1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)

Οι Χριστιανικές Εκκλησίες: Κοινή καταγωγή, διαφορετικές πορείες (Θ.Ε.1_Ι)

Ορθόδοξη- Ρωμαιοκαθολική – Προτεσταντική- Αγγλικανική

(βασισμένο σε εργασία της κ. Κλωνά Αναστασίας)

Ονοματεπώνυμο_____________________________Τμήμα_____ Ημερομηνία________________ 1. Αφού μελετήσετε τον χάρτη συμπληρώστε τους παρακάτω πίνακες. Ποιο είναι το ποσοστό των χριστιανών στον παγκόσμιο πληθυσμό;

Πόσα εκατομμύρια είναι παγκοσμίως οι ορθόδοξοι;

Τι ποσοστό στον παγκόσμιο πληθυσμό καταλαμβάνουν τα υπόλοιπα θρησκεύματα;

Πόσα εκατομμύρια είναι παγκοσμίως οι πιστοί άλλων χριστιανικών δογμάτων;

Πόσα εκατομμύρια είναι παγκοσμίως οι Ρωμαιοκαθολικοί;Πόσα εκατομμύρια είναι παγκοσμίως οι Προτεστάντες

Περιοχή Χριστιανική Ομολογία

Ποσοστό

ΚαναδάςΗ.Π.Α.Ν. ΑμερικήΣουηδίαΝορβηγία - ΦιλανδίαΙταλία – Ισπανία - ΠορτογαλίαΜ. ΒρετανίαΒουλγαρίαΕλλάδαΓαλλίαΡωσίαΝ. ΑφρικήΑυστραλία

Παρατηρείστε τους συμπληρωμένους πίνακες και συζητείστε με το/η διπλανό/ή σας σκέψεις, παρατηρήσεις, διαπιστώσεις, ό,τι σας έκανε εντύπωση. Καταλήξτε σε μία κοινή ανακοίνωση και παρουσιάστε την στην τάξη. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Πώς φθάσαμε ως εδώ: Η διάσπαση του Χριστιανισμού

Σχίσμα1

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)

Ονομάζεται η διάσπαση της αδιαίρετης εκκλησίας που οριστικοποιήθηκε το 1054.

Χρονοδιάγραμμα867 μ.Χ.: Το πρώτο Σχίσμα: Συγκρούσεις πριν το σχίσμα με αφορμή τη χειροτονία του Φωτίου.

1054 μ.Χ.: το Σχίσμα γίνεται οριστικό1204 μ.Χ.: οι Φράγκοι κυριεύουν την Κωνσταντινούπολη (α' άλωση - Δ' Σταυροφορία)1438-1439 μ.Χ.: Σύνοδος Φεράρας - Φλωρεντίας - Η Ορθοδοξία αντιστέκεται.1964 μ.Χ.: η άρση των αναθεμάτων

Αίτια του Σχίσματος 1054

Α. 5ο-6ος αι. Αντίδραση του πάπα στα ίσα πρεσβεία τιμής Ανατολικής -Δυτικής εκκλησίας

Β. 9ος αι. Ένταση στις σχέσεις Φώτιου και πάπα για την εκλογή πατριάρχη

Γ. FilioqueΣτο «Σύμβολο της Πίστεως» η Δυτική Εκκλησία προσέθεσε τη λέξη filioque (Το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται και από τον Yιό). Όμως, αυτή η διπλή εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και από τον Πατέρα και από τον Yιό καταλύει το δόγμα της Αγίας Τριάδας, γιατί κάθε πρόσωπό της είναι μοναδικό, ανεπανάληπτο και έχει τα δικά του αποκλειστικά χαρακτηριστικά (ο Πατέρας είναι αγέννητος-άναρχος, ο Yιός γεννάται από τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται από τον Πατέρα). Η ανάμειξη των αποκλειστικών αυτών ιδιοτήτων των προσώπων της Αγίας Τριάδας δημιουργεί σύγχυση και ακυρώνει την κοινωνία τους στη βάση της ισότητας και της διαφοράς. Με την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και από τον Πατέρα και από τον Yιό έχουμε διαρχία στην Αγία Τριάδα αλλά και σαφή υποτίμηση του Αγίου Πνεύματος.

Δ. Πρωτείο του πάπαΟ πάπας πίστευε για τον εαυτό του ότι:- Είναι διάδοχος του Πέτρου (που θεωρούνταν πρώτος επίσκοπος της Εκκλησίας)- Είναι πολιτικός άρχοντας ανώτερος από τους ηγεμόνες- Διεκδικούσε την εξουσία σ' Ανατολή και ΔύσηΟι ορθόδοξοι πίστευαν για τον πάπα ότι είναι:-Πρώτος στην τιμή επειδή η Ρώμη υπήρξε η πρώτη πρωτεύουσα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας-Ίσος ανάμεσα σε ίσους όχι κηδεμόνας και εξουσιαστής της Εκκλησίας

Ε. Εισαγωγή λατινικών εθίμων στην περιοχή της Ν. Ιταλίας, η οποία πνευματικά ανήκε στην Ανατολή, από τον πάπα.

Συνέπειες Η εκκλησία διασπάται (Ορθοδοξία – Ρωμαιοκαθολικισμός) - Στην Ανατολή: Πνευματική κυριαρχία του Οικουμενικού

Πατριαρχείου. – Διατήρηση της συνοδικής παράδοσης της εκκλησίας.

- Στη Δύση: Κυριαρχία του πάπα. Σταυροφορίες. – Νέα σχίσματα (Προτεσταντισμός) – Απομάκρυνση από το συνοδικό σύστημα.

Ενωτικές προσπάθειες 1274 – Σύνοδος της Λυών.1438-9 – Σύνοδος Φερράρας – Φλωρεντίας.1964 – Συνάντηση πατριάρχη Αθηναγόρα Α΄ με πάπα Παύλο Στ΄ (άρση των αναθεμάτων).

2

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)Συνολικά έγιναν 13 προσπάθειες επανένωσης. Με εξαίρεση την προσπάθεια του 1964, όπου η συνάντηση έγινε σε πνεύμα διαλλακτικό, όλες απέτυχαν γιατί ο πάπας απαιτούσε την υποταγή των ορθοδόξων σ’ αυτόν. Οι ορθόδοξοι της Ανατολής αντιστάθηκαν στην παπική εξουσία για να διατηρήσουν:-την εθνική τους ανεξαρτησία-την εκκλησιαστική τους αυτοτέλεια-την Παράδοση ως αλήθεια και ζωή, τον βαθύτερο και καλύτερο εαυτό τους

Εργασία για το σπίτι - Οδηγίες Αναζητείστε στο διαδίκτυο τις ομοιότητες και τις διαφορές της Ορθόδοξης και Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και δημιουργήστε ένα πίνακα. Αφήστε και μία τρίτη στήλη για να τον συμπληρώσετε αργότερα με τα αντίστοιχα στοιχεία των Προτεσταντών. Μπορείτε να οργανώσετε τον πίνακά σας ως εξής:

Θέματα Ορθόδοξη Εκκλησία Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία Προτεστάντες

Filioque

Πρωτείο του πάπαΑλάθητο του πάπαΑγαμία του κλήρουΔιοίκηση της Εκκλησίας

3

Δεν τελειώσαμε!Γυρίστε στην

τελευταία σελίδα! Σας περιμένει μία

εργασία!

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)ΒάπτισμαΧρίσμαΘεία ΕυχαριστίαΕυχέλαιοΕξομολόγησηΓάμοςΙεροσύνη

Άγιοι

Σωτηρία

Σημείο του σταυρού

Ορθόδοξες Εκκλησίες, Ορθόδοξη διασπορά (Αφρική, Ασία, Αμερική, Αυστραλία) και Ορθόδοξα κέντρα (i)

Α. Ορθόδοξη Διασπορά«Με τα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα του 19ου αλλά κυρίως του 20ου αιώνα, υπό την πίεση της οικονομικής εξαθλίωσης (έξοδος προς το Νέο Κόσμο και την Αυστραλία και στη συνέχεια προς τη Δυτική Ευρώπη) αλλά και του πολέμου και των διώξεων (κομμουνιστικές επαναστάσεις, κατάρρευση της Ελλάδας της Μικράς Ασίας, δράματα της Παλαιστίνης και του Λιβάνου), ο ορθόδοξος χριστιανισμός έπαψε πλέον να περιορίζεται γεωγραφικά στην Ανατολή. Όντως η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι πλέον παρούσα σε όλες τις ηπείρους, η δε συνάντηση της Ορθοδοξίας με τη Δύση, χάρη στις διάφορες ορθόδοξες κοινότητες της Διασποράς, συνιστά αναμφίβολα ένα από τα μείζονα πνευματικά γεγονότα της εποχής μας. Η θεμελιώδης πνευματική αρχή της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι η συγκρότηση τοπικών ή ευρύτερα γεωγραφικών εκκλησιών. Ένας μόνο επίσκοπος σε μία περιοχή, μαζί με τους ιερείς που αυτός διορίζει ανά ενορία, αποτελούν τον λειτουργικό οργανωτικό ιστό της Επισκοπής. Οι Επισκοπές βιώνουν την ενότητά τους γύρω από κέντρα κοινωνίας.»http://www.orthodoxia.be/GRkerk/10orthekklisiakosmos.html (15-7-16).

Β. Μελετήστε την παράγραφο «Η Ορθοδοξία στο σύγχρονο κόσμο και στην Ενωμένη Ευρώπη: Γεωγραφική κατανομή» από τη Δ.Ε.34 του βιβλίου σας.

4

Και μην ξεχνάτε! Να αναφέρετε πάντα την

πηγή των πληροφοριών σας μαζί με την ημερομηνία που αντλήσατε την πληροφορία!!!!

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)

Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία: Από τον Μεσαίωνα στη Β΄ Βατικανή Σύνοδο (ii)

Σημείωση: Μεσαίωνας: Έτσι ονομάζεται, η χρονική περίοδος από τη διάλυση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έως την Αναγέννηση (5ος - μέσα 15ου αιώνα). Η περίοδος αυτή συμπίπτει σχεδόν με τα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ξεκίνησε με την κατάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού Κράτους (476 μ.Χ.) ή κατ' άλλους με το θάνατο του Ιουστινιανού Α' (565 μ.Χ.), του αυτοκράτορα με τον οποίο αναβίωσε η παλαιά ισχύς και έκταση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Μεσαίωνας είναι η μεσαία από τις τρεις παραδοσιακές διαιρέσεις της Δυτικής Ιστορίας: Αρχαία, Μεσαιωνική και Νεότερη. Ο Μεσαίωνας με τη σειρά του διαιρείται σε τρεις υποπεριόδους, τον Πρώιμο, τον Ώριμο ή Μέσο, και τον Ύστερο Μεσαίωνα. Πηγή:Wikipedia.org και http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-F114/520/3381,13618/

Α. Μελετήστε την παράγραφο «Η κρίση στους κόλπους της δυτικής χριστιανοσύνης: αδιέξοδα και αντιδράσεις» από τη Δ.Ε. 27 του βιβλίου σας.

Β. Μελετήστε την παράγραφο «H B' Σύνοδος του Βατικανού, σταθμός για τη σύγχρονη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία» από τη Δ.Ε. 32 του βιβλίου σας.

Γ. Β' Βατικανή Σύνοδος«Η Δεύτερη Σύνοδος του Βατικανού ασχολήθηκε με τις σχέσεις μεταξύ της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και του σύγχρονου κόσμου. Ήταν η 21η οικουμενική σύνοδος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και η δεύτερη που διεξάχθηκε στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό. Η σύνοδος, μέσω της Αγίας Έδρας, επίσημα άνοιξε από τον πάπα Ιωάννη ΚΓ΄ στις 11 Οκτωβρίου 1962 και έκλεισε από τον πάπα Παύλο ΣΤ΄ το 1965. Το πρωί της 11ης Οκτωβρίου του 1962 περίπου 2.500 καρδινάλιοι και άλλοι εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι ακολούθησαν τον φερόμενο πάνω σε φορητό θρόνο πάπα Ιωάννη ΚΓ' στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, όπου άρχισε τις εργασίες της η 21η Οικουμενική Σύνοδος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, η 2η του Βατικανού. Μέσα στον Άγιο Πέτρο, εκτός από τους ρωμαιοκαθολικούς κληρικούς, βρέθηκαν και παρατηρητές άλλων Εκκλησιών. Απουσίαζαν οι Ορθόδοξες Εκκλησίες, πλην της Ρωσικής, η οποία συμφώνησε να στείλει παρατηρητές κατόπιν διαπραγμάτευσης Μόσχας-Βατικανού. Στην εναρκτήρια ομιλία του ο πάπας τόνισε ότι κύριο αντικείμενο της Συνόδου είναι η διαφύλαξη των παρακαταθηκών του χριστιανικού δόγματος και η ενότητα των Εκκλησιών. Η πρώτη περίοδος της Συνόδου έληξε στις 8 Δεκεμβρίου του 1962 και ο Ιωάννης ΚΓ' συμπέρανε ότι οι αντίθετες απόψεις που διατυπώθηκαν έδειξαν ότι στην Εκκλησία υπάρχει κόσμος ελευθερίας.»https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B5%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B7_%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%92%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%8D (15-7-16).

