*Τα σχήματα στην τέχνη

Επιμέλεια: Δήμητρα Αραμπατζή Σχολική Μονάδα υλοποίησης: Νηπιαγωγείο Κιλελέρ

*Σκοπός του προγράμματος

Με τη χρήση Η/Υ και παιδαγωγικά κατάλληλων λογισμικών επιδιώκεται:

η ανάπτυξη συλλογικών δραστηριοτήτων που ευνοούν την

αλληλεπίδραση, την επικοινωνία, τη συνεργασία να γνωρίσουν τα παιδιά γνωστούς ζωγράφους και αντιπροσωπευτικά έργα

τους με θέμα τα σχήματα

να διακρίνουν την ομορφιά στα έργα τέχνης με τα οποία έρχονται σε επαφή

να εκφράζονται λεκτικά & να αναπτύσσουν μαθηματικές έννοιες να χρησιμοποιούν τις εμπειρίες και τις ιδέες τους ως στοιχεία καλλιτεχνικής

έκφρασης και δημιουργίας.

*Θεωρητικό πλαίσιο

Το πρόγραμμα είναι συμβατό με το ΔΕΠΠΣ για το Νηπιαγωγείο καθώς:

αποτελεί μια παιδαγωγικά κατάλληλη θεματική προσέγγιση που ενδιαφέρει

τα παιδιά

στηρίζεται στη διαθεματικότητα συνδέεται με σχεδόν όλες τις γνωστικές περιοχές του Αναλυτικού

Προγράμματος (Γλώσσα, Μαθηματικά, Δημιουργία & Έκφραση, Τεχνολογία)

υποστηρίζεται από τις αρχές του Εποικοδομισμού και τις

Κοινωνικοπολιτιστικές θεωρήσεις του L. Vygotsky

* Δραστηριότητα αναζήτησης υλικού μέσω Η/Υ (πίνακες & ζωγράφοι)

πηγή : Διαδίκτυο

Διδακτικοί στόχοι να αναζητηθούν πίνακες ζωγραφικής συγκεκριμένων δημιουργών με θέμα τα τέσσερα βασικά σχήματα – αναζήτηση με κριτήρια

Στόχοι ως προς την χρήση των ΤΠΕ να γνωρίσουν τα πλεονεκτήματα της χρήσης του διαδικτύου (Internet)

ως προς τον τρόπο αναζήτησης την ευκολία πρόσβασης την ταχύτητα απόκτησης δεδομένων το είδος και το πλήθος των προσφερόμενων επιλογών τη δυνατότητα προβολής, σμίκρυνσης, μεγέθυνσης, αποθήκευσης και

εκτύπωσης υλικού

* Πίνακες και ζωγράφοι, υλικό αναζήτησης πηγή : Διαδίκτυο

Piet Mondrian Peter Blake

Wassili Kandinsky

* Δραστηριότητα Παρουσίασης έργων τέχνης Λογισμικό : PowerPoint

Διδακτικοί στόχοι

να γνωρίσουν γνωστούς ζωγράφους και κάποια έργα τους με θέμα τα σχήματα να συγκρίνουν πίνακες ζωγραφικής με διαφορετική θεματολογία (ρεαλιστικά θέματα και πίνακες μοντέρνας τέχνης με σχήματα) να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον των νηπίων

Στόχοι ως προς την χρήση των ΤΠΕ παρουσίαση υλικού που συγκεντρώθηκε από το διαδίκτυο με ένα δυναμικό εργαλείο οπτικοποίησης της γνώσης που συνδυάζει την λεγόμενη τριπλή αναπαράσταση (κείμενο, εικόνα, ήχος)

* Δραστηριότητα εννοιολογικής χαρτογράφησης Λογισμικό : Kidspiration

Διδακτικοί στόχοι να αναγνωρίζουν τα τέσσερα βασικά σχήματα να αναλύουν μια σύνθεση σχημάτων να ταξινομούν τις εικόνες – έργα τέχνης ανάλογα με το σχήμα το οποίο

κυριαρχεί να συνδέσουν τα έργα τέχνης με το δημιουργό τους

Στόχοι ως προς την χρήση των ΤΠΕ να κατασκευάσουν ένα νοητικό χάρτη με την έννοια «Σχήματα» και να συμπληρώσουν τη δομή του χάρτη

