XYTA ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΜΠΕ 2003

ΜΕΛΕΤΗ: ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

ΕΡΓΟ: ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Ο.Ε.Δ.Α.) ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΣΤΗ

ΘΕΣΗ «ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ» ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Σελ. 0. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...............................................................................................................................1 0.1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕΛΕΤΗΣ...................................................................................................1 0.2. ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ............................................................................................................2 0.3. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ.......................................................................................................................4 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ...................................1 1.1. ΕΠΩΝΥΜΙΑ...........................................................................................................................1 1.2. ΕΙΔΟΣ ΕΡΓΟΥ ......................................................................................................................1 1.3. ΦΟΡΕΑΣ...............................................................................................................................1 1.4. ΑΝΑΔΟΧΟΣ..........................................................................................................................1 1.5. ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ...................................................................................2 1.6. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ .......................................................................................................2

1.6.1. Ιστορικό μελέτης..........................................................................................................2 1.6.2. Ιστορικό ανάθεσης ......................................................................................................5

1.7. ΟΜΑΔΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ.......................................................................................5 1.8. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ .....................................................................6 2. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ..............................................................................................................................1 2.1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ........................................1 2.2. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ – ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ – ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ Ή ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ .........................................................................................................................3 2.3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ..9

2.3.1. Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ Αττικής....................................................................................................9 2.3.2. Οδός προσπέλασης των εγκαταστάσεων.................................................................11

2.4. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ................................................................................................................................15 2.5. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ .....................................................19 2.6. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ..............................................................21 3. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΕΡΓΟΥ.................................................................................................1 3.1. ΟΡΙΑ – ΕΚΤΑΣΗ – ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ.........................................................................1 3.2. ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ..............................1

3.2.1. Εγκαταστάσεις έργων Δ.Σ.Α. ......................................................................................1 3.2.2. Οδός πρόσβασης των εγκαταστάσεων.......................................................................7

3.3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ................................................................................................................8 4. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ..................................................................1 4.1. ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΓΟΥ ............................................................................................1

4.1.1 Όρια - Έκταση ..............................................................................................................1 4.1.2. Γεωμορφολογικά στοιχεία ...........................................................................................1

4.1.3. Οικιστικά και Πληθυσμιακά Δεδομένα.........................................................................4 4.1.4. Παραγωγική Δραστηριότητα –Χρήσεις γης.................................................................7 4.1.5. Δίκτυο Μεταφορών......................................................................................................8 4.1.6. Δίκτυα Υποδομής ........................................................................................................9 4.1.7. Περιοχές Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους - Προστασίας και Ιστορικής Σημασίας.........10 4.1.8. Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου – Περιοχές προστασίας .................................................31

4.2. ΓΕΩΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ .......................................34 4.2.1. Γεωλογία ...................................................................................................................34 4.2.2. Υδρογεωλογία ...........................................................................................................37 4.2.3. Τεκτονική...................................................................................................................38 4.2.4. Σεισμικότητα..............................................................................................................38

4.3. ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ - ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ...........................................................42 4.3.1. Γενικά ........................................................................................................................42 4.3.2. Βροχοπτώσεις...........................................................................................................42 4.3.3.Θερμοκρασία..............................................................................................................43 4.3.4. Σχετική υγρασία ........................................................................................................44 4.3.5. Ανεμοι........................................................................................................................45

4.4. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ....................48 4.4.1. Γενικά ........................................................................................................................48 4.4.2. Χερσαίες εκτάσεις .....................................................................................................49 4.4.3. Ποταμοί .....................................................................................................................50 4.4.4. Σημεία Υδροληψίας ...................................................................................................52 4.4.5. Χλωρίδα – Πανίδα.....................................................................................................52

4.5. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΓΓΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ.....................57 4.5.1 Περιβαλλοντικά στοιχεία.............................................................................................57 4.5.2 Γεωλογία – υδρογεωλογία .........................................................................................57 4.5.3 Τεχνικογεωλογικές συνθήκες – σεισμικότητα ............................................................58 4.5.4 Υδρολογία – Χρήσεις νερού .......................................................................................58

4.6. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΣΚΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΒΑ ΑΤΤΙΚΗ ..............................60 4.7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ..............................................................................................................64 5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ .....................................................1 5.1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ...............................................................................................................1

5.1.1. Περιοχή μελέτης ..........................................................................................................1 5.1.2. Πηγές προέλευσης και κατηγορίες παραγόμενων Σ.Α. ..............................................1 5.1.3. Σύσταση των απορριμμάτων ......................................................................................2

5.2. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΒΑ ΑΤΙΙΚΗΣ ......................3 5.3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ – ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ.....................................................................................................................5 5.3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ – ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ.....................................................................................................................6

5.3.1. Επιλογή θέσης έργου ..................................................................................................6 5.3.2. Επιλογή εφαρμοζόμενης τεχνολογίας.........................................................................8 5.3.3. Εξέταση μηδενικής λύσης .........................................................................................11

5.4. ΔΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ ΑΤΤΙΚΗΣ .....................................................................13 5.4.1. Διαστασιολόγηση Χ.Υ.Τ.Α.........................................................................................13 5.4.2. Διαστασιολόγηση μονάδας βιολογικής ξήρανσης .....................................................13 5.4.3. Διαστασιολόγηση μονάδας κομποστοποίησης .........................................................14 5.4.4. Διαστασιολόγηση μονάδας ΚΔΑΥ.............................................................................14

5.5. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ .................................................15 5.6. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ.................................19

5.6.1. Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης Σύμμεικτων Απορριμμάτων.....................................19 5.6.1.1. Εισαγωγή ............................................................................................................19 5.6.1.2. Μονάδα υποδοχής και προεπεξεργασίας...........................................................20 5.6.1.3. Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης ...........................................................................22 5.6.1.4. Τμήμα εξευγενισμού/ραφιναρίσματος του προϊόντος καυσίμου.........................27 5.6.1.5. Διατάξεις αντιρρύπανσης....................................................................................28

5.6.2. Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) και Μονάδα Κομποστοποίησης29

5.6.2.1. Εισαγωγή – Γενικά στοιχεία για το ΚΔΑΥ ........................................................29 5.6.2.2. Συνήθης εξοπλισμός ΚΔΑΥ............................................................................31 5.6.2.3. Μονάδα κομποστοποίησης .............................................................................35

5.6.3. Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων – Εργα υποδομής ...............................43 5.6.3.1. Γενικά Στοιχεία.................................................................................................43 5.6.3.2. Εναλλακτικές Μέθοδοι Ανάπτυξης Χ.Υ.Τ.Α. ....................................................44 5.6.3.3. Γενικά έργα υποδομής ΧΥΤΑ ..........................................................................46 5.6.3.4. Εργα Στεγανοποίησης .....................................................................................47 5.6.3.5. Εργα συλλογής και επεξεργασίας στραγγισμάτων..........................................48 5.6.3.6. Εργα συλλογής και καύσης βιοαερίου .............................................................49 5.6.3.7. Τεχνική Διάστρωσης, Συμπίεσης και Επικάλυψης ..........................................49

5.6.4. Τεχνική περιγραφή έργων υποδομής .......................................................................54 5.6.4.1. Γενική περιγραφή κτιριακών έργων.................................................................54 5.6.4.2. Απαιτήσεις σε κτίρια για την Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης...........................56 5.6.4.2. Εσωτερική οδοποιία ........................................................................................58 5.6.4.3. Γεφυροπλάστιγγες ...........................................................................................59 5.6.4.4. Περίφραξη –Πύλη εισόδου ..............................................................................60 5.6.4.5. Αντιπλημμυρική προστασία.............................................................................63 5.6.4.6. Αντιπυρική προστασία.....................................................................................64 5.6.4.7. Εγκατάσταση καθαρισμού τροχών οχημάτων.................................................67 5.6.4.8. Εγκατάσταση ύδρευσης ..................................................................................67 5.6.4.9. Εγκατάσταση αποχέτευσης .............................................................................69 5.6.4.10. Ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις......................................................................69 5.6.4.11. Ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος (H/Z) ...................................................................71 5.6.4.12. Δεξαμενή καυσίμων .......................................................................................71 5.6.4.13. Δενδροφυτεύσεις ...........................................................................................72 5.6.4.14. Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου .............................................................72 5.6.4.15. Λοιπά έργα υποδομής ...................................................................................72

5.6.5. Τεχνική περιγραφή της προτεινόμενης οδού προσπέλασης των εγκαταστάσεων ...73 5.6.5.1. Εισαγωγή.........................................................................................................73 5.6.5.2 Προτεινόμενη διαδρομή - συσχετισμός της οδού με το υφιστάμενο δίκτυο .....74 5.6.5.3. Περιγραφή και γεωμετρικά χαρακτηριστικά της οδού......................................75

5.7. ΧΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ......................................................................................77 5.7.1. Ύδρευση ...................................................................................................................77 5.7.2. Ενεργειακή απαίτηση ................................................................................................78

5.8. ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ - ΠΡΟΪΟΝΤΑ.............................................................................................80 5.9. ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ..........................................................................................81

5.9.1. Απαιτούμενο προσωπικό Χ.Υ.Τ.Α. ...........................................................................81 5.9.2. Απαιτούμενο προσωπικό Μονάδας Βιολογικής Ξήρανσης ......................................82 5.9.3. Απαιτούμενο προσωπικό Μονάδας Κομποστοποίησης ...........................................83 5.9.4. Απαιτούμενο προσωπικό ΚΔΑΥ ...............................................................................83

5.10. ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ...............................................................84 5.10.1. Κόστος κατασκευής έργου ......................................................................................84 5.10.2. Κόστος λειτουργίας έργου.......................................................................................88

5.11. ΩΦΕΛΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ..........................................................................................90 5.11.1 Γενικά .......................................................................................................................90 5.11.2 Ωφελιμότητα κατασκευής Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ Αττικής .......................................................90

6. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ .................................1 6.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ............................................................................................................................1 6.2. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ .................................2 6.3. ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΕΡΓΟΥ ..............................................................................9 6.4. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΗΣ Ο.Ε.Δ.Α. ...........................................10

6.4.1. Αέρια απόβλητα φάσης κατασκευής .........................................................................10 6.4.1.1. Καυσαέρια οχημάτων και μηχανημάτων κατασκευής του έργου........................10 6.4.1.2. Σκόνη ..................................................................................................................11

6.4.2. Υγρά απόβλητα φάσης κατασκευής..........................................................................12 6.4.2.1. Αστικά λύματα φάσης κατασκευής .....................................................................12 6.4.2.2. Eπιφανειακές απορροές φάσης κατασκευής ......................................................12

6.4.2.3. Ειδικά υγρά απόβλητα φάσης κατασκευής.........................................................13 6.4.3. Στερεά απόβλητα φάσης κατασκευής .......................................................................13 6.4.4. Θόρυβος κατά τη φάση κατασκευής .........................................................................14 6.4.5. Επιπτώσεις στη χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση κατασκευής .................................14 6.4.6. Αισθητικές επιπτώσεις κατά τη φάση κατασκευής ....................................................15 6.4.7. Επιπτώσεις στο κοινωνικό - οικονομικό περιβάλλον της περιοχής κατά τη φάση κατασκευής..........................................................................................................................16 6.4.8. Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία- επιδημιολογία κατά τη φάση κατασκευής ..............16

6.5. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ...........................17 6.5.1. Αέρια απόβλητα φάσης κατασκευής Οδού Προσπέλασης .......................................17 6.5.2. Υγρά απόβλητα φάσης κατασκευής Οδού Προσπέλασης........................................18 6.5.3. Στερεά απόβλητα φάσης κατασκευής Οδού Προσπέλασης .....................................19 6.5.4. Θόρυβος κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης .......................................19 6.5.5. Επιπτώσεις στη χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης21 6.5.6. Αισθητικές επιπτώσεις κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης ..................21 6.5.7. Επιπτώσεις στο κοινωνικό - οικονομικό περιβάλλον της περιοχής κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης........................................................................................22 6.5.8. Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία - Επιδημιολογία κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης .....................................................................................................................22

6.6. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΧΥΤΑ ........................................................23 6.6.1. Αέρια απόβλητα φάσης λειτουργίας ΧΥΤΑ ...............................................................23

6.6.1.1. Παραγόμενα αέρια αποδόμησης απορριμμάτων (βιοαέριο)...............................23 6.6.1.1.1. Ποιοτικά χαρακτηριστικά βιοαερίου .................................................................23 6.6.1.1.2. Επιπτώσεις από τα παραγόμενα αέρια ...........................................................25 6.6.1.1.3. Ποσότητα παραγόμενου βιοαερίου..................................................................26 6.6.1.1.4. Εκτίμηση συνεισφοράς αερίων εκπομπών στο φαινόμενο του θερμοκηπείου28 6.6.1.2. Καπνός ...............................................................................................................34 6.6.1.3. Σκόνη ..................................................................................................................34 6.6.1.4. Οσμές..................................................................................................................35

6.6.2. Υγρά απόβλητα φάσης λειτουργίας ΧΥΤΑ................................................................38 6.6.2.1. Διασταλάζοντα υγρά (στραγγίσματα)..................................................................38 6.6.2.1.1. Γενικά στοιχεία .................................................................................................38 6.6.2.1.2. Παράγοντες που ρυθμίζουν την παραγωγή στραγγισμάτων...........................39 6.6.2.1.3. Υπολογισμός παραγόμενων στραγγισμάτων ..................................................41 6.6.2.1.4. Ποιοτική σύσταση των στραγγισμάτων ...........................................................44 6.6.2.1.5. ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ από τα ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΑ ........................50 6.6.2.2. Aστικά λύματα.....................................................................................................55 6.6.2.3. Υγρά απόβλητα πλύσεων...................................................................................56 6.6.2.4. Ειδικά υγρά απόβλητα ........................................................................................56

6.6.3. Στερεά απόβλητα φάσης λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. .........................................................56 6.6.4. Θόρυβος κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. ...........................................................57 6.6.5. Επιπτώσεις σε χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας ΧΥΤΑ .........................57 6.6.6. Επιπτώσεις στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α......58

6.6.6.1. Αισθητική τοπίου.................................................................................................58 6.6.6.2. Κοινωνικές - Αναπτυξιακές Παράμετροι .............................................................59 6.6.6.3. Χρήσεις Γης ........................................................................................................61

6.6.7. Λοιπές επιπτώσεις κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. ............................................61 6.6.8. Επιπτώσεις κατά τη φάση τυχόν εκτάκτων καταστάσεων – αστοχιών στην λειτουργία του ΧΥΤΑ ...........................................................................................................62

6.6.8.1. Πλημμυρική παραγωγή ομβρίων........................................................................62 6.6.8.2. Εκδήλωση πυρκαγιάς .........................................................................................63 6.6.8.3. Αστοχία έργων διαχείρισης βιοαερίου ................................................................63 6.6.8.4. Αστοχία έργων διαχείρισης στραγγισμάτων .......................................................64 6.6.8.5. Αστοχία έργων στεγανοποίησης Χ.Υ.Τ.Α. ..........................................................65 6.6.8.6. Διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος ............................................................................65

6.7. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΔΑΥ, ΤΗΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ.......................................................................66

6.7.1. Αέρια απόβλητα – σκόνη φάσης λειτουργίας............................................................66 6.7.2. Οσμές ........................................................................................................................66 6.7.3. Υγρά απόβλητα φάσης λειτουργίας ..........................................................................68

6.7.4. Στερεά απόβλητα φάσης λειτουργίας........................................................................68 6.7.5. Θόρυβος κατά τη φάση λειτουργίας..........................................................................69 6.7.6. Επιπτώσεις σε χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας....................................70 6.7.7. Επιπτώσεις στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας ...................70

6.8. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ ...................72 6.8.1. Αέρια απόβλητα φάσης λειτουργίας οδού προσπέλασης.........................................72 6.8.2. Υγρά απόβλητα φάσης λειτουργίας οδού προσπέλασης .........................................73 6.8.3. Στερεά απόβλητα φάσης λειτουργίας οδού προσπέλασης.......................................73 6.8.4. Θόρυβος κατά τη φάση λειτουργίας οδού προσπέλασης .........................................74 6.8.5. Επιπτώσεις σε χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας οδού προσπέλασης ...75 6.8.6. Επιπτώσεις στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας οδού προσπέλασης......................................................................................................................75

6.9. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ................................................76 6.9.1. Αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις εγκαταστάσεις της Ο.Ε.Δ.Α.76

6.9.1.1. Φάση κατασκευής ...............................................................................................76 6.9.1.2. Φάση λειτουργίας................................................................................................78

6.9.2. Αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την οδό προσπέλασης ..........82 6.9.2.1. Φάση κατασκευής οδού προσπέλασης ..............................................................82 6.9.2.2. Φάση λειτουργίας οδού προσπέλασης...............................................................83

7. ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ........................................1 7.1. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΗΣ Ο.Ε.Δ.Α................................................................................................................................1

7.1.1. Αντιμετώπιση Αερίων αποβλήτων φάσης κατασκευής ...............................................1 7.1.2. Αντιμετώπιση Υγρών αποβλήτων φάσης κατασκευής ...............................................2

7.1.2.1. Αστικά λύματα.......................................................................................................2 7.1.2.2. Επιφανειακές απορροές .......................................................................................2 7.1.2.3. Ειδικά υγρά απόβλητα ..........................................................................................2

7.1.3. Αντιμετώπιση Στερεών αποβλήτων φάσης κατασκευής .............................................2 7.1.4. Αντιμετώπιση Θορύβου κατά τη φάση κατασκευής ....................................................3 7.1.5. Αντιμετώπιση επιπτώσεων σε χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση κατασκευής.............3 7.1.6. Αντιμετώπιση αισθητικών επιπτώσεων φάσης κατασκευής .......................................4 7.1.7. Αντιμετώπιση επιπτώσεων στο κοινωνικό - οικονομικό περιβάλλον της περιοχής κατά τη φάση κατασκευής .....................................................................................................4 7.1.8. Αντιμετώπιση επιπτώσεων στη δημόσια υγεία - επιδημιολογία κατά τη φάση κατασκευής............................................................................................................................4

7.2. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Χ.Υ.Τ.Α. ...............................................................................................................5

7.2.1. Αντιμετώπιση αερίων αποβλήτων φάσης λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. .................................5 7.2.1.1. Αέρια αποδόμησης απορριμμάτων (βιοαέριο)......................................................5 7.2.1.1.1. Προστασία εδάφους - Υπογείων υδάτων: Στεγανοποίηση πυθμένα και πρανών του Χ.Υ.Τ.Α. .........................................................................................................5 7.2.1.1.2. Προστασία Ατμόσφαιρας-Συστήματα συλλογής του βιοαερίου .........................6 7.2.1.1.3. Εναλλακτικές μέθοδοι επεξεργασίας - Διάθεσης του βιοαερίου .....................10 7.2.1.1.4. Επιλεγόμενη λύση για την απαγωγή-επεξεργασία-διάθεση του βιοαερίου .....10 7.2.1.1.5. Μέτρα προστασίας από το βιοαέριο κατά τη λειτουργία του έργου................12 7.2.1.2. Καπνός ...............................................................................................................13 7.2.1.3. Σκόνη ..................................................................................................................15 7.2.1.4. Οσμές..................................................................................................................15

7.2.2. Αντιμετώπιση Υγρών αποβλήτων φάσης λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.................................16 7.2.2.1. Διασταλλάζοντα υγρά (στραγγίσματα)................................................................16 7.2.2.1.1. Δυνατότητες στεγανοποίησης Χ.Υ.Τ.Α. ...........................................................16 7.2.2.1.2. Προτεινόμενο σύστημα στεγανοποίησης.........................................................20 7.2.2.1.3. Αποστραγγιστικό σύστημα Χ.Υ.Τ.Α. ................................................................23 7.2.2.1.4. Επεξεργασία και διάθεση στραγγισμάτων Χ.Υ.Τ.Α. ........................................26 7.2.2.2. Αστικά λύματα.....................................................................................................31 7.2.2.3. Υγρά απόβλητα πλύσεων...................................................................................31 7.2.2.4. Ειδικά υγρά απόβλητα φάσης λειτουργίας .........................................................31

7.2.3. Αντιμετώπιση Στερεών αποβλήτων φάσης λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. .............................32 7.2.4. Αντιμετώπιση Θορύβου κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. ....................................33

7.2.5. Αντιμετώπιση Επιπτώσεων σε χλωρίδα-πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.33 7.2.6. Αντιμετώπιση Επιπτώσεων στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.............................................................................................................34 7.2.7. Αντιμετώπιση λοιπών επιπτώσεων κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. ..................34 7.2.8. Λοιπά έργα υποδομής για την εγκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α.........................................34 7.2.9. Μέτρα για την αποκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α. ..............................................................35

7.2.9.1. Γενικά περί αποκατάστασης χώρων παλαιών αποθέσεων ................................35 7.2.9.2. Συνοπτική περιγραφή έργων αποκατάστασης παρόντος Χ.Υ.Τ.Α. ....................37 7.2.9.3. Έργα τελικής κάλυψης ........................................................................................38 7.2.9.3.1. Εναλλακτικές μέθοδοι τελικής κάλυψης ...........................................................38 7.2.9.3.2. Φυτοκάλυψη - Γενικοί κανόνες φυτοκάλυψης Χ.Υ.Τ.Α. ...................................40 7.2.9.3.3. Επιλεγέν σύστημα τελικής κάλυψης ................................................................44 7.2.9.3.4. Περιγραφή συστήματος τελικής κάλυψης ........................................................47 7.2.9.4. Μεταφροντίδα – Περιβαλλοντικός έλεγχος αποκατεστημένου Χ.Υ.Τ.Α. .............53

7.2.10. Αντιμετώπιση επιπτώσεων κατά τη φάση τυχόν έκτακτων καταστάσεων – αστοχιών στην εγκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α. ..........................................................................54

7.2.10.1. Πλημμυρική παροχή ομβρίων ..........................................................................54 7.2.10.2. Εκδήλωση πυρκαγιάς .......................................................................................55 7.2.10.3. Αστοχία έργων διαχείρισης βιοαερίου ..............................................................55 7.2.10.4. Αστοχία έργων διαχείρισης στραγγισμάτων .....................................................56 7.2.10.5. Αστοχία έργων στεγανοποίησης Χ.Υ.Τ.Α. ........................................................56 7.2.10.6. Διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος ..........................................................................58

7.3. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΔΑΥ, ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ KAI ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ.........................................................................................................59

7.3.1. Αντιμετώπιση αερίων αποβλήτων – σκόνης φάσης λειτουργίας ..............................59 7.3.2. Αντιμετώπιση σκόνης και οσμών κατά τη φάσης λειτουργίας ..................................59 7.3.3. Αντιμετώπιση Υγρών αποβλήτων φάσης λειτουργίας ..............................................62 7.3.4. Αντιμετώπιση Στερεών αποβλήτων φάσης λειτουργίας............................................62 7.3.5. Αντιμετώπιση Θορύβου κατά τη φάση λειτουργίας...................................................64 7.3.6. Αντιμετώπιση Επιπτώσεων σε χλωρίδα-πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας.............64 7.3.7. Αντιμετώπιση Επιπτώσεων στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας ..........................................................................................................................64 7.3.8. Αντιμετώπιση λοιπών επιπτώσεων κατά τη φάση λειτουργίας.................................64

7.4. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ ............................................................................66

7.4.1. Αντιμετώπιση αερίων αποβλήτων φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης...........66 7.4.2. Αντιμετώπιση υγρών αποβλήτων φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης ...........66 7.4.3. Αντιμετώπιση στερεών αποβλήτων φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης ........67 7.4.4. Αντιμετώπιση θορύβου φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης ...........................67 7.4.5. Αντιμετώπιση επιπτώσεων σε χλωρίδα - πανίδα φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης .........................................................................................................................67 7.4.6. Αντιμετώπιση επιπτώσεων στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας της οδού πρόσβασης .......................................................................................68

8. ΕΡΓΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ...........................................................................................................................1 8.1. ΣΤΟΧΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Δ.Σ.Α. ...........................................................................................................1 8.2. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ Χ.Υ.Τ.Α. ..................4

8.2.1. Έλεγχος και παρακολούθηση είδους και ποιότητας εισερχόμενων αποβλήτων ........4 8.2.2. Παρακολούθηση μετεωρολογικών δεδομένων ...........................................................5 8.2.3. Έλεγχος Υπόγειων υδάτων.........................................................................................6 8.2.4. Έλεγχος στραγγισμάτων και επιφανειακών υδάτων ...................................................7 8.2.5. Έλεγχος βιοαερίου ......................................................................................................9 8.2.6. Έλεγχος όγκου Χώρων Υγειονομικής Ταφής και καθιζήσεων ..................................10

8.3. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ................................................................................................12

8.3.1. Παρακολούθηση ποιότητας ατμόσφαιρας ................................................................12

8.3.2. Παρακολούθηση αστικού περιβάλλοντος ................................................................12 8.3.3. Παρακολούθηση των αποδόσεων των επιμέρους εργασιών....................................12 8.3.4 Παρακολούθηση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων ................................13

8.4. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ ........................................................................................................................15

8.4.1. Σκοπιμότητα του συστήματος σε έργα οδοποιίας.....................................................15 8.4.2. Έλεγχος και παρακολούθηση ατμοσφαιρικής ρύπανσης .........................................15 8.4.3. Έλεγχος και παρακολούθηση του θορύβου..............................................................15

9. ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ..........1 9.1. ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ........................................................................................1

9.1.1. Οδηγίες για την ορθή λειτουργία της Ο.Ε.Δ.Α.............................................................1 9.1.2. Οδηγίες για την ορθή λειτουργία της οδού προσπέλασης ..........................................4

9.2. ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ...............................................................................6 10. ΣΥΝΟΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ - ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ 1 10.1. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΟ Χ.Υ.Τ.Α. ......................................2

10.1.1. Φάση κατασκευής του Χ.Υ.Τ.Α. .......................................................................2 10.1.2. Φάση λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α. .......................................................................3

10.2. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΔΑΥ .....................................................................10 10.3. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ............................................................ 16 10.4. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΟ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ................20

10.4.1. Φάση κατασκευής της εξωτερικής οδού πρόσβασης .............................................20 10.4.2. Φάση λειτουργίας της εξωτερικής οδού πρόσβασης ..............................................21

11. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ ΑΝΤΛΗΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ............................................................1

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Φωτογραφική κάλυψη θέσης έργου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IΙ: Κλιματολογικά – Μετεωρολογικά στοιχεία

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Εγκριση Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής –

Β’ Στάδιο και Καταλληλότητας θέσεων για την χωροθέτηση Ο.Ε.Δ.Α.

(Νόμος 3164, άρθρο 33, ΦΕΚ 176/2/07/2003)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV: Χάρτες - Σχέδια

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σελ. 0 - 1

Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου: «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Ο.Ε.Δ.Α.) ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΣΤΗ ΘΕΣΗ “ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ - ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ» και οδός προσπέλασης των εγκαταστάσεων

0. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 0.1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕΛΕΤΗΣ Η παρούσα μελέτη αφορά το στάδιο της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του

έργου: «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Ο.Ε.Δ.Α.)

ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΣΤΗ ΘΕΣΗ “ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ - ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ» ΚΑΙ

ΟΔΟΣ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ.

Αντικείμενο της μελέτης είναι: η εκτίμηση των πιθανών περιβαλλοντικών επιπτώσεων

της προαναφερθείσας δραστηριότητας, η ανάλυση των υπαρχουσών τεχνολογικών

λύσεων για την άρση των επιπτώσεων αυτών και τελικά η πρόταση των

καταλληλότερων για την περίπτωση περιοριστικών μέτρων.

Το περιεχόμενο της μελέτης είναι σύμφωνο με:

- την ΚΥΑ 69269/5387/20.10.90 (ΦΕΚ 678/Β/90): «Κατάταξη έργων και

δραστηριοτήτων σε κατηγορίες, περιεχόμενο Μελέτης Περιβαλλοντικών

Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), καθορισμός περιεχομένου Ειδικών Περιβαλλοντικών

Μελετών (ΕΠΜ) και λοιπές συναφείς διατάξεις σύμφωνα με το Ν. 1650/1986»,

όπως αυτή ισχύει σήμερα, με το Ν. 3010/2002 (ΦΕΚ 91/Α/2002), την ΚΥΑ

15393/2332/2002 (ΦΕΚ 1022/Β/2002) και την ΚΥΑ Η.Π. 11014/703/Φ104/2003

(ΦΕΚ 332/Β/2003).

- την ΚΥΑ 113944/17.11.97 (ΦΕΚ 1016/Β/97): «Εθνικός Σχεδιασμός διαχείρισης

Στερεών Αποβλήτων (Γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής διαχείρισης των στερεών

αποβλήτων)», που εκδόθηκε κατ’ εφαρμογήν της ΚΥΑ 69728/824/17.5.96 (ΦΕΚ

358/Β/96): «Μέτρα και όροι για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων».

- Την ΚΥΑ 114218/97 (ΦΕΚ 1016/β/97): «Κατάρτιση πλαισίου προδιαγραφών και

γενικών προγραμμάτων διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων»

- την ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508 (ΦΕΚ 1572/16-12-2002) «Μέτρα και όροι για την

υγειονομική ταφή των αποβλήτων».

Το έργο κατατάσσεται στην δεύτερη υποκατηγορία της πρώτης κατηγορίας, στον

Πίνακα 4, Ομάδα 4η: «Συστήματα Υποδομών», του Παραρτήματος της ΚΥΑ

15393/2332/5.8.2002 (ΦΕΚ 1022 Β’ / 5.8.2002), ενώ κατά την ΚΥΑ 69269/5387/90,

κατατασσόταν στην κατηγορία ΑΙΙ.

Σελ. 0 - 2


0.2. ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

Στην παρούσα μελέτη, χρησιμοποιούνται οι ακόλουθες κυριότερες συντομογραφίες:

Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ.: Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων

Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. : Ενιαίος Σύνδεσμος Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αττικής

Ε.Ε.Τ.Α.Α. : Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης

Ο.Ρ.Σ.Α.: Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας

Π.Σ. : Περιφερειακό Συμβούλιο

Ν.Α.: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση

Ν.Σ.: Νομαρχιακό Συμβούλιο

Δ.Ε. :Διαχειριστική Ενότητα

Ο.Τ.Α.: Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης (εννοείται Α’ Βαθμού)

Κ.Υ.Α.: Κοινή Υπουργική Απόφαση

Υ.Α.: Υπουργική Απόφαση

Π.Δ. : Προεδρικό Διάταγμα

Π.Ο.Υ.: Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας

Ο.Κ.Χ.Ε.: Οργανισμός Κτηματογράφησης – Χαρτογράφησης Ελλάδας

Γ.Υ.Σ.: Γεωγραφική Yπηρεσία Στρατού

Ι.Γ.Μ.Ε.: Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών

Ε.Σ.Υ.Ε.: Εθνική Στατιστική Yπηρεσία Ελλάδος

Ε.Μ.Υ.: Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία

Ζ.Ο.Ε.: Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου

Γ.Π.Σ.: Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο

Μ.Π.Ε. : Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Μ.Π.Χ.: Μελέτη Προέγκρισης Χωροθέτησης

Σ.Α.: Στερεά Απόβλητα

Α.Σ.Α.: Αστικά Στερεά Απόβλητα

Δ.Σ.Α.: Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων

Ο.Ε.Δ.Α.: Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων (και: Ολοκληρωμένη

Εγκατάσταση Διάθεσης Απορριμμάτων / Διαχείρισης Απορριμμάτων)

Υ.Τ.: Υγειονομική Ταφή

Χ.Υ.Τ.Α.: Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων

Χ.Υ.Τ.Υ.: Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων

Χ.Τ.Α.: Χώρος Ταφής Απορριμμάτων

Σελ. 0 - 3


Χ.Δ.Α.: Χώρος Διάθεσης Απορριμμάτων

Δ.σ.Π.: Διαλογή στην Πηγή

Ε.Ε.Α.: Εγκατάσταση Επεξεργασίας Αποβλήτων

Ε.Ε.Λ.: Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων

Ε.Ε.Σ.: Εγκατάσταση Επεξεργασίας Στραγγισμάτων

ΕΜΑΚ: Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης

ΚΔΑΥ: Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών

ΣΜΑ : Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων

ΤΣΜΑ : Τοπικό Σύστημα (ή Σταθμός) Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων

Ο.Μ.Μ.: Οχήματα Μακρινής Μεταφοράς

Περ.Σχ.:Πλαίσιο Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων

Αττικής

Π.Ο.: Περιβαλλοντικοί Όροι (Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων)

Ο.Κ.Ω.: Οργανισμός Κοινής Ωφελείας

κ.β: κατά βάρος

κ.ό: κατά όγκο

Μ.Ο.: Μέσος Όρος

Σελ. 0 - 4


0.3. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Οι μελετητές εκφράζουν ιδιαίτερες ευχαριστίες προς:

• Τον κο Κυριακίδη Μιχαήλ, Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Αττικής.

• Τον κο Καμπέλη Σταύρο, Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΧΩΔΕ.

• Τον κο Λαμπρακάκη Επαμεινώνδα, Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΕΤΑΑ.

• Τα μέλη της επιτροπής παρακολούθησης

• Όλους τους υπόλοιπους αρμοδίους και εργαζομένους από οποιοδήποτε φορέα

(ΥΠΕΧΩΔΕ, Περιφέρεια Αττικής, ΕΣΔΚΝΑ, ΕΕΤΑΑ, αρχαιολογικές υπηρεσίες,

δασικές υπηρεσίες, κ.λπ.), οι οποίοι συνεργάστηκαν μαζί μας,

για το υψηλό επίπεδο συνεργασίας, την περιβαλλοντική τους ευαισθησία, το

άμεσο προσωπικό τους ενδιαφέρον, την πολύτιμη βοήθειά τους και την καθ’

οιονδήποτε τρόπο χρήσιμη συμβολή τους.

Για την ομάδα μελέτης,

Σεπτέμβριος 2003

ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΛΩΛΟΣ

PROJECT MANAGER

ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 1 - 1


1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

1.1. ΕΠΩΝΥΜΙΑ «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Ο.Ε.Δ.Α.)

ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΣΤΗ ΘΕΣΗ “ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ - ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ»

1.2. ΕΙΔΟΣ ΕΡΓΟΥ Κατασκευή, οργάνωση και λειτουργία των έργων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων

(Δ.Σ.Α.) 1ης Διαχειριστικής ενότητας Νομού Αττικής – Ενότητα Ανατολικής Αττικής,

υποενότητα ΒΑ Αττικής, καθώς και της οδού προσπέλασης των εγκαταστάσεων.

Το έργο περιλαμβάνει:

α) Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων ή και Υπολειμμάτων, ετήσιας μέγιστης

δυναμικότητας 127.500 t/έτος, με μέγιστη διάρκεια λειτουργίας 20 έτη.

Ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής συνοδεύεται από σύστημα προεπεξεργασίας όλων

των εισερχομένων αποβλήτων, δηλαδή μέχρι και 127.500 t/έτος, σε αρμονία με

την ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508 που ορίζει ότι (άρθρο 7) «σε χώρους υγειονομικής

ταφής να πραγματοποιείται διάθεση μόνο αποβλήτων που έχουν υποστεί

επεξεργασία».

β) Μονάδα Κομποστοποίησης, δυναμικότητας 40.000 t/έτος, που αφορά οργανικό

κλάσμα (πράσινα, γεωργικά ή οργανικό οικιακών αποβλήτων) διαλεγμένο στην

πηγή.

γ) ΚΔΑΥ, δυναμικότητας 72.500t/έτος

δ) Οδό προσπέλασης των εγκαταστάσεων

1.3. ΦΟΡΕΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ – ΥΠΕΧΩΔΕ - ΕΣΔΚΝΑ

1.4. ΑΝΑΔΟΧΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Α.Ε.

Ομήρου 19 & Ακαδημίας

Αθήνα 10672

Τηλ.: 210 – 3604461

Fax : 210 – 3602445

Σελ. 1 - 2


1.5. ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ Τεχνικός Σύμβουλος της παρούσας μελέτης είναι η Κοινοπραξία των ακόλουθων

γραφείων μελετών:

ENVIROPLAN A.E. (Νόμιμος εκπρόσωπος: Γεώργιος Λώλος)

ΕΠΕΜ Α.Ε. (Νόμιμος εκπρόσωπος: Αντώνης Μαυρόπουλος)

Ι. ΦΡΑΝΤΖΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ε.Π.Ε. (Νόμιμος εκπρόσωπος: Ιωάννης Φραντζής)

Η έδρα της κοινοπραξίας είναι:

Αγίου Κωνσταντίνου 40,

«Εμπορικό Κέντρο Αίθριο»

15124 Μαρούσι,

τηλ: 210 – 6105127/8

fax: 210 – 6105138

e-mail: [email protected]

1.6. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ 1.6.1. Ιστορικό μελέτης Γενικότερα η διαχείριση, αλλά και ειδικότερα η χωροθέτηση των εγκαταστάσεων

διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Σ.Α.) στην Περιφέρεια Αττικής, είναι ένα πρόβλημα

που ταλανίζει επί σειρά ετών τους αρμόδιους φορείς.

Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος των απορριμμάτων της Αττικής διατίθεται σε

οργανωμένο Χ.Υ.Τ.Α. στα Άνω Λιόσια, όμως η απομένουσα διάρκεια λειτουργίας του

υφιστάμενου και του υπό κατασκευή κυττάρου, είναι πλέον ασφυκτική. Σημαντικό

όμως επίσης μέρος των απορριμμάτων, τόσο στην ηπειρωτική όσο και στη νησιωτική

Αττική, διατίθεται σε ανεξέλεγκτους ή ημιελεγχόμενους χώρους διάθεσης, γνωστές

και ως «χωματερές». Η σημερινή διάθεση στις ανεξέλεγκτες χωματερές εγκυμονεί

τεράστιους κινδύνους από περιβαλλοντική, υγειονομική και αναπτυξιακή σκοπιά, και

στο παρελθόν έχει προκαλέσει πολύ μεγάλες καταστροφές από πυρκαγιές, ενώ είναι

πολύ μεγάλο το ενδεχόμενο καταδίκης της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

για το λόγο αυτό.

Σελ. 1 - 3


Ένα πολύ σημαντικό πρώτο βήμα για την ολοκληρωμένη επίλυση του μακρόχρονου

αυτού προβλήματος, έγινε με την κατάρτιση και έγκριση του Πλαισίου Διαχείρισης

Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Αττικής (Α’ Φάση σχεδιασμού ΔΣΑ), με την

απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής της 44ης συνεδρίασης (17/9/2001).

Ακολούθως, και με σκοπό την προώθηση της επίλυσης του προβλήματος,

συνάφθηκε προγραμματική σύμβαση μεταξύ του ΥΠΕΧΩΔΕ, της Περιφέρειας

Αττικής, του ΕΣΔΚΝΑ και της ΕΕΤΑΑ, με την οποία ανατέθηκε στην ΕΕΤΑΑ η

εκπόνηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής-Β’

Στάδιο. Στο πλαίσιο υλοποίησης του αντικειμένου, η ΕΕΤΑΑ διενήργησε διαγωνισμό

για τα καθήκοντα Τεχνικού Συμβούλου του έργου, και ως Τεχνικός Σύμβουλος

επελέγη η: Κ/ξία ENVIROPLAN A.E. - ΕΠΕΜ Α.Ε.- Ι. ΦΡΑΝΤΖΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ

ΕΠΕ.

Αντικείμενο της μελέτης ήταν ο εντοπισμός υποψηφίων θέσεων καταλλήλων για την

χωροθέτηση των έργων Δ.Σ.Α. και στη συνέχεια η αξιολόγηση – ιεράρχηση των

υποψηφίων θέσεων κατά διαχειριστική ενότητα, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων

αξιολόγησης και ιεράρχησης χώρων.

Η διάρθρωση του συνόλου της μελέτης «Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης

Απορριμμάτων Αττικής-Β’ Στάδιο» ήταν η ακόλουθη:

1) Τεύχος Α: Γενικά Στοιχεία

2) Τεύχος Β: Εντοπισμός – Αξιολόγηση Εναλλακτικών θέσεων για την χωροθέτηση

εγκαταστάσεων Δ.Σ.Α. Περιφέρειας Αττικής (1η Δ.Ε. – Ενότητα

Ανατολικής Αττικής)

3) Τεύχος Γ: Εντοπισμός – Αξιολόγηση Εναλλακτικών θέσεων για την χωροθέτηση

εγκαταστάσεων Δ.Σ.Α. Περιφέρειας Αττικής (1η Δ.Ε. – Ενότητα

Δυτικής Αττικής)

4) Τεύχος Δ: Εντοπισμός – Αξιολόγηση Εναλλακτικών θέσεων για την χωροθέτηση

εγκαταστάσεων Δ.Σ.Α. Περιφέρειας Αττικής (3η Δ.Ε. – Υποενότητα

Κυθήρων)

5) Τεύχος Ε: Εντοπισμός – Αξιολόγηση Εναλλακτικών θέσεων για την χωροθέτηση

Σελ. 1 - 4


εγκαταστάσεων Δ.Σ.Α. Περιφέρειας Αττικής (3η Δ.Ε. – Υποενότητα

Αντικυθήρων)

6) Τεύχος Στ: Υποστηρικτικές Μελέτες

Στ1: Τεχνική περιγραφή προβλεπόμενων εγκαταστάσεων –

Οικονομική Ανάλυση

Στ2: Εκτίμηση και Αντιμετώπιση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Στ3: Γεωλογικές Τομές

Ειδικότερα και όσον αφορά την Βορειοανατολική Αττική, συνολικά εξετάσθηκαν οι

ακόλουθες θέσεις:

Θέση ΒΑ 1.: «Μαύρο Βουνό – Γραμματικό»

Θέση ΒΑ 2.: «Τρύπες Πολυδενδρίου»

Θέση ΒΑ 3.: «Μηλιές - Γραμματικό»

Θέση ΒΑ 4.: «Πέτρα Σταυραετού - Βαρνάβας»

Θέση ΒΑ 5.: «Πηγάδι Παππά – Αυλώνα»

Από τις πέντε (5) συνολικά θέσεις που εξετάσθηκαν, προκρίθηκαν ως κατάλληλες

δύο (2) θέσεις , και ειδικότερα οι θέσεις:

• ΒΑ1: «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό»

• ΒΑ2: «Τρύπες - Πολυδένδρι»

Αντίθετα οι υπόλοιπες θέσεις είτε εμπίπτουν σε βασικά κριτήρια αποκλεισμού

(θέση ΒΑ3 και ΒΑ5), είτε δεν παρουσιάζουν τα απαραίτητα χαρακτηριστικά

καταλληλότητας για να χαρακτηρισθούν τελικά ως κατάλληλες θέσεις (ΒΑ4, αλλά

και οι θέσεις ΒΑ3 και ΒΑ5).

Ακολούθως και με την ψήφιση του Νόμου 3164, άρθρο 33, ΦΕΚ 176/2-07-03,

ολοκληρώθηκε ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων της Περιφέρειας

Αττικής με την έγκριση των κατάλληλων θέσεων για την χωροθέτηση των

Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων (Ο.Ε.Δ.Α.), σε ολόκληρη

της Περιφέρεια Αττικής.

Σελ. 1 - 5


Σύμφωνα με τον Νόμο αυτό, ως κατάλληλες θέσεις για την υποενότητα της ΒΑ

Αττικής ψηφίστηκαν και οι δύο προαναφερθείσες θέσεις, οι οποίες αξιολογήθηκαν και

ιεραρχήθηκαν συγκριτικά κατά την εκπόνηση του Β’ Σταδίου.

1.6.2. Ιστορικό ανάθεσης Μετά τις προαναφερόμενες ενέργειες, και με σκοπό την περαιτέρω «ωρίμανση» του

έργου, στα πλαίσια της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του ΥΠΕΧΩΔΕ, της

Περιφέρειας Αττικής, του ΕΣΔΚΝΑ και της ΕΕΤΑΑ, ανατέθηκε στην ΕΕΤΑΑ η

εκπόνηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, καθώς και όλων των

απαραίτητων συνοδευτικών Τεχνικοοικονομικών μελετών για την ένταξη προς

χρηματοδότηση του έργου.

Η ΕΕΤΑΑ για την εκπόνηση των μελετών, χρησιμοποίησε ως Τεχνικό Σύμβουλο την

Κ/ξία ENVIROPLAN A.E. - ΕΠΕΜ Α.Ε.- Ι. ΦΡΑΝΤΖΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ, βάσει της σχετικής σύμβασης που είχε συναφθεί.

Αρχικά εκπονήθηκε το Α’ στάδιο της Μ.Π.Ε. δηλαδή Προμελέτη Περιβαλλοντικών

Επιπτώσεων για την χωροθέτηση Ο.Ε.Δ.Α. στη μία εκ των δύο κατάλληλων θέσεων

της ΒΑ Αττικής και ειδικότερα στη θέση «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό».

Η παρούσα μελέτη αφορά το Β’ στάδιο της Μ.Π.Ε. και είναι η Μελέτη

Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την χωροθέτηση Ο.Ε.Δ.Α. στη μία εκ των δύο

κατάλληλων θέσεων της ΒΑ Αττικής και ειδικότερα στη θέση «Μαύρο Βουνό -

Γραμματικό».

1.7. ΟΜΑΔΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Η ομάδα εκπόνησης της παρούσας μελέτης, είναι η ακόλουθη:

1. ΛΩΛΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ, Χημικός Μηχανικός, Υπ. Δρ. Ε.Μ.Π. σε θέματα

διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, PROJECT MANAGER

2. ΛΩΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, Περιβαλλοντολόγος και Γεωπόνος, M.Sc. in Environmental

Management

3. ΠΑΣΧΑΛΗ-ΜΑΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ, Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ

4. ΤΣΟΜΠΑΝΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ

Σελ. 1 - 6


5. ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ, Χημικός Μηχανικός, (ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ

PROJECT MANAGER) ΕΜΠ

6. ΦΡΑΝΤΖΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, Αγρονόμος - Τοπογράφος Μηχανικός, Μηχανικός

Περιβάλλοντος M.Sc.

7. ΧΑΛΙΚΙΑ ΑΡΤΕΜΙΣ, Γεωλόγος

8. ΛΟΥΚΑΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, BSc (Hons) Molecular Biology, MSc Pollution

monitoring and control

9. ΚIΚΑΪΡΕ ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ, Περιβαλλοντολόγος Παν/μίου Αιγαίου

10. ΛΟΥΚΑ ΓΕΩΡΓΙΑ, Πολιτικός Μηχανικός Υπ. Δρ. Ε.Μ.Π.

11. ΛΕΜΟΝΗΣ ΖΗΣΗΣ, Πτυχιούχος Πολιτικός Μηχανικός Τ.Ε.

12. ΚΟΛΙΝΤΖΑ ΣΩΤΗΡΙΑ, Πτυχιούχος Τεχνολόγος Τ.Ε.

13. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, Πτυχιούχος Τοπογράφος Μηχανικός Τ.Ε.

14. ΜΗΤΣΙΑΝΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ, Μηχανικός Περιβάλλοντος

15. ΣΤΑΠΠΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, Γεωλόγος

16. ΛΟΥΚΑΤΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ, Χημικός, DEA Περιβαλλοντολόγος

17. ΜΑΡΓΕΤΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ, Αγρονόμος – Τοπογράφος Μηχανικός

18. ΚΟΥΣΚΟΥΡΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ, Ηλεκτρολόγος Υπομηχανικός

19. ΕΛΑΦΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, Αγρονόμος -Τοπογράφος Μηχανικός

20. ΣΚΟΥΛΑΞΙΝΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ, Χημικός Μηχανικός, MSc Environmental

Management

21. ΑΝΝΑ ΚΑΡΚΑΖΗ, Πολιτικός Μηχανικός, MSc Environmental Management

22. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΜΑΡΙΩΤΑΚΗΣ, Πολιτικός Μηχανικός, MSc Environmental

Management, MSc Construction Management

23. ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ ΦΑΓΟΓΕΝΗ, Τεχνολόγος Μηχανικός Εργων Υποδομής

24. ΤΣΙΑΓΚΑΝΤΕ ΒΑΓΙΑ, Μηχανικός Περιβάλλοντος M.Sc,

25. ΜΗΤΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, Χημικός Μηχανικός, Μηχανικός Περιβάλλοντος M.Sc.

1.8. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ Α) Ο.Ε.Δ.Α. Οι σκοποί και στόχοι που επιτυγχάνονται με την κατασκευή και λειτουργία της

Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ Αττικής, είναι:

• Ασφαλής τελική διάθεση των οικιακών και παρεμφερών Σ.Α.

Σελ. 1 - 7


• Παύση λειτουργίας όλων των ανεξέλεγκτων Χ.Δ.Α. οι οποίες βρίσκονται στην

ευρύτερη περιοχή της ΒΑ Αττικής.

• Σταδιακή αποκατάσταση όλων των ανεξέλεγκτων ΧΔΑ.

• Μεγιστοποίηση δυνατότητας αξιοποίησης των Σ.Α. με την συγκέντρωσή των

παραγόμενων ποσοτήτων σε ένα κεντρικό χώρο.

• Εφαρμογή της ισχύουσας περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

• Προώθηση των επιδιώξεων της περιβαλλοντικής πολιτικής και της αειφόρου

ανάπτυξης (περιβαλλοντική προστασία, εξοικονόμηση πρώτων υλών και

ενέργειας, κ.λπ.).

Β) ΟΔΟΣ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Η πρόσβαση σήμερα στην εξεταζόμενη θέση, γίνεται διαμέσου του οικισμού του

Γραμματικού, τόσο για τους οικισμούς Βόρεια του Γραμματικού, όσο και για τους

οικισμούς Νότια αυτού.

Η προσπέλαση στο χώρο δημιουργεί πρόβλημα όχλησης του Γραμματικού, όπως και

του Καπανδριτίου, αλλά και του Βαρνάβα, σε μικρότερο όμως βαθμό. Για τον λόγο

αυτό απαιτείται κατασκευή παράκαμψης του Γραμματικού, διότι η διέλευση μέσα από

τον οικισμό είναι δυσχερής, έως αδύνατη για τα μεγάλα οχήματα.

Επίσης απαιτείται βελτίωση του υφιστάμενου χωματόδρομου. Αυτό ισχύει και για την

προσπέλαση της θέσης από οποιαδήποτε άλλη κατεύθυνση.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 2- 1


2. ΠΕΡΙΛΗΨΗ 2.1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Στη μελέτη Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής-Β’ Στάδιο

και ειδικότερα στο κομμάτι που αφορούσε την Βορειοανατολική Αττική, προτάθηκαν

ως κατάλληλες δύο (2) θέσεις, οι οποίες αξιολογήθηκαν και ιεραρχήθηκαν. Οι θέσεις

αυτές ήταν:

• ΒΑ1: «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό»

• ΒΑ2: «Τρύπες - Πολυδένδρι»



Αττικής με την έγκριση των κατάλληλων θέσεων για την χωροθέτηση των

Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων (Ο.Ε.Δ.Α.), σε ολόκληρη

της Περιφέρεια Αττικής.



ιεραρχήθηκαν συγκριτικά κατά την εκπόνηση του Β’ Σταδίου.

Ετσι στα πλαίσια της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την χωροθέτηση

Ο.Ε.Δ.Α. στη μία εκ των δύο κατάλληλων θέσεων, τόσο στο Α’ Στάδιο (Προμελέτη

περιβαλλοντικών Επιπτώσεων), όσο και στο Β΄Στάδιο (Μελέτη Περιβαλλοντικών

Επιπτώσεων), το οποίο αποτελεί και το παρόν στάδιο μελέτης, μελετήθηκε η θέση

«Μαύρο Βουνό – Γραμματικό», η οποία συγκριτικά αποτελεί τη βέλτιστη λύση μεταξύ

των δύο διατιθέμενων χώρων.

Η συγκεκριμένη θέση, συγκέντρωσε τη μεγαλύτερη βαθμολογία, ενώ επίσης

σημαντικό είναι το γεγονός ότι η βαθμολογία της θέσης αυτής παρουσιάζει πολύ

μικρό εύρος διακύμανσης, σε σχέση με την μεταβολή των συντελεστών βαρύτητας

των κριτηρίων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διαδικασία της συγκριτικής

αξιολόγησης - ιεράρχησης.

Σελ. 2- 2


Βασικό πλεονέκτημα της θέσης αυτής είναι ότι δεν εμπίπτει σε ζώνες και κριτήρια αποκλεισμού, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει σημαντικά χωροταξικά, περιβαλλοντικά, γεωλογικά και λειτουργικά πλεονεκτήματα. Η υπό εξέταση θέση βρίσκεται Βόρεια της Κοινότητας Γραμματικού σε απόσταση 3,0

χλμ (οριζοντιογραφικά), βορειοανατολικά της Κοινότητας Βαρνάβα σε απόσταση 4,0

χλμ (οριζοντιογραφικά), δυτικά – νοτιοδυτικά από το Σέσι σε απόσταση 1,8χλμ.

(οριζοντιογραφικά) και σε υψόμετρο περίπου 350-400 μ. Η συνολική έκταση του

οικοπέδου είναι 520 στρέμματα.

Η θέση ανήκει στα διοικητικά όρια της Κοινότητας Γραμματικού.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και

Αξιολόγησης (Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων), είναι επιτρεπτή η

χωροθέτηση και λειτουργία ΟΕΔΑ, στην υπό μελέτη περιοχή εξαιτίας του ότι:

• Το οικόπεδο των εγκαταστάσεων, δεν εμπίπτει σε περιοχή με τάσεις ανάπτυξης

και χωροταξικά δεν επηρεάζει την γειτονία του.

• Δεν επηρεάζονται αρνητικά οι χρήσεις γης στην περιφέρεια ή στην άμεση γειτονία

του οικοπέδου

• Δεν επηρεάζονται αρνητικά οι τιμές αξίας των τμημάτων γης εντός ή στην

εγγύτερη περιοχή του έργου.

Η λειτουργία μιας σωστά οργανωμένης Ο.Ε.Δ.Α. και η εφαρμογή της μεθόδου Υ.Τ.

για την τελική διάθεση των απορριμμάτων, στην υπό μελέτη περιοχή, όχι μόνο δεν

διαταράσσει τις χρήσεις γης της περιοχής, αλλά, επιπλέον, προσφέρεται για την

ορθολογική αντιμετώπιση του προβλήματος διάθεσης των οικιακών απορριμμάτων,

με περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο.

Σελ. 2- 3


2.2. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ – ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ – ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ Ή ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Η θέση «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό», βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Κοινότητας

Γραμματικού. Στη θέση αυτή, θα χωροθετηθεί η Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ Αττικής, η οποία θα

περιλαμβάνει έναν Χ.Υ.Τ.Α., ένα ΚΔΑΥ και μία Μονάδα Κομποστοποίησης.

Η υπό εξέταση θέση βρίσκεται Βόρεια της Κοινότητας Γραμματικού σε απόσταση 3,0



(οριζοντιογραφικά) και σε υψόμετρο περίπου 350-400 μ.

Ο πλησιέστερος προς την υπό εξέταση θέση οικισμός είναι το Σέσι (1,8χλμ.), ο

οποίος είναι πολύ μικρός και αμέσως μετά το Γραμματικό (3,0 χλμ.)

Στην εγγύτερη περιοχή της υπό εξέταση θέσης και σύμφωνα με την

Υπ.Αρ.58799/2376/21-4-1994, Υπουργική απόφαση εγκρίθηκε η χωροθέτηση και η

οικιστική καταλληλότητα έκτασης 170 στρεμμάτων, στη θέση ‘Αγία Τριάδα’ της

Κοινότητας Γραμματικού, η οποία ανήκει στον Παραθεριστικό Οικοδομικό

Συνεταιρισμό Αξιωματικών και Ανθυπαστυνόμων Αστυνομίας Πόλεων ΣΥΝ.Π.Ε.

Νοτιοανατολικά και σε ευθεία απόσταση 1,0χλμ. υπάρχει η Μονή της Ζωοδόχου

Πηγής, η οποία όμως ανήκει σε άλλη γεωμορφολογική ενότητα και δεν είναι ορατή.

Το ίδιο ισχύει και για τις εκκλησίες των Αγίων Θεοδώρων και της Αγίας Τριάδας, οι

οποίες βρίσκονται Νότια και Νοτιοδυτικά σε απόσταση 0,7χλμ. και 1,4χλμ.

αντίστοιχα.

Ο πλησιέστερος αρχαιολογικός χώρος είναι αυτός της Ραμνούντας και βρίσκεται σε

ευθεία απόσταση 3,5 χλμ. Νοτιοανατολικά της υπό εξέταση θέσης.

Στην ευρύτερη περιοχή της υπό εξέταση θέσης, υπάρχουν μεμονωμένες εκτάσεις

όπου ασκείται ήπια γεωργική δραστηριότητα. Πρόκειται για μεμονωμένες

καλλιέργειες αμπέλου και ελιάς. Στην εγγύτερη περιοχή δεν υπάρχουν εκτεταμένες

καλλιέργειες, παρά μόνο θαμνώδης δασική βλάστηση και θύλακες καλλιεργειών.

Η περιοχή δεν ανήκει σε ΖΟΕ ούτε σε ΒΙΠΕ - ΒΙΠΑ.

Σελ. 2- 4


Η υπό εξέταση θέση βρίσκεται σε μικρή μισγάγγεια, χωρίς ανάντη λεκάνη απορροής.

Ο κύριος αποδέκτης των επιφανειακών νερών του χώρου είναι το ρέμα περιοδικής

ροής, του οποίου η κύρια και διαμορφωμένη κοίτη βρίσκεται σε απόσταση 300μ. από

το όριο του χώρου και απολήγει στη θαλάσσια περιοχή ΒΑ του χώρου. Επίσης

βρίσκεται εκτός των ορίων της λεκάνης απορροής του Μαραθώνα.

Το σημαντικότερο σημείο υδροληψίας βρίσκεται σε απόσταση 1,250χλμ. από την

υπό εξέταση θέση και είναι η γεώτρηση Γκούριζα, η οποία αποτελεί την κύρια

γεώτρηση υδροδότησης του οικισμού Σέσι. Θεωρούμε όμως ότι η γεώτρηση αυτή

ανήκει σε άλλη υδρογεωλογική ενότητα, οπότε δεν επηρεάζεται από το έργο. Επίσης,

εντός αλλά και γύρω από την έκταση της ΟΕΔΑ υπάρχουν μικροπηγές χωρίς

ιδιαίτερη σημασία.

Σύμφωνα με τον Γεωλογικό Χάρτη του ΙΓΜΕ κλίμακας 1:50.000, φύλλο Κηφισιά, οι

γεωλογικοί σχηματισμοί, οι οποίοι απαντώνται στην περιοχή είναι οι σχιστολιθικοί

σχηματισμοί ΒΑ Αττικής, όπου και παρουσιάζουν πολύ μεγάλη εξάπλωση. Είναι

κύρια σχιστόλιθοι, ποικίλης ορυκτολογικής σύστασης με ενστρώσεις μαρμάρων. Στην

ευρύτερη περιοχή εμφανίζονται τα μάρμαρα της ΒΑ Αττικής που καλύπτουν τους

γύρω από την υπό εξέταση θέση, ορεινούς όγκους. Η προαναφερθείσα γεωλογική

δομή επιβεβαιώθηκε και από την επιτόπια έρευνα.

Η ρηξιγενής ζώνη της περιοχής Ωρωπού – Αγίων Αποστόλων βρίσκεται περί τα

3,5km βορείως της υποψήφιας ΟΕΔΑ «Μαύρο Βουνό».Το νότιο (παράκτιο) τμήμα

της ρηξιγενούς ζώνης εντοπίζεται σε απόσταση περίπου 1700 – 2000m από τον

υποψήφιο ΟΕΔΑ «Μαύρο Βουνό» (ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ et al. (1988), LEKKAS (2001)).

Παράλληλο ρήγμα σ΄ αυτό, βρίσκεται 400m νοτιοδυτικά του χώρου

(ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ et al. (1988)). Τα ρήγματα αυτά επειδή έχουν την ίδια γεωμετρία

με τα υποθαλάσσια ρήγματα του Νότιου Ευβοϊκού θεωρούνται ως ενεργά ρήγματα,

τα οποία πιθανόν να επαναδραστηριοποιηθούν σε ένα μελλοντικό σεισμό, ενώ

μπορεί να φιλοξενούν και κάποια σεισμική εστία.

Σελ. 2- 5


Από άποψη σεισμικής επικινδυνότητας, η υπό εξέταση θέση ανήκει στην Ανατολική

Αττική, η οποία δεν παρουσιάζει αξιόλογη σεισμική δράση. Συγκεκριμένα εντάσσεται

στα όρια των Ζωνών Ι και ΙΙ (ζώνες μικρής και μέτριας σεισμικής επικινδυνότητας).

Με βάση τα δεδομένα του μετεωρολογικού σταθμού στο Τατόι το μέσο ετήσιο ύψος

κατακρημνισμάτων, είναι 430,1mm. Η μέση ετήσια θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ

7,4°C και 26,7°C. Η μέση σχετική υγρασία είναι 63%. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα

στοιχεία οι επικρατούντες άνεμοι καθ' όλη τη διάρκεια του έτους είναι κύρια Β-ΒΑ

διεύθυνσης.

Η υπό εξέταση θέση ανήκει σε ευρύτερη περιοχή που έχει κηρυχθεί ως

«αναδασωτέα» μετά από πυρκαγιά. Επίσης βρίσκεται μακριά από προστατευόμενη

περιοχή ή οποιαδήποτε άλλη θεσμοθετημένη περιοχή προστασίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του χάρτη κάλυψης γης (CORINE-LAND COVER) κλίμακας

1:50.000, τον ορθοφωτοχάρτη του ΥΠ.ΓΕ. σχετικά με την κάλυψη γης κλίμακας

1:20.000, αλλά και από τις επιτόπιες παρατηρήσεις, φαίνεται ότι η υπό εξέταση θέση

παρουσιάζει τυπική θαμνώδη δασική βλάστηση και στην ευρύτερη περιοχή

υπάρχουν μεμονωμένα άτομα δάσους χαλεπίου πεύκης. Επίσης στην ευρύτερη

περιοχή εντοπίζονται και μεμονωμένες εκτάσεις με ήπιες γεωργικές καλλιέργειες.

Προστατευόμενα ή σπάνια είδη πανίδας δεν παρατηρούνται στην περιοχή.

Η περιοχή δεν υφίσταται επιβάρυνση από πλευράς αστικών, υγρών και στερεών

ρύπων. Η θέση έχει καλή απόκρυψη από την γύρω περιοχή.

Η πρόσβαση σήμερα στην εξεταζόμενη θέση, γίνεται διαμέσου του οικισμού του






τον οικισμό είναι δυσχερής, έως αδύνατη για τα μεγάλα οχήματα. Επίσης απαιτείται

Σελ. 2- 6


βελτίωση του υφιστάμενου χωματόδρομου. Αυτό ισχύει και για την προσπέλαση της

θέσης από οποιαδήποτε άλλη κατεύθυνση.

Η δυνατότητα τώρα του χώρου για υποδοχή εγκαταστάσεων επεξεργασίας των

αποβλήτων είναι ικανοποιητική από άποψη διαθέσιμης έκτασης, σχετικά δυσχερής

όμως λόγω των μεγάλων κλίσεων του χώρου και της γενικότερης μορφολογίας.

Τόσο εντός, όσο και πλησίον της υπό εξέταση θέσης, μπορεί να βρεθεί εδαφικό υλικό

για την ημερήσια χωματοκάλυψη των απορριμμάτων, ενώ επιπλέον υπάρχει και η

δυνατότητα χρησιμοποίησης προσκομιζόμενων αδρανών υλικών.

Δεν υπάρχουν δίκτυα κοινής ωφέλειας εντός των ορίων της υπό εξέταση θέσης, αλλά

μπορούν να μεταφερθούν από τον πλησιέστερο προς αυτή οικισμό που είναι το Σέσι

(1,8χλμ.), καθώς και από τον Συνεταιρισμό των Αξιωματικών (1,5χλμ.).

Ο υφιστάμενος χωματόδρομος, μήκους 1,5χλμ. που οδηγεί τελικά στη θέση, απαιτεί

βελτιώσεις και ίσως νέα χάραξη σε κάποια σημεία για την εύκολη πρόσβαση των

απορριμματοφόρων. Επίσης απαιτείται κατασκευή παράκαμψης του Γραμματικού,

διότι η διέλευση μέσα από τον οικισμό είναι δυσχερής, έως αδύνατη για τα μεγάλα

οχήματα, ενώ και η όχληση του οικισμού είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Ο Χ.Υ.Τ.Α. προτείνεται να κατασκευαστεί σε δύο φάσεις, δεδομένου ότι η

χωρητικότητά του, αλλά και η έκτασή του είναι σχετικά μεγάλη. Η καθαρή επιφάνεια

του ενεργού Χ.Υ.Τ.Α. ανέρχεται σε 150 στρέμματα, από τα οποία η φάση Α’ θα

καταλαμβάνει το κατάντη τμήμα του χώρου και θα έχει έκταση περίπου 100

στρεμμάτων, ενώ η χωρητικότητα θα είναι της τάξεως των 2,0 εκ. m3 . Η Β’ φάση θα

καταλαμβάνει το ανάντη τμήμα και θα έχει έκταση 50 στρεμμάτων περίπου, περίπου

ίδια όμως χωρητικότητα (2,0 εκ. m3), λόγω της γενικότερης μορφολογίας της

συνολικά διατιθέμενης λεκάνης.

Για την λειτουργία του χώρου στη θέση «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό» ισχύουν τα

ακόλουθα:

Σελ. 2- 7


♦ Η κατασκευή και λειτουργία της Ο.Ε.Δ.Α. και ειδικότερα του νέου Χ.Υ.Τ.Α. (ή

Χ.Υ.Τ.Υ.) θα οδηγήσει και στην παύση λειτουργίας των υφιστάμενων ΧΔΑ της

ευρύτερης περιοχής και στην υλοποίηση των έργων αποκατάστασης αυτών.

♦ Στην Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ Αττικής θα κατασκευαστούν ένας Χ.Υ.Τ.Α., ένα ΚΔΑΥ και

μία Μονάδα Κομποστοποίσης.

♦ Στον εν λόγω Χ.Υ.Τ.Α. θα εισέρχονται ετησίως 127.500 τόνοι.

♦ Σε ότι αφορά το ΚΔΑΥ, λαμβάνοντας ημέρες λειτουργίας το έτος ίσες με 260,

προκύπτει ημερήσια δυναμικότητα περίπου 280 τον/ημέρα (72.500 t/έτος).

♦ Η Μονάδα Κομποστοποίησης η οποία θα κατασκευαστεί θα έχει ετήσια

δυναμικότητα 40.000 τόνους.

♦ Η Μονάδα βιολογικής ξήρανσης θα έχει ετήσια δυναμικότητα 127.500 –

150.000 τόνων.

♦ Θα εφαρμοστούν οι αρχές της Υγειονομικής Ταφής που περιλαμβάνουν

συστηματική διάστρωση, συμπίεση και επικάλυψη των απορριμμάτων.

♦ Για τη διάστρωση και συμπίεση των απορριμμάτων θα χρησιμοποιηθεί ένας

ερπυστριοφόρος προωθητής και ένας compactor, ενώ επιπλέον στο χώρο θα

υπάρξει ένας ελαστιχοφόρος εκσκαφέας - φορτωτής και ένα φορτηγό. Για την

επικάλυψη των απορριμμάτων θα χρησιμοποιηθεί χώμα εκσκαφών, και εάν

απαιτηθεί επιπλέον χώμα, αυτό θα ληφθεί από εισερχόμενα αδρανή

απορρίμματα.

♦ Για την αντιμετώπιση των παραγομένων στραγγισμάτων προτείνεται η

κατασκευή των απαραίτητων έργων στεγάνωσης καθώς και συλλογής-

επεξεργασίας τους. Ειδικότερα προτείνεται η κατασκευή μιας σύνθετης

στεγανωτικής στρώσης που αποτελείται από άργιλο πάχους τουλάχιστον 0,60

m (διαπερατότητας 1Χ10-9 m/s) καθώς και στεγανωτική μεμβράνη HDPE

πάχους 2,0 mm. Τα παραγόμενα στραγγίσματα θα συλλέγονται με κατάλληλο

δίκτυο συλλογής και θα οδηγούνται σε μονάδα επεξεργασίας τους. Τα

επεξεργασμένα στραγγίσματα θα χρησιμοποιούνται για την άρδευση του

χώρου.

♦ Για την αντιμετώπιση του παραγομένου βιοαερίου προτείνεται η κατασκευή

των απαραίτητων έργων συλλογής και επεξεργασίας τους. Ειδικότερα

προτείνεται η κατασκευή ενός ενεργητικού συστήματος άντλησης και η

Σελ. 2- 8


μεταφορά του βιοαερίου σε σταθμό άντλησης και καύσης υψηλής

θερμοκρασίας (10000C - 12000C), δυναμικότητας 1500Nm3/hr.

♦ Όταν ο χώρος διάθεσης φθάσει την τελική του χωρητικότητα, η τελική κάλυψη

και η αποκατάστασή του κρίνεται απαραίτητη. Τα έργα αυτά μπορούν να

εκτελούνται και σταδιακά ανάλογα με το πρόγραμμα πλήρωσης του χώρου.

♦ Με βάση το Σχεδιασμό της Περιφέρειας Αττικής στο Χ.Υ.Τ.Α. θα εισέρχονται

ετησίως, κατά μέσο όρο, 127.500 t ή καθημερινά 490t απορριμμάτων (6

ημερ/εβδ.) κατά μέσο όρο, τα οποία είτε θα διατίθενται απευθείας στον

Χ.Υ.Τ.Α. είτε μπορούν να υφίσταται σχετική προεπεξεργασία με σκοπό την

αξιοποίησή τους και την περαιτέρω ελαχιστοποίηση του όγκου τους.

♦ Ο συνολικός προϋπολογισμός δαπάνης για την πλήρη κατασκευή του

συνόλου του έργου της Ο.Ε.Δ.Α. (Χ.Υ.Τ.Α. και ΚΔΑΥ και Μονάδα

Κομποστοποίησης), εκτιμάται σε 30 εκ. € περίπου.

Το χρονοδιάγραμμα των προγραμματιζόμενων έργων που έχει τεθεί από την

Περιφέρεια Αττικής, περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:

α) Η διαδικασία μέχρι την έκδοση της απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων

του έργου παράλληλα με την σύνταξη της προμελέτης και των Τευχών

Δημοπράτησης του έργου, έχει εκτιμηθεί ότι θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον

Οκτώβριο του 2003.

Δεδομένου ότι η προθεσμία υποβολής προσφορών με το σύστημα μελέτη –

κατασκευή του έργου είναι τουλάχιστον 52 ημέρες, και η διαδικασία αξιολόγησης και

κατακύρωσης του έργου με βάση την έως τώρα εμπειρία κυμαίνεται κατά κανόνα

μεταξύ 3-4 μηνών, ρεαλιστικός χρόνος έναρξης της κατασκευής του έργου είναι το 1ο

εξάμηνο του 2004, εφόσον χρηματοδοτηθεί εντός του 2004.

Ο χρόνος κατασκευής του έργου όσον αφορά τις εγκαταστάσεις που αφορούν το

πρώτο κύτταρο του Χ.Υ.Τ.Α., εκτιμάται σε ένα έτος, άρα η έναρξη λειτουργίας

εκτιμάται στο 2ο εξάμηνο του 2005.

Σελ. 2- 9


Η παύση λειτουργίας όλων των υφιστάμενων Χ.Δ.Α. της ευρύτερης περιοχής

μελέτης θα γίνει με την έναρξη λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α.

Τα προγραμματιζόμενα έργα εντάσσονται στον συνολικό Περιφερειακό Σχεδιασμό

Διαχείρισης Απορριμμάτων Περιφέρειας Αττικής, όπως αυτός έχει εγκριθεί από τον

Νόμο 3164, άρθρο 33, ΦΕΚ 176/2-07-03. Εκτιμάται ότι η υλοποίηση των

προγραμματιζόμενων έργων, σε συνδυασμό και με τις υπόλοιπες ενέργειες που

προβλέπονται στα πλαίσια της ολοκληρωμένης εφαρμογής του Σχεδιασμού

διαχείρισης, αντιμετωπίζουν οριστικά το πρόβλημα της διάθεσης των στερεών

αποβλήτων του Νομού με τρόπο σύγχρονο και για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Τα προγραμματιζόμενα έργα διαχείρισης των απορριμμάτων δεν έρχονται σε

αντίθεση με τα υπόλοιπα προγράμματα – έργα του Νομού, δεδομένου ότι στόχος

τους είναι η ορθολογική διαχείριση των παραγόμενων στερεών αποβλήτων με

περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο.

2.3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις εξετάζονται κατά τη φάση κατασκευής και κατά τη

φάση λειτουργίας του έργου. Αναφέρονται ακολούθως οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις

ανά φάση και τα κυριότερα μέτρα αντιμετώπισης.

2.3.1. Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ Αττικής Α. Οι επιπτώσεις κατά τη φάση κατασκευής συνοψίζονται στα ακόλουθα:

• Αέρια απόβλητα (καυσαέρια οχημάτων και μηχανημάτων κατασκευής του

έργου, σκόνη, κ.λπ.). Για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο ανθρώπινο

δυναμικό της αναδόχου εταιρείας αλλά και των αισθητικών οχλήσεων από την

έκλυση σκόνης συνιστάται η λειτουργία των μηχανημάτων να γίνεται

προσεκτικά και να διενεργείται τακτική διαβροχή των περιοχών εκχωματώσεων

και επιχωματώσεων, των αποθηκευμένων αδρανών υλικών.

Σελ. 2- 10


• Υγρά απόβλητα (αστικά λύματα, επιφανειακές απορροές, ειδικά απόβλητα,

κ.λπ.). Προτείνεται οι εργοταξιακές τουαλέτες να καταλήγουν σε απορροφητικό

βόθρο ή να είναι χημικές. Συνίσταται η κατάλληλη διευθέτηση των

δανειοθαλάμων για την αποφυγή παράσυρσης στερεών σωματιδίων και η

ειδική μέριμνα για τα ειδικά απόβλητα (λάδια, καύσιμα, κλπ.)

• Στερεά απόβλητα. Συνίσταται προσεκτική συλλογή των αποβλήτων που

προσομοιάζουν με τα οικιακά και διάθεσή τους σε εγκεκριμένο χώρο

υγειονομικής ταφής απορριμμάτων.

• Θόρυβος. Για την ελαχιστοποίηση του θορύβου απ΄ την κυκλοφορία βαρέων

οχημάτων που θα μεταφέρουν φορτία, ή άλλων οχημάτων-μηχανημάτων που

θα εργάζονται στο χώρο του εργοταξίου (μηχανήματα εκσκαφής, φόρτωσης

προϊόντων εκσκαφής κλπ.), συνιστάται σχολαστικά η τήρηση όλων των

προβλεπόμενων απ' τη νομοθεσία, περί εργοταξιακού θορύβου.

• Επιπτώσεις στη χλωρίδα – πανίδα της περιοχής. Οι επιπτώσεις συνίστανται

στην εκχέρσωση της απαιτούμενης έκτασης και θα αρθούν με τη σταδιακή

αποκατάσταση του χώρου.

• Αισθητικές επιπτώσεις. Λόγω της θέση του έργου δεν είναι σημαντικές

• Επιπτώσεις στο κοινωνικό – οικονομικό περιβάλλον της περιοχής.Λόγω των

χαρακτηριστικών της περιοχής δεν είναι σημαντικές

Β. Οι επιπτώσεις κατά τη φάση λειτουργίας συνοψίζονται στα ακόλουθα:

• Αέρια απόβλητα (παραγόμενα αέρια αποδόμησης απορριμμάτων – βιοαέριο,

καπνός, σκόνη). Το βιοαέριο αφορά τη λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. Για το βιοαέριο

προτείνεται η εφαρμογή της μεθόδου εξαναγκασμένης άντλησης με

κατακόρυφους αγωγούς, όπου το βιοαέριο θα συλλέγεται και θα οδηγείται

προς καύση σε κατάλληλη διάταξη.

Σελ. 2- 11


• Υγρά απόβλητα (διασταλάζοντα υγρά – στραγγίσματα, αστικά λύματα, υγρά

απόβλητα πλύσεων, ειδικά υγρά απόβλητα). Ιδιαίτερα για τα στραγγίσματα

απαιτείται η στεγάνωση της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α. και η κατασκευή

αποστραγγιστικού συστήματος μέσω διάτρητων αγωγών που θα συλλέγουν τα

στραγγίσματα σε δεξαμενή, ελάχιστης απαιτούμενης χωρητικότητας 2000m3

και θα διατίθενται μετά από επεξεργασία.

• Στερεά απόβλητα. Συνίσταται προσεκτική συλλογή των αποβλήτων που

προσομοιάζουν με τα οικιακά και διάθεσή τους σε εγκεκριμένο χώρο

υγειονομικής ταφής απορριμμάτων.

• Θόρυβος. Η ηχητική όχληση περιορίζεται αποκλειστικά στο μέτωπο εργασίας,

και για την ελαχιστοποίηση της συνιστάται η προμήθεια και χρήση

μηχανήματος με ειδική ηχομονωμένη καμπίνα.

• Επιπτώσεις στη χλωρίδα – πανίδα της περιοχής. Η απουσία αξιόλογης

χλωρίδας και πανίδας στην περιοχή ελαχιστοποιεί τις όποιες επιπτώσεις

• Επιπτώσεις στη φυσιογνωμία της περιοχής (αισθητική του τοπίου, κοινωνικές

– αναπτυξιακές παράμετροι, χρήσεις γης, κ.λπ.). Λόγω των χαρακτηριστικών

της θέσης, οι όποιες επιπτώσεις για την εγγύτερη περιοχή είναι ασήμαντες. Οι

επιπτώσεις για την ευρύτερη περιοχή είναι θετικές.

2.3.2. Οδός προσπέλασης των εγκαταστάσεων Α. Οι επιπτώσεις κατά τη φάση κατασκευής συνοψίζονται στα ακόλουθα:

• Αέρια απόβλητα (καυσαέρια οχημάτων και μηχανημάτων κατασκευής του

έργου, σκόνη, κ.λπ.). Για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο ανθρώπινο

δυναμικό της αναδόχου εταιρείας αλλά και των αισθητικών οχλήσεων από την

έκλυση σκόνης συνιστάται η λειτουργία των μηχανημάτων να γίνεται

προσεκτικά και να διενεργείται τακτική διαβροχή των περιοχών εκχωματώσεων

και επιχωματώσεων και των αποθηκευμένων αδρανών υλικών.

Σελ. 2- 12


• Υγρά απόβλητα (αστικά λύματα, επιφανειακές απορροές, ειδικά απόβλητα,

κ.λπ.). Προτείνεται οι εργοταξιακές τουαλέτες να καταλήγουν σε απορροφητικό

βόθρο ή να είναι χημικές. Συνιστάται η κατάλληλη διευθέτηση των

δανειοθαλάμων για την αποφυγή παράσυρσης στερεών σωματιδίων κατά των

διάρκεια βροχοπτώσεων και η ειδική μέριμνα για τα ειδικά απόβλητα (λάδια,

καύσιμα, κλπ). Ο καθαρισμός των μηχανημάτων να γίνεται σε ειδική περιοχή

του εργοταξίου.

• Στερεά απόβλητα. Πρόκειται κυρίως για προϊόντα εκσκαφών, για τα οποία

συνίσταται η ελεγχόμενη διάθεση. Τα προσομοιάζοντα με τα οικιακά θα

συλλέγονται και θα διατίθενται σε χώρο διάθεσης απορριμμάτων.

• Θόρυβος. Οι οχλήσεις από θορύβους και δονήσεις εξαιτίας κυρίως των

δομικών μηχανημάτων (εκσκαφείς – φορτωτές – οδοστρωτήρες κλπ), είναι

μικρής εμβέλειας, παρόλα αυτά συνιστάται να τηρούνται τα οριζόμενα στη

νομοθεσία περί εργοταξιακού θορύβου.

• Επιπτώσεις στη χλωρίδα – πανίδα της περιοχής. Οι επιπτώσεις για την

διενέργεια των έργων οδοποιίας δεν κρίνονται σημαντικές.

• Αισθητικές επιπτώσεις. Αρνητικές επιπτώσεις βέβαια αναμένεται να υπάρξουν

στη φάση κατασκευής (εργοτάξια, χωματουργικές εργασίες), λόγω της

όχλησης που θα δημιουργηθεί στην περιοχή του έργου, όμως λόγω του

χαρακτήρα της περιοχής διέλευσης του έργου οι επιπτώσεις αυτές δεν είναι

σημαντικές.

• Επιπτώσεις στο κοινωνικό – οικονομικό περιβάλλον της περιοχής. Θετικές

επιπτώσεις στην κοινωνική και οικονομική ζωή της περιοχής, κυρίως διότι

δίνεται η δυνατότητα απασχόλησης ντόπιου εργατικού δυναμικού στην

κατασκευή του έργου. Ακόμη δεν προβλέπεται τα έργα οδοποιίας να

επιφέρουν καμία επίπτωση στο ιστορικό-πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής.

Σελ. 2- 13


Οι εργασίες αναμένεται να οδηγήσουν σε θετικές αλλαγές στο οδικό δίκτυο της

περιοχής.

Β. Οι επιπτώσεις κατά τη φάση λειτουργίας συνοψίζονται στα ακόλουθα:

• Αέρια απόβλητα (καυσαέρια οχημάτων). Αναμένεται συνολική βελτίωση του

ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής, εφόσον η νέα οδός θα

διαθέτει γεωμετρικά χαρακτηριστικά σύγχρονων απαιτήσεων, για την

διευκόλυνση των μετακινήσεων με σταθερές ταχύτητες, με τις μικρότερες

ατμοσφαιρικές εκπομπές.

• Υγρά απόβλητα. Αναμένεται κάποια επιβάρυνση του εδάφους από χημικά

προϊόντα της λειτουργία του οδικού άξονα (πίσσα, άσφαλτος, λάδια, Zn, Cr,

Cu, Fe, Pb κλπ). Η επέκταση όμως της χρήσης αμόλυβδης βενζίνης πρόκειται

να μειώσει την παρουσία του στοιχείου μολύβδου στα παρόδια εδάφη. Σε

περίπτωση ατυχήματος, θα πρέπει να γίνεται αντιρρυπαντική επέμβαση το

ταχύτερο. Πάντως με τον υπό μελέτη οδικό άξονα αυξάνεται η ασφάλεια

οδήγησης στο σύνολο της περιοχής και μειώνεται η πιθανότητα ατυχήματος.

• Στερεά απόβλητα (διασπορά ελαφρών αντικειμένων). Συνιστάται καλή

πλήρωση των απορριμματοφόρων και χρήση ειδικών καλυμμάτων για τα

οχήματα μεταφοράς αδρανών απορριμμάτων.

• Θόρυβος. Η ηχητική όχληση οφείλεται στα οχήματα που χρησιμοποιούν την

οδό, είτε για την πρόσβαση στις εγκαταστάσεις ΔΣΑ, είτε για άλλες χρήσεις.

Παρ΄ όλα αυτά η απουσία οικισμών πλησίον της οδού καθιστούν την επίπτωση

αυτή αμελητέα.

• Επιπτώσεις στη χλωρίδα – πανίδα της περιοχής. Δεν αναμένεται επίπτωση

από την βελτίωση – λειτουργία του οδικού έργου σε ευαίσθητα είδη πανίδας

και χλωρίδας.

Σελ. 2- 14


• Επιπτώσεις στη φυσιογνωμία της περιοχής (αισθητική του τοπίου, κοινωνικές

– αναπτυξιακές παράμετροι, χρήσεις γης, επιφανειακές απορροές κ.λπ.).

Αναμένεται βελτίωση των παραμέτρων αυτών λόγω εξυπηρέτησης της τοπικής

κίνησης με οδό σύγχρονων γεωμετρικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών.

Πάντως είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι επιτυγχάνεται πρόσβαση στο χώρο χωρίς

όχληση οικισμών και χωρίς την ανάγκη κατασκευής παρακαμπτηρίων οδών.

Σελ. 2- 15


2.4. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΛΟΓΩΝ Στο κεφάλαιο 8 του Α’ Σταδίου της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, δηλαδή

της Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων παρουσιάστηκαν αναλυτικά οι

δυνατές εναλλακτικές λύσεις αναφορικά με την επιλογή της θέσης, η οποία

αποτέλεσε το αντικείμενο της μελέτης του Β΄Σταδίου του Περιφερειακού Σχεδιασμού.

Επίσης στο κεφάλαιο 5 της ΠΠΕ παρουσιάστηκαν όλα όσα αφορούσαν την μέθοδο

επεξεργασίας και διάθεσης των απορριμμάτων.

Συνοπτικά, και στα πλαίσια της παρούσας μελέτης, μπορούμε να πούμε ότι:

α. Αναφορικά με την επιλογή της θέσης Στη μελέτη Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής – Β’

Στάδιο και ειδικότερα στο τεύχος Β: «Εντοπισμός – Αξιολόγηση Εναλλακτικών

θέσεων για την χωροθέτηση εγκαταστάσεων Δ.Σ.Α. Περιφέρειας Αττικής (1η Δ.Ε. –

Ενότητα Ανατολικής Αττικής)», ως πρώτη κατά σειρά αξιολόγησης θέση για τον

υποψήφιο Χ.Υ.Τ.Α. αναδείχθηκε η θέση «Μαύρο Βουνό» Γραμματικού. Η άλλη

εναλλακτική λύση ήταν η θέση «Τρύπες» Πολυδένδρι.

Και οι δύο θέσεις, σύμφωνα με τον Νόμο 3164, άρθρο 33, ΦΕΚ 176/2-07-03,

ψηφίστηκαν, ως κατάλληλες θέσεις για την υποενότητα της ΒΑ Αττικής και

ακολούθως εκπονήθηκε η Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της μίας εκ των

δύο κατάλληλων θέσεων της υποενότητας αυτής και συγκεκριμένα της θέσης

«Μαύρο Βουνό» Γραμματικού.

Βασικό πλεονέκτημα της θέσης αυτής είναι ότι δεν εμπίπτει σε ζώνες και

κριτήρια αποκλεισμού, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει σημαντικά χωροταξικά,

περιβαλλοντικά και γεωλογικά πλεονεκτήματα.

Η θέση δεν είναι ορατή από τις διάσπαρτες κατοικίες που παρατηρήθηκαν στη

γύρω περιοχή, αλλά και από το σύνολο της ευρύτερης περιοχής του έργου,

λόγω της μορφολογίας της που αποτελεί μία κλειστή λεκάνη. Επίσης λόγω της

μορφολογίας της θέσης, το απορριμματικό ανάγλυφο δεν θα είναι ορατό.

Σελ. 2- 16


Η περιοχή χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση θαμνώδους βλάστησης, με

διάσπαρτα δέντρα τα οποία αναπτύσσονται εντός του χώρου. Γενικά πρόκειται

για περιοχή μέτριας οικολογικής σημασίας.

Επίσης η περιοχή δεν αποτελεί καλλιεργήσιμη έκταση και δεν παρουσιάζει

άλλες ιδιαίτερες χρήσεις και οικονομικές δραστηριότητες εντός των ορίων της

(βιοτεχνία / βιομηχανία, χώροι αναψυχής, κ.λ.π).

Η περιοχή δεν χαρακτηρίζεται ως προστατευτέα με Προεδρικό Διάταγμα, βάσει

του άρθρου 21 του Ν. 1650/86 ή βάσει άλλης νομοθετικής ρύθμισης ή

διεθνούς συνθήκης.

β. Αναφορικά με την επιλογή της εφαρμοζόμενης τεχνολογίας Η ανάγκη επεξεργασίας των απορριμμάτων στη Βορειοανατολική Αττική, επιβάλλεται

από τις κατευθύνσεις και τους στόχους της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη

διαχείριση των απορριμμάτων και την αντίστοιχη Κοινοτική Νομοθεσία (Οδηγία

94/62/20-12-1994), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η ποσότητα και η σύσταση των

απορριμμάτων δικαιολογούν από οικονομοτεχνική άποψη την επεξεργασία τους και

την ανάκτηση χρήσιμων υλικών.

Η επιλογή του συνολικού συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων για την Αττική

γενικά, αλλά και για την Βορειοανατολική Αττική ειδικότερα, έγινε κατά την εκπόνηση

του Πλαισίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Αττικής (Α’ Φάση

σχεδιασμού ΔΣΑ), το οποίο εγκρίθηκε με την απόφαση του Περιφερειακού

Συμβουλίου Αττικής της 44ης συνεδρίασης (17/9/2001).

Βάσει αυτού για την Βορειοανατολική Αττική τα εγκεκριμένα έργα επεξεργασίας και

διάθεσης των απορριμμάτων είναι τα ακόλουθα:

• Ένας (1) ΧΥΤΑ συνολικής δυναμικότητας 127.000 t/έτος.

• Μία (1) Μονάδα κομποστοποίησης δυναμικότητας 40.000 t/έτος.

• Ένα (1) ΚΔΑΥ δυναμικότητας 72.500 t/έτος

Η Υγειονομική ταφή είναι μία πλήρως ελεγχόμενη και περιβαλλοντικά αποδεκτή

μέθοδο ταφής απορριμμάτων. Μετά το τέλος λειτουργίας του Χώρου Υγειονομικής

Σελ. 2- 17


Ταφής Απορριμμάτων, ολόκληρη η επιφάνεια του χώρου αποκαθίσταται (καλύπτεται

με κατάλληλα υλικά) και παραδίδεται για επαναχρησιμοποίηση (φυτεύσεις, χώροι

αναψυχής).

Ωστόσο, οι αλλαγές που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων της κοινοτικής

οδηγίας 99/31/ΕΚ προϋποθέτουν μία σταδιακή στροφή της διαχείρισης αποβλήτων

προς καινούρια κατεύθυνση. Η κατεύθυνση αυτή σηματοδοτείται από

ολοκληρωμένες λύσεις στη διαχείριση αποβλήτων, σημαντική βελτίωση της

περιβαλλοντικής προστασίας και της ποιότητας ζωής, αύξηση του κόστους

διαχείρισης και σταδιακή προσέγγιση σε μία πιο βιώσιμη διαχείριση στερεών

αποβλήτων.

Σε ότι αφορά στις τεχνικές προσεγγίσεις, το πλέον κρίσιμο θέμα είναι η στροφή από

την προετοιμασία έργων στην προετοιμασία ολοκληρωμένων συστημάτων

διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Έτσι, το σύνολο των ΧΥΤΑ που θα λειτουργήσουν

από το 2003 και έπειτα, δεν θα δέχεται μη επεξεργασμένα απόβλητα, υπό την έννοια

της επεξεργασίας που δίνεται στο άρθρο 2 της ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508. Η κατασκευή

και λειτουργία μονάδων επεξεργασίας είναι μονόδρομος για την επίτευξη των

στόχων.

Στα πλαίσια αυτά, επιλέγεται μία μέθοδος προεπεξεργασίας των οικιακών

αποβλήτων, πριν από την είσοδό τους στον ΧΥΤ που εξασφαλίζει:

1. Σημαντικά υψηλότερο ποσοστό καθαρότητας προϊόντων μέσω της

βελτιστοποίησης των διαχωρισμών κυρίως λόγω των χαμηλών επιπέδων

υγρασίας λόγω της ξήρανσης.

2. Προσαρμοστικότητα στις αναμένομενες διαχρονικά διακυμάνσεις της

ποιότητας των απορριμμάτων (μείωση οργανικού ποσοστού-αύξηση

χαρτιών/πλαστικών)

3. Σχετικά ομοιογενές προϊόν με αξιόλογη δυνατότητα ενεργειακής

αξιοποίησης.

4. Ελαχιστοποίηση του υπολείμματος προς ταφή.

Σελ. 2- 18


5. Ελαχιστοποίηση της βιοαποδομησιμότητας του υπολείμματος

(ελαχιστοποίηση παραγόμενου βιοαερίου και οργανικού φορτίου των

στραγγισμάτων).

Τα ανωτέρω επιτυγχάνονται με Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης που θα έχει ως σκοπό την σταθεροποίηση των αποβλήτων, μέσω της βιολογικής τους ξήρανσης –

σταθεροποίησης και εν συνεχεία τον εξευγενισμό /ραφινάρισμα , με σκοπό είτε την

ενεργειακή αξιοποίηση του υλικού αυτού, είτε την ασφαλή διάθεσή του, σύμφωνα με

τις επιταγές των σχετικών Κοινοτικών Οδηγιών, σχετικά με το επιτρεπόμενο ποσοστό

διάθεσης των βιοαποδομήσιμων υλικών (Οδηγία 1999/31 Ε.Ε.).

Η επιλογή της κατάλληλης τεχνολογίας για την τελική διάθεση των απορριμμάτων

έγινε με τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια για το περιβάλλον, ωφέλεια για το

κοινωνικό σύνολο και βιωσιμότητα στη λειτουργία καθώς με την Υγειονομική Ταφή

εξασφαλίζονται πλήρως:

Η επιλογή της κατάλληλης τεχνολογίας για την προεπεξεργασία, αλλά και την τελική

διάθεση των απορριμμάτων έγινε με τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια για το

περιβάλλον, ωφέλεια για το κοινωνικό σύνολο και βιωσιμότητα στη λειτουργία του

συστήματος.

Σελ. 2- 19


2.5. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Το προγραμματιζόμενο έργο: «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων

(Ο.Ε.Δ.Α.) Βόρειοανατολικής Αττικής, στη θέση «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό»,

αφορά την κατασκευή, οργάνωση και λειτουργία των έργων Διαχείρισης Στερεών

Αποβλήτων (Δ.Σ.Α.) 1ης Διαχειριστικής ενότητας Νομού Αττικής – Ενότητα

Ανατολικής Αττικής, υποενότητα ΒΑ Αττικής, καθώς και της οδού προσπέλασης των

εγκαταστάσεων.

Το έργο περιλαμβάνει:

α) Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων ή και Υπολειμμάτων, ετήσιας μέγιστης

δυναμικότητας 127.500 t/έτος, με μέγιστη διάρκεια λειτουργίας 20 έτη.








πηγή.


δ) Οδό προσπέλασης των εγκαταστάσεων

Με το προγραμματιζόμενο έργο επιτυγχάνονται:

• Ασφαλής τελική διάθεση των Σ.Α όλης της υποενότητας της 1ης Διαχειριστικής

Ενότητας.

• Προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής από την παύση λειτουργίας όλων

των λειτουργούντων Χ.Δ.Α.

• Επίλυση τεράστιων κοινωνικών προβλημάτων με την παύση λειτουργίας των

Χ.Δ.Α.

• Εναρμόνιση με τις επιταγές της Ελληνικής και Κοινοτικής Νομοθεσίας.

• Εναρμόνιση με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.

Σελ. 2- 20


Με την αξιολόγηση των επιπτώσεων προκύπτει ότι απ΄ το έργο δεν προκαλούνται

ιδιαίτερα έντονες αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Παρ΄ όλα αυτά λαμβάνονται

όλα τα απαραίτητα μέτρα, για την ελαχιστοποίηση και εξάλειψη των όποιων

δυσμενών αρνητικών επιπτώσεων.

Ταυτόχρονα προτείνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, για το μακροχρόνιο έλεγχο των

περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Σελ. 2- 21


2.6. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ Η παρούσα μελέτη αφορά το στάδιο της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το έργο «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων (Ο.Ε.Δ.Α.)

Βορειοανατολικής Αττικής, στη θέση «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό».

Αντικείμενο της μελέτης είναι: η ΕΚΤΙΜΗΣΗ των πιθανών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων της προαναφερθείσας δραστηριότητας, η ΑΝΑΛΥΣΗ των υπαρχουσών

τεχνολογικών λύσεων για την άρση των επιπτώσεων αυτών και τελικά η ΠΡΟΤΑΣΗ

των καταλληλότερων για την περίπτωση περιοριστικών μέτρων.

Το περιεχόμενο της μελέτης είναι σύμφωνο με:

- την ΚΥΑ 69269/5387/20.10.90 (ΦΕΚ 678/Β/90): «Κατάταξη έργων και

δραστηριοτήτων σε κατηγορίες, περιεχόμενο Μελέτης Περιβαλλοντικών

Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), καθορισμός περιεχομένου Ειδικών Περιβαλλοντικών

Μελετών (ΕΠΜ) και λοιπές συναφείς διατάξεις σύμφωνα με το Ν. 1650/1986»,

όπως αυτή ισχύει σήμερα, με το Ν. 3010/2002 (ΦΕΚ 91/Α/2002), την ΚΥΑ

15393/2332/2002 (ΦΕΚ 1022/Β/2002) και την ΚΥΑ Η.Π. 11014/703/Φ104/2003

(ΦΕΚ 332/Β/2003).

- την ΚΥΑ 113944/17.11.97 (ΦΕΚ 1016/Β/97): «Εθνικός Σχεδιασμός διαχείρισης

Στερεών Αποβλήτων (Γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής διαχείρισης των

στερεών αποβλήτων)», που εκδόθηκε κατ’ εφαρμογήν της ΚΥΑ

69728/824/17.5.96 (ΦΕΚ 358/Β/96): «Μέτρα και όροι για τη διαχείριση των

στερεών αποβλήτων».

- Την ΚΥΑ 114218/97 (ΦΕΚ 1016/β/97): «Κατάρτιση πλαισίου προδιαγραφών και

γενικών προγραμμάτων διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων»

- την ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508 (ΦΕΚ 1572/16-12-2002) «Μέτρα και όροι για την

υγειονομική ταφή των αποβλήτων».

Το έργο κατατάσσεται στην δεύτερης υποκατηγορία της πρώτης κατηγορίας, στον

Πίνακα 4, Ομάδα 4η: «Συστήματα Υποδομών», του Παραρτήματος της ΚΥΑ

15393/2332/5.8.2002 (ΦΕΚ 1022 Β’ / 5.8.2002), ενώ κατά την ΚΥΑ 69269/5387/90,

κατατασσόταν στην κατηγορία ΑΙΙ.

Σελ. 2- 22


Η μεθοδολογία που ακολουθείται στην παρούσα μελέτη, περιγράφεται αναλυτικά στο

κεφ. 6.1. Η βιβλιογραφία και οι πηγές άντλησης στοιχείων για την εκπόνηση της

μελέτης, παρουσιάζονται αναλυτικά στο κεφ. 11.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΕΡΓΟΥ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ, 3 - 1


3. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΕΡΓΟΥ

3.1. ΟΡΙΑ – ΕΚΤΑΣΗ – ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ Η Αττική, ως ενιαία φυσικογεωγραφική ηπειρωτική ενότητα, καταλαμβάνει το ΝΑ

τμήμα της Στερεάς Ελλάδας και εκτείνεται μεταξύ των Β. παραλλήλων 38° 20' 28" και

37° 38' 54" και μεταξύ των Α. μεσημβρινών 24° 04' 48" και 22° 50' 54".

Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής καταλαμβάνει το βόρειο, ανατολικό

και νότιο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής και η έκταση της ανέρχεται σε 1480 km2.

Προς βορά συνορεύει με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Βοιωτίας, ενώ τα δυτικά της

χερσαία όρια αποτελούν οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις Δυτ. Αττικής και Αθηνών. Τα

υπόλοιπα όρια της Νομ. Αυτοδιοίκησης Ανατ. Αττικής περικλείονται από τις ακτές του

νότιου Ευβοϊκού και Σαρωνικού κόλπου.

Η Γεωγραφική Ενότητα της Ανατ. Αττικής διαιρείται σε τρεις υποενότητες και

συγκεκριμένα στις υποενότητες ΒΑ Αττικής, ΝΑ Αττικής και στην υποενότητα που

περιλαμβάνει Ο.Τ.Α. εντός του Λεκανοπεδίου Αθηνών.

Όσον αφορά τα όρια του υπό μελέτη έργου, υπάγεται διοικητικά στην Κοινότητα

Γραμματικού και το οικόπεδο έχει συνολική έκταση περίπου 520 στρέμματα.

3.2. ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ 3.2.1. Εγκαταστάσεις έργων Δ.Σ.Α. 3.2.1.1. Θέση οικοπέδου Η υπό εξέταση θέση βρίσκεται Βόρεια της Κοινότητας Γραμματικού σε απόσταση 3,0



(οριζοντιογραφικά) και σε υψόμετρο περίπου 350-400 μ.

Η θέση ανήκει στα διοικητικά όρια της Κοινότητας Γραμματικού.

Η συνολική έκταση του οικοπέδου είναι 520 στρέμματα, εκ των οποίων περίπου τα

150 στρέμματα θα αποτελούν την συνολική λεκάνη διαμόρφωσης του Χ.Υ.Τ.Α., ο

οποίος θα αναπτυχθεί σε δύο φάσεις. Για την χωροθέτηση της εγκατάστασης

Σελ, 3 - 2


επεξεργασίας στραγγισμάτων θα διατεθούν περίπου 5 στρέμματα, ενώ επίσης θα

διατεθούν 7 στρέμματα για κτιριακές εγκαταστάσεις και 45 στρέμματα περίπου για τις

εγκαταστάσεις επεξεργασίας των αποβλήτων (ΚΔΑΥ και Μονάδα

Κομποστοποίησης).

3.2.1.2. Μορφολογία εδάφους Η υπό εξέταση θέση βρίσκεται σε μικρή μισγάγγεια, χωρίς ανάντη λεκάνη απορροής

με μέση κλίση της τάξης του 30%. Ο κύριος αποδέκτης των επιφανειακών νερών του

χώρου είναι το ρέμα περιοδικής ροής, του οποίου η κύρια και διαμορφωμένη κοίτη

βρίσκεται σε απόσταση 300μ. από το όριο του χώρου και απολήγει στη θαλάσσια

περιοχή ΒΑ του χώρου. Επίσης βρίσκεται εκτός των ορίων της λεκάνης απορροής

του Μαραθώνα.

Τα υψόμετρα ανάπτυξης του χώρου κυμαίνονται μεταξύ 350-400μ.

3.2.1.3. Γεωλογία – Υδρογεωλογία – Υδρολογία Α) ΓΕΩΛΟΓΙΑ: Στην ευρύτερη περιοχή της Βορειοανατολικής Αττικής απαντώνται αλπικοί και

μεταλπικοί γεωλογικοί σχηματισμοί που καλύπτουν όλους τους κύριους

πετρολογικούς τύπους. Ειδικότερα για τους γεωλογικούς σχηματισμούς οι οποίοι

δομούν την ευρύτερη περιοχή μελέτης ισχύουν τα ακόλουθα:

• ΜΕΤΑΛΠΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

Πρόκειται κυρίως για κροκαλοπαγή, λατυποπαγή, μάργες, ψαμμούχες μάργες,

ψαμμίτες και μαργαϊκους ασβεστόλιθους, αργίλους και πηλούς.

• ΑΛΠΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

Οι αλπικοί γεωλογικοί σχηματισμοί που απαντώνται στην Αττική, (βλ. σχήμα),

ανήκουν στις γεωτεκτονικές ενότητες της (ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ 1986, PAPANIKOLAOU

1989):

α) Ανατολικής Ελλάδας: Πρόκειται κυρίως για ανθρακικά πετρώματα, κροκαλοπαγή

και φλύσχη που έχουν αποτεθεί μετά την Κενομάνια επίκλυση. Εντοπίζεται κατά

θέσεις στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής.

Σελ, 3 - 3


β) Υποπελαγονικής: Αποτελείται από Περμοτριαδικούς Κλαστικούς σχηματισμούς,

Ηφαιστειακά, Ανθρακικά ιζήματα, Σχιστοψαμμιτοκερατολιθική (sh) διάπλαση –

Οφιόλιθους.

γ) ενότητας Αλμυροποτάμου: Πρόκειται για ελαφρά μεταμορφωμένα ανθρακικά

πετρώματα Τριαδικού – Ηωκαίνου, Ηωκαινικός φλύσχη και σχιστόλιθους. Στην

περιοχή της ενότητας αυτής, βρίσκεται η θέση ΒΑ1 «Μαύρο Βουνό» της περιοχής

Γραμματικού.

δ) ενότητας Λαυρίου: Πρόκειται για μία ψαμμιτοπηλιτική μεταμορφωμένη μάζα που

περιέχει διάφορης ηλικίας και σύστασης τεμάχη (ασβεστόλιθους, βασικά εκρηξιγενή

πετρώματα, κλπ).

ε) ενότητας Αττικής: Αποτελείται από μεγάλη μάζα μαρμάρων, συχνά δολομιτικών,

και σχιστόλιθων, μαρμαρυγιακών, αμφιβολιτικών κλπ, με λεπτούς ορίζοντες

μαρμάρων. Μέσα στους σχιστόλιθους υπάρχουν βασικά και υπερβασικά

μεταμορφωμένα πετρώματα.

Β) ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ Η γενική υδρογεωλογική συμπεριφορά των γεωλογικών σχηματισμών οι οποίοι

δομούν την ευρύτερη περιοχή παρουσιάζεται στην επισυναπτόμενη γεωλογική –

υδρογεωλογική μελέτη.

Οι γεωλογικοί σχηματισμοί οι οποίοι αποτελούν το υπόβαθρο του χώρου τελικής

εναπόθεσης είναι κύρια οι σχιστολιθικοί σχηματισμοί της ΒΑ Αττικής, οι οποίοι

παρουσιάζουν ενστρώσεις μαρμάρων. Πρόκειται για σχηματισμούς ημιπερατούς, οι

οποίοι προσεγγίζουν τους πρακτικά στεγανούς. Το πάχος της ακόρεστης ζώνης,

δηλαδή το βάθος στο οποίο πιθανά θα απαντάται ο υδροφόρος ορίζοντας θεωρείται

μεγαλύτερο των 90μ., αφού το πάχος του σχετικά στεγανού σχηματισμού είναι πολύ

μεγαλύτερο.

Γ) ΥΠΟΓΕΙΟΙ ΥΔΡΟΦΟΡΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΝΕΡΟΥ Ακριβώς κάτω από την έκταση της υπό μελέτη Ο.Ε.Δ.Α. δεν αναμένεται η παρουσία

υδροφόρων σχηματισμών.

Στην περιοχή υπάρχουν τα σημεία νερού και οι χρήσεις τους οι οποίες

παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί.

Σελ, 3 - 4


ΠΙΝΑΚΑΣ 1-3. Σημεία υδροληψίας

Ο.Ε.Δ.Α.: Μαύρο Βουνό (ΒΑ1) Στοιχεία από την Κοινότητα Γραμματικού

Σύμβολο Σημείου Θέση Είδος Παροχή Χρήση Παρατηρήσεις

Φουσκάζα Σκαλέζα Γεώτρηση 500m3 Υδρευτική

Βασική πηγή υδροδότησης του

οικισμού Γραμματικού με

ημερήσια κατανάλωση

1100κ.μ.

Σέλκι Γεώτρηση 600m3 Υδρευτική

Βασική πηγή υδροδότησης του

οικισμού Γραμματικού με

ημερήσια κατανάλωση

1100κ.μ.

Σέσι - Γκούριζα Γεώτρηση - Υδρευτική

Βασική πηγή υδροδότησης του οικισμού Σεσίου με ετήσια κατανάλωση

28.000κ.μ.

GRW-1 Σέσι «ταβέρνα Σέσι» Γεώτρηση - - Κρίνεται χημικώς κατάλληλο ως

πόσιμο*

GRW-2 Σέσι «οικία Δ. Κάκαρη» Γεώτρηση - -

Κρίνεται ακατάλληλο ως

πόσιμο*

GRW-3 Σέσι «οικία Ν. Κοροβέση» Γεώτρηση - -

Κρίνεται χημικώς κατάλληλο ως

πόσιμο*

GRW-6 Σέσι «ιδιοκτησία κου. Κουράση» Γεώτρηση - -

Κρίνεται ακατάλληλο ως

πόσιμο*

GRW-9 Σέσι «περιοχή Στάνης» Γεώτρηση - - Κρίνεται χημικώς κατάλληλο ως

πόσιμο* Φ1 Πρωϊμάθ Πηγάδι - - -

Φ2 Αγία Τριάδα Πηγάδι - - Ύδρευση εν μέρει και για τα ζώα

Φ3 Σπιθάριζι Πηγάδι - - - Φ4 Ράπτη Πηγάδι - - - Φ5 Πρ. Ηλία Πηγάδι - - - Φ6 Σέλκι Πηγάδι - - -

Φ7 Δρίζα Πηγάδι - - Ύδρευση εν μέρει και για τα ζώα

Φ8 Γκάλμεθι Πηγάδι - - - Φ9 Αγία Μαρίνα (Νέα) Πηγάδι - - - Φ10 Αγία Μαρίνα (Παλαιά) Πηγάδι - - - Φ11 Πράθι Πηγάδι - - -

Σελ, 3 - 5


συνέχεια

Στοιχεία από την Κοινότητα Γραμματικού Σύμβολο Σημείου Θέση Είδος Παροχή Χρήση Παρατηρήσεις

Φ12 Μυρτέζα Πηγάδι - - - Φ13 Πασαλόπουλου Πηγάδι - - - Φ14 Σέσι, Ζούμπερι Πηγάδι - - - Φ15 Παζαράκι Πηγάδι - - - Φ16 Βορό Πηγάδι - - -

Π1 Σουλουνάρθι - Πυργάθι Πηγή - Υδρευτική

Υδροδότηση Πυργαθίου και Σεσίου. Ετήσια κατανάλωση 15.000κ.μ.

Π2 Ρεπετετούρκου Πηγή - - - Π3 Προίλκι Πηγή - - - Π4 Σκλιέπα Πηγή - - - Π5 Μούντριζα Πηγή - - - Π6 Λακαφικούτ Πηγή - - - Π7 Γκούριζα Πηγή - - - Π8 Θράκα Πηγή - - - Π9 Γκούριζι Πηγή - - - Π10 Βελατούριζα Πηγή - - - Π11 Μυρτέζα Πηγή - - -

Σημειώσεις: 1)Εντός του οικισμού υπάρχουν 71 ιδιωτικές υδροληψίες, εκτός του οικισμού 20 και 17 ιδιωτικές γεωτρήσεις εκτός του οικισμού Γραμματικού. 2) * Κελεπερτζής (1999).

3.2.1.4. Χωροταξική Δομή – Θεσμικές χρήσεις γης Ο πλησιέστερος προς την υπό εξέταση θέση οικισμός είναι το Σέσι (1,8χλμ.), ο

οποίος είναι πολύ μικρός και αμέσως μετά το Γραμματικό (3,0 χλμ.)

Στην εγγύτερη περιοχή της υπό εξέταση θέσης και σύμφωνα με την

Υπ.Αρ.58799/2376/21-4-1994, Υπουργική απόφαση εγκρίθηκε η χωροθέτηση και η

οικιστική καταλληλότητα έκτασης 170 στρεμμάτων, στη θέση ‘Αγία Τριάδα’ της

Κοινότητας Γραμματικού, η οποία ανήκει στον Παραθεριστικό Οικοδομικό

Συνεταιρισμό Αξιωματικών και Ανθυπαστυνόμων Αστυνομίας Πόλεων ΣΥΝ.Π.Ε.






Σελ, 3 - 6


Ο πλησιέστερος αρχαιολογικός χώρος είναι αυτός της Ραμνούντας και βρίσκεται σε

ευθεία απόσταση 3,5 χλμ. Νοτιοανατολικά της υπό εξέταση θέσης.

Στην ευρύτερη περιοχή της υπό εξέταση θέσης, υπάρχουν μεμονωμένες εκτάσεις

όπου ασκείται ήπια γεωργική δραστηριότητα. Πρόκειται για μεμονωμένες

καλλιέργειες αμπέλου και ελιάς. Στην εγγύτερη περιοχή δεν υπάρχουν εκτεταμένες

καλλιέργειες, παρά μόνο θαμνώδης δασική βλάστηση και θύλακες καλλιεργειών.

Στην άμεση περιοχή δεν παρατηρείται κάποια άλλη οικονομική δραστηριότητα

(βιοτεχνία / βιομηχανία).

Η υπό εξέταση θέση έχει καλή οπτική απομόνωση. Πράγματι η θέση είναι ορατή

μόνο από δευτερεύουσα αγροτική οδό (χωματόδρομος) που οδηγεί στην Παραλία

Γραμματικού (Σέσι) και διέρχεται μέσα από τα όρια του χώρου. Λόγω

γεωμορφολογίας της μισγάγγειας, η θέση δεν είναι ορατή από την παραλία.

Αεροδρόμια και μεγάλες στρατιωτικές εγκαταστάσεις δεν παρατηρούνται πλησίον της

υπό εξέταση θέσης.

Τέλος επισημαίνεται ότι δεν υπάρχουν δίκτυα κοινής ωφέλειας σε κοντινή απόσταση

από το χώρο, αλλά μπορούν να μεταφερθούν από απόσταση 1,8χλμ. περίπου.

3.2.1.5. Περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά Η υπό εξέταση θέση ανήκει σε ευρύτερη περιοχή που έχει κηρυχθεί ως

«αναδασωτέα» μετά από πυρκαγιά. Επίσης βρίσκεται μακριά από προστατευόμενη

περιοχή ή οποιαδήποτε άλλη θεσμοθετημένη περιοχή προστασίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του χάρτη κάλυψης γης (CORINE-LAND COVER) κλίμακας

1:50.000, τον ορθοφωτοχάρτη του ΥΠ.ΓΕ. σχετικά με την κάλυψη γης κλίμακας

1:20.000, αλλά και από τις επιτόπιες παρατηρήσεις, φαίνεται ότι η υπό εξέταση θέση

παρουσιάζει τυπική θαμνώδη δασική βλάστηση και στην ευρύτερη περιοχή

υπάρχουν μεμονωμένα άτομα δάσους χαλεπίου πεύκης. Επίσης στην ευρύτερη

περιοχή εντοπίζονται και μεμονωμένες εκτάσεις με ήπιες γεωργικές καλλιέργειες.

Προστατευόμενα ή σπάνια είδη πανίδας δεν παρατηρούνται στην περιοχή, όμως

λόγω του χαρακτήρα της περιοχής και της απουσίας ανθρωπογενών

Σελ, 3 - 7


δραστηριοτήτων, αναμένεται η παρουσία πλούσιας χερσαίας πανίδας και

ορνιθοπανίδας.

3.2.2. Οδός πρόσβασης των εγκαταστάσεων Η πρόσβαση σήμερα στην εξεταζόμενη θέση, γίνεται διαμέσου του οικισμού του



Ειδικότερα οι οικισμοί βόρεια του Γραμματικού, μπορούν να προσπελάσουν τον

χώρο ακολουθώντας την ακόλουθη διαδρομή:

Οικισμός Χ – Εθνική Οδός Αθηνών-Λαμίας (αν απαιτείται) – Κόμβος Καπανδριτίου –

Επαρχιακό δίκτυο Καπανδρίτι-Βαρνάβα-Γραμματικό.

Αντίστοιχα, οι οικισμοί νότια του Γραμματικού, φτάνουν σε αυτό διαμέσου του

οικισμού του Μαραθώνα.

Για την τελική προσπέλαση στη θέση, χρησιμοποιείται επαρχιακή οδός, η οποία

ξεκινάει μέσα από το Γραμματικό και καταλήγει στην παραλία του Σέσι. Η επαρχιακή

αυτή οδός, χρησιμοποιείται για ένα μήκος 1,0χλμ. περίπου και ακολούθως

χρησιμοποιείται αγροτική οδός, η οποία καταλήγει στη θέση περνώντας από το

ξωκλήσι της Αγίας Τριάδος. Μάλιστα η οδός αυτή, είναι ασφαλτοστρωμένη μέχρι την

Αγία Τριάδα, ενώ το τελικό τμήμα της, μήκους 1,5χλμ. περίπου είναι χωματόδρομος

και απαιτεί βελτιώσεις.




τον οικισμό είναι δυσχερής, έως αδύνατη για τα μεγάλα οχήματα. Επίσης απαιτείται

βελτίωση του υφιστάμενου χωματόδρομου. Αυτό ισχύει και για την προσπέλαση της

θέσης από οποιαδήποτε άλλη κατεύθυνση.

Με βάση τα ανωτέρω, η προτεινόμενη οδός πρόσβασης στο χώρο έχει συνολικό

μήκος 5,13 Km και αποτελείται συνοπτικά από τα κάτωθι επιμέρους τμήματα, με τα

αντίστοιχα χαρακτηριστικά:

• Τμήμα Α (Παράκαμψη Γραμματικού- υφιστάμενη οδός): Χωμάτινη οδός μήκους

700 m η οποία απαιτεί διαπλάτυνση και ασφαλτόστρωση.

• Τμήμα Β (Παράκαμψη Γραμματικού): Νέα χάραξη μήκους 1,55 km.

Σελ, 3 - 8


• Τμήμα Γ (Υφιστάμενη οδός Γραμματικού - Αγίας Τριάδος): Ασφαλτοστρωμένη

οδός μήκους 1,55 km, η οποία απαιτεί διαπλάτυνση, νέα ασφαλτόστρωση και

μικρά τεχνικά έργα σε μεμονωμένα σημεία.

• Τμήμα Δ (Υφιστάμενη αγροτική οδός): Χωμάτινη οδός μήκους 1,33 km, η οποία

απαιτεί διαπλάτυνση και ασφαλτόστρωση.

3.3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από όλα τα προαναφερόμενα, σε πρώτη φάση συμπεραίνονται τα ακόλουθα σε

σχέση με την λειτουργία μία σωστά οργανωμένης Ο.Ε.Δ.Α. στη θέση «Μαύρο Βουνό

- Γραμματικό» , η οποία θα εξυπηρετεί την υποενότητα της Βοαρειοανατολικής

Αττικής:

• Η εξεταζόμενη θέση δεν εμπίπτει σε περιοχή με τάσεις ανάπτυξης και χωροταξικά

δεν επηρεάζει την γειτονία του.

• Δεν επηρεάζονται αρνητικά οι χρήσεις γης στην περιφέρεια ή στην άμεση γειτονία

του οικοπέδου, δεδομένου ότι δεν παρατηρούνται οικονομικές δραστηριότητες

στην περιοχή του έργου.

• Δεν επηρεάζονται αρνητικά οι τιμές αξίας των τμημάτων γης εντός ή στην

εγγύτερη περιοχή του έργου.

Αντίθετα η εφαρμογή της μεθόδου Υ.Τ. στην υπό μελέτη περιοχή, συμβιβάζεται

απόλυτα με τις θεσμικές χρήσεις γης της περιοχής μελέτης.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 4 - 1

Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου: «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων (Ο.Ε.Δ.Α.) βορειοανατολικής Αττικής, στη θέση “ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ - ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ» και οδός προσπέλασης των εγκαταστάσεων

4. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 4.1. ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΓΟΥ 4.1.1 Όρια - Έκταση Η Αττική, ως ενιαία φυσικογεωγραφική ηπειρωτική ενότητα, καταλαμβάνει το ΝΑ

τμήμα της Στερεάς Ελλάδας και εκτείνεται μεταξύ των Β. παραλλήλων 38° 20' 28" και

37° 38' 54" και μεταξύ των Α. μεσημβρινών 24° 04' 48" και 22° 50' 54".

Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής καταλαμβάνει το βόρειο, ανατολικό

και νότιο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής και η έκταση της ανέρχεται σε 1480 km2.

Προς βορά συνορεύει με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Βοιωτίας, ενώ τα δυτικά της

χερσαία όρια αποτελούν οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις Δυτ. Αττικής και Αθηνών. Τα

υπόλοιπα όρια της Νομ. Αυτοδιοίκησης Ανατ. Αττικής περικλείονται από τις ακτές του

νότιου Ευβοϊκού και Σαρωνικού κόλπου.

Η Γεωγραφική Ενότητα της Ανατ. Αττικής διαιρείται σε τρεις υποενότητες και

συγκεκριμένα στις υποενότητες ΒΑ Αττικής, ΝΑ Αττικής και στην υποενότητα που

περιλαμβάνει Ο.Τ.Α. εντός του Λεκανοπεδίου Αθηνών.

Όσον αφορά τα όρια του υπό μελέτη έργου, υπάγεται διοικητικά στην Κοινότητα

Γραμματικού και το οικόπεδο έχει συνολική έκταση περίπου 520 στρέμματα.

4.1.2. Γεωμορφολογικά στοιχεία 4.1.2.1 Γενικά Η Γεωγραφική Ενότητα (Γ. Ε.) της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής προσδιορίζεται με

σαφήνεια από τις ακτές προς τον νότιο Ευβοϊκό κόλπο και τους ορεινούς όγκους

Πάρνηθας, Πεντέλης και Υμηπού.

Ο ορεινός όγκος της Πεντέλης αποτελεί το φυσικό στοιχείο που διαχωρίζει πλήρως

τη Γ.Ε. της Νομ. Ανατ. Αττικής σε δύο τμήματα στο βορειοανατολικό και στο

νοτιοανατολικό τμήμα.

Μεταξύ των τριών πιο πάνω ορεινών όγκων και των ορεινών εξάρσεων που

περιγράφουν τις ακτές, διακρίνονται τρεις μεγάλες φυσικές λεκάνες απορροής

Σελ. 4 - 2


υδάτων. Πέραν αυτών υπάρχει μια αλυσίδα, μικρών σχετικά παράκτιων, λεκανών

απορροής.

Προς βορρά είναι η φυσική λεκάνη που καταλήγει στον Ασωπό ποταμό και εκτείνεται

προς την Βοιωτία. Οι εκβολές του Ασωπού ποταμού βρίσκονται βορείως του

Ωρωπού.

Στο άκρο του φυσικού τόξου βρίσκεται η λεκάνη απορροής υδάτων του Μαραθώνα-

Σχοινιά. Η λεκάνη αυτή διαχωρίζεται σε δύο υποπεριοχές με το τεχνητό φράγμα και

την τεχνητή λίμνη του Μαραθώνα.

Η τρίτη μεγάλη λεκάνη απορροής είναι αυτή της πεδιάδας Μεσογείων μεταξύ

Υμηττού και Πεντέλης, η οποία υποδιαιρείται από τις λοφώδεις εξάρσεις της

πεδιάδας σε δύο υποπεριοχές, των οποίων οι απορροές καταλήγουν στη Ραφήνα και

στη Βραυρώνα (ποταμός Ερασίνος).

Πέραν αυτών υπάρχει μια αλυσίδα, μικρών σχετικά παράκτιων, λεκανών απορροής,

με πιο χαρακτηριστική εκείνη του Καλάμου, τα εσωτερικά όρια της οποίας διεισδύουν

μέχρι την Πάρνηθα.

Στο σύνολο αυτών των λεκανών απορροής οι απολήξεις στην θάλασσα έχουν

δημιουργήσει και τις βασικότερες αμμώδεις παραλίες, οι οποίες με την σειρά τους

αποτελούν και τους βασικούς πυρήνες τουριστικών και λοιπών οικιστικών

συγκεντρώσεων.

Οι φυσικές εξάρσεις και οι κοιλάδες που σχηματίζονται μεταξύ τους, οι εναλλαγές της

φύσης στις παράκτιες περιοχές σε συνδυασμό με την πανίδα και χλωρίδα της

περιοχής, συνθέτουν ένα τοπίο, το γνωστό ως Αττικό τοπίο, μοναδικό σε εναλλαγές

θέας-κλίματος-βλάστησης, με κατά τόπους σημαντικούς βιότοπους, όπως

Μαραθώνας-Λούτσα-Βραυρώνα κ.ά.. Οι μεγάλες πυρκαγιές των τελευταίων χρόνων

δυστυχώς έχουν αλλοιώσει επικίνδυνα τα φυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής και

έχουν διευκολύνει την απρογραμμάτιστη και ανεξέλεγκτη μετατροπή γεωργικών και

δασικών περιοχών σε αυθαίρετες περιοχές οικιστικών αναπτύξεων.

Η πολιτεία στην προσπάθεια να ελέγξει και να περισώσει το φυσικό περιβάλλον έχει

κηρύξει ως περιοχές προστασίας τους ορεινούς όγκους Υμηττού, Πεντέλης και

Σελ. 4 - 3


Λαυρεωτικής, τον πυρήνα της Πάρνηθας, καθώς και μια σειρά υγροτόπων στις

παράκτιες περιοχές. Πρέπει να τονιστεί, ότι ο πλούτος και η μοναδικότητα του

Αττικού τοπίου, πέραν της οικολογικής σημασίας, αποτελεί ένα φυσικό πόρο, η

καταστροφή του οποίου δημιουργεί αλυσιδωτές αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές

επιπτώσεις.