Δ. Μελετήστε την παράγραφο «H θέση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στο σύγχρονο κόσμο» από τη Δ.Ε. 32 του βιβλίου σας

Εργασία στην τάξη – Οδηγίες – Χρόνος 15 λεπτά: Σε ομάδες μελετήστε τα κείμενα Β και Γ της φωτοτυπίας σας.Αν υπάρχουν άγνωστες λέξεις προσπαθήστε να αλληλοβοηθηθείτε πριν ζητήσετε την παρέμβασή μου.Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και το κείμενο Α για να αντλήσετε επιπλέον πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν στις απαντήσεις σας. Η αποστολή σας είναι να παρουσιάσετε το θέμα: «Β΄ Βατικανή Σύνοδος. Αλλαγές και ανοίγματα» απαντώντας γραπτά στα ερωτήματα:

Ποιοι συμμετείχαν; Που συνέβη; Πότε έγινε;

5

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1) Γιατί συγκλήθηκε η Β’ Βατικανή Σύνοδος; Ποιες αποφάσεις πάρθηκαν; Πώς κρίνετε τις αποφάσεις που πάρθηκαν;

Κατανομή εργασιών στην ομάδαΜην προσπαθείτε να απαντήσετε όλοι μαζί σε μία ερώτηση! Είναι καλύτερα να τις μοιραστείτε!Αφού ο καθένας έχει απαντήσει την ερώτησή του συγκεντρώστε τις απαντήσεις σας σε ένα κοινό έγγραφο και ελέγξτε αν έχετε απαντήσει σωστά! Ορίστε έναν γραμματέα γι’ αυτό το σκοπό.

Προτεσταντικές Ομολογίες (iii)

Α. Μελετήστε την παράγραφο «Μαρτίνος Λούθηρος: πρωτεργάτης της Μεταρρύθμισης (1483-1546)» από τη Δ.Ε. 27 του βιβλίου σας.

Β. Μελετήστε την παράγραφο «Η πορεία του Προτεσταντισμού στην ιστορία» από

τη Δ.Ε. 33 του βιβλίου σας.

Γ. Μελετήστε την παράγραφο «Η παρουσία των Προτεσταντών στην Ελλάδα σήμερα» από τη Δ.Ε. 33 του βιβλίου σας.

Δ. Βασικά δόγματα του Προτεσταντισμού«Τα βασικά δόγματα που δίδαξε ο Λούθηρος και δέχτηκαν οι οπαδοί του είναι τα εξής πέντε (οι πέντε αρχές):Solus Christus: Μόνο ο Χριστός: Οι Προτεστάντες χαρακτηρίζουν τα δόγματα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σχετικά με τον Πάπα ως εκπρόσωπο του Χριστού στη γη, την αρχή των αγαθών έργων και την ιδέα για "αξιομισθίες αγίων" οι οποίες αποθηκεύονται και οι πιστοί μπορούν να επωφεληθούν από αυτές, ως άρνηση του ότι ο Χριστός είναι ο μόνος μεσολαβητής μεταξύ Θεού και ανθρώπων.Sola scriptura: Μόνο η Γραφή: Οι Προτεστάντες δέχονται ως μόνη αυθεντία την Αγία Γραφή, ταυτίζοντάς την με την Αποκάλυψη του Θεού. Πιστεύουν ότι οι διδασκαλίες της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας (και κατ' επέκταση της Ορθόδοξης) συσκοτίζουν τις διδασκαλίες της Αγίας Γραφής μπερδεύοντάς τις με την εκκλησιαστική ιστορία και δόγματα που προέκυψαν στη συνέχεια.Sola fide: Μόνο η πίστη: Οι Προτεστάντες θεωρούν ότι η πίστη στον Χριστό μονάχα είναι αρκετή για την σωτηρία, σε αντίθεση με τους Ρωμαιοκαθολικούς που θεωρούν ότι η πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή, και θεωρούν ότι η διάπραξη καλών έργων επιβεβαιώνει την πίστη στον Χριστό.Sola gratia: Μόνο η Χάρη: Σύμφωνα με τον Λούθηρο, η σωτηρία είναι δώρο που οι άνθρωποι δεν το αξίζουν, και χορηγείται από το έλεος του Θεού, ενώ ο άνθρωπος δεν μπορεί να κερδίσει τη σωτηρία (απόλυτος προορισμός).Soli Deo gloria: Δόξα μόνο στο Θεό: Η δόξα οφείλεται αποκλειστικά στο Θεό, αφού η σωτηρία οφείλεται αποκλειστικά στο δικό Του θέλημα και δράση - όχι μόνο στο δώρο της εξιλαστήριας θυσίας του Χριστού στο σταυρό, αλλά επίσης στο δώρο της πίστης σ' αυτή την εξιλέωση, η οποία δημιουργείται στην καρδιά του Χριστού από το Άγιο Πνεύμα. Άλλα βασικά δόγματα του Προτεσταντισμού είναι τα εξής:Η Αγία Γραφή μπορεί να ερμηνεύεται κατά συνείδηση. Η ιεροσύνη δεν είναι ιδιαίτερο μυστήριο, αλλά κάθε Χριστιανός είναι ιερέας.

6

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)Ο γάμος είναι θεμιτός για τους λειτουργούς της εκκλησίας (ίσχυε ήδη από τα αρχαία χρόνια στην Ορθόδοξη Εκκλησία αλλά όχι στη Ρωμαιοκαθολική). Η Θεία Λειτουργία πρέπει να γίνεται, όχι στη λατινική γλώσσα, αλλά στις τοπικές, κατανοητές για τον απλό κόσμο, γλώσσες. (Άρνηση του ρωμαιοκαθολικού δόγματος για τις "τρεις ιερές γλώσσες". Η θέση αυτή συμπίπτει με τη θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας). Τα μοναδικά μυστήρια που είναι πραγματικά και ολοκληρωμένα είναι το Βάπτισμα και η Θεία Ευχαριστία. Η Ρωμαιοκαθολική αρχή (που είναι κοινή με της Ορθόδοξης Εκκλησίας) δίδασκε την υπεροχή της

Εκκλησίας στην Αγία Γραφή, καθώς η Καινή Διαθήκη γράφτηκε για να υπηρετεί την Εκκλησία. Σύμφωνα όμως με τον Έρασμο και το Λούθηρο η Εκκλησία δεν είναι αλάθητη, ενώ πρέπει να είναι διάκονος του λόγου του Θεού, ο οποίος ταυτίζεται με την Αγία Γραφή και θεωρείται ότι υπήρξε πριν από την Εκκλησία και είναι το θεμέλιο της.Εκεί που ο Έρασμος διαφωνούσε με τον Λούθηρο ήταν η διδασκαλία του τελευταίου ως προς τον προορισμό του ανθρώπου, δηλ. ότι όλοι οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί και τους αξίζει καταδίκη. Σύμφωνα με τον Λούθηρο, η σωτηρία είναι δώρο που δεν το αξίζουν, και χορηγείται από το έλεος του Θεού, ενώ

ο άνθρωπος δεν μπορεί να κερδίσει τη σωτηρία. Πίστευε ότι οι διδασκαλίες της Εκκλησίας για τα πνευματικά οφέλη από τη νηστεία, οι πωλήσεις αφέσεων, τα προσκυνήματα, έτρεφαν την ανθρώπινη υπερηφάνεια και υπεροψία και έκαναν τον πιστό να νοιώθει σίγουρος για τη σωτηρία του.Έτσι, ο Λούθηρος με τον Ιωάννη Καλβίνο κήρυξαν ότι η ανθρωπότητα είναι αμαρτωλή και διεφθαρμένη και το χάσμα μεταξύ ανθρώπου και Θεού είναι πολύ μεγάλο για να υπερνικηθεί από ανθρώπινα έργα. Μόνο ο Θεός μπορεί να σώσει τον άνθρωπο ενώ ούτε και ο πιο χαρισματικός δεν αξίζει μία θέση μεταξύ των εκλεκτών.»https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%84%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82#.CE.92.CE.B1.CF.83.CE.B9.CE.BA.CE.AC_.CE.B4.CF.8C.CE.B3.CE.BC.CE.B1.CF.84.CE.B1_.CF.84.CE.BF.CF.85_.CE.A0.CF.81.CE.BF.CF.84.CE.B5.CF.83.CF.84.CE.B1.CE.BD.CF.84.CE.B9.CF.83.CE.BC.CE.BF.CF.8D (15-7-16).

Αγγλικανική Εκκλησία (iv)«Η Αγγλικανική Εκκλησία (Anglican Communion ή Anglican Church) αποκαλείται το σύνολο των αυτόνομων χριστιανικών εκκλησιών οι οποίες ακολουθούν την τελετουργική παράδοση της Εκκλησίας της Αγγλίας (η οποία θεωρείται η «μητέρα εκκλησία») και βρίσκονται σε πλήρη κοινωνία μαζί της, μέσω της Αγγλικανικής Κοινωνίας. Μετά τους Ρωμαιοκαθολικούς και τους Ορθόδοξους, οι Αγγλικανοί είναι η τρίτη σε μέγεθος χριστιανική εκκλησία — αριθμούν πάνω από ογδόντα εκατομμύρια. Πνευματικός ηγέτης της Αγγλικανικής Εκκλησίας είναι ο Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρυ.Η Αγγλικανική Εκκλησία θεωρεί τον εαυτό της κομμάτι της μίας, αγίας, καθολικής και αποστολικής εκκλησίας και ότι είναι ταυτόχρονα καθολική και μεταρρυθμισμένη — οι επίσκοποί της διεκδικούν αποστολική διαδοχή. Για μερικούς Αγγλικανούς εκπροσωπεί μια μορφή ρωμαιοκαθολικισμού χωρίς τον Πάπα, για άλλους μια μορφή Προτεσταντισμού, και για άλλους έναν συνδυασμό των δύο. Η Αγγλικανική Εκκλησία βρίσκεται σε πλήρη κοινωνία με τις λουθηρανικές εκκλησίες της Σκανδιναβίας και της Βόρειας Αμερικής, και με τους Παλαιοκαθολικούς (Ρωμαιοκαθολικοί οι οποίοι απέσχισαν από τη Ρώμη μετά την Πρώτη Σύνοδο του Βατικανού επειδή εκεί θεσπίσθηκε επίσημα το αλάθητο του Πάπα).Η μεταρρύθμιση στην Αγγλία ξεκίνησε οριστικά το 1534 όταν ο Βασιλιάς Ερρίκος Η΄ και το αγγλικό κοινοβούλιο ανακοίνωσαν την απόσχιση από τη Ρώμη. Οι αιτίες ήταν πολιτικές. Ο βασιλιάς είχε ανάγκη από διάδοχο και η σύζυγός του, η Αικατερίνη της Αραγωνίας, είχε φτάσει σε ηλικία στην οποία γέννηση διαδόχου φαινόταν απίθανη. Ο βασιλιάς έκανε αίτηση στον Πάπα να ακυρώσει το γάμο του για να μπορέσει να ξαναπαντρευτεί με την Άννα Μπολέυν, αλλά ο Πάπας δεν μπορούσε επειδή ο ανιψιός της Αικατερίνης, ο Αυτοκράτορας Κάρολος Ε΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, είχε μόλις καταλάβει τη Ρώμη και δεν το επέτρεπε. Με την εξάπλωση

7

Λούθηρος Έρασμος

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)της Βρετανικής Αυτοκρατορίας σε όλο τον κόσμο, Αγγλικανοί ιεραπόστολοι ίδρυσαν τοπικές εκκλησίες σε όλες τις αποικίες.»https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B3%CE%B3%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%95%CE%BA%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1 (15-7-16)

Πηγή: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B107/755/4963,22634/ (15-7-16).

3. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Filioque

Παπικό πρωτείοΤο αλάθητο του πάπαΤα μυστήρια

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑΡωμαιοκαθολικοι: θεωρούν ως μέλη της Εκκλησίας όλους όσους βαπτίζονται στο όνομα της Αγίας Τριάδας είτε αυτοί είναι ορθόδοξοι είτε Προτεστάντες.Από τον 13ο αιώνα καθιέρωσαν το βάπτισμα με ραντισμό. Ο ρωμ/λικός ιερέας αναφέρεται σε πρώτο πρόσωπο λέγοντας "εγώ σε βαπτίζω".Αυτή η αναφορά εξυπηρετεί μόνο την έξαρση του κλήρου πάνω από τον λαο.

ΘΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΡωμαιοκαθολικοί: δέχεται τη θεία ευχαριστία ως επαναλαμβανόμενη θυσία.Προσπαθώντας να ερμηνεύσει την ανερμήνευτη μεταβολή του άρτου και του οίνου σε σώμα και αίμα Χριστού διατύπωσε την εσφαλμένη σχολαστική θεωρία της μετουσιώσεως που είναι επηρεασμένη από την αριστοτελική φιλοσοφία . Υποστηρίζουν οτι ο αρτος και ο οίνος μεταβάλλουν την ουσία τους μόνο και διατηρούν τα εξωτερικα τους χαρακτηριστικά. Η ορθόδοξη εκκλησία θεωρεί ανερμήνευτο τον τρόπο αυτό της μεταβολής.Από τον 9ο αιώνα εισήγαγαν τον άζυμο άρτο.Αυτό όμως δεν θεμελιώνεται ούτε βιβλικά ούτε στην πράξη της αρχαίας Εκκλησίας.Από τον 12ο αιώνα στερεί τους λαικούς από την κοινωνία του αίματος του Χριστού(έρχεται σε αντίθεση με την εντολή του Χριστου "πίετε εξ αυτού πάντες"(Μθ 26,28).Αστήρικτη είναι επίσης και η στέρηση της θ.κοινωνίας από τα νήπια.Είναι αντίθετη όχι μόνο στην παράδοση αλλα και στη Βίβλο αφού ο ίδιος ο Χριστός διαβεβαιώνει "εαν μη φάγητε την σάρκα του Υιού του ανθρώπου και πίητε αυτού το αίμα,ουκ έχετε ζωήν εν αυτοίς"(Ιω 6,53).

8

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1) Ο ΓΑΜΟΣ

Ρωμαιοκαθολικοί: Θεωρεί τον γάμο ως μυστήριο,δεν χορηγεί όμως σε καμία περίπτωση το διαζύγιο,ενώ σε σοβαρές περιπτωσεις από "κοίτης και τραπέζης".Εδώ μπορούμε ίσως να επισημάνουμε μια μαγική αντίληψη του γάμου,αφού δεν λαμβάνει υπόψη την ελεύθερη ανθρώπινη συμμετοχή,τη συνεργία.Ο πάπας όμως μπορεί να διαλύσει το γάμο θεωρώντας τον οτι δεν έγινε.Αυτό κυρίως σε βασιλικους γάμους.Μάλιστα μετά το θανατο ενός από τους συζύγους επιτρέπει και τον τέταρτο γάμο.

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣΈχει την αρχή του στην Π.Διαθηκη στην χρίση των βασιλέων,ιερέων και προφητών.Νοείται ως μεταβίβαση εξουσίας.Στην Κ.Διαθήκη έχει την αρχή του στη χρίση της ανθρωπότητας του Χριστού από τη θεότητά του και κατόπιν στους Αποστόλους.Οι Απόστολοι έβαζαν τα χέρια τους πάνω στους βαπτιζόμενους και προσευχόμενοι τους μετέδιδαν τη χάρη του Αγίου ΠνεύματοςΡωμαιοκαθολικοί:αρνούνται το δικαίωμα της χρίσεως στον ιερέα επειδή το θεωρούν αποκλειστικό δικαίωμα του επισκόπου.Η καινοτομία αυτή καυτηριάστηκε με το επιχείρημα ότι αν οι ιερείς δεν έχουν δικαίωμα να χρίουν τότε δεν έχουν δικαίωμα και να βαπτίζουν.Ακόμη αναβάλλουν το χρίσμα μέχρι το 7ο η 12ο έτος της ηλικίας του βαπτισμένου.Ως λόγο επικαλούνται την πνευματική ανωριμότητα των παιδιών.

ΜΕΤΑΝΟΙΑΡωμαιοκαθολικοί:έπλασε δικές της θεωρίες για ποινές,επιτίμια,αξιομισθίες,αφέσεις και "καθαρτήριο πυρ" προσδίδοντας σε αυτά εξιλεωτικό χαρακτήρα.Σύμφωνα με την Ρωμ/λικη αποψη η μετάνοια ελευθερώνει τον πιστό μόνο από την ενοχή και τις αιώνιες ποινές όχι όμως και από τις πρόσκαιρες.Ετσι επιβάλλονται τα επιτίμια τα οποία αποβλέπουν να ικανοποιήσουν τη θ.δικαιοσύνη.Οι αποψεις αυτες δεν στηρίζονται ουτε στην Αγία Γραφή ούτε στη παράδοση της Εκκλησίας.

ΙΕΡΩΣΥΝΗΤο μυστήριο κατα το οποίο δίνεται η θ.χάρη στον χειροτονούμενο και τον καθιστά χαρισματικό λειτουργό της Εκκλησίας.Ρωμαιοκαθολικοί:Επέβαλλαν με τη σύνοδο του Τριδένου(1545-65) την αναγκαστική αγαμία σ’όλους τους βαθμούς της ιερωσύνης. Η επιβολή αυτή αποβλέπει στο να αυτονομήσει ακόμη περισσότερο και να εξάρει την ιερατική εξουσία πάνω από το λαό και να επιβάλλει έτσι ευκολότερα την παπική μοναρχία.

ΤΟ ΕΥΧΕΛΑΙΟΡωμαιοκαθολικοί:από τον 12ο αιώνα έχει το ευχέλαιο ως τελευταίο εφόδιο για τους ετοιμοθαναους και το παρέχει μόνο μια φορά για την κάθε αθένεια.Δεν παρέχει το μυστήριο αυτό σε παιδιά κατω των δεκατεσσάρων και στους διανοητικά ανάπηρους.Η πρακτική αυτή αντίκειται στην Αγ.Γραφή(Ιακ.5,14 εξ.) και την παράδοση.Σύμφωνα με αυτή τελευταίο εφόδιο είναι η θ.ευχαριστία. Αλλωστε είναι αντιφατικό να θεωρεί ως τελευταίο εφόδιο το ευχέλαιο ενώ η Αγία Γραφή κάνει λόγο για θεραπεία του ασθενούς εξαιτίας αυτου του μυστηρίου.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕ ΟΜΑΔΕΣ α) Δημιουργήστε ένα διάγραμμα με τις ομοιότητες και τις διαφορές Ορθόδοξης και

Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. β) Παρατηρήστε τις παρακάτω εικόνες και εντοπίσετε τις διαφορές των ναών με αυτών των ορθοδόξων

9

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)

10

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ορθόδοξη/Ανατολική Εκκλησία Σημείο διαφοράς Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία

4. ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΕΣΔιαμαρτυρόμενοιPROTEST = ΔιαμαρτύρομαιΛούθηρος:προβολή DVDΣτη συνέχεια οι μαθητές θα πρέπει να απαντήσουν ανά ομάδες στις παρακάτω ερωτήσεις:

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:

1.Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας το 16ο αι. στα οποία αντιδρά ο Λούθηρος;.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

11

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1).............................................

2. Πως ονόμασε το βιβλίο του ο Λούθηρος και ποια ήταν η σημασία του ονόματος...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3.Πως η τυπογραφία βοήθησε τη Μεταρρύθμιση;........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4.Ποια μυστήρια αποδέχεται ο Λούθηρος και πως αιτιολογεί την άρνηση των υπολοίπων;....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5.Τι ήταν τελικά αυτό που γλίτωσε τον Λούθηρο από τις τιμωρίες της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας;..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

12

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)5.Η ΑΓΓΛΙΚΑΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

1. ΙστορίαΗ Αγγλικανική Εκκλησία αποσχίσθηκε από την Ρώμη υπό του βασιλέως Ερρίκου Η' (1547). Αφορμή ήταν η άρνηση του πάπα να δώσει τη συγκατάθεσή του για το διαζύγιο του Ερρίκου από την Κατερίνα της Αραγονίας, προκειμένου να νυμφευθεί και πάλι.Ο Ερρίκος ανακήρυξε τον εαυτό του κεφαλή της Εκκλησίας της Αγγλίας, αντικατέστησε δηλαδή τον πάπα με τον εαυτό του και εξέλεξε αρχιεπίσκοπο Καντερβουρίας τον Thomas Crammer (1489-1556), φίλο της γερμανικής μεταρρύθμισης. Όμως ενόσω ζούσε ο Ερρίκος, δεν εισήχθησαν μεταρρυθμίσεις στη διδασκαλία και στη θεία λατρεία.Μετά το θάνατο του Ερρίκου (1547), ο Crammer κατήργησε την αγαμία του κλήρου και τις εικόνες και επέτρεψε τη θεία κοινωνία του τιμίου αίματος και στους λαϊκούς. Με την αναθεώρηση του ευχολογίου (Common Prayer Book) που έγινε κατά τα έτη 1549 και 1552, οι καλβινικές ιδέες μπήκαν στη θεία λατρεία της Εκκλησίας της Αγγλίας. Το ίδιο έτος (1552) ο Crammer συνέταξε ομολογία πίστης με 42 άρθρα, με τα οποία συμπλήρωσε τη μεταρρύθμιση.Το έργο αυτό ολοκληρώθηκε κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης της χώρας από την Ελισάβετ (1558-1603). Το κοινοβούλιο ανέλαβε την ευθύνη της μεταρρύθμισης· ορίσθηκε ο βασιλέας ανώτατη αρχή της Εκκλησίας, τα άρθρα πίστης περιορίστηκαν σε 39 (1571). Η Αγγλικανική Εκκλησία έλαβε τη μορφή που διατηρεί μέχρι σήμερα. Ο Matthew Parker (1504-1575), που εξελέγη αρχιεπίσκοπος Καντερβουρίας, χειροτόνησε 9 επισκόπους (1559), από τους οποίους προέρχεται η σημερινή αγγλικανική ιεραρχία.Στους κόλπους της Αγγλικανικής Εκκλησίας παρουσιάσθηκαν διάφορες τάσεις· ανάλογα με το που έκλινε η ανακτορική υποστήριξη. Τελικά η Αγγλικανική Εκκλησία οργανώθηκε με βάση το επισκοπικό αξίωμα.

ΔιδασκαλίαΔεν υπάρχει απόλυτη ενότητα διδασκαλίας μεταξύ των διαφόρων τάσεων στην Αγγλικανική Εκκλησία.Πρόκειται για εθνική Εκκλησία. Ως ανωτάτη Αρχή θεωρείται ο αγγλικός θρόνος. Η εκλογή των επισκόπων γίνεται από τους Dekanen (κληρικός, προϊστάμενος μιας περιφέρειας) και από το επισκοπικό συμβούλιο. Όμως σ' αυτό το ζήτημα ο θρόνος έχει δικαιώματα. Το πνευματικό λειτούργημα των επισκόπων απορρέει από τη χειροτονία τους. Ασκείται αφού προηγηθεί όρκος αφοσίωσης στο θρόνο. Η πολιτεία επιβλέπει και τις μορφές λατρείας· είναι υπεύθυνη για την αναθεώρηση του ευχολογίου και για την εκκλησιαστική δικαιοσύνη.Γίνονται δεκτά τα μυστήρια του βαπτίσματος και της θείας ευχαριστίας και οι τρεις βαθμοί στην εκκλησιαστική ιεραρχία. Η Αγγλικανική Εκκλησία υπογραμμίζει πως το 1559, κατά τη χειροτονία των πρώτων επισκόπων, ελήφθη ιδιαίτερη φροντίδα, ώστε να διαφυλαχθεί η αποστολική διαδοχή, χειροτονεί δε και γυναίκες. 6. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΕ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΚΑΙ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Γίνεται παρουσίαση στους μαθητές για τα χαρακτηριστικά της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής . Εργασία: ακούμε έναν βυζαντινό ύμνο και ένα μουσικό κομμάτι με το εκκλησιαστικό όργανο π.χ. Αι γενεαί πάσαι, J.S.Bach organToccata and fugue http://www.youtube.com/watch?v=CTVraVgzC9U

13

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)

α) Ακούστε ήσυχα τον ύμνο κλείνοντας τα μάτια, αφήνοντας τον εαυτό σας να απορροφηθεί από τη μελωδία όσο το δυνατόν πιο πολύ. β) Μετά την ολοκλήρωση του ακούσματος κάντε μια λίστα με 10 λέξεις ή φράσεις γύρω από το τι αισθανθήκατε και το τι σκεφτήκατε από το ύμνο που ακούσατε. γ) Ακούστε ήσυχα το μουσικό κομμάτι επίσης με κλειστά μάτια και περιπλανηθείτε στους ήχους της μουσικής. δ) Μετά την ολοκλήρωση του ακούσματος κάντε μια λίστα με 10 λέξεις ή φράσεις γύρω από το τι αισθανθήκατε και το τι σκεφτήκατε από τη μουσική που ακούσατε.. ε) Συγκρίνετε τις δύο λίστες που δημιουργήσατε και σχολιάστε τις διαφορές ή τις τυχόν ομοιότητες. Δουλέψτε πρώτα ατομικά και κατόπιν συζητήστε και μοιραστείτε αυτά που καταγράψατε με την ομάδα σας. Ανακοινώστε τα αποτελέσματα στην τάξη. (Ακολουθεί ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, συζήτηση στρογγυλής τραπέζης και αναστοχασμός)

ΥΜΝΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ

7. Το αίτημα της ενότηταςΚΕΙΜΕΝΟ 1. Με εκείνους, οι οποίοι κοσμούνται μεν με το χριστιανικό όνομα διά του αγίου Βαπτίσματος, δεν ομολογούν όμως ακέραιη την πίστη ή δεν διαφυλάσσουν την ενότητα της κοινωνίας με τον διάδοχο του Πέτρου, η Εκκλησία αισθάνεται συνδεδεμένη για ποικίλους λόγους. Διότι πολλοί απ' αυτούς τιμούν την Αγία Γραφή ως κανόνα πίστεως και ζωής, επιδεικνύουν ζωηρό θρησκευτικό ζήλο, πιστεύουν με αγάπη στο Θεό, τον παντοδύναμο Πατέρα, και στον Χριστό, τον Υιό του Θεού και Σωτήρα, συνδέονται με το Χριστό διά του Βαπτίσματος και αναγνωρίζουν τα Μυστήρια.

