Όμιλος ¨Παραμύθι και Αφήγηση¨ Βασιλική Αντωνογιάννη Δασκάλα

Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο

Φλώρινας

bantonog@yahoo.gr

Εισαγωγή Τίτλος:

«Παραμύθι και Αφήγηση» • Υλοποίηση: στο πλαίσιο του νέου

θεσμού των Ομίλων • «Εργαστήρι Γλώσσας» • Τρία Τμήματα • Γ΄ και Δ΄ Δημοτικού

Επιλογή του θέματος Πρόθεση των

διοργανωτών για ένα πρόγραμμα:

ευχάριστο παιδοκεντρικό ωφέλιμο για τους

μαθητές

Εκπαιδευτικοί στόχοι

• Απόλαυση και ψυχαγωγία

• Καλλιέργεια φαντασίας

• Εμπλουτισμός λεξιλογίου

• Καλλιέργεια γλωσσικών δεξιοτήτων • Κατάκτηση αναγκαίων στρατηγικών για

την κατανόηση και παραγωγή κειμένων

Εκπαιδευτικοί στόχοι • Προφορική και γραπτή έκφραση

με αυθόρμητο τρόπο • Ενεργοποίηση ολόκληρου του

ψυχοδιανοητικού δυναμικού τους • Κοινωνικοποίηση • Γνωριμία με κάποιους διάσημους

κλασικούς και σύγχρονους παραμυθάδες

Δραστηριότητες στη σχολική τάξη

Συμπλήρωση ερωτηματολογίων ΓΡΑΦΩ ΓΙΑ ΜΕΝΑ – ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

Το μάθημα που μου αρέσει περισσότερο στο σχολείο Οι καλύτεροί μου φίλοι Ποιο φαγητό προτιμώ Το αγαπημένο μου γλυκό Τα αγαπημένα μου βιβλία Ποιους ήρωες των βιβλίων μου αγαπώ Οι αγαπημένες μου τηλεοπτικές εκπομπές Τα αγαπημένα μου παραμύθια Ποιους ήρωες των παραμυθιών αγαπώ Τα τραγούδια που μου αρέσουν να ακούω Οι αγαπημένοι/ες μου τραγουδιστές/στριες Ποιο άθλημα μου αρέσει να κάνω Ποιο άθλημα μου αρέσει να παρακολουθώ Μαθαίνω κάποια ξένη γλώσσα; Ασχολούμαι με κάποιο μουσικό όργανο; Με ποια παραμύθια θέλεις να ασχοληθούμε στο Εργαστήρι Γλώσσας;

Διαμόρφωση αίθουσας

Επεξεργασία / κατανόηση παραμυθιών

Ανάγνωση μεγαλόφωνη από εκπ/κό – μαθητές

Σιωπηρή ανάγνωση Αφήγηση με παρουσίαση

εικόνων Ενδεικτικές ερωτήσεις (ποιοι

οι πρωταγωνιστές, τι σας άρεσε περισσότερο, ποιος ήρωας θα επιθυμούσατε να είστε)

Δομικά χαρακτηριστικά τους

1. Έναρξη – αρχή 2. Εισαγωγή ηρώων 3. Εξέλιξη με πλοκή 4. Εναλλαγή χώρων –

καταστάσεων 5. Δράση ηρώων

6. Αντιμετώπιση / λύση προβλήματος

7. Κλείσιμο - τέλος

Υφολογικά χαρακτηριστικά τους

1. Τυποποιημένες εκφράσεις έναρξης και τέλους

2. Επαναλήψεις λέξεων – φράσεων

3. Γλώσσα απλή – λιτή 4. Χρήση ηχογλώσσας 5. Υπερβολές

Μετεξέλιξη του παραμυθιού Από προφορικό

→ γραπτό →εικονογραφημένο →με κειμενική και

παράλληλη εικονιστική μορφή

→ σε κινούμενα σχέδια → σε βιβλίο – παραμύθι

→ σε πολυτροπικό, ψηφιοποιημένο,

διαδικτυακό παραμύθι

• Παραμύθια μέσα από CD, DVD, INTERNET

• Υπέρ – Κατά • Αφήγηση

Λειτουργίες παραμυθιού 1. Εισαγωγή 2. Συμφορά – στέρηση 3. Αναχώρηση ήρωα 4. Δοκιμασία ήρωα 5. Απόκτηση μαγικού μέσου 6. Εξασφάλιση μαγικού βοηθού 7. Αναμέτρηση ήρωα –

ανταγωνιστή 8. Νίκη ήρωα 9. Επιστροφή – ανταμοιβή

(γάμος)