α) συνδέοντας την έννοια «Σχήματα» με τα τέσσερα βασικά επίπεδα σχήματα (τρίγωνο, τετράγωνο, κύκλος, ορθογώνιο) β) τοποθετώντας και συνδέοντας εικόνες έργων τέχνης με τις έννοιες των σχημάτων γ) επιλέγοντας, μέσα από σχετικές εικόνες, την εικόνα του δημιουργού (ζωγράφου) και συνδέοντάς την με το έργο τέχνης

* α) Σύνδεση της έννοιας «Σχήματα» με τα βασικά σχήματα

Αρχική οθόνη (ημιδομημένο αρχείο)

οθόνη μετά τη σύνδεση της έννοιας με τα βασικά σχήματα

* α) Σύνδεση της έννοιας «Σχήματα» με τα βασικά σχήματα

* β) Σύνδεση εννοιών - σχημάτων με τα έργα τέχνης

οθόνη μετά τη σύνδεση εννοιών – σχημάτων με τα έργα τέχνης

Τελική οθόνη (αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

* γ) Σύνδεση έργων τέχνης με τον δημιουργό

* Ερωτηματολόγιο: «Βρες τον πίνακα» Λογισμικό : επεξεργαστής κειμένου Word

Διδακτικοί στόχοι

να ασκήσουν την παρατηρητικότητα να έρθουν σε επαφή με την γραπτή έκφραση Να εμπλουτίσουν τον προφορικό λόγο καθώς παρατηρούν, ανακαλύπτουν, περιγράφουν, εκφράζονται, επιχειρηματολογούν, αναλύουν, συγκρίνουν και ερμηνεύουν γλωσσικά τα στοιχεία ενός πίνακα ζωγραφικής

Στόχοι ως προς την χρήση των ΤΠΕ να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο στον Η/Υ χρησιμοποιώντας το πληκτρολόγιο Να τυπώσουν στον εκτυπωτή το συμπληρωμένο ερωτηματολόγιο

* Ερωτηματολόγιο: «Βρες τον πίνακα» Λογισμικό : επεξεργαστής κειμένου Word

* Δραστηριότητες ανάπτυξης βασικών μαθηματικών εννοιών

Λογισμικό : Kidspiration

Διδακτικοί στόχοι Να «αποκρυπτογραφήσουν» τη σύνθεση δύο πινάκων με θέμα τους ομόκεντρους κύκλους και στη συνέχεια

να κάνουν σειροθετήσεις (ταξινομήσεις) σχημάτων του ίδιου χρώματος ως προς το μέγεθος να κάνουν ομαδοποιήσεις με δοσμένα κριτήρια να κάνουν μετρήσεις, συγκρίσεις ως προς τις ποσότητες και να εξάγουν συμπεράσματα να εντοπίζουν και να περιγράφουν την θέση των σχημάτων στο χώρο χρησιμοποιώντας βασικές χωρικές έννοιες

Στόχοι ως προς την χρήση των ΤΠΕ να δημιουργήσουν ομάδες κύκλων σε ημιδομημένο αρχείο επιλέγοντας στοιχεία από έτοιμη βιβλιοθήκη με την εντολή drag and drop

* α) Σειροθέτηση χρωμάτων (από τον μικρότερο κύκλο στον μεγαλύτερο)

Αρχική οθόνη (ημιδομημένο αρχείο)

Τελική οθόνη (αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

* α) Σειροθέτηση χρωμάτων (από τον μικρότερο κύκλο στον μεγαλύτερο)

* β) Ομαδοποίηση με 2 κριτήρια (διαφορετικό χρώμα και μέγεθος)

Αρχική οθόνη (ημιδομημένο αρχείο)

* β) Ομαδοποίηση με 2 κριτήρια (διαφορετικό χρώμα και μέγεθος)

Τελική οθόνη (αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

* γ) Δημιουργία ομόκεντρων κύκλων (ταξινόμηση σχημάτων)

Αρχική οθόνη (ημιδομημένο αρχείο)

* γ) Δημιουργία ομόκεντρων κύκλων (ταξινόμηση σχημάτων)

Τελική οθόνη (αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

Διδακτικοί στόχοι να αναλύσουν ένα έργο τέχνης στα επιμέρους στοιχεία που το απαρτίζουν (σχήματα, χρώματα), να συγκρίνουν τα μεγέθη των σχημάτων, την τοποθέτησή τους στο χώρο και να το αναπαράγουν

Στόχοι ως προς την χρήση των ΤΠΕ να αναπαράγουν γνωστούς πίνακες ζωγραφικής χρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τις δυνατότητες του υπολογιστή

* Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης

Λογισμικό : Natural Art

* α) Αναπαραγωγή πίνακα (Piet Mondrian «Composition 1»)