14

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)Πολλοί απ' αυτούς έχουν το επισκοπικό αξίωμα, τελούν τη Θεία Ευχαριστία και καλλιεργούν την λατρεία της Θεοτόκου. Σ' αυτά ας προστεθεί η κοινωνία διά της προσευχής και ένας αληθινός σύνδεσμος εν Αγίω Πνεύματι, το Οποίο δρα σ' αυτούς με δώρα και χάριτας και με την αγιαστική του δύναμη, και μάλιστα έχει ενισχύσει κάποιους απ' αυτούς στο μαρτύριο. Έτσι, το Πνεύμα αφυπνίζει σ' όλους τους μαθητές του Χριστού τη νοσταλγία και τη δράση, ώστε αυτοί κάποτε να ενωθούν ειρηνικά -όπως το ζήτησε ο Χριστός- σε μία ποίμνη υπό ένα Ποιμένα. Για την επιτυχία του σκοπού αυτού, η Μητέρα Εκκλησία προσεύχεται, ελπίζει και δρα αδιαλείπτως, προτρέποντας τα τέκνα της σε καθαρμό και ανακαίνιση, ώστε να λάμψει λαμπρότερα το σημείο του Χριστού στο πρόσωπο της Εκκλησίας.

(Από το κείμενο-απόφαση της Β' Συνόδου του Βατικανού με τίτλο «Δογματική απόφαση περί Εκκλησίας "Φως εθνών"», κεφάλαιο 15, στο Στ. Χαρκιανάκι, Το περί Εκκλησίας σύνταγμα της Β' Βατικανής Συνόδου, Θεσσαλονίκη, 1969, σ. 137).

ΚΕΙΜΕΝΟ 2.Του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ. Αναστασίου* Παρασκευή, 15 Φεβρουαρίου 2008

Το δέον για τους χριστιανούςΠρώτιστο χρέος των χριστιανών της Ευρώπης αποτελεί η υπέρβαση των αντιθέσεων, οι οποίες δεν είναι μόνο θρησκευτικού χαρακτήρα, η συνεργασία μεταξύ τους και η συνειδητή προσπάθεια για περαιτέρω προσέγγιση. Ηδη στον προηγούμενο αιώνα είχαν συντελεσθεί σοβαρά βήματα για την καλύτερη γνωριμία και εν πολλοίς την αλληλοκατανόηση. Στη Διάσκεψη των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (Conference of European Churches) μετέχουν σήμερα 126 ευρωπαϊκές Εκκλησίες και Κοινότητες (Ορθόδοξοι, Αγγλικανοί, Λουθηρανοί, Πρεσβυτεριανοί, Βαπτιστές και άλλες προτεσταντικές ομάδες). Και η Διάσκεψη αυτή συνεργάζεται αρμονικά με το «Συμβούλιο των καθολικών επισκοπικών Διασκέψεων» Εφέτος μάλιστα, ετοιμάζουμε από κοινού την 3η Ευρωπαϊκή Οικουμενική Συνέλευση (το Σεπτέμβριο, στο Σιμπιού της Ρουμανίας), με θέμα: «Το φως του Χριστού για την Εκκλησία, την Ευρώπη, τον κόσμο». Στον αιώνα μας, σε επανειλημμένες επίσημες συναντήσεις ηγετών των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών έχει διακηρυχθεί αυτή η ανάγκη, όπως το προαναφερθέν Μήνυμα των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών στο πανηγυρικό συλλείτουργο στη Βηθλεέμ στις 7 Ιανουαρίου 2000. Τελευταίως, στις διακηρύξεις στην Κωνσταντινούπολη από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Πάπα Βενέδικτο XVI, καθώς και κατά την Επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χριστοδούλου στη Ρώμη, κτλ.

Δεν λείπουν όμως και οι αντίθετες φωνές που επιμένουν στο status quo. Τόσο στην Ανατολή, όσο και στη Δύση, υπάρχουν ομάδες χριστιανών (πχ. ακραίοι Ευαγγελικοί και Ορθόδοξοι κύκλοι) που αντιτίθενται σε πρωτοβουλίες για τη χριστιανική προσέγγιση. Το επιχείρημα είναι ότι οι επαφές μας με τους ετεροδόξους απειλούν να αλλοτριώσουν το Ορθόδοξο φρόνημα κα ήθος. Αλλοι πιστεύουμε ότι είναι χρέος μας να συμμετέχουμε σ’ αυτή, συμμεριζόμενοι τους κοινούς προβληματισμούς και προσφέροντας την Ορθόδοξη μαρτυρία.

Ασφαλώς, υπάρχουν πολλά προβλήματα θεολογικά, εκκλησιολογικά, πρακτικά, τα οποία χωρίζουν τους χριστιανούς της Ευρώπης. Και θα χρειασθεί υπεύθυνη και συστηματική συζήτηση επί διαφόρων θεμάτων. Κανείς πάντως από όσους μετέχουν στις διαχριστιανικές σχέσεις δεν είναι διατεθειμένος να αρνηθεί την ταυτότητά του. Αλλωστε, η ουσιαστική συμβολή μας δεν είναι ο συμβιβασμός - σιωπή, αλλά η σοβαρή κριτική σκέψη, η προσφορά του θησαυρού της παράδοσης και θεολογίας που συνδέει οργανικά το σήμερα με την αποστολική εποχή.

Γενικά πάντως, θα ήταν τραγικό, ενώ οι πολιτικές, επιστημονικές, πολιτιστικές, οικονομικές δυνάμεις προωθούν την ενότητα των πολιτών της Ευρώπης στηρίζοντας έτσι την ειρήνη και την ασφάλεια της ηπείρου, οι Εκκλησίες να στηρίζουν και να επιδιορθώνουν τα παραπετάσματα ανάμεσά τους. Κάτι χειρότερο: Θα ήταν σκάνδαλο.

Παράλληλα προς την προσπάθεια προσέγγισης στη σύγχρονη συζήτηση για τον προσδιορισμό της ευρωπαϊκής ταυτότητας και τις προοπτικές της ηπείρου μας, οι Χριστιανοί οφείλουμε να υπενθυμίσουμε ότι: στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισαν το ελληνικό πνεύμα, το ρωμαϊκό και το χριστιανικό. Η αρχαία ελληνική σκέψη συνεισέφερε την ιδέα της δημοκρατίας, της ελευθερίας και του κάλλους, η ρωμαϊκή παράδοση τις αρχές της οργάνωσης, της διοίκησης και του δικαίου, και ο Χριστιανισμός τη δύναμη της

15

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)πίστης, της συγγνώμης και της αγάπης. Ακόμη, ο Χριστιανισμός προσέφερε ζωτικά στοιχεία, όπως την αποκάλυψη της δυναμικής της ελευθερίας και της αγάπης μέσα στην ιστορία, την πίστη σε κάτι που εκ πρώτης όψης φαίνεται λογικά αδύνατο -κάτι που οδήγησε στη γενικότερη αναζήτηση της αλήθειας και της επιστημονικής πέρα από τα φαινόμενα και την απλή αναγκαιότητα- και μια διάθεση αγωνιστική, για την αυθυπέρβαση στον πνευματικό βίο, η οποία αναδιπλώνει όλες τις ανθρώπινες δυνάμεις σε μια συνεχή μεταμορφωτική πορεία.

Συχνά αποσπούμε ορισμένες πνευματικές αξίες και δίνουμε σ’ αυτές αποκλειστικά την ιθαγένεια της μιας ή της άλλης καταγωγής. Ιστορικά όμως αυτές δέχθηκαν αλληλεπιδράσεις, αλληλοσυμπληρώθηκαν και τελικά συμβιώνουν σε αλληλοπεριχώρηση. Ακόμα και όταν αμφισβητήθηκαν από τη μια ή από την άλλη πλευρά, εξελίχθηκαν και ωρίμασαν.

Η πνευματική ζωτικότητα του ευρωπαϊκού πολιτισμού στηρίζεται στην πνευματική αναζήτηση, την κριτική στάση, το διάλογο, την αυτοκριτική, την προσπάθεια υπερβάσης της αποτυχίας, τη σύνθεση, τον οικουμενικό προβληματισμό. Αυτά ασφαλώς σχετίζονται τόσο με την κληρονομία της ελληνικής σκέψης όσο και με τη δυναμική της χριστιανικής ηθικής: τη διάθεση μετανοίας, κάθαρσης και ανανέωσης.

Είναι, λοιπόν, ανάγκη στη νέα ιδεολογική θρησκευτική ζύμωση η Ευρώπη να επανεύρει το πνευματικό της υπόβαθρο, τις χριστιανικές της ρίζες. Και να αφήσει ελεύθερα τους χυμούς τους να ζωογονήσουν τη ναρκωμένη πνευματική της ζωή. Να συνειδητοποιήσει ότι δεν αρκεί η τεχνολογική δύναμη για τη διαμόρφωση ελεύθερων και υπεύθυνων ανθρώπων, για την εξασφάλιση της συνοχής της κοινωνίας. Βεβαίως, οι χριστιανικές Εκκλησίες δεν επιτρέπεται να γίνουν ούτε κύριοι, ούτε υπηρέτες, ούτε εργαλείο του κράτους. H σαφής αναφορά μας στις χριστιανικές καταβολές της Ευρώπης ούτε κατά της ανεξιθρησκείας είναι ούτε κατά της συνύπαρξης με ανθρώπους άλλων θρησκευτικών παραδόσεων ή φιλοσοφικών αντιλήψεων. Ακριβώς το αντίθετο. Το νηφάλιο χριστιανικό πνεύμα εξασφαλίζει τον ειλικρινή σεβασμό στην αξία του κάθε ανθρώπινου προσώπου και λαού.

Πιο άμεσα, στη δημόσια συζήτηση που γίνεται σήμερα στην Ευρώπη, είμαστε υποχρεωμένοι να υπερασπισθούμε το δικαίωμα του ανθρώπου να αναφέρεται στο ιερό, στο άγιο, στον προσωπικό Θεό και να εκφράζει δημόσια την πίστη του. Ο χλευασμός της χριστιανικής πίστης που καλλιέργησαν ορισμένοι μαχητικοί αθεϊστικοί κύκλοι, δεν έχει θέση σε μια Ευρώπη, η οποία στηρίζεται στο σεβασμό της προσωπικής ελευθερίας. Είμαστε υποχρεωμένοι να υπερασπισθούμε το δικαίωμα των Εκκλησιών μας να ρυθμίζουν ελεύθερα τη συμπεριφορά τους σύμφωνα με τις δικές τους παραδόσεις και να διακηρύσσουν δημόσια τις χριστιανικές τους πεποιθήσεις.

Οι Εκκλησίες της Ευρώπης οφείλουν να υπενθυμίζουν προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η ήπειρος μας είναι πολύ ευρύτερη από ό,τι η Ευρωπαϊκή Ενωση. Και ότι αποτελούν τον αυτονόητο πνευματικό δεσμό με όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες ακόμη δεν ανήκουν σε αυτή, επιμένοντας στην ανάγκη συνδιαλλαγής και συμφιλίωσης. Η Ευρώπη είναι ένα σύμπλεγμα από άπειρες αντιθέσεις. Διαφορετικές και πολύ συχνά αντίθετες ψυχικές διαθέσεις γεννιούνται στον Βορρά και τη Μεσημβρία, στη Δύση και την Ανατολή. Το ευρωπαϊκό πνεύμα προϋποθέτει την κατανόηση της αρμονίας του ευρωπαϊκού συνόλου. Η μεγάλη αξία αυτού του συνόλου είναι ότι κατόρθωσε να ενώσει σε μια ανώτερη σύνθεση τις αντιθέσεις που το αποτελούν (Γ. Θεοτοκάς). Οι Εκκλησίες της Ευρώπης καλούνται να συμβάλλουν στην αρμονική συμβίωση των ευρωπαϊκών λαών δείχνοντας σεβασμό στην ποικιλία των παραδόσεών τους, καλούνται να εργασθούν για μια ενότητα σεβόμενη τη διαφορετικότητα. Το σημαντικότερο, όμως, για τους Χριστιανούς είναι η εσωτερική ανανέωση και η ουσιαστική βίωση των άρχων του Ευαγγελίου. Ενας επιφανειακός και συμβατικός Χριστιανισμός δεν μπορεί να προσφέρει κάτι το ουσιαστικό. Επιβάλλεται, κατά πρώτο λόγο, οι χριστιανοί να διατηρήσουμε τον οργανικό δεσμό με τις ρίζες μας. Να βιώνουμε στο σήμερα το μυστήριο της Αγάπης του Θεού, της ταπείνωσης, της αυτοθυσίας, της αλληλεγγύης, της ειλικρινούς αγάπης προς όλους.

