν-

διάσκεψη Σαρακατσάνικης

Νεολαίας Καρατάσου Ειρήνη και

υπεύθυνο από το ∆.Σ. της

Π.Ο.Σ.Σ. τον γενικό γραµµατέα

Βασιλούδη Χρήστο. Στην επι-

τροπή αυτή θα συµµετέχουν νέοι

σαρακατσάνοι απ' όλη την Ελ-

λάδα και κατόπιν επικοινωνίας µε

τους συλλόγους µέλη θα ανακοι-

νωθεί η σύνθεση της.

Το βασικό θέµα που απασχόλησε

το ∆.Σ. ήταν η διοργάνωση του

32ου Πανελληνίου Ανταµώµατος

Σαρακατσάνων στο Περτούλι Τρι-

κάλων το οποίο αποφασίστηκε

να πραγµατοποιηθεί στις 22-23-

24 Ιουνίου 2012 ενώ συζητήθη-

καν και τα οργανωτικά θέµατα

του ανταµώµατος καθώς και το

πρόγραµµα των εκδηλώσεων. Το

φετινό Αντάµωµα αποφασίστηκε

να αφιερωθεί στους Ελεύθερους

Πολιορκηµένους του Μεσολογ-

γίου µέσα στους οποίους υπήρ-

χαν και πολλοί Σαρακατσάνοι

οπλαρχηγοί. Στη συνέχεια πα-

ρουσιάστηκε από τους υπεύθυ-

νους της εφηµερίδας το νέο

µοντελό λειτουργίας της το οποίο

αποφασίστηκε να είναι σε µορφή

ηλεκτρονικής εφηµερίδας µέσω

της νέας ιστοσελίδας της οµο-

σπονδίας ένω η έντυπη έκδοση

της θα εκδίδεται δύο φορές τον

χρόνο µια την περίοδο του Πα-

νελληνίου Ανταµώµατος και µία

στις αρχές του χρόνου. Παράλ-

ληλα αποφασίστηκε να ηγηθεί η

Π.Ο.Σ.Σ. της προσπάθειας πολι-

τιστικών φορέων και επαρχιακού

τύπου για επαναφορά της ταχυ-

δροµικής ατέλειας στις έντυπες

εκδόσεις τους πράγµα που θα

έδινε νέα πνοή στην έντυπη έκ-

δοση της εφηµερίδας µας.

Η πρώτη συνεδρίαση της διοίκησης

της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Συλλόγων

Σαρακατσαναίων στην πόλη της Λάρισας


Όπως ήταν αναµενόµενο κύριο

θέµα συζήτησης ήταν η διοργά-

νωση του 32ου Πανελληνίου Αν-

ταµώµατος στο Περτούλι

Τρικάλων που οργανώνει η

Π.Ο.Σ.Σ. στις 22-23-24 Ιουνίου

2012 µε την πολύτιµη βοήθεια

του τοπικού Συλλόγου Σαρακα-

τσάνων Τρικάλων αλλά και των

υπολοίπων Συλλόγων της περι-

φέρειας που έδωσαν το παρών

στη σύσκεψη και εξέφρασαν την

στηριξή τους σ' αυτήν την προ-

σπάθεια. Στη σύσκεψη αναλύ-

θηκε από τον Πρόεδρο της

Π.Ο.Σ.Σ. Μουτσιάνα Γεώργιο το

πλάνο του νέου ∆.Σ. της Οµο-

σπονδίας για την διετία 2012-

2014. Τέλος το νέο ∆.Σ. της

Π.Ο.Σ.Σ. άκουσε τα πρόβλη-

µατα των Σύλλογων της Θεσσα-

λίας αλλά και τις προτάσεις τους

και ορίστικε ένα πλαίσιο συνερ-

γασίας µεταξύ του ∆.Σ. της

Π.Ο.Σ.Σ. και των Συλλόγων της

Περιφέρειας Θεσσαλίας. Το νέο

∆.Σ. Π.ΟΣ.Σ. στην προσπάθεια

του να βρεθεί κοντά στους Συλ-

λόγους θα πραγµατοποιήσει αν-

τίστοιχες συσκέψεις σε όλες της

περιφέρειες όπου υπάρχουν

Σύλλογοι Σαρακατσάνων µε την

επόµενη σύσκεψη µε τους Συλ-

λόγους της Περιφέρειας Ανατολι-

κής Μακεδονίας και Θράκης να

έχει οριστεί για τις 12 Μαίου

2012 στο Εµπορικό Επιµελητή-

ριο Ξάνθης .

ΣΥΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑΣ

ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ

ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Το Σάββατο 21 Απριλίου 2012 πραγµατοποιήθηκε στο Εµ-

πορικό Επιµελητήριο Λάρισας σύσκεψη ανάµεσα στο ∆.Σ.

της Π.Ο.Σ.Σ. και των Συλλόγων Σαρακατσάνων της Περιφέ-

ρειας Θεσσαλίας. Το παρών έδωσαν οι Σύλλογοι Σαρακα-

τσάνων Αγιάς, Ελασσόνας, Λάρισας, Μαγνησίας, Τρικάλων

και Φαρσάλων.

Στο Εµπορικό Επιµελητήριο της

Ξάνθης φιλοξενήθηκε η δεύτερη

συνεδρίαση του νέου ∆.Σ. της

Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Συλ-

λόγων Σαρακατσαναίων, το

Σάββατο 12/05/2012.

Κατά τη διάρκεια της συγκεκρι-

µένης συνεδριάσεως συζητήθη-

καν τα ακόλουθα θέµατα

ηµερήσιας διατάξεως, όπως

αυτά είχαν καθοριστεί:

1) Πρακτικά προηγούµενου ∆Σ

προς έγκριση.

2) Ενηµέρωση για την προετοι-

µασία του φετινού Ανταµώµατος

στα µέλη του ∆Σ, ύστερα από

επίσκεψη κλιµακίου της Οµο-

σπονδίας υπό τον πρόεδρο

Γιώργο Μουτσιάνα στην Ελάτη

και στο Περτούλι και συνάντηση

µε τους τοπικούς φορείς.

3) Συζήτηση για τιµητική δωρεά

στο Σύλλογο Τρικάλων.

4) Τιµητική διάκριση του κ. Μόρ-

φου Χρήστου.

5) Οµάδα εθελοντών – στελέ-

χωση.

6) Ενηµέρωση για τη δικαστική

διαµάχη που προέκυψε µετά

από την µήνυση που υποβλή-

θηκε εις βάρος Σαρακατσάνων

κατασκηνωτών.

7) Συνεργασία ΠΟΣΣ – Οµο-

σπονδίας Βουλγαρίας – πλαίσιο

συνεργασίας.

8) Ανάδειξη του θέµατος για το

«Σαρακατσάνικο Πρόβατο».

9) Συζήτηση για την επίλυση

του θέµατος των συλλόγων Σα-

ρακατσαναίων στο Αγρίνιο.

Στην πόλη της Ξάνθης πραγµατοποιήθηκε η δεύτερη σύσκεψη του ∆ιοικητικού

Συµβουλίου της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων

Κοινή σύσκεψη Π.Ο.Σ.Σ.

µε τους Συλλόγους

Αν. Μακεδονίας-Θράκης

Το νεοεκλεγέν ∆.Σ. της Π.Ο.Σ.Σ.

διενεργεί µια προσπάθεια να

βρεθεί κοντά στους κατά τόπους

συλλόγους Σαρακατσαναίων,

ώστε να ακούσει τις προτάσεις

τους και να ενηµερωθεί για τα

προβλήµατα που αντιµετωπί-

ζουν, ούτως ώστε να τα επιλύ-

σει. Σε αυτό το πλαίσιο

πραγµατοποιήθηκε το Σάββατο

12/05/2012 κοινή σύσκεψη µε

τους συλλόγους της Περιφέρειας

Ανατολικής Μακεδονίας και

Θράκης στο Εµπορικό Επιµελη-

τήριο Ξάνθης. Το παρόν έδωσαν

οι Σύλλογοι Σαρακατσαναίων

Ξάνθης, ∆ράµας, Έβρου, Κοµο-

τηνής και Σερρών.

Τα θέµατα που συζητήθη-

καν κατά τη διάρκεια της συγκε-

κριµένης συνεδρίασης ήταν τα

ακόλουθα:

· Η επικοινωνία µεταξύ των

κατά τόπους Συλλόγων Σαρακα-

τσαναίων και της ΠΟΣΣ.

· Η ανάδειξη διαφόρων προβλη-

µάτων που απασχολούν τους

σαρακατσάνικους συλλόγους.

· Η προοπτική το «Αντάµωµα»

στο Λειβαδίτη να µετατραπεί σε

περιφερειακό αντάµωµα, µε

πρωτοβουλία του Σ.Σ. Ξάνθης.

Η συνεδρίαση µεταδόθηκε ζων-

τανά από τοπικό τηλεοπτικό,

αλλά και ραδιοφωνικό σταθµό µε

πρωτοβουλία του συλλόγου Σα-

ρακατσαναίων Ξάνθης, ο οποίος

και φιλοξένησε άψογα τους πα-

ρευρισκοµένους.

ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕ∆ΡΙΑΣΗ Π.Ο.Σ.Σ. – Ο.Π.Ε.Σ.Σ.Β.

Το Σάββατο 12/05/2012, στο Εµπορικό Επιµελητήριο της Ξάνθης έλαβε

χώρα κοινή συνεδρίαση της Π.Ο.Σ.Σ. και της Οµοσπονδίας Πολιτιστικών

και Εκπαιδευτικών Συλλόγων Σαρακατσαναίων της Βουλγαρίας. Η συνε-

δρίαση πραγµατοποιήθηκε σε ευχάριστο κλίµα, µε την ανταλλαγή από-

ψεων για διάφορα θέµατα τα οποία απασχολούν εντόνως και τις δύο

Οµοσπονδίες. Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στο θέµα της εκµάθησης της

Ελληνικής γλώσσας από τα παιδιά των Σαρακατσάνων που διαµένουν

στη γειτονική χώρα και τις ενέργειες που µπορούν να πραγµατοποιηθούν

για την επίλυση του προβλήµατος αυτού. Ενώ, µεταξύ των θεµάτων που

τέθηκαν στο τραπέζι ήταν η δηµιουργία ενός forum µεταξύ των δύο Οµο-

σπονδιών και του Επιµελητηρίου, η ηλεκτρονική εφηµερίδα και το ραδιό-

φωνο, η διεξαγωγή κοινών εκδηλώσεων, κ.λ.π. Επιπλέον, συζητήθηκε η

συµµετοχή της Ο.Π.Ε.Σ.Σ.Β. στο 32ο Πανελλήνιο Αντάµωµα στο Περτούλι

και στο 1ο Παγκόσµιο Αντάµωµα Σαρακατσάνικης Νεολαίας.

Οι αποφάσεις που προέκυψαν από τη συγκεκριµένη συνεδρίαση

είναι οι ακόλουθες:

· ∆ηµιουργία forum συνεργασίας Π.Ο.Σ.Σ. – Ο.Π.Ε.Σ.Σ.Β.

· Η Π.Ο.Σ.Σ. ανέλαβε την υποχρέωση να πραγµατοποιήσει όλες τις ανα-

γκαίες και υποχρεωτικές διαδικασίες, ώστε να λάβουν κάποια άτοµα την

απαραίτητη «πιστοποίηση» για να διδάξουν την Ελληνική γλώσσα στα

Σαρακατσανόπουλα της γειτονικής χώρας. Επιπλέον, ανέλαβε την υπο-

χρέωση να εντοπίσει κατασκηνώσεις, οι οποίες θα φιλοξενούν στη χώρα

µας για σύντοµο χρονικό διάστηµα τα Σαρακατσανάκια της Βουλγαρίας.

· Συνεργασία των δύο Οµοσπονδιών στο διαδικτυακό ραδιοφωνικό

σταθµό της Π.Ο.Σ.Σ., µε την έντονη παρουσία της Ο.Π.Ε.Σ.Σ.Β. Επιπρο-

σθέτως, οι δύο Οµοσπονδίες θα συνεργαστούν και στην ηλεκτρονική

εφηµερίδα που δηµιουργεί η Π.Ο.Σ.Σ., µε την παρουσία της Ο.Π.Ε.Σ.Σ.Β.

µέσω ανακοινώσεων, άρθρων, κ.λ.π.

· Η διεξαγωγή κοινών πολιτιστικών εκδηλώσεων σε Ελλάδα και

Βουλγαρία.


ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΚΛΙΜΑΚΙΟΥ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑΣ

ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΗΠΕΙΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟ ΚΑΧΡΙΜΑΝΗ

ΣΥΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑΣ

ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ

ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΤΗΣ ∆ΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ

Η σύσκεψη πραγµατοποιήθηκε στα γραφεία της Αδελφότητας

Σαρακατσαναίων Ηπείρου, στην πόλη των Ιωαννίνων

Τ ο ∆ιοικητικό Συµβούλιο της

Πανελλήνιας Οµοσπονδίας

Συλλόγων Σαρακατσαναίων στην

προσπάθεια του να βρεθεί κοντά

στους συλλόγους πραγµατοποιεί

συσκέψεις µε αυτούς, ανά γεω-

γραφική περιφέρεια.

Στο πλαίσιο αυτό, το Σάββατο

09/06/2012, πραγµατοποιήθηκε η

τρίτη κοινή συνεδρίαση της

Π.Ο.Σ.Σ. µε τους Συλλόγους Σα-

ρακατσαναίων Ηπείρου στα

Ιωάννινα. Στην κοινή αυτή συνε-

δρίαση, το παρών έδωσαν οι

σύλλογοι της ΑδελφότηταςnΣαρα-

κατσαναίων Ηπείρου, Θεσπρω-

τίας, Πρέβεζας και Βάλτου -

Ξηρόµερου Ευρυτανίας. Η σύ-

σκεψη διεξήχθη σε ένα ευχάριστο

και φιλικό κλίµα, ενώ κατά τη

διάρκειά της οι σύλλογοι εξέφρα-

σαν τους προβληµατισµούς και

τις απόψεις τους περί παράδο-

σης στο ∆.Σ. της Π.Ο.Σ.Σ., αλλά

κατέθεσαν και τις προτάσεις τους.

Η σύσκεψη φιλοξενήθηκε

άψογα στα γραφεία της Αδερφό-

τητας των Σαρακατσαναίων Ηπεί-

ρου, όπου ακολούθησε και ένα

µικρό γλέντι αµιγώς Σαρακατσά-

νικο. Στο τραγούδι ήταν ο γνω-

στός Σαρακατσάνος

τραγουδιστής κος. Νίκος Γιαννα-

κός και στο κλαρίνο, ο παλαίµα-

χος - ερασιτέχνης κος. Στάθης

Ντέτσικας. Το ∆.Σ. της Οµοσπον-

δίας ευχαριστεί θερµά την Αδερ-

φότητα για την άριστη φιλοξενία.

Κλιµάκιο της Πανελλήνια Οµο-

σπονδίας Συλλόγων Σαρακατσα-

ναίων επισκέφθηκε τον

Περιφερειάρχη Ηπείρου, κο. Αλέ-

ξανδρο Καχριµάνη. Η επίσκεψη

πραγµατοποιήθηκε στα γραφεία

της Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης

της Περιφέρειας Ηπείρου στα Ιωάν-

νινα, σε ένα ιδιαιτέρως ευχάριστο

κλίµα. Κατά τη διάρκεια της συνάν-

τησης αυτής, συζητήθηκε ποικιλία

θεµάτων σχετικών µε την παρά-

δοση. Το θέµα όµως που κυσιάρ-

χησε της συζητήσεως ήταν το 32ο

Πανελλήνιο Αντάµωµα Σαρακατσα-

ναίων στα Περτουλιώτικα λιβάδια,

στις 22 - 23 - 24 Ιουνίου, καθώς και

οι προετοιµασίες αυτού. Ο περιφε-

ρειάρχης Ηπείρου ενηµερώθηκε ότι

το Αντάµωµα των Σαρακατσαναίων

είναι ένας θεσµός 32 ετών και πως

αποτελεί τη µεγαλύτερη πανελλα-

δικά υπαίθρια πολιτιστική εκδή-

λωση. Επιπλέον, ενηµερώθηκε

πως φέτος ο θεσµός αυτός ανανε-

ώνεται µε τριήµερες εκδηλώσεις,

που στοχεύουν στην προβολή και

συνάµα στη διάδοση της ιδιαίτερης

Σαρακατσάνικης παράδοσης.

Το κλιµάκιο της Πανελλήνιας

Οµοσπονδίας Συλλόγων Σαρακα-

τσαναίων µε επικεφαλής τον πρό-

εδρο κο. Γεώργιο Μουτσιάνα, προ-

σκάλεσε τον κο. Καχριµάνη στο

Αντάµωµα όλων των Σαρακατσα-

ναίων, ο οποίος και απεδέχθη την

πρόσκληση.

Τα µέλη του κλιµακίου της Π.Ο.Σ.Σ. µε επικεφαλής τον πρόεδρο Γ. Μου-

τσιάνα στο γραφείο του Περιφερειάρχη Ηπείρου. ∆εξιά του περιφερειάρχη

ο µέγας χορηγός της Π.Ο.Σ.Σ. Βασίλειος Μποµπότας

ΡΟΥΣΣΑΣ ΕΠΕ, ΤΥΡΟΚΟΜΕΙΟ, 1ο Χλµ. Αλµυρού - Κωφών, Τ.Κ. 37100, Αλµυρός,

Μαγνησία, 24220·22733, 24220·25830-1, 24220·25025, [email protected]


Του ∆ηµήτρη Γαρούφα*

Έ χω στα χέρια µου την υπ΄ αριθµ. 30/2010

απόφαση του Περιφερειακού ∆ικαστηρίου

της πόλης Νόβα Ζαγόρα από την Βουλγαρία και

χαίροµαι γιατί σε γειτονικές χώρες όπου συνή-

θως θεωρούνταν αληθινό ότι εξυπηρετούσε τις

εκάστοτε εθνικές σκοπιµότητες τώρα η ∆ικαιο-

σύνη πρωτοπορεί και παραµερίζοντας τις σκο-

πιµότητες αναγνωρίζει την ιστορική αλήθεια κι΄

απονέµει δικαιοσύνη…

Η απόφαση είναι ιστορικής σηµασίας γιατί ερ-

µηνεύει την Βουλγαρική νοµοθεσία υπό το πρί-

σµα της Eυρωπαϊκής σύµβασης για τα

δικαιώµατα του ανθρώπου ,δίνει σύγχρονο ορι-

σµό στον όρο µειονότητα και αναγνωρίζει σε

µέλος µιας µειονότητας το δικαίωµα να έχει επί-

σηµα το όνοµα που έχει στο πλαίσιο της κοινω-

νικής του ζωής µέσα στην εθνική µειονότητα.

Για την Ελλάδα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί η

απόφαση εκδόθηκε µετά από αίτηση του Ελληνι-

κής καταγωγής- Σαρακατσάνου Ντίµιταρ Γρι-

βώφ(πρόεδρος της Πανβουλγαρικής

Οµοσπονδίας συλλόγων Σαρακατσάνων την πε-

ρίοδο 1990-1994) ο οποίος αναφέρει ότι οι πρό-

γονοί του έφυγαν από το µέσον της

Ελλάδας(΄Αγραφα-Πίνδος)πριν 200 χρόνια , ότι

οι Σαρακατσάνοι έχουν µητρική γλώσσα την Ελ-

ληνική, ότι κράτησαν µέχρι τώρα την δική τους

πολιτιστική ιδιαιτερότητα κι΄ ότι αναγκάστηκαν

στη Βουλγαρία αρχές του 20ου αιώνα να προ-

σθέσουν «ωφ» η «εφ» στα επώνυµά τους ενώ

στις κοινωνικές τους σχέσεις χρησιµοποιούν και

σήµερα Ελληνικά ονοµατεπώνυµα, ζητώντας

δε πλέον να ονοµάζεται επίσηµα ∆ηµήτριος Γρί-

βας.

