Post on 05-Feb-2020
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Η Παύλεια Θεολογία
Χριστολογία
Αικατερίνη ΤσαλαμπούνηΕπίκουρη Καθηγήτρια
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σεάδειες χρήσης Creative Commons
bull Για εκπαιδευτικό υλικό όπως εικόνες που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς
2
Άδειες Χρήσης
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκηςraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
3
Χρηματοδότηση
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Εισαγωγικά
2 Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
3 Χριστολογικοί τίτλοι (1)
4 Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
5 Σταυρός και ανάσταση
6 Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
7 Η θυσία του Ιησού Χριστού
5
Περιεχόμενα ενότητας 12
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
8 Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
9 Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
10 Ο σταυρός ως καταλλαγή
11 Η πραγματικότητα της ανάστασης
12 Δόξα και παρουσία
Περιεχόμενα ενότητας 22
6
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Χριστολογία η παρουσίαση του προσώπουτου Ιησού Χριστού και του ρόλου του στηνιστορία της σωτηρίας
bull Ο Παύλος δε δίνει πληροφορίες για τη ζωήτου Χριστού
bull Την προϋποθέτει και υιοθετεί μία σειρά απόχριστολογικά θέματα
8
Εισαγωγικά
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σεάδειες χρήσης Creative Commons
bull Για εκπαιδευτικό υλικό όπως εικόνες που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς
2
Άδειες Χρήσης
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκηςraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
3
Χρηματοδότηση
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Εισαγωγικά
2 Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
3 Χριστολογικοί τίτλοι (1)
4 Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
5 Σταυρός και ανάσταση
6 Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
7 Η θυσία του Ιησού Χριστού
5
Περιεχόμενα ενότητας 12
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
8 Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
9 Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
10 Ο σταυρός ως καταλλαγή
11 Η πραγματικότητα της ανάστασης
12 Δόξα και παρουσία
Περιεχόμενα ενότητας 22
6
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Χριστολογία η παρουσίαση του προσώπουτου Ιησού Χριστού και του ρόλου του στηνιστορία της σωτηρίας
bull Ο Παύλος δε δίνει πληροφορίες για τη ζωήτου Χριστού
bull Την προϋποθέτει και υιοθετεί μία σειρά απόχριστολογικά θέματα
8
Εισαγωγικά
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα
bull Το έργο laquoΑνοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκηςraquo έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού
bull Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους
3
Χρηματοδότηση
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Εισαγωγικά
2 Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
3 Χριστολογικοί τίτλοι (1)
4 Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
5 Σταυρός και ανάσταση
6 Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
7 Η θυσία του Ιησού Χριστού
5
Περιεχόμενα ενότητας 12
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
8 Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
9 Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
10 Ο σταυρός ως καταλλαγή
11 Η πραγματικότητα της ανάστασης
12 Δόξα και παρουσία
Περιεχόμενα ενότητας 22
6
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Χριστολογία η παρουσίαση του προσώπουτου Ιησού Χριστού και του ρόλου του στηνιστορία της σωτηρίας
bull Ο Παύλος δε δίνει πληροφορίες για τη ζωήτου Χριστού
bull Την προϋποθέτει και υιοθετεί μία σειρά απόχριστολογικά θέματα
8
Εισαγωγικά
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Εισαγωγικά
2 Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
3 Χριστολογικοί τίτλοι (1)
4 Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
5 Σταυρός και ανάσταση
6 Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
7 Η θυσία του Ιησού Χριστού
5
Περιεχόμενα ενότητας 12
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
8 Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
9 Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
10 Ο σταυρός ως καταλλαγή
11 Η πραγματικότητα της ανάστασης
12 Δόξα και παρουσία
Περιεχόμενα ενότητας 22
6
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Χριστολογία η παρουσίαση του προσώπουτου Ιησού Χριστού και του ρόλου του στηνιστορία της σωτηρίας
bull Ο Παύλος δε δίνει πληροφορίες για τη ζωήτου Χριστού