Για να ανταποκριθούν στον ιστορικό τους ρόλο οι Εκκλησίες και να συμβάλλουν στην πνευματική πορεία της Ευρώπης, θα χρειασθεί πριν από όλα να είναι συνεπείς στο μυστηριακό - σωτηριολογικό τους χαρακτήρα. Να μην καταντήσουν σαν μερικά από τα πολλά ΜΚΟ (Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς), όπως ορισμένοι θα προτιμούσαν. Η Εκκλησία πρέπει να είναι φανέρωση του μυστηρίου της οικονομίας του Θεού εν Χριστώ διά του Αγίου Πνεύματος. «Σώμα Χριστού», χώρος όπου τελεσιουργείται η μεταμόρφωση του ανθρώπου, η υπέρβαση της υπαρξιακής του αγωνίας, η ένωσή του με το Θεό της αγάπης. Ευχαριστιακή κοινότητα πιστών που βιώνει τη λύτρωση από τη φθορά, που απαντά στις βαθύτερες πνευματικές αναζητήσεις του

16

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)ανθρώπου, που προσφέρει την πνευματική αναγέννηση, τη νοηματοδότηση της ανθρώπινης ύπαρξης, που βοηθεί τον άνθρωπο να αντιμετωπίζει τη ζωή και το θάνατο με την πνοή και τη δύναμη της Ανάστασης.

ΕΡΓΑΣΙΑ

Έχουν δοθεί τα κείμενα στους μαθητές για να τα μελετήσουν στο σπίτι και να εντοπίσουν τα βασικά σημεία.

Συζητούν ανά ομάδες και ανακοινώνουν την κεντρική ιδέα .

Η κάθε ομάδα θα πρέπει να στείλει μία επιστολή είτε προς τον πάπα είτε προς τον πατριάρχη στην οποία : α) θα αναφέρει τα συναισθήματα που της δημιουργούνται από την διάσπαση της χριστιανικής εκκλησίας β) θα αναλύει τα επιχειρήματά της υπερ ή κατά της ένωσης .( Οι μισές ομάδες να επιχειρηματολογήσουν υπέρ της ένωσης και οι άλλες μισές κατά της ένωσης.)

8. Η ιεροσύνη στις διάφορες χριστιανικές παραδόσεις

Πάπας Πόλη Βατικανού - επίσημα αναφερόμενη ως κράτος της πόλης του Βατικανού - είναι στη σύγχρονη εποχή η έδρα των Παπών. Αποτελεί το μικρότερο ανεξάρτητο κράτος στον κόσμο από άποψη εδάφους και πληθυσμού. Τα σύνορά του είναι συμπεριεκτικά με την Αγια Έδρα την εκκλησιαστική αρχή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Αρχηγός του κράτους είναι ο Πάπας. Η τελευταία εκλογή Πάπα έλαβε χώρα στις 19 Απριλίου του 2005. Βέβαια, είναι γνωστό ότι οι Κανόνες της Εκκλησίας απαγορεύουν τη διπλή κατοχή εκκλησιαστικού και πολιτικού αξιώματος υπό του ιδίου προσώπου. Τόσον οι ΣΤ΄, ΠΑ΄ και ΠΓ΄ κανόνες των Αγίων Αποστόλων, όσον και ο Ζ΄

17

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)Κανόνας της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου καθορίζουν, ότι η άσκηση εκκλησιαστικής και κοσμικής εξουσίας από το ίδιο πρόσωπο, ρητώς απαγορεύεταιΕν τούτοις στον παπισμό δίνεται μεγάλη σημασία στο θεσμό του πάπα ο οποίος πάπας υπέρκειται ακόμη και από αυτές τις Οικουμενικές Συνόδους. Οι Οικουμενικές Σύνοδοι θεωρούνται ως συνέδρια του Χριστιανισμού που συγκαλούνται υπό την αυθεντία και την εξουσία του πάπα. Αρκεί να βγει από την αίθουσα ο πάπας και αυτή παύει να έχει κύρος. Ο Επίσκοπος Μαρέ έγραψε : “ θα ήταν πιο ακριβείς οι ρωμαιοκαθολικοί αν εκφωνώντας το ΠΙΣΤΕΎΩ έλεγαν : και εις έναν πάπα, παρά να λένε και εις μίαν εκκλησίαν. Επίσης και ο ρόλος των επισκόπων μέσα στην ρωμαϊκή Εκκλησία σεν είναι παρά εκπροσώπηση της παπικής εξουσίας στην οποία και οι ίδιοι οι Επίσκοποι υποτάσσονται όπως οι απλοί πιστοί.

Στην παπική εκκλησιολογία ουσιαστικά υποστηρίζεται ότι η εξουσία του Πέτρου μεταδόθηκε στους διαδόχους του δηλαδή στους πάπες. Μέσα σε αυτήν την προοπτική υποστηρίζεται από την παπική εκκλησία ότι όλες οι εκκλησίες της Ανατολής έχουν ελλείψεις και κατά οικονομίαν μας δέχονται ως αδελφές Εκκλησίες επειδή αυτή θεωρείται ως μητέρα εκκλησία και εμάς μας θεωρούν θυγατέρες εκκλησίες.Το Βατικανό είναι κράτος και ο εκάτοστε Πάπας είναι ο ηγέτης του Κράτους του Βατικανού. Πρόκειται για μια ανθρωποκεντρική οργάνωση ,για μια εκκοσμίκευση. Το κράτος του Βατικανού ιδρύθηκε το 755 από τον Πιπίνο τον Βραχύ, πατέρα του Καρλομάγνου και στην εποχή μας αναγνώρισθηκε το 1929 από το Μουσολίνι. Είναι σημαντική η αιτιολογία της ανακυρύξεως του Παπικού Κράτους, όπως το υποστήριζε ο Πίος ΙΑ: ο επί της γης αντιπρόσωπος του Θεου δεν δύναται να είναι υπήκοος επιγείου κράτους.. Ο Χριστός ήταν υπήκοος επιγείου κράτους, ο Πάπας δεν μπορεί να είναι! Η Παπική εξουσία είναι θεοκρατία. αφού η θεοκρατία ορίζεται ως ταύτιση κοσμικής και εκκλησιαστικής εξουσίας σε ένα πρόσωπο. Σήμερα θεοκτατικά κράτη είναι το Βατικανό και το Ιράν.

Ευχή χειροτονίας Πρεσβυτέρου

ΚείμενοΜετάφραση

Εσύ, Κύριε, και αυτόν που θέλησες να εισέλθει στο βαθμό του πρεσβυτέρου, γέμισέ τον με το χάρισμα του Αγίου σου Πνεύματος για να γίνει άξιος να σταθεί άμεμπτα στο θυσιαστήριο σου, να κηρύττει το Ευαγγέλιο της βασιλείας σου, να λειτουργεί το λόγο της αληθείας σου, να σου προσφέρει δώρα και θυσίες πνευματικές, να ανανεώνει το λαό σου με την αναγέννηση του βαπτίσματος•

18

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)Η Προτεσταντική εκκλησία α) Στην προσπάθεια της να ξεφύγει από τα κρατικά δεσμά της Ρωμαιοκαθολικής,

ξερίζωσε βασικά σημεία της παράδοσης επειδή τα ταύτιζε με την εξουσία του Πάπα, όπως ο τρόπος με τον οποίο υπάρχει η ιερωσύνη (σήμερα δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ο πάστορας είναι φορέας ιερωσύνης˙ ουσιαστικά είναι δάσκαλος) και β) διατήρησε τις επικίνδυνες σχέσεις με την εξουσία καθώς οι ηγεμόνες των δυτικών κρατιδίων την εκμεταλλεύτηκαν για να ξεφύγουν από την θρησκευτική αλλά ταυτόχρονα και πολιτική επιρροή του Πάπα.

ΕΡΓΑΣΙΑ: Σε ένα σύντομο κείμενο περιγράψτε τις διαφορές στην ιεροσύνη στις τρεις χριστιανικές ομολογίες. ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ:

- Ο κλήρος της εκκλησίας πρέπει να είναι άγαμος;

-Γιατί απαγορεύεται η χειροτονία στις γυναίκες;

9. Ιεραποστολή - Διακονία - Μαρτυρία

9. 1. ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕ ΟΜΑΔΕΣ Ιδεοθύελλα : Τι σας έρχεται στο μυαλό όταν ακούτε τη λέξη ιεραποστολή ;Ποιο νομίζετε ότι είναι το προσφερόμενο έργο από τις ιεραποστολές;Συζήτηση σε ομάδες και παρουσίαση στην ολομέλεια

Προσδοκώμενα – Το προσφερόμενο έργο

Α. Εκκλησιαστικό 1. Κτίζονται Εκκλησίες 2. Εξοπλίζονται Ι. Ναοί 3. Γίνονται κατηχήσεις και βαπτίσεις 4. Μεταφράζονται και τυπώνονται κατηχητικά και λειτουργικά βιβλία.

Β. Φιλανθρωπικό

1. Βοηθιούνται οι αναξιοπαθούντες(χήρες, ορφανά, γέροντες, ανάπηροι) με τρόφιμα και ρούχα και ανακουφίζονται από την φτώχεια και τον πόνο. 2. Κτίζονται, λειτουργούνται και συντηρούνται ορφανοτροφεία 3. Οργανώνονται συσσίτια 4. Χορηγούνται υποτροφίες σε άπορα και φτωχά παιδιά 5. Βοηθιέται ο αγροτικός πληθυσμός για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του επισιτισμού.

Γ. Υγεία 1. κτίζονται και λειτουργούνται ιατρικά κέντρα και κλινικές 2. αποστέλλονται και αγοράζονται φάρμακα και φαρμακευτικά είδη 3. ανοίγονται πηγάδια για πόσιμο νερό 4. αγοράζονται αναπηρικά καροτσάκια κ.α.

Δ. Πολιτισμικό και Παιδείας

1.Συμβάλλουν στην οικονομική-πολιτισμική-κοινωνική ανάπτυξη των υποανάπτυκτων χωρών και λαών. 2. Κτίζουν και λειτουργούν σχολεία όλων των βαθμίδων , νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια, πανεπιστήμια, επαγγελματικές σχολές. 3.Αποστέλλονται και αγοράζονται σχολικά είδη, computer, θρανία, τετράδια, μολύβια κ.α.

19

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)

9.2 ΜΕΛΕΤΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕ ΟΜΑΔΕΣ

Το Βάπτισμα στις χώρες της Ιεραποστολής Ηλία Βουλγαράκη

(Περιοδικό Πάντα τα έθνη, Τεύχος 22, β΄ Τρίμηνο 1987, σελ. 6 - 7)

Στον τόπο μας το χαρούμενο γεγονός του βαπτίσματος συνδέεται με ορισμένες έγνοιες, που είναι για όλους μας σχεδόν πάντα οι ίδιες. Οι πιο βασικές απ' αυτές είναι το βρεθεί ο κατάλληλος ανάδοχος, να αποφασιστεί το όνομα που θα «πάρει» το παιδί, να συμφωνηθεί με τον ιερέα η ημερομηνία και η ώρα της τελέσεως του μυστηρίου, να γίνουν οι προσκλήσεις και να οργανωθεί το μη εκκλησιαστικό μέρος της τελετής.

Κι όταν με το καλό ολοκληρωθεί το ευχάριστο αυτό καθήκον, θεωρούμε τον εαυτό μας ευτυχή όχι μόνο γιατί το επιτελέσαμε, αλλά και γιατί πέρασε μία πρόσθετη, μέσα στις τόσες άλλες, έγνοια, που μας απασχολούσε από αρκετό καιρό! Και ενώ δοκιμάζουμε αυτή τη χαρά αλλά ταυτόχρονα και την ανακούφιση, μένουμε εντελώς ανυποψίαστοι για το τι μεγάλη περιπέτεια μπορεί να αποτελεί καμιά φορά το βάπτισμα στις περιοχές της ιεραποστολής.

Η περιπέτεια αυτή δεν έχει ασφαλώς καμιά σχέση με τυχόν δυσκολίες, π.χ. οικονομικές ή άλλες, που προκύπτουν από την αντιμετώπιση των δικών μας γνωστών θεμάτων, που αναφέραμε παραπάνω, αλλά κυρίως με δυσκολίες που ανάγονται σε προβλήματα το οποία συνδέονται με αυτή την ύπαρξη του ανθρώπου.

Από τον αρκετά μεγάλο αριθμό των προβλημάτων αυτών θα αναφέρουμε στη συνέχεια μερικά μόνο που συνδέονται με τους δύο βασικούς κύκλούς της ζωής του ανθρώπου, την οικογένεια και τη θρησκεία. Είναι αυτονόητο ότι, κάνοντας εδώ λόγο για τα προβλήματα των κύκλων αυτών, δεν τα βλέπουμε απομονωμένα, αλλά στη διαπλοκή τους με τα προβλήματα άλλων κύκλων της ζωής του ανθρώπου, όπως και κυρίως της κοινωνίας.

Προβλήματα από την οικογένεια

Όταν ένας ανήλικος κυρίως άνθρωπος, που ζει μέσα σ' ένα μη χριστιανικό περιβάλλον, αποφασίσει να κατηχηθεί στην Ορθόδοξη πίστη και να δεχτεί το βάπτισμα, είναι επόμενο να διαφοροποιείται από την υπόλοιπη οικογένεια. Η διαφοροποίηση δεν περιορίζεται μόνο στο γεγονός ότι τώρα πια ακολουθεί μια άλλη θρησκεία από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, αλλά προεκτείνεται σ΄ ένα ολόκληρο πλήθος εκδηλώσεων του καθημερινού βίου.