Το δικαστήριο δέχθηκε αποδεδειγµένα τα πραγ-

µατικά γεγονότα(µε κάποια λάθη βέβαια) και επι-

σηµαίνει ότι ναι µεν η Βουλγαρική νοµοθεσία

επέβαλλε όλα τα επώνυµα να έχουν υποχρεω-

τικά κατάληξη «ωφ»» η «εφ» αλλά προβλέπον-

ται εξαιρέσεις αν το απαιτεί η οικογενειακή,

εθνική και θρησκευτική παράδοση κάποιου. Επι-

καλείται την υπ΄αρ.2/18-2-98 απόφασή του Ανω-

τάτου ∆ικαστηρίου που τονίζει ότι ακόµη κι΄ αν

δεν υπάρχει νοµικό πλαίσιο για εθνικές µειονό-

τητες τα σηµαντικότερα στοιχεία για αναγνώριση

εθνικής µειονότητας είναι η γλώσσα, τα ονόµατα,

η παράδοση και η πολιτιστική κληρονοµιά και ότι

ο όρος πρέπει να ερµηνευθεί σύµφωνα µε την

Ευρωπαϊκή σύµβαση για τα δικαιώµατα του αν-

θρώπου και την Ευρωπαϊκή κοινωνική χάρτα.

Η απόφαση επισηµαίνει ότι το δικαίωµα στο

όνοµα είναι προσωπικό και αναφαίρετο , δέχεται

ότι ο αιτών ανήκει στην µειονότητα των Σαρακα-

τσάνων της Βουλγαρίας, της οποίας τα µέλη

έχουν µητρική γλώσσα την Ελληνική, µεταξύ

τους χρησιµοποιούν Ελληνικά ονοµατεπώνυµα,

ότι έχουν ιδιαίτερες οικογενειακές και πολιτιστι-

κές παραδόσεις και ότι ο αιτών έχει δικαίωµα να

αποκαλείται µε το όνοµα µε το οποίο είναι γνω-

στός στην εθνική οµάδα που ανήκει, δηλαδή ∆η-

µήτριος Γρίβας...Το δικαστήριο κρίνει ότι η

πραγµατική κατάσταση πρέπει να αναγνωρισθεί

νοµικά και να δοθεί η δυνατότητα στον Dimitar

Grivof να γράφεται και αποκαλείται στο εξής ∆η-

µήτριος Γρίβας.

Η απόφαση είναι αξιοπρόσεκτη από κάθε

άποψη και αποδεικνύει ότι µάλλον αρχίζουν να

“λιώνουν τα χιόνια” στη Βουλγαρία αλλά και

αποκαλύπτει ότι στις γειτονικές χώρες υπάρχει

ένας ξεχασµένος Ελληνισµός που εµείς τον

αγνοούµε αλλά αυτός επιµένει…

*πρώην πρόεδρος του ∆ικηγορικού Συλλόγου

Θεσσαλονίκης.

Πως και γιατί ο Grivof έγινε Γρίβας

ΕΚΛΕΚΤΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

Η σύνθεση του νέου

∆ιοικητικού Συµβουλίου

Την ίδια µέρα πραγµατοποιήθηκε συνε-

δρίαση των νεοεκλεγέντων για την κα-

τανοµή των αξιωµάτων. Η σύνθεση του

νέου ∆ιοικητικού Συµβουλίου έχει ως

εξής:

ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ: Κυριάκου Β. ∆ηµήτριος

(6945269876 )

ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣ: Κουκουγιάννης Χ.

Κων/νος ( 6937482934 )

ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Κουτσοκώστα Χ.

Ανδριάνα ΑΝΑΠΛ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ:

Καρβούνη K. Ευαγγελία

ΤΑΜΙΑΣ:Μπουρλή Κ. ∆ήµητρα

ΜΕΛΗ: Καραθόδωρος ∆. Χρήστος,

Κουκουγιάννης Γ. ∆ρόσος

Σκαντζούρης Α. Ευάγγελος

Σκαντζούρης Α. Κων/νος

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΝΕΛΛΗ-

ΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΑΡΑ-

ΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ (Π.Ο.Σ.Σ.) : Γιαννακός Χ.

∆ηµήτριος Κουτούλας Γ. Κων/νος

ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ: Μπαβέλης

Α. ∆ηµήτριος, Σκαντζούρης Κ. ∆ηµή-

τριος

Το φιλότιµο υπερίσχυσε

της αδικαιολόγητης αδράνειας

Η προσπάθεια για την αναγέννηση του

Συλλόγου ξεκίνησε στα µέσα της φετι-

νής άνοιξης µε αφορµή την απουσία

του από τις πολιτιστικές και κοινωνικές

εκδηλώσεις του ∆ήµου Πολυκάστρου.

Το γεγονός αυτό µας προβληµάτισε

αλλά ταυτόχρονα µας ένωσε και µας κι-

νητοποίησε. Με πολύ καλή διάθεση και

σε καλό κλίµα οργανώθηκαν οι εκλογές,

εξελέγη το νέο ∆Σ και ήδη ο Σύλλογός

µας µετείχε µε επιτυχία στις πολιτιστικές

εκδηλώσεις του ∆ήµου Πολυκάστρου

(Πολυκαστρινά 2012) .

Η προσπάθεια θα συνεχιστεί και σκο-

πός µας είναι να συµµετέχουν τα

‘’ΣΤΑΥΡΑ∆ΕΛΦΙΑ’’ τόσο µε πολιτιστικές

και κοινωνικές δραστηριότητες τοπικά ,

όσο και στις εκδηλώσεις της ΠΟΣΣ ως

ισότιµο και ενεργό µέλος της.

Αξιέπαινη αναγεννητική προσπάθεια

του νέου ∆ιοικητικού Συµβουλίου

του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Πολυκάστρου

Τ ην Κυριακή 20 Μαΐου 2012 πραγµατοποιήθηκε Γενική Συνέλευση

στα γραφεία του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Πολυκάστρου και Περι-

χώρων ¨ΤΑ ΣΤΑΥΡΑ∆ΕΡΦΙΑ¨ µε σκοπό την εκλογή νέου ∆ιοικητικού Συµ-

βουλίου. Στις αρχαιρεσίες έλαβαν µέρος 102 µέλη του συλλόγου.



του Συλλόγου

Σαρακατσαναίων

Νοµού Έβρου

Μετά την Γενική Συνέλευση της

20 Μαίου 2012 το νέο ∆.Σ. του

Συλλόγου συγκρωτήθηκε σε

σώµα µε την παρακάτω σύν-

θεση:

Πρόεδρος: Μπίκος Βασίλειος,

αντιπρόεδρος : Καραχρήστος

Ιωάννης

Γραµµατέας: Αποστολίδης ∆ηµή-

τριος, ταµίας: Γαλαζούλας Χρή-

στος, έφορος εκδηλώσεων :

Φαλέκας Κωνσταντίνος, έφορος

υλικού : Καζάκος Χρήστος

Μέλη: Καράλης Κωνσταντίνος,

Βρύζας Ιωάννης, Τριάντης ∆ηµή-

τριος

Ορίζει δε εκπροσώπους του Συλ-

λόγου στην Π.Ο.Σ.Σ. µέχρι την

λήξη της τριετούς θητείας του

συµβουλίου του Συλλόγου τους:

ΤΑΚΤΙΚΑ ΜΕΛΗ: Μπίκος Βασί-

λειος, Νάστος Σπύρος

ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΜΕΛΟΣ:

Πιστόλας Ιωάννης.

21ο ΑΝΤΑΜΩΜΑ ΤΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΩΝ

ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ 25 - 26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

ΟΡΕΙΝΗ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΚΑΡΑΝΤΙΛΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΛΙΒΕΝ

Στις 25 και 26 Αυγούστου 2012, στην ορεινή τοποθεσία «Κα-ραντίλα» θα διεξαχθεί το 21ο Αντάµωµα των ΣαρακατσάνωνΒουλγαρίας. Η εκδήλωση αυτή είναι η κορυφαία εκδήλωσηγια την Οµοσπονδία µας και συγκεντρώνει Σαρακατσάνουςαπό όλη τη χώρα και την Ελλάδα, καθώς και πολλούς επισκέ-πτες από τη Βουλγαρία και το εξωτερικό. Το παραδοσιακόµας αντάµωµα καθιερώθηκε ως γεγονός διεθνούς σηµασίας,το οποίο τιµούν µε την παρουσία τους, όλα αυτά τα χρόνια,εκπρόσωποι της κρατικής και της τοπικής διοίκησης. Το διήµερο πρόγραµµα περιλαµβάνει σαρακατσάνικα τραγού-δια, χορούς, δρώµενα και πολύ διασκέδαση. Για δυο µέρεςστο βουνό αντιλαλούν τα όµορφα σαρακατσάνικα τραγούδια.Οι αναµνήσεις για τα µεγάλα κοπάδια, τις όµορφες φορεσιέςκαι τη σαρακατσάνικη λαλιά ξαναζωντανεύουν γι’ άλλη µιαφορά. Οι νέοι έχουν τη δυνατότητα να ζήσουν, έστω για λίγο,την παράδοση και την καθηµερινότητα των προγόνων µας.Είναι υποχρέωσή µας να διατηρήσουµε και να κληροδοτή-σουµε στις επόµενες γενιές την αγάπη για την παράδοση, τονπολιτισµό και τη γλώσσα των περήφανων Σαρακατσάνων. Περιµένουµε όλα τα αδέρφια µας από την Ελλάδα να µας επι-σκεφτούν και να γλεντίσουµε µαζί!

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ

ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙ-ΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ, Sliven, λεωφ. Panayot Hitov 1, τηλ: +359 44/667 672, κινητά + 359 887 23 25 29, +359 887 23 25 21E-mail:[email protected], [email protected], web: www.karakachani.com

10 ΗΧΩ ΤΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ

Ο Σύλλογος Τρικάλων συµ-

πληρώνοντας 30 χρόνια

ζωής, προσπαθεί να διατηρήσει

και να διαδώσει τα ήθη και τα

έθιµα και τον λαϊκό µας πολιτι-

σµό, διατηρεί χορευτικά τµή-

µατα µε παραδοσιακές στολές,

συµµετέχοντας σε διάφορες εκ-

δηλώσεις. Η συµµετοχή του

Συλλόγου στην οργάνωση και

επιτυχία του ετησίου Ανταµώµα-

τος που οργανώνει η Π.Ο.Σ.Σ.

είναι καθοριστική. Από το Μάιο

του 1998 µε απόφαση του ∆η-

µοτικού Συµβουλίου Τρικκαίων

παρεχωρήθη ο σηµερινός

χώρος, όπου ο Σύλλογος έχει

δηµιουργήσει ένα όµορφο πα-

ραδοσιακό χώρο, µε δυο κονά-

κια, βάτρες, βρύση, εκκλησάκι

και λυόµενο οίκηµα, εκθέτοντας

Σαρακατσάνικο Λαογραφικό

υλικό και διάφορα παραδοσιακά

είδη (Σαρακατσάνικη Γωνιά).

Ετήσιος χορός

Ο Σύλλογος Σαρακατσαναίων

Τρικάλων, στις 4-2-2012, πραγ-

µατοποίησε για άλλη µια φορά

έναν επιτυχηµένο χορό. Η αντα-

πόκριση του κόσµου ήταν µε-

γάλη. Η ορχήστρα του

Αποστόλη Τζιαχρή έπαιξε µέχρι

τις πρώτες πρωινές ώρες και,

φυσικά, συνοδευόµενη από τις

φωνές των Γιάννη Γκόβαρη και

Χρυσοβαλάντους Μπρόζου.

Κατά τη διάρκεια της βραδιάς

παρουσιάστηκαν παραδοσιακοί

σαρακατσάνικοι χοροί από τα

χορευτικά τµήµατα του συλλό-

γου µας. Η προσέλευση του κό-

σµου ξεπέρασε κάθε προσδοκία

και τους ευχαριστούµε για την

στήριξη αυτή.

Ανάδειξη νέου

διοικητικού συµβουλίου

Στις 11 Μαρτίου 2012 διεξήχθη-

σαν εκλογές και οι εκλεγέντες

συγκροτήθηκαν την ίδια µέρα σε

σώµα ως εξής:

Πρόεδρος: Ρούσσας Χρήστος

(Υπάλληλος ΕΟΠΥΥ-πρώην

Ι.Κ.Α.), Αντιπρόεδρος: Μπέης

Στέφανος (∆ικηγόρος), Γραµµα-

τέας: Κωσταρέλλη Φανή ((Κα-

θηγήτρια), Ταµίας: Μόρφος

Αριστείδης: (Ελεύθερος επαγ-

γελµατίας), Υπ.∆ηµ.Σχέσεων

:Ρούσσα Μαρία ((Καθηγήτρια)

Έφορος: Γιαννακός Κων/νος

(Οικονοµικός Σύµβουλος - Λογι-

στής), Μέλη: Σούρλας Χρήστος

(∆ικηγόρος)

Μέλη: (Επιχειρηµατίας)

Μέλος: Κωστούλα Σοφία (Κα-

θηγήτρια), Εξελεγκτική Επι-

τροπή Αριστοτέλης (Συντα-

ξιούχος Εκπαιδευτικός)

Κωσταρέλλος Νικόλαος (Συντα-

ξιούχος Εκπαιδευτικός)

Εκπρόσωποι Π.Ο.Σ.Σ. Ρούσσας

Χρήστος: (Υπάλληλος ΕΟΠΥΥ-

πρώην Ι.Κ.Α.)

Γιαννακός Κων/νος (Οικονοµι-

κός Σύµβουλος - Λογιστής)

Μόρφος Χρήστος: (Γυµνασιάρ-

χης)

Μέγας Πανηγυρικός

Εσπερινός στο εκκλησάκι

του Αγίου Γεωργίου.

Στις 22 Απριλίου 2012, παρα-

µονή της εορτής του Αγίου Γε-

ωργίου πραγµατοποιήθηκε

Μέγας Πανηγυρικό Εσπερινό µε

αρτοκλασία, στο εκκλησάκι του

Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται

στο χώρο που διατηρεί ο σύλλο-

γος στον συνοικισµό του Άγιου

Οικουµενίου Τρικάλων. Η γιορτή

του Αϊ Γιώργη σηµατοδοτούσε

ανέκαθεν για τους απανταχού

Σαρακατσαναίους την έναρξη

της καλοκαιρινής περιόδου.

Συµµετοχή στην Τακτική

Γενική Συνέλευση της ΠΟΣΣ

Ο σύλλογος µας συµµετείχε

ενεργά στην Τακτική Γενική Συ-

νέλευση της Π.Ο.Σ.Σ. που

πραγµατοποιήθηκε το Σάββατο

31 Μαρτίου 2012, στην Θεσσα-

λονίκη όπου διεξήχθησαν εκλο-

γές για την ανάδειξη του νέου

∆.Σ., της Πανελλήνιας Οµο-

σπονδίας Συλλόγων Σαρακα-

τσαναίων (Π.Ο.Σ.Σ.).

Στις εκλογές της Π.Ο.Σ.Σ. συµ-

µετείχαν και οι εκπρόσωποι του

συλλόγου µας Χρήστος Ρούσ-

σας και ο Κωστής Γ. Γιαννακός,

ο οποίος εκλέχθηκε και στο νέο

∆.Σ. της Οµοσπονδίας.

Επίσκεψη κλιµακίου της

Π.Ο.Σ.Σ. στα ¨ΚΟΝΑΚΙΑ¨ µας.

Το Σάββατο 28/04/2012 µέλη

του ∆.Σ. της Π.Ο.Σ.Σ. και οµά-

δες εθελοντών επισκέφθηκαν

την Σαρακατσάνικη Γωνιά µας

και στην συνάντηση που είχαν

µε µέλη του ∆.Σ. του συλλόγου

µας αντάλλαξαν ενδιαφέρουσες

απόψεις ενόψει της οργάνωσης

του «Ανταµώµατος».

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2012

Οι κυριότερες εκδηλώσεις του εξαµήνου

του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Τρικάλων

H σύνθεση

του νέου ∆.Σ.

του Συλλόγου Λαγκαδά

Στη Γενική Συνέλευση

αρχαιρεσιών που πραγµα-

τοποιήθηκε στις 4 Μαρτίου

2012, αναδείχθηκε νέα δι-

οίκηση στο Σύλλογο Σαρα-

κατσαναίων Επαρχίας

Λαγκαδά µε την ακόλουθη

σύνθεση:

Πρόεδρος: Λιάκος Παύλος

Αντιπρόεδρος: ∆ερβίσης

Ανδρέας, Γεν. Γραµµατέας:

Μπάρµπας Παναγιώτης

Ειδ. Γραµµατέας: Ντόντης

Αλέξανδρος, Ταµίας: Τσα-

λαµούρας Γεώργιος Μέλη:

Σαµουρέλης ∆ηµήτριος,

Στάθης ∆ηµήτριος. Οι πρό-

βες των χορευτικών γίνον-

ται κάθε παρασκευή

20:00-22:30 και Κυριακή

17:00-21:00. Χοροδιδά-

σκαλος είναι ο κ. Τερζό-

γλου Γεώργιος. Η έδρα του

συλλόγου βρίσκεται στην

οδό: Στ. Μπαρέτη 3, Λαγ-

καδάς-3ος όροφος-

Τηλ/FAX:2394022297

Τον Ιανούαριο του 2013

ο ετήσιος χορός

Αποφασίστηκε από το ∆.Σ.

του συλλόγου ο ετήσιος

χορός για το 2013 να γίνει

στης 12/01/2013 στο κέν-

τρο "Κορώνεια Palace", 2ο

χιλιόµετρο Λαγκαδά-Κολχι-

κού. Στο τραγούδι: Τέλης

Λιάκος, Σταύρος Μπόνιας.

Με την ορχήστρα του

Κώστα Ζαραλή.

Από την επίσκεψη κλιµακίου της Π.Ο.Σ.Σ. στον ιδιόκτητο παραδοσιακό

χώρου του Συλλόγου Τρικάλων

Η λαµπρή επετειακή εκδήλωση

πραγµατοποιήθηκε τον περα-

σµένο ∆εκέµβριο στο Συνεδριακό

Κέντρο του ∆ήµου Θηβαίων. Την

εκδήλωση τίµησαν µε την παρου-

σία τους όλοι οι τοπικοί φορείς,

ενώ οι πολιτιστικοί σύλλογοι της

ευρύτερης περιοχής των Θηβών

συµµετείχαν και χόρεψαν παρα-

δοσιακούς χορούς, σε ένδειξη

τιµής και αναγνώρισης της προ-

σφοράς του Συλλόγου στην το-

πική κοινωνία.

Ο Σύλλογος παρουσίασε τα ήθη,

έθιµα και τις παραδόσεις των Σα-

ρακατσάνων ενώ το 20ετές έργο

του προβλήθηκε µέσα από την

παρουσίαση των τµηµάτων του :

Μουσειακό Τµήµα, Χορευτικό

Τµήµα, Τµήµα ∆ανειστικής Βι-

βλιοθήκης, Τµήµα Εκδηλώσεων,

Τµήµα εθελοντισµού και Προστα-

σίας του Φυσικού Περιβάλλοντος

και του Αθλητικού Τµήµατος της

Τοξοβολίας.

Το Χορευτικό τµήµα συµµετείχε

στις εορταστικές εκδηλώσεις εορ-

τασµού του πολιούχου της συνοι-

κίας των Αγίων Θεοδώρων µε

Σαρακατσάνικους χορούς ενώ µε

ευλάβεια συνόδευσε τη περιφορά

της εικόνας. Πρόσφατα συµµε-

τείχε σε εκδήλωση που πραγµα-

τοποίησε η Μ.Κ.Ο. Γαργαφεία

Καπαρελίου (στις 5 Μαΐου 2012)

όπου και παρουσίασε Σαρακα-

τσάνικους χορούς, εισπράττοντας

σηµαντικά θετικά σχόλια για τη

χορευτική του παρουσία.

Το Τµήµα Εκδηλώσεων τον Απρί-

λιο διοργάνωσε συνάντηση όπου

προβλήθηκε φωτογραφικό υλικό,

αναφερόµενο κυρίως στους Σα-

ρακατσάνους της Θήβας, µε

σκοπό να θυµηθούν οι παλιότε-

ροι και να πουν τις µαρτυρίες

τους, και να µάθουν οι νεότεροι.

Προηγήθηκε σύντοµη αναφορά

για το ρόλο των Σαρακατσαναίων

στην οικονοµία και το περιβάλ-

λον της Χώρας. Στη συνέχεια

παρουσιάσθηκε µια άποψη για

τη χρονική περίοδο εγκατάστα-

σης των Σαρακατσάνων στα

‘’Κονάκια’’, µε στόχο την κατα-

γραφή και άλλων µαρτυρίων

σχετικά µε τα κονάκια τους, τα

µαντριά τους κλπ, αφού τα ιστο-

ρικά αυτά στοιχεία δεν είχαν κα-

ταγραφεί και κινδύνευαν να

χαθούν µε την πάροδο των ετών.

