Πεδίο Έρευνας της Δρ. Γεωργίας Σφυρόερα:

Ανάπτυξη εμβολιών νέας γενιάς για την αντιμετώπιση του χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου

Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος (Staphylococcus aureus, S. aureus) αποτελεί ένα ευρέως

διαδεδομένο παθογόνο βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει οξείες δερματικές λοιμώξεις αλλά

και δυνητικά θανατηφόρες φλεγμονώδεις επιπλοκές στον άνθρωπο όπως σηψαιμία,

ενδοκαρδίτιδα και τοξικό σύνδρομο. Λοιμώξεις από S. aureus έχουν επίσης συσχετιστεί με

επιπλοκές από τη χρήση ιατρικών εμφυτεύματων, όπως ενδοφλέβιους καθετήρες και

βηματοδότες. Κάθε χρόνο καταγράφονται 37.000 θάνατοι στην Ευρώπη λόγω λοιμωδών

ασθενειών και το 50% αυτών οφείλεται σε μικρόβια τα οποία είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και στον ελληνικό χώρο τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντική

αύξηση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων που οφείλονται σε στελέχη S. aureus που είναι

ανθεκτικά στα ευρέως χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά. Η αυξημένη αυτή αντοχή δυσχεραίνει τις

προσπάθειες αντιμετώπισής του παθογόνου αυτού μικροβίου σε κλινικό επίπεδο.

Μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί εμβόλιο για τον S. aureus. Οι μέχρι τώρα προσπάθειες για την

ανάπτυξη ενός εμβολίου έχουν αποβεί άκαρπες κυρίως λόγω της δυσκολίας επιλογής των

κατάλληλων μορίων–‘στόχων’. Για τους παραπάνω λόγους κρίνεται σήμερα επιτακτική η

ανάγκη ανάπτυξης νέων θεραπευτικών εργαλείων για την αντιμετώπιση του S. aureus.

Ο S. aureus έχει αναπτύξει πολλούς μηχανισμούς με τους οποίους ‘ξεγελά’ το ανοσοποιητικό

μας σύστημα, πολλαπλασιάζεται και εξαπλώνεται σε διάφορα όργανα προκαλώντας σοβαρές

επιπλοκές. Ειδικότερα, το παθογόνο αυτό μικρόβιο εκκρίνει μία σειρά πρωτεϊνών που θέτουν

εκτός λειτουργίας το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Πρόσφατες μελέτες μας έχουν δείξει ότι οι

πρωτεϊνες του S. aureus, Efb, Ehp και SCIN-A αναστέλλουν τη δράση του συμπληρώματος,

ενός δικτύου πρωτεϊνών που βρίσκονται στο αίμα μας και αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας

έναντι παθογόνων μικροβίων. Στόχος της έρευνας μας είναι η ανάπτυξη ανθρώπινων

αντισωμάτων που θα εξουδετερώνουν τη δράση αυτών των «έξυπνων» πρωτεϊνών του S. aureus.

Μελλοντικά, τα νέα αυτά αντισώματα μπορεί να αποτελέσουν μέρος ενός πολυδύναμου

εμβολίου που θα χορηγείται σε ασθενείς με λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο για να τους βοηθήσει

να ανταποκριθούν πιο αποτελεσματικά στη θεραπεία.