bull Την προϋποθέτει και υιοθετεί μία σειρά απόχριστολογικά θέματα
8
Εισαγωγικά
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Εισαγωγικά
2 Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
3 Χριστολογικοί τίτλοι (1)
4 Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
5 Σταυρός και ανάσταση
6 Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
7 Η θυσία του Ιησού Χριστού
5
Περιεχόμενα ενότητας 12
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
8 Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
9 Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
10 Ο σταυρός ως καταλλαγή
11 Η πραγματικότητα της ανάστασης
12 Δόξα και παρουσία
Περιεχόμενα ενότητας 22
6
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Χριστολογία η παρουσίαση του προσώπουτου Ιησού Χριστού και του ρόλου του στηνιστορία της σωτηρίας
bull Ο Παύλος δε δίνει πληροφορίες για τη ζωήτου Χριστού
bull Την προϋποθέτει και υιοθετεί μία σειρά απόχριστολογικά θέματα
8
Εισαγωγικά
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
8 Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
9 Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
10 Ο σταυρός ως καταλλαγή
11 Η πραγματικότητα της ανάστασης
12 Δόξα και παρουσία
Περιεχόμενα ενότητας 22
6
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Χριστολογία η παρουσίαση του προσώπουτου Ιησού Χριστού και του ρόλου του στηνιστορία της σωτηρίας
bull Ο Παύλος δε δίνει πληροφορίες για τη ζωήτου Χριστού
bull Την προϋποθέτει και υιοθετεί μία σειρά απόχριστολογικά θέματα
8
Εισαγωγικά
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Χριστολογία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Χριστολογία η παρουσίαση του προσώπουτου Ιησού Χριστού και του ρόλου του στηνιστορία της σωτηρίας
bull Ο Παύλος δε δίνει πληροφορίες για τη ζωήτου Χριστού
bull Την προϋποθέτει και υιοθετεί μία σειρά απόχριστολογικά θέματα
8
Εισαγωγικά
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Χριστολογία η παρουσίαση του προσώπουτου Ιησού Χριστού και του ρόλου του στηνιστορία της σωτηρίας
bull Ο Παύλος δε δίνει πληροφορίες για τη ζωήτου Χριστού
bull Την προϋποθέτει και υιοθετεί μία σειρά απόχριστολογικά θέματα
8
Εισαγωγικά
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Ο Παύλος χρησιμοποιεί την ιστορία τουΧριστού ως παράδειγμα για τη ζωή τωνπιστών
ndashΧριστολογία -gt παραίνεση
bull Ο Ιησούς ως παράδειγμα ταπείνωσης
bull Ο Ιησούς ως Κύριος και σωτήρας
bull Η θεολογία του σταυρού
bull Το νέο πολίτευμα των Χριστιανών
9
Το παράδειγμα του Φιλ 26-11
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας10
Χριστολογικοί τίτλοι (1)
bull Δεν απαντούν οι παραδοσιακοί χριστολογικοί τίτλοιτων ευαγγελίων υιός του Ανθρώπου δούλος Κυρίου
bull Απαντά μία φορά ως απόγονος του Δαυίδlaquoγενομένου ἐκ σπέρματος Δαυὶδ κατὰ σάρκαraquo
bull Ο όρος laquoΧριστόςraquo σύνδεσή του με τον σταυρό καιτην ανάσταση του Ιησού (πχ σταυρὸς τοῦ ΧριστοῦΧριστὸς ἐσταυρωμένος)
bull Ο όρος στον Παύλο ndash ήδη δεύτερο συστατικό τουονόματος του Ιησού
bull Σε κάποιες περιπτώσεις διατηρεί ακόμη την αρχική τουσημασία
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (2)
11
bull Ο Ιησούς ως Κύριος συχνά χωρίς άρθρο ndash στις ομολογίες(κύριος Ἰησοῦς εἷς κύριος)
bull O όρος αναφέρεται κυρίως στον αναστημένο Ιησού αλλάαφορά και στην επίγεια δράση του (λόγος κυρίου αδελφοίκυρίου)
bull Η λειτουργική χρήση του τίτλου ἐπικαλεῖσθαι τὸ ὄνομακυρίου (Ρωμ 1012-13) ὁ κύριος ἡμῶν μαράνα θά
bull Ο Ιησούς ως υιός του Θεού υἱὸς Θεοῦ υἱὸς τοῦ Θεοῦ -κυρίως σε σχέση με την αποστολή του Ιησού στον κόσμοαλλά και με την ανάστασή του (ὁρισθέντος υἱοῦ θεοῦ ἐνδυνάμει κατὰ πνεῦμα ἁγιωσύνης ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶνΡωμ 14)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Χριστολογικοί τίτλοι (3)
12
bull Ο κάθε χριστολογικός τίτλος έχει το δικό του ιδιαίτερο περιεχόμενο
bull Υιός του Θεού η σχέση του με τον Θεό η εξουσία κι η δύναμή του
bull Χριστός ο σταυρός κι η ανάστασή του
bull Κύριος επίγεια δράση του κι ως αναστημένος
bull Οι τίτλοι ως ομολογίες πίστης ἐὰν ὁμολογήσῃςἐν τῷ ὀνόματί σου κύριον Ἰησοῦν
bull Κεντρικό ρόλο ndash ο σταυρός κι η ανάσταση του Ιησού ως θεμελιώδες γεγονός της σωτηρίας
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
bull Οι δύο ιδέες συνδέονται στενά στη σκέψη του Παύλου
bull βλ τον ύμνο στην Φιλιππησίους
bull Γαλ 44-5 ὅτε δὲ ἦλθεν τὸ πλήρωμα τοῦχρόνου ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸναὐτοῦ γενόμενον ἐκ γυναικός ἵνατὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν
bull Ρωμ 83 ὁ θεὸς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸνπέμψας ἐν ὀμοιώματι σαρκὸς ἁμαρτίας