Το Τµήµα Εθελοντισµού και Προ-

στασίας του Φυσικού Περιβάλ-

λοντος µε την συµµετοχή των

παιδιών του χορευτικού τµήµα-

τος δενδροφύτευσε την πλατεία

της γειτονίας µας, προβάλλοντας

την ιδέα του εθελοντισµού. Πα-

ράλληλα δηµιουργήθηκε σπο-

ρείο µε ποικιλία ντόπιας

ντοµάτας σε συνεργασία µε την

κοινότητα «Πελίτης». Το σπορείο

στη συνέχεια µοιράστηκε στα

παιδιά των χορευτικών τµηµά-

των, ενώ ενηµερώθηκαν πως να

φροντίσουν και να καλλιεργή-

σουν τα φυτά. Στόχος του Τµήµα-

τος Εθελοντισµού και

Προστασίας του Φυσικού Περι-

βάλλοντος είναι η δηµιουργία

τράπεζας ντόπιων σπόρων.

Οι αθλητές (παιδιά και ενήλικες)

του Αθλητικού Τµήµατος Τοξοβο-

λίας του Συλλόγου, συµµετείχαν

σε αγώνες πανελληνίου πρωτα-

θλήµατος µε σηµαντικές επιδό-

σεις και διακρίσεις που τους

έδωσαν πολλές θέσεις στα

βάθρα. Σηµαντικότερη διάκριση

αποτελεί η επιτυχία του αθλητή

κ. Καλοµοίρη Γεώργιου όπου

προκρίθηκε στην Προολυµπιακή

Εθνική Οµάδα και θα αγωνισθεί

στις 21-26 Μαΐου στο Amster-

dam της Ολλανδίας, για να διεκ-

δικήσει µια θέση για του

Ολυµπιακούς Αγώνες του 2012

στο Λονδίνο στο ολυµπιακό τόξο.

Πολύχρονη δηµιουργική πορεία

του Συλλόγου Σαρακατσαναίων

της Θήβας “Τα Κονάκια”

Ε ίκοσι χρόνια δηµιουργικής πορείας, προσφοράς στην τοπική

κοινωνία και διατήρηση της Σαρακατσάνικης παράδοσης

συµπλήρωσε ο Σύλλογος Σαρακατσαναίων Θήβας «Τα Κονάκια»

το 2011.


Τ ο Πανελλήνιο Αντάµωµα Συλλόγων

Σαρακατσαναίων στο Περτούλι απο-

τελεί αναµφισβήτητα µια από τις κορυ-

φαίες εκδηλώσεις των Σαρακατσάνων. Το

αντάµωµα στα Περτουλιώτικα λιβάδια

είναι ένα γεγονός µε πολυποίκιλες ερµη-

νείες ανάλογα µε την οπτική γωνία υπό

την οποία εξετάζεται κάθε φορά αλλά και

του ανθρώπου που καλείται να το εξετά-

σει και να µεταφέρει τα αισθήµατα που

νιώθει για το Αντάµωµα. Σ’αυτές τις ερµη-

νείες µπορούµε να συµπεριλάβουµε την

επιστροφή στις ρίζες και την παράδοση,

την αναβίωση και µετάδοση της παράδο-

σης, το γλέντι στους τόπους όπου ξεκαλο-

καίριαζαν οι Σαρακατσάνοι της περιοχής

και τη δυνατότητα αντάµωσης των Σαρα-

κατσάνων από όλη την Ελλάδα. Παράλ-

ληλα, το Αντάµωµα θα µπορούσε να

ερµηνευτεί ως ακόµη µια δυνατότητα

προβολής του Σαρακατσάνικου λαϊκού

πολιτισµού αλλά είναι ταυτόχρονα και µια

απόδειξη των θετικών αποτελεσµάτων

που επιφέρουν οι συλλογικές διαδικασίες

όταν αυτές αναπτύσσονται από τα διοικη-

τικά όργανα των Σαρακατσάνων. Σε αυτό

το σηµείο θα πρέπει να τονίσουµε τον κα-

θοριστικό ρόλο που έχει διαδραµατίσει η

Πανελλήνια Οµοσπονδία Συλλόγων Σα-

ρακατσαναίων (Π.Ο.Σ.Σ.) για την επιτυχή

,κάθε χρονιά, διεξαγωγή του Ανταµώµα-

τος.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, από οποι-

αδήποτε οπτική γωνία και αν δει κανείς το

Αντάµωµα το σίγουρο είναι ότι πρόκειται

για το ΑΝΤΑΜΩΜΑ ΤΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑ-

ΝΩΝ. Γα το δικό µας Αντάµωµα που µέσα

από συλλογικές προσπάθειες αναπτύχ-

θηκε σε έναν Θεσµό που αντέχει, ανα-

βαθµίζεται και προάγεται στο πέρασµα

των χρόνων.

Το ειδικό αφιέρωµα προέκυψε από το εν-

διαφέρον να εξετάσουµε χρονικά και ιστο-

ρικά την πορεία εξέλιξης του Πανελλήνιου

Ανταµώµατος. Ποιες ήταν οι κρίσιµες

αποφάσεις που πάρθηκαν, ποιοι τις έλα-

βαν αυτές τις αποφάσεις, ποιοι ήταν οι

χρονιές-σταθµοί στην πορεία του Ανταµώ-

µατος και εν τέλει πως το Αντάµωµα έγινε

Θεσµός για τους Σαρακατσάνους. Η συγ-

κεκριµένη έρευνα, ωστόσο, παρουσιάζει

περιορισµούς και στο θέµα της βιβλιογρα-

φικής ανασκόπησης µπορεί να θεωρηθεί

ανεπαρκής δεδοµένου ότι µοναδική βι-

βλιογραφική πηγή αποτέλεσε το αρχείο

της Εφηµερίδας «Ηχώ των Σαρακατσα-

ναίων». Θα έπρεπε (αλλά λόγω οικονο-

µίας χρόνου και αντικειµενικών

δυσκολιών δεν κατέστη δυνατό) να πραγ-

µατοποιηθούν συνεντεύξεις µε τους

«πρωτεργάτες» της προσπάθειας που ξε-

κίνησε στις αρχές του ’80 έτσι ώστε να

µας µεταφέρουν όλες τις πτυχές του Αντα-

µώµατος, να συγκεντρωθεί υλικό – φωτο-

γραφικό- από όλους τους Συλλόγους

Σαρακατσαναίων κ.ά. Ωστόσο, αυτό είναι

µια καλή πρόταση προς την ΠΟΣΣ έτσι

ώστε να γίνει στο πλαίσιο ενός λευκώµα-

τος που θα είχε ως περιεχόµενο την εξέ-

λιξη του Ανταµώµατος και θα

περιλαµβάνει περισσότερες λεπτοµέρειες.

Προς τον παρόν θα παρουσιάσουµε ένα

συνοπτικό χρονολόγιο του Πανελλήνιου

Ανταµώµατος Συλλόγων Σαρακατσα-

ναίων. Το χρονολόγιο διαµορφώθηκε

σύµφωνα µε τα φύλλα της εφηµερίδας

Ηχώ των Σαρακατσαναίων και περιλαµ-

βάνει αποσπάσµατα από σχετικά άρθρα.

Στο Α’ µέρος παρουσιάζονται οι ‘σταθµοί’

εξέλιξης του Ανταµώµατος µέχρι την

πρώτη πραγµατοποίηση του.

Χρονολόγιο

∆εκέµβριος 1979, αριθµός φύλλου 24: «η

πρώτη µας πανελλήνια συνάντηση».

Σε άρθρο της η εκδότρια της εφηµερίδας

«Ηχώ των Σαρακατσαναίων» αείµνηστη

Σταυρούλα Καραγιάννη αναφέρει ότι

υπάρχει η σκέψη σε επίπεδο συλλόγων

αλλά και σε πολλούς Σαρακατσάνους για

πραγµατοποίηση µιας πανελλήνιας συ-

νάντησης. Τα θέµατα που προκύπτουν

είναι ο ορισµός του τόπου και της ηµερο-

µηνίας. Ένα από τα προβλήµατα που

αναφέρονται είναι η έλλειψη κεντρικού

συντονιστικού φορέα που σε συνδυασµό

µε το γεγονός ότι οι Σαρακατσάνοι είναι

διασκορπισµένοι σε όλη την Ελλάδα, κα-

θιστούσε την πραγµατοποίηση της συ-

νάντησης ανέφικτη. Αναφορικά µε τον

τόπο διεξαγωγής αναφέρεται ότι πρέπει

να γίνει σε κάποιο βουνό της Θεσσαλίας

έτσι ώστε να «µοιράζονται» οι αποστά-

σεις. Όσον αφορά την ηµεροµηνία, ανα-

φέρεται ότι πρέπει να είναι αργία, άνοιξη ή

καλοκαίρι και οι προτάσεις που περιγρά-

φονται στο άρθρο είναι για την ηµέρα του

Αη Γιώργη ή του ‘Αη-Λια. Μάλιστα ως

πρόταση για την ηµεροµηνία διεξαγωγής

διατυπώνεται και η Πρωτοµαγιά. Η κ.Κα-

ραγιάννη αναφέρει ότι στον τόπο που θα

επιλεγεί θα γίνουν κονάκια είτε µε συµβο-

λικό χαρακτήρα είτε για να φιλοξενούν

τους µακρινούς. Τέλος, απευθύνεται κάλε-

σµα προς όλους τους συλλόγους για στεί-

λουν τις προτάσεις τους στη διεύθυνση

της εφηµερίδας.

∆εκέµβριος 1979, αριθµός φύλλου 25-26:

«αποφασίστηκε η µεγάλη συνάντηση»

Η εφηµερίδα αναφέρει ότι το ενδιαφέρον

των Συλλόγων Σαρακατσαναίων είναι

συγκινητικό και ήδη πολλοί σύλλογοι

έχουν πάρει πρωτοβουλίες για την οργά-

νωση της πανελλήνιας συνάντησης. Η µε-

γάλη απήχηση των Σαρακατσάνων

απέδειξε ότι η σκέψη είχε πλέον ωριµάσει

και ξεπεράστηκαν οι φόβοι για µια ενδεχό-

µενη αποτυχία του συγκεκριµένου εγχει-

ρήµατος. Στο σχετικό άρθρο, η εφηµερίδα

συγχαίρει τον κ.Λάµπρο Ράπτη από τα

Γιάννενα για την πρόταση που διατύπωσε

και δηµοσιεύτηκε στην Ηχώ των Σαρακα-

τσαναίων. Την οργάνωση του πρώτου Αν-

ταµώµατος που θα γίνει το 1980 στην

περιοχή της Θεσσαλίας την ανέλαβε ο

Σύλλογος Σαρακατσαναίων Νοµού Λάρι-

σας.

Μάρτιος 1980, αριθµός φύλλου 27: «Από-

φαση για την Μεγάλη αντάµωση στο Περ-

τούλι Τρικάλων στις 26 Μαΐου 1980».

Στις 30 Μαρτίου του 1980 πραγµατοποιεί-

ται στη Λάρισα πανελλήνια σύσκεψη των

∆ιοικητικών Συµβουλίων των Συλλόγων

Σαρακατσάνων. Στα θέµατα της συνάντη-

σης ξεχωρίζουν η διατύπωση αναγκαιό-

τητα οργάνωσης των Συλλόγων

Σαρακατσαναίων σε πανελλήνια κλίµακα

και ο ορισµός της µεγάλης συνάντησης.

Καταλληλότερη µέρα για την Πανελλήνια

Συνάντηση κρίθηκε ότι ήταν του Αγίου

Πνεύµατος που εκείνη την χρονιά ήταν

στις 26 Μαΐου. Σχετικά µε την τοποθεσία

έγινε δεκτή η πρόταση του προέδρου του

Συλλόγου Σαρακατσαναίων Ν.Λαρίσης

κ.Σουφλιά που αναφέρονται στο Περτούλι

Τρικάλων. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι

αυτή η απόφαση είχε βραχυπρόθεσµο

χαρακτήρα ενώ µακροπρόθεσµα ο

κ.Μποντός πρότεινε να γίνεται στα

Άγραφα. Επίσης, προτάθηκε και µια εκ

περιτροπής λύση. Την οργάνωση του αν-

ταµώµατος την ανέλαβαν οι Σύλλογοι της

Λαρίσης, Μαγνησίας, Φαρσάλων και

Ελασσόνας. Επιπλέον ορίστηκε µια επι-

τροπή που αντιπροσώπευε όλα τα διαµε-

ρίσµατα της Ελλάδος.

Απρίλιος 1980, αριθµός φύλλου 28: «Το

Μεγάλο Αντάµωµα στο Περτούλι Τρικά-

λων – 26 Μαΐου 1980».

Και οι Σαρακατσάνοι ξαναπορεύονται

αυτόν τον Μάη την παλιά στράτα για τα

ψηλώµατα, τον τόπο που έζησαν, που

πόνεσαν, που δέθηκε µε τη ζωή τους,

τον τόπο τους. Η ανοιξιάτικη στράτα

των Σαρακατσάνων για τα βουνά, ήταν

«στράτα Θεού». Όσο ανηφόριζαν τόσο

τον ζύγωναν. Κι όσο τον ζύγωναν τόσο

των ένιωθαν πιο κοντά τους. Και οι τω-

ρινοί Σαρακατσάνοι ξαναβρίσκουν την

στράτα τους. Η πορείας µας συνεχίζε-

ται. Η δίψα για ζωή δεν έσβησε. Η ελ-

πίδα στο Θεό υπάρχει. Η αγάπη για την

φύση ξαναζωντάνεψε. Οι Σαρακατσάνοι

ια χορέψουν και πάλι το «σταυρωτό», τη

«Λιάκαινα» και το «εχ µωρέ!». Χαρά στα

καλότυχα βουνά! Χαρά στους Σαρακα-

τσάνους!

Σύµφωνα µε την Ηχώ των Σαρακατσα-

ναίων το σηµείο του ανταµώµατος είναι

σε µια λάκκα ανάµεσα στην Ελάτη και

το Περτούλι. Το πρόγραµµα είχε προ-

γραµµατιστεί να αρχίσει στις 8 τα πρωί

µε λειτουργία σε ένα παρεκκλήσι στον

τόπο του Ανταµώµατος. Μετά το καλω-

σόρισµα όλοι οι Σαρακατσάνοι τραγου-

διστές θα έλεγαν ένα κλέφτικο τραγούδι

και θα ακολουθούσε διαγωνισµός γνεσί-

µατος από Σαρακατσάνες από όλη την

Ελλάδα. Επίσης θα παρουσιάζονταν

σαρακατσάνικα παιχνίδια και αγωνί-

σµατα όπως τα «κιόσια» και το

«αµπήδ’µα σ’τ’ς τρεις».

Μάιος 1980, αριθµός φύλλου 29: «Ένας

παλιός κρυφός καηµός των Σαρακατσα-

ναίων έγινε πραγµατικότητα. 1ο Μεγάλο

Αντάµωµα στο Περτούλι Τρικάλων – 26

Μαΐου 1980. Σταθµός και αφετηρία της

σύγχρονης γενιάς».

Το πρωτοσέλιδο της εφηµερίδας αναφέ-

ρει ότι πάνω δυόµισι χιλιάδες αυτοκί-

νητα κατέκλεισαν τις στράτες. Πάνω

από 10.000 Σαρακατσάνοι ήρθαν από

όλες τις άκρες τις Ελλάδος. Συγκινητική

ήταν η προσέλευση των Σαρακατσα-

ναίων της Θράκης. Χαρακτηριστικό είναι

το άρθρο του Νίκου Κατσαρού στην

Ηχώ των Σαρακατσαναίων που αναφέ-

ρει: «φεύγοντας το απόγευµα µια σκέψη

βάραινε την καρδιά µου. Αλήθεια, πόση

χαρά και πόση υπερηφάνεια θα αισθά-

νονται για εµάς τους νεότερους Σαρακα-

τσάνους, εκεί ψηλά στους ουρανούς, οι

µακρινοί µας πρόγονοι που µας είδαν

ανταµωµένους ύστερα από τόσα χρό-

νια».

Οι εκδηλώσεις άρχισαν µε λειτουργία

που έγινε έξω στο ύπαιθρο µπροστά

από τα κονάκια. Λειτούργησε ο παπά-

Γιώργος από την Κοµοτηνή, Σαρακα-

τσάνος (κατά κόσµον Γιώργος

Μπάτζιος). Στη συνέχεια ακολούθησε το

καλωσόρισµα και Ηπειρώτες Σαρακα-

τσάνοι ντυµένοι µε παραδοσιακές φορε-

σιές είπαν σαρακατσάνικα τραγούδια.

Επιπλέον, παρουσιάστηκε καραβάνι (µε

τα φορτώµατα) και Σαρακατσάνες µε τα

ζαλίκια. Στο φύλλο της εφηµερίδας φιλο-

ξενούνται κρίσεις και απόψεις για το 1ο

Πανελλήνιο Αντάµωµα. Ξεχωρίζουµε

την άποψη του Προέδρου του Συλλόγου

Θεσσαλονίκης η «ΕΝΩΣΗ» κ. Γιαννιώτη

Θόδωρου που γράφει: «Τέτοια επιτυχία

δεν µπορούσαµε ούτε να την φαντα-

στούµε. Πολύ ωραία η τοποθεσία, πολύ

ευχάριστη η διαδροµή κι ακόµα πιο

πολλοί οι Σαρακατσάνοι. Όλοι ενθουσιά-

στηκαν. Στη συνάντηση αυτή είδαµε να

γίνεται πραγµατικότητα ένα παλιό µε-

γάλο όνειρο των Σαρακατσάνων».συνεχίζεται

ΠΑΝΕΛΛHΝΙΟ ΑΝΤAΜΩΜΑ ΣΥΛΛOΓΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑIΩΝO θεσµός µέσα από το πέρασµα των χρόνωνΤου Μουτσιάνα Α. Κώστα,

υποψ.διδάκτορα Οικονοµικών Επιστηµών


Έτσι στις 15-12-1972 ιδρύεται

ο πρώτος σύλλογος Σαρακα-

τσαναίων φοιτητών µε την επω-

νυµία: «Σύλλογος

Σαρακατσαναίων Φοιτητών Πα-

νεπιστηµίου Θεσσαλονίκης, ο

Λεπενιώτης». Οι φοιτητές εκεί-

νης της εποχής ήρθαν αντιµέ-

τωποι µε πάρα πολλές

δυσκολίες όπως η εύρεση οικο-

νοµικών πόρων, γραφείων κ.α..

Ωστόσο ξεπερνώντας όλες τις

δυσκολίες, γεµάτοι ζήλο και εν-

θουσιασµό, υποκινούµενοι από

την αγάπη τους για το σαρακα-

τσαναίικο στοιχείο, περήφανοι

για την καταγωγή τους, κατα-

φέρνουν να ιδρύσουν και να ορ-

γανώσουν τον πρώτο σύλλογο

Σαρακατσαναίων φοιτητών. Η

ανταπόκριση των Σαρακατσά-

νων φοιτητών ήταν άµεση,

καθώς συσπειρώθηκαν γρή-

γορα γύρω από το σύλλογο.

Γνωρίστηκαν µεταξύ τους, αν-

τάλλαξαν απόψεις, ανέπτυξαν

φιλίες. Τα σαρακατσανόπουλα

εκείνα, σαράντα χρόνια µετά,

δικαίως µπορούµε να τα χαρα-

κτηρίσουµε ως διορατικά, διότι

συνειδητοποίησαν πόσο ανα-

γκαίο και χρήσιµο συνάµα ήταν

η δηµιουργία αυτού του συλλό-

γου. Ενός συλλόγου που λει-

τούργησε και λειτουργεί σαν

δεύτερο πανεπιστήµιο διδά-

σκοντας τα ήθη, τα έθιµά, τις

παραδόσεις µας, τις αξίες µας..

Μέσα από αυτόν βγήκαν και

συνεχίζουν να βγαίνουν άνθρω-

ποι µορφωµένοι και παράλληλα

άξιοι συνεχιστές της παράδο-

σης µας, όπως αυτή διαµορφώ-

θηκε στο πέρασµα του χρόνου.

Με την ίδρυση του συλλόγου

αυτού δόθηκε το εναρκτήριο λά-

κτισµα για την ίδρυση και

άλλων φοιτητικών συλλόγων.