Ανασύνθεση παραμυθιού με τη βοήθεια εικόνων

Ανασύνθεση παραμυθιού με τη βοήθεια εικόνων

Ανασύνθεση παραμυθιού με τη βοήθεια εικόνων

Ανασύνθεση παραμυθιού με τη βοήθεια εικόνων

Ανασύνθεση παραμυθιού με τη βοήθεια εικόνων

Το “ποντικοφαγωμένο” παραμύθι

Συνέχεια στην πλοκή ή δικό τους τέλος στην ιστορία

Παραμυθοσαλάτες Σύνθεση νέου παραμυθιού με στοιχεία

και πρόσωπα από άλλα παραμύθια

Συνέχεια του παραμυθιού • Τι έγινε μετά το γάμο

της Ραπουνζέλ με τον πρίγκιπα;

• Τι συνάντησε ο Μόγλης όταν εγκατέλειψε τη ζούγκλα και πήγε να ζήσει με τους ανθρώπους;

Ανάποδο-αντίστροφο παραμύθι

Τράπουλα

Σκυταλοπαραμυθίες

Τυφλές ιστορίες

Ιστορία της ζωής τους

Ιστορία με πρωταγωνιστή τα ίδια

• Δίνουμε περίληψη παραμυθιού και ζητάμε να το γράψουν εμπλουτισμένο και εκτεταμένο

• Άλλο τίτλο • Παραμύθια από άλλες

χώρες • Διαφορετικότητα – Άτομα με ειδικές

ανάγκες (Μολυβένιος στρατιώτης, Άσχημο παπάκι, Ρούντολφ το ελαφάκι)

Σύνδεση παραμυθιού με αισθήσεις

• Τι μουσική / μυρωδιά / γεύση σάς προκαλεί το περιεχόμενο;

• Αν αυτή η εικόνα είχε χρώμα, τι χρώμα θα διαλέγατε;

• Αν είχε γεύση φρούτου, τι φρούτο;

Επίκαιρα παραμύθια / Δραστηριότητες

Επίκαιρα παραμύθια / Δραστηριότητες

Επίκαιρα παραμύθια / Δραστηριότητες

Επίκαιρα παραμύθια / Δραστηριότητες

¨Το δέντρο των παραμυθιών και των παραμυθάδων¨

Δραματοποίηση, κουκλοθέατρο, παντομίμα

• Κατασκευές (κορόνες, ραβδιά, στέμματα, μάσκες ζώων, μάγισσες, κάστρα)

• Ζωγραφική • Επίσκεψη στη βιβλιοθήκη του σχολείου

Παρουσιάσεις βιβλίων

Σελιδοδείκτες

Συγγραφή παραμυθιών

Βιβλίο με παραμυθάδες

Γενικά συμπεράσματα • Αμείωτη και ενθουσιώδης

συμμετοχή • Απόλαυση και ψυχαγωγία • Αυθόρμητη παραγωγή

γραπτού λόγου • Η συνύπαρξη παιδιών από

διαφορετικές ηλικίες και σχολικές μονάδες σε εξωδιδακτικό χρόνο ήταν μια καινοφανής ευχάριστη

εμπειρία

Γενικά συμπεράσματα • Κοινωνικοποίηση με την ομαδική εργασία, το

δημιουργικό παιχνίδι, τη δραματοποίηση και την ενεργητική συμμετοχή

• Καλή εισαγωγή στη λογοτεχνία και αγωγή Φιλαναγνωσίας

• Ενεργοποίηση ολόκληρου του ψυχοδιανοητικού δυναμικού τους

• Καλλιέργεια φαντασίας / γλωσσικών δεξιοτήτων

Γενικά συμπεράσματα • Δυνατότητες για

δημιουργικότητα, πρωτοτυπία, αποκλίνουσα σκέψη

• Απαλλαγή από το άγχος της

σχολικής αξιολόγησης

• Αποσχολειοποίηση των δραστηριοτήτων, άνεση στη χρονική ροή των φάσεων του προγράμματος, ευέλικτη διαχείριση του χρόνου

Επίλογος • Το παραμύθι έχει πολλαπλές

ωφέλειες για τα παιδιά • Ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης,

φαντασίας και έκφρασης • Δυνατότητες για δημιουργικότητα

και πρωτοτυπία, σπάζοντας τα στερεότυπα της εκπ/σης και καλλιεργώντας την αποκλίνουσα σκέψη

• Εκφράζονται εύκολα και αβίαστα μηνύματα, χωρίς ¨διδακτικό¨ ή ¨φρονηματιστικό¨ τόνο

• Εκφράζονται με λόγο και σώμα, αναδεικνύουν δεξιότητες και ταλέντα, εξωτερικεύουν σκέψεις και συναισθήματα, διατυπώνουν ανησυχίες και περνούν μηνύματα