Προΰπαρξη και ενανθρώπιση
13
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Σταυρός και ανάσταση
14
bull Τα δύο γεγονότα καταλαμβάνουν κεντρική θέσηστη διδασκαλία του Παύλου
bull Ο θάνατος ndash αποτέλεσμα της ενανθρώπισης(γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου θανάτου δὲσταυροῦ)
bull Η ανάσταση άμεσα συνδεδεμένη με τον θάνατότου (κι οι δύο τύποι ομολογίας της ανάστασης ὁθεὸς ἤγειρεν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν)
bull Η ανάσταση του Ιησού συνδέεται άμεσα με τηνανάσταση των νεκρών (A΄ Κορ 1520 νυνὶ δὲΧριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶνκεκοιμημένων)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός στη σκέψη του Παύλου
15
bull Ως ιστορικό γεγονός
bull Ποτέ δεν τον αποσυνδέει από την ιστορία
bull Ως θέμα της διδασκαλίας του Παύλου
bull Ως αντίποδας της ανθρώπινης σοφίας
bull Ως πρότυπο της ζωής των αποστόλων και των μελών της Εκκλησίας
bull Ως θεολογικό σύμβολο
bull Η εμπειρία του βαπτίσματος
bull Συμβολίζει την απροσδόκητη πράξη σωτηρίας του Θεού που ανατρέπει κάθε ανθρώπινη αυτοδικαίωση
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού (ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντωνἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν Ρωμ58)
2 Ο οικουμενικός χαρακτήρας της θυσίας του Ιησού ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντεςμηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶνἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι Β΄ Κορ 515
3 Ο Ιησούς ως ο νέος Αδάμ
Η θυσία του Ιησού Χριστού
16
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο εξιλαστήριος χαρακτήρας της θυσίας
17
bull Ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του θανάτου του Ιησού
bull laquoΧριστὸς ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάραraquo (Γαλ 313)
bull laquoκαὶ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτιἑαυτοῖς ζῶσιν ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶἐγερθέντιraquo (Β΄ Κορ 515)
bull Σύνδεση με παλαιοδιαθηκικές προφητείες και κυρίως με την προφητεία Ησ 53 (διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶνπαρεδόθη 5312)
bull laquoἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶνraquo (Α΄ Κορ 153)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Δύο οι πιθανές ερμηνείες
2 ως τα λύτρα που καταβάλλονται
3 ως η αγορά και απελευθέρωση κάποιου που είναι δούλος ή αιχμάλωτος πολέμου
4 Το μοτίβο της εξαγοράς είναι συχνό στην ΚΔ όταν γίνεται λόγος για τον σταυρικό θάνατο του Ιησού
i laquoἠγοράσθητε γὰρ τιμῆςraquo (Α΄ Κορ 620 723)
Ο σταυρός ως λύτρον αντίλυτρον
18
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Ο σταυρός ως καταλλαγή
19
bull Με αυτήν την έννοια απαντά στα κείμενα του αποστόλου Παύλου και εκείνα του κύκλου των μαθητών του
bull laquoΘεὸς ἦν ἐν Χριστῷ κόσμον καταλλάσσων ἑαυτῷ μὴ λογιζόμενοςαὐτοῖς τὰ παραπτώματα αὐτῶνraquo (Β΄ Κορ 519)
bull laquoεἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦυἱοῦ αὐτοῦ πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇαὐτοῦraquo (Ρωμ 510)
bull Αυτή η καταλλαγή έχει οικουμενικό χαρακτήρα κι εκκλησιολογικές συνέπειες
bull laquoδιὰ τὸ ἀποκαταλλάξαι τὰ πάντα εἰς αὐτὸνraquo (Κολ 120)
bull laquoτὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας τὴν ἔχθραν ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ ἵνα καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ θεῷδιὰ τοῦ σταυροῦraquo (Εφ 21416)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
Η πραγματικότητα της ανάστασης
20
bull Η ανάσταση ndash το θεμέλιο της χριστιανικής πίστης
bull Ανάστασης -gt εμφανίσεις του Ιησού -gt κήρυγμα -gt πίστη
bull Ο σταυρός κι η ανάσταση το περιεχόμενο του ευαγγελίου (151 εξ)
bull Η πίστη στη σωματική ανάσταση κι η προϋπόθεση της ανάστασης του Χριστού (βλ Α΄ Κορ)
bull Ο Ιησούς ως laquoἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένωνraquo (Α΄ Κορ 1520)
bull Η κατανόηση της ιστορίας υπό το φως της ανάστασης του Χριστού (Α΄ Κορ 1523-28)
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης
Παύλεια Θεολογία
Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας
1 Πάθος ανάσταση και ανάληψη δόξα συνδέονται Χριστὸς ὁ ἀποθανών μᾶλλον δὲἐγερθείς ὅς καί ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ θεοῦ Ρωμ834
2 Ο Ιησούς Χριστός παρών και στη ζωή της Εκκλησίας
3 Η επάνοδος του Ιησού Χριστού (παρουσία)
Δόξα και παρουσία
21
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΝΟΙΧΤΑ
ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Τέλος Ενότητας
Επεξεργασία Μουρατίδου ΑναστασίαΘεσσαλονίκη Εαρινό εξάμηνο 2013-2014