4.1.2.2. Βουνά – Λόφοι Στην Ανατολική Αττική εντοπίζονται τα ακόλουθα βουνά – λόφοι:

Πάρνηθα 1413μ., Πεντέλη 1108μ., Υμηττός 1026μ., Διονυσοβούνι 651 μ., Πάνειο

648μ., Μαυροβούνι 648μ., Μαυρηνόρα 646μ., Μερέντα 614μ., Καμάρι 588μ., Σκάρπα

573μ., Αγριλίκι 558μ., Όλυμπος 487μ., Χαρβάτι 414μ., Μαυρηνόρα 405μ., Πυργάρι

378μ., Ριμπάρι 373μ., Κοτρόνι 366μ., Πλάκα 359μ., Προφ. Ηλίας 356μ., Άγ.

Δημήτριος 356μ., Μαυροβούνι 335μ., Κόντρα 335μ., Τσακίρι 334μ., Κίτσου 333μ.,

Τουρκοβούνια 321 μ., Σταυροκοράκι 313μ., Οβριόκαστρο 313μ., Περάτη 308μ. κ.α.

4.1.2.3. Πεδιάδες – Κοιλάδες

Στην Ανατολική Αττική σχηματίζονται οι ακόλουθες πεδιάδες – κοιλάδες:

Αθηναϊκή πεδ. (Λεκανοπέδιο Αθηνών), κοιλ. Αυλώνα, πεδ. Μαραθώνα, πεδ.

Μεσογείων (Σπάτων-Κορωπίου-Μαρκόπουλου) και κοιλ. Θορικού.

4.1.2.4. Υδρογραφία

Η Αττική, σε όλη τη διαδρομή της ιστορίας της, όπως και σήμερα, είναι άνυδρη,

στερούμενη πλουσίων πηγών, μεγάλων ποταμών και λιμνών και κατά συνέπεια

υπέφερε από έλλειψη νερού.

Θα πρέπει, όμως, να σημειωθεί ότι κατά τη χειμερινή περίοδο, σε περιόδους βροχών,

πολλά ρέματα μεταβάλλονται σε ορμητικούς χείμαρρους παρασύροντας χώματα και

πέτρες και πλημμυρίζοντας τις γύρω από αυτούς εκτάσεις, ιδίως στα χαμηλότερα

μέρη προς τη θάλασσα.

Στην Ανατολική Αττική εντοπίζονται τα ακόλουθα ποτάμια – χείμαρροι:

Ιλισός, Ηριδανός, Αττικός Κηφισός, τμήμα του Βοιωτικού Ασωπού, Μαυρόρεμα,

Χαράδρος, Προσάλεσι, Ραπεντόσας-Βρανά, Βαλανάρης-Μεγάλο Ρέμα, Πρόϊ Στείρι,

Βαθύρεμα-Ρέμα Χαλανδρίου-Ποδονίφτης.

Σελ. 4 - 4


Στην Αττική εντοπίζονται οι ακόλουθες λίμνες - υγρότοποι:

Λ. Βουλιαγμένης, Μαυρολίμνη, τ.λ. Μαραθώνα, τ.λ. Πάρνηθας, Έλος Σχοινιά,

εκβολές Ασωπού (Ωρωπός).

4.1.2.5. Ακτογραφία

Οι ακτές της Αττικής είναι πολυσχιδείς και σχηματίζονται οι ακόλουθοι όρμοι και

κόλποι:

Χαλκουτσίου, Ωρωπού, Αγ. Αποστόλων, Αγ. Μαρίνας, Δρακονέρας, Μαραθώνα,

Ραφήνας, Λούτσας, Βραυρώνας, Πόρτο Ράφτη, Αυλάκι, Κακής θάλασσας,

Δασκαλειού, Τουρκολίμανο, Θορικού, Λαυρίου, Πασά, Σουνίου, Λεγρενών,

Αναβύσσου, Βάρης, Βουλιαγμένης, Καβουρίου, Φαλήρου, Καλαμακίου.

4.1.3. Οικιστικά και Πληθυσμιακά Δεδομένα

Οι παράκτιες περιοχές 2ης παραθεριστικής κατοικίας, έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία

περίπου 30 χρόνια, αποτελούν ανάλογα με την μορφολογία των ακτών, ταινιοειδή

μορφώματα και εμφανίζουν τα τελευταία 10 χρόνια έντονες τάσεις μετατροπής τους

σε περιοχές 1ης (μόνιμης) κατοικίας. Η τάση αυτή εμφανίζεται ισχυρότερη στην

περιοχή από Ν. Μάκρη μέχρι Λούτσα-Πόρτο Ράφτη και στις ακτές του Σαρωνικού.

Σε ότι αφορά στους οικισμούς της ενδοχώρας η νοτιοανατολική Αττική και ιδιαίτερα η

πεδιάδα των Μεσογείων συγκεντρώνει σειρά μικρών αστικών κέντρων, άξονες

Σταυρού - Μαρκόπουλου, Σταυρού - Πικερμίου - Σπάτων. Ο πληθυσμός των

κέντρων αυτών αυξάνει με έντονο ρυθμό.

Σε ότι αφορά την βορειοανατολική Αττική, η μεγαλύτερη συγκέντρωση κατοίκων

παρατηρείται στους Δήμους Ν.Μάκρης και Μαραθώνα, οι οποίοι δεν εντάσσονται

πλήρως οργανικά στην περιοχή αυτή, καθώς και στην περίμετρο της λεκάνης

απορροής της λίμνης Μαραθώνα. Εκτός αυτών, σημαντικότερος οικισμός της

ενδοχώρας είναι ο Αυλώνας, ενώ ως σημαντικό κέντρο υπηρεσιών προβλέπεται από

τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (Ο.Ρ.Σ.Α.) να αναπτυχθεί το

Καπανδρίτι. Οι οικισμοί αυτοί σήμερα αποτελούν πλέον υποδοχείς δεύτερης

κατοικίας, αλλά και πρώτης των κατοίκων του λεκανοπεδίου Αθηνών (Πολεοδομικό

Συγκρότημα Πρωτευούσης).

Σελ. 4 - 5


Ένα δεύτερο σημαντικό παράγοντα για την οικιστική ανάπτυξη και των δύο χωρικών

υποενοτήτων της Γ.Ε. Ανατολικής Αττικής αποτελεί η ανάπτυξη και χωροθέτηση

μεταποιητικών δραστηριοτήτων, τόσο κατά μήκος της εθνικής οδού Αθηνών-

Θεσσαλονίκης, όσο και στα Μεσόγεια, όπου έχουν αναπτυχθεί με ιδιαίτερη έμφαση

πάλι τα τελευταία 30 χρόνια πλήθος βιομηχανικών, βιοτεχνικών και εμπορικών

επιχειρήσεων. Το γεγονός αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την νοτιοανατολική Αττική

και ειδικότερα τα Μεσόγεια, γιατί συμβάλει σημαντικά σε μια ένταση της

αστικοποίησης και απώλειας του παραδοσιακού χαρακτήρα της περιοχής.

Στη συνέχεια παρουσιάζεται ο πληθυσμός της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής

σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2001 της Ε.Σ.Υ.Ε.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1-4:Πληθυσμιακά στοιχεία Ν. Ανατ. Αττικής

Α/Α ΔΗΜΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 2001

1 ΠΑΛΛΗΝΗΣ 16.679

2 ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ 9.451

3 ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 17.391

4 ΑΥΛΩΝΟΣ 5.184

5 ΑΧΑΡΝΩΝ 75.341

6 ΒΑΡΗΣ 10.998

7 ΒΟΥΛΑΣ 25.532

8 ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 6.442

9 ΓΕΡΑΚΑ 13.921

10 ΓΛΥΚΩΝ ΝΕΡΩΝ 6.623

11 ΚΑΛΥΒΙΩΝ ΘΟΡΙΚΟΥ 12.202

12 ΚΕΡΑΤΕΑΣ 13.246

13 ΚΡΩΠΙΑΣ 25.325

14 ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ 10.612

15 ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ 8.882

16 ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ 15.608

17 ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ 14.809

Α/Α ΔΗΜΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 2001

Σελ. 4 - 6


18 ΠΑΙΑΝΙΑΣ 13.013

19 ΡΑΦΗΝΑΣ 11.909

20 ΣΠΑΤΩΝ – ΛΟΥΤΣΑΣ 10.203

21 ΚΟΙΝ. ΑΓΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 687

22 ΚΟΙΝ. ΑΝΑΒΥΣΣΟΥ 7.189

23 ΚΟΙΝ. ΑΝΘΟΥΣΑΣ 3.024

24 ΚΟΙΝ. ΑΝΟΙΞΕΩΣ 5.397

25 ΚΟΙΝ. ΑΦΙΔΝΩΝ 2.543

26 ΚΟΙΝ. ΒΑΡΝΑΒΑ 1.722

27 ΚΟΙΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ 1.486

28 ΚΟΙΝ. ΔΙΟΝΥΣΟΥ 4.987

29 ΚΟΙΝ. ΔΡΟΣΙΑΣ 5.865

30 ΚΟΙΝ. ΘΡΑΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ 4.780

31 ΚΟΙΝ. ΚΑΛΑΜΟΥ 5.468

32 ΚΟΙΝ. ΚΑΠΑΝΔΡΙΤΙΟΥ 2.937

33 ΚΟΙΝ. ΚΟΥΒΑΡΑ 1.704

34 ΚΟΙΝ. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ 2.721

35 ΚΟΙΝ. ΜΑΛΑΚΑΣΗΣ 1.788

36 ΚΟΙΝ. ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΩΡΩΠΟΥ 3.894

37 ΚΟΙΝ ΝΕΩΝ ΠΑΛΑΤΙΩΝ 3.647

38 ΚΟΙΝ. ΠΑΛΑΙΑΣ ΦΩΚΑΙΑΣ 3.123

39 ΚΟΙΝ. ΠΙΚΕΡΜΙΟΥ 2.931

40 ΚΟΙΝ. ΠΟΛΥΔΕΝΔΡΙΟΥ 1.438

41 ΚΟΙΝ. ΡΟΔΟΠΟΛΕΩΣ 2.090

42 ΚΟΙΝ. ΣΑΡΩΝΙΔΑΣ 2.102

43 ΚΟΙΝ. ΣΚΑΛΑΣ ΩΡΩΠΟΥ 3.775

44 ΚΟΙΝ. ΣΤΑΜΑΤΑΣ 2.475

45 ΚΟΙΝ. ΣΥΚΑΜΙΝΟΥ 1.522

46 ΚΟΙΝ. ΩΡΩΠΟΥ 1.252

ΣΥΝΟΛΟ: 403.918 Πηγή: ΕΣΥΕ

Σελ. 4 - 7


4.1.4. Παραγωγική Δραστηριότητα –Χρήσεις γης

Στη νοτιοανατολική Αττική, περιοχές με μεγάλη γεωργική ανάπτυξη χαρακτηρίζονται

τα Μεσόγεια και η περιοχή Αναβύσσου, ενώ στη βορειοανατολική Αττική οι περιοχές

Βαρνάβα, Καπανδριτίου, Μαραθώνα, Αυλώνα, και εκατέρωθεν του Ασωπού ποταμού

προς τον Ωρωπό.

Παρατηρείται σταδιακή μείωση της γεωργικής γης και διάθεσή της για νέες αστικές

χρήσεις, όπως η αναψυχή, ο τουρισμός και η κατοικία στις παράκτιες περιοχές, ενώ

στην ενδοχώρα αναπτύσσεται το εμπόριο, η μεταποίηση και μερικώς η κατοικία.

Η καταστροφή των δασών με σκοπό την αναζήτηση γης για άλλες χρήσεις αποτελεί

σημαντικότατο πρόβλημα.

Οι βασικές παραγωγικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται στις δύο χωρικές

υποενότητες του Γ. Ε. Ανατ. Αττικής είναι:

• μεταποιητικές, βιομηχανικές ή βιοτεχνικές μικρής και μεγάλης κλίμακας ή

δραστηριότητες συνδεδεμένες με την οικοδομή.

• εμπορικές, που καλύπτουν λιανικό και χονδρικό εμπόριο.

• τουριστικές, είτε ξενοδοχεία - ενοικιαζόμενα δωμάτια ή διαμερίσματα, είτε με 2η

κατοικία, που συνοδεύονται από εμπόριο, εστιατόρια, μπαρ, μαρίνες και γενικώς

θαλάσσια αναψυχή.

Οι περισσότερες από τις προαναφερθείσες δραστηριότητες διεξάγονται από

κατοίκους της πρωτεύουσας σαν προσωπική εργασία ή επιχειρηματική

δραστηριότητα. Πολλοί μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής αποκτούν εισοδήματα που

αποφέρει η κατάτμηση και η πώληση της γης.

Με την έννοια αυτή η έλλειψη αναπτυξιακού προγραμματισμού και χωροταξικού

σχεδιασμού είχε ως αποτέλεσμα την απόκτηση αστικής χρηστικότητας του συνόλου

της γεωργικής γης και αυτής που προέκυψε από καμένες δασικές εκτάσεις. Η αστική

χρήση γης συγκέντρωσε τις παραπάνω δραστηριότητες και προκάλεσε αύξηση των

τιμών γης.

Σελ. 4 - 8


4.1.5. Δίκτυο Μεταφορών

Η βορειοανατολική Αττική αποτελεί τον προθάλαμο εισόδου-εξόδου μεταξύ

Πρωτεύουσας και Κεντρικής - Βόρειας Ελλάδας με τα χερσαία δίκτυα μεταφορών. Η

κατασκευή μεταπολεμικά της νέας εθνικής οδού Αθηνών-Θεσσαλονίκης σε

συνδυασμό με τα κίνητρα αποκέντρωσης της επαρχιακής βιομηχανίας της δεκαετίας

1950 οδήγησαν κατά μήκος του άξονα από Οινόφυτα προς Βοιωτία (Θήβα) και

Εύβοια (Χαλκίδα) στην ανάπτυξη μιας σειράς βιομηχανιών, ενός ουσιαστικά νέου

βιομηχανικού άξονα της Πρωτεύουσας, που με την πάροδο του χρόνου επεκτάθηκε

καθ' όλο το μήκος της εθνικής οδού μέχρι τον Ελαιώνα του Λεκανοπεδίου. Ο

Ωρωπός, ως κύρια πύλη σύνδεσης με την Εύβοια (Ερέτρια-Αμάρυνθος-Αλιβέρι-Κύμη

και κατ' επέκταση Σκύρος), αποτέλεσε έναν από τους πρώτους πυρήνες τουριστικής

ανάπτυξης. Η βελτίωση της υποδομής του οδικού δικτύου, οδηγεί σε μια μείωση της

κίνησης αυτής.

Η νέα εθνική οδός αποτελεί σήμερα τον κύριο τοπικό άξονα όπου αρθρώνονται όλες

οι κάθετες συνδέσεις με τις ακτές (Ωρωπός, Κάλαμος, Βαρνάβας, Γραμματικό κ.λ.π.).

Σε αντίθεση με την βορειοανατολική, η νοτιοανατολική Αττική δεν δέχθηκε ισχυρές

πιέσεις σε επίπεδο εθνικών και περιφερειακών μεταφορών. Η Ραφήνα κατά κύριο

λόγο και το Λαύριο πολύ λιγότερο παρέλαβαν ορισμένες ακτοπλοϊκές γραμμές από

τον Πειραιά.

Η ισχυρή ανάπτυξη της περιοχής, στις ακτές και στην ενδοχώρα, καθιστά το

σημερινό, σχετικά πυκνό, οδικό δίκτυο και τα λιμάνια Ραφήνας και Λαυρίου ανεπαρκή

για την εξυπηρέτηση των σημερινών, πολύ δε περισσότερο, των μελλοντικών

αναγκών.

Η υποενότητα της νοτιοανατολικής Αττικής βρίσκεται σε φάση έναρξης

σημαντικότατων έργων κατασκευής υποδομής μεταφορικού δικτύου.

Το νέο αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, οι νέοι οδικοί άξονες Ελευσίνα-Σταυρός-

Αεροδρόμιο, απόληξη δυτικής περιφερειακής οδού Υμηττός-Σταυρός Ραφήνα,

Αργυρούπολη-Κορωπί (μέσω σήραγγας), οι επεκτάσεις των λιμανιών και μελλοντικά

ο προαστιακός σιδηρόδρομος, θα οδηγήσουν σε ιδιαίτερη ένταση του αναπτυξιακού

προτύπου της περιοχής. Για παράδειγμα ανάπτυξη νέων παραγωγικών και

Σελ. 4 - 9


επιχειρηματικών μονάδων-ένταση στον τομέα παροχής υπηρεσιών και ανάπτυξης

περιοχών 1ης και 2ης κατοικίας.

4.1.6. Δίκτυα Υποδομής

Η Γ. Ε. Ανατ. Αττικής βρίσκεται σε φάση εκσυγχρονισμού της υποδομής των

μεταφορικών δικτύων. Πέραν αυτών βελτιώνονται τα δίκτυα ύδρευσης,

τηλεπικοινωνιών και Δ.Ε.Η., ενώ σημαντικό έργο υποδομής αποτελεί ο νέος αγωγός

φυσικού αερίου που διασχίζει την περιοχή και καταλήγει στο Λαύριο.

Για τις ανάγκες της παρούσας μελέτης επισημαίνεται ότι στη Γ. Ε. Ανατολικής Αττικής

υπάρχουν δυο μεγάλα έργα υποδομής, τα οποία δημιουργούν σημαντικές

δεσμεύσεις κατά την αναζήτηση θέσεων Χ.Υ.Τ.Α.

Στην βορειοανατολική Αττική η τεχνητή λίμνη του Μαραθώνα απαιτεί τον έλεγχο και

την προστασία ολόκληρης της λεκάνης απορροής.

Στην νοτιοανατολική Αττική το νέο αεροδρόμιο στα Μεσόγεια επιβάλλει κανόνες

λειτουργίας με άμεση επίδραση στις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στον

περιβάλλοντα χώρο, π.χ. περιορισμό εγκατάστασης ΧΥΤΑ λόγω προσέλκυσης

πτηνών.

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι οικισμοί στο σύνολο τους εμφανίζουν σημαντικές ελλείψεις

αστικής υποδομής στους τομείς ύδρευσης, αποχέτευσης ομβρίων και λυμάτων.

Στον τομέα διάθεσης των απορριμμάτων υπάρχουν πολλοί χώροι ανεξέλεγκτης

διάθεσης και πολλά ρέματα αποτελούν αποδέκτες απόρριψης απορριμμάτων. Είναι

σαφές ότι για λόγους προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και βελτίωσης της

ποιότητας ζωής επιβάλλεται η επείγουσα και σχεδιασμένη αντιμετώπιση όλων των

δικτύων υποδομής, ιδιαίτερα της διαχείρισης και διάθεσης απορριμμάτων, που

διαπραγματεύεται η παρούσα μελέτη.

Σελ. 4 - 10


4.1.7. Περιοχές Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους - Προστασίας και Ιστορικής Σημασίας

4.1.7.1. Προστατευτέες περιοχές (Νatura 2000)

Η σημαντικότητα των διαφόρων βιοτόπων και των στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος που απαντώνται στο νομό έχει αναγνωριστεί με την ένταξή τους στο

εθνικό και στο κοινοτικό πλαίσιο προστασίας. Παρ’ όλα αυτά διαπιστώνεται

ανυπαρξία συνολικής στρατηγικής για την προστασία, την ανάδειξη και την

αξιοποίηση του φυσικού και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος του νομού.

Ο χαρακτηρισμός μιας περιοχής ως Ειδικής Ζώνης Διατήρησης Ευρωπαϊκού Δικτύου

«Φύση» (Natura 2000) γίνεται βάσει της κοινοτικής οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του

συμβουλίου της 21ης Μάιου 1992 “για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς

και της Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας” και της αντίστοιχης Κ.Υ.Α. του ’98 που

δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 1289/Β/98.

Η καινοτόμος αυτή οδηγία “Για τη διατήρηση των Φυσικών Οικοτόπων και της Άγριας

Πανίδας και Αυτοφυούς Χλωρίδας” θέτει ως αρχή την προστασία ολόκληρων ζωνών

και φυσικών οικοτόπων ανεξάρτητα από το αν αποτελούν ή όχι βιότοπους

προστατευόμενων ειδών. Η οδηγία στοχεύει στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού

δικτύου ειδικά προστατευόμενων περιοχών με το όνομα Natura 2000, που θα

περιλαμβάνει ορισμένους τύπους βιοτόπων καθώς και βιότοπους συγκεκριμένων

ειδών, θηλαστικών ή πουλιών, όπως αναφέρονται στα αντίστοιχα παραρτήματα της

οδηγίας. Τα κράτη μέλη υποχρεώνονται να διαχειριστούν τις περιοχές αυτές ή και να

λάβουν μέτρα για την αναβάθμισή τους. Το Natura 2000 θα συμπεριλάβει και τις

Περιοχές Ειδικής Προστασίας ή Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας

(ΣΠΠΕ) που έχουν καθοριστεί βάσει της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ για τη διατήρηση των

άγριων πουλιών και της Κ.Υ.Α. 414985/85 (Φ.Ε.Κ. 757/Β/85) και της Κ.Υ.Α.

294283/98 (Φ.Ε.Κ. 68/Β/98).

Η οδηγία ορίζει τα κριτήρια ένταξης βάσει των οποίων ορίζονται οι περιοχές που είναι

σημαντικές σε εθνικό επίπεδο, ενώ περαιτέρω διαδικασία ακολουθείται για την

αναγνώριση περιοχών σημαντικών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Στην Ελλάδα έχει

ολοκληρωθεί η απογραφή βιοτόπων και έχει καταρτιστεί ο Επιστημονικός Κατάλογος

με τις προτεινόμενες Περιοχές Ειδικής Προστασίας και ο Εθνικός Κατάλογος από το

Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.

Σελ. 4 - 11


Οι περιοχές της Ανατολικής Αττικής που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα NATURA

2000 είναι οι εξής:

Όρος Πάρνηθα (Κωδικός GR3000001)

Βραυρώνα (Κωδικός GR3000004)

Σούνιο – Νησίδα Πατρόκλου (Κωδικός GR3000005)

Υμηττός – Αισθητικό Δάσος Καισαριανής- Λίμνη Βουλιαγμένης (Κωδικός

GR3000006)

Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας (Κωδικός GR3000009)

Επιπλέον, στην περιοχή υπάρχουν και κάποιοι σημαντικοί βιότοποι. Το κύριο

κριτήριο για την ανακήρυξη μιας περιοχής σε σημαντικό βιότοπο είναι η ύπαρξη σ’

αυτήν κάποιων σπάνιων ειδών πανίδας και χλωρίδας. Ο Νομός Αττικής περιλαμβάνει

αρκετούς σημαντικούς βιότοπους σύμφωνα με τον κατάλογο που συνέταξε η

Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης το 1992. Στον πίνακα που ακολουθεί

εμφανίζονται όλοι οι σημαντικοί βιότοποι (συμπεριλαμβανομένων και

χαρακτηρισμένων ως ΝΑTURA 2000 περιοχών) του νομού και οι κωδικοί αυτών.

ΠΙΝΑΚΑΣ 2-4: Σημαντικοί βιότοποι και κωδικοί αυτών

ΚΩΔΙΚΟΣ Σημαντικοί Βιότοποι

180 Νησίδα Αγ. Γεωργίου

182 Έλος και Δάσος Σχοινιά Μαραθώνα

184 Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας και περιοχές Λημικό και Σαλονίκι

188 Νήσοι Λαούσες

189 Κορυφές όρους Πεντέλης

190 Όρος Αγριλίκι Μαραθώνα

191 Κορυφές Όρους Υμηττός και περιοχές Καισαριανής και Καρέα

192 Αττικό Άλσος

193 Λυκαβηττός

194 Εκβολή Ιλισσού

195 Εθνικός Δρυμός Σουνίου

196 Νησίδα Αρτζέντας (Αρτσίδα ή Γάιδαρος)

197 Σκυρωνίδες Πέτρες

200 Άρμα και φαράγγι Γκούρας (Πάρνηθα)

Πηγή: Έκδοση της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσης σε συνεργασία με το Πρόγραμμα Δημιουργίας Τράπεζας στοιχείων για το Ελληνικό Φυσικό Περιβάλλον του Ε.Μ.Π.

Σελ. 4 - 12


Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι βιότοποι, περικλείουν περισσότερους του

ενός βιοτόπους και για τον λόγο αυτό χαρακτηρίζονται ως σύνθετες περιοχές(site

complex). Οι «Σύνθετες περιοχές» της ανατολικής Αττικής είναι οι ακόλουθες:

Όρος Πεντέλη

Όρος Πάρνηθα

Αθήνα

Ακολούθως παρατίθεται συνοπτική περιγραφή των περιοχών που είναι

χαρακτηρισμένες ως περιοχές NATURA 2000, οι οποίες αποτυπώνονται και στα

σχέδια που συνοδεύουν την παρούσα μελέτη .

Όνομα Περιοχής: ΟΡΟΣ ΠΑΡΝΗΘΑ

Κωδικός Περιοχής: GR3000001

Τύπος: I

Γεωγραφικό Μήκος: 23o 43

Γεωγραφικό Πλάτος: 38o 11

Διοικητική Περιφέρεια: Αττική

Νομός: Αττικής

Μέσο Υψόμετρο (m): 900

Έκταση (ha): 14950

Περιγραφή: Η Πάρνηθα (Καραμπόλα 1.423 m) βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Αττικής και απέχει

μόλις 40 km από το κέντρο της Αθήνας. Η περιοχή αποτελεί δασώδη έκταση που

χαρακτηρίζεται κυρίως από δάση ενδημικής κεφαλληνιακής ελάτης Abies

cephalonica, σε σχετικά φτωχά και ξηρά εδάφη, από εύκρατα δάση κωνοφόρων

(κυρίως Pinus halepensis), μακκία βλάστηση, ορεινά λιβάδια, βραχώδεις λόφους,

πηγές και ρέματα. Στην περιοχή διακρίνονται δύο κύριες ζώνες βλάστησης: 1) η ζώνη

της κεφαλληνιακής ελάτης (από τα 600-800 m και υψηλότερα), με δάση Abies

cephalonica, διαπλάσεις Quercus ilex και παρουσία Q. pubescense, Fraxinus ornus

καθώς και άλλων μεσογειακών θάμνων μεγάλου υψόμετρου και 2) η ζώνη της

χαλεπίου πεύκης και των αείφυλλων σκληρόφυλλων θάμνων που βρίσκονται είτε

αμιγή είτε αποτελούν υπόροφο στα πευκοδάση. Από το 1961 η περιοχή έχει

Σελ. 4 - 13


κηρυχθεί Εθνικός Δρυμός. Ο πυρήνας του δρυμού με έκταση 3.800 ha περιλαμβάνει

τα υψηλότερα σημεία του βουνού και βρίσκεται στο κέντρο της περιοχής.

Τύποι Οικοτόπων: Ποταμοί της Μεσογείου με περιοδική ροή,

Υψηλοί θαμνώνες με Juniperus oxycedrus,

Φρύγανα Sarcopoterium spinosum,

Δάση σκληρόφυλλων που χρησιμοποιούνται για βοσκή (dehesas) με Quercus

ilex,

Χασμοφυτική βλάστηση βραχωδών πρανών/Ασβεστόφιλες υποδιαιρέσεις,

Δάση με Olea και Ceratonia,

Δάση με Quercus ilex,

Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά είδη πεύκων της Μεσογείου.

Είδη φυτών: Δεν υπάρχουν πληροφορίες για τα είδη φυτών της περιοχής

Είδη ζώων: Myotis emarginatus, Myotis myotis, Testudo hermanni, Testudo marginata, Elaphe

quatuorlineata, Elaphe situla.

Καθεστώς προστασίας: -Εθνικό και Περιφερειακό επίπεδο: πυρήνας Εθνικού Δρυμού,

εκτροφείο θηραμάτων.

-Διεθνές επίπεδο: ΣΠΠ.

Σπουδαιότητα: Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας, με τη μεγάλη του βιοποικιλότητα, είναι πολύ

ενδιαφέρουσα περιοχή, ικανή για την προστασία και τη διατήρηση της χλωρίδας και

πανίδας της νότιας Ελλάδας. Η χλωρίδα της Πάρνηθας είναι από τις πλουσιότερες

στην Ελλάδα, καθώς έχουν καταγραφεί 818 είδη φυτών, ορισμένα από τα οποία είναι

ενδημικά ή απειλούμενα με εξαφάνιση. Στην περιοχή βρίσκεται επίσης πλούσια

πανίδα, πολλά είδη της οποίας προστατεύονται νομικά τόσο σε εθνικό όσο και σε

Σελ. 4 - 14


διεθνές επίπεδο. Είναι ενδεικτικό ότι η περιοχή είναι η μόνη στη νότια Ελλάδα όπου

επιβιώνει το ελάφι Cervus elaphus.

Όνομα Περιοχής: ΒΡΑΥΡΩΝΑ


Τύπος: B







Περιγραφή: Η περιοχή χαρακτηρίζεται από εκτεταμένες καλλιέργειες αμπελιών, δάσος

κωνοφόρων σε καλή κατάσταση, μακκί και φρύγανα επηρεασμένα τοπικά από τη

βόσκηση, περιορισμένο υγρότοπο με Phragmites australis, Juncus sp. και Arundo

donax, θαλάσσιο τμήμα σε όχι καλή οικολογική ισορροπία, με τα είδη Cymonocea

nodosa, Posidonia oceanica και Zostera noltii, τα πιο σημαντικά στην ισορροπία του

οικοσυστήματος, προστατευόμενο αρχαιολογικό χώρο και περιορισμένες οικοδομικές

δραστηριότητες.

Τύποι Οικοτόπων: Αμμοσύρσεις που καλύπτονται διαρκώς από θαλασσινό νερό μικρού βάθους,

Εκτάσεις θαλάσσιου βυθού με βλάστηση (Ποσειδώνιες),

Εκβολές ποταμών,

Λασπώδεις και αμμώδεις επίπεδες εκτάσεις που αποκαλύπτονται κατά την

αμπώτιδα,

Αβαθείς κολπίσκοι και κόλποι,

Απόκρημνες βραχώδεις ακτές με βλάστηση στη Μεσόγειο (με ενδημικά Limonium

spp.),

Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi),

Σελ. 4 - 15


Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες (Arthrocnemetalia fruticosae),

Μεσογειακά εποχικά τέλματα,

Η επιπλέουσα βλάστηση υδροχαρών φυτών (βατραχιώδη) των ποταμών στους

πρόποδες των βουνών και στις πεδιάδες,

Ποταμοί της Μεσογείου με περιοδική ροή,


Υψηλοί θαμνώνες με Juniperus phoenicea,

Χαμηλές διαπλάσεις με Euphorbia κοντά σε απόκρημνες βραχώδεις ακτές,


Ευ-μεσογειακά ασβεστολιθικά απόκρημνα βράχια της Ελλάδας,

Σπήλαια των οποίων δεν γίνεται τουριστική εκμετάλλευση,



Είδη ζώων: Miniopterus schreibersii, Myotis myotis, Testudo hermanni, Testudo marginata, Emys

orbicularis, Elaphe situla.

Καθεστώς προστασίας: -Εθνικό και Περιφερειακό επίπεδο: -

-Διεθνές επίπεδο: -

Σπουδαιότητα: Η ποιότητα και σπουδαιότητα της περιοχής φαίνεται από πολλά χαρακτηριστικά

όπως την ποικιλότητα των ικανοποιητικά διατηρημένων τύπων οικοτόπων μέσα σε

μια σχετικά μικρή περιοχή, τον αρχαιολογικό χώρο με τον ναό της Αρτέμιδος, που

λειτουργεί ως φράγμα στις έντονες ανθρώπινες δραστηριότητες, καθώς υπάρχει

καθεστώς προστασίας, τη σημασία του υγροτόπου ως καταφύγιο πολλών ειδών

πτηνών, τις παραδοσιακές καλλιέργειες αμπελιού (από το 500 π.Χ), που εμποδίζουν

την εκτεταμένη και εντατική βιομηχανική δραστηριότητα, τη θέση της κοντά στην

Σελ. 4 - 16


Αθήνα (40 km) και τον χαρακτήρα της περιοχής, που δεν έχει τροποποιηθεί

ουσιαστικά από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Όνομα Περιοχής: ΣΟΥΝΙΟ - ΝΗΣΙΔΑ ΠΑΤΡΟΚΛΟΥ


Τύπος: B







Περιγραφή: Εκτάσεις θαλάσσιου βυθού με βλάστηση (Ποσειδώνιες), Ύφαλοι, Απόκρημνες

βραχώδεις ακτές με βλάστηση στη Μεσόγειο (με ενδημικά Limonium spp.), Υψηλοί

θαμνώνες με Juniperus phoenicea, Διάσπαρτοι υποβαθμισμένοι πουρναρότοποι

(garrigues), Φρύγανα Sarcopoterium spinosum, Δάση σκληρόφυλλων που

χρησιμοποιούνται για βοσκή (dehesas) με Quercus ilex, Σπήλαια των οποίων δεν

γίνεται τουριστική εκμετάλλευση, Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά είδη πεύκων

της Μεσογείου.

Τύποι Οικοτόπων: Εκτάσεις θαλάσσιου βυθού με βλάστηση (Ποσειδώνιες),

Ύφαλοι,

Απόκρημνες βραχώδεις ακτές με βλάστηση στη Μεσόγειο (με ενδημικά Limonium

spp.),

Υψηλοί θαμνώνες με Juniperus phoenicea,

Διάσπαρτοι υποβαθμισμένοι πουρναρότοποι (garrigues),


Σελ. 4 - 17



ilex,




Είδη ζώων: Monachus monachus, Testudo hermanni, Testudo marginata.

Καθεστώς προστασίας: -Εθνικό και Περιφερειακό επίπεδο: πυρήνας Εθνικού Δρυμού,

περιφερειακή ζώνη Εθνικού Δρυμού.

-Διεθνές επίπεδο: περιοχή Σύμβασης Βαρκελώνης.

Σπουδαιότητα: Ο Εθνικός Δρυμός Σουνίου ιδρύθηκε το 1971. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της

Αττικής, στην περιοχή που συνηθίζεται να λέγεται Λαυρεωτική, και καταλήγει στο

ακρωτήριο του Σουνίου. Περιλαμβάνει περίπου 4.000 ha, από τα οποία τα 500 είναι ο

πυρήνας του δρυμού, όπου το καθεστώς προστασίας είναι απόλυτο. Η απόφαση για

την ίδρυση του συγκεκριμένου δρυμού πάρθηκε, αφού συνεκτιμήθηκε η οικολογική,

ιστορική, γεωλογική και η παλαιοντολογική αξία της περιοχής. Δηλαδή το

πευκοδάσος Χαλεπιού Πεύκης, που κυριαρχεί στη βλάστηση του δρυμού, ήταν (και

ως ένα βαθμό συνεχίζει να είναι) το πιο εκτεταμένο και καλοδιατηρημένο πευκοδάσος

της ανατολικής Αττικής. Η σημασία ενός τέτοιου δάσους για το μικροκλίμα της

ευρύτερης περιοχής του λεκανοπεδίου της πρωτεύουσας είναι φανερή. Επίσης, η

χλωρίδα του δρυμού, αν και όχι επαρκώς μελετημένη, παρουσιάζει ιδιαίτερο

ενδιαφέρον. Δύο είδη είναι στενότοπα ενδημικά της Λαυρεωτικής, δηλαδή απαντούν

μόνο στην περιοχή αυτή, και είναι τα Centaurea laureotica και Centaurea attica ssp.

asperula. Όσον αφορά στην κατάσταση διατήρησης και τα δύο είναι τρωτά. Η

χλωρίδα του δρυμού περιλαμβάνει πολλά άλλα ελληνικά ενδημικά. Ακόμη,

περισσότερα από 260 ορυκτά έχουν συλλεχθεί στην περιοχή, μερικά από τα οποία

Σελ. 4 - 18


ήταν τελείως άγνωστα για την επιστήμη. Ακριβώς αυτή η ποικιλία ορυκτών ευνόησε

την ανάπτυξη μιας μοναδικής "βιομηχανίας" εξόρυξης μετάλλων κατά την αρχαιότητα.

Η έκταση του δρυμού είναι διάσπαρτη από σπηλιές και άλλους καρστικούς

σχηματισμούς. Αυτοί οι σχηματισμοί λειτούργησαν ως παγίδες για ποικιλία

οργανισμών σε διάφορους γεωλογικούς αιώνες, με αποτέλεσμα τη δημιουργία

απολιθωμάτων σε μεγάλη συχνότητα που ανακαλύφθηκαν κυρίως στα βόρεια του

δρυμού. Από τα φυτικά απολιθώματα ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα απολιθωμένα

δείγματα Pinus maritima και Quercus suber, ειδών της Δυτικής Μεσογείου που δεν

έχουν αρτίγονους αντιπροσώπους στη χώρα μας, και απολιθώματα Pinus nigra και

Buxus sempervirens ειδών που σήμερα περιορίζονται σε περιοχές μεγάλου

υψομέτρου. Από τα ζωικά απολιθώματα βρέθηκε ένα είδος Spalax που σήμερα δεν

απαντά στην Ελλάδα, Ursus arctos που έχει εξαφανιστεί από τη νότια Ελλάδα και

Cervus elaphus που δεν υπάρχει πλέον στη Λαυρεωτική. Εκτός από τον δρυμό, μια

μεγαλύτερη έκταση, η οποία περιλαμβάνει τον δρυμό, έχει ανακηρυχθεί ως περιοχή

ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και πολιτιστικής κληρονομιάς. Προτείνεται η επέκταση

της προστατευόμενης περιοχής προς τα νότια και τα δυτικά του δρυμού, έτσι ώστε να

περιλάβει τις νότιες ακτές του ακρωτηρίου, το νησί του Πατρόκλου και τη θαλάσσια

περιοχή μεταξύ Σουνίου και νησίδας Πατρόκλου. Η περιοχή αυτή φιλοξενεί εκτάσεις

με Posionia oceanica σε άριστη κατάσταση. Η νησίδα του Πατρόκλου

συμπεριλήφθηκε στην περιοχή, γιατί αποτελεί, λόγω θέσης, καταφύγιο

μεταναστευτικών πτηνών κατά τις περιόδους μετανάστευσης, ενώ οι θαλάσσιες

σπηλιές της αποτελούν δυνητικό καταφύγιο για άτομα του είδους Μonachus

monachus.

Όνομα Περιοχής: ΥΜΗΤΤΟΣ - ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ -

ΛΙΜΝΗ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ


Τύπος: B



Σελ. 4 - 19






Περιγραφή: Ο Υμηττός είναι ένα μακρύ και στενό βουνό (συνολικό μήκος 20 km), που η

ψηλότερη κορυφή του φτάνει τα 1.026 m. Ένα βαθύ φαράγγι χωρίζει το βόρειο από

το νότιο τμήμα του βουνού. Το πιο κοινό πέτρωμα του Β Υμηττού είναι ο σχιστόλιθος,

ενώ ζώνες ασβεστόλιθου υπάρχουν στα νότια και στα δυτικά του βουνού. Η ετήσια

βροχόπτωση κυμαίνεται από 400 μέχρι 600 mm. Ένας μεγάλος αριθμός σπηλαίων

και άλλων καρστικών σχηματισμών (με διασημότερο αυτόν της λίμνης Βουλιαγμένης)

περιλαμβάνονται στα όρια της περιοχής.

Τύποι Οικοτόπων: Υψηλοί θαμνώνες με Juniperus phoenicea,

Διάσπαρτοι υποβαθμισμένοι πουρναρότοποι (garrigues),



Θαλάσσια σπήλαια εξολοκλήρου ή κατά το ήμισυ κάτω από την επιφάνεια της

θάλασσας,



Είδη ζώων: Rhinolophus hipposideros, Rhinolophus blasii, Testudo hermanni, Testudo

marginata, Elaphe situla.

Καθεστώς προστασίας: -Εθνικό και Περιφερειακό επίπεδο: αισθητικό δάσος,

καταφύγιο θηραμάτων.

-Διεθνές επίπεδο: -

Σελ. 4 - 20


Σπουδαιότητα: Για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στα αστικά κέντρα είναι απαραίτητη η δράση

προς την κατεύθυνση της προστασίας και της ορθολογικής διαχείρισης του φυσικού

περιβάλλοντος που περιβάλλει ή γειτονεύει με τα κέντρα αυτά. Αυτή είναι και η

περίπτωση του Υμηττού. Παρά το γεγονός της σταδιακής υποβάθμισης των

οικοσυστημάτων του βουνού, μία καλά οργανωμένη και μελετημένη εκστρατεία

διατήρησης και αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος του Υμηττού μπορεί να

ανατρέψει την πορεία υποβάθμισης. Αν και ακόμη και σήμερα πολλοί θεωρούν τον

Υμηττό ως χώρο απόρριψης μπάζων και ως φυσικό εμπόδιο στα σχέδιά τους για

ανάπτυξη της ανατολικής Αττικής, η φύση του βουνού δεν παύει να εκπλήσσει με τη

βιοποικιλότητα που παρουσιάζει, ποικιλότητα μοναδική για μια περιοχή τόσο κοντά

σε μεγάλο αστικό κέντρο.

Όνομα Περιοχής: ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΑΡΝΗΘΑΣ


Τύπος: H

Γεωγραφικό Μήκος: 23o 43 36

Γεωγραφικό Πλάτος: 38o 09 42





Περιγραφή: Η περιοχή αποτελεί τον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και περιλαμβάνει τα

υψηλότερα τμήματα του βουνού. Αποτελεί δασώδη έκταση που χαρακτηρίζεται

κυρίως από δάση της ενδημικής κεφαλληνιακής ελάτης Abies cephalonica, σε

σχετικά φτωχά και ξηρά εδάφη, από εύκρατα δάση κωνοφόρων (κυρίως Pinus

halepensis), μακκία βλάστηση, ορεινά λιβάδια, βραχώδεις λόφους, πηγές και ρέματα.

Σελ. 4 - 21


Στην περιοχή διακρίνονται δύο κύριες ζώνες βλάστησης, δηλαδή η ζώνη της

κεφαλληνιακής ελάτης (από τα 600-800 m και υψηλότερα), με δάση Abies

cephalonica, διαπλάσεις Quercus ilex και παρουσία Q. pubescens, Fraxinus ornus

καθώς και άλλων μεσογειακών θάμνων μεγάλου υψόμετρου και η ζώνη της χαλεπίου

πεύκης και των αείφυλλων σκληρόφυλλων θάμνων που βρίσκονται είτε αμιγή είτε

αποτελούν υπόροφο στα πευκοδάση. Από το 1961 η περιοχή έχει κηρυχθεί Εθνικός

Δρυμός.

Τύποι Οικοτόπων: Ποταμοί της Μεσογείου με περιοδική ροή,




ilex,

Χασμοφυτική βλάστηση βραχωδών πρανών/Ασβεστόφιλες υποδιαιρέσεις,

Δάση με Olea και Ceratonia,

Δάση με Quercus ilex,



Είδη ζώων: -Εθνικό και Περιφερειακό επίπεδο: πυρήνας Εθνικού Δρυμού.

-Διεθνές επίπεδο: ΣΠΠ.

Σπουδαιότητα: Ο Εθνικός Δρυμός της Πάρνηθας είναι πολύ ενδιαφέρουσα περιοχή, ικανή να

αποτελέσει καταφύγιο για την προστασία και διατήρηση της χλωρίδας και πανίδας

της Νότιας Ελλάδας. Η χλωρίδα της Πάρνηθας είναι από τις πλουσιότερες στην

Ελλάδα, καθώς έχουν καταγραφεί 818 είδη φυτών, ορισμένα από τα οποία είναι

ενδημικά ή απειλούμενα με εξαφάνιση. Η πανίδα της περιοχής περιλαμβάνει πολλά

είδη που προστατεύονται νομικά, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Είναι

Σελ. 4 - 22


ενδεικτικό ότι η περιοχή είναι η μόνη της Νότιας Ελλάδας όπου επιβιώνει το ελάφι

Cervus elaphus. Η γειτνίαση της Πάρνηθας με την Αθήνα, σε συνδυασμό με τη

μεγάλη αισθητική και οικολογική αξία της, συνηγορούν στη σπουδαιότητα της

περιοχής αυτής, που πρέπει να μελετηθεί και προστατευθεί.

4.1.7.2. Kαταφύγια Άγριας Ζωής

ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΑΓΡΙΑΣ ΖΩΗΣ, είναι η περιοχή που απαγορεύεται το κυνήγι κάθε

θηράματος, με σκοπό την προστασία και την ανάπτυξη των πληθυσμών των

θηραμάτων και των λοιπών ειδών της άγριας πανίδας ως και των ειδών της

αυτοφυούς χλωρίδας.

Ιδρύονται καταφύγια άγριας ζωής, με αποφάσεις του Γ.Γ.Π., σε δασικές,

δασοσκεπής, χορτολιβαδικές, ελώδεις, υγροτοπικές, αγροτικές, παρόχθιες,

παραλίμνιες και παράκτιες εκτάσεις, καθώς και σε ερημονησίδες, με την προϋπόθεση

ότι οι εκτάσεις αυτές, είτε είναι απαραίτητες για την διατροφή, διαχείμανση,

αναπαραγωγή ή την διάσωση των ειδών της άγριας πανίδας ή αυτοφυούς χλωρίδας,

είτε είναι απαραίτητες για την επιβίωση ενός ή περισσοτέρων ειδών της άγριας

πανίδας, ή αυτοφυούς χλωρίδας που είναι μοναδικά, σπάνια ή απειλούνται με

εξαφάνιση ή είτε αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα τύπου βιοτόπου. (Παράγραφο

5 του άρθρου 57 του Ν 2637/98).

Τα καταφύγια άγριας ζωής, πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις προς κάλυψη των

βασικών αναγκών του θηράματος σε ό,τι αφορά την ησυχία, τροφή και νερό. Τα

παραπάνω δεν ισχύουν για ερημονήσους και εφόσον είναι μεγαλύτερες των

πεντακοσίων στρεμμάτων (500), ιδρύονται δε καταφύγια άγριας ζωής αναλόγως των

αναγκών. (Άρθρα 3 και 4 παρ. 5,6,7 του Ν. 177/75 που αντικατέστησαν τα άρθρα

253 και 254 παρ. 1,2,3 του Ν. 86/69)

ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΚΥΝΗΓΙΟΥ: Είναι οι περιοχές που απαγορεύεται για ορισμένο

χρονικό διάστημα το κυνήγι κάθε θηράματος με την έκδοση απαγορευτικής διάταξης

θήρας από το Δασαρχείο κατόπιν αποφάσεως του ΥΠ.ΓΕ για προστασία - διοίκηση

– διαχείριση του θηραματικού πλούτου και την άσκηση του κυνηγίου. (Άρθρα 7, παρ.

3 του Ν. 177/75 που προσετέθη στο άρθρο 258 παρ. 5 του Ν. 86/690).

Σελ. 4 - 23


ΖΩΝΕΣ ΔΙΑΒΑΣΗΣ ΤΡΥΓΟΝΩΝ κ.λπ.: Είναι η περιοχή που επιτρέπεται από 20

Αυγούστου μέχρι 14 Σεπτεμβρίου κάθε κυνηγετικής περιόδου, το κυνήγι των

παρακάτω μόνο ειδών: Τρυγόνι, Φάσσα, Ορτύκι, Σιταρήθρα, Τσίχλα, Κεδρότσιχλα,

Κοκκινότσιχλα, Γερακότσιχλα, Αγριοκούνελο, Καρακάξα, Κάργια, Κουρούνα, Ψαρόνι

και από 15 Σεπτεμβρίου επιτρέπεται παντού το κυνήγι τους. Για τα υπόλοιπα

θηρεύσιμα είδη (λαγός – πέρδικες – μπεκάτσες – πάπιες κ.λπ.) το κυνήγι αρχίζει από

15 Σεπτεμβρίου σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη ρυθμιστική διάταξη κυνηγίου.

Στον πίνακα ακολουθεί παρουσιάζονται συνοπτικά τα ισχύοντα καταφύγια άγριας

ζωής και οι Εθνικοί Δρυμοί της Ανατολικής Αττικής.

ΠΙΝΑΚΑΣ 3-4: Καταφύγια άγριας ζωής και οι Εθνικοί Δρυμοί Αν. Αττικής Περιοχές Καταφυγίων

Άγριας Ζωής ΦΕΚ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ

Έκταση (στρέμματα)

ΜΑΡΜΑΡΟΞΕΡΑ 522/Β/86 ΛΑΥΡΙΟΥ 7.000

ΠΑΡΝΗΘΑ 615/Β/77 ΠΑΡΝΗΘΑΣ 100.700

ΒΟΥΤΗΜΑ 691/Β/76 ΚΑΠΑΝΔΡΙΤΙΟΥ 11.280

ΥΜΗΤΤΟΣ 683/Β/76 ΠΕΝΤΕΛΗΣ 20.000

ΡΑΠΕΝΤΩΣΑ 689/Β/76 ΠΕΝΤΕΛΗΣ 24.500

ΜΑΥΡΟΣΟΥΒΑΛΑ 638/Β/79 ΚΑΠΑΝΔΡΙΤΙΟΥ 9.100

Εθνικοί Δρυμοί ΦΕΚ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ Έκταση

(στρέμματα)

ΠΑΡΝΗΘΑΣ 155/Α/61 ΠΑΡΝΗΘΑΣ 38.100

Πυρήνας:7.600 ΣΟΥΝΙΟΥ 67/Α/74 ΛΑΥΡΙΟΥ

Περ. Ζώνη:27.500

Στην συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά όλα τα κυνηγητικά καταφύγια άγριας ζωής

της Ανατολικής Αττικής, τα όρια των οποίων παρουσιάζονται και στους χάρτες της εν

λόγω μελέτης.

1.Μαρμαροξέρα (ΦΕΚ 522 Β/86) Θέσεις: Μαρμαροξέρα.

Περιοχή: Μακρονήσου

Σελ. 4 - 24


Έκταση: 7.000 στρεμ.

Δασαρχείο: Λαυρίου

Όρια: Θ. Μαρμαροξέρα → κορυφογραμμή → κορυφογραμμή (Βορρά –

Νότου)→ κορυφή Μακρονήσου → Βόρειο Κέρας όρμου Γερολιμνιώνα →

παραλία Βόρεια → ανατολικά → νότια (παραλία) → θ. Μαρμαροξέρα

2. Πάρνηθας (ΦΕΚ 615/Β/77) Θέσεις: Δασόκτημα – Γκούρα – Πάρνηθας – Σαλονίκη – Λοιμικού (Δάση)

Περιοχή: Δήμου Αχαρνών


Δασαρχείο: Πάρνηθας

Όρια: Αγ. Μερκούριος → όρια Αχαρνών – Κοιν. Μαλακάσας – Αφιδρών –

Κρυονερίου όρια κτήματος Τατοΐου → Σιδ. Γραμμή → περίφραξη Τατοΐου

→ περίφραξη Δασαρχείου → Σπηλιά Φώτου Φράγκου → όρια δάσους

Πάρνηθος – κτημάτων Βαρυμπόμπης – Μπίλιζας – Κονιστή - Παράσχη –

ΟΕΔΑ → ρ. Μεγάλο Πλατάνι – Κορακοφωλέζα → νότια → υψ.

Κάστρο→Κορυφογραμμή Αλωνιού → θ. Αλώνι → Κίσσου Λάκκα – Κούμα

Λάκκα → δρ. ημιονικός Λιοσίων – κεραμιδίου Δυτικά → Σπήλαια Πανός →

ρ. Λαγού → δρ. δασικός Κλημεντίου → θ. Κλημέντι → δρ. δασικός → θ.

Βούτημα→ όρια Αυλώνας → δεξιά όρια δασών Φυλής – Λοιμικού –

Σαλονίκη – Τατοΐου → Αγ. Μεργκούριος

3. Βούτημα (ΦΕΚ 691/Β/76) Θέσεις: Δημ. Δάσος Βουτήματος

Περιοχή: Κοινότητα Αυλώνας


Δασαρχείο: Καπανδριτίου

Όρια:

ΒΟΡΕΙΑ: Με συνιδιόκτητο δάσος Αυλώνας

ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ: Με συνιδιόκτητα δάση Αυλώνας – Λοιμικού

ΝΟΤΙΑ: Με συνιδιόκτητο δάσος Λοιμικού – όρια Κοιν. Φυλής

ΔΥΤΙΚΑ: Όρια Κοινότητας Σκούρτων

Σελ. 4 - 25


4. Υμηττός (ΦΕΚ 683/Β/76) Θέσεις: Δημ Δάσος Υμηττού

Περιοχή: Δήμων Ηλιούπολης – Καισαριανής – Ζωγράφου – Αργυρούπολης


Δασαρχείο: Πεντέλης

Όρια:

ΒΟΡΕΙΑ: Περίφραξη Χολαργού – Αγ. Παρασκευής Σταυρού

ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ: θ. Σέσι → θ. Εύζωνας → θ. Μεγάλο Στεφάνι – Κακομελίσσι –

Σπηλιά Λιονταριού→ Λατομείο Κοτσάγα

ΝΟΤΙΑ: δρ. Κορωπιού, διάσελο Πουρνάρι → Σούρμενα →δρ. Αγροτικός

(οικοδομική γραμμή)

ΔΥΤΙΚΑ: οικοδομική γραμμή → Περιφραγμένη Δυτική Πλευρά → Α.ΟΟ.Α.

5. Ραπεντώσα (ΦΕΚ 689/Β/76) Θέσεις: Δημ Δάσος Ραπεντώσας

Περιοχή: Κοινότητα Σταμάτας


Δασαρχείο: Πεντέλης

Όρια:

ΒΟΡΕΙΑ: Κορυφογραμμή Περγάρι – Βαθεία Χούνι – Βρωμόβρυση ρ.

Καταράκτου → περιοχή Βρανά

ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ: Καλλιέργειες – Νεάς μάκρης – Ι.Μ. Αγ. Παρασκευής → Κοντό ρέμα

– Στρωματάκι - Ξυλοκέριζα

ΝΟΤΙΑ: κορυφογραμμή Μεγάλης μαύρης Ώρας – θ. Μελίσσσι → θ.

Στρωματάκι → θ. Ξυλοκέριζα

ΔΥΤΙΚΑ: Δάσος Ι.Μ. Πεντέλης →κορυφογραμμή Περγάρι – επάνω Τσοκάνι →

κάτω Τσογκάνι – Αυγένας Μπάλας – Μεγάλη Μαύρη Ώρα

6. Μαυροσουβάλα (ΦΕΚ 638/Β/79) Θέσεις: Μαυροσουβάλα

Περιοχή: Μαρκόπουλο Ωρωπού - Καλάμου


Δασαρχείο: Καπανδριτίου

Σελ. 4 - 26


Όρια:

ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ: Λεβίσιο → Χωματόδρομος → Ράψη (υψ. 325) → δρόμος Αγ.

Γεωργίου → ρ. Ντάρδα → θ. Τηράνι → κορυφογραμμή Καλοβέτα

→ παρυφή δάσους Πεύκης – θ. Μαυρινόρα → Λάκκα Λύσσα

ΔΥΤΙΚΑ: θ. Κοκκινιά Αγ. Βαρβάρα – αντιπυρική ζώνη

ΒΟΡΕΙΑ: θ. Κοκκινιά → χωματόδρομος προς Λεβίσιο

ΝΟΤΙΑ: Κοκκινόβραχος → ρέμα → δρόμος → όρια Κοινοτήτων

Πολυδενδρίου – Καλάμου → θ. Λάκκα Λύσσα

Στην συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά οι Ζώνες Διάβασης Τρυγόνων, για κάθε της

Περιφέρειας Ανατολικής Αττικής, σύμφωνα τις ρυθμίσεις και τις ανανεώσεις του έτους

1992.

ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΚΑΠΑΝΔΡΙΤΙΟΥ – ΛΑΥΡΙΟΥ – ΠΕΝΤΕΛΗΣ: Ζώνη Βάρης - Σουνίου – Λαυρίου- Ωρωπού – Αυλώνας – Κορωπίου:

Διασταύρωση λεωφόρου Αθηνών – Σουνίου, δρ. Βάρης – Κορωπίου → Κορωπί →

Παιανία → Σταυρός → Αγία Παρασκευή → Εθν. Οδός → Μπογιάτι – Κρυονέρι

(γέφυρα) → Εθν. Οδός Αθηνών – Λαμίας → Αυλώνας → δρ. Αυλώνας – Συκάμινου –

Αθηνών → δρ. Βάρης – Κορωπίου.

4.1.7.3. Ιστορικό - Αρχαιολογικό Περιβάλλον

Οι πολιτιστικοί πόροι του Νομού Αττικής είναι ιδιαίτερα αξιόλογοι τόσο, κυρίως από

την άποψη της σημασίας τους (δεδομένης της διεθνούς ακτινοβολίας τους) όσο και

από την άποψη του αριθμού και της ποικιλίας τους. Οι πολιτιστικοί αυτοί πόροι

κατανέμονται σε όλον τον Νομό Αττικής και καλύπτουν ευρύτατο ιστορικό και

καλλιτεχνικό φάσμα: από τους αρχαίους ναούς του Σουνίου, μέχρι τους βυζαντινούς

ναούς και τα νεώτερα μνημεία, νεοκλασικά, μεσοπολεμικά κ.α.

Επίσης, το αττικό τοπίο με την χαρακτηριστική του βλάστηση, τους ορεινούς όγκους

και τις ακτές, σε συνδυασμό με το ιδιαίτερο χρώμα της ατμόσφαιρας, των βουνών και

της Αττικής γης συνιστούσε ανέκαθεν τον σημαντικότερο φυσικό τόπο της Αττικής.

Παράλληλα το φυσικό περιβάλλον της Αττικής που συνίστατο στα ποικίλα

Σελ. 4 - 27


οικοσύστηματα· και στον αισθητικό του χαρακτήρα σε συνδυασμό με τα πολιτιστικά

στοιχεία του Αττικού τοπίου συγκροτούσαν σημαντικό πόλο έλξης και δημιουργούσαν

την κατ' εξοχήν τουριστική ταυτότητα της Αττικής. Η ραγδαία υποβάθμιση του

φυσικού περιβάλλοντος που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια για τους γνωστούς

λογούς (πληθυσμιακή συγκέντρωση και άναρχη οικιστική επέκταση, υποβάθμιση

ακτών, συρρίκνωση της γεωργικής γης, πυρκαγιές και οικοπεδοποίηση δασικών

εκτάσεων) έχουν απαξιώσει συνολικά το στοιχείο.

Τόσο στη βορειοανατολική, όσο και στη νοτιοανατολική Αττική υπάρχει μεγάλος

αριθμός εκτάσεων εκτεταμένης επιφάνειας, που έχουν θεσμοθετηθεί ως

αρχαιολογικοί χώροι (Βραυρώνα, Μερέντα, Ραμνούντα κ.ά.), ενώ υπάρχει πλήθος

διάσπαρτων ιστορικών μνημείων με τοπικές χωρικές δεσμεύσεις.

Η μεγαλύτερη σε επιφάνεια θεσμοθέτηση, μικτού τύπου, αφορά στη Λαυρεωτική (βλ.

σχέδιο χρήσεων γης). Με την Υπ. Απόφαση 02/30896/1243, Φ.Ε.Κ. 852/3-9-1989 η

περιοχή από Ανάβυσσο μέχρι τον κόλπο Δασκαλιού κηρύχθηκε ως αρχαιολογικός

χώρος, ιστορικός τόπος και τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και εδώ

συμπεριλαμβάνεται ο Εθνικός Δρυμός Λαυρεωτικής.

Στον παρακάτω πίνακα δίδεται μια συνοπτική καταγραφή των αρχαιολογικών

χώρων, και των τοπίων ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που απαντώνται στην Ανατολική

Αττική, καθώς και τους αριθμούς των ΦΕΚ στα οποία εκδόθηκαν οι αντίστοιχες

αποφάσεις.

ΠΙΝΑΚΑΣ 4-4: Καταγραφή Φ.Ε.Κ. Αρχαιολογικών Χώρων ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ/ΑΠΟΦΑΣΗΣ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΕΚ

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

ΜΑΡΑΘΩΝΑ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί χαρακτηρισμού εκτάσεως της περιοχής

Βρανά Μαραθώνος ως αρχαιολογικού

χώρου

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 1032/Β/19-10-77

ΣΟΥΝΙΟ- ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί χαρακτηρισμού θέσεως «Λιμήν –

Πασά» και χερσονήσου Κορώνης ως

αρχαιολογικών χώρων


ΒΡΑΥΡΩΝΑΣ –

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί Ζώνη Προστασίας Αρχαιολογικού

Χώρου Βραυρώνας


Σελ. 4 - 28


ΑΤΤΙΚΗΣ Χώρου Βραυρώνας

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ




ΒΡΑΥΡΩΝΑ –

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί τροποποίησης Ζώνης Προστασίας

Αρχαιολογικού Χώρου Βραυρώνος ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 706/26-07-80

ΛΑΥΡΙΟ-ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί κήρυξης της περιοχής Λαυρεωτικής, ως

αρχαιολογικού χώρου , ιστορικού τόπου και

τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ &

ΤΟΠΙΟ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ

ΚΑΛΛΟΥΣ

852/Β/3-09-80

ΑΘΗΝΑ -ΑΤΤΙΚΗΣ Κήρυξη αρχαιολογικών χώρων γύρω από την Ακρόπολη


ΠΙΚΕΡΜΙ - ΑΤΤΙΚΗΣ Κήρυξη περιοχής Πικερμίου ως αρχ/κού χώρου και ως τόπου ιδιαίτερου φυσικού

κάλλους

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

& ΤΟΠΙΟΥ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ

ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ

44/Β/31-01-84

ΩΡΩΠΟΣ - ΑΤΤΙΚΗΣ Κήρυξη περιοχής Ωρωπού ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 822/Β/26-11-86

ΚΕΡΑΤΕΑ / ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Χαρακτηρισμός περιοχής Μερέντας Αττικής ως αρχ/κού χώρου


ΛΑΜΠΤΡΕΣ/ΚΟΡΩΠΙ Χαρακτηρισμός περιοχής Λαμπτρών ως αρχαιολογικού χώρου

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 1123/16-12-96

ΠΕΝΤΕΛΗ - ΑΤΤΙΚΗΣ

Διόρθωση σφάλματος στν αρ. ΥΠΠΟ

/ΑΡΧ/Α1/ Φ 02/ 42113/2025/19.10.1990

υπουργική απόφαση (Σπήλαιο Νταβέλι)


Ν. ΜΑΚΡΗ -ΑΤΤΙΚΗΣ Καθορισμός ζωνών προστασίας Α και Β του

αρχαιολογικού χώρου Μπρεξίζας Ν. ΜάκρηςΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 112/Β/21-02-92

ΑΥΛΩΝΟΣ-

ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Καθορισμός Ζώνης Α απολύτου προστασίας

στον αρχικό χώρο στη θέση «Μάνδρας

Γριάς» Αυλώνας Μαραθώνας


ΒΡΑΥΡΩΝΑ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Κήρυξη ως αρχαιολογικού χώρου των

περιοχών Κήποι, Παλιά Βραώνα και Πούσι –

Καλογέρι, Βραυρώνας Αττικής


ΒΡΑΥΡΩΝΑ-ΑΤΤΙΚΗΣ

Θεσμοθέτηση Ζώνης Α απολύτου

προστασίας, αδόμητης του αρχαιολογικού

χώρου Πύργου Βραυρώνας και των πηγών

του αρχαίου ποταμού Εράσινου

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ 198/Β/21-03-95

Δ. ΑΘΗΝΑΙΩΝ -

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί χαρακτηρισμού ως ιστορικών

διατηρητέων μνημείων και αρχ/κών χώρων

περί της Ακροπόλεως

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ/

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ 35/Β/2-02-62

Δ. ΑΘΗΝΑΙΩΝ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί τροποποίησης και συμπληρώσεως του

Νόμου 4212 «περί κυρώσεως του από 23-

03-29 Ν. Δ. περί χαρακτηρισμού ως αρχ/κού

χώρου Τμήματος της πόλεως της Αθήνας»

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 285/Α/26-06-35

Σελ. 4 - 29


ΡΑΦΗΝΑ (Χερσόνησο

Ακηταρίου)- ΑΤΤΙΚΗΣ Περί χαρακτηρισμού αρχ/κού χώρου ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 118/Β/10-06-54





Δ. ΑΘΗΝΑΙΩΝ-

ΑΤΤΙΚΗ

Περί κηρύξεως εκτάσεως του λόφου

Φιλοπάππου ως αρχ/κού χώρου ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 23/Β/18-02-55

ΑΤΤΙΚΗ –

(11 ΠΕΡΙΟΧΕΣ) Περί κηρύξεως αρχ/κών χώρων ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ 268/Β/12-12-56

ΑΤΤΙΚΗΣ

(27 Περιοχές) Περί κηρύξεως αρχ/κών χώρων Αττικής ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ 265/Β/1-10-57

ΒΡΑΥΡΩΝΑ -

ΑΤΤΙΚΗΣ Περί κηρύξεως αρχ/κού χώρου ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 75/Β/5-5-62

ΜΑΡΑΘΩΝΑ -

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί κηρύξεως αρχαιολογικού χώρου παρά

τον Τύμβο Μαραθώνος ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 518/Β/16-11-63

ΒΡΑΥΡΩΝΑ -

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί κηρύξεως αρχαιολογικού χώρου

Βραυρώνος -Αττικής ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 117/Β/20-03-63

ΜΑΡΑΘΩΝΑ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί χαρακτηρισμού ως αρχαιολογικού

χώρου της περιοχής Μαραθώνα από τη

θέση «Ελος Μπλεξίζας» μέχρι το σύγχρονο

χωριό του Μαραθώνα


ΒΡΑΥΡΩΝΑ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Διόρθωση σφάλματος στην ΥΠΠΟ

/ΑΡΧ/Α1/Φ02/9816/537/24.2.95 Υ.Α. «περί

κήρυξη ως αρχαιολογικού χώρου των

περιοχών Κήποι, Παλιά Βραώνα και Πούσι –

Καλογέρι, Βραυρώνας Αττικής»


ΠΙΝΑΚΑΣ 5-4: Καταγραφή Φ.Ε.Κ. Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού κάλλους


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ/ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΕΚ

ΤΟΠΙΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ

ΥΜΗΤΤΟΣ -

ΠΕΝΤΕΛΗΣ –

ΠΑΡΝΗΘΟΣ –

ΚΟΡΥΔΑΛΟΥ –

ΑΙΓΑΛΕΩ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί κηρύξεως των ορεών Υμηττού, Πεντέλης,

Πάρνηθος, Κορυδαλλού και Αιγάλεω ως τόπων

χρηζόντων ειδικής προστασίας (Νόμο

1469/1950)

ΤΟΠΟΙ ΧΡΗΖΟΝΤΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 669/Β/30-11-68

Σελ. 4 - 30



ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ/ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΕΚ

ΤΟΠΙΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ

ΥΜΗΤΤΟΣ -

ΠΕΝΤΕΛΗΣ –

ΠΑΡΝΗΘΟΣ –

ΚΟΡΥΔΑΛΟΥ –

ΑΙΓΑΛΕΩ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Τροποποίηση περί κηρύξεως των ορέων

Υμηττού, Πεντέλης, Πάρνηθος, Κορυδαλλού και

Αιγάλεω ως τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους

ΤΟΠΙΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ

ΚΑΛΛΟΥΣ 236/Β/4-04-69

ΠΕΝΤΕΛΗ -

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί κηρύξεως του εν Διονύσου Πεντέλης ΒΑ του

Ιερού του Διονύσου εβρισκομένου σπηλαίου «του

Διονύσου» μετά της γύρω περιοχής ως τόπου

ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους


ΚΑΛΛΟΥΣ 1063/Β/26-09-75

ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟ

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί χαρακτηρισμού της περιοχής Αμφιαρίου

σαν τόπου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους


ΚΑΛΛΟΥΣ 832/Β/20-09-79

ΣΟΥΝΙΟ-ΑΤΤΙΚΗΣ Περί χαρακτηρισμού της περιοχής Σουνίου σαν

τόπου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους


ΚΑΛΛΟΥΣ 767/Β/08-09-79

ΜΑΡΑΘΩΝΑΣ –

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί χαρακτηρισμού περιοχής Μαραθώνος, ως

Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και Ιστορικού

Τοπίου

ΤΟΠΙΟ ΙΔΙΑΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ

ΚΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΤΟΠΙΟΥ

366/Β/11-04-80

ΒΡΑΥΡΩΝΑ –

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί χαρακτηρισμού της περιοχής Βραυρώνος

ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και

Ιστορικού τοπίου

ΤΟΠΙΟ ΙΔΙΑΤΕΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ

ΚΑΛΛΟΥΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΤΟΠΙΟΥ

706/Β/26-07-80

ΛΑΥΡΙΟ-ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί κήρυξης της περιοχής Λαυρεωτικής, ως

αρχαιολογικού χώρου , ιστορικού τόπου και

τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ &


ΚΑΛΛΟΥΣ

852/Β/3-09-80

ΚΟΙΝ.

ΜΑΛΑΚΑΣΑΣ-

ΑΤΤΙΚΗΣ

Περί χαρακτηρισμού της περιοχής Μαλακάσας

Αττικής σαν τόπου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους


ΚΑΛΛΟΥΣ 300/Β/24-03-80

4.1.7.4. Σπήλαια – Βάραθρα

Τα σημαντικότερα σπήλαια τα οποία εντοπίζονται στην Ανατολική Αττική είναι: στον

Υμηττό το Σπήλαιο Παιανίας, το Σπήλαιο του Προφήτη Ηλία, τα Σπήλαια Αστερίου

Λεονταρίου, Βουλιαγμένης, Κερατέας και στη Πεντέλη τα σπήλαια Δάρδιζας, Πάνος,

Νυμφαίου κ.α. Στη Πάρνηθα βρίσκεται το σπήλαιο της Λυχνοσπηλιάς. Από τα

ανωτέρω σπήλαια, μόνο το Σπήλαιο της Παιανίας είναι αξιοποιημένο τουριστικά.

Σελ. 4 - 31


4.1.8. Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου – Περιοχές προστασίας

4.1.8.1. Εισαγωγή

Με τις Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) προστατεύονται η περιαστική γη από την

άναρχη και απρογραμμάτιστη δόμηση, διαφυλάσσονται οι εναπομείναντες χώροι του

πρασίνου, της γεωργικής γης, των αρχαιολογικών χώρων και εξασφαλίζεται

ελεύθερος χώρος γύρω από τους τόπους ανάπτυξης.

Με τις ΖΟΕ καθορίζονται αυστηρά:

• Οι χρήσεις γης

• Οι όροι δόμησης και προστασίας

• Οι βασικές υποδομές

• Τα Δίκτυα Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής

Σήμερα στην Αττική υπάρχουν εγκεκριμένες ΖΟΕ συνολικής έκτασης 348 χιλ.

στρεμμάτων, ενώ είναι υπό έγκριση ΖΟΕ συνολικής έκτασης 640 χιλ. στρεμμάτων.

Ειδικότερα στην περιοχή μελέτης είναι υπό ολοκλήρωση η ΖΟΕ Βόρειας Αττικής. Η

χωροταξική υποενότητα Β. Αττικής καταλαμβάνει το Βόρειο τμήματα του Νομού

Αττικής και αναπτύσσεται μεταξύ των υπωρειών του ορεινού όγκου της Πεντελής

προς τα νότια, των υπωρειών του ορεινού όγκου της Πάρνηθας προς τα δυτικά, του

θαλασσίου μετώπου του κόλπου του Μαραθώνα και του Νότιου Ευβοϊκού προς τα

Ανατολικά και απολήγει στα διοικητικά όρια με τον Νομό Βοιωτίας βορειοανατολικά

εκατέρωθεν του Εθνικού Σιδηροδρομικού άξονα Αθηνών – Θεσσαλονίκης.

Η περιοχή αυτή διοικητικά διαιρείται σε τέσσερις (4) Δήμους και δεκαοχτώ (18)

Κοινότητες που υπάγονται στην Νομαρχία Ανατολικής Αττικής.

Οι δήμοι είναι οι ακόλουθοι: Δ. Αυλώνας, Δ. Ν. Μάκρης, Δ. Μαραθώνα και Δ. Αγίου

Στεφάνου

Οι Κοινότητες είναι οι ακόλουθες: Κ. Ανοιξης, Κ. Δροσιάς, Κ. Κρυονερίου, Κ.

Ροδόπης, Κ. Σταμάτας, Κ. Διονύσου, Κ. Γραμματικού, Κ. Βαρνάβα, Κ. Καπανδριτίου,

Κ. Πολυδενδρίου, Κ. Καλάμου, Κ. Μαλακάσας, Κ. Μαρκοπούλου, Κ. Ωρωπού, Κ. Ν.

Πατατίων, Κ. Σκάλας Ωρωπού, Κ. Σικαμίνου και Κ. Αφιδρών.

Σελ. 4 - 32


Η περιοχή αυτή ως προς τις τάσεις εξέλιξης της παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά:

• Σοβαρή υποβάθμιση των φυσικών χαρακτηριστικών και κυρίως των δασών και

των δασικών εκτάσεων, εξαιτίας των επανειλημμένων πυρκαγιών.

• Διόγκωση των αστικών πιέσεων για εκτόνωση των αναγκών του Λεκανοπεδίου σε

παραγωγικές δραστηριότητες και παραθεριμό.

Για την περιοχή της Βορείου Αττικής έχει συνταχθεί από τον ΟΡΣΑ (Οργανισμός

Αθηνών, Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος), μελέτη με τίτλο:

«Καθορισμός των χρήσεων γης στη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου Β. Αττικής», Ιούλιος

1999. Η πρόταση αυτή του ΟΡΣΑ, βρίσκεται σήμερα υπό έγκριση και δεν αποτελεί

προς το παρόν θεσμοθετημένο Π.Δ./γμα.

Με βάση την ανωτέρω μελέτη, οι προτεινόμενες ζώνες χρήσεων ομαδοποιούνται σε

τρεις κατηγορίες, όπως φαίνεται στη συνέχεια.

Διάρθρωση των προτεινόμενων χρήσεων γης της περιοχής Β. Αττικής

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

Ζώνες απολύτου προστασίας Ζώνες προστασίας περιαστικού πρασίνου Ζώνες προστασίας ρεμμάτων και βιοτόπων • Ζώνες προστασίας

Ζώνες προστασίας αρχαιολογικών χώρων ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

Οικιστικές Ζώνες • Αναπτυξιακές Ζώνες Ζώνες παραγωγικών δραστηριοτήτων Ζώνες ήπιας οικιστικής ανάπτυξης Α! κατοικίας Ζώνες ήπιας οικιστικής ανάπτυξης Β! κατοικίας Ζώνες αναψυχής και Α! κατοικίας Παραλιακή ζώνη

• Ζώνες εκτόνωσης

Ζώνες γεωργικής ανάπτυξης

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι εκτός περιοχής μελέτης παρέμειναν:

α) Ο ορεινός όγκος της Πάρνηθας, για τον οποίο εκπονείται από τον ΟΡΣΑ ειδική

μελέτη προστασίας ορεινού όγκου, στο πλαίσιο των διατάξεων του άρθρου 4 του Ν.

1515/85

Σελ. 4 - 33


β) Η περιοχή του βιοτόπου Σχινιά όπου εκπονήθηκε ειδική μελέτη περιβαλλοντικής

προστασίας στο πλαίσιο των διατάξεων του Ν. 1650/85 και προωθείται ο

χαρακτηρισμός της περιοχής ως «Εθνικό Πάρκο».

Η περιοχή αυτή με τον Ν. 2730/90 (ΦΕΚ 130Α/25-06-99) χαρακτηρίζεται ως

υπερτοπικός περιβαλλοντικός πόλος και αποτελεί περιοχή υποδομής του

Ολυμπιακού Κέντρου Κωπηλασίας και Κανό-Καγιάκ.

γ) Τμήμα της περιοχής Ριζάρι παραλίας Μαραθώνα, όπου με τον Ν. 2780/99

χωροθετούνται οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις για το άθλημα Σλάλομ.

Υπάρχουν διατάξεις που αφορούν τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης, σε περιοχές που

χρήζουν προστασία, ειδικότερα δε στο όρος Πεντέλη.

Στο ΦΕΚ 755/Δ/21-10-88 καθορίζονται τα όρια του όρους Πεντέλη, που έχει κηρυχθεί

ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με την υπ. αριθμ. 25683/2 7.3.1969 «Περί

κηρύξεως ορέων Υμηττού, Πεντελικού, Πάρνηθας, Κορυδαλλού και Αιγάλεω ως

τόπων που χρήζουν ειδική προστασία.» (ΦΕΚ 236/Β/1969).

Οι ζώνες που καθορίζονται στο Όρος Πεντέλης είναι οι εξής:

Ζώνη Α: Περιοχή αναψυχής, αθλητισμού, και γεωργικής χρήσης.

Ζώνη Β: Περιοχή γεωργικής χρήσης.

Ζώνη Γ: Περιοχή κατοικίας και γεωργικής χρήσης.

Ζώνη Δ: Περιοχή αναψυχής.

Ζώνη Ε: Περιοχή λατομικής χρήσης.

Ζώνη ΣΤ: Περιοχή για περιβαλλοντική εκπαίδευση και αναψυχή.

Ζώνη Ζ: Περιοχή αναψυχής, πολιτιστικών εκδηλώσεων και αθλητισμού

Σε κάθε μια από τις ανωτέρω ζώνες επιτρέπεται η ανέγερση αποκλειστικά κτιρίων

που εξυπηρετούν τις συγκεκριμένες χρήσεις.

Το ανωτέρω ΦΕΚ δέχθηκε τροποποίηση με το ΦΕΚ 253/Δ/8-05-89.

Σελ. 4 - 34


4.2. ΓΕΩΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

4.2.1. Γεωλογία

Στην ευρύτερη περιοχή της Βορειοανατολικής Αττικής απαντώνται αλπικοί και μεταλπικοί γεωλογικοί σχηματισμοί που καλύπτουν όλους τους κύριους

πετρολογικούς τύπους. Ειδικότερα για τους γεωλογικούς σχηματισμούς οι οποίοι

δομούν την ευρύτερη περιοχή μελέτης ισχύουν τα ακόλουθα:

• ΜΕΤΑΛΠΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ Πρόκειται κυρίως για κροκαλοπαγή, λατυποπαγή, μάργες, ψαμμούχες μάργες,

ψαμμίτες και μαργαϊκους ασβεστόλιθους, αργίλους και πηλούς.

• ΑΛΠΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ Οι αλπικοί γεωλογικοί σχηματισμοί που απαντώνται στην Αττική, (βλ. σχήμα),

ανήκουν στις γεωτεκτονικές ενότητες της α) Ανατολικής Ελλάδας, β) της

Υποπελαγονικής, γ) της ενότητας Αλμυροποτάμου, δ) της ενότητα Λαυρίου και ε) της ενότητας Αττικής (ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ 1986, PAPANIKOLAOU 1989). Την

περιγραφή του Παπανικολάου ακολουθούμε στη συνέχεια, με αναφορές σε άλλους

ερευνητές ώστε να είναι δυνατή η κοινή ερμηνεία του συνόλου του χρήσιμου

βιβλιογραφικού και χαρτογραφικού υλικού το οποίο υπάρχει για την περιοχή.

Χάρτης Γεωτεκτονικών ενοτήτων (από PAPANIKOLAOU 1989).

Σελ. 4 - 35


α) Ενότητα Ανατολικής Ελλάδας Πρόκειται για πλήθος ενοτήτων παλαιοτεκτονισμένων οι οποίες έχουν

ομογενοποιηθεί από την ανωκρητιδική επίκλυση. Το κατώτερο τμήμα της ενότητας

αποτελείται από ένα σύνολο μεταμορφωμένων και αμεταμόρφωτων ενοτήτων

(«Υποπελαγονική», Μαλιακή, Αλμωπία, κλπ). Στην περιοχή εμφανίζεται κυρίως η

«Υποπελαγονική» ενότητα. Το ανώτερο τμήμα, το οποίο καλύπτει ασύμφωνα και

ενοποιεί τις ενότητες που υπόκεινται αποτελείται από ιζήματα της ανωκρητιδικής

επίκλυσης (κυρίως Κενομάνιο) που καταλήγουν στον Ηωκαινικό φλύσχη. Η

γεωτεκτονική ενότητα της Ανατολικής Ελλάδας έχει νόημα μόνο για το διάστημα μετά

το Κενομάνιο. Ερχεται να ενοποιήσει όλους τους παλαιογεωγραφικούς χώρους που

είχαν ήδη τεκτονιστεί κατά την παλαιοαλπική ορογένεση, στο διάστημα Άνω

Ιουρασικό - Κάτω Κρητιδικό, και στη συνέχεια συμμετέχουν μαζί σε ένα νέο

ορογενετικό κύκλο, σ’ αυτό της κύριας αλπικής φάσης κατά το Ηώκαινο. Πρόκειται

δηλαδή για δύο σύνολα σχηματισμών:

Ένα κατώτερο το οποίο αποτελείται από διαφορετικούς παλαιογεωγραφικούς

χώρους (Υποπελαγονική, Αλμωπία, κλπ) οι οποίοι σταματούν να λειτουργούν στο

διάστημα από το Άνω Ιουρασικό έως το Κάτω Κρητιδικό όπου και συμμετέχουν στην

παλαιοαλπική ορογενετική φάση.

Και ένα ανώτερο το οποίο ομογενοποιεί όλους τους υποκείμενους χώρους κάτω από

τα ιζήματα της Κενομάνιας επίκλυσης. Στη συνέχεια οι χώροι αυτοί, σαν Ανατολική

Ελλάδα πλέον, συμμετέχουν στον καθαρά αλπικό κύκλο του Ηωκαίνου (Σχ. Γ2).

Πρόκειται κυρίως για ανθρακικά πετρώματα, κροκαλοπαγή και φλύσχη που έχουν

αποτεθεί μετά την Κενομάνια επίκλυση. Εντοπίζεται κατά θέσεις στην ευρύτερη

περιοχή της Αττικής.

β) «Υποπελαγονική» Η γεωτεκτονική ενότητα της «Υποπελαγονικής» δομεί το μεγαλύτερο τμήμα της

Αττικής. Αναπτύσσεται κυρίως στον ορεινό όγκο της Πάρνηθας και δυτικότερα.

Πρόκειται για μια αμεταμόρφωτη ενότητα της οποίας η στρωματογραφική κολώνα

αποτελείται από μια νηριτική ακολουθία από το Άνω Τριαδικό έως και το Ιουρασικό.

Στο όριο Ιουρασικού - Κρητιδικού έχουν τοποθετηθεί τεκτονικά οφιόλιθοι. Η

«Υποπελαγονική» αναφέρεται και σαν αμεταμόρφωτη Πελαγονική (ΚΑΤΣΙΚΑΤΣΟΣ

1992).

Σελ. 4 - 36


Περμοτριαδικός Κλαστικός σχηματισμός. Στη βάση της κολώνας, στο Ανώτερο

Παλαιοζωικό - Κατώτερο Τριαδικό, παρατηρείται ένας πηλιτοψαμμιτικός κλαστικός

σχηματισμός ο οποίος περιέχει ολισθόλιθους μαύρων ασβεστόλιθων Περμικής

ηλικίας.

Ηφαιστειακά. Στη βάση της ανθρακικής πλατφόρμας εμφανίζονται ηφαιστειακά.

Πρόκειται για χαλαζιακούς κερατοφύρες, τόφφους, κλπ βασικής σύστασης του Μέσου

Τριαδικού. Ο ορίζοντας των ηφαιστειακών παρεμβάλλεται, κατά θέσεις, ανάμεσα στα

ανθρακικά ιζήματα της πλατφόρμας και στον Περμοτριαδικό κλαστικό σχηματισμό.

Το όριο των ανθρακικών με τον υποκείμενο ηφαιστειοϊζηματογενή σχηματισμό

λειτουργεί πολλές φορές σαν επιφάνεια τεκτονικής αποκόλλησης (decolement).

Ανθρακικά ιζήματα. Το μεγαλύτερο τμήμα των ορεινών όγκων της Αττικής

καλύπτεται από ανθρακικά πετρώματα της Τριαδικολιάσιας πλατφόρμας η οποία

καλύπτει το διάστημα από το μέσο Τριαδικό έως το Δογγέριο.

Σχιστοψαμμιτοκερατολιθική (sh) διάπλαση – Οφιόλιθοι. Η

σχιστοψαμμιτοκερατολιθική διάπλαση αποτελείται από μία κύρια μάζα

αργιλοπυριτικού υλικού συνήθως κοκκινωπού χρώματος, που φιλοξενεί τεμάχη

ανθρακικών (κυρίως του ιουρασικού), κερατόλιθους και πρασινοπετρώματα

υπερβασικής σύστασης.

γ) Ενότητα Αλμυροποτάμου Η ενότητα αυτή εμφανίζεται στην βορειοανατολική Αττική κυρίως στην περιοχή του

Μαραθώνα. Πρόκειται για ελαφρά μεταμορφωμένα ανθρακικά πετρώματα Τριαδικού

– Ηωκαίνου, Ηωκαινικός φλύσχη και σχιστόλιθους. Στον χάρτη του ΙΓΜΕ

(Κατσικάτσος 2002), αναφέρεται ως Αυτόχθονη Ενότητα Αλμυροποτάμου – Αττικής.

Στην περιοχή της ενότητας αυτής, βρίσκεται η θέση ΒΑ1 «Μαύρο Βουνό» της

περιοχής Γραμματικού.

δ) Ενότητα Λαυρίου Πρόκειται για την αλλόχθονη μεταμορφωμένη ενότητα της Λαυρεωτικής που

σταδιακά περνά στην πολύπλοκη σχετικά αυτόχθονη ενότητα του Λεκανοπεδίου

Αθηνών. Η ενότητα αυτή χαρακτηρίζεται από αδυναμία καθορισμού συγκεκριμένης

στρωματογραφικής κολώνας.

Σελ. 4 - 37


Πρόκειται για ελαφρώς μεταμορφωμένη ενότητα που περιέχει ολισθόλιθους και

τεκτονικές σφήνες με μεγάλη ποικιλία λιθολογιών που της δίνουν τα χαρακτηριστικά

ενός μίγματος (mélange). Πρόκειται για μία ψαμμιτοπηλιτική μεταμορφωμένη μάζα

που περιέχει διάφορης ηλικίας και σύστασης τεμάχη (ασβεστόλιθους, βασικά

εκρηξιγενή πετρώματα, κλπ). Οι πιο χαρακτηριστικές λιθολογίες είναι οι σερικιτικοί,

χλωριτικοί σχιστόλιθοι, έντονα τεκτονισμένοι που μέσα τους περιέχουν

μεταβασάλτες, μεταγάβρους και ενδιαστρώσεις κρυσταλλικών ασβεστόλιθων.

Το αλλόχθονο σύστημα έχει ενδιαφέρον γιά τις θέσεις της Νοτιοανατολικής Αττικής

ΝΑ1 «Κερατέα» και ΝΑ2 «Λατομεία Κυριακού». Στην περιοχή αυτή σ΄ αυτό κατά το

Lepsius συμμετέχουν α) ανωκρητιδικοί ασβεστόλιθοι β) Αθηναϊκοί σχιστόλιθοι

(Μαριολάκος και Λέκκας 1975, Λέκκας 1993).

ε) Ενότητα Αττικής Η ενότητα αυτή θεωρείται ως η κατώτερη τεκτονική ενότητα της Αττικής (σχετικά αυτόχθονη) πάνω στην οποία βρίσκονται επωθημένες διάφορες άλλες τεκτονικές

ενότητες όπως της Ανατολικής Ελλάδας, του Λαυρίου και του Αλμυροποτάμου. Είναι

μεταμορφωμένη και έντονα παραμορφωμένη αλπική ενότητα. Αποτελείται από

μεγάλη μάζα μαρμάρων, συχνά δολομιτικών, και σχιστόλιθων, μαρμαρυγιακών,

αμφιβολιτικών κλπ, με λεπτούς ορίζοντες μαρμάρων. Μέσα στους σχιστόλιθους

υπάρχουν βασικά και υπερβασικά μεταμορφωμένα πετρώματα. Η στρωματογραφική

της στήλη έχει καθοριστεί στην περιοχή του Υμηττού ως εξής: α) Σχιστόλιθοι της

Βάρης στη βάση, β) Δολομίτες Πιρναρής, γ) Κατώτερο μάρμαρο, δ) Σχιστόλιθοι

Καισαριανής και ε) Ανώτερο Μάρμαρο.

4.2.2. Υδρογεωλογία

Η γενική υδρογεωλογική συμπεριφορά των γεωλογικών σχηματισμών οι οποίοι

δομούν την ευρύτερη περιοχή παρουσιάζεται στην επισυναπτόμενη γεωλογική –

υδρογεωλογική μελέτη.

Οι γεωλογικοί σχηματισμοί οι οποίοι αποτελούν το υπόβαθρο του χώρου τελικής

εναπόθεσης είναι κύρια οι σχιστολιθικοί σχηματισμοί της ΒΑ Αττικής, οι οποίοι

παρουσιάζουν ενστρώσεις μαρμάρων. Πρόκειται για σχηματισμούς ημιπερατούς, οι

οποίοι προσεγγίζουν τους πρακτικά στεγανούς. Το πάχος της ακόρεστης ζώνης,

δηλαδή το βάθος στο οποίο πιθανά θα απαντάται ο υδροφόρος ορίζοντας θεωρείται

Σελ. 4 - 38


μεγαλύτερο των 90μ., αφού το πάχος του σχετικά στεγανού σχηματισμού είναι πολύ

μεγαλύτερο.

4.2.3. Τεκτονική

Στην Βορειοανατολική Αττική κυριαρχούν ρήγματα γενικής διεύθυνσης ΔΒΔ-ΑΝΑ και

ΒΔ-ΝΑ ενώ μικρότερη συμμετοχή έχουν τα ρήγματα διεύθυνσης Β-Ν. Οι κύριες

ενεργές νεοτεκτονικές δομές της βορειοανατολικής Αττικής είναι οι ρηξιγενείς ζώνες

της Βόρειας Πάρνηθας (Αυλώνα – Μαλακάσας) και της περιοχής Ωρωπού Αγ.

Αποστόλων η οποία οριοθετεί και τον Ευβοϊκό κόλπο.

Η ρηξιγενής ζώνη της περιοχής Ωρωπού – Αγίων Αποστόλων βρίσκεται περί τα

3,5km βορείως της υποψήφιας ΟΕΔΑ «Μαύρο Βουνό».

Το νότιο (παράκτιο) τμήμα της ρηξιγενούς ζώνης εντοπίζεται σε απόσταση περίπου

1700 – 2000m από τον υποψήφιο ΟΕΔΑ «Μαύρο Βουνό» (ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ et al.

(1988), LEKKAS (2001)). Παράλληλο ρήγμα σ΄ αυτό, βρίσκεται 400m νοτιοδυτικά του

χώρου (ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ et al. (1988)). Τα ρήγματα αυτά επειδή έχουν την ίδια

γεωμετρία με τα υποθαλάσσια ρήγματα του Νότιου Ευβοϊκού θεωρούνται ως ενεργά

ρήγματα, τα οποία πιθανόν να επαναδραστηριοποιηθούν σε ένα μελλοντικό σεισμό,

ενώ μπορεί να φιλοξενούν και κάποια σεισμική εστία.

4.2.4. Σεισμικότητα

Από άποψη σεισμικής επικινδυνότητας, η υπό εξέταση θέση ανήκει στην Ανατολική

Αττική, η οποία δεν παρουσιάζει αξιόλογη σεισμική δράση. Συγκεκριμένα εντάσσεται

στα όρια των Ζωνών Ι και ΙΙ (ζώνες μικρής και μέτριας σεισμικής επικινδυνότητας).

Ο Ζώνες Σεισμικής Επικινδυνότητας της Ελλάδας συνολικά είναι 4 (Ι,ΙΙ,ΙΙΙ,ΙV), και την

μέγιστη επικινδυνότητα την έχει η ζώνη IV.

Σημειώνεται ότι ο ΕΑΚ-2000, έχει εφαρμογή κυρίως σε κτιριακά έργα, αλλά ο τρόπος

αντιμετώπισης των θεμάτων του είναι χρήσιμος, ώστε να συναχθούν συμπεράσματα

και για άλλου τύπου έργα, καθώς και αυτά τα οποία μας αφορούν.

Σελ. 4 - 39


Χάρτης Ζωνών Σεισμικής Επικινδυνότητας της Ελλάδος.

Επίσης στο σχήμα που ακολουθεί παρατηρείται ότι η Βορειοανατολική Αττική

τοποθετείται στην περιοχή με μέση περίοδο επανάληψης σεισμών με μέγεθος Μ=6,3

από 20- 40 έτη.

Σελ. 4 - 40


Σεισμικές πηγές των επιφανειακών σεισμών της Ελλάδας και των γύρω περιοχών

(PAPAZACHOS & PAPAIOANNOU, 1997). Με βάση τη μέση περίοδο επανάληψης, Tm,

σεισμών με μέγεθος Μ=6,3 οι σεισμικές πηγές διακρίθηκαν σε τέσσερις κατηγορίες (από

ΣΚΟΡΔΥΛΗΣ & συν, 1998)

Από άποψη σεισμικής επικινδυνότητας τα εδάφη κατατάσσονται σε πέντε κατηγορίες

Α, Β, Γ, Δ και Χ, οι οποίες περιγράφονται στον πίνακα που ακολουθεί:

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Α

Βραχώδεις ή ημιβραχώδεις σχηματισμοί εκτεινόμενοι σε αρκετή έκταση και βάθος, με την προϋπόθεση ότι δεν παρουσιάζουν έντονη αποσάθρωση. Στρώσεις πυκνού κοκκώδους υλικού με μικρό ποσοστό ιλυοαργιλικών προσμίξεων, πάχους μικρότερου των 70 μ. Στρώσεις πολύ σκληρής προσυμπιεσμένης αργίλου πάχους μικρότερου των 70 μ.

Β

Εντόνως αποσαθρωμένα βραχώδη ή εδάφη που από μηχανική άποψη μπορούν να εξομοιωθούν με κοκκώδη. Στρώσεις κοκκώδους υλικού μέσης πυκνότητας, πάχους μεγαλύτερου των 5 μ. ή μέσης πυκνότητας πάχους μεγαλύτερου των 70 μ. Στρώσεις σκληρής προσυμπιεσμένης αργίλου πάχους μεγαλύτερου των 70 μ.

Γ

Στρώσεις κοκκώδους υλικού μικρής σχετικής πυκνότητας, πάχους μεγαλύτερου των 5 μ. ή μέσης πυκνότητας πάχους μεγαλύτερου των 70 μ. Ιλυοαργιλικά εδάφη μικρής αντοχής σε πάχος μεγαλύτερο των 5 μ.

Δ Έδαφος με μαλακές αργίλους υψηλού δείκτη πλασιμότητας (Ιρ > 50), συνολικού πάχους μεγαλύτερου των 10 μ.

Σελ. 4 - 41


Χ

Χαλαρά λεπτόκοκκα αμμοϊλιώδη εδάφη υπό τον υδάτινo ορίζοντα, που ενδέχεται να ρευστοποιηθούν (εκτός αν ειδική μελέτη αποκλείει τέτοιο κίνδυνο, ή γίνει βελτίωση των μηχανικών τους ιδιοτήτων). Εδάφη που βρίσκονται δίπλα σε εμφανή τεκτονικά ρήγματα. Απότομες κλιτείς καλυπτόμενες με προϊόντα χαλαρών πλευρικών κορημάτων. Χαλαρά κοκκώδη ή μαλακά ιλυοαργιλλικά εδάφη, εφόσον έχει αποδειχθεί ότι είναι επικίνδυνα από άποψη δυναμικής συμπυκνώσεως ή απώλειας αντοχής. Πρόσφατες χαλαρές επιχωματώσεις (μπάζα). Οργανικά εδάφη. Εδάφη κατηγορίας Γ με επικινδύνως μεγάλη κλίση.

Πηγή: Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός 2000.

Το έδαφος στην υπό μελέτη περιοχή κατατάσσεται, γενικά, στην κατηγορία Α , που

σημαίνει ότι δεν παρουσιάζει προβλήματα κατά την δόμηση, με επιλογή κατάλληλου

συντελεστή θεμελίωσης.

Σελ. 4 - 42


4.3. ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ - ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

4.3.1. Γενικά

Από τις κυριότερες παραμέτρους του φυσικού περιβάλλοντος, που επηρεάζουν τους

τεχνικογεωλογικούς χαρακτήρες των γεωλογικών ενοτήτων μιας περιοχής, αλλά και

παρεμβαίνουν στη διαμόρφωση της σχέσης εδάφους-κατασκευών, αποτελούν οι

υδρομετεωρολογικές συνθήκες (θερμοκρασιακές μεταβολές, ατμοσφαιρικά

κατακρημνίσματα, κ.λ.π.).

Οι βασικές υδρομετεωρολογικές παράμετροι συμβάλουν στην χαλάρωση των

σχηματισμών, τις διαβρωτικές-αποσαθρωτικές διεργασίες, τις υποσκαφές και την

εκδήλωση κατολισθητικών φαινομένων.

Ο μετεωρολογικός σταθμός ο οποίος αφορά στην ευρύτερη περιοχή μελέτης της

Βόρειοανατολικής Αττικής φαίνεται στον ακόλουθο πίνακα:

Σταθμός (τοποθεσία)

Υψόμετρο (m)

Γεωγραφικό μήκος (μοίρες)

Γεωγραφικό πλάτος (μοίρες)

Περίοδος παρατήρησης

Τατόι (715) 234,7 23ο47΄ 38ο06΄ 1956-1997

Ακολούθως παρατίθενται τα αναλυτικά στοιχεία για τις βροχοπτώσεις, την

θερμοκρασία, του ανέμους και την σχετική υγρασία του Μετεωρολογικού Σταθμού

Τατοΐου.

4.3.2. Βροχοπτώσεις

Με βάση τα δεδομένα του μετεωρολογικού σταθμού στο Τατόι το μέσο ετήσιο ύψος

κατακρημνισμάτων, είναι 430,1mm. Το μέγιστο ύψος των κατακρημνισμάτων

εμφανίζεται το χειμώνα με 197,5 mm, ακολουθεί το φθινόπωρο με 119,3 mm,

κατόπιν η άνοιξη με 88,6 mm και τέλος, το καλοκαίρι με 24,7 mm. Ο ξηρότερος μήνας

είναι ο Αύγουστος, με μέσο ύψος 4,2 mm, ενώ ο βροχερότερος μήνας είναι ο

Δεκέμβριος με μέσο ύψος 76,0 mm.

Η διακύμανση του μέσου μηνιαίου ύψους και του μέγιστου 24Η ύψους

κατακρημνισμάτων είναι η ακόλουθη:

Σελ. 4 - 43


ΠΙΝΑΚΑΣ 6-4: ΥΨΟΣ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑ ΜΗΝΑ (mm) – ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΑΤΟΙΟΥ

ΜΗΝΑΣ Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ

ΟΛΙΚΟ 70,1 51,4 43,2 24,6 20,8 10,8 9,7 4,2 13,5 49,9 55,9 76,0

ΜΑΧ 24h 138,8 68,5 37,0 55,2 37,3 29,4 46,0 21,9 44,0 110,7 175,1 111,0

Όσον αφορά δε την ανάλυση των κατακρημνισμάτων στις επιμέρους κατηγορίες,

στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται ο αριθμός των ημερών σε κάθε μήνα, στις

οποίες επικρατούσε η κάθε υποκατηγορία, απ’ όπου φαίνεται ότι κυριαρχούν οι

βροχοπτώσεις.

ΠΙΝΑΚΑΣ 7-4: ΧΡΟΝΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑ ΜΗΝΑ (ΗΜΕΡΕΣ) –

ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΑΤΟΪΟΥ

ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ ΧΙΟΝΙ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ ΧΑΛΑΖΙ ΟΜΙΧΛΗ

ΙΑΝ. 11,1 2,0 0,8 0,0 0,2

ΦΕΒ. 9,9 1,7 1,1 0,1 0,4

ΜΑΡΤ. 9,6 0,8 1,0 0,0 0,5

ΑΠΡ. 7,6 0,0 1,1 0,0 0,4

ΜΑΙ. 5,6 0,0 1,7 0,0 0,2

ΙΟΥΝ. 3,2 0,0 1,5 0,0 0,2

ΙΟΥΛ. 1,6 0,0 0,7 0,1 0,0

ΑΥΓ. 1,5 0,0 0,6 0,0 0,1

ΣΕΠΤ. 3,0 0,0 0,9 0,0 0,0

ΟΚΤ. 7,0 0,0 1,7 0,1 0,1

ΝΟΕΜ 9,3 0,0 1,7 0,1 0,4

ΔΕΚ. 12,2 0,8 1,5 0,1 0,4

4.3.3.Θερμοκρασία

Τα δεδομένα της θερμοκρασίας που ελήφθησαν από τον μετεωρολογικό σταθμό

Τατοΐου, φαίνονται στον ακόλουθο πίνακα :

Σελ. 4 - 44


ΠΙΝΑΚΑΣ 8-4: ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΑΤΟΪΟΥ

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ (οC) ΜΕΣΗ

ΜΕΓΙΣΤΗ ΜΕΣΗ

ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΑΠΟΛΥΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ

ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΛΑΧΙΣΤΗ

ΙΑΝ. 11,8 3,2 22,0 -8,8

ΦΕΒ. 12,5 3,6 24,4 -8,2

ΜΑΡΤ. 14,7 5,0 26,0 -7,2

ΑΠΡ. 19,4 7,6 30,0 -1,8

ΜΑΙ. 24,9 11,8 39,0 2,4

ΙΟΥΝ. 29,7 16,0 42,0 7,0

ΙΟΥΛ. 31,8 18,9 48,0 10,4

ΑΥΓ. 31,7 19,1 43,0 10,5

ΣΕΠΤ. 28,0 15,6 39,6 6,1

ΟΚΤ. 22,3 11,7 38,0 1,5

ΝΟΕΜ. 17,5 7,7 28,6 -2,1

ΔΕΚ. 13,5 4,9 22,4 -5,0

Από τα δεδομένα του ανωτέρω πίνακα προκύπτουν τα εξής:

η απόλυτη μέγιστη θερμοκρασία είναι 48 °C κατά τον μήνα Ιούλιο.

η απόλυτη ελάχιστη θερμοκρασία είναι -8,8 °C κατά τον Ιανουάριο

η μέση μέγιστη θερμοκρασία του έτους είναι +31,8 °C κατά τον Ιούλιο

η μέση ελάχιστη θερμοκρασία του έτους είναι +3,2 °C κατά τον Ιανουάριο

Η μέση θερμοκρασία κάθε μήνα για τον σταθμού είναι:

ΠΙΝΑΚΑΣ 9-4: ΜΕΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΑΤΟΪΟΥ

ΜΗΝΑΣ Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ

ΘΕΡΜ (οC) 7,4 7,8 10,0 14,1 19,5 24,5 26,7 26,2 22,2 16,9 12,4 9,0

4.3.4. Σχετική υγρασία

Τα αναλυτικά στοιχεία που αφορούν τη διακύμανση της σχετικής υγρασίας ανά μήνα,

για το Μ.Σ. Τατοΐου φαίνονται στον ακόλουθο πίνακα:

Σελ. 4 - 45


ΠΙΝΑΚΑΣ 10-4: ΜΕΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΥΓΡΑΣΙΑ –ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΑΤΟΪΟΥ

ΜΗΝΑΣ Ι Φ Μ Α Μ Ι

ΣΧΕΤ. ΥΓΡΑΣ. (%) 76,6 74,7 71,1 64,6 56,4 47,9

ΜΗΝΑΣ Ι A Σ Ο Ν Δ

ΣΧΕΤ. ΥΓΡΑΣ. (%) 44,7 45,8 54,6 66,6 75,4 77,9

Η μέση σχετική υγρασία είναι 63% με διακυμάνσεις από 44,7% (Ιούλιος) έως 77,9%

(Δεκέμβριος).

4.3.5. Ανεμοι

Ο άνεμος προσδιορίζεται με την ένταση ή την ταχύτητά του και με τη διεύθυνσή του,

που δεν είναι η ανυσματική, αλλά η διεύθυνση από την οποία πνέει ο άνεμος σ’ένα

τόπο.

Ο προσδιορισμός της ταχύτητας και διεύθυνσης του ανέμου γίνεται εμπειρικά με την

κλίμακα Beaufort ή εξειδικευμένα όργανα. Η κλίμακα έχει το πλεονέκτημα έναντι των

οργάνων ότι εκτιμά τα αποτελέσματα του ανέμου σε μεγάλη σχετικά έκταση γύρω

από τον παρατηρητή.

Η κλίμακα Beaufort περιγράφεται στον ακόλουθο Πίνακα (Ζαμπάκη 1981).

Σελ. 4 - 46


ΠΙΝΑΚΑΣ 11-4: ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ BEAUFORT, ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΤΙΣ

ΙΣΟΔΥΝΑΜΕΣ ΤΑΧΥΤΗΤΕΣ ΚΑΤΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ (ΖΑΜΠΑΚΗΣ 1981)

Βαθμοί Beauf.

Γενική περιγραφή

Προσδιορισμός Ταχύτητα σε 6m πάνω από το έδαφος

m/sec km/hr mph

0 Nηνεμία Καπνός ανέρχεται κατακόρυφα

(άπνοια)

<0.6 <1 <1

1 Υποπνέων Η διεύθυνση προσδιορίζεται από

τον καπνό, αλλά όχι από τους

ανεμοδείκτες

0.6-1.7 1-6 1-3

2 Ασθενής Αισθητός στο πρόσωπο. Θρόισμα

φύλλων. Κινεί συνήθη ανεμοδείκτη

1.8-3.3 7-12 4-7

3 Λεπτός Φύλλα και κλώνοι σε συνεχή κίνηση.

Εκτείνει λεπτή σημαία

3.4-5.2 13-18 8-11

4 Μέτριος Εγείρεται κονιορτός και φύλλα

χαρτιού. Μικροί κλάδοι δένδρων

κινούνται

5.3-7.4 19-26 12-16

5 Λαμπρός Μικρά δένδρα με φύλλα λυγίζουν.

Κυματίδια σε μεσόγεια νερά

7.5-9.8 27-35 17-22

6 Ισχυρός Μεγάλοι κλάδοι δένδρων κινούνται.

Συριγμοί στα τηλεγραφικά σύρματα.

Δύσκολη η χρήση ομπρέλας

9.9-12.4 36-44 23-27

7 Σφοδρός Κινεί ολόκληρα δένδρα. Βάδισμα

αντίθετα προς τον άνεμο με

δυσχέρεια

12.5-15.2 45-55 28-34

8 Ορμητικός Θραύει κλώνους δένδρων και το

βάδισμα γενικά εμποδίζεται

15.3-18.2 56-66 35-41

9 Θύελλα Ελαφρές ζημιές στις οικοδομές.

Πήλινες καπνοδόχοι αναρπάζονται

18.3-21.5 67-77 42-48

10 Ισχυρή

θύελλα

Ξεριζώνονται δένδρα και

προκαλούνται σημαντικές ζημιές

στις οικοδομές

21.6-25.4 78-90 49-56

11 Σφοδρή

θύελλα

Σπανιότατα σημειώνεται στην ξηρά

και προκαλεί εκτεταμένες ζημιές

25.5-29.0 91-104 57-67

12 Τυφώνας Εξαιρετικά σοβαρές καταστροφές >29.0 >104 >67

Σελ. 4 - 47


Το ποσοστό των ανέμων που σε κάθε μήνα υπερβαίνουν τα 6 και 8 Beaufort

αντίστοιχα, επί του συνόλου των ανέμων του μήνα, για τον Μετεωρολογικό Σταθμό

Τατοΐου, αναφέρεται στον ακόλουθο πίνακα:

ΠΙΝΑΚΑΣ 12-4: ΑΝΕΜΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΤΩΝ 6 ΚΑΙ 8 B. ΑΝΑ ΜΗΝΑ – Μ.Σ. ΤΑΤΟΪΟΥ

ΜΗΝΑΣ Ι Φ Μ Α Μ Ι

>6Β 3,0 2,5 2,9 1,3 1,0 0,9

>8Β 0,5 0,3 0,4 0,0 0,0 0,0

ΜΗΝΑΣ Ι A Σ Ο Ν Δ

>6Β 2,4 3,0 2,5 2,5 1,3 2,3

>8Β 0,0 0,3 0,1 0,2 0,1 0,2

Η κατεύθυνση, των σε μεγαλύτερο ποσοστό επκρατούντων κατά μήνα ανέμων,

σύμφωνα με τα δεδομένα του Μ.Σ. Τατοΐου, είναι:

ΠΙΝΑΚΑΣ 13-4: ΕΤΗΣΙΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΚΥΡΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΝΕΜΩΝ – ΤΑΤΟΪ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Β ΒΑ Α ΝΑ Ν ΝΔ Δ BΔ ΝΗΝΕΜΙΑ

ΠΟΣΟΣΤΟ (%) 21,694 18,244 2,418 1,682 8,562 7,925 2,078 3,781 33,616

Σελ. 4 - 48


4.4. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ 4.4.1. Γενικά Ο ορεινός όγκος της Πεντέλης αποτελεί το φυσικό στοιχείο που διαχωρίζει πλήρως

τη Γ.Ε. της Νομ. Ανατ. Αττικής σε δύο τμήματα στο βορειοανατολικό και στο

νοτιοανατολικό τμήμα. Μεταξύ των τριών πιο πάνω ορεινών όγκων και των ορεινών

εξάρσεων που περιγράφουν τις ακτές, διακρίνονται τρεις μεγάλες φυσικές λεκάνες

απορροής υδάτων. Πέραν αυτών υπάρχει μια αλυσίδα, μικρών σχετικά παράκτιων,

λεκανών απορροής.

Προς βορρά είναι η φυσική λεκάνη που καταλήγει στον Ασωπό ποταμό και εκτείνεται

προς την Βοιωτία. Οι εκβολές του Ασωπού ποταμού βρίσκονται βορείως του

Ωρωπού.

Στο άκρο του φυσικού τόξου βρίσκεται η λεκάνη απορροής υδάτων του Μαραθώνα-

Σχοινιά. Η λεκάνη αυτή διαχωρίζεται σε δύο υποπεριοχές με το τεχνητό φράγμα και

την τεχνητή λίμνη του Μαραθώνα.

Η τρίτη μεγάλη λεκάνη απορροής είναι αυτή της πεδιάδας Μεσογείων μεταξύ

Υμηττού και Πεντέλης, η οποία υποδιαιρείται από τις λοφώδεις εξάρσεις της

πεδιάδας σε δύο υποπεριοχές, των οποίων οι απορροές καταλήγουν στη Ραφήνα και

στη Βραυρώνα (ποταμός Ερασίνος).

Πέραν αυτών υπάρχει μια αλυσίδα, μικρών σχετικά παράκτιων, λεκανών απορροής,

με πιο χαρακτηριστική εκείνη του Καλάμου, τα εσωτερικά όρια της οποίας διεισδύουν

μέχρι την Πάρνηθα.

Στο σύνολο αυτών των λεκανών απορροής οι απολήξεις στην θάλασσα έχουν

δημιουργήσει και τις βασικότερες αμμώδεις παραλίες, οι οποίες με την σειρά τους

αποτελούν και τους βασικούς πυρήνες τουριστικών και λοιπών οικιστικών

συγκεντρώσεων.

Οι φυσικές εξάρσεις και οι κοιλάδες που σχηματίζονται μεταξύ τους, οι εναλλαγές της

φύσης στις παράκτιες περιοχές σε συνδυασμό με την πανίδα και χλωρίδα της

περιοχής, συνθέτουν ένα τοπίο, το γνωστό ως Αττικό τοπίο, μοναδικό σε εναλλαγές

Σελ. 4 - 49


θέας-κλίματος-βλάστησης, με κατά τόπους σημαντικούς βιότοπους, όπως

Μαραθώνας-Λούτσα-Βραυρώνα κ.ά.. Οι μεγάλες πυρκαγιές των τελευταίων χρόνων

δυστυχώς έχουν αλλοιώσει επικίνδυνα τα φυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής και

έχουν διευκολύνει την απρογραμμάτιστη και ανεξέλεγκτη μετατροπή γεωργικών και

δασικών περιοχών σε αυθαίρετες περιοχές οικιστικών αναπτύξεων.

Για την περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης περιβάλλοντος μπορούμε να

διαχωρίσουμε την ευρύτερη περιοχή σε χερσαίες εκτάσεις, ποταμούς και πηγές.

4.4.2. Χερσαίες εκτάσεις

Διαχωρίζοντας τις χερσαίες εκτάσεις σε ορεινές και πεδινές και περιλαμβάνοντας στις

ορεινές και τις λοφώδεις και ημιορεινές περιοχές, ήτοι όσες έχουν υψόμετρο

μεγαλύτερο από 200 m, εξετάζουμε την υφιστάμενη κατάσταση από ανθρώπινες και

άλλες πιέσεις με κριτήριο κυρίως την φυτοκάλυψη, δηλαδή τις δασοσκεπείς και

καλλιεργούμενες εκτάσεις:

4.4.2.1. Πιέσεις από ανθρώπινες δραστηριότητες

• Πυρκαγιές: Οι πυρκαγιές συντελούν γενικά στη καταστροφή της βλάστησης των

βοσκοτόπων και γενικότερα προκαλούν διαταραχές στο οικοσύστημα

(καταστροφή καταφυγίων για την πανίδα της περιοχής). Χαρακτηριστικό είναι ότι

σε αυτές οφείλεται η μείωση πολλών ειδών σε ζώα και πουλιά λόγω του ότι

στερήθηκαν τα φυσικά τους καταλύματα (NICHE).

• Βοσκή: Η κακή χρήση των βοσκούμενων εκτάσεων μπορεί να προκαλέσει

μείωση της αποδοτικότητάς τους. Διαπιστώθηκε ότι με την υπερβόσκηση δεν

παρατηρείται φυσική αναγέννηση και παρατηρείται μέχρι και υποχώρηση του

δάσους με την επίδραση βέβαια και των κλιματοεδαφικών παραγόντων της

εκάστοτε περιοχής.

• Κλαδονομή: Η νοοτροπία των βοσκών να υλοτομούν νεαρά δενδρύλλια για την

επί τόπου διατροφή των ζώων και κυρίως των οικόσητων είναι καταστροφική. Η

νοοτροπία αυτή τείνει να εξαλειφθεί.

• Υλοτομία: Η αλόγιστη ξύλευση αποτελεί καταστροφικό παράγοντα.

• Θήρα: Η άσκηση έντονης λαθροθηρίας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση κάποιων

ειδών της πανίδας της περιοχής τα οποία όμως δεν είναι εξαιρετικά ή

προστατευόμενα στην συγκεκριμένη περιοχή.

Σελ. 4 - 50


• Χρήση γεωργικών φαρμάκων: Δεν υπάρχει όξυνση ασθενειών στις

καλλιέργειες της περιοχής μελέτης διότι καταπολεμούνται αποτελεσματικά με τη

χρήση φυτοφαρμάκων. Όμως, η κατάχρηση και η κακή χρήση γεωργικών

φαρμάκων είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα. Πολλές φορές γίνονται

περισσότεροι ψεκασμοί απ’ όσους χρειάζονται. Επίσης δεν τηρούνται τα όρια

ασφαλείας των φυτοφαρμάκων για τον τελευταίο ψεκασμό πριν από την

συγκομιδή με αποτέλεσμα να παραμένουν πάνω στα προϊόντα υπολείμματα σε

ποσότητες μεγαλύτερες των επιτρεπομένων. Η κατάχρηση των γεωργικών

φαρμάκων έχει σαν συνέπεια τη δημιουργία ανθεκτικών εντόμων λόγω εθισμού,

την μείωση της ορνιθοπανίδας, αλλά και την πρόκληση σοβαρών κινδύνων για τα

οικόσιτα ζώα, λόγω της ρύπανσης του εδάφους και των νερών από τα λιπάσματα

και τα φυτοφάρμακα.

• Κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις – μονάδες: Ιδιαίτερα οξυμένο πρόβλημα

ρύπανσης του περιβάλλοντος από κτηνοτροφικές μονάδες δεν υπάρχει. Εν

τούτοις κάποιες κτηνοτροφικές μονάδες, στάβλοι, ποιμνιοστάσια μπορεί να

βρίσκονται κοντά σε οικισμούς και δημιουργούν εστίες μόλυνσης.

• Λατομεία – Μεταλλεία: Οι εξορυκτικές δραστηριότητες προκαλούν αισθητική

αλλοίωση του περιβάλλοντος. Στην υπό μελέτη περιοχή δεν παρατηρούνται

τέτοιες δραστηριότητες.

4.4.2.2.Φυσικά αίτια υποβάθμισης

Πλημμύρες – Δράση χειμάρρων: Οι ζημιές που μπορούν να προκληθούν από τη

δράση χειμάρρων στα ορεινά και πεδινά εδάφη, στους οικισμούς και στα έργα

υποδομής είναι τεράστιες. Ιδιαίτερα στα γυμνά εδάφη με μεγάλη κλίση

παρατηρούνται διαβρώσεις, χαραδρώσεις, παράσυρση εδαφών και απόπλυση.

4.4.3. Ποταμοί

Η κυριότερη χρήση των ρεμάτων τα οποία απαντώνται στην περιοχή μελέτης είναι η

γεωργική. Χρησιμοποιούνται δηλαδή για την άρδευση των καλλιεργούμενων

εκτάσεων, τις περιόδους βέβαια που παρουσιάζουν κάποια ροή, αφού δεν είναι όλα

μόνιμης ροής. Συχνά όμως αποτελούν και τον κύριο αποδέκτη των οικιακών

λυμάτων.

Σελ. 4 - 51


Οι κυριότερες από τις πιέσεις που δέχεται το υδρογραφικό δίκτυο προκαλούνται από

ανθρώπινες δραστηριότητες και είναι οι ακόλουθες:

α) Ρύπανση και μόλυνση των επιφανειακών νερών

Αποτελεί έναν από τους σοβαρότερους παράγοντες υποβάθμισης των ποτάμιων

οικοσυστημάτων.

Οι κυριότερες πηγές ρυπαντών είναι:

• Τα υγρά οικιακά απόβλητα: Τα λύματα των οικισμών μπορεί να διοχετεύονται

στα υδάτινα συστήματα της περιοχής και να προκαλούν ρύπανση και μείωση της

ποιότητάς τους.

• Τα σφαγεία: η συμβολή τους στην ρύπανση των επιφανειακών υδάτων είναι

εξίσου σοβαρή. Η ελλιπής υποδομή τους (δεν έχουν συστήματα αποχέτευσης και

εξελιγμένων βιολογικών καθαρισμών), οδηγεί τα απόβλητά τους στο υφιστάμενο

υδρογραφικό δίκτυο, με ελλιπή επεξεργασία είτε απ’ ευθείας είτε μαζί με τα

οικιακά απόβλητα αυξάνοντας τη ρύπανση και μολύνοντας τις γύρω καλλιέργειες.

• Βιομηχανίες: Τα λύματα των βιοτεχνικών και βιομηχανικών μονάδων

διοχετεύονται άμεσα ή έμμεσα, μέσω τάφρων, ρεμάτων ή και κοινοτικών

αυλακίων σε επιφανειακούς αποδέκτες.

• Φυτοφάρμακα και λιπάσματα: Η μόλυνση των νερών προέρχεται κυρίως από

την πλύση γεωργικών μηχανημάτων ψεκασμού καθώς και από την απόρριψη των

υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων και των υλικών συσκευασίας τους.

Όλοι οι ανωτέρω παράγοντες συντελούν στη ρύπανση και μόλυνση των υδάτινων

πόρων της περιοχής με αποτέλεσμα μείωση της πανίδας. Αυτοί έχουν

παρατηρηθεί μετά από βροχοπτώσεις οπότε τα συσσωρευμένα πάσης φύσεως

απόβλητα, λόγω της καλοκαιρινής ανομβρίας, σε ρέματα, ρυάκια, ξηροποτάμους

καθώς και τα υπολείμματα γεωργικών φαρμάκων παρασύρονται, με αποτέλεσμα

κατακόρυφη αύξηση της ρύπανσης των νερών.

β) Αλιεία Οι παράνομοι τρόποι αλιείας όπως χρήση ασφυξιογόνων ουσιών (χλωρίνη),

καμακιών, διχτύων με άνοιγμα οπής μικρότερο των 20m, τεχνητοί φραγμοί, ο μη

ορθολογικός τρόπος ψαρέματος (τράτες, δίχτυα με μικρό μάτι, δυναμίτες κ.λπ.)

καθώς και η παρατηρούμενη λαθραλιεία ιδίως την περίοδο της αναπαραγωγής, αλλά

Σελ. 4 - 52


και η μόλυνση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων από φυτοφάρμακα και

άλλους παράγοντες, προκαλούν καταστροφικές συνέπειες στον ιχθυοπληθυσμό.

γ) Τουριστική εκμετάλλευση Η τουριστική εκμετάλλευση των διάφορων αρχαιολογικών χώρων αλλά και των

παραθεριστικών κέντρων της ευρύτερης περιοχής, οδηγεί στην συγκέντρωση αρκετά

μεγάλου αριθμού επισκεπτών, ειδικά κατά τους θερινούς μήνες. Για τον λόγο αυτό

απαιτείται σωστή και οργανωμένη υλικοτεχνική υποδομή σε όλες τις τουριστικές

μονάδες έτσι ώστε να μην προκληθούν αλλοιώσεις και καταστροφές στο περιβάλλον.

4.4.4. Σημεία Υδροληψίας

Το σημαντικότερο σημείο υδροληψίας βρίσκεται σε απόσταση 1,250χλμ. από την

υπό εξέταση θέση και είναι η γεώτρηση Γκούριζα, η οποία αποτελεί την κύρια

γεώτρηση υδροδότησης του οικισμού Σέσι. Θεωρούμε όμως ότι η γεώτρηση αυτή

ανήκει σε άλλη υδρογεωλογική ενότητα, οπότε δεν επηρεάζεται από το έργο. Επίσης,

εντός αλλά και γύρω από την έκταση της ΟΕΔΑ υπάρχουν μικροπηγές χωρίς

ιδιαίτερη σημασία.

Οι κυριότερες από τις πιέσεις που δέχονται τα σημεία υδροληψίας προκαλούνται από

ανθρώπινες δραστηριότητες και οφείλονται κυρίως στη ρύπανση και μόλυνση των

επιφανειακών νερών., αλλά και των υπόγειων νερών.

Οι κυριότερες πηγές ρυπαντών είναι:

• οικιακά απόβλητα λόγω έλλειψης αποχετευτικού δικτύου.

• πετρελαιοειδή τα οποία διακινούνται στην περιοχή τροφοδοσίας των

υδροληπτικών έργων.

• γεωργικά φάρμακα και λιπάσματα. 4.4.5. Χλωρίδα – Πανίδα 4.4.5.1. Χλωρίδα Η περιοχή μελέτης λόγω της βιογεωγραφικής της θέσης, της ποικιλόμορφης

διαμόρφωσης των εδαφών της και των ευνοϊκών κλιματολογικών συνθηκών, έχει

πολύ πλούσια χλωρίδα. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν γύρω στα 1.500 είδη, δηλ. το

Σελ. 4 - 53


25% περίπου της ελληνικής χλωρίδας. Παρακάτω αναφέρονται, κατά κατηγορία και

κατά αλφαβητική σειρά, ορισμένα χαρακτηριστικά είδη (205).