Έτσι τρία χρόνια αργότερα, το

1975, ιδρύθηκε ο Σύλλογος Σα-

ρακατσαναίων Φοιτητών Αθη-

νών. Το παράδειγµά του

ακολουθούν και οι φοιτητές των

Ιωαννίνων ιδρύοντας το 1978

τον Σύλλογο Σαρακατσαναίων

Φοιτητών Ιωαννίνων. Υστέρα

από αρκετά χρόνια ιδρύθηκε ο

Σύλλογος Σαρακατσαναίων

Φοιτητών Βόλου και αυτός της

Λάρισας. ∆υστυχώς, όµως, σή-

µερα λειτουργεί µόνο ο

Σ.Σ.Φ.Θ. Ευελπιστούµε ότι οι

Σαρακατσαναίοι φοιτητές των

προαναφερόµενων πόλεων θα

καταβάλουν προσπάθειες για

την επαναλειτουργία των συλ-

λόγων και το σίγουρο είναι πως

µια τέτοια κίνηση θα τύχει θερ-

µής ανταπόκρισης.

Εδώ και τέσσερις δεκαετίες

τα µέλη του συλλόγου ανα-

πτύσσουν µια σπουδαία δράση,

καθιστώντας τον έναν από τους

πιο δραστήριους συλλόγους

Σαρακατσαναίων. Επιγραµµα-

τικά, σε όλα αυτά τα χρόνια, ορ-

γανώνονται και

πραγµατοποιούνται µε επιτυχία

αρκετές ηµερίδες σχετικά µε

τους Σαρακατσαναίους , µε θέ-

µατα που απασχολούν την φοι-

τητική κοινότητα, αλλά και την

κοινωνία γενικότερα. Πραγµα-

τοποιούνται χοροεσπερίδες,

όπως ο χορός βράβευσης των

πρωτοετών φοιτητών κάθε Νο-

έµβριο που αποτελεί, πλέον,

θεσµό για τους Σαρακατσά-

νους. ∆ιοργανώνονται διάφορες

εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές

εκδροµές, ραδιοφωνικές εκποµ-

πές, έκδοση ηµερολογίων, πε-

ριοδικών, εφηµερίδων.

Επιπλέον, ο σύλλογος συµµετέ-

χει στο Πανελλήνιο Αντάµωµα

Σαρακατσαναίων, κάνοντας φα-

νερό πως οι νέοι δεν αφήνουν

την παράδοση να σβήσει. Αξιο-

σηµείωτο γεγονός στη δραστη-

ριότητα του Συλλόγου αποτελεί

η ιδέα της ιδρύσεως της Πανελ-

λήνιας Οµοσπονδίας Συλλόγων

Σαρακατσαναίων(Π.Ο.Σ.Σ.). Οι

τότε φοιτητές είχαν συνειδητο-

ποιήσει την ανάγκη της δηµι-

ουργίας ενός δευτεροβάθµιου

καθοδηγητικού οργάνου του συ-

νόλου των Σαρακατσαναίων της

ελληνικής επικράτειας και ανέ-

λαβαν την πρωτοβουλία να κι-

νητοποιήσουν τους τότε

υπάρχοντες συλλόγους προς

την επίτευξη αυτού του στόχου.

Από το σύλλογο αυτό πέρα-

σαν εκατοντάδες φοιτητές αφή-

νοντας ο καθένας το δικό του

προσωπικό στίγµα. Άλλοι ασχο-

λήθηκαν περισσότερο, άλλοι λι-

γότερο. Μέσα από το σύλλογο

αυτό «ξεπήδησαν» άτοµα τα

οποία κατέχουν σήµερα σηµαν-

τικό ρόλο στην κοινωνία ως επι-

στήµονες και ως άνθρωποι.

Μετά, από σαράντα χρόνια

από την ίδρυσή του, ο Σύλλο-

γος Σαρακατσαναίων Φοιτητών

Θεσσαλονίκης, είναι ακόµα

«ζωντανός», παρά το πνεύµα

της εποχής, που τείνει να τα

οµογενοποιήσει όλα και να εξα-

λείψει κάθε ιδιαίτερο χαρακτηρι-

στικό, µιας κοινωνικής οµάδας,

όπως οι Σαρακατσαναίοι. Τα

σαρακατσανόπουλα, σήµερα,

αντιλαµβάνονται αυτό το

πνεύµα και προστρέχουν στο

σύλλογο, καθιστώντας τον ιδιαί-

τερα ενεργό. Ευελπιστούµε,

τέλος, τα σαράντα αυτά χρόνια

λειτουργίας του συλλόγου µας

να γίνουν πολλά περισσό-

τερα…


40 ΧΡΟΝΙΑ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

«Ο ΛΕΠΕΝΙΩΤΗΣ» 1972-2012

Οι προσπάθειες για την συγκρότηση ενός φορέα, που

θα περίκλειε όλους τους Σαρακατσάνους φοιτητές και

σπουδαστές της Θεσσαλονίκης είχαν ξεκινήσει από

τα τέλη τις δεκαετίας του ΄70. Κύριος σκοπός η διατήρηση

και η µεταλαµπάδευση της σαρακατσάνικης παράδοσης,

που µας κληροδότησαν οι προπάτορες µας. Μετά από πολ-

λούς µήνες, οι προσπάθειες εκείνων των φοιτητών έπιασαν

τόπο.

Χαρακτηριστικό στιγµιότυπο από τον πρώτο χορό του Συλλόγου που έγινε

στη Φοιτητική Λέσχη ΑΠΘ στις 13 Απριλίου 1973.


Τα ιδρυτικά µέλη

1)Νανάς Βασίλειος του Στεφάνου

2)∆αλακούρας Αθανάσιος του Ιωάννου

3)Κατσαρός Λουκάς του Ευριπίδη

4)Καλόγηρος Αθανάσιος του Κωνσταντίνου

5)Φιλοκώστας Γεώργιος του Σωτηρίου

6)Νανάς Πολυνίκης του Γεωργίου

7)Νανά Μαρία του Γεωργίου

8)Μπαλλά Όλγα του ∆ηµητρίου

9)Χορταριάς Ιωάννης του Ηλία

10)Μπαλλάς Γεώργιος του ∆ηµητρίου

11)Γαρούφας ∆ηµήτριος του Αθανασίου

12)Μίγγος Ιωάννης του Γεωργίου

13)Ντώντης Ιωάννης του ∆ηµητρίου

14)Κλειτσιώτης Ευάγγελος του Χρήστου

15)Βρύζας ∆ηµήτριος του Κωνσταντίνου

16)Κλειτσιώτης ∆ηµήτριος του Κωνσταντίνου

17)Κεραµάρης Παναγιώτης του Ιωάννου

18)Γαλαζούλας Χρήστος του Ευαγγέλου

19)Μπαλλά Γιάννα του Γρηγορίου

20) Σουλτογιάννης Κωνσταντίνος του Νικολάου

Ο Σύλλογός µας συµµετείχε

ενεργά στο 31ο Πανελλήνιο

Αντάµωµα Σαρακατσαναίων, διορ-

γανώνοντας εκδροµή στο Περτούλι.

Το Σάββατο το βράδυ το χορευτικό

µας εµφανίστηκε στην πλατεία της

Ελάτης, όπου παρουσίασε γνήσι-

ους σαρακατσάνικους χορούς, και

µάλιστα ορισµένα από τα τραγού-

δια τα απέδωσαν τα µέλη του χο-

ρευτικού µε το «στόµα»,

κερδίζοντας το θαυµασµό των πα-

ρευρισκοµένων! Την εποµένη το

πρωί το χορευτικό µας συµµετείχε

τόσο στα δρώµενα που παρουσιά-

στηκαν στα περτουλιώτικα λιβάδια

όσο και στα χορευτικά.

Ακόµη ο σύλλογός µας συµµε-

τείχε στο 4ο Αντάµωµα Κεντρικής

Μακεδονίας στο Καϊµάκτσαλαν,

που έλαβε χώρα στις 20 του Αυγού-

στου.

Η νέα ακαδηµαϊκή χρονιά ξεκί-

νησε ιδιαίτερα δυναµικά για το σύλ-

λογό µας καθώς µεγάλος αριθµός

πρωτοετών προσήλθε στα γραφεία

µας για να εγγραφτεί και να δρα-

στηριοποιηθεί σε αυτόν. Για το λόγο

αυτό διοργανώθηκε προς τιµήν

τους γλέντι υποδοχής στα γραφεία

του συλλόγου στις 21-10-2011. Στο

τραγούδι ήταν µαζί µας οι Παναγιώ-

της Ούτος και Κώστας Γαρέφης,

ενώ στο κλαρίνο ο Γιώργος Καρα-

λής.

Ο σύλλογος µας τιµώντας την

εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου

συµµετείχε στην εκδήλωση του Πα-

νεπιστηµίου Μακεδονίας για τον

εορτασµό της, κατόπιν προσκλή-

σεως των Πρυτανικών Αρχών. Το

χορευτικό µας παρουσίασε τους

σαρακατσάνικους χορούς, ενθου-

σιάζοντας το ακροατήριο! Το χορευ-

τικό συνόδεψε η φωνή του Κώστα

Γαρέφη µε την παραδοσιακή ορχή-

στρα του Πανεπιστηµίου.

Η βράβευση των φοιτητών

που εισήχθησαν στα ΑΕΙ

Με µεγάλη επιτυχία παρά τους

δύσκολους καιρούς πραγµατοποι-

ήθηκε στις 26-11-2011 ο ετήσιος

χορός βράβευσης των νεοεισαχθέν-

των φοιτητών στην κάτω φοιτητική

λέσχη του Αριστοτελείου Πανεπι-

στηµίου! Στο χορό µας αρχικά βρα-

βεύτηκαν οι πρωτοετείς φοιτητές,

παρουσιάστηκαν τραγούδια και

χοροί από τη χορωδία και το χορευ-

τικό µας αντίστοιχα και εν συνεχεία

ακολούθησε γλέντι µέχρι πρωιάς•

µε τους Κώστα Νάκα, Νίκο Γιαν-

νακό, Γιάννη Γκόβαρη και Κώστα

Γαρέφη στο τραγούδι και Γιώργο

Τσουµάνη στο κλαρίνο.

Πραγµατοποιήθηκε επιπλέον εκ-

δροµή στο γραφικό χωριό Άγιος

Αθανάσιος στο Καϊµακτσαλαν στις

16,17 και 18 ∆εκεµβρίου 2011. Το

βράδυ της Παρασκευής έγινε γλέντι

σε παραδοσιακή ταβέρνα του χω-

ριού , µε το Σπύρο Μποκόρο στο

κλαρίνο και τα δικά µας παιδιά

Κώστα Γαρέφη στο τραγουδι, ∆ήµο

Τυχάλα στο λαούτο, Χρήστο Βασι-

λούδη και ∆ηµήτρη Χαρίση στο

ντέφι. Επίσης στα πλαίσια της εκ-

δροµής επισκεφθήκαµε, εκτός από

το χιονοδροµικό κέντρο, τους κα-

ταρράκτες στην Έδεσσα, θαυµάζον-

τας τη φυσική οµορφιά του τοπίου.

Το νέο ∆ιοικητικό Συµβούλιο

της περιόδου 2012-2013

Στις 18 Γενάρη 2012 πραγµατο-

ποιήθηκαν στο σύλλογό µας η γε-

νική συνέλευση των µελών και εν

συνεχεία εκλογές για την ανάδειξη

νέου ∆ιοικητικού συµβουλίου µε τα

εξής αποτελέσµατα:

Πρόεδρος: Σιούτης Σταύρος

Αντιπρόεδρος: Γαρέφης Κων/νος

Γεν. Γραµµατέας: Κατόπης Κων-

σταντίνος

Ταµίας: Αλαφροπάτης Αθανάσιος

Μέλη: Στρίβα Όλγα

Τιµπλαλέξης Χρήστος

Χαρίσης ∆ηµήτρης

Εκπρόσωποι για την ΠΟΣΣ:

Βασιλούδης Χρήστος

Σιούτης ∆ήµος

Αγιασµός για τη νέα χρονιά

Αγιασµός για τη νέα χρονιά έγινε

στα γραφεία του συλλόγου µας στις

10-02-2012. Ακολούθησε η καθιε-

ρωµένη κοπή της πρωτοχρονιάτι-

κης βασιλόπιτας, και έπειτα γλέντι

που κράτησε µέχρι την αυγή! Τρα-

γούδησαν οι Λευτέρης Μαρογιάν-

νης και Κώστας Γαρέφης και στο

Με σεβασµό στην παράδοση και στις ρίζες των Σαρακατσαναίων

Πλούσια και εντυπωσιακή δραστηριότητα

του Συλλόγου κατά τη διετία 2011-2012

Στιγµιότυπο από την εµφάνιση της Χορωδίας του Συλλόγου στο χορό βράβευσης

πρωτοετών το Νοέµβριο του 2011

Με το βλέµµα στραµµένο στο Νοέµβριο…

Επετειακή εκδήλωση

για τα 40χρονα του Συλλόγου

προς τιµή των ιδρυτικών µελών

Σαράντα χρόνια µετά την ίδρυση του, ο σύλλογος

Σαρακατσαναίων Φοιτητών Θεσσαλονίκης «ο Λεπενιώ-

της» παραµένει ενεργός και συνεχίζει το έργο του. Το

γεγονός αυτό αποτελεί τη µεγαλύτερη δικαίωση αλλά

και την επιβράβευση όλων εκείνων που αγωνίσθηκαν

και µόχθησαν για την ίδρυση, κατ’ αρχάς και τη λειτουρ-

γία αυτού του συλλόγου. Κατανοώντας τη βαρύτητα

αυτού του γεγονότος πήραµε την απόφαση να διοργα-

νώσουµε µια επετειακή εκδήλωση, για τα σαράντα χρό-

νια λειτουργίας του συλλόγου, στις 24 Νοεµβρίου,

παράλληλα µε το χορό βράβευσης των πρωτοετών φοι-

τητών. Έτσι θα τιµήσουµε αλλά και θα ευχαριστήσουµε

όλους όσους ίδρυσαν το σύλλογο και αποτέλεσαν µέλη

του. Η εκδήλωση θα πραγµατοποιηθεί στο αµφιθέατρο

τελετών του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας.

Μια εκδήλωση γιορτής

και χαράς, µια εκδήλωση

στην οποία τα παλιότερα

µέλη θα έχουν ενεργό

ρόλο. Παλιοί συµφοιτητές

και φίλοι θα ανταµώσουν

ανακαλώντας από το πα-

ρελθόν αναµνήσεις από

τη δράση τους στο σύλ-

λογο. Ωστόσο, για να

έχουµε το επιθυµητό

αποτέλεσµα απαιτείται η

στήριξη και η βοήθεια

όλων σας και ιδιαιτέρως

όλων όσων διετέλεσαν

µέλη του ∆.Σ του συλλό-

γου. Σας περιµένουµε

όλους, µε το βλέµµα

στραµµένο στο Νοέµ-

βριο…

Η συµµετοχή του χορευτικού του Συλ-

λόγου σε εκδήλωση του Πανεπιστηµίου

Μακεδονίας για την επέτειο της 28ης

Οκτωβρίου (2011)

Συνέχεια στην σελίδα 14


(συνέχεια από τη σελίδα 13)

κλαρίνο ο Αλέξανδρος Τσουµάνης.

Σαρακατσάνικη λαλιά

∆ιοργανώθηκε συν τοις άλλοις

οµιλία µε θέµα «Σαρακατσάνικη

Λαλιά» στα γραφεία του συλλό-

γου, στις 14 του Μάρτη. Οµιλη-

τής στην εκδήλωση ήταν ο

εκπαιδευτικός-συγγραφέας κ.

Θεόδωρος Γιαννακός.

Ανοιξιάτικος χορός

Στις 31 Μαρτίου πραγµατοποι-

ήθηκε ο ανοιξιάτικος χορός µας

στην κάτω φοιτητική λέσχη του

Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου.

Η προσέλευση του κόσµου

ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακή καθ

ότι ξεπέρασε τα 800 άτοµα. Στο

τραγούδι ήταν µαζί µας οι Κώ-

στας Νάκας, Βασίλης Σερµπέ-

ζης, Νίκος Γιαννακός,

Παναγιώτης Ούτος και Κώστας

Γαρέφης. Στο κλαρίνο ο Κώ-

στας Τζελέπης.

Εκπαιδευτική ηµερήσια εκ-

δροµή πραγµατοποίησε ο σύλ-

λογος µας την Κυριακή

29-03-2012. Ξεναγηθήκαµε στο

οχυρό Ρούπελ και στο λαογρα-

φικό µουσείο Σαρακατσάνων

στις Σέρρες, αποκοµίζοντας

γνώσεις και άριστες εντυπώσεις.

Αποχαιρετιστήριο γλέντι

Αποχαιρετήσαµε την ακαδη-

µαϊκή χρονιά µε γλέντι στα γρα-

φεία του συλλόγου, στις 18

Μαΐου. Τραγούδησαν οι Γιάννης

Τσιάτσιος και Κώστας Γαρέφης,

ενώ έπαιξαν κλαρίνο οι Τσουµά-

νης Αλέξανδρος και Βασίλης

∆ερβίσης.

Τέλος ο σύλλογος µας θα συµ-

µετέχει ακόµη µια χρόνια στο

Πανελλήνιο Αντάµωµα Σαρακα-

τσαναίων στο Περτούλι στις

22,23 και 24 Ιουνίου 2012.

Να υπενθυµίσουµε ό, τι οι συ-

ναντήσεις µας γίνονται κάθε Τε-

τάρτη µετά τις 20.00 στα

γραφεία του συλλόγου µας Μυ-

κηνών 17-19, καθώς και για την

ραδιοφωνική εκποµπή µας

«Λαλιά των Σαρακατσαναίων»

στους 102,3 των fm κάθε ∆ευ-

τέρα 20.00-22.00. Μπορείτε να

ενηµερώνεστε για τη σύλλογό

µας από την επίσηµη ιστοσε-

λίδα µας www.foitites-sarakat-

sanoi.gr


Από το φωτογραφικό αρχείο

της 40χρονης δράσης του Συλλόγου

Βράβευση πρωτοετών 1973 Ετήσιος αγιασµός στα γραφεία του Συλλόγου (2012)

Επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Σερρών (2012)

Επίσκεψη προσκύνηµα στα οχυρά Ρούπεν (2012)Το χορευτικό τµήµα του Συλλόγου (1984)

Πρώτο χορευτικό του Συλλόγου (1973)


Σκοπός του ∆Σ του συλλόγου,

διοργανώνοντας το συγκεκρι-

µένο Αντάµωµα είναι η σύσφιξη

των σχέσεων µεταξύ των µελών

του και η προβολή της σαρακα-

τσάνικης παράδοσης σε µια πε-

ριοχή µε µεγάλο σαρακατσάνικο

πληθυσµό, ο οποίος όµως είναι

διάσπαρτος σε µεγάλη ακτίνα

εντός αυτής.

Ο µεγαλύτερος όγκος των Σα-

ρακατσαναίων της Πελοποννή-

σου εντοπίζεται στους νοµούς

Αργολίδας, Κορινθίας, Αχαΐας

και Αρκαδίας.

Ως γνωστόν, οι Σαρακατσαναίοι

της Πελοποννήσου το καλοκαίρι

πήγαιναν µόνο στα βουνά της

βόρειας Πελοποννήσου, δη-

λαδή στο Παναχαϊκό (Βοϊδά),

στα Αροάνια (Χελµό), και στην

Κυλλήνη (Ζίρια) ενώ τον χει-

µώνα ξεχειµώνιαζαν στους κάµ-

πους της Αχαΐας, Αιγιαλείας,

Αιγίου, Κορινθίας, Μεγαρίτηδος

και πολλοί από αυτούς προχω-

ρούσαν στην Τροιζηνία φτάνον-

τας µέχρι τον Πόρο. Τ ους

παραπάνω Σαρακατσαναίους

στον Μοριά τους αποκαλούσαν

Ρουµελιώτες διότι ήρθαν στα

βουνά της Πελοποννήσου από

την Στερεά Ελλάδα απ’ όπου

και κατάγονται.

