Praktische opdracht “Links-of rechtsom yoghurt !”.

Inleiding.Biotechnologie houdt zich bezig met de technieken om biologie te gebruiken voor praktische doeleinden en is een heel breed terrein dat zich uitstrekt van kaasmaken tot hightech laboratoriumwerk. De naam komt van de Griekse woorden “βιος” (bios, leven) en “τεγνικος” (technikos, gebruik) en betekent dus letterlijk 'het gebruik van het leven'.

Afgezet tegen klassieke biotechnologie, wordt van moderne biotechnologie gesproken als gebruikgemaakt wordt van recombinant-DNA technologie.

Een voorbeeld van een biotechnologisch proces is het maken van yoghurt. Yoghurt is een zuivelproduct dat wordt verkregen via omzettingen van melk. Daarbij moet je denkan aan melksuiker (lactose) in melkzuur (fermentatie). Er zijn verschillende soorten melk als grondstof mogelijk. Om yoghurt te kunnen maken, zijn bacteriën nodig. Niet zo moeilijk, haal een halve liter volle yoghurt bij de supermarkt. Onze ervaring is dat Campina yoghurt 3%vet  de mooiste zelfgemaakte yoghurt geeft. Goede bacteriën waarschijnlijk. Gek genoeg geeft dikke standyoghurt géén goede zelfgemaakte yoghurt.  

Opzet van de opdracht.Je gaat onderzoeken wat de grondstoffen zijn voor yoghurt.Je onderzoekt de invloed van de temperatuur op yoghurt.Je onderzoekt de verschillen wat betreft zuurgraad en dikte van zelfgemaakte yoghurt.

Voorbereiding opdracht. Je zoekt en bestudeert theorie over yoghurt maken en verwerkt dit in je verslag. Je oriënteert je op de experimenten en opdrachten. Je maakt een onderzoeksvraag (of meerdere), een hypothese en werkplan (met data,

tijden, werkzaamheden, materialen, plaats) en levert dit in bij de docent.

Uitvoering Je voert de experimenten uit na overleg met de TOA en laat elke keer de

voortgangsstaat aftekenen. Je legt je activiteiten vast in een persoonlijk logboek.

Verslag.

Het verslag dat je moet inleveren, moet voldoen aan de "handleiding verslag schrijven voor biologie". Daarbij komt in ieder geval in de theoretische inleiding aan bod:1. Wat is biotechnologie? Noem voorbeelden Hoe wordt yoghurt gemaakt op

ambachtelijke wijze (bij de boer)? En hoe in de zuivelindustrie?2. Zoek contact met een producent van yoghurt en probeer meer te weten te komen

over de grondstoffen en productie3. Wordt dit ook toegepast bij de productie van andere zuivelproducten?4. Je hebt een aantal grondstoffen gekozen. Geef achtergrondinformatie.5. Waarom heb je deze soorten gekozen? Zijn ze relevant voor je onderzoek?6. Wat is fermentatie.7. Er zijn verschillende soorten yoghurtbacteriën. Zoek achtergrondinformatie over

Lactobacillus bulgaricus en Lactococcus thermophilus. Zijn ze met een lichtmicroscoop

CSG De Lage Waard Praktische Opdracht Biologie

zichtbaar? Bereken dat en controleer dat met de microscoop, indien mogelijk. (tekening)

8. Bij de bereiding van volle yoghurt wordt gebruikgemaakt van volle melk. Bij de bereiding van yoghurt wordt gebruikgemaakt van gepasteuriseerde of gesteriliseerde melk. Verklaar waardoor het proces niet goed zal verlopen als er verse, onbehandelde melk gebruikt wordt.

9. Leg uit hoe het verschil ontstaat tussen "links- of rechts gedraaide" yoghurt en wat dat betekent.

10. Schrijf de samenstelling van de ingrediënten van de volgende 6 voedingsmiddelen in een tabel overzichtelijk op. Vergeet de energiewaarde niet. Net als melk bestaat yoghurt in een magere, halfvolle en volle versie. Volle yoghurt heeft minimaal 3% vet, halfvolle yoghurt bevat 1 tot 3% vet en magere yoghurt maximaal 1% vet. Verklaar waardoor tijdens de vorming van volle yoghurt uit volle melk de energie-inhoud verandert

De antwoorden op de vragen kun je verwerken in het literatuurdeel maar mag ook met vraag en antwoord apart aan het eind onder het hoofdstuk literatuur (theoretische achtergrond) worden verwerkt.

Gebruik voor je verslag de uitgereikte handleiding.

Succes.

CSG De Lage Waard Praktische Opdracht Biologie

Experiment 1

Maak yoghurt op basis van volle melk en Campina yoghurt 3% vet.Verander een van de twee ingrediënten zodat je kunt vergelijken.

Werkwijze

Benodigdheden

1 liter melk

1 steelpan

1 kopje

2 eetlepels verse volle yoghurt

1 thermoskan van 1 liter

1thermometer

Gebruik het liefst gepasteuriseerde melk.Zet dit op het vuur en warm dit op tot minstens 80 graden Celsius.Haal het van het vuur en laat de melk afkoelen tot ongeveer 45 graden Celsius.Doe de 2 eetlepels verse volle yoghurt in een kopje en voeg er wat van de warme melk bij.Spoel de thermoskan om met warm water.Roer de yoghurt en melk goed door elkaar en voeg het daarna bij de rest van de melk. (zorg wel dat een vel op de melk eraf is gehaald)Schenk nu het geheel in de thermoskan en laat dit staan tot de volgende dag.Nu kun je de yoghurt consumeren en er eventueel weer 2 eetlepels afhouden om weer opnieuw yoghurt te maken.Je kunt ook een zakje ferment (een starter) voor yoghurt halen, in plaats van verse yoghurt te gebruiken. Er bestaat ook een plantje (kefir) waarmee je ook yoghurt kunt maken.

Experiment 2 t/m 4Voer in ieder geval 3 andere experimenten uit, Verander telkens 1 ingrediënt zodat je kunt vergelijken en conclusie kunt trekken.Varieer de melk (vetgehalte) en-of de yoghurt (Griekse Bulgaarse,starter) of varieer de soort melk (geit, schaap)

Experiment 5

Gebruik een van jouw producten (gelukt experiment), zet de helft weg bij kamertemperatuur, de andere helft in de koelkast. Meet de verschillen na een dag.

Experiment 6

Maak yoghurt met kefir.

CSG De Lage Waard Praktische Opdracht Biologie

Tip: Een grafiek maken van je meetgegevens:

Om van je meetgegevens een grafiek te maken, maak je gebruik van Microsoft Excel.Bepaal het snijpunt van de curve met de x-as m.b.v. een trendlijn.Weet je niet hoe dit moet, raadpleeg dan het document Excel: grafieken en trendlijnen op www.biobazaar.info. De grafiek neem je (via kopiëren en plakken) op in je verslag, dat je maakt met Microsoft Word.

zie ook "verdunningen maken" (www.biobazaar.info)

CSG De Lage Waard Praktische Opdracht Biologie