ΠΙΝΑΚΑΣ 14-4: Χλωρίδα Δέντρα-δέντρα/θάμνοι Θάμνοι-θαμνοειδή Abies cephalonica - κεφαλονίτικο έλατο Amelanchier chelmea - ίψος Ceratonia siliqua - χαρουπιά Arbutus andrachne - αγριοκουμαριά Cercis siliquastrum - κουτσουπιά Arbutus unedo -ήμερη κουμαριά Crataegus monogyna -θαμνομουρτζιά Arundo donax - καλαμιά Cupressus sempervirens -κυπαρίσσι Asparagus acutifolius - σπαράγγι Elaeagnus angustfolia -τζιτζιφιά Asparagus aphyllus -σπαράγγι Ficus carica-αγριοσυκιά Calycotome vilosa - ασπάλαθος Juglans regia--κσρυδιά Capparis spinoza - κάπαρη Juniperus oxycedrus -αγριόκεδρο Capparis spinoza ovatas-κάπαρη Juniperus phoenicea - κυπαρισσόκεδρο ή βένιο Carex pendula - καλάμι Laurus nobilis - δάφνη Cistus incamus - κουνουκλιά ή λαδανιά Malosorbus florentina -μηλοσουρβιά Cistus salviifolius - ασπροκουνουκλιά Olea oleaster-αγριελιά Clematis flammula -κληματσίδα Ostrya carpiniflora -οστρυά Coronilla emeroides - αγριοπήγανος Phillyrea latifolia-φιλίκι Crataegus heldreichii -βουνοτρικουκιά Phillyrea media-φιλίκι Daphne yasminea -δάφνη Pinus brutia -τραχεία πεύκη Ebenus sibthorpii - έβενος Pinus halepensis -χαλέπιος πεύκη Erica arborea - ανοιξιάτικο ρείκι Pinus nigra -μαυρόπευκο Erica verticilata - φθινοπωρινό ρείκι Pinus pinea - κουκουναριά Ferula communis - μεγάλο μάραθο Pistacia lentiscus -σχίνος Foenicalum vulgare -μάραθο Pistacia terebinthus - κοκκορεβυθιά Juncus acutus -βούρλο Platanus orientalis - πλάτανος Juncus maritimus -βούρλο Populus alba -ασημόλευκα Lavatera arborea - δεντρομολόχα Prunus coccomilia -αγριοκορομηλιά Lonicera etrusca -αγριόκλημα Pyrus amygdaliformis -γκορτσιά Lonicera implexa -αγιόκλημα Quercus aegilops -ήμερη βελανιδιά Medicago arborea -τριφυλλόδεντρο Quersus coccifera -πουρνάρι Myrtus communis - μυρτιά Quersus ilex - αριά Nerium oleander - πικροδάφνη Quersus pubescens -χνουδοβελανιδιά Opuntia vulgaris -φραγκοσυκιά Salix alba -ασημοϊτιά Prunus spinosa -τσαπουρνιά Salix fragilis -σπαζοϊτιά Pyracantha coccinea - πυράκανθος Salix vinimalis-καλαθοίτιά Rhamnus graecus - μαυραγκαθιά Tamarix pentandra - αρμυρίκι Rhus cotinus -χρυσόξυλο ή κότινος Rosa canina - αγριοτριανταφυλλιά Cistus salvifolius -κουνούκλα Rosa sempervirens - πουρναροτριανταφυλλιά Cistus villosus - κουνούκλα Rubus tomentosus - κιτρινοβατομουριά Conium divaricatum - Κώνειο Ruscus aculetans - λαγομηλιά Consolida tenuissima - καπουτσίνος Smilax aspera - αρκουδόβατος Consolida tuntasiana - καπουτσίνος Spartum junceum – σπάρτο Crocus cancellatus - κρόκος ή κρινάκι Urtica pilulifera - τσουκνίδα Crocus cartwrightianus - κρόκος Vitex agnus castus - λυγαριά Crocus laevigatus - κρόκος ή κρινάκι

Σελ. 4 - 54


Αγριολούλουδα-βότανα-πόες-φρύγανα Crocus olivieri - κρόκος Acanthus spinosus - άκανθος Crocus pallasii - κρόκος Adonis cupaniana - ανεμώνα Crocus sieberi atticus - κρόκος Aegilops ovatus - αγριοσίταρο Crocus sieberi sublimis - κροκος Ajuga onentalis - λιβανόχορτο Cyclamen graecum -ρόδινο κυκλάμινο Alkanna tinctoria – βαφόριζα Cyclamen neapolitanum -κυκλάμινο Allium sphaerocephalum - αγριοκρέμμυδο Dianthus serratofolius -αγριογαρύφαλλο Allium subhirsutum - αγριόπρασο Ecballium elaterium -πικραγγουριά Amni majus - ασπροκέφαλο Erodium cicutarium - γεράνι Anchusa santorii - σκυλόγλωσσα Eruca vesicaria -ρόκα Anchusa variegate - σκυλόγλωσσα Euphorbia acanthothamnos -κουκουλοαφάνα Anemone blanda - ανεμώνα Euphorbia characias - γαλατσίδα ή φλόμος Anemone coronaria - ανεμώνα Euphorbia helioscopia - γαλατσίδα Anemone pavonina- ανεμώνα Fhtillaria obliqua -μαύρη φριτιλάρια Anthemis chia - άσπρη αγριομαργαρίτα Genista acanthoclada - αφάνα Anthemis parnesia - αγριομαργαρίτα Geranium rotundifolium - γεράνι Anthyllis hermanniae - αλογοθύμαρο Helichrysum sicalum - αμάραντος Apium nodiflorum - αγριοσέλινο Helichrysum stoechas - αθάνατο Arum maculatum - φιδόχορτο Hyacinthella atchleyi - υάκινθος Asperula pulvinaris - ασπέρουλα Hypericum perforatum - βάλσαμο Asphodelus microcarpus - ασφόδελος Iris germanica - κρίνος ή ίριδα Astragallus spruneri - τετραγκαθιά Iris pumilla Attica-κρίνος ή ίριδα Ballota acetebulosa - λυχναράκι Knautia integrifolia - λουλουδάκι Bromus internedius - αγριοβρόμη Lactusa seriola - αγριομάρουλο Calamintha incana- λιβανόχορτο Lavandula stoechas - λεβάντα Campanula celsii celsii - καμπανούλα Leontodon graecum - αγριομάρουλο Campanula celsii parnesia - καμπανούλα Lilium chalcedonicum - κόκκινος κρίνος Centaurea attica megarensis - αγριαγκινάρα Lilum leucanthum -λευκό λινάρι C. attica pentelica - αγριαγκινάρα Πεντέλης Malcolmia graeca -αγριοβιολέτα C. cithaeronea - αγριαγκινάρα Κιθαιρώνα Malva palviflora - μολόχα C. raphanina mixta - αγριαγκινάρα Malra sylvestris - αγριομολόχα C. solsticialis - αγριαγκινάρα Matricaria chamomilla - χαμομήλι C. tuntasia - αγριαγκινάρα Medicago falcata -τριφύλλι Centranthus ruber sibthorpii - βαλιεριάνα Merendera attica - «αγριοκρέμμυδο» Chamomilla recutita - χαμομήλι Muscari commutatum - βολβός Chrysanthemum coronanium - αγριομαργαρίτα Muscari pulchellum - βολβός Cistus incanus creticus - λαδανιά Onosma kaheirei - μελισσόχορτο Cistus parviflorus -αγριοφασκομηλιά Onosma erertum - μελισσόχορτο Ophrys argolica - ορχιδέα Smyrnium olusatrum - αγριοσέλινο Ophrys cretica - ορχιδέα Stachys swainsonii - αγριοστάχυ Ornithogalum sibthorpii - κρίνος Stachys swainswonii scyronica- αγριοστάχυ Oxalis pes caprae - ξυνήθρα Sternbergia sicula graeca - άγριος κρίνος Parietaria officinalis - περδικάκι Stipa bromoides - σπαθόχορτο Paeonia mascula hellenica -άσπρη παιώνια Taraxacum megalorrhizon- αγριοράδικο Papaver dubium -παπαρούνα Teucrium pollium - στομαχοβότανο Papaver rhoeas -κόκκινη παπαρούνα Thymus capitatus - θυμάρι Phomis fruticosa - ασφάκα Thymus chaubardii- θυμάρι Plantago bellandi - πεντάνευρο Tordylium apulum - καυκαλήθρα

Σελ. 4 - 55


Ranunculus velutinus - αγριονεραγκούλα Trifollium stellatum - αγριοτριφύλλι Reseda alba -ρεζεντά Tulipa hageri - κόκκινη τουλίπα Ruscus aculeatus - λαγομηλιά Tulipa orphanidea - κόκκινη τουλίπα Salvia pomifera -φασκομηλιά Tulipa sylvestris - άσπρη τουλίπα Sideritis raeseri attica -τσάϊ Urginea maritima - σκυλοκρέμμυδο Silene holzmannii - λουλουδάκι Verbascum sinnatum – φλόμος Silene oligantha parnesia -λουλουδάκι Verbascum undulatum - φλόμος Silene pentelica - λουλουδάκι Verbena officinalis - σταυροβότανο Silene spinescens - λουλουδάκι Veronica hedaerifolia - βερονίκη Silene vulgaris - λουλουδάκι Veronica santoriana - βερονίκη Silybum marianum - γαϊδουράγκαθο Viola riviniana - αγριομενεξές Sinapis alba - σινάπι Vinca major - δαφνούλα Sinapis arvensis -βρούβα Viscum album - γκι

4.4.5.2. Πανίδα Στη συνέχεια, αναφέρονται, κατά κατηγορία και κατά αλφαβητική σειρά, τα σημαντικότερα 145 είδη των ανώτερων κατηγοριών (ομοταξιών) των σπονδυλόζωων.

ΠΙΝΑΚΑΣ 15-4: Πανίδα Θηλαστικά Talpa europaea –ασπάλακας Canis aureus -τσακάλι Vulpes vulpes –αλεπού Cervus elaphus -ελάφι Cricetulus migratorius -μικροκρικετός Πτηνά Crocidura leucodon -χωραφομυγαλή Accipiter gentilis –διπλοσάινο Dryomis nitedula -δεντρομυωξός ή δρυομυωξός Accipiter nisus –ξεφτέρι Eptesicus serotimus -ευρυτπερυγονυχτερίδα Alauda arvensis -σταρήθρα ή κορυδαλλός Erinaceus europaeus (concolor)-σκαντζόχοιρος Alectoris graeca –πετροπέρδικα Glis glis-δασομυωξός Apus apus –μαυροσταχτάρα Lepus europaeus (capensis)-λαγός Apus melba –βουνοσταχτάρα Martes foina -κουνάβι Apus pallidus –ωχροσταχτάρα Meles meles -ασβός Athene noctua –κουκουβάγια Miniopterus schreibersi - μακροπτερυγονυχτερίδα Bubo bubo –μπούφος Μυs musculus -σταχτοποντικός Buteo buteo –ποντικοβαρβακίνα Mustela nivalis -νυφίτσα Calandrella brachydactyla –μικρογαλιάντρα Myotis emarginatus -βλεφαριδομυωτίδα Caprimulgus europaeus –γιδοβυζάτρα Myotis myotis -τρανομυωτίδα Carduelis carduelis –καρδερίνα Nyctalus leisteri-μικρονυχτοβάτης Carduelis chloris -φλώρος Nyctalus noctula-μεγαλονυχτοβάτης Certhria brachydactyla –καμποδεντροβάτης Pipistrellus pipistrellus -νανονυχτερίδα Certhria familiaris -βουνοδεντροβάτης Pipistrellus savii -βουνονυχτερίδα Cinclus cinclus –νεροκότσυφας P. duodecimcostatus atticus - ρυγχοσκαπτοποντικός Circaetus gallicus –φιδαετός Pitymys savii -σκαπτοποντικός Columba livia –αγριοπερίστερο Plecotus auritus -μακρόωτη νυχτερίδα Corvus corax –κοράκι Rattus norvegicus -μεγαλοποντικός Corvus corone-κουρούνα Rattus rattus -μαυροποντικός Corvus monedula-κάργια Rhinolophus euryale -μεσορινόλοφη νυχτερίδα Cuculus canorus –κούκος

Σελ. 4 - 56


R. ferrumequinum -τρανορινόλοφη νυχτερίδα Delichon urbica –λευκοχελίδονο R. hipposideros -μικρορινόλοφη νυχτερίδα Dendrocopos major -παρδαλοτσικλιτάρα Sciurus vulgaris –σκίουρος Emberiza calandra –καμποτσίχλονο Sorex minutus –μικρομυγαλή Emberiza cia –βουνοτσίχλονο Spalax leucodon –μικροτυφλοποντικός Emberiza cirlus –σιρλοτσίχλονο S. microphthalmus graecus – μεγαλοτυφλοποντικός Emberiza citrinella-χρυσοτσίχλονο Suncus etruscus -νανομυγαλή Emberiza hortulana-βλάχος Sylvaemus flavicollis - κρικοποντικός ή Emberiza melanocephala –κρασοπούλι Sylvaemus mystacinus - πετροποντικός Erithacus rubecula –κοκκινολαίμης Sylvaemus (Apodemus) sylvaticus- δασοποντικός Falco peregrinus -πετρίτης Tadarida teniotis –μολοσσονυχτερίδα Falco tinnunculus -βραχοκιρκίνεζο Talpa caeca –τυφλασπάλακας Fringilla coelebs -σπίνος Galerida cristata –κατσουλιέρης Sitta neumayer -βραχοτσοπανάκος Garrulus glandarius –κίσσα Streptopelia decaocto -δεκαοχτούρα Hippolais pallida-ωχροστριτσίδα Streptopelia turtur-τρυγόνι Hirundo rustica-σταυροχελίδονο Strix aluco –χουχουριστής Jynx torquilla-στραβολαίμης Sturnus vulgaris –ψαρόνι Lanius collurio –αετομάχος Sylvia atricapilla –σταφιδοτσιροβάκος Lanius minor-γαϊδουροκεφαλάς Sylvia cantillans- κοκκινοτσιροβάκος Lanius senator –κοκκινοκεφαλάς Sylvia melanocephala-μαυροτσιροβάκος Larus argentetus –ασημόγλαρος Sylvia ruepelli-μουστακοτσιροβάκος Loxia curvirostra -ελατοσταυρομύτης Troglodytes troglodytes –τρυποφράχτης Lullula arborea –δεντροσταρήθρα Turdus merula –κότσυφας Luscinia megarhynchos -αηδόνι Tyto alba –πεπλόγλαυκα Melanocorypha calandra -γαλιάντρα Upupa epops -τσαλαπετεινός Merops apiaster –μελισσοφάγος Monticola saxalitis –πετροκότσυφας Ερπετά Monticola solitarius –γαλαζοκότσυφας Ablepharus kitaibellii –αβλέφαρος Muscicapa striata -σταχτομυγοχάφτης Chalcides ocellatus -λιακόνι ή σαύρα Oenanthe hispanica –ασπροκωλίνα Coluber caspius -έφιος Oenanthe oenanthe –σταχτοπετρόκλης Coluber laurenti (gemonensis) –δεντρογαλιά Oriolus oriolus –συκοφάγος Coluber najadum –σαΐτα Otus scops-γκιώνης Elaphe quatuorlineata –λαφίτης Parus ater-ελατοπαπαδίτσα (καλόγερος) Elaphe situla -σπιτόφιδο Parus caerulens-γαλαζοπαπαδίτσα Erix jaculus-ερημόφιδο Parus lugubris –κλειδωνάς Hemidactylus turcicus –σαμιαμίδι Parus major-καλόγηρος Lacerta trilineata –τρανόσαυρα Parus montanus-βουνοπαπαδίτσα Lacerta viridis-πράσινη σαύρα Passer domesticus –σπιτοσπουργίτης Mauremys caspica -γραμμωτή νεροχελώνα Passer montanus –χωραφοσπουργίτης Natrix natrix –νερόφιδο Perdix perdix –λιβαδοπέρδικα Natrix tesellata –λιμνόφιδο Phylloscopus collybita –δεντροφυλλοσκόπος Podarcis erhardii -σιλιβούτι ή σαύρα Pica pica-καρακάξα Telescopus fallax –αγιόφιδο Prunella modularis -θαμνοψάλτης Testudo graeca -ελληνική χελώνα Regulus ignicapillus -πυρροβασιλίσκος Testudo hermani -μεσογειακή χελώνα Regulus regulus –χρυσοβασιλίσκος Testudo marginata -κρασπεδωτή χελώνα Saxicola torquata –μαυρολαίμης Typhlops vermicularis –τυφλίνος Serinus serinus-σκαρθάκι Vipera ammodytes -οχιά

Σελ. 4 - 57


4.5. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΓΓΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Όσον αφορά την υφιστάμενη κατάσταση του περιβάλλοντος στην εγγύτερη περιοχή

μελέτης, μπορούμε να κάνουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις:

4.5.1 Περιβαλλοντικά στοιχεία

• Η υπό εξέταση θέση ανήκει σε ευρύτερη περιοχή που έχει κηρυχθεί ως

«αναδασωτέα» μετά από πυρκαγιά. Επίσης βρίσκεται μακριά από

προστατευόμενη περιοχή ή οποιαδήποτε άλλη θεσμοθετημένη περιοχή

προστασίας.

• Σύμφωνα με τα στοιχεία του χάρτη κάλυψης γης (CORINE-LAND COVER)

κλίμακας 1:50.000, τον ορθοφωτοχάρτη του ΥΠ.ΓΕ. σχετικά με την κάλυψη

γης κλίμακας 1:20.000, αλλά και από τις επιτόπιες παρατηρήσεις, φαίνεται ότι

η υπό εξέταση θέση παρουσιάζει τυπική θαμνώδη δασική βλάστηση και στην

ευρύτερη περιοχή υπάρχουν μεμονωμένα άτομα δάσους χαλεπίου πεύκης.

Επίσης στην ευρύτερη περιοχή εντοπίζονται και μεμονωμένες εκτάσεις με

ήπιες γεωργικές καλλιέργειες.

• Προστατευόμενα ή σπάνια είδη πανίδας δεν παρατηρούνται στην περιοχή.

4.5.2 Γεωλογία – υδρογεωλογία

• Σύμφωνα με τον Γεωλογικό Χάρτη του ΙΓΜΕ κλίμακας 1:50.000, φύλλο

Κηφισιά, οι γεωλογικοί σχηματισμοί, οι οποίοι απαντώνται στην περιοχή είναι

οι σχιστολιθικοί σχηματισμοί ΒΑ Αττικής, όπου και παρουσιάζουν πολύ μεγάλη

εξάπλωση. Είναι κύρια σχιστόλιθοι, ποικίλης ορυκτολογικής σύστασης με

ενστρώσεις μαρμάρων. Στην ευρύτερη περιοχή εμφανίζονται τα μάρμαρα της

ΒΑ Αττικής που καλύπτουν τους γύρω από την υπό εξέταση θέση, ορεινούς

όγκους.

• Η προαναφερθείσα γεωλογική δομή επιβεβαιώθηκε και από την επιτόπια

έρευνα.

• Οι γεωλογικοί σχηματισμοί οι οποίοι αποτελούν το υπόβαθρο του χώρου

τελικής εναπόθεσης είναι κύρια οι σχιστολιθικοί σχηματισμοί της ΒΑ Αττικής, οι

οποίοι παρουσιάζουν ενστρώσεις μαρμάρων. Πρόκειται για σχηματισμούς

Σελ. 4 - 58


ημιπερατούς, οι οποίοι προσεγγίζουν τους πρακτικά στεγανούς. Το πάχος της

ακόρεστης ζώνης, δηλαδή το βάθος στο οποίο πιθανά θα απαντάται ο

υδροφόρος ορίζοντας θεωρείται μεγαλύτερο των 90μ., αφού το πάχος του

σχετικά στεγανού σχηματισμού είναι πολύ μεγαλύτερο.

4.5.3 Τεχνικογεωλογικές συνθήκες – σεισμικότητα

• Η ρηξιγενής ζώνη της περιοχής Ωρωπού – Αγίων Αποστόλων βρίσκεται περί

τα 3,5km βορείως της υποψήφιας ΟΕΔΑ «Μαύρο Βουνό».

• Το νότιο (παράκτιο) τμήμα της ρηξιγενούς ζώνης εντοπίζεται σε απόσταση

περίπου 1700 – 2000m από τον υποψήφιο ΟΕΔΑ «Μαύρο Βουνό»

(ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ et al. (1988), LEKKAS (2001)). Παράλληλο ρήγμα σ΄ αυτό,

βρίσκεται 400m νοτιοδυτικά του χώρου (ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ et al. (1988)). Τα

ρήγματα αυτά επειδή έχουν την ίδια γεωμετρία με τα υποθαλάσσια ρήγματα

του Νότιου Ευβοϊκού θεωρούνται ως ενεργά ρήγματα, τα οποία πιθανόν να

επαναδραστηριοποιηθούν σε ένα μελλοντικό σεισμό, ενώ μπορεί να

φιλοξενούν και κάποια σεισμική εστία.

• Από άποψη σεισμικής επικινδυνότητας, η υπό εξέταση θέση ανήκει στην

Ανατολική Αττική, η οποία δεν παρουσιάζει αξιόλογη σεισμική δράση.

Συγκεκριμένα εντάσσεται στα όρια των Ζωνών Ι και ΙΙ (ζώνες μικρής και

μέτριας σεισμικής επικινδυνότητας).

4.5.4 Υδρολογία – Χρήσεις νερού

• Η υπό εξέταση θέση βρίσκεται σε μικρή μισγάγγεια, χωρίς ανάντη λεκάνη

απορροής. Ο κύριος αποδέκτης των επιφανειακών νερών του χώρου είναι το

ρέμα περιοδικής ροής, του οποίου η κύρια και διαμορφωμένη κοίτη βρίσκεται

σε απόσταση 300μ. από το όριο του χώρου και απολήγει στη θαλάσσια

περιοχή ΒΑ του χώρου. Πρόκειται για την θαλάσσια περιοχή ΒΔ του οικισμού

Σέσι, η οποία παρουσιάζει ειδικές χρήσεις (κολύμβηση – ψάρεμα) και απέχει

από τα όρια του χώρου περίπου 2,5 χλμ. κατά μήκος της ροής των υδάτων.

Επίσης βρίσκεται εκτός των ορίων της λεκάνης απορροής του Μαραθώνα.

Σελ. 4 - 59


• Το σημαντικότερο σημείο υδροληψίας βρίσκεται σε απόσταση 1,250χλμ. από

την υπό εξέταση θέση και είναι η γεώτρηση Γκούριζα, η οποία αποτελεί την

κύρια γεώτρηση υδροδότησης του οικισμού Σέσι. Θεωρούμε όμως ότι η

γεώτρηση αυτή ανήκει σε άλλη υδρογεωλογική ενότητα, οπότε δεν

επηρεάζεται από το έργο. Επίσης, εντός αλλά και γύρω από την έκταση της

ΟΕΔΑ υπάρχουν μικροπηγές χωρίς ιδιαίτερη σημασία.

Σελ. 4 - 60


4.6. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΣΚΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Η Γεωγραφική Ενότητα της Ανατ. Αττικής, η οποία ανήκει στην 1η Διαχειριστική

Ενότητα του Νομού Αττικής, διαιρείται σε τρεις υποενότητες και συγκεκριμένα στις

υποενότητες ΒΑ Αττικής, ΝΑ Αττικής και στην υποενότητα που περιλαμβάνει Ο.Τ.Α.

εντός του Λεκανοπεδίου Αθηνών.

Η μεγαλύτερη σε έκταση υποενότητα είναι αυτή της ΝΑ Αττικής, η οποία αποτελεί και

την ευρύτερη περιοχή του έργου.

Οι καταγεγραμμένοι ενεργοί Χ.Δ.Α.σε όλη την Ανατολική Αττική είναι οι ακόλουθοι:

ακόλουθοι:

• Χ.Δ.Α. Δήμου Αυλώνα

• Χ.Δ.Α. Γεωγραφικής Ενότητας Ωρωπού (Κοινοτήτων Μαλακάσας, Ωρωπού,

Σκάλας Ωρωπού, Νέων Παλατιών, Μαρκόπουλου Ωρωπού, και Συκαμινού)

• Χ.Δ.Α. Κοινότητας Καπανδριτίου

• Χ.Δ.Α. Κοινότητας Πολυδενδρίου

• Χ.Δ.Α. Κοινότητας Καλάμου

• Χ.Δ.Α. Κοινότητας Βαρνάβα

• Χ.Δ.Α. Δήμου Παιανίας

• Χ.Δ.Α. Δήμου Κρωπίας

• Χ.Δ.Α. Δήμου Μαρκόπουλου

• Χ.Δ.Α. Δήμου Κερατέας

• Χ.Δ.Α. Δήμου Λαυρεωτικής (και Κοινότητας Αγ. Κων/νου)

• Χ.Δ.Α. Κοινότητας Καλυβίων Θορικού

• Χ.Δ.Α. Κοινότητας Παλαιάς Φώκαιας

• Χ.Δ.Α. Κοινότητας Γραμματικού

• Χ.Δ.Α. Κοινότητας Αναβύσσου

Οι καταγεγραμμένοι ενεργοί Χ.Δ.Α. στα νησιά του Σαρωνικού κόλπου καθώς και στην

Τροιζηνία είναι οι ακόλουθοι:

• Χ.Δ.Α. Πόρου

Σελ. 4 - 61


• Χ.Δ.Α. Σπετσών

• Χ.Δ.Α. Ύδρας

• Χ.Δ.Α. Κυθήρων

• Χ.Δ.Α. Τροιζηνίας (Μοναστήρι)

• Χ.Δ.Α. Τροιζηνίας (Δρυόπη)

• Χ.Δ.Α. Αντικυθήρων

• Χ.Δ.Α. Αγκιστρίου

Τέλος στη Δυτική Αττική υπάρχει μόνο ο Χ.Δ.Α. Μεγάρων.

Η υφιστάμενη κατάσταση Δ.Σ.Α. είναι περιβαλλοντικά επιεικώς απαράδεκτη. Οι πιο

πολλοί υφιστάμενοι Χ.Δ.Α. της περιοχής μονίμως ‘’καπνίζουν’’ από την

αυτοανάφλεξη και όλοι οι Χ.Δ.Α. που αναφέρονται στον προηγούμενο πίνακα είναι

πηγές ρύπανσης και κίνδυνος για την δημόσια υγεία.

Όλα τα ανωτέρω καταδεικνύουν την απόλυτη αναγκαιότητα υλοποίησης του έργου

για λόγους περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς.

Στον πίνακα που ακολουθεί, παρουσιάζονται συνοπτικά ορισμένα βασικά

χαρακτηριστικά όλων των Χ.Δ.Α. της Περιφέρειας Αττικής.

Σελ. 4 - 62


Προβλήματα που αναφέρθηκαν Δήμος/

Κοινότητα Θέση Έκταση (στρ.)

Έτη λειτουργίας

Ποσότητα (τόν/έτος)

Τρόπος διάθεσης Γεωλογικό υπόβαθρο Υδάτινος αποδέκτης

- υδροδοτικά έργα σε μικρή απόσταση

Καύση αποβλήτων Άλλα προβλήματα των χώρων

Κερατέας Φοφόλες 25 60 20.000 απόρριψη καρστικοποοιημένα -

κατακερματισμένα μάρμαρα - μεγάλη υδροπερατότητα

δεν υπάρχουν ναι Ορατός από δρόμο - απότομες κλίσεις πρανών απορριμματικού αναγλύφου - δεν υπάρχει πύλη ή περίφραξη

Λαυρίου Μ. Καμινάδα 10 30 7.000 καυση σχιστόλιθος - στεγανός το ένα μέτωπο

εργασίας καταλήγει σε φυσική κοίτη

εποχιακού χειμάρρου ναι

Δασική έκταση - μεγάλες κλίσεις πρανών –ορατή από δρόμο - δεν υπάρχει περίφραξη- σε περιπτώσεις μεγάλων βροχοπτώσεων τα απορρίμματα παρασύρονται προς τις πεδινές περιοχές και ρυπαίνουν μεγάλες εκτάσεις

Καλυβίων Τίποτι 20 30 20.000 απόρριψη καρστικοποοιημένα -


δεν υπάρχουν ναι Ορατός ο χώρος από δρόμο - δεν υπάρχει πύλη, υπάρχει σε μια μεριά περίφραξη (ΥΠΕΧΩΔΕ) – σημαντικές αποθέσεις εκτός χώρου - έντονη δυσοσμία -

Αυλώνα Κλίσεζα 1 35 1.200 καύση ασβεστόλιθος δεν υπάρχουν ναι Οπτική επαφή με εθνική οδό - αγροτική και εν μερει δασική περιοχή - έντονες αντιδράσεις από κατοίκους και καλιεργητές –τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα χρησιμοποιούνται για άρδευση καλιεργιών

Ωρωπού Αγ. Δημήτριος 1,5 >15 16.000 επικάλυψη ασβεστόλιθος τροφοδοτούν πηγές

Καλάμου ναι Έντονη δυσοσμία –έντομα –κατάντι καλιεργήσιμες εκτάσεις

Καπανδρίτι Μαυρινόρα 50 30 800 απόρριψη - καύση ασβεστόλιθος τροφοδοτουν πηγές

Αγ. Αποστόλων ναι Οπτική επαφή με δρόμο - σημαντικές αποθέσεις κατά μήκος της οδού πρόσβασης –οικίες σε μικρή απόσταση από το ΧΔΑ –δεν υπάρχει περίφραξη

Πολυδένδρι Παλιό Βαθύ 2 38 700 καύση - απόρριψη

αργιλικοί σχιστόλιθοι - στεγανό δεν αναφέρονται ναι Αποθέσεις κατά μήκος της οδού πρόσβασης –καλή γεωλογία -

επιδέχεται βελτίωση

Καλάμου Λιμνιώνα 5 35 12.000 απόρριψη σχιστόλιθος - στεγανός επιφ. Απορροή που

καταλήγει στη θάλασσα

ναι Ο χώρος βρίσκεται στα πρανή ενός ρέματος –ύπαρξη καλιεργιών (ελιές) γύρω από το ΧΔΑ –δεν υπάρχει περίφραξη ή πύλη - δυσοσμία

Παιανίας Ουλινέζε 100 25 14.000 επικάλυψη μάρμαρα ο υδροφόρος

χρησιμοποιείται για άρδευση και μερικά

για ύδρευση ναι

Έντονο ανάγλυφο (60ο) με πρανές ύψους 25 m – τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα χρησιμοποιούνται για άρδευση καλιεργιών

Κρωπίας Προφ. Ηλίας 25 25 78.000 καύση πλειστοκανιικές αποθέσεις - αδιαπέρατοι σχημ.

ρύπανση από επιφ. Ροή ναι Οπτική επαφή από απόσταση –

παράσυρση των απορριμμάτων από τον άνεμο

Μαρκόπουλο Μερέντα 10 15 25.000 επικάλυψη καρστικοποοιημένα -


δεν αναφέρονται ναι Οπτική επαφή από απόσταση –πολύ κοντά στο Αεροδρόμιο και σε Ολυμπιακές εγκαταστάσεις

Βαρνάβα Τρίζα 10 30 400 απόρριψη ασβεστολιθικός φακός μικρής περατότητας

πετρώματα μόνο επιφ. Εκροή

στραγγ. ναι Δασική περιοχή - οπτική επαφή με αυθαίρετες κατοικίες –αποθέσεις απορριμμάτων κατά μήκος της οδού πρόσβασης

Σελ. 4 - 63


Π. Φωκαίας Γερακίνα 5 40 1.900 καύση καρστικοποοιημένα -


δεν αναφέρονται ναι Μικρή απόσταση από κατοικημένες περιοχές –έντονη δυσοσμία –υφάλμυρος ΥΥΟ –θεωρείται σίγουρη η ρύπανση της θάλασσας

Ανάβυσσος Σκόρδι 20 >15 3.000 απόρριψη ασβεστόλιθος - υδροπερατό γεωτρήσεις ύδρευσης κατάντι του χώρου (1

χλμ.) ναι Ο χώρος είναι ορατός από κεντρικό δρόμο –

υπάρχουν δύο κύτταρα σε απόσταση 800,0 μέτρων

Γραμματικό Μεταλλεία 10 27 1.000 απόρριψη ασβεστόλιθος δεν αναφέρονται ναι Πρόκειται για παλιό όρυγμα λατομείου. Τα απορρίμματα αποτίθενται σε λακούβες απευθείας στο ασβεστολιθικό υπόβαθρο

Κυθήρων Λαχνός 8 13 1.000 επικάλυψη ασβεστόλιθος - άργιλος και

αργιλικές μάργες - ημιπερατοί

δεν αναφέρονται όχι Ο χώρος διαθέτει περίφραξη και λειτουργεί σχετικά ελεγχόμενα

Πόρου Κοκορέλι 40 20 8.500 καύση ασβεστόλιθος - υδροπερατό βρίσκεται κοντά σε εκβολές χειμμάρου - 200μ. Από την ακτή

ναι Οπτική επαφή από ακτή - δασική έκταση – πιθανότητα μόλυνσης αιγοπροβάτων – μεταφορά απορριμμάτων προς την θάλασσα σε περιπτώσεις έντονων βορχοπτώσεων

Τροιζηνίας Μοναστήρι 50 20 3.500 απόρριψη ασβεστόλιθος - υδροπερατό δεν αναφέρονται όχι Πρόκειται για δύο χώρους στο Μοναστήρι και τη Δρυόπη

Αντικυθήρων Μήλος 1 7 50 επικάλυψη νεογενή πηγή υδροληψίας σε 0,5 χλμ. ναι Η προσπέλαση στο χώρο, γίνεται μέσα από τον οικισμό του Ποταμού

Μέθανα Χωνί 5 27 3.500 καύση ηφαιστειογενειακά

πετρώματα - υδατοστεγανοί και σε μερικά σημεία

ημιπερατοί

πιθανή ρύπανση πηγής στα κατάντι του

χώρου ναι

Δασική περιοχή με αραιά βλάστηση (πεύκα και ελιές) - εποχιακό πρόβλημα ρύπανσης επιφανειακών νερών από μεταφορά απορριμμάτων από την ροή του χειμμάρου

Ύδρα Κριτάμι 20 32 7.800 απόρριψη ασβεστόλιθος - εξόχως υδροπερατό δεν υπάρχουν όχι

Δεν έχει περίφραξη - βρίσκεται σε πρανές ρέματος μεγάλης κλίσης - κοινωνικές αντιδράσεις –διάσπαρτα απορρίμματα σε μεγάλη ακτίνα περιμετρικά του χώρου - πρανή μεγάλης κλίσης –ακάλυπτα απορρίμματα - υφάλμυρος ΥΥΟ –θεωρείται σίγουρη η ρύπανση της θάλασσας

Σπέτσες Αγριόπετρες 15 42 3.500 καύση ασβεστόλιθος - υδροπερατό βρίσκεται κοντά σε εκβολές χειμμάρου - 50μ. Από την ακτή

ναι Ο χώρος βρίσκεται σε χαραδροκοιλάδα 50 μέτρα από την ακτή –μεγάλης έκτασης μεταφορά απορριμμάτων προς την θάλασσα σε περιπτώσεις έντονων βορχοπτώσεων

Μεγάρων Κάμπια 160 12 13.000 απόρριψη προσχώσεις αργιλικής κυρίως προέλευσης -

υδροπερατοί περιοδική επιφανειακή χειμαρρική απορροή ναι

Διάσπαρτα απορρίμματα σε μεγάλη απόσταση –αποθέσεις απορριμμάτων κατά μήκος της οδού πρόσβασης - μεγάλες κλίσεις στα πρανή του απορριμματικού αναγλύφου - δασική έκταση

Αγκίστρι Σπούρτια 2 15 600 απόρριψη ασβεστόλιθος - υδροπερατό πλησιέστερος

υδατικός αποδέκτης η θάλασσα

ναι Ο χώρος είναι βραχώδης πλαγιά με κλίση προς την ακτή

Σελ. 4 - 64


4.7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη κατάσταση περιβάλλοντος της ευρύτερης, αλλά

και της εγγύτερης περιοχής του έργου, καθώς επίσης και την υφιστάμενη κατάσταση

διαχείρισης των οικιακών απορριμμάτων, συμπεραίνονται τα ακόλουθα σε σχέση με

την λειτουργία μιας σωστά οργανωμένης ΟΕΔΑ, στην υπό μελέτη περιοχή:

Οι υπό μελέτη εκτάσεις δεν εμπίπτουν σε ζώνες ανάπτυξης και δεν επηρεάζουν

χωροταξικά την ευρύτερη γειτονία τους.

Δεν επηρεάζονται αρνητικά οι χρήσεις γης εντός ή στην άμεση γειτονία της

περιοχής του συνολικού έργου.

Δεν επηρεάζονται αρνητικά οι τιμές αξίας των τμημάτων γης εντός ή στην

εγγύτερη περιοχή του συνολικού έργου.

Το όλο έργο επιλύει στο σύνολό τους τα προβλήματα ρύπανσης του

περιβάλλοντος από τα Σ.Α. με την ασφαλή διάθεση τους διασφαλίζοντας την

Δημόσια Υγεία.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ

ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 5- 1


5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

5.1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 5.1.1. Περιοχή μελέτης Η ευρύτερη περιοχή μελέτης είναι η Βορειοανατολική Αττική. Αποτελεί υποενότητα τις

1ης Διαχειριστικής ενότητας της Περιφέρειας Αττικής, η οποία συνολικά διαιρέθηκε σε

τρεις Δ.Ε. σύμφωνα με το Εγκεκριμένο Πλαίσιο Διαχείρισης Απορριμμάτων

Περιφέρειας Αττικής.

5.1.2. Πηγές προέλευσης και κατηγορίες παραγόμενων Σ.Α. Με προσεκτική προσέγγιση των χαρακτηριστικών και των δραστηριοτήτων που

αναπτύσσονται στην συγκεκριμένη διαχειριστική ενότητα, οι κυριότερες κατηγορίες

παραγόμενων Σ.Α. και οι κυριότερες πηγές προέλευσής τους, είναι οι ακόλουθες:

α) Οικιακά και παρεμφερή Σ.Α. (ή αστικά απορρίμματα): Τα οικιακά και παρεμφερή

Στερεά Απόβλητα ή αστικά απορρίμματα, είναι τα απόβλητα που παράγονται κυρίως

από οικισμούς, αλλά και τα απόβλητα άλλων δραστηριοτήτων που προσομοιάζουν

με αυτά. Οι κυριότερες πηγές παραγωγής οικιακών και παρεμφερών Σ.Α, είναι οι

κατοικίες, τα εμπορικά καταστήματα και άλλες «αστικές» δραστηριότητες (π.χ.

εστιατόρια, καφετέριες, ξενοδοχεία κ.λπ.). Όπως προαναφέρθηκε, σε αυτήν την

κατηγορία συμπεριλαμβάνονται και Σ.Α. που παράγονται από άλλες δραστηριότητες,

αλλά προσομοιάζουν με τα αστικά απορρίμματα. Τέτοια π.χ. είναι ένα τμήμα των

Νοσοκομειακών Σ.Α. (δεν υπάρχουν στην περιοχή μελέτης), απόβλητα ορισμένων

βιομηχανιών ή βιοτεχνιών κ.λπ.

β) Υπολείμματα γεωργικών δραστηριοτήτων: Κύριες πηγές αυτής της κατηγορίας

Σ.Α., είναι οι αγροτικοί Συνεταιρισμοί και οι μεμονωμένοι αγρότες. Προσομοιάζοντα

υλικά είναι τα προϊόντα κλαδέματος.

γ) Ιλύες Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων: Κύριες πηγές αυτής της

κατηγορίας, είναι οι Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων των

βιομηχανιών και οι Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας αστικών λυμάτων.

δ) Λοιπές ειδικές κατηγορίες Σ.Α.: Οι κυριότερες λοιπές ειδικές κατηγορίες Σ.Α. είναι

οι εξής:

Σελ. 5- 2


δ1) Αδρανή υλικά: Κύριες πηγές αυτής της κατηγορίας είναι η κατασκευή Δημοσίων

και Ιδιωτικών Έργων (π.χ οδοποιία, αποχέτευση κ.λπ.) και τα υλικά κατεδάφισης

(μπάζα).

δ2) Μεταχειρισμένα ελαστικά: Κύριες πηγές αυτής της κατηγορίας είναι τα

καταστήματα επισώτρων (βουλκανιζατέρ), αλλά και τα οχήματα Ι.Χ., Δ.Χ,, τρακτέρ

αγροτικής χρήσεως κ.λπ.

δ3) Ογκώδη αντικείμενα: Στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνεται μία πλειάδα

ευμεγέθων Σ.Α. Πηγές αυτής της κατηγορίας είναι εν μέρει όλες οι δραστηριότητες,

όπως κατοικίες, εμπορικά καταστήματα, ξενοδοχεία, βιομηχανία, βιοτεχνία,

κλαδέματα κ.λπ.

δ4) Νοσοκομειακά Σ.Α.: Πηγή προέλευσης είναι οι νοσηλευτικές μονάδες. Αυτά δεν

συμπεριλαμβάνονται στα Σ.Α. σύμφωνα με την ΚΥΑ 69728/96, αλλά λόγω του

σημαντικού υγειονομικού τους ενδιαφέροντος, πρέπει να εξετάζονται.

5.1.3. Σύσταση των απορριμμάτων Για τη σύσταση των απορριμμάτων έγινε εκτίμηση με βάση σχετική ανάλυση των

απορριμμάτων του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α., θεωρώντας ότι τα μελλοντικά προγράμματα

Διαλογής στην Πηγή δεν θα επηρεάσουν σοβαρά τη σύνθεση των εισερχόμενων στις

εγκαταστάσεις επεξεργασίας απορριμμάτων.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1-5: Εκτιμώμενη σύσταση απορριμμάτων Περιφέρειας Αττικής

Συστατικό Ποσοστό

Οργανικά 46,5%

Χαρτί 23,4%

Γυαλί 3,4%

Πλαστικά 10,8%

Μέταλλα 4,0%

Λοιπά 12,2%

Σύνολο 100,0%

Σελ. 5- 3


5.2. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΒΑ ΑΤΙΙΚΗΣ Το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής με βάση την απόφαση της 17-09-2001 ενέκρινε

το Α΄ Στάδιο του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων

σύμφωνα με την εισήγηση και το περιεχόμενο της μελέτης που εκπονήθηκε από την

Περιφέρεια Αττικής.

Η διαμόρφωση των διαχειριστικών ενοτήτων έγινε με στόχο την κατασκευή και

λειτουργία των αναγκαίων έργων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ) στη βάση

της βέλτιστης αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών

παραμέτρων.

Η 1η Διαχειριστική Ενότητα αφορά την ηπειρωτική Αττική και τα νησιά Αίγινας και

Σαλαμίνας, για ποσότητα αστικών αποβλήτων ίση με 1.765.000 t/έτος, πλέον

επεξεργασμένης ιλύος από την εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων Ψυτάλλειας ίση

με 230.000 t/έτος. Η διαμόρφωση της 1ης Διαχειριστικής Ενότητας προκρίθηκε με

βάση τα ακόλουθα κριτήρια:

i. Τις ήδη υφιστάμενες εγκαταστάσεις ΔΣΑ που λειτουργούν (ΣΜΑ, ΧΥΤΑ) ή

που βρίσκονται στο τελικό στάδιο της κατασκευής τους.

ii. Τα χωροταξικά, γεωμορφολογία και γεωγραφικά δεδομένα.

iii. Τα γενικά χαρακτηριστικά της Ηπειρωτικής Αττικής και των δύο νησιών.

iv. Τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία των παραγόμενων αποβλήτων καθώς

και τις αναμενόμενες τάσεις.

v. Τις διαθέσιμες τεχνικές και τα τεχνοοικονομικά τους χαρακτηριστικά.

vi. Το υφιστάμενο οδικό δίκτυο.

vii. Τα κριτήρια καταλληλότητας.

viii. Τους στόχους του ολοκληρωμένου σχεδιασμού ΔΣΑ.

ix. Τις προηγηθείσες αποφάσεις των συλλογικών οργάνων της Τοπικής

αυτοδιοίκησης.

Σελ. 5- 4


Η Ανατολική Αττική εντάσσεται στην 1η Διαχειριστική Ενότητα. Τα έργα

επεξεργασίας και διάθεσης απορριμμάτων που εγκρίθηκαν και περιλαμβάνονται στο

Πλαίσιο του Περιφερειακού Σχεδιασμού Δ.Σ.Α. για την Ανατολική Αττική είναι τα

ακόλουθα:

• Δύο (2) ΧΥΤΑ στην Ανατολική Αττική συνολικής δυναμικότητας 255.000 t/έτος.

• Δύο (2) μικρές και ευέλικτες μονάδες κομποστοποίησης στην Ανατολική Αττική

συνολικής δυναμικότητας 80.000 t/έτος.

• Δύο (2) ΚΔΑΥ στην Ανατολική Αττική συνολικής δυναμικότητας 145.000 t/έτος

• Αποκαταστάσεις όλων των ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης στερεών αποβλήτων.

Η Βορειοανατολική Αττική αποτελεί υποενότητα της Ανατολικής Αττικής και βάσει

των ανωτέρω τα εγκεκριμένα έργα επεξεργασίας και διάθεσης των απορριμμάτων για

την ΒΑ Αττική είναι τα ακόλουθα:

• Ένας (1) ΧΥΤΑ συνολικής δυναμικότητας 127.500 t/έτος. Επιπλέον, θα

κατασκευαστεί σύστημα προεπεξεργασίας όλων των εισερχομένων αποβλήτων,

δηλαδή μέχρι και 127.500 t/έτος, σε αρμονία με την ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508 που

ορίζει ότι (άρθρο 7) «σε χώρους υγειονομικής ταφής να πραγματοποιείται διάθεση

μόνο αποβλήτων που έχουν υποστεί επεξεργασία».

• Μία (1) μικρή μονάδα κομποστοποίησης δυναμικότητας 40.000 t/έτος.


• Αποκαταστάσεις όλων των ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης στερεών αποβλήτων.

Σημειώνεται ότι δυναμικότητες όλων των μονάδων προκύπτουν με βάση την

παραδοχή ότι όλα τα έργα της Ανατολικής Αττικής, δηλαδή αυτά τα οποία αφορούν

την Β-ΒΑ και Ν-ΝΑ Αττική, οι οποίες είναι οι δύο υποενότητες της Ανατολικής Αττικής

θα δέχονται τις ίδιες ποσότητες απορριμμάτων.

Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνονται εποπτικά τα εγκεκριμένα έργα Δ.Σ.Α. και οι

δυναμικότητες αυτών για την ΒΑ Αττική.

Σελ. 5- 5


Διάγραμμα 5.1.: Εγκεκριμένα έργα Δ.Σ.Α. και δυναμικότητες αυτών για την ΒΑ

Αττική (t/έτος)

1 Μονάδα Κομπ/σης

ΒΑ. Αττικής

40.000 (min)

1 ΚΔΑΥ

ΒΑ. Αττικής

72.500

1 ΧΥΤΑ + Μονάδα

προεπεξεργασίας

127.500(max)

Υλικά Ανακύκλωσης 62.000

10.5007.000

Κομπόστ 12.500

Απώλειες Υγρασίας 20.500

110.000 t/έτος σύμμεικτα απορρίμματα

Σελ. 5- 6


5.3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ – ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ 5.3.1. Επιλογή θέσης έργου Κατά την εκπόνηση της μελέτης Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης

Απορριμμάτων Αττικής – Β’ Στάδιο και ειδικότερα στο τεύχος Β: «Εντοπισμός –

Αξιολόγηση Εναλλακτικών θέσεων για την χωροθέτηση εγκαταστάσεων Δ.Σ.Α.

Περιφέρειας Αττικής (1η Δ.Ε. – Ενότητα Ανατολικής Αττικής)», με βάση τους

περιορισμούς, που τέθηκαν από το Πλαίσιο Περιφερειακού Σχεδιασμού, και αφού

έγινε η συλλογή όλων των απαραίτητων στοιχείων που αφορούσαν την περιοχή

μελέτης, εντοπίστηκαν, μεμονωμένες θέσεις, οι οποίες ήταν κατάλληλες για την

χωροθέτηση έργων ΔΣΑ.

Ο εντοπισμός των κατάλληλων θέσεων, αλλά και των ευρύτερα κατάλληλων

περιοχών, εντός των οποίων εντοπίστηκαν οι θέσεις αυτές, έγινε βάσει

συγκεκριμένων όρων καταλληλόλητας και κριτηρίων αποκλεισμού, όπως αυτά είχαν

εγκριθεί κατά το Α΄ Στάδιο Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Στερεών

Αποβλήτων Αττικής, σύμφωνα με την απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου

Αττικής της 17/09/2001 (Α.Π. 48442/28-9-2001).

Για την αξιολόγηση – ιεράρχηση των εναλλακτικών θέσεων, χρησιμοποιήθηκε η

πολυκριτηριακή μέθοδος ανάλυσης, με ανάλυση σε ομάδες κριτηρίων (Γεωλογικά-

Υδρολογικά - Υδρογεωλογικά, Περιβαλλοντικά, Χωροταξικά, Λειτουργικά και Γενικής

Φύσεως και Οικονομικού κόστους) τα οποία είχαν εγκριθεί κατά το Α΄ Στάδιο

Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Αττικής, σύμφωνα με

την ίδια απόφαση του Π.Σ.

Βάσει όλων των ανωτέρω στην υποενότητα της Βορειοανατολικής Αττικής,

εντοπίσθηκαν και υιοθετήθηκαν για ένα πρώτο στάδιο αξιολόγησης, οι κάτωθι πέντε

υποψήφιες θέσεις.

• Η θέση ΒΑ1: « Μαύρο Βουνό» Γραμματικού

• Η θέση ΒΑ2: «Τρύπες» Πολυδενδρίου

• Η θέση ΒΑ3 : « Μηλιές» Γραμματικού

Σελ. 5- 7


• Η θέση ΒΑ4: « Πέτρα Σταυραετού» Βαρνάβα

• Η θέση ΒΑ5: «Πηγάδι Παπά» Αυλώνα

Από τις πέντε (5) συνολικά θέσεις που εξετάσθηκαν, προτάθηκαν ως κατάλληλες οι

δύο (2) θέσεις και ειδικότερα οι θέσεις ΒΑ1 και ΒΑ2, ενώ αντίθετα οι υπόλοιπες

θέσεις λόγω του ότι ενέπιπταν σε βασικά κριτήρια αποκλεισμού και παρουσίαζαν

βασικά μειονεκτήματα (θέσεις ΒΑ3, ΒΑ4 και ΒΑ5) και άρα δεν μπόρεσαν να

χαρακτηριστούν τελικά ως κατάλληλες θέσεις και για τον λόγο αυτό δεν προτάθηκαν

για περαιτέρω αξιολόγηση.

Οι δύο κατάλληλες θέσεις και συγκεκριμένα οι θέσεις ΒΑ1: “Μαύρο Βουνό”

Γραμματικού και ΒΑ2 «Τρύπες» Πολυδενδρίου, βαθμολογήθηκαν και ιεραρχήθηκαν

συγκριτικά, βάσει αναλυτικών κριτηρίων αξιολόγησης, οπότε και η θέση ΒΑ1

κατατάχθηκε πρώτη, ενώ και για τις δύο θέσεις, από το σύνολο της διαδικασίας

προέκυψε η καταλληλότητά τους.

Ειδικότερα, οι τελικές βαθμολογίες των θέσεων για την ενότητα της ΒΑ. Αττικής ήταν:

Θέση ΒΑ1 “Μαύρο Βουνό”: Βαθμός 6,495

Θέση ΒΑ2 “Τρύπες”: Βαθμός 5,588

Η ανωτέρω ιεράρχηση των χώρων φάνηκε ότι ήταν σταθερή βάσει και της ανάλυσης

ευαισθησίας που πραγματοποιήθηκε κατά την εκπόνηση του Β’ Σταδίου.



Αττικής με την έγκριση της μελέτης του Β’ Σταδίου και των κατάλληλων θέσεων για

την χωροθέτηση των Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων

(Ο.Ε.Δ.Α.), σε ολόκληρη της Περιφέρεια Αττικής.



ιεραρχήθηκαν συγκριτικά κατά την εκπόνηση του Β’ Σταδίου και ακολούθως

Σελ. 5- 8


εκπονήθηκε η Προμελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της μίας εκ των δύο

κατάλληλων θέσεων της υποενότητας αυτής και συγκεκριμένα της θέσης «Μαύρο

Βουνό» Γραμματικού.

Βασικό πλεονέκτημα της θέσης αυτής είναι ότι δεν εμπίπτει σε ζώνες και

κριτήρια αποκλεισμού, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει σημαντικά χωροταξικά,

περιβαλλοντικά και γεωλογικά πλεονεκτήματα.

Η θέση δεν είναι ορατή από τις διάσπαρτες κατοικίες που παρατηρήθηκαν στη

γύρω περιοχή, αλλά και από το σύνολο της ευρύτερης περιοχής του έργου,

λόγω της μορφολογίας της που αποτελεί μία κλειστή λεκάνη. Επίσης λόγω της

μορφολογίας της θέσης, το απορριμματικό ανάγλυφο δεν θα είναι ορατό.

Η περιοχή χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση θαμνώδους βλάστησης, με

διάσπαρτα δέντρα τα οποία αναπτύσσονται εντός του χώρου. Γενικά πρόκειται

για περιοχή μέτριας οικολογικής σημασίας.

Επίσης η περιοχή δεν αποτελεί καλλιεργήσιμη έκταση και δεν παρουσιάζει

άλλες ιδιαίτερες χρήσεις και οικονομικές δραστηριότητες εντός των ορίων της

(βιοτεχνία / βιομηχανία, χώροι αναψυχής, κ.λ.π).

Η περιοχή δεν χαρακτηρίζεται ως προστατευτέα με Προεδρικό Διάταγμα, βάσει

του άρθρου 21 του Ν. 1650/86 ή βάσει άλλης νομοθετικής ρύθμισης ή

διεθνούς συνθήκης.

5.3.2. Επιλογή εφαρμοζόμενης τεχνολογίας Η ανάγκη επεξεργασίας των απορριμμάτων στη Νοτιοανατολική Αττική, επιβάλλεται

από τις κατευθύνσεις και τους στόχους της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη

διαχείριση των απορριμμάτων και την αντίστοιχη Κοινοτική Νομοθεσία (Οδηγία

94/62/20-12-1994), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η ποσότητα και η σύσταση των

απορριμμάτων δικαιολογούν από οικονομοτεχνική άποψη την επεξεργασία τους και

την ανάκτηση χρήσιμων υλικών.

Η επιλογή του συνολικού συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων για την Αττική

γενικά, αλλά και για την Βορειοανατολική Αττική ειδικότερα, έγινε κατά την εκπόνηση

του Πλαισίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Αττικής (Α’ Φάση

Σελ. 5- 9


σχεδιασμού ΔΣΑ), το οποίο εγκρίθηκε με την απόφαση του Περιφερειακού

Συμβουλίου Αττικής της 44ης συνεδρίασης (17/9/2001).

Βάσει αυτού για την Βορειοανατολική Αττική τα εγκεκριμένα έργα επεξεργασίας και

διάθεσης των απορριμμάτων είναι τα ακόλουθα:

• Ένας (1) ΧΥΤΑ συνολικής δυναμικότητας 127.500 t/έτος.

• Μία (1) Μονάδα κομποστοποίησης δυναμικότητας 40.000 t/έτος.


Ωστόσο, οι αλλαγές που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων της κοινοτικής

οδηγίας 99/31/ΕΚ προϋποθέτουν μία σταδιακή στροφή της διαχείρισης αποβλήτων

προς καινούρια κατεύθυνση. Η κατεύθυνση αυτή σηματοδοτείται από

ολοκληρωμένες λύσεις στη διαχείριση αποβλήτων, σημαντική βελτίωση της

περιβαλλοντικής προστασίας και της ποιότητας ζωής, αύξηση του κόστους

διαχείρισης και σταδιακή προσέγγιση σε μία πιο βιώσιμη διαχείριση στερεών

αποβλήτων.

Σε ότι αφορά στις τεχνικές προσεγγίσεις, το πλέον κρίσιμο θέμα είναι η στροφή από

την προετοιμασία έργων στην προετοιμασία ολοκληρωμένων συστημάτων

διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Έτσι, το σύνολο των ΧΥΤΑ που θα λειτουργήσουν

από το 2003 και έπειτα, δεν θα δέχεται μη επεξεργασμένα απόβλητα, υπό την έννοια

της επεξεργασίας που δίνεται στο άρθρο 2 της ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508. Η κατασκευή

και λειτουργία μονάδων επεξεργασίας είναι μονόδρομος για την επίτευξη των

στόχων.

Στα πλαίσια αυτά, λαμβάνοντας υπόψη και τις συνημμένες αποφάσεις των τοπικών

φορέων που εμπλέκονται στην διαχείριση των στερεών αποβλήτων, επιλέγεται μία

μέθοδος προεπεξεργασίας των οικιακών αποβλήτων, πριν από την είσοδό τους στον

ΧΥΤ που εξασφαλίζει:

Σελ. 5- 10


1. Σημαντικά υψηλότερο ποσοστό καθαρότητας προϊόντων μέσω της

βελτιστοποίησης των διαχωρισμών κυρίως λόγω των χαμηλών επιπέδων

υγρασίας λόγω της ξήρανσης.

2. Προσαρμοστικότητα στις αναμένομενες διαχρονικά διακυμάνσεις της

ποιότητας των απορριμμάτων (μείωση οργανικού ποσοστού-αύξηση

χαρτιών/πλαστικών)

3. Σχετικά ομοιογενές προϊόν με αξιόλογη δυνατότητα ενεργειακής

αξιοποίησης.

4. Ελαχιστοποίηση του υπολείμματος προς ταφή.

5. Ελαχιστοποίηση της βιοαποδομησιμότητας του υπολείμματος

(ελαχιστοποίηση παραγόμενου βιοαερίου και οργανικού φορτίου των

στραγγισμάτων).

Τα ανωτέρω επιτυγχάνονται με Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης που θα έχει ως σκοπό την σταθεροποίηση των αποβλήτων, μέσω της βιολογικής τους ξήρανσης –

σταθεροποίησης και εν συνεχεία τον εξευγενισμό /ραφινάρισμα , με σκοπό είτε την

ενεργειακή αξιοποίηση του υλικού αυτού, είτε την ασφαλή διάθεσή του, σύμφωνα με

τις επιταγές των σχετικών Κοινοτικών Οδηγιών, σχετικά με το επιτρεπόμενο ποσοστό

διάθεσης των βιοαποδομήσιμων υλικών (Οδηγία 1999/31 Ε.Ε.).

Η επιλογή της κατάλληλης τεχνολογίας για την τελική διάθεση των απορριμμάτων

έγινε με τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια για το περιβάλλον, ωφέλεια για το

κοινωνικό σύνολο και βιωσιμότητα στη λειτουργία καθώς με την Υγειονομική Ταφή

εξασφαλίζονται πλήρως:

Η προστασία του υδροφόρου ορίζοντα, καθώς η λεκάνη συλλογής των

απορριμμάτων στεγανοποιείται με ειδικές μεμβράνες και με δίκτυο

σωληνώσεων συλλέγονται τα παραγόμενα διασταλλάζοντα υγρά από τα

απορρίμματα και οδηγούνται προς επεξεργασία σε ειδική εγκατάσταση της

μονάδας.

Σελ. 5- 11


Η αποφυγή αναφλέξεων και λοιπών επικίνδυνων καταστάσεων, καθώς το

παραγόμενο βιοαέριο συλλέγεται με δίκτυο αγωγών και οδηγείται προς

καύση σε πυρσό.

Η προστασία της ατμόσφαιρας από οσμές και λοιπές αέριες εκπομπές

καθώς οι ημερήσιες στρώσεις των απορριμμάτων – κατόπιν συμπίεσης –

καλύπτονται με εδαφικό υλικό μετά τη λήξη της ημερήσια απόθεσης.

Η πλήρης αυτονομία της μεθόδου διαχείρισης απορριμμάτων και η

δυνατότητα ανεξάρτητης εφαρμογής της, σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες

που απαιτούν ανεξάρτητο τελικό σύστημα διάθεσης των υπολειμμάτων τους.

5.3.3. Εξέταση μηδενικής λύσης Όπως έχει εκτεθεί αναλυτικά σε προηγούμενα κεφάλαια, σήμερα, το μεγαλύτερο

μέρος των απορριμμάτων της Αττικής διατίθεται σε οργανωμένο Χ.Υ.Τ.Α. στα Άνω

Λιόσια του οποίου όμως η απομένουσα διάρκεια λειτουργίας, καθώς επίσης και του

υπό κατασκευή κυττάρου, είναι πλέον ασφυκτική.

Σημαντικό όμως μέρος των απορριμμάτων, τόσο στην ηπειρωτική όσο και στη

νησιωτική Αττική, διατίθεται σε ανεξέλεγκτους ή ημιελεγχόμενους χώρους διάθεσης,

γνωστές και ως «χωματερές».

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τεράστιες περιβαλλοντικές, χωροταξικές, οικονομικές και

κοινωνικές επιπτώσεις, που αφορούν τα κάτωθι:

• Ατμοσφαιρική ρύπανση

• Ρύπανση υπογείων και επιφανειακών υδάτων

• Ρύπανση εδάφους

• Υποβάθμιση χλωρίδας, πανίδας και γενικότερα οικοτόπων

• Δημιουργία οσμών

• Όχληση οικιστικών δραστηριοτήτων

• Όχληση τουριστικών δραστηριοτήτων

• Όχληση λοιπών δραστηριοτήτων (γεωργία, κτηνοτροφία, κ.λπ.)

• Αισθητική όχληση

• Εκδηλώσεις πυρκαγιών

Σελ. 5- 12


• Κίνδυνος επιβολής αυστηρών προστίμων, για μη τήρηση ισχύουσας

νομοθεσίας, κ.λπ.

Τα υπό μελέτη έργα είναι έργα Προστασίας Περιβάλλοντος. Η μηδενική λύση θα

σήμαινε διαιώνιση αυτής της μη αποδεκτής κατάστασης, γι’ αυτό και προφανώς

απορρίπτεται.

Επίσης είναι πολύ μεγάλο το ενδεχόμενο καταδίκης της χώρας μας από το

Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το λόγο αυτό.

Σελ. 5- 13


5.4. ΔΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

5.4.1. Διαστασιολόγηση Χ.Υ.Τ.Α. Ο Χ.Υ.Τ.Α. της ΒΑ Αττικής θα δέχεται ετησίως 127.500 τόνους απορριμμάτων ως

υπολείμματα του ΚΔΑΥ και της Μονάδας Κομποστοποίησης και μεικτά απορρίμματα

των Σταθμών Μεταφόρτωσης.

Για τον υπολογισμό της απαιτούμενης έκτασης για την Υγειονομική Ταφή γίνονται οι

εξής παραδοχές:

1. Δυναμικότητα Χ.Υ.Τ.Α.: Χm = 127.500 t/έτος

2. Συμπίεση απορριμμάτων στο ΧΥΤΑ: 0,8 τον/m3

3. Όγκος υλικού επικάλυψης και στρώσεων στεγανοποίησης, αποστράγγισης

και τελικής αποκατάστασης: 25% του όγκου των συμπιεσμένων

απορριμμάτων

Με βάση τα παραπάνω προκύπτει:

• Μέσος ετήσιος όγκος αποθέσεων (απορριμμάτων και υλικού επικάλυψης

ανηγμένο στο σύνολο): Vετ =(127.500/0,8)*1,25=200.000 m3/έτος

• Συνολικός απαιτούμενος όγκος 20ετίας: 200.000 * 20= 4.000.000 m3

Με βάση την τοπογραφία του υπό μελέτη Χώρου και την αντίστοιχη προμελέτη που

έγινε, για την πλήρη ανάπτυξη του Χ.Υ.Τ.Α., η χωρητικότητά του υπολογίσθηκε σε

περίπου 4,0 εκ. m3. Κατά συνέπεια, ο χώρος επαρκεί πλήρως για την κάλυψη των

αναγκών της 20ετίας (Ακόμη και εάν δεν λειτουργήσουν τα έργα προεπεξεργασίας).

5.4.2. Διαστασιολόγηση μονάδας βιολογικής ξήρανσης Για τον υπολογισμό της απαιτούμενης έκτασης για την μονάδα βιολογικής ξήρανσης

γίνονται οι εξής παραδοχές:

1. Κατασκευή μίας (1) μονάδας βιολογικής ξήρανσης δυναμικότητας

127.500τον/έτος

2. Οι μονάδες εγκαθίστανται στο ίδιο οικόπεδο με τους ΧΥΤΑ οπότε δεν

απαιτείται πρόσθετη έκταση για έργα υποδομής.

Σελ. 5- 14


Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει απαιτούμενη επιφάνεια είναι ίση με 36 στρ. Συνεκτιμώντας και τις απαιτήσεις για μηχανικό καθαρισμό του φορτίου τροφοδοσίας,

η έκταση θα ισούται με:

Ε2 = 40 στρ.

5.4.3. Διαστασιολόγηση μονάδας κομποστοποίησης Για τον υπολογισμό της απαιτούμενης έκτασης για την μονάδα κομποστοποίησης

γίνονται οι εξής παραδοχές:

1. Κατασκευή μίας (1) μονάδας κομποστοποίησης δυναμικότητας 40.000

τον/έτος

2. Απαιτούμενη επιφάνεια ζύμωσης για αερόβια μέθοδο

(συμπεριλαμβανομένης της μετεπεξεργασίας): 0,7-0,9 m2/ τον*έτος

3. Οι μονάδες εγκαθίστανται στο ίδιο οικόπεδο με τους ΧΥΤΑ οπότε δεν

απαιτείται πρόσθετη έκταση για έργα υποδομής.

Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει απαιτούμενη επιφάνεια είναι ίση με 36 στρ. Συνεκτιμώντας και τις απαιτήσεις για μηχανικό καθαρισμό του φορτίου τροφοδοσίας,

η έκταση θα ισούται με:

Ε2 = 40 στρ.

5.4.4. Διαστασιολόγηση μονάδας ΚΔΑΥ Σε ότι αφορά το ΚΔΑΥ, λαμβάνοντας ημέρες λειτουργίας το έτος ίσες με 260,

προκύπτει ημερήσια δυναμικότητα περίπου 280 τον/ημέρα.

Για αυτής της τάξης τη δυναμικότητα, (280 τον/ημέρα) η απαιτούμενη έκταση του

ΚΔΑΥ (Ε3), συμπεριλαμβανομένου του χώρου των ελιγμών για τα απορριμματοφόρα

ανέρχεται στα:

Ε3= 5 στρ.

Σελ. 5- 15


5.5. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ Τα έργα που προτείνεται να γίνουν στην εξεταζόμενη θέση «Μαύρο Βουνό -

Γραμματικό», με βάση τις απαιτήσεις της περιοχής μελέτης, τους στόχους που

τέθηκαν από Α΄ Στάδιο του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Στερεών

Αποβλήτων και τις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης θέσης, κατατάσσονται σε

κατηγορίες, ως ακολούθως:

α) Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων:

Για την εξυπηρέτηση των αναγκών της περιοχής μελέτης, θα πρέπει εντός της

διατιθέμενης οικοπεδικής έκτασης να κατασκευαστεί Χώρος Εναπόθεσης των

Απορριμμάτων, ή και των υπολειμμάτων των μονάδων επεξεργασίας. Η συνολική

έκταση που σχεδιάστηκε για την λεκάνη εναπόθεσης των απορριμμάτων ανέρχεται

σε 150 στρέμματα περίπου (μαζί με το περιμετρικό όριο του χώρου), έτσι ώστε να

εξασφαλίζεται η απαιτούμενη 20-ετής και άνω διάρκεια ζωής του Χ.Υ.Τ.Α.

Ο χώρος προτείνεται να κατασκευαστεί σε δύο φάσεις, δεδομένου ότι η χωρητικότητά

του, αλλά και η έκτασή του είναι σχετικά μεγάλη. Η καθαρή επιφάνεια του ενεργού

Χ.Υ.Τ.Α. ανέρχεται σε 150 στρέμματα, από τα οποία η φάση Α’ θα καταλαμβάνει το

κατάντη τμήμα του χώρου και θα έχει έκταση περίπου 100 στρεμμάτων, ενώ η

χωρητικότητα θα είναι της τάξεως των 2,0 εκ. m3 . Η Β’ φάση θα καταλαμβάνει το

ανάντι τμήμα και θα έχει έκταση 50 στρεμμάτων περίπου, περίπου ίδια όμως

χωρητικότητα (2,0 εκ. m3), λόγω της γενικότερης μορφολογίας της συνολικά

διατιθέμενης λεκάνης.

Τα έργα τα οποία είναι απαραίτητα για την σωστή λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. και για την

εξασφάλιση της απόλυτης προστασίας του περιβάλλοντος είναι:

• Στεγανοποίηση πυθμένα και πρανών ΧΥΤΑ

• Σύστημα συλλογής και μεταφοράς στραγγισμάτων

• Εγκατάσταση επεξεργασίας στραγγισμάτων

• Σύστημα διαχείρισης του παραγόμενου βιοαερίου

• Εργα διευθέτησης ομβρίων

Σελ. 5- 16


β) Έργα Υποδομής:

Για την ορθή οργάνωση και λειτουργία των εγκαταστάσεων του χώρου απαιτούνται

επίσης μια σειρά έργων υποδομής ως ακολούθως:

1) Περίφραξη: Η κατασκευή περιμετρικής περίφραξης του συνόλου του χώρου των

εγκαταστάσεων είναι απαραίτητη διότι απομονώνει το χώρο και εμποδίζει την

προσέλευση ανθρώπων και ζώων.

2) Ουδέτερη ζώνη: Για την αντιπυρική προστασία του Χ.Υ.Τ.Α. καθώς και ως μέτρο

επιπλέον απομόνωσης του από την γύρω περιοχή προτείνεται να διανοιχτεί

ουδέτερη ζώνη πλάτους 10m, περιφερειακά του γηπέδου.

3) Είσοδος εγκαταστάσεων – Καθαρισμός τροχών: Στην είσοδο του χώρου

προτείνεται να τοποθετηθεί το φυλάκιο και δύο γεφυροπλάστιγγες για την ζύγιση των

εισερχόμενων και εξερχόμενων απορριμματοφόρων. Στα εισερχόμενα

απορριμματοφόρα θα μπορεί να γίνεται δειγματοληπτικός έλεγχος σχετικά με τα

μεταφερόμενα απορρίμματα. Στην περίπτωση αυτή το επιλεγέν απορριμματοφόρο

θα οδηγείται σε ειδικό χώρο δειγματοληψίας που θα βρίσκεται κοντά στην είσοδο των

εγκαταστάσεων, θα εκφορτώνει το φορτίο και θα γίνεται έλεγχος των υλικών.

Προκειμένου, τέλος να διατηρείται, ο χώρος εκτός του ΧΥΤΑ σε καλή κατάσταση από

άποψη καθαριότητας και υγιεινής, τα εξερχόμενα απορριμματοφόρα θα μπορούν να

περνούν από εγκατάσταση καθαρισμού ελαστικών, η οποία χωροθετείται στην έξοδο

του χώρου.

4) Κτίριο διοίκησης: Προτείνεται η κατασκευή κτιρίου διοίκησης στην είσοδο του

χώρου, επιφάνειας 250m2 κατ’ ελάχιστον, το οποίο θα φιλοξενεί τους εξής χώρους:

χώρους γραφείων, ζυγιστήριο, χώρους υγιεινής (αποδυτήρια, φαρμακείο κλπ),

χημείο, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και ιατρείο.

5) Κτίριο συνεργείου: Προτείνεται η κατασκευή κτιρίου συνεργείου, κατάλληλης

επιφάνειας (300m2 περίπου) για τα οχήματα και τον μηχανολογικό εξοπλισμό που θα

βρίσκεται εντός του χώρου, το οποίο θα έχει τους εξής χώρους: χώρος συνεργείου με

μία ράμπα, χώρος γραφείου και αποθήκη εργαλείων και WC. Το κτίριο του

συνεργείου μπορεί να γίνει με μεταλλική κατασκευή και φέροντα οργανισμό, είτε από

οπλισμένο σκυρόδεμα, είτε και από μεταλλικά στοιχεία.

Σελ. 5- 17


6) Εσωτερική Οδοποιία: Εσωτερικά του χώρου του οικοπέδου θα κατασκευαστεί

δίκτυο οδοποιίας με μια λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση.

Η είσοδος στον χώρο θα γίνεται από τα χαμηλότερα σημεία του χώρου, όπως

φαίνεται στο σχέδιο Γενική Διάταξη Εργων, ενώ το δίκτυο οδοποιίας θα εξασφαλίζει

την προσπέλαση σε όλο το Χ.Υ.Τ.Α. καθώς και στο χώρο των εγκαταστάσεων

επεξεργασίας των στραγγισμάτων, ο οποίος χωροθετείται στο χαμηλότερο σημείο

του χώρου (για να υπάρχει φυσική ροή των στραγγισμάτων).

γ) Οδοποιία Πρόσβασης:

Η πρόσβαση σήμερα στην εξεταζόμενη θέση, γίνεται καταρχήν διαμέσου του

οικισμού του Γραμματικού και ακολούθως για την τελική προσπέλαση στην θέση,

χρησιμοποιείται επαρχιακή οδός, η οποία ξεκινάει μέσα από το Γραμματικό και

καταλήγει στην παραλία του Σέσι. Η οδός αυτή χρησιμοποιείται για ένα μήκος 1,0 χλμ

περίπου και ακολούθως χρησιμοποιείται δευτερεύουσα αγροτική οδός, η οποία

καταλήγει στη θέση περνώντας από το ξωκλήσι της Αγίας Τριάδος. Μάλιστα η οδός

αυτή είναι ασφαλτοστρωμένη μέχρι την Αγία Τριάδα, ενώ το τελικό τμήμα της, μήκους

1,5 χλμ περίπου είναι χωματόδρομος και απαιτεί βελτιώσεις.

Με βάση τα ανωτέρω φαίνεται ότι η προσπέλαση στο χώρο δημιουργεί πρόβλημα

όχλησης του Γραμματικού και για τον λόγο αυτό απαιτείται κατασκευή παράκαμψής

του, ενώ επίσης απαιτείται βελτίωση του υφιστάμενου χωματόδρομου που καταλήγει

στο χώρο.

δ) Κ.Δ.Α.Υ.

Το ΚΔΑΥ θα καταλαμβάνει μία έκταση περίπου 5 στρεμμάτων από το συνολικό

γήπεδο της Ο.Ε.Δ.Α., ενώ η έκταση των κτιριακών εγκαταστάσεων εκτιμάται σε

2.000m2 περίπου. Στις εγκαταστάσεις του θα πραγματοποιείται διαχωρισμός και

ανάκτηση των κυριότερων κατηγοριών υλικών που ενδείκνυται για περαιτέρω

αξιοποίηση.

ε) Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης

Η Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης θα καταλαμβάνει μία συνολική έκταση περίπου 40

στρεμμάτων από το γήπεδο της Ο.Ε.Δ.Α., ενώ οι κτιριακές της εγκαταστάσεις

εκτιμάται ότι θα καταλαμβάνουν έκταση 6.000m2 περίπου.

Σελ. 5- 18


Θα περιλαμβάνει τρία κύρια επιμέρους τμήματα επεξεργασίας και ειδικότερα το

τμήμα υποδοχής και προεπεξεργασίας, το τμήμα βιολογικής ξήρανσης των

σύμμεικτων απορριμμάτων και το τμήμα εξευγενισμού/ ραφιναρίσματος των

παραγόμενων υλικών.

Σελ. 5- 19


5.6. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ

5.6.1. Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης Σύμμεικτων Απορριμμάτων 5.6.1.1. Εισαγωγή Η Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης θα έχει ως σκοπό την σταθεροποίηση των

αποβλήτων, μέσω της βιολογικής τους ξήρανσης – σταθεροποίησης και εν συνεχεία

τον εξυγενισμό/ραφινάρισμα του υλικού από μη ενεργειακά αξιοποιήσιμα υλικά, με

σκοπό είτε την ενεργειακή αξιοποίηση του υλικού αυτού, είτε την ασφαλή διάθεσή

του, σύμφωνα με τις επιταγές των νέων Κοινοτικών Οδηγιών.

Η δυναμικότητα της Μονάδας θα είναι 127.500 τόννοι σύμμεικτων απορριμμάτων.

Η Μονάδα, θα σχεδιασθεί τουλάχιστον για εξαήμερη λειτουργία ήτοι για 312

ημέρες/έτος και επτά (7,0) ώρες λειτουργίας ημερησίως.

Βέβαια, η λειτουργία των μονάδων στις οποίες θα πραγματοποιούνται βιολογικές

διεργασίες θα είναι συνεχείς επί 24 ώρες. Η συνεχής επί 24 ώρες λειτουργία των εν

λόγω μονάδων θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένη και δεν θα απαιτεί προσωπικό

λειτουργίας. Το απαιτούμενο προσωπικό κατά τη λειτουργία των μονάδων αυτών θα

είναι μόνο το προσωπικό ασφαλείας.

Κατά τις παραγωγικές διαδικασίες θα διαχωρίζονται τα άχρηστα υλικά, τα οποία θα

οδηγούνται προς διάθεση στον παρακείμενο Χ.Υ.Τ.Α.

Στη Μονάδα, όπως προαναφέρθηκε, θα λαμβάνουν χώρα οι παρακάτω κύριες

παραγωγικές διαδικασίες:

• Υποδοχή – προεπεξεργασία και τροφοδοσία υλικών προς τους κατάντη

διαχωρισμούς του Έργου.

• Βιολογική Ξήρανση προς παραγωγή ξηρού σύμμεικτου απορρίμματος

προκειμένου να αυξηθούν σημαντικά οι αποδόσεις των κατάντη διαχωρισμών

και επίσης το ενεργειακό περιεχόμενο αυτού

Σελ. 5- 20


• Εξευγενισμός/ ραφινάρισμα του ξηρού σύμμεικτου απορρίμματος προς

απαλλαγή του τελικού προιόντος από άκαυστα υλικά (γυαλί, πέτρες, κεραμικά)

με παράλληλη ανάκτηση των πρός ανακύκλωση μετάλλων (σίδηρος,

αλουμίνιο).

5.6.1.2. Μονάδα υποδοχής και προεπεξεργασίας Τα απορρίμματα θα μεταφέρονται και θα τροφοδοτούνται στο εργοστάσιο με

κλειστού τύπου απορριμματοφόρα (μύλους - πρέσσες ή και οχήματα φέροντα

containers με σύστημα αυτοσυμπίεσης).

Τα τυχόν φυτικά υπολείμματα θα μεταφέρονται από φορτηγά με ανοικτές

κιβωτάμαξες ή ανοικτά containers - σκάφες.

Ο χώρος ελιγμών και προσεγγίσεως στις θέσεις εκφορτώσεως αλλά και το οδικό

δίκτυο της Μονάδας θα επιτρέπει την απρόσκοπτη κίνηση των οχημάτων.

Θα πραγματοποιείται ζύγιση τόσο των εισερχόμενων όσο και των εξερχόμενων

οχημάτων μέσω δύο γεφυροπλαστίγγων, δηλ. μιας γεφυροπλάστιγγας εισόδου και

μιας εξόδου, διαστάσεων 18μ. x 3μ. δυναμικότητας 70 t.

Στη Μονάδα προσέρχονται μόνο απορριμματοφόρα. Τα εξερχόμενα οχήματα είναι

αυτά για τη διάθεση του ενεργειακά αξιοποίησιμου προιόντος, των πρός ανακύκλωση

μετάλλων καθώς και των αχρήστων και λοιπών υπολειμμάτων της επεξεργασίας

(ογκώδη, σκόνες κ.λ.π).

Στην μονάδα πραγματοποιείται ζύγιση τόσο των εισερχόμενων όσο και των

εξερχόμενων οχημάτων μέσω γεφυροπλαστιγγών εισόδου και εξόδου. Για τη ταχεία

εξυπηρέτηση των οχημάτων, όλη η διαδικασία ελέγχου, ζύγισης, καταγραφής και

καθοδήγησης των απορριμματοφόρων οχημάτων θα είναι πλήρως

αυτοματοποιημένη χωρίς να απαιτείται η έξοδος του οδηγού του οχήματος ή η

πληκτρολόγηση πληροφοριών από τον επόπτη εισόδου στην κονσόλα του Η/Υ.

Σελ. 5- 21


Θα προβλέπεται επιπλέον και επαρκής χώρος στη Μονάδα Υποδοχής, για την

προσωρινή εναπόθεση τυχόν ογκωδών απορριμμάτων, όπως λάστιχα αυτοκινήτων,

καρέκλες, ποδήλατα, κ.λπ., που τυχόν έχουν προσαχθεί με τα απορριμματοφόρα.

Ακολούθως τα ογκώδη θα οδηγούνται μέσω container προς υγειονομική ταφή.

Η μονάδα υποδοχής των απορριμμάτων διαθέτει κατά μήκος του μετώπου της

επαρκή χώρο, ο οποίος εξασφαλίζει τους απρόσκοπτους ελιγμούς των

απορριμματοφόρων προκειμένου αυτά να προσεγγίζουν στις κατάλληλες θέσεις και

να εκφορτώνουν τα απορρίμματα. Ο χώρος εκφορτώσεως των απορριμμάτων

διαθέτει ενισχυμένο φωτισμό που εξασφαλίζει πολύ καλή ορατότητα.

Εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν περί τις τέσσερις (4) ηλεκτροκίνητες θύρες για την

εκφόρτωση των απορριμμάτων κατά το μήκος του μετώπου του υποδοχέα.

Το σύστημα παραλαβής των απορριμμάτων από τον υποδοχέα προς τροφοδότηση

της μονάδας συνίσταται από διάταξη γερανογέφυρας και ανηρτημένης υδραυλικής

αρπάγης.

Οι γερανογέφυρα του μέτωπου υποδοχής μετακινεί την αρπάγες στα επιθυμητά

σημεία απολήψεως των απορριμμάτων, υπεράνω του υποδοχέα. Η αρπάγη με το

βάρος της εισέρχεται εντός της χύδην μάζας των απορριμμάτων, τα συλλαμβάνει, τα

συμπιέζει και εν συνεχεία τα οδηγεί υπεράνω της χοάνης τροφοδοσίας του

περιστροφικού τεμαχιστή.

Με την αρπάγη απομακρύνονται και τυχόν ογκώδη απορρίμματα, όπως λάστιχα

αυτοκινήτων, καρέκλες, ποδήλατα, κ.λ.π., που πιθανόν να προσαχθούν με τα

απορριμματοφόρα.

Η διάνοιξη των σάκων των απορριμμάτων καθώς και ο τεμαχισμός αυτών

πραγματοποιείται με περιστροφικό τεμαχιστή ή έτερη κατάλληλη διάταξη, στη χοάνη

τροφοδοσίας της οποίας απορρίπτονται τα τροφοδοτούμενα ΑΣΑ. Η εξασφαλισμένη

διάνοιξη των σάκων είναι καθοριστικής σημασίας για τις αποδόσεις των διεργασιών

που ακολουθούν δηλαδή την ξήρανση και εν συνεχεία τον εξευγενισμό του

ενεργειακά αξιοποιήσιμου προιόντος.

Σελ. 5- 22


Επιπλέον, στο ρεύμα των τεμαχισμένων απορριμμάτων εφαρμόζεται προκαταρκτικός

μαγνητικός διαχωρισμός, με ισχυρό ηλεκτρομαγνήτη, ο οποίος ανακτά τα ευμεγέθη

σιδηρούχα υλικά τα οποία δεν απαιτείται να προωθηθούν στη κατάντη διεργασία.

Ενδεικτικά, ο βασικός μηχανολογικός εξοπλισμός για την υποδοχή και τροφοδοσία

των απορριμμάτων στη μονάδα είναι ο ακόλουθος:

Γεφυροπλάστιγγα ζύγισης εισερχομένων και εξερχομένων οχημάτων

Ηλεκτροκίνητες θύρες εκφόρτωσης των ΑΣΑ στον υποδοχέα

Γερανογέφυρα με αναρτημένη υδραυλική αρπάγη μεταφοράς των ΑΣΑ

Περιστροφικός υδραυλικός τεμαχιστής με τροφοδοτική χοάνη επαρκούς

χωρητικότητας

Ηλεκτρομαγνήτης ανάκτησης ευμεγεθών σιδηρούχων

5.6.1.3. Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης

Α. Γενική περιγραφή διεργασίας

Η μέθοδος της βιολογικής ξήράνσης των απορριμμάτων που περιγράφεται

ακολούθως προσομοιάζει σε κλειστό σύστημα αερόβιας κομποστοποίησης. Στη

περίπτωση αυτή βέβαια είναι ειδικά προσαρμοσμένο σε απαιτήσεις ξήρανσης

σύμμεικτων απορριμμάτων (τα οποία αναμένεται να περιέχουν όλα τα είδη υλικών

όπως π.χ. οργανικά, χαρτί, πλαστικά, μέταλλα, αδρανή κ.α.) και όχι μόνο οργανικού

κλάσματος όπως συμβαίνει στη περίπτωση της αερόβιας κομποστοποίησης.

Επομένως, το σύστημα δεν σχεδιάζεται σαν μία τυπική μονάδα αερόβιας

κομποστοποίησης όπου επιδειώκεται η μέγιστη βιοαποδόμηση της οργανικής μάζας.

Ο στόχος στη προκείμενη περίπτωση είναι η απομάκρυνση όσο το δυνατόν

υψηλότερων ποσοτήτων νερού στο συντομότερο δυνατό διάστημα με την ανάπτυξη

βιοθερμικής ενέργειας. Τα ευκόλως βιοαποδομήσιμα οργανικά υλικά (υδατάνθρακες,

πρωτείνες, λίπη απο οικιακά υπολείμματα τροφών που περιέχονται στα ΑΣΑ)

μετατρέπονται, κατά τη βιοαποδόμηση τους από αναπτυσσόμενους

μικροοργανισμούς, σε αέριες οργανικές ενώσεις με παράλληλη ανάπτυξη θερμότητας

(λόγω εξώθερμων βιολογικών αντιδράσεων αποδόμησης). Η αναπτυσσόμενη

Σελ. 5- 23


θερμότητα κατά τη διάρκεια της διεργασίας αξιοποιείται για την απομάκρυνση της

υγρασίας απο τα ΑΣΑ μέσω εξαναγκασμένου αερισμού.

Με την ως άνω διεργασία επιτυγχάνεται τελικώς μετά απο πέντε (5) έως επτά (7)

ημέρες η παραγωγή ενός σύμμεικτου απορρίμματος με υγρασία ποσοστού περίπου

12-15%.

Η ξήρανση των ΑΣΑ προσδίδει τα ακόλουθα πλεονεκτήματα:

- Αυξηση της θερμογόνου δύναμης των ΑΣΑ λόγω μείωσης της περιεχόμενης

υγρασίας

- Σημαντική αύξηση της απόδοσης των κατάντη διαχωρισμών (κοσκινίσεις,

βαλλιστικοί διαχωρισμοί, αεριοδιαχωρισμοί, αλουμινοδιαχωρισμοί, μαγνητικοί

διαχωρισμοί κ.α.) λόγω της ξηρής υφής των, υπό διαχωρισμό, υλικών

- Το τελικό, ενεργειακά αξιοποίησιμο, προιόν του έργου αποθηκεύεται και

μεταφέρεται στους τελικούς αποδέκτες εύκολα και χωρίς περαιτέρω επεξεργασία

Η βιολογική ξήρανση των απορριμμάτων γίνεται σε πλήρως κλειστά, αεροστεγή

συστήματα, ημιδιαλείπουσας τροφοδοσίας και εκφόρτωσης, ώστε να αποφεύγεται η

έκλυση διαβρωτικών και δύσοσμων αερίων της διεργασίας στην ατμόσφαιρα του

κτιρίου, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δυσχερή και επιβλαβή τη παραμονή

προσωπικού εντός αυτού, επιπλέον δε προκαλεί πρόωρη γήρανση του κτιρίου λόγω

διάβρωσης των μεταλλικών στοιχείων αυτού.

Το δάπεδο, όπου φέρεται η κλίνη του υλικού, είναι διάτρητο και διαμέσου των οπών

αυτού εμφυσάται η επιθυμητή παροχή αέρα για τη ταχεία βιοαποδόμηση των

οργανικών υλικών προς ανάπτυξη των επιθυμητών υψηλών θερμικρασιών της

ξήρανσης. Απο το διάκενο μεταξύ του άνω μέρους της κλίνης του υλικού και της

οροφής της διάταξης ξήρανσης, αναρροφάται η επιθυμητή ποσότητα θερμού αέρα η

οποία οδηγείται προς περαιτέρω καθαρισμό.

Ενδεικτικά στο τμήμα βιολογικής ξήρανσης απαιτείται ο κάτωθι εξοπλισμός

Προσωρινή αποθήκευση – τροφοδοσία ΑΣΑ

Διατάξεις φόρτωσης – εκφόρτωσης ξηραντών

Αυτοματισμοί και έλεγχος διεργασίας

Διατάξεις ξήρανσης ΑΣΑ

Αεραγωγοί, ανεμιστήρες, δκλείδες ρύθμισης παροχής προσαγόμενου-

απαγόμενου αέρα απο διατάξεις ξήρανσεις

Σελ. 5- 24


Διατάξεις επεξεργασίας απαγόμενου οσμηρού αέρα ξήρανσης

Διατάξεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων ξήρανσης

Β. Φόρτωση και εκφόρτωση των ξηραντών με υλικό

Για τη διεργασία της ξήρανσης κρίσιμος παράγοντας είναι η ομοιόμορφη πλήρωση

των ξηραντών με υλικό προς ξήρανση. Τα απορρίμματα μετά το τεμαχισμό και

μαγνητικό διαχωρισμό τους οδηγούνται σε σύστημα προσωρινής αποθήκευσης ώστε

να τροφοδοτηθούν με ημιδιαλείπουσα ροή στη διάταξη ξήρανσης. Η τροφοδοσία των

συστημάτων με υλικό απο τη προσωρινή αποθήκευση είναι αυτοματοποιημένη και

πραγματοποιείται, ενδεικτικά, με έναν απο τους ακόλουθους τρόπους :

Ι) Διάταξη ταινιοδρόμων : Η τροφοδοσία των υλικών γίνεται μέσω κατάλληλης

διάταξης ταινιοδρόμων, μέσω των οποίων το υλικό τελικώς καταλήγει υπεράνω των

ξηραντών απο όπου μετατοπιζόμενη ταινία, φερόμενη επι ραγών, πληρώνει τους

ξηραντές ομοιόμορφα και καθ’όλο το μήκος τους. Στη περίπτωση αυτή το σιλό

προσωρινής αποθήκευσης είναι εφοδιασμένο με διάταξη αυτόματης εξαγωγής του

υλικού συνήθως με υδραυλικά κινούμενο δάπεδο. Η εξαγωγή του υλικού απο τους

ξηραντές γίνεται επίσης με υδραυλικό κινούμενο δάπεδο εγκατεστημένο στη βάση

του ξηραντή.

ΙΙ) Διάταξη γερανογέφυρας-αρπάγης : Στη περίπτωση αυτή η εκκένωση του σιλό

προσωρινής αποθήκευσης και η πλήρωση των ξηραντών γίνεται απο διάταξη

γερανογέφυρας με ανηρτημένη υδραυλική αρπάγη. Με την ίδια διάταξη γίνεται και η

εκφόρτωση των ξηρών απορριμμάτων προς τροφοδοσίας του κατάντη τμήματος

εξευγενισμού του καυσίμου. Η ομοιόμορφη φόρτωση και η εκφόρτωση των ΑΣΑ

γίνεται πλήρως αυτοματοποιημένα μέσω PLC.

Γ. Ξηραντές σύμμεικτου απορρίμματος

Οι ξηραντές είναι συνήθως ορθογωνικού σχήματος, μεταλλικοί απο ανοξείδωτο

χάλυβα ή απο οπλισμένο σκυρόδεμα και φέρουν άνοιγμα για τη τροφοδοσία και

εκφόρτωση τους στην οροφή ή στο μπροστά τμήμα του ορθογωνίου. Το άνοιγμα

φέρει κατάλληλη διαμόρφωση, ώστε μετά τη πλήρωση να σφραγίζει απολύτως

στεγανά. Ετσι δεν εκλύονται οσμές και εν γένει αέρια από την διεργασία στο

περιβάλλον του κτιρίου.

Σελ. 5- 25


Προκειμένου να μην υπάρχουν απώλειες θερμότητες απο το ξηραντή προς το

περιβάλλον η όλη κατασκευή φέρει κατάλληλη μόνωση.

Ο ξηραντής πληρώνεται κατά το δυνατόν ομοιόμορφα με υλικό κατά το μήκος και

πλάτος του. Το ύψος της κλίνης του υπό ξήρανση υλικού δεν πρέπει να υπερβαίνει

τα 3,0 m και προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι φθορές και η εκτεταμένη διάβρωση

και επομένως να μειωθεί το λειτουργικό κόστος του έργου, δεν χρησιμοποιούνται

κινούμενα συστημάτα εντός της μάζας των υπο ξήρανση υλικών προς ανάδευση ή

προώθηση αυτών.

Δ. Συστήματα ελέγχου διεργασίας

Πολύ σημαντική παράμετρος της διεργασίας είναι ο έλεγχος και ρύθμιση των

παραμέτρων της ξήρανσης. Για το λόγο αυτό, η διεργασία παρακολουθείται και

ελέγχεται συνεχώς και πλήρως αυτόματα απο κατάλληλο λογισμικό (software) Η/Υ

που συλλέγει κατάλληλα σήματα από αισθητήρια τοποθετημένα εντός του χώρου της

διεργασίας. Στη ρύθμιση των παραμέτρων λαμβάνεται υπόψη η ηλικία του υλικού και

μετρώνται συνήθως η περιεκτικότητα σε CO2 και η θερμοκρασία του

αναρροφούμενου αέρα και επιπλέον η θερμοκρασία του υλικού. Οι μετρούμενες τιμές

συλλέγονται στον Η/Υ και μετά από επεξεργασία του λογισμικού ρυθμίζονται

αναλόγως και αυτόματα οι παράμετροι της διεργασίας στη βέλτιστη τιμή (μεταβολλή

παροχής προσκομιζόμενου αέρα, μεταβολλή παραμέτρων εισερχόμενου αέρα κ.α.).

Δίδεται η δυνατότητα ρύθμισης της παροχής αέρα, ανάλογα με την ηλικία του υλικού.

Ο αέρας εμφυσάται προς τη μάζα του υλικού ώστε να καταστέλλεται η παραγωγή

διασταλλαζόντων υγρών.

Ε Διατάξεις αερισμού κλίνης απορριμμάτων

Ως προς τον αέρα που εμφυσάται στη κλίνη υπάρχουν οι κάτωθι δυνατότητες

ανάλογα με την επιθυμητή ρύθμιση που προκύπτει από τις μετρούμενες τιμές CO2

και θερμοκρασίας εντός του ξηραντή:

- Εμφύσηση φρέσκου αέρα, απευθείας απο το περιβάλλον του κτιρίου

- Εμφύσηση προθερμασμένου φρέσκου αέρα

- Εμφύσηση θερμού/υγρού αέρα, ανακυκλοφορώντας τον εξερχόμενο, απο το

ξηραντή, αέρα

Σελ. 5- 26


- Εμφύσηση ψυχρού/ξηρού αέρα, ανακυκλοφορώντας τον εξερχόμενο απο το

ξηραντή, αέρα μετά την υγροποίηση του μεγαλύτερου μέρους των υδρατμών που

φέρει αυτός

Οι αεραγωγοί κατασκευάζονται απο ειδικό υλικό, ανθεκτικό στον έντονα διαβρωτικό

αέρα της διεργασίας. Η διαμόρφωση του δικτύου αεραγωγών εξασφαλίζει την εύκολη

πρόσβαση στο εσωτερικό τους για καθαρισμούς και εν γένει συντήρηση.

Στα επιθυμητά σημεία του δικτύου αεραγωγών τοποθετούνται τηλεχειριζόμενες ή

χειροκίνητες δικλείδες, ανάλογα με το βαθμό αυτοματισμού της διεργασίας,

προκειμένου να κατευθύνεται η επιθυμητή παροχή αέρα στα ανάλογα σημεία.

Οι ανεμιστήρες είναι ανθεκτικοί στη διάβρωση, μεταβλητών στροφών μέσω

frequency inverter ώστε να είναι δυνατή η μεταβολή της παροχής τους εφόσον αυτό

είναι απαιτητό απο τις εκάστοτε συνθήκες της διεργασίας. Λαμβάνονται μέτρα

ηχομόνωσης για τη καταστολή των οχλήσεων απο τη λειτουργία των ανεμιστήρων.

ΣΤ Επεξεργασία απαγόμενου οσμηρού αέρα ξήρανσης

Ο αναρροφούμενος, απο τη διάταξη ξήρανσης, αέρας ανακυκλοφορείται εκ νέου

στον ξηραντή προς αερισμό της κλίνης και ταυτοχρόνως αύξηση της θερμοκρασίας

αυτής ή οδηγείται σε εναλλάκτη αέρος – νερού προς συμπύκνωση των περιεχομένων

υδρατμών αυτού. Το θερμό νερό που προκύπτει από την εναλλαγή θερμότητας στο

κύκλωμα ψύξης μπορεί να αξιοποιηθεί για τη θέρμανση των κτιρίων του Εργου ή

γενικότερα οπουδήποτε υπάρχει απαίτηση σε θερμό νερό. Η περίσσεια θερμότητας

απάγεται σε πύργο ψυξης ενώ το ψυχρό, πλέον, νερό ανακυκλοφορεί στο κύκλωμα

ψύξης. Ο οσμηρός αέρας της διεργασίας μετά την απώλεια των υδρατμών στον

εναλλάκτη αέρα-νερού, οδηγείται σε περαιτέρω επεξεργασία καθώς φέρει

συγκέντρωση δύσοσμων αέριων οργανικού ενώσεων. Ενδεικτικά αναφέρεται η

δυνατότητα προσαγωγής του σε διάταξη οξείδωσης, όπου οι αέριοι οργανικοί ρύποι

μετατρέποντα σε CO2 και υδρατμούς και στη συνεχεία εκλύονται στην ατμόσφαιρα.

Ζ Επεξεργασία υγρών αποβλήτων διεργασίας ξήρανσης

Απο την ως άνω περιγραφόμενη διεργασία προκύπτουν τα ακόλουθα υγρά

απόβλητα:

Σελ. 5- 27


- Διασταλλάζοντα υγρά που προκύπτουν απο τη κλίνη των απορριμμάτων κατά τη

διάρκεια της ξήρανσης και περιέχουν υψηλό οργανικό φορτίο. Τα εν λόγω υγρά

συλλέγονται σε αγωγούς υπό του διάτρητου δαπέδου του ξηραντή και κατόπιν

συλλέγονται σε φρεάτιο απο όπου με υποβρύχια αντλία ανακυκλοφορούνται στη

κλίνη των απορριμμάτων έως ότου παραληφθούν, τελικώς, απο τον εξερχόμενο

αέρα.

- Συμπυκνώματα που προκύπτουν στον εναλλάκτη αέρα-νερού.

5.6.1.4. Τμήμα εξευγενισμού/ραφιναρίσματος του προιόντος καυσίμου

Τα ΑΣΑ εξέρχονται της βιολογικής ξήρανσης με ποσοστό υγρασίας 12-15%.

Η χαμηλή περιεκτικότητα του απορρίμματος σε υγρασία διευκολύνει σε πολύ μεγάλο

βαθμό τους κατάντη μηχανικούς διαχωρισμούς εξεγευνισμού του ενεργειακά

αξιοποιήσιμου προιόντος. Η σκοπιμότητα του τμήματος εξευγενισμού του προιόντος

είναι η απαλλαγή του μίγματος απο μη ενεργειακά αξιοποιήσιμα υλικά, που στη

περίπτωση της ενεργειακής αξιοποίησης του καυσίμου θα μετατραπούν σε τέφρα,

καθώς και η ανάκτηση χρήσιμων υλικών προς ανακύκλωση δηλαδή των σιδηρούχων

και αλουμινούχων υλικών. Επιπλέον η ανάκτηση των μετάλλων απο το σύμμεικτο

ενεργειακά αξιοποίησιμο το απαλλάσει απο τα περιεχόμενα βαρέα μέταλλα καθώς

είναι γνωστό ότι πλέον του 90% των περιεχομένων στα ΑΣΑ βαρέων μετάλλων

βρίσκονται στο κλάσμα των σιδηρούχων και αλουμινούχων.

Επομένως στον εν λόγω τμήμα προκύπτουν τα ακόλουθα κλάσματα :

- Ενεργειακά αξιοποίησιμο σύμμεικτο απόρριμμα (Ε.Α.Σ.Α.) χαμηλής υγρασίας,

υψηλής θερμογόνου δύναμης και χαμηλής περιεκτικότητας σε τέφρα, κατά το

δυνατόν ομοιόμορφο σε μέγεθος. Το εν λόγω υλικό διαθέτει υψηλή περιεκτικότητα σε

καύσιμα υλικά (που εμπεριέχονται στα εισερχόμενα ΑΣΑ) όπως οργανικά, χαρτί,

πλαστικό, υφάσματα, ξύλα

- Αδρανή, άκαυστα υλικά δηλαδή κατά κύριο λόγο γυαλί, πέτρες, σκόνη, κεραμικά

- Ανακτώμενα μέταλλα, σιδηρούχα και αλουμινούχα, προς ανακύκλωση και

ταυτόχρονη απαλλαγή του καυσίμου απο βαρέα μέταλλα

Προκειμένου να διαχωρισθούν με υψηλή απόδοση τα ως άνω τρία κλάσματα στο

τμήμα εξευγενισμού του καυσίμου χρησιμοποιούνται μία σειρά απο μηχανικές

Σελ. 5- 28


διεργασίες όπως διαχωρισμοί βάσει μεγέθους, βαρυμετρικοί διαχωρισμοί ή

αεριοδιαχωρισμοί, μαγνητικοί διαχωρισμοί, αλουμινοδιαχωρισμοί, τεμαχισμοί κτλ.

Τα απορρίμματα απο τη μονάδα ξήρανσης τροφοδοτούνται σε σιλό προσωρινής

αποθήκευσης και δοσομέτρησης προς τη κατάντη μονάδα εξευγενισμού.

Σε διάφορες θέσεις της παραγωγικής διαδικασίας παρεμβάλλονται μαγνητικοί

διαχωριστές για την αποδοτική ανάκτηση των σιδηρούχων υλικών τόσο απο το

κλάσμα του ενεργειακά αξιοποίησιμου προιόντος, όσο και από αυτό των αδρανών.

Επιπλέον πραγματοποιείται και ανάκτηση των αλουμινούχων υλικών με διάταξη

αλουμινοδιαχωρισμού.

Στο τμήμα εξευγενισμού δεν παράγονται οσμές καθώς το υπό επεξεργασία υλικό

είναι ήδη σταθεροποιημένο και ξηρό. Λόγω όμως των πτώσεων και εν γένει

αναταράξεων του υλικού σε διάφορα σημεία των διεργασιών της μονάδας και

δεδομένου ότι αυτό είναι ξηρό ενδέχεται να υπάρχει έκλυση ποσοτήτων σκόνης. Για

το λόγο αυτό ενιαίο δίκτυο αναρρόφησης αέρα διατρέχει όλο τον εξοπλισμό του

τμήματος αναρροφώντας αέρα απο εξοπλισμό όπως κόσκινα, βαρυμετρικές

τράπεζες, τεμαχισμούς, πτώσεις υλικών απο μία μεταφορική ταινία σε άλλη. Ο

κονιωμένος αέρας οδηγείται σε σακκόφιλτρο προς αποκονίωση.

Το τμήμα εξευγενισμού του ενεργειακά αξιοποίησιμου προιόντος της μονάδας φέρει

ενδεικτικά τον ακόλουθο μηχανολογικό εξοπλισμό

- Σιλό προσωρινής αποθήκευσης και δοσομέτρησης του κατάντη εξοπλισμού

- Περιστρεφόμενα κόσκινα, - Βαρυμετρικές τράπεζες, αεριοδιαχωριστές ή και συνδυασμό αυτών, - Τεμαχιστές - Μαγνητικούς διαχωριστές - Αλουμινοδιαχωριστές - Μεταφορικές ταινίες για τη διασύνδεση του ως άνω εξοπλισμού - Σακκόφιλτρα με ανεμιστήρα αναρρόφησης

5.6.1.5. Διατάξεις αντιρρύπανσης Οι διατάξεις αντιρρύπανσης της Μονάδας είναι κυρίως οι εγκαταστάσεις απόσμησης

και αποκονίωσης.

Σχετικά με αυτές ισχύουν τουλάχιστον τα κάτωθι:

• Όλες οι διαδικασίες μηχανικής διαλογής θα γίνονται σε κλειστό χώρο,

εξοπλισμένο με κατάλληλα συστήματα εξαερισμού.

Σελ. 5- 29


• Τα δίκτυα αεραγωγών της μονάδας θα διαθέτουν στόμια αναρρόφησης του

ακάθαρτου αέρα, όπου παράγονται σκόνη και οσμές.

• Tα δίκτυα αποκονίωσης θα καταλήγουν σε κατάλληλα σακκόφιλτρα και τα

δίκτυα απόσμησης σε κατάλληλες διατάξεις καθαρισμού. Ο βαθμός απόδοσης

των αντιρρυπαντικών συστημάτων θα είναι τουλάχιστον 98% και θα

ελέγχονται τακτικά οι αποδόσεις των εγκαταστάσεων.

• Το τμήμα υποδοχής των απορριμμάτων και το τμήμα βιολογικής ξήρανσης θα

διαθέτουν απόσμηση με αναρρόφηση αέρα.

• Το τμήμα υποδοχής των απορριμμάτων και το τμήμα εξευγενισμού

/ραφιναρίσματος θα διαθέτουν αποκονίωση. Η τελική συγκέντρωση

αιωρούμενων σωματιδίων μετά το σύστημα αποκονίωσης δεν θα υπερβαίνει

τα 50mg/m3.

Όσον αφορά τα υγρά απόβλητα της μονάδας, αυτά θα συλλέγονται και θα

οδηγούνται για επεξεργασία σε κατάλληλη μονάδα επιτόπου του έργου.

Τέλος θα λαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την αντιμετώπιση των

επιπτώσεων από θορύβους και δονήσεις (ηχομονωμένες καμπίνες, αντικραδασμική

έδραση μηχανημάτων κ.λπ.).

5.6.2. Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) και Μονάδα Κομποστοποίησης 5.6.2.1. Εισαγωγή – Γενικά στοιχεία για το ΚΔΑΥ Το Κέντρο Διαλογής Υλικών θα έχει ετήσια δυναμικότητα 72.500 t/έτος ή 280 t/ημέρα

για 5ήμερη λειτουργία (260 ημέρες/έτος).

Με βάση την ανωτέρω ημερήσια δυναμικότητα προκύπτει ότι πρέπει να έχει είτε μία

γραμμή λειτουργίας, δυναμικότητας 20 t/ώρα (για δύο βάρδιες λειτουργίας, 14 ωρών

συνολικά), είτε δύο γραμμές λειτουργίας από 20 t/ώρα, εάν προβλέπεται μία βάρδια

λειτουργίας.

Η βασική διαδικασία λειτουργίας των Κέντρων Διαλογής έχει ως εξής:

Σελ. 5- 30


• Τα οχήματα συλλογής εκφορτώνουν στην χοάνη τροφοδοσίας.

• Για την υποδοχή του όγκου των προσκομιζόμενων υλικών - στις περιπτώσεις

που η χωρητικότητα της χοάνης δεν επαρκεί - στο κτίριο προβλέπεται χώρος

υποδοχής όπου τα υλικά μπορούν να παραμένουν μέχρι την προώθησή τους για

διαχωρισμό.

• Από την χοάνη τα υλικά, με την βοήθεια ανυψωτικής ταινίας, διέρχονται μέσω

δονητικού κόσκινου, κατάλληλης διαμέτρου οπών, για την κατακράτηση των

θραυσμάτων γυαλιού, των μικρο-αντικειμένων, της σκόνης κλπ.

• Στον χώρο της τροφοδοσίας και της ανυψωτικής ταινίας μπορεί να υπάρχει προ-

διαχωρισμός των χαρτονιών που απορρίπτονται στους κάδους, τα οποία εύκολα

δημιουργούν πρόβλημα υπερφόρτωσης των γραμμών διαχωρισμού, λόγω του

όγκου που καταλαμβάνουν.

• Τα μη διερχόμενα από το κόσκινο υλικά μεταφέρονται στον κατ’εξοχήν τμήμα

επεξεργασίας, που είναι η μεταφορική ταινία. Εκατέρωθεν της ταινίας διαλογείς

διαχωρίζουν τα υλικά, ανάλογα με το είδος και την ποιότητα τους.

• Στο τέλος της μεταφορικής ταινίας συνήθως υπάρχει ηλεκτρομαγνήτης και

αλουμινοδιαχωριστής, για την συγκράτηση των σιδερένιων κουτιών και των

αλουμινένιων αντίστοιχα. Οι διαχωριστές αυτοί τοποθετούνται στο τέλος της

μεταφορικής ταινίας ώστε να μην παρασύρουν ελαφρά αντικείμενα.

• Όταν οι κάδοι, στους οποίους τοποθετούνται από τους διαλογείς τα υλικά,

γεμίσουν, μεταφέρονται στον χώρο του δεματοποιητή, είτε με την βοήθεια

περιστροφικού κλάρκ, είτε με μεταφορικές ταινίες. Εκεί τα υλικά αδειάζονται στην

χοάνη της πρέσσας και κατόπιν δεματοποιούνται.

• Τα δέματα κάθε κατηγορίας υλικών - μετά την ζύγιση και καταγραφή -

μεταφέρονται για αποθήκευση.

• Τα τελικά προϊόντα μεταφέρονται στις αγορές, με συχνότητα από εβδομαδιαία

έως και μηνιαία.

• Τα υπόλοιπα υλικά, δηλ. όσα έχουν εναπομείνει μετά την διαδικασία

διαχωρισμού, συλλέγονται σε κοινούς κάδους απορριμμάτων και μεταφέρονται

στον Χ.Υ.Τ.Α. για ταφή. Το ποσοστό των υλικών αυτών δεν ξεπερνά το 10 – 15%

των υλικών προς επεξεργασία.

Σελ. 5- 31


5.6.2.2. Συνήθης εξοπλισμός ΚΔΑΥ Ο εξοπλισμός του Κ.Δ.Α.Υ. αφορά τόσο τον ακίνητο - κάδους, ταινίες - όσο και τον

κινητό για την τροφοδοσία και μεταφορά των υλικών. Ο συνήθης εξοπλισμός

ενδεικτικά αποτελείται από τα παρακάτω τμήματα:

• Υποδοχείς των προσκομιζόμενων υλικών.

• Ανυψωτικές ταινίες για τα υλικά.

• Δονητικό κόσκινο.

• Μεταφορική ταινία / ταινία χειροδιαλογής.

• Μαγνήτης.

• Αλουμινοδιαχωριστής.

• Συγκρότημα δεματοποιητή για όλα τα επιμέρους υλικά.

• Κάδοι αποθήκευσης διαχωριζόμενων υλικών.

• Κάδοι για μεταφορά των υπολειμμάτων στον Χ.Υ.Τ.Α.

• Κλαρκ μεταφοράς κάδων και φόρτωσης δεμάτων.

• Σύστημα εξαερισμού του κτιρίου.

Ακολούθως δίδονται αναλυτικότερα στοιχεία για τα επιμέρους συνήθη τμήματα που

συνθέτουν ένα Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών, χωρίς αυτά να είναι

περιοριστικά στο συγκεκριμένο έργο.

α) Χοάνες τροφοδοσίας

Το οχήματα συλλογής υλικών μεταφέουνι σε κάθε δρομολόγιο τα υλικά και στη

συνέχεια γίνεται η τροφοδοσία στην χοάνη. Στην χοάνη αυτή το όχημα εκφορτώνει τα

υλικά που έχει συλλέξει κατά το δρομολόγιο αποκομιδής.

β) Ανυψωτική ταινία / προδιαλογή

Μεταξύ της χοάνης τροφοδοσίας και του δονητικού κόσκινου μεσολαβεί ανυψωτική

ταινία, η οποία λειτουργεί ως:

• μηχανισμός ανύψωσης των υλικών μέχρι τη στάθμη της μεταφορικής ταινίας

Σελ. 5- 32


• θέση προδιαλογής, για την απομάκρυνση των χαρτονιών και λοιπών ογκωδών

υλικών, πριν αυτά φθάσουν στην κυρίως ταινία διαχωρισμού οπότε και μπορεί να

προκαλέσουν προβλήματα.

γ) Δονητικό κόσκινο

Η κύρια λειτουργία του κόσκινου, ή αντίστοιχης διάταξης, είναι η απομάκρυνση των

μικρών τεμαχιδίων από τα προσκομιζόμενα υλικά πχ. σκόνες, κομμάτια σπασμένων

γυαλιών, καπάκια φυαλών, ετικέττες και άλλες προσμίξεις.

Οι παράμετροι που λαμβάνονται υπόψη στον σχεδιασμό και επηρεάζουν την

απόδοση των διατάξεων αυτών, είναι:

• Χαρακτηριστικά και ποσότητες εισερχόμενων υλικών.

• Μέγεθος και αναλογίες υλικών.

• Κλίση κόσκινου.

• Μέγεθος και αριθμός των ανοιγμάτων των οπών.

Το κόσκινο τοποθετείται πριν την μεταφορική ταινία διαχωρισμού, με ελαφρά κλίση

προς την κατεύθυνση επεξεργασίας των υλικών.

Η αποδοτικότητα του κόσκινου εφαρμόζεται στον διαχωρισμό μεμονωμένων

τεμαχίων υλικών - μικρών σε μέγεθος - τα οποία χαρακτηρίζονται σαν άχρηστα προς

ανάκτηση ή/και επικίνδυνα όταν φθάσουν στην γραμμή διαχωρισμού, πχ. πέτρες,

μικρά κομμάτια γυαλιού κλπ.

δ) Μεταφορική ταινία / ταινία χειροδιαλογής

Οι χρησιμοποιούμενες μεταφορικές ταινίες στα Κ.Δ.Α.Υ. είναι πολλών ειδών, με

συνηθέστερα χρησιμοποιούμενη την μεταφορική ταινία επίπεδου τύπου / flat belt. Οι

ταινίες αυτές επιτρέπουν εύκολη πρόσβαση στα προς διαλογή υλικά που

μεταφέρονται πάνω σε αυτήν.

Στο μελετώμενο Κ.Δ.Α.Υ. η μεταφορική ταινία προτείνεται να είναι επίπεδη, δεν θα

έχει δηλ. κατά μήκος κλίση, το δε μήκος της θα εξυπηρετεί τις προβλεπόμενες θέσεις

Σελ. 5- 33


διαλογής, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται κατ’ανάγκη και σε ισάριθμες θέσεις

απασχόλησης.

Αντικειμενικός στόχος είναι να επιλεγεί ταινία η οποία:

• θα διαθέτει σημαντικό πλάτος, λόγω της έντονης παρουσίας των χαρτιών,

χαρτονιών και ανάμικτων πλαστικών που έχουν χαμηλό ειδικό βάρος,

• θα κινείται με μικρή ταχύτητα για την επίτευξη υψηλού ποσοστού ανάκτησης.

Η ταινία πρέπει, λόγω του μεγάλου πλάτους, να δέχεται υλικά σε μορφή χύμα (loose)

ενώ η χαμηλή ταχύτητα εξασφαλίζει άνετη διαλογή των υλικών.

Το ύψος της ταινίας, σε σχέση με το επίπεδο των διαλογέων θα είναι 0,90-1,05m. Σε

αυτό πρέπει να προστεθεί και το ύψος του επιπέδου που θα στέκονται οι διαλογείς

σε σχέση με το δάπεδο της Μονάδας, που είναι της τάξης του 1,50-1,65m.

Ο χώρος αυτός πρέπει να είναι επαρκής γιατί σε αυτόν θα τοποθετηθούν οι κάδοι

των υλικών.

Τέλος το μήκος της ταινίας πρέπει να επαρκεί για τις θέσεις των διαλογέων σε κάθε

πλευρά.

ε) Μαγνήτης

Ο μαγνητικός διαχωριστής αποτελεί ένα σχετικά απλό εξάρτημα της όλης διαδικασίας

και χρησιμοποιείται για την απόσπαση των σιδερένιων κουτιών και άλλων

σιδηρούχων μετάλλων από το ρεύμα των ανάμικτων υλικών.

Προτείνεται η τοποθέτηση μαγνήτη στο τέλος της γραμμής επεξεργασίας, επειδή η

τοποθέτησή του σε ενδιάμεση θέση διαχωρισμού μαζί με τα σιδερένια κουτιά θα

αποσπούσε και ελαφρά αντικείμενα, ενισχύοντας το “ρεύμα των προσμίξεων”.

στ) Αλουμινοδιαχωριστής

Σελ. 5- 34


Μετά την διάταξη του μαγνήτη τοποθετείται συνήθως αλουμινοδιαχωριστής, ο οποίος

βασίζεται στην αρχή λειτουργίας των επαγωγικών ρευμάτων για την απομάκρυνση

των κουτιών αλουμινίου.

ζ) Δεματοποιητές

Ο δεματοποιητές είναι ένα τα πλέον συνήθη τμήματα εξοπλισμού σε παρόμοιες

εγκαταστάσεις. Χρησιμοποιούνται για να διαμορφώνουν σε δέματα, εφημερίδες,

χαρτόνια, ανάμικτα χαρτιά, πλαστικά, αλουμινένια κουτιά και κουτιά από λευκοσίδηρο

τα οποία έχουν διαχωριστεί κατά είδος και κατηγορία.

Η δυναμικότητα των δεματοποιητών υπολογίζεται για την δυσμενέστερη περίπτωση,

δηλ. ως εάν όλη η ποσότητα των εισερχόμενων υλικών επρόκειτο να δεματοποιηθεί,

συνυπολογίζοντας τις προσμίξεις σαν συντελεστή ασφαλείας.

Συνήθως χρησιμοποιείται ένα είδος δεματοποιητή για τα χαρτιά και πλαστικά και ένα

άλλο είδος για τα μέταλλα και τα αλουμίνια.

η) Κάδοι αποθήκευσης διαχωριζόμενων υλικών

Τα διαχωριζόμενα από τους εργάτες / διαλογείς υλικά τοποθετούνται σε κάδους

τύπου “κλούβας”. Για τον υπολογισμό του αναγκαίου αριθμού κάδων λαμβάνεται

υπόψη η ημερήσια αναμενόμενη ποσότητα κάθε είδους ανακτώμενου υλικού και - με

βάση αυτό και την χωρητικότητα των κάδων - ο αριθμός ημερήσιων αδειασμάτων, ως

εξής:

Ο αριθμός των απαιτούμενων κάδων για το PET/ PVC είναι συνήθως αυξημένος μιας

και ο όγκος που ανακτάται είναι μεγάλος.

Παράλληλα με τους κάδους αυτούς, στη Μονάδα πρέπει να υπάρχει και μία σειρά

άλλων κάδων (containers) για την προσωρινή αποθήκευση των λοιπών υλικών. Ετσι:

• Στο τέλος της γραμμής επεξεργασίας παραμένουν οι προσμίξεις και τα υλικά που

δε έγινε δυνατόν να ανακτηθούν, που θα καταλήγουν σε κάδους.

• Το γυαλί θα μεταφέρεται σε container απ’ευθείας στον αποθηκευτικό χώρο, χωρίς

φυσικά την μεσολάβηση της πρέσσας.

Σελ. 5- 35


θ) Περονοφόρο όχημα

Απαιτείται η προμήθεια ηλεκτροκίνητου κλαρκ, περιστροφικού τύπου, το οποίο θα

ασχολείται τόσο με την μεταφορά των κάδων (μόλις αυτοί γεμίσουν) στην χοάνη της

πρέσας, όσο και για την μεταφορά των δεμάτων από αυτήν στον αποθηκευτικό

χώρο.

Το όχημα πρέπει να έχει ανυψωτικό μηχάνημα κατάλληλης ικανότητας ανυψώσεως,

ενώ πρόσθετη ενασχόληση του κλάρκ θα είναι η φόρτωση των δεμάτων από τον

χώρο αποθήκευσης στα οχήματα μεταφοράς των προς τους τελικούς αγοραστές.

5.6.2.3. Μονάδα κομποστοποίησης Η Μονάδα Κομποστοποίησης θα έχει ως σκοπό την παραγωγή compost από

προδιαλεγμένα οργανικά υλικά.

Ανάλογα με την επιλεγείσα μέθοδο και τεχνολογία, η Μονάδα Κομποστοποίησης θα

περιλαμβάνει τα κάτωθι κύρια τμήματα:

• Τμήμα υποδοχής και προεπεξεργασίας.

• Τμήμα κομποστοποίησης και ωρίμανσης οργανικών υλικών.

• Τμήμα τελικής επεξεργασίας και ραφιναρίσματος των παραγόμενων υλικών.

Η δυναμικότητα της Μονάδας θα είναι 40.000 t/έτος .

Η Μονάδα, θα σχεδιασθεί τουλάχιστον για εξαήμερη λειτουργία και επτά (7,0) ώρες

λειτουργίας ημερησίως.

Βέβαια, η λειτουργία των μονάδων στις οποίες θα πραγματοποιούνται βιολογικές

διεργασίες θα είναι συνεχείς επί 24 ώρες. Η συνεχής επί 24 ώρες λειτουργία των εν

λόγω μονάδων θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένη και δεν θα απαιτεί προσωπικό

λειτουργίας. Το απαιτούμενο προσωπικό κατά τη λειτουργία των μονάδων αυτών θα

είναι μόνο το προσωπικό ασφαλείας.

Κατά τις παραγωγικές διαδικασίες θα διαχωρίζονται τα άχρηστα υλικά, τα οποία θα

οδηγούνται προς διάθεση στον παρακείμενο Χ.Υ.Τ.Α.

Σελ. 5- 36


Στη Μονάδα, όπως προαναφέρθηκε, θα λαμβάνουν χώρα οι παρακάτω κύριες


Υποδοχή – προεπεξεργασία και τροφοδοσία υλικών προς την κομποστοποίηση.

Εξευγενισμός /Κομποστοποίηση του οργανικού κλάσματος.

Τελική επεξεργασία των παραγόμενων προϊόντων.

Τα απορρίμματα θα μεταφέρονται και θα τροφοδοτούνται στο εργοστάσιο με

κλειστού τύπου απορριμματοφόρα (μύλους - πρέσσες ή και οχήματα φέροντα

containers με σύστημα αυτοσυμπίεσης).

Τα τυχόν φυτικά υπολείμματα θα μεταφέρονται από φορτηγά με ανοικτές

κιβωτάμαξες ή ανοικτά containers - σκάφες.

Ο χώρος ελιγμών και προσεγγίσεως στις θέσεις εκφορτώσεως αλλά και το οδικό

δίκτυο της Μονάδας θα επιτρέπει την απρόσκοπτη κίνηση των οχημάτων.

Η υποδοχή των απορριμμάτων θα γίνεται σε κατάλληλη διάταξη (τάφρο με κινούμενη

αρπάγη, ή κινούμενα δάπεδα), η οποία σε κάθε περίπτωση θα παρέχει αποθηκευτική

ικανότητα για παραλαβή της μέγιστης ποσότητας απορριμμάτων τη Δευτέρα και την

σταδιακή επεξεργασία της κατά την διάρκεια της εβδομάδας.

Ο χώρος υποδοχής των απορριμμάτων και τα συστήματα τροφοδοσίας θα

βρίσκονται σε κλειστή και στεγασμένη αίθουσα ισχυρά αποσμούμενη.

Η διάνοιξη των σάκκων των απορριμμάτων θα πραγματοποιείται κατάντη της

μονάδας τροφοδοσίας των απορριμμάτων και θα γίνεται με κατάλληλη μηχανική

διάταξη .

Ο πυρήνας της μονάδας είναι η μονάδα κομποστοποίησης. Η κατανόηση των

βασικών αρχών που διέπουν την κομποστοποίηση είναι απαραίτητη στην

αξιολόγηση της τεχνολογίας, της ίδιας της διεργασίας και των εφαρμογών της.

Καθώς τα μικρόβια αποτελούν παράγοντες - κλειδιά κατά την κομποστοποίηση,

έπεται ότι οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη και τη δράση τους θα

καθορίζουν επίσης, το ρυθμό και το εύρος της κομποστοποίησης.

Σελ. 5- 37


Το υπόστρωμα αποτελεί, ίσως, το σημαντικότερο παράγοντα. Άλλοι παράγοντες

σχετικοί με το υπόστρωμα είναι ο λόγος άνθρακα/αζώτου (C/N), το μέγεθος των

σωματιδίων, οι απαιτήσεις σε οξυγόνο, ο αερισμός, η υγρασία, η θερμοκρασία και το

pH. Για το σχεδιασμό της διεργασίας, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν η

φυσικοχημική σύνθεση του υποστρώματος και ο αερισμός.

Το σχήμα που ακολουθεί, αποτελεί απλουστευμένο διάγραμμα των βασικότερων

παροχών εισόδου - εξόδου της διεργασίας κομποστοποίησης.