Τα αξιόλογα αυτά στοιχεία, τα

οποία εκτός από τη λαογραφική

αξία τους συνδέονται µε ένα

κοµµάτι του ελληνικού πληθυ-

σµού που επιστηµονικά ανα-

γνωρίζεται ότι απετέλεσε το

πρώτο ελληνικό στοιχείο που

εµφανίστηκε στην ελληνική επι-

κράτειακαι έπαιξε σπουδαίο

ρολο στη διαχρονική πορεία του

ελληνισµού.



Το ∆ιοικητικό Συµβούλιο του

συλλόγου έχει ως εξής:

Πρόεδρος: Καλύβας Ευάγγελος

(τηλ. 2610221441,

6973534532)

Αντιπρόεδρος: Τσεκούρας Αρι-

στείδης (6979208951)

Γραµµατέας: Καλύβας Πανα-

γιώτης (6971802722)

Ταµίας: Κορδαλής ∆ηµήτρης

(6973605211)

Έφορος: Τσεκούρας Παναγιώ-

της (6974138631)

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ

ΜΕ ∆ΙΟΡΓΑΝΩΤΗ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΑΚΡΑΤΩΝ «ΟΙ ΤΣΕΛΙΓΚΑ∆ΕΣ»

ΟΣύλλογος Σαρακατσαναίων Πελοποννήσου «Οι Τσελιγ-

κάδες», διοργανώνει φέτος και για πρώτη φορά το Αντά-

µωµά του, στις 29 Ιουλίου. Η περιοχή στην οποία πρόκειται

να πραγµατοποιηθεί είναι η Ορεινή Κορινθία, αλλά ο ακριβής

τόπος διεξαγωγής του, όπως και το αναλυτικό πρόγραµµα

της εκδήλωσης θα ανακοινωθούν σύντοµα µε νέα ανακοί-

νωση.

Πρόσκληση

προς όλους τους

Σαρακατσαναίους

από το ∆.Σ.

του Συλλόγου

Το ∆Σ του Συλλόγου Σα-

ρακατσαναίων Πελοπον-

νήσου «Οι Τσελιγκάδες»

προσκαλεί όλους τους

Σαρακατσάνους και τους

φίλους των Σαρακατσα-

ναίων να πλαισιώσουν

την εκδήλωση αυτή.

Ηµερήσια εκδροµή αυτογνωσίας

στο Λαογραφικό Μουσείο Σαρακατσαναίων Σερρών

του Παιδικού Χορευτικού Τµήµατος

του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Νοµού Ηµαθίας

Την Κυριακή 29 Απριλίου ο

σύλλογος Σαρακατσαναίων

νοµού Ηµαθίας ''οι Σταυραετοί''

πραγµατατοποίησε ηµερήσια

εκδροµή για τα παιδιά του µι-

κρού χορευτικού του συλλόγου

και τους συνοδούς τους στο λα-

ογραφικό µουσείο Σαρακατσά-

νων στις Σέρρες. Εκεί

ξεναγηθήκαµε στους χώρους

του µουσείου απο τον πρόεδρο

του ∆.Σ του λαογραφικού µου-

σείου κύριο Τσαούση Βασί-

λειο.Το µεσηµέρι τα παιδιά

είχαν την ευκαιρία να γευµατί-

σουν στην περιοχή του Αη

Γιάννη που βρίσκεται έξω απο

την πόλη των Σερρών.Ήταν µια

καλή ευκαιρία τα παιδία να

γνωρίσουν και να δούν πράγ-

µατα γύρω από τη σαρακατσά-

νικη παραδοση.


Ε τοιµάζοντας το άρθρο µας για την

έκδοση της εφηµερίδας, σκεφτήκαµε

να αναλύσουµε την παράδοση, ένα θέµα

το οποίο έχει παρουσιασθεί αρκετές

φορές. Ωστόσο προσπαθήσαµε να το

δούµε από µια διαφορετική οπτική, συν-

δυάζοντας την αναγκαιότητά της µε το

έργο και το µέλλον των συλλόγων. Έτσι

λοιπόν το θέµα της παράδοσης προσεγ-

γίζεται και αναλύεται µε στόχο να δηµι-

ουργηθεί ένας οδηγός για την

προσέλκυση των νέων στους συλλόγους

µας.

1. Η σηµασία της παράδοσης

Αναζητώντας την έννοια της παράδοσης

καταλήξαµε ότι θα ήταν άτοπο στο να κα-

ταφύγουµε στην παράθεση ενός «έτοι-

µου» ορισµού και ότι καλύτερο θα ήταν

να αποτυπώσουµε την δική µας αντί-

ληψη για το τι σηµαίνει παράδοση, πι-

στεύοντας ότι έτσι θα γίνει και πιο εύκολα

αντιληπτή η έννοια της..

Καταλήξαµε λοιπόν ότι η παράδοση

αποτελεί ουσιαστικά ένα κοµµάτι του πο-

λιτισµού µας που αφορά την επιβίωση,

την συµβίωση, τον προσανατολισµό

ενός ατόµου, µιας οµάδας, µιας κοινω-

νίας και την έκφραση τους.

Είναι µια έννοια δυναµική, µια διαδικασία

συνεχώς σε εξέλιξη που ρόλος της είναι

η σύνδεση των γενεών και ταυτόχρονα

προϋπόθεση και πηγή πολιτισµού.

Μια υγιής κοινωνία λοιπόν, εξελίσσεται

ώριµα κινητοποιώντας εκείνες τις δυνά-

µεις του πολιτισµού της και κατά συνέ-

πεια της παράδοσης της, που

συνδυάζονται αρµονικά µε τις σύγχρονες

ανάγκες και δυνατότητες.

Σίγουρα λοιπόν δεν αναφερόµαστε σε

καµία περίπτωση στην αναβίωση του

παρελθόντος, πράγµα ανώφελο και βέ-

βαια αδύνατο. Σίγουρα δεν µιλάµε επί-

σης µόνο για σεβασµό και συντήρηση

της παράδοσης µας. Αντίθετα υποστηρί-

ζουµε ότι η παράδοση αποτελεί οδηγό

για µια σύγχρονη κοινωνία, φορέα αξιών

και ορθών πρακτικών σε διαρκή εξέλιξη.

Εξειδικεύοντας το θέµα στην δική µας

παράδοση, την σαρακατσάνικη παρά-

δοση, τίθεται το ερώτηµα: ποια είναι

εκείνα τα στοιχεία της που την χαρακτη-

ρίζουν ζωντανή;

Είναι γεγονός ότι η σαρακατσάνικη πα-

ράδοση ενσωµατώνει τα δύο προαιώνια

ρεύµατα της εθνικής µας παράδοσης: το

αρχαιοελληνικό και το χριστιανικό, όπως

τουλάχιστον αυτά εκφράζονται κυρίως

από τα ήθη και τα έθιµα, τις δοξασίες, τις

αξίες, την καθηµερινότητα γενικότερα

των προγόνων µας.

Αφήνοντας αυτά τα στοιχεία, που σί-

γουρα αποτελούν ορόσηµο για την κατα-

γωγή µας, εστιάζουµε στις αξίες.

Είναι λοιπόν η πίστη στην οικογένεια, η

αφοσίωση στους δεσµούς µας (συγγενι-

κούς και κοινωνικούς), στην θρησκεία

µας και στην πατρίδα µας, στο έθνος

µας, η κοινωνικοποίηση µας και ο τρό-

πος που εκφραζόµαστε στην χαρά και

στην λύπη, τα στοιχεία, οι αξίες που κά-

νουν την παράδοση µας ζωντανή.

Επικεντρωνόµαστε σε αυτά τα στοιχεία,

χωρίς να επεκταθούµε περισσότερο, θε-

ωρώντας τις αξίες αυτές ως εκείνες που

µας διαφοροποιούν και µας χαρακτηρί-

ζουν, ακόµη και σήµερα και σίγουρα

αποτελούν το εφόδιο µας για την µετέ-

πειτα πορεία µας.

2. Η αναγκαιότητα συµµετοχής

των νέων στους συλλόγους

(α) Οι πολιτιστικοί σύλλογοι ως θύλακες

της παράδοσης

Έχει περάσει σχεδόν πάνω από µισός

αιώνας όπου οι προγονοί µας έχουν εγ-

καταλείψει τον νοµαδικό τρόπο ζωής και

τα ξεκαλοκαιριά τους στα βουνά και

έχουν εγκατασταθεί στις πόλεις και τα

χωριά των κάµπων. Έτσι η πηγή από

την οποία εκπορευόταν η παράδοση µας

και τα έθιµα µας - ακριβώς ο νοµαδικός

αυτός τρόπος ζωής - πήγαινε να στερέ-

ψει.

Το κενό αυτό ήρθαν να καλύψουν µε τον

καλύτερο δυνατό τρόπο σκύβοντας µε

σεβασµό πάνω από τον πλούτο των

προγόνων µας, οι νεότερες γενιές µε την

δράση τους και την οργάνωση τους σε

Πολιτιστικά Σωµατεία. Θύλακες όπου

συντηρείται η παράδοση µας ανόθευτή

και αυθεντική, κληροδότηµα όχι µόνο για

τις µελλοντικές γενιές των Σαρακατσά-

νων αλλά και για όλο τον Ελληνισµό.

Αυτός είναι ο ρόλος και η σπουδαιότητα

των πολιτιστικών συλλόγων. Σκοπός

τους λοιπόν είναι να µας φέρουν κοντά

στην παράδοση την οποία κληρονοµή-

σαµε από τους προγόνους µας, να γνω-

ρίσουµε και να κατανοήσουµε τον τρόπο

ζωής τους και πως επηρεάσθηκε η ορ-

γάνωση της κοινωνία τους, η συµπερι-

φορά τους, τα ήθη και έθιµα τους, πως

διαµορφώθηκαν οι αξίες που επηρεά-

ζουν ακόµη και σήµερα την δική µας

ζωή.

Αναφερόµαστε ειδικά στους Συλλόγους

γιατί στην περίπτωση µας τουλάχιστον

αποτελούν αποδεδειγµένα τον πιο αξιό-

πιστο φορέα για την διατήρηση της πα-

ράδοσης, µιας και λείπουν φορείς οι

οποίοι θα µπορούσαν να αντικαταστή-

σουν την λειτουργία τους σε ένα διαφο-

ρετικό επίπεδο µε διαφορετική δοµή και

οργάνωση όπως π.χ κάποιο ερευνητικό

Ίδρυµα. Άλλωστε η παρουσία των Συλ-

λόγων κατά τόπους έχει λειτουργήσει

από την δεκαετία του ’60, όπου ιδρύθη-

καν οι πρώτοι Πολιτιστικοί σύλλογοι από

Σαρακατσάνους, συνεκτικά, επιχειρών-

τας να συντηρήσουν τους ισχυρούς δε-

σµούς των µελών τους αλλά και να

προσδιορίσουν την ταυτότητα των Σα-

ρακατσάνων µε σαφή όρια µέσα στον

ευρύτερο κοινωνικό ιστό στον οποίο

σταδιακά ενσωµατωνόταν.

(β) Γιατί να συµµετέχουν οι νέοι στους

Συλλόγους

Θα ξεκινήσουµε αυτή την ενότητα µε ένα

απόσπασµα από την «Ράτσα» του

Νίκου Καζαντζάκη, που πιστεύουµε ότι

αποτυπώνει µε σαφήνεια την σηµασία

της παράδοσης και της γνώσης της κα-

ταγωγής:

«Οι νεκροί σου δεν κείτονται στο χώµα.

Γεννήκαν πουλιά, δένδρα, αγέρας.

Γεννήκαν ιδέες που ορίζουν τη βουλή

σου και την πραξιά.

Η ράτσα σου είναι το µεγάλο σώµα, το

περασµένο, το τωρινό, το µελλούµενο…

Η παράδοση κατά κύριο λόγο αποτελεί

βίωµα.

Το βίωµα είναι διαδικασία η οποία ανα-

πτύσσεται µε την πάροδο του χρόνου

όπου το άτοµο βιώνει, αλληλεπιδρά µε

καταστάσεις και συνθήκες οι οποίες επη-

ρεάζουν την συµπεριφορά του και προσ-

διορίζουν την θέση του στο κοινωνικό

σύνολο.

Θεωρητικά το βίωµα αναφέρεται στο σύ-

νολο της ζωής ενός ατόµου. Ωστόσο,

στην περίπτωση της παράδοσης, οι

συνθήκες που αναγκάζουν καταρχήν ένα

άτοµο να έρθει σε επαφή µε αυτήν και

στην συνέχεια να την σεβασθεί και να

ασπασθεί τις αξίες της, συνδέονται µε

την νεαρή του ηλικία.

Γιατί, µπορεί να ακούµε και να διαβά-

ζουµε για πράγµατα καταπληκτικά,

όπως στην προκειµένη περίπτωση για

την παράδοση µας, αλλά σίγουρα δεν τα

κατανοούµε εάν δεν τα ζήσουµε και τα

βιώσουµε. Και είναι αποδεκτό ότι τα βιώ-

µατα και οι εµπειρίες της νεαρής ηλικίας

είναι τα πλέον καθοριστικά για την ζωή

ενός ανθρώπου.

∆εν θα µπορούσε φυσικά να ισχυρισθεί

κάποιος, ότι οι σύλλογοι µας µπορούν

να υποκαταστήσουν τον σηµαντικότερο

και πρωταρχικό φορέα της παράδοσης

µας, την οικογένεια µας. Αποτελούν

όµως οι σύλλογοι τον αµέσως επόµενο

σηµαντικό φορέα της παράδοσης µας

και πεδίο δραστηριοποίησης και κοινω-

νικοποίησης για εµάς τους νέους. Άρα ο

ρόλος τους σε καµία περίπτωση δεν

πρέπει να παραγνωρισθεί, αντίθετα

πρέπει να επισηµανθεί και να εκτιµη-

θούν ορθά οι δυνατότητες των συλλό-

γων.

3. Προτεραιότητες των Συλλόγων

για την προσέγγιση των νέων

Οι πολιτιστικοί µας σύλλογοι λοιπόν

είναι ιδιαίτερα σηµαντικοί για την διατή-

ρηση της παράδοσης και αναµφισβή-

τητα, όπως αποδείξαµε πιο πριν,

αποτελούν και σηµαντικό φορέα κοινω-

νικοποίησης για τους νέους.

Η σχέση των νέων µε τους συλλόγους

είναι πάντα µια σχέση αµφίδροµη. Οι

νέοι έρχονται σε επαφή µε τους συλλό-

γους, ανδρώνονται και κοινωνικοποι-

ούνται στα πλαίσια τους, και στην

συνέχεια αναλαµβάνουν την διοίκηση

τους και την συνέχιση τους έργου τους.

∆εν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν σύλλογοι

Σαρακατσάνων µε συνεχή δραστηριό-

τητα από την ίδρυση τους, την δεκαετία

του 1960. Στηρίζονται ακριβώς στο µε-

ράκι και στην διάθεση για προσφορά

Συνέχεια στη σελίδα 17

Προσέλκυση των νέων στους Συλλόγους

Με την οπτική του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Φαρσάλων

Το ∆ιοικητικό Συµβούλιο του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Φαρσάλων

που απαρτίζεται αποκλειστικά από ευέλπιδες νέους

συνέχεια από τη σελίδα 16

των νέων.

Κατά συνέπεια, είναι αδήριτη ανάγκη για

κάθε σύλλογο και κυρίως καθήκον του

∆ιοικητικού Συµβουλίου να φροντίζει για

την προσέγγιση των νέων, ώστε να εξα-

σφαλισθεί η συνέχεια του Συλλόγου και

του έργου του.

Αναφερόµαστε πλέον σε συγκεκριµένες

ενέργειες και δράσεις τις οποίες κάθε

σύλλογος είναι υποχρεωµένος να υλο-

ποιεί ώστε να εξασφαλίσει την οικειο-

θελή συµµετοχή των νέων στις

δραστηριότητες του.

Κατά σειρά σπουδαιότητας / σηµασίας

θεωρούµε ότι αυτές οι ενέργειες είναι οι

παρακάτω:

(α) Η κύρια δραστηριότητα των συλλό-

γων είναι η λειτουργία χορευτικών τµη-

µάτων. Σε αυτή την περίπτωση θα

πρέπει να επιδιώκεται µε κάθε τρόπο η

συµµετοχή παιδιών από µικρή ηλικία

ώστε να έρχονται σε άµεση επαφή µε

την µουσική µας παράδοση και να εξα-

σφαλίζεται και η µελλοντική τους συµµε-

τοχή. Είναι αναµφισβήτητο γεγονός ότι

τα χορευτικά τµήµατα αποτελούν τις «δε-

ξαµενές», «τον πάγκο» των συλλόγων

µας και όσοι σήµερα συµµετέχουµε στην

διοίκηση και στις δραστηριότητες των

συλλόγων µας, είχαµε την πρώτη µας

επαφή µέσου των χορευτικών τµηµά-

των.

∆ίδουµε ιδιαίτερη βαρύτητα σε αυτή την

ενέργεια, καθώς την θεωρούµε ως το

πιο σηµαντική για την προσέλκυση των

νέων..

(β) Να επιδιώκεται η πρωτοβουλία και η

ανάθεση διοικητικών καθηκόντων σε

νέους οι οποίοι έχουν γνώσεις σχετικά

µε τα νέα µέσα, µπορούν να συσπειρώ-

σουν γύρω από τα ∆ιοικητικά Συµβούλια

µεγάλο αριθµό νέων ανθρώπων µε ικα-

νότητες και γνώσεις, έχουν διάθεση για

έργο, επιθυµία για προβολή και επιθυµία

για την ανάδειξη των δυνατοτήτων τους.

Απαιτείται η εµπιστοσύνη στους νέους,

ώστε οι σύλλογοι µας να συνεχίσουν να

είναι δραστήριοι και ακµαίοι.

(γ) Η εκµετάλλευση των νέων µέσων

κοινωνικής δικτύωσης είναι αναγκαιό-

τητα για τους συλλόγους µας σήµερα,

όχι µόνο για την διάδοση του έργου τους

αλλά κυρίως για την προσέγγιση των

νέων και την διαρκή ενηµέρωση και

επαφή τους µε αυτούς. Οι δυνατότητες

των µέσων αυτών είναι τεράστιες και θε-

ωρούµε ότι είναι απολύτως κατανοητή η

αναγκαιότητα τους.

(δ) Απαιτείται η διοργάνωση εκδηλώ-

σεων από τους συλλόγους, ειδικά στο-

χευόµενες για τους νέους π.χ εκδροµές,

ώστε ο σύλλογος να αποτελεί σηµείο

αναφοράς γι’ αυτούς. Σίγουρα δεν περι-

γράφουµε µια νέα ενέργεια, ωστόσο επι-

διώκουµε να γίνει σαφές ότι είναι

αναγκαίο κάποιες δραστηριότητες να

σχεδιάζονται αποκλειστικά µε γνώµονα

τους νέους ώστε να διευκολύνεται η

συµµετοχή τους και η συνεχής επαφή

τους µε το σύλλογο.

Ουσιαστικά, η προσέγγιση των νέων

αποτελείται από δέσµη δράσεων µε

προκαθορισµένους στόχους:την στελέ-

χωση ενός συλλόγου σε βραχυπρόθε-

σµο αλλά και µακροπρόθεσµο ορίζοντα

και την συνέχιση του έργου του ώστε να

εξασφαλίζεται η επαφή των νέων µε την

παράδοση.

Σίγουρα, υπάρχουν περισσότερες ενέρ-

γειες & δράσεις οι οποίες βέβαια υλοποι-

ούνται µε επιτυχία από κάποιους

συλλόγους. Θεωρήσαµε σκόπιµο

ωστόσο να επικεντρωθούµε και να ανα-

πτύξουµε τις κυριότερες και αυτές που

κάθε διοικητικό συµβούλιο θα πρέπει να

χαρακτηρίσει ως προτεραιότητα στο

έργο του. Επιπλέον οι ενέργειες αυτές:

είναι άµεσα εφαρµόσιµες µε χα-

µηλό κόστος

θα συνεισφέρουν σηµαντικά στα

έσοδα του συλλόγου ώστε να είναι βιώ-

σιµος & ενεργός

µπορούν να αλλάξουν ταχύτατα

την δυναµική ενός συλλόγου, ώστε να

καταστεί δραστήριος και σηµείο αναφο-

ράς στην περιοχή του.


Το χορευτικό του Συλλόγου στον ετήσιο χορό (2012)


Φ έτος για πρώτη χρονιά

ο Σύλλογός µας θα

συµµετάσχει σε µια εκδή-

λωση που γίνεται στην πε-

ριοχή της Πρέβεζας στην

αρχή του καλοκαιριού και

είναι λίγο διαφορετική από

τα ανταµώµατά µας.