Και τούτο είναι φυσικό γιατί η θρησκεία δεν είναι ένα γεγονός που αφορά μόνο τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, αλλά ολόκληρο τον άνθρωπο, με άλλα λόγια τόσο τη στάση του απέναντι στη ζωή, όσο και τη συμπεριφορά του απέναντι στον εαυτό του και τους άλλους. Αν όμως όλα αυτά ισχύουν λίγο πολύ για κάθε θρησκεία, ισχύουν σε ακόμη πιο μεγάλο βαθμό για τον Χριστιανισμό, εφόσον αυτός διεκδικεί την καθολική αναμόρφωση και αναγέννηση του ανθρώπου.

Έτσι ο νεοφώτιστος, θέλοντας να ζήσει συνειδητά και σύμφωνα με τη νέα του πίστη, είναι υποχρεωμένος να παίρνει συχνά απόσταση από πολλές εκδηλώσεις των υπολοίπων μελών της οικογενείας του, οι οποίες συγκρούονται με το πιστεύω του και την ηθική του ευαισθησία. Και οι εκδηλώσεις αυτές είναι αναρίθμητες. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις γιορτές κάθε λογής επετείων, με τις οποίες εμπλέκεται η παλιά του θρησκεία, τις οικογενειακές λατρευτικές τελετές, την πρόσκληση μάγων για να αποτρέψει το κακό (!), ή να θεραπεύσει αρρώστιες ή ακόμη να «ευλογήσει» τις εργασίες των ανθρώπων. Μια άλλη πάλι κατηγορία εκδηλώσεων σχετίζονται με αδικοπραγίες, αντιδικίες, αισχρουργίες, την τήρηση επιλήψιμων εθίμων ή την εφαρμογή απαράδεκτων ηθών και αδίκων νόμων.

Είναι φανερό ότι αποστασιοποίηση του πιστού από τόσες και πολλές ακόμη άλλες

20

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)εκδηλώσεις του οικογενειακού του βίου δημιουργεί μια ολόκληρη σειρά από προβλήματα. Τα περισσότερα από αυτά, και ανάλογα με τη σημασία που τους αποδίδεται είτε από τον πιστό είτε από τους υπόλοιπους, οδηγούν συχνά σε προστριβές, σε συγκρούσεις και σε τραυματικές καταστάσεις. Κάποτε και δεν είναι εντελώς σπάνιο αυτό, τα μη χριστιανικά μέλη της οικογένειας προχωρούν σε πράξεις αυθόρμητης ή ενσυνείδητης βίας, που στην τελευταία περίπτωση έχει τραγικές συνέπειες για τον πιστό.

Τα προβλήματα που συνδέονται με τη μεταστροφή στο Χριστιανισμό είναι συνήθως γνωστά στις χώρες της ιεραποστολής. Κι αν πολλά από αυτά δεν οδηγούν σε οξύτητες, εξαιτίας του είδους της επικρατούσας σε διάφορες περιοχές μορφής οικογένειας ή της διαδόσεως του πολιτισμού ή του ποσοστού εξαπλώσεως του Χριστιανισμού, ωστόσο η μεταστροφή δεν παύει να υπάρχει ως πρόβλημα. Για το λόγο ακριβώς αυτό παρουσιάζονται συχνά περιπτώσεις που οι μη χριστιανικές οικογένειες παρεμποδίζουν τα μέλη τους να προχωρήσουν στην αποδοχή της χριστιανικής πίστεως και κυρίως να μη βαπτιστούν. Η αντίδραση για το βάπτισμα οφείλεται στο γεγονός, ότι αποτελεί γι' αυτούς το ορατό εκείνο σημείο που μαρτυρεί την τελεσίδικη είσοδο του μέλους της οικογένειάς τους στο Χριστιανισμό με όλες τις παρεπόμενες αμετάκλητες συνέπειες. Δυστυχώς, δεν είναι ίσως υπερβολή μα πει κανείς ότι οι μη χριστιανοί των χωρών της ιεραποστολής έχουν, από τα πράγματα, σαφέστερη συνείδηση της καθοριστικής σημασίας του βαπτίσματος από πολλά μέλη της Εκκλησίας των χριστιανικών χωρών!

Για να μη μείνουμε σε μια θεωρητική μόνο έκθεση του θέματος, δίνουμε στη συνέχεια μερικά δείγματα από τα προβλήματα που συνδέονται με το βάπτισμα.

Σε περιοχές όπου επικρατεί η πρωτόγονη μορφή θρησκείας, γνωστή με το όνομα ανιμισμός, που έχει σχέση με τη λατρεία των ψυχών των προγόνων, η παρεμπόδιση, από τους μη χριστιανούς γονείς της μεταστροφής του παιδιού τους, οφείλεται συχνά από τη μια μεριά στη διακοπή αποδόσεως λατρείας από μέρους τους στους προγόνους, και από την άλλη, στον κίνδυνο για ενδεχόμενη εκδίκησή τους. Το πρόβλημα όμως είναι πιο υπαρξιακό. Η άρνηση λατρείας των προγόνων σημαίνει για τους γονείς, ότι αυτοί, μετά το θάνατό τους, θα έχουν την ίδια αρνητική μεταχείριση από μέρους του παιδιού τους. με άλλα λόγια θα τους στερήσει τις προσφορές και κάθε άλλη εκδήλωση που απαιτεί από τους επιζώντες ο ανιμισμός.

Ανάλογη περίπτωση είναι εκείνη που σχετίζεται με το φόβο των γονέων ότι τα παιδιά τους, αν γίνουν χριστιανοί, δεν θα φροντίσουν για την ταφή τους σύμφωνα με τη θρησκεία τους. Συνέπεια τούτου θα είναι, σύμφωνα με την πίστη τους, ότι δεν θα βρουν ησυχία στον κάτω κόσμο.

Πολλοί άνδρες μη χριστιανοί δεν θέλουν να αφήσουν τις γυναίκες τους να βαπτιστούν γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν τις νέες τους συναναστροφές που θα δημιουργήσουν. Πολύγαμοι πάλι σύζυγοι αρνούνται το βάπτισμα γυναικών ή παλλακών τους επειδή φοβούνται ότι ο Χριστιανισμός, που κηρύττει τη μονογαμία, θα τους δημιουργήσει προβλήματα σχέσεων μαζί τους.

Πολύγαμος γονιός, που, για να προχωρήσει στο βάπτισμα, πρέπει να διαλέξει μία από τις γυναίκες του την οποία θα κρατήσει ως σύζυγο, εμποδίζεται από τις άλλες του γυναίκες και κυρίως από τα παιδιά τους γιατί η επιλογή μιας συζύγου δημιουργεί προβλήματα τόσο σ' αυτές όσο και στα παιδιά τους.

Προβλήματα από τη θρησκεία

Όταν γίνεται εδώ λόγος για θρησκεία δεν νοείται η διδασκαλία της, αλλά η παρουσία της σε ένα χώρο ως παγιωμένου συστήματος που συνδέεται με τις κοινωνικές και συχνά τις πολιτειακές δομές του χώρου.

Είναι προφανές ότι στην περίπτωση αυτή έχουμε να κάνουμε με τις μεγάλες θρησκείες του κόσμου. Κατά εποχές και κατά χώρες οι θρησκείες αυτές ή, για να ακριβολογήσουμε, οι πολιτικές εξουσίες θεοκρατικής μορφής διαφόρων χωρών απαγόρευαν αυστηρά τη διεξαγωγή ιεραποστολής, κάτω από την απειλή φυλακίσεως των ιεραποστόλων και συχνά αφαιρέσεως της ζωής τους. Στην περίπτωση που γινόταν, με διάφορα προσχήματα,

21

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)ιεραποστολή, το βάπτισμα ήταν μια πραγματική περιπέτεια, που έκλεινε μέσα της όλους τους κινδύνους για το νεοφώτιστο.

Σήμερα οι απαγορεύσεις αυτές έχουν σχεδόν σ' όλες τις χώρες τυπικά αρθεί, έστω κι αν με διάφορους πλάγιους και ανεπίσημους τρόπους καταβάλλεται προσπάθεια για παρεμπόδιση του έργου της χριστιανικής ιεραποστολής. Καθολική σχεδόν εξαίρεση του κανόνα αυτού αποτελούν οι χώρες εκείνες στις οποίες κυριαρχεί η ισλαμική θρησκεία. Αν στις χώρες αυτές ένας μουσουλμάνος μεταστραφεί στο χριστιανισμό, τις περισσότερες φορές καταδικάζεται σε θάνατο, ενώ σε ελάχιστες περιπτώσεις μπορεί να αποφύγει την έσχατη των ποινών, κάτω από την απαράβατη προϋπόθεση ότι θα μετανοήσει, επιστρέφοντας στον Ισλαμισμό. Ακόμη πιο σκληρή είναι η τύχη των γυναικών που θα αποτολμήσουν να βαπτισθούν.

Κριτήριο κι εδώ, για το πότε είναι κανείς χριστιανός αποτελεί, όπως σημειώθηκε και πιο πάνω η επίσημη ομολογία, αλλά πάνω απ' όλα το βάπτισμα. Το γεγονός αυτό αναγκάζει μουσουλμάνους, που ξυπνάει μέσα τους η πίστη στο Χριστό και κυρίως γυναίκες, που δεν έχουν την ευχέρεια να φύγουν από την πατρίδα τους, να μένουν σε όλο τους τον βίο κατηχούμενοι και συχνά να πεθαίνουν στην κατάσταση αυτή. Μια άλλη μορφή πιέσεως που ασκείτο παλαιότερα στις Ινδίες και εξακολουθεί, κατά περίπτωση, να ασκείται και μέχρι σήμερα σε όσους γίνονται χριστιανοί είναι η κοινωνική απαξίωση.

Με τη λέξη απαξίωση νοείται εδώ η ειδική εκείνη μεταχείριση Ινδιών ανωτέρων κοινωνικών τάξεων που, όταν λάβουν το χριστιανικό βάπτισμα, αποπέμπονται από την κάστα τους. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι στον Ινδουισμό η λατρεία του Χριστού δεν απαγορεύεται αρκεί να γίνεται παράλληλα με τις άλλες μεγάλες μορφές ιδρυτών και διαφόρων θρησκειών. Από τη στιγμή όμως που θα προβάλει ένας Ινδουιστής την αξίωση για αποκλειστικότητα της λατρείας του Χριστού και κυρίως όταν αυτή σφραγιστεί με το ορατό σημείο του βαπτίσματος, ακολουθούν οι συνέπειες και οι κυρώσεις.

Σχετικό από άποψη θέματος με την παράγραφο αυτή, αλλά κοιταγμένο από άλλη οπτική γωνία, είναι η περίπτωση των κυβερνήσεων εκείνων που από ιδεολογικούς λόγους αντιστρατεύονται τις θρησκείες και κυρίως το Χριστιανισμό. Κατά χώρα, χρόνο και περίπτωση ασκείται διωγμός ή αντιθρησκευτική προπαγάνδα ή περιορίζεται το έργο της Εκκλησίας μόνο στη λατρεία. Κατά κανόνα απαγορεύεται η άσκηση ιεραποστολής, ενώ το βάπτισμα γίνεται αφορμή περιθωριοποιήσεως του πιστού από την ενεργό ζωή, με συνέπεια να μη βρίσκει εργασία ανάλογη με τις επιθυμίες του ή να μην έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε ανώτερες σπουδές.

Το βάπτισμα

Υπόθεση τυπική για πολλούς ή χαρούμενη για τα πιστά μέλη της Εκκλησίας. Και συγχρόνως για τις δύο περιπτώσεις υπόθεση που συνδέεται με μερικές κοινότοπες έγνοιες. Την ίδια στιγμή σε άλλες περιοχές της γης το βάπτισμα αποτελεί μια κρίσιμη υπόθεση με απροσμέτρητες συνέπειες. Κι ως τέτοια υπόθεση γίνεται αντιληπτή τόσο από τους χριστιανούς όσο και από τους μη χριστιανούς. Αυθόρμητα γίνεται η σύγκριση ανάμεσα σε μας, τους κατοίκους των παλαιών χριστιανικών χωρών, και στους χριστιανούς των χωρών της ιεραποστολής. Τα συμπεράσματα από τη σύγκριση αυτή ας τα βγάλει ο καθένας μόνος του.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ποιά προβλήματα προκύπτουν στη ζωή των ανθρώπων όταν αποφασίζουν να βαπτιστούν Χριστιανοί στις χώρες ιεραποστολής;

Από την οικογένεια Από τη θρησκεία

22

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)

9.3 ΔΕΚΑ ΗΜΕΡΕΣ ΣΤΗ ΜΑΔΑΓΑΣΚΑΡΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Αφού διαβάσουμε το παρακάτω ημερολόγιο καλούμε τα παιδιά σε δραματοποίηση.