Composting

Οργανικό υλικό(Υπόστρωμα)

Compost

Οξυγόνο Η2Ο

Η2ΟCO2Θερμότητα

Εικόνα 5.1: Ανάλυση τροφοδοσίας - εξόδου κατά την κομποστοποίηση

Εναλλακτικές μέθοδοι Κομποστοποίησης Διάφορες τεχνολογίες έχουν αναπτυχθεί για χρήση στα Α.Σ.Α., όπως: Αναδευόμενα

σειράδια, στατικά σειράδια, κατακόρυφοι και οριζόντιοι αντιδραστήρες καθώς και

περιστρεφόμενα τύμπανα. Τα συστήματα αυτά περιγράφονται παρακάτω:

Αναδευόμενα σειράδια

Τα σειράδια ορίζονται σαν σωστά διαμορφωμένοι επιμήκεις σωροί, σε σχήμα

θημωνιάς, σε τομή, και μήκους συνήθως από 100 μέτρα και άνω. Ο έλεγχος της

διεργασίας γίνεται συνήθως μέσω της διαμόρφωσης του σειραδίου, ενώ μπορεί να

χρησιμοποιηθεί και πεπιεσμένος αερισμός. Οι διαστάσεις της διατομής ποικίλουν με

Σελ. 5- 38


την τροφοδοσία και τα μηχανήματα διαμόρφωσης, αλλά τα περισσότερα σειράδια

Α.Σ.Α. έχουν ύψος 1,5 – 3 m και πλάτος 3 – 6m. Μεμονωμένα σειράδια μπορούν να

διαμορφωθούν σε χρόνο από μερικές ημέρες έως εβδομάδες, αλλά συνήθως το

καθένα αντιμετωπίζεται σαν ξεχωριστή παρτίδα. Τα σειράδια μπορούν να

διαμορφωθούν με φορτωτή, με ανατρεπόμενο φορτηγό ή με ταινιόδρομο. Υπάρχουν

διάφορα μηχανήματα ανάδευσης/μορφοποίησης, αν και ένας φορτωτής μπορεί

επίσης να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό αυτό, εφόσον ο χειριστής είναι κατάλληλα

εκπαιδευμένος. Τα μηχανήματα διαμόρφωσης των σειραδίων πρέπει να εκτελούν

διάφορες λειτουργίες: αύξηση του πορώδους της σωρού, ανακατανομή υλικού για

επιτάχυνση της διεργασίας ομογενοποίησης και διάλυση των συσσωματωμάτων για

βελτίωση της συνοχής του προϊόντος. Μερικά μηχανήματα εκτελούν και λειτουργίες

τεμαχισμού και διαβροχής, και μπορούν εν μέρει να αντικαταστήσουν άλλα βήματα

της διεργασίας, επιταχύνοντας έτσι την αποσύνθεση.

Εικόνα 5.2: Αναδευόμενο Σειράδιο

Στατικά σειράδια

Τα στατικά σειράδια δημιουργούνται περίπου όπως τα αναδευόμενα σειράδια σαν

ένας επιμήκης σωρός. Η ουσιαστική διαφορά βρίσκεται στο ότι τα στατικά σειράδια

δεν αναδεύονται μηχανικά. Αφού σχηματιστούν με φορτηγό, φορτωτή ή ταινία,

παραμένουν στη θέση τους έως ότου επιβραδυνθεί η αποσύνθεση. Η έλλειψη

ανάδευσης απαιτεί τη διατήρηση ικανού πορώδους για αρκετά μεγάλο χρονικό

διάστημα. Όταν λιπασματοποιούνται λεπτομερή υλικά όπως λάσπη, ένα τραχύ και

σταθερό υπόστρωμα π.χ. από κομμάτια ξύλου, ενσωματώνεται στην ανάμιξη. Τα

λεπτομερή υλικά ή τα υποστρώματα από κυτταρίνη που αποσυντίθενται αργά όπως

Σελ. 5- 39


τα χαρτόνια ή τα φύλλα, προσδίδουν αυτήν την σταθερή, πορώδη δομή στα Α.Σ.Α.,

αλλά αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά το σχεδιασμό του συστήματος

προεπεξεργασίας. Ο έλεγχος της διεργασίας επιτυγχάνεται συνήθως μέσω της

πίεσης και/ή της επιβολής αερισμού υπό κενό, με μεταβλητή ελέγχου είτε το οξυγόνο

είτε τη θερμοκρασία. Οι αγωγοί αερισμού μπορεί να είναι προσωρινά πλαστικοί ή

μεταλλικοί μέσα στο στρώμα του λεπτομερούς υλικού στη βάση του σειραδίου,

απομονωμένοι εντός κοιλώματος μέσα στο σειράδιο κάτω από διάτρητες πλάκες. Τα

σειράδια συχνά καλύπτονται με ένα στρώμα τεμαχίων ξύλου ή κοπριάς για να

απομονώσουν το «ενεργό» compost από τη θερμοκρασία περιβάλλοντος και/ή για να

παρέχουν προστασία από τις οσμές. Τόσο τα αναδευόμενα όσο και τα στατικά

σειράδια βρίσκονται συχνά έξω, εκτεθειμένα στον αέρα, αλλά μπορεί και να

επιστεγάζονται ώστε να ελαχιστοποιούνται οι κλιματολογικές επιδράσεις και να

παρέχεται η δυνατότητα ελέγχου των οσμών.

Εικόνα 5.3: Αεριζόμενο στατικό σειράδιο

Κατακόρυφοι αντιδραστήρες

Οι αντιδραστήρες κατακόρυφης λιπασματοποίησης έχουν συνήθως ύψος 4 m και

μπορεί να στεγάζονται σε σιλό ή σε άλλες μεγάλες κατασκευές. Η οργανική ύλη

τροφοδοτείται στον αντιδραστήρα από την οροφή μέσω ενός μηχανισμού διανομής

και πέφτει με τη βαρύτητα σε έναν μη φορτισμένο μηχανισμό στη βάση. Ο έλεγχος

της διεργασίας γίνεται συνήθως με την άσκηση πίεσης μέσω αερισμού, όπου η ροή

αέρα είναι αντίθετη της ροής των σωματιδίων. Το ύψος αυτών των αντιδραστήρων

καθιστά δύσκολο τον έλεγχο της διεργασίας, λόγω των υψηλών ρυθμών ροής αέρα

Σελ. 5- 40


που απαιτούνται ανά μονάδα κατανομής της επιφάνειας. Ούτε η θερμοκρασία αλλά

ούτε και το οξυγόνο μπορούν να διατηρηθούν σε βέλτιστα επίπεδα σε όλο τον

αντιδραστήρα, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ζωνών με όχι βέλτιστη δραστηριότητα.

Μερικοί οίκοι έχουν ελαχιστοποιήσει αυτές τις δυσκολίες με επιταχυνόμενη διανομή

του αέρα και συστήματα συλλογής, συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής της

κατεύθυνσης ροής του αέρα από κατακόρυφη σε οριζόντια, μεταξύ εναλλασσόμενων

σωλήνων εκροής και εισροής αέρα. Όπως και με τα στατικά σειράδια, μία σταθερή,

πορώδης δομή είναι βασική στους κατακόρυφους αντιδραστήρες, οι οποίοι συνήθως

στερούνται εσωτερικής ανάμιξης. Οι ψηλοί κατακόρυφοι αντιδραστήρες έχουν

χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στην βιομηχανία λιπασματοποίησης λάσπης, όπου

ομοιόμορφες τροφοδοσίες και πορώδη βελτιωτικά ελαχιστοποιούν τις δυσκολίες

ελέγχου της διεργασίας, αλλά σπανίως χρησιμοποιούνται σε ετερογενή υλικά όπως

τα Α.Σ.Α.

Εικόνα 5.4: Κατακόρυφος αντιδραστήρας

Οριζόντιοι Αντιδραστήρες

Οι οριζόντιοι αντιδραστήρες αποφεύγουν τις υψηλές τιμές θερμοκρασίας, οξυγόνου

και υγρασίας των κατακόρυφων αντιδραστήρων, διατηρώντας μία μικρή δίοδο ροής

αέρα. Υπάρχουν σε μεγάλο εύρος μορφών, και μπορεί να είναι στατικοί ή

ανακινούμενοι, με χρήση πεπιεσμένου αέρα ή/και υποπίεσης. Τα ανακινούμενα

συστήματα συνήθως χρησιμοποιούν τη διεργασία ανατροπής για τη διακίνηση του

υλικού μέσα στο σύστημα με συνεχές τρόπο, ενώ τα στατικά συστήματα

Σελ. 5- 41


προϋποθέτουν ένα μηχανισμό φόρτωσης και εκφόρτωσης. Τα μηχανήματα χειρισμού

των υλικών μπορούν και να τα τεμαχίζουν έως ένα βαθμό, δημιουργώντας έτσι νέες

επιφάνειες προς αποσύνθεση, αλλά ο υπερβολικός τεμαχισμός μπορεί να μειώσει

σημαντικά το πορώδες. Τα συστήματα αερισμού τοποθετούνται συνήθως στη βάση

του αντιδραστήρα και μπορεί να χρησιμοποιούν τη θερμοκρασία ή/και το οξυγόνο ως

μεταβλητές ελέγχου. Συστήματα με ανακίνηση και βάθη στρώσεων περίπου 2 έως 3

m, εμφανίζονται αποτελεσματικά για ετερογενή υλικά όπως τα Α.Σ.Α.

Εικόνα 5.5: Οριζόντιος αντιδραστήρας Οι κατακόρυφοι και οι οριζόντιοι αντιδραστήρες καθώς και τα περιστρεφόμενα

τύμπανα που περιγράφονται ακολούθως αναφέρονται συνήθως ως «κλειστά

συστήματα» σε αντίθεση με τα «ανοικτά συστήματα» των σειραδίων. Λόγω του

μεγαλύτερου κόστους κεφαλαίου και λειτουργικού κόστους που σχετίζεται με αυτά τα

κλειστά συστήματα, ο χρόνος παραμονής στους αντιδραστήρες συνήθως δεν επαρκεί

για την παραγωγή ώριμου compost. Αντίθετα, αυτές οι τεχνολογίες χρησιμοποιούνται

για τα πρώιμα στάδια λιπασματοποίησης, όπου οι οσμές και ο έλεγχος της

διεργασίας είναι πιο καθοριστικός, και στη συνέχεια το υλικό μεταφέρεται σε

συστήματα σειραδίων για τα τελευταία στάδια της αποσύνθεσης και της ωρίμανσης.

Περιστρεφόμενα τύμπανα

Οι αντιδραστήρες με περιστρεφόμενα τύμπανα επιτείνουν ακόμη περισσότερο τα

μειονεκτήματα του υψηλού κόστους και του μικρού χρόνου παραμονής του compost

από ότι οι οριζόντιοι ή κατακόρυφοι αντιδραστήρες. Αυτοί οι αντιδραστήρες

(καλούνται μερικές φορές και χωνευτές) συντηρούν το υλικό μόνο για μερικές ώρες ή

ημέρες. Αν και η δράση της ανάδευσης βοηθάει στην ομογενοποίηση και τον

τεμαχισμό των υλικών, ο μικρός χρόνος παραμονής οδηγεί σε διεργασία

περισσότερο φυσική απ’ ότι βιολογική. Τα περιστρεφόμενα τύμπανα μπορεί να

Σελ. 5- 42


διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη λιπασματοποίηση των Α.Σ.Α., ενώ συνήθως τα

διαδέχεται κάποια άλλη βιολογική διεργασία, που μπορεί να περιλαμβάνει τα

προαναφερθέντα κλειστά ή ανοικτά συστήματα.

Εικόνα 5.6: Περιστρεφόμενο τύμπανο

Τα συστήματα διαμόρφωσης υλικών που περιγράφηκαν παραπάνω πρέπει να

συνδεθούν με μία στρατηγική διεργασιών ελέγχου, ώστε να παράγουν ένα εύχρηστο

σύστημα λιπασματοποίησης. Ο πίνακας 5.1 δίνει περιληπτικά συνήθεις τεχνολογίες

λιπασματοποίησης Α.Σ.Α. ανάλογα με τις παραπάνω κατηγορίες.

Πίνακας 5.2: Σύγκριση Συνήθων Τεχνολογιών Λιπασματοποίησης Α.Σ.Α.

Μορφοποίηση υλικών Επιλογές διεργασιών ελέγχου Αναδευόμενα Σειράδια Μέγεθος σωρού, ανάδευση και διάχυση οξυγόνου (συχνά)

Πεπιεσμένος αερισμός, με παράμετρο ελέγχου οξυγόνο ή θερμοκρασία (σπάνια)

Στατικά Σειράδια Πεπιεσμένος αερισμός, με παράμετρο ελέγχου οξυγόνο ή θερμοκρασία (συχνά)

Κατακόρυφος αντιδραστήρας Πεπιεσμένος αερισμός, με παράμετρο ελέγχου οξυγόνο ή θερμοκρασία (πάντα)

Οριζόντιος αντιδραστήρας Πεπιεσμένος αερισμός, με παράμετρο ελέγχου οξυγόνο ή θερμοκρασία (συχνά) Μέγεθος, ανάδευση, και διάχυση οξυγόνου (πολύ σπάνια)

Σελ. 5- 43


5.6.3. Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων – Εργα υποδομής 5.6.3.1. Γενικά Στοιχεία Η Υγειονομική Ταφή (Υ.Τ.) είναι η μέθοδος κατά την οποία τα Σ.Α. αποτίθενται σε

διαδοχικά στρώματα, διαστρώνονται, συμπιέζονται και επικαλύπτονται συστηματικά

με κατάλληλο αδρανές υλικό.

Είναι γενικά γνωστές τρεις τεχνικές ελεγχόμενης διάθεσης καθώς επίσης υπάρχουν

και τρεις κυρίως διαφορετικοί τρόποι εφαρμογής της Υγειονομικής Ταφής στο χώρο.

Οι διαφορετικές τεχνικές για την ελεγχόμενη διάθεση των απορριμμάτων είναι:

α. Εναπόθεση χωρίς συμπίεση και κάλυψη.

β. Συμπίεση σε μπάλες και εναπόθεση.

γ. Κανονική συμπίεση και κάλυψη

Η εναπόθεση χωρίς συμπίεση δεν είναι πολύ διαδεδομένη και σκοπεύει στη

δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για ευνοϊκότερη βιολογική αποσύνθεση των

απορριμμάτων. Στη χώρα μας οι κλιματολογικές συνθήκες δεν επιτρέπουν την

εφαρμογή αυτής της μεθόδου (οσμές, κίνδυνος μετάδοσης ασθενειών από

διάφορους φορείς, κλπ.).

Η τεχνική της συμπίεσης σε μπάλες (δεματοποίηση) είναι λιγότερο γνωστή και

εφαρμόζεται εκτενέστερα στην Αγγλία και στις Η.Π.Α. Ένα μειονέκτημα της μεθόδου

αυτής για τις ελληνικές συνθήκες είναι οι μεγάλες ποσότητες στραγγισμάτων που θα

παραχθούν κατά τη συμπίεση, λόγω της υψηλής υγρασίας των απορριμμάτων της

χώρας μας. Παρ’ όλα αυτά, τελευταία έχει αρχίσει να εμφανίζει ενδιαφέρον και στη

χώρα μας, κυρίως για περιπτώσεις μεγαλύτερης δυναμικότητας Χώρων Διάθεσης.

Η συμβατική μέθοδος της ελεγχόμενης εναπόθεσης με συμπίεση των απορριμμάτων

έχει τελικά επικρατήσει και είναι η πιο διαδεδομένη ιδίως για ΧΥΤΑ μικρού και

μεσαίου μεγέθους. Αυτή είναι και η οποία προτείνεται να εφαρμοστεί στο μελετώμενο

χώρο. Με τη χρησιμοποίηση κατάλληλων μηχανημάτων γίνεται διάστρωση και μετά

συμπίεση των απορριμμάτων σε στρώσεις συνήθως 2-2,5 μέτρων περίπου.

Σελ. 5- 44


5.6.3.2. Εναλλακτικές Μέθοδοι Ανάπτυξης Χ.Υ.Τ.Α. Για τον τρόπο διάθεσης των απορριμμάτων στο χώρο με τη μέθοδο της Υγειονομικής

Ταφής υπάρχουν, τρεις κυρίως εναλλακτικές τεχνικές: α) ο επιφανειακός τρόπος, β) η

τεχνική των ορυγμάτων και γ) η τεχνική των κοιλωμάτων.

α) Ο επιφανειακός τρόπος εφαρμόζεται όταν το έδαφος του χώρου είναι ακατάλληλο

για εξόρυξη ή ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας είναι αρκετά υψηλά, όταν έχουν

πληρωθεί ήδη υπάρχοντα ορύγματα ή κοιλώματα και τέλος όταν κριθεί ότι το φυσικό

ανάγλυφο δεν προσφέρεται ή δεν είναι ομαλό (πλαγιές, μισγάγγειες κλπ.).

Η διαδικασία διάθεσης ξεκινά με τη δημιουργία ενός χωμάτινου τεχνητού

αναχώματος, όπου και στηρίζονται τα απορρίμματα σε λεπτές στρώσεις και

συμπιέζονται.

Κάθε στρώση συμπιέζεται καθόσον προχωρεί η διαδικασία, έως ότου το πάχος του

κυττάρου να φθάσει τα 2-3m. Μετά το τέλος της ημερήσιας εργασίας, το κύτταρο

καλύπτεται με 15 - 20 cm συμπιεσμένου υλικού επικάλυψης για την επιφάνεια της

διαμορφωμένης στρώσης και του μετώπου του πρανούς και 50-60 cm για την τελική

επίστρωση, τις πλευρικές και κάθε φορά μόνιμα ορατές επιφάνειες. Το υλικό

επικάλυψης μεταφέρεται στο χώρο ταφής με φορτηγά ή προωθητήρες γαιών από

παρακείμενους όγκους ή δανειοθαλάμους. Οι κλίσεις των πρανών των κυττάρων

είναι της τάξης 1 : 3 ή και ηπιότερες.

Το επόμενο κύτταρο προχωρεί αμέσως μετά, εφόσον επαρκεί ο χώρος ή

διαστρώνεται ακριβώς επάνω στο προηγηθέν κύτταρο, δημιουργώντας έτσι το

δεύτερο στρώμα και ούτω καθ' εξής.

Στην τελική επιφάνεια, στις επίπεδες εκτάσεις (πλατώ), δίνεται κατά κανόνα σχετική

κλίση 2-3% για την εύκολη απορροή των ομβρίων. Αποτέλεσμα αυτού είναι η

ελαχιστοποίηση του διηθούμενου όγκου νερού στα απορρίμματα και άρα η

ελαχιστοποίηση των παραγόμενων στραγγισμάτων.

Σελ. 5- 45


β) Η Τεχνική των ορυγμάτων χρησιμοποιείται σε περιοχές όπου υπάρχει ένα

επαρκές επιφανειακό στρώμα τουλάχιστον 2-3 m, που θα χρησιμοποιηθεί για υλικό

επικάλυψης των κυττάρων. Επίσης ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας πρέπει να

βρίσκεται αρκετά χαμηλά.

Η διαδικασία διάθεσης ξεκινά με τη διάνοιξη ενός ορύγματος. Τα προϊόντα της

εκσκαφής αποτίθενται υπό μορφή προστατευτικού αναχώματος πίσω από το όρυγμα

το οποίο οργανώνεται κατάλληλα. Τα απορρίμματα προοδευτικά στη συνέχεια

αποτίθενται μέσα στο όρυγμα, σε στρώματα μικρού πάχους (περίπου 50 cm) μέχρι

να φθάσουν το επιθυμητό ύψος και τα οποία καλύπτονται καθημερινά από τα

προϊόντα εκσκαφής.

Κατά τη διάρκεια εκμετάλλευσης του πρώτου ορύγματος, προετοιμάζεται το δεύτερο

κ.ο.κ.

γ) Η Τεχνική των κοιλωμάτων χρησιμοποιείται σε περιοχές όπου συναντάται μία

φυσική ή τεχνητή κοιλότητα που είναι δυνατόν να γίνει Χώρος Υγειονομικής Ταφής.

Η διαδικασία διάθεσης, ακολουθεί τους εκάστοτε οριζόμενους από τις μελέτες

τρόπους, κυρίως λόγω των ιδιαιτεροτήτων του κάθε χώρου.

Από τις προαναφερθείσες μεθόδους υγειονομικής ταφής των απορριμμάτων, για την

περίπτωσή μας προτείνεται ουσιαστικά να χρησιμοποιηθεί συνδυασμός της

επιφανειακής μεθόδου και της μεθόδου των κοιλωμάτων.

Η διάθεση των απορριμμάτων θα αρχίσει απ' τα κατώτερα σημεία του Χ.Υ.Τ.Α., που

αναφέρονται στην επίπεδη έκταση που θα αποτελέσει τον πυθμένα του χώρου.

Αυτός ο επίπεδος πυθμένας από κάποιες πλευρές του, περιβάλλεται από τα

υφιστάμενα φυσικά πρανή. Κατά τη μετωπική πλευρά του όμως, δεν περιβάλλεται

από φυσικά πρανή. Έτσι, τα απορρίμματα κατά τις πλευρές που υπάρχουν τα

φυσικά πρανή θα "ακουμπήσουν" επάνω σε αυτά, ενώ για τη διάθεσή τους κατά τη

Σελ. 5- 46


μετωπική-ανοικτή πλευρά του χώρου, θα πρέπει να δημιουργηθεί προστατευτικό

ανάχωμα που θα τα περιβάλλει.

Όταν το ύψος των απορριμμάτων φθάσει για να γεμίσει μια οριζόντια στρώση, επί

του πυθμένα, τότε θα συνεχιστεί η απόθεση στην ανώτερη στρώση (ταμπάνι). Έτσι

θα δημιουργηθούν παράλληλες στρώσεις, δημιουργώντας κατά τις μη καλυπτόμενες

από φυσικά πρανή πλευρές του Χ.Υ.Τ.Α., ένα τεχνητό πρανές με ήπιες κλίσεις της

τάξης του 1:3.

5.6.3.3. Γενικά έργα υποδομής ΧΥΤΑ Η Υγειονομική Ταφή των απορριμμάτων στοχεύει στην ασφαλή λειτουργία και τελική

επανένταξη του χώρου στη φύση, με την τήρηση τριών επάλληλων αρχών

προστασίας: Απομόνωσης, Παρακολούθησης και Ελέγχου (Isolation, Control,

Monitoring).

H μέθοδος που προτείνεται να εφαρμόστεί χαρακτηρίζεται από την ταυτόχρονη

εφαρμογή των ακόλουθων τεχνολογιών προστασίας περιβάλλοντος.

1. Στεγανοποίηση πρανών-πυθμένα

2. Συλλογή /επεξεργασία /διάθεση στραγγισμάτων (αποπλυμάτων)

3. Υδρογεωλογική απομόνωση του χώρου ταφής

4. Έλεγχος επιφανειακής παράσυρσης

5. Καθημερινή συμπίεση και κάλυψη των απορριμμάτων

6. Συλλογή / επεξεργασία / διάθεση του παραγόμενου βιοαερίου

7. Τελική κάλυψη του απορριμματικού όγκου και επανένταξη στο περιβάλλον.

Οι αρχές αυτές στους Χ.Υ.Τ.Α., και ειδικά στον υπό μελέτη Χ.Υ.Τ.Α., σε γενικές

γραμμές επιτυγχάνονται με τα παρακάτω έργα υποδομής:

1. Περιμετρική περίφραξη όλου του χώρου και πύλη εισόδου

2. Δημιουργία αντιπυρικής ζώνης στο σύνολο της περιμέτρου του χώρου,

πλάτους 10,0 μέτρων και λοιπών μέτρων αντιπυρικής προστασίας.

3. Περιμετρική δενδροφύτευση για οπτική προκάλυψη και απομόνωση του

χώρου, με έμφαση στη φύτευση ψηλών δέντρων δε ειδικά σημεία

ενδιαφέροντος.

4. Κατασκευή εσωτερικού μόνιμου και μη μόνιμου δικτύου οδοποιϊας.

Σελ. 5- 47


5. Αποστράγγιση των ομβρίων που προέρχονται απ' την ευρύτερη περιοχή

(αντιπλημμυρική προστασία).

6. Στεγανοποίηση της επιφάνειας του χώρου που θα χρησιμοποιηθεί ως Χ.Υ.Τ.Α

7. Κατασκευή αποστραγγιστικού δικτύου συλλογής των στραγγισμάτων, με

διάτρητους αγωγούς. Από εκεί τα στραγγίσματα οδηγούνται σε εγκατάσταση

συλλογής, επεξεργασίας και διάθεσης.

8. Ειδικά φρεάτια απαγωγής του βιοαερίου ώστε να υπάρχει ελεγχόμενη

απομάκρυνσή του από το εσωτερικό του Χ.Υ.Τ.Α.

9. Συστήματα επεξεργασίας και διάθεσης του συλλεγόμενου βιοαερίου.

10. Κατασκευή των απαιτούμενων κτιριακών εγκαταστάσεων.

11. Έργα ελέγχου και παρακολούθησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και

παραμέτρων.

12. Λοιπά απαιτούμενα έργα υποδομής (Η/Ζ, γεφυροπλάστιγγα, εγκατάσταση

πλύσης τροχών κλπ.).

Όλα τα ανωτέρω που αφορούν γενικά τους Χ.Υ.Τ.Α., προβλέπεται να

κατασκευασθούν στον υπό μελέτη Χ.Υ.Τ.Α. ο οποίος θα περιλαμβάνεται στην

Ο.Ε.Δ.Α. που θα κατασκευαστεί στην θέση «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό» και θα

εξυπηρετεί την ΒΑ Αττική.

5.6.3.4. Εργα Στεγανοποίησης Για λόγους στεγανοποίησης του πυθμένα και των πρανών της λεκάνης εναπόθεσης

απορριμμάτων του Χ.Υ.Τ.Α., προβλέπεται σύστημα μόνωσης το οποίο θα

περιλαμβάνει:

α) Στεγανωτική αργιλική στρώση πάχους 60cm, από αδιαπέρατα υλικά, με

ελάχιστη διαπερατότητα Κ < 1 Χ 10 –9 m/s

β) Γεωμεμβράνη από σκληρό πολυαιθυλένιο (HPDE) ελάχιστου πάχους 2,0mm.

γ) Γεωύφασμα προστασίας από πολυπροπυλένιο, ενδεικτικού βάρους 600gr/m2 .

δ) Αποστραγγιστική στρώση προστασίας 50cm τουλάχιστον, από χαλίκι.

Σελ. 5- 48


5.6.3.5. Εργα συλλογής και επεξεργασίας στραγγισμάτων Τα παραγόμενα στραγγίσματα στο χώρο του Χ.Υ.Τ.Α. προτείνεται να συλλέγονται

από:

• Κεντρικό αγωγό συλλογής από HDPE διάτρητο κατά τα 2/3 της περιφέρειας

του που θα αποτελέσει τον κορμό της διάταξης, κατάλληλης διατομής

(ενδεικτικά προτείνεται Φ500), ώστε να παραλαμβάνει όλα τα στραγγίσματα

των παράπλευρων αγωγών.

• Δίκτυο παράπλευρων αγωγών από ΗDΡΕ διάτρητων κατά τα 2/3 της

περιφέρειας του, σε διάταξη ψαροκόκαλου και σε αποστάσεις 20 m μεταξύ

τους, εκατέρωθεν των κύριων αγωγών αποστράγγισης, ενδεικτικής διαμέτρου

Φ200. Οι αγωγοί αυτοί παραλαμβάνουν τα στραγγίσματα όλης της επιφάνειας

κάθε κυττάρου του Χ.Υ.Τ.Α. και τοποθετούνται στον πυθμένα του Χ.Υ.Τ.Α.,

καθώς και στις κύριες γραμμές απορροής των πρανών.

• Εσωτερικό φρεάτιο συγκέντρωσης στραγγισμάτων, κατάλληλων διαστάσεων.

• Κλειστό αγωγό μεταφοράς από ΗDΡΕ, κατάλληλης διαμέτρου (Φ315), ο

οποίος διαπερνά το ανάχωμα και μεταφέρει τα στραγγίσματα σε εξωτερικό

φρεάτιο συλλογής.

• Δεξαμενή εξισορρόπησης των παραγόμενων στραγγισμάτων και των

βροχοστραγγισμάτων, χωρητικότητας 2000m3 περίπου, όπου συλλέγονται δια

βαρύτητας τα παραγόμενα στραγγίσματα ή και τα βροχοστραγγίσματα και

ακολούθως οδηγούνται προς την εγκατάσταση επεξεργασίας τους.

Η επεξεργασία των στραγγισμάτων προτείνεται να γίνει σε δύο φάσεις. Η πρώτη

φάση περιλαμβάνει την πρωτοβάθμια επεξεργασία τους με αερισμό και καθίζηση των

αιωρούμενων στερεών, και η δεύτερη φάση περιλαμβάνει περαιτέρω επεξεργασία

τους σε σύστημα αντίστροφης ώσμωσης ή άλλη κατάλληλη μονάδα.

Έτσι, προτείνεται κατ’ αρχάς το παρακάτω σύστημα επεξεργασίας :

• Αεριζόμενες λίμνες.

• Φυσική επεξεργασία διαχωρισμού αιωρουμένων στερεών σε δεξαμενή καθίζησης.

• Αντίστροφη ώσμωση για τελική επεξεργασία (ή άλλη κατάλληλη μονάδα).

• Διάθεση επεξεργασμένων στραγγισμάτων.

Σελ. 5- 49


5.6.3.6. Εργα συλλογής και καύσης βιοαερίου Σε χώρους διάθεσης απορριμμάτων παρατηρείται το φαινόμενο της μεθανογένεσης,

δηλ. της δημιουργίας και εκπομπής βιοαέριου το οποίο παράγεται κατά την

αναερόβια αποδόμηση του οργανικού κλάσματος των απορριμμάτων, με βασικά

συστατικά μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα, σε κατ'όγκο αναλογία ~50/50.

Σε κάθε φάση ανάπτυξης του Χ.Υ.Τ.Α., παράλληλα με την διαδικασία ταφής θα

πρέπει να δημιουργηθούν φρεάτια άντλησης του βιοαερίου. Η ακτίνα επιρροής κάθε

φρεατίου άντλησης θα είναι, της τάξης των 30m με αλληλοεπικάλυψη των επιμέρους

φρεατίων, συνεπώς στον Χ.Υ.Τ.Α. τα φρεάτια αυτά θα χωροθετηθούν σε αποστάσεις

ανά 50m μεταξύ τους.

Το σύστημα θα ολοκληρώνεται με την καύση του αερίου σε πυρσό καύσης

κατάλληλης δυναμικότητας η οποία ενδεικτικά εκτιμάται σε 1500 m3/h, υψηλής

θερμοκρασίας καύσης (1000ΟC – 1200 ΟC).

5.6.3.7. Τεχνική Διάστρωσης, Συμπίεσης και Επικάλυψης Χαρακτηριστικό στοιχείο της μεθόδου της υγειονομικής ταφής είναι το "κύτταρο".

Κύτταρο θεωρείται ο ημερήσιος όγκος διατιθέμενων και συμπιεσμένων

απορριμμάτων, ο οποίος στο τέλος κάθε ημέρας θα καλύπτεται από παντού από το

υλικό επικάλυψης και το οποίο συμπιέζεται. Οι διαστάσεις του κυττάρου και κυρίως

το πλάτος του (μήκος μετώπου εργασίας) θα πρέπει να υπολογίζεται ώστε η κάτοψη

του κυττάρου να μην απέχει πολύ της τετραγωνικής μορφής.

Μετά το τέλος της ημερήσιας εργασίας το κύτταρο θα καλύπτεται με περίπου 20 cm

συμπιεσμένου υλικού επικάλυψης για την επιφάνεια της υπό διαμόρφωση στρώσης

και 15 cm για την επιφάνεια του μετωπικού πρανούς. Η επιφάνεια του μετωπικού

πρανούς μπορεί να μένει και ακάλυπτη. Στην άνω επιφάνεια του κυττάρου θα δίνεται

μια κλίση (2-3%) για την εύκολη απορροή των βρόχινων νερών ώστε να

ελαχιστοποιούνται τα παραγόμενα στραγγίσματα.

Σελ. 5- 50


Η διάθεση των απορριμμάτων θα γίνεται κάθε φορά σε ένα σημείο σύμφωνα με τις

υποδείξεις της επίβλεψης. Η απόθεση των απορριμμάτων θα γίνεται κατά σωρούς,

στην επιφάνεια της υπό διαμόρφωση ή υποκείμενης στρώσης και στη στέψη ή στη

βάση του μετωπικού πρανούς. Κατόπιν το μηχάνημα που θα χρησιμοποιείται για το

χειρισμό των απορριμμάτων θα διαστρώνει και συμπιέζει τα απορρίμματα πάνω στην

επιφάνεια της υπάρχουσας στρώσης και στη συνέχεια θα τα προωθεί κινούμενο από

κάτω προς τα πάνω ή αντίστροφα πάνω στο μετωπικό πρανές, η κλίση του οποίου

είναι καλό να διαμορφώνεται ηπιότερη του 15%, ώστε να είναι ευχερής η κίνηση του

μηχανήματος πάνω σ' αυτή. Για την καλύτερη συμπίεση των απορριμμάτων πάνω

στο πρανές πρέπει το μηχάνημα να εκτελεί παλινδρομική κίνηση πάνω στο πρανές.

Δοχεία, κιβώτια ή άλλα ογκώδη αντικείμενα τεμαχίζονται ή θραύονται πριν από τη

διάθεσή τους για να μη δημιουργούνται κενά μέσα στα οποία θα μπορέσουν να

αναπτυχθούν αέρια και ακόμη να διευκολύνεται η ομοιόμορφη καθίζηση του

στρώματος των απορριμμάτων.

Ειδικά απορρίμματα (ακατάλληλες τροφές, πτώματα ζώων κλπ.) τοποθετούνται

μπροστά στο μέτωπο εργασίας και επικαλύπτονται αμέσως με απορρίμματα.

Όσα από τα απορρίμματα έχουν βιομηχανική προέλευση (είναι όμως αποδεκτά στο

Χ.Υ.Τ.Α.) είναι χρήσιμο να αναμειγνύονται με τα δημοτικά απορρίμματα κατά το

σχηματισμό της στρώσης.

Η εναπόθεση των απορριμμάτων γίνεται προοδευτικά μέχρι την κάλυψη ολόκληρης

της επιφάνειας του χώρου διάθεσης σε μια στρώση. Μέχρι να ολοκληρωθεί η μια

στρώση θα έχει ήδη επέλθει ικανοποιητική καθίζηση στο πρώτο τμήμα της

προηγούμενης στρώσης, οπότε η νέα στρώση θα αρχίσει να διαμορφώνεται από το

σημείο αυτό, αμέσως μόλις τελειώσει η προηγούμενη.

Για την τελική επίστρωση της επιφάνειας των ορατών επιφανειών χρησιμοποιείται

50-60 cm υλικό επικάλυψης, ενώ στο τελικά διαμορφωμένο ανάγλυφο του χώρου

προβλέπεται κατάλληλη τελική κάλυψη και τέλος 0,6-2,0 m χώμα για την περαιτέρω

δενδροφύτευση του χώρου.

Σελ. 5- 51


Τέλος, η κυκλοφορία των οχημάτων επάνω στην υπάρχουσα στρώση, θα γίνεται

μέσω του εσωτερικού δρομολογίου, το οποίο θα διαμορφώνεται με συμπιεσμένο

επίχωμα από κατάλληλα υλικά. Στο βαθμό που το μέτωπο εργασίας προωθείται, θα

επεκτείνεται και το εσωτερικό δρομολόγιο κίνησης, το οποίο πρέπει να συντηρείται

τακτικά.

EIKONA 5.7: ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΥΤΤΑΡΩΝ (Συμπίεση και κάλυψη των

απορριμμάτων από όλες τις πλευρές στο τέλος κάθε ημέρας εργασίας)

Σελ. 5- 52


ΕΙΚΟΝΑ 5.8: ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΤΡΩΜΑΤΩΝ ΑΠΟΘΕΣΗΣ ΣΤΗ ΒΑΣΗ

ΤΟΥ ΠΡΑΝΟΥΣ

α) Εκφόρτωση - απόθεση

β) Διάστρωση-συμπίεση

γ) Προώθηση και συμπίεση επί του πρανούς

Σελ. 5- 53


ΕΙΚΟΝΑ 5.9: ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΤΡΩΜΑΤΩΝ ΑΠΟΘΕΣΗΣ ΣΤΗ ΣΤΕΨΗ ΤΟΥ ΠΡΑΝΟΥΣ

α) Εκφόρτωση - απόθεση

β) Διάστρωση-συμπίεση

γ) Προώθηση και συμπίεση επί του πρανούς

Σελ. 5- 54


5.6.4. Τεχνική περιγραφή έργων υποδομής Για την λειτουργία του συνόλου έργου απαιτείται μία σειρά από έργα υποδομής,

όπως κτιριακά έργα και βοηθητικές αυτών κατασκευές, κατάλληλη διαμόρφωση του

περιβάλλοντος χώρου τους και τέλος, ολοκληρωμένο εσωτερικό δίκτυο οδοποιίας ή

άλλων προσπελάσεων απαραίτητων για την εύρυθμη λειτουργία του έργου και την

εξυπηρέτηση του προσωπικού και των επισκεπτών, τα οποία περιγράφονται

ακολούθως.

5.6.4.1. Γενική περιγραφή κτιριακών έργων Τα κτίρια καθώς και οι άλλες συναφείς κατασκευές οι οποίες κρίνονται απαραίτητες

για τον μελετώμενο Χ.Υ.Τ.Α. είναι τα κάτωθι:

• Φυλάκιο Εισόδου για την καταγραφή και τον έλεγχο όλων των εισερχομένων και

εξερχόμενων στο έργο απορριμματοφόρων καθώς και όλων γενικά των οχημάτων,

το οποίο μαζί με τις γεφυροπλάστιγγες αποτελεί το Συγκρότημα Εισόδου της

Εγκατάστασης.

• Κτίριο Διοίκησης και Προσωπικού για την εξυπηρέτηση του προσωπικού το

οποίο θα φιλοξενεί τους εξής χώρους: χώρους γραφείων, ζυγιστήριο, χώρους

υγιεινής (αποδυτήρια, φαρμακείο κλπ), χημείο, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και

ιατρείο.

• Κτίριο Συντήρησης Οχημάτων – Μηχανημάτων (Συνεργείο) με τον απαραίτητο

εξοπλισμό το οποίο θα έχει τους εξής χώρους: χώρος συνεργείου με μία ράμπα,

χώρος γραφείου και αποθήκη εργαλείων και WC

Η χωροθέτηση των κτιριακών έργων στη διαθέσιμη έκταση του οικοπέδου θα είναι

τέτοια που να επιτρέπει:

Ευχερή προσπέλαση από τις κύριες οδούς με τις δεσμεύσεις που αναφέρονται

σε επόμενο κεφάλαιο.

Διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου εκάστου εξ αυτών έτσι ώστε ανάλογα

με τη χρήση του κάθε κτιρίου να κατασκευασθούν:

• Χώροι στάθμευσης ΙΧ αυτοκινήτων

• Χώροι στάθμευσης οχημάτων και μηχανημάτων

Σελ. 5- 55


• Χώρος αναμονής απορριμματοφόρων ή μηχανημάτων

Για όλες τις κτιριακές εγκαταστάσεις θα υπάρχει σήμανση ευχερούς και ασφαλούς

προσπέλασης.

Ακολούθως παρατίθεται αναλυτική τεχνική περιγραφή των κτιριακών έργων για τον

εξεταζόμενο Χ.Υ.Τ.Α.

Ι) ΦΥΛΑΚΙΟ ΕΙΣΟΔΟΥ Ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής θα δέχεται καθημερινά μεγάλο αριθμό οχημάτων και

κυρίως απορριμματοφόρα. Η κίνηση των οχημάτων θα πρέπει να γίνεται με τρόπο

οργανωμένο και λειτουργικά εύκολο.

Στο κτιριολογικό πρόγραμμα του φυλακίου θα περιλαμβάνονται τουλάχιστον οι

ακόλουθοι χώροι:

• Χειριστήριο Γεφυροπλάστιγγας

• WC

Ο οικίσκος ελέγχου, είναι το κτίριο για την καταγραφή και τον έλεγχο όλων των

εισερχομένων στο έργο απορριμματοφόρων καθώς και όλων γενικά των οχημάτων.

Ο έλεγχος του προσωπικού / επισκεπτών, όπως και των οχημάτων που εισέρχονται

στο χώρο του έργου ή εξέρχονται απ’ αυτόν (ιδιωτικών ή απορριμματοφόρων ή

φορτηγών) θα γίνεται κατά τη διέλευση από τον οικίσκο ελέγχου- εισόδου, ο οποίος

κατασκευάζεται κοντά στην είσοδο, έχει εμβαδόν περίπου 25m3 και έχει εποπτεία της

γεφυροπλάστιγγας.

Περιμετρικά του οικίσκου ο χώρος διαμορφώνεται ώστε να επιτρέπεται αφ’ ενός μεν

η απρόσκοπτη είσοδος και έξοδος και ο πλήρης έλεγχος των οχημάτων, και αφ’

ετέρου η εύκολη προσπέλαση των διερχόμενων οχημάτων σε όλα τα νευραλγικά

σημεία του έργου.

ΙΙ) ΚΤΙΡΙΟ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Σελ. 5- 56


Προβλέπεται η κατασκευή κτιρίου διοίκησης επιφάνειας περίπου 250m2, το οποίο θα

φιλοξενεί κατ' ελάχιστο τους εξής χώρους: χώρους γραφείων, ζυγιστήριο, χώρους

υγιεινής (αποδυτήρια, φαρμακείο κλπ), χημείο, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και

ιατρείο.

• χώρους γραφείων

• ζυγιστήριο

• αίθουσα πολλαπλών χρήσεων (για συγκεντρώσεις, παρουσιάσεις, εκδηλώσεις,

κλπ)

• χώρους υγιεινής (αποδυτήρια, φαρμακείο κλπ)

• χημείο

• ιατρείο.

Το κτίριο θα αποτελεί συμβατική κατασκευή με φέροντα οργανισμό από οπλισμένο

σκυρόδεμα.

ΙΙΙ) ΚΤΙΡΙΟ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ-ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ (ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ) Προβλέπεται η κατασκευή κτιρίου συνεργείου, για τα οχήματα και τον μηχανολογικό

εξοπλισμό που θα βρίσκεται εντός του χώρου, επιφανείας 300m2 περίπου, το οποίο

θα έχει τους εξής χώρους:

α) Χώρος συνεργείου με μία ράμπα

β) Χώρος γραφείου

γ) Αποθήκη εργαλείων

δ) WC

Το κτίριο του συνεργείου μπορεί να γίνει με μεταλλική κατασκευή και φέροντα

οργανισμό, είτε από οπλισμένο σκυρόδεμα, είτε και από μεταλλικά στοιχεία.

5.6.4.2. Απαιτήσεις σε κτίρια για την Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης

Οσον αφορα τις απαιτήσεις της μονάδας σε κτίρια εκτιμώνται τα ακόλουθα :

Σελ. 5- 57


ΚΤΙΡΙΟ ΥΠΟΔΟΧΗΣ : Πλήρως κλειστό κτίριο που θα στεγάζονται ο υποδοχέας, ο

χώρος απόθεσης ογκωδών, η διάταξη γερανογέφυρας/αρπάγης, ο τεμαχιστής

ΑΣΑ και η διάταξη διάνοιξης σάκκων

ΚΤΙΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ: Πλήρως κλειστό κτίριο που θα στεγάζονται

όπου θα στεγάζονται οι διατάξεις ξήρανσης μετά των παρελκομένων αυτών

(διατάξεις αερισμού κ.α.)

ΚΤΙΡΙΟ ΕΞΕΥΓΕΝΙΣΜΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΙΜΟΥ ΚΑΥΣΙΜΟΥ : Πλήρως

κλειστό κτίριο που θα στεγάζονται ο εξοπλισμός του τμήματος δηλαδή κόσκινα,

μαγνήτες, αλουμινοδιαχωριστές, αεριοδιαχωριστές, μεταφορικές ταινίες κ.α.

ΚΤΙΡΙΟ ΣΥΝΕΡΓΕΙΟΥ / ΑΠΟΘΗΚΗΣ : Πλήρως κλειστό κτίριο που θα στεγάζονται

η αποθήκη ανταλλακτικών και το συνεργείο

ΦΥΛΑΚΙΟ ΖΥΓΙΣΤΗΡΙΟΥ : Εκτιμώμενης επιφάνειας 25 m2

Σελ. 5- 58


5.6.4.2. Εσωτερική οδοποιία Για την εξυπηρέτηση της κίνησης των απορριμματοφόρων και των λοιπών οχημάτων

στον χώρο των εγκαταστάσεων, προβλέπεται δίκτυο εσωτερικής οδοποιίας μόνιμο

και προσωρινό. Οι κύριες οδοί στις οποίες κινούνται τα απορριμματοφόρα έχουν δύο

λωρίδες ανά κατεύθυνση πλάτους 3m, και μέγιστη κατά μήκος κλίση 8%. Αντίστοιχα,

στις δευτερεύουσες οδούς, όπου δεν προβλέπεται συνεχόμενη κίνηση ή και κατά

τμήματα των οδών μπορεί η κλίση να είναι μεγαλύτερη (μέχρι και 10% - 11%).

Το εσωτερικό δρομολόγιο θα είναι ασφαλτοστρωμένο και θα εξυπηρετεί όλες τις

επιμέρους εγκαταστάσεις (γεφυροπλάστιγγα, κτιριακές εγκαταστάσεις, λεκάνη

εναπόθεσης απορριμμάτων, Χώρους Εγκατάστασης Επεξεργασίας στραγγισμάτων

κλπ). Ειδικά για την πρόσβαση στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Στραγγισμάτων, η

οδός πρόσβασης σε αυτήν θεωρείται ότι είναι δευτερεύουσα και άρα, μπορεί να έχει

μεγαλύτερη κατά μήκος κλίση. Επίσης, προβλέπεται περιμετρική οδοποιία κατά

μήκος της περίφραξης για την επισκεψιμότητα στο όριο του οικοπέδου.

Το συνολικό μήκος των προβλεπόμενων οδών με βάση την παρούσα προμελέτη,

ανέρχεται σε 2,0 χλμ περίπου, ενώ ως δίκτυο εσωτερικής οδοποιίας μπορεί να

χρησιμοποιηθεί και μέρος του εξωτερικού αναβαθμού που βρίσκεται στην περίμετρο

της λεκάνης εναπόθεσης των απορριμμάτων.

Προβλέπονται συνολικά δύο οδοί. Η πρώτη οδός (Οδός Α), αποτελεί την κύρια οδό

προσπέλασης όλων των εγκαταστάσεων και ξεκινά από το πέρας της εξωτερικής

οδού προσπέλασης του χώρου. Εξυπηρετεί την επισκεψιμότητα στις κτιριακές

εγκαταστάσεις και ακολούθως την πρόσβαση στον περιμετρικό αναβαθμό της

λεκάνης. Στη συνέχεια κινείται στο όριο της περίφραξης, κατά τόπους παράλληλα με

τον περιμετρικό αναβαθμό της λεκάνης. Η οδός Α καταλήγει βόρεια στον

προβλεπόμενο χώρο των εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων.

Από την Οδό Α ξεκινάει οδός πρόσβασης στον χώρο της εγκατάστασης

επεξεργασίας στραγγισμάτων (Οδός Β).

Σελ. 5- 59


Στο πλαίσιο της Τεχνικής Προσφοράς θα μελετηθεί το σύνολο των απαιτούμενων

έργων εσωτερικής οδοποιίας που θα αφορούν την εύρυθμη λειτουργία του συνόλου

της εγκατάστασης και θα γίνεται ειδική αναφορά αν δεν προβλέπεται να

κατασκευαστεί το σύνολο του έργου ή αν δεν προβλέπεται να κατασκευαστούν

ορισμένα τμήματά του.

Επίσης υπάρχει και το μη μόνιμο οδικό δίκτυο, που αφορά τις οδούς πρόσβασης

εντός της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α. Οι οδοί αυτές, αποτελούν το δίκτυο σύνδεσης με το

μέτωπο λειτουργίας, τροποποιούμενο σύμφωνα με το πρόγραμμα εργασιών.

Το οδικό δίκτυο για την κάθοδο στον πυθμένα της λεκάνης θα αποτελείται από

ράμπες. Οι ράμπες θα είναι χωμάτινες και θα κατασκευασθούν πάνω στα πρανή του

κυττάρου, από όπου θα ξεκινήσει και η εναπόθεση των απορριμμάτων. Όσο ο

Χ.Υ.Τ.Α. αναπτύσσεται καθ’ ύψος, το δίκτυο αυτό, θα μετατοπίζεται ανάλογα, έτσι

ώστε να προσεγγίζει τα νέα μέτωπα απόρριψης των απορριμμάτων.

5.6.4.3. Γεφυροπλάστιγγες Στο έργο θα εγκατασταθούν δύο γεφυροπλάστιγγες για την καθημερινή καταγραφή

των προσκομιζόμενων υλικών, αλλά και των εξερχόμενων προϊόντων. Οι

γεφυροπλάστιγγες θα είναι ηλεκτρονικές και θα πρέπει οπωσδήποτε να διαθέτουν τα

εξής χαρακτηριστικά:

Διαστάσεις πλατφόρμας: 18 Χ 3 m (με λάκκο)

Δυναμικότητα: 60 t

Υποδιαίρεση: 10 kg

Πλατφόρμα: εξ' ολοκλήρου από μπετόν

Ακρίβεια: 0,015%.

Η κάθε γεφυροπλάστιγγα θα περιλαμβάνει τον παρακάτω εξοπλισμό:

α) Ηλεκτρονικό, ο οποίος θα αποτελείται από τέσσερις ανοξείδωτες δυναμοκυψέλες

με προστασία ΙΡ 68 από σκόνη και υγρασία, δείκτη και εκτυπωτή. Θα συνδεθεί και θα

παραδοθεί σε πλήρη λειτουργία.

β) Μηχανολογικό, για την συγκράτηση και σταθεροποίηση των δυναμοκυψελών και

Σελ. 5- 60


ειδικό εξοπλισμό για την διατήρηση της κάθετης μετάδοσης των φορτίων στις

δυναμοκυψέλες.

5.6.4.4. Περίφραξη –Πύλη εισόδου Α) Περίφραξη Η περίφραξη του χώρου είναι απαραίτητη για τους ακόλουθους λόγους:

i) Επιτυγχάνεται παρεμπόδιση της πρόσβασης στο χώρο διάθεσης διαφόρων ζώων.

Αλλα από αυτά (π.χ. σκυλιά, τρωκτικά) υπάρχει κίνδυνος να μετατραπούν σε φορείς

μολυσματικών ασθενειών ενώ άλλα (π.χ. κοπάδια) μπορεί να καταστρέψουν τη

βλάστηση στα τμήματα που έχουν φυτευθεί ή να προκαλέσουν ζημιές στη βλάστηση

προκάλυψης.

ii) Προστατεύεται ο γύρω χώρος από την παράσυρση και διασπορά ελαφρών

αντικειμένων των απορριμμάτων από τους ανέμους.

iii) Αποκλείεται η πρόσβαση στο χώρο κάθε ατόμου που δεν έχει εργασία, όπως π.χ.

ρακοσυλλέκτες ή άτομα που θέλουν να κάνουν χρήση του χώρου εκτός του ωραρίου

λειτουργίας του. Ετσι προστατεύεται ο Χ.Υ.Τ.Α. από ανεξέλεγκτη απόρριψη

απορριμμάτων, επικινδύνων αποβλήτων, μπαζών κ.λπ., αλλά και το εργοστάσιο από

κλοπή, κ.λπ.

iv) Ταυτόχρονα, μέσω της περίφραξης εξασφαλίζεται η οριοθέτηση της ιδιοκτησίας

του χώρου.

Η περίφραξη θα κατασκευαστεί περιμετρικά σε όλο το μήκος των ορίων του

οικοπέδου.

Η είσοδος και έξοδος των οχημάτων προς και από την εγκατάσταση θα

πραγματοποιείται ελεγχόμενα από την πύλη εισόδου.

Σελ. 5- 61


Στον χώρο θα κατασκευαστεί ισχυρή περίφραξη από γαλβανισμένους

σιδηροπασσάλους, διατομής σχήματος Γ (γωνιώδεις), 50x50x5 mm σε ύψος 2,50m

από το έδαφος οι οποίοι θα είναι πακτωμένοι σε βάση από σκυρόδεμα.

Η βάση θα είναι βάθους 0,5m και διατομής 0,40x0,40m με το καθαρό ύψος των

πασσάλων (πακτωμένο και ελεύθερο) να είναι 3,00 m.

Οι πάσσαλοι θα είναι κατακόρυφοι μέχρις ύψους 2,0m από το έδαφος, ενώ στα

τελευταία 50cm ύψους θα απολήγουν οι σιδηροπάσσαλοι υπό γωνία, με κλίση 30°

προς την εξωτερική πλευρά της περίφραξης. Οι κεκκαμένες απολήξεις των

σιδηροπασσάλων θα ενώνονται με ακανθωτό σύρμα.

Το ακανθωτό σύρμα θα έχει πάχος 2,5 mm και θα τοποθετηθεί σε δύο σειρές. Τόσο

στο κατακόρυφο τμήμα κάθε πασσάλου όσο και στο κεκκαμένο θα ανοιχθούν οπές

για να περάσει το σύρμα ενίσχυσης και το ακανθωτό σύρμα. Το σύρμα ενίσχυσης θα

έχει πάχος 4mm και θα μπει σε τρεις σειρές, σε ίσες αποστάσεις. Θα χρησιμοποιηθεί

δικτυωτό ρομβοειδές συρματόπλεγμα, με βρόγχους 5x5cm για να εμποδίζεται η

διέλευση τρωκτικών.

Η απόσταση μεταξύ των πασσάλων θα είναι 3,0m, ενώ ανά 9,0m θα τοποθετηθούν

αντηρίδες από μορφοσίδηρο ίδιας διατομής με αυτήν των κατακόρυφων πασσάλων.

Οι αντηρίδες θα είναι πακτωμένες σε βάση από σκυρόδεμα, διαστάσεων

0,4x0,4x0,5m και θα ενωθούν με τους πασσάλους με ηλεκτροσυγκόλληση.

Ο τερματισμός της περίφραξης στο έδαφος και εντός αυτού θα γίνεται σε τοιχείο

διαστάσεων 30x30cm από μπετόν για να περιορίζεται η εκσκαφή του εδάφους από

ζώα. Το σκυρόδεμα εξέχει 10cm από την επιφάνεια του εδάφους, σχηματίζοντας ένα

περιμετρικό τοιχείο.

Το τοιχείο, όπως και οι βάσεις πάκτωσης των σιδηροπασσάλων και των αντηρίδων

τους θα κατασκευαστούν από σκυρόδεμα C12/15. Το τοιχείο θα είναι οπλισμένο με

κύριο οπλισμό S400 και συνδετήρες S220.

Σελ. 5- 62


Αρχικά θα πακτωθούν οι πάσσαλοι και στην συνέχεια, αφού τοποθετηθεί το

συρματόπλεγμα, θα κατασκευαστεί το τοιχείο στο οποίο θα πακτωθεί (εκτός από

τους πασσάλους) και το συρματόπλεγμα κατά 5cm. Στον ξυλότυπο του τοιχείου, κάθε

15m, θα τοποθετείται φελιζόλ για την δημιουργία αρμών διαστολής.

Β) Πύλη Εισόδου Η πύλη εισόδου του έργου θα αποτελείται από θύρες που θα είναι συρόμενες και η

λειτουργία τους θα είναι ηλεκτροκίνητη. Η κίνηση των θυρών αυτών θα γίνεται με

ράουλα που θα κινούνται σε οδηγό πακτωμένο σε βάση από γκρο μπετόν, διατομής

0,10x0,05m.

Οι θύρες θα αποτελούνται από πλαίσια στραντζαριστά. Τα πλαίσια θα έχουν ύψος

2,5m, ενώ τα ράουλα θα έχουν ύψος 10cm. Ο ωφέλιμος χώρος διέλευσης θα είναι

τέτοιος που να εξασφαλίζει την ταυτόχρονη είσοδο και έξοδο δύο διαφορετικών

οχημάτων και πάντως όχι μικρότερος των 7,0m.

Οι θύρες θα φέρουν ενίσχυση από το ίδιο υλικό και ιδίων διαστάσεων με τα πλαίσια.

Επίσης, θα επενδυθούν με συρματόπλεγμα και θα ασφαλίζονται με κλειδαριά. Το

συρματόπλεγμα θα έχει πάχος σύρματος 4mm και διαστάσεις βρόγχων 5x5cm.

Η πύλη εισόδου του έργου αποτελείται από δύο θύρες ανοιγόμενες σε διαφορετική

κατεύθυνση. Το συνολικό πλάτος της πύλης με τις ως άνω δεσμεύσεις αποτελεί

επιλογή της Τεχνικής Προσφοράς.

Οι θύρες θα είναι συρόμενες. Θα στηρίζονται σε ένα υποστύλωμα η κάθε μία,

διαστάσεων τουλάχιστον 0,3x0,3 m από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η θεμελίωση θα γίνει

από μεμονωμένα πέδιλα, συνδεδεμένα με συνδετήριο δοκό διαστάσεων ανάλογα με

τους υπολογισμούς. Τα υλικά θα είναι σκυρόδεμα C12/15 οπλισμένο με χάλυβα

S400.

Η έδραση της εισόδου θα γίνει σε άοπλο σκυρόδεμα κατηγορίας C12/15.

Περίφραξη, όχι κατ’ ανάγκη του ίδιου ύψους, θα κατασκευασθεί και σε όσες από τις

εσωτερικές εγκαταστάσεις του έργου κριθεί απαραίτητο (π.χ. πυρσός βιοαερίου,

κ.λπ.)

Σελ. 5- 63


5.6.4.5. Αντιπλημμυρική προστασία Συνήθως στους χώρους υγειονομικής ταφής προκειμένου να προστατευθεί ο κύριος

χώρος απόθεσης από τα όμβρια ύδατα των γύρω περιοχών που απορρέουν σ'

αυτόν, κατασκευάζεται στην περίμετρό του μια τάφρος που διοχετεύει τα νερά έξω

από τον κυρίως χώρο, έτσι ώστε να μην επιβαρύνεται αυτός με επιπλέον ύδατα, τα

οποία λόγω του φιλτραρίσματός τους από τα απορρίμματα θα γίνουν λύματα

(στραγγίσματα) και θα απαιτούν συλλογή, επεξεργασία και διάθεση.

Στην περίπτωσή μας ο σκοπός αυτός επιτυγχάνεται εύκολα με την κατασκευή μίας

περιμετρικής τάφρου, η οποία θα περικλείει τη λεκάνη εναπόθεσης των

απορριμμάτων. Έτσι η λεκάνη θα προστατεύεται απ' τα ύδατα τα εκτός του ορίου

της, τα οποία και παροχετεύονται προς τα κατάντη του χώρου.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι να μην επιβαρύνεται ο χώρος κατά τη διάρκεια της

σταδιακής πλήρωσής του με τα όμβρια που πέφτουν στην ίδια τη λεκάνη.

Γενικά, για την καλύτερη αντιμετώπιση και την ελάχιστη επιβάρυνση και από τα

άμεσα καταπίπτοντα επί του χώρου ταφής των απορριμμάτων όμβρια ύδατα,

συνιστάται να δίνεται κάποια κατάλληλη κλίση κατά την κάλυψη των απορριμμάτων,

ώστε τα όμβρια να απορρέουν χωρίς να κατεισδύουν μεγάλες ποσότητές τους εντός

των απορριμμάτων. Για το σκοπό αυτό πρέπει να προσδίδεται στην επάνω

επιφάνεια κάθε ταμπανιού μία ήπια κλίση, της τάξης του 2-3%, ενώ στα πρανή των

ταμπανιών να προσδίδεται μία μέση κλίση 1:3, με αποτέλεσμα τη διευκόλυνση της

επιφανειακής απορροής.

Με τις τάφρους ομβρίων και με την προσδιδόμενη διαμόρφωση, εκτός απο τη μείωση

των στραγγισμάτων, επιτυγχάνεται και αποφυγή της διάβρωσης της μορφολογίας του

αναγλύφου των απορριμμάτων, εξαιτίας της ροής υδάτων.

Για την γενικότερη προστασία του χώρου και των εγκαταστάσεων, πρέπει επίσης να

κατασκευασθεί αντιπλημμυρική τάφρος κατά μήκος του ορίου του οικοπέδου,

εσωτερικά της περίφραξης, όπου επιβάλλεται από την μορφολογία του χώρου, αλλά

επίσης και όλα τα άλλα απαιτούμενα έργα για την αντιπλημμυρική προστασία όλων

Σελ. 5- 64


των επιμέρους εγκαταστάσεων (κτιρίων εργοστασίου, πλατεία ωρίμανσης compost

κ.λπ.).

Η τάφρος περιμετρικά της περίφραξης θα είναι ανοικτής τριγωνικής διατομής,

ανεπένδυτη. Η τάφρος περιμετρικά της λεκάνης θα είναι κατάλληλης διατομής,

επενδεδυμένη με σκυρόδεμα, διαστασιολογημένη έτσι ώστε να επαρκεί για τη

μέγιστη βροχόπτωση εικοσιτετραώρου.

Μέσω αυτών των τάφρων τα όμβρια που θα απορρέουν επιφανειακά του νέου

ανάγλυφου θα αποστραγγίζονται εκτός του χώρου διάθεσης, προς τον φυσικό

αποδέκτη κατάντη του χώρου.

5.6.4.6. Αντιπυρική προστασία Σε περίπτωση σωστής και επιμελούς εφαρμογής των όρων σωστής εφαρμογής της

μεθόδου της Υγειονομικής Ταφής και των λοιπών έργων, καθίσταται εξαιρετικά μικρή

η πιθανότητα εκδήλωσης πυρκαγιάς στο χώρο διάθεσης των απορριμμάτων και των

λοιπών έργων.

Όμως, πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για την αποφυγή της ανάφλεξης των

απορριμμάτων, και για την αντιμετώπιση εξαιρετικών περιπτώσεων, που δεν μπορεί

κανείς να τις αποκλείσει πλήρως. Πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα

ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις από την εκδήλωση κάποιας πυρκαγιάς. Τα

μέτρα αυτά είναι τα ακόλουθα:

i) Θα διαμορφωθεί μέσα στο χώρο αμέσως μετά την περίφραξη, μια αντιπυρική ζώνη

πλάτους 10 m. H αντιπυρική ζώνη πρέπει να είναι περιμετρική, παράλληλη με την

περίφραξη σε όλο το μήκος αυτής. Επίσης πρέπει να ελέγχεται και να καθαρίζεται

σε τακτά χρονικά διαστήματα. Σκοπός της είναι η αποφυγή μετάδοσης τυχούσας

πυρκαγιάς από το εσωτερικό του χώρου στην περιβάλλουσα περιοχή, σε

περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς εντός των ορίων του οικοπέδου, και το

αντίστροφο. Στο τμήμα της περίφραξης που αναπτύσσεται η δενδροφύτευση

απόκρυψης του χώρου, η αντιπυρική ζώνη θα κατασκευαστεί μεταξύ της

Σελ. 5- 65


περίφραξης και της δενδροφύτευσης. Μέρος της αντιπυρικής ζώνης, μπορεί να

χρησιμοποιηθεί και ως περιφερειακή οδοποιία του χώρου.

ii) Θα κατασκευαστεί δίκτυο πυρόσβεσης, που θα καλύπτει τις ανάγκες του Χ.Υ.Τ.Α.,

με δίκτυο πυροσβεστικών φωλεών και πυροσβεστικών σταθμών. Μέσω κρουνού

θα είναι δυνατή η τροφοδότηση του δικτύου απευθείας από πυροσβεστικά

οχήματα. Το δίκτυο πυρόσβεσης θα τροφοδοτείται από δεξαμενή πυρόσβεσης

ελάχιστου όγκου 200m3, η οποία θα ελέγχεται να είναι πάντοτε πλήρης ύδατος,

μέχρι την απαιτούμενη ελάχιστη στάθμη.

Η εξασφάλιση της απαραίτητης πίεσης και παροχής προς τις πυροσβεστικές

φωλιές θα γίνεται με πυροσβεστικό συγκρότημα που θα αποτελείται από αυτόματο

ηλεκτρικό πίνακα, μία ηλεκτροκίνητη αντλία και μία ντιζελοκίνητη κατάλληλης

ισχύος, παροχής και μανομετρικού. Στη περίπτωση που το Η/Ζ καλύπτει και την

απαιτούμενη ισχύ του πυροσβεστικού συγκροτήματος, τότε δεν είναι απαραίτητη η

εγκατάσταση ντιζελοκίνητης αντλίας.

Το δίκτυο πυρόσβεσης θα περιλαμβάνει πυροσβεστικές φωλέες που θα

τροφοδοτούνται από τη δεξαμενή πυρόσβεσης, και θα κατασκευαστούν στην

περίμετρο της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α. Αυτές οι πυροσβεστικές φωλέες, θα

κατασκευαστούν σε μέγιστη απόσταση μεταξύ τους 60m.

iii) Θα κατασκευασθούν Πυροσβεστικοί Σταθμοί (Π.Σ.), που θα είναι πλησίον του

χώρου εναπόθεσης των απορριμμάτων και των λοιπών ευαίσθητων περιοχών.

Ειδικά ο πυροσβεστικός σταθμός πλησίον του Χ.Υ.Τ.Α., θα περιέχει δύο

πυροσβεστήρες μεγάλου μεγέθους, βάρους όμως ικανού να μεταφερθούν από ένα

άτομο με τα χέρια, καθώς οι ανωμαλίες του εδάφους θα καθιστούν δυσχερή τη

χρήση τροχήλατου, γι’ αυτό επιλέγονται δύο πυροσβεστήρες ξηράς κόνεως των 12

kg. Επίσης ο Π.Σ. θα περιέχει επιπλέον ορισμένα υλικά χρήσιμα για την

πυροπροστασία, όπως φτυάρια, τσάπες, μάσκες κ.λπ.

iv) Θα δημιουργηθεί χωμάτινος όγκος (δανειοθάλαμος γαιώδους υλικού) εντός του

οικοπέδου, πλησίον του χώρου εναπόθεσης των απορριμμάτων, ελαχίστου όγκου

250 m3, ώστε να υπάρχει σε περίπτωση πυρκαγιάς διαθέσιμο χώμα προς

επικάλυψη της φλεγόμενης επιφάνειας. Αυτός ο όγκος θα δημιουργηθεί με

μεταφορά στο συγκεκριμένο σημείο χώματος εκσκαφής.

Σελ. 5- 66


v) Απαγορεύεται ρητά η σκόπιμη διενέργεια καύσης, για την καταστροφή των

απορριμμάτων.

vi) Μέσα στον χώρο θα προβλεφτούν απαραίτητα πινακίδες αναγνωρίσιμες από

απόσταση για την απαγόρευση του καπνίσματος.

vii) Θα καταρτιστεί σχέδιο αντιπυρικής προληπτικής προστασίας και σχέδιο

αντιμετώπισης περιστατικών. Θα υπάρχει διαθέσιμο εγχειρίδιο οδηγιών για το

προσωπικό, πρόληψης και αντιμετώπισης πυρκαγιάς.

viii) Θα υπάρχει συγκρότηση ομάδας κατάλληλα εκπαιδευμένης καταστολής

πυρκαγιάς. Μια φορά το έτος σε συνεργασία με την Π.Υ. θα εκτελείται άσκηση

πυρόσβεσης. Κατά τους θερινούς μήνες θα υπάρχει εφαρμογή προγράμματος

πυρασφάλειας.

ix) Στο γραφείο του ΧΥΤΑ πρέπει να υπάρχουν αναρτημένα σε εμφανή σημεία τα

τηλεφωνά των αρμοδίων υπηρεσιών (ΟΤΑ, Δασαρχείο, Πυροσβεστική).

Για την εξασφάλιση των κτιρίων και των οχημάτων από πυρκαγιά θα πρέπει να

τηρηθούν σχολαστικά οι απαιτήσεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, όπως:

1. Π.Δ. 71/88/ΦΕΚ 32 Τ.Α. 17/2/88: "Κανονισμός πυροπροστασίας κτιρίων"

2. Υπουργική Απόφαση 7755–160 (ΦΕΚ 241-22/4/88): "Περί μέτρων

πυροπροστασίας βιομηχανικών εγκαταστάσεων".

3. Παρ. εντολή 14024/6.5.88 του Α.Π.Σ.

4. Πυροσβεστική διάταξη 3/81: "Περί λήψεως βασικών μέτρων πυροπροστασίας εις

αίθουσας συγκεντρώσεως κοινού".

5. Πρότυπα ΕΛΟΤ, DΙΝ, ΝFΡΑ.

6. Οδηγίες της πυροσβεστικής υπηρεσίας.

Για την έκδοση της οικοδομικής άδειας των κτιρίων του έργου θα συνταχθούν οι

μελέτες παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας σύμφωνα με την ισχύουσα

νομοθεσία και τις οδηγίες της πυροσβεστικής υπηρεσίας από την οποία θα

εγκριθούν, με μέριμνα του Αναδόχου.

Σελ. 5- 67


5.6.4.7. Εγκατάσταση καθαρισμού τροχών οχημάτων Η προτεινόμενη κατασκευή έχει σκοπό τον καθαρισμό των ελαστικών των οχημάτων

από την λάσπη και τα υπολείμματα απορριμμάτων που αυτά μεταφέρουν από τα

μέτωπα εργασιών. Γι’ αυτό το σκοπό, σε κάποιο σημείο της λωρίδας εξόδου της

εσωτερικής οδοποιίας, που να είναι λειτουργική για το σύνολο του Χ.Υ.Τ.Α., θα

κατασκευαστεί εγκατάσταση πλύσης των τροχών των οχημάτων (υγρό σύστημα

υποχρεωτικά).

5.6.4.8. Εγκατάσταση ύδρευσης Στο μελετώμενο έργο προβλέπονται οι ακόλουθες χρήσεις νερού:

α) Πλύση προσωπικού

β) Εργαστήριο

γ) Χρήσεις Κουζίνας

δ) Χώρος υγιεινής - Αποχωρητήριο

ε) Πλύση τροχών απορριμματοφόρων

στ) Πλύση μηχανημάτων, δαπέδων και λοιπών εγκαταστάσεων

ζ) Διαβροχή επιφανειών Χ.Υ.Τ.Α. και εσωτερικού οδικού δικτύου όταν ο καιρός είναι

ξηρός και φυσάει άνεμος

η) Πυρόσβεση

θ) Άρδευση φυτών

Οι ανάγκες πυρόσβεσης και άρδευσης των φυτών, προτείνεται να καλύπτονται από

κοινή δεξαμενή πυρόσβεσης και άρδευσης, ωφέλιμης συνολικής χωρητικότητας

τουλάχιστον 300m3, η οποία είτε θα τροφοδοτείται από γεώτρηση, είτε με μεταφορά

ύδατος με βυτιοφόρα. Η ίδια δεξαμενή θα χρησιμοποιείται και για την παροχή νερού

για τη διαβροχή των επιφανειών των χώρων όπως επίσης και για την παροχή του

ύδατος πλύσης των τροχών των απορριμματοφόρων και των φορτηγών. Απαραίτητη

προϋπόθεση είναι ότι η δεξαμενή αυτή θα είναι πάντοτε γεμάτη μέχρι την ελάχιστη

στάθμη των 200m για την ασφάλεια της πυρόσβεσης. Για την άρδευση μπορούν να

χρησιμοποιούνται και τα επεξεργασμένα στραγγίσματα.

Σελ. 5- 68


Για τις υπόλοιπες χρήσεις, συνιστάται η ύπαρξη μικρής δεξαμενής κατ’ ελάχιστον

ωφέλιμου όγκου 50,0m3, η οποία θα τροφοδοτείται πιθανώς από γεώτρηση, σε

περίπτωση που η ποιότητα νερού της γεώτρησης είναι κατάλληλη. Στην αντίθετη

περίπτωση η δεξαμενή θα τροφοδοτείται σε τακτά χρονικά διαστήματα με βυτιοφόρο.

Η εγκατάσταση ύδρευσης, των ειδών υγιεινής και του δικτύου σωληνώσεων θα

εκτελεσθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του ισχύοντα «Κανονισμού Εσωτερικών

Υδραυλικών Εγκαταστάσεων», τις υποδείξεις της επίβλεψης και τους κανόνες της

τεχνικής και της εμπειρίας, με τις μικρότερες δυνατές φθορές των δομικών στοιχείων

του κτιρίου και με πολύ επιμελημένη εργασία.

Οι διατρήσεις πλακών, τοίχων και τυχόν λοιπόν φερόντων στοιχείων του κτιρίου για

την τοποθέτηση υδραυλικών υποδοχέων ή διέλευσης σωληνώσεων θα εκτελούνται

μετά από έγκριση της επίβλεψης.

Οι κανονισμοί με τους οποίους πρέπει να συμφωνούν τα τεχνικά στοιχεία των

μηχανημάτων, συσκευών και υλικών των διαφόρων εγκαταστάσεων αναφέρονται

στην τεχνική έκθεση και στις επιμέρους προδιαγραφές των υλικών. Όλα τα υλικά που

πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση του έργου θα πρέπει να είναι

καινούργια και τυποποιημένα, προϊόντα γνωστών κατασκευαστών που ασχολούνται

με την παραγωγή τέτοιων υλικών, χωρίς ελαττώματα και να έχουν τις διαστάσεις και

τα βάρη που προβλέπονται από τους κανονισμούς, όταν δεν καθορίζονται από τις

προδιαγραφές.

Σε περίπτωση μεταφοράς του δικτύου ύδρευσης ύδατος της ευρύτερης περιοχής έως

το γήπεδο των εγκαταστάσεων, η μεταφορά αυτή θα γίνει με ευθύνη και δαπάνες του

φορέα του έργου ή άλλου φορέα (π.χ. Δήμου, συνδέσμου ΟΤΑ, κ.λπ.), ο Ανάδοχος

όμως είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει τις απαιτούμενες εργασίες σύνδεσης του

δικτύου απ’ το όριο του γηπέδου και εντός αυτού χωρίς να δικαιούται επιπλέον

αποζημίωση.

Σελ. 5- 69


5.6.4.9. Εγκατάσταση αποχέτευσης Η αποχέτευση των κτιρίων, του πλυντηρίου και των πλύσεων δαπέδων θα

διοχετεύονται στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Στραγγισμάτων εκτός αν αυτό είναι

αδύνατο από μορφολογικής ή υψομετρικής άποψης οπότε θα οδηγούνται σε

απορροφητικό βόθρο.

Σε περίπτωση που τα υγρά απόβλητα από τις κτιριακές εγκαταστάσεις και το

πλυντήριο θα οδηγούνται μέσω ενός αγωγού αποχέτευσης στην εγκατάσταση

επεξεργασίας των στραγγισμάτων και θα υπόκεινται και αυτά σε επεξεργασία μαζί με

τα στραγγίσματα, απαιτείται στη Τεχνική Μελέτη Προσφοράς, στο σχεδιασμό της

εγκατάστασης επεξεργασίας των στραγγισμάτων να ληφθεί υπόψη η αύξηση των

προς επεξεργασία ποσοτήτων.

Τα υγρά απόβλητα από την εγκατάσταση πλύσης τροχών των οχημάτων, θα

οδηγούνται για διάθεση ή στην Ε.Ε.Σ. ή επιφανειακά στο Χ.Υ.Τ.Α.

5.6.4.10. Ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις Οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια στο μελετώμενο έργο προκύπτουν από τις

παρακάτω δραστηριότητες:

- Φωτισμός ευρύτερου χώρου

- Κτίριο Διοίκησης (φωτισμός, ρευματοδότες κ.λπ.)

- Λειτουργία συστήματος διαχείρισης στραγγισμάτων (αντλίες, εγκατάσταση

επεξεργασίας κ.λπ.)

- Λειτουργία συστήματος διαχείρισης βιοαερίου (αντλίες, εγκατάσταση επεξεργασίας

κ.λπ.)

- Λειτουργία Τεμαχιστή

- Λοιπές Εγκαταστάσεις

Με βάση τα ανωτέρω, οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις διακρίνονται σε:

α) εγκαταστάσεις κτιρίων και

β)εξωτερικές εγκαταστάσεις του έργου.

α) Οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις των κτιρίων περιλαμβάνουν τα εξής:

Σελ. 5- 70


• Φυλάκιο - ζυγιστήριο - γεφυροπλάστιγγα.

• Κτίριο Διοίκησης, συνεργείο και πλυντήριο.

• Οικίσκο Ε.Ε.Σ.

Στα παραπάνω συμπεριλαμβάνονται και οι αναγκαίοι χώροι αποδυτηρίων και

υγιεινής εργαζομένων όπως προβλέπονται από τους σχετικούς νόμους, χώροι

μηχανολογικών εγκαταστάσεων, αποθηκευτικοί χώροι κ.λ.π.

β) Οι εξωτερικές εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν:

• Την ηλεκτροδότηση κτιρίων .και άλλων εξωτερικών εγκαταστάσεων από τον

κεντρικό ηλεκτρικό πίνακα προς τους επί μέρους γενικούς πίνακες.

• Το εξωτερικό δίκτυο ύδρευσης και εγκαταστάσεις αποθήκευσης νερού.

• Το εξωτερικό δίκτυο αποχέτευσης.

• Το εξωτερικό δίκτυο φωτισμού, με φωτισμό της εισόδου, του χώρου

επεξεργασίας στραγγισμάτων, του χώρου του πυρσού και του απαιτούμενου

τμήματος οδοποιίας και περιβάλλοντος χώρου κτιριακών εγκαταστάσεων.

• Τις γεωτρήσεις για (πιθανή) ύδρευση και την παρακολούθηση των υπογείων

υδάτων.

• Την εγκατάσταση αλεξικέραυνων για την προστασία των κτιριακών

εγκαταστάσεων και του μετώπου εργασίας των απορριμμάτων.

• Την ηλεκτρολογική εγκατάσταση της κεντρικής εισόδου - πύλης.

• Τις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας των στραγγισμάτων και του

πυρσού καύσης του βιοαέριου.

• Τις ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις του συγκροτήματος τεμαχισμού.

Στο παρόν έργο δεν περιλαμβάνεται και η όποια απαιτούμενη επέκταση, μεταφορά

και σύνδεση του τοπικού δικτύου της ΔΕΗ μέχρι την είσοδο του οικοπέδου, η οποία

θα γίνει με δαπάνες του κυρίου του έργου.

Στο έργο περιλαμβάνεται όλοι οι απαιτούμενοι σταθμοί μετασχηματισμού της τάσης.

Σελ. 5- 71


5.6.4.11. Ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος (H/Z) Για μέγιστη ασφάλεια σε περίπτωση εκτάκτου γεγονότος (π.χ. βλάβη δικτύου ΔΕΗ)

προτείνεται και η εγκατάσταση στο χώρο ενός Ηλεκτροπαραγωγού Ζεύγους (Η/Ζ),

που θα καλύπτει τη λειτουργία τουλάχιστον των κρίσιμων εγκαταστάσεων.

Ως κρίσιμες εγκαταστάσεις θεωρούνται αυτές που είναι απαραίτητες για την

απρόσκοπτη και ασφαλή λειτουργία του έργου, και συγκεκριμένα:

• Αντλίες ανακυκλοφορίας στραγγισμάτων και βροχοστραγγισμάτων.

• Τυχόν ενδιάμεσες αντλίες της Ε.Ε.Σ.

• Σταθμός Άντλησης και Καύσης Βιοαερίου.

• Φωτισμός κρίσιμων χώρων (εισόδου,Ε.Ε.Σ., πυρσού).

• Φωτισμός ασφαλείας.

• Ζυγιστήριο – Η/Υ.

• Ύδρευση

• Πυρόσβεση

• Λοιπές εγκαταστάσεις που από τη φιλοσοφία σχεδιασμού του έργου κρίνονται

ως κρίσιμες.

Η δυναμικότητα του Η/Ζ θα υπολογισθεί στο πλαίσιο της μελέτης Τεχνικής

Προσφοράς, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε προσφοράς.

Το Η/Ζ θα τοποθετηθεί είτε εντός αυτόνομου οικίσκου, είτε σε άλλο στεγασμένο χώρο

(συνεργείο, Ε.Ε.Σ., κ.λπ.).

5.6.4.12. Δεξαμενή καυσίμων Για την εύρυθμη λειτουργία του έργου, θα κατασκευαστεί υπέργεια αποθήκη υγρών

καυσίμων. Η χρήση των υγρών καυσίμων θα γίνεται μόνο από τα μηχανήματα

εργασίας και τα οχήματα της μονάδας.

Η κατασκευή της εγκατάστασης θα γίνει σύμφωνα με όσα προβλέπονται από την

ισχύουσα νομοθεσία.

Σελ. 5- 72


5.6.4.13. Δενδροφυτεύσεις Δεδομένου ότι το υπό μελέτη έργο βρίσκεται σε θέση μη ορατή από κατοικημένες

περιοχές, αλλά και από τις διάσπαρτες κατοικίες που παρατηρήθηκαν στη γύρω

περιοχή, λόγω της μορφολογίας δεν αναμένεται καμία επίπτωση στην αισθητική

εικόνα της περιοχής.

Παρά το γεγονός αυτό θα αναπτυχθεί περιμετρική δενδροφύτευση για οπτική

προκάλυψη και απομόνωση του χώρου, με έμφαση στη φύτευση ψηλών δέντρων δε

ειδικά σημεία ενδιαφέροντος.

5.6.4.14. Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου Για την επικοινωνία των κτιρίων και την προστασία τους από διαβρώσεις του

εδάφους λόγω βροχής θα γίνει διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου με την

διαμόρφωση - περιμετρικά των κτιρίων - διαδρόμου πλάτους τουλάχιστον 2,0m από

σκυρόδεμα C12/15, οπλισμένο με δομικό πλέγμα Τ131 χωρίς επίστρωση.

Επίσης θα προβλεφθεί η διευθέτηση των ομβρίων από κεκλιμένες επιφάνειες πρασίνου που ενδεχομένως καταλήγουν στα κτίρια. Επίσης, στις διαμορφώσεις περιλαμβάνονται αν βεβαίως απαιτούνται από την διάταξή τους και πεζόδρομοι που οδηγούν από το ένα κτίριο στο άλλο ή σε άλλες λειτουργικές δραστηριότητες του Χ.Υ.Τ.Α., πλάτους 3,0m, με υπόβαση 15cm με αμμοχάλικο και επίστρωση με C12/15, πάχους 12cm, οπλισμένο με δομικό πλέγμα Τ131. Οι πεζόδρομοι θα κατασκευαστούν σύμφωνα με την κλίση του εδάφους, πρέπει δε

να προβλεφθεί η απορροή των ομβρίων. Τέλος, μπορεί να κατασκευαστούν

σκαλάκια ανάλογα με τις υψομετρικές διαφορές.

5.6.4.15. Λοιπά έργα υποδομής Στο παρόν έργο περιλαμβάνεται η μελέτη, η προμήθεια και η εγκατάσταση όλων των

λοιπών έργων υποδομής, που εξασφαλίζουν την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία του

έργου.

Σελ. 5- 73


Ενδεικτικά αναφέρονται:

α) Αντικεραυνική προστασία: Θα εξασφαλιστεί η αντικεραυνική προστασία όλων των

κτιριακών και λοιπών κρισίμων εγκαταστάσεων του έργου (Κτίριο Διοίκησης,

Συνεργείο, Οικίσκος Εισόδου, Ε.Ε.Σ., Πυρσός Βιοαερίου), όπως και του εκάστοτε

λειτουργούντος μετώπου του Χ.Υ.Τ.Α.

β) Κεντρικό σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου. Όλες οι βασικές εγκαταστάσεις,

θα ελέγχονται από κεντρικό σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου.

γ) Εργαστήριο: Θα υπάρχει οργανωμένο εργαστήριο, για την παρακολούθηση των

περιβαλλοντικών παραμέτρων του έργου.

δ) Φορητά δικτυωτά πετάσματα, για συγκράτηση των παρασυρόμενων υλικών από

το μέτωπο εργασίας.

ε) Κατάλληλη σήμανση του οδικού δικτύου και των κτιρίων.

5.6.5. Τεχνική περιγραφή της προτεινόμενης οδού προσπέλασης των εγκαταστάσεων 5.6.5.1. Εισαγωγή Ο χώρος όπου θα κατασκευασθούν οι εγκαταστάσεις διαχείρισης στερεών

αποβλήτων είναι απομακρυσμένος από οποιαδήποτε παραγωγική ή κοινωνική

δραστηριότητα.

Η πρόσβαση στον υπό μελέτη χώρο σήμερα αρχικά γίνεται μέσω του υφιστάμενου

οδικού δικτύου, το οποίο είναι ασφαλτοστρωμένο (μήκους 2,3 km) και ακολούθως

μέσω υφιστάμενου χωματόδρομου, μήκους 1,3 Km, ο οποίος απαιτεί έργα

βελτίωσης.

Για την πρόσβαση στον χώρο απαιτείται σήμερα η διέλευση των οχημάτων διαμέσου

του οικισμού του Γραμματικού. Για την αποφυγή όχλησης του οικισμού, προτείνεται η

κατασκευή έργων παράκαμψης του Γραμματικού. Η προτεινόμενη παράκαμψη

γίνεται βόρεια του Γραμματικού, κατά μήκος υφιστάμενου χωματόδρομου στο πρώτο

τμήμα της και με εντελώς νέα χάραξη στο υπόλοιπο. Το συνολικό μήκος της

προτεινόμενης παράκαμψης ανέρχεται σε 2,25 km περίπου.

Ακολούθως παρατίθεται τεχνική περιγραφή της προτεινόμενης οδού πρόσβασης.

Σελ. 5- 74


5.6.5.2 Προτεινόμενη διαδρομή - συσχετισμός της οδού με το υφιστάμενο δίκτυο Για την πρόσβαση στον χώρο απαιτείται σήμερα η διέλευση των οχημάτων διαμέσου

του οικισμού του Γραμματικού. Για την αποφυγή όχλησης του οικισμού, προτείνεται η

κατασκευή έργων παράκαμψης του Γραμματικού. Η προτεινόμενη παράκαμψη

γίνεται βόρεια του Γραμματικού, κατά μήκος υφιστάμενου χωματόδρομου στο πρώτο

τμήμα της και με εντελώς νέα χάραξη στο υπόλοιπο. Το συνολικό μήκος της

προτεινόμενης παράκαμψης ανέρχεται σε 2,25 km περίπου.

Με βάση τα ανωτέρω, η προτεινόμενη οδός πρόσβασης στο χώρο έχει συνολικό

μήκος 5,13 Km και αποτελείται συνοπτικά από τα κάτωθι επιμέρους τμήματα, με τα

αντίστοιχα χαρακτηριστικά:

• Τμήμα Α (Παράκαμψη Γραμματικού- υφιστάμενη οδός): Χωμάτινη οδός μήκους

700 m η οποία απαιτεί διαπλάτυνση και ασφαλτόστρωση.

• Τμήμα Β (Παράκαμψη Γραμματικού): Νέα χάραξη μήκους 1,55 km.

• Τμήμα Γ (Υφιστάμενη οδός Γραμματικού - Αγίας Τριάδος): Ασφαλτοστρωμένη

οδός μήκους 1,55 km, η οποία απαιτεί διαπλάτυνση, νέα ασφαλτόστρωση και

μικρά τεχνικά έργα σε μεμονωμένα σημεία.

• Τμήμα Δ (Υφιστάμενη αγροτική οδός): Χωμάτινη οδός μήκους 1,33 km, η οποία

απαιτεί διαπλάτυνση και ασφαλτόστρωση.

Η αρχή της οδού πρόσβασης τοποθετείται επί της οδού που συνδέει το Γραμματικό

με τον Βαρνάβα περίπου 2 km μετά το Γραμματικό. Για τα πρώτα 700 μέτρα κινείται

επί υφιστάμενης χωμάτινης οδού η οποία πρέπει να διαπλατυνθεί και να

ασφαλτοστρωθεί. Η χωμάτινη αυτή οδός σήμερα εξυπηρετεί την πρόσβαση στον

υφιστάμενο Χ.Δ.Α. Γραμματικού, όπου και τερματίζει. Στις χ.θ. 0+550,00 και

0+700,00 απαιτείται η τοποθέτηση τεχνικών έργων για την απορροή των ομβρίων

από ανάντι. Στη συνέχεια προτείνεται η διάνοιξη νέας χάραξης για περίπου 1,55 km η

οποία κινείται επί του λόφου σε απόσταση κατά μέσο όρο 500 μέτρων από τον

οικισμό του Γραμματικού. Στη χ.θ. 2+250,00 η νέα οδός συναντά τον υφιστάμενο

ασφαλτόδρομο μέχρι τη χ.θ. 3+800,00. Τέλος, η οδός συνεχίζει μέχρι την είσοδο του

οικοπέδου επί υφιστάμενης χωμάτινης οδού στην οποία απαιτείται βελτίωση της

Σελ. 5- 75


διατομής και ασφαλτόστρωσης. Στις χ.θ. 4+450,00 και 4+950,00 η οδός διέρχεται

από ρέματα και απαιτείται η κατασκευή τεχνικών έργων ικανής παροχής.

5.6.5.3. Περιγραφή και γεωμετρικά χαρακτηριστικά της οδού Ι) Κατηγορία οδού και τύπος διατομής Η προτεινόμενη οδός ανήκει στην κατηγορία ε2, σύμφωνα με τις Οδηγίες Μελετών

Οδικών Έργων Δ (Ο.Μ.Ο.Ε.).

Η διατομή της προτεινόμενης οδού πρόσβασης, θα αποτελείται από δύο λωρίδες

κυκλοφορίας πλάτους 3,00 μέτρων η καθεμία και εκατέρωθεν έρεισμα πλάτους 0,50

μέτρων. Η οδοστρωσία της θα αποτελείται από δύο στρώσεις υπόβασης της ΠΤΠ 0-

150 πάχους 10 εκ. η καθεμία, δύο στρώσεις βάσης της ΠΤΠ 0-155 πάχους 10 εκ. η

καθεμία, ασφαλτική προεπάλειψη της ΠΤΠ Α-201 και ασφαλτική στρώση

κυκλοφορίας της ΠΤΠ Α-265 πάχους 5 εκ. Τα ερείσματα θα έχουν οδοστρωσία της

ΠΤΠ 0-155 πάχους 30 εκ.

Στις περιοχές που η διατομή της οδού βρίσκεται σε όρυγμα θα κατασκευαστεί

παρόδια τριγωνική ανεπένδυτη τάφρος ανοίγματος 0,90 εκ. για τη σωστή απορροή

των ομβρίων.

ΙΙ) Στοιχεία Χάραξης Η μελετηθείσα χάραξη βελτίωσης έχει συνολικό μήκος 5.131,35 m. Η αρχή της

τοποθετείται επί της οδού που συνδέει το Γραμματικό με τον Βαρνάβα περίπου 2 km

μετά το Γραμματικό. Το πέρας της οδού τοποθετείται στην προβλεπόμενη είσοδο στο

οικόπεδο των εγκαταστάσεων.

Σε όλο το μήκος των 5.131,35 μ. υπάρχουν συνολικά 92 κορυφές. Κατά την χάραξη

της οδού ακολουθήθηκε οριζοντιογραφικά κατά το δυνατόν η υφιστάμενη κατάσταση

στα τμήματα που ακολουθούν υφιστάμενες χαράξεις. Οι ακτίνες στις

οριζοντιογραφικές καμπύλες, κυμαίνονται από 200 έως και 20 μέτρα (για

ελαχιστοποίηση της απόκλισης από τον υφιστάμενο άξονα).

Σελ. 5- 76


Οι κατά μήκος κλίσεις της οδού είναι στο μεγαλύτερο μέρος ικανοποιητικές με

εξαίρεση ορισμένα τμήματα κακής βατότητας τα οποία θα βελτιωθούν κατά το

δυνατόν. Σε τέσσερις θέσεις της οδού στις οποίες διέρχεται από υφιστάμενα ρέματα

θα τοποθετηθούν τεχνικά έργα ικανά να παροχετεύουν την απορροή των εκάστοτε

ρεμάτων. Ειδικότερα, τεχνικά έργα απαιτούνται στις χ.θ. 0+550,00, χ.θ. 0+700,00,

χ.θ. 4+450,00 και χ.θ. 4+950,00.

Σελ. 5- 77


5.7. ΧΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

5.7.1. Ύδρευση Στη μελετώμενη Ο.Ε.Δ.Α., η οποία στην πλήρη ανάπτυξή της θα περιλαμβάνει Χώρο

Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων, ΚΔΑΥ και Μονάδα Κομποστοποίησης,

προβλέπονται οι ακόλουθες χρήσεις νερού:

α) Πλύση προσωπικού

β) Πόση

γ) Χώρος υγιεινής - Αποχωρητήριο

δ) Πλύση τροχών απορριμματοφόρων

ε) Πλύση μηχανημάτων Χ.Υ.Τ.Α.

στ) Διαβροχή επιφανειών Χ.Υ.Τ.Α. και εσωτερικού οδικού δικτύου όταν ο καιρός είναι

ξηρός και φυσάει άνεμος.

ζ) Πυρόσβεση.

η) Αρδευση φυτών

θ) Χρήση νερού για τις ανάγκες των εγκαταστάσεων επεξεργασίας των


Ειδικά οι ανάγκες πυρόσβεσης, προτείνεται να καλύπτονται από δεξαμενή

πυρόσβεσης χωρητικότητας 200m3 περίπου, η οποία είτε θα τροφοδοτείται από

γεώτρηση, είτε με μεταφορά ύδατος με βυτιοφόρα. Η ίδια δεξαμενή θα

χρησιμοποιείται και για την παροχή νερού για τη διαβροχή των επιφανειών του

χώρου όπως επίσης και για την παροχή του ύδατος πλύσης των τροχών των

απορριμματοφόρων και των μηχανημάτων.

Για την άρδευση θα χρησιμοποιείται ξεχωριστή δεξαμενή χωρητικότητας 100

m3 περίπου, η οποία θα τροφοδοτείται από γεωτρήσεις – βυτιοφόρα, καθώς και από

τα επεξεργασμένα λύματα.

Τέλος για τις ανάγκες ύδρευσης των κτιριακών εγκαταστάσεων και του

περιβάλλοντος χώρου, συνιστάται η ύπαρξη δεξαμενής αποθήκευσης ύδατος,

ωφέλιμου όγκου 50,0m3 περίπου, το οποίο θα τροφοδοτείται πιθανώς από

γεώτρηση, σε περίπτωση που η ποιότητα νερού της γεώτρησης είναι κατάλληλη.

Σελ. 5- 78


Στην αντίθετη περίπτωση και η δεξαμενή αυτή θα τροφοδοτείται σε τακτά χρονικά

διαστήματα με βυτιοφόρο.

5.7.2. Ενεργειακή απαίτηση Οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια στον μελετώμενο Χ.Υ.Τ.Α. στο ΚΔΑΥ και στην

Μονάδα Κομποστοποίησης, προκύπτουν από τις παρακάτω δραστηριότητες:

- Φωτισμός ευρύτερου χώρου

- Κτίριο Διοίκησης (φωτισμός, ρευματοδότες)

- Κτίριο Συνεργείου (φωτισμός. ρευματοδότες)

- Λειτουργία συστήματος διαχείρισης στραγγισμάτων (αντλίες, εγκατάσταση

επεξεργασίας κ.λπ.)

- Λειτουργία συστήματος διαχείρισης βιοαερίου (αντλίες, εγκατάσταση επεξεργασίας

κ.λπ.)

- Λοιπές Εγκαταστάσεις Χ.Υ.Τ.Α.

- Λειτουργία εγκατάστασης ΚΔΑΥ και Μονάδας Κομποστοποίησης. Η χρήση της

ενέργειας μπορεί αν διαφοροποιείται σημαντικά, ανάλογα με την επιλεγόμενη

τεχνολογία.

Η ζήτηση αυτή προτείνεται να καλυφθεί με μεταφορά του τοπικού δικτύου της ΔΕΗ το

οποίο βρίσκεται σε απόσταση από το χώρο της τάξεως των 2,0χλμ.

Για μέγιστη ασφάλεια σε περίπτωση εκτάκτου γεγονότος (π.χ. βλάβη δικτύου ΔΕΗ)

προτείνεται και η εγκατάσταση στο χώρο ενός Ηλεκτροπαραγωγού Ζεύγους (Η/Ζ),

που θα καλύπτει τη λειτουργία τουλάχιστον των κρίσιμων εγκαταστάσεων, όπως η

εγκατάσταση επεξεργασίας των στραγγισμάτων, τα αντλιοστάσια, ο φωτισμός

ασφαλείας κ.α.

Πέραν της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, υπάρχει ανάγκη σε καύσιμα για τη

λειτουργία των μηχανημάτων του χώρου. Ειδικότερα προτείνεται τουλάχιστον ένας

ερπυστριοφόρος προωθητής, ένας compactor, ένας ελαστιχοφόρος εκσκαφέας

φορτωτής και ένα φορτηγό για την μεταφορά υλικού επικάλυψης, καθώς και του Η/Ζ,

(όποτε αυτό θα τίθεται σε λειτουργία). Αν δεχθούμε τη δυσμενέστερη περίπτωση,

Σελ. 5- 79


που θα υπάρχει παρατεταμένη βλάβη, και το Η/Ζ θα λειτουργεί συνεχώς, τότε οι

ανάγκες αυτές εκτιμώνται σε:

-Ερπυστριοφόρος προωθητής και compactor:

20l/ώρα Χ 16ώρες/ημ Χ 6ημ/εβδ Χ 52εβδ./έτος Χ 2 = 200m3/έτ.

-Ελαστιχοφόρος φορτωτής - φορτηγό:

20l/ώρα Χ 10ώρες/ημ. Χ 3ημ/εβδ. Χ 52εβδ./έτος = 31,2m3/έτ.

-Ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος: 5l/ώρα Χ 16ώρες/ημ. Χ 312 ημ./έτος = 25,0m3/έτος

Συνολικά, στη δυσμενέστερη περίπτωση, απαιτούνται περίπου 260 m3 καυσίμων

ετήσια ή περίπου 700 l/ημέρα, για την κάλυψη του συνόλου των ενεργειακών

απαιτήσεων του Χ.Υ.Τ.Α.

Σελ. 5- 80


5.8. ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ - ΠΡΟΪΟΝΤΑ Στην περίπτωση μίας Ο.Ε.Δ.Α. ως πρώτη ύλη θεωρούνται όλα τα εισερχόμενα

απορρίμματα και ως προϊόντα τα επεξεργασμένα υλικά που προκύπτουν από την

μονάδα.

Στο διάγραμμα που ακολουθεί, φαίνονται τα υλικά που εισέρχονται και εξέρχονται

από τις επιμέρους μονάδες της μελετώμενης Ο.Ε.Δ.Α.

1 Μονάδα Κομπ/σης

Β-ΒΑ. Αττικής

40.000 (min)

1 ΚΔΑΥ

Β-ΒΑ. Αττικής

72.500

1 ΧΥΤΑ + Μονάδα

προεπεξεργασίας

127.500(max)

Υλικά Ανακύκλωσης 62.000

10.5007.000

Κομπόστ 12.500

Απώλειες Υγρασίας 20.500

110.000 t/έτος σύμμεικτα απορρίμματα

40.000t/έτος οργανικής ύλης

Ανακυκλώσιμα

Αχρηστα

Προς Υ.Τ. ή αξιοποίηση

10-20% Υλικά Ανακύκλωσης

Σελ. 5- 81


5.9. ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ 5.9.1. Απαιτούμενο προσωπικό Χ.Υ.Τ.Α. Για την εκτίμηση του απαιτούμενου προσωπικού, θεωρείται ότι ο Χ.Υ.Τ.Α. θα

λειτουργεί σε δύο (2) βάρδιες επί έξι ημέρες την εβδομάδα ενώ, η ανάγκη για φύλαξη

θα καλύπτεται σε τρεις βάρδιες.

Για την εκτέλεση όλων των εργασιών και την ορθή λειτουργία των εγκαταστάσεων, το

ελάχιστο απαιτούμενο προσωπικό, εκτιμάται ότι είναι το ακόλουθο.

α) Επόπτης –Επικεφαλής:

Είναι ο κύριος υπεύθυνος όλων των εγκαταστάσεων, συντονίζει και επιβλέπει όλες

τις εργασίες και το προσωπικό, ενώ κάνει όλες τις απαραίτητες συνεννοήσεις με τον

Κύριο του Έργου. Πρέπει να είναι Μηχανικός με γνώση τεχνικών έργων και έργων

αντιρρύπανσης ειδικότερα.

β) Οδηγός – Χειριστής Μηχανημάτων

Απαιτούνται τέσσερα άτομα ως οδηγοί – χειριστές μηχανημάτων για την λειτουργία

των μηχανημάτων του ΧΥΤΑ (φορτωτής, συμπιεστής, φορτηγό, σπαστήρας).

γ) Φύλακας-Ζυγιστής Χ.Υ.Τ.Α.

Έχει την ευθύνη ελέγχου και φύλαξης του χώρου γενικότερα, και της ζύγισης των

οχημάτων. Στο παρόν έργο απαιτούνται τέσσερα άτομα οι οποίοι θα φυλάσσουν το

χώρο ολόκληρο το 24ωρο.

δ) Εργάτης Γενικών Καθηκόντων

Ο εργάτης γενικών καθηκόντων αναλαμβάνει τις απλές εργασίες συντήρησης των

εγκαταστάσεων, όπως καθαρισμός περίφραξης, συντήρηση τάφρων ομβρίων,

καθαρισμός μηχανημάτων και χώρου γενικότερα, αποψίλωση αντιπυρικής ζώνης κ.ά.

Για την σωστή λειτουργία του έργου απαιτούνται 5 άτομα ως εργάτες γενικών

καθηκόντων.

ε) Υπεύθυνος Περιβαλλοντικού Ελέγχου και Εγκαταστάσεων Αντιρρύπανσης.

Σελ. 5- 82


Αναλαμβάνει την υλοποίηση του προγράμματος περιβαλλοντικού ελέγχου

εκτελώντας τις δειγματοληψίες και όσους από τους ελέγχους μπορούν να

πραγματοποιηθούν επιτόπου, ρυθμίζει και λειτουργεί τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας

στραγγισμάτων και διαχείρισης βιοαερίου. Για την σωστή λειτουργία περιβαλλοντικού

ελέγχου του συνόλου του έργου απαιτούνται 2 άτομα.

στ) Τεχνίτης Συντήρησης Μηχανημάτων - Εξοπλισμού

Αναλαμβάνει τον τεχνικό έλεγχο των μηχανημάτων και του εξοπλισμού και εκτελεί τις

βασικές εργασίες συντήρησής τους. Απαιτούνται δύο άτομα.

Ορισμένα βέβαια από τα ανωτέρω καθήκοντα, ίσως μπορεί να ανατεθούν στο ίδιο

άτομο (π.χ. εργάτης γενικών καθηκόντων – τεχνίτης συντήρησης).

Το σύνολο του ανώτερου προσωπικού που απαιτείται για την λειτουργία των έργων,

δίδεται και εποπτικά στον πίνακα που ακολουθεί:

Α/Α ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΑΤΟΜΑ

1. Επόπτης - Επικεφαλής 1

2. Οδηγός – Χειριστής Μηχανημάτων 4

3. Φύλακας - Ζυγιστής 4

4. Εργάτης Γενικών Καθηκόντων 5

5. Υπεύθυνος Περιβαλλοντικού Ελέγχου και

Εγκαταστάσεων Αντιρρύπανσης

2

6. Τεχνίτης Συντήρησης Μηχανημάτων - Εξοπλισμού 2

ΣΥΝΟΛΟ 18

5.9.2. Απαιτούμενο προσωπικό Μονάδας Βιολογικής Ξήρανσης Ενδεικτικά, για την εύρυθμη λειτουργία της μονάδας απαιτείται το ακόλουθο

προσωπικό, ανάλογα με την αρμοδιότητα :

Για τη ζύγιση των οχημάτων ένα (1) άτομο στο ζυγιστήριο

Για τον θάλαμο ελέγχου της μονάδας ένας (1) τεχνικός, συνολικά για τρείς (3)

βάρδιες τρία (3) άτομα προσωπικό

Δύο (2) χειριστές φορτωτών διάθεσης προιόντων

Σελ. 5- 83


Ενας (1) οδηγός διάθεσης αχρήστων μονάδας

Δύο (2) άτομα διοικητικό προσωπικό (γραμματεία, λογιστήριο)

Διευθυντής μονάδας

Ένας (1) συντηρητής μηχανολογικού εξοπλισμού

Συνολικά απαιτούνται ενδεικτικά 11 άτομα προσωπικό για μία βάρδια λειτουργίας με

εξαίρεση το θάλαμο ελέγχου όπου θα υπάρχει 24ώρη παρακολούθηση λόγω της

24ώρης λειτουργίας του τμήματος βιολογικής ξήρανσης.

5.9.3. Απαιτούμενο προσωπικό Μονάδας Κομποστοποίησης Για την λειτουργία της Μονάδας Κομποστοποίησης απαιτείται το ακόλουθο

προσωπικό:

Ενας (1) επόπτης

Δύο (2) τεχνικοί για την συντήρηση των μηχανημάτων

Τέσσερις (4) χειριστές μηχανημάτων

Τέσσερις (4) εργάτες γενικών καθηκόντων

Δύο (2) οδηγοί μεταφοράς των απορριμμάτων από και προς την μονάδα

Συνολικά απαιτούνται ενδεικτικά 13 άτομα προσωπικό, για εξαήμερη λειτουργία και

επτά (7,0) ώρες λειτουργίας ημερησίως.

5.9.4. Απαιτούμενο προσωπικό ΚΔΑΥ Για την λειτουργία του ΚΔΑΥ απαιτείται το ακόλουθο προσωπικό:

Ενας (1) επόπτης

Δύο (2) τεχνικοί για την συντήρηση των μηχανημάτων

Δύο (2) χειριστές μηχανημάτων

Δέκα (10) εργάτες διαλογής

Δύο (2) εργάτες γενικών καθηκόντων

Ενας (1) οδηγός διάθεσης αχρήστων μονάδας

Συνολικά απαιτούνται ενδεικτικά 18 άτομα προσωπικό για 5ήμερη λειτουργία (260

ημέρες/έτος).

Σελ. 5- 84


5.10. ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ 5.10.1. Κόστος κατασκευής έργου

ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α/Α ΦΥΣΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΜΟΝΑΔΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑ Τιμή Μονάδας ΔΑΠΑΝΗ Χ.Υ.Τ.Α. χωρητικότητας 2.000.000 m3 1. Εργασίες προετοιμασίας χώρου 1.1. Εργασίες προετοιμασίας χώρου % 100 30.000 30.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 1 30.0002. Χωματουργικές εργασίες 2.1. Εκσκαφές διαμόρφωσης λεκάνης Χ.Υ.Τ.Α. m3 300.000 3,0 900.0002.2. Επιχώσεις διαμόρφωσης λεκάνης Χ.Υ.Τ.Α. – Ανάχωμα m3 200.000 3,0 600.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 2 1.500.0003. Έργα στεγανοποίησης Χ.Υ.Τ.Α. 3.1. Κατασκευή στεγάνωσης χώρου διάθεσης με τεχνητό

γεωλογικό φραγμό, γεωμεμβράνη HDPE, γεωύφασμα και άμμο προστασίας και κατασκευή στρώσης αποστράγγισης από χαλικόφιλτρο m2 100.000 20,0 2.000.000

ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 3 2.000.0004. Έργα διαχείρισης στραγγισμάτων 4.1. Εκσκαφές διαμόρφωσης χώρου εγκατάστασης

επεξεργασίας στραγγισμάτων m3 30.000 3,0 90.0004.2. Επιχώσεις διαμόρφωσης χώρου εγκατάστασης

επεξεργασίας στραγγισμάτων m3 15.000 1,5 22.500 4.3. Δίκτυο αγωγών στραγγισμάτων Χ.Υ.Τ.Α. 4.3.1 Αγωγοί συλλογής στραγγισμάτων HDPE Φ500 ΡΝ 10 M 220 120 26.4004.3.2 Αγωγοί συλλογής στραγγισμάτων HDPE Φ315 ΡΝ 10 M 680 70 47.600 4.3.3 Αγωγοί συλλογής στραγγισμάτων HDPE Φ200 ΡΝ 10 M 1.007 50 50.3504.3.4 Αγωγοί μεταφοράς στραγγισμάτων HDPE Φ315 ΡΝ 10 M 400 70 28.000 4.3.5 Αγωγοί ανακυκλοφορίας στραγγισμάτων M 1.770 20 35.4004.4. Φρεάτια Στραγγισμάτων 4.4.1 Εσωτερικά φρεάτια συλλογής στραγγισμάτων τεμ. 1 6.000 6.0004.4.2 Φρεάτια ανακυκλοφορίας στραγγισμάτων τεμ. 15 500 7.500 4.5. Εγκατάσταση επεξεργασίας στραγγισμάτων τεμ. 1 1.500.000 1.500.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 4 1.813.7505. Έργα διαχείρισης βιοαερίου 5.1. Δίκτυο αγωγών βιοαερίου M 2.800 30 84.0005.2. Φρεάτια συλλογής βιοαερίου με κεφαλές τεμ. 40 1.500 60.000 5.3. Φρεάτια συγκέντρωσης βιοαερίου τεμ. 5 6.000 30.000 5.4. Σταθμός άντλησης και καύσης βιοαερίου τεμ. 1 250.000 250.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 424.0006. Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας Χ.Υ.Τ.Α.

(διαχείριση ομβρίων - περιμετρικές τάφροι επενδεδυμένες & ανεπένδυτες)

6.1 Ανεπένδυτη - Επενδεδυμένη τάφρος M 5.000 30 150.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 6 150.0007. Έργα εσωτερικής οδοποιίας

(εκσκαφές - επιχώσεις, οδοστρωσία με ασφαλτόστρωση, παρόδιοι τάφροι) M 3.000 250 750.000

ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 7 750.0008. Περίφραξη & πύλη εισόδου 8.1 Περίφραξη M 3.400 40 136.000 8.2. Πύλη εισόδου τεμ. 1 2.000 2.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 8 138.0009. Έργα πρασίνου 9.1. Φυτεύσεις - Δένδρα /θάμνοι τεμ. 1.000 6,0 6.0009.2 Δίκτυο άρδευσης M 3.000 3,0 9.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 9 15.000

Σελ. 5- 85


10. Έργα υποδομών 10.1. Η/Μ ΕΡΓΑ (έργα ύδρευσης, αποχέτευσης,

ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, αντικεραυνική προστασία, Η/Ζ, κ.λπ.) τεμ. 1 200.000 200.000

10.2. Γεφυροπλάστιγγα (18Χ3,20 / 70tn) τεμ. 2 20.000 40.00010.3. Αντιπυρική ζώνη M2 32.000 0,5 16.000 10.4. Λοιπά έργα αντιπυρικής προστασίας τεμ. 1 10.000 10.00010.5. Εγκατάσταση καθαρισμού τροχών οχημάτων τεμ. 1 6.000 6.00010.6. Δεξαμενή νερού 50 m3 τεμ. 1 5.000 5.000 10.7. Δεξαμενή πυρόσβεσης 200 m3 τεμ. 1 9.000 9.000 10.8. Δεξαμενή άρδευσης 100 m3 τεμ. 1 9.000 9.000 10.9 Διαμορφώσεις περιβάλλοντος χώρου τεμ. 1 9.000 9.00010.10 Λοιπά έργα (χώρος αναμονής απορριμματοφόρων,

οδική σήμανση, κ.λπ.) τεμ. 1 50.000 50.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 10 354.00011. Κτιριακές εγκαταστάσεις 11.1. Οικίσκος η/μ έκτασης ~ 50 m2 τεμ. 1 30.000 30.00011.2. Φυλάκιο εισόδου επιφάνειας ~ 25 m2 τεμ. 1 15.000 15.00011.3. Κτίριο διοίκησης επιφάνειας ~ 250 m2 τεμ. 1 120.000 120.000 11.4. Κτίριο συνεργείου επιφάνειας ~ 300 m2 τεμ. 1 100.000 100.000 11.5. Υπαίθριος στεγασμένος χώρος πλύσης οχημάτων τεμ. 1 15.000 15.000 11.6. Υπαίθριος χώρος Parking επιφ. ~150 m2 τεμ. 1 10.000 10.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 11 290.00012. Συστήματα περιβαλλοντικής παρακολούθησης 12.1. Γεωτρήσεις ελέγχου υπογείων υδάτων τεμ. 4 7.000 28.00012.2. Γεωτρήσεις ελέγχου βιοαερίου τεμ. 15 2.000 30.000 12.3 Χώρος δειγματοληψίας τεμ. 1 5.000 5.000 12.4 Κεντρικό σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου τεμ. 1 60.000 60.000 12.5 Μετεωρολογικός σταθμός τεμ. 1 10.000 10.000 12.6 Εργαστηριακός εξοπλισμός τεμ. 1 60.000 60.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 12 193.00013. Οδός πρόσβασης 13.1. Χωματουργικά (εκσκαφές - επιχώσεις

,τεχνικά,οδοστρωσία κ.λπ.) M 5.000 450 2.250.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 13 2.250.00014. Λοιπές υπηρεσίες 14.1. Δοκιμαστική Λειτουργία - Εκπαίδευση προσωπικού % 100 200.000 200.00014.2 Εκπόνηση οριστικών μελετών % 100 650.00 650.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 14 850.00015. Κινητός εξοπλισμός 15.1. Συμπιεστής απορριμμάτων βάρους ~ 30 t. τεμ. 1 250.000 250.000 15.2. Ερπυστριοφόρος φορτωτής τεμ. 1 200.000 200.000 15.3. Ελαστιχοφόρος εκσκαφέας - φορτωτής τεμ. 1 150.000 150.000 15.4. Φορτηγό ανατρεπόμενο χωρητικότητας 8-10 m2 τεμ. 1 100.000 100.000 ΥΠΟΣΥΝΟΛΟ 15 700.000 ΣΥΝΟΛΟ Σ1 11.457.750,0 Γ.Ε. και Ο.Ε. (18%) 2.062.395,0 ΣΥΝΟΛΟ Σ2 13.520.145,0 Απρόβλεπτα (9%) 1.216.813,1 ΣΥΝΟΛΟ Σ3 14.736.958,1 Πρόβλεψη αναθεώρησης 0,0 ΣΥΝΟΛΟ Σ4 14.736.958,0 Τεχνική Υποστήριξη 589.478,0 Δημοσιοποίηση 73.685,0 Αγορά γης 590.000,0 Φ.Π.Α. (18%) 2.862.021,8 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΡΓΟΥ Α 18.762.143.0

Σελ. 5- 86


Β. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ

Β1. Χωματουργικά Έργα ΠΜ τεμ. 1 7.500.000,00 7.500.000,00

Β2. Μηχανολογικός Εξοπλισμός τεμ. 1 11.000.000,00 11.000.000,00

Β3. Βιολογική επεξεργασία τεμ. 1 7.000.000,00 7.000.000,00

Β4. Ηλεκτρολογικός Εξοπλισμός τεμ. 1 2.500.000,00 2.500.000,00

Β5. Κινητός εξοπλισμός Μονάδας τεμ. 1 500.000,00 500.000,00

Β6. Λοιπά έργα – Μελέτες τεμ. 1 1.500.000,00 1.500.000,00

ΣΥΝΟΛΟ 1: 30.000.000,00

ΓΕ & ΟΕ 18%: 5.400.000,00

ΣΥΝΟΛΟ 2: 35.400.000,00

ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ 9%: 3.186.000,00

ΣΥΝΟΛΟ 3: 38.586.000,00

Πρόβλεψη αναθεώρησης (περίπου 6,3% για υλοποίηση σε δύο έτη) 2.414.000,00

ΣΥΝΟΛΟ 4: 41.000.000,00

Φ.Π.Α. 18%: 7.380.000,00

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΡΓΟΥ Β: 48.380.000,00

Σημειώνεται ότι το κόστος υλοποίησης του έργου του Εργοστασίου της Μηχανικής

Ανακύκλωσης της Δυτικής Αττικής και των απαραίτητων συνοδευτικών έργων ανήλθε

στα περίπου 70.000.000 € (με τιμές του 2000) για δυναμικότητα περίπου 370.000

τόνων ετησίως κατά συνέπεια το προκύπτον ανωτέρω σημερινό κόστος της

εγκατάστασης για μέγιστη δυναμικότητα 127.000 ετησίως θεωρείται αποδεκτό λόγω

των εκτεταμένων χωματουργικών εργασιών (σχεδόν επίπεδη έκταση 40 στρεμμάτων

και του μεγέθους αυτού σχετικά μεσαίας προς μικρή δυναμικότητας και κατά

συνέπεια αναμένονται μικρές οικονομίες λόγω μεγέθους).

Σελ. 5- 87


Γ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΝΑΔΑΣΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ Γ1. Μονάδα διαχωρισμού τεμ. 1 1.500.000,00 1.500.000,00Γ2. Μονάδα Κομποστοποίησης τεμ. 1 1.000.000,00 1.000.000,00Γ3. Μονάδα ωρίμανσης και

ραφιναρίσματος compost τεμ. 1 1.200.000,00 1.200.000,00

Γ4. Κινητός εξοπλισμός Μονάδας τεμ. 1 400.000,00 400.000,00Γ5. Λοιπά έργα τεμ. 1 500.000,00 500.000,00

ΣΥΝΟΛΟ 1: 4.600.000,00

ΓΕ & ΟΕ 18%: 828.000,00ΣΥΝΟΛΟ 2: 5.428.000,00

ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ 15%: 814.200,00ΣΥΝΟΛΟ 3: 6.242.200,00

Πρόβλεψη αναθεώρησης 113.732,20ΣΥΝΟΛΟ 4: 6.355.932,20Φ.Π.Α. 18%: 1.144.067,80

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΡΓΟΥ Γ: 7.500.000,00

Δ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΔΑΥ Δ1. Κτιριακά έργα τεμ. 1 1.000.000,00 1.000.000,00Δ2. Εξοπλισμός τεμ. 1 2.000.000,00 2.000.000,00Δ3. Λοιπά έργα τεμ. 1 500.000,00 500.000,00

ΣΥΝΟΛΟ 1: 3.500.000,00

ΓΕ & ΟΕ 18%: 630.000,00ΣΥΝΟΛΟ 2: 4.130.000,00

ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ 15%: 619.500,00ΣΥΝΟΛΟ 3: 4.749.500,00

Πρόβλεψη αναθεώρησης 335.245,76ΣΥΝΟΛΟ 4: 5.084.745,76Φ.Π.Α. 18%: 915.254,24

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΡΓΟΥ Δ: 6.000.000,00

Σελ. 5- 88


5.10.2. Κόστος λειτουργίας έργου Το κόστος λειτουργίας του έργου με δεδομένο ότι θα τηρούνται όλες οι απαιτήσεις

ορθής οργάνωσης και λειτουργίας που περιγράφονται σε αντίστοιχο κεφάλαιο της

παρούσας μελέτης, παρουσιάζεται στον πίνακα που ακολουθεί:

.

ΚΟΣΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ

Είδος κόστους Τιμή μονάδας Τιμή μονάδας

Σύνολο

(€)/έτος

1 Ανταλλακτικά συντήρησης εξοπλισμού 3 €/ton 450.000

2 Ασφάλειες 0,3% του capital 150.000

3 Προσωπικό (1 βάρδια) 11άτομα 2.500€/μήνα 385.000

4 Διοικητικά έξοδα (τηλέφωνα, καύσιμα, κλπ) 100.000

5 Νερό (μονάδας/προσωπικό) 0,15m3/ton 0,75€/m3 16.875

6 Ενέργεια (ηλεκτρική ενέργεια) HM εξοπλισμού 140kWh/ton 0,065€/kWh 1.365.000

7 Φυσικό αέριο οξείδωσης απόσμησης 250kWh/hr 0,03€/kWh 59.130

8 Εξοδα οχημάτων μονάδας (φορτωτές κλπ) 0,8 lt/ton 0,7€/lt 84.000

ΣΥΝΟΛΟ 2.610.005

Ανάλυση ετήσιου κόστους λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α.Είδος δαπάνης Κόστος (ευρώ) (% )Προσωπικό 450.000 38%Ενέργεια 87.000 7%Καύσιμα-Λιπαντικά-Προμήθειες 400.000 34%Monitoring 90.000 8%Αμοιβή για μεταφορά υλικού επικάλυψης 0 0%Φθορές - επιδιορθώσεις ΧΥΤΑ 147.370 13%Μερικό σύνολο 1.174.370 100%

Κόστος ασφάλισης βάσει Οδηγίας 99/31 (1% του κόστους επένδυσης ανά έτος)

147.370

Κόστος αποκατάστασης - 80% του κόστους κατασκευής - συσσώρευση εντός 10ετίας

1.178.957

Ετήσια δυναμικότητα ΧΥΤΑ (σε χιλ.τόννους) 128Κόστος ανά τόννο (ευρώ./τόννο) 19,61

Σελ. 5- 89


ΚΟΣΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

Είδος κόστους

Μονάδας

Μέτρησης Τιμή μονάδας

Σύνολο

(€)/έτος

1 Προσωπικό άτομα 13 2500€/μήνα 445.000

2 Ανταλλακτικά – Συντήρηση εξοπλισμού μήνες 12 225.000€/μήνα 375.000

3 Γενικά έξοδα λειτουργίας μήνες 12 30000€/μήνα 360.000

ΣΥΝΟΛΟ 1.190.000

ΚΟΣΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΔΑΥ

Είδος κόστους Μονάδας Μέτρησης Τιμή μονάδας

Σύνολο

(€)/έτος

1 Προσωπικό άτομα 18 2500 €/μήνα 630000

2 Ανταλλακτικά – Συντήρηση εξοπλισμού μήνες 12 300000 €/μήνα 300000

3 Γενικά έξοδα λειτουργίας μήνες 12 30000€/μήνα 360.000

ΣΥΝΟΛΟ 1.290.000

Σελ. 5- 90


5.11. ΩΦΕΛΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ 5.11.1 Γενικά Σύμφωνα με την σημερινή διαχείριση των στερεών αποβλήτων, οι υφιστάμενοι χώροι

διάθεσης που υπάρχουν στην υποενότητα της ΒΑ Αττικής, αφενός κατά τη λειτουργία

τους δεν τηρούν κάποιες στοιχειώδεις αρχές της Υγειονομικής Ταφής των

Απορριμμάτων, όπως είναι π.χ. η καθημερινή διάστρωση, συμπίεση και κάλυψη των

απορριμμάτων, αφετέρου πριν την έναρξη της χρήσης τους, δεν οργανώθηκαν με τα

απαιτούμενα μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας και οργάνωσης ΧΥΤΑ (μόνωση

πυθμένα και πρανών, συλλογή στραγγισμάτων, συλλογή βιοαερίου κ.λπ.).

Όλα τα ανωτέρω συντείνουν στο ότι η σημερινή διαχείριση Στερεών Αποβλήτων,

αποτελεί πηγή σημαντικής ρύπανσης και κινδύνων για το περιβάλλον, η οποία

μπορεί να αρθεί μόνο με την ενιαία αντιμετώπιση του προβλήματος.

5.11.2 Ωφελιμότητα κατασκευής Ο.Ε.Δ.Α. ΒΑ Αττικής Η ωφελιμότητα από την εφαρμογή ενιαίου πλαισίου αντιμετώπισης στην διαχείριση

των Σ.Α. της περιοχής μελέτης, συνοψίζεται στα εξής:

Στην δημιουργία σύγχρονων εγκαταστάσεων επεξεργασίας και τελικής διάθεσης

Σ.Α., που ελαχιστοποιούν τις πιθανότητες ρύπανσης του περιβάλλοντος.

Παράλληλα με την χρήση καθαρών τεχνολογιών στη διαδικασία επεξεργασίας

των παραγόμενων ποσοτήτων, υπαγορεύεται η λήψη μέτρων για την βαθμιαία

μείωση του ποσοστού ετήσιας αύξησης των παραγόμενων αποβλήτων.

Στη παύση της λειτουργίας των υφιστάμενων χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης Σ.Α.,

που δρα καθοριστικά στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος.

Στην αποκατάσταση των υφιστάμενων λειτουργούντων και παλαιών Χ.Δ.Α., που

εξασφαλίζει ικανές συνθήκες για την σταδιακή αναβάθμιση του βλαβέντος τοπίου

και την λήψη μέτρων για τον ουσιαστικό περιορισμό έως εξάλειψη της

προκαλούμενης ρύπανση.