Πρόκειται για την 7η Συνάν-

τηση χορευτικών συγκροτηµά-

των και φίλων της παράδοσης

στις 6-8 Ιουλίου 2012, ένα τριή-

µερο γεµάτο παραδοσιακή

µουσική και χορό.

Οι εκδηλώσεις γίνονται σε συ-

νεργασία µε το ∆ήµο Πρέβεζας,

το Επιµελητήριο Πρέβεζας, την

εταιρεία «πανήγυρις» και τους

πολιτιστικούς Συλλόγους Κανα-

λίου και Λυγιάς.

Στις συναντήσεις κάθε χρόνο

παρευρίσκονται πλήθος κατα-

ξιωµένων εισηγητών, χοροδι-

δασκάλων, χορευτών, φίλων

της παράδοσης και µερικοί

από τους καλύτερους µουσι-

κούς της χώρας µας.

∆ιδασκαλία

παραδοσιακών χορών

Τα µαθήµατα και η διαµονή θα

γίνουν στο παραθαλάσσιο Κα-

νάλι και τα δύο πανηγύρια στο

λιµανάκι της Λυγιάς (µε νησιώ-

τικο ρεπερτόριο) και στη Σαρα-

κατσάνικη Στάνη – Τα Χειµαδιά

(µε στεριανό ρεπερτόριο).

Η διδασκαλία περιλαµβάνει τις

εξής εισηγήσεις:

Σαρακατσάνικοι χοροίτης Ανατολικής Μακεδονίας και

Θράκης – Βασίλης Σερµπέζης

Ταξιδεύοντας στη Νάξο– Σταύρος Σπηλιάκος

Οι χοροί των Γκαγκα-βούζηδων προσφύγων στα

Χρυσοχώραφα Σερρών – Αλέ-

ξανδρος Οµηριάδης

Χοροί και τραγούδιατων Μεγάρων – ∆ηµήτρης

Ηλίας (Τζίµης)

Εισαγωγή στους χο-ρούς και τα τραγούδια της

Μουργκάνας Θεσπρωτίας –

Γιώργος Στεργίου Κάλυµνος:

Χοροί και τραγούδια από τη

ζωή των σφουγγαράδων –

Άννα Μαύρου

Οµαδικά παραδοσιακάπαιχνίδια – Κώστας Μήτσης µε

τη συµµετοχή ντόπιων από το

χωριό Ζερβό Πρέβεζας

Σαρακατσάνικη βραδιά

Στο φιλόξενο χώρο της Σαρα-

κατσάνικης Στάνης το Σάββατο

7 Ιουλίου, στο χοροστάσι ανά-

µεσα στα κονάκια, αφού έχει

προηγηθεί η εισήγηση του κα-

θηγητή Βασίλη Σερµπέζη για

τους Σαρακατσάνικους χορούς

της Ανατολικής Μακεδονίας και

Θράκης, θα ξεκινήσει η βραδιά

µε Σαρακατσάνικο τραγούδι και

χορό και θα ακολουθήσει γλέντι

µε µουσική και χορούς από την

Ήπειρο, Θράκη, Μακεδονία,

Ρούµελη και Θεσσαλία.

Την Παρασκευή 6 Ιουλίου, στο

Λιµανάκι της Λυγιάς, η µουσική

και ο χορός είναι από την

Ήπειρο, Κυκλάδες, Βόρειο Αι-

γαίο, ∆ωδεκάνησα, Μικρά

Ασία, Κρήτη και Πόντο.

Περισσότερες πληροφορίες:

http://www.sinantisi.org/#

Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΠΡΕΒΕΖΗΣ

ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΗΝ 7Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

ΧΟΡΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΠΑΡΑ∆ΟΣΗΣ

Το τριήµερο 6, 7, 8 Ιουλίου 2012 στην περιοχή της Πρέβεζας

Ο φιλόξενος χώρος της Σαρακα-

τσάνικης Στάνης “Τα “Χειµαδιά”


Σηµαντικές και εξαιρετικά

επιµεληµένες εκδηλώσεις

οργάνωσε ο Μορφωτικός Σύλ-

λογος των εν Θράκη διαβιούν-

των Σαρακατσαναίων, ενώ

παράλληλα συµµετείχε στην

εκδήλωση των “Ελευθερίων”

της Κοµοτηνής, στο χρονικό

διάστηµα από τον Ιούνιο του

2011µέχρι και την άνοιξη του

2012.

Αναλυτικότερα, στις εκδηλώ-

σεις αυτές αναφέρεται µε ση-

µείωµά του ο Σπύρος

Κούτρας, µέλος του ∆.Σ. του

Συλλόγου.

«ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΙΑ 2011»

Με µεγάλη επιτυχία πραγµατο-

ποιήθηκε στις 23 Ιουνίου 2011 η

εκδήλωση "Καλογιάννια 2011". Ο

Σύλλογός µας µε το χορευτικό

συγκρότηµα των επιδείξεων, ανα-

παρέστησε το δρώµενο. Την εκ-

δήλωση τίµησαν µε την παρουσία

τους όλες οι τοπικές αρχές, Σύλ-

λογοι Σαρακατσάνων Ανατολικής

Μακεδονίας & Θράκης, Σαρακα-

τσάνοι και φίλοι των Σαρακατσά-

νων από την ευρύτερη περιοχή.

Η εκδήλωση ξεκίνησε µε την τέ-

λεση του εσπερινού, ακολούθησε

η αναπαράσταση του δρώµενου,

τα χορευτικά συγκροτήµατα και

ακολούθως γλέντι! Στους παρευ-

ρισκόµενους µοιράστηκε κουρµ-

πάνι και πίτες που

παρασκεύασαν οι Σύλλογοι Γυ-

ναικών ∆ιαλαµπής και Παλλαδίου.

Την εκδήλωσή µας τίµησαν ο

Γιάννης Νικολαίδης εκ µέρους της

Περιφέρειας ΑΜ-Θ, η πρόεδρος

του ∆Σ του ∆ήµου Κοµοτηνής

Σοφία Μενεσελίδου µε τους ∆ηµ.

Συµβούλους Κουτσογιάννη

Οδυσσέα και Θόδωρο Γκαντή, ο

πρώην ∆ήµαρχος Ιάσµου και νυν

∆Σ Κυριάκος Αµούτζας, ο ∆Σ Ρόι-

δος Αντώνιος, σύσσωµο το ∆Σ

του Συλλόγου Σαρακατσαναίων

Ν. Ξάνθης µε τον πρόεδρό του

Νίκο Χατζόπουλο, αντιπροσωπεία

του ∆Σ του Συλλόγου Σαρακατσα-

ναίων Ν. Έβρου, ο Σαρακατσά-

νος διοικητής του ∆' ΣΣ Ζιαζιάς

Κων/νος, ο διοικητής της 29ης τα-

ξιαρχίας Ζάχος Αθανάσιος, αντι-

προσωπείες των πολιτιστικών

συλλόγων ∆ιαλαµπής, Παλλα-

δίου, Γλυκονερίου, Σάλπης και

Αµβροσίας.

«ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΩΝ

ΤΜΗΜΑΤΩΝ 2011»

Ο Σύλλογος µας τέλεσε αγιασµό

στην πολιτιστική µας στέγη στο

ξεκίνηµα των µαθηµάτων για τα

χορευτικά τµήµατα του Συλλόγου

«ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΥΧΩΝ

ΜΑΘΗΤΩΝ 2011»

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος ο

Σύλλογος µας βράβευσε εκείνους

τους µαθητές που διακρίθηκαν

κατά την σχολική περίοδο 2010-

2011 και εκείνους που εισήχθησαν

σε σχολές της Ανωτάτης Εκπαί-

δευσης. Η εκδήλωση πραγµατο-

ποιήθηκε στις 28-12-11 στην

αίθουσα του Εµπορικού και Βιο-

µηχανικού Επιµελητηρίου Ροδό-

πης. Η αίθουσα αποδείχτηκε

µικρή για να χωρέσουν οι δεκάδες

µαθητές, γονείς, συγγενείς και

φίλοι, που έδωσαν το «παρών»,

ενώ την τελετή τίµησαν µεταξύ

άλλων ο βουλευτής Ροδόπης της

Νέας ∆ηµοκρατίας, κ. Ευριπίδης

Στυλιανίδης, η πρόεδρος του δη-

µοτικού συµβουλίου Κοµοτηνής,

κ. Σοφία Μενεσελίδου, ο Ταξίαρ-

χος κ. Αθανάσιος Ζάχος, και ο

πρόεδρος του Λαογραφικού Μου-

σείου Σαρακατσάνων Σερρών, κ.

Βασίλης Τσαούσης. Στα πλαίσια

της εκδήλωσης πραγµατοποι-

ήθηκε ενδιαφέρουσα οµιλία µε

θέµα «Η Εκπαίδευση και Αγωγή

στους σκηνίτες Σαρακατσάνους»

από το Φιλόλογο, κ. Νικόλαο Χα-

τζόπουλο.

«ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ 2012»

Εκδήλωση για την κοπή της πίτας

των χορευτικών τµηµάτων για το

2012 παραγµατοποίησε ο Σύλλο-

γος µας στην πολιτιστική µας

Στέγη. Τυχερή της εκδήλωσης η

µικρή Γιώτα-Μαρία Τσαούση από

το µικρό χορευτικό τµήµα που

κέρδισε το φλουρί!

«ΓΛΕΝΤΙ ΝΕΟΛΑΙΑΣ

ΣΥΛΛΟΓΟΥ 2012»

Η νεοσύστατη οµάδα νεολαίας

του Συλλόγου µας διοργάνωσε

γλέντι στις 23 Μαρτίου 2012 µε

την συµµετοχή (αφιλοκερδώς)

των νεαρών Σαρακατσάνων µου-

σικών: Ντίνα Θανάση (τραγούδι),

Μπανιώτη Κώστα (τραγούδι),

Μπανιώτη Γιάννη (τραγούδι),

Ούτου Παναγιώτη (τραγούδι),

Μακρή Νίκου (κλαρίνο), Γκοντόλια

Παναγιώτη (κιθάρα), Τάσσου

Αποστόλη (κρουστά). Το γλέντι

έγινε σε ταβέρνα στην Αµβροσία

Ροδόπης και οι νεολαίοι µας

γλέντησαν µέχρι το πρωί!

«ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΓΗΡΟΚΟ-

ΜΕΙΟ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ 2012»

Αντιπροσωπεία του ∆Σ µε επικε-

φαλής τον πρόεδρο του Συλλό-

γου µας κ. Νάκο Γεώργιο καθώς

και αντιπροσωπεία από τη νεο-

λαία του Συλλόγου µας στις 18

Απριλίου 2012 επισκέφθηκε το

Γηροκοµείο Κοµοτηνής και προ-

σέφερε αυγά, πίτες, πασχαλιά-

τικα κουλούρια και γλυκά στους

25 Γέροντες και Γερόντισσες

που φιλοξενούνται στο Γηροκο-

µείο.

«ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

2012»

Για µια ακόµη φορά ο Σύλλογος

µας συµµετείχε στις εκδηλώσεις

των Ελευθερίων της πόλης µας.

Στις 14-5-12 το πρωί συµµετείχε

στην παρέλαση και το βράδυ

στην κεντρική εκδήλωση στην

πλατεία της Κοµοτηνής µε 27 χο-

ρευτές. Τα θερµά συγχαρητήριά

µας στους χορευτές µας για την

άψογη εµφάνισή τους, στους γο-

νείς τους για την υποστήριξη και

φυσικά στον χοροδιδάσκάλο µας

κ. Κούκλαρη Στέφανο. Επίσης

θα θέλαµε να εκφράσουµε τις ευ-

χαριστίες µας στους µουσικούς:

Στέργιο Τσιλιγγίρη (τραγούδι),

Γιάννη Μωραίτη (κλαρίνο) και

Παναγιώτη Στιλπνόπουλο (κρου-

στά) για την αφιλοκερδή τους

συµµετοχή στην εκδήλωση.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΜΕΛΗΜΕΝΕΣ ΕΚ∆ΗΛΩΣΕΙΣ

ΤΟΥ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΤΩΝ ΕΝ ΘΡΑΚΗ ∆ΙΑΒΙΟΥΝΤΩΝ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ

«Καλογιάννια 2011» - Βραβεύσεις Αριστούχων Μαθητών - Συµµετοχή στις εκδηλώσεις “Ελευθέρια Κοµοτηνής”

Η νέα διοίκηση

και οι εκπρόσωποί της

στην ΠΟΣΣ

Μετά την εκλογοαπολογιστική

συνέλευση του Συλλόγου και

τις αρχαιρεσίες για την ανά-

δειξη νέου ∆ιοικητικού Συµ-

βουλίου, που διεξήχθηκαν

την ∆ευτέρα 5 Μαρτίου 2012,

το νέο ∆ιοικητικό Συµβούλιο

του Μορφωτικού Συλλόγου

των Εν Θράκη διαβιούντων

Σαρακατσάνων συνήλθε σε

σώµα ως εξής:

Πρόεδρος: Νάκος Γεώργιος

Αντιπρόεδρος: Μπίκος Νικό-

λαος

Γενική Γραµµατέας/Υπέυθυνη

στολών: Χατζοπούλου Μαρία

Ταµίας: Μπίκου Άννα

Μέλος-Υπεύθυνη ∆ηµοσίων

Σχέσεων: Μπάτζιου Γιάννα

Μέλος-Υπεύθυνος παραδο-

σιακού οικισµού: Κούτρας

Σπύρος

Μέλος-Υπεύθυνος Νεολαίας:

Λεοντίδης Χρήστος

Υπεύθυνος χορευτικού και

χοροδιδάσκαλος: Κούκλαρης

Στέφανος

Για την Εξελεγκτική Επιτροπή

εξελέγησαν οι:

Γιανέλης Γεώργιος

Ρούφος Απόστολος

Ζήσης Χρυσοβαλάντης

Εκπρόσωποι στην Πανελλή-

νια Οµοσπονδία Συλλόγων

Σαρακατσάνων εξελέγησαν οι

Νάκος Γεώργιος, Κούτρας

Σπύρος, Αναπληρωµατικός:

Μπίκος Νικόλαος

Από την εκδήλωση “Καλογιάννια 2011” την ώρα τέλεσης του εσπερινού


Ε ίναι γνωστό ότι οι Σαρακατσάνοι

µέχρι πριν µισό αιώνα ήταν νοµά-

δες, σκηνίτες. Το καλοκαίρι έβγαιναν

στα βουνά και το χειµώνα κατέβαιναν

στα χειµαδιά. Το χειµώνα αν και εγκα-

θίσταντο κοντά σε χωριά η αυξηµένη

απασχόληση µε τα ζωντανά και οι

σκληρές συνθήκες ζωής δεν τους

άφηνε πολλά περιθώρια να σκεφτούν

να φοιτήσουν σε σχολείο οργανωµένο.

Πολλοί λίγοι παρακολουθούσαν µαθή-

µατα στα Σχολεία των κοντινών χω-

ριών κι αυτοί από τον Οκτώβρη

συνήθως µέχρι τον Απρίλη. Εξάλλου

τα γράµµατα δεν αποτελούσαν πρώτη

προτεραιότητα µπροστά στην επι-

βίωση και τις άλλες αξίες της καθηµερι-

νότητας. Έτσι είχαν επιλέξει να

λειτουργούν δικά τους Σχολεία σε κάθε

τσελιγκάτο το καλοκαίρι.

Μαζί µε τα καλύβια και τις καλυβούλες για

τις οικογένειές τους έστηναν και ένα

«δίπλα» ,ορθογώνιο, καλύβι, το σκολειό,

που ήταν εξοπλισµένο µε στρογγόλια,

στρογγυλές πέτρες µε επίπεδη επιφάνεια

ή τµήµα κορµού δένδρου, για να κάθονται

οι µαθητές , ένα µαυροπίνακα και µια

βίτσα, το βασικό εργαλείο διαπαιδαγώγη-

σης, για το δάσκαλο . Οι µαθητές σκάλιζαν

τα γράµµατα πάνω σε ένα κοµµάτι ξύλο

και αργότερα σε µαύρη κεραµική πλάκα.

Επίσης αργότερα το σχολείο εξοπλίστηκε

µε θρανία. Ο δάσκαλος ανέβαινε το καλο-

καίρι στα καλύβια για δυο - δυόµισι µήνες

και ήταν εν ενεργεία ή συνταξιούχος δά-

σκαλος ή κάποιος που ήξερε γράµµατα.

Απόφοιτος Γυµνασίου, ή είχε φοιτήσει σε

σχολαρχείο ασχέτως τι επάγγελµα

ασκούσε. Αναφέρονται περιπτώσεις, σπά-

νια βέβαια, για κουρέα ή τσαγκάρη. Σε

κάθε περίπτωση όµως ήταν πρόσωπο σε-

βαστό και απολάµβανε της εµπιστοσύνης

της κοινωνίας του τσελιγκάτου.

Με δικά τους έξοδα

Η αµοιβή του ορίζονταν σε συµφωνία µε

τον τσέλιγκα και τη διατροφή και περιποί-

ησή του είχαν αναλάβει εκ περιτροπής οι

οικογένειες που είχαν παιδιά στο σχολείο.

Τα µαθήµατα που διδασκόταν ήταν ανά-

γνωση, γραφή και αριθµητική. Στόχος δεν

ήταν η διεύρυνση του πνευµατικού τους

ορίζοντα, ούτε να γνωρίσουν τον ορατό και

αφανή κόσµο. ∆εν είχαν καθόλου θεωρη-

τικό υπόβαθρο. Είχαν πρακτικό σκοπό. Να

µπορούν να γράψουν ή να διαβάσουν ένα

γράµµα . Να µπορούν να κάνουν λογαρια-

σµό, να κρατούν δεφτέρια, να µην τους

«γελάνε» στο τέλος της σεζόν που λογα-

ριάζονταν όλα τα µέλη του, ας πούµε, συ-

νεταιρισµού.

Σχολείο µόνο για αγόρια!

Στο Σχολείο φοιτούσαν µόνο αγόρια, ασχέ-

τως ηλικίας από οχτώ, εννιά χρόνων αλλά

και πολύ µεγαλύτερα που δεν ήξεραν να

διαβάζουν και δεν τους εµπόδιζε η ντροπή

να πάνε στο σχολείο. Η φοίτηση ήταν προ-

αιρετική και διαρκούσε ένα, δύο, τρία συ-

νήθως και σπάνια τέσσερα καλοκαίρια.

Μέχρι να µάθουν να γράφουν. Τα κορίτσια

δεν χρειαζότανε να µάθουν γράµµατα,

αφού δεν διαχειρίζονταν τα οικονοµικά της

οικογένειας. «∆ασκάλα θα τη φκιάσουµε»,

έλεγαν περιφρονητικά. Συνεπής νοοτρο-

πία που ήθελε γενικότερα τη γυναίκα µε

µειωµένα δικαιώµατα στην ανδροκρατού-

µενη σαρακατσάνικη κοινωνία. Εκτός από

το δάσκαλο πολλοί µάθαιναν γραφή και

αριθµητική από τους µεγαλύτερους στα

πρόβατα ή στο µπατζιό κι αν και τότε δεν

τα κατάφερναν στο Στρατό. Θεωρούνταν

ντροπή για τον άνδρα να µην ξέρει να γρά-

φει. Αυτό µπορούσε να αποτελέσει λόγο

να µην του δώσουνε το κορίτσι που ζη-

τούσε σε γάµο. Ο υποψήφιος γαµπρός

περνούσε από σχετική δοκιµασία. Τα υπό-

λοιπα αντικείµενα της γνώσης ιστορία, φυ-

σική, γεωγραφία, ηθική τα είχαν αναλάβει

η µάνα , η γιαγιά , ο παππούς στις ατέλει-

ωτες διηγήσεις - συζητήσεις γύρω από τη

φωτιά στις κρύες και µεγάλες νύχτες του

χειµώνα.