Αρχική οθόνη (ημιδομημένο αρχείο)

* α) Αναπαραγωγή πίνακα (Piet Mondrian «Composition 1»)

Τελική οθόνη (αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

* β) Αναπαραγωγή πίνακα (Piet Mondrian «Composition 3»)

Αρχική οθόνη (ημιδομημένο αρχείο)

* β) Αναπαραγωγή πίνακα (Piet Mondrian «Composition 3»)

Τελική οθόνη (αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

* γ) Αναπαραγωγή πίνακα (Wassili Kandinsky «Thirteen Rectangles»)

Αρχική οθόνη (ημιδομημένο αρχείο)

* γ) Αναπαραγωγή πίνακα (Wassili Kandinsky «Thirteen Rectangles»)

Τελική οθόνη (αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

Διδακτικοί στόχοι να διακρίνουν την ομορφιά στα έργα τέχνης με τα οποία έρχονται σε επαφή, και να χρησιμοποιούν τις εμπειρίες και τις ιδέες τους ως στοιχεία καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας.

Στόχοι ως προς την χρήση των ΤΠΕ Να δημιουργήσουν, εμπνεόμενα από γνωστούς πίνακες ζωγραφικής με θέμα τα σχήματα, τις δικές τους ατομικές συνθέσεις με σχήματα και χρώματα και χρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τις δυνατότητες του υπολογιστή

* Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης

Λογισμικό : Tux Paint

* Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης

Λογισμικό : Tux Paint

* Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης

Λογισμικό : Tux Paint

* Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης

Λογισμικό : Tux Paint

* Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης

Λογισμικό : Tux Paint

* Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης

Λογισμικό : Tux Paint

* Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης

Λογισμικό : Tux Paint

* Αποτελέσματα: ως προς τη μαθησιακή διαδικασία

Τα παιδιά συμμετείχαν, συνεργάστηκαν σε ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες, ασκήθηκαν στην κριτική ικανότητα και στον γόνιμο διάλογο, ασκήθηκαν να σέβονται τον συνομιλητή τους και να βοηθούν όσους/ες συμμαθητές /τριες έχουν ανάγκη

Ανέπτυξαν δεξιότητες επικοινωνίας (ακρόαση, ομιλία, επιχειρηματολογία, διάλογο κά.) μέσα στο πλαίσιο της ομάδας

Κινητοποίησαν και ενίσχυσαν την δημιουργική τους σκέψη και την

φαντασία

Βίωσαν την αξία της ομαδικής εργασίας και της από κοινού ανακάλυψης

*Αποτελέσματα: ως προς τη χρήση των ΤΠΕ

Με την χρήση κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού ενθαρρύνθηκαν τα παιδιά να εκφράζουν προφορικά αυτό που είδαν, σκέφτηκαν, εξασκώντας

γλωσσικές δεξιότητες (π.χ. να περιγράφουν, εξηγούν, ερμηνεύουν, να επιχειρηματολογούν, να εμπλουτίζουν τον προφορικό τους λόγο)

Ενθαρρύνθηκαν να αναπτύξουν ψυχοκινητικές δεξιότητες (λεπτή κινητικότητα, συντονισμός χεριού και ματιού, οικοδόμηση χωρικών σχέσεων και προσανατολισμού στο χώρο)

Συνέβαλαν οι ΤΠΕ στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αισθητικής αγωγής, όπως της δημιουργικότητας και της δημιουργικής έκφρασης μέσω δραστηριοτήτων σχεδιασμού εικόνων και γραφικών που επιτρέπουν την ελεύθερη έκφραση των παιδιών, δίνοντας την χαρά της προσωπικής δημιουργίας Οι ΤΠΕ συνέβαλαν στην εξοικείωση των παιδιών με τις δυνατότητες και τους τρόπους χρήσης διάφορων εργαλείων των αναπτυξιακά κατάλληλων λογισμικών και γενικότερα στη γνωριμία με τον Η/Υ, τη χρήση του και τον

πληροφοριακό εγγραμματισμό.

*Βιβλιογραφία

Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Σπουδών, προγραμμάτων σπουδών και αναλυτικά προγράμματα σπουδών για το Νηπιαγωγείο

Οδηγός Νηπιαγωγού: Εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί – δημιουργικά περιβάλλοντα μάθησης, Αθήνα, ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2006)

Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης, Κλάδος ΠΕ60

Κόμης Β., (2004), Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών, Αθήνα: εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών

Ηλεκτρονικές πηγές

www.google.gr