Στην ορθολογική διαχείριση των ειδικών κατηγοριών Σ.Α. που απαντώνται στην

περιοχή, δίνοντας εξειδικευμένες λύσεις τόσο στο πρόβλημα της ανεξέλεγκτης

Σελ. 5- 91


διάθεσης τους, όσο και στην ανεύρεση μεθόδων και τεχνικών για πιθανή

αξιοποίηση αυτών σε χρήσιμα υλικά.

Στην συμβατότητα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, αφού η διαχείριση των

απορριμμάτων στην Β-ΒΑ θα γίνεται πλέον σε πλήρη εναρμόνιση με την Ελληνική

και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία.

Επομένως με την εγκατάσταση της μελετώμενης Ο.Ε.Δ.Α. , στην Θέση «Μαύρο Βουνό – Γραμματικό», δίδεται μια οριστική λύση στην διαχείριση των στερεών αποβλήτων της περιοχής της Βόρειας – Βορειοανατολικής Αττικής, καθώς και στην αποκατάσταση του τραυματισμένου τοπίου στις περιοχές των υφιστάμενων ΧΔΑ.

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 6 - 1


6. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ 6.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η δημιουργία μονάδων Ο.Ε.Δ.Α. όπως προβλέπεται από τον Περιφερειακό

Σχεδιασμό διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής, επιβάλλεται να γίνεται με μεθόδους

και πρακτικές που να ελαχιστοποιούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην περιοχή

εγκατάστασής τους.

Το πιο ουσιαστικό ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί κατά την εκτίμηση και

αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, είναι ο ορισμός της έννοιας

«περιβάλλον». Γενικά, η ερμηνεία που δίνεται περιλαμβάνει τη χλωρίδα και την

πανίδα, γεωλογικά και κλιματολογικά στοιχεία, τον υδροφόρο ορίζοντα, κατοικημένες

περιοχές, κυκλοφοριακή κίνηση, καθώς και πολιτιστικούς και κοινωνικούς

παράγοντες. Όσο περισσότερα «συστατικά» περιλαμβάνονται στην έννοια

«περιβάλλον», τόσο ευρύτερη και πιο εκτενής είναι η ανάλυσή τους.

Για τον λόγο αυτό προβλέπονται μια σειρά από μηχανισμούς παρακολούθησης τόσο

της κατασκευής, αλλά κυρίως της λειτουργίας των μονάδων ΟΕΔΑ, ώστε να

ανιχνεύονται έγκαιρα οι τυχόν διαρροές και τα φαινόμενα ρύπανσης του

περιβάλλοντος, ενώ επίσης περιλαμβάνονται και οι από την διεθνή εμπειρία

ενδεδειγμένες μέθοδοι και πρακτικές αντιμετώπισης αυτών των επιπτώσεων.

Στο παρόν κεφάλαιο γίνεται μία εκτίμηση και αξιολόγηση όλων των πιθανών

περιβαλλοντικών επιπτώσεων που θα υπάρξουν στην άμεση περιοχή της υποψήφιας

θέσης «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό» για εγκατάσταση των μονάδων Ο.Ε.Δ.Α. Οι

επιπτώσεις αυτές αναφέρονται κύρια σε χωροταξικούς παράγοντες, σε παράγοντες

που διαμορφώνουν το τοπικό περιβάλλον στην εξεταζόμενη θέση (αέρας, έδαφος,

επιφανειακά & υπόγεια νερά, χλωρίδα & πανίδα, θόρυβος, κυκλοφορία, αισθητική,

κ.λ.π.), καθώς και στα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά της ευρύτερης περιοχής

της θέσης.

Σελ. 6 - 2


6.2. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Η κατασκευή και η λειτουργία Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης

Αποβλήτων (Ο.Ε.Δ.Α.), συνοδεύεται τόσο από θετικές όσο και από αρνητικές

περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Οι θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις αναφέρονται στην εξυπηρετούμενη περιοχή,

της οποίας τα στερεά απόβλητα θα διατίθενται εντός του ΧΥΤΑ διότι η απουσία

αυτού συνεπάγεται:

α) Ανεξέλεγκτη ή ημιελεγχόμενη απόρριψη των απορριμμάτων σε ανεξέλεγκτους

σκουπιδότοπους (χωματερές). Αυτό εγκυμονεί κινδύνους για τη ρύπανση των

υπογείων και επιφανειακών υδάτων, για την προσέλκυση τρωκτικών, εντόμων και

μικρών ζώων που μπορεί να γίνουν φορείς μολυσματικών ασθενειών, για την

εκδήλωση ακουσίων πυρκαγιών από αυτανάφλεξη κ.λπ.

β) Ανεξέλεγκτη εκούσια καύση των απορριμμάτων. Αυτό εγκυμονεί επίσης κινδύνους

για τη ρύπανση των υπογείων και επιφανειακών υδάτων απ' την εναπομείνασα

τέφρα, για τη ρύπανση της ατμόσφαιρας, από προϊόντα καύσης που δεν έχουν

υποστεί καθαρισμό και από προϊόντα ατελούς καύσης, για την επέκταση των

πυρκαγιών σε ευρύτερη περιοχή και αποτέφρωση ευρύτερης περιοχής κ.λπ.

Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις σχετικά ελεγχόμενης καύσης των απορριμμάτων,

κατά τις οποίες όμως απλά λαμβάνονται κάποια υποτυπώδη μέτρα για τη μη

επέκταση πυρκαγιάς σε γύρω περιοχές.

γ) Μη ασφαλής Διάθεση Σ.Α.: Εκτός των προαναφερθέντων, που συνιστούν μη

ασφαλή διάθεση των Σ.Α., επιπρόσθετα η διάθεση ειδικών αποβλήτων, όπως

μεταχειρισμένων ελαστικών και ογκωδών αντικειμένων στους ΧΔΑ, χωρίς μείωση του

μεγέθους τους, εγκυμονεί κινδύνους εκδήλωσης πυρκαγιάς ή ασταθούς

συμπεριφοράς του απορριμματικού όγκου.

Κατά συνέπεια η κατασκευή και λειτουργία μίας άρτιας από τεχνικής άποψης

Ο.Ε.Δ.Α. έχει ως αποτέλεσμα την άρση των προαναφερθέντων μειονεκτημάτων και

θα επιφέρει θετικά αποτελέσματα για το περιβάλλον.

Σελ. 6 - 3


Αφ' ετέρου όμως η κατασκευή και λειτουργία οργανωμένων εγκαταστάσεων

επεξεργασίας / διάθεσης Σ.Α. είναι δυνατό να έχει ως συνέπεια αρνητικές

περιβαλλοντικές επιπτώσεις για την ειδικότερη περιοχή που περιβάλλει το χώρο. Γι

τον λόγο αυτό θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την κατά το

μέγιστο δυνατό ελαχιστοποίηση ή και πλήρη άρση των επιπτώσεών τους στο

περιβάλλον.

Προκειμένου να έχουμε μια πιο λεπτομερή ανάλυση των αιτιών των επιπτώσεων,

αναλύονται οι διάφορες φάσεις υλοποίησης της κάθε εγκατάστασης ανάλογα με τη

διάρκειά της και τη σκοπιμότητά της.

Οι φάσεις που λαμβάνονται υπόψη είναι:

α) Προσωρινή φάση (προ του έργου περίοδος και κατασκευή της εγκατάστασης)

β) Φάση κανονικής λειτουργίας.

γ) Φάση έκτακτης λειτουργίας.

Γενικά οι περιβαλλοντικές κατηγορίες που λαμβάνονται υπόψη είναι οι ίδιες για όλους

τους τύπους εγκαταστάσεων, όπως άλλωστε υπογραμμίζεται στην κατευθυντήρια

οδηγία της ΕΟΚ:

α) Άνθρωπος, χλωρίδα, πανίδα

β) Έδαφος, νερό, αέρας, κλίμα, τοπίο

γ) Αλληλεπίδραση μεταξύ των προηγούμενων παραγόντων

δ) Υλικά αγαθά και Πολιτιστική κληρονομιά.

Αντίθετα οι περιβαλλοντικοί δείκτες εξαρτώνται αυστηρά από τον τύπο της

εγκατάστασης (Χ.Υ.Τ.Α., Κ.Δ.Α.Υ., Μονάδα Κομποστοποίησης στην συγκεκριμένη

περίπτωση), καθώς η συνάρτησή τους είναι ανάλογη με τη μελέτη της

προϋπάρχουσας κατάστασης σε εκείνες τις κατευθύνσεις που μπορούν καλύτερα να

εξηγήσουν τη σχέση μεταξύ της εγκατάστασης και του περιβάλλοντος.

Η ανάλυση θα λάβει υπόψη τη φάση κανονικής λειτουργίας, τη φάση προετοιμασίας

και τη μετά τη λειτουργία φάση. Κάθε μια από αυτές, θα εξετασθεί σαν μια απλή

φάση ή μαζί με τις άλλες.

Σελ. 6 - 4


ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΑΠΟ Χ.Υ.Τ.Α.

ΚΑΤ = Κάτοικοι, ΑΠ = Απορρίμματα, ΥΤ = Υγειονομική Ταφή, Ε = Έδαφος, Α = Αέρας,

Θ = Θόρυβος, Ο = Οσμές, Ν = Νερό, Θ = Θέα, Π = Περιβάλλον

Σελ. 6 - 5


α) Προσωρινή φάση Η προσωρινή φάση αφορά το χρόνο από τη στιγμή απόφασης για τη δημιουργία του

χώρου μέχρι την αποπεράτωση του σχεδίου.

Η αναγκαιότητα κατασκευής χώρου για την εφαρμογή της Υγειονομικής Ταφής

συνδέεται με την ανάγκη επίλυσης μιας περιβαλλοντικής υποβάθμισης που

προκαλείται από τη υφιστάμενη διαδικασία απόρριψης των απορριμμάτων, μαζί με

την απαίτηση εκπλήρωσης διαφόρων νομοθετικών διατάξεων.

Ως εκ τούτου, η περιβαλλοντική υποβάθμιση και η συμμόρφωση στους νόμους

θεωρούνται σαν οι "Αιτίες" για την απόφαση της κατασκευής των Εγκαταστάσεων

Διάθεσης Σ.Α. Η απόφαση αυτή από μόνη της αποτελεί "στοιχείο επίπτωσης", ικανό

να τροποποιήσει το γύρω περιβάλλον. Επηρεάζει κοινωνικές σχέσεις, με πιθανές

διαμαρτυρίες από τον πληθυσμό που ζει κοντά στην προεπιλεγείσα θέση και

επηρεάζει την αξία και τη διάταξη (χωροθέτηση) της ευρύτερης περιοχής.

Η έναρξη της κατασκευής, η οργάνωση του χώρου και η πλήρωσή του προκαλεί την

εμφάνιση διαφόρων "στοιχείων επιπτώσεων", όπως θόρυβος, υψηλή κυκλοφορία

προκαλούμενη από φορτηγά αυτοκίνητα, σκόνη κ.λπ., τα οποία παρότι δε διαρκούν

πολύ, δεν πρέπει να αγνοούνται.

Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνονται οι δύο κατάλογοι ελέγχου για τις "αιτίες" και τα

"στοιχεία επιπτώσεων" κυρίως από την εφαρμογή της Υγειονομικής Ταφής στην

διαχείριση των στερεών αποβλήτων, συνοψίζοντας τα παραπάνω.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1-6: ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΙΤΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΝΑ ΧΩΡΟ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΤΑΦΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΦΑΣΗΣ

ΑΙΤΙΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

• Περιβαλλοντική υποβάθμιση • Απόφαση κατασκευής μονάδας

• Εφαρμογή Νομοθεσίας • Εκπομπή σκόνης και αντικειμένων

• Εγκατάσταση και έναρξη κατασκευής • Θόρυβος

• Αύξηση κυκλοφορίας

• Κατάληξη περιοχής: Εμβαδόν και όγκος

• Κίνδυνος ατυχημάτων

Σελ. 6 - 6


β) Φάση Κανονικής Λειτουργίας

Η επιλογή των στοιχείων που σχετίζονται με όλες τις φάσεις γίνεται εξετάζοντας τις

δραστηριότητες της Υγειονομικής Ταφής.

Τα στοιχεία επιπτώσεων που συνδέονται με τις φάσεις της Υ.Τ., συμπίεση,

επικάλυψη απορριμμάτων κ.λπ., φαίνονται στον πίνακα που ακολουθεί.

ΠΙΝΑΚΑΣ 2-6: ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΙΤΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΤΑΦΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

ΑΙΤΙΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

• Προμήθεια υλικού επικάλυψης • Εκπομπή σκόνης και αντικειμένων

• Μεταφορά απορριμμάτων • Θόρυβος

• Τύπος απορριμμάτων • Οσμές

• Διάθεση και διάστρωση απορριμμάτων • Βιοαέριο

• Συμπίεση απορριμμάτων • Αύξηση κυκλοφορίας

• Επικάλυψη • Διασπορά ελαφρών αντικειμένων

• Ύψος στρωμάτων • Στραγγίσματα

• Τελική επικάλυψη • Σταθερότητα εδάφους/ απορριμμάτων

• Κατάληξη περιοχής: Εμβαδόν και όγκος

• Φορείς μικροβίων

γ) Φάση Έκτακτης Λειτουργίας

Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο κατάλογος των αιτιών και στοιχείων

επιπτώσεων κατά τη διάρκεια της έκτακτης λειτουργίας, που μπορεί να προκύψει σε

εξαιρετικές περιπτώσεις, ακόμη και αν έχουν ληφθεί υπόψη τα περιοριστικά μέτρα.

Πρέπει να τονιστεί ότι αυτή η φάση πρέπει να εξετασθεί ξεχωριστά από τις άλλες,

προκειμένου να πάρουμε πληροφορίες που επιτρέπουν την αρχή των maximum

περιοριστικών μέτρων σε περίπτωση εκτάκτων γεγονότων και να εκτιμήσουμε τον

κίνδυνο από τέτοιες καταστάσεις.

Σελ. 6 - 7


ΠΙΝΑΚΑΣ 3-6: ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΙΤΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΑΚΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΧΩΡΟΥ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΤΑΦΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

ΑΙΤΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

• Διαφυγή στραγγισμάτων • Στραγγίσματα

• Μετανάστευση βιοαερίου • Βιοαέριο

• Εκρήξεις • Σταθερότητα εδάφους/ απορριμμάτων

• Φράξιμο συστημάτων συλλογής

βιοαερίου και στραγγισμάτων

• Κίνδυνος ατυχημάτων

• Οσμές

• Βλάβη στη μονάδα επεξεργασίας

στραγγισμάτων

• Βλάβη στη μονάδα επεξεργασίας

βιοαερίου

Όπως ήδη επισημάνθηκε, η ακριβής προδιαγραφή της εγκατάστασης απαιτεί την

επιλογή κατάλληλων περιβαλλοντικών δεικτών.

Όσον αφορά τους Χ.Υ.Τ.Α., που είναι οι πιο οχλούσες εγκαταστάσεις Δ.Σ.Α., τα

αντικείμενα που πρέπει να ληφθούν υπόψη φαίνονται στον πίνακα που ακολουθεί

μαζί με τον κατάλογο των περιβαλλοντικών κατηγοριών.

Μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι μαζί με τους δείκτες που επιτρέπουν την ίδρυση

ενός Χ.Υ.Τ.Α. σε κατάλληλη τοποθεσία (υδρογεωλογική μελέτη, κλιματολογικά

στοιχεία κ.λπ.), λαμβάνεται επίσης υπόψη ο δείκτης "Ποιότητα", προκειμένου να

χαρακτηρισθεί η κατάσταση των περιβαλλοντικών κατηγοριών που προϋπήρχαν στο

χώρο πριν την εγκατάσταση.

Θα ήταν περιττό να δοθεί λεπτομερής περιγραφή των περιβαλλοντικών κατηγοριών

αλλά θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η κατηγορία "Κλίμα" παίζει έναν άτυπο ρόλο,

αφού είναι ένα ενεργό "στοιχείο", επηρεάζοντας τα στοιχεία επιπτώσεων (για

παράδειγμα το σχηματισμό στραγγισμάτων).

Σελ. 6 - 8


ΠΙΝΑΚΑΣ 4-6: ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΕΝΑ Χ.Υ.Τ.Α.

Περιβαλλοντικοί Δείκτες Περιβαλλοντικές κατηγορίες

• Ποιότητα • Επιφανειακά και υπόγεια νερά

• Κλιματολογία • Εδαφος και υπέδαφος

• Σεισμοί • Επίπεδο θορύβου

• Διαθεσιμότητα υλικών για αποστράγγιση και

επικάλυψη

• Αέρας

• Οδικό δίκτυο • Χλωρίδα και πανίδα

• Απόσταση από παραγωγή απορ/των • Τοπίο

• Έθιμα και πολιτιστική κληρονομιά • Κυκλοφορία

• Μορφολογία περιοχής • Φυσικοί πόροι

• Κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο περιοχής • Κοινωνικές σχέσεις

• Πολεοδομία • Πολιτιστικές αξίες

• Υγειονομική κατάσταση • Oικονομικές δραστηριότητες

• Ταξινόμηση και θέση των βιολογικών ειδών • Κλίμα

• Υδρογεωλογικά και γεωτεχνικά χαρακτηριστικά

Σελ. 6 - 9


6.3. ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΕΡΓΟΥ

Στα ακόλουθα κεφάλαια, εξετάζονται αναλυτικά οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις κατά

τη φάση κατασκευής και κατά τη φάση λειτουργίας του έργου. Γενικά η ύπαρξη

Εγκαταστάσεων Διάθεσης Στερεών Αποβλήτων σε μια περιοχή, προκαλεί αυτή καθ’

αυτή μία σειρά αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που σχετίζονται με

διάφορες παραμέτρους (παραγωγή βιοαερίου, στραγγίσματα, οπτική όχληση κλπ.).

Γι΄ αυτό τον λόγο κατά την κατασκευή ενός έργου Δ.Σ.Α. μελετώνται μεταξύ άλλων οι

επιπτώσεις που θα προκαλούνται απ' την κατασκευή και λειτουργία του έργου σε

σχέση με την προϋπάρχουσα κατάσταση του περιβάλλοντος.

Στην περίπτωσή μας, τα έργα Δ.Σ.Α., θα προκαλέσουν μεν κάποιες περιβαλλοντικές

επιπτώσεις, αυτό όμως έρχεται για να αμβλύνει σε σημαντικότατο βαθμό της

μακροχρόνια υφιστάμενες προκαλούμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην

ευρύτερη περιοχή. Έτσι η όλη εξέλιξη των διαφόρων περιβαλλοντικών οχλήσεων θα

είναι μετά το ξεκίνημα λειτουργίας του έργου, αναμφισβήτητα θετική.

Σελ. 6 - 10


6.4. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΗΣ Ο.Ε.Δ.Α.

Στην συνέχεια περιγράφονται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την φάση

κατασκευής των εγκαταστάσεων επεξεργασίας και διάθεσης στερεών αποβλήτων

που θα περιλαμβάνονται στην Ο.Ε.Δ.Α..

6.4.1. Αέρια απόβλητα φάσης κατασκευής Τα αέρια απόβλητα της φάσης κατασκευής, συνίστανται στα κάτωθι:

6.4.1.1. Καυσαέρια οχημάτων και μηχανημάτων κατασκευής του έργου Τα αέρια τα οποία εκλύονται, είναι τα καυσαέρια, τα οποία οφείλονται στα

χρησιμοποιούμενα οχήματα και μηχανήματα για την κατασκευή του έργου και για τη

μεταφορά υλικών. Μία ρεαλιστική εκτίμηση των χρησιμοποιούμενων οχημάτων και

μηχανημάτων, συνίσταται στα κάτωθι:

- 3-4 ερπυστριοφόροι φορτωτές

- 3-4 ελαστιχοφόροι φορτωτές

- 2-3 εκσκαπτικά μηχανήματα (τσάπες)

- 8-10/ φορτηγά αυτοκίνητα

Τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται είναι ντιζελοκίνητα, και η σύσταση των

παραγόμενων καυσαερίων τους είναι γνωστή. Τα κύρια συστατικά τους είναι

μονοξείδιο του άνθρακα (CΟ), διοξείδιο του θείου (SO2), οξείδια του αζώτου (ΝΟx),

πτητικοί υδρογονάνθρακες, αιθάλη (κάπνα).

Στη χειρότερη περίπτωση, κατά την οποία όλα τα οχήματα και μηχανήματα του

εργοταξίου θα είναι σε ταυτόχρονη λειτουργία, λόγω της φύσης της εργασίας που

επιτελεί το κάθε μηχάνημα, προκύπτει ότι αυτά θα παραμένουν μόνιμα στην περιοχή

του εργοταξίου, με εξαίρεση τα φορτηγά οχήματα, τα οποία θα πραγματοποιούν

μεταφορές αδρανών υλικών.

Όσον αφορά τις εκπομπές καυσαερίων εντός του χώρου του εργοταξίου, ο μικρός

αριθμός των οχημάτων και μηχανημάτων σε συνδυασμό με την απόστασή τους από

κατοικίες (περίπου 1,8 km ο πλησιέστερος οικισμός) και με την απουσία αξιόλογων

Σελ. 6 - 11


χρήσεων γης στην ευρύτερη περιοχή, διασφαλίζουν απόλυτα ότι οι επιπτώσεις στην

ποιότητα της ατμόσφαιρας θα είναι αμελητέες.

Όσον αφορά τις επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα απ' τα εκτελούμενα δρομολόγια

φορτηγών, με βάση τον μικρό αριθμό δρομολογίων και την όδευση ως επί το

πλείστον μακριά από πυκνοκατοικημένες περιοχές, δεν αναμένεται καμία ουσιαστικά

αύξηση των συγκεντρώσεων των αερίων ρυπαντών.

6.4.1.2. Σκόνη

Σκόνη κατά τη φάση κατασκευής θα εκλύεται από τις κάτωθι αιτίες:

σκόνη κατά την κίνηση οχημάτων και μηχανημάτων

σκόνη κατά τη μεταφορά και φορτοεκφόρτωση αδρανών υλικών.

σκόνη κατά την εκτέλεση χωματουργικών εργασιών.

Κατά τη μεταφορά όμως αδρανών υλικών, εκτός από τη σκόνη την οφειλόμενη στα

οχήματα, είναι πιθανή η έκλυση σκόνης κυρίως κατά τη μεταφορά λεπτόκοκκων

υλικών (άμμος, χώμα). Αυτό οφείλεται σε παράσυρση των λεπτόκοκκων υλικών από

ρεύματα αέρα και διασπορά της σκόνης στη γύρω περιοχή.

Από τα προαναφερθέντα προκύπτει ότι η σοβαρότερη επίπτωση στην ποιότητα της

ατμόσφαιρας από την κατασκευή του έργου, οφείλεται στην έκλυση σκόνης. Αυτή,

εκτός της υποβάθμισης της ποιότητας ατμόσφαιρας έχει επίσης και αισθητικές

αρνητικές επιπτώσεις (οπτική όχληση απ' τη θέα της εκλυόμενης σκόνης).

Η μεταφορά σκόνης αλλά και των λεπτόκοκκων υλικών θεωρείται ότι θα είναι

περιορισμένη και δεν θα προκληθούν επιπτώσεις, λόγω του ότι κατά την κατεύθυνση

των επικρατούντων βορείων – βορειοανατολικών ανέμων υπάρχει μεν αποδέκτης,

αλλά σε σχετικά μεγάλη απόσταση των 1,8χλμ., ο οποίος μάλιστα ανήκει και σε

διαφορετική γεωμορφολογική ενότητα. Η δε αισθητική όχληση, ουσιαστικά δεν

υφίσταται.

Σελ. 6 - 12


6.4.2. Υγρά απόβλητα φάσης κατασκευής

Τα υγρά απόβλητα που θα παράγονται κατά τη φάση κατασκευής του έργου

μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:

α) Αστικά λύματα

β) Επιφανειακές απορροές

γ) Ειδικά απόβλητα

Κατά τη φάση κατασκευής λοιπόν του προβλεπόμενου έργου, οι κυριώτερες πηγές

παραγωγής υγρών αποβλήτων θα είναι οι κάτωθι:

6.4.2.1. Αστικά λύματα φάσης κατασκευής

Κατά τη φάση κατασκευής θα παράγονται αστικά λύματα ανθρωπογενούς

προέλευσης, τα οποία θα οφείλονται στο προσωπικό του εργοταξίου.

Στη χειρότερη περίπτωση το προσωπικό του εργοταξίου του ΧΥΤΑ εκτιμάται ότι θα

ανέρχεται περί τα 30 άτομα και η ποσότητα των παραγόμενων αστικών λυμάτων

αναμένεται να ανέρχεται σε:

30 ατ. x 50 l/άτ. = 1,5 m3/d

Η ποιότητα και η ποσότητα των αστικών λυμάτων ανθρωπογενούς προέλευσης της

φάσης κατασκευής, θεωρείται εξαιρετικά μικρή για να προκαλέσει αλλοιώσεις στα

χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος. Παρ' όλα αυτά στα πλαίσια της μέριμνας για

μέγιστη περιβαλλοντική προστασία, δεν πρέπει τα λύματα να διατίθενται

ανεξέλεγκτα.

6.4.2.2. Eπιφανειακές απορροές φάσης κατασκευής

Κατά τη διάρκεια της φάσης κατασκευής λόγω της χρήσης και διακίνησης διαφόρων

αδρανών υλικών, οι επιφανειακές απορροές θα είναι σίγουρα ιδιαίτερα επιβαρημένες

σε αιωρούμενα στερεά, εξαιτίας της παράσυρσης μέσω των υδατοπτώσεων, μέρους

των υλικών αυτών.

Εξαιτίας της χρήσης μηχανημάτων και οχημάτων (φορτωτές, φορτηγά κλπ.) κατά τη

φάση κατασκευής των έργων, τα αιωρούμενα αυτά σωματίδια θα είναι βεβαρυμένα

Σελ. 6 - 13


σε κάποιο βαθμό με διάφορους ρυπαντές, όπως γράσα, λάδια, βαρέα μέταλλα,

υδρογονάνθρακες.

Οι επιπτώσεις από τις επιφανειακές απορροές λόγω αυτών των ρύπων αναμένεται

να είναι μικρές, αφού αφενός το έργο θα εκτελεσθεί άπαξ και κατόπιν θα σταματήσει

η όχληση και αφετέρου οι ποσότητες των παραγόμενων ρύπων είναι μικρές και το

μεγαλύτερο μέρος τους θα απορροφηθεί απ' τα ανώτερα εδαφικά στρώματα και τα

μπάζα.

Η επίπτωση θα είναι μεγαλύτερη σε περίπτωση πλημμύρας, οπότε τα νερά θα

επιβαρυνθούν περισσότερο σε αιωρούμενα στερεά, σε διαλυτά στερεά, σε

υδρογονάνθρακες και βαρέα μέταλλα.

6.4.2.3. Ειδικά υγρά απόβλητα φάσης κατασκευής

Τα ειδικά απόβλητα, τα οποία παράγονται κατά τη φάση κατασκευής του έργου,

προσιδιάζουν με τα τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα. Τα απόβλητα αυτά είναι κυρίως

τα λιπαντικά (λάδια, γράσα) που προέρχονται απ' τη συντήρηση των μηχανημάτων

και οχημάτων που χρησιμοποιούνται στο εργοτάξιο. Δευτερευόντως, κάποιες μικρές

ποσότητες ειδικών αποβλήτων (καυσίμων και λιπαντικών) θα προέρχονται από

τυχαία περιστατικά, όπως π.χ. διαρροές οχημάτων και μηχανημάτων του εργοταξίου

από βλάβη, αμέλεια κλπ.

Οι επιπτώσεις αυτές εκτός από περίπτωση μεγάλης διαρροής, δεν αναμένεται να

είναι σημαντικές, αφού, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, το έργο θα εκτελεσθεί

άπαξ και κατόπιν θα σταματήσει η όχληση, και αφετέρου οι ποσότητες των

παραγόμενων ρύπων είναι μικρές και το μεγαλύτερο τμήμα τους θα απορροφηθεί απ'

τα ανώτερα εδαφικά στρώματα και τα μπάζα. Πάντως, θεωρούνται έντονα

ανεπιθύμητες ουσίες, αφού αποτελούν τοξικές και επικίνδυνες ουσίες.

6.4.3. Στερεά απόβλητα φάσης κατασκευής

Τα στερεά απόβλητα τα οποία παράγονται κατά τη φάση κατασκευής και τα οποία

ομοιάζουν με τα οικιακά απορρίμματα, οφείλονται στο προσωπικό του εργοταξίου.

Σελ. 6 - 14


Επίσης ένα σύνηθες φαινόμενο που σχετίζεται με τα στερεά απόβλητα, είναι η

διασπορά ελαφρών αντικειμένων με τη βοήθεια του αέρα. Αυτή η διασπορά αφορά

κυρίως τεμάχια πλαστικού, μετάλλων, κ.λπ., τα οποία προέρχονται από τις εργασίες

εντός του εργοταξίου.

Οι ποσότητες των απορριμμάτων που παράγονται από τους εργαζόμενους του

ΧΥΤΑ, υπολογίζονται σε:

30 ατ. Χ 1,0 kg/ατ. και ημέρα Χ 1/2 ημ. = 15,0 kg/ημέρα.

Στην κατηγορία των "στερεών αποβλήτων" επίσης ανήκουν και τα προϊόντα

εκσκαφών. Αρνητικές επιπτώσεις από αυτά μπορεί να προκληθούν σε περίπτωση

διάθεσής τους σε ακατάλληλη τοποθεσία ή με ακατάλληλο τρόπο.

6.4.4. Θόρυβος κατά τη φάση κατασκευής

Ο θόρυβος από την κατασκευή του ΧΥΤΑ προέρχεται από δύο κύριες πηγές:

• Πρώτη πηγή θορύβου είναι η κυκλοφορία βαρέων οχημάτων που μεταφέρουν

διάφορα φορτία, όπως άμμο, υλικά εκσκαφών κλπ μέσα στο χώρο ή εκτός του

εργοταξίου.

• Δεύτερη πηγή θορύβου είναι τα διάφορα οχήματα και μηχανήματα που θα

εργάζονται στο χώρο του εργοταξίου (μηχανήματα εκσκαφής, φόρτωσης

προϊόντων εκσκαφής κλπ.).

Ο πολύ μικρός αριθμός των οχημάτων και μηχανημάτων, η σχετικά μεγάλη

απόσταση του έργου από οικισμούς (περίπου 2,0 km) και η μη ύπαρξη κάποιων

ιδιαίτερων ειδών πανίδας ή οικοσυστημάτων, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν θα

υπάρξει κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα ηχορρύπανσης από τη φάση κατασκευής του

έργου.

6.4.5. Επιπτώσεις στη χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση κατασκευής

H περιοχή του έργου χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση θαμνώδους βλάστησης, με

διάσπαρτα δέντρα τα οποία αναπτύσσονται εντός του χώρου. Γενικά πρόκειται για

περιοχή μέτριας οικολογικής σημασίας.

Σελ. 6 - 15


Επίπτωση στη χλωρίδα θα είναι η αναγκαστική αποψίλωση και εκχέρσωση 200

περίπου στρεμμάτων, για την κατασκευή του Χ.Υ.Τ.Α. και των λοιπών

εγκαταστάσεων της Ο.Ε.Δ.Α. Αυτό όμως θεωρείται αμελητέα επίπτωση, δεδομένου

του είδους της επικρατούσας βλάστησης.

Εξαιτίας της γενικότερης υποβάθμισης της περιοχής λιγοστά δείγματα πανίδας

καταγράφονται στην υπό εξέταση θέση, ενώ δεν παρατηρούνται προστατευόμενα ή

σπάνια είδη πανίδας.

Επίπτωση όσον αφορά την πανίδα, θα είναι η ενδεχόμενη ελαφριά υποχώρηση

κάποιων κοινών ειδών πανίδας που υπάρχουν στην περιοχή, κατά τη διάρκεια

κατασκευής του έργου, λόγω των δυσμενών εργοταξιακών συνθηκών (θόρυβοι,

σκόνη).

6.4.6. Αισθητικές επιπτώσεις κατά τη φάση κατασκευής

Κατά τη φάση κατασκευής του έργου, προκαλούνται οι ακόλουθες αισθητικές

επιπτώσεις (οπτική "όχληση").

• αρνητική επίπτωση από αυτή καθ' εαυτή την ύπαρξη του εργοταξίου

• αρνητική επίπτωση από την αποθήκευση των υλικών κατασκευής

• αρνητική επίπτωση απ' την έκλυση σκόνης

• αρνητική επίπτωση απ' την απόθεση των προϊόντων εκσκαφών

• αρνητική επίπτωση απ' την παρουσία μικροαπορριμμάτων, λόγω του

προσωπικού του εργοταξίου.

Παρατηρείται ότι όλες οι προαναφερθείσες επιπτώσεις είναι αρνητικές.

Παρ' όλα αυτά, λόγω του ότι η περιοχή του έργου είναι μακριά από κατοικημένες

περιοχές ή από περιοχές διέλευσης κοινού, αυτές οι επιπτώσεις κρίνονται αμελητέες.

Σελ. 6 - 16


6.4.7. Επιπτώσεις στο κοινωνικό - οικονομικό περιβάλλον της περιοχής κατά τη φάση κατασκευής

Οι επιπτώσεις στο κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον της περιοχής θα είναι μάλλον

ουδέτερες.

Πράγματι, παρότι μπορεί στην εκτέλεση του έργου να απασχοληθεί εργατοτεχνικό

προσωπικό από την περιοχή, με αντίστοιχες θετικές επιπτώσεις στην κοινωνική και

οικονομική ζωή της περιοχής, εντούτοις, το μέγεθος του έργου και ου προσωπικού

που θα απασχοληθεί αντίστοιχα, δεν κρίνεται σημαντικό.

Επίσης, η μεταφορά των αδρανών υλικών, προς το εργοτάξιο ή/και από το εργοτάξιο,

αναμένεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις, λόγω αύξησης της κυκλοφοριακής κίνησης.

Το ότι το έργο κατασκευάζεται σε μη τουριστική και παραθεριστική περιοχή, οδηγεί

στο συμπέρασμα ότι δεν θα επηρεασθούν οι τουριστικές και παραθεριστικές

δραστηριότητες της περιοχής.

Τα Δίκτυα Ύδρευσης και Αποχέτευσης δεν υφίστανται ούτε θετικές ούτε αρνητικές

επιπτώσεις. Το δίκτυο ΔΕΗ θα επηρεαστεί θετικά, λόγω της επέκτασής του μέχρι το

γήπεδο της εγκατάστασης. Το συγκοινωνιακό δίκτυο, θα έχει επιπλέον φόρτο

(αρνητική επίπτωση) και θα απαιτηθούν πρόσθετα έργα βελτίωσης και

επαναχάραξης της πρόσβασης, ώστε να μην επιβαρυνθεί η κοινότητα του

Γραμματικού. Όσον αφορά το δίκτυο του ΟΤΕ, αναμένεται θετική επίπτωση λόγω της

πιθανής επέκτασής του μέχρι το γήπεδο της εγκατάστασης.

Τέλος, αρνητικές επιπτώσεις στο Ιστορικό – Πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής δεν

αναμένεται να υπάρξουν, κατά τη φάση κατασκευής, αφού το γήπεδο της Ο.Ε.Δ.Α.

βρίσκεται εκτός αρχαιολογικών περιοχών ή άλλων περιοχών προστασίας.

6.4.8. Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία- επιδημιολογία κατά τη φάση κατασκευής

Δεν αναμένεται καμιά επίπτωση στην δημόσια υγεία, ούτε από επιδημιολογικής

άποψης, από την κατασκευαστική φάση του έργου.

Σελ. 6 - 17


6.5. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ

6.5.1. Αέρια απόβλητα φάσης κατασκευής Οδού Προσπέλασης

Κατά τη φάση κατασκευής η ατμοσφαιρική ρύπανση οφείλεται κυρίως στις

χωματουργικές εργασίες που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή του οδικού έργου και

στις θέσεις λήψεως-αποθέσεως αδρανών υλικών που χρησιμοποιούνται για το

σκοπό αυτό, και σε πολύ μικρότερο βαθμό στα χρησιμοποιούμενα οχήματα και

μηχανήματα. Σε όλες αυτές τις διαδικασίες δημιουργούνται εκπομπές σκόνης.

Από την Αμερικάνικη Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος αναφέρεται ότι τέτοιες

εκπομπές είναι ευθέως ανάλογες της ταχύτητας των οχημάτων. Μια εκτίμηση για το

μέγεθος αυτών των εκπομπών είναι το εύρος αυτών που ποικίλει από 1kg/όχημα και

χιλιόμετρο μέχρι 10 kg/όχημα και χιλιόμετρο. Αν εκτιμηθεί πώς οι εκπομπές για

κινήσεις οχημάτων σε μη ασφαλτοστρωμένες επιφάνειες είναι 1 g/όχημα/s, τότε

μπορεί να γίνει μια εκτίμηση των μέγιστων συγκεντρώσεων σκόνης σε διαδοχικές

αποστάσεις από την κατασκευαζόμενη με την βοήθεια απλοποιημένου μοντέλου

διασποράς. Με βάση αυτά και τις παραδοχές πως κινούνται τρία φορτηγά σε 200

μέτρα χωματόδρομου παρουσιάζονται παρακάτω οι εκτιμώμενες μέγιστες ωριαίες

συγκεντρώσεις σκόνης σε διαδοχικές αποστάσεις από το κατασκευαζόμενο δρόμο.

Απόσταση από τη οδό(m)

Συγκέντρωση σκόνης(μg/m3)

20 86

50 57

100 38

200 24

500 12

Γίνεται φανερό πως και σε κοντινές αποστάσεις από τον δρόμο (20 μέτρα) οι

συγκεντρώσεις είναι κάτω του ορίου της Ελληνικής Νομοθεσίας (100 μg/m3).

Η υφιστάμενη κατάσταση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της περιοχής του έργου,

χαρακτηρίζεται ποιοτικά καλή με σχετικά πολύ χαμηλές εκπομπές αερίων ρύπων

Σελ. 6 - 18


που οφείλονται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες (πολύ αραιή κυκλοφορία

οχημάτων στο ευρύτερο οδικό δίκτυο).

Συγκεκριμένα με βάση τις χρήσεις γης της περιοχής, εκτιμάται ότι υπάρχει σήμερα

ένα πολύ χαμηλό υπόβαθρο αερίων ρύπων για το οποίο βέβαια δεν μπορούν να

δοθούν ακριβή στοιχεία, λόγω έλλειψης μετρήσεων στην περιοχή.

Με τη βελτίωση και λειτουργία του οδικού άξονα αναμένεται συνολική βελτίωση του

ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής, διότι η βελτίωση των

υφιστάμενων οδών πρόσβασης, με γεωμετρικά χαρακτηριστικά σύγχρονων

απαιτήσεων, θα συντελέσει στην ελάττωση των εκπεμπόμενων ρύπων, που σε

διαφορετική περίπτωση θα εκπέμπονταν κατά την μεταφορά των απορριμμάτων σε

δρόμο κακής βατότητας.

Αναφορικά με τη νέα χάραξη πρέπει να σημειωθεί ότι ο λόγος που αυτή προτείνεται

είναι η εξάλειψη των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την χρήση της

υφιστάμενης οδού που διέρχεται από την Κοινότητα Γραμματικού. Η νέα αυτή

χάραξη αφορά τμήμα μόλις 1,55km και έχει ως στόχο την παράκαμψη των κατοικιών

για την αποφυγή όχλησής τους από τα διακινούμενα οχήματα τόσο κατά τη φάση

κατασκευής όσο και κατά τη φάση λειτουργίας της οδού.

6.5.2. Υγρά απόβλητα φάσης κατασκευής Οδού Προσπέλασης

Κατά τη φάση κατασκευής του έργου δεν αναμένεται η υδροληψία σημαντικών

ποσοτήτων νερού, άρα δεν θα διαταραχθεί το ισοζύγιο ποσότητας των υπογείων

υδάτων. Η ρύπανση των υδάτων κατά τη κατασκευή των οδικών έργων οφείλεται,

στα νερά απόπλυσης των υλικών οδοστρωσίας (πίσσα, άσφαλτος, έλαια,

ελαστικά, Cu, Zn, Cr, Fe κλπ.).

Συγκεκριμένα από την κατασκευή και λειτουργία του εργοταξίου κατά τη φάση

κατασκευής θα επέλθει ενδεχομένως μικρού μεγέθους ρύπανση του εδάφους απ'

τα υλικά του εργοταξίου, λάδια, υγρά καύσιμα κλπ.

Σελ. 6 - 19


Έτσι πράγματι το οδικό έργο, αναμένεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις στους

υδάτινους πόρους της περιοχής.

Βέβαια, η επίδραση της συνήθους ρύπανσης αυτού του τύπου στην υδροφορία

θεωρείται αμελητέα, αφού

α) τα ύδατα αποπλύσεως διηθούνται διαμέσου του εδάφους, και μειώνεται το

μεγαλύτερο μέρος του ρυπαντικού τους φορτίου και

β) τα ύδατα αυτά είναι μικρής ποσότητας συγκρινόμενα με το σύνολο των υδάτων

των λεκανών απορροής.

6.5.3. Στερεά απόβλητα φάσης κατασκευής Οδού Προσπέλασης

Η μόνη επίπτωση της κατασκευαστικής φάση της οδού, αναμένεται κατά τις

χωματουργικές εργασίες. Εξαιτίας τόσο του γεγονότος ότι το μεγαλύτερο μήκος της

οδού υφίσταται και σήμερα και απλώς βελτιούται τεχνικά, όσο και του μικρού μήκους

της νέας χάραξης, οι απαιτούμενες ποσότητες για εκσκαφή από δανειοθαλάμους

είναι σχετικά μικρές ώστε δεν δημιουργούν οποιαδήποτε επίπτωση, μη

αναστρέψιμη.

6.5.4. Θόρυβος κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης

Κατά τη φάση κατασκευής η ηχορρύπανση οφείλεται κυρίως στις εκτελούμενες

εργασίες και στα χρησιμοποιούμενα οχήματα και μηχανήματα.

Ο θόρυβος, γενικά, ορίζεται ως κάθε ανεπιθύμητος ήχος, και θεωρείται μορφή

περιβαλλοντικής ρύπανσης, η οποία προκαλείται από διάφορες ανθρωπογενείς

δραστηριότητες.

Έτσι, ως θόρυβος θεωρείται κάθε ήχος, ανεξάρτητα από την έντασή του, ο οποίος

μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ψυχολογικές ή φυσιολογικές επιδράσεις, είτε σε

κάποιο μεμονωμένο άτομο, είτε σε μία ομάδα ατόμων.

Σελ. 6 - 20


Ο θόρυβος δεν είναι ένας σταθερός ήχος, αλλά έχει ένα κυμαινόμενο ακανόνιστα

επίπεδο ακουστικής πίεσης. Ο θόρυβος που παράγει ένα όχημα που εν κινήσει,

προέρχεται από τις εξής πηγές:

• Μηχανή

• Εξάτμιση

• Μετάδοση κίνησης

• Αλληλεπίδραση τροχών - οδοστρώματος

• Αεροδυναμικός θόρυβος

• Φρένα

• Άλλες πηγές όπως: κλάξον, χτύπημα πόρτας, θόρυβος από το σώμα του

αυτοκινήτου ή την ανάρτηση, από το φορτίο του κ.λπ., που λίγο-πολύ ελέγχονται

από τον οδηγό.

Ο κυκλοφοριακός θόρυβος που καταγράφεται σε ένα σημείο, εξαρτάται από

διάφορους παράγοντες που μπορούν να καταταγούν σε τέσσερις κατηγορίες:

α. Κυκλοφοριακές συνθήκες: κυκλοφοριακός φόρτος, σύνθεση κυκλοφορίας (%

βαρέα οχήματα), ταχύτητα κυκλοφορίας.

β. Τοπικές συνθήκες οδού: Σχετικό ύψος οδού και κατά μήκος κλίση.

γ. Καιρικές συνθήκες: Διεύθυνση ανέμου, ταχύτητα και κατανομή θερμοκρασίας.

δ. Συνθήκες περιβάλλοντος χώρου: Απόσταση πηγής δέκτη, απόκρυψη οδού

(πετάσματα, κτίρια), έδαφος, φυτοκάλυψη, ανακλάσεις.

Γενικότερα ισχύει ότι:

Το επίπεδο του θορύβου, που προέρχεται από κάποια ηχητική πηγή μεμονωμένη και

που βρίσκεται σε ανοιχτό χώρο, ελαττώνεται όσο απομακρυνόμαστε από αυτήν.

Αυτό το φαινόμενο οφείλεται στη διασπορά της ακουστικής ενέργειας από την πηγή

προς όλες τις διευθύνσεις. Η ελάττωση του θορύβου κατά την απομάκρυνση από την

πηγή είναι διαφορετική ανάλογα: α) με το εάν η πηγή είναι σημειακή (αυτοκίνητο

μεμονωμένο κ.λπ.), ή β) με το εάν είναι γραμμική πηγή, όπως είναι στην προκειμένη

περίπτωση η οδός.

Σελ. 6 - 21


Έτσι η απόσταση της οδού προσπέλασης, στην οποία θα εκτελεστούν τα έργα

διαπλάτυνσης και ασφαλτόστρωσης, από το οργανωμένο ανθρωπογενές

περιβάλλον, όπως και γενικότερα οι συνθήκες του περιβάλλοντος χώρου,

καταδεικνύουν ότι δεν προκαλείται πρόβλημα από την στάθμη θορύβου του έργου.

6.5.5. Επιπτώσεις στη χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, το μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής επιρροής του

έργου καθώς και της περιοχής διέλευσης είναι εκτάσεις με δασική θαμνώδη

βλάστηση υποβαθμισμένη από παλαιότερη πυρκαγιά.

Έτσι οι σημαντικότερες επιπτώσεις από την κατασκευή του έργου θα είναι η

καταστροφή της παρόδιας βλάστησης και κυρίως η αποψίλωση των τμημάτων

γης στη ζώνη διαπλάτυνσης της υφιστάμενης χάραξης. Για την υλοποίηση της

νέας χάραξης θα αποψιλωθεί μήκος μόλις 1,55km. Ποσοτικά η αρνητική

επίπτωση αυτή, δεν κρίνεται σημαντική αφού πρόκειται για κάποια οριακή μείωση

της διατιθέμενης δασικής γης.

Όσον αφορά την πανίδα, δεδομένου ότι οι ανθρωπογενείς πιέσεις είναι έντονες ήδη

στην περιοχή, δεν υπάρχουν ευαίσθητα είδη της πανίδας, τα οποία έχουν

υποχωρήσει και έτσι δεν αναμένεται επίπτωση από την κατασκευαστική φάση του

έργου σε ευαίσθητα είδη πανίδας.

6.5.6. Αισθητικές επιπτώσεις κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης

Για το εν λόγω έργο, δεν αναμένεται να υπάρξουν σημαντικές αλλοιώσεις στην

αισθητική του τοπίου ούτε άμεσα (βελτίωση οδού) ούτε έμμεσα (θέσεις απόθεσης

γαιωδών υλικών).

Οι περιοχές απ' όπου θα γίνουν χωματοληψίες προϋποτίθεται ότι δεν θα

φαίνονται από το δρόμο ή άλλη σημαντική περιοχή. Έτσι διασφαλίζεται η

ελάχιστη όχληση από τη χρήση τους.

Σελ. 6 - 22


Αρνητικές επιπτώσεις βέβαια αναμένεται να υπάρξουν στη φάση κατασκευής

(εργοτάξια, χωματουργικές εργασίες), λόγω της αναστάτωσης που θα

δημιουργηθεί στην περιοχή του έργου, όμως λόγω του χαρακτήρα της περιοχής

διέλευσης του έργου, οι επιπτώσεις αυτές δεν είναι σημαντικές.

6.5.7. Επιπτώσεις στο κοινωνικό - οικονομικό περιβάλλον της περιοχής κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης

Οι επιπτώσεις στο κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά της περιοχής θα είναι

θετικές –έμμεσες και βραχυπρόθεσμες. Η ύπαρξη του εργατοτεχνικού προσωπικού

στην περιοχή έχει θετικές επιπτώσεις στην κοινωνική και οικονομική ζωή της

περιοχής, κυρίως διότι δίνεται η δυνατότητα απασχόλησης ντόπιου εργατικού

δυναμικού στην κατασκευή του έργου, με επίσης θετικές επιπτώσεις.

Η βελτίωση του οδικού άξονα, δεν προβλέπεται να επιφέρει καμία αρνητική

επίπτωση στο ιστορικό - πολιτιστικό περιβάλλον ούτε στο κοινωνικό περιβάλλον της

περιοχής.

Οι επιπτώσεις στα δίκτυα υποδομής είναι μικρές έως ασήμαντες, αφού οι εργασίες

κατασκευής του έργου δεν αναμένεται να οδηγήσουν σε σημαντικές αλλαγές στο

οδικό δίκτυο της περιοχής (π.χ. εκτροπή κυκλοφορίας κλπ.).

6.5.8. Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία - Επιδημιολογία κατά τη φάση κατασκευής Οδού Προσπέλασης

Δεν αναμένεται καμία επίπτωση στην δημόσια υγεία, ούτε από επιδημιολογικής

πλευράς, από την κατασκευαστική φάση του οδικού έργου.

Σελ. 6 - 23


6.6. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΧΥΤΑ

6.6.1. Αέρια απόβλητα φάσης λειτουργίας ΧΥΤΑ

Τα αέρια απόβλητα της φάσης λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α. συνίστανται στα ακόλουθα:

6.6.1.1. Παραγόμενα αέρια αποδόμησης απορριμμάτων (βιοαέριο) 6.6.1.1.1. ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ

Μια από τις βασικότερες διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε ένα Χ.Υ.Τ.Α. είναι η

παραγωγή του βιοαερίου, ως αποτέλεσμα της ζύμωσης που υφίστανται τα οργανικά

βιοαποδομήσιμα υλικά από τους μικροοργανισμούς.

Η παραγωγή αερίου (βιοαέριο) είναι ένα κύριο φαινόμενο που συντελείται στους

Χ.Υ.Τ.Α. λόγω της αερόβιας ή αναερόβιας διαδικασίας αποδόμησης των


Η ζύμωση των οργανικών ουσιών σε αναερόβιες συνθήκες διενεργείται σε τέσσερα

στάδια.

Στο πρώτο στάδιο γίνεται η υδρόλυση των αδιάλυτων κατ' αρχάς ουσιών. Στο

δεύτερο λαμβάνει χώρα η αρχική αποδόμηση της οργανικής ύλης σε οργανικά οξέα,

αλκοόλες, CO2, H2 ή H2O που αποτελούν ενδιάμεσα μη σταθεροποιημένα

προϊόντα. Στο τρίτο στάδιο έχουμε περαιτέρω αποδόμηση, όπου οι αλκοόλες και τα

λιπαρά οξέα διασπώνται σε οξικό οξύ, Η2, CO2. Τέλος στο τέταρτο στάδιο έχουμε

παραγωγή CH4, CO2, H2, H2S, και Η2Ο. Στους Χ.Υ.Τ.Α. που βρίσκονται σε

λειτουργία, μπορεί να συνυπάρχουν και οι τέσσερις φάσεις.

Φαίνεται λοιπόν ότι μετά την εναπόθεση των απορριμμάτων αρχίζει η παραγωγή του

CO2, που σιγά-σιγά μειώνεται με μια σύγχρονη αύξηση της παραγωγής μεθανίου.

Το βιοαέριο είναι ένα μίγμα του οποίου τα βασικότερα συστατικά είναι το μεθάνιο

(CH4) και το διοξείδιο του άνθρακα (CO2), ενώ περιέχει και ορισμένα άλλα αέρια,

μερικά από τα οποία του προσδίδουν χαρακτηριστική δυσοσμία.

Σελ. 6 - 24


Η τυπική σύσταση του παραγόμενου βιοαερίου αποτελείται από CH4 55-75% και

CO2 22-35%, ενώ απ' τα υπόλοιπα συστατικά του τα βασικότερα από πλευράς

ποσοστιαίας συμμετοχής τους στο σύνολο του βιοαερίου είναι Η2, Ν2, CO και Ο2. Τα

υπόλοιπα αέρια υπάρχουν σε ίχνη και τα κυριώτερα απ' αυτά είναι το υδρόθειο

(H2S), η αμμωνία (ΝΗ3), η αιθυλομερκαπτάνη (C2H2SH) κ.λπ., που είναι οι

κυριώτεροι υπαίτιοι για τη δυσάρεστη οσμή των παραγόμενων αερίων.

Η προαναφερθείσα σύσταση του βιοαερίου του προσδίδει ικανοποιητική θερμογόνο

ικανότητα. Η κατώτερη θερμογόνος ικανότητα κυμαίνεται περί τα 5.000 Kcal/m3 ενώ

η ανώτερη θερμογόνος ικανότητα περί τα 9.350 Kcal/m3.

Η σύσταση των αερίων που παράγονται σε ένα Χ.Υ.Τ.Α. εμφανίζει μία έντονη

διακύμανση, ανάλογα με το σε ποια φάση της αποδόμησης των απορριμμάτων

βρισκόμαστε.

Σύμφωνα με τη διακύμανση αυτή, τα συστατικά των παραγόμενων αερίων συνήθως

βρίσκονται μέσα στην περιοχή τιμών περιεκτικότητας που φαίνονται στον ακόλουθο

πίνακα.

ΠΙΝΑΚΑΣ: ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΕΡΙΩΝ ΤΩΝ Χ.Υ.Τ.Α.

ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΧΗΜΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ

Μεθάνιο CH4 0-85 Vol % Διοξείδιο του Ανθρακα CO2 0-88 " " Μονοξείδιο του Ανθρακα CO 2,8 " " Αμμωνία NH3 0-0,35 ppm Υδρογόνο H2 0-3,6 Vol % Οξυγόνο O2 0-31,6 " " Άζωτο N2 0-82,5 " " Υδρόθειο H2S 0-70 ppm Ακεταλδεύδη CH3CHO 150 " Αιθυλομερκαπτάνη C2H2SH 0-120 " Ακετόνη C2H6CO 100 " Βενζόλιο C6H6 0,08 Vol % Αργόν Ar 0,01 " " Επτάνιο C7H16 0,45 " " Νονάνιο C6H5CH3 0,09 " "

Σελ. 6 - 25


6.6.1.1.2. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΑ ΑΕΡΙΑ

Στις περιπτώσεις όπου τα αέρια δεν έχουν τη δυνατότητα να βγουν στην ατμόσφαιρα

διαμέσου ρωγμών της επιφανειακής κάλυψης του χώρου διάθεσης και ιδίως σε

λακκώδεις χώρους διάθεσης, όπου δεν υπάρχει μόνωση (στεγανοποίηση) του

πυθμένα, τα αέρια διαφεύγουν διαμέσου κενών και ρωγμών στο υπέδαφος. Τα αέρια

αυτά, όταν εισέρχονται στο υπέδαφος εκδιώκουν το οξυγόνο το οποίο είναι

δεσμευμένο στο έδαφος, και το οποίο είναι απαραίτητο για την αναπνοή των ριζών

των φυτών. Τα φυτά ξεραίνονται και έτσι καταστρέφεται η χλωρίδα γύρω και πάνω

από τους πρώην χώρους διάθεσης.

Κινδύνους περικλείει και η μετακίνηση των αερίων διαμέσου του εδάφους και

αγωγών ή σωληνώσεων, με αποτέλεσμα να εισρέουν σε κτίρια τα οποία βρίσκονται

κοντά στο χώρο διάθεσης. Στο εξωτερικό έχουν γίνει γνωστές πολλές περιπτώσεις

εκρήξεων όπου υπήρχαν ακόμη και ανθρώπινα θύματα. Φυσικά στην περίπτωση

που εξετάζεται, σε μεγάλη απόσταση γύρω από το Χ.Υ.Τ.Α. δεν υπάρχουν κτίρια,

αυτό όμως δεν παύει να επιβάλει την λήψη των απαραίτητων μέτρων για την

αποφυγή της υπόγειας μετανάστευσης των αερίων.

Σύμφωνα λοιπόν με όσα προαναφέρθηκαν και με βάση τη σύσταση των

παραγόμενων αερίων, μπορεί εξαιτίας αυτών να προκληθούν οχλήσεις και ζημιές στο

περιβάλλον, όπως:

- δυσοσμία

- βλάβες στη χλωρίδα

- πυρκαγιές

- εκρήξεις

Τους σοβαρότερους κινδύνους περικλείει η ύπαρξη του μεθανίου στα παραγόμενα

αέρια του χώρου διάθεσης, αφού το μεθάνιο όταν ενωθεί με τον ατμοσφαιρικό αέρα

μπορεί να προκαλέσει εκρήξεις και πυρκαγιές.

Η αναφλεξιμότητα των αερίων καθορίζεται από την περιεκτικότητα αυτών σε μεθάνιο.

Ειδικότερα μίγμα μεθανίου και αέρα σε αναλογία 5-15% CH4 αποτελεί εκρηκτικό

Σελ. 6 - 26


μίγμα, σε αναλογία όμως μεγαλύτερη του 15% CH4 υπάρχει κίνδυνος ανάφλεξης

αλλά όχι έκρηξης.

Το διοξείδιο του άνθρακα που αποτελεί επίσης σημαντικότατο συστατικό του

βιοαερίου, όντας 1,5 και 2,8 φορές πυκνότερο του αέρα και του μεθανίου αντίστοιχα,

εμφανίζει τάση για κίνηση προς τα κάτω, κάτι το οποίο έχει ως αποτέλεσμα, η

συγκέντρωση του CO2 στα κατώτερα τμήματα του Χώρου Υγειονομικής Ταφής να

είναι σημαντική για αρκετά έτη. Είναι επίσης δυνατό, ανάλογα με τους γεωλογικούς

σχηματισμούς, το διοξείδιο του άνθρακα να κινηθεί ακόμη χαμηλότερα και να

συναντήσει υδροφόρο ορίζοντα. Αυτό επιφέρει συνήθως μείωση του pΗ, λόγω της

μεγάλης διαλυτότητας του CO2 στο νερό, με συνεπακόλουθο την αύξηση της

σκληρότητας των υπογείων υδάτων, καθώς διαλύονται αυξημένες ποσότητες

ανθρακικών αλάτων του ασβεστίου και του μαγνησίου.

6.6.1.1.3. ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ

Επειδή η διαδικασία παραγωγής του βιοαέριου εξαρτάται από πολλές

περιβαλλοντικές παραμέτρους και άλλα χαρακτηριστικά του Χ.Υ.Τ.Α., είναι δύσκολη η

πρόβλεψη του ρυθμού παραγωγής και της σύστασης του. Για τον υπολογισμό της

ποσότητας του βιοαέριου και του ρυθμού απόδοσής του, χρησιμοποιούνται μοντέλα,

τα οποία βασίζονται στο ρυθμό βιοαποδόμησης της οργανικής ύλης των

απορριμμάτων του Χ.Υ.Τ.Α. Τα μοντέλα αυτά χρησιμοποιούνται ως βάση

υπολογισμών και αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο σχεδιασμού του συστήματος

ανάκτησης βιοαέριου.

Τα δεδομένα πάνω στα οποία στηρίζονται τα μοντέλα αυτά, είναι η χρονική διάρκεια

διάθεσης των απορριμμάτων, το ποσοστό μεθανίου στο παραγόμενο βιοαέριο, το

κλάσμα που μετατρέπεται και απαιτούμενος χρόνος, το βάθος αποθέσεων στον

Χ.Υ.Τ.Α., η ποσότητα των απορριμμάτων που έχει εναποτεθεί, το είδος και ρυθμός

απόθεσης των απορριμμάτων, η συμπίεση των απορριμμάτων (πυκνότητα), ο

απαιτούμενος χρόνος μέγιστης παραγωγής, η υγρασία, η θερμοκρασία και το pH.

Οι πληροφορίες που παρέχουν τα μοντέλα, με βάση τα παραπάνω δεδομένα

εισαγωγής, είναι η αναμενόμενη ημερήσια παραγωγή, η αναμενόμενη ετήσια

Σελ. 6 - 27


παραγωγή, το ποσοστό των βιολογικά ενεργών απορριμμάτων και ο συνολικός

όγκος αέριου που θα παραχθεί.

Επισημαίνεται ότι η παραγόμενη ποσότητα βιοαέριου, από ένα Χ.Υ.Τ.Α. δεν είναι

δυνατό να ανακτηθεί στο σύνολό της από τα συστήματα συλλογής που εγκαθίστανται

στους Χ.Υ.Τ.Α. Οι απώλειες του βιοαέριου είναι αποτέλεσμα της διάχυσής του

διαμέσου της επιφανειακής επικάλυψης, της μετανάστευσης μέσω των πλευρικών

τοιχωμάτων του Χ.Υ.Τ.Α. και της καθυστερημένης ανάκτησής του.

Η εμπειρία δείχνει ότι η ποσότητα βιοαέριου που μπορεί να ανακτηθεί φθάνει στο 40-

80% της θεωρητικά παραγόμενης ή 80-160m3 ανά τόνο απορριμμάτων ετησίως. Στον

υπό μελέτη Χ.Υ.Τ.Α., θεωρούμε ποσοστό ανάκτησης 75%, αρκετά υψηλό, λόγω της

ανάπτυξής του σε κύτταρα, στοιχείο που ευνοεί υψηλά ποσοστά ανάκτησης.

Η εκτίμηση της παραγωγής βιοαέριου στον υπό μελέτη Χ.Υ.Τ.Α. έγινε με τη χρήση

του μοντέλου Ε-PLUS της Ε.Ρ.Α. Στο μοντέλο χρησιμοποιήθηκαν οι εξής παραδοχές:

⇒ Κατ’ όγκο σύσταση βιοαέριου σε CH4: 50 %

⇒ Δυναμικό παραγωγής CH4 (ανά τόνο απορριμμάτων): 100 m3

⇒ Πυκνότητα απορριμμάτων στο Χ.Υ.Τ.Α.: 0,8 ton/m3

⇒ Συνολική διάρκεια λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.: 20 χρόνια

⇒ Χρόνος υστέρησης παραγωγής του αέριου: 1 έτος

⇒ Έτος έναρξης λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α.: 2005

⇒ Ποσοστό ανάκτησης μεθανίου: 75 %

Το μοντέλο παραγωγής του αερίου παίρνει υπόψη του κάθε είδος και χαρακτηριστικό

των απορριμμάτων που διατίθενται στο χώρο κάθε χρόνο, χωριστά.

Η μεθοδολογία υπολογισμού παρουσιάζεται αναλυτικά στο τεύχος USEPA 1991. “Air

Emissions from Municipal Solid Waste Landfills - Background Information for

Standards and Guidelines”. EPA 450/3-90-011a, March 1991.

Η εκτιμώμενη παραγωγή βιοαέριου για ολόκληρη τη διάρκεια λειτουργίας του

Χ.Υ.Τ.Α. παρουσιάζεται στο διάγραμμα παραγωγής - ανάκτησης που ακολουθεί:

Σελ. 6 - 28


Καμπύλη παραγωγής βιοαέριου Χ.Υ.Τ.Α. στη θέση «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό»

0,0

100,0

200,0

300,0

400,0

500,0

600,0

700,0

800,0900,0

2005

2007

2009

2011

2013

2015

2017

2019

2021

2023

2025

2027

2029

2031

2033

2035

2037

2039

2041

2043

Ετος

m3/

hr

Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα του μοντέλου, τα οποία συνοψίζονται στο

παραπάνω Διάγραμμα, η μέγιστη παραγωγή βιοαέριου αναμένεται να συμβεί κατά το

20ο έτος λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α. και εκτιμάται σε 1130 m3/h περίπου, με αντίστοιχη

ανακτώμενη παροχή 850m3/h.

6.6.1.1.4. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑΣ ΑΕΡΙΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΣΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΕΙΟΥ

Η συνεισφορά των ΧΥΤ στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι μία από τις πλέον

σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτών, με υπερτοπική σημασία.

Η ποσοτικοποίηση της συνεισφοράς των ΧΥΤ στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι

πλέον δυνατή, με βάση μία σειρά από εργασίες που έχουν δημοσιευτεί και διάφορα

ποσοτικά μοντέλα που έχουν δημιουργηθεί. Στην παρούσα μελέτη, ο υπολογισμός

των αερίων του ΧΥΤ που συνεισφέρουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου βασίστηκε

στη μεθοδολογία που περιγράφεται στο «Green House Gas Emissions from

Management of Selected Materials in Municipal Solid Waste. Τα βασικά σημεία της

μεθοδολογίας που χρησιμοποιήθηκε είναι τα ακόλουθα:

Σελ. 6 - 29


• Το πρώτο βήμα της μεθοδολογίας είναι η ανάλυση του κύκλου ζωής (Life Cycle

Analysis) των διαφορετικών υλικών που καταλήγουν προς ταφή. Από αυτή την

ανάλυση προκύπτει το δυναμικό παραγωγής αερίων θερμοκηπίου των

διαφόρων υλικών, στις διάφορες φάσεις του κύκλου ζωής τους και κυρίως στο

στάδιο της μετατροπής τους από χρήσιμα προϊόντα σε απόβλητα. Για τον

υπολογισμό επομένως των ποσοτήτων των αέριων ρύπων που συνεισφέρουν

στο φαινόμενο του θερμοκηπίου χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο Ανάλυσης

Κύκλου Ζωής της διαχείρισης στερεών αποβλήτων, που αναπτύχθηκε από τους

P.R White, M. Franke and P. Hindle, (Integrated Solid Waste Management – A

Life Cycle Inventory, P.R White, M. Franke and P. Hindle, 1995), το οποίο και

παρουσιάστηκε παραπάνω. Συγκεκριμένα, υπολογίστηκαν οι ποσότητες των

ρύπων: μεθάνιο, διοξείδιο του άνθρακα και οξείδιο του αζώτου που αποτελούν

«κλασσικά» αέρια θερμοκηπίου.

• Τα αποτελέσματα του μοντέλου είναι συγκριτικά. Ο υπολογισμός δηλαδή που

γίνεται αφορά την ποσότητα των αερίων του θερμοκηπίου που «εξοικονομείται»

από την ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων, δηλαδή την αξιοποίηση του

βιοαερίου, την ανακύκλωση υλικών και την επεξεργασία του οργανικού,

συγκρινόμενα με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή

νέων υλικών και τις εκπομπές των ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης.

• Τα αποτελέσματα του μοντέλου δίνουν την εκπομπή αερίων θερμοκηπίου, σε

μονάδες MTCE (Metric Tones of Carbon Equivalent). Οι μονάδες αυτές

χρησιμοποιούνται διεθνώς για τον υπολογισμό των παραγόμενων αερίων

θερμοκηπίου και ορίζονται ως εξής: 1 MTCE είναι ίσο με 0,27 (12/44, με βάση τη συμμετοχή του άνθρακα στο διοξείδιο του) μετρικούς τόνους CO2. Για τη

μετατροπή των υπολοίπων αερίων σε MTCE, χρησιμοποιείται η αναλογία

συνεισφοράς των αερίων στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η αναλογία αυτή

προκύπτει ως εξής:

Η μονάδα μέτρησης GWP (Global Warming Potential) ισούται με 1 (ένα) kg

CO2. Το μεθάνιο ισούται με 21 GWP, το οξείδιο του αζώτου με 320 GWP κλπ.

Έτσι για να μετατραπούν οι μετρικοί τόνοι του αερίου χ σε MTCE,

χρησιμοποιείται η εξίσωση

Χ (MTCE) = X (MT) x A (GWP) x 0,27 Όπου Α η αναλογία συνεισφοράς στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Σελ. 6 - 30


• Χρησιμοποιήθηκαν οι ποσότητες και η σύνθεση των στερεών αποβλήτων που

αναφέρονται στην Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση και Αξιολόγηση του

έργου.

Η ανάλυση που ακολουθεί βασίζεται σε τρία σενάρια:

Σενάριο 0: Ανεξέλεγκτη διάθεση των στερεών αποβλήτων της ενότητας που ισούνται

με 127.500 τον/έτος

Σενάριο 1: Υγειονομική Ταφή των στερεών αποβλήτων της ενότητας που ισούνται με

127.500 τον/έτος, με ταυτόχρονη ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου (γίνεται η

παραδοχή ότι μέσω του συστήματος άντλησης του βιοαερίου ανακτάται το 75% της

παραγόμενης ποσότητας).

Σενάριο 3: Επεξεργασία των στερεών αποβλήτων της ενότητας σε Μονάδα

Μηχανικής Διαλογής και Επεξεργασίας Οργανικού συνολικής δυναμικότητας 127.500

τον/έτος και καύση του βιοαερίου σε πυρσό (γίνεται η παραδοχή ότι μέσω του

συστήματος άντλησης του βιοαερίου ανακτάται το 75% της παραγόμενης

ποσότητας). Προφανώς όταν γίνεται επεξεργασία οργανικού οι ποσότητες βιοαερίου

εμφανίζονται μειωμένες οπότε γίνεται η παραδοχή ότι δεν λαμβάνει χώρα ενεργειακή

αξιοποίηση αυτού.

Τα αποτελέσματα του μοντέλου παρουσιάζονται στον επόμενο πίνακα.

Πίνακας: Συνεισφορά του προτεινόμενου έργου στο φαινόμενο του θερμοκηπίου

Σενάριο 0 Σενάριο 1 Σενάριο 2

Ρύπος GWP MTCE

CO2 1 391.343 438.382,85 422.567

CH4 21 8.383.174 1.811.618,04 161.405

N2O 320 191.208 62.598,80 -318.826

8.965.725 2.312.600 265.146

Διαγραμματικά τα αποτελέσματα φαίνονται παρακάτω:

Σελ. 6 - 31


MTCE CH4

100.000600.000

1.100.0001.600.0002.100.0002.600.0003.100.0003.600.0004.100.0004.600.0005.100.0005.600.0006.100.0006.600.0007.100.0007.600.0008.100.000


MTCE ΝΟ2

-500.000-450.000-400.000-350.000-300.000-250.000-200.000-150.000-100.000-50.000

050.000

100.000150.000200.000250.000300.000


Σελ. 6 - 32


Διάγραμμα: Μεταβολή στη συνεισφορά των αερίων του θερμοκηπίου ανά εξεταζόμενο σενάριο

Είναι φανερό από τα αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν ότι η συνεισφορά της

ανεξέλεγκτης διάθεσης (Σενάριο 0) στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι σημαντική

και ανέρχεται συνολικά σε 9.000.000 MTCE περίπου, ή 70 MTCE ανά τόνο


MTCE CO2

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000


MTCE στο Σύνολο

100.000600.000

1.100.0001.600.0002.100.0002.600.0003.100.0003.600.0004.100.0004.600.0005.100.0005.600.0006.100.0006.600.0007.100.0007.600.0008.100.0008.600.0009.100.000


Σελ. 6 - 33


Η ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων οδηγεί σε συνολική μείωση των αερίων

του θερμοκηπίου. Όπως φαίνεται από τα διαγράμματα και τον Πίνακα 1, μεταξύ των

Σεναρίων 1 και 0 υπάρχει σημαντική διαφορά. Ειδικότερα, στο Σενάριο 1 παράγονται

περίπου 2.300.000 MTCE, ή 18 MTCE ανά τόνο απορριμμάτων. Οι τιμές MTCE για

το CO2 εμφανίζονται ελαφρώς αυξημένες αλλά αυτό οφείλεται κύρια στην αξιοποίηση

του μεθανίου. Είναι χαρακτηριστικό εξάλλου ότι οι τιμές MTCE για το μεθάνιο και το

οξείδιο του αζώτου είναι πολύ μειωμένες.

Όπως ήταν αναμενόμενο, το Σενάριο 2 που περιλαμβάνει ανακύκλωση υλικών και

αξιοποίηση του οργανικού κλάσματος των απορριμμάτων εμφανίζει ακόμη

μικρότερες τιμές MTCE. Συγκεκριμένα, στο Σενάριο 2 παράγονται περίπου 300.000

MTCE, ή 2 MTCE ανά τόνο απορριμμάτων. Σε σχέση με το Σενάριο 0 και πάλι οι

τιμές MTCE για το CO2 εμφανίζονται ελαφρώς αυξημένες αλλά αυτό οφείλεται κύρια

στην καύση του μεθανίου και στις βιολογικές διεργασίες. Σε σχέση όμως με το

Σενάριο 1 οι τιμές του CO2 είναι μικρότερες. Οι τιμές MTCE για το μεθάνιο (CH4)

μειώνονται δραματικά ενώ για το οξείδιο του αζώτου (ΝΟ2) γίνονται αρνητικές

δηλαδή, λόγω της παραγωγής ενέργειας από το βιοαέριο μειώνεται η συνεισφορά

του ρύπου αυτού στο φαινόμενο του θερμοκηπίου συγκρινόμενη με την παραγωγή

ενέργειας με συμβατικές μεθόδους.

Είναι φανερό από τα αποτελέσματα ότι η συνεισφορά του έργου στο φαινόμενο του

θερμοκηπίου μειώνεται όσο μεγαλώνει η ανάκτηση και αξιοποίηση υλικών από τα

απορρίμματα.

Για να υπάρχει μία καλύτερη βάση αναφοράς για τη συνεισφορά του έργου στη

συνολική συνεισφορά της Ελλάδας στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, θα

χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα εκπομπών του 1997, από το επίσημο report της

χώρας προς τους διεθνείς οργανισμούς (Εθνικό Αστεροσκοπείο, 1997). Η

συνεισφορά της χώρας στο φαινόμενο του θερμοκηπίου ήταν περίπου 59.000.000

MTCE, περιλαμβανομένων μόνο των κύριων αερίων (CO2, CH4, NO2).

Σελ. 6 - 34


Οι εκπομπές του έργου είναι το 4,0% (σενάριο 1), και το 0,5 % (Σενάριο 2) της

εθνικής συνεισφοράς του 1997. Είναι επόμενα λογικό να θεωρηθεί αμελητέα, σε

εθνικό επίπεδο, η συνεισφορά του έργου στο φαινόμενο θερμοκηπίου.

6.6.1.2. Καπνός

Είναι δυνατόν να εμφανιστεί περιστασιακά, σε εξαιρετικές και εκτός προγράμματος

περιπτώσεις πρόβλημα έκλυσης καπνού, λόγω της εκδήλωσης πυρκαγιάς κυρίως σε

χώρους διάθεσης στερεών αποβλήτων.

Η εκδήλωση πυρκαγιάς οφείλεται συνήθως σε μη σωστή λειτουργία του χώρου. Αυτό

που συνηθέστερα συμβαίνει, είναι η αυτανάφλεξη των απορριμμάτων, κάτι που

κυρίως λαμβάνει χώρα εξαιτίας της αδυναμίας για απομάκρυνση της ενέργειας

(θερμότητας) που παράγεται κατά την αποσύνθεση του οργανικού βιοαποδομήσιμου

κλάσματος των απορριμμάτων υπό την επίδραση αερόβιων μικροοργανισμών.

Επίσης, σε περιπτώσεις πλημμελούς εφαρμογής της μεθόδου της Υγειονομικής

Ταφής, π.χ. σε περιπτώσεις ανεπαρκούς επικάλυψης των απορριμμάτων, η

αυτανάφλεξή τους μπορεί να είναι αποτέλεσμα εξωγενών παραγόντων σε

συνδυασμό πολλές φορές με συστατικά των απορριμμάτων.

Η εκδήλωση πυρκαγιάς σε χώρο διάθεσης απορριμμάτων συνοδεύεται από ιδιαίτερη

δυσκολία κατάσβεσής της, ως αποτέλεσμα της ύπαρξης στα απορρίμματα πολλών

εύφλεκτων υλικών (χαρτιά, πλαστικά, υφάσματα, ξύλο, δέρμα, λάστιχο) ή υλικών που

κανονικά δεν πρέπει να συνδιατίθενται μαζί με τα οικιακά απορρίμματα σε Χ.Υ.Τ.Α.

(π.χ. οργανικοί διαλύτες, πετρελαιοειδή κατάλοιπα), όπως επίσης και λόγω της

συνεχούς δημιουργίας και έκλυσης από ένα Χ.Υ.Τ.Α. του βιοαερίου.

6.6.1.3. Σκόνη

Όπως προαναφέρθηκε, συγκεκριμένη εγκατάσταση παραγωγής σκόνης δεν υπάρχει

εντός του Χ.Υ.Τ.Α. Παρ' όλα αυτά, η ομαλή καθημερινή λειτουργία ενός Χ.Υ.Τ.Α.

συνοδεύεται από τη δημιουργία σκόνης, η οποία έχει κυρίως να κάνει με τη

διαδικασία επικάλυψης των απορριμμάτων με κατάλληλο γαιώδες υλικό (χώμα,

Σελ. 6 - 35


μπάζα), φαινόμενο που μπορεί να επιταθεί περιστασιακά, ανάλογα με τους

επικρατούντες ανέμους στην περιοχή. Η εξεταζόμενη θέση, λόγω του ότι πρόκειται

για μία κλειστή λεκάνη παρουσιάζει γενικά φυσική προκάλυψη.

Επιπλέον, πρόβλημα δημιουργίας σκόνης εμφανίζεται και κατά την κίνηση των

απορριμματοφόρων σε τυχόν χωμάτινους δρόμους είτε εξωτερικής πρόσβασης είτε

εντός των εγκαταστάσεων, όπως επίσης και κατά την εκτέλεση χωματουργικών

εργασιών ή κατά τη μεταφορά γαιωδών υλικών.

Για την αποφυγή αυτού του προβλήματος, όπως και για την συνολικότερη

ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων λόγω της κυκλοφορίας

απορριμματοφόρων και ΣΜΑ, απαιτείται νέα οδός πρόσβασης που θα παρακάμπτει

το Γραματικό.

6.6.1.4. Οσμές

Οι οσμές από το ΧΥΤΑ είναι ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που σχετίζεται με τις

περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτού και το πιο σύνηθες αίτιο για παράπονα των

κατοίκων στην ευρύτερη περιοχή του έργου. Αυτές κυρίως οφείλονται στο υδρόθειο,

στις μερκαπτάνες, στις κετόνες, και στους εστέρες. Γενικά όμως οι επιπτώσεις από

την εκπομπή οσμών είναι τοπικού κυρίως χαρακτήρα και επηρεάζουν αποδέκτες

κοντά στην μονάδα. Η οσμή που φθάνει σε αποδέκτες μακριά από την πηγή

εκπομπής είναι αποτέλεσμα της διασποράς της κατά τη μεταφορά της μέσω

ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος και συγκεκριμένα μέσω των επικρατούντων ανέμων.

Στην περίπτωση της θέση «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό», αποδέκτης κατά την

κατεύθυνση των επικρατούντων Β-ΒΑ είναι η κοινότητα «Γραμματικό», η οποία όμως

απέχει επαρκή απόσταση της τάξεως των 3 χλμ., ενώ παράλληλα συνολικά το

οικόπεδο της θέσης, λόγω της μορφολογίας του παρουσιάζει προκάλυψη έναντι των

ανέμων. Οι οσμές πέρα από ορισμένες διαφορές, συμπεριφέρονται σαν κλασσικός

αέριος ρύπος κατά τη διασπορά τους.

Σελ. 6 - 36


Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, οι εκπομπές οσμής από ΧΥΤΑ

διαφοροποιούνται ως εξής:

• Από χώρο που χρησιμοποιείται καθημερινά για διάθεση απορριμμάτων:

66,7 - 500 Μονάδες Οσμής (ΜΟ) / (m2*min)

• Από χώρο που είναι σκεπασμένος με το καθημερινής χρήσης επικαλυπτικό

υλικό: 33,3 - 100 ΜΟ / (m2*min)

• Από χώρους που έχουν πλήρως επικαλυφθεί με τελική επικάλυψη (χωρίς

δενδροφύτευση): 10 - 42 ΜΟ / (m2*min)

Έστω ότι οι αντίστοιχες λαμβανόμενες τιμές σύμφωνα με τα [1], [2], [3], για τον

εξεταζόμενο ΧΥΤΑ είναι:

- (1) 280 Μονάδες Οσμής (ΜΟ) / (m2*min)



Λαμβάνοντας υπόψη τα εξής δεδομένα:

- Ημερήσια ποσότητα απορριμμάτων (κελί) προς απόθεση: 490t απορριμμάτων

(6ημ./εβδ.) κατά μέσο όρο, τα οποία θα συμπιέζονται σε τελικό όγκο 437,5

m3/ημέρα

- Υλικό επικάλυψης: 15% του όγκου των απορριμμάτων, δηλ. 0,15x = 65,63 m3

- Συνολικός όγκος κελιού: 437,5 + 65,63 = 503,125 m3 ή ~ 503 m3.

- Επιφάνεια κελιού: 503 m3 : 3 m (ύψος) = 167,7 m2

- Mέτωπο εργασίας: 10 m

- Bάθος κελιού: 167,7 m2 : 10 m = 16,7 m

- Συνολική επιφάνεια κυψέλης απόθεσης: 154.000 m2

- Επιφάνεια ετήσιων αποθέσεων: 61.094 m2

- Ετήσιες αποθέσεις: 127.500 tn

Ακολουθεί ενδεικτικό σχήμα του κελιού με τα παραπάνω χαρακτηριστικά, με βάση το

οποίο θα υπολογιστεί η επιφάνεια από την οποία τελικά εκπέμπονται οι οσμές σε

καθημερινή βάση:

Σελ. 6 - 37


Σχήμα: Προσέγγιση των διαστάσεων του ημερήσιου κελιού

Σύμφωνα με το παραπάνω σχήμα υπολογίζεται η εκτεθειμένη στην ατμόσφαιρα

επιφάνεια η οποία εκπέμπει οσμές, και είναι :

(2x(3x16,7)) + (10x3)+(16,7x10) = 297,2 m2

Σύμφωνα με τις τιμές των εκπομπών που ορίστηκαν αρχικά, οι υπολογιζόμενες

εκπομπές από τον εν λόγω ΧΥΤΑ, αναμένεται να είναι οι εξής :

1. Οσμές από το ημερήσιο κελί που χρησιμοποιείται καθημερινά για διάθεση

απορριμμάτων:

297,2 m2 x 280 Μονάδες Οσμής (ΜΟ)/(m2*min) = 83.216 (ΜΟ)/min ή 1.387 (ΜΟ)/sec

2. Oσμές από κελί σκεπασμένο με το καθημερινής χρήσης υλικό επικάλυψης :

297,2 m2 x 50 Μονάδες Οσμής (ΜΟ)/(m2*min) = 14.860 (ΜΟ)/min ή 248 (ΜΟ) / sec

3. Oσμές μετά από 1 έτος σε επιφάνεια με τελική επικάλυψη:

Μετά από ένα χρόνο θα έχει ήδη διαστρωθεί 1 κελί 61.094 m2. Αυτό, αν και

επικαλυμμένο θεωρείται ότι θα είναι εκτεθειμένο στην ατμόσφαιρα. Άρα οι οσμές

προκύπτουν από επιφάνεια 61.094 m2 και είναι:

Βάθος: 16,7m

Βάθος: 16,7 m

Μέτωπο: 10 m

Ελεύθερη επιφάνεια (β)

Σελ. 6 - 38


61.094 m2 x 20 Μονάδες Οσμής (ΜΟ)/(m2*min) = 1.221.880 (ΜΟ)min ή

20.365 (ΜΟ) / sec

Προκειμένου να αξιολογηθούν οι τιμές οι οποίες προέκυψαν από τους παραπάνω

υπολογισμούς, γίνεται παραπομπή σε αντίστοιχα στοιχεία που προέκυψαν στο ΧΥΤΑ

Άνω Λιοσίων. Αυτές έδειξαν ότι εκπομπές της τάξης των 100.000 (ΜΟ) / sec, στα

100m από το ΧΥΤΑ, δεν ξεπερνούν συγκεντρώσεις της τάξης των 6 ΜΟ / m3.

Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι οι υπολογισμένες για τον μελετώμενο ΧΥΤΑ εκπομπές

οσμών μπορούν να θεωρηθούν αμελητέες, και δεν επιφέρουν καμία απολύτως

επίπτωση , όχι μόνο στην ευρύτερη αλλά ούτε και στην άμεση περιοχή επιρροής του

έργου.

6.6.2. Υγρά απόβλητα φάσης λειτουργίας ΧΥΤΑ 6.6.2.1. Διασταλάζοντα υγρά (στραγγίσματα) 6.6.2.1.1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ένα εξαιρετικά σημαντικό φαινόμενο που λαμβάνει χώρα σε χώρους διάθεσης

απορριμμάτων είναι η παραγωγή των διασταλαζόντων υγρών. Τα διασταλάζοντα

υγρά αποτελούν μια παράμετρο που εγκυμονεί σοβαρότατους κινδύνους για τη

δημόσια υγεία και το περιβάλλον και που πρέπει κατά συνέπεια να λαμβάνονται

πολύ επιμελώς υπόψη, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν στο μέτρο του δυνατού οι

αρνητικές τους επενέργειες. Προκύπτει λοιπόν ότι η διαχείριση των διασταλαζόντων

υγρών (στραγγισμάτων) αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που

σχετίζονται με το σχεδιασμό, τη λειτουργία και τη μακροχρόνια διαχείριση των χώρων

διάθεσης απορριμμάτων.

Ο ρυθμός παραγωγής στραγγισμάτων σε ένα Χ.Υ.Τ.Α. εξαρτάται κυρίως από το

ποσοστό υγρασίας που περιέχουν τα απορρίμματα, συν την ποσότητα των

κατακρημνισμάτων που εισέρχονται στο χώρο διαμέσου της επικάλυψης ή που

καταπίπτουν κατευθείαν στα απορρίμματα.

Τα στραγγίσματα που παράγονται από τα στερεά απορρίμματα είναι ένα μίγμα

οργανικών και ανόργανων, διαλυμένων και κολλοειδών στερεών. Περιέχουν

προϊόντα της αποσύνθεσης των οργανικών στοιχείων και διαλυμένα ιόντα, η

Σελ. 6 - 39


παρουσία των οποίων δημιουργεί πρόβλημα στο έδαφος και τα υπόγεια νερά. Τα

χημικά τους χαρακτηριστικά επηρεάζονται από τη βιολογική αποσύνθεση των

βιοαποδομήσιμων οργανικών συστατικών, τις διαδικασίες χημικής οξείδωσης, και τα

διαλυμένα οργανικά και ανόργανα συστατικά των απορριμμάτων. Η χημική σύσταση

των στραγγισμάτων μεταβάλλεται καθώς τα απορρίμματα που βρίσκονται στο χώρο

διάθεσης περνούν από τις διάφορες φάσεις της αποσύνθεσης.

Οι διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη βιοχημική αποσύνθεση

σε ένα Χ.Υ.Τ.Α. είναι η υγρασία, θερμοκρασία, διαπερατότητα του υλικού

επικάλυψης, βροχοπτώσεις, ο βαθμός αντίστασης των απορριμμάτων στη

βακτηριακή δράση και η επεξεργασία που έχουν υποστεί τα απορρίμματα πριν την

Υγειονομική Ταφή τους.

Οι ρυθμοί με τους οποίους διενεργείται η αποσύνθεση των απορριμμάτων διαφέρει

σημαντικά από χώρο σε χώρο. Ακόμη, ένας Χώρος Υγειονομικής Ταφής μπορεί να

έχει διάφορα τμήματά του σε διαφορετικά στάδια αποσύνθεσης μεταξύ τους, και έτσι

η σύσταση των αερίων και των στραγγισμάτων μπορεί να ποικίλλει σημαντικά, όχι

μόνο από χώρο σε χώρο αλλά και μέσα στον ίδιο Χώρο Υγειονομικής Ταφής.

6.6.2.1.2. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΡΥΘΜΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΩΝ

Οι παράγοντες που ρυθμίζουν την παραγωγή στραγγισμάτων σε ένα Χώρο

Υγειονομικής Ταφής είναι:

1) Κλίμα

2) Τοπογραφία περιοχής

3) Υλικό τελικής επικάλυψης

4) Υλικό επικάλυψης για φύτευση

5) Διαδικασίες και φάσεις λειτουργίας του χώρου

6) Είδος απορριμμάτων που προορίζονται για διάθεση.

Οι επιδράσεις των παραγόντων αυτών συνοψίζονται ως εξής:

-Τα κλιματολογικά δεδομένα της περιοχής έχουν άμεση επίδραση στο ρυθμό

παραγωγής στραγγισμάτων. Ενας χώρος σε περιοχή με υψηλή βροχόπτωση πρέπει

Σελ. 6 - 40


να αναμένεται να παράγει περισσότερα στραγγίσματα. Βέβαια η βλάστηση, διαμέσου

της εξατμισοδιαπνοής, οδηγεί ένα μέρος των κατακρημνισμάτων που κατεισδύουν

στα απορρίμματα, ξανά στην ατμόσφαιρα.

-Η τοπογραφία επηρεάζει την επιφανειακή απορροή και γενικά το ποσό των ομβρίων

που εισέρχονται και εξέρχονται στο χώρο. Οι Χ.Υ.Τ.Α. μπορούν να σχεδιαστούν έτσι,

ώστε να ελαχιστοποιούνται τα στραγγίσματα που παράγονται από κατακρημνίσματα

περιφερειακών περιοχών, κατασκευάζοντας την περιβάλλουσα περιοχή με τρόπο

ώστε να περιορίζεται η επιφανειακή απορροή και να περιορίζεται η εσωτερική

διείσδυση.

-Ο τύπος του υλικού τελικής επικάλυψης επηρεάζει την ποσότητα του νερού που

κατεισδύει στη μάζα των απορριμμάτων. Όσο η διαπερατότητα του υλικού που

χρησιμοποιείται για την τελική επικάλυψη αυξάνει, τόσο αυξάνει και ο ρυθμός

παραγωγής στραγγισμάτων.

Σε περιοχές όπου τα φυσικά υπάρχοντα χώματα δεν παρεμποδίζουν την κατείσδυση

διαμέσου του υλικού επικάλυψης, πρέπει να μεταφερθούν στο χώρο άλλα κατάλληλα

υλικά, ή μπορεί να τοποθετηθούν συνθετικές μεμβράνες επικάλυψης σε συνδυασμό

με φυσικά χώματα.

-Η τελική επικάλυψη έχει καθοριστικό ρόλο στον έλεγχο της παραγωγής

στραγγισμάτων, αφού περιορίζει τη διείσδυση αναχαιτίζοντας τη ροή των

κατακρημνισμάτων και βελτιώνοντας τους ρυθμούς εξάτμισης. Οι χώροι με φτωχή

επικάλυψη φύτευσης παρουσιάζουν επιπρόσθετα φαινόμενα διάβρωσης,

επιτρέποντας έτσι στα κατακρημνίσματα να ρέουν κατευθείαν στα απορρίμματα.

Όσον αφορά την παραγωγή στραγγισμάτων, έχουν γίνει εκτενείς έρευνες σχετικά με

τις διαδικασίες και τις διάφορες φάσεις λειτουργίας, και συγκεκριμένα σχετικά με τη

χρησιμοποίηση των ενδιάμεσων στρωμάτων επικάλυψης. Διάφοροι συνδυασμοί από

άργιλο, άμμο και άλλα υλικά χρησιμοποιούνται σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί

μέγιστη εξατμισοδιαπνοή, επιφανειακή αποχέτευση και απορροή, έτσι ώστε η

κατείσδυση να ελαχιστοποιηθεί.

Γενικά, η χρησιμοποίηση των αργιλικών χωμάτων ή άλλων αδιαπέρατων γαιωδών

υλικών σαν ενδιάμεσο στρώμα, ελαττώνει την κατείσδυση και συνεπώς τα

παραγόμενα στραγγίσματα, αλλά η παρουσία σχετικά αδιαπέρατων στρωμάτων

Σελ. 6 - 41


γαιωδών υλικών διαμέσου του Χ.Υ.Τ.Α. μπορεί να έχει σαν συνέπεια, την εσωτερική

συσσώρευση στραγγισμάτων επάνω από τις ενδιάμεσες επικαλύψεις, καθώς

προστίθενται στο χώρο τα διαδοχικά στρώματα (ταμπάνια). Η εσωτερική αυτή

συσσώρευση μπορεί να οδηγήσει σε εγκάρσια (πλευρική) διαφυγή των

στραγγισμάτων διαμέσου του χώρου και να δημιουργηθεί εκτός του κυρίως χώρου

μια πηγή ρύπανσης των υδάτων. Η καλύτερη μεθόδευση, όταν χρησιμοποιούνται

αργιλικά ή γενικότερα αδιαπέρατα υλικά για την ενδιάμεση καθημερινή επικάλυψη,

είναι να αφαιρείται ένα τμήμα της αργίλου αμέσως πριν την τοποθέτηση του

επόμενου στρώματος απορριμμάτων. Αυτό θα επιτρέψει την κατακόρυφη

αποχέτευση των στραγγισμάτων προς το σύστημα συλλογής.

Αν και τα στραγγίσματα σε ένα Χ.Υ.Τ.Α., κυρίως δημιουργούνται από την κατείσδυση

του νερού διαμέσου των διαφόρων στρωμάτων από απορρίμματα, μπορούν επίσης

να παραχθούν εν μέρει από το νερό που ελευθερώνεται από το υψηλό ποσοστό

υγρασίας που περιέχεται στα απορρίμματα.

Γενικά η αποδοχή αποβλήτων με υψηλό ποσοστό υγρασίας ή υγρών πρέπει να

απαγορεύεται, εκτός και αν έχουν ληφθεί ειδικά μέτρα στο σχεδιασμό και τη

λειτουργία του χώρου.

6.6.2.1.3. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΩΝ

Ο υπολογισμός του υδατικού ισοζυγίου χρησιμοποιείται για την εκτίμηση της

ποσότητας των παραγόμενων στραγγισμάτων και στηρίζεται στα μετεωρολογικά

δεδομένα της περιοχής του υπό μελέτη Χ.Υ.Τ.Α. και εκφράζεται από την εξίσωση:

L=PERCs*A-a*W όπου:

- ο όρος PERCs ισούται με ποσότητα νερού που διηθείται στη μάζα των

απορριμμάτων και εξαρτάται από: τις ατμοσφαιρικές κατακρημνίσεις (P), την

επιφανειακή απορροή από το χώρο (R) και την εξατμισοδιαπνοή (E)

- ο όρος Α ισούται με την επιφάνεια για την οποία υπολογίζεται η παραγωγή των

στραγγισμάτων

- ο όρος a είναι η απορρoφητική ικανότητα των απορριμμάτων

- ο όρος W ισούται με την ποσότητα των απορριμμάτων ανά έτος.

Σελ. 6 - 42


Για τον υπολογισμό της ποσότητας των στραγγισμάτων θεωρείται ότι η εκτός του

χώρου περιοχή καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α. αποστραγγίζεται

αποτελεσματικά.

Γι΄ αυτό ισχύει: PERC = P - R - E

Ο υπολογισμός του υδατικού ισοζυγίου για την κάθε φάση λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α.

που αφορά την πλήρωση του συνόλου του χώρου, γίνεται λαμβάνοντας υπόψη:

Την ανάπτυξη του Χ.Υ.Τ.Α, σε δύο φάσεις, με διάρκεια ζωής 10 χρόνια

εκάστη, σε έκταση 100.000 m2 και 50.000 m2 αντίστοιχα.

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης (P), το οποίο στη συγκεκριμένη

περίπτωση είναι Pετήσιο = 430,1mm, σύμφωνα με τα στοιχεία του Σταθμού

Τατοΐου.

Τα μέσα μηνιαία ύψη βροχόπτωσης, όπως δίνονται από την Ε.Μ.Υ.

Τον συντελεστή επιφανειακής απορροής (C), για λόγους ασφαλείας

λαμβάνεται μηδενικός, δηλ. C=0

Την εξατμισοδιαπνοή, η οποία υπολογίζεται με τη μέθοδο του Thornthwaite

Την προς διάθεση ετήσια ποσότητα των απορριμμάτων (W), που λαμβάνεται

ίση με 127.500 τόνους

Την απορροφητική ικανότητα των απορριμμάτων (α), για λόγους ασφαλείας

λαμβάνεται ως μηδενική, θεωρώντας έτσι ότι τα απορρίμματα είναι κορεσμένα

σε υγρασία.

Στον Πίνακα παρουσιάζεται η μέση αναμενόμενη παραγωγή στραγγισμάτων σε

μηνιαία και ημερήσια βάση για όλη τη διάρκεια λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α., όπως

προσδιορίστηκε σύμφωνα με τα παραπάνω δεδομένα ενώ παρατίθεται και το σχετικό

διάγραμμα:

Παραγωγή στραγγισμάτων από τον Χ.Υ.Τ.Α. στη θέση

«Μαύρο Βουνό - Γραμματικό»

Βροχόπτωση Α ΦΑΣΗ (Σύνολο)

Α ΦΑΣΗ (Μέσος Όρος

m3/d) Β ΦΑΣΗ (Σύνολο)

Β ΦΑΣΗ (Μέσος Όρος

m3/d) Ιανουάριος 70,1 5080 406 2540 3.454 Φεβρουάριος 51,4 3122 250 1561 2.123

Σελ. 6 - 43


Μάρτιος 43,2 1130 90 565 768 Απρίλιος 24,6 791 63 395,5 538 Μάιος 20,8 554 44 277 376 Ιούνιος 10,8 388 31 194 263 Ιούλιος 9,7 271 22 135,5 184

Αύγουστος 4,2 640 51 320 435 Σεπτέμβριος 13,5 914 73 457 621 Οκτώβριος 49,9 1305 104 652,5 887 Νοέμβριος 55,9 1864 149 932 1.268 Δεκέμβριος 76,0 5225 418 2612,5 3.553 ΣΥΝΟΛΟ 430,1 21281 1.703 10640,5 14.471

ΔΙ ΑΓΡΑΜΜΑ ΜΗΝΙ ΑΙ ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Σ ΤΡΑΓΓΙ ΣΜΑΤΩΝ Α' ΦΑΣΗΣ Χ.Υ.Τ .Α. Σ ΤΗ ΘΕΣΗ "ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ" ΓΡΑΜΜΑΤΙ ΚΟΥ

0,00

1000,00

2000,00

3000,00

4000,00

5000,00

6000,00

Ι Φ M Α M Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ

ΜΗΝΕΣ

ΜΗΝΙΑΙΑ

ΠΑΡΑ

ΓΩΓΗ

ΣΤΡ

ΑΓΓ

ΙΣΜΑΤ

(m3 /μ

ήνα)

Σελ. 6 - 44


ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΗΝΙΑΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΩΝ Β' ΦΑΣΗΣ Χ.Υ.Τ.Α. ΣΤΗ ΘΕΣΗ "ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ" ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ

0,00

500,00

1000,00

1500,00

2000,00

2500,00

3000,00

Ι Φ M Α M Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ

ΜΗΝΕΣ

ΜΗΝΙΑΙΑ

ΠΑΡΑ

ΓΩΓΗ

ΣΤΡ

ΑΓΓ

ΙΣΜΑΤΩ

Ν(m

3 /μήν

α)

6.6.2.1.4. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΩΝ

Η ποιοτική σύσταση των στραγγισμάτων που παράγονται σ' ένα Χ.Υ.Τ.Α. εξαρτάται

από τη σύσταση των απορριμμάτων και παράγοντες όπως: Θερμοκρασία,

περιεχόμενη υγρασία, προφίλ υγρασίας, στάδιο αποσύνθεσης, ικανότητα της

ενδιάμεσης κάλυψης να προσροφά ρυπαντές και ποιότητα του νερού που εισέρχεται

στο χώρο. Γενικά η ποιότητα των στραγγισμάτων επηρεάζεται με ένα πολύπλοκο

τρόπο από τις βιολογικές, χημικές και φυσικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στο

εσωτερικό του χώρου διάθεσης.

Τα χαρακτηριστικά των στραγγισμάτων μπορούν να χωριστούν σε τέσσερις

κατηγορίες:

α) Μεγάλη ποικιλία οργανικών ενώσεων που συνήθως μετρώνται ως TOC

(συνολικός οργανικός άνθρακας), BOD5 ή COD (χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο). Η

παρουσία των φαινολών είναι επίσης σημαντική.

β) Διάφορα στοιχεία και ιόντα όπως Ca, Mg, Fe, Na, NH3, CO4=, SO4=, Cl-.

γ) Ιχνοστοιχεία όπως Cr, Ni, Pb, Cd.

δ) Μικροβιολογικές παράμετροι.

Σελ. 6 - 45


Η ποιότητα των στραγγισμάτων μεταβάλλεται σημαντικά, ανάλογα με το στάδιο της

βιολογικής αποδόμησης των απορριμμάτων. Στον παρακάτω πίνακα δίνονται τυπικές

τιμές των παραμέτρων κατά τη φάση της ζύμωσης και τη φάση της μεθανογένεσης,

ενώ στον αμέσως επόμενο πίνακα δίνονται οι παράμετροι που δεν παρουσιάζουν

διαφοροποιήσεις κατά τις δύο φάσεις. Επίσης στις εικόνες που ακολουθούν

εμφανίζονται οι τυπικές τιμές του BOD5, COD, NH3 και Cl συναρτήσει της ηλικίας

ενός χώρου διάθεσης απορριμμάτων.

Παρατηρούμε ότι η οξυγενής φάση χαρακτηρίζεται από χαμηλό pΗ, το οποίο αυξάνει

τη διαλυτότητα ανόργανων ουσιών και κυρίως μετάλλων, και υψηλές τιμές BOD5,

COD, SO4. Η σχέση BOD5/COD είναι σημαντικός παράγων για τη σωστή λειτουργία

της βιοαποδόμησης. Κατά τη διάρκεια της οξικής ζύμωσης η σχέση αυτή πρέπει να

είναι >0,4 ενώ κατά τη φάση της μεθανογένεσης παρατηρούνται τιμές

BOD5/COD<0,1.

Οι συγκεντρώσεις του αμμωνιακού αζώτου στα στραγγίσματα είναι γενικά πολύ

υψηλές, παρουσιάζουν μια μικρή αύξηση τον πρώτο χρόνο απόθεσης αλλά κατόπιν

οι τιμές τους διατηρούνται σταθερές. Επίσης τα στραγγίσματα παρουσιάζουν πολύ

υψηλές τιμές χλωριούχων και φυσικά διαλυμένων στερεών.

Από τις μέχρι τώρα παρατηρήσεις και τη διεθνή εμπειρία, οι οργανικές ουσίες

δείχνουν τάση μείωσης της συγκέντρωσής τους όσο αυξάνεται η ηλικία της

εγκατάστασης.

Τα ανόργανα στοιχεία των στραγγισμάτων χωρίζονται ανάλογα με τη διαχρονική

εξέλιξη των συγκεντρώσεών τους σε τρεις κατηγορίες:

α) παράμετροι με διαχρονική μείωση της συγκέντρωσής τους (Fe, Ca, Mg, Mn, Zn)

β) παράμετροι με μακροπρόθεσμα ελαφρά αυξανόμενη συγκέντρωση (Cl, NH4+, K,

Na) και

γ) παράμετροι με τυχαίες διακυμάνσεις συγκεντρώσεων (ΝΟ3=, Ρ και βαρέα μέταλλα

όπως Pb, Ni, As, Cu, Cd, Cr, Co).

Σελ. 6 - 46


Γενικά, τα στραγγίσματα χαρακτηρίζονται ως ισχυρώς ρυπαίνοντα υγρά απόβλητα

και απαιτούν πριν από την τελική τους διάθεση κατάλληλη επεξεργασία.

Πίνακας: Τιμές ποιοτικής σύστασης σταγγισμάτων για παραμέτρους με διαφορές

μεταξύ φάσης οξικής ζύμωσης και μεθανογένεσης.

ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ Μ.Ο. ΕΥΡΟΣ

Οξική ζύμωση

pH 6.1 4.5-7.5

BOD5(mg/l) 13.000 4.000-40.000

COD (mg/l) 22.000 6.000-60.000

BOD5/COD 0.58 -

SO4 (mg/l) 500 70-1.750

Ca (mg/l) 1.20 10-2.500

Mg (mg/l) 470 50-1.150

Fe (mg/l) 780 20-2.100

Mn (mg/l) 25 0.3-65

Zn (mg/l) 5 0.1-120

Mεθανογένεση

pH 8 7.5-9

BOD5(mg/l) 180 20-550

COD (mg/l) 3.000 500-4.500

ΒOD5/COD -

SO4 (mg/l) 80 10-420

Ca (mg/l) 60 20-600

Mg (mg/l) 180 40-350

Fe (mg/l) 15 3-280

Mn (mg/l) 0.7 0.03-45

Zn (mg/l) 0.6 0.03-4

Πηγή: H.J. Ehrig "Leachate-Quality" in Sanitary Landfilling: Process Technology and

Environmental Impact

Σελ. 6 - 47


Πίνακας: Τιμές ποιοτικής σύστασης στραγγισμάτων για παραμέτρους χωρίς διαφορές

μεταξύ φάσης οξικής ζύμωσης και μεθανογένεσης.

ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ Μ.Ο. ΕΥΡΟΣ

Cl (mg/l) 2.100 100-5.000

Na (mg/l) 1.350 50-4.000

K (mg/l) 1.100 10-2.500

alkalinity (mg CaCO3/l) 6.700 300-11.500

NH4 (mg N/l) 750 30-3.000

orgN (mg N/l) 600 10-4.250

total N (mg N/l) 1.250 50-5.000

NO3 (mg N/l) 3 0.1-50

NO2 (mg N/l) 0.5 0.25

total P (mg N/l) 6 0.1-30

AOX (μg Cl/l) 2.000 320-3.500

As (μg/l) 160 5-1.600

Cd (μg/l) 6 0.5-140

Co (μg/l) 55 4-950

Ni (μg/l) 200 20-2.050

Pb (μg/l) 90 8-1.020

Cr (μg/l) 300 30-1.600

Cu (μg/l) 80 4-1.400

Hg (μg/l) 10 0.2-50

Πηγή: H.J. Ehrig "Leachate-Quality" in Sanitary Landfilling: Process Technology and

Environmental Impact

Σελ. 6 - 48


Eικόνα: Μεταβολή BOD5, COD, NH4-N με το χρόνο

Πηγή: H.J. Ehrig "Leachate-Quality" in Sanitary Landfilling: Process Technology

and Environmental Impact

Σελ. 6 - 49


Eικόνα: Μεταβολή βασικών παραμέτρων των στραγγισμάτων με το χρόνο

Πηγή: H.J. Ehrig "Leachate-Quality" in Sanitary Landfilling: Process Technology

and Environmental Impact

Σελ. 6 - 50


6.6.2.1.5. ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΑ

Aπό όσα αναφέρθηκαν, συνοπτικά συνάγονται τα ακόλουθα:

Τα στραγγίσματα, τα οποία παράγονται σε ένα χώρο διάθεσης απορριμμάτων,

εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον και τη Δημόσια Υγεία.

Οπως πραοαναφέρθηκε τα παραγόμενα στραγγίσματα οφείλονται κυρίως σε τρεις

πηγές:

α) Στην υγρασία των απορριμμάτων

β) Στο νερό που παράγεται κατά την αποδόμηση των απορριμμάτων και

γ) Στο νερό που κατεισδύει στο χώρο μέσω των κατακρημνισμάτων (βροχοπτώσεις

κλπ.).

Το νερό αυτό πριν φτάσει στον πυθμένα διέρχεται μέσα απ' τη μάζα των

απορριμμάτων, διαλύοντας και συμπαρασύροντας μαζί του πολλές απ' τις ουσίες

που περιέχονται στα απορρίμματα ή που παράγονται κατά την αποδόμησή τους.

Το αποτέλεσμα είναι τα στραγγίσματα:

α) Να φέρουν έντονο οργανικό ρυπαντικό φορτίο

β) Να φέρουν σημαντική περιεκτικότητα βαρέων μετάλλων

γ) Να είναι μικροβιολογικά βεβαρυμένα.

Κατά συνέπεια επιβάλλεται να λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα, ώστε τα στραγγίσματα

να υφίστανται διαχείριση με τρόπο υγειονομικά ορθό και να αποφεύγεται η διαφυγή

τους από το χώρο διάθεσης. Σε περίπτωση που τα στραγγίσματα διαφύγουν απ' το

χώρο προς τα κατώτερα στρώματα, υπό την επίδραση της βαρύτητας, τότε

υπάρχουν κίνδυνοι:

α. μόλυνσης ή/και ρύπανσης του υπεδάφους

β. μόλυνσης ή/και ρύπανσης του υπογείου υδροφόρου ορίζοντα. Αυτό βέβαια

μπορεί να συμβεί μόνο στην περίπτωση που υπάρχει υπόγειος υδροφόρος

ορίζοντας κοντά στο χώρο διάθεσης.

γ. Ακόμη και στην περίπτωση μη ύπαρξης υπογείου υδροφόρου ορίζοντα, υπάρχει

κίνδυνος τα διαφεύγοντα στραγγίσματα με τη βοήθεια της υπάρχουσας λεκάνης

Σελ. 6 - 51


απορροής και με τη βοήθεια των βροχοπτώσεων να οδηγηθούν σε μεγάλη

απόσταση απ' το χώρο, ρυπαίνοντας ή/και μολύνοντας εκεί που υπάρχει

υδροφόρος ορίζοντας, απ' τον οποίο μπορεί να τροφοδοτούνται κατοικημένες

περιοχές, είτε σε ποτάμια, λίμνες, παραθαλάσσιες περιοχές, προκαλώντας

αντίστοιχες βλάβες σε οικοσυστήματα ή σε πληθυσμούς. Βέβαια ο βαθμός

ρύπανσης είναι ανάλογος με τη διαπερατότητα του υπεδάφους.

Φαίνεται λοιπόν ότι τα στραγγίσματα, με τα προϊόντα της αποσύνθεσης των

οργανικών ουσιών που περιέχουν και με τα διαλυμένα ιόντα, ενέχουν τη δημιουργία

κινδύνων για το υπέδαφος και τα υπόγεια ή επιφανειακά ύδατα. Γενικά, τα

στραγγίσματα χαρακτηρίζονται ως ισχυρώς ρυπαίνοντα υγρά απόβλητα και απαιτούν

πριν από την τελική τους διάθεση κατάλληλη επεξεργασία.

Για την ποσοτικοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από το εξεταζόμενο

έργο, εφαρμόστηκε μία μέθοδος Ανάλυσης Κύκλου Ζωής.

Συγκεκριμένα χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο Ανάλυσης Κύκλου Ζωής της διαχείρισης

στερεών αποβλήτων, που αναπτύχθηκε από τους P.R White, M. Franke and P.

Hindle, (Integrated Solid Waste Management – A Life Cycle Inventory, P.R White, M.

Franke and P. Hindle, 1995). Αντικείμενο του περιβαλλοντικού αυτού εργαλείου είναι

η περιγραφή ενός συστήματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων, στο σύνολο του, είτε

αυτό ήδη βρίσκεται σε εφαρμογή είτε πρόκειται να σχεδιαστεί.

Η «λειτουργική μονάδα» (“functional unit”) του μοντέλου είναι η ποσότητα των

απορριμμάτων η οποία είναι κάθε φορά υπό διαχείριση. Με τον όρο διαχείριση

νοούνται όλα τα στάδια στον κύκλο της ζωής των απορριμμάτων δηλαδή η διαλογή,

η αποκομιδή, η επεξεργασία και τέλος η διάθεση. Η ανάλυση δηλαδή είναι

ολοκληρωμένη ή αλλιώς γίνεται από τον «λίκνο» έως τον «τάφο» (“from cradle to

grave”). Ο «λίκνος» είναι η χρονική στιγμή που τα υλικά γίνονται απορρίμματα και ο

«τάφος» είναι εκείνη η χρονική στιγμή μετά την τελική διάθεση σε χώρο ταφής, όπου

τα απορρίμματα αδρανοποιούνται.

Σελ. 6 - 52


Όλες οι διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στα διάφορα στάδια της διαχείρισης

λαμβάνονται υπόψη και όλα τα υλικά και η ενέργεια που εισέρχονται σε ένα στάδιο

και εξέρχονται από αυτό συνυπολογίζονται στο μοντέλο. Με τη σύνδεση όλων των

διαδικασιών σε κάθε στάδιο και στη συνέχεια με τον προσδιορισμό κάθε σταδίου

μέσα στον κύκλο της διαχείρισης, είναι δυνατό να οριστεί με ακρίβεια στο σύνολό της

η διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Ουσιαστικά τα υλικά εισέρχονται στο σύστημα

αρχικά σαν απορρίμματα, και κατά την έξοδο τους έχουν μετατραπεί σε ανακτημένα

προϊόντα ή σε εδαφοβελτιωτικό ή σε εκπομπές στον αέρα ή τους υδάτινους

αποδέκτες ή έχουν διατεθεί σε χώρους ταφής.

Για την χρησιμοποίηση του μοντέλου, ακολουθούνται δύο βασικά βήματα:

− Πρώτο βήμα είναι η περιγραφή του συστήματος διαχείρισης που πρόκειται

να σχεδιαστεί. Αυτό περιλαμβάνει την επιλογή μεταξύ διαφορετικών

συστημάτων επεξεργασίας. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται ένας

μεγάλος αριθμός δεδομένων, προκειμένου να προσδιοριστεί ο τρόπος με

τον οποίο γίνεται η επεξεργασία των στερεών αποβλήτων (σ.α) σε ένα

συγκεκριμένο σύστημα διαχείρισης καθώς και ποια είναι η ροή των υλικών

μέσα στο σύστημα, π.χ ποιο είναι το ποσοστό των οικιακών απορριμμάτων

τα οποία διαχωρίζονται στην πηγή, ή σε πόσα κλάσματα είναι δυνατό να

διαχωριστούν τα σ.α ή το σύνολο του οργανικού κλάσματος που οδηγείται

για χουμοποίηση κ.α. Απαντήσεις στα πιο πάνω ερωτήματα δίνει πάντα ο

σχεδιαστής/μελετητής του συστήματος διαχείρισης.

− Δεύτερο βήμα είναι ο προσδιορισμός των εισόδων και εξόδων σε ένα

σύστημα χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα δεδομένα για κάθε διεργασία. Τα

δεδομένα αυτά αφορούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την

εφαρμογή ενός σχεδίου διαχείρισης με τον προσδιορισμό διαφόρων

δεικτών που αναλύονται παρακάτω. Τέτοιου είδους δεδομένα εξαρτώνται

από την απόδοση κάθε φορά του εξοπλισμού που χρησιμοποιείται σε κάθε

διεργασία ανάλογα με την τεχνολογία που εφαρμόζεται και έχουν πάντα

άμεση σχέση με την ποσότητα των σ.α που επεξεργάζονται.

Πρέπει στο σημείο αυτό να τονιστεί ότι το μοντέλο αυτό χρησιμοποιεί τις αρχές μιας

Ανάλυσης Κύκλου Ζωής, γεγονός που συνεπάγεται ότι λαμβάνει υπόψη τόσο τις

Σελ. 6 - 53


«άμεσες» όσο και τις «έμμεσες» περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη διαχείριση των

αποβλήτων (για παράδειγμα, στον υπολογισμό των ρύπων από ΧΥΤΑ συνυπολογίζει

τόσο αυτούς που παράγονται από την αποσύνθεση των απορριμμάτων όσο και

αυτούς που παράγονται έμμεσα, π.χ από την κατανάλωση καυσίμου εντός του

χώρου).

Τα δεδομένα αυτά εμπεριέχονται στο μοντέλο με τη μορφή βάσεων δεδομένων οι

οποίες περιλαμβάνουν τις καλύτερα διαθέσιμες τιμές με βάση τη διεθνή πρακτική και

βιβλιογραφία, χωρίς όμως να είναι απαγορευτικό στο χρήστη να αλλάξει τις τιμές που

θεωρεί ότι δεν είναι αντιπροσωπευτικές.

Τα αποτελέσματα από την χρήση του μοντέλου είναι:

− Η ενέργεια που προκύπτει από την επεξεργασία των σ.α - εάν προκύπτει-

και μπορεί να πωληθεί

− Οι εκπομπές στον αέρα και τους υδάτινους αποδέκτες από το σύστημα

διαχείρισης που προτείνεται

− Η ετήσια εισερχόμενη ποσότητα των σ.α στο χώρο ταφής (final solid

waste)

− Τα ανακτώμενα προϊόντα που προκύπτουν

− Η ποσότητα του εδαφοβελτιωτικού που μπορεί να παραχθεί

− Το ποσοστό ανάκτησης που επιτυγχάνεται (material recovery rate και

overall recovery rate)

− Ο δείκτης εκτροπής των σ.α από χώρους ταφής (diversion from landfill

indicator)

− Οικονομικά στοιχεία (κόστος επένδυσης και λειτουργικό κόστος)

Στην προκειμένη περίπτωση που στόχος είναι να ποσοτικοποιηθούν οι

περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία της μονάδας, παρουσιάζονται στους

παρακάτω πίνακες οι ποσότητες των αναμενόμενων εκπομπών σε τόνους, για τους

βασικούς υγρούς ρύπους: BOD, COD, TOC, Ολικά αιωρούμενα στερεά (SS), Ολικά

μέταλλα (Me) και αμμωνία (NH3).

Η ανάλυση που ακολουθεί βασίζεται σε τρία σενάρια:

Σενάριο 0: Ανεξέλεγκτη διάθεση των στερεών αποβλήτων της ενότητας που ισούνται

με 127.500 τον/έτος

Σελ. 6 - 54


Σενάριο 1: Υγειονομική Ταφή των στερεών αποβλήτων της ενότητας που ισούνται με

127.500 τον/έτος, με ταυτόχρονη ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου (γίνεται η

παραδοχή ότι μέσω του συστήματος άντλησης του βιοαερίου ανακτάται το 75% της

παραγόμενης ποσότητας).

Σενάριο 3: Επεξεργασία των στερεών αποβλήτων της ενότητας σε Μονάδα

Μηχανικής Διαλογής και Επεξεργασίας Οργανικού συνολικής δυναμικότητας 127.500

τον/έτος και καύση του βιοαερίου σε πυρσό (γίνεται η παραδοχή ότι μέσω του

συστήματος άντλησης του βιοαερίου ανακτάται το 75% της παραγόμενης

ποσότητας). Προφανώς όταν γίνεται επεξεργασία οργανικού οι ποσότητες βιοαερίου

εμφανίζονται μειωμένες οπότε γίνεται η παραδοχή ότι δεν λαμβάνει χώρα ενεργειακή

αξιοποίηση αυτού.

Τα αποτελέσματα του μοντέλου φαίνονται παρακάτω:

Πίνακας: Υγροί ρύποι από την εγκατάσταση Ο.Ε.Δ.Α

Ρύπος, Kg/y Σενάριο 0 Σενάριο 1 Σενάριο 2

BOD 44.206 13.293 13.610

COD 44.206 13.286 833

SS 1.969 623 79

TOC 595 445 -184

NH3 4.028 1.192 1.446

Me 1.895 1.895 126

Διάγραμμα: Ποσοτικοποίηση υγρών ρύπων από την εγκατάσταση Ο.Ε.Δ.Α

200

5.200

10.200

15.200

20.200

25.200

30.200

35.200

40.200

45.200

50.200

BOD COD


-5000

5001.000

1.5002.000

2.5003.000

3.5004.000

4.500

SS TOC NH3 Me


Σελ. 6 - 55


Με βάση τα παραπάνω προκύπτει ότι σε ότι αφορά τους υγρούς ρύπους, η

εγκατάσταση ΟΕΔΑ οδηγεί σε σημαντική μείωση σε σχέση με την ανεξέλεγκτη

διάθεση (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων – ΧΑΔΑ). Χαρακτηριστικά

για το BOD (Biological Oxygen Demand) παρατηρείται μείωση της τάξης των 30.912

ετησίως με εφαρμογή του Σεναρίου 1 και 30.600 με εφαρμογή του Σεναρίου 2. Η

μικρή αύξηση του BOD που παρατηρείται μεταξύ των σεναρίων 1 και 2 οφείλεται στις

βιολογικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στο σενάριο 2. Πρέπει να τονιστεί εδώ,

ότι το BOD αποτελεί ένα ρύπο που εύκολα αντιμετωπίζεται με την επεξεργασία των

στραγγισμάτων ενώ το COD είναι ένας ρύπος που «διασπάται» δυσκολότερα. Όπως

φαίνεται από τα αποτελέσματα οι ποσότητες του COD βαίνουν φθίνουσες μεταξύ των

σεναρίων.

Η μείωση των υγρών ρύπων είναι ιδιαίτερα επιθυμητή μιας και οι παραπάνω

εκπομπές καταδεικνύουν το πόσο επιβαρημένα είναι τα παραγόμενα στραγγίσματα

τα οποία, στην περίπτωση της ανεξέλεγκτης διάθεσης, διαφεύγουν στον υδροφόρο

ορίζοντα.

Επιπλέον, πολύ σημαντική είναι και η μείωση των ολικών μετάλλων μεταξύ των

σεναρίων. Υπό τον όρο «Ολικά μέταλλα» έχουν συμπεριληφθεί τα εξής: As, Cd, Cr,

Cu, Fe, Pb, Hg, Ni και Zn.

6.6.2.2. Aστικά λύματα

Αυτά αφορούν τα υγρά που παράγονται από τις διάφορες δραστηριότητες του

προσωπικού. Η ποιότητά τους δεν διαφέρει από αυτή των κοινών λυμάτων.

Δεδομένου ότι η μέση παραγωγή λυμάτων ανά άτομο στην εγκατάσταση του ΧΥΤΑ

είναι 150-200 l /ημέρα, και λαμβανομένου υπόψη τις περίπου 8 ώρες παραμονής 4 –

8 ατόμων στο χώρο, εκτιμάται ότι η παραγόμενη ημερήσια ποσότητα αυτών των

λυμάτων θα ανέρχεται περί τα 500 - 600 l.

Οι επιπτώσεις που απορρέουν από αυτά είναι -λόγω της ποιότητας και της

ποσότητάς τους- ανύπαρκτες.

Σελ. 6 - 56


6.6.2.3. Υγρά απόβλητα πλύσεων

Περιλαμβάνουν τα υγρά εκπλύσεως των τροχών των απορριμματοφόρων, ή /και των

άλλων μηχανημάτων αναφορικά με την εγκατάσταση του ΧΥΤΑ και τα υγρά που

παράγονται, κατά το συνολικό τακτικό πλύσιμο των μηχανημάτων και είναι

παράμετρος των συνθηκών ασφαλείας και υγιεινής του προσωπικού (π.χ. κίνδυνοι

μόλυνσης σε περίπτωση μικροτραυματισμού κ.λπ.).

Αναφορικά με την εγκατάσταση του ΧΥΤΑ, το ρυπαντικό φορτίο των υγρών

αποβλήτων από τις πλύσεις, συνίσταται σε μικρά τεμάχια απορριμμάτων και σε έλαια

ή γράσα, ενώ επίσης παράγονται λασπόνερα, στα οποία όμως η λάσπη προέρχεται

απ' το χώμα του Χ.Υ.Τ.Α., άρα δεν επιβαρύνει το ρυπαντικό φορτίο των υγρών από

τις πλύσεις.

Οι αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τα νερά πλύσεων είναι ασήμαντες.

6.6.2.4. Ειδικά υγρά απόβλητα

Αυτά αφορούν χρησιμοποιημένα ορυκτέλαια που παράγονται κατά τη φάση

λειτουργίας του ΧΥΤΑ.

Πηγή των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων είναι οι συντηρήσεις των οχημάτων και οι

αλλαγές λαδιών του κινητήρα.

Οι ποσότητες που παράγονται είναι μικρές.

Οι αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από αυτά τα ορυκτέλαια αναμένεται να

είναι μικρής εκτάσεως, και πάντως σε κάθε περίπτωση εξαρτώνται από τη μέθοδο

διαχείρισής τους.

6.6.3. Στερεά απόβλητα φάσης λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.

Η διάθεση των απορριμμάτων με τη μέθοδο της Υγειονομικής Ταφής δεν

περιλαμβάνει καμία σημαντική πηγή παραγωγής στερεών αποβλήτων, πολύ δε

περισσότερο αφού η ίδια αυτή καθ' αυτή αποτελεί μέθοδο διάθεσης των στερεών

αποβλήτων.

Σελ. 6 - 57


Παρ' όλα αυτά ένα σύνηθες φαινόμενο που σχετίζεται με τα στερεά απόβλητα, είναι η

διασπορά ελαφρών αντικειμένων με τη βοήθεια του αέρα. Αυτή η διασπορά αφορά

κυρίως τεμάχια πλαστικού (ιδίως πλαστικών σακουλών) και χαρτιού και

δευτερευόντως μικροτεμάχια μετάλλων. Τα προαναφερθέντα αντικείμενα λόγω του

χαμηλού ειδικού τους βάρους μεταφέρονται σχετικά εύκολα με τη βοήθεια ανέμων ή

ρευμάτων αέρα σε σημαντικές αποστάσεις, με αποτέλεσμα την αισθητική ρύπανση

των περιοχών πέριξ του ΧΥΤΑ.