ΗΜΕΡΑ ΠΡΩΤΗΑποφασίζουμε να φύγουμε από την Αθήνα, αφήνουμε πίσω υποχρεώσεις, φίλους, ξεβολευόμαστε μπορώ να πω, ν’ αφιερώσουμε λίγο χρόνο γι’ αυτούς τους αδελφούς μας στην μακρινή Μαδαγασκάρη.Η ημέρα είναι Δευτέρα. Το Επισκοπείο είναι γεμάτο.Πριν χαράξει ακόμη, ακούμε παιδικές φωνές. Περιμένουν καρτερικά απ’ έξω από τις πόρτες του Επισκοπείου.Είναι τα παιδιά που έχουν έλθει από πολύ μακριά, από χιλιόμετρα μακριά για να πάρουν το πρωινό γάλα, που τους προσφέρει η Ιεραποστολή καθημερινά. Όταν ανοίγουν οι πόρτες, μπαίνουν ήσυχα μέσα στη σειρά, έναένα, κρατώντας μία τενεκεδένια κούπα.Τους σερβίρουμε ζεστό, αχνιστό γάλα και τους δίνουμε ένα πακετάκι μπισκότα. Κρατάνε τα μπισκότα και την κούπα τους πολύ προσεκτικά, για να μη χυθή ούτε μια σταγόνα, γιατί ξέρουν πολύ καλά, ότι σήμερα αυτό θα είναι το μοναδικό γεύμα της ημέρας.Εγώ πηγαίνω και συζητώ με τα παιδάκια. Πιάνω συζήτηση με μερικά και πιάνει το μάτι μου ένα παιδάκι που έχει ένα μπουκάλι κρυμμένο μέσα στα κουρελιασμένα ρούχα του και το ρωτάω: Τι το θέλεις το μπουκάλι;Του το παίρνω. Αυτό με βλέπει με ένα πανικόβλητο βλέμμα, σαν να του έχω πάρει όλη την περιουσία του εκείνη τη στιγμή. Με κοιτάζει και μου λέει: Δεσποινίς, μη μου παίρνετε το μπουκάλι, το χρειάζομαι.Γιατί το χρειάζεσαι; του λέω.Είμαι ορφανός, λέει. Σ’ αυτό το μπουκάλι, που βλέπετε, θ’ αδειάσω την κούπα με το γάλα και θα το πάω σπίτι μου, θα το μοιραστώ με μια κουρασμένη γιαγιά που με περιμένει και τρία άλλα αδέλφια. Εγώ νιώθω τύψεις για τον έλεγχο που έκανα.Το μπισκότο δεν θα το φας; Το κάνω οικονομία δεσποινίς. Θα περπατήσω πολλά χιχλιόμετρα μέχρι να φθάσω στο σπίτι μου. Θα το φάω αργά αργά στο δρόμο.Πρέπει να έχει κανείς μεγάλη λεπτότητα και διάκριση για να καταλάβει το σκεπτικό των φτωχών ανθρώπων στη Μαδαγασκάρη.Από που ν’ αρχίσω και που να τελειώσω, περιγράφοντας τις άπειρες ανάγκες αυτών των ανθρώπων…Ένα άδειο μπουκάλι στο οποίο θ’ άδειαζε την κούπα του, γίνεται ζήτημα ζωής η θανάτου γι’ αυτά τα πεινασμένα παιδιά της Μαδαγασκάρης.Μόλις τελειώνει η διανομή του γάλακτος, πηγαίνω βιαστικά στον όρθρο. Είναι περίπου 7 η ώρα το πρωί. Θα γίνει και θεία Λειτουργία σήμερα και απολαμβάνω την ακολουθία στην τοπική διάλεκτο που λεγεται Μαλαγκάση. Οι αγγελικές φωνές των ιθαγενών μας κάνουν και νοιώθουμε

23

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)κατάνυξη, ψυχική αγαλλίαση.Τελειώνει η Θεία Λειτουργία περίπου στις 8.30 η ώρα το πρωί και κάποιοι εθελοντές ήδη έχουν ετοιμάσει το συσσίτιο της Δευτέρας.Σήμερα προσφέρουμε ρύζι, φασόλια, λάδι, σαπούνι, σε 965 άπορες οικογένειες.Κοντά στο Επισκοπείο έχουν δημιουργήσει ένα Νηπιαγωγείο. Ο Ιεραπόστολος Επίσκοπός μας, ο πατήρ ΙΓΝΑΤΙΟΣ, αγαπάει ιδιαίτερα τα παιδιά και, αν θα μπορούσε να χωρέσει όλα τα παιδιά της Μαδαγασκάρης στην αγκαλιά του, με χαρά θα το έκανε.Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην παιδεία. Το λέει ο ίδιος: Το μέλλον της Μαδαγασκάρη είναι στα χέρια των παιδιών αυτών.Προτρέπει τους γονείς να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο, να μη τα κρατούν σπίτι για δουλειές. Δυστυχώς όμως, η παιδεία στη Μαδαγασκάρη δεν είναι δωρεάν και πολλά παιδιά ακόμα και σήμερα παραμένουν αναλφάβητα. Γι’ αυτό το λόγο η Επισκοπή μας έχει χτίσει μέχρι σήμερα 14 σχολεία Δημοτικά και Γυμνάσια και όλα λειτουργούν εντελώς δωρεάν.Μέσα στα πλαίσια του Εκπαιδευτικού προγράμματος είναι και η Σχολή Κοπτικής-Ραπτικής για φτωχά και εγκαταλελειμμένα κορίτσια. Εδώ μαθαίνουν μοδιστρική, για να μπορέσουν μ’ αυτό τον τρόπο να εξασφαλίσουν και αυτά το δικό τους το μέλλον. Πολλες φορές νέα κορίτσια λόγω της φτώχειας τους, μένουν ευπρόσβλητα σε διάφορους κινδύνους.Επειδή γνωρίζει πολύ καλά ο Επίσκοπος τα προβλήματα αυτά στη Μαδαγασκάρη, κάνει μεγάλη προσπάθεια να προστατέψει τα νέα κορίτσια σ’ ένα καλό χριστιανικό περιβάλλον, ώστε να καταλάβουν οι ίδιες την αξία τους και να μπορέσουν και πάλι να βρούνε τη σωστή τους θέση στην κοινωνία.Δίπλα από τη Σχολή Κοπτικής και Ραπτικής είναι το γηροκομείον της Επισκοπής. Εδώ ζουν ήσυχα η γιαγιά Ελένη και η Μαργαρίτα. Η γιαγιά Ελένη κάθε φορά που θα μας δει, το ίδιο πράγμα θα μας πει.Σηκώνει τα χέρια ψηλά και μας λέει: Ευχαριστώ το Θεό και τον πατέρα ΙΓΝΑΤΙΟ, γιατί δεν έχουμε κανένα στον κόσμο. Χωρίς αυτόν δεν θα είχαμε τίποτα. Είναι η παρηγοριά μας. Πόσο χαίρεται, όταν κάθεται ο Επίσκοπος δίπλα της! Στη Μαδαγασκάρη δεν υπάρχουν συντάξεις για ηλικιωμένους και πραγματικά αυτοί οι γέροντες και οι γερόντισες μένουν ξεχασμένοι από την υπόλοιπη κοινωνία.Έτσι πέρασε η πρώτη ημέρα στη μακρινή Μαδαγασκάρη.ΗΜΕΡΑ ΔΕΥΤΕΡΗΣήμερα είναι Τρίτη, ο Επίσκοπος πολύ συχνά συγκεντρώνει τους ιερείς του. Του δίνεται η ευκαιρία να συζητούν διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην Ενορία τους και να λύνουν κάποιες απορίες πάνω σε πνευματικά και λειτουργικά θέματα.Σήμερα έρχεται και ο π.Δημήτριος ΠΑΠΑΧΑΤΖΗΣ από την ΑΘΗΝΑ, που ασχολείται με το σεμινάριο των ιερέων.Φέρνει μαζί του πολύ υλικό και βοηθάει τους ντόπιους ιερείς μας, δίνοντάς τους πολλές δικές του προσωπικές εμπειρίες. Οι ιερείς κάθονται και ακούνε αφοσιωμένοι τον π. Δημήτριο. Ταυτίζονται μ’ αυτόν. Έχουν ένα πρότυπο. Ο π. Δημήτριος τους ενθαρρύνει, τους ενθουσιάζει και τον ακούνε με πολύ προσοχή.Το σεμινάριο έχει μεγάλη επιτυχία και οι ιερείς τον παρακαλούνε να έλθει και του χρόνου.Η Ιεραποστολή μας έχει και θεολογικό σεμινάριο για νεαρούς υποψήφιους ιερείς.Ο κ.Ιωάννης Αντωνιάδης και η κ.Ελένη Καπιδάκη ασχολούνται με τα σεμινάρια αυτά. Οι ιεροσπουδαστές παρακολουθούν το σεμινάριο αυτό δύο χρόνια στην Ιεραποστολή μας και όταν αποφοιτήσουν, γυρίζουν πίσω στα χωριά τους, είτε σαν φοιτητές, είτε σαν μελλοντικοί ιερείς.Ο Επίσκοπος, όταν θεωρεί ικανό κάποιον, τον χειροτονεί. Σήμερα Τρίτη, έχουμε τη χαρά να είμαστε στη χειροτονία του πατρός ΑΛΕΞΙΟΥ, ο οποίος γίνεται ιερέας. Ο π. ΑΛΕΞΙΟΣ θα πάει να κηρύξει το λόγο του Θεού στα βόρεια μέρη της Μαδαγασκάρης.Το απόγευμα πάμε με τον Επίσκοπο σ’ ένα κοντινό χωριό λίγο έξω από την ΑΝΤΑΝΑΝΑΡΙΒ, για να δούμε την ανοικοδόμηση ενός ιερού Ναού.

24

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)Μιλάει αρκετά με τον Μηχανικό και με τους εργολάβους, γιατί θέλει να γίνονται σωστές δουλειές. Σε λίγα λεπτά μαζεύτηκε ο κόσμος στο χωριό πριν φτάσει εκεί ο Επίσκοπός τους.Τα εκφραστικά τους μάτια δείχνουν ότι διψάνε για το λόγο του Θεού και περιμένουν ν’ ακούσουν τις πνευματικές διδαχές από το στόμα του ποιμενάρχου τους.Τους συγκεντρώνει ο Δεσπότης πότε μέσα στο Ναό, πότε κάτω από ένα δέντρο και αρχίζει το κήρυγμα.Ακόμα και μικρά παιδάκια κάθονται με το στόμα ανοιχτό και ακούνε σιωπηλά αυτά που λέγει ο Γέροντας.Πάνω σ’ αυτή τη στιγμή θυμόμαστε την παραβολή του σπορέως και γνωρίζουμε μέσα μας, ότι εδώ σ’ αυτά τ’ απομακρυσμένα και ξεχασμένα μέρη ο σπόρος, ο λόγος δηλαδή του Θεού πέφτει πάνω σε εύφορες και καλοπροαίρετες ψυχές.Ο Ιεραπόστολος Επίσκοπός μας πάντα κάτι τους προσφέρει: Ρούχα, ημερολόγια, πνευματικά βιβλία, σταυρουδάκια, εικονίτσες.Έτσι περνάει και η δεύτερη ημέρα στην Ιεραποστολή, γεμάτη με μεγάλη αγαλλίαση. Έχουμε ξεχάσει την καθημερινότητά μας που ζούσαμε στην Αθήνα.ΗΜΕΡΑ ΤΡΙΤΗΦθάνει ο π.Θεόδωρος Εμμανουήλ από την Ουρανούπολη και φεύγουμε αμέσως για τα νότια της Μαδαγασκάρης περίπου 1100 χιλιόμετρα από τη βάση μας.Μαζί μας η κυρία Ιωάννα ΒΑΜΟΥ και η δεσποινίς Μαρία ΒΟΥΝΤΙΚΗ. Οι δρόμοι σ’ εκείνη την περιοχή είναι πάρα πολύ άσχημοι, λασπόδρομοι, με λακούβες, με χαντάκια. Σε μερικά σημεία περνούμε γέφυρες που πραγματικά πιστεύουμε ότι θα πέσουμε με το αυτοκίνητο. Κινδυνεύει και η ζωή μας. Η αλήθεια είναι ότι φοβόμαστε. Πρέπει όμως να φθάσουμε στον προορισμό μας. Το ταξίδι διαρκεί 22 ώρες συνεχόμενες οδικώς.Σταματάμε 10 λεπτά στην άκρη του δρόμου και τρώμε κάτι πρόχειρο που έχουμε φέρει μαζί μας. Τρώμε κάπως ασκητικά. Δεν μπορούμε να φάμε τα εκτεθειμένα φαγητά που υπάρχουν στα μαγαζιά γι’ αυτούς, λόγω των πολλών αρρωστιών. Η αποστολή μας είναι να κάνουμε με τις ευλογίες του Επισκόπου μας βαπτίσεις και φέτος.Ο π.ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ με πολύ αγάπη και ευλογία έρχεται κάθε χρόνο. Φέτος έχουμε πάρα πολλές βαπτίσεις.Συγκινητικό είναι να βλέπουμε ανθρώπους ν’ αγκαλιάζουν την Ορθοδοξία, να γίνονται βαπτίσεις σε ποτάμια, αν δεν υπάρχουν Ναοί. Συγκινητικό είναι βέβαια να βλέπουμε ηλικιωμένους ανθρώπους να βγαίνουν από την κολυμπήθρα και να δοξάζουν το Θεό που γίνανε και αυτοί μέλη της αληθινής Εκκλησίας και οικογενείας του Χριστού, έστω και αυτά τα τελευταία χρονια της ζωής τους. Αυτό μας συγκλονίζει ιδιαίτερα.Όπως είπαμε, σε περιοχές που δεν έχουμε ναούς, γίνονται οι βαπτίσεις σε ποτάμια.Μεταφέρονται οι κατηχούμενοι με μια αυτοσχεδίαστη βαρκούλα στο σημείο του βαπτίσματος, όπου περιμένει ο ιερέας μέσα στη λίμνη. Η προσπάθειά μας είναι όποιο ζευγάρι έχει βαπτισθεί αμέσως να προχωρούνε στο μυστήριο του γάμου.Βλέπουμε και πάλι μεγάλοι στην ηλικία μόλις έχουν βαπτισθεί να θέλουν να είναι συνεπείς απέναντι στα χριστιανικά καθήκοντά τους και να κάνουν πράξη αυτό που λένε: «Χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών».Τελειώνει η ημέρα της βαπτίσεως με μεγάλη χαρά και όλοι τρώμε από το φαγητό που προσφέρει η Ιεραποστολή.’Ενα πλουσιο γεύμα από ρύζι και κρέας και θυμόμαστε πάλι τις αγάπες της πρώτης Χριστιανικής Εκκλησίας. Τελειώνουμε τις βαπτίσεις στην περιοχή αυτή και με τη βοήθεια του Θεού. Ο π. ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ πραγματοποιεί περίπου 1600 βαπτίσεις και 60 γάμους. Η περιοδεία μας τελειώνει με μια επίσκεψη στο Γυμνάσιο θηλέων που έχει η Επισκοπή μας.ΗΜΕΡΑ ΤΕΤΑΡΤΗΚαθώς επιστρέφουμε προς την βάση μας, περνάμε από ένα πολύ φτωχό χωριό. Οι άνθρωποι υποφέρουν. Η φτώχεια υπερβολική. Νερό δεν υπάρχει. Οι κάτοικοι του χωριού αυτού μας λένε ότι περπατάνε 15 χιλιόμετρα με τα πόδια, για να βρούνε την πιο κοντινή βρύση και κουβαλάνε μετά με τους κουβάδες στα κεφάλια το καθαρό νερο. Ο Επίσκοπός μας ανταποκρίνεται αμέσως στις ανάγκες των ανθρώπων αυτών, μοιράζει ρούχα, τρόφιμα, καθαρό πόσιμο νερό, γραφική ύλη και άλλα αναγκαία υλικά αγαθά.