Για κοινωνικοποίηση, που είναι βασικός

σκοπός του Σχολείου, δεν µπορεί να γίνε-

ται λόγος µε σοβαρότητα. Ήταν µηδαµινή

έως ανύπαρκτη. Και λόγω της σύντοµης

χρονικής διάρκειας της σχολικής περιόδου

αλλά και λόγω του ατίθασου και ανυπότα-

κτου χαρακτήρα των εκπαιδευόµενων, οι

οποίοι µε την πρώτη σύγκρουση ή αντιπα-

ράθεση µε το δάσκαλο έφευγαν από το

σχολείο. Ο Ευριπίδης Μακρής στο βιβλίο

του «Ζωή και Παράδοση των Σαρακατσα-

ναίων» αναφέρει ότι συγγενής του, αν και

φιλοµαθής εγκατέλειψε το Σχολείο γιατί σε

ερώτηση τι σηµαίνει η λέξη ναός, απάν-

τησε γάιδαρος-είχε µπερδέψει τη λέξη

ναός µε τη λέξη όνος- και φυσικά αφού ο

δάσκαλος τον επέπληξε πολύ αυστηρά,

τον ρεζίλεψε , τον φιλοδώρησε µε αρκετές

βιτσιές . Ένιωσε τόση ντροπή ώστε δεν ξα-

ναπάτησε στο Σχολείο. Έχουµε όµως και

περιπτώσεις εντελώς διαφορετικής συµπε-

ριφοράς, όπως µου διηγήθηκε γεροντότε-

ρος στο Τσελιγκάτο του παπού µου. Όταν

ο δάσκαλος έδειρε δεκατριάχρονο µαθητή

για κάποιο λάθος, το µεσηµέρι κι όταν ο

δάσκαλος ετοιµαζόταν να γευµατίσει,

αυτός και η παρέα του πήγαν στο σκολειό

και άρχισαν να τον πετροβολούν. Όταν

κλείστηκε στο σκολειό πήραν µακριές βέρ-

γες , σαν κοντάρια, και σουβλούσαν το κα-

λύβι προσπαθώντας να πετύχουν το

δάσκαλο. Αποτέλεσµα να εγκαταλείψει το

σχολείο ο δάσκαλος. Φοβήθηκε για τη ζωή

του. Το γεγονός βέβαια κατέκρινε έντονα η

πάντα άκρως συντηρητική κοινωνία του

τσελιγκάτου, δεν ήταν όµως αταίριαστη για

εφήβους µεγαλωµένους στη φύση µε από-

λυτη ελευθερία και υπερηφάνεια.

Μαθητής στα βουνά

και ο Μενέλαος Λουντέµης!

Πάντως ο γνωστός συγγραφέας Μενέλαος

Λουντέµης, που θήτευσε για δυο καλοκαί-

ρια σε τέτοια σχολεία στα βουνά των Ιωαν-

νίνων, γράφει επαινετικά µέχρι

ενθουσιώδη λόγια για την αγάπη που έδει-

ξαν µαθητές του στα γράµµατα, αλλά και

για το χαρακτήρα και το ήθος τους.

Όπως έγινε φανερό λίγα πράγµατα µπο-

ρούσε να αποκοµίσει κανείς, όση φιλοµά-

θεια κι αν διέθετε, από το σχολείο, λόγω

των συνθηκών και του σύντοµου της διάρ-

κειας της λειτουργίας του. Η εµπέδωση και

διεύρυνση των γνώσεων στη γραφή και

αριθµητική γινόταν, όπως ήδη προανέ-

φερα, µε την αλληλοδιδακτική µέθοδο από

τον πατέρα κι από τους µεγαλύτερους

κατά τη διάρκεια της εργασίας. Γιαυτό οι

σωστοί κεχαγιάδες φρόντιζαν στη φύλαξη

των ζώων να τοποθετούν έναν που ήξερε

γράµµατα µε έναν που δεν ήξερε. Περιττό

βέβαια να µιλήσουµε για µεθόδους και

συµπεριφορά του «δασκάλου» προς τον

µαθητευόµενο. Ήταν σχεδόν για όλους,

εξαιρέσει λίγων περιπτώσεων, µια οδυ-

νηρή και πικρή ιστορία, που την αποδεχό-

ταν γιατί δεν ήθελαν να τους λένε

αγράµµατους. Κάτι που θεωρούσαν πολύ

υποτιµητικό. Όσοι και πάλι δεν τα κατάφερ-

ναν την τελευταία τους ευκαιρία είχαν στο

στρατό.

Έτσι η κοινωνικοποίηση ήταν έργο κυρίως

της οικογένειας, και δή της µητέρας, και της

κλειστής κοινωνίας τους, που είχε αυστη-

ρούς κανόνες συµπεριφοράς και αυστηρά

επιτίµια τα οποία έφταναν µέχρι την απο-

µόνωση και αποβολή από αυτήν του δρά-

στη αποκλίνουσας συµπεριφοράς.

Σηµαντικό ρόλο στη διαµόρφωση κοινωνι-

κής συµπεριφοράς και δράσης καθώς και

στην αποδοχή του σεβασµού στους µεγα-

λύτερους, της ευγένειας, της υπακοής-

Από τον φιλόλογο Νίκο Χατζόπουλο, πρώην διευθυντή Λυκείου

Εµπεριστατωµένη ανάλυση για το χαρακτήρα και

την αποστολή που υπηρετούσαν τα σχολεία

τα οποία λειτουργούσαν τον περασµένο αιώνα

στα τσελιγκάτα των Σαρακατσαναίων τα καλοκαίριαΠραγµατοποιήθηκε στις 28 ∆εκεµβρίου 2011 στην Κοµοτηνή, στο πλαίσιο της εκδήλωσης

του Μορφωτικού Συλλόγου των εν Θράκη ∆ιαβιούντων Σαρακατσαναίων «Βραβεύσεις Αριστούχων»

Ο διακεκριµένος οµιλητής στο βήµα της εκδήλωσης


υποταγής, έπαιζαν επίσης τα κοινωνικά

ταµπού και οι προλήψεις. Επειδή ήταν και

άνθρωποι που δεν τους άρεσαν τα πολλά

τα λόγια ή επειδή και δεν ήξεραν, δεν κα-

θόταν να εξηγήσουν γιατί και πώς πρέπει

να κάνεις αυτό ή γιατί πρέπει να αποφύ-

γεις το άλλο . Επιστράτευαν το µεταφυσικό

και το φόβο. Για παράδειγµα δεν πρέπει να

στέκεσαι στην πόρτα και να ακουµπάς µε

τα χέρια σου τους δυο της παραστάτες,

είναι αγενέστατη βέβαια µια τέτοια στάση,

θα πάθουµε µεγάλη ζηµιά. Ή στο ηλιοβα-

σίλεµα τα παιδιά δεν πρέπει να ζητούν

ψωµί, γιατί θα πεθάνει η µάνα τους. Εκείνη

η χρονική στιγµή ήταν η πλέον βεβαρυ-

µένη για τη µάνα µιας και έπρεπε να περι-

ποιηθεί τα ζωντανά που είχαν στο σπίτι, να

ετοιµάσει το δείπνο κ . λ. π .

Ο σύντροφος στο κοπάδι αναλάµβανε,

χωρίς πρόγραµµα και σχέδιο βέβαια, και

την τεχνική εκπαίδευση των νέων. Τα παι-

διά από µικρή ακόµα ηλικία, εφτά - δέκα

χρόνων βοηθούσαν στην διεκπεραίωση

των ποιµενικών εργασιών. Όπως να κα-

τευθύνουν τα πρόβατα να περνούν από τη

στρούγκα κατά το άρµεγµα καθώς και

άλλες ελαφρές δουλίτσες. Ο στόχος δεν

ήταν τόσο να ωφεληθούν από την προ-

σφορά τους όσο να µπουν στο πνεύµα της

εργασίας, να εξοικειωθούν µε τα ζωντανά

και να τους γίνει βίωµα η απασχόληση.

Όλοι στην οικογένεια προσφέρουν, βοη-

θούν. Αργότερα θα γίνουν βοηθοί βοσκοί

και πρέπει να µάθουν την τεχνική ώστε να

αποβούν καλοί στη δουλειά τους, κάτι που

θα τους απέφερε και καλύτερη ρόγα,

µισθό.

Σπούδαζαν τη ...ζωή!

Έπρεπε να µάθει πώς θα οδηγεί το κο-

πάδι στη βοσκή ,πώς θα αναπτύξει επικοι-

νωνιακή σχέση µαζί του, πώς θα το

προστατεύει από τους λύκους, πώς θα

δέσει ένα τσακσµένο, πώς θα καταλάβει

κάποιο ζώο ότι είναι άρρωστο να του πάρει

αίµα - τρυπώντας τις φλέβες πάνω από τα

µάτια και να του κάνει αφαίµαξη - ή να το

ποτίσει τα κατάλληλα βότανα. Να βοηθάει

στο γέννο, να ξεγεννάει τις δύσκολες περι-

πτώσεις, να κάνει την προβατίνα να πάρει

το αρνί και άλλα σχετικά. Φυσικά απαραι-

τήτως θα µάθαινε να αρµέγει και να κου-

ρεύει. Να συγυρίζει το γάλα και να το κάνει

τυρί ή γιαούρτι. Να φκιάχνει τσαρούχια, να

επεξεργάζεται το δέρµα των ζώων , να το

κάνει «πουστακιά», προβιά. Θα µάθει να

παρατηρεί τα φυσικά φαινόµενα, τα και-

ρικά στοιχεία για τη βραχυπρόθεσµη πρό-

βλεψη του καιρού ή να παρατηρεί τα

ηµεροµήνια για µακροπρόθεσµη πρό-

βλεψη.

Από το σύντροφό του θα µάθαινε και την

ξυλογλυπτική. Να βρίσκει το κατάλληλο

ξύλο και να το διαµορφώσει σε ρόκα,

σφοντύλι , αδράχτι, κλείτσα, κλειδοπεί-

νακο, κουτάλι πιρούνι, πιάτο, πινακίδα,

όπου πάνω της θα σηµείωνε µε «κερτίκια»

σκαλισµένα µε το σουγιά, όποιους αριθ-

µούς έπρεπε να θυµάται ή τους λογαρια-

σµούς του. Κι όλα αυτά να τα διακοσµήσει

µε τις κατάλληλες παραστάσεις. Συνήθως

σκάλιζαν γεωµετρικά σχήµατα, µοτίβα από

τη φύση, φίδια , τον δικέφαλο αετό ή τον

κερασφόρο όφι, που έτσι ήθελαν να τον

ξορκίσουν, να τον εξευµενίσουν να µην

τους κάνει κακό. Μάθαινε τη θεραπευτική.

Στοιχεία ορθοπαιδικής , κινησιοθεραπείας,

τραυµατολογίας, περίθαλψης. Οι µέθοδοι

που ακολουθούν είναι λογικές θεραπείες,

όπως δέσιµο τραυµάτων, αφεψήµατα,

αλοιφές, καταπλάσµατα ή µαγικές θερα-

πείες. ΄Όπως το «διάβασµα» του φιδιού,

δηλαδή ξόρκια και µαγικές φράσεις που

γνώριζαν µερικοί, τα έλεγαν και το φίδι

µούδιαζε και θεραπεύονταν ό,τι είχε τσιµ-

πήσει. Ή όταν θεράπευαν το «κριθαράκι»

βάζοντας ένα πρωτότοκο αγόρι, που είχε

και τους δυο γονείς του εν ζωή, να ατενίζει

το άτοµο µε το σχετικό οίδηµα τρία πρωινά

την ώρα της ανατολής του ήλιου και να λέει

«Άφου άφου κριθαράκι είµαι πρώτο κουτα-

βάκι θα σε φάω». Εικάζω ότι τρεις µέρες

είναι αρκετές για να υποχωρήσει το σχε-

τικό οίδηµα. Ή πάλι ένας πρωτότοκος να

ακουµπάει µε το τσεκούρι το λαιµό κά-

ποιου που είχε «βεργώσει» και δεν µπο-

ρούσε να στρέψει το κεφάλι του και αφού

χτυπούσε τρεις φορές κάποιο ξύλο έλεγε

«Κόβω», και στην ερώτηση τι κόβεις,

απαντούσε: «Το µπλι το σκλι τον αδερφό τ'

χάρου».

∆άσκαλος η ...παράδοση!

Όλα αυτά ήταν απαραίτητα στην καθηµε-

ρινότητά τους και τα µάθαιναν όλοι, µα

µόνο όσοι είχαν ταλέντο διακρίνονταν ιδιαί-

τερα. Η ακολουθούµενη τεχνική βασίζον-

ταν στην παρατήρηση, σε φυσικές

ιδιότητες και σε συλλογισµούς που µετου-

σιώνονταν σε γνώση. Γνώση που µεταφέ-

ρονταν από γενιά σε γενιά. Ο κυριότερος

δάσκαλος ήταν η παράδοση. ∆εν υπήρχε

θεωρητικό υπόβαθρο, συνειδητό χρέος

αλλά µεταφέρονταν από γενιά σε γενιά ως

τρόπος ζωής, ως φυσικό.

Το κορίτσι θα µάθει να πλένει , να ζυµώ-

νει, να κάνει πίττες, να ζαλικώνεται τη βα-

λέρα µε το νερό, τα ξύλα, να κεντάει , να

πλέκει, να λευκαίνει το πανί , να κουρεύει

,να γνέθει το µαλλί στη ρόκα, να ιδιάζει , να

υφαίνει στον αργαλειό, να µαγειρεύει, να

περιποιείται και να φροντίζει τα µικρότερα

αδέρφια της, να κόβει και να ράβει τα φο-

ρέµατα τα δικά της αλλά και των ανδρών

της οικογένειας. Σε όλα αυτά το πρότυπο

και η δασκάλα θα είναι η µάνα της. Πρέπει

να γίνει σαν τη µάνα της να γίνει καλή νοι-

κοκυρά. Καλή σύζυγος και µάνα . Καλή

νύφη υπάκουη στα πεθερικά της και στα

αντραδέρφια της. Λίγα θα µάθει από τη

γιαγιά της ή τις φιλενάδες της.

Οι αξίες , η ηθική, η κοινωνικοποίηση µε-

ταλαµπαδεύονται στις νεότερες γενιές µε

την προφορική παράδοση. Η οικογένεια

είναι πρωταρχικής σηµασίας. Είναι ύψιστη

αξία και ιδέα. Γαλοχούνται από µικρή ηλι-

κία έτσι ώστε να σφυρηλατηθούν ισχυροί

δεσµοί ανάµεσα στα µέλη της οικογένειας.

Σέβονται και υπακούνε τυφλά τα νεότερα

µέλη τους µεγαλύτερους, οι οποίοι µε τη

σειρά τους υπερασπίζονται µε κάθε τρόπο

και µέσον τους µικρότερους και αδύνατους

της οικογένειας. Η ανδρεία και η παλικαριά

υµνούνται στα τραγούδια και την ιστορική

παράδοση. Ο τελευταίος ηρωικός αυτο-

κράτορας του Βυζαντίου , οι κλεφταρµατω-

λοί είναι πρότυπα και οι πράξεις τους ιδα-

νικά. Γιαυτό ίσως και η κλεψιά ,κυρίως κά-

ποιου πρόβατου από γειτονικό κοπάδι,

ήταν µάλλον αξιέπαινη πράξη παρά αξιο-

κατάκριτη . Η ειλικρίνεια, η ευθύτητα, η εν-

τιµότητα και η «µπέσα» έπρεπε να

χαρακτηρίζουν κάθε άντρα. Η βαθιά χρι-

στιανική πίστη , η προσήλωσή τους στα

σηµαντικότερα χριστιανικά µυστήρια ,

όπως ο γάµος , η βάπτιση, η µετάληψη

αποτελούν έναν άλλο πυλώνα όπου

εδράζεται η ηθική και η συµπεριφορά

τους. Η σεµνότητα και ταπεινότητα, κυ-

ρίως των γυναικών, συµβάλλουν σηµαν-

τικά στη συνεκτικότητα του κοινωνικού

τους ιστού. Η κοινωνική ειρήνη , η τήρηση

των κανόνων της και η αδιατάρακτη συνέ-

χιση του κοινωνικού στάτους τίθεται σε

πολύ υψηλά επίπεδα και πάνω από την

ατοµικότητα. Λόγος για τον οποίο η κοι-

νωνική εξέλιξη ,οι αλλαγές συνέβαιναν

πολύ αργά και µε πάρα πολύ µικρά βή-

µατα.

Μετά τη µόνιµη εγκατάστασή τους σε οικι-

σµούς και πόλεις ακολουθούν την εκπαί-

δευση των υπολοίπων κατοίκων, µε ό,τι

αυτό συνεπάγεται. Εδώ αξίζει να αναφερ-

θεί ότι οι Σαρακατσάνοι παρότι είχαν να

αντιµετωπίσουν πολλαπλά προβλήµατα

που σχετίζονταν µε την αλλαγή του τρό-

που ζωής τους, σχεδόν στο σύνολό τους

γρήγορα προσαρµόστηκαν, εντάχτηκαν

και διακρίθηκαν σε όλους τους τοµείς της

ζωής καθώς και στα γράµµατα.

Σπάνιο στιγµιότυπο µε δάσκαλο και µαθητές σε δασκαλοκάλυβο στην περιοχή Βερµίου


Την αποστολή του συλλόγου µας

στην πόλη της Βουδαπέστης συ-

νόδευσαν και πλήθος εκδροµέων.

Αρκετοί εξ' αυτών σαρακατσάνες

και σαρακατσάνοι της τρίτης ηλι-

κίας, µας ταξίδεψαν στη διάρκεια

της διαδροµής σε άλλες εποχές

µέσα από την εκτέλεση παλιών

σαρακατσάνικων (κυρίως κλέφτι-

κων) τραγουδιών.

Αποκορύφωµα της εκδροµής µας

ήταν ένα αυθόρµητο γλέντι που

στήσαµε τραγουδώντας µε το

στόµα µικροί και µεγάλοι, σε

στάση που κάναµε κάπου µέσα

στη Σερβία. Με την επιστροφή µας

στη ∆ράµα το ξηµέρωµα της 16ης

Ιουλίου, αποχωριστήκαµε µικροί

και µεγάλοι προσδοκώντας την

επόµενη εκδροµή και ανάλογες

επιτυχίες.


ΞΕΧΩΡΙΣΕ ΚΑΙ ∆ΙΑΚΡΙΘΗΚΕ ΤΟ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΑΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ∆ΡΑΜΑΣ

ΣΤΟ ∆ΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΗΣ ΒΟΥ∆ΑΠΕΣΤΗΣ

Ο Σύλλογος Σαρακατσαναίων Νοµού ∆ράµας, συµµετείχε µε το χορευτικό του στο φεστι-

βάλ παραδοσιακών χορών που έγινε στην Βουδαπέστη από 11 έως 14 Ιουλίου 2011.

Το πολυπληθές χορευτικό του Συλλόγου, σε συνδυασµό µε τις γνήσιες παραδοσιακές σαρα-

κατσάνικες φορεσιές και την άριστη εκτέλεση των γνήσιων κλέφτικων σαρακατσάνικων

χορών, έκαναν το χορευτικό µας να ξεχωρίσει ανάµεσα στα άλλα συγκροτήµατα από Ελ-

λάδα, Βουλγαρία, Ρουµανία, Ουγγαρία, Σερβία και Τουρκία και να δεχθεί πλήθος επευφη-

µιών από το σύνολο των παρεβρισκοµένων Ελλήνων και µη.

Γενική Συνέλευση αρχαιρεσιών πραγµατοποιήθηκε στις 20 Μαΐου

2012 στο Σύλλογο Σαρακατσαναίων Νοµού Έβρου. Οι εκλεγέντες

συγκροτήθηκαν σε σώµα ως εξής: Πρόεδρος Μπίκος Βασίλειος,

αντιπρόεδρος Καραχρήστος Ιωάννης, γραµµατέας Αποστολίδης

∆ηµήτριος, ταµίας Γαλαζούλας Χρήστος, έφορος εκδηλώσεων

Φαλέκας Κωνσταντίνος, έφορος υλικού: Καζάκος Χρήστος, µέλη

Καράλης Κωνσταντίνος, Βρύζας Ιωάννης, Τριάντης ∆ηµήτριος

Με τη ψήφο των µελών της Γ.Σ. ορίστηκαν αντιπρόσωποι του

Συλλόγου στην Π.Ο.Σ.Σ. ως τακτικά µέλη οι Μπίκος Βασίλειος και

Νάστος Σπύρος και ως αναπληρωτικό µέλος ο Πιστόλας Ιωάννης

Νέα διοίκηση εκλέχθηκε για την προσεχή τριετία

στο Σύλλογο Σαρακατσαναίων Έβρου

Μέλη του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Νοµού ∆ράµας σε αναµνηστικό

στιγµιότυπο στη Βουδαπέστη


Α λλά ας πάρουµε τα πράγµατα από την

αρχή. To άσπρο του µατιού (σκληρός χι-

τώνας) καλύπτεται από µία λεπτή βλεννογόνο

µεµβράνη η

οποία συνεχίζει

καλύπτοντας την

έσω επιφάνεια

των βλεφάρων

και ονοµάζεται επιπεφυκότας. Όταν παρουσια-

στεί µια φλεγµονή στον επιπεφυκότα την ονο-

µάζουµε επιπεφυκίτιδα. Η εµφάνιση της

συνοδεύεται συνήθως από συµπτώµατα όπως

τσούξιµο, δάκρυσµα, κοκκίνισµα ,φαγούρα, αί-

σθηση ξένου σώµατος αλλά ποτέ πόνος ο

οποίος άλλωστε παραπέµπει σε κάτι πιο σο-

βαρό.

Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλούν επιπεφυκί-

τιδα; ∆ιάφορες αιτίες µπορούν να προκαλέ-

σουν επιπεφυκίτιδα. Οι πιο συνηθισµένες

είναι: λοιµώξεις, αλλεργίες και ερεθισµός από

την ατµόσφαιρα. Επειδή ο επιπεφυκότας είναι

ένας απλός ιστός, αντιδρά σε όλους αυτούς

τους ερεθισµούς πάντα µε τον ίδιο τρόπο: κοκ-

κινίζει. Επίσης, λοιµώξεις από µικρόβια, µπο-

ρεί να προκαλέσουν κοκκίνισµα στο µάτι, που

συνοδεύεται µε έκκριση αρκετής ποσότητας

πύου (τσίµπλες). Αν η ποσότητα του πύου

είναι πολύ µεγάλη, είναι πιθανό να υπάρχει

οξεία λοίµωξη. Σ’ αυτή την περίπτωση καλό θα

ήταν να επισκεφτούµε τον οφθαλµίατρο σύν-

τοµα.

Άλλες αιτίες της

επιπεφυκίτιδας

είναι οι ιογενείς λοι-

µώξεις. Πολλοί ιοί

προκαλούν κοκκινίλα στο µάτι, πονόλαιµο και

συνάχι. Άλλοι πάλι µπορεί να µολύνουν µόνο

το µάτι. Η ιογενής επιπεφυκίτιδα προκαλεί συ-

νήθως υδαρές έκκριµα και µπορεί να διαρκέ-

σει από µια έως δύο βδοµάδες.

Η λοιµώδης επιπεφυκίτιδα είτε προκαλείται

από βακτηρίδια είτε από ιούς µπορεί να είναι

µεταδοτική. Γι αυτό δεν πρέπει να ερχόµαστε

σε επαφή µε τα προσωπικά αντικείµενα του

πάσχοντα (πετσέτες, µαξιλάρια, κ.λπ.) Επίσης

πρέπει να πλένουµε τα χέρια µας κάθε φορά

που έρχονται σε επαφή µε τα µάτια του

ασθενή.

Οι αλλεργίες είναι δυνατό να προκαλέσουν ένα

είδος επιπεφυκίτιδας, η οποία προκαλεί εκκρί-

σεις. Πολλές αλλεργίες, όπως για παράδειγµα

η αλλεργία από έκθεση σε χόρτο, προκαλούν

φαγούρα, ενώ άλλες µπορεί να προκαλέσουν

µόνο µια χρόνια κοκκινίλα στο µάτι.

ΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Επιπεφυκίτιδα: Οσα πρέπει να γνωρίζουµε!

Μάτια που τσούζουν, δακρύζουν ή κοκκινίζουν;

Το πρόβληµα ονοµάζεται µάλλον επιπεφυκίτιδα.

Θεραπεία και συµβουλές:

Όλοι γνωρίζουµε τη συµβουλή της γιαγιάς να

βάζουµε κοµπρέσες µε χαµοµήλι στα µάτια

που είναι κόκκινα και τσούζουν. Όντως, το χα-

µοµήλι φηµίζεται για τις καταπραϋντικές του

ιδιότητες είτε στο πεπτικό, είτε στο δέρµα, είτε

στη νοητική και ψυχική ηρεµία. Είναι ένα φυ-

σικό ήπιο αντιφλεγµονώδες. Παρ’όλ’αυτά δεν

µπορεί να προσφέρει πολλά σαν θεραπεία

ενάντια στην επιπεφυκίτιδα. Το κρύο νερό της

βρύσης µπορείτε να το χρησιµοποιείτε

άφθονα και ανακουφίζει αποτελεσµατικά. Η

καλύτερη συµβουλή είναι να επισκεφθείτε τον

οφθαλµίατρό σας ο οποίος αφού προσδιορί-

σει την αιτία που προκάλεσε την επιπεφυκί-

τιδα µπορεί να καθορίσει και την κατάλληλη

θεραπεία. Θα πρέπει να τονίσουµε ότι σε

καµιά περίπτωση δεν θα πρέπει να χρησιµο-

ποιήσετε κολλύρια, χωρίς την συµβουλή του

οφθαλµιάτρου και ειδικά όταν δεν ξέρετε για τι

προορίζεται το κάθε κολλύριο.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΛΟΥΚΟΒΙΤΗΣ,

Οφθαλµίατρος

Παραδοσιακή εκδήλωση διοργανώνει

ο Σύλλογος Σαρακατσαναίων Θεσπρωτίας

Στις 18 Ιουλίου στη Σαρακατσάνικη Στάνη στο Τσιπουρίκι

Ο Σύλλογος Σαρακατσαναίων Θεσπρωτίας διοργανώνει παραδο-

σιακή εκδήλωση στις 18 Ιουλίου 2012 στην Σαρακατσάνικη Στάνη

στο Τσιπουρίκη. Η εκδήλωση περιλαµβάνει παρουσίαση χορευτι-

κών τµηµάτων και

στην συνέχεια θα

ακολουθήσει γλέντι

µε την συµµετοχή

των παρακάτω: Στο

τραγούδι:

Σταύρος Μπόνιας

Νίκος Γιαννακός

Μιχάλης Καπρινιώτης

Χρυσοβαλάντω Μπρό-

ζου Στο Κλαρίνο: Αλέ-

ξανδρος Τσουµάνης

Νέο διοικητικό

συµβούλιο

Την Κυριακή 11/3/12

έγιναν εκλογές για

την ανάδειξη του

νέου διοικητικού συµ-

βουλίου του συλλό-

γου µας.

Στο νέο ∆ιοικητικό

Συµβούλιο συµµετέ-

χουν οι : Θεοχάρης

Γιάννης πρόεδρος,

Γιαννακός Νίκος αντιπρόεδρος, Γόγολος Γιάννης γραµµατέας, Χα-

ρίσης Τάσος ταµίας, Κατρής Άγγελος υπεύθυνος δηµόσιων σχέ-

σεων, Κάτσινος Μιχάλης υπεύθυνος εκδηλώσεων και χορευτικού,

Τζουµερκιώτης Βασίλειος - Υπεύθυνος Υλικού

Ο Σύλλογος µας από τιν

ίδρυση του το 2001 εως και

πριν λίγες εβδοµάδες στεγαζό-

ταν σε διάφορες αίθουσες που

τις οποίες ο Σύλλογος τις ενοί-

κιαζε,ενώ τώρα µαζί µε τιν

συµβολή του ∆ήµου Ηγουµενί-

τσας µας παραχώρησε µια αί-

θουσα για γραφεία και µια

αίθουσα χοροδιδασκαλία,τα

οποία µαζί µε την διάθεση και

την βοήθεια κάποιον ατόµων

πραγµατοποιήθηκε η µετακό-

µιση του Συλλόγου και έτσι µε

την καλή διάθεση διαµορφώ-

σαµε τις αίθουσες όπως αρµό-

ζουν για έναν παραδοσιακό

Σύλλογο.

Αλλαγή γραφείων και αίθουσας χοροδιδασκαλίας

Ο Φραγκίστας αναφέρει πως

στην µάχη των Κατσαντωναίων

µε τους Τουρκαλβανούς του

Αλή-Πασά στο Μαλατέικο λη-

µέρι τον Αύγουστο του 1806

πιάστηκε αιχµάλωτος ένας

µπουλούκµπασης (σωµατάρ-

χης) ονόµατι «Ντούµηκας», ο

οποίος ελαφρά τραυµατισµένος

στο µηρό, παρουσιάστηκε και

γονατιστός παρακάλεσε τον Κα-

τσαντώνη κλαίγοντας να µην

τον σκοτώσει, γιατί έχει και δύο

(2) ανύπαντρες αδερφές, που

θα πρέπει να τις αποκαταστή-

σει. Τότε ο ήρωας συγκινήθηκε

στο άκουσµα αυτό, και διάταξε

να του χαρίσουν την ζωή δίνον-

τάς του και ένα χρυσό νόµισµα.

Προφορική παράδοση στο Κλει-

νοβό (Κλεινό Καλαµπάκας) του

Ασπροποτάµου αναφέρει πως ο

Τύραννος των Ιωαννίνων Αλή-

Πασάς, όταν πληροφορήθηκε

πως στο χωριό υπήρχε µια

όµορφη κοπέλα αρραβωνια-

σµένη διέταξε τον Βεληγκέκα να

την πάρει και την οδηγήσει στο

Σεράι του. Ο Κατσαντώνης το

πληροφορείται και αµέσως πάει

στο χωριό. Άρπαξε την κοπέλα

και την κρύβει σε µια σπηλιά. Οι

Κλεινοβίτες χολώθηκαν µη γνω-

ρίζοντας τις προθέσεις του Κα-

τσαντώνη, ο οποίος αµέσως

τρέχει στην Κρύα Βρύση, τσακί-

ζει τους Αρβανίτες του Βελη-

Γκέκα και οδηγεί την κόρη και

πάλι στο χωριό παραδίδοντάς

την στους γονείς της. Και οι

Κλεινοβίτες από ευγνωµοσύνη

παραχώρησαν έκταση βοσκής

στα διπλανά Βανακούλια, πα-

τρίδα ενός από το πρωτοπαλί-

καρα του.

Ακόµη σηµειώνει ο Emerson

πως: «οι κλέφτες και ειδικότερα

ο Κατσαντώνης, κυνηγηµένος

και σκληραγωγηµένος θα περί-

µενε να είναι απογυµνωµένος

από κάθε φυσικό συναίσθηµα

και σκληρός και εκδικητικός

προς τους εχθρούς του». Σπά-

νια συνέβαινε να χαρίζει τη ζωή

ενός µουσουλµάνου πεσµένου

µπρούµυτα, όµως ο θάνατος

του ήταν γρήγορος και χωρίς τυ-

ραννία.

Επίσης ήταν βαθιά θρησκευόµε-

νος και παιδί, που όντας 2-3

χρονών γύρω στα 1777 ευλό-

γησε ο Πατρο-Κοσµάς ο Αιτω-

λός περνώντας από τα κονάκια

και την στάνη του πατέρα του

αρχιτσέλιγκα Γιάννη Μακρυ-

γιάννη ψηλά στα Άγραφα.

Όταν ανδρώθηκε και βγήκε κλέ-

φτης στα Άγραφα και έφτιαξε

τον δικό του ταϊφά συχνά επι-

σκεπτόταν τα προσκυνήµατα

της περιοχής.

Στο µοναστήρι της Τατάρνας,

όπου συχνά κατέφευγε ζητών-

τας την προστασία της Μεγαλό-

χαρης βρίσκεται «ασηµένια»

καντήλα, ευλαβική προσφορά

του ήρωα Κατσαντώνη.

Αλλά, και ο Emerson αργότερα

θα γράψει πως «δεν υπήρχε

καµία περίπτωση ένας κλέφτης

να απαρνηθεί την πίστη των

πατέρων του !». Είναι µια δια-

πίστωση, που βρήκε στο πρό-

σωπο του Κατσαντώνη την

φωτεινή και ολοκληρωµένη

εκείνη έκφραση των µαρτύρων

της Ορθοδοξίας.

H παράδοση των Αγράφων,

όπως την διηγήθηκε ο Παπα-

λάµπρος Τσέτσος διασώζει το

εξής χαρακτηριστικό περιστα-

τικό: Όταν συνελήφθηκε από

τους Τουρκαλβανούς του Αλή-

Πασά και οδηγήθηκε στα Γιάν-

νενα µέσα στα πολλά και φρικτά

βασανιστήρια, που υπέστη, πε-

ριλαµβάνονταν και η δοκιµασία

της πίστης του. Τον πήραν, λοι-

πόν, και τον πήγαν µέσα σε ένα

τζαµί για να προσκυνήσει. Ο

Κατσαντώνης αν και σακατεµέ-

νος κυριολεκτικά, µάζεψε τις δυ-

νάµεις του και στάθηκε όρθιος

και περήφανος. Τότε οι βασανι-

στές του επιχείρησαν να τον κά-

νουν να σκύψει και να

προσκυνήσει στο Τζαµί, αλλά οι

προσπάθειες τους απέβησαν

άκαρπες και µάταιες. Tελικά για

να τον αναγκάσουν να σκύψει,

έστω και µπαίνοντας στο Τζαµί,

έκτισαν µια πλαϊνή είσοδο αφή-

νοντας τόσο κενό, ώστε όποιος

ήθελε να µπει µέσα να σκύψει

αναγκαστικά. Πήραν λοιπόν, τον

ήρωα και τον πήγαν στην κτι-

σµένη είσοδο και περίµεναν να

δουν τι θα κάνει, βέβαιοι πλέον

ότι θα τον ταπεινώσουν. Ο Κα-

τσαντώνης, όµως, βρήκε την

λύση : «Γύρισε και µπήκε µε την

πλάτη στο Τζαµί.» Ξεψύχησε

στα Γιάννενα µαζί µε τον

αδερφό του Γιώργο Χασιώτη

κάτω από φρικτά βασανιστήρια

ψελλίζοντας στα χείλη του το

όνοµα του Αγίου Κοσµά του Αι-

τωλού, θα γράψει ο βιογράφος

του Αγίου, Φάνης Μιχαλόπου-

λος.

Κι ο αείµνηστος Ευρυτάνας δη-

µοσιογράφος και βιογράφος του

∆ηµ. Σταµέλος θα γράψει:

«Ήταν δεµένος µε την πίστη

των πατέρων του, γι αυτό άνοι-

γαν πάντοτε διάπλατα οι πόρτες

των µοναστηριών να τον καλο-

δεχτούνε οι άνθρωποί τους,

πολλές φορές, µα σε µάχη µε

τον τούρκο πήγαινε, µα από µα-

κελειό µε τα ασκέρια του οχτρού

γυρνούσε τραβώντας για τα κλε-

φτολήµερά του …. έµπαινε στο

καθολικό του Μοναστηριού, µα

στον Αϊ Γιάννη του Παλαιοκά-

τουνου, µα στην Παναγιά της

Τατάρνας. Άναβε κεριά, προ-

σκύναγε τις εικόνες, αποζήταγε

τη βοήθεια του Θεού να πετύχει

στον Αγώνα…Γονάτιζε, τα για-

ταγάνια να χτυπάνε στο πλακό-

στρωτο και το καριοφίλι στον

ώµο, το φέσι περασµένο στο

σελάχι και προσεύχονταν για το

ξεσκλάβωµα των ραγιάδων από

τον Τούρκο, ν’ ανασάνει στο και-

νούριο φως ο τόπος!»

Τέλος, θα πρέπει ιδιαίτερα να

αναφερθεί, πως τα δύο (2) µε-

γάλα και σχεδόν διαδοχικά γε-

γονότα είχαν προετοιµάσει την

ευρύτερη περιοχή των Αγρά-

φων, των Τζουµέρκων, της Ευ-

ρυτανίας και γενικότερα όλων

των Σαρακατσαναίων και λοι-

πών Ελλήνων για τον ξεσηκωµό

και την εθνική Παλιγγενεσία του

1821, που ήταν:

α) Οι περιοδείες, τα κηρύγµατα

και το µαρτύριο του Εθναποστό-

λου Κοσµά του Αιτωλού, γνω-

στού διδάχου των

Σαρακατσαναίων και

β) Η δράση και τα κατορθώµατα

του θρυλικού και χιλιοτραγουδι-

σµένου Σαρακατσάνου Πρωτο-

κλέφτη Κατσαντώνη και η

σύλληψη και το µαρτυρικό του

τέλος στα Γιάννενα.

To 2008, που συµπληρώθηκαν

διακόσια χρόνια από τον θάνατό

του διοργανώθηκαν πολλές εκ-

δηλώσεις µνήµης προς τιµήν

του στην γενέτειρά του τον Μά-

ραθο των Αγράφων και στα

Γιάννενα, τόπο του µαρτυρίου

του από την Πανελλήνια Οµο-

σπονδία Συλλόγων Σαρακατσα-

ναίων και τους Συλλόγους των

Σαρακατσαναίων σε διάφορα

µέρη.

Το κέρινο οµοίωµα του Σαρακα-

τσάνου ήρωα Κατσαντώνη, στο

Μουσείο Κέρινων Οµοιωµάτων

“Παύλου Βρέλλη” στο Μπιζάνι

Ιωαννίνων

ΤΟ ΗΘΟΣ, Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΚΑΙ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ ΗΡΩΑ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗ

Ο Σαρακατσάνος Πρωτοκλέφτης των Αγράφων Κατσαν-

τώνης στάθηκε υπόδειγµα κλέφτη, µε ηθικό ανάστηµα

λαµπρό, που επέδρασε ευεργετικά στην υστεροφηµία του

και τη σύνδεσή του µε τον γενικότερο λαϊκό θαυµασµό. Σεβό-

ταν την γυναίκα και την οικογενειακή τιµή και πολλές φορές

ήταν µεγαλόψυχος ακόµα και στους εχθρούς του. Υπάρχει

πλήθος παραδόσεων και γραπτών αναφορών στον εξαίρετο

και γεµάτο ανωτερότητα χαρακτήρα του.

Βαθειά θρησκευόµενος, µε “άγγιγµα”

του Κοσµά του Αιτωλού

από την παιδική ηλικία του!

Του Ιωάννη Κουτσοκώστα, γεωπόνου – τέως υποδιευθυντή ΑΤΕ Γιαννιτσών

της Πανελλήνιας

Οµοσπονδίας Συλλόγων


Πρόεδρος: Γεώργιος Μουτσιάνας , οικονοµολόγος

– φοροτεχνικός, αντιπρόεδρος: Κώστας Κυργιάν-

νης, επιχειρηµατίας (γεωργικές επιχειρήσεις), γενι-

κός γραµµατέας: Χρήστος Βασιλούδης,

µεταπτυχιακός σπουδαστής του τµήµατος Φυσικής Α.Π.Θ, ειδικός γραµµατέας: Γεώργιος Γκόγ-

κος, επιχειρηµατίας, ταµίας: Αθανάσιος Καρυώτης, συνταξιούχος ηλεκτρονικός, µέλη: Κων-

σταντίνος Γιαννακός, οικονοµολόγος – φοροτεχνικός, Σπυρίδων Νάστος, ελεύθερος

επαγγελµατίας, κάτοχος µεταπτυχιακού διπλώµατος στην Πληροφορική, Κωνσταντίνος Παππάς,

λογιστής – φοροτεχνικός, Μαρία Ζαραλή, δικηγόρος.

Τα µέλη του ∆ιοικητικού Συµβουλίου Στη “συχνότητα” της καρδιάς µας

Είκοσι τέσσερις ώρες το 24ωρο σε λειτουργία

το διαδικτυακό ραδιόφωνο

της Πανελλήνιας

Οµοσπονδίας Συλλόγων


στη νέα ιστοσελίδα της

www.e-sarakatsanos.gr

Στο χώρο του Ανταµώµατος, στο

Περτούλι, θα διατεθεί το CD του Μίλ-

του Αλαφροπάτη, µε παραδοσιακά

σαρακατσάνικα τραγούδια. Τον συνο-

δεύει ο Χρήστος Γαλανής µε τη φλο-

γέρα του. Τα έσοδα από τη διάθεση

του CD διατίθενται ευγενώς υπέρ των σκοπών της Π.Ο.Σ.Σ.

Ηχώ των Σαρακατσαναίων τ.177

Documents

Transcript of Ηχώ των Σαρακατσαναίων τ.177