Επίσης στερεά απόβλητα παράγονται και από το προσωπικό το οποίο εργάζεται

εντός του χώρου αλλά και από κάποιες άλλες εργασίες εντός του εργοταξίου.

Η διασπορά τους αφορά την μεταφορά τους μέσω του αέρα από το χώρο διάθεσης

στους περιβάλλοντες χώρους αλλά και τη διαφυγή τους από τα απορριμματοφόρα

κατά μήκος της διαδρομής των οχημάτων αυτών προς το ΧΥΤΑ και έχει επίπτωση

κυρίως στην αισθητική του περιβάλλοντος χώρου.

6.6.4. Θόρυβος κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.

Η όποια ηχορύπανση οφείλεται στην κυκλοφορία των απορριμματοφόρων οχημάτων

και στη λειτουργία των μηχανημάτων για τις εργασίες που εκτελούνται εντός του

χώρου (συμπίεση απορριμμάτων, επικάλυψη, χωματουργικές εργασίες κλπ.) και

γίνεται αντιληπτή μόνο από το προσωπικό που ευρίσκεται εντός του χώρου

εργασίας.

6.6.5. Επιπτώσεις σε χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας ΧΥΤΑ

Το υπό μελέτη έργο, δεν αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα στη χλωρίδα και

την πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας του, δεδομένου ότι σχετικά λίγα στρέμματα θα

δεσμευτούν.

Πιο συγκεκριμένα, η περιοχή της θέσης «Μαύρο Βουνό - Γραμματικό» καλύπτεται

από τυπική θαμνώδη δασική βλάστηση, ενώ στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν

Σελ. 6 - 58


μεμονωμένα άτομα δάσους χαλεπίου πεύκης. Επίσης στην ευρύτερη περιοχή

εντοπίζονται και μεμονωμένες εκτάσεις με ήπιες γεωργικές καλλιέργειες.

Γενικά πρόκειται για μέτριας οικολογικής σημασίας βλάστηση, ενώ δεν

παρατηρούνται σπάνια ή προστατευόμενα είδη πανίδας.

Σε κάθε περίπτωση, η όποια παρεμπόδιση της φυσικής ανανέωσης υπάρξει από

ενδεχόμενη χωροθέτηση των έργων χαρακτηρίζεται ως προσωρινή. Η σταδιακή

αποκατάσταση της μονάδας θα μειώσει ακόμα περισσότερο τις ούτως ή άλλως

μικρές επιπτώσεις στη χλωρίδα και πανίδα.

Με δεδομένη την υφιστάμενη κατάσταση, οι όποιες αλλαγές γίνουν θα εντοπιστούν

εντός των ορίων των χώρων.

Πιθανώς, σε πρώτο χρόνο αναμένεται η πανίδα της άμεσης περιοχής γειτνίασης να

υποχωρήσει ελαφρά, λόγω της εκτέλεσης χωματουργικών εργασιών και της έκλυσης

σκόνης, θέματα τα οποία είναι δυνατόν να προβλεφθούν και να αντιμετωπισθούν.

6.6.6. Επιπτώσεις στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.

6.6.6.1. Αισθητική τοπίου

Οι επιπτώσεις ενός Χ.Υ.Τ.Α. και στη φυσιογνωμία της περιοχής σχετίζονται κυρίως

με τις χωματουργικές εργασίες στη φάση της κατασκευής, με τη διάνοιξη δρόμου

προσπέλασης αλλά και με τη σταδιακή διαμόρφωση του χώρου κατά τη διάρκεια της

λειτουργίας του.

Αναφορικά με την τοπογραφία της περιοχής και με δεδομένη την υφιστάμενη

μορφολογία του περιβάλλοντος χώρου, η κλειστή λεκάνη που διαμορφώνεται

εξασφαλίζει πλήρη οπτική απομόνωση του χώρου. Επίσης το πεδίο ορατότητας για

το χώρο στη θέση «Μαύρο Βουνό - Γραματικό» είναι αμελητέο, αφού ο χώρος είναι

ορατός μόνο μέσω της χωμάτινης οδού που καταλήγει σε αυτόν. Πράγματι, δεν

υπάρχει ορατότητα από οικισμούς ή από κύριους οδικούς άξονες, ενώ η μορφολογία

Σελ. 6 - 59


της ευρύτερης περιοχής δεν καθιστά τη θέση ορατή ούτε κατά την ανάπτυξη του

απορριμματικού ανάγλυφου.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι δεν αναμένεται αρνητική επίδραση απ' την

εγκατάσταση του ΧΥΤΑ στη φυσιογνωμία της περιοχής, ούτε κατά τη διάρκεια της

λειτουργίας τους, ούτε μετά την τελική τους αποκατάσταση.

Πάντως, θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για περιμετρική δενδροφύτευση του

χώρου, σε όσα σημεία αυτό απαιτείται, με βλάστηση ταχείας ανάπτυξης, με σκοπό τη

μείωση των αρνητικών αισθητικών επιπτώσεων που σχετίζονται με την κατασκευή

και τη λειτουργία του χώρου, σε περίπτωση που η διαμόρφωση του περιβάλλοντος

χώρου και η μορφολογία του δε συντελεί στην πλήρη οπτική απόκρυψη της


Άλλωστε σε κάθε περίπτωση, στα πλαίσια του σχεδιασμού ενός οργανωμένου

χώρου υγειονομικής ταφής μία σειρά έργα απαιτούνται, σύμφωνα και με τις

προδιαγραφές της ΚΥΑ 114218, προκειμένου να εξαλειφθούν σε όσο το δυνατό

μεγαλύτερο βαθμό οι επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Ετσι οι ελάχιστες προφυλάξεις που θα ληφθούν για το εξεταζόμενο έργο, είναι:

• Περιμετρική περίφραξη του χώρου

• Περιμετρική δεντροφύτευση

Επιπρόσθετα, προκειμένου να αποφευχθούν οι αρνητικές επιπτώσεις από την

κυκλοφορία των απορριμματοφόρων και των ΣΜΑ, οι οποίες στην συγκεκριμένη

περίπτωση θα είναι πιο σημαντικές από τις επιπτώσεις του ΧΥΤΑ, επιβάλλεται η

κατασκευή νέας οδού πρόσβασης που θα παρακάμπτει το Γραμματικό.

6.6.6.2. Κοινωνικές - Αναπτυξιακές Παράμετροι

Η χωροθέτηση οποιασδήποτε νέας δραστηριότητας σε κάποια περιοχή επιφέρει

κάποιες αλλαγές στο χαρακτήρα και τη γενική φυσιογνωμία αυτής. Οι αλλαγές αυτές

βρίσκονται συχνά στο επίκεντρο της συζήτησης των κατοίκων και ο τρόπος που

γίνονται αντιληπτές καθορίζει συχνά τη βιωσιμότητα της χωροθετημένης

δραστηριότητας.

Σελ. 6 - 60


Η χωροθέτηση ΧΥΤΑ σε μια περιοχή αποτελεί αναμφίβολα μια από τις πιο δύσκολες

περιπτώσεις, σε σχέση με την ευκολία αποδοχής αυτής από τους κατοίκους. Αντίθετα

από άλλες δραστηριότητες που αντιμετωπίζονται εξ΄ ορισμού θετικά (όπως π.χ.

μεγάλες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις) ακόμα και αν προκαλούν σοβαρή ζημιά στο

περιβάλλον, η χωροθέτηση ΧΥΤΑ συναντά σχεδόν πάντα αντιδράσεις.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση των εν λόγω μονάδων, η λειτουργία τους θα έχει

θετικές συνέπειες στο προφίλ της περιοχής. Ειδικά δε η λειτουργία ενός σύγχρονου

και επιστημονικά οργανωμένου ΧΥΤΑ, σε συνδυασμό με την παύση λειτουργίας των

ανεξέλεγκτων χωματερών της εξυπηρετούμενης περιοχής, συνιστά σοβαρή

περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι στην

ευρύτερη κοινωνική και αναπτυξιακή φυσιογνωμία της περιοχής, η εγκατάσταση του

ΧΥΤΑ θα επιφέρει σαφώς θετικές επιπτώσεις, τουλάχιστον έμμεσες, λαμβανομένου

υπόψη ότι πρόκειται για έργα προστασίας του περιβάλλοντος και ότι η εξάλειψη της

σημερινής απαράδεκτης κατάστασης ανεξέλεγκτης διάθεσης των στερεών

αποβλήτων και η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση σαφώς επιδρά θετικά στην

ανάπτυξη της περιβαλλοντικής συνείδησης, αλλά και στην πλέον εύρυθμη αρμονία

του κοινωνικού ιστού

Τα δίκτυα υποδομής (ΔΕΗ, ΟΤΕ, Υδρευση, Αποχέτευση κλπ.) δεν θα επηρεαστούν

κατά τη φάση λειτουργίας του έργου, ούτε θετικά ούτε αρνητικά.

Δυνητική πηγή όχλησης, είναι η κυκλοφορία απορριμματοφόρων προς τον ΧΥΤΑ,

γεγονός το οποίο, όπως προαναφέρθηκε θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με την

κατασκευή νέας οδού πρόσβασης που θα παρακάμπτει το Γραμματικό και θα

επιτρέπει την πρόσβαση των οχημάτων περιφερειακά.

Συμπερασματικά, η χωροθέτηση των μονάδων, μετά την αρχική αναστάτωση που θα

προκαλέσει, για ψυχολογικούς κυρίως λόγους, στους κατοίκους, εκτιμάται ότι

μακροπρόθεσμα μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στο αναπτυξιακό και

περιβαλλοντικό προφίλ της ευρύτερης και άμεσης περιοχής των δύο υπό εξέταση

θέσεων.

Σελ. 6 - 61


6.6.6.3. Χρήσεις Γης

Δεδομένης της ανυπαρξίας αναβαθμισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων σε

μεγάλη έκταση πέριξ του χώρου, θεωρείται δεδομένο ότι δε θα επηρεαστούν σε

τίποτα οι χρήσεις της γης από τη δημιουργία του υπό εξέταση έργου.

Με βάση τις επικρατούσες χρήσεις γης στην περιοχή του έργου προκύπτει ότι για τη

χωροθέτηση των έργων στη συγκεκριμένη θέση δεν αναμένεται να υπάρξουν

σοβαρές επιπτώσεις στις χρήσεις γης, λόγω του ότι η υπό εξέταση θέση βρίσκεται

εκτός ορίων οικισμών κι εκτός περιοχών Β΄ Κατοικίας, ενώ ο πλησιέστερος προς την

θέση οικισμός είναι το Σέσι (1,8χλμ.), ο οποίος είναι πολύ μικρός και αμέσως μετά το

Γραμματικό (3,0 χλμ.) .

Το μόνο πρακτικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί, είναι ότι στην εγγύτερη

περιοχή της υπό εξέταση θέσης και σύμφωνα με την Υπ.Αρ.58799/2376/21-4-1994,

Υπουργική απόφαση εγκρίθηκε η χωροθέτηση και η οικιστική καταλληλότητα έκτασης

170 στρεμμάτων, στη θέση ‘Αγία Τριάδα’ της Κοινότητας Γραμματικού, η οποία

ανήκει στον Παραθεριστικό Οικοδομικό Συνεταιρισμό Αξιωματικών και

Ανθυπαστυνόμων Αστυνομίας Πόλεων ΣΥΝ.Π.Ε.






Τέλος, τόσο στην εγγύτερη όσο και στην ευρύτερη περιοχή, δεν παρατηρείται

βιομηχανική – βιοτεχνική δραστηριότητα.

6.6.7. Λοιπές επιπτώσεις κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.

Η μόνη από τις λοιπές περιβαλλοντικές επιπτώσεις που είναι άξια μνείας και

εξέτασης είναι η προσέλκυση παρασιτικών ζώων και πτηνών.

Ο κυριότερος εκπρόσωπος των παρασιτικών ζώων που προσελκύονται στους

Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων και γενικότερα στα έργα διαχείρισης

απορριμμάτων, είναι διάφορα τρωκτικά (ποντικοί, αρουραίοι) τα οποία τρέφονται με

Σελ. 6 - 62


οργανική ύλη (ζυμώσιμα, χαρτιά, ξύλα κ.λπ.) και η ανάπτυξή τους ευνοείται σε υγρό

και θερμό περιβάλλον, όπως αυτό που δημιουργείται σε ένα Χ.Υ.Τ.Α. ή σε ορισμένες

διαδικασίες των εγκαταστάσεων επεξεργασίας Σ.Α.

Ένα επιπλέον πρόβλημα που σχετίζεται με τους Χ.Υ.Τ.Α., είναι η προσέλκυση

πτηνών, κυρίως γλάρων και ίσως και κορακιών, τα οποία βρίσκουν ως πόλο

συσπείρωσης τους Χ.Υ.Τ.Α., εφόσον οι άφθονες ποσότητες οργανικού υλικού

αποτελούν βορά για αυτά. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση του πληθυσμού τους στην

περιοχή. Τα προβλήματα που συνοδεύουν τη μαζική παρουσία των πτηνών αυτών

είναι τα ακόλουθα:

α) Παρενόχληση αεροπλάνων: θεωρείται στην περίπτωσή μας αδύνατη, αφού τα

πιθανά γειτονικά αεροδρόμια βρίσκονται σε πολύ μεγάλη απόσταση.

β) Μεταφορά παθογόνων μικροοργανισμών σε λίμνες ή αρδευτικές δεξαμενές: Η

απουσία τέτοιων υδάτων απ' την περιοχή μειώνει δραστικά αυτήν την πιθανότητα.

Όσο και αν οι συνθήκες ευνοούν ενδεχομένως τη μηδενική έως την πολύ μικρή

εμφάνιση των ανωτέρω επιπτώσεων, η καθημερινή συστηματική επικάλυψη των

απορριμμάτων οδηγεί στη μέγιστη δυνατή ελαχιστοποίησή τους.

6.6.8. Επιπτώσεις κατά τη φάση τυχόν εκτάκτων καταστάσεων – αστοχιών στην λειτουργία του ΧΥΤΑ

Όσο και αν λαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα μέτρα με βάση την τεχνική και τη

επιστήμη για την αποφυγή εκτάκτων καταστάσεων ή γενικότερα αστοχιών, αυτές δεν

πρέπει ποτέ να αποκλείονται πλήρως.

Στο υπό μελέτη έργο, οι έκτακτες καταστάσεις – αστοχίες αφορούν κυρίως τη

λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α., και συνίστανται στα ακόλουθα:

6.6.8.1. Πλημμυρική παραγωγή ομβρίων

Γενικά, όλη η λεκάνη του Χ.Υ.Τ.Α. και το υπόλοιπο οικόπεδο, θα προστατεύονται

από επαρκή έργα αντιπλημμυρικής προστασίας.

Σελ. 6 - 63


Για να δημιουργηθεί πρόβλημα από πλημμυρική παροχή ομβρίων απ’ τη

περιβάλλουσα περιοχή για το έργο, θα πρέπει είτε η συγκεκριμένη βροχόπτωση να

υπερβαίνει τη δυναμικότητα των αντιπλημμυρικών έργων, είτε αυτά να έχουν φράξει

και να έχει μειωθεί η δυναμικότητά τους.

Ακόμη όμως και αν τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας αποδειχθούν επαρκή,

πρόβλημα μπορεί να προκύψει και από τα όμβρια που θα καταπίπτουν άμεσα επί

της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α. και όχι επί της περιβάλλουσας περιοχής.

Και στις δύο περιπτώσεις, μπορεί να προκύψουν τα ακόλουθα προβλήματα:

α) Παράσυρση απορριμμάτων και χωμάτων εκτός της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α.

β) Παραγωγή υπερβολικής ποσότητας στραγγισμάτων, τέτοιας που να υπερβαίνει τη

δυναμικότητα της ΕΕΣ ή / και των αντλιοστασίων.

γ)Έμφραξη αντιπλημμυρικών έργων από παρασυρόμενα υλικά.

Σε κάθε περίπτωση, δεδομένης και της μικρής διάρκειας των εντόνων

βροχοπτώσεων, οι επιπτώσεις δεν είναι σημαντικές, πρέπει όμως να λαμβάνονται

όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την αντιμετώπισή τους.

6.6.8.2. Εκδήλωση πυρκαγιάς

Η δυνατότητα εκδήλωσης πυρκαγιάς και οι προκαλούμενες επιπτώσεις, έχουν

αναλυθεί διεξοδικά στο κεφάλαιο 6.6.1.2.

6.6.8.3. Αστοχία έργων διαχείρισης βιοαερίου

Οι αστοχίες στα έργα διαχείρισης βιοαερίου , μπορεί να αφορούν βλάβη στο σύστημα

άντλησης ή/και καύσης του βιοαερίου ή στο σύστημα συλλογής.

Στην περίπτωση που το σύστημα άντλησης λειτουργεί, αλλά η βλάβη αφορά τον

πυρσό καύσης του βιοαερίου, τότε η απομάκρυνση του βιοαερίου από τον

απορριμματικό όγκο είναι εφικτή, αλλά δεν είναι δυνατή η επεξεργασία του (καύση)

πριν την τελική διάθεσή του.

Σελ. 6 - 64


Αστοχία στο σύστημα συλλογής σχετίζεται με βλάβη των κατακόρυφων φρεατίων

συλλογής του βιοαερίου, με αποτέλεσμα την ανεπάρκεια απομάκρυνσής του από μια

περιοχή του Χ.Υ.Τ.Α..

Και στις τρεις περιπτώσεις, ανάλογα με το είδος και τη διάρκεια της βλάβης, οι

επιπτώσεις είναι από μικρές έως σημαντικές. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να

εφαρμόζονται τα μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων, που παρατίθενται σε

επόμενο κεφάλαιο.

6.6.8.4. Αστοχία έργων διαχείρισης στραγγισμάτων

Οι αστοχίες των έργων διαχείρισης στραγγισμάτων, μπορεί να αφορούν:

• Αστοχία του δικτύου συλλογής στραγγισμάτων.

• Αστοχία της λειτουργίας τμημάτων ή του συνόλου των ΕΕΣ, με αποτέλεσμα

την ανεπαρκή επεξεργασία των στραγγισμάτων.

• Αστοχία της λειτουργίας αντλιοστασίων με αποτέλεσμα αδυναμία άντλησης

των στραγγισμάτων (επεξεργασμένων ή μη).

Αστοχία του δικτύου συλλογής στραγγισμάτων συνδέεται με αδυναμία

αποστράγγισης του Χ.Υ.Τ.Α., με αποτέλεσμα την μη ταχεία και αποτελεσματική

απομάκρυνσή τους. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην λειτουργία του

Χ.Υ.Τ.Α. (ευστάθεια απορριμματικού όγκου, αύξηση υγρασίας, κ.λπ.), λόγω της

αύξησης του ύψους της στήλης στραγγισμάτων εντός της λεκάνης. Επειδή όμως ή

στρώση αποστράγγισης εξυπηρετεί το σκοπό αυτό, ακόμα και σε περίπτωση

έμφραξης των αγωγών, οι επιπτώσεις δεν είναι πολύ δυσμενείς.

Τόσο η διάθεση ανεπαρκώς επεξεργασμένων στραγγισμάτων σε ακατάλληλους

αποδέκτες για το σκοπό αυτό, όσο και η αδυναμία απομάκρυνσης των

στραγγισμάτων απ’ τις διάφορες θέσεις που απαιτείται η άντλησή τους, μπορεί να

έχει αρνητικές επιπτώσεις.

Για να αποφευχθούν τα ανωτέρω, πρέπει να εφαρμόζονται τα κατάλληλα μέτρα, που

προτείνονται σε ακόλουθο κεφάλαιο.

Σελ. 6 - 65


6.6.8.5. Αστοχία έργων στεγανοποίησης Χ.Υ.Τ.Α.

Η αστοχία των έργων στεγανοποίησης του Χ.Υ.Τ.Α., έχει σαν αποτέλεσμα τη διαφυγή

στραγγισμάτων από την λεκάνη του Χ.Υ.Τ.Α., διαπερνώντας την σύνθετη

στεγανοποιητική στρώση.

Κατ’ αρχάς πρέπει να τονισθεί, ότι το προτεινόμενο σύστημα στεγανοποίησης,

παρέχει εξαιρετικά μεγάλη ασφάλεια κατά τη μακροχρόνια παραμονή του έργου.

Ακόμα όμως και αν λάβει χώρα αστοχία του στεγανοποίησης, οι επιπτώσεις δεν θα

είναι σημαντικές, δεδομένου ότι:

α) Η αστοχία αυτή είναι συνήθως τοπική και έτσι δεν διαφεύγουν στραγγίσματα σε

μια εκτεταμένη περιοχή.

β) Λόγω της μειωμένης περατότητας του γεωλογικού υποβάθρου του συγκεκριμένου

Χ.Υ.Τ.Α., ελαχιστοποιείται η δυνατότητα όδευσης στραγγισμάτων προς τα κατώτερα

στρώματα.

6.6.8.6. Διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος

Σε περίπτωση βλάβης του συστήματος ηλεκτροδότησης των εγκαταστάσεων, όλα τα

επιμέρους συστήματα εμφανίζουν αδυναμία λειτουργίας.

Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να υπάρχουν εφεδρικές πηγές ενέργειας (Η/Ζ), όπως

αναφέρεται στο σχετικό κεφάλαιο.

Σελ. 6 - 66


6.7. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΔΑΥ, ΤΗΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ

6.7.1. Αέρια απόβλητα – σκόνη φάσης λειτουργίας

Κατά τη φάση λειτουργίας θα υπάρχουν και εκπομπές σκόνης κατά την εκφόρτωση

των απορριμμάτων στην υποδοχή της μονάδας κατά τη διαλογή. Εν τούτοις οι

εγκαταστάσεις αυτές είναι κλειστές με σύστημα εξαερισμού και φίλτρα, κι έτσι οι

μικρές συγκριτικά με την κατασκευή, εκπομπές σκόνης, δεν θα έχουν τη δυνατότητα

διασποράς στην ευρύτερη περιοχή του έργου και άρα δεν θα προκαλούν σημαντικές

οχλήσεις.

Κατά τη λειτουργία της μονάδας, εκπομπές αερίων αποβλήτων υφίστανται στις

περιπτώσεις που ρεύματα αέρα έρχονται σε επαφή με τα απορρίμματα προς

διαχωρισμό. Παράλληλα, μπορούν να δημιουργηθούν σκόνη και αιωρούμενα

σωματίδια από μη ασφαλτοστρωμένες οδούς, από την κακή λειτουργία των χώρων

αποθήκευσης των απορριμμάτων, των ανακτημένων υλικών και των υπολειμμάτων

αλλά και από τον εξοπλισμό διαχωρισμού. Για την αποφυγή δημιουργίας σκόνης,

όλες οι οδοί πρόσβασης και εξυπηρέτησης του έργου πρέπει να είναι

ασφαλτοστρωμένες.

Επίσης, επιβάρυνση του περιβάλλοντος προβλέπεται, κατά τη διάρκεια λειτουργίας

του συνόλου του έργου, από τις καύσεις των απορριμματοφόρων που μεταφέρουν τα

ανακυκλώσιμα στη μονάδα, κάτι που όμως ισχύει σε κάθε περίπτωση είτε δηλαδή για

μία μεμονωμένη μονάδα είτε για σύνολο συγκεντρωμένων μονάδων.

6.7.2. Οσμές

Στις μονάδες επεξεργασίας των απορριμμάτων, οσμές μπορούν να προκύψουν:

- στο στάδιο υποδοχής των απορριμμάτων προς κομποστοποίηση,

ανακύκλωση ή βιολογική ξήρανση,

- στο στάδιο διαλογής όσον αφορά στο ΚΔΑΥ

- στο στάδιο βιολογικής ξήρανσης στη Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης

Σελ. 6 - 67


Αναλυτικότερα στις μονάδες κομποστοποίησης ή/ και Βιολογικής Ξήρανσης

υπάρχουν ορισμένα σημεία στα οποία «δυνητικά» μπορούν να προκληθούν

δυσάρεστες οσμές.

• Η πρώτη πιθανή πηγή οσμών προέρχεται από τον υποδοχέα ή θάλαμο

εκφόρτωσης των απορριμμάτων.

• Η δεύτερη πιθανή πηγή είναι αυτή καθαυτή η διεργασία της βιολογικής

ξήρανσης ή/ και κομποστοποίησης.

Οι παράμετροι της βιολογικής ξήρανσης (εκπομπές CO2, θερμοκρασία κ.λ.π)

μετρώνται και ελέγχονται συνεχώς από λογισμικό Η/Υ. Σε περίπτωση που οι

συνθήκες λειτουργίας της ξήρανσης αλλοιωθούν, το πρόβλημα αντιμετωπίζεται

άμεσα με αυτόματη τροποποίηση των συνθηκών πραγματοποίησης της ξήρανσης

(είσοδος φρέσκου αέρα κ.α.). Ο έλεγχος αυτός έχει σαν αποτέλεσμα της εξάλειψη

των πιθανών αναερόβιων εστιών ζύμωσης και την ελαχιστοποίηση των

δυσάρεστων οσμών. Από την βιολογική ξήρανση των σύμμεικτων απορριμμάτων

προκύπτει ένα αέριο ρεύμα αυξημένης συγκέντρωσης σε ολικό οργανικό άνθρακα

(TOC) με πληθώρα πτητικών οργανικών ενώσεων.

Η τρίτη πηγή οσμών προέρχεται από τη φάση τελικής ωρίμανσης του compost, η

οποία συνήθως γίνεται σε ανοιχτούς χώρους, εάν αυτή προβλέπεται από το έργο.

Για την εξάλειψη των οσμών, στην περίπτωση αυτή, γίνεται αναρρόφηση του αέρα

μέσα από τη μάζα του compost, μέσω δικτύου διάτρητων σωληνώσεων που είναι

τοποθετημένες στο δάπεδο κλινών ωρίμανσης.

Από τις ανωτέρω πηγές, μόνο η περίπτωση των οσμών από τον ανοικτό χώρο

ωρίμανσης είναι αξιόλογη, και πιο συγκεκριμένα σχετικά με την οσμή που φθάνει σε

αποδέκτες εκτός της μονάδας ανακύκλωσης, αφού στα προηγούμενα στάδια

επεξεργασίας των απορριμμάτων, οι τελικές εκπομπές οσμής μετά τα φίλτρα είναι

αμελητέες. Για τον λόγο αυτό δεν συνιστάται στο παρόν έργο να περιληφθεί η

διεργασία αυτή.

Σελ. 6 - 68


Οι οσμηρές ουσίες που προκύπτουν από την κομποστοποίηση είναι τα λιπαρά οξέα,

οι αμίνες, αρωματικές και γενικότερα κυκλικές ενώσεις, ανόργανα σουλφίδια,

οργανικά σουλφίδια, τερπένια, αμμωνία, αλδεύδες, αλκοόλες, κετόνες, αλκένια, και

άλλες ουσίες που βρίσκονται στο αρχικό υπόστρωμα ή προκύπτουν ως ενδιάμεσες

κατά τη διάρκεια του μικροβιακού μεταβολισμού. Η ύπαρξη των ενώσεων αυτών

καθιστα την απόσμηση με κοινό βιόφιλτρο ανέφικτη και επομένως το εν λόγω αέριο

ρεύμα θα πρέπει να υφίσταται ειδική επεξεργασία.

6.7.3. Υγρά απόβλητα φάσης λειτουργίας

Εντός της μονάδας οι χώροι στους οποίους είναι πιθανόν να παράγονται και να

συγκεντρώνονται ανεπιθύμητα υγρά είναι:

- ο χώρος παραλαβής των απορριμμάτων

- οι χώροι βιολογικής ξήρανσης ή/ και επεξεργασίας του οργανικού

υλικού των απορριμμάτων

- το βιόφιλτρο

- η δεξαμενή αποθήκευσης των παραγόμενων υγρών

- οι σωληνώσεις

Ειδικότερα στη Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης και λόγω της ανακυκλοφορίας των

υγρών στους χώρους ξήρανσης, η Μονάδα παρουσιάζει μειωμένες εκροές υγρών

αποβλήτων.

Θετικές δε, είναι οι επιπτώσεις οι οποίες προέρχονται από τη λειτουργία της Μονάδας

Βιολογικής Ξήρανσης λόγω της μείωσης των υγρών αποβλήτων (στραγγισμάτων)

στο παρακείμενο ΧΥΤΑ, η οποία προκύπτει από τη μείωση των αποβλήτων που

οδηγούνται προς ταφή.

6.7.4. Στερεά απόβλητα φάσης λειτουργίας

Ενα ΚΔΑΥ και μία Μονάδα κομποστοποίησης ή/ και Βιολογικής Ξήρανσης είναι

συνυφασμένα με την επεξεργασία των απορριμμάτων. Από την άποψη αυτή τα

παραγόμενα από την εγκατάσταση στερεά απόβλητα αφορούν στη δημιουργία

υπολειμμάτων από την παραγωγική διαδικασία μέσα στη Μονάδα.

Σελ. 6 - 69


6.7.5. Θόρυβος κατά τη φάση λειτουργίας

Κατά τη φάση λειτουργίας αναμένονται επιπτώσεις στο ακουστικό περιβάλλον της

άμεσης και της ευρύτερης περιοχής του έργου από την κίνηση των βαρέων

οχημάτων απορριμματοφόρων και φορτηγών από και προς τη Μονάδα

Κομποστοποίησης και την μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης και το ΚΔΑΥ.

Άλλες δευτερεύουσες πηγές ηχητικής ρύπανσης είναι:

- η λειτουργία των συστημάτων εξαερισμού, απαγωγής σκόνης, αιωρούμενων

στερεών και απόσμησης

- η εκφόρτωση των συλλεγομένων υλικών σε χοάνες

- η λειτουργία του μηχανολογικού εξοπλισμού

Επιπτώσεις από τη λειτουργία του έργου είναι δυνατόν να υπάρξουν στους

εργαζομένους, στην περίπτωση που η ημερήσια ατομική ηχοέκθεση ενός

εργαζομένου ή και η μέγιστη τιμή της στιγμιαίας μη σταθμισμένης ηχητικής πίεσης

υπερβεί το νομοθετικά καθορισμένο όριο των 85dB (A) και τα 200Pa αντίστοιχα (Π.Δ

85/38/18-3-1991, 86/188/ΕΟΚ). Οι σημαντικότερες από τις ενδεχόμενες επιπτώσεις

είναι οι ακόλουθες:

- ελάττωση της ακουστικής οξύτητας: αποτελεί το κυριότερο φυσιολογικό

αποτέλεσμα του θορύβου, λόγω της πρόκλησης βλαβών στο μέσο και στο

εσωτερικό αυτί. Η ελάττωση της ακουστικής οξύτητας μπορεί να εξελιχθεί

προοδευτικά, με τη συνεχή χρόνια έκθεση σε υψηλή ηχητική στάθμη, σε

βαρηκοΐα και κώφωση.

- Πρόκληση ατυχημάτων: σε αρκετές περιπτώσεις ο θόρυβος στον εργασιακό

χώρο προκαλεί σοβαρά προβλήματα με την επικάλυψη της μετάδοσης

προειδοποιητικών σημάτων

- Ψυχολογικά ή συγκινησιακά αποτελέσματα

- Φυσιολογικά αποτελέσματα, όπως αύξηση της αρτηριακής πίεσης και του

καρδιακού ρυθμού, επιτάχυνση της αναπνοής, πεπτικές διαταραχές,

δημιουργία άσθματος, κόπωσης, επίδραση στην ισορροπία

Σελ. 6 - 70


Εφόσον τα μηχανήματα κινούνται στο εσωτερικό της εγκατάστασης και οι

εξαεριστήρες εγκατασταθούν σε στεγασμένο κλειστό χώρο, το επίπεδο θορύβου

εκτός της εγκατάστασης κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

6.7.6. Επιπτώσεις σε χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας

Οι αναμενόμενες επιπτώσεις στη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής από την

φάση λειτουργίας των μονάδων επεξεργασίας των αποβλήτων είναι αμελητέες.

Σε κάθε περίπτωση, η όποια παρεμπόδιση της φυσικής ανανέωσης υπάρξει από

ενδεχόμενη χωροθέτηση των έργων χαρακτηρίζεται ως προσωρινή. Η σταδιακή

αποκατάσταση της μονάδας θα μειώσει ακόμα περισσότερο τις ούτως ή άλλως

μικρές επιπτώσεις στη χλωρίδα και πανίδα.

Με δεδομένη την υφιστάμενη κατάσταση, οι όποιες αλλαγές γίνουν θα εντοπιστούν

εντός των ορίων των χώρων.

6.7.7. Επιπτώσεις στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας

Οι μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων είναι ακόμα κάτι πολύ καινούριο, και δεν είναι

ιδιαίτερα γνωστές στο ευρύ κοινό. Όμως και μόνο το γεγονός ότι αφορούν στα

απόβλητα είναι στοιχείο για να δημιουργήσει αντιδράσεις στην εγκατάσταση και

λειτουργία τους.

Γενικότερα:

• Η λειτουργία μίας μονάδας επεξεργασίας με την παραγωγή ενός χρήσιμου

προϊόντος όπως είναι το compost ή ακόμη και υλικού που προορίζεται για

ανάκτηση ενέργειας αναβαθμίζει αισθητά το περιβαλλοντικό προφίλ έχοντας

πολλαπλά θετικά αποτελέσματα. Αφετέρου το παραγόμενο προϊόν μπορεί να

αξιοποιηθεί

• Αποτέλεσμα των δύο προηγούμενων επιπτώσεων, είναι και η δημιουργία

καλύτερων προϋποθέσεων για το σχεδιασμό της κοινωνικής και οικονομικής

ανάπτυξης της περιοχής

Σελ. 6 - 71


Συμπερασματικά, η χωροθέτηση των μονάδων, μετά την αρχική αναστάτωση που θα

προκαλέσει, για ψυχολογικούς κυρίως λόγους, στους κατοίκους, εκτιμάται ότι

μακροπρόθεσμα μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στο αναπτυξιακό και

περιβαλλοντικό προφίλ της ευρύτερης και άμεσης περιοχής της υπό εξέταση θέσης.

Σελ. 6 - 72


6.8. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ

6.8.1. Αέρια απόβλητα φάσης λειτουργίας οδού προσπέλασης

Κατά τη φάση λειτουργίας του έργου η ατμοσφαιρική επιβάρυνση προκαλείται κυρίως

απ' τα καυσαέρια που εκπέμπονται από τα οχήματα τα οποία χρησιμοποιούν την οδό

(κυκλοφορούντα τροχοφόρα). Λόγω του ότι πιθανώς η κυκλοφορία αυξάνεται σε

ετήσια βάση θα ανέμενε κανείς ότι και η επιβάρυνση της εγγύτερης περιοχής από τα

εκπεμπόμενα αέρια θα αυξάνονταν σταδιακά. Λαμβανομένης υπόψιν όμως, της

μελλοντικής αναμενόμενης βελτίωσης στα αυτοκίνητα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας

και της ανανέωσης του στόλου των οχημάτων της Ελλάδας, εκτιμάται ότι αναμένεται

μείωση των διαχρονικά εκπεμπόμενων ατμοσφαιρικών ρύπων.

Η υφιστάμενη κατάσταση της ατμόσφαιρας της περιοχής του έργου, χαρακτηρίζεται

ποιοτικά καλή με πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις ρύπων που οφείλονται σε

ανθρωπογενείς δραστηριότητες.

Με την κατασκευή και λειτουργία της οδού προσπέλασης αναμένεται συνολική

βελτίωση του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής, εφόσον η νέα

οδός θα διαθέτει γεωμετρικά χαρακτηριστικά σύγχρονων απαιτήσεων, για την

διευκόλυνση των μετακινήσεων με σταθερές ταχύτητες, με τις μικρότερες

ατμοσφαιρικές εκπομπές.

Γενικά συνιστάμενη, αναμένεται μια ελαφρά επιβάρυνση της ατμόσφαιρας σε σχέση

με τη σημερινή κατάσταση. Η νέα χάραξη θα διευκολύνει, επίσης, στην αποφυγή

επιβάρυνσης του μικροπεριβάλλοντος της κοινότητας Γραμματικού από την διέλευση

οχημάτων μέσω του οικισμού.

Το βέβαιο είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν αναμένονται τιμές μεγαλύτερες των

αντίστοιχων ορίων της Παγκόσμιας Οργάνωση Υγείας.

Σελ. 6 - 73


6.8.2. Υγρά απόβλητα φάσης λειτουργίας οδού προσπέλασης

Συνήθως αναμένεται κάποια επιβάρυνση του εδάφους από χημικά προϊόντα της

λειτουργίας του οδικού άξονα (πίσσα, άσφαλτος, ελαστικά, Zn, Cr Cu, Fe, λάδια,

Pb κλπ.), που σε συνδυασμό με τα όμβρια ύδατα, σε περιπτώσεις οδών

αυξημένης κίνησης, και εάν συντρέχουν οι αντίστοιχες γεωλογικές –

υδρογεωλογικές συνθήκες, θα μπορούσε να έχουν επίπτωση στην ποιότητα του

υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα.

Η αύξηση της ρύπανσης που θα προκαλέσει η λειτουργία της οδού αναμένεται να

είναι ανάλογη με την αύξηση των κινήσεων, ενώ εξαρτάται και από την

εφαρμοζόμενη τεχνολογία των οχημάτων και το είδος των φορτίων που

μετακινούνται.

Επομένως αναμένεται κάποια επιβάρυνση του εδάφους από χημικά προϊόντα της

λειτουργίας του οδικού άξονα (πίσσα, άσφαλτος, ελαστικά, Zn, Cr Cu, Fe, λάδια,

Pb κλπ.). Η επέκταση όμως της χρήσης αμόλυβδης βενζίνης πρόκειται να μειώσει

την παρουσία του στοιχείου μολύβδου στα παρόδια εδάφη. Γενικότερα

αναμένεται μια ελαφρύτατη επίπτωση στα παρόδια εδάφη, χωρίς να προκύπτουν

επιπτώσεις για τα υπόγεια ύδατα.

6.8.3. Στερεά απόβλητα φάσης λειτουργίας οδού προσπέλασης

Η χρήση της οδού, δεν σχετίζεται με καμία σημαντική πηγή παραγωγής στερεών

αποβλήτων.

Παρ' όλα αυτά ένα σύνηθες φαινόμενο που σχετίζεται με τα στερεά απόβλητα, είναι η

διασπορά ελαφρών αντικειμένων με τη βοήθεια του αέρα. Αυτή η διαφυγή τους από

τα απορριμματοφόρα κατά μήκος της διαδρομής των οχημάτων προς το ΧΥΤΑ έχει

επίπτωση κυρίως στην αισθητική του περιβάλλοντος χώρου.

Σελ. 6 - 74


6.8.4. Θόρυβος κατά τη φάση λειτουργίας οδού προσπέλασης

Κατά τη φάση λειτουργίας η ηχορρύπανση οφείλεται στα οχήματα που

χρησιμοποιούν το δρόμο, είτε για την πρόσβαση τους στο οικόπεδο των

εγκαταστάσεων, είτε για άλλες χρήσεις.

Σύμφωνα με τους παράγοντες από τους οποίος εξαρτάται ο κυκλοφοριακός θόρυβος,

ισχύουν τα εξής:

α) Οι κυκλοφοριακές συνθήκες που θα επικρατήσουν στην οδό, θα οδηγήσουν σε

αύξηση του κυκλοφοριακού θορύβου, ιδίως εξαιτίας της σύνθεσης των

κυκλοφορούντων οχημάτων (ως επί το πλείστον βαρέα οχήματα).

β) Οι τοπικές συνθήκες της οδού (σχετικό ύψος, κατά μήκος κλίση) δεν ευνοούν τον

κυκλοφοριακό θόρυβο.

γ) Οι ανεμολογικές συνθήκες της περιοχής, (Β - ΒΑ επικρατούντες άνεμοι),

ακολουθούν την κατεύθυνση της οδού και επιτρέπουν την μετάδοση του ήχου στις

νοτιότερες περιοχές. Η απόσταση από οικισμούς είναι μεγάλη όμως, και δεν

αναμένονται δυσμενείς στάθμες κυκλοφοριακού θορύβου σε αυτές.

δ) Τέλος οι συνθήκες περιβάλλοντος χώρου, (απόσταση πηγής δέκτη, απόκρυψη

οδού, φυτοκάλυψη) δρουν καθοριστικά στη μείωση της διάδοσης του

κυκλοφοριακού θορύβου.

Με βάση τα ανωτέρω, το εν λόγω έργο κατά την λειτουργία του, πρόκειται να

παρουσιάζει χαμηλή στάθμη θορύβου, που δεν θα υπερβαίνει σε καμία περίπτωση,

τα όρια για τη λήψη μέτρων προστασίας από το θόρυβο.

Δεδομένου δε ότι το όριο για την επιβολή μέτρων αντιθορυβικής προστασίας οδικού

δικτύου, είναι τα 70,0 dB, σε συνδυασμό και με το χαρακτήρα της οδού η οποία δεν

διέρχεται από κατοικημένες περιοχές, προκύπτει ότι η εξεταζόμενη οδός δεν

εμφανίζει κανένα πρόβλημα από απόψεως θορύβου.

Συνήθως όμως η όχληση από την αναμενόμενη στάθμη θορύβου, περιορίζεται σε

μικρή απόσταση εκατέρωθεν του άκρου του οδοστρώματος μιας οδού. Σε

μεγαλύτερες αποστάσεις, η στάθμη θορύβου απομειώνεται σημαντικά λόγω

αποστάσεως και απορρόφησης, έτσι ώστε τελικά καμία περιοχή εκατέρωθεν της

εξεταζόμενης οδού να χαρακτηρίζεται από υψηλή στάθμη θορύβου.

Σελ. 6 - 75


Επειδή δε, το εν λόγω έργο αποτελεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του υφιστάμενη

χάραξη υπό βελτίωση με χαμηλή κυκλοφοριακή κίνηση, συμπεραίνουμε ότι η

εξεταζόμενη οδός με τα συγκεκριμένα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, δεν αναμένεται

κατά τη διάρκεια λειτουργίας της να έχει πρόβλημα υψηλού κυκλοφοριακού θορύβου.

Να σημειωθεί δε εδώ ότι ένας εκ των λόγων που προτάθηκε η νέα χάραξη των

1,55km, είναι η παράκαμψη του οικισμού με στόχο την ηχητική απομόνωσή του από

την διέλευση των οχημάτων της εγκατάστασης.

6.8.5. Επιπτώσεις σε χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας οδού προσπέλασης

Όπως προαναφέρθηκε δεν προβλέπονται επιπτώσεις στη χλωρίδα από την αέρια

ρύπανση και την αύξηση του κυκλοφοριακού φόρτου κατά τη φάση λειτουργίας του

έργου, παρά μόνο περιορισμένης έκτασης και επουσιώδεις ως προς την επηρροή

τους αφού η περιοχή δεν φιλοξενεί βλάστηση χρήζουσα ιδιαίτερης προστασίας. Το

έργο είναι πιθανό να επιφέρει μικρές αλλαγές στις ποικιλίες των ειδών του

υπάρχοντος οικοσυστήματος.

Τέλος, όσον αφορά την πανίδα, δεδομένου ότι η οδός προσπέλασης ακολουθεί κατά

το μεγαλύτερο μέρος της υφιστάμενη χάραξη, τα ευαίσθητα είδη της πανίδας έχουν

υποχωρήσει και έτσι δεν αναμένεται επίπτωση από την βελτίωση-λειτουργία του

οδικού έργου σε ευαίσθητα είδη πανίδας.

6.8.6. Επιπτώσεις στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας οδού προσπέλασης

Η λειτουργία του προτεινόμενου έργου αναμένεται έμμεσα να επιδράσει θετικά στα

κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά της περιοχής άμεσης επιρροής του. Το

γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι αφενός μεν θα εξασφαλισθεί η πρόσβαση των

απορριμματοφόρων στο οικόπεδο της θέσης «Μαύρο Βουνό – Γραμματικό» , για την

ορθότερη αντιμετώπιση του όλου θέματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων και

αφετέρου θα εξυπηρετηθεί η τοπική κίνηση δραστηριοτήτων με οδό σύγχρονων

γεωμετρικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών.

Σελ. 6 - 76


6.9. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

6.9.1. Αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις εγκαταστάσεις της Ο.Ε.Δ.Α.

Στη συνέχεια θα επιχειρηθεί η αξιολόγηση-χαρακτηρισμός των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων. Ο χαρακτηρισμός θα επιδιωχθεί να γίνει ανάλογα με την έκταση και τη

σπουδαιότητα των επιπτώσεων (ασήμαντη – μικρή - σημαντική κλπ.), ενώ επίσης θα

γίνει ανάλογα και με το εάν οι επιπτώσεις είναι αναμενόμενες – ενδεχόμενες, άμεσες

– έμμεσες, θετικές – αρνητικές, βραχυχρόνιες – μακροχρόνιες, αναστρέψιμες –

αναντίστρεπτες.

Διευκρινιστικά αναφέρεται ότι αναμενόμενες θεωρούνται οι επιπτώσεις οι οποίες θα

προκληθούν υπό φυσιολογικές συνθήκες κατασκευής και λειτουργίας του έργου, ενώ

ενδεχόμενες είναι οι επιπτώσεις που θα προκληθούν σε περίπτωση εκτάκτων

συνθηκών λειτουργίας του έργου (π.χ. τεχνική βλάβη, διαρροή στεγανώσεων κλπ.).

Επίσης διευκρινίζεται ότι εξαιτίας του ότι πρόκειται για συνοπτική αξιολόγηση των

περιβαλλοντικών επιπτώσεων, πρόκειται να εξετασθεί η αλληλεπίδραση του συνόλου

του έργου (Χ.Υ.Τ.Α., ΚΔΑΥ και Μονάδα Κομποστοποίησης και Μονάδα Βιολογικής

Ξήρανσης), στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής μελέτης.

6.9.1.1. Φάση κατασκευής

- Οι επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα κατά τη φάση κατασκευής του έργου από τα

καυσαέρια των χρησιμοποιούμενων οχημάτων και μηχανημάτων είναι αναμενόμενες

– ασήμαντες – άμεσες – αρνητικές – βραχυχρόνιες - αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα κατά τη φάση κατασκευής του έργου από την

εκλυόμενη σκόνη είναι αναμενόμενες – μικρές - άμεσες και έμμεσες – αρνητικές –

βραχυχρόνιες - αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον κατά τη φάση κατασκευής του έργου από τα αστικά

(ανθρωπογενή) λύματα είναι αναμενόμενες – ασήμαντες – άμεσες – αρνητικές –

βραχυχρόνιες - αντιστρέψιμες.

Σελ. 6 - 77


- Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον κατά τη φάση κατασκευής του έργου από τις

επιφανειακές απορροές είναι αναμενόμενες-μικρές - άμεσες και έμμεσες – αρνητικές

– βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον της περιοχής των έργων κατά τη φάση κατασκευής

από τα ειδικά απόβλητα (πετρελαιοειδή) είναι αναμενόμενες- μικρές – άμεσες –

αρνητικές – βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον κατά τη φάση κατασκευής από τα στερεά απόβλητα

ανθρωπογενούς προέλευσης είναι αναμενόμενες – ασήμαντες – άμεσες – αρνητικές


- Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον κατά τη φάση κατασκευής από τα προϊόντα

εκσκαφών είναι αναμενόμενες-μικρές έως ενδεχομένως σημαντικές - άμεσες και

έμμεσες – αρνητικές – βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις από το θόρυβο και τις δονήσεις κατά τη φάση κατασκευής είναι

αναμενόμενες - μικρές-άμεσες και έμμεσες - αρνητικές - βραχυπρόθεσμες -

αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα κατά τη φάση κατασκευής έχουν ήδη εξετασθεί

ανωτέρω (βλ. επιπτώσεις από καυσαέρια και σκόνη).

- Οι επιπτώσεις στους υδατικούς πόρους είναι από ανύπαρκτες έως ασήμαντες.

- Οι επιπτώσεις στην πανίδα κατά τη φάση κατασκευής του έργου είναι αναμενόμενες

- ασήμαντες - άμεσες και έμμεσες - αρνητικές - βραχυπρόθεσμες - αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στη χλωρίδα κατά τη φάση κατασκευής του έργου είναι

αναμενόμενες - μικρές - άμεσες - αρνητικές - μακροπρόθεσμες - σταδιακά


Σελ. 6 - 78


- Οι αισθητικές επιπτώσεις κατά τη φάση κατασκευής του έργου είναι αναμενόμενες –

ασήμαντες – άμεσες – αρνητικές – βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον της περιοχής κατά τη φάση

κατασκευής είναι:

α) Στις εργασιακές συνθήκες: αναμενόμενες – μικρές – άμεσες και έμμεσες – θετικές


β) Στις κοινωνικές συνθήκες, η όχληση απ' την κυκλοφορία βαρέων οχημάτων

μεταφοράς αδρανών υλικών είναι: αναμενόμενες – μικρές – άμεσες – αρνητικές –

βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

γ) Στα δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης είναι ουδέτερες.

δ) Στο δίκτυο ΔΕΗ είναι αναμενόμενες – μέτριας έκτασης – άμεσες – θετικές –

μακροπρόθεσμες – αναντίστρεπτες.

ε) Στο δίκτυο ΟΤΕ είναι ενδεχόμενες – μικρές – άμεσες – θετικές – μακροπρόθεσμες

– αναντίστρεπτες.

στ) Στο συγκοινωνιακό δίκτυο λόγω οδικού φόρτου είναι αναμενόμενες – μικρές –

άμεσες – αρνητικές – βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

στ) Στο συγκοινωνιακό δίκτυο λόγω της βελτίωσής του είναι αναμενόμενες –

σημαντικές – άμεσες – θετικές – μακροπρόθεσμες – αναντίστρεπτες.

ζ) Στο ιστορικό-πολιτιστικό περιβάλλον είναι ουδέτερες.

η) Στο σύστημα διαχείρισης στερεών αποβλήτων της περιοχής είναι: αναμενόμενες –

ασήμαντες – έμμεσες – αρνητικές – βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

θ) Στις συνθήκες αναψυχής είναι ουδέτερες.

- Οι επιπτώσεις στη Δημόσια Υγεία - Επιδημιολογία είναι: ουδέτερες

6.9.1.2. Φάση λειτουργίας

- Οι επιπτώσεις από το βιοαέριο κατά τη φάση λειτουργίας του ΧΥΤΑ υπό κανονικές

συνθήκες είναι αναμενόμενες-μικρές έως αισθητές – άμεσες – αρνητικές –

μακροχρόνιες – εν μέρει αντιστρέψιμες

Σελ. 6 - 79


- Οι επιπτώσεις από το βιοαέριο κατά τη φάση λειτουργίας του ΧΥΤΑ υπό έκτακτες

συνθήκες (ανάφλεξη, έκρηξη, βλάβη συστημάτων κλπ.) είναι ενδεχόμενες-μικρές έως

σημαντικές-άμεσες και έμμεσες – αρνητικές – βραχυχρόνιες - αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις από τον καπνό κατά τη φάση λειτουργίας υπό έκτακτες συνθήκες

(ανάφλεξη κλπ.) είναι ενδεχόμενες - αισθητές έως σημαντικές - άμεσες και έμμεσες -

αρνητικές - βραχυχρόνιες - αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις από τη σκόνη κατά τη φάση λειτουργίας είναι αναμενόμενες - μικρές -

άμεσες και έμμεσες - αρνητικές - μακροχρόνιες - αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις απ' τα καυσαέρια έννοια των οχημάτων και μηχανημάτων του

χώρου κατά τη φάση λειτουργίας είναι αναμενόμενες - ασήμαντες - άμεσες -

αρνητικές - μακροχρόνιες - αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις από τα στραγγίσματα ή αποπλύματα έννοια κατά τη φάση

λειτουργίας υπό κανονικές συνθήκες είναι αναμενόμενες - μικρές - άμεσες και

έμμεσες - αρνητικές - μακροχρόνιες - αναντίστρεπτες.

- Οι επιπτώσεις από τα στραγγίσματα ή αποπλύματα έννοια κατά τη φάση

λειτουργίας του έργου υπό έκτακτες συνθήκες (βλάβη αντλιών, βλάβη ΕΕΣ, αστοχία

στεγάνωσης κλπ.) είναι ενδεχόμενες - μικρές έως σημαντικές - άμεσες και έμμεσες -

αρνητικές - βραχυχρόνιες έως πιθανώς μακροχρόνιες - αντιστρέψιμες έως εν μέρει


- Οι επιπτώσεις από τα αστικά (ανθρωπογενή) λύματα κατά τη φάση λειτουργίας του

έργου είναι αναμενόμενες - ασήμαντες - άμεσες - αρνητικές - μακροχρόνιες -


- Οι επιπτώσεις απ' τα υγρά απόβλητα πλύσεων κατά τη φάση λειτουργίας του ΧΥΤΑ

είναι:

α) αναμενόμενες - ασήμαντες - άμεσες - αρνητικές - μακροχρόνιες - αντιστρέψιμες

β) αναμενόμενες - μικρές - έμμεσες - θετικές - μακροχρόνιες - αντιστρέψιμες.

Σελ. 6 - 80


- Οι επιπτώσεις από τα ειδικά απόβλητα (πετρελαιοειδή) κατά τη φάση λειτουργίας

του ΧΥΤΑ είναι αναμενόμενες - μικρές - άμεσες και έμμεσες - αρνητικές -

μακροπρόθεσμες - αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις από τα στερεά απόβλητα, υπό κανονικές συνθήκες κατά τη φάση

λειτουργίας του έργου είναι αναμενόμενες - μικρές - άμεσες και έμμεσες - αρνητικές-


- Οι επιπτώσεις κατά τη φάση λειτουργίας του έργου υπό έκτακτες συνθήκες

(απεργία κλπ.) από τα στερεά απόβλητα είναι ενδεχόμενες - σημαντικές - άμεσες και

έμμεσες - αρνητικές - βραχυπρόθεσμες - αντιστρέψιμες. Συγκριτικά με την

υφιστάμενη κατάσταση είναι εντονότατα θετικές.

- Οι επιπτώσεις από το θόρυβο και τις δονήσεις κατά τη φάση λειτουργίας του έργου

είναι αναμενόμενες - ασήμαντες έως μικρές - άμεσες και έμμεσες- αρνητικές –


- Οι επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα κατά τη φάση λειτουργίας έχουν ήδη εξετασθεί

ανωτέρω (βλ. επιπτώσεις από βιοαέριο, καπνό, σκόνη, καυσαέρια).

- Οι επιπτώσεις στους υδατικούς πόρους είναι από ανύπαρκτες έως ασήμαντες.

- Οι επιπτώσεις στην πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας του έργου είναι αναμενόμενες

- μικρές - άμεσες και έμμεσες - αρνητικές - μακροχρόνιες - εν μέρει αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στη χλωρίδα κατά τη φάση λειτουργίας του έργου είναι

αναμενόμενες- μικρές - άμεσες – αρνητικές - μακροχρόνιες – εν μέρει αντιστρέψιμες.

- Οι αισθητικές επιπτώσεις κατά τη φάση λειτουργίας του έργου υπό κανονικές

συνθήκες είναι:

α) λόγω της διάθεσης των απορριμμάτων: αναμενόμενες – μικρές έως μέτριας

έκτασης – άμεσες – αρνητικές – μακροχρόνιες – αντιστρέψιμες.

Σελ. 6 - 81


β) λόγω των εργασιών σταδιακής και τελικής αποκατάστασης του χώρου:

αναμενόμενες – μικρές – άμεσες – θετικές – μακροχρόνιες - αναντίστρεπτες.

-Οι αισθητικές επιπτώσεις κατά τη φάση λειτουργίας του έργου υπό έκτακτες

συνθήκες (ανάφλεξη, κλπ.) είναι ενδεχόμενες - μικρές έως αισθητές - άμεσες -

αρνητικές - βραχυχρόνιες – αντιστρέψιμες.

- Οι επιπτώσεις στην επιδημιολογία και τη δημόσια υγεία είναι:

α) Κατ’ απόλυτη έννοια από αυτή καθ’ αυτή την ύπαρξη του έργου (του ΧΥΤΑ):

αναμενόμενες – μικρές – άμεσες – αρνητικές – μακροχρόνιες – αναντίστρεπτες.

β) Από την κατάργηση του σημερινού συστήματος διάθεσης στερεών αποβλήτων:

αναμενόμενες – άμεσες – πάρα πολύ θετικές – μακροχρόνιες – αναντίστρεπτες.

- Οι επιπτώσεις στο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον της περιοχής κατά τη φάση

λειτουργίας του έργου είναι:

α) Στις εργασιακές συνθήκες: αναμενόμενες – μικρές - άμεσες και έμμεσες – θετικές –

μεσοπρόθεσμες - αντιστρέψιμες.

β) Στις κοινωνικές συνθήκες λόγω εξάλειψης του σημερινού συστήματος διάθεσης

των απορριμμάτων είναι: αναμενόμενες – σημαντικές - άμεσες και έμμεσες – θετικές

– μακροπρόθεσμες - αναντίστρεπτες.

γ) Στα δίκτυα ΟΤΕ, ύδρευσης, αποχέτευσης είναι ουδέτερες.

δ) Στο δίκτυο ΔΕΗ από ουδέτερη έως θετική.

ε) Στο συγκοινωνιακό δίκτυο λόγω οδικού φόρτου είναι αναμενόμενες – μικρές –

άμεσες – αρνητικές – μακροπρόθεσμες – αναντίστρεπτες.

στ) Στο ιστορικό-πολιτιστικό περιβάλλον είναι ουδέτερες.

ζ) Στο σύστημα διαχείρισης στερεών αποβλήτων της περιοχής είναι: αναμενόμενες-

πολύ σημαντικές - άμεσες-θετικές - μακροπρόθεσμες αναντίστρεπτες.

η) Στις συνθήκες αναψυχής είναι ουδέτερες.

θ) Στις χρήσεις γης είναι: αναμενόμενες – μικρές – άμεσες – αρνητικές –

μακροπρόθεσμες - αναντίστρεπτες.

- Όσον αφορά τις έκτακτες καταστάσεις – αστοχίες:

Σελ. 6 - 82


• Τα σχετικά με τις έκτακτες καταστάσεις – αστοχία έργων διαχείρισης

στραγγισμάτων, βιοαερίου, εκδήλωσης πυρκαγιάς, στεγανοποίησης, έχουν

αναφερθεί ανωτέρω.

• Τα σχετικά με το ενδεχόμενο πλημμύρας είναι: ενδεχόμενες-μικρές έως

σημαντικές-άμεσες και έμμεσες-αρνητικές-βραχυπρόθεσμες-αντιστρέψιμες.

6.9.2. Αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την οδό προσπέλασης

Στη συνέχεια θα επιχειρηθεί η αξιολόγηση-χαρακτηρισμός των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων από την κατασκευαστική και λειτουργική φάση του οδικού έργου. Ο

χαρακτηρισμός θα επιδιωχθεί να γίνει ανάλογα με το αν οι επιπτώσεις είναι άμεσες-

έμμεσες, θετικές-αρνητικές, βραχυπρόθεσμες-μακροπρόθεσμες, αντιστρέψιμες-


6.9.2.1. Φάση κατασκευής οδού προσπέλασης

α) Οι επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα της περιοχής κατά τη φάση κατασκευής,

οφείλονται κυρίως στη λειτουργία των εργοταξίων, στις κατασκευαστικές και

χωματουργικές εργασίες και στα διακινούμενα οχήματα. Οι επιπτώσεις αυτές θα είναι

αναμενόμενες – μικρές – άμεσες – αρνητικές – βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

β) Οι επιπτώσεις από το θόρυβο και τις δονήσεις κατά τη φάση της κατασκευής θα

είναι αναμενόμενες – μικρές – άμεσες – αρνητικές – βραχυπρόθεσμες –


γ) Οι επιπτώσεις στους υδάτινους πόρους είναι αναμενόμενες – ασήμαντες –

έμμεσες – αρνητικές – βραχυπρόθεσμες – αντιστρέψιμες.

δ) Οι επιπτώσεις στη μορφολογία, το έδαφος και την αισθητική του τοπίου οφείλονται

κυρίως, στα εργοτάξια και στη διαμόρφωση του δρόμου. Οι επιπτώσεις

χαρακτηρίζονται ως: αναμενόμενες – αισθητές – άμεσες – αρνητικές –


Σελ. 6 - 83


ε) Οι επιπτώσεις στη χλωρίδα και την πανίδα από τη φάση κατασκευής θα είναι

αναμενόμενες – μικρές – άμεσες και έμμεσες - αρνητικές – εν μέρει βραχυπρόθεσμες

και αντιστρέψιμες.

στ) Οι επιπτώσεις στα κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά θα είναι

αναμενόμενες – μικρές – άμεσες και έμμεσες – θετικές – βραχυπρόθεσμες –


ζ) Οι επιπτώσεις στο Ιστορικό-Πολιτιστικό Περιβάλλον είναι ουδέτερες.

η) Οι επιπτώσεις στα δίκτυα υποδομής είναι γενικά ουδέτερες, ενώ ως προς το οδικό

δίκτυο είναι αναμενόμενες – μέτριας έκτασης – άμεσες – αρνητικές –


6.9.2.2. Φάση λειτουργίας οδού προσπέλασης

α) Οι επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα κατά τη φάση λειτουργίας είναι αναμενόμενες

μικρές- - αρνητικές- άμεσες- μακροπρόθεσμες - αναντίστρεπτες

β) Οι επιπτώσεις απ' το θόρυβο για τη φάση λειτουργίας είναι αναμενόμενες - μικρές

– αρνητικές - άμεσες- μακροπρόθεσμες - αναντίστρεπες.

γ) Οι επιπτώσεις στους υδάτινους πόρους είναι αναμενόμενες – μικρές – αρνητικές –

άμεσες – μακροπρόθεσμες – αναντίστρεπτες.

δ) Οι επιπτώσεις στη μορφολογία- έδαφος- αισθητική τοπίου είναι αναμενόμενες –

αμελητέες – αρνητικές – άμεσες – μακροπρόθεσμες – αναντίστρεπτες.

ε) Οι επιπτώσεις στη χλωρίδα-πανίδα από τη φάση λειτουργίας του έργου είναι

αναμενόμενες – αμελητέες – αρνητικές – άμεσες και έμμεσες – μακροπρόθεσμες -


στ) Οι επιπτώσεις στα κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά είναι αναμενόμενες –

μέτριας έντασης – θετικές – έμμεσες – μακροχρόνιες - αναντίστρεπτες.

Σελ. 6 - 84


ζ) Οι επιπτώσεις στις επιφανειακές απορροές σχετικά με την σημερινή κατάσταση θα

είναι αναμενόμενες – μέτριας έκτασης – θετικές – άμεσες – μακροπρόθεσμες –


η) Οι επιπτώσεις στα δίκτυα υποδομής (αναφερόμενοι στο οδικό δίκτυο του οποίου

σαφώς αποσκοπείται η βελτίωση) είναι αναμενόμενες – σημαντικές – θετικές –

έμμεσες – μακροπρόθεσμες – αναντίστρεπτες.

θ) Οι επιπτώσεις στο Ιστορικό-Πολιτιστικό Περιβάλλον είναι ουδέτερες.

ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 7 - 1


7. ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

7.1. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΗΣ Ο.Ε.Δ.Α.

7.1.1. Αντιμετώπιση Αερίων αποβλήτων φάσης κατασκευής Από όσα έχουν εκτεθεί στα προηγούμενα κεφάλαια, έχει διαφανεί ότι οι επιπτώσεις

στην ατμόσφαιρα κατά τη φάση κατασκευής του έργου οφείλονται κυρίως στη

δημιουργία σκόνης, και σε πολύ μικρότερο βαθμό στα καυσαέρια των οχημάτων και

μηχανημάτων που θα χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των έργων.

Όσον αφορά τα καυσαέρια των οχημάτων και μηχανημάτων, έχει διαφανεί ότι

ουσιαστικά η επίδρασή τους στην ποιότητα της ατμόσφαιρας και στο κοινωνικό

σύνολο θα είναι αμελητέα. Έτσι δεν απαιτούνται κάποια ιδιαίτερα μέτρα

αντιμετώπισης για επιπτώσεις απ΄ τα καυσαέρια.

Το πρόβλημα της δημιουργίας σκόνης είναι αναπόφευκτο σε τέτοιου είδους

εργασίες, άρα θα πρέπει να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα για την

ελαχιστοποίηση της δημιουργίας σκόνης.

Με σκοπό την ελαχιστοποίηση των όποιων επιπτώσεων στο ανθρώπινο δυναμικό

της αναδόχου εργοληπτικής εταιρείας αλλά και των αισθητικών οχλήσεων από την

έκλυση σκόνης, συνιστάται:

α) Η λειτουργία των μηχανημάτων και οχημάτων που εργάζονται στο χώρο, να

γίνεται με προσεκτικούς χειρισμούς.

β) Κατά τους ξηρούς -κυρίως- μήνες, να διενεργείται τακτική διαβροχή των περιοχών

εκχωματώσεων και επιχωματώσεων.

γ) Κατά τους ξηρούς -κυρίως- μήνες, να διενεργείται συχνή διαβροχή των

αποθηκευμένων αδρανών κοκκωδών πρώτων υλών, επιφανειακά, αναφορικά με

την εγκατάσταση Χ.Υ.Τ.Α.

δ) Η μεταφορά των αδρανών υλικών να διενεργείται πάντοτε με σκεπασμένα

φορτηγά αυτοκίνητα.

Σελ. 7 - 2


7.1.2. Αντιμετώπιση Υγρών αποβλήτων φάσης κατασκευής 7.1.2.1. Αστικά λύματα Για τη μέγιστη περιβαλλοντική προστασία, προτείνεται να μην διατίθενται τα λύματα

αυτά ανεξέλεγκτα, αλλά οι εργοταξιακές τουαλέτες είτε να καταλήγουν σε

απορροφητικό βόθρο είτε να είναι χημικής επεξεργασίας των λυμάτων.

7.1.2.2. Επιφανειακές απορροές Το μεγαλύτερο πρόβλημα που μπορεί να προκύψει από αυτές, είναι να

παρασυρθούν στερεά σωματίδια και να διασπαρθούν σε μία ευρύτερη περιοχή. Προς

αποφυγή αυτού, συνιστάται να ληφθεί μέριμνα με κατάλληλη διευθέτηση των

δανειοθαλάμων, με τυχόν προστατευτικές τάφρους ή με άλλα μέσα, για να

αποφευχθεί η έντονη παράσυρση στερεών σωματιδίων.

Όσον αφορά τους ρυπαντές οι οποίοι προσροφώνται επί των σωματιδίων, αυτοί

οφείλονται κυρίως σε αμέλεια ή σε τυχαία διαρροή καυσίμων και λιπαντικών των

οχημάτων και μηχανημάτων του εργοταξίου, και ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης είναι

ο περιορισμός τέτοιων συμβάντων, μέσω προσεκτικής διαχείρισης.

7.1.2.3. Ειδικά υγρά απόβλητα Τα ειδικά απόβλητα που παράγονται κατά τη φάση κατασκευής, αποτελούνται από

λιπαντικά (λάδια, γράσα) συντήρησης των μηχανημάτων και οχημάτων του

εργοταξίου, και θεωρούνται τοξικές ουσίες που χρήζουν προσεκτικής διαχείρισης. Η

διαχείριση αυτή είναι όμοια με αυτή των ειδικών αποβλήτων της φάσης λειτουργίας,

όπως αυτή εκτίθεται σε ακόλουθο κεφάλαιο.

Επίσης σε περίπτωση που παρά τα μέτρα ελέγχου και ορθής λειτουργίας, λάβει

χώρα διαρροή καυσίμων ή λιπαντικών πρέπει να ληφθεί μέριμνα προς αποφυγή του

εκτεταμένου εμποτισμού του εδάφους ή διαφυγής τους.

7.1.3. Αντιμετώπιση Στερεών αποβλήτων φάσης κατασκευής Τα στερεά απόβλητα τα ομοιάζοντα με τα οικιακά, θα πρέπει να συλλέγονται

προσεκτικά μέσα σε κάδους ή σε σακκούλες, οι οποίες με τη σειρά τους θα

αποθηκεύονται προσεκτικά.

Σελ. 7 - 3


Κατόπιν τα απορρίμματα αυτά θα οδηγούνται για διάθεση σε εγκεκριμένο χώρο

Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων.

Η σημαντικότερη όμως κατηγορία "στερεών αποβλήτων" που παράγονται μόνο κατά

τη φάση κατασκευής ειδικά του Χ.Υ.Τ.Α. της Ο.Ε.Δ.Α., είναι τα προϊόντα εκσκαφών.

Ένα μέρος από αυτά θα χρησιμοποιηθεί για εργασίες κατασκευής των υπό μελέτη

έργων που απαιτούνται πιθανές επιχώσεις (π.χ. οδοποιία). Το υπόλοιπο μέρος

προτείνεται να φυλαχθεί σε δανειοθάλαμο, απ' όπου θα λαμβάνεται υλικό για την

καθημερινή επικάλυψη των απορριμμάτων.

7.1.4. Αντιμετώπιση Θορύβου κατά τη φάση κατασκευής Κατά τη φάση κατασκευής, εκτιμήθηκε ότι δεν θα υπάρξει έντονο πρόβλημα

ηχορύπανσης.

Πάντως, για την κατασκευή του έργου πρέπει να τηρούνται σχολαστικά όλα τα

προβλεπόμενα απ' τη νομοθεσία, περί εργοταξιακού θορύβου Προτείνεται λοιπόν να

ακολουθηθεί η ισχύουσα Ελληνική Νομοθεσία και ειδικότερα:

α/ ΚΥΑ 56206/1613/86 ΦΕΚ 570/Β/09-09-86 «Προσδιορισμός της ηχητικής

εκπομπής των μηχανημάτων και συσκευών εργοταξίου», σε συμμόρφωση με τις

οδηγίες 79/113/ΕΕ, 81/405/ΕΕ.

β/ ΚΥΑ 69001/1921/88 ΦΕΚ 751/Β/18-10-88 «Έγκριση τύπου ΕΕ για την οριακή τιμή

στάθμης θορύβου μηχανημάτων και συσκευών εργοταξίου».

γ/ ΚΥΑ Α5/2375/88 ΦΕΚ 689/Β/18-10-88 «Περί της χρήσης κατασιγασμένων

αεροσφυρών».

δ/ ΚΥΑ 765/91 ΦΕΚ 81//Β/21-02—91 «Περί καθορισμού οριακών τιμών στάθμης

θορύβου υδραυλικών πτύων κ.λ.π».

7.1.5. Αντιμετώπιση επιπτώσεων σε χλωρίδα - πανίδα κατά τη φάση κατασκευής

Οι επιπτώσεις στη χλωρίδα κατά τη φάση κατασκευής, που συνίστανται στην

εκχέρσωση της απαιτούμενης έκτασης, είναι αναπόφευκτες και θα αρθούν με τη

σταδιακή αποκατάσταση του κάθε χώρου και τη φύτευση προκάλυψης.

Σελ. 7 - 4


Επίσης, η όχληση προς τη χερσαία πανίδα, λόγω των εργοταξιακών συνθηκών

(θόρυβοι, σκόνη) είναι σε μεγάλο βαθμό αναπόφευκτη.

Συνιστάται, προς ελαχιστοποίηση και αυτής ακόμα της μικρής όχλησης, να

ακολουθηθούν όσα προβλέπονται για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τη

σκόνη και το θόρυβο κατά τη φάση κατασκευής.

7.1.6. Αντιμετώπιση αισθητικών επιπτώσεων φάσης κατασκευής Οι αισθητικές επιπτώσεις από την ύπαρξη του εργοταξίου είναι αναπόφευκτες.

Πρέπει πάντως να γίνει προσπάθεια ελαχιστοποίησης των επιπτώσεων, με την όσο

το δυνατόν "ευπρεπή" κατάσταση των εργοταξιακών χώρων.

Βεβαίως έχει αναφερθεί ότι όλες αυτές οι επιπτώσεις, με βάση τα δεδομένα της

περιοχής μελέτης (μορφολογία, αποστάσεις από οικισμούς κ.λπ.) είναι αμελητέες.

7.1.7. Αντιμετώπιση επιπτώσεων στο κοινωνικό - οικονομικό περιβάλλον της περιοχής κατά τη φάση κατασκευής

Όπως έχει διαφανεί στα προηγούμενα κεφάλαια, οι επιπτώσεις από τη φάση

κατασκευής του έργου στο κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον είναι ως επί το πλείστον

ουδέτερες ή θετικές, άρα δεν απαιτείται καμία ιδιαίτερη μέριμνα.

Η μόνη αρνητική επίπτωση σχετίζεται με την αύξηση της κυκλοφορίας λόγω της

κίνησης των φορτηγών μεταφοράς αδρανών υλικών.

7.1.8. Αντιμετώπιση επιπτώσεων στη δημόσια υγεία - επιδημιολογία κατά τη φάση κατασκευής

Δεν αναμένεται καμία επίπτωση στην δημόσια υγεία, ούτε από επιδημιολογικής

πλευράς, από την κατασκευαστική φάση της Ο.Ε.Δ.Α., αλλά και της οδού

προσπέλασης, τόσο στους εργαζομένους του εργοταξίου, όσο και στους κατοίκους

της ευρύτερης περιοχής μελέτης.

Σελ. 7 - 5


7.2. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Χ.Υ.Τ.Α.

7.2.1. Αντιμετώπιση αερίων αποβλήτων φάσης λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. 7.2.1.1. Αέρια αποδόμησης απορριμμάτων (βιοαέριο) Όπως περιγράφηκε σε προηγούμενο κεφάλαιο, το σύνολο των αερίων ρυπαντών

αποτελείται από τα αέρια που προέρχονται από την αποδόμηση των απορριμμάτων

(βιοαέριο), τα προϊόντα καύσεως (καυσαέρια οχημάτων και Η/Ζ ή σε περίπτωση

αναφλέξεως των απορριμμάτων) και σκόνη (κίνηση οχημάτων, χωματουργικές

εργασίες, επικάλυψη απορριμμάτων κλπ.).

Για να προληφθούν και αποτραπούν οι κίνδυνοι από το παραγόμενο βιοαέριο των

Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να εκτελεσθούν ορισμένα έργα υποδομής κατά την κατασκευή αλλά

και κατά τη λειτουργία της εγκατάστασης, όπως επίσης και μετά την τελική

αποκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α.. Τα μέτρα αυτά έχουν τρεις στόχους:

Να αποτρέψουν την υπεδάφεια μετανάστευση των αερίων, να ελαχιστοποιήσουν τις

επιπτώσεις απ' τη διάθεση του βιοαερίου στην ατμόσφαιρα και να μην επιτρέψουν

την πρόκληση δυσμενών έως και επικίνδυνων απρόοπτων καταστάσεων και

γεγονότων που έχουν να κάνουν με την λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α.. και που θα

οφείλονται στη μη σωστή διαχείριση του παραγόμενου βιοαερίου (π.χ. εκρήξεως,

πυρκαγιές κ.λ.π.)

7.2.1.1.1. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ - ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΩΝ: ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗ

ΠΥΘΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΡΑΝΩΝ ΤΟΥ Χ.Υ.Τ.Α.

Όπως προαναφέρθηκε, θα πρέπει να αποφεύγεται η πιθανή ρύπανση του

υδροφόρου ορίζοντα από την εισροή των παραγομένων αερίων, όπως επίσης να

αποτρέπεται γενικότερα η δυνατότητα υπόγειας μετανάστευσης των παραγομένων

αερίων μέσω του εδάφους.

Η ύπαρξη στεγανοποιημένου πυθμένα και πρανών είναι απαραίτητη προϋπόθεση

για τη σωστή λειτουργία του χώρου διάθεσης. Η μόνωση μπορεί να επιτευχθεί είτε με

άργιλο είτε με τη χρήση πολυμερών μεμβρανών είτε με συνδυασμό και των δύο.

Σελ. 7 - 6


Αυτά ούτως ή άλλως επιβάλλεται να χρησιμοποιούνται για την προστασία από τη

διαφυγή στραγγισμάτων απ' τον πυθμένα και τα πρανή. Γι' αυτό το λόγο τα σχετικά

με τη μόνωση του πυθμένα και των πρανών αναφέρονται αναλυτικά στα εν λόγω

κεφάλαια της αντιμετώπισης των υγρών αποβλήτων.

7.2.1.1.2. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ-ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ

Λόγω της σύστασης των παραγόμενων αερίων σ' ένα Χ.Υ.Τ.Α. είναι φανερή η

αναγκαιότητα της συλλογής τους αλλά και της επεξεργασίας τους, είτε αυτά

χρησιμοποιηθούν είτε όχι.

Γενικά, υπάρχουν διάφορα συστήματα για την απαγωγή των αερίων εκτός του

σώματος του Χ.Υ.Τ.Α. Κατόπιν ακολουθεί συνήθως μία από τις τρεις εναλλακτικές

λύσεις:

α) Τα αέρια υφίστανται επεξεργασία από βιόφιλτρο

β) Τα αέρια συλλέγονται σε ένα ή περισσότερα σημεία, όπου αναφλέγονται σκόπιμα,

με σκοπό τη μετατροπή τους σε αβλαβή μορφή.

γ)Τα αέρια καίγονται σε συνδυασμό με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας

δ) Τα αέρια υφίστανται καθαρισμό ώστε να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμο.

Για τη δεύτερη λύση απαιτείται μία ελάχιστα επαρκής ποσότητα βιοαερίου, ώστε να

είναι δυνατή η αυτοσυντήρηση της καύσης, ενώ η τρίτη και η τέταρτη λύση απαιτούν

μελέτη για την οικονομοτεχνική βιωσιμότητά τους, αφού αφενός το κόστος

καθαρισμού του βιοαερίου απ' τα ανεπιθύμητα συστατικά του είναι αρκετά υψηλό,

αλλά και η ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου με τη μορφή ηλεκτρικής ενέργειας,

συχνά είτε δεν είναι εφικτή είτε δεν εμφανίζει οικονομικό ενδιαφέρον, κάτω από ένα

ορισμένο όριο παραγόμενης ποσότητας, σε συνδυασμό και με την ποιότητά του.

Με σκοπό την απαγωγή και επεξεργασία του βιοαερίου εφαρμόζονται διάφορες

εναλλακτικές μέθοδοι, οι κυριότερες των οποίων συνοπτικά είναι οι ακόλουθες:

i) Σύστημα εξαερώσεως των Χ.Υ.Τ.Α. με βιόφιλτρα

Για την αποφυγή εστιών αερίων, δημιουργούνται "παράθυρα" στο επάνω μέρος του

κυττάρου κατά την επικάλυψη. Τα ανοίγματα αυτά σκεπάζονται με βελτιωτικό

Σελ. 7 - 7


εδάφους (compost) το οποίο δρα ως αποσμητικό φίλτρο. Εκτός από το βελτιωτικό

εδάφους για αυτό το σκοπό μπορεί να χρησιμοποιηθούν και άλλα υλικά.

ii) Φρεάτια εξαερώσεως

Είναι από τις πλέον εφαρμοσμένες μεθόδους. Η σωστή συλλογή του αερίου γίνεται

όταν υπάρχει αρκετά καλή μόνωση της επιφάνειας του χώρου διάθεσης με την

ατμόσφαιρα. Διαφορετικά η ποιότητα του αερίου είναι κακή και πολλές φορές το

μίγμα αερίων δεν καίγεται. Τα φρεάτια είναι κατασκευασμένα από τσιμεντοσωλήνες,

οι οποίες έχουν κατά διαστήματα οπές και οι οποίες τοποθετούνται κατακόρυφα. Για

την καλύτερη ασφάλειά τους από θραύση οι σωλήνες γεμίζονται με χαλίκι. Συνήθως

η διάμετρός τους δεν ξεπερνά τα 0,80 m.

Στο επάνω μέρος των φρεατίων τοποθετούνται βιόφιλτρα για τον καθαρισμό και την

απόσμηση των αερίων ή σύστημα συλλογής και επεξεργασίας των αερίων που

μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για ενεργειακή ανάκτηση (π.χ. παραγωγή θερμού

νερού).

Αυτό το σύστημα επεξεργασίας των αερίων είναι αρκετά δαπανηρό, καθιστώντας

προβληματική την εφαρμογή του σε μικρούς χώρους. Μία απλή καύση των αερίων

για τη μείωση της δυσοσμίας στα φρεάτια είναι δύσκολη αλλά και επικίνδυνη

(κίνδυνος επαναφοράς της φωτιάς στα απορρίμματα).

Μία παρεμφερής μέθοδος είναι η δημιουργία κατακόρυφων διάτρητων αγωγών από

πλαστικό ή μέταλλο. Οι αγωγοί τοποθετούνται στο Χ.Υ.Τ.Α. συνήθως σε ρομβική

διάταξη πλευράς 50-60 m.

Μία φθηνότερη παραλλαγή του συστήματος αυτού είναι η μέθοδος της δημιουργίας

φυσικού αγωγού με λιθοσύντριμμα (χαλίκι). Πριν την έναρξη απόθεσης των

απορριμμάτων επί του εδάφους, τοποθετούνται και στερεώνονται στο έδαφος

πρόχειρα ή εγκιβωτίζονται με πέτρες ή και με απορρίμματα σωλήνες διαμέτρου 50-

60 cm και ύψους 5 m.

Κατά το ένα μέρος του (2,00-2,20 m) ο σωλήνας είναι διάτρητος με πυκνή διάταξη

οπών διαμέτρου 5-7 cm και κατά το υπόλοιπο συμπαγής. Έτσι όταν η στρώση των

Σελ. 7 - 8


απορριμμάτων (ταμπάνι) περάσει από το υπ' όψιν σημείο, όλο το διάτρητο μέρος

του σωλήνα θα είναι βυθισμένο μέσα στα απορρίμματα. Κατόπιν αυτό το τμήμα

πληρούται με λιθοσύντριμμα. Η επόμενη στρώση των 2,5 m περίπου θα συναντήσει

και θα ξεπεράσει το συμπαγές τμήμα του σωλήνα (ύψους 2,8-3,0 m). Τότε

συμπληρώνουμε με λιθοσύντριμμα το νέο βυθισμένο τμήμα και το ανασύρουμε κατά

2,5 m. Έτσι στο βαθμό που δημιουργούνται οι αλλεπάλληλες στρώσεις των

απορριμμάτων διαμορφώνεται στο εσωτερικό τους φυσικός αγωγός εξόδου με

λιθοσύντριμμα. Αυτή η τελευταία μέθοδος εμφανίζει σημαντικά χαμηλότερο κόστος.

iii) Σύστημα εξαερώσεως με οριζόντιους αγωγούς

Οι οριζόντιοι αγωγοί τοποθετούνται σε διαφορετικά ύψη μέσα στο Χ.Υ.Τ.Α.,

περιβάλλονται από χαλίκι και καταλήγουν στον κεντρικό σταθμό των αντλιών. Οι

αγωγοί είναι από πλαστικό, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις χώρων διάθεσης, όπου

οι αγωγοί είναι από παλαιά λάστιχα αυτοκινήτων.

Πλεονεκτήματα της μεθόδου αυτής είναι το χαμηλό κόστος του συστήματος συλλογής

των αερίων, όπως επίσης και το ότι η λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. δεν εμποδίζεται παρά

μόνο κατά την τοποθέτηση των αγωγών. Ελλοχεύει όμως ο κίνδυνος καταστροφής

των αγωγών λόγω των διαφορικών καθιζήσεων που εξαιτίας της αποσάθρωσης

συχνά λαμβάνουν χώρα στους Χ.Υ.Τ.Α.

iv) Εξαναγκασμένη άντληση μέσω κατακόρυφων αγωγών

Το αέριο αντλείται μέσω των σωληνώσεων που είναι κατακόρυφες και τοποθετούνται

σε όλο το χώρο των απορριμμάτων. Είναι το πιο ακριβό σύστημα εξαέρωσης αλλά

και από τα πλέον αποτελεσματικά. Το αέριο είναι καλής ποιότητας και μπορεί να

χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ενέργειας.

Στην περίπτωση αυτή κατασκευάζονται φρεάτια βιοαερίου τα οποία αποτελούνται

εξωτερικά από διάτρητο τσιμεντοσωλήνα συνήθως Φ800 και εσωτερικά φέρουν

διάτρητο αγωγό συλλογής HDPE ενδεικτικής διαμέτρου Φ160, το ενδιάμεσο κενό

γεμίζεται με λιθοσύντριμμα κατάλληλης κοκκομετρικής διαβάθμισης και σύστασης. Ο

τσιμεντοσωλήνας μπορεί είτε να είναι σταθερός, οπότε πάνω από κάθε κατώτερο

στέλεχος τοποθετείται το ανώτερο, είτε να τραβιέται σταδιακά προς τα πάνω,

Σελ. 7 - 9


αφήνοντας στο κατώτερο τμήμα μόνο τον εσωτερικό αγωγό HDPE περιβαλλόμενο

από λιθοσύντριμμα, και το σύνολο εγκιβωτισμένο στα απορρίμματα.

v) Φυσική επιφανειακή εξαέρωση

Αντί της επικαλύψεως των χώρων διάθεσης με χώμα, συνιστάται μία ελαφρά

επίστρωση με κοσκινισμένα απορρίμματα ή compost ή ιλύ από εγκαταστάσεις

βιολογικού καθαρισμού. Είναι η πλέον φθηνή μέθοδος για τη μετέπειτα αξιοποίηση

των Χ.Υ.Τ.Α (δημιουργία χώρων πρασίνου).

Συνοδεύεται όμως και από αρκετά μειονεκτήματα, όπως οπτικές και αντιαισθητικές

οχλήσεις και δημιουργία μεγάλων ποσοτήτων στραγγισμάτων. Η μέθοδος αυτή δεν

έχει εφαρμοσθεί σε μεσογειακές χώρες, όπου οι κλιματολογικές συνθήκες μπορεί να

δημιουργήσουν προβλήματα δυσοσμίας κ.λπ., και δεν προβλέπεται από το

νομοθετικό πλαίσιο της Ελλάδα.

vi) Εξαέρωση με το σύστημα συλλογής των στραγγισμάτων

Όταν η εγκατάσταση δεν έχει μεγάλο ύψος, μπορούν οι σωληνώσεις των

στραγγισμάτων να χρησιμεύουν συγχρόνως και για την απαγωγή των αερίων. Η

εισροή εξωτερικού αέρα στους σωλήνες παρεμποδίζεται από ένα κατάλληλα

τοποθετημένο σιφώνιο, το οποίο συνδέει τους σωλήνες συλλογής με τα φρεάτια. Δεν

υπάρχουν αρκετές εμπειρίες με το σύστημα αυτό, η δραστικότητά του όμως κοντά

στην επιφάνεια της εγκατάστασης, πρέπει να αναμένεται ότι δε θα είναι επαρκής.

Τα πλεονεκτήματα του συστήματος αυτού είναι τα ελάχιστα έξοδα κατασκευής, η μη

παρεμπόδιση της λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α. και ότι δε χρειάζονται αγωγοί και

εγκαταστάσεις συλλογής στην επιφάνεια του χώρου διάθεσης.

Επισημαίνεται επίσης ότι σε ένα Χ.Υ.Τ.Α. το σύστημα απαγωγής βιοαερίου πρέπει να

έχει αρχίσει να λειτουργεί, το αργότερο ένα εξάμηνο από την έναρξη λειτουργίας του

Χ.Υ.Τ.Α., ενώ τα κατακόρυφα φρεάτια μπορεί είτε να κατασκευάζονται σταδιακά,

κατά την ανάπτυξη του Χ.Υ.Τ.Α. καθ΄ύψος, είτε να γίνονται με διάνοιξη γεωτρήσεων ,

μετά το τέλος των εργασιών διάθεσης.

Σελ. 7 - 10


7.2.1.1.3. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ

ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ

Για το αέριο που εξέρχεται απ' τους αγωγούς, υπάρχουν διάφορες δυνατότητες

επεξεργασίας/διάθεσής του.

1. Ελεύθερη διάθεσή του στην ατμόσφαιρα: Εφαρμόζεται στην περίπτωση που το

βιοαέριο έχει διέλθει μέσω βιοφίλτρων από βελτιωτικό εδάφους, οπότε έχει ήδη

επέλθει απόσμησή του.

2. Καύση: Κατ' αυτήν, το αέριο που εξέρχεται από τους αγωγούς αναφλέγεται, ώστε

να αποφευχθούν οχλήσεις από τη δυσοσμία, εκρήξεις και αυταναφλέξεις. Το

αέριο καίγεται χωρίς καμμία πρότερη κατεργασία. Παλαιότερα υπήρχε η

δυνατότητα είτε η καύση να διεξάγεται ακριβώς στην έξοδο των αγωγών είτε τα

αέρια από όλους τους αγωγούς να οδηγούνται προς ένα κοινό σημείο καύσης.

Πλέον επιτρέπεται μόνο το δεύτερο, το οποίο πλεονεκτεί σαφώς έναντι του

πρώτου, από πλευράς ασφάλειας, πληρότητας και ελέγχου της καύσης.

3. Αξιοποίηση του βιοαερίου: Το βιοαέριο λόγω της υψηλής θερμογόνου

ικανότητάς του εμφανίζει ενδιαφέρον για αξιοποίησή του μέσω της χρήσης του ως

καύσιμο υλικό. Αυτό προϋποθέτει συχνά τον καθαρισμό του, προς απομάκρυνση

ορισμένων ανεπιθύμητων για την καύση συστατικών του, ενώ σε ορισμένες

περιπτώσεις χρήσης του, απαιτείται και η συσκευασία αυτού. Διάφορες πιθανές

χρήσεις του είναι ως καύσιμο για τη θέρμανση νερού ή την παραγωγή ατμού ή

ηλεκτρικής ενέργειας, η καύση του σε μηχανές εσωτερικής καύσης ή η χρήση του

για υποκατάσταση του φυσικού αερίου.

7.2.1.1.4. ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΓΩΓΗ-ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ-ΔΙΑΘΕΣΗ

ΤΟΥ ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ

Η επιλογή του συστήματος διαχείρισης (συλλογής και επεξεργασίας) εξαρτάται από

παράγοντες όπως η δυναμικότητα του Χ.Υ.Τ.Α., το είδος των απορριμμάτων, οι

αναμενόμενες χρήσεις του βιοαέριου, η παροχή του κλπ.

Στον Χ.Υ.Τ.Α., τόσο λόγω της σημαντικής δυναμικότητάς του όσο και του μεγάλου

κλάσματος των εισερχόμενων απορριμμάτων σε βιοαποδομήσιμα, αναμένεται

Σελ. 7 - 11


σημαντική παραγωγή βιοαέριου που καθιστά βιώσιμη την εκμετάλλευσή του. Για το

λόγο αυτό προτείνεται σύστημα εξαναγκασμένη άντλησης του βιοαέριου με

κατακόρυφα φρεάτια.

Σε κάθε φάση ανάπτυξης του Χ.Υ.Τ.Α. και παράλληλα με την συνολική διαδικασία

ταφής των απορριμμάτων θα κατασκευάζονται φρεάτια μέσω των οποίων θα

αντλείται το αέριο και θα κατευθύνεται προς τον πυρσό καύσης. Η ακτίνα επιρροής

κάθε φρεατίου είναι της τάξης των 30m, συνεπώς στον Χ.Υ.Τ.Α. τα φρεάτια θα

χωροθετηθούν σε αποστάσεις 50m το πολύ μεταξύ τους.

Τα φρεάτια συλλογής του αερίου θα δημιουργηθούν με την τοποθέτηση διάτρητων

τσιμεντοσωλήνων Φ800, οι οποίοι θα αποτελούνται από χωριστά τμήματα μήκους

1m έκαστο. Τα φρεάτια θα πρέπει να διεισδύουν σε βάθος ίσο με το 80-90% του

συνολικού πάχους των απορριμμάτων και θα απέχουν απόσταση 1m από τη

στρώση στεγάνωσης. Όταν η στάθμη του επιπέδου του Χ.Υ.Τ.Α. φθάνει στο ύψος

του τσιμεντοσωλήνα, θα προστίθεται νέο κομμάτι ώστε να ανέρχονται παράλληλα με

την άνοδο της στάθμης των απορριμματικών αποθέσεων.

Οι σωλήνες θα περιβάλλονται εξωτερικά με χονδρόκοκκα υλικά (χαλίκι 16/32) για

λόγους στερέωσης και αποφυγής εμφράξεων των οπών τους από τα απορρίμματα.

Εσωτερικά των τσιμεντοσωλήνων, σε όλο το μήκος του φρεατίου, θα τοποθετηθεί

διάτρητος σωλήνας HDPE Φ90-110 6 ΑΤΜ. Ο χώρος μεταξύ του τσιμεντοσωλήνα και

του αγωγού HDPE πληρείται με χαλίκι 16/32, κατά προτίμηση λιθοσυντρίμια μη

ανθρακικής προέλευσης (δηλ. αποτελούμενο πυριτικά υλικά) διαμέτρου 10-20mm.

Ο αριθμός των φρεατίων για την άντληση του βιοαέριου του Χ.Υ.Τ.Α. εκτιμάται σε 60

κατακόρυφα φρεάτια συλλογής, εκ των οποίων τα 40 αφορούν την Α’ φάση και τα 20

την Β’ φάση.

Τα φρεάτια κατά τη λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. λειτουργούν αρχικά «παθητικά», ενώ στα

αποκατεστημένα τμήματα μετατρέπονται σε «ενεργητικά» συνδεόμενα με το σύστημα

της μονάδας άντλησης μέσω αγωγών HDPE 6ATM κατάλληλων διαστάσεων. Με την

Σελ. 7 - 12


ολοκλήρωση του κυττάρου, το αέριο θα μεταφέρεται μέσω σωληνώσεων HDPE 6

ATM στον πυρσό καύσης όπου και θα καίγεται.

Το σύστημα διαχείρισης βιοαέριου ολοκληρώνεται με την καύση του παραγόμενου

αερίου σε πυρσό δυναμικότητας 1.500m3/hr, υψηλής θερμοκρασίας καύσης (1000ΟC – 1200 ΟC). Ο πυρσός τοποθετείται σε υψηλό επίπεδο του χώρου, καθώς η

χωροθέτηση αυτή επιτρέπει την φυσική αφύγρανση του αέριου. Έτσι, τα

συμπυκνώματα θα κινούνται με φυσική ροή προς τα φρεάτια άντλησης (λόγω της

κλίσης προς αυτά) σε αντίθετη δηλ. κατεύθυνση με την ροή του αέριου. Η λύση αυτή

επιτρέπει την καλύτερη λειτουργία του δικτύου.

Τα πρώτα έτη λειτουργίας του χώρου, οι ποσότητες του παραγόμενου βιοαερίου θα

είναι μικρές και η ποιότητα του όχι και πολύ καλή. Με την πάροδο του χρόνου, η

ποσότητα του παραγόμενου βιοαερίου θα αυξάνεται και η ποιότητά του θα

βελτιώνεται. Τότε είναι δυνατό είτε να συνεχιστεί η καύση του βιοαερίου στον πυρσό

είτε να εξετασθεί η δυνατότητα ενεργειακής αξιοποίησης του βιοαερίου είτε στο

σύνολό του είτε μέρους του.

7.2.1.1.5. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΟΑΕΡΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ

ΕΡΓΟΥ.

Τα μέτρα που ενδείκνυνται να λαμβάνονται με σκοπό την προστασία κατά τη

λειτουργία του έργου είναι τα ακόλουθα:

α) Σήμανση των περιοχών που κινδυνεύουν από τυχόν διαρροή αερίων με την

τοποθέτηση σημάτων κινδύνου στα κτίρια που βρίσκονται στην περιοχή του χώρου

διάθεσης.

β) Μετρήσεις για τη διαπίστωση ύπαρξης αερίων σε εγκαταστάσεις του χώρου

διάθεσης, π.χ. στα φρεάτια λήψης δειγμάτων. Η κάθοδος σε αυτά θα γίνεται με

χρήση αντιασφυξιογόνου μάσκας.

γ) Τοποθέτηση ανιχνευτών βιοαερίου (με alarm) στα κλειστά κτίρια.

Σελ. 7 - 13


δ) Χρησιμοποίηση αντιεκρηκτικών εργαλείων. Επίσης οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις

των κτιρίων του χώρου διάθεσης θα πρέπει να είναι κατασκευασμένες αντιεκρηκτικά.

Απαγορεύεται η κατασκευή υπογείων χώρων. Όλοι οι χώροι θα πρέπει να αερίζονται

καλά.

Μετά το κλείσιμο και τη φύτευση του Χ.Υ.Τ.Α. εξακολουθούν να ισχύουν τα μέτρα

ασφαλείας που προαναφέρθηκαν για τα κτίρια που υπάρχουν ή πρόκειται να

κατασκευασθούν πλησίον του Χ.Υ.Τ.Α..

7.2.1.2. Καπνός Ο κυριότερος κίνδυνος προέρχεται απ' την εκδήλωση πυρκαγιάς στον εργοταξιακό

χώρο. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα, αφενός για την

ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων εκδήλωσης πυρκαγιάς και αφετέρου για την

ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από την τυχούσα εκδήλωση πυρκαγιάς.

Στους χώρους διάθεσης που λειτουργούν σωστά, ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι μικρός

εάν εξασφαλισθεί ένας καλός αερισμός της διάθεσης με μέτρια συμπίεση (αλλά χωρίς

κενά) και κάλυψη των απορριμμάτων, με υλικό που δεν είναι πολύ αδιαπέρατο.

Στους χώρους με συμπίεση οι πυρκαγιές είναι σπάνιες, γιατί έχει ελαττωθεί η είσοδος

αέρα. Πρέπει όμως να επιδιώκεται μέσω δικτύου η αφαίρεση του μεθανίου και η

εξουδετέρωση ή αξιοποίησή του.

Άρα ένας κρίσιμος παράγοντας για την προφύλαξη απ' την εκδήλωση πυρκαγιάς,

που παίζει όμως εξίσου σημαντικό ρόλο και στην ταχεία κατάσβεσή της, είναι η ορθή

τήρηση των όρων της Υ.Τ. των απορριμμάτων (σωστή συμπίεση, επικάλυψη,

διαχείριση βιοαερίου).

Οι πυρκαγιές επιφανείας απαιτούν για την αντιμετώπισή τους, εφεδρεία διαθέσιμων

γαιών και νερού.

Οι πυρκαγιές βάθους ξεκινάνε από το μετωπικό πρανές των απορριμμάτων. Αυτό το

είδος της πυρκαγιάς είναι δύσκολο να συγκρατηθεί κυρίως στους μεγάλους χώρους

διάθεσης. Αυτό συμβαίνει λόγω των αερίων της ζύμωσης που συντηρούν την

Σελ. 7 - 14


πυρκαγιά μέσα στη μάζα. Στο είδος αυτό της πυρκαγιάς υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι

π.χ εάν το στρώμα των απορριμμάτων είναι καλυμμένο με άργιλο, καθώς καίγονται

μέσα τα απορρίμματα, δημιουργείται ένα κενό με από πάνω την κρούστα της

αργίλου. Εάν περάσουν μηχανήματα από πάνω, μπορεί να σπάσει η κρούστα και να

βγει έξω η φωτιά, με απρόβλεπτες συνέπειες και κινδύνους για τη ζωή των

εργαζομένων στον χώρο. Μια μέθοδος είναι η απομόνωση της ζώνης της φωτιάς με

τάφρους, για να επιτευχθεί φυσικό σβήσιμο.

Εάν η πυρκαγιά δεν είναι μεγάλη, αφαιρείται η καιγόμενη μάζα και ρίπτεται πάνω σε

μια άκαυστη επιφάνεια για το σβήσιμο των αναμμένων τεμαχίων με θραύση τους.

Εάν χρησιμοποιηθούν μεγάλες ποσότητες νερού, πρέπει να εξετασθεί η υδρολογία

του χώρου, καθώς η επιπρόσθετη ποσότητα νερού, μπορεί να δημιουργήσει

προβλήματα διασταλλαζόντων υγρών.

Στις σοβαρότερες περιπτώσεις πρέπει να κληθεί η πυροσβεστική υπηρεσία, για την

χρησιμοποίηση επαγγελματικών μεθόδων για την κατάσβεση της πυρκαγιάς.

Είναι απαραίτητο να υπάρχουν οδηγίες για το πρόγραμμα αντιμετώπισης της

πυρκαγιάς, καθώς και το τηλέφωνο της πλησιέστερης πυροσβεστικής υπηρεσίας με

την οποία έχει εκπονηθεί από κοινού το σχετικό πρόγραμμα. Οι οδηγίες πρέπει να

είναι ανηρτημένες στο γραφείο διοίκησης ή μέσα στον οικίσκο ευκολιών, στους

μικρούς χώρους διάθεσης απορριμμάτων.

Όλα τα υπόλοιπα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή εκδήλωσης πυρκαγιάς και για

την ταχεία κατάσβεσή της συνοψίζονται στα κάτωθι:

α) Ύπαρξη Δεξαμενής πυρόσβεσης και του αντίστοιχου δικτύου.

β) Ύπαρξη περιμετρικής αντιπυρικής ζώνης στο χώρο.

γ) Ύπαρξη υλικών πρώτης ανάγκης για πυροσβεστική παρέμβαση

δ) Ύπαρξη δανειοθαλάμου γαιωδών υλικών για την κάλυψη της φλεγόμενης

επιφάνειας.

ε) Χρησιμοποίηση των στραγγισμάτων ως υλικού κατάσβεσης τυχούσας πυρκαγιάς.

Σελ. 7 - 15


7.2.1.3. Σκόνη Το πρόβλημα της δημιουργίας σκόνης, συνήθως βρίσκει την επίλυσή του μέσω της

διαβροχής και της τακτικής συντήρησης των οδών εντός και εκτός του χώρου

διάθεσης, όπως επίσης και με τη διαβροχή των αποθηκευτικών σωρών γαιώδους

υλικού, όποτε αυτό απαιτείται.

Συνοπτικά τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για τον περιορισμό της σκόνης είναι:

• Τοποθέτηση φίλτρων στις καμπίνες των οχημάτων των χώρων διάθεσης

απορριμμάτων

• Κατάβρεγμα των ουσιών οι οποίες τείνουν να δημιουργήσουν σύννεφο

σκόνης. Τα φίλτρα στις καμπίνες των οχημάτων έχουν αναπτυχθεί πρόσφατα

ειδικώς επινοηθέντα για την προφύλαξη από μόλυνση εγκαταλελειμμένων

χώρων διάθεσης απορριμμάτων. Η βασική ιδέα είναι να σφραγίσουμε την

καμπίνα σε τέτοιο βαθμό έτσι ώστε ο εφοδιασμός του αέρα να υποχρεώνεται

να περνάει μέσα από το φίλτρο.

• Κατάλληλη κάλυψη των ουσιών που πιθανόν να προκαλέσουν σκόνη

• Κατάβρεγμα της σκόνης με ειδικά για την εργασία αυτή οχήματα.

• Με το να φορέσουν οι εργαζόμενοι μάσκες για τη σκόνη (εάν τα παραπάνω

μέτρα αποτύχουν).

• Η περιμετρική φύτευση μίας μονάδας αποτελεί άλλο ένα, πρόσθετο μέτρο

προστασίας του περιβάλλοντα χώρου, λόγω της ικανότητας κατακράτησης

σκόνης από τα φυλλώματα των θάμνων και των δέντρων.

7.2.1.4. Οσμές Οι οσμές αντιμετωπίζονται με φίλτρα αποκονίωσης και στη συνέχεια με φίλτρα

απόσμησης.

Ειδικότερα ο χώρος υποδοχής των αποβλήτων πρέπει να βρίσκεται υποπίεση και ο

απαγώμενος αέρας να οδηγείται σε φίλτρα. Τα απενεργοποιημένα φίλτρα να

διατίθενται στο ΧΥΤΑ. Οι οσμές δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 5 μονάδες οσμών

στα όρια της εγκατάστασης.

Η ελαχιστοποίηση των οσμών μπορεί να επιτευχθεί με :

Σελ. 7 - 16


• Καλή κάλυψη, συμπίεση και κατάλληλες κλίσεις, για την ελαχιστοποίηση της

εισόδου νερού μέσα στα απορρίμματα

• Εξασφάλιση της άμεσης εκφόρτωσης και διάστρωσης των απορριμμάτων

• Χρησιμοποίηση υδρασβέστου.

• Αύξηση του πάχους επικάλυψης ή χρησιμοποίηση διαφορετικού υλικού

κάλυψης και

• Χρησιμοποίηση κατάλληλων αποσμητικών, (αν και μερικοί πιστεύουν ότι η

μυρωδιά που επικρατεί μετά, είναι χειρότερη από των αποσυντιθεμένων

απορριμμάτων)

7.2.2. Αντιμετώπιση Υγρών αποβλήτων φάσης λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. 7.2.2.1. Διασταλλάζοντα υγρά (στραγγίσματα) 7.2.2.1.1. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Χ.Υ.Τ.Α.

Από όσα εκτέθηκαν μέχρι τώρα, καθίσταται σαφές ότι σε κάθε Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να

εξασφαλίζεται η αποφυγή της ρύπανσης ή μόλυνσης των υδάτων (υπογείων και

επιφανειακών) και του υπεδάφους από τα διασταλάζοντα υγρά (στραγγίσματα) του

Χ.Υ.Τ.Α.

Εξάλλου, όπως προαναφέρθηκε, θα πρέπει να αποφευχθεί η πιθανή ρύπανση του

υδροφόρου ορίζοντα από την εισροή των παραγόμενων αερίων, όπως επίσης να

αποτραπεί γενικότερα η δυνατότητα υπόγειας μετανάστευσης των παραγόμενων

αερίων μέσω του εδάφους.

Κατά συνέπεια, η ύπαρξη στεγανοποιημένου πυθμένα και πρανών είναι απαραίτητη

προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία κάθε χώρου διάθεσης απορριμμάτων.

Κάθε εφαρμοζόμενο σύστημα στεγάνωσης πρέπει να περιέχει τις παρακάτω

στρώσεις:

α) Στρώση υπόβασης

β) Στρώση μόνωσης

γ) Στρώση προστασίας

δ) Στρώση αποστράγγισης

Σελ. 7 - 17


Η σημαντικότερη από τις παραπάνω στρώσεις είναι η στρώση μόνωσης, που

καθορίζει την ταχύτητα διαφυγής των στραγγισμάτων.

Για τη στρώση μόνωσης υπάρχουν διάφορες τεχνικές για την κατασκευή της. Οι

πλέον καθιερωμένες και χρησιμοποιούμενες είναι οι εξής:

i) Συμπιεσμένη Άργιλος (Compacted clay): Δημιουργείται ένα στρώμα συμπιεσμένου τεχνητού γεωλογικού φραγμού, χαμηλής

περατότητας, πάχους συνήθως 0,6 έως 3,0m με συντελεστή περατότητας ≤1Χ10-9

m/s.

ii) Σύνθετη στεγανωτική στρώση (Composite Liner): Αποτελείται από στρώμα συμπιεσμένου τεχνητού γεωλογικού φραγμού, πάχους 0,5

έως 1,0m σε συνδυασμό με συνθετική γεωμεμβράνη.

iii) Διπλή μόνωση (Double Liner): Αποτελείται από στρώμα τεχνητού γεωλογικού φραγμού, πάχους 0,5 έως 1,0m

επάνω στο οποίο βρίσκεται συνθετική γεωμεμβράνη. Ακολουθεί στρώση

αποστράγγισης και δεύτερη συνθετική γεωμεμβράνη. Η ενδιάμεση στρώση

αποστράγγισης παίζει το ρόλο της ζώνης ανίχνευσης διαρροών.

iv) Διπλή σύνθετη στεγανωτική στρώση (Double composite): Πρόκειται για διπλή σύνθετη στεγανωτική στρώση που αποτελείται από τεχνητό

γεωλογικό φραγμό, πάχους 0,5 έως 1,0m - συνθετική γεωμεμβράνη - στρώση

αποστράγγισης – τεχνητό γεωλογικό φραγμό, πάχους 0,5 έως 1,0m και τέλος

συνθετική γεωμεμβράνη.

v) Απλή συνθετική (Single Synthetic): Αποτελείται από συνθετική γεωμεμβράνη η οποία εδράζεται στο έδαφος αφού αυτό

έχει προλειανθεί.

Για τα παραπάνω συστήματα στεγανοποίησης μπορούμε να κάνουμε τις εξής

παρατηρήσεις:

Σελ. 7 - 18


α) Οι διπλές στεγανωτικές στρώσεις (Double Liner και Double composite)

χρησιμοποιούνται συνήθως σε χώρους, όπου εκεί η διαφυγή στραγγισμάτων είναι

απαγορευτικά επικίνδυνη για το περιβάλλον. Η δεύτερη στεγανωτική στρώση

παρέχει τη δυνατότητα της συλλογής των τυχόν διαφυγόντων στραγγισμάτων.

β) Η μόνωση με συμπιεσμένη άργιλο είναι αποτελεσματική, στην περίπτωση που

επιτυγχάνεται χαμηλός συντελεστής περατότητας και εφόσον πληρούνται οι λοιπές

προϋποθέσεις που τίθενται από την νομοθεσία.

γ) Η απλή μόνωση με γεωμεμβράνη είναι επίσης αποτελεσματική, παρουσιάζει όμως

το μειονέκτημα ότι σε περίπτωση αστοχίας της μεμβράνης, υπάρχει αστοχία της

στεγανωτικής στρώσης, αν δεν πληρούνται οι όροι της ανωτέρω παραγράφου.

δ) Η σύνθετη στεγανωτική στρώση (Composite liner), είναι από τις πλέον

αποτελεσματικές, παρέχοντας υψηλό χρόνο αντοχής, χαμηλούς ρυθμούς διαφυγής,

και γενικότερα έχει το πλεονέκτημα ότι σε περίπτωση αστοχίας δεν υπάρχει πλήρης

αποτυχία του συστήματος μόνωσης.

Επίσης η πρόσφατη κοινοτική οδηγία για την υγειονομική ταφή των απορριμμάτων,

προβλέπει τα ακόλουθα σε σχέση με τη στεγανοποίηση των ΧΥΤΑ:

α. Οι Χώροι Υγειονομικής Ταφής πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να αποφεύγεται η

ρύπανση του εδάφους, των υπογείων και επιφανειακών υδάτων και να

διασφαλίζεται η ικανοποιητική συλλογή των στραγγισμάτων. Η προστασία του

εδάφους και των υπόγειων υδάτων επιτυγχάνεται με το συνδυασμό ενός

γεωλογικού φραγμού και επιπλέον μόνωσης του πυθμένα και των πρανών με

γεωσυνθετικά υλικά.

β. Ο πυθμένας και τα πρανή του ΧΥΤΑ πρέπει να συνίστανται από στρώμα

γεωλογικού υλικού με απαιτήσεις υδροπερατότητας και πάχους, οι οποίες, όσον

αφορά την προστασία του εδάφους και των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων,

έχουν συνδυασμένο αποτέλεσμα τουλάχιστον ισοδύναμο με εκείνο που προκύπτει

με τις ακόλουθες απαιτήσεις:

- ΧΥΤ μη επικίνδυνων αποβλήτων:

Σελ. 7 - 19


Κ ≤ 1,0×10-9 m/s, πάχος ≥ 1m

( όπου m/s = μέτρα ανά δευτερόλεπτο)

Όπου το φυσικό έδαφος, δεν ικανοποιεί τις παραπάνω απαιτήσεις, θα πρέπει να

συμπληρώνεται τεχνητά και να ενισχύεται με άλλους τρόπους, οι οποίοι δίδουν

ισοδύναμη προστασία. Ένας τεχνητά τοποθετημένος γεωλογικός φραγμός, δεν

πρέπει να έχει λιγότερο από 0,5m πάχος.

Τα ίδια σχετικά με τις απαιτήσεις στεγάνωσης Χ.Υ.Τ.Α., καθορίζονται και από την

ελληνική νομοθεσία (Κ.Υ.Α. Η.Π. 29407/3508, ΦΕΚ 1572/Β/16-12-2002 και Κ.Υ.Α.

114218/97, ΦΕΚ 1016/Β/17.11.97).

Ειδικότερα, με βάση την πρόσφατη Κ.Υ.Α. 29407/3508 (ΦΕΚ 1572/Β/16-12-2002):

«Κατάρτιση πλαισίου Προδιαγραφών και γενικών προγραμμάτων διαχείρισης

στερεών αποβλήτων» - απαιτείται ο γεωλογικός φραγμός για χώρους ταφής μη

επικίνδυνων αποβλήτων να έχει συνδυασμένο αποτέλεσμα (k) τουλάχιστον

ισοδύναμο με εκείνο που προκύπτει από τις ακόλουθες απαιτήσεις:

k = 1,0 X 10-9 m/sec, με πάχος >1m όπου:

k, ο συντελεστής υδροπερατότητας του συνολικού γεωλογικού φραγμού, φυσικού και

τεχνητού.

Επιπλέον του γεωλογικού φραγμού, απαιτείται και η τοποθέτηση συνθετικής

γεωμεμβράνης HDPE ελάχιστου πάχους 1,5 mm.

γ. Τέλος, σε συνδυασμό με το γεωλογικό φραγμό που περιγράφεται ανωτέρω, ένα

σύστημα συλλογής στραγγισμάτων και μόνωσης του πυθμένα πρέπει να

προστίθεται, με τα ακόλουθα συστατικά:

Σελ. 7 - 20


Σύστημα συλλογής στραγγισμάτων και στεγανοποίησης του πυθμένα

Κατηγορία ΧΥΤΑ Μη επικίνδυνα απόβλητα

Επικίνδυνα απόβλητα

Τεχνητή στεγάνωση με συνθετική

γεωμεμβράνη

Απαιτείται Απαιτείται

Στρώμα αποστράγγισης ≥0,5m Απαιτείται Απαιτείται

Δεδομένου ότι στην περίπτωσή μας επιδιώκεται η μέγιστη περιβαλλοντική

προστασία, και με βάση το υφιστάμενο εδαφικό υλικό στην περιοχή και την ισχύουσα

νομοθεσία, στον υπό μελέτη Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη Σύνθετη

στεγανωτική στρώση, με τις ακόλουθες προδιαγραφές.

7.2.2.1.2. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ

Δεδομένων των προδιαγραφών που τίθενται από τη νομοθεσία και των γεωλογικών

σχηματισμών που απαντώνται στην περιοχή μελέτης, προτείνεται η εφαρμογή μιας

σύνθετης στεγάνωσης, η οποία θα συνίσταται από τις κάτωθι στρώσεις:

α) Στρώση υπόβασης

Η στρώση αυτή αποτελείται από το υπάρχον εδαφικό υλικό, το οποίο με τις

απαιτούμενες χωματουργικές εργασίες (εκσκαφές-επιχώσεις) θα χρησιμοποιηθεί για

την πρόσδοση των επιθυμητών κλίσεων στον πυθμένα και τα πρανή του χώρου.

Κατά τη διαμόρφωση της λεκάνης υποδοχής των απορριμμάτων, όπου υπάρχουν

Σελ. 7 - 21


βραχώδες εξάρσεις, θα εξομαλυνθούν, ενώ όπου τα υλικά είναι γαιώδη, το

υφιστάμενο εδαφικό υλικό θα αναμοχλευθεί και θα συμπυκνωθεί.

β) Στρώση στεγανοποίησης

β1) Ορυκτή στεγανωτική στρώση (τεχνητός γεωλογικός φραγμός)

Το κατώτερο τμήμα της στρώσης στεγανοποίησης πρέπει να αποτελείται από μία

στρώση αργίλου ελάχιστου πάχους 60cm με Κ<10-9 m/s.

Το αργιλικό υλικό θα συμπυκνωθεί επί της στρώσης υπόβασης κατάλληλα με

διαδοχικά περάσματα συμπυκνωτήρα, έτσι ώστε η τελική επιφάνεια να έχει αφενός

τις απαιτούμενες κλίσεις και αφετέρου να είναι λεία και καλά συμπυκνωμένη. Η

συμπύκνωση θα γίνει σε τρεις έως τέσσερις στρώσεις των 15 - 25cm.

Σε κάθε περίπτωση η στρώση αργίλου θα ικανοποιεί τις παρακάτω προδιαγραφές:

i) Ικανοποιητική αντοχή στις φορτίσεις

ii) Ελεύθερη από πέτρες και χαλίκια

iii) Ικανοποιητική συμπύκνωση (επιτυγχανόμενη πυκνότητα της δοκιμής

Proctor>95%)

iv) Ξηρή.

Η ποιότητα του υλικού και του τρόπου κατασκευής του τεχνητού γεωλογικού

φραγμού θα είναι σύμφωνα με την ΚΥΑ 114218/97.

Με τη στρώση αυτή, όπως διαμορφώνεται, επιτυγχάνεται αφενός στεγανοποίηση του

χώρου και αφετέρου ομοιόμορφη κατανομή των φορτίων και δημιουργία τεχνητά

ελεγχόμενης στρώσης τριβής μεταξύ φυσικού εδάφους και μεμβράνης.

Η χρήση εναλλακτικών λύσεων ισοδύναμου αποτελέσματος (π.χ. συνδυασμού

άμμου- μπετονίτη, αργίλου- άμμου- μπετονίτη κλπ.), αν και δεν κρίνεται απαραίτητη,

είναι αποδεκτή.

Εναλλακτικά, επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί ισοδύναμος φραγμός από στρώμα

γεωσυνθετικού φύλλου μπετονίτη (G.C.L.) πάνω σε στρώση συμπυκνωμένου

χώματος 60 cm.

Σελ. 7 - 22


β2) Συνθετική στεγανωτική στρώση.

Επάνω στη στρώση του τεχνητού γεωλογικού φραγμού θα εδρασθεί χαλαρά και

χωρίς ένταση, η στεγανωτική μεμβράνη. Η μεμβράνη που θα χρησιμοποιηθεί είναι

ελάχιστου πάχους 2,0 mm, τόσο για τον πυθμένα όσο και για τα πρανή, από υψηλής

πυκνότητας πολυαιθυλένιο (HDPE). Πολύ σημαντική παράμετρος είναι επίσης η

χημική αντοχή της μεμβράνης σε μια σειρά διαφόρων επικινδύνων και διαβρωτικών

χημικών ουσιών. Τα χαρακτηριστικά της μεμβράνης θα είναι σύμφωνα με την ΚΥΑ

114218/97.

Η μεμβράνη θα αγκυρωθεί σε όρυγμα περιμετρικά της λεκάνης, στο ύψος του ορίου,

ελάχιστων διαστάσεων 0,8 x 0,8 m. Το όρυγμα πληρώνεται με υλικό εκσκαφής.

Οι κολλήσεις των αλληλοεπικαλυπτόμενων φύλλων της μεμβράνης θα γίνουν με

ειδικό μηχάνημα θερμού αέρα. Το πλάτος της αλληλοεπικάλυψης θα είναι το

ελάχιστο 10 εκ. Οι ραφές θα είναι έτσι κολλημένες, ώστε να υπάρχει δυνατότητα

ελέγχου με την πίεση του αέρα σε κενό ανάμεσα στις συγκολλημένες επιφάνειες

(ένωση θερμού πυρήνα-wedge welding). Η ραφή αυτή γίνεται με τη χρήση ειδικού

μηχανήματος το οποίο ενώνει τη μεμβράνη με δύο παράλληλες ραφές, αφήνοντας

κενό μεταξύ τους, στο οποίο μπορεί να πιεστεί αέρας και να ελεγχθεί η ποιότητα της

ραφής από τυχόν διαρροή. Οι κολλήσεις θα γίνουν από ειδικά εκπαιδευμένο τεχνίτη.

Όπου δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο τρόπος συγκόλλησης θερμού πυρήνα, όπως

σε λεπτομέρειες, γωνίες κλπ., θα χρησιμοποιείται ο τρόπος συγκόλλησης με εξέλαση

(extrusion welding). Η συγκόλληση γίνεται με τη χρήση ειδικού μηχανήματος, που

αποθέτει εξηλασμένο κορδόνι υλικού στη ραφή, δημιουργώντας μια ομοιογενή

συγκόλληση.

γ) Στρώσεις προστασίας γεωμεμβράνης

Για την προστασία της συνθετικής γεωμεμβράνης κύρια από μηχανικές επιδράσεις,

τοποθετείται αρχικά μια κατώτερη στρώση προστασίας από γεωύφασμα κατάλληλων

αντοχών και ελάχιστου ειδικού βάρους 600g/m2 . Ακολούθως τοποθετείται μια

υπερκείμενη στρώση προστασίας από λεπτόκοκκο υλικό (άμμος κοκκομετρικής

διαβάθμισης 0/8 mm) ύψους 0,1 m.

Σελ. 7 - 23


Και οι δύο στρώσεις προστασίας τοποθετούνται σε όλη την επιφάνεια του πυθμένα

και των πρανών του ΧΥΤΑ.

δ) Στρώση αποστράγγισης

Η στρώση αποστράγγισης είναι απαραίτητη για τη μεταφορά των στραγγισμάτων και

κύρια για την αποφυγή δημιουργίας μεγάλου ύψους στραγγισμάτων επάνω από τη

στρώση στεγανοποίησης. Η συνήθης απαίτηση για τη στρώση αποστράγγισης είναι

να επιτυγχάνεται ύψος στραγγισμάτων επάνω από τη συνθετική γεωμεμβράνη

μικρότερο από 0,3 m. Για να επιτευχθεί αυτό προτείνεται η κατασκευή στρώσης

αποστράγγισης ελάχιστου πάχους 50cm με περατότητα τουλάχιστον 1x10-3 m/s. Η

περατότητα αυτή επιτυγχάνεται με τη χρησιμοποίηση υδροπερατού υλικού από

χαλίκια (λιθοσύντριμμα) κοκκομετρικής διαβάθμισης 16/32 mm. Το στρώμα αυτό

τοποθετείται αμέσως επάνω από τη στρώση προστασίας, σε όλη την έκταση του

πυθμένα και των πρανών του χώρου. Λόγω πιθανώς των κλίσεων των πρανών, εάν

δεν τοποθετηθεί στρώση αποστράγγισης από διαβαθμισμένο χαλίκι, εναλλακτικά

μπορεί να τοποθετηθεί ισοδύναμο γεωσυνθετικό υλικό.

Το υλικό αποστράγγισης πρέπει να είναι χημικά ανθεκτικό απέναντι στα

στραγγίσματα και στο βιοαέριο. Τα ανθρακικά πετρώματα όπως και ασβεστολιθικά

είναι εντελώς ακατάλληλα. Το φυσικό αμμοχάλικο είναι γενικά αποδεκτό, ενώ επίσης

είναι καλό που είναι στρογγυλεμένο, και όχι γωνιώδες, για να αποφευχθούν τυχόν

ζημιές της στεγανοποιητικής συνθετικής μεμβράνης, κάτι το οποίο, πάντως σε πολύ

ασφαλή βαθμό, διασφαλίζεται με τη στρώση προστασίας. Το μέγιστο ποσοστό

ανθρακικού ασβεστίου του αδρανούς υλικού της στρώσης αποστράγγισης, πρέπει να

μην υπερβαίνει το 20% κ.β. Τα χαρακτηριστικά της στρώσης αποστράγγισης θα είναι

σύμφωνα με την ΚΥΑ 114218/97 και την ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508/10-12-02.

7.2.2.1.3. ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Χ.Υ.Τ.Α.

Με τη στεγανοποίηση του χώρου διάθεσης θα πρέπει να κατασκευαστεί δίκτυο

αποστράγγισης των παραγόμενων στραγγισμάτων. Το σύστημα συλλογής πρέπει να

εξασφαλίζει μακροχρόνια τη συλλογή της συνολικής ποσότητας των στραγγισμάτων.

Σελ. 7 - 24


Το αποστραγγιστικό σύστημα είναι εξίσου σημαντικό με το σύστημα στεγάνωσης,

καθώς είναι απαραίτητο τα στραγγίσματα που σχηματίζονται επάνω από τη

στεγανωτική επιφάνεια να συλλέγονται και να μεταφέρονται εκτός του χώρου Υ.Τ.,

προκειμένου να αποφευχθεί η συσσώρευσή τους, και να μην προκληθεί έτσι ένα

αυξημένο φορτίο στη στεγανωτική γεωμεμβράνη.