25

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)Επισκεπτόμαστε κάποια σχολεία και μοιράζουμε γραφική ύλη. Οι δάσκαλοι μας λένε όμως ότι τα παιδιά περπατούν πολλά χιλιόμετρα, για να φθάσουνε στο σχολείο. Τελικά όταν φθάνουν, εξαντλημένα, κουρασμένα, πεινασμένα, δεν έχουν το κουράγιο να παρακολουθήσουν μαθήματα.Ξαπλώνουν στα θρανία και κοιμούνται από την εξάντληση και την υπερβολική πείνα.Όταν ρωτάμε τους ντόπιους: γιατί καθόσαστε σ’ αυτά τα χωριά τ’ άγονα και σκληρά μέρη; Μας λένε: Φοβόμαστε τα πνεύματα των προγόνων μας. Αν εγκαταλείψουμε αυτά τα μέρη των προγόνων μας, τα πνεύματα θα μας καταραστούν και θα πέσει μεγάλη κατάρα σε μας και στις οικογένειές μας.Δυστυχώς αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν γνωρίσει ακόμα το Χριστό. Φεύγουμε από το χωριό αυτό, αλλά τους υποσχόμεθα ότι θα γυρίσουμε σύντομα να τους ξαναβοηθήσουμε.ΗΜΕΡΑ ΠΕΜΠΤΗΣήμερα θα πάμε για Θεία Λειτουργία σ’ ένα χωριό που μας περιμένει ο π. ΣΕΡΑΦΕΙΜ. Το αυτοκίνητό μας μας αφήνει μεχρι ένα σημείο, γιατί είναι πολύ άσχημος ο δρόμος. Εκεί μας περιμένει μια βοϊδάμαξα. Μπαίνουμε στη βοϊδάμαξα να περάσουμε το ποτάμι. Αφού φτάσουμε στην άλλη άκρη, περπατάμε άλλα 4 χιλιόμετρα, για να φθάσουμε σ’ ένα σχολείο, όπου θα γίνει η Θεία Λειτουργία. Στο δρόμο συναντάμε σκληραγωγημένα παιδάκια που κουβαλάνε τούβλα στον ώμο η βαριές πέτρες στο κεφάλι, για να βγάλουν μεροκάματο.Αυτές είναι οι πραγματικές αλήθειες που ζούμε με τους εθελοντές που έρχονται στη Μαδαγασκάρη. Μας βλέπουν τα παιδάκια και απλώνουν το χέρι και λένε: Δώσε μου μια καραμέλα, ξένε.Τελικά, φθάνουμε στο χωριό. Εδώ δεν έχουμε ακόμη Ναό και, όπως είπαμε, γίνεται η Θεία Λειτουργία σ’ ένα σχολείο. Ρωτάμε τον πατέρα ΣΕΡΑΦΕΙΜ πως ιδρύθηκε εδώ η ενορία; και μας λέει την ιστορία της περιοχής αυτής, που εξ αιτίας ενός θαύματος από τις προσευχές του πατρός ΣΕΡΑΦΕΙΜ θεραπεύτηκε η μητέρα ενός ειδωλολάτρη. Βέβαια αυτός εγκαταλείπει τα πνεύματα των προγόνων του και ομολογεί την αλήθεια της Ορθοδοξίας και όχι μόνο αυτός γίνεται κατηχούμενος, μας δωρίζει και ένα οικόπεδο για να χτίσουμε Ναό. Στην Ιεραποστολή δεν γίνεται προσηλυτισμός, αλλά ευαγγελισμός ψυχών.ΗΜΕΡΑ ΕΚΤΗΦεύγουμε από την περιοχή αυτή με αισθήματα χαράς και λύπης. Χαράς, γιατι ζήσαμε τόσες πνευματικές, μοναδικές εμπειρίες, δεθήκαμε με τον κόσμο εκεί, τους αγαπήσαμε και τώρα είναι καιρός να επιστρέψουμε στη βάση μας.Στην επιστροφή μας σε μια κωμόπολη μας περίμενε ο π.ΠΑΣΧΑΛΗΣ.’Εχουμε και εδώ βαπτίσεις. Αν και είμαστε πάρα πολύ κουρασμένοι, γίνονται κανονικά οι βαπτίσεις και το απόγευμα ξεκουραζόμαστε.Το βράδυ προχωρούμε προς την Ανταναναρίβ.ΗΜΕΡΑ ΕΒΔΟΜΗΣήμερα, Κυριακή, πάμε με το Γέροντα στο κέντρο, στους Αγίους Ταξιάρχες, στο χωριό Βουϊκέλι, όπου θα συλλειτουργήσει με τον π. ΣΑΜΟΥΗΛ.Μετά από τη Θεία Λειτουργία μας παρακαλεί ο π. ΣΑΜΟΥΗΛ να επισκεφθούμε μια άρρωστη, τη ΜΑΚΡΙΝΑ.Πάμε στη ΜΑΚΡΙΝΑ και τη ρωτάμε τι έχει;Οκτώ μήνες είμαι στο κρεβάτι και δεν έχω χρήματα να πάω στο γιατρό. Την παίρνουμε και την μεταφέρουμε στην ΑΝΤΑΝΑΡΙΒΗ και την πάμε στο Κρατικό Νοσοκομείο. Η ΜΑΚΡΙΝΑ είχε πιεί μολυσμένο νερό από ένα ποτάμι και τα μικρόβια δηλητηρίασαν τα όργανά της, ούτως ώστε να μη λειτουργούν κανονικά πλέον. Δυστυχώς μετά από λίγες ημέρες εκοιμήθη η ΜΑΚΡΙΝΑ, δεν μπορέσαμε να την σώσουμε. Άν πήγαινε στο γιατρό νωρίτερα, αν είχε μόνο 5 € για φάρμακο,θα μπορούσε να ζήσει. Η ΜΑΚΡΙΝΑ πέθανε και άφησε πίσω της (5) ορφανά μωρά, το μικρότερο μόλις (4) μηνών.Η Ιεραποστολή μας μεταξύ άλλων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων φροντίζει να κτίσει και Γενικές Κλινικές, που λειτουργούν εντελώς δωρεάν για τον κόσμο. Τώρα έχουμε δύο κλινικές που λειτουργούν δωρεάν, οδοντιατρικό, γενικό παθολογικό, μικροβιολογικό, γυναικολογικό και φαρμακείο.

26

1Η Χριστιανοσύνη στο σύγχρονο κόσμο (Θ.Ε. 1)Από τα πιο πρόσφατα ιδρύματα της Ιεραποστολής είναι και ένα βρεφοκομείο, στο οποίο στεγάζονται εγκαταλελειμμένα παιδια, όπως η ΜΑΚΡΙΝΑ η άλλα παιδιάκια τα οποία έχουν εγκαταλείψει για κάποιο λόγο οι γονείς τους. Τα παιδιά μεγαλώνουν σε ένα ζεστό, οικογενειακό περιβάλλον. Είχαμε την ευλογία σήμερα να είμαστε και στα εγκαίνια του βρεφοκομείου.ΗΜΕΡΑ ΟΓΔΟΗΣήμερα φθάνει στην Ιεραποστολή μας ο Μητροπολίτης Κιτίου κ.Χρυσόστομος από την Κύπρο, με μια ομάδα γιατρών. Περιπτώσεις σαν της Μακρίνας, μας παροτρύνουν να ζητήσουμε βοήθεια απ’ αυτούς τους γιατρους. Οι γιατροί από την Κύπρο δεν χάνουν χρόνο. Αμέσως οργανώνονται, πάντα φορτωμένοι με φάρμακα που έχουν φέρει μαζί τους και αρχίζουν το θεραπευτικό έργο τους. Μεγάλη η προσφορά τους, αναγκαία η παρουσία τους.Στο χωριό, που πάμε σήμερα με τους γιατρούς γίνεται και ο εγκαινιασμός ενός Ναού από το Μητροπολίτη Κιτίου. Η σημερινή ημέρα έχει ιδιαίτερη σημασία για μας. Απολαμβάνουμε και πάλι πάρα πολλές ευλογίες από τον πανάγαθο Θεό.ΗΜΕΡΑ ΕΝΑΤΗΣήμερα νιώθουμε ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση, γιατί ξεφορτώνουν το κοντέϊνερ που εστάλη από την εξωτερική Ιεραποστολή του Αγίου ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ.Παραλάβαμε ρουχισμό, τρόφιμα, εκκλησιαστικά είδη, γραφική ύλη, μηχανήματα για τις κλινικές και έπιπλα για τον εξοπλισμό Ναών, πνευματικών κέντρων και άλλων χώρων . Έχει και ένα ασθενοφόρο αυτοκίνητο από την Γερμανία. Ο Γέροντάς μας το δωρίζει στο Δήμο για να μπορούνε να εξυπηρετούνται τα γύρω χωριά της περιοχής.Η ομάδα μας που συμπεριλαμβάνει όλους τους εθελοντές της Ιεραποστολής μας δεν καθυστερεί στη διανομή των υλικών αγαθών που έχουν έλθει με το κοντέϊνερ. Μοιράζονται στους φτωχούς και ταυτόχρονα δίνουμε γραφική ύλη και καραμέλες σε όλα τα παιδιά της περιοχής. Είναι ημέρα χαράς για τους φτωχούς αδελφούς μας.Διαπιστώνουμε εδώ επί τόπου, ότι όση βοήθεια δίνουμε, είτε από το υστέρημά μας, είτε από το περίσσευμά μας, όλη αυτή η βοήθεια πάει εξ ολοκλήρου εις τον προορισμό της. Η κούραση του ξεφορτώματος του κοντέϊνερ ξεπληρώνεται με την ανακούφιση, ότι κάποιοι στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στη μακρινή Αυστραλία, αγαπούν και θυμούνται την Ιεραποστολή, δεν ξεχνούν και με τον δικο τους προσωπικό τρόπο την βοηθούν.ΗΜΕΡΑ ΔΕΚΑΤΗ(Τελευταία ημέρα στη Μαδαγασκάρη)Οι ιθαγενείς προσφέρουν τις ευχαριστίες τους με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια.Η προσφορά των δέκα ημερών μικρή. Το ξύπνημα όμως της εσωτερικής συνειδήσεώς μας μεγάλο. Κλείνουν τη γιορτή τους οι ντοπιοι αδελφοί μας φωνάζοντας «MISAOTRA TOMPOKO». Ευχαριστούμε, κύριοι. Ευχαριστούμε πολύ. Εμείς όμως ξέρουμε, ότι πήραμε σε 10 ημέρες πολύ περισσότερα απ’ αυτά που έχουμε προσφέρει. ΚΛΩΝΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΣ 2ο & 1ο Γυμνάσιο Νάουσας

27