Πολύ έρευνα έχει γίνει προκειμένου να βελτιωθεί τόσο ο σχεδιασμός όσο και η

αποτελεσματικότητα των συστημάτων στεγάνωσης αλλά πολύ λιγότερη έρευνα έχει

γίνει σχετικά με το σχεδιασμό των αποστραγγιστικών συστημάτων. Η γενικότερη

εμπειρία έχει δείξει ότι οι αποστραγγιστικοί αγωγοί συχνά φράζουν μετά από ένα

χρονικό διάστημα και έκτοτε η λειτουργία τους δεν είναι ικανοποιητική. Τα φραξίματα

αυτά παρατηρούνται επίσης στο χαλίκι που περιβάλλει τους αποστραγγιστικούς

αγωγούς.

Γενικά, ένα αποστραγγιστικό σύστημα αποτελείται από:

α) Μια στρώση αποστράγγισης από αδρανές υλικό υψηλής περατότητας και

β) Αποστραγγιστικούς αγωγούς διάτρητους οι οποίοι πρέπει να συλλέγουν τα

στραγγίσματα και να τα μεταφέρουν εκτός του χώρου.

Η κοκκομετρική διαβάθμιση και η ποιότητα του υλικού αποστράγγισης πρέπει να

είναι τέτοια ώστε να αποφεύγεται αφενός το λάσπωμα του στρώματος

αποστράγγισης και των σχισμών ή οπών των στραγγιστικών αγωγών και αφετέρου οι

κόκκοι δεν πρέπει να εισέρχονται στους αγωγούς αποστράγγισης.

Όπως προαναφέρθηκε, η στρώση αποστράγγισης πρέπει να έχει ελάχιστο ύψος 50

εκ. και ελάχιστη διαπερατότητα Κ>10-3 m/s. Προτεινόμενη κοκκομετρική διαβάθμιση

είναι τα 16/32 mm.

Ακόμη, το υλικό αποστράγγισης πρέπει να είναι χημικά ανθεκτικό απέναντι στα

στραγγίσματα και στο βιοαέριο. Τα ανθρακικά πετρώματα όπως και ασβεστολιθικά

είναι ακατάλληλα, ενώ το φυσικό αμμοχάλικο είναι γενικά αποδεκτό.

Σελ. 7 - 25


Ως αγωγοί αποστράγγισης χρησιμοποιούνται διάτρητοι αγωγοί με σχισμές ή οπές.

Οι αγωγοί πρέπει να τοποθετούνται σε ευθεία γραμμή σε σχέση με το έδαφος. Η

ελάχιστη εσωτερική διάμετρος των αγωγών αυτών πρέπει να είναι 150mm. Η

ελάχιστη κλίση των πρωτευόντων αποστραγγιστικών αγωγών πρέπει να είναι 5%

προκειμένου να υπάρχει ικανοποιητικά γρήγορη ροή και ασφάλεια έναντι

μακροχρόνιων διαφορικών καθιζήσεων του υποβάθρου.

Οι αγωγοί που θα χρησιμοποιηθούν πρέπει να είναι χημικά ανθεκτικοί, μηχανικά

σταθεροί, (να αντέχουν το φορτίο που εξασκούν τα ενταφιασμένα απορρίμματα) και

υδραυλικά επαρκείς. Όπως αναφέρθηκε και για τους αγωγούς συλλογής βιοαερίου,

το πλέον κατάλληλο υλικό για τους αποστραγγιστικούς αγωγούς, δεδομένου του

διαβρωτικού περιβάλλοντος των ΧΥΤΑ είναι το HDPE.

Η βάση για την επιτυχία του αποστραγγιστικού δικτύου είναι ο τρόπος ανάπτυξης του

ΧΥΤΑ.

Τα παραγόμενα στραγγίσματα στο χώρο του μελετώμενου Χ.Υ.Τ.Α. προτείνεται να

συλλέγονται από:

• Κεντρικό αγωγό συλλογής από HDPE διάτρητο κατά τα 2/3 της περιφέρειας

του που θα αποτελέσει τον κορμό της διάταξης, κατάλληλης διατομής

(ενδεικτικά προτείνεται Φ500), ώστε να παραλαμβάνει όλα τα στραγγίσματα

των παράπλευρων αγωγών.

• Δίκτυο παράπλευρων αγωγών από ΗDΡΕ διάτρητων κατά τα 2/3 της






• Εσωτερικό φρεάτιο συγκέντρωσης στραγγισμάτων, κατάλληλων διαστάσεων.

• Κλειστό αγωγό μεταφοράς από ΗDΡΕ, κατάλληλης διαμέτρου (Φ315), ο

οποίος διαπερνά το ανάχωμα και μεταφέρει τα στραγγίσματα σε εξωτερικό

φρεάτιο συλλογής.

Σελ. 7 - 26


• Δεξαμενή εξισορρόπησης των παραγόμενων στραγγισμάτων και των




7.2.2.1.4. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΩΝ Χ.Υ.Τ.Α.

Με το δίκτυο συλλογής – μεταφοράς τα στραγγίσματα οδηγούνται προς τις

Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Στραγγισμάτων (Ε.Ε.Σ.). Οι Ε.Ε.Σ. θα περιλαμβάνουν

δεξαμενή αποθήκευσης που θα επαρκεί για αποθήκευση των στραγγισμάτων 4

ημερών για τη μέση ημερήσια παροχή του πλέον βροχερού μήνα της τελευταίας

20ετίας.

Για την επεξεργασία των στραγγισμάτων του μελετώμενου ΧΥΤΑ προτείνεται η

κατασκευή Εγκατάστασης Επεξεργασίας εντός του διαθέσιμου γηπέδου, η οποία

θα δέχεται τα στραγγίσματα του Χ.Υ.Τ.Α., μέσης παροχή 60 m3/ημ. και μέγιστης 175

m3/ημ.

Για την επεξεργασία των στραγγισμάτων πριν την τελική τους διάθεση

χρησιμοποιούνται διεθνώς διάφορα συστήματα βιολογικής ή/και φυσικοχημικής

επεξεργασίας.

Γενικά οι διάφορες μέθοδοι επεξεργασίας είναι:

- Εξουδετέρωση

- Διήθηση

- Καθίζηση

- Βιολογικές επεξεργασίες ενεργού ιλύος

- Χρήση φυτικών στρωμάτων (Read beds)

- Ενεργός άνθρακας

- Ιοντοανταλλαγή

- Αντίστροφη όσμωση

- Χημική επεξεργασία

- Άλλες μέθοδοι

ή συνδυασμός των παραπάνω.

Σελ. 7 - 27


Η επιλογή του κατάλληλου συστήματος, συνδέεται άμεσα με την ποσότητα και τη

χημική τους σύσταση.

Κατά το σχεδιασμό της μονάδας επεξεργασίας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το

γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος των υγρών αποβλήτων θα αποτελείται από

στραγγίσματα, τα οποία χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα υψηλό ρυπαντικό φορτίο.

Στον Πίνακα, παρατίθενται οι μέθοδοι επεξεργασίας των στραγγισμάτων, τα

πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά των. Τα κύρια στοιχεία που διαμορφώνουν την

επιλογή του συστήματος επεξεργασίας των στραγγισμάτων από ένα Χ.Υ.Τ.Α. είναι:

η σημαντική μείωση του οργανικού φορτίου των στραγγισμάτων ώστε να είναι

δυνατή (υπό κανονικές συνθήκες) η ασφαλής διάθεσή τους,

η επιτυχής αντιμετώπιση των σημαντικών αυξομειώσεων των φορτίων που

δέχεται η εγκατάσταση (υδραυλικών και οργανικών),

η επίτευξη χαμηλού κόστους λειτουργίας και συντήρησης,

η εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του καθ’ όλη τη διάρκεια

λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α., αλλά και στην φάση αποκατάστασής του,

η δυνατότητα επέκτασης και προσαρμογής του κατά τη διαχρονική μεταβολή

της ποσότητας και ποιότητας των στραγγισμάτων.

Με τη λειτουργία της μονάδας επιδιώκεται η βελτίωση των χαρακτηριστικών των

υγρών αποβλήτων κατά τέτοιο τρόπο, ώστε μετά την επεξεργασία τους να είναι

κατάλληλα για τη χρησιμοποίησή τους σε άρδευση.

Πίνακας 7-1: Εναλλακτικοί μέθοδοι επεξεργασίας στραγγισμάτων ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Ενεργός ιλύς Δυνατότητα ρυθμίσεων

λειτουργικών στοιχείων και βελτιστοποίησης λειτουργίας.

Σημαντική επένδυση, μικρή ευελιξία σε διακυμάνσεις φορτίου, πολύπλοκη λειτουργία, σημαντικό κόστος λειτουργίας

Οξειδωτική τάφρος Ότι για την ενεργό ιλύ, με μικρότερη δυνατότητα βελτίωσης

Ότι αναφέρθηκε για την ενεργό ιλύ, μεμικρότερη πολυπλοκότητα λειτουργίας.

Υγροβιότοποι Χαμηλό κόστος επένδυσης και μηδενικό κόστος λειτουργίας

Μεγάλες εκτάσεις, δεν θεωρείται ιδανικήμέθοδος για ισχυρά φορτία

Ανακύκλωση στραγγισμάτων

Απλότητα στη λειτουργία, δυνατότητα αυτοματοποίησης

Βλάβες ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού (αντλίες)

Αναερόβια επεξεργασία

Σημαντικότατη μείωση φορτίων

Υψηλό κόστος αρχικής επένδυσης,περαιτέρω αερόβια επεξεργασία.

Σελ. 7 - 28


Αντίστροφη όσμωση Επιτυγχάνεται η βέλτιστη απομάκρυνση ρύπων στον ελάχιστο δυνατό χώρο

Εξαιρετικά υψηλό κόστος αρχικής επένδυσης, απαιτεί πολύπλοκη επεξεργασία, εξειδικευμένο προσωπικό

Αεριζόμενες λίμνες Μείωση οργανικού φορτίου με μικρές απαιτήσεις χώρου

Σχετικά μικρός έλεγχος λειτουργίας, σχετικά υψηλή κατανάλωση ενέργειας

Φυσικοχημική επεξεργασία

Απομάκρυνση ρύπων, μεγάλο εύρος ρυθμίσεων

Μεσαίο κόστος επένδυσης, εξειδικευμένοπροσωπικό

Το σύστημα επεξεργασίας των παραγόμενων στραγγισμάτων από το χώρο διάθεσης

των υπολειμμάτων της Μονάδας, θα σχεδιαστεί ώστε να καλύπτει τα ακόλουθα

φορτία:

Παραδοχές σχεδιασμού Μονάδας Επεξεργασίας Στραγγισμάτων

ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΤΙΜΗ Ημερήσια παροχή 175 m³/d (υπέρ ασφαλείας)

Βιοχημικά απαιτούμενο οξυγόνο BOD5 17.000 mg/lt

Χημικά απαιτούμενο οξυγόνο COD 30.000 mg/lt

Ολικό Άζωτο (ως N) 3.000 mg/lt

Ολικός φώσφορος (ως P) 10 mg/lt

PH 6,8

Αιωρούμενα Στερεά 2.000 mg/lt

Τα δεδομένα του παραπάνω πίνακα έχουν βασιστεί σε στοιχεία αναλύσεων

στραγγισμάτων από άλλους εν λειτουργία Χ.Υ.Τ.Α. του ελληνικού και διεθνή χώρου.

Το σύστημα επεξεργασίας θα περιλαμβάνει δεξαμενές βιολογικής επεξεργασίας

αερισμού - καθίζησης, οι οποίες υπό συνθήκες μέγιστης παροχής, θα δίνουν

συγκέντρωση ΒOD5 εξόδου μικρότερη από 500mg/l, δηλαδή τη μέγιστη

επιτρεπόμενη για δίκτυα αποχέτευσης. Η συγκέντρωση COD εξόδου θα είναι

μικρότερη από 2000 mg/l.

Μετά το δεύτερο στάδιο καθαρισμού (τελική επεξεργασία) τα επεξεργασμένα υγρά

(για το δυσμενέστερο φορτίο εισόδου) θα εμφανίζουν τα εξής χαρακτηριστικά:

BOD5 ≤ 40mg/l

COD ≤150 mg/l

Αιωρούμενα στερεά(SS) ≤35 mg/l

Διαλυμένο Ο2 ≥3 mg/l

Σελ. 7 - 29


Ρ.Η. 6,5-8,5

Ολικός Ρ ≤3 mg/l

Ολικό Ν ≤80 mg/l

Ολικός αριθμός κολοβακτηριοειδών ≤50/100 mg/l

Στα ανεπεξέργαστα στραγγίσματα, δεν αναμένεται σημαντική παρουσία βαρέων

μετάλλων καθώς και επικίνδυνων και τοξικών ουσιών.

Για την περίπτωση που μετά από αναλύσεις προσδιορισθεί αυξημένη παρουσία

τέτοιων συστατικών, η Ε.Ε.Σ. θα έχει πρόβλεψη και μελλοντική προσθήκη διατάξεων

απομακρύνσεώς τους.

Η προτεινόμενη μέθοδος επεξεργασίας των στραγγισμάτων είναι αυτή της αερόβιας

βιολογικής επεξεργασίας με απομάκρυνση των αιωρούμενων στερεών σε δεξαμενή

καθίζησης.

Ως δεύτερη φάση επεξεργασίας (τελική επεξεργασία) προτείνεται είτε αυτή της

εξάτμισης της υγρής φάσης των στραγγισμάτων, μετά τη δεξαμενή δευτεροβάθμιας

καθίζησης, είτε της αντίστροφης όσμωσης ή συνδυασμός αυτών ή άλλη κατάλληλη

μέθοδος, με στόχο τη ριζική μείωση της ποσότητας των επεξεργασμένων υγρών και

τον περιορισμό της έκτασης που είναι αναγκαία για την επεξεργασία τους.

Ενδεικτικά, η εγκατάσταση θα αποτελείται από τα παρακάτω κύρια υποσυστήματα:

1. Δεξαμενή εξισορρόπησης – βροχοστραγγισμάτων (ελάχιστου όγκου 2000m3)

2. Φρεάτιο εκτροπής

3. Δεξαμενές αερισμού - καθίζησης

4. Δεξαμενή αποθήκευσης επεξεργασμένων στραγγισμάτων

5. Μονάδα Τελικής Επεξεργασίας (εξάτμισης ή αντίστροφης όσμωσης ή άλλη

κατάλληλη μονάδα)

6. Φρεάτιο συλλογής λάσπης

7. Αντλιοστάσιο ανακυκλοφορίας επεξεργασμένων υγρών

8. Οίκημα Η/Ζ, αυτοματισμών και δοσομετρικών της εγκατάστασης.

Τα υγρά απόβλητα από το Χ.Υ.Τ.Α. θα διοχετεύονται στην Εγκατάσταση

Επεξεργασίας μέσω δικτύου συλλογής το οποίο θα καταλήγει στο φρεάτιο εκτροπής

για την τροφοδότηση είτε της δεξαμενής αερισμού είτε μέσω υπερχείλισης της

Σελ. 7 - 30


δεξαμενής αποθήκευσης. Στο φρεάτιο εκτροπής μπορεί να γίνει και η δοσομέτρηση

των απαραίτητων θρεπτικών για τη βιολογική επεξεργασία, εφόσον απαιτηθούν.

Στις δεξαμενές αερισμού τα στραγγίσματα αερίζονται με στόχο τη μείωση του

οργανικού τους φορτίου, ενώ ταυτόχρονα τη διατήρηση σε αιώρηση των

περιεχόμενων στερεών. Σε περίπτωση που χρησιμοποιηθούν περισσότερες της μίας

δεξαμενές αερισμού εν σειρά, τα απόβλητα με υπερχείλιση θα τροφοδοτούν και τις

υπόλοιπες δεξαμενές αερισμού κινούμενα με φυσική ροή.

Από την τελευταία δεξαμενή αερισμού μέσω συστήματος δικλείδων τα στραγγίσματα

θα οδηγούνται στη δεξαμενή καθίζησης. Μέρος της ιλύος που καθιζάνει στον

πυθμένα της δεξαμενής θα ανακυκλοφορεί στην είσοδο της πρώτης δεξαμενής

αερισμού με στόχο τη διατήρηση της συγκέντρωσης ενεργού ιλύος στις δεξαμενές

αερισμού σε ικανοποιητικά επίπεδα για την ομαλή λειτουργία της βιολογικής

διεργασίας. Η περίσσεια της ιλύος θα αφαιρείται με βυτιοφόρο όχημα από τον

πυθμένα της δεξαμενής καθίζησης.

Το σημαντικότερο μέρος των επεξεργασμένων υγρών από το φρεάτιο εξόδου της

δεξαμενής καθίζησης θα οδεύει προς τη Μονάδα Τελικής Επεξεργασίας ενώ μικρό

μέρος των υγρών θα ανακυκλοφορεί στο Χ.Υ.Τ.Α. υποβοηθούμενα από κατάλληλη

αντλία. Θα προβλεφθεί διάταξη υπερχείλισης στο αντλιοστάσιο από όπου τα

πλεονάζοντα επεξεργασμένα στραγγίσματα θα υπερχειλίζουν προς τη δεξαμενή

αποθήκευσης. Επίσης θα υπάρχει δυνατότητα υδραυλικής σύνδεσης μεταξύ της

δεξαμενής αποθήκευσης και του αντλιοστασίου στραγγισμάτων από όπου τα

αποθηκευμένα στραγγίσματα θα μπορούν να διοχετευθούν στο Χ.Υ.Τ.Α. σε

περίπτωση αστοχίας κατά τη λειτουργίας της Μονάδας.

Κοντά στις δεξαμενές των δεξαμενών αερισμού θα κατασκευαστεί οικίσκος, στον

οποίο θα εγκατασταθούν οι φυσητήρες αερισμού, το ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος, ο

ηλεκτρικός πίνακας και ο πίνακας αυτοματισμών, ενώ θα διαθέτει και χώρο για το

συγκρότημα δοσομέτρησης των θρεπτικών συστατικών της εγκατάστασης.

Σελ. 7 - 31


7.2.2.2. Αστικά λύματα Τα υγρά απόβλητα που παράγονται απ' τις εγκαταστάσεις παραμονής προσωπικού

πρέπει να αποχετεύονται, μέσω της κατάλληλης διάταξης σωληνώσεων, και πρέπει

να οδηγούνται προς διάθεση σε εν σειρά σύστημα, σηπτικής δεξαμενής και

απορροφητικού βόθρου. Εναλλακτικά μπορούν να οδηγούνται στην ΕΕΣ για

επεξεργασία μαζί με τα στραγγίσματα.

7.2.2.3. Υγρά απόβλητα πλύσεων Τα υγρά απόβλητα δημιουργούνται απ' την έκπλυση των τροχών των

απορριμματοφόρων και απ' το πλύσιμο των μηχανημάτων, και των τροχών ή

ερπυστριών που θα διενεργούνται στο πλυντήριο – λιπαντήριο που προτείνεται να

υπάρχει στο χώρο.

Τα απόβλητα πλύσεων, συνιστάται να διέρχονται πρώτα από μία εσχάρα, όπου

απομακρύνονται τα μικρά τεμάχια απορριμμάτων που έχουν παρασυρθεί από το

νερό. Τα τεμάχια αυτά συλλέγονται τακτικά από το προσωπικό του έργου και

διατίθενται μαζί με τα υπόλοιπα στερεά απόβλητα του χώρου στον Χ.Υ.Τ.Α.

Στο φρεάτιο συλλογής των υγρών από τις εκπλύσεις από το πλυντήριο - λιπαντήριο

μπορεί να πραγματοποιηθεί επιφανειακός διαχωρισμός των συμπαρασυρθέντων

λιπών και ελαίων (γράσσα, λάδια κλπ.).

Για όλα τα προαναφερθέντα υγρά απόβλητα, ανάλογα και με την σχετική

χωροθέτηση των διαφόρων εγκαταστάσεων, είναι επιτρεπτές οι ακόλουθες επιλογές

ως προς την διάθεσή τους:

α) Διάθεση υπεδάφια μέσω απορροφητικού βόθρου. Είναι η λιγότερο πιθανή

επιλογή, λόγω της χαμηλής περατότητας των γεωλογικών σχηματισμών

β) Επιφανειακή διάθεση στο ΧΥΤΑ

γ) Όδευση στην Ε.Ε.Σ. για επεξεργασία τους.

7.2.2.4. Ειδικά υγρά απόβλητα φάσης λειτουργίας Τα ειδικά απόβλητα της φάσης λειτουργίας είναι κυρίως λιπαντικά (λάδια, γράσα)

που προέρχονται απ' τη συντήρηση των μηχανημάτων και οχημάτων που

χρησιμοποιούνται στο εργοτάξιο.

Σελ. 7 - 32


Τα απόβλητα αυτά θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα. Γι αυτό το λόγο δεν πρέπει να

διατίθενται εκούσια ή ακούσια στο έδαφος, αφού εγκυμονούνται πολύ μεγάλοι

κίνδυνοι για ρύπανση του εδάφους και των υπογείων υδάτων είτε άμεσα, είτε έμμεσα

μέσω διήθησης, ή επιφανειακής απορροής μέσω των βροχοπτώσεων, με αρνητικές

επιπτώσεις στο βιοτικό και αβιοτικό περιβάλλον.

Τα υλικά αυτά πρέπει να συλλέγονται και να διατίθενται με ορθό περιβαλλοντικά και

υγιειονομικά τρόπο. Ειδικότερα τα χρησιμοποιούμενα ορυκτέλαια πρέπει να

συλλέγονται και είτε να διατίθενται προς αναγέννηση, είτε να υφίστανται προσεκτική

διαχείριση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα απ' τις Κοινοτικές Οδηγίες και τις

αντίστοιχες Κ.Υ.Α. εναρμόνισης του Ελληνικού με το Κοινοτικό δίκαιο:

i) Οδηγία 75/439/ΕΟΚ: "περί διαθέσεως των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων"

ii) Οδηγία 87/101/ΕΟΚ: "για την τροποποίηση της οδηγίας 75/439/ΕΟΚ περί

διαθέσεως των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων"

iii) Κ.Υ.Α. 71560/3053/85, ΦΕΚ 665/Β/85: "Διάθεση των χρησιμοποιημένων

ορυκτελαίων σε συμμόρφωση προς την οδηγία 75/439/ΕΟΚ του Συμβουλίου της

16.06.1975"

iv) Κ.Υ.Α. 98012/2001/96, ΦΕΚ 40/Β/96: «Καθορισμός μέτρων και όρων για τη

διαχείριση των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων».

Μαζί με αυτά μπορεί να διατίθενται και όσα έλαια συλλέγονται κατά τον

ελαιοδιαχωρισμό, εάν αυτός συντελείται στο φρεάτιο συλλογής των υγρών

αποβλήτων από το πλυντήριο - λιπαντήριο.

7.2.3. Αντιμετώπιση Στερεών αποβλήτων φάσης λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της διαφυγής και διασποράς των

μικροαντικειμένων από τα οχήματα μεταφοράς, συνιστάται η επιμελημένη πλήρωση

του απορριμματοφόρου με απορρίμματα και η χρήση ειδικών σκεπασμάτων στο

πίσω μέρος των απορριμματοφόρων.

Σελ. 7 - 33


Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της μεταφοράς ελαφρών αντικειμένων από

τον εργοταξιακό χώρο, ως μέτρο πρώτης αντιμετώπισης προτείνεται η τοποθέτηση

φορητών δικτυωτών πετασμάτων στο εκάστοτε μέτωπο εργασίας.

Για τη συγκράτηση όσων ελαφρών αντικειμένων διαφεύγουν από τα πετάσματα,

κρίνεται αναγκαία η περίφραξη του χώρου με συρματόπλεγμα, μεγάλου ύψους ώστε

να εμποδίζεται η παράσυρση των αντικειμένων αυτών εκτός του Χ.Υ.Τ.Α. Επίσης

συνιστάται η γρήγορη συμπίεση των απορριμμάτων αυτών μετά από την εκφόρτωσή

τους και σε καθημερινή τουλάχιστον βάση.

Όπως έχει προαναφερθεί μία πολύ μικρή ποσότητα απορριμμάτων παράγεται από

το προσωπικό που εργάζεται στο χώρο, αλλά και από ορισμένες άλλες εργασίες που

εκτελούνται εντός του εργοταξίου. Η ορθή διάθεση αυτών των στερεών αποβλήτων

αλλά και όσων συλλέγονται απ' τα κατακρατούμενα στη δενδροφύτευση, είναι η

συλλογή σε ειδικούς κάδους και η μεταφορά τους προς διάθεση στον Χώρο

Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων.

7.2.4. Αντιμετώπιση Θορύβου κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. Για την προστασία των χειριστών των μηχανημάτων από το θόρυβο, συνιστάται η

προμήθεια και χρήση μηχανημάτων με ειδική ηχομονωμένη καμπίνα.

Σε περίπτωση που ορισμένες φορές βρίσκεται ή εργάζεται κάποιο βοηθητικό άτομο

κοντά στο μέτωπο εργασίας, τότε ενδείκνυται να φέρει ωτοασπίδες.

7.2.5. Αντιμετώπιση Επιπτώσεων σε χλωρίδα-πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.

Οι αναμενόμενες επιπτώσεις από την φάση λειτουργίας του ΧΥΤΑ στη χλωρίδα και

την πανίδα της περιοχής είναι αμελητέες.

Η πιστή τήρηση των κανόνων λειτουργίας της Υγειονομικής Ταφής, εξασφαλίζει την

αποφυγή λοιπών οχλήσεων προς τη γύρω περιοχή.

Σελ. 7 - 34


7.2.6. Αντιμετώπιση Επιπτώσεων στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α.

Οι αναμενόμενες επιπτώσεις στην φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση

λειτουργίας του ΧΥΤΑ, είναι από ουδέτερες έως θετικές, άρα δεν χρήζουν

αντιμετώπισης.

Η μόνη ελαφρά αρνητική επίπτωση, θα προκαλείται από τη διέλευση των

απορριμματοφόρων, κυρίως κατά την πρόσβασή τους προς το χώρο, η οποία όμως

στην παρούσα περίπτωση επιτυγχάνεται χωρίς την όχληση οικισμών, αφού η

διέλευση γίνεται περιφερειακά αυτών.

Η πιστή τήρηση των κανόνων λειτουργίας της Υγειονομικής Ταφής, εξασφαλίζει την

αποφυγή λοιπών οχλήσεων προς τη γύρω περιοχή, και την αποκατάσταση του ήδη

βλαβέντος περιβάλλοντος.

7.2.7. Αντιμετώπιση λοιπών επιπτώσεων κατά τη φάση λειτουργίας Χ.Υ.Τ.Α. Οι λοιπές επιπτώσεις από την φάση λειτουργίας του ΧΥΤΑ αντιμετωπίζονται μέσω

της επιμελούς εφαρμογής των όρων λειτουργίας της Υ.Τ. Έτσι αντιμετωπίζεται η

επίπτωση στην Δημόσια Υγεία, των εργαζομένων και των κατοίκων των γύρω

περιοχών.

7.2.8. Λοιπά έργα υποδομής για την εγκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α. Για την ορθότερη και ευρυθμότερη λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. κρίνεται αναγκαία η

προμήθεια εξοπλισμού και η κατασκευή ορισμένων άλλων έργων υποδομής, όπως:

α) Περίφραξη και πύλη εισόδου

β) Εργα προκάλυψης και αισθητικής εικόνας του Χ.Υ.Τ.Α.

γ) Οικίσκος προσωπικού και τεχνικής υποστήριξης

δ) Η/Ζ

ε) Πλυντήριο - Λιπαντήριο

στ) Ζυγιστήριο - Γεφυροπλάστιγγα

ζ) Προμήθεια κινητού εξοπλισμού

η) Δίκτυο ύδρευσης

θ) Δίκτυο ηλεκτροδότησης κ.λ.π.

Σελ. 7 - 35


7.2.9. Μέτρα για την αποκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α. 7.2.9.1. Γενικά περί αποκατάστασης χώρων παλαιών αποθέσεων Οι περιορισμοί για την αποκατάσταση χώρων παλαιών αποθέσεων αφορούν κυρίως

τις περιβαλλοντικές συνέπειες της διάθεσης που είναι:

α) Παραγωγή στραγγισμάτων

β) Οσμές

γ) Εκπομπές βιοαερίου

δ) Παρουσία τρωκτικών

Ειδικότερα τα στραγγίσματα και τα αέρια ακόμη και πολλά χρόνια μετά το τέλος της

λειτουργίας του χώρου προκαλούν αρνητικές επιδράσεις στο περιβάλλον. Αυτοί οι

δύο παράγοντες (αέρια, στραγγίσματα) έχουν στενή σχέση με τον τρόπο

επανένταξης του χώρου στην περιοχή, τη διαμόρφωση δηλ. του χώρου μετά το τέλος

της διαδικασίας της ενσωμάτωσης των απορριμμάτων. Αντίστροφα, τα μέτρα

αποκατάστασης του χώρου μπορούν να επηρεάσουν την ποσότητα και τις

επιδράσεις αερίων και στραγγισμάτων στο περιβάλλον.

Τα έργα αποκατάστασης για τη διαχείριση των στραγγισμάτων των Χ.Υ.Τ.Α.

σκοπεύουν στην ελαχιστοποίηση της ποσότητας των στραγγισμάτων, με κάλυψη-

στεγανοποίηση της επιφάνειας του Χ.Υ.Τ.Α. και στην κατάλληλη διαχείριση των

παραγόμενων στραγγισμάτων, ενώ τα έργα αποκατάστασης για τη διαχείριση των

αερίων των Χ.Υ.Τ.Α. στοχεύουν στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιδράσεων

των αερίων σε γειτονικές περιοχές και γενικότερα στο γειτονικό περιβάλλον και τις

δραστηριότητες. Η αποτροπή της κατείσδυσης υγρών εντός του Χ.Υ.Τ.Α. είναι ένα

θεμελιώδες στοιχείο της στρατηγικής. Απαιτείται η τελική κάλυψη να σχεδιασθεί και

να κατασκευασθεί ούτως ώστε να παρέχει μακροχρόνια σιγουριά για την αποτροπή

της κίνησης των υδάτων από την επιφάνεια προς το εσωτερικό του καλυμμένου

χώρου.

Τα μέτρα για την αποκατάσταση του χώρου λοιπόν είναι ανάλογα:

Σελ. 7 - 36


α) Με τον τρόπο λειτουργίας του χώρου. Τα μέτρα είναι διαφορετικά αν πρόκειται για

αποκατάσταση χώρου υγειονομικής ταφής απορριμμάτων ή αν πρόκειται για

αποκατάσταση χώρου ημιελεγχόμενης απόθεσης.

β) Με τις τοπικές συνθήκες (υπέδαφος, είδος απορριμμάτων, κλιματολογικές

συνθήκες, τοποθεσία) και

γ) Με το επιθυμητό είδος αξιοποίησης (γεωργική καλλιέργεια, δημιουργία δάσους ή

εξοχικού τοπίου ή πάρκου κ.α.).

Για την επιλογή των διαφόρων εναλλακτικών λύσεων χρήσης τέτοιων χώρων

χρησιμοποιούνται συνήθως διάφορα κριτήρια με διαφορετικούς συντελεστές

βαρύτητας κατά περίπτωση. Μερικά από τα κριτήρια αυτά είναι:

α) Συμβατότητα με τις επιθυμίες των τοπικών αρχών (ΟΤΑ)

β) Συμβατότητα με τις εν γένει προβλεπόμενες χρήσεις της ευρύτερης περιοχής.

γ) Κατάδειξη του στόχου ότι οι χώροι διάθεσης απορριμμάτων είναι χώροι που

μπορούν να αξιοποιηθούν.

δ) Κόστος.

Η κατασκευή κτιρίων πάνω σε χώρους διάθεσης είναι πολύ σπάνια. Σ' αυτές τις

περιπτώσεις απαιτείται πολύ καλός εξαερισμός και μόνωση της περιοχής του

υπογείου-θεμελίων.

Άλλες προτεινόμενες χρήσεις των χώρων μετά από κατάλληλη επιφανειακή κάλυψη

είναι ως: χώροι αναψυχής, (κυρίως λοφίσκοι με γκαζόν και δένδρα),

ποδηλατοδρόμια, ιπποδρόμια, χώροι αθλοπαιδιών, χώροι καλλιεργειών κλπ.

Η εφαρμοζόμενη σήμερα στρατηγική για χώρους που λειτουργούν σαν μονάδες

υγειονομικής ταφής απορριμμάτων είναι της ταυτόχρονης αποκατάστασης του τοπίου

με φύτευση αμέσως μετά την ολοκλήρωση της απόθεσης απορριμμάτων με τη

μέθοδο των "κυψελών" ύστερα από κατάλληλη κάλυψη της κάθε "κυψέλης".

Σελ. 7 - 37


7.2.9.2. Συνοπτική περιγραφή έργων αποκατάστασης παρόντος Χ.Υ.Τ.Α. Τα έργα αποκατάστασης του Χ.Υ.Τ.Α., συνίστανται στην κατασκευή της κατάλληλης

τελικής κάλυψης, ώστε ο Χ.Υ.Τ.Α. να αποδοθεί στη φύση και να επανενταχθεί στο

περιβάλλον.

Τα έργα αποκατάστασης του Χ.Υ.Τ.Α. θα εκτελούνται σταδιακά, παράλληλα με τις

φάσεις πλήρωσης του χώρου.

Το σύστημα τελικής κάλυψης που επιλέχθηκε, περιγράφεται ακολούθως.

Λόγω της σχετικά μακράς παραμονής των περαιωμένων τμημάτων του Χ.Υ.Τ.Α.

μέχρι την αποκατάστασή του, και με σκοπό την ελαχιστοποίηση των κατεισδυόντων

ομβρίων και γενικότερα των περιβαλλοντικών οχλήσεων, επάνω από το υλικό

καθημερινής επικάλυψης της ανωτέρας απορριμματικής στρώσης, θα τοποθετηθεί

και στρώση εξομάλυνσης πάχους τουλάχιστον 50 cm από ομοιογενή υλικά, με

κόκκους μέγιστης διαμέτρου 15 cm. Επάνω από αυτήν θα κατασκευαστεί το σύστημα

τελικής κάλυψης.

Η ελάχιστη κλίση των πλατωμάτων του Χ.Υ.Τ.Α. είναι 5% και η μέγιστη κλίση

πρανών κατά την πλήρωση του Χ.Υ.Τ.Α. είναι 1:3 (υ:β). Η κλίση πρανών μετά τις

καθιζήσεις δεν θα υπερβαίνει το 1:4 (υ:β).

Λόγω πιθανών ανωμαλιών στην επιφάνεια του Χ.Υ.Τ.Α. πριν την τελική κάλυψη (π.χ.

λόγω διαφορικών καθιζήσεων), αρχικά θα εκτελεσθούν οι απαιτούμενες

χωματουργικές εργασίες αποκατάστασης του αναγλύφου στην επιθυμητή του μορφή,

και κατόπιν θα ακολουθήσουν τα έργα τελικής κάλυψης.

Όσον αφορά την χρήση του τελικού χώρου, για την επιφάνεια του ΧΥΤΑ, υπάρχουν

δύο επιλογές:

α) Απλή φυτοκάλυψη, με σκοπό την επανένταξη του χώρου στην περιοχή

β) Κατασκευή έργων ανωδομής, που θα προσελκύουν επισκέπτες (π.χ. διάδρομοι,

παγκάκια, εγκαταστάσεις αθλοπαιδιών κλπ.)

Σελ. 7 - 38


Λόγω της μεγάλης απόστασης του χώρου από κατοικημένες περιοχές, θεωρείται

μικρής σημασίας η ενθάρρυνση της επισκεψιμότητας του χώρου, γι αυτό προτείνεται

απλά η φυτοκάλυψή του.

Τα έργα τελικής κάλυψης του Χ.Υ.Τ.Α., δεν ανήκουν στο πλαίσιο της παρούσας

εργολαβίας, όμως θα μελετηθούν στη φάση της προσφοράς, ώστε να εξασφαλίζεται

η εφαρμοσιμότητα των σχεδιαστικών επιλογών.

Προκειμένου να υπάρχει συγκρισιμότητα των Τεχνικών Προσφορών, τα έργα τελικής

κάλυψης του Χ.Υ.Τ.Α. θα μελετηθούν δεσμευτικά (επί ποινή αποκλεισμού) με το

ανωτέρω περιγραφέν σύστημα τελικής κάλυψης, χωρίς να επιτρέπεται η μελέτη με

εναλλακτικά συστήματα (π.χ. γεωσυνθετικά υλικά).

7.2.9.3. Έργα τελικής κάλυψης 7.2.9.3.1. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΤΕΛΙΚΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ

Πριν από τη απόδοση σε άλλες χρήσεις της επιφάνειας ενός χώρου διάθεσης

απορριμμάτων, απαιτείται η επιφανειακή κάλυψή του με κατάλληλα υλικά. Η

επιφανειακή κάλυψη εξυπηρετεί τους εξής σκοπούς:

α) Στεγάνωση έναντι διήθησης του νερού της βροχής για μείωση της παραγωγής

στραγγισμάτων.

β) Παροχή ενός κατάλληλου υπόβαθρου για φύτευση της επιφάνειας.

Παράλληλα πρέπει να είναι έτσι διαμορφωμένη ώστε να επιτρέπει, εκτός από τη

φύτευση, στράγγιση του νερού διήθησης και συλλογή του βιοαερίου.

Εναλλακτικοί τρόποι επιφανειακής κάλυψης

Υπάρχουν 3 εναλλακτικοί τρόποι επιφανειακής κάλυψης:

α) Αδιαπέρατη

β) Μικρής περατότητας

γ) Περατή.

Σελ. 7 - 39


α) Αδιαπέρατη επιφανειακή κάλυψη

Στοχεύει στον αποκλεισμό οποιασδήποτε διήθησης του νερού της βροχής μέσα στο

σώμα των απορριμμάτων.

Κατασκευάζεται συνήθως με τη χρήση συνθετικών μεμβρανών και απαιτεί συνήθως

διαμορφωμένες κλίσεις 1:3 για να είναι δυνατή η τοποθέτησή τους.

Μία τέτοια επιφανειακή κάλυψη θα έχει ως αποτέλεσμα λόγω της μείωσης της

διήθησης, τη μείωση της παραγωγής στραγγισμάτων, αλλά και την αύξηση της

πίεσης του βιοαερίου μέσα στη μάζα των απορριμμάτων. Είναι επομένως

απαραίτητη η άντληση του βιοαερίου σ' αυτή την περίπτωση.

Λόγω της μείωσης της υγρασίας του σώματος των απορριμμάτων μειώνεται η

βιολογική δράση με συνέπεια την πιθανώς σημαντική μείωση της παραγωγής

βιοαερίου.

Μακροπρόθεσμα εμφανίζονται κάποιες ρωγμές στην επιφανειακή κάλυψη, από

διαφορικές καθιζήσεις των απορριμμάτων. Αυτές οι ρωγμές επιτρέπουν την είσοδο

του νερού το οποίο τότε αυξάνει την παραγωγή στραγγισμάτων και βιοαερίου.

Το πάχος και η ελαστικότητα των μεμβρανών είναι κρίσιμα χαρακτηριστικά ώστε να

αντέχουν στις πιέσεις των φορτίων που θα δεχθούν χωρίς να τρυπήσουν.

β) Μικρής περατότητας επιφανειακή κάλυψη

Μία επιφανειακή κάλυψη μικρής περατότητας στοχεύει αφενός να μειώσει την

παραγωγή στραγγισμάτων και αφετέρου να δημιουργήσει μία επιφάνεια κατάλληλη

για μια σειρά από χρήσεις αναψυχής, καλλιεργειών ή φυσικού τοπίου.

Είναι εκ προοιμίου δεκτό ότι σ' ένα βαθμό θα δημιουργηθούν στραγγίσματα.

Ωστόσο, η περατότητα μπορεί να κυμανθεί ανάλογα με τα υλικά που θα

χρησιμοποιηθούν.

Σελ. 7 - 40


Για απορρίμματα οικιακής φύσεως χρησιμοποιείται αυτό το είδος της επιφανειακής

κάλυψης με σημαντικότατη μείωση της διήθησης των ομβρίων υδάτων.

Γι' αυτές τις αποδόσεις χρησιμοποιείται άργιλος ή άμμος αναμεμιγμένη με μπετονίτη

ή κατάλληλος συνδυασμός των ανωτέρω υλικών. Τα υλικά αυτά επιτρέπουν τη

διαμόρφωση κλίσεων μέχρι 1:2 αν και για μείωση της διάβρωσης και αύξηση της

ευστάθειας του αναγλύφου προτιμώνται κλίσεις μέχρι 1:3.

Οι διαφορικές καθιζήσεις μπορεί να επιτρέψουν τη διήθηση νερού, αλλά αυτό είναι

ήδη αποδεκτό από το σχεδιασμό αυτής της κάλυψης.

γ) Περατή επιφανειακή κάλυψη

Η κατασκευή διαπερατών καλυμμάτων γίνεται στις περιπτώσεις που η δημιουργία

διηθημάτων και η έκλυση του βιοαερίου στο περιβάλλον είναι γενικά μικρή.

Διαπερατά καλύμματα, μπορούν να κατασκευαστούν σε περιοχές που έχουν έντονη

ξηρασία, τα απορρίμματα είναι σχετικά αδρανή, ο περιβαλλοντικός κίνδυνος από την

δημιουργία διηθημάτων και έκλυση βιοαερίου είναι μικρός (π.χ. υπάρχει έλλειψη

υδροφόρου ορίζοντα, ύπαρξη αδιαπέρατων σχηματισμών σε μεγάλα πάχη, απουσία

δασών στα οποία μπορεί να δημιουργηθεί πυρκαγιά, δεν προβλέπεται χρήση της

επιφάνειας του Χ.Υ.Τ.Α. κ.λ.π.).

Στα παραπάνω συστήματα, κάποιος έλεγχος των εισερχομένων υδάτων, μπορεί να

γίνει μέσω της εξατμισοδιαπνοής με την χρησιμοποίηση κατάλληλων φυτών.

Επισημαίνεται ότι αυτό ο τρόπος τελικής κάλυψης για Χ.Υ.Τ.Α. οικιακών και

παρεμφερών απορριμμάτων δεν επιτρέπεται νομοθετικά

7.2.9.3.2. ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗ - ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗΣ Χ.Υ.Τ.Α.

Ένας από τους περιοριστικούς παράγοντες της φυτοκάλυψης χώρων διάθεσης

απορριμμάτων είναι το ότι θα πρέπει τα προς φύτευση είδη (ποώδη-αγροστώδη,

θαμνώδη, δενδρώδη) να υπάγονται στην ίδια φυτοκοινωνιολογική ζώνη που

υπάγεται η ευρύτερη περιοχή.

Σελ. 7 - 41


Ειδικότερα τα φυτά που θα επιλεγούν θα πρέπει να ανήκουν στην ίδια βλαστητική

ζώνη, τον ίδιο βιοκλιματικό όροφο που υπάγεται η συγκεκριμένη αλλά και η ευρύτερη

περιοχή, αλλά και να μπορούν να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν φυσιολογικά στο

χαρακτήρα του βιοκλίματος που ανήκει η περιοχή.

Ένας άλλος βασικός περιοριστικός παράγοντας είναι το δάπεδο φύτευσης με τα

προβλήματα εκπομπής βιοαερίου που μπορεί να εκδιώξει το οξυγόνο από τις ρίζες

των φυτών.

Επειδή λοιπόν πάνω από το υπάρχον δάπεδο δεν είναι δυνατόν να γίνουν απ'

ευθείας φυτεύσεις, γιατί το εγχείρημα της φυτοκάλυψης είναι σχεδόν καταδικασμένο

σε αποτυχία, θα πρέπει να υπάρξει κάποια υποδομή.

Η υποδομή αυτή συνίσταται στη διευθέτηση και συλλογή των στραγγισμάτων, στο

δίκτυο συλλογής και απαγωγής του βιοαερίου, στη σωστή διευθέτηση του χώρου και

τέλος στην επιλογή του σωστού εδαφικού υλικού επί του οποίου θα γίνουν οι

φυτεύσεις.

Το βιοαέριο ανεβαίνει στην επιφάνεια του εδάφους, εκτοπίζοντας τον εδαφικό αέρα,

δημιουργώντας αναερόβιες συνθήκες στο έδαφος και στις ρίζες των φυτών, με

αποτέλεσμα αυτές να εξαρτώνται από τα υπέργεια τμήματα αυτών όσον αφορά την

τροφοδοσία τους σε οξυγόνο. Η τροφοδοσία αυτή είναι συνήθως ανεπαρκής με

συνέπεια την απονέκρωση της ρίζας και φυσικά το θάνατο του φυτού ή και το θάνατό

του από δευτερογενείς παράγοντες (έντομα κλπ.), κατά τη φάση της εξασθένησής

του.

Ακόμη μπορούν να εμφανισθούν μερικές ή ολικές βλάβες στα φυτά εξ' αιτίας των

τοξικών συστατικών του βιοαερίου.

Το βιοαέριο μπορεί να δράσει και έμμεσα εναντίον των ριζών των φυτών, με τον

περιορισμό του αυξητικού χώρου τους. Δηλαδή επειδή οι ρίζες ποτέ δεν εισέρχονται

σε αναερόβιο περιβάλλον, θα υπάρξει πολύ μικρός σχετικά χώρος για να

προσλάβουν θρεπτικές ουσίες και νερό.

Σελ. 7 - 42


Για τους λόγους που αναφέρθηκαν πιο πάνω είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να

επιβιώσει οποιαδήποτε μορφή βλάστησης και το εγχείρημα της φυτοκάλυψης είναι

μάλλον καταδικασμένο σε αποτυχία, αν δε δημιουργηθεί κάποια αδιαπερατότητα από

την τελικά διαμορφωμένη επιφάνεια του χώρου μέχρι την επιφάνεια (εδαφικό

κάλυμμα) των φυτεύσεων.

Ένας τελευταίος περιοριστικός παράγοντας για την επιτυχία της φυτοκάλυψης, είναι

η καταλληλότητα του εδαφικού καλύμματος (εδαφικού υλικού) επί του οποίου θα

γίνουν οι φυτεύσεις.

Το επιφανειακό στρώμα κάλυψης που θα δεχθεί τα φυτά θα πρέπει να έχει την

κατάλληλη μηχανική σύσταση, πληρότητα και ποικιλία θρεπτικών ουσιών, κατάλληλο

πορώδες, να γίνεται καλός αερισμός των ριζών των φυτών μέσω αυτού, καλή

στράγγιση αλλά συγχρόνως και ικανοποιητική συγκράτηση της υγρασίας.

Ιδανική είναι η χρήση εδαφικού υλικού (χώματος) από εδάφη που εμφανίζουν κάποια

βιολογική δραστηριότητα.

Στην πραγματικότητα και στην πράξη όμως συνήθως είναι δύσκολο να βρεθούν οι

ποιότητες που χρειάζονται. Γι' αυτό, το εδαφικό κάλυμμα συχνά είναι ένας

συνδυασμός φυσικού χώματος και διαφόρων εδαφοβελτιωτικών υλικών (οργανικών),

όπως κοπριά, τύρφη, άχυρο, χούμους, πριονίδι, φυλλοχώματα, φλοιοί δένδρων,

compost, οργανικά λιπάσματα ή ακόμα και σπορά ψυχανθών φυτών επ' αυτού.

Εμπλουτισμός μπορεί να γίνει ακόμη και με ανόργανα εδαφοβελτιωτικά, όπως:

Ασβέστιο (ασβεστούχος νιτρική αμμωνία για αύξηση του ΡΗ) ή συνδυασμός

φωσφορικών και αζωτούχων λιπασμάτων.

Το φυσικό χώμα, πριν εμπλουτισθεί με τα διάφορα εδαφοβελτιωτικά, λόγω των

μεγάλων ποσοτήτων που απαιτούνται, δεν υπάρχει άλλη λύση από το να προέλθει

κυρίως από χωματουργικές εργασίες (αν είναι δυνατόν από επιφανειακά στρώματα

και όχι από βαθύτερα).

Σελ. 7 - 43


Ακόμη μπορεί να προέλθει και από χώρο λατομείων μαρμάρων ή λατομείων

αδρανών υλικών που θα συνίσταται στο άχρηστο υλικό για τα λατομεία, δηλαδή το

επιφανειακό εδαφικό υλικό που θα προκύψει κατά τις εργασίες αποκάλυψης του

πετρώματος.

Το χώμα αυτό των δύο πιο πάνω κατηγοριών, πριν εμπλουτισθεί με τα διάφορα

εδαφοβελτιωτικά που προαναφέρθηκαν, πρέπει να εξετασθεί ως προς τη μηχανική

σύστασή του και δομή του, μετά να εμπλουτισθεί και, τέλος, να διαστρωθεί (μπορεί

να εμπλουτισθεί και διαστρωμένο).

Στην περίπτωση που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν μεγάλες ποσότητες που θα

προέρχονται από ένα και μόνο συγκεκριμένο χώρο, είναι ενδεδειγμένη και μια

εργαστηριακή χημική ανάλυσή του.

Με τα όσα αναφέρθηκαν περί του επιφανειακού εδαφικού υλικού, που θα είναι το

υπόστρωμα επί του οποίου θα γίνουν οι φυτεύσεις και θα αναπτυχθούν τα φυτά,

αντιμετωπίζεται επαρκώς ένας ακόμη περιοριστικός παράγοντας για τη φυτοκάλυψη,

που μπορεί να είναι η ακαταλληλότητα του εδαφικού αυτού υλικού.

Κατά συνέπεια, η φυτοκάλυψη της στρώσης επιφανείας πρέπει να πληροί τις

ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) Τοπικά προσαρμόσιμα αποδεκτά φυτά

β) Ανθεκτικά στην ξηρασία και τις ακραίες θερμοκρασίες

γ) Ρίζες που δε θα διαρρηγνύουν τη χαμηλής περατότητας στρώση

δ) Ικανά να αναπτυχθούν σε εδάφη χαμηλής θρεπτικότητας με ελάχιστη προσθήκη

θρεπτικών

ε) Ικανοποιητική πυκνότητα φυτών για την ελαχιστοποίηση της επιφανειακής

διάβρωσης, σε όχι περισσότερο από 2 tons/acre/year

στ) Ικανά να επιβιώνουν με λίγη ή και καθόλου φροντίδα.

Το είδος των φυτών είναι μια σπουδαία επιλογή για τη διενέργεια της φυτοκάλυψης.

Η χρήση θάμνων και δέντρων απαιτεί συνήθως προσοχή, εξαιτίας του ότι το ριζικό

σύστημα εκτείνεται σε ένα βάθος που φυσιολογικά θα εισβάλλει στη στρώση

αποστράγγισης και στην αδιαπέρατη στρώση. Το πρόβλημα αυτό όμως

Σελ. 7 - 44


αντιμετωπίζεται με την αύξηση του ύψους της στρώσης του εδαφικού υλικού

υποστήριξης της φυτοκάλυψης. Ένας μεγάλος αριθμός από κατάλληλα είδη φυτών

με μικρότερο ριζικό σύστημα, όπως το γρασίδι και φυτά μικρής ανάπτυξης, είναι

διαθέσιμα για ποικίλα κλίματα. Ο χρόνος σποράς είναι επίσης πολύ σημαντικός για

την επιτυχή διενέργεια της φυτοκάλυψης.

7.2.9.3.3. ΕΠΙΛΕΓΕΝ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΕΛΙΚΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ

Ανωτέρω παρατέθηκαν τα διάφορα εναλλακτικά συστήματα επιφανειακής κάλυψης

για την τελική αποκατάσταση των Χ.Υ.Τ.Α., με τα πλεονεκτήματα και τα

μειονεκτήματα του καθενός.

Ο τρόπος τελικής κάλυψης που θα επιλεγεί, για την αποκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α. θα

εφαρμόζεται σταδιακά, καθώς σταδιακά θα ανεβαίνουν καθ' ύψος τα διάφορα

ταμπάνια του Χ.Υ.Τ.Α.

Ο τρόπος λειτουργίας του προς αποκατάσταση χώρου επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό

την επιλογή του τρόπου της επιφανειακής κάλυψης.

Γενικά συνιστάται πλήρης στεγάνωση (αδιαπέρατη επιφανειακή κάλυψη) σε

περιπτώσεις χώρων ημιελεγχόμενης απόθεσης, όταν στο ανώτερο επιφανειακό

πλάτωμα πρόκειται να πραγματοποιηθούν έργα (π.χ. εγκαταστάσεις αναψυχής). Με

τον τρόπο αυτό αποκλείεται η έξοδος του βιοαερίου και κυρίως των οσμών. Το

αδιαπέρατο αυτό κάλυμμα (με τη χρήση συνθετικής μεμβράνης) βοηθάει στη μείωση

των στραγγισμάτων που θα μπορούσαν να διαφεύγουν από τη βάση του χώρου.

Στις περιπτώσεις Χώρων Υγειονομικής Ταφής αλλά κυρίως όταν πρόκειται να γίνει

απόδοση του χώρου στη φύση, συνιστάται η χρήση μιας επιφανειακής κάλυψης

αδιαπέρατης ή μικρής περατότητας. Τα πρώτα μέτρα που λαμβάνονται για την

αποκατάσταση είναι αυτά που αποσκοπούν στη βελτίωση της μηχανικής

συμπεριφοράς του χώρου. Η επιφανειακή κάλυψη γίνεται με υλικά επιχώσεων. Πάνω

από αυτά τα υλικά διαστρώνεται στρώση αργίλου (πρακτικά αδιαπέρατη με

συντελεστή υδατοπερατότητας Κ≤10-9

m/s). Πάνω από την αδιαπέρατη αργιλική

Σελ. 7 - 45


στρώση τοποθετείται στρώση αποστράγγισης από σκύρα ή αμμοχάλικα

υδατοπερατά (συντελεστής υδατοπερατότητας Κ≥10-3

m/s). Πάνω από τη στρώση

αποστράγγισης τοποθετείται κατάλληλο έδαφος για τις ανάγκες της φυτοκάλυψης.

Στην περίπτωσή μας η αποκατάσταση-ανάπλαση θα γίνει με την κατασκευή μιας

μικρής περατότητας επιφανειακής κάλυψης, δεδομένου ότι είναι επιθυμητή η

φύτευση της τελικής επιφάνειας του χώρου προκειμένου, αυτός να επανενταχθεί στο

φυσικό περιβάλλον.

Η τελική επικάλυψη που προτείνεται για την παρούσα περίπτωση, περιλαμβάνει ένα

σχεδιασμό πολλαπλών στιβάδων που αποτελείται από την κορυφή ως τη βάση της

απ' τις εξής στρώσεις:

α) Στρώση επιφανείας: Αποτελείται από δύο συστατικά:

(1) Μία φυτοκαλυμμένη επιφάνεια, επιλεγμένη για να ελαχιστοποιεί τη διάβρωση και

να διευκολύνει την επιφανεική παροχέτευση.

(2) Το κατώτερο συστατικό, θα είναι εδαφικό υλικό συνολικού ελάχιστου ύψους 1,0

m, αποτελούμενο από το εδαφικό υλικό κορυφής (φυτόχωμα) και/ή κατάλληλο

εδαφικό υλικό πλήρωσης. Η στρώση φυτοχώματος θα έχει ελάχιστο πάχος

0,3m.

Η επιφάνεια της εδαφικής στρώσης στα πλατώματα πρέπει να έχει ενιαία κλίση

τουλάχιστον 5%. Κάτω από τη στρώση αυτή και πάνω από τη στρώση

αποστράγγισης θα διαστρωθεί γεωσυνθετικό φίλτρο (γεωύφασμα) για να αποτρέψει

τη μετανάστευση λεπτόκοκκων υλικών από τη μία στρώση στην άλλη και για να

προστατεύσει τη ζώνη αποστράγγισης από φράξιμο.

β) Στρώση αποστράγγισης ύψους 30cm και ελάχιστου συντελεστή διαπερατότητας

1x10-3

m/s. Αυτή η στρώση μειώνει δραστικά τη διήθηση των υγρών προς την

αδιαπέρατη στρώση, και θα έχει τελική κλίση τουλάχιστον 5% στα σημεία του

πλατώματος μετά απ' την καθίζηση.

Σελ. 7 - 46


γ) Στρώση Στεγανοποίησης: Αυτή παρέχει μακροχρόνια βεβαιότητα από την

κατείσδυση των υδάτων στα υποκείμενα απορρίμματα. Αποτελείται από

συμπιεσμένο εδαφικό υλικό (αργιλικό χώμα ή ισοδύναμο συνδυασμό) ελάχιστου

πάχους στρώσης 0,5 m και μέγιστου συντελεστή διαπερατότητας 1x10-9

m/s. Κάτω

από την στρώση αυτή και πάνω από τη στρώση συλλογής βιοαερίου και

πλευροδιηθούμενων στραγγισμάτων, θα διαστρωθεί γεωσυνθετικό φίλτρο

(γεωύφασμα) για να αποτρέψει τη μετανάστευση λεπτόκοκκων υλικών από τη μια

στρώση στην άλλη και για να προστατεύσει την κατώτερη στρώση από φράξιμο.

δ) Στρώση συλλογής βιοαερίου και πλευροδιηθούμενων στραγγισμάτων: Είναι

στρώση σκύρων ή περατών αμμοχάλικων, ελάχιστου πάχους 30cm και συντελεστή

υδροπερατότητας k≥1x10-3 m/sec. Eίναι τοποθετημένη κάτω από τη στρώση

χαμηλής περατότητας και βοηθάει στην απαγωγή του βιοαερίου, που φτάνει ως την

κορυφή, αλλά συντελεί και στην αποστράγγιση των πλευροδιηθούμενων

στραγγισμάτων.

Αυτή η διάταξη επικάλυψης του χώρου, συνδυάζει δύο πολύ μεγάλα πλεονεκτήματα:

1) Μικρής διαπερατότητας στρώση, άρα ελαχιστοποίηση των κατεισδύσεων και

2) Φυτοκάλυψη, άρα αφενός αισθητική βελτίωση και αφετέρου μείωση της

διάβρωσης του εδάφους.

Οι καθιζήσεις που λαμβάνουν χώρα εντός του σώματος ενός Χ.Υ.Τ.Α., ενδέχεται να

διαταράξουν την αρτιότητα και τη λειτουργία του συστήματος τελικής επικάλυψης. Οι

καθιζήσεις των απορριμμάτων ίσως είναι ομοιόμορφα κατανεμημένες και ίσως

επίσης έχουν ήδη συμβεί, πριν τη διαμόρφωση της τελικής επικάλυψης.

Ομως ενδέχεται να υπάρξουν και ανομοιόμορφα κατανεμημένες καθιζήσεις, μετά το

κλείσιμο του χώρου, που μπορεί να διαταράξουν την αρτιότητα της τελικής

επικάλυψης, με τη δημιουργία κοιλωμάτων και ρηγμάτων.

Προκειμένου να μειώσουμε το ενδεχόμενο βλάβης από καθιζήσεις, θα πρέπει κατά

την πλήρωση του Χ.Υ.Τ.Α. με απορρίμματα, η διαμόρφωση των ταμπανιών να

γίνεται με το μέγιστο δυνατό βαθμό συμπίεσης, ενώ η διάστρωση τυχόν υλικών

Σελ. 7 - 47


εκσκαφής, επί της διαμορφωμένης μάζας των απορριμμάτων, πρέπει να γίνει

απολύτως ομοιόμορφα έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η κατά το δυνατόν ομοιόμορφα

κατανεμημένη καθίζηση και η τελική κλίση μετά απ' τις καθιζήσεις της επικάλυψης, να

βρίσκεται στα επίπεδα του πραγματικά επιθυμητού σχεδιασμού.

Η διαδικασία σχεδιασμού της επικάλυψης που χρησιμοποιείται για να επιτευχθεί η

τελική κλίση, θα λάβει υπόψη τα ακόλουθα:

α) Σταθεροποίηση των χωμάτων και υλικών υποστρώματος του χώρου.

β) Σταθεροποίηση του συστήματος συλλογής στραγγισμάτων

γ) Σταθεροποίηση όλων των τελικών συστατικών επικάλυψης.

7.2.9.3.4. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ

Α) ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΦΥΤΑ

Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, τα προτεινόμενα φυτά θα προκύψουν αφού

εκτιμηθεί ποιά ανήκουν στην ίδια βλαστητική ζώνη, τον ίδιο βιοκλιματικό όροφο που

υπάγεται η συγκεκριμένη αλλά και η ευρύτερη περιοχή αλλά και να μπορούν να

επιβιώσουν και να αναπτυχθούν φυσιολογικά στο χαρακτήρα του βιοκλίματος που

ανήκει η περιοχή, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να εκπληρώνουν την αναγκαιότητα του

συνδυασμού της έκτασης του ριζικού τους συστήματος με το ύψος του γαιώδους

υποστρώματος.

Με ποικιλία ειδών βλάστησης με τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν πιο πάνω, θα

υπάρξει μεγάλη ποικιλομορφία ειδών βλάστησης, με αποτέλεσμα την άριστη

αισθητικά εικόνα του αποκατεστημένου Χ.Υ.Τ.Α., τόσο από τον παρατηρητή όσο και

από τον ευρισκόμενο εντός αυτού.

Β) ΥΠΟΣΤΡΩΜΑ ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗΣ

Το εδαφικό υλικό της στρώσης επιφανείας πρέπει να πληροί τις ακόλουθες

προϋποθέσεις:

α) Για την υποστήριξη της βλάστησης, ένα ελάχιστο ύψος 1,0 m, που θα

περιλαμβάνει τουλάχιστον 30 cm εδαφικού υλικού κορυφής (εδαφικό υλικό χαμηλής

ποιότητας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το κατώτερο τμήμα). Αυτό το ύψος μπορεί

Σελ. 7 - 48


να είναι και μεγαλύτερο, αν απαιτείται, όταν π.χ. είναι αναγκαία ή επιθυμητή

μεγαλύτερη ποσότητα αποθηκευμένου νερού για τα φυτά ή αν φυτευθούν δενδρώδη

ή θαμνώδη φυτά.

β) Μέση υφή, ώστε να διευκολύνεται η εκκόλαψη των σπόρων και η ανάπτυξη των

ριζών των φυτών.

γ) Τελική επιφανειακή κλίση στα πλατώ, λαμβανομένων υπόψιν των καθιζήσεων,

τουλάχιστον 5%, για να διευκολύνεται η απορροή.

δ) Ελάχιστη συμπύκνωση για να διευκολύνεται η ανάπτυξη των ριζών και η

ικανοποιητική κατείσδυση για να συντηρεί την ανάπτυξη κατά τις ξηρές περιόδους.

Εφόσον ως ανώτατο στρώμα θα έχουμε τη φυτοκάλυψη, επιβάλλεται το υπόστρωμά

της να είναι ύψους τουλάχιστον 1,0 m. Το χώμα θα είναι κατάλληλο για την

υποστήριξη πολλών ειδών φυτών που θα μειώνουν τη διάβρωση. Το ελάχιστο ύψος

του χώματος καθορίζεται σε 1,0 m λόγω του ότι:

i) Eίναι επαρκές ύψος για την ανάπτυξη των ριζικών συστημάτων των περισσοτέρων

μη δενδρωδών φυτικών ειδών.

ii) Για ευρέα όρια συνθηκών, παρέχει επαρκή χωρητικότητα κατακράτησης νερού για

να μετριάζει την κατείσδυση των ομβρίων υδάτων στη στιβάδα αποστράγγισης και να

συντηρεί τη φυτοκάλυψη κατά τις ξηρές περιόδους.

iii) Παρέχει επαρκές πάχος χώματος, έχοντας λάβει υπόψη αναμενόμενες

μακροχρόνιες απώλειες λόγω διάβρωσης.

Το εδαφικό αυτό υλικό είναι δυνατό να εμπλουτίζεται με compost ή άλλα

εδαφοβελτιωτικά, είτε πριν τη διάστρωσή του είτε ακόμη και μετά, το οποίο και

προτείνεται ως πιο εφικτή λύση.

Γ) ΕΡΓΑ ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗΣ

Τα έργα της φυτοκάλυψης ισχύουν με την προϋπόθεση ότι όλα τα υπόλοιπα έργα,

όπως αυτά που σχετίζονται με τη μορφολογία του εδάφους, την ποιότητα του υλικού

επικάλυψης και την επιτυχία εφαρμογής του, τη διευθέτηση των στραγγισμάτων,

όπως και τη διευθέτηση του βιοαερίου, έχουν εκτελεσθεί με επιτυχή τρόπο.

Στο τελευταίο στρώμα του εδάφους (εδαφικό υλικό) επί του οποίου θα γίνουν οι

φυτεύσεις, καλό θα είναι κατά τη διάστρωση να αποφεύγεται οποιαδήποτε συμπίεσή

Σελ. 7 - 49


του, γι' αυτό προτιμότερο θα είναι οι εργασίες να εκτελούνται από ερπυστριοφόρα

οχήματα.

Το πάχος του στρώματος του εδαφικού υλικού γενικότερα, κυμαίνεται από 0,60 m

(για δημιουργία χλοοτάπητα και φύτευση ψυχανθών φυτών) μέχρι 1,80 m στα σημεία

που θα φυτευθεί δενδρώδης βλάστηση.

Για τη θαμνώδη βλάστηση το πάχος του εδάφους μπορεί να κυμανθεί από 0,80 -

1,00 m.

Στο υπό μελέτη έργο το συνολικό πάχος του στρώματος κορυφής (φυτόχωμα και

υλικό πλήρωσης) θα είναι 1,0 m, όπου η στρώση του φυτοχώματος θα έχει ελάχιστο

πάχος 0,3 m.

Πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε φύτευση ή σπορά θα πρέπει να προετοιμαστεί το

έδαφος. Στην περίπτωση που αυτό είναι συμπιεσμένο θα πρέπει να οργωθεί (σε

βάθος 0,50 - 0,60 m) και μετά να φρεζαρισθεί σε βάθος 0,30 m και αφού αφεθεί

μερικές μέρες να κατακαθήσει, ακολουθεί η σπορά ή οι φυτεύσεις. Ταυτόχρονα με το

φρεζάρισμα μπορεί να γίνει και ο εμπλουτισμός του.

Τα φυτώρια των δένδρων και των θάμνων που θα φυτευθούν θα είναι μονοετή ή

διετή και σε αποστάσεις τις οποίες θα υπαγορεύουν οι κατά τόπους συνθήκες

(προτείνονται 0,8 - 1,2 m). Τα θαμνώδη φυτά που θα φυτευθούν θα τοποθετηθούν

εντός λάκκου.

Στο λάκκο φύτευσης κάθε ή θάμνου θα πρέπει να τοποθετηθεί μία μικρή ποσότητα

(200-300 g) οργανοχουμικού λιπάσματος. Για τη σπορά του χλοοτάπητα θα

απαιτηθούν 50-60 g σπόρων ανά m2 και ο χρόνος σποράς του θα είναι πριν την

άνοιξη.

Στην περίπτωση που σπαρούν κάποια ψυχανθή φυτά θα χρειαστούν 30-40 g

σπόρων ανά m2 και η περίοδος της σποράς θα είναι το φθινόπωρο ή την άνοιξη,

πράγμα που εξαρτάται από τα είδη των ψυχανθών.

Σελ. 7 - 50


Τα ψυχανθή φυτά εμπλουτίζουν το έδαφος με άζωτο σημαντικά, λόγω της

συμβίωσης των ριζών τους με αζωτοδεσμευτικά βακτήρια.

Η αρχική κάλυψη του εδάφους με ποώδη, για μια τουλάχιστον βλαστητική περίοδο,

κρίνεται αναγκαία, γιατί με τον τρόπο αυτό βελτιώνουμε τις εδαφικές συνθήκες, όπως

και το μικροκλίμα του συγκεκριμένου χώρου, δημιουργώντας ευνοϊκότερες συνθήκες

για να υποδεχθεί το έδαφος τα ξυλώδη φυτά και να αναπτυχθούν σωστά. Ακόμα

εμποδίζεται έτσι σημαντικά η διάβρωση του εδάφους.

Τα πρανή μπορούν να φυτευθούν με δύο μεθόδους-τρόπους, εκ των οποίων ο

δεύτερος είναι πιο δαπανηρός αλλά η επιτυχής φύτευση των πρανών είναι

εξασφαλισμένη 100%.

α. Η φύτευση στα πρανή μπορεί να γίνει σε αυλάκια, τα οποία σκάβονται σε

απόσταση 0,80 - 1,20 m μεταξύ τους και πλάγια προς τα πρανή (γωνία 15%). Με

τον τρόπο αυτό αξιοποιούνται καλύτερα τα νερά των βροχών ενώ μειώνεται ο

κίνδυνος διάβρωσης.

β. Έχοντας σαν κύριο στόχο τη σταθεροποίηση του εδάφους των πρανών μπορούμε

να το επιτύχουμε με συνδυασμό των εξής:

- Προστατευτικό πλέγμα από φυτικές ίνες που αποσυντίθενται σε 4 χρόνια

περίπου.

- Σπορά μίγματος αγροστωδών και ψυχανθών φυτών (με την τεχνική του

υδροσπορέα) με πλούσιο ριζικό σύστημα για άμεση συγκράτηση του χώματος.

- Ταυτόχρονη φύτευση δένδρων και θάμνων, που μεγαλώνοντας θα εκπληρώσουν

το στόχο τους.

Στα σημεία που θα φυτευθούν φυλλοβόλα δένδρα, θα πρέπει να δημιουργηθεί

θαμνώδης ή ποώδης υποόροφος κυρίως στα πρανή αλλά και στις επίπεδες

επιφάνειες.

Δ) ΣΤΡΩΣΗ ΑΠΟΣΤΡΑΓΓΙΣΗΣ

Η προτεινόμενη τελική επικάλυψη συμπεριλαμβάνει μία στρώση αποστράγγισης για

την απομάκρυνση του νερού που κατεισδύει μέσω της επιφανειακής στρώσης. Η

στρώση αποστράγγισης πρέπει να σχεδιασθεί ώστε να ελαχιστοποιεί το ποσό και το

χρόνο παραμονής των υδάτων που έρχονται σε επαφή με τη χαμηλής περατότητας

Σελ. 7 - 51


στρώση. Με τον τρόπο αυτό μειώνει την πιθανότητα παραγωγής στραγγισμάτων.

Με άλλα λόγια, τα υλικά κατασκευής της στρώσης αποστράγγισης και η διαμόρφωσή

της πρέπει να συμβάλλουν στην ταχεία και αποτελεσματική απομάκρυνση σε μια

εξωτερική παροχέτευση.

Η στρώση αποστράγγισης πρέπει να σχεδιασθεί, να κατασκευασθεί και να

λειτουργήσει χωρίς να φράσσεται. Το φυσικό φράξιμο μπορεί να αποφευχθεί με

ενσωματώσεις μίας στρώσης διήθησης από γεωσυνθετικό υλικό μεταξύ της

επιφανειακής στρώσης και της στρώσης αποστράγγισης.

Εάν η στρώση αποστράγγισης αποτελείται από κοκκώδες υλικό, τότε θα πληρεί τις

ακόλουθες προδιαγραφές:

α) Ύψος 30cm και ελάχιστη κλίση 5% στον πυθμένα της στρώσης

β) Ο συντελεστής διαπερατότητας του υλικού αποστράγγισης δεν πρέπει να είναι

μικρότερος από 1x10-3

m/s κατά το χρόνο εγκατάστασης

γ) Το κοκκώδες υλικό θα είναι διαβάθμισης 16/32 mm. Θα είναι λείο και

στρογγυλεμένο και δε θα περιέχει καθόλου σκληρά τεμάχια, ούτε θα πρέπει να

περιέχει λεπτόκοκκο υλικό, κάτι που ίσως μείωνε τη διαπερατότητα.

δ) Μία στρώση φίλτρου (γεωσυνθετικό) πρέπει να περιλαμβάνεται ανάμεσα στη

στρώση αποστράγγισης και τη στρώση επιφανείας, για να αποφεύγονται φραξίματα

της στιβάδας αποστράγγισης από λεπτό υλικό.

Η προτεινόμενη στρώση έχει ύψος 30cm, για να αφήνει αρκετή εγκάρσια περιοχή για

τη μεταφορά της αποστράγγισης και για την προφύλαξη της στρώσης χαμηλής

περατότητας.

Η στρώση αποστράγγισης πρέπει να έχει κλίση που θα οδηγεί σε μια παροχέτευση

εξόδου, που επιτρέπει στο διηθούμενο νερό μία ικανοποιητική απομάκρυνση.

Τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή της στρώσης αποστράγγισης

πρέπει να πλυθούν ή να προφυλαχθούν με προπέτασμα για την απομάκρυνση των

λεπτόκοκκων, που ίσως προκαλέσουν φράξιμο.

Σελ. 7 - 52


Ε). ΑΔΙΑΠΕΡΑΤΗ ΣΤΡΩΣΗ (ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΦΡΑΓΜΟΣ)

Το συστατικό υλικό της στρώσης χαμηλής περατότητας (εδαφικό αργιλικό υλικό)

πρέπει να μελετηθεί, να κατασκευασθεί και να λειτουργεί ούτως ώστε να μεγιστοποιεί

την απομάκρυνση του νερού μέσω της υπερκείμενης στρώσης αποστράγγισης και να

ελαχιστοποιεί τη διήθηση του νερού εντός των απορριμμάτων. Η χαμηλής

περατότητας στρώση πρέπει να χρειάζεται λίγη ή καθόλου συντήρηση.

Η χαμηλής περατότητας στρώση αποτελείται από συμπιεσμένο εδαφικό υλικό, το

οποίο εξυπηρετεί τους εξής στόχους:

α) Ελαχιστοποιεί μακροχρόνια την κατείσδυση υγρών εντός της μάζας των


β) Παρέχει ένα σταθερό υπόβαθρο για την επίστρωση των υπερκείμενων στρώσεων

της τελικής επικάλυψης.

Η επιλογή των 50cm ύψους έγινε με βάση τις κατασκευαστικές δυνατότητες και την

ικανότητά τους να παρέχουν ομοιομορφία διαπερατότητας. Τα 50cm

κατασκευάζονται τμηματικά, με την συμπίεση σε στρώσεις των 15 – 25 cm, για

καλύτερη επίτευξη της συμπίεσης και της στεγάνωσης.

Ως υλικό για την στρώση στεγανοποίησης θα χρησιμοποιηθεί κατάλληλο αργιλικό

υλικό ή άλλος ισοδύναμος συνδυασμός (π.χ. μίγμα αργίλου – άμμου, άμμου –

μπετονίτη, κ.λπ.). Οι τεχνικές προδιαγραφές υλικών και εργασιών, είναι ίδιες με αυτές

που αναφέρονται στο σύστημα στεγανοποίησης του πυθμένα και των πρανών του

Χ.Υ.Τ.Α.

ΣΤ) ΣΤΡΩΣΗ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΕΥΡΟΔΙΗΘΟΥΜΕΝΩΝ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΩΝ

Οι τεχνικές προδιαγραφές υλικών και εργασιών αυτής της στρώσης, είναι ίδιες με τη

στρώση αποστράγγισης του πυθμένα και των πρανών του Χ.Υ.Τ.Α.

Ζ) ΓΕΩΥΦΑΣΜΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ

Γεωύφασμα διαχωρισμού θα τοποθετηθεί:

α) Μεταξύ της στρώσης επιφανείας και της στρώσης αποστράγγισης ομβρίων.

β) Μεταξύ της στρώσης τεχνητού γεωλογικού φραγμού και της στρώσης συλλογής

βιοαερίου και πλευροδιηθούμενων στραγγισμάτων.

Σελ. 7 - 53


Το γεωύφασμα τοποθετείται για προστασία της κατώτερης στρώσης από έμφραξη,

λόγω της μετανάστευσης λεπτόκοκκων υλικών απ΄ την ανώτερη στρώση.

Και στις δύο περιπτώσεις, προτείνεται γεωύφασμα πολυπροπυλενίου (ΡΡ) ή υψηλής

πυκνότητας πολυαιθυλενίου (HDPE) μη υφαντό, ελαχίστου ειδικού βάρους 200 g/m2.

7.2.9.4. Μεταφροντίδα – Περιβαλλοντικός έλεγχος αποκατεστημένου Χ.Υ.Τ.Α. Μετά την εκτέλεση των έργων τελικής αποκατάστασης του Χ.Υ.Τ.Α., είναι απαραίτητη

η μεταφροντίδα του χώρου, ώστε να ολοκληρωθεί η ήπια αποκατάσταση με φυσική

επανένταξη του χώρου στο περιβάλλον.

Η μεταφροντίδα του χώρου περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενέργειες:

α. Παρακολούθηση κατά τακτά χρονικά διαστήματα της μηχανικής συμπεριφοράς του

αναπλασθέντος ανάγλυφου, και ιδιαίτερα :

I. Διαφορικών καθιζήσεων.

II. Οριζοντίων μετατοπίσεων

III. Τοπικών διαβρώσεων

IV. Ρηγματώσεων

Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το φαινόμενο υπέρβασης των αναμενόμενων μεγεθών

της περίπτωσης II, που ριζικά αντιμετωπίζεται μόνο με εξειδικευμένες και δαπανηρές

παρεμβάσεις.

β. Τακτική επιθεώρηση ή/και συντήρηση των επιμέρους έργων και εγκαταστάσεων

I. Των περιμετρικών χανδακιών ή τάφρων παροχέτευσης των ομβρίων από

πιθανή έμφραξή τους.

II. Των αβαθών αυλακιών (απορροής των ομβρίων του απορριμματικού

ανάγλυφου) από διάβρωση, έμφραξη, ανάπτυξη βλάστησης, τοπική

καθίζηση,

III. Των στοιχείων φυσικής κατείσδυσης των στραγγισμάτων. Ενδεχόμενη

εμφάνιση πλευροδιηθημάτων πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα με επιτόπου

διοχέτευση τους στο εσωτερικό του χώρου.

Σελ. 7 - 54


IV. Του συστήματος διαχείρισης των στραγγισμάτων, με έμφαση στην

λειτουργική κατάσταση των αντλιών στα φρεάτια τροφοδοσίας των αντλιών

και στην παροχετευτικότητα των τάφρων κατείσδυσης των στραγγισμάτων.

γ. Παρακολούθηση και, όταν χρειάζεται προστασία αλλά και υποστήριξη της φυσικής

διαδικασίας φυτοκάλυψης του χώρου.

δ. Προστασία του χώρου έναντι ανεπιθύμητων ανθρωπογενών παρεμβάσεων, όπως:

I. Απόρριψη στερεών αποβλήτων.

II. Καταπάτηση εκτάσεων.

III. Ανάπτυξη παράνομων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

ε. Ενέργειες περιβαλλοντικού ελέγχου που κρίνονται τεχνικά και οικονομικά εφικτές

είναι η διαχρονική παρακολούθηση και αξιολόγηση βασικών φυσικοχημικών

παραμέτρων των νερών του πλησιέστερου κατάντη επηρεαζόμενου σημείου

υδροληψίας.

Για τους παραπάνω σκοπούς απαιτείται εγκαθίδρυση συστήματος παρακολούθησης

(φρεάτια παρακολούθησης), μηχανισμός ελέγχου συστήματος παρακολούθησης των

στραγγισμάτων .

7.2.10. Αντιμετώπιση επιπτώσεων κατά τη φάση τυχόν έκτακτων καταστάσεων – αστοχιών στην εγκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α. 7.2.10.1. Πλημμυρική παροχή ομβρίων Οι κυριότερες ενδεχόμενες επιπτώσεις από την πλημμυρική παροχή ομβρίων είναι:

α) Ανεπάρκεια αντιπλημμυρικών έργων

β) Παράσυρση απορριμμάτων και χωμάτων εκτός της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α.

γ) Παραγωγή υπερβολικής ποσότητας στραγγισμάτων, τέτοιας που να υπερβαίνει

την δυναμικότητα της Ε.Ε.Σ. ή/και των αντλιοστασίων

δ) Έμφραξη αντιπλημμυρικών έργων από παρασυρόμενα υλικά

ε) Διάβρωση απορριμματικού ανάγλυφου

Τα κυριότερα μέτρα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων είναι:

Σελ. 7 - 55


α) Διαστασιολόγηση των αντιπλημμυρικών έργων έτσι ώστε να υπερεπαρκούν για

τα δεδομένα της μέγιστης βροχόπτωσης.

β) Καθαρισμός των αντιπλημμυρικών έργων το ταχύτερο δυνατόν, σε περίπτωση

έμφραξής τους

γ) Καθαρισμός της περιβάλλουσας περιοχής το ταχύτερο δυνατόν, σε περίπτωση

παράσυρσης απορριμμάτων και χωμάτων εκτός της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α.

δ) Αποκατάσταση του απορριμματικού ανάγλυφου σε περίπτωση διάβρωσής του

ε) Για την αντιμετώπιση υπερβολικής ποσότητας παραγόμενων στραγγισμάτων, η

Ε.Ε.Σ. θα πρέπει να περιλαμβάνει δεξαμενή βροχοστραγγισμάτων, ικανής

αποθηκευτικής ικανότητας. Επίσης η διαστασιολόγηση των αντλιοστασίων που

είναι σε κρίσιμες θέσεις και θα λαμβάνουν την πλημμυρική παροχή, πρέπει να

είναι τέτοια που να επαρκεί για τις παροχές αυτές. Όλα τα αντλιοστάσια

στραγγισμάτων θα φέρουν και εφεδρική αντλία.

7.2.10.2. Εκδήλωση πυρκαγιάς Τα μέτρα αντιπυρικής προστασίας, τόσο για την πρόληψη, όσο και για την

αντιμετώπιση εκδήλωσης πυρκαγιάς, έχουν περιγραφεί αναλυτικά αντίστοιχο

κεφάλαιο.

7.2.10.3. Αστοχία έργων διαχείρισης βιοαερίου Η αντιμετώπιση των αστοχιών στα έργα διαχείρισης βιοαερίου συνίσταται στα

κάτωθι:

α) Σε περίπτωση αστοχίας στο σύστημα συλλογής, λόγω βλάβης των κατακόρυφων

φρεατίων συλλογής, αποκαθίσταται η βλάβη. Εάν αυτό είναι αδύνατο, τότε

διανοίγεται γεώτρηση για την κατασκευή νέου φρεατίου στην ίδια περιοχή.

β) Σε περίπτωση βλάβης του συστήματος καύσης του βιοαερίου, εάν λειτουργεί το

σύστημα άντλησης, η άντληση του βιοαερίου συνεχίζεται με σκοπό αυτό να μην

συγκεντρώνεται εντός του απορριμματικού όγκου. Στην περίπτωση αυτή, το

βιοαέριο διατίθεται ανεπεξέργαστο στην ατμόσφαιρα προσωρινά, μέχρι να

αποκατασταθεί η αστοχία.

γ) Σε περίπτωση βλάβης του συστήματος άντλησης του βιοαερίου, ανεξάρτητα απ’

την λειτουργία ή μη του συστήματος καύσης πρέπει να εξασφαλιστεί η

απρόσκοπτη απομάκρυνση του βιοαερίου απ’ το σώμα του Χ.Υ.Τ.Α., ώστε να μην

Σελ. 7 - 56


συσσωρευτεί και δημιουργηθούν υπερπιέσεις και άλλα δυσάρεστα επακόλουθα.

Για τον σκοπό αυτό, αποσυνδέονται οι κεφαλές των φρεατίων, και τα φρεάτια

λειτουργούν για την παθητική απομάκρυνση του βιοαερίου προσωρινά, μέχρι να

αποκατασταθεί η αστοχία.

7.2.10.4. Αστοχία έργων διαχείρισης στραγγισμάτων Η αντιμετώπιση των αστοχιών στα έργα διαχείρισης στραγγισμάτων, συνίσταται στα

κάτωθι:

α) Σε περίπτωση αστοχίας του δικτύου συλλογής στραγγισμάτων, η στρώση

αποστράγγισης λειτουργεί ως κύριο σύστημα αποστράγγισης και οι επιπτώσεις

δεν είναι ιδιαιτέρως δυσμενείς. Πάντως σε περίπτωση που η αστοχία οφείλεται σε

έμφραξη του δικτύου συλλογής στραγγισμάτων, αυτή μπορεί να αρθεί με

καθαρισμό των αγωγών. Γι’ αυτό πρέπει να προβλέπονται διατάξεις καθαρισμού

των αγωγών του πρωτεύοντος δικτύου συλλογής.

β) Για την αντιμετώπιση αστοχίας των αντλιοστασίων, όλα τα αντλιοστάσια

στραγγισμάτων θα φέρουν και εφεδρικές αντλίες.

γ) Σε περίπτωση αστοχίας τμημάτων ή του συνόλου των Ε.Ε.Σ., με αποτέλεσμα την

ανεπαρκή επεξεργασία των στραγγισμάτων, προτείνεται η ανακυκλοφορία του

συνόλου των ανεπεξέργαστων ή των μερικώς επεξεργασμένων στραγγισμάτων

στο Χ.Υ.Τ.Α., μέχρι την αποκατάσταση της αστοχίας.

7.2.10.5. Αστοχία έργων στεγανοποίησης Χ.Υ.Τ.Α. Σύμφωνα με όσα θα αναφερθούν στο κεφάλαιο Ελέγχου και Παρακολούθησης,

προβλέπεται η ανόρυξη γεωτρήσεων, και ανάντη (ως γεώτρηση αναφοράς) και

κατάντη (ως γεωτρήσεις ελέγχου) της υδραυλικής ροής των υπογείων υδάτων στην

περιοχή του Χ.Υ.Τ.Α. Μέσω των γεωτρήσεων αυτών είναι δυνατή η διαπίστωση της

τυχούσας διαφυγής στραγγισμάτων, οφειλόμενης σε αστοχία της στεγάνωσης του

πυθμένα και των πρανών του ΧΥΤΑ.

Στην περίπτωση διαπίστωσης διαφυγής στραγγισμάτων, άμεση προτεραιότητα

αποτελεί η ελαχιστοποίηση της διαφυγούσας ποσότητας. Έτσι ως επανορθωτικά

μέτρα προτείνονται τα ακόλουθα:

Σελ. 7 - 57


α) Μείωση της επιφάνειας του μετώπου εργασίας του Χ.Υ.Τ.Α.

Όπως είναι γνωστό, το μεγαλύτερο ποσοστό ομβρίων κατεισδύει και μετατρέπεται σε

στραγγίσματα, μέσω του μετώπου εργασίας του Χ.Υ.Τ.Α., το οποίο φέρει ανεπαρκή

κάλυψη. Έτσι, με την ελαχιστοποίηση του μετώπου εργασίας του Χ.Υ.Τ.Α.,

ελαχιστοποιείται και η κατείσδυση ομβρίων, άρα και η παραγωγή στραγγισμάτων.

β) Συνέχιση λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α. με τη μέθοδο των καθ’ ύψος αναπτυσσόμενων

κυττάρων

Με βάση τη μέθοδο αυτή, ο Χ.Υ.Τ.Α. θα πληρούται με τη μορφή αλληλοδιαδοχικά

αναπτυσσόμενων καθ΄ ύψος κυττάρων, και όχι με τη μορφή οριζοντίως

αναπτυσσόμενων κυττάρων (εκτατικά). Έτσι, κάθε φορά, θα λειτουργεί ένα κύτταρο,

κατάλληλης έκτασης. Όταν το κύτταρο αυτό φτάσει σε ένα ορισμένο ύψος, θα

σφραγίζεται προσωρινά με υλικό χαμηλής περατότητας (προσωρινή σφράγιση)

όπως π.χ. αργιλικό υλικό ή/και προσωρινή συνθετική γεωμεμβράνη, η διάθεση των

απορριμμάτων συνεχίζεται σε άλλο κύτταρο κ.ο.κ. Έτσι κάθε φορά η εκτεθειμένη

έκταση θα ανέρχεται σε ένα κύτταρο, και η υπόλοιπη έκταση θα φέρει προσωρινή

σφράγιση, ελαχιστοποιώντας σημαντικά την παραγωγή στραγγισμάτων.

γ) Δημιουργία ενδιάμεσου επιπέδου στεγάνωσης

Εναλλακτικά ή/και συμπληρωματικά μπορεί να δημιουργηθεί ένα ενδιάμεσο επίπεδο

στεγάνωσης. Δηλ. στο επίπεδο που θα έχουν φθάσει τα απορρίμματα, εάν

διαπιστωθεί η διαρροή των στραγγισμάτων, θα διαμορφωθεί ένας δεύτερος

στεγανοποιητικός «πυθμένας» είτε από απλή στεγανοποιητική στρώση (δηλ. μόνο

στρώση αργιλικού υλικού 0,5m), είτε από σύνθετη στεγανωτική στρώση, δηλ. από

αργιλικό υλικό (κατώτερη στρώση στεγάνωσης) και συνθετική γεωμεμβράνη

(ανώτερη στρώση στεγάνωσης), ενώ επάνω απ' αυτές θα διαμορφωθεί στρώση

προστασίας της μεμβράνης, στρώση αποστράγγισης στραγγισμάτων, δίκτυο

αποστράγγισης κατά αντιστοιχία με τη στεγάνωση του αρχικού πυθμένα.

Έτσι, τα στραγγίσματα θα συλλέγονται απ' το ανώτερο επίπεδο στεγάνωσης και θα

αποτρέπεται η κατείσδυσή τους προς το κατώτερο επίπεδο στεγάνωσης.

Σελ. 7 - 58


Επάνω από το δεύτερο επίπεδο στεγάνωσης η διάθεση των απορριμμάτων μπορεί

να συνεχιστεί είτε εκτατικά είτε με τη μέθοδο των αναπτυσσόμενων καθ' ύψος

κυττάρων, με βάση όσα έχουν προαναφερθεί.

δ) Τμηματική αποκατάσταση ΧΥΤΑ

Γενικά, η τμηματική αποκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α. συνιστάται για ποικίλους λόγους, οι

οποίοι αναπτύσσονται στη παρούσα μελέτη. Ένας απ' αυτούς είναι και η

ελαχιστοποίηση των παραγόμενων στραγγισμάτων. Κατά συνέπεια, εάν διαπιστωθεί

διαφυγή στραγγισμάτων, θα προωθηθεί άμεση αποκατάσταση των τμημάτων αυτών,

των οποίων η τελική αποκατάσταση είναι εφικτή με βάση το επιδιωκόμενο τελικό

ανάγλυφο του Χ.Υ.Τ.Α.

Με τα ανωτέρω επανορθωτικά μέτρα, εξασφαλίζεται πλήρως η αντιμετώπιση των

προβλημάτων που θα μπορούσε να προέλθουν από τυχόν διαφυγή στραγγισμάτων.

7.2.10.6. Διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος Για την περίπτωση διακοπής ηλεκτρικού ρεύματος, όπως έχει προαναφερθεί, θα

υπάρχει ως εφεδρική πηγή ενέργειας ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος (Η/Ζ) που θα μπορεί

να αντεπεξέλθει τουλάχιστον στα φορτία που κρίνονται κρίσιμα για την ασφαλή

λειτουργία του έργου (αντλιοστάσια, σταθμός άντλησης και καύσης βιοαερίου, κ.λπ.).

Σελ. 7 - 59


7.3. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΔΑΥ, ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ KAI ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ

7.3.1. Αντιμετώπιση αερίων αποβλήτων – σκόνης φάσης λειτουργίας Οι βασικές περιβαλλοντικές οχλήσεις από τη λειτουργία του ΚΔΑΥ, της Μονάδας

Κομποστοποίησης και της Μονάδας Βιολογικής Ξήρανσης Αστικών Απορριμμάτων

που πρέπει να αντιμετωπισθούν τεχνολογικά είναι:

α. Οσμές και σκόνη που παράγονται από τις διεργασίες της μονάδας

β. Υγρά απόβλητα που παράγονται από τις διεργασίες των μονάδων, τους

καθαρισμούς αυτής καθώς και από το προσωπικό λειτουργίας

γ. Στερεά Απόβλητα που αφορούν στα υπολείμματα της μονάδας

δ. Θόρυβος από τη λειτουργία του εξοπλισμού της μονάδας

Οι εκπομπές σκόνης κατά τη φάση λειτουργίας των μονάδων επεξεργασίας είναι

γενικά περιορισμένες, και δεν έχουν τη δυνατότητα διασποράς στην ευρύτερη

περιοχή του έργου και άρα δεν θα προκαλούν σημαντικές οχλήσεις, λόγω του ότι:

• Οι εγκαταστάσεις αυτές είναι κλειστές

• Εχουν σύστημα εξαερισμού και φίλτρα

Σε κάθε περίπτωση πάντως, για την αποφυγή δημιουργίας σκόνης, όλες οι οδοί

πρόσβασης και εξυπηρέτησης του έργου πρέπει να είναι ασφαλτοστρωμένες.

7.3.2. Αντιμετώπιση σκόνης και οσμών κατά τη φάσης λειτουργίας Η σκόνη και οι οσμές απάγονται από τους χώρους ή/και τα σημεία δημιουργίας τους

και υφίστανται επεξεργασία σε κεντρικά συστήματα αποκονίωσης-απόσμησης με

στόχο την μείωση των τιμών τους εντός των χώρων εργασίας σε επίπεδα τόσο

χαμηλά ώστε το προσωπικό να εργάζεται άνετα, με ασφάλεια και υγιεινή. Στον

εξωτερικό των κτιρίων χώρο η εξάλειψη οσμών και σκόνης θα πληρεί τα αποδεκτά

όρια εκπομπών στην ατμόσφαιρα αερίων και στερεών ρύπων.

Ειδικότερα για τη Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης και δεδομένου ότι αυξημένη έκλυση

σκόνης συμβαίνει συνήθως στα σημεία του έργου όπου διακινείται ξηρό υλικό,

αποκονίωση θα πραγματοποιείται στο τμήμα εξευγενισμού/ραφιναρίσματος του

ενεργειακά αξιοποιήσιμου προιόντος όπου διακινείται και υφίσταται επεξεργασία

Σελ. 7 - 60


ξηρό υλικό χαμηλής υγρασίας. Επιπλέον αποκονίωση θα πραγματοποιείται και στο

τμήμα υποδοχής των απορριμμάτων καθώς εκεί παρόλου που το υλικό φέρει υψηλή

υγρασία καθώς αποτελεί φρέσκο απόρριμμα, αναμένεται σημαντική έκλυση σκόνης

λόγω της πτώσης του επί του υποδοχέα κατά την εκφόρτωση των

απορριμματοφόρων. Τα δίκτυα αεραγωγών αποκονίωσης του Έργου θα διαθέτουν

στόμια αναρρόφησης του ακάθαρτου αέρα τοπικά και στα σημεία όπου παράγονται

σκόνη και οσμές. Αναρρόφηση αέρα, επομένως, πραγματοποιείται στον εξοπλισμό

του Έργου όπου συμβαίνουν διεργασίες όπου μεγιστοποιείται η επιφάνεια επαφής

των απορριμμάτων με τον αέρα. Τέτοιες διεργασίες είναι η κοσκίνιση, ο τεμαχισμός, ο

βαλλιστικός διαχωρισμός, οι πτώσεις υλικών κλπ.. Ειδικότερα, στο τμήμα υποδοχής

των αστικών απορριμμάτων θα εξασφαλσθεί η λειτουργία υπό συνθήκες ελαφράς

υποπίεσης για την πλήρη απουσία εκλύσεων αέρα από το εσωτερικό του κτιρίου

προς το περιβάλλοντα χώρο. Επιπλέον οι θύρες πρόσβασης των

απορριμματοφόρων στον υποδοχέα θα κλείνουν αυτόματα αμέσως μετά την

εκκένωση ώστε να αποφεύγεται η έκλυση οσμών και σκόνης στο περιβάλλοντα

χώρο. Για περαιτέρω εξασφάλιση κατά την εκφόρτωση των απορριμμάτων και κατά

τη χρονική περίοδο που η θύρα εκφόρτωσης στον υποδοχέα θα είναι ανοικτή, (φάση

εκφόρτωσης απορριμμάτων στο υποδοχέα) ενδείκνυται η χρήση συστημάτων

εκνέφωσης κάθετων ρευμάτων αέρα (αεροκουρτίνα) προκειμένου να εξασφαλίζεται η

απομόνωση του εσωτερικού του κτιρίου από τον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο με

στρώμα αέρα.Τα δίκτυα αποκονίωσης θα καταλήγουν σε σακκόφιλτρα. Σε κάθε

περίπτωση θα εξασφαλίζεται ότι η αποκονίωση του αέρα του Έργου επιτυγχάνει

απόδοση 98% και τελική συγκέντρωση σκόνης προς απόρριψη στο περιβάλλον κατά

μέγιστο 50mg/m3.

Η σκόνη των φίλτρων αποκονίωσης θα συλλέγεται σε ειδικούς χώρους και μπορεί να

διατίθεται έπειτα από στερεοποίηση / σταθεροποίηση σε ΧΥΤΑ ή και στο ίδιο το

ενεργειακά αξιοποιήσιμο υλικό μετά από συμπύκνωση σε μορφή πελλέτας. Τα

απενεργοποιημένα φίλτρα θα διατίθενται στο ΧΥΤΑ.

Aπόσμηση με αναρρόφηση αέρα θα διαθέτουν το τμήμα βιολογικής ξήρανσης των

ΑΣΑ και το τμήμα υποδοχής απορριμμάτων. Το τμήμα εξευγενισμού/ραφιναρίσματος

δεν παράγει οσμές δεδομένου ότι εκεί το υλικό είναι ήδη ξηρής υφής και έχει υποστεί

εν μέρει βιολογική αποδόμηση, ως εκ τούτου δεν απαιτείται στο τμήμα αυτό διάταξη

Σελ. 7 - 61


απόσμησης. Ο προς απόσμηση αέρας που προέρχεται από τις διεργασίες

βιολογικής ξήρανσης των ΑΣΑ αναμένεται με υψηλή συγκέντρωση ολικού οργανικού

άνθρακα (TOC) και ποικιλία πτητικών οργανικών ενώσεων που δεν μπορούν να

απομακρυνθούν αποτελεσματικά με κοινό βιόφλιτρο. Προκειμένου να εξασφαλισθούν

με το πλέον αποτελεσματικό τρόπο οι συνθήκες υγιεινής, το εν λόγω αέριο ρεύμα θα

διοχετεύεται μέσω δικτύου αεραγωγών σε διάταξη θερμιικής οξείδωσης, η οποία θα

λειτουργεί με καύσιμο αέριο. Με τη μέθοδο αυτή οι αέριοι οσμηροί οργανικοί ρύποι

οξειδώνονται μετατρεπόμενοι σε CO2 και υδρατμούς και στη συνεχεία ο

απελευθερωμένος απο οσμές αέρας εκλύεται στην ατμόσφαιρα. Η οξείδωση

πραγματοποιείται σε θερμοκρασία κατ’ ελάχιστον 8500C με χρόνο παραμονής στις

συνθήκες αυτές τουλάχιστον 2 sec. Θα πρέπει να εξασφαλίζεται συγκέντρωση ολικού

άνθρακα στον εκλυόμενο αέρα <5 mg/m3 καθώς και πλήρης αποστείρωση αυτού.

Οι οσμές από τις επιμέρους εγκαταστάσεις της μονάδας αντιμετωπίζονται με φίλτρα

αποκονίωσης και στη συνέχεια με φίλτρα απόσμησης.

Στη μονάδα διαχωρισμού θα προβλέπεται κεντρικός αεραγωγός με διακλαδώσεις για

την αναρρόφηση αέρα.

Στη μονάδα κομποστοποίησης θα προβλέπεται κεντρικός αεραγωγός με

διακλαδώσεις για την αναρρόφηση του αέρα. Αυτός ο αέρας, εφόσον προηγουμένως

διέλθει από υδατοπαγίδες, θα καταλήγει σε μονάδες απόσμησης. Ο βαθμός

απόδοσης των συστημάτων αποκονίωσης και μείωσης των οσμών θα είναι

τουλάχιστον 98%.

Η εγκατάσταση θα πρέπει να περιλαμβάνει σύστημα εξαερισμού και απόσμησης για

τη διατήρηση υγιεινών συνθηκών εργασίας. Ο σχεδιασμός και η λειτουργία της

εγκατάστασης πρέπει να συνοδεύονται από τα ακόλουθα μέτρα ελέγχου των οσμών.

- οι χώροι εκφόρτωσης, επεξεργασίας και παραγωγής compost, να είναι

πλήρως στεγασμένοι

- όλες οι ποσότητες των αερίων που παράγονται στη μονάδα καθώς και

οι σκόνες θα καθαρίζονται σε κατάλληλες διατάξεις

Σελ. 7 - 62


- η παραμονή των απορριμμάτων στο χώρο εκφόρτωσης θα διατηρείται

στο ελάχιστο, η δε επεξεργασία του ημερήσιου φορτίου θα

ολοκληρώνεται εντός της ίδιας ημέρας

7.3.3. Αντιμετώπιση Υγρών αποβλήτων φάσης λειτουργίας Η γραμμή επεξεργασίας θα περιλαμβάνει κατάλληλα δίκτυα συλλογής

στραγγισμάτων σε επιλεγμένες θέσεις.

Ειδικότερα, εντός της μονάδας επεξεργασίας των απορριμμάτων οι χώροι στους

οποίους είναι πιθανόν να παράγονται και συγκεντρώνονται υγρά είναι ο χώρος

παραλαβής των απορριμμάτων και οι μονάδες διαχωρισμού. Στο δάπεδο

εκφόρτωσης των απορριμμάτων, κατασκευασμένο από οπλισμένο σκυρόδεμα,

πρέπει να έχει προβλεφθεί σύστημα αποχέτευσης. Τα υγρά που θα συλλέγονται στο

χώρο αυτό θα οδηγούνται σε δεξαμενή αποθήκευσης. Επίσης σε μονάδες

διαχωρισμού που παράγονται υγρά απόβλητα θα πρέπει να προβλέπεται αντίστοιχο

σύστημα αποχέτευσης. Τέλος, όλες οι συνδέσεις των σωληνώσεων πρέπει να είναι

υψηλής ποιότητας και να επιθεωρούνται σε τακτά διαστήματα για την αποφυγή

διαρροών.

Τα παραγόμενα υγρά απόβλητα θα οδηγούνται για επεξεργασία στην Εγκατάσταση

Επεξεργασίας των Στραγγισμάτων.

7.3.4. Αντιμετώπιση Στερεών αποβλήτων φάσης λειτουργίας Τα απόβλητα που παράγονται από τη μονάδα κομποστοποίησης και τη μονάδα

Βιολογικής Ξήρανσης ποικίλουν ανάλογα με την τεχνολογία που πρόκειται να

εφαρμοστεί από 20 έως και - 65% της ποσότητας των απορριμμάτων που

εισέρχονται στη μονάδα προς επεξεργασία. Τα απόβλητα αυτά φορτώνονται σε

containers τα οποία κατόπιν μεταφέρονται για τελική διάθεση στο χώρο υγειονομικής

ταφής. Επίσης, πρέπει να προτιμούνται οι παντελώς στεγασμένοι χώροι (π.χ. για την

εκφόρτωση των απορριμμάτων και την επεξεργασία), ώστε να παρεμποδίζεται η

μεταφορά μικροαντικειμένων με τον αέρα. Τέλος, η συμπίεση των υπολειμμάτων που

θα μεταφέρονται στο ΧΥΤΑ, και πολύ περισσότερο η μεταφορά τους με σκεπασμένα

οχήματα, εμποδίζουν το διασκορπισμό των μικροαντικειμένων στη γύρω περιοχή.

Ειδικότερα για τη Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης, τα υγρά απόβλητα που

προέρχονται από την βιολογική ξήρανση των ΑΣΑ, από τις πλύσεις των δαπέδων

Σελ. 7 - 63


των διαφόρων τμημάτων της μονάδας και τα ακάθαρτα των κτιρίων οδηγούνται σε

μονάδα επεξεργασίας όπου επιτυγχάνεται αφαίρεση του οργανικού φορτίου και

επιπλέον σημαντική κατακράτηση του αζώτου. Η συνολική ποσότητα υγρών

αποβλήτων που θα παράγεται στη μονάδα εξαρτάται από την περιεχόμενη υγρασία

των προς επεξεργασία απορριμμάτων. Γενικά εκτιμάται ότι η παραγωγή υγρών

αποβλήτων από τη μονάδα δεν θα ξεπερνά σε ποσοστό το 50-60% της περιεχόμενης

υγρασίας των εισερχομένων απορριμμάτων.

Τα επεξεργασμένα λύματα θα μπορούν να χρησιμοποιούνται για την άρδευση του

πράσινου του Έργου. Επομένως η Μονάδα θα διαθέτει διάταξη επεξεργασίας υγρών

αποβλήτων που θα παραλαμβάνει τα υγρά απόβλητα κατ΄ ελάχιστον από:

τον υποδοχέα των απορριμμάτων

τα πλυσίματα δαπέδων

την βιολογική ξήρανση των σύμμεικτων απορριμμάτων

τους χώρους υγιεινής και εξυπηρέτησης προσωπικού

Η ποιότητα των επεξεργασμένων αποβλήτων θα είναι η ακόλουθη:

BOD5 ≤ 40mg/l

COD ≤150 mg/l

Αιωρούμενα στερεά(SS) ≤35 mg/l

Ρ.Η. 6,5-8,5

Ολικός Ρ 3 mg/l

Ολικό Ν 80 mg/l

Προκειμένου να επιτευχθεί η ως άνω ποιότητα εκροής θα εγκατασταθεί διάταξη

επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων κατ’ ελάχιστον αποτελούμενη από δεξαμενή

εξισορρόπησης της παροχής και αντλιοστάσιο τροφοδοσίας του κατάντη εξοπλισμού,

βιολογική βαθμίδα αποτελούμενη από δεξαμενή αερισμού – νιτροποίησης-

απονιτροποίησης εξοπλισμένη με σύστημα υποβρύχιας διάχυσης αέρα, διάταξη

διαχωρισμού διαυγασμένου υγρού-ιλύος, διάταξη διαχείρισης της ιλύος και

ενδεχομένως πιεστικό συγκρότημα χρήσης των επεξεργασμένων αποβλήτων για τις

ανάγκες σε άρδευση της μονάδας.

Σελ. 7 - 64


7.3.5. Αντιμετώπιση Θορύβου κατά τη φάση λειτουργίας Αναφορικά με τις επιπτώσεις στο ακουστικό περιβάλλον, αυτές αντιμετωπίζονται στο

γενικό πλαίσιο για την ηχορύπανση που προέρχεται από μηχανολογικές

εγκαταστάσεις, εξαρτώμενες από το χαρακτήρα της περιοχής, και καθορίζεται από το

Π.Δ 1180/293Α/1981.

Εφόσον κατά κύριο λόγο τα μηχανήματα κινούνται στο εσωτερικό της εγκατάστασης

και οι εξαεριστήρες ή και ανεμιστήρες εγκατασταθούν σε στεγασμένο κλειστό χώρο,

το επίπεδο θορύβου εκτός της εγκατάστασης κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Οπου είναι εφικτό ο μηχανολογικός εξοπλισμός θα απομονώνενται με πάνελ ή σε

ανεξάρτητα δωμάτια και η πρόσβαση σε αυτόν θα γίνεται με αυτόνομες θύρες που θα

κλείνουν κατά τη διάρκεια λειτουργίας. Ειδικότερα οι ανεμιστήρες θα φέρουν

σιγαστήρες τόσο στην αναρρόφηση όσο και στην κατάθλιψη τους.

Το προσωπικό θα λαμβάνει όλα τα μέτρα ηχοπροστασίας χρησιμοποιώντας τα

κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας.

7.3.6. Αντιμετώπιση Επιπτώσεων σε χλωρίδα-πανίδα κατά τη φάση λειτουργίας

Οι αναμενόμενες επιπτώσεις από την φάση λειτουργίας των μονάδων επεξεργασίας

στη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής είναι αμελητέες.

Η πιστή τήρηση των κανόνων λειτουργίας στο σύνολο της Ο.Ε.Δ.Α. εξασφαλίζει την

αποφυγή λοιπών οχλήσεων προς τη γύρω περιοχή.

7.3.7. Αντιμετώπιση Επιπτώσεων στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας

Η χωροθέτηση των μονάδων επεξεργασίας, εκτός από την αρχική αναστάτωση που

μπορεί να προκαλέσει, για ψυχολογικούς κυρίως λόγους, στους κατοίκους, εκτιμάται

ότι μακροπρόθεσμα μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στο αναπτυξιακό και

περιβαλλοντικό προφίλ της ευρύτερης και άμεσης περιοχής της υπό εξέταση θέσης.

7.3.8. Αντιμετώπιση λοιπών επιπτώσεων κατά τη φάση λειτουργίας Μία έμμεση περιβαλλοντική επίπτωση έχει σχέση με τη διάθεση του παραγόμενου

εδαφοβελτιωτικού υλικού, το οποίο θα παράγεται από την μονάδα κομποστοποίησης

Σελ. 7 - 65


σε γεωργικές εφαρμογές ή σε άλλες περιβαλλοντικές εφαρμογές (π.χ σε

περιπτώσεις αναδασώσεων). Για τον λόγο αυτό θα πρέπει:

• Να πληρούνται συγκεκριμένες προδιαγραφές ως προς την περιεκτικότητα του

compost σε βαρέα μέταλλα και παθογόνους μικροοργανισμούς

• Να τηρούνται τα όρια τα οποία έχουν θεσπιστεί ως προς τη συνολική

ποσότητα που μπορεί να δέχεται συνολικά κάθε καλλιεργήσιμη έκταση.

Σελ. 7 - 66


7.4. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ 7.4.1. Αντιμετώπιση αερίων αποβλήτων φάσης λειτουργίας της οδού

πρόσβασης Κατά τη φάση λειτουργίας της οδού, η ατμοσφαιρική επιβάρυνση προκαλείται κυρίως

από τα καυσαέρια που εκπέμπονται από τα οχήματα που χρησιμοποιούν την οδό.

Όπως προαναφέρθηκε δεν προκύπτουν αξιοσημείωτες αρνητικές επιπτώσεις στο

περιβάλλον της περιοχής. Αναμένεται βέβαια μια σχετική αύξηση της κυκλοφορίας

στην οδό, λόγω της κίνησης των απορριμματοφόρων και άλλων φορτηγών από και

προς της Ο.Ε.Δ.Α., αλλά σε καμία περίπτωση η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας δε θα

ξεπεράσει τα ανώτατα επιτρεπτά όρια που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Επομένως, δεν κρίνεται αναγκαία η πρόβλεψη οποιωνδήποτε μέτρων περιορισμού

της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λόγω του μελετώμενου οδικού άξονα.

Εξάλλου, χάρις στη βελτίωση (γεωμετρικών χαρακτηριστικών, ασφαλτόστρωση κλπ)

της υφιστάμενης οδού, στην παράκαμψη που θα κατασκευαστεί για την αποφυγή

διέλευσης από τον οικισμό του Γραμματικού, καθώς και την αντιρρυπαντική

τεχνολογία στα αυτοκίνητα, με την πάροδο του χρόνου αναμένεται να παραμείνει η

ρύπανση σε πολύ χαμηλά επίπεδα και ανεπαίσθητα για τους κατοίκους.

Σε περίπτωση βέβαια που διαπιστωθεί πολύ μεγάλη αύξηση του κυκλοφοριακού

φόρτου, προτείνεται να πραγματοποιηθούν μετρήσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης και,

εφόσον απαιτείται, η παρακολούθηση αυτή να γίνει τακτική.

7.4.2. Αντιμετώπιση υγρών αποβλήτων φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης

Η επιβάρυνση του εδάφους από υγρά απόβλητα κατά τη φάση λειτουργίας της οδού,

αναμένεται να είναι από χημικά προϊόντα όπως λάδια, πίσσα, άσφαλτος, Zn, Cr, Fe

Pb κλπ. Η αύξηση της ρύπανσης που θα προκαλέσει η λειτουργία της οδού

αναμένεται να είναι ανάλογη με την αύξηση των κινήσεων. Η βελτίωση όμως της

τεχνολογίας των οχημάτων και η επέκταση της χρήσης αμόλυβδης βενζίνης,

πρόκειται να μειώσει την παρουσία χημικών ουσιών (π.χ. Pb) και άλλων διαρροών

Σελ. 7 - 67


στα παρόδια εδάφη. Γενικότερα αναμένεται μια ελαφρύτατη επίπτωση στα παρόδια

εδάφη, χωρίς να προκύπτουν επιπτώσεις για τα υπόγεια ύδατα.

Εάν όμως συμβεί κάποιο οδικό ατύχημα ή συμβεί διαρροή επικίνδυνων ουσιών από

κάποιο όχημα μεταφοράς, είναι απαραίτητο να λαμβάνονται άμεσα τα απαιτούμενα

μέτρα για απορρύπανση και αποτροπή διάδοσης της ρύπανσης.

7.4.3. Αντιμετώπιση στερεών αποβλήτων φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης

Η λειτουργία της οδού δεν σχετίζεται με καμία σημαντική παραγωγή στερεών

αποβλήτων. Παρ’ όλα αυτά αποτελεί σύνηθες φαινόμενο η διαφυγή ελαφρών

αντικειμένων, από τα απορριμματοφόρα που κινούνται επί της οδού, και η διασπορά

τους με τη βοήθεια του αέρα.

Το γεγονός αυτό έχει επίπτωση κυρίως στην αισθητική του περιβάλλοντος χώρου και

προτείνεται η οδός και οι παρόδιες εκτάσεις να καθαρίζονται τακτικά από τα

αντικείμενα που διασκορπίζονται.

7.4.4. Αντιμετώπιση θορύβου φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης Όπως αναλύθηκε στο κεφάλαιο 6 (§6.8.4), το εν λόγω έργο αποτελεί υφιστάμενη

χάραξη υπό βελτίωση κατά το μεγαλύτερο μέρος του με χαμηλή κυκλοφοριακή

κίνηση και περιορισμένου μήκους νέα χάραξη (1,55km), οπότε δεν αναμένεται κατά

τη διάρκεια λειτουργίας του να έχει πρόβλημα κυκλοφοριακού θορύβου.

Σε περίπτωση βέβαια που διαπιστωθεί πολύ μεγάλη αύξηση του οδικού

κυκλοφοριακού φόρτου, προτείνεται να πραγματοποιηθούν μετρήσεις των επιπέδων

θορύβου και, εφόσον απαιτείται, η παρακολούθηση αυτή να γίνει τακτική.

7.4.5. Αντιμετώπιση επιπτώσεων σε χλωρίδα - πανίδα φάσης λειτουργίας της οδού πρόσβασης

Δεν προτείνονται ειδικά μέτρα αντιμετώπισης, καθώς οι επιπτώσεις στη χλωρίδα από

την αέρια ρύπανση και τον κυκλοφοριακό φόρτο είναι μικρές σε σχέση με την

σημερινή κατάσταση του υφιστάμενου δρόμου. Παρ’ όλα αυτά, εάν κριθεί

Σελ. 7 - 68


απαραίτητο, δεν αποκλείεται η φύτευση τμημάτων της οδού με φυσικά είδη της

τοπικής χλωρίδας. Αυτό θα συμβεί σε κάθε περίπτωση στο τμήμα της νέας χάραξης.

Όσον αφορά την πανίδα, δεδομένου ότι η οδός πρόσβασης ακολουθεί υφιστάμενη

χάραξη και τα ευαίσθητα είδη έχουν υποχωρήσει, δεν αναμένεται καμία επίπτωση σε

ευαίσθητα είδη πανίδας και επομένως δεν προτείνονται κάποια μέτρα αντιμετώπισης.

7.4.6. Αντιμετώπιση επιπτώσεων στη φυσιογνωμία της περιοχής κατά τη φάση λειτουργίας της οδού πρόσβασης

Δεν παρατηρούνται αρνητικές επιπτώσεις στην φυσιογνωμία της περιοχής από τη

λειτουργία του έργου, για να προταθούν περαιτέρω μέτρα αντιμετώπισης.

ΕΡΓΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 8 - 1


8. ΕΡΓΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ

8.1. ΣΤΟΧΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Δ.Σ.Α. Η περιβαλλοντική παρακολούθηση των Χώρων Υγειονομικής Ταφής έχει σαν στόχο

την εξασφάλιση της Δημόσιας υγείας, την αποφυγή της ρύπανσης του περιβάλλοντος

και την παρακολούθηση της εύρυθμης λειτουργίας της μονάδας. Το θέμα της

παρακολούθησης καθίσταται πλέον επιβεβλημένο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση με

βάση την Κοινοτική Νομοθεσία, αλλά και με βάση την ελληνική νομοθεσία σύμφωνα

με την Κ.Υ.Α. 114128/97 «Κατάρτιση πλαισίου Προδιαγραφών και γενικών

προγραμμάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων» και την Κ.Υ.Α. Η.Π.

29407/3508/2002 «Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων».

Καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ορθής

λειτουργίας, ενώ παράλληλα πρέπει να ελέγχονται όλες οι παράμετροι που είναι

πιθανό να αποτελέσουν εστίες ρύπανσης του περιβάλλοντος χώρου (έδαφος,

υπέδαφος, ατμόσφαιρα, επιφανειακά και υπόγεια νερά).

Σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. 114128/97, για το σκοπό αυτό απαιτούνται:

1. Ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την ασφάλεια της ποιότητας του Χ.Υ.Τ.Α., το

σύστημα παρακολούθησής του και βάση δεδομένων παρακολούθησης,

2. Πρόγραμμα επεμβάσεων (χωματουργικά έργα) σε περίπτωση που παρατηρηθούν

αλλαγές της αρχικής διαμόρφωσης του Χ.Υ.Τ.Α.,

3. Πρόγραμμα άμεσης αντιμετώπισης πυρκαγιών σε συνεργασία με τις αρμόδιες

υπηρεσίες και την Πυροσβεστική,

4. Πρόγραμμα εναλλακτικών επανορθωτικών μέτρων σε περίπτωση αστοχίας της

στεγάνωσης.

Σύμφωνα με την ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508 απόφαση (ΦΕΚ 1572/16-12-02): «Μέτρα και

όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων», (Παράρτημα ΙΙΙ) καθορίζονται και οι

ακόλουθες στοιχειώδεις διαδικασίες παρακολούθησης, που πρέπει να εφαρμόζονται

από τον Φορέα Λειτουργίας του έργου:

Σελ. 8 - 2


Έλεγχος, αν τα απόβλητα έγιναν δεκτά για διάθεση, σύμφωνα με τα κριτήρια που

ισχύουν για την συγκεκριμένη κατηγορία Χ.Υ.Τ.Α.

Έλεγχος, αν οι διεργασίες εντός του Χ.Υ.Τ.Α. βαίνουν καλώς.

Έλεγχος, αν τα συστήματα προστασίας του περιβάλλοντος λειτουργούν πλήρως

σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις.

Έλεγχος, αν πληρούνται οι όροι της άδειας του Χ.Υ.Τ.Α

Ο φορέας λειτουργίας υποχρεούται να ενημερώσει τις αρμόδιες αρχές για τυχόν

σοβαρές δυσμενείς επιπτώσεις του έργου στο περιβάλλον που διαπιστώνονται κατά

τις εργασίες ελέγχου και παρακολούθησης και να συμμορφώνονται προς την

απόφαση της αρμόδιας αρχής όσον αφορά το είδος και το χρονοδιάγραμμα των

επανορθωτικών μέτρων που θα ληφθούν.

Ο φορέας λειτουργίας αναφέρει σε ετήσια βάση τα αποτελέσματα της

παρακολούθησης στις αρμόδιες αρχές.

Η παρακολούθηση των περιβαλλοντικών παραγόντων, οφείλει να συνεχίζεται και

μετά το τέλος της λειτουργίας ενός Χ.Υ.Τ.Α. δηλαδή και μετά την αποκατάσταση του

χώρου.

Τα δύο βασικά βήματα που ακολουθούνται στο σχεδιασμό του προγράμματος

περιβαλλοντικής παρακολούθησης ενός Χ.Υ.Τ.Α. είναι:

1. Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ με βάση τα ιδιαίτερα

φυσικά και τεχνικά χαρακτηριστικά του χώρου, που σε γενικές γραμμές περιλαμβάνει:

τον έλεγχο των εισερχομένων προς διάθεση αποβλήτων,

την ανόρυξη γεωτρήσεων για τον έλεγχο ποιότητας των υπογείων υδάτων,

τον έλεγχο της ποσότητας αλλά και της ποιότητας των στραγγισμάτων,

τον έλεγχο της συμπεριφοράς και ειδικά της μετανάστευσης του βιοαερίου

περιφερειακά του Χ.Υ.Τ.Α.,

την παρακολούθηση των καθιζήσεων εντός του χώρου διάθεσης,

την παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα.

2. Ο ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ, που

ανάγονται στις παρακάτω δραστηριότητες:

Σελ. 8 - 3


τον καθορισμό των παραμέτρων που θα ελέγχονται,

την συχνότητα των μετρήσεων,

την υπόδειξη μεθόδων μέτρησης πχ. δειγματοληψία, εργαστηριακές μετρήσεις.

Στα πλαίσια ενός προγράμματος παρακολούθησης εκτελείται ένα ελάχιστο

πρόγραμμα μετρήσεων παραμέτρων, ενώ τα δεδομένα που προκύπτουν βελτιώνουν

τις γνώσεις σχετικά με την συμπεριφορά των αποβλήτων στους Χ.Υ.Τ.Α.

Η περιβαλλοντική παρακολούθηση περιλαμβάνει τους τομείς:

• Ποιοτικό και ποσοτικό έλεγχο του παραγόμενου βιοαερίου.

• Ποιοτικό και ποσοτικό έλεγχο των παραγόμενων στραγγισμάτων.

• Έλεγχο της ποιότητας επιφανειακών απορροών και υδάτων.

• Έλεγχο της ποιότητας των υπογείων υδροφορέων.

• Καταγραφή μετεωρολογικών στοιχείων.

• Πρόγραμμα παρακολούθησης καθιζήσεων.

Το πρόγραμμα παρακολούθησης του Χ.Υ.Τ.Α. περιλαμβάνει και την συλλογή

δειγμάτων - εργασία πεδίου - ο ποιοτικός έλεγχος των οποίων γίνεται σε κατάλληλα

εξοπλισμένο εργαστήριο (εργαστηριακές αναλύσεις).

Η συχνότητα του περιβαλλοντικού ελέγχου διαφέρει μεταξύ των Χ.Υ.Τ.Α., εξαρτώμενη

από τους παρακάτω παράγοντες:

• Ηλικία του Χ.Υ.Τ.Α.

• Είδος εισερχομένων απορριμμάτων.

• Γεωλογία του - υποκείμενου του Χ.Υ.Τ.Α.- εδάφους.

• Ήδη εγκατεστημένα συστήματα παρακολούθησης και μέτρα ελέγχου.

• Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος χώρου.

• Αποτελέσματα προηγουμένων ελέγχων (εφόσον αυτοί έχουν γίνει).

Έτσι, ο Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να υπόκειται σε ολοκληρωμένη παρακολούθηση τουλάχιστον

τέσσερις (4) φορές μέσα σε δύο (2) χρόνια.

Σελ. 8 - 4


8.2. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ Χ.Υ.Τ.Α.

8.2.1. Έλεγχος και παρακολούθηση είδους και ποιότητας εισερχόμενων αποβλήτων

Τόσο για την εύρυθμη λειτουργία του Χώρου Υγειονομικής Ταφής, όσο και για την

ασφάλεια του έργου και την προστασία του περιβάλλοντος, πρέπει να εφαρμόζεται

σύστημα παρακολούθησης της ποιότητας και του είδους των εισερχόμενων

αποβλήτων. Η ποσότητα όσον αφορά το ΧΥΤΑ, ούτως ή άλλως θα ελέγχεται και θα

καταγράφεται μέσω των έργων εισόδου (ζυγιστήριο – γεφυροπλάστιγγα).

Η παρακολούθηση της ποιότητας και του είδους των εισερχομένων αποβλήτων, είναι

απαραίτητη σε κάθε Χώρο Υγειονομικής Ταφής, με σκοπό:

• Το διαχωρισμό των αποβλήτων σε αποδεκτά/μη αποδεκτά, ώστε να μην

διατίθενται στις εγκαταστάσεις.

• Προσδιορισμό της ποιοτικής σύνθεσης των αποδεκτών αποβλήτων, προκειμένου

αφενός αυτή να μη βασίζεται σε εκτιμήσεις, αλλά σε πραγματικές μετρήσεις και

αφετέρου να παρακολουθείται η διαχρονική εξέλιξή τους.

Τα ανωτέρω θα επιτυγχάνονται με τα ακόλουθα μέτρα:

α) Πριν ή κατά την παράδοση, ή την πρώτη από σειρά παραδόσεων εφόσον ο τύπος

των αποβλήτων παραμένει αμετάβλητος, ο κάτοχος των αποβλήτων ή ο φορέας

εκμετάλλευσης μπορεί να αποδείξει με τα κατάλληλα έγγραφα ότι τα συγκεκριμένα

απόβλητα μπορούν να γίνουν δεκτά στο χώρο ταφής σύμφωνα με τους όρους

που καθορίζονται στην άδεια και ότι πληρούν τα κριτήρια αποδοχής που έχουν

καθορισθεί.

β)Ο φορέας εκμετάλλευσης του χώρου τηρεί τις ακόλουθες διαδικασίες παραλαβής

- Έλεγχο των εγγράφων για τα απόβλητα, σύμφωνα με την ισχύουσα

νομοθεσία.

- Οπτική εξέταση των αποβλήτων στην είσοδο και στο σημείο απόθεσης και,

εφόσον ενδείκνυται, εξακρίβωση ότι τα απόβλητα αντιστοιχούν προς την

περιγραφή που περιέχεται στα έγγραφα που υπέβαλε ο κάτοχος.

- Τήρηση αρχείου των ποσοτήτων και των χαρακτηριστικών των αποτιθέμενων

αποβλήτων, στο οποίο καταχωρούνται η προέλευση, η ημερομηνία

παράδοσης, τα στοιχεία του παραγωγού, ή εάν πρόκειται για αστικά

Σελ. 8 - 5


απόβλητα, του φορέα συλλογής. Οι πληροφορίες θα διατίθενται στις αρμόδιες

εθνικές και κοινοτικές στατιστικές αρχές, όταν ζητούνται για σκοπούς

στατιστικής.

γ) Ο φορέας εκμετάλλευσης του χώρου παρέχει πάντοτε έγγραφη βεβαίωση

παραλαβής για κάθε παράδοση αποβλήτων στο χώρου.

δ) Με την επιφύλαξη του κανονισμού ΕΟΚ αριθ. 259/93, όταν απόβλητα δεν γίνονται

δεκτά σ’ ένα χώρο ταφής, ο φορέας εκμετάλλευσης ενημερώνει αμέσως την

αρμόδια αρχή.

Για την υλοποίηση των ανωτέρω, απαιτείται η διαμόρφωση κατάλληλου χώρου

δειγματοληψίας των αποβλήτων.

Ο χώρος εκφόρτωσης θα είναι διαμορφωμένος από σκυρόδεμα ή

ασφαλτοστρωμένος για περιοδική δειγματοληψία των απορριμμάτων, για οπτικό –

μακροσκοπικό έλεγχο, ενώ θα υπάρχει και ο κατάλληλος εξοπλισμός για διενέργεια

προσδιορισμού της σύνθεσης των απορριμμάτων και για την διενέργεια

δειγματοληψίας με σκοπό την εκτέλεση αναλύσεων προσδιορισμού των φυσικών και

χημικών χαρακτηριστικών των απορριμμάτων.

Οι απαιτούμενες φυσικοχημικές αναλύσεις θα διεξάγονται στο εργαστήριο του έργου

ή σε κατάλληλο αναγνωρισμένο εργαστήριο.

8.2.2. Παρακολούθηση μετεωρολογικών δεδομένων

Τα κλιματολογικά στοιχεία γενικά για τους Χώρους Υγειονομικής Ταφής,

προσδιορίζονται επιτόπου ή απ' τον πλησιέστερο σταθμό που διαθέτει

αντιπροσωπευτικά στοιχεία για το χώρο.

Σύμφωνα με τη Νομοθεσία, πρέπει να διενεργούνται οι ακόλουθοι έλεγχοι, με τήρηση

αρχείου:

Σελ. 8 - 6


Μετρούμενη Παράμετρος Φάση λειτουργίας Φάση μετέπειτα

φροντίδας

Ύψος ατμοσφαιρικών

κατακρημνισμάτων Καθημερινά

Καθημερινά, επιπλέον

των μηνιαίων τιμών

Θερμοκρασία

(ανώτερη, κατώτατη, 14.00 h ΩΚΕ) Καθημερινά Μηνιαίος μέσος όρος

Διεύθυνση και ένταση κυριαρχούντος

ανέμου Καθημερινά Δεν απαιτείται

Εξάτμιση Καθημερινά Καθημερινά, επιπλέον

των μηνιαίων τιμών

Ατμοσφαιρική υγρασία (14.00 h ΩΚΕ) Καθημερινά Μηνιαίος μέσος όρος

Η παρακολούθηση των κλιματολογικών δεδομένων είναι απαραίτητη για την

κατάρτιση του υδρολογικού ισοζυγίου στο Χώρο Υγειονομικής Ταφής.

Στο πλαίσιο του παρόντος έργου, για την παρακολούθηση των μετεωρολογικών

παραμέτρων θα γίνει προμήθεια και εγκατάσταση κατάλληλου μετεωρολογικού

σταθμού, ενώ η εξάτμιση θα μετράται με κατάλληλη διάταξη (εξατμισίμετρο), ή με

κατάλληλο αισθητήρα.

8.2.3. Έλεγχος Υπόγειων υδάτων

Στο χώρο που προτείνεται για τη διάθεση των οικιακών απορριμμάτων, αφενός θα

τοποθετηθεί σύνθετη στεγανωτική στρώση από αργιλικό φραγμό ελάχιστου πάχους

60 εκ. και συνθετική μεμβράνη HDPE ελάχιστου πάχους 2,0mm και αφετέρου τα

υφιστάμενα εδαφικά υλικά είναι χαμηλής περατότητας.

Παρ' όλα αυτά, πρέπει να γίνεται επισταμένως έλεγχος σχετικά με την πιθανή

ρύπανση ή/και μόλυνσή του εδάφους από την τυχούσα διαρροή στραγγισμάτων. Γι

αυτό το σκοπό θεωρείται απαραίτητη η ανίχνευση και ο έλεγχος τυχόν διαρροής,

μέσω γεωτρήσεων ελέγχου.

Σελ. 8 - 7


Ιδιαίτερα για τον ΧΥΤΑ οι γεωτρήσεις πρέπει να είναι τουλάχιστον τέσσερις, όπου η

μία θα είναι στα ανάντη του χώρου και σε ασφαλή απόσταση (γεώτρηση αναφοράς)

και οι άλλες τρεις στα κατάντη του χώρου ακόμα και εκτός αυτού (γεωτρήσεις

ελέγχου). Έτσι μπορεί να υπάρξει σύγκριση για να εξαχθεί συμπέρασμα σχετικά με

τη διαρροή των στραγγισμάτων.

Η δειγματοληψία πρέπει να διενεργείται και στις τρεις θέσεις και πριν από την έναρξη

των εργασιών υγειονομικής ταφής, ώστε να λαμβάνονται τιμές αναφοράς για τις

μελλοντικές δειγματοληψίες.

Στις γεωτρήσεις αυτές θα τοποθετηθούν πιεζόμετρα.

Για την επίτευξη του πλήρους περιβαλλοντικού ελέγχου, προτείνεται ο έλεγχος της

στάθμης υδάτων και η τακτική δειγματοληψία από τις γεωτρήσεις κάθε εξάμηνο,

όπως επίσης και η διενέργεια πλήρους σειράς αναλύσεων των υδάτων, που θα

περιλαμβάνει όλες τις παραμέτρους που είναι ευαίσθητες έναντι της

ρύπανσης/μόλυνσης από διαφυγή των στραγγισμάτων. Προτεινόμενες ενδεικτικές

παράμετροι είναι οι ακόλουθες: BOD5, COD, TOC, αγωγιμότητα, pH, NH4-N, NO3-N,

NO2-N, Οργανικό Ν, SO4, Cl, F, φαινόλες, φωσφορικά και βαρέα μέταλλα (Pb, Cu,

Hg, As, Ni, Cd κλπ.) κλ.π..

Οι γεωτρήσεις θα φτάσουν μέχρι να συναντήσουν υδροφόρο ορίζοντα, ενώ σε

περίπτωση που δεν συναντήσουν υδροφόρο ορίζοντα, το ελάχιστο βάθος των

γεωτρήσεων θα είναι 100 m.

8.2.4. Έλεγχος στραγγισμάτων και επιφανειακών υδάτων

Στους Χ.Υ.Τ.Α. ο έλεγχος στραγγισμάτων διενεργείται μέσω της δειγματοληψίας και

παρακολούθησης από φρεάτια ελέγχου των στραγγισμάτων. Το βέλτιστο είναι να

υπάρχει ένα φρεάτιο για κάθε κύτταρο του χώρου.

Απ΄ τα φρεάτια αυτά θα είναι δυνατός ο έλεγχος των στραγγισμάτων, ενώ θα πρέπει

να υπάρχει δυνατότητα αναρρόφησής τους με αντλία, σε περίπτωση που αυτό κριθεί

Σελ. 8 - 8


αναγκαίο. Επειδή αυτό όμως συχνά είναι εξαιρετικά δυσχερές, λόγω του πολύ

μεγάλου αριθμού των κυττάρων, θα πραγματοποιείται έλεγχος των στραγγισμάτων,

από το φρεάτιο το οποίο θα βρίσκεται στο άκρο των προτευόντων

αποστραγγιστήριων αγωγών.

Δειγματοληψία επίσης θα γίνεται και από την Ε.Ε.Σ. σε κατάλληλες θέσεις (π.χ.

δεξαμενή αποθήκευσης – εξισορρόπησης βροχοστραγγισμάτων ή φρεάτιο εισόδου,

δεξαμενή αποθήκευσης επεξεργασμένων κ.λπ.).

Οι παράμετροι που πρέπει να προσδιορίζονται, είναι οι ίδιες με αυτές που θα

προσδιορίζονται και από τις γεωτρήσεις παρακολούθησης και ελέγχου των υπογείων

υδάτων, οι οποίες αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο.

Το σύστημα συλλογής των στραγγισμάτων που θα εγκατασταθεί στο Χώρο

Υγειονομικής Ταφής απαιτεί συνεχή παρακολούθηση ακόμη και αφού θα σταματήσει

η λειτουργία του, ενώ θα συντηρείται για να βεβαιώνεται η καλή του λειτουργία. Αυτή

η εργασία περιλαμβάνει ετήσιο καθαρισμό των σωληνώσεων των στραγγισμάτων,

καθαρισμό των δεξαμενών συλλογής και επιθεώρησή τους, καθώς και τον καθαρισμό

και τη συντήρηση των αντλιών.

Θα τηρούνται αρχεία για να φαίνεται η ποσότητα των στραγγισμάτων που συλλέγεται

και στη συνέχεια διατίθεται. Η ποσότητα των στραγγισμάτων θα ποικίλει ανάλογα με

την εποχή του έτους και θα να παρακολουθείται προσεκτικά με κατάλληλα

συστήματα.

Όσον αφορά την ποιότητα των επιφανειακών υδάτων, θα γίνεται δειγματοληψία από

διάφορα σημεία του δικτύου συλλογής (τάφρους ή φρεάτια ομβρίων).

Οι αναλύσεις που θα διενεργούνται περιλαμβάνουν αναλύσεις των ίδιων ρυπαντικών

παραμέτρων που προσδιορίζονται και στα στραγγίσματα.

Όσον αφορά τη συχνότητα των αναλύσεων και μετρήσεων, αυτή είναι η ακόλουθη:

Σελ. 8 - 9


Παράμετρος ελέγχου Φάση λειτουργίας Φάση μεταφροντίδας Όγκος στραγγισμάτων Μηνιαίως Ανά εξάμηνο

Σύσταση στραγγισμάτων Τριμηνιαίως Ανά εξάμηνο

Όγκος επιφανειακών υδάτων Τριμηνιαίως Ανά εξάμηνο

Σύσταση επιφανειακών υδάτων Τριμηνιαίως Ανά εξάμηνο

8.2.5. Έλεγχος βιοαερίου

Ο σκοπός του ελέγχου του βιοαερίου είναι να προσδιορίζονται η ποιότητα και η

ποσότητά του, να ανιχνεύονται τυχόν διαφυγές αποκλειστικά από τον χώρο του

Χ.Υ.Τ.Α. αλλά επίσης να εξασφαλίζεται η ασφάλεια του προσωπικού και των

εγκαταστάσεων.

Για τον έλεγχο ανίχνευσης τυχόν διαρροών βιοαερίου, απαιτείται η διάνοιξη

γεωτρήσεων ανίχνευσης βιοαερίου, σε κατάλληλες θέσεις εκτός της λεκάνης

εναπόθεσης απορριμμάτων.

Θα διανοιχθούν τουλάχιστον δεκαπέντε (15) γεωτρήσεις ελέγχου ανίχνευσης

βιοαερίου, περιμετρικά της λεκάνης του ΧΥΤΑ και σε κατάλληλες θέσεις.

Για την ποιότητα και ποσότητα του παραγόμενου βιοαερίου, θα γίνονται μετρήσεις για

κάθε φρεάτιο συλλογής βιοαερίου, αλλά και συνολικά πριν από τον πυρσό καύσης

του βιοαερίου.

Τα κυριότερα συστατικά του βιοαερίου που θα προσδιορίζονται είναι: η ροή, η

θερμοκρασία, η στατική πίεση και οι συγκεντρώσεις CH4, CO2, O2, CO, Η2, H2S,

ενώ υπάρχουν και δευτερεύουσες παράμετροι που είναι χρήσιμο να προσδιορίζονται.

Οι ανωτέρω μετρήσεις θα γίνονται μηνιαίως κατά τη λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. και

εξαμηνιαίως κατά τη μεταφροντίδα του.

Ο έλεγχος της παραγωγής βιοαερίου συνεχίζεται μέχρι τη χρονική στιγμή που το

παραγόμενο αέριο δεν αποτελεί κίνδυνο για τον περιβάλλοντα χώρο. Αυτό συμβαίνει

όταν οι συγκεντρώσεις μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα είναι μικρότερες ή ίσες

Σελ. 8 - 10


από 1,0% και 1,5% κ.ο. αντίστοιχα, μετρούμενες σε οποιοδήποτε σημείο ελέγχου του

βιοαερίου, τουλάχιστον 4 φορές σε μια περίοδο δύο χρόνων.

Για την παρακολούθηση του βιοαερίου στα κτίρια εντός του Χ.Υ.Τ.Α., θα

τοποθετηθούν ανιχνευτές βιοαερίου με οπτικό και ηχητικό σήμα (alarm). Επίσης, για

τον άμεσο εντοπισμό προβλημάτων σε όλο το δίκτυο συλλογής και μεταφοράς

βιοαερίου, απαιτείται φορητή συσκευή ανίχνευσης - μέτρησης βιοαερίου.

Με τις μετρήσεις και τους προσδιορισμούς που προαναφέρθηκαν, είναι δυνατόν να

ληφθεί μία πολύ σαφής εικόνα, σχετικά με το εάν το σύστημα απαγωγής και

επεξεργασίας του βιοαερίου λειτουργεί αποδοτικά ή όχι.

8.2.6. Έλεγχος όγκου Χώρων Υγειονομικής Ταφής και καθιζήσεων

Άλλο σημαντικό πρόβλημα που εμφανίζεται κατά τη μακροχρόνια λειτουργία και

παραμονή του Χώρου Υγειονομικής Ταφής είναι το φαινόμενο των καθιζήσεων ή της

αλλοίωσης της επιφάνειας, με δυσμενείς συνέπειες για την ευστάθεια του έργου,

καθώς και την πιθανότητα δημιουργίας ενός ή πολλών λιμνολάκκων που αποτελούν

εστίες συγκέντρωσης νερού που τελικά διεισδύει στο εσωτερικό του όγκου των

απορριμμάτων και αυξάνει την παραγωγή στραγγισμάτων.

Επίσης, καθιζήσεις μπορεί να λάβουν χώρα, από διάφορους αστάθμητους

παράγοντες, όπως πολύ ισχυρές βροχοπτώσεις κλπ., με συνέπεια την εμφάνιση

μεταπτώσεων στην κάλυψη, αλλαγή κλίσεων, δημιουργία ρηγματώσεων, κοιλωμάτων

κλπ., και αποτέλεσμα την πιθανή διαφυγή αερίων, τη δημιουργία στάσιμων υδάτων

κλπ.

Γι αυτό το λόγο πρέπει οι επιφάνειες να ελέγχονται τακτικά, και σε περίπτωση

αλλαγής της αρχικής διαμόρφωσης και απόκλισης από την επιθυμητή τιμή να

γίνονται διορθωτικές επεμβάσεις, με τα απαραίτητα χωματουργικά έργα.

Σελ. 8 - 11


Η παρακολούθηση της εξέλιξης της τοπογραφίας του Χ.Υ.Τ.Α. ξεκινάει απ’ τη φάση

λειτουργίας του χώρου και συνεχίζεται και μετά το πέρας λειτουργίας του. Η

συχνότητα παρακολούθησης είναι η ακόλουθη:

Παράμετρος ελέγχου Φάση

λειτουργίας Φάση επιτήρησης μετά την παύση

Δομή και σύσταση όγκου υγειονομικής ταφής Ετησίως -

Καθίζηση όγκου υγειονομικής ταφής Ετησίως ετήσια μέτρηση

Για την παρακολούθηση των καθιζήσεων εντός της μάζας των απορριμμάτων της

λεκάνης, προτείνεται η τοποθέτηση μαρτύρων καθίζησης, εντός του αναγλύφου του

Χ.Υ.Τ.Α..

Συγκεκριμένα, για την παρακολούθηση της ταχύτητας καθίζησης του Χ.Υ.Τ.Α.

τοποθετούνται πλάκες από σκυρόδεμα πάχους 20 cm και διαστάσεων 1,0x1,0 m, στο

κέντρο των οποίων φέρεται άξονας διαμέτρου 2’’ και μήκους 60 cm. Με αυτόν τον

τρόπο η πλάκα ακολουθεί την κατακόρυφη μετακίνηση του Χ.Υ.Τ.Α. Οι μάρτυρες

χωροθετούνται στην εγκατάσταση του Χ.Υ.Τ.Α. με συχνότητα 1 ανά 5 στρέμματα

έκτασης.

Οι μετρήσεις των καθιζήσεων σταματούν όταν η διαφορά μεταξύ δύο γειτνιαζόντων

μαρτύρων καθίζησης είναι μικρότερη της οριακής τιμής του εξαμήνου.

Ο έλεγχος της ευστάθειας του Χ.Υ.Τ.Α. επαναλαμβάνεται στη φάση λειτουργίας κάθε

πέντε χρόνια ή και νωρίτερα αν επέλθουν αλλαγές στο σχεδιασμό ή παρατηρηθούν

φαινόμενα αστοχίας.

Σελ. 8 - 12


8.3. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

8.3.1. Παρακολούθηση ποιότητας ατμόσφαιρας

Κατά τη φάση της λειτουργίας, θα πρέπει να ελέγχεται η ύπαρξη οσμών στα όρια των

κοντινότερων οικισμών, υπό τις κατάλληλες μετεωρολογικές συνθήκες. Εφόσον

διαπιστωθεί σημαντική όχληση από οσμές, μετά από ελέγχους των αρμοδίων του

Κ.Δ.Α.Υ. και της Μονάδας Κομποστοποίησης και του Χ.Υ.Τ.Α., ή μετά από

επανειλημμένες καταγγελίες των κατοίκων, να ανατεθεί από τον κύριο του έργου η

σύνταξη ειδικής μελέτης με έρευνα και μετρήσεις στο έργο και τον περιβάλλοντα

χώρο, για τον προσδιορισμό των πηγών των οσμών και την πρόταση μέτρων

ελέγχου τους. Να ληφθούν στη συνέχεια κατάλληλα μέτρα ελέγχου των οσμών.

8.3.2. Παρακολούθηση αστικού περιβάλλοντος

Συνιστάται η παρακολούθηση της διακύμανσης του θορύβου κατά τη λειτουργία του

έργου τόσο στα όρια του γηπέδου όσο και μέσα στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας.

Η παρακολούθηση της διακύμανσης του κυκλοφοριακού θορύβου κύρια στις

περιόδους νύχτας και ημέρας είναι δυνατή με τη χρήση ειδικών φορητών αναλυτών

θορύβου (Noise Level Αnalysers).

Η διενέργεια μετρήσεων θορύβου στο εργασιακό περιβάλλον θα πρέπει να γίνει

σύμφωνα με το ΠΔ 85/38/18-3-1991, και την οδηγία 86/188/ΕΟΚ.

Τέλος πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην παρακολούθηση της υποβάθμισης

του ακουστικού περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια της κατασκευής σύμφωνα και με την

Ελληνική νομοθεσία και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

8.3.3. Παρακολούθηση των αποδόσεων των επιμέρους εργασιών

Οι επιμέρους παραγωγικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα, στο σύνολο των

εγκαταστάσεων επεξεργασίας, πρέπει να παρακολουθούνται συστηματικά, με σκοπό

την βελτιστοποίηση της απόδοσής τους.

Σελ. 8 - 13


Ειδικότερα, οι διατάξεις κοσκίνησης πρέπει να ελέγχονται και να ρυθμίζονται

προσαρμόζονται στις πραγματικές συνθήκες σύνθεσης των απορριμμάτων, με

σκοπό την αριστοποίηση της απόδοσής τους. Οι μεταφορικές ταινίες διαλογής πρέπει

να προσαρμόζονται στους ρυθμούς προσκόμισης απορριμμάτων και κυρίως στους

ρυθμούς απόδοσης των χειροδιαλογέων, στα πλαίσια βέβαια της ευελιξίας που θα

δίνει ο σχεδιασμός της μονάδας.

Η μονάδα ταχείας κομποστοποίησης πρέπει επίσης να παρακολουθείται και να

ρυθμίζεται τόσο ως προς την σύσταση των εισερχόμενων ρευμάτων (οργανικά

υπολείμματα – πράσινα) με σκοπό την αριστοποίηση του λόγου C/N των

τροφοδοτούμενων υλικών, όσο και προς την απόδοση της ίδιας της διεργασίας.

Ειδικότερα, για το σκοπό αυτό πρέπει να παρακολουθείται η θερμοκρασία η υγρασία

και το PH των κομποστοποιημένων υλικών είτε με μόνιμο σύστημα ανάλυσης είτε με

περιοδικές μετρήσεις οι οποίες θα έχουν σκοπό την καταγραφή της πορείας της

κομποστοποίησης και άρα τον έλεγχο της απόδοσης της όλης διεργασίας μέσω των

κατάλληλων παρεμβάσεων.

8.3.4 Παρακολούθηση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων

Τα τελικά προϊόντα της μονάδας, και κυρίως το compost πρέπει να ελέγχεται

συστηματικά για τον καθορισμό των ποιοτικών του χαρακτηριστικών.

Στη Νομοθεσία δεν προβλέπεται ποιος είναι ο απαιτούμενος ρυθμός ανάλυσης του

προϊόντος, θεωρούμε όμως ότι η μηνιαία συχνότητα ανάλυσης, καλύπτει

ικανοποιητικά τις απαιτήσεις ποιοτικού ελέγχου.

Το compost θα πρέπει σε κάθε περίπτωση προκειμένου να διατεθεί προς πώληση να

ικανοποιεί τις απαιτήσεις που τίθενται από το εκάστοτε ισχύον θεσμικό πλαίσιο.

Οι ελάχιστες απαιτήσεις ποιότητας που πρέπει να καλύπτει το compost με βάση την

ισχύουσα σήμερα νομοθεσία είναι:

Σελ. 8 - 14


ΠΙΝΑΚΑΣ 1-8: Οριακές τιμές επικίνδυνων μετάλλων στο παραγόμενο Compost

Κάδμιο: 10 mg/kg Ξηρού βάρους

Χαλκός: 500 mg/kg Ξηρού βάρους

Νικέλιο: 200 mg/kg Ξηρού βάρους

Μόλυβδος: 500 mg/kg Ξηρού βάρους

Χρώμιο ΙΙΙ: 500 mg/kg Ξηρού βάρους

Χρώμιο VI: 10 mg/kg Ξηρού βάρους

Ψευδάργυρος 2.000 mg/kg Ξηρού βάρους

Αρσενικό: 15 mg/kg Ξηρού βάρους

Υδράργυρος: 5 mg/kg Ξηρού βάρους

PH: 6-8

Εντεροβακτήρια: Μηδέν

Περιεκτικότητα σε πλαστικό: <0,3% Ξηρού βάρους

Περιεκτικότητα σε γυαλί: <0,5% Ξηρού βάρους

Υγρασία: <40%

Κοκκομετρική διαβάθμιση για το 90%

κατά βάρος μέγεθος <10mm

10mm

Σελ. 8 - 15


8.4. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗΣ

8.4.1. Σκοπιμότητα του συστήματος σε έργα οδοποιίας

Για την ολοκληρωμένη και σφαιρική διαχείριση ενός οδικού έργου, πρέπει να

διενεργείται τακτικός έλεγχος και παρακολούθηση, αφενός της σωστής τήρησης των

περιβαλλοντικών όρων και αφετέρου των προκαλούμενων Περιβαλλοντικών

Επιπτώσεων. Οι σημαντικότερες περιβαλλοντικές παράμετροι που μεταβάλλονται

ανάλογα με τις συνθήκες λειτουργίας του οδικού έργου είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση

και ο θόρυβος. Η υπέρβαση των διεθνών ορίων έστω σε μια από αυτές, έχει

επιπτώσεις στην υγεία ή την άνεση των κατοίκων των γειτονικών περιοχών.

8.4.2. Έλεγχος και παρακολούθηση ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Για την επιβεβαίωση της ορθής τήρησης των περιβαλλοντικών όρων, είναι αναγκαία

η διενέργεια μετρήσεων των ρύπων που οφείλονται στην οδική κυκλοφορία.

Σκοπός των μετρήσεων είναι η ανάγκη επιβεβαίωσης για την τήρηση της

επιτρεπόμενης περιεκτικότητας του αέρα σε ορισμένους ρύπους, ώστε να

πληρούνται οι προδιαγραφές των διεθνών οργανισμών.

Στην περίπτωσή μας όμως, η αναμενόμενη ατμοσφαιρική ρύπανση είναι χαμηλή

(όπως υπολογίστηκε ανωτέρω) με αποτέλεσμα να μην απαιτείται η διενέργεια

μετρήσεων.

8.4.3. Έλεγχος και παρακολούθηση του θορύβου

Ο θόρυβος μαζί με την ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως προαναφέρθηκε, αποτελούν

τις δύο κυριότερες πηγές ρύπανσης από έργα οδοποιίας.

Κατά τις εργασίες της φάσης κατασκευής, πρέπει να ληφθεί ιδιαίτερη προσοχή

σχετικά με τη διατήρηση του θορύβου σε επιτρεπτά όρια, σύμφωνα με την ελληνική

και Κοινοτική Νομοθεσία.

Σελ. 8 - 16


Όπως και στην περίπτωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τα επίπεδα θορύβου δεν

θα χρειαστεί να παρακολουθηθούν και κατά την φάση λειτουργίας του έργου, παρά

μόνο εάν διαπιστωθεί πολύ μεγάλη αύξηση της κυκλοφορίας. Επειδή ο θόρυβος δεν

είναι πολύ ευμετάβλητη παράμετρος, η αντιμετώπιση κάποιου προβλήματος έχει

μόνιμο αποτέλεσμα.

Σε περίπτωση εντοπισμού κάποιου μόνιμου προβλήματος θορύβου σε συγκεκριμένη

θέση θα πρέπει να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες

(οργανωμένες φυτεύσεις για αντιθορυβική προστασία, κατασκευή αντιθορυβικών

αναχωμάτων, εγκατάσταση ηχοπετάσματος).

Εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα σε μεγάλο μήκος εκατέρωθεν της οδού όχι όμως σε

μόνιμη βάση, αλλά π.χ. να παρατηρείται συχνά ορισμένες ώρες τη νύχτα, και δεν

είναι δυνατή η αντιμετώπιση του με κάποιο μεγαλύτερο πέτασμα π.χ. για αισθητικούς

λόγους, μπορεί να επιβληθεί τοπικά όριο ταχύτητας χαμηλότερο του κανονικού για

τον περιορισμό του παραγόμενου θορύβου. Το μέτρο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί με

τη χρήση μεταβαλλόμενων ρυθμιστικών πινακίδων (changeable message signs).

ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 9 - 1


9. ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

9.1. ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Για την ορθή λειτουργία του συνόλου των εγκαταστάσεων του χώρου με τη μικρότερη

δυνατή περιβαλλοντική επιβάρυνση και την ελαχιστοποίηση των κινδύνων που

εγκυμονούνται για το προσωπικό που εργάζεται μόνιμα ή περιστασιακά στο χώρο,

κρίνεται απαραίτητη η τήρηση των ακόλουθων οδηγιών:

9.1.1. Οδηγίες για την ορθή λειτουργία της Ο.Ε.Δ.Α.

Για την ορθή λειτουργία του χώρου με τη μικρότερη δυνατή περιβαλλοντική

επιβάρυνση και την ελαχιστοποίηση των κινδύνων που εγκυμονούνται για το

προσωπικό που εργάζεται μόνιμα ή περιστασιακά στο χώρο, κρίνεται απαραίτητη η

τήρηση των ακόλουθων οδηγιών:

1. Η διάθεση των απορριμμάτων να γίνεται κατά στρώματα και πάντοτε σε νέο

μέτωπο κάθε ημέρα.

2. Τα απορρίμματα, αφού εκφορτωθούν απ' τα απορριμματοφόρα ή τα αντίστοιχα

container, διαστρώνονται σε στρώσεις μέγιστου ύψους 40 cm και συμπιέζονται

μετά από 6-7 διελεύσεις του ερπυστριοφόρου φορτωτή ή προωθητή, μέχρι την

επιδιωκόμενη πυκνότητα (700 - 800 kg/m3)

3. Τα απορρίμματα θα σχηματίζουν ένα στρώμα (ταμπάνι) με μέγιστο ύψος 2,5 μ

(συμπεριλαμβανομένου του υλικού επικάλυψης).

4. Το σχήμα του κυττάρου σε κάτοψη θα πρέπει να είναι σχεδόν τετράγωνο.

5. Ομοιόμορφη συμπιεσμένη κάλυψη από το υλικό ημερήσιας επικάλυψης, πάχους

20cm τουλάχιστον, θα τοποθετείται στα αποτιθέμενα απορρίμματα στο τέλος

κάθε ημέρας ή προοδευτικά κατά τη διάρκεια της ημέρας, ούτως ώστε να μην

υπάρχει όγκος απορριμμάτων που να παραμένει ακάλυπτος για διάρκεια

μεγαλύτερη των 24 ωρών.

6. Για να λειτουργήσει ικανοποιητικά ο χώρος πρέπει η κλίση του μετώπου

εργασίας να είναι περίπου 15%. Έντονες κλίσεις θα δημιουργήσουν

προβλήματα στα οχήματα που εκφορτώνουν τα απορρίμματα και κατά τη

Σελ. 9 - 2


συμπίεση. Μόνο οι κλίσεις των τελικών επιφανειών πιθανώς θα είναι

μεγαλύτερες μέχρι και 1:3. Τα πλεονεκτήματα της χρησιμοποίησης ήπιων,

σχετικά, κλίσεων είναι ο περιορισμός των ατυχημάτων, η ικανοποιητική

κατανάλωση καυσίμων και η μείωση των φθορών των μηχανημάτων, ενώ κατά

το ίδιο χρονικό διάστημα η πυκνότητα των απορριμμάτων αυξάνεται.

7. Τα απορρίμματα θα αποτίθενται στη βάση του μετώπου εργασίας και θα

διαστρώνονται και συμπιέζονται επάνω στο μετωπικό πρανές, προωθούμενα

προς τα επάνω, με κατάλληλη χρήση μηχανημάτων ώστε να προσδοθεί

ικανοποιητική κλίση.

8. Τα ογκώδη αντικείμενα, εάν δεν οδηγηθούν στον τεμαχιστή, θα τοποθετούνται

στη βάση του μετώπου εργασίας, και αφού τεμαχισθούν θα προωθούνται μαζί

με τα άλλα απορρίμματα.

9. Η εκφόρτωση των απορριμμάτων στο χώρο και η πλήρωση του χώρου με

απορρίμματα πρέπει να διενεργείται προς την κατεύθυνση της πορείας του

ανέμου, ώστε να αποφεύγονται οι οσμές που θα δεχόταν το προσωπικό, εάν

εργαζόταν ενάντια στη διεύθυνση του ανέμου.

10. Κατά την εκφόρτωση των απορριμμάτων και κατά τη διάρκεια εργασιών στο

μέτωπο εργασίας, μέχρι και το μέτωπο να καλυφθεί με υλικό επικάλυψης, θα

υπάρχουν τοποθετημένα φορητά δικτυωτά πετάσματα στο μέτωπο εργασίας ως

μέτρο πρώτης αντιμετώπισης για την κατακράτηση ελαφρών αντικειμένων. Τα

πετάσματα μεταφέρονται και τοποθετούνται κάθετα στην εκάστοτε διεύθυνση

του ανέμου, έτσι ώστε ο άνεμος να συναντά πρώτα τα απορρίμματα και μετά τα

πετάσματα.

11. Στο χώρο δεν πρέπει να διατίθενται τα απόβλητα των οποίων η διάθεση δεν

επιτρέπεται σε ΧΥΤΑ, σύμφωνα με τους ισχύοντες θεσμοθετημένους καταλόγους

αποβλήτων.

12. Πριν ή κατά τη διάρκεια της υγειονομικής ταφής, δεν επιτρέπεται η αραίωση των

αποβλήτων προκειμένου να τηρούνται τα κριτήρια αποδοχής αποβλήτων, που

θεσπίζονται νομοθετικά.

13. Ο χώρος δεν πρέπει να δέχεται αδρανή υλικά (μπάζα), πέραν αυτών που

απαιτούνται ως υλικό επικάλυψης. Στην αντίθετη περίπτωση μειώνεται

σημαντικά ο χρόνος ζωής του χώρου και είναι γνωστό ότι οι διαδικασίες

Σελ. 9 - 3


ανεύρεσης και δημιουργίας νέου χώρου είναι χρονοβόρες και δαπανηρές, ενώ

συχνά προσκρούουν επάνω στη μη ύπαρξη κοινωνικής αποδοχής.

14. Ένα απόθεμα ασφαλείας υλικού επικάλυψης θα προβλέπεται να υπάρχει στο

χώρο διάθεσης. Αυτό χρησιμεύει ως παρακαταθήκη είτε για την περίπτωση

τυχαίας χρονικά αυξημένης απαίτησης σε υλικό επικάλυψης, προκειμένου να μη

μείνουν τα απορρίμματα ακάλυπτα, είτε για τη χρήση του ως μέσο πυρόσβεσης,

για να μπορεί να καλυφθεί γρήγορα σημείο τυχόν αναφλέξεως.

15. Ο χώρος θα πρέπει να διαμορφώνεται, ώστε το επάνω μέρος του κάθε

ταμπανιού να είναι επίπεδο με ελαφρά κλίση (2-3%) ώστε να διευκολύνεται η

επιφανειακή απορροή των ομβρίων υδάτων, με επιδίωξη να μην διεισδύουν αυτά

εντός της μάζας των ενταφιασμένων απορριμμάτων, αλλά και για να μη

δημιουργούνται κοιλότητες με στάσιμα ύδατα. Η επιφάνεια του τελευταίου

(επιφανειακού) κυττάρου, θα έχει κλίση της τάξης του 3-5%.

16. Για την αποφυγή εντόνων καθιζήσεων και για την ομαλοποίηση και την

ευστάθεια του χώρου, πρέπει να μεσολαβεί κάποια χρονική περίοδος πριν

προστεθεί η επόμενη στρώση, ώστε να δοθεί χρόνος για την πρόοδο των

διαδικασιών βιολογικής αποδόμησης των απορριμμάτων και την εν μέρει

πραγματοποίηση των καθιζήσεων.

17. Η διάθεση άλλων αποβλήτων επάνω σε στάσιμα νερά δε θα επιτρέπεται.

18. Ποτέ να μην αποτίθενται απορρίμματα επάνω σε τοίχωμα που

πραγματοποιούνται εκσκαφές.

19. Το υλικό επικάλυψης δε θα περιλαμβάνει τεμάχια πέτρας με διάμετρο

μεγαλύτερη από 15 cm.

20. Απαγορεύεται η διαλογή ανακυκλώσιμων υλικών μέσα στο Χ.Υ.Τ.Α..

21. Η περίφραξη, οι θάμνοι και τα δένδρα πρέπει σε τακτά διαστήματα να ελέγχονται

από το προσωπικό του Χ.Υ.Τ.Α. και να καθαρίζονται απ' τα παρασυρόμενα

μέσω των ανέμων ελαφρά αντικείμενα.

22. Σε τακτά χρονικά διαστήματα επίσης πρέπει να ελέγχεται και να καθαρίζεται η

αντιπυρική ζώνη.

23. Η περίφραξη και η πύλη εισόδου θα επιθεωρούνται περιοδικά, και τυχόν βλάβες

τους επιδιορθώνονται.

24. Επιβάλλεται ο έλεγχος και η συντήρηση της εσωτερικής οδοποιίας του Χ.Υ.Τ.Α.

Σελ. 9 - 4


25. Η κίνηση των απορριμματοφόρων εντός του Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να γίνεται με

χαμηλή ταχύτητα, για την αποφυγή δημιουργίας σκόνης. Γι' αυτό το λόγο πρέπει

επίσης η λειτουργία των μηχανημάτων να γίνεται με προσεκτικούς χειρισμούς.

26. Τα μηχανήματα του Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να συντηρούνται όποτε αυτό καθορίζεται

απ' τις οδηγίες συντήρησης και τις προδιαγραφές τους.

27. Απαγορεύεται η είσοδος οποιονδήποτε ζώων στο χώρο.

28. Σε διάφορες θέσεις του Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να υπάρχουν πινακίδες που θα

αναγράφουν "Απαγορεύεται το κάπνισμα".

29. Στην είσοδο του Χ.Υ.Τ.Α. πρέπει να τοποθετείται πίνακας επισήμανσης και

πληροφόρησης όπου να αναγράφονται οι ακόλουθες πληροφορίες:

-Όνομα και κατηγορία του χώρου

-Όνομα του ιδιοκτήτη ή του φορέα λειτουργίας

-Στοιχεία έγκρισης

-Ώρες λειτουργίας

-Τηλεφωνικοί αριθμοί πληροφοριών και για περίπτωση έκτακτης ανάγκης

-Αρχή αρμόδια για την άδεια λειτουργίας και τον έλεγχο του χώρου

30. Σε όσα σημεία επάνω απ' την επιφάνεια του υφιστάμενου χώρου δεν πρόκειται

μελλοντικά να δημιουργηθεί νέα στρώση δημιουργούνται οι προβλεπόμενες

στρώσεις επιφανειακής κάλυψης, όπου τελικά γίνεται κάλυψη με κατάλληλο υλικό

για την αποκατάσταση του χώρου και τη φυτοκάλυψη.

9.1.2. Οδηγίες για την ορθή λειτουργία της οδού προσπέλασης

Για την ορθή λειτουργία της οδού προσπέλασης, προβλέπεται:

1. Η βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της υφιστάμενης οδού

προκειμένου να διευκολυνθεί η κίνηση των οχημάτων, και παράλληλα να

μειωθούν οι συχνές επιβρανδύσεις και επιταχύνσεις των οχημάτων, που

επιβαρύνουν με αέριους ρύπους την ατμόσφαιρα της περιοχής, και η χάραξη

παράκαμψης για την αποφυγή διέλευσης των οχημάτων μέσω του οικισμού του

Γραμματικού.

2. Η φυτοκάλυψη των πρανών της οδού, προκειμένου να μειωθεί η αισθητική

επέμβαση από την κατασκευή του έργου, που ταυτόχρονα δρα ως ηχομονωτικό

Σελ. 9 - 5


μέσο για την μη μετάδοση της ηχητικής όχλησης στην ευρύτερη περιοχή από την

λειτουργία της οδού

3. Η φυτοκάλυψη των πρανών της οδού με αυτόχθονα είδη, συμβάλλει στην

αποκατάσταση της χλωρίδας και στην διευκόλυνση της επιστροφής όσων ειδών

πανίδας, είχαν απομακρυνθεί κατά την διάρκεια της κατασκευαστικής φάσης.

4. Η κατασκευή αντιπλημμυρικής παρόδιας τάφρου, προκειμένου να διευθετηθούν οι

επιφανειακές απορροές και να προστατευθούν οι υδάτινοι πόροι της εγγύτερης

περιοχής, κυρίως κατά την περίοδο των ακραίων καιρικών φαινομένων

(αυξημένες βροχοπτώσεις). Οι παρόδιες τάφροι πρέπει να συντηρούνται και να

καθαρίζονται τακτικά.

5. Η παρακείμενη φυτοκάλυψη, οι θάμνοι και τα δένδρα, να ελέγχονται και να

καθαρίζονται τακτικά απ' τα παρασυρθέντα μέσω των ανέμων ελαφρά αντικείμενα

που διαφεύγουν από τα διερχόμενα οχήματα, με ευθύνη του κυρίου του έργου.

6. Με την έναρξη λειτουργίας του έργου θα έχει εξασφαλισθεί, όπου απαιτείται με

την κατασκευή κατάλληλων διαβάσεων, η προσπέλαση κατοίκων, τροχοφόρων

γεωργικών μηχανημάτων και ζώων.

Σελ. 9 - 6


9.2. ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Οι περισσότεροι κίνδυνοι για το προσωπικό που εργάζεται στο χώρο προέρχονται

από την ύπαρξη και παραγωγή του βιοαερίου εντός του Χ.Υ.Τ.Α., αλλά επίσης

υφίστανται κίνδυνοι προερχόμενοι από τη σκόνη και μολυσματικές ουσίες ή κίνδυνοι

που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια παράδοσης των απορριμμάτων, κατά το

χειρισμό των μηχανημάτων κλπ.

Τα κυριότερα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την προστασία των εργαζομένων

στο Χ.Υ.Τ.Α. είναι τα ακόλουθα:

1. Κάθε άτομο που κατεβαίνει σε μία τάφρο θα πρέπει να φοράει αντιασφυξιογόνο

μάσκα. Σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να υπάρχει και ένα δεύτερο άτομο για

λόγους ασφαλείας, που θα βοηθήσει ή θα τραβήξει το άλλο άτομο αν παραστεί

ανάγκη.

2. Όποιος κατασκευάζει φρεάτια μεγάλης διαμέτρου μέσα στα απορρίμματα θα

πρέπει να έχει εφαρμοσμένο επάνω του ένα σχοινί για αποφυγή πτώσεώς του

εντός του φρεατίου.

3. Απαγορεύεται το κάπνισμα σε χώρους όπου εκτελούνται εργασίες ανόρυξης

φρεατίων, γεωτρήσεων, εκσκαφών ή εγκαταστάσεως μηχανικού εξοπλισμού ή

γενικά όπου ενδεχομένως βγαίνει βιοαέριο.

4. Περιοδικά, κατά τη διάρκεια λειτουργίας του χώρου θα πρέπει να ελέγχονται οι

επιφάνειες εργασίας και οι συγκεντρώσεις μεθανίου και υδροθείου.

5. Όλο το προσωπικό που εργάζεται σε Χ.Υ.Τ.Α. θα πρέπει να είναι επαρκώς

εκπαιδευμένο σχετικά με τους κινδύνους που συνεπάγεται το βιοαέριο.

6. Για να περιορισθεί ο κίνδυνος στην υγεία από την άμεση επαφή με μολυσματικά

υλικά (π.χ. πτώματα ζώων, χαλασμένες τροφές, επεξεργασμένα λύματα κλπ.)

είναι αναγκαίο το προσωπικό να φορά προστατευτικό ιματισμό.

7. Στολές εργασίας που μολύνθηκαν από μολυσματικές ουσίες θα πρέπει να

αποθηκεύονται χωριστά από τον ατομικό ιματισμό εξόδου και θα πρέπει να

καθαρίζονται εντός του χώρου διάθεσης των απορριμμάτων, έτσι ώστε τα

μολυσματικά υλικά να μην μεταφέρονται στην κατοικία του προσωπικού.

Ειδικότερα για το χειρισμό των μηχανημάτων, πρέπει να ακολουθούνται οι ακόλουθες

οδηγίες από το χειριστή:

Σελ. 9 - 7


1. Να ελέγχεται το μηχάνημα πριν να αρχίσει η εργασία του.

2. Να χρησιμοποιούνται τα σκαλοπάτια (μασπιέδες) και οι χειρολαβές.

3. Να διατηρούνται τα σκαλοπάτια (μασπιέδες) καθαρά.

4. Να επιθεωρείται η επιφάνεια του χώρου εργασίας πριν την έναρξη εργασίας.

5. Να εργάζεται ο χειριστής μόνο αφού κάθεται στη θέση του οδηγού.

6. Να φοράει ζώνη ασφαλείας.

7. Ποτέ να μην ανεβαίνει ή κατεβαίνει από κινούμενο μηχάνημα.

8. Να διατηρείται ο κουβάς ή το μαχαίρι χαμηλά.

9. Να διατηρείται αρκετή καθαριότητα στο μηχάνημα.

10. Να αποφεύγεται η οδήγηση στις πλευρικές επιφάνειες του χώρου διάθεσης


11. Να αποφεύγονται οι υπερβολικές ταχύτητες.

12. Να μη συνθλίβονται σφραγισμένα δοχεία.

13. Να χαμηλώνεται στο έδαφος ο κουβάς ή το μαχαίρι όταν σταθμεύει το όχημα.

14. Να μην εξέρχεται ο χειριστής ποτέ πηδώντας πάνω από το μηχάνημα.

15. Να αποφεύγεται να αφήνεται το μηχάνημα χωρίς παρακολούθηση.

16. Να καθαρίζεται το μηχάνημα πριν την επισκευή του.

17. Να συμπληρώνεται ημερήσιο δελτίο του μηχανήματος.

ΣΥΝΟΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ - ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 10 - 1


10. ΣΥΝΟΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ - ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Με βάση τα όσα αναφέρονται εκτενώς στα προηγούμενα κεφάλαια, μπορούμε να

συνοψίσουμε τα σημαντικότερα μέτρα που προτείνεται να ληφθούν για την

προστασία του περιβάλλοντος και την ορθή κατασκευή και λειτουργία του έργου:

Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων (Ο.Ε.Δ.Α.) Βορειοανατολικής

Αττικής στη θέση «Μαύρο Βουνό –Γραμματικό».

Στο σύνολο του εξεταζόμενου έργου περιλαμβάνονται τα ακόλουθα υποέργα:

α) Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων ή και Υπολειμμάτων, ετήσιας

μέγιστης δυναμικότητας 127.500 t/έτος, με μέγιστη διάρκεια λειτουργίας 20 έτη.








πηγή.


δ) Οδός προσπέλασης των εγκαταστάσεων

Ακολούθως παρατίθενται οι προτεινόμενοι περιβαλλοντικοί όροι, τόσο του Χ.Υ.Τ.Α.

όσο και των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας της Ο.Ε.Δ.Α., καθώς επίσης και της οδού

προσπέλασης των εγκαταστάσεων.

Σελ. 10 - 2


10.1. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΟ Χ.Υ.Τ.Α.

10.1.1. Φάση κατασκευής του Χ.Υ.Τ.Α. • Προσεκτικοί χειρισμοί οχημάτων και μηχανημάτων που θα χρησιμοποιηθούν στη

φάση κατασκευής.

• Διαβροχή, όταν απαιτείται, των περιοχών εκτέλεσης χωματουργικών εργασιών.

• Διαβροχή, όταν απαιτείται, των θαλάμων αποθήκευσης αδρανών υλικών, για την

αποφυγή δημιουργίας σκόνης.

• Μεταφορά των αδρανών υλικών με σκεπασμένα φορτηγά οχήματα.

• Χρήση εργοταξιακών τουαλετών με απορροφητικό βόθρο ή χημικές τουαλέτες.

• Τα καύσιμα και λιπαντικά που παράγονται κατά τη συντήρηση ή επισκευή των

οχημάτων και μηχανημάτων του εργοταξίου, θα συλλέγονται και θα οδηγούνται

προς κατάλληλη διάθεσή τους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία.

• Ύπαρξη απορροφητικών υλικών (π.χ. πριονίδι, άμμος) σε επαρκείς ποσότητες,

για συγκράτηση καυσίμων και λιπαντικών σε περίπτωση διαφυγής τους.

• Συλλογή των προαναφερθέντων απορροφητικών υλικών σε περίπτωση

χρησιμοποίησής τους και κατόπιν διάθεσή τους με Υγειονομική Ταφή.

• Τακτική επιθεώρηση των απορροφητικών υλικών, και άμεση αντικατάστασή τους,

σε περίπτωση διαπίστωσης αυξημένης προσρόφησης υγρασίας.

• Τακτική συλλογή και διάθεση προς Υγειονομική Ταφή των απορριμμάτων των

παραγόμενων από το προσωπικό του εργοταξίου.

• Απαγόρευση απόρριψης οποιασδήποτε ποσότητας στερεών αποβλήτων απ' το

προσωπικό του εργοταξίου προς τη γύρω περιοχή.

• Αποφυγή όδευσης αδρανών πρώτων υλών προς το παρακείμενο ρέμα

περιοδικής ροής.

• Απαγόρευση διάθεσης αδρανών προϊόντων χωματουργικών εργασιών στο ρέμα.

• Αποθήκευση προϊόντων εκσκαφής πλησίον του Χ.Υ.Τ.Α. για τη μετέπειτα

χρησιμοποίησή τους ως υλικό επικάλυψης κατά τη φάση λειτουργίας ή/και υλικό

τελικής επικάλυψης του Χ.Υ.Τ.Α.

• Αποθήκευση του υφιστάμενου επιφανειακού εδαφικού υλικού, εφόσον πλεονάζει,

για τη χρήση του ως υλικού υποδοχής της φυτεύσεως τελικής αποκατάστασης.

• Διάθεση τυχόν πλεονασμάτων προϊόντων εκσκαφής σε κατάλληλη τοποθεσία

μετά από έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας.

Σελ. 10 - 3


• Τήρηση των διατάξεων περί εργοταξιακού θορύβου και συγκεκριμένα:

- ΚΥΑ 56206/1613/ΦΕΚ 570/Β/9-9-86

- ΚΥΑ 69001/1921/ΦΕΚ 751/Β/18-10-88

- ΚΥΑ Α5/2375/ΦΕΚ 689/Β/18-10-88

- ΚΥΑ 765/ΦΕΚ 81/Β/21-02-91

• Προσεκτική διέλευση των φορτηγών μεταφοράς υλικών μέσω κατοικημένων

περιοχών.

• Αποκατάσταση των εργοταξιακών χώρων μετά από το πέρας των εργασιών και

την απομάκρυνση των εργοταξίων.

• Κατά τα λοιπά ισχύουν όσα αναφέρονται αναλυτικότερα στη Μ.Π.Ε.

10.1.2. Φάση λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α.

• Ο χώρος διάθεσης θα δέχεται μόνο οικιακά και προσομοιάζονται προς αυτά

Στερεά Απόβλητα, σύμφωνα με τους θεσμοθετημένους καταλόγους αποβλήτων

της ισχύουσας νομοθεσίας.

• Η ελεγχόμενη απαγωγή του βιοαερίου επιτυγχάνεται με εξαναγκασμένη άντληση

μέσω διάτρητων κατακόρυφων αγωγών από HDPE, Η ακτίνα επιρροής κάθε

φρεατίου άντλησης θα είναι, της τάξης των 30m με αλληλοεπικάλυψη των

επιμέρους φρεατίων, συνεπώς στον Χ.Υ.Τ.Α. τα φρεάτια αυτά θα χωροθετηθούν

σε αποστάσεις ανά 50m μεταξύ τους.

• Το βιοαέριο πριν την εκτόνωσή του στην ατμόσφαιρα διέρχεται από πυρσό

καύσης κατάλληλης δυναμικότητας η οποία ενδεικτικά εκτιμάται σε 1500 m3/h,

υψηλής θερμοκρασίας καύσης (1000ΟC – 1200 ΟC).

.• Τακτική συντήρηση οχημάτων και μηχανημάτων του χώρου.

• Διαβροχή, όταν απαιτείται, οδικού δικτύου, αδρανών υλικών και επιφανειών του

Χ.Υ.Τ.Α.

• Προσεκτικοί χειρισμοί κατά τη λειτουργία των οχημάτων και μηχανημάτων του

Χ.Υ.Τ.Α.

• Καλός εξαερισμός των κτιρίων της εγκατάστασης (π.χ. Κτίριο Διοίκησης, συνεργείο

κ.λπ.).

• Η χρησιμοποιούμενη λεκάνη για την εναπόθεση των απορριμμάτων θα

στεγανοποιηθεί με τις παρακάτω στρώσεις:

Σελ. 10 - 4


α) Στρώση υπόβασης: Η στρώση αυτή αποτελείται από συμπιεσμένο εδαφικό

υλικό, ελάχιστου πάχους 0,2m. Κατά τη διαμόρφωση της λεκάνης υποδοχής των

απορριμμάτων, όπου υπάρχουν βραχώδες εξάρσεις, θα εξομαλυνθούν και θα

καλυφθούν από τουλάχιστον 20cm γαιώδους υλικού, ενώ όπου τα υλικά είναι

γαιώδη, το υφιστάμενο εδαφικό υλικό να αναμοχλευθεί και να συμπυκνωθεί.

β) Στρώση στεγανοποίησης

β1) Ορυκτή στεγανωτική στρώση (τεχνητός γεωλογικός φραγμός): Το

κατώτερο τμήμα της στρώσης στεγανοποίησης πρέπει να αποτελείται από μία

στρώση αργίλου ελάχιστου πάχους 60cm με Κ<10-9 m/s.

Η ποιότητα του υλικού και ο τρόπος κατασκευής του τεχνητού γεωλογικού

φραγμού θα είναι σύμφωνα με την ΚΥΑ 114218/97.

Με τη στρώση αυτή, όπως διαμορφώνεται, επιτυγχάνεται αφενός

στεγανοποίηση του χώρου και αφετέρου ομοιόμορφη κατανομή των φορτίων

και δημιουργία τεχνητά ελεγχόμενης στρώσης τριβής μεταξύ φυσικού εδάφους

και μεμβράνης.

Η χρήση εναλλακτικών λύσεων ισοδύναμου αποτελέσματος (π.χ. συνδυασμού

άμμου–Μ.Π.Ε.τονίτη, αργίλου–άμμου–Μ.Π.Ε.τονίτη κλπ.), αν και δεν κρίνεται

απαραίτητη, είναι αποδεκτή. β2) Συνθετική στεγανωτική στρώση: Επάνω στη στρώση του τεχνητού

γεωλογικού φραγμού ή του γεωσυνθετικού φύλλου Μ.Π.Ε.τονίτη (G.C.L.) θα

εδρασθεί χαλαρά και χωρίς ένταση, η στεγανωτική μεμβράνη. Η μεμβράνη που

θα χρησιμοποιηθεί είναι ελάχιστου πάχους 2,0 mm, τόσο για τον πυθμένα όσο

και για τα πρανή, από υψηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο (HDPE). Τα

χαρακτηριστικά της μεμβράνης θα είναι σύμφωνα με την ΚΥΑ 114218/97.

γ) Στρώσεις προστασίας γεωμεμβράνης: Για την προστασία της συνθετικής

γεωμεμβράνης κύρια από μηχανικές επιδράσεις, τοποθετείται αρχικά μια

κατώτερη στρώση προστασίας από γεωύφασμα κατάλληλων αντοχών και

ελάχιστου ειδικού βάρους 600g/m2. Ακολούθως τοποθετείται μια υπερκείμενη

στρώση προστασίας από λεπτόκοκκο υλικό (άμμος κοκκομετρικής διαβάθμισης

0/8 mm) ύψους 0,1 m.

Και οι δύο στρώσεις προστασίας τοποθετούνται σε όλη την επιφάνεια του

πυθμένα και των πρανών του Χ.Υ.Τ.Α. Σε περίπτωση που στα πρανή του

Χ.Υ.Τ.Α. τοποθετηθεί γεωσυνθετική στρώση αποστράγγισης, τότε στην έκταση

Σελ. 10 - 5


αυτή δεν θα τοποθετηθεί η στρώση της άμμου προστασίας, αλλά μόνο το

γεωύφασμα προστασίας.

δ) Στρώση αποστράγγισης: Αποτελείται από υδροπερατό υλικό - χαλίκια

(λιθοσύντριμμα) κοκκομετρικής διαβάθμισης 16/32 mm, έχει ελάχιστο πάχος 50

cm στον πυθμένα και στα πρανή, και περατότητα τουλάχιστον 1x10-3 m/s. Τα

χαρακτηριστικά της στρώσης αποστράγγισης θα είναι σύμφωνα με την ΚΥΑ

114218/97 και την ΚΥΑ Η.Π. 29407/3508/10-12-02.

• Ο πυθμένας της λεκάνης θα διαμορφωθεί με ελάχιστη διαμήκη κλίση 5%.

• Τα παραγόμενα στραγγίσματα στο χώρο του Χ.Υ.Τ.Α. θα συλλέγονται από:

- Κεντρικό αγωγό συλλογής από HDPE διάτρητο κατά τα 2/3 της περιφέρειας του

που θα αποτελέσει τον κορμό της διάταξης, κατάλληλης διατομής (ενδεικτικά

προτείνεται Φ500), ώστε να παραλαμβάνει όλα τα στραγγίσματα των

παράπλευρων αγωγών.

- Δίκτυο παράπλευρων αγωγών από ΗDΡΕ διάτρητων κατά τα 2/3 της






- Εσωτερικό φρεάτιο συγκέντρωσης στραγγισμάτων, κατάλληλων διαστάσεων.

- Κλειστό αγωγό μεταφοράς από ΗDΡΕ, κατάλληλης διαμέτρου (Φ315), ο οποίος

διαπερνά το ανάχωμα και μεταφέρει τα στραγγίσματα σε εξωτερικό φρεάτιο

συλλογής.

- Δεξαμενή εξισορρόπησης των παραγόμενων στραγγισμάτων και των




• Θα κατασκευαστεί εγκατάσταση πλήρους επεξεργασίας των στραγγισμάτων,

στην οποία η επεξεργασία θα γίνεται σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει

την πρωτοβάθμια επεξεργασία τους με αερισμό και καθίζηση των αιωρούμενων

στερεών, και η δεύτερη φάση (τελική επεξεργασία) προτείνεται είτε εξάτμιση της

υγρής φάσης των στραγγισμάτων, μετά τη δεξαμενή δευτεροβάθμιας καθίζησης, είτε

Σελ. 10 - 6


αντίστροφη όσμωση ή συνδυασμός αυτών ή άλλη κατάλληλη μέθοδος, με στόχο τη

ριζική μείωση της ποσότητας των επεξεργασμένων υγρών και τον περιορισμό της

έκτασης που είναι αναγκαία για την επεξεργασία τους.

- Θα κατασκευαστεί περιμετρική τάφρος ομβρίων υδάτων για την αντιπλημμυρική

προστασία της λεκάνης εναπόθεσης των απορριμμάτων.

- Τα αστικά λύματα των κτιριακών εγκαταστάσεων θα διατίθενται μέσω σηπτικής

δεξαμενής και απορροφητικού βόθρου ή στην Ε.Ε.Σ.

- Τα υγρά απόβλητα πλύσεων των οχημάτων και μηχανημάτων του χώρου και τα

υγρά απόβλητα απ΄την πλύση των τροχών των απορριμματοφόρων μπορούν να

οδηγούνται εναλλακτικά για διάθεση είτε στην Ε.Ε.Σ, είτε σε απορροφητικό βόθρο,

είτε μπορούν να διατίθενται και επιφανειακά στον Χ.Υ.Τ.Α.

- Τα καύσιμα και λιπαντικά που παράγονται κατά τη συντήρηση ή επισκευή των

εγκαταστάσεων, θα συλλέγονται και θα οδηγούνται προς αναγέννηση ή προς άλλη

κατάλληλη διάθεση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία.

- Θα υπάρχουν απορροφητικά υλικά (πριονίδι, άμμος) σε επαρκείς ποσότητες για

συγκράτηση καυσίμων και λιπαντικών σε περίπτωση διαφυγής τους.

- Τα προαναφερθέντα απορροφητικά υλικά σε περίπτωση χρησιμοποίησής τους, θα

συλλέγονται και θα διατίθενται προς Υγειονομική Ταφή.

- Τα απορροφητικά υλικά θα επιθεωρούνται τακτικά και θα αντικαθίστανται άμεσα


- Τα απορρίμματα που διασπείρονται εντός του Χ.Υ.Τ.Α. και αυτά που παράγονται

από το προσωπικό του Χ.Υ.Τ.Α. θα συλλέγονται τακτικά και θα διατίθενται προς

Υγειονομική Ταφή.

- Θα χρησιμοποιούνται ειδικά πετάσματα στα απορριμματοφόρα, κατά τη μεταφορά

των απορριμμάτων προς το Χ.Υ.Τ.Α.

- Θα χρησιμοποιούνται φορητά δικτυωτά πετάσματα κατά την εκφόρτωση των

απορριμμάτων, για μείωση της διασποράς ελαφρών αντικειμένων.

- Η ιλύς των εγκαταστάσεων επεξεργασίας στραγγισμάτων, θα διατίθεται στο

Χ.Υ.Τ.Α.

- Θα κατασκευαστεί περιμετρική περίφραξη στο σύνολο της διατιθέμενης

οικοπεδικής έκτασης, ύψους 2,5m.

Σελ. 10 - 7


- Παράλληλα με την περίφραξη και στο εσωτερικό της θα δημιουργηθεί αντιπυρική

ζώνη πλάτους 10m.

- Θα κατασκευασθεί κατάλληλη δεξαμενή πυρόσβεσης που θα τροφοδοτεί

πυροσβεστικό κρουνό, ελάχιστου όγκου 200m3.

- Θα υπάρχουν πυροσβεστικοί σταθμοί με είδη πρώτης ανάγκης για περίπτωση

πυρκαγιάς, πλησίον του Χ.Υ.Τ.Α. και των λοιπών ευαίσθητων περιοχών.

- Σε περίπτωση ανάφλεξης των απορριμμάτων θα χρησιμοποιηθεί γαιώδες υλικό

από δανειοθάλαμο για την κάλυψη των φλεγόμενων επιφανειών, ελαχίστου όγκου

250 m3.

- Απαγορεύεται ρητά η σκόπιμη διενέργεια καύσης των απορριμμάτων στο Χ.Υ.Τ.Α.

- Για την οπτική απομόνωση του χώρου, θα διενεργηθεί περιμετρική

δενδροφύτευση, με έμφαση στη φύτευση ψηλών δένδρων, σε ειδικά σημεία

ενδιαφέροντος.

- Θα πραγματοποιηθεί σταδιακή τελική αποκατάσταση σε όσα τμήματα του Χ.Υ.Τ.Α.

κλείνουν οριστικά, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην Μ.Π.Ε..

- Η τελική κάλυψη του Χ.Υ.Τ.Α., θα αποτελείται από τις εξής στρώσεις:

α) Στρώση συλλογής βιοαερίου και πλευροδιηθούμενων στραγγισμάτων,

ελάχιστου πάχους 50 cm, με Κ ≥ 1 x 10-3 m/s.

β) Γεωύφασμα προστασίας ελάχιστου ειδικού βάρους 600g/m2.

γ) Στρώση στεγανοποίησης από συμπιεσμένο αργιλικό υλικό ελάχιστου πάχους

0,6m και διαπερατότητα k ≤ 1x10-9 m/s.

δ) Στρώση αποστράγγισης ομβρίων, ελάχιστου πάχους 30cm, και ελάχιστη κλίση

5%, με Κ≥ 1x 10-3 m/s.

ε) Γεωύφασμα διαχωρισμού, ελάχιστου ειδικού βάρους 200g/m2.

στ) Χώμα υποστήριξης της βλάστησης. Θα έχει ελάχιστο ύψος 1,0m και θα

περιλαμβάνει τουλάχιστον 30cm εδαφικό υλικό κορυφής.

ζ) Φυτεύσεις.

- Οι τροχοί των απορριμματοφόρων πριν την έξοδό τους από το Χ.Υ.Τ.Α. θα

πλένονται, σε κατάλληλη διάταξη.

- Για την ορθότερη και ευρυθμότερη λειτουργία του Χ.Υ.Τ.Α. είναι αναγκαία η

προμήθεια εξοπλισμού και η κατασκευή ορισμένων άλλων έργων υποδομής,

όπως:

Σελ. 10 - 8


α) Περίφραξη και πύλη εισόδου

β) Εργα προκάλυψης και αισθητικής εικόνας του Χ.Υ.Τ.Α.

γ) Οικίσκος προσωπικού και τεχνικής υποστήριξης

δ) Η/Ζ

ε) Πλυντήριο - Λιπαντήριο

στ) Ζυγιστήριο - Γεφυροπλάστιγγα

ζ) Προμήθεια κινητού εξοπλισμού

η) Δίκτυο ύδρευσης

θ) Δίκτυο ηλεκτροδότησης κ.λ.π.

- Για την ημερήσια κάλυψη των διατιθέμενων απορριμμάτων, μπορεί να

χρησιμοποιείται γαιώδες υλικό εκσκαφών ή κατάλληλα αδρανή υλικά.

- Στην είσοδο του χώρου θα αναρτηθεί ειδική πινακίδα με οδηγίες για την ορθή

λειτουργία του χώρου.

- Θα τηρούνται όλα τα αναφερόμενα στη Μ.Π.Ε. μέτρα ορθής λειτουργίας του

χώρου και ασφαλείας των εργαζομένων.

- Θα πραγματοποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, έλεγχος ποιότητας του

βιοαερίου και της ατμόσφαιρας.

- Θα διανοιχθούν περιμετρικές γεωτρήσεις ελέγχου διαρροής βιοαερίου

(τουλάχιστον 15), περιμετρικά της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α. και σε άλλες κατάλληλες

θέσεις, όπως πλησίον των κτιριακών εγκαταστάσεων και της Ε.Ε.Σ.

- Θα τοποθετηθούν ανιχνευτές βιοαερίου με συναγερμό στα κλειστά κτίρια.

- Θα διανοιχθούν τουλάχιστον τέσσερις γεωτρήσεις, μία στα ανάντη της λεκάνης

εναπόθεσης των απορριμμάτων και τρεις κατάντη, στις οποίες θα τοποθετηθούν

πιεζόμετρα για τον έλεγχο των διαρροών των αποπλυμάτων με τακτική

δειγματοληψία και αναλύσεις. Θα ληφθούν δείγματα και πριν την έναρξη

λειτουργίας του Χ.Υ.Τ.Α.

- Θα γίνονται σε τακτά διαστήματα δειγματοληψίες και χημικές αναλύσεις των

στραγγισμάτων και των επιφανειακών απορροών.

- Θα γίνεται καταγραφή των μετεωρολογικών δεδομένων, σύμφωνα με τα

οριζόμενα στην Μ.Π.Ε.

- Θα υπάρχει σύστημα ελέγχου και παρακολούθησης του είδους και της ποιότητας

των εισερχόμενων αποβλήτων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη Μ.Π.Ε.

Σελ. 10 - 9


- Θα γίνεται τακτική παρακολούθηση της τοπογραφίας του αναγλύφου του Χ.Υ.Τ.Α.

με έλεγχο των καθιζήσεων.

- Η αντιμετώπιση των τυχόν αστοχιών, θα γίνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην

Μ.Π.Ε.

- Κατά τα λοιπά ισχύουν όσα αναφέρονται αναλυτικότερα στη Μ.Π.Ε..

Σελ. 10 - 10


10.2. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΔΑΥ

1. Η Μονάδα Κομποστοποίησης έχει ως σκοπό την παραγωγή compost από

οργανικά υλικά προερχόμενα από σύστημα διαλογής στη πηγή οικιακών

υπολειμμάτων τροφών μετά από ανάμιξη με τεμαχισμένα δημοτικά φυτικά

υπολείμματα στην επιθυμητή αναλογία, σύμφωνα με τις επιταγές των νέων

Κοινοτικών Οδηγιών, σχετικά με το επιτρεπόμενο ποσοστό διάθεσης των

βιοαποδομήσιμων υλικών

To ΚΔΑΥ έχει ως σκοπό την ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών προερχόμενων

από σύστημα διαλογής στη πηγή οικιακών απορριμμάτων

2. Κάθε προσωρινή διακοπή λειτουργίας της Μονάδας Κομποστοποίησης ή του

ΚΔΑΥ για χρονική περίοδο μεγαλύτερη από ένα (1) μήνα και κάθε προτεινόμενη

αλλαγή στη μέθοδο επεξεργασίας των αποβλήτων πρέπει να γνωστοποιείται

στην αρμόδια υπηρεσία της της Γενικής Δ/νσης Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ.

3. Στη Μονάδα Κομποστοποίησης και το ΚΔΑΥ θα εφαρμόζονται όλα τα

απαιτούμενα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων σύμφωνα με την

υπάρχουσα νομοθεσία.

4. Στη Μονάδα Κομποστοποίησης η διεργασία της κομποστοποίησης θα

πραγματοποιείται σε διατάξεις κλειστού τύπου ή σε συνδυασμό διατάξεων

κλειστού και ανοικτού τύπου εν σειρά, με στόχο την ελαχιστοποίηση των

περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την αριστοποίηση της διεργασίας.

5. Στην είσοδο της Μονάδας Κομποστοποίησης θα υπάρχει γραμμή

προεπεξεργασίας των διαλεγμένων οργανικών, με στόχο την απομάκρυνση

τυχόν προσμίξεων (χαρτιών, πλαστικών κ.α.).

6. Στην είσοδο του ΚΔΑΥ θα υπάρχει γραμμή προεπεξεργασίας με στόχο την

απομάκρυνση μικρομεγεθών, μη ανακυκλώσιμων, υλικών (σκόνες, πέτρες,

γυαλιά, κεραμικά)

Σελ. 10 - 11


7. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του παραγόμενου κομπόστ από την μονάδα, πρέπει

να είναι σύμφωνα με την Κοινή \ Υπουργική Απόφαση 114218/ΦΕΚ 1016/17-11-

1997

8. Τα ανακτηθέντα από το ΚΔΑΥ ανακυκλώσιμα υλικά ήτοι χαρτί, χαρτόνι, είδη

πλαστικών θα παραδίδονται στους τελικούς αποδέκτες σε μορφή συμπιεσμένων

δεμάτων περυτιλιγμένων με μεταλλικό σύρμα. Τα ανακτηθέντα μέταλλα

(σιδηρούχα και αλουμινούχα) δύνανται να παραδίδονται και σε χύδην μορφή.

9. Για την ορθή λειτουργία της Μονάδας Κομποστοποίησης να λαμβάνουν χώρα οι

ακόλουθες κύριες παραγωγικές διαδικασίες:

α) Υποδοχή –τροφοδοσία οικιακών οργανικών υπολειμμάτων– απομάκρυνση

τυχόν προσμίξεων από το οργανικό κλάσμα-τεμαχισμός φυτικών

υπολειμμάτων-ανάμιξη των δύο κλασμάτων στην επιθυμητή αναλογία πρίν

τη τροφοδοσία των διατάξεων αερόβιας κομποστοποίησης

β) Αερόβια κομποστοποίηση του οργανικού κλάσματος.

γ) Εξευγενισμός (ραφινάρισμα) του παραγόμενου compost.

δ) Ωρίμανση και αποθήκευση του κομποστοποιημένου οργανικού πρός

παραλαβή από τους τελικούς χρήστες.

10. Βασικά Παραγωγικά Τμήματα Μονάδας Κομποστοποίησης

• Τμήμα εισόδου εγκαταστάσεων – ζυγιστήρια

• Τμήμα υποδοχής (τροφοδοσία οικιακών οργανικών υπολειμμάτων– διάνοιξη

σάκκων-απομάκρυνση προσμίξεων από το οργανικό κλάσμα-τεμαχισμός

φυτικών υπολειμμάτων-ανάμιξη των δύο κλασμάτων στην επιθυμητή αναλογία

πρίν τη τροφοδοσία των διατάξεων αερόβιας κομποστοποίησης)

• Τμήμα αερόβιας κομποστοποίησης

• Τμήμα εξευγενισμού (ραφιναρίσματος)

• Τμήμα ωρίμανσης και αποθήκευσης compost

Σελ. 10 - 12


11. Για την ορθή λειτουργία του ΚΔΑΥ να λαμβάνουν χώρα οι ακόλουθες κύριες


α) Υποδοχή –τροφοδοσία– δοσομέτρηση-διάνοιξη σάκκων-απομάκρυνση

μικρομεγεθών μη ανακυκλώσιμων υλικών

β) Ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών με χειροδιαλογή

γ) Ανάκτηση σιδηρούχων με μαγνητικό διαχωρισμό και αλουμινούχων με

αλουμινοδιαχωρισμό

γ) Δεματοποίηση προιόντων

δ) Αποθήκευση προιόντων

12. Βασικά Παραγωγικά Τμήματα του ΚΔΑΥ


• Τμήμα υποδοχής, προσωρινής αποθήκευσης και προεπεξεργασίας (τροφοδοσία

– διάνοιξη σάκκων-δοσομέτρηση - απομάκρυνση μικρομεγεθών μη

ανακυκλώσιμων υλικών)

• Τμήμα ανάκτησης υλικών

• Τμήμα δεματοποίησης προιόντων

• Τμήμα αποθήκευσης προιόντων

13. Στην πύλη εισόδου της Μονάδας Κομποστοποίησης και του ΚΔΑΥ να αναρτηθεί

πίνακας, όπου θα αναγράφονται τα στοιχεία (είδος εγκατάστασης. φορέας

λειτουργίας, διεύθυνση, τηλέφωνα και το ωράριο λειτουργίας της μονάδας.

14. Ο χώρος υποδοχής της Μονάδας Κομποστοποίησης και του ΚΔΑΥ και τα

συστήματα τροφοδοσίας να βρίσκονται σε κλειστή αίθουσα, στεγασμένη με

συνεχή ανανέωση του αέρα.

15. Στο τμήμα εξευγενισμού (ραφιναρίσματος) της Μονάδας Κομποστοποίησης να

απομακρύνονται όλα τα αδρανή υλικά (πέτρες, κεραμικά, πορσελάνη, γυαλί κλπ)

των οποίων η παρουσία στο κομπόστ μεταβάλλει δυσμενώς την ποιότητα του

και επιπλέον να εξασφαλίζεται η επιθυμητή κοκκομετρία του κομπόστ.

Σελ. 10 - 13


16. Στο τμήμα ανάκτησης υλικών του ΚΔΑΥ να εγκατασταθεί διάταξη χειροδιαλογής

με ταινιόδρομο χειροδιαλογής που θα πληρεί της προδιαγραφές υγιεινής και

ασφάλειας των εργαζομένων που προκύπτουν απο την σχετική Νομοθεσία.

Υπεράνω της ταινίας θα διέρχεται αεραγωγός αναρρόφησης αέρα προκειμένου

να εξασφαλίζονται υγιεινές συνθήκες εργασίας για τους χειροδιαλογείς.

17. Tυχόν μη πλήρως κομποστοποιημένα υλικά της Μονάδας Κομποστοποίησης να

επανεκτρέπονται εκ νέου προς κομποστοποίηση.

18. Για την προστασία του περιβάλλοντος από τις σκόνες και τις οσμές που

παράγονται από τις επιμέρους διεργασίες της μονάδας να σχεδιασθούν και να

κατασκευασθούν στα Τμήματα των Μονάδων που ορίζονται με τη παρούσα

δίκτυα αεραγωγών αποκονίωσης και απόσμησης. Τα δίκτυα αποκονίωσης να

καταλήγουν σε σακκόφιλτρα. ενώ τα δίκτυα απόσμησης σε βιόφιλτρα. Ο βαθμός

απόδοσης των αντιρρυπαντικών συστημάτων να είναι τουλάχιστον 98% και να

ελέγχονται τακτικά οι αποδόσεις των εγκαταστάσεων.

19. Τα δίκτυα αεραγωγών της μονάδας να διαθέτουν στόμια αναρρόφησης του

ακάθαρτου αέρα όπου παράγονται σκόνη και οσμές (π.χ. κοσκίνιση, τεμαχισμός,

πτώσεις υλικών κλπ).

20. Απόσμηση με αναρρόφηση αέρα όσον αφορά στη Μονάδα Κομποστοποίησης

θα πρέπει, να διαθέτουν τα κάτωθι τμήματα της παραγωγικής διαδικασίας του

Έργου:

- Τμήμα υποδοχής των απορριμμάτων στο Έργο

- Τμήμα κομποστοποίησης

21. Η τελική συγκέντρωση αιωρουμένων σωματιδίων μετά το σύστημα

αποκονίωσης, να είναι 50 mg/m3 και να μην υπερβαίνει αυτή τη τιμή..

22. Αποκονίωση όσον αφορά στη Μονάδα Κομποστοποίησης θα πρέπει να

διαθέτουν τουλάχιστον τα παρακάτω τμήματα της Παραγωγικής Διαδικασίας του

Έργου

Σελ. 10 - 14


- Τμήμα υποδοχής αποβλήτων στο έργο.

- Τμήμα εξευγενισμού (ραφιναρίσματος)

Αποκονίωση όσον αφορά στο ΚΔΑΥ θα πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον τα

παρακάτω τμήματα της Παραγωγικής Διαδικασίας του Έργου

- Τμήμα υποδοχής και προεπεξεργασίας.

- Τμήμα ανάκτησης υλικών

Επιπλέον ο χώρος υποδοχής τόσο της Μονάδας Κομποστοποίησης όσο και του

ΚΔΑΥ, θα πρέπει να λειτουργεί σε συνθήκες υποπίεσης.

23. Τα άχρηστα που προκύπτουν απο τους διαχωρισμούς της Μονάδας

Κομποστοποίησης και του ΚΔΑΥ να οδηγούνται πρός διάθεση στο ΧΥΤΥ

τηρουμένων των προδιαγραφών λειτουργίας, υγιεινής και ασφάλειας της εν λόγω


24. Τα υγρά απόβλητα από τη λειτουργία της Μονάδας Κομποστοποίησης να

συλλέγονται και να οδηγούνται για επεξεργασία, είτε στην Ε.Ε.Σ., μαζί με τα

στραγγίσματα του Χ.Υ.Τ.Α., είτε σε άλλη κατάλληλη μονάδα επιτόπου του έργου.

25. Να αντιμετωπίζονται οι εκπομπές θορύβου με μέτρα και συστήματα

ηχομόνωσης ώστε τα επίπεδα θορύβου τόσο εντός των χωρών εργασίας όσο

και στα όρια του γηπέδου να είναι σύμφωνα με τις υφιστάμενες διατάξεις.

26. Τα Κτίρια Διοίκησης θα πρέπει να έχουν ικανοποιητική εποπτεία του χώρου και

εύκολη πρόσβαση από τις μονάδες του έργου καθώς και τους απαραίτητους

χώρους για την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση της μονάδας.

27. Για την επισκευή των μηχανημάτων και οχημάτων θα προβλεφθεί χώρος

συνεργείου οχημάτων και μηχανημάτων και αποθήκη ανταλλακτικών και

αναλωσίμων.

Σελ. 10 - 15


28. Τα δάπεδα των διαφόρων χώρων των παραγωγικών μονάδων να είναι στεγανά

από υλικά μεγάλης μηχανικής αντοχής και ανθεκτικά στο χρόνο και σε συνθήκες

βαριάς χρήσης.

29. Να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα πυρανίχνευσης, πυρασφάλειας και

πυρόσβεσης σε όλα τα τμήματα και τις εγκαταστάσεις σύμφωνα με τις

υφιστάμενες διατάξεις.

30. Για την προστασία των κτιριακών εγκαταστάσεων από κεραυνούς θα

προβλέπονται εγκαταστάσεις Γείωσης και Αντικεραυνικής Προστασίας.

Σελ. 10 - 16


10.3. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ 1. Η Μονάδα θα τροφοδοτείται με σύμμεικτα αστικά απορρίμματα που

περιλαμβάνουν τα κατεξοχήν οικιακά και τα προσομοιάζοντα σε αυτά σύμφωνα

με τον Ευρωπαικό Κατάλογο Αποβλήτων ΕΚΑ Κεφ. 20000 Απόφαση 94/3/ΕΚ).

Στα απορρίμματα αυτά ενδεχομένως να εμπεριέχονται και κάποια απο την

κατηγορία των ογκωδών που λόγω μεγέθους δύναται να εισαχθούν ή να

φορτωθούν σε απορριμματοφόρα.

2. Η επεξεργασία των απορριμμάτων θα περιλαμβάνει αρχικώς βιολογική

επεξεργασία του σύμμεικτου απορρίμματος με κύριο στόχο την μείωση της

υγρασίας των σύμμεικτων απορριμμάτων προς αριστοποίηση των κατάντη

μηχανικών διαχωρισμών. Παράλληλα, θα έχει την δυνατότητα παραγωγής

ενεργειακά αξιοποιήσιμου προϊόντος, με σημαντική μείωση του προς διάθεση

στον ΧΥΤ υπολείμματος, της τάξης του 40-50% επί των εισερχομένων.

3. Οι βασικές παραγωγικές διεργασίες της Μονάδας είναι οι ακόλουθες :

• Βιολογική επεξεργασία του σύμμεικτου απορρίμματος προς απομείωση της

υγρασίας του με στόχο την αριστοποίηση των κατάντη μηχανικών

διαχωρισμών

• Εξευγενισμός (ραφινάρισμα) του ξηρού σύμμεικτου απορρίμματος και

απαλλαγή αυτού από ενεργειακά μη αξιοποιήσιμα υλικά (αδρανή, πέτρες,

κεραμικά, γυαλί κ.α.)

• Ανάκτηση σιδηρούχων και αλουμινούχων υλικών πρός διάθεση για

ανακύκλωση

• Διαχωρισμός και ανάκτηση άχρηστων, μη ενεργειακά αξιοποιήσιμων υλικών,

προς διάθεση στο παρακείμενο ΧΥΤΥ

4. Βασικά Παραγωγικά Τμήματα


• Τμήμα υποδοχής- προσωρινής αποθήκευσης-δοσομέτρησης- τροφοδοσίας

και προεπεξεργασίας (απομάκρυνση ογκωδών, διάνοιξη σάκκων,

απομάκρυνση ανεπιθύμητων υλικών)

Σελ. 10 - 17


• Τμήμα βιολογικής επεξεργασίας όπου επιτυγχάνεται η απομείωση της

υγρασίας του σύμμεικτου απορρίμματος σε τελική περιεχόμενη υγρασία

<15%

• Τμήμα εξευγενισμού (ραφιναρίσματος) ξηρού σύμμεικτου απορρίμματος με

απομάκρυνση μη ενεργειακά αξιοποιήσιμων υλικών (αδρανών)

• Τμήμα αποθήκευσης προϊόντων

5. Η μονάδα πρέπει να ανακτά αλουμινούχα και σιδηρούχα κλάσματα από το

κλάσμα των απορριμμάτων.

6. Τα άχρηστα υλικά απο τη παραγωγική διαδικασία και τα συστήματα

αντιρρύπανσης (σκόνες και φίλτρα σακκοφίλτρων) θα οδηγούνται στο

παρακείμενο ΧΥΤΥ προς ταφή. Εναλλακτικά, οι σκόνες από τα σακκόφιλτρα

δύναται να αναμιχθούν και να διατεθούν μαζί με το ενεργειακά αξιοποιήσιμο

προιόν της Μονάδας αφού πρώτα υποστούν κατάλληλη επεξεργασία

προκειμένουν να αποκτήσουν συμπιεσμένη και συμπαγή μορφή (πελλέτες).

7. Το ενεργειακά αξιοποιήσιμο προϊόν της Μονάδας θα φέρει τα ακόλουθα

ποιοτικά χαρακτηριστικά :

• Υψηλή περιεκτικότητα σε καύσιμα υλικά όπως οργανική ύλη από υπολείμματα

τροφών, χαρτιά, πλαστικά, υφάσματα, ξύλα, λάστιχα

• Ομοιόμορφο μέγεθος <50mm και υγρασία <15%.

• Υψηλό ενεργειακό περιεχομένου θερμογόνου δύναμης κατ’ ελάχιστον 15 MJ/kg

8. Για την ορθή λειτουργία της Μονάδας θα πρέπει να τηρούνται οι παρακάτω

επιλογές σχεδιασμού :

• Ολες οι εσωτερικές της Μονάδας, διακινήσεις υλικών να πραγματοποιούνται

μηχανικά χωρίς την απαίτηση χρήσης οχημάτων

• Ο σχεδιασμός των συστημάτων απόσμησης και αποκονίωσης της Μονάδας

θα πρέπει να αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση της παροχής του τελικώς

εκπεμπόμενου αέρα στην ατμόσφαιρα

• Η Μονάδα να διαθέτει διάταξη υποδοχέα τάφρου για τη παραλαβή και

προσωρινής αποθήκευσης των απορριμμάτων πριν τη τροφοδοσία τους στο

κατάντη εξοπλισμό επαρκούς χωρητικότητας.. Η τροφοδοσία του υλικού

στην Μονάδα να γίνεται αυτοματοποιημένα με χρήση μηχανικού εξοπλισμού

.

Σελ. 10 - 18


• Το Τμήμα Υποδοχής να εγκατασταθεί εντός κλειστού κτιρίου και να διαθέτει

επαρκές σύστημα εξαερισμού με αεραγωγούς. Όσον αφορά στον τελικά

εκπεμπόμενο στην ατμόσφαιρα αέρα από το εν λόγω Τμήμα, θα έχει διέλθει

από σύστημα αποκονίωσης και απόσμησης Ο χώρος θα βρίσκεται υπό

συνθήκες υποπίεσης ως προς τον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο.

• Στο μέτωπο των θυρών εκφόρτωσης των απορριμματοφόρων στον

υποδοχέα να φέρεται σύστημα εκτόξευσης πεπιεσμένου αέρα σε κάθετη

ροή, κατά τη διάρκεια εκφόρτωσης, ώστε να απομονώνεται ο εσωτερικός

χώρος του υποδοχέα από το περιβάλλοντα εξωτερικό χώρο

• Η διάταξη διάνοιξης σάκκων να διαθέτει σύστημα αυτομάτου απεμπλοκής

• Να πραγματοποιείται βιολογική επεξεργασία του σύμμεικτου απορρίμματος

με στόχο την απομείωση της υγρασίας του κλάσματος ώστε να

αριστοποιούνται οι κατάντη μηχανικοί διαχωρισμοί εξευγενισμού

(ραφιναρίσματος)

• Η βιολογική επεξεργασία να πραγματοποιείται εντός πλήρως κλειστών,

αεροστεγών συστημάτων, ώστε να ελαχιστοποιείται η επαφή των απαερίων

της επεξεργασίας με τα δομικά στοιχεία του κτιρίου στέγασης αυτής αλλά και

τους εργαζομένους της Μονάδας

• Η βιολογική επεξεργασία των υλικών να ελέγχεται αυτοματοποιημένα μέσω

συνεχούς μέτρησης κρίσιμων παραμέτρων και να δίδεται η δυνατότητα

άμεσης και αυτόματης επέμβασης με εναλλακτικές επιλογές προς διόρθωση

των παραμέτρων αυτής και επαναφορά της λειτουργίας της Μονάδας στις

επιθυμητές παραμέτρους.

• Η διάταξη αερισμού στο τμήμα βιολογικής επεξεργασίας να σχεδιασθεί έτσι

ώστε να συνεισφέρει αποτελεσματικά στην ομοιόμορφη βιοαποδόμηση του

υλικού

• Ο χρόνος παραμονής του υλικού στο Τμήμα βιολογικής επεξεργασίας να της

τάξεως των δέκα (10) ημερολογιακών ημέρων

• Τα απαέρια της βιολογικής επεξεργασίας να οδηγούνται προς απόσμηση σε

διάταξη θερμικής οξείδωσης, η οποία θα λειτουργεί με καύσιμο αέριο. Στη

διάταξη αυτή οι αέριοι οσμηροί οργανικοί ρύποι θα οξειδώνονται

μετατρεπόμενοι σε CO2 και υδρατμούς και στη συνεχεία ο

Σελ. 10 - 19


απελευθερωμένος από οσμές αέρας θα εκλύεται στην ατμόσφαιρα. Η

οξείδωση θα πραγματοποιείται σε θερμοκρασία κατ’ ελάχιστον 8500C με

χρόνο παραμονής στις συνθήκες αυτές τουλάχιστον 2 sec. Θα εξασφαλισθεί

συγκέντρωση ολικού άνθρακα στον εκλυόμενο αέρα <10 mg/m3 καθώς και

πλήρης αποστείρωση αυτού.

• Ο σχεδιασμός του Τμήματος Βιολογικής Επεξεργασίας να εξασφαλίζει την

ελαχιστοποίηση των τελικώς απορριπτόμενων διασταλλαζόντων υγρών

• Το Τμήμα Βιολογικής Επεξεργασίας να εγκατασταθεί εντός κλειστού κτιρίου

• Η Μονάδα να διαθέτει αποτελεσματικό σύστημα επεξεργασίας των υγρών

αποβλήτων που παράγονται από τις διεργασίες αυτής

• Οι κύριες διεργασίες της Μονάδας να είναι αυτοματοποιημένες με στόχο τη

μέγιστη λειτουργικότητα. Οι λειτουργίες αυτές να παρέχουν τη δυνατότητα

ελέγχου από σύστημα αυτοματισμών συνδεδεμένο με Η/Υ. Ειδικότερα να

παρέχεται η δυνατότητα επέμβασης στις εξής διαδικασίες :

• Λειτουργία μηχανημάτων (εκκίνηση/σταμάτημα)

• Ελεγχος ομαλής λειτουργίας (έγκαιρος εντοπισμός βλαβών)

• Καταγραφή και παρακολούθηση λειτουργικών παραμέτρων

• Ο σχεδιασμός της διεργασίας στο Τμήμα εξευγενισμού (ραφιναρίσματος) του

ενεργειακά αξιοποιήσιμου προιόντος να εξασφαλίζει τη μέγιστοποίηση της

ανάκτησης μη ενεργειακά αξιοποιήσιμων υλικών (πέτρες, γυαλί, κεραμικά

και λοιπά αδρανή υλικά) από το τελικό ενεργειακά αξιοποιήσιμο προιόν

• Το Τμήμα Εξευγενισμού να διαθέτει σύστημα εξαερισμού τοπικά στα σημεία

παραγωγής σκόνης (κοσκινίσεις, τεμαχισμοί, πτώσεις υλικών) και το οποίο

μέσω δικτύου αεραγωγών να διοχετεύει το αέριο ρεύμα σε σακκόφιλτρο

προς αποκονίωση

• Το Τμήμα Εξευγενισμού να εγκατασταθεί σε κλειστό κτίριο

• Οι ανεμιστήρες που εγκαθίστανται σε εξωτερικούς χώρους να φέρουν

σιγαστήρες τόσο στην αναρρόφηση όσο και στην κατάθλιψη τους για την

αποτελεσματική καταστολή του εκπεμπόμενου θορύβου

Σελ. 10 - 20


10.4. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΟ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ

10.4.1. Φάση κατασκευής της εξωτερικής οδού πρόσβασης

- Προσεκτικοί χειρισμοί οχημάτων και μηχανημάτων που θα χρησιμοποιηθούν στη

φάση κατασκευής.

- Διαβροχή, όταν απαιτείται, των περιοχών εκτέλεσης χωματουργικών εργασιών.

- Διαβροχή, όταν απαιτείται, των θαλάμων αποθήκευσης αδρανών υλικών, για την

αποφυγή δημιουργίας σκόνης.

- Μεταφορά των αδρανών υλικών με σκεπασμένα φορτηγά οχήματα.

- Χρήση εργοταξιακών τουαλετών με απορροφητικό βόθρο ή χημικές τουαλέτες.

- Τα καύσιμα και λιπαντικά που παράγονται κατά τη συντήρηση ή επισκευή των

οχημάτων και μηχανημάτων του εργοταξίου, θα συλλέγονται και θα οδηγούνται

προς κατάλληλη διάθεσή τους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία.

- Ύπαρξη απορροφητικών υλικών (π.χ. πριονίδι, άμμος) σε επαρκείς ποσότητες,

για συγκράτηση καυσίμων και λιπαντικών σε περίπτωση διαφυγής τους.

- Συλλογή των προαναφερθέντων απορροφητικών υλικών σε περίπτωση

χρησιμοποίησής τους και κατόπιν διάθεσή τους με Υγειονομική Ταφή.

- Τακτική επιθεώρηση των απορροφητικών υλικών, και άμεση αντικατάστασή τους,


- Τακτική συλλογή και διάθεση προς Υγειονομική Ταφή των απορριμμάτων των

παραγόμενων από το προσωπικό του εργοταξίου.

- Απαγόρευση απόρριψης οποιασδήποτε ποσότητας στερεών αποβλήτων απ' το

προσωπικό του εργοταξίου προς τη γύρω περιοχή.

- Απαγόρευση διάθεσης αδρανών προϊόντων χωματουργικών εργασιών γενικώς σε

ρέματα.

- Μεταφορά τυχόν πλεονασμάτων προϊόντων εκσκαφής σε θέση πλησίον του

Χ.Υ.Τ.Α. για τη μετέπειτα χρησιμοποίησή τους ως υλικό επικάλυψης κατά τη φάση

λειτουργίας, εφόσον αυτό απαιτείται, σύμφωνα με γνώμη της αρμόδιας

υπηρεσίας.

- Διάθεση τυχόν πλεονασμάτων προϊόντων εκσκαφής σε κατάλληλη τοποθεσία

μετά από έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας.

Σελ. 10 - 21


- Τοποθέτηση τεχνικών έργων για την απορροή των ομβρίων από ανάντη, στις

Χ.Θ. 0+550,00 και 0+700,00 της υφιστάμενης χωμάτινης οδού που συνδέει το

Γραμματικό με τον Βαρνάβα περίπου 2 km μετά το Γραμματικό.

- Κατασκευή τεχνικών έργων ικανής παροχής στις Χ.Θ. 4+450,00 και 4+950,00 της

νέας χάραξης των 1,55km παράκαμψης, όπου η οδός διέρχεται από ρέματα.

- Διάθεση των υπολοίπων σκυροδέματος σε κατάλληλη τοποθεσία μετά από

έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας.

- Τήρηση των διατάξεων περί εργοταξιακού θορύβου και συγκεκριμένα:

o ΚΥΑ 56206/1613/ΦΕΚ 570/Β/9-9-86

o ΚΥΑ 69001/1921/ΦΕΚ 751/Β/18-10-88

o ΚΥΑ Α5/2375/ΦΕΚ 689/Β/18-10-88

o ΚΥΑ 765/ΦΕΚ 81/Β/21-02-91

- Προσεκτική διέλευση των φορτηγών μεταφοράς υλικών μέσω κατοικημένων

περιοχών.

- Αποκατάσταση των εργοταξιακών χώρων μετά από το πέρας των εργασιών και

την απομάκρυνση των εργοταξίων.

- Κατά τα λοιπά ισχύουν όσα αναφέρονται αναλυτικότερα στη Μ.Π.Ε.

10.4.2. Φάση λειτουργίας της εξωτερικής οδού πρόσβασης

- Σε περίπτωση που διαπιστωθεί πολύ μεγάλη αύξηση του κυκλοφοριακού φόρτου,

να πραγματοποιηθούν μετρήσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης, και εφόσον απαιτείται

η παρακολούθηση αυτή να γίνει τακτική.

- Σε περίπτωση που διαπιστωθεί πολύ μεγάλη αύξηση του κυκλοφοριακού φόρτου,

να πραγματοποιηθούν μετρήσεις των επιπέδων θορύβου, και εφόσον απαιτείται η

παρακολούθηση αυτή να γίνει τακτική.

- Εάν συμβεί κάποιο οδικό ατύχημα, να γίνεται το ταχύτερο δυνατό, αποκατάσταση

της κυκλοφορίας.

- Εάν συμβεί διαρροή επικίνδυνων ουσιών από κάποιο όχημα μεταφοράς, να

λαμβάνονται άμεσα τα απαιτούμενα μέτρα για απορρύπανση και αποτροπή

διάδοσης της ρύπανσης.

Σελ. 10 - 22


- Η οδός και οι παρόδιες εκτάσεις, να καθαρίζονται τακτικά από αντικείμενα που

διασκορπίζονται κατά τη μεταφορά των απορριμμάτων ή των αδρανών

αποβλήτων.

- Κατά τα λοιπά, ισχύουν όσα αναφέρονται αναλυτικότερα στη Μ.Π.Ε.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ ΑΝΤΛΗΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟ

Σελ. 11 - 1


11. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ ΑΝΤΛΗΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

1. Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής – Β’ Στάδιο,

Μάρτιος 2003

2. Δύο Τεχνικές Εκθέσεις. Αξιολόγηση των χώρων εγκατάστασης μονάδος

μηχανικής ανακύκλωσης απορριμμάτων και υγειονομικής ταφής των

υπολειμμάτων στη Β-ΒΑ και Ν-ΝΑ Αττική, με τεύχη παραρτήματος. ΕΜΠ-

Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Απρίλιος 1996 και Ιούνιος 1996.

3. ΜΠΕ από την ίδρυση ΧΥΤΑ στη Β-ΒΑ και Ν-ΝΑ Αττική, θέση «Πηγάδι Παππά

Ανατολικό και Δυτικό, Αυλώνα» μαζί με το φύλλο παρατηρήσεων της

Υπηρεσίας, Παρασκευόπουλος – Γεωργιάδης Ε.Π.Ε. κ.ά., Νοέμβριος 2000

4. Περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις αέριες εκπομπές του χώρου ταφής

απορριμμάτων Άνω Λιοσίων, Τελική Έκθεση, Δ.Ν. Ασημακόπουλος κ.ά.,

Φεβρουάριος 1990

5. Αξιολόγηση Τεχνολογιών Επεξεργασίας και διάθεσης απορριμμάτων –

Χωροθετήσεις για την Αττική, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα, Νοέμβριος 1996

6. Μελέτη Α’ Φάσης του σχεδιασμού διαχείρισης στερεών αποβλήτων της

Αττικής, Ομάδα εργασίας ΕΣΔΚΝΑ – Περιφέρεια Αττικής, Αύγουστος 2001

7. ΜΠΕ από την ίδρυση 2ου ΧΥΤΑ μη επικινδύνων αποβλήτων, Μιχάλης Λιονής,

Σεπτέμβριος 2002

8. Γεωλογική μελέτη του έργου «Κατασκευή 2ου ΧΥΤΑ μη επικινδύνων

αποβλήτων, Μιχάλης Λιονής, Σεπτέμβριος 2002

9. «Καταγραφή χώρων ανεξέλεγκτης απόρριψης στην Περιφέρεια Αττικής και

εξυγίανσή τους με βάση τις προδιαγραφές που θέτουν οι αντίστοιχες

κοινοτικές οδηγίες (Περιφέρεια Αττικής- ECOGROUP A.E.)

10. Αξιολόγηση Τεχνολογιών Επεξεργασίας και διάθεσης απορριμμάτων –

Χωροθετήσεις για την Αττική, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πάτρα, Νοέμβριος 1996

11. AMBRASEYS, N.N & JACKSON, J.A. (1990). Seismicity and associated stain

of central Greece between 1890 and 1988. phys. J. Int. 10Geo1, 663-708.

12. DELIBASIS, N., PAPADIMITRIOU, P., VOULGARIS, N. & KASSARAS, I.

(2000). The Parnitha fault: a possible relationship with other neighboring faults

and causes of larger damages. Ann. Geol. de pays Hellen., Vol. XXXVIII, 41-

50.

Σελ. 11 - 2


13. GALANOPOULOS, A. (1971). Minimum and maximum magnitude threshold

in the area of Attica, Greece. Ann. Geol. d. Pays Hellen., XXIII, 1-32.

14. GALANOPOULOS, A. (1988). The earthquake Hazard in the greater and

Lesser Attica. Pract. Acad. Of Athens, vol. 63, 378-387.

15. KALLERGIS, G., LEONTIADIS, IL (1984). Isotope Hydrology Study of the

Kalamos Attikis and Assopos Riverplain Areas in Greece. Journal of

Hydrology, vol. 60 no 1-4, p. 209-225.

16. KATSIKATSOS, G., MIGIROS, A., TRIANTAPHYLLIS, M. & METTOS, A.

(1986). Geological structure of the Internal Hellenides (E. Thessaly - SW

Macedonia - Euboea - Attica - Northern Cyclades islands and Lesvos). IGME,

Geol. & Geoph. Res., Special Issue, p. 191-212.

17. LEKKAS, E. (2001). The Athens earthquake (7 September 1999): intensity

distribution and controlling factors. Engineering Geology, 50, 297-311.

18. LEPSIUS, R. (1893). Geologie von Attika. Berlin. (Ελληνική μετάφραση,

Αθήνα 1906.)

19. MAKROPOULOS, K. BURTON, P. (1981). A catalogue of seismicity in Greece

and adjacent areas. Geophys. J. R. Astron. Soc., 65, 741-762.

20. MARIOLAKOS, I. & FOUNTOULIS, I. (2000). The Athens earthquake

September 7, 1999: the neotectonic regime of the affected area. Ann. Geol. de

pays Hellen., Vol. XXXVIII, 165-174.

21. PAPADIMITRIOU, P., KAVIRIS, G., VOULGARIS, N., KASSARAS, I.,

DELIBASIS, N. & MAKROPOULOS, K. (2000). The September 7, 1999

Athens eartquake sequence recorded by the CORNET network: preliminary

results of source parameters determination of the mainshock. Ann. Geol. de

pays Hellen., Vol. XXXVIII, 29-39.

22. PAPANASTASSIOU, D., STAVRAKAKIS, G., DRAKATOS, G. &

PAPADOPOULOS, G. (2000). The Athens, September 7, 1999, Ms=5.9,

eartquake: first results on the main shock and the aftershock sequence. Ann.

Geol. de pays Hellen., Vol. XXXVIII, 73-88.

23. PAPANIKOLAOU, D. (1989). Geotectonic map of Greece. Special Publ. 1,

IGCP Project No 276, Newsletter No 1.

24. PAPAZACHOS, B.C. & PAPAIOANNOU, Ch.A. (1993). A time and magnitude

predictable model for strong earthquakes and its application for long term

Σελ. 11 - 3


earthquakeprediction in the Aegean area. Proc. 2nd Congress of the Hellenic

Geophysical Union, Florina, Greece, May 5-9, 1993, 1, 39-60.

25. TAYMAZ, T., JACKSON, J. & McKENZIE, D. (1991). Active tectonics of the

north and central Aegean Sea. Geophys. J. Int., 106, 433-490.

26. VOULGARIS, N., KASSARAS, I., PAPADIMITRIOU, P. & DELIBASIS, N.

(2000). Preliminary results of the Athens September 7, 1999 aftershock

sequence. Ann. Geol. de pays Hellen., Vol. XXXVIII, 51-62.

27. ΑΝΤΩΝΙΟΥ, Β. & ΜΙΓΚΙΡΟΣ, Γ. (2002). Η μορφοτεκτονική δομή της Αττικής.

Πρακτικά 6ου Πανελλήνιου Γεωγραφικού Συνέδριου της Ελλην. Γεωγρ. Ετ.,

Τομ. 1, 1-8, Θεσ/νίκη.

28. ΑΝΤΩΝΙΟΥ, Β. (2000). Οι γεωπεριβαλλοντικές συνθήκες του λεκανοπέδιου

Αθηνών, με χρήση Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων. Διδακτορική

διατριβή, Γεωπονικό Παν/μιο.

29. ΒΟΡΕΑΔΗΣ, Γ. (1952). Η λιγνιτοφόρος τριτογενής λεκάνη Μαλακάσας –

Ωρωπού. ΙΓΕΥ, Έρευνες Ορ. Πλ. Ελλάδος, ΙΙ, σελ. 141-180, Αθήνα.

30. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ, Α. (1977). Ο σεισμικός κίνδυνος από εστίες που κείνται εις

απόστασιν ≤100Km από την πόλιν των Αθηνών. Τεχνικά Χρονικά, 46ο έτος.

31. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ, Γ. (1967). Επίδρασις των διακυμάνσεων της στάθμης της

λίμνης του Μαραθώνα επί της Σεισμικής δράσεως του Λεκανοπεδίου Αττικής.

Ann.G.P.H. XVIII, σελ 281-303.

32. ΔΟΥΝΑΣ, Α. (1968). Έκθεση επί των υδρογεωλογικών συνθηκών της

περιοχής των πηγών "Χώνη" και "Ρεβυθιά" της κοινότητας Καλάμου Αττικής.

ΙΓΕΥ, Γ 1076/Υ 497, Αθήνα.

33. ΔΟΥΝΑΣ, Α., ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ, Γ., ΜΟΡΦΗΣ, Α. (1979). Συμβολή στη γνώση της

τεκτονικής σχέσης σχηματισμών της Πάρνηθας και του Μεταμορφωμένου

συστήματος Γραμματικού. Πρ. Ακαδ. Αθ., Τ. 54, σελ 158-165, Αθήνα.

34. ΔΟΥΝΑΣ, Α., ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ, Γ., ΜΟΡΦΗΣ, Α., ΠΑΓΟΥΝΗΣ, Μ. (1978).

Υδρογεωλογική έρευνα λεκάνης μέσου ρου Ασωπού ποταμού. ΙΓΕΥ, Υδρολ.

Υδρογεωλ. Έρευναι, Νο 21.

35. ΔΟΥΝΑΣ, Α., ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ, Γ., ΜΟΡΦΗΣ, Α., ΠΑΓΟΥΝΗΣ, Μ. (1980).

Υδρογεωλογική έρευνα υφάλμυρων καρστικών πηγών Αγίων Αποστόλων

Καλάμου. ΙΓΜΕ, Νο 31, Αθήνα.

36. ΚΑΤΣΙΚΑΤΣΟΣ, Γ. (1992). Γεωλογία της Ελλάδας. Αθήνα 1992, 451 σ.

Σελ. 11 - 4


37. ΚΟΥΜΑΝΤΑΚΗΣ, Ι. (1996). Έρευνα υδρογεωλογικών συνθηκών και

καθεστώτος εκμετάλλευσης υπόγειων νερών Λεκανοπεδίου Αθηνών. ΕΜΠ -

Οργανισμός Αθήνας, "Αποδελτίωση υφιστάμενων μελετών".

38. ΛΕΟΝΤΙΑΔΗΣ, Ι. (1980). Ισοτοπική υδρολογική έρευνα Καλάμου Αττικής -

λεκάνης Ασωπού. ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ DEMO 80/6G.

39. ΛΟΖΙΟΣ, Σ. (1993). Τεκτονική ανάλυση μεταμορφωμένων σχηματισμών ΒΑ

Αττικής. Διδακτορική διατριβή, Παν/μιο Αθηνών.

40. ΜΑΛΕΦΑΚΗΣ, Ι. (1965). Γεωχημική έκθεση περί των υφάλμυρων υδάτων της

περιοχής Αγ. Αποστόλων Αττικής. Υπ. Γεωργίας (ΥΕΒ), Αθήνα.

41. ΜΑΡΙΝΟΣ, Π. (1991). Η συμπεριφορά στην υπερεκμετάλλευση της καρστικής

υδροφορίας του Δυτ. Πεντελικού. 1ο Υδρογεωλογικό Συνέδριο, Λευκωσία.

42. ΜΑΡΙΟΛΑΚΟΣ, Η. & ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ. (1987). Είδος παραμόρφωσης και

σχέση παραμόρφωσης - σεισμικότητας στο Ελληνικό τόξο. Δ.Ε.Γ.Ε., ΧΙΧ: 59-

76, Αθήνα.

43. ΜΑΡΙΟΛΑΚΟΣ, Η., ΦΟΥΝΤΟΥΛΗΣ, Ι., ΣΙΔΕΡΗΣ, Χ., ΧΑΤΟΥΠΗΣ, Θ. (2001).

Μορφονεοτεκτονική δομή του όρους Πάρνηθα Αττικής. ΕΓΕ, XXXIV, Νο 1, σελ

183-190, Αθήνα.

44. ΜΕΤΤΟΣ, Α. (1992). Γεωλογική και παλαιοντολογική μελέτη των ηπειρωτικών

νεογενών και τεταρτογενών σχηματισμών ΒΑ Αττικής και ΝΑ Βοιωτίας.

Διδακτορική διατριβή, Παν/μιο Αθηνών.

45. ΜΟΡΦΗΣ Α. (1995). Υδρογεωλογική έρευνα καρστικού υδροφόρου

συστήματος ΒΑ Πάρνηθας και ευρύτερης περιοχής Βορείου Αττικής.

Διδακτορική διατριβή, Παν/μιο Πατρών.

46. ΜΟΡΦΗΣ Α., ΔΑΝΔΟΛΟΣ Η., ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Κ. & ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ Σ.

(1992). Τα αποτελέσματα της υδρογεωτρητικής έρευνας στην μεταξύ Αυλώνα

και Μαλακάσας περιοχή. Έκθεση ΙΓΜΕ.

47. ΜΟΥΝΤΡΑΚΗΣ, ΔΗΜ. (1985). Γεωλογία της Ελλάδας. University Studio

Press, 207 σ.

48. Ο.Α.Σ.Π. (1989). Εκπόνηση χάρτη σεισμικής επικινδυνότητας της Ελλάδας.

Τελική Έκθεση. Τομέας Γεωφυσικής Παν/μιου Αθηνών, Τομέας Γεωφυσικής

Παν/μιου Θες/νίκης, Γεωδυναμικό Ινστ. Αστεροσκοπείου Αθηνών, Ι.Τ.Σ.Α.Κ.

49. ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ, Β. & ΠΑΠΑΖΑΧΟΥ, Κ. (1989). Οι σεισμοί της Ελλάδος.

Εκδόσεις ΖΗΤΗ, Θεσσαλονίκη.

Σελ. 11 - 5


50. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ. & ΛΟΖΙΟΣ, Σ. (1990). Συγκριτική νεοτεκτονική δομή

έντονης (Κορινθία) και ασθενούς (Αττική-Κυκλάδες) δραστηριότητας. Δ.Ε.Γ.Ε.,

ΧΧVΙ: 47-65, Αθήνα.

51. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ. (1986). Γεωλογία της Ελλάδας, Αθήνα 240 σελ.

52. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ., ΜΑΡΙΟΛΑΚΟΣ, Η., ΛΕΚΚΑΣ, Ε., & ΛΟΖΙΟΣ, Σ. (1988).

Μορφοτεκτονικές παρατηρήσεις στη λεκάνη Ασωπού και την παραλιακή ζώνη

Ωρωπού, συμβολή στη Νεοτεκτονική της Βόρειας Αττικής. Δ.Ε.Γ.Ε., ΧΧ/1:

251-267, Αθήνα.

53. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ., ΧΡΟΝΗΣ, Γ., ΛΥΚΟΥΣΗΣ, Β., ΠΑΥΛΑΚΑΚΗΣ, Π.,

ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ, Γ., ΣΥΣΚΑΚΗΣ, Δ. (1989). Υποθαλάσσιος νεοτεκτονικός χάρτης

Νότιου Ευβοϊκού κόλπου. Έκδοση ΟΑΣΠ-ΕΚΘΕ-ΤΔΤΕΓ.

54. ΠΕΡΙΣΟΡΑΤΗΣ, Κ., ΜΕΤΤΟΣ, Α. & VAN ANDEL, T. (1989). Στρωματογραφία

και τεκτονική του νότιου Ευβοϊκού κόλπου και της ευρύτερης Νεογενούς

λεκάνης. Δ.Ε.Γ.Ε., ΧΧΙΙΙ/1: 209-221, Αθήνα.

55. ΣΚΟΡΔΥΛΗΣ, Ε.Μ., ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ, Β.Γ. & ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Π.Π. (1998).

Σεισμικότητα της Ελλάδας. Βασικά αποτελέσματα της σεισμολογικής έρευνας

στην Ελλάδα. Τιμητικός τόμος αφιερωμένος στον καθηγητή Βασίλη Παπαζάχο.

Εργ. Γεωφυσικής Παν/μιου Θες/νίκης – Ι.Τ.Σ.Α.Κ., Εκδόσεις Ζήτη, 17-48.

56. BARDEAU, J. (1965). Υδρογεωλογική μελέτη των πηγών Αγίων Αποστόλων

Καλάμου Αττικής. Υπ. Γεωργίας (ΥΕΒ), 19/GR/T-J.B., Αθήνα.

57. ΚΕΛΕΠΕΡΤΖΗΣ Α. (1998). Περιβαλλοντική – Γεωχημική μελέτη της

θαλάσσιας περιοχής μεταξύ του αρχαιολογικού χώρου Ραμνούντα και Σέσι,

Αθήνα.

58. ΚΕΛΕΠΕΡΤΖΗΣ Α., ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Γ. & ΑΛΕΞΑΚΗΣ Δ. (1997). Αποτελέσματα

της περιβαλλοντικής έρευνας στην περιοχή Γραμματικό, Αθήνα.

59. ΚΕΛΕΠΕΡΤΖΗΣ Α., ΑΛΕΞΑΚΗΣ Δ.Ε. & ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Γ.Δ. (1999).

Περιβαλλοντική μελέτη υπόγειων νερών και ιζημάτων ρεμάτων της περιοχής

Γραμματικού Ν. Αττικής, Αθήνα.

60. ΚΕΛΕΠΕΡΤΖΗΣ Α. (1997). Μελέτη ρύπανσης υπόγειων νερών και εδαφών

της περιοχής Γραμματικού, Μαραθώνα, Νέας Μάκρης. Εκτίμηση των

επιδράσεων στο περιβάλλον, Αθήνα.

61. ΚΕΛΕΠΕΡΤΖΗΣ . Α. (1997). Περιβαλλοντική μελέτη του θαλάσσιου νερού και

των ιζημάτων του πυθμένα στην παράκτια ζώνη του Νότιου Ευβοϊκού

Σελ. 11 - 6


(Γραμματικό, Μαραθώνας, Νέα Μάκρη) – Εκτίμηση της ρύπανσης στο

θαλάσσιο περιβάλλον, Αθήνα.

62. ΜΑΡΙΟΛΑΚΟΣ, Η., ΛΟΓΟΣ, Ε., ΦΟΥΝΤΟΥΛΗΣ, Ι. (1996). Συμπληρωματικές

γεωλογικές εργασίες για την σύνταξη πλήρων χαρτών στον υποψήφιο ΧΥΤΑ

θέση "ΠΗΓΑΔΙ ΠΑΠΑ". Τελική Έκθεση, ΕΣΔΚΝΑ.

63. ΜΑΡΙΟΛΑΚΟΣ, Η., ΛΟΓΟΣ, Ε., ΦΟΥΝΤΟΥΛΗΣ, Ι. (1996). Συμπληρωματικές

γεωλογικές εργασίες για την σύνταξη πλήρων χαρτών στον υποψήφιο ΧΥΤΑ

θέση "ΜΗΛΙΕΣ". Τελική Έκθεση, ΕΣΔΚΝΑ.

64. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ (1996). Αξιολόγηση τεχνολογιών επεξεργασίας &

διάθεσης απορριμμάτων-χωροθετήσεις για την Αττική. Τελική Έκθεση,

ΤΕΔΚΝΑ, Πάτρα.

65. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ (1996). Εξέταση χωροθετήσεων με γεωλογικά,

υδρογεωλογικά, χωροταξικά & λειτουργικά κριτήρια. ΤΕΔΚΝΑ, Πάτρα.

66. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ-ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΕΠΕ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ Δ.,

ΚΑΤΩΠΟΔΗΣ Γ., ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ Ε. (1996). Μελέτη περιβαλλοντικών

επιπτώσεων από την ίδρυση ΧΥΤΑ στη Β-ΒΑ και Ν-ΝΑ Αττική, θέση «Πηγάδι

Παππά Ανατολικό και Δυτικό, Αυλώνα, Πέτρα Σταυραετού, Βαρνάβα, Μηλιές,

Γραμματικού». (ΕΣΔΚΝΑ).

67. ΤΥΠΑΔΗΣ ΓΡΗΓ.Γ. (1996). Οριστική μελέτη αντλιοστασίου και κεντρικού

αγωγού ύδρευσης οικισμού συνεταιρισμού στην περιοχή Κοιν. Γραμματικού,

Αθήνα.

68. ΥΠΕΧΩΔΕ – ΟΑΣΠ. (2000) Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός – ΕΑΚ 2000,

Αθήνα.

69. Κατσικάτσος Γ. (2002) Γεωλογικός χάρτης της Ελλάδας, φύλλο Κηφισιά,

κλίμακας 1: 50.000, ΙΓΜΕ, Αθήνα.

70. Ανδρονόπουλος Β., Ρόζος Δ. (συντονιστές). (1993) Γεωτεχνικός χάρτης της

Ελλάδας . Κλίμακας 1: 500.000, ΙΓΜΕ, Αθήνα.

71. Μαριολάκος Η., Μπορνόβας Ι., Μουγιάρης Ν. (συντονιστές). (1989)

Σεισμοτεκτονικός χάρτης της Ελλάδας . Κλίμακας 1: 500.000, ΙΓΜΕ, Αθήνα.

72. «Τα βουνά της Αττικής» (Νίκος Νέζης-2002)

73. ΓΥΣ (Τοπογραφικά υπόβαθρα)

74. ΟΚΧΕ

75. Εθνικό Τυπογραφείο

Σελ. 11 - 7


76. Βιβλιοθήκη Βουλής

77. Διάφορες Υπηρεσίες ΥΠΕΧΩΔΕ

78. ΙΓΜΕ

79. ΕΣΥΕ

80. Αρχαιολογικές Υπηρεσίες

81. ΕΜΥ

82. Διάφορα συγγράμματα, βιβλία, εκδόσεις, ερευνητικά προγράμματα κ.λπ.,

σχετικά με την Περιφέρεια Αττικής.

83. Λοιπά στοιχεία (π.χ. ΖΟΕ, λοιπές μελέτες, επιστημονικές δημοσιεύσεις,

πρακτικά συνεδρίων κ.α.).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ:

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Φωτογραφική κάλυψη θέσης έργου ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IΙ: Κλιματολογικά – Μετεωρολογικά στοιχεία ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: Εγκριση Περιφερειακού Σχεδιασμού

Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής – Β’ Στάδιο και Καταλληλότητας θέσεων για την χωροθέτηση Ο.Ε.Δ.Α. (Νόμος 3164, άρθρο 33, ΦΕΚ 176/2/07/2003)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV: Χάρτες - Σχέδια

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ

ΘΕΣΗ ΒΑ1: «ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ »ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ

ΦΩΤΟ 1

ΦΩΤΟ 2

ΦΩΤΟ 7

ΦΩΤΟ 8

ΦΩΤΟ 9

ΦΩΤΟ 3

ΦΩΤΟ 4

ΦΩΤΟ 5

ΦΩΤΟ 6

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IΙ ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ – ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΑΤΟΪΟΥ

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ

ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΡΙΘΜΟΥ ΗΜΕΡΩΝ ΜΕ ΙΣΧΥΡΟΥΣ ΑΝΕΜΟΥΣ

ΑΝΕΜΟΣ> 8Β

ΑΝΕΜΟΣ> 6Β

ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΩΝ

-20,0

-10,0

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0


ΜΕΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑΜΕΣΗ ΜΕΓΙΣΤΗΜΕΣΗ ΕΛΑΧΙΣΤΗΑΠΟΛΥΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗΑΠΟΛΥΤΗ ΕΛΑΧΙΣΤΗ

Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

12,0

14,0

ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΡΙΘΜΟΥ ΗΜΕΡΩΝ ΜΕ ΥΕΤΟ

ΧΙΟΝΙΧΑΛΑΖΙΟΜΙΧΛΗΚΑΤΑΙΓΙΔΑΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ

76,0

55,949,9

13,5

4,29,710,8

20,824,6

43,251,4

70,1

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

80,0

Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν ΔΜΗΝΑΣ

ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΥΨΟΥΣ ΥΕΤΟΥ

ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΝΕΦΟΚΑΛΥΨΗΣ(σε όγδοα)

4,7 4,74,5

3,9

3,1

2,0

1,11,0

1,7

3,2

4,2

4,7

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν ΔΜΗΝΑΣ

138,8

68,5

37,0

55,2

37,329,4

46,0

21,9

44,0

110,7

175,1

111,0

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

120,0

140,0

160,0

180,0


ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΕΓΙΣΤΟΥ ΥΨΟΥΣ ΥΕΤΟΥ 24ΩΡΟΥΥΕΤΟΣ

ΜΗΝEΣ

ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ

76,674,7

71,1

64,6

56,4

47,944,7 45,8

54,6

66,6

75,477,9

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

80,0

90,0


ΜΗΝΑΣ


6.5-81.6-6.4

0.1-1.5

ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΡΙΘΜΟΥ ΗΜΕΡΩΝ ΜΕ ΝΕΦΟΚΑΛΥΨΗ

6.5-8 1.6-6.4 0.1-1.5

ΝΕΦΟΚΑΛΥΨΗ ΣΕ ΟΓΔΟΑ

0.1-1.5 ΣΧΕΔΟΝ ΑΝΕΦΕΛΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ

1.6-6.4 ΜΕΡΙΚΗ ΝΕΦΟΚΑΛΥΨΗ

6.5-8.0 ΝΕΦΟΣΚΕΠΗΣ ΟΥΡΑΝΟΣ

ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΕΤΗΣΙΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΚΑΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΙ ΕΝΤΑΣΗ (Μ.Σ.: TATOI)

-1

1

3

5

7

9B

BA

A

NA

N

NΔ

Δ

ΒΔ

1234567891011

ΕΝΤΑΣΗ ΑΝΕΜΟΥΚΛΙΜΑΚΑ BEAUFORT

ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΕΤΗΣΙΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΚΑΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ (Μ.Σ.: ΤATOI)

2,4182,078

3,781

8,562

1,682

18,244

7,925

21,694

0

5

10

15

20

25Β

ΒΑ

Α

ΝΑ

Ν

ΝΔ

Δ

ΒΔ

ΝΗΝΕΜΙΑ: 33,616

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΕΓΚΡΙΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ – Β’ ΣΤΑΔΙΟ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ Ο.Ε.Δ.Α. (ΝΟΜΟΣ 3164, ΑΡΘΡΟ 33, ΦΕΚ 176/2/07/2003)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV ΧΑΡΤΕΣ - ΣΧΕΔΙΑ

ΕΡΓΟ : ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Ο.Ε.Δ.Α.)

ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΣΤΗ ΘΕΣΗ «ΜΑΥΡΟ ΒΟΥΝΟ» ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ

ΜΕΛΕΤΗ: «ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ» ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΧΕΔΙΩΝ

ΚΩΔΙΚΟΣ Α/Α ΤΙΤΛΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΚΛΙΜΑΚΑ

ΒΑ 1

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ – 1ηΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΘΕΣΕΙΣ

1:100.000

ΒΑ 2

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

1:50.000

ΒΑ 3

ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ

ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ – ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΗ

1:50.000

ΒΑ 4

ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΣΤΗΝ

ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ (ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ)

1:50.000

ΒΑ 5

ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

1:50.000

ΒΑ 6

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

1:50.000

ΒΑ 7

ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ

ΣΤΗΝ ΕΓΓΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ

1:20.000

ΒΑ 8

ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΡΓΟΥ

1:10.000

ΒΑ 9 ΕΓΓΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΓΟΥ – ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΓΡΑΦΙΑ ΟΔΟΥ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ

1:5.000

ΒΑ 10 ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΓΗΠΕΔΟΥ 1:1.000

ΒΑ 11 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΕΡΓΩΝ (ΑΡΧΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ)

1:1.000

ΒΑ 12 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΟΜΕΣ

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ – ΠΛΗΡΩΣΗΣ Χ.Υ.Τ.Α.

1:1.000

ΒΑ 13 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΕΡΓΩΝ (ΤΕΛΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ)

1:1.000

ΒΑ 14 ΤΥΠΙΚΗ ΔΙΑΤΟΜΗ ΣΤΡΩΣΗΣ

ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Χ.Υ.Τ.Α. ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ Χ.Υ.Τ.Α.

1:50

ΒΑ 15 ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ 1:50

ΒΑ 16 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΩΝ

-

ΒΑ 17 ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΡΓΟΥ

1:50.000

ΒΑ 18 ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΡΓΟΥ

1:50.000

ΒΑ 19 ΣΗΜΕΙΑ ΥΔΡΟΛΗΨΙΑΣ ΘΕΣΗ ΕΡΓΟΥ

1:50.000

ΒΑ 20 ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ-ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ

ΧΑΡΤΗΣ ΕΓΓΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΡΓΟΥ

1:5.000

ΒΑ 21 ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΜΗΚΟΤΟΜΕΣ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ

1:25.000

BA 22 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΕΡΓΩΝ ΠΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

1:500

XYTA ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΜΠΕ 2003

Documents

Transcript of XYTA ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΜΠΕ 2003